Agritoy 3 - 2012

er

i

ww

y.

nl

n la

L.C.N.

land

dbouwmin

ren club n

ed

u at

w.agr

ito

Diorama’s in Hoegaarden Geringhoff kolvenplukker Gama modellen

NUMMER 3 - AUGUSTUS 2012

Landbouw Miniat urenclub Nederl and

AUTODROME Gedetailleerde metalen tractorkits schaal 1:32

Chamberlain 4480

Volvo BM 650

BM-Volvo 800 leverbaar zonder en met frontgewicht

Massey Ferguson 1150 V8

Massey Ferguson 1130

Voor meer informatie zie onze website: WWW.AUTODROME.NET Kijkt u ook eens op WWW.AUTODROME-ONLINE.COM E-mail: info@autodrome.net Autodrome Kloosterweg 6 3882 NL Putten Holland tel. (0341) 35 64 20 Adres showroom: Planetenveld 43 Zeewolde, geopend wo/za van 10.00 tot 17.00 uur.

INHOUD AGRITOY 3 augustus 20 12

3

Informatie, lidmaatschap, inhoudsopgave

34 De jeugd heeft de toekomst..

60 De miniaturen van Breston

4

Van het bestuur en de redactie

37 De jeugd vergelijkt..

64 Kijk en vergelijk

6

Regiotrekkers en activiteiten

38 Op koffievisite bij..

68 Oud nieuws

12 Onze zusterclubs

42 Big wheels, little wheels

70 Bouw je eigen..

13 Wie kent dit model

46 Massey Harris miniaturen

76 Zelfbouw van Eric van Gisteren

14 De beurs in Chartres

49 Bij de middenplaat

80 Zelfbouw van Wim in ‘t Veld

16 Diorama’s in Hoegaarden

52 Inter invasie

82 Zelfbouw van Marco van Loon

20 Wat zit er in jouw tas?

56 Ploegen, zaaien, oogsten

85 Zelfbouw van Marcel Delathuy

24 De mensen achter de tafel

86 Verbouw van Marco Brouwer

28 De geschiedenis van Gama

88 Verbouw van Chiel Kole

32 Traktorado magazine

90 Verbouw van Marien van Breugel en Henry Selten

33 De geschiedenis van Britains

94 Nieuwe modellen 97 Beursagenda 98 Advertoytjes – Jopie Krukas

Schlüters blijven tot de verbeelding spreken.

Tyro Toys komt met het typ e Super 2000 op de markt en hiervan zie je alvast het prototype. Over Tyro Toys kan je meer lezen in deze Agritoy in de rubrie k ‘De mensen achter de tafel’.

Rond 2 november versch ijnt de nieuwe Agritoy. Kop ij en advertenties moeten uite rlijk 29 september bij de redactie binnen zijn.

COLOFON Bestuur

Men kan lid worden op elk willekeurig moment. Per kalenderjaar bedraagt de contributie  20,- bij automatische incasso plus een éénmalig inschrijfgeld van  7,-. Voor leden in het buitenland bedraagt het  40,- per jaar. Opzegging van het lidmaatschap: schriftelijk vóór 1 december voorafgaande aan het nieuwe kalenderjaar. Leden krijgen -behalve AGRITOY- 25% korting op de abonnementsprijs van het blad TREKKER, soms korting bij aanschaf van modellen e.d. en gratis toegang tot de jaarlijkse beurs en show.

Voorzitter: Jaap Dokter, Duistereweg 18, 8431 VV Oosterwolde tel. 0516-512872 Secretariaat: Ben Verwijs, Valleistraat 109, 3902 ZB Veendendaal tel. 0318-527261 Penningmeester: Marcel Scholten, De Plataan 72, 6942 TS Didam tel. 0316-226995 Organisator reizen: Martien van Driel, Tielerweg 16, 4191 NG Geldermalsen tel. 0345-574341 Clubblad Agritoy: Freerk Postmus, Steiger 25, 8325 HB Vollenhove tel. 0527-251867 Beursinformatie: Tonnie Weernink, ‘t Kemerink 25, 7497 MN Bentelo tel. 0547.292679 Regiocoördinator: Theo Visser, Schamel 9, 6852 DT Huissen tel. 026-3252114

Advertenties

Ledenadministratie

Niets uit deze uitgave ma g zonder toestemming worden overgenomen. Ag ritoy©

Agritoy is het informatiecontactblad van Landbouwminiaturen Club Nederland en verschijnt 4 maal per jaar. De vereniging stelt zich ten doel: het bevorderen van de hobby van verzamelen en bouwen van miniaturen van trekkers en landbouwwerktuigen.

Lidmaatschap

Leden kunnen gratis adverteren in de rubriek ‘Advertoytjes’ tot maximaal 300 lettertekens. Voor grotere advertenties - ook voor niet leden - gelden standaardtarieven.

Voor informatie: redactie Agritoy, redactie@agritoy.nl.

Internet: www.agritoy.nl Twitter: www.twitter.com/agritoy

J. van Leeuwen, Frambozengaarde 29, 3992 KC Houten tel. 030-6373070 e-mail: ledenadministratie@agritoy.nl

Organisatie Beurs Zwolle

Tonnie Weernink, ‘t Kemerink 25, 7497 MN Bentelo tel. 0547-292679 e-mail: beurs@agritoy.nl

Redactie Agritoy

Redactie Agritoy, Verwoldseweg 36, 7245 VX, Laren Gld Tel. 0573-795017 (na 19.00 uur) e-mail: redactie@agritoy.nl

Redactieleden

Emiel van Loon, Laren Gld tel. 0573-795017 (na 19.00 uur) e-mail: redactie@agritoy.nl Jan van der Zijden, Etten-Leur tel. 0765035534 e-mail: j.vanderzijden@tele2.nl Albert Jan Kamphuis, Dalfsen tel. 0529430705 e-mail: ajkamphuis@planet.nl Frits van Manen, Barneveld tel. 0342-412277 e-mail: frits-gerda@pensiondeboschkamp.nl Freerk Postmus, Vollenhove tel. 0527-251867 e-mail: fenmpostmus@online.nl Rob Theunissen, Sittard tel. 06-53840085 e-mail: rtartie@home.nl

Rekeningnummer L.C.N. ING bank 2080735 Didam IBAN: NL88INGB0002080735 BIC: INGBNL2A

Druk

BDU Grafisch Bedrijf Reg. nr. ISSN: 1386-2472

Opmaak

ReproVinci BV - www.reprovinci.nl Agritoy 3 - augustus 2012 - 3

Beursnieuws

ur

en club

n

land

L.C.N.

De tijd vliegt voorbij wordt er vaak gezegd. En inderdaad soms lijkt dat ook zo. Nog maar drie maanden te gaan en dan is er al weer de L.C.N. beurs en show. De beurs van 2011 is nog niet eens helemaal van het netvlies verdwenen. Heel af en toe moeten we even de ‘moed’ weer verzamelen om op gang te komen. Eenmaal weer

er

dbouwmin

at

ed

Van de redactie

i

Bestuur - R edactie

bezig blijft het mooi om te doen.

De beurscommissie is uitgebreid. We hebben Wim Zieleman bereid gevonden om plaats te nemen in de beurscommissie. Wim wordt geleidelijk aan bij de organisatie van de beurs betrokken, omdat Karel Hofs heeft aangegeven over een paar jaar uit de organisatie van de beurs te willen stappen.

nl

y.

n la

nt van De tijd vliegt. Op het mome dood van n sse mu de len val schrijven lezen is van nt ito ww het dak en op het mome w.agr In d. ein zijn op a bijn de zomer al weer Agritoy zit enorm het samenstellen van de ndwerk, want veel tijd. Vaak is het weeke ikel komt de art een na het schrijven van ‘tees’ goed, en es’ ‘de alle Voor de duidelijkheid wordt hieronder globaal De eerste aanmeldingen zijn alweer binnen als controle. Staan n en lopen rke me de van en nam de aangegeven hoe het tijdspad voor standhouders jullie dit lezen.

De formulieren zijn begin auguskloppen t het altijd weer luk h Toc d? goe nen zin tot aan de komende beurs in elkaar steekt. tus bij de deelnemers bezorgd en het is mooi de verhaal van te om er een goed leesbaar om te merken dat er 2 dagen later al reacties nen is op de redacmaken. Als alle kopij bin Eind juli, begin augustus: binnenkomen. vinci twee weken tie, heeft Bert van Repro Versturen van de uitnodigingen Het is al jaren gebruikelijk dat de standhouders op te maken. Hij de tijd om het blad mooi de Tot en met 15 september: het die er vorig jaar waren voor de komende beurs in om slaagt er bijna altijd weer . ken ma te zin de Inschrijftermijn een uitnodiging met inschrijfformulier ontvanr redactie in één keer naa d har nd eke we een er 16 september tot begin oktober: gen.

Standhouders die zich op tijd of met een Het betekent wel we oekpr dru de om ie act red de Indeling hal door de beurscommissie geldige reden hebben afgemeld, krijgen ook werken voor foto’s goed, de an Sta en. nem te r Rond 8 oktober: Betaling standhuur deze uitnodiging.

Standhouders die zich niet ven doo En ook tekstueel kloppen de bijschriften? afgemeld hebben en niet zijn verschenen op 1 november: t anders. Maar moet het soms weer wa de afgelopen beurs krijgen geen uitnodiging.

De betaling dient binnen te zijn bij ligt se res e inte genoeg hierover, ook onz Nieuwe standhouders kunnen zich mondeling, 1 november tot 10 november: ig. ukk landbouwminiaturen gel elper mail of op andere manier aanmelden bij Standhouders ontvangen een bevestiging van er een gew En wat is het deze keer we de is de beurscommissie. hun betaling Augustus dige Agritoy geworden! len ike art e twe er oogstmaand en dus zijn een mens over balenpersen. Wat wil er aandacht is y rito Ag e dez nog meer. In voor de nieuwe ledenreis die zeer Voor de opgave van de showtafel is de aanmelding veranderd. Wil je een of meerdere zeker weer de showtafels dan willen we dit schriftelijk via een aanmeldingsformulier ontvangen. De moeite waard is. bekende deelnemers hebben ook een uitnodiging hiervoor ontvangen.

En wat dan te Waarom nu schriftelijk? Heel eenvoudig, omdat er in het verleden nogal eens spraakdenken van een verwarring of miscommunicatie ontstaan is. Om alle onduidelijkheden weg te nemen vergelijking van gaat aanmelding niet meer telefonisch. Graag duidelijk aangeven hoeveel showtafels je verschillende nodig hebt, dit eventueel in combinatie met verkooptafels. Voor alle duidelijkheid: modellen. Ik zie van modellen die op de showtafel staan mogen niet verkocht worden. de schrijvers r voo al l ike Telefonische opgave van showtafels bij Karel Hofs is dus niet meer mogelijk het art me. Met een liniaal, het liefst Geen inschrijfformulier ontvangen: bel even met Tonnie Weernink of stuur een mail naar één met inches beurs@agritoy.nl en centimeters om een model op te meten, kijken in de folder goed of het dan klopt. Als ik het de producenten ben heb dan en, Evenals voorgaande jaren zijn er vitrines beschikbaar voor het showen van eigen modellen. Een heb begrep geen goed ook k glasplaat is 85 x 35 cm en er zijn 5 platen inclusief de bodem per vitrine. Iedereen die een glasplaat een andere liniaal en vaa te stuurlui staan voorbeeld. Maar de bes reserveert, krijgt een formulier toegezonden waar op aangegeven kan worden wat men tentoonstelt ukkig het meeste aan wal en hebben er gel en wat de ‘waarde’ daarvan is. Het formulier dient voor aanvang van de beurs ingeleverd te worden verstand van. bij het daarvoor aangewezen bestuurslid. Dit in verband met het verzekeren van de modellen. . tips Standhouders mogen geen modellen in de vitrine plaatsen die ze zelf op de stand verkopen. Opgave geweldige Vaak hebben die stuurlui l vee el He voor een glasplaat kan bij Karel Hofs per e-mail via karel.hofs@12move.nl. Graag daarbij je naam, actie.

Mail ze maar naar de red y. rito hele adres en lidnummer doorgeven. Opgave voor een glasplaat kan ook telefonisch op nummer leesplezier met deze Ag Freerk Postmus 0527-201492 (tussen 18.00 en 19.00 uur).

Opgave voor 15 september 2012. De beschikbare ruimte wordt in volgorde van aanmelden verdeeld.

Aanmeldingen

Showtafels

Vitrineglasplaat

4 - Agritoy 3 - augustus 2012

Beursmodel Het beursmodel is dit keer een Fendt 930 Vario. Hierop zijn veel van de gebruikelijke wijzigingen toegepast, hoewel dit ook steeds moeilijker gaat worden, omdat op de standaard modellen al veel aanpassingen gedaan zijn die er in voorgaande jaren als extra optie waren.

Er zijn weer een paar verrassende details toegevoegd. Dit jaar zullen er 2500 stuks beschikbaar zijn. Verdere info in de volgende Agritoy.

Zijn er nog vragen of wil je meer weten over de beurs, neem dan gerust contact op met Tonnie Weernink op telefoonnummer 0547-292679 (tussen 18.00 en 19.00 uur) of beurs@agritoy.nl.

Overdag bellen heeft vaak geen zin, omdat mensen dan naar hun werk zijn.

L.C.N. ledenreis 19 oktober naar Agrifac Als vervolg op de gezellige en interessante L.C.N. dag bij Vervaet in Zeeland, staat er dit jaar een bezoek aan de moderne Agrifac fabriek in Steenwijk op het programma. Vrijdag 19 oktober 2012 reist de L.C.N. naar Steenwijk om daar in de ochtend de allernieuwste machines te gaan bekijken. Er staat ook een bezoek aan IH tractor verzamelaar Jan Drenthe (zie www.jandrenthe.nl) en aan verzamelaar Egbert Koopman op het programma. Naast een aantal John Deere tractoren heeft Egbert een bijzondere legergroene Normag NG22 uit 1942, met een bomenwagen erachter met eiken bomen erop! Geef je op via reizen@agritoy.nl of via de bon die bij deze Agritoy is bijgevoegd.

Agrifac in Steenwijk, een bijzondere machinefabriek Agrifac is in binnen- en buitenland onder andere beroemd om haar landbouwspuiten, aardappelrooiers en bietenrooiers. Agrifac introdu-

ceerde onlangs nog een zelfrijdende spuit met een 200 cm grote bodemvrijheid: de Condor ClearancePlus. Nu staat de volgende ontwikkeling al weer klaar en dat is de Wide Track Plus, met een variabele spoorbreedte tot 320 cm. Dit maakt de Wide Track Plus uitstekend inzetbaar bij het verbouwen van uien, aardappelen, bloembollen, etc! We krijgen een uitgebreide rondleiding door de fabriek en er is ook een bedrijfsterrein waar gebruikte machines te koop staan. Tijdens deze excursiedag genieten we van een lunch met broodjes in de bus en een gezellig gezamenlijk diner als afsluiting van de dag!

Schrijf je in door te mailen naar reizen@agritoy.nl. De reissom van € 89,00 is inclusief busvervoer, fabrieksbezoek bij Agrifac in Steenwijk en twee bezoeken aan verzamelaars, een lunch in de bus en een gezamenlijke 2-gangen diner (incl. 1 drankje). Twee weken voor vertrek krijg je bericht per brief over de opstapplaatsen, vertrektijden en het tijdstip waarop iedereen weer terug is. De reis wordt georganiseerd in samenwerking met Trekkerskieken.nl. Wil je meer informatie? Bel gerust naar 0573-573 000 of 06-1195 5999.

Martien van Driel

Toypos t

t: laatste die reageerde me Rob Theunissen was de al meer leden de ar kba constateren dat blij “Allereerst ben ik blij te l aankoopbeleid. we ofte elzam selectief ver noodzaak inzien van een st voor iedereen hobby nu en in de toekom Willen we onze geliefde t z’n allen het me den, dan stel ik voor om toegankelijk en leuk hou ge die bepaalt eni ‘de n: nte hoofden te pre volgende zinnetje in onze erzamelaars of niet de fabrikant, je medev wat je koopt ben jezelf’ en r een echte voo het voorstel van Patrick wie dan ook. Wat betreft ik zie ook wel ar ma is, e ide k dat het een heel nobel den ik rs; beu ruil een ruilbeurs) een nxveen het bezwaren. Stel ik bied (op rick van Niekerk uit Waddi Pat che d ktis dee pra y t de rito wa Ag ige vor der In de s echt zon er zich een belangstellen te ruilbeurs te houden. “Du e te ruil aan. De kans dat letj iner del kle mo k nlij en zie teg aan en jd voorstel om eens een ech ‘oude’ modellen te ruil mijn wensmodel zal alti je t om me st ldt om me enk aat t doe bije did Wa kan een oon wil kopen. portemonnee r te die mijn model wellicht gew s op een goedkope manie een and g iem elin dan en zam af) zijn ver je van r om andere g (je moet er toch een kee reef. je dan? Je verkoopt het din zoek naar je verruimen”, zoals hij sch diende geld in alle rust op ver volgens ga je met het ver r als twee voo ing h zic ver t Cle doe Jan em t paar reacties. Zo zie rtje. Een ander proble een kke s) tre te cht ens (sle eg gew halve door kre der ie De redact hil hebben en zitten. (terecht) een waardeversc k op www.agritoy.nl wel en ect hoe obj ruil ruil t uit te een nie g van e we ide het rden. Het is dus dom partij ‘bijgelapt’ moet wo als een één t nie ook rs dat beu zie ruil Ik n t uitgebreider: “Ee weer geld zal rollen. wa jd rde alti er gee dat rea k iten buy slu rs ker Maarten Suy om op een beu (Zwolle er 200 km seren is leuk, maar als je . Een haalbaar idee lijkt mij ani em ble org pro en) r t ruil ech en alle een en (puur ëren, alleen bedoeld voo om op de site de lol er snel af. Het idee ?) een aparte ruimte te cre ien sch hun mis ze of n er ake zijn uitm voor moet gaan rijden is schien dan zelf mogen d ik dan ook zeer goed. Mis particuliere aanbieders die beiden”. ruilhoek in te richten vin elke maand) eld rbe voo en of een combinatie van (bij ruil tijd en, eel kop zov ver de len om wil om llen n spu ede ijkh gel ook mo jongere leden aniseren? Zo moeten de zal zich beraden online een ruilbeurs te org een reis door t me en ast d aan het bestuur en die bel leg ers rge oud voo zijn hun s eds ctie ste t rea De erp te melden zijn, ar een onder ons ook nie cht er meer over dit onderw uwminiatuurtjes. Het is ma Mo dbo g. lan vol ele ver enk een r op voo d lan het hele je volgens mij iets de komende Agritoys. ‘ruilen van modellen’ kan dan volgt dat in een van idee, maar rond het idee wen”. heel leuks en unieks bou

Agritoy 3 - augustus 2012 - 5

regiotrekk

ers

Woordje van de regiocoördinato r

Aan het begin van de vakantie tijd is er wein ig activiteit bij de regio’s. Eerst maar eens op vakantie. In de afgelopen periode zijn er in de diverse regio’s meerdere bijeenkom sten geweest. Deze zijn over het algemeen goed bezocht.

Er zijn vragen binnen gekomen van mensen die aan de rand van een bepaalde regio wonen. Zij willen graa g op de hoogte blijven van de activiteiten in de buurt regio en deze eventueel bezoeken.

Volg de berichtgeving in Agritoy. Men kan hierover dan het beste

Regio Zeeland

contact opnemen met de betreffende regio contactpersonen. Zie hiervoor de site van de L.C.N. Verder heb ik een oproep aan u allen: weet u een mogelijkheid, idee of suggestie voor een activiteit bij u in de buurt, meld dit dan aan de regiocontactpersonen of aan onde rgetekende.

en. Ook dit keer was weer de regiodag gehoud Op zaterdag 19 mei 2012 is de deelnemers 09.30 en 10.00 uur werden dat op twee locaties. Tussen . Na ontvangst ele rss e Machinebouw BV in Bo verwacht bij van den End dhr. van den er the gas e onz uwse bolus gaf met koffie en een echte Zee echt Zeeuws e. Daaruit bleek dat dit een Ende een bedrijfspresentati er van die me failliet gegaan, verkocht en bedrijf is. Een aantal keren omen. Er gek en bov er na het worstelen we ken is aan ellende, maar ook telkens dan te l dee een r voo t gebroken, wa llié kiplijken nu betere tijden aan Mu tie era heeft met de nieuwste gen zoals nu het succes dat het bedrijf nt, kla de van n gemaakt naar wense bedrijf het pers. Die worden op maat r voo ook ar ma , ren voor bollenboe t en vae met roestvrijstalen bodem Ver ld bee n onderdelen voor bijvoor de ens Areco. Daarnaast maakt me tijd om k leu melijk visboeren. Heel winkelwagens voor voorna ebouwd. Wilvanaf de basis wordt opg s alle rondleiding te zien hoe nomen, waardoor n had zijn modellen meege lem Voshol, de Mullié-ma k vond ik het dat konden bekijken. Heel leu we de karren ook op schaal en om naar het om gen had o Visser de moeite onze regiocoördinator The om afscheid te d de klok van 12 was het tijd odel van de verre Zeeland te komen. Ron rsm beu er bedankt. Hem werd een nkje was nemen en werd de gasthe pla een op oi Wim Huisman heel mo r doo dat n, ode geb aan NH een plaatje met inscriptie. bevestigd en voorzien van en we vervolgens je werd meegegeven, red Voor de lunch die in een tas opening van het de t in Nisse. In verband me naar het Trekkermuseum steken met ring hap nsc het clubkampioe museumseizoen werd ook ve de strijd met de te zien hoe men vol overga oldtimers verreden. Leuk ring aanging. iende presentatie Boom van Agrifoto een boe Binnen gaf Niels van der ee in 1939. De bedrijf op Goeree-Overflakk over een groot landbouw , in die tijd heel lmd g alle werkzaamheden gefi eigenaar had een jaar lan rden de werkpaa t me lal zien hoe men toen vee te om ig cht Pra er. ond bijz n de film was afplaus was er voor Niels toe zaamheden uitvoerde. Ap n. In een tent was m was nog veel meer te doe gelopen. Buiten het museu veelheid van de hoe te an Danielse, die een gro de verkoopstand van Joh ls waar leden tafe er n nde sto k egebracht. Oo nieuwste modellen had me hol Vos , die die dag uitstallen. Dat deden Willem hun modellen op konden e en Kevin van Dijk van in- en uitpakken, Kees alles dus twee keer moest modellen bij d llan Ho w Ne uurlijk weer zijn Weinsbergen. Kees had nat om er een in die dit keer. Hij was gevraagd zich, zelfs een roze trekker gezegd: “als ik had vriendin van de verzoeker kleur te spuiten, omdat de Nu dat hoeft n”. ele zam ver stop je maar met geen roze trekker krijg dan een paar leuke erk van Kees. Kevin had ook dus niet dankzij het maatw kipper achter e denken van een Ova 2-assig combinaties staan, wat te n te zien waren. late rijp p d ik de scene waaro von rt apa el He t. aul Ren een modellen van Case aantal prachtige en aparte In 1/16 waren er nog een ruim 30 leden die t al een drukke dag voor de te zien o.a. de 1030. Al me se leden hebben uw Zee lgenomen, de ander 70 aan deze dag hebben dee animo is. er me r jaa s gen s zien of er vol dit dus allemaal gemist. Een der Zijden

Jan van

6 - Agritoy 3 - augustus 2012

Theo Visser regiocoördinator L.C.N. tel. 026-3252114

ers

regiotrekk

Agritoy 3 - augustus 2012 - 7

regiotrekk

ers

t s e W n e n e d id M io g e R Brabant en de ZuidHollandse Eilanden

al in vitrines bekijken. Die staan allema en Arie (vrachtauto’s) te is in geworden. die intussen bijna te kle opgesteld in een ruimte mte bij gaat rui er me wijze toch we Maar ik zag dat er op slim g. din t aan uitbrei komen, er wordt gewerk en Bets uwers aane Paasdag) hadden Bas eed verzamelaars en/of zelfbo (Tw l 2 we r 201 il jaa apr er 9 ied ag in ook 16 zijn at Er Op maand tra nss l het aantal vie ijge r Hu jaa modellen. Dit hun zaak aan de Chr. ste keer was met een aantal van hun zig we Vogelaar de deuren van was aanwezig 8 le de Ko r iel voo Ch al gezet. Inmiddels eit overigens. Alleen alit kw de t nie ers, en, zijn op teg Numansdorp wijd open om m in 1/12, enkele Allis Chalm 16.00 uur van harte welko bouwde Ford 4000 Four ver e. een del t bin mo me eenieder tussen 10.00 en com een 40 n, M1 ijke n Holland Clayso tering modellen te bek as combine en een New en n Cla een taa een gemak de uitgebreide sor en ges e y nkj rito dra Ag in een eid er het genot van ig jaar nog uitgebr vor ft hee tste r. laa voo ze of oeg De aan te schaffen of om ond gastvrouw belangstelling gen ken met de gastheer en echt te bekijken. Er was het in de nu gde s har laa wa hapje een praatje te ma een ges r er zee dat Bets terugkijken op een landbouwminiaturen. Om Al met al kunnen Bas en andere liefhebbers van en bui, maar spreken van een soort ook je kun t, kom wisselvallig met af en toe ug s ter wa n dag. Het weer arische, ope kern is die ieder jaar agr rm. Naar het t wa me ker link lek s een l hel ben altijd we door de terraskac het s wa t ef ten tro de eid in reünie. De verhalen heb ligh om naar zel en r landbouwminiaturen. Ge hadden de moeite genom schatting 400 bezoekers maar gaan niet alleen ove . er Numansdorp af te reizen in de ‘voortent’ dus. waar je moet zijn, want Jan van der Zijden ken zoe te g lan t nie je f nd sto r Bij aankomst hoe jaa Dit te jongens voor de deur. staan altijd wel enkele gro send was een ras ver l hee , arm viF No er een Fendt 828 Vario van een New Holland dwater uit Rockanje en Versatile 555 van C.F. Ou satile die je onder trio, vooral de Ver T7030 van de ZHE. Een bijz enkomt. natuurlijk bijna nooit teg gelegenheid die van de dag is toch wel de s ter Een van de trekpleis uwtractoren) zameling van Bas (landbo geboden wordt om de ver

Open dag Flying Toys

1

2

1. M140 New Holland Clayson combine van Chiel Kole 2. Deze Allis Chalmers modellen van Chiel Kole waren te zien tijdens de open dag van Flying Toys 8 - Agritoy 3 - augustus 2012

ers

regiotrekk

1

2

3 4

Regio Zuid-Holland

De L.C.N. op de trekkertrek in Nieuw-Vennep

Op 12 mei jl. werd er in Nieuw-Vennep weer de jaarlijkse trekkertrekdag gehouden op een terrein nabi j Vicon. Onderweg er naar toe regende het nog een beetje, maa r toen we eenmaal op het terrein stonden, was het al droog, maa r waaide het wel behoorlijk.

Wij (Jan Verburg, Gert Verkerk en Nick van Paassen) hebben de L.C.N. kraam ingericht. De kraam was net als in de voorgaande jaren ook nu weer de gerestaureerde Miedema wagen die we tot onze beschikking hadden. We hadd en nu ook de clubvitrine

5

om de mooiste modellen te bescherm en tegen de wind. Er komen daar altijd wel bekenden naar ons toe om even bij te praten. Ook hebben we twee nieuwe leden ingeschr even. Tot zover NieuwVennep, het volgende evenement is de Trekkertrekfamiliedag op 4 augustus in Koudekerk aan den Rijn.

Jan, Gert en Nick 1.

2.

3.

4.

5.

