aquarama L 71 vakblad voor watertechnologie I januari - februari - maart 2016 I jaargang 18
met de medewerking van
DOSSIER pompen +kleppen
Periodiciteit: driemaandelijks I Afgiftekantoor: Oostende X 501059
I Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement
Boulevard des Canadiens 118 B-7711 Dottignies
Two experts join forces. The acquisition of the water and process management division of BK Giulini, including its 460 qualified employees, significantly strengthens Kurita’s market position in Europe by offering customers more than 250 years of combined industry experience. Our continuous growth has further resulted in an enhanced line of products and services as well as a strong international presence with a multitude of branch offices, production facilities and laboratories. The benefit is clear: optimal on-site service worldwide and a systematic approach to innovative product development. Kurita offers a broad portfolio of solutions for the chemical water and process treatment for refineries and the petrochemical industry, all of which ensure a seamless, trouble-free production process. Process Additives Cooling Water Boiler Water Waste Water Reverse Osmosis
Kurita Europe GmbH . Industriering 43 . 41751 Viersen . Germany Phone:+49 2162 95800 . www.kurita.de
efficiency for industry
inhoudE71
P31-P75
Aquarama Vakblad voor watertechnologie. Gratis verstuurd naar de industrie (chemie, kunststof, metaal, voeding, textiel, leder, grafische industrie, foto, glas, papier en karton), studiebureaus, watermaatschappijen, slachthuizen,
dossier pompen & kleppen
ziekenhuizen, technische dienst van steden en gemeenten, wasserijen, zwembadbouwers, aannemers waterbouwkundige werken en milieudeskundigen. Periodiciteit
Driemaandelijks Redactiecoördinatie
Nele Boudrez T 056 94 11 69 E nele.boudrez@fcomedia.be Redactie
Bart Vancauwenberghe Koen Vandepopuliere E redactie@aquarama.be Vormgeving
Koen D’Haene E koen.dhaene@fcomedia.be Reclame-advies
Katja Wijffels T 0473 86 59 70 E katja.wijffels@fcomedia.be Verantwoordelijke uitgever
Filip Cossement Canadezenlaan 118 - B-7711 Dottenijs T 056 77 13 10 F 056 77 13 11 E filip.cossement@fcomedia.be I www.fcomedia.be Version française: Sur simple demande Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
P5 INSIDE NEWS P9 pumps & valves 2016 P10 aqua nederland 2016 P13 ifat 2016 P17 actueel vito-vlakwa P19 TNAV-NIEUWSBRIEF #52 P77 symposium vlakwa P78 project cmi balteau P81 project newtec P84 project
Voor de inhoud van de advertenties zijn
rietland P87 productspot wago P88 tech-
enkel de adverteerders aansprakelijk
niek drones P91 reportage bsc P95 repor-
Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers
tage veolia P97 productnews aquarama #71 I 3
BY
WATERONTHARDERS
ZONDER ELEKTRICITEIT UITERST COMPACT LAAG ZOUT- & WATERVERBRUIK
HUISHOUDELIJK
INDUSTRIEEL
WWW.DELTAWATERSOFTENERS.BE
Elk zijn specialiteit
Een waterzuiveringsinstallatie optimaal laten werken, vraagt veel kennis en ervaring. Maar niet voor onze klanten. Bedrijven die het beheer en het onderhoud toevertrouwen aan Aquaplus, kunnen zich met een gerust hart concentreren op hun kernactiviteiten.
www.aquaplus.be
l
info@aquaplus.be
winside news
Benvitec produceert en installeert maatwerk voor overstorten Aquafin
Induss zet internationale ambitie kracht bij met start in Vietnam Dankzij zijn referentielijst en ruime terreinervaring met water voor de industrie wist Induss Rent-a-port te overtuigen om samen in Infra Induss Vietnam te participeren. Induss hield van bij de oprichting een oog op buitenlandse markten. Vijf jaar later is het zover en is het bedrijf sinds de zomer van 2015 actief op de Vietnamese markt. In de haven van Hai Phong en het bijbehorende industriepark Dinh Vu Industrial Zone waar 65 bedrijven actief zijn, baat Infra Induss het netwerk voor ruw en behandeld water uit, en een centrale industriële afvalwaterzuiveringsinstallatie. De huidige afvalwaterzuivering kan 6.000 m³ afvalwater per dag verwerken. Induss wil via Infra Induss ook zijn andere producten en diensten vermarkten in de nieuwe industriële zone. Het gaat in het bijzonder om de knowhow rond deminwater, koelwater, stoom en chemische waterbehandeling. De ervaringen die Induss opbouwt in Vietnam met de centrale industriële afvalwaterzuivering zal een verdere diversificatie van het aanbod op de Belgische markt vooruit helpen. E
Het effluent van waterzuiveringen stroomt naar oppervlaktewater zoals beken en rivieren. Bij hoge waterstanden bestaat er een risico dat de effluentstoom omgekeerd wordt, m.a.w. dat het oppervlaktewater naar de waterbehandeling vloeit. Dit verhindert de goede werking van de gehele afvalwaterbehandeling en zorgt voor flink wat opruimwerk achteraf. Bestaande overstortvoorzieningen aanpassen aan standaard terugslagkleppen is technisch en economisch onverantwoord. De terugslagkleppen op maat voor bestaande overstortconstructies van Benvitec vormen hier een oplossing. Dit werd ondertussen toegepast in een tiental projecten voor Aquafin. E
www.benvitec.be
www.infrainduss.com
Ondeo Industrial Solutions en Degrémont worden SUEZ De groep SUEZ versnelt de transformatie van zijn organisatie door het combineren van al zijn activiteiten onder één merknaam, SUEZ. In dit kader worden Degrémont en de Belgische tak van Ondeo Industrial Solutions, twee entiteiten van de groep die in België soortgelijke activiteiten ontplooien, samengevoegd tot SUEZ Water. Op deze manier wordt de continuïteit binnen de groep SUEZ geoptimaliseerd. SUEZ is wereldwijd actief in de optimalisatie en het algemene beheer van de cyclus van water voor particulieren en publieke klanten op het vlak van diensten, engineering en constructie. E
www.suez.be
u Dominique Tassignon, Commercial & Development Director SUEZ Water
aquarama #71 I 5
winside news
Xylem-onderzoek naar energie-efficiëntie in afvalwatermanagement Een recent onderzoek van Xylem toont aan dat het verhogen van energie-efficiëntie door de inzet van energie-efficiëntere, bestaande technologieën voor afvalwaterbehandeling de emissie van broeikasgassen met 50% kan verlagen. Uit het rapport komt verder naar voren dat in 95% van de elektriciteitsgerelateerde emissies een vermindering kan worden gerealiseerd, en dat kostendekkend of kostenneutraal. In het rapport heeft Xylem twee aanbevelingen opgenomen. Als eerste pleit het voor nieuwe financieringsmodellen voor investeringen in koolstofarme technologieën. Die kunnen helpen om initiële en hoge kapitaalkosten te overbruggen. Ten tweede zou een strengere normering voor de energie-efficiëntie van behandelingsprocessen voor afvalwater tot een snellere adaptatie kunnen leiden.
Nieuwe website en technology center voor SAER Elettropompe SAER Elettropompe lanceerde recent zijn nieuwe website www.saerelettropompe.com met alle productinformatie, nieuwe productreleases en informatie over beurzen en seminaries. De nieuwe website biedt de mogelijkheid om deze producten te delen op sociale media en laat toe door te klikken naar de SAER-pagina’s op YouTube, Google+, Instagram en Facebook. Ook werd in Guastalla (Italië) het nieuwe technology center van de pompenfabrikant geopend. Naast een trainingscentrum is er ook een showroom van het huidige gamma, aangevuld met een overzicht van historische evolutie van de SAER-producten en onderneming zelf. E
www.saerelettropompe.com
E http://poweringwastewater. xyleminc.com/
Waterenquête Vlakwa Uit een enquête gerealiseerd door Vlakwa komt naar voren dat 61% van de professionele watergebruikers bijkomende inspanningen plant op het niveau van rationeel waterbeheer. Professionele watergebruikers verwachten niettemin verschillende moeilijkheden om dit gerealiseerd te krijgen. Voor de industriële watergebruikers ligt de focus op technische ingrepen om water te besparen, intern waterhergebruik en de vermindering van lozing van verontreiniging. De zorginstellingen en de horecasector zullen vooral inzetten op technische ingrepen om water te besparen en op maatregelen om water te besparen via sociale ingrepen. Op basis van de resultaten bereidt Vlakwa samen met de overheid en beroepsfederaties verschillende passende acties voor op economisch, technisch, sociaal, ruimtelijk en juridisch vlak. De volledige resultaten van de waterenquête zijn beschikbaar via www.vlakwa.be/publicaties/publicaties/waterenquete/. E
www.vlakwa.be
6 I a q u ar ama # 7 1
PERFORMANCES3. OPTIMALE REGELING, MINIMALE ENERGIE. NIEUWE EFFICIENCY WATERZUIVERING.
Proces technische en constructieve kenmerken stellen samen met een vaak sterk wisselende luchtvraag hoge eisen aan de beluchtingstechnologie van iedere waterzuiveringsinstallatie. De energiekosten van de blowers of compressoren kunnen 60-80 % van de totale kosten bedragen. Aerzen heeft de knowhow en de machines voor de meest efficiĂŤnte oplossing waarmee besparingen van 20 % heel realistisch zijn. Zo kan een combinatie van Delta Blower, Delta Hybrid en Aerzen Turbo ideaal zijn voor de minimale, nominale en piekbelasting van uw proces. Resultaat: een ongekende efficiency over het gehele regelbereik. Een investering die zich al in 2 jaar kan terugverdienen! www.aerzen.be
Perform-3_195x134-FR-NL.indd 1
03.02.16 14:26
GF Piping Systems
Elektrische Aandrijvingen Type EA25-250
Compact & Licht² De nieuwe serie van elektrische aandrijvingen van GF Piping Systems is uitermate betrouwbaar en eenvoudig in gebruik. Door de unieke bijgevoegde functies zijn deze aandrijvingen ver vooruit op hun tijd.
Intelligente functies voor optimaal gebruiksgemak Duidelijke display – Standaardindicator met LED-verlichting in kleur Eenvoudige installatie – Aanpassingen mogelijk via 4 teach-buttons Intelligente troubleshooting – 7-segmentindicatie voor een veilige werking
GFDO_2432_7 (02.16)
Georg Fischer NV Vaartdijk 109-111 1070 Brussel be.ps@georgfischer.com www.gfps.com/be
w be u rs n ie u ws
Masterclasses geven Pumps & Valves en Maintenance extra dimensie Al wie enig aanzien heeft in de wereld van pompen en kleppen komt op 20 en 21 april naar Antwerp Expo afgezakt voor de zestiende editie van Pumps & Valves. Deze nichebeurs heeft haar strepen verdiend, ook in de wereld van de watertechnologie. Na de goede resultaten van de twee vorige edities zal de technologiebeurs voor de derde keer simultaan georganiseerd worden met de beurs Maintenance, het community-event rond industrieel onderhoud, assetmanagement en productiebetrouwbaarheid. Uniek en nieuw voor deze editie is het concept met masterclasses. D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
M
et de organisatie van de masterclasses zet Easyfairs in op het verhogen van de bezoekersbeleving. “Het is een interessant, betalend viparrangement, waarbij we mensen de kans geven om enerzijds een vorming te krijgen over één van de zeven topics die wij aanbieden en anderzijds andere bezoekers te ontmoeten tijdens een netwerkmoment”, legt John Barbier uit. “Op deze manier willen we de bezoekersbeleving verder optimaliseren. Concreet bieden wij masterclasses aan over corrosie, warmtevalorisatie, energieoplossingen van de toekomst, Atex, 3D-printing, technologische best practices in onderhoud en de betekenis van assetmanagement voor de onderhoudsorganisatie. Deze topics werden gekozen rekening houdend met de actuele behoeften van de markt.”
Stijgend bezoekersaantal De resultaten van een bezoekersenquête van de voorgaande editie leren dat 95% van de deelnemers dit een goede tot uitstekende beurs vindt. “Mensen komen in eerste instantie om algemene informatie te verzame-
len over wat de markt aanbiedt, maar ook om bestaande leveranciers te ontmoeten.” Pumps & Valves biedt een volledig overzicht van alle innovaties en technologieën inzake industriële pompen, filters en filtratie, dichtingen, kleppen en regelkleppen, leidingen en pijpleidingen en processingapparatuur. De kruisbestuiving met de beurs Maintenance blijkt een goede zet. Hierdoor krijgen bezoekers niet alleen een goed beeld van de pompen- en kleppenmarkt, maar blijven ze op de hoogte van recente trends en ontwikkelingen binnen alle gebieden van de onderhoudssector. Deze strategische beslissing wierp zijn vruchten af. Sinds 2012 telt de beurs telkens meer dan 300 exposanten en ook de bezoekersaantallen tonen aan dat de formule werkt. De tweejaarlijkse vakbeurzen mogen steevast rekenen op het bezoek van zo’n 5.500 professionele beslissingsnemers, ingenieurs en technici, actief in een brede waaier van industriële domeinen, dienstverlening en de openbare sector.
Speciale aandacht voor innovatie en veilig werken Traditiegetrouw zetten Maintenance en Pumps & Valves innovatie in de spotlights. Voor de zesde keer op rij gidst de BEMAS Innovation Route de bezoekers naar baanbrekende oplossingen en vernuftige systemen voor de onderhoudswereld. Al deze innovaties werden door een onafhankelijke jury op hun vernieuwende karakter en gebruikspotentieel beoordeeld. De innovatie met de beste score wordt op donderdag 21 april nog eens speciaal in de kijker gezet met de toekenning van de BEMAS Innovation Award 2016. Veilig werken is sinds jaar en dag een belangrijk topic in de wereld van maintenance. Vandaar dat organisator Easyfairs tijdens Maintenance en Pumps & Valves 2016 opnieuw speciale aandacht aan dit onderwerp besteedt. De Safe Maintenance-award wordt uitgereikt aan zowel een dienstverlener als een technische dienst. Telkens gaat het om spelers die een toonbeeld zijn qua veilig onderhoud. Deze ceremonie zal plaatsvinden op 21 april vanaf 14 uur, waarna de aanwezigen met een hapje en drankje kunnen bijpraten.
Praktisch Op woensdag 20 april is de beurs geopend van 10 tot 19 uur, met aansluitend een netwerkdrink tot 21 uur. Op donderdag 21 april is de beurs open van 10 tot 18 uur. E
www.easyfairs.com
aquarama #71 I 9
w b eursnie uws
Aqua Nederland Vakbeurs presenteert uitgebreid kennisprogramma en netwerkinglounge Van 15 tot en met 17 maart vormt Evenementenhal Gorinchem het decor voor de Aqua Nederland Vakbeurs. Tijdens de 10e editie van deze beurs worden de nieuwste innovaties en producten op het gebied van waterbehandeling, -management en -technologie voorgesteld.
A
qua Nederland Vakbeurs vindt gelijktijdig plaats met de RioleringsVakdagen, de Nederlandse vakbeurs voor de rioleringsbranche. De combinatie van beide vakbeurzen vormt voor de bezoekers een uitgelezen gelegenheid om kennis op te doen, de nieuwste trends en producten te ontdekken en te netwerken binnen de volledige sector. Beide beurzen samen trekken bijna 10.000 bezoekers aan. Met ruim 300 exposanten zijn er dit jaar 5% meer exposanten ten opzichte van de vorige editie. Representatief beeld van de waterbranche De exposanten op Aqua Nederland Vakbeurs zijn actief in o.a. afvalwaterbehandeling, desinfectie, meet- en regeltechniek, leidingsystemen, drinkwaterlevering, pompen, legionellapreventie… en vormen zo een representatief beeld van de waterbranche. Exposanten vanuit België zijn onder andere Watts Industries België, Hansen Industrial Transmissions, Carmeuse SA, Novotec N.V., Packo Inox N.V., PMT Benelux N.V., Snoek Technology N.V. en Task Industriële Milieutechnieken. Kennisprogramma ENVAQUA, het netwerk van Nederlandse ondernemingen actief in water- en milieutechnologie, organiseert tijdens de beurs verschillende kennissessies rond de laatste trends en technologieën uit de branche.
Daarnaast geeft ENVAQUA invulling aan het seminarprogramma van de Nationale Watertechnologie Week 2016, die tijdens de drie beursdagen plaatsvindt. Het centrale thema van deze Nationale Watertechnologie Week is dit jaar ‘De waarde van water, nu en later’. De beschikbare hoeveelheid water van voldoende kwaliteit neemt wereldwijd af. Met duurzame en innovatieve oplossingen probeert de Nederlandse watertechnologiesector op een efficiënte manier met water om te gaan. Tijdens de Nationale Watertechnologie Week staat elke dag een ander thema centraal. Op dinsdag 15 maart is dit Industry & Food, op woensdag 16 maart Afvalwater en Drinkwater en op donderdag 17 maart MKB & Oost-Europa. De seminars vinden dagelijks plaats tussen 9 en 12.30 uur. Als bezoeker van de beurs is deelname aan deze seminars gratis. Indien u verzekerd wil zijn van een plek, dan kunt u zich inschrijven via www.nationalewatertechnologieweek.nl. Aqua Lounge Tijdens Aqua Nederland Vakbeurs wordt ook de Aqua Lounge ingericht, een plek waar netwerken centraal staat. De Aqua Lounge wordt verzorgd door de watercoalitie bestaande uit ENVAQUA, Netherlands Water Partnership en Water Alliance, een krachtig netwerk van watertechnologiebedrijven en –organisaties.
Praktisch De beurs is op 15, 16 en 17 maart geopend van 12 tot 20 uur. Bezoekers kunnen zich via enkele kliks online registreren op www.evenementenhal.nl/aquario-go. E
10 I a q u ar ama # 7 1
www.evenementenhal.nl/aquario-go
U vindt er uw oplossing op maat op vlak van: Industrieel onderhoud | Asset management | Pompinstallaties | Productiebetrouwbaarheid | Uitrusting voor industriĂŤle processing Alle grote spelers en innovaties op 1 locatie en 2 beursdagen
20 & 21 april 2016 | Antwerp Expo MAIN MEDIA & CATALOGUE PARTNERS
STRUCTURAL MEDIA PARTNERS
MEDIA PARTNERS
KNOWLEDGE PARTNERS
Registreer u voor uw gratis bezoek met code: 101 op www.easyfairs.com/mai-pumps2016
195x134_Adv_MainPva_Aquarama_BE.indd 1
20/01/16 15:00
ADV PS - 2V - 195x134.indd 1
23/07/15 15:17
Duurzame en bewezen waterbehandeling voor: • Koelwater • Membraansystemen • Pasteurisatie- en sterilisatiesystemen • Proceswater
Papiermolen 5 3994 DJ Houten The Netherlands +31-(0) 30-6021533 info@novochemgroup.com
www.novochemgroup.com/watertreatment
Joepie! Of met andere woorden: 2,23 m, 25,43 °C en 218 mbar Siemens procesinstrumentatie meet gewoon alles. Niveau, temperatuur, druk en nog veel meer Onze procesinstrumenten nemen een diepe duik. Meet u druk, temperatuur, debiet, gewicht of niveau? Onze instrumenten geven u altijd de meest nauwkeurige meting. En omdat we beseffen dat een nauwkeurige meting essentieel is om het rendement van de installatie te verbeteren en de productkwaliteit te verhogen, bieden we volautomatische
AQUARAMA_ad.indd 1
oplossingen aan voor elke fase van het proces. Dit betekent dat u kunt vertrouwen op onze passie voor precisie in heel uw installatie. Want we zijn ervan overtuigd dat het succes van elk bedrijf begint met een goede meting.
siemens.be/instrumentation
14/08/15 12:04
w be u rs n ie u ws
Energiebesparende innovaties vieren hoogtij op IFAT Ruim 135.000 bezoekers, meer dan 3.000 exposanten en 16 quasi tot de nok gevulde beurshallen op Messe München. Het waren twee jaar geleden de indrukwekkende cijfers van IFAT, de wereldwijd toonaangevende beurs voor (afval)waterbehandeling en het management van afval en ruwe materialen. Het heeft er alle schijn van dat het evenement zich op het vlak van bezoekersaantal opnieuw zal overtreffen. Wij zakten af naar de ‘IFAT Medien Dialog’, waar de organisatoren hun plannen uit de doeken deden en enkele standhouders al een tipje van de sluier oplichtten. D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
Dit jaar staat managing director Stefan Rummel voor het eerst aan het hoofd van IFAT. “Geen geringe uitdaging, maar gelukkig stond hier sowieso al een erg competent team dat de organisatie van dit evenement uitstekend beheerst. Hoewel we over een oppervlakte van ruim 230.000 m² beschikken en daarmee iedere millimeter van ons beurscomplex optimaal benutten, dienden we toch een wachtlijst aan te leggen van ondernemingen die we vooralsnog dienen te weigeren. Dat is een luxeprobleem, dat we binnen twee jaar beter zullen kunnen opvangen. Na IFAT 2016 starten we namelijk met de bouw van twee nieuwe hallen, die tegen IFAT 2018 klaar zullen zijn en die voor circa 10% extra capaciteit zorgen”, aldus Rummel. IFAT was van oudsher een beurs voor afvalwater en blijft die roots trouw: zowat de helft van de beursruimte gaat naar bedrijven die zich focussen op watertechnologie. Nieuw dit jaar is de extra aandacht die Messe Mün-
chen besteedt aan de drinkwatermarkt. Het partnership met de Duitse associatie voor drinkwater is daar niet vreemd aan. Betere slibontwatering GEA Westfalia Separator Group is een trouwe exposant op IFAT. “Twee jaar geleden introduceerden we hier onze CF-machines. Dat zijn decanters die, in vergelijking met de vorige generatie, toelaten om tot 50% energie te besparen. Op de beurs stellen we de twee nieuwste toestellen van deze serie voor, met name de CF 5000 (slibontwateringscapaciteit van 25 tot 45 m³/h) en de CF 8000 (100 tot 160 m³/h). Optioneel kunnen we op die machines, net als op de CF 6000 en CF 7000, ook ons Varipond-systeem integreren. Deze gepatenteerde oplossing bestaat al langer en biedt de mogelijkheid een zeer constante uitdracht van ingedikt slib te produceren, wat de efficiëntie van de vergister bevordert”, licht Joost Vliegen toe.
Voordelen op de energiefactuur realiseren is een pluspunt dat ook aan de nieuwigheden van Kaeser Kompressoren kan worden toegeschreven, weten Knuth Thiele en Daniela Koehler. De onderneming pakt binnenkort op IFAT uit met een kleiner model van hoogefficiënte schroefblowers. “De DBS (capaciteit van 8 tot 22 m³/min) verbruikt gevoelig minder stroom dan conventionele blowers, onder meer dankzij de Sigma-rotortechnologie. Net zoals zijn grote broers, de EBS en de FBS, is deze schroefblower heel geschikt voor toepassingen in gemeentelijke en industriële toepassingen voor waterbehandeling. Bovendien is deze relatief kleine blower uitgerust met het Sigma Control 2-systeem, dat uitgebreide functies voor monitoring biedt en het eenvoudig maakt om ook andere machines op het communicatienetwerk aan te sluiten. Een andere blikvanger is de Sigma Air Manager 2 (SAM2), een intern controlesysteem met speciale software voor blowers.”
a q u a r a m a # 7 1 I 13
w be u rs n ie u ws
”
Na IFAT 2016 starten we
met de bouw van twee nieuwe hallen, die tegen IFAT 2018 klaar zullen zijn en die voor circa 10% extra capaciteit zorgen. Stefan Rummel, managing director IFAT
Sensormanagement HACH pakt straks uit met een systeem voor Mobile Sensor Management. “Dit is een systeem dat mobiele toegang tot sensoren biedt”, weten dr. Andreas Schroers en Gabriele Poppl. “Hierdoor kan je niet alleen van waar dan ook controleren hoe goed de sensoren werken, bovendien bevat deze oplossing ook een stapsgewijze handleiding voor de vervanging van wisselstukken. Een dergelijk systeem bestond al voor andere sectoren, maar is nieuw en uniek in de wereld van afvalwaterbehandeling. We laten eerst de Duitse markt hiermee kennismaken, maar het is de bedoeling dit systeem nog dit jaar in andere landen, waaronder België, te introduceren. Een tweede belangrijke innovatie is Prognosys, een vooruitstrevend diagnosesysteem dat helpt om proactief de werking van meetapparatuur te controleren. Op die manier weet de operator altijd of een meting betrouwbaar is. Als er zich op een sensor een laagje biofilm gevormd heeft dat de juistheid van het meetresultaat beïnvloedt, kan je dit hiermee heel goed zien.” Met de voorstelling van de D52S op IFAT, gaat Aerzen verder op het pad dat het sinds 2010 bewandelt met de succesvolle introductie van de Delta Hybrid-compressoren. “Deze serie, waarvan er de voorbije jaren al meer dan 4.000 op de markt kwamen, werd constant verbeterd en uitgebreid. We zetten dat nu verder met de D52S, die een volume flow van 720 tot 3.120 m³/h faciliteert. Het compacte design leent zich onder meer goed voor zogenaamde side-by-side-installations”, klinkt marketingverantwoordelijk Sebastian Meissler overtuigd.
Verhuur Ook Xylem mag als standhouder niet ontbreken. De onderneming introduceert op de beurs onder meer uitgebreidere mogelijkheden voor verhuur, om beter tegemoet te komen aan de marktvraag in zowel Europa als Zuid-Afrika. Daarnaast is de uitbreiding van de Flygt 2000-pompen interessant. Zo is er onder meer de Flygt 2190, een ontwateringspomp die gebouwd is om moeilijke vloeistoffen, die bijvoorbeeld abrasieven bevatten, te verpompen. “In een maatschappij waar er steeds meer gecommuniceerd wordt op digitale manier, zijn beurzen meer dan ooit noodzakelijk”, is Kieran Gagg overtuigd. “Wij zijn vertegenwoordigd in meer dan 150 landen, en dat is een heel bewuste keuze: Xylem wil aanwezig zijn waar haar klanten zijn, zodat we hun veranderende noden goed kunnen detecteren.” Op de stand van Festo kunnen bezoekers kennismaken met de automatiseringstechnologie van het field-niveau naar managementlevel. Daarnaast introduceert het bedrijf
een modulair automatiseringssysteem, gebaseerd op het Lego-principe. “Hierdoor is het systeem aanpasbaar aan de specifieke behoeften van iedere klant”, lichten Christopher Haug en Armin Müller toe. “Deelnemen aan IFAT is voor ons de evidentie zelf geworden. Uiteraard is de tweejaarlijkse beurs in München daarbij prioritair, maar we tekenen eveneens present op de IFATorganisaties op andere continenten. Het is een van de ‘shows’ waar je simpelweg niet mag ontbreken.”
Praktisch IFAT 2016 kan u bezoeken van 30 mei tot 3 juni in Messe München. De organisatie viert er meteen haar vijftigjarige bestaan. E
www.ifat.de
a q u a r a m a # 6 5 I 15
OPLOSSINGEN VOOR VANDAAG LIGGEN AAN DE BASIS VAN DE KWALITEIT VOOR MORGEN
D OME S T I C
In Du STr y
waT Er Sup p ly PUMPS MOTORS
BENELUX
ag rICulTurE
Off S hOrE
Hoge Mauw 1121 - 2370 Arendonk - België sales@saer-benelux.com, www.saer-benelux.com
I r r Ig aT I On
w a ct u e e l
Vlaams Kenniscentrum Water sluit aan bij VITO Sinds 1 januari is het Vlaams Kenniscentrum Water (Vlakwa) een onafhankelijke afdeling van VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek). De integratie van Vlakwa in VITO beoogt een grotere synergie en draagkracht voor het onderzoeks- en economische onderwerp ‘watertechnologie’ in Vlaanderen.
V
lakwa (Vlaams Kenniscentrum Water) werd in 2010 opgericht als vzw die de noodzakelijke inspanningen levert om de samenwerking tussen de diverse (water)actoren in Vlaanderen te bewerkstelligen om tot één Vlaams waterprogramma te komen en dit gezien het grote strategische, industriële en maatschappelijke belang van water in Vlaanderen. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) werd in 1991 opgericht en is een toonaangevende Europese onafhankelijke onderzoeksorganisatie op het gebied van cleantech en duurzame ontwikkeling.
“Grotere efficiëntie en draagkracht” Op vrijdag 11 december 2015 heeft de Vlaamse Regering haar goedkeuring gehecht aan de opname van de activiteiten van het Vlaams Kenniscentrum Water in de VITO-werking. Philippe Muyters, Vlaams minister van Werk, Economie, Innovatie en Sport: “De inkanteling van Vlakwa in VITO is logisch en zal een grotere efficiëntie en draagkracht creëren voor watertechnologie in Vlaanderen. Beide instellingen hebben elk hun eigen sterktes en troe-
ven, maar zullen door de sterkere samenwerking nog meer impact kunnen genereren. De Vlaamse strategie in onderzoek en innovatie bestaat uit meer samenwerking, meer efficiëntie en meer transparantie. De samensmelting van Vlakwa en VITO past perfect in die visie.” VITO neemt de acht medewerkers van Vlakwa over, die werkzaam blijven vanuit Kortrijk. De rol die Vlakwa moet opnemen, is bevestigd in ‘Visie 2050, een langetermijnstrategie voor Vlaanderen’, waarin de Vlaamse Regering een toekomstvisie schetst van het Vlaanderen dat ze in 2050 wensen: “Ondernemers, onderzoekers en overheid werken in Vlaanderen samen in het Vlaams Kenniscentrum Water.” Intermediaire neutrale speler Bart Naeyaert, momenteel voorzitter van Vlakwa, benadrukt de rol die Vlakwa als intermediaire neutrale speler opneemt in het Vlaamse waterlandschap: “Vlakwa beschikt over een uitgebreid netwerk in de watersector, weet welke noden er leven en helpt sta-
keholders om de samenwerking aan te gaan. Dankzij die platformfunctie draagt het op een innovatieve manier bij aan de vergroening van de Vlaamse economie en de socio-economische ontwikkeling van Vlaanderen.” Dirk Fransaer, gedelegeerd bestuurder van VITO: “VITO zal de Vlakwa-activiteiten in Kortrijk zo opstellen dat de werking en activiteiten hun huidige onafhankelijkheid in het waterlandschap behouden, terwijl er toch een operationele synergie met de VITO-wateractiviteiten wordt bereikt.” De integratie sluit aan bij de activiteiten van Vlakwa en de programmatorische sterkte van VITO. Voor VITO is Vlakwa een klankbord voor haar activiteiten in het domein Water en laat deze actie toe dat VITO haar doelstellingen in dit domein realiseert. E E
www.vlakwa.be www.vito.be
”
VITO zal de Vlakwa-activiteiten in Kortrijk zo opstellen dat de werking en activiteiten hun huidige onafhankelijkheid in het waterlandschap behouden, terwijl er toch een operationele synergie met de VITO-wateractiviteiten wordt bereikt. Dirk Fransaer, gedelegeerd bestuurder van VITO
a q u a r a m a # 7 1 I 17
Nalco 3D TRASAR™ Technology TM The Nalco 3Dsavings TRASAR makes large water a Technology has made reality
a reality What that does saving 14 billion tons of water mean?
