De Schildwacht Juli - Augustus 2020 - nr. 04
Portret Tweemaandelijks tijdschrift van de Algemene Centrale van het Militair Personeel Verantwoordelijke uitgever: Yves Huwart - Afgiftekantoor: Brussel X - P109013
Wie is de CHOD? de militaire vakbond
Voorwoord
Het schaamteniveau VOORWOORD DOOR YVES HUWART | VOORZITTER
Met admiraal M. Hofman hebben we alvast een nieuwe stafchef. Voor een nieuwe regering is het meer dan een jaar na de verkiezingen nog ‘iets te vroeg’. De penibele situatie in vele eenheden vraagt nochtans om een grondige bijsturing van de koers die nu gevaren wordt. Niet in het minst op het vlak van het personeel. Tenzij onze beleidsverantwoordelijken het ‘ambitieniveau’ - tegen alle gezond verstand in willen blijven herleiden tot een ‘schaamteniveau’. De term ‘ambitieniveau’ is binnen Defensie sinds jaar en dag een ingeburgerd begrip. Het is de vertolking van wat ons land met zijn militaire middelen wil kunnen doen om uitvoering te geven aan zijn buitenland- en veiligheidsbeleid. Met name, hoe België zijn eigen plek en rol in Europa en de wereld ziet en hoe het die rol wil invullen met zijn defensieapparaat. Concreet fungeert het ambitieniveau als een strategisch ijkpunt voor Defensie. Op basis van het ambitieniveau kan immers bepaald worden welke militaire capaciteiten nodig zijn om deze politieke streefdoelen te realiseren en hoe men de militaire instrumenten wil aanwenden. Bijvoorbeeld: ‘x’ schepen gedurende zoveel maanden kunnen inzetten, ‘y’ gevechtsvliegtuigen gedurende een bepaalde periode in het buitenland kunnen ontplooien, of een land-battlegroup bestaande uit ‘z’ militairen binnen de zoveel weken voor een zekere tijdsduur operationeel kunnen gebruiken. Aan het ambitieniveau hangt dus een prijskaartje, met name de middelen én de mensen om
2
De Schildwacht
deze ambities waar te maken. En daar wringt nu al geruime tijd het schoentje! Zoals verderop in dit blad nogmaals geïllustreerd wordt (de artikels ‘24.962!’ en ‘Forum in Florennes’), beschikt het leger al lang niet meer over de middelen en - nog veel minder – over de mensen om te doen wat de regering en de bevolking nog denken dat het kan doen. Het politiek vooropgestelde ambitieniveau is in realiteit grotendeels een lege doos geworden. Zoals het goede militairen betaamt, slagen zij erin deze farce nog steeds mooi te camoufleren. Alhoewel het de laatste jaren steeds moeilijker wordt, blijft Defensie een meester in het ‘de-kleren-van-dekeizer-effect’: de keizer (het leger) heeft geen kleren (mensen) meer, maar iedereen – de Wetstraat incluis – vindt de kleren nog steeds mooi. Een verhaal van collectief zelfbedrog, dus. Het gevolg van deze houding is dat ons ambitieniveau eigenlijk verworden is tot een ‘schaamteniveau’: een niveau van militaire mogelijkheden dat zo laag is geworden,
dat we denken (en vooral hopen!) ermee weg te komen als we er juist boven blijven. Zodat we niet van schaamte diep onder de grond zouden moeten kruipen. Bijgevolg doen we met Defensie iets niet langer omdat we het als land zelf willen, maar wel omdat de verwachtingen van de anderen ons daartoe dwingen: de NAVO, de VS of de andere bondgenoten. Het uitgangspunt is dus militair juist voldoende kunnen blijven doen om onze partners in de ogen te kunnen blijven kijken. De politieke ambitie van dit land met Defensie is nu al geruime tijd om niet onder het schaamteniveau te geraken. Met de defensietop als deemoedige partner in deze ‘misdaad’. Mocht er een kampioenschap bestaan ‘de schijn ophouden dat er militair steeds méér kan gedaan worden met minder’, dan zou ons land al lang de champions league gewonnen hebben. Benieuwd hoe lang deze schijnvertoning nog volgehouden kan worden. Zeker in post-coronatijden…
De Schildwacht Juli - Augustus 2020 - nr. 04
Foto: Defensie
Colofon De Schildwacht is het tweemaandelijkse tijdschrift van de Algemene Centrale van het Militair Personeel. Alle leden krijgen een exemplaar toegestuurd. Adresgegevens worden behandeld overeenkomstig de wet op de privacy (wet 8/12/1992 & GDPR).
Verantwoordelijke uitgever: Yves Huwart Coördinatie: Concetto Bandinelli & Laurent Schmitz Algemene gegevens - ACMP: Romboutsstraat 1 – Bus 021 1932 Zaventem srt@acmp-cgpm.be www.acmp-cgpm.be Tel.: 02 245 72 14 Fax: 02 245 73 01 BE32 2100 6234 6602 BIC: GEBABEBB
2
Het schaamteniveau
4
24.962!
8
To share or not to share?
10
Initiatieven op het vlak van Human Ressources
13
Verlof officieren … eindelijk een structurele oplossing!
14
Forum in Florennes
16
Wie is de CHOD?
18
Gelijkgesteld oorlogstijd?
BE57 0682 3639 9535 BIC: GKCCBEBB
Foto cover: Sedeyn Ritchie
Facebook “f ” Logo
CMYK / .ai
Facebook “f ” Logo
CMYK / .ai
Volg ons op Facebook EUROMIL
European Organisation of Military Associations
De Schildwacht
3
Opinie
24.962! Het is geen nachtmerrie, maar trieste realiteit. Op 1 juli 2020 telde de Belgische Defensie minder dan 25.000 actieve militairen. Onbekwaamheid of schuldige sabotage? Gewezen minister Steven Vandeput verzekerde ons nog dat de voorziene vermindering van de getalsterkte uit de Strategische Visie ‘geleidelijk’ zou gebeuren tot 2030! De ‘geleidelijkheid’ heeft meer weg van een ongecontroleerde ‘vrije val’. Tienduizend verloren banen, een geteisterde beroepssector, een personeel dat walgt van een situatie die voortdurend verslechtert. Nee, hier hebben we het noch over het faillissement van Thomas Cook (500 banen), noch over de sluiting van Ford Genk (4.300 banen). We hebben het over de Belgische Defensie, een van de grootste werkgevers van het land. En dit alles in de meest verpletterende onverschilligheid. Geen ruiten aan diggelen, geen waterkanonnen, geen procedure 'Renault’. Deze jobs zijn in iets meer dan tien jaar tijd gesneuveld, zonder beroering te veroorzaken, recht onder de neus van een bevolking die nog steeds gelooft dat ‘la Grande Muette’ ze zou kunnen verdedigen als de nood aan de man zou komen. Vandaag is de situatie zodanig dat ons leger, zelfs met de beste wil van de wereld, niet meer in staat is al haar wapensystemen te gebruiken, vanwege een gebrek aan personeel en middelen. De golf van pensioneringen is al twintig jaar onderwerp van gesprek. Zonder dat er iets aan verandert. Integendeel, de regering Michel heeft het effect ervan bewust versterkt door de aanwervingen in 2014 en 2015 te beperken. Het resultaat van deze institutionele sabotage is nu flagrant: het leger is leeggebloed en de COVID-19-crisis zal er ook geen goed aan doen. Precair statuut Massale rekrutering zou het vertrek van de ‘babyboomers’ moeten compenseren. Helaas heeft Defensie niet alleen de grootste moeite om jonge mensen te overtuigen zich aan te melden, maar de meerderheid van de mensen die zij rekruteert zijn 'BDL-ers’, militairen met een loopbaan van beperkte duur. Deze precaire jobs, opgedrongen door de politiek, hollen Defensie steeds verder uit. Hoewel ze de indruk wekken dat er genoeg mankracht is, bieden deze collega's 'in een schietstoel' in werkelijkheid een rampzalig rendement in vergelijking met een beroepsmilitair. Velen van hen gooien de
4
De Schildwacht
