14 minute read

Fathy (Sidi Krier) House / Hassan Fathy / 1971

Fathy House (Sidi Krier House) (1971)

Η οικία Fathy ή αλλιώς και οικία στο Sidi Krier, είναι έργο του Αιγύπτιου αρχιτέκτονα Hassan Fathy που προοριζόταν για προσωπική του κατοικία. Χτίστηκε το 1971 στο Sidi Krier της Αιγύπτου σε απόλυτη συμφωνία με το προσωπικό ιδίωμα και τις αντιλήψεις του Fathy περί αρχιτεκτονικής. Όντας υποστηρικτής της ενσωμάτωσης της παραδοσιακής τοπικής αρχιτεκτονικής στα καινούρια κτίσματα, δεν ακολουθούσε τις αρχές του μοντερνισμού όπως άλλοι συνάδελφοί του την περίοδο εκείνη, αλλά υπογράμμιζε την αξία των τοπικών υλικών και παραδοσιακών μεθόδων οικοδόμησης και ενδιαφερόταν για τη στέγαση των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων. Στην περίπτωση της συγκεκριμένης κατοικίας, έχει χρησιμοποιηθεί εξ ολοκλήρου τούβλο λάσπης, το τοπικό οικοδομικό υλικό, σχηματίζοντας αποκλειστικά φέροντα στοιχεία χωρίς διαχωρισμό σε κολώνες και δοκάρια, φέροντα τμήματα και στοιχεία πλήρωσης. Οι τυπικές μορφολογίες που παρουσιάζονται στο κτίριο προέρχονται από την αιγυπτιακή και ισλαμική αρχιτεκτονική και περιλαμβάνουν ημικυλινδρικές και θολωτές οροφές, ημικυκλικά και οξυκόρυφα τόξα πάνω από τα ανοίγματα και διάτρητα στοιχεία με μοτίβα τριγώνων. Η είσοδος στο κτίριο γίνεται από την ανατολική πλευρά, όπου εκτός από το χώρο εισόδου βρίσκεται και μια περίκλειστη αυλή με δυο μεγάλα ανοίγματα προς το εξωτερικό, που συνοδεύεται από μια στεγασμένη στοά. Στο εσωτερικό της κατοικίας, ο διάδρομος εισόδου οδηγεί, από τη βόρεια πλευρά, στο χώρο προετοιμασίας φαγητού και το λουτρό, καθώς και σε μια δεύτερη, μικρότερη εσωτερική αυλή που δίνει πρόσβαση στην οροφή του κτιρίου. Αντίθετα, από τη νότια πλευρά ο διάδρομος οδηγεί στο qa’a, ένα μεγάλο χώρο καθιστικού με πολλαπλές λειτουργίες, που αποτελεί πυρήνα της κατοικίας και συνδέεται με την αυλή μέσω ενός μεγάλου παραθύρου. Δεξιά και αριστερά του qa’a είναι τοποθετημένα δύο υπνοδωμάτια, στα οποία παρουσιάζονται αντίστοιχα ανοίγματα μικρότερου μεγέθους, που τα συνδέουν με το qa’a. Τα ανοίγματα αυτά, όπως και συμπληρωματικά σημεία σε άλλες επιφάνειες της κατοικίας, δεν κλείνουν με υαλοπίνακες, αλλά γεμίζονται με διάτρητες επιφάνειες από το υλικό τοιχοποιίας ή από ξύλο. 63

Advertisement

63 ibid.