What does 1.4 billion tons of water
It can supply drinking water to 2.5 mean? billion people for one year.
It can supply 2.5 billion people for
Nalcoone 3D TRASAR Technology can year drinking! save such large amounts of water Nalco 3Dto TRASAR Technology can without having melt icebergs or save sea such amount of water for us desalinate water.
without having to melt icebergs or
sea water. Want desalinate to make your water use sustainable? Let 3D TRASAR Want to make your water use Technology lead the way. sustainable? Let 3D TRASAR Technology help!
Nalco BVBA BV NalcoBelgium Netherlands Uitbreidingstraat Antwerp Belgium tel: +32.3.450.69.31 Ir.G.Tjalmaweg 84 | 23422600 BV Oegstgeest | The Netherlands | Tel: +31-71-524-1100 3D TRASAR, Nalco and the logo are trademarks of Ecolab USA Inc.
3D TRASAR, Nalco 360, Nalco and the logo are trademarks of Nalco Company. Ecolab is a trademark of Ecolab USA Inc.
Nieuwsbrief van het Vlaams Netwerk Watertechnologie
#52 Woord vooraf Winter 2016. We zitten op kruissnelheid. U allicht ook. Het is de periode in het jaar waarin u en wij nog eens het volle pond kunnen geven, niet gehinderd door verlengde weekends en met relatief weinig vakantiedagen die – hoe prettig ook – weleens roet in het eten gooien. Al te vaak lopen enthousiast aangevatte projecten erdoor vertraging op. Problemen die geen uitstel verdragen, worden toch uitgesteld, soms ook ad calendas graecas. Niet dat het niet nuttig is af en toe de batterijen op te laden of het hoofd leeg te maken, of wat kritische afstand te nemen van dat waarmee we wekenlang zo druk bezig zijn geweest. Maar te veel is te veel, en een week of zes, zeven katoen geven, tot de krokusvakantie en dan weer in een ruk stevig doorwerken tot Pasen, dat moet ook kunnen. Wij zijn er zeker van dat u zulke periodes als een weldaad ervaart. Dat zou moeten gelden voor elk van ons. Onverschillig of u nu aan het hoofd staat van een bedrijf (mogelijk moppert u nu: “Een krokus- of paasvakantie? Daar heb ik met mijn bedrijf geen tijd voor!”), onverschillig dus of u nu bedrijfsleider bent of kaderlid, of ‘gewone’ salary man of woman, of nog student (maar dan zijn er altijd weer die examens en tentamens)… Wij van het Vlaams Netwerk Watertechnologie hebben óók gewerkt. Niet zo hard misschien als u in de privésector, maar toch… Nieuwe griffels, schone leien: een nieuw bestuur dat ondertussen zijn draai heeft gevonden, nieuwe activiteiten. Meer daarover op de ook al nieuwe website. We hopen dat u hem af en toe bezoekt. Uw TNAV-team
Voor de voorbije en komende
om nieuwe onlinesensoren te
schillende industriesectoren in
door extractie van de alginaten.
evenementen verwijzen we u
gebruiken bij industriële water-
Vlaanderen om het alginaat-
Projectpartners zijn Aaqua, Pan-
graag naar www.tnav.be. Dat
zuivering’ met als doel 20%
gehalte in kaart te brengen. Het
tarein, Vlakwa, Klaasen & Co,
is de beste plek om snel op
energie te besparen bij water-
doel van dit project is om het
Onderzoeksgroep BIT (Univer-
de hoogte te raken van onze
zuivering. Op het einde van dit
spuislib dat afvalwaterzuive-
siteit Antwerpen), Process and
nieuwtjes en geplande activi-
jaar zal de werkgroep, die een
ringsinstallaties produceren een
Environmental Engineering Lab
teiten, want ze worden voort-
brug wil slaan tussen kennis-
toegevoegde waarde te geven
(Universiteit Leuven) en TNAV.
durend aangevuld terwijl deze
centra en industrie, zijn bevin-
nieuwsbrief telkens een paar
dingen meedelen tijdens Aca-
maanden op zich laat wachten.
demia Meets Industry. Alle
Toch, pro memorie, een paar
TNAV-leden kunnen in het pro-
nieuwtjes:
ject stappen.
Werkgroep Meet- en regeltechniek
Alginatenproject Karel de Grote Hogeschool alginaatgehalte in hun spuislib
tijdelijke werkgroep Meet &
laten bepalen door het Experti-
Regel opgericht, die zich gaat
secentrum Duurzame Chemie.
bezighouden met een pro-
Het centrum verzamelt spui-
ject rond ‘slimme manieren
slib uit zo veel mogelijk ver-
foto Karel de Grote Hogeschool
TNAV-leden kunnen gratis het TNAV heeft in december jl. een
a q u a r a m a # 7 1 I 19
Unlock your remote data. Think Flexy!
Access, Collect and Monitor your Remote Data ▪ Mulitple extension cards: WiFi, 3G+, LAN, ... ▪ PLC compliant: EtherNet/IP, DF1, Unitelway, MPI, Profibus, Modbus, Fins, Hostlink, ...
Industrial IoT Router & Data gateway www.ewon.biz
▪ Integrated services: VPN, Data Logging, Web HMI, Scripting, Alarming, ...
Bintz Technics NV/SA - Brixtonlaan 23, 1930 Zaventem T: 02 7204916 - F: 02 7203750 - info@bintz.be - www.bintz.be
foto Karel de Grote Hogeschool
Welkom Expertisecentrum Duurzame Chemie Het TNAV-netwerk is onlangs verrijkt met een nieuw buitengewoon lid: het Expertisecentrum Duurzame Chemie van de Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen. Het centrum is gespecialiseerd in onderzoek en dienstverlening rond duurzame chemicaliën en productieprocessen. De drie medewerkers houden zich bezig met projecten over valorisatie van nevenstromen, optimaliseren en vergroenen van bestaande processen en ontwerpen van nieuwe analysetechnieken. Hierbij baseren ze zich op de 12 principes van de groene chemie. Dit betekent dat ze zo weinig mogelijk afval en toxische stoffen produceren. Ze verbruiken ook zo weinig mogelijk energie. Het alginaten-
STANDING IN PERFORMANCE
project is een lopend project van het Expertisecentrum.
Electric actuators for the water industry Reliable, powerful, efficient. AUMA offer a large portfolio of actuator and gearbox type ranges. ■ Automating all types of industrial valves ■ Integration into all commonly used control systems ■ High corrosion protection ■ Service worldwide
n www.kdg.be/duurzame-chemie
Ter herinnering We sloten 2015 af met het zoveelste Academia Meets Industry, op de Kortrijkse campus van de UGent. Hier zetten we nog even laureate Emma Deniere van de Universiteit Gent figuurlijk in de bloemetjes, want zij kon er de onafhankelijke jury inpalmen met haar eindwerk ‘Ozonisatie
van secundair effluent: opvolging en controle van micropolluentenverwijdering’. Deze verhandeling vond de jury de meest bruikbare voor de watersector. We wensen haar en de andere laureaten het beste voor hun verder parcours in de ‘echte’ wereld. n www.tnav.be
Discover our solutions for the water industry
www.auma.com aquara m a #71 I 21
Op de koffie bij… Air Liquide… De meesten van ons kennen die Franse multinational vagelijk van naam. Hij is dan ook wereldleider in zijn vakgebied, dat van het vloeibaar maken van gassen voor de meest diverse industriële toepassingen.
Vloeibare lucht en watertechnologie Maar wat Air Liquide, kortweg AL, nu precies met water, waterzuivering, laat staan waterhergebruik te maken heeft, is al veel minder duidelijk. De website van de onderneming verschaft al enig inzicht. Air Liquide is er zich volop van bewust dat productiviteitsverhoging voor de industrie een must is. Maar tegelijk dienen emissies in lucht en water beperkt en de productieprocessen verfijnd te worden, zodat materiaal en water maximaal worden gebruikt én hergebruikt, conform de steeds strengere regelgeving. AL maakt zich sterk zijn klanten daarbij te kunnen helpen. Sterker nog: industriële gassen promoot het als een andere, en betere, proactieve aanpak van het afvalprobleem en afvalwater in het bijzonder, en dit tegen uiterst scherpe prijzen. De beoogde oplossingen komen
natuurlijk niet uit de lucht vallen. Zij zijn het resultaat van de ervaring die AL in de afgelopen 35 jaar heeft opgebouwd en van de nauwe samenwerking met de klant. Om er meer over te weten, gaan we te rade bij iemand die het kan weten, daar in het Benelux-hoofdkantoor van het bedrijf, op een steenworp van de luchthaven van Zaventem en op niet eens een boogscheut van het NAVO-hoofdkwartier in Evere. Onze contactman is Rudy Lamond, biochemisch ingenieur, verwoed wielerliefhebber, een nog jonge kerel uit het Heuvelland, trots ook op zijn Schotse roots. Hij helpt al meteen een misverstand uit de wereld: Air Liquide is niet zozeer een producent van gassen, maar een producent van technologieën waarvoor gas nodig is, en dat zijn er heel wat.
Air Liquide heeft heel wat kennis opgebouwd in ozontechnologie en vervolgens ook toegepast, met o.m. BASF en Veolia-dochter Aquiris als referenties. Rudy Lamond, Air liquide
a q u arama # 7 1 I 22
u Innovatief gebruik van gassen in de waterzuivering.
Zoals zovelen is Air Liquide dus een solution provider. Dat is een heel modieuze term waarmee talloze bedrijven hun waar aan de man proberen te brengen, maar hier heeft het Franse bedrijf wel degelijk een punt: met zijn gassen en zijn technologische knowhow helpt het zijn klanten aan de vereiste productiviteitsverbetering en een verminderde impact op het leefmilieu. Rudy Lamond blijft bescheiden: “Met onze activiteit op het gebied van efficiënter watergebruik vullen we maar een kleine niche binnen onze onderneming, maar het is wel een groeiniche.”
Wat is uw rol bij Air Liquide? Rudy Lamond: “Ik ben er businessdeveloper, dat is een technisch-commerciële functie waarin ik enerzijds de potentiële klant wijs op wat gassen voor zijn bedrijf kunnen betekenen en anderzijds probeer ik op de noden van de klant een antwoord te zoeken. Ik maak een offerte, die na akkoord uitmondt in een project, waarbij ik de projectcoördinatie op mij neem. Voorts is er het aspect marketing: ik ben present op marketingevents. Als jullie netwerk iets organiseert, zal ik in de mate van het mogelijke proberen daar aanwezig te zijn. Voorts ben ik betrokken bij de ontwikkeling van promotiefilmpjes, commerciële informatie en Powerpointpresentaties en assisteer ik onze salesmensen.” Hoe belangrijk is watertechnologie voor Air Liquide? Lamond: “Op het gebied van afvalwatertechnologie vormen we een team dat bestaat uit een internationale expert (op het corporate niveau) en lokale sales- en projectingenieurs en hun medewerkers. Dat is een kleine groep,
& Wastewa Soluti
Water
ons
ter
Industrial turnkey solutions Intelligent sustainable technology Know-how & Experience Global approach Operations & Services
Advanced treatment Physico-chemical treatment
Water reuse Membrane Bio-Actor
Solid Waste Digestion Enprotech BioGestor
Green energy Anaerobic-Aerobic Bio-Actor
HET GAAT HEM OM EFFICIËNTIE De SE en SL reeksen bieden de hoogste efficiëntie tot nu toe voor een afvalwaterpomp • De hoogste efficiëntie van de stekker tot het water : Het beste rendement, lagere gebruikskosten en gebruiksvriendelijkheid ten top • De beste hydraulische efficiëntie: Geen compromis ten nadele van vrije doorlaat, resulterend in betere verwerking van vaste delen en betere anti-blokkering prestaties • Continuë werking: Een ongeziene betrouwbaarheid door de hoge motor- en mechanische efficiëntie waarbij alle aspecten van de pompwerking intelligent worden aangestuurd
Recent references
Hamoud Boualem (ALG), Green Yard (UK), Pepsico Walkers (UK), OSM w Kole (PL), Ten Kate (DL), Pepsico Fritolay (RU), Merck MSD, Abbott (FR), Taminco, Heineken, Veurne Snack Foods, Holliday Pigments (FR), CTG (La Réunion), Danone, Alpro, Attero (NL), Duvel Moortgat, San Miguel (ARG), ....
Meer info op: www.grundfos.com/no-compromise
Stationsstraat 164 - 3110 Rotselaar - Belgium tel. +32 (0)16 61 72 50 - fax + 32 (0)16 61 72 59 enprotech@enprotech.be - www.enprotech.be
DÉ WATERBEURS VAN NEDERLAND Tijdens de 10e editie van Aqua Nederland Vakbeurs worden de nieuwste innovaties en producten op het gebied van waterbehandeling, -management en -technologie gepresenteerd. Samen met het gelijktijdige RioleringsVakdagen brengt deze beurs u in contact met ruim 9.900 professionals. Breid uw netwerk uit en leg op de beursvloer de basis voor nieuwe samenwerkingen. Aqua Nederland Vakbeurs is de vakbeurs die u als professional uit de waterbranche niet mag missen!
MEER INFORMATIE EN TICKETS VIA EVENEMENTENHAL.NL/AQUA
EVENEMENTENHAL GORINCHEM 15, 16 EN 17 MAART 2016 12.00 - 20.00 UUR Evenementenhal Gorinchem | Franklinweg 2 | 4207 HZ Gorinchem | 0183 680 680 |
Aqua_Rio_EH
ook binnen de groep zijn we zoals ik al zei relatief klein. Willen we groeien, dan moeten we onszelf promoten, duidelijk maken dat onze input voor de klant het verschil maakt. Dat proberen we door mee te denken met de klant, zodat we kunnen zeggen dat we meer dan een molecule leveren, maar de klant met raad en daad terzijde staan. Dat loont wel. De afgelopen vijf jaar zijn we behoorlijk gegroeid en die trend lijkt zich door te zetten.” Kunnen jullie ook terugvallen op eigen onderzoek en ontwikkeling in problemen die verband houden met water? Lamond: “Ja, gelukkig maar. Binnen de groep hebben we twee R&D-cellen en die werken aan innovaties op het gebied van de watertechnologie, o.m. op het gebied van AOP’s (geavanceerde oxidatieprocessen, d.w.z. chemische behandelingsmethodes om organische en anorganische materialen uit afvalwater te halen middels oxidatie). De Europese normering (vb. de Kaderrichtlijn Water) is voor ons een fantastische uitdaging. Niet alleen vanwege de marktgroei, maar ook door de toegenomen aandacht voor de problemen met organische micropolluenten. Hiervoor stelt Stowa (de Nederlandse Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer) in een rapport dat ozon technisch en economisch de aangewezen oplossing voor de behandeling van deze micropolluenten is. Dit klonk ons als muziek in de oren, want het is nu net in de ozontechnologie dat Air Liquide heel wat kennis heeft opgebouwd en vervolgens ook toegepast, met o.m. BASF en Veolia-dochter Aquiris als referenties.”
Waarom ozon? Lamond: “Zuurstof in het hart van de zuivering, in plaats van lucht, geeft de klant extra mogelijkheden. Zuurstof is immers het brongas voor ozon. Met ozon kun je een boel dingen. Je kan ermee ontkleuren, of slibhoeveelheden reduceren. Het is erg efficiënt bij het beperken of vernietigen van filamenten (dat zijn draadvormige bacteriën). Ozon is ook geschikt voor desinfectie. Het is ook het aangewezen middel voor moeilijk te behandelen afvalwaterstromen, die bijvoorbeeld recalcitrante CZV-verbindingen bevatten en je kan er dus ook micropolluenten mee bestrijden. Bovendien ontwikkelde Air Liquide een technologie om het off-gas (het gas dat vrijkomt) bij de productie van O3 te recupereren voor injectie in de biomassa, zodat één zuurstofmolecule tweemaal gebruikt wordt. Noem het onze bijdrage tot meer duurzaamheid.” Bij pH-neutralisatie kunnen wij ook de moleculen O2 en CO2 op een duurzame wijze toeleveren. Dit betreft zowel de productie als het duurzame transport van de molecule naar de klant. Alle elektriciteitsverbruik voor de productie, en ook de CO2-uitstoot bij het transport zijn namelijk gedekt door groenestroomcertificaten uit de aankoop van windenergie uit Wallonië en biomassa-energie uit Nederland. Air Liquide, een volwaardige nieuwe partner in het Vlaams
GEA Separation Technology
Keeps You up and Running
An optimum track record in terms of performance and reliability – a quality standard which we consistently realize for you: with the GEA waterMaster, which ensures highest uptime reliability along with maximum performance and separation efficiency. Or with the GEA IO – the new control technology combining efficient plant handling with the greatest possible mobility for the operators.
GEA Westfalia Separator Belgium nv Korte Braamstraat 37, 2900 Schoten, Belgium Phone: +32 3 680 02 11 wsbelgium.info@gea.com, www.gea.com
Netwerk Watertechnologie! n www.airliquide-benelux.com
aquara m a #71 I 25
engineering for a better world
Op de koffie bij…
“Investeer in vertrouwen.”
Wie ook maar een beetje technisch geschoold is, zal wel weten wat een
u Arnaud Baert (links), general manager van Bernard Controls, en David Rossie.
actuator is. Maar in de groeiende schare van onze lezers zijn er ongetwijfeld toch wel een aantal die het verschil niet kennen tussen pakweg een ‘actuaris’ (een verzekeringsdeskun-
Bernard Controls: Processen regelen en controleren: een kolfje naar de hand van dit Franse bedrijf
dige die risico’s berekent en evalueert) en dus de ‘actuator’, zeg maar de motor die een mechanisme in beweging brengt en die beweging controleert. De energie die de actuator of aandrijving doet werken, kan pneumatisch zijn, maar er bestaan ook elektrische aandrijvingen. Hoe het ook zij, de actuator zet energie om in beweging. Het zijn deze elektrische actuatoren en diegenen die ze verspreiden die ons hier interesseren.
Aan Arnaud Baert, de perfect tweetalige general manager van Bernard Controls (BC), een klein bedrijf aan de rand van het WaalsBrabantse Nijvel, is deze toelichting niet besteed. Hij is bij wijze van spreken opgegroeid met actuatoren, aandrijfmechanismen en procesautomatisering, aangezien hij zijn vader in de branche opvolgde. En ook zijn alerte rechterhand, David Rossie, heeft in de wereld van aandrijvingen en afsluiters al een aanzienlijke ervaring opgebouwd. “We zijn er voor elke industriële sector waar leidingen moeten kunnen worden geopend, gesloten of geregeld via kleppen. Dat gaat van de nucleaire sector, waarin BC een leidende positie heeft (installaties in wel 100 kernreactoren over de hele wereld) tot de behandeling van afvalwater en nog veel meer”, zo vertelt Rossie.
niet te tellen. Onze branche mag dan bij het grote publiek niet erg bekend zijn, actuatoren vind je in vrijwel elke industriële activiteit.” Oprichter Lucien Bernard vervaardigde in de buurt van Parijs al voor de oorlog elektrische bobijnen (klossen). Hij ging in op de algemene vraag van de industrie naar een compacte elektrische aandrijving in een enkel apparaat. Het werd de ’quart de tour’, de kwartslagaandrijving, nu nog steeds een van de toppers in het BC-productengamma. In de loop der jaren heeft BC zich ook gaan toespitsen op een ander type aandrijving, namelijk de multi-turn. Het verschil met de kwartslagaandrijving is het aantal toeren dat een afsluiter nodig heeft om helemaal te openen of te sluiten. Kwartslag doet hier 90° over, waar een multiturn afhankelijk is van de hoogte van de spindel (bv. muurafsluiters aan een sluizencomplex).
oprichting kort na de Tweede Wereldoorlog, maar intussen is het uitgegroeid tot een multinationale onderneming. Het heeft een paar fabrieken in Frankrijk (in Gonesse, benoorden Parijs) en Grandvilliers, Oise, en één in de buurt van de Chinese hoofdstad Peking, en beschikt over commerciële en servicepunten in een groot aantal landen. De vestiging in Nijvel, voorzien van een atelier en magazijn, is er daar een van. De groep als geheel telt zowat 400 werknemers en realiseert een omzet van ongeveer 65 miljoen euro. Toch is Bernard Controls een typisch familiebedrijf gebleven. “De elektrische aandrijvingen van Bernard Controls maken
Niet zo klein
het doorstromen van een vloeistof nauwkeurig moduleren.” Zo staat er in een bedrijfsbrochure die beide gastheren hebben klaarliggen. Er valt uit af te leiden dat
Arnaud Baert: “Het bedrijf is marktleider in zijn specialiteit. In onze niche willen we bij de besten zijn, ja zelfs de allerbesten, en dat lukt aardig. Gelukkig is het aantal toepassingen in de industrie a q u arama # 7 1 I 26
Bij de kwalificaties ‘klein’ en ‘nichespeler’ is toch wel een nuancering vereist: Bernard Controls was inderdaad klein bij zijn
het mogelijk industriële kleppen en dempers in beweging te zetten of die beweging te controleren. Ze kunnen de klep wijd open zetten of haar helemaal afsluiten. Ze kunnen bijvoorbeeld ook
Water is onze wereld. Al meer dan 140 jaar.
Wij zijn voortdurend in beweging voor u.
SOLAR
WATERBEVEILIGING
VOORGEÏSOLEERDE LEIDINGEN
Watts Water Technologies is als stromend water. Zelfs na 140 jaar staan we niet stil. We blijven een compleet aanbod aan hoogwaardige producten en technologische systemen ontwikkelen zodat u uw klanten een optimale kwaliteit kan leveren. Onze diepgaande expertise en continue innovatiedrang garanderen de beste oplossing voor commerciële, residentiële, industriële en openbare toepassingen.
ELECTRONICS
SANITAIR
HVAC
Dit maakt ons tot uw betrouwbare partner in verwarming, sanitair, instrumentatie, terugstroombeveiliging en elektronica. Neem gerust een duik in onze wereld en kijk op www.wattsindustries.be of ga naar www.waterbeveiliging.be.
WATER IS LIFE – THAT’S WHY WE CARE Brenntag N.V. Water Treatment Nijverheidslaan 38 8540 Deerlijk Tel. + 32 56 78 82 52 Fax + 32 56 77 57 11 info@brenntag.be
www.brenntag.be
0002-150105_BT_BE_WT_195x134mm_NL.indd 1
Brenntag, toonaangevend distributeur van chemicaliën in de Benelux, heeft een compleet producten portfolio: Specialiteiten chemicaliën voor water treatment, voeding, veevoeding, pharma, cleaning, polymeren, coating, cosmetica, lubricant toepassingen ■■ Industriële basischemicaliën (solventen, zuren, basen, zouten) ■■ Technical support & know-how ■■
Brenntag Water Treatment productengamma: Flocculanten Coagulanten ■■ Ontschuimers ■■ Bio-additieven/ nutriënten ■■ Aktief kool ■■ Filtermedia ■■ Hars voor ionenwisselaars
Desinfectantia Klantspecifieke mengsels ■■ Koolstofbronnen ■■ Andere specialiteiten voor waterbehandeling
■■
■■
■■
■■
05.02.15 12:18
Procédés_AQ71_NL.pdf
1
17/02/16
14:06
POMPSTATION
SPECIALIST IN AFVALWATERROOSTERS
1 VEELVOORKOMENDE PROBLEMEN
Dichtgeslibd manueel rooster
Verstopte pomp
Verzadigd fijn rooster
Verstopte beluchtingsapparatuur
Vuilophoping rond de ontvetter
2 DE OPLOSSING: AUTOMATISCH VERTICAAL ROOSTER VOORD E LE N : • Efficiënte bescherming van de pompen • Verlichting van het zuiveringsproces • Geen extra ruimte nodig in vergelijking met manueel rooster • Alle afval blijft niet vastzitten, in tegenstelling tot een manueel rooster
• Weinig of geen aanpassing van de bestaande situatie nodig • Afval komt direct in een container terecht • Aanpassing aan alle mogelijke inplantingen mogelijk • Installatie direct tegen de effluentinlaat, op de wand • Makkelijk toegankelijk voor onderhoud
PA Maison Neuve - 6 rue Marcel Dassault - 44986 Sainte Luce sur Loire Cedex - France SPECIALIST IN AFVALWATERROOSTERS
Tél. +33 2 40 25 86 77 - Fax. +33 2 40 25 88 47 - contact@fbprocedes.fr
de specialiteit van Bernard Controls zich eigenlijk situeert in een niche ‘binnen een niche’. “Veel actuatoren zijn pneumatische toestellen, terwijl Bernard zich van in het begin toegespitst heeft op de elektrische aandrijving. Dit is achteraf gezien een goede keuze, omdat de elektrische aandrijving aan een opmars bezig is. Werden kleppen voorheen vaak manueel bediend, kiest men nu toch vaker voor een elektrische oplossing door de flexibiliteit van een elektrische sturing. De elektrische actuatoren hebben hierdoor de wind mee. Ons aandeel groeit dan ook langzaam maar zeker”, zegt David Rossie. De watersector “Aan onze klanten in de watersector, en hun belang neemt toe, kunnen we zeggen dat onze apparatuur volledig conform alle noodzakelijke certificeringen is en aan alle vereisten voldoet. Onze toestellen kunnen worden voorzien van verschillende soorten coating naargelang de zuurteof ziltegraad van de omgeving waarin ze zullen werken. Alle aandrijvingen voeldoen uiter-
De slogan ’Invest in Confidence’ is niet zomaar lukraak gekozen. Wat we ermee tot uitdrukking brengen, is dat wie met ons in zee gaat, in een hecht partnership stapt. Arnaud Baert, general manager Bernard Controls
aard aan de Europese ISO-normen qua aansluiting en in onze ateliers hebben we de mogelijkheid om aandrijvingen op kleppen te monteren en af te regelen al naargelang van de eisen van de klant. Aan service geen gebrek dus.” Het klantenbestand is zeer gevarieerd, iets wat voor een bedrijf als Bernard Controls ontegensprekelijk een voordeel is. “We richten ons op vier grote groepen”, aldus David Rossie. “Erg belangrijk is voor ons altijd de energiesector geweest, waar we, naast onze knowhow in de nucleaire sector ook oplossingen uitwerken voor thermische en hydro-elektrische centrales (speciaal dan voor koeltorens en stroomcircuits). En dat actuato-
ren ook in de watersector onmisbaar zijn weet u natuurlijk. Dat geldt voor de hele watercyclus: het oppompen, de productie en de distributie van drinkwater, waterzuivering en ontzilting van zeewater. In de bouw en de industrie levert Bernard Controls alle denkbare actuatoren en bijhorende controlesystemen voor een groot aantal toepassingen, zoals onder andere in stadsverwarming en HVAC (verwarming, ventilatie en klimaatregeling), voor ovens in de staal- en de cementsector en in de auto-industrie. Ten slotte is er de olie- en gassector, waar we ons marktaandeel flink zien groeien de laatste jaren. Wegens het ontploffingsgevaar zijn veiligheid en feilloze controle hier topprioriteit in elke fase van de productiecyclus tot en met opslag, transport en distributie.” Het DNA van Bernard Controls “De slogan ’Invest in Confidence’ is niet zomaar lukraak gekozen”, zegt Arnaud Baert. “Er staat niet ‘with confidence’. Wat we ermee tot uitdrukking brengen, is dat wie met ons in zee gaat, in een
hecht partnership stapt. Onderhoudstechnici in de industrie kunnen niet alles kennen en ze vertrouwen de oplossing van hun probleem steeds vaker aan ons toe. Uit ervaring weten onze klanten nu wel dat we samen met hen de juiste oplossing vinden voor hun project. De apparaten die wij hen bieden zijn het resultaat van een scherp inzicht in de meest diverse industriële processen. Ze gaan gemakkelijk 20 jaar mee. Onze door de klant gewaardeerde ambitie is dat we hem die hele tijd begeleiden en toekijken op het functioneren van de installatie, die bijvoorbeeld een impact heeft op het energieverbruik en op het onderhoud. Dit laatste is zeer beperkt dankzij het doordachte design van deze apparaten. Onze mensen maken zich in de mate van het mogelijke vertrouwd met de productietechnieken van de klant om samen de juiste aandrijvingen te kiezen. En de klant weet dat hij op ons kan rekenen. Die vertrouwensrelatie is het DNA van ons bedrijf.” n www.bernardcontrols.com
u Aandrijvingen kunnen worden uitgerust met lokale elektrische bediening en intelligente software.
a q u a r a m a # 7 1 I 29 a q u a r a m a # 7 1 I 29
MAAK SAMEN MET ONS DE JUISTE POMPKEUZE VOOR UW AFVALWATER
SPX Flow Technology Belgium N.V. +32 (0)53 602 715 - johnson-pump.be@spx.com www.spx.com of www.johnson-pump.com/BE
Nauwkeurige en veelzijdige doseerpompen • Vermindering van de kosten door een nauwkeurige dosering van de chemicaliën • Eenvoudige installatie zonder extra gebruik van gereedschap • Reeks uitgebreid met de Qdos60: opbrengst van 0,1 tot 1000 ml/min bij 7 bar Volledig afgedicht, vervang uw pompkop in seconden zonder extra gereedschap REVOLUTIONAIRE
qdospumps.com/nl +32 (0) 9 225 94 57 / sales@wmpg.be
POMPKOPTECHNOLOGIE
DOSSIER w P OMP EN & KLEP P EN pompen & kleppen
Een waterzuiveringsinstallatie zonder pompen en kleppen, is als een café zonder bier: ondenkbaar in de praktijk. De wereld van de pompen is de jongste jaren enorm geëvolueerd, waardoor het voor heel wat stakeholders niet evident is om door de bomen het bos nog te zien. Met Erik De Doncker (EDO Pumps) overliepen we de belangrijkste uitdagingen. “We moeten klanten sensibiliseren om verder te kijken dan de recentste trends, en hen ervan overtuigen dat een pomp in de eerste plaats een bedrijfszekere werking moet garanderen.” D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e e
Z
owel pompdistributeurs als -installateurs worden steevast met dezelfde uitdagingen geconfronteerd. “Het is niet eenvoudig om voortdurend een goede balans te vinden tussen service en kosten. Klanten willen steeds meer voor minder geld. Gevolg is dikwijls dat het (preventieve) onderhoud niet of niet goed wordt uitgevoerd, wat op lange termijn kosten met zich meebrengt.” Bovendien is er in de markt (bij leveranciers, opdrachtgevers en aannemers) vaak te weinig kennis over recente ontwikkelingen op het vlak van pompen. “Daardoor zien we dat nog te veel bestekken worden opgemaakt als ‘copy paste’. Er wordt dan hoofdzakelijk naar de prijs gekeken en nog meer naar gaten in het bestek, zodat men meerwerk kan ‘scoren’ en dus een hogere prijs kan verkrijgen. Op dat vlak is een heel belangrijke rol weggelegd voor de studiebureaus.”
