ETHIOPIË
M A DAG AS C A R
ZAMBIA
R WA N D A
Reis terug in de tijd naar een land
Het grootste eiland van Afrika
Tussen de luipaarden en luxe
Naast de berggorilla’s heeft dit
vol van cultuur en natuurpracht.
met exceptionele fauna en flora.
lodges van South Luangwa Park.
land nog zo veel meer te bieden.
1
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
Adventure is everywhere, your outfit at asadventure.com
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
2
THANK YOU, Asante, Dankie, Enkosi, Misotra In het Engels, Swahili, Afrikaans, Xhosa,
In Zambia gaan we op stap in het South
Malagasie zeggen we dank.
Luangwa National Park, de bakermat van de “walking safari” een plek waar de bomen zo
COLOFON
Dank om dit boek op te pakken en te lezen,
groot zijn dat de olifanten klein lijken en waar
dank om je te laten inspireren door de
een luipaard nooit ver weg blijkt te zijn.
schoonheid van Afrika. En vooral aan iedereen UITGEVER Atelier Africa Safaris info@atelier-africa.com
die het al deed of binnenkort gaat doen, dank
Doorheen Madagascar reisden we iets meer
om naar Afrika te reizen!
dan een maand, langs elke uithoek van het derde grootste eiland ter wereld. We
De voorbije jaren hebben we pas echt duidelijk
laten je hier graag kennis maken met onze
gemerkt wat een impact één reis al kan hebben
hoogtepunten van die route. Omdat het
REDACTIE
op zo veel levens in Afrika. Zowel dat van de
milioenen jaren geleden afgescheiden werd van
Timothy Denys
dieren als van de lokale gemeenschappen.
de rest van de wereld is er een unieke fauna en
Michele Denys
Daarom zijn we hier met een boek vol
flora op het eiland te vinden.
Mare Hotterbeeckx
reisinspiratie!
www.atelier-africa.com
Gerrit Op de Beeck
Ten slotte zijn we in Rwanda, het kleinste Het is met trots dat we opnieuw vier wilde
land met de grootste vooruitgang in welvaart
reisverhalen aan u presenteren, doorheen vier
op het Afrikaanse continent. Een land dat
iets minder bekende Afrika bestemmingen:
duidelijk nog veel meer te bieden heeft dan
Rwanda, Madagascar, Zambia en Ethiopia.
hun wereldberoemde Gorilla’s in de mist.
Tigerous
In Ethiopia laten we onse verrassen door hoe
Veel leesplezier toegewenst. Als je in de
Glynn Denys
groen het land kan zijn, we verkennen het
toekomst één virus moet opdoen, laat het
info@tigerous.be
hoogste nationaal park van Afrika en we gaan
dan een reisvirus zijn. Wij hebben dat al lang
ook op zoek naar prachtige culturele parels
te pakken en we zullen tot het eind van onze
verstopt in het landschap.
dagen blije patiënten zijn.
EINDREDACTIE Timothy Denys Michele Denys VORMGEVING
Michèle & Timo Denys Zaakvoerders Atelier Africa Safaris
1
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
ETHIOP IË Architecturale parels, een verlaten hooggebergte en de beste koffie ter wereld: Ethiopië is een droombestemming voor reizigers die cultuur en avontuur graag combineren. Geen wonder dat het land zich in sneltempo ontpopt tot de volgende reishype.
» P 8
MADAGASCAR M e e r d a n z e s t i g l e m u u r s o o r t e n , h o n d e rd verschillende kameleons en bijna duizend variëteiten van orchideeën maken van Madagaskar veruit de kleurrijkste bestemming in Afrika!
» P22
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
2
ZAMBIA De natuur is er ongerept, de wilde dieren talrijk en de lodges zowel verrassend als luxueus. Welkom in South-Luangwa, een van de weinige plaatsen op aarde waar je voor het slapengaan luipaarden telt in plaats van schapen.
» P 38
RWANDA Aan wat denkt u eerst als iemand ‘Rwanda’ zegt? De kans is groot dat u ‘gorilla’ antwoordt. En/of genocide. En dat zal niemand u kwalijk nemen, en zeker de Rwandezen niet. Anno vandaag zet het kleine land zich echter met stip op de toerismewereldkaart en groeit het uit tot de nieuwste luxueuze hotspot van Sub-Saharaans Afrika.
» P5 0
3
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
Atelier Africa
IN GESPREK
Atelier Africa is het geesteskind van Michele en Timo, twee doorwinterde reisvogels. Beiden vlogen nog voor hun 18 jaar uit het moedernest weg. Michele, uit het Oost-Duitse Werdau, is na een paar jaar in München, Salzburg en Londen in Namibië geëindigd. Timo, uit het Oost-Vlaamse Brakel, is rechtstreeks in Namibië beland, voor wat oorspronkelijk maar een paar weekjes zou zijn na zijn humaniora. Met de Namibische hoofdstad Windhoek als uitvalsbasis hebben beiden de regio intensief doorkruist. Helemaal door Botswana, Zambia en Zimbabwe naar Mozambique, of helemaal rond Zuid-Afrika: dat waren het soort lange roadtrips waar zowel Michele als Timo dol op zijn. Toen ze elkaar in Windhoek tegen het lijf liepen, werd die liefde voor de Afrikaanse natuurpracht er alleen maar groter op.
Hoe is Atelier Africa dan ontstaan?
Namibië staat bekend als één van de mooiste
Timo: “Toen we elkaar leerden kennen, ging ik net als marke-
landen ter wereld, met bijna alle dagen zon. Toch
tingverantwoordelijke voor een Afrikaanse luxelodgegroep
besloten jullie naar België te verhuizen. Waarom?
ook Tanzania en Kenia verkennen. Spijtig genoeg was dat
Michele: “Namibië is inderdaad prachtig, maar het is ook
zonder Michele. En daar wou ik verandering in brengen…”
het dunstbevolkte land van Afrika. Na jaren weg van thuis hadden we beiden zin om weer iets dichter bij onze familie
“Daaruit is het idee voor Atelier Africa geboren: een
te gaan wonen. Daarnaast was het plan al vanaf dag één
mogelijkheid om onze passie voor het reizen en onze kennis
om met Atelier Africa ook Oost- en Centraal-Afrika aan te
van de regio te delen met anderen.
bieden, en vanuit Namibië ben je letterlijk lánger onderweg naar pakweg Congo, Tanzania, Kenia, Oeganda of Rwanda
In 2011 hebben we ons verloofd en hebben we ook de firma
dan vanuit Brussel. Zeker met de oprichting van Congo
officieel opgericht in Namibië. Buiten onze verwachtingen
Safari’s was de verhuizing naar België een goeie zet.”
werd het vrij snel een groot succes, en mochten we bijna wekelijks nieuwe klanten ontvangen in Windhoek. Ze kregen van ons een zeer gedetailleerd routeboek met een pak tips. Die zeer persoonlijke aanpak van ons twee in het plannen van hun route werd duidelijk erg geapprecieerd, we waren vertrokken.”
WE HEBBEN DIT BEDRIJF OPGERICHT VA N U I T O N Z E VA S T E O V E RT U I G I N G D AT REIZEN EEN POSITIEVE KRACHT KAN ZIJN.
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
4
Waarom hebben jullie eigenlijk gekozen voor de
Reizen heeft een enorme klap gekregen door de
merknaam Congo Safari’s? Atelier Africa bestond
coronacrisis. Zien jullie dat nog goed komen?
toch al?
Michele: “Absoluut! De wereld is een boek en wie niet reist,
Timo: “Na ons eerste bezoek aan Virunga Park waren we
leest maar één pagina. Natuurlijk spreken we hier wel over
meteen smoorverliefd: op de bestemming, de mensen, het
écht reizen, ik ben zeker dat dit terugkomt. We hebben dit
concept. Want Virunga is veel méér dan een nationaal park:
bedrijf opgericht vanuit onze vaste overtuiging dat reizen
de organisatie beschermt niet alleen de dieren en de natuur,
een positieve kracht kan zijn. Al onze gasten leveren bij
maar doet ook enorm veel voor de vier miljoen mensen die
elk avontuur een directe bijdrage aan het natuurbehoud of
in Oost-Congo rondom het park wonen.”
ontwikkelingsprojecten in de lokale gemeenschap.”
“We wilden Virunga extra hard steunen, maar we weten ook dat Congo geen voor de hand liggende bestemming
Wat bedoel je met “écht reizen”?
is. Daarom vonden we het belangrijk om ons extra hard te
“Goh, er is de bekende quote: ‘Een reiziger ontdekt wat hij
specialiseren, connecties op te bouwen en de beste lokale
ziet, een toerist ziet wat hij wou komen bezoeken’. Reizen
gidsen te recruteren, zodat we dit product niet enkel aan
moet veel meer zijn dan een lijstje afvinken. Zo’n lijstje is
rechtstreekse klanten, maar ook aan reisbureaus kunnen
goed natuurlijk, en zo komen ook de meeste mensen bij
aanbieden. En dat is ook gelukt. Op vier jaar tijd werden we
ons terecht: met de wens om een zilverruggorilla te zien,
de grootse leverancier van klanten aan het park en hadden
of de grote trek over de Mara-rivier, of de Victoria Falls…
we bijna elke week iemand in Virunga.”
Maar het is dan aan ons om rond die wens een mooie route en een echte beleving op te hangen, met als resultaat een écht onvergetelijke reis.”