Een gerestaureerde Miedema wagen doet diens t als kraam Ruimte genoeg voor alle modellen en de L.C.N . vitrine De Claas Xerion 5000 mocht voor de sleep wagen in Nieuw-Vennep Nog een bijzondere deelnemer aan de trekk ertrek Deze Same wordt bestuurd door Gert Verke rk, een bekend lid uit de regio

Agritoy 3 - augustus 2012 - 9

regiotrekk

ers

de honderden onderen gefronste wenkbrauwen bij het zien van een pincet hanteerbaar met nog n allee ijden deeltjes die na het uitsn de professionalisering zijn. Tja, ook in deze tak van onze hobby heeft l meer. artike nd toegeslagen, maar daarover in een volge

Regio Zuid Limburg Regiodag

voor Zuid-Limburg Zaterdag 2 juni jl. vond de jaarlijkse regiodag Leo Haenen. Net als en n huyse Smits Eef door erd plaats, georganise useum van Eef te erijm de twee voorafgaande jaren was het boerd a stond, zoals amm progr het Op ie.

Schimmert uitgekozen als locat re kennisnade en nzijn same gen dwon onge bijna vertrouwd, een modellen hte ebrac making met medeleden aan de hand van meeg tentoonintern soort Een n. waarover je tekst en uitleg mocht geve emers. deeln de voor ’ werk ‘huis met dag stellinkje ofwel een regio in de zomermaanHet was een wijs besluit om dit jaar een datum en dat geeft zo’n even verto n buite eens nu den te prikken. Je kunt dan een kille grijze activiteit toch een aantrekkelijkere uitstraling zijn ook een aantal regio winterdag. Behalve de leden uit de eigen mst voor deze opko e delijk uitein De d.

Belgische leden uitgenodig maar ligt wel ) vrouw (en man 12 zo’n n, heide dag is relatief besc llen van de uitsta het en st binnen de verwachtingen. Na binnenkom e op het terkoffi kop een voor tijd eerst meegebrachte spullen is het levendige een zich t ikkel ontw snel al en oord ras. Eef doet het voorw ten en rikan elfab Mod y. discussie over het wel en wee van onze hobb ars mela verza ook maar n) wiele ’ hun productiebeleid (altijd die ‘foute re ande de naar tafel ene de van en word g en hun hobbyverslavin je nog als jouw modelafgeschoten. Vragen als: hoe ‘normaal’ ben Een andere vraag die aan? letjes tot aan je badkuip en wc-pot meeg en in de toekomst word llen mode e welk stiekem op ieders lippen ligt: ...over 25 jaar! Eef een fortuin waard? Het antwoord weten we... ie voor de kartonnen pass maakt van de gelegenheid gebruik om zijn gen en laat een bren te acht aand de bouwplaten nog eens onder knipperende ogen Veel . gaan rond n gaste de r onde paar exemplaren

ebrachte kunstwerkjes Inmiddels is het tijd geworden om onze meeg t: “Wat Britains dach eens gezamenlijk te bekijken. Bob Jeurissen -IH 845XL met Case een is taat resul laat liggen doe ik zelf wel.” Het in Cargo setje Josk Het t. hoor lijk eigen het zoals een ingekorte neus en van een bouw het tot van Ros heeft Leen Filip uit België aangezet uis pvc-b stuk een Uit n. rdele eigen versie op basis van Siku onde eer als de kreeg el smod beur te laats Het akt. werd de mesttank gema werk, maat erd taille gede trekker te mogen fungeren. Ga je voor hoog wde ebou zelfg e heus een en neem dan zo’n 3 maanden avondverlof Beluit (ook ans Heym o Guid zoals cht mesttankwagen ziet het dagli van 936 t Fend trekker is een gië) hier tentoonstelt. De voorgespannen er zijn er Verd ls. detai Wiking met bredere wielen en nog wat extra nde merken te bewondenog wat mooie modellen van minder beke ook Agritoy 3-2009). Na (zie lf mijze van ma’s diora ren naast een paar eling door het knusse deze voorstelling wordt er nog een rondwand elwerk van Eef de knuts het ook museum gemaakt waarbij her en der ook begon nl. hij waar daar gt eindi dag De . nodige aandacht krijgt ten fris. Beslo wordt, na enop het terras in het zonnetje met koffie en gelijke activiteit op touw soort kele suggesties, om volgend jaar een sbracht.

Maa in en wiss Meu te zetten, maar dan bij Jan bezoekers, stellen dat het Resumerend kan ik, en met mij de andere meeste regiodagen elde dan rs een gezellige (mid)dag was. Ande veelal in combinatie met en, word cht bezo ijven ders waar grote bedr hun opwachting maken, een ruilbeurs, en grote aantallen bezoekers eerd onderonsje. ganis geor lijkt de onze misschien meer op een zullen we gewoon daar en klein ief relat is De regio Zuid-Limburg geval waardeer aan een rekening mee moeten houden. Wat ik in elk lschap actief meegeze regiodag als deze is dat men in een klein y en hierdoor nieuwe hobb fde gelie onze praat dan wel meedoet met gemakkelijker kennis met ideeën opdoet. Op zo’n manier maak je ook leert weer om door te stimu de medeverzamelaars in jou regio en dat tot volgend jaar. cht welli en nkt gaan. Al met al: Eef en Leo beda

Rob Theunissen

2

1

3

10 - Agritoy 3 - augustus 2012

4

ers

regiotrekk

5

6

7

8

9

10 11

12

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

KofďŹ etafel op het terras Oudjes van Deutz in het museum IFA uit de voormalige DDR in het museum Uitstalling van de miniaturen in het museum Case IH 845XL met gecorrigeerde neus van Bob Jeurissen Inter modellen (Trac32 en Brian Norman) van Jan Schoenmakers Cargo setje van Leen Filip Een greep uit de verzameling van Eef Zelfbouw mesttank van Guido Heymans En zo zagen de Limburgse boerderijen in lang vervlogen tijden er uit op dit diorama van Eef 11. Eef demonstreert een van de talrijke landbouwmachines uit zijn museum 12. Steyr van MO-miniatur Agritoy 3 - augustus 2012 - 11

Nieuws van onze buitenlandse zu sterclubs

BELGIË, de LMVB/AMAB In de Nieuwsbrief nummer 48 van maart/ april blikt voorzitter Erwin terug op de zeer succesvol verlopen beurs in Hoe gaarden.

Een record aantal bezoekers, voo r het eerst meer dan 1500! Maandag 7 mei was er een leden-uitstap naar New Holland in Zedelgem en Flying Toys in Numansdorp. In dit nummer ook een uitgebreid verslag van de eigen beurs die 4 maart jl. heeft plaatsge vonden en waarvan in dit nummer de dior ama’s staan beschreven en afgebeeld.

Er waren 68 standhouders.

Jan van der Zijden

FRANKRIJK , de ACA

Op de voorplaat van Jouets et Miniatures Agricoles (JMA) nummer 01/2012 staat een foto van een mooie David Brown 885 in 1/32 van atelier Christ ian Gouel. In het woordje van de president blikt deze nog terug op de laatste jaarvergadering die 14 januari jl. plaatsvond in Ardon. De club gaat inmiddels ook al weer zijn 16de bestaansjaar in.

Het ledental is teruggelopen van 276 in 2010 tot 244 in 2011. Deze afname wordt toegeschreven aan de problemen rondom en het uiteindelijk annuleren van het clubmodel. In dit nummer ook vast wat info over de beurs in Chartres. Het succes van deze beurs is te danken aan bezoekers uit de 75 Franse departementen en 6 landen.

Na een bladzijde vol clubinfo komen de nieuwste model len weer aan de beurt, 8 pagina’s vol moois in beeld en beschreven. Al eerder heeft er een artikel in JMA gestaan over de modellen van Hausser Elastolin, nu het tweede deel en dit gaat het in zijn geheel over de containerwagen PB 57 van Kuhn. Ook een tweede deel maar dan over het Excel bestand om je collectie in te rubriceren, staat op de volgende pagina’s. Je kunt dit programma vinden als je googlet op ‘Happy Collection’. Ook de beurs in Zwolle wordt uitgebreid besproken op de intussen al bekende ACAmanier. Namelijk in hapklare brokken, met titels als ‘nog steeds een ijzersterke formule’ (over het beursconcept), ‘ongewone modellen’ (over o.a. Brons en Dutra), de diorama’s en de ontdekkingen met bijv. een JD Waterloo Boy in 1/5 en een Airfix bouwkit van een MF 165.

De Britains story gaat dit keer helemaal over de Bamfo rds pers. Besloten wordt met de agenda en op de achterzij een prachtige eigenbouw zelfbinder van een onbekend merk.

Jan van der Zijden

Denemarken, Modeltraktor-klubben Klubblad nr. 2 viel een tijd geleden al weer in de bus. Compact van formaat, 24 pagina’s dik met weer een aantal interessante artikelen zoals een verslag van de ledenvergadering gehouden in Sorø bij Kogskilde. Na de vergadering werd een bezoek gebracht aan een verzamelaar van 1/1 modellen. Naast de imponerende verzameling BM Volvo’s en Valmets van Christian Rabølle was er ook nog een uitgebreide verzameling van schaalmodellen. We lezen een vooraankondiging van de Modeltraktortraef op 23 juni.

Foto’s van deze show zijn te vinden op www.modeltraktorklubben.dk.Dan volgt er een uitgebreid verslag van de Forårstræf met schitterende foto’s van diorama’s. Hier blijkt uit dat men in Denemarken steeds meer aandacht krijgt voor de landbouwminiaturen. Het blad sluit af met een aantal nieuwe modellen zoals de Ford TW-25 met Bomford Superflow in de ‘Still hard at work’ uitvoering, de Steiger Tiger IV voor de NFTS en Atte Hibma heeft er voor gezorgd dat er foto’s waren van de Case IH956XL ‘Transition Model’. Al met al weer een leuk blad.

Freerk Postmus

12 - Agritoy 3 - augustus 2012

r u u t a i n i Onbekend m de vorige Agritoy naar de n ‘Drieklomp Vastgoed’.

3050 A met een opdruk va

Nunspeet vroeg in Danny van de Streek uit herkomst van zijn Siku MF

l van.

Duitsland reageerde: ie betreft weet ik er echt véé Jacco van den Broek uit ar wat de Siku Farmer Ser ma , dit dat tten rze end nee bek r t ete nie sw is roduceerd en het “Ik wil me niet als alle erd is.

0 A is van 1991 tot 1998 gep uce 305 rod on gep gus u Fer Sik r y sse doo .

Ma B.V e De afgebeeld p Agrarisch Vastgoed motiemodel voor Drieklom aantal, model als reclame- of pro waarschijnlijk in een gering en ht rac ere firma aangeb Deze opdruk is door een and dan 500 stuks is. een aantal dat veel minder minimale afname heeft geproduceerd met een llen ode tiem mo pro u Sik Uit die tijd is bekend dat van rond de ƒ10.000,een investering betekende van 500 stuks wat toentertijd rde wo n vandaag de dag W en transportkosten. Er (nu zo’n € 4.500,00) plus BT geringe aantallen die in t reclame-opdruk gemaak t me len del mo eds ste nog bedrukt worden. dan bij een externe firma letje is, jammer dat de echt een zeldzaam model het dat gen zeg ik wil t Tot slo zamel bijna 17 jaar en in dit geval niet erg. Ik ver uitlaat stuk is maar dat is deze variant zie. dit is de eerste keer dat ik Groetjes, Jacco van den Broek 3 PS: nagevraagd bij Siku en

zamelaars...” andere ‘fanatieke’ Siku ver

Karst en Willy Leunge

Op de oproep van de familie Leunge om informatie over hun rode en blauwe modellen zijn geen reacties gekomen. We drukken de foto nog maar eens af. Misschien dat iemand de modellen herkent.

Freerk Postmus

Agritoy 3 - augustus 2012 - 13

1

Chartres beurs en show

Op 3 juni 2012 vond in Chartres de 19de internationale beurs en show plaats in de zalen van Chartresexpo, georganisee ACA. Op zaterdag 2 juni zijn Jans Stevens rd door de en ondergetekende al op tijd vertrokken richting Frankrijk. Het is een reis van 660 vanuit Marknesse naar Chartres. Het is km en blijft altijd weer een spannende aan gelegenheid om op tijd in Chartresexpo te zijn.

Na de nodige stops en de eeuwige files rond Parijs kwamen we rond 17.00 uur in Chartres aan.

Chartres in cijfers

2

• Oppervlakte 5000 m² delaars • 124 exposanten en han ers • 3981 bezoek 1) (vergelijkbaar met 201 aan • 500 strekkende meter 1) 201 in dan tafels (meer n: eite alit ion • 7 nat Frankrijk 100 Nederland 9 België 9 Zwitserland 2 Groot Brittannië 2 Italië 1 Duitsland 1

3

14 - Agritoy 3 - augustus 2012

4

5

Dit keer zijn we direct naar Chartresexpo gereden om alvast onze spullen op de tafels uit te stallen. Velen maken van deze gelegenheid gebruik. Je hebt de auto leeg, want het staat veilig in de hal. Gelukkig stonden we ook deze keer weer met Tammo Broekema en Piet Postma (voor de eerste keer) achter ons. Tammo spreekt goed Frans en dat is erg handig daar.

Bedankt Tammo!

Om 19.00 uur moest iedereen de expo hal verlaten en ging de nachtbewaking in. Wij zijn daarna naar ons hotel gereden in Barjouville. Zondagmorgen zaten we om 6.15 uur aan ons ontbijt. Het was heel mooi dat ook Henk Opgenoort, Arjan Eefting, Frank Venneman en Ton Nijenhuis aanwezig waren, zodat we niet alleen aan het ontbijt zaten. Om 7.00 uur konden wij als standhouders de expohal weer binnen om de laatste modellen een plekje op de tafels te geven.

De L.C.N. heeft op deze beurs 2 meter voor promotie. Hier staat een vitrine met kostbare modellen en wat inkijk Agritoys en ander promotie materiaal.

Gelukkig hebben we op onze L.C.N.- folder ook een Franse tekst zodat het voor nieuwe leden snel duidelijk is wat de club zoal doet. De beurs in Zwolle kennen de meesten wel, alhoewel er velen zijn die hier nog nooit geweest zijn.

Zo sprak ik iemand die net als wij ook acht uur gereden had vanuit het zuiden om in Chartres te komen.

Om klokslag 9.00 uur gaan de deuren open voor publiek. Het is leuk om te zien dat men eerst langs de grote standhouders loopt langs de muren o.a.

6

Pur-Tracteur en Collectworld om een paar te noemen. In het begin van de beurs was het dan ook nog vrij rustig rond onze tafels. Maar dit veranderde snel, gelukkig met hulp van onze vrienden verliep alles goed en konden we iedere belangstellende helpen. De hele Expo hal was in gebruik, dat betekent 5000 vierkante meter.

Een mooie opstelling van diorama’s afgewisseld met verkooptafels geeft een rustig en goed overzichtelijk geheel. De ruime looppaden en voldoende ruimte achter de stand zijn pluspunten. De verkoop van losse modellen tot rond de € 35,00 gaat voortvarend. Dure modellen verkopen moeilijker, maar met wat afdingen komt men soms tot een deal.

Het ACA beursmodel was een 1/32 International 845XL (2 wiel aangedreven) geleverd door Replicagri in een oplage van totaal 2500 stuks. De prijs bedroeg in Chartres tijdens de beurs € 30,00. Het bleek een populaire trekker die goed werd verkocht.

Karel Hofs Foto’s: Ton Nijenhuis 1. Het publiek staat vroeg voor de deur 2. Schitterende kleine en grote diorama’s 3. Bij een rood beursmodel hoort natuurlijk een vitrine in die kleuren …

4. … waar dan zoiets moois in staat te pronken 5. Voor een mooi goedkoop modelletje …

6. … of een iets duurder doosje, volop keus in Chartres Agritoy 3 - augustus 2012 - 15

1

s r u e b e d p o s ’ a m a r Dio

n e d r a a g e in Ho reef, waren er dit jaar arden in de vorige Agritoy sch ega Ho r ove lag ers rsv beu aliteit present.

Zoals ik al in het l veel diorama’s van hoge kw hee t me ers uw fbo zel ppe weer een aantal kna 2

3

4

16 - Agritoy 3 - augustus 2012

5

2012

6

7

8

10

9

12

11 13

14

15

Hieronder waren een groot aantal vaste klanten, die het toch elk jaar weer klaarspelen om met nieuwe scènes voor de dag te komen.

Ongelofelijk wat een rijke fantasie sommigen hebben. Van de meest simpele gebeurtenissen weten ze nog iets leuks te maken. Wat te denken van kuilvoer snijden, een technisch probleem of touw bijvullen van de grootpakpers of de aardappelen spuiten? Het is allemaal in het klein te zien.

Dan is er nog het verschil in grootte. Je hebt de zogenaamde tegeldiorama’s, zoals te zien op de eerste foto’s. Ze zij allemaal bedacht en gemaakt door de gebroeders Dereume, waarover al eerder een artikel in ons blad heeft gestaan. Toen was al bekend dat deze jongens tot grote dingen in staat waren. Nu hebben ze echter wel een heel bijzonder staaltje van hun bouwkunst laten zien. Dat deden ze niet eens met veel tamtam maar gewoon op een tegel. Ik bedoel dan de Kemper balenautomaat. Op de foto’s kun je al zien wat een detail daar aan zit. De transportketting met meenemers hebben ze laten maken en dat kostte al € 200,00! Ik sprak bij het model iemand die met een zelfde machine nog steeds werkt. Hij vond dat het een zeer goed gelijkend model was geworden met veel detail.

16 1.

2.

3.

4.

Fiat 880 2WD en witte cabine met prachtige Kemper balenautomaat Allaeys zelfrijdende veldspuit V.l.n.r. een Versatile 44-28, Fiat 1580, Fiat 640 DT en Fiat 300 Fiat 670 met Gilles 4-rijige bietenzaaier en Fiat 880 DT met kooiwielen en rotorkopeg 5. Fiat 880 DT met Gilbert trommelschudder 6. Fiat 88-94 met Vigneron 7000 1-assige kipper 7. Een praatje maken bij de Fiat 1000 Super met Gilles Clermont strohakselaar 8. New Holland TM in terracotta kleur met Kuhn strooier 9. Storing aan de Fiatagri 4700 pers getrokken door een Fiat 110-90 10. Fiat 1300 Turbo met 2-assige La Campagne kipper 11. Drie werkzaamheden op een plaatje, John Deere 4955 met 8-schaar kantelploeg, op de achtergrond rechts mais hakselen met Fiat en een PZ-Zweegers 1-rijige gedragen hakselaar en Fiat met 1-assige OVA 4 tons kipper met maisschotten en links een Fiat met stropers 12. De PZ-Zweegers hakselaar van dichtbij bekeken, ook door de bestuurder 13. Links een New Holland T 7050 met Fiatagri 4900 pers en rechts een Fiat 180-90 14. Kuilvoer ophalen met Fiat 880 DT en kuilvoersnijder 15. 2 fasen bietenrooien met John Deere en Gilles, op de voorgrond een Gilles 98-300 bietenlader 16. Prachtige combinatie, New Holland T 7050 met grondbewerkingscombinatie en zaaimachine Agritoy 3 - augustus 2012 - 17

17

18

19 22

20

21 24

25

23

26

28

27

29

30

18 - Agritoy 3 - augustus 2012

31

32

33

36

34

37

Waar het over de bietenoogst gaat zie je gelijk de werktuigen van Gilles opduiken, merkentrouw in eigen land of gewoon omdat er op dit gebied niet veel fabrikanten zijn. Leuk is ook de mix van oud en nieuw, want naast de allernieuwste zie je toch ook best veel oudere en kleinere trekkers op de diorama’s. Heel leuk om te zien is dat ook de jongeren veel oudere Fiat types hebben staan.

Eén van die trekkers is zelfs nog uitgerust met kooiwielen, die zie je ook niet veel meer, zeker niet in de modelbouw. Ik weet dat Tammo Broekema ooit een Dexta had staan (nog op de beurs in Dronten) op prachtige zelf gemaakte kooiwielen. Op een van de taferelen stonden ook 2 windmolens en dan de moderne variant, voor de moderne tijd.

In de maïsoogst waren dit keer bijna alleen de oudere types van Claas in actie samen met wat oudere types Ford. Een uitzondering en nog een bijzondere ook is de 1-rijige gedragen PZ-Zweegers hakselaar, een Nederlands product en intussen nostalgie. Voor het rooien van de aardappelen waren het voornamelijk Grimme machines die dit belangrijke gewas rooiden. Voor de afvoer werd naast de gebruikelijke 1-, 2- en 3-assers ook een oplegger met dolly gebruikt, in dit geval van Dezeure. Soms is een plaatje mooi door eenvoud, want wat te denken van de Inter 845 XL met 1-assige aanhanger met golfplaten schotten die net langs een boom rijdt? Ik kan nog wel even doorgaan, maar ik zou zeggen bekijk de plaatjes maar. Je ziet foto’s en diorama’s van de gebroeders Dereume, Dormael, Cedric Dupire, Emilie Marlier, Christof Koeckelberg, Raphagri en les Morous.

Jan van der Zijden

35

38

17. New Holland met Schuitemaker Rapide 125 dubbeldoelwagen 18. IH 956 XL met Gilles bietenzaaier in de schuur, evenals de Amazone strooier en Berthoudt spuit 19. Fiat 880 DT met 1-asige Dangreville kipper rijdt bij de Claas hakselaar 20. Fendt Favorit 515 C met achter een Amazone zaaicombinatie en in de fronthef een Franquet grondbwerkingscombinatie 21. Deutz AgroXtra 6.07 met Fella hark 22. John Deere met Krampe 2-assige kipper naast een Claas Lexion 480, alles in 1/87 23. Boerenerf in 1/87 24. Hele mooie Case International 7250 met grondbewerkingscombinatie 25. Case IH Puma CVX 230 met een Joskin kipper 26. Case IH MX 135 met Monosem zaaimachine 27. Inter 956 XL op verplegingswielen en met voorlader voor een Hardi veldspuit 28. International in de bietenoogst 29. Inter 845 XL met 1-assige kipper, let op de golfplaten schotten 30. John Deere 7530 met Baselier loofklapper en Grimme GV 3000 4-rijige getrokken aardappelrooier. Vervoer door JD Dezeure kipper en een oplegger op Dezeure dolly 31. De dolly van dichtbij bekeken 32. Same in het midden met opengeklapt achterraam en cultivator in de hef, linksvoor een Fendt 824 met Amazone zaaicombinatie en daarachter een Deutz met Joskin weidebloter 33. Maïsoogst met Claas Jaguar 695; een Ford 7810 4WD met 1-assige La Campagne kipper rijdt bij en gaat afgelost worden door een Ford 6600 2WD met Dangreville 1-asser 34. Graanoogst, met New Holland 8070 combine en John Deere 8040 en 4255 met La Campagne kippers 35. Fiat 640 met lagedrukpers van een onbekend merk 36. Fiat 640 met een greppelfrees 37. Ford 5000 met Vicon strooier 38. Fordson Super Major met diepploeg en een Fiat met 1-assige kar, let eens op de mooie boogjes die gemetseld zijn voor de dam Agritoy 3 - augustus 2012 - 19

Wat zit er in

je tas?

ng de familie htend in juni reed ik richti en Siku oc ag erd zat e nig zon n ee Op ins gaan genieten van de Brita aniseerd. Door Poppema in Rutten om te org ge g da en op rde keer een modellen. Er is voor de de kers vrolijk en hebben vaak tijd voor zoe be de n plak cake. het mooie weer zijn t van een kop koffie met ee n ook veel no ge t he zij een praatje onder rdt goed gezorgd. Maar er Voor de innerlijke mens wo bewonderen. oogstrelende modellen te nieuw en breed scala aan modellen, aantal Zo is er in de winkel een fl Ferdinand Dijkstra een ink gebruikt. In de schuur heeft atst. Buiten staan ook modellen van gepla om een modellen in een diorama Een prachtige entourage .

1/1 al ha sc in n da n zij hem, maar die n: “Wat zit er in je tas?” aantal bezoekers te vrage

Rein de Jong met zijn nieuwe aanwinsten

Rein de Jong komt uit Harich (Fr) en is nu ongeveer anderhalf jaar lid van de L.C.N. Als jongen bezocht hij al de beurzen in Dronten en hij verhuisde ook mee naar Zwolle. Rein verzamelt vanaf zijn geboorte en is daar nu ongeveer 22 jaar mee bezig. Hij is ‘lid’ geworden van de Agritoy*, omdat het blad steeds mooier en kleurrijker werd. Zoals bij zovelen kreeg Rein op zijn verjaardag en op Sinterklaas boerderijmachines. Weken van te voren zat hij al te kijken in de catalogus welk model er deze keer op de verlanglijst moest. Samen met zijn broers kwamen er drie boerderijen op zolder en werden er heel wat draaiuren gemaakt met de modellen van Siku en Britains. De broers zijn gestopt met verzamelen, maar Rein is doorgegaan. Hij werkt in Marknesse bij een akkerbouwbedrijf en doordat er geld wordt verdiend, is het wel gemakkelijker om modellen aan te schaffen. Alle oude modellen zijn nog heel. “We waren er vroeger wel zuinig op”. Het eerste Siku model was een Renault. Helaas viel daar een 20 - Agritoy 3 - augustus 2012

torensilo op en raakte de as krom. Rein is even flink kwaad geweest.

Momenteel verzamelt Rein het liefst precisie modellen en modellen die hij in zijn werk tegenkomt. Dat zijn modellen voor de akkerbouw, maar Rein, zoon van een veeboer, wil ook weidebouwmodellen hebben. Het favoriete merk van Rein is International, maar omdat hij werkt met New Holland en John Deere staan daar ook behoorlijk wat van in zijn verzameling. Heel voorzichtig probeert hij wel eens een model wat mooier te maken, maar tijd en geduld zijn allebei een schone zaak. “Wat zit er in je tas?” gaat eigenlijk niet helemaal op bij Rein, want de doos van de Claas Tucano 450 is zo groot dat hij niet in een tas past. Een zelfde soort Claas draait ook op het bedrijf waar Rein werkt. Verder heeft Rein nog een Cambridge rol van Siku aangeschaft. Deze moet nog even onder handen worden genomen. Een paar leidingen er op, nog een paar andere wieltjes en dan is het weer een heel ander model. De Britains kunstmestzakken gaan ook mee naar Harich en krijgen daar een andere sticker.

*In de volksmond zijn veel mensen geen lid van de L.C.N. maar van de Agritoy.

Pieter met zijn variaties van Siku modellen

Pieter Commandeur uit Veendam (Gr) zat deze ochtend ook al vroeg in de auto. Samen met een medeverzamelaar viel de reis van anderhalf uur mee, want gespreksstof is er altijd. Pieter was op achtjarige leeftijd al verslingerd aan trekkers en werktuigen. Van opa en oma kreeg hij een MF 595 met voorlader. Er mocht alleen mee worden gespeeld bij opa en oma en ze moesten er wel zuinig op zijn. Als Pieter dat niet was, dan moest de MF terug in de doos. De MF is altijd in goede staat gebleven en Pieter speelde er altijd voorzichtig mee. Zo hoefde de trekker nooit voortijdig terug in de doos.

De keuze om alleen Siku te gaan verzamelen is gemaakt in 2006. Dit had alles te maken met het feit dat Pieter ging samenwonen en de ruimte beperkt was. Pieter is echter wel een expert geworden op Siku gebied. Hij zoekt veel modellen die net iets anders zijn, behalve ‘Sondermodelle’. De verzameling staat momenteel op zolder vanwege een gezinsuitbreiding. Maar zodra de verbouwing klaar is, dan komt de verzameling weer voor het licht. Ongeveer 80 % van de modellen zijn met doos.

“Wat zit er in je tas?”, is dan ook de vraag. Op tafel verschijnen een paar modellen in doos. De zaaimachine is in twee varianten op de markt verschenen. Eén met een trekoog en een gedragen versie. De Westfalia paardenaanhanger is er in drie versies. Versie 1 heeft 6 mm banden, bij versie 2 is het rode grijs en het model wat in Rutten uit de tas kwam, heeft 9 mm banden. De Claas Rolant heeft ‘mosterdstrepen’, normaal zijn ze ook Claasgroen.

De oude zaaimachine gaat mee om te kijken of het een variant is en de MB van Bruder is - samen met wat andere modelletjes - voor zoonlief.

De chauffeur staat al te wachten en de reis naar Veendam wordt weer ondernomen met opnieuw genoeg gespreksstof om anderhalf uur te overbruggen.