Εικόνα 2: Σχέδια Οικίας Fathy, Hassan Fathy

Διαγραμματική Ανάλυση

1. Γεωμετρία

1.1 Ογκοπλασία

Διάγραμμα 11: Fathy House, Διάγραμμα Ογκοπλασίας

Η ογκοπλασία της οικίας Fathy δεν μπορεί να αναγνωστεί παρά μόνο ως μια σύνθεση επιμέρους όγκων και μορφών που χωροθετούνται μέσα στο ορθογώνιο πλαίσιο του οικοπέδου. Ωστόσο, μπορούν να εντοπιστούν δύο μεγάλες περιοχές στο σύνολο του κτιρίου, βόρεια και νότια. Μέσα σε αυτές δημιουργούνται μικρότεροι όγκοι που αντιστοιχούν στους χώρους της κατοικίας και που μορφολογικά ακολουθούν τις τυπολογίες της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της περιοχής. Οι επιμέρους όγκοι είναι συνήθως συμμετρικοί, παρόλα αυτά η συνολική σύνθεσή τους στην κατοικία δεν παρουσιάζει συμμετρία. Μοναδικός άξονας συμμετρίας που μπορεί να εντοπιστεί είναι στους χώρους της κύριας εσωτερικής αυλής και του χώρου διημέρευσης, ενισχύοντας την εξέχουσα σημασία τους στην καθημερινή ζωή της κατοικίας. Ο χειρισμός αυτός ως προς τη συνολική ογκοπλασία και το σχηματισμό των όψεων αποτελεί και συνολικότερη στάση του αρχιτέκτονα, που υποστήριζε ότι είναι άσκοπη η δημιουργία όψεων και μορφών στο κτίριο που δεν ανταποκρίνονται στις λειτουργικές του ανάγκες.64

1.2 Σχέση με ανθρώπινη κλίμακα

Διάγραμμα 12: Fathy House, Διάγραμμα Κλίμακας

Άλλη μία σχεδιαστική αρχή του Hassan Fathy που αποτυπώνεται στο συγκεκριμένο έργο είναι η συνέπειά του προς την ανθρώπινη κλίμακα και τις διαστάσεις του ανθρωπίνου σώματος. Καθώς πίστευε ότι κάθε αρχιτεκτονικό έργο οφείλει να σέβεται και να είναι προσιτό στο χρήστη του, οι χώροι που δημιούργησε βρίσκονται σε αναλογία με την ανθρώπινη κλίμακα.65 Τα μεγέθη που χρησιμοποιούνται στην κατοικία απορρέουν από τα τυπικά βασικά μεγέθη των παραδοσιακών κατοικιών και οι χώροι δε λαμβάνουν ιδιαίτερα μεγάλες διαστάσεις. Τέλος, μπορεί να εντοπιστεί ένα μοτίβο στο χειρισμό των χώρων, κατά το οποίο οι χώροι κίνησης και μετάβασης έχουν χαμηλότερες οροφές και μικρότερο πλάτος, ενώ οι χώροι που παρουσιάζουν ιδιαίτερη σημασία για την κατοικία στεγάζονται με θόλους μεγαλύτερου ύψους και έχουν μεγαλύτερο μήκος και πλάτος. Παρόλα αυτά, ακόμη και όταν επιλέγεται η στέγαση με θόλο, το ύψος παραμένει σχετικά χαμηλό, ώστε ο χρήστης να μην αισθάνεται υποβολή από το κτίριο.

64 M El-Shorbagy Abdel-moniem, ‘The Architecture of Hassan Fathy: Between Western and Non-Western Perspectives: A Thesis Submitted for the Degree of Doctor of Philosophy at the University of Canterbury’ (Ph D, University of Canterbury 2001) <https://core.ac.uk/download/ pdf/35469027.pdf> accessed 6 April 2020. 65 ibid.

