Η Εκπαίδευση αλλιώς
arnos.gr
ΕΛΠ 43 Εξετάσεις 2019-2020 Προτεινόμενα Θέματα Ερώτηση 3 Τι γνωρίζεται για την παρουσία του ποντιακού ελληνισμού στην ΕΣΣΔ κατά τον 20ό αιώνα; Οι Πόντιοι της Σοβιετικής Ένωσης είναι ουσιαστικά μικρασιατικός πληθυσμός, ο οποίος λόγω των ιστορικών συγκυριών δεν μπόρεσε να έρθει στην Ελλάδα την περίοδο μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Λίγο πριν την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Έλληνες κάτοικοι του Πόντου ήταν περίπου 400.000, με ένα μεγάλο μέρος από αυτούς να ταξιδεύει σταδιακά προς τη Ρωσία., ενώ κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι Ορθόδοξοι κάτοικοι υπέφεραν από την πολιτική που ασκήθηκε στην περιοχή, εξαιτίας της νέας τάξης πραγμάτων, που ήθελαν να επιβάλουν οι «κύριοι» της περιοχής· επιθυμώντας να εκκαθαρίσουν την περιοχή και γενικότερα όλη τη Μικρασία από το μη μουσουλμανικό στοιχείο. Άλλωστε από τις αρχές του 20ού αιώνα είχαν αρχίσει οι σταδιακές μετοικεσίες προς τη Ρωσία, εξαιτίας κυρίως της παρακμής των μεταλλείων της Αργυρούπολης και των ορεινών περιοχών του Πόντου. Ενώ ένας αρκετά μεγάλος αριθμός Ποντιακού ελληνισμού, ακολούθησε τα ρωσικά στρατεύματα μετά την έξοδο των τελευταίων από την περιοχή του Ανατολικού Πόντου, στα τέλη του 1917, αλλά και μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου Απλά και Κατανοητά η Γνώση! Σολωμού 29 Αθήνα
τηλ: 210 38 22 157
info@arnos.gr
www.arnos.gr
Η Εκπαίδευση αλλιώς
arnos.gr
Ο πληθυσμός αυτός ακολούθησε τα ρωσικά στρατεύματα, αφού μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, οι εξελίξεις στο πολεμικό μέτωπο ήταν ραγδαίες και το αντιπολεμικό κλίμα στις τάξεις των στρατιωτών που έδρευαν στην περιοχή ήταν διάχυτο. Αποτέλεσμα, διάφορα «τάγματα εφόδου» κυρίως από τσέτες, να βιαιοπραγούν σε βάρος των Ελλήνων Ποντίων της περιοχής. Έτσι οι τελευταίοι αποφάσισαν να ακολουθήσουν τα ρωσικά στρατεύματα που αποχωρούσαν. Ήδη όμως από τον 17ο αιώνα, όταν η οθωμανική πολιτική στην περιοχή άλλαξε, είχαν αρχίσει οι πρώτες μετακινήσεις Ποντίων προς τη Ρωσία. Συμπληρωματικά, η πολιτική του Βενιζέλου και η αποστολή εκστρατευτικών σωμάτων προς την Ουκρανία, οδήγησε αρκετές χιλιάδες Ελλήνων που κατοικούσαν εκεί να μετοικήσουν προς την Ελλάδα. Η Ελλάδα πιεζόμενη από την Αντάντ, χωρίς να αναλογιστεί το κόστος αυτής της ενέργειας για τις πολυάνθρωπες ελληνικές κοινότητες της Ρωσίας συμμετέχει στην Ουκρανική εκστρατεία. Με την ανταλλαγή πληθυσμών και τη Συνθήκη της Λοζάνης, αρκετοί Πόντιοι θα μετακινηθούν είτε προς την (κυρίως) Ελλάδα είτε και προς τη Ρωσία καθώς πολλοί θεωρούσαν την Ελλάδα χώρα φτωχή και δεν επιθυμούσαν να εγκατασταθούν εκεί. Έτσι λοιπόν την πυκνή σε γεγονότα και πολεμικές αναμετρήσεις περίοδο από το 1916 έως την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923, περίπου 200.000 πληθυσμού υπολογίζεται πως μετέβησαν στον Καύκασο, κυρίως στη (σημερινή) Ρωσία και Γεωργία. Η παρουσία τους όμως στην περιοχή δεν ήταν χωρίς προβλήματα αφού λίγο πριν την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, γνώρισαν μαζικές εκκαθαρίσεις, φυλακίσεις, εκτελέσεις και γενικά ήταν υπό διωγμό, καθώς τη διετία 1937-1938 , οι Έλληνες βρέθηκαν στο επίκεντρο εθνοκαθάρσεων που ξεκίνησε η σταλινική ηγεσία, με σκοπό να εκδιώξει τους μη-Ρωσικούς πληθυσμούς. Μέχρι το 1926 συνεχίζονται τα ρεύματα φυγής από την Ρωσία προς την Ελλάδα, παρά ταύτα όμως στην περιοχή παραμένει μια σημαντική μερίδα ελληνικού πληθυσμού. Απλά και Κατανοητά η Γνώση! Σολωμού 29 Αθήνα
τηλ: 210 38 22 157
info@arnos.gr
www.arnos.gr