Thuis hadden ze bij Pieter 1000 mestvarkens en 150 fokzeugen. Pieter heeft het bedrijf niet overgenomen. Het was altijd hard werken, al van jongs af aan. De varkens werden op stro gehouden en moderniseren was toen een te grote investering. Vandaag de dag brengt Pieter zijn dagen door op een minikraan, bij zijn gezin en zijn Siku verzameling.

Een behoorlijke uitbreiding van de verzameling van Klaas

Voor Klaas Hofstra uit Sneek duurde de reis wat korter. “Ik wil eigenlijk niet verder reizen dan een uur”, is zijn lijfspreuk voor de hobby.

En dan is Rutten te berijden, net zoals Joure, Steenwijk, Beilen en natuurlijk Zwolle. Klaas is ‘hikke en tein’ (geboren en getogen) op de boerderij in Idaerd (Fr). Samen met koeien, tractoren en werktuigen groeide Klaas op. Koeien zijn niet zijn passie, trekkerwerk ligt hem veel beter. De ouderlijke boerderij is er nog steeds, vader woont er nog en heeft daar nog vijf bunder land.

Het verzamelen is bij Klaas op een vreemde manier begonnen. De buren gingen verhuizen en alles wat niet mee hoefde kwam op de brandbult. Zo vond Klaas daar een maaier, kar en een kunstmestrooier.

Het materieel was er al, maar een trekker was nog niet in het bezit van Klaas. Op zijn twaalfde verjaardag kreeg hij de Fendt 308 met voorlader van Siku. Het begin was er. Al snel kwam er een Case International 2294 bij van Ertl. Hier zat echter geen hef op. De kleur was goed, want thuis reed ook de donkerrode, Franse International 533.

Klaas ging door met verzamelen, ook toen hij op de leeftijd kwam dat andere verzamelaars het even rustig aan gaan doen. Omdat er thuis koeien waren, gaat Klaas zijn voorkeur uit naar weidebouwmachines. Maar enkele ploegjes van Britains staan er ook tussen.

De favoriete merken van Klaas zijn Case en International. De modellen zijn vaak in 1/32, maar er zijn ook een behoorlijk aantal in 1/16. Maar van de grote modellen wil Klaas er veel weer weg doen.

Ruimtegebrek is daar een oorzaak van. Thuis in de woonkamer staat een deel van zijn 1200 modellen tellende verzameling. Op zolder zijn de andere modellen te vinden.

Klaas verzamelt alleen modellen die hij mooi vindt. Zo heeft hij de beide International modellen van Tekno (zie ook Agritoy 2 -2012), maar ook van Lesney, Corgi en Schuco. Ook leuk zijn de modelletjes van Britains Garden en Autoway. In het dagelijks leven is Klaas monteur bij een mechanisatie-constructiebedrijf. Op de bekende vraag wordt de HEMA-tas leeggehaald. Er verschijnt een mooie Eicher van MS-toys, een Renault 651-4 in de uitvoering die ooit werd gebruikt door de Franse brandweer, de Case IH 1056 XL 2wd in gun-metal en uiteraard mag het Franse beursmodel 2012 ook niet ontbreken in de verzameling van Klaas. Het onderdelenboekje van de PZ cyclomaaier CM 165 gaat ook mee naar Sneek en het Amerikaanse boek Farm Toys Identification and Price Guide zal voor veel kijkplezier zorgen.

Agritoy 3 - augustus 2012 - 21

Deze modellen gaan mee naar Kolham, achter in de auto bij Nico

en zo heeft hij het ook thuis in zijn verzameling. Fendt is het favoriete merk. Dat is begonnen met de Black Beauty. Specials vindt Nico belangrijk, maar ook de standaard modellen mogen er zijn. Het Zwolle beursmodel van dit jaar zal zeker niet ontbreken. Maar naast Fendt heeft Nico ook nog wel een plekje voor John Deere en andere merken.

Van de 350 modellen zijn er ongeveer 100 van Fendt en daar zijn dan 70 Siku specials bij. Van Weise, Wiking en UH beperkt Nico zich tot de standaard uitvoeringen. In het Siku museum staan ongeveer nog tien Fendt modellen die Nico ook graag nog wil hebben.

In het dagelijks leven is Nico monteur in een glasvezelfabriek. Hij onderhoudt de machines in Westerbroek.

Uit de HEMA-tas van Nico komt een Fendt Xylon 524. Ook een Krampe TW 800 tridem kipper gaat mee naar Kolham. Hier komt een John Deere 7430 voor te staan. De twee modelletjes van Renault zijn gewoon mooi.

Na nog een versnapering gaat de reis weer terug naar het Groningse.

Het lijkt wel of de meeste bezoekers uit het noorden van ons land komen.

Nico van der Bijl uit Kolham (Gr) is samen met zijn vader naar Rutten afgezakt. Op de vraag of vader ook verzamelt is een duidelijk “nee” het antwoord. Vader gaat mee voor de gezelligheid. De gezamenlijke hobby van de heren is het bouwen van een miniatuurtrekker. Met allerlei onderdelen hebben ze een soort van tuinbouwtrekker gemaakt.

Trots laat Nico er enkele foto’s van zien.

Toen Nico vijf jaar was lag hij in het ziekenhuis en hij kreeg toen als cadeautje een MF 3050 A met melkbussen en een bakje achterop. Opa was boer, dus agrarisch bloed heeft Nico wel in zijn aderen.

Nico verzamelt nu ongeveer 16 jaar. Hij was erg zuinig op zijn speelgoed en alles is nagenoeg nog onbeschadigd. Er werden hele boerderijen gebouwd en alle seizoenen kwamen regelmatig voorbij op een regenachtige zaterdagmiddag. De stallen en schuren zijn er niet meer. Nico is van mening dat achter een trekker een werktuig hoort

zelfde interesse hebben, landbouwminiaturen. Allebei zijn ze van mening dat het toch hoofdzakelijk jeugdsentiment is wat een grote rol speelt.

Gregor (achter) en Niels bij hun aankopen, een flinke brok nostalgie

Gregor van Swelm en Niels en Simone Arts komen uit Malden (Gld).

Dochtertje Simone heeft praat voor tien en geniet van de traptrekkers en haar limonade. Al vroeg is het drietal vertrokken uit het Gelderse richting Noordoostpolder. Niels is werkzaam als bedrijfsverzorger bij AB-Oost en is daar behoorlijk druk mee. Maar een dagje uit met Gregor, werkzaam in bomen en struiken, is niet te versmaden. Met name omdat ze allebei de22 - Agritoy 3 - augustus 2012

Voor Gregor begon het allemaal met een Deutz DX 110 van Britains. Hij kreeg die als eerste trekker op zijn verjaardag. Al snel werd het bedrijf uitgebreid met meerdere modellen. Maar waar gewerkt wordt vallen spaanders en de modellen overleefden het niet allemaal. Gregor mocht zijn dienstplicht vervullen en zijn ideaal was: “Als ik geld heb, ga ik alle modellen opnieuw aanschaffen die ooit zijn gesneuveld”. Een prachtig ideaal. Zijn opa had al een keer aangegeven om zuinig te zijn op de modellen, ze konden wel eens geld waard worden. Gregor probeert alle modellen van Britains te bemachtigen die zijn uitgebracht tot de jaren negentig. De verzameling is behoorlijk uitgebreid. Maar daar horen ook de poppetjes, beestjes, boompjes en de Floral garden serie bij.

Bij Niels is het verhaal niet veel anders. Ooit bracht de goedheiligman allerlei Britains modellen mee uit Spanje. Het begon met een Renault tractor, een blauwe gierton, balenwagen, balenpers en de Sanderson heftruck. Direct een heel bedrijf. Een deel van het geld dat werd verdiend, ging naar Intertoys om daar modellen te halen. Niels kwam op een kwade dag in contact met Harrie van Haren en maakte op die manier kennis met de L.C.N. Inmiddels is Niels al meer dan 15 jaar lid.

De beurs in Dronten was altijd een hoogtepunt, maar ook het Zwolse weekend in november is nu niet meer te versmaden.

De verzameling van Niels is ook behoorlijk groot vindt hij zelf. Zijn collectie omvat allerlei Britains en Siku modellen. De grootste wens is om ooit alle Britains modellen in bezit te hebben. Een prachtig doel, waar gelukkig geen eindtijd aan is gesteld om het te behalen. Naar Malden gaan o.a. de volgende modellen: Valmet logging tractor and trailer, een MF 3680 en een John Deere voor Simone. De andere modellen zullen ook niet misstaan in de verzameling van Niels. Gregor zijn aanschaf bestaat uit de Deutz DX 230 van Schuco. Puur jeugdsentiment gaat er mee richting Gelderland.

Herman en Niek Poppema zijn uitermate tevreden over het verloop van deze open dag. Het publiek kwam uit de wijde omgeving voor een (hernieuwde) kennismaking met het Britains- en Sikumuseum, de diorama’s en uiteraard voor de aanschaf van één of meerdere modellen.

Freerk Postmus

n

Jong geleerd, Lennard leert het al jong van papa Herma

BEDANKT

voor de stichting EnerTijdens de open dag werd een bijdrage gevraagd een energiestofwisgy4All. Deze stichting zet zich in voor kinderen met hartelijk bedanken kers bezoe selingsziekte. Herman en Niek willen alle and Dijkstra worden Ferdin via kon 124,00 € voor de bijdragen. Maar liefst over de stichting is te overgemaakt naar de stichting. Meer informatie vinden op: www.energy4all.eu

Agritoy 3 - augustus 2012 - 23

De mensen a chter de ta fel...

1

Su sa n n e e n H a n s Ty ro

lle r

euwste leen maar de ni al et ni er ke n die aar nu eens ee ekkerfabrikanten heiden stand w tr sc de be or n vo ee is le ol ht juist aandac dag staat er in Zw op zijn, maar er ko te Al sinds jaar en le ta ge e ot zijn. Welkom eer bestaan. trekkers in gr helemaal niet m s iets bijzonders al er üt lfs hl ze Sc of groene en rode en kt s aa er m zuiddn ellen hebben ge gevestigd in het van Eichers, Gül n is le ys el To od ro m Ty de n. afwijkende mod show ni toch in de nteerde modelle lijk dat de hier ge mdat ik begin ju O ijk- Duits georië . el en am ch De kenner ziet ge rn ün oo M -v n n genaar! r va nt en museumei n Tyro Toys en hu lstadt en niet ve ka ri go In ab -f en r, g aa ur el sb m in de wereld va en Aug delaar, -verza Radersdorf, tuss ze miniaturenhan de n aa Duitse Kühbachek zo be het tijd voor een buurt was, was 1/25. Collega-verzamelaars zagen het model, werden enthousiast en Het begon allemaal rond 1980 toen Hans Tyroller tijdens zijn eerste reis naar de Verenigde Staten bij een landbouwmechanisatiebedrijf de eerste modeltrekkers tegenkwam. We weten dan vervolgens allemaal hoe het gaat, het blijft niet bij één modelletje en zodoende stonden na verloop van tijd overal in huis de schappen vol. Met destijds zo’n 2500 modellen in de collectie wordt ieder huis te klein en dus werd de collectie ondergebracht in een tentoonstellingsruimte in een van de prachtige streekeigen gebouwen bij het huis.

Nu is dit museum inmiddels een tot in de puntjes afgewerkte zaal van 150 m2 waar de ruim 3500 modellen variërend in schaal tussen 1/160 en 1/16 uitgestald staan in afgesloten vitrines. Sommige daarvan staan opgesteld in fraaie diorama’s, je vindt er vele zeldzame modellen en daarbij ook een aanzienlijke collectie modellen voor de wegen- en mijnbouw.

In Zwolle zie je doorgaans Hans, maar zijn vrouw Susanne is ook voor de volle 100% betrokken, mede ook bij de miniaturenhandel. Naast het museum is er een flinke zaal waar de miniaturen voor de verkoop staan uitgestald. In ruime schappen vind je het nieuwste aanbod van de bekende modelfabrikanten en natuurlijk ook de modellen die Tyro Toys zelf produceert. De modellen worden op verzoek waar dan ook naar toe verstuurd.

De zelfbouwtak is rond 1989 uit nood geboren, want Hans wilde Schlüter modellen in zijn collectie, maar die waren toen nog niet te koop. Het eerste Tyro Toys model werd een Schlüter Eurotrac in ca.

24 - Agritoy 3 - augustus 2012

wilden ‘m ook voor de eigen collectie. Je kan dit eerste model qua kwaliteit niet meer vergelijken met de modellen van nu, want destijds ontbrak het natuurlijk nog aan ervaring en de juiste gereedschappen voor dit soort precisie-modellen.

De zelfbouw begon te lopen en wel zo hard dat Hans en Susanne in 1993 hiervoor het bedrijf Tyro Toys hebben opgericht. Dit naast hun boerderij, die ze overigens nog steeds hebben en waar voornamelijk graan, mais en aardappels geteeld worden.

Aanvankelijk bestond het assortiment uit de oudere Duitse tractormerken, zoals Eicher en Güldner. Niet veel later in 1995 kwamen daar ook modellen bij voor de (wegen)bouw. Dit heeft vooral te maken met het feit dat op een paar kilometer afstand in Schrobenhausen, het bedrijf Bauer gevestigd is die deze machines in 1/1 maakt. Tyro Toys maakt ze in het klein in de voor deze modellen gebruikelijke 1/50 schaal. Veel van deze modellen worden als relatiegeschenk door Bauer aan klanten gegeven.

Voor ons zijn de landbouwminiaturen natuurlijk interessant. Tyro Toys maakt er een klein aantal in 1/87 (vooral kniktrekkers), maar het gros in 1/32. En in die schaal zijn nog weer een aantal modellen als ‘Tyro Toys Exclusiv’ verkrijgbaar. De ‘Exclusiv’ lijn bestaat uit modellen die voor 90% uit aluminium en messing bestaan en helemaal gebouwd kunnen worden zoals de klant dat wil. Niet goedkoop, maar dan heb je ook echt iets bijzonders in je collectie.

2

3

4

5 6

7

8

9

1. Hans Tyroller bij zijn stand op de beurs in Zwolle 2. Voor de schuren van de boerderij staan oldtimers opgesteld 3. De ingang van winkel en museum 4. Achter deze doorgang bevindt zich een walhalla van zo’n 3500 modellen 5. In het museum staan de modellen opgesteld in vitrines. Lekker ruim en met een goed overzicht 6. De vitrines zijn op merk ingericht, hier het Fiat deel van de collectie 7. Dat Hans bekend is met Amerikaanse trekkers, zie je aan deze bijzondere Knudsons in zijn verzameling 8. Knudsons in een groene kleur, in grondverzet uitvoering en zelfs als zelfrijdende strooier 9. Raba kniktrekker, een Hongaarse licentiebouw van het Amerikaanse Steiger Agritoy 3 - augustus 2012 - 25

10

12

11

13

14

26 - Agritoy 3 - augustus 2012

15

16

18 17 19

20

De ‘normale’ lijn Tyro Toys modellen omvat trekkers en enkele werktuigen die allemaal als kant-en-klaar model te koop zijn en voor de liefhebbers in de meeste gevallen ook als bouwkit. Daartussen zitten modellen die de grote fabrikanten laten liggen van merken als Kramer, het al eerder genoemde Güldner, maar ook Hanomag en Kirovets. Van de bekende merken als Deutz pakt Tyro Toys dan net weer de onbekende modellen, zoals van een DX 430 -die alleen als prototype heeft bestaan- of een D 160 06 kniktrekker.

De meeste Tyro Toys modellen komen uit de eigen werkplaats in Radersdorf.

Voor productie in China zijn de aantallen te klein en men houdt het werk liever in Duitsland en de modellen exclusief. Daar valt heel wat voor te zeggen.

Tot slot vroeg ik mij af waarom een groot land als Duitsland geen bloeiende vereniging als onze L.C.N. kent. Het antwoord moeten ze voor een deel schuldig blijven, maar het heeft zeker ook te maken met het feit dat het verenigingsleven in Duitsland een plaatselijke aangelegenheid is. Men is gewoon niet gewend om over de dorpsgrenzen heen actief te zijn met dezelfde hobby. Het zij zo.

Ik vond het erg leuk om een kijkje te nemen in de winkel, het uitgebreide

museum en de werkplaats. Mocht je net als ik eens in de buurt zijn, dan raad ik het zeker aan om een bezoek te brengen aan Tyro Toys. Meer informatie vind je op www.tyrotoys.de en www.modelltraktoren-museum.de.

Emiel van Loon 10. We kennen de DOE gekoppelde trekkers uit de jaren ‘60 in het geval het vermogen van één trekker niet voldoende is. Als dan twee trekkers zelfs niet voldoende zijn, hang je links en rechts achter een kniktrekker gewoon nog twee trekkers.

11. Steiger Tractor no. 1, oftewel de eerste Steiger kniktrekker. Nog met stuurknuppels i.p.v. een stuurwiel 12. Mengele hakselaars blijven een typisch Duits product 13. Waar het mee begon, de Schlüter Eurotrac 14. Een glasplaat vol met Eicher modellen 15. Een deel van de grote winkel waar de nieuwste modellen te koop zijn 16. Een kijkje in de werkplaats waar de nieuwste modellen worden ontwikkeld 17. De Deutx DX 430, één van de bijzondere modellen uit het programma van Tyro Toys 18. Getrokken Deutz combine van Tyro Toys, ook verkrijgbaar als uitvoering van Fahr in de bijbehorende rode kleur 19. Voor de liefhebbers, maar wat is hij mooi gemaakt, deze Mengele getrokken hakselaar 20. Tyro Toys maakt ook veel modellen van machines voor toepassing in de (wegen)bouw Agritoy 3 - augustus 2012 - 27

1

Gama

k r e m h c is r a d n e g le n e e ’ o C & r ä b n e s a ‘N n a De geschiedenis v th. Van 1924 tot begin r Georg Adam Mangold in Für doo 1 188 in cht eri opg rd we ren en MA , waaronder prachtige tracto De Duitse modelproducent GA len del mo en oed elg spe rijf het Frankische bed ritoy nodig, maar met enkele jaren negentig produceerde len is wel een hele dikke Ag tel ver te s iet r hie len del mo alle e fabrikant op te halen. landbouwmachines. Om over robeerd herinneringen aan dez gep rdt wo tor sec e sch ari agr mooie voorbeelden uit de

Trekkers

Naast veel andere modellen zoals auto’s, vrachtwagen en graafmachines produceerde GAMA een aantal interessante landbouwminiaturen. De prachtige Fendt Favorit 622 LS - in Duitsland ook wel ‘Nasenbär’ genoemd - is daar één van. In 1977 werd het prototype ontwikkeld door Fendt met een motor van 150 pk. Later werd het vermogen opgevoerd tot 185 pk met behulp van een turbocompressor en een intercooler. Dit type sterke trekkers gaf een nieuwe dimensie aan het vermogen van de tractor.

De topmodellen in de 600 serie waren de 622 LS en de 626 LSA met respec-

2

28 - Agritoy 3 - augustus 2012

tievelijk 200 en 252 pk. Ze zijn zeldzaam en gingen vaak voor export naar Saoedi Arabië. Daar moesten de sterke MAN-motoren werken om de irrigatie in de woestijn aan de gang te houden. Verder werden ze uitgevoerd naar o.a. Frankrijk en Nederland. Deze tractoren zijn geliefd bij verzamelaars en met name in Duitsland moeilijk te vinden.

Het GAMA model werd gemaakt in het Fendt-groen, maar er is ook een versie in Deutz-groen. Over de schaal zijn de meningen een beetje verdeeld: de één noemt het 1/30, een ander heeft het over 1/28,5. Verder zijn veel verzamelaars van mening dat het stuur eigenlijk te groot is voor het model.

3

4

5

Een ander populair model was de Deutz D 100 06. Groot voorbeeld was de D 06 serie, één van de meest succesvolle series van fabrikant Klöckner-Humboldt-Deutz AG uit Keulen. In 1968 werden de eerste types van de D 06 geïntroduceerd en gepresenteerd op de Deutsche Landwirtschafts-Gesellschaft in München. Van 1968 tot 1974 werden de tractoren in de ‘oude’ Deutz kleur geleverd, met betongrijs motorblok, donkergroen plaatwerk en rode wielen.

In 1974 werd de kleur van het plaatwerk verruild voor het ‘Deutz-groen ’74’, de kleur die tot op dit moment nog steeds gebruikt wordt. Het motorblok werd bruingroen en de velgen bleven rood. In 1978 werden de kleuren nog een keer aangepast en werd de Deutz geleverd met een zwartblauw motorblok en zilverkleurige velgen. Een andere grote verandering was de uitlaat die nu naar boven werd gericht. Het grote voordeel was dat het aankoppelen van werktuigen en aanhangers niet meer in de uitlaatgassen hoefde te gebeuren.

Van GAMA kwam de donkergroene Deutz D 100 06 en de rode exportversie met veiligheidsframe of cabine. Voor verbouw waren de modellen van GAMA ook populair.

In 1972 verraste Deutz vriend en vijand met een nieuw model met het Intrac 2000 systeem. Technisch gezien was deze tractor gebaseerd op de D 06 serie. In 1986 kwam er een nieuw type gebaseerd op de zescilindermodellen van de DX-serie. Voor zijn tijd was de Intrac revolutionair: een glazen cabine boven de motor op de voorkant van de tractor.

Zo had de bestuurder goed zicht naar alle kanten, met name op de machines die vooraan waren gemonteerd, maar ook op de laadruimte en de werktuigen die achter waren bevestigd.

1. Fendt Favorit 620 LS (Nasenbär) met Claas opraapwagen 2. Deutz D 100 06 met Fahr opraapwagen 3. Rode Deutz D 100 06, de exportuitvoering, zeer zeldzaam 4. Deutz D 100 06 met zaaimachine 5. De groene Deutz was ook verkrijgbaar met rode veiligheidsbeugel

Agritoy 3 - augustus 2012 - 29

GAMA bracht van de Intrac een groot aantal varianten uit. Het grote voorbeeld was de Intrac 2005 met voor en achter even grote wielen.

Zo was er een uitvoering met een laadbak, maar ook met sproeiarmen en een tank en een versie met een zwanenhals trailer. Verder waren er Intracs met een sneeuwploeg en een borstel voorop. Deze waren ook in oranje, als ‘Kommunal’ uitvoering, voor gebruik op de weg. Natuurlijk zaten daar waarschuwingsborden op, want het achteropkomend verkeer moest wel zien dat er aan de weg werd gewerkt.

Ferguson 135 van zink gegoten, kwam uit in de stijl van de 70-er jaren als een dragster. Verder waren er MB Trac 1300 modellen van metaal in rood/zwart, rood/wit en groen/zwart en een Deutz ‘Baureihe’ in groen en rood met een gele voorlader. De eerste tractormodellen waren van metaal, maar die hadden niet als basis een voorbeeld van een echte tractor. In schaal 1/40 kwam een klein schattig Fiat model uit, uiteraard in oranje met een voorlader in metallic blauw. In de serie ‘mini-GAMA’ werd ook nog een kleine Ford tractor aangeboden in wit/blauw met rode velgen.

Verder kwam er nog een Unimog 1500, uitgevoerd in verschillende kleuren. Zo is er de geel/rode uitvoering, een rood/witte en een blauw/witte.

De combines en hakselaars

Tot slot produceerde GAMA een Massey Ferguson 2680, gebaseerd op een uitvoering van 1982.

GAMA heeft ook modellen geproduceerd in andere schalen dan 1/30. Zo is er in kunststof een Deutz DX 230 met veiligheidsbeugel uitgebracht. Er was ook een batterij-aangedreven versie. Een Massey

Deze waren bij GAMA hooguit in schaal 1/43. Van Claas kwamen verschillende modellen uit zoals de Jaguar, de Dominator en veel andere varianten maar ook van MF kwam nog een combine. In schaal 1/30 kwam een mooie Claas Commandor uit van kunststof met een aanhanger voor de maaibek. Van metaal kwam een grotere Massey Ferguson op de markt met hele aparte ‘geribbelde’ brede banden, een stuur en een Aral sticker.

6

8 7

9

30 - Agritoy 3 - augustus 2012

10

11

De aanbouwapparaten en machines

Voor de 1/30 tractoren kwamen er verschillende werktuigen, bijvoorbeeld een schitterende maar zeer zeldzame plantagesproeier, een rode Grimme aardappelrooier, een groene Claas silagewagen, ook in rood verkrijgbaar als Deutz-Fahr, een minder populaire eenassige veewagen in geel en groen met een veel te lange dissel en als vracht verschrikkelijk lelijke, witte koeien. Verder was er een rood/gele grondrol en een groene aanhanger. Voor de grotere schaal, zoals die van de MB Trac, waren er ook accessoires, zoals een mooie Claas vierkante balenpers, een Claas ronde balenpers, een schudder of een stevige kipdumper voor de grote Deutz DX 230.

Verloren merkidentiteit

Afgelopen jaar is door Schuco de erg gedetailleerde Fendt ‘Nasenbär’ uitgebracht in schaal 1/32. Dit is een waardige en moderne opvolger van de GAMA Fendt. Veel GAMA tractoren zijn voor verzamelaars nauwelijks meer te betalen en als het model dat ook nog in ‘mint condition in box’ of ‘mint boxed’ is, dan rijzen de prijzen helemaal de pan uit.

Door de nieuwe, veel gedetailleerdere modellen zullen de prijzen van

12

de zeldzame GAMA modellen langzaam dalen. Als je voor een Fendt kiest, is Schuco een goed alternatief. Vroeger waren de nieuwe GAMA modellen (en ook Hausser) de duurdere merken in de speelgoedwinkel.

Maar het is ook weer een kick om een echte GAMA in de vitrine te hebben en dan ook nog het liefst ‘mint boxed’. Voor de meeste (jongere) verzamelaars telt ook het detail en zijn modellen van bepaalde producenten zoals GAMA of een ander merk minder interessant.

Dr. Bettina Amm Foto’s: Jens Heine – Freerk Postmus GAMA modellen: Uwe Ehmsen – Karel Hofs Bron: Traktorado Magazin nr. 3 Vrij vertaald uit het Duits: Freerk Postmus 6. Deutz Intrac 2005 met aangedreven erfborstel 7. Massey Ferguson 2640 8. Deutz Intrac met opbouwtank 9. Deutz D 100 06 met Grimme aardappelrooier 10. Claas Commandor 116CS 11. Claas Dominator 85 (1/43) 12. Claas Jaguar hakselaars (1/43) Agritoy 3 - augustus 2012 - 31

Traktorado Magazin 3

In de aanloop naar de grote Traktorado show in Husum (D) heeft Jens Heine een schitterend magazine uitgebracht. Niet voor elke beurs was dat aan de orde, maar voor de tiende beurs in Husum is een jubileumnummer uitgekomen. Schitterende foto’s vullen een groot deel van het magazine.

De afgelopen tien jaren komen erg goed in beeld. Op de foto’s komen ook bekende ‘Zwollenaren’ voorbij. Verder staat er in het magazine een fotoreportage over Willi Lilienthal. Hij maakt radiografisch bestuurbare modellen in schaal 1/32. De foto’s spreken boekdelen. De geschiedenis van GAMA wordt uitgebreid uit de doeken gedaan. In deze Agritoy is het artikel ook te lezen. Het artikel over de trends van 2012 gaat over de ‘Black Beautys’ en de ‘Dirty Workers’. Trekkers worden steeds mooier gemaakt of steeds meer vervuild. Inderdaad een trend.

Traktorado-magazin 3 is de moeite waard om door te nemen en het team van Jens is er in geslaagd om er wat moois van te maken.

Freerk Postmus

32 - Agritoy 3 - augustus 2012

n a v s i n e d e i h c s De ge

s n i a Brit deel 11

ricoles Jouets et Miniatures Ag pje terug in de tijd. In de sta periode een t de r me voo ie ht ser e dac dez We vervolgen s met speciale aan tain Bri r ove ie ser e dez en we (JMA) van 1-2009 begonn naam ‘Home Farm’. de er ond nen ken we die

Door Patrick Saulas

Britains is in 1921 begonnen met de productie van een doos vol met boerderijdieren en toebehoren, zoals hekjes en bomen. De eerste doos droeg heel logisch nummer 1F, gevolgd door hoe kan het anders 2F, 3F enzovoorts.

