پەیڤەکانی رێبەرێک پەیڤەکانی رێبەرێک کە بۆ گەل ژیا و بۆ گەل مرد پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ائمادەکردنی :
ائگری باڵەکی هاوینی ٢٠١١
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ناوی �کتێب :پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو ائماده‌کردنی :ائگری باڵه‌کی باڵوکردنه‌وه‌ی :هاوینی 2011
4
سهرچاوه:
ـ ماڵپه‌ره‌ی گیاره‌نگ ـ ماڵپه‌ری کوردستان و کورد 1ـ �كتێبی «كورته‌باس» ( نامیلك ه ی كورته‌باسێك ل ه سه‌ر سۆسیالیزم و شی كردنه‌و ه ی كورته‌باس )، نووسین ی :دو�كتور عه‌بدولڕه‌حمان قاسملوو ائماد ه كردنی بۆ چاپ :سه‌الح شه‌شه ،سوئێد .به‌فرانبار ی 2003 2ـ چه‌ند ژمار ه ی « كورستان « ۆئرگان ی كۆمیت ه ی ناوه‌ند��ی ی حیزبی دێمۆكرات ی كوردستان ی ئێران. 3ـ نامیلك ه ی « ره‌وت ی ائشت ی و دێمۆكراتیزاسیۆن « پاشكۆ ی « تێكۆشه‌ر « ی ژمار ه (26ده‌قی باسێك ك ه دو�كتور قاسملوو ل ه سمینارێك ی حیزبی دا ،پێشكێشی كردوه). ئه‌م بابه‌ت ه ل ه ژماره 392ی رۆژنام ه ی «كوردستان» 8 ،ی ژوئی ه ی 2004دا بالو بۆته‌وه.
ائگری باڵەکی هاوینی ٢٠١١
پەیڤەکانی رێبەرێک
ئه‌م نامیلکه‌ی ه ک ه له‌به‌ر ده‌ستتان دایه ،هه‌وڵێکی دیکه‌ی ه بۆ گه‌یاندنی ائمۆژگارییه‌کانی رێبه‌رێک ک ه بۆ گه‌ل ژیا و بۆ گه‌ل مرد .ئه‌م په‌یڤانه‌ی ک ه کۆمه‌لێکی بچوکن ل ه س������ه‌دان په‌یڤی تر ،ک ه ل ه الپه‌ر ه و کاس������ێته‌کان دا ماون به‌اڵم وه‌ک س������ه‌ره‌تایه‌ک بۆ کارێکی گه‌ور ه ده‌ستپێکێکی باشه ،هیوادارم ک ه نه‌وه‌ی داهاتوو ئه‌گه‌ر تاکو ئیستاش نه‌یتوانیو ه کەڵکی باش ل ە ووت ه باشه‌کان وه‌ربگرێ هیوادارم ل ه داهاتوودا بیانکات ه سه‌ر مه‌شقی ژیانی خۆیان، النیکه‌م نەوەی تازە بزانێت کە رێبەرانمان لە پێشوادا چیان گوتووە بتوانن ئەم پەیڤانە بە باشترین شێوە کەڵک لێ وەربگرن و گەورە��یی د .قاسملوو لە پەیڤەکانیدا ببینەوە. دواشم لەهەر بەرێزێک هەیە کە تێبینی هەیە بتوانێ رێنوێنیم بکات بۆئەوەی لە کاری داهاتوو و دەوڵەمەند کردنی ئەم نامیلکیە تێبینیەکەی وەبەر چاو بگرم.
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ووته‌یه‌کی کورت:
5
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
گه‌لێك ائزاد��ی ی بوێ ده‌ب ێ نرخ ی ئه‌و ائزادییه‌ش بدا
6
ێ زه‌حم هت‌و ی ئه‌و ئازادییه‌ش بدا .هیچ میلله‌تێك ب ه ب ێ نرخ ێ ده‌ب ی بو گه‌لێك ئازادی ی نه‌گه‌یشتوه. ی ب ه ئازاد ی خۆ ی رۆڵ ه ب ه نرخه‌كان ێ به‌ختكردن تێكۆشان ،ب ه ب ی ی كورده له‌مێژ‌ه ئه‌و‌ه ی گه‌ل�� ی خه‌بات ی ئێمه‌ش ك ه پێش��ڕه‌و ی كوردیش‌و حیزب گه‌ل ی ش��ه‌هیدانمان درێژه، ی ده‌وێ .كاروان ی ده‌وێ ،خۆبه‌ختكردن ده‌زانن ك ه ئازادی ،فیداكاری به‌اڵم ره‌نگ ه له‌وه‌ش درێژتر بێ. ی ش��ه‌هیده‌كانمان له‌مێژ‌ه بڕیارمان داو‌ه نه‌گرین .له‌مێژ‌ه ی ش��ه‌هید بوون ئێم ه ل ه رۆژ ی بڕیارم��ان داو‌ه ك ه ته‌نیا‌و ته‌نی��ا كارێك ك ه ده‌توانین بكه‌ین‌و له‌به‌رچ��او و له‌به‌ر بیر ی ئه‌وان به‌رنه‌ده‌ین ،وه‌ك ئه‌وان تا سه‌ر شه‌هیدانمان ش��ه‌رمه‌زار نه‌بین ئه‌وه‌ی ه ك ه رێگا ئ��ه‌و رێگای�� ه بڕۆین ،ل ه هیچ ته‌نگ‌و چه‌ڵه‌مه‌یه‌ك نه‌ترس��ێین ،ل ه هیچ س��ه‌ختی یه‌ك نه‌كشێینه‌وه. ی ی میلله‌تێكه ،خه‌ب��ات بۆ دوارۆژ ی ره‌وایه.خه‌بات ب��ۆ ئازادی ی ئێم�� ه خه‌باتێك خه‌بات ی ی خۆمان ب ه چاك ی دیكه‌یه .ئه‌گه‌ر ئێم ه وه‌ك ئه‌م نه‌س��ل ه ئه‌رك منداڵه‌كان‌و نه‌س��له‌كان ی نه‌بێ .هه‌روه‌ها ی داهاتوومان شه‌هید ێ بگه‌یه‌نین ده‌توانین هیوادار بین ك ه نه‌س��ل به‌ج ێ هێنابا ره‌نگ ی خۆیان به‌ج ی ئه‌رك ی رابردوو ب ه چاك ی رابردوو یا نه‌سله‌كان ئه‌گه‌ر نه‌س��ل ی نه‌ده‌بوو. ی ئێم ه شه‌هید ێ ئه‌و نه‌سل ه ب ی دیك ه ده‌مان هێنێت ه س��هر ئه‌و بڕوای ه ك ه ب ه ی ش��ه‌هیده‌كانمان جارێك بۆی ه بیره‌وه‌ری ی خۆمان درێژه ی زۆر ،خه‌بات ی پڕ ل ه شۆڕش‌و ب ه هیوایه‌ك ی چه‌سپاو ،ب ه دڵێك بیر‌وباوه‌ڕێك ی شه‌هیده‌كانمان شاد ده‌كا‌و هه‌م ی ده‌بێت ه دوو شت :هه‌م گیان پێ‌بده‌ین .ئه‌و خه‌بات ه ئاكام میلله‌ته‌كه‌مان رزگار ده‌كا بۆ ئه‌و‌ه ل ه دوارۆژدا شه‌هیدمان نه‌بێ. ی عه‌لیپوور ی حیزب كاك خالید ئه‌م وتان ه ل ه رێوره‌سم ی پرسه‌و سه‌ره‌خۆشی ی پێشمه‌رگه‌وئه‌ندام ی له‌مێژین ه دا (زستانی ) 1367پێشكه‌ش كراون.
7
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
راد ه ی به‌شداربوون ی ژنان ل ه هه‌موو باره‌كان ی ژیان ی كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و سیاس ی دا، نیشان ه راد ه ی پێشكه‌وتوو��ی ی هه‌ر كۆمه‌ڵێك ه
8
ی كۆم هڵ‌دا به‌شدار بن ،ئه‌وه‌ند‌ه ی كه‌متر ل ه كاروبار ی كۆمه‌ڵن .هه‌رچ ی ئه‌ندامان ژنان نیو‌ه كار‌و تێكۆشان‌و خه‌لالقییه‌ت ل ه كۆم هڵ‌دا كه‌متره‌‌و هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ش كۆم ه ڵ پاشكه‌وتووتره. ی دا ،نیشان ه ی كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و سیاس ی ژیان ی ژنان ل ه هه‌موو باره‌كان ی به‌ش��داربوون بۆی ه راد‌ه ی شۆڕشگێڕانه‌ش دا هه‌ر راسته. ی هه‌ر كۆمه‌ڵێكه .ئه‌و‌ه ل ه بزووتنه‌وه‌یه‌ك ی پێشكه‌وتووی راد‌ه ی دا به‌ش��دار بن ،ئه‌وه‌ند‌ه بزووتنه‌و‌ه پێش��كه‌وتووانه‌تر‌و ی ژنان به‌رینتر‌و چاالكتر تێ هه‌رچ سه‌ركه‌وتووتره. ێ به‌ره‌دا خه‌بات بكه‌ین .خه‌بات بكه‌ین بۆ ێ ل ه س ێ هه‌ر نه‌ب ...بۆ ئه‌م مه‌به‌س��ت ه ده‌ب ی ژنانیشه .تێ‌بكۆشین ی پاشكه‌وتن ی ئه‌سڵی ی واڵته‌كه‌مان ك ه هۆ ی گشتی ی پاشكه‌وتن البردن ی كۆنه‌په‌رستان ه ك ه ژن له‌گ ه ڵ پیاو ب ه یه‌ك ماف‌و یه‌كسان سه‌یر ی هه‌موو داب‌و شوێن دژ ی ی پیاوان ك ه چه‌وساندنه‌و‌ه ی پاشكه‌وتووان ه ی بیركردنه‌و‌ه ی شێو‌ه ناكه‌ن .خه‌بات بكه‌ین دژ ی خۆكه‌م بینی‌‌و ل ه خۆ ێ ده‌زانن .تێ‌بكۆش��ین دژ ی به‌ج ژن��ان ل ه نێو خۆیان دا ب ه كارێك ی ئاسایی‌‌و ره‌وا ی خۆیان ب ه دیارده‌یه‌ك ی كۆم هل‌و خێزان دژ ی ژنان ،ك ه س��ته‌م دڵنیا نه‌بوون داده‌نێن‌و ل ه به‌رامبه‌ری‌دا ته‌سلیم ده‌بن. ی مارس ی 1987 ی8 ی نه‌مر به‌بۆن ه ل ه په‌یام ی دوكتور قاسملوو