Innovaties De pompwereld staat nooit stil. Dat leidt regelmatig tot interessante innovaties. “De ontwikkeling van IE4-motoren is een van de meest in het oog springende vernieuwingen, alleen zijn ze momenteel nog te duur om te implementeren. Uiteindelijk moet de klant er ook voor willen betalen. De komende jaren verwacht ik ook nog IE4-motoren voor droog opgestelde pompen.”
Probleemloos werken cruciale voorwaarde voor pompen en kleppen Het valt Erik De Doncker op dat de wereld van het schoonwater op dit domein al verder staat. “Nieuwe technologieën laten toe om de meest efficiënte centrifugaalpomp te produceren. De eerste stappen werden gezet door de productie van hoog efficiënte elektromotoren. Door ze toe te passen met hoog efficiënte centrifugaalpompen, wordt een aanzienlijke energiebesparing gegarandeerd.” Daarnaast zorgt de toepassing van een extra frequentieomvormer voor bijkomende winst. “Hierbij werd de lat zeer hoog gelegd. De vraag is of deze uitvoeringen, die noodzakelijk zijn voor de toekomst, zich niet zullen keren tegen de kleinere producenten. Er wordt nu al gereageerd dat dit ook een van de doelen is van diverse pompmultinationals, die tevens de voortrekkers zijn om hogere efficiëntie te bewerkstelligen. Misschien moeten we ons voorbereiden op een
tijdperk waarin er maar een paar pompconstructeurs zullen overblijven?” Waterzuivering “Bij waterzuivering wordt vaak geopteerd voor rioolwaterdompelpompen met een vortexwaaier voor langvezelig vuil (teruggetrokken wervelradwaaier of vrijstroomwaaier) en schroefcentrifugaalwaaiers voor efficiëntie. Ook de kanaalwaaier (een- of tweekanaal) voor het overpompen van grotere volumes met relatief hoog rendement en doorlaat, scoort goed.” Naast centrifugaalpompen kunnen hier ook droog opgestelde rioolwaterpompen opgesteld worden, “op voorwaarde dat er een droge pompkelder kan worden gerealiseerd. Het voordeel hiervan is het onderhoud ter plaatse. Minpuntje is dat het installeren van een pompkelder of pompruimte een relatief hoge kostprijs met zich meebrengt.”
”
De ontwikkeling van IE4-motoren is een van de
meest in het oog springende vernieuwingen, alleen zijn ze momenteel nog te duur om te implementeren.
Erik De Doncker, EDO Pumps
a q u a r a m a # 7 1 I 31
DOSSIER pompen & kleppen
Strijden tegen verstopping Bij de keuze van een degelijke pomp, merkt De Doncker dat er eigenlijk te veel wordt gekeken naar het energetisch rendement. “Eigenlijk zou de nadruk vooral moeten liggen op het probleemloos werken van de pomp. Laat me dit staven met een voorbeeld: een hoog efficiënte rioolwaterpomp verstopt, hoewel ze misschien maar tien minuten per dag werkt. De gevolgen zijn zeer tijdsintensief, met bijkomende ecologische en economische kosten. Denk hierbij maar aan de verplaatsing met de interventiewagen, extra milieuvervuiling, enz. Soms moet de klant ook eens in de richting van een verstoppingsvrije vortexpomp durven denken, omdat deze in het totaalplaatje op veel plaatsen beter scoort. Voor dat laatste is er helaas soms te weinig aandacht.” Ook in de Europese wetgeving is efficiëntie meer en meer de norm bij uitstek. “Er gaat een punt komen waarop efficiëntie prominenter wordt dan probleemloos werken. Door de onenigheid binnen Europa is de
Nieuwe technologieën laten toe om de meest efficiënte centrifugaalpomp te produceren.
kans klein dat de vooropgestelde streefdata worden gehaald, en zullen bepaalde zaken naar een later tijdstip worden verschoven.” Aan deze eisen tegemoetkomen, is voor de producenten een moeilijke opgave. “De investeringen in motoren en onderzoek zijn zeer hoog, en dat in een zeer concurrentiële omgeving. De meeste klanten begrijpen niet hoe pompinstallaties werken en kijken enkel naar de nieuwste trend, of dit nu relevant is of niet. Hoopgevend is wel dat recentelijk bestekken voor DWA-pompen werden opgesteld met een vrijstroomwaaier (of vortexwaaier). Ook daar is de neiging soms groot om de voorrang te geven aan een lager energieverbruik, in plaats van aan een bedrijfszekere werking.”
Invloed van Europese regelgeving De Europese verordening 547/2012 EG bepaalt het minimale rendement van alle waterpompen. Voor ieder bedrijfspunt (drukdebiet-toerental) wordt het minimumrendement bepaald en dit wordt vastgelegd in de MEI-waarde (Minimum Efficiency Index). Deze MEI is berekend uit een benchmark van alle pompen die op de markt aanwezig zijn. Sinds 1 januari 2013 was MEI 0,10 of MEI 10% geldig. Dit betekent dat de 10% slechtste pompen (qua rendement) niet meer op de markt gebracht mogen worden. Sinds 1 januari 2015 is het minimumrendement opgetrokken naar MEI 0,40. Met andere woorden: de 40% slechtste rendementen mogen niet meer geleverd worden. Bij het rendement van een pomp wordt gekeken naar drie punten op de pompcurve, met name het best efficiency point (BEP) of het punt met het hoogste rendement van de pomp, een punt met 25% lager debiet en een punt met 10% hoger debiet. De motivatie van deze verordening is energiebesparing, en dus de bescherming van het milieu. Bovendien biedt ze de verzekering dat er in de toekomst voldoende energie zal kunnen geproduceerd worden om aan de stijgende energiebehoefte te kunnen voldoen. Belangrijk om weten is dat het energieverbruik vooral bepaald wordt door de gevraagde druk en het debiet, en dat het rendement van de pomp en de motor maar een bijrol hebben. Door de nieuwe wetgeving zal het energieverbruik van de pomp maar enkele procenten dalen. In vergelijking met de impact van de leidingdiameter en het hoogteverschil is dat heel weinig. Als de leidingdiameter bijvoorbeeld vergroot wordt van 50 mm naar 80 mm, daalt het drukverlies met een factor 10 (of 90% energiebesparing). Als het hoogteverschil gehalveerd wordt (bijvoorbeeld: een gebouw van 3 verdiepingen in plaats van 6), halveert het drukverschil, wat dus neerkomt op 50% energiebesparing. Met die wetenschap in het achterhoofd werkt de Europese Unie aan een wetgeving om ook de systemen zelf te optimaliseren, wat een grotere impact op het milieu zal hebben. (Info kaderstuk met dank aan Packo Pumps)
32 I a q u ar ama # 7 1
5055_IWAKI_PUB_Aquarama2016_b195h135_NL_v3.indd 1
2/02/16 16:11
Beknibbelen op verborgen kosten met slimme producten Wanneer de vreugde om een lage prijs is uitgedoofd, duurt de ergernis over mindere kwaliteit voort: het is een wetenschap die veel aankopers die in het verleden puur prijsmatig producten aankochten, in de praktijk al hebben ervaren. Opteren voor kwaliteit en duurzaamheid is een keuze die zich op lange termijn altijd terugbetaalt. Dat is ook de visie van AVK Belgium. “Steeds meer klanten raken ervan overtuigd dat hun project gebaat is bij oplossingen die heel lang blijven renderen. Die evolutie kunnen we alleen maar toejuichen”, oordeelt ing. Stijn Meirlevede, engineering & quality manager bij AVK Belgium. d o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
D
rinkwater is een kwetsbaar product. Zelfs in Europa kenmerkt het transport van drinkwater zich door grote verliezen. Een gemiddeld verlies van 26% is weinig bemoedigend, zeker in de wetenschap dat water bekendstaat als een van de natuurlijke bronnen die het meest onderhevig is aan schaarste. Oorzaken “Uit een recente studie blijkt dat een groot deel van die waterverliezen in Europa onder meer te wijten is aan kleppen en andere onderdelen van het leidingnetwerk”, onderstreept Meirlevede. “Vaak zorgt de gebrekkige kwaliteit van leidingen, kleppen en verbindingen ervoor dat er veel water in de grond lekt. Eigenlijk streeft iedereen naar een maximale lekkage van 10%, een cijfer dat ook realistisch is. Alles boven dat percentage leidt tot een sterk economisch verlies.”
34 I a q u arama # 7 1
Bij steeds meer watermaatschappijen groeit gelukkig het besef dat ze maar beter kunnen kiezen voor kwaliteitsoplossingen, zodat hun kostbare water dus niet zomaar in de grond verdwijnt. Zelfs het kleinste lek leidt tot een grote kostenpost: naast het waterverlies veroorzaakt dit namelijk ook een hogere elektriciteitsfactuur en hogere kosten voor onderhoud. De oplossing voor het probleem schuilt onder meer in de keuze van de juiste afsluiters, namelijk van hoge kwaliteit die effectief afsluiten op lange termijn. In aankoop zijn ze misschien iets duurder, maar op langere termijn blijken ze heel wat goedkoper, omdat ze aanzienlijke water- en energiebesparingen realiseren. “Daarom is het cruciaal dat zowel in de plannings-, de uitvoerings- als de after sales-fase efficiënt wordt gewerkt”, stipt Meirlevede aan. “Wie zich in de voorbe-
reidende fase uitvoerig documenteert over innovatieve producten en normeringen, bespaart op termijn ook de kosten voor een vroegtijdige vervanging (zowel het materiaal als de bijbehorende werken) en heel wat onderhoudswerken uit.” Aanpak AVK pakt dit aan door sterk in te zetten op vijf pijlers: kwaliteit, innovatie, betrouwbaarheid, ondersteuning en klantenservice. Geen holle woorden, maar waarden die het bedrijf op diverse manieren in de praktijk toepast. “De oplossing is te vaak te vinden aan de basis van een vraagstuk. Daarom vinden wij het belangrijk vanaf het prille begin bij een project betrokken te zijn. Op deze manier kunnen wij het beste advies geven voor de specifieke situatie. Gaat het bijvoorbeeld om zwaar gechloreerd of ozonhoudend water?
DOSSIER pompen & kleppen
Centrisch gevulkaniseerde afsluiters zijn eenvoudiger opgebouwd dan dubbelexcentrische.
Dienen we rekening te houden met blootstelling aan UV of aan de weersomstandigheden? Gaat het om een leiding in PVC, PE of een ander materiaal? Het zijn stuk voor stuk parameters die in rekening moeten worden gebracht.” Beluchters en ontluchters Ontluchten is een vak apart. Daarom werkt AVK ook samen met A.R.I., een Israëlische fabrikant van ontluchters. “Lucht kan op verschillende manieren in een leiding komen: tijdens het vullen of leeglaten van een leiding, door lekken of biologische reacties, of tijdens de werking. Denk bij dat laatste maar aan pompturbulenties, drukverliezen over toestellen, schommelingen in temperatuur of druk. Om de veiligheid en de efficiëntie te verhogen, is ontluchten noodzakelijk.” De ontluchters van A.R.I. kunnen zowel voor drink- als afvalwater worden ingezet. “Ze werken volgens het principe van de afrollende dichting (gepatenteerd), wat zorgt voor een grotere
doorlaat, een bedrijfszekere werking en een eenvoudig onderhoud. Bovendien kan het gebruik van deze compacte toestellen leiden tot een downsizing van de pompen.” Centrisch gevulkaniseerde afsluiters De conventionele dubbelexcentrische afsluiters, die in de Belgische drinkwaterwereld veelvuldig gebruikt worden, bestaan uit een puzzel van onderdelen. Een gietijzeren klep met een rubberen ringafdichting dicht af op een RVS-zitting die geperst of gelast is op een gecoat gietijzeren lichaam. De rubberen afdichting zit op zijn beurt vast op het klepblad door het gebruik van een RVS-borgring en RVS-bevestigingsmateriaal. “Er bestaan ook centrische varianten. Deze zijn eenvoudiger opgebouwd, waardoor er geen kans bestaat op beschadiging van andere cruciale appendages in het systeem (pomp, filters, coating van de onderdelen) door losgeraakte onderdelen van de afsluiter. Bij een centrische vlinderafsluiter bestaat het klepblad uit één homogeen materiaal, dat afdicht op een rubberen voering die vast gevulkaniseerd is op het lichaam. De ruime afdichtingstolerantie draagt sterk bij aan de
lange levensduur van dit type afsluiters. Ook de Kv-waarde (geleidingsvermogen van de klep) ligt doorgaans hoger, wat leidt tot een energiebesparing bij de pompen.” Veel appendages, zoals schuifafsluiters en trekvaste koppelingen, beschikken over diverse uitvoeringen (flens-flens, PE-flens, mof-mof...). “Daardoor kan in functie van het project het beste product gekozen worden. Voor de juiste productkeuze maken wij vaak gebruik van 3D-software, zodat we bepaalde samenstellingen in detail kunnen bekijken. Dit biedt de mogelijkheid om te analyseren of de producten in het gebouw passen, of eventuele verlengingen langer moeten worden uitgevoerd, hoe de bediening dient te worden georiënteerd, enz. Door onze diversiteit aan producten kunnen wij een objectief oordeel vellen over de meest gepaste oplossing. Elk productiehuis binnen de AVK-groep heeft zijn specialiteiten om de kwaliteit van dat product te waarborgen. Bovendien gaat het om een familiebedrijf, waar de winst opnieuw wordt geïnvesteerd in verdere productinnovaties.” E
www.avkvalves.be
Wie is AVK?
De ontluchters van A.R.I. kunnen zowel voor drink- als afvalwater worden ingezet.
AVK Belgium is de verkoopsorganisatie van AVK Holding voor de Belux. Ze leveren aan nutsbedrijven en aannemers een breed assortiment aan producten (afsluiters, vlinderkleppen, muurschuiven, hydranten, straatpotten, (trekvaste) koppelingen, T-stukken...) voor drinkwater, afvalwater, gas en brandbestrijding. De holding nam de jongste jaren heel wat producenten van complementaire producten over. Zodoende kon de onderneming het aanbod verder uitdiepen om een onafhankelijke oplossing voor ieder project uit te dokteren. “Het bewijst dat wij staan voor duurzame innovaties en relaties, mondiaal leiderschap met lokale betrokkenheid en oplossingen die onze klanten toelaten mooie besparingen te realiseren.”
a q u a r a m a # 7 1 I 35
WATER TECHNOLOGIES
Waterbehandeling oplossing voor nood-, geplande- en meerjarige situaties. Met een vloot van meer dan 200 installaties om te voldoen aan aan een reeks van proces toepassingen: > Onderhoudswerkzaamheden in nood- en geplande situaties > Veranderingen in voedingswater toevoer > Lekkages aan boilers en condensors > Chemisch reinigen, spoelen en vullen van boilers, leidingwerk inbedrijfstelling Marktleiders in mobiele waterbehandeling uitgevoerd met toegewijde monteurs en onderhoudsmanagers, hoge veiligheidsstandaards, ‘zero accidents’ leverancier Lees meer op: planned.mobilewaterservices.com / NL 0800 27826683 & Belux 00 31 62001048 / mobilewaterservices@veolia.com
© Veolia Photo Library
Mobile Water Services
DOSSIER pompen & kleppen
Aquafin kiest diafragmakleppen voor RWZI Leuven Aquafin heeft in Leuven een waterzuiveringsinstallatie. In 2014 waren onderdelen ervan aan renovatie toe. Het bedrijf koos, na rijp beraad en enkele testen, voor diafragmakleppen van Egger. Ze bleken enkele gunstige eigenschappen te hebben: minder energieverbruik, mooie regelkarakteristiek, minder drukschommelingen en infrastructuur die langer meegaat. In de toekomst komen allicht meer dergelijke kleppen bij Aquafin. D o o r Ko e n Va n d e p o p u l i e r e
D
e rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) van Aquafin in Leuven is gebouwd in 1983 en heeft een capaciteit van 135.000 inwonerequivalenten. Voor dergelijke heel grote installaties kiest Aquafin doorgaans voor fijnbellenbeluchting. Op de bodem van een beluchtingsbekken is er dan een verdeelsysteem met luchtleidingen, waarop beluchtingsschotels staan. Daarlangs wordt de lucht ingeblazen. De schotels bestaan uit een flexibel membraan met poriën, en daar worden fijne belletjes in het mengsel van actief slib en afvalwater geblazen. Het luchtdebiet wordt geregeld door kleppen. Toen enkele jaren geleden een renovatie zich opdrong, stelde zich de vraag: welke kleppen te kiezen? Gunther Parmentier, procestech-
noloog bij Aquafin: “We hebben eerst een literatuurstudie gemaakt. Daaruit bleek dat diafragmakleppen de meest interessante waren voor deze toepassing. Vervolgens zijn we in contact gekomen met Egger. Ze waren ook qua prijs de meest interessante leverancier. In 2013 begonnen we met testen, op één beluchtingsbekken – elk van onze vier bekkens telt twee kleppen. De resultaten van die testen vielen dermate mee dat we beslist hebben om bij het renovatieproject in 2014 ook de rest van de vlinderkleppen door de diafragmakleppen te vervangen.” Egger doopte zijn diafragmakleppen ‘Iris’. In het oog omringt de iris de pupil: die wordt groter als er minder licht is en kleiner als er meer is. Het diafragma in een fototoestel is op dat mechanisme geïnspireerd. De diafragmakleppen of Iris-kleppen werken ook op die manier. Zuurstof en druk Parmentier en zijn collega’s wilden in de eerste plaats kleppen die zorgden voor een stabiele zuurstofconcentratie. “Daarom keken we vooral daarnaar tijdens de testen”, klinkt het. “En wat het effect van de kleppen was,
zagen we op de grafieken. Daarop is goed te zien dat de zuurstofconcentraties, vóór de testen in 2013, heel sterk schommelden rond de streefwaarde van 2 à 2,5 gram zuurstof per liter. Er waren afwijkingen tot 160%. Dat gold voor alle vier de bekkens. Soms schoot de zuurstofwaarde fors de hoogte in, om kort erna weer naar beneden te duikelen, en vice versa. Zo’n hevige schommelingen hebben twee gevolgen. Ten eerste verspil je er energie door: hoe meer de zuurstofconcentratie uitstijgt boven de streefwaarde, hoe meer energie je aan het verspillen bent. Ten tweede heeft dat een negatieve impact op de werking van de blowers. Hoe vaker ze aan- en uitschakelen, hoe meer de machines belast worden. Toen installeerden we de nieuwe diafragmakleppen. We deden opnieuw zuurstofmetingen. De situatie blijkt sedertdien compleet verschillend, voor alle vier de beluchtingsbekkens. De zuurstofconcentratie is namelijk veel stabieler. Nu zitten we dicht bij die streefwaarde van twee milligram per liter, en de afwijking is nog maximaal zo’n 30%.” Iets wat verband houdt met de schommelingen in zuurstofconcentratie is de druk. “Onze tests tonen aan dat de druk vroeger sterk
”
Sinds we de nieuwe diafragmakleppen installeerden,
is de zuurstofconcentratie veel stabieler. Gunther Parmentier, procestechnoloog bij Aquafin
a q u a r a m a # 7 1 I 37
DOSSIER pompen & kleppen
schommelde rond de streefwaarde van 850 millibar”, gaat Parmentier verder. “Ook die sterke drukschommelingen zijn helemaal niet goed voor de blowers en de rest van het beluchtingssysteem. Sinds we diafragmakleppen gebruiken, zijn de schommelingen veel verminderd.” Toekomst belooft meer Eggers kleppen bewijzen goede diensten in de RWZI van Leuven. Maar Parmentier vermoedt dat hun potentieel nog niet volledig is ontgonnen: “Het zit zo. Vandaag besparen we al energie: hoeveel precies is moeilijk te kwantificeren omdat we bij de renovatie van de vier bekkens niet enkel de kleppen hebben vervangen, maar ook de beluchtingsschotels en twee van de vier blowers. In de toekomst is nog meer energiebesparing te realiseren met de kleppen. Namelijk als we ze combineren met een meer geavanceerde sturing. Vandaag werken we daarvoor nog met een klassieke drukregeling: constante druksetpoints. Maar als we de druk optimaliseren, zullen we mogelijk 10 à 15% energie besparen. Als je weet dat bij Aquafin vandaag 45% van het energieverbruik is te wijten is aan beluchting, weet je dat dit een enorm verschil uitmaakt.” Regelkarakteristiek Aquafin heeft ervaring met vlinderkleppen en gesegmenteerde kogelkleppen. Maar dia-
fragmakleppen hebben enkele voordelen die zij niet hebben, klinkt het. Zo hebben ze een betere regelkarakteristiek. Het meest ideale is een lineaire regeling; dan is grafisch een rechte lijn te zien. Het betekent dat het luchtdebiet lineair toeneemt. Een klep die bijvoorbeeld bij openen in het begin nauwelijks lucht doorlaat maar even later plots heel veel, is niet ideaal voor Aquafin. Onder meer omdat het wil fijnregelen, dus de zuurstofgehaltes op een constante waarde wil houden. Welnu, de diafragmakleppen benaderen de meer gewenste, lineaire regeling beter dan veel andere kleppen. Om het in andere termen uit te drukken: ze hebben een “economische en stabiele regeling met betrouwbare, hysteresisvrije controlekarakteristieken”.
Een diafragmaklep bij Aquafin in Leuven.
Weinig turbulentie en trillingen Elk type klep werkt op een andere manier. Bij diafragmakleppen zit de obstructie (het deel waar de lucht niet door kan) aan de buitenkant, de opening zit in het midden. Dat is goed, verzekert Parmentier. Net als het feit dat de opening in Eggers diafragma zeshoekig is. Dat benadert beter de cirkelvorm van de leidingen en is daarom beter dan bijvoorbeeld een ruitvormige opening. Het draagt er allicht toe bij dat de klep weinig turbulentie veroorzaakt. Ten slotte gaat Egger er prat op dat zijn diafragmakleppen weinig geluid veroorzaken.
Klopt dit? “Geluid ontstaat door hindernissen in de luchtleiding. Die veroorzaken trillingen. Het is dus goed mogelijk dat de kleppen weinig geluid genereren. Te veel geluid kan een probleem zijn in landelijke gebieden met woningen dicht bij de waterzuivering, want daar is weinig achtergrondgeluid en zijn de geluidsnormen strenger. Het gaat dan meestal over kleinere installaties. In Leuven is de situatie anders. Omwonenden hebben er nog nooit klachten gehad over geluidshinder”, besluit Parmentier.
Hoe kleppen bijdragen tot minder energieverbruik Beluchting vertegenwoordigt 45% van Aquafins energieverbruik. Door af te stappen van constante druksetpoints en de druk te optimaliseren, is dat fors te verminderen. Misschien wel 10 à 15%. Gunther Parmentier legt uit hoe. “In Leuven hebben we vier bekkens met elk twee kleppen. Dus acht kleppen die de luchttoevoer regelen. Via vier blowers leveren ze de lucht aan de beluchtingsschotels. In de bekkens zitten ook zuurstofmeters: de concentratie aan zuurstof die zij meten, bepaalt de openingsstand van de klep. Dus, als de meters aangeven dat er te weinig zuurstof in het bekken zit, gaat de klep meer open, om meer lucht aan te voeren. Daardoor gaat de druk in de luchtleidingen zakken. Om de druk constant te houden, worden blowers dan automatisch opgetoerd.” Volgens dat principe gaat het vandaag. Maar dat is niet het meest energie-efficiënt, verzekert Parmentier. “De druk stellen we namelijk altijd in op een waarde die aangepast is aan de ‘worst case’. Als in één van de bekkens bijvoorbeeld beluchtingselementen meer vervuild zijn dan in andere bekkens, dan is daar meer lucht nodig om aan voldoende luchtdebiet te komen. Dus zal de druk in de vier bekkens afgesteld worden op de druk die nodig is voor het bekken met de meest vervuilde beluchtingselementen. Welnu, er bestaan andere regelingen, waarbij we meer het voordeel uit die regelingen kunnen puren: het druksetpoint variabel maken, regelen op luchtdebiet… Diafragmakleppen maken zo’n meer geavanceerde sturing mogelijk.”
38 I a q u ar ama # 7 1
Voor mensen die hun werk graag goed doen! Pompsystemen voor afval- en oppervlaktewater met de unieke schroefcentrifugaalwaaier.
www.hidrostal.nl
HIDROSTAL BENELUX Zernikestraat 35 3316 BZ Dordrecht
Tel. +32 (0) 471 - 87 52 23 info@hidrostal.be
advertentie_halvepagina_liggend_nl.indd 1
24-1-2016 10:32:03
Your partner in sludge and wastewater treatment • Drum screens • Flotations • Lamella separators • Physicochemical treatment
• Biological treatment • Sludge treatment • Study/optimisation/ realization/follow up
Fraterstraat 45 - B 9820 Merelbeke - T: +32 (0)9 219 06 03 - F: +32 (0)9 219 06 05 - info@novotec.be - WWW.NOVOTEC.BE
Water Treatment Water Treatment Specia Specialities Specifieke producten voor de behandeling van proceswater, afvalwater en de ontwatering van slib.
Onze producten en service: • (Eco)-Vlokkingsmiddelen • (Eco)-Coaguleermiddelen • Filteraarde • Microörganismen voor gebruik in biologische zuivering • Antischuimmiddelen • Ionenwisselaar • Conditioneringsproducten • Geurbehandeling • Kalkmelk • Labostudies en industriële testen
Nieuwlandlaan 71, Industriezone B411, 3200 Aarschot Tel. 016 49 09 04 - Fax 016 49 09 05 - www.clarflok.be - E-mail: info@clarflok.be
MOBIELE POMPEN & LEIDINGEN • VERHUUR • VERKOOP • REPARATIE & SERVICE 24/7
Killeweg 25 B-9200 Dendermonde I +32 (0)52 20 31 31 I www.rentalpumps.eu
DOSSIER pompen & kleppen
Uniek pompgemaal in Melle In Melle liepen enkele tientallen huizen regelmatig onder omdat een beek er de kwalijke gewoonte had af en toe buiten haar oevers te treden. Vandaag, echter, hebben de bewoners van die huizen altijd droge voeten. Dat komt door bufferbekkens. Maar ook door een innovatief pompgemaal. Het staat boven op de gravitaire uitwateringsconstructie in plaats van ernaast, en elke pomp is in een liftconstructie gemonteerd. Gravitaire ĂŠn gepompte afvoer gaan er door dezelfde koker. D o o r Ko e n Va n d e p o p u l i e r e
In betonnen kokers zitten grote, stalen bakken: de liften. In elke lift hangt een pomp. Als het hoogtij of noodweer is, komen de liften met pompen naar beneden.
O
p het grondgebied van de gemeenten Balegem, Oosterzele, Merelbeke en Melle ligt het stroomgebied van de GondebeekMolenbeek en haar zijbeken. Het gebied heeft een oppervlakte van ongeveer 4.500 hectare. De Gondebeek mondt uit in de Schelde, op het grondgebied van Melle. Het waterpeil van de beek wisselt sterk. Het verhoogt fors bij langdurig hoogtij van de Schelde of na hevige regenval. Heel lang veroorzaakte dit wateroverlast, in Melle. Minstens eenmaal per jaar liepen tientallen huizen er onder omdat de Gondebeek buiten haar oevers trad. De Civiele Bescherming moest soms zelfs met mobiele pompen te hulp schieten om erger te voorkomen.
opgemaakt door het studiebureau Arcadis in opdracht van het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen. Het model wees uit dat de problemen opgelost zouden zijn met vier bufferbekkens en een pompgemaal.
