Champagne, een wijn voor de groten der aarde

Een auto is een auto, maar je hebt goede auto’s en super auto’s – en zelfs slechte. Zo is het ook met champagne. Er is maar één appellation Champagne. Alle volgens de méthode champenoise geproduceerde mousserende wijn uit het afgebakende gebied van Champagne is champagne. Maar je hebt goede champagnes en super champagnes. En, spijtig genoeg, ook matige en zelfs slechte – want er zijn nu eenmaal ook in deze branche beunhazen. Vraag dus niet zo maar champagne, maar ga voor de goede champagnes!

Champagne is de meest noordelijke wijnbouwstreek van Frankrijk. Met de auto bent u, als u zich een beetje kwaad maakt, in een paar uur in Reims of Epernay, een heerlijke bestemming voor een korte vakantie of een weekendje weg. Het landschap is aantrekkelijk, de dorpen hebben karakter, Reims is een bezienswaardige stad en Epernay staat bol van de champagnehuizen. U kunt er leuk toeren – er zijn meerdere champagneroutes uitgezet – er zijn veel herbergen en hotels en overal treft u restaurants met een goede keuken. Bovendien is er natuurlijk champagne te over. Niet alleen in de restaurants, maar vooral ook op de vele proefadressen. Bij de kleinere boeren aan huis en bij de grote, bekende champagnemerken.

Ideale natuurlijke omstandigheden.

Champagne is het meest noordelijke wijnbouwgebied van Frankrijk. Het ligt niet alleen noordelijk, maar ook niet ver van Het Kanaal en dus van de zee. De consequentie is dat het klimaat er amper voldoet voor grootschalige, serieuze wijnbouw. De gemiddelde jaartemperatuur is maar net voldoende om de wijnstok te laten gedijen en bovendien is het er relatief vochtig. Gelukkig kan de neerslag in winter en voorjaar goed worden verwerkt door de bodem. Althans daar, waar de wijnstokken staan. Want die staan op een “eiland” van ongeveer 33.000 hectaren, omringd door een zee van suikerbieten, koolzaad en graan. De 33.000 hectaren wijngaard staan alleen daar, waar de bodem bestaat uit krijt. Dat krijt is zacht en functioneert als een spons. Bij veel neerslag zuigt het krijt zich vol en in de zomer geeft de krijtbodem even gemakkelijk het water af aan het wortelsysteem van de wijnstokken. Geniaal en honderd keer beter dan de beste irrigatieprogramma’s, zoals toegepast in wijnbouwgebieden in de nieuwe wereld. Niettemin is en blijft het er aan de koele kant. De druiven rijpen maar moeizaam, te meer ook omdat de watervasthoudende bodem zelf ook maar moeizaam opwarmt.

Vóór 1700 kwamen er uit Champagne alleen stille wijnen. In Parijs en Versailles waren ze uitermate populair. Echter niet omdat ze uitgeba-

Good Morning.

Bepaalde dingen in het leven worden beschouwd als waardevol, zoals het vredig ontwaken in de stilte, met een overweldigend gevoel van rust… dat is goud waard!

Fred Olsen S.A heeft La Gomera gekozen als perfecte locatie, waarvan meer dan 60% beschermd natuurgebied is bij de ontwikkeling van een nieuwbouwproject met exclusieve luxevilla’s en appartementen.

Voor informatie bezoek onze website: www.pueblodonthomas.com

Of bel (0034).922.62.83.83 lanceerd en smaakrijk waren, maar omdat de Champagne zo dichtbij was en de wijnen via de Marne en Seine zo gemakkelijk op de plaats van bestemming konden komen. De stille wijnen van vóór 1700 uit Champagne waren, door het koele, vochtige klimaat en de koele bodem, juist uitermate schraal, dun en zuur. Van dit minpunt is aan het begin van de achttiende eeuw door menselijke inventiviteit en creativiteit een geweldig pluspunt gemaakt. Sindsdien produceert men van de magere stille wijnen, door een op zich simpele toevoeging en handeling, de ideale, speelse, lichtvoetige, sprankelende en stimulerende champagne. Een feestelijker wijn bestaat niet.

