So Kahiyat Hai Soora
1
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
2
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora
√ßÍ≈Á’∆
SO KAHIYAT HAI
SOORA
(Monthly)
PUNPUN03967-TC Volume 1
Issue 3
ÃðêzÃå
ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ ç¶ ÚñŶ
Çéðîñ ê¿æ çÆ ×¹ðîÇå ÇòÚÅðèÅðÅÍ
î¹¾Ö Ã§êÅçÕ
åñÇò§çð ÇÃ§Ø ì¹¾àð
ÃñÅÔÕÅð ì¯ðâ
íÅÂÆ ìõôÆô ÇÃ§Ø ø×òÅóÅ íÅÂÆ Ü¯è ÇÃ§Ø Çç¾ñÆ
êz¯. îéî¯Ôé ÇÃ§Ø ÁÜÆå×ó·
íÅÂÆ çñÇܧçð ÇÃ§Ø êÇàÁÅñÅ íÅÂÆ ÁÜÆå ÇÃ§Ø «ÇèÁÅäÅ
ÕÅùéÆ ÃñÅÔÕÅð
ÁËâò¯Õ¶à íÅÂÆ ÁîðÜÆå ÇÃ§Ø Á§ÇîzåÃð
î¹¾Ö çøåð
îÕÅé é§ìð : ECB, ø¶÷-CìÆA, Á˵Ã.¶.Á˵Ã. é×ð, (î¯ÔÅñÆ) Çê¿é : 160059 ø¯é é§ìð : 93177-53202
ðÚéÅò» í¶Üä çÅ êåÅ
îÅðøå åñÇò§çð ÇÃ§Ø ì¹¾àð ôÔÆç ìÅìÅ çÆê ÇÃ§Ø ÜÆ Õñ¯éÆ, ÃzÆ çÃî¶ô ÁÕËâîÆ ð¯â, ÃzÆ Áé§çê¹ð ÃÅÇÔìÍ Çê¿é : AD@AAH e-mail : akjmagzine@yahoo.com ø¯é é§ìð : IDFDI-DDDD@ (Õ¶òñ çêÅçÕÆ îÅîÇñÁ» ñÂÆ)
Printed & published by Satinder Pal Singh on behalf of Satinder Pal Singh, Printed at Majestic Printing Press Bay Shop No.7, Near Chawla Nursing Home Phase 7, S.A.S. Nagar Mohali and published from H. No 532, Phase-3B1, S.A.S. Nagar, Mohali. EDITOR: TALWINDER SINGH BUTTAR
3
õÅñö çÅ Ô¯ñÅ-îÔ¾ñÅ
õÅñÃÅ ê¿æ Ôð¶Õ ÇåÀ¹ÔÅð ù ÁÇèÁÅåîÕ êÇðê¶Ö ÓÚ Áå¶ ÁÅêäÆ ÇéÁÅðÆ êÛÅä ÕðÕ¶ Çéò¶Õñ¶ ã§× éÅñ îéŪçÅ þÍ ÒÔ¯ñÆÓ çÆ æ» õÅñÃÅ ÒÔ¯ñÅ-îÔ¾ñÅÓ îéŪçÅ þÍ Ü篺 Ô¯ñÆ ÃîÅêå Ô¯ Ü»çÆ þ å» Á×ñ¶ Ççé õÅñö çÅ ÒÔ¯ñÅ-îÔ¾ñÅÓ Ô¹§çÅ ÔËÍ íÅò¶º ìçå ð¹¾å çÅ òÆ ×¹ðÇþÖÆ ç¶ ðÈÔÅéÆ î§âñ ÇòÚ îÔ¾åò þ, êð ÇòòÔÅðÕ å½ð Óå¶ ÒÔ¯ñÆÓ ù ÒÔ¯ñ¶Ó ç¶ ðÈê ÇòÚ îéÅÀ¹ä çÆ ðòÅÇÂå çÃî êÅåôÅÔ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ å¯ðÆÍ ÒÔ¯ñ¶-îÔ¾ñ¶Ó ç¶ î§åò, À¹ç¶ô ìó¶ ܯôÆñ¶, Úó·çÆ ÕñÅ ç¶ êzåÆÕ Áå¶ À¹ÃÅðÈ ÃéÍ ÃzÆ ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ ôÔÅçå Çê¾Û¯º îÅïÈà Áå¶ ì¶-ÁÅà ԯÂÆÁ» ÇÃ¾Ö Ã§×å» ÇòÚ éò» À¹åôÅÔ, ÇéâðåÅ, ÇéðíËÁåÅ íðé ñÂÆ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ ÇÃ¾Ö ê¿æ ù éò¶º çÕñê» ÓÚ ðÈêîÅé ÕÆåÅÍ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ Ô¯ñÆ Ü¯ ôÈçðÆ ÇåúÔÅð ÕðÕ¶ ÜÅÇäÁÅ Ü»çÅ ÃÆ, ù éò¶º ðÈê ÇòÚ îéÅÀ¹ä ñÂÆ ÇÕÔÅÍ ÇÕªÇÕ ÃÅÇÔì ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ çÆ Ã»Þ òÆ éÆÚ ÁÖòÅÀ¹ä òÅÇñÁ» éÅñ ÃÆ, ò¾ÇâÁ» çÆ ðÆà ù, Ã»Þ ù ÁÅê é¶ ÁäÇâ¾á Õð Çç¾åÅ ÃÆÍ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ ÇÜæ¶ ÇåzÃÕÅð¶ å¶ ÇñåÅó¶ ñ¯Õ» ù ×ñ¶ ñÅÇÂÁÅ, îÅä-åÅä ìõÇôÁÅ, À¹é·» ÇòÚ Ü¹ÞÅðÈ Ü÷ìÅ êËçÅ ÕÆåÅ å» ÇÕ À¹Ô ÷¹ñî å¶ ÷ìð çÅ î¹ÕÅìñÅ Õð ÃÕäÍ ÁÇÜÔÆ ×½ðòîÂÆ ðÆå ìÅð¶ Õ½î ç¶ îÔÅé ÇòçòÅé íÅÂÆ ÕÅé· ÇÃ§Ø éÅíÅ ÇñÖç¶ Ôé ÇÕ, ÒÒï¹¾è ÇòÇçÁÅ ç¶ ÁÇíÁÅà ÇòÚ Çé¾å éò»êä ÕÅÇÂî ð¾Öä òÅÃå¶ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ çÆ ÚñÅÂÆ ðÆå Áé¹ÃÅð Ú¶å òçÆ ÇÂÕ ù Çþֻ ÇòÚ ÒÔ¯ñÅ-îÔ¾ñÅÓ Ô¹§çÅ þÍ ÇÜà çÅ Ô¯ñÆ ç¶ ÇåúÔÅð éÅñ Õ¯ÂÆ Ãì§è éÔƺ þÍÓÓ õÅñö ù ç¹éÆÁŠ寺 ÇéÁÅð¶ Áå¶ ÁÕÅñ ê¹ðÖ çÅ ÖÅà ðÈê Ô¯ä çÅ ÁÇÔÃÅà ÕðòŪçÅ Úó·çÆ Õñ·Å çÅ êzåÆÕ ÒÔ¯ñÅ-îÔ¾ñÅÓ ÁÃƺ Ôð ÃÅñ îéÅªç¶ Ô»Í çÃî ÇêåÅ çÆÁ» ñÅâñÆÁ» ø½Ü» ç¶ Ü§×ÜÈ Õðå¾ì, ìÅäÆ-ìÅä¶ ç¶ ÜÅÔ¯-ÜñÅñ ù ç¶Öç¶ Ô»Í êð ç¹¾Ö çÆ ×¾ñ þ ÇÕ Á¾Ü ÇÃ¾Ö Õ½î é¶ Ãôåð ÇòÇçÁÅ ù ÁÅêäÆ Õ½îÆ ÇòÇçÁÅ éÔƺ ÃîÇÞÁÅ, ÇÃðø ø½ÜÆÁ» ç¶ Òܧ×ÜÈ Õðå¾ìÓ ÔÆ ÃîÇÞÁÅ þ, Ü篺ÇÕ çÃî ÇêåÅ çÅ À¹êç¶ô þ ÇÕ Ôð ÇÃ¾Ö êÈðÅ ÇÃêÅÔÆ Ô¯ò¶ Áå¶ Ãôåð ÇòÇçÁÅ çÅ ÁÇíÁÅà Õð¶Í Ãôåð ÇòÇçÁŠ寺 ÁéÜÅä ÇþÖ, õÅñÃÅ ê¿æ ç¶ Çéïî» Áé¹ÃÅð ÁèÈðÅ þÍ ÒÔ¯ñÅ-îÔ¾ñÅÓ çÅ Ãôåð ÇòÇçÁÅ éÅñ ÇÕ§éÅ ×ÈóÅ Ãì§è þ, ÇÂà ù ÕòÆ ÇéÔÅñ ÇÃ§Ø ÇìÁÅé Õðç¶ Ôé: ìðÛÅ ãÅñ ÕàÅðÅ å¶×Å, ÕóÛÅ ç¶×ŠׯñÅ þÍ ÛÕÅ êzÃÅÇç ÃÜÅ çÃåÅðÅ, Áð¹ Õð ç¯éÅ à¯ñÅ þÍ Ã¹íà ùÚÅñÅ Áð ñ¾Ö ìÅÔÅ, Õñ×Å ÇÃ§Ø ÃÚ¯ñÅ þÍ Áêð î¹ÛÇÔðÅ, çÅóòŠܾö, åËÃÅ ì¯ñÅ Ô¯ñÅ þÍ ìÅÕÆ ÃÅðÅ ÇÔ§ç¯ÃåÅé Ô¯ñÆ Ö¶âçÅ þÍ êð ç¹éÆÁÅ çÅ ÇéðÅñÅ å¶ ÇéÁÅðÅ ê§æ õÅñÃÅ ÒÔ¯ñÅÓ Ö¶âçÅ þ Áå¶ ÒîÔ¾ñÅÓ Õ¾ãçÅ þÍ
ì¶éåÆ ÔæñÅ îÅÇÃÕ ê¾åð Çéð¯ñ ×¹ðîÇå ÃÅÇÔåÕ êðÚÅ þ Áå¶ ÇÂà ÇòÚ ×¹ðìÅäÆ çÆÁ» Áé¶Õ» å¹Õ» ÇñÖÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» Ôé Ç´êÅ ÕðÕ¶ ÇÂà ù êÈðé ÃÇåÕÅð ÃÇÔå ð¾ÇÖÁÅ ÜÅò¶ Áå¶ ð¾çÆ ÇòÚ éÅ ò¶ÇÚÁÅ ÜÅò¶ ÜÆÍ
򤍦 êzåÆ ì¶éåÆ
íÅðå
ÃÅñÅéÅ B@@ ð¹ê¶, ç¯ ÃÅñ C@@ ð¹ê¶, ê¿Ü ÃÅñ F@@ ð¹ê¶ 򤍦 ÁÅêä¶ é¶óñ¶ ÃÅⶠêzåÆÇé¾è Ü» ÃÅâ¶ î¹¾Ö çøåð ÓÚ Üî·» ÕðòŶ ÜÅ ÃÕç¶ Ôé ÜÆÍ
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora
ÜÅ ÕÀ¹ ÔÇð ð§×¹ ñÅׯ ÇÂù Ü¹× îÇÔ Á§Õ : 3
ÃÅñ : 1
îÅðÚ B@AE
ë¾×ä-Ú¶å, 547 éÅéÕôÅÔÆ Çéð¯ñ èÅðÇîÕ îÅÇÃÕ ê¾åð Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ ÇòÚ Çéð¯ñ ×¹ðîÇå ÇòÚÅðèÅðÅ ç¶ Áé¹ÕÈñ ÔÆ ðÚéÅò» ÛÅêä çÆ êÈðé Õ¯Çôô ÕÆåÆ ÜÅò¶×Æ êð Çøð òÆ ñÅ÷îÆ éÔƺ þ ÇÕ Ôð¶Õ ðÚéÅ éÅñ ÒçêÅçÕÆ î§âñÓ Ü» Üæ¶ çÆ ÃîÈÇÔÕ ÇòÚÅðèÅðŠǧéÇì§é ÃÇÔîå Ô¯ò¶Í ÇÕö òÆ Ö¶åð ÇòÚ ÇÕö òÆ ÇòòÅç çÆ ÃÈðå ÇòÚ ÇéÁ»Ö¶åð ÇÃðø ÁÜÆå×ó· (î¹ÔÅñÆ) Ô¯ò¶×Å Áå¶ ÇÕö òÆ ÇÂåðÅ÷ ù ç¯ îÔÆé¶ ç¶ Á§çð êz×à ÕðéÅ ÷ðÈðÆ Ô¯ò¶×ÅÍ
ÇÜò¶º ÇÕ ×¹ðÈ ÃÅÇÔì» øðîÅÇÂÁÅ þ, ÁÇÜÔÆ ÁקîÆ
ÔÃåÆ çÆ êÛÅä, ܯ ð¾ì ò»× ÇéðÅÕÅð þ, îé î§çð
ÇòÚ, éÅî çÆ Ü¯å, ÜÆòé ôî·» ù ÃçÅ ìñÇçÁ» ð¾Öä éÅñ Ô¹§çÆ þÍ ÇÜÃ ç¶ îé î§çð ÇòÚ ÁÇÜÔÆ ôî·» ÇéÃìÅÃð ìñçÆ ðÔ¶, À¹Ô þÚÅ õÅñÃÅ þÍ
-êz¯. êÈðé ÇÃ§Ø ÜÆ
ñ¶ÖÕ» å¶ êÅáÕ» ñÂÆ L ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ ç¶ îÅÇÃÕ ê¾åð Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ ñÂÆ Çéð¯ñ ×¹ðîÇå ÁÅô¶ ç¶ Áé¹ÕÈñ, ðÈÔÅéÆ/ÁÇèÁÅåîÕ Áå¶ ×¹ðÇþÖÆ Ãð¯ÕÅð» éÅñ Ãì§èå ÇéðÇòòÅç ÇòÇôÁ» Óå¶ ñ¶ÖÕ» ù ðÚéÅò» í¶Üä çÆ ÃÇéîð ì¶éåÆ þÍ
×¹ðÈ Áå¶ ÇÃÖ
6
Ü×å ÕÆ Ô¯ñÆ Ã³åé ÕÅ Ô¯ñÅ
11
×¹ðê¹ðòÅÃÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ
âÅ. Ãðìܯå Õ½ð, ñ°ÇèÁÅäÅ
L ðÚéÅò» ÇòÚ ñ¶Ö, ÕÇòåÅò» Áå¶ Ô¯ð ×¹ðîÇå ÇòÚÅð» éÅñ Ãì§Çèå Ãî¾×ðÆ ù ÕÅ×÷ Óå¶ ÃÅø-ùæð¶ Á¾Öð» ÇòÚ ÇñÖ Õ¶ Ü» Çøð àÅÂÆê ÕðòÅ Õ¶ Ôð îÔÆé¶ çÆ A@ åðÆõ 寺 êÇÔñ»-êÇÔñ» í¶Üä çÆ Ç´êÅñåÅ ÕðéÆ ÜÆÍ
ÇéÔ³× Çóػ çÅ ôÕåÆ êzçðôé
14
ÇÂÕ ÁÅçðôÕ ÁÕÅñÆ
15
L ñ¶Ö Ãî¾×ðÆ ç¶ éÅñ ×¹ðìÅäÆ çÆÁ» å¹Õ» Áå¶ ÔòÅñ¶ Ç´êÅ ÕðÕ¶ êÈðé ðÈê ÇòÚ Ã¯è Õ¶ í¶Ü¯ ÜÆÍ
À°Ã Ççé 29 îÅðÚ ÃÆ ÇÕðêÅñ ÇÃ³Ø Ú§çé
18
L ÁÃƺ ÇÂà îÅÇÃÕ ê¾åð ù êÅáÕ Üé» ñÂÆ Ô¯ð ñÅíçÅÇÂÕ, ÜÅäÕÅðÆ íðêÈð Áå¶ ×¹ðìÅäÆ ÁÅô¶ å¶ ×¹ðîÇå ÇòÚÅð» çÅ òÅÔÕ ìäÅÀ¹ä ñÂÆ ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ ç¶ ÃÈÞòÅé å¶ Ú¶å§é î˺ìð» ç¶ Ã¹ÞÅò» çÅ ÔÅðÇçÕ ÃòÅ×å Õð»×¶Í
íÅÂÆ ÃòðéÜÆå ÇÃ³Ø ìñÜÆå ÇÃ³Ø õÅñÃÅ
ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ å¶ ×¯Ç³çòÅñ ÃÅÇÔì ôîô¶ð ÇÃ³Ø ÒÁô¯ÕÓ
21
Ô¯ñ¶ îÔ¾ñ¶ çÅ ÁÅôÅ å¶ À¹ç¶ô
24
ôÕåÆÁ» çÅ êzåÆÕ Ô¯ñÅ-îÔ¾ñÅ
26
Çêz§ÃÆêñ ÃÇåìÆð ÇçØ
4
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora
×¹Çñ Ô¯ñÆ
×¹Çñ Ô¯ñÆ ììÅÇö çÇÔð ìÈ Õðç ñÇì Ú§È ×¹§ÚÅ ðÅ øðÖ¿çÅ õÈ Õðç¨33¨1¨ ×¹ñÅì¯ Á§ìð¯ îôÕ¯ Áì¶ðÆ ÚÈ ìÅðÅÇé ìÅÇðÇô Á÷ ÃÈ ìÃÈ Õðç¨33¨2¨ ÷Ô¶ ÇêÚÕÅðƶ ê¹ð ÷ÅÁøðÅéÆ ÇÕ Ôð ì¶ð§× ðÅ õ¹ôð§×¯ ìÈ Õðç¨33¨3¨ ×¹ñÅÇñ ÁøôÅéÆÇ çÃÇå î¹ìÅÇðÕ ÷îÆé¯ ÁÅÃî» ðŠùðõ¹ðÈ Õðç¨33¨4¨ ç¯ ÁÅñî ×ôå ð§×Æä Á÷ å¹øËñô ÚÈ ôÅÔî ÜÅîÅ ð§×Æé çð ×¹¬ Õðç¨33¨5¨ Õö ÕÈ çÆç çÆçÅÇð î¹Õ¾çà î¹ðÅÇç À¹îð ðÅ ÔÅÇÃñ ÇéÕ¯ çðç¨33¨6¨ ôòç Õ¹ðìÅé õÅÇÕ ðÅÇÔ Ã§×å ÇçÇñ ׯïÅ ÔîÆä ðÅ ÁÅð÷È Õðç¨33¨7¨ (íÅÂÆ é§ç ñÅñ ÜÆ, ×÷ñ 33)
Áðæ Ô¯ñÆ çÅ ø¹ñ ÇÖÇóÁŠùקèÆ éÅñ ÃÅðÅ ìÅö îÇÔÕ ÇêÁÅÍ îÈ§Ô (êzÆåî çÅ) ÕñÆ ò»× ÇÖó Ç×ÁÅÍ ö¹ñÅì Á§çð ÕÃåÈðÆ Áå¶ Á§ìÆð ÃÅð¶ êÅö îÆºÔ ò»× òðÃä ñ¾× êÂ¶Í Õ¶Ãð éÅñ íðÆ Ô¯ÂÆ Ã¯ÔäÆ ÇêÚÕÅðÆ é¶ Ãí ç¶ ÇھචվêÇóÁ» ù ïÔäÅ ð§× Çç¾åÅÍ ÃÇå×¹ðÈ é¶ ÁÅêä¶ Ô¾æ» éÅñ ×¹ñÅñ À¹âÅ Õ¶ èðåÆ å¶ ÁÅÕÅô ù òÆ ð§× Çç¾åÅÍ À¹é·» çÆ ÇÕðêÅ éÅñ ç¯ò¶º ñ¯Õ ð§×¶ ׶ Ôé, Ü篺 À¹Ã çÃî¶ô ÇêÁÅð¶ é¶ ð§Ç×ÁÅ Ú¯ñÅ êÅÇÂÁÅ þÍ ÇÜÃ é¶ À¹é·» çÅ çðôé ÕÆåÅ ÃÅðÆ À¹îð çÆÁ» ÁÅû êÈðé Õð ñÂÆÁ»Í ÃÅè ç×å ç¶ Úðé» çÆ èÈó 寺 Õ¹ðìÅé ÜÅò»Í ÇÂÔ ÔÆ î¶ðÅ (ׯïÅ çÅ) Ççñ ÚÅÔ¹§çÅ þÍ ×÷ñ çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ : í¹¾ñÆ ñ¯ÕÅÂÆ Çë¾Õ¶ å¶ Ô¯Û¶ ð§×» ÇòÚ Ô¯ñÆÁ» çÆ Ö¶â ÇòÚ À¹ñÞ Õ¶ ÜÆòé ìÅ÷Æ ù Õ½âÆÁ» ç¶ íÅÁ «àÅ ðÔÆ þÍ ÜçÇÕ ÃÅÇÔì ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ õÅñö ù ìÆð ðÃÆ Ô¯ñ¶ çÆ Ö¶â ìÖôÆ Áå¶ éÅî ç¶ Ú¬ñ¶ ð§×» çÆ òðõÅ ÕðÇçÁ» Ô¯ÇÂÁ» ÇÂà Áî¯ñÕ îé¹¾ÖÅ Üéî ù Ãøñ ÕðéÅ ÇÃÖÅÇÂÁÅÍ ÕñöÆèð êÅÇåôÅÔ ÜÆ òñ¯º ÃÅܶ Ô¯ñ¶ ç¶ ÇÂé·» ÇéðÅñ¶ ð§×» ù íÅÂÆ é§ç ñÅñ ÜÆ ÒׯïÅÓ ÇìÃîÅçÆ ð§×» ÇòÚ îÅäç¶ Ô¯Â¶ ÃðôÅð Ô¯ ðÔ¶ Ôé Áå¶ ÁÃÚðÜ éÅî ç¶ Ú¬ñ¶ ð§×» ç¶ ðà ÇòÚ ð§×ÆÜ Õ¶ ê¹ÕÅð À¹á¶ Ôé ÇÕ ÒÔ¯ñÆÓ ÇÕò¶º ÒÔ¯ñ¶Ó ÇòÚ òàÆÜ Õ¶ éÅî çÆ ìÔÅð ÇñÁÅÂÆ þÍ ÕÇÔ§ç¶ Ôé ÇÕ Ô¯ñÆ çÅ ø¹ñ ÇÖó ÇêÁÅ þ, íÅò éÅî ç¶ Áñ½ÇÕÕ ð§×» ÇòÚ êz×Åà ԯ À¹ÇáÁÅ þ Áå¶ Ãí êÅö èðå-ÁÅÕÅô ÇòÚ Ã¹×§èÆ ÔÆ Ã¹×§èÆ îÇÔÕ À¹áÆ þÍ îÅé¯ ö¹ñÅì, Õ¶Ãð å¶ ÕÃåÈðÆ ÁÅÇç ÃîÈÔ Ã¹×§èÆÁ» ç¶ éÅë¶ Ö¹¾ñ ׶ ÔéÍ ÃÇå×¹ðÈ Ã¾Ú¶ êÅÇåôÅÔ é¶ ÁÅêä¶ ×ñ ÇòÚ éÅî ð§×» çÅ ð§×ÆÇÜÁÅ ÜÅîÅ êÇÔÇéÁÅ þ Áå¶ ÃÅÇÔéôÅÔ ÇêåÅ ÁÅêä¶ êÇò¾åð ÔÃå Õîñ» éÅñ éÅî çÆÁ» ÇêÚÕÅðÆÁ» ÚñÅ Õ¶, ÁËÃÆ éÅî çÆ ìÅÇðô Õð ðÔ¶ Ôé ÇÕ Ü¯ òÆ ÜÆò ÃÅÇÔì» çÆ ÇçzôàÆ Ô¶á ÁŪçÅ þ, ÃÅÇÔì» ç¶ çðôé êðÃçÅ þ, À¹Ô ÃÇå×¹ð» çÆ éçÇð ÇéÔÅñ éÅñ ñÅñ¯-ñÅñ Ô¯ Ü»çÅ þÍ À¹Ã Óå¶ ÁËÃÆ éÅî çÆ ìõÇôô Ô¹§çÆ þ ÇÕ À¹Ô Çëð ðÇÔ§ç¶ Ã¹ÁÅû å¾Õ ÇÂÔ éÅî çÆ ÕîÅÂÆ ÕðÇçÁ», ÇÂà ð§× ÇòÚ ð§×Æܶ ðÇÔ Õ¶ ÁÅêä¶ ÜÆòé çÆ ÁÃñÆ ñ¯ÚÅ êÈðÆ Õð Ü»çÅ þÍ (Á§å ÇòÚ íÅÂÆ é§ç ñÅñ ÜÆ éÅî ð§× ÇòÚ ð§×Æܶ ×¹ðÇþֻ ç¶ çðôé êðÃç¶ Ô¯Â¶ ×¹ðÈ êÅÇåôÅÔ ç¶ Úðé» ÇòÚ Ü¯çóÆ Õðç¶ Ôé ÇÕ) Ô¶ êÅÇåôÅÔ! î¶ðÆ å» ÇÂÔ¯ ÔÆ ÜÅÚéÅ þ ÇÕ ×¹ðÇÃ¾Ö Ã§×å» çÆ Úðé èÈóÆ ÇÂà çÅÃð¶ ù ìõô, å» ÇÕ î˺ òÆ ÇÂé·» çÆ Úðé èÈóÆ ÃçÕÅ ÜÆòé Ãøñ Õð ÃÕ»Í
5
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora
×¹ðìÅäÆ ÇòÚ ÒçåÓ Áå¶ ÒÃÅèÓ êç çÆ òð寺 ì¶Á§å òÅðÆ ÁÅÂÆ þÍ ÇÃ¾Ö ê¿æ ÇòÚ ÒçåÓ êç ìÅð¶
ç¯ åð·» ç¶ ê¾Ö Ôé, ÇÂÕ À¹Ô ÇÜÔóÅ ÒçåÓ êç çÅ Áðæ ÇÃðø ×¹ðÈ êzåÆ ÔÆ ñ˺çÅ þ Áå¶ çÈÜÅ ê¾Ö Çþֻ êzåÆ òÆ ÒçåÓ êç ç¶ Áðæ Õ¾ãçÅ þÍ Ô¹ä 寺 ÔÆ éÔƺ, ô¹ðÈ å¯º ÔÆ ÇÃ¾Ö ê¿æ Á§çð ×¹ðìÅäÆ
ÇòÚ òðå¶ ×¶ ÒçåÓ êç çÆ ÁÅó Ô¶á ÁÅê¯-ÁÅêä¶ Çâ§íÆ ç¶ÔèÅðÆ Ã§åâ§î ÚñÅÀ¹ä òÅñ¶ Áé¶Õ»
ÁÖ½åÆ ÃÅè, ÇÃ¾Ö Ã§×å» ù ×¹§îðÅÔ Õðç¶ ðÔ¶ ÔéÍ Òê¿æ çÆ Ã¯é ÇÚó·ÆÓ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð
ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ ×¹ðìÅäÆ ÇòÚ òðå¶ ×¶, ÒçåÓ êç ç¶ Áðæ» ù ìó¶ Çé×ð åðÆÕ¶ éÅñ ê¶ô ÕÆåÅ þÍ íÅÂÆ ÃÅÇÔì é¶ ×¹ðìÅäÆ Á§çð ÁŶ ÒçåÓ êç êzæÅÇ Çéðä¶ ÇÔ¾å Òçå êç Çéðä¶Ó ê¹ÃåÕ ÇñÖ Õ¶ ÒçåÓ êç ç¶ Áðæ» çÅ Õ¯ÂÆ í¹ñ¶ÖÅ ÔÆ éÔƺ ðÇÔä Çç¾åÅÍ Ôæñ¶ Á§Õ 寺 ÁÃƺ íÅÂÆ ÃÅÇÔì çÆ ê¹ÃåÕ Òçå êç Çéðä¶Ó ù ñóÆòÅð ðÈê ÇòÚ êzÕÅÇôå Õðé çÆ õ¹ôÆ ÔÅÃñ Õð ðÔ¶ Ô», å» Ü¯
Áܯն Ã òÆ ÒçåÓ êç ç¶ Áéðæ ÕðÕ¶ ÇÃ¾Ö ê¿æ ÇòÚ ç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈâ§îÆ êðêÅàÆ ù ùðÜÆå Õðé òÅñ¶ ñ¯Õ» 寺 ç×å» ù ÃÅòèÅé ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕ¶Í
-çêÅçÕ
◊π± ¡Â∂ «√÷
×¹ðê¹ðòÅÃÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ
ê¿æ ÇòÖ¶ ÇÚð» 寺 ÇÂÔ ÇòÚÅð ÚñÆ ÁŪçÆ þ ÇÕ ÒçåÓ êç çÆ ï¯× ØàéÅ ÇÕà êzæÅÇ ØàäÆ ÚÅÔÆçÆ þ- ×¹ðÈ êzæÅÇ ïÅ ÇÃÖ êzæÅÇÂÍ ìÔ¹ÇåÁ» çÅ å» ÇÂÔ ê¾Ö þ ÇÕ ÒçåÓ êç Õ¶òñ ×¹ðÈ êzæÅÇ ÔÆ Øà ÃÕçÅ þ, ÇÃÖ êzæÅÇ À¹µÕÅ ÔÆ éÔƺ Øà ÃÕçÅÍ çÈÇÜÁ» çÅ ê¾Ö þ ÇÕ ÒçåÓ êç Çþֻ êzæÅÇ ÔÆ þ, ×¹ðÈ êzæÅÇÂ å» ×¹ðÈ êç ÔÆ þÍ Â¶Ôé» çÅ ÇÂÔ ÇéÃÚÅ íÆ þ ÇÕ ×¹ðÈ å¯º À¹åð Õ¶ çÈÜÅ çðÜÅ Ã§å» çÅ þÍ Çþֻ çÅ çðÜÅ Ã§å» å¯º ÇÔáÅÔ» þÍ Ã§å» çÅ çðÜÅ Çþֻ 寺 À¹åÅÔ» þÍ ÇÂÔ çðܶ òÅñÅ ÇéÃÚÅ úÔé» çÅ ÇÂÕ îé¯-Õñêå ÇõÁÅñ þÍ ìñÇÕ Çª ÕÔ¯ ÇÕ ÜÅä ì¹Þ Õ¶ îé-À¹Õå çå-â§î êzÚÅð Õðé ñÂÆ ÇÂÔ çðܶ À¹Ôé» é¶ õ¹ç ìäŶ ԯ¶ ÔéÍ ÇÜé·» ù çå ìäé çÆ òÅçÆ êË ×ÂÆ, À¹Ô Çéð¶ çå ìäé À¹å¶ ÔÆ ÕéÅÇÂå éÔƺ Õðç¶, Ãׯº ×¹ðÈ ×¹ðç¶ò çÅ çðÜÅ íÆ ÁÅêä¶ ÁÅê À¹å¶ Áð¯ê ñËºç¶ ÔéÍ ÃzÆ ×¹ðÈ ×z§æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ åÅÇìÁÅ Ô÷ÈðÆ ÇòÚ ×¾çÆÁ» åÕƶ ñÅ ñÅ ìÇÔ§ç¶ ÔéÍ ÕÂÆ ì¶Áçì ×¹ðÈ-â§îƶ çå å» ÁÅêä¶ À¹êð ÚÀ¹ð ÕðÅÀ¹ä çÆ
ãÆáåÅ ÇòÚ íÆ Çéðñ¾Ü Ô¯ Õ¶ êðÇòðå ԯ¶ò¶ ÔéÍ ÁÅêä¶ êËð êÈÜÅªç¶ ÔéÍ ÃzÆ ×¹ðÈ ×z§æ ÃÅÇÔì, ÃÚ¶ ×¹ðÈ êÅåôÅÔ ç¶ ÃÅÔîä¶ ÁÅêä¶ êËð» À¹å¶ î¾æ¶ ÇàÕÅªç¶ ÔéÍ ×¹ðÈ ìä Õ¶ ÇÂÕ¾ñ¶ ÇÂÕ¾ñ¶ ×¹ðî§åz Çç§ç¶ Ôé Áå¶ ÁÅêä¶ ÁÅê ù ìðîñÅ ×¹ðÈ ×¹ðç¶ò ÕÔÅªç¶ ÔéÍ ÇÂÔ ×¹ðç¶ò ìäé çÆ êðêÅàÆ æ¯óÆ ìÔ¹å ×¹ðÈ Øð çÆÁ» Ô¯ð ÇÃÖ ôz¶äÆÁ» ÇòÚ íÆ êÂÆ Ô¯ÂÆ þ, ܯ À¹µÕÆ ÔÆ ×¹ðîÇå êzÇåÕÈñ þÍ êz§åÈ úÔ êz×à å½ð å¶ ×¹ðÈ êÅåôÅÔÆÁ» çÆ ÔîÃðÆ éÔƺ Õðç¶, úÔé» ÃîÃð ×¹ðÈ ìä Õ¶ ÁÅêä¶ éŪ çÅ ÁðçÅÃÅ éÔƺ ÕðŪç¶, ÇÂåéÆ ÃîÞ úÔé» ù ÷ðÈð êÂÆ Ô¯ÂÆ þÍ êz§åÈ ÇÂÔ îÆä-ê¹äÅ Õ¶òñ ÕÈÕÅ-â§î ÇòÚ ÔÆ êzÚñå Ô¯ÇÂÁÅ þ ÇÕ Ç×ÁÅðòƺ, ìÅð·òƺ, å¶ð·òƺ êÅåôÅÔÆÁ» îé-À¹Õå Øó Øó Õ¶ Áå¶ ÃÇå×¹ðÈ ×¹ðÈ çÃî¶ô ÜÆ ç¶ Ô¹Õî 寺 À¹ñà ç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈ ìä ìä Õ¶, Áñê¾× ç¶ÔèÅðÆ ù ×¹ðÈ ìäÅ Õ¶, À¹Ôé» ç¶ éÅî» çÅ ÁðçÅÃÅ íÆ ×¹ðÈÁ» Ãçðà Õðç¶ ÔéÍ Â¶Ã îÆäê¹ä¶ çÆ Çéðñ¾ÜåŠ寺 ìÅ÷ éÅ ÁÅÀ¹ä ç¶ ÕÅðé
6
So Kahiyat Hai Soora ÇÂà ÕÈÕÅ ôz¶äÆ ù ê¿æ é¶ ×¹ðÈ Øð ÇòÚ¯º õÅðÜ Õð ÇçåÅ þ Áå¶ Ôî¶ôÅ ñÂÆ Â¶Ôé» çÅ ìÅÂÆÕÅà Õð ÇçåÅ þÍ Üç åÕ ÇÂÔ îÆä¶ ÁÅêäÆ ÇÂà ì¾Üð åéõÅÔ ù ×¹ðÈ ê¿æ êÅïº éÅ ìõôÅÀ¹ä, ÇÂÔ ÃçÅ ñÂÆ ê¿æ 寺 õÅðÜ ÔÆ ðÇÔä׶ Áå¶ Â¶Ôé» éÅñ î¶ñ ܯñ ðÖä òÅñÅ íÆ åéõÅÔÆÁÅ ×ðçÅÇéÁÅ ÜŶ×ÅÍ Â¶Ôé» ×¶ ×¹÷ÇðÁ» çÆ ìÅå å» Ûâ¯, êð ÃÅù ÇøÕð þ å» Ô¹ä ÇÂà ׾ñ çÅ ÇøÕð þ ÇÕ Áܶ íÆ ê¿æ ÇòÖ¶ Ô¯ð íÆ àÅò¶º àÅò¶º çå-â§îÆ à¯ñ¶ ÔéÍ À¹Ô íÆ ÇÕö Ççé ÇÕå¶ Â¶Ôé» ×¹ðÈ-ê¿æ-ׯêÈÁ» ÕÈÇÕÁ» çÆ ÇéÁÅÂƺ ×¹ðÈ-â§îÆÁÅ-Õ¹øð éÅ Õ¹øðÅÀ¹ä ñ× êËäÍ å» å¶ ×¹ðÈ ê¿æ çÅ ÇÂÔ ñÅ÷îÆ øð÷ þ ÇÕ úÔé» ù ÇÂà çå-â§îåÅ çÆ ìÆîÅðÆ å¯º Ô¹ä 寺 ÔÆ Áð¯×å ÕÆåÅ ÜÅò¶Í úÔé» Ã§åâ§îÆÁ» ç¶ Á§çð ×¹¾ÞÅ ×¹¾ÞÅ ÇÂÔ ÇõÁÅñ ÃîÅ Ç×ÁÅ þ, ÃîÅ ÔÆ éÔƺ Ç×ÁÅ ìñÇÕ À¹Ôé» ç¶ ðׯ-ð¶ô¶ ÇòÚ ÇÂÔ ÇõÁÅñ Øð Õð Ç×ÁÅ þ ÇÕ éÅî ÜêÅÀ¹ä òÅñ¶ çå çÆ ÇòÁÕåÆ×å Áò¾ô ñ¯ó þÍ ÚÅÔ¶ ÁÇÜÔ¶ ×¹¾Þ¶ ×¹ð-ð¹ÃåîÆ Ã§å» ù ÇÂÔ ÔÆÁÅ éÔƺ ÇêÁÅ ÇÕ ÕÈÇÕÁ» òå ç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈÁ» çÅ ÇÃñÇÃñÅ ÁÅêäÆ ô¶zäÆ Á§çð ÚñÅ ÃÕäÍ êð À¹Ôé» à¯ÇñÁ» ÇòÚ ÕÂÆ ÇÂÕ à¯ÇñÁ» ç¶ î§é¶ç§é¶ çå îÔ§å ×¹¾Þ¶ ×¹¾Þ¶ ÇÂÔ ÕÇÔ§ç¶ Ã¹ä¶ ×¶ Ôé ÇÕ ç¶Ô-èÅðÆ ×¹ðÈ çÆ ñ¯ó þ, ÇÜà çÅ éÅÀ¹º À¹Ô ×¹ðç¶ò ïŠçå×¹ðÈ ðÖç¶ ÔéÍ ×¾Ü ò¾Ü Õ¶ çÅÁòÅ å» À¹Ô ×¹ðÈ ìäé çÅ éÔƺ ì§é·ç¶, êð ÕÃð íÆ Õ¯ÂÆ éÔƺ Ûâç¶Í ÁÅêäÆ ÇÂà ÁÖÀ¹å (×¹ðÈ ÁÖÅÀ¹ä òÅñÆ ÁÖÀ¹å) çÆ ê¹ôàÆ ÇòÚ úÔ ÁÕÃð ÁÅêä¶ îȧԯº ÇÂÔ ×¹ðòÅÕ À¹ÚÅð Õ¶ ùäÅÇÂÁÅ Õðç¶ Ôé- ÒÒÃÇå ê¹ðÖ¹ ÇÜÇé ÜÅÇéÁÅ ÃÇå×¹ð¹ Çåà ÕÅ éÅÀ¹¨ÓÓ (×À¹óÆ Ã¹ÖîéÆ î. 5, ê¿éÅ : 286) Áå¶ ÇÂÃ ç¶ Áðæ À¹Ô ÇÂÔ ñÅÇÂÁÅ Õðç¶ Ôé ÇÕ ÇÜà ÇÕÃÆ Ã§å é¶ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅä ÇñÁÅ þ, ìÃ, À¹Ã çÅ éŪ ÃÇå×¹ðÈ þÍ ÇÂÔ ×¹ðòÅÕ Ã¹äÅ Õ¶ À¹Ô ÇÂà çÅ Áðæ ÁÅêä¶ À¹êð ØàÅªç¶ Ôé ÇÕ ÁÃƺ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅä ÇñÁÅ þ Áå¶ ×¹êå¯ ×¹êåÆ ÇÂÔ ðî÷» ðî÷Åªç¶ Ôé ÇÕ ÁÃƺ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅä ÇñÁÅ
7
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) þ, ÇÂà ñÂÆ ÃÅⶠÀ¹êð ÃÇå×¹ðÈ çÅ êç Øà ÃÕçÅ þÍ êð ÁÃƺ Â¶æ¶ Ô¹ä ¶à ׾ñ çÆ ÛÅä-ìÆä ÕðéÆ þ ÇÕ ÒÃÇå ê¹ðÖ¹ ÇÜÇé ÜÅÇéÁÅÓÓ çÆ å¾å ÁòÃæÅ ÕÆ Üä¶ Õä¶ ÃÅè çå À¹å¶ Øà ÃÕçÆ þ? ÕÆ òÅÃåò ÇòÚ úÔé» é¶ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅä ÇñÁÅ þ? ÜÅäé ÜÅäé ÇòÚ í¶ç þ, ÇÜÔóÆ ÜÅäéÆ ÃÇå×¹ðÈ é¶ ÃÇå ê¹ðÖ¹ ù ÜÅÇäÁÅ þ, À¹Ô Ô¯ð ÇÕö éÔƺ ÜÅÇäÁÅÍ ÃÇå×¹ðÈ é¶ Çìé» ÇÕö ç¶ ÜäŶ ÔÆ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÁÅ꯺, ÁÅêä¶ Ô¹ç𯺠ÔÆ ÜÅÇäÁÅ þÍ ÃÇå ê¹ðÖ, ÁÕÅñ ê¹ðÖ, ÁÇçzôà, Áקî ÁׯÚð êÅðìzÔî êðî¶ôð éÅñ Áí¶ç ðÈê Ô¯ Õ¶ ܶ ÃÇå ê¹ðÖ¹ ù ÜÅÇäÁÅ þ å» Õ¶òñ ÃÇå×¹ðÈ é¶ ÔÆ ÜÅÇäÁÅ þÍ ÁËÃÆ ÜÅäéÆ Ô¯ð ÇÕö é¶ éÔƺ ÜÅÇäÁÅÍ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÃÇå Õð Õ¶ å¾å ÃÅÖôÅå ûׯ ê»× êzÚ§â ܯåÆ ÃðÈê Ãéî¹Ö êÈð¶ çðôé ÃðÈê ÇòÚ Ü¶ ÜÅÇäÁÅ þ å» ÇÃðø ÃÇå×¹ðÈ (éÅéÕ) é¶ ÜÅÇäÁÅ þÍ ÃçËòÆ ÃðìçÅ ÕÅñ Áêz¯Õô çðôé» Ã§çÅ ÃÅÕôÅåÕÅð çðôé» òÅñÅ ÜÅäéŠܶ êzÅêå þ å» Õ¶òñ ÃÇå×¹ðÈ ù ÔÆ þÍ Ô¯ð ÇÕö ù éÅ Á¾Ü åÅÂƺ ÇÂÔ ÜÅäéÅ éÃÆì Ô¯ÇÂÁÅ þ éÅ Ô¯ò¶×ÅÍ ÜÅ×zå ùêé ÃÖ¯êå ÇòÖ¶ ÃÇå ê¹ðÖ çÅ ÜÅäéÅ Õ¶òñ ÃÇå ê¹ðÖ éÅñ ÃçÅ Áí¶ç ðÈê ÃÇå×¹ðÈ ù ÔÆ êzÅêå þÍ ÃÇå ê¹ðÖ ç¶ êÈðé ÃðÈê çÅ êÈðé Çéð§ÕÅðÆ Ççì-çðÃåÅ ÇòÚ êÈð¶ å½ð å¶ ÜÅäéÅ êÈð¶ ÃÇå×¹ðÈ Çéð§ÕÅðÆ ÃÇå×¹ðÈ ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ ù ÔÆ ÁÅêä¶ çû ×¹ðÈ Ü¯Çå ÜÅÇîÁ» ÇòÚ éÃÆì Ô¯ÇÂÁÅ þÍ ÁËÃÆ êÈðéåÅ òÅñÅ êÈð¶ ÃðÈê ÇòÚ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅäéÅ éÅ Á¾Ü åÅÂƺ ÇÕö ç¶ Çòðö ÇòÚ ÁÅÇÂÁÅ éÅ ÁÅò¶×ÅÍ êÈðé Çéð§ÜéÆ çðôé» çÅ êÈðéåÅ ÃÇÔå îÅäé ÜÅäéÔÅðÅ êÈðéåÅ ÃÇÔå ê¶Öä êÛÅäéÔÅðÅ åzËÕÅñ ÁìÅè êÈðéåÅ ÇòÚ ÇÂÕ-ÇîÕ Áí¶ç Áå¶ ïæÅðæåÅ ÇòÚ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÇçzôàÅéäÔÅðŠܶ þ, Ô¯ÇÂÁÅ Áå¶ Ô¯ò¶×Å, ï êÈðé ÃÇå×¹ðÈ Çéð§Üé ðÈê ×¹ðÈ éÅéÕ çÃî¶ô ×¹ðÈ ÔÆ þÍ òÅÇÔ×¹ðÈ ì¶Á§å çÆ ì¶Á§ååÅ çÅ æÅÔ ÔÆ éÔƺ êÅÇÂÁÅ ÜÅ ÃÕçÅÍ À¹Ã ì¶Á§å ç¶ Á§å ù Õ¯ÂÆ éÔƺ êÅ ÃÕçÅÍ À¹Ã çÅ Á§å ñËä ù Õ¶å¶ ÔÆ ÇìññÅÇ ն Úñ¶