Deze dozen zijn vandaag de dag heel zeldzaam. Onlangs verscheen op het Internet nog doos nummer 3F. Zodoende is het mogelijk om hier enkele foto’s te laten zien. Deze doos bevat 71 onderdelen, de meeste daarvan

tref je ook in andere dozen aan, maar dit is de grootste qua inhoud.

De doos dateert uit 1922 en alle onderdelen zijn met de hand geschilderd. Blijft nog een niet geheel onbelangrijk puntje over: de prijs die geboden werd, was € 2042,70!

Met toestemming overgenomen uit de JMA (Jouets et Miniatures Agricoles) clubblad van de ACA.

Vertaling Jan van der Zijden Agritoy 3 - augustus 2012 - 33

.

mst..

gd de jeu

ko de toe heeft

1

s l a e s a C t e m . . . n e g o r o o v doel 34 - Agritoy 3 - augustus 2012

In het Friese Terwispel woont Jelle Hoekstra. Samen met zijn ouders en broertje kan hij dagelijks genieten van het weidse landschap achter het huis. Daar lopen een paar koeien van een hobbyboer en rust is er alom.

Dat geldt echter niet voor Jelle, want deze 14-jarige Fries is een druk baasje.

Als het geen vakantie is en hij hoeft ook niet aan het werk bij één van zijn beide boeren of het reparatiebedrijf van een neef van zijn moeder, dan brengt Jelle zijn tijd door op het AOC in Heerenveen. In september begint hij daar in de derde klas basisberoepsgerichte leerweg en dan zit er ook een dag stage bij. Die dag hoeft hij niet naar school en kan hij genieten van het werk op een boerderij onder de rook van Gorredijk.

Maar elk vrij moment is Jelle ook te vinden op de boerderij van een vriend van heit (Johan) of op een andere boerderij in het dorp. Trekker rijden is zijn lust en zijn leven en dan vooral met de Case 745XL. De liefde voor trekkers is er al jong bij Jelle ingegoten. Johan werkte als postbode bij de PTT en was vaak vroeg klaar. ’s Middags was er dan bij

de kameraad wel werk en heit ging daar helpen. Jelle ging al jong mee op de trekker en dat blijft nog altijd mooi werk.

Als kleine jongen mocht Jelle mee naar de beurs in Zwolle. Daar keek hij zijn ogen uit. Op verjaardagen en met Sinterklaas kwam er regelmatig een Bruder tractor of werktuig als cadeau. Met het ouder worden werden de modellen kleiner en kwam de vraag naar Siku modellen in schaal 1/32. Er werd veel mee gespeeld, op zolder was een boerderij en bonen, mais en andere producten werden gebruikt om alles zo echt mogelijk te maken. Maar aan alles komt een eind. Het spelen maakte plaats voor verzamelen en met zijn heit als grote voorbeeld was dat helemaal niet zo moeilijk. Omdat bij alle twee van zijn boeren een Case rondrijdt, is dat het favoriete merk van Jelle. Het is nog niet echt terug te zien in zijn verzameling, maar die wordt gestaag uitgebreid. Zo staan er in de vitrine verschillende mooie modellen van Universal Hobbies en Wiking. New Holland voert daar nog de boventoon, want dat zijn ook erg mooie trekkers. Jelle is ook druk bezig met het maken van een diorama. De boerderij staat er al, het weiland is klaar en de mestsilo is nog half gevuld.

3

2

4

6

5

1. Jelle voor een deel van de verzameling van heit Johan, met in zijn hand een Claas Axion van Wiking 2. Deutz 130 06 (Weise) met New Holland pers (Britains, uit verzameling van heit) en de eenvoudige balenwagen van satéprikkers 3. Hier kan heel veel gras mee aan de bult worden gereden 4. Mooie combinatie 5. Met deze combi krijgt de grasvork genoeg werk 6. Werk van school, deze grondbak Agritoy 3 - augustus 2012 - 35

“Voor 1 oktober is hij leeg hoor,” geeft Jelle glimlachend toe.

Verder probeert Jelle in de schaarse vrije uurtjes die over zijn te werken aan een paar zelfbouwprojecten. Een grote grasvork is nooit weg als de eerste snee aan de bult moet. Jelle komt ook nog wel eens in Denemarken en daar wordt het stro geperst en direct in een grote balenwagen opgevangen. Een vriend van Jelle heeft de wagen nagebouwd. Met een handvol satéprikkers en een tube lijm is er een schitterende wagen van gemaakt. Jelle geeft aan: “Gewoon mooi door de eenvoudige materialen.”

Op school met het vak techniek is een grondbak gemaakt. Op die manier is het nuttige met het aangename te verenigen door op school met je hobby bezig te zijn. En al doende leert men, want de Veenhuis giertank ziet er mooi strak uit. Dit is ook te danken aan de paintbrush van heit, want die verbouwt wel eens wat.

Momenteel is Jelle bezig om een Vervaet zelfrijdende bemester te maken. “Gewoon durven en dan doen! De zaag er in zetten en logisch nadenken.” Zo wil hij ook nog een Britains 1056 inkorten en daar dan een Case 745XL van maken. Maar de grootste droom is toch een Case 745XL in schaal 1/1 te hebben. Als de boer die deze trekker heeft er mee stopt, wie weet ….

Heit werkt bij Bromach in Gorredijk en daar is ook nog wel eens wat moois te bekijken, te kopen aan miniaturen, een show van Krone werktuigen of een beurs in de omgeving.

Jelle wil het liefst boer worden of loonwerker. Het zit er vast wel in, maar eerst nog een paar jaar naar Heerenveen op de fiets.

Freerk Postmus 7

9

8

10

7. De werkplaats 8. De Veenhuis ‘jarrebak’, strak gespoten 9. Diorama in aanbouw 10. De droom van Jelle is om ooit eigenaar te worden van zo’n mooie trekker 36 - Agritoy 3 - augustus 2012

t k j i l e g r e v d g u e De j

ur. Deze trekker 936 gezien in miniatu t nd Fe n ee er ke n . Ik ga wel ee door Wiking en Siku ld Iedereen heeft vast ee rb oo jv bi , kt aa merken gem van Wiking is door verschillende tussen de Fendt 939’s il ch rs ve t he er ov k hebben t van Wiking veel het dan deze keer oo el vindt dat de Fend w en re de ie a jn bi t merken. en Siku. Ik denk da verschillen tussen de de ar na en jk ki t is aar ik ga nu ju gedetailleerder is, m De grootse verschillen die je gelijk kunt zien is dat de Fendt van Siku standaard bredere banden heeft en een andere hefinrichting.

Maar dit is nou eenmaal zo bij dit merk. Ook zie je al gauw dat de grille bij de Wiking een soort van doorzichtig rooster is. Als je iets nauwkeuriger gaat kijken, dan zie je dat ze beiden wel ongeveer hetzelfde cabine-interieur hebben. Alleen is het zo dat bij Wiking de instrumenten in de cabine nog iets verfijnder zijn gemaakt. Onder de cabine is het verschil tussen Wiking en Siku goed te zien: het motorblok van Siku bestaat uit één stuk, terwijl die van Wiking bestaat uit veel meer losse details. Bijvoorbeeld het luchtfilter, deze komt zo veel mooier uit. Ook een duidelijk verschil is dat je bij Wiking achter op de

trekker meer details ziet. Zo is de hydrauliek duidelijker zichtbaar. Bij de Siku trekker kun je weer gemakkelijker sturen als je ermee speelt. Dit komt, omdat Siku een knobbel op het dak heeft gemaakt waardoor je niet de hele tijd met je handen de voorwielen hoeft te besturen.

Dit is natuurlijk wel een beetje aparte vergelijking, maar dit is wel in het kort het verschil tussen deze merken. Dit resultaat is ook wel te verwachten, want Wiking is gedetailleerder en Siku is meer om mee te spelen. Toch vind ik de Siku trekker zeker geen slechte keuze, want deze toont namelijk best groot, onder andere door de wielen. Zeker voor op een diorama is de Fendt van Wiking erg aan te raden.

Alwin Koers

1.

2.

3.

4.

Een natuurgetrouwe fronthef op het Wiking model De Fendt van Siku scoort vooral door de bandenkeuze Aan de achterbrug heeft Wiking veel aandacht besteed De beide stalgenoten naast elkaar Agritoy 3 - augustus 2012 - 37

Op koffievi sit

e bij...

w u o r v n ` z n e s Jaap Zeger r e m r e h c s d i u Sies in Z gaat, hobbyisten op koffievisite Als je regelmatig bij mede de len hil te mensen op versc kom je bij veel enthousias , met hun eigen voorkeuren plaatsen in den lande. Elk ing, ze keer was ik, op uitnodig verzameling en verhaal. De ermer. Dit is een van de zes bij Jaap Zegers in Zuidsch het ente Schermer, gelegen in woonkernen van de geme te and. Jaap is een enthousias groene hart van Noord-Holl rs ge Ze ilie tte verteller. De fam verzamelaar en ook een vlo zicht en r. Ze hebben een weids uit woont midden in de polde ap is ar d van de boerderij wa Ja wonen op vrij korte afstan vitrine stond slechts één kleine r me ka on wo de In . eid opgegro Maar dat cht ik, “Dat is magertjes.” met modellen. “O jee”, da treden van de hobbyruimte. veranderde rap bij het be

1 38 - Agritoy 3 - augustus 2012

2

3

5 4

7 6

De ouderlijke boerderij Jaap is opgegroeid op een van de zes boerderijen die destijds eigendom waren van een conservenfabriek. Zijn opa was bedrijfsleider en verantwoordelijk voor deze bedrijven. Ze hadden een gezamenlijke oppervlakte van circa 200 ha. Er werden overwegend producten voor de conservenindustrie geteeld.

Witte kool was het belangrijkste gewas en dit was bestemd voor het maken van zuurkool.

Verder teelden ze doperwten, slaboontjes en spinazie, alles voor de verwerking in de eigen fabriek. Het trekkerpark was overwegend van het merk Massey Ferguson. Ze hadden vrijwel de gehele honderd serie zoals de 135, 165, 185 en 188. Deze totaal nieuwe serie kwam eind december 1964 op de markt. Ze hadden allen een watergekoelde viercilinder Perkins dieselmotor en waren voorzien van een Amerikaanse neus. Verder had de nieuwe serie een vergrendelbaar differentieel en een doordraaiende aftakas. Door de koppeling half in te trappen stond de trekker stil, maar

draaide de aftakas door. Bij helemaal intrappen stond ook deze stil.

De motorvermogens liepen uiteen via de MF 135 van 45 pk, de 165 van 58 pk en de 75 pk van zowel de 185 als 188. De zwaarste types waren voorzien van een Multi Power transmissie. Hierbij was het mogelijk om de rijsnelheid, zonder gebruik van het koppelingpedaal, aan te passen. Daarnaast hadden ze ook nog een MF 1080 van eind 60er jaren en een International TD 9 rupstractor. De 1080 had ook een Perkins dieselmotor maar die leverde 90 pk. De transmissie had 12 versnellingen. Door zijn hoge rijsnelheid van circa 33 km was hij zeer geschikt voor het transport van de kool. Dit type werd in 1975 opgevolgd door de MF 595 met vrijwel dezelfde motor als zijn voorganger. Verder was die voorzien van een geluidsarme (nou ja met 90 dB voor die tijd althans), veiligheidscabine.

De International TD 9 rups van eind 40er jaren heeft een dieselmotor van circa 46 pk.

Omdat de kooloogst in de herfst vaak onder natte omstandigheden plaats vond, was het regelmatig een probleem om de volgeladen wagens met de wieltrekkers zonder vierwielaandrijving van de akkers te krijgen.

Dan werd de TD 9 ingezet. Omdat die met zijn ijzeren kammen niet op de verharde weg mocht komen, werden de wagens door de rups gewoon de weg opgeduwd. Een ideale oplossing.

1. Versatile 836 in 1/32, uitgegeven op de Premiere Showing op 17 oktober 1984 in Winnipeg Canada 2. Massey Ferguson 8690, vervuild model van UH in 1/32 3. Triathlon KVX 12000 mestverspreider, vervuild model van UH 4. New Holland T 7050 van UH aangepast door een collega 5. McCormick MTX 175 in 1/ 32 6. Caterpillar D2 met Little Genius ploeg in 1/16 van SpecCast 7. International TD 9 in 1/16. Zeer zeldzaam en handgemaakt door Gilson Riecke Agritoy 3 - augustus 2012 - 39

... site bij

evi Op koffi

9

8

11

10

13 12

Jaaps grootste hobby, de werkvakantie in Canada Jaap is opgegroeid op de boerderij en heeft een middelbare, agrarische opleiding genoten.

De eerste jaren werkte hij bij een loonbedrijf in de buurt, maar na een paar jaar had hij het ongeregelde leven wel gezien. Hij is toen bij een houthandel gaan werken. Eerst als chauffeur maar later verrichte hij daar alle voorkomende werkzaamheden. Omdat hij veel familie in Ontario, Canada heeft wonen maakte hij samen met een neef een rondreis door Canada. Ze logeerden op een boerderij in Manitoba die bed en breakfast aanbood. Het was een middelgroot graanbedrijf van circa 400 ha. Het klikte meteen tussen het gastgezin en de vakantiegangers.

Zozeer zelfs dat Jaap meerdere malen terug is geweest. De laatste 15 jaren gaat hij er tijdens de graanoogst enkele weken helpen. Het werken met het grote materiaal vindt hij prachtig. Hij rijdt dan op een Versatile 875 trekker met een vermogen van 300 pk. Regelmatig voert hij met deze tractor een stoppelbewerking uit met een cultivator met een werkbreedte van 14 meter. De capaciteit bedraagt circa 10 ha per uur of wel 40 - Agritoy 3 - augustus 2012

100 ha per dag. Ook met de combine, een Case International 1680, mag hij graag werken.

Het graanbedrijf teelt naast tarwe ook gerst en haver, maar ook oliehoudende gewassen als vlas en koolzaad worden er verbouwd. Wordt het vlas hier geteeld voor het linnen uit de stengels, daar oogst men alleen het lijnzaad. Het stro van alle genoemde gewassen is daar niets waard en wordt dan ook ondergewerkt of verbrand.

Het oogsten van genoemde gewassen gebeurt in twee fasen. Eerst wordt vanwege het drogen van het gewas en minder verlies van zaad, met een 10 meter brede zwadmaaier het gewas gemaaid. Hierbij laat men een lange stoppel staan i.v.m. de vele stenen. Enkele dagen later wordt het voorgemaaide product met de Case combine uit het zwad opgepikt en gedorst. Het gedorste product wordt opgeslagen in eigen silo`s van het bedrijf. De stenige ondergrond is verder ongeschikt voor het verbouwen van hakvruchten. Niet alleen dat, maar ook de afzet daarvan is problematisch i.v.m. de grote afstanden. Of Jaap dit jaar zijn Canadese vrienden weer bij de graanoogst gaat helpen is nog de grote vraag.

De oogsten vallen de laatste jaren erg tegen. Dit

in verband met de wateroverlast in die omgeving die veroorzaakt wordt door slecht geregelde ontwatering en waterafvoer.

Het Canadese trekkerpark Naast de reeds genoemde Versatile zijn er ook nog een aantal oldtimers op het bedrijf. Die zijn niet alleen voor de hobby, maar de meeste daarvan worden nog regelmatig bedrijfsmatig ingezet. Zo wordt de Farmall 400 gebruikt voor het aandrijven van de opvoervijzels van de graansilo`s. Een Allis Chalmers type XT 190 is voorzien van een voorlader en op een Farmall Super A is een cirkelmaaier gemonteerd. Ook deze wordt regelmatig op het erf gebruikt. De McCormick T 20 met een aangebouwde cultivator verzorgt het werk tussen de bomen in de windsingel.

Daarnaast zijn er nog een aantal, inmiddels gerestaureerde oldtimers waarmee diverse shows worden bezocht. Als eerste en oudste staat er een Titan 18. Tussen 1916 tot 1922 werden er in Chicago ruim 78000 stuks van gebouwd. Ze wogen ruim 2500 kg en hadden een vermogen van 10 pk aan de trekhaak en 20 pk aan de riemschijf.

14 15

16

17

Dezelfde trekker werd door McCormick onder de naam Mogul op de markt gebracht. Verder zijn er nog een John Deere A, een grijze en een rode Cormick / Deering T 20, een International 986 en een klein exemplaar van het merk General.

Ook een auto en wel een T Ford uit 1927 maakt deel uit van de collectie. Het restaureren en onderhoud van de oldtimers is evenals hier vaak winterwerk.

Miniaturen Oldtimers heeft Jaap niet. Ooit had hij, naast zijn modellen, een Ferguson TED 20 met petroleummotor. Maar op gezag van zijn wederhelft moest hij kiezen: of oldtimers of modellen. Het werden de laatste. Opgegroeid met MF zal het niet verbazen dat dat zijn favoriete merk is. In de kamer staan maar enkele modellen, maar in de hobbyruimte breek je er bijna de benen over.

Alles is volgestouwd met de meest mooie, maar ook vaak zeldzame miniaturen waarvan sommige zelfs nog in de originele verpakking. Naast de trekkers zijn er ook de nodige werktuigen en machines zoals combines, ronde balenpersen, silowagens, schijfeggen en ploegen. “Vanwaar de belangstelling voor al die modellen?”, wil ik weten. “Als jongeling spaarde ik al de zogenaamde demomodellen. Modellen die destijds bij aankoop van een nieuwe trekker cadeau werden gegeven.”

Daarna nam de belangstelling af. Maar een aantal jaren later, zo rond zijn 25ste kwam er weer een hernieuwde interesse. Hij begon weer modellen te verzamelen. Veel van de eerste aankopen deed hij op de zwarte markt in Beverwijk. Al snel was hij er achter dat je de miniaturen beter door de kinderen kon laten kopen. Toonde je als volwassene belangstelling, dan werd je gezien als verzamelaar en werd de prijs opgeschroefd.

Door de kinderen, onder de noemer speelgoed, de gewilde modellen te laten kopen, kregen die

ze vaak voor een matsprijs. Op die manier kon je voor weinig geld de mooiste modellen op de kop tikken. Maar dat is nu verleden tijd. Ook Jaap moet nu zijn verzameling uitbreiden via de reguliere handel. Zijn vele bezoeken aan en contacten in Canada bieden echter nieuwe mogelijkheden. Tijdens zijn werkvakantie bezoekt hij daar regelmatig de beurs in Minnesota. Daar vind je vaak aparte miniaturen. Ook tijdens een camperreis door Canada, die hij vorig jaar met zijn vrouw maakte, werden diverse beurzen bezocht. En dat niet alleen, door zijn inmiddels opgebouwde netwerk worden hem regelmatig, o.a. door zijn vriend in Texas, zeldzame miniaturen toegezonden. Vaak zijn dat show modellen uit de USA die dan als giftset worden verzonden.

Show modellen zijn exemplaren met een heel beperkte oplage. Op deze manier kom je dan soms aan iets heel aparts.

Zoals eerder aangegeven, er staat zoveel, dat ik me beperk tot het noemen van slechts een greep uit de collectie. Zo is er de International TD 9 in 1/16. Dit zeldzame en kwetsbare model is gemaakt door Gilson Riecke. Verder zien we een speciale Allis Chalmer type D 14, uitgegeven ter ere van de ‘Rollag Minnesota Expo 2010’ show in een gelimiteerde uitgave van 500 stuks. Ook de Cat Challenger MT 975B in 1/16 is een speciale uitvoering voor de Farm Progres show 2008 in Iowa. En natuurlijk mag de Versatile 935 in 1/16 van SpecCast niet ontbreken. Verder staat er een verbouwde Massey Harris combine van Corgi Toys in 1/43. Zeer zeldzaam is ook de driedelige set van het Amerikaanse model van de MF 50 T in ongeveer 1/48 van Mercury. Er zijn voor zover bekend maar slechts drie sets op de wereld.

Daarvan zijn er twee sets in Nederland beland.

De Versatile 836 in 1/32 is uitgegeven voor de Premiere Show op 17 oktober 1984 in Winnipeg, Canada. En de trots van de verzameling is de enige, handgemaakte Massey Ferguson type

1080. Dit volledig handgemaakt model in 1/16 is het tot nog toe enig bekende model ter wereld.

“De Engelse bouwer besteedde er circa 140 uur aan”, aldus de trotse bezitter.

Overige hobby`s Jaap Zegers is sinds 1992 lid van de L.C.N. en een aantal jaren lid van de OTMV. Regelmatig bezoekt hij de miniaturenbeurs in Zwolle en enkele regionale beurzen. Maar hij is ook een trouwe bezoeker van onze jaarvergaderingen.

Naast zijn trekkerhobby is hij een verwoed vrijwilliger bij de brandweer. Ook in deze tak van sport is hij weer een herintreder. Na 26 jaar als vrijwilliger gediend te hebben bij het plaatselijke brandweerkorps werd er een aantal jaren geleden een reorganisatie doorgevoerd.

Veel vrijwilligers hadden het toen wel gezien en besloten hun lidmaatschap op te zeggen. Maar sinds ongeveer 2½ jaar is hij echter weer als vrijwillige brandweerman actief. Nu bij het naburige korps in Obdam.

Als laatste wil ik Jaap bedanken voor het gezellige gesprek en de beschikbaar gestelde tijd.

Leen de Vos 8. Key Precision uitvoering van de John Deere 4450 van Ertl 9. John Deere 6920 van Siku met Herder slootreiniger. Handgemaakt door collega Verburg 10. Claas combine van Norscot getrokken door een Britains E27N Blauwe Reiger 11. Allis Chalmers type D14. Gelimiteerde oplage van 500 stuks ter gelegenheid van de ‘Rollag Minnesota Expo 2010’ show 12. Versatile 935 in 1/16 van SpecCast 13. Cat Challenger MT 975 B van de Farm Progress Show in Iowa 14. Field Marshall 217 en een Fowler 49 in 1/43 15. Massey Harris combine van Corgi Toys in 1/43 16. Deutz Fahr AgroXtra 6.07 in 1/32, gelimiteerde oplage uit 1993 17. Big Bud 370 in 1/64 van Ertl Agritoy 3 - augustus 2012 - 41

big wheels little whee l

s

DA’S

BALEN!

De balenpers in miniatuur De oervorm van de balenpers stamt al uit de begintijd van de landbouwmechanisatie toen stationaire persen aangedreven door paarden werden gebruikt. Later zagen we persen als onderdeel van een dorskastcombinatie en daarna wederom met paarden, al zorgden die nu alleen voor het voortbewegen van de pers, want een stationaire motor zorgde voor de bediening van de pers. De stationaire persen en die, die aan dorsmachines waren gekoppeld waren allemaal bovenladers en hadden dus geen opraper zoals de getrokken persen. De uitvinding van het knoopapparaat maakte de persen een stuk makkelijker te bedienen, ook omdat er nu geen mensen meer nodig waren voor het doorsteken en vastdraaien van de ijzerdraden en het plaatsen van de scheidingsblokken.

Zodra de tractor verscheen, is er een doorontwikkeling gemaakt naar de grote pakken die we vandaag de dag kennen. Ook de miniaturenwereld volgde deze ontwikkeling en wat dat heeft opgeleverd gaan we in deze aflevering van Big Wheels nader bekijken.

De grote drie van Dyersville hebben allemaal een of meerdere modellen van persen gemaakt maar ook de customizers lieten zich in dit gebied niet onbetuigd. In een veelheid aan materiaal en verschillende graden van gedetailleerdheid maakte de balenpers deel uit van de tapijtboerderijen van de Amerikaanse plattelandsjeugd als ook de vitrinekasten van verzamelaars.

Uit de vroege jaren van Ertl kennen we onder andere een International Harvester pers van een onbekend type en een John Deere 14 T. Ze werden in de bekende vouwdozen geleverd en waren allebei uitgerust met een balenwerper en een wagentrekhaak.

1

2

42 - Agritoy 3 - augustus 2012

3

4

5

6

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Allis Chalmers Roto-Baler gemaakt door Everett Weber McCormick International type 47 New Holland pers met opbouwmotor van Gilson Reicke Ook een type 14 maar dan van Eska John Deere 14 pers van Gilson Reicke New Holland pers van Ertl, zonder type-aanduiding

Agritoy 3 - augustus 2012 - 43

Beiden kwamen in dezelfde tijd uit. De echte persen die op de Amerikaanse boerderijen werden gebruikt, hadden ook de mogelijkheid om in één werkgang te persen en te laden omdat de balenwerpers ook echt werden toegepast. Hierdoor is een pers voor Noord Amerika ook altijd te herkennen, want nergens in de wereld werd de werper toegepast. Spec-Cast heeft in haar resin serie een model gemaakt van de McCormick 47 Twine pers. Dit model was een mooi uitgevoerd model van een type dat zowel met ijzerdraad als touw kon persen. Het verschil zat in het knoopapparaat en in de aanduiding. De touwpersen werden aangeduid met een T(wine) in het typenummer en draadpersen met een W(ire). Toch heeft ook dit model wel weer een aantal kleinigheidjes, want de opraper lijkt te zijn gemaakt van krulspelden, de aftakas is niet draaiend en hij past achter geen enkele tractor.

SpecCast heeft meerdere resinmodellen gemaakt van met name werktuigen, maar ook enkele tractoren. De 47 T kwam uit in 2008.

Van veel vroegere datum was de rondebalenpers, zowel in het echt als de miniaturenwereld. In 1947 maakte Allis Chalmers zijn eerste Roto-Baler, een opzichtig apparaat dat ronde balen produceerde. Zijn lange opraper en zijn open perskamer waren de meest in het oog springende onderdelen.

De modellen hiervan kwamen uit in 1989. Toen kwam Ertl met een 1/16 versie van dit model, gelijk in twee uitvoeringen: een collector model kwam in maart en de reguliere versie in juni. De verschillen zaten in de doos en de bestickering die bij de maartuitgave zilverkleurig is. Respectievelijke stocknummers voor deze modellen waren 1244 DA en 1244. In 1997 kwam de rotobaler nog een keer uit om de 50ste verjaardag van deze machine te herdenken. Het stocknummer was nu 2178 DA en deze werd opgevoerd als nieuw model, maar eigenlijk was het enige nieuwe aan dit model het ontwerp van de doos. Toen Ertl in de jaren ’90 een begin maakte met haar Farm Classics serie 1/43 modellen werd ook de Roto-Baler opnieuw geintroduceerd. In eerste instantie als los model (in 1991), maar later ook in diverse sets met verschillende Allis Chalmers tractoren. Ook was er een

set leverbaar voor de Farm Progress show in 1997 waarvoor er een Allis Chalmers B en een Roto-Baler in een speciale doos zijn geleverd.

Van een heel ander kaliber is het model dat Everett Weber uit Lima, Ohio maakte. Deze meester op gebied van custom modellen heeft ook een rotobaler, gemaakt maar die was in geen enkel opzicht te vergelijken met de modellen van Ertl. Als je de machine van Weber ziet zou je zeggen dat die zo aan de gang kan gaan, zoveel details zitten er op deze machine!

Weber modellen zijn mede door hun extreme detail alleen te koop op veilingen waar hoge prijzen voor deze modellen worden geboden. Door de kleine oplage en de grote exclusiviteit zijn deze modellen alleen weggelegd voor een beperkte groep verzamelaars.

We blijven even in de hoek van de custom builders, want ook Gilson Reicke -een andere Amerikaanse modelbouwer- maakte begin jaren ’80 al modellen van onder andere New Holland persen met een Wisconsin opbouwmotor. Deze waren zowel met rode als gele opraper te krijgen en ook deze zijn supergedetailleerd. Het waren echter niet alleen de persen van het rood-gele merk, want hij maakte ook van John Deere een hele mooie pers van het type 14. Als je bedenkt dat er in die tijd echter maar heel weinig mensen waren die dit soort modellen leverden, kun je je dus ook wel voorstellen dat ze niet goedkoop zijn, ook nu nog niet.