2. Σχεδιασμός Ορίων

2.1 Όρια

Διάγραμμα 13: Fathy House, Διάγραμμα Ορίων

Ο σχεδιασμός των ορίων στην οικία Fathy βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις αξίες που πρεσβεύει το ισλάμ και ο αιγυπτιακός πολιτισμός. Καθώς η επίτευξη της ιδιωτικότητας αποτελεί έναν από τους βασικότερους στόχους στο σχεδιασμό των κατοικιών, έτσι και στο συγκεκριμένο παράδειγμα παρατηρούνται σαφή όρια που ξεχωρίζουν τον ιδιωτικό χώρο της οικίας από το δημόσιο χώρο γύρω της, δημιουργώντας μια εσωστρέφεια και περιορίζοντας σε μεγάλο βαθμό την αλληλεπίδραση των χρηστών της με τον κόσμο εκτός του κτιρίου. Ενώ τα εξωτερικά όρια του κτιρίου είναι αυστηρά και σαφή, αποτελούμενα κυρίως από φέρουσες τοιχοποιίες με μικρά ή καθόλου ανοίγματα, στο εσωτερικό της κατοικίας παρατηρείται διάσπαση των ορίων με πολλά ανοίγματα που παρουσιάζουν ποικιλομορφία. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν πλήρως διαπερατά στοιχεία, όπως πόρτες, που συνδέουν τους χώρους μεταξύ τους αλλά και ημι-διαπερατά όρια, όπως εσωτερικά παράθυρα, καλυπτόμενα από διάτρητα στοιχεία, που ενισχύουν την επικοινωνία μεταξύ των χώρων. Θα πρέπει, ωστόσο, να τονιστεί ότι παρά τη δυνατότητα επαφής των δωματίων στο εσωτερικό, δεν παρουσιάζεται ενοποίηση των χώρων και παραμένει σαφής η διάκριση μεταξύ τους. Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο χειρισμός των ορίων ως προς τον υπαίθριο χώρο της κατοικίας, αφού και οι δύο αυλές έχουν ξεκάθαρη οριοθέτηση και είναι περίκλειστες, με μοναδικό σημείο επικοινωνίας τους με τον εξωτερικό χώρο να είναι τα δύο ανοίγματα στην ανατολική πλευρά, που καλύπτονται με διάτρητα στοιχεία “φιλτράροντας” έτσι την οπτική επαφή.

2.2 Ροϊκότητα Χώρου

Διάγραμμα 14: Fathy House, Διάγραμμα Ροϊκότητας Χώρου

Όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό στο διάγραμμα, οι περιοχές κίνησης που ακολουθούν το χώρο εισόδου στην κατοικία εμφανίζουν πολύ καθορισμένη ροή ώστε να καθοδηγούν τον επισκέπτη προς τους χώρους στάσης. Σε εκείνους, η πύκνωση που εμφανίζεται στους χώρους κίνησης σταδιακά σταματά, καθώς πρόκειται για χώρους μεγαλύτερων διαστάσεων όπου ο χρήστης είναι ελεύθερος να κινηθεί με τον τρόπο που ο ίδιος επιθυμεί. Η ένταση που δημιουργείται αρχικά στους χώρους που συναντάει κανείς με την είσοδό του στην κατοικία μπορεί να εκτονωθεί είτε στον εσωτερικό χώρο διημέρευσης, είτε στην αυλή, ενώ μικρότερες εκτονώσεις υπάρχουν και στην άλλη πλευρά του κτιρίου, προς το χώρο προετοιμασίας του φαγητού και την πίσω αυλή.

3. Ακολουθία

3.1 Πορεία κίνησης - Οπτικές φυγές

Διάγραμμα 15: Fathy House, Διάγραμμα Πορείας και Οπτικών Φυγών

Η είσοδος στην κατοικία πραγματοποιείται από την ανατολική μεριά, όπου βρίσκεται ένας μεταβατικός υπαίθριος χώρος. Περνώντας από το κατώφλι της εισόδου συναντάει κανείς στα αριστερά την κεντρική αυλή της κατοικίας, η οποία περιβάλλεται από ψηλή τοιχοποιία. Σε δύο από τις τέσσερεις πλευρές της αυλής, τα λίγα ανοίγματα καλύπτονται από διάτρητα στοιχεία που επιτρέπουν μερική επικοινωνία με το εξωτερικό, ενώ εσωτερικά της κατοικίας η αυλή συνδέεται με τον κεντρικό χώρο διημέρευσης μέσω ενός διάτρητου ανοίγματος. Συνεχίζοντας την χωρική ακολουθία του χώρου κίνησης μέχρι το τέλος, ο χρήστης βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο, όπου από τη μία πλευρά ξεκινάει το καθιστικό, και από την άλλη μπορεί να οδηγηθεί στο χώρο του λουτρού και το χώρο προετοιμασίας φαγητού, μέσω ενός δεύτερου διαδρόμου. Εκατέρωθεν της σάλας του καθιστικού βρίσκονται τα 2 υπνοδωμάτια, τα οποία έχουν οπτική και χωρική συνέχεια μεταξύ τους, καθώς και με τον χώρο του καθιστικού. Βγαίνοντας από το χώρο διημέρευσης και λαμβάνοντας υπόψη την πορεία που ορίζεται από το δεύτερο χώρο κίνησης, φτάνει κανείς στο λουτρό. Μετέπειτα ο διάδρομος καταλήγει στο χώρο προετοιμασίας φαγητού, χωρίς να έχει οπτική επαφή με τους υπόλοιπους χώρους της κατοικίας, με εξαίρεση την πίσω εσωτερική αυλή. Το τμήμα της κατοικίας όπου βρίσκεται ο χώρος διημέρευσης και οι χώροι ύπνου χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη ανοιχτότητα και ενοποίηση στους χώρους, δίνοντας τη δυνατότητα για περισσότερες οπτικές φυγές. Αντίθετα, το βόρειο τμήμα που στεγάζει το λουτρό και το χώρο προετοιμασίας φαγητού προσφέρει πολύ πιο περιορισμένες οπτικές φυγές από συγκεκριμένα σημεία, λόγω της στενότητας του χώρου.