In 1998 zette de gemeente Oosterzele een eerste stap. Het legde een bufferbekken aan op de Molenbeek in Balegem. Dat bekken heeft een buffervolume van 5.115 kubieke meter water. Het treedt regelmatig in werking en wordt manueel bediend. Negen jaar later, in 2007, legde het provinciebestuur in Moortsele (Oosterzele) een gecontroleerd overstromingsgebied aan. Het betreft een
Buffers en pompen Een definitieve oplossing drong zich op. Het begon met een computermodel. Dat werd Het pompgemaal aan de monding van de Gondebeek in de Schelde, in Melle. (Foto: Provincie Oost-Vlaanderen) u
a q u a r a m a # 7 1 I 41
DOSSIER pompen & kleppen
Grofroosters en een stroboscopische installatie moeten vissen beschermen. (Foto: Provincie Oost-Vlaanderen)
bekken dat automatisch wordt gestuurd. Het is 18 hectare groot en stockeert 160.000 kubieke meter. Daarmee is het momenteel het grootste bekken in Oost-Vlaanderen onder provinciaal beheer. Om nog extra te kunnen afwateren bij hoogtij in de Schelde, was dus ook nog een pompgemaal nodig. Dat is gebouwd aan de monding van de Gondebeek in de Schelde, te Melle. Het gemaal is voltooid in mei 2013. Het computermodel begrootte de nodige maximale pompcapaciteit op 6.000 liter per seconde. Het project kostte 850.000 euro. De werken werden via een openbare aanbesteding gegund aan de firma Deckx Elektro Mechanica uit Dessel. Twee pompen bovenop Normaal komt een pompgemaal náást de waterloop. Maar de Gondebeek ligt ter hoogte van haar monding ingesloten tussen de infrastructuur van een bedrijf, Leus nv, en een school, het College Paters Jozefieten. Daardoor was het zeer moeilijk om de gronden te verwerven naast de waterloop. En als zich toch een mogelijkheid had aangediend om dat te doen, zou de grond heel duur zijn geweest. Uiteindelijk is de oplossing gevonden in een innovatief concept. Het gemaal kwam bóven de gravitaire uitwateringsconstructie (zoals bekend, is een gravitaire constructie er een waarbij water stroomt van een hoger naar een lager gelegen gebied). Het gemaal is zo geconfigureerd dat twee pompen van elk 3.000 liter per seconde trapsgewijs in werking zullen treden afhankelijk van het debiet dat zich aanbiedt. Waarom twee pompen? “Als één pomp defect is, is er nog de andere”, zegt Frank Van De Craen, projectleider Deckx Elektro Mechanica. “Er zijn twee pompen, en soms is één voldoende. Maar als het water blijft stijgen, springt de tweede pomp bij. Het is dus, in vaktermen uitgedrukt, een pompstation met opstelling 2+0. De gebruikte pompen zijn schachtpompen met propeller. Die staan ervoor bekend dat ze grote debieten bij lage opvoerhoogtes kunnen verpompen. Hoe hoger het waterniveau stijgt, hoe meer een pomp wordt opgetoerd.”
42 I a q u ar ama # 7 1
Er zijn twee betonnen kokers: uitstroomconstructies naar de Schelde. Van De Craen: “In die kokers zitten grote stalen bakken. Dat zijn liften. In elke lift hangt een pomp. De pompen worden naar beneden of boven getrokken met twee grote, hydraulische pistons: elk is twee meter lang. De liften hangen boven de Gondebeek. Normaal stroomt het water van de Gondebeek onder de liften door. Als het hoogtij is, als er noodweer is, komen de liften naar beneden. Ze sluiten dan de Gondebeek af van de Schelde. Het water wordt dan, via een overstort op de liften, in de Schelde gepompt. Wanneer de pompen niet meer moeten werken, worden ze opgehaald. Zo komt de doorlaat naar de Schelde opnieuw vrij.” “De pompen zijn ook frequentiegestuurd”, voegt hij eraan toe. Frequentiesturing heeft diverse voordelen, zoals energiebesparing, minder geluid, langere levensduur van de pompen en lage installatiekosten. Unieke oplossing Gravitaire én gepompte afvoer gaan dus door dezelfde koker. “Het is de eerste keer dat zo’n systeem in Vlaanderen is gebouwd”, stelt Van De Craen. “Het was wel al gebouwd in Nederland. Meer bepaald in provincie Zeeland. Het is er niet ingezet voor een beek, maar voor een polder die uitkomt in zee.” De technologie is er te vinden in waterschap Scheldestromen. Daar is hij ingezet voor het verpompen van het water van de Braakman naar de Westerschelde. Technologie In Schelde en Gondebeek zitten niveaumeters en vlotters. Ze controleren de toestand aan de hand van enkele parameters. Als wat zij meten, duidt op gevaar, worden de pompliften neergelaten en de pompen gestart. Maar als de waarden voor de parameters
erop wijzen dat het gevaar is geweken, worden de pompen gestopt. Daarna worden ze met de liften opgehaald. De parameters kunnen op elk ogenblik worden aangepast. Daarbij is het zoeken naar het ideale evenwicht tussen maximale veiligheid voor de bewoners enerzijds, en minimaal verbruik van energie anderzijds. Er zijn ook videocamera’s waarmee het mogelijk is op afstand te kijken naar Gondebeek en kokers. Zo krijgen de bedieners extra informatie over de werking van de installatie. Via een internetapplicatie kunnen ze toezicht houden op de werking en de peilen. En in geval van defect of alarm worden de verantwoordelijken via sms of e-mail dadelijk verwittigd. Het systeem registreert eigenlijk continu de werking van alle elementen; een gevolg is dat verdere optimalisatie mogelijk is door post factum analyse. Ten slotte werkt het Melse pompgemaal volautomatisch. De sturing gebeurt op basis van een PLC. Het is wel mogelijk om de bediening over te nemen. Dat gebeurt normaal gezien vanop afstand. Bijvoorbeeld kunnen bedieners vanop afstand de pompen naar beneden of boven te brengen. Diervriendelijk De mensen achter de installatie hebben ook gedacht aan de fauna in het water. Het gemaal is namelijk visvriendelijk. Vissen kunnen niet door de grofroosters. En wanneer de pompen draaien, wordt een stroboscopische installatie neergelaten. Die zorgt voor lichtflitsen onder water. Dat schrikt de vissen af en houdt ze op afstand. Zo worden ze niet opgezogen en gekwetst door de propellerbladen. Het pompgemaal zal dus zowel de mensen als de vissen in Melle charmeren. Eind goed, al goed? E
www.deckx-em.be
Remote control/ maintenance
wij realiseren uw waterzuivering
…secure and reliable Monitor distributed systems and communicate with remote system components or mobile machines securely. • Modems and routers for worldwide and universal access to controllers and Ethernet networks • Security routers for secure VPN connections with IPsec encryption • PLCs and software for controlling remote systems and continuous system overview For additional information phoenixcontact.be
© PHOENIX CONTACT 2014
Trevi nv Dulle-Grietlaan 17/1 9050 Gentbrugge Belgium
T +32 9 220 05 77 F +32 9 222 88 89 E info@trevi-env.com S www.trevi-env.com
ISO 14001 ISO 9001 VCA BE 0447.717.158
DOSSIER pompen & kleppen
Het Nederlandse adviesbureau en cursuscentrum Oveducon is gespecialiseerd in het geven van praktijkgerichte pomptechnische cursussen met naast ‘basis in pomptechniek’ en ‘pompberekening’ ook aanverwante onderwerpen als stromingsleer, leidingsystemen, analyse van pompstoringen en frequentieomvormers. De consultingactiviteiten omvatten onder meer probleemoplossing, offertebeoordeling, pomp- en leidingverliesberekening, clamp-on flowmeting en thermografie. In dit artikel deelt zaakvoerder Jos Overschie een aantal inzichten.
O
nzichtbaar wil niet zeggen ‘onbelangrijk’ of ‘te verwaarlozen’. We realiseren ons vaak pas hoe belangrijk iets is, als het defect raakt of zelfs herhaaldelijk niet doet wat we verwachten. Een pompinstallatie is net een puzzel: alle stukjes moeten precies in elkaar passen om er een vloeiend geheel van te maken; iets wat in evenwicht ís en niet lijkt, waardoor nog het evenwicht zoek is. Het gebrek aan pompkennis is iemand niet altijd aan te rekenen, aangezien het vergaren daarvan nogal versnipperd gebeurt. Resultaat is echter wel dat blijkt dat meer dan 70% van alle pompen niet in het gewenste werkgebied staat te draaien (onderzoek in Duitsland, maar het resultaat is vast en zeker representatief voor België). Vaak wordt
Cavitatieschade aan het einde van de schoepen.
44 I a q u arama # 7 1
Gebrek aan pompkennis kost kapitalen Helaas functioneren ze zo vaak onzichtbaar: de grote diversiteit aan verdringer- en centrifugaalpompen die ons dagelijkse leven een stuk aangenamer maken. Of het nu gaat om de pomp van de centrale verwarming, de wasmachine, het bubbelbad, de pomp in het riool, van de waterzuiveringsinstallatie of van de zonnepanelen op het dak: de pompen staan ongemerkt hun werk te doen. We willen graag dat alles ‘gewoon’ blijft draaien. Mensen vertrouwen erop dat de vakman (of vrouw) het weet. Laten we dat vertrouwen niet beschamen. In de praktijk komt het er echter op neer dat ook menig vakman onderschat wat erbij komt kijken om een goede pompinstallatie te realiseren. Daarnaast worden alle storingen, dingen die fout gaan en geld kosten, maar voor lief genomen. d o o r j o s Ov e r s c h i e
een grotere pomp gekozen om er zeker van te zijn dat het allemaal goed zal werken. Dit geeft een zeer nadelig effect op de energiebehoefte en onderhoudskosten van deze pompen. Om dit op te vangen, wordt vaak een ‘inregelklep’ of ‘smoorplaat’ (orifice) toegepast, maar ook dan gaat er soms wel 20% van de opgenomen energie verloren. Een pomp die niet in zijn A.O.R. (Allowable Operating Range) draait, is vatbaar voor schades met alle gevolgen van dien. Cavitatie: een niet te onderschatten probleem In veel pomptechnische installaties is de schade veroorzaakt door cavitatie onnodig groot. De verantwoordelijke technisch me-
Cavitatieschade kan ook ontstaan door verstopping van de waaier.
dewerkers ervaren de symptomen niet als schokkend, wat te wijten is aan een gebrek aan vakkennis. Als medewerkers eenmaal zelf ervaren hebben door horen en/of zien wat cavitatie teweegbrengt, is de schrik groot en dringt het besef door dat cavitatie een niet te onderschatten probleem is. De schokgolven die door de implosie van een cavitatiebel ontstaan, liggen tussen de duizend en tienduizend bar! Asafdichtingen zijn hier niet tegen bestand en zelfs pompassen van > 5 cm dikte breken nadat ze honderd minuten aan cavitatie zijn blootgesteld! De schade beperkt zich dus niet alleen tot de waaier en het pomphuis. Aan de andere kant worden veel schadegevallen onterecht toegeschreven aan cavitatie.
Schadebeeld bij een waaier. (Foto’s: Oveducon)
Bioproducts & Apps Onze Biosupplementen:
Nutriflok, Stabilox, Methanostim Liquide Onze Biocatalysatoren:
Nitrificerende ent ABIL en HANDS, anaeroob korrelslib, Multidechlorobac, Lyposol Onze Bioprotectantia:
Bescherming tegen biocorrosie, Legionella, ... Ons Biohergebruik:
Valorisatie van organische stromen tot Biovoeders Industrieweg 122 P, 9032 Wondelgem • België T: +32 9 375 17 14 • F: +32 9 375 17 15 • sales@avecom.be
www.avecom.be 16 avecom ad aquarama 195x134-2014.indd 1
29/08/14 10:42
Milieu en techniek in harmonie Eco-Vision biedt u een complete milieu- totaalservice. Milieuwinst hand in hand met uw bedrijfswinst is onze business.
MILIEUADVIES: Voor al uw milieuadvies staan wij u graag in raad en daad bij. (RE)ENGINEERING: Waterbehandeling, afvalwaterzuivering of het recyclageproces? U kunt op ons rekenen voor een grondige probleemanalyse en een procesontwerp op maat. BOUW VAN COMPLETE INSTALLATIES: Eco-Vision bouwt voor u complete installaties voor waterbehandeling en afvalwaterzuivering voor “end-of-pipe” toepassingen en procesgeïntegreerde oplossingen.
AL MAXIMA IK U R B HERGE R E T WA
Contacteer ons snel ... voor een zuivere kijk op het milieu! Ambachtslaan 14 • 3665 As • T. +32 (0)89 79 81 30
www.eco-vision.be
Eindelijk kunt u perfect gebruik maken van mogelijkheden van uw installatie De alle nieuwe generatie ARGUS
rookmelders
Industry 4.0 van Schneider Electric De architecturen van Schneider Electric zijn collaboratieve oplossingen voor de automatiseringsbehoeften van industriële en infrastructuurbedrijven, en voor hun groeiende vereisten in verband met energiebeheer. Schneider Electric biedt een oplossing voor elke sector met onder meer: Hardware Onze nieuwe revolutionaire ePAC Modicon controllers en RTU’s, onze nieuwe generatie frequentiesturingen en motorstarters zijn allen voorzien van de nodige netwerkfaciliteiten die een perfecte integratie mogelijk maken. Software Vijeo Citect, Historian en Wonderware beheren en analyseren de kritische productie informaties, en de specifieke software configuratietools zoals Unity Pro helpen de onderhouds- en engineeringstijden drastisch te verminderen. Netwerken en Communicatie De netwerken zijn voornamelijk gebaseerd op standaard Ethernet en ondersteunen de standaard apparaat- en processbussen. Standaard Ethernet biedt als groot voordeel zijn 100% openheid, zijn betrouwbaarheid en zijn volledige transparantie. Cybersecurity Onze geïntegreerde Cybersecurity oplossingen zijn topproducten die de veiligheid, de beschikbaarheid en de betrouwbaarheid van uw industriële besturingssystemen verbeteren.
Ontdek nu onze oplossingen voor Industry 4.0! Ga naar www.SEreply.com en voer de code 60855P in
schneider-electric.be Schneider Electric nv/sa - Klantendienst: +32 (0)2 37 37 502 customer-service.be@schneider-electric.com - www.schneider-electric.be
w POMPEN
& KLE P P EN
De Robuschi ROBOX producten voor zuiveringsinstallaties
Efficiënte olievrije schroefblower met maximale energiebesparing en laag geluidsniveau. • tot 2.500 mbar • tot 10.500 m3/h Voorbeeld van ‘geknepen’ afsluiters in drie persleidingen. (Foto: Oveducon)
Als technisch medewerkers de schadeoorzaak niet kunnen achterhalen, wordt vaak te snel de oorzaak gezocht in cavitatie. Ook in Mozambique en Bangladesh waar ik mocht werken, is cavitatie het toverwoord. In Bangladesh hadden veel bronpompen een levensduur van minder dan een jaar, wat toegeschreven werd aan cavitatie. Na onderzoek bleek echter vortexvorming en lekkage in de onderwaterverbindingen van de kabel de oorzaak te zijn van meer dan 95% van alle problemen. De juiste berekeningen Veel mankementen zijn te voorkomen door de juiste berekeningen uit te voeren. Het selecteren van de juiste pomp kan niet zonder een NPSH-berekening (Net Positive Suction Head). Door deze berekening uit te voeren, is in veel gevallen vooraf al te bepalen of een pomp gaat caviteren of niet. In een vorige functie heb ik aan ruim 200 mensen die de hele dag niets anders doen dan pompinstallaties samenstellen en berekenen, een korte uitleg gegeven over NPSH-berekening. Tot mijn grote schrik waren er slechts twee mensen uit die groep die deze berekening dagelijks in de praktijk toepasten. Dit is slechts één procent! Het succes van de installatie wordt bepaald door het samenspel van de juiste pompselectie, het leidingsysteem en facetten van de stromingsleer. Dit kan eventueel aangevuld worden met een frequentieomvormer, als dit een meerwaarde heeft op het proces en daardoor een energiebesparing tot wel 30-35% in de praktijk gerealiseerd kan worden.
Biogasblowerunit voor verplaatsen en comprimeren van biogas • tot 1.000 mbar • tot 2.850 m3/h
Low-pulse Blowerunits: Kompakt en eenvoudig onderhoud. De beste oplossing voor uw installatie • tot 1.000 mbar • tot 10.500 m3/h
Een pompinstallatie die eerst duidelijk zichtbaar op papier aan alle kanten bekeken en berekend is door een medewerker die zich ontwikkeld heeft in alle facetten van de pomptechniek, zal daarna onzichtbaar op volle kracht zijn werk kunnen doen en als het goed is, blijven doen. E
www.oveducon.nl Robuschi Benelux B.V. - www.robuschi-benelux.nl
Egger
wanneer andere pompen verstoppen De Vortex Turo速 pompen zijn speciaal ontworpen voor het verpompen van afvalwater met vezels, slurry en slib. Verstoppingsvrij Volledig vrije doorlaat Trillingsvrij Onze Iris速 regelkleppen besparen energie door een optimale controle van de luchtstroom naar de beluchtingstanks. Zeer lage drukverliezen Zeer breed stabiel regelbereik Vrij van hysteresis
Egger Pumps pub 195x134mm.indd 1
SWISS ENGINEERED PUMPS SINCE 1947
Problemen met vochtige doekjes? Test nu onze nieuwe TA waaiers.
Egger Turo Pumps Belgium Baron de Vironlaan 24 B - 1700 Dilbeek Tel +32 2 463 56 96 Fax +32 2 463 56 97 info.belgium@eggerpumps.com
www.eggerpumps.com
3/02/14 08:44
DOSSIER pompen & kleppen
Dialock-afsluiters verbeteren procesflow Roam Technology Een grotere productiecapaciteit met een geoptimaliseerde procesflow: het was een van de doelstellingen die het bedrijf Roam Technology vooropstelde bij de bouw van een nieuwe fabriek in Genk. De producent van het merk Huwasan ging daarvoor in zee met IEC. Deze aannemer maakt voor dit project onder meer gebruik van Dialock, een nieuwe reeks van manuele membraanafsluiters die wordt verdeeld door kunststofleverancier en afsluiterspecialist VINK. D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
R
oam Technology fabriceert onder de merknaam Huwasan producten die worden gebruikt voor het ontsmetten van ziekenhuizen, bacteriologische behandeling van water, zuivering van hotelkamers, enz. Het bedrijf wil in de toekomst nadrukkelijker de focus leggen op ontsmettingsmiddelen voor de medische sector. Om te anticiperen op de continue groei van het bedrijf, bouwt zaakvoerder Jos Roebben een nieuwe vestiging in Genk met een grotere productiecapaciteit. Hij contacteerde hiervoor engineering- en constructiebedrijf IEC, dat gespecialiseerd is in maatwerk voor kunststofbewerking, RVSbewerking, processturing en -automatisering.
Totaalproject “Wij kregen de vraag om in te staan voor het ontwerp, de bouw en de automatisering van de productie-installatie en het tankenpark, zodat het product in de juiste verhouding kan worden aangemaakt en daarna naar de afvullijnen kan worden gebracht”, licht Kristof Hansen, projectleider bij IEC toe. “Ook voor de bouw van een cleanroom tekenen wij verantwoordelijk.” Voor een optimale circulatie en de automatisering van de procesflow, had IEC heel wat afsluiters nodig. Hiervoor ging het te rade bij zijn vaste leverancier VINK. “Daar hebben we een zestigtal automatische afsluiters besteld, die voor de juiste procesflow zorgen. Voor de fijnregeling van de procesflows adviseerde VINK ons de nieuwe manuele Dialockafsluiters van de Italiaanse fabrikant FIP. Deze kleppen kenmerken zich niet alleen door een goede Kv-waarde, maar zien er ook mooi uit, met de bediening in een opvallend roodzwarte kleur. Bovendien lieten ze zich heel vlot installeren. Daarnaast zijn we tevreden over de competitieve prijs en de snelle levertermijn”, besluit Hansen.
Deze afsluiter leent zich voor transport van alle soorten media.
Dwarsdoorsnede van de membraanafsluiter.
Vaste waarde Kunststofleverancier VINK BVBA verdeelt al decennialang de kunststof afsluiters van de Italiaanse fabrikant FIP Sprl. De nieuwe reeks van membraanafsluiters, onder de naam Dialock, werd in de tweede helft van vorig jaar gelanceerd. “Het eenvoudige en bijna nog onveranderde concept van de membraanafsluiter – eerst uitsluitend in metaal – dateert al van eind jaren twintig van de vorige eeuw en is in de industrie nog altijd een van de meest toegepaste afsluitertypes”, verduidelijkt Bert Wouters van VINK. “Door zijn ontwerp is dit type afsluiter geschikt voor het transport van alle soorten media, gaande van ultrapuur water over chemicaliën tot vervuilde vloeistoffen. De combinatie van een kunststof afsluiterhuis in PVC, PVC-C, PP of PVDF met de verschillende soorten membranen (EPDM, NBR, FPM of PTFE) zorgt ervoor dat voor quasi alle toepassingen een optimale chemische resistentie verkregen wordt. In tegenstelling tot kwartslagafsluiters, zoals kogel- en vlinderkleppen, leent een membraanafsluiter (met lineaire slag) zich over het algemeen beter voor het instellen van een debiet.”
a q u a r a m a # 7 1 I 49
DOSSIER pompen & kleppen
Driedimensionaal ontwerp van het project.
Bij de ontwikkeling van de nieuwe Dialockmembraanafsluiters van FIP heeft de fabrikant getracht om een maximaal aantal voordelen te bundelen in één concept. “Deze productontwikkeling hebben ze volledig in eigen beheer gedaan. Bij de opzet van dit vernieuwende concept werd uitgegaan van vier doelstellingen. Cruciaal was het verbeteren van de doorstroomcapaciteit van de afsluiter (Kv-waarde) en daarmee samenhangend het verminderen van de drukverliezen. Ten tweede wilden de ontwikkelaars vasthouden aan het beproefde concept (montage afsluiterhuis, membraan en aandrijving door middel van bouten), maar de afsluiter tegelijk ook compacter maken. Daarnaast was ook de optimalisering van het regelgedrag (streven naar lineariteit) een aandachtspunt.” Manuele bediening De aan de buitenkant meest opvallende innovatie, is de manuele bediening. Die is op de gehele slaglengte vergrendelbaar. Dit gebeurt door de handknop uit te trekken en terug in te duwen voor bediening. “Een transparant afdekkapje herbergt een graduele standindicator en een identificatieplaatje waarop de gebruiker de voor hem gewenste info kan meegeven. Een speciale versie is beschikbaar wanneer de gebruiker ook de koers kan beperken in de open- en dichtstand. De handbediening is volledig waterdicht, schermt dus het volledige metalen binnenwerk integraal af tegen de invloeden van buitenaf. Het materiaal voor die handbediening (glasvezelversterkte PP) zorgt ervoor dat ze kan worden gebruikt in de meest chemisch agressieve omgevingen.” Het monteren van de afsluiter in het leidingwerk gebeurt met behulp van de klassieke verbindingsmethoden. Ze kunnen, naargelang het materiaal, rechtstreeks worden ingelast (bij PP en PVDF) of ingelijmd (PVC en PVC-C). Op vraag van de installateurs zijn de afsluiters met driedelige koppelingen qua
De kleppen zorgen voor de fijnregeling van de procesflows.
50 I a q u ar ama # 7 1
inbouwlengte en schroefdraad nu meer afgestemd op de internationale conventies en staan ze garant voor een vlotte uitwisselbaarheid. Daardoor is het niet nodig om leidingwerk nodeloos af te breken bij vervanging of onderhoud. Er zijn ook versies beschikbaar met vaste flenzen, met standaard EN558-1 inbouwlengte. Doorstroomprofielen Het grootste voordeel bevindt zich aan de binnenkant van de afsluiter. “Simulaties van de dynamische doorstroomprofielen van de afsluiters DN15 tot en met DN65 resulteer-
den in een nieuwe interne geometrie van de membraanafsluiter. Hierdoor verbeterde de Kv-waarde aanzienlijk, bij sommige afmetingen zien we zelfs meer dan een verdubbeling. Door dit geoptimaliseerde doorstroomprofiel vermindert ook de drukval, wat niet onbelangrijk is bij de dimensionering van een leidingwerk of een pompinstallatie. Zo heeft de nieuwe DN40-afsluiter bij identieke werkomstandigheden (mediumcondities, debiet) een vergelijkbare drukval als een DN50 van de vroegere modellen.” Het opmerkelijke aan deze conceptuele verbeteringen is het feit dat ze stuk voor stuk gecombineerd voorkomen. “De verbeterde doorstroomcapaciteit doet vermoeden dat de nieuwe afsluiters in afmetingen zouden vergroten, terwijl de ontwerpers er dus wel degelijk in zijn geslaagd om de afsluiters compacter en lichter uit te voeren.” Die voordelen komen ook terug in de pneumatisch aangedreven versies. “Een volledige kunststof actuator, resistent aan de meest agressieve omgevingen, is in de pistonversie uitgerust met een binnenwerk dat volledig is vervaardigd uit slijtvast materiaal (IXEF, polyamide met glasvezelvulling). Dat is een nagenoeg onderhoudsvrij concept dat garant staat voor meer dan vijf miljoen schakelingen. Dit is al beschikbaar voor de afmetingen DN15 en DN20 en wordt binnenkort ook uitgebreid naar de volledige range, dus tot en met DN65”, besluit Bert Wouters. E
www.vink.be
MEETINSTRUMENTEN VOOR TEMPERATUUR EN WATERANALYSE
Afvalwater • Aquarium & vijver • Laboratorium • Land- & tuinbouw Proces & industrie • Voeding • Waterbehandeling • Zwembad & spa
Hanna Instruments bvba Winninglaan 8 - BE-9140 Temse - tel. 03 710 93 40 - info@hannainstruments.be - www.hannainstruments.be
Onze bijdrage tot het verlagen van uw CO2 We optimize your flow
Packo Pumps België Tel. +32 51 51 92 80 • pumps@packo.com
www.packopumps.com Watch the Packo Pumps video.
DOSSIER pompen & kleppen u Carix-regeneratiepompen, bypass- en vlinderkleppen van GEMÜ. (Foto: Krüger WABAG / VWS Deutschland GmbH)
GEMÜ-vlinderkleppen in het waterbehandelingsstation Trollmühle Het behandelingsstation Trollmühle van het waterbedrijf in Windesheim, bij Bingen am Rhein, levert jaarlijks aan 43.000 personen en 14.000 gezinnen een 2,2 miljoen m³ drinkwater. In piekperiodes stemt dit overeen met een dagelijks referentiedebiet van 8.500 m³. Hier voorzag de firma Krüger WABAG / VWS Deutschland GmbH een Uranexinstallatie waardoor het door de plaatselijke geologie natuurlijk aanwezige uranium uit het water verwijderd wordt met behulp van een speciaal ionenuitwisselingsproces. Anderzijds gebeurt de gedeeltelijke demineralisatie ook door ionenuitwisseling, dit keer echter via het Carix-proces.