5
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
Hoe pakken jullie dat aan? Timo: “Ik ga niet zeggen dat elke reis duurzaam en verantwoord moet zijn. Er is niets fout met gewoon de zon en rust te gaan opzoeken, eender waar ter wereld. Maar
ELKE ROUTE DIE WIJ
als je een vakantie plant naar de bestemmingen die wij
PLANNEN HEBBEN
aanbieden, lijkt het voor ons een must om daar met de
WE ZELF GETEST
juiste organisatie en instelling doorheen te reizen.” “Dat is: niet gewoon de toerist uithangen en met een smartphone vol selfies terug naar huis vliegen, maar een reis beleven die zowel bij jezelf als in het land dat je bezoekt
Jullie zijn zelf mid-corona ook voor het eerst mama
een positieve impact achterlaat.”
en papa geworden… “Elke bestemming die wij aanbieden, elke route die we
Michele: “Ja, we hadden er gelukkig zelf nog maar net
voorstellen hebben we zelf bezocht en voor onze klanten
een prachtige ‘babymoon’ door Namibië opzitten voor de
geselecteerd. Zo zijn we zeker dat hun bezoekje daar
wereld letterlijk op slot ging. Daarna beleefden we enkele
verschillende levens positief zal beïnvloeden. Dat gaat
heel emotionele en onzekere weken, met dagelijks nieuwe
van een bepaald natuurreservaat bezoeken, werken met
annulaties en problemen om op te lossen. Dat onze kleine
een lokale topgids, maar ook simpelweg de juiste wagen
spruit ons begin juni is komen vervoegen, was dus letterlijk
huren voor bijvoorbeeld een self-drive in Namibië, en geen
een geschenk uit de hemel: even hadden we alleen maar
Volkswagen Polo, zoals we vaak aangeboden zien.”
tijd om op een roze wolk door te brengen.”
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
6
Laatste vraag. Naast al jullie projecten maken jullie ook nog tijd voor Wind & Roots. Wat is dat precies? Michele: “Wind & Roots is het resultaat van een paar maanden semi-stilzitten in tijden van corona, en op verschilllende noodkreten vanuit Afrika proberen te antwoorden.” “Nelson Mandela zei al dat onderwijs het beste wapen is voor een betere wereld. Wat voor ons hier kleine bedragen zijn, maakt in Afrika snel een wereld van verschil, en daarom willen we daar enkele scholen, waar we de leraren en directeuren zelf kennen, steunen. Vooral meisjesscholen, want meisjes krijgen nog steeds weinig kansen om naar school te gaan in Afrika.” Timo: “Daarnaast is natuurbehoud in Afrika ook iets dat we absoluut niet uit het oog mogen verliezen, vooral dan op plaatsen waar nog maar weinig of geen toerisme is.
Dus binnenkort op safari met jullie drietjes?
Daarom steunen we een enorme bomenplantage vlakbij
Timo: “Absoluut, dat zien we al volledig zitten! Trouwens,
Idiofa, de geboortestad van mijn moeder in Congo, waarbij
meer dan de helft van onze klanten gaan op safari met hun
we enkele duizenden hectares voormalig woud terug willen
kids en dat ook al vanaf een vrij jonge leeftijd. Natuurlijk
helpen herbebossen.”
is een baby’tje nog wat jong. Maar vanaf vijf à zes jaar beseft een kind al heel goed wat er gebeurt. Een klant liet ons onlangs nog weten dat zijn twee kids thuis na de reis meer buiten en samen gingen spelen, ‘want die kindjes daar hebben ook geen iPad’, zo klonk het uit de kindermond. Waarbij de papa meteen dacht: ‘missie geslaagd’. We kijken er dus ook naar uit om onze kroost meer van de wereld te tonen!”
EEN LAND VOL VERBAZING EN ZONDER EVIDENTIES
7
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
ETHIOPIË
8
ETHIOPIË AT Y P I S C H A F R I K A
Architecturale parels, een verlaten hooggebergte en de beste koffie ter wereld: Ethiopië is een droombestemming voor reizigers die cultuur en avontuur graag combineren. Geen wonder dat het land zich in sneltempo ontpopt tot de volgende reishype.
9
ETHIOPIË
Wie reist om te ontsnappen, is in Ethiopië op de juiste plek.
volgebouwd met hypermoderne kantoren, imponerende
Je ruilt er de dagdagelijkse drukte in voor rust, de regen
wolkenkrabbers en fancy hotels. De lokale jeugd trekt naar
voor zon en de sleur voor voortdurende verbazing. Dat is
deze stad op zoek naar werk of een toekomst. Als toerist
mijn conclusie na een tiendaagse trip in het noorden. Het is
kom je hier vooral om even op adem te komen en kennis te
de populairste en mooiste regio van het land, zo verzekeren
maken met de overheerlijke Ethiopische keuken.
enkele enthousiaste locals me bij aankomst. In het Nationaal Museum kan je terecht voor een snelcursus Mooi is het zeker, de populariteit valt in de praktijk nogal
‘Ethiopische geschiedenis voor beginners’. Ik laat me
mee. Zelfs op de indrukwekkendste plekken blijft Ethiopië
verleiden tot een gegidste rondleiding, waarna ik me, geveld
voorlopig gespaard van massatoerisme. Voorlopig, want dit
door de iets te korte nachtvlucht, terugtrek in mijn luxueuze
soort landen is jammer genoeg met uitsterven bedreigd.
kamer van het nagelnieuwe Skylight Hotel voor een douche en een dutje. .
Ik start mijn reis in de drukke hoofdstad: Addis Abeba, een smeltkroes van nationaliteiten en culturen. De straten zijn
ETHIOPIË
10
VIJFTIG TINTEN BLAUW Zonder talmen vlieg ik diezelfde dag nog door naar Bahir Dar, de perfecte uitvalsbasis voor waterliefhebbers en rustzoekers. Ik verblijf er in Kiruftu Resort and Spa, een prachtig hotel aan de voet van het gigantische Lake Tana. Vanop het terras kijk je uit over het eindeloze wateroppervlak, dat lijkt op te lossen in de lichtblauwe horizon. ‘Niet verwonderlijk dat ze vroeger dachten dat de aarde plat was’, schiet er door mijn hoofd, terwijl ik geniet van mijn huisgemaakte cocktail. Lake Tana is het grootste meer van Ethiopië en beslaat qua oppervlakte ongeveer een tiende van België. Het ligt bezaaid met kleine eilandjes waarop de monniken in de 14de eeuw massaal kloosters en kerken hebben neergezet. Hoe ze dat precies hebben klaargespeeld, is me een mysterie. Indrukwekkend is het alleszins: van luiheid kan je deze monniken niet betichten. De kloosters zijn gebouwd voor en door mannen. Als vrouw zet je daar geen voet binnen. Een boottochtje van een klein uur voert me naar een kerk waar ik wel binnen mag. Onderweg geniet ik van de heerlijke zon, het verfrissende briesje en de deining van de golven die bijna meditatief werkt. Ik richt mijn blik op de horizon, waar afgezien van een handjevol vissers en wat pelikanen niets of niemand passeert. Het duurt niet lang voor ik voel hoe de rust in mijn omgeving omgezet wordt in rust in mijn hoofd. Dit is het perfecte medicijn tegen stress en overprikkeling.
11
ETHIOPIË
KOFFIECEREMONIE Het eiland zelf is piepklein en stevig begroeid: wondermooi,
Koffieceremonies zijn het moment om belangrijke
maar ik kan me nauwelijks voorstellen dat hier mensen
gebeurtenissen of roddels op tafel te gooien.’ Het is een
leven. Toch word ik meteen vrolijk begroet door enkele
groot contrast met de manier waarop er in de westerse
eilandbewoners, die me meetronen naar een markt. Naast
cultuur koffie wordt gedronken: haastig, onderweg en vaak
sjaals, kleurrijke schilderijen en Christelijke kruisen verkopen
met de blik op de smartphone gericht. Zou het kunnen dat
ze er ook koffie, gemaakt van hyperlokale koffiebonen.
wij, in onze haast om onszelf in sneltempo te ontwikkelen, iets kwijtgespeeld zijn? Ik word zowaar een tikje nostalgisch terwijl ik staar in mijn witte porseleinen kopje.
‘Do you want to participate in a coffee ceremony?’, vraagt de verkoper me met een zeemzoete glimlach. In zo’n
Het kerkbezoek is al even verrassend. In tegenstelling tot de
idyllische setting is weigeren onmogelijk, dus vlij ik me
kerken die ik ken, heeft dit exemplaar een ronde vorm. De
gedwee neer op het kleurrijke tapijt. Het zwarte goud heeft
muren zijn beschilderd met kleurrijke taferelen uit de Bijbel,
een belangrijke sociale functie in Ethiopië, legt de gids me
in het midden wordt er een mysterieus relikwie bewaard.
uit. ‘Iedereen komt samen op dezelfde plek om met elkaar
Hoe dat er precies uitziet, weet enkel een handjevol
te babbelen.
hoogstaande priesters. Als doorsnee bezoeker mag je de zaal jammer genoeg niet betreden. Doorgaans stoort het me niet dat ik geen religieuze achtergrond heb, nu baal ik flink. Als mens verlang je altijd een beetje naar datgene dat buiten handbereik ligt.
ETHIOPIË
12
ZO U H E T K U N N E N D AT WIJ IN ONZE HAAST OM O N Z E L F I N S N E LT E M P O TE ONTWIKKELEN, IETS KWIJTGESPEELD ZIJN?
13
ETHIOPIË
WONDERLIJK WATERSP EKTAKEL De volgende dag voert een gids me met een 4x4 naar de Blue Nile Falls, zo’n beetje de Niagara Falls van Ethiopië en de belangrijkste trekpleister in de regio. Ik snap meteen waarom: de weg erheen is een avontuurlijk rotspad dat je langs de meest afwisselende landschappen voert. Onderweg is het een komen en gaan van locals met koeien, kinderen of koopwaar. We passeren idyllische bruggetjes, weidse velden en moeten herhaaldelijk de Nijl oversteken. Dat alleen al is dik de moeite, en dan moet de waterval nog komen. De dag van mijn bezoek heb ik hoerenchance. Ik ben er tijdens het droogseizoen, maar dankzij de hevige regenval van de dag ervoor word ik getrakteerd op een heus waterspektakel waar ik helemaal in m’n eentje van kan genieten. Tenminste, als ik de grazende geiten voor de waterval niet meereken.
