Agritoy nr. 3 - 2014

NUMMER 3 - AUGUSTUS 2014

Landbouw Miniat urenclub Nederl and

Diorama’s in Hoegaarden Open dag op de Ferguson Farm Tuinbouw modellen van Mathys Peeters

AUTODROME

GEDETAILLEERDE METALEN TRACTORKITS SCHAAL 1:32

Chamberlain 4480 met duals

Volvo BM T 700

BM-Volvo 800 leverbaar zonder en met frontgewicht

0 Volvo BM 65

Massey Ferguson 1150 V8

Volvo 650 4WD Jubileummode l Autodrome 1984-2014

Voor meer informatie zie onze website: WWW.AUTODROME.NET Kijkt u ook eens op: WWW.AUTODROME-ONLINE.COM E-mail: INFO@AUTODROME.NET AUTODROME Kloosterweg 6 | 3882 NL Putten Holland | Tel. (0341) 35 64 20 SHOWROOM Planetenveld 43 Zeewolde | geopend wo/za van 10.00 tot 17.00 uur.

INHOUD AGRITOY 3 AUGUSTUS 20 14

3

Informatie, lidmaatschap, inhoudsopgave

40 De jeugd heeft de toekomst..

62 Ploegen, zaaien, oogsten

4

Van het bestuur en de redactie

42 Kleine schalen

66 Op bezoek bij Piet van Eck

6

Regiotrekkers en activiteiten

46 De geschiedenis van Renault

70 Kijk en vergelijk

13 Onze zusterclubs

49 Bij de middenplaat

74 Op bezoek bij Roelof Legendal

14 Diorama’s in Hoegaarden

52 De Massey Ferguson 97

78 Oud nieuws

18 Open dag Herman en Niek Poppema

54 Op bezoek bij Freek van Middendorp

80 Bouw je eigen..

22 Open dag Ferguson Farm

58 Op bezoek bij Roelof van de Wier

86 Verbouw van John Westerveld

26 Museumweekend 2014

87 Verbouw van Marco Brouwer

28 Man achter de tafel

88 Zelfbouw van Marcel Delathuy

32 Wie kent dit model

90 Zelfbouw van Mathys Peeters

34 Op koffievisite bij..

94 Nieuwe modellen

38 De geschiedenis

97 Beursagenda

van Britains

98 Jopie Krukas

COLOFON

Bij de voorplaat Atelier Christian Gouel pro duceert zeer gedetailleerd e, unieke modellen in kleine oplages. Onlangs was daar de voor Nederlander s zo bekende PZ Strela 300 , of zoals ze de machine in het buitenland kennen ‘Haybob’. Het model is gel imiteerd op 150 stuks en gemaakt in schaal 1/32.

Rond 7 november versch ijnt de volgende Agritoy.

Kopij en advertenties mo eten uiterlijk 27 september bij de redactie binnen zijn .

Niets uit deze uitgave ma g zonder toestemming worden overgenomen. Ag ritoy©

Agritoy is het informatiecontactblad van Landbouwminiaturen Club Nederland en verschijnt 4 maal per jaar. De vereniging stelt zich ten doel: het bevorderen van de hobby van verzamelen en bouwen van miniaturen van trekkers en landbouwwerktuigen.

Lidmaatschap

Men kan lid worden op elk willekeurig moment. Per kalenderjaar bedraagt de contributie  20,- bij automatische incasso plus een éénmalig inschrijfgeld van  7,-. Voor leden in het buitenland bedraagt het  40,- per jaar. Opzegging van het lidmaatschap: schriftelijk vóór 1 december voorafgaande aan het nieuwe kalenderjaar. Leden krijgen -behalve AGRITOY- 25% korting op de abonnementsprijs van het blad TREKKER, soms korting bij aanschaf van modellen e.d. en gratis toegang tot de jaarlijkse beurs en show.

Advertenties

Leden kunnen gratis adverteren in de rubriek ‘Advertoytjes’ tot maximaal 300 lettertekens. Voor grotere advertenties - ook voor niet leden - gelden standaardtarieven.

Voor informatie: redactie Agritoy, redactie@agritoy.nl Internet: www.agritoy.nl Twitter: www.twitter.com/agritoy

Redactie Agritoy

Redactieadres: Redactie Agritoy, Verwoldseweg 36, 7245 VX, Laren Gld Tel. 06-30902059 (na 19.00 uur) e-mail: redactie@agritoy.nl

Bestuur

Waarnemend voorzitter: Tonnie Weernink, ‘t Kemerink 25, 7497 MN Bentelo tel. 0547-292679 Secretariaat: Ben Verwijs, Valleistraat 109, 3902 ZB Veendendaal tel. 0318-527261 Penningmeester: Marcel Scholten, De Plataan 72, 6942 TS Didam tel. 0316-226995 Organisator reizen: Martien van Driel, Tielerweg 16, 4191 NG Geldermalsen tel. 0345-573000 Clubblad Agritoy: Freerk Postmus, Steiger 25, 8325 HB Vollenhove tel. 0527-251867 Beursinformatie: Tonnie Weernink, ‘t Kemerink 25, 7497 MN Bentelo tel. 0547.292679 Regiocoördinator: Theo Visser, Schamel 9, 6852 DT Huissen tel. 026-3252114

Ledenadministratie

J. van Leeuwen, Frambozengaarde 29, 3992 KC Houten tel. 030-6373070 e-mail: ledenadministratie@agritoy.nl

Organisatie Beurs Zwolle

Tonnie Weernink, ‘t Kemerink 25, 7497 MN Bentelo tel. 0547-292679 e-mail: beurs@agritoy.nl

Redactieleden

Emiel van Loon, Laren Gld tel. 06-30902059 (na 19.00 uur) e-mail: redactie@agritoy.nl Jan van der Zijden, Etten-Leur tel. 0765035534 e-mail: j.vanderzijden@tele2.nl Albert Jan Kamphuis, Dalfsen tel. 0529430705 e-mail: ajkamphuis@planet.nl Frits van Manen, Barneveld tel. 0342-412277 e-mail: frits-gerda@pensiondeboschkamp.nl Freerk Postmus, Vollenhove tel. 0527-251867 e-mail: fenmpostmus@outlook.com Rob Theunissen, Sittard tel. 06-53840085 e-mail: rtartie@home.nl

Aan dit nummer werkten mee

Jolanda van Haren, Leen de Vos, Marcel Scholten, Mathys Peeters, Jan Groot Jebbink, Rico van Manen, Atte Hibma. Marco Brouwer, Johan Bos, Ronnie Post, Richard van der Veen en John Westerveld.

Rekeningnummer L.C.N. ING bank 2080735 Didam IBAN: NL88INGB0002080735 BIC: INGBNL2A

Druk

BDU Grafisch Bedrijf Reg. nr. ISSN: 1386-2472

Opmaak

ReproVinci BV - www.reprovinci.nl Agritoy 3 - augustus 2014 - 3

Bestuur - R edactie

In memoriam Jaap Dokter 24 oktober 1948 – 21 juli 2014 Als de telefoon gaat en je krijgt het bericht dat Jaap is overleden, dan zakt de grond onder je voeten vandaan. Zo plotseling, zo onverwacht. Iets waar niemand rekening mee hield, want onze Jaap was een taaie. Hij had de laatste jaren meer problemen met zijn gezondheid dan voorheen, maar na een verblijf in het ziekenhuis klauterde hij altijd weer tegen de wal op. Dat is iets wat we in Jaap erg konden waarderen. Hij zat niet snel bij de pakken neer en met de nodige humor gaf hij dan leiding aan de bestuursvergadering die volgde op de vergadering(en) die hij door zijn verblijf in ‘hotel Drachten’ (Ziekenhuis Nij Smellinghe te Drachten) had gemist. Als Jaap dan samen met zijn vrouw Vroukje op onze vergaderlocatie in Beemte Broekland verscheen, was dat een teken dat het weer beter met hem ging.

In 1996 werd Jaap, die samen met zijn zoon Erwin naar de Algemene Ledenvergadering bij de Vor in Achterveld was gekomen, lid van de L.C.N. Hij stelde zich toen beschikbaar voor een bestuursfunctie en de ledenvergadering stemde er mee in dat Jaap, na een inwerkperiode van een jaar, voorzitter werd. In de 17 jaren dat Jaap voorzitter was heeft hij de vereniging zien bloeien. Hij hoopte dat er tijdens zijn voorzitterschap wel 1000 leden bij zouden komen. Voor Jaap kwam die wens snel uit, want

Aanmeldingen

BEURS NIEUWS

De eerste aanmeldingen zijn alweer binnen als jullie dit lezen. Het is al jaren gebruikelijk dat de standhouders die er vorig jaar waren voor de komende beurs een uitnodiging met inschrijfformulier ontvangen. Standhouders die zich op tijd of met een geldige reden hebben afgemeld, krijgen ook deze uitnodiging. Echter, standhouders die zich niet afgemeld hebben en niet zijn verschenen op de afgelopen beurs krijgen geen uitnodiging. Standhouders die er nog nooit gestaan hebben kunnen zich mondeling, per mail of op andere manier aanmelden bij de

Showtafels

Vele jaren heeft Jaap gezegd: “Ik ben er trots op om voorzitter te zijn van zo’n mooie en stabiele club”. Wij zeggen met oprechtheid “Jaap, met jouw nuchtere manier van het jarenlang leiding geven aan de club: “We zullen je missen!!”

Wij wensen Vroukje, Rudy, Erwin, Agnes, partners, kleinkinderen en overige familie heel veel sterkte met het verwerken van het verlies van een bijzonder persoon.

Het bestuur Ben, Marcel, Theo, Tonnie, Martien en Freerk

beurscommissie. Voor de duidelijkheid willen wij globaal aangeven hoe het tijdspad in elkaar steekt: Eind juli begin augustus: Versturen van de uitnodigingen Tot en met 15 september: Inschrijftermijn 16 september tot begin oktober: Indeling hal door de beurscommissie Rond 8 oktober: Betaling standhuur 1 november: De betaling dient binnen te zijn 1 november tot 10 november: Standhouders ontvangen een bevestiging van hun betaling En dan volgt natuurlijk het beursweekend, dit jaar op 22 en 23 november.

BEURS NIEUWS

Ook voor de opgave van de showtafel (s) zijn de aanmeldingen de deur uit. Wil je een showtafel(s) dan willen we de aanmelding hiervoor schriftelijk via een formulier ontvangen.

Graag duidelijk aangeven hoeveel show tafels je nodig hebt. Dit eventueel in combinatie met verkoopt afels. Voor alle duidelijkheid: modellen die op de showtafel staan mogen niet verkocht worden.

Geen inschrijfformulier ontvangen: bel even met Tonnie Weernink of stuur een mail naar: beurs@agrito y.nl.

4 - Agritoy 3 - augustus 2014

ieder jaar was er weer een ledengroei, totdat een aantal jaren geleden het ledenbestand met zo rond de 3000 leden, stabiel bleef. En daar was Jaap trots op. Ook dat hij, samen met de rest van het bestuur de vereniging mocht besturen en bloeiend hield en waarbij hij de inzet en rol van vrijwilligers zeker niet onderschatte. Bij iedere ledenvergadering kwam het aantal jaren dat bestuursleden al lid waren van het bestuur wel weer naar voren.

Elke keer kwamen daar weer zeven jaren bij. Dat Jaap soms snel kon vergaderen, dat weten de bezoekers van de ALV ook wel, soms was de vergadering er al binnen een uur door. Maar dat was dan in het belang van de leden voor een fabrieksbezoek.

Gratis beursmodel 2014 in ruil voor je e-mail adres BEURS NIEUWS

De wereld wordt steeds digitaler. Veel informatie wordt tegenwoordig per e-mail verzonden. In de toekoms t wil de L.C.N. ook meer van deze communicatie-mogelijkheid gebruik gaan maken voor bijvoorbeeld: • Aankondigen op welke datum de jaarli jkse contributie wordt afgeschreven • Herinneren wanneer de jaarverga dering wordt gehouden • Uitnodiging verzenden voor een regio dag • Informatie die te laat was voor de Agritoy en te belangrijk om maanden te laten liggen.

• Regelmatig een nieuwsbrief ontvange n • Etc. etc.

Informatie via de e-mail is snel, actueel en het scheelt aanzienlijk in de (verzend)kosten. Denk daarbij aan besparing op de kosten voor papier, enveloppen, adresstickers, postzegels en onze vrije tijd.

TISL GRA SMODE BEUR

Van een groot aantal leden beschikke n we inmiddels al over het e-mail adres, maa r helaas nog niet van iedereen. Heb je de afgelope n week géén test e-mail ontvangen namens L.C.N. dan is je e-ma il adres nog niet bij L.C.N. bekend. In dat geval willen we je vrag en om alsnog je e-mail adres aan de ledenadministratie door te geven via ledenadministratie@agritoy.nl.

Hiermee help je om de contributie zo laag mogelijk te houden.

Als extra stimulans wordt onder de aanm eldingen een beursmodel 2014 (Steyr 6170 CVT) verloot!

Vitrineglasplaat

Het L.C.N.-bestuur

BEURS NIEUWS

Evenals voorgaande jaren zijn er vitrines beschikbaar voor het showen van eigen modellen. Een glasplaat is 85 x 35 cm en er zijn vijf platen inclusief de bodem per vitrine. Iedereen die een glasplaat reserveert, krijgt een formulier toegezonden waar op aangegeven kan worden wat men tentoonstelt en de ‘waarde’ daarvan. Het formulier dient voor aanvang van de beurs ingeleverd te worden bij het daarvoor aangewezen bestuurslid. Dit in verband met het verzekeren van de modellen. Standhouders mogen geen modellen in de vitrine plaatsen die ze zelf op de stand verkopen.

Let op: Opgave voor een glasplaat kan nu bij Wim Zieleman per e-mail via willemzieleman@hotmail.com. Graag je naam, gehele adres en lidnummer doorgeven. Telefonisch kan ook via nummer 06-41912711 (tussen 18.00 en 19.00 uur).

Opgave voor 15 september 2014. De beschikbare ruimte wordt in volgorde van aanmelden verdeeld.

L.C.N. reizen

Reis naar de Krone fabrieken De geplande reis op 23 oktober aanstaande naar de Krone fabrieken en het Duitse SIKU miniaturenmuseum zit inmiddels vol!

Er kwamen zoveel reacties binnen dat inmiddels wordt overlegd met Krone of we begin 2015 wederom met een bus vol leden langs kunnen komen. Bij de Krone fabriek gaan we het productieproces van dichtbij bekijken en krijgen we een uitgebreide rondleiding. Krone produceert o.a. zelfrijdende maaiers, schijvenmaaiers, schudders, harken, opraapwagens en hakselaars. In het SIKU- en AUDI- model museum vind je meer dan 5.000 modellen van landbouwminiaturen, oldtimermodellen, youngtimers en alle modellen die ooit zijn uitgebracht door SIKU en AUDI. Meer over een eventuele reis in 2015 lees je in de Agritoy van november.

Martien van Driel Tel. 0345-573000

Agritoy 3 - augustus 2014 - 5

Bestuur - R edactie

Modellen top 25

L.C.N. wil de redactie van Rondom het 25-jarig jubileum van de jullie meest favoriete modellen.

Agritoy een top 25 samenstellen van miniaturen als modellen van We zijn benieuwd naar zowel trekker of 1/220, een oude prairietrekwerktuigen. Oud of nieuw, schaal 1/12 aal niet uit. ker of de nieuwste CVT, het maakt allem

Nieuwsbrief 01 2014 ef Op 14 juli was de eerste officiële L.C.N.-Nieuwsbri een feit. Alle leden hebben die mogen ontvangen en in de mailbox. Er zijn ongeveer 1000 Nieuwsbriev nog L.C.N. de heeft leden 2000 verzonden, dus van niet het (juiste) mailadres. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat de Nieuwsbrief de Agritoy gaat mei vervangen, want daar is ons blad te mooi voor. In daar en urd verstu test eerste een ur bestu heeft het kwamen enorm veel positieve reacties op.

Een aantal daarvan wil ik jullie niet onthouden: • Ik vind de nieuwsbrief mooi en zal hem altijd lezen.

• Een prima idee. Zie hem graag tegemoet. .

• Ik vind het een leuk/goed idee van de nieuwsbrief Informatie die via de mail verstuurd kan worden is natuurlijk ook veel makkelijker dan heel die brieven per post. Zo kun je tussendoor ook korte berichtjes over bijvoorbeeld beurs/clubmodel rondsturen.

• Ik vind dat een zeer goed initiatief. Zo kunnen leden die buiten een regio wonen ook ergens anders een regiodag bezoeken. Want iedereen volgt toch zijn e-mails.

• Hallo de nieuws brief mag wel vaker verstuurt worden. Ook als er nieuwtjes zijn is het leuk om een nieuwsbericht te ontvangen. en • Ik vind het leuk dat L.C.N. digitaal nieuwsbriev gaat versturen alleen hoop ik als het boekje Agritoy blijft bestaan. iva,• Spett.le L.C.N, Sono favorevole a questa iniziat ti. rimen sugge altri ngo aggiu non per ora (Geachte L.C.N, Ik steun dit initiatief, want nu heb ik geen andere suggesties toe te voegen.) je Ook graag de Nieuwsbrief ontvangen? Gewoon y.nl/ .agrito www http:// even aanmelden via deze link: de ook keer nde volge de je krijg dan nieuwsbrief/ en . sbrief Nieuw Freerk Postmus

6 - Agritoy 3 - augustus 2014

Op www.agritoy.nl vind je een formulier opwaarmee je je favoriete modellen kan toy Agri van mer rnum mbe nove het geven. In tuiwerk en ers trekk van 25 top de we n zulle site! web gen publiceren. Ga naar de

Beursmodel Het beursmodel is een Steyr 6170 CVT. De L.C.N. heeft gemeend hier een mooi model neer te zetten met de nodige wijzigingen ten aanzien van de Steyr 6230 CVT die Siku zelf op de markt heeft gebracht. We hopen dat we er een paar verrassende details op hebben kunnen zetten.

Zeker weten doen we dit niet, omdat de wereld van miniaturen echt klein is en nieuwtjes als een lopend vuurtje de wereld door gaan. Dit jaar zullen er 2000 stuks beschikbaar zijn. Verdere info hierover lees je in de volgende Agritoy.

Zijn er nog vragen of wilt u meer weten over de beurs, neem dan gerust contact op met Tonnie Weernink op telefoonnummer 0547-292679 (tussen 18.00 en 19.00 uur) of per e-mail via beurs@agritoy.nl. Let op, overdag en buiten de aangegeven tijdstippen bellen heeft geen zin, omdat mensen dan naar hun werk zijn.

De beurscommissie, Gerrit Esselink, Karel Hofs, Wim Zieleman, Wim Kornegoor en Tonnie Weernink

Karel Hofs

BEURS NIEUWS

nd zijn, maar toch willen we op Het zal bij de meeste leden al wel beke dat Karel Hofs, na 22 jaar in de deze plek nog even stilstaan bij het feit afscheid heeft genomen als actief lid beurscommissie te hebben gezeten, voor je inzet en prettige samennkt van de beurscommissie. Karel beda g, want je blijft nog actief in het werking en nog verdere samenwerkin helpen met de beurs. re leden en met de vele vrijwilliDe taken zijn herverdeeld onder de ande van maken. Echter, voor die tijd gers gaan we er een geslaagd weekend moeten worden om het weekend zal er toch nog een hoop werk verzet Eén van die zaken die geregeld van 22 en 23 november te laten slagen. het inschrijfformulier, omdat van n asse moesten worden is o.a. het aanp en met de IBAN banknummers en er nu wereldwijd gewerkt gaat word sso is veranderd. daarbij ook de wijze van eenmalige inca

regiotrekk

ers

Woordje van de regiocoördinato r

Op het moment van het schrijven van dit stukje ben ik net terug van de gecombineerde regiodag van de 3 noord elijke provincies. Voor de 2de keer in 7 jaar was deze dag bij Piet Bloed in Lauwerszijl. Hij is bekend als verzamelaar van John Deere in de ruimste zin van het woord. Piet heeft zich als voormalig melkveeho uder de laatste jaren volledig op zijn groen/gele hobby geconcen treerd. We hebben Piet op de afgelopen beurs kunnen zien met zijn zelfge bouwde JD modellen in een grote schaal, schuin tegenover de L.C.N . stand. De bijeenkomst

Regio Zuid-Holland

Paassen en ondergetekenOp zaterdag 17 mei hadden Nick van richt bij mechanisatie- en inge . de een info-kraam voor de L.C.N . Het was die dag open huis cker constructiebedrijf Blijleven in Pijna industrieterrein de Boezem. op zijn bij ca. 60 bedrijven die gevestigd gevraagd of ik een kraam met Omdat dit bij mij om de hoek is, had ik n bij Blijleven. Ik had zelf voor landbouwminiaturen neer mocht zette laten van Nick op te leggen een platte kar gezorgd om de dioramap had ik de clubvitrine neergeen onze modellen op uit te stallen. Ook ellen. Vroeger was Blijleven een zet vol met Fiat en New Holland mod g met Ford zijn ze New Holland Fiat dealer, maar na de samenwerkin heeft een paar jaar geleden trekkers gaan verkopen. Jan Blijleven oten en deze trekker stond gesp en een Fiat 211R uit 1958 gereviseerd die dag voor de deur.

leverde een geslaagde dag op met veel bezoe kers.

In Zuid Limburg heeft Bob Jeurissen voor de eerste keer een regiodag georganiseerd. Het was deze keer net over de grens in Bocholt, België. Ook hier was het een zeer geslaagde dag.

Bob is nog op zoek naar een enthousiast L.C.N.-lid die hem wil assis teren bij het organiseren van een volgende regiodag in het zuiden.

Theo Visser, regiocoördinator L.C.N. Tel. 026-3252114 | E-mail: th.g.m.visser@gm ail.com

D (dit is eenzelfde trekker) in Ik vond een model van een Someca 20 aan de heer Blijleven. Er zijn 1/43 en heb dit model cadeau gedaan waaronder ook een aantal leden die dag veel mensen langs geweest, had ik verteld dat ik deze dag van de L.C.N. en bekenden van mij die was een geslaagde dag en zeker modellen had staan in Pijnacker. Het voor herhaling vatbaar.

Jan Verburg

In miniatuur als cadeau voor gastheer Blijleven

Een Fiat 211R De L.C.N.-vitrine in Pijnacker

‘Herders’ van Jan Verburg in actie op de open dag in Pijnacker

Platte kar vol met diorama’s van Nick van Paassen Agritoy 3 - augustus 2014 - 7

regiotrekk

ers

Regio Zuid- en Noord-Holland Op zaterdag 24 mei waren Nick van Paassen en Jan Verburg samen met Gert Verkerk en Luc Nieuwenhuijzen op de trekkertrekdag in Nieuw-Vennep. De organisatie had dit jaar voor ons twee platte aanhangwagens neergezet, want we hadden heel veel spullen en modellen om tentoon te stellen. Gert had zijn loods, die hij steeds verder uitbreid, weer meegebracht en Luc had ook een aantal zelfverbouwde modellen, o.a. een Veenhuis en een Beco kipper, bij zich. Nick heeft zijn diorama platen uitgebreid

met een plaat met grasland, slootkanten en water en daar heeft Jan zijn Herder modellen op gezet.

Tijdens de dag kwamen veel bekenden waaronder veel leden van de L.C.N. langs voor een praatje en om te kijken of we nog nieuwe modellen gebouwd hebben.

We kijken terug op een geslaagde dag en hopen volgend jaar weer aanwezig te zijn.

De uitstalling op de platte wagen

Veenhuis kipper van Luc Nieuwenhuijzen te zien in Nieuw-Vennep

De wagens met modellen in vogelvlucht

8 - Agritoy 3 - augustus 2014

ers

regiotrekk

Regio Midden en West Brabant en de Zuid-Hollandse Eilanden Open Dag Flying Toys Wat hebben ze het bij Flying Toys toch goed getroffen met het weer dit jaar. Daardoor was het niet alleen ‘open deur’-dag, maar was ook de voorzijde van de tent helemaal open. Dat kon best en het stond uitnodigend. Op Tweede Paasdag 21 april was het weer zover. Het was al een gezellige drukte toen ondergetekende er aan kwam. Aan de verschillende dialecten kon je horen dat niet alle bezoekers uit de directe omgeving afkomstig waren. Een blikvanger in die tent was het diorama van Ruben Groeneveld dat hij samen met zijn verzamelmaatje Rob Kleijburg had ingericht. Al eerder hadden deze mannen op een opendag gestaan met een toen nog veel kleiner diorama. Toen was het thema ‘aardappelen’ en nu dus ook.

We gaan naar binnen bij Flying Toys en gelijk door naar boven. Staat me daar toch even een knots van diorama van een oude bekende, Kees van

de Kar! Wat een inspiratie heeft die man en wat maakt hij mooie dingen.

Wat te denken van de bieten, die zou je zo naar de Suiker Unie brengen, ware het niet dat ze wel erg klein zijn. Ze zijn ontzettend natuurgetrouw!

Niet alleen landbouwminiaturen staan er in de schatkamer op zolder. De grote verzameling landbouwminiaturen van Bas (Vogelaar) staat er en de misschien nog wel grotere verzameling vrachtwagens. Je raakt niet uitgekeken en valt van de ene verbazing in de andere.

We gaan weer naar beneden en lopen langs de catering naar de winkel. Hier was het een drukte van belang en waren de vele bezoekers driftig op zoek naar dat model dat ze nog graag wilden kopen. Moe van al het rondkijken was het aangenaam verpozen in de tent onder het genot van koffie, erwtensoep, een broodje of combinatie daarvan.

Dit keer stonden er geen machines van een loonwerker voor de deur, maar kwam een oldtimerclub uit Made op bezoek, met de trekker natuurlijk. Dat gaf een hoop bekijks. Zo was er voor elk wat wils en vloog de dag om.

Jan van der Zijden

Een kijkje in de winkel van Flying Toys

Een deel van het diorama van Kees van de Kar

Diorama van Ruben Groeneveld

Agritoy 3 - augustus 2014 - 9

regiotrekk

ers

Regiodag

Regio Zuid-Limburg en Belgisch Limburg

Een nieuwe doorstart, zo zou je deze dag het beste kunnen betitelen.

Zuid-Limburg had een tijd lang geen regiocoördinator totdat Eef Smitshuysen enkele jaren geleden deze taak voorlopig op zich nam. Geen geplande bezoekjes aan grootbedrijven, maar een middagje bijpraten op zijn boerderijmuseum met koffie, gebak en alle meegebrachte modelletjes om in elk geval de onderlinge contacten warm te houden. Dit werd door sommigen helaas niet in dank afgenomen hetgeen er mede toe leidde dat het jaarlijkse deelnemersaantal beperkt bleef tot zo’n 10 à 15 man. Toch komen de huidige initiatiefnemers voort uit deze kring van trouwe bezoekers. Een van onze Belgische leden, Filip Leen (zie ook het interview met hem in de vorige Agritoy), stelde een jaar geleden voor om loonbedrijf Weltjens in Bocholt (België, vlak over de grens bij Weert) te bezoeken. Niet lang daarna schoof regioleider Eef het stokje door naar de nog relatief jonge en enthousiaste Bob Jeurissen. Aan hem nu de taak om samen met Filip en de nodige feedback van onze ervaren collega regiomannen uit Noord-Limburg, Jo Martens en Toon van Hoof (die ook op deze dag present waren), de zaak in goede banen te leiden.