Het Uranex-proces De Uranex-installatie van het waterbehandelingsstation Trollmühle is de grootste van dit type ter wereld. Ze zorgt voor een gemiddelde afname van het uraniumgehalte van 14 μg/l tot minder dan 0,1 μg/l. Het Uranex-proces haalt op selectieve wijze uranium uit water. Hiertoe wordt het water langs boven in een speciale absorptiefilter gedwongen. Het komt er, grotendeels van uranium gezuiverd, langs onderen weer uit. De oorspronkelijke samenstelling blijft bewaard vermits het uranium op selectieve basis verwijderd wordt. Het filtermateriaal wordt na verloop van tijd vervangen, afhankelijk van de hoeveelheid en onzuiverheidsgraad van het onbehandelde water. Dit proces produceert weinig of geen afvalwater, aangezien een spoeling maar zelden nodig is. Het Carix-proces Tijdens dit gedeeltelijke demineralisatieproces van het drinkwater worden de concentraties van nitraat-, sulfaat- en chloride-ionen, alsook van hardheidsagentia zoals calcium en magnesium sterk gereduceerd door toedoen van ionenuitwisseling. Zo daalt de totale hardheid van 22°dH naar 12°dH en het nitraatgehalte van 35 mg/l naar minder dan 25 mg/l. Het Carix-proces (een met koolzuurgas geregenereerde ionenuitwisseling) is buitengewoon milieuvriendelijk in die zin dat de harsen hier niet met zuren en basen geregenereerd worden zoals in een klassiek
u De Uranex- en Carix-ionenwisselaars. (Foto: Krüger WABAG / VWS Deutschland GmbH)
ionenuitwisselingsproces. Hier gebeurt de regeneratie door middel van in water opgelost koolzuurgas (CO2), waarvan tot zelfs 95% hergebruikt kan worden voor het proces. De stoffen die uit het onbehandelde water verwijderd worden, vindt men dan onder geconcentreerde vorm in het afvalwater terug. De producten van GEMÜ In het waterbehandelingsstation Trollmühle worden manuele en pneumatisch aangestuurde vlinderkleppen bij vrijwel alle processen gebruikt voor de verdeling van het onbehandelde en het behandelde water. De EPDM-zitting van de GEMÜ 480-vlinderklep is bijzonder geschikt voor alle toepassingen met drinkwater en is DVGW-gekeurd. De vlakke, roestvaste dichtingen kunnen zo nodig aan de specifieke gebruikseisen aangepast worden, bijvoorbeeld voor lage drukken onder 4 bar. Aangezien in de behandelingsinstallaties van drinkwater dikwijls gebruikgemaakt wordt van eindkleppen, is de GEMÜ 480-vlinderklep zowel in standaardversie leverbaar als met getapte centreergaten voor boutbevestiging. Naast metalen vlinderkleppen met nominale doormeters tot DN 400, worden in het station Trollmühle ook kunststof vlinder- en bolkleppen van GEMÜ gebruikt. E
www.gemu-group.com u GEMÜvlinderkleppen onder de ionenwisselaars. (Foto’s: Krüger WABAG/ VWS Deutschland GmbH)
a q u a r a m a # 7 1 I 53
a q u a r a m a # 7 1 I 53
DOSSIER pompen & kleppen
Espa zet eigen distributienet op Espa, de Spaanse pompfabrikant, is gestart met een eigen verdeelstructuur voor België en Nederland. Daarvoor werd een beroep gedaan op Erik Hendrickx, een oude bekende van het merk. De firma hecht veel belang aan stabiliteit en betrouwbaarheid, en wil daarom eerst de fundamenten leggen voor een duurzame groei. Om zijn positie uit te bouwen op de Belgische en Nederlandse markt, rekent Espa op een zeer goede prijs-kwaliteitverhouding en een installateursgerichte dienst-na-verkoop. D o o r A l e x B a u m a n s
Geïntegreerde productie Espa heeft haar hoofdzetel in Banyoles, in het noorden van Spanje. De pompfabrikant is wereldwijd actief, met filialen in twaalf landen, en productievestigingen in Spanje, Frankrijk, Chili en China. Kenmerkend voor de groep is de grote verticale integratie. In tegenstelling tot andere industriële bedrijven die componenten inkopen bij toeleveranciers en ze dan samenbouwen tot afgewerkte producten, ontwikkelt en produceert Espa zowat alle onderdelen zelf, van waaiers over regelingen tot motorwikkelingen. Ze doet daarvoor een beroep op zusterfirma’s binnen de groep. Deze laatste werken ook als toeleverancier voor externe fabrikanten, wat de rendabiliteit verhoogt,
zodat Espa hoge kwaliteit kan leveren voor zeer scherpe prijzen. Die integratie heeft nog een tweede voordeel. Net omdat de fabrikant controle heeft over alle cruciale aspecten van de productie, kan het bedrijf rekening houden met feedback van gebruikers. Espa levert net die pompen af die de markt wil. Die zorg voor kwaliteit uit zich ook in het gebruik van hoogwaardige materialen, zoals RVS voor de pompen. Stapsgewijze opbouw Die filosofie wil Espa doortrekken naar de vertegenwoordiging in België en Nederland. De leiding is in handen van Erik Hendrickx, die geen onbekende is voor het merk. De
Een voorbeeld van Espa-techniek: de Acua Pluspomp. Deze pomp voor regenwatergebruik is toerentalgeregeld. Ze levert dus een constante druk, terwijl het stroomverbruik daalt als er weinig verbruik is.
aanpak is om stapsgewijs een structuur op te bouwen waar klanten op kunnen vertrouwen, en niet om snel een zo groot mogelijk aantal producten op de markt te zetten. Espa kiest daarom ook bewust voor de professionele groothandel als kanaal. Service is daarbij het sleutelwoord. De firma beschikt nu over twee servicecentra, één in Nederland (Helmond) en één in België (Ninove). De eerste prioriteit is om eventuele herstellingen zo snel mogelijk af te handelen. Het gebeurt nog al te veel op de markt dat de gebruiker zijn pomp bij de groothandel afgeeft, en er dan wekenlang niets meer van hoort. Bij Espa streeft men ernaar om niemand langer dan een week op een herstelling te laten wachten. Bovendien is er een Dankzij een sterke verticale integratie produceert Espa zowat alle onderdelen van de pompen zelf.
54 I a q u ar ama # 7 1
Ready for the resource revolution
Water De juiste oplossingen op de juiste plaats U krijgt van onze specialisten onafhankelijk advies en studies. Steeds op maat van uw bedrijf. Altijd met zin voor realiteit: u blijft binnen uw budget en de terugverdientijd is optimaal. We garanderen u de juiste oplossingen op de juiste plaats. • • • • • • • • • • •
Waterbalans Waterbesparingsplan Haalbaarheidsstudie hergebruik Optimalisatie waterzuivering Beperking heffingskosten Opleiding duurzaam watergebruik Hemelwaterstudie Nullozerstatuut Impactstudie afvalwaterlozing Erkend deskundige Water Warmterecuperatie uit afvalwater
Treatment Solutions
Nele Philips - Senior Projectleider Water 016 35 28 29 nele.philips@tauw.com
Dominique TASSIGNON Commercial & Development Director
Sustainable solutions for a better environment
Dominique.tassignon@ondeo-is.com
+32 473 58 01 66
SUEZ Water SA/NV www.tauw.be/water
Brusselsesteenweg 159 B-9090 MELLE Tél : +32 (0)490 42 72 55 - www.suez.be
Flexibel, betrouwbaar en divers GEMÜ Victoria® Inzetbaar in de:
• Verwerkende industrie
• Water bereidende-, waterbehandelings- en afvalwater industrie • Energie opwekkende industrie Voordelen:
• Modulaire opbouw
• Universele inzetmogelijkheden door veelvuldige materiaal kwaliteiten • Atex uitvoering (optioneel) • Geringe draaimomenten
• Diverse toelatingen voor drinkwater industrie (DVGW,ACS)
www.gemu-group.com
GEMÜ 481 Victoria® pneumatisch bediend
Collector in een drinkwaterbereiding installatie (Wasserwerk Niedernhall) te Duitsland
DOSSIER
track & trace-systeem, zodat de gebruiker altijd precies weet hoe het met zijn toestel gesteld is. Eindeloos bellen naar verdelers of servicetechnici behoort definitief tot het verleden. Alle interventies worden ook gelogd, zodat men bij de productontwikkeling de fouten kan analyseren. De vertegenwoordigers staan klaar om technische ondersteuning te bieden, en om eventuele problemen ter plaatse op te lossen. Betrouwbaarheid gaat immers verder dan de eigenschappen van het toestel zelf. Het betekent ook ervoor zorgen dat de juiste pomp voor de juiste toepassing wordt ingezet. Binnenkort komt er overigens een Espa-scholingscentrum, waar de pompen in de praktijk worden opgesteld.
pompen & kleppen
Kortom, bij Espa Innovative Solutions kan men rekenen op de kracht en knowhow van een grote industriĂŤle groep, die nog oog heeft voor traditionele waarden zoals betrouwbaarheid en kwaliteit. E
www.espa-belgium.be
De Espa-pompen staan bekend om hun kwaliteit en hoogwaardige materialen.
Een professioneel merk Espa heeft een uitgebreid gamma oplossingen voor watertoevoer en drukverhoging, zoals jetpompen, hydrofoorgroepen, kelderpompen, regenwaterpompen, recuperatiesystemen voor regenwater, pompen voor zwembaden en wellness... Ze zijn bestemd voor een brede waaier van toepassingen, zoals drinkwatertoevoer, riolering, zwembadbouw en beregening. Daarbij profileert de fabrikant zich telkens als partner van de vakman. Daarnaast biedt de fabrikant regel- en stuursystemen aan, met state-of-the-arttechnieken: zo is er een speciale app voor de sturing van zwembadpompen. De gebruiker kan eenvoudig vanop een mobiel toestel parameters instellen; hij hoeft niet meer naar bedieningen te zoeken of handleidingen te lezen. Bovendien kan de app eenvoudig bijgewerkt worden indien nodig.
Ga veilig, conform en productief om met chemicaliĂŤn.
standaard producten maatwerk oplossingen
Voor meer info:
cgk-online.be
SPEED UP.
SMART CONVEYING TECHNOLOGY. “Smart Conveying Technology” staat voor het snelst mogelijke onderhoud van uw pompen. Dankzij slimme constructies kunnen montagewerkzaamheden aan zowel stator als rotor met weinig handelingen zonder veel moeite en in korte tijd uitgevoerd worden. Door de geïntegreerde naspanvoorziening is een langere standtijd van rotor en stator gegarandeerd. Dit alles maakt het mogelijk om, in vergelijking met “niet SCT pompen”, de tijd voor onderhoud met 85% te reduceren.
SEEPEX GmbH Bureau België T +32 14 501471
seepex.be@seepex.com www.seepex.com
DOSSIER pompen & kleppen
Magneetgekoppelde pompen oplossing tegen corrosie Emissie van chemicaliën volledig elimineren: het lijkt de logica zelve, maar in de praktijk is dit niet altijd makkelijk haalbaar. Om dit te realiseren, is het van cruciaal belang om te vermijden dat chemicaliën gaan lekken. “Magnetisch aangedreven pompen zijn hiervoor de meest geschikte oplossing”, verklaart Jan Van Gestel, zaakvoerder van Iwaki Belgium. D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
V
oor een doeltreffende behandeling van water en afvalwater worden vaak diverse agressieve chemicaliën ingezet. Aan het gebruik van deze producten hangen evenwel ook bepaalde complicaties vast. Zo verhoogt het inzetten van dergelijke chemicaliën het risico op een grote corrosieve schade in de omgeving. Dat kan leiden tot de aantasting van staalconstructies, apparatuur en gebouwen. “Daarom is het van cruciaal belang om de emissie van dergelijke chemicaliën uit te sluiten”, aldus Jan Van Gestel. “Dat kan door te voorkomen dat chemicaliën gaan lek-
ken, waardoor er geen kans bestaat dat er effectief agressieve corrosie optreedt. Het gebruik van magneetgekoppelde pompen kan op dat vlak al heel wat kopzorgen vermijden.” Lekvrij Magnetisch aangedreven pompen beschikken hiervoor over diverse troeven. “Doordat er geen emissie meer optreedt, vermijd je dat er corrosieve dampen optreden die apparatuur en staalconstructies kunnen aantasten. Bovendien werken de pompen helemaal lekvrij en moeten er geen seals vervangen worden, waardoor er amper slijtage optreedt. Hierdoor is ook een hoog toerental (3.000 rpm) mogelijk en kunnen ook kleinere, economisch aantrekkelijke pompen worden ingezet. Met andere woorden: magneetpompen staan in voor een bedrijfszekere en veilige werking.” De pompen ondergingen recent een facelift: het vernieuwde design gebeurde volledig in functie van een grotere efficiëntie. “Daardoor leveren onze pompen nu het hoogst mogelijke rendement in vergelijking met alle magneetpompen die op de markt beschikbaar zijn.”
Iwaki MXM-magneetpomp vervangt conventionele kunststof sealpomp.
Iwaki MDM-magneetpomp in PFA voor filtratie zoutzuur over actiefkoolfilter met vaste deeltjes.
Logistieke organisatie Iwaki Belgium is de marktleider in kunststof magnetisch aangedreven pompen. “Kunststof, met name ETFE en PFA, is een materiaal dat heel resistent is tegen chemicaliën. De pompen worden geassembleerd in Iwaki Europe, meer bepaald in een fabriek vlak bij Düsseldorf. Die ligt op amper 150 km van onze vestiging in Tessenderlo, wat een grote troef is voor onze logistieke organisatie. In Tessenderlo beschikken wij over een eigen magazijn, waar wij – geheel volgens de wens van de klant – de motor op de pomp monteren.” De producten van het Japanse merk Iwaki worden sinds 1995 op de Belgische markt verspreid. “Zo goed als al onze pompen zijn uit voorraad leverbaar. Dat biedt ons de mogelijkheid om onze klanten bij eventuele calamiteiten meteen te depanneren”, besluit Jan Van Gestel. E
www.iwaki.be
a q u a r a m a # 7 1 I 59
Onderhoudstijd teruggebracht van anderhalf uur tot 5 minuten dankzij Qdos-pomptechnologie De peristaltische Qdos-pomptechnologie van de WatsonMarlow Fluid Technology Group zorgt voor een aanzienlijke vermindering van de onderhoudstijd – van anderhalf uur tot slechts 5 minuten – in de gemeentelijke zuiveringsinstallatie van Selters (Duitsland). De Qdospomp krijgt de voorkeur boven de traditionele membraanpompen voor het doseren van vlokmiddelen die het fosfaat in het afvalwater helpen elimineren.
D
e gemeente Selters is actief in een moderne zuiveringsinstallatie voor de zuivering van afvalwater en de behandeling van slib. Hier wordt het afvalwater van negen lokale gemeenschappen met een bevolking van 11.500 inwoners gezuiverd. Fosfaateliminatie “Het afvalwater wordt gezuiverd en geloosd in een nabijgelegen stroom, de Saynbach”, legt fabrieksmanager Achim Linder uit. “Een belangrijke fase in het zuiveringsproces is de eliminatie van fosfaten. Deze zijn meestal afkomstig van huishoudelijke was- en schoonmaakproducten.”
60 I a q u arama # 7 1
Terwijl het fosfaatgehalte van het instromende water gewoonlijk rond 5-6 mg/l ligt, mag de concentratie na de zuivering niet boven 1,6 mg/l liggen. Om dit te vermijden, wordt een afgemeten hoeveelheid vlokmiddel toegevoegd (voordat het water in de verluchtingstank komt), zodra de fosfaatconcentratie in het afvalwater het niveau van 1,0 mg/l bereikt. “We voegen ijzerchloride toe om het fosfaat te elimineren”, zegt afvalwatermanager Bernd Schenkelberg.
Membraanpompen niet robuust Door een vlokmiddel toe te voegen, wordt de fosfaatoplossing omgevormd tot onoplosbare fosfaatverbindingen, die daarna kunnen worden geïsoleerd. Het inbrengen van het ijzerchloride uit een grote tank gebeurt in het doseerstation van het vlokmiddel, met gecontroleerde dosering door middel van fosfaatmeting. Afhankelijk van het fosfaatgehalte van het instromende water wordt tussen 60 en 250 ml ijzerchloride per minuut
Het inbrengen van het ijzerchloride uit een grote tank gebeurt in het doseerstation van het vlokmiddel, met gecontroleerde dosering door middel van fosfaatmeting.
DOSSIER pompen & kleppen
toegevoegd. Tot recent werden membraandoseerpompen gebruikt, maar deze bleken niet robuust genoeg. “Het ijzerchloride tast het pompmembraan aan, zodat dit om de drie tot vier maanden moest worden vervangen”, legt Bernd Schenkelberg uit. “Een van onze technici heeft daar telkens een halfuur voor nodig en, omdat er daarna ijzerchloride lekt, heeft hij nog eens zoveel tijd nodig om het doseerstation schoon te maken.” Daarom werden automatisatie-experts van Jonas Schaltanlagenbau GmbH uit Siershahn uitgenodigd om te helpen zoeken naar een alternatief. “Met het oog op de gevoeligheid van de membraanpompen dienden we een alternatief werkprincipe te overwegen, dat ons al snel leidde naar peristaltische pompen en Watson-Marlow, die hun Qdos-pomp aanbevolen”, zegt Benjamin Bullert, projectmanager bij Jonas Schaltanlagenbau. Efficiënte werking met een minimaal onderhoud Er werd beslist de Qdos 30-doseerpomp van Watson-Marlow in het doseerstation van het vlokmiddel te testen. “Het duurde niet lang vooraleer we er allen van overtuigd waren dat dit eenvoudige, maar efficiënte werkingsprincipe geschikt was”, zegt Bernd Schenkelberg. “Qdos is ook intuïtief en gebruiksvriendelijk.” Het grootste voordeel van de Qdos-pompserie van Watson-Marlow is echter haar minimale onderhoudsvereiste, wat de uitvaltijd beperkt. “Vroeger dienden we altijd een uitval van 1,5 uur te voorzien voor de vervanging van een pompmembraan”, verklaart Bernd Schenkelberg. De pompkop van de Qdos kan daarentegen als volledig onderdeel in slechts een paar eenvoudige stappen worden vervangen. Het duurt hoogstens 5 minuten.” Betrouwbare prestaties Werknemers van de gemeentelijke Selters-fabriek zijn meer dan tevreden over de onderhoudsintervallen aan de Qdos. Ze melden dat het membraan van de oude pomp drie- tot viermaal per jaar vervangen moest worden, terwijl de ReNu-pompkop op de Qdos van Watson-Marlow al een volledig jaar meegaat. Niet alleen kan de pompkop in een paar minuten zonder het gebruik van gereedschap worden vervangen, wat niet geldt voor het vervangen van een membraan, het kan ook gebeuren zonder al te veel geknoei. De stroomrichting van de pomp kan gemakkelijk worden omgedraaid en het vlokmiddel vloeit terug naar het opslagvat van het leidingsysteem. Dit betekent dat er geen vloeistof uitloopt tijdens de vervanging van de pompkop, zodat het onderhoud veel gemakkelijker en veiliger verloopt. De gemeente Selters is van plan nog meer Qdos-pompen van Watson-Marlow aan te kopen, zowel voor de centrale afvalwaterzuiveringsinstallatie in Selters als voor andere afvalwaterzuiveringsinstallaties op het grondgebied. E
Lage bedrijfskosten In antwoord op de stijgende vraag naar kostenefficiënte systemen maken de Qdos-doseerpompen het gebruik van randapparatuur overbodig en beperken ze de verspilling van chemicaliën tot het minimum dankzij een nauwkeurige, lineaire en herhaalbare dosering. Dit betekent dat de kosten van de chemicaliën zelfs kunnen worden verlaagd wanneer problematische vloeistoffen worden verpompt of wanneer de druk, viscositeit en het gehalte aan vaste deeltjes variëren. De nauwkeurige dosering laat bovendien toe sterkere concentraties van chemicaliën te gebruiken, zodat transportkosten worden verlaagd. Lage onderhoudskosten De Qdos-doseerpompen maken gebruik van de innovatieve ReNu-pompkoptechnologie van Watson-Marlow. De pompkoppen kunnen snel en eenvoudig worden verwijderd en vervangen, zonder speciaal gereedschap of kennis, zodat de uitvaltijd tijdens het onderhoud zo kort mogelijk wordt gehouden. De pompkop kan conform de sitevereisten worden geconfigureerd: ofwel links of rechts van de pompbehuizing, wat bijzonder gunstig is in beperkte omgevingen. Een goede afdichting en de volledige vloeistofopvang vermijden onnodige verspilling en bevorderen de veiligheid van de operator. De pomp wordt bediend via een menu met een intuïtieve gebruikersinterface, een TFT-kleurenscherm van 3,5” en duidelijke statusindicatoren. Het toetsenbord, het scherm en alle aangesloten terminals zijn gemakkelijk toegankelijk. De Qdos-pompen zijn innovatief en veelzijdig in hun toepassingen, en ze zijn beschikbaar in verschillende afmetingen. De Qdos 30 levert vloeistoffen op een snelheid van 0,1 tot 500 ml/min, terwijl de grotere versie, de Qdos 60, tot 1000 ml/min op een druk van meer dan 7 bar levert. Beide zijn geschikt voor uitdagende doseertoepassingen op het vlak van waterbehandeling en -ontsmetting, de controle van de pH-waarde en de dosering van vlokmiddelen, reagentia en chemische stoffen.
www.watson-marlow.com/be-nl/ a q u a r a m a # 7 1 I 61
a q u a r a m a # 7 1 I 61
DOSSIER pompen & kleppen
Mobiele dieselaangedreven pomp met laag brandstofverbruik Quality Pumps is al vier jaar actief in de verkoop, de verhuur en de herstelling en service van pompen, leidingen en toebehoren. Sinds kort is het bedrijf uit Lochristi de exclusieve invoerder van de Screw Impeller Pump (SIP) van de firma Kabarda Pumps.
D
eze mobiele dieselaangedreven pompen zijn geschikt voor het verpompen van vuil water en (ongezuiverd) rioleringswater met grove verontreiniging. De pomp garandeert een betrouwbare werking en heeft dankzij zijn geringe brandstofverbruik een lage CO2-uitstoot. Door de schroefcentrifugaalwaaier met grote vuildoorlaat kan deze pomp quasi verstoppingsvrij werken in de zwaarste omstandigheden. Het leegpompen van beken, grachten, sluizen, maar ook het verpompen van zwaar verontreinigd rioolwater vormt geen enkel probleem voor deze pompen. Vacuümpomp werkt enkel wanneer nodig Dankzij een eenvoudig maar efficiënt vacuümsysteem wordt de lucht uit de zuigleiding snel opgezogen. Bovendien kan deze pomp ook droogdraaien en een water-luchtmengsel verpompen (= slobberen). Een vochtsensor in het zuiggedeelte van de pomp zorgt ervoor dat de vacuümpomp (een onderhoudsvrije membraanpomp) slechts werkt wanneer dit effectief nodig is. Wanneer er door de vocht-
sensor geen lucht meer wordt waargenomen, schakelt de elektromagnetische koppeling de vacuümpomp automatisch uit. Detecteert de vochtsensor terug lucht, dan zal de vacuümpomp automatisch geactiveerd worden en de lucht worden weggezogen. Afsluitbare schakelkast De Screw Impeller-pompunit is uitgevoerd met een thermisch verzonken pompframe. Ook de omkasting en aansluitdelen zijn thermisch verzonken. De deuren en dakpanelen zijn vervaardigd uit verzonken plaat. De pomp is standaard uitgerust met beschermprofielen, heftrucksloffen, stapelhoeken en een hijsoog. De schakelkast van de unit bevindt zich in een apart afsluitbaar luik, zodat de bedieningsdeuren gesloten kunnen blijven wanneer de pomp actief is. Ecomizer Pro De Ecomizer Pro vormt de topversie in het gamma. Deze versie beschikt over een touchscreen waardoor het instellen van de automatische werking kinderspel wordt: minimum-
De schakelkast van de unit bevindt zich in een apart afsluitbaar luik, zodat de bedieningsdeuren gesloten kunnen blijven wanneer de pomp actief is.
en maximumpeil instellen (start- en stoppeil) en de druksensor die in het water geplaatst wordt, doet de rest. Bovendien zorgt deze druksensor ervoor dat indien er weinig water is, de Hatz-dieselmotor automatisch wordt afgetoerd tot op een lager toerental. Stijgt het water, dan zal de druksensor het commando geven om weer op te toeren tot het maximale toerental. Dit zorgt voor brandstofbesparing en een verminderde CO2-uitstoot. De sturingskast is ook uitgerust met een datalogger, zodat de meest relevante informatie bewaard en geconsulteerd kan worden. Optioneel kan deze pomp uitgerust worden met een modem, zodat dataraadpleging en bediening via computer, laptop, smartphone of tablet (zoals nakijken of er nog genoeg brandstof in de pomp aanwezig is) mogelijk worden. Drie overige versies Naast de Ecomizer Pro-versie, zijn er nog drie versies beschikbaar: n Basic: manuele bediening aan/uit, uitgerust met een Hatz-sturingskast; n Standard: automatische werking d.m.v. vlotters is mogelijk; n Standard Plus: automatische werking d.m.v. vlotters én toerentalvermindering bij waarneming van lucht in de zuigleiding. De verschillende versies zijn beschikbaar in uitvoeringen van 3” (SIP 753), 4” (SIP 100-4), 6” (SIP 150-6) en 8” (SIP 200-8) om debieten tussen 90 m³/uur en 800 m³/uur te verpompen. E
www.qualitypumps.be
Lnks: De pompunit is uitgevoerd met een thermisch verzonken pompframe. Rechts: De druksensor in de Ecomizer Pro zorgt ervoor dat de Hatz-dieselmotor automatisch op een lager toerental draait indien er weinig water is.
62 I a q u ar ama # 7 1
SCREW IMPELLER PUMP Verpomp riool- en afvalwater met de SIP! Uitzonderlijk laag benzineverbruik, uitgekiend design, grootste gemak en hoogste efficiĂŤntie. Verpomp onzuiver water moeiteloos dankzij de verstoppingsvrije schroefcentrifugaalwaaier.
Interesse in deze pomp? KABARDA PUMPS Bedrijvenlaan 10
B-9080 Lochristi +32 (0)9 360 60 00
info@kabardapumps.com kabardapumps.com
Carmeuse, uw partner voor toepassing van kalk in de slib- en waterbehandeling. Carmeuse biedt u een breed scala aan droge en vloeibare kalkproducten en bijbehorende know-how. Voor een zowel duurzame als economische toepassing bij de behandeling van slibben, drink- en afvalwater. > Neem contact met Jurgen Vanden Bon Tel +32 85 830 111 Mob +32 498 17 52 11
NaTural SoluTioNS
NETZSCH TORNADO® T2 Rotary Lobe Pumps
The perfect concept Full Service in Place (FSIP) Oil free and synchronised tooth belt drive Patented metal to rubber lobe contact Low pulsation due to optimised flowpath through the pump chamber
NETZSCH Pumps Bellux BVBA Brusselbaan 209 1790 Affligem Belgium Tel.: +32 53 663301 info.npb@netzsch.com www.netzsch.com
DOSSIER pompen & kleppen
Full Service in Place-concept voor excentrische wormpompen Nemo Al 60 jaar lang staat NETZSCH Pumps & Systems bekend als fabrikant van de excentrische wormpompen Nemo, Tornadolobepompen, Notos-schroefspindelpompen, maceratoren, eenheden voor het ledigen van vaten, doseertechnologie en accessoires die geavanceerde oplossingen op maat voor toepassingen binnen iedere industrietak aanreiken. Kwaliteit, bedrijfszekerheid, efficiëntie en procesoptimalisatie staan centraal bij het productontwerp. Onlangs werd het productassortiment uitgebreid met een Nemo-pomp die kan worden onderhouden zonder het leidingwerk te moeten verwijderen.
D
e excentrische wormpompen Nemo hebben een ruim toepassingsgebied en worden gebruikt in alle takken van de industrie voor een continu, drukstabiel transport met lage pulsatie van vrijwel alle substanties. Voor-
De excentrische wormpompen Nemo hebben een ruim toepassingsgebied.
deel van deze ventielloze verdringerpompen is dat ze ook viskeus materiaal veilig kunnen transporteren. Of het nu gaat om slib, chemische vloeistoffen, lijmen, petroleum of yoghurt, er is altijd wel een geschikte Nemopomp voor de toepassing beschikbaar. FSIP, het Full Service in Place-concept Toch ontbrak in het productassortiment voor meer intensieve applicaties nog een Nemopomp die ter plaatse volledig kon worden onderhouden zonder het leidingwerk te moeten verwijderen. De afgelopen drie jaar boog de afdeling Onderzoek & Ontwikkeling van NETZSCH zich over het ontwerp van een flenspomp met een opening die volledig toegankelijk is, zodat de manuele ingrepen tot een minimum kunnen worden herleid. Zodra het nieuw gepositioneerde inspectie-
deksel van de pompbehuizing is verwijderd, kunnen rotor en statoreenheid in een enkele beweging uit de pomp worden verwijderd. Via deze grote inspectieopening zijn alle onderdelen vlot toegankelijk. Dat levert een aanzienlijke tijdsbesparing bij het monteren en demonteren op. De globale afmetingen van de pomp werden niet gewijzigd; dit betekent dat geïnstalleerde pompen steeds kunnen worden aangepast, ongeacht of ze met een conventionele dan wel iFD-stator zijn uitgerust. Hisham Kamal, hoofd van de NETZSCH-afdeling Onderzoek & Ontwikkeling vat het als volgt samen: “We zijn trots een intelligente pomp te kunnen aanbieden, die net als de revolutionaire Tornado T2 die we drie jaar geleden op de markt brachten, oprecht de titel ‘Full Service in Place’ verdient.” E
www.netzsch.com
De FSIP excentrische wormpomp Nemo kan ter plaatse volledig worden onderhouden zonder het leidingwerk te moeten verwijderen. Zodra het inspectiedeksel van de pompbehuizing is verwijderd, kunnen rotor en statoreenheid in een enkele beweging uit de pomp worden verwijderd.
a q u a r a m a # 7 1 I 65
Hoogrendementspompen voor Antwerpse projecten De juiste pompen voor het juiste project selecteren: het lijkt de evidentie zelf, maar de praktijk wijst uit dat het niet altijd even accuraat gebeurt. Pumptech maakt hier wel een prioriteit van. De distributeur en monteur van hoogwaardige pompen realiseert dit jaar onder meer twee projecten in het Antwerpse, waar de verzekerde werking van de pompen van kapitaal belang is. Zowel op campus Vesta in Ranst als in de Antwerpse Elisabethzaal worden oplossingen van het bedrijf geïntegreerd. D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
De PVM10-pompen worden gebruikt voor drukverhoging van het bluswater bij het project in de Elisabethzaal.
C
ampus Vesta is een multidisciplinair opleidingscentrum voor professionele veiligheidstrainingen. Onder meer brandweer- en politiemannen en geneeskundige hulpverleners volgen er vormingen om zich verder in hun beroep te bekwamen. Op deze campus, die eigendom is van de provincie Antwerpen, is aannemer Louis Mols uit Arendonk volop bezig met de aanleg van een nieuw oefenterrein voor de brandweer. Zowel de civiele als de havenbrandweer zal er terechtkunnen om er onder meer modulaire en praktijkopleidingen te volgen.
Drie pompunits Voor de aanleg van het nieuwe oefenterrein dienen drie pompunits geïntegreerd te worden. Hiervoor werd Pumptech geselecteerd als leverancier en installateur. “Twee van de drie pompunits bestaan uit hydrofoorgroepen”, verduidelijkt Geert Peeters, technisch-commercieel afgevaardigde bij het bedrijf uit Aarschot. “De eerste hydrofoorgroep is samengesteld uit zes pompen, die een totaal debiet van 480 m³/h leveren. Hiervoor zetten wij de PVM90-5 pompen van Nocchi in. Iedere pomp levert 80 m³/h, bij een opvoerhoogte van 120 meter waterkolom. De pompen worden aangedreven door hoogrendementsmotoren van 37 kW. Deze zespompsgroep kan bovendien op twee verschillende drukniveaus werken, met name 6 en 11 bar.”