׶ Áå¶ ÇìññÅ ðÔ¶ ÔéÍ ì¶Á§å çÆ ì¶Á§ååÅÂÆ çÅ Á§å ÇÕö 寺 éÔƺ ÇñÁÅ ÜÅ ÃÕçÅÍ À¹Ã çÅ Ç×ÁÅé íÆ ì¶Á§ååÅ ÁÇå Áêð ÁêÅðåÅ òÅñÅ þÍ Õ¯ÂÆ òⶠ寺 òâÅ Ç×ÁÅéÆ ÁÖòÅÀ¹ä òÅñÅ íÆ âÆº× éÔƺ îÅð ÃÕçÅ ÇÕ î˺ À¹Ã ù ÜÅä ÇñÁÅ þ : Á§å ÕÅðÇä Õ¶å¶ ÇìññÅÇÔ¨ åÅ Õ¶ Á§å é êŶ ÜÅÇÔ¨ ¶Թ Á§å¹ é ÜÅäË Õ¯Ç¨ ìÔ¹åÅ ÕÔÆÁË ìÔ¹åÅ Ô¯ÇÂ...¨24¨ (Üê¹ÜÆ ÃÅÇÔì, ê¿éÅ : 5) ìÔ¹åÆ å¯º ìÔ¹åÆ ì¶Á§ååÅ þ À¹Ã ì¶Á§å òÅÇÔ×¹ðÈ çÆ, ÇÜà çÅ êÅðÅòÅð ÇñÁÅ ÔÆ éÔƺ ÜÅ ÃÕçÅÍ ÁÇå ÀÈÚÅ åÅ ÕÅ çðìÅðŨ Á§å¹ éÅÔÆ ÇÕÛ¹ êÅðÅòÅðŨ Õ¯Çà Õ¯Çà Õ¯Çà ñÖ èÅò˨ ÇÂÕ¹ Çå« åÅ ÕÅ îÔ« é êÅò˨1¨1¨ (òâԧù î. 5, ê¿éÅ : 562) ÇÜà ÃÅÇÔì çÅ çðìÅð îÔñ ÔÆ Â¶òâ òâÅ þ, ÇÂÕ Çåñ îÅåð íÆ Çåà çÅ êÅðÅòÅð éÔƺ êÅÇÂÁÅ ÜÅ ÃÕçÅÍ åç À¹Ô ÃÅÇÔì å» ÁÇåÁ§å ÔÆ òâÅ þÍ òⶠæÅÀ¹º çðìÅð òÅñÅ ÃÅÇÔì íÆ ìÔ¹å ÔÆ òâ ÀÈÚÅ Á×î Á×ÔÈÚÅ þÍ ÇÜåéÅ íÆ ÀÈÚ¶ 寺 ÀÈÚÅ À¹Ã ù ÕÇæÁÅ ÜÅò¶, À¹åéÅ ÔÆ Ô¯ð 寺 Ô¯ð À¹µÚÆ À¹ÇÚÁÅÂÆ ÁקîåÅÂÆ ÁׯÚðåÅÂÆ òÅñÅ À¹Ô ì¶Á§å òÅÇÔ×¹ðÈ þÍ ×¹ð Ç×ÁÅé êçÅðæ éÅî Ô¯ð íÆ À¹Ú¶ 寺 À¹ÚÅ þÍ òÅÇÔ×¹ðÈ ç¶ éÅî ÇòÚ ÔÆ À¹Ã çÅ (òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ) êzÚ§â Ç×ÁÅé þÍ ÇÂà À¹Ú¶ 寺 À¹Ú¶ éÅî ðÈêÆ Ç×ÁÅé êzÚ§â ù ïÅ Ç×ÁÅé êzÚ§â ðÈêÆ éÅî ù À¹ÔÆ Üé ÜÅä ÃÕçÅ þ ܯ ¶òâ À¹ÚÅ Ô¯ò¶Í ïæÅ ×¹ðòÅÕ : òâÅ ÃÅÇÔì¹ ÀÈÚÅ æÅÀ¹¨ ÀÈÚ¶ À¹êÇð ÀÈÚÅ éÅÀ¹¨ ¶òâ¹ ÀÈÚÅ Ô¯òË Õ¯Ç¨ Çåù ÀÈÚ¶ ÕÀ¹ ÜÅäË Ã¯Ç¨...24¨ (Üê¹ÜÆ ÃÅÇÔì, ê¿éÅ : 5) ÇÂà ׹ðòÅÕ é¶ Á§åî øËÃñ¶ çÆ î¯Ôð ÔÆ ñÅ ÇçåÆ ÇÕ òÅÇÔ×¹ðÈ çÆ À¹êð ÕæÆ À¹µÚåŠܶâÅ Õ¯ÂÆ À¹µÚÅ Ô¯ò¶, úÔÆ Çåà À¹Ú¶ ù ÜÅä ÃÕçÅ þÍ å» å¶ Õ¯ÂÆ òÆ Áñê¾× ì§çÅ À¹Ã Ãðì¾× À¹Ú¶ òÅÇÔ×¹ðÈ
So Kahiyat Hai Soora ù éÔƺ ÜÅä ÃÕçÅÍ ÃÇå×¹ðÈ ç¶ Çþֻ ù ÃÇå×¹ðÈ ç¶ êzÃÅç ÕÇð, ÃÇå×¹ðÈ ç¶ êðåÅê ÕÇð ܶ ÃÇå ê¹ðÖ çÅ ÜÅäéÅ éÃÆì Ô¯ÇÂÁÅ å» Õ¶òñ ÃÇå×¹ð ç¹ÁÅðÅ ÔÆ Ô¯ÇÂÁÅ, ÁÅ꯺ ÇÃèÅ ÜÅäéÅ ÇÕö ÇÃÖ ù éÃÆì éÔƺ Ô¯ÇÂÁÅÍ ÃÇå×¹ðÈ ç¶ ÁÇé§é Çþֻ í×å» ù ÃÇå×¹ðÈ ç¶ ÕÅð ÕðÅðÆ Ô¹ÕîÆ ì§ç¶ Ô¯ä ÕÇð ÃÇå ê¹ðÖ ç¶ éÈð ÷ÔÈðÆ, ܯÇå áðÈðÆ çðôé ԯ¶ å¶ Ô¹§ç¶ ðÔ¶ Áå¶ Ô¯ä×¶Í êð À¹Ô ÃÇå×¹ðÈ éÔƺ ìä¶, éÅ ìäé×¶Í À¹Ô ÃÇå×¹ðÈ éÔƺ ÕÔŶ, éÅ ÕÔÅÀ¹ä×¶Í ìÅìÅ ì¹¾ãÅ ÜÆ ÃÅðÅ ìzÔî-ì¶åÅ ìzÔî Ç×ÁÅéÆ ÇÃÖ ×¹ðÈ Øð ÇòÚ ÕÀ¹ä Ô¯ÇÂÁÅ þ? êð ÕÆ À¹Ôé» ù ÃÇå×¹ðÈ çÆ êçòÆ ÇîñÆ? ÕÆ íÅÂÆ ì¹¾ãÅ ÜÆ ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÃÇå×¹ðÈ ÃçòÅÇÂÁÅ? À¹Ôé» å¯º òè Õ¶ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅäéÔÅðÅ Á¾Ü åÅÂƺ Õ¯ÂÆ ÇÃÖ éÔƺ Ô¯ÇÂÁÅÍ ÇÂÔ Á¾Ü-Õ¾ñ· ç¶ Ã§å-â§îƶ ÇÃÖ Ü¯ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅäé çÅ çÅÁòÅ çÅÂÆÁÅ ì§é·Æ ìËᶠÔé, íÅÂÆ ì¹¾ãÅ ÜÆ å¯º ìÔ¹å ÔÆ éÆò¶º ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅäé çÆ Áñê¾× ÜÅäéÆ ØàÆÁÅ çðܶ çÆ ÜÅäéÆ òÅñ¶ ÔéÍ ÇÕö ÇÛé-í§×ðÆ ÚîåÕÅð ÁÕà îÅåð ÔÆ éÈð ÞñÇÕÁ» ç¶ ç¶Ö¶; ÇÕö é¶ Ã¹êé§åðÆ ÷ÔÈð Õ¶òñ ùêé îÅåð ÇòÚ ê¶Ö¶Í ÕÂÆ òâíÅ×Æ ÇÃÖ ÁËö íÆ Ô¯Â¶ Ôé Áå¶ Ô¯òä׶ ÇÜé·» é¶ ×¹ðîÇå éÅî çÆÁ» Áå¹¾à ÁÇíÁÅà ÕîÅÂÆÁ» ÕÇð ÃÇå×¹ð êzÃÅçÆ Á§åÇð ÔÆ Ü¯Çå Çò×Åà ÇççÅÇðÁ» ù ÜñòÅ×ð ÕÆåÅ, êð úÔéÅ ù Õç¶ íÆ ÁÔ§î¶ò éÔƺ îåÃðÅÇÂÁÅ ÇÕ ÁÃƺ ÃÇå ê¹ðÖ ÜÅÇäÁÅ ïÅ ÜÅä ÇñÁÅ þÍ À¹Ôé» ù ÇÂà ׹ðòÅÕ çÆ Ã¾ååÅ êðå¾Ö ԯǠêzåÆå Ô¯ÂÆ þ : ïÂÆ ÁÜÅä¹ Õþ îË ÜÅéÅ ÜÅéäÔÅð¹ é ÛÅéÅ ð¶¨...4¨5¨44¨ (ÁÅÃÅ î. 5, ê¿éÅ: 382) ÃÚ î¹Ú À¹Ô ÁÜÅä þ ܯ ÕÇÔ§çÅ þ ÇÕ î˺ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅä ÇñÁÅ ïÅ ÜÅÇäÁÅ þ, ÇÕªÇÕ ïæÅðæ ÜÅäé çÆ ÇìòÃæÅ ìóÆ ÁîÆÕ Áå¶ ÁÇîå þÍ ì¶Á§å ÁÕÅñ ê¹ðÖ ù ÜÅäéÅ íÆ ì¶Á§ååÅ çÆ Çîå ÁÇîå òÅñÅ Õ§î þÍ Ãðì¾× ÃÇå ê¹ðÖ ù Ãðì¾×åÅ ç¶ ÃðÈê ÇòÚ ÜÅäéÅ Õ¶òñ Ãîð¾æ Áå¶ Ãðì¾× ÃÇå×¹ðÈ ù ê¹×çÅ þÍ
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) ÕÂÆ Ú§¹Ú Ç×ÁÅéÆ å» ü§Ú ÕæéÆ ç¹ÁÅðÅ Áé¹îÅé Õð ñËºç¶ Ôé ÇÕ ÁÃƺ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅä ÇñÁÅ þ, ÃÅù ÃÇå ê¹ðÖ çÅ Ç×ÁÅé ì¯è Ô¯ Ç×ÁÅ þÍ úÔé» é¶ å¾å Ç×ÁÅé ÃðÈê ÇòÚ ÔðÇ×÷ ÔðÇ×÷ ÃÇå ê¹ðÖ ù éÔƺ ÜÅÇäÁÅ Ô¹§çÅÍ À¹Ô ܶ ÃÇå×¹ðÈ ÃçÅòä çÆÁ» Áé¹îÅéÕ âƺ׻ îÅðé å» ê¶ îÅðç¶ ÇëðéÍ ÕÂÆÁ» ù åéÕ îÅåð ÇþèÆÁ» êzÅêå Ô¯ ÜÅä êð ÔÆ ÇÂÔ î¶éÆÁÅ Ô¯ Ü»çÅ þ ÇÕ úÔé» ñ¶ êðî ê¹ðÖ ù êÅ ÇñÁÅ þ, ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅä ÇñÁÅ þÍ ÇÂÔ Ãí úÔé» çÅ ë¯Õà ×¹îÅé þÍ éÅ À¹ÔéÅ é¶ êðî ê¹ðÖ ù êÅÇÂÁÅ, éÅ ÃÇå ê¹ðÖ ù ïæÅðæ ÃÇå ÜÅäéÆ ÇòÚ ÜÅÇäÁÅÍ ÕÂÆÁ» ù åéÕ åê¾ÇÃÁÅ Õðé ÕÇð ñ¯Õ» òñ¯º îÅä êzÇåôàÅ êzÅêå Ô¯ ×ÂÆ å¶ êÈÜÅ Ô¯ä ñ× êÂÆ, úÔ ÇìÚÅð¶ Õðî» îÅð¶ ÇÂåé¶ ÇòÚ ÔÆ ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÃÇå ê¹ðÖ ç¶ ÜÅäéÔÅðÅ ÃîÞ ìËá¶Í ìÔ¹ÇåÁ» ù å» ë¯ÕÅ ÚÃÕÅ ÔÆ ×¹ðÈ ÕÔÅÀ¹ä çÅ ÇÚîÇóÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ Ô¹§çÅ þÍ úÔ Çܪ Çܪ Õð Õ¶ ÃÅðÅ ïåé ¶à ׾ñ ÇòÚ ñÅªç¶ Ôé ÇÕ ñ¯Õƺ úÔé» ù ÃÇå×¹ðÈ ÃîÞ Õ¶ êÈÜä ñ× êËäÍ ÕÂÆ Ã§å» Ã§ì§èÆ ÇÂÔ ÇõÁÅñ êz×à ÕÆåÅ Ç×ÁŠùäƺçÅ þ ÇÕ ëñÅä¶ Ã§å ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ å¶ ëñÅä¶ Ã§å ×¹ðÈ Á§×ç ç¶ò ÜÆ ç¶ ÁòåÅð ÔéÍ ÔÅñ»ÇÕ çö ×¹ðÈ ÃÅÇÔìÅé Üéî îðé 寺 ðÇÔå ÔéÒÒ¶ÕÇÔ ÁÅòé ÇëÇð ܯÇé é ÁÅÇÂÁŨ (×À¹óÆ ìÅòé Á¾ÖðÆ î. 5, ê¿éÅ : 252)ÓÓ ç¶ ×¹ðòÅÕ Áé¹ÃÅð çà ׹ðÈ ÇÂÕ òÅð ÔÆ îé¹¾Ö Ü¯éÆ ÇòÚ ÁŶ, ë¶ð éÔƺ ÁÅÀ¹ä×¶Í Ã¯ ÇÕö çå ù ×¹ðÈ ÕÅ ÁòåÅð ÕÇÔäÅ ÇéðÅ Õ¹øð þÍ ìÔ¹å¶ ÃÅð¶ æ¯óÆ ìÔ¹å ÕîÅÂÆ Õð Õ¶ ë¶ð ÔÅÇð Öó¯ºç¶ Ôé Áå¶ Á×ÅÔ» éÔƺ å¹ðç¶Í úÔé» ç¶ íÆ íÅ× è¹ð î§ç¶ Ôé, ÇÕªÇÕ úÔé» çÆ êðîÅðæ çÆ åð¾ÕÆ Á×ÅÔ» ù ðÇÔ Öñ¯åÆÍ ÇÜé·» ù ÇÃÖ ìäé çÅ, ÃçÅ ÔÆ ÇÃÖ ìä¶ ðÇÔä çÅ ÚÅÀ¹ À¹îÅÔÅ éÔƺ, úÔé» é¶ êðîÅðæ çÆ Á×ÅÔ Áå¶ ÁæÅÔ î§÷ñ ù åËÁ Õðé çÆ ÕÆ ÇþÇÖÁÅ ñËäÆ þÍ ÇÃÖ é¶ å» ÃçÅ ÇþÇÖÁÅ ÔÆ ñËºç¶ ðÇÔäÅ þÍ ÇþÖÆ ÇþÇÖÁÅ çÅ çÅÇÂðÅ ÔÆ ìóÅ ÁæÅÔ Áå¶ ÁîÆÕ þ Áå¶ ÃÇå ÕÇð
ÜÅä¯ ÇÕ ÇÃÖ ù ÇþÖÆ ÇòÚ ÇÃÖ ìä¶ ðÇÔä ÇòÚ Ü¯ Áé§ç Áå¶ ñÅ-ǧåÔÅ ð¾Ü (ì¶Á§å Áé§ç) þ, À¹Ô ç¶òÇåÁ» êËö§ìð» ù ´¯ó» ùð×» ìÇÔôå» ç¶ éÃÆì Ô¯ä ÇòÚ íÆ éÔÆºÍ ×¹ð-ÇþÖÆ Ûâ Õ¶ ×¹ðÈ çÆ ðÆà Õðé òÅÇñÁ», ×¹ðÈ ìäé çÅ ïåé ÕÇð ÕÇð îðé òÅÇñÁ» ù ÇÃòÅÇ îÅä êzÇåôàÅ ç¶ ë¯Õ¶ ÚÃÕ¶ ç¶ Ô¯ð Õ¹Þ íÆ ÔÇæ éÔƺ ÁŪçÅÍ Á׶ çð×ÅÔ ÜÅ Õ¶ ÜîçÈå» ç¶ è¾Õ¶, î¹ç×ð» çÆÁ» îÅð» ÖÅä çÅ ñ¶Ö-Õ¹ñ¶ÖÆ ëñ å» ÷ðÈð ÇÃñ¶ ÇòÚ Çîñ¶×ÅÍ úæ¶ Úñ Õ¶ úÔé» ù êåÅ ñ׶×Å ÇÕ ÒÒÃÇå ê¹ðÖ¹ ÇÜÇé ÜÅÇéÁÅ ÃÇå×¹ð¹ Çåà ÕÅ éÅÀ¹ÓÓ çÅ å¾å êðîÅðæÆ íÅò ÕÆ ÃÆÍ úæ¶ Õ¹æÅÂƺ ëÅÇæÁ» À¹Ôé» çÅ ÃÇå×¹ðÈ ìäé Áå¶ ÃÇå×¹ðÈ ÃçÅòä çÅ ÞÈáÅ ×¹îÅé À¹åð ÜŶ×ÅÍ Â¶Ôé» Áñê¾× ì¹¾èÆ òÅÇñÁ» ×¹ðÈ ìäé ç¶ ÚÃÕŬÁ» ù ÇÂÔ êåÅ éÔƺ ÇÕ ×¹ðìÅäÆ Á§çð ÃÇå×¹ðÈ ç¶ åÅðÆø-ñÖôé (Definitions) Ô¯ð íÆ Ôé? Õ¶òñ ÇÂÔ¯ ÔÆ éÔÆºÍ Ô», ÇÂÔ íÆ ÃÇå×¹ðÈ çÆÁ» åÅðÆø-ñÖôéÆ òâÆÁ» ÇéôÅéÆÁ» ÇòÚ¯º ÇÔÕ âËøÆéÆôé þ ÇÕ ÒÒÃÇå ê¹ðÖ¹ ÇÜÇé ÜÅÇéÁÅ ÃÇå×¹ð¹ Çåà ÕÅ éÅÀ¹¨ÓÓ ÃÇå×¹ð ç¶ ñÖôéé» ÇòÚ¯º î¹Ö å½øÆÕÆ ÃÔÆ ñÖôé ÃÇå×¹ðÈ ç¶ ÇÂÔ Ôé : Ãü ÃÚÅ ÃíçÈ òâÅ þ ï ñ¶ ÇÜù ÃÇå×¹ð¹ ÇàÕ¶¨ ï ÃÇå×¹ð¹ ÇÜ Ãü ÇèÁÅÇÂçÅ Ãü ÃÚÅ ÃÇå×¹ð¹ ÇÂÕ¶¨ ïÂÆ ÃÇå×¹ð¹ ê¹ðÖ¹ þ ÇÜÇé ê¿Ü¶ çÈå ÕÆå¶ òÇà ÇÛÕ¶¨...(êÀ¹óÆ 9) (×À¹óÆ òÅð î.4, ê¿éÅ : 304) Ãí 寺 î¹Ö Áå¶ òâÆ ÇéôÅéÆ ÃÇå×¹ðÈ çÆ ÇÂÔ þ ÇÕ ÃÇå×¹ðÈ çÆ êçòÆ Ãíçȧ òⶠÃÇå ê¹ðÖ¹ ÁÕÅñ òñ¯º ÇÜà ù Çà¾ÕÆ Ü»çÆ þ, À¹Ã ù ÔÆ ÃÇå×¹ðÈ çÆ êçòÆ çÅ Çà¾ÕÅ ÇîñçÅ þÍ è¹ð¯º êáŶ ÃÇå×¹ðÈ ×¹ðÈ éÅéÕ Çéð§ÕÅðÆ ù Ãí 寺 êÇÔñ» Çéð§ÕÅð çÆ çð×ÅÔ å¯º ÃÇå×¹ðÈ çÆ êçòÆ çÅ Çà¾ÕÅ ÇîÇñÁÅ, ÇÜÃ é¶ ÁÕÅñÆ çð×ÅÔ å¯º Çà¾ÕÆ Ô¯ÂÆ ÃÇå×¹ðÈ çÆ Ü¯Çå-êçòÆ ù çû ÜÅÇîÁ» ÇòÚ çðÜÅ-ì-çðÜÅ Ô¬ñ ÕÆåÅÍ ÇÂÔ éÔƺ ÇÕ ÇÂÕ Ã ÇòÚ ÔÆ Áé¶Õ Áé¶Õ ×¹ðÈ
8
So Kahiyat Hai Soora Ǿն ×¹ðÈ êçòÆ ç¶ ×¹ð-ÜÅÇîÁ» ù Çîñ¶Í ÒÒÃü ÃÚÅ ÃÇå×¹ð¹ ÇÂÕ¶ÓÓ, ÒÇÂÕÅ ìÅäÆ ÇÂÕ¹ ×¹ð¹ ÇÂÕ¯ Ãìç¹ òÆÚÅÇð¨ (î. 3, òÅð ïðÇá, Ãñ¯Õ 2, êÀ¹óÆ 10)ÓÓ ç¶ ×¹ðîÇå ÁÃÈñ Áé¹ÃÅð ÇÂÕ Ã ÇòÚ ÇÂÕ¯ ×¹ðÈ-ÜÅî¶ ù ÇÂÕ¯ ×¹ðÈ êçòÆ Çà¾ÕÆ Ü»çÆ ðÔÆÍ ÇÂÔ è¹ð ÁÕÅñÆ éé¶å òÅñÅ Çéïî ×¹ðÈ Øð ÇòÖ¶ êðê¾Õ ÚÇñÁÅ ÁÅ ÇðÔÅ þ ÇÕ ×¹ðÈ ÇÂÕ¯ þ, ÇÜà ù è¹ð çð×ÅÔ¯º ×¹ðÈ ÁÕÅñ ê¹ðÖ çÆ çð×ÅÔ¯º Çà¾ÇÕÁÅ Ç×ÁÅÍ À¹Ã ÇÂÕ ç¶ Ô¹§ÇçÁ» çÈÜÅ ×¹ðÈ Çà¾ÇÕÁÅ ÔÆ éÔƺ ÜÅ ÃÕçÅ, ÇÜà çÅ è¹ðòÅ Û¶ò¶º êÅåôÅÔ ÃzÆ ×¹ðÈ ÔÇðׯÇì§ç ÃÅÇÔì é¶ ì§é· Õ¶ ÇçÖÅÇÂÁÅ Áå¶ ìÅìÅ Áà¾ñ ðÅÇ Áå¶ ìÅìÅ ×¹ðÇçåÅ ÜÆ é¶ Ü¯ Õ¹ðìÅéÆÁ» Õð Õ¶ ×¹ðÈ çÅ Ô¹Õî êÈðÅ Õð ÇçÖÅÇÂÁŠï ÇÂö è¹ðò¶ ç¶ ÕÅÇÂî ðÖä ñÂÆ ÃÆÍ Çëð ×¹ð-ÇÂÇåÔÅà Á§çð ìÅÂÆ ×¹ð-â§îÆ î§ÜÆÁ» ù îñÆÁÅî¶à Õð Õ¶ ÇÂÕ¯ ×¹ðÈ é½ò¶º êÅåôÅÔ çÆ ×¹ð-×¾çÆ ù êzèÅé î§ÇéÁÅ Ç×ÁÅÍ Ã¯, ÇÂà ׹ð-Çà¾ÕË ÃÇå×¹ðÈ çÆ à¶Õ òÅñ¶ ×¹ðîÇå ÁÃÈñ çÆ êÅì§çÆ ñÂÆ êz¯ó·åÅ ñÂÆ ÃÆÍ Â¶Ã ÇÂÕ Çà¾ÕË-×¹ðÈ ç¶ ÁÃÈñ ù ÃçÅ ñÂÆ êzÚñå ðÖä õÅåð ÃzÆ çÃî¶ô ÜÆ é¶ ×¹ðÈ-â§îƶ îÃ§ç» ç¶ îççê¹ä¶ ù é¶Ãå¯ éÅìÈç ÕÆåÅ Áå¶ Â¶Ã¶ ÒÒÇÂÕÅ ìÅäÆ ÇÂÕ¹ ×¹ð¹ ÇÂÕ¯ Ãìç¹ òÆÚÅÇð¨ÓÓ ç¶ ×¹ðîÇå ÁÃÈñ ù ܹ׻ ܹ׻åð» åÅÂƺ ×¹ðÈ Øð Á§çð ÃéîÅéé¶ êðòÅé¶ ÜÅä ñÂÆ íÈå íÇòÖå ç¶ ÜÅäéÔÅð ÃÇå×¹ðÈ çÃî¶ô ÜÆ é¶ ÇÂÔ ÜÅä Õ¶ ÇÕ ÁÅÀ¹ä òÅñ¶ Õñܹ×Æ Ã Á§çð ÒÒØð Øð ԯǠìËá þ ðÅîŨ (çÃî ×z§æ, ÇéÔÕ¦Õ ÁòåÅð, Á§Õ: AB/4)ÓÓ æÅÀ¹º æÅÂƺ î§ÜÆÁ» ò»×ȧ Á⯠ÁâÆ à¯ñÆÁ» ÇòÚ ×¹ðÈ ìÇä ìÇä ìÇÔä׶, ¶à ÁÅÀ¹ä òÅñÆ Õ¹îÇå ù á¾ñ· êÅÀ¹ä õÅåð ÒÒÃÇå×¹ð ÕÆ ìÅäÆ ÃÇå ÃðÈê þ ×¹ðìÅäÆ ìäÆÁ˨ (òÅð ×À¹óÆ î. 4, êÀ¹óÆ 9, ê¿éÅ : 304) ÓÓ ç¶ ×¹ðòÅÕ çÆ åÅñÆî ÇòÚ ÇÂÕ¯ ÃzÆ ×¹ðÈ ×z§æ ÃÅÇÔì ÜÆ ù Áà¾ñ êçòÆ Çà¾Õ ÇçåÆ ÇÕ Ô¯ð Õ¯ÂÆ ç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈ éÅ ìä ÃÕ¶ Áå¶ ÃÇå×¹ðÈ ìäé çÅ ÕÈóÅòÅ çÅÁòÅ éÅ ì§é· ÃÕ¶, ÜËö ÇÕ Á¾Ü-Õ¾ñ· çŠçå-â§îÆÔ¶ ÇÃÖ ì§é· ðÔ¶ Ôé Áå¶
9
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) ÕÇÔ ðÔ¶ Ôé, ÒÒÇÜÃ é¶ íÆ ÃÇå ê¹ðÖ ù ÜÅä ÇñÁÅ (úÔé» çÆ ÁÅêäÆ ÜÅäéÆ ÜÅä ÇñÁÅ) ìÃ, úÔÆ ÃÇå×¹ðÈ þ!ÓÓ ÃÇå ê¹ðÖ çÆ æ¯óÆ ìÔ¹å ÜÅäéÆ ðÈê Ç×ÁÅé å» ÔÇð ÇÂÕ ÃÇÚÁÅð ÇÃÖ ù Ô¯ ÜÅäÅ Ô¯ÇÂÁÅÍ åç å» Çëð ÃÇå ê¹ðÖ ç¶ ÃðÈê çÆ æ¯óÆ ìÅÔñÆ ÜÅäéÆ ÜÅäéÔÅð¶ ÃÅð¶ ÔÆ ÃÇå×¹ðÈ ìä ×Â¶Í ÇÃÖ Õ¯ÂÆ íÆ éÅ ðÔ¶×ÅÍ ÃÇå ê¹ðÖ çÆ ìÅäÆ ÁÅÖçÆ þ ÇÕ ÇÂÕ¶ òÕå ÇòÚ ÇÂÕ ×¹ðÈ ÔÆ Çà¾ÇÕÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ þÍ Â¶Ôé» Ã§å-â§îÆÁ» ç¶ îéîå¶ Áé¹ÃÅð Üä¶ Õä¶ ÃÇå ê¹ðÖ ç¶ ÜÅäéÔÅð¶ ù ÔÆ ×¹ðÈ êçòÆ ÇçåÆ ÜÅäÆ ÚÅÔÆçÆ þÍ Ã¯ ¶Ôé» Ã§å-â§îÆÁ» çÆ ÇÂÔ îé-î§éÆ ×¹ðÈ-ñÖôéÆ åÅðÆø À¹µÕÆ ÔÆ ×¹ðîÇå êzÇåÕÈñ þ, ð§ÚÕ ×¹ðîÇå ÁÃÈñ ÁéÕÈñåÅ éÔƺ ðÖçÆÍ ÇÂÕ Ô¯ð ÇþèÆ êÛÅä ×¹ðç¶ò êçòÆ çÆ ×¹ðìÅäÆ çÅ ÇÂÔ êzîÅä ÕðŪçÅ þ : îÇÔîÅ ÕÔÆ é ÜÅÇ ׹ð Ãîðæ ç¶ò¨ ×¹ð êÅðìzÔî êðî¶Ã¹ð Áêð§êð ÁñÖ Áí¶ò¨16¨ (òÅð ×ÈÜðÆ î.5, ê¿éÅ : 522) ç¾Ã¯, ÇÂÔ ñ¾Ûä ÇÕö ×¹ð-â§îƶ ç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈ ÇòÚ Ô¯ ÃÕç¶ Ôé? ÇÂÔ ×¹ðòÅÕ ñÖŪçÅ þ ÇÕ ÃÇå×¹ðÈ ê¹ðÖ Ãîð¾æ ç¶ò, êÅðìzÔî êðî¶ôð Áêð§êð Áñ¾Ö ÁׯÚð ÁÕÅñ ê¹ðÖ éÅñ úå ê¯å Áí¶ò ÔÆ Ô¹§çÅ þÍ ÇÜò¶º Áñ¾Ö êÅðìzÔî çÅ í¶ò éÔƺ ñÇÖÁÅ Ü»çÅ Çåò¶º ÔÆ ÃÇå×¹ðÈ çÆ îÇÔîÅ íÆ Áñ¾Ö Áí¶ò þÍ Á¾Ü-Õ¾ñ· ÇÜÔóÆ íÆ Ã§å-â§îÆ ôz¶äÆ À¹áçÆ þ, úÔÆ ÁÅêäÆ ×¹ð-êzäÅñÆ ÚñÅ ñ˺çÆ þÍ úÔÆ òÖ¯ òÖ ×¾çÆÁ» æÅê ìÇÔ§çÆ þÍ Ü¶ Á⯠Áâ ôz¶äÆ ç¶ òÖ¯ òÖ ×¹ð×¾çƶ ×¹ðç¶ò Ç×ä¶ ÜÅä å» Â¶Ôé» Çâ§íÆ ×¹ðÈÁ» çÅ ìÈæ Úó· ÜÅÀÈÍ ÇÕª éÔƺ ¶Ôé» ù ùîÇå ê˺çÆ ÇÕ ÇÂÔ ÇÃÖ ìä¶ ðÇÔä ÇòÚ ÔÆ ôÅÕð ðÇÔä Áå¶ ×¹ðÈ çÆÁ» õ¹ôÆÁ» ñËäÍ Áé¶Õ» ÇêÛñ× ÁéÜÅä ñ¯Õ ¶Ôé» ìéÅÀ¹àÆ ×¹ðÈÁ» ç¶ î×ð ñ¾×¶ Çëðç¶ Ôé Áå¶ Â¶Ôé» ç¶ îÈ§Ô À¹å¶ ÔÆ ìæ¶ðÆÁ» åÅðÆø» ¶Ôé» çÆÁ» Õðç¶ éÔƺ ðÜç¶Í åÅðÆø ÕìÈñ Õðé òÅñ¶ ¶çȧ íÆ ìó¶ Çéñ¾Ü Ôé, ܯ åÅðÆø»
ùä ùä ë¹ñ ë¹ñ ìÇÔ§ç¶ ÔéÍ Â¶Ôé» ç¶ ÔÆ êzæÅÇ ÇÂÔ ×¹ðòÅÕ áÆÕ ØàçÅ þ : Õ¹ñÔ» ç¶ºç¶ ìÅòñ¶ ñËºç¶ òⶠÇéñܨ ÚÈÔÅ Öâ é îÅòÂÆ ÇåÕÇñ ì§é©Ë Ûܨ1¨ (¨19¨) (òÅð îñÅð, Ãñ¯Õ î.1, ê¿éÅ : 1286) ï, ¶Ôé» ìó¶ Çéñ¾Ü» ù ÞÈáÆ ×¹ÇðÁÅÂÆ çÅ Û¾Ü ÇàÕä éÔƺ Çç§çÅÍ ÞÈáÆÁ» ë¹ñÅÔäÆÁ» ñË Õ¶ õ¹ô Ô¯ Ô¯ ìëÅªç¶ ÔéÍ ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÃÚ¶ êÅåôÅÔ ÕÔŪÇçÁ» ¶Ôé» ù îÅÃÅ ôðî éÔƺ ÁŪçÆÍ ìÃ, ÁÅêäÆ òÇâÁÅÂÆ ÔÆ íŪçÆ þÍ òÇâÁÅÂÆ îÅä êzÇåôàÅ çÅ éôÅ ÔÆ Â¶Ôé» ù ÚÇó·ÁÅ ðÇÔ§çÅ þ, ÇòÚ Â¶Ôé» ç¶ Çå§é ÕÅä¶ íÆ éÔƺ Ô¹§ç¶Í Çè§×Åä¶ ÔÆ ×¹ðÈ ìä¶ ìËᶠÔéÍ ìÔ¹åÅ ÕÃÈð Õ¹ñÔ» ç¶ä òÅÇñÁ» Çéñ¾Ü» çÅ þÍ Ü¶ úÔé» ù ÃîÞ êË ÜÅò¶ å» Õ¹ñÔ» ñËä òÅÇñÁ» çÅ ÕÈóÅ éôÅ íÆ À¹åð ÜÅò¶Í ÇÂÔ ñ¯× çå êçòÆ å¶ ôÅÕð éÔƺ ðÇÔ§ç¶, Ãׯº Á׶ð¶ à¾ê Öó¯ºç¶ Ôé Áå¶ ×¹ðÈ êçòÆ ù Ô¾æ ÜÅ êÅªç¶ ÔéÍ Â¶Ã¶ ÕðÕ¶ ÁÃÅⶠêÅÖ¿â-Ö¿âéÆ òÆð ìÔ¹åÅ ÷¯ð çå-â§î ù ÔÆ Ö¿âé Õðé å¶ Çç§ç¶ ÔéÍ êÅÖ¿âÆ Ã§å» ç¶ êÅÖ¿â ù çîé Õðé ñÂÆ ÕÂÆ Ã¾Üä ñËÕÚð Õðç¶ Ôé, êð ÇÂà ñËÕÚð-ìÅ÷Æ ÇòÚ ÇÂÕ ìóÅ íÅðÅ é¹Õà ÇÂÔ ÁÅ ÇêÁÅ þ ÇÕ êÅÖ¿â çå-â§î ù ïèä ç¶ ÚÅÀ¹ ÇòÚ ÒçåÓ êçòÆ ç¶ Ö¿âé Õðé å¶ íÆ ÷¯ð ÇçåÅ ÜÅä ñ× ÇêÁÅ þÍ ìó¶ ìó¶ קíÆð ì¹èòÅé ×¹ðìÅäÆ çÆ ÕæÅ Õðé ç¶ îÅÔð ÁÅÔðÆ íÆ á¯Õ á¯Õ Õ¶ ÒçåÓ êç çÆÁ» éدڻ Õãç¶ ÔéÍ úÔ å» ÒçåÓ êç ù ÔÆ ×¹ðìÅäÆ ÇòÚ¯º À¹óÅÇÂÁÅ ñ¯óç¶ ÔéÍ Ü¶ ÇÂÔ ÒçåÓ êç ×¹ðìÅäÆ ÇòÚ ðÔ¶ å» À¹Ôé» çÆ ì¹èÆ Áé¹ÃÅð ÇÂÔ ÒçåÓ êç Õ¶òñ ×¹ðÈ êçòÆ å¶ ÔÆ ØàçÅ Ô¯ÇÂÁÅ ðÇÔ ÃÕçÅ þÍ ÇÃÖ êzæÅÇ ÒçåÓ êçòÆ ç¶äÆ À¹Ô îÔÅ îéîÇå ÃîÞç¶ ÔéÍ úÔé» ÇêÁÅÇðÁ» òÆð» é¶ ×¹ðìÅäÆ ù êÈðé å½ð å¶ ÇéÖÅð Õ¶ ÇòÚÅÇðÁÅ éÔÆºÍ éÔƺ å» úÔé» ù ×¹ðìÅäÆ ÇòÚ¯º Áé¶Õ ×¹ð êzîÅä ÁÇÜÔ¶ Çîñä׶ ÇÕ ÇÜé·» Áé¹ÃÅð ÒçåÓ êç ×¹ðÇþֻ, ×¹ðÈ Øð ç¶ ×¹ðî¹Ö» êzæÅÇ ØàçÅ þÍ
So Kahiyat Hai Soora
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
ÁÅêÃ å¶ ÀÈêÇð Ãí ÜÅäÔ¹ åÀ¹ çð×Ô Ã¹Ö êÅòÔ¹¨1¨
êòÔ¹ ÚðäÅ åÇñ ÀÈêÇð ÁÅòÔ¹ ÁËÃÆ Ã¶ò ÕîÅòÔ¹¨ ÁÅêÃ å¶ ÀÈêÇð Ãí ÜÅäÔ¹ åÀ¹ çð×Ô Ã¹Ö¹ êÅòÔ¹¨1¨ çåÔ¹ ÁËÃÆ ÕæÔ¹ ÕÔÅäƨ ùð êÇòåz éð ç¶ò êÇòåzÅ ÇÖé¹ ì¯ñÔ¹ ×¹ðî¹ÇÖ ìÅäƨ1¨ ðÔÅÀ¹¨ êðê¿ü Û¯Çâ ÃÔÜ ØÇð ìËÃÔ¹ ÞÈáÅ ÕÔÔ¹ é Õ¯Âƨ ÃÇå×¹ð ÇîñÔ¹ éòË ÇéÇè êÅòÔ¹ ÇÂé ÇìÇè åå¹ Çìñ¯Âƨ2¨ íðî¹ üÕÅòÔ¹ ×¹ðî¹ÇÖ Çñò ñÅòÔ¹ ÁÅåî¹ ÚÆéÔ¹ íÅÂƨ ÇéÕÇà ÕÇð ÜÅäÔ¹ ÃçÅ êzí¹ ÔÅÜð¹ ÇÕù ÇÃÀ¹ ÕðÔ¹ ì¹ðÅÂƨ3¨ ÃÇå×¹Çð ÇîÇñÁË îÅð×¹ î¹ÕåÅ ÃÔܶ Çîñ¶ ùÁÅîƨ èé¹ èéé¹ Ã¶ Üé ÇÜéÆ ÕÇñ îÇÔ ÔÇð êÅÇÂÁÅ Üé éÅéÕ Ãç Õ¹ðìÅéƨ4¨2¨ (ðÅîÕñÆ î. 5, ê¿éÅ : 883) ÇÂÔ ÃÅðÅ ×¹ðòÅÕ ×¹ðÇÃÖ ÜÇ×ÁÅÃÈÁ» ù Ãéî¹Ö À¹êç¶ô ðÈê ÇòÚ Ã§ì¯èé Õð Õ¶ À¹ÚÅÇðÁÅ Ç×ÁÅ þ Áå¶ ÇÂà ׹ðòÅÕ ÇòÖ¶ ×¹ðÇþֻ ù ÒçåÔ¹Ó çÅ Áðæ Â¶æ¶ Ãê¾ôà ÒÇþ֯Ó, ÒÜÇ×ÁÅÃÈúÓ çÅ þÍ ÜËö ÇÕ ðÔÅÀ¹ çÆ å¹Õ ÇòÚ Ã§ì¯ÇèÁÅ Ç×ÁÅ þÍ ôìç ×¹ðòÅÕ ç¶ î¹ã¯º ÔÆ ×¹ðÇþֻ êzåÆ À¹êç¶ô Ççzó·ÅÀ¹äÅ ÁÅð§í Ô¯ Ü»çÅ þÍ êÇÔñ» ×¹ðÇþֻ ù þÚÆ ×¹ðîÇå öò ÕîÅòäÆ ÃÈÞ ÇçåÆ ×ÂÆ þ Áå¶ ÇÂà ÇìÇè ÇçåÆ ×ÂÆ þ : ÒÒêòÔ¹ ÚðäÅ åÇñ ÀÈêÇð ÁÅòÔ¹ ÁËÃÆ Ã¶ò ÕîÅòÔ¹¨ÓÓ Ã¶ò ÕîÅÀ¹ä çÆ ×¹ðîÇå ÇìèÆ Ü¹×åÆ ÕËÃÆ ÁéÈêî ÇéðîÅäåÅ çÅ ÃìÕ ç¶ Õ¶ çðÃÅÂÆ þ, Ãíé» ×¹ðÇþֻ 寺 éÆò¶º Ô¯ Õ¶, Ãíé» ×¹ðÇþֻ çÆ ð¶äÕÅ Ô¯ Õ¶Í Ãíé» ×¹ðÇþֻ ç¶ Áèî öòÕ ìä Õ¶ éÅî çÆÁ» ÇéôÕÅî ÕîÅÂÆÁ», ÇéðîÅä ÕîÅÂÆÁ» Õð¯Í Ççé ðËä ×¹ðÇþֻ ç×å» çÆ èÈóÆ ÇòÚ «â§çÇóÁ» éÅî
í×Çå ÕîÅÂÆ ðÈêÆ Ã¶òÅ Õð¯Í öðÆìÆ çÆ ÜÅÚéÅ, éÅî ÜÅÚéÅ ç¶ ÜÅÚÕ ìä Õ¶ ×¹ðÇÃ¾Ö ÃÅè ç×Çå ç¶ ç¹ÁÅð¶ À¹ðè î¹Ö Ô¯ Õ¶ ãÇÔ êò¯ Áå¶ ãÔ¶ ðÔ¯Í Ãí ÁÅêÅ Áðê Õ¶ ×¹ðÈ Áå¶ ×¹ðÇþֻ ç¶ êðÅÇÂä ÔÆ Ô¯ ðÔ¯Í èÆðÕ è¾ÇÕÁ» çÆ êðòÅÔ éÅ Õðç¶ Ô¯Â¶ êÅà ԯ ÜÅò¯Í Ãí ÇÃÖ ÚðéðÜ ÇòÚ, Úðé åÇñ Çñêà Õ¶ éÅî çÆ ÜÅÚéÅ Õð¯ Áå¶ Çëð ÇÂà ÇòÚ ×¹ðÈ Áå¶ ×¹ðÇþֻ ç¶ îé÷Èð¶ é÷ð Ô¯ Õ¶ éÅî çÆÁ» Á§Çîzå-çÅå» ç¶ ÁÇèÕÅðÆ ìä¯Í Á§Çîzå-çÅå» Ã¶åÆ ÃðôÅð Ô¯ Õ¶ ÁêÅð Áå¶ Áå¹à éÅî ÁÇíÁÅà ÕîÅÂÆÁ» Õðç¶ Ô¯Â¶ íÆ Ãí ×¹ðÇþֻ ç¶ Úðé åñ¶ ð½ºç¶ ðÇÔä çÆÁ» íÅòéÆÁ» ÕîÅòéÆÁ» ÕîÅòÔ¹Í å» éÅî ç¶ ÀÈí ÇêÁÅñÆ Ú¬ñ¶ ð§× Úó·é×¶Í Á§å çÆ À¹Ú ÕñÅ ÇòÚ ñË ÜÅä×¶Í Çª Úðé» åÇñ êË Õ¶ À¹êð ÁÅòÆçÅ þ Áå¶ Çª ÀÈí ÇêÁÅñÆ Ã¶òÕ ìäÆçÅ þÍ Úðé åñ¶ 寺 ÀÈêð ÁÅ Õ¶ íÆ ÁËÃÆ ÇéðîÅä öòÅ ÕîÅòÔ¹ ÇÕ Úó·çÆ ÕñÅ ç¶ À¹êðñ¶ ð§×» òÅñ¶ éÅî-ð§×» ÇòÚ ð§×ÆÜ Õ¶ íÆ ÒÒÁÅêÃ å¶ ÀÈêð Ãí ÜÅäÔ¹ÓÓ ÃîÈÔ ×¹ðÇÃÖ éÅî-ÁÇíÁÅÃÆÁ» ù ÁÅêà 寺 ÀÈêð ÕðÕ¶ ÜÅä¯Í îå ÜÅä¯ ÇÕ î˺ À¹êðñ¶ Ö¿â ÇòÚ Ö¶âä ñ× Ç×ÁÅ Ô», ìñÇÕ Á˪ ïÕÆé ÕðÕ¶ ÃîÞ¯ ÇÕ î˺ éòñ ùÔÅ×ä Ô» å¶ êçÅðæ ê»èäÈ Ãí ×¹ðÇÃÖ ÜÇ×ÁÅÃÈ îÔ¶ñÆÁ» ÇÂÕ çȧ ÇÂÕ Úó·çÆÁ» Áå¶ îË毺 òè-òè¶ðÆÁ» ì¹Çã ùÔÅ×äÆÁ» ÔéÍ ÇÂò ÜÅä¯×¶ å» è¹ð çð×ÅÔ çŠþÚŠù¾Ú îÅä¯×¶Í Ô¶ çåÔ¹! ×¹ðÇÃÖ¯! éÅî ÁÇíÁÅà çÆ ÁËÃÆ ÇéðîÅä Áå¶ Áå¹¾à ÕîÅÂÆ ÕðÔ¹Í ÁËÃÆ í×ÇåÃÔÜäÆ ÁÕ¾æ ÕÔÅäÆ çÅ ÁÇíÁÅà ðÈêÆ ðàé Õð¯, ÇÜÃ ç¶ Õðé ÕÇð ÁÇîÀ¹ êÅðÃÅäÆ êÇòåðåÅ ÃÅð¶ ××é ê¹ñÅó ÇìÃî î§âñ» ÇòÚ ÛÅ ÜÅò¶Í ùð éð ç¶ò Ãí¶ êÇòåð Ô¯ ÜÅäÍ ÁËÃÆ êÅðà ðÃÅÇÂäÆ ÕîÅÂÆ Ô¯ ÜÅò¶ ÇÕ