سەبارەت بە مه‌سه‌ل ه ی ژنان ێ ب ه ژنان ك ه ی تایبه‌ت بدر ێ جێگایه‌ك ی حیزبی و سیاسیی ئێم ه دا ،ده‌ب ل ه تێكۆشان ی ی واڵته‌كه‌مان پێك دێنن .وه‌ك ده‌زانن حیزبی ئێم ه مافی به‌رابه‌ری ی دانیشتووان نیو‌ه ی ئه‌و ماف ه ل ه ی ماف ل ه گ ه ڵ پیاد‌ه كردن ته‌واو له‌گ ه ڵ پیاوان بۆ ژنان داده‌نێ .به‌اڵم دانان ێ ئه‌و مه‌ودای ه به‌ر‌ه به‌ر‌ه ل ه به‌ین ی زۆریان ل ه به‌ین دا هه‌یه .ده‌ب كۆم ه ڵ دا مه‌ودایه‌ك ی و سیاسی یه‌كان دا ی حیزبی ئێم ه هه‌رچی ژنان ل ه كار‌ه كۆمه‌اڵت بچێ .ب ه بیر و را ی سیاسیی نه‌ته‌وه‌یه‌ك دا ژنان به‌شدار بن كۆم ه ڵ پێشكه‌وتووتر‌ه و ،هه‌رچی ل ه بزووتنه‌و‌ه ی زیاتره. تێكۆشه‌رتر بن ،بزووتنه‌وه‌ك ه پێشكه‌وتووتر‌ه و شانسی سه‌ركه‌وتن
9
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
خه‌بات دژ ی سته‌م،
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
مه‌سه‌ل ه ی بنه‌ڕه‌ت ی ل ه ژیان ی دو�كتور قاسملوودا
10
ی سااڵن ی تێكۆشان‌دا چ ئاڵوگۆڕێك له خۆت‌دا پێك هاتوه؟ llllllله‌ماو‌ه ی ی الوه‌تی‌یه‌و‌ه خه‌باتم بۆ كردوه ،مه‌سه‌ل ه ی بۆ من ك ه هه‌ر ل ه سه‌ره‌تا ی بنه‌ڕه‌ت دوكتور قاسملوو :مه‌سه‌له‌یه‌ك ی زیاترم ل ه ی سته‌م بووه .له‌و مه‌سه‌ل ه بنه‌ڕه‌تی‌یه‌دا ئاڵوگۆڕێكم تێدا پێك نه‌هاتوه .دیار‌ه ئه‌زموونێك له‌نێو بردن ی واقیع بینتر بووم .من ل ه ژیانم‌دا هه‌میش ه ی سیاسیم‌دا وه‌سه‌ریه‌ك ناوه‌‌و واقیع بینتر بووم یا هه‌ر به‌گشت ژیان ی خۆم پاراستوه .ئێستاش هه‌ر وام .زۆر خۆشبین بووم‌و ل ه سه‌ختترین هه‌لومه‌رجه‌كانیش‌دا هه‌میش ه روحی ه ی خوێندنه‌وه‌م .هه‌موو گۆڤاره‌كان ،ڕۆژنام ه خاریجی‌‌و ئێرانی‌یه‌كان ل ه كوردستان ده‌خوێنمه‌وه‌‌و زۆریش ئۆگر ی ی ڕۆمان‌و كتێب ه زانس��تی‌یه‌كانم .به‌اڵم شێعرم زۆر خۆش ده‌وێ .ل ه كوردستان شه‌و ی خوێندنه‌و‌ه ئۆگر ی ی یه‌كجار زۆرم ب ه شێعر شێعر پێك دێنین‌و منیش شێعر ]له‌و شه‌و‌ه شێعرانه‌دا[ ده‌خوێنمه‌وه .عه‌القه‌یه‌ك ی عوریان‌و فیرده‌وسی .هه‌روه‌ها ب ه ی ئێران هه‌ی ه ]ب ه شێعری[ حافز‌و سه‌عدی‌‌و خه‌ییام‌و بابا تاهیر كالسیك ی ی كوردستانه‌‌و ب ه شێعر ی بیسته‌م ی سه‌د‌ه ی گۆران ك ه شاعیر ی ب ه شێعر ی به‌تایبه‌ت ی كورد ی كالسیك شێعر ی شاملووم ی كورده .ل ه شاعیر‌ه نوێ‌یه‌كان دیار‌ه نادر نادرپوور‌و ئه‌حمه‌د ی كالسیك ی ك ه شاعیر ی خان ئه‌حمه‌د ی زۆر ی ئیعتیسامییشم زۆر خۆش ده‌وێ .وا بیر ده‌كه‌مه‌و‌ه ك ه شێعره‌كان ی ئه‌وانم ه هن‌و په‌روین ب ه دڵن .دیوان ی ئێستادا نزیكن. ی من ل ه هه‌لومه‌رج ل ه ژیان ێ بێ، ی نێوخۆییش ل ه گۆڕ ی ك ه تۆ به‌رپرس��یش بی‌‌و ش��ه‌ڕ ی به‌تایبه‌ت ی سیاس�� دیار‌ه ده‌زانن ك ه خه‌بات ی خۆت ی سیستماتیك بپڕژێ‌ی ه سه‌ر ئۆگری ی ب ه شێوه‌یه‌ك گیر‌وگرفتت بۆ دێنێت ه پێش ك ه ب ه داخه‌و‌ه ناتوان ی نزیكمه .ئه‌و‌ه ی هاوڕێیان ی شه‌هید بوون ی من مه‌سه‌ل ه ی ژیان ب ه شێعر یا موسیقا .یه‌كێك ل ه گیروگرفته‌كان ی ژیانمه .ئه‌گه‌ر ئێس��تا بم توانیبای ه بۆخۆم بڕیار بده‌م ،حه‌زم ده‌كرد یه‌كێك ل ه گه‌وره‌ترین ناڕه‌حه‌تی‌یه‌كان ی زانست بام‌و خۆم ب ه مه‌سه‌ل ه فه‌رهه‌نگی‌یه‌كان‌و ئه‌ده‌بیاته‌و‌ه خه‌ریك بكه‌م .به‌اڵم ئه‌وه‌ك ه ئێستا ل ه خه‌ریك ی كوردستان‌و ی ده‌كه‌م له‌به‌رامبه‌ر خه‌ڵك ی ده‌زانم ،چونك ه هه‌ست ب ه به‌رپرسایه‌ت ی خۆم كوردستانم ،ب ه ئه‌رك ی ئێران‌دا. خه‌ڵك llllllپرسیارێك ی دیكه‌ت ل ێ ده‌كه‌م ،ئه‌ویش ئه‌وه‌ی‌ه پێت وای‌ه 20 ،15 ،10ساڵ ی دیكه خه‌ریك ی چ ی بی؟ كارێك ب یو له كو ی وا ی شت ێ داین هه‌ر پێش بینی ی ئێم ه تێ ی بكه‌م .له‌و هه‌لومه‌رج ه دوكتور قاسملوو :من ناتوانم پێش بین ی زانستی‌‌و نووسین بم .ئێستا ی كار زۆر سه‌خته .من حه‌ز ده‌كه‌م پاش چه‌ند ]ین[ ساڵ ،ئه‌گه‌ر بتوانم خه‌ریك ی خۆم بنووسمه‌وه .به‌اڵم ل ه هه‌ر حاڵ‌دا پێم ی 40ساڵ ه ل ه خه‌بات‌دا به‌شدارم .حه‌ز ده‌كه‌م ئه‌زموونه‌كان نزیك ه ی ل ه خه‌ڵك زۆر سه‌خته .هیوادارم ی ئێستادا دوور خۆش ه له‌نێو خه‌ڵك‌دا بم‌و ئێستا وا ڕاهاتووم ك ه ل ه هه‌لومه‌رج ی ئاوادا ،من ل ه ی سه‌ربه‌خۆ‌و هێمن‌و ل ه هه‌لومه‌رجێك هه‌لومه‌رجێك بێت ه پێش ك ه واڵته‌كه‌مان ببێت ه واڵتێك ێ یه‌ك به‌و ناو‌ه ی «قاسملوو» ـ ڕه‌نگ ه ئێو‌ه نه‌زانن ك ه د ی كوردستان ،له‌وانه‌ی ه ل ه گوند یه‌كێك ل ه گونده‌كان ی ته‌مه‌ن بخوێنمه‌وه‌‌و بنووسم. ی قاسملوو دابنیشم‌و تا كۆتای ی خۆم له‌و وهرگرتوه ـ ل ه دێ هه‌یه‌‌و من ناو ی هه‌تاوی‌دا)، ی 60 ی نه‌مر دوكتور قاسملو (ل ه نێوه‌ڕاسته‌كان ی ده‌ی ه ی «بهروز یوسف زاد» له‌گ ه ڵ شه‌هید ل ه وتووێژ ی «جام جهان نما» 1368/4/23 ی ،B.B.Cبه‌رنام ه رادیۆ
11
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
دێموكراسی و
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ماف ه نه‌ته‌وایه‌تی یه‌كان ی گه‌الن ی ئێران
12
ی رێژیمێكی راسته‌قین ه ی بناخ ه پاراستنی ئازادی ی ه دێموكڕاتی یه‌كان و چه‌سپاندن و پته‌و كردن ی ی ماف ه نه‌ته‌وایه‌ت ی ئه‌سلیی پێش��كه‌وتنی شۆڕش و وه‌ده‌ستهێنان ی ئێران دا ،زامن ل ه سه‌رانس��هر ی كورد ی گه‌ل ی رێژیمێكی دێموكڕاتی راس��ته‌قین ه مافه‌كان ێ بوون یه‌كانی هه‌موو گه‌النی ئێرانه .ب ی ی ته‌واو ی كوردیش رێژیم ب ه مانا ی گه‌ل ی مافی نه‌ته‌وایه‌تی ێ دابین بوون ێ و ب ه ب دابی��ن ناك��ر ی ی كوردیش پێیان وای ه ب ه سازكردنی به‌یت و باو ی گه‌ل وش�� ه دێموكڕاتیك نابێ .ئه‌گه‌ر دوژمنان ی ماف ه ێ و داوا ی دیفاعی ب ه خۆیه‌و‌ه بگر ی كورد ناچار بكه‌ن حاڵه‌ت ی ده‌توانن گه‌ل جیاوازیخ��واز ی ب ه ی ن��ه‌كا زۆر ب ه هه‌ڵ ه چ��وون .ئێم ه دڵنیاین هیچ رێژیمێك ل ه ئێ��ران دا رێژیمێك ره‌واكان�� ی ك ه یه‌كێك ی نه‌ته‌وایه‌ت ێ مه‌س��ه‌ل ه ێ ئه‌گه‌ر نه‌توان ی گه‌لی ،دادپه‌روه‌ر و دێموكڕاتیك ناب راس��ت ی ئه‌وه‌ی ه ك ه ل ه ئێران ی ئێمه‌ی ه چاره‌س��هر بكا .راستی یه‌ك ه ی واڵت ل ه گیروگرفت ه بنه‌ڕه‌تی یه‌كان ی زگماكی، ی واڵت پێك دێنن .خوێندن ب ه زمان ی دانیش��تووان ی زۆرلێكراو زیاتر ل ه نیو‌ه دا گه‌الن ی و سیاس��ی و ل ه ی ئابوور ی جیاوازیدانان ی نه‌ته‌وایه‌تی ،البردن ی فه‌رهه‌نگ پاراس��تن و په‌ر‌ه پێدان ی ئه‌و ی چاره‌نووس ب ه ده‌س��تی خۆیان ب ه ش��ێك ل�� ه ماف ه ره‌واكان ی گرینگتر دیاریكردن هه‌موو ی ژماره‌یه‌ك ل ه ی ئیددیعا ی ل ه سه‌ر ئه‌و گه‌الن ه ب ه پێچه‌وان ه ی نه‌ته‌وایه‌ت ی سته‌م گه‌النه‌ن ،البردن ی ئه‌و ی یه‌كیه‌تیی راسته‌قین ه ی خه‌ڵك هاندان بۆ جیا بوونهوه نیه ،ب ه پێچه‌وان ه دابین كردن دوژمنان ی یه‌كیه‌تی و سه‌ربه‌خۆیی واڵته. ی پاراس��تن ی دا ،زامن ی دێموكڕات ی ئێرانێك گه‌الن ه ل ه چوار چێو‌ه ی ل ه ئێران دا هه‌ی ه و هیچ چه‌ش��ن ه خۆ گێل كردنێك ل ه بایه‌خی ئه‌و كه‌م ی نه‌ته‌وایه‌ت مه‌س��ه‌ل ه ی و سه‌ربه‌خۆیی ئێران خۆش ده‌كا. ی ئازاد ی دوژمنان ناكاته‌وه ،ب ه پێچه‌وان ه رێگا بۆ كه‌ڵكوه‌رگرتن