Wat mij betreft zijn ze daar zeker in geslaagd en bewijst ook wederom dat een actieve en positieve houding meer oplevert dan alleen maar gemopper aan de zijlijn!

Zaterdag 14 juni jl. werden de deelnemers om 13.00 uur verwacht in de kleine kantine van loonbedrijf Weltjens. Bijna 50 leden hadden zich aangemeld en na het uitstallen van al het meegebrachte show- en handelswaar kon de rondleiding door het bedrijf beginnen. Mede-eigenaar en gastheer Ivan Weltjens leidde ons persoonlijk langs het gehele machinepark en had daar zichtbaar plezier in. Het familiebedrijf, opgericht door Louis Weltjens in 1974, is thans in handen van de kinderen Ivan en Karin en telt bijna honderd werknemers. Omschreef ik in de vorige Agritoy loonbedrijf Jennissen in Den Dungen als supergroot, deze lijkt er nog een schepje bovenop te doen. Je begint je stiekem wel af te vragen of al die -al dan niet van hogerhand afgedwongen- schaalvergroting er niet toe leidt dat straks nog maar een paar megabedrijven het hele land bedienen. Maar goed, daar gaan wij tractorliefhebbers niet over. Wat

valt er zoal te zien? Het bedrijf is actief op het gebied van loonwerk, transport en opslag en heeft daarnaast nog het dealerschap van DeutzFahr tractoren en diverse werktuigmerken. Hoewel op deze zaterdag veel materieel ‘buiten de deur’ aan het werk was, stonden er nog altijd genoeg tractoren, gespecialiseerde oogstmachines, vrachtwagens en andere spullen te kijk. Deutz is hier uiteraard het favoriete tractormerk.

Imposant zijn ook de grote zilverkleurige maïsdrogers waaromheen een cordon van vrachtwagens geparkeerd staat. Rond drie uur kwam er een einde aan de rondgang en werd onze gastheer een fles wijn en een Deutz model op een tegeldiorama -samengesteld door Bob- namens de L.C.N. aangeboden. We keerden terug naar de kantine alwaar we onder het genot van een kop koffie, frisdrank en de nodige versnaperingen weer voluit konden bijkletsen. De uitgestalde zelfbouwmodelletjes van o.a. Guido Heymans, Filip Leen, Paul Ogier, Eef Smitshuysen en ondergetekende (de meesten zijn al voorgesteld in de vorige Agritoy) gaven in elk geval voldoende gespreksstof. Daarnaast werd er ook volop gehandeld. De sfeer was gezellig en voor we er erg in hadden, liep het tegen vijven toen de laatste bezoeker afscheid nam.

Het was hoe dan ook een geslaagde dag en namens de leden gaat onze dank uit naar de gastheer Ivan Weltjens, Filip Leen en onze nieuwe regiocoördinator Bob Jeurissen. Waar de reis volgend jaar naar toe gaat is nog niet bekend, we hebben er wel alle vertrouwen in dat we de goede weg zijn ingeslagen. Voor de liefhebbers hierbij de website van loonbedrijf Weltjens: www.lwb.be Als laatste wil ik namens Bob bij deze een oproep doen aan de leden uit onze regio (Zuid-Limburg dan wel Belgisch Limburg): Op dit moment staat Bob er alleen voor, een tweede regiocoördinator om in de toekomst samen met Bob de activiteiten op touw te zetten is zeker gewenst. Geïnteresseerden kunnen zich melden bij Bob Jeurissen via e-mail bobbejaan89@hotmail.com, of bij Theo Visser, de regiocoordinator van de L.C.N.

Rob Theunissen

De deelnemers aan de regiodag bij loonbedrijf Weltjens

10 - Agritoy 3 - augustus 2014

ers

regiotrekk

Deutz is hier favoriet

Dan is deze hagelnieuwe John Deere een vreemde eend in de bijt

Een deel van het vrachtwagenpark met op de achtergrond de maïsdrogers

In de werkplaats

Een nieuwe wortelplukker van Dewulf

Opknappertje van de zoon

Deutz met tankwagen

Het L.C.N.-geschenk dat door Bob is vervaardigd

het Deutz model Ivan Weltjens (l) krijgt ip Leen (r) sen b Jeuris (m) en Fil overhandigd door Bo

Twee combinaties van onze ‘papierspecialist’ Eef Smitshuysen Deze modellen komen grotendeels uit de 3D-printer van Paul Ogier.

Agritoy 3 - augustus 2014 - 11

Nieuws van onze buitenlandse zu sterclubs

België, de LMVB/AMAB begint niet met één, maar Nieuwsbrief nummer 61 van mei 2014 zitter Erwin die aangeeft dat twee woordjes vooraf. Eerst van voor digitaal verzenden van de er al een tijdje problemen zijn met het at de Yahoo server verouomd t kom het Nieuwsbrief. Men denkt dat el is. Het nieuwe mailadres gaat derd is en niet meer volledig functione gefaseerd ingevoerd worden. lmvb.amab@gmail.com luiden en zal mailadres uit de lucht. oude het Pas na de beurs van 2015 gaat t een opsomming van wat geef t naer Man rt Schrijver van dienst Gee wordt, hoe kan het ook anders, er zoal in deze Nieuwsbrief staat. Er n beurs die in Hoegaarden eige begonnen met een verslag van de n er niet, maar toch wel ware eden wigh werd gehouden. Echte nieu nen. Ook de aparte ruimte met voldoende om een paar uur rond te strui klagen en dat was niet voor te diorama’s had over belangstelling niet gedaan. Ondanks het mooie best hun r niets, de bouwers hadden wee

FRANKRIJK , de ACA Op de voorplaat van Jouets et Miniatures Agricoles (JMA) nummer 01/2014 dit keer een wat meer bijzondere trekker, de Holder A 20 van Schuco in 1/32. In het voorwoord van de ‘president’ blikt deze terug op de algemene ledenvergadering die 18 januari jl. plaatsvond. Het ledental is gedaald van 222 naar 188, waarbij men de schuld hiervan onder andere legt bij de problemen en het uiteindelijk niet uitbrengen van een clubmodel. Het model wordt nu dit jaar uitgebracht.

Er volgen 7 bladzijden met nieuwe modellen voorzien van een korte beschrijving en beoordeling. De geschiedenis van het merk Renault komt ook weer aan bod. De beurs in Zwolle wordt uitgebreid besproken en aan de hand van mooie foto’s getoond. Dat wordt gedaan door middel van onderwerpjes. Zo zijn er achtereenvolgens bladzijden over het beursmodel, ontdekkingen (dus wat bijzondere modellen), gelimiteerde oplages, oude Britains modellen en diora-

al bezoekers niet te klagen. De weer had de organisatie over het aant de club tevreden was. rmee teller stopte bij 1138, een getal waa wagen van DEWA gebouwd kalk een keer dit In de categorie zelfbouw maar 1 exemplaar gebouwd en door Guido Heymans. In het echt is er rglabbeek. Kijk de vorige Agridie rijdt bij loonbedrijf Kerkhofs in Nee uitgebreid beschreven. el mod dit t toy er maar op na, daar staa

Jan van der Zijden

ma’s. Een nieuwe rubriek is ‘Vondsten’. De bedoeling is dat leden doorgeven als ze iets bijzonders hebben gekocht of aangetroffen zodat er een stukje over kan komen. Penningmeester Bernard Tremblay is de eerste met een trekker met wagen in 1/43. Ook de Britains geschiedenis wordt niet vergeten met dit keer nieuwe modellen uit 1970 en wel de Ford in 1/43 en de Massey Ferguson 135 met voorlader.

Nog niet meegenomen in de het blad, maar inmiddels wel bekend is dat de beurs in Chartres 1 juni jl. met 4139 bezoekers weer een groot succes was.

Onder de 123 standhouders waren er 6 uit Nederland.

Jan van der Zijden

Modeltraktorklubben Klubblad 2 – 2014

Altijd weer leuk om naar uit te kijken, het ‘klubblad’ van onze Deense zusterclub. Er wordt aankondiging gedaan van de clubreis, Erik Jørgensen verzamelt al meer dan 40 jaar landbouwminiaturen en er wordt uitgebreid stilgestaan bij de ledenvergadering van 12 april. In het bestuur zit Atze Bakker (bakkeratze@hotmail.com), Fries van oorsprong, die ons misschien kan helpen met de contacten over en weer. Verder een uitgebreid verslag van de Forårstræf 2014. De diorama’s nemen ook daar een belangrijke plaats in. Met een aantal nieuwe modellen en een agenda zijn de 24 pagina’s weer gevuld.

Freerk Postmus

ZWITSERLAND, de AMC Er kwam een brief binnen van de AMC waarin de club voor zover dat mogelijk en bekend is, alle (club-) of gerelateerde activiteiten opsomt.

Als je ook wilt weten welke dat zijn, kijk dan eens op de website van de club die tegenwoordig netjes wordt bijgehouden door de vorige voorzitter Hansjörg Furter. Heel leuk gedaan, de nieuwe modellen staan een in soort kalender in de maand dat ze zijn uitgebracht. De website vind je op www.agromodellclub.ch/index.html

Jan van der Zijden 12 - Agritoy 3 - augustus 2014

Diorama’s 4 1 0 2 n e d r a a g e Ho n 2 maart jl. he zusterclub LMVB/AMAB va sc lgi Be ze on n va urs be e ks Op de jaarlij keer weer omgebouwd tot dit k oo n rde aa eg Ho in l ha ort uwers was de kleine zaal van de sp ten. Een aantal bekende zelfbo zet en nn ku te er ne a’s ram expositieruimte om de dio n om hun kunnen te tonen. ge kre ge k ple n ee ar da d ha en bouwers van diorama’s

De tafel met Eicher diorama’s van Herman Moens

1

14

Diorama’s Hoegaarden 20

2 1

3

4

5

6

7

8

14 - Agritoy 3 - augustus 2014

9

10

11

Onder hen was een aantal oude bekenden, maar ook een toch wel bekende nieuwkomer op het gebied van dioramabouw. Herman Moens, ofwel ‘mr. Eicher’ had het aangedurfd om een deel van zijn omvangrijke collectie te showen in een diorama-setting. Dat ging hem best goed af, getuige de belangstelling. Hij had dan ook een mooi overzicht van het merk Eicher meegenomen. Ook de andere exposanten hadden hun best gedaan door nieuwe modellen of diorama’s te plaatsen. Een primeur was de Bemad Greencargo, een zelfrijdende en -ladende mestwagen. De gebroeders Gerard en Francois Dereume hadden dit model speciaal gemaakt voor deze Belgische constructeur om het mee te nemen naar diverse beurzen, omdat het transport naar die beurzen van de echte machine erg veel geld kost. De machine is in feite een Joskin mestwagen die zelfrijdend is gemaakt en voorzien is van een systeem zodat hij zichzelf kan laden.

Er is maar één enkel exemplaar van in 1/1 en zeer waarschijnlijk ook in 1/32! Dat model was nu dus bij hoge uitzondering te zien in Hoegaarden, want een week later zou het afgeleverd worden aan de opdrachtgever Bemad.

Hoewel het overgrote deel van de geshowde diorama’s in schaal 1/32 was uitgevoerd, waren er ook enkele in 1/50 en 1/87 gemaakt.

Het voordeel is natuurlijk dat je natuurlijk veel meer kwijt kan op een ‘tegel’! Er waren natuurlijk meer volledig zelfgebouwde modellen, wat te denken van de super mooi gebouwd NH pers op het ‘hooi-diorama’ van de gebroeders Dereume?

1. Viercilinder Eicher Wotan met 3-zijdige kipper en een zescilinder Mammut met 2-rijige hakselaar 2. Eicher 3145 Turbo met Vicon opraapwagen 3. Twee Königstigers van Tyrotoys met een Taarup hakselaar en 2-assige kipper met opzetschotten 4. Eicher ED 16 van MO-Modelle met BAV 2-assige wagen met melkbussen 5. Fiat 115-90 DT met vierschaar ploeg en Case IH MX 150 met 1-assige OVA kar 6. Ford TW 25 met Gilles bietenzaaier 7. 1/50 diorama met een Siku Claas Lexion en John Deere met Krampe kipper 8. Pootcombinatie met de nieuwe Grimme poter van Ros 9. John Deere met Tebbe stalmeststrooier en met Lemken zaaicombinatie 10. Bietenoogstdiorama met Holmer zelfrijdende rooier 11. Dewulff aardappelrooier met transportcombinaties van diverse merken

Agritoy 3 - augustus 2014 - 15

14

Diorama’s Hoegaarden 20

13

12

14

15

16 17

19

18

16 - Agritoy 3 - augustus 2014

20

21

22

23

25

24 Hoe doen ze dat toch die dioramabouwers? De diorama’s gaan er steeds natuurgetrouwer uitzien. Ik verbaas me dan ook altijd over de creativiteit die er onder de makers van deze minilandschapjes aanwezig is. Uiteraard doen ze hun inspiratie wel vaak gewoon op in de praktijk, maar toch moet je een idee maar goed om kunnen zetten in een iets tastbaars, in dit geval dus een diorama. Als je met een zelfbouwer in gesprek raakt, komt er vaak als vanzelf een waterval aan informatie over je heen. Heel interessant, maar soms ook vermoeiend als die persoon alleen maar Frans spreekt. Dan is het goed opletten geblazen. Maar altijd komt de passie voor de hobby tevoorschijn.

Als je ziet wat er vandaag de dag aan materiaal te koop is om een diorama in te richten, begrijp je wel dat het eind van de dioramabouw nog lang niet in zicht is. Ook krijgen de bouwers er natuurlijk steeds meer handigheid in en weten hun ideeĂŤn steeds beter uit te beelden.

Vaak gebruiken ze schijnbaar waardeloze zaken als golfkarton voor daken en stukjes hout en kunststof. Ik ben nu al benieuwd naar wat er volgend jaar weer te zien zal zijn.

Jan van der Zijden

12. Pootgoed laden in de aardappelpoter 13. Renault 1181-4 met Gilles bietenzaaier 14. Renault 155-54 bezig met zaaibedbereiding 15. Bieten laden, let op de mooi nagemaakte bieten!

16. Veel te zien op klein oppervlak met mooie MB Tracs 17. Bietenoogst in 2 fasen, rooien en laden in aparte werkgangen 18. Inkuilen, de banden om de kuil af te dekken worden al gelost 19. Bemad Greencargo en paard en wagen uit vroegere tijden 20. Fiat Winner met Herriau zaaimachine 21. Weidevoedering met Fiat en voerwagen 22. Field Queen bunkerhakselaar in het gras 23. Een Fiat Hesston groepsfoto 24. Fiat met 2-assige bandenwagen 25. Een mooi MF tafereel

Agritoy 3 - augustus 2014 - 17

OPEN DAG

De gebroeders Poppema

n e t t u R n i m u r t s Lu eekend bij het Britains- en Sikumuseum Open w

Een gezellig dagje uit...

Als je voor de vijfde keer naar Rutten reist, dan geeft dat aan dat er een meerwaarde in zit. Zo dachten meer dan 700 mensen er ook over. Dat is inderdaad waar, want het blijft de moeite waard om te genieten in de schuur, op zolder en het erf van Niek en Herman Poppema. Voor het lustrum hadden de mannen behoorlijk uitgepakt met diorama’s in de schuur, veel oldtimer trekkers en werktuigen op het erf en voor de kleintjes was er genoeg te beleven met de traptrekkers.

De broers kunnen terugkijken op een geslaagd weekend. In Rutten is er altijd wel gelegenheid om even een praatje en een plaatje te maken.

18 - Agritoy 3 - augustus 2014

NIELS MARIS

kraan op stap. Dat kan met een mobiele kraan zijn, maar ook met een minikraantje of een grote rupskraan kan hij goed overweg. Verder is hij nog in maatschap op het akkerbouwbedrijf in Ravenswoud.

De schuur binnenlopend vallen direct al een paar mooie diorama’s op. Het diorama van Niels is elk jaar te bewonderen in Zwolle en het geeft hem altijd een goed gevoel dat er belangstelling voor is.

De 27-jarige Zwartsluizenaar is in het dagelijks leven medewerker op een melkveehouderij. In een 2 x 6 visgraatmelkstal worden ongeveer 100 koeien gemolken en Niels is er voor alle voorkomende werkzaamheden. Zo staat de bouw van een nieuwe melkstal in de planning en deze wordt in eigen beheer gebouwd. Niels vindt het gewoon prachtig om met vee en alles wat er om heen gebeurt, bezig te zijn.

De melkcarrousel, de trots van Niels Niels was een paar keer in Zwolle geweest en de diorama’s kregen steeds een belangrijkere plek op de beurs. Mensen genoten er van en dat was iets wat Niels ook graag wilde. Zo is hij begonnen met de bouw van het diorama zoal het nu te zien is. Met sleufsilo’s, ligboxenstal en een melkcarrousel is het bedrijf behoorlijk compleet.

Niels gebruikt eenvoudige materialen zoals horrengaas en gewoon landbouwplastic en dat maakt het een uitdaging om creatief te zijn.

In zijn huis staat het diorama opgesteld en zo geniet Niels er elke dag van. Eigenlijk bestaat de verzameling van Niels alleen maar uit Fendt trekkers die allemaal een plek op het diorama hebben.

COLLEGA’S Rennie Jongsma (Ravenswoud), Jan Wiebe en Rutger de Vries (Opende, Groningen) zijn voor het eerst in Rutten. Jan Wiebe en Rennie werken allebei bij loon- en grondverzetbedrijf gebroeders Kok in Bakkeveen. Het bedrijf heeft zes vestigingen in het noorden van Nederland. De tak grondverzet beslaat ongeveer 70 % en het agrarisch loonbedrijf (30 %) is hoofdzakelijk werkzaam in de veehouderijtak. Rennie verhuurt zich als ZZP’er en is dagelijks met een

Jan Wiebe en Rutger (l) en Rennie met hun schatten De werkzaamheden van Jan Wiebe bestaan hoofdzakelijk uit het zaaien van mais en de hakselaar is een van de vertrouwde machines voor hem. Als hij niet onderweg is, dan is hij aan de slag in de werkplaats, want er valt altijd wel wat te doen bij dit grote bedrijf. Zelf heeft hij nog een paar oldtimers (drie Fiats) op de boerderij van zijn broer.

Waar een werkbank al niet toe kan dienen De verzameling van Rennie beslaat ongeveer 2000 modellen. Het grootste deel is in schaal 1/32 en Rennie is van mening dat achter een trekker een werktuig hoort, dus de verdeling trekkers en werktuigen is ongeveer fifty-fifty. Zijn voorkeur gaat uit naar de merken David Brown en Case, maar eigenlijk steekt Schlüter er met kop en schouders boven uit. Ook een mooie Fendt of New Holland mag er wezen. Rennie is druk bezig om een expositieruimte in te richten en als die klaar is, dan maar weer eens verder zien. In Rutten is een Britains mestverspreider aangeschaft. Het model is helemaal compleet en ook de prijs sprak hem aan. Verder een vorenpakker van Siku, er is vast nog wel een trekker waar die aan kan worden gekoppeld.

Jan Wiebe zijn verzameling bestaat hoofdzakelijk uit Fiat en New Holland en dan in alle schalen die maar te bedenken zijn. Het is niet een heel grote verzameling, alle modellen staan in vitrinekasten.

Jan Wiebe heeft ook nog wat leuks op de kop kunnen tikken. Eigenlijk heeft hij de modellen al, maar zonder cabine ziet het er nog net weer iets anders uit. De Fiatagri G240 van Ertl, de New Holland TL 80 en de 8560 van Britains gaan mooi mee naar Opende. Rutger had nog niet veel te vertellen, maar hij was maar wat blij met zijn Landrovers.

Agritoy 3 - augustus 2014 - 19

OPEN DAG

Na zijn pensionering is Stef begonnen met verzamelen. Uiteraard is Lanz het merk dat hem het meeste aanspreekt en daar heeft hij inmiddels ongeveer 25 modellen van. De meeste modellen zijn van Siku of van Schuco. Het model van Cursor is echt waardevol. Op zolder heeft hij zijn eigen plek om te genieten van de modellen. Daar staan naast de Lanzen ook Fendt en Ferguson modellen. De oudere types spreken Stef het meest aan. De aanschaf in Rutten is niet erg bijzonder geeft hij aan. De Lanz van Siku wil hij misschien gaan verbouwen tot een 4wd, de hark vond hij gewoon erg leuk om er bij te hebben. De bulldozer van Joal is een beetje jeugdsentiment, want tijdens het ontginnen van de Noordoostpolder waren er genoeg bulldozers aan het werk.

STEF MUIZELAAR

LUC-JAN HORNSTRA

Eigenlijk is het wel op de fiets te doen van Vollenhove naar Rutten, maar Stef was toch maar met de auto gekomen. Stef is een gepensioneerde servicemonteur van mobiele bungalows, daarvoor was hij loodgieter en elektricien. Zijn vader was een polderpionier en kreeg eind jaren ‘40 een boerderij onder de rook van Kraggenburg (NOP). Het boerenbedrijf, eerst 12 bunder, later 16, was een hobby van Stef, maar hij wilde liever niet zeven dagen per week onder de koeien. Stef ging naar de technische school in Zwolle. Op het bedrijf werd eerst alleen met paarden gewerkt, maar al snel kwam er een Lanz trekker. Die werd geleverd door Bakker uit Vollenhove, waar Stef ook nog een poosje heeft gewerkt. Maar boer zijn is niet alles was de mening van Stef, andere beroepen hebben ook genoeg plus- en minpunten.

Al lopend over het erf van de gebroeders Poppema sta je oog in oog met een bekende. Luc-Jan is de eigenaar van de Fortschritt uit de vorige Agritoy. Maar hij heeft ook een Stock uit 1941 aan de Hopweg staan, een OostDuitse trekker met een Deutz motor erin. Ooit via de Vries in Beilen terecht gekomen in Nijeholtpade. Luc-Jan is in het dagelijks leven werkzaam op het veehouderijbedrijf. Daar doet de Fortschritt nog wel eens klusjes. Verder is hij bestuurslid van OTMV-Friesland. Luc-Jan komt vaak even in Rutten tijdens de zaterdagopeningen. Zo vindt hij regelmatig iets van zijn gading.

Op het erf was ook de Stock uit 1934 te vinden

Prachtige diorama’s alom 20 - Agritoy 3 - augustus 2014

In de verzameling van Luc-Jan zit eigenlijk helemaal geen lijn. Vroeger werd er veel gespeeld met de modellen van Britains en Siku, maar nu spreken de Oost-Europese modellen hem erg aan. Zo vindt hij de Zetor en de Fortschritt geweldig. Helaas zijn er maar weinig werktuigen met Oost-Europese roots als model uitgekomen, maar een ander leuk model is ook nooit weg. Van de Deutz DX86 van Siku wil Luc-Jan proberen weer een compleet model te maken. De Bomford Superflow past perfect achter de Fiat 880 van Britains in de vitrine. Weer dat jeugdsentiment dat boven komt drijven.

RONALD EN BERT KLUITENBERG - LANDBOUWPOWERS

In de opening van de grote schuurdeur zitten twee mannen op tuinstoelen, vader Bert en zoon Ronald eveneens uit Nijeholtpade. Ze houden iedereen die langs loopt in de gaten en genieten van de mensen die kijken naar het grote diorama dat ze in de schuur hebben neergezet. Inderdaad spreekt dat tot de verbeelding. Op de vraag of ze al een keer in Zwolle hebben gestaan, is het antwoord “nee.” Ronald en Bert zijn niet alleen ‘baas’ over het diorama, want ook Stefan Wolthof en zijn vader zijn er bij betrokken en nog een vijfde persoon. En iedereen moet het wel willen om naar Zwolle te gaan voor een heel weekend.

In Rutten staat slechts 12 meter van het 25 meter lange diorama. Het opzetten is het werk niet, maar er moet, vanwege de drukte in Zwolle, altijd goed worden opgelet. Maar wie weet..

namelijk een chronologische volgorde in het geheel.

Vaak worden eenvoudige materialen en afval gebruikt, maar alles opgeteld kost het geheel aardig wat. De dakbedekking van de boerderij is gemaakt van vier kokosbezems. Over creativiteit gesproken! De wintermaanden zijn uitermate geschikt voor het maken van sleufsilo’s, stallen en werktuigenbergingen. Er zijn nog voldoende ideeën, maar na het weekend ging het diorama weer naar Stefan, waar het wordt opgeborgen tot de volgende keer, misschien in Zwolle. Ronald gaf aan dat alle trekkers en werktuigen op het diorama van hem waren. Het geeft elke keer weer een kick om mensen te zien genieten.

OMROEP FLEVOLAND

Dat Rutten in Flevoland ligt is bij iedereen wel bekend. De gebroeders Poppema hadden behoorlijk wat bekendheid gegeven aan het lustrum en dat was voor het programma ‘Binnen de dijken’ van Omroep Flevoland aanleiding om een reportage te maken. Dat laat duidelijk de opzet van het hele gebeuren zien. Via de link http://youtu.be/hQYNPsMLFrc is de reportage te bekijken. Voor volgend jaar is er al weer voldoende in petto, in ieder geval staat er weer een aantal diorama’s. Iemand die een diorama wil laten zien is welkom tijdens het laatste weekend van juni in Rutten.

Duidelijk is de zien waar de bezems voor zijn gebruikt Bert is loonwerker geweest en Ronald was vaak mee op de trekker.

Ronald vond het ook erg mooi om met de kleine trekkers te spelen. Van het een kwam het ander en zo maakten Ronald en Stefan een jaar of zes geleden een diorama. De Jeugdvogelwacht kreeg er lucht van en daar mocht het diorama een plekje krijgen in een weekend. Door kieviten en grutto’s (gemaakt door Bert) op het diorama te plaatsen werd het ook nog functioneel. Daarna is het diorama langzaam gegroeid en staat het ongeveer vijf keer per jaar ergens tentoongesteld. Zo is de Vries in Beilen, de miniaturenbeurs in Drachten en aan het eind van het jaar in Earnewâld een plek voor het diorama. De vaders zorgen voor de gebouwen en het inrichten van het diorama en zo kan het publiek genieten van de geschiedenis van ongeveer 50 jaar landbouw, er zit

Deze schitterde tekeningen waren te zien in het museum, studies van Britains voor nieuwe modellen Freerk Postmus Foto’s: Jan Groot Jebbink Video: David Brouwer (Omroep Flevoland) Agritoy 3 - augustus 2014 - 21

OPEN DAG

1

De Ferguson Fukae Borm kma van Jo

Als je al 25 jaar lid bent van de L.C.N. heb je vast al een verzameling opgebouwd. Dat is ook het geval bij Jouke, alleen is hij al wat langer aan het verzamelen. Het vreemde is dat hij het eigenlijk maar bij één merk houdt. Vandaar ook de naam van zijn boerderij aan de ‘Massey Ferguson Road’.

De open dag was een gelegenheid om eens een kijkje te nemen in het buitengebied van Espel.

2

22 - Agritoy 3 - augustus 2014

4

3

5

6

8

7

9

10

Tijdens zijn stage eind jaren 70 was Jouke bij een boer die veel John Deere modellen verzamelde. Hij deed er niks mee, maar het waakvlammetje voor verzamelen was wel aangestoken. Zijn moeder zorgde er voor dat het vlammetje wat feller ging branden. Zij kwam een keer met een doos speelgoed thuis en daar zaten ook trekkers bij. Door zijn werk bij de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders was Jouke vaak aan het werk met grote trekkers. Nadat hij een boekje had gelezen over Harry Ferguson besloot hij om modellen van dat merk te gaan verzamelen.