Levendig, lichtvoetig en luchtig. Ook nu nog – zelfs met de klimaatveranderingen – rijpen de druiven in Champagne moeizaam. Waar druiven elders zoveel suikers bezitten dat de wijnen zonder moeite 14% alcohol of meer hebben, bezitten de druiven in Champagne meestal suiker voor niet eens 10% alcohol. Wijnbouwers springen een gat in de lucht als in sommige jaren de druiven een suikergehalte bezitten voor een potentieel natuurlijk alcoholgehalte van boven de 10% – dan wordt er zeker en vast een Millésimé, een champagne met oogstjaar, geproduceerd.

De in de regel lage alcoholpercentages van de basiswijnen vormen een optimaal uitgangspunt voor het produceren van mousserende wijn. Want om een tweede gisting – bij champagne vanzelfsprekend op fles – te bewerkstelligen, heb je naast gisten weer suiker nodig. Bij die tweede gisting op fles ontstaat niet alleen koolzuur, de essentie van een mousserende wijn, maar ook weer een paar procent alcohol. Aan het eind van de rit blijken champagnes meestal zo rond de 12% alcohol te bezitten. Mousserende wijnen uit warmere wijnbouwlanden enstreken missen juist vaak de elegantie en het raffinement, doordat het alcoholgehalte fiks hoger is.

Met dit basisgegeven, de wijngaarden van Champagne liggen op de grens waar wijnbouw nog mogelijk is, ligt dus een gewichtige kwaliteitsfactor verankerd. Hetzelfde geldt voor de kalk- en krijtbodems van Champagne. Zij dragen bij aan frisse, levendige, speelse wijnen met de structuur van filigraan. Dat zijn stuk voor stuk eigenschappen die goede mousserende wijn nodig heeft. Een derde element van eminent belang zijn de nobele druivenvariëteiten die al eeuwen in Champagne worden verbouwd. Hoewel in theorie nog een paar andere variëteiten in de streek zijn toegestaan, is 99,9 % van de 33.000 hectaren van

Champagne beplant met pinot noir, pinot meunier en chardonnay. De eerste twee zijn blauw, maar door ze meteen na de oogst te persen, geven ze, net als de chardonnay, blank sap. Hoewel het wettelijk is toegestaan om een champagne te produceren van één van deze drie druivenvariëteiten – en we in de praktijk ook wel degelijk de nodige Blanc de Noirs (dus een blanke champagne van misschien pinot meunier, maar waarschijnlijker van pinot noir) en vooral Blanc de Blancs (blanke champagne van chardonnay) tegenkomen – is verreweg het grootste deel van de champagnes samengesteld uit twee of drie variëteiten.

Zoveel producenten, zoveel stijlen.

Elke producent, klein of groot, heeft zijn eigen assemblageformule. Zo’n formule kent niet alleen bepaalde percentages van elk van de drie variëteiten, ook de gemeente waarvan elk van deze variëteiten afkomstig zijn, speelt een rol. Er zijn iets meer dan 320 verschillende druivengemeenten in Champagne en elk levert een eigen kwaliteit en identiteit. Het karakter van bv. de pinot noir uit Verzy is niet hetzelfde dan die uit Vertus, zoals dat eveneens geldt voor de identiteit van pinot meunier uit Leuvrigny en Ville-Dommange.

Natuurlijk kan er in meer of mindere mate worden afgeweken van de basisformule, maar in de praktijk werkt elke producent jaar in, jaar uit volgens een eigen huisrecept. Elk champagnemerk heeft een eigen stijl, noem het de huisstijl. De Moët & Chandon Brut Impérial van vorig jaar moet (bijna) hetzelfde smaken als Moët & Chandon Brut Impérial van volgend jaar. Of deze gekocht is in Brussel, Parijs of Timboektoe. Elke producent en zeker de grote huizen assembleren hun uiteindelijke champagne dus uit een veelal groot aantal verschillende basiswijnen. Met dit brede palet weet men een constante kwaliteit en een al even herkenbare huisidentiteit te creëren. Champagne produceren is een ambacht en een kunst tegelijk.

