Εξώφυλλο: Νικόλας Στεφαδούρος Bio: Γεννημένος το 1980, από γονείς Αλεξανδρινούς, με σπουδές στο Ε.Μ.Π. και αρκετή δόση τρέλας, τον κέρδισε τελικά ο αιώνιος έρωτας, το σκίτσο και δηλώνει πλέον ευθαρσώς “Σκιτσογράφος μηχανικός”. website:
www.stefadouros.gr Το περιοδικό ΑΦΗ ΓΗ SEE διανέμεται ελεύθερα στο Διαδίκτυο, κάθε δεκαπέντε (15) ημέρες σε μορφή ψηφιακού εντύπου, με άδεια Creative Commons. 15 Δεκεμβρίου 2013
ISSN: 2241-648X
Αφήγηση δωδέκατη
6 μήνες stop. 12 τεύχη stop. 1.000 σελίδες stop. Χιλιάδες likes stop. Χιλιάδες αναγνώστες stop. Αμέτρητες ώρες σελιδοποίησης stop. Το σύνολο όλων αυτών, μας κάνουν ΑΦΗ ΓΗ SEE stop. Σας ευχαριστώ stop. Όλους stop. Καλά Χριστούγεννα stop. Βαγγέλης Ευαγγελίου stop.
Y.Γ. Η ΑΦΗ ΓΗ SEE έρχεται το ‘14 με το #13 τεύχος γεμάτο ΑΛΛΑΓΕΣ!
του Εύχρηστου
Κ
Ελεύθεροι πολιορκημένοι
άποτε θα τα θυμόμαστε και θα γελάμε:
-Τι έκανες στην κρίση πατέρα; -Επενδύσεις. Βραχυπρόθεσμες, υψηλού ρίσκου με μεγάλες αποδόσεις. -Χρηματιστήριο; -Όχι: lotto, joker, ξυστό.. -Και αυτό αρκούσε για να μας συντηρήσεις; -Όχι μας ζούσαν οι παππούδες σου. Τώρα σκάσε και ξύνε. Του Έλληνα ο τράχηλος ζυγό δεν υπομένει. Τετρακόσια χρόνια, πεντακόσια; Όσο και να χρειαστεί στο τέλος θα το πάρει απόφαση και θα τον αποτινάξει. Το βλέπεις και ‘συ, Έλληνας είσαι, για να διαλέξεις τυρόπιτα κάνεις μισή ώρα, για να κανονίσεις έναν καφέ σου παίρνει καμία βδομάδα, άντε τώρα να οργανώσεις επανάσταση. Και στο φινάλε ποιο είναι το ζητούμενο; Η ελευθερία, η πιο παρεξηγημένη έννοια. Τελευταία από ελευθερίες, δόξα τω Θεώ, έχουμε δει πολλές. Απελευθέρωση των μισθών, του ωραρίου, των επαγγελμάτων. Υπάρχει μια γενικότερη αίσθηση ελευθερίας. Έχεις την ελευθερία να δουλεύεις όλη μέρα ως δικηγόρος, γιατρός, πωλητής, μηχανικός, νυχτοφύλακας και μάλιστα ταυτόχρονα - ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν ούτε επαγγελματικά δικαιώματα, ούτε ωράριο. Ούτε δουλειές υπάρχουν, πλήρης απελευθέρωση. Η κρίση από μόνη της, όπως και να το κάνουμε, έχει έναν απελευθερωτικό χαρακτήρα. Καταρχάς σπας τα δεσμά του lifestyle. Εκεί που κυκλοφορούσες σαν ήρωας του Πολάνσκι τώρα κυκλοφορείς σα Ρομά. Διασχίζοντας το ελατοδάσος της λεωφόρου Αλεξάνδρας (έχει εγκατασταθεί από τους υπαίθριους πωλη-
τές χριστουγεννιάτικων δέντρων), θυμήθηκα ένα βίντεο όπου κάτι αμερικάνοι παίρνουν δώρο έκπληξη μια τεράστια τηλεόραση και κλαίνε από συγκίνηση. Αναρωτιέμαι πόσο αναγκαίο είναι να περάσει κανείς από την οικονομική ανέχεια για να δει πέρα από την τιμή των πραγμάτων, την αξία τους. Κάποτε θα γελάμε γιατί τα δύσκολα θα έχουν περάσει, χωρίς αυτό να σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι θα έχουμε τα λεφτά. Δύσκολα θα είναι μέχρι να αποδεχτούμε την καινούρια κατάσταση. Και μετά θα γελάμε, ο ένας με τον άλλον. Ο ανταγωνισμός έχει τοπικό χαρακτήρα. Συνήθως ο στόχος είναι να ξεπεράσεις τον πλησίον. Έπρεπε να πάρεις μερσεντές όταν αυτός είχε BMW. Αν η οικονομική σου εξέλιξη ήταν ραγδαία, το τελειωτικό χτύπημα ήταν να ενημερώσεις τον γείτονα ότι φεύγεις για μια καλύτερη περιοχή, αντίστοιχη της επιφάνειάς σου. Αλίμονο πόσοι νέοι και πλουσιότεροι γείτονες καιροφυλακτούσαν εκεί. Σήμερα έμαθες ότι ο γείτονας είχε μεν μερσεντές, αλλά ήταν υπερχρεωμένος. Και η αλήθεια σε απελευθέρωσε.