Dat is in dik dertig jaar aardig gelukt. Het mooiste van alles vindt Jouke het zoeken naar een bepaald model. “Maar in de Farm staan toch al 2500 modellen?”

“Er zijn altijd nog modellen die ik niet heb,” geeft Jouke aan. “Het gewone spul van UH en Britains is eenvoudig te krijgen, maar juist dat ene model uit Argentinië of Brazilië maakt het zo bijzonder.” En uiteraard staan er modellen in de vitrine waarvan er maar enkele zijn gemaakt. Zeer gelimiteerd of een hele serie met een klein detailverschil, het is zo gek niet te bedenken.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Jouke tussen de wielen van de MF 1200 Eén van de mooiste trekkers ooit gemaakt Ver vooruit werd al aangegeven dat de open dag op de Ferguson Farm was Massey Ferguson traptrekkers waren (nog) niet veel te zien Massey Ferguson Road Wiking MF 8280 met MF 187 grootpakpers in 1/87. Speciale zilverkleurige editie.

Fragment uit één van de tien vitrinekasten Een werkend model van de MF 2680 in ca. 1/5 gebouwd door Gerrit Kuin uit Andijk. Deze had al eens als showmodel te leen gestaan op een stand van Jouke in Dronten. Toen Jouke 50 jaar werd, hebben zijn vrouw en dochter deze van Gerrit kunnen kopen en kreeg hij hem cadeau. De originele benzinemotor die weggewerkt was onder de cabine zit er niet meer in, maar de trekker was radiografisch bestuurd en heeft een werkende vierwielaandrijving, besturing en een hefinrichting met een cultivator en een woeler.

9. Deze MF 1200 kniktrekker in 1/32 is door vriend Adri Terhoeve van de grond af aan zelfgebouwd. Hij is begonnen met een kwartet mooie banden en heeft het model gemaakt van koper, plastic en aluminium. Het model heeft dienst gedaan als prototype voor de versie van Brian Norman.

10. Een klein deel van de mooi ingerichte, voormalige stal

Agritoy 3 - augustus 2014 - 23

11

OPEN DAG

12

13

14

15

17

16

19

18 24 - Agritoy 3 - augustus 2014

22

21

20

23

24 25

26

Als iemand ‘Mr. Massey’ wordt genoemd, dan suggereert dat natuurlijk een enorme kennis van het merk. En dat klopt; als een importeur vragen krijgt over oude modellen en daar geen antwoord op weet, wordt er bij Jouke navraag gedaan.

Het mag gezegd worden, in de stal staan enorm veel onbekende modellen. Veel affiches zijn er in posterramen, een plezier om eens door heen te bladeren. Verder bezit Jouke een enorm archief met naslagwerken, folders en andere wetenswaardigheden over Massey Ferguson. De 250 bezoekers hebben in ieder geval enorm genoten van de modellen en andere activiteiten aan de Massey Ferguson Road. Een korte impressie is te vinden op YouTube: http://youtu.be/U_ZflESQ8oI Freerk Postmus Foto’s: Jan Groot Jebbink/Freerk Postmus

11. Mooie set van Ertl, 1/16. Gevonden in Zwolle, dus het moois hoeft niet altijd van ver te komen.

12. MF 4243, Ertl 1/16. Deze is door Adri Terhoeve omgebouwd op rups naar een bestaand voorbeeld. In Ierland is deze als ‘moortractor’ (veentrekker) uitgevoerd. Geen fabrieksverbouw van MF, maar lokaal geproduceerd.

13. Kopie van een Corgi MF 165 met frontlader in 1/43. Dit model is gemaakt van steenkool door een Engelse fabrikant.

14. Bates trekkertje in 1/87. Dit is een metalen bouwkitje uit de USA. Toeval wil dat deze het zelfde kleurschema had als Massey Harris, maar Bates heeft verder niets met dit merk te maken.

15. MF 1080 1/32 gemaakt door Martin Reeve. Dit is de Europese versie.

16. MF 165 1/32 ook van de hand van Martin Reeve en wel de eerste versie ‘Mark 1’ met rode velgen 17. Rode Ferguson TE 20 1/16. Deze is identiek aan de bekendere Noorse GRATASS Ferguson trekker. Waarschijnlijk is deze versie in China gemaakt en ‘geleend’ als basis voor een sigarettenaansteker. Als je op de zitting drukt dan komt de vlam uit de denkbeeldige tankdop.

18. MF 1155 van Ertl in 1/16 op smalle banden. Het is een heruitgave in 1/16 en 1/64, maar qua kleur en gebruik van de wielen minder dan het origineel uit 1972.

19. MF 6360 in 1/32 en gemaakt in Brazilië. De detaillering is aardig, maar de technische kwaliteit is slecht. Het is één van de vele varianten die als promo in Brazilië werden gemaakt. Jouke schat dat er vanaf 1992 ongeveer 25 varianten van zijn gefabriceerd. Het gaat dan om 3 basistypes waar verschil zit in kleur, banden, stickers, cabine of zonnedak en dubbellucht. Het is trouwens nog niet zo gemakkelijk om er aan te komen. Jouke en Adri hebben er jaren (meer dan 10) over gedaan om een aantal miniaturen hier naar toe te laten komen. Bij MF (AGCO) willen ze er niets mee te maken hebben!

20. Uiteraard mag de Massey Ferguson uitgebracht door Lego niet ontbreken in de verzameling 21. Universal Hobbies tandem trekker (type Doe) in 1/16. Dit model is als speciale editie uitgebracht in het Engelse ‘CES’ programma. De echte trekker, een dubbele Ferguson TE 20, is gebouwd door een Ier en is vaak te zien op grote shows in Engeland en Ierland.

22. Scale Models JLE ( Joe L. Ertl) in 1/16, de versie met dubbellucht. Dit model hoort wel thuis in de collectie, maar het is qua detail niet meer van deze tijd.

Echt speelgoed.

23. Scale Link Ferguson TE 20 1/87 met Ferguson 3-tons kipwagen. Deze metalen bouwpakketjes zijn goed qua detail, maar lastig te maken.

24. Dit was ook een 1/64 Ford 8N van Ertl, maar nu door Adri veranderd in een Ferguson 35 ‘goudbuik’ 25. Dit was een Ford 8N in 1/64 van Ertl. Deze is door Adri Terhoeve geverfd en omgedoopt tot een Ferguson TE 20 benzine/petroleum uitvoering.

26. Bij een open dag hoort natuurlijk ook een mooie nieuwe MF

Agritoy 3 - augustus 2014 - 25

4 1 0 2 d n e k e e w Museum uren

iniat m w u o b d n a l en

1

seumweekend Tijdens het jaarlijkse mu werd gehouden, dat dit jaar op 5 en 6 april sea hun deuren zetten altijd heel veel mu een breder gratis open, in de hoop zo ging dat ook bij publiek te bereiken. Zo useum in mijn het Land- en Tuinbouwm rmaal alleen op woonplaats Etten-Leur. No bezoeken. Een afspraak voor groepen te museum misschien aantal van jullie kent dit eens tijdens een nog wel, omdat we er al bben gebracht. regiodag een bezoek he 3

2

4

7

5

6

26 - Agritoy 3 - augustus 2014

8

9

10

12 11

Omdat er in het streekblad een stukje met een foto stond waarop een aantal landbouwminiaturen te zien was in dat museum, besloot ik om maar eens een kijkje te gaan nemen bij Frans Buiks, de welbespraakte eigenaar. Inderdaad was achterin het museum een flinke ruimte vrijgemaakt om deze collectie een plaats te geven. Er waren landbouwminiaturen in de breedste zin van het woord en allemaal in de vorm van een diorama uitgestald. Het zijn allemaal tafereeltjes over het plattelandsleven van vroeger. Gemaakt door de in 2007 overleden Leurenaar Jan Hendrikx en nu aan het museum geschonken door zijn weduwe, die ook de expositie opende. Gemaakt van hout, klei, verf, ijzerdraad en staal en alles met de hand, dat moet best een hele klus zijn geweest als je alleen al het aantal poppetjes telt. Supergedetailleerd is het niet maar toch zeker de moeite waard en alles bij elkaar geeft het inderdaad een aardig beeld over hoe men vroeger leefde en werkte. Een aantal onderdelen op de diorama’s wordt elektrisch aangedreven, maar toen ik er was draaide er niets. Gelukkig zie je dat op

de foto toch niet. Al met al leuk om eens te zien en als je nieuwsgierig bent geworden naar het museum, ga dan naar deze link: https://www. youtube.com/watch?v=LWpNvoxLrPs. Je ziet dan o.a. de miniaturen in actie. Bellen kan ook op 076-5013950.

Jan van der Zijden 1. De maker van dit alles, Jan Hendrikx 2. Boerderij met diverse werkzaamheden op het erf 3. Het bewerken van balken voor de gebinten van boerderijen 4. Het maken van klompen 5. Het ‘haren’ oftewel scherp maken van de zeis voor het maaien van graan 6. Maaien en laden van graan 7. Het dorsen van graan 8. Hier wordt het kaf van het koren gescheiden 9. Een wagenmakerij 10. Ook de wielen waren zelfbouw van Jan Hendrikx 11. Het beslaan van een paard door de smid 12. Ook werden nog enkele trekkers in het museum aangetroffen Agritoy 3 - augustus 2014 - 27

De man acht er de tafel ...

1

s r e t e P t R o be r 2

Het was deze keer een he le reis om bij de hoofdperso on van dit artikel te komen, naar het buitenland zelfs. Daar in Belgisch Limburg aan de rand van het stadje Tong eren woont Robert Peters.

3

4

6 5

28 - Agritoy 3 - augustus 2014

7

9 8

10 12

11

Deze bescheiden 50-jarige woont alleen in een groot huis met dito tuin maar heeft wel een vriendin, Alda Neven, die ook op zichzelf woont. Samen gaan ze op de vrije zondagen vaak fietsen in de prachtig, glooiende woonomgeving. Ook voor een fietstochtje in het buitenland draaien ze hun hand niet om, zo zijn ze al in Zwitserland geweest en ook langs de Moezel in Duitsland is het voor hen bekend terrein. Om de kost te verdienen werkt Robert bij H. Geurts & Zn, land- en tuinbouwmachines, op 15 minuten rijden in Bilzen. Toevallig is H. Geurts Massey Ferguson dealer, het favoriete merk van Robert. Veel aan de trekkers sleutelen doet hij niet, want de afdeling tuinmachines is zijn werkplek.

Robert is in de streek geboren in Diepenbeek, waar zijn ouders een boerderij hadden met koeien en vleesvarkens. Toen is Robert al besmet geraakt met het trekkervirus. Net als velen van ons speelde hij met een miniatuurboerderij. Toen hij in 1988 op de Agribex in Brussel bij de stand van Tractor Connection uitkwam, volgepakt met miniaturen en boeken, wist hij niet wat hij zag. Ook de toenmalige uitgeverij Misset was daar en hij werd gelijk lid van het nieuw uitgebrachte maandblad Trekker. In de beginjaren stond daar altijd wel een interessant artikel in over verzamelaars of een zelfbouwer van landbouwminiaturen en het kwam door die stukjes dat Robert interesse kreeg om zelf ook te gaan bouwen. Hij herinnert zich nog het stuk over Henri Walker die een Schlüter EuroTrac had gebouwd.

In die tijd werd de doos met ‘oude’ miniaturen weer van zolder gehaald en opgepoetst. Zelfs zijn eerste trekker, de MF 135 van Britains was er nog bij.

In de begintijd speelde hij alleen met trekkers van Britains en Siku. Toch had hij ook al een paar leuke zelfbouwstukken, gemaakt door een kennis van de familie. Zo werd de kapotte 1-rijige getrokken hakselaar van Britains omgebouwd tot een 3-rijige New Holland. Van de New Holland pers brak de dissel en die werd vervangen door het onderstel van de tipping trailer, met wat aanpassingen aan het chassis natuurlijk. Toen maakte Robert dus al voor het eerst kennis met de verbouw (van modellen), niet wetende wat hij allemaal nog zou gaan bouwen.

Het bezoek aan de Agribex was de aanzet tot het verzamelen. Sinds die tijd zijn er heel veel trekkers van vooral Massey Ferguson, maar ook Fendt, John Deere en Fiat in de kast bijgekomen. Ook van veel andere merken staan er wel exemplaren in een van de vitrinekasten. Eigenlijk staan ze te dicht op elkaar en zou er meer ruimte en een grotere kamer voor moeten komen, maar dat is mijn mening. Zo is het soms lastig om de bijna uitsluitend 1/32 en 1/43 modellen goed te kunnen bekijken, want de kamer is niet

groot en door de vitrines nog kleiner geworden.

Ik schreef het al, er staan bijna alleen trekkers in de kasten en een aantal combines. Hieronder zitten veel bijzondere stukken van o.a. John Leathers uit Engeland. Op zelfbouwgebied zijn er in het verleden een aantal silagewagens gebouwd van Joskin en OVA. Nu worden er alleen nog maar modellen gebouwd die hij zelf ook graag wil hebben. Daarvoor is een zeer goed uitgeruste, noem het gerust ‘werkplaats’ ter beschikking waarin alle denkbare machinerie en onderdelen aanwezig zijn. In deze ruimte worden de modellen gebouwd die je op een beurs bij Robert op tafel kunt zien staan als ze nog niet verkocht zijn tenminste, want er worden maar enkele exemplaren per type gebouwd. Zo herinner ik me nog dat in 1993 op de L.C.N.-beurs, die toen nog in Dronten werd gehouden, een bijzondere trekker te koop was. Dat bleek dus bij Robert te zijn, die had een Belarus gebouwd. Een klein aantal, met gevolg dat ze al voor opening van de beurs weg waren! Totaal zijn er 12 gebouwd. Als je weet hoeveel werk daar in zat, dan was de prijs een lachertje, 60 gulden! Het chassis werd gefreesd uit een blok tin met een Dremeltje! De spatborden waren van messing en met de hand gebogen. Voor de motorkap geldt hetzelfde verhaal, kortom heel veel werk. Het resultaat was een uniek model en dat is het nog steeds, onlangs werd er nog een verkocht via Marktplaats voor € 300,00!

Heel bekend werd Robert als de ‘bandenman’. Je kon bij hem alle denkbare maten trekkerwielen kopen. Dat waren uit resin gegoten banden en velgen, die je zelf kon verven. Heel veel trekkers staan op ‘Peters’ wielen.

De inwoners van Tongeren en omgeving zijn inmiddels ook bekend met de hobby van Robert, want aan de muur in de werkplaats hangt een ingelijst krantenartikel met een foto over Robert en zijn hobby.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Robert zoals we hem kennen van de Zwolse beurs Robert in zijn ‘atelier’ Een kijkje in de kasten van Robert Links- en rechtsachter staan grotendeels handgemaakte combines van Chestnut Massey Ferguson 1080 4WD De MF 1500 van Britains in Amerikaanse uitvoering Details van een graanopzakinstallatie De opzakinstallatie is geplaatst op een onderstel Een prachtige zelfgebouwde Steyr Een zelfgebouwde Fendt cabine van messing en kunststof voor een model waar Robert tien jaar geleden al een begin mee maakte 11. De motorkap van een Zetor die ook al lang ligt te wachten op afbouw 12. Cabine van de Zetor Agritoy 3 - augustus 2014 - 29

..

De man achter de tafel.

14

13

15

16 17

18 19

20

Scan de QR-code om een filmpje over de werking van deze Joskin te bekijken, of kijk op: http://youtu.be/EymBx2JJGjQ

30 - Agritoy 3 - augustus 2014

21

22

26

25 Terug naar de bouw. Begonnen wordt met het maken van foto’s. Die worden thuis uitgeprint, de maten erbij geschreven en dan weer gecontroleerd bij het grote voorbeeld. Dan neemt hij bij trekkers een standaard model als basis, daar worden dan de cabine en de wielen van gebruikt. De motor, motorkap en vooras worden zelf gemaakt. Zoals je aan de modellen wel kunt zien, wordt er zoveel mogelijk detaillering aan gebracht. Dat gaat soms zo ver dat je bij de Massey Ferguson 6455 zelfs door het gaas in de zijkant van de motorkap het luchtfilter kunt zien! De laatste jaren werkt Robert veel samen met Jan Lodewijks, die onder andere het spuiten en stickeren voor zijn rekening neemt. Hun doel is om een origineel model te verkrijgen en dat lukt ze volgens mij heel goed. Als er een machine wordt gebouwd, dan gebeurt dat net als bij een pizza vanaf de bodem. Daarvoor wordt alleen maar messing of aluminium gebruikt. Het liefst messing, daar kan je heel kleine stukjes uit frezen en het is toch heel sterk. Zo worden daar o.a. de fuseeasjes van gemaakt.

Omdat Robert tegenwoordig maakt wat hij leuk vindt, zijn er projecten blijven liggen die gezien de tijd die er al in is gestoken verdienen om ooit nog eens afgebouwd te worden. Zo is hij 10 jaar geleden begonnen met de bouw van een Fendt 824. Hij heeft daar heel veel tijd in gestoken getuige de vele handgemaakt onderdelen. Zo is er een compleet van messing gemaakt cabineframe met uitgefreesde randjes voor de ruitjes, om eens wat te noemen. De trekker is al voor driekwart klaar, alleen de motorkap moet nog en uiteraard de afwerking. “Maar dat zou Jan Lodewijks kunnen doen, Robert!” Nog zo’n project is de bouw van een Zetor. Hiervan is de motorkap machinaal gefreesd. Ook van dit model zijn de meeste onderdelen al klaar en is aan het feit dat ze droog liggen en van messing zijn te danken dat ze nog niet zijn gaan roesten. Misschien krijgen we ze ooit nog eens te zien.

Robert wil af en toe wel eens een uitstap maken naar de afdeling werktuigen en karren. Twee daarvan wil ik jullie niet onthouden. Allereerst de Joskin 2-assige stalmeststrooier. Dit is een fantasiemodel dus zonder typeaanduiding, maar heel realistisch uitgevoerd. Dit model is helemaal

24

23

van aluminium en hand geplooid. Alles zit er open aan. Bijzonder is dat dit model ook echt werkt. Door een batterijmotor worden de schotels, walsen en vloerketting aangedreven. Dat werkt super goed, alleen doet de bodemketting het niet meer, omdat hij daarvoor postbode-elastieken heeft gebruikt en die zijn uitgerekt. Jammer! Dit is het favoriete model van Robert samen met de Massey Ferguson 5455 ‘steepnose’ met frontlader.

Zowel trekker als frontlader zijn nagenoeg zelfbouw, als je kijkt wat er aan veranderd is. De frontlader komt van een Valtra en werd in stukken gezaagd en op de MF wijze in elkaar gezet. Als je ook hier weer ziet hoeveel tijd er alleen al in die voorlader gaat zitten, dan zijn deze modellen spotgoedkoop.

Een andere werkende wagen is de Kuxmann kunstmestrooier. Voor de karren geldt dat ze allen een echt holframe hebben, dus van gebogen aluminium. Heel sterk en toch licht.

We kunnen nog wel uren doorgaan, maar doen dat toch maar niet. Als je meer wilt zien of weten loop je maar eens aan bij de kraam van Robert op een beurs. Nu zul je het moeten doen met de foto’s. Robert bedankt voor je gastvrije ontvangst en tot ziens op een volgend evenement.

Jan van der Zijden 13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

Landini 14500 met OVA 2-assige silagewagen Ruim 20 jaar geleden maakte Robert een hele kleine oplage van deze Belarus Hogere zelfbouwkunsten van Robert Een van de door Robert gebouwde Belarussen Destijds in ‘Dronten’ binnen no-time uitverkocht De New Holland 8070, ook zelfbouw, let op de details!

Kuxmann strooier De Joskin stalmeststrooier Aan de onderzijde zit de aandrijving voor de bodemketting en strooitafels Massey Ferguson 6455, super gedetailleerd gebouwd door Robert De MF 955 frontlader heeft alle denkbare details Detail van de fronthef met ‘Zuidberg’ opdruk en een hendel om de hef te bedienen Massey Ferguson 3060 2WD Massey Ferguson 5455 ‘steepnose’ Agritoy 3 - augustus 2014 - 31

r u u t a i n i Onbekend m 1 2

4

3

Steiger Pink Panther (1)

Cursor Fendt (2)

Big wheels, little wheels in de vorige Agritoy behandelde de verschillende kleurvarianten van Steiger kniktrekkers. Er was ooit een roze variant met de naam ‘Pink Panther’ en daarvan heeft Ertl recent een 1/64 model uitgebracht. Het verhaal achter deze roze reus is ons niet bekend, schreven we, maar gelukkig zijn er leden die altijd meer weten.

Bart Bos mailde naar de redactie: “Ik ben abonnee van het magazine ‘Heritage Iron’ en daarin worden in een artikel de vele kleuren van Steiger beschreven. Bekend zijn natuurlijk de kleuren van o.a. CO-OP, Allis Chalmers , International Harvester, Ford en Case IH, maar er zijn ook enkele uitzonderlijke kleuren. Zo is er de Spirit of ‘76 in de kleuren van de Amerikaanse vlag, eentje in geel/zwart en een in ‘Bafus’ blauw gespoten met een witte cabine. De geel/zwarte is op verzoek van de klant zo uitgevoerd, omdat die geen trekker in de Steiger-kleur op zijn erf wilde hebben. De Bafus uitvoering is er op verzoek van farmer Bob Bafus gekomen, omdat blauw en wit de kleuren van zijn farm waren.

Bafus blauw kennen we ook van de Big Bud trekkers en dat zit zo: tot 1980 heeft Bafus met Steiger gewerkt en is toen overgestapt op Big Bud waar hij er drie van heeft, uiteraard in zijn bedrijfskleuren. De Pink Panther is een Panther III ST-310 en op verzoek van de klant in 1977 in de roze kleur gezet. Dat was toen een boer uit Tulsa, Oklahoma. De trekker heeft nu een nieuwe eigenaar, een boer in het zuid westen van Indiana en die heeft hem gekocht met de bedoeling hem te restaureren, zo schrijft het blad. Het spuiten van deze bijzondere trekkers gebeurde in Walt’s bodyshop in Fargo North Dakota.”

Marco Brouwer heeft een vraag over zijn Cursor Fendt. Hij kocht deze zoals hij op de foto te zien is, dus met kenteken ‘SR B 625’ op een sticker tussen de koplampen. De koplampen zijn ook gedrukt, waar ze in andere versies van dit model van glaasjes zijn gemaakt. Marco wil weten of hij een speciale versie te pakken heeft en zo ja, wat het verhaal achter dit model is.

32 - Agritoy 3 - augustus 2014

Borgward (3-4) Frits van Manen heeft een 1/43 model van een Borgward trekker in zijn verzameling. Het enige dat hij weet is dat het model van (wit)metaal is en in een zeer beperkte oplage in Duitsland is gemaakt. Frits is op zoek naar de maker van dit model.

1. Ertl Steiger Pink Panther Series III in 1/64 2. Cursor Fendt in 1/43 met kentekensticker en zonder koplampglaasjes. Een onbekende variant?

3. Borgward 1/43 model waarvan de maker onbekend is 4. Het (wit)metalen model is in een zeer kleine oplage gemaakt

Heb je zelf ook een onbekend miniatuur of weet je meer over de Borgward te vertellen, dan zie we jouw reactie graag binnenkomen bij redactie@agritoy.nl.

Emiel van Loon

Agritoy 3 - augustus 2014 - 33

Op koffievi sit

e bij...

n e g l i M n a v r e ...Wout in Speuld ligt in een Het kleine dorpje Speuld de noord landelijke omgeving op ds een Veluwe. Wouter woont sin is waar hij jaar of tien weer in het hu geboren. vier decennia geleden is ning hadden Nadat zijn ouders de wo zelf hadden verkocht -die ze destijds een gebouwd-, kwam deze na . Gezien aantal jaren weer te koop ep hij de emotionele waarde gre collectie, zijn kans. Zijn uitgebreide d wat bestaande uit overwegen eld over oudere modellen, is verde deel staat bij twee locaties. Een klein zijn ouders. hem thuis, de rest nog bij

1

34 - Agritoy 3 - augustus 2014

2

4 3

6 5

7

Wouter heeft geen agrarische achtergrond.

Zijn vader werkte in de bouw. Zelf wilde hij wel boekhouder worden, maar dat werd hij niet. Hij was geen, wat je noemt, ‘studiebol’.

Wat hij wel is en nog steeds is, is ondernemend. Al op 18-jarige leeftijd begon hij een eigen friettent. Die heeft hij vijf jaar geëxploiteerd. Daarna werkte hij twaalf jaar in diverse functies bij een gehaktspecialist in Beuningen. Maar het zelfstandig ondernemerschap lonkte weer. En sinds een jaar of drie is hij weer voor zichzelf aan het werk. Wouter runt nu vanuit Harderwijk zijn ijsbedrijf. Het bedrijf richt zich als specialist op het gebied van ijs- en patisseriespecialiteiten op de horeca, instellingen en cateringbedrijven. Het werkgebied is Midden- en Oost-Nederland. Dus geen koeienboer, maar ijsboer en gelukkig zonder mestafzetproblemen.

Verzamelen “Waarom de interesse voor landbouwminiaturen”, zo vroeg ik hem. “In de omgeving zag ik regelmatig tractoren aan het werk en dat intrigeerde me. Als ventje van een jaar of tien/ twaalf, speelde ik met verschillende miniatuurtrekkertjes van Britains en Siku. Daar konden ook diverse werktuigen achter, net zoals bij de boeren. Leuk speelgoed.” Op zijn twaalfde verjaardag kreeg hij van zijn ouders

een mooie Case cadeau. Een witte, type 2290 van Ertl in 1/32. In eerste instantie was dat een teleurstelling, want er zat geen trekhaak aan. Dus er kon niets achter. Daarmee viel eigenlijk de speelwaarde weg. De Case kwam op een plankje te staan. Wat later besefte hij dat het toch wel een mooie trekker was.

Sterker nog, het was de aanleiding om meer mooie modellen te gaan kopen. Een jaar of tien verzamelde Wouter eigenlijk van alles.

Van klein tot groot en van nieuw tot oud. Er zat totaal geen lijn in. “Misschien had ik me beter kunnen specialiseren tot enkele merken of een bepaalde schaal”, aldus de verzamelaar.

De eerste paar jaar dat hij aan het verzamelen was, belde of schreef hij diverse dealers aan.

Daar was vaak wel wat te koop. Hij vroeg ze dan om modellen toe te zenden. De respons was opvallend groot. Iets wat hem nog steeds bijblijft is dat een Renault dealer hem spontaan een gratis model van een Renault 145-14 turbo in 1/43 toezond. Dit omdat ze zijn enthousiasme zo op prijs stelden. Dat doet wat met een kleine jongen. Toen hij zestien werd en een brommer kreeg, werd zijn actieradius wat groter. Zo bezocht hij daarmee diverse landbouwmechanisatiebedrijven in de omgeving met als resultaat verdere

uitbreiding van de collectie. Eén van de eerste beurzen die hij bezocht was de L.C.N.-beurs, destijds nog in De Meerpaal in Dronten. Daar heeft hij ook wel eens een verkooptafel gehuurd. Maar toen hij enkele modelletjes had verkocht dacht hij: “Dit ga ik niet meer doen.”