66 I a q u ar ama # 7 1 66 I a q u arama # 7 1
De tweede hydrofoorgroep bestaat uit vier pompen, die gezamenlijk een debiet van 120 m³/h produceren. Hiervoor werkt Pumptech met de PVM32-4 pompen van Nocchi. Elk van deze pompen levert 30 m³/h, bij een opvoerhoogte van 61 meter waterkolom. Ook deze pompen zijn voorzien van hoogrendementsmotoren, maar dan van 7,5 kW. De pompen worden samen op een inox frame gemonteerd. De derde pompunit bestaat uit twee dompelpompen, die zullen worden ingezet om de betonnen oefenplaat van het oefenterrein onder water te zetten. Deze dompelpompen worden aangedreven door motoren van 12,9 kW en hebben een uitlaat DIN150. Iedere pomp staat in voor 60 l/s, bij een opvoerhoogte van 12 meter waterkolom. “Ze zijn gemonteerd op een geleidingssysteem in inox, wat de mogelijkheid biedt om de pompen vlot op- en af te laten, bijvoorbeeld voor onderhoud. Het vaste leidingwerk in de pomp bestaat uit polyethyleen.” Functie De twee hydrofoorgroepen worden ingeschakeld als voeding voor de hydranten, waar de brandweermannen hun waterslangen op zullen aansluiten. “Bij de hydrofoorgroepen is het toerental van iedere pomp geregeld, zodat ze voortdurend in staat zijn om een zo constant mogelijk debiet en druk te verzorgen, in functie van wat wordt gevraagd. Met andere woorden: hoe meer hydranten er op worden aangesloten, hoe sneller de pompen draaien”, aldus Geert Peeters. De pompunits zijn zo samengesteld dat er een jockeypomp aanwezig is om het systeem
Pompunit voor brandbeveiliging.
op druk te houden. “Wij hebben specifiek gekozen voor meertraps verticale centrifugaalpompen uit inox, aangedreven door hoogrendementsmotoren. De combinatie van die motoren en de frequentiesturing staat borg voor een optimale werking. De pompen worden gestuurd via een PLC en zijn voorzien van een cascaderegeling, die ervoor zorgt dat iedere pomp gelijkmatig wordt belast. Als een pomp even niet meer kan volgen, springt de volgende automatisch bij.” Met dit project is een investering van circa 200.000 euro gemoeid. “Qua timing is voorzien dat wij deze pompgroepen zullen installeren in september van dit jaar. We staan bij dit project zelf in voor de montage, omdat dit – mede door het zware gewicht van de pompen en de collector – echt specialistenwerk is, waarvoor we over competente technici beschikken.”
Setting Standards FLUXUS® F/G721
Druktanks voor drinkwater-, voedingsmiddelenen afvalwaterindustrie, waterbehandeling, perslucht, HVAC en vacuüm.
De nieuwe generatie contactloze flowmeters voor gassen en vloeistoffen Toepasbaar op vrijwel elke flow applicatie Geen drukval in de leiding dus u bespaart op energiekosten Geen productiestop meer, het proces wordt niet onderbroken Geschikt voor luchtdetectie en om pompen te beschermen tegen drooglopen Breed meetbereik van 0 m/s tot 35 m/s
Distributeur BeLux: Gefran Benelux NV +32 14 24 81 91 info@gefran.be www.gefran.be
Kachtemsestraat 165 - 8800 Roeselare - info@lorivan.be T +32 (0)51 20 23 91 - F +32 (0)51 25 13 47 - www.lorivan.be
www.drukvaten.be
www.filtertanks.be
“Water is the driving force of all nature”
Industrie
Medische
Textiel
Voeding
Leonardo da Vinci
Careelstraat 13, B-8700 Tielt | T +32 (0)51 75 51 05 | info@ekopak.be
Vloeiend functioneel. zowel voor hygiënische als voor industriële toepassingen geschikt dankzij een brede waaier aan diameters, proces- en meetelektroden-materialen voor corrosieve of abrasieve vloeistoffenen en voor slib hoge proceszekerheid door hoge meetnauwkeurigheid en korte aanspreektijden universele meetomvormer-electronica met eigen-bewaking en minimaal energieverbruik
40024
CIP/SIP-reinigbaar
Electro-magnetische debietsmeter
JUMO flowTRANS MAG H01 en S01 Jumo breidt met deze debietsmeter zijn gamma uit met een belangrijke meetgrootheid, en kan daarmee totaaloplossingen aanbieden voor industriële en hygiënische applicaties. Welkom bij JUMO.
www.jumo.be
DOSSIER pompen & kleppen
Activiteiten
Pompunit voor het verpompen van drinkwater.
Elisabethzaal Pumptech levert ook een belangrijke bijdrage aan de bouw van de nieuwe Koningin Elisabethzaal in Antwerpen, in opdracht van de KMDA (Koninklijke Maatschappij voor Dierenbescherming Antwerpen). “Zowel voor drukverhoging, brandbeveiliging als regenwaterrecuperatie was de bouwheer op zoek naar geluidsarme pompsystemen, die aan strenge eisen inzake akoestiek en bedrijfszekerheid dienden te voldoen”, licht Jos Borgions, zaakvoerder van Pumptech, toe. “Daarom zullen wij ook voor dit project hoogrendementspompen van Nocchi met frequentiegestuurde motoren inzetten.” Voor de brandunits en de drinkwaterpompsystemen was de bouwheer oorspronkelijk van plan te opteren voor een vierpompssysteem, aangestuurd door een centrale stuurkast. “Op ons advies zal dat voor diverse toepassingen (regenwater, brandwater en drinkwater) worden opgesplitst in skids van 2x2-pompen, die telkens volledig los van elkaar werken, met twee aparte sturingen
ook. Dit biedt het voordeel dat, mocht er zich ooit een elektrisch probleem in een stuurkast voordoen, de andere pompunits perfect zelfstandig kunnen blijven werken. Naast die grotere bedrijfszekerheid, spaart onze klant op die manier trouwens nog een kost uit, want deze oplossing kost minder dan een vierpompssysteem.” Ook voor het op- en wegpompen van het afvalwater zal er op die manier worden gewerkt, tot tevredenheid van afvalwaterbeheerder Waterlink. “Door deze aanpak zullen er namelijk minder pieken in de belasting van het rioolstelsel zijn”, aldus Borgions. Ook hier staat Pumptech zelf in voor de montage, die voorzien is rond mei dit jaar. Voor deze volledig nieuwe installatie werd een bedrag van circa 150.000 euro uitgetrokken. E
Pumptech bestaat uit een team van zeven specialisten, met heel wat ervaring in de pompsector. De onderneming is actief in vier segmenten: gebouwtechniek (drukverhogingsinstallaties, brandbeveiligingsgroepen, afval- en regenwaterpompinstallaties, regenwaterrecuperatie), de openbare sector (pompstations voor afvalwater, oplossingen voor waterzuiveringsinstallaties), de industrie (toepassingen voor centrifugaalpompen en dompelpompen) en is importeur en distributeur van pompen en toebehoren. “Met Jung en Nocchi verdelen wij vooraanstaande Europese merken van de Amerikaanse Pentair-groep”, verduidelijkt Jos Borgions. “We gaan er prat op als servicepartner een compleet aanbod te bieden. In samenwerking met studiebureaus ondersteunen we de aannemer/bouwheer bij het bouw- en plaatsingsproces. Dat begint bij de pompselectie, krijgt een vervolg bij de plaatsing en gaat verder in onderhoudscontracten.”
wwww.pumptech.be Alle pompen voor de Elisabethzaal zijn voorzien van IE3-hoogrendementmotoren met hoog toerental.
Gegevens Elisabethzaal Pumptech leverde en plaatste de volgende systemen voor het project in de Elisabethzaal: n Regenwater: vierpompsunit met toerengeregelde pompen PVM 5-8 (1,5 kW); n Rioolwaterpompstation: driepomps 3 x 14 l/sec verstoppings vrije hoogrendementsvortexwaaierpompen; n Regenwaterpompstation: vierpomps 4 x 14 l/sec hoogrendements eenkanaalwaaierpompen; n Drukverhoging bluswater: vierpomps (2 keer een tweepomps) Vario3-20 PVM10-16 – 5,5 kW 4 x 12 m³/uur bij 9,6 bar; n Drukverhoging drinkwater: vierpomps (2 keer een tweepomps) Vario3-20 PVM15-4 – 4 kW 4 x 14,5 m³/uur bij 6,6 bar.
maa ##7711 II 69 69 aaqquuaarraam
Experience the quintessence Milli-Q® Integral system pure and ultrapure water at your fingertips. • Dual POD (point-of-delivery) concept saves space and increases convenience. • Lower running costs and water waste with exclusive Elix® technology. Experience More www.merckmillipore.com/ultrapure
Bedrijvig Bouwen & in voeding gebouwen
• • • •
Milieu & omgeving
Bedrijvig in recyclage
Statuut voor nullozers Waterstudies Optimalisatie waterkosten Waterstrategie, concept, uitwerking en opvolging
info@profex.be www.profex.be
Studie- & adviesbureau Heusden-Zolder T 011 56 19 75
Bierbeek T 016 40 96 56
Turnhout T 014 80 04 25
Wetteren T 09 292 10 23
DV.S208145
Torhout T 050 74 06 26
Ieper T 57 61 04 20
Louvain-la-Neuve T 010 75 07 94
DOSSIER pompen & kleppen
Rental Pumps introduceert performante 4” vuilwaterpomp op de Belgische markt Rental Pumps doet meer dan de bedrijfsnaam laat vermoeden. Naast pompverhuur is de in Dendermonde en in het Nederlandse Papendrecht gevestigde firma ook actief in verkoop en in onderhoud en reparatie van mobiele pompsystemen. Bij al deze activiteiten staat het leveren van oplossingen op maat centraal. In de verkoop vertaalt zich dit in merkonafhankelijk advies over de selectie van de meest geschikte pomp. In de pompverhuur zijn oplossingen op maat mogelijk door de uitgebreide en diverse pompvloot. De knowhow die het bedrijf opbouwt door het onderhoud van deze huurvloot vertaalt zich in een duurzame onderhouds- en reparatieservice.
E
en lek in een vloeistofleiding, een tekort aan koelwater, een breuk in een rioolstelsel of dreigende wateroverlast zijn situaties die zich onaangekondigd voordoen. Ze kunnen schade veroorzaken, de veiligheid in het gedrang brengen of ervoor zorgen dat de productie verlies maakt. Om dergelijke overlast te vermijden, is Rental Pumps elke dag van de week dag en nacht bereikbaar. Omdat voor specifieke situaties ook specifieke pompen nodig zijn, omvat de gediversifieerde pompenvloot ook pompen voor explosiegevaarlijke, corrosieve en abrasieve omgevingen. Op die manier kan Rental Pumps voor elke taak de pomp voorstellen die het meest geschikt is, met het hoogste rendement en tegen de beste prijs. Dieselaangedreven 4” vuilwaterpomp BA100K In dat opzicht werd de pompvloot recent uitgebreid met de nieuwe dieselaangedreven 4” vuilwaterpomp BA100K van BBA Pumps. Deze mobiele pompunit is het resultaat van BBA Pumps’ bedrijfsfilosofie ‘lowest cost of ownership’ en de wens een bijdrage te leveren aan een schoner milieu. De BA100K is multifunctioneel inzetbaar voor bijvoorbeeld rioolbreuken of watersnood en is ingebouwd in een duurzame, geluidsarme omkasting met een verzinkt frame en panelen en deuren in kunststof. De pompunit staat garant voor performante pompprestaties, lage onderhoudskosten en dito uitlaatemissies.
Performante pompprestaties Met een capaciteit van ruim 190 m3/uur en een maximale opvoerhoogte van 22 mwk staat deze compacte droog zelfaanzuigende vuilwaterpomp garant voor performante pompprestaties. Bovendien beschikt de pomp over een grote vuildoorlaat van 82 mm en doet ze voor de aandrijving en beroep op een eencilinderdieselmotor met een brandstofverbruik van maximaal 1,75 liter/uur. Dit lage brandstofverbruik laat toe om met één liter diesel tot 110 m3 water te verpompen. Lage onderhoudskosten Dankzij de DriveOn®-technologie is het service-interval bij de nieuwe BA100K verlengd naar maar liefst 1.500 draaiuren, wat de onderhoudsbeurten aan de dieselmotor met 65% terugschroeft. Ook op de motorolie kan
De pompunit staat garant voor performante pompprestaties, lage onderhoudskosten en dito uitlaatemissies.
tot 25% bespaard worden. Bovendien is het verversen van motorolie en het vervangen van filters een stuk eenvoudiger geworden en kan het onderhoud in ergonomisch verantwoorde omstandigheden uitgevoerd worden. Lage uitlaatemissies Een door BBA Pumps ontwikkelde uitlaatmodule – het RF-systeem – biedt de gebruiker de mogelijkheid om optioneel een roetfilter/ katalysator te monteren. Ondanks de minimale uitstoot van de eencilinderdieselmotor worden hiermee de uitlaatemissies van de BA100K tot nihil gereduceerd. Hierdoor kan de pomp ingezet worden in regio’s en stadcentra waar de meest strikte milieueisen van toepassing zijn. E
www.rentalpumps.be
De BA100K is multifunctioneel inzetbaar voor bijvoorbeeld rioolbreuken of watersnood.
a q u a r a m a # 7 1 I 71
DOSSIER pompen & kleppen
SEEPEX breidt assortiment uit met excentrische wormpomp voor hoge persdrukken lende toepassingen en industrieën, werden dan ook bekroond met drie internationale prijzen voor innovatie. Als vervolg op deze eentrapsuitvoering, geschikt voor drukken tot 4 bar, is het SCTconcept doorontwikkeld voor hogere persdrukken. Het is nu ook verkrijgbaar in een tweetrapsuitvoering geschikt voor drukken tot 8 bar. Net als de eentrapsversie biedt de SCT-tweetrapspomp verbeterde pompprestaties, langere standtijden en eenvoudig onderhoud.
De SCT-pompen zijn nastelbaar indien er slijtage optreedt, waardoor de standtijd van de stator verdubbeld kan worden.
SEEPEX werd in 1972 opgericht in het Duitse Bottrop. Veertig jaar later heeft het in pomptechnologie gespecialiseerde bedrijf distributeurs in meer dan 70 landen wereldwijd en beschikt het over vestigingen in Duitsland, Oostenrijk, Zweden, Ierland, Hongarije, Polen, Spanje, Nederland en België. Het uitgebreide assortiment van excentrische pompen, pompgemalen en controlesystemen kan worden ingezet voor vloeistoffen met lage of hoge viscositeit en agressieve of abrasieve stoffen. Nieuw in dit assortiment is de SCT-tweetrapspomp, een excentrische wormpomp geschikt voor hoge persdrukken.
D
e SCT-tweetrapspomp is de grote broer van de eerder gelanceerde SCT. De doorontwikkeling van de Smart Conveying Technology (SCT) zorgt voor nieuwe mogelijkheden. Van SCT-eentrapspomp naar SCT-tweetrapspomp SCT staat voor innovatieve technologie op het gebied van excentrische wormpompen. Haar belangrijkste eigenschappen zijn een verhoogde productiviteit en een lagere energiebehoefte. De SCT-eentrapspomp werd in 2008 op de markt gebracht. Ze betekende een grote stap voorwaarts wat het onderhoud van excentrische wormpompen betreft. Verkorting van onderhoudstijd tot wel 85% is echter maar de helft van het verhaal. SCT legt ook een gunstiger energieverbruik en verbeterde standtijden voor. Sinds 2008 zijn duizenden SCT-pompen toe-
72 I a q u ar ama # 7 1
gepast in de papierindustrie, scheepvaart, mijnbouw, chemie, farmaceutische industrie, duurzame energie en levensmiddelenindustrie. Dankzij zijn stator- en rotorinnovaties zorgt het SCT-concept er voor lagere onderhoudskosten, een langere levensduur van de stator en een lager energieverbruik. Dit zorgt ervoor dat de ‘lifecycle cost’ van deze excentrische wormpomp erg gunstig uitvalt. De vernieuwingen van de STC, die ondertussen hun diensten bewezen hebben in verschil-
Verbeterde productiviteit als eindresultaat Het tweetrapsconcept heeft dezelfde kenmerken als de eentrapsuitvoering: een deelbare stator, die verwijderd kan worden van de rotor zonder dat er leidingwerk aan zuigen/of perszijde verwijderd moet worden, een snel los te koppelen rotor en een intelligent naspansysteem. Net als de eentraps-SCT is de tweetrapsuitvoering uitgerust met een ingebouwde hijsvoorziening en staat ze garant voor veiliger onderhoud door de lichtere delen. Bovendien is er geen speciaal gereedschap voor nodig. Ook zijn blokkades en omwikkelingen van haren of vezels eenvoudig uit de pomp te verwijderen. De SCT-pompen zijn bovendien nastelbaar indien er slijtage optreedt, waardoor de standtijd van de stator verdubbeld kan worden. Het eindresultaat van dit alles is een verbetering van de productiviteit door het terugdringen van stilstand en een sneller onderhoud. E
www.seepex.com
De SCT-tweetrapspomp is de grote broer van de eerder gelanceerde SCT.
| De vele voordelen van de ISIFLO SPRINT insteekkoppeling De ISIFLO SPRINT insteekkoppeling van HSF combineert de sterkte van een traditionele mechanische koppeling met de eenvoud van het push-in principe. Deze PE insteekkoppeling is geschikt voor drinkwaterapplicaties en beschikt over de benodigde keuren. ISIFLO SPRINT insteekkoppelingen zijn glasvezelversterkt, licht in gewicht en uitermate sterk. Voordelen • Gepatenteerde PUSH-BACK technologie voor een perfecte verbinding. • Snel en eenvoudig te installeren zonder extra gereedschappen • Sterkste in zijn klasse: - Koppeling is dusdanig geconstrueerd dat deze sterker is dan de pijp - Kunststof draad is gelijkwaardig aan messing • 100% corrosiebestendig & loodvrij • Nieuw! Rechte koppeling en kniekoppeling in 32x2” t + 32(0)475.60.61.45 | info@hsfbv.nl | www.hsfbv.be | www.linkedin.com/company/hsf-bv
HACH BIOTECTOR B3500 ONLINE TOC-ANALYSER
for clean water applications and effluent monitoring
Read more on www.be.hach.com advertentie.indd 1
01-05-15 14:47
Aquarama 2014 1-2 pagina_NL.pdf
1
21/11/14
14:15
Headquarters Brusselsesteenweg 508 B-1500 Halle – Belgium Tel.: 32 (0)2 362 02 62 Fax : 32 (0)2 360 35 89 Succesvolle groei sinds 1975 door continue product- en marktuitbreiding. Email : asi@aquaturbo.be www.aquaturbo.be Meer dan 8000 toestellen, uitgerust met de unieke SCREWPELLER®, in werking. Verkoop en verhuur !!!
AQUA TURBO® AER-AS Direct aangedreven oppervlaktebeluchter
AQUA TURBO® AER-GS Combi beluchter/menger
AQUA TURBO® AER-SB/L Bodembeluchter
AQUA TURBO® MIX-GS Hoog efficiënte dompelmenger
AQUA TURBO® MIX-AS Oppervlaktemenger
AQUA DECANT™ ADMCA Vlottende decanter
iserve_adv_195x134_doc.indd 1
3/09/15 12:21
De SNS-serie leent zich voor het transport van licht verontreinigde afvalwaters en slurry’s.
DOSSIER pompen & kleppen
Veelzijdig pompaanbod bij Sulzer Een pionier zijn in innovatieve pompen: het is een ambitie die Sulzer Group altijd al koesterde. Dat onderstreept het bedrijf met een brede productportfolio, die zowel in communaal afvalwater als industriewater kan worden ingezet. Met de SNS-serie zet de onderneming die ambitie nog eens in de verf. D o o r B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
S
ulzer stond altijd al bekend als een grote pompenfabrikant. Tot een tijdje geleden was het bedrijf minimaal actief in de wereld van afvalwater en milieu, maar die leemte werd ingevuld met de overname van het vroegere ABS-pompen. Het hoofdkwartier van Sulzer Pumps Wastewater Benelux is gevestigd in Maastricht Airport, waar onder meer de backoffice maar vooral een werkplaats van circa 1.000 m² beschikbaar is voor het herstellen van pompen en mengers. De gereviseerde pompen tot 90 kW kunnen vervolgens op een proefstand uitgebreid worden getest. In ons land beschikt het bedrijf over een satellietkantoor in Sint-Stevens-Woluwe. “Het ABS was van oudsher sterk in dompelpomptechniek”, verduidelijkt Luc van Dievoort, accountmanager voor segment Vlaanderen communaal en industrie. “Daarnaast omvat het assortiment onder meer ook dompelmengers, voortstuwers, droog opgestelde mengers, beluchting en compressoren. Daardoor kunnen we, met een totaalaanbod, voor ieder waterproject eigenlijk als centraal aanspreekpunt fungeren.” XFP-serie In de markt van het communaal afvalwater stelt Sulzer dompelpompen voor die variëren van 1,3 tot 1.000 kW. Ze kunnen worden ingezet voor alle afvalwater, zowel in rioolpompstations als in waterzuiveringsinstallaties (communaal en industrieel). “Vroeger had je in rioleringen al beladen afvalwater”, vervolgt van Dievoort. “Mensen hadden dan al de gewoonte om hygiënische artikels in het toilet te droppen. Eind jaren 70 hadden we daar al een oplossing voor ontworpen met de Contrablock-hydrauliek. Tegenwoordig is het
afvalwater evenwel anders en vaak zwaarder beladen samengesteld: minder afvalwater voor een grotere vuilvracht. Daarop hebben we geanticipeerd met de upgradedesign tot de Contrablock+, die een verstoppingsongevoeligheid van vaste stoffen door de waaier garandeert. Deze waaiers zijn open kanaalwaaiers met een makkelijk verstelbare bodemplaat, waardoor het eenvoudig is om het pomprendement te waarborgen gedurende de hele levensduur van de pomp. Deze producten zijn optimaal afgestemd op het afvalwater van een collector.” De innovatiedrang van Sulzer weerspiegelt zich ook in het feit dat het bedrijf als eerste dompelpompen uitrustte met IE3-motoren. “Daardoor slagen we erin de Total Cost of Ownership (TCO) voor onze klanten gevoelig te beperken, wat onder meer resulteert in een verminderde downtime bij lagere energiekosten.” De pompen tot 37 kW worden geproduceerd in de fabriek in Ierland, grotere vermogens worden in Scheiderhoehe nabij Keulen gefa-
briceerd. Hier vindt ook de productie plaats van de schachtpompen en dompelpompen met debieten tot 6.500 l/sec. In Finland beschikt de groep over een vestiging die droog opgestelde pompen vervaardigt voor de behandeling van afvalwater uit de industrie. SNS-serie In het najaar van 2015 hield Sulzer de SNSserie boven de doopvont. “Deze pompen kenmerken zich door een hoge kwaliteits- en energiestandaard”, vervolgt Van Dievoort. “Ze zijn goed geschikt voor het transporteren van licht verontreinigde afvalwaters en slurry’s. Typerend voor de SNS is het herwerkte hydraulische design. Een hoge materiaalstandaard, zoals RVS 316 en Duplex, is hier aan de orde. We mogen stellen dat dit heel kostenefficiënte oplossingen zijn, zowel op het vlak van initiële investering als inzake energieconsumptie. Deze reeks overstijgt de benchmark MEI 0,7, wat een goede indicatie geeft over de meerwaarde voor de TCO. Bovendien bezit deze pomp een aantrekkelijke NPSH-waarde, die illustreert hoe technologisch waardevol deze pompen zijn.” E
www.sulzer.com
Het vermogen van de XFP-pompen varieert van 1,3 tot 1.000 kW.
a q u a r a m a # 7 1 I 75
NEW ! Spectrophotometer Spectrophotometer NANOCOLOR NANOCOLOR / II / II ® UV
VIS
® UV
VIS
• Revolutionary user experience • Clever premium optics • Comprehensive integrated quality control • Advanced functions (scan, color, turbidity) • Flexible interface options MACHEREY-NAGEL is proud to present a brand new UV/VIS spectrophotometer for water analysis, the NANOCOLOR® UV/VIS II. The instrument revolutionizes laboratory work, as it fuses a high end analytical instrument with a user experience thus far only known in smartphones and tablets. Due to the integrated color measurement and turbidity function, as well as the perfect integration of all our NANOCOLOR® tests, you can use the instrument for a wide variety of monitoring applications within water and waste water analysis.
Innovative and smart user guidance - Safe and accurate results - Result safety and trust – Universal use and high safety within the entire field of water analysis - Universal connectivity and data transmission Handelsstrasse, 16 – 4700 EUPEN Tel. 087/59.51.70 – Fax 087/59.51.79 www.filterservice.be info@filterservice.be More information on www.mn-net.com/smart
ExpEct... SolutionS
Get your solutions now: AVK BELGIUM N.V. - www.avkvalves.be - info@avkvalves.be - Tel.: +32 93481313
w s ympos iu m
Alternatieve, duurzame waterbehandeling Vlakwa, het Vlaams Kenniscentrum Water, organiseerde op 3 december een thema-avond ‘alternatieve, duurzame waterbehandeling’. POM West-Vlaanderen en VITO gaven er hun steun aan. Na een rondgang op een minibeurs kwamen drie sprekers aan bod. IWVA gaf de aftrap met een visie rond scaling, fouling, concentraatbehandeling met wilgen en ondergrondse filtratie. Daarna volgde een woordje van Harsonic over ultrasone bestrijding van biofilm. Ten slotte was er de Fermanoxmethode om ijzer en mangaan uit water te halen zonder chemicaliën of filters. D o o r Ko e n Va n d e p o p u l i e r e
IWVA Emmanuel Van Houtte van IWVA, Intercommunale Waterleidingsmaatschappij van VeurneAmbacht, had het over het project DEMOWARE. In het kader daarvan zijn onder meer IWVA’s membranen onder de loep genomen: er zijn er voor ultrafiltratie en voor omgekeerde osmose. Maar helaas lopen membranen
het risico op scaling en op biofouling. Van Houtte legde uit dat scaling wordt vermeden door dosering van een anti-scalant. Biofouling wordt vermeden door monochlooramine. Een geschikte pH is in beide gevallen heel belangrijk. Ook sprak hij over wilgen voor de behandeling van concentraat. Die werkwijze heeft ecologische en economische voordelen. Nog een onderdeel van DEMOWARE was de oprichting van Water Reuse Europe, een vereniging die de belangen verdedigt van waterhergebruik in Europa. Ten slotte had Van Houtte het over een alternatief voor infiltratie via panden, namelijk infiltratie die ondergronds gebeurt. Dat heeft als voordeel dat er geen verstoppingen zijn en geen besmetting door vogels. Ook blijken de temperaturen stabieler: tijdens de winter zijn ze warmer, waardoor er meer infiltratiecapaciteit is, en tijdens de zomer zijn de temperaturen gematigder, wat beter is voor de biologische stabiliteit. Ultrasoon contra biofilm Volgende spreekster was Mieke Harteel van Harsonic. Ze gaf een woordje uitleg over het verwijderen en voorkomen van biofilm met ultrasoongeluid. Dat bestaat al lang, gaf ze toe. Maar, voegde ze eraan toe, “Harsonic is erin geslaagd de oplossing tot een hoger niveau te brengen, waardoor we met een zeer laag verbruik van elektriciteit een enorme kracht kunnen uitzenden, zonder schade
Pascal Desrumeaux van Fermanox had het over bronwater, dat vaak veel ijzer, mangaan of ammonium bevat. Er zijn verschillende manieren om die stoffen uit het water te krijgen. Een Duits systeem is Fermanox, dat een deel van het water verrijkt met zuurstof uit de lucht. Door die zuurstof oxideren ijzer en mangaan naar een vaste vorm die zich afzet in de bodem.