Η Τέχνη θα μας σώσει. Εξού και όλοι το έχουν γυρίσει στις τέχνες. Και ενώ φτασμένοι καλλιτέχνες ετεροαπασχολούνται, άνθρωποι, που ποτέ δε θα το φανταζόσουν, το έχουν γυρίσει στη μουσική, στο χορό, στη χειροτεχνία, καίτοι άγαρμποι. Συχνά στην Τέχνη κρύβονται οι πλέον απελευθερωτικές αλήθειες. Και όπως λέει ο Solomon Burke «κανείς μας δεν είναι ελεύθερος, μερικοί από εμάς είναι αλυσοδεμένοι αλλά κανείς μας δεν είναι ελεύθερος».
Alf Kumalo. O φωτογράφος του Nelson Mandela
Ο Alf
Kumalo μέσα από τις εικόνες του κατέγραψε την ιστορία της οικογένειας Mandela για 60 χρόνια, φωτογραφίζοντας το μεγάλωμα των παιδιών του καθώς και τον ίδιο τον Mandela μετά την απελευθέρωσή του.
η εικόνα έγινε διάσημη στη φυλακή. Όλοι όταν βγήκαν μου είπαν, «Είδαμε τη φωτογραφία σας με τον Mohammed Ali».
Ήταν δικαστικός φωτογράφος και εργαζόταν για την Παγκόσμια εφημερίδα του Bantu, όταν συνάντησε για πρώτη φορά στη δεκαετία του Ο Nelson Mandela, υπενθυμίζεται ότι, κατά τη 1950, έναν νεαρό μαύρο δικηγόρο που ονομαζόδιάρκεια της μακράς φυλάκιταν Nelson Mandela και άφησης του, αυτό που έχασε πενε σαστισμένους τους λευκούς της Ελίνας Κοντονή ρισσότερο από οτιδήποτε άλμάρτυρες. «Υπερασπιζόταν λο, ήταν η όψη και ο ήχος κάποιον και στο ξεκίνημά των παιδιών του. Ως πατέρας, Σκεπτόμενη πως όλες αυτές τις ημέ- μου φιλοδοξία μου ήταν να κατά τη διάρκεια του εγκλειρες από τον θάνατο του Nelson γίνω δικηγόρος. Έτσι, βλέποσμού του στερήθηκε το σημαντας έναν μαύρο δικηγόρο ντικότερο, να βλέπει τα παι- Mandela ο κάθε ένας από εμάς θα καλοντυμένο, ψηλό και αρκεδιά του να μεγαλώνουν (εκτός μπορούσε να ανατρέξει στα ιστορι- τά εντυπωσιακό, ένιωσα πολύ από από κάποια στιγμιότυπά κά γεγονότα, που υπήρξε μέρος τους καλά όταν τον συνάντησα για τους στο νησί Robben που του πρώτη φορά. Αλλά ο θαυμαπαραδόθηκαν από τη σύζυγό αυτή η μεγάλη προσωπικότητα, θέ- σμός μου για εκείνον ήταν ως του Winnie). Αυτές οι πολύτι- λησα να φωτίσω εκείνον τον άνθρω- προς το κομμάτι της δικηγομες φωτογραφίες τραβήχτηπο που έφερε μπροστά μας ως ει- ρίας, όχι της πολιτικής, και ο καν από τον Alf Kumalo. ίδιος δεν ήταν γνωστός τότε. κόνες τα γεγονότα αυτά. Τον Alf Δεν ήταν καθόλου γνωστός». «Μου ζήτησε να κάνουμε τις Kumalo. Τον αγαπημένο φωεικόνες γι ‘αυτόν, ίσως δύο τογράφο του Mandela. Άγγιξα Στη δεκαετία του 1950 , πήγε φορές το χρόνο, κάθε έξι μήνα εργαστεί για το περιοδινες , δείχνοντας τα παιδιά », αυτό το θέμα ίσως γιατί έρχονται κό Drum , που αναδείκνυε τη είπε ο Kumalo. «Θα τις έδινα στιγμές που οι εικόνες, που «φυλα- μαύρη κουλτούρα σε μια επομε τη σειρά μου στη Winnie κίζονται» από το κλείστρο μιας φω- χή που οι αρχές του Απαργια να του τις πάει στη φυλατχάιντ είχαν προσπαθήσει να κή. Το μόνο που κοίταξε ήταν τογραφικής μηχανής και αποτυπώ- παρουσιάσουν την πλειονόοι φωτογραφίες των παιδιών νονται σε χαρτί που μπορείς να το τητα των κατοίκων της χώρας του, που είχα τραβήξει». αγγίξεις με τη σειρά σου, είναι ίσως ως πρωτόγονη. Ως «πελεκητές του ξύλου». Αλλά για ένα χρόνο, οι φω- η σημαντικότερη αναδρομή. τογραφίες σταμάτησαν να Ο Kumalo πήγε για να καλύέρχονται. Ο Kumalo είχε μεΠηγές μου αποτέλεσαν άρθρα των ψει τα γεγονότα του αγώνα τακομίσει προσωρινά στις κατά του Απαρτχάιντ, την διΗνωμένες Πολιτείες, όπου εφημερίδων, The