My name is Makowicz, Adam Makowicz

ERA JAZZU

My name is Makowicz, Adam Makowicz! fot. Sławek Wąchala/Era Jazzu

Polska „szkoła” jazzowej pianistyki jest znakomitym znakiem firmowym, budowanym przez dekady wirtuozerią muzyków, którzy nie unikając słowiańskiej melodyjności i europejskiej tradycji muzycznej niezwykle zgrabnie wplatają swoją sztukę w rygor improwizowanego jazzu. Komeda, Trzaskowski, Nahorny, Kosz, Jagodziński, wasilewski, Możdżer, wania to najważniejsi frontmeni polskiej, jazzowej pianistyki. Ale tylko jeden, Adam Makowicz, odniósł niekwestionowany sukces, podbijając swoją muzyką amerykańską publiczność.

DIONIzy PIąTKOwSKI

Specjalnością Adama Makowicza są koncerty i płyty monograficzne poświęcone wielkim twórcom z pogranicza jazzu i muzyki rozrywkowej. Do tego cyklu autorskich adaptacji pianista najchętniej włącza muzykę Georga Gershwina, Irwinga Berlina, Jeremy’ego Kerna czy Cole Portera, ale chętnie prezentuje także – utrzymane w konwencji jazzowego standardu – własne kompozycje. Jesienią 2004 roku, w prestiżowej, nowojorskiej Carnegie Hall pianista przedstawił monograficzny program, do którego zaprosił - wchodzącego wtedy w jazzowy świat - Leszka Możdżera. Solowe recitale polskich pianistów zawierały jazzowe interpretacji klasycznych kompozycji Fryderyka Chopina, ale motywem koncertu (i sesji, która ukazała się później na płycie) był fortepianowy duet z paletą jazzowych standardów i wieńczącą wieczór kołysanką „Rosemary’s Baby” Krzysztofa Komedy. Publiczność zachwycona była wirtuozerią pianistów i stylem gry: u Makowicza słychać echa gry Arta Tatuma, Keitha Jarretta i fortepianowej muzyki epoki romantyzmu, u Możdżera brzmienie i nastrój muzyki budowanej impresją oraz niepowtarzalnym stylem wykonawczym. To znamienne, artystyczne wydarzenie uzmysłowiło, jak ważnym i wybitnym pianistą jest Adam Makowicz, który swą muzyczną edukację rozpoczynał amatorsko, w rodzinnym domu, pod kierunkiem matki, a dzisiaj jest ozdobą najważniejszych, jazzowych estrad. Adam Matyszkowicz (zmienił nazwisko na krótsze, Makowicz) uczęszczał początkowo do szkoły dla uzdolnionych muzycznie dzieci. Naukę kontynuował w Liceum Muzycznym w Krakowie a już w 1956 roku, zafascynowany jazzem oraz rozczarowany brakiem zrozumienia wśród nauczycieli dla jego zainteresowań, porzucił szkołę i związał się (mieszkał, ćwiczył, koncertował) z krakowskim klubem jazzowym Helicon. Wspólnie z trębaczem Tomaszem Stańką w 1962 roku założyli zespół Jazz Darings, który był – wg niemieckiego krytyka i teoretyka jazzu, Joachima Ernsta Berendta – „pierwszym europejskim combo grającym w stylu Ornette’a Colemana”. Nowoczesna technika gry, szerokie horyzonty muzyczne spowodowały, że Makowicza zaczęli zapraszać do grania wybitni polscy jazzmani. Jego umiejętność „wpasowania się w zespół” powodowała, że grał w bardzo stylistycznie różnych formacjach: u Andrzeja Kurylewicza, Zbigniewa Namysłowskiego, Tomasza Stańki, Michała Urbaniaka, Jana Ptaszyna Wróblewskiego. Równie chętnie grał z własnym Trio, jak i kierował sekcją rytmiczną towarzyszącą np. Novi Singers i Wojciechowi Młynarskiemu. Pianista od początku rozwijał także swe kompozytorskie zainteresowania, a na przełomie lat 60. i 70. włączył do swego instrumentarium modny wtedy elektryczny fortepian Fendera. W 1970 roku dołączył do Constelation - nowego zespołu Michała Urbaniaka, akompaniował także na płytach Urszuli Dudziak. W latach 1973-76 grał w zespole Tomasza Stańki Unit oraz z orkiestrą Duke’a Ellingtona. Od 1974 coraz częściej decydował się na samodzielne działania artystyczne. W 1977 wyjechał do USA ( i zmienił nazwisko na Adam Makowicz). Dużą pomoc okazał mu amerykański popularyzator jazzu w „Voice of America” – Willis Conover. Z jego polecenia otrzymał

zaproszenie od legendarnego producenta Columbia Records, Johna Hammonda i wystąpił 9 maja 1977 roku w nowojorskim klubie The Cookery, w którym grał przez kilka sezonów. Koncerty były prologiem nagrania (pierwszego w USA) solowego albumu Adam. Niebawem dokonał reedycji swych nagrań europejskich oraz nagrał kolejne autorskie płyty. Odtąd uczestniczył we wszystkich liczących się krajowych, europejskich i amerykańskich festiwalach jazzowych. Do wspólnego muzykowania zapraszali go najsławniejsi muzycy m. in. Benny Goodman, Herbie Hancock, Earl Hines, Freddie Hubbard, Sarah Vaughan, Teddy Wilson i George Shearing. W stylu gry Makowicza słychać echa gry Arta Tatum’a, Keitha Jarretta i fortepianowej muzyki epoki romantyzmu. Obok typowych standardów i utworów jazzowych ma w swoim repertuarze również klasykę. Na koncertach grał m.in. z Chester String Quartet, Amici String Quartet i Washington National Symphonic Orchestra. Jego specjalnością stały się koncerty i płyty monograficzne poświęcone wielkim twórcom z pogranicza jazzu i muzyki rozrywkowej. Do koncepcji tej często powracał np. z orkiestrą Sinfonia Varsovia pod kierownictwem Krzesimira Dębskiego na koncertach monograficznych z cyklu Makowicz plays… by prezentować swoje własne wizje muzyki klasyków jazzu. Ogromna dyskografia Adama Makowicza obejmuje m.in. tak ważne dla jazzu albumy jak Zbigniew Namysłowski Quartet, Novi Singers, New Faces In Polish Jazz, Jazz Jamboree’69 (z Lucky Thompsonem), Michał Urbaniak’s Group, Newborn Light (z Urszulą Dudziak), Michal Urbaniak Fusion, Unit (z Tomaszem Stańko), Live Embers, Remembering Duke’s World (z Duke Ellington Orchestra), Winter Flowers, Adam, From My Windows, lassic Jazz Duets (z George’m Mrazem), Naughty Baby, The Solo Album: Adam In Stockholm’87, My Name Is Makowicz, Solo, Naughty Baby: Honoring George Gershwin ,Live At The Mayback Recital Hall Series, Makowicz Plays Gershwin (z Moscow Symphony Orchestra), Plays Irving Berlin (z Sinfonia Varsovia), Music Of Jerome Kern, A Handful Of Stars’81 (z Jack’em De Johnettem), Tribute To Art Tatum, Gershwin/Makowicz oraz koncertowy Makowicz/Możdżer- Live at the Carnagie Hall. n

fot. Sławek Wąchala/Era Jazzu