یه‌كیه‌ت��یی سیاسی و فیكر ی ی هه‌موو ی بنه‌ڕه‌تی ی ه ك ه ده‌كه‌وێت ه سه‌ر شان ی ئه‌ركێك ی یه‌كیه‌تیی سیاسی و فیكر پته‌و كردن ی مه‌س��ه‌ل ه سیاسی یه‌كانه‌و‌ه وه‌ك ی حیزب ل ه بار‌ه ی حیزب .دیار‌ه هه‌موو ئه‌ندامان رێكخراوه‌كان ی��ه‌ك فك��ر ناكه‌نه‌وه ،ئامانجیش ئه‌و‌ه نی ه وه‌ك یه‌ك فكر بكهنهوه .چونك ه ئه‌و‌ه ن ه مومكین ه و ی ل ه ی فیكر ی داهێنان ی ی ه ئه‌ستاندنه‌و‌ه ی حیزبیشه ،مه‌به‌ست له‌و یه‌كیه‌ت ی تێكۆشان ن ه ب ه قازانج ی ئه‌وان كلیلی چاره‌س��هر ی دێموكڕاتیك ی بیرورای جیاواز و رێككه‌وتن ی حیزبی نیه .بوون ئه‌ندامان ی حیزبه. ی دروستی گیر و گرفته‌كان و هۆی به‌ره‌و پێشچوون كردن
13
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ره‌مز ی خۆڕاگر��ی ی حیزبی دێموكڕات ی دیك ه نه‌یانتوانیو‌ه ؟ ئه‌و‌ه ی رابوه‌س��تێ ،ئه‌وان ب��ۆ چی حیزبی دێموكڕات توانیویه‌ت ی دروست بووه. ی حیزبی دێموكڕات ،سیاسه‌تێك ی هه‌ی ه :یه‌كه‌م ،سیاس��ه‌ت ێ هۆ س ی كوردس��تان ك ه بریتین ل ه دێموكڕاسی و خودموختاری خه‌بات ی خه‌ڵك بۆ داخوازه‌كان ی توند و تیژمان نه‌داوه ،ك ه بۆمان ی خۆڕاییمان نه‌داوه ،شوعار ده‌كه‌ین .ئێم ه شوعار ی ێ نه‌كرێن .ئێم ه مه‌س��ئووالن ه هه‌تا ئێس��تا چووین ه پێش .وه‌ختی ئاش��ت ێ ب ه ج ج ی ی كوردستان ویستوومان ه وتووێژ بكه‌ین و وه‌ختی شه‌ڕ شه‌ڕمان كردوه .دووهه‌م ،خه‌ڵك ی ئێمه‌یه .حیزبی دێموكڕات وه‌ك ماس��ی یه‌ك ل�� ه نێو گۆم دایه، ئێ��ران پش��تیوان ی لێ ده‌كا. ی حیزبی دێموكڕات ل ه و‌ه دای ه ك ه خه‌ڵك پشتیوان گۆمه‌كه‌ش خه‌ڵكه .هێز ی پێشمه‌رگه‌كانمان بووه. ی خه‌باتی ئێم ه فیداكاری سێهه‌م هۆی مانه‌و‌ه
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
نه‌خشی دانیشتووان ی شار
14
ل ه بزووتنه‌و ه دا
ێ ی كوردستان ده‌كر ی دوژمنن ،كه‌وابوو ل ه شاره‌كان ی جه‌به ه ی كوردستان پشت شاره‌كان ی پش��تی ی دوژمن بۆ ئه‌و‌ه ی باش ل ه دوژمن بدرێ.ده‌بێ هه‌موو كاره‌كان زۆر زه‌رب�� ه ی ل ه ش��اره‌كانه‌وه‌یه، ی خۆی ب ه ق��ه‌وه‌ت بكا ،تێك بده‌ین .دوژمن ته‌داروكات جه‌به�� ه ێ را دێت. ی ل ه و ی خۆی ل ه ش��اره‌كان كۆ ده‌كاته‌وه .دوژم��ن ئازووق ه دوژم��ن هێز ی ی لێ ی ه و رێگا ی شار ك ه پێشمه‌رگ ه ی وا بكه‌بن نه‌ك هه‌ر ل ه ده‌ره‌و‌ه ێ كارێك ده‌ب ی ی دانیشتووان ی لێ ده‌دا ،به‌ڵكوو ل ه داخیلی شاریش دا ب ه ئیبتكار ێ و زه‌رب ه لێ ده‌گر ێ ك ه هه‌رچه‌ند ئه‌وان ێ ل ه بیریان بچ ی لێ بدرێ .ناب ێ زه‌رب ه ی كوردستان ده‌ب شاره‌كان ل ه شاره‌كانن و هه‌رچه‌ند ب ه زاهیر چه‌كیان پێ نیه ،به‌اڵم پێشمه‌رگه‌ن ،وه‌ك پێشمه‌رگ ه ی دوژمن ،ب��و گه‌یاندنی ئه‌خبار ب ه ی نه‌خش��ه‌كان ێ بۆ تێكدان ل�� ه س��ه‌نگه‌ر دان و ده‌ب ی دوژمن ل ه هه‌ر رێگایه‌كه‌و‌ه و ب ه هه‌رشێوه‌یه‌كی ی رێگا پێشمه‌رگ ه و بو به‌ربه‌ست كردن ێ بكه‌ن. ی خۆیان جێ ب ه ج بتوانن ئه‌رك
15
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
مه‌سه‌ل ه ی كورد مه‌سه‌له‌یه‌ك ی نێوخۆ��یی نی ه
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی ی خۆی دا به‌و شێوه‌ی ه ك ه هه‌ی ه ل ه واقیع دا مه‌سه‌ل ه ی كورد ل ه هه‌موو ئه‌بعاد مه‌سه‌ل ه ی مه‌ت��ره‌ح بكرێ .پێم وای ه ئه‌گه‌ر به‌و ش��ێوه‌ی ه بچین ه پێش 25میلی��ۆن ك��ورد‌ه ك ه ده‌ب سه‌ركه‌وتنمان زیاتر ده‌بێ ،موهیممیش ئه‌وه‌ی ه ك ه ئه‌و په‌یام ه ك ه له‌و وه‌زع ه تاز‌ه دا ده‌ینێرین ێ ب ه هه‌موو ئه‌و كه‌س��ان ه ك ه گوێیان ل ه په‌یامێ��ك بێ ك ه باش ل ه ده‌ره‌و‌ه وه‌ربگیرێ .ده‌ب ی كورد زۆر س��اد‌ه و ره‌وایه .كورد مافی نه‌ته‌وه‌یی خۆی ی ئێمه‌ی ه بڵێین ك ه داوا قس��ه‌كان ی نیه ،بۆی ه ی زیاد ی جیهانیی مافی ئاده‌میزاد دا هاتوه .وات ه ش��تێك ده‌وێ ،ك ه ل ه به‌یاننام ه ی ی نێوخۆیی نیه .زۆر ل ه ده‌وڵه‌تان وه‌ك ده‌وڵه‌ت ی مه‌سه‌له‌یه‌ك ی خودموختار مه‌سه‌له‌ن داوا ی ی ه كه‌س حه‌قی ی داخیل ێ ده‌ڵێن :ئه‌و‌ه مه‌سه‌له‌یه‌ك ی ده‌كر ئێران ئه‌گه‌ر باسی خودموختار ی نێو خۆیی نی ه و به‌شێك ه ی مه‌سه‌له‌یه‌ك ی خودموختار ی تێوه‌ردا .كه‌وابوو مه‌سه‌ل ه نی ه ده‌ست ی ی ئاده‌میزاد .بۆیه‌ش ئه‌و ده‌وڵه‌ت و رێكخراو و شه‌خسییه‌تان ه ك ه خۆیان ب ه الیه‌نگر ل ه ماف ی بكه‌ن. ی كورد پشتیوان ی گه‌ل ی ئینسان ده‌زانن پێویست ه ك ه ل ه داوا ره‌واكان ماف
16
روو ل ه گه‌الن ی ئێران ی ئێران بدوێم .ئێو‌ه ده‌بێ ی دیك ه ی به‌شه‌كان پێم خۆش بوو چه‌ند كه‌لیمه‌ش ل ه گ ه ڵ گه‌الن ی شه‌ڕ ناكا ،به‌ڵكوو بۆ ئازادیی سه‌رانسه‌ریی ئێران بزانن ك ه كوردس��تان ته‌نیا بۆ خودموختار ی ئاخوندی ی ه ك ه ی هه‌موو ئێران ل ه ئیس��تیبداد ی رزگاری خه‌بات ده‌كا .كوردس��تان ل ه پێناو ی ئێران ه ك ه یارمه‌تیمان ی هه‌موو شۆڕشگێڕان و ئازادیخوازان ی سه‌شان شه‌هید ده‌دا .بۆی ه ئه‌رك ی سه‌ركوتكه‌ر رێگاتان نادا ك ه یارمه‌تیمان بده‌ن ،به‌اڵم رێژیم بده‌ن .ئێم ه ده‌زانین ك ه رێژیم ی ی یارمه‌تیدان ب ه كوردستان ئه‌وه‌نده‌ش ب ه هێز نی ه ك ه كاربه‌ده‌س��تانی ئیددیعا ده‌كه‌ن .رێگا ی ل ه ێ ك ه یارمه‌تیدان ب ه كوردستان ،یارمه‌تیدان ب ه سه‌نگه‌ر ی ئاواڵه‌یه .ل ه بیرتان نه‌چ خوێناو ی سه‌رانسه‌ری ئێرانه. گیران نه‌هاتوو
17
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ئه‌خالق ل ه سیاسه‌ت دا ی و جنێو فرۆشی ل ه سیاسه‌ت دا ره‌ت ده‌كه‌ینه‌وه ،بۆ جێگیر ئێم ه بێ ئوسول ی ی ئێران ی ئه‌خالق ل ه سیاس��ه‌ت دا تێ ده‌كۆش��ین و یه‌كه‌م رێكخراو كردن ی سیاسه‌ت كردوه. بووین ك ه ئه‌خالقمان وارید
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
دی�كتاتۆری ،مه‌حكووم ب ه نه‌مان ه
18
ی ك ه ی تێدان ،یه‌كه‌م :ئه‌و‌ه ی ب ه نرخ سه‌ركه‌وتن ب ه سه‌ر فاشیزم دا زۆر ده‌رس ی ی ل ه به‌رامبه‌ر راوه‌ستان دیكتاتۆری یه‌كان هه‌رچه‌ند ب ه هێزیش بن ئاخره‌ك ه ی ب ه ی خۆڕاگرتنیان نی ه و ده‌ڕووخێن ،دووهه‌م :ش��ه‌ڕ خواز گ��ه‌الن دا هێز ی دیاریكراو، ی رێژیمێك ی گه‌الن یا سادر كردن ی ل ه ژێر چۆك خستن مه‌به‌س��ت ی خۆی به‌دواو‌ه نی ه . ی بێجگ ه ل ه شكست و ل ه نێوچوون ئه‌نجامێك
ره‌ت كردنه‌و ه ی تیرۆریزم ئێم ه وه‌ك حیزبی دێموكڕات ره‌ش ه كوژی ره‌ت ده‌كه‌ینه‌وه .چونك ه حیزبێك ی بۆ په‌نا بردن به‌و ی یه‌ك ێ هیچ پێویست ی لێ بكر ل ه الیه‌ن گه‌له‌و‌ه پشتیوانی چه‌شن ه كاران ه نیه .ئێم ه تیرۆریزم ل ه هه‌ر شوێنێك مه‌حكووم ده‌كه‌ین.