Van gracieus en teer tot vineus en krachtig. De beste champagne bestaat niet. Er zijn, gelukkig maar, zeer veel goede tot zeer goede champagnes. Natuurlijk kunt u een persoonlijke favoriet hebben, doordat de smaak, de stijl, u aanspreekt óf doordat u aan het betreffende etiket goede herinneringen bewaart. Maar dan nog zijn er soms momenten die om een andere dan uw favoriet vragen. De champagne die u drinkt op een zonnig terras is een andere dan die u graag geserveerd krijgt op een receptie. En de champagne die u zo gelukzalig maakt omdat hij verrukkelijk combineert met uw kreeft is zo goed als zeker niet de ideale keuze in combinatie met een soep van aardbeien.

Niettemin is er door de jaren heen een aantal topproducenten komen bovendrijven. Zij produceren steeds weer champagnes zoals champagnes horen te zijn. Hun namen zijn meer of minder gereputeerd. En natuurlijk is er ook altijd een aantal nieuwe vondsten te doen. Er is zoveel dynamiek in Champagne dat er steeds

Categorie 1 onderscheidt zich als levendig en elegant, noem het licht. Categorie 2 is gracieus en teer en neemt een middenpositie in. Categorie 3 is vineus en krachtig en kan als vol worden aangemerkt. Tot categorie 1, die der levendige en elegante champagnes, horen onder andere de merken Pommery Brut Royal, Laurent-Perrier Brut, Pol Roger Brut, Bruno Paillard Réserve Privée, Piper-Heidsieck, Deutz Brut en Billecart-Salmon Brut. Tot groep 2, gracieus en teer, worden onder meer gerekend Moët & Chandon Brut Impérial, Taittinger Brut Réserve, Mumm Cordon Rouge, Charles Heidsieck Brut Réserve, Henriot, Ruinart en Perrier-Jouët. Vineus en krachtig, full bodied, zijn Gosset, Gratien, Philipponnat, Veuve Clicquot Brut Carte Jaune, Louis Roederer Brut Premier, Krug Grande Cuvée en Bollinger Spécial Cuvée. Zij behoren, met nog enkele andere, dus tot categorie 3.

Bekende namen

In groep 1 zijn Laurent-Perrier en Billecart-Salmon de meest opvallende namen. Laurent-Perrier was na de Tweede Wereldoorlog in feite een “lege” naam, maar is sindsdien tot een geweldig succesvol merk uitgebouwd door M. Bernard de Nanoncourt. De Brut L.P. is een evenwichtige, elegante standaard cuvée, duidelijk gebaseerd op chardonnay. Het huis boekt er veel succes mee. Echter het meest opvallend zijn de zeer droge Ultra Brut en de Rosé Brut – de laatste behoort tot de interessantste rosé champagnes. Laurent-Perrier Prestige Cuvée is de Grand Siècle. Een rijke, complexe wijn, waarvan de naam is bedacht door ... Charles de Gaulle.

Billecart-Salmon heeft nog niet lang geleden zijn onafhankelijkheid verloren. Maar de broers François en Antoine Roland-Billecart en hun neef Denis Roland-Billecart leiden het bedrijf nog immer en de kwaliteit is eveneens nog altijd om door een ringetje te halen. De champagnes van Billecart-Salmon blijken uit door een uitermate frisse, verfijnde en elegante stijl. Het gehele gamma blinkt uit door grote klasse. In groep 2 behoren Henriot, Ruinart en vooral Charles Heidsieck tot de beste. Maar de bekendste is Moët & Chandon. De Moët & Chandon Brut Impérial is de meest geproduceerde en wereldwijd de meest verkochte champagne. Het gaat tegenwoordig om ongeveer dertig miljoen flessen per jaar en dat is 10% van de totale productie! Knap gemaakt met een altijd luchtige, bijna romige, zachte smaak – niet te brut dus – en in de afdronk iets van toast is het een allemansvriend –en dat begrip wordt hier met respect gebruikt. Een champagne die bijna iedereen en bij bijna elke gelegenheid past. De millésimé, de Moët & Chandon Brut Impérial Grand Vintage, is een stap omhoog. Meer kracht, meer persoonlijkheid, meer wijn. Echt de moeite waard. Dom Pérignon werd in het verleden gepresenteerd als de prestige cuvée van Moët & Chandon, vandaag de dag echter zijn de merken, althans in de markt, losgekoppeld. Ook van Dom Pérignon, altijd met een oogstjaar, worden jaarlijks enkele miljoenen flessen verhandeld. Des te verbazingwekkender hoe goed Dom Pérignon is. Want het lijkt dan wel de champagne van de snobs, maar het is wel degelijk ook een champagne van echte liefhebbers. Wat een raffinement, wat een spanning, wat een lichtvoetigheid en wat een uitgebalanceerde lengte. Dom Pérignon is een assemblage van ongeveer 50% chardonnay en 50% pinot noir uit voornamelijk “grand cru”-gemeenten. In groep 3 treffen we enkele van de hoogst gekwalificeerde namen aan. Roederer, Krug en Bollinger worden door vriend en vijand gerekend tot de grootste namen als het om champagne gaat. Paar pas op: het betekent niet automatisch dat u ze ook de beste vindt. Wellicht ligt uw voorkeur bij teer en gracieus en dan kan Roederer, Krug of Bollinger ervaren worden als een klap in het gezicht. Het zijn ook geen champagnes die u eventjes wegschenkt op een feestje of receptie. Dit type eist namelijk alle aandacht op. Je moet ervoor gaan zitten en soms is het zelfs aan te bevelen om erbij te eten. Dit zijn gastronomische champagnes.