Telegraph και αρκή παρενόχληση, τις αναανακάλυψε ένα φωτογρα- The Guardian. κρίσεις της αστυνομίας. «Η φικό θέμα ακόμα πιο διάσφαγή του Sharpeville, το σημο από τον Mandela, τον 1960 ειλικρινά ξεχωρίζει», είMuhammad Ali. Είπε: Όταν επέστρεψα, η γυναίπε. «Ποτέ δεν θα φανταζόμουν πως θα έβλεπα κα του Mandela μου είπε ότι την ρώτησε: «Γιατί ανθρώπους να κείτονται παντού. Θυμάμαι το δεν στέλνετε πλέον εικόνες;», γι ‘αυτό περιέλαβα επόμενο πρωί ήθελα να ευχηθώ πως ονειρευόμια εικόνα του εαυτού μου με τον Muhammad μουν. Πως ίσως ήταν απλά ένας εφιάλτης. Ali στην επόμενη παρτίδα που έστειλα. Και αυτή
Πως δεν το είχα δει πραγματικά όλο αυτό. Προσπαθούσα να βγάλω από το μυαλό μου αυτές τις εικόνες, μα δεν μπορούσα. Τόσο άσχημα ήταν. Μα αυτό ήταν στην πραγματικότητα, το σημείο καμπής όσον αφορά την πολιτική της Νότιας Αφρικής». Ο Kumalo απήλαυσε την άνευ προηγουμένου πρόσβαση στο περιβάλλον του Mandela μετά την αποφυλάκισή του το 1990. Τον φωτογράφησε να δίνει μία από τις σημαντικότερες χειραψίες συμφιλίωσης, στην επίσκεψή του στη Betsy Verwoerd, τη χήρα του αρχιτέκτονα του Απαρτχάιντ Hendrik Verwoerd . «Είναι αυτό το είδος της κληρονομιάς που οι άνθρωποι θα θυμούνται. Γι’ αυτό αποκαλούν τη χώρα μας ένα θαύμα. Εκείνος είναι η αιτία που συνέβη αυτό». «Ήταν λιγότερο θυμωμένος από ό,τι ήταν πριν να μπει στη φυλακή. Κατανοητό. Ξέρετε, όταν οι άνθρωποι ωριμάζουν και μεγαλώνουν, μαλακώνουν. Στους περισσότερους πολιτικούς συμβαίνει αυτό». Ο Kumalo, που συνέχισε να εργάζεται μέχρι τα 80 του, πρόσθεσε: «Είχε πολύ χιούμορ και κάθε φορά που συναντιόμασταν, μου έλεγε: «Alf, πότε θα πάρεις σύνταξη;» πάντα μου έκανε την ίδια ερώτηση και μια ημέρα μου είπε πως αν έχω μια θέση εργασίας κενή, θα ήθελε να έρθει μαζί μου». «Έχει πει πολλά χιουμοριστικά πράγματα. Θυμάμαι ταξιδεύαμε στην Μποτσουάνα και ένας δημοσιογράφος είπε: « Κύριε Mandela, απλά πείτε μου τι είναι αυτό που θυμάστε από τα χρόνια στη φυλακή. Πείτε μου το ένα και μόνο πράγμα που σκεφτόσασταν περισσότερο». Είπε: «Λοιπόν, αν αυτή η γυναίκα δεν ήταν εδώ , θα σας έλεγα». Το Εθνικό Αφρικανικό Κογκρέσο , είχε δηλώσει
ότι το ANC και οι άνθρωποι της Νοτίου Αφρικής θα είναι «για πάντα ευγνώμονες στον Alf Kumalo για το έργο του και τη συνεχή προσπάθειά του να εκθέσει ένα σύστημα που ήταν απάνθρωπο». Στα τελευταία χρόνια του, συνέχισε να διδάσκει φωτογραφία σε νέους λάτρεις στο Σοβέτο. Γεννήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου του 1930. Έφυγε από τη ζωή στις 21 Οκτωβρίου του 2012. Ήταν 82 ετών. Ο αυτοδίδακτος φωτογράφος που έγινε ένας από τους επικεφαλής χρονικογράφους της πορείας της Νότιας Αφρικής, από το Απαρτχάιντ, στη δημοκρατία, με τον Nelson Mandela στο πηδάλιο. Ο βετεράνος δημοσιογράφος, που συχνά, όταν η αστυνομία του απαγόρευε τη λήψη φωτογραφιών σε διαδηλώσεις, ρύθμιζε το χρονόμετρο της φωτογραφικής του μηχανής, την τοποθετούσε στο κεφάλι του και έκανε βόλτες, αποτυπώνοντας τα γεγονότα, τη στιγμή που άλλοι φωτογράφοι επέστρεψαν στα γραφεία τους με άδεια χέρια, έχει πεθάνει, αλλά οι εικόνες του ζουν. Εξακολουθεί να αφηγείται την ιστορία για το πώς κερδήθηκε ο αγώνας της Νότιας Αφρικής μέσα από την «κάνη» της φωτογραφικής του μηχανής. Αυτό ήταν το όπλο του. Και κατά την προσωπική μου γνώμη, το δυνατότερο όλων.