19
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
خه‌باتی فه‌رهه‌نگ ی و نهتهوه��یی
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی پێش��كه‌وتن و بووژانه‌و‌ه دایه، ی كوردس��تان ل ه حاڵ ژیان��ی فه‌رهه‌نگیی خه‌ڵك ی ئێم ه ب ه هێز ده‌كا و ی رزگاریخوازی ی فه‌رهه‌نگ ،جوواڵنه‌و‌ه پێشكه‌وتن و پشكووتن ی فه‌رهه‌نگ .ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر ئه‌ویش ل ه به‌رامبه‌ر دا ش��وێن داده‌نێت ه سه‌ر بووژانه‌و‌ه ی راسته‌وخۆی ه هیچ ی ئه‌م دوو دیارده‌ی ه ل ه سه‌ر یه‌كتر شوێنه‌وارێك بڵێین ش��وێنه‌وار ی ئه‌م ئیددیعای ه دوو به‌ڵگ ه ل ه ده‌ست دایه .یه‌كه‌م موبالیغه‌مان نهكردوه .بۆ سه‌لماندن ی ئێم ه ك ه بۆ دیفاع ی نه‌ته‌وه‌یی یه .خه‌ڵكی ژێرسته‌م ی ئێم ه خه‌باتێك ئه‌و‌ه ك ه خه‌بات ی ی ده‌ست پێكردوه ،هه‌ر له‌و كاته‌ش دا ئه‌رك ی چه‌كداران ه ی خۆی شه‌ڕێك ل ه مانه‌و‌ه ێ و بیبووژێنێته‌وه .دووهه‌م :ئه‌و‌ه ی نه‌ته‌وه‌یی خۆی بپارێز ی ك ه فه‌رهه‌نگ سه‌رشانیه‌ت ی یه‌كجار زۆر دواكه‌وتوو ،رێژیمی ك ه ئه‌مڕۆ ئێم ه ل ه كوردستان دا ل ه گ ه ڵ رێژیمێك ی نێوه‌ڕاس��ته‌و‌ه هاتوون ،رووبه‌رووین .شه‌ڕی ئایه‌توڵاڵكان كه‌ل ه تاریكایی چه‌رخه‌كان ی شه‌ڕ ی هه‌یه ،هه‌م ل ه به‌ر‌ه ی و خوڕافات په‌رستی درێژه ی نه‌زان ئێم ه ل ه دژی رێژیم ی فه‌رهه‌نگ و په‌روه‌رد‌ه و فێركردن دا .ئه‌م دوو دیارده‌ی ه پێكه‌و‌ه دا و هه‌م ل ه مه‌یدان ێ یه‌كه‌م ێ دووهه‌م سه‌ر كه‌وتوو نابێ،دووهه‌میش ب ێ دراون .دیارده‌ی یه‌كه‌م ب ه ب گر ی هه‌بێ. ێ وجوود ناتوان
20
سه‌ر ب ه خۆ��یی سیاسی ی سه‌ربه‌خۆین و سه‌ربه‌خۆیی خۆمان ل ه هه‌موو شتێكی دیك ه خۆشتر ئێم ه حیزبێك ێ ێ ب ه جێی ده‌كه‌ین .هیچ كه‌س ناتوان ی ب ه قازانج بزانین ج ی بۆ خۆمان ده‌وێ .ئه‌و‌ه ی خۆی ب ه ێ و تا ئێستاش هیچ كه‌س نه‌زه‌ر ی ب ه سه‌ر ئێم ه دا بسه‌پێن ی خۆ نه‌زه‌ر سه‌ر ئیم ه دا نه‌سه‌پاندوه.
21
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
تیرۆریزم ی ده‌وڵه‌ت ی
22
ی كردن ل ه ئاكار و ی ل ه پش��تیوان ی گش��ت ل ه رابردوو دا ده‌وڵه‌ته‌كان ب ه ش��ێوه‌یه‌ك ی خۆیان پاراستوه و ب ه دایم ل ه دڵه‌خورپ ه دا بوون ك ه نه‌كا وه‌ك ی تیرۆریست كرده‌و‌ه ی ی داب و نه‌ریت ی و تێكدان ی قانوون شكێن ی تیرۆریزم ك ه ئه‌و په‌ڕ پشتیوان و الیه‌نگر ی ل ه تیرۆریزم تاوانبار بكرێن .به‌اڵم ل ه حاڵی نێونه‌ته‌وه‌یی ی ه بناسرێن و ب ه الیه‌نگر ی گه‌یشتن ب ه ئامانجه‌كانیان ی لێ هاتوه ك ه رێژیم ه دیكتاتۆره‌كان ل ه پێناو حازر دا وا ی ی و ب ه شێو‌ه ی تیرۆریستی ب ه خراپ نازانن ،به‌ڵكوو ب ه راشكاو دا ن ه ته‌نیا كرده‌و‌ه ی تیرۆر ی واڵت دا ل ه ره‌شه‌كوژی و شێو‌ه جۆراۆجۆره‌كان ره‌سمی ل ه نێو خۆ و ده‌ره‌و‌ه ی خۆیان كه‌لك وه‌رده‌گرن.ئه‌م رێژیمان ه ل ه نێو خۆی واڵت دا موخالیف ه سیاسی یه‌كان ی ب ه سه‌ر خه‌ڵك ی خۆیان ب ه زۆر ی پاوانخوازان ه تیرۆر ده‌كه‌ن و له‌و رێگایه‌و‌ه ده‌سه‌اڵت ی ی و هاوپێوه‌ندی ی هاوده‌رد ی ده‌نگ ی واڵتیش بۆ كپ كردن دا ده‌سه‌پێنن .ل ه ده‌ره‌و‌ه ی ده‌وڵه‌تان ی ناچار كردن ی ئازادیخوازان و ب ه مه‌به‌ست ی ل ه الیه‌نگری ی و بۆ به‌رگر جیهان ی ی و جاروباریش بۆ باج ئه‌ستاندن یان سه‌پاندن بۆ قه‌بووڵی هێندێك مه‌به‌ستی تایبه‌ت ی خۆیان په‌نا ده‌به‌ن ه به‌ر تیرۆریزم. ی تایبه‌تی ی و بۆچوون ئیدئۆلۆژ
23
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
گرنگ��ییته‌شكیالت ی خه‌ڵك وه‌ك ێ پایان�� یب ی حیزبی ،هێز ی ته‌ش��كیالت ێ بوون ب�� ه ب ی ی ب ه ش��ێو‌ه ی ده‌س��ت لێ ن��ه‌دراو ده‌مێنیته‌وه ،ئه‌گه‌ر چ ئینێرژی‌یه‌ك خۆبه‌خ��ۆ حه‌ره‌كه‌ت ل ه خۆی نیش��ان ده‌دا ،به‌اڵم كاریگه‌ر نابێ ،دوژمن ی مێژوویی ی ه و ی دادێنێ .ئه‌و‌ه راس��تی یه‌ك ی لێ ده‌دا و ب ه چووك زه‌بر ی كورد دا نه‌بوونی ته‌ش��كیالت وه‌ك ی گه‌ل ی رابردوو ل ه جوواڵنه‌وه‌كان ی یه‌كانه. ی تێكشكان و ناكام ی ك ه هۆ ئاوێنه‌یه‌ك خۆ ده‌نوێن
دێمۆكراسی
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی خه‌بات بۆ ێ بچێت ه ژێر سێبه‌ر هه‌رگیز خه‌بات بۆ دێموكڕاس��ی ناب ی چینایه‌ت��ی .چونك ه ئه‌و‌ه هۆی بنه‌ڕه‌تیی ی یا خه‌بات ماف��ی نه‌ته‌وایه‌ت ی حیزبی دێموكڕات ه و تا حیزبی دێموكڕات ماوه دێموكڕاس��ی پێكهاتن ی. مه‌به‌ست و ئامانجیه‌ت
24
مودیرییه‌ت ی ی مودیرییه‌ت ل ه حیزبی ئێم ه دا ب ه گش��تی ل ه سه‌ر بناخ ه ش��ێو‌ه ێ ی و ل ه ئاكام دا ئیقناعه .به‌رپرسی حیزبی ده‌ب پێوه‌ندیی زیندوو ،رێنوێن ی ی زیندوو ێ پێوه‌ندی ی و بڕیاره‌كان ك ه ل ه به‌خشنامه‌دا ده‌دا ،ده‌ب رێنوێن ێ تا ئه‌و ێ و ته‌وزیح ب��دا و ماندوو نه‌ب ی خۆی هه‌ب ل�� ه گ ه ڵ نه‌فه‌رات ی ته‌ڕه‌ف قانع ده‌كا. كات ه
25
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ره‌فتار ی دروست ی حیزبی ێ ی مودیرییه‌ت ه ك ه به‌رپرسی حیزبی ده‌ب ی دیك ه ئه‌وه‌ش ئه‌سلێكی گرنگ ی سه‌ره‌و‌ه بكات ی سه‌ره‌و‌ه و ئۆرگان ێ چۆن هه‌ڵسوكه‌وت ل ه گ ه ڵ ئه‌فراد بزان ی ێ ك ه چۆن به‌رخورد ل ه گ ه ڵ ئه‌فراد و ئۆرگانه‌كان و ل ه هه‌مان كات دا بشزان ێ ب ه ته‌حه‌ككوم و ده‌ستوردان ی ئوسوولی ئه‌وه‌ی ه ك ه ناب خواره‌و‌ه بكات .شێو‌ه ی خواره‌و‌ه دا بكه‌ین و توند و تیژی و كوێخایان ه ره‌فتار ل ه گ ه ڵ ئۆرگانه‌كان ێ ره‌فتارمان چاپلووسی و ته‌مه‌للوق و ی سه‌ره‌وه‌ش ناب و ل ه گ ه ڵ ئۆرگانه‌كان پێدا هه‌ڵكوتن بێ.
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ئه‌وین ی نیشتمان
26
ی خۆمان و ی دیك ه ل ه نێو خه‌ڵك ی زۆر خۆشحاڵم ك ه جارێك من ب ه راس��ت ی ی دیك ه زۆر خۆشن ،زۆر جێگا ی حیزب و پێش��مه‌رگ ه دام .واڵت ئه‌ندامان خۆشیش له‌و دنیای ه دا هه‌یه .به‌اڵم بۆ من هیچیان ب ه قه‌د نیشتمانی خۆمان ی خۆش نین و هه‌موو جارێك ك ه ده‌گه‌ڕێمه‌و‌ه هه‌س��ت ب ه خۆشحاڵی یه‌ك ی ئاخری سه‌فه‌ره‌كه‌م كه‌مێكیش یه‌كجار زۆر ده‌كه‌م و ،ك ه ده‌گات ه رۆژه‌كان ب�� ه په‌له‌م ك ه هه‌رچی زووتر بگه‌ڕێمه‌و‌ه نێو هاوڕێیان و پێش��مه‌رگه‌كان و ی خۆمان. گه‌ل
27
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
پێوه‌ند ی ل ه گ ه ڵ گه‌الن ی دیك ه ی ئێران ی ئێران ی دیك ه ی كوردس��تان ل ه گ ه ڵ گه‌الن سه‌دان س��اڵ ه ك ه خه‌ڵك ی ده‌زانین و به‌و كه‌سان ه ك ه جاروبار پێكه‌و‌ه ده‌ژین .ئێم ه خۆمان ب ه ئێران ێ ئێم ه ب ه جیاوازیخواز ( ته‌جزیی ه ته‌ڵه‌ب ) داده‌نێن ده‌ڵێین :ب ه لێرو له‌و هی��چ جۆر ئه‌و حه‌ق ه ب ه هیچ كه‌س ناده‌ین ك ه خۆی ل ه ئێم ه ب ه ئێرانیتر بزانێ.