handdoek in de ring lang voor het einde van hun voorziene termijn, aangetrokken door een 'echte job' en betere omstandigheden in het burgerleven. Zozeer zelfs dat de gemiddelde ervaring van de Belgische BDL momenteel twee en een half jaar bedraagt. Het kost echter jaren van peperdure vorming en training voordat een specialist zijn werk onder de knie heeft. Het gevolg is dat deze jongeren niet klaar zijn om sleutelfuncties in te vullen. Het heeft geen zin om op lange termijn in hun competenties te investeren, want ze dreigen op elk moment te vertrekken. De 'automatische' overgang naar het door de defensiestaf beloofde beroepskader is namelijk een fata morgana. Op het terrein stellen we vast dat het aantal geopende plaatsen onvoldoende is. De cijfers spreken voor zich. Op 1 juli 2020 telde Defensie 3.130 officieren, onderofficieren en vrijwilligers in het BDL-statuut: 2.542 onder hen waren kandidaten! Afgezien van deze 'tijdelijke' functies, waren er slechts 1.851 kandidaten ingelijfd voor een loopbaan in het beroepskader. Onfatsoenlijk Tegenwoordig worden de gevechtspelotons gevoed door een meerderheid van jongeren die onder het precaire 'BDL'-statuut vallen. Zij ondertekenen een
verbintenis voor acht jaar, die eventueel tot twaalf jaar kan verlengd worden, maar zonder garantie. Ook al zou de defensiestaf dringend de overgang naar het beroepskader openen, dan vragen we ons nog af hoeveel van deze 'BDL'ers' ervoor zullen kiezen om hun ontslagpremie (ongeveer een jaarsalaris) op te geven om in het leger te blijven. Deze 'tijdbom' zal waarschijnlijk de gevechtseenheden, de eerste ‘afnemers’ van jonge rekruten, keihard treffen. Binnenkort zullen we weten of de job aantrekkelijker is dan de bonus, aangezien de eerste BDL-sessies in 2021 het einde van hun termijn zullen bereiken. We weten echter al dat een derde van de jongeren binnen de twee jaar het leger verlaat... Dus, op duizend nieuwe BDL-soldaten, hoeveel zullen er ooit korporaal-chef worden? De 'BDL'-oplossing stelt onze bewindslui in staat om op politiek vlak hun voordeel mee te doen, want deze jongeren zullen nooit met pensioen gaan als militair. Naarmate onze politici het beroepspersoneel vervangen, wordt het debat over de pensioengerechtigde leeftijd zinloos. Het leger sterft een langzame dood, maar niet door gebrek aan middelen. Voor personeel is er inderdaad geen geld, maar onze politieke leiders aarzelen niet om miljarden over de balk te gooien aan bijzonder sappige contracten. Dit is bijna onfatsoenlijk, want ze gaan er prat op alles te vervangen, of toch bijna! In het winkelwagentje van onze politici vindt u op één hoop: schepen, gevechtsvliegtuigen, pantservoertuigen, drones, ... en een flinke dosis uit de kluiten gewassen overheidsopdrachten en outsourcingcontracten
Foto: Daniel Orban
Onervarenheid, stress, gebrek aan motivatie, … De militaire vakbond ACMP-CGPM waarschuwt voor een toename van schietongevallen bij militairen. voor: bouwwerken, transportmiddelen, bewaking, horeca, ... Ze gooien er veel geld tegenaan en wrijven in hun handen: 'The sky is the limit!' Het is immers de belastingplichtige die betaalt, zonder te beseffen dat deze 'investeringen' nutteloos zijn als we niet over het personeel beschikken om ze te bedienen. Al dit overheidsgeld dat 'op papier' voor Defensie bedoeld is, verrijkt in feite de privésector. Als klap op de vuurpijl werven deze bedrijven op hun beurt de jonge mensen die Defensie zo hard nodig heeft ook nog eens aan. Op deze manier ‘sponsort’ de staat zijn eigen concurrentie. Rarara, wie wordt hier nu beter van? Spookeenheden 12/13Li, Bvr/5Li, 3 Para, ... al deze bataljons tellen spookcompagnieën: eenheden die voertuigen, uitrusting, wapens, logement, ... maar geen personeel hebben. Een voorbeeld? Deze zomer tellen de drie gevechtscompagnieën van 1C/1Gr maar 165 infanteristen van de 310 die in de organisatietabel voorzien zijn! Een vluchtig overzicht van de andere gevechtseenheden brengt een even hopeloze situatie aan het licht. In totaal staan er 295 actieve militairen (van de voorziene 432) op de slagorde van 1C/1Gr, maar dit betekent niet dat er zoveel in de kazerne zijn. Net als in andere organismen van Defensie omvat deze 'slagorde' ook de langdurig afwezigen om gezondheidsredenen die in gevechtseenheden zitten en die dus tijdelijk niet beschikbaar zijn. Er zijn ook militairen in vorming, die altijd 'op papier' meetellen. Dan zijn er ook nog degenen die wanhopig hun verlof en recuperatie op proberen te
De Schildwacht
5
Attritie
Foto: Daniel Orban
Onze NH-90’s voor tactisch transport zullen niet meer vliegen, o.a. bij gebrek aan onderhoudspersoneel. nemen. Inderdaad, infanteristen nemen deel aan zoveel missies en manoeuvres dat ze een ongelooflijke hoeveelheid rustdagen opbouwen. Als we abstractie maken van al deze afwezigen, vinden we op een willekeurige dag nauwelijks meer dan 150 'Karpatten' op het plateau van Leopoldsburg. Sinds 2018 zijn de gevechtseenheden ook verantwoordelijk voor de 'gedelokaliseerde opleiding'. Deze bestaat uit het direct in de bataljons verwelkomen van jonge kandidaten. De bedoeling is om de rekruten zo dicht mogelijk bij hun woonplaats, in hun toekomstige eenheden, op te leiden. Volgens het commando is de geografische afstand immers een belangrijke oorzaak van het mislukken van de werving. Door ons daarop te concentreren, vermijden we het te moeten hebben over hete hangijzers zoals gebrek aan middelen, verouderd materieel, salarissen uit een ander tijdperk, een precair statuut, enz. Tijdens een recent bezoek aan het bataljon Bvr/5 Li in Leopoldsburg konden we echter constateren dat het personeel van deze gevechtseenheid ingezet werd voor de opleiding van toekomstige matrozen en leden van de Luchtcomponent. Binnen het peloton dat aan deze elite-soldaten toevertrouwd was, was er echter geen enkele kandidaat voorzien voor het bataljon Bvr/5 Li zelf. Nu is er al niet veel volk meer om de bataljons te laten draaien, dus als we hen ook nog belasten met dit soort verplichtingen, hoeven we er geen tekening bij te maken. Om nog maar te zwijgen van het moreel van de 'instructeurs' die deze karwei toevertrouwd krijgen, vaak in 2de of 3de cumul. Kortom, dit briljante initiatief berooft de eenheden weer van mensen die zich met de nieuwe rekruten moeten bezighouden in plaats van deel te nemen aan missies.
6
De Schildwacht
De afgelopen jaren hebben de eenheden een gigantisch kapitaal aan ervaring verloren. Enerzijds door pensioneringen en anderzijds door de vele ontslagnemende militairen. Ze verlaten gevechtseenheden of zelfs het leger, uit wrevel of aangetrokken door betere arbeidsvoorwaarden. Vandaag kondigt de defensiestaf een recordwerving aan. Maar op het terrein kregen we in 2019 amper 10% meer kandidaten dan in 2013, vóór de drastische inkrimping van de wervingen door de regering Michel. De jongeren die uiteindelijk de 'anciens' vervangen hebben nog veel te leren. Onvermijdelijk verjongt deze 'stoelendans' niet alleen de eenheden, maar vermindert ze ook hun doeltreffendheid op korte termijn met jonge maar weinig ervaren pelotons. Bovendien treft de schaarste bepaalde functies bijzonder hard. Zo is er bijvoorbeeld overal een tekort aan chauffeurs. Wat heeft het voor zin om 40 gepantserde voertuigen te bezitten als je maar 12 chauffeurs hebt? Hoe ontplooi je commandoposten zonder elektromec’s om de generatoren te laten draaien? Hoe train je nieuwe scherpschutters als de laatste vertrokken is? Deze situatie betekent dat zelfs wanneer een eenheid op papier 'beschikbaar' lijkt, bijvoorbeeld om op straat te patrouilleren, zij in werkelijkheid in moeilijkheden zou komen indien ingezet tegen een soortgelijke vijandelijke formatie. Verwaarlozing Niet alleen de infanterie heeft te lijden onder het gebrek aan personeel. Binnen de Genie, de Artillerie en de Logistiek is de situatie hetzelfde. In het 29 Bn Log
Foto: Daniel Orban
Het gebrek aan specialisten bij Defensie wordt dramatisch.