Δ
εν μπορώ τόσα φώτα γύρω μου. Έχω φωτοφοβία. Μου φτάνουν αυτά που έχω μέσα μου. Τα τζάμια ολοκάθαρα στις βιτρίνες. Όχι για να βλέπουν οι πελάτες τα εμπορεύματα αλλά για να βλέπουν τη μούρη τους. Ο καθαρός καθρέφτης δεν καθαρίζει σπλάχνα.
Εν μέρει Christmas
Ένας άνεμος δε γουστάρει τις ομαδικές γιορτές και διώχνει την άχνη από τους κουραμπιέδες. Δημιουργεί θολό τοπίο και μοιάζει η άχνη στην ατμόσφαιρα, με ψύχος. Οι πιγκουΐνοι ψωνίζουν δώρα και δεν τρώνε ψάρια, αλλά ο ένας τον άλλο. Δεν μπορώ τόσα φώτα γύρω μου. Αναβοσβήνουν και με ζαλίζουν. Ψάχνω να βρω ένα καλώδιο να κόψω. Αυτό που θα προκαλέσει black out. Μήπως ρε γαμώτο ανάψουν οι γεννήτριες μέσα μας. Βλέπω έναν Άγιο Βασίλη να βγάζει φωτογραφίες με παιδιά. Αποκωδικοποιώ την εικόνα και δεν βλέπω Άγιο Βασίλη. Δεν βλέπω παιδιά. Βλέπω κουμπαρά. Βλέπω χρήματα. Κλείνω τα μάτια και ρωτάω τον ουρανό που τα βλέπει όλα. Σε ποιον πλανήτη έχουν Πάσχα αυτήν την εποχή; Πάντα προτιμούσα τις φλόγες κεριών από τα φώτα. Δεν έχω χρήματα όμως για τα ναύλα μου. Μήπως χρειάζομαι για λίγα λεπτά μια στολή Αϊ Βασίλη; Τελικά δεν αναρωτιέμαι αν θα γεννηθεί και φέτος ο Χριστός. Αλλά πόσοι θα πεθάνουν αυτά τα Χριστούγεννα..
Από το βιβλίο Τα Λιγαπάτητα
του Βαγγέλη Ευαγγελίου
Ο σούπερ ήρωας Αϊ-Βασίλης και οι εξοντωτικοί ρυθμοί του
του Στέφανου Κρίκκη
Θ
α ήταν ένας πραγματικός σούπερ ήρωας ο Αϊ-Βασίλης αν υπήρχε! Για να προλάβει να μοιράσει από ένα δώρο σε όλα τα παιδιά του κόσμου τα φετινά Χριστούγεννα θα έπρεπε να καταναλώσει σχεδόν 150 δισεκατομμύρια θερμίδες, δηλαδή ποσότητα κατά 60.000 φορές μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη ημερήσια δόση. Οι άθλοι που πρέπει να κάνει αποτυπώνονται σε απίστευτα νούμερα, τουλάχιστον έτσι όπως τα υπολόγισαν νεαροί επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων στη Βρετανία. Σύμφωνα λοιπόν με την εφημερίδα «Daily Mail»
τα Χριστούγεννα του 2013 ο Αϊ-Βασίλης θα πρέπει να επισκεφθεί 1,6 δισεκατομμύρια παιδιά και να τρυπώνει στις καμινάδες 5.556 σπιτιών κάθε δευτερόλεπτο. Αν υποτεθεί ότι σε κάθε σπίτι υπάρχουν κατά μέσο όρο 2,5 παιδιά, οι Βρετανοί υπολόγισαν πως ο Αϊ-Βασίλης θα χρειαστεί να κάνει 640 εκατομμύρια στάσεις την παραμονή των Χριστουγέννων. Μεγάλο πρόβλημα θα αντιμετώπιζε στην αποθήκευση των δώρων που θα μοίραζε, καθώς θα έπρεπε να βρει έναν χώρο όσο 240.000 διώροφα λονδρέζικα λεωφορεία για να τα φυλάξει. Θα χρειαζόταν επίσης περισσότερο από 2,5 εκατομμύρια χιλιόμετρα κορδέλα περιτυλίγματος. Αν τώρα σε κάθε σπίτι που επισκέπτεται πίνει και ένα ποτήρι γάλα και τρώει μία τάρτα με μαρμελάδα φρούτων, τότε μέσα σε 32 ώρες (λόγω των διαφορετικών χρονικών ζωνών) που θα διαρκούσε η αποστολή του, θα έπρεπε να πιει όσο γάλα χωρούν 50 ολυμπιακές πισίνες και να φάει 40.000 τόνους από τις αγαπημένες του τάρτες. Επειτα από τόσο φαγητό, για να κάψει το περιττό πάχος θα έπρεπε, μέχρι τα Χριστούγεννα του 2014, να περπατήσει σχεδόν δύο δισεκατομμύρια χιλιόμετρα, δηλαδή να κάνει 54 φορές τον γύρο της Γης. Πηγή: Τα Νέα
10 9
Αιθιοπία
PHOTOS Diego Arroyo
Η Ελευθερία είναι κάτι που πεθαίνει αν δεν χρησιμοποιείται. Hunter S. Thompson 1937-2005 Αμερικανός συγγραφέας.
Είναι αλήθεια ότι η ελευθερία είναι πολύτιμη. Τόσο πολύτιμη, που μερικές φορές πρέπει να τη χορηγούμε με δελτίο. Βλαδίμηρος Ίλιτς Λένιν 1870-1924 Σοβιετικός ηγέτης.