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
دیفاعی مه‌شرووع
28
ی كورد ،كورده‌كان شه‌ڕ خواز ی نهتهوه ی دوژمنان ی ته‌بلیغات ب ه پێچه‌وان ه ی سوڵح و ئاشتین ،به‌اڵم كاتێك بوون و مه‌وجوودییه‌تیان نین ،ئه‌وان خوازیار ی میللی وه‌ك نه‌ته‌وه‌یه‌ك ل ه مه‌ترسی ده‌كه‌وێ ،دیار‌ه بۆ دیفاع ل ه هووییه‌ت ی خۆیان ناچارن راپه‌ڕن. ی ئینسانی و شه‌خسییه‌ت
29
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
دادپه‌رو هر��یی كۆمه‌اڵیه‌ت ی
ی و كوێره‌وه‌ری ،ده‌بێت ه ی هه‌ژار ێ ل ه نێو بردن یب ی خودموختار وه‌ده‌س��تهێنان ێ نێوه‌رۆك. یب داخوازێك ی «كوردس��تان»، ی جۆراوجۆر ده‌رم هێناون تا تێر‌ه ل ه ژماره 187 ئه‌م وتان ه ك ه ل ه س��ه‌رچاو‌ه ی (1371ژوئی هی)1992دا بالو بوونهوه. پووشپه‌ڕ
شانازی یه‌ك ی گه‌ور ه بۆ
حیزبی دێمۆكرات
ی ل ه ده‌توان��م بڵێم و رابگه‌یه‌نم ك ه ئێم ه هه‌وه‌ڵین كه‌س بووین ل ه به‌ربه‌ره‌كان ی داو ،له‌و باوه‌ڕه‌دام ل ه داهاتووش دا ئاخرین كه‌س ده‌بین ی خومه‌ین گ ه ڵ رێژیم ی هه‌رده‌مێنێ. ی خومه‌ین ك ه به‌ربه‌ره‌كانیمان ل ه گ ه ڵ رێژیم
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی «یوم السابع»« ،كوردستان» ژماره 109 ی دوكتور قاسملوو ل ه گ هڵ‌رۆژنام ه وتووێژ
30
جێگا ی ژنان له
كۆمار ی ئیسالم ی دا ی به‌رهه‌مه‌كانه، ی هونه‌رمه‌ندان ب��ۆ خوڵقاندن ل�� ه حاڵێك دا ك ه ژن ئیلهامده‌ر ی ب ه ی هێناوه‌ت ه خوارو و كردوویه‌ت ی ژن ی مه‌قام ی خومه‌ین ی كۆن و رزیو ته‌علیمات ی كۆیله‌تی ێ مایه ،بوونه‌وه‌رێك ك ه شیاو ی چادر به‌سه‌ر ،ره‌شپۆش و ب بوونه‌وه‌رێك ی پیاوان بكا و دوور ل ه ی خزمه‌ت ێ بۆ ئ��ه‌و‌ه یب ی��ه ،مه‌جبوور‌ه ل ه ماڵ دا زیندان ی بدا. ی خۆ كۆمه‌ڵی پیاوان درێژه ب ه ژیان ی «سه‌باره‌ت ب ه فه‌رهه‌نگ»« ،كوردستان» ژماره 94 وتار
31
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
مه‌ژی بۆ مردن بمر ه بۆ ژیان
ی ده‌ده‌ین ب ه خه‌ڵك و هه‌رچه‌ند داوا ئێم ه ل ه كوردس��تان ده‌رسی نیش��تمانپه‌روه‌ر ی ل ه پێش��مه‌گه‌كانمان ده‌كه‌ین ك ه ئازایان ه دژی دوژمن شه‌ڕ بكه‌ن و بۆ وه‌ده‌ستهێنان ی تێ بكۆش��ن ،هه‌ر له‌و كاته‌ش دا فێریان ده‌كه‌ین ك�� ه چۆن بژین .چونك ه ئ��ازاد ی دا ك ه ب ه ی و خوێناو ی زه‌روور ی ئێم ه ل ه مردن ،ل ه خه‌باتێك ی هه‌ر‌ه ب ه نرخ ئامانج ی باشتر ژیانه. ی ئازادی ب ه مه‌به‌ست سه‌ریان دا سه‌پاوه ،وه‌ده‌ست هێنان
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی « سه‌باره‌ت ب ه فه‌رهه‌نگ « « ،كوردستان « ژماره 94 وتار
32
با به‌خۆمان و خه‌بات ی خۆمان پشت ئه‌ستوور بین ی ی كورد بده‌ین و ،ل ه خۆمان و خه‌بات ی گه‌ل ێ پایان یب ل ه پێش دا ،با بایه‌خ ب ه هێز ی سیاسیی واڵت دا خۆ بنوێنین، ی سه‌ربه‌خۆ ل ه مه‌یدان خۆمان دڵنیا بین و ،وه‌ك عامیلێك ی سه‌ركه‌وتن باشتر ئاماد‌ه ده‌بێ. ێ و هه‌لومه‌رج ئه‌و كات ه پشتیوانمان زۆر ده‌ب ی 1367 ی 25ی گه‌الوێژ ل ه په‌یام ی دوكتور قاسملوو ب ه بۆن ه
33
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
بزووتنه‌و ه ی ئێم ه پێویستی
ب ه په‌نا بردن بۆ تیرۆریزم نی ه ی دێمۆكراتی دا ی ب ه رێگا من پێ��م وای ه بزووتنه‌و‌ه ب ه هێزه‌كان ،ئه‌و بزووتنه‌وان�� ه ی خه‌ڵكیان ل ه گه‌ڵه ،پێویس��تی ی و پش��تیوانی ی ده‌كرێن و الیه‌نگر ده‌ڕۆن و رێنوێن ێ بڵێین ،ل ه گ ه ڵ ی خۆم��ان دا ده‌ب یه‌كی��ان ب ه په‌ن��ا بردن بۆ تیرۆریزم نیه .ل ه بار‌ه ی وهرگرتوه، ی كه‌لك ی تیرۆریست ی چه‌ندین جار دژی ئێم ه ل ه ش��ێوه‌كان ئه‌وی خومه‌ین ی كردن ل ه ئوس��وول ،بارمت ه ئێم�� ه هی��چ كات ئه‌وه‌مان ته‌ئیید نهكردوه و ب ه په‌یره‌و گرتنمان مه‌حكووم كردوه .ل ه ساڵی 1979دا ئێم ه ته‌نیا حیزبی ئێران بووین ك ه بارمت ه ی ئه‌مریكا دا مه‌حكووم كرد .دواتریش هه‌میش ه ته‌یار‌ه رفاندن و گرتنمان ل ه سه‌فاره‌ت ی ی ئیسالم ی كۆمار ی ره‌سمی بۆمب دانانه‌وه‌مان مه‌حكووم كردوه .تیرۆریزم سیاس��ه‌ت ی رێژیم چه‌ند سا ڵ له‌مه‌و پێش ب ه ئاشكرا رایانگه‌یاندوه .ئێستا چونك ه ی ه ك ه به‌پرسان ێ ی ره‌خنه‌و ئێعتراز به‌رز بۆته‌وه ،رێژیم ب ل�� ه نێوخۆی ئێران دا ل ه هه‌ر الیه‌كه‌و‌ه هاوار ی ی كۆمار ی دێنێ .به‌اڵم فه‌لسه‌ف ه ی قس ه ل ه تیرۆریزم بكا ،به‌كار ی ب ه ره‌س��م ئه‌و‌ه ی ب ه هه‌ر شكل و شێوه‌یه‌ك ی ئه‌وه‌ی ه و هه‌میش ه ئه‌و‌ه بووه ك ه شۆڕشی ئیسالم ئیسالم ێ ـ بۆ ده‌ره‌و‌ه بنێرێ. ی تیرۆریزمیشه‌و‌ه ب ێ ـ با ل ه رێگا ی هه‌ب ك ه ئیمكان
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی لیبراسیۆن « ،كوردستان « ژماره 120ل 8 وتووێژ ل ه گ ه ڵ هه‌واڵنووسی رۆژنام ه
34
هۆی په‌نا بردن بۆ
شه‌ڕی پارتیزان ی
كاتێك ل ه واڵتێك دا سه‌ره‌ڕویی ده‌سه‌اڵتدار بێ ،ئازادی یه‌كان پێشێل بكرێن و ماف ه ی و عه‌داڵه‌ت چونك ه ب ه ی رزگار ی ئه‌ویندار ئینسانی یه‌كان بایه‌خیان بۆ دانه‌نرێ ،خه‌ڵك ی بۆ كۆتایی ی گشت ی تێكڕایی یان شۆڕشێك ی یهوه ناتوانن راپه‌ڕینێك ێ هێز یب هۆ ی دیكه‌یان ،بێجگ ه ل ه په‌نا بردن ێ بخه‌ن ،رێگایه‌ك ی وه‌ڕ ی ناوه‌ند هێنان ب ه ده‌سه‌اڵت ی نیه. بۆ شه‌ڕی پارتیزان ی « شه‌ڕی پارتیزان ی و زه‌بر و زه‌نگ « « ،كوردستان « ژماره 124 ی دوكتور قاسملوو ل ه ژێر ناو وتار
35
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
پێوه‌ند ی بزووتنه‌وه‌ی
شۆڕشگێڕان ه ی كوردستان له‌گه‌ل بزووتنه‌و ه ی گه‌الن ی ئێران
ێ رێژیم ی ته‌نیا ده‌توان ێ ئه‌و په‌ڕه‌ك ه ی كورد هه‌ر چه‌ند ب ه هێزیش ب ی گه‌ل بزووتنه‌و‌ه ێ ب ه ته‌نیایی ببێت ه ئاڵتێرناتیو، ی خۆش بكا به‌اڵم هیچ كات ناتوان الواز و رێگا بۆ رووخان ی ی كورد و بزووتنه‌وه‌كان ی نێ��وان گه‌ل بۆی ه ئێم�� ه به‌رده‌وام هه‌وڵمان داو‌ه ك ه پێوه‌ندی ی ئێران ب ه هێز بكه‌ین. دیك ه ی « فصل ی در گلسرخ « به‌رگ ی ی وه‌رزان ه ی «عاتف ه گورگین» ل ه گ ه ڵ دوكتور قاسملوو ،گۆڤار وتووێژ سێهه‌م»
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ئه‌و ه ی ئێم ه ده‌مانهه‌و ێ
36
ی دوو سه‌ره‌ڕۆیی توند و تیژ وات ه سه‌ره‌ڕۆیی ئێم ه له‌و باوه‌ڕ‌ه داین پاش تاقیكردنه‌و‌ه ی دێمۆكراتیك ی كاتی ئه‌و‌ه هاتوه ك ه رێژیمێك ی خومه‌ین ی و سه‌ره‌ڕۆیی رێژیم پاشایه‌ت ی ی دیكتاتۆر ی الیه‌نگر ل ه ئێران دابم��ه‌زرێ .ئێم ه ئاماد‌ه نین ل ه گ ه ڵ هیچ هێزێك هاوكار بین و هه‌ر ل ه بنه‌ڕه‌ت را هه‌ر چه‌شن ه دیكتاتۆری یه‌ك ره‌ت ده‌كه‌ینه‌وه .ئێم ه ی ده‌سه‌اڵت ل ه تاران بێنین . ێ بو هه‌تا هه‌تای ه كۆتایی ب ه كۆبوونه‌و‌ه ده‌مانهه‌و ێ الیه‌نین و له‌و باوه‌ڕ‌ه داین له‌م رووه‌و‌ه ی س��ه‌ربه‌خۆ و ب ئێم ه خوازیاری ئێرانێك ی هێزه‌كان ل ه گه‌ڵمان هاوده‌نگن. زۆرب ه ی « عاتف ه گورگین» ،فصلی در گلسرخ «به‌رگ ی سێهه‌م» ل ه وتووێژ
37
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
باوه‌ڕی قووڵ ب ه دێمۆكراسی ی قووڵمان ب ه دێمۆكراسی هه‌ی ه ی دێمۆكرات دا باوه‌ڕێك ئێم ه ل ه كوردستان و ل ه حیزب ی ی ی ه دێمۆكراتی یه‌كان ،واڵت ی ئازاد ێ دابین بوون و ه��هر وه‌ها له‌و باوه‌ڕ‌ه داین :ب ه ب ێ ئه‌و كێش ه و گیروگرفت ه ئاڵۆزان ه چاره‌سه‌ر بكا ك ه ب ه ده‌ستیانه‌و‌ه ده‌ناڵێنێ. ئێم ه ناتوان ی « جامع ه نوین و دمكراتیك كردستان « ژماره یه‌ك» باڵوكراو‌ه
ئه‌و ه ی بۆ شۆڕشگێڕێك گرنگ ه
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی ێ هیچ كات شه‌رمه‌زار ی بۆ شۆڕشگێڕێك گرنگ ه ئه‌وه‌ی ه ك ه ناب ی من ئه‌و‌ه ب ه بڕۆا ی كراو‌ه و ل ه ی بۆ ێ ئیددیعا بكا ك ه ئه‌وه‌ند‌ه ێ هه‌رده‌م بتوان ێ و ده‌ب یب ی خۆ ویژدان�� ی دا كردوویه‌تی. ی نیشتمانه‌ك ه ی و رزگاری ی شۆڕش ،ئازاد ی هاتوه ،ل ه پێناو ده‌ست
38
ناب ێ یه‌ك هه‌نگاو به‌ره‌و ل ه ژێر پێنان ی دێمۆكراسی بڕۆین ێ ك ه ئه‌گه‌ر ێ ل ه بیرمان بچ ێ تا س��هر دێمۆك��رات بین .ناب ئێم ه دێمۆكراتین و ده‌ب ی رۆیشتووین ی دێمۆكراس��ی بڕۆین ،تاز‌ه به‌ره‌و دیكتاتۆر هه‌نگاوێك به‌ره‌و ل ه ژێر پێنان و گه‌ڕانه‌و‌ه دژواره.