De opbrengst werd meteen weer omgezet in nieuwe trekkertjes. En ja, zo dijt je collectie wel verder uit. Zo rond zijn achttiende jaar ging de interesse steeds meer uit naar auto’s.

De trekkertjes kregen steeds minder aandacht en de hobby kwam vrijwel stil te liggen. Ook zijn lidmaatschap van de L.C.N. zegde hij op.

Toen we bezig waren met het bekijken van de modellen kwam de nog latent aanwezige interesse weer om de hoek. Hij vindt het eigenlijk nog steeds leuk en meldde zich weer spontaan aan als lid van onze vereniging. Dat zijn nu juist de leuke dingen. Mensen enthousiast maken.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Hindustan van Maxwell uit India Holder met laadbakje, Cursor 1/30 Holder Cultitrac, Cursor 1/30 Allis Chalmers 8550, Ertl 1/32 John Deere Titan II combine, Ertl 1/64 Landini 12500, Yaxon 1/43 Plateau ter gelegenheid van 150 jaar John Deere Agritoy 3 - augustus 2014 - 35

... site bij

evi Op koffi

9

8

10

11

12

13 15

14

De verzameling De collectie is uitgegroeid tot tussen de 270 een 300 trekkermodellen en rond de 100 werktuigen en machines. Best veel voor een verzamelperiode van ongeveer tien jaar. Af en toe denkt hij wel eens: “Wat moet ik er eigenlijk mee? Zal ik ze maar verkopen?” Maar je krijgt er niet dat voor wat je ze zelf nog waard vindt. Vaak hoor je dat het bezit het einde van het vermaak is. Al pratende weg kwamen we tot de conclusie dat als je het geld niet nodig hebt en ze staan je niet in de weg, je de modellen beter kan houden.

Bij verkoop ben je ze kwijt en je krijgt er later misschien spijt van. Voorlopig is verkoop dan ook niet meer aan de orde.

De verzameling bestaat overwegend uit de wat oudere modellen. Wouter dacht: “Laat ik eerst maar wat oudere modellen kopen, de modernere trekkers komen later wel.” Maar mooi niet dus. In de kast staan een aantal aparte modellen. Modellen waarvan ik me afvraag of ze vallen binnen ons verzamelgebied. Toch wil ik ze noemen. Als eerste een blikken model, uitgevoerd met een opwindmechanisme en rubberen wielen. Op de motorkap staan de letters R.A.F. - Royal Air Force -. Ze werden door het Engelse leger gebruikt voor het verplaatsen en 36 - Agritoy 3 - augustus 2014

optrekken van vliegtuigen. Onderop staat de tekst ‘Trian’. De schaal is zo rond de 1/24, schat ik. Ook een rupstractor, eveneens een blikken model met op de radiateur de merknaam ‘Gescha’ is heel apart. Gescha produceerde modellen vanaf 1923. In 1970 werd de naam gewijzigd in Conrad. Deze wat minder bekende Duitse fabriek is nog steeds actief en bouwt nog steeds mooie modellen. Ook een zeldzaamheid is een jubileumuitgave ter ere van 150 jaar John Deere (1837 tot 1987). Op een plateau staan een aantal modelletjes, waaronder de ‘First Succesful Steel Plow’ uit het jaar van oprichting. Verder een Waterloo Boy Tractor uit 1916, een 440 rups, de tuintrekker uit 1968 en als laatste de 30- serie tractor van 1986.

Eén van Wouters eerste aankopen was een Massey Ferguson combine van Corgi Toys in 1/43. Niet omdat hij die zo mooi vond, maar meer nog om mee te spelen. Het zijn niet alleen Europese en Amerikaanse modellen die er te vinden zijn. Zo zijn er ook enkele miniaturen uit India zoals een Hindustan en een in licentie gebouwde Eicher trekker. Verder zijn de Holder kniktrekkers vrij zeldzaam. Er zijn twee types, beide wel als kniktrekker uitgevoerd maar één met een laadbak en de andere als zogenaamde

‘Cultitrac’. Beide modellen zijn uitgebracht door Cursor in ca. 1/30.

Wat bekendere modellen zijn o.a. van Allis Chalmers. De zware Allis Chalmers 8550 kniktrekker kwam in 1978 op de markt. Hij was uitgerust met een zescilinder watergekoelde turbo motor die 320 pk leverde en had 12 versnellingen. Dit in schril contrast met het type G uit 1948. Die leverde slechts 12 pk en was speciaal gebouwd voor het lichtere verplegingswerk.

Door zijn typische bouw werden werktuigen als een zaaimachine, kunstmeststrooier of schoffelgarnituur op of onder aan het frame bevestigd. De bestuurder had zo optimaal zicht op het werk. Van deze trekker die slechts 630 kg woog, zijn er tussen 1948 en 1955 in totaal 29036 exemplaren gebouwd. Allis Chalmers -eens een groot concern- werd in 1985 door het in Duitsland gevestigde Klöckner Humboldt Deutz overgenomen.

Een ander licht trekkertje dat omdat de bestuurder naast de motor zit, veel zicht op het werk gaf, is de Farmall Cub. Deze trekker met een vermogen van 9 pk en een eigen gewicht van 600 kg, had op de stuuras een kruk die het wiedstel bij het sturen zijdelings verschoof zodat men de rijen goed kon volgen. De Cub is van

16

17

19

18

1947 tot 1958 gebouwd. Eveneens een lichte trekker is de Cormick Deering Farmall F 12. Het model van Wouter is een Precision model in schaal 1/16 van Ertl. De F 12 werd van 1933 tot 1937, zowel in breed- als smalspoor gebouwd.

Een miniatuur dat je ook weinig tegenkomt is de Universal Turbo. Het model is uitgevoerd met een cirkelmaaier aan een telescooparm. Dit om gemakkelijker slootkanten en moeilijk bereikbare hellingen te kunnen maaien. Ook leuk zijn de Versatile kniktractoren: de 836 Designation 6 in 1/32 en de 276, eveneens in 1/32, maar voorzien van een cultivator en zaaigarnituur. De 836 is uitgegeven op de Premiere Show op 17 oktober 1984 in Winnipeg. Vermeldenswaard zijn verder nog een Landini 12500 in 1/32, een David Brown 1690 in 1/32 en de John Deere GP Unstyled. De Landini werd in 1977 gelanceerd en geïmporteerd door Motrac B.V. in Zutphen. Hij was voorzien van een zescilinder watergekoelde Perkins motor met een vermogen van 109 pk en had twaalf versnellingen. De David Brown 1690

was één van de laatste trekkers onder deze naam. Hij had een zescilinder motor van 89 pk en twaalf versnellingen. Het merk werd in 1972 overgenomen door Case wat niet lang daarna weer werd opgeslokt door Tenneco. De John Deere GP in 1/16 met een aanbouwschoffeltuig is een Precision uitvoering van Ertl. De tractor had een vermogen van 14 pk en is gebouwd van 1934 tot 1947. De Precision uitvoering was duur. Het model kostte destijds ruim vijfhonderd gulden, een hele hand vol geld.

Een leuk klein ding voor de kleinere bedrijven was de Deutz F1M 414. Van dit kleine trekkertje werden er van 1936 tot 1951 19000 exemplaren gebouwd. Met zijn drie versnellingen haalde hij snelheden van 3,2 tot 7,8 km per uur. Hij had een vermogen van 11 pk, een cilinderinhoud van 1100 cc en hij kostte destijds 1100 gulden.

Liefkozend werd hij daarom wel de ‘Elfer’ genoemd.

20

Overige hobby’s Voor andere hobby’s heeft Wouter weinig tijd.

Dat blijft beperkt tot wat tuinieren en auto’s.

En wat voor auto’s! In het bijzonder snelle sportwagens. Zijn grote wens is ooit in het bezit te komen van een Porsche 911. Maar dat lijkt voorlopig gezien de bedragen die daarvoor gevraagd worden, te hoog gegrepen. Een aantal jaren geleden heeft hij bij een garage in ‘s Gravenzande een mooie sportwagen op de kop getikt. Het is een Chrysler Crossfire uit 2004. Er zijn er slechts 250 op een Nederlands kenteken gezet. Het model was destijds geen succes er zijn er daarom ook maar weinig van geproduceerd.

Als laatste wil ik Wouter bedanken voor de door hem beschikbaar gestelde tijd en de gezellige hobbyuurtjes.

Leen de Vos

8. Universal Turbo, een fantasiemodel van Ros in 1/25 op basis van een Same Galaxy 170 9. Massey Ferguson combine, Corgi Toys 1/43 10. Allis Chalmers G, Ertl 1/16 11. John Deere GP ‘unstyled’ in Precision uitvoering, Ertl 1/16 12. Farmall Cub, Ertl 1/16 13. Versatile 836 kniktrekker, Ertl 1/32 14. R.A.F. vliegtuigtrekker van Triang, ca 1/24 15. Rupstrekker van Gescha 16. Ford 901 Select Speed, Ertl 1/16 17. Ford Red Tiger, jubileumuitgave ter gelegenheid van 50 jaar Ford trekkers 18. Farmall Cormick Deering F 12, Ertl 1/16 19. Deutz F1M 414, Scale Models 1/16 20. Indiase licentiebouw van Eicher Agritoy 3 - augustus 2014 - 37

n a v s i n e d e i De gesch

s n i a Brit deel 18

door Patrick Saulas

over Britains.

We vervolgen onze serie nd. De omslag We zijn nu in 1970 aanbela kleurig en nodigt van de catalogus is heel igheden te gaan ons uit om snel de nieuw modellen staan er in de ontdekken. Vier nieuwe ), Ford trekker (art. nr. 1101 catalogus van 1970. Een 5 (art.nr. 9572), een kraan een Massey Ferguson 13 r met paard (art.nr. 9572). (art.nr. 9580) en een kipka

Ford trekker (art.nr. 1101) Britains verrijkt zijn catalogus met een nieuwe serie modellen onder de naam ‘Mini-Set’. In de vorige aflevering besteedden we al aandacht aan de Ford trekker en daar kijken we nu verder naar.

Deze Ford trekker is helemaal van plastic en wordt als bouwkitje geleverd compleet met stickers, een bestuurder en zelfs een soort garantiebewijsje dat bij een klacht diende te worden overlegd, zo staat er op te lezen. Op dat garantiebewijsje staat dat er geen klacht mogelijk is zonder overlegging van dit stukje papier. Nu, 44 jaar later kun je je twijfels hebben over de waarde van dit bewijsje.

Op de foto’s is de trekker van alle kanten goed te zien.

38 - Agritoy 3 - augustus 2014

Massey Ferguson 135 trekker met voorlader (art.nr. 9572) De doos is er een van het venstertype en de aanwezigheid van de voorlader is vetgedrukt aangegeven op de onderrand van de voorzijde. In de catalogus staat de basisinformatie over het model afgedrukt.

De trekker wordt in de doos mooi op zijn plaats gehouden doordat de wielen in inkepingen staan en de laadschop die in een inkeping in de zijkant rust. De uitvoering van de doos versterkt nog de functie van de trekker, namelijk voor openbare werken en aannemerij.

Op de achterzijde van de doos staat met behulp van afbeeldingen uitgelegd hoe je met de voorlader kunt werken. Ook kun je daar lezen dat deze trekker wordt geleverd met een zakje grind, zodat je met de laadschop daadwerkelijk kunt scheppen.

Op de onderzijde van de doos staat met een afbeelding vermeld hoe je de cabine en de voorlader van de trekker kunt halen om deze zo om te bouwen tot een ‘boerentrekker’.

Met toestemming overgenomen uit de JMA (Jouets et Miniatures Agricoles), clubblad van de ACA.

Vertaling: Jan van der Zijden Met dank aan: Evert en Jacky Nijssen

Agritoy 3 - augustus 2014 - 39

toekomst... de jeugd heeft de

en voor

Jermo Vos wordt dat zeker iets op het gebied van landbouwtechniek

Toen ik de 14-jarige Jermo voor de eerste keer belde of hij interesse had om geïnterviewd te worden, had hij even wat bedenktijd nodig. “Maar ik heb helemaal geen grote verzameling”, zei hij. Dat is ook niet belangrijk gaf ik aan, het gaat juist om de verhalen rondom het verzamelen.

Uiteindelijk stemde hij in en dan blijkt dat hij toch veel meer te ‘vertellen’ heeft dan hij zelf had gedacht.

Jermo vertelt dat hij in 2012 de eerste open dag van de ‘Vetweide’ in Almen heeft bezocht. Daar was ook iemand van de L.C.N. aanwezig. “Wat die man vertelde sprak mij wel aan”, zegt Jermo “en € 20,00 contributie is natuurlijk niet veel geld. Daarna heb ik mij ingeschreven als lid.”

“Ik lees altijd ‘de jeugd heeft de toekomst’ en nu sta ik er zelf in, dat is wel leuk. Ik lees daar vaak dat de meeste jeugdleden met Bruder modellen zijn begonnen. Nou, dat is bij mij ook het geval geweest. Later heb ik alle Bruder modellen verkocht. Ze zijn wel mooi en stevig, maar ze nemen ook best veel ruimte in beslag. Nu bestaat mijn verzameling uit Siku en dan met name de radio control modellen.”

“Ik vind het machtig interessant om te zien hoeveel techniek er in zo’n klein trekkertje zit. Ik kijk ook veel op YouTube. Daar zijn regelmatig filmpjes te vinden van enkele Duitse verzamelaars die de techniek van de Siku control modellen nog verder verfijnen.” Ondertussen krijg ik van Jermo een ‘control demo’ met een grote JD 8345R en een Vogel & Noot Terratop 800 erachter. Deze zaaibed combinatie wordt later nog een keer verwisseld voor een 8-schaar ploeg.

“Ik ben best wel geïnteresseerd in techniek, vandaar dat ik later ook iets in die richting wil worden”, zegt Jermo.

“Het moet dan wel een combinatie zijn van tekenen en in elkaar zetten. Dus ontwerpen en iets met de handen doen.

Hele dagen alleen maar op kantoor zie ik niet zo zitten. Maar goed, eerst maar eens mijn VWO afmaken, dan zien we wel weer verder. Ik zit nu midden in de tentamenweken, dus dat is best wel weer een spannende periode.”

40 - Agritoy 3 - augustus 2014

1

“Ik ben helaas nog nooit op de beurs in Zwolle geweest. Dat komt omdat in die periode mijn broertje altijd jarig is. Maar het moet er toch maar een keer van komen, anders moet hij maar een keer mee naar Zwolle. John Deere is mijn favoriete merk”, zegt Jermo.

“Ik kwam een keer bij kennissen waar een JD 6620 met dubbellucht op het erf stond. Dat vond ik zo’n mooie trekker, dat is mij eigenlijk altijd bijgebleven, vandaar mijn voorliefde voor JD.” “Zoals eerder al aangegeven heb ik een keer de open dag van de ‘Vetweide’ bezocht. Ik vond het erg interessant om te zien welke modellen ze als control hadden uitgevoerd en wat ze de trekker of machine allemaal kunnen laten doen. Daarnaast maken ze ook hele mooie natuurgetrouwe diorama’s. Dat heeft mij geïnspireerd om dat ook eens te gaan proberen. Ik ben daarom maar eens begonnen met het nabouwen van het schuurtje met kippenren die bij ons op het erf staat. Dat valt nog best tegen heb ik ondervonden. Je moet heel goed nadenken hoe je gaat beginnen om later niet in de problemen te komen. Zo kwam ik er te laat achter dat ik aan de voorkant van de schuur het raam was vergeten.

Tja, dan moet je meteen al aan het verbouwen terwijl het gebouwtje nog niet klaar is. Aan de andere kant word je daar ook wel weer creatief van.”

Op mijn vraag of Jermo nog andere hobby’s heeft haalt hij meteen een gitaar voor de dag en speelt een paar akkoorden. Volgens mij meende ik een bekend deuntje van de Golden Earring te herkennen? “Ik zit ook nog op voetbal”, zegt Jermo.

“Ik speel laatste man in de C1 van Wolversveen.” Ik suggereer dat ik dus misschien al met de ‘nieuwe’ Ron Vlaar zit te praten, maar daar wil

Jermo niets van weten. “Zo goed ben ik nou ook weer niet”, zegt hij. “In de herfst als de meeste mais van het land af is mag ik mij graag even lekker met de crossmotor uitleven”, zegt Jermo. “Crossen vind ik een hele leuke sport, maar om dit ook in wedstrijdverband uit te oefenen is veel te kostbaar. Daarnaast kost het natuurlijk heel veel tijd en energie.

Dan spreek ik na het voetballen liever af met mijn vriendje waar ze thuis een grondverzetbedrijf hebben. Zonder verplichtingen even lekker raggen over de grote gele zandbulten bij hun bedrijf.”

Zoals je hebt kunnen lezen draait het bij Jermo niet alleen om het verzamelen. Jermo heeft naast de lol van de Siku control ook nog tijd en energie voor zijn studie, gitaarles, voetbal en de crossmotor. Als hij een goede balans tussen al die activiteiten kan blijven houden, komt het met zijn toekomst wel goed.

Marcel Scholten 1.

2.

3.

4.

5.

Jermo met zijn favoriete John Deere Een mooie koeienstal Ooit begonnen als bouwpakket met zelf te metselen stenen Een Hanomag die Jermo van een oom cadeau heeft gekregen Diorama van een kippenhok en kippenren in aanbouw.

Het voorbeeld staat op het eigen erf.

6. Weideman shovel. Mooi gedetailleerd modelletje aldus Jermo.

7. Er is al een behoorlijke wintervoorraad aangelegd Agritoy 3 - augustus 2014 - 41

Kleine schalen

g a l s l a a h n i e Duits en over een ovaalvormig spoorlijntje, Märklin treinen die hun rondjes mak aangekleed met huisje-boompjeuitgelegd op een tafel of oude deur, vergeten hoekje een beestje, autootjes, figuurtjes en in een onze oudere leden zal boerderijtje met toebehoren. Veel van end voorkomen. Het dit beeld uit het verleden nog wel bek e makelij, bleek aanbod, voornamelijk van (West-)Duits ok volwassen zeer gewild zowel onder kinderen also kker in dit hele hobbyisten. De rol van de landbouwtre kt belang, gebeuren was echter van ondergeschi niet meer dan een scenery accessoire.

We moesten dan ook tot zo’n 20 jaar geleden geduld hebben voordat dit item de zijn verdiende aandacht kreeg onder 1/87 al aanbieders in de populaire scha ofwel H0 voor de modelspoorders.

1

3

4 2

7 5

6

8

9

10 11

42 - Agritoy 3 - augustus 2014

12

13

14

Het mag duidelijk zijn, dit artikel handelt over het aanbod van landbouwtractoren in schaal 1/87 zoals dat zich grofweg de laatste 30 jaar bij onze oosterburen heeft ontwikkeld. Is er op dit moment een flink assortiment verkrijgbaar, in pakweg 1980 kon je ze op één hand tellen. Hoe kwam dat?

Op het gebied van modelspoor scenery was er in die tijd al heel veel te koop en ook van een hoge kwaliteit. De schuld lag grotendeels eigenlijk bij een ietwat bizarre rage onder de toenmalige modelbouwers: het verzamelen van brandweerautootjes en allerlei ander hulpverlenend spul op wielen, gepresenteerd met zo veel zwaai- en knipperlichten dat je er scheel van werd. Dit slokte natuurlijk veel aandacht op van de modelautofabrikanten waardoor andere zaken al dan niet noodgedwongen bleven liggen. Gelukkig ging deze tijdelijke eenzijdige aandacht weer over en mede door de roep vanuit de modelspoorwereld kwam het aanbod van landbouwtrekkertjes en aanverwante artikelen in deze schaal alsnog op gang. Zoals te verwachten zijn de meeste modellen naar Duits voorbeeld.

Producent Wiking leek destijds zo’n beetje de enige bekende aanbieder met o.a. een ‘oversized’ Deutz D40 en een Lanz Bulldog, al dan niet gecompleteerd met een vrachtautoaanhanger. Deze sober gedetailleerde Lanz D (85 of 95)06 die in een database staat gedateerd vanaf 1975 moet volgens mij aanzienlijk ouder zijn. De basis van dit goedkope modelletje is echter uitstekend in orde en daardoor geschikt voor de (verbouw) knutselaars onder ons. Helaas voor de niet-zelfbouwers, die moesten tot een paar jaar geleden geduld hebben toen Wiking besloot dit inmiddels stokoude tractortje maar eens een facelift te geven. In 1987 bracht Wiking de Deutz-Fahr DX 4.70 op de markt waarmee de eerste stap werd gezet naar meer en ook modernere landbouwmodellen. Inmiddels hebben ze een behoorlijk assortiment met ondermeer hedendaagse en klassieke kunststof modellen van John Deere, Claas, Deutz, Fendt, Hanomag, MAN en Lanz aangevuld met de nodige aanhangers en werktuigen.

Een wat minder bekende speler op dit gebied is Kibri, oorspronkelijk en nog steeds producent van kunststof bouwkitjes van gebouwen en toebehoren voor de modelspoorbaan. In de tachtiger jaren volgden ook voertuigen met de nadruk op zware transporten en heel veel imposant ogende mobiele bouwkranen. De productie van trekkermodellen kwam echter ‘aarzelend’ op gang middels een hele reeks Unimogs en een MB Trac. Met de introductie van de Fendt 926 Vario in 1997 was er pas echt sprake van een ontwakend landbouwassortiment. Thans heeft die Fendt gezelschap gekregen van het modernere broertje, de 936 Vario, de Claas Jaguar hakselaar en de Lanz Bulldog 8506, een soort verfijnde versie van het Wiking model. Een hele reeks aanhangers en werktuigen maken het lijstje compleet. Even voor de duidelijkheid: de Kibri modellen zijn allen bouwkitjes van een redelijk hoge kwaliteit.

Uit een heel andere hoek opereert de firma Preiser, producent van modelfiguurtjes (poppetjes) in alle gangbare schalen en een hoge detailleringgraad. Voertuigen in schaal 1/87 leken voor deze aanbieder aanvankelijk een soort nevenproduct maar is dankzij de ‘brandweerrage’ een niet meer weg te denken item in hun assortiment. Het eerste uitgebrachte trekkertje betrof de Hanomag R55 (ergens in de tachtiger jaren) in open en gesloten uitvoering. Dit meer voor transporttaken bedoelde type was eigenlijk ook niet voorzien als boerderijdecoratie maar maakte deel uit van een grote collectie circusattributen, refererend aan de naoorlogse jaren toen rondtrekkende circusgezelschappen zoals Boltini, Renz en Sarassani nog grote populariteit genoten.

Dus indien je de stille wens koestert om ‘James Bond’s Octopussy’ in model na te bouwen dan moet je bij deze producent wezen. De ‘echte’ landbouwtrekkers verschenen pas veel later, ik schat ergens midden negentiger jaren, op de markt. Het betreft hier uitsluitend klassieke modellen zoals de Deutz 6206, Lanz D 2416, Fendt 231 GT en Fahr D 88 aangevuld met bijpassende aanhangers en een handjevol werktuigen. De kunststof modelletjes worden aangeboden als kant en klaar product of als bouwkit en zijn zeer gedetailleerd.

Een recente nieuwkomer in dit segment is modelautofabrikant Schuco.

De nagenoeg metalen trekkertjes gebaseerd op hedendaagse voorbeelden zijn in de vorige Agritoy nog ruimschoots aan bod geweest en behoeft hier dan ook geen nadere toelichting. Ook het goeddeels op de speelgoedmarkt gerichte assortiment van Siku laat ik hier even buiten beschouwing. Niet onbelangrijk misschien: de prijzen van bovengenoemde fabrikanten liggen ergens tussen de € 10,00 en € 20,00 voor een trekkertje zo groot als je duim.

1. In de populaire modelspoorschaal is voor de diorama bouwer zowat alles verkrijgbaar zoals deze Schwarzwalder boerderij, een kunststof bouwkit van Faller met figuren en toebehoren van Preiser 2. Naamloze stoomtrekker van Märklin, mogelijk een Fowler. De kabeltrommel onder de ketel was bedoeld voor het over en weer slepen van een kipploeg zoals een paar jaar geleden op de HMT show in Panningen nog te zien was.

3. De reeds overgeschilderde Lanz van Wiking. Het bijna antieke maar nog altijd goed ogende model is recentelijk vernieuwd (lees: opgepoetst).

4. Enkele verbouwde Wiking Bulldogs 5. De Deutz-Fahr DX 4.70 van Wiking met opraapwagen. Ook dit modelletje uit 1987 heeft inmiddels een facelift ondergaan.

6. Fendt 711 Vario met Claas kipper van Wiking vanaf 2001 7. Niet echt een landbouwtrekker, maar toch aardig deze bosbouw Unimog van Kibri 8. Twee Lanz Bulldogs D 8506 van Kibri 9. MAN 4R3, Hanomag rupstrekker en Hanomag R16 van Wiking 10. Fendt 926 Vario met Kemper silagewagen van Kibri 11. Lanz Bulldog met aanhanger zoals het destijds door Kibri werd aangeboden.

Hoewel je achter een trekker de gekste dingen kunt aantreffen is zelfs deze Lanz nog erg modern voor die ‘prehistorische’ ossenwagen.

12. Lanz D 2206 en Fahr D 88 van Preiser 13. Hakselaar, zaaimachine en frontwoeler als setje van Kibri 14. De Deutz 6206, de eerste ‘echte’ landbouwtrekker van Preiser

Agritoy 3 - augustus 2014 - 43

Kleine schalen

15

16

17 18

19

20

21 22

24

25

23

27

26

44 - Agritoy 3 - augustus 2014

De kleinserie aanbieders

Eendagsvliegen

Klinkt misschien gek maar onder deze kop plaats ik ook de firma Märklin, peetvader van de Europese modeltreinenhobby. De fabrikant die de laatste jaren al tot twee keer toe van de ondergang gered moest worden, brengt zo nu en dan een landbouwmodelletje uit. Het zijn eenmalige, meestal gelimiteerde uitgaven geproduceerd in metaal met een hoog prijskaartje en vaak alleen verkrijgbaar voor ‘leden’ (vaste klanten). Niet echt uitnodigend naar de doorsnee landbouwverzamelaar toe als je het mij vraagt.