ETHIOPIË
14
INJERA VOOR LUNCH De volgende halte is Gondar, een middelgrote stad aan de voet van de Simien Mountains. Tot 1855 deed deze plek dienst als de hoofdstad en dat kan je nog duidelijk merken. Er heerst een gezonde bedrijvigheid en je kan de geschiedenis gewoon voelen als je er rondwandelt. Ik breng er een bezoekje aan Fasil Ghebbi, een reeks kastelen die op de UNESCO-werelderfgoedlijst staat. De rondleiding doen we met gids en dat is een absolute aanrader: de weetjes die hij over het kasteel vertelt, geven de plek een nieuwe dimensie. In de dierenkooien werden er bijvoorbeeld tot 1991 nog echte leeuwen gehouden. Een bedreigde diersoort gevangen in een kooi van 50 vierkante meter, dat kan je je nu nauwelijks nog voorstellen. Het bezoek verwerk ik tijdens een overheerlijke lunch in The Four Sisters. Het is een traditioneel restaurant dat het beste uit de Ethiopische keuken samenbrengt op je bord. Je stelt je eigen menu samen op basis van het beschikbare buffet, maar eigenlijk kan je hier gewoon geen foute keuzes maken.
ALLES IS ZO O V E R H E E R L I J K D AT I K E R S P O N TA A N S T I L VA N W O R D .
15
ETHIOPIË
DE SUBLIEME SIMIENS Vanuit Gondar sta je op een kleine twee uur in de Simien Mountains, een gigantisch berggebied dat eveneens op de UNESCO-werelderfgoedlijst prijkt. ‘Welkom in onze eigen Grand Canyon’, glimlacht de gids. Qua uitzicht heeft het park inderdaad veel weg van z’n Amerikaanse tegenhanger, alleen is het hier minder druk en een pak spannender. Met wat geluk spot je er een van de vierhonderd laatste Ethiopische wolven, zo goed als zeker loop je er hele kuddes Gelada-apen tegen het lijf. Ik overnacht een avondje in de bijna magische LimaLimolodge: een waanzinnig mooi ecohotel midden in het park. Slapen doe ik er in minimalistische houten kamers met gigantische ramen die uitkijken op de bergen. Het enige wat ik zie is natuur, het enige wat ik hoor zijn dierengeluiden. Vanuit het hotel kan je verschillende wandelingen maken, al is het minstens even leuk om je gewoon op het terras te installeren. Met het unieke uitzicht, de lekkere wijn en overweldigende stilte gaat genieten gewoon vanzelf. Na die deugddoende rustdag trek ik dieper in het park. Het doel? Kennismaken met de Gelada-apen, de steenbokken en de Ethiopische wolf. Al snel blijkt die missie een pak makkelijker dan verwacht. ‘Shhhttt, daar zitten ze’, wijst de gids me aan na amper tien minuten stappen.
ETHIOPIË
16
Ik volg zijn vinger en zie een groep van ongeveer 70 apen ijverig grazen. Voorzichtig sluip ik dichter, maar de beesten zijn geïnteresseerder in het gras dan in mijn aanwezigheid. Ze hebben een soort onverstoorbare focus over zich waar je als mens spontaan jaloers op wordt. De vrouwtjes hebben een opvallende hartvormige rode plek op de borst. ‘Wanneer ze willen paren, kleurt dat rood nog niet iets feller’, vertelt de gids. Het zijn weetjes waar je hart week van wordt, al zit de omgeving daar natuurlijk ook voor iets tussen. Per jeep trek ik verder naar de top van de berg, op 4.550 meter hoogte. Ook hier zijn ben ik alleen met de gids. Voor me huppelt een steenbok vastberaden naar zijn soortgenoten verderop. Naast me zit een aap onder een palmboom vredig te genieten van de zon. ‘Ik heb een van de laatste onontdekte plekjes op aarde gevonden’, bedenk ik dankbaar terwijl ik mijn blik laat glijden over de eindeloze horizon. Sommige dingen zijn zo groots dat ze amper in woorden te vatten zijn. Dit uitzicht is daar eentje van.
17
ETHIOPIË
KERKEN EN CULTUUR Mijn laatste halte is Lalibela, een stad die vooral bekend staat om z’n unieke rotskerken. In een krappe twee dagen bezoek ik ze alle twaalf, al is dat zeker geen must. Ook naast de kerken heeft Lalibela immers ontzettend veel te bieden. Zo is er het legendarische restaurant Ben Abeba, dat alleen al voor de architectuur en de spectaculaire zonsondergang een bezoekje waard is. En dan zwijg ik nog over de heerlijke honingwijn die ze serveren in een van de beruchtste dansbars in de stad. Ik trek erheen op mijn laatste avond. Na twee glazen ben ik aangeschoten genoeg om me te wagen aan een dancebattle met enkele lokale professionele dansers. Mijn dansprestaties worden op hoongelach onthaald, maar de bevrijdende euforie die ik erbij voel vat deze reis perfect samen.
EEN LAND VOL VERBAZING EN ZONDER EVIDENTIES
Ethiopië valt in geen enkel opzicht te vergelijken met andere Afrikaanse bestemmingen. Het is een land vol verbazing en zonder evidenties: een ervaring om nooit te vergeten.
ETHIOPIË
18
19
ETHIOPIË
ETHIOPIA
AKSUM OBELISK
S I M I E N M O U N TA I N S
LALIBELA
GONDAR
BAHIR DAR E R TA A L E
D I R E D AWA HARAR
OMO N AT I O N A L PA R K
B A L E M O U N TA I N N AT I O N A L PA R K ADDIS ABABA LUCY
BESTE REISTIJD:
PRAKTISCH: Ethiopia is zeer makkelijk te bezoeken met een dagelijkse
Het droogseizoen van Ethiopia loopt doorheen de volledige
rechtstreekse vlucht vanuit zowat elke Europese hoofdstad
Europese herfst en winter. Vanaf september tot en met
naar Addis Ababa. Ethiopian Airlines is dé Afrikaanse lucht-
april is het een prachtig land om te bezoeken. Vooral in het
vaartmaatschappij bij uitstek geworden en verbindt bijna
najaar, kort na de regens dus, is Ethiopia prachtig groen!
elk Afrikaans land via Ethiopia met de rest van de wereld. Je kan dus ook perfect elke andere Afrikaanse bestemming
REIS BOEKEN:
die op je wish-list staat combineren met een stopover in Ethiopia. Ook in het binnenland biedt Ethiopian Airlines zeer eenvoudige verbindingen naar alle hoogtepunten van
Atelier Africa Safaris trok dankzij de vlotte verbindingen
het land. In iedere uithoek hebben wij dan weer de ideale
met Ethiopian Airlines al meermaals door verschillende
gids die u staat op te wachten!
regio’s van Ethiopia. Ons boekje puilt uit met fantastische locale gidsen, schitterende wandelroutes en geheime hoekjes. We zijn er trots op dat onze reizen door Ethiopia steeds uniek zijn en ver weg blijven van de massa!
ETHIOPIË
20
h c s o b n e l l e t S
Rouseu Wijnen & Likeuren Kortrijksesteenweg 147 St Martens-Latem
www. rouseu.be 21
ETHIOPIË
M A DAG AS C A R
22
M A DAG AS C A R MAGNIFIEK MADAGASKAR
M e e r d a n z e s t i g l e m u u r s o o r t e n , h o n d e rd verschillende kameleons en bijna duizend variëteiten van orchideeën maken van Madagaskar veruit de kleurrijkste bestemming in Afrika!
23
M A DAG AS C A R
Ongeveer 88 miljoen jaar geleden scheurde Madagaskar
Sinds de komst van de mens, ongeveer 2000 jaar geleden,
zich af van de rest van de wereld. Daardoor evolueerden
is jammer genoeg wel al 90 procent van het oorspronkelijke
de planten- en diersoorten hier in een volledig isolement.
oerwoud verloren gegaan, en daarmee ook diersoorten als
Het grootste eiland van Afrika en het op drie na grootste
de bijna drie meter hoge olifantsvogel (een reuzenstruis-
eiland ter wereld is dus absoluut uniek op vlak van fauna
vogel) en een lemuursoort die zo groot was als een gorilla!
en flora. Meteen bij aankomst in de luchthaven merk je dat ook de lokale bevolking een unieke mengeling is, met zowel
Gelukkig helpt goed georganiseerd toerisme vandaag
Aziatische als Afrikaanse invloeden.
enorm bij het beschermen van dit fantastisch stukje wereld.
M A DAG AS C A R
24
ZEG MA AR TANA Na een comfortabele vlucht vanuit Brussel, via Addis Abeba, landen we met Ethiopian Airlines rond de middag in ‘Tana’, de veel eenvoudigere bijnaam voor de hoofdstad van Madagaskar, waar ongeveer anderhalf van de 25 miljoen Malagassiërs wonen. Een bezoek aan de stad brengt ons langs smalle winkeltjes met vlees, groenten en fruit gewoon uitgestald voor de deur. In de kleine kraampjes, langs straten vol oude Renault 5’s, worden ook verse bananenbeignets, mango’s en volledige takken met rijpe lychees aangeprezen. Plots zien we ook een man op de fiets met een pak stokbroden onder de arm, absoluut geen gewoon zicht in Afrika. Maar dit is wel makkelijk te verklaren, want Madagaskar was tot 1958 een Franse kolonie. Ook wanneer we ’s avonds de menukaart te zien krijgen, is Frankrijk niet ver weg. Op het menu prijken gerechten als de lokale Zebu-biefstuk met pommes dauphinoise en crème brûlée. De wijnen komen dan weer allemaal uit de Zuid-Afrikaanse Kaap, dat belooft dus voor de rest van de reis.
25
M A DAG AS C A R
SAL AMA VA Z A Vanuit Tana hoppen we de volgende dag met een klein vliegtuig richting Morondava, een stad aan de westkust van het eiland, waar het meteen opvallend warmer is. Zo merken we al op het tarmac, waar we door onze gids Tienna worden opgewacht. We verblijven hier op het strand in een kleine lodge. Palissandre Côte Ouest wordt onze eerste uitvalbasis om deze unieke hoek van Madagaskar te verkennen. Na de middag varen we in een traditionele pirogue, eigenlijk gewoon een uitgeholde boomstam, naar het lokale vissersdorp, waar meteen een hoop jonge kinderen op ons af stormen. “Salama vaza!” – “Hallo vreemdeling!” klinkt het overal waar we langs lopen. Zowat 40% van de populatie van Madagaskar is jonger dan 18 jaar, en dat merk je hier onmiddellijk. De mannen van het dorp zijn net terug van het vissen en maken hun netten schoon, terwijl de vrouwen een vuurtje stoken en aan het koken slaan. De kippen en de varkens lopen rustig rond door het dorp. Ik vraag me af hoe ze hier weten van wie welk dier is. Terug in het hotel genieten we van een ijskoude Three Horses Beer bij een spectaculaire zonsondergang over de Indische Oceaan. We kruipen vroeg onder de lakens, want morgen wordt een zeer goed gevulde dag.
