Aquarama 60 NL by aquaramamagazine

aquarama L 60 vakblad voor watertechnologie I april - mei - juni 2013 I jaargang 15

met de medewerking van

SpiroPlus: de oplossing voor Brouwerij Anders

Optimale waterdesinfectie met stabiel chloordioxide Periodiciteit: driemaandelijks I Afgiftekantoor: Brussel X I 501059 I Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement I Boulevard des Canadiens 118 B-7711 Dottignies

Flygt’s revolutionaire zelfreinigende N-pompen blijven ontwikkelen. Met ruim 60 jaar ervaring zet Flygt nu stappen op het droge met intelligente innovaties die pompgebruikers het leven makkelijker maken, of er nu afvalwater verpompt of slib verwerkt moet worden. De verticaal of horizontaal droog opgestelde Flygt N-pompen garanderen een snelle nauwkeurige installatie, eenvoudig onderhoud en verbeterde werkomstandigheden door nieuwe gepatenteerde functies. Al úw wensen hebben wij in het ontwerp toegepast. Geïnspireerd door U, ontworpen door ons. Multi-inzetbare onderhoudsslede voor snel en veilig onderhoud

Gaat u ook een stap op het droge zetten? Wij adviseren u graag over de meest geschikte oplossing. xylemwatersolutions.com/be | salesbe@xyleminc.com | +32 2 720 90 10

inhoudE60

Aquarama

DOSSIER gebruik van regenwater

Vakblad voor watertechnologie. Gratis verstuurd naar de industrie (chemie, kunststof, metaal, voeding, textiel, leder, grafische industrie, foto,

‘Alleen de zon schijnt voor niets’, klinkt het spreekwoord. Mis:

glas, papier en karton), studiebureaus,

ook regenwater is gratis. En toch gebruiken veel bedrijven nog

watermaatschappijen, slachthuizen,

altijd enkel leidingwater, terwijl het anders kan - beter voor

ziekenhuizen, technische dienst van

het milieu, en goedkoper. Bovendien zal leidingwater alsmaar

steden en gemeenten, wasserijen, zwembadbouwers, aannemers water-

duurder worden, en grondwater zeldzamer

P36-P52

bouwkundige werken en milieudeskundigen. Periodiciteit

Driemaandelijks Redactie

Bart Vancauwenberghe E bart.vancauwenberghe@fcomedia.be Koen Vandepopuliere E koen.vandepopuliere@telenet.be Vormgeving

Koen D’Haene E koen.dhaene@fcomedia.be Reclame-advies

Katja Wijffels T 0473/86 59 70 E katja.wijffels@fcomedia.be Verantwoordelijke uitgever

Filip Cossement Canadezenlaan 118 - B-7711 Dottenijs T 056/77 13 10 F 056/77 13 11 E filip.cossement@fcomedia.be i www.fcomedia.be Version française: Sur simple demande Niets uit deze uitgave mag worden verveel-

P5 INSIDE NEWS P10 beurskalender P13 aquarama trade fair tnav workshop P19 e4water project P23 TNAV NIEUWSBRIEF #41 P35 project aquaplus P54 project spirotech P57 project enprotech P61 reportage profilplast P64 reportage pantarein P67 project sargo P71 project kwt milieu P73 project kamps

voudigd en/of openbaar gemaakt door

P77 reportage weg benelux P79 reportage bedu

middel van druk, fotokopie, microfilm of

P81 reportage packo P85 reportage grünbeck P87

op welke wijze ook, zonder voorafgaande

reportage weyn-lauwers P89 reportage fonderies

schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor de inhoud van de advertenties zijn enkel de adverteerders aansprakelijk

dechaumont P91 product spot georg fischer P92 product spot flow motion P95 new products

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

aquarama #60 I 3

Carmeuse, uw partner voor toepassing van kalk in de slib- en waterbehandeling. Carmeuse biedt u een breed scala aan droge en vloeibare kalkproducten en bijbehorende know-how. Voor een zowel duurzame als economische toepassing bij de behandeling van slibben, drinken afvalwater.

> Neem contact op info@carmeuse.be of met Peter Menne Tel. +32 85 830 111 Tel. +31 182 527 255

NaTural SoluTioNS

advert_Aquarama_June_fl_220513_NL.indd 1

22/05/2013 15:21:21

winside news

Xylem neemt MultiTrode uit Australië over GE-technologie helpt Australische ontziltingsfabriek Het filiaal Power Conversion van GE heeft een belangrijke rol gespeeld bij het opstarten van de grootste ontziltingsfabriek van Australië door de technologie te leveren, waardoor de streek rond Melbourne over een neerslagonafhankelijke waterbron kan beschikken, als aanvulling op de opvang- en opslagsites in de omgeving. De Victorian Desalination Project ligt op 130 km ten zuidoosten van Melbourne en is uitgerust met middenspanningsmotoren en laag- en middenspanningssnelheidsregelaars van GE. De fabriek behoort tot de grootste ontziltingsinstallaties ter wereld die gebruikmaken van omgekeerde osmose. Na haar ingebruikneming in november 2012 doorliep ze met succes de verplichte fase van 30 dagen continue proefproductie. In december, drie jaar na het opstarten ervan, bereikte ze haar volle capaciteit. Rémi Lantier, Algemeen Directeur van Degrémont: “De expertise van Degrémont op het vlak van omgekeerde osmose en exploitatie wordt geïllustreerd door de snelheid en het incidentloze verloop van de opstartfase voor een project van deze omvang resulterend in deze stap die de lancering van de operationele fase inluidt. Wij zijn trots op ons vermogen om zulke levensbelangrijke waterinfrastructuren over de hele wereld te exploiteren. Ons exploitatieteam is nu klaar om het beheer van deze ontziltingsfabriek van internationaal niveau de komende decennia in goed banen te leiden.” E

www.ge-energy.com

foto © Graf

Meer regenwatergebruik bij Vlaamse gezinnen Vlaamse huishoudens gebruiken naast kraantjeswater steeds meer regenwater. Uit een bevraging van de VMM blijkt dat 52 procent van de Vlaamse huishoudens beschikt over een regenwaterput of -ton. Vooral bij woningen die de laatste 15 jaar gebouwd zijn, is er een hoger aantal regenwaterputten (70 procent). Ongeveer 30 procent van de bevraagden gebruikt regenwater voor activiteiten buitenhuis, zoals planten water geven en gazon sproeien. Het

Xylem heeft onlangs de nietbeursgenoteerde Australische onderneming MultiTrode overgenomen. Met zijn geavanceerde monitoringen controltechnologie, helpt Multitrode de gemeentelijke en industriële water- en afvalwaterbranche aanzienlijke besparingen op de operationele kosten te realiseren. MultiTrode’s technologie en productportfolio omvat controllers voor pompstations en monitoringen niveaumeetapparatuur en web based monitoring diensten. Het bedrijf zorgt bij toepassing hiervan voor vermindering van het energieverbruik en het voorkomen van storingen en overstorten.

veranderende behoeften van onze klanten”, zegt Gretchen McClain, Xylems president en CEO. “MultiTrode’s state of the art en schaalbare productplatform vergroot de capaciteit van Xylems robuuste monitoringen controlproductaanbod en stelt ons in staat toekomstige ontwikkelingen voor de water- en afvalwatermarkt sneller te ontwikkelen en op de markt te brengen.” MultiTrode, gestart als onderneming in 1986, is gevestigd in Brisbane met kantoren in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Waterbedrijven in meer dan 20 landen passen MultiTrode’s oplossingen toe en hebben met de producten een aantal van de grootste pompstations ter wereld geoptimaliseerd. www.xylemwatersolutions. com/be

“Het is een essentieel onderdeel van Xylems groeistrategie om bedrijven te verwerven die onze eigen technologie en geografische aanwezigheid versterken, zodat we beter kunnen voldoen aan de

zijn activiteiten waarvoor een eenvoudige regenwaterton al volstaat. De installatie van regenwaterputten neemt ook toe. Dat is voornamelijk het gevolg van de verplichte installatie bij nieuwbouwwoningen sinds 1999. Een vierde van de Vlaamse huishoudens beschikt al over een operationeel regenwatersysteem. 85 procent van die groep gebruikt het regenwater ook effectief om het toilet te spoelen en 70 procent voor de wasmachine. Regenwater gebruiken voor de persoonlijke hygiëne (douche of

bad) is af te raden, al blijft 10 procent van de bevraagden met een regenwaterput dat toch doen. Door het water uit de regenwaterput ook effectief te gebruiken, bespaart een gezin niet alleen kraantjeswater. Zo ontstaat ook telkens vrije opslagruimte in de regenwaterputten die ervoor zorgt dat overbelasting van rioleringen en wateroverlast worden voorkomen. E

www.vmm.be

aquarama #60 I 5

winside news

Internationale Scheldeweek groot succes Van 22 maart tot en met 1 april 2013 organiseerde ScaldWIN samen met haar partners de Internationale Scheldeweek. Deelnemers hadden de keuze uit een brede waaier van activiteiten om te genieten van de Schelde in al haar facetten, van de bron tot aan de monding. Organisaties met een groot hart voor de Schelde uit België, Frankrijk en Nederland hebben hiervoor de koppen bij elkaar gestoken. ScaldWIN is een Europees gesubsidieerd Interreg IVB NWE-samenwerkingsproject dat streeft naar een betere waterkwaliteit in het internationale stroomgebieddistrict van de Schelde. Over de grenzen heen worden er tal van kosteneffectieve en innoverende acties ondernomen om de kwaliteit van de oppervlakte- en grondwateren continu te monitoren en duurzaam te verbeteren.

Door het effect van deze acties nauwgezet op te volgen, is het mogelijk om een transnationaal opvolgingssysteem te ontwikkelen voor de maatregelenprogramma’s die de kaderrichtlijn Water voorziet in het internationale stroomgebieddistrict van de Schelde. De druk op het watersysteem verschilt per regio. De meeste van de onderzochte grensoverschrijdende of gelijkaardige oppervlaktewateren en grondwaterlagen lopen het risico de goede toestand, zoals vooropgesteld door de kaderrichtlijn Water, niet te bereiken. Alle bevoegde autoriteiten van het internationale stroomgebieddistrict van de Schelde moeten bijkomende acties ondernemen.

Totaaloplossingen voor efficiënt waterbeheer bij ACO Wereldwijd leiden de totaaloplossingen van de Duitse ACO Groep water in goede banen. De systeemketen [COLLECT] [CLEAN] [HOLD] [RELEASE] symboliseert de ACO-knowhow en groepeert die producten die een totaaloplossing bieden voor efficiënt waterbeheer. [COLLECT]: Van de eerste druppel die op de oppervlakte valt tot het grootste, berekende debiet: alles wordt gecontroleerd opgevangen en in de gewenste richting gestuurd. [CLEAN]: Is het regenwater verontreinigd of wordt er proceswater opgevangen? Vetten, oliën en slibdeeltjes worden eruit gehaald, omdat het milieu ACO dierbaar is. [HOLD]: Het water wordt gestockeerd in buffer- of infiltratiebekkens om overstromingen in lagergelegen gebieden tegen te gaan. [RELEASE]: Uiteindelijk wordt het water gedimensioneerd afgevoerd in de ondergrond, naar de riolering, een rivier of een natuurlijk wachtbekken.

E www.scaldwin.org

De productconcepten worden geconcipieerd naar eenvoud in voorschrijving, plaatsing en gebruik. De modernste materialen, die het meest geschikt zijn voor de specifieke toepassing, worden aangewend, alles in conformiteit met de hoogste Europese en Duitse normen. “ACO is internationaal marktleider en is, via dochterfiliaal ACO Passavant NV, de enige fabrikant die in België totaaloplossingen voor waterbeheer aanreikt. De kennis komt zodoende in rechte lijn tot bij de architect, ingenieur, aannemer en bouwheer.” foto © Koen De Langhe

www.aco.be

MIRA vraagt bijkomende inspanningen voor oppervlaktewater Jaarlijks geeft het Milieurapport Vlaanderen (MIRA) van de Vlaamse Milieumaatschappij een overzicht van de staat van het leefmilieu in Vlaanderen aan de hand van indicatoren. Het MIRA Indicatorrapport biedt betrouwbare en actuele milieu-informatie en levert zo een belangrijke bijdrage aan het milieudebat in Vlaanderen. Het rapport toont aan dat we op het goede spoor zitten voor pesticidengebruik. Dankzij verschillende maatregelen zoals geïntegreerde en biologische bestrijding, een verbeterd gamma van producten, gebruiksbeperkingen en verbodsbepalingen is in de periode 1990-2010 het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in Vlaanderen ongeveer gehalveerd. Dat blijkt ook uit de beduidend lagere meetwaarden voor een aantal giftige pesticiden in de waterlopen. Qua oppervlaktewater neemt de belasting door gezinnen gestaag af dankzij de nutriëntenverwijdering in de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Toch blijven landbouw en huishoudens de belangrijkste bronnen van de belasting van oppervlaktewater met voedingsstoffen. E www.milieurapport.be

6 I a q u ar ama # 6 0

Milieu en techniek in harmonie Eco-Vision biedt u een complete milieu- totaalservice. Milieuwinst hand in hand met uw bedrijfswinst is onze business.

MILIEUADVIES: Voor al uw milieuadvies staan wij u graag in raad en daad bij. (RE)ENGINEERING: Waterbehandeling, afvalwaterzuivering of het recyclageproces? U kunt op ons rekenen voor een grondige probleemanalyse en een procesontwerp op maat. BOUW VAN COMPLETE INSTALLATIES: Eco-Vision bouwt voor u complete installaties voor waterbehandeling en afvalwaterzuivering voor “end-of-pipe” toepassingen en procesgeïntegreerde oplossingen.

AL MAXIMA IK BRU HERGE T A W ER

Contacteer ons snel ... voor een zuivere kijk op het milieu! Ambachtslaan 14 • 3665 As • T. +32 (0)89 79 81 30

www.eco-vision.be

Water Water is één van onze natuurlijke rijkdommen. We moeten er samen zorg voor dragen. Tauw plaatst daarom duurzaamheid centraal in de oplossing voor elk watervraagstuk. Of het nu gaat om de kwaliteit van water, het duurzaam omgaan met water of energie uit de waterketen, Tauw biedt bedrijven en overheden deskundig advies op maat.

www.tauw.be/water

Denkkracht voor duurzame omgevingskwaliteit

ServiceService en kennis en kennis Water treatment Specifieke producten voor de behandeling van proceswater, afvalwater en de ontwatering van organische en minerale slibs.

Onze producten en service: - Vlokkingsmiddelen - Coaguleermiddelen - DiatomeeĂŤnaarde - Cellulose - Biotechnologische producten - Anti-schuimmiddelen - Geurbehandeling - Harsen voor ionenwisselaars - Kalkmelk - Conditioneringsproducten - Labo en industriĂŤle testen - Onderhoud en herstelling van waterbehandelingsinstallaties

Voor meer informatie: Frank Vueghs - Nieuwlandlaan 16B, Industriezone B411, 3200 Aarschot Tel. 016 49 09 04 - Fax 016 49 09 05 - www.clarflok.be - E-mail: info@clarflok.be

Metering pumps WiDE rangE of pUmps for EvEry application thE right solUtion cUstomizED solUtions sErvicE, rEpair anD rEvision sErvicE 24/7 profEssional aDvicE 32 yEars of ExpEriEncE QUick rEsponsE timEs profEssional tEam of 30 spEcialists

noW also yoUr partnEr for mEtEring tEchnology! Our range of pumps now also includes ecolab metering pumps, made in Germany. These high quality pumps are available in many different executions, complete with all necessary accessories. If you want more information, please visit our website. WWW.BEDU.EU Bedu Belgium BVBA - Belgium Bedu Pompen BV - the Netherlands

+32 (0) 15 331677 +31 (0) 88 4802 900

info@bedu.be info@bedu.eu

winside news

Investeer met uw bedrijf in drinkbaar water Atlas Copco vierde 140 jaar industriële innovatie Op 21 februari vierde Atlas Copco haar 140ste verjaardag als industriële innovator. “De viering van ons 140-jarig bestaan is een fantastische kans om onze focus op onze klanten nog verder te versterken, de relaties met hen uit te diepen en om onze waarden te vertalen in dagelijkse activiteiten”, vertelt Alex Bongaerts, holding manager voor Atlas Copco in België. “Dit is een ideale gelegenheid om ervoor te zorgen dat onze medewerkers trots zijn op hun bedrijf en hen enthousiast te maken over toekomstige opportuniteiten.” De activiteiten van Atlas Copco in België betreffen de volledige waardeketen, van ontwerp en ontwikkeling tot productie, marketing en verkoop, klantenservice en verhuurdiensten. België heeft ook twee wereldwijd opererende distributiecentra, in Hoeselt en Wilrijk. Daarnaast zijn ook de interne bedrijfsdiensten en de financiële operaties van de groep in België gevestigd. Atlas Copco’s grootste fabriek voor compressoren en waarschijnlijk de grootste compressorfabriek ter wereld bevindt zich in Wilrijk, dat een belangrijke positie bekleedt als hoofdkantoor van de business area Compressor Technique. Onlangs veroverde Atlas Copco opnieuw een plekje bij de honderd meest duurzame ondernemingen ter wereld. De Global 100-lijst werd voorgesteld op het Wereldeconomisch Forum in Davos en neemt bedrijven op die de productiviteit verhogen en tegelijkertijd minder resources gebruiken. E

Met de actie ‘Drink water voor drinkwater!’ riep Protos bedrijven op om op 22 maart een personeelsactie op te zetten voor een betere toegang tot drinkwater wereldwijd. Bovendien is 2013 het Internationaal Jaar voor Samenwerking rond Water. Een ideale gelegenheid om actie te ondernemen. Zoals elk jaar vond op 22 maart Wereldwaterdag plaats, een dag met wereldwijd aandacht voor de 783 miljoen mensen zonder toegang tot drinkbaar water. Protos riep bedrijven op om in de week van of op Wereldwaterdag, op de werkvloer en in de kantine enkel water te drinken. Het geld dat ze uitspaarden door geen andere dranken te nuttigen, zamelden ze in een lege fles in. Hoe voller de fles, hoe groter de investering in drinkbaar water.

Miljoenen vrouwen en kinderen lopen dagelijks gemiddeld 6 kilometer om water te halen, gewoon om te kunnen overleven. Met een betere toegang tot water hebben deze vrouwen meer tijd om een eigen economische activiteit op te zetten. Kinderen kunnen naar school. Drinkbaar water betekent ook minder ziek zijn en minder diarree. Toegang tot water betekent tot slot ook een betere oogst.

E www.drinkwater.voordrinkwater.be

www.meetatlascopco.be

Bezoek onze website: www.bestinstruments.nl E: info@bestinstruments.nl T: +31 (0) 594-513373 • vanuit België: 0800-40884 Industriepark 5 e, 9351 PA Leek, Nederland

Exclusief leverancier van on-line analyse apparatuur van aquarama #60 I 9

w Beurskalender • Milieu 24 tot en met 26 september 2013 I Brabanthallen ‘s Hertogenbosch milieubeurs tijdens Energie 2013 u www.energievakbeurs.nl • Pumps & Valves Nederland 2 en 3 oktober 2013 I Ahoy Rotterdam Nederlandse vakbeurs voor technologie en innovatie in industriële pompen, kleppen en afsluiters • Aquarama Vakbeurs - TNAV Workshop 17 oktober 2013 I Brabanthal Leuven vakbeurs en workshop voor de Belgische en Nederlandse waterindustrie u www.aquarama.be • Eurofinish 23 en 24 oktober 2013 I Flanders Expo Gent Europese vakbeurs voor oppervlaktetechnieken • M+R 24 oktober 2013 I Flanders Expo Gent vakbeurs voor meet- en regelinstrumentatie in de procesindustrie • Aquatech Amsterdam 5 tot 8 november 2013 I Amsterdam RAI Wereldwijde vakbeurs voor proces-, drinken afvalwater u www.aquatechtrade.com • Pollutec Parijs 3 tot 6 december 2013 I Paris-Nord Villepinte Globaal ecotechnologie-event u www.pollutec.com • Aqua Nederland 18 tot en met 20 maart 2014 I Evenementenhal Gorinchem vakbeurs voor waterbehandeling, -management en -technologie u www.evenementenhal.nl • Ifat Entsorga 5 tot 9 mei 2014 I Messe München vakbeurs voor water-, afvalwater- en afvalwetenschap u www.ifat.de • Pollutec Lyon 25 tot en met 28 november 2014 I Eurexpo Lyon Globaal ecotechnologie-event u www.pollutec.com

10 I aq u arama # 6 0

Afvalwater, bron van energie en grondstoffen Afvalwater zuiveren is vandaag meer dan voorkomen dat het water ongezuiverd in onze beken en rivieren belandt. Voor het Vlaamse waterzuiveringsbedrijf Aquafin is de toekomende vuilvracht veel meer dan afvalwater: het is een belangrijke bron van energie en grondstoffen die in de toekomst enkel nog aan belang zal winnen. Het gezuiverde water kan dan weer opnieuw gebruikt worden in toepassingen die geen drinkwaterkwaliteit vergen. Om dit potentieel optimaal te benutten, is samenwerking heel belangrijk: niet alleen op beleids- en onderzoeksniveau, maar ook in het dagelijkse leven. Het zijn uiteindelijk de huishoudens die het afvalwater lozen in de riolering. Net daar begint het verhaal. Grondstoffen

Een gemiddelde Vlaming verbruikt dagelijks 120 liter water. De persoonlijke hygiëne is de grootste slokop: bad, douche en toiletspoelingen zijn samen goed voor 85 liter per dag. De toiletspoelingen zorgen trouwens voor de belangrijkste vervuiling. Urine en feces bevatten hoge doses ammonium (stikstof) en fosfor, die je via het zuiveringsproces uit het afvalwater kunt halen. Hierdoor wordt algengroei in het oppervlaktewater afgeremd, met meer zuurstof tot gevolg. Ondertussen is de voorraad fosfor wereldwijd aan het slinken en de kans bestaat dat die binnen 100 à 150 jaar volledig uitgeput zal zijn. Daarom wordt er steeds meer gekeken naar afvalwater als mogelijke bron voor herwinning van gebruikte fosfor. Op de rioolwaterzuiveringsinstallatie Leuven werkt Aquafin mee aan een proefproject om struviet, een afgeleide van fosfor, op volle schaal te recupereren uit het zuiveringsslib.

Energie

Naast grondstoffen bevat afvalwater ook een enorm potentieel aan energie. Zoals gezegd komt een aanzienlijk aandeel van de dagelijkse vuilvracht van bad en douche. Kleren wassen en de vaat doen zijn samen nog eens goed voor 32 liter per dag per gezin. Bij al deze activiteiten lozen we warm water in de riolering. Op de riolen en op de zuiveringsinstallaties van Aquafin kan deze warmte gerecupereerd worden via warmtepompen. Ook verder in het zuiveringsproces kan energie herwonnen worden. Om de belangrijkste vervuilende stoffen, waaronder nutriënten zoals stikstof en fosfor, uit het afvalwater te halen, gebruikt Aquafin miljarden micro-organismen, het actief slib genoemd. Deze biomassa groeit tijdens het zuiveringsproces en is het enige restproduct. Een van de slibverwerkingstechnieken die Aquafin toepast is de slibgisting. Hierbij komt biogas vrij, dat via een elektromotor wordt omgezet in groene energie. In 2012 produceerde Aquafin op deze manier maar liefst 9,5 miljoen kWh. In de drie slibdrogers in Houthalen, Leuven en Deurne droogt Aquafin het restslib tot slibpellets, die in de cementindustrie gebruikt worden als brandstof. De as ervan wordt gemengd met het cement. In 2012 leverde Aquafin meer dan 32.000 ton pellets aan de cementindustrie. E www.aquafin.be

AQUARAMA TRADE FAIR FOR WATER TECHNOLOGY TNAV WORKSHOP

17/10/2013

HET ENIGE NETWERK-EVENT ROND WATERTECHNOLOGIE IN BELGIË

17 OKTOBER 2013 BRABANTHAL LEUVEN EXPOSANTEN AERZEN BELGIUM NV AIR PRODUCTS APT BV AQUAPLUS AQUASYSTEMS INTERNATIONAL AQUATHERM BELUX ATLAS COPCO AVECOM NV AVK BELGIUM NV BEDU POMPEN BV BELGAQUA BEST INSTRUMENTS BETON DE CLERCQ BIO-DYNAMICS BPI INSTRUMENTS BRENNTAG CARMEUSE CGK-GROUP BVBA CLARFLOK SA CONTROLLED SOFT WATER DE WATERGROEP DECKX ECO-BETON WATER TECHNOLOGIES NV ECO-VISION BVBA EDO PUMPS NV EKOPAK ENDRESS+HAUSER SA/NV ENPROTECH EUROWATER FESTO BELGIUM SA FILTER SERVICE FRANKE NV GE WATER & PROCESS TECHNOLOGIES GEA WESTFALIA BELGIUM GEFRAN GEMÜ VALVES BVBA/SPRL GEORG FISCHER NV/SA GH SYSTEMS GRÜNBECK BELGIUM BVBA GRUNDFOS BELLUX NV/SA HACH LANGE HANNA INSTRUMENTS BVBA HOBAS

HYDRIS ENGINEERING INDUSS NV 41 INDUSTRIAL STORAGE TANKS IWAKI BELGIUM NV JUMO AUTOMATION KAESER KOMPRESSOREN KROHNE BELGIUM NV KSB BELGIUM SA KURITA EUROPE GMBH KWT MILIEU BVBA MERCK MILLIPORE METIS NV GROUP BENVITEC NALCO BELGIUM BVBA NETZSCH PUMPS BELLUX NOVOTEC OVIVO HOLLAND B.V. PACKO PUMPS PENTAIR VALVES & CONTROLS PMT BENELUX PRAXAIR NV PROMINENT BELGIUM NV RIETLAND BVBA/GROUP W ROBUSCHI BENELUX BV SCHNEIDER ELECTRIC SEEPEX GMBH SIEMENS SMET-G.W.T. N.V./S.A. SOPURA SA SPIROTECH BELGIË BVBA SPX PROCESS EQUIPMENT TAUW BELGIË NV TNAV TREVI NV VEOLIA WATER SOLUTIONS & TECHNOLOGIES BELGIUM VIGOTEC AKATHERM VINK NV/SA VITO WATERLEAU-BIOTIM WATTS INDUSTRIES WEG BENELUX WEYN-LAUWERS XYLEM

registreer u nu als bezoeker op www.aquarama.be uw registratiecode AQUA60

Aerzen

one

step

ahead

Innovation from tomorrow’s world Aerzen behoort met zijn jarenlange ervaring in het bouwen van blowers en compressoren tot de oudste en grootste fabrikanten van tweeassige draaizuigermachines ter wereld. De Delta Hybrid schroefblower is een synergie uit de blower- en compressortechniek en biedt door de constructieve samensmelting van de voordelen van beide systemen compleet nieuwe mogelijkheden in het opwekken van onder- en bovendruk. De 5 belangrijkste voordelen van de DELTA HYBRID schroefblower zijn: • Hoogste energie efﬁciency en reductie van de life-cycle-costs • Betrouwbaarheid en een lange levensduur • Laag geluidsniveau, geen gebruik van absorptiemateriaal • Plaatsbesparend, eenvoudig te installeren en lagere onderhoudskosten • Groter toepassingsgebied en uitgebreid drukbereik Meer hierover in onze brochure D1-010 of op www.Delta-Hybrid.com

Aerz en Bel gi um N.V.

Arthur de Coninckstraat 11 . B- 3070 Kortenberg . Tel: 0032 (0)2 757 22 78 Fax: 0032 (0)2 757 22 83 . info@aerzen.be . www.aerzen.be

DH_NL-BE_133x197.indd 2

22.10.2010 10:48:57

AQ en TNAV verenigen workshop met netwerkevent Donderdag 17 oktober 2013: als u die datum in uw agenda nog niet had gereserveerd voor de vakbeurs annex workshop van Aquarama en TNAV, aarzel dan niet langer en doe het meteen. Voor de achtste keer al slaan beide op watertechnologie gerichte organisaties de handen ineen voor dé jaarlijkse afspraak van de Belgische waterindustrie. Innovaties en concrete toepassingen uit het werkveld worden er harmonieus aan elkaar gelinkt op één dag: zo halen zowel exposanten, beursbezoekers als deelnemers aan de workshop maximaal rendement uit hun tijds-

NAV schreef de eerste bladzijden van het huidige evenement, toen het vanaf 2003 jaarlijks een workshop voor haar leden organiseerde in Hotel Ter Elst in Edegem. Na gesprekken tussen TNAV-man Paul Ockier en Filip Cossement, uitgever van Aquarama, bleek de ideale formule in een kruisbestuiving tussen een workshop en een vakbeurs te liggen, waar ook industriële eindgebruikers de vinger aan de pols van dit marktsegment konden houden. De eerste gezamenlijke organisatie speelde zich af in 2006 en sindsdien groeide het evenement almaar aan belang. Anno 2013 is de TNAV workshop annex Aquarama vakbeurs geëvolueerd tot een niet te missen afspraak voor elke zichzelf respecterende Belgische waterprofessional.

besteding en blijven ze perfect op de hoogte

Praktijkvoorbeelden

van het reilen en zeilen binnen deze constant

“De doelstelling van de workshop is altijd dezelfde gebleven,” stipt Paul Ockier van TNAV (Thematisch Netwerk Afvalwaterzuiveringstechnologie) aan. “De sleutel van het succes ligt in het presenteren van marktrijpe innovaties, die hun effect al in één of meer praktijkcases hebben aangetoond. Door daarop te focussen en vooral sprekers aan bod te

groeiende nichemarkt.

laten komen die vanuit hun ervaring de werking van een bepaalde globale oplossing kunnen uitleggen, komen eigenlijk alleen maar zaken aan bod waarin het publiek zich heel goed kan herkennen. Bewust beperken we het aantal sprekers uit kennisinstellingen, anders zou het te theoretisch en te weinig praktijkgericht worden.” Ockier, die de workshop coördineert, waakt er nauwgezet over dat het programma niet te zwaarwichtig wordt. “We laten maximaal acht tot negen sprekers aan het woord, zodat die mensen in een passend tijdbestek het totaalplaatje kunnen voorstellen en de deelnemers zich aan het eind van de dag niet overladen voelen met informatie. Door dat evenwicht te bewaren, kunnen de circa honderd deelnemers aan ons nationaal watersymposium ook nog voldoende de tijd nemen om op de beursvloer rond te struinen en de voor hen meest interessante stands te bezoeken.” De workshop staat dit jaar in het teken van ‘Duurzaam watermanagement in de industrie’. Onderwerpen zoals duurzaam hergebruik van water en winning van grondstoffen uit waterstromen, komen uitgebreid aan bod. Steeds meer ligt de klemtoon

”

Op één dag tijd in een aangenaam concept een representatief beeld van de Belgische watermarkt ontdekken: daarvoor staan wij borg. Katja Wijffels, Aquarama a q u a r a m a # 6 0 I 13

Iedereen is uniek. En toch doen we iets te vaak net hetzelfde. Vlak voordat jij je lege blikje achterlaat op een bankje, denk je bijvoorbeeld: “Het is ocharme maar één blikje”. Maar 2 miljoen mensen per jaar denken exact hetzelfde. Da’s al een hele hoop. Gooi daarom ook dat ene blikje in de vuilbak en maak mee het verschil.