Als een ernstig gewonde persoon in shocktoestand, concentreert Defensie zich op haar vitale stromen dicht bij het hart, ten nadele van de ledematen. Een laatste redmiddel voor de dood... Een aantrekkelijk beroep
Door een groot aantal degelijke en fatsoenlijk betaalde jobs aan te bieden zou Defensie ook tot de herstart na COVID-19 kunnen bijdragen. behelpen ze zich met 432 toegewezen militairen van de voorziene 582. Op het eerste gezicht zijn deze cijfers minder verontrustend, maar dit is slechts een optisch effect. De steunbataljons worden vooral bevolkt door oudere soldaten. Deze eenheden zullen de komende jaren smelten als sneeuw voor de zon. Het probleem van het personeel stelt zich niet enkel binnen de Landcomponent. De Marine verkeert ook in een dramatische toestand. Het zal onmogelijk zijn om voldoende bemanning te leveren om de nieuwe state-of-the-art vloot, die door de regering besteld werd, in te zetten. Op dit ogenblik kunnen we nauwelijks genoeg matrozen vinden om één enkel fregat te bemannen. Wat de Luchtcomponent betreft, lijken de absolute aantallen minder zorgwekkend, maar er heerst een zodanig tekort aan technici dat we een aantal wapensystemen op moeten geven. Zo staan de NH-90 transporthelikopters aan de grond en wordt 80 UAV vroegtijdig ontbonden. Dat is op zich al verontrustend in vredestijd, maar wat zouden al deze eenheden doen als ze echt moesten vechten? Als ons land zijn bataljons zou moeten inzetten tegen een 'traditionele' vijand, weten we precies wat er zou gebeuren, want België is helaas gewend aan dit soort situaties. De geschiedenis leert ons dat onze slecht uitgeruste, slecht getrainde en te weinig talrijke troepen slechts enkele dagen weerstand zouden bieden en dit ten koste van verschrikkelijke verliezen. Zijn er nog wel afdoende bemande eenheden in de Defensie? Die zijn er wel degelijk. DG HR doet het vrij goed met 614 personeelsleden op 637 plaatsen.
Defensie heeft geen andere keuze dan haar militaire ambities opnieuw te verlagen. Nochtans bestaat er een oplossing. We moeten dringend het militaire beroep aantrekkelijker maken. Niet alleen door de salarissen af te stemmen op die van andere veiligheidsberoepen, maar ook door de militairen terug voldoening te geven door middel van modern materieel, correcte infrastructuur, een billijke verloning en duurzame statuten, maar ook door erkenning voor hun werk. We vragen niet om voorrang te krijgen aan de kassa van de supermarkt of om toegang te krijgen tot VIP-lounges op luchthavens, zoals in de Verenigde Staten het geval is. De Belgische militairen zouden vandaag al blij zijn met het respect van de politieke klasse die ze trouw dienen.
Foto: Michael Moors – Mil.be
Het cijfer van de dag Het berekenen van het exacte aantal militairen is een moeilijke oefening. We hebben 1 juli van dit jaar als referentie gebruikt. We hebben ervoor gekozen om de collega's die tijdelijk met ambtsontheffing zijn, zij die 'buiten Defensie' gedetacheerd zijn en het handvol jongeren dat in de Voorbereidende Divisie van de KMS zit, niet mee te tellen. Van de andere kant hebben we wel alle militairen in actieve dienst meegerekend, met inbegrip van personeel in opleiding, langdurig afwezigen om gezondheidsredenen, mensen in eindeloopbaanverlof, deserteurs, deeltijds personeel, enz. Als we al die mensen die op papier staan maar niet ten volle bijdragen tot de militaire 'machine' eruit zouden halen, zou het aantal voltijdse equivalenten nog lager liggen...
De Schildwacht
7
Info
To share or not to share? In tijden waarin alles bekend en zichtbaar is op sociale en professionele netwerken (Facebook, LinkedIn, etc.), heeft de Chef Defensie een nieuwe 'Specifieke Procedure' uitgevaardigd voor het delen en de beveiliging van niet-geclassificeerde informatie bij Defensie. Een manier om de ‘klikspanen’ binnen haar muren tot discretie aan te manen? Deze specifieke procedure is in volle ‘Covid-19’-lockdown gepubliceerd, met in voege treding op 1 juni 2020. Het gaat hier niet om een classificatie van de NAVO, maar wel om een interne regeling die specifiek voor Defensie geldt en die in vredestijd van kracht is. Deze SPS1 is van toepassing op alle niet-geclassificeerde informatie, met inbegrip van documenten met de vermelding BEPERKTE VERSPREIDING. Het doel van deze regel is om het delen (digitaal, op papier of mondeling) en de beveiliging van niet-geclassificeerde informatie (in toenemende mate in elektronische vorm) te specificeren volgens drie categorieën: publiek, intern gebruik en beperkte verspreiding. Elke categorie heeft een gevoeligheidsgraad die dicht bij nul, laag of middelhoog ligt. Als de gevoeligheidsgraad nul is (Cat 0), kan de informatie ook buiten Defensie verspreid worden. Een graad hoger, Cat 1 (beschouwd als de ‘standaard’ categorie) maakt onbeperkte interne verspreiding binnen Defensie en beperkte externe verspreiding mogelijk. Tot slot, de laatste categorie - Cat 2 - die zogenaamde 'gevoelige' informatie groepeert, waarvan de verspreiding gecontroleerd moet worden en beperkt tot personen die op de hoogte moeten zijn (binnen en buiten Defensie); het betreft
hier de informatie met het label BEPERKTE VERSPREIDING. Deze nieuwe procedure is gericht op het optimaliseren van het werk door het oordeelkundig delen van informatie, waarbij een evenwicht gezocht wordt tussen ‘Verantwoordelijkheid voor het delen’ (Responsibility to share) en 'Noodzaak tot kennisname’ (Need to know). De eerste regel (Responsibility to share) is gericht op efficiëntie en stimuleert het personeel om informatie binnen de organisatie te delen, zodat alle medewerkers er gemakkelijk toegang toe hebben. De tweede regel (Need to know) vereist dat om veiligheidsredenen er een zekere discretie en privacyregels in acht genomen worden bij het delen van informatie met de personen die bevoegd zijn om de informatie te ontvangen en er kennis van te nemen. In ieder geval moet het uitlekken van informatie of diefstal tijdens een dergelijke uitwisseling zoveel mogelijk vermeden worden. Basisregels Er zijn drie basisregels voor het gebruik/de overdracht van gegevens: - Standaard verlaat er niets Defensie: het overgrote deel van de informatie die binnen het departement circuleert mag niet naar buiten, omdat ze voor in1
8
De Schildwacht
tern gebruik bestemd is. Als een verspreiding van de informatie buiten het leger georganiseerd en gepland wordt, zal deze geevalueerd worden met behulp van mechanismen die dit toelaten (bedenking ACMP-CGPM: vrij vertaald ‘We hangen onze vuile was niet buiten’. Soms kan het nochtans opportuun zijn informatie naar buiten te brengen wanneer bv. bepaalde problemen tussen Defensie en de sociale partners niet via normale onderhandeling opgelost geraken). - Wanneer de informatie niet gevoelig is, geldt het principe van 'Responsibility to share'. Het is de verantwoordelijkheid van de persoon die de informatie verspreidt om ervoor te zorgen dat deze gedeeld wordt met het beoogde publiek. Als deze regel toegepast wordt, mag de informatie niet overmatig beveiligd worden; ze moet voor makkelijke raadpleging toegankelijk zijn en geïndexeerd worden voor later hergebruik door een zoekmachine. - Voor gevoelige informatie is het 'Need to know'-principe van toepassing. Alleen personen met noodzaak tot kennisname kunnen toegang krijgen tot de informatie (met name: de auteur(s), de geadresseerden die de auteur expliciet definieert als 'Need to know').