IK VRAAG MIJ AF HOE Z E H I E R W E T E N VA N WIE WELK DIER IS.
M A DAG AS C A R
26
De meest spectaculaire vondst, en voor mij ook meteen de meest impressionante kameleon, werd door de lokale gids Kongo gespot vlak naast onze volgende lodge. Ik verdenk er hem nog steeds van dat het beestje al in zijn broek stak, want deze jonge dwerg-kameleon is slechts 1,5cm lang en was onmogelijk te zien voor het ongetrainde oog! Tijdens dezelfde zoektocht vond Kongo ook nog een girafkever. Met knalrood lijf en een lange nek (toch in verhouding tot de rest van zijn lijf) was dit ook een zeer merkwaardig beestje om te spotten. Zo hadden we meteen al twee soorten van Madagaskars ‘Mini Five’ gevonden.
TS I N GY Het woord ‘tsingy’ betekent ‘op de tippen van je tenen
vacht van spierwit pluis, duidelijk op tegen de donkergrijze
wandelen’ in Malagassisch en ‘heel voorzichtig’ lijkt ons op
rotsen. We kunnen ze dus al vrij snel spotten. Onze eerste
het eerste zicht inderdaad de beste manier om tussen deze
lemuur is van het lijstje afgevinkt!
vlijmscherpe stenen te stappen! Dit park wordt ook nog wel ‘het stenen messenbos’ genoemd en is ontstaan door
We krijgen een harnas en een helm aan, en na een korte
jaren van erosie door de moessonregens. Dit stukje van
briefing gaan we de kalksteentorens trotseren, met als
Madagaskar kan eigenlijk pas sinds 1998 bezocht worden,
hoogtepunt de hangbrug over een enorme canyon… met
al heb je best nog steeds een stevige 4x4 nodig om deze
onder ons vlijmscherpe rotsen!
‘Route Nationale’ te trotseren. Vanaf 1 december tot 1 april is het park gesloten, want dan regent het te veel en wordt
Dit wordt veruit het spannendste moment van onze reis
het onmogelijk om door het slijk het park te bereiken.
samen met de oversteek van een rivier die we een paar uur later doen, met onze Mitsubishi Pajero op een toch wel
Maar wie hier in de juiste periode van het jaar komt, staat
héél eenvoudig aan elkaar gesjord houten vlot. Gelukkig
een ongelooflijk avontuur te wachten. Dit spectaculaire
had Tienna dit al wel vaker gedaan: hij was er veel geruster
geologische fenomeen van kalkstenen zuilen, grotten en
in dan wij!
kloven tot 100 meter hoog, is ook de thuis voor één van de mooiste lemuursoorten: de zijdesifaka. Zij vallen, dankzij hun
27
M A DAG AS C A R
BAO BAB L A AN Om de dag af te sluiten, stoppen we voor zonsondergang aan één van de meest iconische locaties van Madagaskar: de ‘Avenue des Baobab’. De laan bestaat uit 25 enorme bomen van bijna 1000 jaar oud, de restanten van wat ooit een tropisch bos was. De Malagassiërs noemen deze bomen “Renala”, wat ‘moeder van het bos’ betekent. Betreurenswaardig is dat veel van deze ‘moeders’ in de loop der tijd gekapt zijn om plaats te maken voor het verbouwen van rijst. Wat overblijft, is des te meer de moeite waard om te bezoeken. Een klein stukje verderop staan twee baobabs die elkaar omhelzen en daarom – uiteraard - “Baobab amoureux” worden genoemd.
HET LIJKT ALSOF ZE OP HUN KOP TERECHT ZIJN GEKOMEN
Op onze planeet zijn er slechts negen soorten baobab-bomen te vinden en zes daarvan komen alleen op Madagaskar voor. Baobabs kunnen tot 30 meter hoog groeien en in hun stam tot 120.000 liter water opslaan voor gebruik tijdens droge perioden. “Als je te snel kijkt, lijkt het net alsof ze op hun kop staan!” weet Tienna te vertellen. “Een oude legende van de bosjesmannen beweert zelfs dat het bomen zijn die bij de goden in de tuin stonden en uit de hemel op de aarde werden gegooid tijdens een woede-uitbarsting, waardoor ze op hun kop terecht zijn gekomen…” Prachtig toch?
M A DAG AS C A R
28
De meest spectaculaire vondst, en voor mij ook meteen de meest impressionante kameleon, werd door de lokale gids Kongo gespot vlak naast onze volgende lodge. Ik verdenk er hem nog steeds van dat het beestje al in zijn broek stak,
EEN L AN D VO L K LEU R
want deze jonge dwerg-kameleon is slechts 1,5cm lang en was onmogelijk te zien voor het ongetrainde oog! Tijdens dezelfde zoektocht vond Kongo ook nog een
Voor we onze route rond Madagaskar voortzetten, hebben
girafkever. Met knalrood lijf en een lange nek (toch in
we nog de kans om een lokale markt mee te pikken. Een
verhouding tot de rest van zijn lijf) was dit ook een zeer
ongelooflijk kleurrijke belevenis met honderden mensen
merkwaardig beestje om te spotten. Zo hadden we meteen
op de weg die soms 20 kilometer richting kust wandelen
al twee soorten van Madagaskars ‘Mini Five’ gevonden.
of fietsen, om daar hun producten uit de bergen te ruilen of te verkopen. Wanneer we wat later dieper die bergen in rijden, zien we prachtige felgroene rijstvelden en bananenplantages die duidelijk afsteken tegenover de donkerrode aardegrond waaruit de verschillende terrassen zijn gebouwd. Ineens gaat de gids vrij stevig op de rem staan. We begrijpen niet goed waarom, want er is helemaal niets of niemand te zien op de weg. Of dat denken we toch... Tienna vraagt ons om uit te stappen, want hij heeft wel degelijk iets gezien: een kameleon! Hetzelfde scenario zal zich tijdens onze reis nog enkele keren herhalen. Ook bij onze volgende gids aan de andere kant van het land staan we perplex van hoe die mannen erin slagen om een kameleon, die letterlijk gemaakt is om totaal niet op te vallen, te spotten terwijl we voorbijrijden aan een snelheid van 70 kilometer per uur. Met meer dan 100 verschillende soorten is elke stop absoluut interessant: de kameleons hebben immers alle mogelijke formaten en kleuren.
29
M A DAG AS C A R
EEN APEN L AN D Op één na is Madagaskar het land met het meest aantal primatensoorten. Er zijn meer dan 60 verschillende soorten lemuren of maki’s te vinden en wetenschappers verwachten zelfs nog steeds nieuwe varianten te ontdekken, maar met 72 soorten spant Brazilië wel degelijk de kroon. Ik betwijfel of dit record kan gebroken worden… Aangekomen op onze volgende locatie, nu in het zuiden van Madagaskar, staan enkele safari’s op de planning. Niet met een open 4x4, zoals we traditioneel gewoon zijn in Afrika: deze keer is het allemaal te voet te doen. We bevinden ons in Mandrare River Camp. Zoals de naam van de lodge al laat raden, gaan we hier de rivier op met een kano, naar een heilig eiland waar geen mensen wonen maar enkel de heel populaire ringstaartlemur! Na een korte wandeling door de tropische bebossing doet de gids ons teken om te gaan zitten. Niet veel later worden we omringd door een familie van bijna 20 prachtige dieren, die druk in de weer zijn om voedsel te verzamelen. We zitten onder een soort bessenboom en bevinden ons dus letterlijk in hun keuken. Het is een waar plezier om hen bezig te zien, dus we blijven hier rustig nog een tijdje zitten. In de late namiddag trekken we een totaal andere soort vegetatie in, het zogenaamde Spinny Forest, bestaande uit enorme cactusachtige bomen en struiken. Het is de thuis van de sifaka’s, ook bekend als de dansende lemuren, omdat ze hun voorpoten, of handen, in de lucht steken wanneer ze rechtop lopen. De inspiratie voor de vrolijke
het spoor van de gids door de bush en worden we meteen
dansende bende uit de Madagascar-animatiefilms is hier
ondergedompeld in het nachtleven van de rimboe.
dus niet ver te zoeken. Om dit avontuur af te sluiten, wagen we ons in de bar Als het donker wordt, betekent dit nog niet meteen het
achteraf nog aan de lokale rums. Een groot assortiment rum
einde van onze safari. “Nu wordt het pas echt interessant,”
vind je in bijna elke lodge in Madagaskar, bewaard in grote
zegt Kongo. ’s Nachts kan je namelijk veel makkelijker
laboratoriumflessen en geparfumeerd met de bekende
de heel kleine lemuren spotten, waaronder de muis- en
Madagaskar-vanille, kaneel, lychee en zelfs mango’s!
dwerglemuur, die met hun 25 gram en ogen groter dan
Eigenlijk alles wat lekker en lokaal is, zie je hier in een fles
hun hersenen echt ongelooflijk schattige dieren zijn om te
rum zitten. Het moet dus eigenlijk ook niet gezegd worden
zien. Gewapend met enkel een zaklamp wandelen we in
dat ze stuk voor stuk verrukkelijk zijn.