ÇÖé îÅåð çÆ ×¹ðî¹ÇÖ ì¯ñ (òÅÇÔ×¹ðÈ ì¯ñ) ì¯ñäÆ ÇÂÕ òÅð î¹Ö¯º À¹ÚÅðéƺ Á§Çîzå ìÅäÆ ç¶ ë¹¾ðÅච׹¾ðÅචéÅñ êðà ùêðà ÕË ç¶ò Áç¶ò ùÇð éð Áí¶ò î§âñ» ÇòÚ Ã§¹é ÇìÃîåÅ çÆ êÅÕÆ÷×Æ êðò¶ôÆ ÜŶ; ÇçzôàîÅé êÃÅð¶ çÆ êðê¿Ú ðÚé» å¯º À¹ÚÆ Áå¶ Áñ¶ê ùðå ÇìðÇå ÇçzôàÆ Ô¯ ÜÅò¶Í ÁËÃÆ ×ÇÔ×Ú éÅî ðà ܯå§éÆ ð§×ä ÇòÚ ð§×¶ ÜÅú ÇÕ Ãíé» Øà», îà», êà» Á§çð þÚ-ð§× ÔÆ ðÇîÁÅ éçðÆ ÁÅò¶Í ÇÕö ù ÞÈáÅ ÕÇÔä¶ çÆ Õ¹ë¹ðééÆ é ë¹ð¶Í ÒÒ×¹ð¹ ÃÅ×ð¹ ðåéÆ íðêÈð¶ÓÓ çÆÁ» ÇÃøå» òÅñ¶ ÃÇå×¹ðÈ ÃzÆ ×¹ðÈ ×z§æ ÃÅÇÔì ù Çîñ¶ ðÔ¯ Áå¶ ÇÂò Çîñ Õ¶ ÁÖ¿â éÅî ÁÇíÁÅà Çìñ¯òéé¶ ç¹ÁÅðÅ å¾å Çìñ¯òÔ¹ Áå¶ éò¶º Çéè» ç¶ À¹êð ê¹¾× Öñ¯òÔ¹Í Çð¾èÆÁ» ÇþèÆÁ» éò-Çé¾èÆÁ» ç¶ Ãðì¶ íðî üÕÅòÔ¹Í Õ¶òñ ×¹ðî¹ÇÖ (òÅÇÔ×¹ðÈ) éÅî éÅñ ÁÖ¿â Çñò ñÅòÔ¹Í Ô¶ íÅÂÆ Ã§åÔ¹! ÇÃÖ¯! ×¹ðÈ ÃÅÇÔì ÁÅÖç¶ Ôé ÇÕ Çª ÁÅåî ðÅî ÚÆéä çÆ ÇþèÆ ì¹¾èÆ êzÅêå Ô¹§çÆ þÍ ÁÅåî ÚÆéÔ¹ å¶ ÁÅåî ÚÆé Õ¶ êðîÅåî êzíÈ ù ÃçÅ ÇéÕà ÕÇð ÔÅ÷ð éÅ÷ð ÜÅäÔ¹Í Ü篺 êðîÅåîÅ ù êðÆêÈðé Áå¶ êðå¾Ö ÔÅ÷ð éÅ÷ð ÜÅä¯×¶ å» å¹ÔÅù ÇÕö íÆ Ã§× ì¹ðÅÂÆ Õðé çÆ Ü¹ðÁå éÔƺ Ô¯ò¶×ÆÍ å» å¶ ×¹ðîÇå åÅð× ÔÆ Ãí îÅð×» 寺 Ãz¶ôà þÍ ÇÕªÇÕ ÇÂà îÅð× êð Úñä ÕðÕ¶ ÃÇå×¹ðÈ ç¶ ÇîñÅê-êzÃÅç ÕÇð ÃÔܶ ÔÆ Ã¾Ú¶ ùÁÅîÆ òÅÇÔ×¹ðÈ ù Çîñ ÜÅÂÆçÅ þ Áå¶ îÅð×-î¹ÕåÅ Ô¯ ÜÅÂÆçÅ þÍ ÁËö Üé ÕÇñÜ¹× ÇòÖ¶ è§é¹ è§é¹ Ôé Áå¶ Ã¾ÚÆ è§éïåÅ ç¶ êÅåð ÔéÍ Â¶Ôé» ÇòàÔ¹§ ×¹ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì ÁÅêä¶ Ãî¹¾Ú¶ ܯÇå-ÜÅÇîÁ» çÆ êzíÅ ÇòÚ Õ¹ðìÅé Ô¯ä ù ÃçÅ ååêð ÔéÍ -×¹ðê¹ðòÅÃÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ
10
So Kahiyat Hai Soora
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
‹◊ ’∆ ‘ØÒ∆ √ßÂÈ ’≈ ‘ØÒ≈ âÅ. Ãðìܯå Õ½ð, ñ°ÇèÁÅäÅ
çÃò¶º êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ ×¯Çì³ç ÇÃ³Ø ÜÆ é¶ ÒÔ¯ñÆÓ çÅ Áðæ ÇòÃåÅð Õð Õ¶ ÇÂà ù ÃÈðî×åÆ çÅ êzåÆÕ ìäÅ Õ¶ ÒÔ¯ñÅ îÔ¼ñÅÓ ÇòÚ åìçÆñ Õð Çç¼åÅÍ ÃÈðìÆðåÅ, ÇéðíËåÅ å¶ Úó·çÆ ÕñÅ ç¶ êzòÅÔ ù ÃçÆòåÅ êzçÅé Õðé ñÂÆ çÃî¶ô ÇêåÅ é¶ Ô¯ñ×ó· éÅîÆ ÇÕñ·Å ìäÅ Õ¶ Ú¶å òçÆ ÇÂÕ ù Ô¯ñÅ îÔ¼ñÅ Ö¶âä çÆ ðÆå ô°ðÈ ÕÆåÆÍ ÒÔ¯ñ¶Ó ç¶ éÅñ ôìç ÒîÔ¼ñÅÓ Ü¯ó Çç¼åÅ Ç×ÁÅÍ ÒÔ¯ñÅÓ ÁðìÆ çÅ ôìç ÔË Áå¶ ÒîÔ¼ñÅÓ ëÅðÃÆ çÅÍ ÁÅêäÆÁ» ÖÅñÃÅÂÆ ë½Ü» ù Ú¹Ãåçð°Ãå å¶ Ãç-ÇÕÇðÁÅôÆñ ð¼Öä Áå¶ À°é·» ù Ôð Ú¹ä½åÆ çÅ ÃÅÔîäÅ Õðé ñÂÆ ÇåÁÅð-ìð-ÇåÁÅð Õðé ç¶ À°ç¶ô çÆ êÈðåÆ ÇÔå ×°ðÈ ÜÆ é¶ Ôð òð·¶ Ô¯ñ¶ îÔ¼ñ¶ òÅñ¶ Ççé ï°¼è ÁÇíÁÅà ÁÅð³í ÕÆåÅÍ
11
î¶ ñ ¶ å¶ ÇåÀ° Ô Åð ÇÕö ÃîÅÜ çÆ ñ¯ Õ èÅðÅ çÅ ÁÇé¼ Ö ó Áå¶ Çòñ¼ Ö ä Á³ × Ô¯ Ç ÂÁÅ Õðç¶ ÔéÍ ÇÂÔ ñ¯ Õ ÜÆòé ç¶ êz ò ÅÔ çÅ ÁÇÜÔÅ éîÈ é Å ê¶ ô Õðç¶ Ôé ÇÜà ðÅÔƺ ÜÆòé èÅðÅ ç¶ ÃÅð¶ ð³ × ç¶ Ö ¶ ÜÅ ÃÕç¶ ÔéÍ Ü» dz Ü ÕÇÔ ñÀ° ÇÕ î¶ ñ ¶ Áå¶ ÇåÀ° Ô Åð» î½ Õ ¶ ÇÕö ÜÅåÆ Çòô¶ ô çÆ ñ¯ Õ èÅðÅ ÁÅêä¶ Ãî¹ ¼ Ú ¶ ðÈ ê ÇòÚ êz × à Ô¯ Â Æ Çîñ Ü»çÆ ÔË Í íÅðå ç¶ ÃÅð¶ ÃÈ Ç ìÁ», Çòô¶ ô ÕðÕ¶ ê³ Ü Åì ù î¶ Ç ñÁ» å¶ ÇåÀ° Ô Åð» çÅ êz ç ¶ ô ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔË Í ê³ Ü ÅìÆ ñ¯ Õ » ç¶ Ã¹ í ÅÁ ç¶ ñ×ê× ÃÅð¶ ñ¼ Û ä î¶ Ç ñÁ» ç¶ ÁÅï¯ Ü é éÅñ Ü° ó ¶ é÷ð ÁÅÀ° º ç¶ ÔéÍ èÅðÇîÕ, ÃîÅÇÜÕ, ÃÇíÁÅÚÅðÕ î¶ Ç ñÁ» ÇåÀ° Ô Åð» ç¶ éÅñ éÅñ ÇÂæ¶ ìçñç¶ î½ Ã î» çÆ ÁÅîç ù òÆ ÇåÀ° Ô Åð» ç¶ ðÈ ê ÇòÚ ÜÆ ÁÅÇÂÁ» ÁÅÇÖÁÅ Ü»çÅ ÔË Í ÇåÀ° Ô Åð» çÆ ð½ ä Õ Ãì³ Ç èå ÃîÅÜ ç¶ ñ¯ Õ » ù Á³ ç ðÈ é Æ Ö¹ ô Æ Áå¶ Ô° ñ ÅÃ ç¶ éÅñ éÅñ À° é · » ç¶ ÇêÛ¯ Õ ó éÅñ Ü° ó ÆÁ» ÕæÅò» ðÅÔƺ À° µ ÚŠù ¼ Ú Å ÜÆòé ÜÆÀ± ä çÅ À° ê ç¶ ô òÆ ç¶ º çÆ ÔË Í ÇòÃÅÖÆ, ÇçòÅñÆ, ç¹ Ã ÇÔðÅ, Ô¯ ñ Æ ÁÅÇçÕ Ôð ÇåÀ° Ô Åð éÅñ ÁÇÜÔÆÁ» ÃÅÖÆÁ» ܯ ó ÆÁ» ×ÂÆÁ» Ôé ÇÜé· » ðÅÔƺ ìçÆ À° å ¶ é¶ Õ Æ çÆ Çܼ å ù çðÃÅÇÂÁÅ Ü»çÅ ÔË Í Ô¯ ñ Æ íÅðå ç¶ ô çÅ ð° ¼ å Æ ÇåÀ° Ô Åð ÔË ÇÜà çŠó ì ³ è ë¼ × ä îÔÆé¶ çÆ Ã¹ Ô ÅòäÆ ð° ¼ å éÅñ ÔË Í ÇÂà 𰠼 å ÇòÚ ÁÃƺ ÇÃÁÅñ çÆ ÁÇå çÆ á§ â å¯ º ìÅÁç ù Ö -ÁÅðÅî çÅ Áé° í ò Õðç¶ Ô»Í êÇÔñ¶ ÃÇîÁ» ÇòÚ Ô¯ ñ Æ çÅ Ãì³ è ìó å ð° ¼ å ç¶ ÁÅ×îé éÅñ ܯ Ç óÁÅ Ü»çÅ ÃÆÍ ê³ Ü ÅìÆ ñ¯ Õ èÅðÅ ç¶ êz Ç Ã¼ è ÇòçòÅé âÅ. ï Ç Ô³ ç ð Çó Ø òäÜÅðÅ ì¶ ç Æ ç¶ ÇòÚÅð Áé° Ã Åð ìó å ê³ Ú îÆ å¯ º ÔÆ ñ¯ Õ ×° ñ ÅìÆ ð³ × çÆÁ» ê¹ ô ÅÕ» êÇÔé Õ¶ Ô¯ ñ Æ çÅ êz Å ð³ í Õð ÇñÁÅ Õðç¶ Ãé Áå¶ ÚÅñÆ Ççé» ÇêÛ¯ º Ú¶ å ð çÆ ÇÕz ô éÅ ê¼ Ö çÆ Â¶ Õ î ù ÇÂà çÅ ÖÅÃ ê¹ ð ì îéÅÇÂÁÅ Õðç¶ ÃéÍ ÇÂÃ
Ççé æ» æ» î¶ ñ ¶ Ü° ó ç¶ ÃéÍ êð Ãî» ìÆåä éÅñ Ô¯ ñ Æ ìó å å¯ º ò¼ Ö ðÅ ÇåÀ° Ô Åð ìä Ç×ÁÅÍ Ô¯ ð é» ÇåÀ° Ô Åð» ò»× Ô¯ ñ Æ ç¶ ÇåÀ° Ô Åð éÅñ òÆ ÕÂÆ èÅðÇîÕ Á³ ô Áå¶ ñ¯ Õ ÇòôòÅô Ü° ó ç¶ ðÔ¶ Í í×å êz Ç ÔñÅç Áå¶ À° Ã ç¶ Õz ¯ è Æ Áå¶ Ãõå ù í ÅÁ òÅñ¶ ç¹ ô à ÇêåÅ ÔðéÅÖô, ÇÜÃ é¶ À° à ù î½ å çÆ Ã÷Å ç¶ Çç¼ å Æ ÃÆ, çÅ ñ¯ Õ ïÅÇéÕ êz à ³ × òÆ ÇÂà éÅñ Ü° Ç óÁÅ Ô¯ Ç ÂÁÅ ÔË Í ì¹ ð ÅÂÆ çÆ Ôî¶ ô » ÔÅð Ô° ³ ç Æ ÔË - ÇÂà çÅ Ãê¼ ô à ÃìÈ å Ô¯ ñ Æ éÅñ Ü° ó ¶ ÔðéÅÖô Áå¶ À° à çÆ íË ä Ô¯ Ç ñÕÅ çÆ î½ å éÅñ ÇîñçÅ ÔË Í íÅÂÆ ×° ð çÅà ÜÆ é¶ ÁÅêäÆ çÃòƺ òÅð çÆ çÈ Ã ðÆ êÀ° ó Æ ÇòÚ êz í ± ç¹ Á ÅðÅ í×å êz Ç ÔñÅç çÆ ð¼ Ç ÖÁÅ çŠó Ö ¶ ê ðÈ ê ÓÚ Çìðå»å Á³ Õ å ÕÆåÅ ÔË : ØÇð ÔðäÅÖà çË å ç¶ ÕñÇð Õòñ° í×å° êz Ç ÔñÅç¹ Í êó· é êáÅÇÂÁÅ ÚÅàÃÅñ ê»èË ÇÚÇå Ô¯ Á Å ÁÇÔñÅç¹ Í ÇÃîðË îé ÇòÇÚ ðÅî éÅî ×ÅòË Ãìç¹ ÁéÅÔç¹ éÅç¹ Í í×Çå ÕðÇé Ãí ÚÅàóË ê»è¶ Ô¯ Ç Â ðÔ¶ ÇòÃîÅç¹ Í ðÅܶ êÅÇà ðÈ Á ÅÇÂÁÅ ç¯ Ö Æ çË Ç å òèÅÇÂÁÅ òÅç¹ Í Üñ Á×éÆ ÇòÇÚ ØÇåÁÅ ÜñË é â° ì Ë ×° ð êðÃÅÇçÍ ÕÇã Öó×° ÃÇç ê¹ Ç ÛÁÅ ÕÀ° ä ° ù å¶ ð Å ÔË À° à åÅç¹ Í æ³ î · ° êÅÇó êð×ÇàÁÅ éðÇó Ø ðÈ ê Áé± ê ÁéÅÇçÍ ì¶ î ¹ Ö êÕÇó êÛÅÇóÁé° Ã³ å ÃÔÅÂÆ ÁÅÇç Ü° × ÅÇçÍ ÜË ÜË Õ Åð ÕðÇé ìz Ô îÅÇç¨2¨ ÔðéÅÖô Áå¶ Ô¯ Ç ñÕÅ çÆ ÔÅð ù ñ¯ Õ » é¶ é¼ Ú à¼ ê Áå¶ ð³ × åîÅÇôÁ» ðÅÔƺ êz × àÅÇÂÁÅÍ Ô½ ñ Æ Ô½ ñ Æ ÇÂà ÇòÚ ÇÂÕ çÈ Ü ¶ Óå¶ ð³ × ÁÅÇç êÅÀ° ä Å ôÅîñ Ô¯ ä éÅñ ÇÂÔ ÇåÀ° Ô Åð ð³ × » ç¶ ÇåÀ° Ô Åð òܯ º ÇòÕÇÃå Ô¯ Ç×ÁÅÍ êð³ å ± ÇÜò¶ º ÇÕ
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora Ôî¶ ô Å ÔÆ Ô° ³ ç Å ÔË Ãî» ìÆåä éÅñ Ôð ÚÆ÷ ÁÅêäÅ ð³ × òàÅ Ü»çÆ ÔË , ÇÂà ÇåÀ° Ô Åð é¶ òÆ ÁÅêäÅ ðÈ ê òàÅ ÇñÁÅÍ ÇÂÕ-çÈ Ü ¶ Óå¶ ð³ × êÅ Õ¶ Ö¹ ô ÆÁ» ò³ â ä çÆ æ» ÕÂÆ åð· » çÆÁ» öñå ðòÅÇÂå» é¶ Üéî ñË ÇñÁÅÍ Çî¼ à Æ À° â ÅÀ° ä Å, ÇÚ¼ Õ ó ù ¼ à äÅ, ௠ñ ÆÁ» ìäÅ Õ¶ ì÷Åð» ÇòÚ Öó· ¶ Ô¯ Õ¶ ðÅÔÆÁ» ù å³ × ÕðéÅ, éÇôÁ» çŠö ò é ÁÅÇç Ô¯ ñ Æ çÅ ÇÂÕ ÷ðÈ ð Æ Á³ × î³ Ç éÁÅ ÜÅä ñ¼ × ÇêÁÅÍ éåÆܶ òܯ º ÃòË êÈ Ü Å ÕðòÅÀ° ä òÅñ¶ ÔðéÅÖô çÆ î½ å ÇêÛ¯ º î¹ ó ÃæÅÇêå Ô¯ Â Æ êz î Ååî êÈ Ü Å ÇêÛ¶ ðÇÔ ×ÂÆ å¶ ÇÔ³ ç ¹ à åÅéÆ ñ¯ Õ ÇÂà ÇåÀ° Ô Åð ù ð³ × » åîÅÇôÁ» òܯ º îéÅÀ° ä ܯ × ¶ ÔÆ ðÇÔ ×¶ Í ÚÅÔÆçÅ å» ÇÂÔ ÃÆ ÇÕ ÇÂà Ççé ù ÇÂÕ ÁÕÅñ ê¹ ð Ö çÆ í×åÆ ç¶ Ççé òܯ º îéÅ Õ¶ í×å êz Ç ÔñÅç ç¶ ÇÃçÕ À° å ¶ êÇÔðÅ ç¶ ä çÅ ÃìÕ ÇñÁÅ Ü»çÅ êð Ô¯ Ç ÂÁÅ ÁË é ÇÂÃ ç¶ À° ñ àÍ ÇÂÕ çÈ Ü ¶ À° å ¶ ׳ ç ù ¼ à ä, ôðÅðå» Õðé å¶ í³ × ÁÅÇç êÆä ù ÔÆ Ô¯ ñ Æ îéÅÀ° ä Å ÃîÇÞÁÅ ÜÅä ñ¼ × ÅÍ â± ³ Ø Æ ÃÈ Þ -ìÈ Þ òÅñ¶ òÆÚÅðòÅé» ñÂÆ ÇÂÔ Ççz ô ìóÅ ç¹ ¼ Ö çÅÂÆ Áå¶ åîÅôìÆé» ñÂÆ ÔÅö çÅ ÇòôÅ ìä Õ¶ ðÇÔ Ç×ÁÅÍ ÇÂÇåÔÅà ×òÅÔ ÔË ÇÕ Ãz Æ ×° ð È éÅéÕ ç¶ ò ÜÆ Áå¶ À° é · » ç¶ À° å ðÅÁÇèÕÅðÆ ×° ð È - ÃÅÇÔìÅé é¶ ÜÆòé ç¶ Ôð Ö¶ å ð ÇòÚ ÇÂÕ éð¯ Á Å êÇðòðåé ÇñÁÅÀ° º çÅÍ Ç÷³ ç ×Æ ç¶ Ô¯ ð Ö¶ å ð» çÆ åð· » ÇåÀ° Ô Åð» ù îéÅÀ° ä ç¶ ã³ × » ÇòÚ òÆ ÇÂéÕñÅìÆ åìçÆñÆÁ» ÇñÁ»çÆÁ» ×ÂÆÁ»Í Ãí å¯ º êÇò¼ å ð ÃîÞ¶ Ü»ç¶ ÇòÃÅÖÆ ç¶ ÇåÀ° Ô Åð ù ÖÅñö çÆ ÇÃðÜéÅ ñÂÆ Ú¹ Ç äÁÅ å» ÇÕ ÇÂà ù ÃÔÆ Áðæ» ÇòÚ êÇò¼ å ð ìäÅÇÂÁÅ ÜÅ ÃÕ¶ Í ìz Å Ôîä» çÆ îñÕÆÁå ÇòÚ¯ º ÇéÕñ Õ¶ ÇòÃÅÖÆ ñ¯ Õ ðÅÜ çÅ êz å ÆÕ ìä ×ÂÆÍ Ô¯ ñ Æ çÅ ÇåÀ° Ô Åð, ÇÜÔóÅ ìçÆ À° å ¶ é¶ Õ Æ çÆ Çܼ å çÅ êz å ÆÕ ÃÆ, ÃÚî¹ Ú ìçÆ Çòð° ¼ è ñóé çÅ ÇåÀ° Ô Åð ìä Ç×ÁÅÍ Ô¯ ñ Æ îéÅÀ° ä ç¶ êz Ú Çñå Ô¯ Ú¹ ¼ Õ ¶ ÁéË Ç åÕ å½ ð -åðÆÇÕÁ» ù î¹ ¼ ã ¯ º Öåî Õðé å¶ ö° ñ Åî» òÅñÆ Ç÷³ ç ×Æ ÇìåÅ ðÔ¶ ñ¯ Õ » ÇòÚ éòƺ ðÈ Ô ëÈ Õ ä ç¶ î³ å ò éÅñ Ô¯ ñ Æ ù îéÅÀ° ä ñÂÆ
ÃzÆ ×°ðÈ ×¯Çì³ç ÇÃ³Ø ÜÆ ç¹ÁÅðÅ Ô¯ñÆ ç¶ ÇåÀ°ÔÅð ù ÖÅñÃÅ ê³æ ñÂÆ Ô¯ñ¶ îÔ¼ñ¶ ÇòÚ åìçÆñ Õðé çÆ êzÇÕÇðÁÅ Ã çÆ
ñ¯ó Áé°ÃÅð ÇÂÕ ã°Õò» Õçî ÃÆÍ ÇÂÔ Õ¶òñ ôìç ܯó çÆ åìçÆñÆ éÔƺ ÃÆ, Ãׯº ç¼ì¶Õ°Úñ¶ ñ¯Õ» ù îÅéÇÃÕ å½ð
Óå¶ ìñòÅé ìäÅÀ°ä ÁðæÅå
ö°ñÅî îÅéÇÃÕåŠ寺 ÁÅ÷Åç Ã¯Ú çÆ åìçÆñÆ çÅ êz×àÅòÅ ÃÆÍ î¹öñ ðÅÜ Ã دó
ÃòÅðÆ ÕðéÆ, ë½Ü ð¼ÖäÆ,
é×ÅðÅ òÜÅÀ°äÅ å¶ ï°¼è Ã
ë½Ü ç¹ÁÅðÅ ò¼ÖðÅ ÇéôÅé ñË Õ¶
Úó·éÅ ÁÅÇç çÆ ÃÖå îéÅÔÆ ÃÆ êð Õñ×Æèð êÅåôÅÔ é¶ ÇÂé·»
îéÅÔÆÁ» çÆ Çòð¯èåÅ Õðç¶ Ô¯Â¶
ÇÂé·» ÃÅðÆÁ» ÚÆ÷» ù Ô¯ñ¶ îÔ¼ñ¶
çÅ ñÅ÷îÆ Á³× ìäÅ Çç¼åÅÍ ÇÂö ÕðÕ¶ ÇÂà ù îéÅÀ°ä çÅ ã³×-
åðÆÕÅ ÖÅñö ÇòÚ Úó·çÆ ÕñÅ Áå¶ ìÆð-ðÃÆ íÅòéÅ çŠóÚÅð Õðé òÅñÅ ÔËÍ
ÇéÁÅð¶ ã³ × åðÆÕ¶ ÁêäŠ׶ ¶ Í Ô¯ ñ Æ Ô¯ ñ Å ìä ×ÂÆÍ Ô¯ ñ Æ ç¶ Ãì³ è ÇòÚ ê³ Ü ò¶ º ×° ð ç¶ ò é¶ êÇÔñ» ÔÆ ÁÇèÁÅåîÕ î³ â ñ» çÆ Áé§ ç -îÂÆ Ô¯ ñ Æ Ö¶ â ä çÅ îôòðÅ Çç³ Ç çÁ» ë¹ ð îÅÇÂÁÅ ÃÆ: ×° ð ° Ã¶ ò À° ÕÇð éîÃÕÅð ¨ ÁÅÜ° ÔîÅðË î³ × ñÚÅð ¨ ÁÅÜ° ÔîÅðË îÔÅ Áé§ ç ¨ ÇÚ³ å ñæÆ í¶ à ¶ ׯ Ç ì³ ç ¨1¨ ÁÅÜ° ÔîÅðË Ç×z Ç Ô ìó å ¨ ×° é ×Ŷ êz í å° î ò ì¶ Á ³ å ¨1¨ ðÔÅÀ° ¨ ÁÅÜ° ÔîÅðË ìé¶ ëÅ× ¨ êz í ó × Æ ÇîÇñ
Ö¶ ñ é ñÅ× ¨ Ô¯ ñ Æ ÕÆéÆ Ã³ å ö ò ¨ ð³ × ° ñÅ×Å ÁÇå ñÅñ ç¶ ò ¨2¨ îé° åé° îÀ° Ç ñú ÁÇå Áé± ê ¨ ÃÈ Õ Ë éÅÔÆ ÛÅò èÈ ê ¨ Ã×ñÆ ðÈ å Æ ÔÇðÁÅ Ô¯ Ç Â ¨ Ãç ìó å ×° ð Çîñ¶ ç¶ ò ¨3¨ ÇìðÖ¹ ÜÇîú ÔË êÅðÜÅå ¨ ëÈ ñ ñ׶ ëñ ðåé í»Çå ¨ Çåz ê Çå ÁØÅé¶ ÔÇð ×° ä Ô ×ÅÇ ¨ Üé éÅéÕ ÔÇð ÔÇð ÔÇð ÇèÁÅÇ ¨4¨1¨ ìó å ° (î. 5) Ãz Æ ×° ð È ×z ³ æ ÃÅÇÔì - Á³ × 1180 ÁÃñ ÇòÚ î¯ Ô îÅÇÂÁÅ å¯ º êË ç Å Ô¯ Â Æ ÇÚ³ å Å ×° ð -ׯ Ç ì³ ç í¶ à ä Áå¶ íñ¶ ñ¯ Õ » çÆ Ã³ × å éÅñ çÈ ð Ô¯ ä Æ ÃÆ Áå¶ ìó å å¶ Ô¯ ñ Æ é¶ îÔ» Áé§ ç ìäéÅ ÃÆ êð³ å ± Üç ô° í Õðî» çÅ ÔÆ ÁíÅò Ô¯ Ç×ÁÅ å» ðÆå», ðÃî», ÇåÀ° Ô Åð» ÇòÚ ÁÅé§ ç îÂÆ ÁòÃæÅ ÇÕæ¯ º òÅêðéÆ ÃÆ? ×° ð È ÃÅÇÔìÅé ç¶ ÜÆòé Çìz å »å çðÃÅÀ° º ç¶ Ôé ÇÕ ÇÜæ¶ À° é · » é¶ ñ¯ Õ » çÆÁ» ÁÅåîÅò» ù ìñòÅé ÕÆåÅ À° æ ¶ ÃîÅÇÜÕ ðÃî» å¶ ÇåÀ° Ô Åð» ù òÆ ðÔ¼ à îÂÆ ìäÅÇÂÁÅÍ ê³ Ú î ÇêåÅ é¶ Ã³ å » çÆ Ã³ × å ÇòÚ¯ º Çîñä òÅñ¶ Ô° ñ Åà ù³ Ô¯ ñ Æ Áå¶ À° à ó × å çÆ ìðÕå éÅñ ÇÔðç¶ ÇòÚ êË ç Å Ô¯  ¶ êz î ÅåîÅ ç¶ êz ¶ î ù ×È ó · ¶ ð³ × éÅñ å° ñ éÅ Çç¼ å ÆÍ ÇÂà åð· » Ô¯ ñ Æ ù ÁÇèÁÅåîÕ Ççz ô àÆ å¯ º ö ò Å çÆ íÅòéÅ éÅñ ÜÆä çÆ ÇÃÇÖÁÅ ×° ð È ÁðÜé ç¶ ò ÜÆ ò¶ ñ ¶ ÁÅð³ í Ô¯ ×ÂÆÍ ×° ð È ÔÇðׯ Ç ì³ ç ÜÆ ò¶ ñ ¶ ÁÅî ÜéåÅ ù ÁÇèÁÅåîÕ å½ ð å¶ À° µ ÚÅ À° á ÅÀ° ä ç¶ éÅñ éÅñ ÃðÆðÕ å½ ð å¶ À° µ ÇÚÁÅÀ° ä ç¶ òÆ ïåé ÁÅð³ í ¶ ׶ ¶ Í Ã³ å ° Ç ñå ÜÆòé ÜÆÀ± ä ñÂÆ À° é · » é¶ í×åÆ Áå¶ ôÕåÆ å¶ ÇÂÕ ÃîÅé ÷¯ ð Çç¼ å ÅÍ çÃò¶ º êÅåôÅÔ Ãz Æ ×° ð È ×¯ Ç ì³ ç Çó Ø ÜÆ é¶ ÇÜæ¶ ôôåð» ù ÜÆòé çÅ ÇÂÕ Áà° ¼ à Á³ × ìäÅ Çç¼ å Å À° æ ¶ ÒÔ¯ ñ ÆÓ çÅ Áðæ ÇòÃåÅð Õð Õ¶ ÇÂà ù ÃÈ ð î×åÆ çÅ êz å ÆÕ ìäÅ Õ¶ ÒÔ¯ ñ Å îÔ¼ ñ ÅÓ ÇòÚ åìçÆñ Õð Çç¼ å ÅÍ ÃÈ ð ìÆðåÅ, ÇéðíË å Å å¶ Úó· ç Æ ÕñÅ ç¶ êz ò ÅÔ ù ÃçÆòåÅ êz ç Åé Õðé ñÂÆ çôî¶ ô ÇêåÅ é¶ Ô½ ñ ×ó· éÅîÆ ÇÕñ· Å
12
So Kahiyat Hai Soora ìäÅ Õ¶ Ú¶ å òçÆ ÇÂÕ ù Ô¯ ñ Å îÔ¼ ñ Å Ö¶ â ä çÆ ðÆå ô° ð È ÕÆåÆÍ Ô¯ ñ ¶ ç¶ éÅñ ôìç ÒîÔ¼ ñ ÅÓ Ü¯ ó Çç¼ å Å Ç×ÁÅÍ Ô¯ ñ Å ÁðìÆ çÅ ôìç ÔË Áå¶ îÔ¼ ñ Å ëÅðÃÆ çÅÍ íÅÂÆ ÕÅé· Çó Ø éÅíÅ Áé° Ã Åð Ô¯ ñ ¶ å¯ º íÅò ÔË : Ô¼ ñ Å Ü» ÔîñÅ ÕðéÅ Áå¶ îÔ¼ ñ Å ç¶ Áðæ Ôé: ÜÅÇ ÔîñÅ Ü» Ôîñ¶ çÆ æ»Í ñ¯ Õ » ù Ãí å¯ º êÇÔñ» ÇÂÔ çðÃÅÀ° ä çÆ ñ¯ ó ÃÆ ÇÕ ÔîñÅ ÇÕà ò¶ ñ ¶ å¶ ÇÕÃ æ» å¶ ÕðéÅ ÔË Í Ü¶ ÇÂà çÆ ÃÈ Þ Ô¯ ÜŶ å» Á¼ è Æ Ü³ × êÇÔñ» ÔÆ Çܼ å ñÂÆ Ü»çÆ ÔË Í ÇÂà êz Õ Åð Ô¯ ñ Å-îÔ¼ ñ Å çÅ Ãî¹ ¼ Ú Å Áðæ ÔË : ÇÕö ÇéôÇÚå ÃæÅé Óå¶ ÔîñÅ Õð Õ¶ ëÇåÔ çÅ é×ÅðÅ òÜÅÀ° ä Å Áå¶ Ö¹ ô ÆÁ» ç¶ Üôé îéÅÀ° ä ¶ Í Ô¯ ñ Å ÒÔÈ ñ Ó å¯ º òÆ ìÇäÁÅ çÇÃÁÅ Ü»çÅ ÔË Í ÔÈ ñ ç¶ Áðæ Ôé Òé¶ Õ ÓÍ íñ¶ Õ³ î ñÂÆ ÜÈ Þ äÅ åñòÅð çÆ é¯ Õ å¶ ÚñäÅ ÔÆ ÔË Í Ã³ å Áå¶ ÇÃêÅÔÆ ç¯ ò ¶ º ÔÆ åñòÅð çÆ èÅð å¶ Ú¼ ñ ç¶ ÔéÍ ÁÅêäÆÁ» ÖÅñÃÅÂÆ ë½ Ü » ù Ú¹ à å-çð° à å å¶ Ãç-ÇÕÇðÁÅôÆñ ð¼ Ö ä Áå¶ À° é · » ù Ôð Ú¹ ä ½ å Æ çÅ ÃÅÔîäÅ Õðé ñÂÆ ÇåÁÅð-ìðÇåÁÅð Õðé ç¶ À° ç ¶ ô çÆ êÈ ð åÆ ÇÔå ×° ð È ÜÆ é¶ Ôð òð· ¶ Ô¯ ñ ¶ îÔ¼ ñ ¶ òÅñ¶ Ççé ï° ¼ è ÁÇíÁÅà ÁÅð³ í ÕÆåÅÍ ë½ Ü » ñÂÆ ÃçÅ ÇåÁÅð-ìð-ÇåÁÅð ð¼ Ö ä òÅÃå¶ ï° ¼ è -ÁÇíÁÅà ÷ðÈ ð Æ Ô° ³ ç Å ÔË Í Ã³ à Åð íð ÓÚ ë½ Ü » ù ï° ¼ è -ÁÇíÁÅà ÓÚ¯ º ×° ÷ ðéÅ ÔÆ êË º çÅ ÔË Í çÃî¶ ô ÇêåÅ ç¹ Á ÅðÅ ÁÅêäÆÁ» ÖÅñÃÅÂÆ ë½ Ü » ù Ô¯ ñ ¶ îÔ¼ ñ ¶ ç¶ ÇÜà ÇòÃîÅçÆ ï° ¼ è -ÁÇíÁÅà ÓÚ¯ º ñ§ Ø ÅÇÂÁÅ Ü»çÅ, ÇÂÔ Ã³ à Åð íð ÓÚ ï° ¼ è -ÁÇíÁÅà çÆ ÁÅêäÆ À° ç ÅÔðä ÁÅê ÔÆ ÔË Í ÁÅê é¶ Çó Ø » ù ç¯ çñ» ÇòÚ ò³ â Õ¶ îÃé± Â Æ Ü³ × ÕðòÅÀ° ä Æ ô° ð È ÕÆåÆÍ ÇÂÕ çñ ù ÇÕñ· Å Ô¯ ñ ×ó· ç¶ ð¼ Ç ÖÁÕ» ç¶ ðÈ ê ÇòÚ åË é Åå ÕðéÅ Áå¶ çÈ Ã ð¶ çñ ù ÇÕñ· ¶ À° µ å¶ Ô¼ ñ Å ì¯ ñ ä çÅ Ô° Õ î ç¶ ä ÅÍ ç¯ Ô » çñ» ç¶ Çó Ø Ü¯ Ç èÁ» çÆ êÛÅä ñÂÆ ò¼ Ö ð¶ - ò¼ Ö ð¶ ð³ × çÆÁ» ê¯ ô ÅÕ» êÇÔéÅÀ° ä ÆÁ»Í ÇÂà îÃé± Â Æ ï° ¼ è ÇòÚ ×° ð È ÜÆ é¶ åÆð-ÕîÅé Áå¶ ì³ ç È Õ çÆ òðå¯ º À° µ å¶ êÅì³ ç Æ ñ×ÅÂÆ Ô¯ Â Æ ÃÆÍ Çܼ å êz Å êå Õðé òÅñ¶ çñ ù ×° ð È
13
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) ÜÆ À° Ú ¶ Ú ¶ å½ ð Óå¶ ÃéîÅÇéå Õðç¶ Í ç¯ Ô » çñ» ç¶ Çó Ø » ù ð¼ Ü ò» ÕóÅÔêz ô ÅÇç ÛÕÅÇÂÁÅ Ü»çÅÍ ÃÅð¶ êÅö è½ º ö òÜç¶ , øåÇÔ ç¶ é×Åð¶ ×È ³ Ü ç¶ Í Ç×ÁÅéÆ áÅÕ° ð Çó Ø é¶ Ò×° ð ç¹ Á ÅðÅ çðôéÓ ÇòÚ ÇÂÔ òÆ ÇñÇÖÁÅ ÔË ÇÕ îÅåÅ ÜÆå¯ ÜÆ òÆ ÇÂÕ òÅðÆ ôôåð ñË Õ¶ ÜÈ Þ ¶ ÃéÍ Çëð ë½ Ü Æ ÃÜèÜ éÅñ ðäÇó Ç ØÁ» çÆ Øéد ð ÇòÚ ÇÂÕ é×ð ÕÆðåé ÇéÕñçÅÍ ÃÅð¶ é×ð çÅ ×° ð ìÅäÆ êó· ç ¶ Ô¯  ¶ , ÜË Õ Åð¶ ×° ³ Ü »ç¶ Ô¯  ¶ Ú¼ Õ ð ñÅÇÂÁÅ Ü»çÅÍ ÇÕñ· Å Ô½ ñ ×ó· ÇòÚ ðÅ×Æ ãÅâÆ ìÆð ðÃÆ òÅð» ×Å Õ¶ ÃÈ ð ÇîÁ» ÇòÚ èðî-ï° ¼ è ñÂÆ Ü¯ ô íÇðÁÅ Õðç¶ Í ÇÂÕ ÇòÃîÅçÆ é÷ÅðÅ ì¼ Þ çÅÍ ×° ð È éÅéÕ ç¶ ò ÜÆ ç¹ Á ÅðŠù è Åð ç¶ Ã¼ Ú ¶ ù ¼ Ú ¶ ÁÃÈ ñ » çÆÁ» ð¼ Ö ÆÁ» ì¹ Ç éÁÅç» À° å ¶ ×° ð È ×¯ Ç ì³ ç Çó Ø ÜÆ ò¶ ñ ¶ Õ½ î ÆÁå çÆ ÇÂÕ éòƺ ÇÂîÅðå çÆ À° à ÅðÆ Ô¯ ä ñ¼ × ÆÍ ÕòÆ Ã¹ î ¶ ð Çó Ø é¶ çÃî¶ ô ÇêåÅ ÜÆ ç¶ ÁÅç¶ ô ù ÇÂà åð· » Õñîì³ ç ÕÆåÅ ÔË : Á½ ð é ÕÆ Ô¯ ñ Æ, îî Ô¯ ñ ÅÍ ÕÇÔï¯ ÇÕz ê ÅÇéè ìÚé Áî¯ ñ ÅÍ Ô¯ ð ÕòÆÁ» é¶ òÆ ÇÂà Õz » åÆÕÅðÆ åìçÆñÆ ù ÁÅêä¶ ôìç» ÇòÚ ÇìÁÅé ÕÆåÅ ÔË : Úãï¯ ÚÅð° Ú¶ å é ìó å ÇðçË Ã³ å é Õ¶ , ÇÔz ç Ë Õ¶ Ô° ñ ÅÃ ì¯ ñ Ë º ô° è ìz Ç Ôî ì¯ ñ Å ÔË Í ÇéÜÅé§ ç Ö¶ ñ ì¶ Õ¯ êz ¶ î Õ¶ ×° ñ Åì ìÆÚ, îÔ»òÅÕ Õ¶ à ðÆ Áé± ê ð³ × Ø¯ ñ Å ÔË Í ÇÛðÕï¯ ÇéÔÅñ Çó Ø À° å î Ü×ïÅÃÉ Æ úº êË , ×ïÅé Õ¯ ×° ñ Åñ ëË º Õï¯ éÆÕ¯ Ü° Áî¯ ñ Å ÔË Í Ã¹ é ¯ ÃÅèó × Çå Ãðìå ÁÜ õÅñÃÅ ÜÆ! Ü×å ÕÆ Ô¯ ñ Æ Á½ ð ó å é ÕÅ Ô¯ ñ Å ÔË Í (ó å ÇéÔÅñ Çó Ø Ã¯ Ô ñ») Á½ ð é ÕÆ ÁÅðåÆ, ù ÁÅðåÅ ÁÕÅñ Ü° Õ¯ , ñ¯ × é ÕÆ ì¯ ñ Æ, çÆé ì³ è Å Õ¯ ì¯ ñ Å ÔË Í ... ç¶ ò Æ ç¶ ò ÇÃèÅé ÕÆ ñ¯ Õ î¶ º êz Ç Ãè Ô¯ ñ Æ, Ãz Æ ×° ð È ×¯ Ç ì³ ç Çó Ø , Ü° Õ¯ ÁÅÜ Ô¯ ñ Å ÔË Í
(ê³ Ç âå ÇéÔÅñ Çó Ø ñÅÔ½ ð Æ) Ãz Æ ×° ð È ×¯ Ç ì³ ç Çó Ø ÜÆ ç¹ Á ÅðÅ Ô¯ ñ Æ ç¶ ÇåÀ° Ô Åð ù ÖÅñÃÅ ê³ æ ñÂÆ Ô¯ ñ ¶ - îÔ¼ ñ ¶ ÇòÚ åìçÆñ Õðé çÆ êz Ç ÕÇðÁÅ Ãî¶ º çÆ ñ¯ ó Áé° Ã Åð ÇÂÕ ã° Õ ò» Õçî ÃÆÍ ÇÂÔ Õ¶ ò ñ ôìç ܯ ó çÆ åìçÆñÆ éÔƺ ÃÆ, Ãׯ º ç¼ ì ¶ - Õ° Ú ñ¶ ñ¯ Õ » ù îÅéÇÃÕ å½ ð Óå¶ ìñòÅé ìäÅÀ° ä ÁðæÅå ö° ñ Åî îÅéÇÃÕåÅ å¯ º Á÷Åç ï Ú çÆ åìçÆñÆ çÅ êz × àÅòÅ ÃÆÍ î¹ ö ñ ðÅÜ Ãî¶ º د ó ÃòÅðÆ ÕðéÆ, ë½ Ü ð¼ Ö äÆ, é×ÅðÅ òÜÅÀ° ä Å å¶ ï° ¼ è Ãî¶ º ë½ Ü ç¹ Á ÅðÅ ò¼ Ö ðÅ ÇéôÅé ñË Õ¶ Úó· é Å ÁÅÇç çÆ ÃÖå îéÅÔÆ ÃÆ êð Õñ×Æèð êÅåôÅÔ é¶ ÇÂé· » îéÅÔÆÁ» çÆ Çòð¯ è åÅ Õðç¶ Ô¯  ¶ ÇÂé· » ÃÅðÆÁ» ÚÆ÷» ù Ô¯ ñ ¶ - îÔ¼ ñ ¶ çÅ ñÅ÷îÆ Á³ × ìäÅ Çç¼ å ÅÍ ÇÂö ÕðÕ¶ ÇÂà ù îéÅÀ° ä çÅ ã³ × -åðÆÕÅ ÖÅñö ÇòÚ Úó· ç Æ ÕñÅ Áå¶ ìÆð-ðÃÆ íÅòéÅ çŠó Ú Åð Õðé òÅñÅ ÔË Í Ô¯ ñ Å îÔ¼ ñ Å íÅò¶ º Ô¯ ð ÇåÀ° Ô Åð» ò»×È ³ îé¯ ð ³ Ü é êz å Æ Ã³ Õ ¶ å ÕðçÅ êz å Æå Ô° ³ ç Å ÔË êð ÇÂà çÅ ÁÃñ ðÈ ê ×ÇÔðÆ ÇÃÁÅäê Áå¶ çÈ ð Á³ ç ¶ ô Æ çÆ ÃÈ Ö î ÃÈ Þ çÅ êz × àÅòÅ ÕðçÅ ÔË Í ×° ð È ÃÅÇÔì ÁÅêä¶ ÖÅñö ù îé° ¼ Ö åÅ çÅ ÇéðíÀ° Áå¶ ÇéðòË ð ìÅçôÅÔ ìäÅÀ° ä Å ÚÅÔ° ³ ç ¶ ÃéÍ ÇÂö ñÂÆ ÖÅñÃÅ Üç¯ º òÆ ç¹ Ç éÁÅòÆ èðÅåñ Óå¶ Õ¯ Â Æ ê¹ ð ì îéÅÀ° º çÅ ÔË å» ÁÅêäÆ ò¼ Ö ðÆ êÛÅä ÃæÅêå ÕðçÅ ÔË Í ÖÅñö ç¶ Ô¯ ñ ¶ îÔ¼ ñ ¶ é¶ ÇîÇæÔÅÃÕ Ô¯ ñ Æ ù ÇÂÇåÔÅÃÕ Ô¯ ñ ¶ îÔ¼ ñ ¶ ç¶ ðÈ ê ÇòÚ îéÅÀ° ä çÆ éòƺ êË ó êÅÂÆÍ Ô¯ ñ Å îÔ¼ ñ Å Çü Ö ê³ æ ù Ô¼ Õ -ü Ú çÆ ÃæÅêåÆ òÅÃå¶ ïåéôÆñ ðÇÔä ç¶ Ã³ Õ ñê ù Ççz ó · ÕðÅÀ° º çÅ ÔË Í êz Ç Ã¼ è ñ¶ Ö Õ ÃÅðâé ÇñÖçÅ ÔË , ÒÜéåÅ çÆÁ» î¹ ð çÅ Ô¼ â ÆÁ» ÇòÚ Ç÷³ ç ×Æ çÆ ñÇÔð ×° ð È ×¯ Ç ì³ ç Çó Ø ÜÆ é¶ êÅÂÆ ÇÕÀ° º ÇÕ ×° ð È ×¯ Ç ì³ ç Çó Ø ÜÆ ÇòÚ ÇÂÕ èÅðÇîÕ ÁÅ×È , ôÅÔ ï¯ è ¶ Áå¶ Ãøñ å¶ À° µ Ú éÆåÆòÅé òÅñ¶ ÃÅð¶ ×° ä Ãé Áå¶ ÇìÖó¶ Ãî¶ º ñÂÆ ÇÃðø À° Ô Æ Çü Ö Õ½ î ù áÆÕ Á×òÅÂÆ ç¶ ÃÕç¶ ÃéÍ ÁÅê ÜÆ é¶ Çü Ö » ÇòÚ ôÕåÆ çÆ êÈ Ü Å çÅ ÚÅÁ íÇðÁÅÍÓ
So Kahiyat Hai Soora
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
Ô¯ñÅ-îÔ¼ñÅ
«È‘ß◊ «√ßÿª Á≈ Ù’Â∆ ÍzÁÙÈ