CHOD-SPS-IMGT-ISEC, Ed 001/ Rev 001 van 03 Apr 2020
Gevoelig of niet? Wat de gevoeligheid van het behandelde onderwerp in de informatie betreft, is het aan de auteur die de informatie produceert om deze te beoordelen: bijvoorbeeld operationele, persoonlijke, technische, financiële, enz. documenten. Die gevoeligheid kan in de eerste plaats bij wet vastgelegd worden (EU/NAVO-classificatie, openbare aanbestedingen, algemene reglementering voor het beheer van persoonsgegevens, enz.) Het is ook aan de auteur om te beoordelen welke risico's hij loopt als
hij niet-geclassificeerde informatie verspreidt. Hier waarschuwt de SPS elkeen die uit de biecht wil klappen. Weer een manier om met de stok te zwaaien, waaraan verschillende soorten sancties bengelen: disciplinaire en/of statutaire maatregelen, maar ook strafrechtelijke en beperkende sancties (bijvoorbeeld het einde van de veiligheidsmachtiging), zonder de mogelijke schadeloosstelling van Defensie en de benadeelde personen te vergeten (burgerlijke aansprakelijkheid). Een gewaarschuwd man...
Foto: Pixabay
De militaire vakbond ziet in deze nieuwe specifieke procedure een waarschuwing aan elke 'klokkenluider' die 'elders' een oplossing zou zoeken wanneer Defensie deze niet wil of kan aanreiken. Laten we ons voorstellen dat een militair getuige is van een veiligheidsincident en dat - om technische, economische, materiële of andere redenen die gewoonweg negatief zijn voor de reputatie van de eenheid/dienst of de chef ervan - zijn commandoketen er alles aan doet om hem het zwijgen op te leggen. Deze SPS zou dan een vrijbrief kunnen zijn om straffen uit te delen in naam van de geheimhouding. Wanneer de gezondheid of fysieke integriteit van de betrokkene en/ of zijn collega's in het geding is, mag een SPS het zoeken naar een oplossing niet belemmeren. De voorbeelden in uw tijdschrift De Schildwacht zijn vaak het resultaat van een 'gunstige wind', heel vaak gemeld door directe getuigen. De voorbeelden hiervan zijn legio: de 'burn pits' in Afghanistan, de boete die PC-gebruikers die de verpakking niet bewaard hebben moeten betalen of alle andere kwesties inzake het welzijn van het personeel. De ACMP-CGPM kan zich niet van de indruk ontdoen dat de defensiestaf met deze SPS de militaire kritiek binnen een veilige plek wil houden en dat de militaire stem nog meer gekneveld wordt. Naast de hoofdbedoeling, de beveiliging van informatie van Defensie, zorgt de classificatie ‘intern gebruik’ immers ook voor een afschrikwekkende werking richting de werkvloer: relevante overwegingen of argumenten waarover militairen beschikken mogen niet meer bij een volksvertegenwoordiger, de media of het publiek komen. De stok om militairen mee te slaan die dit toch doen, wordt langer en dikker. Tegelijk zullen vragen van de media om via de Wet op de Openbaarheid van Bestuur toegang te krijgen tot administratieve bestuursdocumenten van defensie, gemakkelijker afgeblokt kunnen worden, want: enkel bestemd voor ‘intern gebruik’. De filosofie van deze SPS staat haaks op de ‘transparantie’ en het ‘vertrouwen in de mensen’ waarop de defensietop zich beroept. Met deze SPS wordt goed nieuws vanaf heden « transparant » en slecht nieuws krijgt het label ‘intern gebruik’. Ook de ACMP-CGPM is gehecht aan de waarden van trouw en integriteit die door Defensie bepleit worden. Heel vaak ruimt een constructieve dialoog tussen volwassenen het probleem van de baan. De ACMP-CGPM dringt er bij de grote en kleine klokkenluiders op aan om naar voren te treden, opdat hij op zijn beurt de defensiestaf of de minister kan wijzen op een reëel, actueel en schadelijk probleem voor alle partijen. De oplossing van problemen zit niet in bijkomende beperkingen, maar in een collectieve en gecoördineerde zoektocht die Defensie en de sociale partners samen organiseren. Het is hun taak om er samen een te vinden, in het belang van het personeel en de organisatie.
De Schildwacht
9
Statuut
Initiatieven op het vlak van Human Ressources Het Algemene Programma van de ACMP-CGPM 2019-2023 heeft ongetwijfeld bijgedragen tot de 'visie HR 2030' van Defensie. Het betreft een reeks maatregelen die voornamelijk gericht zijn op het aantrekkelijker maken van het militair beroep, meer specifiek op geldelijk vlak. Vandaag zien we dat de belangrijkste eisen van uw militaire vakbond stilaan concreet worden! Alle hierna genoemde uitvoeringsdatums werden door de overheid voorzien. Echter kunnen evt. vertragingen zich nog voordoen. Herinnert u zich bv. de vergoeding voor digitale communicatie waarvan de onderhandelingen met de vakbonden in 2018 werden afgesloten, maar uiteindelijk pas voor het eerst op 1 maart 2020 werd uitbetaald. ‘1/1618’ versus ‘1/1850’ In De Schildwacht van septemberoktober 2019 hebben we uitgelegd dat de breuk van de bruto jaarwedde, gebruikt om het bedrag van de weddegebonden toelagen te berekenen, op 1/1618 in plaats van 1/1850 vastgesteld wordt. Wij hebben erop gewezen dat deze wijziging tot gevolg zal hebben dat militairen ‘iets’ meer zullen ontvangen voor bepaalde prestaties (ongeveer 14% meer in eigen zak), zoals prestaties voor ‘intensieve dienst’ of ‘operationele inzet’. De door de overheid voorziene uitvoeringsdatum is 01/12/2020. De ACMP maakt echter enig voorbehoud bij deze datum! Vaste dienst buitenland Het vergoedingsstelsel voor militairen met Vaste dienst in het
10 De Schildwacht
buitenland (voor een periode van meer dan 5 maanden) zal herzien worden om de aantrekkelijkheid van een affectatie in het buitenland te verhogen door middel van een substantiële verbetering van het geldelijke luik. Zo zal de vergoeding (voor het bekleden van de post, het logement, de schoolkosten en het makelaarsloon) rechtvaardig zijn en aangepast worden aan de kosten die het leven in het buitenland met zich meebrengt. Er zal een valorisatie zijn voor de verwijdering en de penibiliteit en bijzondere aandacht voor de familiale situatie. De postvergoeding wordt ingevoerd en afgestemd op die van de ambtenaren van het diplomatieke korps van Buitenlandse Zaken. Omwille van administratieve vereenvoudiging zullen de basisbedragen gekoppeld zijn aan de index en uniform toegepast worden voor alle personeelscategorieën. Daar waar mogelijk zal er gewerkt worden met forfaitaire bedragen, teneinde zoveel mogelijk uitzonderingen te vermijden waarbij er a priori geen onderbreking zal zijn gedurende de ganse periode van de affectatie. Na een mededeling van de politieke overheid begin augustus 2020 mogen we aannemen dat de
inwerkingtreding zal plaatsvinden vanaf 1 oktober 2020. Toelage voor de kennis Engels Toekenning van een geïndexeerde bruto maandelijkse toelage: voor officieren die in het bezit zijn van een niveau SLP 3333: € 130,58; voor onderofficieren die in het bezit zijn van SLP 3232: € 95,75 en voor vrijwilligers die in het bezit zijn van SLP 2222: € 87,05. (De niet-geïndexeerde bedragen zijn respectievelijk € 75, € 55 en € 50). Na een mededeling van de politieke overheid begin augustus 2020 mogen we aannemen dat de inwerkingtreding zal plaatsvinden vanaf 1 oktober 2020. Verwijderingstoelage Deze toelage zal de indirecte kosten (op sociaal en familiaal vlak, omwille van de afwezigheid van huis) compenseren als gevolg van de tijd die nodig is om (dagelijks) van huis naar de verschillende kwartieren van Defensie te reizen. De begunstigde kan zowel militair in actieve dienst zijn als militair van het reservekader ‘in normale dienst’. (Dus niet voor de kandidaat ‘in opleiding’, behalve in het geval van sociale promotie,