M A DAG AS C A R
30
31
M A DAG AS C A R
en zelf enkele sifaka’s zal je nergens anders ter wereld een indri kunnen bewonderen. Alleen al hiervoor is de reis naar Madagaskar de moeite waard! Na een goed half uur klimmen in de jungle, horen we in de verte de indri’s communiceren tussen de toppen van de bomen. Ze klinken een beetje zoals dolfijnen of walvissen die met een schelle, hoge toon naar elkaar zingen. Dit gezang kan je makkelijk tot twee kilometer ver horen, dus ze kunnen nog ver zitten. Maar we hebben geluk: niet veel later staan we letterlijk onder een familie van een tiental indri’s die actief en luidkeels met elkaar aan het tetteren zijn. Het geluid gaat op deze korte afstand door merg en been, dat maakt van dit moment een herinnering om nooit te vergeten. We blijven een half uurtje in hun buurt, tot mijn oren en nek het moe worden om hen nog langer te bewonderen. Het wordt dan ook tijd om ons opnieuw naar de luchthaven te begeven en richting finale bestemming te vliegen.
PAN DA- LEM U U R De laatste lemuur die we absoluut van het lijstje moeten afvinken, is de indri. De grootste van alle lemuren heeft door zijn witte buik en zwarte poten de bijnaam ‘panda’ gekregen. Het is ook de meest bedreigde soort van allemaal. Indri’s kunnen niet overleven buiten hun habitat in Madagaskar. Alle indri-lemuren die ooit van het eiland af zijn gehaald, gingen uiteindelijk in hongerstaking en zijn overleden. In vergelijking met de andere ringstaartlemuren
M A DAG AS C A R
32
N OSY CO M BA Bestemming van de vlucht is Nosy Be (Groot Eiland). Hier nemen we een bootje dat ons brengt naar Nosy Komba (Lemuur-eiland) aan de noordwestkust van Madagaskar. Het bijna perfect ronde eilandje heeft slechts een diameter van 5 kilometer en bevat niet meer dan een tiental kleine beach houses en lodges. Wij ronden hier af in een National Geographic Unique Lodge: Tsara Komba. Met slechts acht kamers wordt de nadruk hier gelegd op ‘barefoot luxury’. De volgende dagen dragen we hier geen schoeisel meer en genieten we enkel nog van het prachtig witte strand en de fantastische keuken die het beste van de Malagassische met de Franse keuken combineert: vis met vanille, carpaccio van ananas met rumlikeur en gerookte zwaardvis, om maar wat voorbeelden te geven. De locatie bij uitstek om nog even na te genieten en terug te blikken op een magnifieke safari doorheen Madagaskar.
33
M A DAG AS C A R
M A DAG AS C A R
NOSY BE ISLAND
M O N ATA G N E D ’A M B R E
TSINGY
ANDASIBE M A N TA D I A
M O R O N D A VA
ISALO N AT I O N A L PA R K
A N TA N A N A R I V O
TO L I A R A FORT DAUPHIN
PR AK TISC H :
B E STE R EISTIJ D:
Met Ethiopian Airlines vanuit Brussel kan je makkelijk en
Madagascar heeft een lang droog seizoen en is subliem
meermaals per week vliegen op Antananarivo. Je kan met
om te bezoeken vanaf april tot begin december. Dan zijn
hen dan ook rechtstreeks terug vliegen vanuit Nosy Be,
de condities ideaal om te gaan wandelen, duiken, en om
wat je een overnachting spaart in de hoogstad mocht je
lemuren te kunnen spotten!
beslissen om je reis te eindigen aan het strand in her verre noorden van Madagascar. Er zijn geen vaccinaties verplicht, enkel een geldig passport voor nog minstens 6 maand en je
R EIS BO EK EN :
visum krijg je vlot bij aankomst op de luchthaven. Madagascar behoort al vrij lang tot het portfolio van Atelier Africa safaris en we gingen hier ook al meermaals op verkenning. Met onze lokale connecties, persoonlijke ervaringen, en de feedback die we steeds terug krijgen van iedereen die Madagascar met ons al bezocht heeft, werken we graag uw Madagascar reis op maat uit!
M A DAG AS C A R
34
WAT WORDT JOUW VOLGENDE BESTEMMING?
Atelier Africa Safaris begeleidt je graag in het plannen van de ultieme reis doorheen deze landen www.atelier-africa.com
35
M A DAG AS C A R
M A DAG AS C A R
36
37
M A DAG AS C A R
ZAMBIA
38
DE ZONSONDERGANG ACHTERNA IN
ZAMBIA De natuur is er ongerept, de wilde dieren talrijk en de lodges zowel verrassend als luxueus. Welkom in South-Luangwa, een van de weinige plaatsen op aarde waar je voor het slapengaan luipaarden telt in plaats van schapen.
39
ZAMBIA
Vijf dagen in één nationaal park? Voor de gemiddelde
leven meer luipaarden dan giraffen’, maakt mijn gids Patrick
reiziger lijkt dat behoorlijk lang. Niets is minder waar in het
zich sterk terwijl we naar het kamp rijden. Daar durf ik aan
Zambiaanse South-Luangwa, waar elke dag zich aandient
te twijfelen, maar zijn enthousiasme over de luipaardpopu-
als een geschenk.
latie brengt me wel helemaal in safarisfeer.
Op het vlak van fauna en flora kan deze plek met gemak concurreren met pakweg de Massai Mara in Kenia of Serengeti in Tanzania, maar dan zonder massatoerisme. De kans dat je tijdens een ochtendsafari leeuwen tegen het lijf loopt, is groter dan dat je op een medetoerist botst.
I N D I T D E E L VA N
Dat maakt van South-Luangwa een heerlijke oase aan rust,
HET PARK LEVEN
maar wel eentje waar je elk moment verrast kan worden. De totale oppervlakte van het park beslaat zo’n 9.000 vierkante kilometer. Mijn eerste halte is Kaingo Camp, wat vrij vertaald kan worden als ‘luipaardlodge’. Die naam is op z’n zachtst gezegd toepasselijk. ‘In dit deel van het park
ZAMBIA
40
MEER LUIPAARDEN DAN GIRAFFEN.
N ERG EN S B E TER DAN TH U IS Kaingo Camp is in 1992 opgericht door Derek en Jules Shenton, een koppel dat het familiegevoel hoog in het vaandel draagt. Bij aankomst word je gelijk met naam en toenaam aangesproken. Voor je het weet zit je met een huisgemaakte cocktail in de hand de prachtige foto’s van Jules aan de muren van de lobby te bewonderen. De bijbehorende verhalen krijg je er gratis en voor niets bij. Dat bewijst nog maar eens dat een thuis geen fysieke plek is, maar een gevoel dat je overvalt zodra je ergens binnenstapt waar werkelijke elk detail klopt. Het is bijna jammer als de gids me even later duidelijk maakt
AD R ENALI N ELE VEL MA XI MA AL
dat het hoog tijd is voor mijn eerste Zambiaanse safari. ‘Wat staat er zoal op jouw wishlist?’, vraagt hobbyfotograaf en gids Patrick terwijl ik in de grote 4x4 klim. Gelukkig
Zijn woorden zijn nog niet koud of we zien hoe een viertal
blijk ik een gemakkelijke klant: luipaarden vind je hier
leeuwinnen een formatie vormt. ‘Ik denk dat we prijs
zowat overal en ook de leeuwen laten zich in deze periode
hebben’, fluister Patrick met pretlichtjes in zijn ogen. Zelfs
gemakkelijk spotten rond de rivier. ‘Het is hier het drukst
na meer dan vijftien jaar ervaring als gids zit er geen sleet
tijdens de migratiemaanden, maar eigenlijk is het einde van
op zijn enthousiasme. Hij parkeert de wagen strategisch,
het droogseizoen mijn favoriete tijd van het jaar’, verklapt
de motor gaat uit en samen wachten we in stilte. Met een
Patrick. De reden? ‘De begroeiing is volledig weg, waardoor
waakzame blik komen de leeuwinnen onze kant uit. De
alle dieren zich verzamelen rond de rivier. En omdat de
dieren zijn volledig gefocust op het nietsvermoedende
prooidieren verzwakt zijn door het gebrek aan voedsel, is
wrattenzwijn zo’n 100 meter verder. De spanning is te
de kans groot dat je actie te zien krijgt.’
snijden, eens te meer omdat de leeuwinnen rakelings langs onze wagen passeren.
‘Wat als ze zich plots realiseren dat ik een veel dikkere, tragere en gemakkelijkere prooi ben?’ flitst er door mijn hoofd wanneer ik de hongerige blik van één van de vier jagende dieren kruis. ‘Die kans is nagenoeg onbestaande’, stelt Patrick me fluisterend gerust als hij de paniek in mijn ogen leest. Op het laatste moment besluiten de leeuwinnen om de prooi te laten schieten. Jammer, al vermoed ik dat mijn adrenalinelevel sowieso z’n maximumcapaciteit al bereikt had.
41
ZAMBIA
B E TER DAN D E LEEUWEN KO N I N G Ondertussen kleurt de overdag zo vlekkeloos blauwe hemel lichtoranje. Dat kan maar één ding betekenen: tijd voor de sundowner. Patrick zet koers richting de rivier. Daar ontspint zich een tafereel dat recht uit ‘The Lion King’ lijkt te komen. Een nijlpaard wandelt op zijn dooie gemak langs de oevers van de rivier, perfect verlicht door de laatste zonnestralen van de dag. De wolken kleuren ondertussen prachtig roze, precies zoals de lokale gin-tonic die Patrick me inschenkt.
OC HTEN DWAN D ELI N G
Het duurt dan ook niet lang voor ook mijn gedachten in eenzelfde soort rozig optimisme gedrenkt worden. Dit park heeft mijn hart al gestolen op dag één.
De volgende ochtend verhuis ik naar Mwamba Bush Camp, het kleine zusje van Kaingo Camp. ‘Mwamba’ is te vertalen als ‘hemel’, wat op zijn beurt verwijst naar de open daken waarmee de chalets waarin je slaapt zijn uitgerust. Hier dut je letterlijk onder de sterren. Veel romantischer wordt het niet. De transfer naar het camp gebeurt echter niet met de 4x4 voor ons, die brengt enkel onze bagage, “wij gaan te voet, op wandelsafari’ kondigt Patrick aan. Wandelsafari’s zijn één van de dingen die South-Luangwa uniek maken. Het principe is eenvoudig: aan de zij van een gids trek je te voet het park in. Dat klinkt een tikkeltje angstaanjagend, maar in werkelijkheid is het gewoon gezond spannend. ‘Zolang je doet wat ik zeg, ben je perfect veilig’, aldus de gids Patrick. Makkelijker gezegd dan gedaan, want ik moet toch even de neiging tot rennen onderdrukken wanneer we even later op een kudde van zo’n 200-tal nieuwsgierige buffels botsen. Een indrukwekkende ervaring en dat is eigenlijk precies waar ik als reizende millennial naar op zoek ben.