4. Λειτουργία

4.1 Χρήσεις και χώροι

Διάγραμμα 16: Fathy House, Διάγραμμα Χρήσεων

Στο εσωτερικό της κατοικίας γίνεται ένας διαχωρισμός των επιμέρους χώρων σε δύο πτέρυγες, οι οποίες συνδέονται μέσω ενός διαδρόμου, όπου οι μεταβάσεις από τον έναν χώρο στον άλλο γίνονται έντονα αντιληπτές λόγω των στενών και χαμηλών σχετικά ανοιγμάτων. Η μία περιλαμβάνει το βασικό χώρο της κατοικίας, το «qa’a», όπως ονομάζεται ο μεγάλος χώρος του καθιστικού, που λειτουργεί ως κεντρικός πυρήνας και χώρος διημέρευσης, φιλοξενώντας τις περισσότερες δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, ο ρόλος του οποίου ενισχύεται με την τοποθέτηση του τζακιού στο κέντρο του δωματίου. Δεξιά και αριστερά, υπάρχουν ανοίγματα που συνδέουν το κεντρικό χώρο της κατοικίας με τους χώρους ύπνου. Αυτή η πτέρυγα επικοινωνεί μέσω ενός παραθύρου που βρίσκεται στο καθιστικό με την κεντρική αυλή, στην μία πλευρά της οποίας βρίσκεται μία στεγασμένη στοά που λειτουργεί ως υπαίθριο καθιστικό. Η άλλη πτέρυγα της κατοικίας περιλαμβάνει τον χώρο του λουτρού και του χώρου προετοιμασίας φαγητού και μέσω αυτής οδηγείται κανείς στην δεύτερη και πιο μικρή αυλή. Οι περισσότεροι χώροι φέρουν στις τοιχοποιίες στοιχεία της επίπλωσης, όπως καθιστικά, κρεβάτια, ντουλάπες και πάγκους.

4.2 Ιδιωτικότητα

Διάγραμμα 17: Fathy House, Διάγραμμα Ιδιωτικότητας

Το Fathy’s House, σχεδιασμένο σύμφωνα με την τοπική αρχιτεκτονική, περιφρουρεί την ιδιωτική ζωή των κατοίκων. Η ιδιωτικότητα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ισλαμικού τρόπου ζωής και οι δραστηριότητες εντός της κατοικίας πρέπει να προστατεύονται, επηρεάζοντας τη διάρθρωση των χώρων. Όσον αφορά την εξωτερική μορφή της κατοικίας η ιδιωτικότητα εξασφαλίζεται με την ανύψωση περιμετρικής τοιχοποιίας, ακόμα και στους χώρους της αυλής, ενώ τα ανοίγματα καλύπτονται με διάτρητα στοιχεία. Στο εσωτερικό, ο διαχωρισμός μεταξύ των ιδιωτικών και κοινόχρηστων χώρων είναι σαφής. Ο χώρος του λουτρού και της προετοιμασίας φαγητού αποτελούν τους πιο ιδιωτικούς χώρους, σε αντίθεση με τους χώρους ύπνου που έχουν άμεση χωρική συνέχεια και οπτική επικοινωνία με τον πιο κοινόχρηστο χώρο της κατοικίας, τον χώρο του καθιστικού. Παρόμοια διαβάθμιση της ιδιωτικότητας παρατηρείται και στους υπαίθριους χώρους, όπου η αυλή που συνορεύει με τους πιο κοινόχρηστους χώρους έχει αντίστοιχο χαρακτήρα, ενώ η δεύτερη αυλή, η οποία συνδέεται με το χώρο προετοιασίας φαγητού, βρίσκεται σε πιο ιδιωτική και απόμερη θέση.