çÃî êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ ×¯Çì³ç ÇÃ³Ø ÜÆ îÔÅðÅÜ é¶ Ô¯ñÆ ç¶ ÇåÀ°ÔÅð ù ìçñ Õ¶ Çüֻ ñÂÆ Ô¯ñÅ-îÔ¼ñÅ ìäÅ Çç¼åÅÍ Ô¯ñ¶îÔ¼ñ¶ ç¶ Áðæ Ôé Ô¼ñÅ ì¯ñäÅ, ÔîñÅ ÕðéÅ å¶ Ô¯Â¶ Ôîñ¶ çÅ Ü°ÁÅì ç¶äÅÍ ×°ðÈ îÔÅðÅÜ é¶ îÔ¼ñ¶ òÅñÅ Ççé éÆïå Õð Õ¶ ÇéÔ³× ÇÃ³Ø ø½Ü» çÅ ÁÅêà Çò¼Ú î¹ÕÅìñÅ ÕðòÅ Õ¶ À°é·» çÆ åÅÕå, ôÃåð Çò¼ÇçÁÅ, ï°¼è-ÕñÅ, ìÆð-ðÃ å¶ Ú¹ÃåÆ-ë¹ðåÆ çÆ êðÖ Õðé çÆ ðòÅÇÂå Áð³íÆÍ ÇÂà ÁÇÔî î½Õ¶ Çóػ é¶ òÆ ò¼Öò¼Ö ÜÇæÁ» Çò¼Ú ò³â Õ¶ ÇÂ¼Õ çÈÃð¶ À°µå¶ ÔîñÅ ÕðéÅ, ôÃåðèÅðÆ Çóػ é¶ Ø¯ó ÃòÅð Ô¯ Õ¶ é¶÷¶ìÅ÷Æ ÕðéÆ, ìðÛÆÁ» éÅñ ÇÕ¼ñ¶ ê¹¼àä¶, ç¯-ç¯ ÚÅð-ÚÅð دÇóÁ» Óå¶ ÇÂ¼Õ Üä¶ é¶ ÃòÅðÆ Õð Õ¶ ܳ×Æ Õðåì Õðé¶, åÆð Á³çÅ÷Æ ÕðéÆ, ãÅñ» å¶ åñòÅð» éÅñ ×åÕ¶ìÅ÷Æ ÕðÕ¶ ÃÈðÇîÁ» é¶ Ú¹ÃåÆ ë¹ðåÆ éÅñ ÇÂ¼Õ çÈܶ ç¶ òÅð ù ð¯ÕäÅ, òÅð ÕðéÅ Áå¶ úèð ܳ×Æ Õðåì» çÆ êðÖ Õðç¶ Ô¯Â¶ ×°ðÈ ÃÅÇÔì ï¯ÇèÁ» ù ÇÂéÅî ò³âç¶Í úö êz³êðÅ ù ÕÅÇÂî ð¼Öç¶ Ô¯Â¶ Á¼Ü òÆ ÇéÔ³× ÇÃ³Ø Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì Ô¯ñ¶-îÔ¼ñ¶ Óå¶ Ü³×Æ Õðåì îÔ¼ñ¶ ç¶ ðÈê Çò¼Ú ÇòÖÅÀ°ºç¶ ÔéÍ ÇéÔ³× Çóػ 寺 ì×Ëð Ô¯ñÅ-îÔ¼ñÅ ÇÂ³Þ ñ¼×¶ ÇÜò¶º çÆÇòÁ» 寺 Çìé» çÆòÅñÆÍ ÇéÔ³× ÇÃ³Ø Ô¯ñ¶-îÔ¼ñ¶ ñÂÆ ÷ðÈð êÔ°³Úç¶ Ôé ÚÅÔ¶ À°Ô ç¹éÆÁ» ç¶ ÇÕö Õ¯é¶ Óå¶ ìËᶠԯòäÍ ÇéÔ³× Çóػ ç¶ çñ å¶ Ø¯ó ÃòÅð ×°ðÈ ÕÆÁ» ø½Ü» îÔÆéÅ êÇÔñ» Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì êÔ°³Úä ñ¼× Ü»çÆÁ» ÔéÍ Çòç¶ô» ÓÚ¯º òÆ íÅðÆ Ç×äåÆ Çò¼Ú ñ¯Õ Ô¯ñ¶îÔ¼ñ¶ å¶ õÅñÃÂÆ ÜÅÔ¯-ÜñÅñ ò¶Öä ñÂÆ Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì êÔ°³Úç¶ ÔéÍ çÃò¶º êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ ×¯Çì³ç ÇÃ³Ø ÜÆ îÔÅðÅÜ é¶ Ã³é AFII ÂÆ: çÆ ÇòÃÅÖÆ Óå¶ õÅñÃÅ ê³æ çÆ ÃÅÜäÅ ÕÆåÆ å» ê³Ü» ÇêÁÅÇðÁ» ç¶ éÆñ¶ ìÅä¶ êŶ ԯ¶ ÃéÍ ÇÂÇåÔÅÃÕ Ãð¯å» Áé°ÃÅð:
íÅÂÆ ÃòðéÜÆå ÇÃ³Ø ÇÂÀ°º À°êܶ ÇÃ³Ø í°Þ³×ƶ, éÆñ Á³ìð èÅðÅÍ (íÅÂÆ ×°ðçÅÃ, çÈÜÅ) ÃÆà նà éÆñ Á³ìðÆ ÇÃ³Ø Ã³ÇÙÁÅ å¶Ü ÇéòÅÃ Í (îÇÔîÅ êzÕÅô ) ÇÂö êz³êðÅ åÇÔå ÇéÔ³× Çóػ çÆ ê¹ôÅÕ éÆñÅ ìÅäÅ, éÆñÅ ç¹îÅñÅ (çÃåÅð) ÃÜÅ Õ¶ ÇÂ¼Õ ò¼ÖðÆ êÛÅä ç¶ èÅðéÆ òܯº, ìÅäÆ Áå¶ ìÅäÅ êÇÔé ôÃåðèÅðÆ Ô¯ Õ¶ öòÅçÅð ç¶ ðÈê Çò¼Ú Çìé» åéÖÅÔ» 寺 ÇÂ¼Õ ò¼ÖðÆ ø½Ü Üìð å¶ ÷°ñî ç¶ ÇõñÅø å¶ ×ðÆì» î÷ñÈî» çÆ ãÅñ ìä Õ¶ ÃÚÅÂÆ Óå¶ êÇÔðÅ ç¶ä ñÂÆ å¶ ÇüÖÆ ù ìÚÅÀ°ä Áå¶ ÷Åñî» çÅ îÈ³Ô å¯ó ÜòÅì ç¶ä ñÂÆ ôÃåðèÅðÆ ø½Ü ÃÜÅÂÆ ×ÂÆ ÃÆÍ À°é·» Ççé» Çò¼Ú Çóػ çÆ Ç×äåÆ Ç³éÆ Ç÷ÁÅçÅ òèÆ ÇÕ Çóػ ù ç¯ çñ» Çò¼Ú ì¹¼ãÅ çñ å¶ åðéÅ çñ òܯº éòÅì ÕêÈð ÇÃ³Ø ÜÆ çÆ Üæ¶çÅðÆ ÓÚ Üæ¶ì³ç ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ ì¹¼ãÅ çñ Çò¼Ú D@ ÃÅñ 寺 À°µêð À°îð ç¶ Çóػ ù ôÅîñ ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ À°é·» çÆ ÇâÀ±àÆ ÃÆ ×°ðç¹ÁÅÇðÁ» çÆ ç¶Ö íÅñ ÕðéÅ, ÇÃ¼Ö èðî çÅ êzÚÅð ÕðéÅ, ì¼ÇÚÁ» ù Çò¼ÇçÁÅ êó·ÅÀ°äÆ å¶ ñ¯ó êËä Óå¶ Ü³× ï°¼è Ã åðéÅ çñ çÆ îçç Óå¶ ÁÅÀ°äÅÍ åðéÅ çñ Çò¼Ú é½ÜòÅé» çÆ Ø¯ó ÃòÅð ôÃåðèÅðÆ ø½Ü ÃÆ, ÇÜà çÆ Ç×äåÆ Ô½ñÆ-Ô½ñÆ Ç÷ÁÅçÅ òèä ÕÅðé êÇÔñ» ê³Ü Üæ¶ ìäŶ, Çëð AB ÇîÃñ» ìäÅ Õ¶ ò¼Öð¶-ò¼Öð¶ Üæ¶çÅð æÅê¶ ×Â¶Í ÁáÅðòƺ ÃçÆ Çò¼Ú Çóػ ù ìÔ°å åÃÆÔ¶ Çç¼å¶ ×Â¶Í ÇüÖÆ ù õåî Õðé ñÂÆ Çóػ ç¶ ÇÃð» ç¶ î¹¼ñ êŶ ×Â¶Í ì³ç-ì³ç ռච׶, Ö¯êðÆÁ» ñÅÔÆÁ», ÚðÖóÆÁ» Óå¶ ÚÅó·¶ ×¶, ÁÅÇðÁ» éÅñ ÚÆð¶ ׶, ìÆìÆÁ» ç¶ ×ÿ» Çò¼Ú ì¼ÇÚÁ» ç¶ à¯à¶-à¯à¶ Õð Õ¶ ÔÅð êð¯ Õ¶ êŶ ׶, Çëð òÆ ÷Åñî
ÇüÖÆ ù õåî éÔƺ Õð ÃÕ¶, Ãׯº ÇüÖÆ òèçÆ ×ÂÆÍ ê¹ðÅåé ÇÃ³Ø ìÅäÆ Áå¶ ìÅä¶ ç¶ ê¼Õ¶ èÅðéÆ, ù¼Ú-ïè å¶ îÇðïÅçÅ Çò¼Ú ðÇÔ³ç¶ Ô¯Â¶ Úó·çÆ ÕñÅ òÅñÅ ÜÆòé ìåÆå Õðç¶ ÃéÍ ñ¯Õ Çóػ ç¶ Úó·çÆ ÕñÅ òÅñ¶ ÜÆòé 寺 êz¶ðéÅ ñËºç¶ Ãé, êð Áܯն Ã Çò¼Ú ÇÂ³é¶ Ã¹¼Ö å¶ ÃÔÈñå» Ô¯ä ç¶ ìÅòÜÈç òÆ Çóػ Çò¼Ú dzéÆ Ç÷ÁÅçÅ Çã¼ñ ÁÅ Ú¹¼ÕÆ ÔË ÇÕ ÇéÔ³× Çóػ ç¶ ÁÅêä¶ ÇéÁÅÇäÁ» é¶ ìÅäÅ å» ÕÆ èÅðé ÕðéÅ ÔË, À°ñàÅ ÇüÖÆ å¯º î¹éÕð Ô¯ Õ¶ նà ÕàòÅ Õ¶ éÇôÁ» Çò¼Ú ñÅÔéå íðÆ Ç÷³ç×Æ ÜÆÁ ðÔ¶ ÔéÍ Ü¶Õð ÇéÔ³× ÇÃ³Ø ÁÅêÇäÁ» ì¼ÇÚÁ» ù ÔÆ ÇÃ³Ø éÔƺ ÃÜÅÀ°ä׶ å» çÈÇÜÁ» ù ÇÕà åð·» êz¶ðé׶? ÇéÔ³× Çóػ Çò¼Ú òÆ ìÔ°å ÇòçòÅé å¶ êó·¶ ÇñÖ¶ ÇÃ³Ø Ôé êð Üæ¶ì³çÆÁ» ò¼ñ¯º êzÚÅð çÅ Õ¯ÂÆ ÃÅèé éÅ Ô¯ä ÕÅðé éò¶º í°Þ³×ÆÁ» çÆ Ç×äåÆ Ççé êzåÆ Ççé Øà ðÔÆ ÔËÍ Çóػ Çò¼Ú öòÅ íÅòéÅ, ÇéîðåÅ òÅñ¶ ×°ä å¶ Úó·çÆ ÕñÅ òÅñÅ À°µÚÅ-ù¼ÚÅ ÜÆòé, ÃÚÅÂÆ Óå¶ êÇÔðÅ ç¶ä, Üìð å¶ ÷°ñî ç¶ ÇõñÅø ñóé çÆ Ãîð¼æÅ Ô¯äÆ ÚÅÔÆçÆ ÔË, éÅ ÇÕ ÇÃðø ð¯àÆÁ» ÖÅä å¶ îðÆ Ô¯ÂÆ ÷îÆð Çò¼Ú Ççé-Õ¼àÆ Õðé çÆÍ ê¹ðÅåé Ã Çò¼Ú ܶÕð Õ¯ÂÆ ÇÃ³Ø öñåÆÁ» Õðé 寺 ìÅ÷ éÅ ÁÅÀ°ºçÅ å» ÇÃ³Ø À°Ã ù ÁÅê ïèÅ ñÅÀ°ºç¶ (ÚÅÔàÅ ÛÕÅÀ°ºç¶) Ãé, êð ìÅä¶ çÆ ì¶ÁçìÆ éÔƺ ÃÆ Õðé Çç³ç¶, êð Áܯն Ã Üæ¶çÅð» çÆ Çã¼ñ ÕÅðé ÕÂÆ ñ¯Õ ×°ðÈ ç¶ ìÅä¶ çÆ ì¶ÁçìÆ ÕðÆ ÜÅ ðÔ¶ Ôé, ñ¯ó ÔË À°é·» ù ÃìÕ ÇÃÖÅÀ°ä çÆ å¶ êó·¶ ÇñÖ¶ é½ÜòÅé Çóػ ù Á¼×¶ ÇñÁÅÀ°ä çÆ, å» ÔÆ ÇéÔ³× ÇÃ³Ø Ã³êðçÅ Úó·çÆ ÕñÅ Çò¼Ú ×°ðÈ çÆ ñÅâñÆ ø½Ü ÁÖòÅÀ°ä çÆ ÃÔÆ Ô¼ÕçÅð Ô¯ò¶×ÆÍ ÃÅðÆÁ» ÇéÔ³× Üæ¶ì³çÆÁ» ðÿ Õ¶ Ô³íñÅ îÅðé å» ÔÆ ìÅäÆ å¶ ìÅä¶ ù ìÚÅÇÂÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍ
14
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora
ÇÂÕ ÁÅçðôÕ ÁÕÅñÆ
ÿ ß √ « ≈ Ò ± Î ∆ Ò ≈ ’ ¡
ìñÜÆå ÇÃ³Ø õÅñÃÅ*
ÇÃ¾Ö ÇÂÇåÔÅà íÅò¶º ÒÁÕÅñÆÓ ÔÆÇðÁ» éÅñ íÇðÁÅ ÇêÁÅ ÔË, êð ÁÕÅñÆ ð¹åì¶ çÆ ìÖÇôô ×°ðÈ ê³æ é¶ ëÈñÅ
ÇÃ³Ø é» ç¶ Ã³å ÇÃêÅÔÆ ù ÔÆ ÕÆåÆ ÔËÍ ÇÂ¼æ¶ Áܯն ÁÅê¶
ìä¶ ÁÕÅñÆÁ» ñÂÆ Â¶éÅ ÔÆ
ÕÇÔ ç¶äÅ ÕÅøÆ ÔË ÇÕ ÇÂÔé» é¶ ÁÅêäÆÁ» Õðå±å» éÅñ
ÒÁÕÅñÆÓ ôìç ù À°Ã¶ åð·» éøðå çÅ êÅåð ìäÅ ç¶ä Çò¼Ú Õ¯ÂÆ ÕÃð éÔƺ Û¼âÆ,
ÇÜò¶º ÇÕö ò¶ñ¶ îóç òð׶ À°µÚ¶ ð¹åì¶ òÅñ¶ ôìç ù
Õ°Þ ØàÆÁÅ ÇÕðçÅð ç¶ ñ¯Õ» é¶ ÇØzÇäå ôìç ìäÅ Çç¼åÅ ÃÆÍ ÁÕÅñÆ éÅ å» ÇÕö òÆ ç¹ÇéÁÅòƺ ìÅçôÅÔå çÆ
ö°ñÅîÆ ÔÆ ÕìÈñçÅ ÔË å¶ éÅ ÔÆ ×¯ñÆÁ» çÆ Õ»× ìä Õ¶
ÁÅêä¶ ðÅÔ» Çò¼Ú Öñ¯åÆ î½å ù ò¶Ö Õ¶ ÁÅêä¶ Õçî ÔÆ ð¯ÕçÅ ÔËÍ
15
ÒÁÕÅñÆÓ ôìç ÁÅêä¶ Á³çð ÇÃ¼Ö øñÃø¶ çÆ ð¹ÔÅéÆÁå ù Ãî¯ÂÆ ìËáÅ ÔËÍ ÇéôÚ¶ ÔÆ ÒÁÕÅñÆÓ ÁÕÅñ ê¹ðÖ çÆ ø½Ü ÇòÚñ¶ À°Ã óå ÇÃêÅÔÆ ù ÔÆ ÇÕÔÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË, ܯ ÃÔÆ Áðæ» Çò¼Ú òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ÕÅ õÅñÃÅ Ô°³çÅ Ô¯ÇÂÁÅ, ÷°ñî Üìð Çòð¹¼è òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ÕÆ øåÇÔ ñÂÆ Çéð³åð ÜÈÞçÅ ðÔ¶Í ÇÃ¼Ö ÇÂÇåÔÅà íÅò¶º ÁÇÜÔ¶ ÒÁÕÅñÆÓ ÔÆÇðÁ» éÅñ íÇðÁÅ ÇêÁÅ ÔË, êð ÁÕÅñÆ ð¹åì¶ çÆ ìÖÇôô ×°ðÈ ê³æ é¶ ëÈñÅ ÇÃ³Ø é» ç¶ Ã³å ÇÃêÅÔÆ ù ÔÆ ÕÆåÆ ÔËÍ ÇÂ¼æ¶ Áܯն ÁÅê¶ ìä¶ ÁÕÅñÆÁ» ñÂÆ Â¶éÅ ÔÆ ÕÇÔ ç¶äÅ ÕÅøÆ ÔË ÇÕ ÇÂÔé» é¶ ÁÅêäÆÁ» Õðå±å» éÅñ ÒÁÕÅñÆÓ ôìç ù À°Ã¶ åð·» éøðå çÅ êÅåð ìäÅ ç¶ä Çò¼Ú Õ¯ÂÆ ÕÃð éÔƺ Û¼âÆ, ÇÜò¶º ÇÕö ò¶ñ¶ îóç òð׶ À°µÚ¶ ð¹åì¶ òÅñ¶ ôìç ù Õ°Þ ØàÆÁÅ ÇÕðçÅð ç¶ ñ¯Õ» é¶ ÇØðÇéå ôìç ìäÅ Çç¼åÅ ÃÆÍ (ïÅç ðÔ¶ ÇÕ îóç ôìç òÆ ÇÕö Ã ÇüÖÆ Çò¼Ú ÇÂ¼Õ ìóÅ À°µÚÅ ð¹åìÅ Ô°³çÅ ÃÆ) Çé×ÈäÆÁ» Ú½èð» å¶ ÁÔ°ç¶çÅðÆÁ» çÆ õÅåð, àÕ¶-àÕ¶ ç¶ îé°¼Ö» çÆ õ°ôÅîç Õðé òÅñ¶ ÇÂÔ (ÁÅê¶ ìä¶) ÁÕÅñÆ ÕÆ ÜÅäé, ÇÕ ÁÕÅñÆ ÇÕò¶º ìÇäÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÁÕÅñÆ éÅ å» ÇÕö òÆ ç¹ÇéÁÅòƺ ìÅçôÅÔå çÆ ö°ñÅîÆ ÔÆ ÕìÈñçÅ ÔË å¶ éÅ ÔÆ ×¯ñÆÁ» çÆ Õ»× ìä Õ¶ ÁÅêä¶ ðÅÔ» Çò¼Ú Öñ¯åÆ î½å ù ò¶Ö Õ¶ ÁÅêä¶ Õçî ÔÆ ð¯ÕçÅ ÔËÍ ÇÂ¼Õ ×Ëð ÇÃ¼Ö ôÅÇÂð é¶ ÁÕÅñÆ çÆ ôõÃÆÁå ÇòÚñ¶ ÇÂÔé» ×°ä» çÅ ÕÅðé ç¼ÃÇçÁ» Ô¯ÇÂÁ» ÇÕÔÅ ÃÆ: Ô¯ð çÆ ×°ñÅîÆ çÆ À°Ô ì¶óÆ íñÅ êÅÀ°ä ÕÆÕȳ ×ÿ ÇÕðêÅé ÇÜé·» êÅÂÆ úà òÅñÆ çÆÍ ô¶ð ò»× ÜÅä ÃçŠׯñÆÁ» çÆ Õ»× Á³çð
ÛÕ ñÆåÆ ìȳç ÇÜé·» Á³Çîzå ÇêÁÅñÆ çÆÍ (øÆð¯÷ çÆé ôðë) ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ÜÆ çÆ ôõÃÆÁå Çò¼Ú å» À°êð¯Õå ç¯ò¶º ÔÆ ×°ä ìÔ°å À°µØóò¶º ÃéÍ ëÈñÅ ÇÃ³Ø é» çÅ ÇÂÔ Ã³å ÇÃêÅÔÆ ÃÈðîÅ ÁÕÅñÆ ÁÖòÅÀ°ä ç¶ ï¯×, ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì çÆ ×¯ç Çò¼Ú ìËáä ç¶ ÕÅìñ Áå¶ îÔÅðÅÜÅ ç¶ ð¹åì¶ òÅñ¶ ÇÂ¼Õ ÇÃ¼Ö ù òÆ ç¯ôÆ çÆ ÔËÃÆÁå Çò¼Ú üڶ êÅåôÅÔ çÆ ìÅçôÅÔå ç¶ Ãéî¹Ö Öó·Å Õð ç¶ä ç¶ Ãîð¼æ ÃÆÍ À°Ã ù ÁÕÅñÆ çÅ ð¹åìÅ ÇÕö ÁÔ°ç¶çÅðÆ ç¶ éÅñ éÔƺ ÃÆ ÇîÇñÁÅ, ÇÂÔ ð¹åìÅ À°Ã é¶ ÕîÅÇÂÁÅ ÃÆÍ À°Ã çÆ Á×òÅÂÆ Çò¼Ú î¹¼áÆ íð ÁÕÅñÆ ÃÈðìÆð» çÅ ÜæÅ Çìé» ÇÕö çÆ ÁèÆé×Æ Ü» åéõÅÔ ç¶ ÒòÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ÕÅ õÅñÃÅÓ ç¶ ðÈê Çò¼Ú ÒòÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ÕÆ øåÇÔÓ ñÂÆ ÕÅñ ìä-ìä Õ¶ ÁÅëå» éÅñ àÕðÅÀ°ºçÅ ÇðÔÅ å¶ ÕÇáé ØîÃÅä» Çò¼Ú õÅñÃÅ ðÅÜ ñÂÆ ÜÈÞçÅ ÇðÔÅÍ ÁÅú, ×°ðîÇå ×°ä» éÅñ íðêÈð ÇÂà ôõÃÆÁå ç¶ ÜÆòé å¶ ÞÅå îÅðÆ ÜÅò¶Í ÁÅê çÅ Üéî ÇÂñÅÕÅ ì»×ð ç¶ Çê³â ôƺԶ Çò¼Ú Ã. ÂÆôð ÇÃ³Ø ç¶ Øð óé 1761 ÂÆ: ù Ô¯ÇÂÁÅÍ ÇÃ¼Ö Ü¼ç¯ÜÇÔç ç¶ ÇÂÇåÔÅà Çò¼Ú ÇÂÔ ìÔ°å ÔÆ ÁÇÔî Ãî» ÃÆ, Ü篺 ÇÃ¼Ö ÜÆòé-î½å ç¶ õÈéÆ Ã³Øðô Çò¼Ú ð¹¼Þ¶ ԯ¶ ÃéÍ ÁÅê ç¶ ÇêåÅ ÜÆ òÆ ÁìçÅñÆ éÅñ Ô¯ä òÅñÆÁ» õÅñÃÂÆ Þóê» Çò¼Ú òè-Úó· Õ¶ ÇÔ¼ÃÅ ñËºç¶ Ãé å¶ ÁÅê ç¶ Üéî 寺 Û¶åÆ ÔÆ ìÅÁç À°Ôé» ç¶ Úó·ÅÂÆ Õð ÜÅä çÅ ÕÅðé òÆ ñóÅÂÆ Çò¼Ú ñ¼×¶ ÷õî ÔÆ ÃéÍ ÁÅê çÆ î¹¼ãñÆ ÇÃÖñÅÂÆ ×°ðî¹Ö ÇêÁÅð¶ ìÅìÅ éðËä ÇÃ³Ø çÆ ç¶Öð¶Ö Çò¼Ú Ô¯ÂÆ, ÇÜé·» é¶ ÁÅê ù Ã
So Kahiyat Hai Soora ç¶ êzÚñå ÃÅð¶ ôÃåð ÚñÅÀ°ä Çò¼Ú Çéê¹³é ìäÅ Çç¼åÅÍ ×°ðìÅäÆ éÅñ å» ÁÅê Ô¯ô óíÅñÇçÁ» ÔÆ Ü°ó ׶ Ãé å¶ Çé¼ÕÆ À°îð¶ ÔÆ ÕÂÆ ìÅäÆÁ» ÁÅê é¶ Õ³á Õð ñÂÆÁ» ÃéÍ Û¯àÆ ÇÜÔÆ À°îð Çò¼Ú ÔÅäÆÁ» éÅñ ܳ×Æ ÁÇíÁÅà ÕðÕð Õ¶ ÁÅê é¶ ÁÅêäÆ ÇÃÖñÅÂÆ Çò¼Ú Ô¯ð ÇéÖÅð ÇñÁ»çÅÍ ÁÅê Áܶ ×¼íðÈ éÔƺ Ãé ԯ¶ Ü篺 ÁÅê ÜÆ ç¶ îÅåÅ ÜÆ òÆ ÇÂ¼Õ ØÅåÕ ÔÅçö ÕÅðé Ú¼ñ ò¼Ã¶Í ì¼Ú¶ çÆ ôõÃÆÁå ù Øóé Çò¼Ú Ãí 寺 òè¶ð¶ ð¯ñ À°Ã çÆ î» çÅ ÔÆ Ô°³çÅ ÔË, ôÅÇÂç ÇÂö ñÂÆ ÔÆ ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ÜÆ ç¶ ÜÆòé ù êóÚ¯ñ Õ¶ ìÅìÅ êz¶î ÇÃ³Ø Ô¯åÆ é¶ ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ÜÆ ù À°Ôé» çÆ îÅåÅ ò¼ñ¯º Çç¼åÆ ÇÃÇÖÁÅ ÁÅê çÆ ÜÆòéÆ Çò¼Ú çðÜ ÕÆåÆ ÔË, ܯ ÁܯÕÆÁ» ÇÃ¼Ö ìÆìÆÁ» ñÂÆ êó·éÆ ÷ðÈðÆ ÔË: ÒÒì¼ÚÅ! î˺ åËù ê³æ öòÅ ñÂÆ Ãí åð·» ï¯× ìéÅä çÅ ïåé ÕÆåÅ ÔË Áå¶ ×°ðÈ çÆ ÇîÔð éÅñ å±³ Ãí åð·» ÇÂÃ ç¶ ï¯× òÆ Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËºÍ ê¹¼åð! ç¶ô Çò¼Ú ÷°ñî å¶ ÁÇåÁÅÚÅð çÆÁ» ÇìÜñÆÁ» Ãí êÅÇÃÁ» 寺 çÆé» ç¶ ÇÃð Ç×ð ðÔÆÁ» ÔéÍ ì¼ÇÚÁÅ! ÇÂÔ å¶ðÅ èðî Ô¯ò¶×Å ÇÕ çÆé ÔÆé ÁéÅæ» ù ÇÂÔé» Õô໠寺 Û°âÅÀ°ä ñÂÆ, ÇÃð Óå¶ Ö¶â Õ¶ ÇüÖÆ èðî ÇéíÅÂÆºÍ Ü¶ èðî çÆ êÅòé ܯå ù ÇÂà Áèðî çÆ Ôé¶ðÆ å¯º ìÚÅÀ°ä ñÂÆ Ãðì³Ã òÆ ñ¼× ÜÅò¶ å» Çê¼Û¶ éÅ Ôàƺ, Ãéî¹Ö Ô¯ Õ¶ ðä Çò¼Ú îðéÅ, ÃÈðÇîÁ» çÅ èðî ÔË, Çê¼Û¶ êËð ÔàÅäÅ ÕÅÇÂðåÅ ÔËÍ å±³ ÁÅêä¶ ìñÆ ÇêåÅ çÅ ê¹¼åð å¶ îÔÅé å¶ÜÃòÆ Ü¯è¶ å¶×èÅðÆ ×°ðÈ çÅ ÇÃ¼Ö Ô˺, À°Ôé» ç¶ ÔÆ êŶ êÈðÇéÁ» Óå¶ å°ðé ñÂÆ ååêð ðÔƺ å¶ ÁÅêäÆ Ã³×å ç¶ ÁêÅð ×Èó·¶ ð³× éÅñ ÁËö Ô¯ð ìñÆ ìÆð å¶ À°î³×Æ Ü¯è¶ êËçÅ Õðƺ, ܯ èðî ç¶ô ç¶ çÆé» çÆ ðÅÖÆ ñÂÆ ÁÅêäÅ ÁÅê ñÅ ç¶äÅ ÃÅèÅðé ÇÜÔÆ Ö¶â ÃîÞäÍÓÓ (ÜÆòéÆ ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇóØ, ê³éÅ 2223) ÇéôÚ¶ ÔÆ ÇÂÔ î» çÆ Á³åî ÇüÇÖÁÅ ÔÆ Ô¯ò¶×Æ, ÇÕ À°Ôé» ç¶ ÁÕÅñ ÚñÅä¶ À°êð³å ÁÅê é¶ ìÅìÅ éðËä ÇÃ³Ø ç¶
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) â¶ð¶ ÁÅ Õ¶ ÁÕÅñÆ ìÅäÅ Áå¶ ôÃåð ìÃåð êÇÔé ñ¶ å¶ ôÔÆç» çÆ ÇîÃñ Çò¼Ú ôÅîñ Ô¯ ×Â¶Í Ç¼毺 ÔÆ ÁÅê ç¶ ê³æÕ ÁæòÅ ÁÕÅñÆ ÜÆòé çÅ Áð³í Ô°³çÅ ÔËÍ ÇÂà À°êð³å Õ°Þ Ãî» ÁÅê ìÅìÅ éðËä ÇÃ³Ø ÜÆ ç¶ Üæ¶ éÅñ ÃzÆ Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ ðÔ¶ å¶ À°µæ¶ ÕÂÆ ñóÅÂÆÁ» Çò¼Ú ÇÔ¼ÃÅ ÇñÁÅ, ÇÂ¼æ¶ ÔÆ ÁÅê ÇÂà Üæ¶ ç¶ Üæ¶çÅð æÅê Çç¼å¶ ×Â¶Í Ã³îå 1857 Çò¼Ú ÁÅê ÁÅêä¶ Üæ¶ Ãî¶å ÃzÆ Á³ÇîzåÃð ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ ÁÅ ×Â¶Í ÇÂ¼æ¶ Ü篺 ÁÅê é¶ îÔ³å» çÆ ì¹ðÛÅ×ðçÆ ò¶ÖÆ å» Ã¹èÅð Õðé ñÂÆ ÇÂ¼æ¶ ÔÆ ð¹Õ ׶ å¶ êzÚÇñå Ô¯ Ú¹¼ÕÆÁ» Çìêð Õ°ðÆåÆÁ» ù çÈð ÕðÕ¶ ×°ðîÇå çÅ êzòÅÔ ÚñÅ Çç¼åÅÍ Ô°ä ÁÅê ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì çÆ Û» Ô¶á, ÁÕÅñ ê¹ðÖ çÆ ø½Ü ç¶ ÇÃðñ¼æ» çÆ ÇÂ¼Õ Û¯àÆ ÇÜÔÆ à°ÕóÆ çÆ Á×òÅÂÆ Õðç¶ Ô¯Â¶ ÕÈó հüå çÆ Ã¹èÅÂÆ Õðé ñ¼×¶Í ÇÂà ò¶ñ¶ Á³ÇîzåÃð ôÇÔð å¶ í³×Æ ÇîÃñ ç¶ ÃðçÅð» çÅ Õì÷Å ÃÆ Ü¯ ÇÕ ôÇÔð çÅ êzì³è ÃÔÆ ã³× éÅñ ÚñÅÀ°ä¯º ÁÃîð¼æ ÃéÍ Ã³é 1801 ÓÚ Á³ÇîzåÃð ù ÁÅêä¶ ðÅÜ Çò¼Ú ÇîñÅÀ°ä ñÂÆ îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø é¶ ÔîñÅ ÕÆåÅÍ ÇÂà 寺 êÇÔñ» ÇÕ Çüֻ çÆ ÁÅê¯ Çò¼Ú åñòÅð Ú¼ñçÆ, ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ç¯Ô» ÔÆ ø½Ü» ç¶ ÇòÚÕÅð ÜÅ Öñ¯å¶ å¶ ×°ðÈ ÕÆ é×ðÆ Çò¼Ú ÁÅêÃÆ ñóÅÂÆ å¯º êðÔ¶÷ Õðé ñÂÆ ÇÕÔÅÍ îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø ÁÅê ÜÆ çÆ ôõÃÆÁå 寺 ìÔ°å êzíÅÇòå Ô¯ÇÂÁÅ Áå¶ À°Ã é¶ ôÇÔð ç¶ ç¹ÁÅÇñúº ÁÅêäÆ ø½Ü çŠضðÅ À°áÅ Çç¼åÅÍ ÇÂà À°êð³å í³×Æ ÃðçÅð» é¶ òÆ ÃÇÔîåÆ éÅñ ÔÆ Õ°Þ ÜÅ×Æð ñË Õ¶ ôÇÔð çÅ êzì³è ðäÜÆå ÇÃ³Ø ù ýºê Çç¼åÅÍ îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø ÁÅêä¶ ÇéîðåÅ íðêÈð ùíÅÁ ÕÅðé ÁÅê çÆ é¶óåÅ ÔÅÃñ Õðé Çò¼Ú Ãëñ Ô¯ Ç×ÁÅÍ À°Ãé¶ ÁÅê ù ÁÅêäÅ ðÅÜ ÇÂéÃÅø ÁèÅÇðå õÅñÃÅ ðÅÜ Ô¯ä çÅ ïÕÆé ÇçòÅÇÂÁÅÍ ÇÂà À°êð³å ÇÂà ÔÕÈîå çÆ ÃñÅîåÆ å¶ ÇòÃæÅð ñÂÆ Úó·Æ Ôð Á½ÖÆ î¹ÇÔ³î Çò¼Ú ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ÜÆ
çÆ Á×òÅÂÆ Çò¼Ú ÁÕÅñÆ Üæ¶ çÆÁ» å¶×» çÆ ÖäÕÅð ÇÃ¼Ö ø½Ü» ç¶ Ô½ºÃñ¶ òèÅÀ°ºçÆ å¶ òËðÆÁ» ç¶ Ô½ºÃñ¶ ãÅÔ°³çÆ Ô¯ÂÆ õÅñÃÅ ðÅÜ çÅ êzåÅê Ô¯ð ëËñÅÀ°ä ñ¼×ÆÍ ÇÂÔ ÁÕÅñÆ Ô¯ä çÅ ×°ä ÔÆ ÃÆ ÇÕ ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø é¶ õÅñÃÅ ðÅÜ ù òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ÕÆ øåÇÔ ÁæòÅ ÇÂéÃÅø êóç ÔÕÈîå î³éç¶ Ô¯Â¶, ÇÂà çÆ Úó·çÆ ÕñÅ ñÂÆ ÕÇáé î¹ÇÔ³î» Óå¶ ÁÅêäÅ ñÔÈ å¶ êÃÆéÅ ÷ðÈð â¯Çñ·ÁÅ, êð ÁÅê é¶ Õç¶ òÆ ÁÅêä¶ ÁÅê ù îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø çÆ êðÜÅ Ô¯äÅ ÕìÈñ éÔƺ ÕÆåÅ, Ãׯº ÁÅê ÁÕÅñ ê¹ðÖ çÆ ø½Ü ç¶ ÇÂ¼Õ ÇéðíË ÜðéËñ òܯº ÔÆ ÇòÚðç¶ ðÔ¶Í Ãð ñ¶Çêñ Ç×zëé ç¶ ÁÅê ìÅð¶ ÇñÖ¶ ÇòÚÅð» Çò¼Ú¯º ÁÅê çÆ ÇÂà ôõôÆÁå ç¶ ÃÅÖôÅå çðôé Ô¯ Ü»ç¶ ÔéÍ À°Ô ÇñÖçÅ ÔË: ÒÒíÅò¶º À°Ô Õùé çÅ Áé°ÃÅðÆ éÔƺ ÃÆ, êz³å± À°Ô Ôé¶ð çÅ çñ¶ð, îÔ»òÆð å¶ ê¹ð÷¯ð ï¯èÅ ÃÆÍ ÇÂà ÁÅçîÆ çÅ ÜÆòé ÇÂÇåÔÅà ìóÅ ÔÆ Áç¹í°å ÔËÍ À°Ô çÇðÁÅ ÕÅìñ À°µêð à¶ðÆ Ü³×» Çò¼Ú ìóÆ òÆðåÅ ç¼Ã Õ¶ Õ³î ÁÅÇÂÁÅÍ ÇÂà ñóÅÂÆ Çò¼Ú êáÅä» Óå¶ øåÇÔ êÅÀ°äÆ Çéð¯ñ ëÈñÅ ÇÃ³Ø çÆ ÇéðíËåÅ å¶ òÇðÁÅîåÅ çÅ ëñ ÃÆÍÓÓ (ê³ÜÅìÆ ÛÅê, î¶Üð ÕÅðîÅÂÆÕñ ÃîÅÂÆé îÔÅé Õ¯ô, ê³éÅ-2459) Ô¶á ÇñÖÆÁ» Õ°Þ ØàéÅò» ÁÅê çÆ Á÷Åç ÔÃåÆ çÆ ÇÜÀ±ºçÆ ÜÅ×çÆ À°çÅÔðé Ôé: (À) îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø ÇÂ¼Õ òÅð ÇÃ¼Ö ðÇÔå îÇðïÅçÅ Çòð¹¼è Õ¯ÂÆ Õðî ÕîÅ ìËáÅÍ ÇÂà Çê¼Û¯º Ü篺 À°Ô çðìÅð ÃÅÇÔì î¼æÅ à¶Õä ÁÅÇÂÁÅ å» ÁÅê é§×Æ ÇÕðêÅé ñË Õ¶ À°Ã çÅ ðÅÔ ð¯Õ Öñ¯å¶ å¶ ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇÕ åéÖÅÔƶ Á³çð éÔƺ ÜÅ ÃÕç¶Í ÇÂà ò¶ñ¶ îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø é¶ ÇÜà åð·» ÇéîðåÅ éÅñ ×°ðÈ ê³æ 寺 í°¼ñ ìÖôÅÂÆ, À°Ô ÇÂ¼Õ ò¼ÖðÆ ×ÅæÅ ÔËÍ (Á) ÇÂ¼Õ òÅð ÁÅê Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ç¶ ÇÂñÅÕ¶ ÇòÖ¶ Ãé ÇÕ ÇÂñÅÕÅ Üƺç çÅ Õ³òð êzåÅê ÇóØ, Á³×ð¶÷» 寺 ìÚä ñÂÆ ÁÅê çÆ ôðé Çò¼Ú ÁÅ Ç×ÁÅÍ
16
So Kahiyat Hai Soora Á³×ð¶÷» é¶ ÁÅê 寺 Õ³òð çÆ î³× ÕÆåÆ å» ÁÅê é¶ ×°ðîÇå ÁÅô¶ Áé°ÃÅð ÜòÅì Çç¼åÅ, À¹ÁÃƺ ÇóØ, ôðé ÁŶ ù òÅêà éÔƺ î¯óç¶ å¶ ÜÅä òÅñ¶ ù ð¯Õç¶ òÆ éÔƺ Ô»Í Á³×ð¶÷» é¶ îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø å¯º ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ù ÜìðÆ òÅêà ÇñÁÅÀ°ä çÆ êzòÅé×Æ ñË ñÂÆÍ çÆòÅé î¯åÆ ðÅî çÆ Á×òÅÂÆ Çò¼Ú ñÅԽ𯺠å°ðÆ ø½Ü ù Ü篺 ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ù Ç×zøåÅð Õðé çÅ Ô°Õî Çç¼åÅ Ç×ÁÅ å» ÇÃ¼Ö ÇÃêÅÔÆÁ» é¶ ÁÅêä¶ ôÃåð ÷îÆé å¶ ð¼Ö Çç¼å¶ å¶ ÁÅê Çòð¹¼è ÕÅðòÅÂÆ Õðé 寺 é»Ô Õð Çç¼åÆÍ ÁõÆð öñåÆ çÅ ÁÇÔÃÅà ÕðÕ¶ ô¶ð¶ ê³ÜÅì é¶ ìÅìÅ ÃÅÇÔì ÇÃ³Ø ì¶çÆ ù Çò¼Ú êÅ Õ¶ ìóÆ î¹ôÇÕñ éÅñ îÃñŠùñÞÅÇÂÁÅÍ (Â) îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø éÅñ Çòô¶ô ÃðÕÅðÆ ×¼ñìÅå ñÂÆ Á³×ð¶÷ ÃðÕÅð ò¼ñ¯º ÇîÃàð ÇîàÕÅë Á³ÇîzåÃð ÁÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆÍ î¹Ô¼ðî çÅ Ççé ÁÅ Ç×ÁÅÍ ÇîàÕÅë éÅñ ÁŶ î¹ÃÇñî ÇÃêÅÔÆ åÅÜÆÁÅ Õ¼ãä ñ¼×¶Í Ü篺 À°Ô çðìÅð ÃÅÇÔì ç¶ Á¼×¯º çÆ ñ§Ø¶, À°ç¯º úæ¶ ÕÆðåé Ô¯ ÇðÔÅ ÃÆÍ ÕÆðåé Çò¼Ú ÇòØé ê˺çÅ ò¶Ö ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø é¶ ÇÂ¼Õ ÇÃ³Ø ù ìÅÔð ô»åÆ çÆ ì¶éåÆ Õðé ñÂÆ í¶ÇÜÁÅ, êð Á³×ð¶÷ ç¶ î¹ñÅ÷î Ô¯ä ç¶ Ô³ÕÅð é¶ ÇÂ¼Õ ÇÃ³Ø çÆ çÃåÅð ù Ô¼æ êÅ ÇñÁÅÍ Á³çð õìð ê¹¼ÜÆ å» ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ÁÅêä¶ Üæ¶ éÅñ ìÅÔð ÁÅÂ¶Í æ¯óÆ åñÖ ÕñÅîÆ À°êð³å å¶×» ÇîÁÅé» Çò¼Ú¯º ÇéÕñ êÂÆÁ» å¶ ÚÅäÚ¼Õ ÔÆ Â¶é¶ ÕÇÔð çÆ åñòÅð Ú¼ñÆ ÇÕ êñ» Çò¼Ú ÔÆ úæ¶ ñÅô» ÔÆ ñÅô» Çò¼Ú ×ÂÆÁ»Í ô¶ð¶ ê³ÜÅì õ°ç دó¶ Óå¶ Úó· Õ¶ î½Õ¶ Óå¶ ÁŠ깼ܶ å¶ ìóÆ î¹ôÕñ éÅñ îÅîñÅ ô»å ÕÆåÅÍ ÇîàÕÅë ù êÅö ÇñÜÅ Õ¶ ô¶ð¶ ê³ÜÅì é¶ ç¼ÇÃÁÅ ÇÕ ÇÂÔ ÁÕÅñÆ, ÔÅÕî» ç¶ Õùé» å¯º ÁÅ÷Åç Ôé å¶ çÃåÅð çÆ ì¶ÁçìÆ ÇÂÔ éÔƺ ÃÔÅð ÃÕç¶Í À°Ã Ççé Çê¼Û¯º çðìÅð ÃÅÇÔì ç¶ Á¼×¯º åÅÜƶ ÇéÕñä¶ ì³ç Ô¯ ×Â¶Í (Ã) ô¶ð¶ ê³ÜÅì ò¼ñ¯º ðÅÜ çðìÅð Çò¼Ú â¯×ÇðÁ» ù À°µÚ ÁÔ°ç¶ ç¶ä ÕðÕ¶ ÁÅê é¶ À°Ã ù Ãõå ôìç» Çò¼Ú åÅóéÅ