Als je eens kijkt in diverse boeken met betrekking tot onze hobby kom je er al snel achter dat er modellen van persen zijn uitgekomen zolang als er echte persen zijn gemaakt. Dit betekent dat ook van oudere types of merken die nu niet meer bestaan modellen van persen zijn gemaakt. Een van de niet meer bestaande merken is Oliver en de modellen van deze fabrikant werden in eerste instantie gemaakt door Slik Toys uit Lansing, Iowa. Deze maakte ook modellen van een door Oliver gebouwde pers met opbouwmotor. Deze werden gemaakt uit aluminium en zoveel mogelijk uit één stuk gegoten. Ze zijn grof van detail en niet super gedetailleerd, maar passen bij de tractoren die deze fabrikant maakte. Opvallend aan dit model is de lange opraper en de rubberen wielen die mij nogal aan de kleine kant lijken. Verder valt ook de trekhaakconstructie op; die is groot en niet mooi.

Voor de hedendaagse tapijtboeren onder ons hebben diverse fabrikanten ook grootpakpersen gemaakt. Ertl maakte onder andere een Case-IH grootpakkenpers evenals de ronde balenpers in vele variaties. De Duitse fabrikant Bruder heeft al jaren een Krone Big Pack in haar programma en zelfs Scale Models maakte een rondebalenpers voor New Idea. Het wachten is alleen nog op een wikkelaar of een pers-wikkelcombinatie in 1/16!

Klaas Schotsman

7

8

9

7. Case-IH 8575 pers van Ertl 8. Krone Big Pack van Bruder 9. Oliver pers van Slik Toys 44 - Agritoy 3 - augustus 2012

Agritoy 3 - augustus 2012 - 45

Massey Harris

miniaturen Ertl produceerde in 1987 naast de MH 33 ook een 44 in collectors uitvo ering met brede vooras. De MH 44 shelf ve rsie werd uitgevoerd met V-vorm sm alspoor vooras. In de Ertl Precisi on Classic serie kwam in 2002 een MH 44 uit. Zowel Ertl als Scale Models maakten de MH 44 voor div erse shows in de USA waarbij de stickers op het model en de tekst op de doos afweken van he t origineel.

Paul Stephan, een modelbouwer uit de USA heeft diverse miniaturen gebouwd van voornamelijk John Deere trekkers. Een uitzondering was het model van de Massey Harris 44 Six zescilinder die door hem in 1992 gerealiseerd werd in precisie kwaliteit. De totale oplage zal niet groot zijn geweest. Scale Models maakte in hun grote 1/8 schaal serie een MH 44. De naoorlogse ontwikkelingen gingen door met de Massey Harris Pacer, Colt en Mustang ter vervanging van de Pony en MH 22. De MH 33 werd 333, de MH 44 werd 444 en de MH 55 kreeg de aanduiding 555.

Ze werden leverbaar met benzine, petroleum, LPG en dieselmotoren. De kleur rood met gele wielen werd gehandhaafd maar de motoren werden in goudkleur gespoten.

De Massey Harris Colt, Mustang en MH 22 werden door SpecCast in 2001 en 2002 in schaal 1/16 uitgebracht: de Colt met V smalspoor vooras en de MH 22 en Mustang met V smalspoor of brede vooras.

De kwaliteit in detail was enorm verbeterd in vergelijking met eerder gemaakte miniaturen van SpecCast. De oorzaak is niet moeilijk te verklaren omdat de productie inmiddels, net als bij Ertl, verplaatst was naar China.

46 - Agritoy 3 - augustus 2012

Deel 5 1

2

3

4

5

6

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Precision Classic MH 44 van Ertl 6 cilinder MH 44 gemaakt door Paul Stephan Van P.M.I. uit Zuid Afrika, metalen modellen in 1/20 en 1/38 Lipkin MH 44 trekkers, gemaakt van plastic in 1/20 MH 745D in 1/15 van Lesney, het vinden van de doos was het moeilijkst De MH 555 Diesel van Ertl

Agritoy 3 - augustus 2012 - 47

7

De Engelse Massey Harris 744 en 745 dieseltrekkers zijn ook in miniatuur formaat niet vergeten.

Marbil, uit Engeland maakte van kunststof modellen in kleine oplage van o.a. Allis Chalmers, Fordson en Massey Harris. Een MH 744 op normaal spoor en halfrups uitvoering werden rond 1980 uitgebracht. Een van de eerste Lesney trekker modellen was de MH 745D in 1951.

Bestuurbaar en geheel van metaal is dit model favoriet bij veel MH verzamelaars.

Bijzonder is dat de achterbanden in omgekeerde rijrichting waren gemonteerd.

Lipkin uit Engeland is bekend van plastic speelgoed van destijds. Een MH 745 in de rood gele MH kleur is bekend als promotiemodel voor Massey Harris. Een blauw rode uitvoering was ook leverbaar. Door Kakuro zijn diverse plastic MH trekkerminiaturen gemaakt in evenzoveel fantasie kleuren. Uit Zuid Afrika zijn een tweetal van metaal gegoten MH 745 trekker modellen in schaal 1/20 en 1/38 afkomstig. Deze miniaturen zijn gemaakt bij P.M.I. in 1954. Een aantal werktuigen vergezelden de trekker modellen in de doos. Deze MH miniaturen zijn erg schaars en dus moeilijk te vinden.

Micro Models uit de destijds Engelse kolonie Hongkong bracht in 1950 een tweetal MH 745 trekker modellen uit onder de naam ‘Empire Made’ De wieltrekker was een verkleinde kopie van de Lesney MH 745D en de MH 745 rupstrekker was uitgerust met een bulldozer blad. Van Lesney (Matchbox) kennen we de MH 745 met bestuurder in schaal 1/87. Er zijn versies met en zonder spatborden. Uit Nieuw Zeeland afkomstig is een MH 745 van Micro Models in schaal 1/43. Een bedrijf uit Australië, Streamlux genaamd ging failliet nog voor de in schaal 1/87 modellen in kleur gespoten konden worden.

Een enkele MH 745 ontsnapte en bereikte ongeverfd sommige verzamelaars.

Frits van Manen

48 - Agritoy 3 - augustus 2012

8

9

7. Lesney MH 745 in 1/87, links de laatste versie, rechts de oude versie. Zoek de verschillen 8. Deze MH 745 van Empire Made is een kopie van de Lesney MH 745D 9. MH 745 van Streamlux uit Australië, ongeverfd uit de fabriek ‘ontsnapt’

Bij de

t a a l p n e d d i m t aangebouwde De New-Holland TS 115 me werd in 1999 /LS 135 Herder Grenadier MBK Leeuwen van L. r doo ft nieuw aangescha Jan Verburg uit B.V. Dit is het bedrijf waar maaikorf was Pijnacker werkt. De MX 4.30 t. Ook werkt ach ebr uitg toen ook net nieuw aier aan ma pel kle een t me atig Jan regelm deze machine.

s in 1999 het enige De 8560 in 1/16 van Ertl wa d om een 1/16 von kt chi model dat Jan ges bouwen. Het was model van Herder aan te nog van alles aan een trekker waar Jan zelf toframen, voorsts kun moest maken, zoals ting, zwaailichlich ver ls, ege spatborden, spi hefarmen op. ten en er zaten zelfs geen t van o.a. beuaak Het Herdermodel is gem

nadier MBK 135/LS De TS 115 met Herder Gre L. van Leeuwen Eigenaar: Jan Verburg Chauffeur: New-Holland Powerstar

Motor: Aantal cilinders: 6 7480 cc Inhoud: 112x 127 Boring x slag: / 117 pk Nom. Vermogen: 86 kW 24-24 Electro-shift + kruipbak V-A Versnellingen: 40 km Max. snelheid: 480/65 R 28 r: Banden voo 600/65 R 38 achter: 2623 mm Wielbasis: 2,25 m Breedte: Lengte opgebouwde m Herder + maaikorf: ca. 9,50 m 4,35 Hoogte: buiten de trekker Bereik maaikorf: 7,30 m en de tankdrager. kenhout voor de giekdelen voor de cilinders mm 2 De gelenk-lagers van rafische bestuurzijn onderdelen van radiog r de rest zijn er bare auto-onderdelen. Voo profielen geium veel messing en alumin aikorf gebruikte ma de in s me bruikt. Voor het grof zaagblad. De Jan een restant van een noer. ens slangen zijn van silicon ten onder tpla las bal t Ook het frame me machine is De t. nie ekt bre ont r de trekke rlak en de rde He gespoten met originele aakt. gem nis ken een stickers zijn door Eigenaar: Jan Verburg Foto: Jan Groot Jebbink

Agritoy 3 - augustus 2012 - 49

i

en club

n er

ww

y.

nl

n la

L.C.N.

land

dbouwmin

ur

ed

at

w.agr

ito

1

E I S A V N I INTER

n en wat er nog komen nieuwe modellen is verschene aan en jar tste laa de er t wa r de periode van de kijken naa 2 hebben hun zinnen gezet op De ‘Eighties’ zijn ‘hot’ als we 1/3 aal sch ire ula pop de in boer wil ctorfabrikanten de gesloten cabines, ook de van aak gaat. Nagenoeg alle modeltra rbr doo e iev nit defi kan leiden dat nde motorvermogens en de irder dan anderen, wat ertoe ula hoekige vormgeving, oplope pop aar jkb bli zijn pen rty Sommige tracto Ford modellen omarmen, immers droog en warm zitten. en. En terwijl UH en MarGe de kom uit len del mo jke eli rtg r de 956 XL van elfde of soo -series richten. Het betreft hie IHC meerdere aanbieders met dez de op len pij hun ig tijd ijk zo’n beetje gel bieders voor ons in petto? zijn er liefs drie fabrikanten die o. Wat hebben deze drie aan huc Sc van XL 5 145 de en ri Britains, de 845 XL van Replicag Aan de typenummers kun je al opmaken dat de grootste oftewel de zwaarste uitvoering van Schuco komt, de kleinste van Replicagri en die van Britains zit hier tussenin. Nu heeft Replicagri ook nog een zwaardere uitvoering namelijk de 1055 maar deze heeft een zgn.

‘Franse’ cabine en blijft in dit artikel dan ook achterwege. Op het moment van dit schrijven zijn er overigens nog meer varianten van Replicagri in aantocht. Behalve het verschil in grootte van de drie voorgestelde modellen zijn er ook behoorlijke onderlinge prijsverschillen. De Britains zit met een prijs van € 20,00 à € 25,00 aan de onderkant van het segment. De Repli komt ergens rond de € 35,00 en staat daarmee, net als UH in de middenmoot. De Schuco is met zo’n € 50,00 à € 55,00 de duurste van het drietal en schaart zich daarmee naast merken als Wiking en Weise-Toys. Bovengenoemde prijzen zijn uiteraard globale adviesprijzen. Er zijn ook overeenkomsten: alle modellen zijn uitgevoerd in de gebruikelijke metaalkunststof combinatie en worden, zoals de meeste merken, gefabriceerd in het grootste productieland ter wereld, verpakt in de bekende vensterdoosjes en vastgezet met schroeven en staaldraadjes, dat u het weet.

52 - Agritoy 3 - augustus 2012

Eenmaal uitgepakt is het moment aangebroken voor de uitgebreide inspectie. Het eerste wat mij in positieve zin opvalt is dat zowel de Repli alsook de Schuco volledig rood gespoten zijn d.w.z. ook de kunststof onderdelen. Dit was in het verleden wel eens anders wat leidde tot een lelijke combinatie van gespoten metaal en de olieachtige glans van de plastic delen. Bij de Britains is dit helaas nog altijd het geval. Alle drie hebben ze een vast frontgewicht, alleen die van Schuco is afneembaar. De toegepaste velgen zijn allemaal van kunststof en ook hier steken de ongeschilderde exemplaren van Britains minder fraai af t.o.v. de andere twee die wel gespoten zijn. De banden van de Britains hadden naar mijn gevoel wel wat breder gekund; de relatief smalle voorbanden staan voor het oog niet echt in verhouding tot de behoorlijk zwaar geconstrueerde vooras. Een dikke plus voor Schuco waar men blijkbaar inzag dat rubberen banden en hoogglans niet samengaan. Verder heeft de Schuco als enige voorspatborden, op de Repli daarentegen bevinden zich een paar bevestigingspunten op de vooras wat erop duidt dat er nog een versie mèt spatborden aankomt. Voor een kijkje in het motorcompartiment moet je niet bij de Britains zijn, die blijft voor altijd gesloten. De Repli geeft z’n motorgeheimen wel prijs als je het kapje open kantelt. Het motorblok ziet er mooi gedetailleerd uit.

956 XL van Britains De International van Britains is meer dan de andere Inters duidelijk bedoeld als speelgoed met de typische Britains hefinrichting en Ertl-achtige opbouw.

Helaas voor de bestuurder, de cabine van de Britains blijft gesloten.

Wil je de krachtbron van de Schuco bekijken dan zijn er wat meer handelingen nodig. Eerst dient de uitlaat te worden verwijderd waarna het kapje open kan. Vervolgens neem je de zijplaten weg en ligt het hele zaakje bloot. De afwerking van het motorblok dat hier tevoorschijn komt had naar mijn mening beter gemogen. Teveel uitwendige onderdelen zoals kabeltjes, leidingen en opzetdelen zijn met het blok aan één stuk meegegoten terwijl er voldoende ruimte is om deze separaat aan te brengen. Ook een minder mooi detail zijn de twee hapjes die uit het voorfront zijn weggehaald om de motorkap te kunnen doen opkantelen, de Repli laat zien dat dit ook een beetje subtieler kan. En dan de cabines: die zouden in principe alle drie hetzelfde moeten zijn. Aan de Britains valt op dat de cabine aan één stuk is meegegoten met de beide framehelften, invloed van Ertl? De Schuco is de enige waarvan de deurtjes open kunnen zodat we een blik naar binnen kunnen werpen zonder dat plexiglas ertussen. Wat betreft interieurdetaillering steekt de Repli met kop en schouders boven de andere twee uit. Niet alleen de fijnheid van de diverse onderdelen zoals pedalen, pookjes e.d. vallen op maar ook de binnenkant van de cabine zelf is bewerkt. Zo zijn de brede achterstijlen aan de binnenzijde opgedikt conform de werkelijkheid, ja zelfs het dakje is aan de binnenkant tot in details uitgewerkt. Heel mooi. Het meubilair van de Britains is zoals misschien al te verwachten zwaar uitgevoerd.

Via het LMF werd ik geattendeerd op het euvel van loszittende stickers bij Britains, dit is inderdaad het geval indien deze zijn aangebracht op een ongelijke ofwel geprofileerde ondergrond, in dit geval de zwarte achterstijlen van de cabine. Het materiaal van die stickers zal wel net te stug zijn om die profileringen te volgen. Ook zou volgens een respondent op het LMF de doorgetrokken zwarte band op het dak van de Schuco niet correct zijn. Of dat klopt weet ik niet en ik had ook geen trek een schaal 1/1 exemplaar te beklimmen.

Het opstapje naar de cabine lijkt voor sommige fabrikanten een sluitpost. Bij Schuco moeten ze in elk geval veel haast hebben gehad, de trapjes aan beide zijden zitten compleet tegen het achterwiel aangedrukt. Ook vielen diverse beschadigingen op aan die trapjes; die zijn ontstaan doordat de onderdelen eerst zijn gespoten en daarna van de gietmal zijn afgehaald. Men heeft verzuimd deze ‘gaten’ in het verfwerk bij te werken. Verder is rondom het trapje aan de linkerzijde nog het e.e.a. misgegaan met het spuitwerk. Bij Britains wordt wel erg dofkleurige plastic gebruikt voor de trapjes en de achterliggende brandstoftank en gereedschapskist. Hadden die enige paar onderdeeltjes nou niet van metaal gekund?

1. Van links naar rechts: Britains, Schuco en Replicagri Agritoy 3 - augustus 2012 - 53

Tot slot heb ik alle modelletjes omgedraaid voor het laatste onderwerp: de achterhef annex trekhaak. Over de Britains kunnen we kort zijn: dit is het bekende Siku/Britains systeem zoals dat al in lengte van jaren gebruikt wordt, niet mooi maar wel functioneel. Het tegenovergestelde toont de Repli; een mooi uitgevoerde model-hefinstallatie -doet een beetje denken aan MarGe- dat echter muurvast zit en naar alle waarschijnlijkheid alleen geschikt is voor ‘eigen’ werktuigen. Een aanhaakbalk en bovenarmpje zijn los meegeleverd. Onder het fijne trekhaakje bevindt zich nog, wellicht ter compensatie, een trekhaak van het kaliber Siku. De achterhef van Schuco zit ergens tussen deze twee uitersten in. Het is een wat mooiere uitgevoerde Siku/UH variant met uitschuifbaar bovenarmpje en aan de onderzijde een schakelaartje om de hef in de hoge stand vast te zetten, exact hetzelfde systeem als Weise-Toys hanteert. Het pennetje van de

trekhaak zit zó vast dat je er gereedschap bij nodig hebt om het uit te nemen. Kon dit niet wat gebruiksvriendelijker? In het algemeen wil ik nog het volgende over dit item zeggen. Zo’n 10-15 jaar geleden waren de achterhefjes van Britains en Siku standaard voor nagenoeg alle modellen. Aanhangers en werktuigen waren dan ook probleemloos uitwisselbaar. Nu er vele nieuwe merken zijn bijgekomen en de professionalisering onder de modeltractoren een enorme vlucht heeft genomen, neemt men geen genoegen meer met dit oude concept en past men andere ofwel beter ogende constructies toe. Heel mooi allemaal maar het leidt er wel toe dat je voor bijna elk tractormodel een meerdaagse studie moet gaan volgen voor wat betreft de aanhangers en werktuigen die al dan niet aangehaakt kunnen worden. Misschien moeten de fabrikanten toch eens met elkaar aan tafel voor een nieuwe standaardisering.

845 XL van Replicagri Dat Replicagri een Frans merk is, is te zien aan de uitvoering van de spatborden. In Nederland was er een ronding in aangebracht.

Replicagri heeft de moeite genomen om onderdelen die niet direct in het zicht zijn, goed te detailleren. Kijk maar eens naar de opgedikte stijlen aan de binnenzijde van de cabine en onder de te openen motorkap.

Van alle hefinrichtingen heeft Replicagri de meest gedetailleerde, wat dan wel weer als nadeel heeft dat maar een beperkt aantal werktuigen te koppelen zijn.

54 - Agritoy 3 - augustus 2012

1445 XL van Schuco Schuco maakt de dikste en volgens velen mooiste Inter, de 1455 XL. Zoals we van Schuco gewend zijn, heeft het model veel details, tot en met een te openen portier en een ‘Britains-compatible’ hefinrichting aan toe.

Maar helemaal foutloos is het model niet. Zo zijn de meningen over de neus van de trekker verdeeld en blijken de trapjes voor de cabine-instap aan beide zijden beschadigd. Let ook eens op de rode ‘uitloper’ achter het trapje.

Speelgoed of verzamelaar?

Het mag wel duidelijk zijn dat het Britains model in dit verhaal niet de hoogste ogen gooit. Dat is gezien z’n lage prijs ook wel te verklaren.

Daarnaast is het volgens de informatie op het doosje geschikt voor kinderen vanaf 3 jaar. Dit houdt in dat het, in tegenstelling tot de andere twee modellen, officieel een speelgoedstuk is en moet voldoen aan de eisen van de speelgoedwarenwet hetgeen o.a. inhoudt dat fragiele constructies en kwetsbare details domweg niet zijn toegestaan. Toch betwijfel ik of ik mijn ‘spelende zoontje van zes’ blij kan maken met dit model. Voor enige uitleg neem ik even een recent exemplaar erbij van die andere grote speelgoedfabrikant ofwel de fa.

Siku. Wat detaillering betreft is die laatste nog een graadje soberder dan de Britains, maar biedt wel een optimale speelmogelijkheid. Je neemt de cabine eraf, Gijs de loonwerker of vrouw Fientje achter het stuur, dochter Anna op het spatbord en met twee vingertjes aan het stuur manoeuvreer je het ding moeiteloos over jouw erfje al dan niet met karretje of ploegje aangekoppeld. Ongelijkheden op de ondergrond zijn geen probleem; de vooras kantelt vrolijk mee.

Dit speelplezier zit er bij deze Britains helaas niet in. De vooras is weliswaar gekoppeld aan een stuur- en kantelsysteem maar daar is nauwelijks beweging in te krijgen. Hier komt nog eens bij dat de gesloten cabine überhaupt niet afneembaar is waardoor er ook niets te besturen valt. Het hele ding heeft zodoende de beweeglijkheid van

een vitrinemodel! Voor wie is dit model dan wel bedoeld? De jeugdige vitrineverzamelaar, de low budget verzamelaar of iemand die voor de kwantiteit gaat, dit alles nog los gezien van de specifieke merkverzamelaars. Is dit model zijn prijs waard? Ik denk van wel, maar niet als louter speelgoedstuk, eerder een ‘overgangsmodel’.

De andere twee De Repli is een echt vitrinemodel. Behalve de wielen beweegt er verder bijna niets aan dit kleinood. Eén minpunt en dat geldt voor zo’n beetje alle Franse tractormodellen, zijn die almaar ‘zwalkende’ voorwielen. Maar wat een mooie gedetailleerde en afgewerkte tractor staat hier voor mij. Voor z’n prijs in elk geval een aanrader.

En dan de Schuco. Tja, ik heb lang moeten nadenken wat ik hierover zal zeggen. Hij heeft zeker zijn pluspunten zoals de matkleurige banden en deurtjes die open kunnen. Maar deze verbleken alweer een beetje als ik de over de gehele linie toch wat matige detaillering in combinatie met meerdere slordigheidjes in ogenschouw neem. Het relatief hoge prijskaartje dat aan dit model hangt, schept bepaalde verwachtingen en die worden hier naar mijn gevoel niet helemaal waargemaakt. En ik weet dat deze fabrikant zoveel beter kan, als ik kijk naar de werkelijk bloedmooie modellen die ze eerder uitbrachten in schaal 1/18 en 1/43!

Rob Theunissen Agritoy 3 - augustus 2012 - 55

1

, n e i a a m , n e i a a z Ploegen, n e s r e p n le a b : n e o iz e oogsten Dit s 2

Deze keer is het de beurt aan een oogstmachine die zowel in de akkerbouw als de veehouderij gebruikt wordt: de balenpers. We kennen de opraappers in diverse uitvoeringen als hogedrukpers, rondebalenpers en grootpakpers.

Ook enkele miniaturen voor de balenverwerking komen aan bod.

Even een stukje geschiedenis over de diverse ontwikkelingen op persen gebied.

Al in het begin van de vorige eeuw worden de eerste strobinders en stropersen ontwikkeld. Pioniers op dit gebied zijn de gebroeders Welger (Wolfenbüttel, Duitsland) die in 1901 de eerste pers met een automatische bindinrichting ontwikkelen. Ook Claas ontwikkelt stropersen, in 1921 laat Claas de knoper patenteren. De stropersen, veelal gebruikt in combinatie met dorsmachines worden doorontwikkeld als (lagedruk) opraappers voor de hooiwinning vanaf het veld. Een voorbeeld hiervan is de Claas Pick-Up die in 1934 op de markt komt. Met de opkomst van de maaidorser in de jaren vijftig worden in het begin ook persen aan maaidorsers gebouwd, maar met de komst van de maaidorser wint de opraappers aan populariteit. De uitvinding van de eerste met succes werkende hogedrukopraappers wordt toegeschreven aan Ed Nolt, boer en loonwerker uit de plaats New Holland in de Amerikaanse staat Pennsylvania. De machine wordt vanaf 1940 door werktuigenfabrikant New Holland op de markt gebracht. De eerste rondebalenpers wordt in 1947 door Allis Chalmers geïntroduceerd, de Roto-Baler. Deze machine maakt een hanteerbaar klein formaat ronde balen met een losse structuur. In 1972 komt Vermeer uit Pella, in de Amerikaanse staat Iowa, met een rondebalenpers (met variabele perskamer), die grotere, verdichte ronde balen maakt. De verwerking van hooi vraagt hierdoor minder personeel. In de folder van de Vermeer 605 en 706 wordt de machine 56 - Agritoy 3 - augustus 2012

aangeduid als ‘One Man Hay System’. Model 605 kan balen maken met een breedte van 5 foot (1,52 m) en met een diameter tot 6 ft (1,83 m) , model 706 perst zelfs balen van 6 ft breed (1,83 m) en met een diameter tot 7 ft (2,13 m). Vrijwel tegelijkertijd ontwikkelt Welger de rondebalenpers met een vaste perskamer en vraagt hier patent op aan. De Welger pers wordt daarna ook door diverse fabrikanten in licentie gebouwd.

De eerste grootpakpers (vierkantebalen pers) wordt in 1978 door Hesston op de markt gebracht. De afmetingen van de balen die deze pers maakt, zijn van de categorie 4 x 4 foot. Volgens de folder is dat 122 cm breed, 129 cm hoog en een met een lengte van 1,20 tot 2,40 m. Later volgt ook een kleiner model, type 4700, met een pakkenformaat van 80 x 85 cm. Ook andere merken volgen met grootpakpersen, zoals Vicon (HP 1600), Welger (Delta 5000) en Freeman (1500).

Verdere ontwikkelingen uit de jaren tachtig zijn de snijinrichtingen voor zowel rondebalen- als grootpakpers. En in combinatie met de balenwikkelaar worden de persen naast hooi en stro ook ingezet in voorgedroogd gras.

Een (niet volledig) overzicht van miniatuurmodellen van persen, wikkelaars en balenverwerkingsmachines van de diverse miniatuurfabrikanten die in de loop der jaren uitgebracht zijn, vind je hiernaast.

Albert Jan Kamphuis

Advanced Products Company 1/32

Ertl 1/43

Siku 1/87

New Holland opraappers

Allis Chalmers Roto-Baler

Claas Axion 850 en Quadrant 3400 grootpakpers

Britains 1/64

Ertl 1/32

SpecCast 1/16

Case IH rondebalenpers John Deere opraappers

Case IH LB-433 grootpakpers John Deere 338 opraappers John Deere 348 opraappers New Holland BB 9080 grootpakpers

New Holland 66 opraappers New Holland 66 opraappers met opbouwmotor

Britains 1/32 Bamfords (BL 58) opraappers New Holland 376 opraappers New Holland 377 opraappers New Holland 940 opraappers Farmhand 800HD/ Vermeer 605F rondebalenpers Vicon Masterpress RF 130 rondebalenpers Krone BigPack 80-80 grootpakpers New Holland BB960A grootpakpers Case IH LBX432 grootpakpers Kverneland UN 7515 rondebalenwikkelaar John Deere 100 grootpakpers John Deere 590 rondebalenpers Frontlader met balenklem Krone Benac RBR 3000 rondebalen laadwagen Volac 820 rondebalenwikkelaar

Bruder 1/16 Krone BigPack grootpakpers John Deere 690 grootpakpers Balenwikkelaar groen/geel Welger rondebalenpers Welger (AP) hogedrukpers Claas Rollant rondebalenpers

Ertl 1/64 IH / Case-IH rondebalenpers John Deere rondebalenpers John Deere opraappers New Holland opraappers New Holland rondebalenpers New Holland grootpakpers

Tim 1/32 Lely Welger RP 520 Farmer rondebalenpers

Ertl 1/16

Universal Hobbies 1/32

Allis Chalmers Roto-Baler Case IH 8575 grootpakpers Case IH 8465 rondebalenpers John Deere 348 hogedrukpers John Deere 568 rondebalenpers New Holland hogedrukpers New Holland 660 rondebalenpers New Holland BB 9060 grootpakpers

Feraboli 265 rondebalenpers Hesston 4700 grootpakpers

Fendt 2900V rondbalenpers Fendt 5200V rondebalenpers Massey Ferguson 2190 grootpakpers Fendt 12130N grootpakpers Challenger LB44B grootpakpers Massey Ferguson 520V rondebalenpers Vicon RV 4220 rondebalenpers Massey Ferguson 169V rondbalenpers Gallignani GA V9 8 rondbalenpers Kuhn RW 1400 wikkelaar Krone BigPack 1290 XC/HDP grootpakpers

Siku 1/32

Universal Hobbies 1/16

Claas (Markant) opraappers Deutz-Fahr GP 2.50 rondebalenpers Deutz-Fahr GP 3.612 grootpakpers Claas rondebalenpers Krone BigPack grootpakpers John Deere grootpakpers Claas Rollant 340 rondebalenpers Claas Rollant 255 rondebalenpers Claas Rollant 255 rotocut Uniwrap rondebalenpers-wikkelcombinatie Krone Comprima V 150XC rondebalenpers

Claas LD 80 lagedruk pers

Ros 1/32

5

Siku 1/50

6

Fendt 1270S grootpakpers MF 8690 met MF 2160 grootpakpers

3

7

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Bamfords (BL58) opraappers, Britains 1/32 Persen van New Holland en John Deere, Ertl 1/64 Krone BigPack 1290 XC/HDP grootpakpers, UH 1/32 Allis Chalmers Roto-Baler en AC B, Ertl 1/43 Bij de persen horen ook de balen, hier een stapeltje van Britains New Holland 940 opraappers, Britains 1/32 Farmhand Vermeer rondebalenpers, Britains 1/32 was er ook als Vermeer in geel en Farmhand/Vermeer in rood met geel

4 Agritoy 3 - augustus 2012 - 57

8

9

10

11

12

13

14

15

8. Krone Benac RBR 3000 rondebalenlaadwagen, Britains 1/32 9. Voorlader met balenverzamelklem, Britains 1/32. Bij deze voorlader werd ook een bak en palletvork geleverd.