De thema-avond begon met een minibeurs. Standhouders gaven een korte toelichting.
voor materiaal, plant of dier. De technologie doodt eencellige micro-organismen, algen en larven tot de leeftijd van 10 dagen.” In vergelijking met andere technieken zou de oplossing geen corrosie veroorzaken en is er geen effect op geur of smaak van water. Harteel: “Ze gaat dieper dan de bovenste lagen en komt tot in elke kleine hoek, tot in elke kleine groeve.” Zuiverder bronwater Ten slotte was het de beurt aan Pascal Desrumeaux van Fermanox. Hij had het over bronwater, dat vaak veel ijzer, mangaan of ammonium bevat. Er zijn verschillende manieren om die stoffen uit het water te krijgen. Een Duits systeem is Fermanox, dat een deel van het water verrijkt met zuurstof uit de lucht. Door die zuurstof oxideren ijzer en mangaan naar een vaste vorm die zich afzet in de bodem. De grondwatervoerende lagen kunnen die metaaloxiden vele tientallen jaren opnemen, zonder verslechtering van de bron. Het ammoniumgehalte daalt er eveneens door. Met Fermanox zijn er geen chemicaliën nodig, en te spoelen filters zijn er evenmin. Het systeem zou een geringere aanschafprijs vergen dan andere oplossingen, de installatiekosten zijn lager, en de operationele kosten eveneens, want er zijn geen te vervangen filters of af te voeren slib. Ook het energieverbruik en de onderhoudskosten zouden heel gering zijn. Bovendien, klonk het, is de oplossing zeer milieuvriendelijk. Een alternatieve, duurzame waterbehandeling, dus. E
www.vlakwa.be
a q u a r a m a # 7 1 I 77
De bestaande waterzuiveringsinstallatie uitbreiden en optimaliseren terwijl ze blijft draaien: het is een voorwaarde die de meeste opdrachtgevers tegenwoordig stellen. De expertise die CMI Balteau bezit, stelt hen in staat aan deze verwachtingen te beantwoorden door specifieke studies en een aangepaste fasering van de werken. Deze aanpak werd met succes toegepast bij de renovatie van de waterzuiveringsinstallaties van Marcheen-Famenne en Hesbaye Frost. De optimalisatie van waterzuiveringsinstallaties vormt een van de activiteiten waarvoor CMI Balteau zowel in Wallonië als in het buitenland mooie referenties kan voorleggen. D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
CMI Balteau vernieuwt zuiveringsinstallaties Marche-en-Famenne en Hesbaye Frost
C
MI Balteau werd opgericht in 1978 en ontwerpt en bouwt pomp-, turbine-, en waterbehandelingsinstallaties voor publieke en industriële klanten. Het bedrijf is ook actief in de elektromechanische uitrusting van dammen en sluizen. Sinds juli 2014 maakt CMI Balteau deel uit van de groep CMI. Met 35 jaar ervaring en een groot aantal referenties in Wallonië en in het buitenland heeft CMI Balteau een perfecte kennis binnen het vakgebied. Sinds 1991 wordt het bedrijf geleid door gedelegeerd bestuurder Vincent Pissart. Bij het bedrijf uit Sprimont in de provincie Luik zijn 110 mensen actief. Vorig jaar haalde de onderneming een omzet van 25,5 miljoen euro. “Het leeuwendeel van onze activiteiten speelt zich af in Wallonië”, licht algemeen directeur Marc Huberty toe. “Daarnaast zijn we ook betrokken bij buitenlandse projecten, al dan niet in samenwerking met grote groepen
78 I a q u ar ama # 7 1
zoals Siemens, BAM International en Denys. Deze multinationals hebben daar hun commerciële netwerk en schakelen onze expertise in om specifieke projecten in waterexploitatie of waterbehandeling te realiseren. In minder sterk ontwikkelde landen worden die projecten vaak gefinancierd of gecofinancierd door Finexpo. De exportmarkt vertegenwoordigt momenteel circa 25% van onze omzet. Het is de ambitie om dat in de toekomst op te trekken tot 50%. De Belgische markt is namelijk al ietwat verzadigd: de grootste projecten zijn gerealiseerd, al worden we af en toe nog ingeschakeld voor iets kleinere realisaties en blijven we actief in het onderhoud en de renovatie van bestaande installaties.” Ontluikende activiteiten Naast zijn activiteiten in de drinkwatermarkt en die van het stedelijk afvalwater is CMI Balteau almaar sterker vertegenwoordigd in de
markt van industriewater (verzamelbekkens, proceswater, afvalwater en gerecycleerd water), energie (waterkrachtcentrales, biomethanolinstallaties, verbetering van energetische efficiëntie) en infrastructuurprojecten (het elektromechanische aspect van civiele kunstwerken van de Waalse Directions des Voies Navigables et des Routes). Complete service Met 37 ervaren ingenieurs heeft CMI Balteau alle knowhow in huis voor de uitgevoerde projecten. “We staan zelf in voor het volledige proces: studies, fabricage, montage van elektriciteitskasten, behandelings- en zuiveringsprocessen, programmeerbare automatische systemen, en de controle vanop afstand van die systemen. De tevredenheid van onze klanten vormt een dagelijkse prioriteit”, stipt Jean-Marc Georges, commercieel directeur voor België, Frankrijk en Luxemburg aan.
w proj e ct
Hesbaye Frost is specialist in de productie van diepvriesgroenten.
Belangrijke klanten in de watermarkt zijn onder meer de Waalse drinkwaterleveranciers en intercommunales. Project Hesbaye Frost Hesbaye Frost is een onderneming die in de agro-voedingsindustrie alom bekend is. Het specialiseert zich in de productie van diepvriesgroenten en maakt deel uit van de ARDOgroep, met hoofdzetel in Ardooie, en van Crop’s uit Ooigem. Jaarlijks worden er 100.000 ton groenten verwerkt. Een zestal jaar geleden contacteerde het bedrijf CMI Balteau voor een uitbreiding van de bestaande waterzuiveringsinstallatie. De optimalisatie van deze infrastructuur was nodig om een verwachte productiestijging van 20% mogelijk te maken. “Bij dit project werden we met diverse uitdagingen geconfronteerd”, licht projectverantwoordelijke Thierry Closson toe. “De huidige installatie moest normaal kunnen blijven functioneren tijdens de volledige duur van de werken en de doorlooptijd voor het project was vrij kort (10 maanden). Deze beperkingen vereisten een perfecte coördinatie en een gefaseerde aanpak.” Door de renovatie werd de capaciteit van de installatie verdubbeld. Kostenbeheersing vormde eveneens een van de prioriteiten en CMI Balteau slaagde hierin perfect. “We hebben zo veel mogelijk van de bestaande infrastructuur hergebruikt. Het was ook belangrijk dat het gerenoveerde station op een beperkte ruimte kon worden geïnstalleerd, om de rest van de industriële site vrij te houden voor een toekomstige uitbreiding van de onderneming.” Waterzuiveringsinstallatie van Marche-enFamenne, stockage van biogas.
Het proces moest eenvoudig, robuust en soepel zijn, aangezien het diepvriesgroentebedrijf gedurende het hele jaar krijgt af te rekenen met sterke variaties in debieten en vuilvracht. Voor het zuiveringsproces werd gekozen voor een biologische behandeling. Het mengsel van afvalwater en biologisch slib gaat door twee anaerobe tanks voor biologische fosfaatverwijdering. Het station behandelt ook het geproduceerde slib. “Wij stonden in voor het ontwerp en de bouw, de klant verzorgt zelf de exploitatie. Voor andere projecten behartigen wij ook zelf die exploitatie. De gekozen formule hangt hierbij af van de technische middelen waarover de klant intern beschikt en van de aard van de behandelingsmethode”, besluit Jean-Marc Georges.
Een centrifugeerinstallatie zorgt voor de ontwatering van het slib, waarna het slib wordt opgeslagen in een speciaal hiervoor uitgeruste hal waar alle geuren eruit worden gefilterd om de hinder voor de buurt te beperken. Het geproduceerde biogas vormt de brandstof voor de stoomketel. Om aan de ATEX-regelgeving te voldoen, wordt het biogas opgeslagen in een ballonvormige constructie met geavanceerde membraantechnologie. E
www.balteau.be
Vergister van de installatie in Marche-en-Famenne.
Zuiveringsstation Marche-en-Famenne Ook de upgrade van het zuiveringsstation van Marche-en-Famenne, beheerd door intercommunale AIVE, werd toevertrouwd aan CMI Balteau. “De modernisering was noodzakelijk opdat het station ook in de toekomst aan alle normen zou blijven voldoen”, vervolgt Dominique Cheval, projectverantwoordelijke. “Daarnaast werd de capaciteit opgedreven van 24.400 IE naar 30.000 IE (inwonerequivalent) en werden de lozingsnormen verbeterd. Ook de elektrische voorzieningen werden geoptimaliseerd en we maakten werk van een zo hoog mogelijke graad van automatisering.” Net als bij het project voor Hesbaye Frost, werden ook hier zo veel mogelijk onderdelen van de bestaande installatie behouden. “Dat is een vrij complexe denkoefening, maar gelukkig kwamen alle puzzelstukjes uiteindelijk toch weer op hun juiste plaats terecht”, aldus Marc Huberty.
Situering binnen CMI De CMI-groep kan terugvallen op een geschiedenis van 200 jaar en is op alle continenten actief. Met meer dan 4.500 werknemers en een omzet van bijna 1 miljard euro is CMI een vooraanstaande onderneming in haar vier divisies: Energy, Defence, Industry en Services. De divisie Industry is opgesplitst in Metals en Environnement. CMI Balteau staat samen met CMI Aquion en CMI Proserpol in voor de watergerelateerde activiteiten binnen de milieuafdeling.
a q u a r a m a # 7 1 I 79
ANITA™ Mox
Š Veolia Photo Library
The smart MBBR for high ammonia effluents
WATER TECHNOLOGIES
Ideal for the treatment of high strength ammonia effluents including: > Food & Beverage industry > Anaerobic digestion plants (including pre-treatment by thermal hydrolysis) > Landfill leachate > Piloting-on-site Benefits > Up to 90% ammonia removal > 75-85% Total Nitrogen removal
w proj e ct
Newtec verhindert kalkvorming slibwater AMORAS op twee fronten Het water van een van de grootste slibontwateringsprojecten ter wereld behandelen tegen kalkneerslag op twee fronten, daarvoor werd Newtec Water Systems in december 2014 aangesproken door uitbaters Jan De Nul en Dredging International (DEME). Daarmee kozen ze voor een chemievrije manier om zo goed mogelijk te voorkomen dat leidingen en pompen aangetast worden door kalkafzettingen. Voor Dirk Esselens, zaakvoerder van het Mechelse bedrijf, is dit een nieuwe belangrijke referentie, nadat de onderneming eerder al hoge ogen gooide bij diverse projecten in het Verenigd Koninkrijk. D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
Baggerspecie ontwateren gebeurt in de Haven van Antwerpen intussen al een tijdje door de AMORAS-installatie (Antwerpse Mechanische Ontwatering, Recyclage en Applicatie van Slib), die het resultaat is van een samenwerking tussen de Vlaamse Overheid (aMT) en het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen (GHA). De exploitatie is in handen van Jan De Nul en Dredging International (DEME) en hun respectieve dochters, met name Envisan en DEC. De uitbaters werden op diverse fronten geconfronteerd met kalkafzettingen. Aanvankelijk probeerden ze die te verwijderen door het toevoegen van zuren, maar dit bleek niet de ideale aanpak. Daarom contacteerden ze, na
het lezen van een reportage in dit blad, Newtec Water Systems om een oplossing op maat uit te dokteren. “De eerste uitdaging bestond erin om een oplossing te vinden voor de kalkafzettingen die zich voordoen voor de persen die het slib ontwateren”, verduidelijkt zaakvoerder Dirk Esselens. “Het baggerslib wordt naar de persen gevoerd na een reeks van behandelingen, zoals bezinking en filtratie. Daarna wordt er kalkmelk aan toegevoegd vooraleer het slib door de membraanfilterpersen wordt gestuwd. Het gaat om twaalf persen, met een gezamenlijke capaciteit van 120 ton droge stof per uur. Het toevoegen van de kalkmelk zorgde voor kalkafzettingen in de leidingen
en bij de debietmeters. Hiervoor dienden wij een passende oplossing te vinden.” Het bedrijf pakte het probleem aan door er het Smartflow EMF-systeem op toe te passen. “Deze oplossing verhindert de vorming van minerale afzettingen (die grote schade kunnen veroorzaken aan leidingsystemen, pompen, centrifuges, warmtewisselaars enz.) door het fysische proces dat kristalvorming veroorzaakt te verstoren. Calciet (onbehandelde harde kalkafzetting) krijgt zo geen kans meer om neer te slaan in de leidingen, zodat die ook niet kunnen dichtgroeien.” Werking Smartflow EMF behandelt deze minerale afzettingen op een chemievrije manier. Er wordt een elektromagnetisch veld aangebracht in een vloeistof door middel van een speciale inductor die tussen de leidingen wordt geplaatst. Deze inzetstukken werken met flensen, bestaande uit kunststof, en kunnen voor om het even welke leidingdiameter worden gemaakt. Binnen in de inductor worden een aantal spoelen gemonteerd, afhankelijk van het EMF-veld dat voor de toepassing nodig is. Alle spoelen worden aangesloten op een speciale elektronische sturing, die de nodige frequenties (variërend tussen 10 en 3.000 Hz)
a q u a r a m a # 7 1 I 81
water-matching by Induss
tailored and to the point
Induss nv Mechelsesteenweg 66 B-2018 Antwerp T +32 3 609 01 60 F +32 3 609 01 69 challenge@induss.eu www.induss.eu
RioolwateRzuiveRing, MaRokko
eneRgie uit afvalveRbRanding, China
MeMbRaan bio ReaCtoR, MaCau
anaeRobe afvalwateRzuiveRing, Spanje
dRinkwateR, Congo
luChtzuiveRing, Saoudi-aRabië
WATER • HERGEBRUIK • LUCHTZUIVERING • AFVAL • BIOMASSA • HERNIEUWBARE ENERGIE 10 kantoren en meer dan 1.000 referenties wereldwijd Duurzame en sleutel-op-de-deur oplossingen voor overheid en industrie. WATERLEAU • Radioweg 18 • B-3020 Herent (LEUVEN) • +32 16 650 657 • info@waterleau.com
w proj e ct
Onderzijde van een aangekalkte dompelpomp.
en verschillende golfpatronen aanlegt.” Hierdoor krijg je geen harde, maar zachte kalkafzettingen (aragoniet) die zich niet vasthechten of aangroeien, maar door de stroming worden meegenomen. Daardoor blijven de leidingsystemen vrij en behouden ze hun capaciteit. Eenmaal de oplossing is geïnstalleerd, werkt ze de klok rond zonder interventie van een operator. Bovendien gaat het om een compact systeem, waardoor er weinig ruimte vereist is om het te integreren. Bij de AMORAS-installatie is het de bedoeling dat het Mechelse bedrijf het Smartflow EMFsysteem installeert voor de 24 leidingen en debietmeters die zich situeren vlak voor de membraanfilterpersen. Tweede locatie Dezelfde technologie wordt ook nog in een verder stadium van de AMORAS-installatie toegepast. “Terwijl de droge slibkoeken naar een bepaalde opslagplaats op de site worden getransporteerd, is er namelijk nog een behandeling nodig vooraleer het effluentwater van de persen, dat opgevangen wordt in een grote vijver, kan worden geloosd”, vervolgt Dirk Esselens. “Dit water bevat nog veel kalk. Die blokkeerde vroeger in geen tijd de grote pompen
in een drijvend ponton waarlangs het water richting zuiveringsinstallatie werd gestuurd. Aanvankelijk werd er ook hier voor gekozen het kalkrijke water te behandelen met chemicaliën, maar dit komt de levensduur van de pompen niet ten goede. Daarom mochten we ook hier Smartflow EMF integreren.” Om te kunnen analyseren of deze aanpak ook hier efficiënt zou werken, werd ruim een jaar lang geëxperimenteerd met een manueel geplaatste proefinstallatie. Een huzarenstukje, want die installatie diende te gebeuren op een moment dat de membraanfilterpersen gewoon bleven werken. Dankzij de bevredigende resultaten mochten de technici van Newtec Water Systems in november 2015 de definitieve opstelling installeren. “Ook dat was geen eenvoudige klus. We dienden hiervoor namelijk te wachten tot het moment waarop de opslagvijver helemaal werd leeggehaald voor onderhoudswerken. Hierbij werd het ponton omhoog gehesen door de onderneming die verantwoordelijk was voor de productie en de montage ervan, zodat we leidingen konden monteren aan de aanzuigmonden van de pompen. Op deze leidingen hebben we vervolgens de spoelen gemonteerd die het elektromagnetische veld aanbrengen. De spoelen worden mechanisch beschermd door een uitgeharde PUR-pasta. Nadat we dus in november al twee dergelijke ‘coils’ installeerden, zal rond Pasen dit jaar de laatste coil worden geïntegreerd.” Resultaten De definitieve installatie moest gebeuren op één dag. “Dat betekent dat je perfect op een dergelijke klus voorbereid moet zijn, dat je alle materialen sowieso bij de hand moet
hebben. Je kan het je niet permitteren één stuk niet bij te hebben, want er is absoluut geen tijd om nog snel even over en weer te rijden. Gelukkig is de installatie goed geslaagd en nemen we die ervaring sowieso al mee naar de integratie van de derde coil.” Net als bij het ponton, draaide het Smartflow EMF-systeem ook bij de leidingen voor de membraanfilterpersen circa een jaar op proef. “Die aanpak heeft heel wat nuttige informatie opgeleverd. Terwijl we bij het ponton al na een tweetal weken merkten dat de aanzuigmonden van de pompen gevoelig minder minerale afzettingen vertoonden, waren ook bij de debietmeters en de leidingen na enkele maanden de resultaten duidelijk zichtbaar.” E
www.newtecwatersystems.eu
Debietmeter met voorgemonteerde spoel.
Oplossingen zonder chemicaliën Zeven jaar geleden werd Newtec Water Systems opgericht om de activiteiten van het in vereffening gegane Ecodis over te nemen. Het nieuwe bedrijf bouwde aanvankelijk vooral verder op het gecertificeerde desinfectiesysteem tegen legionella dat onder meer in de zorgsector, de industrie, de voedingsbranche en de groente- en fruitverwerking goede diensten bewijst. Sinds een tweetal jaar heeft het bedrijf ook een licentie op de technologie van Smartflow EMF, waarbij de creatie van een elektromagnetisch veld niet alleen de fysische eigenschappen van een vloeistof verandert, maar ook leidt tot een verhoogde productiviteit. “Met dit systeem kunnen onze klanten bovendien ook fors hun onderhoudskosten reduceren, hun ecologische voetafdruk verlagen en de factuur voor zowel water, energie als chemicaliën gevoelig verminderen.”
a q u a r a m a # 7 1 I 83
Novotel kiest belucht rietveld voor zuivering afvalwater Perfect gezuiverd afvalwater dat probleemloos kan worden geloosd: met die ambitie voor ogen klopte Novotel voor het hotel in AntwerpenNoord medio 2015 aan bij specialist Rietland. Drie maanden later werd de doelstelling al gerealiseerd. Sindsdien beschikt het hotel over een dynamisch rietveld dat op een duurzame manier het afvalwater behandelt. “Die aanpak strookt niet alleen met onze ecologische principes, bovendien levert ze nog eens een forse besparing in energiekosten op in vergelijking met andere systemen”, aldus Mark Wouters, projectmanager Accor Hotels en Vanessa Van der Vaart, general manager van Novotel Antwerpen-Noord. D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
D
e noodzaak aan een eigen waterzuiveringssysteem bij het hotel is een gevolg van een initiatief van stad Antwerpen en de afdeling milieu-inspectie van het Vlaams departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) om ongezuiverde lozingen van sanitair afvalwater in het havengebied aan te pakken. Bij Accor Hotels bleven ze niet bij de pakken zitten en gingen ze meteen op zoek naar valabele oplossingen. “We hebben een viertal opties in overweging genomen, maar de gekozen oplossing moest sowieso ecologisch en duurzaam zijn (ook op vlak van onderhoud) en uiteraard helder water produceren”, verduidelijkt Mark Wouters. “Zo kwamen we al snel uit bij
84 I a q u ar ama # 7 1
een rietveld, dat enerzijds een milieuvriendelijk systeem is en anderzijds de meest prijsgunstige oplossing bleek. Met dat in het achterhoofd zijn we de markt opgegaan en vroegen we bij diverse bedrijven offertes op. Zo kwam Rietland vrij snel in beeld. Het rietveld bleek de meest ecologische en goedkoopste oplossing met de laagste exploitatiekosten en de minste onderhoudsbehoefte . We gingen rond mei 2015 rond de tafel zitten en kort daarna was de zaak al beklonken.” Die snelle aanpak bleek ook voor Rietland zelf een verademing. “Zo’n snel beslissingstraject is eerder uitzonderlijk”, weet zaakvoerder Dion van Oirschot. “Doorgaans zit er tussen het eerste contact en de uiteindelijke
start van de werken al snel een jaar tijd. Hier duurde die periode amper drie maanden.” In september ging aannemer Cofrax al aan de slag, korte tijd daarna was het rietveld gerealiseerd. Tussen de eerste spadesteek en de inbedrijfstelling zat een periode van maar drie weken. Weinig hinder Een rietveld voor een hotel aanleggen brengt nogal wat praktische uitdagingen met zich mee. “Daarom hebben we vooraf al duidelijk met de aannemer en Rietland gecommuniceerd over hoe de werken moesten verlopen”, aldus Vanessa Van der Vaart. “Het was aangenaam om vast te stellen dat de aannemer alles in het werk stelde om die aanwijzingen effectief ook te respecteren. Zo hadden wij gevraagd dat er geen ingrijpende werken zouden gebeuren tijdens piekmomenten van watergebruik, met name ’s morgens vroeg. Ook voor de voorbereidende werken aan de riolering diende de aannemer een timing te respecteren, zodat de meetings in de vlakbij gelegen vergaderzaal konden plaatsvinden zonder geluidshinder. Aangezien er aan de ingang van ons hotel nog een oude septische put lag, was het onvermijdelijk om onze klanten gedurende twee dagen langs een alternatieve ingang te
w proj e ct
Het rietveld levert heel zuiver water op. u
laten binnenkomen. Door dit op een vlotte manier aan onze gasten te communiceren, was daar veel begrip voor, waardoor er ook geen enkele klacht te noteren viel.” Werking Het rietveld werd aangelegd aan de achterzijde van het hotel en heeft een totale oppervlakte van 250 m². “De nominale capaciteit bedraagt 320 IE maar het rietveld kan op piekmomenten probleemloos een belasting van 480 IE aan”, weet Dion van Oirschot. “Daarmee anticiperen we volledig op de maximale bezettingsgraad van het hotel, dat over 120 kamers beschikt (gemiddelde bezettingsgraad is 80%) voor telkens vier personen. Daardoor is het hotel nu gewapend om op een efficiënte manier het sanitaire water op te vangen van de 45.000 jaarlijkse overnachtingen. Het rietveld verwerkt zowel het afvalwater van de kamers, de toiletten als de overloop van het zwembad en levert heel zuiver water op, dat vervolgens in de Schelde wordt geloosd. Toen het rietveld eenmaal was geplaatst, kon onder meer de kraanmachinist van aannemer Cofrax maar niet geloven dat het rietveld zo’n helder water kon produceren.” Het gaat om een dynamisch rietveld met twee onafhankelijk van elkaar beluchte deelvelden. De eerste zuiveringstrap is verticaal doorstroomd, de tweede horizontaal. Beide deelvelden kunnen onafhankelijk van elkaar belucht worden, naargelang de hoeveelheid afvalwater die geproduceerd wordt. “Door de luchtblowers die het systeem beluchten in en uit te schakelen, kan het energieverbruik zo laag mogelijk ge-
houden worden, terwijl toch op drukke dagen piekbelastingen zeer efficiënt verwerkt worden. Dit concept is een van de meest geavanceerde plantenwaterzuiveringen die op de markt beschikbaar zijn. Een intelligente sturing past de beluchting aan het waterverbruik aan: in functie van het aantal pompuren wordt de beluchting bijgesteld. Op die manier kan ook heel wat energie worden bespaard. In vergelijking met andere waterzuiveringssystemen wordt de energiekost ingekrompen met 50 tot 67%. Net door de variabele belasting hebben we hier niet geopteerd voor een percolatierietveld.” Autonoom functioneren Voor Novotel Antwerpen-Noord was het van primordiaal belang dat het systeem heel autonoom functioneert. “We wilden een oplossing waar we zelf weinig inspanningen voor hoefden te leveren, waarvoor we zelf geen onderhoud moeten doen”, aldus Mark Wouters.
“Net daarom werken wij met onderhoudscontracten, waarbij we één keer per jaar langskomen om het rietveld in optimale staat te houden”, pikt Dion van Oirschot in. “Optioneel kan in het voorjaar ook een maaibeurt plaatsvinden, zodat het rietveld sneller een mooi, groen oppervlak krijgt, wat esthetisch een stuk mooier is.” Alles inbegrepen betekent deze waterzuivering voor het hotel een investering van 120.000 euro, het rietveld op zich kost 68.000 euro. “Tot nu toe is dit Novotel het eerste van de 74 hotels van de Accor-groep in België dat met zo’n systeem werken. Toch verwachten we niet meteen om bij veel andere hotels een gelijkaardig rietveld te kunnen aanleggen, omdat de meeste van onze hotels in het centrum van een stad liggen en we daar niet over een dergelijk stuk grond beschikken”, besluit Mark Wouters. E
www.rietland.com
u Dion van Oirschot, Vanessa Van der Vaart en Mark Wouters zijn enthousiast over de realisatie. De oppervlakte van het rietveld bedraagt 250 m².
Priorij Corsendonk Quasi in dezelfde periode als de realisatie bij Novotel Antwerpen-Noord, installeerde Rietland ook een rietveld bij de Priorij Corsendonk, die deel uitmaakt van Corsendonk Hotels. “Om onze milieuvergunning te behalen, dienden wij een WZI te plaatsen. Vanuit onze interesse naar een duurzame oplossing kwamen we al snel uit bij een rietveld”, aldus Jan-Felix Nedée, Operations Corsendonk Hotels. “We kozen voor Rietland, omdat ze op een professionele manier al veel realisaties in België en Nederland verwezenlijkten en omdat ze samenwerken met een Amerikaans bedrijf dat veel ervaring heeft met grote projecten. Bovendien is het een oplossing met een minimale investeringskost en lage operationele kosten. De installatie vond plaats in september 2015, tot ieders tevredenheid.”
a q u a r a m a # 7 1 I 85
MEETOMVORMERS MET KARAKTER Universele isolatieversterker 2857 Universele omvormers voor analoge signalen Universeleomvormers omvormervoor voor Universele analoge signalen analoge serie signalen Jumpflex Jumpflex serie2857 2857 Aansluiten via direct insteektechniek • Uiterst nauwkeurige signaalomvorming • t Omzetting van breed bereik aan ingangssignalen: • - 2,50,1 kVmA galvanische scheiding tot 100 mA • - 60 mV tot 220 V • Snel en flexibel configureerbaar t … naar: • 0 tot 20 mA, 0 tot 10 V, … • - Superieure aansluittechnologie - Bipolaire signalen: -10 tot 10 V, … • t Galvanische scheiding tussen in- en uitgang www.wago.com/2857 •
De module kan opvia: de volgende manieren ingesteld worden: Configureerbaar t DIP-switches t Software t APP voor Smartphone t Display, op te klikken op de module Mogelijkheid tot doorbruggen van de voeding
2857-0401 www.wago.be info-be@wago.com
w prod u ct
s pot
Nieuwe PLC van WAGO communiceert via mobiel 3G-netwerk Pompstations, machines en (waterzuiverings)installaties draadloos over grote afstand bewaken en bedienen, zelfs op afgelegen locaties waar geen internet voorhanden is: het kan dankzij drie nieuwe varianten van de PFC200 die via 3G en sms communiceren. Bovendien zijn alle data voortdurend raadpleegbaar via een beveiligde verbinding. D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
M
et de 750-8207 stelt WAGO een nieuwkomer in het PFC-gamma voor. Hiermee breidt de fabrikant zijn nieuwste generatie controllers verder uit met 3G-communicatiemogelijkheden. Hierdoor is om het even welke installatie altijd bereikbaar. Langs deze weg is, naast bidirectioneel sms-verkeer, ook communicatie via 3G mogelijk. De geïntegreerde netwerkswitch maakt de eenvoudige opbouw van een lijntopologie mogelijk. Een eveneens geïntegreerde webserver voorziet de gebruiker van configuratiemogelijkheden en statusinformatie. Dankzij de doordachte constructie (zonder ventilator en batterij) met SDHC-geheugen is de controller onderhoudsvrij en robuust. De PFC200 is ook beschikbaar in een versie met een uitgebreid temperatuurbereik van -20 °C tot +60 °C, en in een telecontrolevariant. Deze controller ondersteunt behalve de telecontroleprotocollen IEC 60870-5-101, -103 en -104, IEC 61850, IEC 61400-25 ook DNP3.