Με ποιον πρέπει να παντρέψουμε την Ελευθερία για να την κάνουμε να αναπαραχθεί; Stanislaw Jerzy Lec 1906-1966 Πολωνός γνωμικογράφος.
Ποτέ δεν πρέπει να φοράς το καλό σου παντελόνι όταν πηγαίνεις να πολεμήσεις για την ελευθερία και την αλήθεια. Ερρίκος Ίψεν 1828-1906 Νορβηγός θεατρικός συγγραφέας.
Ω, Ελευθερία! Πόσα εγκλήματα γίνονται στο όνομά σου. Madame Roland 1754-1793 Γαλλίδα επαναστάτρια. (Το είπε καθώς την οδηγούσαν στην γκιλοτίνα, το 1793)
Ελευθερία δεν είναι αυτό που κάνεις, αλλά αυτό που κάνεις μετά από αυτό που σου κάνουν. Jean-Paul Sartre 1905-1980 Γάλλος φιλόσοφος.
Από την ελευθερία δεν μπορείς να κόψεις ούτε ένα κομματάκι, γιατί αμέσως όλη η ελευθερία συγκεντρώνεται μέσα σ’ αυτό το κομματάκι. Μιχαήλ Μπακούνιν 1814-1876 Ρώσος αναρχικός.
Οι ευτυχισμένοι σκλάβοι είναι οι πιο μεγάλοι εχθροί της ελευθερίας. Marie von Ebner-Eschenbach 1830-1916 Γερμανίδα γνωμικογράφος.
Ελευθερία είναι μια άλλη λέξη για το γεγονός ότι δεν έχεις τίποτε να χάσεις. Kris Kristofferson Αμερικανός τραγουδιστής.
Ελευθερία 2 φίλοι βρίσκονται μέσα σε ένα κελί. Είναι νύχτα και κυριαρχεί ησυχία. Φορούν ολόλευκα ρούχα.
(στον Νέλσον Μαντέλα)
των Νίκου Λυγερού και Βαγγέλη Ευαγγελίου
Πόσα χρόνια είμαστε άραγε φυλακισμένοι; Όσο είμαστε σε λευκά ρούχα. Οι άλλοι κρατούμενοι μας ζητούν συνεχώς τη «συνταγή» πως μένουν τόσο λευκά τα ρούχα μας, ενώ είμαστε σε σκοτάδια τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Το δικό σου λευκό έχει παραγίνει όμως.. Λες να γίνει διάφανο με τον καιρό; Ναι, θα έχουν το χρώμα του αοράτου. Θυμάμαι πως μου έχεις ξαναμιλήσει κάποτε για αυτό το χρώμα. Και ‘μεις φίλε, γιατί δεν έχουμε όνειρο και στόχο ζωής να γίνουμε αόρατοι για να βγούμε από το κελί; Και αόρατος να είσαι δεν βγαίνεις από το κελί, αν δεν έχεις πετύχει τον στόχο σου, γιατί είμαστε εδώ για τους άλλους, όχι για μας και περιμένουν
από εμάς το παράδειγμα της απελευθέρωσης. Ακούγεται από τα μεγάφωνα μία φωνή που ενημερώνει πως κάποιος δραπέτευσε και να παραμείνουν όλοι ήσυχα στα κελιά τους Και τώρα; Αυτός πάει σε μεγαλύτερη φυλακή; Ναι, αρκεί να είναι ξυπόλυτος. Και ακολουθώντας τον δρόμο με τ’ αγκάθια, θα βρούμε ποιος τ’ αφήνει; Θα δούμε ποιος είναι ικανός να ματώσει για τους άλλους και ν’ αλλάξει χρώμα.
Να γίνει κόκκινος από το αίμα. Τι αίμα όλων αυτών που ό,τι έκαναν το έκαναν για την ανθρωπότητα. Η ανθρωπότητα φίλε, βρίσκεται σε κελί τους καιρούς αυτούς; Τα κελιά της Ανθρωπότητας είναι οι κοινωνίες της λήθης. Και σε αυτό το κελί δεν μπόρεσαν ποτέ να βά-
λουν τον Μαντέλα; Δεν ήθελα να στο πω γιατί ξέρω πως αγαπάς όσους μάχονται για την ανθρωπότητα, αλλά πέθανε. Το άκουσα που το έλεγαν κάτι φύλακες μεταξύ τους. Καλά έκανες που μου το είπες ακόμα κι αν με πληγώνει, διότι τώρα ξέρω ότι έως το τέλος παρέμεινε άξιος. Και η αξία είναι βαρύ φορτίο για αυτόν που το σηκώνει. Ένας άνθρωπος ανάμεσα σε ανθρώπους, έχει ευθύνη ε;
πρόσφερε ένα νόμισμα των έξι πενών. «Δεν χρειάζεται, χαρά μου ήταν να σας βοηθήσω», της είπε. «Αλλά γιατί εσύ ένα μαύρος να το κάνεις, αν όχι για τα χρήματα;» απόρησε εκείνη. «Γιατί ήσασταν μόνη και αβοήθητη στην άκρη του δρόμου...» Τώρα μπορώ να σου πω ότι αυτό έγινε στην πόλη του Γιάννη. Ε, μη μου πεις πως ο Γιάννης ήταν και ο άντρας της λευκής κοπέλας; χαμογελούν.