Twee aanbieders die ik min of meer in één adem kan noemen zijn de firma Weinert en Saller. Deze ‘oude bekenden’ onder de modelspoorproducenten hebben in hun tractor assortiment min of meer één type centraal staan: de Lanz Bulldog. In tegenstelling tot de in onze kringen populaire schaal 1/32 mag dit illustere merk uit Mannheim rekenen op grote belangstelling onder de modelspoorders, zo lijkt het. Daar is wel een reden voor. Is onze aandacht binnen de modeltractorverzamelaars vooral gericht op het hedendaagse spul, in de modelspoorwereld daarentegen staat het verleden hoog genoteerd. Stoomlocomotieven (en oude diesels) hebben duidelijk de voorkeur boven de moderne gestroomlijnde modellen en dat geldt dan ook als vanzelfsprekend voor de entourage. Kijk maar eens rond op een (van de vele) modelspoortentoonstellingen. Bij (Rolf) Weinert wordt dit nog eens benadrukt op hun website: voordat je aanlandt bij de tractoren moet je eerst door zo’n 100 pagina’s bouw- en verbouwkits van supergedetailleerde Duitse stoomlocs heen rollen. Om u enigszins een indruk te geven heb ik getracht een opsomming te maken van de alhier verkrijgbare Lanz modellen:

Zoals overal is het ook in deze branche een komen en gaan van fabrikanten die om welke reden dan ook niet standhouden. Een naam die mij gelijk te binnen schiet is M-H Modelle. Michael Hughes (zoals hij voluit heette) leverde tot een aantal jaren geleden een divers assortiment tractormodellen zowel in 1/87 alsook in de grotere schalen. De bouwkitjes konden uitgevoerd zijn in witmetaal dan wel in kunststof en leverde naar mijns inziens een nogal wisselende kwaliteit op. Uitsluitend klassieke Duitse trekkertjes voor een redelijke prijs. Wat er met deze fabrikant, die destijds ook in de Agritoy adverteerde gebeurd is, weet ik niet. Een database vermeld alleen dat de productie is gestaakt. Heel anders verging het (Marcel) Roskopf, sinds 1955 fabrikant van vnl. militaire modellen. Het bedrijf werd in 1990 verkocht aan het Sieper concern (Siku), bracht sindsdien ook wat civiele voertuigen uit waaronder een enkele trekker: de Hanomag WD. Na zijn dood in 2002 werd de Hanomag nog enkele jaren uitgebracht door Wiking, ook een dochter van Sieper. Niet van Duitse bodem maar toch vermeldenswaardig is het Franse merk L’Obsidienne. Een kleine collectie klassieke Franse automodellen waaronder een Renault R 3042 trekker werden destijds aangeboden als bouwkit in resin, witmetaal en messing. Of deze firma nog bestaat en wat ze in dat geval nog leveren is mij volstrekt onduidelijk, een website hebben ze niet. Als laatste een wens van Haberl & Partner uit Augsburg, een kleine producent van allerlei modelspoor toebehoren waaronder diverse boerderij spulletjes, om trekkertjes in het assortiment op te nemen. Ergens begin negentiger jaren koos men hiervoor de Lanz HL uit te brengen als witmetalen bouwkit. Het ding zag er best aardig uit maar schaaltechnisch klopte er niet veel van. Een daverend succes bleef kennelijk uit aangezien het tot op heden bleef bij deze eenmalige poging zover ik het kon nagaan.

Tot slot: er zullen ongetwijfeld nog een aantal fabrikanten actief zijn die ik niet nader genoemd heb zoals Herpa, Marks, Busch en Brekina. Ook zij hebben een of enkele trekkers naar Duits voorbeeld in hun programma.

Het gaat me echter te ver om ze allemaal in dit artikel door te lichten. Mijn bedoeling is om u een algemeen beeld te geven van de ontwikkeling die plaats heeft gehad in deze kleine schaal. De afgebeelde modellen zijn uit eigen verzameling en uiteraard allen in schaal 1/87.

Rob Theunissen

Transportversie HR5 of 38 (1929) Transportversie HR7 - HR9 (1935) meerdere uitvoeringen D 8506, 9506 of D 1506 (1950) meerdere uitvoeringen D 1560 rups (1936) D 3606 halfdiesel (1955) meerdere uitvoeringen Het zijn allen fijn gedetailleerde witmetalen en messing bouwkitjes met prijzen tussen de € 30,00 en € 40,00.

Indien u aan bovenstaand nog niet genoeg heeft volgt hieronder het assortiment van (Günther) Saller, sinds 1995 in de markt met uitsluitend kant en klare witmetalen tractormodellen en nog wat toebehoren.

HL (eerste Lanz Bulldog 1921) meerdere uitvoeringen HP kniktrekker (1922) HR2 (1925) meerdere uitvoeringen HR5 (1929) meerdere uitvoeringen HR6 (1933) HN5 Bauernbulldog (1935) meerdere uitvoeringen Lanz Felddank (1923) Poly culteur (1924) voor de Franse markt D 1560 rups (1933) D 6016 halfdiesel (1954) Verder nog een Fendt F18 en een paar Hanomag trekkers De prijzen van Saller liggen tussen de € 40,00 en € 60,00. Niet goedkoop maar wel uitstekend gedetailleerd. Aldus voor de verstokte Lanz-fans onder ons die het moeten doen met een paar modelletjes van Siku en Schuco: wen maar alvast aan deze kleine schaal, het is helaas op dit moment een voldongen feit! In een ietwat andere richting zocht MO-Miniatur zijn heil. Deze al 30 jaar bestaande producent van witmetalen modellen, ook in de grotere schalen, heeft de laatste paar jaar een niet onaardig assortiment in schaal 1/87 in zijn programma met extra aandacht voor Zwitserse modellen zoals Hürlimann en Bührer. Ook hier weer nagenoeg uitsluitend voorbeelden uit het verleden. De kant en klaar trekkertjes zijn goed gedetailleerd met prijzen van rond de € 40,00.

Enkele websites; www.viessmann-modell.com www.weinert-modellbau.de

www.preiserfiguren.de www.saller-modelle.de

15. Enkele aanhangers en werktuigen van Preiser 16. Daar kan UH nog een puntje aan zuigen! De Fendt 231 GT van Preiser, let op de weergave van de oprolbare zijvensters en de opklapbare voorruit. Ook de spuitinstallatie is uitklapbaar en dat allemaal in schaal 1/87!

17. Lanz HL van M-H Modelle 18. Lanz HR5 of 38 en D 1560 rupstrekker, witmetalen bouwkitjes van Weinert 19. Lanz HR5, Lanz HR2 en Lanz Poly Culteur van Saller, zo’n 10 jaar geleden ook nog als bouwkit verkrijgbaar 20. Eicher ED16, Allgaier R18 en MAN 4R1 van M-H Modelle 21. Deutz D40, Deutz F1 nieuwe en oude versie van M-H Modelle 22. Deutz F3 en Lanz D1706 van M-H Modelle 23. MO-Miniatur heeft sinds een paar jaar een aardige collectie. Lange tijd moesten de 1/87 verzamelaars zich echter tevreden stellen met deze industrie Fordson als witmetalen bouwkit.

24. De Hanomag WD van Roskopf waarvan de oorspronkelijke industriewielen zijn vervangen. Wiking heeft het model later nog enige tijd opnieuw uitgebracht.

Heden zijn modellen van de WD verkrijgbaar bij Saller en MO-Miniatur 25. Een in ‘Eicher’ blauw gehesen Schlüter 900 TV van M-H Modelle 26. Het niet correcte bouwkitje (o.a. een erg zwaar uitgevallen uitlaat) van de Lanz HL van Haberl & Partner. Kapje en spatborden zijn zelf toegevoegd.

27. Renault R 3042 met op de achtergrond een Saviem vrachtwagen als resin bouwkitjes uit het programma van de Franse aanbieder L’Obsidienne

Agritoy 3 - augustus 2014 - 45

t l u a n e R

iniatuur

k in m de geschiedenis van het mer

De Tweede Wereldoorlog kwam Renault bepaald niet ongeschonden door, grote delen van fabrieken werden gebombardeerd en Louis Renault stierf onder duistere omstandigheden. Enkele maanden na de bevrijding werd de fabriek genationaliseerd, dit naar aanleiding van een arrest van 14 november 1945.

Renault kwam toen met een nieuw model uit gebaseerd op bestaande technieken. Als typebenaming werden nu 4 cijfers gebruikt met een R-nummer. Krachtbronnen die Renault gebruikte kwamen uit eigen fabriek en van Hispano-Hercules en Perkins.

(deel 3)

Renault 3040-serie De bouw van deze trekker in de 30-serie volgde op de trekkers uit de 304-serie en startte in 1946 met de bouw van de 3040, in 1948 gevolgd door type 3041 en in 1949 door de 3042. Groot verschil tussen de 3040 en de rest van serie is de voorzijde van de trekker. Bij de 3040 is de voorzijde vlak omdat de radiateur eigenlijk dient als front. Bij de rest van de types is de voorzijde wat ronder en voorzien van horizontale luchtsleuven, voor de noodzakelijke toevoer van koellucht voor de radiateur.

CIJ is het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de productie van Renault schaalmodellen en we beginnen met het model van de Renault 3042 en niet de 3040 zoals dit model vaak wordt genoemd!

CIJ heeft voor het produceren van haar modellen gekozen voor twee schalen, 1/10 en 1/30. Laten we eerst eens het 1/10 model bekijken.

In deze schaal is het artikelnummer van de trekker 8/51. De eerste uitgave van dit model was in 1952.

Deze mooie trekker is voor die tijd een goede weergave van de echte.

Verder heeft dit model een aantal pluspunten die het vermelden waard zijn. De trekker heeft een echt werkende besturing. Ook heeft deze trekker een opwindmotor volgens het veerprincipe dat er voor zorgt dat de trekker voor- en achteruit kan rijden.

46 - Agritoy 3 - augustus 2014

chiedenis We gaan verder met de ges Renault en van de schaalmodellen van e net na de we zijn beland bij de period WO II werd Tweede Wereldoorlog. Na uwd. Veel Europa in volle gang opgebo trekkers om de vraag was er naar nieuwe peil te krijgen. voedselproductie weer op

Met behulp van en sleutel, type ‘vlinder’, kan de motor (of eigenlijk de veer) worden opgewonden. Hiertoe moet de sleutel over het vierkante asje worden geschoven dat aan de linkerzijde van de trekker zit.

een lichtblauw overhemd. Er zijn verschillen in de houding waarin de bestuurder is gemaakt en dus op de trekker zit. Bij de ene uitvoering heeft hij de rechterhand aan het stuur en zijn linker voor de buik en bij de andere uitvoering heeft hij beide handen aan het stuur. Later komt er een nieuwe generatie trekkers op de markt, uitgerust met een ‘elektromotor’.

Vanaf 1960 komt er een nieuwe uitvoering van de bestuurder op de markt, gelijktijdig met de PF trekkers. Deze bestuurder heeft een blauwe overall en een alpinopet op.

Een hendeltje dat uit het dashboard komt, stelt de bestuurder in staat om de trekker naar believen te laten rijden. Een andere grote hendel naast het rechterspatbord heeft drie standen: vooruit, achteruit en neutraal.

Als het hendel in de neutrale stand staat kan de dorspoulie draaien net als bij de echte trekker.

Een ander detail dat heel bewust is aangebracht is de veer die onder de stoel van de bestuurder zit. Dat was ook echt nodig in die tijd, want de bestuurder was samen met zijn stoel het enige afgeveerde gewicht van de hele trekker! Vandaar dat veel trekkerchauffeurs vroeger een niergordel droegen, tegen ‘wandelende nieren’!

De hefarmen en de trekhaak tenslotte zijn ook heel natuurgetrouw.

De CIJ doos doet denken aan een schoenendoos, gelukkig staan op de opdruk van de doos rondom afbeeldingen van producten die CIJ maakt in rood met blauwe letters op een beige achtergrond. Overigens, om nu nog een Renault trekker met doos te vinden is een wonder nodig!

Er is nog iets te zeggen over de bestuurder van dit schaalmodel. Bij de eerste serie trekkers droeg de bestuurder een blauwe tuinbroek en Agritoy 3 - augustus 2014 - 47

De Renault 3042 met batterijmotor 1/10 In 1960 kwam er nieuwe uit voering van de Renault 3042 op de markt.

Dit model kreeg artikelnummer 8/52. Er waren talrijke wijzigingen ten opzicht van het oude model aangebracht. In plaats van donker oranje was het nu in een heldere tint oranje gespoten. Ook dit model heeft een uitlaat die door de motorkap heen omhoog reikt. Aan de zijkanten is de motorbeplating met de opgedrukte verticale ventilatiesleuven verdwenen.

Ook de merknaam is van de zijkanten verdwenen evenals de dorspoulie. Ook het binnenwerk is veranderd, zeg maar vervangen door de ‘elektromotor’ die werkt op een batterij. Om de batterij te kunnen plaatsen moet je de motorkap optillen na de schroefjes te hebben losgedraaid.

In het begin van de 70er jaren wordt de concurrentie met de komst van plastic speelgoed moordend en CIJ kent dan ook financiële problemen.

De Graaf van Saritage wordt eigenaar van CIJ en besluit het bedrijf een nieuwe start te geven onder de naam Europarc.

48 - Agritoy 3 - augustus 2014

Dat is dan ook de reden dat we nu een 3042 met ‘elektromotor’ op de markt zien komen die rood van kleur is en waarop staat ‘een nieuwtje van Europarc’.

Overgenomen met toestemming van de redactie uit het clubblad Jouets et Miniatures Agricoles van de ACA. Vertaald door Jan van der Zijden

Bij de

zilveren middenplaat

In mijn jeugd vond ik altijd al de Ford 7810 een van de mooiste trekkers. Omdat mijn opa sinds jaar en dag met Ford tractoren werkte op zijn boerderij, was ik geïnspireerd door deze trekkers. Toen ik in 2003 op zoek was naar een trekker voor wat hand- en spandiensten wist ik zeker dat het een 7810 zou moeten worden. Een eenvoudige trekker zonder turbo en bewezen kwaliteit met een goede achterbrug en motor.

Na wat speurwerk kwam ik in Wieringenwerf uit bij een handelaar. Daar stonden een paar Ford 7810’s: een zilveren exemplaar, deze kwam uit Nederland de andere (blauwe) uit Engeland. De keuze werd toen heel wat gemakkelijker. Het werd de zilverkleurige. Thuis aangekomen heb ik er eerst wat werkzaamheden mee gedaan, zodat de mogelijke verborgen gebreken eruit zouden komen. De achterwielkering was toe aan vernieuwing evenals de aftakaskering. Deze zijn het jaar erop vervangen. Daarna is de trekker geheel opnieuw voorzien van de originele kleuren verf. Ik wist dat dit een jubileummodel was voor het 25-jarig bestaan van de fabriek in Basildon. Het was destijds het meest verkochte

Ford model en daarom is de 7810 uitgekozen als jubileumuitgave. Toen niet wetende dat dit nu eigenlijk een bijzonder model is, want toen deze jubileum Ford uit kwam waren ze niet zo gewild. Degenen die deze Ford gekocht hadden, hadden de Ford na een aantal jaren blauw gespoten. De zilverkleurige verf die erop zat was erg roestgevoelig. Volgens de gegevens van een aantal boeken zijn er 150 jubileumuitgaven gemaakt. Alle opties van toen waren standaard aan deze jubileumuitgave toegevoegd. Zoals bv. kruipbak, prestatiemonitor, vier DW ventielen. De Ford 7810 kwam in 1987 uit als generatie II. Het ontwerp van de trekker komt van South Essex Motors. Ford kocht het design en maakte er een productiemodel van. In 1989 kwam de generatie III uit met een digitaal dashboard, het vermogen werd een aantal pk’s omhoog geschroefd. In 1991 was het laatste jaar voor de Ford 7810. De Ford 7840 was de opvolger. Door de Engelsen werd deze trekker ‘pocket rocket’ genoemd. Een lichte trekker met in die tijd een hoog vermogen.

Marco Klok Foto’s: Jan Groot Jebbink

FORD 7810 SILVER JUBILEE 1/1

Eigenaar: Marco Klok, Heenvliet Fabrikant: Ford tractor company in Basildon Motor: Ford Boring en slag: 112 x 112 mm Cilinderinhoud: 6572 cc Vermogen: 100 pk bij 2100 toeren Gewicht: 4384 kg zonder frontgewichten Versnellingsbak: Dual power met 16 voor- en 8

achteruit met kruipbak Banden voor: 14.9R28 Banden achter: 18.4R38 Hydrauliek: 4 dubbelwerkende ventielen Aanschafprijs in 1990: ongeveer f 100.000,00 (€ 45.000,00) (blauwe uitvoering)

FORD 7810 SILVER JUBILEE 1/32 Eigenaar: Marco Klok, Heenvliet Fabrikant: Universal Hobbies Gekocht: 2012 Aanschafprijs: € 28,00

Agritoy 3 - augustus 2014 - 49

50 - Agritoy 3 - augustus 2014

Agritoy 3 - augustus 2014 - 51

97

Massey Ferguson

een grote ‘beer’ uit begin 1960

1

Als in 1959 in de VS de vraag naar mee r pk’s toeneemt en Massey Ferguson op dat moment geen trekkers kan leveren met grotere vermogens, worden motoren van Minneapolis Moline gebruikt om aan de vraag te vold oen. Een MM 425 zescilinder motor werd geplaatst in de Massey Ferguson 95.

2

52 - Agritoy 3 - augustus 2014

3

4

5

6

7

8

In 1961 werd de MF 97 gelanceerd met een ruim 100 pk sterke MM 504 zescilinder dieselmotor. De MF 97 was eigenlijk een Minneapolis Moline G706 met een aangepaste grille en natuurlijk in MF rode kleur gespoten. Een optie was de levering van vierwielaandrijving. De trekker weegt 3,7 ton. Begin jaren 60 was het met 100 pk een zware trekker. Voor liefhebbers van MF miniaturen is een model daarvan natuurlijk het ‘einde’. Lang zag het er naar uit dat die wens onvervuld zou blijven. Totdat een Amerikaanse modelbouwer genaamd Roger Mohr -nee niet die van de James Bond films!- een serie Minneapolis Moline miniatuurtrekkers ging bouwen in schaal 1/16. Een klein aantal daarvan bouwde hij als Massey Ferguson 97 modellen tussen 1995 en 1998 in twee- en vierwielaandrijving. Hoeveel er gemaakt zijn weet ik niet. Het model is zeer precies uitgevoerd. Het gebruikte materiaal is grotendeels witmetaal, wel een uiterst zwak materiaal voor 1/16 modellen. Een exemplaar is te zien in het National Farm Toy museum in Dyersville. In Nederland is het model onbekend bij verzamelaars.

Frits van Manen

1. MF 97 van Roger Mohr, uniek model van een MF 97 uit een ver verleden 2. Een hefinrichting ontbreekt, hydrauliek aansluitingen zwaaiende trekhaak en aftakas zijn aanwezig 3. Rechterzijde met startmotor en luchtfilter 4. Opvallend is de massieve vooras met het grote cardanhuis 5. Eindaandrijving met typische wieldoppen, banden met 10-24 en Firestone merknaam 6. Detail van de complexe stuurinrichting 7. De MF 97 werd standaard met tweewielaandrijving geleverd in de USA 8. Een MF 97 in gerestaureerde staat

Agritoy 3 - augustus 2014 - 53

INTERVIEW

met

p r o d n e d d i M Freekvan

l, a a h c s p o f Loonbedrij l! a a m e l l a t e an h bij Freek k lijkheid en van de L.C.N. de moge Ieder jaar wordt aan led owvitrines erveren in een van de sh geboden om ruimte te res gebruik e. Daar wordt altijd goed tijdens de beurs in Zwoll llen meest waanzinnige mode de je n ku en t ak ma ge n va el mooie woon -nou ja gewoon- he tegenkomen, maar ook ge gen, het is langstelling is niet te kla ver- en zelfbouw. Over be altijd druk op die plek.

1

2

3

4

54 - Agritoy 3 - augustus 2014

5

6

8

7

Een van de leden die daar al heel lang gebruik van maakt is Freek van Middendorp uit Garderen. Al jaren liep ik met het plan rond om eens bij Freek op de koffie te gaan en steeds kwam het er niet van. Totdat ik op 2 februari tijdens een regiodag -waar Freek samen met Marco Brouwer een showtafel had ingericht- in gesprek met hem kwam en een afspraak maakte. Op een mooie dag in maart ben ik toen naar Garderen gereden. Allerlei herinneringen kwamen boven drijven toen ik daar in de omgeving was, want daar had ik een groot deel van mijn dienstplichttijd doorgebracht. Het was natuurlijk wel ontzettend veranderd, maar bijvoorbeeld de Koningsweg waar Freek aan woont, kende ik nog. Maar terug naar de man waar het hier om gaat.

Freek verzamelt al heel lang landbouwminiaturen, dat is begonnen toen hij een jaar of 10 was. Hij kwam toen altijd al op een boerderij in het dorp en is later zelfs bij die boer gaan werken en heeft daar zo leren werken met tractoren en machines. Een loonwerker die voor deze boer werkte zag Freek bezig en vroeg hem of hij niet bij hem wilde komen werken. Zo maakte Freek dus van zijn hobby zijn beroep en hij heeft daar nooit spijt van gehad. Integendeel, het beviel bij die loonwerker zo goed dat hij er 47 jaar heeft gewerkt en nu sinds een jaar geniet van zijn vroegpensioen. Dat hij het naar zijn zin heeft gehad blijkt wel uit de manier waarop hij nog over die tijd praat. In de maistijd reed hij veel of beter gezegd bijna altijd op de hakselaar en legt uit hoe moeilijk dat is, je moet overal op letten. Niet alleen op de hakselaar maar ook op de naast rijdende chauffeur, zeker als er een nieuw veld wordt open gereden en de combinatie achteruit met de bak in de kipstand volgt.

Zwaailicht of claxon is dan onontbeerlijk.

Ook Freek is begonnen met Britains modellen, het zal eens niet zo zijn!

Maar ja, er was destijds nog niet veel anders te koop. De eerst koop was de Ford 5000 met dumper. Maar het duurde niet lang of Freek ging over op Fendt en wel die van Siku. Britains de deur uit dus! Dat Freek over ging op Fendt kwam omdat de loonwerker met dat merk reed en Freek wilde graag zoveel mogelijk op schaal hebben van wat zijn baas in de schuur en op het erf had staan. Zo komt het dat nu de vitrine-

kasten van Freek bijna uitpuilen van de hoeveelheid groene modellen.

Het is dat werktuigen, die hij ook verzamelt, een andere kleur hebben anders was het knap eentonig. Al moet ik zeggen dat er ook een drietal Valtra trekkers staan, die had de baas ook. Weer een geluk is dat er vooral de laatste jaren zo veel en dan ook nog mooie Fendt modellen uitgebracht worden, ik denk dan aan weise-toys, Wiking, UH en Schuco. Daar wordt gretig gebruik van gemaakt en soms zelfs wordt er nog wat aangepast als het toch net niet zo is als bij de baas of zoals Freek het graag ziet. Gelukkig is Freek zelf goed in het bouwen en verbouwen en dat kun je op de foto’s wel zien. Er wordt voornamelijk met kunststof gewerkt en de benodigde onderdelen komen van een handelaar uit het oosten van het land. Om te spuiten maakt Freek gebruik van een spuitbus. Met een airbrush heb je zoveel schoon te maken!

Zoals ik al schreef bestaat de verzameling voornamelijk uit modellen die bij zijn voormalige baas ook in gebruik zijn. Wat dan niet te koop is, wordt gewoon zelf gebouwd. In de showvitrine in Zwolle zie je ieder jaar wel weer een staaltje van zijn kunnen staan. Toen ik bij hem was liet Freek me zien dat hij net bezig was met een combinatie van een Schouten sleepslangbemester met 12 m werkbreedte en de bijbehorende haspel. De haspel was al te zien, uitgevoerd in kunststof, wat goed te zien was omdat hij natuurlijk nog niet gespoten was. Deze combinatie komt aan een Fendt 724 van Schuco die voor deze taak is uitgerust met extra brede banden achter. Ik heb zo het idee dat deze combinatie in november wel te zien zal zijn in Zwolle.

1. Een trotse Freek met zelfbouw in de hand 2. Een vitrine vol moois, overwegend groen-rood en geel-rood 3. De combinatie van een BM Volvo 814 en een Vicon HP 1600 pers waar Freek veel mee gewerkt heeft 4. Drie maal Fendt Katana 5. De New Holland 2305 hakselaar 6. Fendt 820 met Veenhuis bemester met de bestickering van Fa. van Donkersgoed uit Voorthuizen 7. Fendt 926 met Imants spitmachine en tank in de fronthef 8. De ontsmetter van dichtbij

Agritoy 3 - augustus 2014 - 55

INTERVIEW

met

9

11

13

15

56 - Agritoy 3 - augustus 2014

10

12

14

16

18

19 17

21

20 Ik schreef het al, de baas had ook wel een paar trekkers van een ander merk. Zo werkte Freek vroeger veel met de combinatie BM Volvo 814 en een Vicon HP 1600 pers. Laat de L.C.N. nu zo’n trekker als clubmodel uitgebracht hebben! Dat kwam goed uit, want nu hoefde hij alleen maar een pers te bouwen. Nou vergeet dat woordje ‘even’ maar gerust als je ziet hoe gedetailleerd het model is. Werkelijk alles zit erop. Ik was eigenlijk verbaasd dat hij niet echt werkte.

Ik noemde zijn naam al, Marco Brouwer. Met hem heeft Freek onder andere een Kverneland vierschaar ploeg van UH verbouwd. Freek wilde graag een vijfschaar en Marco toevallig een drieschaar, dus de zaag erin en het resultaat was dat ieder de ploeg had die hij wenste en er van beide ploegen geen onderdelen over bleven. De ploeg van Freek hangt achter een Fendt 926 van weise-toys.

Achter een Fendt Favoriet 818 van weise-toys hangt een Holaras schuif die door Marco is gebouwd. Door Freek is deze toch al zo mooie trekker eigenhandig voorzien van aangepaste dubbellucht, de bevestiging is gewijzigd. De schuif is van metaal en kan bewegen en er zitten cilinders op.

Ook van Holaras is de kuilverdeler die hij op de Zwolse beurs kocht en die op de foto achter een Fendt 510 van UH hangt, een mooie combinatie.

Een leuk project was de bouw van een Veenhuis eenassige mesttank met bouwland-injecteur. De tank is compleet zelf gebouwd, maar voor de injecteur werd een Joskin gebruikt die in de juiste kleur is gezet.

Ook van Veenhuis, maar zelf bedacht is de rupsdumper met maisbak.

Deze wordt in de oogsttijd gebruikt als er niet meer met ‘gewone’ karren kan worden gereden. Deze werd gebouwd naar voorbeeld van een soortgelijk voertuig dat ergens in het land wordt ingezet. Er zit geen kipbak op, maar er wordt gelost door middel van loskettingen.

Blijven we bij de zelfrijders. Omdat hij daar zelf ook veel tijd op heeft doorgebracht heeft Freek een lichte voorkeur voor hakselaars. Daar heeft hij er een paar van in de verzameling. Helemaal zelfbouw is de New Holland 2305. Hiervoor werd voornamelijk kunststof gebruikt. Het resultaat is een heel fijn gebouwd model met veel details.

De New Holland FX 450 van Britains werd alleen overgespoten inclusief de bek. Van de Fendt Katana hakselaar heeft Freek twee exemplaren, de ‘standaard‘ uitvoering en het Agritechnica model. Hier is niet veel aan gedaan, alleen staat er een koelbox in de cabine.

Omdat ik dat graag wilde weten, vroeg ik Freek wat nou zijn lievelingsmodel was. Daar hoefde hij niet lang over na te denken. De Fendt trekkers van de nieuwe 7-serie van Schuco. Die zijn bijna volmaakt!

In de loop der jaren -Freek is al 24 jaar lid van de L.C.N.- heeft hij veel andere leden leren kennen die de passie voor landbouwminiaturen met hem gemeen hebben. Freek kan er geen genoeg van krijgen en er enthousiast over praten. Ook via Internet onderhoudt hij de nodige contacten en koopt of verkoopt op die manier wel eens iets. Wil je meer weten over een model van Freek of gewoon eens met hem van gedachten willen wisselen dan kan dat via midd0376@planet.nl. Freek, bedankt voor de gastvrijheid.