5. Υλικότητα

5.1 Υφές και υλικότητες

Διάγραμμα 18: Fathy House, Διάγραμμα Υφών και Υλικοτήτων

Κυρίαρχο υλικό είναι η λάσπη και αποτελεί ένα φυσικό τοπικό υλικό, κατάλληλο για το κλίμα και την φυσιογνωμία του τόπου. Η λάσπη σχηματίζεται σε τούβλα κατασκευάζοντας φέρουσες τοιχοποιίες και οροφές, και λόγω της εύπλαστης σύστασής της προσφέρει κατασκευές με φυσικές μορφές και αποδίδει μία ελαφριά τραχύτητα στις επιφάνειες. Με τον ίδιο τρόπο δημιουργούνται τούβλινα διάτρητα στοιχεία με τριγωνικά μοτίβα για την κάλυψη των ανοιγμάτων. Η εκτεταμένη χρήση του κυρίαρχου υλικού συμβάλει στην οπτική ομοιογένεια του κτιρίου, δίνοντας έμφαση στις βασικές μορφές που το συναποτελούν. Ως δευτερεύον υλικό χρησιμοποιείται το ξύλο και τοποθετείται σε πόρτες, παράθυρα, κιγκλιδώματα και έπιπλα. Τέλος, γίνεται χρήση κυλινδρικών υαλότουβλων σε θολωτές οροφές.

5.2 Φως και σκιά

Διάγραμμα 19: Fathy House, Διάγραμμα Φωτός

Στην Αιγυπτιακή αρχιτεκτονική είναι απαραίτητη η προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία και τις υψηλές θερμοκρασίες λόγω των κλιματικών συνθηκών και η επαρκής σκίαση αποτελεί από τα σημαντικά ζητήματα κατά τον σχεδιασμό των κτιρίων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, με την χρήση συμπαγούς υλικού και την ελαχιστοποίηση των ανοιγμάτων, η σκίαση επιτυγχάνεται στους περισσότερους χώρους της κατοικίας, ενώ η είσοδος του φωτός σε πολλά σημεία φιλτράρεται μέσω διάτρητων στοιχειών, δημιουργώντας ενδιαφέρουσες σκιάσεις, ενώ τα υαλότουβλα στις θολωτές οροφές επιτρέπουν δεσμίδες φωτός να εισέρχονται, διαχέοντας στο χώρο το φως. Λόγω του περιορισμένου αριθμού και μεγέθους των ανοιγμάτων στο εσωτερικό της κατοικίας αναπτύσσονται έντονες αντιθέσεις μεταξύ φωτεινών και σκοτεινών περιοχών, με χώρους όπως οι χώροι ύπνου και το λουτρό να έχουν ελάχιστο φως κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, χάρη στις ανοιχτόχρωμες επιφάνειες το φως που καταφέρνει να εισέλθει εντός ανακλάται, επιτυγχάνοντας μία μοναδική ατμόσφαιρα στο χώρο.