39
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ته‌نیا تاوان ی خه‌ڵك ی كوردستان
هه‌ڵكردن ی ائاڵ ی خه‌بات ه
ی ی سه‌ده‌كان ی كوردستان ته‌نیا ئه‌وه‌ی ه ك ه ئاماد‌ه نین دان ب ه ده‌سه‌اڵت ی خه‌ڵك تاوان ی نیشتمان ه ئازیزه‌كه‌مان وات ه ل ه كوردستان ی ئاخونده‌كان دا بنێن و ل ه به‌شێك نێوه‌ڕاست ی خه‌باتیان ش��ه‌كاو‌ه راگرتوه ،بۆی ه كه‌وتوونه‌ت ه ب�� ه رق و تووڕه‌یی ل ه راد‌ه دا ئ��ااڵ ی و ده‌ست و پێوه‌نده‌كانی. ی خومه‌ین به‌ده‌ر ی واڵت »،جامع ه نوین به‌شێك ل ه په‌یام ی د .قاسملوو بۆ رێكخراو و كه‌سایه‌ت ی و هاونیشتمانان ل ه ده‌ره‌و‌ه و دمكراتیك كردستان « ژماره »4
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
كوردستان سه‌نگه‌ر ی ائزاد��یی
40
س هرانسه‌ر ی ئێران
ی بۆ كوردستان ی « دێمۆكراسی بۆ ئێران و خودموختار ی كوردس��تان داوا خه‌ڵك ی ئاخونده‌كان دا نه‌ك هه‌ر ی كۆنه‌په‌رستان ه « ده‌كه‌ن ،ئه‌وان ل ه به‌رامبه‌ر ده‌سه‌اڵت ی ی خۆیان ده‌ك��ه‌ن ،ب ه ڵكوو بۆ ئازادی ی ل ه بوون و بایه‌خ ه ئینس��انی یه‌كان به‌رگ��ر ی سه‌رانس��ه‌ری ئێران تێ ده‌كۆش��ن.ئه‌و ش��انازی یه‌ش بۆ هه‌تا هه‌تای ه بۆ خه‌ڵك ی واڵته‌كه‌مان ی هاوچه‌رخ ی مێژوو كوردستان دهمێنێتهوه ك ه ل ه قۆناغ ه هه‌ر‌ه سه‌خته‌كان ی ئه‌م دا كوردستانیان كردۆت ه س��ه‌نگه‌ری رزگاریی سه‌رانسه‌ری ئێران و بۆ پاراستن ی خۆیان به‌خشیوه. سه‌نگه‌ره‌ش گیان
41
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
داهاتووی
رێژیم ی كۆمار ی ئیسالم ی
ێ خومه‌ینی، ی یهوه و چ ب ی خومه‌ینی ،چ ب ه خومه‌ین ی ئیسالمی ی كۆمار ئه‌گه‌رچی رێژیم ی ی خومه‌ین ی مه‌رگ ێ داهاتوویه ،به‌اڵم هه‌ڵه‌ی ه ئه‌گه‌ر وا بیر بكه‌ینه‌و‌ه ] ب ه دوا یب رێژیمێك ی ی زۆرب ه ی پشتیوانی ی دا ئه‌و‌ه راست ه ك ه رێژیم ئید دا [ زۆر زوو ل ه پڕ ده‌ڕووخی .ل ه راست ێ ی زۆر چڕ پێك دێن ی یه‌ك ك ه ماوه‌ته‌وه ،هه‌سته‌یه‌ك ی ل ه پشت نیه ،به‌اڵم كه‌مایه‌ت خه‌ڵك ێ ی گر ی هاوبه‌ش لێك و ل ه گ ه ڵ ئه‌وه‌ش دا ك ه یه‌كپارچ ه و یه‌كده‌ست نیه ،به‌اڵم قازانج ی رێژیم دا به‌ره‌به‌ر‌ه دووقۆ ڵ پێك هاتوه :قۆڵی توندڕه‌و و... داون .ل ه نێو هه‌ڵسوورێنه‌ران ی خۆی قۆڵی میانه‌ڕه‌و ...ئاش��كرای ه هه‌ر یه‌ك له‌و دوو قۆڵ ه هه‌و ڵ ده‌دا ك ه سه‌نگه‌ره‌كان پته‌وتر بكا و ئه‌گه‌ر توندڕه‌وه‌كان مه‌به‌ستیان ئه‌وه‌ی ه ك ه هه‌ر ئه‌م رێگا و شێواز‌ه وشك و ی ئێستا درێژه بده‌ن ،میانه‌ڕه‌وه‌كان پێیان خۆش ه ك ه هێندێك ل ه ئازادی ی ه توند و نه‌گۆڕ‌ه ی ب ه ی ) زیندوو بكهنهوه و ئه‌و ده‌رگایان ه ی رێژه‌یی ( نسبـ پێشێل كراوه‌كان ب ه شێوه‌یه‌ك ی ی رۆژئاوایان دا داخس��توون ،به‌ر‌ه به‌ر‌ه بكهنهوه و به‌م جۆر‌ه چاره‌س��ه‌رانه ،ته‌مه‌ن روو ی درێژ بكهنهوه... ی ئیسالم كۆمار
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی « روزگار نو « ژماره 90 ی لۆمۆند دا – مارس��ی 1982ل ه گۆڤار وتارێك ی دوكتور قاس��ملوو ل ه رۆژنام ه وه‌رگێڕاوه.
42
خه‌باتگێڕانی
رێگا ی ائزاد ی كێن ؟
ی ی ئێران هه‌ر ئه‌وان ه نین ك ه چه‌كیان ل ه ش��انه‌و ل ه به‌ره‌كان ی رزگاری ی رێگا خه‌باتگێڕان ی ی توانا ی شه‌ڕ ده‌كه‌ن ،به‌ڵكوو تێكڕای ئه‌وان ه ك ه ب ه گۆێر‌ه شه‌ڕ دا دژی رێژیمی ئاخوند ی دا ی ئاخوند ی دژی رێژیم ی جۆراوجۆر ل ه به‌ربه‌ره‌كان خۆیان ب ه گیان و دڵ ب ه ش��ێو‌ه ی ئازادین. ی رێگا به‌شدارن ،تێكۆشه‌ران
43
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
دوای خومەینی... ی ی ئه‌و دا ،دورووبه‌ر ی ته‌مه‌ن ل ه بنه‌ماڵ ه ی چه‌ند‌ه ده‌ژی .نێونج من نازانم ك ه خومه‌ین ی ماوه، سه‌د ساڵه .كه‌وابوو له‌وانه‌ی ه به‌و زووان ه نه‌مرێ ...ب ه هه‌ر حال تا كاتێك خومه‌ین ی ئێستا یا دهمێنێتهوه یان ی ئه‌و رێژیم ه یو پێم وا نی ه ئاڵوگۆڕێك بێت ه پێش .به‌اڵم دوا ی ی خومه‌ین ی پاش مردن ی ئیسالم ی كۆمار شه‌ڕی نێوخۆیی ساز ده‌بێ .من پێم وانی ه رێژیم ی رابردوودا ههبووه ،دهمێنێتهوه .به‌اڵم ئه‌و‌ه به‌و مانایه‌ش هه‌ر به‌و شێوه‌ی ه ك ه ل ه د‌ه ساڵ ی ی له‌م ده‌ساڵ ه دا توانیویه‌ت ی ئیسالم نی ه ك ه رێژیم ب ه خێرایی ل ه نێو ده‌چێ .چونك ه كۆمار ی ك ه ی بكاته‌و‌ه و به‌و 250هه‌زار پاس��دار و 150هه‌زار ئاخوند‌ه ێ بۆ خۆ ێپ هێندێك ج ێ ب ه ش��ه‌وێك ئه‌م رێژیم ه بگۆڕێ .به‌و حاڵه‌ش ئاڵوگۆڕی گه‌ور‌ه ی دان ،ناكر ل ه ئیختیار ی گیروگرفته‌كان بێن ،بۆی ه روو ده‌ده‌ن .چونك ه ئاخونده‌كان ب ه ته‌نیایی ناتوانن ده‌روه‌س��ت ی ئه‌م رێگای ه ب ه ناچار مل بۆ جۆرێك دێمۆكراسیی چه‌ند حیزبی ده‌ده‌ن ،دیار‌ه گرتن ه به‌ر ی هه‌یه .چونك ه هه‌ڵكه‌وت ( موقعیت ی زیاتر ی نێو خۆیی ،ئیعتیبار ی دیك ه وات ه شه‌ڕ له‌و ی راسته‌وخۆ ی ده‌ره‌و‌ه ب ه شێوه‌یه‌ك ی نێونه‌ته‌ویی دا جۆرێك ه ك ه واڵتان ) ی ئێران ل ه ئاست ی ئه‌وان ی قه‌ره‌بوو نه‌كراو ب ه هه‌موو ی ئێران ،زیانێك ی كردن ێ دای ه و لوبنانی قازانجی��ان ت ده‌گه‌یه‌نێ.