10. Kverneland UN 7515 rondebalenwikkelaar , Britains 1/32 11. Deutz-Fahr GP 3.612 grootpakpers, Siku 1/32, de pakkenmaat van deze pers (in 1:1) is 60 x 120 cm 12. John Deere 338, Ertl 1/32 13. Fiatagri Hesston 4700 grootpakpers, Ros 1/32. Deze pers uit de categorie 3x3 foot maakt balen van 80 bij 85 cm.

14. Deutz-Fahr GP 2.50 rondebalenpers, Siku 1/32 15. Lely Welger RP 520 Farmer, rondebalenpers, Tim 1/32 58 - Agritoy 3 - augustus 2012

Agritoy 3 - augustus 2012 - 59

1

, n o t s Bre w u o b d n la e d in f ook actie

in Nieuwe Tonge met g directeur Jaap Abresch idi hu n va a op en ton es iding van de ch, de grondlegger van Br en van karren. Door uitbre uw bo t he k oo er lat t In 1938 startte Joost Abres wa paarden en ar de Molendijk aan gon met het beslaan van en verhuisde het bedrijf na rn ke rps do de een smederij, waar hij be in in kle te t dewerkers ducten en klanten werd he drijf werk aan 40 vaste me be pro t er he me dt , en bie g ed da mh de aa g rkz aa we eien en vand bouwd. Het gaat te r was ruimte om door te gro rktuigen en installaties ge we s, ine ch ma n de rand van het dorp. Hie aa ala sc ed de machines. t deze club wordt een bre daarmee verband houden en w ou db lan de tot en een aantal zzp’ers. Me ar en en dus beperk ik me ma ver ze allemaal op te noem Nog even hoe ik nu bij Breston terecht kwam. De redactie werd getipt dat er bij Breston een aantal interessante landbouwminiaturen zouden staan van hun producten. Nu dat is nooit tegen dovemansoren gezegd en dus ben ik op een zonnige dag in mei er heen gereden. Tijdens de vriendelijke ontvangst in het kloppend hart van het bedrijf, het kantoor, waarin ik in het kort iets over de L.C.N. vertelde (waar Jaap Abresch nog nooit van had gehoord), deed de gastheer/directeur dat over zijn bedrijf. Zo kwam ik te weten dat van veel producten die het bedrijf maakt, vader Jan een model bouwde dat in de hal of het kantoor kwam te staan, maar ook mee werd genomen naar beurzen en shows. Alle modellen werden zo natuurgetrouw mogelijk in schaal 1/14 nagebouwd, een aantal kan zelfs echt werken. Laten we ze eens doornemen.

60 - Agritoy 3 - augustus 2012

Een aantal onder ons kent Breston van de landbouwkippers, in het donkergeel met rode rand. Tot 2005 heeft men deze wagens gebouwd en er lopen er nog heel wat, want ze schijnen haast onverslijtbaar te zijn met hun DAF-assen. De bouw van kipkarren begon in de 50er jaren.

Toen werd er een 1-asser gebouwd met houten opbouw, zoals bijna alle karren in die tijd. Maar lang niet alle karren konden 3-zijdig kippen en dat kon de Breston kar wel. Het werd dan ook een verkoopsucces waarvan er enkele duizenden zijn verkocht, tot in de 70er jaren de productie werd gestopt. Langzaam aan werd overgestapt op de grotere meerassige exemplaren (tot wel 5-assers toe) die nu ook een metalen bak hadden. Helaas zijn er geen modellen van die laatste karren gemaakt, alleen van de 1-asser. Op de foto’s is ook goed te zien hoe natuurgetrouw de modellen werden nagebouwd. Let maar eens

2

4 3

5

6 7 op de sluitingen van de laadborden en de inrichting om de kipstand te wijzigen. Van een modernere wagen zijn geen modellen schreef ik al, behalve dan van een 2-assige wagen die in 1969 werd gemaakt en als speelgoed voor de kinderen dienst moest doen. Deze is oerdegelijk uitgevoerd en heeft de zandbakproef met glans doorstaan! In 2005 werd de productie van karren beëindigd en overgegaan op een dealerschap van Beco. Die hadden immers karren bouwen als core-business.

Vanaf die tijd legt Breston zich voor wat betreft de landbouw toe op alles wat met opslag en in- en uitschuren te maken heeft. Dat begon net als met de 1-assige kipper met een kleine stortbak. Heel eenvoudig uitgevoerd, maar wel geschikt voor het werkaanbod toentertijd: een korte opvoerband gevolgd door een nog kortere zeefband en draaien deed hij door middel van zwenkwielen. Je kunt zien dat zelfs de spanners voor de banden niet zijn vergeten evenals de schuif om de bak af te kunnen sluiten en de hoogteverstelling van de zeefband. Ook op dit soort machines werd nog hout gebruikt. In de 60er jaren werd een

groter type stortbak gebouwd welke nog steeds met wat kleine aanpassingen in productie is. Het model werkt op een elektromotor en de aandrijfketting was eerder een fietsketting. Op een van de foto’s zie je het model voor de grote broer. Bij de stortbak zie je ook de zogenaamde big-bag vuller staan. Hiermee werden afwisselend twee big-bags afgevuld en kon met de heftruck de volle worden afgevoerd zonder dat het afvullen moest worden onderbroken.

1. Eénassige kar in kiepstand 2. Hoek van de kar met gedetailleerde laadbordsluiting 3. Ook waanzinnige details op de vergrendeling van de bak aan de voorzijde 4. De speelgoedkar 5. Kleine stortbak 6. Grote stortbak 7. Big-bag vuller Agritoy 3 - augustus 2012 - 61

8

9

11

10

12

13

14

16

15

17

19

18

20

21

22

62 - Agritoy 3 - augustus 2012

Vanuit de stortbak worden de geoogste producten met transportbanden de loods of hal in gebracht en daar opgeslagen. In tegenstelling tot vroeger zijn die banden allemaal tussen de 16 en 24 meter lang en veelal uitschuifbaar. Om beschadiging van de gewassen te voorkomen zijn ze voorzien van een soort rubber stortbak aan het begin van de band. Net als de echte, zijn ook de modellen uitgerust met spanners, zijn de banden in hoogte verstelbaar en zijn ze soms uitgerust met een soort uitklapbare rails waarover de band kan draaien. Net als de echte wordt het model aangedreven door een elektromotor. Op de foto’s is ook te zien dat de band voor transport vergrendeld kan worden. Er zijn ook banden die aan het einde, het stortgedeelte dus voorzien zijn van een soort poten waar een groot nylon zwenkwiel onder was gemonteerd waarvan het loopvlak hol was uitgefreesd. Op de vloer lag dan een in ovale vorm gebogen geleiderail gemaakt van een buis waarop het wiel kwam te rusten en zo kon de band zwenken. De transportbanden worden in talrijke uitvoeringen en voor even zo vele doeleinden gebouwd; lang niet alleen voor de landbouw, maar veel voor industrie- en overslagdoeleinden. Soms zijn het hele systemen, ze zijn dan gekoppeld.

Na de opslag van aardappelen volgt de verkoop en dus het uitschuren.

Hiervoor bouwt Breston al sinds de 60er jaren zelfrijdende opschepmachines. Tegenwoordig niet meer, omdat ze door de techniek zijn achterhaald, want een westerse boer gebruikt nu de heftruck met schepbak. In het Oostblok en in het bijzonder Rusland zijn ze nog wel zeer tevreden met deze manier van werken en zijn er dus nog talloze exemplaren in gebruik.

Breston heeft ongeveer 1700 van dit soort machines gebouwd. Aan het model is goed te zien dat hij in de aardappels zat, het stof zit er nog op, maar verder ook alles wat je op de echte tegenkomt. Bedieningshandels, spanners en hoogte instelling, het zit er allemaal op en aan.

Maken we toch nog even een sprongetje van de landbouw naar de scheepvaart. Breston ontwikkelt en maakt namelijk veel producten voor die branche. Wat te denken van een mobiele, uitschuifbare scheepsbelader? Deze is op verzoek van een klant op maat gemaakt, zodanig dat hij met een dieplader vervoerd kan worden en verplaatst met een shovel. Jawel, want aan de achterkant zitten twee ‘haken’ waar de bak van de shovel onder moet grijpen en dan de machine kan optillen en verplaatsen. Op het model is veel detail terug te vinden zoals de foto’s laten zien.

Een ander project is een laadinstallatie voor bulkproducten. Deze kan niet verplaatst worden en staat ergens in Dordrecht langs de kade.

Alles is zodanig uitgevoerd dat er geen of nauwelijks stof vrijkomt. In de voorraadbunker zit bovenin een soort grof gaas waaronder flexibele flappen zijn gemaakt, ze gaan open als er iets in gestort wordt en sluiten daarna. Zo houden ze het omhoog dwarrelende stof tegen. Alle transportbanden zijn afgedekt en alles is afstelbaar en werkt echt met elektromotoren. Een gigantisch apparaat.

Zoals je al hebt gemerkt is er niet veel over de karren te zien, ik heb nog wel enkele plaatjes daarvan op de website gevonden en geleend.

Ook hing in het bedrijf een poster met vier foto’s van in dit artikel besproken machines. Rest me nog om gastheer Jaap Abresch te bedanken voor het feit dat hij mij wilde ontvangen en te woord staan.

Ik heb er best wel veel van opgestoken en dat hopelijk een beetje aan jullie kunnen overbrengen. Als er iemand is die ooit een Breston kar heeft nagebouwd zou ik dat graag horen, leuk om dat in een volgend nummer te laten zien. Ik ben benieuwd naar de reacties!

Jan van der Zijden

24

23

25

26

8. Voorzijde stortbak met afvoerbanden 9. De stortbakbodem 10. Klein op groot 11. Losse transportband op rail 12. Deze band is in het echt tot 24 meter!

13. Detail: de loopwielen voor het zwenken en de vergrendeling 14. Een niet verstelbare transportband 15. Net als bij de echte zijn ook hier de kabels zo uitgevoerd dat ze meegaan bij het uitschuiven en beschermd zijn 16. De opschepmachine 17. De achterzijde van de opschepmachine, ook hier weer de bandspanners!

18. De mobiele scheepsbelader 19. De belader in de lengte 20. Afstelling van de band 21. De looprollen van de silobodemband 22. Afstelling voor bodemband 23. Vaste scheepsbeladingsinstallatie 24. Moderne 2-assige Breston dumper 25. Detail: op tafel een draaipompje waarmee je de loop banden hydraulisch kan verstellen 26. De stofarme voorraadbunker Agritoy 3 - augustus 2012 - 63

k j i l e g r e v n e Kijk , 0 3 2 X D z t u De 2 3 / 1 o c u h Sc

1

3

64 - Agritoy 3 - augustus 2012

2

4

De Deutz DX 230 kwam in 1979 op de markt als eerste Deutz trekker in de 200 pk klasse. De DX 230 heeft een 200 pk 6 cilinder luchtgekoelde Deutz motor met een cilinderinhoud van ruim 9,5 liter. De aanduiding Powermatic S heeft betrekking op de ZF transmissie met 6 versnellingen die drie keer onder last schakelbaar zijn (18 versnellingen vooruit, 6 achteruit). Deze ZF transmissie, type T-6636 werd ook ingebouwd in sommige Fendt en Schl端ter trekkers waarvan enkele ook in miniatuurvorm bekend zijn. Dit betrof de Fendt Favorit 620 LS (Gama 1/30), 622 LS en 626 LS (Schuco 1/32), Schl端ter waaronder de Super 2500 VL (Schuco in 1/32) en de Super 3000 TVL (Tyro Toys 1/32). De vooras van de DX 230 was ook van ZF. De grootste DX was voor zijn tijd een moderne trekker met de al genoemde 3 traps powerschift transmissie, ook heeft de trekker een elektronisch geregelde hefinrichting. De DX 230 wordt in 1982 opgevolgd door de DX 250 met 220 pk. Opvallend is dan ook de folder van Deutz Australia Pty. Ltd. uit 1984, waarin zowel de DX 230 als de DX 250 vermeld staan. Hieruit kan geconcludeerd worden dat de DX 230 voor o.a. de Australische markt nog t/m 1984 leverbaar geweest is naast de 20 pk sterkere DX 250. In 1984 wordt de DX 250 opgevolgd door de vrijwel identieke Deutz-Fahr DX 8.30. Met een ander type ZF vooras zijn op deze trekker grotere voorwielen mogelijk. Waar bij de overige DX trekkers de cabine (MasterCab) begin jaren tachtig gewijzigd wordt met o.a. naar achteren scharnierende volglasdeur(en) blijft de DX 230 de naar voren scharnierende deuren houden. Dit blijft ook bij de DX 8.30 zo gehandhaafd. Vanaf 1988 werd de ZF transmissie niet meer gebouwd en dit betekende ook dat de Deutz-Fahr DX 8.30 niet meer gefabriceerd werd. In 1993 kwam Deutz-Fahr weer met een trekker boven de 200 pk op de markt, de AgroStar 8.31.

Het model Het model is op het eerste oog goed gelijkend met de 1/1 DX230 en ook goed gedetailleerd. De details komen tot uiting in o.a. openslaande cabinedeuren, openklapbare achterruit, waarna ook het fraaie cabine interieur goed te zien is. We zien afneembare zijpanelen van de motorkap waarna de details van de motor zichtbaar worden, waaronder de turbo.

1. Folder uit 1978 van de DX230 van de toenmalige importeur Sieberg. De trekker op de afbeelding heeft, anders dan bij het Schuco model, een lager cabinedak (lagere cabinerand), geen luchtrooster boven de voorruit, ook de motorkap is iets anders, deze trekker heeft geen luchtroosters aan voor aan de zijkant van de motorkap. Gezien het jaar van uitgifte van de folder gaat het hier waarschijnlijk om een model uit de voorserie.

2. Folder van DX 230 en DX 250, Deutz Australia Pty. Ltd. 1984 3. Op de achterkant van de doos staan ook enkele technische gegevens van de DX 230 vermeld 4. Ook het fraai gedetailleerde cabine-interieur is via de beide te openen deuren en achterruit goed zichtbaar.

Agritoy 3 - augustus 2012 - 65

6

5

7

Meetrapport Om te bekijken of de trekker in goede verhoudingen met de 1/1 DX 230 is, controleren we een aantal afmetingen. In de folder wordt als bandenmaat 20.8-38 voor de achterbanden en 18.4-26 als maat voor de voorbanden aangegeven. Vanaf ca. 1980 is de trekker ook met een grotere maat 20.8R42 en 18.4/15-30 leverbaar. Na opmeten van het model en berekenen van de afmetingen blijkt de velgdiameter overeen te komen met 42 inch. De bandenmaat komt niet geheel overeen met de maat 20.8R42 maar heeft meer de afmetingen van een bredere band van maat 650/65R42. De diameter van de voorvelg komt op schaal overeen met 30 inch, maar de afmetingen van de voorbanden zijn niet representatief aan 18.4/15-30. Deze hebben meer de afmetingen van een 480/70R30, een band die vrijwel even hoog is als de in de folder aangegeven 18.4-26. De 1/32 DX 230 staat dus op (te) moderne banden, maar deze kloppen wat schaal betreft en de bredere banden staan ook mooi in verhouding tot de relatief hoge DX 230. De hoogte van de trekker is 9,5 cm gemeten t/m bovenkant uitlaat, hetgeen in 1/1 rond 3,05 m zou zijn. Volgens de folder is de DX 230 in werkelijkheid op banden 20.8-38 (en op bandenmaat 650/65R42) 3,14 m hoog zijn, Dit zou in schaal 1/32 betekenen dat het model nog een paar millimeters hoger had gemogen, maar dat valt op het oog niet op, en doet ook geen afbreuk aan het model.

Als we het model bekijken lijkt het of de spoorbreedte voor ten opzichte van de achterwielen ruim is.

66 - Agritoy 3 - augustus 2012

Bij nameten blijkt dat de trekker volgens de folder, op de vooras op de maximale spoorbreedte staat, en achter op de minimale spoorbreedte.

De breedte van de trekker -zoals in de folder aangegeven de afmeting vanaf beide buitenkanten van de achterspatborden- bedraagt 2,50 m.

Bij het model is dit op schaal correct 7,8 cm. Ook de wielbasis van 3,00 m is bij het model een factor 32 kleiner, namelijk 9,4 cm.

Conclusie Ondanks de feiten dat de het model iets hoger had gemogen en de spoorbreedte voor t.o.v. achter wat breed is, zijn dit geen storende zaken. Het model is en blijft een goed gelijkend miniatuur. Dat het in het echt een grote trekker was, komt ook in het model goed tot uiting. Kortom: een heel mooi model van een trekker die in het rijtje past van de grote (Fendt en Schl端ter) trekkers uit de periode eind jaren zeventig - begin jaren tachtig.

Albert Jan Kamphuis 5. Door de afneembare zijschermen aan beide zijden van de motorkap worden de details van de motor zichtbaar. De panelen zijn ook vrij eenvoudig weer te bevestigen 6. Even voor de foto: de Schuco tijdelijk met de achterwielen en dubbellucht afkomstig van de New Holland 8560 van Replicagri. Hoewel de wielen wat hoogte betreft net wat lager zijn dan de originele geeft het toch een mooie kijk en vergelijk met de afbeelding uit de folder 7. De afmetingen van de 200 pk DX 230 vergeleken met een 94 pk trekker uit dezelfde periode, de Ford 7600

Agritoy 3 - augustus 2012 - 67

oud nieuws

Vickers Vigor

Oud Nieuws is terug met een verhaal in de categorie ‘het hoogst haalbare’. We bedoelen hiermee een model dat door een bepaalde groep verzamelaars ergens op de wereld nogal wordt nagejaagd, maar wat niet meevalt om te vinden.

68 - Agritoy 3 - augustus 2012

Zo hadden we in Frankrijk al eens geconcludeerd dat een model van een Vierzon gemaakt door JRD alom gewaardeerd wordt. Onlangs is er één verkocht voor € 2870,00 zonder spatbord, maar met doos... In Duitsland zoekt men de Cursor modellen, Amerika is erg gecharmeerd van de Caterpillar DW10 van Reuhl en zo komen we bij Engeland, waar de Vickers Vigor legendarisch is. Het is een model van een op en top Engelse rupstrekker, geproduceerd door een fabrikant die verder vooral autootjes en ander speelgoed maakte. Dit zien we vaker bij topstukken uit de verzamelwereld, de buitenbeentjes worden later de echte toppers.

Na de oorlog vonden de Engelsen dat het land wel erg op Amerika leunde door de import van Caterpillar, International en andere Amerikaanse (rups)trekkers. Een gesubsidieerd programma werd op touw gezet om een Engelse rupstrekker te gaan produceren en al gauw kwam men bij Vickers uit, o.a. bekend van hun aandeel in de Spitfire vliegtuigen. Net als de Spitfire kreeg ook de Vigor een Rolls Royce motor, hoe Engels wil je het hebben? Helaas geen twaalfcilinder deze keer, maar een 180 pk geblazen zescilinder diesel lijnmotor. Het ontwerp van Vickers bevatte verder veel nieuwe concepten en ideeën. Zo was het onderstel met de vier grote onafhankelijk opgehangen wielen i.p.v. de gebruikelijke starre rij kleine loopwieltjes, revolutionair. Het had echter alles te maken met de militaire ervaring van Vickers, want dit systeem zag je ook bij tanks. Het zorgde ook voor veel kinderziektes, iets waar je de concurrentie in de vorm van Caterpillar en IH intussen al lang niet meer op kon betrappen. De Vigor was net als veel tanks met een snelheid van 18 km/h een snelle jongen, al vroeg de markt daar niet echt om. Het project is nooit een succes geworden, hoe mooi het idee ook was. Dit laat zulke machines natuurlijk wel tot de verbeelding spreken en dat is met een schaalmodel ervan al niet anders!

In 1959 werd het model gepresenteerd op de National Models Exhibition in Londen, na een lange ontwikkelingsfase die tegenzat door een bedrijfsovername en gewoon de ingewikkelde techniek voor een vrij groot (1/16) elektrisch aangedreven model met afstandbediening d.m.v. een kabel. De linker- en de rechterrups hadden ieder een eigen elektromotor. Dit zal ook wel niet hebben geholpen om de winkelprijs laag te houden, het was toen al een duur speelgoedje. Het hoe en of meebetalen van Vickers aan het ontwikkelen van het model kan het ontbreken van accessoires verklaren, om zo de kostprijs te drukken.

Het schitterende model komt hiermee wel zonder problemen door de L.C.N.-Zwolle-beurs-ballotage voor rupstrekkers, want een schuifblad of andere werktuigen heeft Victory, de fabrikant van het model er dus nooit bij gemaakt. Dat het hiermee een echte landbouwtrekker is willen we er ook niet direct mee impliceren, maar feit is wel dat de echte Vigor niet

uitblonk in bulldozerwerk. Zo zit dit verhaal vol met dingen die elkaar tegenspreken. Vickers was betrokken bij de bouw van het schaalmodel, zeg dus maar promotiemodel. Het was echter pas verkrijgbaar toen de echte trekker al niet meer werd gemaakt.

In Nederland hebben we nooit een echte of een model van een Vickers Vigor gezien. Wij hebben voor het eerst bij -hoe kan het ook anders- Ray Crilley en Charlie Burkholder een exemplaar gezien, waarbij Ray Crilley de uiterst zeldzame variant in het geel heeft! Onlangs dook er nog een gele op op een veiling in Engeland, die voor een viercijferig bedrag verkocht werd. Op de foto van Ray’s gele model zie je trouwens dat een twijfelachtige reputatie van de Vigor, het verliezen van een rupsband, natuurgetrouw weergegeven wordt... Maar niet alleen dat, alle hendels, lampen, emblemen en details van de Rolls Royce motor zijn prachtig weergegeven.

Zo moet een model eruit zien! Zowel de echte trekker als het model waren geen lang productieleven beschoren, want in 1964 werd de Vigor geschrapt uit het Victory programma. Grappig genoeg leefde het unieke onderstel nog een tijdje voort onder Victory’s futuristische modellen van Thunderbirds-voertuigen!

Tot zover de categorie ‘het hoogst haalbare’ voor wat betreft de Engelsen, wat zou in Nederland eigenlijk het hoogst haalbare zijn? Afgaand op de Vierzon van JRD voor Frankrijk, Oto’s in Italië, Cursor modellen voor Duitsland, de Cat DW10 voor Amerika, Bukh van Vilmer voor Denemarken en een mysterieus 1/43 Volvo T24 (?) modelletje in Zweden lijkt het wel een nogal chauvinistisch karakter te hebben... Laten we de L.C.N. Brons dus maar noteren, totdat u ons overtuigt van iets anders!

De Oud Nieuws redactie, het hoogst haalbare duo voor oude modellen, Hans Sikkema en Tammo Broekema Agritoy 3 - augustus 2012 - 69

BOuw je eig en...

!

T V o d e r V 1

De Vredo staat er in grote lijnen, maar moet nog op diverse onderdelen afgewerkt worden. Dat doen we in deze aflevering en verder zijn we druk met schuren, plamuren en nog eens schuren. Niet het leukste werk, maar het bepaalt wel het eindresultaat van al die uren die je er in hebt gestoken. De al wat gladde onderdelen ga je in de 70 - Agritoy 3 - augustus 2012

Aflevering drie alweer van ‘Bouw je eigen…’.

Voor velen is het nog vakantietijd en kan je in alle rust verder bouwen aan je Vredo. Een rondje langs een aantal forums op het Internet laat zien dat er veel verzamelaars met de Vredo aan de slag zijn gegaan. Leuk om al die verschillende stijlen van bouwen naast elkaar te zien.

Iedereen krijgt dus zijn eigen unieke Vredo en daar is deze serie ook voor bedoeld.

primer zetten en de geplamuurde onderdelen kan je eventueel in de filler spuiten. Filler is duur, maar geeft een nog mooier resultaat. De keus is aan jou.

Bereid alle onderdelen goed voor, zodat je alles in één keer kunt spuiten. Dat scheelt werk.

Onderdelen voor deze aflevering Uiteraard heb je het gereedschap nog van de vorige keer. Primer heb je al bij de vorige aflevering aangeschaft en dat hoeft natuurlijk niet opnieuw. Daarnaast heb je nodig: - - - - - - -

Bovenstaande artikelen zijn als een compleet pakket voor € 41,95 excl. verzendkosten te bestellen bij www.farmmodels.nl.

Optioneel is een bus filler te bestellen. Dit maakt geen onderdeel uit van bovenstaand pakket.

1x spuitbus Vredo geel 1x spuitbus Vredo Rood 2x verstelbare groothoek spuitdoppen 60 cm massief messing rond 1,5 mm (art. ALBBR5M) 50 cm U profiel 2x4 mm polystyreen (art. Modr. 412-55) 25 cm U profiel 4x8 mm polystyreen (art. Modr. 412-58) 50 cm I (lees ‘ie’) profiel 3,5 x 7 mm polystyreen (art. Modr. 414-55)

De verf is kleurecht en van dezelfde leverancier die de lak levert voor de echte machines. Natuurlijk kun je ook bij dealers vragen naar verf.

Wel moet je dan beschikken over een goede airbrush om de verf te verwerken.

2

Ook voor deze aflevering adviseren we je om eerst de hele beschrijving goed door te nemen, zodat je weet in welke volgorde je moet werken en wat je te doen staat. Begin je lukraak, dan heb je kans dat met een klein foutje al het voorgaande werk voor niets is geweest.

De voorspatborden De voorkant van de Vredo hebben we tot nu toe eenvoudig gehouden.

Recht, zonder vervelende hoeken en dus makkelijk te bouwen. In werkelijkheid loopt de voorkant iets naar binnen en zijn in de spatborden verschillende hoeken aangebracht.

Het is lastig om de exacte maatvoering van de spatborden aan te geven. Onder het mom van één foto zegt meer dan duizend woorden, zie je op foto 1 een detailopname van de voorzijde van de Vredo. Het idee is dan ook dat je zelf uit zo dun mogelijk polystyreen plaat de spatborden nabouwt. In 1/32 is het een gefriemel, maar met een beetje geduld gaat het zeker lukken.

Het onderstel Het onderstel moeten we nog even onderhanden nemen voordat we het in de primer kunnen zetten. Op foto 2 zie je het onderstel zoals je dat aan de hand van de vorige afleveringen hebt gemaakt. Als eerste

verwijder je de achterhef zodat je overal beter bij kunt als je de primer gaat spuiten. De zuigers van de cilinders (de zilverkleurige delen) haal je eruit en de kleine namaak cilinders in de hefarmen plak je af. Zorg dat het onderstel droog en stofvrij is. Dat kan je doen met een compressor of eventueel een spuitbus perslucht die speciaal hiervoor in de handel te krijgen is. Heb je dat niet, dan kan je het model voorzichtig afstoffen met een nieuwe, vooral schone kwast.