Ένας αλλάνθρωπος για τους συνανθρώπους!
Όχι είναι το παράδειγμα για τον Nelson!
Γι’ αυτό υπάρχουμε, για να συνυπάρχουμε. Θέλεις να δραπετεύσουμε και να πάμε στην κηδεία του Νέλσον;
Μήπως τότε οι γυναίκες παντρεύονται παραδείγματα; χαμογελούν πιο δυνατά.
Ναι, έχεις δίκιο! Και βέβαια θέλω αν είμαστε μαζί και για αυτόν!
Κάποτε και αντιπαραδείγματα λόγω Feyerabend. Τον Παύλο τον Αναρχικό λες;
Κάθε νύχτα, οι πόρτες ανοίγουν για 25 λεπτά όπως ξέρεις και επιτρέπεται να φύγουν μόνο όσοι είναι αθώοι. Μην κοιτάς που εμείς δεν φύγαμε, είχαμε άλλους σκοπούς εδώ μέσα. Και στη φυλακή του Μαντέλα υπήρχε αυτό το 25λεπτο, αλλά είδες; Δεν έφυγε! Προτίμησε να τον αφήσουν ελεύθερο αυτοί που τον έβαλαν στο κελί. Μπήκε νέος, βγήκε γέρος. Εμείς όμως όπως μπήκαμε, θα βγούμε. Γέροι!
Κανέναν άλλο!
Γέροι και γεροί, γιατί η ανθρωπιά μας θα έχει μάθει την αντίσταση στην βαρβαρότητα!
Να παραμείνουμε άξιοι έως το τέλος. Για να είμαστε μαζί του και μετά το τέλος!
Έτσι ακριβώς. Αν θα περιέγραφες τον Μαντέλα, με ένα χρώμα, μία πόλη κι ένα καιρικό φαινόμενο, ποια θα ήταν αυτά;
Συμφωνώ! Άλλωστε το 25λεπτο, είναι για τους αθώους, όχι για τους αόρατους.
Το μαύρο, την πόλη του Γιάννη και τον κεραυνό. Θέλεις να σου πω και μία μικρή ιστορία; Mετά εσύ όμως θα μου πεις για την πόλη του Γιάννη! Πες μου! Κάποτε ο Μαντέλα, έπεσε πάνω σε μία λευκή γυναίκα που στεκόταν στην άκρη του δρόμου, επειδή της είχε χαλάσει το αυτοκίνητο, κάπου στο Γιοχάνεσμπουρκ. Πλησίασε, προσφέρθηκε να βοηθήσει, μαστόρεψε στη μηχανή και το αμάξι πήρε μπροστά. Εκείνη τον ευχαρίστησε και του
Η ανθρωπιά φίλε, έχει μέθοδο ώστε να την αποκτήσει κανείς αφού γεννιέται άτομο; Ενάντια στη μέθοδο! Αυτή είναι! Καταλαβαίνω απόλυτα! Σε λίγο θα ανοίξουν οι πόρτες για το 25λεπτο. Τι προτείνεις;
Κι εμείς είμαστε μόνο δίκαιοι! Πόσο ανθρώπινο να είσαι δίκαιος.. Και θα παρακολουθήσουμε από εδώ την κηδεία του Μαντέλα; Βλέποντας τη βροχή πίσω από τα κάγκελα του μικρού τετράγωνου παραθύρου. Φύση είναι ο Νέλσον Μαντέλα πια, φύση! Άξιος!
«Το
1994 κατά την προεκλογική εκστρατεία, επιβιβαστήκαμε σε ένα μικρό ελικοφόρο για να πετάξουμε στην επαρχία Νατάλ, πεδίο μεγάλων σφαγών, όπου θα μιλούσε στους Ζούλου υποστηρικτές του. Είκοσι λεπτά πριν προσγειωθούμε, η μία μηχανή χάλασε και κάποιοι άρχισαν να πανικοβάλλονται. Το μόνο που τους ηρεμούσε ήταν να κοιτάζουν τον Μαντέλα, ο οποίος διάβαζε ατάραχος την εφημερίδα του λες και πήγαινε με το πρωινό τρένο στη δουλειά του. Το αεροδρόμιο ετοιμάστηκε για αναγκαστική προσγείωση και τελικά ο πιλότος κατάφερε να μας «κατεβάσει» με ασφάλεια. Όταν πια μπήκαμε στο πίσω κάθισμα της αλεξίσφαιρης BMW, ο Μαντέλα κι εγώ, για να πάμε στη συγκέντρωση, γύρισε και μου είπε: «Man, τα χρειάστηκα εκεί πάνω!» Ρικ Στένγκελ. Δημοσιογράφος - συγγραφέας. Πέρασε δύο χρόνια με τον Μαντέλα γράφοντας την αυτοβιογραφία του.