17
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) òÆ ÕÆåÆ ÃÆÍ êð ÇÂà Ãí ç¶ ìÅòÜÈç ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ç¶ Çìé åéÖÅÔ¯º ñóé òÅñ¶ ÁÕÅñÆ Üæ¶ é¶ õÅñÃÅ ðÅÜ çÆ ÁæÅÔ Ã¶òÅ ÕÆåÆ å¶ À°Ã çÆÁ» Ô¼ç» òèÅÂÆÁ»Í õÅà Õð î¹ñåÅé çÆ øåÇÔ çÅ ÔÅñ êó·é òÅñ¶ å» ÁÅê çÆ Ü»ìÅ÷Æ çÆ ×ÅæÅ êó· Õ¶ À°º×ñ» îÈ³Ô Çò¼Ú êÅ ñËºç¶ ÔéÍ 14 îÅðÚ 1822 çÅ ÇçÔÅóÅ ÃÆ À°Ô, Ü篺 ÁÅê é¶ ê³æ ù Ã¯è¶ Ô¯Â¶ ÁðçÅö çÆ îÔ¼ååÅ Áå¶ ÕÆîå ÁÅêäÆ ÜÅé òÅð Õ¶ çðÃÅÂÆÍ ô¶ð¶ ê³ÜÅì ÁÅêä¶ ÃÅð¶ Ú¯äò¶º ÜðéËñ» Ãî¶å é½ôÇÔð¶ ç¶ îËçÅé Çò¼Ú Öñ¯å¶, çÈð êÔÅó» Çò¼Ú Ôîñ¶ ñÂÆ ÇÂռᶠԯ ðÔ¶ êáÅäÆ ñôÕð ù ïèä ñÂÆ ×°ðîåÅ Õð Õ¶ ÔචÔÆ Ãé ÇÕ ÁËé ÁÅÖðÆ Ã ê¹¼ÜÆ ÇÂ¼Õ õìð ç¶ ÁÅèÅð Óå¶ ÔîñÅ Õ°Þ ç¶ð ñÂÆ éÅ Õðé çÅ îåÅ êÕÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅÍ Ü篺 ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ù ÇÂà øËÃñ¶ çÅ êåÅ ñ¼×Å å» ÁÅê ÇÃ¼è¶ îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø Õ¯ñ 깼ܶ å¶ ÕÇÔä ñ¼×¶; ÒÒÁðçÅÊïè Õ¶ ÇÃ¼Ö Ã¯Ú» éÔƺ ïÇÚÁÅ Õðç¶ÍÓÓ ô¶ð¶ ê³ÜÅì é¶ ÁÅê çñÆñ» ç¶ Õ¶ ÃîÞÅÀ°äÅ ÚÅÇÔÁÅ, êð éÅ å» ÁÅê ô¶ð¶ ê³ÜÅì ç¶ åéõÅÔçÅð ø½ÜÆ Ãé å¶ éÅ ÔÆ çñÆñ», ÇüÖÆ ÇÃçÕ Óå¶ íÅðÈ ÔÆ Ô¯ ÃÕçÆÁ» ÃéÍ ÁÅê é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒå°Ãƺ ܯ îð÷Æ Õð¯ êð ÁÃƺ ÁðçÅÊïè Ú¹¼Õä Çê¼Û¯º Ô°ä éÔƺ ð¹Õ ÃÕç¶ÍÓÓ ÃÅÔîä¶ î¯ðÇÚÁ» Çò¼Ú ìËᶠÕÂÆ ×°ä» êáÅäÆ ñôÕð çÆ î÷ìÈåÆ å¯º ÜÅäÈ Ô¯ä ç¶ ìÅòÜÈç ÇÂÔ î¹¼áÆ íð ÁÕÅñÆ ÃÈðìÆð» çÅ ÜæÅ ÁÅêäÆÁ» å¶×» Áå¶ ÇüÖÆ ÇÃçÕ ç¶ ÃÔÅð¶ À°é·» éÅñ àÕðÅÀ°ä ñÂÆ Çé¼åð ÇêÁÅÍ Á¼×¯º î¯ðÚ¶ ìÆó Õ¶ ìËᶠñôÕð» é¶ Ü篺 î¹¼áÆ íð ÁÕÅñÆ ÃÈðìÆð» ù ÁÅêä¶ ò¼ñ òèç¶ ò¶ÇÖÁÅ å» À°Ô õ°ô Ô¯ Õ¶, ÇÂÔé» ç¶ ÁÅêäÆÁ» ׯñÆÁ» çÆ îÅð Ô¶á ÁÅÀ°ä çÆ À°âÆÕ Õðé ñ¼×¶Í ÇÂÔ ÁÕÅñÆ ÜæÅ åñòÅð çÆ Ô¼æ¯-Ô¼æ ñóÅÂÆ Çò¼Ú ïÕÆé ð¼ÖçÅ ÃÆ å¶ ÇÂà Çò¼Ú ÇÂÃ é¶ Õç¶ ÇÕö 寺 îÅð éÔƺ ÃÆ ÖÅèÆÍ ÇÂà ׼ñ ù êáÅä òÆ ÜÅäç¶ Ãé, êð Á¼Ü ÇÂÔ ÜæÅ À°Ôé» ç¶ ìðÈç
çÆ îÅð Ô¶á ÃÆÍ ÁÕÅñÆ ÃÈðìÆð» çÅ À°Ôé» åÕ ê¹¼ÜäÅ, Á¼× çÅ çÇðÁÅ êÅð Õðé ç¶ å°ñ ÃÆ, ÇÜà Çò¼Ú À°Ô ÇüÖÆ ÇÃçÕ ç¶ ÁÅÃð¶ Çá¼ñ· ê¶ ÃéÍ ×¯ÿÆÁ» çÆ îÅð Ô¶á ÁÅÀ°ºç¶ ÔÆ ÇÂà ÇÃðñ¼æ ÕÅøñ¶ Óå¶ Çå³é êÅÇÃÁ» 寺 ׯñÆÁ» çÅ îÆºÔ òð·é ñ¼×ÅÍ ÇÂ¼Õ ×¯ñÆ ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø çÆ Ö¼ìÆ ñ¼å ù ÚÆðçÆ Ô¯ÂÆ Ø¯ó¶ ç¶ ê¶à Çò¼Ú ÜÅ ñ¼×Æ å¶ Ø¯óÅ Çâ¼× ÇêÁÅÍ ÁÅê ÷õîÆ ÔÅñå Çò¼Ú ÔÆ ë¹ðåÆ éÅñ ÔÅæÆ Óå¶ ÃòÅð Ô¯ ׶ å¶ Á¼×¶ òèä ñ¼×¶Í ÇÂÔ ÇíÁÅéÕ Ççzô ò¶Ö Õ¶ ô¶ð¶ ê³ÜÅì îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø é¶ òÆ ÁÅêäÆ ø½Ü ù Á¼×¶ òèä çÅ Ô°Õî ç¶ Çç¼åÅ å¶ ÇÃ¼Ö ÇÃêÅÔÆ ÜËÕÅð¶ ×ÜÅÀ°ºç¶ ԯ¶ ÁÕÅñÆ òÆð» çÆ îçç ñÂÆ ÁÅ ê¹¼Ü¶Í ÇÂà À°êð³å ÇüÖÆ ÇÃçÕ ×¯ñÆÁ» çÆ Õ»× Çò¼Ú¯º ñ§ØçÅ Ô¯ÇÂÁÅ êáÅä» ç¶ êÔÅóÆ î¯ðÇÚÁ» éÅñ ÜÅ àÕðÅÇÂÁÅ å¶ Ô¼æ¯-Ô¼æ ñóÅÂÆ ô°ðÈ Ô¯ ×ÂÆÍ ÕÇÔð çÅ ØîÃÅä î¼ÇÚÁÅÍ êáÅä òÆ ÷õîÆ ìÇØÁÅó» ò»× Þ°³ÜñÅ Õ¶ ñó¶Í é½ôÇÔð¶ ç¶ êÔÅó» Çò¼Ú î½å çÅ å»âò éÅÚ Ô¯ÇÂÁÅÍ î½å ìä Õ¶ é¼Ú ðÔÆÁ» åñòÅð» çÆ ÇÂà ֶâ Çò¼Ú êáÅä» çÆ çñ¶ðÆ À°ç¯º À°Ôé» çÅ ÃÅæ Û¼â ×ÂÆ, Ü篺 À°Ôé» ç¶ ÕÂÆ î³é¶ êðî³é¶ ÜðéËñ ñ¯æ» ìä Õ¶ èðåÆ Óå¶ ÇòÛ¶ ÇçÃ¶Í õÅñÃÅ ë½Ü» çÆ Çܼå Ô¯ÂÆÍ îËçÅé ÖÅñÆ Ô¯ Ç×ÁÅ ÃÆ å¶ ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ôÔÆçÍ ÇéôÚ¶ ÔÆ ÇÜ¼æ¶ ÇÂà ÃÈðî¶ çÅ ÃÅðÅ ÜÆòé òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ÕÆ øåÇÔ ñÂÆ ÃÆ úæ¶ À°Ã çÆ ôÔÅçå òÅÇÔ×°ðÈ À°µêð Áà¼ñ ÇòôòÅà çÆ êzåÆÕ ÃÆÍ Á¼Ü ÇÃ¼Ö ê³æ ç¶ òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ÕÆ øåÇÔ ç¶ Çîôé Çò¼Ú ÁÅÂÆ Öó¯å ÇÂà սóÆ ÔÕÆÕå çÆ êzåÆÕ ÔË ÇÕ ì¶ô¼Õ Á¼Ü ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÁÕÅñÆ ÁÖòÅÀ°ä òÅñ¶ Ü» ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÁÕÅñÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø ç¶ òÅðà ÁÖòÅÀ°ä òÅñ¶ å» ìæ¶ð¶ Ôé, êð úà òð׶ ÇÂ¼Õ ÁÕÅñÆ ÜðéËñ çÆ ØÅà ðóÕ ðÔÆ ÔËÍ *î¹¼Ö Ã³êÅçÕ Òò³×ÅðÓ IHEEH-CABHD
So Kahiyat Hai Soora
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
¿π√ «ÁÈ 29 Ó≈⁄ √∆ ÇÕðêÅñ ÇÃ³Ø Ú§çé
îÔÅðÅÜÅ çñÆê ÇÃ³Ø Ü¯ À°Ã ò¶ÿ¶ Õ¯ÂÆ 10-11 ÃÅñ» çÅ ÃÆ, åõå Óå¶ ìËáÅÍ À°Ã ç¶ Ã¼Ü¶ Ô¼æ Á³×ð¶÷ ÁøÃð ÇÂÇñÁà, ÔËéðÆ ñÅðËºÃ å¶ Ô¯ð ìËᶠԯ¶ Ãé å¶ Ö¼ì¶ êÅö ê³ÜÅì ç¶ î¹Á¼÷Ü êzî¹¼Ö ìËᶠÃéÍ êð À°Ôé» ç¶ îÈ³Ô Óå¶ î¹ðç¶ÔÅäÆ ÛÅÂÆ Ô¯ÂÆ ÃÆÍ Ã÷Å Áå¶ ñÅí (ñÅñÚ) ç¯ò¶º Çüֻ ç¶ îé» ÇòÚ¯º ÇõñÅøå Õ¼ãä 寺 ÁÃîð¾æ ðÔ¶ ÔéÍ ÇÂà ñÂÆ ×òðéð-Üéðñ é¶ øËÃñÅ ÕÆåÅ ÔË, ÇÕ ÇÂà սî»åðÆ Á¼ÇåÁÅÚÅð å¶ ÃçÅ çÆ ñóÅÂÆ ù ì³ç Õðé ñÂÆ, ê³ÜÅì ÇòÚ Á³×ð¶÷Æ ðÅÜ ÕÅÇÂî ÕÆåÅ ÜÅò¶ å¶ À°Ã ÇÃ¼Ö Õ½î ù, ÇÜà ù À°Ã ç¶ ÁÅêä¶ ÔÅÕî ÕÅìÈ ð¼Öä 寺 ÁÃîð¾æ ðÔ¶ Ôé, ÁèÆé ÕÆåÅ ÜÅò¶Í ÇÕÀ°ºÇÕ ÇêÛñÆÁ» ØàéÅò» ç¼ÃçÆÁ» Ôé, ÇÕ ÇÜ³é» ÇÚð À°Ôé» Õ¯ÿ ùå³åð ðÅÜ ðÔ¶×Å, À°Ô ñóÅÂÆ å¯º éÔƺ À°µÕä׶Í
óé 1849 .... 29 îÅðÚ çÅ Ççé ÃÅⶠñÂÆ ÇÕ³ éÅ Ú³ ç ðÅ Ççé ÃÆ..... ÇÕ³ é Å îéÔÈ Ã Ççé ÃÆ.....ÇÜà Ççé ÃÅâÆ Ô¯äÆ Çò¼ Ú Òö° ñ ÅîÆÓ ÇñÖ Çç¼ å Æ ÃÆÍ ÇÜà Ççé ÁÃƺ ðÅÇÜÁ» å¯ º ð³ Õ ìä ׶ û, ÇÜà Ççé ÃÅâÆ â¶ ã ý ÃÅñ çÆ ÕÆåÆ ÕðÅÂÆ Çî¼ à Æ Çò¼ Ú Çîÿ ×ÂÆ ÃÆÍ ÇÂà Ççé Á³ × ð¶ ÷ » é¶ ÃÅⶠկ ÿ ¯ º ê³ Ü Åì Ö¯ Ô ÇñÁÅ ÃÆ å¶ ÃÅⶠ×ÿ ö° ñ ÅîÆ çÅ ÜÈ ÿ Å êË Ç×ÁÅ ÃÆ, ÇÜà ù ÁÃƺ Áܶ åÕ ñÅÔ éÔƺ ÃÕ¶ Í ÇÂà Ççé Á³ × ð¶ ÷ » é¶ ñÅÔ½ ð Çò¼ Ú Ç¼ Õ çðìÅð ì¹ ñ ÅÇÂÁÅ ÃÆÍ ÇÂÔ çðìÅð Ãò¶ ð¶ ü å òܶ ñ¼ × ÅÍ ÇÂà çðìÅð çÅ Ç÷Õð Ǽ Õ Çü Ö ñ¶ Ö Õ (Ã: çÆçÅð Çó Ø ìÆ.¶ ) é¶ ÇÂà åð· » ÕÆåÅ ÔË: ÒÒîÔÅðÅÜÅ çñÆê Çó Ø Ü¯ À° à ò¶ ÿ ¶ Õ¯ Â Æ 10-11 ÃÅñ» çÅ ÃÆ, åõå Óå¶ ìËáÅÍ À°Ã ç¶ Ã¼ Ü ¶ Ô¼ æ Á³ × ð¶ ÷ ÁøÃð ÇÂÇñÁà, ÔË é ðÆ ñÅðË º Ã å¶ Ô¯ ð ìË á ¶ Ô¯  ¶ Ãé å¶ Ö¼ ì ¶ êÅö ê³ Ü Åì ç¶ î¹ Á ¼ ÷ Ü êz î ¹ ¼ Ö ìË á ¶ ÃéÍ êð À° Ô é» ç¶ îÈ ³ Ô Óå¶ î¹ð ç¶Ô ÅäÆ ÛÅÂÆ Ô¯ Â Æ ÃÆÍÓÓ ÇÂñÆÁà é¶ Ü¯ Ô° Õ î êÇó· Á Å À° à çÅ ÇÂ¼Õ êËðÅ ÇÂà åð· » ÔË : ÒÒÃ÷Å Áå¶ ñÅí (ñÅñÚ) ç¯ ò ¶ º Çü Ö » ç¶ îé» Çò¼ Ú ¯ º ÇõñÅøå Õ¼ ã ä å¯ º ÁÃîðæ ðÔ¶ ÔéÍ ÇÂà ñÂÆ ×òðéðÜéðñ é¶ øË Ã ñÅ ÕÆåÅ ÔË , ÇÕ ÇÂÃ Õ½î »åðÆ Á¼ ÇåÁÅÚÅð å¶ ÃçÅ çÆ ñóÅÂÆ ù ì³ ç Õðé ñÂÆ, ê³ Ü Åì Çò¼ Ú Á³ × ð¶ ÷ Æ ðÅÜ ÕÅÇÂî ÕÆåÅ ÜÅò¶ å¶ À° à Çü Ö Õ½ î ù, ÇÜà ù À° Ã ç¶ ÁÅêä¶ ÔÅÕî ÕÅìÈ ð¼ Ö ä å¯ º ÁÃîðæ ðÔ¶ Ôé, ÁèÆé ÕÆåÅ ÜÅò¶ Í ÇÕÀ° º ÇÕ ÇêÛñÆÁ» ØàéÅò» ç¼ Ã çÆÁ» Ôé, ÇÕ Çܳ é » ÇÚð À° Ô é» Õ¯ ÿ ù å ³ å ð ðÅÜ ðÔ¶ × Å, À° Ô ñóÅÂÆ å¯º éÔƺ À° µ Õä׶ Í ÓÓ ×òðéð-Üéðñ ù ÇÂà ׼ ñ çÅ Áøï à ÔË ÇÕ À° Ô îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå Çó Ø ç¶ òÅðà çñÆê Çó Ø ù Üç¯ º ÇÕ À° Ô Áܶ ìÅñÕ ÔË , îÜìÈ ð é åõå å¯ º
ñÅÔ ÇðÔÅ ÔË Í ÇÂà ÁË ñ ÅééÅî¶ Çò¼ Ú Ç¼ Õ ÇÂÔ òÆ èÅðÅ ÃÆ ÇÕ î¹ Ã ñîÅé, ÇÔ³ ç È å¶ ÇÃ¼Ö ÁÅêä¶ - ÁÅêä¶ èðî çÅ êÅñä Õð ÃÕä׶ Í ÇÂÃ å¯ º ìÅÁç Çü Ö » çÅ ÇéôÅé ÃÅÇÔì ñÅÔ½ ð ç¶ ÇÕñ· ¶ å¯ º À° å Åð Õ¶ ïÈ éÆÁé ÜË Õ ëÇÔðÅ Çç¼ å Å Ç×ÁÅÍ (14 Á×Ãå 1947 ù À° à ¶ ÇÕñ· ¶ Óå¶ ïÈ é ÆÁé ÜË Õ çÆ Ü×· Å êÅÇÕÃåÅé çÅ ÇÂÃñÅîÆ Þ³ âÅ ñÇÔðÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÔË )Í (îÅðÚ 29, 1849 Çü Ö » çÅ ö° ñ ÅîÆ-Ççé), ê³ éÅ 13-14) ÇÂà åð· » Á³ × ð¶ ÷ » é¶ ìóÆ ÚñÅÕÆ éÅÿ, ÕÆå¶ Á¼ ÇåÁÅÚÅð», å¯ óÆÁ» ó è ÆÁ», ÕÆåÆÁ» òÅÁçÅ ÇõñÅøÆÁ» çÅ ç¯ ô Çü Ö » ç¶ ÇÃð îó· Õ¶ , ê³ Ü Åì ù ÁÅêä¶ ÁÇèÕÅð Ô¶ á ñË ÇñÁÅÍ ×° ð È éÅéÕ êÅåôÅÔ ç¶ Çîôé ìÅð¶ â± ³ Ø Æ ÇòÚÅð Õðé òÅÿ¶ Ãí ÇòçòÅé Ǽ Õ-î¼ å Ôé ÇÕ À° Ô é» çÅ Çîôé ÇÂ¼Õ ÇÂéÕñÅìÆ Çîôé ÃÆ, ÇÜà çÅ À° ç¶ô îé° ¼ Ö » ç¶ Ãî¹ ¼ Ú ¶ ÜÆòé Çò¼ Ú êÇðòðåé ÇñÁÅÀ° ä Å ÃÆÍ À° à ¶ ñÂÆ À° Ô é» çÆ ìÅäÆ Çò¼ Ú Çܼ æ ¶ ÁÇèÁÅåÇîÕ Á×òÅÂÆ Çç¼ å Æ ×ÂÆ ÔË , úæ¶ ÃîÅÇÜÕ, ÁÅðÇæÕ Áå¶ ðÅÜÃÆ ÜÆòé ñÂÆ òÆ Ã¶è» Çç¼ å ÆÁ» ×ÂÆÁ» ÔéÍ Çܼ æ ¶ À° à ò¶ ÿ ¶ ç¶ íÅðåÆ îÈ ñ ç¶ èðî» ç¶ ÁÅ×È Ã³ Ç éÁÅÃ, ÜÅå-òðä, ÁÇÔ³ à Å, ó Ø ðôîÂÆ ÜÆòé ç¶ ÇåÁÅ×, ܳ × ÿ»-êðìå» å¶ ÜÅ Õ¶ Òí×åÆÓ Õðé, ðÅÇÜÁ» ç¶ Á¼ Ç åÁÅÚÅð» ò¼ ñ ¯ º À° ê ðÅî ðÇÔä çÆ Çü Ç ÖÁÅ ç¶ ðÔ¶ Ãé, úæ¶ ×° ð È éÅéÕ ç¶ ò ÜÆ é¶ ÜÆòé ç¶ ÃÅð¶ ÕÅð-ÇòÔÅð ÕðÇçÁ» Ô¯ Ç ÂÁ», ÁÅêä¶ êÇðòÅÇðÕ å¶ ÃîÅÇÜÕ øð÷ ÇéíÅÀ° º ÇçÁ» Ô¯ Ç ÂÁ» êz í ± çÆ ïÅç Çò¼Ú Ü° ó¶ ðÇÔä çÆ Çü ÇÖÁÅ Çç¼ å ÆÍ À° Ô é» é¶ Ã³ Ç éÁÅÃ, î¼ á -òÅç, ÜÅå-êÅå, Õðî-ջ⻠çÅ Çå¼ Ö Å Çòð¯ è ÕÆåÅ, ÇÕðå Õðé, ò³ â ÛÕä å¶ ÃîÅÜ Çò¼Ú¯º Ôð åð· » çÆÁ» Õ° ðÆåÆÁ» çÈ ð Õðé ñÂÆ ñ¯ Õ » ù ÇÕÔÅÍ
18
So Kahiyat Hai Soora ÇÂÃ ç¶ éÅÿ ÔÆ À°Ô é» é¶ Çòç¶ôÆ ÔîñÅòð» Áå¶ ç¶ ô ç¶ ðÅÇÜÁ» çÆ ì¶ÇÂéÃÅøÆ Áå¶ Á¼ Ç åÁÅÚÅð» çÅ Çòð¯è Áå¶ î¹ÕÅìñÅ Õðé çÅ À° ê ç¶ ô Çç¼ å Å Áå¶ ÁîñÆ (ÇòÔÅÇðÕ) å½ ð Óå¶ ñ¯ Õ » çÆ Á×òÅÂÆ ÕÆåÆÍ ìÅìð ç¶ Ôîñ¶ Ã À°Ã ù Çé§ÇçÁÅ, ÒÜÅìðÓ ÁÅÇÖÁÅ Áå¶ À°Ã çÆ Ü¶ñ· Çò¼Ú ÜÅäÅ ÃòÆÕÅð ÕÆåÅÍ Ç¼ æ¶ ÔÆ ì¼Ã éÔƺ ÁÅêäÆ À° Ú ÅðÆ ð¼ ì Æ ìÅäÆ Çò¼Ú ìÅìð ç¶ Ôîñ¶ ìÅð¶ ÚÅð ôìç À°ÚÅðé ÕÆå¶ , ÇÜé· » ù ÒìÅìð ìÅäÆÓ ç¶ é» éÅÿ ïÅç ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ Ã ç¶ ÔÅÕî» ù ÁÅê ÜÆ é¶ ð¼ ì Æ-ìÅäÆ Çò¼Ú õȳõÅð, ìÇØÁÅó, ÜéåÅ çÅ ð¼ å ÚÈÃä òÅÿ¶, ÕÃÅÂÆ ÁÅÇÖÁÅ Áå¶ À°Ôé» ç¶ ÇòñÅÃÆ ÜÆòé ù Çé§ Ç çÁÅÍ À°Ôé» é¶ Ö¼åðÆÁ» (Õô¼ å ðÆÁ») ù ñÅÔéå» êÅÂÆÁ» ÇÕ À° Ô ÃÈ ð îåÅÂÆ Û¼â Õ¶ âðê¯Õ Ô¯ ׶ Ôé, ÔÅÕî» ç¶ öñå Ô°Õî» ù î³é ðÔ¶ Ôé Áå¶ ÁÅêä¶ ÔÆ èðî-íðÅò» å¶ ÷° ñ î Õð ðÔ¶ Ôé, Øð» Çò¼Ú å» êÈÜ Å-êÅá Õðç¶ Ôé, êð ðÅÜ çðìÅð» Çò¼ Ú ê¼ Û îÆ (Õå¶ ì ») ê¹ÃåÕ» êó·ç¶ ÔéÍ ñ¯ Õ » ù ò³ × Åð êÅÂÆ ÇÕ À°Ôé» çÆ ì¯ ñ Æ, ÖÅä-êÆä, òÃåð-êÇÔéä ×¼ñ ÕÆ Ãî¹ ¼ Ú ¶ ÜÆòé å¶ ö°ñÅîÆ çÅ êzå¼Ö êz í Åò ÔË Í ...Ǽ æ ¯ º åÕ ÇÕ ×°ðìÅäÆ Çò¼ Ú ðÅÜÃÆ å¶ ï° ¼ è çÆ ôìçÅòñÆ (Çì³ì ÅòñÆ) òðåÆ ×ÂÆÍ ÇÂÔ Õ¯ÂÆ ÇÂåøÅÕÆÁÅ ×¼ ñ éÔƺ ÃÆ, ÇÂÔ â± ³ ض Áðæ ð¼ ÖçÆ ÃÆÍ ÇÂÔ ×°ðìÅäÆ çÆ ÇÂéÕñÅìÆ ÇòÚÅðèÅðÅ Áå¶ À° à çÅ êz Ú Åð ÔÆ ÃÆ ÇÜà çÆ ÇÃ¼Ö ×° ð È ÃÅÇÔì ù íÅðÆ ÕÆîå ÁçÅ ÕðéÆ êÂÆ; Ǽ æ ¯ º åÕ ÇÕ ×°ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ Áå¶ ×° ð È å¶ × ìÔÅçð ÜÆ ù ôÔÅçå ç¶ ä Æ êÂÆÍ ×° ð È ÔÇðׯÇì³ç ÃÅÇÔì Áå¶ ×° ð È ×¯ Ç ì³ ç ÇÃ³Ø ÜÆ ù ÔÇæÁÅðì³ ç ó Ø ðô ÕðéÅ ÇêÁÅÍ Çüֻ ç¶ éÅÿ ×° ð È - êÇðòÅð» ç¶ î˺ìð» ù î¹ÃÆìå» ÃÇÔäÆÁ» êÂÆÁ», ôÔÆçÆÁ» ç¶äÆÁ» êÂÆÁ»Í ×° ð È ÔÇðׯÇì³ç ÃÅÇÔì çÆ íË ä ìÆìÆ òÆð¯ ÜÆ ç¶ Çå³é Ãê¹¼åð», ×° ð È ×¯ Ç ì³ ç Çó Ø ÜÆ ç¶ îÅåÅ, îÅåÅ ×°ÜðÆ ÜÆ Áå¶ ÚÅð ÃÅÇÔì÷ÅÇçÁ» çÆÁ» ôÔÆçÆÁ» ÇÂÃ
19
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) å¼ æ çÆ êz å ¼ Ö ÇîÃÅñ ÔË Í ÇÂÔ ×° ð È ÃÅÇÔìÅé Áå¶ À° Ô é» ç¶ êÇðòÅÇðÕ îË º ìð» çÆÁ» ôÔÆçÆÁ» Ãé ÇÜé· » é¶ Ô÷Åð» Çü Ö » ù ÁÃÇÔ å¶ ÁÕÇÔ Õôà ÃÔÅðÇçÁ» Ô¯ Ç ÂÁ» ü Ú , èðî, ÇÂéÃÅø Áå¶ ñ¯ Õ -ÇÔ¼ å » çÆ õÅåð ÜÅé» òÅðé ñÂÆ êz ¶ Ç ðå ÕÆåÅ ÔË Áå¶ Á¼ Ü òÆ êz ¶ Ç ðå Õð ðÔÆÁ» ÔéÍ Çüֻ é¶ òÆ ÁÅêä¶ ÇêÁÅð¶ ×° ðÈ çÆ åð· » ÁÅêä¶ êÇðòÅð èðî å¯ º òÅð Çç¼ å ¶ Í À° Ô é» ç¶ îé Çò¼ Ú ÇÂà åð· » ç¶ ÇòÚÅð À°µ áç¶ ðÇÔ³ ç ¶ Ãé: ÇñÖé ÕÅÜ Ã¹ ×° ð È ÔîÅð¶ , ÃÆà çÆú ÇéÜ Ãé-êðòÅðË ¨ 21¨ ÚÅð¶ ê¹ å ð ÜÅé Õ° Ô Å¶ , ï Ú³ âÆ (åñòÅð) ÕÆ í¶ à ÕðŶ Í Ôî ÕÅðé ×° ð Õ° ñ ÇÔ ×òÅÂÆ, Ôî Õ°ñ ðÅÖ˺ Õ½ ä ìâÅÂƨ21¨ (ÃzÆ ×°ð È (êz ÅÚÆé) ê³ æ êz ÕÅô) ó Ø ðô Áå¶ ôÔÆçÆÁ» ç¶ ç½ ð Åé ÔÆ Çü Ö » çÅ çìçìÅ, ÃÅð¶ ê³ Ü Åì Çò¼ Ú Ô¯ Ç×ÁÅÍ À°Ô ÇîÃñ» ç¶ ðÈ ê Çò¼ Ú ê³ Ü Åì ç¶ ÔÕÆÕÆ ôÅÃÕ ìä¶ , Á³ å 7 Ü° ñ ÅÂÆ, 1799 ù îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå Çó Ø çÆ ÃðçÅðÆ Ô¶ á » Çü Ö Ãî¹ ¼ Ú¶ ê³ Ü Åì Óå¶ ÕÅì÷ Ô¯ ׶ Í Á³×ð¶÷ úç¯ º åÕ ìÅÕÆ ÃÅð¶ ÇÔ³ ç ¹ à åÅé å¶ ÕÅì÷ Ô¯ Ú¹ ¼ Õ ¶ ÃéÍ Çç¼ ñ Æ Çò¼Ú î¹ö ñ» çÆ ÔÕÈ îå Õ¶ ò ñ éÅîîÅåð ÔÆ ÃÆÍ îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå Çó Ø çÅ ðÅÜ ÃæÅêå Ô¯ ä î×叱 Ãåñ° Ü -êÅð çÆÁ» Çü Ö ÇðÁÅÃå» é¶ Á³ × ð¶ ÷ » ç¶ ÁèÆé ðÇÔäÅ êóç ÕÆåÅÍ 25 Áêz Ë ñ 1809 ù Á³ Ç îz å Ãð ÇòÖ¶ îÔÅðÅܶ å¶ Á³ × ð¶ ÷ » ÇòÚÕÅð Ô¯ Â Æ Ã³ è Æ (ÁÇÔçéÅî¶ ) ç¶ Áé° Ã Åð Ǽ Õ çÈ Ü ¶ çÆ Ô¼ ç Çò¼ Ú çõñ éÅ ç¶ ä çÅ øË Ã ñÅ Ô¯ Ç ÂÁÅÍ ÇÂà ó è Æ ç¶ ÕÅðé Çü Ö ôÕåÆ ò³ â Æ ×ÂÆ Áå¶ Á³ × ð¶ ÷ » ù Çü Ö » å¯ º Õ¯ Â Æ õåðÅ éÅ ÇðÔÅÍ ïÅç ð¼ Ö äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÕ Ã³ é 1737 å¯ º Çü Ö ñ×ÅåÅð Çç¼ ñ Æ å¶ Ôîñ¶ Õðç¶ ÁÅ ðÔ¶ ÃéÍ Ã³ é 1765 å¯ º 1787 åÕ Çü Ö » é¶ Çç¼ ñ Æ å¶ 15 Ôîñ¶ ÕÆå¶ ÃéÍ îÅðÚ 1783 Çò¼ Ú å» Çü Ö
ñÅñ ÇÕñ· ¶ Á³ ç ð çÅõñ Ô¯ ׶ Ãé Áå¶ ñÅñ ÇÕñ· ¶ å¶ õÅñÃÅÂÆ ÇéôÅé ÃÅÇÔì Þ° ñ ÅÇÂÁÅ ÃÆÍ ÇÂà ó è Æ éÅÿ Á³ × ð¶÷ ÁÇÜÔ¶ ÔîÇñÁ» å¯ º ÇéôÇÚ³ å Ô¯ ׶ ÃéÍ úèð îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå Çó Ø òÆ Á³ × ð¶ ÷» ò¼ ñ ¯ º ÇéôÇÚ³ å Ô¯ Õ¶ Ãåñ°Ü ç¶ Ã¼ Ü ¶ êÅö ÁÅêäÅ ðÅÜ ÕÅÇÂî Õðé (ðÅÜ çÅ ÇòÃåÅð Õðé) ñÂÆ Á÷Åç Ô¯ Ç×ÁÅ ÃÆÍ À° Ã é¶ ìÔÅçð õÅñÃÅ ë½ Ü ç¶ ÃÔÅð¶ ÕÃÈ ð, î¹ ñ åÅé, ÕôîÆð, ÇêôÅòð, Ô÷ÅðÅ, é° ô ÇÔðÅ Áå¶ ñçÅõ å¶ Õì÷Å Õð ÇñÁÅÍ Áø×ÅÇéÃåÅé ç¶ è¹ ð Á³ ç ð ÜÅ Õ¶ Çܼ å » ÔÅÃñ ÕÆåÆÁ»Í À° Ã ç¶ ðÅÜ çÅ Ö¶ å ðëñ Ǽ Õ ñ¼Ö, ê³ å ÅÿÆ Ô÷Åð òð×îÆñ ÃÆÍ êð À°Ã çÆ î½ å (27 ÜÈ é , 1739) ç¶ çà ÃÅñ» Çò¼ Ú ÔÆ À° à çÆ Ç³ é Æ ÇòôÅñ Ãñåéå çÅ í¯ × êË Ç×ÁÅÍ ÇÂà çÅ ÕÅðé ìä¶ Ü³ îÈ ç¶ â¯ × ð¶ Áå¶ À° µ åð êz ç ¶ ô ç¶ ìz ÅÔîä ÇÜé· » ù îÔÅðÅܶ é¶ ÇÃÖð çÆÁ» êçòÆÁ» ç¶ ÇéòÅÇÜÁÅ Ô¯ ÇÂÁÅ ÃÆÍ ÇÂÔ À° µ ÚêçòÆÁ» Óå¶ ìË á Õ¶ Çü Ö ðÅÜ éÅÿ èz ¯ Ô ÕîÅÀ° º ç¶ ðÔ¶ , Ǽ Õ êÅö ÇÂÔé» é¶ Ã: ÔðÆ Çó Ø éñÈ Á Å, ÁÕÅñÆ ëÈñÅ Çó Ø Áå¶ ôÅî Çó Ø ÁàÅðÆ òð׶ ê³ æ -çðçÆ ÜðéË ñ » ù îÔÅðÅܶ å¯ º çÈð ð¼ ÇÖÁÅ, çÈ Ü ¶ êÅö Á³ × ð¶ ÷» éÅÿ ׳ ãå° ê Õðç¶ ðÔ¶ Í îÔÅðÅܶ çÆ î½ å î×𯺠ÇÂÔé» çÆÁ» ÃÅ÷ô» À° µ Øó Õ¶ ÃÅî·ä¶ ÁÅ ×ÂÆÁ»Í îÔÅðÅܶ ç¶ À° å ðÅÇèÕÅðÆ Ç¼ Õ -Ǽ Õ ÕðÕ¶ ì¶ ð ÇÔîÆ éÅÿ Õåñ Õð Çç¼ å ¶ ׶ Í ÇÂÔé» é¶ ÔÆ ÁÅêä¶ Çé¼ Ü Æ ÇÔ¼ å » ñÂÆ Á³ × ð¶ ÷ » ù ê³ Ü Åì Óå¶ Õì÷Å Õðé çÆ Ô¼ ñ Åô¶ ðÆ Çç¼ å ÆÍ Á³ × ð¶ ÷ » é¶ ñóÅÂÆ Áð³ í Õðé 寺 êÇÔñ» êÈ ð Æ ÇåÁÅðÆ Õð ñÂÆ ÃÆÍ À° Ôé» é¶ êÈ ð Æ ÇòÀ° º åì³ ç Æ éÅÿ êz ¯ × ðÅî À° ñÆÕ ñ¶ Áå¶ éÕô¶ ÇåÁÅð Õð ñ¶ ÃéÍ À° Ô é» é¶ Ãøñ Ô¯ ä ñÂÆ ðÅÜéÆÇåÕ ÚÅñ» Ú¼ ñ äÆÁ» Áå¶ ÃÅ÷-ìÅ÷ ÕðéÆ Áð³ í Çç¼ å ÆÍ Çü Ö ðÅÜ çÆÁ» Ô¼ç» Óå¶ ø½ Ü åÅÇÂéÅå Õð Çç¼ å Æ, ì³ ç È Õ », ìðÈ ç Áå¶ Ô¯ ð ø½ Ü Æ ÃÅîÅé ÇÂÕ¼ á Å Õð ÇñÁÅ Áå¶ ñÅÔ½ ð çðìÅð ç¶ ÁøÃð» ù Çðôòå» å¶ ñÅñÚ ç¶ Õ¶ ׳ Ç ãÁÅ Ç×ÁÅ
So Kahiyat Hai Soora Áå¶ ÃÈÔÆÁ» å¶ ×¼ ç Åð» ù Ô¼ ñ Åô¶ ð Æ Çç¼åÆ å» ÇÕ Çüֻ ç¶ ç¶ ô Óå¶ ÃøñåÅ ÃÇÔå ÁÇèÕÅð ÜîÅÇÂÁÅ ÜÅ ÃÕ¶ Í ÇÂÔ ú篺 Ô¯ÇÂÁÅ Ü篺 ÇÕ Á³ × ð¶ ÷ » é¶ ñÅÔ½ ð çðìÅð (õÅñÃÅ ÔÕÈ î å) éÅÿ ó è ÆÁ» å¶ ç¯ÃåÆ ç¶ ÁÇÔçéÅî¶ ÕÆå¶ Ô¯  ¶ ÃéÍ çÈܶ êÅö ÇÃ¼Ö Á³ × ð¶ ÷ » éÅÿ ÕÆå¶ Ô¯Â¶ Õ½ñ-ÕðÅð» Óå¶ Á³ å åÕ ÕÅÇÂî ðÔ¶Í Çüֻ ù î¶Ü ð ÜÅðÜ ìz Å âë¹ à òð׶ ÃðÔ¼çÆ ÁøÃð» é¶ ôð¶ Á Åî íóÕÅÇÂÁÅÍ À° à çÆÁ» ÔðÕå» ÇÂà åð·» çÆÁ» Ãé ÇÜò¶º Ãåñ°Ü¯º êÅð ç¶ ñÅÔ½ ð çÆ ìÅçôÅÔå ç¶ ÇÂñÅÕ¶ òÆ Á³ × ð¶ ÷ » ç¶ ÁÅêä¶ ÇÂñÅÕ¶ Ô¯ ä Í À°Ã é¶ Çüֻ ç¶ ÇÂ¼Õ à¯ñ¶ Óå¶ Ü¯ ÁÅêä¶ ÇÂñÅÕ¶ çÅ ç½ ð Å Õð ÇðÔÅ ÃÆ, ÔîñÅ Õð Çç¼ å ÅÍ ÇÂà éÅÿ Á³ ×ð¶ ÷ » å¶ Çüֻ çÆÁ» ñóÅÂÆÁ» çÅ î¹ ¼ ã ì³ Çé· ÁÅ Ç×ÁÅÍ êÇÔñÆ ñóÅÂÆ çóìð 1845 Çò¼Ú Áð³í Ô¯ÂÆ å¶ î¹çÕÆ, ë¶ ð È ôÇÔð (Ç÷ñ· Å Çøð¯÷ê¹ð), ìç¯òÅñ, ÁñÆòÅñ (Ç÷ñ· Å ñ°ÇèÁÅäÅ) Áå¶ ÃíðÅò» (Ç÷ñ· Å Á³ÇîzåÃð) ÁÅÇçÕ æ»ò» å¶ ñóÆ ×ÂÆ Áå¶ øðòðÆ 1846 Çò¼ Ú õåî Ô¯  ÆÍ Çüֻ çÆ ìÔÅçðÆ, çñ¶ ð Æ, ê³ æ -ö ò Å Áå¶ ç¶ô-í×åÆ çÆ Çòð¯ è ÆÁ» é¶ òÆ êzó ÃÅ ÕÆåÆ, êð ö¼çÅð å¶ öËð -ÇÃ¼Ö ÃËéÅêåÆ Áå¶ êzèÅé î³ å ðÆ çÆ Á³ × ð¶ ÷ » éÅÿ ûá-×»á Ô¯ä ÕðÕ¶ Á³ å Çò¼ Ú ÇÃ¼Ö ø½ Ü» çÆ ÔÅð Ô¯ ×ÂÆÍ çÈ ÜÆ ñóÅÂÆ Ú¶ñ ÆÁ» òÅÿÅ ÇòÖ¶ 13 ÜéòðÆ 1849 Áå¶ ×° Ü ðÅå ÇòÖ¶ 21 øðòðÆ, 1849 ù Ô¯  ÆÍ Üç ÃËéÅêåÆ å¶ ÜðéËñ ÔÆ ÇòÕ¶ Ô¯  ¶ Ãé å» ÔÅð å» Ô¯ ä Æ ÃÆÍ ÇÂÃ ç¶ î×叱 29 îÅðÚ, 1849 ù ñÅÔ½ð Çò¼Ú çðìÅð ñÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÇÜà Çò¼Ú îÔÅðÅÜÅ çñÆê Çó Ø ù ×¼ ç Æúº ñÅÔ Çç¼ åÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂà åð·» ÇÃ¼Ö ðÅÜéÆÇåÕ å½ ð å¶ ö°ñÅî ìä ׶ Í êð îÅéÇÃÕ (èÅðÇîÕ) å½ð Óå¶ å» À° Ô ìÔ° å êÇÔñ» ç¶ ö°ñÅî ìä Ú¹¼Õ ¶ ÃéÍ ÒÁáÅ· ð òÆºÓ ÃçÆ Çüֻ çÆ Ã³Øðô Çò¼ Ú å¶ ÁÅêäÆ Ô¯ºç ù ìÚÅÀ°ä Çò¼ Ú ìÆå ×ÂÆÍ ÇÂÃ