ZOLANG JE DOET WAT I K Z E G , B E N J E PERFECT VEILIG.
ZAMBIA
42
EEN M E T D E NATU U R Qua opzet is Mwamba Bush Camp iets kleiner en een
eten of drinken. Zo’n service krijg je niet in het gemiddelde
tikje soberder dan Kaingo Camp, waardoor het ook iets
westerse café. De hideout in het kamp is trouwens niet de
goedkoper uitvalt. Het kamp heeft echter een grote troef:
enige in zijn soort: in totaal bezit de Shenton-familie er
een eigen hideout aan de oever van de rivier, op nog geen
een drietal.
100 meter wandelen van de lobby. In die gecamoufleerde hut kan je gerust een hele dag spenderen.
‘Een safari betekent voor ons dat je de dieren in het park bestudeert in hun natuurlijke habitat, zonder ze ook maar
De wilde dieren komen beurtelings drinken, douchen en
één moment te verstoren. Geduldige observatie staat
dollen op een afstandje van tien meter, waardoor je je bijna
centraal, al valt dat niet altijd in goede aarde. Veel toeristen
één van hen voelt. Zo krijg ik in amper een uur tijd een
verlangen van ons dat we de dieren op de een of andere
badende jonge olifant en één van de schattigste zebra’s
manier kunnen voorspellen, of gedrag uitlokken. Maar zo
te wereld te zien. Alsof dat alles nog niet genoeg is, komt
werkt het natuurlijk niet’, klinkt het bij het management.
er elk half uur een personeelslid polsen of je graag iets wil
43
ZAMBIA
G I R AF I N D E LO B BY Na die ochtendwandeling was ik er heilig van overtuigd dat mijn reis écht niet beter kon worden, tot ik aankom in bestemming nummer drie: Kakuli. De kamers zijn enorm groot, prachtig ingericht en open aan de zijde die uitkijkt op de rivier. Je doucht, slaapt en relaxt met zicht op het leven rond het water. Rustgevend en opwindend tegelijk. Even later hoor ik beroering vanuit de lobby. Een kudde olifanten, inclusief jonkies, staat op enkele meters van het terras pootje te baden. De setting is compleet wanneer er ook nog een giraf vlak voor onze neus verschijnt, terwijl het barpersoneel me een heerlijk, versgebakken stukje cake aanbiedt. Dit smaakt naar puur geluk.
D E VER BA ZI N G VOO R B IJ De lodges van Kakuli liggen aan de oever van een rivier. In het regenseizoen organiseren ze er ook bootsafari’s, maar daarvoor ben ik nog wat te vroeg. Tijdens mijn verblijf krijg ik twee rangers toegewezen: de immer vriendelijke James en Friday. Zij manoeuvreren me keer op keer naar de meest afgelegen plekjes. Ik weet dan ook niet goed wat me overkomt wanneer de auto stopt bij iets wat verdacht veel weg heeft van een geïmproviseerde bar. Mijn vermoedens blijken correct: de crew heeft hier in een recordtijd stoeltjes, een tafeltje, hapjes en een heuse voorraad drank neergepoot. Terwijl de zon aan z’n dagelijkse spektakelshow begint, zit ik alweer dolgelukkig te sippen van mijn cocktail. Hier kan ik gerust aan wennen.
EEN SAFARI BETEKENT V O O R O N S D AT J E D E DIEREN BESTUDEERT I N H U N N AT U U R L I J K E H A B I T A T.
ZAMBIA
44
45
ZAMBIA
OVERTR EFFEN D E TR AP De volgende dag is echter alweer tijd om naar de laatste locatie te verkassen. In mijn geval betekent dat een tweedaags verblijf in het indrukwekkende Chinzombo, die qua luxe alle concurrentie in het park probleemloos omver blaast. De lodge ligt aan de andere kant van de Luangwa-rivier en is enkel per boot te bereiken, wat natuurlijk bijdraagt aan het Hollywood-gevoel dat me twee dagen lang niet loslaat. De kamers zijn er niet groot, maar belachelijk groot. Het interieur is niet gewoon stijlvol, maar belachelijk stijlvol. Het is het soort plek waarbij je vriendelijk en beleefd glimlacht naar de medegasten en het personeel, maar tegelijk een uitbundig vreugdedansje doet zodra die veilig en wel uit het zicht verdwenen zijn. De vertrekken zijn uitgerust met een wifi-signaal, haardrogers en een aircosysteem, maar eigenlijk is dat slechts bijzaak.
zetel gekluisterd te blijven: je kan je safari-activiteiten à la carte afspreken met het aanwezige personeel. Omdat ik me na een volledige dag luieren wat decadent voel, besluit ik me nog aan een laatste safari te wagen. Een uur later sta ik oog in oog met een volwassen luipaard en haar welpje. Het kleine beest dartelt vrolijk in het rond, terwijl moederlief waakzaam toekijkt. Doorwinterde natuurfotografen moeten soms dagenlang door het park cruisen om dit te zien te krijgen, terwijl ik hier min of meer toevallig bij uitkom. Beter had ik deze reis zelf niet kunnen bedenken. Ook zonder die westerse verwennerijen is dit een plek uit
Het is dan ook met spijt in het hart dat ik de volgende dag
de duizend. Chinzombo ligt vlakbij de ingang van het park,
in de jeep richting uitgang stap. Moest iemand me vragen
wat het de geknipte plek maakt om uit te blazen van het
wat ik zou doen als ik nog één dag te leven had, dan zou
hectische safariritme. Als je graag een keertje uitslaapt,
ik graag terugkeren naar dit park, zijn magische lodges
een spa boekt of gewoon op je terras een boek wil lezen,
en de immer perfecte zonsondergangen. Maar voor het
laat het dan hier zijn. De rust is zo overweldigend dat alle
zover is, blijf ik vooral intens terugdenken aan de kostbare
stress letterlijk van je afglijdt. Toch hoef je niet per se aan je
herinneringen.
ZAMBIA
46
ZAMBIA
BANGWEULU WETLANDS
KAFUE
NORTH L U A N G WA
L I U WA P L A I N N AT I O N A L PA R K
SOUTH L U A N G WA
LOWER ZAMBEZI V I C TO R I A FA L L S
PRAKTISCH:
BESTE REISTIJD:
De Republiek Zambia, bij sommigen
De droge maanden in Zambia lopen van april
misschien nog wel bekend als Noord-Rodesië is
to eind oktober. In de maanden december tot kan je nog
onafhankelijk sinds 1964 en wordt vooral bezocht
steeds heel veel doen, maar dan staat de Zambezi river
voor de prachtig safari parken en de het zevende
meestal iets te hoog om daar langs de oever op safari te
natuurlijk wereldwonder: de Victoria Watervallen.
kunnen gaan. De meest populaire maanden zijn vanaf juli tot eind oktober, wanneer het zeer droog wordt in de bush
Hoewel het land absoluut top is op vlak van safari beleving
en het dan natuurlijk subliem is om rond een waterhole of
zijn er nog steeds niet enorm veel lodges en camps
langs de rivier veel actie te spotten! Maar ook in de rest van
aanwezig in en rond de parken, wat het nog steeds een
het jaar is Zambia absoluut spectaculair om te bezoeken en
heel exclusieve en authentieke safari bestemming maakt.
zeker de moeite waard voor elke Afrika liefhebber.
De wegen in Zambia zijn niet echt fantastisch dus vliegen tussen de verschillende parken is best aan te raden. Naast een wandelsafari in South Luangwa is ook een bezoek aan
REIS BOEKEN:
de Lower Zambezi, waar je op safari kan gaan per boot of kayak, een absolute must-do!
Atelier Africa Safaris heeft, dankzij hun basis in Namibië, al meer dan 15 jaar ervaring in reizen door Zambia. De Zambezi rivier, het South Luangwa park, de Victoria Watervallen en Livingstone hebben voor ons geen geheimen meer.
47
ZAMBIA
R WA N D A
48
rwandair.com
Indulge in world class comfort With full flat beds in Business Class Airbus A330
+32 (0)2 669 8268 sales.brussels@rwandair.com
49
R WA N D A
R WA N D A
50
ROEREND MOOI
R WA N D A Aan wat denkt u eerst als iemand ‘Rwanda’ zegt? De kans is groot dat u ‘gorilla’ antwoordt. En/of genocide. En dat zal niemand u kwalijk nemen, en zeker de Rwandezen niet. Anno vandaag zet het kleine land zich echter met stip op de toerismewereldkaart en groeit het uit tot de nieuwste luxueuze hotspot van Sub-Saharaans Afrika.
51
R WA N D A
Om het met een torenhoog cliché te zeggen: de eerste
procent van de stemmen en is momenteel aan zijn derde
kennismaking met Rwanda blaast je van je sokken,
ambstermijn bezig) in de praktijk wist te brengen. Sterker
ongeacht hoeveel Afrika-ervaring er op je conto staat. Daar
nog, Rwanda heeft haast een obsessie voor netheid en voor
zijn een aantal opmerkelijke redenen voor. Rwanda wordt
ecologie. Plastic is hier al meer dan tien jaar verbannen en
niet voor niets het Zwitserland van Afrika genoemd. En dan
via openbare aanbestedingen selecteert de overheid private
hebben we het niet over banken, horloges of kaas, maar
bedrijven die instaan voor de netheid van de hoofdstad. Ze
over netheid. “Je zal serieus moeten zoeken om hier een
zorgen voor het ophalen en verwerken van zowel industrieel
papiertje op de grond te vinden”, zegt Salim, mijn chauffeur,
als straatafval in de stad én de regio.
bij het verlaten van de luchthavenparking. Die doortastendheid went niet onderweg. Nooit eerder We hebben vier uur rijden voor de boeg, tijd genoeg dus
bezocht ik een Afrikaans land als Rwanda. Wat is het er
om me onder te dompelen in de weetjes van Rwanda.
aangeharkt, netjes en schóón. Brommertaxi’s die keurig
Luidens Salim draait alles hier rond ‘veilig, vriendelijk en
op een rij staan te wachten op hun standplaats, elke
proper’, de gouden driehoek die de populaire president
chauffeur met een extra helm aan de arm voor de passagier
Paul Kagame (de man werd in 2000 verkozen met 95
(maximaal één!) bijvoorbeeld.