AQUARAMA TRADE FAIR FOR WATER TECHNOLOGY TNAV WORKSHOP op efficiëntere systemen die een lager water-, energie- en chemicaliënverbruik vereisen, waardoor de kosten kunnen worden beperkt. Onderwerpen

De krijtlijnen van het programma liggen grotendeels al vast. “We gaan de deelnemers zeker informeren over De Blauwe Cirkel, een VIS-traject dat nog tot 2016 loopt en zich op hergebruik van water en concentraatstromen richt. Het concept verwijst naar de vraagstelling vanuit watergebruikende ondernemingen en de watersector om het sluiten van industriële kringlopen op een geïntegreerde manier te benaderen, met specifieke aandacht voor de koppeling tussen water en grondstoffen. Dit project wordt uitgevoerd door TNAV, essenscia Vlaanderen, Centexbel, VITO, Universiteit Gent, Vlakwa en Kaho R&D.” Een tweede thema is het E4Water-project, dat de performantie van de Europese chemische industrie wil verhogen door economisch en ecologisch efficiënt watermanagement. Namens KaHo Sint-Lieven komt Luc Pinoy het ‘In To Bi Mem’-project toelichten, waarin de mogelijkheden van elektrodialyse

”

in combinatie met bipolaire membranen worden onderzocht voor het behandelen van problematisch geconcentreerde afvalwaterstromen. Een specialist van Hach-Lange dompelt de aanwezigen onder in de WTOS-oplossing, een nieuw systeem om de waterzuivering te optimaliseren en de effluentnormen met minimale werkingskosten te respecteren. De valorisatie van thermische energie uit de waterketen komt aan bod in de lezing van een Tauw-expert. De werking van de nieuwe membraanbioreactor van Agfa-Gevaert wordt uit de doeken gedaan door Luc Brams. Daarnaast komt een medewerker van Waterschap Limburg uit Nederland een bovengronds modulair systeem voor grote, communale waterzuiveringen voorstellen. Innovaties op de voorgrond

Op de workshop en de beursvloer kunnen de bezoekers ook kennismaken met een aantal productinnovaties van aanwezige exposanten. “De innovaties zullen al heel summier worden voorgesteld tijdens de workshop en in een tabel vooraan de catalogus met een ster worden aangeduid,” verduidelijken Filip Cossement en Katja Wijffels, de drijvende

De doelstelling van de workshop is altijd dezelfde gebleven. De sleutel van het succes ligt in het presenteren van marktrijpe innovaties, die hun effect al in één of meer praktijkcases hebben aangetoond. Paul Ockier van TNAV

17/10/2013

krachten achter de vakbeurs. “Deze vernieuwende producten zullen vooraf al in ons vakblad worden bekendgemaakt en op de beursvloer zelf opvallend (via een sticker of pancarte) worden voorgesteld. Standhouders die hun innovatie op die manier in de spots willen zetten, moeten hun aanvraag vooraf aan TNAV richten. Cruciaal is dat het product zijn werking al bewezen heeft in minstens één project en nieuw is (maximaal twee jaar aanwezig) op de Belgische markt.” Vertrouwd concept

De Aquarama Vakbeurs is inmiddels aan de achtste editie toe. “Door de jaren heen heeft onze organisatie zich vooral tot een gedroomd netwerkevenement ontwikkeld,” blikt Filip Cossement terug. “Wij danken de populariteit ervan aan het consistent vasthouden aan de formule: dit is nog altijd de enige beurs in België die zich uitsluitend op water focust. Meer dan ooit streeft de industrie naar een gesloten waterkringloop. Uiteraard spelen daarbij ecologische motieven een rol, maar de huidige watertechnologie laat onze ondernemingen vooral toe forse besparingen te realiseren en het rendement van hun productieproces te verhogen. In tijden waarin de waterfactuur almaar grotere vormen aanneemt, is dat een belangrijk gegeven. Ons evenement biedt het ideale forum om de temperatuur van de sector te meten, nieuwe oplossingen te ontdekken en de banden met klanten en leveranciers te versterken.” “Bewust houden wij deze vakbeurs relatief kleinschalig,” vervolgt Katja Wijffels. “Met een duizendtal aanwezigen is de beursvloer van de Brabanthal goed gevuld. Wij wijken niet af van onze Leuvense locatie, aangezien die voor het merendeel van onze deelnemers een vlot bereikbare plaats met ruime parkeermogelijkheden vormt. Op één dag tijd in een aangenaam concept een representatief beeld van de Belgische watermarkt ontdekken: daarvoor staan wij borg. Het is een goed doordachte keuze om daarvoor met modulaire stands te werken, zodat iedereen een gelijkaardige behandeling krijgt. Oplossingen en systemen van grote omvang kunnen bovendien altijd op de parking worden voorgesteld.” E www.aquarama.be E www.tnav.be

a q u a r a m a # 6 0 I 15

AQUARAMA TRADE FAIR FOR WATER TECHNOLOGY TNAV WORKSHOP

17/10/2013 EXPOSANTEN (A-Z) Aerzen Belgium nv Air Products APT BV Aquaplus Aquasystems International Aquatherm Belux Atlas Copco Avecom nv AVK Belgium NV Bedu Pompen bv Belgaqua Best Instruments Beton De Clercq Bio-Dynamics BPI Instruments Brenntag Carmeuse CGK-Group bvba Clarflok sa Controlled Soft Water De Watergroep Deckx Eco-Beton Water Technologies nv Eco-Vision BVBA EDO PUMPS NV Ekopak Endress+Hauser sa/nv Enprotech Eurowater Festo Belgium sa Filter Service

16 I aq u arama # 6 0

Franke NV GE Water & Process Technologies Gea Westfalia Belgium Gefran Gemü Valves bvba/sprl Georg Fischer nv/sa GH Systems Grünbeck Belgium BVBA Grundfos Bellux nv/sa Hach Lange Hanna Instruments BVBA Hobas Hydris Engineering Induss NV Industrial Storage Tanks Iwaki Belgium nv Jumo Automation Kaeser Kompressoren Krohne Belgium nv KSB Belgium SA KURITA Europe gmbh KWT Milieu bvba Merck Millipore Metis nv Group Benvitec Nalco Belgium BVBA Netzsch Pumps Bellux Novotec Ovivo Holland B.V. Packo Pumps Pentair Valves & Controls PMT Benelux Praxair nv ProMinent Belgium NV

PRAKTISCHE INFO DONDERDAG 17 OKTOBER 2013 Brabanthal Leuven-Haasrode Brabantlaan 1 3001 Leuven van 10u. tot 18u. Receptie met hapjes & drankjes Verplichte registratie Toegang vakbeurs: gratis Toegang workshop: betalend E

www.aquarama.be

Rietland bvba/Group W Robuschi Benelux BV Schneider Electric Seepex GmbH Siemens Smet-G.W.T. n.v./s.a. Sopura sa Spirotech België bvba SPX Process Equipment Tauw België nv TNAV Trevi nv Veolia Water Solutions & Technologies Belgium Vigotec Akatherm Vink nv/sa Vito Waterleau-Biotim Watts Industries WEG Benelux Weyn-Lauwers Xylem

Perfect doseren met de automatische regelkranen van Georg Fischer • Pneumatische membraanafsluiter in PVC-U, PVC-C, PVDF, PP en ABS • Beschikbaar van DN15 - DN150 • Klephuis met lineaire regelkarakteristiek • Dichtingen mogelijk in EPDM, FPM, PTFE/EPDM, PTFE/FPM • Positie-indicatie 4-20mA met optionele milliampère terugmelding

Adding Quality to People’s Lives Georg Fischer NV Vaartdijk 109-111 - 1070 Brussel Tel: 02/556 40 20 - Fax: 02/524 34 26 be.ps@georgfischer.com www.georgfischer.be

Service

Framemontage

Ketel- en koelwater

Kringlopen

Industriële waterbehandeling EUROWATER Belgium NV Rozenstraat 7 Industriezone Eke 9810 Nazareth-Eke

Containerbouw Totaalprojecten

Proceswater

Tel: 09/228 18 61 Fax: 09/228 15 03 info@eurowater.be www.eurowater.be

  

     



   

     





  



   

w proj e ct De performantie van de Europese chemische industrie verhogen door economisch en ecologisch efficiënt watermanagement: dat is de doelstelling van het E4Water-project, dat in mei 2012 uit de startblokken schoot. Dechema (Gesellschaft für Technik und Biotechnologie e.V.), een Duits consortium van chemische bedrijven, coördineert dit vierjarig project waar negentien Europese onderzoeksinstellingen en chemiereuzen bij betrokken zijn. Ook VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) verleent zijn medewerking, onder meer met het testen en demonstreren van vernieuwende oplossingen op vlak van membraantechnologie.

E4Water-project geniet van VITO-expertise

et E4Water-project is niet zomaar ontstaan. “Het project is geïntieerd door Suschem (Europees Technologie platform Duurzame chemie), dat gefaciliteerd wordt door CEFIC en is voortgevloeid uit soortgelijke projecten zoals Aquafit4Use en Chemwater, waaraan ook heel wat stakeholders van E4Water hun medewerking hebben verleend,” verduidelijkt Peter Cauwenberg, projectverantwoordelijke van het watertechnologieteam binnen VITO. Deze afdeling verzorgt onder meer waterbesparingsstudies en waterzuiveringsprojecten, die tegenwoordig quasi volledig zijn gewijd aan het hergebruik van waterstromen in het productieproces en het herwinnen en opnieuw inzetten van grondstoffen uit die waterstromen. Dit laatste sluit bijvoorbeeld ook op Vlaams niveau aan bij de doelstellingen van het door IWT gesteunde VIS-project ‘Blauwe Cirkel’. Daarnaast is ook het team membraanengineering van VITO nauw bij het project betrokken.

u MBR pilootschaal testen

Lager water- en energieverbruik

Binnen E4Water werken negentien partners uit negen Europese landen demonstratieprojecten uit voor de ontwikkeling, het testen en het valideren van nieuwe geïntegreerde behandelingen, methodologieën en procestechnologieën. Op die manier wil het consortium het waterbeheer in de chemische industrie efficiënter en duurzamer maken.

er 30 tot 70% minder afvalwater worden geproduceerd en zou ook de energieconsumptie met 15 tot 40% moeten dalen. Op de diverse industriële sites waar de testcases doorgaan, zou dat moeten leiden tot een 60% grotere directe economische winst. Als één van de centrale onderzoekspartners, is VITO betrokken bij drie van de zes demonstratieprojecten. Concreet gaat het om de projecten bij Solvic, SolVin en Procter & Gamble.

Zes casestudies

In de praktijk vertaalt E4Water zich in zes industriële casestudies, die worden uitgevoerd bij evenveel chemiebedrijven. Bij de helft van die projecten zijn Belgische ondernemingen (of multinationals met Belgische vestigingen) betrokken. De ambitie is om met de gedemonstreerde technologieën en processen het waterverbruik van een doorsnee onderneming gevoelig te laten dalen. Zo mikt men op een reductie in het waterverbruik van 20 tot 40%, zou

u MBR labschaal testen

“Bij Solvic gaat het om de optimalisatie van het waterhergebruik. Hiertoe worden niet enkel de interne waterprocessen grondig geëvalueerd, maar worden ook waterstromen van buurbedrijven in kaart gebracht,” vervolgt Peter Cauwenberg. “Door synergieën met de omliggende bedrijven te zoeken, wordt het bijvoorbeeld makkelijker mogelijk om afvalwater in deminwater om te zetten of uit deze afvalwaterstromen en/of concentraatstromen zouten te hergebruiken. Bij Solvic is al één demo-installatie draaiende en bereiden we momenteel volop de integratie van twee andere pilootinstallaties voor.” Bij detergentenproducent Procter & Gamble verloopt de fabricage van de producten batchgewijs. “Hier is het de bedoeling om, gebruik makend van de ‘cleaning in place’-technologie die onder meer in de voedingsindustrie intensief wordt gebruikt, te streven naar een lager watergebruik en minder productverlies via het afvalwater. Voor dit project zijn we momenteel bezig om op labschaal de meest optimale techniek te selecteren, zodat we daarna kunnen overgaan tot de demo-installatie.” a q u a r a m a # 6 0 I 19

w proj e ct

Terugspoelbare vlakkeplaat membraan volgens het IPC-concept (Integrated Permeate Channel)

Membraantechnologie

Bij alle projecten komt het erop neer het waterhergebruik te verbeteren, de reststromen te verminderen en ook veel minder energie te verbruiken. Daarbij kan een techniek als membraantechnologie van goudwaarde zijn. Dat blijkt uit het project bij een productieplant van Solvin in Spanje, waar de door VITO ontwikkelde vlakkeplaatmembranen worden geëvalueerd. “Dit project is een uitgelezen kans om onze ontwikkeling te vergelijken met de commerciële systemen en in de praktijk te demonstreren,” legt Chris Dotremont, projectverantwoordelijke van het membraanengineeringteam bij VITO uit. “Die resultaten tonen aan dat onze vlakkeplaatmembranen, dubbelzijdig gecoat op textiel, voor een fluxverdubbeling zorgen ten opzichte van de gangbare systemen, waardoor maar de helft zoveel membraanoppervlakte nodig is. Het 3D-textielweefsel dat hiervoor in aanmerking komt, is speciaal voor deze applicatie ontwikkeld door VdS Weaving uit Oudenaarde. Het textiel vormt ook het permeaatafvoerkanaal van de membraanenvelop. Door de sterke hechting van het membraan aan het textiel, kunnen we - in tegenstelling tot bij klassieke vlakkeplaatmembranen - heel goed terugspoelen. Zeker voor membraanbioreactoren is dat van groot belang, omdat je dankzij die terugspoeling een veel betere controle over de fouling krijgt. Het is de bedoeling dit systeem verder op punt te zetten tot op het niveau van een proefconcept, zodat het daarna kan worden aangeboden aan de industrie. Voor de commercialisering van deze innovatie zijn we op zoek naar geschikte partners.” Voor het E4water-project komt deze commercialisering te laat. Ondanks de voordelen van de VITOmembranen, wordt voor de verdere on-site demonstratietesten gekozen voor een membraantype dat

u Dwarsdoorsnede van het 3D textiel weefsel tweezijdig gecoat met een polmeer membraanlaag

al commercieel beschikbaar is om een fullscaleinstallatie te bouwen. De focus van het membraanengineeringteam van VITO ligt sterk op innovaties via ‘reinforced membranes’ (verstevigde membranen). “Dat kunnen zowel buisvormige (capillair, holle vezel of tubulair) of plaatvormige ultra-of microfiltratiemembranen zijn die op textiel worden gecoat,” licht Chris Dotremont toe. Ook op vlak van membraandestillatie en solventfiltratie, zitten ze bij VITO zeker niet stil. “Membraandestillatie leent zich zeer goed voor ontzilting. We zijn volop bezig met het verbeteren van de procesperformantie door eigen membraanontwikkeling en door optimalisatie van het moduleconcept. Voor solventfiltratie ontwikkelen we innovatieve pervaporatiemembranen door het aanbrengen van een ultradunne coatinglaag op een geschikte drager. De scheidende toplaag bestaat uit poly-trimethylsilyl-propyn (PTMSP), een polymeer met hoog vrij volume, dat selectief is voor organische compo-

Het consortium dat deelneemt aan E4Water, bestaat uit: Dechema (Gesellschaft für Technik und Biotechnologie, Duitsland), TNO (Nederlandse organisatie voor Toegepast-Natuurwetenschappelijk Onderzoek), UCM (Universidad Complutense uit Madrid), VITO, Cefic (Conseil Européen de l’Industrie Chimique uit België), Solvic NV (België), SolVin (Spanje), Dow Benelux (Nederland), PGB (Procter & Gamble Eurocor, België), Total (Frankrijk), Ondeo Industrial Solutions (Frankrijk), CBD (Kalundborg Kommune, Denemarken), DTU (Danmarks Tekniske Universitet, Denemarken), FHNW (Fachhochschule Nordwestschweiz, Zwitserland), TUB (Technische Universität Berlin, Duitsland), IVL (Svenska Miljoeinstitutet uit Zweden), Evides Industriewater (Nederland), Campden BRI (Verenigd Koninkrijk) en TUD (Technische Universiteit Delft, Nederland). 20 I aq u arama # 6 0

u Detail van één van de buitenste lagen van 3D textiel weefsel

nenten zoals alcoholen en aromaten. Via het aanleggen van een licht vacuüm aan de permeaatzijde van het membraan permeëren bij voorkeur de organische stoffen door het membraan, waarna ze aan de permeaatzijde weer condenseren.” Geen toeval

Het hoeft uiteraard geen verwondering te wekken dat uitgerekend de chemische sector vaak de drijvende kracht achter initiatieven voor waterhergebruik is. Niet alleen hebben dergelijke bedrijven te maken met een groot waterverbruik, als fabrikant van bijvoorbeeld polymeren zijn zij ook in staat relevante oplossingen aan te bieden. Het gebeurt bovendien steeds vaker dat een chemiereus een watertechnologisch bedrijf (bijvoorbeeld: producenten van membraantechnologie) overneemt, zodat ze beter gewapend zijn om op de markt geïntegreerde oplossingen of zelfs totaalpakketten aan te bieden. “Watervoorziening is voor hen van cruciaal belang om in de sector te kunnen blijven groeien,” stipt Peter Cauwenberg aan. “Ook chemiebedrijven worden geconfronteerd met een almaar groter gebrek aan hoogkwalitatief grondwater. Daardoor zoeken zij naar oplossingen om hun eigen verbruikt water op te waarderen en opnieuw in het productieproces in te zetten. Uiteraard speelt ook de lozingsbeperking een cruciale rol in dat verhaal. Een project als E4Water mag zich dan integraal op Europese bodem afspelen, met de oplossingen die dit project oplevert, kunnen de stakeholders ook onder meer de Afrikaanse, de Aziatische en de Amerikaanse markt bewerken.” E wwww.e4water.eu E www.vito.be

One simple step to added productivity

Maximize the efficiency of your systems. With KuritaÂ´s customized solutions for water treatment and process management you increase productivity, operating safety and lifecycle of your plants. For all industrial sectors and applications: www.kurita.be Our portfolio:

cooling water boiler water waste water reverse osmosis refinery and petrochemical industry Kurita Europe GmbH . Industriering 43 . 41751 Viersen . Germany . Phone: +32 473 851 995 (Jan Deetens) . www.kurita.be

Indiktrommels

Zeefbandpersen

Onze filterpersen, indiktrommels, zeefbandpersen en indiktafels zorgen voor de afscheiding van slib uit behandeld afvalwater. Onze klanten zijn de private en openbare afvalwatersector, de baggerwereld, de metaalverwerkende nijverheid, de voedingsindustrie en Filterpersen vele andere sectoren.

Indiktafels

WELDERS FILTRATION TECHNOLOGY Wijngaardveld 5 IZ NOORD V

B 9300 AALST

tel: +32 (0)53 77 70 25 Fax +32 (0)53 77 68 93

www.wft.be

info@wft.be

Nieuwsbrief van het Vlaams Netwerk Watertechnologie

#41 U heeft prompt gereageerd op de oproep voor nieuwtjes over uw bedrijf of organisatie voor deze editie van de nieuwsbrief, en dat vinden we natuurlijk prachtig. “Mooi even ons bedrijf

Lustrumviering 10 jaar TNAV

in de kijker zetten”, heeft u ongetwijfeld gedacht, en terecht!

Naar AMORAS op dinsdag 25 juni 2013

Van enige achteruitgang in de sector lijkt alvast op het eer-

De volgende TNAV ledenactiviteit wordt wel heel bijzonder: het

ste gezicht geen sprake. Onze mailbox puilde al snel uit met

10-jarig bestaan van TNAV vieren we met een bezoek aan AMORAS.

berichten over nieuwe producten en innovaties. Daarnaast

De naam AMORAS doet meteen denken aan de bekende strip van

stuurden niet minder dan zes leden ons vacatures – nooit eer-

Willy Vandersteen, maar het letterwoord is heel wat prozaïscher:

der gezien! Enkele daarvan kan u nog steeds raadplegen op

AMORAS staat voor Antwerpse Mechanische Ontwatering, Recyclage

de website (www.tnav.be > Leden > Vacatures).

en Applicatie van Slib. Met dit project investeren de Vlaamse over-

Ook voor u waren het weer drukke maanden, maar ondanks

heid en het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen in een duurzame

die goed gevulde agenda zagen we velen van u op Aqua

oplossing voor de berging en verwerking van de onderhoudsbagger-

Nederland (19-21 maart), op Wereldwaterdag (22 maart) of

specie uit de Antwerpse haven (www.amoras.be).

de opening van de algenpiloot van Enalgae (26 maart), om

Heel wat TNAV-leden droegen hun steentje bij tot de bouw van dit

nog maar te zwijgen van de BMG-workshop “Elektrochemi-

reusachtige project, en dat zetten we op 25 juni met plezier extra dik

sche membraanprocessen” (18 april).

in de verf! Als afsluiter maken we een havenrondvaart op een Flan-

Nieuws over de Blauwe Cirkel vindt u naar goede gewoonte

driaboot, mét buffet.

in het gelijknamige item én in het interview met Luc Pinoy van de KaHo Sint-Lieven. En verder vertellen we u alles over

n www.tnav.be n www.amoras.be

Robuschi, geassocieerd lid in het verre Gelderland. Dit najaar staat TNAV er weer voor u, in de eerste plaats natuurlijk met de workshop op Aquarama, maar vergeet u zeker ook niet de jaarlijkse eindwerkenwedstrijd, Academia Meets Industry, het volgende bedrijfsbezoek en de BMG debatavond

foto © Amoras

Uw TNAV-team

Had u het gezien? De Standaard publiceert op wereldwaterdag telkens een themabijlage. En wie vinden we daar op pagina 2? Onze eigenste Paul Ockier, met een inleidend artikel over water(her)gebruik. U kan het artikel nalezen op www.tnav.be > Nieuws > Persberichten. Een mooie erkenning van TNAV als representatieve organisatie in de sector van de watertechnologie!

a q u a r a m a # 6 0 I 23

Uw partner in meetinstrumenten voor temperatuur & wateranalyses

With Great Products, Come Great Results™

• Afvalwater

• Waterbehandeling

• Voeding

• Zwembaden en spa’s

Hanna Instruments bvba – Winninglaan 8 – 9140 Temse T: 03 710 93 40 – F: 03 710 93 59 – info@hannainst.be – www.hannainst.be

De Blauwe Cirkel op kruissnelheid Het wordt een vaste waarde in deze nieuwsbrief: Hoever staat het Blauwe Cirkel project nu? Wel, dat zit nog steeds volledig op schema. Eén deeltaak is afgerond en voorgesteld op een bijeenkomst van de gebruikersgroep (46 bedrijven uit de doelgroepen watertechnologie, chemie, metaal, voeding, textiel, tankcleaning en afvalwaterverwerkerking) van 28 februari 2013. We laten enkele uitvoerders zelf aan het woord: Marjolein Vanoppen (UGent): In een eerste fase van het Blauwe Cirkel-project polsten we naar de problematische zoutstrofoto © Hydrogenics

men die voorkomen bij bedrijven in Vlaanderen. Hiervoor verzonden we vragenlijs-

BMG workshop 18 april

en wie nog eens wil herlezen wat

ten naar allerlei onderne-

Korneel Rabaey te zeggen had

mingen. 57 bedrijven uit

Op donderdag 18 april organi-

over microbiële productiepro-

heel Vlaanderen stuur-

seerde de Belgische Membraan-

cessen aangedreven door elek-

den ons hun ingevulde

groep de eerste thema-avond van

triciteit en elektrochemische

enquêteformulier terug.

2013 met als onderwerp ‘Elektro-

extractie van nutriënten, kan

Hierdoor konden wij ons

chemische membraanprocessen

zoals steeds zijn presentatie - en

een beeld vormen van

voor energieopwekking en (bio)

die van de andere sprekers - her-

de knelpuntstromen en

chemische conversie’.

bekijken op www.tnav.be > BMG

hun samenstelling en

Plaats van samenkomst was Ant-

> Voorbije activiteiten.

debiet. Hieruit distilleer-

werp Expo, waar TNAV die dagen

Geïnteresseerden noteren alvast

den we een lijst van 12

ook zijn stand had opgezet, en

de volgende BMG-activiteit:

stromen, die samen een

documentatie ter beschikking

een debatavond met als thema

goed beeld geven van de

stelde en voor iedereen een luis-

“Future Trends in Membrane

belangrijkste probleem-

terend oor had.

Technology” op 19 september

stromen in Vlaanderen.

De avond werd traditioneel afge-

te Leuven.

sloten met een netwerkreceptie,

u Marjolein Vanoppen (UGent)

Sofie Van Ermen (VITO): Per stroom bekeken we vervolgens welke behandelingstechnieken mogelijkheden bieden en ver-

Waterportaal

PCA

Het Kenniscentrum Water van

PCA heeft een nieuwe website

het Provinciaal Proefcentrum

met uitgebreide informatie over

voor de Groenteteelt Oost-

hun technologieën en oplos-

Vlaanderen (PCG) heet voortaan

singen.

Waterportaal. U kan vanaf nu

n www.pcawater.be

der onderzoek vereisen binnen het project. Hierbij richten we ons vooral op membraantechnieken, waaronder elektrodialyse,

terecht op www.waterportaal.be

nanofiltratie, membraandestillatie, omgekeerde osmose. Peter Cauwenberg (VITO): Hier en daar durven we ook al even vooruitkijken naar de valorisatiemogelijkheden, want daar is het uiteindelijk allemaal om te doen. Op dit moment zijn de laboratoriumproeven volop aan de gang, vooral op regeneraatstromen van ionenwisselaars voor ontharding en voor productie van gedemineraliseerd water. n www.tnav.be

Nieuwsbrief van het Vlaams Netwerk Watertechnologie

a q u a r a m a # 6 0 I 25

Watts BA BM terugstroombeveiliging

De nieuwe standaard in BA drinkwaterbeveiliging! DN50 Verkrijgbaar in DN15 t/m 9. 272 EN1 & 717 EN1 Conform Belgaqua gekeurd

w.w Kijk ate ook rbe op vei lig ing .be

Water is een van onze belangrijkste levensbehoeften. Het is dan ook van groot belang dat we de kwaliteit van ons drinkwater ook in de toekomst kunnen garanderen. Daarom heeft Watts Industries nu een pakket BA BM terugstroombeveligingstoestellen in de maten DN15 t/m DN 50 ontwikkeld, die voldoen aan de nieuwste regelgeving. Samen met de BA BS toestellen DN6 t/m DN10 bent u hiermee klaar voor de toekomst!

• Compact • Licht • Modulair • Eenvoudig • Compleet Watts Industries Belgium BVBA Beernemsteenweg 65 8750 Wingene Tel. +32 (0)51 65 87 08 Fax. +32 (0) 51 65 87 20 E-mail info@wattsindustries.be www.wattsindustries.be

Watts Industries Belgium BVBA is onderdeel van Watts Industries Europe B.V.

Spaar energie dankzij deze duurzame ontluchters!

Voor afvalwater, drinkwater en industrie. Bovengronds en ondergronds. In staal, gie�jzer, inox of kunststof.

Uitgebreid gamma i.f.v. gewenste toepassing en debiet

d Vraag vrijblijven

informa�e

AVK Belgium nv - Zoomstraat 6A - 9160 Lokeren - T: 09/348.1313 - E: info@avkvalves.be www.arivalves.com

www.avkvalves.com

Membraanfiltratie van oppervlaktewaters zonder fouling : het kan! De laatste decennia zijn mem-

vervuilende stoffen aanwezig

branen in de waterzuivering

in de te zuiveren waterstroom.

geen onbekende meer. Mem-

In het kader van het Europees

braanvervuiling (fouling) blijft

project CeraWater doet VITO

wel nog voor problemen zor-

onderzoek naar zo’n relatief

gen. De juiste procesparameters

”fouling-inert” membraan.

en regelmatig reinigen bieden

Hiertoe modificeert VITO een

wel een oplossing, maar duurza-

door het Duitse Fraunhofer

mer is uiteraard het gebruik van

Institut eerder gecommerciali-

een membraan dat weinig tot

seerd keramisch nanofiltratie-

Een primeur in de slachthuiswereld in België

geen interactie vertoont met de

membraan. De experimenten

AAQUA kreeg de opdracht in het moderne runderslachthuis Adri-

stellen hoopvol: VITO levert

aens in Zottegem te zorgen voor alles wat er met afvalwaterwater-

een membraan met nog steeds

zuivering en waterhergebruik te maken heeft. Buiten de klassieke

een hoge waterflux, maar tege-

voorzuivering komt hier ook een AAQUA-SBR-biologie, gevolgd

lijk geen irreversibele fouling

door een zandfiltratie, ultrafiltratie en omgekeerde osmose. 50

bij o.a. filtratie met humuszuur

% van het afvalwater wordt hier opnieuw tot drinkwaterkwali-

en calcium houdend water. De

teit opgewaardeerd.

fouling is simpelweg “afwas-

Aaqua werkt met Veolia Water Solutions & technologies (ook

baar” met water!

TNAV-lid) samen voor het waterhergebruik. Een mooi voorbeeld

Meer informatie: anita.bueken-

van samenwerking tussen 2 innovatieve TNAV-leden!

houdt@vito.be n www.aaqua.be

PROTOS Wist u dat elke euro die wordt ingezet voor veilig drinkwater, uiteindelijk acht euro oplevert? Miljoenen vrouwen en kinderen lopen dagelijks gemiddeld 6 kilometer om water te halen, gewoon om te kunnen overleven. Met een betere toegang tot water hebben deze vrouwen meer tijd om een eigen economische activiteit op te zetten. Kinderen kunnen naar school. Drinkbaar water betekent ook minder ziek zijn en minder diarree. En toegang tot water betekent tot slot ook een betere oogst. Van een mooie “return on investment” gesproken! Oproep tot actie: “Flessen vullen” Ook u kan helpen. Met de actie “Drink water voor drinkwater!” roept PROTOS, een Belgische ngo die zich inzet voorbeter waterbeheer, bedrijven op om een actie op te zetten voor een betere toegang tot drinkwater wereldwijd. Hoe gaat de actie in zijn werk? Drink een week of een dag enkel water op de werkvloer en in de kantine. Het geld dat u uitspaart door geen andere dranken te nuttigen, zamelt u in een lege fles in. Of misschien hebt u zelf een creatief idee om actie te ondernemen en uw fles gevuld te krijgen? PROTOS helpt u graag om er samen een succesvolle actie van te maken. U kan uw actie registreren op www.drinkwater.voordrinkwater.be. Enkele leden van TNAV steunen al een aantal jaar de projecten van PROTOS: doe mee! n www.protos.be

Nieuwsbrief van het Vlaams Netwerk Watertechnologie

a q u a r a m a # 6 0 I 27

water-matching by Induss

tailored and to the point

Induss nv Mechelsesteenweg 66 B-2018 Antwerp T +32 3 609 01 60 F +32 3 609 01 69 challenge@induss.eu www.induss.eu

Induss Op 21 april vertrok een schip in het noorden van Nederland voor een zeereis van 2 dagen met een wel zeer bijzondere lading: een roestvrijstalen tank van 50 ton voor gedemineraliseerd water, van maar liefst 14 meter hoog en 14 meter diameter. Bestemming was Induss IV op de Provironsite in Oostende. n www.induss.be

Wil u graag dat deze Nieuwsbrief ook de activiteiten van uw onderneming of instelling in het zonnetje zet ? Laat het ons dan weten en stuur ons uw bericht over een nieuwe realisatie of product, een beloftevol contract , een interessant samenwerkingsakkoord, een of andere onderscheiding die u of uw onderneming of instelling te beurt viel. U kan ook bij ons terecht voor alle op- of aanmerkingen over de TNAV-Nieuwsbrief. We publiceren ook graag de personeelsadvertenties van onze leden op de TNAV-website. Gratis uiteraard. Voor dit alles maar ĂŠĂŠn adres: paul.muys@tnav.be

Nieuwsbrief van het Vlaams Netwerk Watertechnologie

a q u a r aam 0 mI a 29# 6 0 I 29 qa u a#r6a

Op de koffie bij…

Luc Pinoy en ChemProc De Katholieke Hogeschool Sint-Lieven in de Gentse Rabotwijk is uw aandacht meer dan waard. Of beter: het is speciaal de onderzoeksgroep ChemProc (‘chemische procestechnologie’) die hier uw aandacht verdient. Niet alleen is de KAHO mét ChemProc al vrijwel van de oprichting lid van TNAV, we waren ook al eens op de campus aan de Gebroeders Desmetstraat te gast voor het jaarlijkse Academia Meets Industry. Als kers op de taart is er nu de deelname aan het Blauwe Cirkelproject. Dat engagement krijgt gestalte in de persoon van Luc Pinoy, hardwerkende veertiger, destijds briljant afgestudeerd als burgerlijk ingenieur chemie aan de Universiteit Gent, met in 1996 een alomgeprezen doctoraat over zuivering van rookgassen. Luc Pinoy dus, meestal wel in de buurt wanneer ons netwerk weer eens een workshop organiseert.

Pinoy combineert tegenwoordig

Onderzoeker

drie functies: hij is zowel docent,

Die groep heeft zich de afgelo-

als onderzoeker én manager.

pen jaren een onmiskenbare autoriteit verworven op het

Zweven tussen nuchterheid en enthousiasme, bescheidenheid en zelfvertrouwen, Hogeschool en Alma Mater

Docent

gebied van de elektrodialyse.

Hij was al van in 2011 geassoci-

Wikipedia, omschrijft elektro-

eerd docent aan de KULeuven,

dialyse als “een techniek om

maar hij wordt er per 1 oktober

opgeloste producten uit water

voltijds medewerker. Binnenkort

te scheiden door middel van

studeren op de Gentse campus van

een elektrisch spanningsveld en

den. “We willen daar alles aan

Manager

de KULeuven de eerste masters in

semi-permeabele membranen”.

doen”, zegt hij, “maar voorlo-

Luc Pinoy werkt in het goed uit-

de industriële ingenieursweten-

“Elektrodialyse is een prach-

pig is het wachten op goedko-

geruste lab van de Hogeschool.

schappen af. In Leuven zelf ga je

tige technologie, maar ze wordt

pere membranen”. Het is dui-

Naast de medewerkers zijn er daar

deze meer toepassingsgerichte vor-

jammer genoeg nog te weinig

delijk dat deze specialiteit van

ook een tiental studenten actief.

ming niet vinden. Met Luc Pinoy

gebruikt”, vindt Pinoy. Dat de

ChemProc van wezenlijk belang

We schreven het al: naast docent

heeft TNAV vooral te maken als

techniek heel efficiënt is om zee-

is voor de Blauwe Cirkel, het col-

is hij manager. Iemand moet

hoofd van de onderzoeksgroep

water te ontzilten blijkt uit het

lectief onderzoeksproject dat het

er toch voor zorgen dat het lab

chemische procestechnologie, het

succes ervan in Japan en in de

recupereren van anorganische,

draait, dat het geld voor investe-

hogervermelde ChemProc, met

Golfstaten: de goede verstaander

mogelijk waardevolle grond-

ringen goed wordt besteed en dat

een team van twee docenten en

denkt dan al gauw dat elektrodi-

stoffen uit afvalwaterstromen

de samenwerking met de indu-

zes uit eigen middelen gefinan-

alyse duur is, en hij heeft gelijk.

beoogt. Geen wonder dat voor

strie vlot verloopt ? Een heden-

cierde, contractuele wetenschap-

Het is niettemin de ambitie van

het welslagen van dit “VIS-tra-

daags lab leeft ten slotte van de

pelijke medewerkers en docto-

Luc Pinoy en medewerkers om

ject” ChemProc niet over het

opdrachten en impulsen vanuit

raatsstudenten.

haar ruimer ingang te doen vin-

hoofd mocht worden gezien.

de industriële wereld.

aq u arama # 6 0 I 30

Nieuwsbrief van het Vlaams Netwerk Watertechnologie

Per 1 januari van volgend jaar

enkele tientallen kilometers al

wordt wel een contractuele mede-

een pilootopstelling ter beschik-

werker met de nodige knowhow

king hebt.”

inzake elektrodialyse voltijds in het Blauwe Cirkelproject ingezet.

De Blauwe Cirkel gaat over het

ChemProc en de Blauwe Cirkel

recupereren van zouten uit de

Op de vraag of ook elders niet

concentraatstromen, maar de

reeds gespeurd wordt naar nut-

opwerping dat het dan toch maar

tige bestanddelen uit anorga-

om een reststof met weinig toege-

nische afvalwaterstromen ant-

voegde waarde gaat, vindt Pinoy

woordt Luc Pinoy: “Dat is allicht

niet terecht. “Wist je dat we in dit

het geval, maar het is al mooi

land jaarlijks nog altijd duizenden

dat hier op Vlaams niveau ver-

tonnen strooizout invoeren uit

scheidene onderzoekscentra en

landen als Chili ?” Daarbij komt

bedrijven elkaar hebben gevon-

dat hij hoopt uit de reststromen

den en hun kennis en krachten

ooit ook zuren en basen te kun-

bundelen. Bovendien hangen

nen recupereren en die hebben

onderzoek en resultaten sterk

allicht een hogere meerwaarde.

af van de leefmilieuwetgeving

Dat de lat hoog ligt voor de

die nogal sterk van land tot land

Blauwe Cirkel zal Pinoy niet ont-

verschilt. De hoge milieu-eisen

kennen maar hij ziet het eind-

die we hier kennen hebben in

resultaat van het project met

elk geval als voordeel dat ons

vertrouwen tegemoet. “Als we

land inzake watertechnologie

anderen er kunnen toe brengen in

aardig zijn mannetje staat. Het

te zetten op nieuwe toepassingen

is bovendien een voordeel als

van onze technologie, dan vind ik

je, zoals wij, op een afstand van

dat al een mooi resultaat”.

n www.kahosl.be/site/index.php?p=/nl/page/1240

HET GAAT HEM OM EFFICIËNTIE De SE en SL reeksen bieden de hoogste efficiëntie tot nu toe voor een afvalwaterpomp • De hoogste efficiëntie van de stekker tot het water : Het beste rendement, lagere gebruikskosten en gebruiksvriendelijkheid ten top • De beste hydraulische efficiëntie: Geen compromis ten nadele van vrije doorlaat, resulterend in betere verwerking van vaste delen en betere anti-blokkering prestaties • Continuë werking: Een ongeziene betrouwbaarheid door de hoge motoren mechanische efficiëntie waarbij alle aspecten van de pompwerking intelligent worden aangestuurd

Meer info op: www.grundfos.com/no-compromise

u Opstelling voor elektrodialyse

a q u a r a m a # 6 0 I 31

Op de koffie bij…

Robuust en van Robuschi We hebben afgesproken in het hoofdkwartier van Robuschi Benelux in Spankeren, een dorpje met twee industriezones aan het Apeldoorns kanaal in de Nederlandse provincie Gelderland. Onze gastheer is Ton Menger . Deze vijftiger heeft een technische achtergrond maar is toch in ruime mate een selfmade man. Vanaf 1978 bouwde hij de markt voor Robuschiproducten op, om in 1997 Robuschi Benelux op te starten waarvan hij sindsdien directeur en medeaandeelhouder is.

Robuschi Benelux is een no-non-

speciaal dan de schroefcompresso-

sense bedrijf dat streeft naar een

ren waarvoor Robuschi een eigen

zo klein mogelijke overhead, wars

zogeheten 3- en 5-profiel heeft

is van uiterlijk vertoon en waar

ontwikkeld.

den die gemonteerd en aangepast

iedereen zijn ding doet. Iedereen,

De Robuschi-groep haalde in 2012

aan de specifieke wensen van de

dat wil zeggen de elf personeelsle-

een omzet van 70 miljoen EUR

klant. Het team staat ook in voor

den, de twee mensen die de Belgi-

en is sinds december 2011 gaan

het onderhoud en voor de herstel-

sche markt bewerken inbegrepen.

schuilen onder de vleugels van

lingen. Dat gaat snel. “Alle klant-

Robuschi Benelux is een dochter

de Amerikaanse beursgenoteerde

gegevens en alle gegevens over

van een kleine Italiaanse multina-

groep Gardner Denver.

hun machines hebben we opge-

tional, gesticht als familiebedrijf

Over blowers, compressoren, centrifugaal- en vacuümpompen

slagen in ons computersysteem,

in de jaren ‘40 van de vorige eeuw

Service: een essentieel

inclusief foto’s en soms zelfs film-

in Parma. Indertijd begon Robus-

verkoopsargument

pjes. Dat helpt om snel te bepalen

Of de recessie zich laat gevoelen?

chi met centrifugaalpompen maar

Bestellingen voor nieuwe toestel-

wat er aan een machine scheelt.

“Het tegendeel zou pas verbazend

de belangrijkste producten zijn nu

len komen in het hoofdhuis in

We hebben ook een eigen goed

zijn”, vindt Ton Menger. “Je merkt

de vacuümpompen, blowers en

Parma terecht. In Spankeren wor-

bevoorraad magazijn. Het moet

wel dat klanten hun investerin-

al gek lopen als een probleem bij

gen voor zich uit schuiven. Nu en

een klant waar ook in de Benelux

uiterlijk tot 2015 willen we alvast

niet binnen de 24, of uiterlijk 48

onze posities zien te handhaven

uur is opgelost”, zegt Ton Men-

en nadien kunnen we hopelijk

ger. “We herstellen in eigen werk-

weer aan een voorzichtige groei

plaats, maar we hebben ook een

gaan denken”.

compleet uitgeruste bus waarmee

Om twee redenen is Menger hoop-

we de klant ter plaatse kunnen

vol: “We zijn breed bezig. We heb-

komen helpen”.

ben niet al onze eieren in één mandje gelegd. En voorts hebben wij voor de klant ook goed

ROBOX Schroefblower Waterzuivering Steenwijk u

aq u arama # 6 0 I 32

Nieuwsbrief van het Vlaams Netwerk Watertechnologie

nieuws, met name een aanzienlijke energiebesparing”.

De Robuschi ROBOX producten voor zuiveringsinstallaties

Niet alle eieren in één mandje

schroefblower, met zelfsmerende

Robuschi Benelux bedient onder-

lagering en tandwielen, die inge-

hand inderdaad zeer diverse

zet wordt voor de behandeling

markten, die van de zuivering

van afvalwater en pneumatisch

en het hergebruik van water, de

transport. Ten opzichte van een

waterbehandeling zowel huis-

conventionele blower spreken

houdelijk als industrieel, en

we hier toch al snel van een ener-

bijvoorbeeld ook die van het

giebesparing van 15 à 25 pro-

pneumatisch transport. Het klan-

cent. Over de hele levensduur

tenbestand is al flink gegroeid. Er

van zo’n blower gaat het om dui-

vallen namen als Aquafin, Elec-

zenden euro’s.

trabel en Cargill, en Ton Menger

Hierbij komt nog dat een ‘over-

weidt met zichtbaar genoegen uit

haul’ (een grondige revisie),

over de 6 roestvrijstalen biogas-

waarbij onderdelen dienen te

compressoren met 90 kW moto-

worden vervangen, bij de Robox

ren die hij in het Marokkaanse

schroefblower pas na 70.000 uren

Fès kon leveren als onderaanne-

nodig is. Bij de concurrentie is dat

mer voor een Waterleau-project

al na 35.000 uren...

daar. “De energiezuinige schroefblowers zijn een succes gebleken,

Ton Menger zou zo nog uren kun-

die wij in diverse waterzuiverings-

nen doorgaan over zijn produc-

projecten in Nederland en België

ten, maar onze tijd zit er op. We

hebben geïnstalleerd”.

vertrekken met de stellige indruk

Efficiënte olievrije schroefblower met maximale energiebesparing en laag geluidsniveau. • tot 2.500 mbar • tot 10.500 m3/h

Biogasblowerunit voor verplaatsen en comprimeren van biogas • tot 1.000 mbar • tot 2.850 m3/h

dat Robuschi zich ook in moeiEnergiebesparing

lijke tijden goed zal weten te

Robuschi pakte drie jaar geleden

handhaven.

uit met een uiterst compacte en

n www.robuschi-benelux.nl

relatief stille Robox-lagedruk-

Low-pulse Blowerunits: Kompakt en eenvoudig onderhoud. De beste oplossing voor uw installatie • tot 1.000 mbar • tot 10.500 m3/h

u ROBOX Kompaktblowers bij Electrabel (Pneumatisch transport)

Robuschi Benelux B.V. - www.robuschi-benelux.nl aquarama

# 6 0 I 33

Laat uw waterzuivering ademen Air Products biedt zuurstofoplossingen aan (zowel zuivere zuurstof als on-site gegenereerde zuurstof) voor uw waterzuivering voor: • Het verhogen van de behandelingscapaciteit • Pieken in vuilvracht op te vangen • Geur, schuim of slibproblemen te behandelen • De CO2 footprint van de site te verlagen (energiebesparingen) • Minder slib te produceren De aanbiedingen van Air Products kunnen uw waterzuivering verbeteren voor een lagere dan verwachte kost. Contacteer ons voor meer informatie: Air Products N.V. Waversesteenweg 1789, 1160 Brussels T 02 674 94 78 apbulkbe@airproducts.com

tell me more

www.airproducts.be

34771_Kuszewska_Aquarama_ad_195x134mm+bleeds.indd 1

5/11/12 2:20 PM

Elk zijn specialiteit

Een waterzuiveringsinstallatie optimaal laten werken, vraagt veel kennis en ervaring. Maar niet voor onze klanten. Bedrijven die het beheer en het onderhoud toevertrouwen aan Aquaplus, kunnen zich met een gerust hart concentreren op hun kernactiviteiten.

www.aquaplus.be

info@aquaplus.be

w proj e ct

Sinds september 2010 exploiteert Aquaplus, dochterbedrijf van Vlaams waterzuiveraar Aquafin, de gezamenlijke industriële zuiveringsinstallatie van Vlevico en Mondelez

Vlevico, Mondelez International en Aquaplus plukken vruchten van exploitatie

International in Halle. Na twee exploitatiejaren is de balans positief: Aquaplus is erin geslaagd om de gemiddelde effluentkwaliteit te doen stijgen en de exploitatiekosten sterk te laten dalen.

levico is de vleesverwerkende eenheid van de Colruytgroep en is op het bedrijventerrein in Halle gevestigd naast de chocoladefabriek van Mondelez International, het vroegere Kraft Foods. Beide bedrijven lieten in 2000 een gezamenlijke waterzuiveringsinstallatie bouwen en exploiteren. In 2010 brachten ze de exploitatieopdracht opnieuw op de markt en kon Aquaplus hen met een competitieve offerte overtuigen.

nvdr) laten dalen met maar liefst 25 procent. Algemeen werden de instellingen van het proces geoptimaliseerd. Zo werden na een procestechnologische doorlichting de grenswaarden voor zuurstofinbreng verlaagd. Daarnaast leveren zeker ook een frequentieverlaging van de blowers (van 60 naar 50 Hz) en een slimmere sturing van de beluchte slibmineralisatie een belangrijke bijdrage voor de bereikte energiebesparing.

“Belangrijk was dat we in de overeenkomst niet enkel de nadruk legden op goede effluentresultaten, maar ook op het streven naar een optimalisatie van de operationele kosten,” verduidelijkt Wouter De Wilde, accountmanager bij Aquaplus. “We hebben met Vlevico en Mondelez International een bijzonder samenwerkingsmodel opgezet waarbij de gerealiseerde financiële operationele baten niet enkel ons - de exploitant - ten goede komen, maar verdeeld worden tussen de drie partijen. Op die manier krijgt onze goede intentie tot optimalisatie ook een financiële drijfveer én varen onze klanten er wel bij.”

Ook het gebruik van chemicaliën werd gereduceerd. “We hebben een aantal producten die de vorige exploitant gebruikte, achterwege gelaten,” verduidelijkt Alexander Van den Bossche, coördinator van het team dat de zuivering exploiteert. “Ureum bijvoorbeeld, werd gebruikt om de onbalans aan nutriënten in het influent te compenseren. Wij waren er vanaf het begin vrij zeker van dat we even goede effluentresultaten zouden halen zonder. Hetzelfde geldt voor bleekwater, dat de vorming van drijflaag op de nabezinktank moest beperken. Door een nauwgezette procesopvolging, lukt ons dat ook zonder. Een antischuimmiddel gebruiken we wel nog, zij het in veel mindere mate dan voorheen, door meer nadruk te leggen op een brongerichte aanpak.”

Typische piekbelastingen

Aquaplus had het eerste exploitatiejaar nodig om vertrouwd te raken met de zuiveringsinstallatie en zijn operationele en onderhoudstechnische aandachtspunten in alle seizoenen. Elke installatie is verschillend en een biologisch slibsysteem gedraagt zich nu eenmaal anders in de zomer dan in de winter. Ook de typische piekbelastingen in periodes van hogere productie in de klantbedrijven zijn kenmerkende factoren voor een industriële zuivering. “Het ervaren team van Aquaplus-operatoren is er evenwel altijd in geslaagd om goede zuiveringsresultaten te behalen op de zuivering van Vlevico en Mondelez International. Aan een optimalisatie van de operationele kosten kon tegen het einde van 2011 intensief aandacht besteed worden.” Minder energie en chemicaliën

Het resultaat was opmerkelijk. In 2012 kon Aquaplus het specifieke energieverbruik van de zuivering (dat is per binnenkomende eenheid vuilvracht,

u Operationele kostenverdeling WZI Vlevico en Mondelez International

Continu goede resultaten

Ondertussen waren de effluentresultaten van de zuivering uitstekend. Dat bleek zowel uit de analyseresultaten van Aquaplus als uit de externe laboratoriumanalyses voor de meetcampagnes in het kader van de heffing door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en uit de onaangekondigde effluentanalyses door VMM. De extern geanalyseerde resultaten tonen aan dat er vanaf eind 2010 duidelijk betere resultaten behaald worden voor fosforverwijdering: in de periode 2007 tot 2009 was de effluentconcentratie van totale fosfor nog gemiddeld meer dan 7 mg/l, vanaf eind 2010 daalde dit tot minder dan 3 mg/l. Voor de chemische zuurstofvraag (CZV) en zwevende stof (ZS)-verwijdering werden stabiele resultaten bereikt: de effluent-uitschieters die in het verleden regelmatig voorkwamen (meer dan 100 mg/l CZV en meer dan 15 mg/l ZS) zijn nu volledig vermeden. Wat betreft de stikstofverwijdering, werden vergelijkbare resultaten genoteerd. Kosten besparen terwijl ook de kwaliteit van het gezuiverd afvalwater stijgt: dat is een puike prestatie. Die mening is ook Vic De Meester, milieucoördinator bij Colruyt Groep, toegedaan. “Een goede effluentkwaliteit is voor ons erg belangrijk. Momenteel hebben we een project lopen om het gezuiverd afvalwater verder doorgedreven te zuiveren tot drinkbaar water. Ook daarvoor is een constante effluentkwaliteit natuurlijk uiterst belangrijk. Aquaplus heeft veel inspanningen geleverd om die kwaliteit te bestendigen tegen een zo laag mogelijke kostprijs en daar zijn we uiteraard erg tevreden over. Dat geldt ook voor de manier van samenwerken trouwens. Aquaplus speelt bij ons volop zijn rol als specialist in de waterzuiveringssector en dat levert ook ons voordelen op. Het operationeel team dat onze zuivering beheert, staat er dichter bij dan wij zelf. Via een regelmatige rapportering blijven wij wel op de hoogte en elk probleem wordt onmiddellijk gemeld en aangepakt.” E www.aquaplus.be a q u a r a m a # 6 0 I 35

”

Veel bedrijven twijfelen of de kwaliteit van het hemelwater wel constant hoog genoeg kan worden gehouden. Dat is voor een belangrijk deel een kwestie van perceptie.

Tom Feyaerts, Directeur Projecten bij Hydroscan

‘Alleen de zon schijnt voor niets’, klinkt het spreekwoord. Mis: ook regenwater is gratis. En toch gebruiken veel bedrijven nog altijd enkel leidingwater, terwijl het anders kan - beter voor het milieu, en goedkoper. Bovendien zal leidingwater alsmaar duurder worden, en grondwater zeldzamer. We spraken over de mogelijkheden voor ondernemingen met Tom Feyaerts, Directeur Projecten bij Hydroscan.

om Feyaerts, Directeur Projecten bij Hydroscan, legt uit dat ‘hemelwater’ staat voor regen, sneeuw en hagel. De voordelen om het te gaan gebruiken zijn legio. Om te beginnen is die waterbron gratis. Ook worden zo heffingen vermeden op het winnen van grondwater of de captatie van oppervlaktewater. Voorts laat het in sommige gevallen de lozingskosten van bedrijven dalen, klinkt het. Gebruik van hemelwater afkomstig van bijvoorbeeld het dak impliceert namelijk dat minder leidingwater nodig is, dus dat de totale hoeveelheid geloosd water daalt. Bovendien is hemelwater veel zachter dan leidingwater of het meeste grondwater, wat ertoe leidt dat verwarmingselementen, leidingen en kranen minder te kampen hebben met kalkaanslag. Ook is voor hemelwater geen ontharding of ontijzering noodzakelijk, wat bij het gebruik van grondwater dikwijls wel het geval is. Klaar als pompwater?

Een misverstand zou zijn te geloven dat hemelwater buitengewoon zuiver is. Het kan namelijk op 36 I aq u arama # 6 0

diverse manieren zijn verontreinigd: bijvoorbeeld door verbrandingsgassen (zwaveldioxide en stikstofoxiden) en ammoniak (na oxidatie tot salpeterzuur), wat aanleiding geeft tot zuur hemelwater – “Indien het water te zuur is, kan een betonnen buffertank soelaas bieden: die maakt het water minder zuur. Zo’n tank is wel duurder dan één uit kunststof”, legt Feyaerts uit. Andere substanties die belangrijke vervuilingsbronnen van hemelwater kunnen vormen, zijn sedimenten, ziektekiemen (bacteriën, virussen,...), organisch materiaal (bladeren, twijgjes, uitwerpselen,...),... Luchtvervuiling, zoals fijn stof, kan zich in droge perioden op daken afzetten en op die manier bijdragen tot de latere vervuiling van het van het dak afstromend hemelwater. Dit is wel alleen een mogelijke verontreinigingsbron in de onmiddellijke omgeving van de uitstoot. Daarnaast is er kans op vervuiling met bitumen van dakbedekkingen, zware metalen (zoals zink en koper),...

_D_O_SS __I_ER ge br _

reg uik enw va ate n r

_D_O_

regbru enw

Hemelwater... gratis water? Daken versus parkings

Tal van verontreinigingen kunnen dus de gebruiksmogelijkheden van het wate beperken. Tom Feyaerts geeft het voorbeeld van het dak van de overkapping van het Centraal Station in Antwerpen: afstromend regenwater kon uiteindelijk niet worden gebruikt door de nabijgelegen Antwerpse Zoo, wegens het risico op vervuiling van het water door zink. Desondanks: “Voor daken zullen bedrijven vaak voldoende hebben aan eenvoudige bladfilter,” klinkt het. Anders is het met druk bereden delen van de site: parkeerplaatsen, laad- en loszones,... “Wie hemelwater afkomstig daarvan wil gebruiken, zal best een olieafscheider installeren.” Soms is ook, of in de plaats ervan, een aktief koolfilter in te zetten. Hoe dan ook: dergelijke bereden oppervlakken, en in mindere mate deze van terrassen, voetpaden,... zijn dus zwaarder vervuild dan daken: met stofdeeltjes, zware metalen, oliën en organische microverontreinigingen, door slijtage van de verharding, van banden, door verwering van carrosserie, uitlaatgassen, verliezen van olie of brandstof,... of nog: zwerfvuil, pesticiden,... “Druk bereden zones zijn om die reden minder aangewezen om in te zetten voor hergebruik”, besluit Feyaerts.

vering), voldoet het opgevangen hemelwater voor veel toepassingen binnen het bedrijf, vertelt Feyaerts. Het is dan als dusdanig bruikbaar voor sanitaire doeleinden (spoeling van toiletten), koelwater, reinigingsprocessen van vloeren, (vracht) wagens, machines…; vullen van bluswaterbekkens en sprinklerinstallaties; bepaalde proces- en productie-installaties; onderhoud tuin en wassen van kledij. Voor het gebruik van hemelwater voor persoonlijke hygiëne, voeding en vaatwas, echter, is ‘drinkwaterkwaliteit’ nodig. Het zal voor een bedrijf grote inspanningen vergen te voldoen aan de wettelijke voorschriften die daarvoor zijn voorzien. Dat leidt tot dermate grote kosten dat het sop, doorgaans, de kool niet waard is. Hoog- versus laagdrempelig

Dan is er nog het gegeven dat de kostprijs van het nuttig gebruik van hemelwater in belangrijke mate wordt bepaald door de leidingen: deze voor opvang en afvoer naar de hemelwaterput en deze van hemelwaterput naar het gekozen verbruikspunt (bvb. toiletten, reinigingsplaats, koeltoren,...). Voor nieuwbouw of grondige renovatie worden alleen de leidingen in rekening gebracht die bijkomend nodig zijn in vergelijking met de situa-

Door Koen Vandepopuliere

_D_O_SS __I_ER ge _ re brui gen k v wa an ter

tie waar hemelwater niet wordt gebruikt. In dat geval is het dan ook vaak heel interessant hemelwater te gebruiken, benadrukt Feyaerts. Maar: voor een ómschakeling van het gebruik van leiding- of grondwater naar hemelwater zullen bijna álle te plaatsen leidingen in rekening moeten worden gebracht, naast de kostprijs van de hemelwaterput, inclusief pomp, filter, onderhoud,... wat ertoe bijdraagt dat zo’n toepassingen hoogdrempeliger zijn. “Zorg er alleszins van meet af aan voor dat de infrastructuur onderhoudsvriendelijk is. Zo moet ze goed toegankelijk zijn. Verkies ook zelfreinigende filters boven deze die manueel te reinigen zijn”, besluit Feyaerts.

E www.hydroscan.be

Vooroordelen

Het is net het gegeven dat hemelwater niet volkomen zuiver is, dat ervoor zorgt dat er nog steeds bedrijven zijn die er weigerachtig tegenover staan hemelwater te gebruiken, zegt Feyaerts. “Ze twijfelen of de kwaliteit ervan wel constant hoog genoeg kan worden gehouden. Dat is wel voor een belangrijk deel een kwestie van perceptie, want er zijn intussen diverse technologieën om deze voor veel toepassingen afdoende te garanderen: membraanfiltratie, desinfectie met UV, ozon,...” Legio toepassingen

Bedrijven moeten een groot deel van het door hen gewonnen grond- of oppervlaktewater geschikt maken voor ze het kunnen gebruiken, en voor hemelwater is het dus niet anders. Maar uiteindelijk, mits een aangepaste opbouw van hemelwaterput en verdeelinstallatie (met een filter als minimale zui-

u Hemelwater is heel geschikt voor, onder meer, spoelen van toiletten. (foto Hydroscan) a q u a r a m a # 6 0 I 37

Kunststof oplossingen waterbeheer

BUFFERBEKKENS Om regenwater duurzaam te beheren bieden wij een totaaloplossing op maat van de klant. Als kunststof expert zijn we al meer dan 30 jaar vertrouwd met piping voor de afvoer en opslag van regenen afvalwater.

•

Bufferbekkens en infiltratiebekkens

•

Regenwatergoten (klasse A tot F)

•

Olie afscheiders

•

BENOR gekeurde toezichtputten

Schoonmansveld 52, 2870 Puurs • Tel +32(0)0 860 01 90 • Fax +32(0)3 860 01 99 • E-mail info@VigotecAkatherm.be aquarama.indd 9

11/04/2013 12:58:52

Het milieu is ons uitgangspunt Het duurzaam en zorgzaam omgaan met afvalwater staat bij KSB centraal. Als internationaal leidende onderneming in de water- en afvalwatersector beschouwen we het als onze verantwoordelijkheid om zorgzaam om te gaan met de grondstrofen voor onze medemensen. Vooral bij dompelmengers en -pompen is rendement en levensduur van belang. Op deze gebieden heeft KSB veel vaardigheden. De langzaam draaiende voortstuwer Amaprop en de dompelpomp Amarex KRT bieden de best mogelijke rendementen voor de behandeling van afvalwater. Meer informatie via www.ksbbelgium.be

Amaprop

Amarex KRT

Pompen n Afsluiters n Service

_D_O_SS __I_ER ge br _

reg uik enw va ate n r

_D_O_SS __I_ER ge _ re brui gen k v wa an ter

PluvioTest viert zevenjarig bestaan De PluvioTest is een gratis werkinstrument waarmee bedrijven de kosten van het nuttig gebruik van hemelwater snel kunnen inschatten, voor verschillende situaties, wat ze helpt de meest optimale oplossing te kiezen.

nkele jaren geleden werd de online ‘PluvioTest’ ontwikkeld op initiatief van Agoria vzw, de Belgische Federatie van de Technologische Industrie. Hij bestaat uit een tweetal werkbladen in Excel en een handleiding. De test helpt de beste oplossing te kiezen om over te schakelen op hemelwater. Hij doet dit door een inschatting van de kosten, al levert hij niet de exácte kostprijs op. Gevestigde waarde

Het doel was een werkinstrument te maken op maat van de metaalverwerkende industrie, maar uiteindelijk werd het er één die ook buiten deze sector toepasbaar is. Zelfs voor privéwoningen! Hij is opgesteld in 2007. Frank Van Audenaerde, adviseur bij Agoria: “We plannen een actualisatie van de tool, in 2014, door de eenheidsprijzen die erachter zitten te indexeren. Maar de test die op dit moment ter beschikking is, is nog steeds volledig bruikbaar, en wordt door het bedrijfsleven ook gebruikt in zijn discussies met de overheid.” Drie elementen

Bij vroegere studies die nagingen of bestaande bedrijven konden overschakelen op het gebruik van hemelwater, legt Audenaert uit, werd uitgegaan van het verzamelen van al het hemelwater in één of meer putten op één centrale plaats en werd vertrokken vanuit die putten met toevoerleidingen naar de punten waar men regenwa-

ter kon gebruiken. Maar dat was niet kostenefficiënt, klinkt het. De PluvioTest vertrekt dan ook van andere uitgangspunten. Van Audenaerde: “Ten eerste helpt de toepassing te beslissen waar in het bedrijf hemelwater bruikbaar is, en hoeveel. Ten tweede wordt onderzocht hoe groot de hemelwaterput daarvoor moet zijn. Niet te groot, wat dat is nutteloos; maar ook niet niet te klein, anders kan hij in droge periodes leeg komen te staan. Ook is het beter een put dicht bij zijn verbruikspunt te plaatsen. Een derde vraag die de PluvioTest helpt beantwoorden, is hoeveel dakoppervlakte nodig is om het benodigde hemelwater op te vangen en de put te vullen. Die drie elementen moeten steeds in evenwicht zijn: de hoeveelheid gebruikt hemelwater, de grootte van de put en de grootte van het dakoppervlak.”

Door Koen Vandepopuliere

ciënter. “Het is dus niet steeds nodig het hemelwater van alle daken op te vangen en naar de put te leiden. Doe dat alleen als het potentieel gebruik groot genoeg is.” Nog steeds onderschat

Alle daken

Het heeft geen zin om het hemelwater van alle daken op te vangen en naar de put te leiden als het potentieel gebruik klein is, benadrukt Van Audenaerde. Zo staat in de begeleidende brochure een voorbeeldje uitgewerkt waarbij in eerste instantie de berekening wordt gemaakt door al het hemelwater op te vangen (van dakoppervlakte loods en parking), maar dat blijkt teveel. In tweede instantie wordt de situatie verfijnd door enkel het hemelwater van het dak op te vangen, en niet meer van de parking: dat blijkt kosteneffi-

Frank Van Audenaerde besluit dat “er nog steeds een onderschatting is van de mogelijkheden van het gebruik van hemelwater, zowel in het bedrijfsleven als in huishoudens. Onwetendheid zal een reden zijn. De lage kost van leidingwater een andere.” Een franstalige versie is voorlopig, helaas, niet beschikbaar. E www.dothepluviotest.be

”

Het is dus niet nodig het hemelwater van alle daken op te vangen en naar de put te leiden. Doe dat alleen als het potentieel gebruik groot genoeg is. Frank Van Audenaerde, adviseur bij Agoria a q u a r a m a # 6 0 I 39

Veilig omgaan met regenwater

E Hemelwatergebruik: zij gingen u voor... Door Koen Vandepopuliere

Steeds meer ondernemingen maken gebruik van hemelwater. Teveel om op te noemen, eigenlijk. We geven enkele voorbeelden.

Het wordt meerdere malen hergebruikt en daarbij telkens gezuiverd. De oorspronkelijke investering, ongeveer 40.000 euro, is in minder dan drie jaar terugverdiend.

Colruyt

Luchthaven Zaventem

‘Colruyt Group’ gebruikt al enkele jaren hemelwater voor het sanitair: in een aantal winkels, en in zijn grote productiesites. Dries Van Ertvelde en Frederic Vermeiren, projectingenieurs bij de retailer, over de stapelplaats Dassenveld: “Daar wordt het hemelwater van het dak al meer dan 10 jaar opgevangen in een ondergronds bekken van 3.600 m³. Het wordt er, na zuivering met een deeltjesfilter en UV-filter, onder meer gebruikt voor het wassen van bakken – die dienen onder andere voor rondhalen van groenten - en bij de adiabatische koeling van gebouwen, meer bepaald diepvries en frigo’s. In 2011 werd dan, bij de uitbreiding van Dassenveld, een extra bekken van 500 m³ geplaatst voor sanitair, koeling en een nieuwe truckwash. Bovendien wordt, dankzij de installatie van een zuiverings- en recirculatie unit, 80% van het water van deze truck-wash hergebruikt.”

Hydroscan lichtte de waterhuishouding van luchthaven Zaventem door. De reductie van het gebruik van leidingwater kwam er onder meer door het recupereren van hemelwater, afkomstig van de daken van hal en pieren. Dat zal worden gebruikt voor de koelers: zij spelen een rol bij klimatisatie van diezelfde hal en pieren. “Zo’n toepassing is heel logisch, want de koeling vergt zacht water: hemelwater is dat van nature”, klinkt het bij die Leuvense firma. Bovendien vertegenwoordigen de koelers een groot waterverbruik op één locatie, wat de kosten, bijvoorbeeld voor aan te leggen leidingen voor de installatie, dermate laag maakte, dat het gebruik van het hemelwater niet te versmaden viel. “Uitdaging was wel de variabiliteit van het aanbod aan hemelwater: daarvan valt er ‘s zomers namelijk minder, terwijl dan de nood aan koelwater dan het grootst is. Die factor moest worden meegenomen bij de dimensionering van de buffers.”

Galvani

De firma Galvani is gespecialiseerd in het elektrolytisch verzinken van producten om roest te voorkomen. Ze verbruikte oorspronkelijk 20 m3 leidingwater per dag in haar productieprocessen, vooral voor ontvetting. Inmiddels is dat waterverbruik gereduceerd tot 3 à 4 m3 en is ze overgeschakeld op hemelwater dat afkomstig is van daken én oprit. Dat water wordt bewaard in een ondergrondse tank van 100 m3. Via een ionenwisselaar wordt het omgezet in zuiver gedemineraliseerd water. Wanneer er voldoende regen is gevallen om de tank te vullen, kan Galvani enkele weken verder. De hele productie kan dan op dat gerecupereerde water draaien.

40 I aq u arama # 6 0

Zoo Antwerpen

Een ander voorbeeld van waar Hydroscan hemelwatergebruik aanraadde, was in de Zoo van Antwerpen. Bij het opmaken van de waterbalans daarvoor bleek het interessant dit water in te zetten om de zandfilters, gebruikt voor het zuiveren van het water van de zwembassins van de pinguins, te spoelen. “Dat water is afkomstig van het dak waarin die dieren huizen en komt terecht in de buffer waarin vroeger het leidingwater terechtkwam,” klinkt het.

et gebruik van regenwater wordt gepromoot, maar vereist de nodige aandacht in combinatie met een drinkwaterinstallatie. Wie thuis een net voor regenwater heeft, dient er absoluut voor te zorgen dat er nooit een verbinding mogelijk is met de leidingen voor drinkwater. Er bestaat dan een risico dat het regenwater terugvloeit in het drinkwaternet en de volksgezondheid in gevaar brengt door besmetting. Voor het bijvullen van een regenwaterput is het verboden een verbinding tussen het drinkwater- en regenwaternet te maken door middel van een flexibel. Wat wel kan, is het bijvullen van het regenwaterreservoir via een goedgekeurde dubbeldienstkraan die vrij uitstort (minimum 2 cm) boven een trechter of het plaatsen van een geautomatiseerd conform bijvulsysteem voor water van vreemde herkomst. Meer informatie over de technische voorschriften van binneninstallatie zijn beschikbaar in het Repertorium van Belgaqua en het technisch reglement voor water bestemd voor menselijke aanwending van AquaFlanders (SVW). Regenwater is geen drinkwater en de kwaliteit is niet betrouwbaar genoeg om zich er dagelijks mee te wassen. Regenwater kan wel gebruikt worden om te poetsen, kleding te wassen, het toilet door te spoelen of de tuin te besproeien. Wie een kraan met regenwater heeft, kan best via een pictogram aangeven dat dit geen drinkwater is. Een onwetende verbruiker zou er per vergissing van kunnen drinken. E www.aquaflanders.be

Snelle, betrouwbare meting van uw waterverbruik! FLEXIM Ultrasone clamp-on debietmeter

Born to run

 Meting binnen 5 minuten zonder onderbreking van het proces  Robuust gebouwd  Hoge nauwkeurigheid

If you expect highest performance and maximum availability in all fields of application, opt for GEA Westfalia Separator ecoforce. This new decanter saves energy, water and operating costs, but not at the expense of robustness and endurance. High separating effciiency and throughput capacities have never before been available as reliably and sustainably. ecoforce is not just a, but the decanter of a new generation.

 Betrouwbare meting, ook onder moeilijke omstandigheden  Geschikt voor het opsporen van lekken  Voor muurmontage of in draagbare versie met een handige koffer  Voor alle materialen en diameters van DN6 to DN6500  Verhuur mogelijk voor tijdelijke metingen

Flexim: Van buiten meten wat er van binnen stroomt. Vraag nu een gratis demo aan: GEA Westfalia Separator Belgium nv/sa Korte Braamstraat 37, 2900 Schoten, Belgium Phone: +32(0)3 680 02 11, Fax +32(0)3 658 24 62 www.westfalia-separator.be - tom.bressinck@gea.com

engineering for a better world

www.gefran.be

info@gefran.be

Gefran Benelux NV ENA 23 zone 3, nr 3910 Lammerdries-Zuid 14A - B-2250 Olen +32 14 24 81 81 – info@gefran.be

waterbehandeling op maat • apparatuur voor de waterbehandeling • chemicaliën voor stoom- en koelcircuits • analyse en technische ondersteuning

Turnkey blower installaties De nieuwe Compact-blowers overtuigen door hoge totaal-efficiëntie • energiebesparend OMEGA PROFIEL • aansluitklaar met frequentiesturing en CE/EMV-keuring • nieuwe hoogefficiënte IE3-motoren • plaatsbesparende compacte opstelling

*) debiet 5 tot 150 m³/min overdruk tot 1000 mbar vacuüm tot 500 mbar

Meulebeeksesteenweg 67, B-8700 Tielt T +32 (0)51 75 51 05, F +32 (0)51 75 51 06 info@ekopak.be, www.ekopak.be

KAESER KOMPRESSOREN BVBA Heiveldekens 7A – B-2550 Kontich Tel: 03/ 326 39 62 – Fax: 03/ 326 39 73 E-Mail: info.belgium@kaeser.com

www.kaeser.com 003462_Ekopak_adv_b195xh134mm.indd 1

11/02/11 09:30

nw an ate r

_D_O_SS __I_ER ge br _

reg uik enw va ate n r

Dimensionering bij hemelwatergebruik

Door Koen Vandepopuliere

Hoeveel hemelwater een bedrijf ter beschikking heeft, en hoe groot de buffer moet zijn, is op voor-

Type verhard oppervlak

hand in te schatten. Daarbij wordt rekening gehouden met dakoppervlakte, helling van het dak, aard

Plat dak met grind

0,6

van de oppervlakte, filter, doel van de buffer,... we spraken daaromtrent met Katelijne Vancleemput,

Plat dak met bitumen

0,7

Plat dak met gras of andere begroeiingen

0,2

Hellend dak met leien of pannen

0,9

Hellend dak met geglazuurde pannen

0,9

Hellend dak met bitumen

0,8

Coördinator Water bij POM West-Vlaanderen.

atelijne Vancleemput is Coördinator Water bij POM (Provinciale OntwikkelingsMaatschappij) West-Vlaanderen. Ze voert regelmatig waterscans uit voor bedrijven. Daarbij gaat ze ook regelmatig na wat de mogelijkheden zijn van hemelwatergebruik. In dat geval maakt ze met name gebruik van Agoria’s Pluviotest, en een verhelderende grafiek van de professoren Vaes en Berlamont.

water daar langer stil staat en kan verdampen. Er wordt ook altijd gerekend met de horizontaal geprojecteerde dakoppervlakte. Voor de verliezen bestaan richtwaarden. Een plat dak met grind, bijvoorbeeld, heeft gemiddeld genomen een netto hemelwateropbrengst van 60% (dus ‘afvloeiingscoëfficiënt 0,6’); van een hellend dak met pannen is dat 90% (afvloeiingscoëfficiënt 0,9). Bij asymmetrische schuine daken speelt ook de oriëntatie van het dak een rol, legt Vancleemput: naar het westen gericht levert meest hemelwater op, naar het oosten het minst.

Gecorrigeerde dakoppervlakte

Vancleemput legt uit: “Gemiddeld kan je rekenen met een bergingsvolume van 5 m3 per 100 m2 gecorrigeerde dakoppervlakte als economisch optimum.” Met gecorrigeerd bedoelt ze: rekening houdend met verliezen door helling, type dakbedekking en eventueel voorfilter. Zo zal een plat dak meer verlies opleveren dan een hellend, omdat het berging (m3/100m2)

Maximaal beschikbare hoeveelheid

Belangrijk om weten bij het berekenen, is ook dat de gemiddelde neerslag in België, volgens Vancleemput, 800 liter/m2/jaar is. Uiteindelijk beko-

Grafiek: Prof. G. Vaes en J. Berlamont (K.U.Leuven)

leegstand (%)

2 3

5 12

7 10

13 17

6 4

afvloeiingscoëfficiënt

Terreinverharding 0,6 u Mogelijke afvloeiingscoëfficiënten naargelang oppervlak (Bron: Pluviotest, Agoria)

men we dan, voor een plat dak met bitumen van 1.000 m2 en een filter met rendement 90% , een nodige opvangcapaciteit van: 1.000 x 0,800 x 0,7 x 90/100 = 504 m3 per jaar. Leegstandpercentage

Rekening moet ook worden gehouden met de ‘leegstand’. Dat is, in percentage uitgedrukt, de tijd dat er wegens een hoeveelheid neerslag (aanbod hemelwater) die onvoldoende toereikend is om aan de dagelijkse watervraag te voldoen, geen hemelwater in de buffer zal beschikbaar zijn. Vancleemput: “Als de beschikbaarheid heel belangrijk is, wordt het best gerekend met een leegstandspercentage van 1%, en geldt als vuistregel dat de buffer minimaal 20 dagen met onvoldoende neerslag moet kunnen overbruggen. Let er dan ook op een mogelijkheid tot aanvullen of overschakelen op een andere bron in te bouwen. En als er wordt geïnvesteerd in een automatische overschakeling op een andere bron, reken je best met een hoger leegstandpercentage, doorgaans 10%. Dat betekent dat je in 10% van de dagen over onvoldoende water zal beschikken om aan de gestelde watervraag te kunnen voldoen, maar je hebt wel in 90% van de tijd een groter wateraanbod dan wanneer je kiest voor 1% leegstand.”

2 0 0

100

120

140

160

180

200

220

240

260

verbruik 280 (l/dag/100m2)

E www.pomwvl.be a q u a r a m a # 6 0 I 43

wa n ter

_D_O_SS __I_ER ge b _ r re ui gen k v wa an ter

Wat mag regenwaterhergebruik ons kosten? In een niet zo ver verleden werd in West-Europa niet stilgestaan bij de beschikbaarheid van zuiver water. Verdorde velden, droogstaande waterlopen en lege drinkwaterputten zijn beelden die vooralsnog geassocieerd worden met gebieden in het zuiden en zeker niet met het regenachtige Noord-Europa. Steeds meer studies tonen evenwel aan dat mede door de verwachte bevolkingstoename, de klimaatverandering en de economische groei, lokaal de druk op de waterreserves sterk zal verhogen. De hoeveelheid beschikbaar zoet water kan hierdoor de belangrijkste limiterende factor worden voor steden en industrie.

ater wordt tot op vandaag niet geprijsd en gebruikt als een eindige natuurlijke grondstof, maar als een verhandelbaar goed dat oneindig beschikbaar is. Als gevolg hiervan wordt er weinig aandacht besteedt aan waterrisico’s op lange termijn en worden investeringen met betrekking tot hergebruik als te duur beschouwd, in verhouding met goedkoop stads- of putwater. “Bij VWS Benelux zijn we er van overtuigd dat, indien water juist gewaardeerd zou worden, het ook beter beheerd zal worden,” stipt Michel Danau van Veolia Water Solutions aan. “Om onze klanten inzicht te verschaffen in een juiste prijs voor water, werd een nieuwe metriek ontwikkeld die beleidsmakers op een eenvoudige en pragmatische manier ondersteunt bij de beslis-

singen die ze moeten nemen inzake watermanagement. Samen met hen berekenen we namelijk de ware kost van water.” De ‘True Cost of Water’ combineert traditionele Capex- en Opex-berekeningen met een waterrisicoanalyse en daaruit voortvloeiende financiële implicaties. De True Cost of Water houdt rekening met zowel de directe waterkosten (Capex en Opex van waterinfrastructuur), de indirecte waterkosten (bestaande kosten die normaal niet toegeschreven worden aan water, zoals bijvoorbeeld watergerelateerde juridische kosten als heffingen, boetes, ...) als de financiële implicaties van waterrisico’s (kosten die ontstaan tijdens de levensduur van een installatie die bij aanvang niet geanticipeerd werden).

”

Er werd een nieuwe metriek ontwikkeld die beleidsmakers op een eenvoudige en pragmatische manier ondersteunt bij de beslissingen die ze moeten nemen inzake watermanagement. Michel Danau, Veolia Water Solutions

44 I aq u arama # 6 0

rv ice alu |V

e| s Re

ns ibi lity

Water is too valuable to be used only once Veolia technologies provide more than

3.5 million m3 of reused wastewater every day

www.veoliawaterst.be World leader in water reuse through a complete range of innovative solutions and technologies • Hydrotech™ Discfilters • Actiflo® High-rate Sand Ballasted Clarifiers • Filtraflo™ TGV Rapid advanced filtration and adsorption • Biosep™ membrane systems • OPUS™ Optimized Pretreatment and Unique Separation process • Evaled™ evaporators, towards zero liquid discharge

_D_O_SS __I_ER ge br _

reg uik enw va ate n r

_D_O_

regbru enw

Deze waterrisico’s kunnen onderverdeeld worden in vier categorieën: operationele risico’s (watertekort tijdens droogte), financiële risico’s (zoals stijgende Capex-kosten), regelgevende risico’s (behalen van normen) en reputationele risico’s (zoals een tijdelijk verlies van ‘license to operate’). Eens de correcte prijs voor water gekend is, kan er beter ingeschat worden welke investeringen nodig zijn om een economische activiteit op lange termijn te beschermen tegen waterrisico’s.

Mogelijke problemen...

en hun oplossingen

Beschikbaarheid

- te weinig buffer- en opslag vermogen - niet beschikbaar bij droogte

- buffer vergroten - regenwater samen met andere aanwezige stromen behandelen

Infrastructuur opvang regenwater

- niet gescheiden opvang van regenwater afkomstig van dak en regenwater verharde bodems: sterk variërende samenstellingen

- regenwaterwater + groffilter type Berkal of zandfilter en gen k v wa an nadien mengen met effluent ter waterzuivering + effluent behandelen - ontkoppelen

Kwaliteit

- hoge zoutconcentratie

- desalinatie omgekeerde osmose

_D_O_SS __I_ER ge _ re brui

Hergebruik: voor iedereen

Hierin spelen hergebruik en recycling een belangrijke rol: de mogelijke toepassingen variëren van sector tot sector. Hergebruik van regenwater is een optie die voor iedereen van toepassing kan zijn, mits de infrastructuur voor opvang en opslag van kwaliteitsvol regenwater aanwezig is of voorzien wordt. Het hoeft geen verduidelijking dat regenwater uitsluitend afkomstig van daken (slechts licht vervuild met onder meer organisch materiaal) en regenwater afkomstig van verharde bodems (sterk variërende samenstelling met aanwezigheid van zand, strooizout, oliën, et cetera) niet van dezelfde kwaliteit zijn en daardoor om een verschillende behandeling vragen. In het kader van hergebruik van regenwater zal steeds geval per geval bestudeerd moeten worden wat ‘techonomisch’ mogelijk is. Dakregenwater beschikt doorgaans over een zeer goede kwaliteit: een lage geleidbaarheid (60-80 µS/cm) en weinig tot geen hardheid. Dit kan bijvoorbeeld eenvoudig opgewaardeerd worden tot ketelvoedingswater met een zeer laag zoutgehalte welk zorgt voor een hogere indikking in de ketel waardoor het het spuivolume vermindert wordt. Hierdoor wordt een beparing op op energie, chemicaliën en water gerealiseerd.

Vervuiling - olie, koolwaterstoffen - zand, vaste deeltjes - organisch materiaal (bladeren, takjes) - bacteriologische besmetting

- olie/water afscheider - regenwater mee behandelen in bestaande waterzuivering - mechanische filters 50µm type Berkal, Amando, zandfiltratie - mechanische filters - desinfectie

u Regenwaterhergebruik: enkele praktische problemen en hun oplossingen

“Als leverancier van technologieën, hebben wij verschillende oplossingen voor de behandeling van regenwater afkomstig van daken dat gescheiden opgevangen wordt,” vervolgt Michel Danau. “Een eenvoudige grove filtratie voor het verwijderen van zand, bladeren en desinfectie volstaat in de meeste gevallen, waarna het water via de klassieke technieken van ionenwisseling, omgekeerde osmose en ultrafiltratie verder kan opgewaardeerd worden.” Tegen welke prijs ?

De industrie kan een betekenisvolle bijdrage leveren mits het aannemen van een ‘blauwe’ groeistrategie en door de waterproductiviteit (productie per waterconsumptie) te verhogen met behulp van de

best beschikbare waterbeheertechnieken, gebaseerd op een duurzaam watergebruik. “Duurzaam watermanagement begint voor Veolia Water Solutions bij een goed overzicht van de waterstromen binnen een bedrijf: processanalyse, opstellen van een waterbalans en het definiëren van waterbehoeften. Gelijktijdig met het optimaliseren van de productieprocessen worden opportuniteiten voor hergebruik in kaart gebracht, waarna een kostenbatenanalyse volgt.” E www.veoliawaterst.be E michel.danau@veoliawater.com

a q u a r a m a # 6 0 I 47

Speed Up. Smart Conveying Technology. “Smart Conveying Technology” staat voor het snelst mogelijke onderhoud van uw pompen. Dankzij slimme constructies kunnen montagewerkzaamheden aan zowel stator als rotor met weinig handelingen zonder veel moeite en in korte tijd uitgevoerd worden. Door de geïntegreerde naspanvoorziening is een langere standtijd van rotor en stator gegarandeerd. Dit alles maakt het mogelijk om, in vergelijking met “niet SCT pompen”, de tijd voor onderhoud met 85% te reduceren.

seepex GmbH Bureau Nederland Tel.: +31.570.51 66 44 seepex.nl@seepex.com www.seepex.com

nw an ate r

_D_O_SS __I_ER ge br _

De opwaardering van vijverwater tot drinkbaar water heeft erg nuttige gevolgen voor onderne-

reg uik enw va ate n r

mingen die hierin investeren. Dat bewijst onder meer het project dat Ekopak onlangs uitvoerde bij een belangrijk voedingsverwerkend bedrijf in Midden-West-Vlaanderen. De Tieltse waterbehandelaar zorgt ervoor dat hemelwater kan worden ingezet als volwaardig alternatief voor stadswater. “Concreet gaat het om een volume van 240 m³ per dag,” verduidelijkt zaakvoerder Marc Van Nieuwenhove.”

Ekopak waardeert vijverwater op tot drinkbaar water

et voedingsbedrijf werd geconfronteerd met de uitdaging om het gebruik van diep putwater verder af te bouwen. De enige manier om het diep putwater te vervangen, was aanvankelijk het gebruik van stadswater. Bij een grondige analyse van de aanwezige mogelijkheden bleek dat het bedrijf beschikt over een grote vijver, waar alle hemelwater van de daken en ondiep grondwater wordt in opgevangen. De behandeling van dit water maakt het mogelijk om dagelijks circa 240 m³ aan stadswater te besparen. Snelle terugverdientijd

Eerst werd er een pilootproef uitgevoerd gedurende enkele weken. Uit de resultaten hiervan bleek dat met de vooropgestelde behandeling, een perfect drinkbaar water kon worden bekomen. Bovendien was ook de terugverdientijd erg interessant, met een periode tussen 26 en 28 maanden. Voor deze behandeling werd geopteerd voor een mix van klassieke en membraantechnologie. De gekozen opstelling bestaat uit een luchtoxidatie en filtratie

ijzeroxiden; coagulatie en filtratie van zwevende stoffen; een UV-bestraling; een actiefkoolfilter; een ultrafiltratie (UF); een kwalitatief gestuurde chloordioxide en een reactietank. De kwaliteit van het ‘bruut’ en behandeld water wordt continu bewaakt op kwaliteit door een turbiditeit-, pH- en geleidbaarheidsmeting. Het geheel wordt gestuurd door een centrale kast met PLC.

Wat doet Ekopak?

Waterbehandeling

Anno 2013 gaat Ekopak prat op een klantgerichte industriële waterbehandeling, waarbij flexibiliteit troef is zolang de noden van elk van de klanten doelgericht en energiebesparend ingevuld worden. “Ekopak evolueert nog steeds. We zijn destijds begonnen met maar een aantal klanten die ons vanuit het oude verhaal wensten te volgen. Terwijl ons klantenpotentieel zich initieel tot Oost- en WestVlaanderen beperkte, bereiken we tegenwoordig ook bedrijven en organisaties uit de streek van Antwerpen en Brussel. Daarbij willen wij een opbouwende service blijven garanderen. Uiteindelijk is het onze bedoeling om heel België van onze unieke tactieken inzake waterbehandeling en de verkoop van chemicaliën en bijbehoren te mogen overtuigen. Onze core business wensen we niet uit te breiden, ons klantenpotentieel daarentegen wel,” verduidelijkt managing director Marc Van Nieuwenhove.

Bij de waterbehandeling werden volgende principes gehanteerd: tijdens de voorfiltratie wordt via toevoer van luchtzuurstof ijzer geoxideerd tot onoplosbare ijzeroxiden. Bij alarm over de helderheid van het inkomend water wordt een coagulant gedoseerd. De gevormde producten worden gefiltreerd in een tweelagen filterbed. Dit zijn klassieke metalen filters met dubbele bodem, gevuld met een combinatie ‘hydro-antraciet/zand’. De spoeling van de filters gebeurt met water en lucht afzonderlijk. De lucht wordt gebruikt om spoelwater te besparen. De spoeling gebeurt op een drukverschil, opgebouwd over het filterbed. De eerste desinfectie gebeurt met een UV-bestraling, waardoor geen chemicaliën worden toegevoegd. Hierna volgt de adsorptie van organische stoffen door een filter met een actieve koollading. De eindfiltratie wordt uitgevoerd door een ultrafiltratie met multibore membranen van Inge, met een poriënwijdte van ± 0.02 µm. Dit toestel heeft zijn eigen sturing en gaat volautomatisch tegenspoelen en chemisch cleanen. De uiteindelijke chloordioxidedosering heeft tot doel een desinfectie met restpreventie te bekomen in de buffertank. Bij gebruik van chloordioxide is er geen THM-vorming en worden organische stoffen optimaal geoxideerd.

Om machineparken, apparatuur en installaties in goede conditie te houden, is een voortdurende bewaking en behandeling van de waterkwaliteit essentieel. Ekopak kan daarbij de nodige hulp bieden. Het Tieltse bedrijf koppelt ervaring aan vernieuwing, de oude vertrouwde systemen aan de technologische vooruitgang.

E www.ekopak.be

a q u a r a m a # 6 0 I 49

Steering and optimizing your environmental and microbial processes Onze specialiteiten: (an)aerobe waterzuivering, anaerobe vergisting, bodem- en grondwatersanering, valorisatie van nevenstromen Onze producten: Stabilox (micronutriënten aerobie), Methanostim Liquide (micronutriënten anaerobie), Nutriflok (verbetering vlokvorming en bezinking), Multidechlorobac (afbraak van VOCl verbindingen in bodem/grondwater), entslib (HANDS voor nitrificatie/denitrificatie, anaeroob korrelslib), ... Onderzoek en ontwikkeling in partnerships met industriële bedrijven Laboschaal en pilootschaal haalbaarheidstesten Industrieweg 122 P, 9032 Wondelgem • Belgium • T: +32 9 375 17 14 • F: +32 9 375 17 15 • sales@avecom.be

www.avecom.be 15 avecom ad 195x134.indd 1

17/05/13 09:48

_D_O_SS __I_ER ge _ re brui gen k v wa an ter

Naar aanleiding van een vermoedelijk lek in het VTI van Izegem, werd een opsporings- en meetcampagne georganiseerd die uiteindelijk een waterbesparing van 35% oplevert. Rik Duchi, adjunct-directeur van het VTI Izegem, beaamt daardoor meer dan ooit het belang van het begrip ‘meten is weten’.

Vermoedelijk lek levert VTI Izegem forse besparing op

mdat het VTI van Izegem heel veel belang hecht aan duurzaamheid en rationeel energiegebruik, worden sinds het jaar 2000 op maandelijkse basis de tellerstanden van het gas-, elektriciteits- en waterverbruik opgemeten. Tijdens het zomerverlof van 2012 werd door adjunct-directeur Rik Duchi een grote hoeveelheid leidingwaterverbruik in het VTI van Izegem vastgesteld, terwijl dit tijdens deze periode normaliter quasi nihil moet zijn. Bij de start van het nieuwe schooljaar werd beslist om het waterverbruik nog beter op te volgen. De technisch verantwoordelijke van de technische school volgde het verbruik aan de hoofdteller gedurende een bepaalde periode dagelijks op. Meerdere opeenvolgende dagen vonden er onverklaarbare verbruiken plaats.

Al vlug rees het vermoeden dat er zich in een bepaald watercircuit een waterlek kon bevinden. De zoektocht naar het waterlek startte door één per één verschillende waterkringen af te sluiten. Alleen door het maken van deze oefening werden al een aantal ongekende verbruikers (ook wel ‘spookverbruikers’ genoemd) gedetecteerd. Er werden onder meer veiligheidsklepjes van het warmwatercircuit ontdekt die continu lekten. Een niet goed functionerend hemelwatertoestel (een toestel dat zorgt voor de toiletspoelingen met hemelwater, maar bij gebrek aan hemelwater automatisch overschakelt naar leidingwater) zorgde eveneens voor een aanzienlijk verbruik aan leidingwater. Omdat de onverklaarbare pieken in het leidingwaterverbruik daardoor nog niet opgelost bleken,

werd een lekdetectiebedrijf gecontacteerd. Door het plaatsen van een ultrasone sonde op leidingen spoort het bedrijf auditief lekken op. Uit de lekcontrole bleek het niet te gaan om een continu waterverbruikend lek, maar om een plots verbruik. Een ultrasone sonde wordt vooral gebruikt om constante verbruikers/lekken te traceren en kan geen oplossing bieden bij het zoeken naar dergelijke ‘spookverbruikers’ in een complexe watercircuit. Verplaatsbare debietmeter

u Maandverbruik leidingwater van het VTI Izegem gedurende de laatste vijf jaren

De coördinator water van de afdeling ‘Duurzaam Ondernemen’ binnen de POM West-Vlaanderen voerde eerder al een waterscan uit in het Vrij Technisch Instituut en werd over dit onverwachte verbruik aangesproken. De POM West-Vlaanderen contacteerde op haar beurt Vlakwa, het Vlaams Kenniscentrum Water vzw, omdat deze kennisinstelling een verplaatsbare debietmeter ter beschikking heeft. Een dergelijke ‘clamp-on meter’ kan gedurende een bepaalde periode (van dagen tot weken) op een watertoevoerleiding worden geplaatst, zona q u a r a m a # 6 0 I 51

_D_O_SS __I_ER ge br _

reg uik enw va ate n r

_D_O_SSsnel heel wat water besparen. Uit de meetresulta__tenI_Ebleek ge ook dat er twee automatische spoelbeurb _Rwoensdagnamiddag r re ui ten op plaatsvinden. gen k v wa an ter

der dat er aanpassingen aan de leiding dienen te gebeuren. Gedurende een bepaalde periode worden zo, met een gekozen interval, bepaalde gegevens (tijdstip, cumulatief volume, debiet, enzovoort) geregistreerd. Tijdens een rondgang in de school werden er door geVlakwa in het stookde POM West-Vlaanderen en b r egeruikontdekt. lokaal twee onthardingsinstallaties nw van De ate eerste ontharder behandelt al het leidingwater r en de tweede verzacht het water dat naar de keuken en het stooklokaal gaat nog verregaander (om nog zachter water te bekomen). Tijdens de rondgang werd duidelijk dat er ter hoogte van de grootste onthardingsinstallatie een debietmeter stond, waar de school geen weet van had. Al vlug rees het vermoeden dat een niet optimale afstelling van de toestellen de oorzaak van het grote spookverbruik kon zijn. Om het vermoeden te bevestigen, werd de ultrasone debietmeter van Vlakwa een aantal dagen op de toevoerleiding van de eerste en grootste onthardingsinstallatie geplaatst. Uit de metingen kon duidelijk de spoelcyclus (ook midden in de nacht) gehaald worden.

_D_O_SS __I_ER _

Urinoirs

Naast de meetcampagne in het stooklokaal, werd de debietmeter ook ingezet om het waterverbruik van de centrale jongenstoiletten en urinoirs (één van de grootste waterverbruikers binnen de school) te kennen. Dit was initieel met het oog op het mogelijk in de toekomst overschakelen op hemelwater, maar leverde ook tips tot waterbesparing op. De meting van het verbruik van de urinoirs en de jongenstoiletten werd opgesplitst. Uit de meting op de toevoerleiding van de jongenstoiletten bleek dat er frequent toiletten doorlopen. Tijdens de meetcampagne leverde dit een extra waterverbruik op van gemiddeld 120 % of 484 liter verlies per dag door toiletlekken. Uit de meting op de toevoerleiding van de urinoirs bleek dat de periode van het handmatig spoelen tijdens het poetsen al snel tot een tiental minuten kan oplopen. Het debiet bij de spoeling bedraagt gemiddeld 65 à 70 liter/minuut. Dit betekent dat er bij elke handmatige spoelbeurt ongeveer 650 à 700 liter leidingwater wegloopt. Een minder lange handmatige spoelbeurt kan al

52 I aq u arama # 6 0

Op basis van de vaststellingen uit de meetcampagnes werden door het VTI een aantal acties ondernomen. Zo werden onder meer de timers van de urinoirs geoptimaliseerd. Ook werden de defecte veiligheidsklepjes van het warmwatercircuit vervangen en werd het hemelwatertoestel hersteld. Daarnaast zullen er ook voor de ontharders in de nabije toekomst aanpassingen gebeuren. Zo blijkt uit een hardheidsmeting dat het behandelde water na de eerste ontharder heel zacht is. Daarom werd beslist om de bypass van de eerste ontharder gedeeltelijk te openen, zodat er minder water door de onthardingskolom zal stromen en de ontharder bijgevolg minder frequent zal moeten spoelen. Deze acties leiden tot een sterke reductie van het leidingwaterverbruik. Afbouw leidingwaterverbruik

De gemiddelde daling van het leidingwaterverbruik (de periode november 2012 – maart 2013 ten opzichte van de periode november 2011 – maart 2012) bedraagt 38%. De reducties bedragen voor de maanden november, december, januari, februari en maart respectievelijk 29%, 55%, 35%, 36% en 36%. Dit betekent een totale besparing van 220 m³ leidingwater. Het VTI overweegt ook om aanpassingen uit te voeren aan het leidingstelsel, zodat het warm water maar één keer door een waterontharder

u Adjunct-directeur Rik Duchi bij de hoofd-

onthardingsinstallatie en rechts de tweede onthardingsinstallatie

wordt gestuurd in plaats van twee keer. Door deze acties zal het leidingwaterverbruik verder worden afgebouwd. Deze case bewijst dat ‘meten is weten’ en ‘implementatie van rationeel watergebruik’ heel verrassende resultaten kunnen opleveren. Het VTI van Izegem is meer dan ooit overtuigd van de betekenis ervan. Dankzij de geleverde inspanningen draagt de West-Vlaamse school haar steentje bij aan een duurzamere omgeving. E www.vlakwa.be E www.pomwvl.be

Principe ultrasone debietmeting De debietmeter zendt en ontvangt ultrasone signalen via de transducers die op de leiding worden geplaatst. Er wordt stroomafwaarts en stroomopwaarts een signaal uitgezonden. De voortplantingssnelheid van de ultrasone signalen is afhankelijk van de snelheid van het medium. De stromingssnelheid wordt bepaald door het meten van het looptijdverschil (= Δt). Als daarbij de buisdiameter en –dikte gekend is, kan het debiet doorheen de buis bepaald worden.

Optimale waterdesinfectie met stabiel chloordioxide

hloordioxide is een neutrale verbinding van chloor maar overtreft chloor met gemak als het op voordelen aankomt. Chloordioxide is ongeveer tien keer beter oplosbaar in water dan chloor en is minder pH-afhankelijk. De verbinding is doeltreffender dan chloor, waardoor lagere concentraties volstaan om in dezelfde mate micro-organismen te verwijderen. Het heeft door de hogere effectiviteit minder contacttijd nodig voor desinfectie. Geen resistentieopbouw

Chloordioxide is zeer doeltreffend tegen alle soorten bacteriën, micro-organismen en virussen in drinkwater. Bovendien is er geen resistentieopbouw mogelijk. Het is zeer doeltreffend tegen chloorresistente, ziekteverwekkende parasieten in drinkwater, zoals cryptosporidium en giarda. Chloordioxide heeft een lagere oxidatiesterkte dan chloor en is dus minder corrosief belastend voor de leidingen. De stof is effectief in de bestrijding van biofilm, is geuren smaakloos en produceert minder schadelijke bijproducten dan chloor, waardoor het behandelde water gewoon geloosd kan worden zoals leidingwater. Dankzij al deze voordelen wordt chloordioxide tegenwoordig al toegepast in verschillende bedrijfstakken, in het bijzonder voor de desinfectie van afvalwater en industrieel proceswater, bij de behandeling van biologische vervuiling in koeltorenwater en bij de productie en desinfectie van levensmiddelen en voedselbereidingmiddelen.

Chloordioxide (CLO2) is al circa tweehonderd jaar gekend als bleekmiddel en ontsmettingsmiddel voor water. Hoewel het heel wat voordelen heeft, was er tot voor kort één belangrijk nadeel: veiligheid. Bij de oorspronkelijke productie van chloordioxide moesten voldoende veiligheidsmaatregelen getroffen worden wat betreft vervoer en gebruik, omwille van het explosiegevaar. Bedrijven die met chloordioxide werkten, kregen de grondstoffen in vloeibare vorm aangeleverd, waarna een generator de grondstoffen vermengde tot het chloordioxidegas. Spirotech komt nu met een revolutionaire, Belgische ontwikkeling op de markt: SpiroPlus-stabiel chloordioxide in vloeibare vorm.

Tot voor SpiroPlus stabiel chloordioxide lanceerde, was het grote nadeel de flinke investering in een generator waar het chloordioxidegas op een veilige manier kon gevormd worden voor het aan het water werd toegevoegd. Belangrijke ontwikkeling

SpiroPlus-chloordioxide van Spirotech is een belangrijke ontwikkeling, zowel voor bedrijven die al met chloordioxide werken, als voor ondernemingen die op zoek zijn naar een veilige, optimale ontsmetting van hun water. De twee basisgrondstoffen van chloordioxide werden gestabiliseerd waardoor zij nu in vloeibare vorm onmiddellijk kunnen worden geïnjecteerd in het te behandelen water. Dat levert heel wat voordelen op. Zo moet er ter plaatse geen gasvormig chloordioxide meer geproduceerd worden, waardoor een dure generator niet meer nodig is. Om vloeibaar chloordioxide ter plaatse te produceren, volstaat het om twee vloeibare grondstoffen samen te voegen. Na een reactietijd van 7 uur ontstaat 99,9% zuiver chloordioxide en is het product gebruiksklaar. Voortaan volstaat een eenvoudige doseerpomp voor een hoogwaardige ontsmetting van het water. Er zijn geen storingsgevoelige onderdelen, waardoor deze oplossing heel bedrijfszeker is. SpiroPlus ClO2 is niet explosief en niet corrosief. Het is 45 dagen stabiel zonder verlies van efficiëntie en heeft enkel onschuldige bijproducten zoals NaCL (keukenzout) en Na2SO4 . Brouwerij Anders

Spirotech implementeerde zijn nieuwe product onder meer met succes bij Brouwerij Anders. Brouwerij Anders is een jonge brouwerij in Halen die met kleine volumes en artisanale productiemethoden vernieuwing wil brengen in het bierlandschap. Het bedrijf besliste om te werken met leidingwater. Na enige tijd 54 I aq u arama # 6 0

w proj e ct

werd het bedrijf geconfronteerd met twee belangrijke problemen: er was een bacteriologische vervuiling met een RVS-bacterie die gaten in de RVSleidingen veroorzaakte en er ontstond een biofilm in de leidingen. Bijkomende ontsmetting was dus noodzakelijk. Chloor was geen optie omwille van het corrosieve karakter in RVS-leidingen en omdat het geen enkel effect heeft op biofilm. RVS-bacterie en biofilm

RVS is een populair materiaal in de voedingsindustrie. RVS-leidingen bieden een moeilijke hechtingsondergrond voor bacteriën, scheiden van zichzelf geen stoffen af, zijn goed reinigbaar en zijn bestand tegen agressieve levensmiddelen. Toch zijn er bepaalde bacteriën die, zeker in combinatie met biofilm, goed gedijen in RVS en gaten in de leidingen kunnen doen ontstaan. Biofilm is een slijmerig laagje van enkele honderdsten millimeters tot enkele millimeters dik dat

ontstaat in leidingen waar water doorstroomt. Het hele gamma aan bacteriën dat voorkomt in de vrije natuur, is terug te vinden in een biofilm. Zonder de juiste behandelingsproducten is biofilm dan ook niet te vermijden; zodra een propere, nieuwe leiding gevuld wordt met water, ontstaat de vorming van biofilm. Helaas is het ook het een goed milieu voor bacteriën. Het gevaar dat deze bacteriën met het water meegevoerd worden en zo een besmetting veroorzaken, is dus reëel. Optimale desinfectie

Bij Brouwerij Anders werd beslist om het SpiroPlusstabiel chloordioxide ClO2 op twee plaatsen in het water te injecteren: een eerste injectiepunt kwam onmiddellijk na het binnenkomen van het leidingwater in het bedrijf. Op die manier werd de schade, veroorzaakt door de RVS-bacterie, onmiddellijk gestopt. Door de doeltreffendheid van chloordioxide kan de dosering erg laag worden gehouden, waardoor er geen invloed is op het onthardingsproces. Een tweede injectiepunt bevindt zich achter de duplex ontharders en zorgt voor een optimale desinfectie van het voedingswater, net als voor het verwijderen en vermijden van biofilm in de volledige RVS-installatie van de brouwerij.

Aan de hand van uitgebreide metingen werd de correcte dosis op punt gesteld. Om het noodzakelijke restant chloordioxide van 0,15 ppm te bereiken op het meest kritische meetpunt, was een beginwaarde van slechts 0,30 ppm nodig. In concreto betekende dit dat initieel op 10.000 liter water maars 400 ml SpiroPlus-chloordioxide nodig was. Korte tijd na de introductie verdween de biofilm en bleven de RVS-leidingen intact. Dankzij een maandelijkse opvolging kon de hoeveelheid chloordioxide nog verder worden verlaagd, zodat uiteindelijk een minimale dosering volstond om effectief alle micro-organismen te verwijderen. SpiroPlus ClO2 is een veilige en doeltreffende oplossing voor alle bedrijven waar veel water gebruikt wordt en waar een optimale desinfectie van het water van groot belang is. We denken daarbij aan de voedingsindustrie maar ook aan koeltorens, ziekenhuizen (legionellabacterie), enzovoort. SpiroPlus vereist geen hoge investeringen en ook onderhoudskosten van een generator zijn verleden tijd.

Wie is Spirotech? Spirotech is een internationaal bedrijf met hoofdzetel in Nederland en vestigingen in België, Duitsland, Groot-Brittannië, China, India en de Verenigde Staten. Het bedrijf is gespecialiseerd in het ontwikkelen en produceren van innovatieve totaaloplossingen voor het conditioneren van vloeistoffen in HVAC-, proces- en sprinklerinstallaties, zowel voor de particuliere als de industriële markt. Spirotech gaat er prat op waterkwaliteit te garanderen, met het milieu op de voorgrond. Water wordt alsmaar duurder, waterkwaliteit wordt alsmaar kritischer en waterrecuperatie een noodzaak. Spirotech biedt naast producten ook kennis en informatie, of het nu gaat om een eengezinswoning, een groot utiliteitsproces of een industrieel proces. Het bedrijf helpt om de prestaties aanzienlijk te verbeteren en de waterkwaliteit te beheersen. In de internationale groep is Spirotech België verantwoordelijk voor de industriële tak. Het heeft zich volledig toegelegd op de waterbehandeling van open en gesloten systemen in de industrie. Spirotech België beschikt hiervoor over een sterk uitgerust laboratorium voor het analyseren van vloeistofmonsters en het onderzoeken van corrosie, afzettingen en microbiologische vervuiling in watervoerende installaties. Voor het optimaliseren van industriële applicaties kan de klant kiezen uit een goede mix van mechanische filter- en ontgassingtechnieken in combinatie met de juiste, chemische toevoegingen en, waar nodig, ondersteund door periodieke controles. E

www.spirotech.be

aquarama #60 I 55

De technologie van morgen, hier en nu

Trap uw oude blowers eruit, en spaar energie met onze nieuwe schroefblowers

Vergeet uw oude blowers en stap over naar de technologie van de toekomst. De nieuwe schroeftechnologie van de Atlas Copco ZS-blowers is gemiddeld zo’n 30% energiezuiniger dan de bestaande lobben- of rootstechnologie. Door het energieverbruik van uw blowersysteem te verminderen, zal u niet alleen heel wat milieuvriendelijker werken, maar biedt u tegelijk een beter antwoord op de vraag naar duurzame produktiviteit en lagere CO2-uitstoot. Wil je weten hoe u met Atlas Copco ZS-blowers en -compressoren uw energiekosten kunnen verlagen? Kijk op www.efficiencyblowers.com www.atlascopco.be

Atlas-00056.indd 1

15/05/12 14:10

Een nieuwe wereldspeler in water In september 2010 is een nieuwe wereldspeler in waterbehandeling opgestaan om geavanceerde technologieën en gedetailleerde proceskennis in te zetten voor municipale, industriële en afvalwatertoepassingen. De fusie tussen Eimco Water Technologies, Enviroquip en Christ Water Technologies brengt meer dan 200 jaar ervaring van enkele zeer bekende merken en de meest vakkundige medewerkers bij elkaar.

Ovivo is wereldwijd vertegenwoordigd in 21 landen in Azië, Europa, Afrika en Noord en Zuid Amerika. Ovivo wordt gedreven door een doel: “create value in water” door innovatie, creativiteit en expertise.

Ovivo_HorizAd_NL_13_05_195x134mm_v1.indd 1

16/05/2011 16:02

Enprotech is momenteel volop bezig met de

w proj e ct

uitvoering van vier projecten, die stuk voor stuk in het teken staan van het hergebruik van afvalwater en het inzetten van groene energie die uit dat afvalwater werd bekomen. Bij alle projecten gaat het om aanpassingen en uitbreidingen van bestaande systemen, zodat de capaciteit van de opdrachtgever gevoelig kan worden verhoogd. De specialist uit Rotselaar, geroemd omwille van de uitgebreide expertise en het vermogen om kort op de bal te spelen, zal alle projecten normaal nog dit jaar kunnen afronden. “Bij het overgrote deel van de projecten die we tegenwoordig realiseren, gaat het om uitbreiding van bestaande installaties, nieuwbouw komt niet zo vaak meer voor,” verduidelijkt process & sales manager dr. ir. Rika Jenné.

Hergebruik gezuiverd afvalwater centrale thema bij vier Enprotech-projecten

et eerste project voert Enprotech uit bij een producent van voedingsingrediënten uit België. “Omwille van een capaciteitsuitbreiding, koos de opdrachtgever ervoor een nieuwe UASB-reactor te laten bouwen. Deze onderneming beschikte al over twee dergelijke reactoren en een aerobe nabehandeling. Naast het vergroten van de huidige capaciteit, is het ook de bedoeling om het aanwezige biogas op een nuttige manier te kunnen valoriseren.” Naadloze integratie

Het is geen toeval dat dit bedrijf voor deze investering het vertrouwen aan Enprotech schonk. “Onze opdracht bestaat erin om die derde UASB-reactor naadloos te integreren in het hele proces, zodat alles optimaal op elkaar afgestemd staat. Voor deze derde reactor moet ook de biogasbehandeling worden uitgebreid en aangepast. Bovendien verzorgen we ook de redimensionering van de hele sturing, in functie van de hogere capaciteit.”

De uitvoeringsfase van dit project is volop aan de gang. “Het is de bedoeling dat de aangepaste installatie dit najaar (oktober - november 2013) volledig operationeel zou zijn. Dit project illustreert trouwens perfect de huidige eisen van de markt: de opdrachtgever stelt zijn investering zo lang mogelijk uit, maar eenmaal de knoop is doorgehakt om het uiteindelijk toch te doen, wordt van de uitverkoren partner verwacht dat die erin slaagt alles binnen een vrij korte doorlooptijd te finaliseren. Dat is geen sinecure, maar het is een van onze troeven dat wij daar telkens goed in slagen.” Aerobe installatie

Voor project nummer twee is een Enprotech-team momenteel aan de slag bij een groenteverwerkend bedrijf uit België. “Met deze onderneming hebben we door de jaren heen een constructieve band opgebouwd. Het gaat om een klant die een behoorlijke groei heeft doorgemaakt en met een no-nonsensepolitiek investeert in de optimalisering van het productieproces. Circa acht jaar geleden hadden wij voor hen al een UASB-reactor gebouwd, voor een anaerobe voorbehandeling. Door de gevoelige verstrenging van de lozingsnormen, die dit najaar in voege treedt, was het noodzakelijk nu ook een aeroob systeem te bouwen. De vernieuwde installatie zal zeker operationeel zijn vanaf het moment dat die verstrengde regelgeving actief wordt.” “Het interessante aan dit project is dat dit bedrijf ons, door de geslaagde ervaringen uit het verleden,

goed kent: zij weten hoe we werken, voelen heel goed aan dat wij hun sector prima kennen en vertrouwen op onze jarenlange expertise in deze branche.” Aanpassen aan veranderde lozing

Ook voor het derde project kwam Enprotech in de groenteverwerkende nijverheid terecht, maar nu in Frankrijk. “Net als bij de andere opdrachten, gaat het hier opnieuw over de bouw van een UASB-reactor. Deze klant beschikte al over een aerobe installatie, die hen toeliet om zowel effluent als slib aan land te lozen. Omdat de Franse overheid nu voor een andere aanpak kiest en het lozen aan land aan banden legt, moeten effluent en slib nu worden aangepast aan lozingen op de rivier. Daarom bouwen we dus een nieuwe UASB en zullen we ook het bestaand aeroob systeem aanpassen, uitbreiden en moderniseren. Cruciaal hierbij wordt de sturing.” De keuze voor Enprotech was vooral ingegeven door de stevige knowhow die het Rotselaarse engineeringbureau heeft om een waterzuiveringsinstallatie, na uitbreiding met een of meer nieuwe elementen, optimaal te dimensioneren en alles (de reactoren en de omringende behandelingen, bijvoorbeeld de slibontwatering) perfect op elkaar af te stemmen, zodat het plaatje weer volledig klopt. Bij de twee hierboven beschreven projecten bij groenteverwerkende bedrijven, voorziet Enprotech ook telkens een nabehandeling op zandfilters. “Het resultaat hiervan is een helder effluent van een kwaliteit die zich heel goed leent voor hergebruiktoepassin-

a q u a r a m a # 6 0 I 57

& Wastewa Soluti

Water

ons

ter

Industrial turnkey solutions Intelligent sustainable technology Know-how & Experience Global approach

Operations & Services

Advanced treatment Physico-chemical treatment

Water reuse Membrane Bio-Actor

Zero emission Flue gas cleaning

Green energy Anaerobic-Aerobic Bio-Actor

Recent references

Taminco, Pepsico (Fr), Alken-Maes, Veurne Snack Foods, Holliday Pigments (Fr.), CTG La Réunion, Danone, Schering Plough Labo, Alpro, Novidon, Attero (NL), Duvel Moortgat, Campbell Foods, Alcon, San Miguel, ....

Stationsstraat 164 - 3110 Rotselaar - Belgium tel. +32 (0)16 61 72 50 - fax + 32 (0)16 61 72 59 enprotech@enprotech.be - www.enprotech.be

ZIEN EN GEZIEN WORDEN PROTRONIC – Elektronisch gestuurde wastafelkranen en spoelarmaturen. Synoniem voor hygiëne, functionaliteit en betrouwbaarheid. Nu in een nieuw design.

www.franke.com

w proj e ct

gen. In de praktijk zal dit water onder meer worden ingezet voor de eerste groentewassing. Het effluent hoeft daarvoor geen drinkwaterkwaliteit te hebben.” SBR wordt MBR

Voor het vierde project komt Enprotech terecht in de aardappelverwerkende industrie in Oost-Europa. “Na het probleem van de klant grondig te hebben geanalyseerd, leek het ons verstandig om de bestaande SBR om te bouwen tot een membraanbioreactor (MBR). Daardoor zal het voor de klant mogelijk worden om het afvalwater te lozen op het oppervlaktewater en het effluent te hergebruiken. Bovendien zullen we ook een UASB-reactor voor die installatie schakelen, zodat de capaciteit ook hier kan worden vergroot.” Dit bedrijf maakt deel uit van een multinational, die stevige ambities op vlak van duurzaamheid heeft geformuleerd. “Hun doelstelling bestaat erin tegen 2020 over een volledig gesloten waterkringloop te beschikken.” De specialisten van Enprotech gaan geregeld ter plaatse om het project van dichtbij op te volgen en werken hiervoor ook samen met een lokale partner.

Internationale focus

Het is geen toeval dat dit kwartet aan projecten zich allemaal in de voedingsindustrie afspeelt. “De voedings- en drankensector is een branche die een erg groot waterverbruik kent en te maken heeft met een grote organische vuilvracht. Naast een optimaal waterhergebruik, streven dergelijke bedrijven ook steeds meer naar het inzetten van groene energie, zoals biogas. Het is onze taak om daarin zo goed mogelijk mee te denken: welke investeringen zijn verantwoord, wat levert de kostenbatenanalyse op, et cetera. Het komt er telkens weer op neer alle data zorgvuldig te bestuderen, het productieproces zo goed mogelijk te begrijpen en exact maatwerk af te leveren. Onze grote sterkte is dat we zoveel mogelijk in eigen beheer doen. Zo beschikken we over een eigen montageteam dat zich vooral bekommert om de installatie van elektromechanische onderdelen, leidingwerk, de automatisering en de sturing, want dat laatste vormt het hart van iedere (waterzuiverings)installatie.”

UASB: anaerobe technologie in een notendop Met zijn oorsprong in Nederland, werd de anaerobe afvalwaterzuivering in de late jaren zeventig door professor Lettinga bekendgemaakt. In een speciaal ontworpen reactor worden organische stoffen in het afvalwater biochemisch tot biogas omgezet. De hoofdkarakteristieken van het anaeroob proces met de Upflow Anaerobic Sludge Blanket (UASB)-reactor zijn het korrelvormig anaeroob slib, de verdeling van het slib binnen de reactor door opstromend afvalwater en de afscheiding van drie fasen

E wwww.enprotech.be

anaeroob slib, gereinigd afvalwater en geproduceerd biogas bovenaan de reactor. In tegenstelling tot het al sinds begin van de twintigste eeuw geïmplementeerde aeroob actief slibsysteem, verloopt het anaeroob proces onder hogere belasting, zonder behoefte aan beluchting en onder een sterk verlaagde slibaangroei. Op deze manier kan het grootste deel organisch materiaal op een energie-, kosten- en plaatsbesparende manier afgebroken worden en bestaat bovendien de mogelijkheid tot gebruik van het biogas als bron van groene energie door omzetting ervan in warmte en/ of elektriciteit.

Project

Toename COD

Verstrengen

Technologie

vracht kg/d

lozingsnorm

van de uitbreiding

25.000 r 50.000

Nee

3 4

Nee

Waterhergebruik

UASB

Nee

Aerobie en nabezinker

Eerste wassing groenten

12.000 r 18.000

UASB en upgrade aerobie

Eerste wassing groenten

2.000 r 6.000

UASB en MBR

Eerste wassing aardappelen

u Overzichtstabel uitbreiding projecten a q u a r a m a # 6 0 I 59

Penstocks for Sewage Treatment

Who else? KWT penstocks... just right! KWT Group use professional routing, laser cutting and robot welding. One micron is our standard. Yours too? KWT Milieu, Belgium: Ph: +32 (0)3 309 06 57/www.kwtgroup.nl/info@kwtmilieu.be

water-matching by Induss

tailored and to the point

Induss nv Mechelsesteenweg 66 B-2018 Antwerp T +32 3 609 01 60 F +32 3 609 01 69 challenge@induss.eu www.induss.eu

w re porta g e Profilplast BV, industrieel toeleverancier van kunststof leidingssystemen, beperkt zich niet alleen tot de pure verkoop van producten. De combinatie van een uitgebreid leveringsprogramma met technische ondersteuning zorgt ervoor dat de onderneming zich in het brede marktsegment water (waterbehandeling, proceswater, gedemineraliseerd water, enzovoort) de voorbije jaren tot een gewaardeerde partner heeft ontpopt, met een leveringsgebied in onder meer Nederland, België en Duitsland.

Duurzame oplossingen voor waterbehandeling bij Profilplast

ooral de gerealiseerde kostenbesparingen op het gebied van waterbehandeling met behulp van wikkelbuizen in polyethyleen (PE) zijn interessant, meer specifiek de mogelijkheid tot het beheersen van afvalwater met behulp van een bergbezinkleiding. Bergbezinkleiding

Rioleringsstelsels moeten in staat zijn om alle huishoudelijk en industrieel afvalwater af te voeren. Extreme regenbuien kunnen evenwel zorgen voor wateroverlast. Rioolwater stort over op het oppervlaktewater. Overstortwater vervuilt en dient tot een minimum te worden beperkt. Om overlast van piekbuien in een rioolsysteem op te vangen, kan je extra berging creëren. Dit kan door middel van bergbezinkleidingen (BBL). Op deze manier is het mogelijk om hemelwaterafvoer veel beter te controleren, het riooloverstort te minimaliseren en zelfs te voorkomen. BBL’s zijn ideaal om ongezuiverde overstorten van een gemengd stelsel op oppervlaktewater te voorkomen. Ze vergroten de opslagcapaciteit van het riool-

stelsel ter preventie van wateroverstort. Zodra het stopt met regenen, stroomt het afvalwater gecontroleerd terug vanuit de bergbezinkleiding naar het rioolstelstel. Mocht de bergbezinkleiding vol raken en dus overstorten op het oppervlaktewater, betreft dit een schonere fractie van het afvalwater omdat alle zwaardere afvalstoffen van het rioolwater naar de bodem zinken. PE-wikkelbuis

Naast de oplossing op zich, is ook de manier van oplossen duurzaam. Tenminste: wanneer deze is uitgevoerd in een PE-wikkelbuis. Deze PE-wikkelbuizen worden aan de hand van de omstandigheden van het project op maat gedimensioneerd. Een wikkelbuis voor een bergbezinkleiding is compact uitvoerbaar en dus ideaal op een locatie met weinig ruimte. Deze buis wordt geproduceerd met een speciaal gewicht- en materiaalreducerende wikkeltechnologie, die ervoor zorgt dat de wikkelbuis een hoge ringstijfheid kent, in combinatie met een

laag gewicht. Ze worden namelijk geproduceerd uit PE 100 volgens een spiraalvormig, spanningsloos wikkelprocedé conform DIN 16961. Hierdoor is het mogelijk om, onafhankelijk van de binnendiameter, de ringstijfheid te variëren. De dubbelwandige constructie maakt het mogelijk om gewicht te besparen en extra ringstijfheid te creëren tot SN 16. Door deze eigenschappen zijn in instabiele grondsoorten geen funderingen of heipalen noodzakelijk. Sommige projecten vinden plaats in veengronden met hoog grondwater. Om een optimale balans tussen opdrijfkrachten, zettingen en eigen gewicht te bepalen, zijn hiervoor aanvullende berekeningen (bijvoorbeeld volgens ATV A127) nodig. Deze berekeningen worden door het Technical Service Center van Profilplast uitgevoerd. “Wij maken er een erezaak van al in het voortraject altijd met onze klanten mee te denken”, stipuleert Olaf te Meij, verantwoordelijke van het eigen Technical Service Center. Verbindingsmethoden

Waterdichte trekvaste verbindingen tussen de wikkelbuizen en de putten van de BBL zijn gegarandeerd door middel van elektrolasverbindingen. Door prefab aan te leveren, ontstaat het grote voordeel dat het werk op locatie zeer snel kan worden uitgevoerd. De lasverbindingen kunnen aan de binnenzijde gemaakt worden, waardoor de BBL na plaatsing direct kan worden aangevuld en afgedekt. Zelfreinigend

Daarnaast is er voor een BBL in wikkelbuis geen spoelinstallatie nodig. De binnenzijde van de leiding is zo glad dat het op een juiste manier plaatsen van de leiding een zelfreinigend effect zal genea q u a r a m a # 6 0 I 61

w RE P ORTAGE

reren. De besparingen op aankoop, onderhoud en energie van een spoelinstallatie bieden een groot economisch voordeel. In combinatie met de minimale levensduur van 50 jaar, zorgt dit voor een heel duurzame oplossing.

Full Service Concept

Oplossing op maat

“Wij blijven ons leveringsprogramma aanscherpen om optimaal te kunnen blijven voorzien in de behoeften van onze klanten,” vervolgt Olaf te Meij. “Omdat niet alleen een BBL maatwerk is, bieden wij PE80, PE100, PP-H, PP-s en PVDF volwand en profiel wikkelbuizen in vele variaties van DN 300mm tot en met DN 3600 aan. Deze zijn leverbaar in diverse lengtes, zowel voor leidingsystemen als voor tankbouw.” Meerdere mogelijkheden

Naast de mogelijkheid tot het bouwen van een BBL, kent de wikkelbuis nog veel meer toepassingen binnen het marktsegment water. Door de vele voordelen van de wikkelbuis wordt deze ook vaak toegepast voor bijvoorbeeld infiltratiesystemen, zakputten en tanks.

Tanks uit wikkelbuis

Naast de wikkelbuis voor BBL is Profilplast ook zeer bedreven in het leveren van wikkelbuizen voor tanks. “Tanks uit wikkelbuis kunnen zowel enkelwandig als met geïntegreerde dubbelwand worden uitgevoerd en berekend volgens de DVS en Europese richtlijnen, zoals KIWA, Vlarem en WHG §19.” Tanks dienen voornamelijk voor afvalwater en de opslag van chemicaliën die nodig zijn voor de neutralisatie en processen binnen de (afvalwater)branche. De toe te passen materialen variëren van PE100, PE-EL, PP, PVDF en een combinatie van deze. “Dit geeft de flexibiliteit in toepassingsgebied van kunststof wikkelbuis nog maar eens weer”, aldus Olaf te Meij. Toepassingsgebieden

De toepassingsgebieden van kunststoffen worden steeds breder. “Kunststoffen kennen nog altijd een enorme revolutie. Ze kennen voor specifieke toepassingen een langere levensduur dan traditionele materialen en hebben een grote resistentie tegen chemicaliën en gassen. Dit maakt kunststoffen bijvoorbeeld heel geschikt voor het transport van drinken afvalwater.” Daarnaast zijn ze ook als toepassing eenvoudiger te transporteren en te verwerken. Het laag soortelijk gewicht van kunststoffen maakt het moge-

Wie is Profilplast BV? Door het brede assortiment biedt Profilplast haar klanten alles wat nodig is voor de kunststof apparatenbouw en installatietechniek uit één hand. Neem nu een waterbehandelings- of innovatieve doseerinstallatie: hiervoor zijn er platen, buizen, fittingen, afsluiters en instrumentatie vereist. Dat alles is bij Profilplast beschikbaar in diverse chemisch resistente kunststofsoorten. “Om het productaanbod up-to-date te houden, wordt het leveringsprogramma constant aangevuld met de laatste innovaties op gebied van duurzaam kunststof. Wij monitoren continu de markt en spelen een proactieve rol in het vertalen van de wensen van onze klanten naar nieuwe producten en toepassingen. In dit kader is Profilplast sinds kort ook met een vestiging in België vertegenwoordigd.” E www.profilplast.be 62 I aq u arama # 6 0

Profilplast besteedt niet alleen bijzondere aandacht aan het voortraject, maar verzorgt het integrale project met uitgebreide expertise. Het bedrijf levert meer dan 90.000 kunststof halffabrikaten uit voorraad en levert dagelijks met eigen vrachtauto’s in Nederland, België en Duitsland. Hiermee waarborgt Profilplast een stipte en snelle levering. “Naast de ondersteuning van ons Technical Service Center in het voortraject, garanderen wij ook de support tijdens het project zelf.”

Technical Service Center De inbreng van deze speciale afdeling binnen Profilplast beperkt zich niet alleen tot het leveren van kunststof halffabrikaten. Het Technical Service Center bestaat uit ervaren technische accountmanagers, chemisch technologen en werktuigbouwkundige ingenieurs. Zij staan de klant graag in raad en daad bij met het maken van de juiste materiaalkeuze, het berekenen en adviseren van engineering-details, specifieke lasinstructies en/of andere voorkomende onsite expertise. Profilplast helpt met oplossingen in kunststof. De producteigenschappen van kunststoffen bieden veel mogelijkheden. Dit resulteert telkens opnieuw in efficiëntie en kostenbesparing op het gebied van watertoepassingen.

lijk dat de verwerking met relatief licht materieel kan plaatsvinden. E www.profilplast.be

‘s Werelds meest toonaangevende vakbeurs voor proces-, drinken afvalwater

AMSTERDAM • NL

EXHIBITION 5 - 8 NOVEMBRE 



2013

Ontmoet meer dan 800 exposanten, waaronder de internationale marktleiders Bekijk alle innovaties en winnaars van de Aquatech Innovation Award Kom netwerken met meer dan 21.500 collega’s van over de hele wereld Laat je inspireren en doe nieuwe kennis op bij de AquaStages Bezoek tegelijkertijd de International Water Week

Registreer online voor gratis toegang www.amsterdam.aquatechtrade.com Organised by

Part of

Supported by

Pantarein realiseert ‘groene’ waterzuiveringen Het ontwerpen en realiseren van waterzuiveringsinstallaties met economische én ecologische voordelen: daarvoor staat Pantarein. De onderneming streeft daarbij telkens naar een zo hoog mogelijke mate van hergebruik en levert dus stevige inspanningen om de waterkringloop zo goed mogelijk te sluiten. Verschillende projecten in de meest diverse sectoren zijn getuigen van de brede expertise die bij de twintig medewerkers aanwezig is.

e eerste kiemen van het boeiende Pantareinverhaal werden in 2000 gezaaid. Nadat Piet De Langhe met succes een rol als projectleider voor de nieuwe waterzuivering op de Hooge Maey had vervuld, besliste hij om zijn technologische kennis als zelfstandige toegankelijk te maken voor een breed publiek. “Toen ik zes jaar later constateerde dat ik het niet meer alleen kon behappen, onder meer vanwege de vraag van klanten om naast de studie van WZI’s ook de realisatie van totaalprojecten voor onze rekening te nemen, werd Pantarein geboren. Ik wierf een technisch expert aan en de complementariteit van onze kennis liet toe om onze dienstverlening stelselmatig te verbreden.” Technologie en techniek

Pantarein is een technologisch bedrijf dat voor elk waterprobleem de beste oplossing zoekt. “Dat gaat van eenvoudige zaken, zoals het geven van opleiding aan operatoren, tot de bouw van nieuwe waterzuiveringsinstallaties. We zijn destijds gestart in Haacht, maar de nood aan extra kantoor- en magazijnruimte deed ons ervoor opteren om ook in Mechelen een filiaal op te starten. Hier kunnen we niet alleen belangrijke wisselstukken voor onze klanten stockeren, maar in ons eigen atelier ook de samenbouw van bijvoorbeeld skids verzorgen. Op die manier kan op de eigenlijke werf heel wat tijd worden bespaard.” 64 I aq u arama # 6 0

Bij Pantarein schuilt heel wat kennis over huishoudelijk afvalwater, maar eigenlijk mikt het bedrijf vooral op industriële zuiveringen. “Onder meer bij brouwerijen van speciaalbieren hebben we een stevige reputatie opgebouwd, al weerspiegelt onze expertise zich uiteraard in diverse sectoren. Daarbij werken we bijvoorbeeld met de klassieke aerobe technologie , al is bij de uitbreiding van een bestaande installatie vooral membraanfiltratie vrij populair. Bij ongeveer de helft van onze projecten worden membranen toegepast om het slib van het water te scheiden, waardoor een effluent van hoge kwaliteit wordt geproduceerd dat ideaal is om te worden hergebruikt. Momenteel worden ook twee anaerobe zuiveringen gerealiseerd, een technologie die leidt tot een lager energieverbruik én de mogelijkheid biedt om warmte en/of elektriciteit te maken.” Totaalprojecten

De waterspecialisten van Pantarein staan garant voor een heel brede dienstverlening. Dat gaat van haalbaarheidsstudies, over pilootonderzoeken, tot sleutel-op-de-deurprojecten en optimalisaties van bestaande zuiveringsinstallaties. “Heel vaak krijgen we ook de vraag om de installatie van de klant te exploiteren en te onderhouden. Door mee ‘aan het stuur’ te zitten en alles nauwgezet te controleren (zowel van op afstand als via

regelmatige analyses ter plaatse), sluiten we niet alleen veel calamiteiten uit, maar bouwen we ook een vruchtbare vertrouwensband met de klant op. Dat al onze medewerkers doordrongen zijn van het belang van duurzame oplossingen, garandeert onze opdrachtgevers dat wij zo efficiënt mogelijk werken en daardoor veel kosten kunnen besparen, bijvoorbeeld door de ideale dosering van de benodigde chemicaliën of de optimale sturing van de beluchting.” Optimalisaties

De bouw van nieuwe waterzuiveringsinstallaties is in ons land een verzadigde markt. “Door strenger wordende normen en veranderingen in het productieproces, dringt bij heel wat ondernemingen de noodzaak over de optimalisatie van hun waterzuivering sterk door,” vervolgt Piet De Langhe. “Twijfelende bedrijven trekken we vaak over de streep door een aparte financieringsformule, waarbij wij de kost van de optimalisatie voor onze rekening namen en

w re porta g e

de klant ons elk jaar de operationele winst van de installatie betaalt, tot de volledige investering is terugbetaald. Op die manier betalen ze niet méér aan hun installatie dan vroeger, en realiseren ze tegelijkertijd een belangrijke optimalisatie.” Onderzoek en pilootproject

Het Pantareinteam hecht veel belang aan research. Zo was het bedrijf, samen met specialisten van KU Leuven, betrokken in een door IWT ondersteund onderzoek naar membraanfiltratie en hergebruikmogelijkheden voor afvalwater uit textiel, terwijl het nu deelneemt aan een onderzoek dat voor kmo’s de haalbaarheid van anaerobe zuivering voor geconcentreerde stromen bekijkt. “Op het vlak van waterhergebruik zijn we momenteel ook bezig met een pilootproject voor nanofiltratie, waarbij we deze technologie zullen testen bij drie ondernemingen uit de voedingsindustrie. Het is de bedoeling om het effluent van de biologische zuivering op te waarderen tot water van drinkwaterkwaliteit.” Projecten

Hergebruik staat centraal in heel wat Pantareinprojecten. “Bij het drogen van gelijkgesteld huishoudelijk afval wordt op de MBS-site in Geel condensaat en een deel percolaat geproduceerd. Deze afvalwaters worden, na buffering, gezamenlijk verwerkt in een biologische zuivering van het type MBR (membraanbioreactor). Het gezuiverde water wordt integraal gebruikt als koelwater voor het condensaat. Alleen de spui van het koelcircuit (circa 5% van de hele waterkringloop) dient nog te worden geloosd. Een hele verbetering, zeker als je weet dat vroeger leidingwater als koelwater werd ingezet.” Coca-Cola

Bij de vestiging van Coca-Cola in Anderlecht behandelt Pantarein het afvalwater van de bottellijn, de

laboratoria en het huishoudelijk afvalwater via een aerobe zuivering, een zandfilter en een desinfectie-eenheid. Het effluent wordt gebruikt als spoelwater voor de toiletten en om de groene zones van de site bij droog weer te irrigeren. Op die manier slaagt de opdrachtgever erin tot 30 % van het afvalwater te hergebruiken. Masureel International

Pantarein voerde ook een project uit bij Masureel uit Hulste, dat behangpapier bedrukt. “Op basis van een VITO-studie opteerden we hier voor een aerobe zuivering van het type MBR. Het effluent wordt gemengd met ondiep grondwater voor het reinigen van de machines. We hebben de membraanfiltratie destijds gebouwd, opgestart en geoptimaliseerd en nadien het percentage herbruikbaar water stelselmatig opgedreven tot de huidige 40%, zonder dat dit enig nadelig effect op de biologie, de voorzuivering of de productie heeft. Voor hergebruik hoef je niet altijd extra grote investeringen te doen, vaak kost het niet meer dan wat nodig is om het afvalwater te zuiveren. Bij hetzelfde bedrijf hebben we overigens, via enkele eenvoudige tips ‘aan de bron’, al een waterbesparing van 15% kunnen realiseren.”

Communicatie-expertise over duurzaamheid Naast de divisie ‘waterzuivering’ is ook Pantarein publishing intussen uitgegroeid tot een successtory. Die afdeling concipieert en realiseert een brede waaier aan communicatiedragers en –projecten. De rode draad is duurzaamheid, wetenschap en technologie. Naast bedrijven is ook een hele stoet Vlaamse overheidsdiensten en onderzoeksinstellingen klant bij Pantarein publishing. Volgens zaakvoerder Katelijne Norga is complementariteit binnen het team de sleutel van het succes. “Diepgaande inhoudelijke kennis van zowat alle thema’s die een link hebben met duurzaamheid en milieu, communicatie-expertise en taalkunde in één team: die combinatie is vrijwel uniek. Onze klanten leggen hun communicatieproject in de deskundige handen van een team dat bestaat uit ingenieurs, communicatiewetenschappers en taalkundigen. We merken dat heel wat overheidsinstanties en bedrijven behoefte hebben aan zo’n gespecialiseerde

Dialoog met de overheid

dienstverlening.”

Pantarein staat haar klanten ook regelmatig bij in de communicatie over het project naar de overheid toe, wat interessant kan zijn in de poging om een subsidie te verkrijgen. “Dat doen we in nauw overleg met de milieucoördinator van het bedrijf. Uit de praktijk weten we dat de overheid het apprecieert als een onderneming heel transparant is over een dergelijk project. Doorgaans verzorgen wij dan vooral de verfijnde communicatie over de technologische aspecten van het geheel.”

Pantarein publishing realiseert duurzaam-

E www.pantarein.be

procesbegeleiding. Die dienstverlening stelt.

heidsrapporten, jaarverslagen, bedrijfs- en thematische magazines, strategische – en beleidsdocumenten. Het bedrijf verzorgt ook integrale projectcommunicatie en realiseert alle afgeleide communicatietools die daarbij horen (websites, perscommunicatie, brochures, …). Ongeveer een jaar geleden zette Pantarein publishing ook de verbreding in naar strategische communicatie en

E www.pantarein.be/publishing

a q u a r a m a # 6 0 I 65

uw partner in bodemonderzoek en grondwatersanering

grondwatersanering vluchtige componenten

 EBSD type 2: oriënterende en beschrijvende bodemonderzoeken, technische verslagen, …  Onderzoek en advies inzake BBT grondwaterbehandeling  Uitvoering van pilootproeven  Bouw van installaties en/of integratie in bestaande zuiveringsinstallatie  Realisatie en opvolging van saneringsprojecten Trevi nv Dulle-Grietlaan 17/1 B-9050 Gentbrugge

T +32 9 220 05 77 S www.trevi-env.com E info@trevi-env.com

JUMO Aquis 500 serie Aquis 500 pH: één omvormer/regelaar voor ofwel pH elektrode ofwel redox elektrode ofwel NH³ sensor Aquis 500 CR: voor conductieve geleidbaarheidsensor in 2- en 4 elektrodentechniek Aquis 500 Ci : voor inductieve geleidbaarheidsensor Aquis 500 As: voor vrije chloor, chloordioxide, waterstofperoxide, perazijnzuur of ozon • temp.compensatie en temp.bewaking via Pt100 of Pt1000 • kalibratie-logboek • min/max geheugen • sensorbewaking op breuk en kortsluiting • pH sensor op basis van ISFET technologie • twee analoge uitgangen 0(4)…20mA of 0(2)…10 V • twee relaisuitgangen met wisselcontact • P/PI/PD/PID regeling, impulslengte- en impulsfrequentie regeling JUMO AUTOMATION

Voor verdere informatie contacteer vrijblijvend

Industriestrasse 18 - 4700 Eupen T 087 59 53 00 - F 087 74 02 03 - www.jumo.be - info@jumo.be

w proj e ct

u Ingang

van het station, buis waarlangs het product wordt toegevoegd

Het zuiveringsstation ‘La Golondrina’ van de stad Cordoba wordt beheerd door EMACSA (Empresa Municipal de Aguas de Cordoba S.A) en werd gebouwd in 1991. Met zijn verwerkingscapaciteit van 148.000m3/ dag dekt het station de behoeften van bijna 500.000 bewoners. De dagelijks te verwerken toevoer schommelt rond de 90.000m3. Het behandelingsprocedé kent een klassiek verloop: primaire behandeling, biologische behandeling met geactiveerd slib, secundaire bezinking en verdikking/uitdroging van het slib. Het beheer van het station is in handen van dhr. Joaquin Aguilar Jiménez.

Geurbestrijdingsexpertise van Sargo ook nuttig in Spanje

oen het station werd gebouwd, waren er weinig omwonenden. Doorheen de tijd werden er evenwel verschillende woonzones opgetrokken rond het station en zijn de klachten over de van het station afkomstige geurhinder begonnen. Joaquin Aguilar Jiménez is daarop dan op zoek gegaan naar een oplossing om de door het station verspreide (ammoniak)geuren te verminderen. Na meerdere oplossingen te hebben uitgeprobeerd, waaronder het gebruik van calciumnitraat, ijzersulfaat, ijzerchloride, ... die nooit tot een positief resultaat leidden, ontving dhr. Aguilar in de loop van 2000 een offerte van één van zijn leveranciers van polyelektrolyten, die in contact stond met een Belgische onderneming gespecialiseerd in geurbestrijdingsproducten.

Er waren maar enkele dagen nodig om een merkbare vermindering van de geurhinder vast te stellen. Leveranciers die al enkele dagen onderhoudswerken op de site aan het uitvoeren waren en die niet op de hoogte waren van de lopende tests, vroegen onmiddellijk wat er aan de hand was, omdat het geurniveau waarneembaar was gedaald. De toevoeging van het geurbestrijdingsproduct Enviro-Chem maakt deel uit van een geheel van oplossingen die geïmplementeerd worden om de geurhinder voor de bevolking te verminderen. Zo zijn de vrachtwagens die het slib vervoeren, voortaan afgesloten en verplaatsen zij zich alleen nog ‘s nachts. Daarnaast werden er ook plantenbarrières opgeworpen.

De oplossing

Het is zo dat André Goldblatt, ceo van de in Brussel gebaseerde onderneming Sargo, naar het zuiveringsstation is getrokken. Na een analyse te hebben verricht met het technische team van het station, beval hij het gebruik van het product Enviro-Chem Cx aan. Het team van dhr. Aguilar voerde vervolgens enkele laboratoriumtests uit, die positief bleken, waarna beslist werd om een test op ware grootte te verrichten.

Dertien jaar later gebruikt het zuiveringsstation van Cordoba nog altijd de Enviro-Chem-producten. In al die tijd zijn ze twee keer gestopt met de toevoeging van het geurwerende product en na 3 à 4 dagen was het geurniveau opnieuw onmiskenbaar gestegen. In het begin gebruikte het station bijna 100 liter van het product Enviro-Chem Cx per dag. Mettertijd werd de dosis evenwel geleidelijk aan afgebouwd, a q u a r a m a # 6 0 I 67

w proj e ct

tot het huidige doeltreffende minimum van 30 liter per dag in de zomer en iets minder in de winter. Verder wordt een specifieke toevoer van sterk vervuild afvalwater, dat afkomstig is van een gistproducerende fabriek, intussen ook behandeld met een andere versie van het product, Enviro-Chem AG (Ă rato van circa 6 liter per dag). Aangezien Enviro-Chem een contactproduct is, dient het absoluut correct te worden aangewend. Zo moet het zo snel mogelijk met het afvalwater worden vermengd op een plaats waar er veel beweging is. Concreet wordt het daarom ter hoogte van de ingang van het station toegevoegd en eerst verdund, gezien de geringe hoeveelheid van het product die aan een flinke hoeveelheid water wordt toegevoegd. Om organisatorische redenen maakte het station aanvankelijk gebruik van een reeds bestaande installatie voor de aanlenging van het product. Daarbij wordt een IBC-container Enviro-Chem gelei-

delijk aan verdund in een reservoir van 3 m3 en via een doseerpomp toegevoegd aan het aangevoerde afvalwater van de stad en het afvalwater van de gistfabriek. De aldus verkregen dilutie bedraagt 20%. Onlangs werd er een voorstel gedaan om deze vermenging nog te verbeteren. Hierbij is het interessant om weten dat een deel van het rioolnetwerk van de stad enkele jaren geleden voor geurhinderproblemen zorgde. Na een aantal oplossingen te hebben uitgetest, die geen goede resultaten opleverden, werd het product Enviro-Chem Cx gebruikt op het problematische deel van het netwerk en dat bleek wel te werken. Het product werd daarbij stroomopwaarts van het respectieve deel van het rioleringsnet, ter hoogte van het pompstation, aan het afvalwater toegevoegd. Vervolgens werden er werken aan de riolering zelf verricht en was het gebruik van het product niet langer nodig, ondanks de uitstekende resultaten die het opleverde.

u Toevoeging

van het product ter hoogte van de ingang van het station

De toekomst

Hoewel Spanje al enkele jaren een ongeziene crisis doormaakt, werd het gebruik van het geurbestrijdingsproduct Enviro-Chem, dat de omwonenden een echt comfort biedt, nooit in twijfel getrokken. In een optiek van voortdurende verbetering wil dhr. Aguilar het gebruik van het product nog verder optimaliseren door het stroomopwaarts van het zuiveringsstation toe te voegen, ter hoogte van het laatste pompstation van het netwerk. Dit zou voor een nog betere vermenging moeten zorgen in de buizen die naar het station leiden. Bovendien zou een sterkere verdunning van 1:100 of 1:200 in een groter contactoppervlak tussen Enviro-Chem en het afvalwater moeten resulteren. De technische diensten van Sargo hebben nu voorgesteld om een hydraulische pomp te gebruiken, waarmee het product rechtstreeks aan het toestromende watervolume zou kunnen worden toegevoegd. Hierdoor zou er voor een perfecte vermenging kunnen worden gezorgd, zodat er geen mengreservoir meer nodig zou zijn. E

u Installatie

waarmee het product wordt vermengd

68 I aq u arama # 6 0

www.sargo.be

Compact, licht, prijsgunstig Het GEMÜ Kunststof product gamma www.gemue.be Tel. (+32) 02 702 09 00

GEMÜ Componenten en Totaaloplossingen voor Drinkwater, Afvalwaterbehandeling, Behandeling van Industrieel water: • Membraanafsluiters • Kogelkranen

• Vlinderkleppen • Debietmeters

One Name performs in the most demanding environments One Name Pentair Valves & Controls. We’ve made a name for our divisions by backing up the world’s leading range of valves, actuators and associated flow control equipment, with the best customer support services available. Indeed, whatever your process needs, our experienced team can work in partnership with you to ensure you have the most efficient products for your operation. Profitable solutions that will make your production line and your board meetings run a whole lot smoother. When it comes to making your business more efficient there’s only one name you need to remember – Pentair Valves & Controls.

Pentair Valves & Controls Belgium. Phone: +32 16 386 100

www.pentair.com/valves

MAAK SAMEN MET ONS DE JUISTE POMPKEUZE VOOR UW AFVALWATER

SPX Flow Technology Belgium N.V. +32 (0)53 602 715 - johnson-pump.be@spx.com www.spx.com of www.johnson-pump.com/BE

w proj e ct

Waterconservering en -berging zijn principes die niet enkel van belang zijn in verstedelijkte gebieden, waar het percentage verharde oppervlakte al vrij hoog is. Ook in het buitengebied zijn maatregelen hieromtrent nuttig en noodzakelijk.

Waterconserveringsproject in Antwerps landbouwgebied

o is het versneld afvoeren van water in landbouwgebied wijdverbreid. Perceelsgrachten en drainagebuizen zorgen voor een snellere ontwatering van landbouwpercelen, wat in normale omstandigheden een betere bewerking en opbrengst tot gevolg heeft. In droogteperiodes en in de winter blijven perceelsgrachten het water evenwel snel afvoeren. Deze versnelde afvoer kan een negatieve bijdrage leveren aan vermijdbare wateroverlast in benedenstroomse gebieden, bijvoorbeeld bij zomerse onweders.

Economisch voordeel

Subsidies

Om deze problematiek van verdroging en wateroverlast gezamenlijk aan te pakken, hebben verschillende partijen en actoren hun schouders onder een tweetal waterconserveringsprojecten gezet. Op perceelsgrachten in de gemeenten Brecht, Kalmthout, Wuustwezel en Essen worden 32 beheerbare stuwtjes (type overstortput) op perceelsgrachten geplaatst. De stuwtjes zijn geleverd door KWT Milieu. Via een uitgebreide sensibilisering en communicatie hebben een 25-tal landbouwers zich voor dit project ingeschreven. Zij staan in voor de goede werking van de stuw en bepalen zelf de stuwhoogte.

De investeringen worden gefinancierd door de provincie Antwerpen en via PDPO II As 2 (Inrichtingsmaatregelen in het kader van de kaderrichtlijn water – EU). Het waterschapssecretariaat van de provincie Antwerpen staat in voor de algemene coördinatie van het investeringsproject. De sensibilisering en communicatie worden gesubsidieerd via Leader (Regionaal Landschap De Voorkempen). De gemeenten zorgen voor een beheervergoeding indien landbouwers een beheerfiche invullen . Daarnaast zijn ook Eco² en Boerenbond deelnemende partners. Eco² heeft een aantal Agrobeheergroepen opgericht waar de deelnemende landbouwers geregeld hun ervaringen kunnen delen en de resultaten kunnen bespreken. Samen met de beheervergoeding is op die manier de opvolging verzekerd. Momenteel loopt de eerste fase van een gelijkaardig project in Kasterlee, Oud-Turnhout en Lille. Hier is het Regionaal Landschap Grote en Kleine Nete partner. De Hooibeekhoeve zal als praktijk- en voorlichtingscentrum voor onder meer plattelandsontwikkeling enkele demonstratiestuwen op haar domein laten plaatsen en beheren.

Via Agro Aanneming worden de stuwtjes door de landbouwers zelf geplaatst. Op die manier kan het principe van waterconservering ook bij landbouwers ingang vinden. Niet enkel kan de landbouwer op die manier een bijdrage leveren aan het voorkomen van wateroverlast elders, hij of zij kan bij droogte zijn of haar economisch voordeel doen door het water langer in de perceelsgracht vast te houden. Een vijftal locaties zullen met peilbuizen worden opgevolgd.

www.kwtmilieu.be

KWT Milieu is een onderdeel van de KWT Group. Het bedrijf heeft zich sinds haar oprichting in 2004 uitsluitend gericht op de levering van producten voor de watermarkt in Vlaanderen en Wallonië. Daarbij stond vanaf het begin het gebruik van hoogwaardige materialen, zoals HDPE en RVS, centraal. De onderneming levert een volledige serie producten voor de beheersing van oppervlakte- en afvalwater. Daarbij staat de specificatie van de klant centraal. “Het merk KWT staat voor hoogwaardige en innovatieve producten, met een levensduur die telkens de verwachtingen overstijgt en daarbij een minimum aan onderhoud vereist. KWT levert aan onder meer Aquafin, maar ook aan aannemers, betonproducenten en gemeenten in België. De stuwen van KWT zijn heel divers en worden voornamelijk toegepast in oppervlakte- en proceswater. Door het gebruik van duurzame materialen als aluminium en HDPE zijn de constructies, met name de overstortput, danig in gewicht gezakt. Met deze overstorten is het mogelijk het waterpeil van het bovenpand te beïnvloeden. Beide producten maken het mogelijk om met stappen van maar 50 mm, het gewenste peil na te streven. Door een slim systeem kunnen de overstortbalken die niet gebruikt worden, boven de overstortopening bewaard worden. De balken kunnen dan ook niet door derden ontvreemd worden.

a q u a r a m a # 6 0 I 71

BIO DYNAMICS

Uw partner voor de bouw van...

Waterzuiveringstations Biogascentrales

Betonnen tanks voor opslag van water, slib en biomassa. Perfect waterdicht! Naadloos ter plaatse gestort. Diameter 4,5m tot 40m en hoogte tot 14m. Levering en installatie van mangaten, collectoren, spankappen, roerwerken, etc...

BIO-DYNAMICS

N.V. Groenstraat 55 B-9800 Deinze, BelgiĂŤ

tel | 00 32 (0)9 210 31 60 fax | 00 32 (0)9 210 31 65 www.bio-dynamics.be ww info@bio-dynamics.be

w proj e ct ‘Zero energy’ is meer dan een droom. Het is een doelstelling die vandaag al verwezenlijkt kan worden voor de kleine zuiveringsstations waar de zuiverende procedés vereenvoudigd kunnen worden zonder daarom afbreuk te moeten doen aan de kwaliteit van de behandeling. De onderneming KAMPS legt zich toe op de energetische optimalisering van zuiveringsstations. In een zuiveringsstation verbruikt elke fase van de behandeling energie. Vanuit kwantitatief standpunt bekeken, is het natuurlijk de beluchting van de biologie waar de meeste aandacht naar uitgaat, maar in feite mag er niets uit het oog verloren worden: noch de voorbehandeling, noch de dehydratatie.

u RWZI

p voorbehandelingsvlak heeft KAMPS aangetoond dat een krachtige zifter van het ‘extensieve’ type de ontzanders en ontvetters in ieder geval in de kleine stations op doelmatige wijze kan vervangen. Alain Mineur: “Aangezien de zifter van KAMPS zo goed als geen energie verbruikt, is het een eerste stap in de juiste richting. Zo verbruikt de zifter die in het zuiveringsstation van Vresse werd geïnstalleerd of die waarmee het station van Bornem binnenkort uitgerust zal zijn, slechts 40 W en geen waswater.” Natuurlijk procedé

Voor de beluchting wordt de vergelijking iets moeilijker. Alleen via natuurlijke lagooning kan namelijk zuurstof geproduceerd worden zonder elektriciteit te verbruiken. Bij dit natuurlijke procedé wordt de benodigde energie via fotosynthese opgewekt. In dit type van station zullen de capaciteitslimieten echter erg snel bereikt blijken. Een natuurlijke

u Solairmax

Vresse

‘Zero energy’ bij de behandeling van water lagune kan niet diep zijn en kan over een gegeven ruimte maar een lichte vervuilingsbelasting aan. Op dit vlak werd KAMPS weerhouden om het station van Douai (aannemer VINCI) met de SOLAIRMAX uit te rusten, een trage beluchter op zonne-energie waarvan het ontwerp na twee jaar onderzoek geoptimaliseerd werd om zonder netstroom te kunnen werken. In dit geval werkt de SOLAIRMAX volgens hetzelfde principe als het fotosyntheseprocedé en produceert de inrichting alleen overdag zuurstof. De gebruikte lagune mag daarbij dieper zijn, omdat de SOLAIRMAX water van onder de turbine opneemt en niet alleen als beluchter maar ook als vermenger werkt. De SOLAIRMAX is een patent van KAMPS.

Oppervlaktebeluchter

Alle klanten beschikken echter niet over uitgestrekte terreinen waarop dit interessante systeem geïnstalleerd kan worden. Bovendien heeft het natuurlijk ook zijn limieten. “Ook de trage oppervlaktebeluchter AIRMAX kan in kleine zuiveringsstations worden ingezet. Interessant om weten, is dat hij in dat geval een uitstekend rendement oplevert, op voorwaarde dat bepaalde voorzorgsmaatregelen worden getroffen.” Zo worden er bij het zuiveringsstation van Houyet (beluchter geleverd voor Balteau aan de INASEP) wel vaker rendementen gehaald van 2,3 kg O2/kWh ter hoogte van de motorklemmen. Deze waarden werden opgemeten door een erkend laboratorium en stroken volledig met de norm EN 12-255-15. Dit rendement is echter niet wat de doorslag geeft op de energiefactuur. Dat is het leidingwaterrendement. Om deze prestatie te kunnen evalueren onder bedrijfsvoorwaarden, moet er echter eveneens rekening worden gehouden met de factoren die het rendement beïnvloeden. “En het is op dit vlak dat de AIRMAX-beluchter alleen maar voordelen biedt in vergelijking met andere systemen. Alleen de oppervlaktebeluchter beschikt over een hoge alfafactor. Ter vergelijking: de litteratuur gaat voor de ondergedompelde systemen (mechanisch of met fijne bellen) uit van een factor van ± 0.6, terwijl deze voor de oppervlaktebeluchting eerder rond de 0.9 schommelt. Als we alleen al uitgaan van deze factor, zal de beluchting met fijne bellen – wat veruit het krachtigste a q u a r a m a # 6 0 I 73

w proj e ct

systeem is op het vlak van leidingwater (rendement van ±3 kg O2/kWh onder goede omstandigheden) – in de praktijk nog maar een rendement opleveren van 3 x 0,6 (1,8), terwijl de AIRMAX-beluchter met zijn gemiddeld rendement van 2,2 in kleine stations dan nog goed zal zijn voor een rendement van 2,2 x 0,9 (2).” BIOMAX

Met de AIRMAX kan het gebruik van mengers ook vermeden worden, omdat de AIRMAX zelf als menger kan fungeren, wanneer hij bestuurd wordt in functie van bepaalde parameters. Voor de kleine zuiveringsstations lijken de vaste biologieën eveneens enkele voordelen op te leveren qua energierendement, daar waar het procedé met de fijne luchtbellen maar moeilijk geïmplementeerd kan worden in overdekte en ondiepe systemen. KAMPS stelt daarom het BIOMAX-systeem voor, bestaande uit een vaste biologie die volgens het principe van de overdekte en geïsoleerde oppervlaktebeluchting werkt. De hydraulische dimensionering gebeurt via de simulatie van de afgewerkte elementen en het systeem profiteert niet alleen van de grote voordelen die de klassieke stations te bieden hebben, zoals de zuurstofregeling, maar ook en vooral van een hydraulische en massieke retentietijd waarmee de variaties in belasting opgevangen kunnen worden. In de BIOMAX-inrichting wordt de beluchting gereguleerd in functie van de reële behoeften en wordt de biologische massa niet gewassen, aangezien het systeem ook de voordelen van de vaste biologieën behoudt. De BIOMAX is een systeem dat is aangepast aan de noden van de kleine zuiveringsstations en naar eenvoud en flexibiliteit streeft met het oog op het beste energierendement.

u Luchtfoto

En wat het energieaspect betreft, mag de dehydratatie niet verwaarloosd worden. KAMPS opteert hier bewust voor het gebruik van een bandfilter van EMO, een Franse fabrikant die een nieuw gamma uiterst krachtige maar energiezuinige filters op de markt brengt. Voor de aandrijving van de doeken van een bandfilter zijn namelijk maar enkele honderden Watt nodig tegenover meerdere kW in het geval van centrifuges. Als het daarentegen het transportaspect is, dat men wil beperken, beveelt KAMPS zonder meer het gebruik van persfilters aan. Die zijn weliswaar duurder, maar leveren aan de uitgang een beduidend grotere droogheid op dan eender welk ander systeem.

van Rosières

van het geabsorbeerde vermogen) zal daarentegen weer groter zijn. De droogheid zal, al naargelang het type van slib, ongeveer 30 % groter zijn dan bij een goede bandfilter of centrifuge. Dat betekent dus een aanzienlijke besparing in volume, transport, opslag, ... Ten slotte zal KAMPS op membraanvlak binnenkort twee MBR-zuiveringsstations in gebruik nemen (Bornem en Lapscheure). Deze zijn uitgerust met het nieuwe LEAP-systeem dat door ZENON (GE) ontwikkeld werd en dat een energiebesparing van niet minder dan 35 % nastreeft in vergelijking met de vorige generatie. “Een enorme stap in de goede richting voor de renovatie van grote stations.”

Langzaam fenomeen

De grootste MBR van België (100.000 eh - installatie van KAMPS voor Duchêne) te Rosières werd door KAMPS uitgerust met twee CHOQUENET-persfilters. Deze filtering met filterplaten kent eveneens een traag verloop en verbruikt maar weinig energie. Het geïnstalleerde vermogen (dat verschilt

Voorstelling van KAMPS KAMPS biedt energiezuinige oplossingen aan voor de behandeling van water en slib en heeft daarbij oog voor het feit dat ‘water’ en ‘energie’ nauw met elkaar verbonden zijn en niet doelmatig bestudeerd kunnen worden, als ze van elkaar losgekoppeld worden. De onderneming KAMPS werd in 1919 opgericht en is een financieel solide KMO die volledig met eigen middelen werkt en die in haar domein de meest recente ontwikkelingen op de voet volgt. E www.kamps.be

u Rosières

persfilter

74 I aq u arama # 6 0

GRP Pipe Systems Pipes and fittings DN150 to 3600, PN 1 to 32, SN 5 000 to 1 000 000.

O O O O O O O

Sewage Microtunneling Rehabilitation Potable Water Retention Systems Hydro Power Special profiles – Non circular

E Giovanni CINO – Sales Belgium and Luxemburg M +32 470 046 148 - F +32 (0)67 33 37 70 T +33 (0)1 34 35 66 10

NETZSCH TORNADO® T2 Rotary Lobe Pumps

The perfect concept  Full Service in Place (FSIP)  Oil free and synchronised tooth belt drive  Patented metal to rubber lobe contact  Low pulsation due to optimised flowpath through the pump chamber

NETZSCH Pumps Bellux BVBA Brusselbaan 209 1790 Affligem Belgium Tel.: +32 53 663301 info.npb@netzsch.com www.netzsch.com

Transparante Technologie voor Afvalwater- en Slibbehandeling • MixﬂoTM, I-SOTM, onze technologieën gebaseerd op de injectie van zuivere zuurstof om uw afvalwaterbehandeling te optimaliseren. • pH - Controle door middel van CO2-injectie • De nieuwste oplossingen voor water- en slibbehandeling via ozonisatie • Technisch - commerciële studies op aanvraag en volgens behoeftes van de klant Praxair Schoten Metropoolstraat 17 2900 Schoten Belgie Tel: +32 (0) 641 84 50 Fax: +32 (0) 641 90 86 www.praxair.be

Praxair Vlaardingen Beugsloepweg 3 3133 KV Vlaardingen Nederland Tel: +31 (10) 434 04 55 Fax: +31 (10) 435 47 41 www.praxair.nl

w re porta g e WEG Benelux (voorheen WEG Europe) is dit jaar 21 jaar actief. De onderneming was vroeger actief in de hele Europese Unie, maar focust zich tegenwoordig op de Benelux, met een gamma van hoogefficiënte elektromotoren en frequentiesturingen. Als eerste WEG-kantoor buiten Noord- en Zuid-Amerika en nu WEG wereldwijd één van ‘s werelds grootste fabrikanten van elektromotoren en automatiseringsapparatuur is, kan WEG Benelux indrukwekkende groeicijfers voorleggen: de jaarlijkse omzet bedraagt ruim 33 miljoen euro, ondanks de loodzware concurrentie in de markt.

Recordgroei voor twintigste verjaardag WEG Benelux

EG Benelux werd in 1992 boven de doopvont gehouden en was oorspronkelijk gevestigd in België, maar is sinds 2002 ook aanwezig in Nederland. Dankzij de inzet van haar medewerkers, beleefde het bedrijf een aanzienlijke groei. De belangrijkste sleutel tot het succes is de aanwezigheid van een plaatselijke voorraad, waardoor het mogelijk is om motoren en sturingen met allerlei vermogens en configuraties direct te versturen. Dat heeft mede geleid tot het besluit om de opslagcapaciteit uit te breiden tot 4.500 m², met een voorraadwaarde van ruim 5,5 miljoen euro. In de werkplaats van 250 m² kunnen motoren, bedieningspanelen en aansturingen op maat worden vervaardigd.

wereldwijd actieve bedrijven. Deze klanten krijgen hoofdzakelijk op maat gemaakte oplossingen, bestaande uit op maat aangepaste motoren, aangevuld met schakelmateriaal en sturingen. Stockmodificaties

WEG Benelux ontpopt zich tot een specialist op dit gebied. Circa 90% van de voorraad ondergaat lichte aanpassingen om aan de specifieke eisen van de klant te voldoen. Die wijzigingen omvatten onder meer het monteren van flenzen, de ombouw naar een hogere IP-graad, de gespecialiseerde aanpassing van explosiegevaarlijke motoren (van EExd naar EExde), het monteren van encoders, temperatuursensoren in wikkelingen, geforceerde ventilatiesystemen, stroomgeïsoleerde lagerdeksels, speciale lagers en afdichtingen, stilstandsverwarming en aangepaste kabelingangen. Daarnaast doet de werkplaats ook schilderwerk volgens speciale vereisten voor koeltoreninstallaties.

Strategische locatie

WEG Benelux streek aanvankelijk neer in Nivelles, vanwege de strategische locatie met uitstekende weg- en spoorverbindingen om heel West-Europa doeltreffend te bedienen. Bijkomend pluspunt is de nabijheid van Antwerpen, dat als één van de grootste havens van Europa een gemakkelijk centraal punt vormt om vakmensen vanuit heel het land aan te trekken. Naarmate de onderneming groeide, werd duidelijk dat een nieuw kantoor nodig was om aan de vraag naar een lokale serviceondersteuning vanuit Nederland te voldoen. In 2002 opende WEG het kantoor in het Twentse Oldenzaal. Ook dit kantoor liet ter gelegenheid van zijn tiende verjaardag een stevige groei optekenen.

Schakelmateriaal en sturingen

Vanwege de snelle groei van WEG in Europa, dienden nog meer regionale kantoren te worden geopend voor een optimale bediening van de lokale markten. Daarom wijzigde de naam in 2008 in WEG Benelux en werd de focus verplaatst naar de belangrijke kernmarkten in België, Nederland en Luxemburg. Typische toepassingen in de voornaamste marktsegmenten van deze regio zijn onder meer pompen, compressoren, koeltorens en ventilatoren voor

“Onze groeicijfers van 2010 (46%) en 2011 (29%) prijken op een recordhoogte, terwijl de rest van de economie hierop duidelijk achterloopt. Dat toont de effectiviteit van onze groeistrategie aan”, verduidelijkt Stéphanie Dupont van WEG Benelux. “Wij behoren tot een organisatie die momenteel een omzet van ruim 3 miljard euro boekt, maar nog altijd klantgerichtheid absoluut centraal stelt.”

Producten Bij WEG kunnen klanten terecht voor een breed gamma aan oplossingen, bestaande uit onder meer de laatste generatie transformatoren, generatoren, laagspannings-schakelmateriaal, frequentiesturingen, softstarters, laagspannings- en hoogspanningsmotoren, ATEXconforme explosieveilige motoren, motoren voor rookafzuiginstallaties, motorreductoren en complete turnkey-systemen. Daarnaast heeft WEG haar productenportfolio onlangs aanzienlijk uitgebreid door een joint-venture aan te gaan voor de bouw van windturbines. E www.weg.net/be

a q u a r a m a # 6 0 I 77

Ga veilig, conform en productief om met chemicaliĂŤn.

standaard producten maatwerk oplossingen

Voor meer info:

cgk-online.be

w re porta g e Na 32 jaar actief te zijn in vloeistofpompen, heeft Bedu Pompen zich meer en meer gespecialiseerd in pompen en pompinstallaties voor de afvalwaterbranche. Een professioneel team van dertig medewerkers, werkend vanuit vestigingen in Nederland en België, werkt dagelijks aan het aandragen van oplossingen voor allerlei vraagstukken op het gebied van vloeistofpompen. Hierbij wordt tot in detail meegedacht in het proces van de klant, met als doel tot goede, betrouwbare oplossingen te komen die zo weinig mogelijk energie- en onderhoudskosten vergen.

oor assemblage, maatwerk, skidbouw en reparatie- en onderhoudswerkzaamheden beschikt Bedu Pompen over een uitgebreide werkplaats met alle voorzieningen. Reparaties of revisies op locatie gebeuren door een team van buitendienstmonteurs die zijn voorzien van compleet ingerichte serviceauto’s. Zij staan ook in geval van storing 24 uur per dag iedere dag van de week ter beschikking. Assortiment

Het leveringsprogramma van Bedu Pompen bestaat onder meer uit dompelpompen, pompputten, mixers, voortstuwers, beluchters, wormpompen, membraanpompen, slangverdringerpompen, centrifugaalpompen en doseerpompen. Nieuw in het Bedu-programma zijn de Ecolabdoseerpompen. De naam Ecolab is bij velen al

Bedu Pompen specialiseert zich in afvalwaterbranche

bekend vanwege de chemicaliën die Ecolab wereldwijd levert. Voor het doseren van deze chemicaliën heeft Ecolab een complete lijn doseerpompen inclusief meet- en regelapparatuur, benodigde accessoires en zelfs complete doseerinstallaties. Deze doseerpompen en apparatuur wordt door Ecolab Engineering GmbH geproduceerd in het Duitse Siegsdorf (voorheen Lang Apparatenbau). De Ecolab doseerpompen (in het verleden ook wel Elados genoemd) vallen op door de hoogwaardige kwaliteit, de robuuste uitvoering en de eenvoudige bediening. De pompen zijn in capaciteit regelbaar middels een slaglengte verstelling, pulsfrequentie en eventueel opgebouwde frequentieregeling. Daarnaast zijn er ruime mogelijkheden op vlak van aansturing, waaronder een pulssignaal en een analoog signaal (4-20 mA). Uniqa-serie

Qua dompelpompen introduceert Bedu Pompen de nieuwe Uniqa-serie met hoogrendement IE3elektromotoren tot een motorvermogen van 160 kW. Met deze nieuwe serie dompelpompen van het fabricaat Zenit slaagt Bedu Pompen erin te voldoen aan de wensen van veel industriële productiebedrijven, waterschappen en gemeenten om het energieverbruik drastisch te verlagen zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit en de betrouwbaarheid. Bovendien leidt dit niet tot hogeree onderhoudskosten. De pompen zijn voorzien van een dubbele ‘back-toback mechanical seal’ in een controleerbare oliekamer. Deze constructie zorgt ervoor dat vuildelen zich niet aan de asafdichting gaan hechten, wat

u In het assortiment dompelpompen introduceert Bedu Pompen de nieuwe Uniqa-serie met hoogrendement IE3-elektromotoren, tot een motorvermogen van 160 kW.

direct ten goede komt van de betrouwbaarheid en de onderhoudskosten. De motoren kunnen in ononderbroken bedrijf S1 werken in vloeistoffen tot een temperatuur van 60 °C. Alle hydraulische componenten zijn ontworpen om de hoogste efficiëntie en de beste prestaties, gecombineerd met een grote doorlaat, te bieden. De pompen zijn leverbaar met teruggetrokken waaier en open kanaalwaaier. E www.bedu.eu

a q u a r a m a # 6 0 I 79

Hydris @ your service

www.hydrisengineering.com

Lease

YOUR WATER OUR CONCERN!

Switch to sustainable water sources

Sales Reduce boiler water and energy consumption

Reduce cooling water and chemical consumption

Textielstraat 13 - 8790 Waregem - T +32 (0)56 432 954 - F +32 (0)56 432 959 info@hydrisengineering.com

INDUSTRIAL WATER TREATMENT

AquaScat

sets the standard

· · · · · ·

Minimaal onderhoud Contactloos troebelheid meten 90° strooilichtmeting Meetbereik 0 .. 4’000 FNU Resolutie 0.001 FNU Volledige automatische kalibratie

Geïntreseerd in een demonstratie of proefplaatsing?

Tel: E-mail: Web:

+31 88 278 28 28 info@apt.be www.apt.be

w re porta g e

Packo is een Belgische fabrikant van RVSpompen. 35 jaar geleden, in 1978, werd de eerste pomp ontworpen. Vandaag, zo’n 300.000 pompen later, is Packo uitgegroeid tot een gerenommeerde constructeur van RVS-pompen. Over de hele wereld verpompen ze de meest uiteenlopende producten in diverse branches.

Volledig pompgamma in RVS bij Packo

e spraken met Paul Vandenbon die na 37 jaar nog steeds bij zijn eerste werkgever actief is. Al 25 jaar staat hij aan de leiding van de pompafdeling in Diksmuide.

Betaalbaar RVS

“Oorspronkelijk bouwden we enkel kleine pompjes voor melkinstallaties, maar al snel werd de strategische beslissing genomen om een volledig pompgamma te ontwikkelen dat ook inzetbaar was als allround RVS-pomp in andere industrietakken waar RVS een meerwaarde heeft. Al jaren is er een trend van gietijzer naar RVS. Het vraagt minder onderhoud en de pompcurves worden niet aangetast door roestende waaiers. Packo heeft zich in die markt gepositioneerd tussen de lichte low-cost waterpompen (in geperste RVS-plaat) en de (vaak te dure) chemiepompen. Daardoor is het een betaalbaar alternatief voor gietijzer.” Kennis en knowhow

Voor de constructie van pompen is hydraulische kennis vereist. “We wilden ons niet baseren op

het kopiëren van andere merken en van meet af aan is er geïnvesteerd in het ontwikkelen van mathematische modellen om de pompgeometrie van waaiers en slakkenhuizen te berekenen. De knowhow op het vlak van RVS-constructie was al sinds 1960 aanwezig bij Packo. De combinatie van beide leidde tot een reeks RVS-pompen in dik geperst materiaal voor de kleinere pomptypes, tot volledig gegoten constructies voor de grotere. Het gamma gaat nu tot 1200 m³/h – 132 kW. Er is een uitbreiding van het gamma gepland tot 2000 m³/h – 200 kW.” De ontwikkeling is vier jaar geleden in een nieuwe fase gekomen door de aankoop van een CFD-pakket (computational fluid dynamics). Hiermee werden alle pomptypes geëvalueerd en verbeterd. “Ze kregen een upgrade om het rendement te verhogen. Alle types voldoen nu al aan de MEI 0,40, de rendementsklasse voor waterpompen volgens EU no 547/2012 die op 1 januari 2015 van kracht wordt.”

Via CFD werd ook de NPSH van de pompen onderzocht en waar nodig verlaagd (zie afbeelding ‘simulatie van cavitatie’). Het pakket wordt ook gebruikt voor onderzoek op slijtage, eigenfrequenties, sterkte-berekeningen, enzovoort. Verstoppingsvrij

In tegenstelling tot de typische low-cost RVS waterpompen uit dun geperst materiaal, hebben Packo-pompen geen gepuntlaste waaiers, maar waaiers uit gegoten RVS (of duplex). “Ze hebben een grotere kogeldoorgang, waardoor ze ongevoelig zijn voor kleine vaste stoffen in het medium zoals zand en korrels. De meeste pompen zijn ook leverbaar met open of vortexwaaiers. Wij leveren jaarlijks een achthonderdtal pompen in de textielindustrie voor vloeistoffen die vezels bevatten. Vortexpompen worden gebruikt voor afvalwaterbehandeling in grote melkerijen of brouwerijen.” Daarnaast bouwt Packo sinds 25 jaar ook RVSkanaalwaaierpompen die succesvol ingezet worden voor het transport van groenten, aardappelen en schelpdieren, zonder ze te beschadigen.

u Simulatie van cavitatie

”

Al jaren is er een trend van gietijzer naar RVS. Het vraagt minder onderhoud en de pompcurves worden niet aangetast door roestende waaiers. Paul Vandenbon, Packo NV

a q u a r a m a # 6 0 I 81

w reportage

”

Packo ontwikkelt ook pompen in opdracht van derden die beroep doen op onze specifieke knowhow. Zo construeren wij bijvoorbeeld pompen voor de koelsystemen van de supersnelle treinen die Europa doorkruisen.” Paul Vandenbon, Packo NV

Roestbestendigheid

Packo is één van de weinige pompfabrikanten die een eigen elektropolish-installatie heeft. Dit procedé maakt het oppervlak gladder en veel corrosiebestendiger dan gebeitst RVS. “Vooral voor toepassingen met risico op putcorrosie is dit een ideale oplossing. Bij Packo is het de standaardbehandeling voor alle pompen. We leveren ook heel wat pompen voor chemische baden, solventen en licht ontvlambare vloeistoffen (ATEX), enzovoort.”

Er komen bovendien steeds nieuwe toepassingen bij. Zo zijn er voor moeilijk af te dichten producten ook verticale cantileverpompen. Private label

“Packo ontwikkelt ook pompen in opdracht van derden die beroep doen op onze specifieke knowhow. Onder hen zijn enkele van de allergrootse internationale pompfirma’s ter wereld. Zij brengen onze producten onder hun eigen naam op de markt. Zo construeren wij bijvoorbeeld pompen voor de koelsystemen van de supersnelle treinen die Europa doorkruisen.” Wereldwijde export

Packo exporteert over de hele wereld. “Het merendeel blijft wel in Europa, waar we met onze dertig distributeurs nagenoeg in elk land vertegenwoordigd zijn. Het zijn allemaal firma’s die een toegevoegde waarde hebben, zowel op het vlak van pompen als qua pomptoepassingen. Ook in de andere continenten hebben we 15 actieve dealers, van Canada tot in Chili en van Zuid-Afrika tot in Japan.” Ter ondersteuning van de distributeurs werd een superkrachtig pompenselectiepakket ontwikkeld, wat hen in staat stelt autonoom offertes te maken. u Packo Cantileverpump voor frituurolie op 200°C

u Proefstand met leidingen van diameter 300 mm en frequentie-omvormer van 110 kW.

Dit bevat onder meer pompcurves, stuklijsten, detailtekeningen, foto’s, samen met zo’n 30.000 DXF’s van pompgroepen. “Je kan er ook de leidingsweerstand in een installatie mee berekenen of curves op variabel toerental bij diverse viscositeiten., te veel om op te noemen. Het is wellicht het meest complete selectiepakket op de markt.” “Omdat we wereldwijd exporteren, gebruiken we zoveel mogelijk genormeerde componenten voor dichtingen en motoren. Ook om die reden hebben we het aantal dichtingsdiameters gereduceerd tot een minimum: één diameter per pompreeks. Hierdoor kan de voorraad onderdelen bij de eindklant gevoelig verkleind worden en kan hij zelf lokaal zijn reservedichtingen aankopen als hij dat wil.” Uitvoerige tests

Packo heeft zijn succes en zijn continue groei vooral te danken aan kwaliteit en betrouwbaarheid. De klant krijgt wat hij bestelt. “Jaarlijks bouwen we in Diksmuide meer dan 11.000 pompen. De seriegrootte varieert van stukwerk tot levering per 50 stuks. Van alle pompen wordt de pompcurve opgemeten, en dit gebeurt op de spanning en de frequentie van het land waarvoor ze bestemd zijn. Ze wordt via een computer online met de pompcurve in de catalogus vergeleken en pas als ze binnen de toleranties valt, wordt het typeplaatje afgedrukt. Het is een 100% sluitende garantie dat elke pomp de gevraagde capaciteit levert. Er zijn maar heel weinig pompfabrikanten die dit voor elke pomp doen,” besluit Paul Vandenbon. E wwww.packopumps.com

82 I aq u arama # 6 0

PP-R leidingsystemen De meest zekere en veilige verbindingstechniek door polyfusie. Minimale uitzetting dankzij de integratie van glasvezels (faser). Zeer lage warmteoverdrachtscoëfficient. Buitendiameter beschikbaar vanaf 16mm tot 630mm. Verschillende types leidingen: SDR6 – SDR 7.4 – SDR 9 RP – SDR 11. Geschikt voor uiteenlopende toepassingen zoals sanitair – verwarming – airconditioning – perslucht – sprinklersystemen . NIEUW: voorgeïsoleerde leidingen (ISO) – glasvezelversterkte zuurstofdichte leidingen (OT). Compleet gamma aansluitroosters in PP-R voor toepassingen met klimaatplafonds en wandactivering.

KASTEELSTRAAT 15 - B-8980 ZONNEBEKE 76, QUATRIÈME AVENUE - B-4040 HERSTAL Tel. 057.40.93.47 – fax 057.40.93.45 – info@aquatherm-belux.be www.aquatherm-belux.be

Your partner in sludge and wastewater treatment • Drum screens • Flotations • Lamella separators • Physicochemical treatment

• Biological treatment • Sludge treatment • Study/optimisation/ realization/follow up

Fraterstraat 45 - B 9820 Merelbeke - T: +32 (0)9 219 06 03 - F: +32 (0)9 219 06 05 - info@novotec.be - WWW.NOVOTEC.BE

w re porta g e

Typische Duitse ‘Gründlichkeit’: het is de rode draad door alle activiteiten van Grünbeck, gespecialiseerd in waterbehandeling. Het familiebedrijf uit Höchstädt an der Donau dat in 1949 door Josef en Loni Grünbeck onder de doopvont werd gehouden, is 64 jaar later uitgegroeid tot de marktleider op de thuismarkt. In zes divisies geven ruim vijfhonderd medewerkers, waarvan 45 ingenieurs, het beste van zichzelf om de markt voortdurend te verbazen met innovatieve oplossingen voor waterbehandeling. Sinds 2012 beschikt het bedrijf ook over een Belgische dochter, die zowel in huishoudelijke als industriële waterbehandeling tot een toonaangevende speler wil uitgroeien.

Grünbeck, een passie voor hoge waterkwaliteit

rünbeck was aanvankelijk een handelsfirma, maar lang duurde het niet vooraleer Josef Grünbeck besliste met eigen productie te starten. Onder meer dankzij hoogwaardige systemen voor doseertechniek kende het bedrijf een imposante groei. Het recentelijk overlijden van de stichter bracht het voortbestaan van Grünbeck op geen enkel ogenblik in gevaar, omdat het bedrijf beheerd wordt door de ‘Josef en Loni Grünbeck stichting’. “Toen die stichting drie jaar geleden werd opgericht, stonden drie principes als een paal boven water,” verduidelijkt Christoph Remmery, zaakvoerder van Grünbeck Belgium. “Het bedrijf zal altijd zijn naam behouden, de hoofdvestiging blijft verankerd in het dorpje waar het bedrijf al die jaren al één van de belangrijkste werkgevers is, en Grünbeck zal altijd onafhankelijk opereren. Opgaan in een grote groep is dus geen optie. Die drie duurzaamheidsbeslissingen boezemen zowel onze klanten, de leveranciers als het personeel veel vertrouwen in. Om de betrokkenheid met het bedrijf te vergroten, krijgen medewerkers al sinds 1968 de kans aandeelhouder te worden.” Kwaliteitscertificaten

Over vertrouwen gesproken: bij Grünbeck doen ze er alles aan opdat de klanten ook dankzij hun producten op beide oren kunnen slapen. “De fabriek wordt continu gemoderniseerd en er gebeuren voortdurend

kwaliteitsmetingen,” stipt Christoph Remmery aan. “De fabricage is zodanig opgebouwd dat er snelle productieswitches mogelijk zijn: de hoge flexibiliteit op dat vlak zorgt ervoor dat er van de meeste artikelen geen immense voorraden dienen te worden aangelegd. Andere voorbeelden van recente investeringen zijn het nieuwe scholingscentrum dat begin dit jaar werd geopend (en waar zowel klanten als medewerkers in de demoruimtes alle finesses van producten onder de knie kunnen krijgen) en het logistiek centrum met hoogbouwmagazijn.” Het leeuwendeel van de producten in de uitgebreide catalogus draagt het DVGW-certificaat, wat wijst op een hoge kwaliteit, veiligheid en uitstekende prestaties. “De vernieuwingsdrang van het bedrijf blijkt verder onder meer uit de 23 patenten waarover we beschikken en uit het feit dat de Delta P (een triplex waterontharder) de enige EN 14743-gecertificeerde oplossing voor industriële debieten is. Die EN-norm zegt niet alleen iets over de oerdegelijke materialen waaruit het systeem is opgebouwd, maar ook over de hoge prestaties waarmee het toestel uitblinkt.” Technische knowhow

De waterbehandelingsexpertise van Grünbeck situeert zich op zes domeinen: huishoudtechniek, zwembadtechniek, hygiëne en gezondheidszorg, dranken- en levensmiddelenindustrie (onder meer brouwerijen), energiecentrales en waterverzorging. “Onlangs haalde het moederbedrijf een Europees

u Grünbeck,

Höchstädt an der Donau

project binnen waarbij we verantwoordelijk waren voor de uitvoering van de waterbehandeling in de Essent-energiecentrales in Antwerpen, Maasbracht en Moerdijk. Als driekoppig Belgisch team zijn wij uitstekend gewapend om huishoudelijke en industriële waterbehandelingsvragen op te lossen, en kunnen we bovendien altijd terugvallen op de enorme kennis van het Duitse engineeringteam. Daarnaast is het een grote kracht zowel serieproducten, maatwerk als complete ‘plug & play’-modules (waarbij standaardproducten optimaal op elkaar zijn afgestemd) aan de markt te kunnen aanbieden.” De ruime ervaring in waterbehandeling van elk van de Belgische medewerkers zorgde ervoor dat de klanten quasi vanaf dag één op een vlekkeloze dienst voor en na verkoop konden rekenen. “Uiteraard zullen we dat blijven optimaliseren, terwijl we intussen ook verder een netwerk van competente installateurs zullen uitbouwen. Bewust werken wij niet via de groothandel, maar helpen we onze professionele partners rechtstreeks bij het zoeken naar een oplossing: zo ontstaat een hechtere band en een nauwere betrokkenheid met onze klanten, waardoor we beter kunnen focussen op wat voor hén belangrijk is,” besluit Christoph Remmery. E www.gruenbeck.be a q u a r a m a # 6 0 I 85

1948-2013

UW PARTNER VOOR APPENDAGES

WEYN-LAUWERS NV Industriepark-Noord 12 B9100 Sint-Niklaas T +32(0)3 776 34 13 F +32(0)3 778 09 52 weynlauwers@weynlauwers.be www.weynlauwers.be

w re porta g e Service en flexibiliteit: het zijn de codewoorden bij uitstek van Weyn-Lauwers uit Sint-Niklaas. Het op en top familiebedrijf is voor talrijke specialisten in waterbehandeling en waterzuivering een cruciale partner voor de toelevering van afsluiters, maar ook voor buizen en fittingen worden ze bij het team van zaakvoerder Rudi Weyn in een handomdraai op hun wenken bediend. Bovendien verzorgt Weyn-Lauwers ook de automatisering van appendages.

Weyn-Lauwers speelt kort op de bal met afsluiters focussen we ons ook steeds meer op dit ruim assortiment van de afsluiters,” licht Rudi Weyn toe. Hij vertegenwoordigt als zaakvoerder de derde generatie. Het team wordt versterkt door zus Conny, die vooral de administratie en de boekhouding voor haar rekening neemt. Automatisering van afsluiters

Trendsetter

“Onze onderneming was aanvankelijk gevestigd in het centrum van Sint-Niklaas, maar door gebrek aan uitbreidingsmogelijkheden verhuisden we als eerste onderneming in 1961 naar de eerste industriezone van deze stad,” verklaart André Weyn, die later de fakkel van zijn vader overnam. “Op dat vlak waren we dus een echte trendsetter. Sindsdien zijn we altijd trouw gebleven aan deze locatie, van waaruit we - dankzij de centrale ligging - de hele Belgische markt uitstekend kunnen bedienen.” Met andere woorden: Weyn-Lauwers geldt al decennialang als een onbetwiste vaste waarde in het ondernemerslandschap. Het bedrijf groeide sinds 1948 uit tot een handelsbedrijf voor onder meer afsluiters, buizen en fittingen. “De jongste jaren

Weyn-Lauwers pakt in de markt van de afsluiters uit met verschillende troeven. “Eerst en vooral is er onze ruime stock. Op onze bedrijfsoppervlakte van 8000 vierkante meter, hebben we 4000 artikelen leverbaar uit voorraad. Het aanbod is enorm en heel gediversifieerd. Daarnaast beschikken we intussen al meer dan tien jaar over een eigen afdeling die zich specialiseert in de ombouw en automatisering van afsluiters. Zo automatiseren wij schuifen plaatafsluiters, kogelkranen en vlinderkleppen, met pneumaten, motoren of verlengspindels, eventueel voorzien van eindschakelaars, wormwielkasten of positioners. Dit laat onze klanten toe de afsluiters van op afstand te bedienen en de werking en positie ervan te controleren. Bovendien beschikken we over een ruime voorraad swing check en balkeerkleppen, klepafsluiters, filters, mofafsluiters, magneetventielen, compensatoren, enz.” Een andere niet te versmaden troef: de interne organisatie van het bedrijf. “Wie naar ons belt, krijgt doorgaans mij aan de telefoon,” vervolgt Rudi. “Dat

maakt het ons mogelijk om heel flexibel op dringende vragen in te spelen. We zoeken meteen naar oplossingen voor onze klanten, zodat ze heel snel geholpen worden. Heel wat producten van Weyn-Lauwers worden, via klanten van het bedrijf, in waterzuiveringsprojecten en de procesindustrie ingezet. Alles wordt bij hen geleverd, al is het ook mogelijk dat bestellingen in ons magazijn worden opgehaald.” Antwoord op iedere vraag

“De intense samenwerking die we met diverse fabrikanten wereldwijd hebben opgebouwd, heeft ervoor gezorgd dat we een stevige reputatie hebben vergaard. Dankzij die prima contacten konden we ons aanbod fors uitbreiden. Dat laat ons toe om op praktisch iedere vraag een afdoend antwoord te geven: afsluiters, buizen, fittingen, maar vooral de al dan niet pneumatisch of elektrisch gestuurde afsluiters in de meest diverse, hoogwaardige materialen.” Op de website van het bedrijf kunnen nagenoeg alle belangrijke technische gegevens van de producten worden bekeken. “Daarnaast geven we ook graag gericht advies over bepaalde onderdelen.” Weyn-Lauwers, gevestigd in Industriepark-Noord 12 in Sint-Niklaas, is iedere werkdag open van 8 uur tot 12 uur en van 13 uur tot 17 uur, vrijdag tot 16 uur. E www.weynlauwers.be

a q u a r a m a # 6 0 I 87

RioolwateRzuiveRing, MaRokko

eneRgie uit afvalveRbRanding, China

MeMbRaan bio ReaCtoR, MaCau

anaeRobe afvalwateRzuiveRing, Spanje

dRinkwateR, Congo

luChtzuiveRing, Saoudi-aRabië

WATER • HERGEBRUIK • LUCHTZUIVERING • AFVAL • BIOMASSA • HERNIEUWBARE ENERGIE 10 kantoren en meer dan 1.000 referenties wereldwijd Duurzame en sleutel-op-de-deur oplossingen voor overheid en industrie. WATERLEAU • Radioweg 18 • B-3020 Herent (LEUVEN) • +32 16 650 657 • info@waterleau.com

w re porta g e

Comfortabele systemen zijn van groot belang voor aannemers die betrokken zijn bij de aanleg van rioleringen en trottoirs, stadsontwikkeling, signalisatie en bij werken in havens en luchthavens. Zij appreciëren het te kunnen werken met oplossingen die heel goed op hun werk zijn afgestemd en de belasting ervan zo draaglijk mogelijk maken. Bij Fonderies Dechaumont, gesitueerd in het Franse Muret, vinden ze een breed scala aan mogelijkheden om efficiënt, ergonomisch en doelgericht te werken.

Oplossingen van Fonderies Dechaumont zegen voor ergonomisch comfort

inds verschillende jaren ontwikkelen de specialisten bij Fonderies Dechaumont een gamma mangaten met grote opening, vol of te bestraten deksels, voor droge netwerken, netwerken voor regen- of afvoerwater en/of zuiveringsstations. Bij de creatie van dergelijke innovaties draait alles rond de ergonomie en de veiligheid van de luikgrendels. Beveiliging werkomgeving

“We beseffen maar al te goed dat onze klanten met verschillende uitdagingen worden geconfronteerd”, verduidelijkt Vincent Santacruz. “De uitbaters en ondernemingen die op onze expertise beroep doen, hebben stuk voor stuk problemen met het openen en manipuleren van de luikgrendels. Veelal gaat het om mensen die ons hebben ontmoet op één van de talrijke beurzen, waar wij sinds jaren aanwezig zijn om ons gevarieerd productgamma aan de markt te presenteren. Het gewicht van de luikgrendels veroorzaakt rug- en spierpijn bij de mensen die ermee moeten omgaan. Daarenboven wordt ons ook vaak gevraagd de werkomgeving te beveiligen. Daaronder verstaan we het blokkeren van het deksel bij sluiting, valbeveiliging door middel van spijlen en tralies, enzovoort.” Leuningen

Om het werk voor die mensen een stuk comfortabeler te maken, investeerde Fonderies Dechaumont

in oplossingen waarbij het oplichten van het deksel tegenwoordig maar een beperkte inspanning meer vraagt dankzij het enkel of dubbel scharnier en met behulp van vijzels. De beveiliging van de luikgrendels gebeurt door middel van veiligheidskrukken die voorkomen dat het deksel opnieuw dichtgaat eens het geopend werd. Er worden ook leuningen op de producten aangebracht. “Door de integratie van dergelijke ondersteunende maatregelen in onze oplossingen, voldoen onze producten op alle vlakken aan de behoeften van ons cliënteel.” Met dergelijke systemen scoort Fonderies Dechaumont zowel op de thuismarkt als over de grenzen heen. Ook in België en in Nederland zijn al behoorlijk wat klanten overstag gegaan voor de expertise van het familiebedrijf, dat in deze productgroep kan terugvallen op acht jaar stevig onderbouwde knowhow. “Eén van onze grote meerwaarden, is dat wij ervoor kiezen de kaders en de luikgrendels te vervaardigen in gietijzer GS, terwijl de accessoires (zoals onder meer krukken, vijzels, leuningen, valbeveiligingstralies en -spijlen) dan weer in roestvrij staal worden geproduceerd. Daarnaast staan we ijzersterk door onze flexibiliteit, die onder meer toelaat om, zelfs voor kleinere series, vakkundig maatwerk af te leveren. Bovendien voldoen onze producten aan de eisen van de markt in alle landen waar we actief zijn.”

De onderneming die dit jaar voor het eerst als exposant aanwezig was op de Aquarama Vakbeurs en al jarenlang een vertrouwd gezicht is op onder meer Pollutec, gaat er prat op met haar ontwikkelingen te beantwoorden aan de reële behoeften van uitbaters, die een gemakkelijke behandeling en beveiliging van de luikgrendels willen. De architecten waarderen vooral de discretie van de mangaten en het design van de bekleding. In Muret produceert het enthousiaste team elke dag opnieuw 2000 stuks, wat overeenkomt met liefst 50 ton gesmolten metaal. Fonderies Dechaumont waakt erover om altijd een voorraad producten voor twee maanden op stock te hebben, zodat het pijlsnel kan anticiperen op dringende vragen. Twintig nieuwe modellen per jaar

“Onze beperkte structuur is een belangrijke kracht”, beseft algemeen directeur Bernard Dechaumont. “Die laat ons toe om voortdurend nieuwe stukken te ontwikkelen en continu kort op de bal te spelen in onze belangrijkste nichemarkten. Onze studiedienst stelt elk jaar twintig nieuwe modellen voor, aangepast aan de meest recente markteisen.” E www.fonderies-dechaumont.com

a q u a r a m a # 6 0 I 89

Bekijk Bekijkonze onzereferenties referentiesop op

pantarein W A T

Procesexpertise

Haalbaarheidsstudies Afbreekbaarheidstesten Pilootinstallaties on-site Onderzoek

Pantarein:

de beste procestechnologen uw expert voor waterzuivering en kringloopsluiting

www.pantarein.be www.pantarein.be

Groene waterzuivering Tailor made Energie-efficiĂŤnt Minimale slibproductie Biogasvalorisatie Kringloopsluiting Verregaande automatisatie

Pantarein:

duurzame onderneming uw partner in eco-innovatie

Bouw en exploitatie

Aeroob-anaeroobmembraanfiltratie Engineering en projectbegeleiding Sleutel-op-de-deurrealisatie Eigen constructieatelier Sturing op afstand Procesbegeleiding en onderhoud

Pantarein:

Optimalisatie van bestaande zuiveringen

Opleiding operatoren Energieoptimalisatie Slib- en chemicaliĂŤnreductie Verbeterde effluentkwaliteit Mogelijkheid tot financiering

Pantarein:

uw partner in economische waterzuivering

betrouwbaar design werfopvolging en oplevering uw partner in exploitatie Duurzaamheidsrapporten en -communicatie: kijk op www.pantarein.be/publishing

w prod u ct

s pot

Georg Fischer I Optische opgeloste zuurstofsensor GF Signet GF Piping Systems heeft sinds kort het instrumentatiegamma uitgebreid met de nieuwe GF Signet 2610 optische opgeloste zuurstofsensor. Deze nieuwe sensor maakt gebruik van optische technologie om opgeloste zuurstof op een betrouwbare en nauwkeurige manier te meten. Ook de onderhouds- en de energiekosten worden met deze sensor aanzienlijk beperkt.

gekalibreerd. Hierdoor kunnen kalibratieproblemen op het terrein vermeden worden. De kap gaat bovendien één jaar mee, wat twee tot vier keer langer is dan de levensduur van membranen. De lange levensduur wordt verder nog geoptimaliseerd door de hoge weerstand van de optische technologie tegen slijtage en bleken. De compacte sensor onderscheidt zich ook door het gebruik van stevige constructiematerialen die bestand zijn tegen de zware werkingsomstandigheden in zowel zoetals zoutwater. Combineerbaar met andere instrumenten

n veel industrietakken is het belangrijk om een duidelijk zicht te hebben op het zuurstofgehalte in vloeistof. Dit geldt onder meer voor gemeentelijke en industriële afvalwaterbehandelingsinstallaties, de voedings- en de drankenindustrie, het onderhoud van waterplanten en waterdieren en de watercultuurindustrie. Tot nu toe werd opgeloste zuurstof gemeten met behulp van galvanische of polarimetrische meettechnologieën, waarbij gebruik wordt gemaakt van membranen en referentieoplossingen. Bij de optische technologie van GF Piping om opgeloste zuurstof te meten, hoeven membranen en referentieoplossingen niet meer te worden vervangen, waardoor buitensporige onderhoudskosten tot het verleden behoren.

De ingebouwde Modbus RS485 en 4 tot 20 mAstroomlusuitgangen bieden een gebruiksvriendelijke interface met bestaande regelsystemen. De gebruiker beschikt met de combinatie van de GF Signet 2610 opgeloste zuurstofsensor en de nieuwe 9900-transmitter over een rendabel monitoringsysteem voor de opgeloste zuurstof. Enkele werkingsmogelijkheden van de nieuwe sensor: een meetbereik van 0 tot 20 mg/l, 0 tot 200 % verzadiging

en een nauwkeurigheid van ± 0,1 mg/l voor 0 tot 8 mg/l en ± 0,2 mg/l voor 8 tot 20 mg/l. De nieuwe sensor is CE- en FCC-gekeurd. “De introductie van een oplossing voor de meting van het opgeloste zuurstofgehalte vormt een heel belangrijke aanvulling op ons aanbod producten waarmee we onder meer de troebelheid, het chloorgehalte en het debiet kunnen meten,” aldus David Boonen, productmanager bij Georg Fischer. “Hiermee kunnen we onze positie op de markt van de gemeentelijke en industriële afvalwaterbehandeling aanzienlijk verstevigen.” Toepassingen

De 2610 optische opgeloste zuurstofsensor werd in de eerste plaats ontworpen voor afvalwaterbehandelingstoepassingen. Aangezien de verluchting van afvalwater het leeuwenaandeel van het energieverbruik in een afvalwaterbehandelingsinstallatie voor zijn rekening neemt, is de vraag naar oplossingen op dit vlak heel groot. Met behulp van de nieuwe sensor die het gehalte opgeloste zuurstof in een afvalwaterbehandelingssysteem monitort, kunnen operatoren de energiebehoefte van het systeem beperken. E

www.georgfischer.com

Toonbeeld van duurzaamheid

De nieuwe GF Signet 2610 sensor is voorzien van een optische sensorkap die al in de fabriek werd

a q u a r a m a # 6 0 I 91

w product

s pot

Dubbelgelagerde lobbenpompen laten zich door de band niet zo makkelijk onderhouden. Er zijn daarvoor doorgaans nogal wat complexe manipulaties vereist. Bij de draaizuigerpompen van het Deense merk Agrometer is dat niet het geval. Deze producten, met een heel solide constructie, laten een vlot manueel onderhoud toe. Binnen dezelfde behuizing kunnen ook maceratoren worden aangeboden. In de Benelux zorgt Flowmotion voor de verdeling van deze hoogwaardige producten.

Snel onderhoud voor nieuwe dubbelgelagerde lobbenpompen Flowmotion

e AGM-draaizuigerpompen van Agrometer zijn ontwikkeld als volumetrische pompen. Ze kenmerken zich door hun grote vrije doorlaat van 38 mm. “Deze pompen zijn heel geschikt voor visceuze, verontreinigde vloeistoffen,” verduidelijkt Geoffrey Van Weert van Flowmotion. “Ze kunnen onder meer worden ingezet in waterzuiveringsinstallaties, biogasinstallaties, in de voedingsindustrie en in de mestverwerking. De rubbergecoate lobben van deze pompen draaien in tegenwijzerzin. De twee assen worden aangedreven door een tandwieloverbrenging, die draait in een oliebad. Deze draaizuigerpompen kunnen probleemloos een oerdegelijk alternatief vormen voor enkelwormpompen, slangenpompen en membraanpompen, vanwege hun zelfaanzuigende eigenschappen. Bovendien kunnen ze een hoog drukbereik aan. Ze mogen tot 15 minuten droogdraaien.”

Opties

Deze pompen zijn leverbaar als complete sets met motorreductor, of met een hydraulische motor voor opbouw op vrachtwagens. Daarnaast zijn heel wat opties beschikbaar, zoals RVS slijtdelen, Viton-lobben, easy-flow lobben (speciaal ontwikkeld voor hogere debieten en een pulsatievrije werking), een compleet overdrukbeveiligingssysteem, veiligheidsventielen met flenzen en een temperatuursensor

92 I aq u arama # 6 0

(die als droogdraaibeveiliging wordt geplaatst). “Het grote pluspunt van deze draaizuigerpompen is hun dubbele lagering, zowel in het deksel als achteraan,” vervolgt Geoffrey Van Weert. “Bij vergelijkbare pomptypes vergt het heel wat tijd om de pomp te reviseren. AGM opteerde evenwel voor een systeem met zwevende assen, waardoor het volstaat om acht inbusschroeven te lossen, zodat de lobben vervolgens eenvoudig met de hand kunnen worden verwisseld. De slijtplaten binnenin zorgen ervoor dat het pomphuis amper verslijt. Deze interessante mogelijkheden voor onderhoud gelden ook voor de maceratoren, die in dezelfde behuizing kunnen worden aangeboden.” Onderdelen van zelfde formaat

Het feit dat de lobbenpomp en de versnijder in eenzelfde behuizing zitten vervat, creëert nog talrijke andere voordelen. “De pompen worden gebouwd in drie bouwgroottes, maar de gebruikte lobben, lagers, asafdichtingen, ... zijn allemaal van hetzelfde formaat. Eindgebruikers die over meerdere bouwgroottes beschikken, hoeven van alle onderdelen dus maar één type op voorraad te bewaren. Dat bespaart niet alleen op de kosten, maar ook op de vereiste voorraadruimte. Met andere woorden: deze pompen combineren de voordelen van de dubbele lagering met het snelle onderhoud van pompen met enkele lagering. Ook het aantal slijtdelen blijft beperkt.”

De pompen worden aangeboden in de bouwgroottes 95/1, 190/2 en 380/4. Zowel de AGM-draaizuigerpompen als de AGM-Maceratoren kunnen heel snel door Flowmotion worden geleverd. Het team van Geoffrey Van Weert slaagt erin om de complete unit binnen een tijdspanne van maximum drie weken te bezorgen. “Ook op dat vlak onderscheiden deze producten zich van vele concurrenten,” verduidelijkt de zaakvoerder. Maceratoren

De AGM-Maceratoren lenen zich voor dezelfde toepassingen als de lobbenpompen. Ze versnijden de meest diverse objecten die problemen kunnen veroorzaken in pompen en leidingsystemen. “Bovendien leent de AGM-Macerator zich voor zo goed als alle vloeistoffen, zoals water, slib, olie, vet, mest, fecaliën, enzovoort.” De AGM-macerator heeft 2 sets messen die in omgekeerde richting draaien van mekaar, door een tandwieloverbrenging. De messen zijn gemaakt van speciaal gehard staal en versnijden alles in zeer kleine deeltjes, zodat het medium door elke pomp en klep in de verdere installatie kan. E www.flowmotion.be

n ei t e t i l a er kw ijk zijn! e n n Wa an g r l e b ce servi Flowmotion levert duurzame pomp-oplossingen aan professionele installateurs en industriële eindgebruikers voor de meest veeleisende toepassingen.

FLOWMOTION BVBA Mergelweg 3, B-1730 Asse

T: 02 309 67 13 F: 02 309 69 13

info@flowmotion.be www.flowmotion.be

*) debiet 5 tot 150 m³/min overdruk tot 1000 mbar vacuüm tot 500 mbar

KAESER KOMPRESSOREN BVBA Heiveldekens 7A – B-2550 Kontich Tel: 03/ 326 39 62 – Fax: 03/ 326 39 73 E-Mail: info.belgium@kaeser.com

Voor verdere informatie contacteer vrijblijvend

Industriestrasse 18 - 4700 Eupen T 087 59 53 00 - F 087 74 02 03 - www.jumo.be - info@jumo.be

www.kaeser.com

VITO is een toonaangevend, onafhankelijk onderzoeks- en adviescentrum in Vlaanderen. Met ongeveer 700 medewerkers zijn we het grootste onderzoekscentrum in België op het vlak van milieu, energie en materialen. Water is een centraal thema binnen onze strategische onderzoeksprogramma’s die focussen op duurzame industrie, landgebruik en materialen. Onze wateractiviteiten omvatten deze 4 domeinen: productontwikkeling (membranen en modules); technologie en demonstratie; monitoring, modellering en analyse; samenwerkingen en netwerken. Centraal tussen industrie, academische wereld en overheid is VITO zeer geschikt om nieuwe technologieën en toepassingen te integreren en om toekomstige demonstraties op te zetten voor vooruitstrevende kringloopsluiting en symbiose. Als multidisciplinaire contractonderzoeksorganisatie, kan VITO uw innovatiepartner zijn op projectbasis (advies, diensten en testing van labo- tot pilootschaal) of voor een langdurige samenwerking (onderzoeksprojecten, gezamenlijke ontwikkelingen of bedrijfsprogramma’s …). VITO NV Boeretang 200 - 2400 MOL Voor meer informatie, neem vrijblijvend contact op met Roel Vleeschouwers Tel. + 32 14 33 69 15 Fax + 32 14 32 65 86 roel.vleeschouwers@vito.be www.vito.be

ENVIRONMENTAL PROTECTION engineering

projects

maintenance

waterzuivering

luchtzuivering

polymeerunits

Koolmijnlaan 201 B-3582 Beringen

Tel +32 (0)11 450 750 Fax +32 (0)11 450 759

info@metisnv.be www.benvitec.be

wproductnews

Hanna Instruments introduceert multiparametertoestel

Ideale combinatie voor waterdichte afdichtingen Muurhulzen worden toegepast bij de constructie van gas- en vloeistofdichte (muur)doorvoeringen. De muurhulzen worden ingemetseld of in beton gegoten, op de plaats waar nadien de leiding door de muur, de vloer of het plafond gevoerd wordt. De gerilde buitenwand zorgt voor een waterdichte verankering met de muur, het plafond of de vloer. Bij toepassingen in een zwembad of een reservoir kan de muurhuls voorzien worden van een betoncoating. In combinatie met PSI Link-Seal® of Compakt seals, ontstaat een waterdichte afdichting in de ringvormige ruimte tussen de muurhuls en de leiding. De lichtgrijze muurhulzen (materiaalklasse A1 volgens DIN EN13501-1) zijn gemaakt van asbestvrije vezelcement, bestaande uit cement en glasvezels Ze zijn beschikbaar in lengtes van 200 tot maximum 1200 mm, met diameters van ND 80 tot 800 mm. De muurhulzen kenmerken zich door hun corrosiebestendigheid, zijn goed combineerbaar met beton en hebben een gladde binnenwand. Ze zijn beschikbaar in closed en split (open) versie, voor een eenvoudige montage. Aanpassingen kunnen tijdens de installatie op de werf nog uitgevoerd worden, mits inachtname van enkele veiligheidsinstructies. E

www.vink.be

Elastische plastic blokken bij GEMÜ Met de meerwegs kleppen in duurzaam plastic van GEMÜ kunnen bijzonder compacte kleppenblokken in pijpleidinginstallaties gerealiseerd worden volgens de specificaties van de klant.

Voor de bouwer van de installatie biedt deze oplossing tal van voordelen: een plaatsbesparing dankzij de verschillende klepfuncties die in één enkel plastic blok gecombineerd worden, een kortere montagetijd dankzij een beperkt aantal onderdelen en een verhoogde veiligheid van de installatie dankzij het geringe aantal las- of lijmpunten. Dit alles met het oog op

Hanna Instruments is een toonaangevende fabrikant van meetapparatuur voor water- en elektrochemische analyses. Met een netwerk van 60 kantoren in 43 landen, 5 productievestigingen en meer dan 30 jaar ervaring, is Hanna Instruments een vooraanstaande speler in de wereld van de wateranalyse. Hanna Instruments lanceert het waterdichte multiparametertoestel HI9829. Dit apparaat maakt het mogelijk om in zowel laboratorium- als natuurlijke omstandigheden betrouwbare data te verzamelen omtrent pH, mV, ORP, DO, EC, ISE, resistiviteit, TDS, saliniteit, luchtdruk, temperatuur en turbiditeit. Het draagbare toestel laat toe 17 (10 gemeten en 7 berekend) verschillende parameters te meten in waterige oplossingen, inclusief turbiditeit en ionselectieve metingen van ammonia, chloride of nitraat. De intelligente en waterdichte probe met drie sensoren en variabele kabellengte beschikt over een intern geheugen, waardoor het autonoom data kan verzamelen. Andere belangrijke eigenschappen zijn het

beperkte exploitatiekosten. GEMÜ integreert de meest uiteenlopende functies in één blok dat specifiek ontworpen werd voor de klant: vermenging, scheiding, geleiding, afvoer of toevoer van diverse (zelfs chemische) vloeistoffen. Bovendien kan er met de meerwegs kleppen ook gedoseerd worden. Tal van fabrikanten bieden diverse installatieversies aan en/of willen de mogelijkheid voorzien van een latere uitbreiding ter plaatse.

overzichtelijk display, de eenvoudige en flexibele kalibratiemogelijkheden, GLP-functie en GPS-functie (optioneel). Bruno Degryse, general manager van Hanna Instruments Benelux: “Met de HI9829 kunnen onze klanten uit verschillende sectoren (afval, laboratoria, milieu, zwembaden) heel efficiënt betrouwbare analyses uitvoeren in waterige oplossingen.” E www.hannainst.be

De elastische meerwegs kleppen werden ontworpen op basis van deze toepassingen en dat in samenspraak met de klanten. Dankzij dit concept beschikt de OEM over een modulair ontwerp op maat dat aan specifieke eisen kan worden aangepast. E www.gemue.be

a q u a r a m a # 6 0 I 95

ProMinent 0120703 an Sigma 195x133,5:Mise en page 1

DOSEREN

METEN EN REGELEN

11/07/12

14:32

BEHANDELING

10 doseerprofielen. 1 meerlagig membraan. 0 problemen. Focus op oplossingen : De nieuwe motoraangedreven doseerpomp Sigma. Of het nu om distributie-, proces- of afvalwater gaat â&#x20AC;&#x201C; de nieuwe Sigma kan het allemaal. De verschillende doseerprofielen passen zich perfect aan uw behoeften. Dankzij zijn meerlagig membraan, garandeert de nieuwe Sigma een waterdichtheid voor een langere periode. Als gevolg hiervan zal de vervanging van het membraan niet altijd nodig zijn bij elk onderhoud. Door deze geavanceerde technologie kunt u tot 10% extra energie besparen. Meer info op : www.prominent.be

Page 2

DESINFECTIE

I M P L E M E N TAT I E

wproductnews

Compact multiparameter-meetsysteem bij APT

ProMinent pakt uit met nieuwe multiparametercontroller De DULCOMETER® diaLog DACa multiparametercontroller is het nieuwe controllerplatform van ProMinent. Het vervangt de D1Ca/D2Ca-regelaars. De diaLog DACa werd speciaal ontwikkeld voor continue metingen van diverse parameters die courant gebruikt worden in de waterbehandeling, de milieutechnologie en de industrie. De DULCOMETER® diaLog DACa multiparameter is beschikbaar in een versie met één of twee meetkanalen. Hij verwerkt amperometrische sensoren en potentiometrische elektroden. Er zijn tot veertien selecteerbare meetvariabelen beschikbaar via een mV- of mA-ingang. Het toestel heeft een SD-kaart voor het opslaan en de overdracht van de meetgegevens. Verder kan een storingsvariabele binnengebracht worden, waardoor men een betere en nog meer accurate regeling bekomt. Standaard is een PID-regelaar geïntegreerd. In een volgende ontwikkelingsfase zal ProMinent een Profibus DP-communicatie aanbieden, alsook ModBus RTU en visualisatie via LAN/WLANwebtoegang. E

www.prominent.be

De AquaMaster is het nieuwste Sigrist-product voor de waterindustrie. De AquaMaster is een multiparameter-meetsysteem, opgebouwd rond de Sigrist AquaScat troebelheidmeter en de intelligente ARC-sensoren van Hamilton. Het toestel combineert de volgende parameters: troebelheid, pH , redox, zuurstof, geleidbaarheid, temperatuur en analoge meetsignalen. De AquaMaster biedt dus de mogelijkheid om in totaal acht meetsignalen te combineren. Het grafische display wordt gebruikt voor de bediening en de weergave van alle parameters. Alle meetwaarden zijn als trendhistorie 32 dagen terug te zien. Het ontwerp is heel compact en meet amper 60 x 100 x 40cm. Het systeem bevat slimme voorzieningen voor efficiënt onderhoud.

gelen van het waterdebiet is de meter klaar voor gebruik. De AquaMaster is verkrijgbaar bij Applied Process Technology (APT). APT vertegenwoordigt Sigrist Photometer AG, Hamilton pH, FA-Klotz GMBH, Schildknecht AG en Cellkraft. E www.apt.be

De AquaMaster is compleet voorgemonteerd. Na het aansluiten van de wateraanvoer en -afvoer en het inre-

Bezoek onze website: www.bestinstruments.nl E: info@bestinstruments.nl T: +31 (0)594-513373 • vanuit België: 0800-40884 Industriepark 5 e, 9351 PA Leek, Nederland

Exclusief leverancier van on-line analyse apparatuur van

a q u a r a m a # 6 0 I 97

wproductnews

Innovaties van Atlas Copco op ComVac

Zuivering van waswater actueel bij EnviroChemie EnviroChemie besteedt tegenwoordig veel aandacht aan de lozingsproblemen van goederenoverslagbedrijven die voertuigen reinigen. Het bedrijf uit Haarlem toonde onlangs op de beurs Aqua Nederland in Gorinchem een compacte flotatieinstallatie van Lugan® die speciaal is gemaakt voor het reinigen van waswater. Het proces van de zuivering is gebaseerd op het DAF-principe (‘Dissoved Air Flotation’).

De installatie is compact, robuust, volautomatisch, behoeft nauwelijks onderhoud en is eenvoudig te bedienen. E

www.envirochemie.nl

Door middel van flotatie worden olie, vet, zware metalen en andere verontreinigingen uit het waswater verwijderd. Het gezuiverde water voldoet na zuivering volledig aan de gestelde lozingsnormen en kan eenvoudig in het riool, of zelfs op het oppervlaktewater, worden geloosd. Het slib wordt opgevangen in een slibontwateringscontainer, waar het tot een steekvast slib kan indikken. De installatie is leverbaar in capaciteiten van 0,5 tot 15 m3/h.

Mechanische snelkoppelingen Teekay bij Vink De mechanische snelkoppelingen van Teekay worden gebruikt bij de installatie van nieuwe leidingen en de reparatie van bestaande installaties. Deze permanente verbindingstechniek is bruikbaar voor de meeste buistypes met een gladde buitenwand van diameter 48 tot en met 4000 mm. Deze snelkoppelingen zijn snel en eenvoudig te

98 I aq u arama # 6 0

Op ComVac in de Hannover Messe presenteerde Atlas Copco onder het motto ‘Masters of Air’ de nieuwste innovaties in de compressortechnologie, industrieel gasoplossingen, vacuümpompen en luchtbehandelingsapparatuur. De bezoekers mochten zich opmaken voor de wereldpremière van een nieuw type frequentiegeregelde compressor in de klasse beneden 30 kW, met verbeteringen in energie-efficiëntie, footprint en prestaties. De reeks is geschikt voor alle klantsegmenten en toepassingen. Koen Lauwers van de Industrial Air divisie: “In 1994 pionierde Atlas Copco met de eerste compressoren met frequentieregelaar en nu lanceren we een innovatie die een nieuwe norm stelt in de compressorindustrie. Deze nieuwe compressor is uitsluitend in eigen beheer ontwikkeld en combineert al onze expertise en knowhow op het gebied van compressortechnologie .” Daarnaast introduceert Atlas Copco een nieuwe serie GA oliegeïnjecteerde schroefcompressoren. Die bieden een hogere efficiëntie, meer uptime en beschikbaarheid, het gemak van de service en een slimmere controle en monitoring. Ze bieden ook tot 10% betere prestaties. Van de ZS-reeks schroefblowers is bekend dat ze 30% energiezuiniger is dan conventionele lobbenblowers in en grote diversiteit aan lagedruktoepassingen, waaronder beluchtingsprocessen voor waterzuivering. Ze zijn verkrijgbaar met ingebouwde variabele snelheidsregeling (VSD) en zijn 100% gecertificeerd Klasse 0 (ISO8573-1). E

installeren en garanderen een probleemloze verbinding, ook op moeilijk bereikbare plaatsen waar lassen onmogelijk is. Deze producten kenmerken zich door hun licht gewicht. Lassen, energie en/of warmte zijn onnodig voor de installatie. De herbruikbare snelkoppelingen hebben een hoge chemische resistentie en zijn ook corrosiebestendig. Ze zijn voorzien van een volledige rubber lining. Ze vereisen geen speciale gereedschappen

www.atlascopco.com

en zijn bovendien onderhoudsvrij. De mechanische snelkoppelingen van Teekay bestaan in verschillende uitvoeringen : recht, reductie, geflensd of reparatie. Het huis

is opgebouwd uit RVS 304 of RVS 316L, de bouten zijn in verzinkt staal, PTFE gecoat of RVS 316L. De dichting is in EPDM, op aanvraag kan het ook in Viton. E www.vink.be

Do you speak H2O?

Efﬁciënt water meten en een betrouwbare water analyse? Geen probleem met KROHNE. Als één van de toonaangevende bedrijven in de proces meettechnologie, levert KROHNE een waardevolle bijdrage aan de vereisten van de waterindustrie. Het KROHNE productassortiment dekt het gehele scala van meet en -analyse technologie, van diverse meetinstrumenten tot complexe totaaloplossingen voor uw bedrijf. Naast een compleet instrumentatie assortiment van ﬂow- en niveaumeters, bieden wij onze klanten ook analyse toestellen voor ph-metingen, geleidbaarheidsmetingen, ion concentratie en redox. Service en calibratiemogelijkheden maken onze portfolio compleet. KROHNE – Water is onze wereld.

Mesure efﬁcace de l’eau et analyse de l’eau ﬁable? Aucun problème chez KROHNE. KROHNE, une des sociétés modèle dans la technologie de mesure de proces, fournit une précieuse contribution aux exigences de l’industrie de l’eau. L’assortiment de produits KROHNE couvre la gamme complète des technologies de mesure et d’analyse, depuis des instruments de mesure divers jusqu’à des solutions totales complexes pour votre entreprise. En plus d’un assortiment complet d’instruments de mesure de débit et de niveau, nous proposons également des appareils d’analyse pour la mesure de pH, de conductivité, de concentration en ion et de redox. Les possibilités de service et de calibration complètent notre portfolio. KROHNE – L’eau est notre monde.

Voor meer informatie zie onze website. Pour plus d’information, consultez notre site web.