Roederer heeft vooral naam gemaakt met de Cristal, maar vergeet de “gewone” Brut Premier niet en ook de Blanc de Blancs met oogstjaar is formidabel goed. Krug heeft onlangs in korte tijd twee legendarische millésimés op de markt geïntroduceerd. Vorig jaar de 1995 en de afgelopen zomer de 1996. Er zal nog veel over worden gesproken. En van worden gedroomd, want ze zijn slechts voor een select publiek weggelegd. Deze champagnes mogen en kunnen drinken en proeven is een sensatie, een levenservaring die niet snel zal worden vergeten. De “instap-Krug” is de Krug Grande Cuvée. Een zeer goede multi millésimés, dus zonder oogstjaarvermelding. Het lijkt erop dat de laatste tien jaar de stijl van deze Krug Grande Cuvée voorzichtig is veranderd. Hij is een tikkeltje minder vineus, een tikkeltje minder complex, zeg een tikkeltje commerciëler geworden. Bollinger is wellicht op het ogenblik de ongekroonde koning onder de champagnes. Of het nu de Bollinger Spécial Cuvée betreft, of de Bollinger Grande Année of de Bollinger Grande Année Rosé. Het is allemaal even onberispelijk, allemaal even voortreffelijk. Terwijl de Bollinger RD, nu juist is de 1996 uitgekomen, een belevenis is. Een mooiere champagne bestaat niet. Is er dan toch een beste?! <<>>

Carrera Motors brengt je in hogere sferen

Ballonvaren, driedimensionaal genieten

Luchtballonnen kleuren onze hemel al meer dan 30 jaar. Mensen genieten in een rieten mand van eindeloze velden, schitterende bossen en rustieke dorpjes. Het is altijd een onvergetelijke ervaring om met de snelheid van de wind op de lucht te drijven naar een onbekende bestemming. Carrera Motors besloot in het voorjaar van 2004 haar logo te laten prijken op een reuzengrote luchtballon. Om het project gestalte te geven ging men in zee met Atlantic Ballooning uit Destelbergen, waarvan de zaakvoerders Koen Audenaert en Marc Steyaert reeds meer dan 18 jaar actief zijn in de ballonvaart.

Een doorsnee luchtballon heeft een volume van 2.200 tot 4.600 m³. De Carrera Motors ballon zou met zijn 12.000 m³ veruit de grootste van België worden en qua volume wereldwijd tot de top 3 behoren. De bouw werd toevertrouwd aan Cameron Balloons Ltd. uit Bristol, die als wereldleider inzake de bouw van luchtballonnen als geen ander over de expertise beschikken om dergelijk gigantisch luchtvaartuig te bouwen. Ook de ballonnen die als eerste rond de wereld vlogen met Bertrand Piccard en Brian Jones (duo in 1999) en Steve Fossett (solo in 2002) werden door Cameron Balloons Ltd. vervaardigd.