R WA N D A
52
En Rwanda’s spreekwoordelijke mille collines, de duizend
Kigali ligt al snel achter ons en door het raam van de
heuvels met hun theeplantages, die lijken zowat gekamd
mosgroene Toyota Landcruiser zie ik nu rode aarde en
door tuinarchitecten. Uiteraard zie ik ook typisch Afrikaanse
knalgroene bananenbomen, pubers met gele jerrycans
situaties.
op hun hoofd, Hollandse koeien, mannen in een wit pak met een hak over hun schouder en zwaaiende kinderen
Overladen fietsers (de tweewieler wordt verward met een
die “Mzungu!” naar je roepen (letterlijk: ‘dwaler’, feitelijk:
kleine bestelwagen), nonchalant toeterend verkeer (maar
‘witte mens’).
geen gekheid onderweg, eerder uit veiligheid, opdat kinderen de wagens zouden opmerken), in eclectische
De lucht ruikt naar stof en tropische bloemen, langs de weg
kleuren geklede dames met een half bos gekapt hout op
staan ontelbare vuilbakken en we zoeven over asfaltwegen
het hoofd, eindeloos onderweg naar god weet waar.
zonder gaten en scheuren. Dat is absoluut niet de norm in veel landen ten zuiden van de Sahara, maar zo voelt het wel in het kleine Rwanda, ingeklemd tussen vooral Congo, Oeganda en Tanzania.
ALLES DRAAIT HIER ROND VEILIG, VRIENDELIJK & PROPER
53
R WA N D A
D E B I G FIVE A ANWE ZI G Een van de grootste misverstanden over Rwanda is dat het geen safariland is in de klassieke betekenis van het woord. De hele wereld kent de bedreigde berggorilla’s -de celebrities die buiten Rwanda ook in Oeganda en Oost-Congo voorkomen- op de vulkaanhellingen in het noorden. Slechts weinigen weten dat er in het oosten ook savanne is, waar de big five aanwezig zijn: leeuw, luipaard, buffel, neushoorn en olifant. Akagera National Park staat op het houten bord, en hier aan de North Gate word ik opgewacht door Hein, een goedlachse Zuid-Afrikaanse ranger, van het in 2019 geopende Magashi kamp. Klein (er zijn slechts zes luxetenten) maar wel midden in de actie. “Rwanda biedt mistige vulkanen, meren, theeplantages en regenwoud, maar miste tot voor kort een klassieke safari-ervaring”, legt Hein uit. “Daarom bracht de regering samen met natuurorganisatie African Parks de big five terug in het land, in Akagera National Park, aan de grens met Tanzania. Een zeer authentieke plek voor deze dieren. Ze hebben een elektrisch hek neergezet, boswachters opgeleid en leeuwen, olifanten en neushoorns geherintroduceerd. Trouwens, dat laatste beest is veel zeldzamer dan de berggorilla… En het kost je geen 1500 dollar om er één te zien (lacht).” Ik zit in de open Toyota van Hein en we cruisen door het park. Het is zijn dag niet. Vanochtend reed hij lek (hij deed er amper zeven minuten over om een band te vervangen), en in de late voormiddag belandde hij met één wiel in een diepe put en moest de terreinwagen opgekrikt worden.
R WA N D A
54
“De overheid monitort alle belangrijke dieren met zenders,
Op een hoge heuvel 1850 meter boven de zeespiegel met
stuurt patrouilles uit (neushoorns worden wereldwijd
magnifiek uitzicht drinken we ’s avonds onze gin-tonic,
illegaal afgeslacht en moeten letterlijk bewaakt worden
waarna we een dertienkoppige groep leeuwen volgen
tegen stropers) en op termijn wordt ook iedere bezoeker
wanneer die bij valavond op jacht trekken. Gelukkig heeft
in kaart gebracht”, legt Hein uit. “Kortom, ze zijn hier nog
Hein dekens voorzien, want Rwanda koelt duchtig af na
beter georganiseerd dan de Zwitsers (lacht). Daarom zijn
zonsondergang, en zeker in een open terreinwagen.
we momenteel ook de most talked-about safari destination.” Mijn eerste dag heeft weinig animo gebracht. Wie snel veel beesten wilt zien, kan beter elders op safari, denk ik. Maar na een gezellig aperitief met de andere gasten rond het vuur, een lekker diner en een koele nacht in mijn luxetent (dus mét warmwaterkruik), neem ik die woorden de volgende
DAAROM ZIJN WE MOMENTEEL OOK DE
ochtend terug. Akagera mag dan kwantitatief nog in volle
M O S T TA L K E D - A B O U T
ontwikkeling zijn, het park biedt wél veel variatie. We gaan
S A FA R I D E S T I N AT I O N
per bootje langs nijlpaarden, krokodillen en rietkragen vol watervogels, maar even goed per 4x4 over weidse vlaktes met acaciabomen vol zebra’s en impala’s.
55
R WA N D A
M ER EN EN V U LK AN EN
Het idyllische Kivumeer is een van de meren -en de blikvanger- in wat men het Grote Merengebied van Afrika noemt. Haar typische kenmerken zijn even uniek als
We vertrekken vroeg, had mijn nieuwe gids Eddy me
verguisd. Het Kivumeer is in zijn huidige omvang jong en
gisteravond nog meegegeven. Hij was late namiddag
relatief diep, tot 480 meter op sommige plekken. Het is
afgezakt naar het desolate kamp met het plan er te
daarmee het op veertien na diepste meer ter wereld. Begin
overnachten om zo meteen na het ontbijt te kunnen
deze eeuw werden er onder het meer grote hoeveelheden
vertrekken naar de westelijke uithoek van Rwanda: Rubavu
gassen aangetroffen, minimum 256 miljard kubieke meter
aan het Kivumeer, dicht bij de grens met Congo.
koolstofdioxide en 65 miljard kubieke meter methaangas. Dit eerste gas geeft een risico op een zogenaamde
“Dan zijn we er voor het donker wordt”, was de strategie
limnische uitbarsting (een uitbarsting in zoet water), die
van Eddy. “Meteen ook het mooiste moment van de dag
potentieel de ongeveer twee miljoen mensen die rondom
om het meer te overschouwen.” Het gaat er slingerend door
het meer wonen zou kunnen doden.
berg en dal richting Congo. Eddy’s timing was perfect, want zwaar beladen vrachtwagens die tergend traag de heuvels
Rwanda heeft alvast een kleine elektriciteitscentrale
opklimmen, maakten dat de gemiddelde snelheid van onze
gebouwd die het methaangas gebruikt als brandstof. Maar
rit redelijk laag was.
aan de Congolese oever wordt het Kivumeer door rebellengroepen ook gebruikt als een tactische verdedigingslinie.
Wanneer de lucht diepblauw kleurt en het daglicht met rasse schreden verdwijnt -typisch voor het evenaarsgebied-
Het lokale Serena-hotel -zeg maar the best in town-
arriveren we aan het publiek strand van het dorp, dat uitkijkt
heeft alles, behalve hedendaagse charme. Maar dus wel
op 2700 km² water op 1460 meter boven zeeniveau.
een frontaal uitzicht op het meer, waar de locals komen zwemmen en voetballen op het strand.
R WA N D A
56
H E T G A AT S L I N G E R E N D DOOR BERG EN DAL RICHTING CONGO
J U NGLE EN K A APSE WIJ N Ontbijten terwijl buiten de ochtendmist boven het meer langzaam optrekt, de gevoelstemperatuur aardig stijgt en aan de horizon een vulkaan langzaam terug zichtbaar wordt… het heeft iets. Rwanda’s ‘iets’ is vooral ‘iets anders’. Niet de savanne van Kenia, de woestijn van Namibië of de wetlands van Botswana. Maar vochtiger, koeler, groener en bergachtiger. En dan gaat het richting zuiden, naar het stomende Nyungwe-regenwoud. Eddy rijdt de Toyota door een heuvellandschap van duizend tinten groen: bananenplantages, rijstvelden, theeplantages, eucalyptusbomen. Het meer spiegelt kobaltblauw in de felle middagzon. Een driekoppig orkestje trommelt me enkele uren later binnen in het One & Only Nyungwe House, jongste telg van de gerenommeerde hotelgroep die recentelijk haar oog liet vallen op deze actieve theeplantage in Gisakura en er een upscale hotel van maakte. Ik lunch op het panoramische terras terwijl de laatste lage wolken, opgewarmd door de felle zon, uit de jungle dampen. “Nog een glas Kaapse sauvignon blanc?”, fluistert de ober. Ik zeg volmondig ja. Deze namiddag is het rust, lonkt het verwarmde zwembad en neem ik me voor niet te laat onder het donsdeken te kruipen. Want morgen begint de dag niet alleen zeer vroeg, maar wordt het in principe ook dé topdag van de reis.
57
R WA N D A
R WA N D A
58
TO EN WAR EN ZE N OG M E T 4 0 0 De belangrijkste reden dat Rwanda-reizigers naar
aan den lijve ondervinden. Maar goed, voor wat hoort wat;
deze zuidwestelijke hoek van het land afzakken, zijn de
wie taart wil bakken, moet eieren breken.
chimpansees. Even een woordje uitleg: de wereldberoemde berggorilla’s bevinden zich in het noorden van het land.
