Macro Weekly
Economisch Bureau
18 juli 2016
Minder zorgen om Brexit, maar… Nick Kounis
• •
Hoofd Macro & Financial Markets Research Tel: +31 20 343 5616 nick.kounis@nl.abnamro.com
• • • • •
De markten maken zich minder zorgen om Brexit en andere risico’s… …dankzij grotere politieke stabiliteit in het VK en betere mondiale macrocijfers… …en de verwachte stimulering door centrale banken Maar er blijven grote problemen en risico’s: …de onderhandelingen tussen het VK en de EU worden waarschijnlijk langdurig en moeizaam … …in het VK is een recessie op komst, de groei in de eurozone neemt af… …en in Italië dreigen nog altijd politieke en bankenrisico’s
Een positievere stemming De financiële markten maakten zich de afgelopen dagen steeds minder zorgen om Brexit, Europese banken, de politiek in het algemeen en de groei van de wereldeconomie. De aandelenkoersen zaten de afgelopen week wereldwijd in de lift. Zelfs het Britse pond en de rentes op hoogwaardige staatsobligaties hebben wat terrein teruggewonnen. Meer sturing in het VK Een van de redenen voor de optimistischer stemming is de afnemende politieke onzekerheid nu het Verenigd Koninkrijk weer een regering heeft. Hoewel de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken, Boris Johnson, in het verleden een groot aantal wereldleiders geschoffeerd schijnt te hebben, heeft het land in ieder geval een nieuwe premier, Theresa May, en ook veel eerder dan gedacht. Nadat alle andere kandidaten waren afgevallen, bleek een negen weken durende campagne voor het leiderschap van de Conservatieven niet nodig. Er is een nieuw kabinet benoemd, met een speciale staatssecretaris voor Brexit. Macrocijfers hoopgevend Daar komt bij dat de cijfers over de wereldeconomie overwegend positief waren. De Amerikaanse arbeidsmarktcijfers van vorige week waren bijvoorbeeld niet super, maar ook niet slecht. De werkgelegenheid blijft voldoende groeien om eventuele angst voor een recessie weg te nemen, maar ook weer niet zoveel dat de Amerikaanse centrale bank (Federal Reserve) snel de rente zal willen verhogen. Zo ook
voor
de
Chinese
economie:
de
groei
zwakt
af,
maar
dankzij
de
stimuleringsmaatregelen van de regering gaat dat heel geleidelijk. In het tweede kwartaal bleef de groei er zelfs gelijk, op 6,7%. Bovendien liepen de investeringen in
Insights.abnamro.nl/
2
Macro Week kly – Minder zo orgen om Brexiit, maar… – 18 juli 2016
juni weliswaar w op pnieuw sterk k terug, maa ar de indusstriële produc ctie en de detailh handelsverkop pen zijn licht gestegen. g Zelfs het besluit vvan de BoE om het mo onetair beleidd onveranderrd te laten, veroorrzaakte niet a al te veel de eining. Het MPC M (de beleeidsmakers va an de BoE) maaktte in zijn com muniqué goed duidelijk dat het de analyyse van de economische vooruiitzichten in au ugustus wil afw wachten alvore ens verruiminggsmaatregelen te nemen. We verwachten v d at de BoE in augustus een pakket stimuleringsm maatregelen aanko ondigt, waaron nder een rentteverlaging met m 25 bp, GB BP 150 miljard d aan extra steuna aankopen en soepeler kre edietverstrekking door com mmerciële ban nken in het kader van de Fund ding for Lendiing-regeling. De D financiële markten verw wachten dat niet alleen de BoE maar ook and dere centrale banken b een ‘m mondiale stimuleringsgolf’ ontkettenen, te begin nnen met de BoJ B later deze e maand en dee ECB in septe ember. De on nderhandeling gen tussen het Verenigd Koninkrijk K en n de EU worden lastig Hoewe el er de afge elopen dagen positieve onttwikkelingen tte melden vie elen, zijn er duidelijk nog flinke e uitdagingen en risico’s. Dat de Britteen een nieuw we regering hebbe en, betekent n iet dat de ond derhandelingen tussen het V VK en de EU gemakkelijk worde en. De ministters van Buittenlandse Zaken, Handel en Brexit zijn allemaal vooraa anstaande eu urosceptici. Belangrijker is dat de EU nniet bereid is s de Britten volledig toegang tott de interne markt m te verlen nen zonder vrijij personenverrkeer, terwijl premie er May een h harde