een stage of afwachtingsperiode. Evenmin voor de militair ‘in vaste dienst buitenland’). Om een vereenvoudigde berekening mogelijk te maken zal het nochtans de afstand (in Km) zijn die in aanmerking wordt genomen om het dagbedrag te bepalen. (Niettegenstaande betreft het hier in geen geval een compensatie voor de afgelegde kilometers.) Afstand per Bedrag per traject (in Km) traject (in €) < 20
0,00
20 ≤ x < 30
1,17
30 ≤ x < 40
1,52
40 ≤ x < 50
1,87
50 ≤ x < 60
2,22
60 ≤ x < 70
2,57
70 ≤ x < 80
2,92
80 ≤ x < 90
3,27
90 ≤ x < 100
3,62
100 ≤ x < 110
3,97
110 ≤ x < 120
4,32
120 ≤ x < 130
4,67
130 ≤ x < 140
5,02
140 ≤ x < 150
5,37
150 ≤ x < 160
5,72
160 ≤ x < 170
6,07
170 ≤ x < 180
6,43
180 ≤ x < 190
6,78
190 ≤ x < 200
7,13
≥ 200
7,48
De bedragen worden geïndexeerd (huidige index: 1,7410) en dus bijvoorbeeld voor 20 Km heen en 20 Km terug = (€ 1,17 x 2 x 1,7410) x 210 dagen dienst = € 855,53 (bruto jaarlijks geïndexeerd bedrag); per 10 Km = € 256 extra per jaar. Voor 210 dagen dienst kan het maximumbedrag € 5.469,53 /jaar zijn (als de afstand ≥ 200 Km is). Deze toelage is verschuldigd per dag dat men van dienst is (vanaf de 1ste seconde van dienst) en er wordt rekening gehouden met maximaal 2 verplaatsingen per dag
(heen- en terugreis). Bijvoorbeeld, in het geval van occasionele of professionele wacht of permanentie: 1 x heenreis en 1 x terugreis (op de volgende dag). Wanneer de militair daarentegen op zijn gewone plaats van het werk blijft overnachten (zonder dat dit gekoppeld is aan een 'dienstverplichting'), heeft hij wel recht op een dubbele dagvergoeding. Als hij gedurende de hele week in het kwartier logeert, heeft hij dus recht op 10 x de vergoeding die overeenkomt met de afstand tussen zijn woning en zijn gebruikelijke werkplek. De door de overheid voorziene uitvoeringsdatum is 01/12/2020. De ACMP maakt echter enig voorbehoud bij deze datum! Militair van het reservekader Voor elke dag dat een militair van het reservekader wordt teruggeroepen zal betrokkene betaald worden in 20sten (met een maximum van 20/20) en niet langer in 30sten. Toelagen en vergoedingen die tot nu toe alleen toegekend werden aan militairen van het actieve kader of het reservekader in Vrijwillige Encadreringsprestatie (VEP)
zullen ook toegekend worden bij terugroeping, aanvullende diensten of bij bevordering. De betaling in 20sten in plaats van in 30sten zal in volgende gevallen onder meer ook van toepassing zijn op: de vergoeding voor gevaarlijk en ongezond werk, de eindejaartoelage; het vakantiegeld; de kledijvergoeding; de tweetaligheidstoelage; de toelage voor de kennis van het Engels en de vergoeding voor digitale communicatie. Maaltijdcheques Een elektronische maaltijdcheque wordt toegekend aan de militair (waarvan de gebruikelijke werkplaats in België ligt) voor elke gewerkte dag (ongeacht de minimum- of maximumduur van de dienst). De dagelijkse nominale waarde is € 8 met een tussenkomst van € 1,09 door de militair. Hij krijgt dus € 6,91 in z’n zak. Het bedrag is niet gekoppeld aan de index, maar zal al dan niet evolueren in functie van wat er op fiscaal vlak beweegt. Zoals met iedere maaltijdcheque, zal er voeding kunnen aangekocht worden zowel binnen of buiten
Foto: Pixabay
De Schildwacht
11
Defensie. Bij dienstverplaatsingen in België of naar het buitenland wordt de maaltijdcheque toegekend en aangevuld met het eventuele verschil tussen de € 6,91 en de bedragen die normaal gezien terugbetaald worden door de overheid. Zowel de militair van het actief kader als het reservekader 'in normale dienst' zijn begunstigde. (Dus niet de kandidaat 'in opleiding', behalve in het geval van sociale promotie, stage of afwachtingsperiode). De militair die het voordeel van ‘gratis voeding’ geniet, zoals tijdens een periode van intensieve dienst, in operationele inzet, ... zal geen maaltijdcheques ontvangen. De betaling gebeurt maandelijks op een maaltijdchequerekening (regularisaties zijn mogelijk de volgende maand als gevolg van een definitieve maandelijkse afrekening). De door de overheid voorziene uitvoeringsdatum is 01/12/2020. De ACMP maakt echter enig voorbehoud bij deze datum! Vergoedingsstelsel tijdens dienstverplaatsingen in het buitenland In 2017 werden de eerste wijzigingen aangebracht door de vergoedingen te koppelen aan deze die aan de ambtenaren van de FOD Buitenlandse Zaken worden toegekend. Maar deze koppeling gold enkel tot een beperkt percentage (in regime tot 80%). Bovendien bleef een ander mechanisme van kracht, waarbij de toegekende vergoedingen varieerden naar gelang de personeelscategorie (Offr-OOffrVrijwilligers) waartoe de militair behoorde. De ACMP-CGPM was vragende partij voor een 100% gelijkschakeling en het loslaten van het verschil per personeelscategorie. Vandaag
12 De Schildwacht
is het (bijna) zover: elke militair, ongeacht z'n categorie, zal dezelfde dagvergoeding krijgen en deze zal identiek zijn aan die van de ambtenaren. En dit van zodra het ministerieel besluit gepubliceerd wordt. Er bestaan twee forfaitaire vergoedingen: ofwel de vergoeding voor militairen die niet in vaste dienst zijn, ofwel de vergoeding (lager bedrag) voor militairen die in vaste dienst zijn en die gedurende deze dienstperiode tijdelijke missies naar andere landen of in het land van hun vaste dienst uitvoeren. Het basisbedrag van deze vergoedingen is als volgt samengesteld: 15% ontbijt, 35% (lunch en diner) en 15% kleine uitgaven. Toelage voor dienstuitvoering in het kader van opruiming en vernietiging van ontploffingstuigen (binnen DOVO of elders) Momenteel ontvangt een militair, die houder is van het militair brevet van specialist in opruiming en vernietiging van ontploffingstuigen en die een organieke functie uitoefent die voorziet in de opruiming en vernietiging van ontploffingstuigen bij de Dienst voor Opruiming en Vernietiging van Ontploffingstuigen (DOVO), een toelage waarvan het bedrag betrekkelijk hoger ligt dan wat is voorzien voor de militair die ergens anders tewerkgesteld is dan bij DOVO. Van zodra het koninklijk besluit aangepast is, zal dit verschil afgeschaft worden en zal hetzelfde bedrag worden toegekend, of de betrokken militair nu bij DOVO werkt of niet. Weddeverhoging De vakbonden en CHOD hebben op 10 juni 2020 een akkoord bereikt over de weddeverhoging voor de militairen. Dit is m.a.w. een
ander essentieel punt uit ons Algemeen Programma 2019-2023 dat in de maak is: ‘A-11.1: Herwaardeer de weddeschalen’. Deze overeenkomst heeft tot doel de weddes van het leger af te lijnen op die van de Politie. De militaire vakbond ACMP-CGPM voerde de druk op tijdens de besprekingen met de overheid om een akkoord te bereiken over deze aflijning, waarbij de nodige middelen zouden worden vrijgemaakt om dit doel te bereiken. We hebben ook geijverd om de weddes van het leger voortaan te koppelen aan de toekomstige evolutie van deze bij de Politie. Er is een belangrijke eerste stap gezet om, na meer dan 17 jaar, eindelijk weer een forse loonsverhoging te bewerkstelligen. Als gevolg van deze overeenkomst zijn de eerste werkzaamheden midden juni opgestart. Een werkgroep waarin de ACMP-CGPM zetelt, heeft inmiddels de taken voor een externe firma vastgelegd. Deze firma is verantwoordelijk voor het opstellen van een document met betrekking tot de specificiteit van het militaire beroep en het uitvoeren van de feitelijke vergelijking van de diverse weddes waarbij ook de argumenten voor deze weddeverhoging zullen worden opgelijst. Deze werkzaamheden moeten in het najaar afgerond worden. De regelgevende bepalingen om deze aflijning te bewerkstelligen, zullen vervolgens worden opgesteld en onderhandeld, zodat deze in voege zouden treden tussen 2021 en 2025. De ACMP-CGPM zal alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat de overeenkomst van 10 juni 2020 nageleefd wordt. Uiteraard zullen we u regelmatig informeren over de voortgang van deze werkzaamheden.