Η βέρα κι εγώ της Αντιγόνης Παφίλη
Α
πό μικρή θυμάμαι την ατμόσφαιρα του καφενείου, στο χωριό του μπαμπά μου. Σε ένα μικρό, σχεδόν ορεινό, χωριό, στον Άγιο Ακάκιο, στην Καρδίτσα. Ξυλόσομπα πάντα αναμμένη και μια τσιγαρίλα αναμειγμένη με τη μυρωδιά του λουκάνικου και του κόκκινου χύμα κρασιού. Ο χρόνος είχε σταματήσει για αυτούς, μη σου πω δεν υπήρξε ποτέ... και σκέψου ότι το καταλάβαινα ακόμη κι εγώ που τότε ήμουν μικρή και δεν έδινα αξία στα λεπτά που περνούσαν από μπροστά μου. Μη σου πω τα ξόδευα αλόγιστα, να φύγουν, να περάσουν, μέχρι να μεγαλώσω κι εγώ. Στα τραπέζια να παίζουν πρέφα, ανοιχτή και η τηλεόραση μαζί, και πάφα πούφα κουτσοπέρναγε και αυτή η μέρα. Ο χειμώνας εκεί ξεκινά νωρίτερα... κι όταν αλλάζει και η ώρα και νυχτώνει λίγο μετά το μεσημεριανό φαγητό, τότε είναι που κλείνονται όλοι μέσα. Αυτά τα χωριά μοιάζουν πάντα λασπωμένα το χειμώνα. Βρέχει συνέχεια... Και όλοι μένουν μέσα, δίπλα στη σόμπα και περιμένουν το χειμώνα να περάσει... και αρχίζουν τις κουβέντες και αυτές εξελίσσονται και κάπου εκεί... μπερδεύεται το πραγματικό με το φαντασιακό... τα κουτσομπολιά οργιάζουν και στήνονται ιστορίες ολόκληρες, με ισχυρή δόση ίντριγκας για να έχουν και ενδιαφέρον... γιατί αυτά που δεν γνωρίζεις, απλά τα συμπληρώνεις, με άλλα δικά σου... Μπαίνοντας στο σπίτι που έζησε ο Καραγάτσης, σε ένα νεοκλασικό της παλιάς Αθήνας, ταξίδεψα στη Θεσσαλία των παιδικών μου χρόνων... και πιο παλιά... Σκηνικό είναι το ίδιο το σπίτι... και εσύ νιώθεις να κρυφακούς αυτές τις συζητήσεις των ανδρών,
που κλείνονται για ώρες μέσα σε ένα παλιό βιβλιοπωλείο για να αποφύγουν τη βροχή. Θες να μπεις μέσα στην κουβέντα, αλλά στέκεσαι κι εσύ και ακούς προσεχτικά, όπως όταν σου λένε ένα μυστικό, που μόνο εσύ θα ξέρεις... «Κι όταν αρχίζει και αυτό το τσιρ τσιρ, να βρέχει όλη μέρα και να μη σταματά... 40 μέρες βρέχει, σαν μνημόσυνο.» Ο Δημήτρης Κεχαΐδης, γνώριζε άψογα πώς να αποτυπώνει, ίσως τους πιο ρεαλιστικούς διαλόγους, στο ελληνικό θέατρο... χωρίς ίχνος «θεατρίλας», χωρίς ίχνος υπερβολής... Και ίσως τώρα να είναι πιο σύγχρονος από ποτέ. Γιατί τώρα βλέπεις να απλώνεται μπροστά σου, όλη αυτή η ιδιοσυγκρασία του Έλληνα που μέχρι πρότινος νόμιζες ότι είχες ξεπεράσει... Η «Βέρα» ξαναγεννιέται στο σπίτι που έζησε ο Καραγάτσης, ένας απ´ τους πιο γνωστούς πεζογράφους μας, στον πολυχώρο Πολιτισμού Αλεξάνδρεια, του Βασίλη Βλάχου. Σκηνοθεσία μουσική επιμέλεια: Νίκος Ορφανός Σκηνικά - κοστούμια: Ανθή Σοφοκλέους Προκόπης: Βασίλης Βλάχος Μήτσος: Γιώργος Μωρόγιαννης Κώστας: Πέτρος Αλατζάς Φωτισμοί: Δημήτρης Τσιούμας Φωτογραφία: Γιάννης Χλεμπάκος Από Πέμπτη- Κυριακή.
της Ελίνας Κοντονή
το σωμα θυμαται
Photos: Neza Palcic
PMS = Patriarchy. Misogyny. Sexism.
«Το Σώμα μου είναι ένας Καμβάς, όχι στόχος». Mια καμπάνια που ξεκίνησε στις 25 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο της Διεθνούς ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.
to σωμα μου ειναι καμβασ και οχι στοχοσ
Η
καμπάνια αυτή στοχεύει στην ευρύτερη γνωστοποίηση της πραγματικότητας που ισχύει στο κομμάτι της Βίας κατά των γυναικών. Σε αντίθεση με όσα η πλειονότητα του κόσμου μπορεί να νομίζει ή να γνωρίζει, αυτή η βία είναι διάχυτη και δεν γνωρίζει σύνορα και κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο. Επιπρόσθετα, στοχεύει στο να επιστήσει την προσοχή του κόσμου, στο γεγονός πως τα δικαιώματα των γυναικών εξακολουθούν να είναι, το θέμα της ημέρας. Οι γυναίκες πια, έχουν το δικαίωμα ψήφου και αποτελούν μέρος της πολιτικής ζωής, είναι ενεργές στην αγορά εργασίας και έχουν επιτύχει πολλούς και διαφορετικούς στόχους, όμως είναι πολλά ακόμα εκείνα που πρέπει να γίνουν.