5.3 Ατμόσφαιρα χώρου

Διάγραμμα 20: Fathy House, Διάγραμμα Ατμόσφαιρας

Η συνολική ατμόσφαιρα του χώρου της κατοικίας είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα του ειδικού χειρισμού του φυσικού φωτός που διέρχεται στο εσωτερικό. Σε συνδυασμό με την επιλογή του αρχιτέκτονα να μην χρησιμοποιήσει κάποιο χρώμα στους τοίχους, αλλά να διατηρήσει το φυσικό χρώμα του δομικού υλικού, οι εναλλαγές φωτός και σκιάς είναι που δίνουν στους εσωτερικούς χώρους ξεχωριστό χαρακτήρα. Τα διάτρητα στοιχεία των ανοιγμάτων, πέρα από την χρηστική τους αξία, προσδίδουν ιδιαίτερη ταυτότητα στις επιφάνειες που καλύπτουν, ενώ παράλληλα αναπαράγουν το μοτίβο τους και σε περισσότερες επιφάνειες της κατοικίας υπό τη μορφή σκιάς, στα σημεία όπου πέφτει το ηλιακό φως. Σε έναν χώρο όπου το φυσικό φως έχει τόσο καθοριστικό ρόλο, μπορεί κανείς να φανταστεί την ατμόσφαιρα να μεταβάλλεται κατά τη διάρκεια της μέρας αλλά και του χρόνου, ανάλογα με τη θέση και την κίνηση του ήλιου. Συνολικά οι χώροι, περιβαλλόμενοι από την τοιχοποιία από τα τούβλα λάσπης, χωρίς επιπλέον μορφολογικό διάκοσμο και με μοναδικά υλικά το ξύλο και το γυαλί να εμφανίζονται σε λεπτομέρειες του κτιρίου, αναδύουν μια μοναδική αίσθηση απλότητας.

Ανάλυση ευρημάτων ως προς το θεωρητικό πλαίσιο

1. Οπτική Αντίληψη

Είναι φανερό ότι η δυνατότητα ή μη οπτικής επικοινωνίας υπήρξε βασικός σχεδιαστικός άξονας για την οικία Fathy. Οι επιλογές του αρχιτέκτονα σε σχέση με τα όρια αλλά και τα υλικά κατασκευής έχουν ως αποτέλεσμα ένα κτίριο όπου η οπτική αντίληψη ενός εξωτερικού παρατηρητή είναι πλήρως ελεγχόμενη. Η ιδιωτική ζωή στο εσωτερικό της κατοικίας δεν μπορεί να φανεί από το εξωτερικό, ενώ τα πιο δημόσια σημεία, όπως η εσωτερική αυλή και το qa’a έχουν μόνο εν μέρει οπτική επαφή με τον εξωτερικό χώρο, μέσα από τα διάτρητα ανοίγματα. Στο εσωτερικό της κατοικίας, η οπτική ταυτότητα των περιοχών που λαμβάνουν απευθείας ηλιακό φως εμπλουτίζεται την μέσα από τα μοτίβα φωτός και σκιάς που προκύπτουν από τα διάτρητα στοιχεία κάλυψης των ανοιγμάτων. Το μεγαλύτερο μέρος του κτιρίου λαμβάνει μόνο απαλό, διάχυτο φως που αντανακλάται στις επιφάνειες των τοίχων και προσδίδει ιδιαίτερη ατμόσφαιρα στους χώρους, χωρίς σκληρές σκιές και αντιθέσεις. Υπάρχουν τέλος περιοχές όπου το φως είναι αρκετά περιορισμένο, δυσχεραίνοντας την οπτική αντίληψη, αλλά ενισχύοντας τη φαντασία και τη χρήση των άλλων αισθήσεων. Ο τρόπος χειρισμού και σύνθεσης χώρων και ανοιγμάτων στο εσωτερικό έχει ως αποτέλεσμα ελεγχόμενες οπτικές και καδραρίσματα μέσα από στενούς διαδρόμους κίνησης, πόρτες, παράθυρα και διάτρητα στοιχεία.