Rechtspositie
Verlof officieren … eindelijk een structurele oplossing! In oktober 2005, onder minister Flahaut, was dit thema het voorwerp van een enquête bij alle officieren. Sindsdien dringt de ACMP-CGPM er op aan dat het sociaal overleg tot een oplossing leidt, die de 21ste eeuw waardig is en tevens verenigbaar is met het bezoldigingssysteem en het statuut van officier. Na enkele pogingen in de afgelopen vijftien jaar zijn de besprekingen over het verlof van officieren uiteindelijk op 10 juni 2020 afgerond in het Militair Onderhandelingscomité en het Hoog Overlegcomité. De ACMP-CGPM hield voet bij stuk en kon zo haar eisen, waar de overgrote meerderheid van de officiersgemeenschap achter stond, concretiseren. Zoals gewoonlijk zullen we moeten wachten op de officiële publicatie van de teksten, maar de nieuwe reglementaire bepalingen – zowel op het niveau van koninklijk besluit als op het vlak van het militaire reglement (DGHR-REG-TRAVARB-001) - zouden op 1 januari 2021 van kracht moeten zijn. We kunnen nu al meedelen dat het huidige krediet van 60 kalenderdagen zal plaats ruimen voor een krediet van 40 werkdagen EN 5 dagen Dienstontheffing voor Officieren (DO Offr). De officier zal uiteindelijk beschikken over een krediet van 45 verlofdagen. Weekends, wettelijke feestdagen en compensatieverlof 'omkaderd' door vakantieverloven of dienstontheffingen van het departement (of een combinatie van beide) zullen NIET MEER in mindering gebracht worden.
Voor de 5 DO Offr ziet het er als volgt uit: − In 2021 kan de korpscommandant tot 5 dagen DO opleggen aan sommige of aan al zijn officieren, bijvoorbeeld in een school of dienst die voor een bepaalde periode sluit. In dit geval moeten degenen die geen verlof willen opnemen, compensatie-uren (voor vrijwilligers en onderofficieren) of DO Offr (voor officieren) opgelegd krijgen. − De Offr kan die vijf dagen dus niet vrij opnemen. Ze zijn tot het einde van het jaar ‘voorbehouden’ voor gebruik door de Korpscommandant. − Tussen januari en april 2022, kan het eventuele overschot van de DO Offr van 2021 niet meer opgelegd worden. De Offr kan die dagen op eigen verzoek en goeddunken opnemen, op dezelfde manier als het overschot van zijn verlofdagen van 2021.
Met andere woorden, vanaf 2022, ‘in regime’, heeft de officier recht op 40 werkdagen en 5 DO Offr, plus wat overblijft van de DO Offr die hij in het voorgaande jaar niet verplicht moest opnemen. Dit is meer dan voor andere personeelscategorieën, maar ter herinnering: officieren kunnen hun overuren niet compenseren met uren 'recup'. Waarschijnlijke evolutie Sommige officieren vragen zich al af hoe het nu zit met het opsparen van de Flexibele Dienstontheffing (DO Flex). Wij wijzen erop dat er binnenkort een dossier aan het sociaal overleg zal worden voorgelegd. De omzetting van het vakantieverlof naar DO Flex ligt overigens al bijna twee jaar ter discussie. Aangezien dit alle categorieën van militairen betreft, zullen we in detail op dit onderwerp terugkomen zodra het overleg is afgesloten.
Foto: Daniel Orban
De Schildwacht 13
Welzijn
Forum in Florennes De militaire vakbond ACMP-CGPM maakt er een erezaak van om haar rol als Defensiepartner te spelen. We zijn in de eerste plaats militairen, we werken voor Defensie, niet tegen. Een van de domeinen waarin we geregeld een directe bijdrage leveren is de relatie tussen personeel en commando, zoals onlangs in Florennes het geval was. Meestal nemen onze leden contact op met de ACMP-CGPM om een persoonlijk probleem te melden, niet zozeer een probleem van 'het personeel'. Eind 2019 echter benadert Xavier Van Den Bulcke, een ervaren F-16 technicus en vertrouwenspersoon van de basis van Florennes, Philippe Sion, vaste afgevaardigde van de vakbond en voormalig wapenspecialist op vliegtuigen. Xavier legt uit dat hij steeds meer negatieve signalen van zijn collega's ontvangt. Stress, spanning, burn-out en andere psychosociale zorgen nemen toe. De situatie beĂŻnvloedt ook het functioneren van de eenheid. De paar spectaculaire ongelukken die de laatste tijd plaatsvonden hebben er misschien niets mee te maken, maar ze versterken het gevoel van onbehagen waar het personeel melding van maakt. Om meer te weten te komen, besloot Philippe, met de steun van de
14 De Schildwacht
nieuwe commandant van de basis, kolonel vlieger Philippe Goffin, om enkele verantwoordelijken en afdelingshoofden samen te brengen die bereid zijn om zich in een informeel interview uit te spreken. Mond-aan-mondreclame doet de rest en tot onze verbazing is het in een nokvolle vergaderzaal dat Philippe en Xavier een eerste gespreksronde voeren. Tal van diensten zijn vertegenwoordigd: het centraal magazijn, de 'lijn', het onderhoud, de interventie, ... Van de 'Crew Chief' tot de magazijnier, ze geven ons allemaal een nauwkeurig beeld van de eenheid. Sommige situaties raken een gevoelige snaar. Zo vernemen we dat er sinds het ernstige schietincident van vorig jaar nog veel te leren valt omdat er nog andere gevaarlijke situaties zijn ontstaan. Mogelijke ongelukken konden op het nippertje worden vermeden dankzij de waakzaamheid van de 'anciens': verwaarloosde procedures, slecht gemon-
teerde apparatuur, activering van systemen terwijl het personeel aan het vliegtuig werkt, ... Volgens onze gesprekspartners beschikken sommige jonge technici nog niet over de vereiste competenties, maar werken desondanks aan operationele vliegtuigen wegens personeelsgebrek. Herstellers werken aan meerdere vliegtuigen tegelijk, wat het risico op fouten en nalatigheden verhoogt. De romp van een F-16 werd zelfs met geĂŻmproviseerde middelen opgehangen omdat de oude, speciaal daartoe geschikte kranen, niet meer werken. De 'hydrazinezone' (een uiterst giftige noodbrandstof) is bovendien verouderd en gevaarlijk. Kritieke domeinen Naast het nijpende tekort aan personeel zijn er nog andere knelpunten uit de discussies naar voor gekomen. We leggen de vinger op de kritieke domeinen die een interventie vereisen. Personeelsbeheer en naleving van de organieke tabellen (TO) komen op de eerste plaats. Vliegtuigtechnici die mutatie krijgen, het vertrek van specialisten waarop niet wordt geanticipeerd, de uurroosters van de Crew Chiefs die voortdurend veranderen om de leemtes op te vullen, enz. De opleidingen vormen ook een probleem. Naar verluidt zouden sommige jonge technici op school met een ď&#x192;¨
Foto: Laurent Schmitz
cijfer van 30% doorgelaten zijn! Ze blijken niet in staat om veilig te werken, wat de taak van hun collega's zwaarder in plaats van lichter maakt. Verschillende stemmen wijzen op een gebrek aan motivatie bij de jongeren. Tot algemene ontsteltenis verzaken technische onderofficieren massaal aan de vorming ‘B1’ en geven ze zich niet vrijwillig op om F-35-cursussen in de VS te volgen. In het magazijn voor wisselstukken bemoeilijkt de komst van jonge, tijdelijke 'BDL's' de hele gang van zaken. De nieuwkomers hebben geen enkele vliegtechnische opleiding en kunnen dit gebrek niet compenseren met een lange ervaring. Als je hun om een stuk gereedschap of een onderdeel vraagt, merk je dat ze niet zeker zijn van zichzelf. Zo sturen ze een vrachtwagen met oplegger naar Kleine Brogel om een kleine dichting uit de stock aldaar, of, omgekeerd, een bestelwagen om een structuur van enkele tonnen... Daarnaast vereist het centrale magazijn, dat ver van de hangars ligt, onophoudelijk verkeer op de basis, terwijl er een tekort is aan voertuigen. Tot slot heeft het personeel het gevoel dat er niet naar hen geluisterd wordt, dat incidenten genegeerd worden, dat het aantal vluchten niet afneemt, terwijl er steeds minder handen zijn om het
werk te doen. Sommigen maken zelfs gewag van dreigementen met verlofaanvragen of mutatie als de vliegtuigen niet buitenkomen zoals voorzien. Een afdelingshoofd concludeert: ‘Tot nu toe hebben we veel geluk gehad, maar ongevallen staan ons onvermijdelijk nog te wachten.’