Για παράδειγμα, η διάκριση μεταξύ των φύλων είναι πολύ συνηθισμένη (κενό αμοιβών, σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους εργασίας, φυλετική διάκριση), για να μη μιλήσουμε για τη σωματική και συναισθηματική βία που μαστίζει τις γυναίκες παγκοσμίως. Η προτεινόμενη ιδέα της καμπάνιας, του να γραφεί το σώμα, είχε ξεκάθαρα συμβολική σημασία. Το σώμα είναι εκείνο το «μέρος» όπου παραμένει εγγεγραμμένη η προσωπική ιστορία του κάθε ανθρώπου. Το σώμα έχει τη δική του μνήμη. Γι’ αυτό η πράξη του να γραφτεί κάτι επάνω του, θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος της προσωπικής του ιστορίας και να αποτυπώσει εκείνον που με τις πράξεις του άφησε «τα γράμματά» του επάνω στο σώμα.
Αυτή η αποτύπωση έπειτα μπορεί να μετατραπεί σε σκέψεις και πράξεις, οι οποίες με τη σειρά τους θα μπορούσαν να φέρουν την αλλαγή στην προσωπική και κοινωνική πραγματικότητα. Η Hμέρα για την Eξάλειψη της Bίας Κατά των Γυναικών καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ στις 17 Δεκεμβρίου 1999, με αφορμή τη φρικτή δολοφονία των πολιτικών αγωνιστριών αδελφών Μιραμπάλ, από την Δομινικανή Δημοκρατία τ ο υ δικτάτορα Τρουχίλο, προκειμένου να αναδείξει το δυσάρεστο αυτό κοινωνικό φαινόμενο σε παγκόσμια διάσταση. Σήμερα, 14 χρόνια μετά, σε έναν φαινομενικά εξελιγμένο κόσμο, που μαστίζεται από την οικονομική κρίση και τις ακραίες αντιλήψεις, το φαινόμενο είναι πιο επίκαιρο από ποτέ.
αλλά συναντάται σε μεγάλο βαθμό σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Αυξημένα κατά 47%, σε σύγκριση με όλα τα προηγούμενα χρόνια, είναι τα κρούσματα βίας κατά των γυναικών που καταγράφηκαν φέτος στην Ελλάδα, με μία στις τρεις γυναίκες να έχει πέσει θύμα ξυλοδαρμού από το σύζυγο ή το σύντροφό της. Οι 7 στις 10 γυναίκες που έχουν πέσει θύματα κακοποίησης είναι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή και ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ 6 στις 10 γυναίκες βρίσκονται σε μέτρια ή καλή οικονομική κατάσταση. Όσο για το προφίλ των δραστών, περισσότεροι από τους μισούς είναι δευτεροβάθμιας ή ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ μόλις 1 στους 10 είναι άνεργος.
m s i Sex
Misogyn
Η βία κατά των γυναικών αποτελεί ένα πρόβλημα που «εμφανίζεται» σε όλων των τύπων τις σύγχρονες κοινωνίες. Στις αναπτυγμένες δυτικές κοινωνίες με ποικίλες μορφές, είτε με τη μορφή της οικογενειακής βίας, είτε με τη μορφή της σεξουαλικής εκμετάλλευσης όσο και στις υπόλοιπες κοινωνίες, όπου οι γυναίκες είναι θύματα πιο πρωτόγονων μορφών βίας. Δράστης της βίας μπορεί να είναι από τον σύζυγο των γυναικών μέχρι και το ίδιο το κράτος. Είτε με τον ένα τρόπο είτε με τον άλλο η βία παραμένει βία και ο τρόπος έκφρασής της παίζει μικρό ρόλο.
y
Η κακοποίηση μπορεί να συμβεί στην καθεμία από εμάς. Ίσως και να ‘χει συμβεί. Αλλά συχνά παραβλέπουμε, καλύπτουμε, συγχωρούμε ή αρνούμαστε το πρόβλημα. Συνηθέστερα όταν η κακοποίηση είναι ψυχολογική, παρά σωματική. Η συναισθηματική και σωματική κακοποίηση αφήνει βαθιά και μακροχρόνια σημάδια. Γιατί όπως είπαμε, το σώμα θυμάται. Και το πρήξιμο, οι εκχυμώσεις κι ο πόνος θα φύγουν. Είναι ζήτημα ημερών. Λιγότερων ή περισσότερων. Όμως η μνήμη του, κρατά σαν καρέ φωτογραφίας το κάθε σημείο που άλλαξε, που παραμόρφωσε η βία, η πάντα άδικη βία, καθώς και το πρόσωπο εκείνου, τη στιγμή που τη διέπραττε.
y h c r a i r Pat
Στην Ελλάδα, δυστυχώς το φαινόμενο όχι απλώς δεν έχει εξαλειφθεί, αλλά έχει εξελιχθεί κιόλας, αφού δεν περιορίζεται πλέον μόνο σε περιπτώσεις χαμηλού μορφωτικού επιπέδου,
ΘΕΛΕΙ ΑΡΕΤΗΝ
ΚΑΙ ΤΟΛΜΗΝ
Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ
ISSN: 2241-648X