Jan van der Zijden 9. Fendt 309 met kleine pakkenpers 10. Fendt 930 met Veenhuis kipper 11. Fendt 926 met 5-schaar Kverneland ploeg 12. De Valmets 13. De ‘Veenhuis’ rupsdumper 14. De dumper met hakselaar 15. Fendt 818 van de eerste generatie met de uitlaat op de motorkap 16. Fendt 818 met Holaras maisschuif 17. Fendt 516 met kuilverdeler van Holaras 18. Fendt 828 met fronttank en Monosem zaaimachine 19. Fendt 828 met ER.MO diepploeg van de Italiaanse bouwer Alessandro Felisari 20. Fendt 615 LSA met Nodet zaaimachine 21. Fendt 724 met 8-rijige Grimme aardappelpootmachine

Agritoy 3 - augustus 2014 - 57

1

Op bezoek bij

Tijdens mijn bezoek aan Roelof vertelde hij dat hij wel wat bin ding had met de agrarische sector, maar er nooit zijn brood heeft verdie nd.

Als schooljongen en tijdens zijn verdere studie hielp hij vaak op de boerderij waar zijn vader we rkzaam was. Ook tractor rijden hoorde daarbij. Sinds een groot aantal jaren werkt hij als lasser in de metaa l.

Samen met zijn vrouw Anita en hun twee kinderen, woont Roelof sinds een jaar of vijftien in het Friese Surhuisterveen. Ondanks dat hij niet in de landbouw werkzaam is heeft hij toch een leuke collec tie landbouwminiaturen opgebouw d.

58 - Agritoy 3 - augustus 2014

Roelof en Anita van der Wier in Surhuisterveen

2

3

5

4

6

7

Roelof is geboren in Siegerswoude, een dorpje op slechts enkele kilometers verwijderd van zijn huidige woonplaats. Zijn vader werkte daar op een groot melkveebedrijf met 250 tot 300 stuks vee. Ze hadden er een zeer uitgebreid trekker- en machinepark en deden vrijwel alle voorkomende werkzaamheden in eigen beheer. Alleen het maïshakselen en inkuilen werd uitbesteed aan de loonwerker. Het trekkerpark bestond uit een zevental McCormick tractoren. De International 423 werd in 1966 op de markt gebracht en geproduceerd tot 1975. Hij had een vermogen van 42 pk en er werden 27803 exemplaren van gebouwd. De IH 624 was eveneens van eind zestiger jaren. Die werd geproduceerd van 1965 tot 1972. Deze trekker had een vermogen van 61 pk en er zijn er 24960 van geproduceerd. De 844 -daar hadden ze er twee van- had een vermogen van rond de 80 pk. De 744 was met zijn motor van 67 pk wat lichter, maar de 955, die in 1978 de typen 946 en 1046 opvolgde en de 1455 die in 1977 als nieuwste topmodel op de markt kwam, waren met hun vermogen van respectievelijk 90 en 145 pk de krachtpatsers. Aan deze rode tractoren heeft Roelof zijn voorkeur voor de felrode trekkers overgehouden.

Opleiding Na de basisschool deed Roelof de opleiding voertuigtechniek aan de lts Daarna volgde een agrarische opleiding aan de middelbare landbouwschool in Drachten. Na het behalen van zijn diploma werkte hij een aantal jaren bij een uitzendbureau. Dat betekende uiteenlopende baantjes in verschillende branches. Wat later werkte hij twee jaar bij de rijwielfabriek Rivel, destijds gevestigd in zijn huidige woonplaats. Dat was het voorportaal voor een vaste baan bij zijn huidige werkgever. Ruim zeventien jaar werkt Roelof nu bij Metaal plus in Oosterzee. Zijn specialiteit is lassen en robotoperator. Door praktijkervaring en een opleiding bij het Centrum Vakopleiding in Leeuwarden haalde hij de benodigde diploma`s. Het bedrijf produceert heftruckcabines voor Mitsubishi Caterpillar Forklift Europe. Opdrachtgever is Rocla, een bedrijf dat nu nog in Almere is gevestigd. Maar sinds dit voorjaar maakt Rocla in de Finse hoofdvestiging de elektrische magazijn- en vorkheftrucks. De productie in Almere wordt overgeheveld naar de hoofdvestiging en wat dat voor gevolgen heeft voor de bouw van de cabines in Oosterzee, is nog even afwachten. Naast het produceren van de heftruckcabines maakt Metaal plus ook persschotten voor de vuilniswagens van Geesinknorba. Verder maken ze deurstangen voor lijnbussen.

Deze deurstangen gaan de hele wereld over. Naast het produceren van al deze artikelen doen ze ook aan poedercoating. Werden de cabines eerst in één kleur gecoat, nu kunnen meerdere kleuren aangebracht worden.

8

Verzamelen “Hoe ben je er toegekomen om miniaturen te gaan verzamelen?”, zo vroeg ik hem. Dat zijn trekkerervaring in zijn jeugd ermee te maken heeft, is wel duidelijk. Dat hij is opgegroeid met McCormick is in zijn verzameling terug te vinden. De rode International kleur heeft duidelijk de overhand. Maar daarnaast zijn er vele modellen van andere merken in de collectie in zijn hobbykamer opgenomen. Roelof heeft een zeer gevarieerde collectie in diverse schalen opgebouwd. Ondanks zijn voorliefde voor International is hij geen echte merkfanaat die wars is van andere merken. Zo zien we enkele modellen in de schalen 1/43 en zelfs 1/64. Dat waren de modelletjes waar hij zo rond 2002 mee is begonnen. Die trekkertjes vond hij wel leuk. Toch kreeg de interesse voor de grotere en meer gedetailleerde modellen steeds meer de overhand.

In 2007 werd hij lid van zoals hij het zelf zegt “Agritoy.” Een veel voorkomend misverstand; de naam van het clubblad wordt vaak verward met de naam L.C.N. van de vereniging.

Zijn collectie omvat inmiddels zo rond de 300 modellen, overwegend tractoren. Die vindt hij het mooist. Er is een aantal werktuigen en machines, hoewel die zwaar in de minderheid zijn. Met die modellen heeft hij niet zoveel. Maar uitzonderingen bevestigen ook hier weer de regel.

De giertanks en dan met name de modellen van Veenhuis, vindt Roelof wel heel erg mooi. Daarvan staan er dan ook enkele, zowel aangepaste als niet aangepaste exemplaren, op de plank, met daarnaast de Vervaet Hydro trike in 1/32. Het is een streven van hem om zoveel mogelijk series als bijvoorbeeld de beursmodellen van de L.C.N. en alle uitgaven van het Amerikaanse Toys Farmer, compleet te krijgen en -wat soms moeilijker is- up-to-date te houden. Door het steeds weer uitbrengen van nieuwe modellen is dat wel eens een probleem. De meeste miniaturen koopt hij op de beurzen in Beilen en Zwolle. Modellen die daar niet meer te koop zijn probeert hij via Marktplaats alsnog in zijn bezit te krijgen. Dat gaat vrijwel altijd goed. Een paar keer was het echter wat problematisch. De verpakking liet te wensen over en had de nodige schade aan het model aangericht. En ja wat dan?

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Roelof in zijn hobbykamer International 724 in 1/32 met cultivator International 4366 turbo in 1/32 van Ertl Kirovets K 700 A van Schuco in 1 /32 International T 340 1/16 Case International 600 Quadtrac in 1/32 van UH International 3588 van Ertl Steiger Tiger KP 525 in 1/32 van Ertl Agritoy 3 - augustus 2014 - 59

Op bezoek bij 10

9

12

11

14

13

15

17 16

60 - Agritoy 3 - augustus 2014

19 18

20

De collectie Zoals eerder al aangegeven wil hij graag series compleet maken en houden. Bij een aantal merken is dat hem aardig gelukt. Zo heeft hij vrijwel de hele serie beursmodellen uitgebracht door de L.C.N. compleet. Daarnaast staat er een mooi rijtje MB-Tracs. Een kleinere serie Schlüter modellen maken ook deel uit van de collectie. Verder een vrij groot aantal miniaturen van Toy Farmer en natuurlijk niet te vergeten een mooie serie McCormick International modellen met een exemplaar van Wagenhof models. Daarnaast de International 724 met daarachter een mooie cultivator. Het model in 1/32 is enigszins aangepast. Ook de International 4366 turbo kniktrekker, met zijn zescilindermotor van 225 pk is een leuk model. Het is uitgegeven in 1/32 door Ertl. Een opvallend model is de International 3588, ook wel ‘Snoopy’ genoemd. Deze aparte kniktrekker heeft de cabine op het achterste deel en een naar voren schuivende motorkap. Dat is gemakkelijk voor het onderhoud. De trekker heeft 16 versnellingen en een zescilinder motor met een vermogen van 134 pk. De 3588 is eveneens van Ertl en in 1/32 uitgebracht. Ook mag een rupstractor natuurlijk niet ontbreken. Het is een International T 340 in 1/16 en ook van Ertl. De Case 600 Quadtrac is eveneens een apart model met zijn vier rupsbanden. Naast de IH tractoren zijn er ook andere exemplaren te bewonderen. Wat te denken van de Tiger 525 in 1/32 van Ertl? Ook een leuk model is die van een uit Rusland afkomstige trekker, de Kirovets K 700 A. Deze is in 1/32 uitgegeven door Schuco.

Een JCB 8250 V-tronic is een verbouwde Siku uitgave. Ook de White 2-135 Wide Front End (WFE) is aangepast. Het is een First Edition die door de eigenaar is voorzien van dubbellucht. De geschiedenis van White als trekkerfabrikant begint pas in 1960. In dat jaar neemt White Motor Compagnie de uit 1929 stammende Oliver fabriek over. In 1962

volgt de overname van trekkerfabrikant Cockshutt en een paar jaar later werd Minneapolis Moline overgenomen. Daarna vindt er een herstructurering plaats met als eindpunt ‘White Farm Equipment’. Het type 2-135 White Field Boss kwam begin zeventiger jaren op de markt. Hij had een zescilinder motor met een vermogen van 139 pk.

Mooi is de County Super 4 van UH. Bij de County tractoren werd de vooras onder de zware standaard Fordson trekkers vandaan gehaald.

Ze werden vervangen door een as met banden van gelijke grootte als de achterwielen. Door deze zware vooras kwam de gewichtsverdeling veel gunstiger te liggen voor zwaar trekwerk. Door de betrekkelijk smalle spoorbreedte hadden ze wel een grote draaicirkel.

Een bijzondere trekker was ook de MB-trac. Het was in de jaren zeventig een geheel nieuw product uit de Mercedes fabriek in Gaggenau.

Tijdens de werktuigdagen in Liempde in 1973 werd deze systeemtrekker aan het publiek getoond. De trekker had aandrijving op alle vier de wielen. De bediening in de midden op de trekker geplaatste cabine was op sommige modellen draaibaar. Het stuur kon worden losgekoppeld en naar de andere rijrichting worden meegenomen. Ook de stoel was binnen enkele seconden 180° draaibaar. Dat bood de mogelijkheid om vooruitkijkend, achteruit te rijden. Ondanks deze mogelijkheden werd het geen succes. De productie werd in 1991 beëindigd.

Tot slot, bij een liefhebber van het zware materiaal mag natuurlijk een model van een CAT 95E en een Claas Challenger 85E niet ontbreken.

Overige hobby’s Voor andere hobby`s heeft Roelof weinig tijd. Het beperkt zich tot het af en toe wat helpen van zijn vader. Die restaureert Miedema landbouwwagens zowel voor de eigen verzameling als voor vrienden, familie en kennissen. Vader heeft ook een oude Deutz tractor. Om toerbeurten rijden ze jaarlijks met de Deutz en een Miedema wagen mee in de oldtimer optocht op het ’Flaeijelfeest’ in Nieuwehorne. Ook is hij lid van het miniaturenforum. Af en toe plaats hij daarop filmpjes van bouw- en verbouwprojecten.

Als laatste wil ik Roelof en Anita bedanken voor door hen beschikbaar gestelde tijd en de gezellige hobbyuurtjes.

Leen de Vos 9.

10.

11.

12.

13.

14.

Een verbouwde JCB 8250 V-tronic White Field Boss 2-135 First Edition 1/32 County Super 4 van UH in 1/16 Vervaet Hydro trike in 1/32 MB-trac 1600 turbo van weise-toys Het beroemde ‘Eicher-Rad’ ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van deze fabrikant 15. CAT 95E 1/32 van Norscot 16. John Deere 7500 hakselaar in 1/32 van Ertl 17. Claas Challenger 85E van Norscot 18. Claas Jaquar 960, een verbouwd Siku model 19. Steyr CVT 6230 in 1/32 van Siku 20. Schlüter 2500 VL van Schuco Agritoy 3 - augustus 2014 - 61

seizoensmachines

n e t s g o o , n ie a a m , n ie Ploegen, zaa s n e g a w p a a r p O : Dit seizoen

nde behandeld zijn, is de volge en ing er ev afl e er rd ee in s die ezet. en harken met de machine gen wordt hiervoor veel ing wa ap ra op De Na het maaien, schudden . as gr e gd nenhalen van het gedroo stap in bewerken het bin

In 1960 wordt de opraapwagen voor het eerst voorgesteld op de DLG tentoonstelling in Keulen. De ‘Hamster’ opraapwagen is ontworpen door de Duitse landbouwer Ernst Weichel en hij vraagt patent aan voor zijn uitvinding van de wagen die een combinatie is van een laad- en loswagen met als kenmerken een trommelpick-up en stuwmechanisme als invoer waarbij het gewas ook enigszins samengeperst wordt. Het gewas wordt daarbij van onderen in een met planken gesloten laadruimte getransporteerd die d.m.v. een bodemketting gevuld en ook gelost kan worden via een opklapbare achterwand.

1

Britains 1/32 opraapdoseeerwagen Pöttinger Erntewagen 1

Tim 1/32 Pöttinger Profi opraapdoseerwagen

Tot dusver bestond de mechanische mogelijkheid van voederwinning naast de opraappers en veldhakselaar uit de wielaangedreven hooilader waarbij met de hand het gewas op de aangekoppelde wagen verdeeld moest worden. De ladewagen wordt een succes en Weichel kan de gevraagde aantallen niet zelf produceren. Onder andere Hagedorn bouwt de opraapwagen ‘System Weichel’ in licentie.

Bruder 1/16 Krone Turbo 5000 in de uitvoeringen geel/rood en groen/crème Pöttinger Jumbo 6600 Profiline opraapdoseerwagen

Gama 1/28 Claas opraapwagen opraapwagen rood/wit

Preiser 1/87 Ook andere fabrikanten zien het succes van de opraapwagen en bouwen deze machine volgens het ‘System Weichel’ of met een eigen ontworpen invoersysteem. De opraapwagen wordt de daarop volgende jaren door diverse fabrikanten steeds verbeterd door o.a. snijmessen in de invoer waardoor het verdelen van het voedergewas makkelijker wordt, en de komst van de opraapdoseerwagen met verdeelwalsen. De huidige opraap(doseer)wagens zijn uitgevoerd met een invoersystemen met gestuurde tandarmen of een rotorinvoer zoals meest toegepast bij de grotere wagens. Naast de opraapsnijwagens, opraapdoseerwagens is de dubbeldoelwagen er als combinatie van de opraap- en silagewagen. De meest bekende modellen in miniatuur zijn:

62 - Agritoy 3 - augustus 2014

Landsberg opraapwagen

Schuco 1/32

Universal Hobbies 1/32 Deutz Fahr K 7.39 opraapwagen Vicon K 7.39 opraapwagen Schuitemaker Rapide 125 dubbeldoelwagen Schuitemaker Rapide 125 uitvoering 25 Years, gelimiteerd Claas Quantum 6800 S opraapdoseerwagen

Wiking 1/32 Krone ZX 450 GL dubbeldoelwagen Strautmann Tera-Vitesse CFS 5201 DO opraapdoseerwagen

Claas Cargos 9500 dubbeldoelwagen

Wiking 1/87

Schuco 1/87

opraapwagen Pöttinger Jumbo

Krone ZX 550 GD opraapdoseerwagen

Siku 1/32 Deutz-Fahr E570 opraapdoseerwagen (rood) Deutz-Fahr FE 570 opraapdoseerwagen (groen) Claas opraapdoseerwagen opraapdoseerwagenwagen geel/groen Claas Cargos 9500 dubbeldoelwagen Pöttinger Jumbo opraapdoseerwagen

Siku 1/87 Quantum 5700S opraapdoseerwagen

Wiking 1/160 Pöttinger Jumbo Om het kuilgras egaal aan de bult te krijgen, wordt gebruikt gemaakt van:

Kuilverdelers Holaras Jumbo (2 uitvoeringen, met en zonder grasvork) Bevro Collections Diverse voorladers en verreikers hebben o.a. een silagevork als aanbouwdeel, o.a. Britains Albert Jan Kamphuis

2

3

4 5

6

7

8

9

10

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Deutz-Fahr FE 570 van Siku De voorloper van de FE 570 is de rode E 570 Van Wiking is deze Pöttinger Jumbo in schaal 1/87 Pöttinger Profi opraapdoseerwagen van Tim Diverse miniatuurfabrikanten als Siku, Bruder, Wiking en Britains hebben of hadden een model van een Pöttinger opraapwagen in het programma. De Pöttinger Europrofi 3 werd door Tim als, schaalmodel uitgebracht. Op de folder van de Siloprofi / Europrofi is de Europrofi3 afgebeeld.

Folder van de Krone ZX 40 en 45 dubbeldoelwagens uit 2004 Krone ZX 450 GL van Wiking Strautmann Tera-Vitesse drie-asser Bruder maakte een model van de Krone Turbo 5000 opraapdoseerwagen. Deze folder van de Turbo 5000 is uit het jaar 1991.

Folder van de Strautmann Ladeblitz opraapwagens uit 1964 Agritoy 3 - augustus 2014 - 63

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

64 - Agritoy 3 - augustus 2014

23

24

25

26

11. Opraapdoseerwagens als de Strautmann LBF werden ook vaak ingezet voor zomerstalvoedering, zoals hier afgebeeld in combinatie met een frontmaaier. De folder van de LBF 313 en LBF 801 opraapdoseerwagens is uit het jaar 1983.

12. Hagedorn was één van de fabrikanten die onder licentie opraapwagens fabriceerde volgens het ‘System Weichel’.

De folder van de de Mammut serie is uit 1985.

13. Fahr bouwde de opraapwagens niet volgens het ‘Systeem Weichel’, in plaats van een stuwmechanisme werd een kettingtransporteur als invoersysteem gebruikt.

Bij de eerste serie wagens is de invoer afneembaar, en de wagen is ook inzetbaar als zelflossende wagen of stalmeststrooier. De folder van de Fahr WE 300L is uit 1964.

14. Miedema bouwde jarenlang opraap(doseer)wagens. De folder van de L(T) 25 en LT 32 is uit de jaren tachtig.

15. Kemper bouwde vanaf begin jaren zestig opraapwagens, de folder van de Kemper Ladomat opraapwagens is van eind jaren zestig.

16. Taarup introduceerde de rotor-snijwagen voorzien van snij-persrotor en 74 messen. De snijlengte kan ingesteld worden vanaf 2 cm. Folder van de Taarup 1030 uit de jaren tachtig.

17. Folder van de Mengele Garant opraapwagens uit 2005. Na de samenwerking en latere overname van Mengele Agrartechnik kwamen de Mengele machines in rode kleur in het Lely leveringsprogramma. De Garant opraapwagens zijn nu als Tigo S onderdeel van het Lely leveringsprogramma.

18. Ter gelegenheid van ’25 Years Rapide’ bracht Schuitemaker dit ‘boekje’ uit met daarin een overzicht van de ontwikkeling van de Rapide van 1986 tot 2011 19. Schuitemaker bouwde vanaf midden jaren negentig een aantal jaren enkele modellen van de Rapide voor Deutz-Fahr in de kleuren van deze fabrikant. Folder van de K/FE 8 serie is uit 1996.

20. Folder van Veenhuis Combi dubbeldoelwagens uit 2005 21. Folder van de Claas Cargos dubbeldoelwagen uit 2010 22. Ook ter gelegenheid van ’25 Years Rapide’ kwam de Schuitemaker Rapide 125 in zilverkleurige uitvoering uit. Deze uitvoering was de basis voor de verbouwde Deutz-Fahr FE 8.51 op de foto. In werkelijkheid was de FE 8.51 gebaseerd op een eerder model, de Rapide 125.

23. Deutz-Fahr K 7.39 van Universal Hobbies 24. De Schuitemaker Rapide 125 van Universal Hobbies 25. De Vicon K 7.39 is technisch gelijk aan de Deutz-Fahr K 7.39 26. Holaras Jumbo kuilverdeler van Bevro Agritoy 3 - augustus 2014 - 65

1

INTERVIEW

Piet van Eck

MODELBOUW, DAT WAS

ER 25 JAAR GELEDEN OO

Tegenwoordig is er veel moois te koop op landbouwminiaturengebied en dat zijn haast allemaal supergedetailleerde modellen. Voor de jongere verzamelaars vanzel fsprekend, maar niet voor de veteranen onder ons, die weten wel beter. 25 jaar geleden wa ren de miniaturen heel sober uitgevoerd. Die van Britains zagen er naar mijn mening wel wat beter uit dan wat Siku op de markt bracht, die wa ren erg ‘basic’.

Toch waren we er best tevred en mee en keken reikhalzend uit naar de nieuw e modellen.

Dat waren er toen maar een kle in aantal per jaar, ongeveer de hoeveelheid die nu in een paar weken uitkomt. Omdat die modellen zo sober uitgevoerd waren, had je toen ook al verzamelaars die daar geen gen oegen mee namen en zelf aan de slag gin gen.

66 - Agritoy 3 - augustus 2014

K AL!

2

3

4

5

6 Een van die mannen was Piet van Eck uit Wijk bij Duurstede. Hij groeide op tussen de boeren en trekkers. Een paar boerderijen verder woonde een loonwerker, daar was Piet dus veel te vinden en heeft hij ook nog eens 12 jaar gewerkt. Hij heeft er met vele merken trekkers gewerkt, tot er in 1978 een nieuwe Fendt 105 LS kwam. Daar heeft hij 10 jaar met veel plezier mee gereden. Vandaar de klik die hij met Fendt heeft.

Verzamelen doet Piet al vanaf zijn kinderjaren. Door klusjes te doen en wat geld te sparen werden de eerste modellen gekocht. In 1978 werd begonnen met het sparen van Fendt modellen, maar daar was niet zoveel van te koop. Toen werd het wat rustiger met verzamelen, tot er in Wageningen een miniaturenbeurs gehouden werd, de eerste L.C.N.beurs en hij daar mooie dingen zag staan. Alleen van zijn geliefde merk was er niet veel te koop! Echter in een showvitrine stond een Fendt werktuigdrager, verbouwd door Henri Walker en dat vond Piet wel interessant. Hij dacht zo van wat hij kan, kan ik ook, maar daar kwam toen nog niks van terecht, hij was te druk op het loonbedrijf. Tot hij in december 1989 een zwaar ongeluk kreeg en 5 maanden thuis kwam te zitten en zich vreselijk begon te vervelen. Toen kwam het idee om zelf een Fendt werktuigdrager te maken weer opzetten. Hij had pas een Fendt 308 LS van Siku gekregen en die toen maar eens doormidden gezaagd, dat vond zijn vrouw toen niet zo leuk! Dat was de basis voor zijn eerste Fendt GTA, maar wat gebruik je daar zoal voor? Een kleine opsomming: een stuk van het chassis werd gemaakt van ijzer (uit de vergrendeling van een garagedeur), de motorkap was van karton en een zwaailamp van een lucifer. Na een weekje knutselen had Piet hem af en was apetrots op zijn eigen gemaakte model. Maar wat moest hij gaan doen nu die klaar was? Dan maar met een volgend project beginnen. Dat werd een Fendt 204 V fruitteelt trekker die zijn neef toen had gekocht. Hij kocht wederom een Siku Fendt 308 LS en die werd helemaal gesloopt om daarna opgebouwd te worden. In die tijd rookte de vader van Piet nog sigaren, dus een metalen sigarendoosje werd meegenomen en werd de motorkap voor de Fendt. De veiligheidsbeugel werd gemaakt van 3 mm lasdraad, evenals de assen. Met wat spijkertjes werden de versnellingspoken gemaakt en na het spuiten was het model een paar weken later klaar. De verveling begon snel weer toe te slaan, maar gelukkig mocht hij weer aan het werk en dus de hobby kwam op de achtergrond.

7 Een jaar later kwam Piet in contact met Marc Wols uit Molenhoek en die stimuleerde Piet om van aluminium onderdelen te maken.

Het derde project werd een Fendt Agrobil S, de zelfrijdende opraapwagen die Fendt ooit heeft geproduceerd. Samen met Marc heeft hij er een aantal gebouwd met de volgende onderdelen; het chassis was afkomstig van de Mengele opraapwagen van Siku, het motorblok was gemaakt van aluminium, de cabine was eerst van metaal, maar later werd daarvoor de cabine van de MB Trac van Siku gebruikt. De graspick-up was ooit een ronde wegwerpaansteker en de invoer was eerder de strooiwals van een meststrooier. De spiegels werden gemaakt van karton en nietjes en de versnellingspook van spijkertjes. Op advies van Frits van Manen is Piet toen lid van de L.C.N. geworden en zorgde Frits op zijn beurt dat Piet een showvitrine en verkooptafel kreeg op de beurs in Dronten. Piet had zoiets van “dat wordt toch niks”, maar het ging toen wel door en hij heeft er nooit spijt van gehad. Toen begon het feest pas echt. Er bleken meer mensen te zijn die Fendt verzamelden en ook wel naar verbouwde modellen op zoek waren. Al gauw stonden er mensen voor de tafel die ook van die modellen wilden hebben. Zo kwamen er door de jaren heen in Dronten steeds meer verbouwde Fendt en Claas modellen in allerlei uitvoeringen. Het was soms wel een drukte aan de verkooptafel, maar ook een mooie tijd daar in Dronten en later in Zwolle. Zo kwam Piet in contact met andere verzamelaars en modelbouwers zoals Job van Harn, Freek van Middendorp, Elco Strik en Emil Karnok. De tijd stond niet stil en de materialen werden steeds beter en je kon toen al meer complete onderdelen en stickers kopen bij Henri Walker. Maar veel onderdelen werden zelf gemaakt.

1.

2.

3.

4.

Piet druk bezig met een spuitklus Fendt 204 V in fruitteeltuitvoering Een Fendt 514 van Cursor nadat die door Piet onderhanden is genomen De Fendt Agrobil zelfrijdende opraapwagen was bedoeld voor de bergboeren in de Alpen 5. Deze Farmer 411 kreeg o.a. nieuwe banden 6. Bij ons is de Agrobil onbekend 7. Piet bouwde verschillende Fendt ‘Geräteträgers’, links de 365 GTA en rechts een latere 380 Agritoy 3 - augustus 2014 - 67

8 9

10

11

12

13 14 15

16

18

17

68 - Agritoy 3 - augustus 2014

19

21

20

22

23

Dat de onderdelen soms uit onverwachte hoek komen, bewijst Piet.

Het rode dopje van de buisjes zwart/wit-poeder (soort salmiak) is jaren gebruikt als eindaandrijving op voorassen. Strijkkralen werden aangewend voor het opvullen van de dubbellucht en het maken van luchtfilters en olie/brandstoffilters. Piets vrouw zei altijd tegen de kinderen: “Niks weggooien, eerst aan papa vragen of die het niet kan gebruiken.”