positieve sfeer, hun standpunten uit te wisselen en vooral om oplossingen voor te stellen. De bal ligt nu in het kamp van het commando, dat nu samen met de voornaamste belanghebbenden zal werken aan de verbetering van de situatie. Sommige keuzes zullen ongetwijfeld pijnlijk zijn, zoals de vervroegde sluiting van 80 UAV - die dezelfde dag werd aangekondigd - ons eraan herinnert. Maar voor ons is het essentieel dat het personeel in veilige omstandigheden en met aanvaardbare fysieke en morele belasting kan werken, ook al moeten sommige militaire ambities teruggeschroefd worden. Als vakbond hadden we natuurlijk het commando onder druk kunnen zetten door een analyse van de psychosociale risico's te eisen in het kader van het BOC (Basis
Foto: Laurent Schmitz
Constructieve dialoog Gewapend met dit uitvoerige verslag neemt Philippe vervolgens weer contact op met Kolonel Goffin, die heel positief reageert. We spreken onmiddellijk af om een forum te organiseren in aanwezigheid van de officieren belast met de maintenance en de veiligheid. Met een kleine vertraging door COVID-19 kregen alle spelers op 24 juni de gelegenheid om, in een
Overlegcomité). De ervaring leert ons echter dat deze lange procedure niet zo'n goed resultaat oplevert als het directe contact tussen de betrokken partijen. Daarom wilden we onze rol als sociale 'partner' ten volle spelen. De taak van de ACMP houdt daar niet op. We blijven ter beschikking van onze collega's en het commando van Florennes om een constructieve dialoog binnen de basis te bevorderen.
De Schildwacht 15
Portret
Wie is de CHOD? Defensie heeft sinds kort een nieuwe CHOD als opvolger van generaal Compernol, die een welverdiend pensioen heeft genomen. Maar wie is admiraal Michel Hofman? Portret van de man die het Belgische leger moet redden. No pressure...
Foto: Jérusalem Piérard
We kennen admiraal Hofman al van de vele malen dat wij zijn pad kruisten in de gangen van Evere. Hij was er immers al vice-CHOD sinds juli 2017. Admiraal Hofman was ook voorzitter van het Hoog Overlegcomité (HOC) 'Welzijn'. Armand Riem, onze vaste afgevaardigde die gespecialiseerd is in die materie, heeft hem daarom geregeld ontmoet. ‘Toen hij de leiding van de HOC overnam, begrepen we meteen dat admiraal Hofman een constructief klimaat met de vakbonden wou opbouwen. We waren onder de indruk van zijn positieve houding, maar ook van zijn charisma. Hij is iemand die geen taboes of vooroordelen heeft. Zo drong hij er bijvoorbeeld onmiddellijk op aan om de sociale partners te betrekken bij de hervatting van de militaire activiteiten na
16 De Schildwacht
COVID-19. Hij is pragmatisch en neemt kordate beslissingen, maar hij aarzelt ook niet om advies te vragen en eventueel zijn positie te herzien. Wat ik echt waardeer is dat hij zichzelf op hetzelfde niveau kan plaatsen als zijn gesprekspartners. Ik heb nooit het gevoel gehad dat hij 'op mij neerkeek'. Dit gedrag is niet alleen sympathiek, het is ook een teken van respect en versterkt zijn gezag. Ik ben blij met zijn benoeming tot CHOD, hoewel ik zijn voorzitterschap van de HOC zeker zal missen.’ ‘Een kordaat man voor wie het personeel het belangrijkste ‘wapensysteem’ is’ Om meer te weten te komen over ons nieuwe CHOD hebben we contact opgenomen met een aan-
tal collega's die de gelegenheid hadden om met hem te werken. Te beginnen met Richard Balyu, afgevaardigde en lid van de directieraad van de ACMP-CGPM: ‘Op de eerste plaats is admiraal Hofman Franstalig, maar hij is tevens een rasechte Oostendenaar. En als hij Oostends Vlaams spreekt, klinkt het als muziek in de oren! Uitermate sappig! Nu even ernstig, ik ken Michel Hofman al sinds de jaren '90, toen we het vertrek naar de Golfoorlog aan boord van het fregat Wandelaar voorbereidden. Ik was tweede meester en hij was de 'CCO', de officier die de leiding had over de operaties. Operaties zijn z’n sterk punt. Hij leidde de Marine van 2011 tot 2015. Hij is een man van het terrein die met de ogen dicht zijn weg kan vinden aan boord van een mijnenjager of een fregat, maar die evengoed in staat is om een delicate internationale missie op te zetten voor de kust van Libië of de Hoorn van Afrika. Hij is een militair, geen 'bureaucommandant', ook al is hij niet bang voor administratieve taken. Ik werkte weer met hem samen toen de Wandelaar in 2005 aan de Bulgaarse Marine afgeleverd werd. Intussen was ik vaandrigter-zee geworden, maar voor hem is rang minder belangrijk dan competentie. Hij is een doeltreffend en intelligent officier, die volgens mij in staat is ‘overstag’ te gaan
indien dit nodig is. Hij is bovendien ook heel menselijk in zijn relaties met collega's en ondergeschikten, van alle rangen en standen. Ik heb hem al jaren niet meer gezien, maar toen ik hem feliciteerde met zijn benoeming, nam hij de moeite om mij te antwoorden met een heel persoonlijke boodschap, ook al moet hij tientallen e-mails zoals de mijne ontvangen hebben. Hij is naar mijn mening het soort leider dat Defensie vandaag nodig heeft. Een kordaat man voor wie het personeel het belangrijkste ‘wapensysteem’ is.’ ‘Je kunt de richting van de wind niet veranderen, maar dat belet je niet het schip te sturen’ Admiraal Hofman is niet alleen bij de Marine bekend. Hij bekleedt al lang interwapenfuncties en kent alle componenten van Defensie. Hij koos majoor (Land) Michaël Schroeder om hem bij te staan: ‘Toen ik de kans kreeg om admiraal Hofman’s 'Military Assistant' te worden, kan ik niet verhullen dat ik zenuwachtig was. Als 'kaki' was ik gewend aan generaals, maar al die gouden strepen op het marineuniform is toch nog wat anders’, legt hij met een glimlach uit. ‘De admiraal heeft me zonder toeters of bellen ontvangen. Een kopje koffie en een openhartige discussie later, had ik de baan. Hij is toegankelijk en altijd in een goed humeur, en hij bezit het talent om mensen op hun gemak te stellen. Als vice-CHOD was zijn belangrijkste missie het implementeren van
Foto: Patrick Brion
de Strategische Visie. Om dit te bereiken moest hij de componenten en de directies dichter bij elkaar brengen. Hij wist het zand uit de raderen te verwijderen om vooruit te komen. Dit is een van zijn sterke punten: in plaats van te klagen dat dit of dat niet mogelijk is, maakt hij enthousiast gebruik van elke opening om vooruitgang te boeken. Hij zegt vaak: ‘Je kunt de richting van de wind niet veranderen, maar dat belet je niet het schip te sturen.’ Het is deze wilskrachtige houding die zijn doeltreffendheid verklaart.’ Invictus Games ‘Zijn 'gemoedelijke kracht' ontdekte ik tijdens mijn eerste reis met de admiraal aan boord van de Leopold I. Ik wist niet veel over de Marine, dus raadde hij me tijdens zijn werkbezoek aan om een rondleiding door het fregat te nemen. Terwijl ik door het labyrint van het schip dwaalde, vond ik achter elk luik admiraal Hofman in grote discussie. Van het ruim tot aan de brug, door de machinekamer
en de wardroom, hij was overal! Ik geloof dat hij met de hele bemanning een praatje gemaakt heeft, van matroos tot commandant. Het personeel is duidelijk één van zijn prioriteiten. Eén van de projecten waar hij sterk aan gehecht is, is de Belgische deelname aan de 'Invictus Games'. Dit initiatief van Prins Harry in het Verenigd Koninkrijk is een internationale multisportcompetitie die openstaat voor gewonde en gehandicapte soldaten en oorlogsveteranen. Ons land zou dit jaar in Den Haag van start gaan met een sterke delegatie van een tiental atleten, maar het evenement is vanwege de gezondheidscrisis uitgesteld tot 2021. De aandacht van de admiraal is niet alleen gericht op de veteranen. Ik weet dat het verbeteren van de aantrekkelijkheid van het militaire beroep bovenaan zijn agenda staat. Ik ben er zeker van dat hij met zijn creativiteit en overtuigingskracht dit dossier uiteindelijk tot een goed einde zal brengen. Als iemand dit voor elkaar krijgt, is het admiraal Hofman.’