Na 75 minuten rijden stuurt Eddy de auto een langgerekte,
Omdat het aantal gasten dat hen mag bezoeken beperkt
onverharde weg op. Dwars door het Nyungwe National
is tot 80 -maximaal 100- per dag, en de vraag het aanbod
Park, het grootste klassieke regenwoud in Centraal-
overstijgt, werd de prijs opgetrokken tot 1500 Amerikaanse
Afrika. Uit het niets duiken ze op, zes rangers gehuld in
dollars per persoon. Ter info: aan de andere kant van
een eenvoudig groen uniform en voorzien van zwarte
de grens in Virunga Park (Congo) is het 400 dollar, en
rubberlaarzen. Ze lijken eerder op personeel van een car
Oeganda houdt het op 700 dollar.
wash, maar toch zijn het onze gidsen.
De chimpansees zijn een waardig alternatief. Oké, iets
Een korte briefing, nog snel een energiereep achter de
minder spectaculair en minder dicht te benaderen, maar
kiezen, ieder een stok in de hand (om het uitschuiven op
in eenzelfde stijl en voor een fractie van het bedrag. Dus
glibberige ondergrond te voorkomen) en we zijn weg.
loopt de wekker af om 4 uur ’s morgens en zit ik een uurtje
Het systeem is goed uitgekiend. De chimpansees worden
later -na koffie en cake- in de terreinwagen.
permanent gemonitord door een ranger, die per telefoon hun locatie doorgeeft aan de vertrekkende groep. Zo
De staff heeft me extra strakke beenbeschermers
kunnen de gidsen de kortste weg uitkiezen zonder de trek
omgebonden. “Beter safe dan sorry. Mieren durven de pret
te lang en te intens te moeten maken. Het kost ons een
al eens te bederven, want ze kunnen venijnig bijten”, lacht
uur wanneer plots het schelle geroep van deze Afrikaanse
Eddy. Dat zal onze kleine, achtkoppige groep later trouwens
mensaap onze aankomst aankondigt.
59
R WA N D A
Daar zitten ze dan, de nauwste nog levende verwant van de mens. Met hun grote oren, lange armen (die wel een spanwijdte van drie meter kunnen bereiken) en staartloos achterste. “Het DNA van een chimpansee komt voor 98,5
ZE HIER IN HUN
procent overeen met het DNA van een mens”, legt de
N AT U U R L I J K E H A B I TAT
hoofdranger uit. “Dat maakt chimpansees zelfs nauwer
GADESLAAN IS MET
familie van de mens dan van de gorilla.
NIETS TE VERGELIJKEN
Ze zijn bijna net zo groot als mensen, maar een stuk lichter en iets minder slim. Ze zijn sterker, kunnen veel beter klimmen, maar blijven wel liever op de grond. Tot slot: chimpansees kunnen zichzelf herkennen in de spiegel. Ook kunnen ze rechtop lopen, maar geen kilometer lang.”
Wat-een-avontuur! Je kan je broers en zusjes honderd keer
Luidens de gids zijn er nog zo’n 400 over (naargelang de
in de zoo gaan bekijken, maar ze hier in hun natuurlijke
bron wordt dat het dubbele) in dit stukje van de wereld,
habitat gadeslaan, is met niets te vergelijken.
verdeeld over Rwanda, Congo en Burundi. De fantastische dag wordt stijlvol afgerond met een lokale We blijven een half uurtje rondhangen om hen in stilte gade
dansgroep bij het aperitief en een barbecue in de boma
te slaan. Ik bedenk: is hij nu half mens of ik half beest? Tot
-zeg maar het lokale boskamp. En terwijl de gasten hun
de rangers het teken geven dat het tijd is om af te druipen.
wijntje savoureren, nestelen kleine aapjes zich ongegeneerd
Slibberend en nat in het zweet gelopen over gisteren
bovenop de theebladeren en aperitieven mee. Het is zoals
natgeregende en nog maar half opgedroogde bospadjes,
met de chimpansees: one big family.
bereiken we net voor de middag opnieuw de jeeps.
R WA N D A
60
D IT N OO IT M EER Geen reis naar Rwanda is compleet zonder confrontatie met de genocide. Voor velen is het land namelijk nog altijd onlosmakelijk verbonden met de bloederige lente van 1994, toen meer dan 800.000 mensen het leven lieten in deze georganiseerde volkerenmoord. Dat is overigens het officiële cijfer. Andere schattingen lopen op tot één miljoen: men vindt nog wekelijks lichamen. Praten over politiek is niet altijd gemakkelijk in Rwanda -je haalt sowieso de Tutsi- en Hutu-gevoeligheden naar boven- maar je vervalt meteen in een sfeer waarbij de goegemeente steevast de president de hemel in prijst, dé charismatische leider die hen veiligheid én (bijna) gratis onderwijs én gezondheidszorg biedt. Eerst denk je: dit kan niet waar zijn. Het ruikt naar propaganda, die lui worden betaald door de pr-afdeling van president Paul Kagame. “Rwanda is gewoon anders dan de rest van Afrika”, zegt Eddy daar wat discreet over. “De overheid checkt vier keer per jaar mijn verzekeringspapieren, mijn activiteiten en de staat van mijn voertuig. Dat is ondenkbaar in de landen om ons heen. Weet je, wij voelen een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Als we zo doorgaan, kunnen we nog heel veel bereiken.” Het was Paul Kagame, destijds rebellenleider, die alle overlevenden na 1994 (de genocide wordt hier als tijdsbaken gehanteerd, alles wordt geplaatst ‘voor of ‘na’) opriep nóg een offer te brengen. Hij zei dat je je buurman niet kon blijven haten. De genocide verklaart de vliegende vaart, maar Rwanda was altijd al een ordentelijk land. Al in de 19de eeuw verbaasden ontdekkingsreizigers zich over het strak georganiseerde koninkrijkje. Nog steeds komen politici uit de hele wereld kijken hoe Rwandezen op de laatste zaterdag van de maand braaf hun buurt opruimen. Of het dak van de school repareren. Deze Umugandatraditie is verplicht: wie niet komt opdagen, riskeert een goed gesprek met de buurtleider, of een boete. Het resultaat laat zich raden.
61
R WA N D A
K I GALI R ENAIS SAN C E De meeste reizigers slaan de hoofdstad Kigali over. En dat is spijtig. De metropool waar niemand eet, drinkt of rookt op straat, plastic tasjes reeds sinds 2008 verbannen zijn en twee keer per maand een autoloze zondag plaatsvindt, is een bezoek meer dan waard. Ik laat me door Eddy afzetten in Hôtel des Mille Collines, een voormalig Sabena-hotel gebouwd in 1973, vooral bekend van de film Hotel Rwanda die hier gedraaid werd. Te midden de genocide was het hotelzwembad de enige bron van water voor 1268 vluchtelingen die hier (betalend) onderdak vonden, beschermd door de staff en de reputatie van het hotel, dat als een soort ambassade fungeerde. Hoe impressionant de geschiedenis hier ook is, het hotel zelf is vergeeld en gedateerd. Dan is het beter vertoeven in The Retreat, een fancy boetiekhotel met restaurant en zwembad in het hart van de residentiële wijk, waar mijn bed voor de laatste nacht staat. De Amerikaanse eigenaars Alissa en Josh, ooit actief in de gezondheidszorg, gaan met twaalf kamers en acht villa’s het figuurlijke gevecht met de oprukkende ketenhotels aan. Kleinschaligheid troef dus. Ik voel me ook niet in een hotel wanneer ik ’s avonds bij kaarslicht dineer naast het zwembad; ik lijk eerder op bezoek te zijn bij vrienden. Toen ik voor het eten nog een wandeling maakte in de buurt, viel het me andermaal op: om de paar honderd meter staan hier recycleervuilbakken. Of zoals Eddy zegt de volgende ochtend bij het afscheid in het te kleine luchthavengebouw van Kigali: “Rwanda is schoner dan de meeste westerse landen!”.-
R WA N D A
62
R WA N D A P A R K N AT I O N A L
AKAGERA
DES VOLCANES
N AT I O N A L P A R K
LAC KIVU
KIGALI
NYUNGWE FOREST
PRAKTISCH:
begint eind september en duurt tot de tweede helft van december. De tussenliggende maanden zijn de droge
De republiek Rwanda is een klein land (26.338 km²) in
seizoenen, met voor de meeste plekken juli en augustus
Oost-Afrika en grenst aan Congo-Kinshasa, Oeganda,
als droogste maanden. In hoofdstad Kigali wordt in juli
Tanzania en Burundi. Het land heeft geen kustlijn en ligt een
gemiddeld slechts 7 millimeter regen voor de hele maand
paar graden ten zuiden van de evenaar. Het heuvelachtige
geregistreerd.
landschap van Rwanda is bedekt met grasland en kleine boerderijen. In het noordwesten bevindt zich een vulkanisch gebied, vanwaar zich een bergrug in zuidoostelijke
REIS BOEKEN:
richting uitstrekt. Mount Karisimbi is met zijn 4507 meter de hoogste berg van het land. Circa 93 procent van de
Interesse om zelf naar Rwanda te reizen. Atelier Africa kan
bevolking is christelijk.
je helpen bij het boeken van Rwanda als een bestemming op zichtzelf of als een ideale combinatie met het Virunga
BESTE REISTIJD:
park in Congo of Uganda. Elke reis wordt op jouw wensen samengesteld. Wens je meer informatie over Rwanda mail ons via info@atelier-africa.be
Het eerste natte seizoen begint in februari en duurt tot eind mei. Het tweede regenseizoen is minder heftig en
63
R WA N D A
LAND ROVER DEFENDER
AVONTUUR BEGINT BIJ LAND ROVER VERNAEVE
Land Rover Gent Vernaeve Fraterstraat 119, 9820 Merelbeke T. 09/330.20.26 www.landrover-vernaeve.be 7,0-21,6 L/100 KM – CO2: 182-487 G/KM (WLTP).
Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. Milieu-informatie (KB 19/03/04): landrover.be. Geef voorrang aan veiligheid. A T E Lmodel I E R Auitgerust F R I C A met S A Fopties A R I S en accessoires. 64 Afgebeeld
65
AT E L I E R A F R I C A S A FA R I S
R WA N D A
66