Het maken van hydrauliekventielen was ook geen probleem. Gewoon even graaien in de doos MiniSteck van zoonlief! Menig modelbouwer heeft zich afgevraagd waar Piet die ventielen van maakte en dat vroegen ze ook wel eens. Maar dan zei Piet altijd: “Dat is het geheim van de smid”. Later heeft hij wel verteld hoe hij dat echt deed en dan moesten ze er wel om lachen. Zo zie je maar dat zeker in de beginperiode, maar ook later veel gebruik werd gemaakt van bestaande zaken of ‘rommel’.

Een kleine opsomming wat er zoal door Piet gebruikt werd en wat hij er van maakte; van stukjes aluminium ontstonden motorblokken voor de GTA’s, eindaandrijvingen, uitlaten en brandstof tanks. Van MiniSteck o.a. hydrauliekventielen, richtingaanwijzers en breedtelichten. Van grote nieten werden spiegelsteunen, antennes, spatbordsteunen en cabinetrapjes gemaakt. Polystyreen pijpjes werden gebruikt voor aftakkassen, uitlaten, als afstandhouders voor velgen en als eindaandrijving.

Polystyreen plaat werd gebruikt voor o.a. de spatborden, cabines en spuittanks. Lasdraad van 3 mm werd gebruikt om nieuwe assen voor de trekkers van te maken en voor de aandrijfassen van de 4WD’s. Spijkers

in verschillende maten gingen dienst doen als versnellingspook, tankdop, pedalen en verlichtingsstekkers.

Met de komst van de modellen uit China zijn de bouwactiviteiten van Piet bijna tot nul teruggelopen. Maar hij geeft toe dat het soms toch wel weer begint te kriebelen om zelf weer aan de slag te gaan, dus wie weet staat er wel weer wat moois op zijn tafel of in de vitrine op de beurs in Zwolle van 2014.

Jan van der Zijden 8. Een Fendt 309 Ci met voorlader 9. De GTA van Piet kreeg net als de echte een pendelende vooras 10. Het aangepaste interieur met pedalen, hendels en bedieningspaneel 11. De Fendt 410 werd op Terra banden gezet 12. De 926 Vario kreeg dubbellucht, een fronthef en -aftakas en spiegels 13. Net als de andere modellen kreeg deze Fendt beter passende banden 14. Naast de cabine kwam een zelfgebouwde brandstoftank 15. Spiegels en hydrauliekaansluitingen maken het model compleet 16. Het hydrauliekblok is gemaakt van MiniSteck 17. De 209 Vario met toegevoegde pedalen, hendels, antenne en zwaailichten 18. 380 GTA uit de jaren ’80 met de hoekige cabine 19. Deze pers werd aangepast naar een Fendt 1290 S 20. Zowel het origineel als het model van Piet van de Vario spuittrekker zijn uniek 21. Deze GTA met Rau spuitopbouw is gangbaarder 22. Deze 828 EVO’s hebben het productiestadium nooit bereikt 23. Ook Claas hakselaars gingen bij Piet ‘onder het mes’ Agritoy 3 - augustus 2014 - 69

gelijk kijk en ver

1

E R E E D N H JO 350 Britains 3

2

70 - Agritoy 3 - augustus 2014

al behoorlijk gt Britains een aant De laatste jaren bren imers uit de uit, ook van youngt n le el od m e rd ee ill n Ford, gedeta ig zoals trekkers va nt ge ne en tig ch ta , jaren zeventig verschenen er rnational. Onlangs te In se Ca en l na io 50, 3350 Internat ers uit die tijd: de 30 kk tre e er De hn Jo ook een aantal de 3350. In 1986 rgelijk bekijken we ve en jk Ki ze de In .

Mannheim en 3650 s opvolger van de in al kt ar m de op ie SG2 komt de 50-ser deze trekkers is de or vo nd ke er nm Ke . d werd op gebouwde 40-serie erie geĂŻntroduceer -s 40 de n va de tij n naf cabine die te SG2 is leverbaar va De s. er kk tre e er lagere MC1 de Europese John De een eenvoudiger en t as na n le el od rm de viercilinde rbaar was. De de driecilinders leve op e di , ne bi ca 2) CC SG2. De (later ard voorzien van de da an st n zij n le el od zescilinderm 40, 3140 en 3640 opvolgers van de 30 de n zij 50 36 en 50 33 3050, SG2 cabine. oerd waren met de die vanaf 1981 uitgev

3

De 50-serie (zoals in Nederland leverbaar) bestond uit de modellen 1850 t/m 4850 met motorvermogens van 56 t/m 215 pk, onderverdeeld in de driecilindermodellen 1850 en 1950, viercilinders 2250 t/m 2850 (62 t/m 86 pk) en de zescilinders 3050, 3350 en 3650 (92, 100 en 114 pk). De 1850 t/m 3650 werden gebouwd in Mannheim, Duitsland. De 50-serie bestaat verder uit de in de fabriek in Amerikaanse fabriek in Waterloo gebouwde modellen 4050 t/m 4850 (128 t/m 215 pk). Daarnaast zijn er 3 modellen kniktrekkers, de 8450, 8650 en 8850 (220 t/m 353 pk). De 4050 t/m 4850 werden in 1988 opgevolgd door de 4055 t/m 4955 en waren dus naast de 1850 t/m 3650 leverbaar.

In 1993 wordt de 50-serie grotendeels opgevolgd door de 6000 serie, wat motorvermogen betreft heeft de 3350 geen directe opvolger en valt net onder de 110 pk sterke 6600, die feitelijk de 3650 opvolgt. In 1995 wordt de 6000 serie uitgebreid met de 6506, een zescilinder met 105 pk.

Het miniatuurmodel Bij het nameten blijkt het model wat afmetingen betreft goed ‘op schaal’ te zijn. De wielbasis, hoogte en breedte komen vrijwel overeen met een twee-en-dertigste deel van de afmetingen uit de folder. De banden komen in schaal overeen met de in de Nederlandstalige folder als standaardmaten vermelde 13.6R28 en 18.4R38 voor- en achterbanden. Het model is goed gedetailleerd; motordetails, verlichting, logo’s en opschriften (o.a. ‘Power Synchron’) maar ook diverse waarschu-

wingsstickers zijn mooi aangebracht. De cabine is voorzien van glas, en in de cabine zijn alle hendels inclusief kleuren aangebracht.

Dat het in de basis om een speelgoedtrekker gaat, is te zien aan o.a. de vrij grove bevestiging van de voorspatboden en niet te openen cabinedeuren en –ruiten. Ook de hendels in de cabine zijn wat ‘grof’ uitgevoerd, en de achterhef is een ‘standaardhef’ voor de bevestiging van diverse Britains (maar ook o.a. Siku) werktuigen.

De voor John Deere specifieke aangedreven vooras waarbij de wielen bij het sturen een aantal graden kantelen (de zogenaamde casterhoek) om korter draaien mogelijk te maken, is niet op het model aanwezig.

Bij het model draait bij sturen van de voorwielen het stuurwiel mee.

Andersom, draaien aan het stuurwiel, is niet mogelijk, omdat de cabine gesloten is. Het voorfilter van het luchtfilter op de motorkap is niet standaard, maar vergeleken met diverse foto’s van een 3350 wel goed in verhouding met de werkelijkheid. Maar terugkomend op de detaillering: ondanks genoemde punten is het een heel goed op de 1/1 trekker gelijkend miniatuur. De Britains John Deere past dan ook zeker in een verzameling naast miniaturen van andere fabrikanten.

1. Het onderwerp van deze Kijk en vergelijk 2. De bevestiging van de voorspatboden is stevig, maar daardoor minder gedetailleerd 3. Details in de cabine

Agritoy 3 - augustus 2014 - 71

gelijk kijk en ver

4

6

5

7

Wat prijs-kwaliteit betreft is dit model zeker een goede koop. Welke van de 3 miniaturen te kiezen is natuurlijk een kwestie van smaak, een tweewiel- of vierwielaangedreven model, of juist een bepaald typenummer. Zelfs met de aanschaf van alle drie de 50-serie modellen heb je de (John Deere) verzameling voor een redelijke prijs aangevuld.

Albert Jan Kamphuis 4. De Britains past goed in een verzameling naast miniaturen van andere fabrikanten 5. Folder van de John Deere 3350 uit 1986 6. Afbeelding uit de folder van het cabine interieur 7. Folder van de John Deere 50-serie uit 1986 72 - Agritoy 3 - augustus 2014

Agritoy 3 - augustus 2014 - 73

1

met INTERVIEW

Roelof Legendal bi jn a 2 5 ja ar li d va n de L.

C. N .

om t uiteraard erg belangrijk In ons jubileumjaar is he n zilveren leden. Zilveren aandacht te besteden aa veren h gezien- vaak ook al zil leden hebben -theoretisc met f maar weinig van te zien haren, al is daar bij Roelo , t in het Friese Damwoude zijn 48 jaren. Roelof woon kinderen. Als ĂŠĂŠn van de samen met zijn vrouw en reid om zijn verhaal te eerste leden is Roelof be 3000 leden van de L.C.N. vertellen aan de andere 2 3

4 74 - Agritoy 3 - augustus 2014

5

6

Hoornsterzwaag is de plek waar Roelof in 1966 is geboren, een dorpje in de buurt van Heerenveen. Op de boerderij van zijn ouders genoot Roelof van een onbezorgde jeugd. Natuurlijk groeide hij op tussen de weilanden en de koeien. Het agrarisch bloed stroomde steeds steviger door zijn aderen en op een bepaald moment besloten vader en zoon Legendal om samen in maatschap te gaan. In 1980 was er een ligboxenstal gebouwd met een 2 x 5 visgraat melkstal en op het bedrijf was werk voor twee. Hard werken en daarnaast werd wat loonwerk gedaan voor de plaatselijke loonwerker. Roelof was naast het werk op de boerderij ook vaak bij het loonbedrijf en zo werden de dagen behoorlijk gevuld. Roelof is sowieso niet iemand die graag stil zit, maar daarover straks meer.

Het boerenbloed was echter niet zo heftig dat Roelof het aandurfde om het bedrijf over te nemen en de maatschap werd weer ontbonden. Het is een hele verantwoordelijkheid en met de toen al dreigende regelgeving (begin jaren ‘90) was het een heel karwei om goed te kunnen boeren op 28 bunder land.

Het werken met de trekker, een Same Minitauro 60 en de machines was natuurlijk prachtig. Doordat de Cebeco in de buurt zat, was het vanzelfsprekend dat er een Same op het bedrijf kwam. Maar de nieuwe Valmet dealer in de regio werd de latere leverancier van een Valmet 505 en een Zetor 8540. Die kon toen prijstechnisch beter meekomen. Mede omdat Cebeco vertrok uit de regio kwamen er andere merken op het erf van de familie Legendal. Echt dealervast is men nooit geweest in Hoornsterzwaag en omgeving. Want het was maar net waar de beste deal kon worden gemaakt voor een schudder, hark of opraapwagen.

7

In 1998 is de ouderlijke boerderij verkocht en sinds die tijd werkt Roelof bij de Agrarische Bedrijfsverzorging (AB Fryslân) als boerenhulp.

Roelof geeft aan: “Het is een baan met veel uitdaging, want ’s morgens weet je soms nog niet waar je ’s avonds moet melken. Natuurlijk kan het ook erg zwaar zijn om op een bedrijf te komen waar de boer erg ziek is of plotseling is komen te overlijden.” Op het moment van het interview molk Roelof één keer per dag bij een boer waarvan de vrouw erg ziek was. Het is soms ook mooi om een tijd op een bedrijf werkzaam te zijn, want door zijn inzet kan het bedrijf doorgaan. “Ik ben de redder in de nood en dan is het erg dankbaar werken.”

Uiteraard zijn er ook andere klussen, want op het erf stond de aardappelselectiewagen al klaar om aan de slag te gaan. “Dan ben ik zo zes tot acht weken aan de slag om aardappels te selecteren. Erg leuk om te doen, maar wel erg weersafhankelijk. Soms is het te warm, dan weer te nat, maar ik mag niet klagen. Daarnaast werk ik ook drie maanden voor de BLGG om grondmonsters te nemen.”

Een baan met veel variatie dus en daar moet je wel tegen kunnen, geeft Roelof aan. In zijn vrije tijd mag Roelof graag lopen en de dag na het interview liep hij de laatste etappe van de Elfstedentocht van Dokkum naar Leeuwarden.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Roelof met zijn favoriete model de Same Leone 70 De Same Minitauro zoals hij op het bedrijf was van de familie Legendal In de verzameling veel oranje zoals deze Same Galaxy van Ros 1/25 Same 240 DT van UH 1/43. De Same mat hoort ook bij de verzameling.

Same Galaxy, Same Buffalo 130 en de Same Trident 130 van Yaxon 1/43 BM Volvo 350 van Autodrome 1/32 Houten trekker uit Cuba als cadeau van een buurman Agritoy 3 - augustus 2014 - 75

INTERVIEW

8

9

10

12 11

13

14

15

76 - Agritoy 3 - augustus 2014

In 1986 begon Roelof met verzamelen, maar als jongen had hij al een uitgebreid Britains loonbedrijf. De Ford 5000 en de MF 135 deden het meeste werk voor de hark en de maaimachine. Een bekend verhaal. Samen met vriendjes werden er na schooltijd heel wat vierkante meters bewerkt. Er werd een nieuwe machine aangeschaft en daar kwam een Same Galaxy 1/25 van Ros bij. Dat was de aanzet voor het verzamelen. Het speelgoed werd van zolder gehaald en de verzameling was een feit. Gelukkig is het niet bij die paar modellen gebleven, want al snel kwam daar van Yaxon de Same Buffalo bij. Roelof bezocht speelgoedwinkels en ook op rommelmarkten was wel wat te vinden. De (bijna) zilveren leden zullen de naam Mopobo uit Warffum nog wel kennen, daar werden ook regelmatig modellen weggehaald, want die had meer keuze dan alleen Britains. Zo groeide Roelof langzaam in het verzamelen.

In juli 1989 was de eerste landbouwminiaturenbeurs in Wageningen. In de Boerderij stond een advertentie en voor Roelof -hoewel een behoorlijk eind rijden- was dat het moment om daar eens een kijkje te nemen, want voor 1989 was de wereld van verzamelen maar klein. Roelof kwam vier keer per jaar in Joure en leerde Roel de Langen kennen, toen al een icoon op het gebied van landbouwminiaturen. Mede op aanraden van Roel ging Roelof naar Wageningen.

Er ging een wereld voor hem open. Prachtige vitrines met mooie modellen, veel verkopers met ‘onbekende’ modellen en ook nog eens een schitterende locatie om oude machines te bekijken. De eerste beurs was namelijk in het Museum voor Historische Landbouwtechniek, dus de moeite waard.

Roelof kwam daar onder andere in contact met Frits van Manen en Jouke Bokma. Er werd gesproken over het oprichten van een club voor verzamelaars van landbouwminiaturen. En dat leek Roelof ook wel wat. Over het hoe en wat weet Roelof weinig meer. Hij had ergens gelezen dat er een oprichtingsvergadering zou zijn in Wageningen en dat lokte hem wel. En zo trok hij voor de tweede keer in 1989 richting Wageningen en was hij bij de oprichtingsvergadering op 9 december, samen met ongeveer 55 andere verzamelaars. Alles ging in een gemoedelijke sfeer, al weet Roelof zich nog wel te herinneren dat er enige discussie was over de contributie. Alle aanwezigen werden op die zaterdagochtend lid en zo was de vereniging bijna een feit. Onder de leden waren mensen die wel zitting wilden nemen in het bestuur en zo was dan op 9 december 1989 de L.C.N. opgericht.

Voorzitter Heestermans gaf aan dat er wel minstens 1000 verzamelaars van landbouwminiaturen in Nederland moesten zijn.

Het geeft een glimlach op het gezicht van Roelof, want inmiddels zijn er al meer dan 3000 leden. Het lidnummer laat zien dat Roelof al bijna 25 jaar lid is en daar is hij best trots op.

Roelof geeft aan dat hij iemand is die aan de kant staat. Gewoon genieten van wat een ander kan is prachtig, maar zelf heeft hij niet de behoefte om het allemaal naar zijn hand te zetten of vindt dat de structuur van de L.C.N. anders moet. “Ik ben al 25 jaar een tevreden L.C.N.-lid en waarschijnlijk één van de weinige leden van het eerste uur.”

Helaas moeten we Roelof dan teleurstellen, want van de 55 leden van het eerste uur zijn er nog steeds 36 mensen lid. Dat betekent dat de L.C.N. weinig verloop kent van leden.

Gelukkig verzamelen zilveren leden ook en boven heeft Roelof een indrukwekkende verzameling staan van ongeveer 800 modellen in allerlei schalen. Een paar merken vallen op, zo is het merk Same behoorlijk vertegenwoordigd. Roelof is dan ook erg blij dat het clubmodel deze keer een Same Saturno is. De Same Minitauro staat ook op zijn verlanglijst, zowel

als model als in schaal 1/1. Maar beide blijven een droom. Op de vraag of Roelof zelf (ver)bouwt komt het eenvoudige antwoord “nee.” De eerste MF 135 van Britains met Acrobat staat nog in ‘bespeelde’ staat in de vitrine en een Ford 5000 is helemaal opgeknapt door Henri Walker. Ook het merk Volvo/Valmet vult een behoorlijke plek in de verzameling. Zo staan de vijf Britains Valmets in de verschillende kleuren (uitgegeven door Kuiken – Emmeloord) keurig in het gelid, maar ook nieuwere types zoals de Valmets van UH staan er tussen. Eigenlijk moeten alle modellen er ooit een keer komen, maar Roelof verzamelt niet de grote massa. Ieder jaar heeft Roelof een bepaald budget voor de modellen die hij wil aanschaffen. Eind januari had de afschrijving voor de beide clubmodellen al een flinke hap uit het budget genomen. Op = op!

Verder is de L.C.N.-vitrine leuk om te zien. Roelof heeft veel spullen die de leden ooit kregen bij een Agritoy of op een beurs. Zo is de sleutelhanger in onberispelijke staat, verschillende pennen en stickers liggen er bij. De clubmodellen ontbreken ook niet in de verzameling. De Vredo vond hij het minst geslaagde clubmodel, dus toch nog een ‘klein smetje’ op 25 jaar lidmaatschap van de L.C.N., maar dat is natuurlijk voor iedereen persoonlijk.

Het nieuwe beursmodel, de Steyr CVT 6170, vindt hij een goede keuze. Dat het een Siku-model is, doet er niks aan af. “Jammer dat er altijd mensen zijn die daar dan weer zo op afgeven.”

In ieder geval kan Roelof terugkijken op 25 mooie jaren lidmaatschap van de L.C.N. en daar wil hij nog graag 25 jaar bij aanplakken.

Freerk Postmus

Lidnummer Op de lidmaatschapskaart staat behalve naam en adres ook een nummer. Aan de hand van dit nummer is na te gaan wanneer iemand lid is geworden van de L.C.N. Het lidnummer van Roelof Legendal is 1989 12 028. Hij is lid geworden in 1989 in de 12de maand en hij is lid nummer 028. Zo is elk lidnummer opgebouwd en kan iedereen zien hoelang hij of zij al lid is van de L.C.N.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

McCormick 624 van Replicagri 1/32 Uitgebreide verzameling Volvo/Valmet/Valtra De MF 135 is nog in originele staat, Britains 1/32 Ford Major, Britains 1/32. Dit model heeft Roelof van een boer gekregen.

Vader en zoon hadden er mee gespeeld. Roelof werkte er twee jaar en kreeg hem als cadeau. Henri Walker heeft het model gerestaureerd.

IH 845 XL, Replicagri/ACA 2012 in 1/32 Een L.C.N.-vitrine mag natuurlijk niet ontbreken bij een zilveren lid Sleutelhanger, uitgegeven door de L.C.N. tijdens het vijfjarig bestaan De Ford 5000 waar het jaren geleden allemaal mee begon. Britains 1/32

Agritoy 3 - augustus 2014 - 77

s w u e i n Oud

s r e k k e r t e m a S n a v n e r u t a i n i m Same miniaturen en Deze keer gaat het over Same Centauro. dan op de eerste plaats de en van de jaren We spreken over het midd uwe Same typen ’60 als een aantal dan nie met luchtgekoelde op de markt komt. Ze zijn inders in V vorm motoren met staande cil de trekkers zijn de uitgerust. De verschillen lia’ tweecilinder ‘Sametto’ V met 26 pk, ‘Ita ilinder met 45 pk, de met 30 pk, ‘Atlanta’ vierc ‘Leone’ die zo’n 70 ‘Centauro’ met 55 pk en de eft. pk onder de motorkap he

2

Na de ronde vormen van de Same 240, 360, Puledro en Ariete is de gedaanteverwisseling compleet met een rechtlijnige motorkap met een grote V voorop de neus. Er was dus ook werk aan de winkel voor de modelfabrikanten. De import van Same trekkers in Nederland werd eind jaren ’50 door Cebeco in Steenwijk ingeluid met o.a. een Same 240. Een prachtig metalen schaalmodel van de Same 240 in schaal 1/12 werd gelijktijdig in een geringe oplage beschikbaar gesteld voor de kopers van deze tot dan nog vrij onbekende Same trekkers in Nederland. Voor verzamelaars is de 240 van Dugu uit Italië een bijna niet te vinden model. Het koste mij bijna 40 jaar om er een te vinden in een redelijke staat. Hetzelfde geldt voor een model van de Same DA 38DT welk vermoedelijk zo rond 1955 gemaakt is in Italië in schaal 1/12, gewoon nergens te vinden. Bij de introductie van de Same Centauro in 1966 werd door Dugu wederom een Same miniatuur uitgebracht. Bij deze Same Centauro in schaal 1/15 werden motorkap en spatborden in plastic uitgevoerd. Aan de details werd veel aandacht geschonken.

Het model was bestuurbaar en de motorkap scharnierde open waarbij de luchtgekoelde viercilinder V motor met de twee afzonderlijke uitlaatpijpen exact waren nagemaakt.

78 - Agritoy 3 - augustus 2014

1

3

Voor export naar diverse landen en de USA werden Same trekkers een aantal jaren in de groene Oliver kleuren op de markt gebracht. De Nederlandse modelbouwer Hans Sikkema bouwde een paar van die Same Centauro modellen om naar een White Oliver 574. De grille en de bestickering werden aangepast en het bekende Oliver groen en wit maakten het compleet. Zo rond 1970 werd door Co-Ma, een Italiaanse fabrikant, een model van de Same Leone van plastic in schaal 1/12, geïntroduceerd. Polytoys uit Italië kwam in 1978 met Same Leone en Centauro modelletjes in schaal 1/87 uit. Het zijn vrij simpele metalen miniaturen met plastic motorkapjes en wielen die ook bij automodellen toegepast zijn. In de serie trekkerminiaturen van ‘Tracteurs et Monde Agricole’ die helaas in december 2011 gestopt is, zijn ondermeer een Same 240DT, Same 360DT en de DA12 en DA30 Trento uitgegeven, gemaakt door Universal Hobbies uit China. Eerder zijn door Britains, Forma Plast, Polistil, Ros en Yaxon miniaturen gemaakt van diverse Same trekkers in schaal 1/32 en 1/43. Bruder uit Duitsland en Universal Hobbies hebben de meer moderne uitvoeringen van Same trekkers op de markt gebracht. En niet te vergeten, de Same Saturno 80 die dit jaar als L.C.N. clubmodel verschijnt!

Frits van Manen

5

4

7

6

8 9

10

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Same 240 DT van Dugu, een moeilijk te vinden model De Leone 70, plastic model van Co-Ma in 1/12 Same Centauro in schaal 1/15, ook de kleur veranderde Een Centauro werd een White Oliver 574 in 1/15 Polistil modelletjes van Leone en Centauro trekkers Buffalo 130 Forma Plast en van Yaxon Clubmodel L.C.N. 2014, Same Saturno 80 Same 503 in 1/18 uit India Same 360 met ploeg, sculptuur van Country Artist uit Engeland Deze Same Rubin van Bruder kwam alleen uit als promotiemodel in Zwitserland

Agritoy 3 - augustus 2014 - 79

..

eigen.

BOuw je

0 0 3 T T V s i u h n Vee rust verder het nog vakantietijd en kan je in alle is n vele r Voo ’. n… eige je uw ‘Bo Aflevering drie alweer van zien dat er weer s een aantal forums op het internet laat lang dje ron Een .

300 VTT is nhu Vee bouwen aan je we verder met de tank. zijn gegaan. In deze aflevering gaan wen bou het aan s laar ame verz l vee

Aan de slag Hou ook voor deze keer de algemene aanwijzingen in acht; allereerst, gebruik bij het verlijmen van de onderdelen telkens maar kleine beetjes lijm. De onderdelen voor dit project zijn per aflevering verpakt en genummerd van 1 t/m 4. Denk erom dat sommige samengestelde onderdelen hierin weer apart zijn verpakt zodat ze overzichtelijk bij elkaar blijven. Trek dus niet meteen alle verpakkingen open, maar wacht daar mee totdat ze aan de beurt komen. Voordat je begint met het opbouwen van de onderdelen, ga je alle onderdelen langs om te bewerken waar nodig. Met een vijltje en schuurpapier kan je eventuele bramen verwijderen en oneffenheden vlakschuren. Eventuele beschadigingen aan resin delen kan je bijwerken met een klein beetje plamuur. Lees alles eerst goed door, voordat je begint aan deze aflevering.

We beginnen met het plaatsen van de hydrauliekleidingen op de hydrauliektank. Hiervoor snijden we het grijze deel van de ader-eind hulzen zo af dat het aluminiumdeel 2 mm uitsteekt. Daarin steken we

80 - Agritoy 3 - augustus 2014

de draad die de olieleiding moet voorstellen. Deze gaan we vastlijmen aan de binnenkant van het chassis. Plaats daarvoor de tank tijdelijk op het chassis om te controleren dat deze leidingen niet in de weg zitten.

De lichtbakken achter op het frame kunnen aan de binnenzijde wit gemaakt worden. Dit kan door ze te verven of eventueel te beplakken met wit stickermateriaal. Daarna kunnen we de lampen op de plek plakken, zowel voor als achter. Ook kunnen we de Veenhuis sticker op de neus en de stickers met de Veenhuis paarden op de voorvork plakken.

De tank We kunnen nu verder met de tank. Zoals ook in de vorige afleveringen gaan we nu eerst de onderdelen bijwerken. Als alles netjes glad is en zonder bramen, gaan we de gaten in de tank boren. Het is belangrijk om eerst de grotere gaten voor te boren met een 3 mm boor en dan in stapjes van ongeveer 2 mm verder te gaan tot de diameters 6/6,5 en 8/8,5 mm. Probeer je de gaten in één keer te boren, dan is de kans op beschadiging van de tank heel groot!

De gaten aan de zijkant moeten onder een hoek van ca. 10 graden worden geboord. Deze diameters moeten even gepast worden met de PVC staf stukken tot dat deze netjes passen.

Afbeelding 1 laat zien hoe de gaten geboord moeten worden.

Afbeelding 1

De spatborden kunnen nu op de tank gelijmd worden. Dit doe je door de tank op de spatborden te laten rusten en dan aan de voorzijde het frame te ondersteunen met een plaatje van ca. 2 mm zodat het frame recht staat. Zoek hiervoor een vlakke ondergrond, controleer of alles goed past en ga dan pas de spatborden verlijmen in de wielkasten.