2. Ακουστική Αντίληψη

Η διάρθρωση των χώρων και η επιλογή των υλικών έχουν άμεσο αντίκτυπο στο ηχοτοπίο που δημιουργείται. Η παχιά φέρουσα τοιχοποιία που κυριαρχεί στο σύνολο της κατασκευής περικλείει τους ήχους τη καθημερινής ζωής εντός της κατοικίας, ενώ στους υπαίθριους οι ανυψωμένοι περιμετρικοί τοίχοι μειώνουν τα ήχους που εισέρχονται και εξέρχονται. Εσωτερικά, ο αρχιτέκτονας επιλέγει ως πυρήνα της κατοικίας το καθιστικό, χώρος φιλοξενεί τις περισσότερες δραστηριότητες και επομένως από αυτόν προέρχονται τα περισσότερα ακουστικά ερεθίσματα. Οι χώροι ύπνου που βρίσκονται δίπλα στο καθιστικό αν και δεν έχουν τη δυνατότητα απομόνωσης από τους ήχους του κοινόχρηστου χώρου, χρησιμοποιούνται κυρίως ως ησυχαστήρια τις ώρες που δεν χρησιμοποιείται ο κοινόχρηστος χώρος. Επιπλέον, η ελαφριά αναγλυφότητα της τοιχοποιίας όχι μόνο δεν συμβάλλει στην απορρόφηση των ήχων, αλλά αντίθετα, σε συνδυασμό με την θολωτή οροφή του καθιστικού, οι ήχοι αντανακλώνται εμπλουτίζοντας το ρεπερτόριο της καθημερινής ζωής. Αντίθετα, με την χωροθέτηση του λουτρού και του χώρου προετοιμασίας φαγητού στην άλλη πλευρά του κτιρίου, μειώνεται η μετάδοση των ήχων που παράγονται εκεί, με τον δεύτερο να αποτελεί τον πιο απομακρυσμένο χώρο για τον μέγιστο περιορισμό των ήχων.

3. Οσφρητική Αντίληψη

Η θέση του χώρου προετοιμασίας φαγητού και του λουτρού στη συνολική σύνθεση της κατοικίας θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως μέθοδος αποκλεισμού ήχων αλλά και οσμών που σχετίζονται με αυτούς από την υπόλοιπη κατοικία. Ωστόσο, η επιλογή της τοποθέτησης πλήθους ανοιγμάτων στο εσωτερικό των χώρων και της χρήσης των διάτρητων στοιχείων αντί γυαλιού, επιτρέπει την κίνηση του αέρα ανάμεσά τους και τη μεταφορά οσμών από τον ένα χώρο στον άλλον. Με παρόμοιο τρόπο, παρά τα αυστηρά όρια που ξεχωρίζουν την κατοικία από το εξωτερικό περιβάλλον στο επίπεδο της οπτικής επικοινωνίας, τα ανοίγματα χωρίς τζάμι διατηρούν την επαφή μεταξύ εξωτερικού και αυλής και στη συνέχεια μεταξύ αυλής και εσωτερικού. Έτσι, παρά τον οπτικό αποκλεισμό, τα οσφρητικά ερεθίσματα που προέρχονται τόσο από το εσωτερικό, όσο και το εξωτερικό της οικίας Fathy, κινούνται απρόσκοπτα σχηματίζοντας ένα ενδιαφέρον οσφρητικό περιβάλλον.

4. Απτική Αντίληψη και Σώμα

Ο τρόπος που επιλέγει ο αρχιτέκτονας να διαχειριστεί τα ζητήματα της κλίμακας και των αναλογιών, δημιουργεί μία άμεση σύνδεση μεταξύ του ανθρώπινου σώματος και του σχεδιασμένου χώρου. Οι διαστάσεις και τα μεγέθη που χρησιμοποιούνται σε όλους τους χώρους της κατοικίας έχουν ως αποτέλεσμα την παραγωγή ενός χώρου σύμφωνα με την ανθρώπινη κλίμακα και επίτευξη ενός οικείου και απτού χώρου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι στενοί διάδρομοι και οι σχετικά χαμηλές αψίδες κατά την μετάβαση από τον ένα χώρο στον άλλο, προσκαλώντας τον χρήστη να ακουμπήσει και να διερευνήσει τις ελαφρώς τραχιές επιφάνειες της τοιχοποιίας καθώς μεταφέρεται από τον ένα χώρο στον άλλο. Κατασκευασμένα από το ίδιο υλικό, τα διάτρητα στοιχεία προσφέρουν διαφορετικά απτικά ερεθίσματα, δημιουργώντας αντιθέσεις μεταξύ κενού και πλήρους, φωτός και σκιάς. Παρά την απουσία άμεσου φυσικού φωτισμού στα περισσότερα σημεία της κατοικίας με σκοπό την προστασία από τον καυτό ήλιο, η θερμοκρασία μεταβάλλεται και παρατηρούνται θερμοκρασιακές διαφορές μεταξύ των χώρων κατά τη διάρκεια της ημέρας.

This article is from: