AQUARAMA 72 NL

AquArAmA L 72 VAKBLAD VOOR WATERTECHNOLOGIE I APRIL - MEI - JUNI 2016 I JAARGANG 18

met de medewerking van

DOSSIER MICROBIOLOGIE Periodiciteit: driemaandelijks i afgiftekantoor: Oostende X 501059

i Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement

Boulevard des Canadiens 118 B-7711 Dottignies

Thinking outside the box, we create far-sighted, trusted and customised solutions.

Kurita – innovative for your success.

WATER SOLUTIONS

For water and process treatment

PAPER SOLUTIONS

For the paper and cellulose industry AL COMPOUNDS

Products for waste water treatment and for the manufacturing & construction industries

WHAT IS TRUE TODAY WILL BE “YESTERDAY´S NEWS” TOMORROW. Based on our extensive knowledge and experience we direct our attention far into the future and develop solutions for tomorrow. With our latest technologies for water & paper treatment and alumina-based products, we focus on the sustainability, cost-effectiveness and safety of your processes.

Our innovations will carry you further along your road to success. As a globally active company we are always close to you with our professional and customised service. Kurita – increased efficiency for industry.

Kurita Europe GmbH Giulinistraße 2 67065 Ludwigshafen Germany Phone: +49 621 5709 3273 Contact: info@kurita.eu Visit us at: www.kurita.eu

efficiency for industry

inhoudE72

Aquarama

P30-P54

Vakblad voor watertechnologie.

Gratis verstuurd naar de industrie

dossier microbiologie

(chemie, kunststof, metaal, voeding, textiel, leder, grafische industrie, foto, glas, papier en karton), studiebureaus, watermaatschappijen, slachthuizen, ziekenhuizen, technische dienst van steden en gemeenten, wasserijen, zwembadbouwers, aannemers waterbouwkundige werken en milieudeskundigen.

Periodiciteit

Driemaandelijks Redactiecoördinatie

Nele Boudrez T 056 94 11 69 E nele.boudrez@fcomedia.be Redactie

Nele Boudrez Bart Vancauwenberghe Koen Vandepopuliere E redactie@aquarama.be Vormgeving

Koen D’Haene E koen.dhaene@fcomedia.be Reclame-advies

Katja Wijffels T 0473 86 59 70 E katja.wijffels@fcomedia.be

P5 INSIDE NEWS P11 aquarama trade fair 2016 P14 water.war P19 TNAV-NIEUWSBRIEF

Verantwoordelijke uitgever

#53 P30 dossier microbiologie P56 project

Filip Cossement

spx P59 project prominent P63 project

Canadezenlaan 118 - B-7711 Dottenijs T 056 77 13 10

smet group P67 project endress+hauser

F 056 77 13 11

P71 project kurita P75 project brenntag

E filip.cossement@fcomedia.be

P77 project bintz technics P80 project

I www.fcomedia.be

jumo P83 project novochem P86 repor-

Version française:

tage cgk P91 reportage hidrostal P95

Sur simple demande

reportage veolia mobile water services

Niets uit deze uitgave mag worden verveel-

P96 techniek ecoloro P101 visie water-

voudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

kwaliteit vereist een brede kijk P106 onderzoek

reststromen

Brouwersgist

Voor de inhoud van de advertenties zijn

en aardappelen P109 productspot ksb

enkel de adverteerders aansprakelijk

P111 productspot schneider electric P113 productnews

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

aquarama #72 I 3

BY

WATERONTHARDERS

ZONDER ELEKTRICITEIT UITERST COMPACT LAAG ZOUT- & WATERVERBRUIK

HUISHOUDELIJK

INDUSTRIEEL

WWW.DELTAWATERSOFTENERS.BE

Elk zijn specialiteit

Een waterzuiveringsinstallatie optimaal laten werken, vraagt veel kennis en ervaring.

Maar niet voor onze klanten. Bedrijven die het beheer en het onderhoud toevertrouwen aan Aquaplus, kunnen zich met een gerust hart concentreren op hun kernactiviteiten.

www.aquaplus.be

l

info@aquaplus.be

winside news

slotcongres de blauwe cirkel

nieuwe website voor suez Water SUEZ Water introduceert een nieuwe website specifiek voor de Benelux: www.water-benelux.com. Deze nieuwe website licht de verschillende services toe voor zowel de industriële als de publieke klanten binnen de Benelux. De site bevat verder ook actualiteitsberichten en casestudies. Ten slotte laten de links naar de kanalen van de onderneming op Twitter, LinkedIn, Google+ en YouTube toe op de hoogte te blijven van de recentste activiteiten.

E

www.water-benelux.com

De Blauwe Cirkel is een Vlaams Innovatie Samenwerkingsverband met focus op hergebruik van water en zoutstromen in de industrie. Het onderzoek ontstond uit de vaststelling dat er voor anorganische zouten als chloride, nitraat en sulfaat geen duurzame oplossingen bestonden binnen de industriële waterhuishouding.

De Blauwe Cirkel wil hierop een interdisciplinair antwoord bieden, waarbij zowel de water- als de grondstoffencycli zo veel mogelijk gesloten worden. De focus hierbij ligt op bedrijven uit de chemie- en textielsector, en bij

bedrijven uit de waterzuiverings- en tankcleaningsector.

Na vier jaar onderzoek en demonstraties hierrond zullen de finale resultaten op 30 juni toegelicht worden tijdens een slotevent bij Fedustria in Sint-Denijs-Westrem. Tijdens het slotevent zullen ook enkele experten in de circulaire grondstoffeneconomie het woord nemen.

E

www.blauwecirkel.be

grontmij belgium wordt sweco belgium Sinds eind februari zijn de activiteiten van Grontmij Belgium ondergebracht onder de naam Sweco Belgium.

Sweco telt ongeveer 14.500 professionals over heel Europa, waarvan 800 in België. Het bedrijf voert wereldwijd tienduizenden projecten uit in ongeveer 70 landen om duurzame gebouwen, efficiënte infrastructuur en kwaliteitsvolle industrie- en energieprojecten te garanderen. Tegelijkertijd hecht Sweco veel belang aan een sterke lokale aanwezigheid in België. Met negen regionale kantoren staat Sweco Belgium dicht bij de klanten en behoort het tot de grootste ingenieurs- en adviesbureaus op de Belgische markt.

E

www.swecobelgium.be

aquarama #72 I 5

winside news

groei vercalo maakt verhuis noodzakelijk Vercalo is een gespecialiseerde groothandel in waterbehandeling voor semi-industriële en industriële toepassingen. Recent werd een nieuwe vestiging in gebruik genomen, aan de Nijverheidslaan 48 in Deerlijk. Zoals Jelle Lambrechts, salesmanager bij Vercalo uitlegt, was de verhuis noodzakelijk geworden door de groei van de activiteiten van het bedrijf. “Steeds meer installatiefirma’s kiezen ervoor om met een gespecialiseerde firma te werken voor waterbehandeling, in plaats van een klassieke groothandel. Hierdoor is onze firma sterk gegroeid en hadden we nood aan een nieuwe vestiging.” Bij de keuze van de plaats had Vercalo twee prioriteiten: een centrale ligging en de mogelijkheid voor een grote opslagplaats. Door het ruime magazijn en de nabijheid van de E17 voldeed de vestiging in Deerlijk aan beide voorwaarden. Tegelijk heeft Vercalo zijn commercieel team versterkt, en is men actief op zoek naar technici voor de dienst-na-verkoop.

rechtzetting In het artikel ‘Combinatie van mobiele systemen levert water met laag zuurstofgehalte’ op p. 95 van Aquarama 71 werd vermeld dat het project in Rotterdam werd gerealiseerd door het in het Verenigd Koninkrijk gevestigde Veolia’s Mobile Water Services.

Correct is echter dat dit project werd gecoördineerd vanuit de Nederlandse vestiging van de wereldwijd actieve onderneming Veolia’s Mobile Water Services.

E

E

www.vercalo.be

www.mobilewaterservices.com

Wedstrijd voor betere toiletten in lagere scholen Kinderen vinden de schooltoiletten meestal vies en onaantrekkelijk. Eén kind op tien gaat zelfs nooit naar het toilet op school. Om die situatie te verbeteren, hebben Aquafin en MOS samen een wedstrijd georganiseerd, waarmee lagere scholen een make-over van hun sanitair kunnen winnen. Beide organisaties zijn nauw betrokken bij duurzaam watergebruik: Aquafin beheert de rioolwaterzuiveringsinfrastructuur in Vlaanderen, en MOS is een initiatief van het departement Leefmilieu, Natuur en Energie om duurzaamheid in scholen te bevorderen. De scholen wordt gevraagd om een ontwerp te maken van hoe hun droomtoilet eruit moet zien.

De winnende school krijgt een budget tot 2.500 euro om de toiletten te renoveren. Deelnemers hebben tot eind oktober om hun ontwerp bij Aquafin in te dienen. De winnaars worden bekendgemaakt op 19 november, wereldtoiletdag.

E

6 I a q u a r a ma # 7 2

www.aquafin.be

PERFORMANCES3.

OPTIMALE REGELING, MINIMALE ENERGIE. NIEUWE EFFICIENCY WATERZUIVERING.

Proces technische en constructieve kenmerken stellen samen met een vaak sterk wisselende luchtvraag hoge eisen aan de beluchtingstechnologie van iedere waterzuiveringsinstallatie. De energiekosten van de blowers of compressoren kunnen 60-80 % van de totale kosten bedragen. Aerzen heeft de knowhow en de machines voor de meest efficiĂŤnte oplossing waarmee besparingen van 20 % heel realistisch zijn.

Zo kan een combinatie van Delta Blower, Delta Hybrid en Aerzen Turbo ideaal zijn voor de minimale, nominale en piekbelasting van uw proces. Resultaat: een ongekende efficiency over het gehele regelbereik.

Een investering die zich al in 2 jaar kan terugverdienen! www.aerzen.be

Perform-3_195x134-FR-NL.indd 1

03.02.16 14:26

w Beurskalender • Water Innovation Europe Informatieplatform en networkingevent voor de belangrijkste stakeholders in de Europese watersector 21-23 juni 2016 | Brussel u www.waterinnovationeurope.eu • World Water Congres & Exhibition 2016 Globaal event voor waterprofessionals 9-14 oktober 2016 | Brisbane (Australië) u www.iwa-network.org • Aquarama Trade Fair Vakbeurs voor de Belgische waterbehandelingssector 12 oktober 2016 | Brabanthal Leuven u www.aquarama.be • Pollutec Globaal ecotechnologie-event 29 november-2 december 2016 | Eurexpo Lyon u www.pollutec.com • Aqua Nederland Vakbeurs Vakbeurs voor waterbehandeling, watermanagement en watertechnologie 21-23 maart 2017 | Gorinchem (Nederland) u http://booking.evenementenhal.nl/

nl/aqua-nederland-vakbeurs/gorinchem

HET GAAT HEM OM EFFICIËNTIE De SE en SL reeksen bieden de hoogste efficiëntie tot nu toe voor een afvalwaterpomp • De hoogste efficiëntie van de stekker tot het water : Het beste rendement, lagere gebruikskosten en gebruiksvriendelijkheid ten top • De beste hydraulische efficiëntie: Geen compromis ten nadele van vrije doorlaat, resulterend in betere verwerking van vaste delen en betere anti-blokkering prestaties • Continuë werking: Een ongeziene betrouwbaarheid door de hoge motor- en mechanische efficiëntie waarbij alle aspecten van de pompwerking intelligent worden aangestuurd

Meer info op: www.grundfos.com/no-compromise

World Water Congres & Exhibition 2016 Brisbane, Australië

8 I a q u a r a ma # 7 2

bar m /h

m3

3

°C

fact

fact

Batterij gevoede watermeting van flow, druk en temperatuur

Compteur d’eau sur batterie pour la mesure de débit, pression et température

WATERFLUX serie – technology driven by KROHNE

WATERFLUX séries – technology driven by KROHNE

• Elektromagnetische watermeters met geïntegreerde druk- en temperatuursensor

• Compteurs d’eau électromagnétiques avec intégration de capteur de pression et de température

• Alle meetwaarden en status alarmen direct op uw instrument display of via Modbus RTU in uw controlekamer

• Toutes les valeurs mesurées et les états d’alarme affichés directement sur votre appareil ou retransmis via Modbus RTU vers votre salle de contrôle

• Belangrijk voor: - Druk monitoring - Handhaving van de waterbalans - District metering (DMA) - Lekdetectie in drinkwaternetwerk • DN50…200, installatie zonder rechte in- en uitloopstukken • MID MI-001, OIML R-49 en KIWA certificaten

Meer feiten over WATERFLUX serie: www.krohne.be/waterflux

• Important pour: - Monitoring de pression - Maintien de l’équilibre de l’eau - District metering (DMA) - Détection de fuite sur réseau d’eau potable • DN50 ….200, installation sans longueur droite amont et aval • Certificats MID MI-001, OIML R-49 et KIWA

mm/s

Duurzame en bewezen waterbehandeling voor: • Koelwater • Membraansystemen • Pasteurisatie- en sterilisatiesystemen • Proceswater

Papiermolen 5 3994 DJ Houten The Netherlands +31-(0) 30-6021533 info@novochemgroup.com

www.novochemgroup.com/watertreatment

Joepie! Of met andere woorden: 2,23 m, 25,43 °C en 218 mbar Siemens procesinstrumentatie meet gewoon alles.

Niveau, temperatuur, druk en nog veel meer Onze procesinstrumenten nemen een diepe duik.

Meet u druk, temperatuur, debiet, gewicht of niveau?

Onze instrumenten geven u altijd de meest nauwkeurige meting. En omdat we beseffen dat een nauwkeurige meting essentieel is om het rendement van de installatie te verbeteren en de productkwaliteit te verhogen, bieden we volautomatische

AQUARAMA_ad.indd 1

oplossingen aan voor elke fase van het proces. Dit betekent dat u kunt vertrouwen op onze passie voor precisie in heel uw installatie. Want we zijn ervan overtuigd dat het succes van elk bedrijf begint met een goede meting.

siemens.be/instrumentation

14/08/15 12:04

w be u rs n ie u ws

Aquarama Trade Fair bevestigt sterke reputatie

Dé netwerkdag voor de Belgische watertechnologiewereld: dat predikaat heeft Aquarama Trade Fair de voorbije jaren verdiend. In samenwerking met diverse gereputeerde partners uit de waterindustrie (TNAV, VLARIO, Vlakwa, VMx en AquaFlanders) staat het team van organisator FCO Media opnieuw op de barricaden voor de elfde editie. Die vindt plaats op woensdag 12 oktober, in de inmiddels vertrouwde Brabanthal. Onder het motto ‘never change a winning team’ blijft de succesformule grotendeels dezelfde, al wordt achter de schermen wel duchtig gewerkt aan een grotere interactie met het Waals publiek en de ontwikkeling van een uit de kluiten gewassen digitaal platform. D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

M

et 1.200 aanwezigen was de jubileumeditie van vorig jaar meteen ook een recordeditie. De mooie mix van workshops, studiedagen en de integraal bezette beursvloer zorgden ervoor dat alle deelnemers met een voldaan gevoel huiswaarts keerden. Daar zat niet alleen de kwalitatieve catering voor iets tussen. “Een beursdag moet echt een nuttige dag zijn, waarbij je in een zo kort mogelijk tijdsbestek erin slaagt om een maximaal aantal contacten te zien. Meer dan ooit willen we met ons initiatief een kruispunt van kennis zijn, waarbij de meest actuele uitdagingen in de waterwereld worden besproken in een informele sfeer”, stipt organisator Filip Cossement aan.

Dat de markt hier wel pap van lust, bewijzen de cijfers. Nu al tekenden 102 standhouders opnieuw in. Opvallend daarnaast is de almaar groeiende interesse vanuit de industrie, een tendens waar de organisator enthousiast over is. “Ook voor hen is het de ideale gelegenheid om zo veel mogelijk spelers te zien: van leveranciers van het kleinste slangetje, over de aanbieders van de grootste pompen,

tot integratoren. Bovendien kan dit worden gelinkt aan een interessant workshopprogramma, waarbij onze partners inspelen op actuele thema’s voor hun specifieke publiek.”

Een belangrijk gegeven is ook dat zowat iedereen elkaar kent. “Uiteraard zijn er heel wat concurrenten aanwezig, maar we zien toch dat heel wat deelnemers en/of exposanten klant en/of leverancier zijn van elkaar. Het is al lang niet meer zo dat een beurs de uitverkoren plek is om contracten af te sluiten. Belangrijker is het om verkennende gesprekken te voeren, innovaties te bekijken en te bespreken, en mogelijke behoeften van de markt te leren kennen. Het komt erop aan zo’n evene-

ment ten volle te benutten vanuit een leergierige, positieve attitude.”

Moderne technologie Traditiegetrouw is Aquarama Trade Fair een evenement dat vooral de Vlaamse markt kan bekoren, maar het is de bedoeling het potentieel te verbreden richting Zuid-België. “We onderzoeken volop mogelijkheden om ook Waal-

”

Met ons initiatief willen we een kruispunt van kennis zijn.

Filip Cossement, organisator Aquarama Trade Fair

a q u a r a m a # 7 2 I 11

WATER TECHNOLOGIES

Waterbehandeling oplossing voor nood-, geplande- en meerjarige situaties.

Met een vloot van meer dan 200 installaties om te voldoen aan aan een reeks van proces toepassingen: > Onderhoudswerkzaamheden in nood- en geplande situaties > Veranderingen in voedingswater toevoer > Lekkages aan boilers en condensors > Chemisch reinigen, spoelen en vullen van boilers, leidingwerk inbedrijfstelling Marktleiders in mobiele waterbehandeling uitgevoerd met toegewijde monteurs en onderhoudsmanagers, hoge veiligheidsstandaards, ‘zero accidents’ leverancier Lees meer op: planned.mobilewaterservices.com / NL 0800 27826683 & Belux 00 31 62001048 / mobilewaterservices@veolia.com

© Veolia Photo Library

Mobile Water Services

w be u rs n ie u ws

”

Vernieuwingen dragen ertoe bij dat we de uitdagingen die in onze branche latent aanwezig zijn, doeltreffend kunnen aanpakken. Wendy Francken, directeur Vlario

se partners bij de organisatie te betrekken en op die manier een grotere interesse vanuit het Franstalige landsgedeelte los te weken”, geeft Filip Cossement aan.

Bovendien wil het organiserende team de trein van de digitalisering niet missen. “We zijn volop aan het investeren in de uitbouw van een aantrekkelijk digitaal platform, dat vanaf nieuwjaar online zou moeten gaan. Op die manier willen we de beursbeleving een nog modernere omkadering geven.”

Verder blijft Aquarama hondstrouw aan de formule met modulaire stands en het concept van een eenvoudige catering die op de stands zelf wordt geleverd.

VLARIO De krijtlijnen van de goede samenwerking tussen Aquarama en VLARIO blijven grotendeels dezelfde. Het overlegplatform en kenniscentrum voor de riolerings- en afvalwaterzuiveringssector in Vlaanderen engageert zich sowieso graag voor alle initiatieven die tot doel hebben de werking van VLARIO te ondersteunen. Ook dit jaar doet VLARIO dat via een lezing tijdens de contactdag.

Directeur Wendy Francken neemt graag ook een kijkje op de beursvloer, om de innovaties van de exposanten te ontdekken. “Vernieuwingen dragen ertoe bij dat we de uitdagingen die in onze branche latent aanwezig zijn, doeltreffend kunnen aanpakken. Iedere interessante oplossing die het eenvoudiger maakt om die uitdagingen aan te pakken, is meer dan welkom.”

TNAV Geen Aquarama Trade Fair zonder TNAV: het Vlaams Netwerk Watertechnologie organiseert ook dit jaar weer een interessante workshop. Paul Ockier is nu al druk bezig met de precieze invulling van het integrale programma en waakt daarbij over een evenwichtig aanbod: enerzijds specifieke uitleg over bepaalde technologieën, anderzijds de voorstelling van concrete cases. Belangrijk aandachtspunt hierbij is dat de presentaties niet commercieel zijn en zich op de praktijk richten.

“Net zoals de voorbije jaren al het geval was, streven wij ook nu naar een gezonde mix van informatie over respectievelijk proceswater en afvalwater”, stipt Paul Ockier aan. “Daarbij hechten we onder meer veel aandacht aan de introductie van vernieuwende technologieën. Een van de aspecten die daarbij centraal staan, is het terugwinnen van grondstoffen.

De watersector heeft op dat vlak de jongste jaren al grote stappen voorwaarts gezet. Onder meer via de workshop kunnen we illustreren hoe dat in de praktijk gebeurt.”

VMx Net als vorig jaar is ook VMx opnieuw partner van het evenement. VMx vzw is de beroepsvereniging voor alle milieuprofessionals.

Hierbij denken we onder meer aan interne en externe milieucoördinatoren, milieudeskundigen, MER- en mobiliteitsdeskundigen.

Jaarlijks biedt deze organisatie haar leden vijf gratis studiedagen aan in het kader van een permanente vorming. Bovendien staan er ieder jaar ook enkele infosessies op de rol.

Tijdens het evenement in de Brabanthal herhaalt VMx de samenwerking van vorig jaar.

“Wij zorgen voor sprekers en onderwerpen en maken promotie voor dit evenement via onze communicatiemiddelen. De krijtlijnen van het programma worden eerstdaags uitgetekend”, zegt stafmedewerker Sylvie Baert.

AquaFlanders Nadat de koepel van de Vlaamse waterbedrijven vorig jaar op de beurs een studiedag voor al zijn leden en stakeholders organiseerde, is het dit jaar de beurt aan de keurders: zij kunnen er een infosessie volgen.

Praktisch

”

We streven naar een gezonde mix van informatie over respectievelijk proceswater en afvalwater.

Aquarama Trade Fair for Water Technology, zoals de beurs voluit heet, vindt dit jaar plaats op woensdag 12 oktober van 10 tot 18 uur.

Place to be is opnieuw de Brabanthal in Leuven. Registreren voor het evenement kan binnenkort op de website www.aquarama.be.

Paul Ockier, general manager TNAV

maa ##6752 II 13 13 aaqquuaarraam

w e xpo

Tentoonstelling Water.War legt link tussen kunstenaars, wetenschappers, ondernemers en actieve burgers

Boyan Slat, The Ocean Cleanup: Een drijvende installatie wordt in de vorm van een V in zee geplaatst.

Door de stroming concentreert het afval zich, waarna het verwijderd kan worden.

Watertechnologie en kunst, het lijken op het eerste gezicht twee compleet aparte werelden. Dat dit niet het geval hoeft te zijn, bewijst de tentoonstelling Water.War in de Kortrijkse Budafabriek. Nog tot 26 juni stellen kunstenaars, wetenschappers, ondernemers en actieve burgers er hun oplossingen rond de waterproblematiek tentoon. D o o r N e l e B o u d r e z

“Met de tentoonstelling Water.War willen we de link leggen tussen kunstenaars, wetenschappers, ondernemers en actieve burgers, gebald rond het thema water”, aldus Franky Devos, directeur kunstencentrum BUDA en opdrachthouder Budafabriek. Het presenteren van onderzoek en industriële toepassingen is niet courant in de kunstwereld. Bij Budafabriek vormt dit echter het uitgangspunt: “De kunstenaar hoort thuis in het hart van het maatschappelijke debat, waar hij zijn kritische rol voluit kan opnemen door zijn werk te linken aan maatschappelijke problemen en uitdagingen. Daarnaast is er ook een rol weggelegd voor geëngageerde wetenschappers en ondernemers. Hun werk heeft immers een sterke impact op de wereld van morgen.”

De tentoonstelling Water.War is georganiseerd in zeven hoofdstukken of battles rond de relatie tussen de mens en water, zijn meest noodzakelijke bron van leven: vervuiling, commercialisering, water in de wereld, transport, landschappen en infrastructuur, voedsel en energie, en klimaatverandering.

Zeewater, afvalwater, regenwater en drinkwater Op het vlak van de strijd tegen watervervuiling is er de afgelopen jaren sterke vooruitgang geboekt in Vlaanderen. Toch blijft er nog veel werk aan de winkel. Wereldwijd is de uitdaging rond de vervuiling van zeeën en oceanen, onder andere door de zogenoemde ‘plastic soup’, nog veel groter. De Nederlandse uitvinder en ondernemer Boyan Slat ontwierp vanuit deze problematiek een drijvende installatie die in de vorm van een V in zee wordt geplaatst.

Door de stroming concentreert het afval zich, waardoor het uit zee kan worden gehaald. Nog dit jaar komt er een proefopstelling voor de kust van Scheveningen en voor het Japanse Tsushima. In 2020 zal in de Grote Oceaan tussen Californië en Hawaï een plasticvanger van 100 kilometer lang worden geplaatst. Op die manier wil Boyan Slat de helft van de plastic

soup in dat deel van de oceaan opruimen.

Ook wat de zuivering van afvalwater betreft, presenteert Water.War oplossingen. Het Waregemse bedrijf NuReSys (Nutrient Recovery Systems) ontwikkelde een techniek om fosfaat terug te winnen uit afvalwater. De huidige methode die wordt toegepast in waterzuiveringsinstallaties om te voldoen aan de lozingsnormen, bestaat in de toevoeging van FeCl3. Het fosfaat bindt zich op het ijzer en bezinkt in het slib. Resultaat: zuiver water, maar ook fosfaat

Het Waregemse bedrijf NuReSys ontwikkelde een technologie die met behulp van een kristallisatieproces fosfor in een zuivere vorm uit afvalwater recupereert.

a q u a r a m a # 7 2 I 15

w exP o

dat zeer sterk op ijzer gebonden is en nog moeilijk teruggewonnen kan worden. Fosfaat, een onmisbaar element in de productie van meststoffen, is echter een delfstof met beperkte wereldwijde reserves. Europa is voor 95% afhankelijk van import. De techniek van NuReSys bestaat erin om het fosfaat te binden op magnesium en laat zo toe om korrels te maken die van het afvalwater afgescheiden kunnen worden. Zonder enige nabewerking kunnen de korrels als meststof gebruikt worden in de land- en tuinbouw.

Dat zeewater en drinkwater geen twee compleet verschillende werelden zijn, wordt dan weer aangetoond door het Waregemse Pollet Water Group. Dit bedrijf presenteert in Water.

War namelijk zijn technologieën om zeewater om te zetten in drinkwater.

Het gebruik van regenwater om het drinkwaterverbruik terug te dringen, vormt een bekendere oplossing. Van Marcke stelt een oplossing tentoon die het toelaat om een douche of bad te nemen met gefilterd regenwater. Hiervoor wordt een uv-filter geïnstalleerd na de regenwaterpomp om bescherming te bieden tegen micro-organismen.

Drone op het water Ook VITO kon niet ontbreken in de tentoonstelling. Voor onderzoek van kust- en binnenwateren ontwikkelde de onderzoeksinstelling de Aqua Drone, een onbemand sensorplatform. Het laat toe om metingen uit te voeren op ondiepe en moeilijk bereikbare plaatsen en kan ingezet worden door waterzuiverings-

De technologieën van Pollet Water Group maken het mogelijk om zeewater om te zetten in drinkwater.

16 I a q u a r a ma # 7 2

Na succesvolle tests in Ghana, Haïti en Kenia wordt het filterboek van Theresa Dankovich technisch verder op punt gezet.

maatschappijen, de chemische industrie, baggerbedrijven… De Aqua Drone vaart autonoom dankzij de gps-functie en ontvangt zijn opdrachten via een draadloze verbinding.

van drinkwater. Met één pagina kan 100 liter water gefilterd worden, terwijl de kostprijs minder dan 0,01 euro per blad bedraagt.

Goedkope, alternatieve waterzuivering Toegang tot zuiver drinkwater is in verschillende ontwikkelingslanden nog altijd problematisch. “Klimaatwijziging maar ook vervuiling door menselijke activiteiten bedreigen de waterbevoorrading. De algemene vraag naar water neemt tegen 2050 met 55% toe.

Zonder ingrijpen zullen 1,4 miljard mensen geen toegang hebben tot basissanitair en veilig drinkwater”, onderstreept Dirk Halet, strategisch coördinator Vlakwa. Daarom wordt volop gezocht naar goedkope, alternatieve waterzuiveringsmethodes. Zo is er de low cost en low tech keramische waterfilter van de Belgische ontwerpstudio Unfold. Een andere ontwikkeling is The Drinkable Book van de Amerikaanse Theresa Dankovich. Voor haar phD in scheikunde ontwikkelde ze een filterboek. Elke pagina is geïmpregneerd met onder meer nanodeeltjes zilvernitraat, waardoor het filterboek een adequate bescherming biedt tegen biologische verontreiniging

Water, voedsel en energie “Voedselproductie is veruit de grootste consument van de wereldwijde zoetwatervoorraad. Ook water en energie zijn onlosmakelijk verbonden. Enerzijds is water nodig voor de productie van brandstoffen en het opwekken van elektriciteit. Anderzijds is energie nodig voor het oppompen, de distributie en de zuivering van water. De energie-intensiteit van de verschillende bronnen van water verschilt hierbij sterk. Het vergt veel minder energie om grondwater of oppervlaktewater op te pompen dan om afvalwater te hergebruiken of zeewater te ontzilten”, geeft Dirk Halet aan. In Water.War zijn dan ook enkele werken rond water, voedsel en energie tentoongesteld. Belangrijke invalshoek hierbij zijn de micro-organismen (bacteriën en algen) die het afvalwater zuiveren en tegelijk een waardevolle bron van eiwitten vormen.

Algen vormden voor de Hongaarse industrieel productdesigner Gyula Bodonyi het

De Aqua Drone van Vito laat toe om meetgegevens te verkrijgen uit ondiepe en moeilijk bereikbare plaatsen.

GF Piping Systems

Elektrische Aandrijvingen Type EA25-250

Compact & Licht² De nieuwe serie van elektrische aandrijvingen van GF Piping Systems is uitermate betrouwbaar en eenvoudig in gebruik. Door de unieke bijgevoegde functies zijn deze aandrijvingen ver vooruit op hun tijd.

Intelligente functies voor optimaal gebruiksgemak Duidelijke display – Standaardindicator met LED-verlichting in kleur Eenvoudige installatie – Aanpassingen mogelijk via 4 teach-buttons Intelligente troubleshooting – 7-segmentindicatie voor een veilige werking

GFDO_2432_7 (02.16)

Georg Fischer NV Vaartdijk 109-111 1070 Brussel be.ps@georgfischer.com www.gfps.com/be

YOUR WATER. OUR CONCERN. Part of Pollet Water Group - www.hydrispwg.com

HYDRIS is een waterbehandelingsspecialist en leverancier van chemische producten actief in industrie, gebouwen en landbouw.

Met ontwerp op maat, gericht projectadvies én ingebruikstelling gaat HYDRIS verder dan om het even welke andere speler.

Your water is our concern.

INDUSTRIAL SOLUTIONS

BUILDING SOLUTIONS

HYDRIS • Textielstraat 13 • 8790 WAREGEM • T: +32 56 43 29 54 • W: www.hydrispwg.com • E: info@hydrispwg.com

w e xpo

vertrekpunt voor de ontwikkeling van de AlgaeBulb. Het is een levend ecosysteem dat de luchtkwaliteit in gesloten ruimtes verbetert, net als kamerplanten dat doen. Het onderste deel is een kleine luchtdoorlatende tank gevuld met algen. Het bovenste deel bevat een ledlamp en een pomp die lucht door de algenkolonie stuwt en zo zuurstof produceert.

Algen staan ook centraal in het door Sioen Industries voorgestelde AT~SEA-project. Dit door de Europese Unie meegefinancierde project onderzoekt de ontwikkeling van geavanceerd technisch textiel om in open water zeewier te kweken.

Drie kennisinstellingen (PTI Kortrijk, Howest en Ugent) en vier bedrijven (Aqua4C, Urbancrops, Vink en Aquatic Nature) voeren dan weer onderzoek naar een duurzame aquacultuur. Zowel de meest optimale kweekritmes als het hergebruik van het kweekwater worden onder de loep genomen. Red Claw-rivierkreeften kunnen op een volledig vegetarisch

”

Een duurzaam waterbeleid vereist het rond

de tafel brengen van alle spelers en perspectieven.

Christophe De Jaeger, curator Water.War

dieet gekweekt worden. Hun groei wordt sterk beïnvloed door de dag- en maanlichtcyclus, aangezien ze enkel groeien wanneer ze vervellen en dit vervellen in de natuur gebeurt bij nieuwe maan. Een speciaal gestuurde ledverlichting kan dit proces versnellen. Het kweekwater kan dan weer ingezet worden om met een periodiek eb- en vloedsysteem sla te kweken, opnieuw onder een geoptimaliseerde ledverlichting. Een rietveld verwijdert het overschot aan nutriënten.

geen expo vol doemscenario’s. “Budafabriek zet geëngageerde start-ups en ondernemingen, kristische kunstenaars, hands-on ngo’s, politieke activisten, actieve burgers en onderzoekers bij, naast en tegenover elkaar. Elk voert zijn strijd voor een andere wereld. Nu eens vullen ze elkaar aan, dan weer spreken ze elkaar tegen. Een duurzaam waterbeleid vereist het rond de tafel brengen van al deze spelers en perspectieven”, verduidelijkt curator Christophe De Jaeger.

Water.War is ondanks de vaak negatief getinte berichtgeving rond waterproblematiek

E

www.waterwar.be

De UV 2000 verdeeld door Van Marcke laat toe een douche of bad te nemen met gefilterd regenwater.

De AlgaeBulb is nog niet klaar voor commerciële doeleinden, maar draagt bij aan geavanceerd onderzoek naar nieuwe toepassingen voor het gebruik van algen.

De low tech en low cost keramische waterfilters van de Belgische ontwerpstudio Unfold kunnen een oplossing bieden voor sterfte door watergebonden ziektes als diarree.

Water.War praktisch Open: Nog t.e.m. 26 juni.

Woensdag t.e.m. zaterdag: 14 tot 18 uur.

Zondag: 10 tot 18 uur.

Tickets: Standaardtarief: 6 euro.

-26, +65 en groepen: 5 euro.

-12 en scholen: 4 euro.

Locatie: Budafabriek, Dam 2, 8500 Kortrijk.

E

www.waterwar.be

a q u a r a m a # 7 2 I 19

Nalco 3D TRASAR™ Technology TM The Nalco 3Dsavings TRASAR makes large water a Technology has made reality

a reality What that does saving 14 billion tons of water mean?

What does 1.4 billion tons of water

It can supply drinking water to 2.5 mean? billion people for one year.

It can supply 2.5 billion people for

Nalcoone 3D TRASAR Technology can year drinking! save such large amounts of water Nalco 3Dto TRASAR Technology can without having melt icebergs or save sea such amount of water for us desalinate water.

without having to melt icebergs or

sea water.

Want desalinate to make your water use sustainable? Let 3D TRASAR Want to make your water use Technology lead the way. sustainable? Let 3D TRASAR Technology help!

Nalco BVBA BV NalcoBelgium Netherlands Uitbreidingstraat Antwerp Belgium tel: +32.3.450.69.31 Ir.G.Tjalmaweg 84 | 23422600 BV Oegstgeest | The Netherlands | Tel: +31-71-524-1100 3D TRASAR, Nalco and the logo are trademarks of Ecolab USA Inc.

3D TRASAR, Nalco 360, Nalco and the logo are trademarks of Nalco Company. Ecolab is a trademark of Ecolab USA Inc.

NIEUWSBRIEF van het Vlaams Netwerk Watertechnologie

#53 Woord vooraf “Water niet los zien van economie, sociologie en psychologie”(*) Peter Goethals, professor waterecologie aan de Universiteit Gent, over de waterkwaliteit in Vlaanderen en op de vraag of er ook minder voor de hand liggende oplossingen voor de verbetering daarvan zijn: “We mogen water niet los zien van economie, sociologie en psychologie. Ik neem een voorbeeld: een aantal jaar terug was recyclage van afvalwater in bedrijven door lokale zuiveringsinstallaties een hype. Daarna steeg de energieprijs en werden deze energievretende technologieën plots minder interessant.

Kant-en-klare technologische formules volstaan dus niet en we mogen economische principes niet uit het oog verliezen. Ook psychologie is van groot belang: we moeten een breed draagvlak creëren om het waterbeleid te doen slagen. De hoogtechnologische zuiveringsprocessen voor de verwijdering van micropolluenten bijvoorbeeld zijn heel duur, dus we zouden het probleem beter gelijktijdig aan de bron aanpakken door overmatig gebruik van medicijnen en pesticiden te ontmoedigen.”

Dat heet: af en toe eens out of the box denken, ook op de drempel van de alweer opdoemende zomervakantie!

Uw TNAV-team (*) Uit het artikel ‘Waterbeleid vereist een brede kijk’, op p. 101-105 in dit magazine.

TNAV lééft!

Nieuwe leden Bosaq, een wateradviesbureau dat instaat in voor het volledige watermanagement van kmo’s.

Het bouwt aan een eigen membraanbioreactor geschikt voor extreme en afgelegen plekken, zoals het Belgische zuidpoolstation. www.bosaq.be

Netzsch Pumps Bellux: deze pompenfabrikant uit Affligem is dochter van een Beiers familiebedrijf met ruim 60 jaar ervaring. Advies, verkoop, onderhoud, originele onderdelen. www.netzsch.com

on-site. Het is een spin-off van AvoRe, in samenwerking met KU Leuven. www.inopsys.eu

Op zoek naar meer nieuws, vooral: meer recent nieuws?

Surf dan naar www.tnav.be.

inOpSys: ontwikkelt moduleerbare, mobiele units voor de behandeling van afvalwater

a q u a r a m a # 7 2 I 21

u De

installatie voor groene stroom Waterleau NewEnergy in Ieper haalt energie uit organisch afval.

Op de koffie bij…

Waterleau Zelf hadden we het nieuwe hoofdkantoor van Waterleau, dat anderhalf jaar geleden verhuisde naar een groot en grondig gerenoveerd industriegebouw in Wespelaar (Haacht) nog niet gezien, maar toen we er arriveerden zagen we gelijk dat de woorden van lof welverdiend waren. Het gebouw doet de oprichters van het ondertussen 17 jaar jonge Waterleau alle eer aan. Functioneel, zeer ruim, licht en luchtig, klaar voor verdere groei, uitgerust met de nieuwste snufjes, zoals dat eigen oplaadpunt voor elektrische auto’s.

O

nze gastheren (Willy Gils, medeoprichter en directeur, en Alain Buyle, marketingmanager en chef communicatie) brengen ons naar de hoogste verdieping. Het dakterras met heuse James Bond-allures biedt een weids uitzicht over Vlaams-Brabant. Een verademing wellicht na de uit haar voegen barstende behuizing aan de Radioweg in Herent. De betreurde founding father Luc Vriens heeft de voorbereidingen van de verhuizing nog wél, maar de nieuwe start in Wespelaar niet meer mogen meemaken, maar het nieuwe Waterleau draagt onmiskenbaar zijn stempel.

Visie De sterkte van Waterleau zit uiteraard niet in een gebouw. Van meet af aan was er visie en een klare kijk op wat de onderneming moest worden en hoe ze zich diende te ontwikkelen. Die visie was er al toen Luc Vriens en zijn spitsbroeder Willy Gils met

a q u a ra ma # 7 2 I 22

Sterk door ervaring, klaar voor de toekomst

een bestelwagen de boer opgingen en nog moesten beginnen aan een succesverhaal dat van dit bedrijf een echte wereldspeler zou maken. “Een wereldspeler? Tja, weliswaar in een niche”, relativeert Gils. Maar toch: wie zoals Waterleau zijn sporen heeft verdiend in de zuivering en het hergebruik van water, in luchtzuivering, in afvalverwerking en nieuwe energie, meer bepaald biogas (de fameuze vier elementen) is toch veel meer dan een randfenomeen. Die activiteiten hebben de groep, want zo mogen we Waterleau stilaan wel noemen, al een schat aan ervaring opgeleverd en meer nog: ruim 1.500 referenties in verschillende landen.

Klaar voor verdere groei? Zo vanzelfsprekend is dat nu ook weer niet, luidt het, want Waterleau is de afgelopen jaren al behoorlijk groot geworden. Het telt nu 400 personeelsleden, waarvan zeker de helft hoger opgeleid. Samen zorgen ze voor een omzet die, op een uitzondering na, duidelijk in stijgende lijn gaat en de 85 miljoen euro benadert. Een troef, maar ook een zware verantwoordelijkheid. Naar Belgische of Vlaamse normen hoe dan ook een succesverhaal.

Belangrijke troeven Geen wonder dus dat Waterleau zich afvraagt hoe het dat succes kan bestendigen en dat het zorgvuldig nadenkt over elke volgende stap in zijn ontwikkeling. Een eerste vaststel-

ling is dat de groep al heel wat ervaring in China had toen de meeste Belgische bedrijven dat land nog moesten ontdekken, maar dat China nu geen prioriteit meer is. “Ze hebben ons daar nauwelijks nog nodig”, zegt Gils. “Veel van wat we daar gepresteerd hebben, kunnen ze onderhand zelf even goed.

Het land levert jaarlijks ettelijke honderdduizenden ingenieurs af. We blijven wel nog in Macau actief (de voormalige Portugese enclave niet ver van Hongkong). Daar zorgt Waterleau met 16 mensen nog enkele jaren voor de drie waterzuiveringsinstallaties die het er gebouwd heeft. Maar meedingen naar nieuwe contracten in China doen we niet meer, de concurrentie is er moordend en Waterleau is net niet groot genoeg om daarin volop mee te spelen”, zo vernemen we. Overigens: er zijn nog andere beloftevolle markten in Azië… De groep beseft ook dat zijn sterkste troef zijn technologische expertise is. “Installaties bouwen, kunnen die opkomende landen al vrij snel zelf wel. Daarvoor zijn we te duur. Gelukkig bieden we een belangrijke meerwaarde: meer efficiëntie, energiezuinigheid, maximale recuperatie van slib, energiewinning uit biomassa, en we doen dat goed. Daarin willen wij het verschil blijven maken.”

Alain Buyle: “Waterleau is niet beursgenoteerd, het beoogt geen maximale winsten, het wil wél de tot op heden gevolgde koers

Vloeiend voelend meerkanaals meetomvormer, regelaar, aanduider en datalogger in één toestel groot meetbereik, met een enkele sensor te meten hoge zekerheid voor een goede meting door vaststelling van de vervuilingsgraad hygienisch design en EHEDG gekeurde procesaansluitingen CIP/SIP resistent

20023

inclusief kwaliteitscertifikaat

Meetomvormer/regelaar JUMO dTRANS CR02 en conductieve 4-pool geleidbaarheidssensor JUMO tecLINE Lf-4P Welkom bij JUMO. www.jumo.be

Bezoek ons - stand nr. H6-A07

Besuchen Sie uns vom xx-xx.2012 in Halle x, Stand xx

Milieu en techniek in harmonie

AL MAXIMA IK U R B HERGE R E T WA

Water De juiste oplossingen op de juiste plaats U krijgt van onze specialisten onafhankelijk advies en studies. Steeds op maat van uw bedrijf. Altijd met zin voor realiteit: u blijft binnen uw budget en de terugverdientijd is optimaal. We garanderen u de juiste oplossingen op de juiste plaats.

• • • • • • • • • • •

Waterbalans Waterbesparingsplan Haalbaarheidsstudie hergebruik Optimalisatie waterzuivering Beperking heffingskosten Opleiding duurzaam watergebruik Hemelwaterstudie Nullozerstatuut Impactstudie afvalwaterlozing Erkend deskundige Water Warmterecuperatie uit afvalwater

Nele Philips - Senior Projectleider Water 016 35 28 29 nele.philips@tauw.com Eco-Vision biedt u een complete milieu- totaalservice.

Van milieuadviesdiensten, engineering tot de bouw van de installaties.

Milieuwinst hand in hand met uw bedrijfswinst is onze business.

Contacteer ons snel ... voor een zuivere kijk op het milieu!

Ambachtslaan 14 • 3665 As • T. +32 (0)89 79 81 30

www.eco-vision.be

Sustainable solutions for a better environment

www.tauw.be/water

water-matching

by Induss

tailored and to the point

Induss nv Mechelsesteenweg 66 B-2018 Antwerp T +32 3 609 01 60 F +32 3 609 01 69 challenge@induss.eu www.induss.eu

RioolwateRzuiveRing, MaRokko

eneRgie uit afvalveRbRanding, China

MeMbRaan bio ReaCtoR, MaCau

anaeRobe afvalwateRzuiveRing, Spanje

dRinkwateR, Congo

luChtzuiveRing, Saoudi-aRabië

WATER • HERGEBRUIK • LUCHTZUIVERING • AFVAL • BIOMASSA • HERNIEUWBARE ENERGIE 10 kantoren en meer dan 1.000 referenties wereldwijd Duurzame en sleutel-op-de-deur oplossingen voor overheid en industrie.

WATERLEAU • Radioweg 18 • B-3020 Herent (LEUVEN) • +32 16 650 657 • info@waterleau.com

”

Onze sterkte is onze wil om technologisch voorop

voortzetten: die is gericht op organische groei en de verovering van nieuwe markten.

De hefboom hiertoe is een reeks verstandige overnames. Als het kan, wil onze groep die evolutie nog een extra duwtje geven.”

Precies om die reden heeft de groep in 2014 een meerderheidsaandeel verworven in het Bremense Kary-Planaqua. Dit bedrijf lijkt een kleinere broer van Waterleau; er is tegenwoordig trouwens steeds vaker sprake van ‘Waterleau Deutschland’.

Nieuwe markten Willy Gils: “Voor de technologie moesten we het niet doen. Op dat punt was en is KaryPlanaqua een uitstekend bedrijf, alleen: we hadden die kennis zelf óók in huis. Maar via dit Bremense zusje hebben we toegang tot de belangrijke Duitse markt, die - alle mooie Europese verklaringen ten spijt - voor een Belgische bemoeial niet zonder meer toegankelijk was. Bovendien komen nu ook de markten binnen bereik waar KaryPlanaqua al een voet aan de grond had en referenties had opgebouwd: Oost-Europa, Rusland, Turkije, het Midden-Oosten…

Alain Buyle: “Ook de Amerikaanse markt was tot voor kort voor ons vrijwel ontoegankelijk. In dat licht is dan ook de overname te zien in juli vorig jaar van Krofta Technologies in Massachusetts. Krofta, dat tot dan deel uitmaakte van Ecolab, is genoemd naar een Sloveens ingenieur en uitvinder, Milos Krofta, ontdekker van de dissolved air flotation (DAF)1. Dit is een milieuvriendelijke technologie die nu volop ingeburgerd is.

te lopen, zolang we daarin slagen is het goed. Wij hechten dan ook veel belang aan oplossingsgericht onderzoek dat we metterdaad ondersteunen.

Alain Buyle, marketingmanager en chef communicatie, en Willy Gils, medeoprichter en directeur Waterleau

Krofta is zo’n beetje wereldleider in DAF’s, waarvan het er al zo’n 3.500 heeft geïnstalleerd. Een win-winsituatie: Krofta krijgt toegang tot het aanzienlijke Waterleaunetwerk met zijn specifieke technologieën, terwijl Waterleau zelf nu ook een vaste voet aan de grond heeft gekregen op de Amerikaanse markt. Dat het daarbovenop ook nog Ecovation overnam, een specialist in de staat New York in ontwerp en bouw van anaerobe biologische waterzuiveringen, bewijst dat het Waterleau menens is met zijn geografische uitbreiding.”

Toch is de geografische diversificatie geen reden om nu nog meer mensen langdurig naar verre oorden te sturen.

Willy Gils: “We streven er niet echt naar onze ingenieurs enkele jaren lang in bijvoorbeeld Bagdad of Chennai te parkeren.

Veel pas afgestudeerden willen graag de wereld zien, maar dat zijn ze al snel beu als ze een gezin stichten. Dus hier wordt nog veel gereisd wanneer nodig, maar een project van a tot z realiseren doen we niet.

Voor toezicht op rendement en efficiëntie van een installatie volstaan relatief korte bezoeken. Ook de mensen die we hebben in de nieuwe vestigingen in de USA en Duitsland nemen een deel van de noodzakelijke reizen voor hun rekening. Maar Wespelaar blijft het centrum.” Willy Gils kijkt naar zijn collega Buyle: “Hoeveel talen worden er hier wel niet gesproken? Twintig? Ja, onze werktaal is uiteraard Engels.”

Internationaal én Belgisch Ook de Belgische markt is belangrijk voor Waterleau. De groep pakt graag uit met zijn productie-installatie voor groene stroom, Waterleau NewEnergy in Ieper, die energie haalt uit organisch afval en tot 120.000 ton biomassa omzet in groene stroom. Een mooi voorbeeld van een installatie die Waterleau niet alleen heeft ontworpen en gebouwd, maar nu ook zelf uitbaat, en in dat opzicht nieuw voor de groep. Een beetje een showcase waar het bedrijf graag zijn technisch kunnen toont aan potentiële klanten. Een groep van 30 TNAV-leden heeft de installatie dit voorjaar overigens bezocht.

“Onze sterkte is onze wil om technologisch voorop te lopen, zolang we daarin slagen is het goed. Wij hechten dan ook veel belang aan oplossingsgericht onderzoek dat we metterdaad ondersteunen.”

Waterleau houdt goed in de gaten welk talent zoal afstudeert aan onze universiteiten en hogescholen. Menig personeelslid daar in Wespelaar zal dat kunnen bevestigen. n www.waterleau.com 1 Dissolved Air Flotation is een proces dat bijvoorbeeld afvalwater zuivert door verwijdering van zwevende stoffen, bijvoorbeeld olie of vaste stoffen, door het oplossen van lucht in het afvalwater en het daarna vrijgeven van de lucht bij atmosferische druk in een flotatietank. Kleine luchtbelletjes hechten zich aan de gesuspendeerde materie, waardoor die gaat drijven op het wateroppervlak en zich gemakkelijk laat verwijderen.

u Anaerobe

waterzuivering van Waterleau voor een brouwerij in Togo (West-Afrika).

a q u a r a m a # 7 2 I 25

Op de koffie bij…

Newtec Water Systems nv: De aanhouder wint!

Newtec Water Systems (NWS) is een klein, maar groeiend bedrijf gevestigd in de industriezone Mechelen Noord.

Dat het er is en bovendien goed boert, heeft het te danken aan één man die ervoor zorgde dat Newtec in zijn niche een stevige reputatie kon opbouwen.

u Aquality-Box

voor de desinfectie van sanitair water.

M

aar welke is dan die niche? General manager Dirk Esselens legt uit: “We zijn gespecialiseerd in de bestrijding van infecties in drinkwaterleidingen door middel van elektrolyse, dat wil dus zeggen: zonder gebruik te maken van chemicaliën.

Op die manier bieden we ook een alternatief aan voor thermische desinfectie via verhoging van de watertemperatuur in de strijd die vooral tegen biofilm en legionella gericht is.”

Een jong bedrijf opstarten en bovendien doen groeien, het gaat niet vanzelf. Maar het helpt natuurlijk als je leiding geeft aan een dochteronderneming van Newtec Umwelttechnik Berlin, een bedrijf met een reputatie van Duitse degelijkheid.

Maar de hoofdtroef van Newtec Water Systems is de persoon van Dirk Esselens, al blijft die er bescheiden onder.

Hij is een vriendelijk ogend man, maar

a q u a ra ma # 7 2 I 26

tegelijk een noeste, gedreven werker.

Voor een ondernemer is alle begin moeilijk: hij moet zich hard inspannen, tegenslagen overwinnen, kansen te baat nemen. Maar hij doet dat met overgave omdat hij weet dat hij zijn klanten een goed product te bieden heeft. Dat is in een notendop ook het verhaal van Dirk Esselens. Hij voelt zich gesterkt nu zijn inspanningen, ook op het gebied van marketing, vruchten beginnen af te werpen.

In zijn huidige vorm pas opgericht in 2014, telt zijn bedrijf nu toch al 8 werknemers, …” die ik allemaal even hard nodig heb”, zegt hij. “Vorig jaar hebben wij drie mensen in dienst kunnen nemen, het gaat goed, we geraken stilaan beter bekend.”

Esselens komt nochtans van ver. U herinnert zich mogelijk nog Ecodis, de Vlaamse firma gevestigd in Schoten, eveneens gespecialiseerd in elektrolytische desinfectie en kampioen in de legionellabestrijding. Ecodis zag de dingen groot, ging zelfs naar de beurs; maar besliste om er toch niet mee verder te gaan.

Dat was slecht nieuws voor de 30 à 40 Ecodis-werknemers, maar ook voor een minderheidsaandeelhouder als Dirk Esselens. “Mijn aandelen waren van de ene dag op de andere niets meer waard”, zegt hij.

Maar onze gastheer was er de man niet naar om zich te laten ontmoedigen. Hij wist zijn bedrijf, Smartflow bvba, dat was ondergebracht bij Ecodis, uit de ontbinding te halen.

Tegenwoordig is Smartflow met zijn antikalktechnologie een vitaal onderdeel van Newtec Water Systems. “Door de ontbinding van Ecodis hebben we 4 à 5 jaar verloren”, zucht Esselens, “maar nu staan we er”, en hoe! Er lijkt een periode van groei aangebroken. Het bedrijf is onderhand

wel bekend bij de potentiële klanten in eigen land, maar de zaakvoerder kijkt verder, naar de Franse en de Britse markt bijvoorbeeld, waar hij via plaatselijke dealers zijn producten aan de man zoekt te brengen en de eerste orders binnenhaalde.

Anodische oxidatie We lieten hier al een paar keer het woord elektrolyse vallen, maar preciezer is te stellen dat Newtec Water Systems pioniert in de desinfectie van water door middel van anodische oxidatie. Dat is een vrij unieke technologie, een speciale vorm van elektrolyse, voor alle soorten water (stads-, putof regenwater), en zonder toevoeging van chemische middelen of (zware) metalen.

In de ontsmettingscel bevinden zich speciaal beklede, permanente elektroden. Door middel van een gelijkstroom op laagspanningsniveau worden vanuit het water zelf zuurstof- en chloorgebaseerde producten gevormd, die een onmiddellijke desinfectie garanderen, mét vernietiging van bacteriën, virussen en andere micro-organismen.

“Beide types versterken elkaar krachtig en activeren op hun beurt reactieve desinfectantia (vrij chloor), die voor een restdesinfectie en nawerking zorgen”, zo luidt het op de bedrijfswebsite. Met behulp van een doseerpomp wordt het desinfectiemiddel dan zorgvuldig aan het drinkwater toegevoegd. Verder in de waterleiding dient men er goed op toe te zien dat men de toegelaten drinkwaternorm van 0,25 mg/l (0,25ppm) niet overschrijdt.

De technologie is een voltreffer. Niet alleen uit experimenten, maar ook uit voorbeelden in de praktijk, blijkt in elk geval

NETZSCH TORNADO® T2 Rotary Lobe Pumps

The perfect concept  Full Service in Place (FSIP)  Oil free and synchronised tooth belt drive  Patented metal to rubber lobe contact  Low pulsation due to optimised flowpath through the pump chamber

NETZSCH Pumps Bellux BVBA Brusselbaan 209 1790 Affligem Belgium Tel.: +32 53 663301 info.npb@netzsch.com www.netzsch.com

Advertentie Aquarama_NL.pdf

1

4/09/14

09:45

DESINFECTIE VAN DRINK- EN PROCESWATER

On-site aanmaken van desinfectiemiddel via electrolytische weg, zonder toevoeging van chemicaliën

VOORDELEN zonder toevoeging van chemicaliën geen gevaarlijke stoffen  gebruikmakend van drinkwater en/of zout  weinig of geen bijproducten  volledig automatisch  lage energieconsumptie  lage operationele kosten  capaciteiten van 1gram tot 100kg/uur  

TOEPASSINGEN voeding | drinkwater | legionella serres | koeling | verse groenten

 Productie tussen 0,1% en 1% desinfectiemiddel op basis van actieve chloor en zuurstof (synergie effect) Newtec Water Systems NV | Industriepark Noord, Zandvoortstraat, 5 2800 Mechelen BELGIUM | 0032 3 641 91 00 | www.newtecwatersystems.eu

Water Treatment Water Treatment Specia Specialities Specifieke producten voor de behandeling van proceswater, afvalwater en de ontwatering van slib.

Onze producten en service: • (Eco)-Vlokkingsmiddelen • (Eco)-Coaguleermiddelen • Filteraarde • Microörganismen voor gebruik in biologische zuivering • Antischuimmiddelen • Ionenwisselaar • Conditioneringsproducten • Geurbehandeling • Kalkmelk • Labostudies en industriële testen

Nieuwlandlaan 71, Industriezone B411, 3200 Aarschot Tel. 016 49 09 04 - Fax 016 49 09 05 - www.clarflok.be - E-mail: info@clarflok.be

”

We zijn gespecialiseerd in de bestrijding van infecties in drinkwaterleidingen door middel van elektrolyse, dus zonder gebruik te maken van chemicaliën.

Dirk Esselens, zaakvoerder Newtec Water Systems

dat het desinfecterend vermogen erg hoog ligt, heel wat hoger dan met het klassieke bleekwater bijvoorbeeld.

In de zorgsector is Newtec tegenwoordig zowat kind aan huis. De behoefte aan absoluut veilig drinkwater is daar uiteraard groot. Daar biedt het bedrijf een optimale en efficiënte ontsmetting waarbij ook het kostenplaatje alle aandacht krijgt. Het stroomverbruik per meter kuub is zeer beperkt en de inzet van permanente elektroden die lang meegaan, drukt de werkingskosten. Ziekenhuizen kunnen uiteraard niet zonder veilig drinkwater. Maar dat water moet ook betaalbaar zijn. Newtec gaat er prat op dat de verdediging van water tegen legionella en zijn sombere metgezellen niet alleen milieuvriendelijk en duurzaam is, maar ook kostenefficiënt en veilig in gebruik.

In het hotelwezen en in de wellnesssector mogen schadelijke bacteriën evenmin een kans krijgen. Maar intussen is NWS ook in deze sector al goed bekend.

Het steeds algemener streven naar hergebruik van water is goed nieuws voor Newtec, want ook daardoor moet desinfectie meer aandacht krijgen. “Zeker als men wil vermijden dat bacteriën de leidingen beschadigen en het water besmetten”, zo zegt Esselens. Bijkomend verkoopargument is dat Newtec prat gaat

op het duurzame karakter van zijn technologie. Ze draagt bij tot de vermindering van de CO2-uitstoot, want het desinfectant wordt in situ aangemaakt, wat opslag en vervoer overbodig maakt, en ze maakt alleen gebruik van water en een beetje zout.

Ook de industrie biedt Newtec volop kansen: dat sanitair water en drinkwater er van onberispelijke kwaliteit moeten zijn, spreekt vanzelf. Het legionelladecreet van de Vlaamse Overheid ziet hierop toe en ook Wallonië heeft ter zake regelgeving uitgewerkt. De maakindustrie heeft zoals bekend massa’s proceswater nodig. In de voedingssector moet dat even zuiver zijn als drinkwater. Bijvoorbeeld voor het wassen van groenten en fruit. Het water in koeltorens is doorgaans van mindere kwaliteit. Dat is op zich niet erg, maar men dient toch kwalijke neveneffecten tegen te gaan. Bacteriën veroorzaken namelijk algengroei en kunnen technische leidingen aantasten.

Ook hier dienen zich voor Newtec Water Systems heel wat mogelijkheden aan, wat Dirk Esselens uiteraard niet ontgaan is.

Aquality Newtec zet met veel succes ook zijn AqualityBox-systeem in (zie ook p. 34-37 in dit magazine). Het gaat hier om een generator voor de aanmaak van desinfectantia op basis van water. De generator is opgebouwd rond een electrolysecel zoals gebruikt in de Ecodis-cel. Het systeem staat los van de kwaliteit van het te behandelen water.

De box conditioneert dit water, zodat het bruikbaar wordt voor anodische oxidatie. Het aangemaakte desinfectans heeft een constante concentratie van (natrium) hypochloriet, bijvoorbeeld 0,5%, maar die

concentratie is aanpasbaar tot ongeveer 1%.

Vanuit de opslagtank kunnen verschillende circuits gedesinfecteerd worden, bijvoorbeeld koud en warm water. Newtec is een partner die bij de klant dagelijks mee de kwaliteit van het water bewaakt. Het heeft hiervoor speciale software ontwikkeld, waarbij er online elke dag een analyse gebeurt van de installatie en de waterkwaliteit.

Wie dit alles leest, zal er zich niet over verbazen dat Newtec al met flink wat mooie referenties kan uitpakken. We noemen hier voor de vuist weg: Danone. Daar werd gezorgd voor de beveiliging van het warmwatercircuit. De gevangenis in Merksplas kan met de hulp van Newtec rekenen op veilig water. De gemeente Vilvoorde wilde de kantine en kleedkamers met bijhorende sanitaire installaties van zijn recreatiedomein De Drie Fonteinen doeltreffend beschermen tegen legionella en deed hiervoor een beroep op NWS. Maar de lijst is veel veel langer: Technopolis (Mechelen), Milcobel Schoten, Zeepreventorium De Haan, Werkplaatsen NMBS in Mechelen, Universitaire Ziekenhuizen Gasthuisberg Leuven en Luik, de Centres Hospitaliers in Moeskroen en Dinant, het Universitair Psychiatrisch Centrum Kortenberg…

In nummer 71 berichtte Aquarama ook uitvoerig over die andere activiteit van Newtec, de bestrijding van kalkvorming in leidingen en pompen. De exploitanten van de Amorasslibontwateringsinstallatie in de Antwerpse haven konden hiervoor op Newtec rekenen.

Als u een en ander op een rijtje zet, zal het u niet verbazen dat het bedrijf van Dirk Esselens de toekomst vol vertrouwen tegemoet ziet. n www.newtecwatersystems.eu

a q u a r a m a # 7 2 I 29

DOSSIER w P OMP EN & KLEP P EN Microbiologie

UV-gedesinfecteerd zwembad komt dichterbij Microbiologie is een heel belangrijke wetenschap. We hoeven daarvoor maar te denken aan zwembaden: daarin wordt gesnotterd, geplast en gezweet. Normaal gezien zouden ze dus barstensvol microben moeten zitten. Toch zijn ze veilig, dankzij ons vermogen ze te desinfecteren. Tot nu toe gebeurt dat vooral met chloor. Sommigen, echter, geloven dat er marktpotentieel is voor zwembaden die zijn gedesinfecteerd met UV-licht. Maarten Keuten tracht zo’n bad mogelijk te maken. Hij hoopt op piloottesten in 2017. D o o r Ko e n Va n d e p o p u l i e r e

Volledig nieuw concept Keuten denkt aan desinfectie van zwembadwater met UV-lampen in de techniekruimte in de kelder van het zwembad. Het water wordt bestraald met UV-licht en zo gedesinfecteerd.

In dat systeem zijn er ook microfilters: het gaat dus over een dubbele barrière tegen bacteriën. Keuten wijst erop dat bij gechloreerde zwembaden eveneens (maar andere) filters worden gebruikt.

Desinfectie met UV-licht klinkt simpel, maar dat is het niet. Hypochloriet verspreidt zich gelijkmatig in het water, maar bij UV-desinfectie moet dat water keer op keer langs de UV-lampen worden geleid. Gevolg: met chloordesinfectie is het voldoende als het water elke één à zes uur gecirculeerd wordt; bij

UV-desinfectie zou dat om het uur of om het halfuur moeten zijn. Dat vergt meer energie.

Mogelijk vergt desinfecteren met UV-licht ook nieuwe pompen, en een nieuw management- en controlesysteem.

Biofilms Als gevolg van de afwezigheid van chloor in het water ontstaan makkelijker biofilms, die zich hechten op tegels en installaties. Keuten: “Een biofilm bestaat uit verschillende micro-organismen. Wanneer de zwemmers ziekteverwekkende bacteriën in het bad brengen, dan kunnen die zich ook in de biofilm nestelen.”

Ook daarvoor zoekt hij een oplossing, samen met collega Marjolein Peters. In een labopstelling onderzocht ze aan welke materialen biofilm zich het minst hecht. Dat blijken bepaalde kunststoffen te zijn. Ietsje vlotter hechten biofilms zich aan keramisch materiaal. Maar vooral hechten ze zich makkelijk aan roestvrij staal en ruw beton. Peters zocht

Delta TU Delft /foto: Sam Rentmeester

I

n zwembaden wordt gesnotterd, geplast en gezweet. Zonder chloor (of, preciezer: hypochloriet) zouden we er doodziek worden.

Toch zijn er mensen die dat chloreren niet ideaal vinden. Er is namelijk onzekerheid of chlorering van zwembadwater op lange termijn niet ongezond zou kunnen zijn. Bovendien kunnen sommige mensen met allergieën niet goed tegen gechloreerd water.

Een van de mensen die gelooft dat zwemmen in publieke baden nog wat gezonder kan, is Maarten Keuten, zwembadexpert bij de firma Hellebrekers Technieken. Meer bepaald zoekt hij uit hoe een UV-gedesinfecteerd zwembad tot stand zou kunnen komen. Daarvoor werkt hij aan een doctoraat aan de Technische Universiteit Delft, dat deels door zijn werkgever is betaald.

ook naar methodes om de oppervlakken optimaal te reinigen; dat onderzoek wordt momenteel afgerond.

Dan is er nog de kwestie legionella. Die bacterie, die de veteranenziekte kan veroorzaken, gedijt in biofilms. Daarom raadt Keuten in eerste instantie UV-gedesinfecteerde baden af indien er kans is op aerosolvorming: die is er bij zwembaden met intensief water-luchtcontact, zoals bij bubbelbaden, watervallen of glijbanen. Als in een later stadium zou aangetoond worden dat met UV-desinfectie biofilmvorming en Legionella voldoende onder controle gehouden kunnen worden, zal UVdesinfectie eveneens kunnen worden toegepast bij baden met aerosolvorming, stelt hij.

”

Een mogelijkheid ligt bij het gegeven dat veel

steden meerdere zwembaden hebben met elk ook meerdere bassins. Ze zouden ervoor kunnen kiezen één of twee chloorvrije bassins te hebben.

Maarten Keuten, zwembadexpert bij Hellebrekers Technieken

a q u a r a m a # 7 2 I 31

w POMDOSSIER P EN & KLE PPEN Microbiologie

Een proefopstelling met UV-desinfectie.

Vechten tegen vuil In het kader van de zoektocht naar UVdesinfectie is ook onderzocht op welke manier er minder vuil in het systeem kan terechtkomen. Keuten: “We hebben gemeten hoeveel iemand zweet, hoeveel vuil loskomt van huid en haar, en we onderzochten de rol van cosmetica en andere vervuiling, zodat we nu een goed zicht hebben op wat zich afspeelt in zwemwater. We weten nu precies hoeveel vuil iemand afgeeft en hoe we dat kunnen beïnvloeden.”

Dat beïnvloeden bestaat met name uit: mensen beter opvoeden. “We hebben ontdekt dat het meeste vuil in het zwembad veroorzaakt wordt door mensen die zich onhygiënisch gedragen, en onderzochten met gedragswetenschappers van Universiteit Twente hoe we dit kunnen veranderen.”

De wetenschappers stelden vast dat bijna twee derde van de mensen meteen het zwembad in duikt, zonder eerst te douchen. Als ze dat wel zouden doen, zouden er 20% minder irriterende stoffen ontstaan in het zwembad. “Met een half minuutje douchen spoelen mensen al driekwart van het vuil van hun lichaam”, stelt Keuten.

Nog een van de inzichten was dat zweet 40% uitmaakt van de vuilvracht. Een ander onderdeel van de strategie om UV-desinfectie mogelijk te maken, is dan ook het zwembad niet heter te maken dan nodig.

Als een zwembad enkele graden koeler wordt, zonder in te boeten op comfort, is een voordeel dat de baders er minder in zweten, zodat het water minder snel vuil wordt. Keuten: “Zwembadmanagers zouden ervoor moeten zorgen dat intense activiteit, zoals aquaspinning, wordt gedaan in een bassin met een temperatuur die daaraan is aangepast.”

32 I a q u a r a ma # 7 2

Van labo naar pilootproject naar...

Labotesten doen het beste verhopen. De bacteriële veiligheid van een UV-gedesinfecteerd zwembad ligt tussen die van gechloreerde baden en oppervlaktewater in. Keuten wil zo snel mogelijk de overheid met wetenschappelijk bewijs overtuigen dat dit voldoende is, zodat ze toestemming geeft te starten met een pilootproject. Mogelijk kan dit 2017 starten. Keuten denkt daarvoor aan kleinschalige baden, zoals therapeutische of peuterbaden. Zeker kleine kinderen zijn extra gevoelig voor de irriterende reacties van het hypochloriet. Een ander voordeel is dat de pompcapaciteit bij kleinere bassins niet hoeft te worden verhoogd. Bijgevolg is er geen extra energieverbruik hiervoor.

En wat als ook de piloottest slaagt? UVgedesinfecteerde zwembaden zouden duurder zijn, terwijl veel zwembaden vanuit overheden zijn gefinancierd, die net

steeds minder geld hebben. Keuten: “Ik denk niet dat de markt van de ene op de andere dag zal overstappen van chloor naar UV-desinfectie. Het zal geleidelijk gaan, zoals bij elektrische auto’s. Een mogelijkheid ligt bij het gegeven dat veel steden meerdere zwembaden hebben met elk ook meerdere bassins. Ze zouden ervoor kunnen kiezen één of twee chloorvrije bassins te hebben, voor wie allergisch is en daardoor niet goed tegen chloor kan, of voor wie eenvoudigweg chloorvrij wil zwemmen.”

5055_IWAKI_PUB_Aquarama2016_b195h135_NL_v3.indd 1

2/02/16 16:11

Legionellapreventie met de FlowTemp®ST De FlowTemp®ST is een uniek toestel voor het digitaal meten en registreren van waterhoeveelheid en -temperatuur. De meetwaarden leest u via Bluetooth® Smart uit op uw smartphone, tablet of daartoe geschikt BLAUWE LIJN instrument.

Meet

de tapwaterhoeveelheid en -temperatuur

Toepasbaar voor het

monitoren van thermische desinfectie t.b.v. legionellapreventie

Ontworpen voor het

controleren en afstellen van een warmwatertoestel of watermeter

Compact,

past onder vrijwel elke kraan

Automatische

Uitlezing

Bluetooth® Smart verbinding

en registratie op uw smartphone, tablet of BLAUWE LIJN instrument met CAPBs® functionaliteit

w P OMDOSSIER PEN & KLE PPEN Microbiologie

WZC De Plataan bestrijdt met succes legionella Het heeft er alle schijn van dat de verantwoordelijken van WZC De Plataan uit Sint-Niklaas goed op weg zijn om op een doeltreffende manier gecontroleerd legionella te bestrijden. De zorginstelling werkt hiervoor in een pilootproject samen met Newtec Water Systems uit Mechelen. Een maand nadat de AqualityBox werd opgestart, werd op geen enkel (tap)punt van het waterleidingnetwerk nog legionella gemeten. Als ook de volgende maanden van de testfase positief blijven verlopen, kan het woonzorgcentrum van het OCMW op heel wat gebieden voordelen realiseren dankzij deze aanpak. d o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

W

ZC De Plataan is een zorginstelling die in de jaren 80 werd gebouwd en waar plaats is voor 80 bedden. Logischerwijs zijn de technieken die er destijds werden geïntegreerd vandaag niet meer allemaal up-todate. “In de periode 2003-2004 hebben we een legionellabeheersplan opgestart”, verduidelijkt OCMW-voorzitter en schepen van Financiën in Sint-Niklaas, Mike Nachtegael.

“Bedoeling daarvan was om onder meer op technisch vlak bepaalde verbeteringen te realiseren, zodat legionella in onze gebouwen absoluut geen kans krijgt.”

Koudwatercircuit Jaarlijks voert het labo Ecca uit Merelbeke 30 metingen uit in alle gebouwen van het WZC. “Uit de resultaten van die metingen bleek dat we een uitdaging hadden met

34 I a q u a ra ma # 7 2

onze koudwaterleidingen”, vult preventieadviseur Dirk Greeve aan. “Aangezien onze gebouwen het hele jaar door verwarmd worden, werden die koudwaterleidingen eigenlijk gedeeltelijk mee opgewarmd door de naastliggende warmwaterleidingen, die we tot voor kort op een temperatuur van 65°C hielden. Daardoor steeg de kans op bacteriëngroei in dat koudwatercircuit. Eenmaal er zich daar een besmetting situeert, is het erg moeilijk om er nog van af te raken. Daarom gingen we op zoek naar een alternatieve methode om legionella aan te pakken, vermits thermische opstook, spoelingen en/of behandelingen met chemicaliën stuk voor stuk arbeidsintensief en duur zijn.”

Zo kwamen de mensen van het Sint-Niklase OCMW bij Newtec Water Systems terecht.

Het bedrijf van Dirk Esselens is in diverse projecten in Wallonië al succesvol met de AqualityBox, zeg maar een tweede generatie van de erkende Ecodis-cel. “Omdat er in Wallonië geen specifieke preventieve legionellawetgeving is, konden we ons systeem daar al in diverse zorginstellingen integreren, met uitmuntende resultaten”, aldus Esselens. “Maar vergis je niet: het is niet omdat er daar geen dergelijke wetgeving is, dat de verantwoordelijken van technische diensten er geen strenge voorwaarden opleggen aan hun leveranciers, integendeel. Onder meer in het UZ van Luik slaat onze aanpak goed aan.”

Het bedrijf is goed op weg om de AqualityBox erkend te krijgen als een alternatieve beheersmaatregel tegen legionella. WZC De Vliedberg uit Brugge en WZC De Plataan stelden zich graag kandidaat om in Vlaanderen als pilootproject te fungeren.

Werking De AqualityBox is de nieuwste, compacte versie van een on-site generator voor de aanmaak van op chloor gebaseerde desinfectiemiddelen, geproduceerd via anodische oxidatie (elektrolyse) op basis van leidingwater. De opgeslagen desinfecteermiddelen worden nauwkeurig geïnjecteerd in de waterleiding.

Een elektronische vrijchloorsensor meet na het injectiepunt zorgvuldig de hoeveelheid vrij chloor die in het water aanwezig is.

“We hebben het systeem eind februari op een voormiddag tijd met onze eigen mensen geïnstalleerd, zoals we altijd doen”, verklaart Dirk Esselens. “Voor het systeem in gebruik werd genomen, werd een nulmeting op legionella uitgevoerd. Meer dan 50% van de stalen bevatte legionella. Toen we een maand later opnieuw stalen namen op dezelfde punten, bleken alle monsters negatief op de aanwezigheid van legionella. We halen ook de drinkwaternorm (minder dan 0,25 mg chloor per liter), waarbij de gedoseerde concentratie maar 0,1% is. Daardoor is er ook geen enkel gevaar voor het vrijkomen van toxische stoffen, die eigen zijn aan doseringen van bleekwater (javel).”

Met die resultaten zijn de verantwoordelijken van het WZC uiteraard in hun nopjes. “In deze instelling staan drie zaken voorop”, licht Mike Nachtegael toe. “Dat zijn zorg voor de bewoners, zorg voor de voedselveiligheid, en de zorg voor 100% veilig water. Als ook de volgende testresultaten positief zijn, zullen wij met plezier deze oplossing permanent toepassen en openen zich ook mogelijkheden voor andere collectieve (zorg)instellingen binnen onze stad.”

De Robuschi ROBOX producten voor zuiveringsinstallaties

Efficiënte olievrije schroefblower met maximale energiebesparing en laag geluidsniveau.

• tot 2.500 mbar • tot 10.500 m3/h

Biogasblowerunit voor verplaatsen en comprimeren van biogas

STANDING IN PERFORMANCE

• tot 1.000 mbar • tot 2.850 m3/h

Electric actuators for the water industry Reliable, powerful, efficient. AUMA offer a large portfolio of actuator and gearbox type ranges.

■ Automating all types of industrial valves ■ Integration into all commonly used control systems ■ High corrosion protection ■ Service worldwide Low-pulse Blowerunits: Kompakt en eenvoudig onderhoud.

De beste oplossing voor uw installatie • tot 1.000 mbar • tot 10.500 m3/h

Discover our solutions for the water industry Robuschi Benelux B.V. - www.robuschi-benelux.nl

www.auma.com

Motors | Automation | Energy | Transmission & Distribution | Coatings Motors | Automation | Energy | Transmission & Distribution | Coatings

ENERGY EFFICIENT

MOTORS AND DRIVES FOR THE WATER INDUSTRY

Water and waste water Since January 2015, new motors* coming to market are required to meet IE3 efficiency rating or IE2 efficiency rating when used in conjunction with a variable frequency drive. (*Exclusions apply).

WEG has a complete range of Premium Efficiency IE3 and Super Premium Efficiency IE4 motors available from 0.12 kW upwards and variable speed drives ideally suited for the water and waste water industry.

Transforming energy into solutions.

www.weg.net

DOSSIER EN & KLEP P EN w P OMP Microbiologie

Mike Nachtegael, Dirk Esselens en Dirk Greeve bij de AqualityBox.

Voordelen De pluspunten van het nieuwe systeem zijn legio, bemerkt Dirk Greeve. “Er wordt zowel op het koud- als het warmwatercircuit gedoseerd.

Deze aanpak liet ons al toe om de temperatuur in het warmwatercircuit te laten zakken van 65°C naar 60°C, en binnenkort willen we naar 50°C. Dat is cruciaal voor de veiligheid van onze bewoners: ze hebben veel minder kans om zich te verbranden als ze een kraantje opendraaien. Zeker voor personen met dementie is dat heel belangrijk.”

Het systeem wordt dagelijks online opgevolgd door de mensen van Newtec. Daardoor hoeven de mensen van het WZC minder uren te spenderen aan het legionellabeheersplan en kunnen die uren voor andere doeleinden worden ingezet. “Beleidsverantwoordelijken van WZC hebben al genoeg aan hun hoofd: voldoende rendement halen, personeelsdruk, noem maar op. Door te investeren in ons systeem, nemen ze eigenlijk een betrokken partner onder de arm die voor een all-inservice zorgt. Gedurende de eerste vijf jaar betaalt men ons een maandelijkse fee van circa 700 euro, waarin werkelijk alles is inbegrepen.

Na vijf jaar valt men terug op een maandelijkse fee van circa 400 euro voor een adequate opvolging”, aldus Dirk Esselens.

Normaliter zal het systeem binnenkort worden erkend als alternatieve beheersmaatregel tegen legionella.

”

We halen de drinkwaternorm van minder dan 0,25 mg chloor per liter, waarbij de gedoseerde concentratie maar 0,1% is. Daardoor is er ook geen enkel gevaar voor het vrijkomen van toxische stoffen, eigen aan doseringen van bleekwater.

Dirk Esselens, zaakvoerder Newtec Water Systems “Als wij de rekening maken, doen wij een enorm financieel voordeel , want hiermee besparen wij de helft van de personeelskosten voor een technicus. Bovendien verbruiken we minder water en energie, en zullen er vanaf augustus (als we effectief alles onder controle kunnen blijven houden) ook heel wat analysekosten wegvallen. Die bedroegen tot voor kort 25.000 euro op jaarbasis (voor heel het OCMW), ook dat bedrag kunnen we gevoelig reduceren. We vallen dan normaliter ook niet meer onder het toezicht van het Agentschap Milieu & Gezondheid, waardoor de periodiciteit van de verplichte analyses terugvalt van maandelijks naar jaarlijks”, weet Dirk Greeve.

CO2 “Met deze investering leveren we ook een belangrijke bijdrage tot het welslagen van het Burgemeestersconvenant voor Klimaat en Energie”, pikt Mike Nachtegael in. “Deze in-

stallatie zal ons namelijk toelaten om heel wat minder CO2 te produceren.”

Het slotwoord is voor Dirk Esselens. “Als zorginstellingen streven naar een gegarandeerd veilige legionellabehandeling zonder gebruik van chemicaliën en zonder zware metalen in de leiding, komen wij op de proppen met een oplossing die hen toelaat gevoelig op kosten te besparen, en waarbij ze zich niet zelf over de opvolging hoeven te bekommeren. Wij hebben er alle vertrouwen in dat onze AqualityBox binnenkort definitief erkend wordt, naast onze al sinds 2008 erkende Ecodis-cel, zodat we ze in nog meer Vlaamse ziekenhuizen en WZC kunnen uitrollen en waarbij de klant de keuze krijgt uit de twee gecertificeerde systemen. We zijn niet voor niets de pioniers in Belgïe.”

E

www.newtecwatersystems.eu

a q u a r a m a # 7 2 I 37

ER IS CHEMIE TUSSEN ONS. CGK GROUP.

IZ Gullegem - Moorsele C3020 | Westlaan 7 | 8560 Gullegem T +32(0)56 42 22 02 | info@cgk-group.com

www.cgk-group.com

Nieuwe generatie VLT® AQUA Drive: kostenefficiëntie

tot

30%

kostenreductie in 1ste jaar

Kennis en ervaring zijn een onoverwinnelijk team Eén enkele frequentieomvormer voor alle watertoepassingen, constant koppel of variabel koppel met of zonder koppelreserve, van 0,25 kW tot en met 2 MW; met asynchrone, permanent magneet en synchrone reluctantie motorcontrole.

Meer info: www.danfoss.be

in vergelijking met het beste alternatief

2015_NewAd_Aquarama.indd 1

4/02/2015 13:08:00

dossier w P omP e n & kle P P e n microbiologie

goede opvolging cruciAAl bij legionellAbeheersing

Oxiperm 5g/h voor preventieve behandeling van stadswater in een woonzorgcentrum.

d

e legionellaproblematiek duikt op in zowel oudere gebouwen als nieuwbouw en manifesteert zich zowel in warmwater- als in koudwatercircuits. Heel wat instellingen doen hun best om te voldoen aan de voorschriften van Best Beschikbare Technieken, maar soms leidt zelfs dat niet altijd tot gunstige resultaten. Naast de standaardbehandeling (door middel van thermische desinfectie) zijn daarom ook drie alternatieve beheersmaatregelen goedgekeurd, waarbij een preventieve, continue chemische desinfectie centraal staat.

De chloordioxidegenerator Oxiperm Pro van Grundfos is een van deze systemen.

Inzicht in leidingwerk “Onze oplossing is de tweede die deze erkenning heeft gekregen”, getuigt Anke Van Remoortere, external sales engineer bij Grundfos. “Oxiperm Pro is een succesvol product in ons gamma, dat kennis vergt van de werking van chloordioxide zelf als ontsmettingsmiddel. Daarom vonden we het essentieel te kunnen terugvallen op een partner die heel wat inzicht heeft in leidingwerk (wat cruciaal is voor een eenduidige legionella-aanpak) en microbiologie. Om een legionellaprobleem adequaat te kunnen oplossen, werken we

graag samen met een gespecialiseerde waterbehandelaar, die onze oplossing kan afstemmen op de bepalende factoren in een toepassing, zodat het systeem alle kans op slagen heeft. Zo zijn wij bij Ekopak terechtgekomen.”

Toen deze onderneming uit Tielt vijf jaar geleden merkte dat er almaar meer vragen rond legionella binnenkwamen, riep ze een aparte businessunit voor desinfectie in het leven.

“Hierbij is het cruciaal dat al onze technici over een uitgebreide chemische achtergrond beschikken”, legt technical sales engineer Anne-Mie Veermeer uit. “Voor elk project vragen wij aan de klant om ons zo uitgebreid mogelijk te briefen over welke processen er zich bij het bedrijf of de zorginstelling afspelen, zodat we ook op de juiste manier de oplossing kunnen toepassen. Van onze kant uit zorgen wij voor een heel open communicatie rond de aanpak die we hanteren.”

Uitdaging In 2015 rezen er in de markt een hele rist vragen omtrent de invloed van continue chemische desinfectie op de leidingmaterialen (zowel kunststof als gegalvaniseerd staal).

Tot op vandaag heeft onderzoek evenwel

Tot op de dag van vandaag blijven legionellabacteriën heel wat slachtoffers maken. De aangroei van deze bacterie in een leidingnetwerk onder controle houden, is een moeilijke opdracht die een grote zorgzaamheid en een continue opvolging vereist. Veel ervaringsdeskundigen zullen dat volmondig beamen. Daarom sloegen Grundfos en Ekopak zeven jaar geleden al de handen in elkaar: Grundfos levert de installatie, de desinfectiespecialist uit Tielt plaatst ze en bekommert zich om de opvolging. “Hoewel de sensibilisering rond de legionellaproblematiek zijn vruchten afwerpt, worden wij nog te vaak reactief in plaats van preventief ingeschakeld”, verklaren AnneMie Veermeer (Ekopak) en Anke Van Remoortere (Grundfos).

D o o r B a r t Va n c a u w e n B e r g h e

niet kunnen aantonen dat een voortdurende, gecontroleerde en opgevolgde dosering van chloordioxide (ClO2) aanleiding zou geven tot corrosie op leidingen in gegalvaniseerd staal (galva) en kunststof. “Dat is heel belangrijk, omdat vele gebouwen met een mix van beide materialen zitten, wat de mogelijkheid van andere oplossingen mogelijk uitsluit”, aldus Van Remoortere.

Sowieso is legionellabestrijding in België geen sinecure, onder meer door de heel eigenaardige wetgeving die in ons land wordt gehanteerd. “In Vlaanderen bestaat hiervoor een

a q u a r a m a # 7 2 I 39

w P OMDOSSIER PEN & KLE PPEN Microbiologie

preventieve wetgeving, maar die ontbreekt in Wallonië en Brussel”, pikt Anne-Mie Veermeer in. “Met andere woorden: behalve in het Vlaams Gewest bestaat er eigenlijk geen verplichting om over legionellaveilige watercircuits te beschikken, maar uiteindelijk wil geen enkele (zorg)instelling of onderneming het op zijn geweten hebben dat iemand de ziekte oploopt nadat die persoon de bacterie binnenkreeg via douchegebruik in zijn instelling of bedrijf.”

Werking De Oxiperm Pro-generator voor de desinfectie met chloordioxide als bestrijding van legionella, scoort vooral sterk op het vlak van efficiëntie en veiligheid. “Met de gebruikelijke maximale dosering van 0,4 ppm hebben we voldoende om, mits een goeie doorstroming, binnen de 3 tot 6 maanden de biofilm (die de voedingsbodem voor de legionellabacterie vormt) in het leidingnetwerk af te breken.

Hiermee blijven we ruimschoots onder de wettelijke normering van 3 ppm. De maximale concentratie van 0,4 ppm ClO2 wordt gewaarborgd door een uiterst nauwkeurige, homogene dosering van ClO2 proportioneel aan het te desinfecteren debiet water. Via een online continu meting wordt de reële concentratie aan ClO2 na injectie permanent opgevolgd”, stipt Van Remoortere aan.

De werking van chloordioxide is niet afhankelijk van pH of de samenstelling van het water (aanwezigheid van bepaalde ionen) en hierbij komen lozingsvoorwaarden niet in het gedrang. Een goede opvolging blijft evenwel cruciaal, zoals blijkt uit de succesverhalen.

Verdunde chemicaliën Chloordioxide is een zeer reactief product dat door de Oxiperm Pro op een veilige manier wordt aangemaakt en verdeeld. “Voor de veiligheid verkiest Grundfos om met verdunde chemicaliën te werken als basisproducten.

Oxiperm Pro-systemen produceren chloordioxide waarbij verdunde oplossingen van natriumchloride (NaClO2, 7,5%) en waterstofchloride (HCl, 9%) worden gebruikt. De systemen zijn leverbaar in vier capaciteitsniveaus waarbij 5, 10, 30 of 60 g/h chloordioxide wordt geproduceerd. Deze capaciteit is voldoende voor het behandelen van maximum 150 m³

40 I a q u a r a ma # 7 2

Aanmaakunit Oxiperm Pro en online meetcel.

drinkwater per uur bij een beginconcentratie van 0,4 mg/l ClO2. De concentratie van de aangemaakte ClO2 van 2 g/l is een weloverwogen concentratie naar veiligheid van de gebruiker.”

De basiscomponenten zijn ook geregistreerd in de Europese biocidewetgeving, dankzij de goede samenwerking met de chemiefabrikant van Ekopak. “Sinds mei 2016 moeten verkopers en gebruikers van producten uit het gesloten circuit dit registreren bij de controlerende instanties. Verdere voordelen van het systeem zijn het compacte ontwerp voor krappe ruimtes, de gemakkelijke installatie, lage bedrijfskosten, hoge operationele betrouwbaarheid, de aanpasbaarheid aan diverse ontsmettingstaken, veilig ontwerp en permanente monitoring van de gedoseerde hoeveelheid, mogelijk op afstand”, aldus Anne-Mie Veermeer.

bij de realisatie van een volledige renovatie en uitbreiding van het bestaande ziekenhuis. “De klant heeft hier geopteerd voor een Oxiperm Pro om het binnenkomende stadswater preventief te desinfecteren, gezien de complexiteit in leidingmaterialen en leidingstructuur.

De gedrevenheid en competentie van de interne organisatie leidt ertoe dat de behandeling zeer goed wordt opgevolgd. Het nauwe en open contact tussen deze eindklant en Ekopak is een win-winsituatie voor beide partners”, aldus Anne-Mie Veermeer.

Gezien de hoeveelheid vragen en regelmatig ook de urgentie in deze problematiek, beschikt Ekopak over een aantal huurinstallaties die snel tijdelijk kunnen worden ingezet of die als testopstellingen kunnen worden gebruikt.

E E

Projecten De combinatie van de Oxiperm Pro en de deskundigheid van Ekopak betekent een krachtig wapen in de strijd tegen legionella. Zo is bijvoorbeeld in het ziekenhuis AZ Palfijn Gent, desinfectie met ClO2 naar voren geschoven

www.grundfos.be www.ekopak.be

GEA Separation Technology

Ready for the resource revolution

Keeps You up and Running

An optimum track record in terms of performance and reliability – a quality standard which we consistently realize for you: with the GEA waterMaster, which ensures highest uptime reliability along with maximum performance and separation efficiency.

Or with the GEA IO – the new control technology combining efficient plant handling with the greatest possible mobility for the operators.

GEA Westfalia Separator Belgium nv Korte Braamstraat 37, 2900 Schoten, Belgium Phone: +32 3 680 02 11 wsbelgium.info@gea.com, www.gea.com

engineering for a better world

Treatment Solutions SUEZ Water SA/NV

Brusselsesteenweg 159 B-9090 MELLE Tél : +32 (0)490 42 72 55 - www.water-benelux.com

w P OMDOSSIER PEN & KLE PPEN Microbiologie

Hydrofoorketel bevordert legionellapreventie De legionellabacterie ontwikkelt zich vooral door een te lange stagnatie van water, waardoor de bacterie de kans krijgt om zich te vermenigvuldigen en zo een besmetting te veroorzaken. Deze besmetting kan zich onder meer voordoen in leidingwatersystemen, waardoor het van belang is om zo goed mogelijk ‘dode’ leidingen te vermijden of te vervangen. d o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

O

m legionella aan te pakken, zijn BBT (Best Beschikbare Technieken) vooropgesteld, die samen goed zijn voor liefst 53 aandachtspunten. Die hebben betrekking op de initiële waterkwaliteit, het ontwerp en de plaatsing van installaties, het onderhoud en gebruik van installaties, en alternatieve desinfecties.

Zo is bij het ontwerp van waterinstallaties het plaatsen van terugstroombeveiligingen verplicht en zijn wanverbindingen niet

Werking van de hydrofoorbalgketel.

toegelaten. Er moeten maatregelen worden genomen om de stagnatie van drinkwater te vermijden. Minder frequent gebruikte tappunten worden bij voorkeur stroomopwaarts geplaatst. Bij weinig gebruikte tapkranen is het belangrijk om met afsluitkranen te werken. Waterreservoirs worden in gebruik beter beperkt. Zowel in gebouwen met een ‘hoog risico’ als met een ‘matig risico’ worden brandleidingen bij voorkeur gescheiden. Is die scheiding niet mogelijk, dan dient een afsluiter van het type BA te worden geplaatst.

Ter informatie: we spreken over een hoog of matig risico als 30% of meer van de stalen meer dan 1000 KVE (kiemvormende eenheden) per liter bevatten. In dat geval dienen maandelijks stalen te worden genomen, om op die manier de installatie te evalueren.

Doorstroomhydrofoorbalgketel De vermenigvuldiging in water doet zich voor als de temperatuur van het leidingwater tussen 25°C en 50 à 55°C ligt. “Om die vermenigvuldiging te voorkomen, gelden twee belangrijke vuistregels”, stipt Erik De Doncker van EDO Pumps aan. “Dat is enerzijds het bewaken van de temperatuur, en anderzijds het zorgen voor doorstroming.”

Om hieraan tegemoet te komen, introduceert EDO Pumps de doorstroombalghydrofoorketel. “Er zijn honderden, zelfs duizenden membraanketels of balgketels die – meestal door een gebrek aan onderhoud of de juiste toepassing – dood water bevatten. Een doorstroombalghydrofoorketel wordt aan de Door de hydrofoorbalgketel komt het drinkwater niet meer in contact met de wand van de ketel.

42 I a q u a ra ma # 7 2

onderkant (instroom) op een RVS AISI316draadkoppeling van 2 ½” aangesloten en bovenaan (aan de perskant) op een RVS AISI316-flens (eindigend op 2 ½” buitendraad).

Hierdoor verplicht je het water om door de balg te stromen, en creëer je inwendig een nuttig volume. Het drinkwater komt op die manier niet in contact met de wand van de ketel. Dit is evenwel maar een deel van de nuttige preventiemaatregelen.”

Deze doorstroombalghydrofoorketels zijn leverbaar van 150 tot 900 liter bruto-inhoud, met een maximale werkdruk van 10 bar.

“Gezondheid vooropstellen” Erik De Doncker staat graag nog even stil bij het injecteren van chloor in waterleidingen.

“Dit is misschien effectief om te ontsmetten, maar we moeten verder durven denken.

We zijn van oordeel dat deze methode ook schadelijk kan worden voor de gezondheid indien geen moeite wordt gedaan om een degelijke controle (onderhoud) uit te voeren.

Bovendien moet je in veel gevallen rekening houden met oude (of zelfs nieuwe) leidingen die niet resistent zijn tegen chloor. De gevolgschade kan dan ook enorm oplopen, denk hierbij maar aan het compleet vernieuwen van het leidingwerk. De gezondheid van mens en dier moet altijd vooropstaan. Als kleine wijzigingen hiertoe kunnen helpen, zetten we zeker een belangrijke stap vooruit”, besluit de zaakvoerder.

E

www.edopumps.be

Bioproducts & Apps Onze Biosupplementen:

Nutriflok, Stabilox, Methanostim Liquide Onze Biocatalysatoren:

Nitrificerende ent ABIL en HANDS, anaeroob korrelslib, Multidechlorobac, Lyposol Onze Bioprotectantia:

Bescherming tegen biocorrosie, Legionella, ...

Ons Biohergebruik:

Valorisatie van organische stromen tot Biovoeders Industrieweg 122 P, 9032 Wondelgem • België T: +32 9 375 17 14 • F: +32 9 375 17 15 • sales@avecom.be

www.avecom.be 16 avecom ad aquarama 195x134-2014.indd 1

29/08/14 10:42

Hoe groot is uw ecologische voetafdruk?

Alfa Laval helpt klanten om hun ecologische voetafdruk van afvalwater te verkleinen.

Dit kan door het hergebruik van water te maximaliseren, door afval om te zetten in waarde, en energieverbruik en afval te minimaliseren - keer op keer!

Op weg naar nullozing Volg onze voetsporen naar de Alfa Laval stand op de Aquarama vakbeurs of bezoek onze website: www.alfalaval.nl/afvalwaterbehandeling

Uw partner voor industriĂŤle waterhuishouding

Afvalwaterzuivering PCA nv Wijngaardveld 10 Royennestraat 51 9300 Aalst 7700 Moeskroen +32(0)53 21 33 55 +32(0)56 55 00 90 info@pcawater.com www.pcawater.com

Fysico-chemisch Ionenwisselaar VacuĂźmverdampers Zand- en actief koolfilters

Proceswaterbehandeling Omgekeerde osmose (RO) Ultrafiltratie EDI Onthardingsinstallaties

VCA** gecertificeerd | Turnkey oplossingen | Opvolging en onderhoud

DOSSIER w P OMP EN & KLEP P EN Microbiologie

Bijkomende maatregelen voor het behoud van drinkwaterhygiëne: chloordioxidedosering, UV en nieuwe adsorbertechnologie De vernieuwde Europese drinkwaterverordening heeft aan drinkwaterhygiëne een hoge prioriteit gegeven. Het is de eigenaar of gebruiker die verantwoordelijk is voor de kwaliteit op het vlak van hygiëne, en hij moet alle nodige maatregelen nemen om een onberispelijke kwaliteit te verzekeren.

D o o r D r . C h r i s t i a n S c h a u e r , G r ü n b e c k Wa s s e r a u f b e r e i t u n g G m bH

GENO Baktox MRX: chloordioxidegenerator met online meting.

I

n ziekenhuizen, rust- en verzorgingsinstellingen, hotels, scholen en andere publiek toegankelijke plaatsen worden watergerelateerde ziektes hoofdzakelijk door legionella en pseudomonas aeruginosa veroorzaakt.

Deze beide bacteriën zijn de grote boosdoeners in drinkwaterinstallaties en werden tot voor kort onderschat. Recente risicoanalyses en praktijkervaring wijzen vaak op slechte werking of slechte isolatie en bijgevolg ongunstige temperaturen in koud- en warmwaterleidingen van 25-50°C (legionellagroei) in bestaande als nieuwe gebouwen. Als gevolg hiervan zijn vaak dure en ingrijpende wijzigingen aan de installatie noodzakelijk.

De oorzaak van de problemen komt vaak op rekening van overgedimensioneerde boilers en leidingen, en niet-consistente energiebesparende maatregelen.

De procedure voor het verwijderen van ongewenste microben is afhankelijk van het organisme dat voor problemen zorgt. De gedragingen inzake contaminatie en propagatie

van de individuele micro-organismen zijn immers verschillend.

Ervaringen uit de praktijk leren ons dat het elimineren van legionella het best gebeurt door middel van algemene maatregelen voor de installatie, zoals temperatuurbeheersing van de warmwatersystemen, correct gebruik, evenals routing en dimensionering van de leidingen, terwijl bij pseudomonas aeruginosa plaatselijke contaminatiebronnen worden geëlimineerd. De periodieke en tijdelijke temperatuursverhoging in de boilers die in de warmwaterkring zijn ingebouwd – met als doel een vermindering van de propagatie van de legionella – is volgens de huidige kennis en meest recente aanbevelingen echter ontoereikend om te kunnen doorgaan als thermische desinfectie en is niet doeltreffend. Bovendien kan deze werkwijze tot beschadiging van gebruikte materialen leiden en de levensduur van de leidingen aanzienlijk verkorten.

Het is vooral tegen pseudomonas aeruginosa dat deze maatregelen ongeschikt blijken.

Chloordioxide Chemische desinfectie is een ondersteunende en tijdelijke maatregel die zolang ingezet kan worden tot de bouwkundige en technische onjuistheden in de installatie zijn opgelost. Een succesvolle sanering is in hoofdzaak enkel te verwachten in combinatie met bouwtechnische aanpassingen.

Behalve chloor is ook de dosering van chloordioxide toegelaten. Aangezien chloordioxide

(GENO-Baktox) niet vervoerd mag worden, wordt het onsite door chloordioxidegeneratoren geproduceerd of direct voor het gebruik ervan onsite gemengd. Meestal wordt het in volautomatische generatoren vervaardigd door gecontroleerde menging van natriumchloriet en zoutzuur, om vervolgens met een doseerinstallatie (GENO-Baktox MRX: meetsysteem, protocolopslag) in de installatie geïnjecteerd te worden. Chloordioxide gedraagt zich zeer stabiel in water en heeft ook een depotwerking. De bijreacties zijn onschadelijk op voorwaarde dat de maximumdosering van 0,2 mg/l (en minimaal 0,05 mg/l aan de tappunten) gerespecteerd wordt. Met chloordioxide worden – in tegenstelling tot het klassiek gebruikte chloor – geen nevenproducten zoals THM (trichloormethaan), chloorfenol, bromaat en AOX (absorbeerbare organische halogeenverbindingen) gevormd. Chloordioxide is in water duidelijk stabieler dan chloor en heeft ook een hogere desinfectiecapaciteit. De desinfectiewerking is 2,5 keer hoger dan bij chloor bij een pH-bereik van 4 tot 10.

Chloordioxide heeft in de toegelaten concentratie een zekere doding van legionella en een inactivatie (in het Engels VBNC-state: viable but non-culturable) van alle pathogene bacteriën tot gevolg, wat een beheersing van biofilm in die mate toelaat dat het kiemgetal in de voorgeschreven tijdsperiode binnen de grenswaarde blijft. De toevoeging van chloordioxide gebeurt met elektronisch gestuurde doseerpompen. Een lage en gecontroleerde

a q u a r a m a # 7 2 I 45

dossier w P omPe n & kl ePPen microbiologie

GENO-UV: desinfectie met behulp van UV-stralen.

chloordioxideconcentratie van 0,9 g/l in de nieuwe compacte GENO-Baktox MRX garandeert een lange levensduur van de gebruikte onderdelen. Bovendien wordt het risico op corrosie in vergelijking met chloor tot een absoluut minimum herleid. De controle van de hoeveelheid gedoseerde chloordioxide gebeurt door middel van een continue online meting.

UV-desinfectie De werking van UV-licht is gekend en wordt al jarenlang toegepast. De effectiviteit van de huidige UV-techniek is te vergelijken met een chemische desinfectie. Het water wordt door een speciale UV-lamp met licht met een golflengte van 254 nm bestraald. Door de absorptie van de energierijke straling van het licht, wordt het erfelijke materiaal (DNA en RNA) van de micro-organismen gewijzigd, zodat ze zich niet meer kunnen vermenigvuldigen.

De inactivatie is onder andere van het soort organisme afhankelijk. Zowel bacteriën, virussen, fungi als cryptosporidien laten zich met UV doden. Een doding van 99,99% bij bacteriën en virussen wordt bereikt wanneer een minimumstraling van 400 J/m² gerespecteerd wordt.

UV-installaties zijn werkzaam op de plaats waar ze ingebouwd worden en bieden geen

depotwerking. Ze kunnen in koud- en warmwaterinstallaties (met circulatoren) ingezet worden. De UV-straling is enkel actief in de bestralingsruimte van de unit en desinfecteert helder water dat vrij is van ijzer en mangaan, of het nu gaat om water van de drinkwatermaatschappij, put- of bronwater.

Desinfectie met UV is in het geval van een contaminatie van de installatie enkel in combinatie met andere maatregelen doeltreffend.

De voordelen van deze milieuvriendelijke UV-desinfectie met GENO UV-installaties zijn de gegarandeerde inactivatie van kiemen, ongewijzigde scheikundige samenstelling van het water, geen schadelijke nevenproducten, een probleemloze installatie, een eenvoudige bediening en dit alles samen met een lage operationele kost.

Nieuwe adsorbertechnologie Om over een lange periode de hygiëne in een drinkwaterinstallatie te verzekeren, heeft Grünbeck een nieuw multibarrièresysteem ontwikkeld voor zowel huishoudelijke als collectieve installaties. De ontwikkelde adsorptietechnologie safeliQ is, vergeleken met de huidige wetenschappelijke en technische kennis, een revolutionair procedé dat kiemen en bacteriën eenvoudig en effectief als nooit tevoren verwijdert: door adsorptie.

Met de nieuwe kiembeschermingsproductreeks worden de veiligheid en het welzijn overal waar het nodig is verhoogd: als voorzorgsmaatregel tegen onvoorziene gebeurtenissen die kunnen leiden tot een plotse bacteriologische belasting van het water, om de drinkwaterinstallatie tegen kiemen en

SafeliQ EA: hygiënebarrière door middel van adsorptie (nieuw).

46 I a q u a r a ma # 7 2

bacteriën te beschermen, en voor de eigen watervoorzieningen zoals putwater.

Deze nieuwe werkwijze draagt als hygiënebarrière bij tot een significante vermindering van de belasting door kiemen in de drinkwaterinstallatie, en dit zowel aan de ingang van de waterleiding (Point Of Entry, POE), in de warm- en koudwaterkringloop (Point Of Circulation, POC), en aan de tappunten (Point Of Use, POU). De methode garandeert een onberispelijke en betrouwbare waterkwaliteit door het verminderen van pathogene kiemen (legionella, E. coli en pseudomonaden) tot 99,999% (log 5).

De hygiënebarrière werkt onafhankelijk van de stroomrichting van het water en met minimaal drukverlies. In vergelijking met UVdesinfectie of thermische desinfectie, houdt het systeem de circulatie van bacteriën in het systeem effectief tegen en verwijdert ze, en dat zelfs bij watertemperaturen <50°C. Het gaat om pure adsorptie en niet om filtratie of desinfectie. Een strategisch in de installatie geplaatste adsorber vormt een barrière die kiemen tegenhoudt. Zo wordt het mogelijk om de bacterieconcentratie te verminderen en onder een kritisch niveau terug te dringen. De methode komt ook de levensduur van zowel de koud- als warmwaterinstallatie ten goede en werkt – in tegenstelling tot chemische en thermische desinfectie – corrosie van de installatie en de gebruikte materialen niet in de hand. Het gaat dus om een fysieke methode die in tegenstelling tot chemische desinfectie, preventief ingezet wordt.

E

www.gruenbeck.com

MEETINSTRUMENTEN VOOR TEMPERATUUR EN WATERANALYSE

Afvalwater • Aquarium & vijver • Laboratorium • Land- & tuinbouw Proces & industrie • Voeding • Waterbehandeling • Zwembad & spa

Hanna Instruments bvba Winninglaan 8 - BE-9140 Temse - tel. 03 710 93 40 - info@hannainstruments.be - www.hannainstruments.be

Onze bijdrage tot het verlagen van uw CO2 We optimize your flow

Packo Pumps België Tel. +32 51 51 92 80 • pumps@packo.com

www.packopumps.com Watch the Packo Pumps video.

EUROPEES MARK TLEIDER VOOR DE ZUIVERING VAN GASSEN EN VLOEISTOFFEN ME T MOBIELE ACTIEF KOOLFILTERS .

[ BIOGAS ]

[ AIR EMISSION ]

[ REMEDIATION ]

INFINITE PURIFICATION SOLUTIONS

[ WASTE WATER ]

[ CHEMICALS ]

DESOTEC NV I Regenbeekstraat 44 I 8500 Roeselare I België +32 (0)51 240 057 I info@desotec.com I www.desotec.com

[ BIOGAS ]

[ AIR EMISSION ]

[ REMEDIATION ]

[ WASTE WATER ]

[ CHEMICALS ]

[ BIOGAS ]

[ AIR EMISSION ]

[ REMEDIATION ]

[ WASTE WATER ]

[ CHEMICALS ]

Technologielab GE pakt problemen bij de wortel aan De juiste producten of aanpak voor waterbehandeling of waterzuivering aanraden, heeft eigenlijk alleen zin als het gebeurt vanuit stevig onderbouwde expertise. Dat beseffen ze bij GE Water & Process Technologies (GE) al decennialang. Het bedrijf investeert dan ook permanent in een eigen technologisch lab, waarover het al sinds de jaren 90 beschikt. In het lab werken 30 specialisten, die stuk voor stuk een autoriteit zijn in hun domein. “Alleen dankzij de combinatie van infrastructuur en menselijke knowhow kunnen we aan de terecht torenhoge eisen van onze klanten voldoen”, stipt managing director Peter Geuns aan. D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

H

et Technology Center of Excellence van GE in Haasrode fungeert als het onderzoekscentrum voor alle activiteiten die het bedrijf in zowel Europa, het Midden-Oosten als Afrika ontspint. “Het doel van deze aanpak is een totaaloplossing aan te bieden”, aldus Peter Geuns. “Dat begint bij een voorstudie en krijgt een vervolg in simulaties van het eigenlijke

probleem. Eenmaal we zo de oorzaak hebben gedetecteerd, kunnen we een relevante oplossing uitwerken en die na de toepassing ook monitoren. Deze aanpak passen we onder meer toe in microbiologische processen, zoals water- en procesbehandeling. Dit concept moet er ook toe leiden dat we, samen met de klant, een beter inzicht krijgen in het eigenlijke probleem.”

Zo is de onderneming bijvoorbeeld goed in staat om via simulaties de werking van een koeltoren te analyseren, met het water dat bij de klant wordt gebruikt. “Dat biedt ons de kans om een aantal economische parameters te valideren en tegelijk ook de ‘water footprint’ te verbeteren, waardoor we het chemicaliën- en watergebruik bij ons cliënteel kunnen reduceren. Dankzij ons technologielab kunnen we dat op een wetenschappelijk onderbouwde manier doen.”

Dergelijke simulaties past het bedrijf ook toe op waterbehandelingsprocessen. Met de resultaten van dergelijke tests in het achterhoofd, kunnen dan bijvoorbeeld de juiste membranen voor een WZI worden gekozen of krijgen de specialisten een nog beter inzicht in hoe de elektrodialyse bij een klant functioneert.

“Het Technology Center of Excellence is de ideale plek om evaluatiestudies over biociden te verrichten. Zo kunnen we nauwkeurig analyseren voor welke biocide we moeten opteren, en in welke hoeveelheden we die producten toepassen. Via chemische analyses kunnen we ook de werking van een afvalwaterzuivering bekijken en in functie daarvan bepalen welke producten het meest geschikt zijn om de installatie optimaal te laten draaien.”

Ook bij andere uitdagingen, zoals bezinkingsproblemen of schuimvorming, bewijst die aanpak zijn nut. “Daarbij gaan we verder dan chemische analyses”, vervolgt Van Pee. “Zo kunnen we bijvoorbeeld actief slib microscopisch onderzoeken. Als het over bezinking gaat, kunnen we de structuur van de vlokken onder de loep nemen. Zijn ze compact of diffuus? In welke mate heeft dat te maken met de aan- of afwezigheid van draadvormende bacteriën?

Zorgen dergelijke bacteriën bijvoorbeeld voor

Coherente aanpak Deze strategie laat GE toe om microbiologische processen onder controle te houden en proactief of reactief in te grijpen bij bijvoorbeeld contaminatie, corrosie of inhibitie.

Kristine Van Pee, teamleader Microbiology:

a q u a r a m a # 7 2 I 49

Het milieu is ons uitgangspunt Het duurzaam en zorgzaam omgaan met afvalwater staat bij KSB centraal. Als internationaal leidende onderneming in de water- en afvalwatersector beschouwen we het als onze verantwoordelijkheid om zorgzaam om te gaan met de grondstrofen voor onze medemensen. Vooral bij dompelmengers en -pompen is rendement en levensduur van belang. Op deze gebieden heeft KSB veel vaardigheden. De langzaam draaiende voortstuwer Amaprop en de dompelpomp Amarex KRT bieden de best mogelijke rendementen voor de behandeling van afvalwater. Meer informatie via www.ksbbelgium.be

Amaprop

Amarex KRT

Pompen n Afsluiters n Service

DOSSIER w P OMP EN & KLEP P EN Microbiologie

bruggen tussen de vlokken, zodat die moeilijk kunnen bezinken? Hoe zit het met de aanwezigheid van protozoa of toxische stoffen? Dit levert erg nuttige informatie op. Zo kunnen onze productapplicatiespecialisten na het identificeren van de draadvormende organismen de voorbehandeling optimaliseren.”

Ook met resistente organismen weet het team wel raad. “Vaak heeft zich een populatie met een bepaalde weerstand ontwikkeld, omdat altijd met dezelfde biociden wordt gewerkt. Door naar afwisseling te streven tussen het bekende biocide en een valabel alternatief, kan ervoor worden gezorgd dat de behandeling weer krachtig werkt.”

Voor waterzuiveringsinstallaties kunnen bijvoorbeeld ook membraanautopsies worden uitgevoerd. Hier kan onder meer worden gecheckt of de biocideconcentratie nog optimaal is. Om een flow weer te optimaliseren, kunnen zowel proactief als curatief reinigingstechnieken zoals Cleaning in Place (CIP) worden voorgesteld.

Exclusief voor prospecten en klanten De resultaten van het Technology Center of Excellence bieden een sterke ondersteuning voor de commerciële mensen van GE. “Voor ons is het evenwel essentieel dat het technologielab werkt met volstrekt onafhankelijke, objectieve data, die de kans bieden om de systemen bij de klant te verbeteren”, pikt Peter Geuns in. “We kunnen van onze klanten onmogelijk verwachten dat zij zelf investeren in hoogwaardige apparatuur en technische software (die toelaat om alles in kaart te brengen, oorzaken te detecteren en op basis daarvan de juiste oplossing te selecteren) of in specialisten die alles correct kunnen analyseren.

Wij beschikken daartoe over een team van 30 mensen, met een gemiddelde anciënniteit bij GE van 18 jaar. Zij beseffen dat alles begint bij een goede probleemstelling, op basis van een breed scala aan onderzoeken. Jaarlijks analyseren wij 40.000 stalen. Die monsters dienen deels om actuele situaties op te volgen, deels om specifieke problemen op te lossen.”

Gelijkaardige labs heeft GE geïntegreerd in Singapore (voor Azië en Oceanië), Houston (Noord-Amerika en Canada) en Sao Paolo (Latijns-Amerika). “Daarbij is het een belangrijk voordeel ook op die expertise te kunnen terugvallen, bijvoorbeeld als wij voor de eerste keer met een bepaald probleem worden geconfronteerd dat in een andere regio wel al is opgedoken. Wij leren veel van die synergie.

Ook onze klanten (multinationals zoals olieraffinaderijen, petrochemie, staalindustrie, papierverwerkers, dranken- en voedingsproducenten...) appreciëren die aanpak.”

Communicatie Ook bij de communicatie van testresultaten, speelt GE kort op de bal. “Zodra ze beschikbaar zijn, plaatsen wij ze op ons InSightplatform (*), zodat ook de klant in kwestie de gegevens meteen kan consulteren. Meer nog: remote monitoring en diagnostics laten ons toe te voorspellen hoe een installatie zich in de toekomst zal gedragen, zodat we tijdig correctieve acties kunnen ondernemen”, besluit Peter Geuns.

E

www.gewater.com

Vermindering TSS Een voedingsbedrijf had problemen met de capaciteit van zijn biologische afvalwatercentrale, wat leidde tot zogenoemde sludge washout van de secundaire clarifier. Deze afvalwatercentrale was enkele jaren geleden al eens uitgebreid, maar door de hoge organische load bleef de Sludge Volume Index (SVI) regelmatig de aanvaardbare normen overschrijden. Hierdoor was het risico op dure lozingskosten en boetes toegenomen, tenzij een snelle oplossing kon worden gevonden om de Total Suspended Solids (TSS), COD en ammonia-effluentconcentraties te reduceren.

GE nam stalen van de overflow van de aerationtank naar de secundaire clarifier voor polymeerscreeningtesten, om de settling rate te verbeteren. GE-ingenieurs selecteerden hierop een Novus* Cationic Brine Dispersion polymeer, nadat benchtesten hadden uitgewezen dat dit de

* Handelsmerk van General Electric Company; kan in één of meerdere landen geregistreerd zijn.

sludge settling rate significant verbeterde, wat resulteerde in een SVI-vermindering van >200 tot <150.

Na enkele uren dosering zag de klant een vermindering van de TSS in het effluent van de secundaire clarifier van >500 tot minder dan 100 ppm. Na enkele dagen werd de polymeerdosering opgevoerd (van 10 naar 15 ppm), waardoor de effluent TSS verder zakte tot <50 ppm. Hierdoor bleef de klant structureel binnen de lozingsnormen en kon het bedrijf potentiële boetes en bijkomende lozingskosten vermijden.

In het Technology Center of Excellence vinden regelmatig evaluatiestudies over biocides plaats. maa ##7722 II 51 51 aaqquuaarraam

Drukverhoging drinkwater Uiterst stille installaties Energiezuinig Standaard IE3 motoren Bedrijfszeker

IMPORTEUR/DISTRIBUTEUR VAN PENTAIR VOOR BELUX

PUMPTECH BVBA IZ NIEUWLAND zone B629 - 3200 AARSCHOT T 016 474441 - F 016 474451 info@pumptech.be - www.pumptech.be

Waterstudies Statuut voor nullozers Optimalisatie waterkosten Waterstrategie, concept, uitwerking en opvolging

www.profex.be

Studie- en adviesbureau bouw - milieu - bodem - energie

0800 59 002 info@profex.be

dossier w P omP e n & kle P P e n microbiologie

FilTers beschermen 62 dAgen Tegen micro-orgAnismen In de brede gezondheidszorg is water absoluut essentieel om een goede hygiëne te garanderen. Tegelijk vormt het blauwe goud een potentiële bron van infectie, zeker voor patiënten en de meest kwetsbare personen. Voor verantwoordelijken van dergelijke instellingen en hygiënisten is de preventie van gezondheidsrisico’s die gekoppeld zijn aan micro-organismen in watersystemen dan ook van cruciaal belang. Er zijn heel wat maatregelen nodig om onder meer legionella, pseudomonas en andere opkomende ziekteverwekkers te bestrijden.

Het gebruik van effectieve filters is er daar een van.

D o o r B a r t Va n c a u w e n B e r g h e

FILT’RAY Kraan zorgt voor microfiltratie gedurende 62 dagen.

O

m de hygiëne en gezondheid binnen zorginstellingen mee te helpen garanderen, is Filter Service voortdurend op zoek naar efficiënte, innovatieve producten. De onderneming bood onder meer al het exclusieve gamma van BODE aan (bijvoorbeeld ontsmettingsmiddelen), maar gaat nu nog een stap verder: het aanbod wordt nu uitgebreid met de producten van Aqua-Tools. Dit bedrijf legt zich al langer hoofdzakelijk toe op de microbiologische controle van water en de controle van gezondheidsrisico’s.

Twee maanden effectief Met het gamma FILT’RAY biedt Filter Service nu producten aan die bestemd zijn voor de productie van bacteriologisch gecontroleerd

water, dat vrij is van alle micro-organismen.

FILT’RAY Douche en Kraan zorgen voor een steriele microfiltratie van 0,1 µm gedurende 62 dagen. “Dat kan dankzij de innovatieve technologie van de holle vezel met dubbele huid”, stipt Georg Von Schwartzenberg, directeur bij Filter Service, aan. “Deze producten worden gebruikt voor het spoelen van medische apparatuur, het chirurgisch handen wassen, bereiding van dranken en voedsel, of de hygiëne van patiënten.”

Het filtratieoppervlak bedraagt respectievelijk 3.100 cm² (voor een kraan) en 2.700 cm² (voor een douche). Indien nodig kunnen speciale software en tweedimensionale barcodelezers voor geautomatiseerde traceerbaarheid zorgen.

Ergonomie “Met deze producten beschermt u de waterpunten dubbel zo lang”, vervolgt Georg Von Schwartzenberg. “Deze producten vereisen minder manipulaties, die bovendien vereenvoudigd zijn. Doordat ze langer meegaan dan andere oplossingen, brengen ze voor onze klanten minder afval en minder stockage met zich mee. Bovendien kenmerken ze zich door een verbeterde ergonomie en design. De grote filtratieoppervlakken zijn geschikt om de schommelende waterkwaliteit op te vangen.”

Filter Service biedt van dit assortiment de niet-steriele versies aan.

E

www.filterservice.be

Het filtratieoppervlak bedraagt 2.700 cm² voor een douche. u

Technische raadgevers Filter Service is een Belgische onderneming, gevestigd in Eupen. Het bedrijf is gespecialiseerd in de distributie van laboratoriummaterialen. De onderneming stelt 23 personen tewerk. Daar horen ook acht medewerkers in de buitendienst bij.

Zij staan als technische, commerciële raadgevers ten dienste van klanten over heel België.

De grote verscheidenheid van de verdeelde artikels beantwoordt volledig aan de wisselende eisen van de klanten, die in heel uiteenlopende sectoren werkzaam zijn, zoals laboratoria, milieulabo’s, universiteiten, de chemische en farmaceutische industrie, de voedingsnijverheid, de petroleumsector en ziekenhuizen.

“Het woord ‘service’ is essentieel. Het is in die geest dat het personeel wordt opgeleid, waarbij de nadruk wordt gelegd op de beschikbaarheid en flexibiliteit voor de klant. Door deze gewaardeerde service voor de klanten kennen we een voortdurende stijging van het klantenpotentieel en een aanzienlijke uitbreiding”, aldus de directeur.

a q u a r a m a # 7 2 I 53

w P OMDOSSIER PEN & KLE PPEN Microbiologie

Totaaloplossingen voor waterbehandeling aanbieden: het was altijd al de ambitie van SUEZ, en na de vrij recente overname van IWM kan de multinational die doelstelling ook volledig waarmaken. Met IWM voegde SUEZ een specialist in microbiologie aan zijn portfolio toe, waardoor de onderneming nu ook oplossingen kan bieden voor behandeling van onder meer legionella en biofilm. Het team van de Water Conditioning Services staat garant voor een persoonlijke aanpak, beschikt over een eigen lab en kan kort op de bal spelen om klanten in een minimum van tijd verder te helpen. D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

S

UEZ was altijd al goed thuis in quasi alle stappen van de watercyclus. “Door de jaren heen hebben we een brede expertise opgebouwd in onder meer proceswatervoorbereiding, afvalwater- en slibbehandeling”, getuigt Laurence Pironet, commercial & development manager voor de Waalse en Luxemburgse markt. “Ons portfolio bevat de meest uiteenlopende diensten, zoals design & build (onder meer nieuwe installaties en revamping van bestaande systemen), audits, onderhoud, mobiele of tijdelijke behandelingsinstallaties, modulaire uitrustingen, uitbating en opvolging van installaties, etc. Met de overname van IWM, van oudsher een specialist in waterbehandeling voor stoomketels en koeltorens, voegen we daar meteen een uitgebreide knowhow over en een breed assortiment aan conditioneringsproducten aan toe.”

”

SUEZ investeert in vertrouwensrelaties voor aanpak microbiologie Deze oplossingen worden aangeboden onder de naam SUEZ Water Conditioning Services. Naast een brede range aan producten (antischuim, antiscalants, coagulanten, flocculanten, biocides...) ligt de meerwaarde van deze afdeling vooral in de technische knowhow rond microbiologie. “Met deze diensten scoren we al goed op de Franse markt, maar we willen ook meer en meer actief worden in de Benelux. Om dit te verwezenlijken, kunnen we rekenen op de lokaal aanwezige ploegen, die al veel ervaring hebben in de chemie en de waterbehandeling”, verklaart Jean-Marc Hoen, expert in microbiologie bij SUEZ Treatment Solutions Europe. Hij kan terugvallen op 32 jaar ervaring. Over deze materie geeft hij colleges aan diverse universiteiten.

“Inzake microbiologie hebben we een sterk team uitgebouwd, dat over een apart lab beschikt en iedere klant op een wat atypische manier benadert. Onze relatief beperkte organisatie laat toe om kort op de bal te spelen en werk te maken van een echte relatie met de klant, die gebaseerd is op een aangenaam menselijk contact. In wat wij doen, kan je de band tussen leverancier en klant eigenlijk nog het best vergelijken met die tussen een dokter en een patiënt: het komt erop neer om op een discrete manier het vertrouwen van de klant te winnen,

In cases van legionellabestrijding, zetten we tegelijker-

tijd een drietal technieken in om het probleem te bekijken.” Jean-Marc Hoen, SUEZ Treatment Solutions Europe

54 I a q u a r a ma # 7 2

door oplossingen voor te stellen die perfect op de maat van zijn bedrijf zijn aangepast.”

Lage ecologische impact Bij SUEZ Water Conditioning Services maken ze zich sterk gebruik te maken van een aparte opvolgingstechniek. “In cases van legionellabestrijding, zetten we tegelijkertijd een drietal technieken in om het probleem te bekijken. Dat leidt tot een erg precieze diagnose over de uitdaging, waardoor we nog beter de meest geschikte oplossing kunnen selecteren. Bovendien ligt de ecologische impact van onze oplossingen heel laag.”

Als deskundige in zijn vakgebied, merkte Hoen hoe de uitoefening van zijn beroep almaar complexer werd. “Dat heeft alles te maken met de strengere regelgeving en de economische paradox die dit met zich meebrengt. De overheid eist van ondernemingen dat ze op een adequate manier aan waterbehandeling doen, maar dit mag steeds minder kosten. Daarenboven hanteren heel wat landen een aparte regelgeving over biocides.”

De onderneming spaart kosten noch moeite om het de klanten zo goed mogelijk naar de zin te maken. “Zo organiseerden we vorig jaar een honderdtal opleidingsmomenten waarbij het centrale thema meestal legionellabestrijding was. Voor een vlotte communicatie met het cliënteel, zetten we teams van lokale specialisten in, die letterlijk de taal van de klant spreken en uiteraard heel goed op de hoogte zijn van alle aspecten rond microbiologie.”

E

www.water-benelux.com

| De vele voordelen van de ISIFLO SPRINT insteekkoppeling De ISIFLO SPRINT insteekkoppeling van HSF combineert de sterkte van een traditionele mechanische koppeling met de eenvoud van het push-in principe.

Deze PE insteekkoppeling is geschikt voor drinkwaterapplicaties en beschikt over de benodigde keuren. ISIFLO SPRINT insteekkoppelingen zijn glasvezelversterkt, licht in gewicht en uitermate sterk.

Voordelen • Gepatenteerde PUSH-BACK technologie voor een perfecte verbinding.

• Snel en eenvoudig te installeren zonder extra gereedschappen • Sterkste in zijn klasse: - Koppeling is dusdanig geconstrueerd dat deze sterker is dan de pijp - Kunststof draad is gelijkwaardig aan messing • 100% corrosiebestendig & loodvrij • Nieuw! Rechte koppeling en kniekoppeling in 32x2” t + 32(0)475.60.61.45 | info@hsfbv.nl | www.hsfbv.be | www.linkedin.com/company/hsf-bv

Purazur creëert… zuiver water

Fysico-chemische en biologische waterzuiveringen Purazur spitst zich toe op de hoogtechnologische zuivering van industrieel & huishoudelijk afvalwater, percolaatwater van stortplaatsen en verontreinigd grondwater.

Purazur biedt Design, Build, Finance en O&M contracten, alsook consulting & optimalisatiestudies aan, op maat van de klant.

DEME: creating land for the future

opm_purazur_195Bx134H_aquarama 16.indd 1

Purazur Member of the DEME Group Haven 1025 - Scheldedijk 30 B-2070 Zwijndrecht, België T +32 3 250 54 11 info.purazur@deme-group.com www.purazur.com

22/04/16 12:00

Van afvalwater naar puur water, een knap staaltje technologie Ultrapuur water op grote schaal produceren, waarbij gezuiverd water als grondstof fungeert: dat huzarenstukje werd vrij recent gerealiseerd in een moderne fabriek in het Nederlandse Emmen. Centrifugaalpompen zorgen ervoor dat het water in ondergrondse olievelden wordt geïnjecteerd. SPX Flow Technology leverde de pompen voor dit project, dat op veel internationale belangstelling kan rekenen.

D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

H

et opwerken van afvalwater tot puur water: met die ambitie als uitgangspunt, bundelden de waterleidingmaatschappij Drenthe en het waterschap Velt en Vecht de krachten in de nieuwe vennootschap NieuWater BV. Het heel propere water bevat geen mineralen en wordt geleverd aan de NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij). Deze klant wil het ultrapuur water inzet-

56 I a q u a r a ma # 7 2

ten voor de oliewinning in Schoonebeek. Dit is een olieveld dat in 1996 de deuren moest sluiten, omdat de grond op dat moment alleen nog taaie, stroperige olie bevatte. Met de technieken die op dat moment bestonden en de toen gangbare olieprijs, was het destijds onmogelijk om de oliewinning op een rendabele manier te organiseren.

Nieuwe methode Dat het veld intussen toch weer mag opengaan, is volledig te danken aan nieuwe technieken. Die zorgen ervoor dat ultrapuur water wordt verhit tot stoom in een efficiënte waterkrachtcentrale, en in die vorm wordt geïnjecteerd in het oliehoudende zandsteen. “Op die manier wordt de olie weer vloeibaar en warm, wat het mogelijk maakt om op een vlottere manier olie te winnen”, legt Dirk Demarre van SPX Flow Technology uit. Het Nederlandse filiaal van SPX stond bij dit project in voor de levering van centrifugaalpompen van Johnson Pump.

De ketels en leidingen blijven, door de zuiverheid van het water, gevrijwaard van kalkafzettingen. Bovendien vermijdt deze aanpak dat er schade aan pompen en turbines zou ont-

staan. Voor de onderhoudsverantwoordelijken van de installaties is dat een zegen.

Grote watervraag Met de bouw van deze hoogtechnologische fabriek is een investering van 40 miljoen euro gemoeid. Het project is op verschillende manieren vernieuwend. Zo is het niet alledaags dat gezuiverd rioolwater de grondstof is waarmee het ultrapure water kan worden aangemaakt. Ook de combinatie van technieken die werden gebruikt, springt in het oog, net als de grootte van de productie: met maximum 10.000 m³ per dag is die niet minnetjes.

Op jaarbasis heeft de aardoliemaatschappij nood aan 3 miljoen m3 ultrapuur water. Als het om zo’n gigantisch volume gaat, volstaat het niet om oppervlaktewater of grondwater als basisgrondstof te gebruiken. Daarom bekeken de mensen van NieuWater wat er mogelijk was met het water van de rioolwaterzuivering. Die is jaarlijks goed voor de productie van circa 12 miljoen m³. Deze aanpak leverde bovendien nog andere voordelen op. Zo kunnen de stoffen die uit het water worden gehaald, achteraf terugkomen bij de RWZI. Dit ecologische voordeel zorgt er ook voor dat de

w proj e ct

SPX Flow Technology leverde 60 pompgroepen voor het project bij NAM.

kwaliteit van het oppervlaktewater verbetert.

De projectverantwoordelijken gaan er prat op dat er nergens elders ter wereld een gelijkaardige realisatie bestaat waarbij op deze schaal, op basis van effluent, ultrapuur water wordt gemaakt met een zo laag mogelijke consumptie van chemicaliën. Vervolgens wordt het water dus geïnjecteerd als stoom, waarvan een deel ervoor zorgt dat er elektriciteit wordt opgewekt. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat deze aanpak behoorlijk wat internationale interesse losweekt.

Filtering Uiteraard kan je niet zomaar gezuiverd rioolwater als ultrapuur water inzetten. Daarvoor is een filtratie in verschillende stappen vereist. Alles begint in de trommelzeef, die ervoor zorgt dat de grote deeltjes uit het water worden gehaald. Vervolgens werd geopteerd voor ultrafiltratie: tijdens deze behandeling worden zowel de zwevende stoffen, bacteriën als virussen uit het water verwijderd. Dit gebeurt op basis van een membraantechniek: het water wordt door honderden verticaal gegroepeerde ‘rietjes’ gezogen.

Tijdens een derde stap staat een actiefkoolfilter met bacteriën in voor de eliminatie van nutriënten die in een volgende zuiveringfase voor vervuiling zouden kunnen zorgen.

De vierde fase is die van de demineralisatie.

Ook hiervoor werden kosten noch moeite gespaard, met de installatie van een membraanfiltratie bestaande uit vijf straten dubbelpass omgekeerde osmose, met daarnaast bijhorende opslag en dosering van chemicaliën.

Belang van de pompen In het totale membraanoppervlak van 50.000 m² vertolken de RO-pompen een cruciale rol.

Het water wordt door de membranen geperst door een voordrukpomp en een hogedrukpomp. Tijdens de laatste productiestap, die van de elektro-deïonisatie (EDI), worden ionselectieve membranen gecombineerd met ionenwisselaarhars. Hierbij zorgt de elektrische spanning voor de regeneratie van de hars. Het gecreëerde ultrapure water wordt dan, over een afstand van zeven kilometer, verpompt naar NAM. Hiervoor heeft SPXFLOW in totaal 60 pompgroepen geleverd.

Voor deze toepassing stond SPXFLOW in voor maatwerk: de verticaal opgestelde pompen voor omgekeerde osmose werden speciaal door het bedrijf ontworpen. Een cruciale voorwaarde voor het functioneren van deze pompen, is dat ze dezelfde capaciteit moeten blijven leveren terwijl de membranen stelselmatig meer vervuilen, en dus meer weerstand leveren. Daarom kozen de mensen bij SPX voor frequentiegeregelde centrifugaalpompen met een enkele waaier. De uitlijning van de verticale pompen wordt niet echt beïnvloed door eventuele leidingkrachten. Op die manier ontstaat er noch onnodige belasting, noch trilling, wat positieve effecten heeft voor de lagering en de asafdichting. De pompen vergen amper onderhoud en zullen in principe 25 jaar meegaan.

E

www.spxflow.com

Specificaties pompen De twee verticaal opgestelde centrifugaalpompen hebben een capaciteit van 190 m³/h als ze beide worden gebruikt. In dat geval bedraagt de verschildruk 250 mvk. Er wordt gewerkt op een temperatuur van 20°C. De pompen zijn gemaakt uit roestvast staal en duplex. Cartridge seals zorgen voor de asafdichting.

De motor heeft een vermogen van

De verticaal opgestelde pompen leveren dezelfde capaciteit terwijl de membranen meer vervuilen.

90 kW (2960 rpm), het rendement bedraagt maximum 73%.

Olieproductie Als er olie wordt geproduceerd, komt er opnieuw water vrij. Het gaat hierbij niet alleen om het geïnjecteerde water, maar ook om water dat al in het gesteente aanwezig was.

Via een ondergrondse pijpleiding vertrekt dit water naar lege gasvelden in Twente, met een opvangcapaciteit van 90 miljoen m³. Daar wordt het gepompt naar een vergelijkbare gesteentelaag, die zich op een diepte van 2,5 kilometer bevindt. Aanvankelijk was het de intentie om het gebruikte water in Drentse gasvelden te pompen, alleen bleken die nog niet leeg genoeg om als opvangreservoir te kunnen fungeren.

a q u a r a m a # 7 2 I 57

OB65659

Hoe uw energie-investeringen beter laten renderen?

Z-energy helpt u op weg op het vlak van intelligent energiegebruik, duurzame energieproductie, hernieuwbare energiebronnen en groene mobiliteit.

Z-energy, iedere dinsdag op Kanaal Z vanaf 19.50 uur.

Ook te bekijken op www.kanaalz.be Vlaanderen

In samenwerking met

is energie

Bekijk Bekijkonze onzereferenties referentiesop op

pantarein W A T

E

R

Z

U

I

Procesexpertise

V

Haalbaarheidsstudies Afbreekbaarheidstesten Pilootinstallaties on-site Onderzoek

Pantarein:

de beste procestechnologen uw expert voor waterzuivering en kringloopsluiting

E

R

I

N

www.pantarein.be www.pantarein.be

G

Groene waterzuivering Tailor made Energie-efficiĂŤnt Minimale slibproductie Biogasvalorisatie Kringloopsluiting Verregaande automatisatie

Pantarein:

duurzame onderneming uw partner in eco-innovatie

Bouw en exploitatie

Aeroob-anaeroobmembraanfiltratie Engineering en projectbegeleiding Sleutel-op-de-deurrealisatie Eigen constructieatelier Sturing op afstand Procesbegeleiding en onderhoud

Pantarein:

Optimalisatie van bestaande zuiveringen

Opleiding operatoren Energieoptimalisatie Slib- en chemicaliĂŤnreductie Verbeterde effluentkwaliteit Mogelijkheid tot financiering

Pantarein:

uw partner in economische waterzuivering

betrouwbaar design werfopvolging en oplevering uw partner in exploitatie Duurzaamheidsrapporten en -communicatie: kijk op www.pantarein.be/publishing

w P roj e ct

biergigAnT invesTeerT in desinFecTie Op een verstandige manier alle water desinfecteren, volgens de best beschikbare technieken: dat was de uitdaging waarmee AB INBev vorig jaar naar ProMinent stapte voor haar site in Hoegaarden. De multinational was al vertrouwd met de techniek van chloordioxide en wou die nu ook op deze site toegepast zien. Toch diende ProMinent rekening te houden met bepaalde specifieke vereisten. Yves Collier (business development manager) en Marc Ceulemans (district manager) lichten de bijzonderheden van het project toe.

D o o r B a r t Va n c a u w e n B e r g h e

T

oen de bekende brouwerij in september vorig jaar contact opnam met de desinfectiespecialist uit Tubize, waren ze al min of meer overtuigd van de technologie die ze hiervoor voor ogen hadden, met name chloordioxide. Veel verbazing hoeft dat evenwel niet te wekken, weet Yves Collier. “Wij mogen ons al vrij lang een partner van AB INBev

noemen. Zo hadden we hun sites in Leuven, Jupille en Altenaken al uitgerust met doseringssystemen voor chemische waterbehandeling en chloordioxide. Heel wat belangrijke spelers uit de brouwerijwereld zijn al langer vertrouwd met deze techniek.”

“Dat is ook normaal, want eigenlijk is het een systeem dat in de jaren 60 en 70 in deze nichemarkt is ontstaan”, pikt Marc Ceulemans in. “De grote uitdaging bestond er destijds in om een oplossing te vinden voor de hoge pHwaarde van het water dat gebruikt werd voor de flessenspoelmachine. Wetenschappers ontdekten dat het samenbrengen van HCl (waterstofchloride) en NaOCl (natriumhypochloriet) in een reactor leidde tot de vorming van chloordioxide. Deze techniek wordt nog altijd frequent gebruikt, al is de aanpak op het

u ProMinent ontwikkelde een op maat uitgewerkte doseringsunit voor chloordioxide.

vlak van veiligheid en aanmaak van het product wel grondig geëvolueerd.”

Eenmaal het chloordioxide is gedoseerd, wordt het verspreid in de leidingen, waar het uiteindelijk reageert met bacteriën. Chloordioxide verwijdert de aanwezige biofilm en verhindert de vorming van een nieuw laagje biofilm.

Hoegaarden Tot voor kort opteerde AB INBev voor haar site in Hoegaarden voor een andere oplossing, met name chlorering via dosering van natriumhypochloriet. “Deze aanpak brengt evenwel bepaalde nadelen met zich mee”, aldus Collier en Ceulemans. “Zo kan bij een hoge pH-waarde gebonden chloor worden aangemaakt, wat kan zorgen voor smaak- en geurhinder. Bovendien is het eigenlijk een gevaarlijke, corrosieve stof.”

Timing Op vraag van de klant ontwikkelde ProMinent een op maat uitgewerkte doseringsunit voor chloordioxide. De unit is nu al klaar en zal worden geïnstalleerd in juni of juli, als de piekperiode voor de bierproductie voorbij is. “Normaal rusten wij dergelijke systemen standaard uit met onze eigen regelaars”, vervolgt Yves Collier. “AB INBev gaf er evenwel de voorkeur aan te werken met een PLC met aanraakscherm (van Siemens). Op die manier kunnen zij het toestel koppelen aan hun systeem en vanop afstand vlot alle parameters inlezen. Dit toont aan dat wij uitstekend in staat zijn om ons flexibel op te stellen en te voldoen aan heel specifieke vereisten.”

a q u a r a m a # 7 2 I 59

w P roj e ct

Het systeem moest op maat van een beperkte ruimte worden gebouwd.

De fabrikant werd nog met een andere uitdaging geconfronteerd. “Doorgaans hebben wij voor een dergelijke installatie een ruimte van vier meter nodig. Dat is net genoeg om, naast het wandpaneel waarop de doseringsunit wordt gemonteerd, ook nog een voorraadvat en andere belangrijke apparatuur te voorzien.

Zoveel ruimte kon onze klant evenwel onmogelijk vrijmaken. Daarom heeft ons moederbedrijf in Heidelberg een concept uitgewerkt waarbij de generator op een skid wordt gemonteerd, waarvan ook de achterzijde wordt gebruikt. De skid is 1,5 meter lang en zal in het midden van het lokaal worden gepositioneerd. Hij is gebouwd in onze productieeenheid in Tsjechië.”

De plaatsing van de installatie gebeurt niet door ProMinent zelf. Een bewuste keuze, zo maakt Marc Ceulemans duidelijk. “Heel wat klanten van ons zijn specialisten in waterbehandeling, die dergelijke apparatuur zelf bij de klant positioneren. Omdat wij hen uiteraard geen concurrentie willen aandoen, geven wij de klant de keuze om te opteren voor de onderaannemer van zijn keuze, dan wel voor iemand die wij aanraden. Sowieso kunnen zij ons wel vragen om de coördinatie van het geheel op ons te nemen, uiteindelijk is het goed functioneren van de installatie ook onze verantwoordelijkheid. Wij geven de dienstdoende installateur alle noodzakelijke adviezen, en staan zelf in voor de opstart en het periodieke onderhoud.”

Een andere uitdaging bestond erin om de chloordioxide op verschillende plaatsen te doseren. “Geen sinecure, want deze stof is geen stabiele component”, weet Collier. “De chloordioxide wordt geproduceerd in de generator en vervolgens opgeslagen in het voorraadvat. Daarna wordt het op vier verschillende punten in het productieproces gedoseerd. Wij behandelen op die manier alle water van de brouwerij in Hoegaarden, aan een concentratie van 0,2 ppm.”

Het voorraadvat wordt bewust vrij klein gehouden, zodat er regelmatig verse chloordioxide wordt aangemaakt. “Dat is belangrijk, want chloordioxide blijft normaal maar gedurende één week stabiel. Daarna functioneert het nog wel, maar moet je toch rekening houden met een verval van 5%.”

Up-to-date ProMinent profileerde zich altijd al als een pionier in het naleven van nieuwe richtlijnen.

Dat is ook nu het geval. Zo voldoet de installatie bij AB INBev aan de nieuwe, verstrengde machinerichtlijn (EN 13849). “Deze richtlijn verbiedt dat de controle over de dosering en de veiligheid beheerd worden door dezelfde elektronische component. Daarom hebben wij de doseringsunit uitgerust met een

Wie is ProMinent?

ProMinent is een wereldspeler in doseertechnieken en desinfectie. Het bedrijf telt wereldwijd 2.400 medewerkers, verspreid over 55 filialen, en beschikt over 12 productiesites.

Samen zijn die goed voor een omzet van circa 320 miljoen euro. De vestiging in België concentreert zich op de verkoop, de indienstname en de service na verkoop. Dit filiaal is gevestigd in Tubize en kan rekenen op 17 medewerkers.

voorverdunningspaneel voor het geconcentreerde zoutzuur. Onder invloed van de waterdruk wordt er, via een venturi, automatisch zoutzuur verdund en vervolgens gestockeerd in het voorraadvat. Zo komen de twee chemicaliën die vereist zijn voor de aanmaak van chloordioxide niet met elkaar in contact voor ze in de generator worden vermengd”, verduidelijkt Marc Ceulemans.

De installatie voldoet ook aan de RoHSnormen, die het gebruik van zware metalen in elektronische apparatuur beperken. Alle printplaten van de installatie beantwoorden hieraan. “Dit bewijst ons permanente streven om alleen met de best beschikbare technieken te werken.”

E

www.prominent.be

Energiezuinige UV-systemen Tot voor kort bood ProMinent een brede range aan toestellen voor UV-desinfectie aan. Recent koos het bedrijf ervoor om het aanbod te reduceren tot twee lijnen, met name de LP-reeks (met lagedruklampen) en de MP-reeks (middendruklampen). “Het unieke aan deze systemen is dat ze werken met dimbare lampen. Hierdoor kunnen onze klanten hun energieverbruik optimaliseren, waardoor ze voor de eigenlijke desinfectie niet meer energie moeten gebruiken dan wat strikt noodzakelijk is. Deze techniek wordt onder meer ingezet voor de reductie van gebonden chloor en voor de desinfectie van drink- en proceswater”, legt Yves Collier uit.

a q u a r a m a # 7 2 I 61

PLC EN MODEM VERENIGD WAGO AUTOMATISIERT VERTEILNETZE – Totaaloplossing in compacte bouwvorm mit Sicherheit!

Controller PFC200 3G Schon heute gemäß BDEW-White-Paper • Controller geïntegreerde GPRS SMS modem immet Einsatz: der PFC200 von en WAGO • Uiterst veilig dankzij IPsec, OpenVPN en firewall • Mit integriertem 3G-Modem implementatie

• Übertragung Verarbeitung gemäß • Compatibel met micro und simkaart en SMA antenne IEC 60870-5-101/-103/-104, connector IEC 61850, IEC 61400, DNP3 und MODBUS www.wago.com/pfc200 www.wago.com info-be@wago.com • www.wago.be Halle 2, Stand 2-402

Appsolutely helpful The VAG DigiFlange App allows you to quickly and easily determine desired materials, nominal widths and pressure ratings. Just switch between flange connections, valve lengths and pipe dimensions.

Get DigiFlange for iOS

DigiFlange for Android

VAG 5839 AZ VAG Apps 195*134_01.indd 1

FlowCalculator allows the fast and easy calculation of the volumetric flow in dependence of the pipe diameter or the flow velocity. Integrated independent unit converter for areas, dimensions, lengths, temperatures, performances, frequencies or pressures.

Learn more about the cost-free VAG apps: www.vag-group.com/apps

FlowCalculator for iOS

FlowCalculator for Android

29.04.16 11:16

w proj e ct

u

De pompenzaal bij Kaneka.

Smet Group bouwt twee installaties voor proceswater Op een kwalitatieve manier projecten realiseren in een ultrakorte doorlooptijd: het is iets wat zeker niet voor iedere aannemer is weggelegd. Smet Group bewijst in de praktijk dat het deel uitmaakt van een select kransje dat dergelijke uitdagingen wel de baas kan.

De divisie Elektromechanica, die deel uitmaakt van afdeling SmetGWT, leverde onlangs een installatie voor proceswater bij Umicore op en bouwde daarmee een mooi vervolg aan een eerder project bij Kaneka. Waterbedrijf Pidpa, dat in beide gevallen instaat voor de levering van het proceswater zelf, kan net als de eindklanten tevreden zijn. D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

S

met Group is een naam die bij heel wat stakeholders uit de bouw bekend in de oren klinkt. Binnen Smet-GWT, één van de vier afdelingen van deze holding, kan ook de divisie Elektromechanica terugvallen op een sterke reputatie. Deze divisie is actief in vier domeinen, met name drinkwater, afvalwater, water als duurzame energiebron, en proceswater. “In 80% van de projecten die wij in de brede watersector realiseren, treden we op als hoofdaannemer”, verduidelijkt Jan Vanden Bergh, directeur van de divisie. “Hierbij werken we zowel voor de overheid, openbare besturen, waterbedrijven, de industrie, de utiliteitsbouw als de zorgsector (bij die laatste twee vooral projecten voor bodemenergie, n.v.d.r.).”

In de markt van het drinkwater, afvalwater en proceswater, staat de divisie borg voor een breed scala aan activiteiten. “We verzorgen

zowel de detailengineering, het elektromechanische ontwerp, de realisatie ter plaatse, de opstart, het onderhoud als de exploitatie.

Eigenlijk nemen we de volledige plaatsing zonder procesontwerp voor onze rekening.

Doorgaans is het onze klant of de procesleverancier die instaat voor dit ontwerp. Wat proceswater betreft, bouwen we installaties voor waterbehandeling, drukverhoging, waterrecuperatie, koelwater, piping en industriële bordenbouw.”

Voorbereiding Proceswater is een specialisatie waar ook Pidpa, naast haar andere taken, zich al een tijdje op richt. Vorig jaar bracht het waterbedrijf van de provincie Antwerpen in dit kader twee projecten op de markt, telkens in een aanbesteding met onderhandelingsprocedure. Voor de deelnemende aannemers heeft

dit het voordeel dat ze, naast de competitiviteit van het prijskaartje, ook op hun knowhow worden beoordeeld.

Daarom schonk Pidpa voor deze twee projecten haar vertrouwen aan twee spelers: Aannemingen Janssen nv uit Geel staat in voor het bouwkundige gedeelte, met name de betonen staalstructuur. De divisie Elektromechanica van Smet Group draagt dan weer de verantwoordelijkheid voor de detailengineering en de bouw van de elektromechanische uitrusting van een biologisch-adsorptieve ontijzering van grondwater.

“In beide gevallen staat Pidpa, op de site van de klant, in voor de aanmaak van proceswater”, vervolgt Vanden Bergh. “Beide projecten zijn om diverse redenen uniek. Ten eerste gaat het om quasi identieke installaties, waarbij het proceswater op dezelfde manier wordt aangemaakt. Secundo zijn wij met Smet-GWT al een tijdje actief in de industrie en behoorden zowel Umicore als Kaneka al tot ons eigen cliënteel. Zo hebben we in het verleden voor beide ondernemingen al waterwinningsputten gerealiseerd en elektromechanische installaties gebouwd. Bovendien bouwen we ook quasi permanent complexe installaties rechtstreeks voor Pidpa, wat hun vertrouwen in onze capaciteiten nog aanzwengelde.”

Toen drinkwaterbedrijven destijds beslisten om een eigen aanbod voor industriële klanten te creëren, en voor hun klanten dus proceswater aan te maken, zagen ze dat bij Smet

a q u a r a m a # 7 2 I 63

uw partner in bodemonderzoek en grondwatersanering

grondwatersanering vluchtige componenten

 EBSD type 2: oriënterende en beschrijvende bodemonderzoeken, technische verslagen,…  Onderzoek en advies inzake BBT grondwaterbehandeling  Uitvoering van pilootproeven  Bouw van installaties en/of integratie in bestaande zuiveringsinstallatie  Realisatie en opvolging van saneringsprojecten Trevi nv Dulle-Grietlaan 17/1 B-9050 Gentbrugge

T +32 9 220 05 77 S www.trevi-env.com E info@trevi-env.com

w proj e ct

aanvankelijk als een bedreiging. “Nu beschouwen we dat vooral als een opportuniteit, want die waterbedrijven bouwen de installaties nooit zelf en hebben ons nodig. Het werkt natuurlijk ook omgekeerd: als een klant ons rechtstreeks benadert voor een project waarbij proceswater dient te worden aangemaakt, is een van de opties ze door te verwijzen naar een waterbedrijf. Die synergie is voor alle partijen belangrijk.”

Uitdaging Zowel de installatie bij Kaneka als die bij Umicore moest binnen een erg korte doorlooptijd worden gebouwd. Die uitdaging zagen ze bij Smet wel zitten. “In dergelijke gevallen, waarbij het credo ‘design while building’ voorop staat, is het waterbedrijf gebaat met een aan-

nemer die tijdens het bouwproces actief meedenkt en daardoor in staat is het elektromechanische proces te optimaliseren. Dat vergt een erg flexibele aanpak, maar we hebben al herhaaldelijk bewezen dat dit ons wel ligt.”

De oplevering van de installatie bij Kaneka dateert van augustus 2015. Medio januari mocht Smet dan beginnen aan de installatie bij Umicore. “Hier kregen we amper tien weken de tijd om het project op te leveren.

Daarom hebben we veel onderdelen prefab gefabriceerd in ons eigen atelier, zodat we ons ter plaatse volledig op de montage konden focussen. Om dit tijdig te realiseren, hebben we bij Umicore vier teams van twee personen op het project gezet. Het zijn dezelfde mensen die vorig jaar extra ervaring hadden opgebouwd bij Kaneka.”

Waterbehandeling Pidpa ontwierp in beide gevallen een biologisch-adsorptieve ontijzering van grondwater. De installatie bij Kaneka (Oevel) heeft een capaciteit van 200 m³/h en 30 mg/l ijzer, die bij Umicore levert per uur 350 m³ (25 mg/l ijzer).

“Dankzij deze aanpak is niet alleen een hoge ijzerbelasting mogelijk. Bovendien gebeuren de oxidatie en filtratie in één stap en hoeven er voor de oxidatie geen chemicaliën te worden gebruikt. Er is alleen een pH-correctie vereist. Ook de slibproductie is lager.”

E

www.smetgroup.be

Smet Group Smet Group is opgedeeld in vier entiteiten (Smet-GWT, Smet-Tunnelling, SmetF&C en Smet-Boring), die elk nog over diverse divisies beschikken. “Binnen de divisie Elektromechanica kunnen we terugvallen op een sterk uitgebouwde dienst voor detailengineering en elektromechanisch ontwerp” stipt Jan Vanden Bergh aan. “Zo beschikken we over circa 15 gespecialiseerde projectingenieurs, ontwerptekenaars, project- en werfleiders. Voor de detailengineering buigen we ons zowel over de pompkeuze, de keuze van toestellen en instrumentatie, de sterkteberekening, leidingverliezen als de materiaalkeuzes en het ontwerp van industriële laagspanningsborden.

Vanuit onze expertise zijn we goed geplaatst om uitvoeringsadvies te verle-

De installatie bij Umicore in Olen. u

nen. In ons eigen atelier staan we in voor de fabricage van piping- en leidingsystemen (in staal en RVS), industriële laagspanningsborden, panelen voor doseer- en meetapparatuur en skids voor

Wie is Kaneka?

diverse toepassingen. Het lasatelier is

De Belgische afdeling van Kaneka maakt deel uit van Kaneka Corporation, een Japanse onder-

gecertificeerd voor waterbedrijven.”

neming. Dit bedrijf legt zich hoofdzakelijk toe op de ontwikkeling, fabricage en verkoop van een breed scala aan chemische halffabricaten. Die vinden hun toepassing in sectoren zoals de

Pidpa

bouw, de elektronica-industrie, de automotivebranche en de verpakkingssector.

Pidpa is het waterbedrijf van de provincie Antwerpen. Het staat in voor de pro-

Wie is Umicore?

ductie en distributie van drinkwater en

De activiteiten van Umicore spitsen zich toe op vier sectoren: Recycling, Performance Materi-

het professioneel beheer van riolerings-

als, Catalysis en Energy Materials. De groep is wereldwijd actief en beschikt op ieder continent

infrastructuur. Tot slot biedt het een uit-

over industriële installaties.

gebreide waaier aan van waterdiensten.

a q u a r a m a # 7 2 I 65

Aquarama 2014 1-2 pagina_NL.pdf

1

21/11/14

14:15

Headquarters Brusselsesteenweg 508 B-1500 Halle – Belgium Tel.: 32 (0)2 362 02 62 Fax : 32 (0)2 360 35 89 Succesvolle groei sinds 1975 door continue product- en marktuitbreiding. Email : asi@aquaturbo.be www.aquaturbo.be Meer dan 8000 toestellen, uitgerust met de unieke SCREWPELLER®, in werking.

Verkoop en verhuur !!!

AQUA TURBO® AER-AS Direct aangedreven oppervlaktebeluchter

AQUA TURBO® AER-GS Combi beluchter/menger

AQUA TURBO® AER-SB/L Bodembeluchter

AQUA TURBO® MIX-GS Hoog efficiënte dompelmenger

AQUA TURBO® MIX-AS Oppervlaktemenger

AQUA DECANT™ ADMCA Vlottende decanter

iserve_adv_195x134_doc.indd 1

3/09/15 12:21

w proj e ct

Fosfaatmetingen volgens de ‘blauwe methode’ bij Pinguin

D

e keuze hiervoor viel op de fotometrische analyser van Endress+Hauser.

De keuze had in sterke mate te maken met het feit dat de bepaling van de fosforconcentratie niet op geel (zoals bij de meeste aanbieders), maar op blauw als reactiekleur gebeurt. Hierdoor is een nauwkeurigere meting bij lage concentraties mogelijk, zonder fouten geïntroduceerd door een te sterke kleur van het afvalwater, dat van nature een geel-bruin-oranje kleur heeft.

Over deze toepassing hadden we een gesprek met Jon Denoulet, milieucoördinator en projectingenieur bij Pinguin Belgium, Denis Reydams, analyseconsultant bij Endress+Hauser, en Ronny Quintens, Endress+Hauser-salescontact voor deze klant.

Een belangrijke speler in diepvriesgroenten De Pinguin-groep is de diepvriesgroenteafdeling van Greenyard Foods. Ze omvat 13 sites in Europa waar in totaal 1.800 mensen werken. Samen verwerken de sites jaarlijks een volume van 565.600 ton groenten voor meer dan 90 landen. Naast Pinguin bezit de groep ook Noliko, de conserventak. De fabriek in Westrozebeke is de hoofdsite van de Pinguingroep. Ze werd opgestart in 1965 als eerste site in de groep en is nog steeds de grootste vestiging. De flexibele fabriek verwerkt oogstverse groenten, voornamelijk spinazie, erwten, bonen, wortelen, bloemkool en spruiten.

Daarnaast zijn er sporadische campagnes, zoals tijdens ons bezoek, toen er sojascheuten werden ingevroren. Er werken 350 medewerkers, op piekmomenten – voornamelijk de oogstperiodes – aangevuld met interims.

De groenten worden direct na de oogst verwerkt. Ze worden gezuiverd, ontdaan van schil... en uiteindelijk geblancheerd en diepgevroren. Ze gaan dan in bulkverpakkingen (bakken van 1 m³) in een diepvriesmagazijn met temperatuur van -18 tot -20°C, tot afroep door de klant. Dan worden ze in automatische afvullijnen in de gewenste verpakking en desgevallend in de gewenste mix afgevuld, gelabeld en gepalletiseerd. Gemiddeld gaat het om 500 ton per dag. Per volle vrachtwagens worden de bestellingen dan vervoerd naar een logistieke partner die de eigenlijke distributie op zich neemt.

Biologisch afvalwaterstation Bij tal van processen – reinigen, blancheren, koelen... – wordt water gebruikt. Dat genereert afvalwater, dat wordt verzameld en gezuiverd door biologische afvalwaterzuivering met aerobe en anaerobe baden. Na zuivering wordt het water geloosd op oppervlaktewater, waarbij strikt voldaan moet zijn aan de

België staat bekend om zijn diepvriesbedrijven. Een van de grondleggers van de sector en nog steeds een van de grotere units, is de productiesite van Pinguin in Westrozebeke. Omdat ze moet voldoen aan de steeds strengere milieunorm inzake fosforlozing, besloot ze een online fosfaatanalyser aan te schaffen.

emissie-eisen opgelegd in de milieuvergunning. Een van de belangrijke aandachtspunten is de resthoeveelheid fosfor. Fosfaten worden vooral gegenereerd bij het blancheren van groenten, zoals erwten. De toegelaten emissie van fosfor in het afvalwater was tien jaar geleden nog 10 mg/l. Dat werd drie jaar geleden teruggebracht tot 4 mg/l, om in 2014 nog eens te dalen tot 2 mg/l.

Het fosfaat wordt uit het afvalwater gehaald via het toevoegen van ijzertrichloride. In het verleden volstond het om dagelijks manueel

”

Waar vroeger de dosering van het ijzertrichloride vrij

constant werd gehouden en maar eenmaal per dag werd bijgestuurd op basis van de laboresultaten, ziet men door de constante sampling dat er sterke fluctuaties in concentratie zijn en dat de benodigde toevoeging ook snel moet mee volgen.

Jon Denoulet, milieucoördinator

en projectingenieur bij Pinguin Belgium

a q u a r a m a # 7 2 I 67

w P roj e ct

Foto links: De behuizing van de online meter is uitgerust met een verwarmingselement en ventilatiesysteem, zodat de analyser vorstvrij en binnen zijn temperatuurwerkingsgebied wordt gehouden.

Foto rechts: Het afvalwaterstaal komt in minireservoir, van waaruit het door de fosfaatanalyser wordt aangezogen.

De kleurintensiteit na toevoeging van het reagens wordt gemeten met een fotometer.

een staal te nemen van het afvalwater, dit naar het labo te brengen voor het bepalen van de fosforconcentratie, en op basis van het resultaat manueel de dosering bij te stellen. Om permanent onder het niveau van 2 mg/l te blijven, volstaat deze methode niet.

Het aantal analyses zou opgetrokken moeten worden, wat de belasting van het labopersoneel sterk zou verhogen. Er is dus gezocht naar een andere oplossing, die gevonden werd in de online analyse van ‘huisleverancier’ Endress+Hauser. Bovendien werd er beslist om – als men toch naar online meting ging – ook de PID-regeling van het doseersysteem te automatiseren.

Blauw in plaats van geel De online meter bestaat uit een fotometrische fosfaatanalyser die gevoed wordt via een automatisch samplingsysteem. Het geheel is in een GRP-behuizing (glasvezelversterkt polyester) ondergebracht. Deze behuizing is uitgerust met een verwarmingselement en ventilatiesysteem, zodat de analyser vorstvrij en binnen zijn temperatuurwerkingsgebied wordt gehouden. De staalname gebeurt met behulp van een peristaltische pomp via een buis direct uit de afvalwatertank. De input van de staalnamebuis is beschermd door een ultrafilter die zwevend afval en bacteriën niet toelaat. Het afvalwaterstaal komt dan in een minireservoir, van waaruit het door de fosfaatanalyser wordt aangezogen. Zoals bij de manuele analyse wordt dan een reagens toegevoerd en in functie van de hoeveelheid fosfaat krijgt men een bepaalde kleurintensi-

68 I a q u a r a ma # 7 2

teit. Deze kleurintensiteit wordt gemeten met een fotometer.

Hierbij moet vermeld worden dat Endress+ Hauser twee versies fosfaatanalysers op basis van een fotometer heeft. De eerste werkt met een reagens dat een gele kleur geeft. Nadeel is echter dat het afvalwater van Pinguin al een geel-bruin-oranje-achtige kleur heeft. Daardoor kunnen lage concentraties niet altijd correct gemeten worden. Maar Endress+Hauser biedt ook een andere versie met een reagens dat een blauwe kleur heeft. Hiermee heeft men een veel betere meting zonder de storende werking van de kleur van het afvalwater.

Deze ‘blauwe methode’ was voor Pinguin het belangrijkste voordeel om te kiezen voor een oplossing van Endress+Hauser.

De technische dienst van Pinguin zorgde zelf voor de automatisering van de dosering. Die wordt gestuurd op basis van de 4-20 mA uitgang (er is ook een RS 232 beschikbaar). De online analyser kan een sample nemen en verwerken in tien minuten. Het resultaat wordt in een PLC herrekend naar periodes ‘werking van de doseerpomp’. In de periode van nieuwe sampling heeft men – in functie van het resultaat – vier setpunten (pompsnelheden), waarbij de setpunten staan voor de tijd dat de pomp moet draaien om de vereiste hoeveelheid ijzertrichloride in de kuip in te brengen.

Tevreden gebruiker Jon Denoulet is zeer tevreden over zijn aankoop: “Naar onderhoud toe is de installatie beperkt. Eenmaal per week worden de leidingen van de analyser behandeld met sili-

conengel om ze soepel te houden. Er is een alarm voor het geval de afvalwaterinnamefilter verstopt zou zijn. Maar sinds de twee jaar dat de meting online gebeurt is dit nog nooit het geval geweest. In functie van de productie wordt de innamefilter namelijk een- tot tweemaal per veertien dagen preventief gereinigd. Elke drie maanden wordt ook de analyser preventief onderhouden door Endress+Hauser. Dan wordt ook de reagensvloeistof, die een houdbaarheid van drie maanden heeft, vernieuwd.”

Het nut van de installatie is, gezien de lage toegelaten fosforconcentratie in het effluent, ondertussen bewezen volgens Jon Denoulet: “Met het vroegere systeem van ‘overdosering’ om voldoende onder de norm te blijven, zou men moeilijk permanent de lage concentratie kunnen houden. Waar vroeger de dosering van het ijzertrichloride vrij constant werd gehouden en maar eenmaal per dag werd bijgestuurd op basis van de laboresultaten, ziet men door de constante sampling dat er sterke fluctuaties in concentratie zijn. De huidige installatie laat toe om de benodigde toevoeging ook snel te laten volgen. Hiermee kan men nu zorgen dat de concentratiepieken niet uit de pan rijzen. Doordat er geen hoge fosfaatconcentratiepieken ontstaan, kan de dosering zorgen dat het effluent permanent onder de gestelde lage norm van 2 mg/l gehouden wordt.”

E

www.be.endress.com

GE Power & Water Water & Process Technologies

Het beste product in de juiste dosering… op ieder moment.

Geavanceerde oplossingen van GE voor de behandeling van uw koeltoren.

Advanced Cooling Solutions van GE bevat gepatenteerde technologieën die een exacte productcontrole mogelijk maakt zonder het gebruik van tracers. Geen andere technologie biedt betere prestaties onder industriële omstandigheden.

Optimaliseer de resultaten van uw koelwaterbehandeling, verleng de levensduur van uw installaties en realiseer een verlaging van uw operationele kosten. Bezoek onze website www.ge.com/water of contacteer ons voor meer informatie.

Ons Benelux kantoor: GE Power & Water Toekomstlaan 54 B-2200 Herentals Belgium Tel +32 (0)14 259111

Advanced Cooling Solution bevat TrueSense* Online Monitoring en GenGard* STP Chemistry.

* Trademark van General Electric Company

w P roj e ct

ceTAmine-Technologie beWijsT nuT in diverse projecTen Gevoelige kostenbesparingen realiseren en tegelijk kunnen rekenen op beter functionerende boilers: dat zijn de belangrijkste voordelen van de Cetamine-technologie. Kurita paste dit systeem al toe in diverse projecten, met gunstige resultaten. Samen met salesmanager Jan Deetens pikken we er een drietal internationale realisaties uit.

D o o r B a r t Va n c a u w e n B e r g h e

u De technologie verbetert

het rendement van de ketelwaterbehandeling.

E

en producent van laminaat, die wereldwijd toonaangevend is in de markt, besliste een tijdje geleden om zijn industriële processen te optimaliseren en op die manier zijn impact op het milieu te minimaliseren. Het bedrijf had geanalyseerd dat de stoomproductie, die cruciaal is voor bepaalde opwarm- en droogprocessen, heel wat water en energie consumeerde. Tot voor kort behandelde deze onderneming de boilers op een traditionele manier, gebaseerd op sulfieten en fosfaten. Het wou van deze aanpak afstappen en contacteerde Kurita voor een coherente en efficiënte oplossing die zou toestaan om de ketelwaterbehandeling te verbeteren.

Het boilersysteem bestaat uit een afvalverbrandingsoven en drie boilers van 22 bar, die gevoed worden met onthard water. Dit systeem produceert jaarlijks meer dan 105.000 ton stoom, met een condensaatretour van 70%.

de start van het project stonden onze ingenieurs in voor een dichte opvolging van de behandeling. Regelmatige controles on-site en behandelingscontroles werden uitgevoerd, zoals metingen van geleidbaarheid en pH in de condensaatretour. Het bedrijf zelf stond in voor de opvolging van de gas- en waterconsumptie en de stoomproductie.”

Betere condensaatkwaliteit De houtproducent berekende dat de Cetamine-technologie hem toeliet om gedurende het eerste jaar 163.000 euro netto te besparen, in vergelijking met de vorige, traditionele behandeling: 62.000 euro in de gasconsumptie, 45.000 euro in de waterconsumptie (omdat de consumptie van make-upwater met

38 procent daalde) en 56.000 euro omdat er minder stoom (reductie van 40%) diende te worden geproduceerd.

Omdat Cetamine het TDS-niveau (totale hoeveelheid opgeloste deeltjes) in de boiler niet verhoogt, verhoogde de indikking met 60%.

Dankzij de betere kwaliteit van het condensaat (lagere geleidbaarheid, hogere pH-waarde) vergrootte de condensaatretour met 40%. Dit alles leidde tevens tot een verbetering van de werking van de warmtewisselaars.

“Op deze manier slaagde de klant erin om de productie op een meer milieuvriendelijke manier te laten draaien, terwijl de efficiëntie, het economische rendement en de betrouwbaarheid van de ketelwaterbehandeling crescendo gingen”, legt Jan Deetens uit.

Dichte opvolging Kurita pakte deze uitdaging aan met de vernieuwende Cetamine-technologie, die gebaseerd is op filmerende amines. “Dit systeem is de nieuwste standaard in behandeling van ketelwater”, verduidelijkt Jan Deetens. “Van bij

Een gecontroleerde aanpak maakt een forse kostenbesparing mogelijk. u

a q u a r a m a # 7 2 I 71

w proj e ct

Cetamine is een nieuwe standaard in de behandeling van ketelwater.

u

Duidelijke doelen Een groot ziekenhuis uit Italië was al voortdurend bezig met het streven naar een maximale operationele efficiëntie en wou een inspanning leveren om de water- en energieconsumptie te verminderen. De ketel voor de waterbehandeling is van cruciaal belang, aangezien de lagedrukboilers stoom produceren voor medisch gebruik, heet water en elektriciteit. De zorginstelling besliste een tijdje geleden om over te schakelen naar het programma van Kurita, in de hoop hiermee significante kostenbesparingen te kunnen realiseren. “De klant wou ook de efficiëntie van de warmtetransfer optimaliseren, minder chemicaliën gebruiken, een ecologisch verantwoorde behandeling implementeren en wou kunnen rekenen op een service die een optimale behandeling verzekerde”, verduidelijkt Jan Deetens.

Het systeem bestaat uit een boiler van 12 bar, die gevoed wordt met gedeïoniseerd water.

Als de cogeneratie offline is, wordt daar gedemineraliseerd water aan toegevoegd. Verder is er een ontgasser voor de verwijdering van zuurstof uit het make-upwater en het condensaatretourwater. Er wordt dagelijks 450 tot 550 ton geproduceerd, met een condensaatretour van 90%.

“Kurita pakte dit aan door de Cetaminetechnologie proportioneel te doseren in het make-upwater. Ook hier stonden onze ingenieurs in voor de opvolging en regelmatige metingen. Al na enkele dagen konden mooie

72 I a q u a r a ma # 7 2

resultaten worden opgetekend. Zo stabiliseerden de pH-waarden van het ontgaste water en het condensaat. De daling van carbonaat en ijzer verbeterde de efficiëntie van de boiler. Er hoeft bovendien maar één chemisch product (vroeger waren dat er drie, n.v.d.r.) te worden gebruikt. De verspreiding van Cetamine zorgde er ook voor dat anorganische bezinksels van het oppervlak verdwenen.”

Zeker gedurende de eerste zeven maanden volgde de klant het proces van nabij op. Voor de productie van stoom hoefde veel minder gas te worden gebruikt, terwijl de filmerende amines een betere warmtetransfer mogelijk maakten. In vergelijking met de vorige behandeling bespaart het ziekenhuis 20.000 euro per jaar.

Afvalverbranding De belangrijkste doelstellingen van afvalverbrandingsovens zijn: het omzetten van afval in as, de vernietiging van verontreinigende stoffen en het genereren van energie (warmte en elektriciteit), en dat alles met een zo hoog mogelijke efficiëntiegraad. Een grote OostEuropese vestiging zocht naar oplossingen om de energieproductie op een efficiënte manier te garanderen en vroeg Kurita om hiervoor de behandeling van het ketelwater te verbeteren en bepaalde problemen (hoge geleidbaarheid van de ‘superheated’ stoom en de ijzerconcentratie) op te lossen.

“Het systeem bij deze klant bestaat uit vier boilers van 12 bar (gevoed met gedeminera-

liseerd water), gevolgd door een turbine. Na een compleet onderzoek van het systeem en de werking, stelde Kurita ook hier de Cetamine-technologie voor. Op die manier kon het hele systeem (van het voedingswater tot de condensaatlijnen) worden behandeld. In vergelijking met de vorige behandeling werd gestreefd naar een lagere dosering van het product in het make-upwater. Systematische controles moesten de goede werking analyseren.”

Nadat de toegepaste oplossing enkele weken werkte, werd een stabiele pH-waarde (boven 8,5) van het condensaat bereikt. De ijzerconcentratie in het systeem zakte naar een waarde lager dan 0,5 ppm. De geleidbaarheid van de ‘superheated’ stoom daalde, net als de water- en energiekosten. Bovendien verloopt de opslag en handling van de chemicaliën nu veel minder complex, aangezien Cetamine een all-in vloeibaar product is. “Ook hier zijn we erin geslaagd om de efficiëntie en de betrouwbaarheid van het systeem te verbeteren door de combinatie van onze expertise en knowhow met een allesomvattend programma voor waterbehandeling”, besluit Jan Deetens.

E

www.kurita.eu

Kurita Europe GmbH Cetamine is een technologie waarover Kurita beschikt sinds de overname van ICL Water, een groep

die

ontstond

uit

de

Henkel-groep (BK Giullini). Deze nog vrij recente acquisitie liet Kurita toe om een grote stap vooruit te zetten en de integrale Europese markt te coveren.

Cetamine is een sterke oplossing van Kurita Europe GmbH op vlak van ketelwaterbehandeling.

We provide professional support for the reliability and efficiency of our customers´ plants and processes.

Kurita – service close to the customer.

For our business unit Water Solutions we currently have the following vacancies for Chemical Engineers m/f:

WATER SOLUTIONS

For water and process treatment

Sales Engineer for Noord-Nederland Sales & Service Engineer for Rotterdam Sales & Service Engineer for Wallonia & GD of Luxembourg

PAPER SOLUTIONS

For the paper and cellulose industry AL COMPOUNDS

Products for waste water treatment and for the manufacturing & construction industries

You will be integrated into our existing sales & service team BeNeLux where you will get, after an intensive period of training in our headquarters, the responsibility for the particular region. You will report to the sales manager or the area manager in charge.

We are looking for motivated chemical engineers with a broad knowledge of water treatment or willing to learn.

Kurita Europe GmbH Giulinistraße 2 67065 Ludwigshafen Germany Phone: +49 621 5709 3273 Contact: info@kurita.eu Visit us at: www.kurita.eu

Please find more details on www.kurita.eu/current vacancies or send your CV and motivation letter directly to career@kurita.eu.

Abcite Corrosion protection ®

Abcite® thermoplastic powder coatings are designed for toughness and chip resistance without a primer.

They’re tough enough for lasting performance in a wide variety of aggressive industrial environments and exterior applications, including water transportation pipes, valves and fittings.

Contact your local partner: Van Os - Duracoat NV Nijverheidsstraat 34 B-2620 Hemiksem, Belgium Tel. +32 3 887 90 41 info@vanos-duracoat.com www.vanos-duracoat.com More information on: www.polymerpowders.axaltacs.com abcite-info@axaltacs.com

w proj e ct

Plukon schakelt succesvol over naar nieuwe polymeren Een nieuwe reeks van polymeren die zich kenmerkt door een lager verbruik en een beter rendement: dat zijn de belangrijkste voordelen van de Zetag Ultra-producten. Deze polymeren worden door BASF gefabriceerd en sinds november 2014 gedistribueerd door Brenntag.

De producten werden sindsdien al bij heel wat klanten succesvol toegepast. Onder meer Plukon, een kippenslachterij uit Maasmechelen, geniet mee van de voordelen. D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

D

e verdergaande samenwerking tussen BASF en Brenntag is een strategische beslissing. In 2014 werd deze samenwerking op Benelux-niveau bekrachtigd. Een logisch partnership, oordelen beide bedrijven: BASF staat al langer bekend als een belangrijke producent (onder meer van een aantal specieke waterbehandelingsproducten, zoals polyacrylamide en antiscalants), terwijl Brenntag in de distributie al ruimschoots haar sporen heeft verdiend. Bovendien haalde Brenntag nog een extra wapen binnen: productspecialisten Ronald Visser en Sepp Helbers maakten de overstap van BASF naar Brenntag, wat een belangrijke toegevoegde waarde biedt inzake productknowhow en service.

Breed inzetbaar “De Zetag Ultra-reeks omvat vier producten (Zetag 8127, Zetag 8147, Zetag 8167 en Zetag 8187), die vooral variëren in het kationische gehalte (van laag naar hoog)”, onderstrepen business development managers Ymke Maelfeyt en Ronald Visser. “Het werkgebied van deze polymeren is heel breed, waardoor onze klanten minder snel hoeven om te schakelen. De producten kunnen zowel in communale als in industriële afvalwaterzuiveringsinstallaties worden gebruikt, en zijn dus quasi overal toepasbaar.”

Brenntag gaat niet over een nacht ijs als bepaald wordt welk type polymeer het meest geschikt is voor een bepaalde klant. “Hiervoor voeren we eerst tests uit op labschaal, zodat

we het meest aangewezen product kunnen selecteren. Die analyse is altijd nuttig, zelfs al zou je ervan uitgaan dat een bepaald polymeer zowat het equivalent is van dat van een andere aanbieder. In het lab werken we met watermonsters van de klant en bootsen we de situatie zo adequaat mogelijk na, door rekening te houden met alle factoren. Ook als er zich in dat proces plots veranderingen voordoen, hanteren we deze aanpak, zodat het polymeer altijd beantwoordt aan de specifieke situatie.”

De verantwoordelijken bij Plukon zijn tevreden over de nieuwe polymeren. “De werking is goed, en de leveringen worden correct opgevolgd”, zegt Marcel van den Heuvel, techniekmanager. “Naast de werking van het product, spelen ook de overige kosten een grote rol bij de keuze voor dit polymeer. Momenteel onderzoeken wij, in samenwerking met Brenntag, of het mogelijk is om de werking nog te optimaliseren. Die tests verlopen prima, de resultaten zijn dan ook duidelijk zichtbaar.”

“Deze reeks polymeren bieden onze klant de kans om een mooie besparing te realiseren in de operationele kosten van het ontwateringsproces. Ook de dosering kan met 20% worden ingekrompen. De koek van het ontwaterd slib kan tot 15% groter worden. Bovendien verbetert de kwaliteit van het centraat”, besluiten Ymke Maelfeyt en Ronald Visser.

E

www.brenntag.be

Vlotte overschakeling Die aanpak werd ook bij Plukon gehanteerd.

“Plukon was al klant bij ons toen wij nog met polymeren van een vorige leverancier werkten”, stipt Ymke Maelfeyt aan. “Zij zijn een belangrijke afnemer: als kippenslachterij hebben zij te maken met een grote hoeveelheid afvalwater. De overschakeling naar de nieuwe polymeren is circa een jaar geleden gebeurd. Wij hebben voor hen Zetag 8187 geselecteerd, een polymeer met een relatief hoge kationische lading. Dit product leent zich het best voor deze toepassing, omdat de sterke integriteit van de vlokken toelaat om te weerstaan aan de grote G-krachten van de decanteercentrifuge.”

Foto boven: De koek van het ontwaterd slib kan tot 15% groter worden.

Foto onder: De polymeren laten een betere flocculatie toe.

a q u a r a m a # 7 2 I 75

NEW ! Spectrophotometer Spectrophotometer NANOCOLOR NANOCOLOR / II / II ® UV

VIS

® UV

VIS

• Revolutionary user experience • Clever premium optics • Comprehensive integrated quality control • Advanced functions (scan, color, turbidity) • Flexible interface options MACHEREY-NAGEL is proud to present a brand new UV/VIS spectrophotometer for water analysis, the NANOCOLOR® UV/VIS II. The instrument revolutionizes laboratory work, as it fuses a high end analytical instrument with a user experience thus far only known in smartphones and tablets.

Due to the integrated color measurement and turbidity function, as well as the perfect integration of all our NANOCOLOR® tests, you can use the instrument for a wide variety of monitoring applications within water and waste water analysis.

Innovative and smart user guidance - Safe and accurate results - Result safety and trust – Universal use and high safety within the entire field of water analysis - Universal connectivity and data transmission Handelsstrasse, 16 – 4700 EUPEN Tel. 087/59.51.70 – Fax 087/59.51.79 www.filterservice.be info@filterservice.be More information on www.mn-net.com/smart

Egger

wanneer andere pompen verstoppen De Vortex Turo® pompen zijn speciaal ontworpen voor het verpompen van afvalwater met vezels, slurry en slib.

Verstoppingsvrij Volledig vrije doorlaat Trillingsvrij Onze Iris® regelkleppen besparen energie door een optimale controle van de luchtstroom naar de beluchtingstanks.

Zeer lage drukverliezen Zeer breed stabiel regelbereik Vrij van hysteresis

Egger Pumps pub 195x134mm.indd 1

SWISS ENGINEERED PUMPS SINCE 1947

Problemen met vochtige doekjes?

Test nu onze nieuwe TA waaiers.

Egger Turo Pumps Belgium Baron de Vironlaan 24 B - 1700 Dilbeek Tel +32 2 463 56 96 Fax +32 2 463 56 97 info.belgium@eggerpumps.com

www.eggerpumps.com

3/02/14 08:44

w P roj e ct

dochTerbedrijF vAn deme kiesT voor eWon-rouTers Voor bedrijven die zich specialiseren in waterzuivering is het in de praktijk onhaalbaar en budgettair onverantwoord om voor iedere installatie iemand ter plaatse te hebben die alles opvolgt. Daarom zijn zij vragende partij voor een oplossing die de communicatie faciliteert tussen enerzijds de units voor waterzuivering, en anderzijds de kantoren.

Bovendien moet de datalogging kunnen gebeuren op een manier waarbij de privacy van de klant integraal wordt gerespecteerd.

Met de eWon-routers beschikt Bintz Technics over zo’n oplossing.

Dankzij de goede resultaten mag het bedrijf voor komende projecten van Purazur, een dochterbedrijf van DEME, deze communicatietools leveren. Peter Teunen (Purazur) en Kristof Brouwers (Bintz Technics) lichten het een en ander toe. D o o r B a r t Va n c a u w e n B e r g h e

Wat was de uitdaging die ervoor zorgde dat Purazur Bintz aansprak?

Peter Teunen: “In eerste instantie waren we op zoek naar een toestel dat alarmen kon uitsturen via sms, maar ook kon fungeren als gateway om onze mobiele installaties te bereiken. Tot nu toe maakten we gebruik van een sms-alarmering, zonder dat je de installatie kon overnemen. Later is dan ook de behoefte ontstaan om uptime, logging e.d. te verkrijgen van de installaties, zodat deze ook verder konden worden geoptimaliseerd. Met de nieuwere generatie van eWon-toestellen blijkt dit perfect mogelijk, en dit binnen hetzelfde budget als voorheen. De beslissing was gauw genomen om Bintz voor dit project aan te spreken, omdat ik deze leverancier al ken van voor ik bij Purazur aan de slag was.

Bovendien is de automatiseringswereld klein: je komt snel (weer) in contact met bepaalde spelers op de markt.”

Op welke manier pakten jullie bovenstaande uitdaging vroeger aan?

Peter Teunen: “We stuurden onze technici op pad naar de installaties, met een mogelijke oorzaak in gedachten en de reserveonderdelen van de oplossing bij de hand. In geval van logging werden extra externe loggers voorzien in de installaties. Indien het ging over kleinere, minder complexe installaties,

werden bepaalde procesvariabelen genoteerd en bijgestuurd bij een rondgang op de installaties.”

Welke ervaring had u al met de oplossingen van Bintz?

Peter Teunen: “We hebben hen zelf aange-

De eWon Flexy zorgt onder meer voor volledige ondersteuning voor alarmmanagement.

sproken, om meer informatie te vergaren omtrent toestellen voor alarmering en GPRS. De eWon-toestellen waren voor mij niet nieuw, ik was er in het verleden al enkele keren mee in contact gekomen.”

Welke verwachtingen hadden jullie nog?

Peter Teunen: “We wilden de datalogging automatisch concentreren op ons hoofdkwartier in Zwijndrecht. In dat kader stelden onze contactpersonen bij Bintz de software eSYNC voor. Meer specifiek gebeurt dat via

Remote access

Het systeem faciliteert de communicatie tussen enerzijds de units voor waterzuivering en anderzijds de kantoren. u

eCatcher (VPN)

Remote Monitoring M2Web (HTTPS)

LAN PSTN 3G+ WIFI

Remote Data Collection APACHE WEB SERVER

DATA PROTOCOL HANDLER Data available in SQL format

Datamailbox Dashboarding and reporting

a q u a r a m a # 7 2 I 77

w proj e ct

De eWON zendt zijn data naar de DataMailbox in HTTP via de VPN-tunnel

De eSync DataMailbox Connector verzamelt data en zendt ze door naar de eSync Database, gebruikmakend van HTTPS

DataMailbox

VPN

u

HTTPS

DataMailbox Connector

Dit schema geeft een goed beeld van de werking van eWon.

de datamailbox en de datamailboxconnector.

Hierdoor kregen we de mogelijkheid om op gezette tijdstippen de data op de verschillende sites automatisch over te dragen naar een centraal databasesysteem. De eCatchersoftware laat dan weer toe om vanop afstand toegang te krijgen tot het systeem.”

Op welke manier verliep de integratie?

Peter Teunen: “Eerst werd geopteerd voor een pilootproject, nabij ons hoofdkwartier. Daarmee konden we het concept testen, zowel qua alarmering als op het vlak van logging.

Intussen werd een eerste binnenlands project succesvol afgerond. Daarom hebben we de beslissing genomen om deze technologie uit te rollen op al onze installaties. We kunnen de werking van het systeem evalueren als heel positief: niet voor niets hebben we de knoop doorgehakt om er al onze nieuwe installaties standaard mee uit te rusten. Voor alle oudere installaties waar het mogelijk is, zullen we (via een retrofitaanpak) trouwens hetzelfde doen.”

Hoe werkt het systeem bij jullie?

Peter Teunen: “Het toestel functioneert in eerste instantie als sms-alarmeringstoestel, waardoor we dus op de hoogte blijven van de algemene toestand van de installaties. In geval van een storing (die gemeld wordt via sms), kunnen we de installatie vanop afstand overnemen en eventueel bijsturen. Op het vlak van datalogging leest het toestel de gegevens uit de verschillende types van PLC. Voor ons primeerde de standaardisering van zulke toestellen, ongeacht de gebruikte technologie (PLC-type) in de verschillende installaties. De gegevens kunnen afzonderlijk ingesteld worden op basis van de behoefte, snelwijzigende gegevens of ‘on change’. Op bepaalde tijdstippen worden deze data dan doorgestuurd.”

U maakt ook gebruik van het Pluto Live Report. Wat doet dit precies?

Peter Teunen: “Wij gebruiken de Pluto Live hoofdzakelijk om de minder technische mensen toch een visualisatietool te geven voor de gelogde data. Zo brengen we onder meer de uptime en het verbruik van chemicaliën in kaart, wat toelaat om de installaties te optimaliseren.”

Wat is voor u de belangrijkste meerwaarde van de samenwerking met Bintz Technics?

Peter Teunen: “We hoeven ons maar tot één aanspreekpunt, één ‘solution provider’ te richten. Je moet hierdoor dus niet allerlei puzzelstukken gaan samenleggen om tot een werkend geheel te komen. Bovendien wordt eWon wereldwijd gecoverd op het vlak van support of bereikbaarheid. Daarnaast biedt het systeem heel wat communicatiemogelijkheden (GPRS, WAN...).”

Optimalisaties De werking van de eWon-routers wordt nog voortdurend verbeterd. Zo kwam met de Flexy een tijdje geleden het meest recente model op de markt. “In vergelijking met de vorige generaties is de Flexy een modulair toestel”, stipt sales engineer Kristof Brouwers aan. “Hiermee anticiperen we op de noodzaak van meerdere communicatiemogelijkheden in de industrie. De WAN-flexibiliteit biedt een keuze aan uitbreidingskaarten voor internetverbinding via LAN, PSTN, wifi, 2G en 3G. Dankzij de FIELD-flexibiliteit kan de basismodule met uitbreidingskaarten zowel via 4 poortsethernetswitch, RS232/422/485 seriële als MPI-/Profibus-poorten op apparaten worden aangesloten.”

De eWon Flexy zorgt ook voor volledige ondersteuning voor alarmmanagement. De

datalogging evolueert bij dit toestel van 100.000 naar 1 miljoen punten, terwijl het ook voor webbased visualisatie zorgt, waarbij de operator dus op afstand een goed beeld over de installatie krijgt. “De connectie met het systeem kan enerzijds worden verzorgd via een TALK2M-cloudserver (met login), maar ook via M2Web: hierbij wordt de connectie gemaakt via de webbrowser, waardoor er geen aparte software meer vereist is voor toegang tot de cloud. Dit maakt het ook mogelijk om via een smartphone of tablet de gegevens te controleren.”

De gedaalde prijs maakt het voor klanten van Bintz Technics nog interessanter om met de eWon aan de slag te gaan.

E E

www.purazur.com www.bintz.be

Wat doet Purazur?

Purazur is een bedrijf binnen de wereldwijd bekende DEME-groep.

De activiteiten van Purazur richten zich op de hoogtechnologische zuivering van industriële afvalwaters en verontreinigd water, zowel in binnen- als buitenland.

Remote control/ maintenance

…secure and reliable Monitor distributed systems and communicate with remote system components or mobile machines securely.

• Modems and routers for worldwide and universal access to controllers and Ethernet networks • Security routers for secure VPN connections with IPsec encryption • PLCs and software for controlling remote systems and continuous system overview For additional information phoenixcontact.be

© PHOENIX CONTACT 2014

Setting Standards FLUXUS® F/G721

De nieuwe generatie contactloze flowmeters voor gassen en vloeistoffen  Toepasbaar op vrijwel elke flow applicatie  Geen drukval in de leiding dus u bespaart op energiekosten  Geen productiestop meer, het proces wordt niet onderbroken  Geschikt voor luchtdetectie en om pompen te beschermen tegen drooglopen  Breed meetbereik van 0 m/s tot 35 m/s

Distributeur BeLux: Gefran Benelux NV +32 14 24 81 91 info@gefran.be www.gefran.be

a q u a r a m a # 7 2 I 79

w proj e ct

Speciale sensoren meten pH-waarde bij de productie van suiker Bij de productie van suiker uit rietsuiker speelt de pH-waarde een belangrijke rol voor de kwaliteit van het eindproduct. De gebruikte meettechniek wordt bij dit proces echter aan extreme belastingen onderworpen. Speciaal daarvoor heeft JUMO pH-elektroden ontwikkeld die succesvol in een suikerfabriek in Ecuador gebruikt worden.

D OOR D r . J a n B ö s c h e , p r o d u c t m a n a g e r J UMO

D

e wereld is niet alleen rond, hij is ook zoet. Ten minste wanneer je een blik werpt op het suikergebruik per persoon. Koploper is Cuba met ongeveer 70 kilo per inwoner per jaar, gevolgd door Brazilië met 64 kilo. Elke Duitser consumeert daarentegen ‘slechts’ 32 kilo per jaar, maar zelfs dat zijn altijd nog 10.000 suikerklontjes. Terwijl in Europa sacharose hoofdzakelijk uit suikerbieten gewonnen wordt, is in Zuid-Amerika, Azië en Afrika rietsuiker meestal het uitgangsproduct.

Daarbij wordt het geoogste suikerriet tijdens de productie of al tijdens het oogsten gesneden. In de meeste fabrieken wordt het riet in suikerrietmolens verwerkt. Hierin wordt het sap uit het suikerriet geperst. Als restmateriaal ontstaat bagasse. Het gewonnen sap wordt naar speciale tanks afgevoerd waar zwevende deeltjes door de zwaartekracht uit het sap verwijderd worden.

Meting pH-waarde doorslaggevend voor eindkwaliteit Rietsuiker is na het persen of de extractie bruin en kleverig en wordt dan ruwe suiker genoemd. Ruwe suiker is slecht houdbaar en heeft geen voedingsfysiologische voordelen ten opzichte van gereinigde suiker. Daarom moet suiker gereinigd worden. Dit proces omvat twee stappen: sulfoneren en kalken.

Bij beide stappen is de meting van de pHwaarde doorslaggevend voor de eindkwaliteit van de suiker.

De sulfonering (toevoeging van zwaveldioxide) draagt bij aan de witte kleur van de suiker. De meting en controle van de pH-waarde tijdens het proces geeft uitsluitsel over de hoeveelheid zwaveldioxide die aan het sap toegevoegd moet worden. Bij het kalken wordt gebluste kalk aan het sap toegevoegd om de pH-waarde te neutralise-

ren. Dit stopt de ontleding van sacharose in glucose en fructose en leidt tot het neerslaan van calciumsulfiet, waardoor verontreinigingen verwijderd worden.

Zware belasting meetapparatuur De suikermassa heeft bij de noodzakelijke pHmeting een temperatuur van maximaal 100°C. Deze hoge temperatuur verkort niet alleen de levensduur van typische pH-elektroden, tijdens het afkoelen kan door het kristalliseren van de suiker het membraan van de elektrode gaan vastplakken. Afzettingen op pH-gevoelig membraanglas kunnen de pH-meting aanzienlijk storen of zelfs onmogelijk maken.

Omdat zich in het meetmedium elektrodegif bevindt, moet de meettechniek extreem belastbaar en betrouwbaar zijn. Dit gif – in dit geval zijn dat sulfieten uit het toegevoegde zwaveldioxide – kan via het poreuze membraan en de referentie-elektrolyten het afvoerelement van de elektrode bereiken. Daar verstoren ze de zilver- of zilverchloride-referentieelektrode, wat naast afwijkende meetwaarden ook tot uitval van de meetkring leidt.

Robuuste elektrodes Speciaal voor extreme condities heeft JUMO een robuuste pH- en een redox-insteekelektrode ontwikkeld. De JUMO tecLine HD pH en de JUMO tecLine HD Rd zijn zeer robuust en kunnen zelfs in lastige processen met een verhoogde toxische en vuillading of in oliehoudende media bij temperaturen tot 135°C en een druk van 13 bar gebruikt worden.

Een nieuw ontwikkeld, groot PTFE-ringmem-

Het complete systeem en een close-up van de dompelarmatuur. (Foto’s: JUMO)

80 I a q u a r a ma # 7 2

BIO DYNAMICS

De nieuwe JUMO tecLine HD pH-elektrode. (Foto’s: JUMO)

braan met verbeterde structuur zorgt voor een snelle reactietijd met daarnaast een grote ongevoeligheid voor grote vuilladingen of olieen vethoudend proces- en afvalwater. Een standaard dubbelekamerarchitectuur voorkomt dat via de verlengde diffusieweg elektroden bij binnendringend elektrodegif uitvallen. Een grote zoutbuffer in het referentiesysteem zorgt voor stabiele metingen gedurende een lange periode.

De pH-uitvoering is ook verkrijgbaar met een geïntegreerde temperatuursensor Pt1000. Als pH-gevoelig membraanglas wordt het bewezen JUMO HT-glas gebruikt. Naast de verhoogde temperatuurbestendigheid wordt dit glas ook gekenmerkt door een hoge lineariteit bij alkalische pH-waarden (>12).

Daarnaast moet bij de suikerproducenten in Ecuador voor kwaliteitsdoeleinden de online pH-waardemeting met de pH-waardemeting in het laboratorium bij 25°C vergeleken worden. Daarom is bij het beschreven proces een temperatuurcompensatie nodig.

Het meetsignaal hiervoor werd door de in de pH-elektrode geïntegreerde temperatuursensor geleverd.

Een verdere verhoging van de procesveiligheid werd bereikt door een automatisch reinigingssysteem met pneumatische wisselarmatuur te gebruiken. Daarmee kon de pH-elektrode probleemloos uit het proces verwijderd en buiten het proces in de spoelkamer van de wisselarmatuur van gekristalliseerde afzettingen bevrijd worden. De bijbehorende regeleenheid bevat een in de praktijk bewezen reinigingsprogramma, dat eenvoudig aan de eisen van het proces aangepast kan worden.

Door al deze maatregelen nam niet alleen de kwaliteit van het eindproduct aanzienlijk toe, ook de onderhoudskosten namen aanzienlijk af dankzij de regelmatige automatische reiniging. Verder kon de levensduur van de elektroden in vergelijking met de vorige elektroden nagenoeg verdubbeld worden.

E

Uw partner voor de bouw van...

Waterzuiveringstations Biogascentrales

&

Betonnen tanks voor opslag van water, slib en biomassa.

Perfect waterdicht!

Naadloos ter plaatse gestort.

Diameter 4,5m tot 40m en hoogte tot 14m.

Levering en installatie van mangaten, collectoren, spankappen, roerwerken, etc...

BIO-DYNAMICS

N.V. Groenstraat 55 B-9800 Deinze, België

www.jumo.be tel | 00 32 (0)9 210 31 60 fax | 00 32 (0)9 210 31 65 ww www.bio-dynamics.be info@bio-dynamics.be

Advanced Micro-Bubble Technology for Cleaner Membranes 100% Active Low Dose Superior Foulant Removal Effective against a wide range of foulants

Genesol

701 704

Suitable for use with Cellulose Acetate Membranes For more information see www.genesysro.com

YEARS

YEARS

Tel: +44 (0)1606 837 605 | www.genesysro.com Procédés_AQ71_NL.pdf

1

17/02/16

14:06

Genesol701&4_A5[yearbook]ad.indd 1

12/08/2013 15:35

POMPSTATION

SPECIALIST IN AFVALWATERROOSTERS

1 VEELVOORKOMENDE PROBLEMEN

Dichtgeslibd manueel rooster

Verstopte pomp

Verzadigd fijn rooster

Verstopte beluchtingsapparatuur

Vuilophoping rond de ontvetter

2 DE OPLOSSING: AUTOMATISCH VERTICAAL ROOSTER V O O R D E L E N: • Efficiënte bescherming van de pompen • Verlichting van het zuiveringsproces • Geen extra ruimte nodig in vergelijking met manueel rooster • Alle afval blijft niet vastzitten, in tegenstelling tot een manueel rooster

• Weinig of geen aanpassing van de bestaande situatie nodig • Afval komt direct in een container terecht • Aanpassing aan alle mogelijke inplantingen mogelijk • Installatie direct tegen de effluentinlaat, op de wand • Makkelijk toegankelijk voor onderhoud

PA Maison Neuve - 6 rue Marcel Dassault - 44986 Sainte Luce sur Loire Cedex - France SPECIALIST IN AFVALWATERROOSTERS

Tél. +33 2 40 25 86 77 - Fax. +33 2 40 25 88 47 - contact@fbprocedes.fr

w proj e ct

In de papierindustrie worden voor procesvoering en koeling grote hoeveelheden water gebruikt. Hierbij kan evenwel kalkvorming ontstaan. Om verstoppingen, schade aan apparatuur, rendementsverlies en een inefficiënt productieproces te voorkomen, worden kleine hoeveelheden waterbehandelingschemicaliën aan het water toegevoegd. Die zijn meestal slecht afbreekbaar en komen bij lozing terecht in het grond- of oppervlaktewater. Met een product op basis van biopolymeren van Novochem Water Treatment heeft Huhtamaki Nederland een milieuvriendelijk alternatief gevonden. Dit product zorgt ervoor dat het systeem van Huhtamaki minder vervuild raakt en met een hogere efficiëntie draait.

D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

H

uhtamaki Nederland is een toonaangevende producent van verpakkingsmateriaal op basis van vormkarton, onder meer voor voedingsmiddelen. “Bij de productielocatie in Franeker gebruiken we oppervlaktewater als koelen proceswater voor de vacuümpompen, warmtewisselaars en papiermachines in een vergaand gesloten systeem”, legt Benno Koopmans van Huhtamaki uit. “In het pulpproces maken we alleen gebruik van gerecycleerd papier, waardoor het proceswater een hoge vervuilingsgraad en microbiële activiteit heeft. Door een combinatie van een hoge hardheid en procestemperatuur slaan hardheidszouten (kalk) neer in het systeem. Leidingen, pompen en warmtewisselaars raakten verstopt met het gevormde kalk, waardoor de voortgang en het rendement van het productieproces in het gedrang kwamen. Om afzetting van hardheidszouten tegen te gaan, voegden we antiscalants toe aan het water.”

Biopolymeren Novochem cruciaal voor papierbranche Grotere kalkdruk Om de droging van het vormkarton in de Huhtamakifabriek te verbeteren, was voor 2011 een verhoging van de proceswatertemperatuur gepland door het gebruik van restwarmte. Met deze stap is er minder stoom nodig in het droogproces, waardoor het totale energieverbruik en daarmee ook de kosten afnemen.

“Met de hogere proceswatertemperatuur nam evenwel ook de kalkdruk in het systeem toe”, vervolgt Koopmans. “Hierdoor was een betere werking van de antiscalant vereist.

De wens om gebruik te maken van een biologisch afbreekbare antiscalant, bracht ons in contact met Novochem Water Treatment.”

Novochem ontwikkelt en verkoopt waterbehandelingschemicaliën voor koel-, ketel-, afval- en diverse types proceswatersystemen.

Het bedrijf brengt sinds 2005 biologisch afbreekbare producten op de markt. Inmiddels

is er een complete productrange op basis van biopolymeren onder de naam NovoTraqua ontwikkeld, waaronder antiscalants voor de papierindustrie. “Om te analyseren wat de beste oplossing was, hebben we voor Huhtamaki via diverse tests in ons lab een vergelijking gemaakt tussen het destijds in gebruik zijnde polymeer-fosfonaatproduct en een product van ons, op basis van afbreekbare biopolymeren”, legt Irma Steemers-Rijkse, product & market development manager bij Novochem, uit.

Testresultaten Om de hardheids- en ijzerstabilisatie van de beide producten te testen, maakte Novochem gebruik van een statische flessentest (afbeelding 1). “Daaruit bleek dat het biopolymeerproduct beter scoorde op ijzerstabiliserend vermogen. Dit was, vanwege de aanwezigheid van ijzer in veel systemen, ook voor

Afbeelding 1: Statische flessentest.

a q u a r a m a # 7 2 I 83

w proj e ct Afbeelding 2: Dynamische stabilisatietest.

Huhtamaki een belangrijk aspect.”

Bovendien zijn beide producten vergeleken met een dynamische stabilisatietest (afbeelding 2). Dit is een simulatie van een eenmalig doorstromend systeem. In het proceswater van Huhtamaki is sprake van een hoge mate van vervuiling, afkomstig van oude papiervezels. Deze vervuiling heeft een storende invloed op de werking van antiscalants. “Het biopolymeerproduct heeft, tot een productdosering van 8 ppm, een goede werking: de scaletrend blijft rond de 0. Het polymeerfosfonaatproduct laat vanaf 10 ppm een stijgende lijn zien. Dit betekent dat de hardheidsstabiliserende werking van de biopolymeren minder verstoord wordt door de aanwezigheid van bentoniet (vervuiling) dan dit voor het polymeer-fosfonaatmengsel het geval is.”

Ryznar Index De Ryznar Index is een indicatie voor de mate waarin kalkvorming (calciumcarbonaatafzetting) kan optreden. Een lagere waarde staat voor een hogere kalkdruk. De calciumdepositiewaarde geeft de werkelijke kalkbalans in het water weer. Een positieve calciumdepositiewaarde staat voor verlies van calcium in het systeem, wat het gevolg is van de ongewenste vorming van hardheidsafzettingen.

Een nulwaarde duidt op een goede hardheidsbalans. Bij een negatieve waarde komt er hardheidsmateriaal los van de wand en is er sprake van een reinigende werking.

“Bij bestudering van afbeelding 3 kan worden vastgesteld dat in de periode van de polymeerfosfonaatdosering er altijd onvoldoende hardheidsstabilisatie was. Een verhoging van de dosering gaf geen verbetering, maar eerder een verslechtering, door het ontstaan van calcium-fosfonaatcomplexen. Na de start van het biopolymeerprogramma medio 2011 namen we direct een betere calciumbalans waar. Voor een nog efficiëntere aanpak zijn eind 2011 vervolgens de temperatuur van het water en de productdosering verhoogd.”

Reinigende werking Onder deze zwaardere procesomstandigheden werd een goede kalkstabilisatie gemeten met het biopolymeerproduct, bij een lagere dosering en tegen lagere kosten, dan eerder met het traditionele behandelingsprogram-

84 I a q u a r a ma # 7 2

Afbeelding 3: Productdosering, hardheidsstabilisatie en Ryznar Index van warmtewisselaar 8 bij Huhtamaki.

ma werd bereikt. Er is zelfs sprake van een reinigende werking, doordat oude afzetting loskomt uit het systeem.

De betere werking van de biopolymeerantiscalant werd eveneens waargenomen door een afname in het aantal noodzakelijke reinigingsacties van de pompen. Ook een lagere pompdruk en een lager energieverbruik duiden op een lagere vervuilingsgraad.

Ondanks een lange verblijftijd, een hoge mate van vervuiling en de aanwezigheid van micro-organismen in het systeem van Huhtamaki, bleek het biopolymeerproduct voldoende stabiel om een optimale werking

in het systeem en dus een ongestoorde procesvoering te waarborgen.

“Naast de milieuvoordelen, maakte ook de goede werking van biopolymeren het interessant om deze innovatieve technologie in te zetten”, stipt Benno Koopmans aan.

“Zonder toename van waterbehandelingskosten is hiermee onze productie-efficiëntie toegenomen en zijn de onderhoudskosten gedaald ten opzichte van het traditionele polymeer-fosfonaatproduct.”

E

www.novochemgroup.com

Programma Novochem is al in 1999 gestart met een onderzoeksproject naar biologisch afbreekbare verbindingen. In 2001 is voor dit project door de Nederlandse overheid een subsidie toegekend (SenterNovem). Binnen dit project is een doorbraak bereikt met de ontdekking van een gemodificeerd, uit de landbouw afkomstig biopolymeer met hardheidsstabiliserende eigenschappen. Volgend op de eerste succesvolle praktijktesten, is de technologie in 2005 op de markt gebracht. De eerste toepassing in de papierindustrie vond in 2007 plaats.

Bij de NovoTraqua-antiscalants zijn alle grondstoffen minimaal inherent afbreekbaar en breken ze af tot niet-toxische elementen. Ze kenmerken zich onder meer door een heel laag fosfaat- en stikstofgehalte. Deze productgroep voldoet aan de strengste wetgeving inzake waterlozing.

Water is onze wereld.

Al meer dan 140 jaar.

Wij zijn voortdurend in beweging voor u.

SOLAR

WATERBEVEILIGING

VOORGEÏSOLEERDE LEIDINGEN

Watts Water Technologies is als stromend water. Zelfs na 140 jaar staan we niet stil.

We blijven een compleet aanbod aan hoogwaardige producten en technologische systemen ontwikkelen zodat u uw klanten een optimale kwaliteit kan leveren.

Onze diepgaande expertise en continue innovatiedrang garanderen de beste oplossing voor commerciële, residentiële, industriële en openbare toepassingen.

ELECTRONICS

SANITAIR

HVAC

Dit maakt ons tot uw betrouwbare partner in verwarming, sanitair, instrumentatie, terugstroombeveiliging en elektronica. Neem gerust een duik in onze wereld en kijk op www.wattsindustries.be of ga naar www.waterbeveiliging.be.

WATER IS LIFE – THAT’S WHY WE CARE Brenntag N.V. Water Treatment Nijverheidslaan 38 8540 Deerlijk Tel. + 32 56 78 82 52 Fax + 32 56 77 57 11 info@brenntag.be

www.brenntag.be

0002-150105_BT_BE_WT_195x134mm_NL.indd 1

Brenntag, toonaangevend distributeur van chemicaliën in de Benelux, heeft een compleet producten portfolio: Specialiteiten chemicaliën voor water treatment, voeding, veevoeding, pharma, cleaning, polymeren, coating, cosmetica, lubricant toepassingen ■■ Industriële basischemicaliën (solventen, zuren, basen, zouten) ■■ Technical support & know-how ■■

Brenntag Water Treatment productengamma: Flocculanten Coagulanten ■■ Ontschuimers ■■ Bio-additieven/ nutriënten ■■ Aktief kool ■■ Filtermedia ■■ Hars voor ionenwisselaars

Desinfectantia Klantspecifieke mengsels ■■ Koolstofbronnen ■■ Andere specialiteiten voor waterbehandeling

■■

■■

■■

■■

05.02.15 12:18

w re porta g e

Fusie verruimt mogelijkheden CGK Partners die alles onder één dak aanbieden, hebben bij heel wat klanten een streepje voor. Dat ervaart ook CGK al een tijdje. Nadat het Gullegemse bedrijf de voorbije jaren al twee ondernemingen overnam, fusioneren de drie entiteiten nu tot één geheel, weliswaar met behoud van de drie merken. Die aanpak is ook voor de klanten interessant. Twee recente projecten illustreren dat. CEO Tijl Charle licht het belang van deze belangrijke strategische evolutie toe.

D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

C

GK Group ontstond destijds als het resultaat van een fusie van drie kleinere Zuid-West-Vlaamse ondernemingen.

Aanvankelijk was het bedrijf gehuisvest op de site van een van de drie firma’s, maar acuut plaatsgebrek en flinke logistieke uitdagingen deden het management uitkijken naar een betere oplossing. Sinds enkele jaren is het hoofdkwartier van het bedrijf gevestigd in de industriezone van Gullegem.

Overnames De roots van CGK liggen in de realisatie van kunststof opslagsystemen, maar door de jaren heen evolueerde het bedrijf steeds meer naar een aanbieder van totaaloplossingen.

Daarom werd in 2010 al het bedrijf Piping Solutions (gevestigd in Wielsbeke, vroeger bekend onder de naam Vanthorre) overgenomen. Twee jaar later kwam daar nog Isoschol bij, de Harelbeekse firma van de broers Schollier. “Telkens werd er meteen voor geopteerd om beide bedrijven op de site in Gullegem te integreren”, licht Tijl Charle toe.

Op 1 april 2016 fusioneerden de drie bedrijven tot één nieuw geheel, waarbinnen de drie aparte merken wel blijven bestaan. “Eigenlijk is dat een logisch gevolg van onze strategie om te streven naar het aanbieden van totaaloplossingen”, vervolgt Tijl. “Klanten zullen nu nog beter weten dat ze bij ons terechtkunnen voor zowel opslag en interne distributie van chemicaliën, de aanleg van leidingsystemen als isolatieoplossingen.”

Meer dan kunststof alleen Heel vaak kennen klanten het bedrijf van een van die drie activiteiten, maar kunnen ze ook andere expertise van CGK gebruiken. Wie bijvoorbeeld een leiding nodig heeft, kan ook behoefte hebben aan een tank van waaruit de vloeistof komt. “Eigenlijk zijn wij intern al een hele tijd zo georganiseerd alsof we één bedrijf zijn: we zitten in hetzelfde gebouw, delen dezelfde kantoren. Bovendien genieten klanten van het voordeel dat bijna alles in eigen huis wordt geproduceerd, en we over een eigen engineeringafdeling beschikken die installaties ontwerpt en, in functie van het project, de meest geschikte materialen kiest. Onze ongebondenheid is daarbij een belangrijke troef. Hoewel onze roots zich inderdaad bevinden in de thermoplastische kunststoffen, zijn we evengoed vertrouwd met het werken met metalen en composieten: steevast kiezen we het beste materiaal voor iedere specifieke toepassing. Zeker via onze specialisten in leidingsystemen, beschikken we over een grote expertise over het werken met staal. Daarvoor hebben we ook gecertificeerde lassers in huis.”

Als centraal aanspreekpunt neemt CGK Group dan ook altijd haar verantwoordelijkheid op.

“We zien vaak dat bedrijven zich eerst tot een engineeringbureau richten, om vervolgens voor de realisatie zelf aannemers te kiezen of dit toe te vertrouwen aan de onderaannemers van het engineeringbureau. Als er dan ergens iets fout loopt, wordt vaak de paraplupolitiek gehanteerd: iedereen schuift zijn verantwoordelijkheid af en wijt het probleem aan een slechte communicatie. Bij ons zitten alle specialisaties onder hetzelfde dak. Zo zijn we goed gewapend om alles logisch op elkaar af te stemmen en kunnen we kort op de bal spelen.”

Induss De manier waarop CGK totaalprojecten aanpakt, wordt goed geïllustreerd door een project bij Induss, dat in april werd opgeleverd.

“Induss I is de bekende demiwaterfabriek in Antwerpen, op Linkeroever. Tot voor kort was de fabriek uitgerust met twee straten voor de productie van demiwater, dat vervolgens via een grote ringleiding doorheen het havengebied circuleert en waar klanten dit water dan kunnen aftappen. Vorig jaar besloot het bedrijf een derde lijn te bouwen, omdat een nieuwe klant een groot waterdebiet nodig had.”

De fabriek was sowieso al voorzien op de

u Bij een voedingsbedrijf in Henegouwen stond CGK onder meer in voor engineering van tanks, kleppen, pompen en sturing. CGK plaatste er ook twee dubbelwandige tanks. (zie foto links)

a q u a r a m a # 7 2 I 87

AquaScat

sets the standard

Troebelheidmeter · · · · · ·

Minimaal onderhoud Contactloos troebelheid meten 90° strooilichtmeting Meetbereik 0 .. 4’000 FNU Resolutie 0.001 FNU Volledige automatische kalibratie

Geïntreseerd in een demonstratie of proefplaatsing?

Tel: E-mail: Web:

+31 88 278 28 28 info@apt.be www.apt.be

Carmeuse, uw partner voor toepassing van kalk in de slib- en waterbehandeling.

Carmeuse biedt u een breed scala aan droge en vloeibare kalkproducten en bijbehorende know-how. Voor een zowel duurzame als economische toepassing bij de behandeling van slibben, drink- en afvalwater. > Neem contact met Jurgen Vanden Bon Tel +32 85 830 111 Mob +32 498 17 52 11

NaTural SoluTioNS

w re porta g e

u Bij Induss zorgde CGK voor heel wat leidingwerk in RVS.

CGK in cijfers

bouw van een derde lijn. “Voor ons betekende dit het grootste project ooit, met een waarde van meer dan 1 miljoen euro”, aldus Tijl Charle.

“We hebben er het volledige plaatje verzorgd.

Enerzijds heel wat piping in RVS door onze businessunit Piping Solutions. Anderzijds werden ook de nodige piperacks intern gebouwd.

Om een vlotte plaatsing te verzekeren, werd alles vooraf volledig in 3D uitgewerkt.”

Aangezien een aantal leidingen buiten dienden geplaatst te worden, moesten ze uitgerust worden met isolatie en tracing. Dit was de verantwoordelijkheid van businessunit Isoschol. Doordat alle kennis in huis aanwezig is, kon bij de plaatsing direct rekening gehouden worden met de vereisten voor de isolatie.

Dit zorgt eveneens voor een snelle plaatsing.

Bij de productie van gedemineraliseerd water is er nood aan zoutzuur (HCl) en natriumhydroxide (NaOH) voor de regeneratie van de filters. “Induss was niet tevreden over de pomptechniek van straat 1 en 2. We hebben dit herbekeken binnen onze engineering en hebben een eenvoudigere en betrouwbare oplossing uitgewerkt. Alle componenten werden in een pompkast geplaatst, zodat veilig gewerkt kan worden. Het leidingwerk tot aan de verbruikers werd eveneens dubbelwandig uitgevoerd. In het proces zit ook een ontgassingtoren die door ons is gebouwd.”

loopt dat risico niet, en werd conform de wetgeving enkel dubbelwandig uitgevoerd. Beide tanks zijn uitgerust met ultrasone niveaumeting, lekdetectie en overvulbeveiliging.

Voor de veiligheid tijdens onderhoudswerken werden ze afgewerkt met GVK-bordessen en een GVK-kooiladder. Naast de tanks staat de mengkast, waar de 50% loog met water vermengd wordt tot een concentratie van 29%.

De kast is gemaakt uit dubbelwandige platen en is eveneens geïsoleerd.

CGK verzorgde de engineering van de tanks, kleppen, pompen en sturing. In eigen atelier werden de tanks op maat gemaakt, om ze achteraf ter plaatse aan te sluiten. Isoschol stond in voor de isolatie van de tanks, de kast en de leidingen. Piping Solutions nam het leidingwerk en de constructie, zowel in kunststof als in inox, voor haar rekening. www.cgk.be E www.cgk-group.com E

E

Aantal medewerkers: 63 (10 in

engineering, 15 in productie,

30 in montage, 14 op kantoor)

E Infrastructuur:

4.500 m² werkruimte,

25 montagewagens

E

Omzet: 11 miljoen euro, waarvan 75% op de Belgische markt

E Actieradius:

België, Zuid-Nederland,

Noord-Frankrijk en Luxemburg

E Certificaten:

VCA, VLAREM II-keuring,

CE-markering E Aanpak:

zowel analyse (via audits),

co-engineering, productie (efficiënt

maatwerk, sleutel-op-de-deuroplossingen) als onderhoud

E

Referenties: AB INBev, Dicogel,

Callebaut Chocolade, Bekaert, Solvay,

Cargill, Umicore, Claerebout Potatoes,

Brouwerij De Brabandere, De Water-

groep, Beaulieu...

Voedingsbedrijf Een voedingsbedrijf uit Henegouwen besloot na een kosten-batenanalyse om op hun site NaOH (natriumhydroxide) te verdunnen van 50 naar 29%. Ze gebruiken NaOH voor de reiniging van hun procesinstallaties.

Om dit mogelijk te maken, plaatste CGK twee dubbelwandige tanks (tank van 45 m³ voor het NaOH 50%, een kleinere van 29 m³ voor het verdunde NaOH). De opslagtank van 45m³ werd geïsoleerd en voorzien van een verwarmingselement, zodat het NaOH 50% niet kan stollen bij 12 °C. De tank van 29 m³ met NaOH 29% u Het project bij Induss was voor CGK het grootste ooit.

a q u a r a m a # 7 2 I 89

MAAK SAMEN MET ONS DE JUISTE POMPKEUZE VOOR UW AFVALWATER

SPX Flow Technology Belgium N.V. +32 (0)53 602 715 - johnson-pump.be@spx.com www.spx.com of www.johnson-pump.com/BE

Nauwkeurige en veelzijdige doseerpompen • Vermindering van de kosten door een nauwkeurige dosering van de chemicaliën • Eenvoudige installatie zonder extra gebruik van gereedschap • Reeks uitgebreid met de Qdos60: opbrengst van 0,1 tot 1000 ml/min bij 7 bar Volledig afgedicht, vervang uw pompkop in seconden zonder extra gereedschap REVOLUTIONAIRE

qdospumps.com/nl +32 (0) 9 225 94 57 / sales@wmpg.be 90 I a q u a r a ma # 7 2

POMPKOPTECHNOLOGIE

w re porta g e

Visvriendelijkheid, een nieuwe cruciale norm voor pompen

D

e naam Hidrostal doet ongetwijfeld bij heel wat mensen wel een belletje rinkelen. Tot eind oktober 2014 werd het merk via een partner op de Belgische markt verdeeld. Op 1 november 2014 koos het Zwitserse moederbedrijf evenwel vastberaden voor een andere strategie. Met een eigen vestiging in Dordrecht, centraal gelegen in de Benelux, wil het merk zijn aanwezigheid in de Benelux de komende jaren verder uitbouwen.

Sinds begin vorig jaar neemt Peregrijn Stevens de teugels in handen om Hidrostal in ons land meer voet aan de grond te laten krijgen.

Schroefcentrifugaalwaaier De roots van deze onderneming dateren uit de jaren 50. Toen dokterde de Zwitserse ingenieur Martin Stähle een passende oplossing uit voor een probleem van Peruaanse vissers.

“Omdat de vissersboten niet snel genoeg konden worden gelost, bereikte heel wat gevangen vis niet eens de wal. Stähle anticipeerde daarop met de ontwikkeling van een pomp, voorzien van een schroefcentrifugaalwaaier. De speciale vorm van de waaier maak-

te het mogelijk dat de vissen heelhuids konden passeren en liet de lokale vissers toe om hun vangst te lossen naar de visverwerkende bedrijven. Toen bleek dat deze gepatenteerde pomp dankzij de grote vuildoorlaat goed uitgerust was om ‘ongesneden’ afvalwater te verpompen, was Hidrostal vertrokken voor een mooi groeiverhaal”, verduidelijkt Peregrijn Stevens.

“Het is onze doelstelling om een A-merk van energetische pompen te zijn. Aangezien de kostprijs voor energie de jongste jaren gevoelig gestegen is, wordt daar door onder meer waterschappen en overheidsinstanties almaar meer belang aan gehecht. We zien die terechte trend bijvoorbeeld ook bij Aquafin, dat de totale kostprijs van een pomp berekent op 15 jaar, met inbegrip van wisselstukken, onderhoud, reparaties... Uit hun analyse blijkt dat onze producten probleemloos meedraaien in het topsegment van de markt. Onze pompen staan bekend om hun betrouwbaarheid, kwaliteit, hoog energetisch rendement en lange levensduur. Mits goed onderhoud draaien ze vlot tien tot vijftien jaar mee.”

Een pionier in schroefcentrifugaalpompen: zo mag je Hidrostal wel betitelen. De van origine Zwitserse pompenproducent opende eind 2014 een eigen vestiging voor de Benelux en focust zich sinds begin vorig jaar ook nadrukkelijk op de Belgische markt. Dat doet het bedrijf onder meer met vuilwaterpompen met een grote vuildoorlaat, en met de hoogcapaciteitspompen en visvriendelijke pompen van Bedford.

“In de markt van het oppervlaktewater zullen heel wat waterschappen hun pompstations de komende jaren moeten aanpassen naar de normen voor visvriendelijkheid. Wij zijn nu al volop bezig met enkele pilootprojecten, wat aantoont dat we hier stevig op willen inzetten”, getuigt Peregrijn Stevens, verantwoordelijke voor de Belgische markt.

D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

Troeven De Hidrostal-pompen worden nog altijd in Zwitserland gefabriceerd. “Door hun grote kogeldoorlaat en verstoppingsvrije werking, halen onze pompen met schroefcentrifugaalwaaier hoge rendementen, tot ruim 82%. De pulsatie- en emulsievrije werking, de lage onderhoudskosten en vlakke vermogenslijn zijn andere cruciale troeven. Bovendien zijn ze ook toepasbaar voor viskeuze vloeistoffen (tot ruim 4.000 cP) en blijven de prestaties ook bij droge stoftoename (papierstof, slib...) behouden.”

a q u a r a m a # 7 2 I 91

w reP ortage

u De Hidrostal-

pompen worden nog altijd in Zwitserland gefabriceerd.

Doelgroep Met haar pompen bereikt Hidrostal drie doelgroepen: overheidsinstanties (waterzuiveringen, pompstations, vuil- en oppervlaktewater, polders en wateringen, storm- en hemelwater, slibverwerking), de industrie (chemie, petrochemie, voedingsmiddelenindustrie, papierindustrie, staalindustrie en viskwekerijen) en de aannemerij (pompverhuurbedrijven, rioolrenovatie, bentoniet, bouwterreinen, duikwerkzaamheden, cementproductie, drooghouden van pompputten). “Toen we met een eigen vestiging voor de Benelux zijn gestart, hadden we het grote voordeel dat de markt onze producten al goed kende, vermits het merk hier toch al ruim 30 jaar bestaat. De klanten weten wat ze eraan hebben, waardoor we niet vanaf nul dienden te beginnen. De nieuwe aanpak laat toe ons serviceniveau verder te verbeteren, onder meer doordat de klant met zijn uitdagingen nu rechtstreeks bij de fabrikant terechtkan. Dat moet leiden tot een snellere interactie en kortere doorlooptijden.”

Visvriendelijk De organisatie hecht er ook veel belang aan op een proactieve manier in te spelen op nieuwe uitdagingen. Een goed voorbeeld daarvan, is hoe Hidrostal omgaat met de recente normen op het vlak van visvriendelijkheid. “De markt zal moeten anticiperen op de Europese Kaderrichtlijn Water (2000/60/EG) en de zoge-

noemde ‘Aalverordening’ (EG/1100/2007). Die stipuleren dat tegen 2027 alle pompstations voor oppervlaktewater uitgerust moeten zijn met visvriendelijke pompen of visvriendelijke toepassingen. Met de Bedford-pompen beschikken we daarvoor over een heel geschikte oplossing.”

Concreet is Hidrostal nu al volop bezig met de voorbereiding van twee pilootprojecten, waarvan één in de Veurnse polders. “Het komt erop neer dat wij volop meedenken met onze klanten en studiebureaus over hoe die visvriendelijke pompstations moeten worden opgebouwd. Nu worden, bij het verpompen van oppervlaktewater, inzwemmende vissen gewoon vermalen of beschadigd, met de dood tot gevolg. Bedfordpompen zijn standaard voorzien van een bronzen tweeschoepsschroefcentrifugaalwaaier.

Door de pomp op een bepaald toerental te laten draaien en dankzij de speciale opbouw van de pomp en de afgeronde schoepen van de waaier, kunnen passerende vissen probleem-

loos door het gemaal, waardoor vismigratie geen probleem meer vormt. Omdat het ook mogelijk is de pompen volledig in RVS uit te voeren, kan deze technologie ook voor zout water worden ingezet.”

Ook in Nederland neemt Hidrostal haar pioniersrol ter harte. “Onze noorderburen zijn volop bezig met de creatie van een NENnorm, op basis waarvan de criteria voor de opbouw van visvriendelijke pompstations kunnen worden vastgelegd. Verschillende organisaties, waaronder wijzelf, hebben hiervoor de krachten gebundeld. Vermoedelijk zal deze NEN-norm worden overgenomen door Europa en als basis worden gebruikt voor de opbouw van visvriendelijke pompstations. Nu al beschikken wij overigens over een rapport (opgesteld door de onafhankelijke onderzoeksorganisatie Visadvies, n.v.d.r.) waaruit blijkt dat onze pompen effectief volledig visvriendelijk zijn.”

Service Ook in de Benelux kunnen klanten terugvallen op de vakbekwaamheid van een ervaren serviceteam, dat garant staat voor het onderhoud van de installaties. Op basis van hun advies kan iedere installatie optimaal draaien, en dit met de beste lifecyclecost.

Dat geldt voor de onderhoudsvriendelijke dompel-, lagerstoel- en axial flow-pompen die door Hidrostal worden geproduceerd.

E

www.hidrostal.be

Free Flow Technology Recent ontwikkelde Hidrostal een technologie die een antwoord biedt op de grovere vervuiling in rioolsystemen. In deze systemen berokkenen de vezeldoekjes die massaal door toiletten worden gespoeld, heel wat last. Als deze doekjes gaan samenklonteren, zorgen ze ervoor dat rioolwaterpompen in een mum van tijd verstoppen.

De Zwitserse producent maakt hiermee komaf door de pompen uit te rusten met een zogenoemde haaienvin bij de ingang van de pomp. Hierdoor komen de grote vaste delen sowieso terecht in het hart van de schroefcentrifugaalwaaier. Spoelgaten aan de achterplaat van de pomp voeren de langvezelige stoffen eenvoudig af, zodat ze zich niet kunnen ophopen bij de mechanische afdichting.

92 I a q u a r a ma # 7 2

Ovivo-holland-ad-0416 DRAFT3.pdf 1 4/11/2016 10:03:58 AM

Wereldwijde experts in waterzuivering

UW SPECIALIST IN WATERBEHANDELING C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Ovivo Holland B.V. ontwerpt, fabriceert, levert en onderhoud complete klantspecifieke waterbehandelingsinstallaties voor de farmaceutische industrie, energie centrales, elektronica- en halfgeleiderindustrie, ziekenhuizen, apotheken en laboratoria.

Ovivo Holland B.V. onderscheidt zich door innovatieve producten van hoge kwaliteit en een uitstekende after-sales service. Het gevolg hiervan is dat Ovivo een groot marktaandeel heeft daar waar hoge kwaliteitseisen worden gesteld. Dit is onder meer van toepassing in de ziekenhuizen, laboratoria, farmacie, halfgeleider- en de micro-elektronische industrieën en de dialysecentra.

Ovivo Holland B.V. behoort tot de Canadese Ovivo groep, die met circa 800 medewerkers in 15 landen over 70 jaar ervaring in waterbehandeling beschikt.

Ovivo Holland B.V. Energieweg 1 2382 NA Zoeterwoude Holland

Tel.: +31 (0)71 589 92 18 Fax.: +31 (0)71 589 74 29 Info.NL@ovivowater.com www.ovivowater.nl

Betrouwbaarheid en lage exploitatiekosten in wateren afvalwatertoepassingen

Sulzer biedt een volledig programma van pompen, mixers, beluchtingssystemen en controllers voor de meest gangbare toepassingen in zowel de industriele als gemeentelijke afvalwaterzuiveringen.

Onze innovatieve oplossingen resulteren in een hogere bedrijfszekerheid waarbij de energiebespa-

ringen kunnen oplopen op tot 30%, dit maakt het grote verschil in uw exploitatiekosten.

Sulzer biedt u eveneens snelle en efficiënte servicediensten aan via ons eigen uitgebreide netwerk. Contacteer ons en ervaar zelf hoe Sulzer uw processen positief kan beïnvloeden.

Sulzer Pumps Wastewater Belgium NV/SA Tel. 0032 2 725 79 00 www.sulzer.com

a q u a r a m a # 7 2 I 93

SPEED UP.

SMART CONVEYING TECHNOLOGY. “Smart Conveying Technology” staat voor het snelst mogelijke onderhoud van uw pompen. Dankzij slimme constructies kunnen montagewerkzaamheden aan zowel stator als rotor met weinig handelingen zonder veel moeite en in korte tijd uitgevoerd worden. Door de geïntegreerde naspanvoorziening is een langere standtijd van rotor en stator gegarandeerd.

Dit alles maakt het mogelijk om, in vergelijking met “niet SCT pompen”, de tijd voor onderhoud met 85% te reduceren.

SEEPEX GmbH Bureau België T +32 14 501471

seepex.be@seepex.com www.seepex.com

w re porta g e

Re-Act-registraties bewijzen nut bij calamiteiten

Het zal je maar overkomen: uitgerekend op een vrijdagavond of tijdens een weekenddag werkt je proceswaterinstallatie plots maar met horten en stoten. Begrijpelijkerwijs gaat dat gepaard met heel veel gesakker, maar soms is de oplossing maar één telefoontje verwijderd.

Dankzij de Re-Act-registraties slaagt Veolia Mobile Water Services erin om in een heel korte tijdspanne klanten te helpen met een erg maatgerichte aanpak. D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e

V

eolia Mobile Water Services is een wereldwijde organisatie, die ook in Europa goed vertegenwoordigd is. Op het ‘oude continent’ beschikt het bedrijf over een aantal depots voor mobiele huurinstallaties.

Ook de Belgische markt kan hiermee snel worden geholpen, dankzij depots vlak bij Parijs en in het Nederlandse Ede. Proceswaterbereiding “Onze diensten situeren zich niet zozeer in de afvalwatermarkt, maar wel in die van de proceswaterbereiding”, legt salesmanager Patrick Wuis uit. “Een van onze specialisaties is het bereiden van dergelijk proceswater, vertrekkend van drink- of oppervlaktewater. Daarvoor gebruiken we technieken zoals omgekeerde

osmose en ionenwisseling door middel van harsen. We zijn ook goed vertrouwd met filtratietechnieken.”

Deze oplossingen past het bedrijf onder meer toe voor klanten in de energiemarkt, de olieen gasindustrie, de chemische sector en de voedings- en drankenbranche. “Daarnaast zorgen onze installaties ook voor schoon water dat als basis fungeert voor stoombereiding, of als voeding voor boilers (zowel hoge als lage druk).”

Noodgevallen De installaties van de onderneming worden onder meer ingezet voor geplande opdrachten (bijvoorbeeld het zomer- of winteronderhoud van bestaande installaties) en voor

meerjarencontracten. Daarnaast gaat het team er prat op erg snel te kunnen ageren bij noodgevallen. “In dat verband is ons registratieplatform Re-Act een grote meerwaarde”, is Wuis overtuigd. “Hierbij nemen wij tijdens een gesprek de tijd om alle behoeften van een klant te inventariseren mocht die plots geconfronteerd worden met een noodgeval: welke installatie, slangen, koppelingen en ander toebehoren zijn vereist om adequaat op te treden? Die informatie is essentieel voor het geval er effectief een panne is: dankzij het unieke nummer van de klant weten wij dan meteen welke specifieke uitrusting wij moeten meenemen om het probleem op de juiste manier te kunnen oplossen. Als er iets fout gaat, engageren wij ons sowieso om binnen de twee uur op weg te zijn om de uitdaging het hoofd te bieden.”

Backup bij shutdown Ook diverse Belgische klanten kunnen deze aanpak best appreciëren. Zo leverde het bedrijf recent nuttige diensten aan een energiecentrale in het Antwerpse havengebied. “Hier hebben wij de hernieuwde opstart van de centrale gefaciliteerd door voldoende deminwater te leveren voor een ‘steam blow’ van alle installaties (leidingen, boilers, turbines). Hierdoor was deze infrastructuur weer helemaal in orde.”

Voor een staalproducent leverde Veolia Mobile Water Services het back-upwater tijdens het onderhoud van de proceswaterinstallatie.

Daarnaast faciliteerde het bedrijf de ‘winter shut down’ van een papierfabriek in het zuidoostelijke deel van ons land.

E

www.mobilewaterservices.com

”

Tijdens een gesprek nemen we de tijd om alle behoeften

van een klant te inventariseren mocht die plots geconfron-

teerd worden met een noodgeval. Die informatie is essentieel voor het geval er effectief een panne is.

Patrick Wuis, salesmanager Veolia Mobile Water Services

a q u a r a m a # 7 2 I 95

uDe pilotplant bij Utexbel. Daar zitten de modules in containers.

ECWRTI lest dorst van textielbedrijven Textielfabrieken kunnen hun waterverbruik tot wel 90% terugbrengen door hun afvalwater te zuiveren met het EColoRO-concept, dat bestaat uit elektrocoagulatie gevolgd door membraanfiltratie. Het gezuiverde water kan opnieuw gebruikt worden in het productieproces. Op 1 juni 2015 startte een Europees consortium een project van 3,5 jaar om de nieuwe technologie op volle industriële schaal te demonstreren. Eerst gebeurt dat bij Utexbel in Ronse, later volgt een textielfabriek in Italië. D OOR Ko e n Va n d e p o p u l i e r e

I

n de textielproductie worden grote hoeveelheden water gebruikt. Tijdens het verven van textiel gaat de stof doorgaans door een verfbad om ze kleur te geven. Vervolgens wordt door verschillende spoelingen de verf verwijderd die zich niet aan de stof heeft gehecht. Het spoelwater bevat verfpigmenten en andere chemicaliën. In onze regio wordt dit vervuilde water momenteel gezuiverd met het oog op lozing op riolering of oppervlaktewater. Maar gezien de toenemende waterschaarste in steeds meer gebieden verschuift de focus naar waterhergebruik. Daarvoor is een meer vergaande zuivering nodig. Het innovatieve EColoRO-concept biedt daarbij mogelijkheden. Het gaat uit van elektrocoagulatie, gevolgd door ultrafiltratie en omgekeerde osmose (zie kaderstuk voor een uitgebreide beschrijving van de zuivering).

Eric Van Sonsbeek is directeur van de Nederlandse firma EColoRO: “Elektrocoagulatie op

96 I a q u a r a ma # 7 2

zich is niet nieuw. Het is ontwikkeld in 1873”, begint hij. “Alleen werd het tot voor kort enkel gebruikt voor kleinschalige toepassingen, tussen de 2 en 10 m3 per uur. In 2012 kregen we echter de kans het concept uit te werken voor een spijkerbroekenfabriek in Egypte, die eigendom is van een Turks bedrijf. Daar ging het over 200 m3 per uur. Dat is tien keer groter dan de grootste dergelijke installatie ooit gebouwd. We hebben toen het concept van elektrocoagulatie aangepast en geoptimaliseerd. In 2015 kregen we de kans het ook toe te passen bij een fabriek in Turkije.”

Geboorte van ECWRTI Tijdens een Europees congres in 2015 is het EColoRO-concept als idee gepresenteerd. Een aantal organisaties, waaronder Vlakwa, heeft EColoRO toen gevraagd dit ook in Europa uit te rollen. Daarvoor diende de technologie wel nog worden getest bij Europese fabrieken, en

vervolgens moet met harde cijfers worden aangetoond dat het concept goed werkt. Bij de EU is een projectaanvraag ingediend, in het kader van het Europese onderzoeksprogramma Horizon 2020. Het is goedgekeurd en is ECWRTI gedoopt (spreek uit: ekwertie).

Dat staat voor: Electro Coagulation for Water Recycling in Textile Industry. Het projectbudget is begroot op 4,8 miljoen euro, waarvan de EU 3,7 miljoen voor haar rekening neemt.

Van Sonsbeek: “De EU vindt enerzijds schoon water heel belangrijk. Bovendien stelt ze vast dat er een groot watertekort is in bepaalde gebieden. Anderzijds wil ze ook dat de textielindustrie in Europa blijft, en dat ze niet door strenge milieunormen naar lageloonlanden verhuist. De textielsector is net een grootverbruiker van water. Met het project hoopt de EU dus een stuk werkgelegenheid te handhaven.”

De operationele leiding van ECWRTI is in handen van EColoRO. ISPT (Insitute for Sustainable Process Technology, eveneens uit Nederland) staat in voor de coördinatie.

De andere consortiumdeelnemers zijn de Belgische onderzoeksorganisatie VITO, het Tsjechische bedrijf INOTEX, de Nederlandse onderneming Morselt Borne en de Europese federatie van textielfabrikanten Euratex.

Utexbel is het eerste Europese textielbedrijf waar het concept wordt gebruikt. Eerst is er een pilootinstallatie, die in vier containers zit; later wordt een grotere demo-installatie

w t e ch n ie k

”

Elektrocoagulatie kan een klassiek

gebouwd. Binnenkort is ook de zoektocht afgerond naar de tweede textielonderneming waar het concept wordt uitgerold. Allicht wordt het een Italiaans bedrijf dat vooral werkt met wol.

Voor- en nadelen Het EColoRO-concept heeft tal van voordelen, geloven Peter Cauwenberg, projectmanager bij VITO, en Van Sonsbeek. 93 tot 96% van de pigmenten zouden ermee uit het afvalwater kunnen worden gehaald. Het water heeft op het einde van het traject een kwaliteit die zelfs beter is dan die van drinkwater, want het is gedemineraliseerd. Vergelijk dat met grondwater, waar de textielsector vandaag meestal mee werkt: dat moet vaak eerst nog bijkomende behandelingen ondergaan, zoals ontijzering en ontharding, voor het bruikbaar is. Gevolg: een textielfabriek zou dankzij het EColoRO-concept 70 tot 80% minder grondwater nodig hebben. Werken met hergebruikt water in plaats van opgepompt water is bovendien goedkoper. Ook wat het energieverbruik betreft, zou de nieuwe methode goedkoper zijn, aangezien ze bijvoorbeeld geen gebruik maakt van beluchting. Zo zou het energieverbruik van het EColoRO-concept

flocculatieproces en coagulatieproces vervangen. We gaan na waar het meeste potentieel zit. Ook zien we het project als een gelegenheid om nog eens te wijzen op de mogelijkheden van waterhergebruik.

Peter Cauwenberg, projectmanager bij VITO tussen de 200 en 400 Watt per m3 liggen. Om het precieze verbruik te bepalen, worden de resultaten van het ECWRTI-project afgewacht. Bovendien zijn voor het EColoROconcept geen chemicaliën nodig en zou er tot vijf keer minder slibproductie zijn. Het drogestofgehalte van dat slib is trouwens hoog, wat nuttig kan zij bij de valorisatie van het slib. Voorts is het concept plaatsbesparend in vergelijking met biologische zuivering. Ten slotte leidt het voor textielbedrijven tot een langere bedrijfszekerheid op een bepaalde locatie. Aangezien er minder grondwater nodig is, wordt de vrees voor diep geraakte grondwaterlagen immers heel wat kleiner.

Over de nadelen moeten Van Sonsbeek en Cauwenberg langer nadenken. Er is een buffertank nodig, al geldt dat ook voor de meesuPeter Cauwenberg, projectmanager bij VITO (links) en Eric Van Sonsbeek, directeur EColoRO (rechts)

te andere technieken, stelt Cauwenberg.

De terugverdientijd van een installatie in Europa schat Van Sonsbeek op twee tot vier jaar. Cauwenberg merkt op: “De totale kosten van de installatie worden bepaald door lokale omstandigheden, zoals de beschikbaarheid van water en de prijs ervan. Ook de kosten voor het zuiveren van het afvalwater en andere milieuheffingen spelen een rol.

Net als energiekosten en, in sommige gevallen, grondprijzen. Om al deze zaken goed in kaart te brengen, wordt in het ECWRTIproject niet enkel een technische evaluatie van het EColoRO-concept verricht, maar ook een economische.” uDe elektrocoagulatie in het kort.

a q u a r a m a # 7 2 I 97

U vertrouwt op maximale flexibiliteit.

U wilt modulaire productie-installaties Wij zijn uw partner voor modulaire automatisering.

Het aantal modules verhogen, in plaats van schaalvergroting. Modulaire, op autonome platformen gebaseerde automatisering garandeert maximale flexibiliteit in productie en eenvoudige reproduceerbaarheid van uw installatie, tezamen met een uitstekende efficiĂŤntie van uw installaties. Een mogelijke graduele uitbreiding van uw systeem vermindert uw time to market aanzienlijk en vermijdt overinvestering. Een vermindering van de vraag van de markt kan snel opgevangen worden tot het kleinste lot in uw productie-installatie.

www.festo.com/water

w t e ch n ie k

Maximaal valoriseren Het ECWRTI-project omvat niet enkel het demonstreren van het EColoRO-concept. Er wordt ook nagegaan hoe het water, slib en de zoutstromen maximaal gevaloriseerd kunnen worden.

Projectpartner INOTEX gaat na hoe het gezuiverde water optimaal in de fabrieken kan worden ingezet. Zo is het best mogelijk dat het gezuiverde water voor bepaalde toepassingen in de textielfabriek helemaal niet zo super zuiver hoeft te zijn. Waarom bijvoorbeeld energie stoppen in omgekeerde osmose als nanofiltratie voor een bepaalde toepassing al voldoende zuiverheid biedt? Nog een voorbeeld: er wordt bij het verven van textiel eerst een verfbad ingezet; daarna volgt een aantal wasbaden, waarbij water wordt gebruikt om de verf te verwijderen die niet goed hecht.

Voor het eerste wasbad zou minder schoon water misschien wel kunnen volstaan. Het zou zelfs kunnen dat de winst die met dergelijke strategieën te halen is, groter blijkt dan de winst op waterbesparing alleen.

Het Belgische VITO onderzoekt dan weer de mogelijkheden voor hergebruik van het pigment- en ijzerrijke slib, en dat van de geconcentreerde zoutstromen die vrijkomen als filterkoek na de omgekeerde osmose.

Cauwenberg: “We verwachten dat het slib, en dus ook de filterkoek, veel ijzer bevat. Mogelijke toepassingen daarvan zijn het bestrijden van geurproblemen bij vergistingsinstallaties: het ijzer capteert er sulfiden. Een optie is ook om het te gebruiken als additief bij beton. Of misschien is het bruikbaar bij waterzuivering: als het coagulant FeCl3, of als metaaladsorbens. In het project bekijken we of we het natuurlijke ijzer voor dergelijke zaken kunnen vervangen door de filterkoek. Ervaringen elders laten vermoeden van wel.”

Dan zijn er nog de zoutstromen. Van Sonsbeek: “Er zijn diverse ontzoutingstechnieken.

VITO vergelijkt er enkele. Zo bekijkt VITO de mogelijkheden van membraandestillatie, een relatief nieuwe techniek. Daarmee wordt er geconcentreerd naar een hoge zoutconcentratie. Wat de toepassing ervan betreft, zal externe toepassing moeilijk zijn. Zout is immers goedkoop. Misschien zijn er intern wél valorisatiemogelijkheden. Een andere nieuwe concentratietechniek die wordt getest, is een innovatieve verdampingstechniek met de naam GaLiCos.”

Andere markten Een andere doelstelling van het project is om te gaan of het concept bruikbaar is in andere markten. Van Sonsbeek: “Mogelijk is dat het geval in de voedingsindustrie. Of in de olieen gasmarkt, bijvoorbeeld voor het zuiveren van water dat vrijkomt bij fracking, in de USA.” Cauwenbergh: “Elektrocoagulatie kan een klassiek flocculatieproces en coagulatieproces vervangen. We gaan na waar het meeste potentieel zit. Ook zien we het project als een gelegenheid om nog eens te wijzen op

de mogelijkheden van waterhergebruik. Dat is iets waar VITO in eerdere projecten, zoals AquaFit4USe, veel ervaring mee heeft verworven.”

Al mag gezegd dat alleen al de textielindustrie bedienen, ook een grote kluif zou worden.

Van Sonsbeek verwacht dat een groot deel er baat bij zal hebben. Maar hij stelt ook vast dat er in Europa alleen al meer dan 53.000 textielbedrijven zijn. Ze zullen dus vast niet allemaal het concept gebruiken.

E

www.ecwrti.eu

ECWRTI in een textielbedrijf Het textielbedrijf genereert afvalwater. Dat wordt behandeld met elektrocoagulatie.

Het betreft een elektrolytisch proces, aangedreven door gelijkstroom. Dat doet een ijzeren anode oplossen: zo komen Fe3+-ionen vrij. Die coaguleren met de onzuiverheden, met name pigmenten, in het water. Die flocculeren, net als de gevormde Fe(OH)3. De vlokken zijn af te scheiden met bezinking of flocculatie. Het slib wordt ontwaterd met een conventionele kamerfilterpers.

Het water ondergaat ultrafiltratie en omgekeerde osmose. Het wordt gerecycleerd: het vult de aanvoer van (doorgaans grond)water aan. De recyclageratio is zo’n 90%. Als uit het project blijkt dat het zoutrijke concentraat dat overblijft na de omgekeerde osmose kan worden opgeconcentreerd, gekristalliseerd en vervolgens intern (of extern) voldoende kan worden gevaloriseerd, zou de recyclageratio kunnen oplopen tot 95%. De rest van het water zal dan grotendeels zijn verdampt.

Opstelling op de site Verswaterbuffer

Activiteit van het textielbedrijf (verven) Afvalwater

Instroom vers water

Afvalwaterbuffer UF-retentaat Elektrocoagulatie

Flocculatie & lflotatie

Ultraifiltratie

OO-permeaat Omgekeerde osmose

Slib Slibifiltratie Filterkoek Screening & demonstratie

Pekelwater Concentratie & kristallisatie Enkel screening

Zout

a q u a r a m a # 7 2 I 99

De Watergroep,

uw partner voor waterhergebruik en water-op-maat-oplossingen voor bedrijven

Gespecialiseerde business unit Industrie & Services binnen De Watergroep Analyse van beschikbare bronnen Audit van interne waterstromen Optimalisatie waterverbruik Installatie op het terrein van de klant Design, Build, Finance & Operate Eigen mobiele pilootinstallatie Eigen boorploeg

Contact De Watergroep Business unit Industrie & Services Vooruitgangstraat 189 - 1030 Brussel industrie@dewatergroep.be www.dewatergroep.be/industriewater tel. 02 238 96 34

www.dewatergroep.be

w Vis ie

WATerkWAliTeiT vereisT een brede kijk een gesprek met peter goethals over het verleden en de toekomst van water in vlaanderen Peter Goethals, professor waterecologie aan de Universiteit Gent, zag de waterkwaliteit in Vlaanderen vooruitgaan, maar vindt dat er nog een lange weg te gaan is. Hij bestudeert de ecologische impact van vervuiling en fysieke veranderingen van waterlopen, maar onderstreept het belang van een brede kijk. Een draagvlak is essentieel voor een geslaagd waterbeleid en daarvoor zijn sensibilisering en inzicht in sociale en economische principes nodig. D o o r J a n i s B a e t e n

Water: een ver-van-mijn-bedshow? Hoe staat het met de waterkwaliteit in Vlaanderen?

Peter Goethals: “Er is de laatste decennia enorme verbetering geboekt. 25 jaar terug waren veel waterlopen in Vlaanderen zodanig vervuild dat er geen vissen of insecten in konden overleven. Dankzij waterzuivering zijn steeds minder rivieren in slechte toestand.

Water met uitstekende kwaliteit is echter nog steeds schaars. Europese wetgeving vereiste een goede ecologische kwaliteit tegen 2015, maar omdat we die deadline niet haalden, bestaat het beeld van Vlaanderen als slechte leerling op het vlak van waterbeheer.”

ongezuiverd in oppervlaktewater geloosd.

Dit zorgt samen met overbemesting voor overmatig veel voedingsstoffen in het water.

Te veel voedingsstoffen lokken een overmatige groei van algen uit, wat op zijn beurt ecosystemen ontwricht. Een tweede knelpunt is het gebrek aan leefruimte voor waterdieren.

Veel waterorganismen hebben waterplanten en oeverplanten nodig om te overleven. Dergelijke natuurlijke landschapselementen zijn helaas vaak verwoest doordat overmatig veel pesticiden worden gebruikt in de omgeving of doordat kronkelende rivieren werden omgevormd tot rechte kanalen.”

Wat zijn dan de voornaamste problemen?

Peter Goethals: “Ten eerste wordt bijna een derde van het afvalwater in Vlaanderen nog

Als specialist waterecologie is je bezorgdheid begrijpelijk, maar waarom zouden leken wakker liggen van een slechte waterkwaliteit?

Peter Goethals: “Om te beginnen, kan vervuild water een rechtstreeks risico inhouden voor onze gezondheid wanneer we erin zwemmen. In extreme situaties dient een zwemverbod om dit gevaar in te perken. Een ander voor de hand liggend gevolg is de hinder die we ondervinden door een stinkende rivier waar vuil in drijft. Een slechte ecologische toestand van het water is tot slot ook slecht voor de vissport. De belangrijkste effecten van een slechte waterkwaliteit zijn echter indirect en minder zichtbaar. Allereerst is vuiler oppervlaktewater moeilijker en bijgevolg duurder om te zuiveren. Het water in onze drinkwaterleidingen is vooral afkomstig van oppervlaktewater, dus hoe vuiler dit water, hoe hoger onze waterfactuur. Daarnaast kunnen sommige micropolluenten, zoals medicijnresten en pesticiden, nog niet goed gezuiverd worden. Ze komen via ons drinkwater of eten in ons lichaam terecht, met potentiële negatieve gevolgen voor onze gezondheid. Ten slotte kunnen heel wat zeldzame waterplanten en dieren slechts op enkele specifieke plaatsen in Vlaanderen blijven overleven. Als we hun leefomgeving vernielen of vervuilen, verdwijnen ze definitief van de kaart.”

a q u a r a m a # 7 2 I 101

Alles onder één dak!  ECO

GSV & ZENO®: compacte oplossingen cfr. de Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening inzake hemelwater voor woningbouw & industrie

 Lijnafwatering:

goten in diverse materialen, belastingsklasses en roostertypes

 DITEC:

CE-gemarkeerde coalescentie-afscheiders t.e.m. 200 L/s (cf. NBN EN 858-1)

 AGORA:

CE-gemarkeerde lamellenafscheiders t.e.m. 1300 L/s (cf. NBN EN 858-1)

 Q-Fyt

BENOR: BENOR-gekeurde IBA op basis van helofyten

w vis ie

”

Drones en satellieten kunnen in korte tijd veel

Wat zijn de voor de hand liggende oplossingen voor deze problematiek in Vlaanderen?

Peter Goethals: “Waterzuiveringsinfrastructuur is er sterk op vooruitgegaan, maar er is nog plaats voor verbetering. Nog meer afvalwater moet gezuiverd worden en de zuivering kan grondiger, vooral wat de verwijdering van micropolluenten betreft. Tot slot is er een belangrijke rol weggelegd voor het herstel van leefruimtes van organismen. Dit kan bijvoorbeeld door kanalen weer op een natuurlijke manier te laten meanderen, oevervegetatie te herstellen of overstromingsgebieden aan te leggen. Hierdoor kunnen vissen en andere dieren weer overleven en versterkt het zelfzuiverende vermogen van de waterlopen.”

Wat kan wetenschappelijk onderzoek zoals dat van jou betekenen in dit verhaal?

Peter Goethals: “Elke rivier vereist een andere aanpak en voor maatwerk zijn goede diagnoses nodig. Vergelijk het met een dokter die als enige instrumenten een thermometer heeft.

Hij kan misschien wel uitmaken of we ziek zijn of niet, maar hij kan niet zeggen aan welke ziekte we precies lijden. Het is voor hem dan ook moeilijk om een geschikte remedie voor

informatie over een rivier verzamelen.

Peter Goethals,

professor waterecologie aan de Universiteit Gent

te schrijven. De ontwikkeling van nieuwe meetmethodes is een belangrijke trend in de waterecologie. Drones en satellieten kunnen bijvoorbeeld gebruikt worden om snel grote hoeveelheden data te verzamelen over de vorm, vegetatie en algemene toestand van waterlopen. Ook voor wiskundige modellen van de waterkwaliteit is volgens mij een belangrijke rol weggelegd. Daarmee kunnen we op voorhand inschatten wat het effect zal zijn van een herstellende ingreep, zoals een grondigere waterzuivering. Op die manier kunnen we een gerichte oplossing vinden met een lager prijskaartje.”

Psychologie en economie zijn essentieel De Universiteit Gent wil een toonaangevende kennisinstelling zijn voor een toekomst die duurzaam is. Zie je een evolutie in het onderzoek nu duurzaamheid overal meer aandacht krijgt?

Peter Goethals: “Om een duurzaam waterbeleid te ondersteunen, is het belangrijk om

Veel natuurlijk kronkelende rivieren werden omgevormd tot rechte kanalen.

multidisciplinair te werken in plaats van enkel naar ons eigen vakgebied te kijken. Disease ecology is bijvoorbeeld een discipline waar geneeskundigen, diergeneeskundigen en ecologen samenwerken om de verspreiding van onder meer watergerelateerde ziektes zoals malaria te begrijpen. Wetenschap kan ook helpen om meer bewustzijn te creëren over het belang van water in de maatschappij. Met ecosysteemdienstenanalyses berekenen wetenschappers de waarde van een bepaalde dienst die water ons oplevert, denk maar aan een leuke wandeling naast de rivier, een dagje vissen, de paling op ons bord en de natuurlijke zuivering van water door de organismen die erin leven. Door dit onderzoek worden verschillende aspecten van water als één geheel bekeken en krijgen we meer voeling met het belang ervan.”

a q u a r a m a # 7 2 I 103

www.gruenbeck.com info@gruenbeck.be

We understand water.

w vis ie

”

Waterecologie kan niet los gezien worden van

psychologie of economie. Peter Goethals, professor waterecologie aan de Universiteit Gent

Zijn er ook minder voor de hand liggende oplossingen die naar voren komen dankzij deze bredere kijk op waterkwaliteit?

Peter Goethals: “Ja, we mogen water niet los zien van economie, sociologie en psychologie. Ik neem een voorbeeld: een aantal jaar geleden was recyclage van afvalwater in bedrijven door lokale zuiveringsinstallaties een hype. Daarna steeg de energieprijs en werden deze technologieën plots minder interessant.

Kant-en-klare technologische formules volstaan dus niet en we mogen economische principes niet uit het oog verliezen. Ook psychologie is van groot belang: we moeten een breed draagvlak creëren om het waterbeleid te doen slagen. De hoogtechnologische zuiveringsprocessen voor de verwijdering van micropolluenten bijvoorbeeld zijn heel duur, dus we zouden het probleem beter gelijktijdig aan de bron aanpakken door overmatig gebruik van medicijnen en pesticiden te ontmoedigen.”

Hoe doe je dat dan in de praktijk, mensen overtuigen dat waterkwaliteit belangrijk is?

Peter Goethals: “Amusante sensibiliseringscampagnes zoals de Big Jump kunnen daarbij helpen. Vaak dreigen we terug te vallen op de klassieke boodschap ‘het gaat slecht met het milieu’, maar dit verhaal zijn de meeste mensen beu en het heeft daarom ook maar weinig effect. Sensibilisering kan ook een effect zijn van slimme economische maatregelen, zoals een transparantere waterfactuur. Er gebeuren met ons belastinggeld investeringen in waterzuivering, maar de zichtbaarheid hiervan is beperkt. Waterfacturen die de werkelijke kosten van waterzuivering doorrekenen aan de verbruiker zouden het bewustzijn vergroten en stimuleren om water te besparen en minder te vervuilen. In de energiesector staat men op dit vlak al verder: we beseffen de fi-

Een teveel aan voedingsstoffen lokt overmatige algengroei uit, wat op zijn beurt ecosystemen ontwricht.

nanciële voordelen van energiebesparingen maar al te goed. Energiezuinige technologieën zoals spaarlampen en isolatie danken daaraan hun succes.”

Hoe ziet jouw ideale toekomst eruit voor het waterbeleid?

Peter Goethals: “Idealiter zouden steden zich concentreren aan mondingen, zodat in het grootste deel van rivieren ecosystemen kunnen floreren zonder vervuiling of rechtgetrokken oevers. Aan de bron kan dan goedkoop drinkwater geproduceerd worden van hoge kwaliteit omdat er nauwelijks zuivering nodig is. De huidige infrastructuur kan echter niet zo snel veranderd worden. In Vlaanderen is er

weinig ruimte. Water komt daardoor zelden op de eerste plaats. Net als in Nederland zijn er in Vlaanderen grote stukken zee omgezet in land. Nu betalen we daar de prijs voor: een verhoogd risico op overstromingen en slechte ecologische waterkwaliteit. Het wordt tijd dat we waterkwaliteit in een breder kader bekijken en rekening houden met de gevolgen van onze ingrepen op lange termijn.”

a q u a r a m a # 7 2 I 105

Op 24 maart organiseerde de Provinciale OntwikkelingsMaatschappij (POM) West-Vlaanderen het duo-seminar ‘Van reststromen naar geldstromen’. Prof. dr. ir.

Kathleen Raes is betrokken bij het VALORFOOD-project, waarin onder meer wordt gekeken hoe brouwersgist en aardappelreststromen gevaloriseerd kunnen worden. Tijdens het duo-seminar besprak ze de mogelijkheden om deze reststromen nuttig te gebruiken, bijvoorbeeld als hulpmiddel om water te zuiveren, of door er nuttig materiaal uit te halen.

D o o r Ko e n Va n D e p o p u l i e r e

brouWersgisT en AArdAppelen: meer WAArde dAn gedAchT

Brouwersgist Brouwerijen hebben een reststroom met gisten. Raes ziet daarvoor een nieuwe toepassing. Namelijk bij een aantal industrieën waar het afvalwater sterk is beladen met zware metalen zoals chroom, koper, nikkel of zink. De leder- en looi-industrie, energieproducenten, producenten van pigmenten en batterijen, firma’s actief in mijnbouw, en de metaal- en elektro-industrie hebben dergelijk afvalwater.

“Die effluenten moeten voorbehandeld worden. Er zijn al verschillende systemen op de markt die dat doen. Maar een aantal hiervan verwijdert de metalen niet effectief, vooral als de concentraties ervan laag zijn. Andere systemen slagen daar wel in, maar zijn heel duur.

Daarom wordt gezocht naar nieuwe oplossingen. Bijvoorbeeld celluloserijke materialen of zeewier. Maar ook: brouwersgist”, legt Kathleen

Raes, professor aan de Universiteit Gent, uit.

Raes stelt vast dat de gist in aankoopprijs toch al snel tien keer goedkoper is dan klassieke flocculatiemiddelen. Maar of het eindplaatje even gunstig oogt, hangt natuurlijk ook af van andere zaken, zoals de flocculatieefficiëntie en de prijs tijdens het gebruik ervan.

“Hoe verwijderen gistcellen metalen?”, gaat Raes verder. “Wel, we hebben twee verwijderingsmechanismen. Een eerste is een biosorptieproces. De buitenkant van de gistcel kan een negatieve lading hebben; de positief geladen metaalionen hechten zich daaraan. Het is een passief, vrij snel proces en je kan ervoor zowel dode als levende gistcellen gebruiken.

Een tweede verwijderingsmechanisme is bioaccumumulatie. Daarvoor kan je enkel levende cellen gebruiken.”

In veel gevallen zal men dode gistcellen wil-

len gebruiken, stelt ze vast. “Reden is dat dit een goed, stabiel product kan opleveren.

Voordeel is dan dat er geen toxiciteit optreedt van de zware metalen, dat je het makkelijk kan bewaren en – belangrijk! – je kan dan telkens een deel regenereren.”

Dat selectief terugwinnen kan met een behandeling van de geflocculeerde gistcellen met een zuur. Je krijgt dan een zure oplossing met zware metalen aan de ene kant, en aan de andere kant vast materiaal dat je kan hergebruiken. Een andere mogelijkheid voor het terugwinnen van de metalen, is een verbranding van de gistcellen. Dan heb je enkel de zware metalen over, klinkt het.

Raes toont enkele cijfers voor industriële afvalwaters die behandeld werden met brouwersgisten: “Daaruit blijkt dat, nadat je het afvalwater twee keer behandeld hebt met de gistcellen, je overal onder de lozingsnormen zit. Er is wel nog wat extra onderzoek nodig om de efficiëntie te verhogen en de methode effectief in een bedrijf te implementeren.”

Aardappelreststromen: eiwitten In het VALORFOOD-project zijn ook reststromen uit de aardappelsector bekeken. Het gaat dan om de aardappelpulp en het ‘aardappelsap’, water dat vrijkomt bij het persen en malen van aardappelen.

Raes: “Neem de productie van één ton zetmeel uit aardappelen. Daarvoor krijg je wat vast afval, de aardappelpulp. Ook krijg je 3,5 ton aardappelsap, dat zowel zetmeel als eiwitten bevat. Wij hebben ervoor gekozen om vooral te kijken naar het eiwit. Het kan

106 I a q u a ra ma # 7 2

w ONDERZ OEK

”

Nadat je het afvalwater met zware metalen twee

keer behandeld hebt met de gistcellen, zit je overal onder de lozingsnormen.

Prof. dr. ir. Kathleen Raes

uit de reststromen gegenereerd worden door zure precipitatie die de eiwitten neerslaat. Het eiwit is bruikbaar in een aantal voedingsproducten als vervanger van zuiveleiwit, melkeiwitten of ei-eiwit. Dat is belangrijk voor de vegetarische markt, maar ook voor een aantal mensen die allergisch zijn aan bijvoorbeeld melk of ei-eiwit. Het zo verkregen aardappeleiwit kan worden gebruikt in bijvoorbeeld roomijs, in een aantal bakmiddelen, of in yoghurt. Het is al op de markt: de retailverkoopprijs is 5 tot 7 euro per kilo, wat vrij duur is.”

Belangrijk is dat aardappeleiwit een hoog lysinegehalte heeft in vergelijking met heel wat andere plantaardige eiwitten: “Dat is heel interessant, zowel voor diervoer als voor menselijke voeding. Lysine is een aminozuur, en zeker in vegetarische voeding is men op zoek naar extra mogelijkheden om voldoende lysine aan te brengen.”

Raes wijst ook op de trend naar alternatieve eiwitbronnen. “Ik denk met name aan ‘single cell protein’. Het komt erop neer dat we een micro-organisme als dusdanig gebruiken als eiwitbron. Dat organisme kan een gist, bacterie of schimmel zijn. Je werkt dus met een volledig eetbaar micro-organisme dat je laat groeien op aardappelbijproducten.” uAardappelreststromen: SWOT-analyse

Ze geeft het voorbeeld van de schimmel Aspergillus niger, die verkregen wordt door een cofermentatie van afvalwater en aardappelresiduen. Per 100 kilogram inoculum (schimmel die bij aanvang van het proces is toegediend) ontstaat, op het eind, 3 ton single cell protein, met hoog lysinegehalte. De productieprijs ervan bedraagt 300 dollar per ton, de retailprijs is 470 euro per ton.

Polyfenoloxidase Proteïne-extracten uit aardappelbijproducten hebben een hoog gehalte polyfenoloxidase.

Dat leidt tot een onverwachte toepassing.

Poly-onverzadigde vetzuren, kortweg PUFA’s, ondergaan biohydrogenatie in de pensmaag van runderen, zodat ze minder gezonde verzadigde vetzuren, kortweg SFA’s, worden. Ook zijn PUFA’s gevoelig voor oxidatie tijdens bewaring. Onderzoekers van UGent gingen na of emulsies met PUFA tegen die hydrogenatie en die oxidatie konden worden beschermd. Ze testten of de polyfenoloxidaserijke extracten uit aardappelrestproducten bescherming bieden. Dat blijkt inderdaad zo te zijn. De vermoedelijke oorzaak is dat de PUFA’s door het enzym ingekapseld raken in een beschermend laagje.

De onderzoekers stelden vast dat vooral veel polyfenoloxydase uit de vloeibare reststroom

Strengths Weaknesses • Gebruik van laagwaardige en overvloedig

• Kostefficiëntie van de gekozen technologie

aanwezige reststroom uit de verwerking

is moeilijk te bewijzen

• Opportuniteit om nieuwe inkomsten te

• Weinig onderzocht

genereren Opportunities Threats • Garantie omtrent aanvoer grondstof

• Variabele kwaliteit van de grondstof

• Consumentenvraag naar bio-afgeleide

• Variabele extractieopbrengst

chemicaliën

• Pilootinfrastructuur impliceert hoge

• Toenemende vraag naar afslankingsmiddelen investeringskosten en specifieke voedingsingrediënten • Opportuniteit voor het ontwikkelen van nieuwe producten

te halen was. Al leverde ook de vaste afvalfractie wat van dat enzym op.

PPI2 Een andere valorisatiemogelijkheid bestaat in de behandeling van de waterige afvalstroom van de aardappelverwerking met een combinatie van thermische coagulatie en zure precipitatie. Zo ontstaat PPI2 (Protease inhibitor 2), dat volgens sommigen een positief effect heeft wat betreft het bestrijden van obesitas en zwaarlijvigheid. Dat wijten ze aan twee zaken. Ten eerste beïnvloedt PPI2 de vrijstelling van een hormoon in de dunne darm. Het is een hormoon dat een verzadigingsgevoel geeft.

Ten tweede remt die inhibitor de werking van twee enzymen in ons spijsverteringskanaal: trypsine en chymotrypsine, die eiwitten afbreken. Op die manier zorgen ze ervoor dat wie het consumeert, minder nutriënten opneemt.

Raes: “Dat PPI2 is al op de markt in het Verenigd Koninkrijk. Per zestig capsules, met 15 milligram PPI2 per capsule. De verkoopprijs is 30 pond. Het product is er gepatenteerd.”

Het mag duidelijk zijn: ook aan ‘afval’ is, steeds meer, geld te verdienen.

a q u a r a m a # 7 2 I 107

Flexibel, betrouwbaar en divers GEMÜ Victoria® Inzetbaar in de:

• Verwerkende industrie

• Water bereidende-, waterbehandelings- en afvalwater industrie • Energie opwekkende industrie Voordelen:

• Modulaire opbouw

• Universele inzetmogelijkheden door veelvuldige materiaal kwaliteiten • Atex uitvoering (optioneel) • Geringe draaimomenten

• Diverse toelatingen voor drinkwater industrie (DVGW,ACS)

www.gemu-group.com

GEMÜ 481 Victoria® pneumatisch bediend

Collector in een drinkwaterbereiding installatie (Wasserwerk Niedernhall) te Duitsland

w P rod u ct s P ot

oplossing voor vochTige doekjes in AFvAlWATer KSB Group is een internationaal producent van pompen, kleppen, afsluiters en automatisering en heeft wereldwijd fabrieken. In de fabriek in Rijsel werd recent het nieuwe gamma dompelpompen met vortexwaaier, F-max, voorgesteld.

V

ernieuwend aan de F-max-waaier van de Duitse producent is dat de afstand tussen de schoepen niet gelijk is. De zes schoepen zijn in twee groepen opgedeeld, met telkens twee schoepen dicht bij elkaar en de derde op een grotere afstand.

Deze asymmetrische opstelling maakt een brede vrije doorgang mogelijk. Zelfs grotere vaste delen kunnen probleemloos en betrouwbaar door de pomp verplaatst worden.

Hoge rendementen en beperkt onderhoud De schoepen zijn bovendien zodanig ontworpen dat ze een werveling opwekken, waardoor vezels op een afstand blijven van het midden van de waaier. Gebaseerd op

hun jarenlange ervaring in het ontwerp van vortexwaaiers hebben de hydraulicadeskundigen de CFP-methode (computergestuurde vloeistofdynamica) gebruikt om door middel van computersimulaties gedetailleerde kennis op te doen over de complexe stromingen in de pomp. Dankzij deze inspanningen vertonen de F-max-waaiers rendementen die tot op vandaag enkel gehaald werden door eenkanaalwaaiers.

Waaiers met deze nieuwe vorm hoeven achteraf niet gebalanceerd te worden. De radiale krachten en de trillingen van deze nieuwe waaier zijn over het algemeen lager dan die van eenkanaalwaaiers. Dit verlengt de levensduur van de dichtingsringen en de lagers. Het onderhoud van pompen met dit nieuwe waaiertype duurt bovendien minder lang en deze waaier kan ook gemakkelijker vervangen worden. Als ze draaien, creëren vortexwaaiers een werveling die ervoor zorgt dat de vaste delen blijven zweven in het pomplichaam. In combinatie met het hellende zuigoppervlak schept dat een bijkomend reinigend spoeleffect.

u De F-max koppelt veiligheid aan efficiëntie.

u De asymmetrische

opstelling van de schoepen van de nieuwe F-max-waaier laat vaste delen van uiteenlopende grootte door.

Vochtige doekjes Het risico op verstopping door vezels, in het bijzonder door vochtige doekjes, in het midden van de waaier neemt daardoor gevoelig af. Die doekjes worden steeds vaker gebruikt en vormen een aanzienlijk probleem in het verplaatsen van afvalwater. Doordat er tegenwoordig minder drinkwater verbruikt wordt en doordat regenwater wordt gescheiden van afvalwater, is het te behandelen water ‘dikker’ geworden. Om die reden eisen uitbaters zelfs voor kleine afvalwaterpompen waaiers die niet verstopt kunnen raken en die een uitstekende bedrijfszekerheid bieden zonder aan rendement in te boeten.

Om ook zuurhoudend afvalwater te kunnen verplaatsen, kunnen de waaiers vervaardigd worden uit duplexstaal dat bestand is tegen roest en zuren. Dit biedt een uitstekende bescherming tegen put- en spanningscorrosie.

De afvalwaterpompen uit roestvrijstaal worden hoofdzakelijk gebruikt voor de behandeling van industrieel afvalwater. Voor bijzonder schurende vloeistoffen zijn ook versies uit gehard gietijzer beschikbaar.

E

www.ksb.com/ksb-be-nl

a q u a r a m a # 7 2 I 109

Voor mensen die hun werk graag goed doen!

Pompsystemen voor afval- en oppervlaktewater met de unieke schroefcentrifugaalwaaier.

www.hidrostal.nl

HIDROSTAL BENELUX Zernikestraat 35 3316 BZ Dordrecht

Tel. +32 (0) 471 - 87 52 23 info@hidrostal.be

advertentie_halvepagina_liggend_nl.indd 1

24-1-2016 10:32:03

Your partner in sludge and wastewater treatment • Drum screens • Flotations • Lamella separators • Physicochemical treatment

• Biological treatment • Sludge treatment • Study/optimisation/ realization/follow up

Fraterstraat 45 - B 9820 Merelbeke - T: +32 (0)9 219 06 03 - F: +32 (0)9 219 06 05 - info@novotec.be - WWW.NOVOTEC.BE

w P rod u ct s P ot

nieuWe FrequenTieregelAAr biedT beTer energiebeheer Met de ATV 900 lanceert Schneider Electric een frequentieregelaar die zich leent voor toepassingen die een groot koppel en een groot energieverbruik vragen. Het toestel laat onder meer de sturing van alle wisselstroommotoren toe, beschikt over een geïntegreerde webserver, is koppelbaar met het managementnetwerk en is verkrijgbaar in een gepersonaliseerde product- en systeemversie. D o o r B a r t Va n c a u w e n B e r g h e

De ATV 900-drives verbruiken minder energie.

H

et ATV 900-gamma is een verrijking en voltooiing van de snelheidsregelaars Altivar Process-drives. Het productportfolio omvat omvormers met vermogens van 0,75 tot 315 kW, voor wandmontage of in kastvorm met verschillende beschermingsgraden (IP21 tot IP55).

“De systeemversie is een modulair geheel dat geleverd wordt als complete kast, waarbij het vermogen varieert van 110 kW tot 1,5 MW. Een lange lijst met vooraf gedefinieerde opties kan het modulaire systeem verrijken, terwijl specifieke uitvoeringen met een speciaal ontwerp het onderwerp van een studie kunnen uitmaken”, zegt Jean-Luc Huijens, Industry Marketing Manager.

De snelheidsregelaars zijn ontworpen om zonder declassering te werken in omgevingstemperaturen tot 50°C en in de meest agressieve omstandigheden, zoals de chemische 3C3-klasse en de mechanische 3S3- klasse. De veiligheidsfuncties STO (Safe Torque Off ) tot de PL-e / SIL3 zijn standaard geïntegreerd.

“De serie verbetert de prestaties van elk motortype, in het bijzonder die van asynchrone motoren met de energie-efficiëntieklasse IE4.

Het toepassingsgebied omvat onder meer de behandeling van afvalwater. ATV 900 kan een overbelasting tot 180% van de nominale koppel aan.”

De ATV 900-drives verbruiken minder energie: de uit het net opgenomen stroom is voor een identieke belasting nu kleiner. De functie vermogensmeting, die gebaseerd is op de metingen van de motorspanning en de vermogenvoeding, heeft een foutmarge van 5%.

Geïntegreerde webserver Door de geïntegreerde webserver wordt de aandrijving gekoppeld aan het managementsysteem: via het IP-adres op het ethernet, het aansluiten van een netwerkkabel of draadloos via de wifi-dongle van Schneider Electric.

Hier is geen download of installatie vereist: de webserver werkt op pc, iPhone, iPad of Android en met de belangrijkste webbrowsers.

“Het display met achtergrondverlichting combineert drie kleuren: wit, blauw en rood”, vervolgt Huijens. “Bij een fout in de aandrijving licht het scherm automatisch rood op. De dynamische QR-codes zijn ingebed voor een directe toegang tot online hulp. Zijn geheugen van 16 MB maakt het downloaden en opslaan van meerdere configuratiebestanden mogelijk. Deze bestanden zijn ook te kopiëren naar andere controllers.”

Met de FDT/DTM-technologie is het mogelijk om met Unity Pro en SoMove-software de ATV 900 direct te configureren, te sturen en te di-

agnosticeren. Voor de werking met Unity Pro is dit een technologische doorbraak. Alle informatie die beschikbaar is op de geïntegreerde webserver is gemakkelijk adresseerbaar en laat het monitoren en het optimaliseren van de werking van de omvormer in realtime toe.

“De MultiDrive-koppeling koppelt maximaal 11 snelheidsregelaars, met de Daisy Chain-topologie. De redundantie is verzekerd door de ringtopologie, met overdracht van controle naar een andere meester. Voor het controleren van het koppel bij master-slavetoepassingen is de bedrading vereenvoudigd en beschik je over een digitale en precieze controle met een vereenvoudigde parametrisering”, besluit Huijens.

Om de bedrijfscontinuïteit te waarborgen, heeft Schneider Electric een gedegradeerde werkingsmode voorzien, die gebruikt wordt wanneer een vermogensmodule defect is.

Daardoor kan de installatie blijven draaien om bijvoorbeeld een fabricageproces te voltooien.

E

www.schneider-electric.be

”

De serie verbetert de prestaties van elk motortype, in

het bijzonder die van asynchrone motoren met de energieefficiëntieklasse IE4. Jean-luc Huijens, industry Marketing

Manager Schneider Electric

a q u a r a m a # 7 2 I 111

Penstocks for Sewage Treatment

Who else?

KWT penstocks... just right!

KWT Group use professional routing, laser cutting and robot welding.

One micron is our standard. Yours too?

KWT Milieu, Belgium: Ph: +32 (0)3 309 06 57/www.kwtgroup.nl/info@kwtmilieu.be

www.kaeser.com

Meer lucht, met minder energie!

De nieuwe energiezuinige schroefblowers EBS en FBS van KAESER leveren betrouwbaar de gewenste hoeveelheid lucht tot 1100 mbar overdruk.

• SIGMA PROFIEL rotoren besparen tot 30% energie!

• Aansluitklaar met CE en EMV-keuring: u bespaart dus op installatiekost en –tijd!

• SIGMA CONTROL 2 verhoogd de betrouwbaarheid en energie-efficiëntie!

KAESER KOMPRESSOREN BVBA – Tel: +32 (0)3/326 39 62 – info.belgium@kaeser.com – www.kaeser.com

PROFILE for exceptional efficiency and performance

wproductnews

Gebruiksvriendelijke testmethode voor kwaliteitsbewaking van vloeistoffen Easicult is een on-site testmethode die speciaal is ontwikkeld voor de kwaliteitsbewaking van industriële processen waar met vloeistoffen wordt gewerkt. Deze test is eenvoudig uit te voeren en leidt tot een betrouwbaar resultaat. Het testplaatje wordt ondergedompeld in de te testen vloeistof en na de incubatietijd worden de verkleuringen vergeleken met de referentieschaal waarmee een kwalitatief en kwantitatief oordeel kan worden gegeven over de eventuele microbiologische vervuiling. Indien nodig kunnen de testmonsters in een later stadium worden onderworpen aan een verdergaand laboratoriumonderzoek. Er zijn vier types Easicult-testers waarmee aerobe, anaerobe bacteriën en schimmels in verschillende milieus kunnen worden herkend. Door tijdig testen uit te voeren en in te grijpen, kunnen procesverstoringen worden voorkomen, wordt de levensduur van machines verlengd en worden de arbeidsomstandigheden nauwkeurig bewaakt.

Pomp met constante druk en toerentalregeling De Spaanse fabrikant Espa stelt de AcuaPlus voor, een toerentalgeregelde pomp met constante druk. Het energieverbruik is dus steeds in verhouding tot het debiet dat geleverd moet worden.

De regeling zorgt voor een constante druk, ongeacht het debiet of de watername. De toerentalregeling gebeurt volledig automatisch, en is uiteraard voorzien van een droogloopbeveiliging. De gewenste druk is gemakkelijk in te stellen, en kan op elk ogenblik gewijzigd worden. AcuaPlus is erg robuust, dankzij het pomphuis en waaiers in roestvast staal.

E www.espa.com

Compacte en modulaire flotatie-eenheden De oplossingen van SUEZ Water voor industriële waterbehandeling werden recent aangevuld met de Poseidon-productlijn. Deze lijn omvat compacte luchtflotatie-eenheden (DAF) en flotatie-eenheden met opgelost stikstof (DNF) voor de behandeling van industrieel water en proceswater. Het ontwerp van de eenheden zorgt voor een kostenefficiënte waterbehandeling, een hoge bezinksnelheid en dikker slib en dit met een maximale operationele flexibiliteit. De Poseidon SATURN- en PPMeenheden zijn beschikbaar in kolomvorm of in rechthoekige vorm. De configuraties zijn modulair, voorgemonteerd en zeer ruimte-efficiënt.

E

wwww.water-benelux.com

a q u a r a m a # 7 2 I 113

wproductnews

veelzijdige bronpomp

ontharding en bacteriebescherming gecombineerd

De Wilo Zetos K8 is een zuinige universele bronpomp. Of ze nu gebruikt wordt in een stadswaternet, voor irrigatie, drukverhoging of in de industrie, de Zetos K8 voelt zich overal thuis. Deze pomp integreert tal van functies in één. Het is een robuust toestel, met tal van veiligheidsen controlefeatures. Kortom, deze bronpomp zet nieuwe standaarden qua rendement en werkingskosten.

De waterverzachter softliQ:PA20 van Grünbeck legt de link tussen ontharding en bacteriebescherming. Terwijl ionenuitwisseling zorgt voor de productie van onthard water, zorgt een efficiënte adsorptietechniek voor bescherming tegen ziekteverwekkers als legionella, pseudomonas of E. coli. Het toestel kan worden ingezet in woningen voor een tot twee gezinnen.

E

www.wilo.be

E www.gruenbeck.be

compact meetinstrument voor debiet en temperatuur Voor het controleren en afstellen van een warmwatertoestel dienen de tapwaterhoeveelheid en -temperatuur gemeten te worden bij een tappunt. De FlowTemp ST van de Blauwe Lijn van Euro-Index maakt gebruik van unieke meettechnologie, waardoor deze metingen gemakkelijk en nauwkeurig uitgevoerd kunnen worden. De compacte FlowTemp ST wordt onder een kraan geplaatst, waardoor het water door het instrument stroomt. De meetwaarden en de berekende capaciteit kunnen via een bluetoothverbinding worden afgelezen op een smartphone of tablet. Het meettoestel kan worden ingezet bij legionellapreventie door middel van thermische desinfectie om het proces te monitoren en de meetresultaten te rapporteren.

E

114 I a q u a ra ma # 7 2

www.flowtempst.be

AQUARAMA TRADE FAIR FOR WATER TECHNOLOGY 12/10/2016 BRABANTHAL LEUVEN Het enige netwerkevent rond watertechnologie in België!

D

www.aquarama.be MET DE STEUN VAN