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی 1988 ی سیپتامبر ی دوكتور قاسملوول ه گ ه ڵ هه‌واڵنووسان ی فه‌رانسه‌یی 15 ، ی وتووێژ ل ه پوخت ه
44
به‌ختیار��ی یئینسان
یه‌كه‌م ائمانج ی سۆسیالیزم
ی ماددی یهوه و ێ ك ه ئینسان هه‌م ل ه بار ی وا پێك بێن ێ كۆمه‌ڵێك سۆس��یالیزم ده‌یه‌و ی ی ك ه سۆسیالیزم ی ئه‌وان ه ی و مه‌عنه‌وی یهوه،ئاسوود‌ه ده‌بێ .ته‌واو ی رووح هه‌م له‌بار ی پێش سۆس��یالیزمیش ،هه‌وڵیان دابوو بۆ ئه‌وه‌ی ك ه خه‌یاڵییش��یان پێك دێنا و ئه‌وان ه ی یهوه ی و مه‌عنه‌و ی مادد ێ ل ه بار ی خۆی ب ه كار بێن ی ئیستیعداد ێ ته‌واو ئینسان بتوان ی هه‌بێ. ی باشی هه‌بێ ،هه‌م ئازادی ی ماددی یهوه ژیانێك ئاسوود‌ه بێ« .هه‌م» ل ه بار
45
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ائزادی...
ی كه‌رامه‌ت و شه‌خسییه‌ت هیچ نێعمه‌تێك ل ه جیهان دا ل ه ئازادی به‌نرختر نیه .ئازاد ی مۆره بێت ه ده‌ر، ێ ل ه حاڵه‌ت ێ ب ه مۆره ...ئینس��ان ده‌ب ده‌دا ب ه ئینس��ان و ،رێگا نادا بكر ی كۆمه‌ڵ ی زیندوو و چاالك ببێت ه شه‌خسییه‌ت ،ببێت ه فه‌ردێك
ئێم ه ده‌ب ێ بۆخۆمان
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
واڵت ی خۆمان ائزاد بكه‌ین
46
ی یه‌یان ههبووه و ی كوردستان ئه‌و چاوه‌ڕوان به‌داخه‌و‌ه ل ه رابردوو دا ،زۆر ل ه تێكۆش��ه‌ران ی ێ بێن و ئازادمان كه‌ن .ئێس��تا حیزبی ئێم ه ئه‌و راست وافێركراون ك ه س��ۆویه‌ته‌كان ده‌ب ی ئێران روون كردۆته‌و‌ه ك ه ئێم ه ی دیك ه ی كورد و گه‌الن ی و گه‌ل ی خۆ ی بۆ ئه‌ندامان ی ه ی ئه‌و‌ه بین ك ه یه‌كیه‌تیی سۆویه‌ت ێ چاوه‌ڕوان ێ واڵته‌كه‌مان ئازاد بكه‌ین .ناب خۆمان ده‌ب ێ و دێمۆكراس��ی و خۆدموختاریمان ی دیك ه ل ه ده‌ره‌و‌ه ڕا ب یا هه‌ر كه‌س و هه‌ر جێگایه‌ك بۆ وه‌ربگرێ.
ی د.قاسملوو ل ه رۆژنام هی«كوردستان» دا ،بالوم ی تێرۆر به‌شێك له‌م وتان ه ك ه ل ه ساڵیاده‌كان ی كورد د.قاسملوو» ،ح. ی گه‌ل ی «چه‌پك ه بۆچوونێك ل ه سه‌ر گه‌ور‌ه شه‌هید كردوونه‌وه ،ل ه كتیب ی مودێڕن ی سوید ،هه‌ر وه‌ها زۆربه‌شیان ل ه كتێبی«دوكتور قاسملوو ،رێبه‌رێك ماردین،1994،چاپ ی دێموكرات» ،دا بالو بوونهوه. و شۆرشگێرێك
47
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
سه‌ربه‌خۆ��یی
سه‌رمای ه ی گه‌ور ه ی حیزبی دێمۆكرات
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی ئێم��ه‌و‌ه ئه‌و‌ه نی ه ك ه هه‌رچی دۆس��ته‌كانمان گوتیان ،بڵێین ی ل ه روانگ ه دۆس��تایه‌ت ی ی كوردس��تانی ئێران ،خاوه‌ن ێ ك�� ه حیزبی دێمۆكرات ێ ل ه بیرمان بچ ب�� ه چ��اوان ! ناب ی گه‌وره‌یه ،ئه‌مه‌ش هه‌ر ئه‌و سیاسه‌ت ه سه‌ربه‌خۆیه‌ی ه ك ه گرتوویه‌ت ه پێش. س��ه‌رمایه‌یه‌ك ی ئێم ه هه‌تا ئێستا ،هه‌ر ئه‌م سیاسه‌ت ه سه‌ر به‌خۆی ه بووه. ی سه‌ركه‌وتن یه‌كێك ل ه ره‌مزه‌كان ی خۆمان بووه .چونك ه پێمان وای ه ێ و راست بووبێ ،ده‌سكرد ئه‌و سیاس��ه‌ت ه چه‌وت بووب ی كوردستان شاره‌زا نی ه و هه‌ر بۆی ه ی كۆمه‌ڵ ی خۆمان ل ه واقیعییات هیچ كه‌س ب ه ئه‌نداز‌ه ی ی واڵتێك ی ئێم ه نیه .هیچ ئۆرگانێك ،چ ه ی ل ه جیات هیچ كه‌س لێوه‌ش��اوه‌یی بڕیاردان ێ ئێم ه بڕیار بدا. ی ئێمه‌دا ب ه ب ی نی ه ك ه ل ه بار‌ه ی و چ نێونه‌ته‌وه‌یی ،حه‌قی ئه‌و‌ه تایبه‌ت�� ی دیك ه بڕیار بده‌ین. هه‌ر وه‌ك ئێمه‌ش ئه‌و هه‌ق ه ب ه خۆمان ناده‌ین ك ه ل ه س��هر واڵتێك ی دیكه ،بۆ ئێم ه ببێت ه میعیار ،،ته‌نیا بۆ ئێم ه ی هیچ واڵتێك و ،هیچ حیزبێك ێ قازانج ناب�� ی ێ و به‌س .هیچ كه‌س��یش ل ه خود ی كورد میعیار ب ی ئێران و گه‌ل ی گه‌الن ێ قازانج ده‌ب ی بكا. ێ ئه‌م قازانج ه دیار ی كورد باشتر ناتوان ی ئێران و گه‌ل گه‌الن
48
سه‌ربه‌خۆ��یی بڕیاردان،
میعیاری بنه‌ڕه‌ت ی بۆ حیزبی دێمۆكرات
ی قه‌ت واز ل ه سه‌ربه‌خۆیی و ی دۆستایه‌ت ێ ك ه ئێم ه ب ه خاتر با ب ه س��ه‌راحه‌ته‌و‌ه بگوتر ی میلله‌ته‌كه‌مان ی سه‌ربه‌خۆیی و قازانج ی میلله‌ته‌كه‌مان ناهێنین .به‌اڵم ل ه به‌ر خاتر قازانج ی حیزب و ئه‌گه‌ر پێویست بوو واز ل ه دۆستایه‌تی ده‌هێنین .كه‌وابوو میعیار بۆ ئێم ه قازانج ی ئه‌ساسیی سه‌ربه‌خۆیی بڕیاردانه. ی ئێران و سه‌ربه‌خۆییمانه .میعیار ی كورد و گه‌الن گه‌ل ی ی سه‌ربه‌خۆیی .ئه‌گه‌ر پێویست بوو دۆستایه‌ت ی ده‌كه‌ین به‌اڵم ل ه گ ه ڵ پاراستن دۆستایه‌ت ی ناكه‌ین. ی دۆستایه‌ت ی سه‌ربه‌خۆیی ده‌كه‌ین ،به‌اڵم هه‌رگیز سه‌ربه‌خۆیی فیدا یه‌ك ه فیدا
49
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
كرده‌و ه و تاقیكردنه‌و ه ده‌ب ێ
میعیار ی راست ی و دروست��یی تیۆئر ی ب ێ
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی پێ ێ په‌ر‌ه ی هیچ كه‌س دا نیه ...هه‌موو ك��ه‌س ده‌توان ی ل�� ه پاوان ی زانس��ت تیئۆری ی بكا ی نی ه خۆ ی ئ��ه‌و‌ه ێ ته‌تبیقی بكا و كه‌س��یش ماف بدا و هه‌موو كه‌س��یش ده‌توان ی تیئۆری ،كتێب نیه .كرده‌و‌ه و تاقیكردنه‌وه‌یه. ی و دروس��تی ی راس��ت ب ه حه‌كه‌م .میعیار ی نیشان ده‌دا .راست ه ی ته‌تبیق دا راس��ت و دروستیی خۆ ی ل ه جه‌ریان ی كۆمه‌اڵیه‌ت تیئۆری ی بووه .به‌اڵم چونك ه واقیعییه‌ت هه‌میش ه ل ه گۆڕان دای ه ی تیئۆر ك ه واقیعییه‌ت سهرچاوه ێ بگۆڕێ .ل ه ی دیك ه فه‌رق ده‌كا تیئۆریش ده‌ب و هه‌لومه‌رجی��ش ل ه واڵتێكه‌و‌ه بۆ واڵتێك ی نیه ،میعیار پراكتیك ه و واقیعییه‌ته .ئه‌گه‌ر تیئۆری یه‌ك ل ه ی دا میعیار تیئۆر ئاخیره‌ك�� ه ی ی تیئۆر ی ره‌ق ب ه زۆر ناچێت ه نێو چوارچێو‌ه گ ه ڵ واقیعییه‌ت رێك نه‌ك��ه‌وێ ،واقیعییه‌ت یهوه.
50
كوردان شه‌ڕخواز نین،
خوازیار ی سوڵح و ائشتین
ی ی نه‌ته‌وه‌ی كورد ،كوردان شه‌ڕخواز نین .ئه‌وان خوازیار ی دوژمنان ی ته‌بلیغات ب ه پێچه‌وان ه سوڵح و ئاش��تین .به‌اڵم كاتێك بوون و مه‌وجوودییه‌تیان وه‌ك نه‌ته‌وه‌یه‌ك ل ه مه‌ترسی ی خۆیان ناچارن ی ئینس��انی ی میللی و شه‌خس��ییه‌ت ده‌كه‌وێ ،دیار‌ه بۆ دیفاع ل ه هووییه‌ت راپه‌ڕن.