De achterspatborden Aan de achterspatborden hoeft nu niet veel te gebeuren. Alleen de naden moet je dicht maken met Plasto plamuur en dit vervolgens schuren met minimaal korrel 400, liefst korrel 1000 voor een zo glad mogelijk resultaat.

Het gedeelte tussen de achterspatborden vullen we later op, als het onderstel, de hef en de spatbroden in de kleur zijn gezet.

Ook dit onderdeel kan nu in de primer gezet worden.

1. Detailopname van de voorzijde van de Vredo 2. Het onderstel Agritoy 3 - augustus 2012 - 71

..

eigen.

BOuw je

3

5

De tank Aan de tank zit even wat meer werk. We beginnen met de hijsogen die boven op de tank zitten. Om deze na te maken pak je twee stukjes polystyreen van 1 bij 1 cm en 1 mm dik. Boor in elk stukje in het midden een gaatje van ca 1 mm. Gebruik een scherp hobbymes of (sleutel) vijltje om de plaatjes rond te maken. Op foto 3 zie je hoe de hijsogen uiteindelijk geplaatst gaan worden op de tank. Wacht nog even met het vastlijmen, want eerst moet de tank nog geschuurd worden en dat gaat het makkelijkst als er zo weinig mogelijk onderdelen aan zitten.

En dan nu het (minst) leuke deel van deze aflevering, het schuren van de tank. Eerst begin je met het vullen van alle naden met Plasto plamuur. Gebruik een stukje polystyreen van 0,5 mm dik als plamuurmes.

Dat buigt goed mee met de rondingen van de tank en voorkomt dat je teveel plamuur aanbrengt dat je er allemaal weer af moeten schuren.

Plamuur moet drogen dus laat je werkstuk zeker een paar uur (liefst een dag) liggen.

Dan even een belangrijke tip die geldt als je voor de eerste keer met dit schuurwerk en een filler of grondverf aan de slag gaat: oefen op kunststof afvalstukjes voordat je de tank onderhanden neemt. Je hebt dan ‘gevoel’ voor het materiaal en ervaart wat wel en niet kan.

Nu kan je schuren. Korrel 400 is goed, waterproof korrel 1000 is beter (want fijner geeft een gladder resultaat), zeker als je laatste laag plamuur hebt aangebracht en het de laatste schuurbeurt wordt. Met korrel 1000 schuurpapier moet je water gebruiken. Het water zorgt nl. er voor dat het schuurstof wordt afgevoerd uit het papier. Gebruik je 72 - Agritoy 3 - augustus 2012

4

6 geen water dan zit het schuurpapier na 3 x op en neer helemaal vol.

Je kunt het schuren zelf op een aantal manieren doen, je moet doen wat je zelf het prettigst is, want het schuren op zich is niet het leukste klusje, maar wel heel dankbaar werk, want je ziet het in het eindresultaat absoluut terug of je goed geschuurd hebt of niet! Je kunt een bakje met water naast je zetten en elke keer het schuurpapier in het water dopen of je schuurt onder een zachtjes druppelende kraan zodat er wat water over het model loopt.

Aan de achterzijde van de tank (zie foto’s 4 en 5) lopen gootjes voor de verlichtingsdraden en zwaailamp. Jonnie heeft die gemaakt van messing draad. Nadat hij ze goed geschuurd had en even in de azijn had gelegd om te ontvetten, zijn ze op de tank geplakt.

Ben je na de laatste schuurbeurt niet 100% tevreden, breng dan opnieuw een dunne laag plamuur aan en schuur gewoon nog een keer.

Helemaal tevreden? Dan kun je de tank spuiten met primer of eventueel filler (zie het kader ‘benodigdheden’). Filler heeft de eigenschap dat kleine oneffenheden worden opgevuld voor een gladder eindresultaat.

Op foto 6 en foto 9 kan je zien dat aan de onderzijde van tank een drietal kleine rongen zijn aangebracht. Hiervoor snij je stukjes U-profiel van 2 bij 4 mm in lengtes van 3 cm. Om de ronding van de tank erin te krijgen, wrijf je het stripje een aantal keren over een rond potlood.

Rotklusje, maar werkt perfect.

Lijm deze rongen op de tank als de tank mooi glad is geschuurd en spuit ze daarna mee in de primer of eventueel filler.

7

9

8

10

Het motorcompartiment

De ruimte tussen tank en motorcompartiment

In de vorige aflevering heb je het motorcompartiment gemaakt. Zie foto 7. Hiervan moeten de naden geplamuurd en geschuurd worden.

Als die klus klaar is, kan je dit onderdeel in de primer zetten.

Nu gaan we de roosters voor de openingen in het motorcompartiment maken, maar let op, deze bevestigen we pas als we het compartiment in de kleur hebben gespoten. Dit doen we in de volgende aflevering.

Nu het motorcompartiment klaar is en de tank mooi glad is geschuurd, zetten we de Vredo even los in elkaar. Zoals je op foto 9 kan zien, is de ruimte tussen de tank en het motorcompartiment opgevuld. Dit kan je doen met de polystyreen profielen die je nog over hebt van de eerste aflevering van ‘Bouw je eigen…’. Neem hiervoor de I (lees: ‘ie’) profielen van 3,5 bij 7 mm.

Haal de tank even van het frame af, zodat je de hoogte kan bepalen van de ruimte die je moet opvullen. Let daarbij op dat de tank op de spatborden en het cabine plateau komt te rusten. Waarschijnlijk zijn de profielen iets te hoog en zal je er een randje af moeten schuren.

Foto 10 laat zien hoe de strips gemaakt moeten worden (je moet even passen en meten voor de exacte maten).

Lijm de strips NIET aan het motorcompartiment, maar aan de tank, omdat ze later in de kleur van de tank mee gespoten worden. Uiteraard zorg je dat de tank met strips precies in het midden van de Vredo komt te staan.

Om de roosters na te bootsen neem je stukjes polystyreen van 1 mm dik, die je iets groter uitsnijdt dan de gaten in het motorcompartiment.

Deze plaatjes verf je zwart en hierop leg je fijn horrengaas of een stukje panty van je vrouw of moeder. Dus in de natte verf, dat scheelt lijmen en lelijke vlekken die daardoor kunnen ontstaan. Deze roosters lijm je dus nog niet in het motorcompartiment.

De cabine In de vorige aflevering hebben we de cabine gestript en licht geschuurd. Controleer nog even of het woord ‘CLAAS’ op de cabine goed is weggeschuurd. Het zou zonde zijn als je dat door de verf heen blijft zien.

Ontvet de cabine voorzichtig, bij voorkeur met sop, want elk chemisch goedje kan het ‘glas’ van de cabine aantasten. Vervolgens kan je de cabine in de primer spuiten.

Nu kan je de cabine naar wens verfraaien met antennes, werklampen, een airco-unit of wat je verder maar kan bedenken. Onderdelen die in de cabinekleur gespoten moeten worden, plak je er alvast op.

De rest nadat je de cabine hebt gespoten. Foto 8 laat de details zien die Jonnie heeft aangebracht.

3. Boven op de tank zijn hijsogen gemaakt 4. Verlichtingskabels op de echte machine 5. Details op de Vredo van Jonnie 6. De tank rust aan de onderzijde op rongen 7. Het nog ongeplamuurde motorcompartiment 8. Details kan je naar eigen inzicht op de cabine aanbrengen 9. De Vredo los in elkaar gezet 10. Opvullen van de ruimte tussen tank en motorcompartiment Agritoy 3 - augustus 2012 - 73

..

eigen.

BOuw je

11

12

74 - Agritoy 3 - augustus 2012

13

De achterzijde

Het plateau voor de zuigarm

Op de achterzijde van de Vredo hoeven geen grote onderdelen meer te worden aangebracht. Op foto 5 zie je dat in de breedte, over de spatborden heen een strip is geplaatst met daarboven breedteschildjes.

Voor deze strip neem je U profiel van 8 bij 4 mm. De breedteschildjes zijn 1 bij 1 cm en die lijm je boven op de strip. Nu kan je ook de afmetingen van de driehoekjes bepalen die achter de strip en de breedteschildjes zijn gelijmd.

De zuigarm zelf gaan we nog niet maken, wel het plateau waar die op komt te staan, zie foto 13. In de laatste aflevering laten we ook zien hoe je het plateau kunt vervangen door een fronthef.

Op foto 5 is ook te zien dat de ruimte onder de strip en de hefinrichting is opgevuld met een plaatje polystyreen. Meet even na hoe groot dit plaatje moet zijn (dikte maakt niet zoveel uit) en lijm het onder de strip.

Nu snij je weer een strook van 1 mm dikte, nu van 5,5 bij 3,5 cm en snij deze op maat volgens onderdeel B in de tekening. Verwijder de gearceerde hoekjes van onderdeel B. Waarschijnlijk moet je de snijranden licht schuren om braampjes te verwijderen. Lijm nu onderdeel B op onderdeel A volgens zij-aanzicht 2 in de tekening. Leg ook een ‘rupsje’ lijm in de inkeping op onderdeel A, dat voorkomt dat het daar later eventueel afbreekt. Eventueel lijm je er ter versteviging een hoekprofieltje achter.

De reling rond de cabine Als je zoals Jonnie de mazzel hebt gehad dat je de cabine van een Claas Cougar kon vinden, dan heb je de reling rond de cabine ook gelijk in orde.

Ben je gaan werken met de Claas cabine van Siku, dan moet je de reling zelf maken. Foto’s 3 en 11 laten zien wat de bedoeling is. Maten zijn moeilijk te geven, dus kijk goed naar de foto’s om de juiste verhoudingen van de reling te bepalen.

De relingen zijn heel goed zelf te maken van messing draad van 1,5 mm dikte. Dit is heel goed in de gewenste vorm te buigen. Nadat je het gebogen hebt, moet je het draadwerk een uurtje in de azijn leggen om te ontvetten en schoon te laten bijten. Dat scheelt priegelig schuurwerk. Vervolgens kan je het draadwerk gewoon met secondelijm aan elkaar lijmen. Solderen kan natuurlijk ook, maar die techniek moet je wel beheersen om geen dikke klodders soldeertin op de dunne draden te krijgen.

De trap op het linker voorspatbord is 1,5 cm breed. Maak deze pas op lengte als je weet hoe hoog het platform van de zuigarm komt te hangen.

De beugels van de trap zijn van messing draad van 1,5 mm dikte, hetzelfde draad als voor de relingen. De traptreden maak je van U profiel van 2 bij 4 mm.

Als dit klaar is, zet je ook de reling in de primer.

Snij om te beginnen uit polystyreen van 1 mm dik een strook van 4 bij 6 cm. Dit is onderdeel A in de tekening. Snij deze strook op 2 cm vanuit een smalle kant licht in en zet de strook in een hoek van 90 graden.

Het plateau is voor deze aflevering klaar. In het volgende deel van ‘Bouw je eigen…’ bevestigen we het plateau aan de Vredo.

Tot slot Voor deze aflevering zijn we er. De spuitbussen verf hebben we nog niet gebruikt (dat doen we in de volgende aflevering), maar toch hebben we die al aangeboden. Dit is bewust gedaan, want de volgende aflevering verschijnt in november en dan kan het koud en nat zijn buiten. Heb je niet de mogelijkheid om binnen verf te spuiten, dan heb je een probleem. Als alle onderdelen in de primer of filler staan, ben je natuurlijk vrij om met het spuitwerk te beginnen en hoef je niet te wachten tot de laatste aflevering. Verder gaan we natuurlijk de Vredo afbouwen met een zuigarm, voor de liefhebbers een fronthef plaatsen en tal van details aanbrengen. Tot in november.

Emiel van Loon Met speciale dank aan Jonnie Rietveld Foto’s: Vredo, Jonnie Rietveld 11. De reling rondom de cabine 12. Plateau voor de zuigarm en pomp 13. Tekening voor het plateau voor de zuigarm Agritoy 3 - augustus 2012 - 75

zelfbouw

van

n e r e t s i G n Erik va c s i D a t o R f f o h g Gerin

achines, ben ik gek van landbouwm n aa af d kin n Va . ijk ha Sc eigen tractoren Ik ben Erik van Gisteren uit ers hier natuurlijk al mijn lez l ee zov ls zoa d ha ik k . Echter je grondverzet en kranen. Oo en niet om te verzamelen n ele sp te om t he s wa . Uiteraard n doos verdwijnen. en machines van Britains spulletjes op zolder in ee de en n ge lig jft bli t he t da komt dan op een leeftijd

1

2

3

5

76 - Agritoy 3 - augustus 2012

4

7 6

8 Wel ben ik altijd in de landbouw gebleven, omdat ik na de Mavo naar de middelbare landbouwschool ben gegaan en bijna 25 jaar voor mijn hobby op een melkveebedrijf heb gewerkt. De mechanisatie op het bedrijf vond ik toch wel het mooist. Helaas had mijn vader geen landbouwbedrijf.

In de loop der jaren begon het miniaturenbloed weer te kriebelen, eerst nog een tijd met grondverzet- en kranenminiaturen. Maar later ging mijn interesse toch meer naar de landbouwmachines en ben ik echt aan het verzamelen geslagen.

Wat er nu te koop is, vind ik echt verbazingwekkend mooi en de miniaturen zijn vaak echte meesterwerken. Er is natuurlijk wel veel verschil in detaillering wat onder andere het model moet maken.

Waar ik altijd al veel interesse voor heb gehad (en nog heb) zijn combines. Hierbij verschilt per fabrikant de detaillering zeer sterk en dat is soms wel jammer. Zoals we allen weten zijn de Britains/Ertl en Siku-modellen nog steeds wat robuuster gemaakt, zijn de details wat aan de grove kant en zijn ze meer gericht op kinderen. Wel vind ik dat deze modellen steeds beter worden en vaak wel de juiste look hebben, want dat is natuurlijk een eerste vereiste.

Wat ik persoonlijk erg mooi vind, is een combine met een maiskolvenplukker. Helaas wordt deze niet vaak geleverd naast het normale maaibord met haspel. Ertl en Norscot hebben ze wel en dan gaat het meestal om de Amerikaanse versies. Omdat deze types erg groot zijn, gaat het meestal ook over hele grote bekken met 12 of 16 rijen. Dan wordt het echt passen en meten in de vitrine, als het aangebouwd al lukt. En ze zijn vaak gemaakt in één kleur en niet opklapbaar (echt Amerikaans), maar ik vind het zeker wel een mooie aanvulling (of misschien wel een must) bij een combine.

Zo kwam ik op het idee voor mijn eerste echte zelfbouwproject: een Geringhoff Rota Disc 8-rijige maiskolvenplukker die opklapbaar is.

Uiteraard helemaal in schaal 1/32.

Aangezien ik nog niets wist van materialen als polystyreen e.d. ben ik begonnen met houten plankjes van een kistje als basis: de een liggend en de ander staand daar tegenaan. Hieromheen moest alles worden gebouwd.

9 Om de afmetingen van de plukker juist te maken, gebruikte ik steeds mijn MF 9895 (Schuco) en New Holland CR9060 (Ertl) combines en bekeek ik vele foto’s en filmpjes. Punt is wel dat je bij ieder merk afhankelijk bent van hoe de invoer is gemaakt. Deze staat bij de MF vrij schuin achterover en bij de New Holland al minder schuin. Het is dus lastig om de schuinte al in te bouwen in de plukker. Voor beide combines heb ik hiervoor een adapter gemaakt die de schuinte moet opvangen, want de plukker moet (in maaistand) juist vrij sterk voorover hellen. In het echt is dit natuurlijk hydraulisch te regelen en is dat probleem er niet.

De hoek (90 graden) van plankjes heb ik verstevigd met kunststof hoekstaafjes die ik over had van Kibri bouwdozen. En dit heb ik weer opgevuld met stukjes karton om de verstevigingshoekjes weg te werken.

Hier overheen zit een laagje glanzend foldermateriaal. Dit foldermateriaal is zeer mooi om een glanzend oppervlak te krijgen en het is steviger dan papier, maar dunner dan karton, dus vrij goed te buigen.

Het nadeel van de verstevigingshoekjes met opvulling is dat de achteren onderplaat dikker is geworden. In het echt is deze veel dunner, uiteraard omdat hij uit één stuk is gemaakt met relatief dun plaatstaal.

Omdat de plukker opklapbaar is, bestaat hij uit een groot middenstuk en twee kleinere zijstukken. Deze zijstukken moeten scharnieren bovenop het middenstuk. Dit was een lastig en moeilijk onderdeel, want de scharnierpunten moeten onder een bepaalde hoek staan.

Bovendien was het een heel gepuzzel om het draaimechanisme goed te maken, omdat deze bestaat uit een stangenstelsel dat de juiste beweging tot stand moeten brengen. Dit gebeurt onder andere door het gebruik van een gebogen, boemerangvormig stangetje.

1. De plankjes verstevigd met hoekstaafjes 2. De ronde bak voor de vijzel, bevestiging voor de kettingen, het frame bovenop en de scharnierpunten zijn aangebracht 3. Een tussenashoes in aanbouw 4. De grote vijzel in aanbouw 5. De grote vijzel is bijna klaar 6. Het begin van een vijzeltje dat ervoor dient om gelegerde mais ook goed in te voeren 7. De vijzeltjes in elkaar gelijmd 8. Beschermkap in aanbouw 9. Vijzeltjes geverfd en met hydrauliekslangetjes en koppeling

Agritoy 3 - augustus 2012 - 77

zelfbouw

11

10

13

14

16

17

19

20

21

22

78 - Agritoy 3 - augustus 2012

12

15

18

23 Aangezien ik veel materiaal van Kibri bouwdozen over heb, heb ik dit ook veel gebruikt. Dit is allemaal van kunststof en zijn veelal afvalstukjes of niet gebruikte onderdeeltjes. Ze zijn wel in een schaal van 1/87 en ik ben natuurlijk bezig in schaal 1/32. Maar sommige onderdeeltjes van de kleine schaal zijn dan weer goed te gebruiken voor andere onderdeeltjes in een grotere schaal. Bijvoorbeeld de wieltjes waar de kettingen overheen lopen, zijn in schaal 1/87 de velgen van een vrachtwagen. De kettingen heb ik gemaakt van garen en hierop zilverkleurige stukjes papier opgeplakt, die dan de mesjes moeten voorstellen (16 kettingen, 6 mesjes per ketting).

Net achter de kettingen en voor de invoeropening ligt de vijzel om de kolven naar het midden te transporteren. De as van de vijzel heb ik gemaakt van een potlood en hieromheen met papier de spiraalvormige schroef getrokken, vastgelijmd en zwart geverfd. Het klinkt simpel, maar is toch een precies werkje omdat de schroef aan de ene kant naar rechts draait en aan de andere kant naar links om in het midden uit te komen. Daar in het midden zitten dan weer meenemers die ik gemaakt heb van kunststof staafjes. Ook moet de schroef mooi aansluiten op de as, zodat je geen openingen ziet.

De twee kleine conische vijzeltjes bovenop de zijkanten dienen ervoor om gelegerde mais (platliggend) ook in de bek te kunnen invoeren. Deze heb ik gemaakt door een stukje papier in een trechtervorm te rollen. Hieromheen heb ik een stukje ijzerdraad gedraaid in de vorm van een worm en vastgelijmd. Het uiteinde is afgedekt met een kunststofkapje waar later de hydrauliekkoppelingen aan zijn bevestigd. Het is wel lastig om de hydrauliekslangetjes in zo’n klein bochtje te buigen, zodat ze niet onder spanning staan en toch mooi de hoek om lopen.

De twee gele beschermhoezen die om de tussenassen zitten (die de kettingen moeten aandrijven) bevinden zich aan de achterkant van de plukker aan de beide zijstukken. Hiervoor heb ik een buigrietje gebruikt en een kunststof staafje. Het geribbelde buiggedeelte van het rietje is het dikkere uiteinde van de hoes. Hieraan vast zit dan aan de ene kant een hol buisje (stukje van een rietje) en aan de andere kant een massief buisje (kunststof staafje) die weer in elkaar kunnen schuiven. Als je dit geel verft, komt het er bijna net zo uit te zien als een echte beschermhoes om de tussenas.

De beschermkappen boven de kettingen zijn ook gemaakt van het glanzend foldermateriaal. Om ze mooi egaal te houden (dus zonder vouwtjes of scheuren), maar toch mooi rond heb ik ze voorzichtig om een potlood gerold. Voorzien van de nodige versteviging en onderdeeltjes zijn ze vastgelijmd en mooi rood geschilderd.

Ik heb de kappen allemaal (behalve de twee buitenste) scharnierend gemaakt met een cilindertje eronder. In het echt is dit namelijk ook zo om onderhoud te kunnen plegen aan de kettingen, mesjes e.d.

Het was een heel karwei om alle hydrauliekslangen aan te brengen. Hiervoor heb ik een stukje elektriciteitsdraad voor een modeltreinbaan gebruikt.

Dit is mooi van dikte, zwart, vrij stug maar wel goed in de juiste vorm te buigen. Je moet er dus wel voor zorgen dat er geen spanning op het slangetje staat als je ze vastlijmt, want dan trekt hij zich misschien weer los.

Aan de uiteinden heb ik dan koppelingetjes gemaakt van stukjes spijker e.d. Uiteraard moeten deze in de vorm worden gebogen en zo nodig nog even zilverkleurig worden gemaakt.

Om de plukker helemaal af te maken moet hij natuurlijk in de juiste kleuren worden geschilderd, in dit geval zwart met rood. De drijfstangen, hydrauliekkoppelingen, mesjes en sommige andere onderdeeltjes moeten zilverkleurig worden. En om hem helemaal af te werken, krijgt hij nog stickertjes met aanduidingen zoals ‘Geringhoff’, ‘Rota Disc’ en diverse gevarenaanduidingen.

Ik vind het erg leuk om te vertellen wat de basis van het model is en hoe ik sommige onderdelen heb gemaakt. Wellicht kan het eenvoudiger met de juiste materialen en het juiste gereedschap, maar ik vond dit wel een uitdaging.

Al met al ben ik dik tevreden over het resultaat van deze machine. Ik ben wel een beetje trots dat ik hem geheel gemaakt heb uit stukjes hout, karton, papier, kunststof e.d.

Het heeft mij wel veel tijd gekost en ik ben ook wel vaak tegen een probleem aangelopen. Maar door heel veel verschillende foto’s en filmpjes te bekijken hoe dingen in het echt werken wil vaak helpen. En door steeds maar weer opnieuw dingen te proberen en opnieuw te maken, kom je er uiteindelijk toch wel uit en wil het wel lukken. Dat motiveert dan weer om verder te gaan.

Van bijna ieder onderdeel ‘in wording’ heb ik foto’s gemaakt. Zo zie je de machine geboren worden onder je eigen handen. Leuk om later nog eens terug te kijken.

Ik vind het een prachtbobby en er zullen zeker vervolgprojecten komen.

Sterker nog, mijn vervolgproject is er een van de verbouw. Ik heb namelijk de New Holland TX66 combine van Ros geheel verbouwd, of in ieder geval veel dingen toegevoegd. De kolvenplukker kan ik ook hier aan hangen en dat vind ik toch wel een mooi plaatje.

Ik heb me vorig jaar na dit zelfbouwproject als lid opgegeven bij de L.C.N. en zie iedere keer weer met veel plezier uit naar de Agritoy, vooral ook om de zelfbouwmodellen van anderen te bewonderen en daar weer van te leren!

Erik van Gisteren

10. De kettingen, mesjes en cilinders 11. De kap staat open voor onderhoud 12. Het vijzeltje aangebracht op de zijkant en aangesloten 13. Mooi zicht op een tussenas, hydrauliek en een scharnierpunt 14. De bek aan de voorzijde 15. Achterzijde 16. Achterzijde opgeklapt 17. Voorzijde opgeklapt 18. Linksboven de adapter voor de MF, rechts voor de New Holland 19. De bek aangekoppeld met adapter 20. Transportstand 21. Een imposant geheel 22. De New Holland TX66 met de Geringhoff Rota Disc 23. De MF Fortia 9895 met de Geringhoff Rota Disc

Agritoy 3 - augustus 2012 - 79

zelfbouw

van

1

d l e V t ‘ n i Wim

l a a h c s e r e t o r g p o Zelfbouw Niedorp is een ‘self made Wim in ’t Veld uit Nieuwe n miniaturen. Hij stuurde ee man’ voor wat betreft zijn heeft die hij de afgelopen jaren aantal foto’s van trekkers …hout. nddeel van de trekkers is gemaakt. Het hoofdbesta

2

80 - Agritoy 3 - augustus 2012

3

5

4

De achterbanden zijn vaak ex-gazonmaaier wielen. Dat verklaart meteen de forse schaalgrootte van de modellen die varieert van 1/6,5 tot 1/7,5. Van diverse soorten materiaal dat voorhanden is, heeft Wim de kleinere onderdelen gemaakt zoals hefinrichting, uitlaatpijpen en koplampen. De modellen zijn in de originele kleuren gespoten en voorzien van echte stickers en zien er heel realistisch uit. Hij maakte tot nu toe uitsluitend Amerikaanse trekkers uit de periode 1945 tot ongeveer 1960 die bij hem favoriet zijn. De meeste modellen hebben echt sturende wielen. Op dit moment legt Wim de laatste hand aan een Allis Chalmers B. Naast de afgebeelde modellen maakte hij nog een Minneapolis-Moline M en ZB, een Farmall Cub, Oliver Super 77, Ford Commander 6000 en Ford 901 Workmaster, Cockshutt 40, Case 400 Hi Crop, Allis Chalmers WD45, Massey Harris 444 en Massey Ferguson 1100. Ongetwijfeld zullen er nog meer modellen volgen.

Voor wie meer wil weten over Wim z’n hobby kan hem benaderen via tel. nummer 0226-411561.

Frits van Manen

6

1. John Deere 730 2. John Deere D 3. Farmall M

4. Caterpillar D8 5. De modellen in slagorde opgesteld 6. Wim te midden van z’n modellen Agritoy 3 - augustus 2012 - 81

zelfbouw

De zelfbouwmodellen

n o o L n a v o c r van Ma uit Slootdorp 1

2

trekt hij samen orp. Maar binnenkort be otd Slo in er ed mo n zij bij eid op Marco woont nog erf. Geboren en opgegro erw ing ier W in kje ste en geïnteresseerd in met zijn vriendin een eig k van het dorp is hij erg roo de r de on jf dri be uw gebreide een akkerbo idelijk tot uiting in zijn uit du k oo mt ko t Da e. ati ermerken kom je de landbouwmechanis gebonden. Diverse trekk rk me t nie ns ge eri ov is t het oog verzameling. Die is echter al ingepakt me en tur nia mi n zij n va el ook een aantal er tegen. Het overgrote de gekochte modellen sieren de t as Na . ng izi rhu ve e n vitrine. op de komend ebouwde miniaturen zij lfg ze re, ba ijg rkr ve el nd mooie, niet in de ha Door de lengte van de balk en de hefboomwerking is de uitslag op het hoogste punt groter dan onderaan. Dat geeft een wat golvend knipwerk te zien. Omdat bij de provincie op sommige grote wegen het gebruik van een bosmaaier bij het grasmaaien om de bermpaaltjes verboden is, is ook voor dit werk een alternatief gevonden.

Daarvoor is de heggenknipper aangepast. Hij is nu voorzien van een schuifarm die het mogelijk maakt om ook de laatste plukken gras rond de paaltjes weg te maaien. Dit geeft de werkers direct naast de drukke weg meer veiligheid.

Opleiding en werk Marco heeft de opleiding VMBO en MBO-groen gevolgd. Sinds zeven jaar werkt hij bij de gemeente Schagen in de groenvoorziening. Hij verricht daar alle voorkomende werkzaamheden. Nu hij sinds kort zijn groot rijbewijs heeft, mag hij alle voertuigen besturen.