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) Ã Çüֻ ç¶ ×° ðçòÅÇðÁ» çÅ êz ì ³ è À°çÅÃÆ Áå¶ Çéðîñ¶ ÃÅè» ç¶ Õ¯ ÿ ÃÆÍ À° Ô é» ç¶ Ãî¶ º Çü Ö » Çò¼ Ú ìz Å ÔîäòÅç êÈð Æ åð·» Ø° à Ç×ÁÅÍ îÔÅðÅܶ ç¶ ðÅÜÕÅñ Çò¼ Ú ìz Å ÔîäòÅç çÆ êÕó Ãׯ º Ô¯ ð î÷ìÈ å Ô¯ ×ÂÆÍ À° à çÅ ðÅÜ-ÕÅñ ÔÆ ìz Å ÔîäòÅçÆÁ» ç¶ Ô¼ æ Çò¼ Ú ÃÆÍ ðÅÜ-çðìÅð Çò¼ Ú ÔÆ ìz ÅÔîäÆ ðÆå»ðÃî» ÇéíÅÂÆÁ» Ü»çÆÁ» ÃéÍ íÅò¶ º 19òƺ ÃçÆ Çò¼ Ú éÅîèÅðÆ å¶ Çéð³ Õ ÅðÆ Ã¹ è ÅðÕ ñÇÔð» Ú¼ ñ ÆÁ», êð ÇÂÔ òÆ î×叱 Çü Ö -ï Ú ù ׳ è ÿÅ Õðé çÅ ÕÅðé ìäÆÁ»Í ÒÇó Ø ÃíÅÓ òð×Æ å¼ å -õÅñÃÅÂÆ ñÇÔð òÆ Ú¼ ñ Æ, ÇÜÃ é¶ Çü Ö Æ ç¶ ÇéÁÅð¶ ê ä ù ê¹ é ð ùð ÜÆå Õðé ÕÂÆ êÈ ðÅ åÅä ñÅ Çç¼ å Å, êð Á³ × ð¶ ÷ » çÆ Ãðêz à åÆ éÅÿ À° ç ÅÃÆ ÃÅè ×° ð çòÅÇðÁ» å¶ ê¼ Õ Æ åð· » ÕÅì÷ Ô¯ ׶ , ÇÜé· » é¶ ÇìêðòÅç ù ëË ñ ÅÀ° ä ç¶ éÅÿ ×° ð çòÅÇðÁ» ù ÁË ô êz à åÆ ç¶ Á¼ â ¶ ìäÅ ÇñÁÅÍ ×° ð ç¹ Á ÅðŠù è Åð ñÇÔð é¶ ×° ð çòÅð¶ å» Á÷Åç ÕðòÅ ñ¶ êð ìz Å ÔîäòÅç Áܶ òÆ Çü Ö ÜÆòé Óå¶ êÈ ðÆ åð· » ÔÅòÆ ÔË Í ÇêÛñ¶ 30-35 ÃÅñ» å¯ º ÇìêðòÅç çÅ ÇôÕ³ Ü Å Ô¯ ð Õ¼ Ç ÃÁÅ Ç×ÁÅ ÔË , ÇÕÀ° º ÇÕ Çü Ö » çÆ ÇÃÁÅÃÆ êÅðàÆ é¶ ÇìêðòÅçÆ åÅÕå» éÅÿ êÆâÆ Ã»Þ êÅ ñÂÆ ÔË Í ÔÅñå Ǽ æ ¯ º åÕ ÇéØð ×ÂÆ ÔË ÇÕ Çü Ö Æ ç¶ èÅðÇîÕ øË Ã ñ¶ òÆ À° Ô é» çÆ Ç¼ Û Å î¹ å ÅÇìÕ Ô° ³ ç ¶ ÔéÍ ÁË Ã Å òÅåÅòðé ÇÃðÜ Çç¼ å Å ÔË Áå¶ ÇÃðÇÜÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÔË ÇÕ Çü Ö ×° ðîÇå ÇòÚÅðèÅðÅ éÅÿ¯ º êÈ ð Æ åð· » à° ¼ à ÜÅä Áå¶ À° Ô é» Á³ ç 叱 ×° ð È - êÅåôÅÔ» ò¼ ñ ¯ º ÇñÁ»ç¶ ÇÂéÕñÅì ç¶ ìÚ¶ - Ö¹ Ú¶ êz íÅò» ù òÆ õåî ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕ¶ Í ÇÂÔ ò¼ â Æ åz Å ÃçÆ ðÔÆ ÔË ÇÕ ÁÃƺ Ôî¶ ô » ÔÆ Çü Ö Çòð¯ è Æ åÅÕå» çÆÁ» ÃÅ÷ô» çÅ ÇôÕÅð Ô¯ Õ¶ ÁÅêä¶ êË ð » Óå¶ ÁÅê Õ° Ô ÅóÅ îÅðç¶ ðÔ¶ Ô»Í îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå Çó Ø ç¶ ðÅÜ-ÕÅñ ç½ ð Åé Áå¶ îÔÅðÅܶ çÆ î½ å î×叱 ÁÃƺ ÇìêðòÅçÆÁ» ç¶ ÇòéÅôÕÅðÆ ÇÚÔð¶ ù êÛÅä éÅ ÃÕ¶ Áå¶ À° Ô é» çÆÁ» ÚÅñ» Çò¼ Ú ëà ն ÁÃƺ ñ§ î ¶ ó Ø ðô
î×叱 ÕÅÇÂî ÕÆå¶ ðÅÜ ù Õ° Þ ÃÅñ» Çò¼ Ú ÔÆ ×° Á Å ÇñÁÅÍ Ã½ - ÃÅñ» î×𯺠ó é 1947 Çò¼ Ú ÃÅⶠկ ÿ ÁÇÜÔÅ î½ ÕÅ ÁÅÇÂÁÅ ÃÆ Üç¯ º ÇÕ ÁÃƺ ÁÅêäÆ Õ½î çÅ Õ° Þ Ã³ ò Åð ÃÕç¶ Ã», êð ÁÃƺ ú篺 òÆ ìz Å ÔîäòÅçÆ ñÆâð» ç¶ Ûñ ù éÅ êÛÅÇäÁÅ ÁÅêä¶ ñ¼ Ö » ÁÅçîÆ îðòÅ Õ¶ , Õð¯ ó » çÆÁ» ÜÅÇÂçÅç» å¯ º Ô¼ æ è¯ Õ¶ , êz Å ä» å¯ º ÇêÁÅð¶ ×° ð èÅî» ù Û¼â Õ¶ , ÜðÅÇÂî-ê¶ ô Å Ô¯ ä çÅ ÃðàÆÇëÕ¶à ñË ä ñÂÆ ÇÂà Òê¹ ³ é -í± î ÆÓ å¶ ÁÅä ìË á ¶ Í ÇÜà ÁäÖ, Ǽ ÷ å Áå¶ èðî çÆ Ã¹ å ³ å ðåÅ ñÂÆ Ç¼ è ð ÁŶ û, À° à ¶ çÆ ðÅÖÆ ñÂÆ Çëð ÃÇåÁÅÇ×z Ô», ð¯ à îÅðÚ», î¯ ð ÇÚÁ», ܶ ñ · » íðé, é½ Ü òÅé» ç¶ êz Å ä» çÆ ìñÆ ç¶ ä ç¶ ðÅÔ å¶ å° ð ê¶ Í 1984 Çò¼ Ú Ü¯ Õ° Þ Ô¯ ÇÂÁÅ, À°Ã ù ç¹ Ô ðÅÀ° ä çÆ ñ¯ ó éÔÆºÍ ÁÃƺ À°Ã ÇíÁÅéÕ òðåÅð¶ å¯ º òÆ Õ¯ Â Æ Çü ÇÖÁÅ éÔƺ ñÂÆÍ À° à åz Å ÃçÆ ç¶ Õôà Áܶ åÕ Ô÷Åð» é½ Ü òÅé ܶ ñ · » Çò¼ Ú í¯ × ðÔ¶ ÔéÍ ÁÅêä¶ ÕÅåñ» ù Ã÷Å ç¹ Á ÅÀ°ä ñÂÆ ÕÂÆ ÁÅÔð-êÅÔð Õð ðÔ¶ Ô», êð ÃÅâÆ ÇÕå¶ Ã¹ ä òÅÂÆ éÔƺ, ÃÅâÆ çñÆñ ÁêÆñ çÅ Õ¯ Â Æ ÁÃð éÔƺ Ô° ³ çÅÍ ÃÅⶠñÂÆ ÇÂéÃÅø ç¶ ÃÅð¶ çðòÅ÷¶ ì³ç ÔéÍ ÃÅⶠÕÅåñ ÛÅåÆ Ú½ óÆ ÕðÕ¶ Ø° ³ î ðÔ¶ Ôé, ÕÂÆ å» ðÅÜ-íÅ× ç¶ Ã¹Ö îÅä Ú¹ ¼ Õ ¶ Ôé Áå¶ îÅä òÆ ðÔ¶ ÔéÍ ÕÂÆ ÃÅⶠòð׶ ÇÚÔð¶ - î¯ Ô ð¶ òÅÿ¶ ñ¯Õ òÆ À° Ô é» ÕÅåñ» éÅÿ ðñ Õ¶ ðÅÜíÅ× çÅ Áé§ ç îÅä ðÔ¶ ÔéÍ ÁÃƺ ÕÅåñ» Õ¯ ÿ ¯ º ÔÆ òÅð-òÅð ÃÔÅÇÂåÅ çÆ î³ × Õðç¶ Ô»Í ÃÅⶠÃîÅ×î» Çò¼Ú ÒÕÅåñ»Ó ù ÃéîÅÇéå ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔË, ÇÜÔó¶ ÃÅâÆ Õ½ î çÆÁ» Üó· » Çò¼ Ú å¶ñ ç¶ ä ç¶ ñ×ÅåÅð ïåé Õðç¶ ÁÅ ðÔ¶ ÔéÍ ÇÂÔ ö° ñ ÅîÆ çÆ ÇÃÖð éÔƺ, å» Ô¯ ð ÕÆ ÔË ? ÁÅú ÜÅ×ƶ! ÁÅú ïÚƶ! ¶éÆ ñ§îÆ ö°ñÅîÆ Ú³×Æ éÔƺ Ô°³çÆ..... ÁÅú, ö°ñÅîÆ çÅ À°Ô ÜÈÿÅ êð·» ò×ÅÔ îÅðƶ, ÇÜÔóÅ 29 îÅðÚ, óé 1849 ù ÃÅⶠ×ÿ» Çò¼Ú êÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÃÆÍ
20
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora
ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ å¶ ×¯Ç³çòÅñ ÃÅÇÔì ôîô¶ð ÇÃ³Ø ÒÁô¯ÕÓ
ׯdzçòÅñ ÃÅÇÔì, ܯ ׯºç¶ (ׯdzç¶) éÅîÕ îðòÅÔ¶ Ö¼åzÆ ç¶ é»Á Óå¶ ò¾ÇÃÁÅ, ÇÃ¼Ö ÇÂÇåÔÅÃ ç¶ é°ÕåÅ-Çé×ÅÔ å¯º ÇÂÕ ÖÅà Çòô¶ôåÅ ð¼Öä òÅñÅ êÇò¼åð ÁÃæÅé ÔËÍ ÇÂÔ é×ð ð¶ñò¶ Ãà¶ôé åðé åÅðé 寺 15 îÆñ (24 ÇÕñ¯îÆàð) Á×Çé Õ¯ä ò¼ñ ÃÇæå ÔËÍ ÇÂÔ é×ð êÇÔñ¶ êÇÔñ ÇÕò¶º ò¾ÇÃÁÅ å¶ Çëð çÈܶ êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ çÆ ÇîÔð çÅ ÃçÕÅ À°é·» ç¶ Ô°Õî éÅñ åÆܶ êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ é¶ éÅî-ìÅäÆ ç¶ êzåÅê éÅñ ÇÂÔ é×ð ÇÕò¶º ÁÅìÅç ÕÆåÅ, ÇÂà Ãì³è ÇòÚ ÇÂæ¶ Ãí 寺 êÇÔñ» ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ ç¶ î¹¼ãñ¶ ÇÂÇåÔÅÃÕ ò¶ðò¶ ç¶ä¶ ÷ðÈðÆ Ôé å» ÇÕ ×°ðîÇå êz¶îÆ êÅáÕ» çÆÁ» é÷ð» ç¶ ÃÅÔîä¶ ÇÂà é×ð çÅ ÃÔÆ-ÃÔÆ åÅðÆõÆ ÔÅñ ôÆô¶ ç¶ ÁÕà ò»× ÞñÕçÅ ÃÅø é÷ðƺ êò¶Í
21
î¹¼Ö ôìç é×ð ׯdzçòÅñ, ܯ ׯºç¶ (ׯdzç¶) éÅîÕ îðòÅÔ¶ Ö¼åzÆ ç¶ é»Á Óå¶ ò¾ÇÃÁÅ, Ç÷ñ·Å Á³ÇîzåÃð, åÇÔÃÆñ åðé åÅðé æÅäÅ òËð¯òÅñ, çÇðÁÅ ÇìÁÅà ճ㶠ò¾Ã¶ ÇÂñÅÕ¶ îÅÞ¶ çÆ ÇÂÕ êzÇüè ÁÅìÅçÆ ÔËÍ ÇÃ¼Ö ÇÂÇåÔÅÃ ç¶ é°ÕåÅÇé×ÅÔ å¯º ÇÂÔ ÇÂÕ ÖÅà Çòô¶ôåÅ ð¼Öä òÅñÅ êÇò¼åð ÃæÅé ÔËÍ ÇÂÔ é×ð ð¶ñò¶ Ãà¶ôé åðé åÅðé 寺 15 îÆñ (24 ÇÕñ¯îÆàð) Á×Çé Õ¯ä ò¼ñ ÃÇæå ÔËÍ ÇÂÔ é×ð êÇÔñ¶ êÇÔñ ÇÕò¶º ò¾ÇÃÁÅ å¶ Çëð çÈܶ êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ çÆ ÇîÔð çÅ ÃçÕÅ À°é·» ç¶ Ô°Õî éÅñ åÆܶ êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ é¶ éÅî-ìÅäÆ ç¶ êzåÅê éÅñ ÇÂÔ é×ð ÇÕò¶º ÁÅìÅç ÕÆåÅ, ÇÂà Ãì³è ÇòÚ ÇÂæ¶ Ãí 寺 êÇÔñ» ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ ç¶ î¹¼ãñ¶ ÇÂÇåÔÅÃÕ ò¶ðò¶ ç¶ä¶ ÷ðÈðÆ Ôé å» ÇÕ ×°ðîÇå êz¶îÆ êÅáÕ» çÆÁ» é÷ð» ç¶ ÃÅÔîä¶ ÇÂà é×ð çÅ ÃÔÆ-ÃÔÆ åÅðÆõÆ ÔÅñ ôÆô¶ ç¶ ÁÕà ò»× ÞñÕçÅ ÃÅø é÷ðƺ êò¶Í
:
í¼ñÅ õÅéçÅé å¶ À°Ã çÅ î¹°¾ãñÅ òÅÃ
êzÇüè ÇÂÇåÔÅÃÕÅð ÕòÆ Õ¶Ãð ÇÃ³Ø ÇÛ¼ìð ç¶ Õæé Áé°ÃÅð í¼ñÅ õÅéçÅé çÅ ÕçÆîÆ Çê³â ìÅÃðÕ¶, Ç÷ñ·Å Á³ÇîzåÃð îôÔÈð ÔËÍ ÇÂà Çê³â ÇòÚ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ çÅ òâ¶ðÅ ÇìôéÅ í¼ñÅ éÅîÆ ÇÂÕ ç¹ÕÅéçÅð ÃÆÍ (ÒÇòÇÚ ìÅÃðÕÆ ðÔ¶ ÇìôéÅ íñÅÍ Ô¼àÆ ìËᶠÇÂÕ ÇÂÕ¼ñÅÓÍ) ÇÂà Çìôé¶ í¼ñ¶ ç¶ Øð ÔÇð ÜÆ éÅîÆ ê¹¼åð êËçÅ Ô¯ÇÂÁÅ, ܯ ò¼âÅ Ô¯ä Óå¶ îðòÅÔ¶ Ö¼åðÆÁ» ç¶ Øð ÇòÁÅÇÔÁÅ Ç×ÁÅÍ Õ°Þ ÇÚð Çê¼Û¯º ÇìôéÅ í¼ñÅ ÇÕö ÕÅðé Çê³â ìÅÃðÕƺ çÅ òöìÅ Û¼â Õ¶ Á³ÇîzåÃð ç¶ é¶ó¶ Çê³â Ç×ñòÅñÆ ÜÅ ò¼ÇÃÁÅ ÇÜ¼æ¶ À°Ã ç¶ ê¹¼åð ÔÇð ÜÆ í¼ñ¶ ç¶ Øð å¶Ü î¼ñ çÅ Üéî Ô¯ÇÂÁÅÍ Çê³â Ç×ñòÅñÆ ÜÅä Óå¶ Çìôé¶
çÅ òêÅðÕ Õ³î Û¶åÆ ÔÆ Ú³×Å ÚîÕ ÇéÕÇñÁÅÍ Üç å¶Ü î¼ñ ìÅð·» òÇð·Á» çÅ Ô¯ÇÂÁÅ å» À°Ô ç¹¼×ñ Ö¼åðÆÁ» ç¶ Øð ÇòÁÅÇÔÁÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂà Ã Çìôé¶ í¼ñ¶ çÆ îÅñÆ ÔÅñå íÅò¶º Ú³×Æ Ã¹èð ×ÂÆ ÃÆ å¶ À°Ã çÆ åÜÅðå òÆ ÚîÕ êÂÆ ÃÆ, êð Çëð êåÅ éÔƺ ÇÕÀ°º À°Ã é¶ Çê³â Ç×ñòÅñÆ çÅ òöìÅ Û¼ÇâÁÅ å¶ î¹ó ÁÅêä¶ ÕçÆîÆ Çê³â ìÅÃðÕ¶ ÔÆ ÜÅ ò¼ÇÃÁÅÍ Çê³â ìÅÃðÕ¶ ÜÅä 寺 æ¯ó·Å ÇÚð Çê¼Û¯º ÔÆ Çìôé¶ í¼ñ¶ çÅ ç¶Ô»å Ô¯ Ç×ÁÅÍ Çëð æ¯ó·Å ÇÚð Çê¼Û¯º ÔÆ ç¶òé¶å ÁÇÜÔÆ Ô¯ÂÆ ÇÕ Üç Çìôé¶ ç¶ ë¹¼ñ ñË Õ¶ ÔÇð ÜÆ í¼ñÅ ÔÇðç¹ÁÅð Ç×ÁÅ å» À°æ¶ ÔÆ ÁÚÅéÕ ÇìîÅð Ô¯ä Óå¶ Ãòð×òÅà ԯ Ç×ÁÅÍ ÇÂæ¶ ÔÆ À°Ã ç¶ ê¹¼åð å¶Ü î¼ñ í¼ñ¶ é¶, ܯ À°Ã ç¶ éÅñ ÃÆ, À°Ã çÅ Á³åî óÃÕÅð ÕÆåÅ å¶ ÁÅê î¹ó Çê³â ìÅÃðÕ¶ òÅêà êðå ÁÅÇÂÁÅÍ ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ çÅ Üéî : Çëð íÅÂÆ å¶Ü î¼ñ (å¶Ü íÅé Ü» å¶Ü¯) í¼ñ¶ ç¶ Øð îÅåÅ ñ¼Ö¯ (ñ¼ÛîÆ ç¶òÆ À°ðø ùñ¼ÖäÆ) çÆ Õ°¼Ö¯º ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ çÅ Üéî òËÃÅÖ Ã¹çÆ 14 óîå 1536 ÇìÕðîÆ î¹åÅìÕ 5 îÂÆ Ã³é 1479 ù Çê³â ìÅÃðÕ¶ ç¶ ÃæÅé Óå¶ Ô¯ÇÂÁÅÍ íÅÂÆ å¶Ü íÅé ç¶ Çå³é ê¹¼åð Ô¯ð Ãé, ܯ ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ å¯º À°îð ÇòÚ òâ¶ð¶ ÃéÍ Ò×°ð êzåÅê ÃÈðÜÓ ç¶ Õæé Áé°ÃÅð Çê³â ìÅÃðÕƺ ðÇÔ Õ¶ ÇÂÔ ÃÅð¶ ÔÆ ç¹ÕÅéçÅðÆ çÆ æÅò¶º Ö¶åÆìÅóÆ çÅ Õ³î Õðé ñ¼× ê¶ Ãé:Ö¶åÆ ÇÕzå Õ¯ ùå ÕðÇÔ å¶Ü¯ Ã¹Ö êÅòËÍ ìËá ðÔÇÔ ÇÃîðÇÔ êzí± í×åÆ ÇÚå ñÅòËÍ ÁÅê¯ ÁÅêé¶ ÕÅÜ îÇÔ ÚÅðÔ° ùå ñÅ×¶Í ìÆå ×ï¯ ÇÚð ÕÅñ ÔÆ ê½åz ÇêÇÖ ÁÅ×¶Í ÒÃzÆ ×°ðÈ îÇÔîÅ êzÕÅôÓ ç¶ ñ¶ÖÕ ìÅìÅ ÃðÈê çÅà í¼ñ¶ é¶ òÆ Õ°Þ ÁÇÜÔÅ ÔÆ ÇñÇÖÁÅ ÔË:ÁÅÇ×ÁÅ ÕÅðÆ Çåé ùå ÚÅðÍ Ç×zÇÔ ÇÕzÖÆ ÃÅèË Ãí ÇìòÔÅðÍ
So Kahiyat Hai Soora ò¶ ìËᶠðÔ¶ íòé Ãç Õð¶Í ÕÛ° ÕÅðÜ Õð¶ é îé ï èð¶¨3¨ ÇòÁÅÔ å¶ Ã³åÅé : ñ×í× 23 ÃÅñ çÆ À°îð¶ 11 îÅØ Ã³îå 1559 ÇìÕðîÆ ù ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ çÆ ôÅçÆ ÃäÖåð¶ Çê³â ç¶ òÅÃÆ ÃzÆ ç¶ò Ú³ç ìÇÔñ çÆ Ãê¹¼åðÆ ìÆìÆ ðÅî Õ½ð ÜÆ ç¶ éÅñ Ô¯ÂÆÍ ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ ç¶ Øð ÇÂÔ Ã³åÅé êËçÅ Ô¯ÂÆ 1) ìÆìÆ çÅéÆ ÜÆ, 2) ìÆìÆ íÅéÆ ÜÆ, 3) ìÅìÅ î¯Ôé ÜÆ, 4) ìÅìÅ î¯ÔðÆ ÜÆÍ ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ À°Ã Ã Çê³â ìÅÃðÕƺ ðÇÔ Õ¶ Øð çÅ Ú³×Å ÕÅð¯ìÅð Õðç¶ Ãé, ÇÜà ÕðÕ¶ ×°÷ÅðÅ Ú³×Å Ú¼ñçÅ ÃÆÍ ÁÅê çŠùíÅÀ° 㯺 ÔÆ ìóÅ í×åÆíÅò íÇðÁÅ å¶ çÅéÆ ÃÆÍ ×°ðÈ-Øð éÅñ êzz¶ î å¶ ÃzÆ ×°ðÈ Á§×ç ç¶ò ÜÆ çÆ Ã¶òÅ: ìÅìÅ ÃðÈê çÅà í¼ñÅ ç¶ Õæé Áé°ÃÅð ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ Ôð¶Õ ÃÅñ ç¯ òÅð ÔÇðç¹ÁÅð çÆ ïÅåðÅ òÅÃå¶ Ü»ç¶ ÃéÍ ÒÒ׳׊öòé ìzå îé ÕðÅ ìðÖ îÅÇÔ ÜÅåzÅ ç¹Ç ÕðÅÍÓÓ (îÇÔîÅ êzÕÅô), ÇÂà åð·» Üç À°Ô 21òƺ òÅð ÔÇðç¹ÁÅð (׳×Å) ׶ å» ðÃå¶ ÇòÚ ÁÇÜÔÆ á¯Õð ñ¼×Æ ÇÕ Çê³â òÅêà êÔ°³ÚÇçÁ» ÔÆ êÈðé ìzÔî-Ç×ÁÅéÆ ×°ðÈ çÆ íÅñ ÕðéÆ ô°ðÈ ÕÆåÆÍ ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ çÆ Ãê¹¼åðÆ ìÆìÆ Áîð¯ ÜÆ À°é·» ç¶ ÃÕ¶ íåÆܶ éÅñ ÇòÁÅÔ¶ ԯ¶ Ãé:ÃzÆ Á³×ç ÜÆ ÕÆ Ã¹åÅ ìÆìÆ Áîð¯ éÅîÍ ÔÇð ÇéÜ í×åÆ ìÅÞ èðï¯ À°åðÆ ÃÇå×°ð èÅî¨32¨ ÃzÆ ÁîðçÅà կ ízÅå ùå ÁÇå òâíÅ×Æ ÁÅÔÍ ê¹ðÅåé Õ°à³ì Ã³Ü¯× Çìè, åŠï íï¯ ÇìòÅÔ¨33¨ ìÆìÆ Áîð¯ ÜÆ ð¯÷ Á³Çîzå ò¶ñ¶ À°µá Õ¶ ×°ðìÅäÆ çÅ êÅá À°µÚÆ Ã¹ð éÅñ ÕÇðÁÅ Õðç¶ ÃéÍ Õ¯ñ¯-Õ¯ñÆ Øð Ô¯ä ÕðÕ¶ ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ é¶ ìÆìÆ ÜÆ ç¶ îȳԯº ×°ðìÅäÆ çÅ êÅá ùÇäÁÅ å» À°é·» ù ×°ðÈ-çðôé» çÆ ÇÖ¼Ú êÂÆ ÇÜà ÕÅðé Û¶åÆ ÔÆ ÇÂÕ Ççé ÃzÆ Öâ±ð
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ é¶ ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ ù ÒÇéîÅÇäÁ»
çÅ îÅä, ÇéåÅÇäÁ» çÅ åÅä å¶ ÇéúÇàÁ» çÆ úàÓ ÁÅÇç
ìÖÇôô» ç¶ Õ¶ ×ñ¶ ñ×ÅÇÂÁÅÍ ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ é¶ ÁÅê ù ×°ð×¼çÆ çÆ ìÖÇôô ÕðÕ¶
ÒÒÃzÆ ×¹ðÈ ÁîðçÅà ÜÆÓÓ ìäÅ
Çç¾åÅ Áå¶ ø°ðîÅÇÂÁÅ ÇÕ Ô°ä
å°Ãƺ À°Ã¶ åð·» ÃzÆ Öâ±ð ÃÅÇÔì
寺 çÈð ÜÅ Õ¶ ÇÕö Çéò¶ÕñÆ æ»
ðÔ¯ å¶ éÅî-ìÅäÆ çÅ êzÚÅð Õð¯
ÇÜà åð·» ÇÕ ÃzÆ ×°ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ é¶ ÇÂà 寺 13 ÃÅñ êÇÔñ»
çÇðÁÅ ðÅòÆ Õ³ã¶ ÃzÆ ÕðåÅðê¹ð ÃÅÇÔì ×°ð×¼çÆ ìÖô Õ¶ À°Ã¶
ò¶ñ¶ ÁÅê ù ÃzÆ Öâ±ð ÃÅÇÔì í¶Ü Çç¼åÅ ÃÆÍ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ é¶ ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ çÅ
ÇÂÔ Ô°Õî ÇÃð-î¼æ¶ êzòÅé ÕÆåÅ Áå¶ ×¯Ç³çòÅñ Úñ¶ ׶Í
ÃÅÇÔì êÔ°³Ú Õ¶ ×°ðÈ-çðìÅð ÇòÚ ÔÅ÷ð Ô¯ ×Â¶Í Á¼×¯º ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ À°é·» ù Çîñ Õ¶ ìó¶ Ö¹ô ԯ¶ å¶ Ú³×Æ ÁÅÀ°-í×å ÕÆåÆÍ ×°ðÈ-çðìÅð ÃzÆ Öâ±ð ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ ÃÇåó×å çÆ ð½äÕ å¶ éÅî-ìÅäÆ çÅ ÁÖ³â êzòÅÔ Ú¼ñçÅ ç¶Ö Õ¶ Çëð òÅêà Øð éŠ׶ å¶ À°æ¶ ÔÆ ×°ðÈ-ó×å çÆ Ã¶òÅ Õðé ñ¼× êÂ¶Í ×°ðÈ ÁÅÇ×ÁÅ éÅñ ð¯÷ Ãò¶ð¶ çÇðÁÅ ÇìÁÅà ÇòÚ¯º êÅäÆ çÆ ×Å×ð íð Õ¶ ÇñÁÅÀ°äÆ å¶ ÁÅêä¶ Ô¼æƺ ìó¶ ôðèÅ-íÅò éÅñ ×°ðÈ ÜÆ ù ÇÂôéÅé ÕðòÅÀ°äÅ À°é·» çÅ Çé¼å Õðî ÃÆÍ ÇÂà åð·» ×°ðÈ-öòÅ ÕðÇçÁ» Üç ìÅð» Õ° ÃÅñ Ô¯ ׶ å» ÇÂÕ Ççé Ôé·¶ð¶ ÇòÚ çÇðÁÅ ÇìÁÅà ÓÚ¯º êÅäÆ ñË Õ¶,
ÁÅÀ°ºç¶ ԯ¶ ðÃå¶ ÇòÚ Ü°ñÅÇÔÁ» çÆ Ö¼âÆ ÇòÚ Çâ¼× ê¶ å¶ Ã¼à ñ¼×ä ç¶ ìÅòÜÈç ×Å×ð ÇòÚ¯º êÅäÆ éÅ â°¼ñ·ä Çç¼åÅÍ êåÅ ñ¼×ä Óå¶ Ü°ñÅÔÆ é¶ À°é·» ù ÒÇéæÅò» ÁîðÈÓ ÕÇÔ Õ¶ Õ¯ÇÃÁÅ, êð ÁÅê À°Ã ç¶ ç¹ðìÚé ìðçÅôå ÕðÕ¶ Üç ×°ðÈ ÜÆ çÆ Ô÷ÈðÆ ÇòÚ ê¶ô ԯ¶ å» ÃÅðÆ ×¼ñ çÅ êåÅ ñ¼×ä-ÃÅð ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ é¶ ìó¶ ÇÕðêÅ-íÅò éÅñ ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ ù ÒÇéîÅÇäÁ» çÅ îÅä, ÇéåÅÇäÁ» çÅ åÅä å¶ ÇéúÇàÁ» çÆ úàÓ ÁÅÇç ìÖÇôô» ÕðÕ¶ ×ñ¶ ñ×ÅÇÂÁÅÍ Ü篺 ÁÅê ÜÆ çÆ Ã¶òÅ êzòÅé Ô¯ÂÆ å» ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ é¶ ÁÅê ù ×°ð×¼çÆ çÆ ìÖÇôô ÕðÕ¶ ÒÒÃzÆ ×¹ðÈ ÁîðçÅà ÜÆÓÓ ìäÅ Çç¾åÅ Áå¶ ø°ðîÅÇÂÁÅ ÇÕ Ô°ä å°Ãƺ À°Ã¶ åð·» ÃzÆ Öâ±ð ÃÅÇÔì 寺 çÈð ÜÅ Õ¶ ÇÕö Çéò¶ÕñÆ æ» ðÔ¯ å¶ éÅî-ìÅäÆ çÅ êzÚÅð Õð¯ ÇÜà åð·» ÇÕ ÃzÆ ×°ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ é¶ ÇÂà 寺 13 ÃÅñ êÇÔñ» çÇðÁÅ ðÅòÆ Õ³ã¶ ÃzÆ ÕðåÅðê¹ð ÃÅÇÔì ×°ð×¼çÆ ìÖô Õ¶ À°Ã¶ ò¶ñ¶ ÁÅê ù ÃzÆ Öâ±ð ÃÅÇÔì í¶Ü Çç¼åÅ ÃÆÍ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ é¶ ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ çÅ ÇÂÔ Ô°Õî ÇÃðî¼æ¶ êzòÅé ÕÆåÅ Áå¶ ×¯Ç³çòÅñ Úñ¶ ×Â¶Í é×ð ׯdzçòÅñ çÆ ÁÅìÅçÆ : À°é·Æº Ççéƺ é×ð ׯdzçòÅñ çÅ ÃæÅé ÇìÁÅÃ ç¶ ÁËé ճ㶠Óå¶ Ô¯ä ÕðÕ¶ íÅò¶º ÇÂñÅÕÅ Üñ§èð ç¹ÁÅìŠ寺 ñÅÔ½ð ÜÅä ñÂÆ ôÅÔÆ ÕÅøÇñÁ» çÅ ñ»ØÅ Ô¯ä ÕðÕ¶ å¶ ìó¶ À°µÚ¶ Çà¼ì¶ çÆ ôÕñ ÇòÚ Ô¯ä ÕðÕ¶ ìóŠùÔÅòäÅ é÷ÅðÅ ê¶ô ÕðçÅ ÃÆ, êð Ôð êzÕÅð çÆÁ» åÜÅðåÆ ÃÔÈñå» ç¶ ìÅòÜÈç òÆ Õ°Þ ÕÅðé» ÕðÕ¶ À°ÜÅó ÇêÁÅ ÃÆÍ íÅÂÆ ×¯ºç¶ éÅîÆ ÇÂÕ îðòÅÔ¶ Ö¼åðÆ é¶ ÁÅêä¶ íÅÂÆÚÅð¶ Ãî¶å ÇÂæ¶ êÔ°³Ú Õ¶ ÕÂÆ òÅð é×ð òÃÅÀ°ä çÅ ïåé ÕÆåÅ, êð Áé¶Õ ïåé Õðé Óå¶ òÆ À°Ã çÆ ÇÂÔ Ã¼èð êÈðÆ éÅ Ô¯ ÃÕÆÍ Û¶Õó íÅÂÆ ×¯ºçÅ î¼ñ é¶ ìó¶ ôðèÅíÅò éÅñ ÃzÆ Öâ±ð ÃÅÇÔì êÔ°³Ú Õ¶
22
So Kahiyat Hai Soora ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ çÆ ôðé êzÅêå ÕÆåÆÍ íÅÂÆ ×¯ºçÅ î¼ñ ÜÆ ç¶ Áð÷ Õðé Óå¶ ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ é¶ ÃzÆ (×°ðÈ) ÁîðçÅà ÜÆ ù ׯdzçòÅñ ÜÅä çÅ Ô°Õî ÕÆåÅÍ ×°ðÈ-ÁÅÇ×ÁÅ î³é Õ¶ ÃzÆ ÁîðçÅà ÜÆ íÅÂÆ ×¯ºç¶ éÅñ À°æ¶ ׶ å¶ éÅî-ìÅäÆ ç¶ êzåÅê éÅñ éò» é×ð òÃÅ Õ¶ À°Ã çÅ é»Á ÒׯºçòÅñÓ (ׯdzçòÅñ) ð¼Ö Çç¼åÅÍ íÅÂÆ ×¯ºç¶ Ãî¶å ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ é¶ À°æ¶ êÇðòÅð Ãî¶å ÁÅêäÆ ÇðÔÅÇÂô òÅÃå¶ ÁÇå ù³çð îÕÅé ìäŶ å¶ çÈðé¶Çóúº òêÅðÆÁ» å¶ Çê³â» ç¶ ñ¯Õ» ù ìóÆ Ö¹¼ñ·-ÇçñÆ éÅñ üç Õ¶ À°æ¶ òÃÅÇÂÁÅ, ÇÜà ÕðÕ¶ æ¯ó·¶ ÇÚð ÇòÚ ÔÆ ×¯Ç³çòÅñ Ø°¼× ò¼Ãä ñ¼×Å å¶ À°æ¯º çÆ ð½äÕ ò¾è ×ÂÆÍ ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ õ°ç Öâ±ð¯º Ú¼ñ Õ¶ ÇÂÕ-ç¯ ò¶ð À°æ¶ ÁôÆðòÅç ç¶ä å¶ é×ð ç¶Öä ñÂÆ ÁÅÂ¶Í Öâ±ð¯º ׯdzçòÅñ: ÇÂà åð·» é×ð ׯdzçòÅñ ÁÅìÅç Ô¯ä Óå¶ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ é¶ êzÇüè ÇÃ¼Ö Ã¶òÕ» ù òÆ À°æ¶ ÔÆ ì¹ñÅ ÇñÁÅÍ ÇÂà åð·» çÈð-é¶ó¶ ç¶ ÇÃ¼Ö òÆ ×°ðÈØð çÆ ÔÅ÷ðÆ íðé ñ¼×¶ å¶ ×°ðÇüÖÆ çÅ çÅÇÂðÅ òÃÆÔ Ô¯ä Áå¶ Ã³×å» çÆ ÁÅòÅÜÅÂÆ òèä ÕðÕ¶ é×ð ׯdzçòÅñ çÆ ð½äÕ Çç鯺-Ççé òèä ñ¼×ÆÍ ìÅÀ°ñÆ ÃÅÇÔì çÆ ðÚéÅ: À°Ã Ã ôÅÔÆ ÕÅøñ¶ Çç¼ñÆúº ñÅÔ½ð êÔ°³Úä ñÂÆ ÚȳÇÕ çÇðÁÅ ÇìÁÅà 寺 ׯdzçòÅñ çÅ ê¼åä ñ§Ø Õ¶ Ü»ç¶ Ãé å¶ Çëð Á¼×¶ Áø×ÅÇéÃåÅé ÜÅä ñÂÆ òÆ ÇÂÔ¯ ðÃåÅ ÃÆ, ÇÂà ñÂÆ ÇÂ毺 çÇðÁÅúº êÅð ÁÅÀ°ä-ÜÅä òÅñ¶ ÕÅøÇñÁ» ù ÃÅø êÅäÆ çÆ ìóÆ Çç¼Õå îÇÔÃÈà ԰³çÆ ðÇÔ³çÆ ÃÆÍ ÇÂà î¹ôÇÕñ ù çÈð Õðé òÅÃå¶ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ é¶ Ã³îå 1616 ÇìÕðîÆ ÇòÚ ìÅÀ°ñÆ çÅ êÅó ê¹àÅÀ°äÅ ô°ðÈ ÕÆåÅ å¶ ñ×í× Û¶ ÃÅñ ÇÂÔ Õ³î Ú¼ñçÅ ÇðÔÅÍ Û¶Õó óîå 1621 ÇìÕðîÆ ÇòÚ ÇÂÔ
23
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) Õ³î ÇÃð¶ ÚÇó·ÁÅÍ Ú½æ¶ êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ ðÅîçÅà ÜÆ, ܯ íÅÂÆ Ü¶áÅ ÜÆ ç¶ å½ð Óå¶ ÇÂà ìÅÀ°ñÆ çÆ åÅîÆð 寺 êÇÔñ» ÔÆ ìÆìÆ íÅéÆ ÜÆ ç¶ éÅñ ôÅçÆ Ô¯ä Óå¶ ×°ðÈ ÜÆ ç¶ çÅîÅç ìä ׶ Ãé, ÇÂà Ã ÇÃð À°µå¶ à¯ÕðÆ ã¯Á Õ¶ ìÅÀ°ñÆ çÆ Ã¶òÅ Õðç¶ ðÔ¶Í ÃzÆ ðÅîçÅà ÜÆ ç¶ ÇÂà öòÅ-íÅò çÅ êåÅ ñ¼×ä Óå¶ ñÅԽ𯺠ÁŶ À°é·» ç¶ Ã¯ãÆ íÅÂÆÚÅð¶ é¶ ÇÂà öòÅ ìÅð¶ Õ°Þ ÇÂåðÅ÷ òÆ ÕÆåÅ êð Á¼×¯º ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ çÅ ÇÂÔ ÖðÅ-ÖðÅ À°µåð ùä Õ¶ ÇÕ ÃzÆ ðÅîçÅà ÜÆ ÇÂÔ ×°ðÈ-Øð çÆ à¯ÕðÆ éÔƺ ã¯Á ðÔ¶, Ãׯº Çåzñ¯ÕÆ ç¶ ðÅÜ çÅ Ûåz ÁÅêä¶ ÃÆà À°µå¶ Þ°ñÅ ðÔ¶ Ôé, Ãí Ú¹¼ê Ô¯ ×Â¶Í ÇÂà åð·» 84 ê½óÆÁ» òÅñÆ ÇÂÔ ìÅÀ°ñÆ À°é·» ç¶ ÇÂà öòÅ-íÅò çÅ ÃçÕÅ Ôð êÇÔñÈ å¯º î¹Õ³îñ Ô¯ Õ¶ Û¶åÆ ÔÆ ÇÃð¶ Úó· ×ÂÆÍ íÅÂÆ ÕÅé· ÇÃ³Ø éÅíÅ ÇÕzå Ò×°ð ôìç ðåéÅÕð îÔÅé Õ¯ôÓ ç¶ Õæé Áé°ÃÅð ÇÂà ìÅÀ°ñÆ ç¶ é»Á î¹öñ ìÅçôÅÔ» ç¶ ò¶ñ¶ çÆ ÜÅ×Æð ׯdzçòÅñ, à¯â¶òÅñ, ç¹¼×ñ òÅñ¶ Áå¶ øå¶ Ú¼Õ Çê³â» ÇòÚ ÔËÍ ÇðÁÅÃå ÕêÈðæñÅ å¶ éÅíÅ òñ¯º òÆ ÜÅ×Æð» ñ¼×ÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» ÃéÍ ÇÂà 寺 ÇÂñÅòÅ ÇÂà ÃæÅé ç¶ é»Á ñÅ×-êÅÃ ç¶ Çê³â» ÇòÚ òÆ ìÔ°å ÃÅðÆ ÷îÆé ÔËÍ ×°ðç¹ÁÅðÅ Ôò¶ñÆ ÃÅÇÔì: ÇÂà ÃæÅé Óå¶ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ çÆ ÇðÔÅÇÂô ÃÆÍ ×°ðÈ ÃÅÇÔì ÇÂà ÃæÅé Óå¶ ð¯÷ çÆòÅé ñ×ÅÀ°ºç¶ å¶ îÕÅé çÆ Õ³è ÇòÚ ×¼âÆ Ô¯ÂÆ ÇÕ¼ñÆ ù ëó Õ¶ åê¼ÇÃÁÅ Õðç¶ ÃéÍ ÇÂö ÃæÅé Óå¶ ÃzÆ ×°ðÈ ðÅîçÅà ÜÆ çÅ ×°ÇðÁÅÂÆ ÃæÅé, ê³Úî êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ çÅ Üéî ÃæÅé, êÅñÕÆ, æ³î· ÃÅÇÔì, ìÆìÆ íÅéÆ çÅ Ú¹¼ñ·Å å¶ ÃzÆ ×°ðÈ ðÅîçÅà ÜÆ ç¶ Ü¯åÆ-ܯÇå ÃîÅÀ°ä ç¶ ÃæÅé òÆ ôÅîñ ÔéÍ ÖÈÔ ÃzÆ ×°ðÈ ðÅîçÅà ÜÆ: ÇÂÔ ÖÈÔ é×ð ׯdzçòÅñ çÆ ØäÆ ÁÅìÅçÆ ç¶ ÇòÚÕÅð ÔË, ÇÜ¼æ¶ Õ¯ñ ÔÆ Ãì³èå Õîð¶ ÇòÚ ð¯÷ÅéÅ ÃzÆ ×°ðÈ ×z³æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ êzÕÅô Ô°³çÅ ÔËÍ