lijn gekozen heeft en n vrij verkeer niet wil toesttaan. Het is duidelijk dat de ond derhandelinge en moeizaam zullen z verlopeen en lang kun nnen duren, wat de e onzekerheid d alleen maar verlengt. v De economische p problemen va an Europa Er zijn n inmiddels me eer aanwijzing gen dat Brexit waarschijnlijkk grote econom mische gevolg gen voor het V VK zal hebben n. De RICS-wo oningmarktenqquête onder ta axateurs toonde e een sterke d daling van de woningverkop w pen en van de verwachte hu uizenprijzen na hett EU-referendu um. Vooral de e cijfers voor Londen L waren zwak: de verw wachte prijzen n daalden naa ar het laagste punt sinds de financiële crissis. Wij blijven n erbij dat het Ve erenigd Koninkkrijk op weg is s naar een rec cessie. Voor de d eurozone h hebben we nog g geen cijfers van na het reeferendum (die e komen deze week). w Uit de ccijfers van vóó ór het referend dum blijkt echtter dat de eurozone in het tw weede kwartaa al sowieso mett een flinke gro oeivertraging tte maken zou krijgen, al volgt die d wel op een n goed eerste kwartaal. Zow wel de industriëële productie als de detailh handelsverkop pen lijken in he et vorige kwarrtaal te zijn geekrompen. En de onzek kerheid als gevvolg van het Britse B besluit om o uit de EU tee treden, zal bedrijven b waarschijnlijk voorzzichtiger maken om te investteren en persooneel aan te nemen. n Dat drukt de d economiscche groei, die de d komende kwartalen k besccheiden zal blijven. Zelfs nu de VS en China zich veerkrachtig tonen, blijjft de groei weereldwijd flets. Politie eke en banke enrisico’s De economische grroei in de euro ozone blijft zwa ak, de kerninfllatie is erg laa ag en het monettair beleid loop pt tegen beperkingen aan: allemaal a redennen dat de eurozone zeer kwetsb baar blijft voorr nieuwe econ nomische scho okken. Het is hhelaas niet mo oeilijk te beden nken waar die vandaan zoud den kunnen ko omen. De groeeiende anti-EU-
3
Macro Week kly – Minder zo orgen om Brexiit, maar… – 18 juli 2016
stemm ming in Italië, N Nederland, Oo ostenrijk, Frankrijk en in minndere mate Du uitsland houdt politieke risico o’s is. En in all deze landen worden in 20117-2018 verkiezingen gehou uden. Verder heeft de Italiiaanse banken nsector enorm me behoefte aaan kapitaal va anwege een berg slechte s leninge en, terwijl de Italiaanse rege ering en de Euuropese autoriteiten moeite e hebben om tte bepalen ho oe het nu verde er moet. De kaapitaalbehoeffte zou wel eens veel v groter kun nnen zijn dan de veelgenoe emde EUR 40 miljard; ons liijkt EUR 6570 miljjard realistisch her. Door de opkomst o van de d Vijfsterrenppartij van Bepp pe Grillo, die teg gen de EU en de gevestigde e orde is, de problemen p in dde bankensec ctor en de zwakk ke groei is Italiië een belangrrijke bron van potentiële risiico’s voor Europa. Dat geldt des d te meer va anwege het re eferendum ove er constitutionnele hervormin ngen dat in oktobe er wordt gehou uden en dat to ot nieuwe verk kiezingen kan leiden als de regering het ve erliest. Het ve erband tusse en de Fed en de d opkomend de markten Tot slo ot moeten we een bron van kwetsbaarheid die de laatsste tijd wat op de achterrgrond is gera akt, niet uit he et oog verlieze en. Het uitblijve ven van een rentev verhoging in de e VS, het hers stel van de gro ondstoffenprijzzen vanaf een n zeer laag niveau u en de stabilissatie in China a hebben op ko orte termijn dee problemen voor v veel opkom mende markten n verminderd.. De kapitaalsttroom naar diee landen is we eer op gang gekom men. Hoge sch hulden blijven echter een grroot probleem in China en ook o daarbu uiten. Bovend dien lijken som mmige leden va an het FOMC,, het beleidsco omité van de Fed deral Reserve e, voorstanderr van een rente everhoging zoodra de cijfers iets beter worde en. Wij blijven erbij dat de Fe ed dit jaar de rente niet verhhoogt. Maar wanneer w de Fed uiiteindelijk wel tot een rentev verhoging overgaat, komen de kwetsbare e punten van de e opkomende markten wellicht weer aan de oppervlaktte.