Maar de meeste tijd werkt hij met een grasmaaier van het merk Iseki. Die heeft een werkbreedte van circa 1,80 meter. Daardoor is hij zeer geschikt om ook op de kleinere, gemeentelijke gazons te werken. Daarnaast is hij ook regelmatig druk met het knippen van de heggen. Hiervoor wordt een aangepaste machine gebruikt. Die is gemonteerd op een Massey Ferguson smalspoortrekker. Door meerdere haakse overbrengingen kan de messenbalk, in verticale stand, heggen tot 1,80 meter hoog knippen. Om mooi strak knipwerk te leveren dient de ondergrond vlak te zijn. Op een oneffen terrein maakt de zeer smalle trekker nogal wat zijdelingse bewegingen.

82 - Agritoy 3 - augustus 2012

Zelfbouw “Waarom en wanneer ben je daar mee begonnen?”, vroeg ik Marco.

Als schooljongen speelde hij veel met zijn trekkertjes en met Lego steentjes. Veel daarvan heeft hij bewaard. Wat later begon hij met zijn Lego blokjes modellen te bouwen. Dat ging hem vrij goed af. Dus toen maar voorzichtig begonnen met wat eenvoudige verbouw van reeds bestaande modellen. En ook dat lukte steeds beter. Tijd dus voor het grotere werk. Marco’s verzameling bestaat, ondanks het overweldigende aanbod, uit alleen 1/32 modellen. Bestaande modellen verbouwt hij bijna nooit. Zijn zelfbouw activiteiten bestaan overwegend uit het bouwen van niet in de handel verkrijgbare werktuigen en machines.

Voor een aantal van zijn trekkers heeft hij bijpassende werktuigen en machines gemaakt Zo construeerde hij een lange platte wagen, voorzien van loopplank en bestuurbare achterwielen. Deze werd op de boerderij gebruikt bij het rooien van de winterwortels. De Fendt 930 met transportwagen is een aangepaste containerset van Siku.

3

4

5

6

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Fendt 411 met opgebouwde bollenplantmachine Marco met zijn eerste zelfbouwproject, een Herder slootreiniger Fendt 716 met wortelwagen Fendt 930 met transportwagen en kuubskisten op basis van een containerset van Siku John Deere 6920 S met Herder klepel bermkantenmaaier New Holland T 7210 met Grimme aardappelrooier Agritoy 3 - augustus 2012 - 83

7

Die combinatie diende tijdens het wortelrooien voor het transportwerk.

Een bollenplantmachine opgebouwd op een Fendt 411 is een natuurgetrouwe nabootsing van de in het echt gebruikte machines. Alles werkt.

Met de hefinrichting van de Fendt kunnen de kuubs kisten geleegd worden in de voorraadbunker van de plantmachine. Voor een Claas Xerion 3000 maakte hij een zaaimachine-opbouw. Als voorbeeld voor de op de John Deere 6920 S gebouwde Herder klepel bermmaaier diende de combinatie waarmee zijn vader diverse jaren heeft gewerkt. Ook hier komen weer de details zoals het aanbrengen van een afzuig- en een persleiding duidelijk tot uiting. Zijn inspiratie komt vaak spontaan, vaak nadat hij iets aparts heeft gezien. Zo is er al het plan om straks een aangepaste heggenknipper te gaan bouwen. De benodigde onderdelen als profielen en plaatwerk bestelt hij meestal bij de ons bekende adressen. Ook worden er regelmatig slooponderdelen gebruikt, bij voorkeur van oude Siku modellen. “Deze zijn gemakkelijk te demonteren�, aldus de hobbyist.

Marco werkt bij zijn bouwprojecten zonder tekening.

Hij bestudeert de echte machines minutieus. Met de

daarbij gemaakte foto`s gaat hij aan de slag. Eenmaal bezig is zijn gevoel de beste raadgever. En aan het resultaat te zien heeft hij niets te veel gezegd. De gebouwde werktuigen mogen dan misschien niet de exacte schaalgrootte hebben, ze zijn wel in de juiste verhouding met de bijbehorende trekkers. Hetzelfde geldt voor het in aanbouw zijnde model van de ouderlijke boerderij. Ook die benadert de schaal 1/32 en kan mogelijk dienen voor een nog op te bouwen diorama. We wachten het af. Als laatste wil ik Marco bedanken voor het gezellige gesprek.

Leen de Vos

8

7. De ouderlijke boerderij op schaal 8. Claas Xerion 3000 met aangebouwde zaaimachine 84 - Agritoy 3 - augustus 2012

verbouw

y u h t a l e D l e van Marc20 in de werkplaats Munktells BM

l Delathuy. ctieve zelfbouwer Marce du pro r zee l we de n va Weer een bijdrage d uit een whitekker die werd opgebouw tre n ee er ke ze de is erp leden Het onderw eft deze kit enkele jaren ge he Hij ls. de Mo wn do ale metalkit van Sc deze trekker een e. In werkelijkheid heeft oll Zw in urs be de op t ch geko 4 en 1950. werd gebouwd tussen 194 en pk 41 n va tor mo er Bolinder W5 2 cilind

1

2

3 Na het afbramen en in elkaar bouwen van de de meeste onderdeeltjes kon het schilderen beginnen. Dit is een lastig werkje, omdat er veel kleine onderdeeltjes zijn, zowel nog los als aangebouwd.

De werkplaats waarin de trekker staat is ook afkomstig uit een bouwkit, maar dan van Résicast en is ingericht met diverse machines zoals een sokkelboor, gereedschap, compressor, elektrische apparaten, kasten, tl-verlichting en een kleine wagen voor het vervoer van gasflessen. Een aantal van deze materialen waren bij de kit mee geleverd en een ander deel is zelf gebouwd. Ondanks het verschil in schaal 1/32 van de trekker en 1/35 voor de verschillende componenten van de Résicast kit is het verschil niet echt merkbaar. Zo was de kleine kar voor het vervoer van de gasflessen standaard uitgevoerd met kleine wielen.

Marcel weet dat een kar op grote wielen beter rijdt en dus monteert hij er twee grote wielen onder, afkomstig van een Dinky Toys model!

Zoals op de foto’s duidelijk is te zien, gaat het niet alleen om een werkplaats. Deze is ingebouwd in een schuur die weer deel uit maakt van een diorama dat Marcel voor zichzelf bouwt. Er is wel een dak boven de werkplaats, maar er staan geen muren om. Dat maakt het werken aan de trekkers en landbouwmachines makkelijker. Op de achterwand zie je oude reclameborden hangen. Die zijn zelf gemaakt. Gewoon een leuk, toepasselijk plaatje van Internet plukken, verkleinen, afdrukken en klaar is Marcel!

Op de foto’s is te zien dat de Munktell er gewoon staat, maar dat er aan de Schlüter 350 van MO Miniatur wordt gesleuteld.

Jan van der Zijden 1. De Munktells in de werkplaats 2. De Schlüter 350 in de werkplaats 3. De onderdelen zijn net gelakt Agritoy 3 - augustus 2012 - 85

verbouw

r e w u o r B van Marco hij de afgelopen tie van de modellen waar ac red de ar na o’s fot e leverd.

Marco Brouwer stuurd t dat aan fraais heeft opge wa n ke kij ns ee we ten La tijd aan gewerkt heeft.

De Vicon balen pers

Fendt 415 met strowagen

Naar aanleiding van het boek ‘Vicon, 100 jaar landbouwmechanisatie’, die de bezoekers van jaarvergadering dit jaar bij Vicon kregen, bouwde Marco een oude Bamford pers van Britains om. De Bamfords lijkt heel veel op een pers van Rivierre Casalis, het bedrijf waarmee Vicon een samenwerkingsverband heeft gehad.

Marco heeft de pers aan de voor- en achterzijde aangepast en een nieuw vliegwiel gemaakt, omdat die er af was. De pers werd gespoten in Vicon rood en zandgeel, de pick-up werd met de hand geschilderd in een bruine kleur die Marco nog had staan en die aardig overeenkomt met het Vicon bruin.

De Fendt 415 is een standaard trekker van UH waar Marco verder niets aan heeft aangepast. De wagen die er achter hangt is een Brantner 3-zijdige kipper van Siku. Hier heeft Marco de bak afgehaald er een platte bak op gemaakt, die hij aan de voor- en achterzijde heeft laten oversteken zodat je een mooier geheel krijgt. De balen zijn van Replicagri en steken aan de buitenkant iets over, net zo als in het echt.

Omdat er voor een balenwagen vaak een oude vrachtwagen aanhanger wordt gebuikt en die zo’n 2,5 meter breed is, is deze wagen dat omgerekend naar 1/32 ook.

86 - Agritoy 3 - augustus 2012

Fendt 211 2WD met strowagen De Fendt 211 heeft Marco verbouwd naar een 2WD uitvoering, heel bijzonder. Bij navraag blijkt deze trekker wel leverbaar en ook geleverd, maar voor zover bekend niet in Nederland. Iets aparts dus.

Marco heeft er een Ford vooras van MarGe Models en een gewichtblok van PMA ondergezet. De Britains aanhanger heeft Marco een keer van een familielid gekregen die er vroeger altijd mee gespeeld heeft. Daarom was de aanhanger toe aan een nieuwe triangel en is er een stuk van het achterspatbord af, maar dat is niet erg, want aan een boerenwagen mankeert ook wel eens wat. Verder de vracht balen afgebonden met borduurgaren om een authentiek geheel te krijgen.

Fendt 310 Dit model begon als een standaard Siku model dat door Marco is aangepast. De motorkap stond nog netjes in de verf en daarom vond Marco het zonde om ‘m te verbouwen naar een meer op het origineel lijkende versie.

Om hem toch een origineler uiterlijk te geven, heeft Marco van twee grilles één grote gemaakt en er nieuwe koplampen en gewichten op gezet.

Het model heeft de grotere achterwielen van een Siku Fendt 312 gekregen (dat paste net) een rolbeugel, uitlaat, hendels en spiegels om er een nette cabrio van te maken, want “er worden in het echt vaker Fendts uit de 300 serie aangepast naar een cabrio,” aldus Marco.

En zo heb je vrij snel een paar bijzondere modellen aan je collectie toegevoegd.

Emiel van Loon Agritoy 3 - augustus 2012 - 87

e l o K l e i h van C nd verbouw

a l e e Z n i e d a m , 0 Doe 400

1

Toys van april Op de open dag bij Flying Krabbendijke jl. was ook Chiel Kole uit ntal van zijn aanwezig en had een aa en combines mooi verbouwde trekkers rslag over de open meegebracht. Bij het ve kkers staan al wat dag in de rubriek Regiotre del wil ik er extra foto’s afgebeeld. EÊn mo ur. uitlichten, de Doe 4000 Fo

2

88 - Agritoy 3 - augustus 2012

3 4

5

“Hoe kom je erbij om juist dit model te gaan bouwen”, vroeg ik aan Chiel.

“Wel dat is eigenlijk eenvoudig”, was zijn antwoord. Hij had van iemand een Ford 4000 van Ertl gekregen met de vraag of hij er nog iets mee kon. Nu dat moet je tegen Chiel nooit zeggen. Ook in dit geval zag hij wel mogelijkheden om dit 1/12 model om te bouwen naar een Doe 4000 Four. Doe is natuurlijk het bedrijf dat in Engeland veel Ford tractoren ombouwde naar vierwiel aangedreven versies. In tegenstelling tot bij concurrent County zijn hier de voorwielen kleiner dan de achterwielen.

Het model had best veel ‘draaiuren’ in de zandbak op de denkbeeldige teller staan, dus zat er niets anders op dan het model geheel te strippen.

Daarna werd begonnen met de opbouw. Zo werd een compleet nieuwe vooras gemaakt omdat het een 2WD model was. Ook werd er een achterhef gemaakt, compleet met topstang en slinger om de hefarm te kunnen verstellen. Van fabriekswege was dit model op z’n Amerikaans uitgevoerd. De spatborden moesten hersteld worden en een nieuwe uitlaat werd geplaatst. Ook een luchtfilter werd op de motorkap geplaatst

en er werd een aandrijfas naar het linkervoorwiel aangebracht en stuurstangen naar beide voorwielen. Op de foto’s is dat goed te zien.

Omdat het af fabriek een zeer sober uitgevoerd model was, heeft Chiel de trekker zelf voorzien van schakelpoken, bedieningshendels voor de aftakas en kwam er ook nog een trekhaak aan de achterzijde. Zoals altijd was het model pas af toen het met originele Ford lak in de juiste kleur was gespoten en voorzien van stickers. Het model is in mei al verhuisd naar het Trekkermuseum in Nisse om daar de hele zomer te staan pronken in een vitrine. Benieuwd wat het volgende project gaat worden? Blijf dan de Agritoy lezen.

Jan van der Zijden 1.

2.

3.

4.

5.

Het gestripte model, de gemonteerde aandrijfas is goed zichtbaar De achterhef in aanbouw met het luchtfilter en de uitlaat gereed voor montage De bestuurdersplaats met de toegevoegde hendels en pedalen De achterhef Gereed voor aflevering Agritoy 3 - augustus 2012 - 89

zelfbouw

l e g u e r B n a v n van Marie n e t l e S y r n e en H ndhouders op Naast graag geziene sta rien van de beurs in Zwolle zijn Ma natuurlijk Breugel en Henry Selten vanuit ook gewoon L.C.N. lid en ze zo en die hoedanigheid hebb or een af en toe nog eens tijd vo zelfbouwproject. kele Ze stuurden foto’s van en bouwt nieuwe modellen. Henry eigen n het liefst verder aan ee je aan loonbedrijf in 1/32. Dat zie elde dd de machines die de gemi huur heeft boer niet direct in de sc Selten’ staan en de ‘Agri service llen. bedrijfslogo’s op de mode 90 - Agritoy 3 - augustus 2012

Ahlmann AZ150e zwenklader Vicon T-Rex silagelijn Toen VMR Veenhuis te Raalte de afdeling voederwinning over deed aan de Kverneland Group, konden Henry en Marien niet achterblijven.

Ze hebben verschillende silagewagens van VMR Veenhuis nagebouwd en de modellen daarna ook in de nieuwe Vicon / Kverneland kleur gespoten en voorzien van de juiste details en stickers.

In deze tijd van het jaar gaat er nogal wat gras het pak in en die moeten aan de bult gezet worden. De Ahlmann AZ150e is hiervoor een hele geschikte machine, want door de zwenkbare shovelarm is het inkuilen van gras en mais een koud kunstje.

Om voldoende transportmogelijkheden te hebben om de oogst naar huis te rijden, staan een paar Jan Veenhuis carriers paraat. Deze carriers kunnen verschillende machines optrekken en zijn zodoende op verschillende manieren inzetbaar.

Voor de oogst staan er nu een paar silage bakken van ZHE op, maar als ze over enkele weken de mais in moeten, komen er nog Jan Veenhuis silage bakken bij.

Het chassis van de Ahlmann is gemaakt uit polystyreen plaatmateriaal.

Het frame heeft op diverse plaatsen dwarsverbindingen, waardoor een stijf en sterk geheel is ontstaan. De assen zijn eigenbouw met een werkende fusee besturing. De achteras kan tuimelen en is gestabiliseerd met cilinders aan beide zijden. De shovelarm kan ruim 200 graden draaien en heeft een werkend parallellogram. De vier cilinders zijn voorzien van het benodigde leidingwerk. De arm is uitgerust met een snelwisselsysteem voor het gemakkelijk aan- en afkoppelen van gewenste apparatuur. Voor aanbouwmachines met hydraulische functies zijn er aansluitkoppelingen in de arm aanwezig. De shovel is afgewerkt met de juiste bestickering en voorzien van voldoende werkverlichting.

De carriers worden getrokken door een oude Fendt 822 en een Fendt 930 Gen III. Deze trekkers zijn gebaseerd op de Fendt 824 van Weise, maar zoals je ziet zijn ze geheel onder het mes gegaan.

Niet alleen voor het inkuilen is de Ahlmann een geschikte machine, maar ook prima inzetbaar bij de hooibouw. Aan de arm is een Meijer balenklem gekoppeld, goed om 3 tot 4 balen gelijkertijd te vervoeren.

Jan Veenhuis carrier

Agritoy 3 - augustus 2012 - 91

92 - Agritoy 3 - augustus 2012

Kaweco mesttank Als de oogst van het land is, kunnen de vitamientjes er weer in! Agri Service Selten zet daar de nodige apparatuur voor in. De dikke Kaweco 3-asser staat op grote Michelin Cargo XBib 850/50 R30.5 banden. Om insporing te verkleinen is er een compressor met luchtdruk wisselsysteem gemonteerd, want ook in 1/32 ga je natuurlijk voor maximale opbrengst. Natuurlijk kon een weeg- en bemonsterkabinet niet ontbreken en heeft de tank een beweegbare zuigarm met turbovuller gekregen.

Er wordt weleens wat geknoeid, dus hebben de heren een waterreservoirtje geplaatst om de handen af te spoelen.

Op de foto’s wordt de tank als aanvoertank gebruikt, waarbij de Kaweco tank de mest in de overslagcontainer pompt. Daaruit kan de Vervaet de mest zuigen om vervolgens het perceel te bemesten. De tank is al voorzien van een hefinrichting om in het voorjaar met een bouwlandinjecteur zo het land op te buffelen.

Sleepslangen Ook op schaal kom je wel eens veenweidegrond tegen en dan helpt

een nieuwe John Deere 7280R op lagedruk banden bij het het bemesten van grasland.

Op de foto is de John Deere al wel uitgerust met een Schouten DH190 slangenhaspel, maar moet het bijbehorende sleepslangensysteem nog afgeleverd worden. Dat zal nog even op zich laten wachten, want zelfs in 1/1 moet deze nog verschijnen.

Ploegen Als de oogst van het land is en de mest erin, kan de ploeg van stal gehaald worden.

De John Deere 7280R is op ploegbanden gezet voorzien van een Zuidberg fronthef en een realistische achterhef. De trekker heeft op zware grond zijn handen waarschijnlijk vol aan de 5-schaar Lemken Juwel ploeg. Voor het lichtere werk is er een 3-schaar duwploeg in de fronthef te hangen.

Ik benieuwd wat de heren van stal halen als de bieten de grond uit moeten. We gaan het zien.

Emiel van Loon Agritoy 3 - augustus 2012 - 93

NIEUWE MODE LLEN

KORT

BINNEN

E KOOP REEDS T F O T H C VERWA

BEVRO INTERNATIONAL 1/32

ERTL 1/16

Holaras Jumbo Kuilverdeler - Gelimiteerd (1750) Holaras Jumbo Kuilverdeler (Loonwerkers uitvoering) - Gelimiteerd (1250) Holaras M.E.S. 500 Maisschuif - Gelimiteerd (3000) Holaras Octo 1500 Voerrolveger (groen) Gelimiteerd (750) Holaras Octo 1500 Voerrolveger (gegalvaniseerd) - Gelimiteerd (750)

Farmall 230 NF Farmall 544 NF w/Canopy John Deere G NF Styled John Deere 4320 MFD zonder cabine John Deere 720 Standard John Deere 4450 2WD Prec. Elite Series John Deere 7280R MFD dubbellucht Prestige Series John Deere 9560R 4WD dubbellucht Prestige Series John Deere S-670 combine met graan maaibek

BRITAINS-ERTL 1/32 Case IH 956XL ‘Transition Model’ - Gelimiteerd (1000) Set pallets met zakken, 6 stuks

CG-MODELS 1/32

NOREV 1/32 Claas Dominator 96 REPLICAGRI/ACA 1/32 International 845XL 2WD ACA beurs Chartres 2012

ROS 1/32 Dangreville Meststrooier Fiat Winner F130 Fiat 1580 2wd - Gelimiteerd (2500) Fiat 1580 4wd Joskin Tetra-CAP 5525/13R100 Krone XDisc New Holland 8770a op dubbellucht New Holland G170

SIKU 1/32 Lanz Bulldog HR 8 ‘Bruin’ - Gelimiteerd (1000) McCormick TTX 210 + Strautmann VertiMix Gelimiteerd

UNIVERSAL HOBBIES 1/16 Ferguson 35 Special (1958) - Gelimiteerd (1500) Ferguson 40 ‘Standard’ Ford 5000 6X (1964-1967) ‘Doe Demonstrator’ Gelimiteerd (999) Massey Ferguson 35 1959 Massey Harris Ferguson ‘Work-Bull’ Gelimiteerd (1000)

Farmall FD 235

UNIVERSAL HOBBIES 1/32

ERTL TOY FARMER 1/32 EN 1/64 Steiger Tiger IV National Farm Toy Show Model 2012 1

Ford TW-25 Gen I + Bomford Superflow ‘Still hard at work’ - Gelimiteerd (1500) Ford TW-35 4wd (1983) Ford TW-35 Gen II 4wd (6 Wheels) Ford 8730 Gen II 4wd Massey Ferguson 7624 Dyna-VT ‘Goud’ Gelimiteerd (2012) Valtra S353 ‘Zwart’ (8 wheels)

WEISE TOYS 1/32 Fendt Favorit 512C Turboshift ‘Vorführschlepper’ Gelimiteerd (1500)

2

94 - Agritoy 3 - augustus 2012

3

5 4

7

6

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Holaras veger gemaakt van een trekkerband (prototype) Steiger Tiger IV voor de National Farm Toy Show in Dyersville Gelimiteerde versie van de UH Ford TW-25 met Bomford woeler Farmall 544, eerder in 1969 door Ertl gemaakt, nu met meer detail Case IH 956XL ‘Transition Model’ van Britains Farmall FD235 van Christian Gouel Beursmodel Chartres 2012, IH 845XL - 2 wiel aandrijving Agritoy 3 - augustus 2012 - 95

8

9

10

11

12

8. Ferguson 35 Special uit 1958 van UH 9. Fiat 1580 in een niet-alledaagse tweewiel-aangedreven uitvoering van Ros 10. Joskin 3-zijdige kipper van Ros in 1/32 11. Ferguson 40 ‘Standard’ van UH in 1/16 12. Ford 5000 ‘Doe Demonstrator’ in 1/16

96 - Agritoy 3 - augustus 2012

AGENDA Agenda van evenementen met miniatur en

November

December

2-4

Dyersville, USA The National Farm Toy Show. Voor informatie, www.toyfarmer.com.

1

Houten, Euretco gebouw Meidoornkade 22. NAMAC ruilbeurs.

Voor informatie, www.namac.nl.

3

Joure, ’t Haske.

Vegelinsweg 20. Modelautoruilbeurs.

Voor informatie, tel. 0513-416571.

2

18

Sevenum, De Schatberg Miniaturenbeurs van auto’s, vrachtauto’s, trekkers etc.

Voor informatie, tel. 0478-692314.

Steenwijk, De Meenthe Stationsplein 1, Miniatuur auto- en landbouwbeurs.

Voor informatie, www.miniatuurorganisatie.nl

8

17-18 Zwolle, IJsselhallen 24ste Internationale Landbouwminiaturenbeurs en Tentoonstelling L.C.N. Voor informatie, tel. 0547-292679, www.agritoy.nl of beurs@agritoy.nl

Rijssen, ‘t Witte Hoes Markeloseweg 90. Autominiaturenbeurs. Voor informatie, tel. 0555429302.

16

Hoofddorp, Crowne Plaza Planeetbaan 2. AMC ruilbeurs.

Voor informatie, 06-39799067.

25

30

Eernewoude, Fries Landbouwmuseum Koaidyk 1. 5de Friese miniaturendag.

Voor informatie, www.miniatuurorganisatie.nl

Augustus 11

Houten, Euretco gebouw Meidoornkade 22. NAMAC ruilbeurs.

Voor informatie, www.namac.nl.

September 1

2

9

9

Joure, ’t Haske.

Vegelinsweg 20. Modelautoruilbeurs.

Voor informatie, tel. 0513-416571.

Hoofddorp, Crowne Plaza Planeetbaan 2. AMC ruilbeurs. Voor informatie, 06-39799067.

Eefde, dorpshuis ‘Het Hart’ H0 modelautoruilbeurs. Jolinkweg 2.

Voor informatie, webmaster@ho-modelautoclub.nl Sevenum, De Schatberg Miniaturenbeurs van auto’s, vrachtauto’s, trekkers etc.

Voor informatie, tel. 0478-692314.

15

Rijssen, ‘t Witte Hoes Markeloseweg 90. Autominiaturenbeurs. Voor informatie, tel. 055-5429302.

29

Apeldoorn, wijkcentrum Orca Germanenlaan 360. Modelauto verzamelbeurs. Voor informatie, tel. 0553552338.

Maasmechelen, België Gebouw De Helix, Rijksweg 357.

LIMAC-ruilbeurs.

Voor informatie, tel. 0032-498294730.

De gegevens zijn ontleend aan allerlei bronnen, voor de juistheid is de redactie niet verantwoordelijk. Het is raadzaam om genoemde informatiebronnen te raadplegen in verband met eventuele wijzigingen.

Oktober 6

Drachten, Fries Congrescentrum Oprijlaan 3. 2de Miniaturenbeurs voor landbouwvoertuigen, auto’s en vrachtwagens. Voor informatie, Wouter Beerekamp tel. 050-5033926 (’s avonds) of www.wbevenementen.eu

14

Husum, Duitsland 10de Traktorado.

Voor informatie, www.traktorado.de

20

Houten, Euretco gebouw Meidoornkade 22. NAMAC ruilbeurs.

Voor informatie, www.namac.nl.

28

Bergeijk, Gemeenschapshuis Terlo Miniatuurbeurs.Terlostraat 7. Voor informatie, info@miniatuurbeurs.com.

Agritoy 3 - augustus 2012 - 97

ADVERTOYTJ

ES

LEDEN ALLEEN VOOR

Te koop: Complete serie Agritoys nr. 1 febr. 1990 t/m febr. 2012.Totaal prijs € 75,00 K.Hofs, tel 0527-201492 of karel.hofs@12move.nl Te koop: 12 ronde type platen MF 1080, 188, 178, 177, 175(S), 168, 165, 152, 145, 135, 133 waarvan 8 metalen + 1 MF 135 neusplaat 135.

12 merkemblemen o.a. McCormick, Inter-Farmall D-430, 1 ronde Hanomag, 1 IMT, 2x Güldner (verschillend), BMC diesel, Zetor (rond),1 Unisuper,1 White,1 kunststof I-H en 1 kunststof Fiat. Foto’s eventueel via mail. Tel. 0186-692407 of 06-43564627.

Aangeboden: Uitzonderlijke en zeer zeldzame landbouwminiaturen!

1. een exclusief TE20 demonstratiemodel bij Mills Brothers (UK), compleet in originele houten doos.

2. partij die bestaat uit een dertigtal landbouwminiaturen van Lakone, Chad Valley, Jouef, Design Fabricator,… Allen met originele doos.

Volledige beschrijving en prijs op aanvraag: hugo.maree@online.nl Stopt u met verzamelen? Wij kopen uw verzameling op. Ook gedeeltes. Contante betaling. Tel. 06-20924171 of e-mail hkpoppema@hotmail.com.

Oproep: Heeft u een adreswijziging of andere zaken voor de ledenadministratie, neem dan contact op met John van Leeuwen.

E-mail: ledenadministratie@agritoy.nl Te Koop: Trekker & Werktuig, jaargangen nov 1988 t/m dec 2010 (nr’s 1 t/m 267). Gedeeltelijk ingebonden. Vraagprijs € 100,00.

Wordt eventueel meegebracht naar de beurs in Zwolle. J. Leeuwenburgh, tel. 078-6733357 of jacob.leeuwenburgh@hetnet.nl.

jopie kruka s

98 - Agritoy 3 - augustus 2012

Landbouwminiaturen Museum Frieswijk is op afspraak geopend.

Op een oppervlakte van 13 bij 5 meter staan vele vitrinekasten vol met ongeveer 1300 prachtige miniatuurtrekkers en landbouwmachines. Bovendien zijn er emaille borden, posters en kalenders te bewonderen van verschillende trekkermerken. Tevens is er de gelegenheid uniek foldermateriaal in te zien. Familie Venneman, Frieswijkerweg 7, Schalkhaar, tel: 0570-60 92 69. Meer info: www.museumfrieswijk.nl Advertoytjes zijn alleen voor leden en mogen maximaal 300 tekens groot zijn.