ÃzÆ ÁÅé§ç ÜÆ çÅ Øð: ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ ç¶ ê¯åð¶ å¶ î¯ÔðÆ ÜÆ ç¶ ê¹¼åð ìÅìÅ ÁÅé§ç ÜÆ çÅ ÇéòÅà ÃæÅéÍ ÇÂÔ ìÅìÅ ÜÆ ìó¶ ÕðéÆ òÅñ¶ ԯ¶ ÔéÍ Û¶ò¶º êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ ÔÇðׯÇì³ç ÃÅÇÔì ÜÆ é¶ ÇÂÕ ò¶ð ÇÂé·» ù êÅñÕÆ í¶Ü Õ¶ ׯdzçòÅñ¯º ÁÅêä¶ Õ¯ñ ì¹ñÅÇÂÁÅ ÃÆÍ ÇÂé·» çÆ À°Ô êÅñÕÆ Ô°ä å¾Õ ÇÂÇåÔÅÃÕ ÇéôÅéÆ òܯº ׯdzçòÅñ ÇòÖ¶ î½ÜÈç ÔËÍ ìÅìÅ î¯Ôé ÜÆ çÅ Ú¹ìÅðÅ: ÇÂÔ êÇò¾åð ÃæÅé ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ çÆ Ôò¶ñÆ éÅñ Ãì§èå ÔË å¶ ÇÂà ÃæÅé Óå¶ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ ç¶ ò¾â¶ Ãê¹¼åð ìÅìÅ î¯Ôé ÜÆ ÇéòÅà ð¼Öç¶ ÃéÍ ê³Úî êÅåôÅÔ ÃzÆ ×°ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ, ÃzÆ ×°ðÈ ×z³æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ ìÆó ÇåÁÅð Õðé Ã ìÅìÅ ÃÔ³ÃzðÅî çÆÁ», ׯdzçòÅñ òÅñÆÁ» ×°ðìÅäÆ çÆÁ» ç¯ò¶º Ô¼æÇñÖå êzÅÚÆé ê¯æÆÁ», ÇÂ毺 ÔÆ ñËä ÁŶ ÃéÍ Ô°ä ÇÂÔ Ú¹ìÅðÅ, éò¶º ÇÃð¶ À°ÃÅÇðÁÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ çÅ ñ§×ð: ÃzÆ Öâ±ð ÃÅÇÔì ÇòÚ îÅåÅ ÖÆòÆ ÜÆ (ùêåéÆ ÃzÆ ×°ðÈ Á³×ç ç¶ò ÜÆ) çÅ ñ§×ð å¶ ×¯Ç³çòÅñ ÇòÚ ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ çÅ ñ§×ð ç¯ò¶º ô°ðÈ å¯º ÔÆ îôÔÈð ÇÂÇåÔÅÃÕ ñ§×ð ÔéÍ ×¯Ç³çòÅñ çÅ ñ§×ð êÇÔñ» ÇÂà װðÈ ÃæÅé ç¶ éÅñ ÔÆ Ãì³èå Ô¯ä ÕðÕ¶ ÃÅèÅðé ÕîÇðÁ» ÇòÚ ÃÆ, êð Ô°ä Çê¼Û¯º Üç ×°ðç¹ÁÅðÅ ìÅÀ°ñÆ ÃÅÇÔì çÆ ÁÅñÆôÅé ÇÂîÅðå ìäÅÂÆ ×ÂÆ å» À°Ã ç¶ éÅñ ÔÆ æ¯ó·Æ Õ° Çò¼æ Óå¶ ñÇÔ³ç¶ ò¼ñ, ×°ðÈ Õ¶ ñ§×ð çÆ ÇÂÕ ÁÅñÆôÅé ÇÂîÅðå åÅîÆð ÕÆåÆ ×ÂÆÍ ñ§×ð çÆ ÇÂÔ éòƺ ÇÂîÅðå ìäé Óå¶ ÇÂà ÇòÚ ×°ðÈ-ó×å ç¶ ìËáä ñÂÆ Ú¯ÖÆ æ» ÔË, ÇÂà ìÅð¶ ÃÅðÆÁ» ÔÆ Çç¼Õå» çÈð Ô¯ ×ÂÆÁ» Ôé, ÇÜà ÕðÕ¶ ×°ðÈØð çÆ ôÅé ÇòÚ Ô¯ð òÆ òÅèÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ
So Kahiyat Hai Soora
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
Ô¯ñ¶ îÔ¾ñ¶ çÅ ÁÅôÅ, À¹ç¶ô å¶ À¹êç¶ô
Ô¯ñÆÁ» çÅ ÇåÀ¹ÔÅð Ö¹¾ñ·Æ ð¹¾å ÁÅÀ¹ä ç¶ Áð§í Ã õ¹ôÆÁ» å¶ ð§×» ÇòÚ îéÅÇÂÁÅ Ü»çÅ ÃÆÍ ÇÂÕ-çÈܶ ç¶ Õ¾êó¶ ×¹ñÅñ éÅñ ð§×ä¶ Áå¶ ÚÅú îñ·Åð» ÇòÚ Ö¶âä å¶ é¾Úä-Õ¹¾çä ÇòÚ Ö¹¾ñ·Æ ð¾¹å çÅ ÁÅÀ¹ í×å ÕÆåÅ Ü»çÅ ÃÆÍ êð Ã ç¶ ë¶ð éÅñ ÃÇÔܶ ÃÇÔܶ ÇåúÔÅð» ç¶ ð§× Çò×óç¶ ×¶ Áå¶ ÇÂ毺 å¾Õ ì¹ðÆ ÔÅñå Ô¯ ×ÂÆ ÇÕ ÇÂÔ ÇåÀ¹ÔÅð Çî¾àÆ-Ø¾à¶ å¶ Õ¯ÇñÁ» çÆ ðÅÖ À¹âÅÀ¹ä 寺 ò¾è Õ¶ קç×Æ À¹ÛÅñä å¾Õ ê¾¹Ü Ç×ÁÅÍ îÅÇÂÁÅ ç¶ Õ¾Ú¶-Õù§í¶ ð§× ÇòÚ í¹ñÆ ñ¯ÕÅÂÆ êzíÈ ù í¾¹ñ ×ÂÆÍ ÕñöÆèð ÇêåÅ ÜÆ é¶ ÁÅÚðä çÆ ÇÂà Ç×ðÅòà 寺 ÁÅêä¶ Çþֻ ù ìÚÅÀ¹ä ñÂÆ Ô¯ñ¶-îÔ¾ñ¶ çÅ ÇåÀ¹ÔÅð ìÖÇôÁÅÍ Ççػ ù ÇÂÕ êÅö å» éÅî ç¶ Ú¬ñ¶ ð§×» ÇòÚ ð§Ç×ÁÅ Áå¶ çÈܶ êÅö ìÆððÃ ç¶ Áñ½ÇÕÕ åîÅÇôÁ» éÅñ ÃðôÅð ÕÆåÅÍ
ÔÇðéÅî ð§×-ðÅå¶, îÔÅìñÆ Ü¯è¶, í×å êzÇÔñÅç ù ÔðéÅÕô çÆ Õ¯ÂÆ åÅÕå òÆ éÅ Þ¹ÕÅ ÃÕÆ Áå¶ éÅ ÔÆ íË-íÆå Õð ÃÕÆ, À¹Ô éÅî ç¶ îÜÆáÆ ð§× ÇòÚ ð§Ç×ÁÅ Áâ¯ñ ÇðÔÅÍ À¹Ã çÅ ÕÅÇÂÁÅ-ðÈê Ú¯ñÅ éÅî ç¶ îÜÆáÆ ð§× ÇòÚ ð§×ÆÇÜÁÅ ÇêÁÅ ÃÆÍ ÇÂà ñÂÆ êzíÈÕ§å À¹Ã ç¶ êÅà ÃÆ, À¹Ã ç¶ ÇéÕà ÃÆ, À¹Ã ç¶ Á§×-Ã§× ÃÆÍ Çøð À¹Ã ù íË ÕÅÔçÅ? ÔðéÅÕô çÆ òð-êzÅêå íËä Ô¯ÇñÕÅ é¶ À¹Ã ù Þ¯ñÆ ÇòÚ ÇìáÅ Õ¶ Á×é-í¶à ÕðéÅ ÚÅÇÔÁÅ, êð ÒÜñ¶ é â¹ìË ×¹ðêzÃÅÇçÓÓ Áå¶ ÒÒêzÔñÅç ÕÅ ðÅÖŠԯǠðعðÅÇÂÁŨ3¨ÓÓ (íËðÀ¹ î. 3, Á§× : 1133) êzÇÔñÅç Á×é-Õ¹§â ÇòÚ¯º ÃÔÆ ÃñÅîå ìÚ ÇéÕÇñÁÅ, êð ÇôòÜÆ å¯º òð êzÅêå Ô¯ÂÆ Ô¯ÇñÕŠùÁÅÔ çÅ ã¶ð ìä ×ÂÆÍ ÇÂö Ô¯ÇñÕÅ çÆ ïÅç ÇòÚ ÇÔ§çÈ ñ¯Õ Ô¯ñÆÁ» ç¶ Ççé» ÇòÚ ÇÂà çÆ Ã¹ÁÅÔ À¹âÅÇÂÁÅ Õðç¶ ÔéÍ Ô¯ñÆÁ» çÅ ÇåÀ¹ÔÅð Ö¹¾ñ·Æ ð¹¾å ÁÅÀ¹ä ç¶ Áð§í Ã õ¹ôÆÁ» å¶ ð§×» ÇòÚ îéÅÇÂÁÅ Ü»çÅ ÃÆÍ ÇÂÕ-çÈܶ ç¶ Õ¾êó¶ ×¹ñÅñ éÅñ ð§×ä¶ Áå¶ ÚÅú îñ·Åð» ÇòÚ Ö¶âä å¶ é¾Úä-Õ¹¾çä ÇòÚ Ö¹¾ñ·Æ ð¾¹å çÅ ÁÅÀ¹ í×å ÕÆåÅ Ü»çÅ ÃÆÍ êð Ã ç¶ ë¶ð éÅñ ÃÇÔܶ ÃÇÔܶ ÇåúÔÅð» ç¶ ð§× Çò×óç¶ ×¶ Áå¶ ÇÂ毺 å¾Õ ì¹ðÆ ÔÅñå Ô¯ ×ÂÆ ÇÕ ÇÂÔ ÇåÀ¹ÔÅð Çî¾àÆ-Ø¾à¶ å¶ Õ¯ÇñÁ» çÆ ðÅÖ À¹âÅÀ¹ä 寺 ò¾è Õ¶ קç×Æ À¹ÛÅñä å¾Õ ê¾¹Ü Ç×ÁÅÍ îÅÇÂÁÅ ç¶ Õ¾Ú¶-Õù§í¶ ð§× ÇòÚ í¹ñÆ ñ¯ÕÅÂÆ êzíÈ ù í¾¹ñ ×ÂÆÍ î¶ð¶ ð§×ñ¶ êÅåôÅÔ ÕñöÆèð ÇêåÅ ÜÆ é¶ ÁÅÚðä çÆ ÇÂà Ç×ðÅòà 寺 ÁÅêä¶ Çþֻ ù ìÚÅÀ¹ä ñÂÆ Ô¯ñ¶-îÔ¾ñ¶ çÅ ÇåÀ¹ÔÅð ìÖÇôÁÅÍ Ççػ ù ÇÂÕ êÅö å» éÅî ç¶ Ú¬ñ¶ ð§×» ÇòÚ ð§Ç×ÁÅ Áå¶ çÈܶ êÅö ìÆð-ðÃ ç¶ Áñ½ÇÕÕ åîÅÇôÁ» éÅñ ÃðôÅð ÕÆåÅÍ ÒÃÚ-Ö¿â ç¶ Ãéî¹Ö Õðî-Ö¿âÓ ç¶ ê¿èÅÀÈÁ» ç¶ ñ¾Ûä ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ é¶ ç¾Ã¶ Ôé : ÇåæË Ü¯è îÔÅìñ ÃÈð¨ Çåé îÇÔ ðÅî¹¹ ðÇÔÁÅ íðêÈð¨ (Üê¹ÜÆ, Á§× :8) À¹Ô ñ¾Ûä çÃî¶ô ÇêåÅ ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ ×¹ðÇÃÖ» ÇòÚ ÃÅîðåÖ Õð ÇòÖŶ Áå¶ ÁÅêä¶ ×¹ðÇÃÖ» ù ÇÕÔÅ : îé¹ ð§×Ô¹ òâíÅ×ÆÔ¯ ×¹ð¹ å¹áÅ Õð¶ êÃÅÀ¹¨ ×¹ð¹ éÅî¹ ÇçzóŶ ð§× ÇÃÀ¹ ÔÀ¹ ÃÇå×¹ð ÕË ìÇñ ÜÅÀ¹¨ (ÇÃðÆðÅ×¹ î.4, Á§× : 40)
ÃÇå×¹ð þڶ ÃÅÇÔéôÅÔ é¶ ÁÅêä¶ ×¹ðÇÃÖ» ù ÇÂÔ ×¾ñ Ççzó· ÕðÅÂÆ ÇÕ ñÅñ ×¹ñÅñ Áå¶ ×Èó·¶ ð§× çÅ Áé§ç Õ¶òñ éÅî ÇòÚ þ : ñÅ« ×¹ñÅ« ×ÔìðÅ ÃÚÅ ð§×¹ ÚóÅÀ¹¨ (ÇÃðÆ ðÅ× î.1, Á§× : 18) Áå¶ î¶ðÅ êzí¹ ð»Ç× Øä½ ÁÇå ðÈó½¨ çÆé çÇÂÁÅ« êzÆåî îéî¯Ôé¹ ÁÇå ðà ñÅñ Ã×Èó½¨1¨ ðÔÅÀ¹¨ (êzíÅåÆ î. 1, Á§× : 1331) ð§×-ðåó¶ ÃÅÇÔì é¶ ×¹ðÇÃÖ» ù êz¶ÇðÁÅ Áå¶ Ôð¶Õ Á§çð ÇÂÔ ÔÈÕ êËçÅ ÕÆåÆ : î¶ð¶ îé ÔÇð ðÅî éÅÇî ÕÇð ð§Ù¹¨ ( ÃÈÔÆ î. 4, Á§× : 732) Áå¶ Â¶ îé ðÈó©¶ ð§×¹ñ¶ åȧ ÃÚÅ ð§×¹ ÚóÅǨ ðÈóÆ ìÅäÆ Ü¶ ðêË éÅ ÇÂÔ¹ ð§×¹ ñþ é ÜŶ¨1¨ ðÔÅÀ¹¨ (ÁÅÃÅ î. 3, Á§× : 427) ÇÜÔó¶ òâíÅ×Æ ×¹ðÇÃÖ éÅî ç¶ ñÅñ ð§× ÇòÚ ð§×ÆÜç¶ Ôé À¹é·» çÆ ÇÂÔ ÁòÃæÅ Ô¯ ÇéìóçÆ þ : ðå¶ ð§Ç× êÅðìzÔî ÕË îé¹ åé¹ ÁÇå ×¹ñÅ«¨ éÅéÕ Çòä¹ éÅòË ÁŬÇçÁÅ ÇÜåÆ Ô¯ð¹ ÇÖÁÅ«¨3¨ (î. 5, Á§× :1097) À¹é·» ù éÅî ð§× 寺 Çìé» Ô¯ð Ãí ÇõÁÅñ ø÷Èñ å¶ ×§ç¶ ÇçÃç¶ ÔéÍ À¹Ô å» ÁÅêäÆÁ» Ãåç×Æ-ÃÖÆÁ» éÅñ éÅî ð§× çÆ Ô¯ñÆ Ö¶âÇçÁ» ÇÂÕ-çÈܶ ù ò¶Ö-ò¶Ö Çò×Ãç¶ Ôé Áå¶ êzçé Ô¯ Ô¯ Õ¶ ÁñÅêç¶ Ôé : ñÅñé¹ ðÅÇòÁÅ Õòé ×åÆ ðƨ ÃÖÆ ìåÅòÔ¹ î¹ÞÇÔ îåÆ ðƨ1¨ ÃÈÔì ÃÈÔì ÃÈÔòƨ Áêé¶ êzÆåî ÕË ð§Ç× ðåƨ1¨ ðÔÅÀ¹¨ (ÃÈÔÆ î. 5, Á§× :739) Áå¶ Õòé ìéÆ ðÆ å¶ðÆ ñÅñƨ Õòé ð§Ç× åȧ íÂÆ ×¹ñÅñƨ1¨ ðÔÅÀ¹¨ (Á§× : 384) Áé§çê¹ðÆ ÇòÚ ÇÂà åð·» ç¶ éÅî-ð§×» ç¶ çÆòÅé ÃÜÅ Õ¶ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ Ô¯ñÆ ù Ô¯ñ¶ ÇòÚ ìçñ Çç¾åÅ Áå¶ ÒÔ¯ñ¶Ó ç¶ éÅñ ÒîÔ¾ñÅÓ ôÅîñ ÕðÕ¶ Ççػ ù Áé§ç¯ Áé§ç Õð Çç¾åÅÍ ÒÔ¯ñÅ-îÔ¾ñÅÓ ôìç çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ íÅÂÆ ÕÅé· ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ ÒîÔÅé Õ¯ôÓ ÇòÚ Çª ÕÆåÆ
24
So Kahiyat Hai Soora þ:
ÒÒÔîñÅ Áå¶ ÜÅï ÔîñÅÍ Ô¾ñÅ Áå¶ Ô¾ñ¶ çÆ æ»Í ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÃÅÇÔì ÜÆ é¶ õÅñö ù ôÃåz Áå¶ ï¹è ÇòçïÅ ÇòÚ Çé깧é Õðé ñÂÆ ÇÂÔ ðÆÇå ÚñÅÂÆ ÃÆ ÇÕ ç¯ çñ ìäÅ Õ¶ êzèÅé Ççػ ç¶ Ô¶á ÇÂÕ õÅÃ æ» Óå¶ Õì÷Å Õðé ñÂÆ ÔîñÅ ÕðéÅÍ ÕñöÆèð ÁÅê ÇÂà îÃéÈÂÆ Ü§× çÅ Õðåì ç¶Öç¶ Áå¶ ç¯Ô» çñ» ù Ãí ÇÃÖïÅ ç¶ºç¶ ÃÆ, Áð ܯ çñ ÕÅîïÅì Ô¹§çÅ À¹Ã ù çÆòÅé ÇòÚ ÇÃð¯êÅ ìõôç¶ ÃéÍÓÓ Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ç¶ ÇÕñ·¶ Ô¯ñ×ó· ÇòÖ¶ çÃî¶ô ÜÆ é¶ çÆòÅé ÃÜÅ Õ¶ çîå 1757 Ú¶åð 1 ù Ô¯ñÅ-îÔ¾ñÅ Ö¶âä çÆ ÇÂÔ ðÆå ÚñÅÂÆÍ Ã¾Ú¶ êÅåôÅÔ é¶ çÆòÅé ÇòÚ éÅî-ð§× ìõÇôÁÅ Áå¶ ÒîÔ¾ñÅÓ Úó·Å Õ¶ ìÆð ðà êzçÅé ÕÆåÅÍ Çª õÅñÃÅ ÜÆ ù êÈðé çå-ÇÃêÅÔÆ ìäÅ Õ¶ î¹Õ§îñ ÕÆåÅÍ --------------þÚŠù¾ÚÅ ìÆð ðà éÅî-ð§× 寺 Çìé» À¹êÜ ÔÆ éÔƺ ÃÕçÅÍ Üê¹ÜÆ ç¶ ÕðîÖ¿â ÇòÚ Çéð§ÕÅðÆ ÇêåÅ ÜÆ é¶ ÇÂà çÅ Ãê¾ôà ÇéðäÅ ÕÆåÅ : ÇåæË Ü¯è îÔÅìñ ÃÈð¨ Çåé îÇÔ ðÅî¹ ðÇÔÁÅ íðêÈð¨ (Üê¹ÜÆ, Á§× : 8) éÅî 寺 æ¯æÅ ìÆð ðà ÇéðÅ ÁÔ§ÕÅð çÆÁ» ê¿â» ì§é·äÆÁ» ÔéÍ ×¹ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ é¶ ÃÈÔÆ ðÅ× çÆ òÅð ÇòÚ ÇÕ§é¶ åÅóò¶º ñø÷» ÇòÚ ìñÆ Ü¯ÇèÁ» ù ÇÂà 寺 ìÚä çÆ ÔçÅÇÂå ÕÆåÆ þ : éÅéÕ Ã¯ ÃÈðÅ òðÆÁÅî¹ ÇÜÇé ÇòÚÔ¹ ç¹Ã๠ÁÔ§Õðä¹ îÅÇðÁŨ (Ãñ¯Õ î.3, Á§× : 86) ÁÔ§ÕÅð íÇðÁÅ ìÆð ðà ÇÕö çÅ Õ¹Þ Ã¹ÁÅð éÔƺ ÃÕçÅ, Ãׯº À¹Ô çÆé» ç¹ÖÆÁ» å¶ ×ðÆì» ñÂÆ ç¹ÖçÅÂÆ Ô¹§çÅ þÍ ÇÂÔ¯ Ô§ÕÅðÆ ìÆð ðà ÔÆ ÃÆ ÇÜÃ ç¶ îç ÇòÚ ÁÇÔîç ôÅÔ ÁìçÅñÆ ÃÅñ»-ì¾èÆ íÅðå çÆÁ» ÁìñÅò» çÆ ÁÅìðÈ «¾àçÅ ÇðÔÅ, êð çÈܶ êÅö éÅîð§×-ð¾åŠçå ÇÃêÅÔÆ õÅñÃÅ ÜÆ À¹é·» ç¹ÖÆ ÁìñÅò» ù ÜðòÅÇäÁ» 寺 òÅêà ñ˺çÅ å¶ À¹é·» ç¶ Øð» ÇòÚ êÔ§¹ÚÅÀ¹ä çÆ êðÀ¹êÕÅðÆ ÕÅð ÕîŪçÅ ÇðÔÅÍ Ã¯ õÅñÃÅ ÜÆ ù ìÆð ðÃ ç¶ éÅñ éÅñ éÅî-ð§× çÆÁ» ֶ⻠ֶâä çÆ òÆ ìÅð-ìÅð ÔçÅÇÂå ÇîñçÆ ðÇÔ§çÆ þ Áå¶ ÁÃñ ÒõÅñÃÅÓ Ô¯ä çÆ ×¹ðìÅäÆ Á§çð Ǫ öè ÇîñçÆ þ : ÜÅ ÕÀ¹ ÔÇð ð§×¹ ñÅׯ ÇÂù Ü¹× îÇÔ Ã¯ ÕÔÆÁå þ ÃÈðŨ ÁÅåî ÇÜäË Ã×ñ òÇà åÅ ÕË ÜÅ ÕÅ ÃÇå×¹ð¹
25
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) êÈðŨ1¨ áÅÕ¹ð¹ ×ÅÂÆÁË ÁÅåî ð§Çר ÃðäÆ êÅòé éÅî ÇèÁÅòé ÃÔÇÜ ÃîÅòé çÇר1¨ ðÔÅÀ¹¨ Üé Õ¶ Úðé òÃÇÔ î¶ðË ÔÆÁðË Ã§Ç× ê¹éÆåÅ ç¶Ôƨ Üé ÕÆ èÈÇð ç¶Ô¹ ÇÕðêÅ ÇéÇè éÅéÕ ÕË Ã¹Ö¹ ¶Ôƨ2¨4¨35¨ (èéÅÃðÆ î. 5, Á§× : 679-80) õÅñÃÅ éÅî-ð§× ðåÅ Áå¶ ìÆð-ÇÃêÅÔÆ Ô¹§ÇçÁ» òÆ ÔÀ¹îË-ÁÔ§ÕÅð 寺 ðÇÔå Ô¹§çÅ þÍ À¹Ô ÇéðîÅä å¶ Úðé» çÆ èÈó ìä Õ¶ ÇòÚðçÅ þÍ À¹Ô ÇÕö ù ÁÅêäÅ ÁÅê ÜäŪçÅ éÔƺ Áå¶ éÅ ÔÆ ÇÕö çÅ Ççñ ç¹ÖŪçÅ þ, êð ܶ Õ¯ÂÆ î¹ÃÆìå-ÜçÅ ÷Åñî-ÜðòÅÇäÁ» çÆ ì§çÆ ÇòÚ ÇÚÚñÅ ÇðÔÅ Ô¯ò¶ å» À¹Ã çÅ ìÆððà ÁÕÅô» ù ÚÆð ÜÅä çÆ Ãîð¾æÅ ð¾ÖçÅ þÍ ÁÇÜÔÆ ÁðÈó ÁòÃæÅ ç¶ ê¿èÅÀÈ, éÅîÚ¬ñ¶ ð§×» ÇòÚ ÇòÚð ðÔ¶ íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ëñ¶òÅñ çÆ ÇÂÕ ØàéÅ Òð§×ñ¶ þÜäÓ ê¹ÃåÕ ÇòÚ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ Çª ÇñÖç¶ Ôé : Á§ìÅñ¶ Ãà¶ôé çÅ Õ½åÕ ÇÂÕ òÅð ÁÃƺ Üæ¶ Ãî¶å, Ãä¶ íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ÜÆ ç¶ Á§ìÅñ¶ ÛÅÀ¹äÆ ù ÇÃðÆ ìÅÀÈ îñ ÇÃ§Ø Áå¶ ÇêÁÅðÅ ÇÃ§Ø ÜÆ ç¶ ÇêÁÅð¶ ÇêÁÅð¶ çðôé» ù ÜÅ ðÔ¶ Ã»Í Á§ìÅñ¶ ç¶ Ãà¶ôé Óå¶ ê¹¾Ü¶ å» À¹æ¶ Ô¯ð ìÔ¹å ÃÅð¶ þÜä å» Ô¯ð ð¹ÞäÆ ð¹Þ ׶, íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ÜÆ ÇÂÕ¾ñ¶ ÃîÅè-ÃÇæå Öñ¯å¶ ÔÆ ðÇÔ ×¶, ÇÜæ¶ ÇÕ ð¶ñ-×¾âÆ ÁÅÂÆ Óå¶ ÇàÕà ÇîÇñÁÅ Õðç¶ ÃéÍ Ü篺 À¹Ô Öñ¯å¶ Ãé À¹æ¶ Õ¯ÂÆ ÁÅçîÆ éÔƺ ÃÆÍ ÁÃƺ ÷ðÅ Õ¹ ç¹ð¶â¶ ÛÅÀ¹äÆ ù êËçñ ÜÅä çÆ ÇåÁÅðÆ ÇòÚ ð¹Þ¶ ԯ¶ ÃÆÍ ÇÂåé¶ ù ×¾âÆ ÇÕö êÅÇÃÀ¹º ÁÅ ×ÂÆ Áå¶ ÇàÕà ÇòÕä ñ× êÂ¶Í À¹æ¶ õÅÃÅ ÇÂÕ¾á Ô¯ Ç×ÁÅ, ÇàÕà õðÆçä òÅÇñÁ» çÅÍ ê¹ñà çÅ ÇÂÕ Ô¾àÅ-Õ¾àÅ ÇÃêÅÔÆ ÁÅêäÆ âÆÀÈàÆ Óå¶ À¹æ¶ ÁÅ Ç×ÁÅÍ êð íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ÜÆ ù Õ¯ÂÆ êåÅ éÔƺ ÇÕ Õ½ä ÁÅÇÂÁÅ å¶ Õ½ä Ç×ÁÅ ÔËÍ À¹Ô ÃîÅè-ÃÇæå ÇÂÕ¶ ÔÆ Ü×·Å Óå¶ ÇàÕ¶ ðÔ¶Í ê¹ñÃ ç¶ ÇÃêÅÔÆ é¶ ì¹å ò»× ÁÇÔñ Öñ¯å¶ íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ÜÆ ù ç¯ ÚÅð òÅð Ô¬ÇäÁ» å¶ ì¹ñÅÇÂÁÅ, êð À¹Ô ì¯ñ¶ Õ¹ÃÕ¶ éÔÆºÍ ´¯è-ÁÅåð Ô¯ Õ¶ ÇÃêÅÔÆ é¶ ò¾à Õ¶ Úê¶ó îÅðÆ íÅÂÆ ÜÆ ç¶ î¹ÖÅðÇì§ç Óå¶Í íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ Üç Á¾Ö À¹ØóÆ å» ÇÃêÅÔÆ é¶ â»à Õ¶ ÁÅÇÖÁÅ, ÒÒåËù êåÅ éÔƺ Â¶æ¶ ÇàÕà ìàç¶ Ôé? åËù ÕÂÆ òÅð ì¹ñÅÇÂÁÅ
å¶ ÇÕÔÅ þ ÇÕ ÇÂæ¶ ÇàÕà ìàç¶ Ôé, ÇÂà Ü×·Å Öñ¯ä çÅ Ô¹Õî éÔÆºÍ Ô¹ä Úê¶ó îÅðÆ å¶ Ã¹Ú¶å Ô¯ÇÂÁÅ ÔÆ þº ܶ êÇÔñ» ÔÆ Ô¯ Ü»çÅ?ÓÓ íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ÜÆ ù ÇÂà Úê¶ó îÅðé çÅ ð§ÚÕ íÆ ð¯Ã-×¹¾ÃÅ éÔƺ ÁÅÇÂÁÅÍ À¹ñචÀ¹Ã ÇÃêÅÔÆ ç¶ èó§î ç¶ Õ¶ êËð» Óå¶ Çâ¾× ê¶ Áå¶ ÁÅÇÖÁÅ, ÒÒíÅÂÆ, îË毺 í¹ñ Ô¯ ×ÂÆ þÍÓÓ... Çåà êð êÅà Öñ¯åÅ ÇÂÕ ÁÅðÆÁÅ îÔÅôŠǪ Þ¹§ÞñÅ À¹ÇáÁÅ ÇÕ ÇÂà ÇÃ¾Ö é¶ âðç¶ îÅð¶ é¶ ÇÃêÅÔÆ ç¶ êËð ëó¶ ÔéÍ Õî÷¯ð ÃÆ, Õî÷¯ðÆ ç¶ ÕÅðé À¹Ã ç¶ Á׶ ÔÆäÅ-ÞÆäÅ Ô¯ Ç×ÁÅÍ ÁÃƺ ÁÅÇÖÁŠ¶ò¶º ÔÆ ÃÔÆ-å¶ðÆ ÁÕñ ¶ò¶º ÔÆ Õ§î ÕðçÆ þÍ ÁÃƺ å¶ð¶ éÅñ Þ×óéÅ æ¯óÅ þÍ ÇÂÔ ×¾ñ ÕÇÔ Õ¶ ÃÅðÅ ÜæÅ íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ÜÆ ù ñË Õ¶ Á§ìÅñÅ ÛÅÀ¹äÆ ç¶ ðÃå¶ òñ å¹ð êÂ¶Í ×¹ðÈ ÕÆ é¶å ÁËÃÆ Ô¯ÂÆ ÇÕ À¹Ã îÔÅôÅ Üé é¶ íÆ Ãçð ìÅ÷Åð ÛÅÀ¹äÆ ÜÅäÅ ÃÆÍ À¹Ô òÆ ÃÅⶠéÅñ Ô¯ Ç×ÁÅÍ ðÃå¶ ÇòÚ Ü»ç¶ Ü»ç¶ ÁèòÅචðÇÔðÅà ÃÅÇÔì çÅ Ãî» Ô¯ Ç×ÁÅÍ êÅà ÔÆ Õ§ÈÁ» ÃÆÍ À¹æ¶ ÔÆ ê¿Ü-ÇÂôéÅé ÕðÕ¶ ðÇÔðÅà ÃÅÇÔì çÅ êÅá ÕðÕ¶ Á¾×¶ ÜÅäÅ ÇîÇæÁÅÍ ÁÃƺ îËçÅé òÆ ÜÅäÅ ÃÆÍ êÅà ÔÆ ×Èó·¶ ÇìzÛ» çÆ ÇÂÕ ÇÞóÆ ÃÆÍ î˺ å¶ íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ÜÆ À¹Ã ÇÞóÆ ÇòÚ îËçÅé Ô¯ä ñÂÆ ×Â¶Í íÅÂÆ ÜÆ å» è¹Ãç¶ è¹Ãç¶ Á×»Ô ç¹ð¶â¶ Úñ¶ ×Â¶Í î˺ À¹ð¶â¶ ÔÆ ðÇÔ Ç×ÁÅ Áå¶ îËçÅé Ô¯ä ìÇÔ Ç×ÁÅÍ îËçÅé Ô¯ Õ¶ Áܶ Ô¾æ ÔÆ è¯å¶ Ãé ÇÕ ÇÂÕ ÁìñÅ ç¶ ð¯ä çÆ Áå¶ ÚÆõ ê¹ÕÅð Õðé çÆ ÁÅòÅ÷ Õ§éÆ êÂÆÍ íÅÂÆ ÜÆ À¹Ã ÁòÅ÷-ÁÃæÅé ç¶ é¶ó¶ ÔÆ ã¹Õ üÕ¶ ÃéÍ À¹Õå ÚÆõ ê¹ÕÅðéÆ ÁÅòÅ÷ ùä Õ¶ À¹Ô Þà ÔÆ À¹æ¶ êÔ¹§Ú ׶ ÇÂÕ¾ñ¶ ÔÆÍ Á׶ ÕÆ ç¶Öç¶ Ôé ÇÕ ÚÅð î¹ôà§â¶ ôðÅìÆ ×¯ð¶ ÇÃêÅÔÆ ÇÂÕ ñÕóÔÅðÆ (ñÕó» ü¾Õä òÅñÆ) ñóÕÆ ù À¹Ã çÆ Ç¾÷å õðÅì Õðé ñÂÆ À¹Ã ù çìÅÂÆ ê¶ ÔéÍ íÅÂÆ Ãðòä ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ ÔÆñ Ô¹Üå ÕÆå¶ Çìé» ÔÆ À¹é·» Ú½Ô» ÇÃêÅÔÆÁ» êÅïº ÒìñîÓ Ö¯Ô ñ¶ Áå¶ À¹é·» Ú½Ô» ù ÁËÃÅ Õ¹ÇàÁÅ ÇÕ Õ¹à Õ¹à Õ¶ ¦î¶ êÅ Çç¾å¶ Áå¶ éðó Õ¶ ñÅ׶ Öó¶ à»×¶ Óå¶ ñ¾ç Çç¾å¶Í ÇÂåé¶ ù î˺ íÆ ÇÂæ¶ êÔ¹§Ú Ç×ÁÅÍ ÇÂÔ é÷ÅðÅ ç¶Ö Õ¶ î˺ ÇêÛñ¶ ÃÅÇðÁ» ÃÜä» ù ÁòÅ÷» ç¶ Õ¶ éÅñ ì¹ñÅ ÇñÁÅÍ À¹Ô îÔÅôÅ×ä òÆ éÅñ ÔÆ ÁÅÇÂÁÅ, å» À¹Ã ù ÇÂÔ é÷ÅðÅ ÇçÖÅÇÂÁÅ ÇÕ ç¶Ö¯ ÃòÅ ñÖ ÃÈðî¶ çÅ ÇÂÔ ÕðåòÍ À¹êð¯Õå òÅðåÅ ÇÂà òÆÔòƺ ÃçÆ çÆ ÔÆ ØàéÅ þ, ÇÜà ÇòÚ¯º ÇÂÕ¯ òÕå éÅî-ð§× Áå¶ ìÆð-ðÃ ç¶ Áñ½ÇÕÕ ÚîåÕÅð êð×à êÔÅð¶ ÔéÍ ÇÂÔ þ Ô¯ñ¶-îÔ¾ñ¶ çÆ ÃÔÆ ÃÇêÇðàÍ
So Kahiyat Hai Soora
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
ôÕåÆÁ» çÅ êzåÆÕ Ô¯ñÅ-îÔ¾ñÅ Çêz§ÃÆêñ ÃÇåìÆð ÇçØ
ÃzÆ ×¹ðÈ å¶ö ìÔÅçð ÜÆ çÆ ôÔÅçå é¶ Õ½î ÇòÚ éò» À¹åôÅÔ ëÈÕ Çç¾åÅÍ é½ò¶º ÇêåÅ çÆ ôÔÅçå Çéð¯ñ êðÀ¹êÕÅð ñÂÆ ÃÆ, ï ÇÃ¾Ö òÆ êðÀ¹êÕÅð çÆ îÈðå ÕðÕ¶ ÃÇåÕÅð¶ ÜÅä ñ¾× êÂ¶Í ðäÜÆå é×Åð¶ ò¾Üä ñ¾×¶ å¶ Ø¯ÇóÁ» çÆ ÃòÅðÆ Çé¾å Õðî ìä Ç×ÁÅÍ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç (ÇçØ) ÜÆ é¶ ÇÂà ÇðòÅ÷ ù Ô¯ð À¹åôÅÔ ìÖôä ñÂÆ ÇÂÕ Ççé Çéïå Õð Çç¾åÅ å¶ À¹Ã Ççé ÇÕñ·Å Ô¯ñ×ó· ÇòÚ î¶ñÅ ñ¾× Ü»çÅÍ êÇÔñÅ åÅðÆõÆ î¶ñÅ ÃÅÇÔì é¶ Ú¶å òçÆ êÇÔñÆ, çé 1690 ÇòÚ ÕÆåÅ å¶ À¹Ã çÆ êðêÅàÆ êË ×ÂÆÍ Ô¯ñÅ-îÔ¾ñÅ À¹åôÅÔ çÅ ÇçÔÅóÅ ìä Ç×ÁÅ å¶ ôÕåÆ çÅ êzåÆÕÍ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ ÒÒöòÅ å¶ ôÔÆçÆÓÓ çÅ ÁÇÜÔŠùî¶ñ Õð Çç¾åÅ ÇÕ éÆòƺÁ» ð¹ÚÆÁ» À¹êÜÅÀ¹ä òÅñÆ Ô¯ñÆ çÅ ÇåÁÅö Ô¯ Ç×ÁÅÍ
Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ Çéð¶ ÁÅåÇîÕ ôÕåÆ ç¶ ê¹ § Ü ÔÆ éÔƺ Ôé, Ãׯ º ÁË à ÅÇîÕ ôÕåÆ ç¶ òÆ í§ â Åð ÔéÍ ÇÜò¶ º ÇòÇ×ÁÅéÆÁ» é¶ ÁäÇâ¾ á ÁË à î ù å¯ ó Õ¶ ÇÂÕ ÁæÅÔ ìñ ÔÅÃñ Õð ÇñÁÅ ÔË å¶ À¹ à ÔÅÃñ ÕÆå¶ ìñ å¯ º ç à Åð æ¾ ð -æ¾ ð Õ§ ì ÇðÔÅ þ, Õ¹ Þ ÇÂö åð· » îé¯ Ç òÇ×ÁÅéÆ ÃÅÇÔì Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ é¶ Ã§ à Åð çÆ ðÇÔ§ ç ÖÈ § Ô ç ÇòÚ ÁÅåÇîÕ ÇòôòÅà íð Õ¶ , À¹ à ù êð§ ê ðÅ éÅñ¯ º å¯ ó ù å § å ð ÕðÕ¶ Á§ Ç îz å ôÕåÆ ù Üéî ç¶ Çç¾ å ÅÍ ÒÒëÈ à ¯ Á»âÅ íðî ÕÅ îéÇÔ íÇÂú êð×Åù ¨ ÕÅàÆ ì¶ ð Æ ê×Ô å¶ ×¹ Ç ð ÕÆéÆ ì§ Ç ç ÖñÅù ¨ 1¨ÓÓ (îÅðÈ î.5, Á§ × : 1002) ç¶ îÔ»-òÅÕ Áé¹ Ã Åð ÕË ç ÕÆåÆ ÜéåÅ, Ö¹ ¾ ñ · ¶ ÁÅÕÅô» ÇòÚ åÅðÆÁ» ñ×ÅÀ¹ ä ñ¾ × ÆÍ Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ é¶ ÇÜà åð· » ÇÂÔ îÅéò ìñ ÔÅÃñ ÕÆåÅ å¶ ÇÜò¶ º î¹ ð çÅ Ô¯ ü¾ Õ ¶ Ççñ» ÇòÚ ÜÅé êŠù ð ÜÆå ÕÆåÅ, À¹ Ô ÇÔ§ ç ¹ à åÅé ç¶ ÇÂÇåÔÅà ÇòÚ êó· ¶ ÜÅä òÅñÆ ð¹ î »ÇÚÕ çÅÃåÅé þÍ Ãz Æ ×¹ ð È éÅéÕ ç¶ ò ÜÆ é¶ Ãí å¯ º êÇÔñ» ÇÂà ÀÈ ä åÅÂÆ ò¾ ñ ç Õ ¶ å ÕÆåÅ ÃÆ ÇÕ ÜéåÅ î¹ ð ÇçÁ» òÅÕ¹ ð ÔÕÈ î å çÆ òøÅçÅðÆ Õð ðÔÆ þ å¶ ì¶ - ÁäÖ Ô¯ ö¹ ñ Åî» òÅñÆ Ç÷§ ç ×Æ ×¹ ÷ Åð ðÔÆ þÍ ÒÒÁ§ è Æ ðïÇå Ç×ÁÅé ÇòÔÈ ä Æ íÅÇÔ íð¶ î¹ ð çÅð¹ ¨ ÓÓ (Á§ × : 469) ñ¯ Õ » çÆ éÅ ðÇÔäÆ ÕÅÇÂî ðÔÆ þ å¶ éÅ ÔÆ ìÇÔäÆÍ Ãz Æ ×¹ ð È éÅéÕ ç¶ ò ÜÆ é¶ ðÇÔäÆ Ã¹ å § å ð ÕÆåÆ å¶ ìÇÔäÆ Ã¹ æ ðÆÍ À¹ é · » ç¶ éò¶ º ÇòÚÅð» çÅ ÃçÕÅ ÁË Ã Æ Ã§ × å ìäÆ Çܾ æ ¶ îðç ØÅñ» ØÅñç¶ ÃéÍ íÅÂÆ ñÇÔäÅ ÜÆ é¶ ÇÂÕ ÁË Ã Æ ÔÆ ØÅñ ØÅñÆ ÇÕ À¹ Ô õÃî ù ÕìÈ ñ Ô¯  ¶ å¶ ×¹ ð È çÅ Á§ × ÔÆ ìä ׶ Í ÒÒê¶ ÕìÈ ñ ¹ Öç î éÅÇñ Ü» ØÅñ îðçÆ ØÅñƨÓÓ (Á§ × : 967) À¹ à ¶ ÇõÁÅñ çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ þÍ Çëð çÆê éÅñ çÆê Ü׶ å¶ Çþ Ö Æ ñÇÔð ÇÂÕ å×óÆ Üæ¶ ì § ç Æ Ô¯ ÇéìóÆÍ ÇéôÚ¶ Áå¶ ïÕÆé