4
Macro Week kly – Minder zo orgen om Brexiit, maar… – 18 juli 2016
Ra amingen hoo ofd- en financiële indicatorren BBP P-groei (%)
2014
2015
2016 6e
2017e
Verrenigde Staten
2.4
2.4
1.7
1.8
V Verenigde Staten
Eurrozone
0.9
1.6
1.3
1.0
E Eurozone
Jap pan
3 interbank rentte 3M
07/07/2016 14/07/2016
+3M
2016e
+12M
0.66
0.68
0.7
0.7
1
201 17e 1.5
-0.29
-0.30
-0.35
-0.35
-0.35
0.35 -0
-0.1
0.6
0 0.6
0.7
Ja apan
0.06
0.06
-0.1
-0.1
-0.1
-0.1
Verrenigd Koninkrijk
3.1
2.2
1.5
0.5
V Verenigd Koninkrijk
0.52
0.50
0.3
0.3
0.3
0.3
China
7.3
6.9
6 6.5
6.0
derland Ned
1.4
2.0
1.5
1.2
We ereld
3.4
3.1
2 2.9
3.1
2014
2015
2016 6e
2017e
07/07/2016 14/07/2016
+3M
2016e
+12M
201 17e
Verrenigde Staten
1.6
0.1
1.4
1.9
V Treasury VS
1.39
1.53
1.4
1.4
1.6
1.8
Eurrozone
0.4
0.0
0 0.3
1.5
D Duitse Bund
-0.17
-0.13
-0.2
-0.2
-0.1
0.1
Jap pan
2.8
0.8
0 0.0
1.0
E Euro sw ap rente
0.29
0.31
0.4
0.4
0.55
0.6
Verrenigd Koninkrijk
1.5
0.0
0 0.5
2.3
Ja apans overheidspa apier
-0.28
-0.26
-0.2
-0.3
0.2
0.0
China
2.0
1.4
2 2.0
2.0
V gilts VK
0.78
0.80
0.8
0.5
0.3
0.2
derland Ned
0.3
0.2
0 0.2
1.5 07/07/2016 14/07/2016
Infllatie (%)
We ereld
10j-rente
3.5
2.9
3 3.1
3.2
14/07/2016
+3M
2016 6e
2017e
+3M
2016e
+12M
17e 201
0.50
0.50
0.5 50
1.25
E EUR/USD
1.11
1.11
1.10
1.10
1.1
1.10
Eurropean Central Ban nk
-0.40
-0.40
-0.4 40
-0.40
U USD/JPY
100.8
105.3
100
103
105
1 110
Ban nk of Japan
-0.10
-0.30
-0.3 30
-0.30
G GBP/USD
1.29
1.33
1.27
1.20
1.25
1.35
Ban nk of England
0.50
0.25
0.2 25
0.25
E EUR/GBP
0.86
0.83
0.87
0.92
0.88
0 0.81
Peo ople's Bank of China
4.35
4.35
4.1 10
3.85
U USD/CNY
6.68
6.69
6.70
6.80
6.9
7 7.00
Belleidsrente Fed deral Reserve
W Wisselkoersen
Bro on: Thomson Reute ers Datastream, AB BN AMRO Econom misch Bureau.
DIS SCLAIMER Dit do ocument is samengesteld d door ABN AMRO. Het heeft h uitsluitend als doel om financiële en algemeene informatie te verstrek kken over de economie. ABN A AMRO behoudt zichh alle rechten voor met betrekking b tot de inform matie in het document en n het document wordt uitssluitend aan u verstrekt voor v uw informatie. Het iss niet toegestaan dit docu ument (geheel of deels) te t kopiëren, distribueren,, door te geven aan een derde of om het voor enig ander a doel te gebruiken d dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geeen aanbieding van effectten aan het publiek, of ee en uitnodiging om een aaanbod te doen. U ma ag niet om welke reden d dan ook vertrouwen op de e informatie, meningen, beramingen, b en aannamees in dit document noch dat d het compleet, accuraat of juist is. Er wordt gee een garantie gegeven, uittdrukkelijk of stilzw wijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, d functionarisse en, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groep psmaatschappijen of werk knemers met betrekking tot de juistheid of vollediigheid van de inform matie in dit document, en n geen enkele aansprake elijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van v het gebruik van deze e informatie. De opvattinggen en meningen opgeno omen hierin kunnen op en nig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN A AMRO heeft geen enkele verplichting om dee informatie in dit docume ent na de datum hiervan te herzien. Voord dat u in enig product van n ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende ffinanciële en andere risic co’s, alsmede mogelijke beperkingen b voor u en uw w investeringen als gevolg van toepasselijke wetge eving en regels. Indien u u, na lezing van dit docum ment, overweegt een inve estering te doen in een prroduct, raadt ABN AMRO O aan om een dergelijke investering met uw relatiiemanager of persoonlijk ke adviseur te besprreken om nader te bezien n of het relevante producct – met inachtneming va an alle mogelijke risico’s – past bij uw investeringe en. De waarde van beleg ggingen kan fluctueren. Inn het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekom mst. ABN AMRO behoud dt zich het recht voor wijz zigingen in dit materiaal aaan te brengen. Alle rechten r voorbehouden