Als de spatborden vastzitten, kan je hulplijnen op beide zijden van de tank tekenen boven het spatbord, boven op de tank en aan de voorzijde. Dit is het makkelijkst te doen met een liniaal en winkelhaak. Voor de hulplijnen op de zijkant van de tank leg je de liniaal op het spatbord. Afbeelding 1 laat zien waar de hulplijnen moeten komen.

Je kan nu de handvatten op het deksel van het mangat maken en deze achterop de tank plaatsen, in het midden en met de onderkant gelijk aan de ronding. Afbeelding 2 laat de details zien.

Afbeelding 2

Afbeelding 3 Nu lijm je de lange PVC bocht van 6,5 mm op zijn plek. Zorg dat deze horizontaal staat met het langste deel in de tank (eventueel moet je het gat nog verder uitboren). Hierop lijm je dan het afsluiterhuis (de 2 mm plaat met afgeronde hoeken) en als het goed is ziet het er nu uit zoals op afbeelding 3.

Agritoy 3 - augustus 2014 - 81

..

eigen.

BOuw je

Afbeelding 4

Pak nu de lange 8,5 mm bocht voorzien van één gat. Deze lijm je achter op de tank, maar pas dit onderdeel wel eerst. Deze bocht moet 90 graden staan ten opzichte van het frame. Als die hoek niet precies 90 graden is, kan je dit nog wat aanpassen door de bocht iets warm te maken en dan bij te buigen.

Maar doe dit niet als de bocht aan de tank zit! Als dit allemaal past en op zijn plek gelijmd is, plakken we nog de 2 schoren van 2 x 1,5 mm op hun plek volgens afbeelding 4. Deze moeten nog wat worden bijgevijld in verband met de rondingen van tank en buis. Als laatste plak je dan nog de ogen voor de cilinders van de hef achterop de tank zoals op afbeelding 5. Plaats de tank op het chassis om de positie van de ogen te controleren.

Afbeelding 5

We gaan verder met het boren van de aansluitingen boven op de tank. Hiervan moet één gat worden ingeboord met 3 mm en de andere van 1 mm boor je helemaal door. In de ene komt dan een stuk polystyreen staf welke 17 mm uitsteekt en in de andere 1 mm staf welke aan beide zijden 2 mm uitsteekt. Deze kunnen dan vervolgens op de plek gelijmd worden zoals op afbeelding 6. In het gat van 1,2 mm komt het overdrukventiel en die buigen we uit 1,2 mm messingdraad en plaatsen die zoals op afbeelding 6. Tenslotte lijmen we dan nog de hijsogen op de tank. Eén komt in het midden, de andere twee zoals afgebeeld.

Afbeelding 6

82 - Agritoy 3 - augustus 2014

Voor aan de tank komen aan beide kanten de aansluitingen met afsluiters en koppeling, waarvoor we de gaten al geboord hebben. Deze staan onder een hoek van ongeveer 10 graden om genoeg ruimte te houden en om plaats te bieden aan de slangenrekken. Pas daarom het een en ander op het chassis en kijk of het afsluiterhuis niet boven de hulplijn uitsteekt, alvorens alles vast te lijmen. Zoals op afbeelding 7 te zien is, lijmen we de afsluiter aan de PVC staf en daar weer aan de koppeling. Deze korten we in zodat er nog 3 mm tussenruimte overblijft. Als laatste boren we dan nog een gat van 1 mm midden bovenin het afsluiterhuis ten behoeve van de cilinder.

Afbeelding 7

De slangenrekken zijn de volgende uitdaging; 8 van de steunen moeten worden ingekort en aangeschuind, met de ligger bovenin 10 mm lang (zie afbeelding 8). Hieraan kan nog een lichte ronding worden gevijld; probeer ze zo goed mogelijk gelijk te maken. De eerste steun lijmen we vooraan de tank bij de overgang van de ronding, met de eerder gezette hulplijn in het midden van de ligger. Zo komen de spijlen straks net vrij van het spatbord. De andere drie steunen kunnen dan volgens de maten op afbeelding 8 worden vast gelijmd. De laatste steun aan beide kanten komt 3 mm lager. Die lijm je eveneens bij de overgang van de ronding, alleen dan 3 mm lager zodat het slangenrek iets afloopt. Daarvoor moet de steun langer worden, ca. 12 mm in plaats van de eerdere 10 mm. Controleer dit voor het vastlijmen gezien het de plek is waar je de steunt plaatst, die de lengte bepaald. De spijlen bestaan uit 1 mm polystyreen staf. De buitenste staf leggen we over de volle lengte, de binnenste beginnen bij de tweede steun. De spijlen laten we voor en achter 1 mm doorsteken en liggen hart op hart 3 mm uit elkaar. De knik is eenvoudig te buigen met een tangetje.

Afbeelding 8

Agritoy 3 - augustus 2014 - 83

Nu zijn we bij de voorzijde van de tank beland.

Eerst maken we de leidingdelen uit 3 mm polystyreen staf, volgens de tekeningen in afbeelding 9.

Vergeet niet de 1 mm gaten te boren in de leidingdelen, want hierin komt weer een stukje polystyreen staf van 1 mm dat 2 mm uitsteekt. Aan de voorzijde komen dan de luchtketel (zonder gaten) en de vochtvanger (met twee 3 mm gaten welke opgeboord moeten worden) Deze lijmen we aan de tank volgens afbeelding 10, hart tot op midden 17 mm en 51 mm hoog ten opzichte van het frame.

Daar onderin lijmen je dan de ‘U’ bocht uit afbeelding 9 en in het Ø 3 mm gat bovenin lijm je dan de pijp voor het luchtfilter van de pompen.

De aftakking aan deze pijp gebruiken we dus voor montage, en deze moet ongeveer een 1 mm vrij blijven van de tank. Daarboven op komt dan het filterhuis, maar deze laten we nog even achterwege in verband met het verven, later.

Dit was het voor deze aflevering. De volgende keer bouwen we de zuigarm, de cabine en werken we nog wat punten aan de tank af. Daarna is het model klaar voor in de vitrine.

Afbeelding 9

Afbeelding 10

Emiel van Loon Met speciale dank aan: Johan Bos, Ronnie Post en Richard van der Veen voor de vele uren werk in dit project Loonbedrijf Hoiting in Gieten voor de enthousiaste medewerking

Bestellen kan nog tot 1 oktober In de Agritoy van februari heb je kunnen lezen hoe de bouwkit voor de Veenhuis besteld kan worden. De bouwkit bestaat uit resin, enkele metalen onderdelen, CNC gefreesde kunststof delen, banden, lampen en stickers.

Het volledige pakket kost € 180,00 exclusief verzendkosten.

Bestellen kan heel eenvoudig door een mail te sturen naar bouwjeeigen2014@gmail.com. Ophalen in Borger of in overleg bij een L.C.N. bijeenkomst of een beurs is altijd mogelijk.

Niet inbegrepen in het pakket zijn verf, plamuur en hulpmiddelen.

Je moet zelf nog het volgende aanschaffen voor de afwerking van het model: 84 - Agritoy 3 - augustus 2014

-

Plasto plamuur Primer lichtgrijs, RAL 7035 MOTIP filler (niet perse nodig, geeft wel het gladste resultaat na spuiten) - Spuitbus Veenhuis geel - Spuitbus zijdeglans zwart (Motip, Colorworks of gewoon van de ‘Action’) - Potje Revell verf nr. 31 (rood voor de zuigarm en pompen) Je kan de bouwkit uiterlijk nog tot 1 oktober bestellen, dus wees er snel bij!

WWW.TRACTORMINIATUREN.NL

UW WEBSHOP VOOR MINIATUREN

TRACTOREN VOERTUIGEN OOGSTMACHINES WERKTUIGEN OLDTIMERS

Veilig online betalen via je eigen bank!

Agritoy 3 - augustus 2014 - 85

l l e t k n u M r e d n i van een Bol w

bou

ver

1

e Atlas Editions brengt sinds enig van uit n elle mod tijd een serie beroemde trekkers uit het verleden in schaal 1/32. Recent r zat daar een Zweedse Bolinde t noo tsge plaa Een Munktell 470 bij. ag gra e wild veld van John Wester e een aantal uitvoeringen van dez zijn aan gen trekker toevoe verzameling en zo werd een d. aantal mooie varianten gebouw

Emiel van Loon

2

4 3

4

1. De originele Bolinder Munktell 470 van Atlas in 1/32 2. De 470 met vierwielaandrijving 3. Net als het Engelse DOE dat Ford trekkers gebruikte, bouwde MIAK in Zweden tandems op basis van BM’s 4. Deze versie is gespoten in de oorspronkelijke groene kleur 86 - Agritoy 3 - augustus 2014

1

2

3

4

OUW

VERB

van

Marco Brouwer

Mechanisatiebedrijf Hoogendoorn in Houten vierde begin dit jaar zijn 100-jarig bestaan en Marco Brouwer was op de open dag. Hij zag daar een Rogedi enkele kuilverdeler liggen en besloot dat daar een model van moest komen.

Over de bouw daarvan heb je kunnen lezen in de vorige Agritoy. Om dit span aan het werk te zetten, moest er een kleine opraapwagen bij komen. Voor de trekker gebruikte Marco een Fendt 309 van weise-toys en zette daar een fronthef op van de weise Fendt 515. Om alles zo gelijkend mogelijk te houden, lag er tijdens de bouw een Fendt folder naast. Achter de Fendt hangt een standaard opraapwagen van Universal Hobbies. Samen met de Ford vormt deze een mooi duo dat je in het verleden zag en nu ook nog wel ziet.

Emiel van Loon 1.

2.

3.

4.

De eerder gemaakte Rogedi kuilverdeler achter een Ford 5000 Het orgineel werd zo veel mogelijk gevolgd Fendt 309 LSA met aangebouwde fronthef Het uiteindelijke duo Agritoy 3 - augustus 2014 - 87

zelfbouw

y u h t a l e D l van Marce 0 0 3 a l e r t S e d

De Strela 300 hark-schudder is een machine die uitblinkt door zijn eenvoud. De eerste machines van dit type rolden in 1970 in Geldrop bij PZ van de band onder de naam PZ Strela. Door zijn degelij kheid en (voor die tijd) grote capaciteit werd deze mac hine wereldwijd bekend en de best verkochte hark-sc hudder ooit!

In 1988 werd Greenland gevormd waar PZ, Vicon en nog een aantal producenten van landbouwmachines deel van uit gingen maken. Door productcentralisatie trok ‘Geldrop’ zich terug uit de harken en ging de productie daarvan over naar Vicon in Nieuw Vennep. Toen Greenland later uit elkaar viel, ging Vicon deel uitmaken van de Kvernelandgroep, waartoe het nu nog steeds behoort.

Terug naar de Strela. Dit is een handige machine waarmee verschillende werkzaamheden kunnen worden verricht: - Verwerking en verspreiden over een breedte van 3 meter - Een enkelvoudig zwad leggen over een breedte van 3 meter - Dubbel zwadbreedte leggen over drie passages op 6 meter Schotten aan de achterzijde van de machine kunnen worden ingesteld voor schudden of het vormen van de zwaden. De transportbreedte is 2.80 meter en de capaciteit ongeveer 3 ha/uur. Een lichte trekker is al voldoende om met deze machine te kunnen werken.

Zoals gebruikelijk heeft Marcel ook dit model helemaal zelf gebouwd.

Op een van de foto’s is goed te zien dat daarvoor onder andere stukjes messing, aluminium, metaal en hout zijn gebruikt. In totaal heeft Marcel 116 verschillende onderdelen en -deeltjes gemaakt en met lijm aan elkaar gezet. Met de juiste kleur verf en stickers is het model af.

De trekker waaraan de machine is bevestigd is een Massey Ferguson 35 van Universal Hobbies, een mooie miniatuurtrekker met veel details en zeer geschikt voor dit soort werk door zijn wendbaarheid en geringe gewicht.

Jan van der Zijden

88 - Agritoy 3 - augustus 2014

Agritoy 3 - augustus 2014 - 89

zelfbouw

s y h t a van M s r e t e e P

Enkele jaren geleden alweer liet Mathys Peeters in Agritoy een hele serie modellen zien die verbouwd war en op basis van Siku en Britains componenten. Nadat de hobby een tijdj e heeft stilgelegen, heeft hij de draad weer opgepakt. Hij richt zich nu op de tuinbouw, omdat hij met die bedrijfstak is opgegroeid. Daarnaa st is het leuk om naast de grote machines uit de veeteelt en akkerbouw die je zo vaak in Agritoy ziet, eens aandacht te geven aan de vaak bijzond ere machines uit de tuinderij.

90 - Agritoy 3 - augustus 2014

Ford 4610 smalspoor

Om te beginnen heb je als tuinder een smalspoor trekker nodig. Mathys maakte een Ford 4610 op basis van een Eicher uit de Siku classic serie . Vooras en achterbrug zijn 4 mm smaller gemaakt . De motorkap is van Britains, maar wel versmald en ingekort.

Mogelijk wordt deze nog vervangen door de versie van UH. Spatborden komen van Brita ins en de hef is zelfgebouwd. Walkerparts leverde de stickers.

De peenoogst Als je wortelen wil oogsten begin je met loofklappen. Mathys maakte zelf een loofklapper van messing en polystyreen profielen. De loofklapper hangt achter een Ford 6710. Deze is opgebouwd uit de motor en achterbrug van een UH Ford 7810, waarbij de motor 3 mm is ingekort. Van de 7810 komt ook de cabine die wel is aangepast, omdat UH destijds nog geen Gen I modellen leverde. Er zit een realistische hefinrichting op van PMA en de motorkap is een aangepast Britains exemplaar.

De wortelrooier is zelfgebouwd. Het frame is van messing profielen. De opvoer- en rooibanden komen van een Grimme aardappelrooier die door Mathys helemaal op maat zijn gemaakt. De vingerrollen komen van de invoerwals van een Claas rondebalenpers. Het geheel is verder voorzien van hydrauliekslangen en cilinders van Farmmodels. De trekker voor de rooier is een verbouwde Renault Ceres van Siku.

Voor het verplaatsen van de kisten met gerooide peen heeft Mathys een Ford 7810 voorzien van een Perfect hefmast. De Ford van UH heeft een PMA hef gekregen om er realistischer uit te zien. De vooras is van een Joal model om de trekker op omgerekend 150 cm spoorbreedte te krijgen.

De trekker is net als de andere modellen voorzien van een vervuilde look.

Tot een jaar of 10 geleden werd bij Mathys in de buurt gerooid met een Simon klemband preirooier. Het model is volledig zelfbouw met een messing frame, hier en daar wat polystyreen en de klemband is van een voetbalarmbandje gemaakt. Walkerparts leverde cilinders en verlichting.

De preiplanten zijn gemaakt van satĂŠ-prikkers die op de juiste lengte zijn geknipt, aan de bovenkant met een mesje opengespleten en tot slot geverfd. De trekker is uit verschillende donormodellen opgebouwd: motor en achterbrug komen van een UH Deutz TTV, de cabine is een verbreed exemplaar van een Britains New Holland 5635 en voorzien van het juiste interieur. De motorkap is gemaakt uit hout met kunststof plaatjes. Let wel, deze combinatie is gemaakt toen er nog geen Ford 40-serie van Imber te koop was.

Agritoy 2 - augustus 2014 - 91

Elke tuinder heeft een roller voor plastic folie en dus maakte Mathys er ook een. Hij bestaat uit een aluminium frame voorzien van een hydromotor en enkele hydraulische slangen. Eigenlijk heel simpel, maar dat is de echte machine ook.

De Ford 5110 Gen II en 7610 Gen I zijn herkenbare trekkers met de low budget AP cabine uit jaren 80 en 90. Omdat er niets te koop is van deze modellen is Mathys zelf maar aan de slag gegaan. Voor beide modellen heeft hij dezelfde aanpak gevolgd. De Ford 7610 van MarGe Models is als basis genomen. De cabine is verwijderd en het chassis 4 mm ingekort. De motorkap kon zo weer gebruikt worden.

De vooras op de 7610 kon blijven zitten en de 5110 kreeg een vooras van Joal. De cabine bleek het lastigste deel. Mathys heeft lang gezocht naar een goede donorcabine en uiteindelijk bleek de John Deere VCE cabine van Ertl het meest geschikt. Deze ging doormidden om hem 3 mm smaller te maken. Het balkje tussen de A en B stijl werd verwijderd en de C stijl achterop werd recht gemaakt. Het lijkt zo simpel, maar het bleek een hoop gepuzzel, zaag- en vijlwerk. Nadat de cabines een bijpassend interieur kregen, had Mathys weer 2 tuinbouwtrekkers klaar.

Tuinders maken het land zaai- en pootklaar met een Imants spitmachine.

Mathys bouwde het model helemaal zelf op met een frame van messing en spitspades van halve PVC ringen waar hij aluminium schoepen op heeft gemaakt. Mathys had de machine net klaar toen Farmmodels met een bouwkit kwam, dus leverden ze enkel de kleine onderdelen en stickers. De spitmachine hangt achter een licht aangepaste New Holland T7 van ROS.

De Ford 7710 Gen II is gebouwd op het onderstel van een MarGe Models Ford 7610. De cabine komt hier ook vanaf, maar deze is d.m.v. een plaatje 2 mm hoger geplaatst. De motorkap is weer een licht aangepast Britains exemplaar. Zo zie je dat je met bestaande onderdelen vrij simpel een totaal nieuwe trekker kan bouwen.

Het zal je zijn opgevallen dat de modellen tegen een bijpassende achtergrond staan. Mathys bouwde een diorama met schuren, een woonhuis en een wasplaats zoals je op de foto’s kan zien.

De Ford TS110 is opgebouwd uit de motor, achterbrug en cabine van een Imber Ford 5640. Deze zijn hier en daar wel aangepast. De licht verbouwde motorkap komt van een Britains Ford 5635. De vooras is wederom van Joal en de fronthef van een UH model. Kleine onderdelen als lampjes, trapjes en stickers komen van Walkerparts. Omdat de tuinders in de regio veel met een hefmast rijden, heeft Mathys deze er ook op gemaakt.

Inmiddels zal Mathys ook de aspergeploeg waar hij druk mee bezig was klaar hebben. Meer over dit model en andere specifieke machines, lees je in een van de volgende Agritoys.

Emiel van Loon 92 - Agritoy 3 - augustus 2014

Agritoy 3 - augustus 2014 - 93

NIEUWE MODE LLEN OP REEDS TE KO VERWACHT OF RT KO EN NN BI

USK MODELS 1/32

MO-MINIATUR 1/87

Challenger MT775E ‘Blackhawk’ Gelimiteerd (777) Challenger MT775E ‘U.S.A. versie’ Challenger MT875E ‘U.S.A. versie’ Challenger MT975E ‘Anaconda’ - Gelimiteerd (500) Challenger MT975E ‘U.S.A. versie’

Holmer Terra Dos 3 bietenrooier Hürlimann D600 Steyr 190 met voorlader

ATLAS EDITIONS 1/32 Bukh D30 - 1958 Eicher Tiger EM 200 - 1959 MAN 4T1 – 1960 Le Percheron T25 - 1939

REPLICAGRI 1/32 Case IH Magnum 7230 op dubbelluchtGelimiteerd (2500) Claas Markant 65 met balenschieter - Gelimiteerd (3000) International 946 2wd

BRUDER 1/16 John Deere Gator XUV 855D Krampe Halfpipe Massey Ferguson 7624 Massey Ferguson 7624 met frontlader

ROS 1/32 Holmer Terra-Variant Eco Holmer Terra-Dos T4-40 Gregoire Besson SPSLB9 Pottinger Aerosem ROC RT 1000

CG MODELS 1/32 PZ Strela Case Super 204 lage uitlaat (gelimiteerd 100 stuks) Case Super 204 hoge uitlaat (gelimiteerd 100 stuks) SFV Super 204 lage uitlaat (gelimiteerd 100 stuks) SFV Super 204 hoge uitlaat (gelimiteerd 100 stuks)

TRACTORCONNECTION I.S.M. UNIVERSAL HOBBIES 1/43

CHERYHI (1/16) Chery NV1854

Deutz 130 06 - Internationaal Historisch Festival HMT - Gelimiteerd (1000)

ERTL-TOY FARMER 1/32 EN 1/64

UNIVERSAL HOBBIES 1/32

Case 4890 National Farm Toy Show model 2014

Deutz-Fahr 7250 TTV op dubbellucht Kuhn FC 3160 TCD Kuhn TT3500 getrokken zaaimachine met voorraadbak New Holland T6.160 ‘Golden Jubilee Edition’

G & M ORIGINALS 1/16

WEISE TOYS 1/32 Claas Xerion 4000 Saddle Trac Claas Xerion 4000 Saddle Trac ‘Claas Edition’ Gelimiteerd (3500) Claas Xerion 4000 VC Claas Xerion 4000 VC ‘Claas Edition’ Gelimiteerd (3500) Deutz-Fahr AgroStar 6.38 (1993-1995) Deutz-Fahr Agrotron 6180 P Fendt Xylon 524 ‘Vorführschlepper’ Gelimiteerd (500) Fendt Xylon 524 ‘N.U.P’ - Gelimiteerd (500) Fendt Xylon 524 met frontlader ‘Vorführschlepper’ - Gelimiteerd (500) Fendt Xylon 524 met frontlader ‘N.U.P’ Gelimiteerd (500) MB-trac 1000 Family (1987-1991) Gelimiteerd (1500) MB-trac 65/70 (1973-1976)

WIKING 1/32

Kubota T15 t.g.v. 50 jaar trekkerproductie bij Kubota

WIKING 1/87 Eicher Köningstiger

Fendt 939 Vario (2014) Fendt 939 Vario (2014) ‘First edition’ - Gelimiteerd Fliegl - Giertank met bemester Fliegl - Giertank met bouwlandbemester John Deere 6125R met frontlader

MARGE MODELS 1/32

WIKING 1/32

WIKING 1/87

Vicon Acrobat

Claas Lexion 760 met Claas Conspeed 8-75

Steyr Typ 80

David Brown Tresherman tractor

KOVAP 1/25

1

94 - Agritoy 3 - augustus 2014

2

3

4

5

6

8 7

9

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

Bukh D-30 van Atlas Editions.

Case 204 van CG models met lage uitlaat Case 204 van CG models met hoge uitlaat De motorkap van het model is afneembaar Christian Gouel geeft ook de Franse Vierzon versie uit van de Case 204 De Vierzon is er ook met hoge uitlaat Ook de Vierzon varianten hebben een afneembare motorkap Nieuw uit China is deze Chery NV1854 Voor de show 2014 in Dyersville is deze Case 4890 in 1/32 en 1/64 Agritoy 3 - augustus 2014 - 95

10

EN NIEUWE MODELL 11

12

14

13

15 16

17 18

10. Vicon Acrobat – jeugdsentiment 11. Kuhn TT3500 getrokken zaaimachine met voorraadbak 12. In kleine schaal en andere kleur de Eicher Köningstiger 13. Holmer Terra Dos 3 bietenrooier in H0-schaal 14. Tijdens het IHF was deze gelimiteerde Deutz 130 06 verkrijgbaar 15. New Holland T6.160 ‘Golden Jubilee Edition’ 16. Een prachtig model van deze Claas Saddletrac 17. David Brown dorstrekker van G&M Originals 18 . Een zeer bijzondere M.A.N, in werkelijkheid zijn er maar negen stuks geproduceerd 96 - Agritoy 3 - augustus 2014

AGENDA Agenda van evenementen met miniaturen

Augustus 9 Houten, Euretco gebouw Meidoornkade 22. NAMAC ruilbeurs.

Voor informatie, www.namac.nl

23 Spelle, Duitsland L.C.N.-ledenreis. Dagtrip naar de Krone fabrieken in Spelle en bezoek aan het Siku museum 24 Heinkeszand, De Stenge Stengeplein 1. Zeeuwse Auto Model Ruilbeurs. Voor informatie, tel. 0113-220493

November 27-31 Engeland, Tarrant Hinton.

The Great Dorset Steam Fair Voor informatie, enquiries@gdsf.co.uk

1 Kruiningen, Ons Dorpshuis Modelautobeurs. Voor informatie, janwillem.hajee@hotmail.nl

30-31 Kraggenburg, Netl Leemringweg 19. 7de Lustrum O.T.M.V. Voor informatie, www.otmv.nl

8 Joure, ’t Haske Vegelinsweg 20. Modelautoruilbeurs.

Voor informatie, tel. 0513-416571

September

7-9 USA, Dyersville 35ste National Farm Toy Show.

Voor informatie, www.toyfarmer.com

10-13 Biddinghuizen, Agro Techniek Holland.

Grote landbouwbeurs met medewerking van oldtimerverenigingen enz. Voor informatie, www.agrotechniekholland.nl 13 Joure, ’t Haske Vegelinsweg 20. Modelautoruilbeurs.

Voor informatie, tel. 0513-416571 14 Eefde, Dorpshuis ‘het Hart’ Jolinkweg 2.

H0-modelautobeurs. Voor informatie, webmaster@ ho-modelautoclub.nl

16 Sevenum, De Schatberg Miniaturenbeurs van auto’s, vrachtauto’s, trekkers etc.

Voor informatie, tel. 0478-692314

22-23 Zwolle, IJsselhallen 26ste Internationale Landbouwminiaturenbeurs en Tentoonstelling L.C.N. Voor informatie, tel. 06-30799865, www.agritoy.nl of beurs@agritoy.nl 23 België, Maasmechelen LIMAC ruilbeurs. Campus De Helix, Rijksweg 357. Voor informatie tel. +32-498294730 29 Houten, Euretco gebouw Meidoornkade 22. NAMAC ruilbeurs.

Voor informatie, www.namac.nl

December 13 Rijssen, ‘t Witte Hoes Markeloseweg 90. Autominiaturenbeurs.

Voor informatie, tel. 055-5429302 14 Eefde, Dorpshuis ‘het Hart’ Jolinkweg 2. H0modelautobeurs. Voor informatie, webmaster@ ho-modelautoclub.nl 27 Groningen, sporthal Hoogkerk Miniaturen-verzamelbeurs.

Voor informatie, tel. 050-5033926

De gegevens zijn ontleend aan allerlei bronnen, voor de juistheid is de redactie niet verantwoordelijk.

Het is raadzaam om genoemde informatiebronnen te raadplegen in verband met eventuele wijzigingen.

20 Rijssen, ‘t Witte Hoes Markeloseweg 90. Autominiaturenbeurs.

Voor informatie, tel. 055-5429302.

21 Sevenum, De Schatberg Miniaturenbeurs van auto’s, vrachtauto’s, trekkers etc. Voor informatie, tel. 0478-692314 27 Apeldoorn, wijkcentrum Orca Germanenlaan 360. Modelauto verzamelbeurs. Voor informatie, tel. 055-3552338

Oktober 4 Drachten, Fries Congrescentrum Oprijlaan 3. 4de Miniaturenbeurs voor auto’s, vrachtwagens en landbouwvoertuigen. Voor informatie Wouter Beerekamp tel. 050-5033926 (’s avonds) of www.wbevenementen.eu 18 Houten, Euretco gebouw Meidoornkade 22. NAMAC ruilbeurs.

Voor informatie, www.namac.nl 19 Husum (D), Messe Husum 12de Traktorado.

Voor informatie, www.traktorado.de Agritoy 3 - augustus 2014 - 97

Toen Jopie nog jong was: Uit: Agritoy 3 - 1990 jopie kruka s

98 - Agritoy 3 - augustus 2014