çÆ ÁÅ÷ÅçÆ ñÂÆ Ãz Æ ×¹ ð È ÁðÜé ç¶ ò ÜÆ é¶ ôÔÅçå ç¶ Õ¶ Õ½ î ÇòÚ ÇòÚÅð Ççz ó · ÕðÅ Çç¾ å Æ ÇÕ ÃðÆð å¯ º À¹ å »Ô ç¶ Ö äÅ ÔÆ Çþ Ö Æ þÍ ÇÂö Ãì§ è ÇòÚ Ãz Æ ×¹ ð È ÔÇðׯ Ç ì§ ç ÃÅÇÔì ÜÆ é¶ åõå À¹ å ¶ ìË á Õ¶ êÇÔñÅ ìÚé ÔÆ ÇÂÔ ÕÆåÅ, ÒÒÁ¾ Ü å¯ º î¶ ð Æ ÇêÁÅðÆ í¶ à Å Ú§ × Å ôÃåð, Ú§ × Æ ÜòÅéÆ þÍ î¶ ð Æ õ¹ ô Æ ñË ä Æ Ü¶ å» ÕÃðå» Õð¯ , ܧ × ñ» ÇòÚ ÜÅú, ÇôÕÅð Ö¶ â ¯ Í Õî÷¯ ð Æ ÇÂÕ Õ½ î Æ ×¹ é ÅÔ þ ܯ ÇÕö ù î¹ Á Åø éÔƺ ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕçÅÍ å¹ Ã Æº åñòÅð ÇÂà ñÂÆ ëóéÆ þ Áå¶ îË º òÆ å» êÇÔéÆ þ ÇÕ ÷Åñî ÷¹ ñ î çÆ åñòÅð Á¾ × ¶ å¯ º ÚñÅÀ¹ ä Æ ì§ ç Õð ç¶ ä ÍÓÓ ÇÂé· » ìÚé» çÅ Çþ à Å ÇÂÔ ÇéÕÇñÁÅ ÇÕ ÇéôÚÅ å¶ ïÕÆé êðê¾ Õ Ô¯ Ç×ÁÅÍ Ãí ù êåÅ ñ¾ × Ç×ÁÅ ÇÕ ê¿ Ü ò¶ º êÅÇåôÅÔ çÆ ôÔÅçå Á§ ß ÅÂÆ éÔƺ ÜÅä ñ¾ × ÆÍ Ü¹ Á ÅéÆÁ» í¶ à Ô¯ ä ñ¾ × êÂÆÁ»Í ê¿ Ü Åì ç¶ Õ¶ º çðÆ ÁÃæÅé îÅÞ¶ ÇòÚ å» ÇÂÔ ÇðòÅ÷ ÔÆ êË Ç×ÁÅ ÇÕ Ôð Øð ÁÅêäÆ êÇÔñÆ Ã§ å Åé Ãz Æ ×¹ ð È ÔÇðׯ Ç ì§ ç ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ éÇîå Õ¾ ã ä ñ¾ × ÇêÁÅÍ éÅñ ÔÆ À¹ à éÇîå Õ¾ ã ¶ ì¾ Ú ¶ ñÂÆ ò¾ Ö ×¯ ñ Õ ñ×Å Çç¾ å Æ Ü»çÆ Áå¶ ÁÅêäÆ ÕîÅÂÆ ÇòÚ¯ º À¹ à ׯ ñ Õ ÇòÚ êÅÂÆ Ü»ç¶ Í ÜòÅé Ô¯ ä Óå¶ À¹ à ñóÕ¶ ù ×¹ ð È êÅà Òèðî ÇÔåÓ í¶ à ç¶ º ç¶ å¶ éÅñ ÔÆ ÃÅñ» ÇòÚ ÇÂÕ¾ á Æ ÕÆåÆ ×¯ ñ Õ òÆ ç¶ Ü»ç¶ , õðÚ ê¾ á ¶ ñÂÆÍ À¹ Ô é½ Ü òÅé òÆ ÇÃðø ×¹ ð È Õ¯ ñ ¯ º Û¶ îÔÆé¶ ìÅÁç ÇÂÕ ÕîÆ÷ å¶ ç¯ â§ × » çÅ êðôÅçÅ î§ × çÅ Áå¶ Ü¹ Á ÅéÆ í¶ à ìçñ¶ ÁÅåÇîÕ À¹ ê ç¶ ô çÆ ïÅÚéÅÍ ÃÅñ» ÇòÚ ÔÆ ×¹ ð È ò¾ ñ òÔÆð» ÔÆ Ú¾ ñ êÂÆÁ»Í îË Õ Åñø ç¶ ÕÇÔä Áé¹ Ã Åð òÔÆð» ù ûíäÅ òÆ î¹ ô Õñ Ô¯ Ç×ÁÅÍ ÇÂÇåÔÅÃÕÅð Áܶ å¾ Õ ÃîÞ éÔƺ ÃÕ¶ ÇÕ ÇÂåé¶ ò¾ â ¶ î¹ ö ñ ÃÅîðÅÜ ç¶ Çòð¹ ¾ è Ãz Æ ×¹ ð È ÔÇðׯ Ç ì§ ç ÃÅÇÔì ÜÆ ÕÅîïÅì ÇÕò¶ º Ô¹ § ç ¶ ðÔ¶ ? À¹ Ô Ãí í¹ ¾ ñ Ü»ç¶ Ôé ÇÕ ×¹ ð È êÅà Ò÷ð õðÆçÓ éÔƺ Ãé Ãׯ º
26
So Kahiyat Hai Soora ÒÒ×¹ ð È ÕÆ ìÚéÆ Çîàä òÅñ¶ î¹ ð ÆçÓÓ ÃéÍ ×¹ ð È ÕÆ ìÚéÆ Çîàä çÆÁ» ÕÂÆ ÇÂÕ þðÅé-Õ¹ é êð ç ¹ ç ð ÇîÃÅñ» Ãz Æ ×¹ ð È ÔÇðׯ Ç ì§ ç ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ ÃîÕÅñÆ ÇòçòÅé ÇÂÇåÔÅÃÕÅð î¹ ¾ ñ » îÇÔÃé øÅéÆ é¶ Çç¾ å ÆÁ» ÔéÍ ÇÂæ¶ ÇÂÕ ÔÆ ÇñÖäÆ ÕÅøÆ Ô¯ ò ¶ × ÆÍ ÇÂÕ òÅðÆ Ãz Æ ×¹ ð È ÔÇðׯ Ç ì§ ç ÃÅÇÔì ÜÆ é¶ Ø¯ ó ¶ å¶ Úó· ¶ Ü»ÇçÁ» ìÅö ÇòÚ ÇÂÕ å¯ å ¶ ù ì¯ ñ ÇçÁ» Çâ¾ á ÅÍ Ã¹ í ÅòÕ ÔÆ ×¹ ð È îÔÅðÅÜ é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒÇÕåéŠï Ô äÅ þÍÓÓ ÇÂÕ Çþ Ö ÇÂÔ ÜÅä, ÇÕ ×¹ ð È ÜÆ ù å¯ å Å êç ç ÁÅÇÂÁÅ þ, å¯ å ¶ ç¶ îÅñÕ Õ¯ ñ Ç×ÁÅÍ å¯ å ¶ çÅ îÅñÕ ìç-ÇÕÃîåÆ ù î¹ ö ñ ø½ Ü ÇòÚ ÇÃêÅÔÆ ÃÆÍ Çþ Ö é¶ ×¹ ð È ñÂÆ å¯ å Å õðÆçä çÆ ×¾ ñ ÕÔÆ å» À¹ à ÇÃêÅÔÆ é¶ Çþ Ö ù ÇÕÔÅ ÇÕ À¹ Ô ÁÅêäÆ ñóÕÆ À¹ Ã ç¶ ÔòÅñ¶ Õð¶ , å» À¹ Ô å¯ å Å ç¶ ò ¶ × ÅÍ Çþ Ö ÇÂÔ Ã½ ç Å Õðé ñÂÆ ÇåÁÅð Ô¯ Ç×ÁÅÍ Üç À¹ à ÇÃêÅÔÆ çÆ Á½ ð å ù Çþ Ö ç¶ ÇÃçÕ çÆ ×¾ ñ çÅ êåÅ ñ¾ × Å å» À¹ à Á½ ð å é¶ ÁÅêä¶ ÖÅò§ ç ù ìÔ¹ å ì¹ ð Å-íñÅ ÇÕÔÅ å¶ å¯ å Å ÃÇåÕÅð ÃÇÔå ×¹ ð È ÜÆ ù í¶ à ÕÆåÅÍ Ã¾ Ú Æ ×¾ ñ å» ÇÂÔ þ ÇÕ ÜÆÁ çÅé ç¶ ä òÅÇñÁ» çÆ ÇÂÕ Üæ¶ ì § ç Æ ìä ×ÂÆ ÃÆÍ Ãz Æ ×¹ ð È å¶ ö ìÔÅçð ÜÆ çÆ ôÔÅçå é¶ Õ½ î ÇòÚ éò» À¹ å ôÅÔ ëÈ Õ Çç¾ å ÅÍ é½ ò ¶ º ÇêåÅ çÆ ôÔÅçå Çéð¯ ñ êðÀ¹ ê ÕÅð ñÂÆ ÃÆ, ï Çþ Ö òÆ êðÀ¹ ê ÕÅð çÆ îÈ ð å ÕðÕ¶ ÃÇåÕÅð¶ ÜÅä ñ¾ × ê¶ Í ðäÜÆå é×Åð¶ ò¾ Ü ä ñ¾ × ¶ å¶ Ø¯ Ç óÁ» çÆ ÃòÅðÆ Çé¾ å Õðî ìä Ç×ÁÅÍ Ü¹ Á ÅéÆÁ» À¹ à ¶ åð· » í¶ à Ô¹ § ç ÆÁ» ÃéÍ Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç (Çç Ø ) ÜÆ é¶ ÇÂà ÇðòÅ÷ ù Ô¯ ð À¹ å ôÅÔ ìÖôä ñÂÆ ÇÂÕ Ççé Çéïå Õð Çç¾ å Å å¶ À¹ à Ççé ÇÕñ· Å Ô¯ ñ ×ó· ÇòÚ î¶ ñ Å ñ¾ × Ü»çÅÍ êÇÔñÅ åÅðÆõÆ î¶ ñ Å ÃÅÇÔì é¶ Ú¶ å òçÆ êÇÔñÆ, ç é 1690 ÇòÚ ÕÆåÅ å¶ À¹ à çÆ êðêÅàÆ êË ×ÂÆÍ Ô¯ ñ Å-îÔ¾ ñ Å À¹ å ôÅÔ çÅ ÇçÔÅóÅ ìä Ç×ÁÅ å¶ ôÕåÆ çÅ êz å ÆÕÍ Ô¯ ñ Å-îÔ¾ ñ Å ç¶ Áðæ Ôé,
27
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali) ÔîñÅ Áå¶ ÜÅÇ ÔîñÅ Ü» Ô¾ ñ Å å¶ Ô¾ ñ ¶ çÆ æ»Í îÔÅé Õ¯ ô çÅ ÇñÖÅðÆ ÇñÖçÅ þ : ÒÒ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ é¶ Çþ Ö » ù ôÃåz ÇòÇçÁÅ ÇòÚ Çéê¿ ¹ é Õðé ñÂÆ ÇÂÔ ðÆå ÚñÅÂÆ ÃÆ ÇÕ ç¯ çñ ìäÅ Õ¶ êz è Åé Çþ Ö » ç¶ Ô¶ á ÇÂÕ õÅÃ æ» Óå¶ Õì÷Å Õðé ñÂÆ ÔîñÅ ÕðéÅÍ ÕñöÆèð ÁÅê ÇÂà îÃéÈ Â Æ Ü§ × çÅ Õðåì (îË é È ò ð) ç¶ Ö ç¶ Áå¶ ç¯ ò » çñ» ù ô¹ ¾ í Çþ Ç ÖÁÅ ç¶ º ç¶ Áð ܯ çñ ÕÅîïÅì Ô¹ § ç Å, À¹ à ù çÆòÅé ÇòÚ ÇÃð¯ ê Å ìõôç¶ ÃéÍÓÓ Ç´ôéÅ ÁòåÅð ÇòÚ ÔÆ ÕñöÆèð é¶ ÇñÇÖÁÅ ÔË ÇÕ Ç´ôé ÜÆ ×òÅÇñÁ» éÅñ ðñ Õ¶ Ô¯ ñ Æ îéÅªç¶ ÃéÍ À¹ à Ãî¶ º ÀÈ Ú -éÆÚ çÅ í¶ ç -íÅò î¹ ¾ Õ Ü»çÅ ÃÆ, êð ç¶ Ö ç¶ ÔÆ ç¶ Ö ç¶ ÇÂà çÆ æ» ÖðÈ ç , Û¶ ó -ÛÅó å¶ ÇòñÅÃ é¶ ñË ñÂÆÍ Ã¯ ×¹ ð È éÅéÕ ç¶ ò ÜÆ é¶ ÒÔ¯ ñ Æ ÕÆéÆ Ã§ å ö ò Ó çÅ ÁÅçðô ð¾ Ç ÖÁÅ Áå¶ ÃîÞÅÇÂÁÅ ÇÕ Ã¶ ò Å ÕðÇçÁ» ܯ ð§ × Úó· ç Å þ, À¹ Ô ÁÃñ ñÅñÆ þ : ÒÒð§ × ¹ ñÅ×Å ÁÇå ñÅñ ç¶ ò ÍÓÓ Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ é¶ ÒÒö ò Å å¶ ôÔÆçÆÓÓ çÅ ÁÇÜÔŠù î ¶ ñ Õð Çç¾ å Å ÇÕ éÆòƺÁ» ð¹ Ú ÆÁ» À¹ ê ÜÅÀ¹ ä òÅñÆ Ô¯ ñ Æ çÅ ÇåÁÅö Ô¯ Ç×ÁÅÍ Ç´ôéÅ ÁòåÅð ç¶ 1385 Á§ Õ ÇòÚ Áé§ ç ê¹ ð çÆ Ô¯ ñ Æ çÅ òðäé ÇÂà åð· » ÕÆåÅ þ : ìÅé Úñ¶ å¶ Â Æ Õ¹ § Õ î îÅéÔ¹ îÈ á ×¹ ñ Åñ ÕÆ Ã»× êz Ô Åðƨ ãÅñ îé¯ âë îÅñ ìéÆ Ôæ ñÅñ ì§ ç È Õ Û¹ à ¶ ÇêÚÕÅðƨ Ãz À ¹ é íð¶ êà ìÆðé Õ¶ À¹ ê îÅ Üé د ð ÕË Õ¶ à ð âÅðƨ Ö¶ ñ å ëÅ× ÇÕ ìÆð ñðË éòñÅÃÆ ñƶ ÕðòÅð ÕàÅðƨ1385¨ ï ÁÅåÇîÕ ôÕåÆ é¶ ÚîåÕÅð ÇçÖñÅä¶ ÁÅð§ í Õð Çç¾ å ¶ Í ö¹ ñ ÅîÆ ÇòÚ îÃå õðÈ ç îÚÅÀ¹ ä òÅÇñÁ» ÇòÚ õÈ é ç¶ Õ¶ Ô¯ ñ Æ Ö¶ â ä çÅ ÚÅÁ íð Çç¾ å ÅÍ ÇÜæ¶ Ãí Õ¹ Þ Çç¾ å Å ÜŶ À¹ æ ¶ ÔÆ Áé§ ç þ å¶ ÇÜæ¶ Ãí Õ¹ Þ Çé¾ Ü ñÂÆ ð¾ Ç ÖÁÅ ÜŶ À¹ æ ¶ Áô»åÆ þ, ç¹ ¾ Ö
þ, ÇìÖ¶ ó ¶ Ôé, Þ¶ ó ¶ ÔéÍ ÕÇé§ Ø î é¶ áÆÕ ÇñÇÖÁÅ þ: ÒÒÇÂÔ îÔÅé Õ§ î Ãz Æ ×¹ ð È éÅéÕ ç¶ ò ÜÆ çÅ ÔÆ ÃÆ ÇÜé· » é¶ Ã¹ è Åð ç¶ Ã¾ Ú ¶ , ù ¾ Ú ¶ ÁÃÈ ñ ñ¾ í ¶ , òðå¶ Áå¶ À¹ Ô Ú½ ó ÆÁ» ì¹ Ç éÁÅç» ð¾ Ö ÆÁ», ìäÅÂÆÁ» ÇÜé· » ÃçÕÅ Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç (Çç Ø ) ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ Ôîòåé» ç¶ Ççñ» ÇòÚ ÇÂÕ éòƺ Õ½ î ÆÁå çÅ í»ìó îÚÅ Çç¾ å Å å¶ ÁîñÆ å½ ð Óå¶ ÇÂà À¹ å ¶ î÷ÔìÆ ÇÃè»å ù ÃîÅÜÆ å¶ ðÅÜéÆåÕ ôÕñ Çç¾ å Æ ÇÕ éÃñ å¶ èðî, èÅðÇîÕ ÁÅôÅò» å¶ ÇÃÁÅÃÆ ðÅÜéÆåÕ, ÃîÅÇÜÕ Ô¾ Õ » ç¶ Ãì§ è ÇòÚ öðÆì å¯ º öðÆì å¶ éÆò¶ º å¯ º éÆò¶ º , ÁîÆð å¯ º ÁîÆð å¶ À¹ Ú ¶ å¯ º À¹ Ú ¶ ç¶ ìðÅìð þÍÓÓ Ô¯ ñ Æ ÇåúÔÅð ÃÆ ôÈ ç ð çÅ êð ×¹ ð È îÅñÕ é¶ ÇÂà ù Ú¹ Ç äÁÅ å¶ ÜÆòéí¶ à çÅ Ççé ìäÅ Çç¾ å ÅÍ Õô¾ å ðÆ ç¹ Ã ÇÔð¶ òÅñ¶ Ççé ÔÇæÁÅð» ç¶ Õðåì ÇçÖÅªç¶ Ãé êð ×¹ ð È ÜÆ é¶ ÔÇæÁÅð» çÆ òðå¯ º ÇÕö ôz ¶ ä Æ ñÂÆ ðÅõòƺ éÅ ç¾ Ã Õ¶ Ô¯ ñ Å-îÔ¾ ñ Å ù Õðåì çÅ Ççé Çéïå Õð Çç¾ å ÅÍ ÇÂÃ å¯ º Õ¯ Â Æ ÇÂéÕÅð éÔƺ Õð ÃÕçÅ ÇÕ Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç (Çç Ø ) ÜÆ ÇÂÕ ÷ìðçÃå ôÇÔéôÅÔÆ ç¶ Ú½ Ç ×ðç¶ Á§ ç ð ÇØð¶ Ô¯  ¶ ÃéÍ À¹ é · » ÁÅêäÅ Çîôé ÇÂÔ ìäÅÇÂÁÅ ÇÕ îË º ÇÂà ÁÇéÁÅÂÆ ðÅÜ ù À¹ æ ñ-ê¹ æ ñ ÕðÕ¶ ÔÆ ðÔ»×ÅÍ ÁÅî ñ¯ Õ », îðç», åÆòƺÁ» çÆ ÃîÅÜÆ ÇÂõñÅÕÆ Ç×ðÅòà å¶ î÷ÔìÆ ò¾ ã Æ-Ö¯ ð Æ ç¶ ìÅòÜÈ ç Õ¹ Þ ÁË Ã ¶ ì§ ç ¶ üä Õ¶ ãÅñ ñò»×Å, ÇÜé· » ÇòÚ ÇÂÕ ÁÅçðô Ô¯ ò ¶ , ÇÜé· » ç¶ Çþ è ¶ ÃÅç¶ ÜÆòé ã§ × Ô¯ ä å¶ ÇÜé· » ç¶ Ççñ ÇòÚ Ü¯ ô ñÇÔðŪçÅ Ô¯ ò ¶ Í ×¹ ð È ÜÆ ÇÜåé¶ ÃÈ ð î¶ å¶ Ü¯ è ¶ Ãé, À¹ å é¶ ÔÆ îðïÅçÅôÆñ, À¹ å é¶ ÔÆ ÁÅôÅòÅçÆ å¶ ÇéôÚ¶ òÅñ¶ ÃéÍ Ãz Æ ×¹ ð È éÅéÕ ç¶ ò ÜÆ é¶ Ã¾ Ú Æ êÈ Ü Å çÅ ò¾ ñ çðÃÅÇÂÁÅ å» Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ é¶ ÃîÅÜÆ Ã¹ å § å ðåÅ å¶ Õ½ î Æ À¹ Ç ÚÁÅÂÆ ìõôÆÍ ÕÇé§ Ø î ç¶ ÔÆ ôìç» ÇòÚ, ÒÒçÃî¶ ô ×¹ ð È é¶ éÅ Õ¶ ò ñ îé» ù ìçñÅÇÂÁÅ, À¹ Ç ÚÁÅÇÂÁÅ, Ãׯ º ÃðÆð» ù òÆ ÇÂÕ Áî¹ ¾ Õ ìñ Çç¾ å ÅÍÓÓ
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora Çþ Ö çÆ ôÅé ÇéðÅñÆ þÍ Ô¯ ñ ÅîÔ¾ ñ Å ÇÂà çÆ ÇÂÕ ×òÅÔÆ þÍ ÇÂö ÇõÁÅñ ù î¹ ¾ Ö ð¾ Ö ÇçÁ» Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ ù ÁÅåÇîÕ å¶ ÁË à ÅÇîÕ ôÕåÆ çÅ í§ â Åð å¶ ê¹ § Ü ÁÅÇÖÁÅ þÍ ×¹ ð È é¶ ÇÂåéÅ Ô½ º ÃñÅ ìõô Çç¾ å Å ÇÕ Õ½ î Ôð î¹ ô ÇÕñ Çòð¹ ¾ è ååêð Çç¾ Ã ä ñ¾ × ÆÍ ìz Å ÀÈ é ç¶ ôìç» ÇòÚ : ÒÒ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ é¶ Çç Ø » ù ÇÂÕ õÅà ò¾ Ö ðÆ (ÇâÃÇà§ Õ à ê¹ ñ ÆàÆÕñ ÁË × Ç÷ÃàË º Ã) ìõôÆ Áå¶ ðÈ Ô íðÆ, ðÅÜéÆåÕ Ô¯ º ç ÃîÅÜÆ å½ ð Óå¶ ÁÅ÷Åç Áå¶ Õ½ î Æ å½ ð Óå¶ î¹ õ ÇåÁÅð Ô¯ ä çÆÍÓÓ ÇÂÕ êz ¶ ð éÅ çÅ Ôó· ò×Å Çç¾ å Å Ç×ÁÅ å¶ ÇÂÕ Ú¾ ñ ä-ÇÔ¾ ñ ä òÅñÅ ÇÃè»å Çþ Ö » ù Çîñ Ç×ÁÅÍ Ü¯ êÇÔñ» ÇÂÕ ì¶ - åðåÆìÅ ÇÜÔÅ ÁÇÔÃÅà ÃÆ, À¹ Ô Ô¹ ä ÇÂÕ Ã§ × Çáå د ñ ìä Ç×ÁÅÍ ÇÂà ׹ ð È ÇéôÚ¶ çÅ ÁÃð ÜÅçÈ íÇðÁÅ Ô¯ Ç ÂÁÅÍ Üéðñ Ãð À¹ î ð Õð¶ é¶ Ç§ â ÆÁé Ãྠâ Æ÷ ÇòÚ áÆÕ ÇñÇÖÁÅ þ ÇÕ, Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ ÇòÚ ÇòèÅé Øóé (ñË Ç ÜÃñ¶ à ð) ÇÂÕ ÇÃêÅÔÆ Áå¶ òÅÇÔ×¹ ð È ç¶ Áé§ ç í×å òÅñ¶ Ãí ×¹ ä ÃéÍ À¹ é · » é¶ ÁÅêä¶ ê¹ ¾ å ð»-Çç Ø » ÇòÚ ÁæÅÔ êÇò¾ å ð ܯ ô (é¯ ì ñ ÁÅðâð) íð Çç¾ å ÅÍ À¹ é · » Çç Ø » ÇòÚ ÁÅêÅ-òÅðé çÅ Ü÷ìÅ, øð÷ ÁçÅ Õðé çÅ âÅãÅ ø½ ð Æ ÁÇÔÃÅà Ü×ÅÇÂÁÅÍ ÇÂÔ ç¯ ò ¶ º ÒÒøð÷ å¶ Ü÷ìÅÓÓ ÃçÅ å¯ º þ Ú ¶ î÷Ôì å¶ øÇåÔ çÆ ì¹ Ç éÁÅç ðÔ¶ ÔéÍ îÔÅðÅÜ é¶ ñ¹ Õ ÆÁ» Õñ» Ü×ÅÂÆÁ»Í îÈ § Ô , áÆÕ ñÆÔ ò¾ ñ î¯ ó Çç¾ å Å Áå¶ Çþ Ö » ù ÇÂÕ èÅðÇîÕ Ã»ÞÆòÅñåÅ ÇòÚ ×¹ § ç Çç¾ å ÅÍ ×¹ ð È ÜÆ é¶ Ô¯ ñ Å-îÔ¾ ñ Å ÚÅó· Õ¶ ç¾ Ç ÃÁÅ ÇÕ ÷Åñî çÆ ì¶ ð ÇÔîÆ çÅ àÅÕðÅ Ô¯ ÃÕçÅ þÍ ×¹ ð È ÜÆ é¶ ÃøñåÅ éÅñ ÇçÖÅ Çç¾ å Å ÇÕ ÇÂà åð· » (Ô¯ ñ ¶ - îÔ¾ ñ ¶ ò»×) õ¹ ç ×ð÷ÆÁÅéÅ å¶ Ã¹ Á ÅðæÆ Ü§ × Û¾ â Õ¶ ÇÂÕî¹ ¾ á Ô¯ Õ¶ Õ½ î çÆ ÇìÔåðÆ å¶ õ¹ ô ÔÅñÆ òÅÃå¶ ñóéÅ Ô¹ § ç Å þÍ ÇÂÔ Õ§ î Õ¯ Â Æ êðî îé¹ ¾ Ö ÔÆ Õð ÃÕçÅ ÃÆ å¶ À¹ Ô Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ é¶ ÕÆåÅÍ âÅÕàð ÔðÆ ðÅî ×¹ ê åÅ é¶ ÁÅêäÆ ÇÕðå ÒÇþ Ö
ìzÅÀÈé ç¶ ôìç» ÇòÚ : ÒÒ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ Ççػ ù
ÇÂÕ õÅà ò¾ÖðÆ (ÇâÃÇà§Õà
ê¹ñÆàÆÕñ ÁË×Ç÷Ãà˺Ã) ìõôÆ Áå¶ ðÈÔ íðÆ, ðÅÜéÆåÕ Ô¯ºç ÃîÅÜÆ å½ð Óå¶ ÁÅ÷Åç Áå¶
Õ½îÆ å½ð Óå¶ î¹õÇåÁÅð Ô¯ä
çÆÍÓÓ ÇÂÕ êz¶ðéÅ çÅ Ôó· ò×Å Çç¾åÅ Ç×ÁÅ å¶ ÇÂÕ Ú¾ñä-
ÇÔ¾ñä òÅñÅ ÇÃè»å Çþֻ ù Çîñ Ç×ÁÅÍ Ü¯ êÇÔñ» ÇÂÕ ì¶-åðåÆìÅ ÇÜÔÅ ÁÇÔÃÅÃ
ÃÆ, À¹Ô Ô¹ä ÇÂÕ Ã§×Çáå دñ ìä Ç×ÁÅÍ ÇÂà ׹ðÈ
ÇéôÚ¶ çÅ ÁÃð ÜÅçÈ íÇðÁÅ
Ô¯ÇÂÁÅÍ Üéðñ Ãð À¹îð Õð¶
é¶ Ç§âÆÁé Ãà¾âÆ÷ ÇòÚ áÆÕ ÇñÇÖÁÅ þ ÇÕ, ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ ÇòÚ ÇòèÅé Øóé (ñËÇÜÃñ¶àð) ÇÂÕ ÇÃêÅÔÆ
Áå¶ òÅÇÔ×¹ðÈ ç¶ Áé§ç í×å òÅñ¶ Ãí ×¹ä ÃéÍ
ÇÂÇåÔÅÃÓ ç¶ î¹ ¾ Ö -ì§ ç ÇòÚ ÇñÇÖÁÅ þ ÇÕ, ÒÒñ¯ Õ Æº ê¹ ¾ Û ç¶ Ôé ÕðÅîÅå ÕÆ þ å¶ ÇÕò¶ º Ô¹ § ç Æ þ? î¶ ð Å À¹ å ð þ ÇÕ Çþ Ö ÇÂÇåÔÅà ù êó· é Å ÁÅð§ í Õð ÇçúÍÓÓ Çøð ê¹ Ã åÕ ç¶ Á§ å ñ¶ êË ð · ¶ ÇòÚ ÔðÆ ðÅî ×¹ ê åÅ ÇñÖç¶ Ôé : ÒÒÇêÁÅð¶ êÅáÕ, Áܶ òÆ ñ¯ ó Õ¯ Â Æ ç¾ Ã ä çÆ ðÇÔ ×ÂÆ þ ÇÕ ÕðÅîÅå ÕÆ Ô¹ § ç Æ þ å¶ ÇÕò¶ º Ô¹ § ç Æ þ?ÓÓ ÕðÅîÅå þ, ÇéðÇܧ ç ñ¯ Õ » ù ÜÅé òÅñÅ ìäÅ ç¶ ä Å, îé¹ ¾ Ö ô¶ z ä Æ ÇòÚ¯ º Çèz Õ Åð¶ ù îé¹ ¾ Ö å¶ Çøð ç¶ ò åÅ å¶ ç¶ ò ÇåÁ» ç¶ Ô¾ æ åñòÅð ç¶ Õ¶ èðî çÅ ÜË Õ ÅðÅ ì¹ ñ ÅÀ¹ ä Å å¶ ÒÃÇåÓ ù ÇÃð¶ å¾ Õ êÔ¹ § Ú ÅÀ¹ ä Å å¶ ÔñÆîÆ
ðÅÜ ÕÅÇÂî ÕðÕ¶ ÁÅê ö ò ÅçÅð ìä ÜÅäÅÍ ÒÒíÈ Ç ðÁ» òÅñ¶ ðÅܶ ÕÆå¶ å¶ î¹ ö ñ» ÷ÇÔð ÇêÁÅñ¶ êÆå¶ Ó Ó çÅ ÁÖÅä ÔÆ ÕðÅîÅå þÍ ×»èÆ ù òÆ ÇÂÔ ÁÅõð î§ é äÅ ÇêÁÅ ÇÕ ÒÒÃz Æ ×¹ ð È å¶ ö ìÔÅçð ÜÆ òð×Å ÇêÁÅð ñË Õ¶ Üéî¶ Çþ Ö » ù Ô¾ Õ þ ÇÕ À¹ Ô åñòÅð ëóéÍ ÁÇÜÔ¶ ÇêÁÅð å¯ º Çìé» ÁÅêä¶ ì¹ ð ¶ å¯ º ì¹ ð ¶ òË ð Æ Çòð¹ ¾ è òÆ åñòÅð ü¾ Õ äÅ ÇÂõñÅÕÆ Ü¹ ð î þÍÓÓ ÕÆ ÇÂÔ ÕðÅîÅå éÔƺ ÇÕ í§ × ÅäÆ ç¶ ï¹ ¾ è ÇòÚ íÅÂÆ ñÅñ Ú§ ç ÔñòÅÂÆ ù ܧ × ÇòÚ ÃÈ ð ÇîÁ» ç¶ àÅÕð¶ À¹ å ¶ àÕðÅ ç¶ ä Å å¶ ÕÅîïÅìÆ ñË ç¶ ä ÆÍ ÔñòÅÂÆ çÅ ÇõÁÅñ ÁŪÇçÁ» ÔÆ ÇÂÕ Çã¾ ñ ó, ê¶ à È , ì¶ â ½ ñ å¶ ÇéðÇܧ ç ê¹ ð ô çÅ ÇÚ¾ å ð ÃÅÔîä¶ ÁÅ Ü»çÅ þ êð ÇÂÇåÔÅà ÕÇÔ§ ç Å þ ÇÕ êŪàÅ ÃÅÇÔì ç¶ ÔñòÅÂÆ ñÅñ Ú§ ç é¶ ÃÅÇÔì Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ å¯ º ÁÅÇ×ÁÅ ñÂÆÍ îÆð õ» ù Á¾ × ¶ òèçÅ ò¶ Ö Õ¶ À¹ Ô òÇèÁÅÍ Ø¯ ó Å òÆ ÃÅÇÔì Ãz Æ ×¹ ð È ×¯ Ç ì§ ç Çç Ø ÜÆ é¶ Çç¾ å Å ÃÆÍ Ø¯ ó ¶ ù Á¾ â Æ ñ×Å Õ¶ îÆð õ» À¹ å ¶ ÜÅ ÇêÁÅÍ çÈ ð ¯ º ÔÆ ÜðéË ñ éÜÅìå õ» é¶ ÁÅòÅ÷ Çç¾ å Æ, ÒÒîÆð õ» åÕóÅ Ô¯ , ÇÂà (ÔñòÅÂÆ) À¹ å ¶ òÅð Õð, îÅð ç¶ å¶ Ø¯ ó Å Ö¯ Ô ñË Í ÓÓ îÆð õ», د ó ¶ çÆ Ã¶ è ì§ é · Õ¶ À¹ à ù íÜÅ Õ¶ ÔñòÅÂÆ ç¶ éÅñ¯ º ÖÇÔ Õ¶ ¦Øä ñÂÆ À¹ î ÇóÁÅ Áå¶ Çîñ Õ¶ åñòÅð ÚñÅÂÆÍ êð ñÅñ Ú§ ç é¶ åñòÅð çÅ òÅð ãÅñ À¹ å ¶ ñË ÇñÁÅÍ îÆð õ» çÅ òÅð õÅñÆ Ç×ÁÅÍ îÆð õ» é¶ ø¶ ð ïåé ÕÆå¶ òÅð Õðé ç¶ , êð Ãí ÁÃøñÍ ÇÂåé¶ ù íÅÂÆ ñÅñ Ú§ ç é¶ ÁÚÅéÕ Ø¯ ó Å òèÅ Õ¶ ìñ éÅñ ÁË Ã Æ åñòÅð òÅÔÆ ÇÕ îÆð õ» çÅ ÇÃð èðåÆ Óå¶ ÜÅ ÇêÁÅ å¶ À¹ à çŠد ó Å í¾ Ü Ç×ÁÅÍ ÔñòÅÂÆ ç¶ Ô¾ æ ¯ º Ãî¶ º ç¶ ÃÈ ð î¶ îÆð õ» çÅ îðéÅ ç¶ Ö ÃÅð¶ þðÅé Ô¯  ¶ Í ÕÇÔ§ ç ¶ Ôé ÇÕ íÆÖé õ», éÜÅìå õ» å¶ ðÅÜÅ ÔðÆ Ú§ ç ù ìÔ¹ å ôðî ÁÅÂÆ ÃÆÍ ÇÂÔ ÔÆ þ ôÕåÆ ÒÔ¯ ñ ÅîÔ¾ ñ ÅÓ çÆ, ÇÜÃ é¶ ÇÃðø éÜÅìå õ», íÆÖé õ», ÔðÆ Ú§ ç , éÅçð ôÅÔ, ÁìçÅñÆ, ñÅðâ ÔÅðÇâ§ × ù ÔÆ éÔƺ, ìñÇÕ Ô¹ ä å¾ Õ ÃÅð¶ ç à Åð ù þðÅé ÕÆåÅ Ô¯ Ç ÂÁÅ þÍ
28
So Kahiyat Hai Soora
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
ÁÖ¿â ÕÆðåé ÃîÅ×î ÚÆîÅ (Ç÷ñ·Å ç×ðÈð)
ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ ç¶ ðËÇä ÃìÅÂÆ ÃîÅ×î» çÅ ÕÆðåé Ãðòä Õðé ñÂÆ Ã¹ä¯
è§é è§é ÃzÆ ×¹ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ ç¶ îÔÅé ×¹ðÇÃ¾Ö ìÅìÅ íÅÂÆ ìÇÔñ¯ ÜÆ çÆ Çî¾áÆ ïÅç ÇòÚ ÃÅñÅéÅ Ççòà ùԶñÅ ÃîÅ×î
Website: www.akjradio.org Contact: info@akjradio.com Phone: 1 (702) 748-7372
ÇîåÆ AE îÅðÚ B@AE, Ççé ÁËåòÅð ù Ãò¶ð¶ @F:@@ òܶ 寺 ñË Õ¶ ìÅÁç ç¹êÇÔð @B:@@ òܶ å¾Õ Ô¯ ðÔ¶ Ôé, ÇÜé·» ÇòÚ ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ ç¶ ÕÆðåéƶ òÆð, íËä» êÔ¹§Ú Õ¶ ÁÖ¿â ÕÆðåé ç¶ ÇÂñÅÔÆ ÁÖÅó¶ ÃÜÅÀ¹ä×¶Í ÁÅê Ãí ÁÅÇ çÆçÅð¶ ìõô¯ ÜÆÍ
AKJ Radio
Broadcasting 24x7 - Listen Rainsabai Kirtan Online
29
Çê¿â ÚÆîÅ (Ç÷ñ·Å ç×ðÈð) ÇòÖ¶ Ô¯ ðÔ¶ ÔéÍ
ê¹¾ÛÇ×¾Û ñÂÆ : îÅÃàð íÅÂÆ ÔðíÜé ÇÃ§Ø èÈðÆ, ø¯é : @AFGE-BFE@FG. çÅÃð¶ :ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ ÜæÅ, Ç÷ñ·Å ç×ðÈðÍ êzì§èÕ : ×¹ðç¹ÁÅðÅ êzì§èÕ Õî¶àÆ (ÚÆîÅ) êÔ¹§Ú îÅð× : ìÅ×óÆÁ» 寺 E ÇÕñ¯îÆàð çÈð, èÈðÆ ôÇÔð 寺 AB ÇÕñ¯îÆàð çÈð, Ç÷ñ·Å ç×ðÈð þÍ
So Kahiyat Hai Soora
ÁÖ¿â ÕÆðåé Áå¶ Áé§ç ÕÅðÜ ÃîÅ×î Øé½ð íÅÂÆ ÁîðÜÆå ÇÃ§Ø Øé½ð òÅÇñÁ» çÆ Ãê¹¾åðÆ ç¶ Áé§ç ÕÅðÜ ç¶ Ãì§è ÇòÚ Øé½ð ÇòÖ¶ ÁÖ¿â êÅá ÃÅÇÔì Áå¶ ÕÆðåé ÃîÅ×î Ô¯ ÇðÔÅ þÍ ÇîåÆ AC îÅðÚ B@AE, Ççé ô¹¾ÕðòÅð ù À¹é·» ç¶ ×zÇÔ òÅðâ é§ìð C, Çê¿â Øé½ð, åÇÔÃÆñ ðÅÜê¹ðÅ, Ç÷ñ·Å êÇàÁÅñÅ ÇòÖ¶ ÃzÆ ÁÖ¿â êÅá ÃÅÇÔì ÁÅð§í Ô¯ä׶, ÇÜé·» ç¶ í¯× ÇîåÆ AE îÅðÚ B@AE, Ççé ÁËåòÅð ù Á§Çîzå ò¶ñ¶ êËä׶, À¹êð§å Ççòà ùԶñÅ ÁÖ¿â ÕÆðåé ÃîÅ×î Áå¶ Áé§ç ÕÅðÜ Ô¯ä×¶Í ÁÅê Ãí ç×å» Ã¹íÅ×Æ Ü¯óÆ ù ÁÃÆû ìÖÇôô Õðé Áå¶ ÔÇð Üù ç¶ ñÅÔ¶ ñËä ñÂÆ ÁÅÇ çÆçÅð ìõô¯ ÜÆúÍ
ì¶éåÆ ÕðåÅ : íÅÂÆ ÁîðÜÆå ÇÃ§Ø Øé½ð Áå¶ ÃîÈÔ êÇðòÅðÍ ø¯é : IHADA-ICGCC.
çï¯× ÃÅÔÅ
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ òñ¯º
×¹ðç¹ÁÅðÅ í¯ðÅ ÃÅÇÔì ìÅìÅ ìÕÅñÅ ÇòÖ¶ ÃÅñÅéÅ ÁÖ¿â ÕÆðåé ÃîÅ×î
ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ òñ¯º Ôð ÃÅñ é½òƺ êÅåôÅÔÆ ÃzÆ ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ êÅòé èðåÆ ìÅìÅ ìÕÅñÅ ÇòÖ¶ ÒÃÅÚÅ ×¹ðÈ ñÅè¯ ð¶Ó Ççòà ÁÖ¿â ÕÆðåé çÆÁ» ÛÇÔìð» ç¹ÁÅðÅ îéÅÇÂÁÅ Ü»çÅ þÍ ÇÂà ÃÅñ B ÁêzËñ B@AE, Ççé òÆðòÅð 寺 ñË Õ¶ E ÁêzËñ B@AE, Ççé ÁËåòÅð å¾Õ ÃîÅ×î ԶỠÇç¾å¶ Áé¹ÃÅð éÆïå ÕÆå¶ ×¶ ÔéÍ ÁÅê Ãí é¶ ÁÅÇ çÆçÅð¶ ìõôä¶ ÜÆÍ
ÃîÅ×î
ÁÅð§í ÃzÆ ÁÖ¿â êÅá ÃÅÇÔì B ÁêzËñ B@AE, Ççé òÆðòÅð ù Á§Çîzå ò¶ñ¶ í¯× ÃzÆ ÁÖ¿â êÅá ÃÅÇÔì D ÁêzËñ B@AE, Ççé ôÇé¾ÚðòÅð ù Á§Çîzå ò¶ñ¶ Áå¶ Ççòà ùԶñÅ ÕÆðåé AB:@@ òܶ ìÅÁç ç¹êÇÔð å¾Õ ÃzÆ çðìÅð ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ Áå¶ ôÅî ù ðËÇä ÃìÅÂÆ ÕÆðåé çÆòÅé ÔÅñ ÇòÖ¶ Ô¯ä׶, ÇÜé·» çÆ ÃîÅêåÆ E ÁêzËñ B@AE, Ççé ÁËåòÅð ù Ãò¶ð¶ @E:@@ òܶ Ô¯ò¶×ÆÍ
çÅÃð¶ : ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ ÜæÅ, ìÅìÅ ìÕÅñÅÍ ÃÇÔï¯×Æ : îËé¶Üð ×¹ðç¹ÁÅðÅ í¯ðÅ ÃÅÇÔì Áå¶ ÇÂñÅÕÅ ÇéòÅÃÆ Ã§×å ìÅìÅ ìÕÅñÅÍ ø¯é : IFECA-DHH@H, IGGIH-F@DCE, IHHH@-B@H@F, IHGFC-FGBFE
L For Amritdhari Dastardhari Girl, Height 5’1”, Age 24, BDS completing in June. Seeking Well Qualified Indian or NRI Gursikh Match. Contact: 87250-09208. L A Gursikh Indian boy DOB Nov 1986, Height 5.10”, P.G. in Tourism from Canada. Working in Canada seeking well qualified Gursikh Dastardhari Girl. Contact: +91 8566040160. L Suitable Well Educated Match for Canadian Citizen ,Keski Wearing Gursikh Girl 32, 5’4” M-tech, Doing Job. Only dedicated Amritdhari boys can send bio data with recent photograph and full details of family background. email: matrimonial123akj@ gmail.com, whatsap:96460-39983, Mob: 96460-39983, 92177-92180. L Á§ÇîzåèÅðÆ ðÇÔåòÅé ÇçØ, À¹îð BH ÃÅñ, EÒ-BÒÒ, ÇÂñËÕàzÆôé Çâêñ¯îÅ ÇÂÕ ÃÅñ, åìñÅ òÅçé ìÆ.¶. êÅÃ, ÔñòÅÂÆ çÆ ç¹ÕÅé å¶ â¶ÁðÆ øÅðî, ñÂÆ Á§ÇîzåèÅðÆ, çÃåÅðèÅðÆ ìÆìÆ ç¶ Çðôå¶ çÆ ñ¯óÍ Ã§êðÕ : HEEFH-BGFHC.
30
So Kahiyat Hai Soora
31
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
So Kahiyat Hai Soora
Volume 1 | Issue 3 | March 2015 | S.A.S. Nagar (Mohali)
32