De modulaire opbouw van het systeem laat toe om het eiland te dimensioneren in functie van de toepassing. Zo is er keuze uit 500 verschillende compacte modules, zowel digitale (2, 4, 8 of 16 kanalen) als analoge modules (2, 4 of 8 kanalen). Daarnaast zijn ook diverse functionele modules beschikbaar voor toepassingen zoals condition monitoring, het opmeten van de energie, het aansturen van proportionele kleppen, enz. Door deze modulaire oplossingen met een hoge integratiedichtheid kan deze PLC vlot individueel worden samengesteld. Het gaat dus om een flexibel systeem, dat onder meer voor de bewaking van infrastructuurnetwerken (water, gas, elektriciteit) kan worden ingezet. Datacaptatie Het toestel is uitgerust met een SD-kaartslot, waardoor tot 32 GB aan gegevens gelogd kan worden. “Alle te registreren waarden kunnen eenvoudig worden gelogd in een .csv-bestand (Excel). Dit bestand kan worden uitge-
u Met de PFC200 is om het even welke installatie altijd bereikbaar.
lezen door de SD-kaart uit de controller te halen, of kan op ieder moment via e-mail of FTP verstuurd worden. Bovendien is er ook een dataplotter beschikbaar, die eenvoudig via de webinterface geopend kan worden. Hier worden de geregistreerde data overzichtelijk afgebeeld in een grafiek waarop achteraf, op een heel gebruiksvriendelijke manier, bewerkingen kunnen worden uitgevoerd. Ook het exporteren van specifieke data behoort tot de mogelijkheden. De WAGO-dataplotter is zeker ook in de wereld van watertechnologie erg interessant”, aldus Nick Buedts van WAGO. Een andere belangrijke troef is dat op het toestel een VPN-verbinding en een firewall geïntegreerd zijn. Daardoor is er geen externe apparatuur meer nodig om de gegevens via een beveiligde verbinding te kunnen raadplegen. Specifiek voor de waterindustrie heeft WAGO een bibliotheek ontworpen met voorgeprogrammeerde, kant-en-klare functieblokken, die makkelijk combineerbaar zijn en alle specifieke controlebehoeften afdekken. Daarnaast zijn er ook visualisatie-elementen (bijvoorbeeld pompsymbolen, kleppen, debietmeters, waterreservoirs etc.), waarmee de eindgebruiker altijd een mooi grafisch overzicht over de situatie krijgt. E
www.wago.be
u De dataplotter kan eenvoudig via de webinterface worden geopend.
a q u a r a m a # 7 1 I 87
Drones in waterland Drones worden een steeds belangrijker onderdeel van onze samenleving. Ze worden gebruikt in de bouwsector, door hulpdiensten, wetenschappers, en nog veel meer. Maar ook in de watersector hebben ze potentieel. Ze helpen illegale lozingen te ontdekken, lekkages in leidingen, ze controleren de staat van dijken... Staan we aan het begin van een omwenteling? D OOR Ko e n Va n d e p o p u l i e r e e
W
e horen er steeds vaker over: drones. Ze worden vanop afstand bestuurd. De bestuurder kan zich in de buurt bevinden, maar ook op duizenden kilometers afstand. Voorts kunnen de drones gedeeltelijk autonoom zijn. Dat betekent dat ze volgens een vooraf geprogrammeerde route vliegen. Peter van der Schuyt is zaakvoerder van de Nederlandse bedrijven Dronepoint en CenterOne. Beide vennootschappen zijn bezig met drones. Van der Schuyt ziet een grote toekomst voor de toestellen: “Ik denk dat waterschappen en waterleidingbedrijven drones steeds vaker zullen inzetten. Ze zullen dat doen als aanvulling op controles en inspecties.” Voor waterschappen In Nederland hebben waterschappen een belangrijke rol. Het waterschap is een bestuursniveau dat de waterhuishouding controleert en regelt. “Een van de oudste verantwoordelijkheden van het waterschap is schouwen: stokken in sloten prikken en zo het water peilen. Maar ook: de kwaliteit ervan nagaan”, gaat van der Schuyt verder. “Daarnaast heeft het waterschap de rol te handhaven en toezicht uit te oefenen. Controles dus, om na te gaan of mensen zich houden aan verleende vergunningen.” De drones zijn voorzien van apparatuur, bijvoorbeeld een foto- of videocamera. Maar ook een warmtebeeldcamera (infraroodcamera) is mogelijk. Of nog: sensoren, sniffers
88 I a q u ar ama # 7 1
of andere meetapparatuur. Van der Schuyt: “Een vergunning laat een bedrijf bijvoorbeeld toe te lozen of water te onttrekken op een bepaalde locatie. Dan gaat een handhaver erheen om te controleren of een vergunning goed wordt nageleefd. Maar vanuit de lucht is het in sommige gevallen eenvoudiger om te controleren. Bijvoorbeeld als ergens in een boerenland een vergunning is afgegeven om te lozen op een sloot, maar de boer beschikt over heel veel hectaren grond, en de boer loost op een andere plek dan waar het hem is vergund op openbaar water. Dan is de kans groot dat het een illegale lozing is. Het gebeurt ook in toenemende mate dat chemische en andere stoffen illegaal geloosd worden in water. Vanuit de lucht is dat veel beter te detecteren. Met drones kan je juist op die plek raken waar de handhaver niet raakt.” Maar er is meer. “Je kan 6 of 12 keer per jaar een opname maken van het land om te kijken hoe de begroeiing evolueert”, klinkt het. “Dan merk je algengroei op. Of invasieve exoten in het water. We denken ook aan inspecties bij calamiteiten en het in kaart brengen van sloten. Dan is er nog de optie de drone van een warmtecamera te voorzien. Als je werkt met infraroodbeeld kan je het effect van warmte in een gebied zichtbaar maken. Welnu, de temperatuur van het water en van een dijk zijn verschillend. Een drone met infraroodcamera kan dus detecteren of kwelwater uit een dijk stroomt. Met zo’n beelden is te zien of muskusratten in
dijken knagen, zodat je preventief onderhoud kan doen. Voorts zijn met drones droogtemetingen te doen, verontreinigingsmetingen, de watertemperatuur is te meten, het vochtgehalte en waterniveau. Drones worden steeds meer uitgerust met andere meetapparatuur, zoals zuurtemeters. Wij hebben ze nog niet gebruikt, maar we weten dat sommigen het in bepaalde gevallen als alternatief zien voor handmatige monsternames.” Voor waterleidingsbedrijven Niet enkel waterschappen zijn gebaat met drones, maar ook waterleidingbedrijven, verzekert van der Schuyt. “Grote lekken worden snel opgespoord. Kleine niet. Maar als je met warmtecamera’s werkt, zou je in een vroeg stadium lekken kunnen opsporen die je anders pas veel later zou detecteren. Dat gebeurt dankzij een combinatie van GIS-software en beeldherkenningstechnieken. De drone vliegt over het leidingnet en op basis van die info gaan er onderhoudsmonteurs heen om te kijken hoe groot of risicovol een lek is. In dat verband werken we intussen samen met een waterleidingbedrijf, om hun waterleidingnetwerken in buitenstedelijke gebieden te inspecteren.” Uitdagingen Er komt heel wat kijken bij de inzet van drones, luidt het. De piloot van de drone moet gecertificeerd zijn, de drone ook, de combinatie piloot en drone eveneens. “Vergelijk
w t e ch n ie k
”
Ik denk dat waterschappen en waterleiding-
bedrijven drones steeds vaker zullen inzetten, als aanvulling op controles en inspecties. Peter van der Schuyt, Dronepoint en CenterOne met de luchtvaart: als je mag vliegen met een Cessna, heb je nog geen toelating om te vliegen met een Boeing. Je moet zorgen voor de juiste ontheffingen, vergunningen en certificaten, anders ben je strafbaar. De wetgeving is nog vrij schimmig en houdt ook verband met privacybeperkingen, er mag niet boven aaneengesloten bebouwing worden gevlogen... De wetgeving loopt achter op de voortschrijdende dronetechnologie.” De allerbelangrijkste uitdaging ligt bij het weer. Zo vliegen de bedrijven van van der Schuyt niet wanneer de windkracht meer dan vijf is, en ook niet als het hard regent. Gezien de vele uitdagingen is het best activi-
teiten met drones uit te besteden aan een gespecialiseerd bedrijf, concludeert van der Schuyt. Maar niet alle dronefirma’s zijn gelijk. “Er zijn heel wat bedrijven die voor jou met een drone de lucht in gaan. Vervolgens, echter, geven ze je de data met de woorden: ‘Veel geluk ermee’.” Volgens van der Schuyt is het beter te kiezen voor een firma met procesondersteunende software, zoals een applicatie waar de foto’s in de viewer staan, met de landschapskaart erbij. Maar concurrerende firma’s hebben daar mogelijk een andere mening over, natuurlijk. Wat er ook van zij: ook in de watersector kondigen drones zich aan. Dat mag duidelijk zijn.
Mogelijkheden voor drones in de watersector (Bron: DronePoint/CenterOne) Foto- Video- Warmte- Meet camera camera camera apparatuur Dijkinspecties met ingebouwde (warmte)camera V Inspecties bij calamiteiten V V Droogte-inspectie V Inspectie olieverontreiniging V V V Inspectie algengroei V V Mutatiedetectie V Temperatuur V V Zoutgehalte V Waterniveau V Uitvoeren van de schouw V V Natuurlandschap, bijvoorbeeld watervogels V V Opsporen lekken in waterleidingnetwerken V
Belgische getuigenissen We polsten bij enkele Belgische organisaties of ze intussen ervaring hebben met drones. Reacties ontvingen we van Aquafin, en van Waterwegen en Zeekanaal. Anja De Wit, adviseur communicatie bij Aquafin nv meldt dat bij hen voorlopig nog geen drones zijn ingezet. Eén uitzondering: een medewerker die voor zijn hobby met drones vliegt, heeft eens enkele luchtfoto’s van zuiveringsinstallaties gemaakt. In de toekomst zou Aquafin bijvoorbeeld een drone kunnen inzetten in moeilijk toegankelijke gebieden, als ondersteuning bij de visuele externe inspectie van collectoren, klinkt het. “Zo was er een instorting van het gebouw boven onze collector in Harelbeke, en was het niet mogelijk dicht bij de plaats van het incident te komen. In zo’n geval zou een dronebeeld helpen in de analysefase. Er lijkt dus potentieel te zijn om dit in de toekomst te proberen. Tenminste, als de wetgeving rond drones op punt is gesteld. Want momenteel mogen ze nog niet voor andere dan recreatieve doeleinden gebruikt worden. Een wettelijk kader is namelijjk nog in de maak.” Aquafin zou ook (onderwater)drones kunnen inzetten voor rioolinspecties, voegt De Wit eraan toe. Maar ze vermoedt dat het nog iets te vroeg is om dat te doen. Guy Muësen is hoofd communicatie bij Waterwegen en Zeekanaal nv. Ook daar worden nog geen drones ingezet. “We hebben wel al diverse voorstellen onderzocht voor inspecties met drones”, luidt het. “De conclusie was dat inspecties met drones onvoldoende gedetailleerde resultaten geven voor bruginspecties. Je kan er bijvoorbeeld de lengte en de breedte van scheuren niet mee bepalen. Ook kan je niet ter plaatse op de oppervlakte hameren om na te gaan of er nog een goede hechting is van het beton. Voor minder gedetailleerde inspecties of ruwe opmetingen van een terrein zouden drones in de toekomst misschien wel nuttig kunnen blijken”, besluit hij.
a q u a r a m a # 7 1 I 89
w re porta g e
Chemisch resistente Niron-leiding voor betere legionellabestrijding Het bestrijden van de legionellabacterie is een uitdaging voor elke collectiviteit. De groeiende trend naar oplossingen door middel van chemische bestrijding is evenwel niet ideaal voor ieder buizensysteem. Daarom ontwikkelde de Italiaanse fabrikant Nupi met Niron Beta een leiding die hier perfect tegen gewapend is. Nadat het bedrijf deze oplossing eerder al introduceerde op de Amerikaanse markt, realiseerde BSC onlangs het eerste project in de Benelux. D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
I
n theorie is geen enkele drinkwaterleiding 100 procent beveiligd tegen het opduiken van legionella. Zodra deze bacterie aanwezig is, kan ze op verschillende manieren worden bestreden. Gedurende vele jaren werd er in collectiviteiten geopteerd voor een thermische bestrijding. Hierbij wordt de temperatuur van het water opgedreven tot 50 °C à 70° C, gezien de bacterie dan afsterft. Om diverse redenen zijn andere desinfectiemethoden een goed alternatief.
Beperking CO2-uitstoot “Ten eerste is thermische desinfectie verantwoordelijk voor gevoelige meerkosten op de energiefactuur”, stipt Mathias Timperman, commercieel verantwoordelijke bij BSC aan. “Bovendien leven we in een tijdperk waarin er meer dan ooit wordt gestreden tegen de opwarming van de aarde. Nu elke sector inspanningen dient te leveren om de CO2-uitstoot te beperken, is het overwegen van een alternatieve desinfectiemethode meer en meer aan de orde. Ten slotte wordt er vaak gewerkt op bestaande installaties waar geen voorzieningen zijn voor thermische desinfectie, bijvoorbeeld voor legionellabestrijding op de koudwaterleidingen.” Een tweede mogelijkheid om legionella aan te pakken, is het gebruik van koper-zilverionisatie. Naast de voorgaande mogelijkhe-
den wordt steeds vaker gegrepen naar chemische desinfectie, alleen stelt dit hoge eisen aan een leidingsysteem, door het intensieve gebruik van chloor of chloordioxide. “Veel leidingen zijn daar niet tegen bestand”, vult technisch verantwoordelijke Antoine Durieux van BSC aan. “Zeker als er wordt overgegaan tot schokdoseringen in hoge concentratie en constante chlorering, durft dit weleens een probleem te vormen. Om hierop te anticiperen, stelden we onze klanten vroeger een PP-leiding met PVDF-binnenlaag voor. Helaas was ons assortiment niet compleet en was dit een dure oplossing.” Niron Beta Door de nauwe samenwerking tussen Nupi (producent van PP-leidingstechniek) en BSC (hun agent voor de Benelux) werd deze problematiek uitvoerig besproken. Nupi expor-
teert al enkele jaren naar Amerika, waar er vaak en in een hogere concentratie wordt gechloreerd. Om in deze markt een rol van betekenis te kunnen spelen, ontwikkelde Nupi een nieuwe leidingtechniek met hogere resistentie tegen chloor en chloordioxide, namelijk Niron Beta. “Deze buis is opgebouwd uit een moleculaire betastructuur die ervoor zorgt dat het materiaal in de massa resistenter wordt tegen chemicaliën, meer specifiek tegen chloor”, vervolgt Durieux. “De leiding is getest in overeenstemming met ASTMF2023 voor de classificatie van de chloorbestendigheid door het Exovalab. Het materiaal is resistent tegen 4.3 ppm sodium hypochloride (vrije chloriden) volgens klasse 3 bij 5,5 bar, over een periode van 50 jaar, met specifieke regressie van het materiaal van 35 jaar bij een constante temperatuur van 60 °C.” Door de polyfusielas blijft de diameter van de buis integraal behouden.
u
a q u a r a m a # 7 1 I 91
w reportage
Project Vesalius In België doken intussen al verschillende concrete situaties op waarbij leidingen niet bestand bleken tegen chemische desinfectie. Dat was onder meer het geval bij het Vesaliusziekenhuis in Tongeren, waar de amper zes jaar geleden geïnstalleerde leidingen al beschadigd bleken. Daarom contacteerde studiebureau Grontmij in september 2015 BSC, met de vraag welk alternatief kon voorgesteld worden, in eerste instantie voor de uitbreiding van het ziekenhuis. “Hierop hebben wij meteen de Niron Beta voorgesteld”, verduidelijkt Mathias Timperman. “In december al werden deze leidingen door installatiebedrijf Van Den Briele geïntegreerd. Dit was meteen de eerste keer dat deze buizen in de Benelux werden geplaatst. Er lopen intussen al contacten voor een aantal andere projecten. Sowieso is dit een product dat interessante opportuniteiten biedt voor de sanitaire installaties van collectiviteiten zoals sportcomplexen, jeugdcentra, kazernes, scholen, gevangenissen etc. Daarom zijn wij momenteel volop bezig om onder meer ziekenhuizen, studiebureaus en installateurs te sensibiliseren over de voordelen van deze nieuwe leidingtechniek. Misschien past een bouwheer vandaag nog geen chemische desinfectie toe, maar welke alternatieven zijn er wanneer er morgen legionella wordt vastgesteld?” Met deze innovatie bewijst fabrikant Nupi dat polypropyleen de leidingtechniek van de toekomst is voor collectiviteiten. “Deze kunststof evolueert nog voortdurend, zowel in diameters, buistypes als koppelingen”, is Antoine Durieux overtuigd. “Cruciaal is wel dat het wordt geplaatst door een professionele installateur met de nodige knowhow en ervaring. Onder meer daarom voorzien wij ook specifieke opleidingen voor het werken met de Niron Beta. De leidingen worden aan elkaar gehecht door een polyfusielas. Deze techniek zorgt ervoor dat de diameter van de leiding integraal behouden blijft, zodat er veel minder kans is op het ontstaan van vuilophopingen.” Niron Beta is, net zoals het standaard Niron-gamma, verkrijgbaar in drie versies: standaard, glasvezelversterkt en glasvezelversterkt voor klimatisatie. Glasvezel verlaagt de kans op het uitzetten van de buis. E
www.bsc.be www.nironbeta.be www.niron.be
www.elofit.be
Assortiment BSC Naast de Niron-buizen die toegepast worden voor santair koud en warm water en klimatisatie, produceert Nupi nog andere leidingtechnieken: NRGeo (leidingtechniek van geothermie), Multinupi (leidingtechniek op basis van meerlagentoepassing), Elopress (compressiefittings) en Elofit (polyethyleen leidingtechniek). Nupi investeerde altijd al fors in research en ontwikkeling en laat de producten constant technisch evolueren. Daardoor is het een van de belangrijkste Europese fabrikanten in dit marktsegment. BSC verdeelt al jarenlang het Elofit-gamma (polyethyleen hoge en lage druk). Dit systeem baseert zich onder meer op hechting door middel van een elektrofusielas. De thermische energie die ontstaat door de opwarming van de weerstand, zorgt ervoor dat de delen die met elkaar in contact staan, soepel worden. Daardoor worden ze in de afkoelingsfase aan elkaar gehecht, waarna de gebruiker een homogene, sterke, veilige en betrouwbare hechting verkrijgt. Het Elofit-assortiment omvat elektrolasfittingen, stomplasfittingen, overgangskoppelingen, gereedschap en lastoestellen.
Niron Lila Een klein half jaar geleden introduceerde BSC een andere innovatie van Niron op de markt, met name Niron Lila. “Hiermee speelt de fabrikant in op een trend die in zuiderse landen als Spanje en Italië al gangbaar is. Het is een gewone buis met een buitenmantel in lila. Deze kleur laat namelijk toe te accentueren dat het om buizen gaat die regen- of recuperatiewater transporteren. Er bestaat een grote kans dat het gebruik van deze kleur voor dergelijke buizen op termijn een nieuwe Europese norm wordt. Nu al merken we een goede respons vanuit de markt naar dit product, ook in België werd het intussen al bij diverse projecten toegepast”, aldus Mathias Timperman.
92 I a q u ar ama # 7 1
Een nieuwe wereldspeler in water In september 2010 is een nieuwe wereldspeler in waterbehandeling opgestaan om geavanceerde technologieën en gedetailleerde proceskennis in te zetten voor municipale, industriële en afvalwatertoepassingen.
Ovivo is wereldwijd vertegenwoordigd in 21 landen in Azië, Europa, Afrika en Noord en Zuid Amerika. Ovivo wordt gedreven door een doel: “create value in water” door innovatie, creativiteit en expertise.
De fusie tussen Eimco Water Technologies, Enviroquip en Christ Water Technologies brengt meer dan 200 jaar ervaring van enkele zeer bekende merken en de meest vakkundige medewerkers bij elkaar.
ovivowater.com © Copyright 2011 GLV Inc. All rights reserved
Ovivo_HorizAd_NL_13_05_195x134mm_v1.indd 1
16/05/2011 16:02
Betrouwbaarheid en lage exploitatiekosten in wateren afvalwatertoepassingen
Sulzer biedt een volledig programma van pompen, mixers, beluchtingssystemen en controllers voor de meest gangbare toepassingen in zowel de industriele als gemeentelijke afvalwaterzuiveringen. Onze innovatieve oplossingen resulteren in een hogere bedrijfszekerheid waarbij de energiebespa-
ringen kunnen oplopen op tot 30%, dit maakt het grote verschil in uw exploitatiekosten. Sulzer biedt u eveneens snelle en efficiënte servicediensten aan via ons eigen uitgebreide netwerk. Contacteer ons en ervaar zelf hoe Sulzer uw processen positief kan beïnvloeden.
Sulzer Pumps Wastewater Belgium NV/SA Tel. 0032 2 725 79 00 www.sulzer.com
PVC-U / PVC-C / PP-H / PVDF
Gepatenteerde manuele bediening met vergrendelfunctie voor verhoogde veiligheid
Verminderd drukverlies
Verhoogde doorstroomcapaciteit (Kv waarde)
Compactere uitvoeringen
Geoptimaliseerd regelgedrag over de volledige slaglengte
Plastic solutions and more VINK BVBA - Industriepark B7 - 2220 Heist-op-den-Berg - Tel. 015-25 98 10 - Fax 015-25 99 04 - industry@vink.be - www.vink.be ad-aquarama32016-n.indd 1
28-Jan-16 2:29:10 PM
w re porta g e
Combinatie van mobiele systemen levert water met laag zuurstofgehalte Een volledige range aan oplossingen en diensten die tegemoet komen aan de nood aan zowel dringende, geplande als langdurige waterbehandelingssystemen: daarmee bedient Veolia’s Mobile Water Services de markt. De Nederlandse vestiging van de wereldwijde onderneming realiseerde onlangs een project in Rotterdam. D OOR B a r t Va n c a u w e n b e r g h e
V
eolia Mobile Water Services ontving een tijdje geleden een verzoek van een onderneming die gedemineraliseerd water levert voor de stadsverwarming van 95.000 gezinnen en bedrijven in Rotterdam. Het bedrijf contacteerde Veolia om een wateropslagfaciliteit te vullen met 14.000 m³ heel zuiver water dat vrij is van opgeloste zuurstof. Het water werd gezuiverd in naleving van de Nederlandse regelgeving voor stadsverwarming, DNV KEMA en de Europese norm voor ketelwater, VGB-R450L (specificatie: EGV <0,1µS/cm en O2 <20 ppb). Voorgestelde oplossing Om aan deze wensen tegemoet te komen, stelde Veolia een combinatie van de technologieën MORO, MODI en REMOX voor. Het was de betrachting op deze manier de vereisten van de klant niet zomaar in te vullen, maar die te overtreffen. De MORO-60T is een mobiele aanhangwagen voor omgekeerde osmose, waarmee meer dan 95% van de ionen uit het toevoerwater
van de stadswaterleiding worden gehaald. MOD-15000T is een mobiele oplossing voor deïonisatie, om het ionengehalte verder te verlagen tot een geleidbaarheid van <0,1 µS/ cm. Daarnaast werd met REMOX-100C nog een mobiel systeem toegepast voor de verwijdering van zuurstof uit het gedeïoniseerde water (tot <20 ppb O2).
klant kon halen. “Wij doen regelmatig een beroep op Mobile Water Services voor geplande onderhoudswerkzaamheden en de aanhangers presteren altijd volgens specificatie”, aldus een vertegenwoordiger van de klant. “We onderhouden een goede relatie met hun team en hebben al herhaaldelijk ervaren dat ze meteen in actie treden om aan elk verzoek te voldoen.”
Procesbeschrijving In het ontgassingsproces worden zuurstof en kooldioxidegas verwijderd uit het water met behulp van hollevezelmembranen, in combinatie met vacuüm en stikstof als stripgas. REMOX-100C maakt gebruik van een efficiënt ontwerp dat kan werken op maximaal 50 m3/ uur per stroom, met een totale gecombineerde uitvoer van 100 m3/uur met <10 ppb O2 en <0,3 ppm CO2. Het systeem is gehuisvest in een geïsoleerde 40-voets container met volledige airconditioning en met alle benodigde services. Dankzij deze aanpak kan als procescapaciteit een continue toevoer van 60 m³/uur met <10 ppb O2 worden bereikt. Het vereiste volume werd geleverd na iets meer dan één week, waardoor de klant zijn deadlines voor de eind-
Continue dienstverlening Veolia’s Mobile Water Services beschikt onder meer over een dienst voor noodgevallen. Die werd opgestart om ervoor te zorgen dat klanten altijd verder kunnen, zeker als ze door onvoorziene omstandigheden nood hebben aan een tijdelijke unit voor waterbehandeling om hun proces te beschermen of te blijven beleveren. Daarnaast zijn er de ‘Planned and Multi-Year Services’, die specifieke oplossingen bieden voor een geplande behoefte aan een tijdelijk systeem voor waterbehandeling. “Deze diensten verruimen onze mogelijkheden en betekenen een verrijking voor onze technologieën en ingenieurs. Het biedt ons de kans om onze klanten op een kostenefficiënte manier behandeld water te leveren, voor periodes die variëren van enkele weken tot enkele jaren”, aldus Louise Ling van Veolia. E
www.mobilewaterservices.com
a q u a r a m a # 7 1 I 95
Penstocks for Sewage Treatment
Who else? KWT penstocks... just right! KWT Group use professional routing, laser cutting and robot welding. One micron is our standard. Yours too? KWT Milieu, Belgium: Ph: +32 (0)3 309 06 57/www.kwtgroup.nl/info@kwtmilieu.be
www.kaeser.com
Meer lucht, met minder energie! De nieuwe energiezuinige schroefblowers EBS en FBS van KAESER leveren betrouwbaar de gewenste hoeveelheid lucht tot 1100 mbar overdruk. • SIGMA PROFIEL rotoren besparen tot 30% energie! • Aansluitklaar met CE en EMV-keuring: u bespaart dus op installatiekost en –tijd! • SIGMA CONTROL 2 verhoogd de betrouwbaarheid en energie-efficiëntie! KAESER KOMPRESSOREN BVBA – Tel: +32 (0)3/326 39 62 – info.belgium@kaeser.com – www.kaeser.com
PROFILE for exceptional efficiency and performance
wproductnews
SAER Elettropompe breidt MK-serie uit De MK-serie verticale meertrapspompen voor drukverhoging, industrieel proceswater en beregening van SAER Elettropompe wordt uitgebreid met de MK 100, beschikbaar met standaardmotor of in monoblokversie. Deze laatste uitvoering is zowel kosten- als ruimtebesparend. De vijf productfamilies MK 32 tot en met MK 100 zijn beschikbaar in vermogens van 0,5 tot 55 kW voor debieten van 2 m3/uur tot en met 110 m3/uur. Dit in een standaard gietijzeren uitvoering, RVS-AISI/304 of in RVS-AISI/316 met custom-made mechanical seals. Ewww.saerelettropompe.com
Modulaire plug-&-play-afvalwaterzuiveringsoplossing Het MBBR Pack integreert de Moving Bed Biofilm Reactor-technologie (MBBR) die ontwikkeld werd door Veolia’s technologiebedrijf AnoxKaldness en biedt alle voordelen van een conventioneel MBBR-systeem in een geprefabriceerd standaardpakket met een plug-&-playfunctie die eenvoudig te installeren is. De unit kan ingezet worden voor de bouw van nieuwe afvalzuiveringsinstallaties of het upgraden van bestaande voorzieningen om te voldoen aan wijzigende normen en/of verwerken van een hogere vuillast zonder de bestaande biologische zuivering om te bouwen (MBBR als voorbehandeling). Veolia’s MBBR Pack is een betrouwbare oplossing, zelfs met grote schommelingen in volumes of organische concentraties van afvalwater worden de COD en stikstof stabiel verwijderd. Zijn kleine footprint (tot 5x compacter dan klassiek actiefslibsysteem), snelle levering, plug-and-play-installatie en eenvoudige inbedrijfstelling worden vertaald naar lagere kosten voor civieltechnische constructies en infrastructuur met behoud van continuïteit van de bestaande zuivering tijdens de werken. Het modulaire ontwerp zorgt voor eenvoudig transport en uitbreiding. E
Innovatieve pompreinigingsfunctie lost verstoppingen zelf op Jaren geleden ontwikkelde Flygt de afvalwaterpomp met zelfreinigende N-waaier die het aantal verstoppingsproblemen en het energieverbruik sterk vermindert. Toch kan de pomp bij extreme vervuiling verstopt raken. Hier biedt de nieuwe functie SmartRun Pump Cleaning een oplossing. De Flygt SmartRun monitort de prestaties van de pomp en detecteert (dreigende) verstoppingen. Door het toepassen van de Pump Cleaning kan de SmartRun verstoppingen voorkomen en zelf oplossen. Door een unieke combinatie van linksom en rechtsom draaien, samen met een hoog koppel, wordt de verstopping opgelost. Dit waarborgt de efficiënte werking van de installatie en zorgt voor kostenbesparing. E www.xyleminc.com/nl
www.veoliawatertechnologies.com
a q u a r a m a # 7 1 I 97
wproductnews
Caldic stelt voor: de Compact RO-membranen
PH-meter met Bluetooth-technologie De edge blu is een pH-meter die elektroden met Bluetooth Smart-technologie gebruikt. Deze elektroden met ingebouwde temperatuursensor sturen meetgegevens draadloos door. De geavanceerde pH-diagnostiek van de edge blu zorgt voor zorgeloze metingen, onder andere door de CAL-Check-functie die waarschuwt voor potentiële problemen tijdens kalibratie. Dit lichtgewicht GLP-instrument is slechts 13 mm dik en het veelzijdige ontwerp zorgt ervoor dat het draagbaar, staand in houder of muurgemonteerd te gebruiken is. Door het grote lcd-scherm en de tiptoetsen is het eenvoudig configureren, kalibreren, meten, loggen en data transfereren. Logmodes kunnen worden gestart vanaf de meter of door een druk op de knop van de Haloelektrode. De edge blu is voorzien van een steun met verstelbare elektrodehouder, voor het opladen en om de meter in de perfecte kijkhoek te houden.
Compact RO-membranen van Oltremare zijn all-in-one membranen: behuizing en membraan in één geheel. Dit maakt dat ze heel gemakkelijk kunnen worden aangesloten op een waternetwerk. Ze vereisen geen drukbuis en verminderen de gecombineerde kosten van de membranen en aparte behuizing. Dankzij het ‘advanced closing system’ kunnen ze gemakkelijk geïnstalleerd en vervangen worden. De Compact RO-membranen zijn verkrijgbaar met verschillende soorten RO-membranen. De diameters 2,5” en 4” zijn standaard verkrijgbaar, andere afmetingen zijn mogelijk op aanvraag. E www.caldic.com/ BMembranes
E www.hannainstruments.be
Individueel microzuiveringsstation Het individuele microzuiveringsstation Aqua-Telene werkt op basis van een biologisch fluïdisatieproces (vaste aerobe cultuur – luchtinjectie aan de onderkant) en is gebaseerd op een technologie die al 30 jaar gebruikt wordt in Japan. De Aqua-Telene combineert zuivering van afvalwater met een eenvoudige installatie en gemoedsrust voor de gebruiker. E
98 I aq u arama # 7 1
www.telene.com
Do you speak H2O?
Efficiënt water meten en een betrouwbare water analyse? Geen probleem met KROHNE. Als één van de toonaangevende bedrijven in de proces meettechnologie, levert KROHNE een waardevolle bijdrage aan de vereisten van de waterindustrie. Het KROHNE productassortiment dekt het gehele scala van meet en -analyse technologie, van diverse meetinstrumenten tot complexe totaaloplossingen voor uw bedrijf. Naast een compleet instrumentatie assortiment van flow- en niveaumeters, bieden wij onze klanten ook analyse toestellen voor ph-metingen, geleidbaarheidsmetingen, ion concentratie en redox. Service en calibratiemogelijkheden maken onze portfolio compleet. KROHNE – Water is onze wereld.
Mesure efficace de l’eau et analyse de l’eau fiable? Aucun problème chez KROHNE. KROHNE, une des sociétés modèle dans la technologie de mesure de proces, fournit une précieuse contribution aux exigences de l’industrie de l’eau. L’assortiment de produits KROHNE couvre la gamme complète des technologies de mesure et d’analyse, depuis des instruments de mesure divers jusqu’à des solutions totales complexes pour votre entreprise. En plus d’un assortiment complet d’instruments de mesure de débit et de niveau, nous proposons également des appareils d’analyse pour la mesure de pH, de conductivité, de concentration en ion et de redox. Les possibilités de service et de calibration complètent notre portfolio. KROHNE – L’eau est notre monde.
Voor meer informatie zie onze website. Pour plus d’information, consultez notre site web.