51
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
س ێ ائمانج ی گه‌ور ه ك ه
حیزبی دێمۆكرات خه‌باتیان بۆ ده‌كا
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی گه‌ور‌ه پێك هاتوه و خه‌باتیش��یان بۆ ێ ئامانج ی س�� حیزبی دێمۆكرات بۆ وه‌دیهێنان ی ی یان ی چینایه‌ت ی سته‌م ی یه .دووهه‌م البردن ی نه‌ته‌وایه‌ت ی س��ته‌م ده‌كا .یه‌كه‌م البردن ی هه‌موو چه‌ش��ن ه زۆرداری یه‌ك تێ ی ئاده‌میزاد .حیزبی ئێم ه بۆ البردن چه‌وس��اندنه‌و‌ه ی چینایه‌تییش به‌شێك ه ل ه زۆرداری .هه‌ر بۆیه‌ش ل ه ده‌كۆشێ .چه‌وساندنه‌وه‌ش ،س��ته‌م ی چه‌وس��اندنه‌و‌ه خه‌بات ده‌كه‌ین بۆ ئه‌و‌ه ك ه ی حیزبی ئێمه‌دا هاتوه ك ه بۆ البردن به‌رنام ه ی چینایه‌تییش ل ه به‌ین بچێ. هه‌موو چه‌وساندنه‌وه‌یه‌ك وات ه چه‌وساندنه‌و‌ه ی ل ه ێ ئازادییش�� ی ئاده‌می��زاد كافی نیه ،ده‌ب ی شایس��ت ه ...ته‌نی��ا ن��ان بۆ ژیان ی خه‌بات ده‌كه‌ین .باش�� ه ئه‌گه‌ر خه‌ڵك گ ه ڵ بێ .بۆی ه ئێم ه هه‌ر ل ه س��ه‌ره‌تاو‌ه بۆ ئازاد ی ێ به‌و زمان ه ی نه‌ب ێ به‌اڵم ئازادی ی خۆی بخوێن ی هه‌بێ ،ب ه زمان نه‌چه‌وس��ێندرێته‌وه ،نان ی ئه‌وه‌ی ه سته‌مێك ماوه ك ه ێ مانا ی ده‌رببڕ ی واڵته‌ك ه ی ل ه سه‌ر وه‌زع ی خۆ ی نه‌زه‌ر خۆ ی سیاسی یه .حیزبی ئێم ه خه‌بات ده‌كا بۆ ئه‌و‌ه ئه‌و سته‌م ه سیاسی یه‌ش نه‌مێنێ. سته‌م ێ [ ل ه نێو ی و سته‌می سیاسی هه‌ر سێكیان ] ده‌ب ی چینایه‌ت ی نه‌ته‌وایه‌تی ،سته‌م س��ته‌م ی دێمۆكراسی ی و دابینكردن ی چینایه‌ت ی و سته‌م ی نه‌ته‌وایه‌ت ی سته‌م بچن .ل ه به‌ین بردن ی بۆ ده‌كا. ی حیزبی دێمۆكرات خه‌بات و ئازادی ،ئه‌وه‌ی ه ئه‌و كۆمه‌ڵ ه
52
بۆ چاره‌سه‌ر ی مه‌سه‌له‌ی
نه‌ته‌وایه‌ت ی ل ه واڵت ی ئێران دا
ێ ی گه‌لی ،دادپه‌روه‌ر و دێمۆكراتیك نه‌ب ئێم ه دڵنیاین هه‌ر رێژیمێك ل ه ئێران دا ب ه راست ی ئێمه‌یه، ی واڵت ی ك ه یه‌كێك ل ه گیروگرفت ه بنه‌ڕه‌تی یه‌كان ی نه‌ته‌وایه‌ت ێ مه‌س��ه‌ل ه ناتوان ی ی زۆرلێكراو زیاتر ل ه نیو‌ه ی ئه‌وه‌ی ه ك ه ل ه ئێران دا گه‌الن چار‌ه س��هر بكا .راستی یه‌ك ه ی ی فه‌رهه‌نگ ی زكماكی ،پاراستن و په‌ره‌پێدان ی واڵت پێك دێنن .خوێندن ب ه زمان دانیشتووان ی ی گرنگتر ،دیاریكردن ی و سیاسی و ل ه هه‌موو ی ئابوور ی جیاوازیدانان نه‌ته‌وایه‌تی ،البردن ی ی سته‌م ی ئه‌و گه‌النه‌ن .البردن ی خۆیان ،به‌شێك ل ه ماف ه ره‌واكان چاره‌نووس ب ه ده‌س��ت ی ی ژماره‌یه‌ك ل ه دوژمنان ،هاندان ی ئیددیعا ی له‌س��هر ئه‌و گه‌النه ،ب ه پێچه‌وان ه نه‌ته‌وایه‌ت ی ئه‌و گه‌الن ه ل ه ی یه‌كیه‌تیی راس��ته‌قین ه خه‌ڵك بۆ جیابوونه‌و‌ه نیه ،ب ه پێچه‌وان ه دابینكردن ی یه‌كیه‌تی و سه‌ربه‌خۆیی واڵته. ی پاراستن ی دا ،زامن ی دێمۆكرات ی ئێرانێك چوارچێو‌ه
53
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
كۆبوونه‌و ه ی ده‌سه‌اڵتی
ئێران ل ه تاران ،ده‌ب ێ كۆتا��یی �پ ێ ب ێ ی بكه‌ین و هه‌ر ل ه ی هاوكار ی دیكتاتۆر ی الیه‌نگر ئێم ه ئاماد‌ه نین ل ه گ ه ڵ هیچ هێزێك ێ بۆ هه‌تاهه‌تای ه بنه‌ڕه‌ت ڕا ،هه‌ر چه‌شن ه دیكتاتۆری یه‌ك ره‌ت ده‌كه‌ینه‌وه .ئێم ه ده‌مانهه‌و ی سه‌ر به‌خۆ و ی ئێرانێك ی ده‌سه‌اڵت ل ه تاران بێنین .ئێم ه خوازیار كۆتایی ب ه كۆبوونه‌و‌ه ی ئێران له‌گه‌ڵمان هاوده‌نگن. ی هێزه‌كان بێ‌الیه‌نین و له‌و باوه‌ڕ‌ه داین زۆرب ه
شۆڕشگێڕێك،
ناب ێ هیچ كات شه‌رم هزار ی ویژدان ی خۆی ب ێ
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
ی ێ هیچ كات شه‌رمه‌زار ی بۆ شۆڕش��گێڕێك گرنگه ،ئه‌وه‌ی ه ك ه ناب ی من ئه‌و‌ه ب ه بڕوا ی بۆی كراو‌ه و ل ه ێ ئیددیعا بكا ك�� ه ئه‌وه‌ند‌ه ی هه‌رده‌م بتوان ێ و ،ده‌ب ی خ��ۆی ب ویژدان�� ی نیشتمانه‌كه‌ی دا كردوویه‌تی. ی و رزگاری ی شۆڕش ،ئازاد ی هاتوه ،ل ه پێناو ده‌ست
54
كلیلی چاره‌سه‌ر كردن ی دروستی گیروگرفته‌كان و هۆ ی به‌ره‌وپێش چوون ی حیزب ی بنه‌ڕه‌تی ی ه ك ه ده‌كه‌وێت ه س��هر ی یه‌كیه‌تیی سیاس��ی و فیكری ،ئه‌ركێك پته‌و كردن ی مه‌س��ه‌ل ه ی حیزب ل ه بار‌ه ی حیزب .دیار‌ه هه‌موو ئه‌ندامان ی هه‌موو رێكخراوه‌كان ش��ان سیاسی یه‌كانه‌و‌ه وه‌ك یه‌ك فكر ناكه‌نه‌وه .ئامانجیش ئه‌و‌ه نی ه وه‌ك یه‌ك فكر بكهنهوه. ی حیزبیش��ه .مه‌به‌ست له‌و یه‌كیه‌تی ی تێكۆش��ان چونك ه ئه‌و‌ه ن ه مومكینه ،ن ه ب ه قازانج ی بیروباوه‌ڕی جیاواز و ی حیزب نیه .بوون ی فكری ل ه ئه‌ندامان ی داهێنان ی ه ئه‌س��تاندنه‌و‌ه ی گیروگرفته‌كان و ،هۆی ی دروست ی ئه‌وان كلیلی چاره‌سه‌ر كردن رێككه‌وتنی دێمۆكراتیك ی حیزبه. به‌ره‌و پێشچوون
55
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو
پەیڤەکانی رێبەرێک
پەیڤەکانی شەهید د .عەبدولڕەحمان قاسملوو 56
ل ه 22ی پووش��په‌ڕی ئه‌مس��ا ڵ دا ٢٢ ،س��اڵی ته‌واو ب ه ی پایه‌به‌رزی حیزبی ی رێبه‌ر و مامۆستا س��هر شه‌هید كران ی كورد ل ه ی گه‌ل�� ی ئازادیخوازان ه دێمۆك��رات و خه‌بات�� ی ئێران دا راده‌برێ. كوردستان ی ی تیرۆری دوكتور قاس��ملوو ل ه الیه‌ن كۆمار كاره‌س��ات ی ژیان و خه‌بات و شه‌هید ی یهوه و ،جێگا و شوێن ئیسالم ی ی ه مه‌زن ه ل�� ه حیزبی دێمۆكرات و ی ئه‌و كه‌س��ایه‌ت بوون ی كورد دا ،ل ه گ ه ڵ ئه‌وه‌ش ی نه‌ته‌وایه‌تیی گه‌ل بزووتن��ه‌و‌ه ی ل ه سه‌ر نووسراوه ،ه ه ڵ دا ك ه تا ئێس��تا ب ه سه‌دان وتار ی ل ه سه‌ر بنووسرێ. ێ زۆر پتر ده‌گر ی ب ه حیزبی دێمۆكرات دوكتور قاسملوو به‌و خزمه‌ت ه ب ه نرخان ه ی ئێرانی ی كورد ل ه كوردستان ی گه‌ل ی شۆڕشگێران ه و خه‌بات كردن ،به‌و بیروبۆچوون و رێوش��وێن و پره‌نسیپ ه ئینسانی، ی رزگاریخوازان ه ی هێنای ه نێو خه‌بات دێمۆكراتیك و به‌رزان ه ی ل ه و شۆڕشگێڕان ه و ،به‌و نه‌خش�� ه بێ‌وێن ه و بێ‌هاوتای ه ی ی خه‌بات ی حیزبی دێمۆكرات و به‌ره‌وپێشبردن ی كردن رێبه‌ر ی ێ س��ووژه‌و بابه‌ت ی دا هه‌یبوو ،هه‌مووكات ده‌توان گه‌له‌ك ه ی و ئاكادێمیك بێ. ی زانست نووسین و لێكۆڵینه‌و‌ه ی ئه‌م مامۆستا و ی ش��ه‌هید بوون ی ٢٢س��اڵ ه ل ه به‌ره‌به‌ر ی رێبه‌ر‌ه به‌توانا و خۆشه‌ویس��ته‌مان دا ،ب ه باش و پێویست ی ی دیك ه ی چوون ه س��هر بوار و الیه‌نه‌كان ده‌زانم ل ه جیات ی دوكتور قاسملوو، ی ش��ه‌هید بوون پێوه‌ندیدار ب ه كاره‌سات ی ئاوڕێك ل ه هه‌ڵبژارده‌یه‌ك ل�� ه بیروبۆچوون و روانگه‌كان ی بده‌مه‌و‌ه ك ه وه‌ك هه‌میش�� ه ده‌توانن ئیلهامده‌ر و رێنوێن ی بن .با ئه‌م ی حیزبه‌ك ه ی و تێكۆشه‌ران ی رێگاك ه رێبواران ی ی هه‌لومه‌رج وت�� ه و بۆچوون و روانگانه ،ل�� ه لێكدانه‌و‌ه ی ی به‌ره‌وڕوو بوون��ه‌و‌ه ل ه گ ه ڵ ره‌وت سیاس��ی و ،چۆنیه‌تی ی ی گونجاو و دروس��ت ی بڕیار رووداو و ئاڵوگۆڕه‌كان ،ل ه دان ی ی نێو خۆ سیاسی دا ،ل ه چاو خشاندنه‌و‌ه ب ه به‌رنام ه و پێڕه‌و ی ی دێمۆكراتیك و به‌رپرسان ه حیزب دا ،ل ه چاره‌سه‌ر كردن گیروگرفت�� ه نێوخۆیی یه‌كانمان دا و ،ل ه هه‌نگاو نان و خۆ ی ل ه ی ئه‌و ریساله‌ت و ئه‌ركان ه ئاماد‌ه كردن بۆ به‌جێگه‌یاندن ێ وه‌ربگرین. ی خۆمان و حیزبمانن ئیلهامیان ل سه‌ر شان ی ئه‌م رێبه‌ر‌ه مه‌زنه ،بكه‌ینه‌و‌ه ی تاڵی ل ه ده‌ستدان با بیره‌وه‌ری یو ی و رێنوێن ی خۆ ی مه‌عنه‌وی ب ه ده‌رفه‌تێ��ك بۆ حزوور ی حیزب دا. ی ل ه كۆڕی تێكۆشه‌ران ئامۆژگاری یه‌كان