Op 16 juli 2004 was het zover: de splinternieuwe Carrera Motors luchtballon werd klaargemaakt voor zijn “maiden flight”. Twee grote ventilatoren bliezen duizenden kubieke meters koude lucht in het omhulsel. Daarna warmden de krachtige branders de lucht op en richtte de immense luchtballon van 38 meter hoog zich langzaam voor de eerste keer op. Na de laatste checks konden de 19 passagiers instappen, verdeeld over de vijf compartimenten van de mand. Even later maakte de ballon zich los van de grond en nam een westenwind hem mee in oostelijke richting. Na een vaart van bijna anderhalf uur landden de ballon en de passagiers veilig te Dendermonde.

Ruim drie jaar later hebben reeds vele duizenden passagiers een onvergetelijke luchtreis gemaakt met de Carrera Motors luchtballon, die met zijn 19 comfortabele passagiersplaatsen is uiterst geschikt om samen met vrienden, familie of zakenrelaties een onvergetelijk luchtavontuur te beleven. Iedereen die een normale lichamelijke conditie heeft, kan meevaren. Kinderen kunnen de lucht in van zodra ze 1,25 meter groot zijn. Zwangere vrouwen kunnen om veiligheidsredenen niet meevaren.

In principe kan je het hele jaar door ballonvaren, maar de beste weersomstandigheden doen zich voor van april tot oktober. Het ballonarrangement van AB Ballonvaarten duurt ongeveer 4 uur. Daarom wordt er ruim 2 uur voor zonsondergang – ballonnen kunnen niet overdag varen omwille van de aanwezigheid van thermiek – afgesproken op het opstijgterrein. Na de verwelkoming krijgt u tijdens de briefing een woordje uitleg over het weer, de route en de veiligheid en wordt, samen met de crew, de ballon vliegklaar gemaakt.

De vaart zelf duurt één tot anderhalf uur. Na de landing is er champagne voorzien, waarbij de piloot het verhaal vertelt over de geschiedenis van de ballonvaart. De avond wordt afgesloten met het uitreiken van het gepersonaliseerd diploma en een geschenkje als aandenken aan de vaart. Nadien wordt iedereen teruggebracht naar de vertrekplaats.

Velen denken dat het tijdens de vaart koud is. Niets is minder waar, zelfs niet in de winter! Daar de luchtballon even snel vaart als de wind, kan je niet afkoelen. Daarbij komt nog dat je kan profiteren van de uitstralingswarmte van de ballon. De kledij die u zou aandoen om die dag een wandeling in de natuur te maken voldoet. Plat en waterbestendig schoeisel wordt sterk aanbevolen.

Hoogtevrees? Geen probleem! Het is wetenschappelijk bewezen dat het onmogelijk is om hoogtevrees te hebben indien er geen verbinding bestaat tussen u en de grond. Hoogtevrees is een oerinstinct dat u waarschuwt voor gevaarlijke hoogten. Uw onderbewustzijn ‘meet’ de afstand tussen uw ogen en de grond via een referentie (touw, ladder, gevel, …). Neem dit contact weg en ons ‘meetsysteem’ werkt niet meer. Dus hoogtevrees is echt totaal onbestaand in een luchtballon. <<>>

Boekingen

Hoe boek je een fantastische vaart met de Carrera luchtballon? Je neemt contact op met AB Ballonvaarten. Je kan kiezen om de ballon volledig af te huren voor 19 personen waarbij de opstijglocatie dan in overleg kan bepaald worden. Ben je met minder personen, dan kan je met andere deelnemers meevaren vanop het opstijgterrein van AB ballonvaarten te Destelbergen.

Info: www.ballonvaren.be of telefonisch op 09/356 64 84

Ballonvaren kan je het hele jaar door, maar de beste weersomstandigheden doen zich voor van april tot oktober. De wind voert u mee over de Gentse binnenstad, de haven, het Waasland, de Leie- of Scheldevallei. In tegenstelling tot veel andere gebieden in ons land, kan je vanuit het Gentse in alle windrichtingen minstens één tot anderhalf uur varen zonder rekening te moeten houden met luchthavens, megapolissen of immense bossen.

Mentale gebruiksvoorwerpen, Boy & Erik Stappaerts