De Schildwacht 17
Rechtspositie
Gelijkgesteld oorlogstijd? Ook al bent u geen ‘gelijkgestelde oorlogsinvalide’ (voluit: 'militair invalide van vredestijd gelijkgesteld met oorlogstijd'), de verandering van de afgelopen jaren in de behandeling van de dossiers gaat u aan, van zodra u deelneemt aan een gewapende missie. De 'Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering' (HZIV) beheert sinds drie jaar de dossiers van (ex-) militairen die gewond zijn geraakt tijdens een 'met oorlogstijd gelijkgestelde' operatie en die een vergoedingspensioen hebben ontvangen. Helaas weigert zij bepaalde gezondheidszorg en geneesmiddelen terug te betalen. De wet zegt echter wel dat invaliden recht hebben op terugbetaling van alle zorg. Voorheen had Defensie (BFA-M) de leiding over de dossiers. Ze betaalde alle kosten terug, zoals het hoort. De HZIV acht zich niet bevoegd voor een ganse waaier aan zorgverstrekkingen. De slachtoffers van deze houding zijn uiteraard de (ex-) militairen, die niet alleen financiële schade ondervinden, maar ook ten prooi vallen aan eindeloos juridisch getouwtrek. De 'juridische vaagheid' betreft vooral de ‘met oorlogstijd gelijkgestelden', een begrip dat in de wetteksten slecht gedefinieerd is. Tot overmaat van ramp zijn ze benadeeld ten opzichte van hun collega's die gewond raken tijdens activiteiten 'in vredestijd', bijvoorbeeld in de kazerne. Het probleem treft mogelijk vele militairen. Voorbeeld: Marc V. is infanterist 'BDL' in een gevechtseenheid. Op 28-jarige leeftijd heeft hij al deelgenomen aan een aantal gewapende operaties: Afghanistan, de Baltische Staten, OVG, ... Net tijdens één van deze operaties was hij getuige van een ongeval met dodelijke afloop voor
Foto: Pixabay
18 De Schildwacht
een collega. Sindsdien blijft de 'film' van de tragedie hem door het hoofd spoken. Hij is angstig, gestrest en depressief. Marc is slachtoffer van 'Post-Traumatic Stress Disorder' (PTSD), een syndroom waar slachtoffers van een angstaanjagende of traumatische ervaring aan lijden. De vakbond helpt hem om een vergoedingspensioen te krijgen, wat hem tot 'militair invalide van vredestijd gelijkgesteld met oorlogstijd' (of: ‘gelijkgestelde oorlogsinvalide’) maakt. Kort daarna moet Marc het leger verlaten bij gebrek aan een vacature waarin hij beroepsmilitair kan worden. De HZIV, die zijn medisch dossier beheert, weigert hem bepaalde kosten en medicijnen die hij nodig heeft terug te betalen. Voor Marc is het een financiële en morele nachtmerrie. Hij heeft zijn jeugd in dienst van de Staat opgeofferd, maar deze laat hem aan zijn lot over... Totale en onvoorwaardelijke dekking Meerdere van onze leden zijn het slachtoffer van een soortgelijke situatie. Ons lid Hubert Bernard legt de autoriteiten al jaren het vuur aan de schenen met de steun van de ACMP, maar het dossier evolueert van een ruzie tussen experts naar een juridische veldslag. Ondertussen verdient de Staat geld op de rug van de zieken en de gewonden! Voor ons is het niet normaal om aan een militair te vragen om te dienen met gevaar voor eigen leven, zonder hem volledige en onvoorwaardelijke dekking te bieden voor de geleden schade. Na een laatste beroep op de Koning kreeg Hubert uiteindelijk een positieve reactie van minister Goffin. Admiraal Hofman, destijds vice-CHOD, heeft het initiatief genomen om een werkgroep op te richten die de terugbetalingsprocedures moet vereenvoudigen. Intussen heeft de minister verzekerd dat het leger de kosten die niet door de HZIV worden gedekt, voor haar rekening zal nemen. Er zijn nog steeds enkele grijze zones in dit complexe dossier, maar er is in ieder geval een oplossing in zicht.
GEBOORTEN
DAMIAN ET BRIANNA 22/01/2020 Geboren in het gezin van Kjell VERMIERDT (Geel) ANGÉLIQUE – 02/02/2020 Geboren in het gezin van Michaël TAMBOUR (Elsene)
HUWELIJKEN
01/05/2020 Dorian LEISTEN en Céline FESLERTISTA (Doische) 11/07/2020 Roeland VANDENVONDER en Daniela PANIZZI (Evere)
GIULIA – 14/03/2020 Geboren in het gezin van Laurent CUGIA (Seraing) CÉLIA – 31/03/2020 Geboren in het gezin van Claudy BRUYERE (Seraing)
OVERLIJDENS
FELIX – 31/03/2020 Geboren in het gezin van Kevin KIK (Brasschaat) MARGOT – 09/06/2020 Geboren in het gezin van Stephen QAUEDPEERDS (Seraing) ROBIN – 27/06/2020 Geboren in het gezin van Sven VERHULST (Diest)
CAMIEL DERDAELE (Evere) 1932 – 09/03/2020 FRANÇOIS SCHOOFS (Genk) 1933 – 07/07/2020 CHRISTIAN ARKET (Sambreville) 1941 – 22/07/2020 CHARLES BRIXIUS (Liège) 1940 - 20/07/2020
Indexcijfer van de consumptieprijzen - Mei : 109,45 punten - Juni : 109,52 punten - Juli : 109,76 punten
Gezondheidsindexcijfer - Mei : 110,10 punten - Juni : 110,05 punten - Juli : 110,16 punten
Het rekenkundig gemiddelde van de afgevlakte gezondheidsindex bedraagt 107,93 punten. De spilindex voor het openbaar ambt en de sociale uitkeringen, die vastgelegd is op 109,34 punten, werd deze maand niet bereikt. De vorige spilindexoverschrijding vond in februari 2020 plaats. Bron: Statbel
Volg ons!
De Schildwacht 19
Het leven is goedkoper met een ACMP-lidkaart Dankzij ACMP-CGPM geniet je van kortingen en voordelen bij honderden handelszaken, winkelketens, pretparken en webshops.
10% KORTING BIJ VERITAS
MEERDERE KORTINGEN
Aanbod geldig in de winkel en via de webshop Vouchers zijn het ganse jaar geldig
25% korting op complete bril en zonnebrillen 10% korting op contactlenzen
Alle informatie op www.acmp-cgpm-benefits.be
25% KORTING OP HET HELE GAMMA
KOOP JE BRAUN PRODUCTEN
Met uitzondering gereedschap, ventilatie, electriciteit en artikels met een beperkte korting
Aan groothandelsprijzen bij de Merits&Benefits aankoopcentrale!
Kortom: er is voor ieder wat wils! Neem regelmatig een kijkje op www.acmp-cgpm-benefits.be voor nieuwigheden en kijk ook zeker na bij de aanbieding hoe je van je voordeel kan genieten, niet elke korting is immers verkrijgbaar op vertoon van je voordeelkaart! Logingegevens vergeten? Problemen bij een korting of een bestelling? Contacteer onze Helpdesk en we helpen je zo snel mogelijk verder: helpdesk@meritsandbenefits.be