fr a nça is • nederlands • e n gl i s h Ne peut être vendu. Ne pas jeter sur la voie publique. Mag niet verkocht worden. Niet op de openbare weg werpen. Not to be sold. Not to be disposed of on the public highway.
Ce guide appartient à Deze gids behoort toe aan This guidebook belongs to
J’ai visité l’Atomium le Ik heb het Atomium bezocht op I visited the Atomium on
En compagnie de In het gezelschap van Accompanied by
BEZOEKERSGIDS
het Parcours HET BEZOEK DEEL 1: HET PANORAMA niveau 0 & 7 - via LIFT
DEEL 2: DE TENTOONSTELLINGEN niveau 1-2-3-4-5-6 : TRAPPEN & ROLTRAPPEN
Niveau 8
8
Toiletten
Restaurant
7
TE HUUR
Zaal Waterkeyn
5 4 TE HUUR
KINDERBOL
3
Zaal Prigogine
Alleen toegankelijk voor scholen die reserveerden of tijdens geplande activiteiten
6
2 1 TERRAS
INGANG
0
Broodjes & drank
uitgang
TICKETS
Via de shop
Audiogidsen Toiletten
BEZOEK / DEEL 1: HET PANORAMA [NIVEAU 0 & 7, VIA LIFT]
0
HOOFDHAL [LIFT / ROLTRAPPEN / SHOP]
BEZOEK / DEEL 2: DE TENTOONSTELLINGEN
1
PERMANENTE TENTOONSTELLING
5
tijdelijkE TENTOONSTELLING
BEZOEK / DEEL 2: DE TENTOONSTELLINGEN
[NIVEAU 1 tot 6: ROLTRAPPEN]
2
PERMANENTE TENTOONSTELLING
6
UITKIJKPUNT
BUITEN HET PARCOURS VAN HET BEZOEK
3
tijdelijkE TENTOONSTELLING
7
panorama 360째 & TOILETTEN
TICKETS / INGANG / shop / terras
4
tijdelijkE TENTOONSTELLING
8
RESTAURANT
[NIVEAU 1 tot 6: TRAPPEN]
31
B E Z OE K E R S G I D S
32
BEZOEKERSGIDS
De magie van de architectuur. Het genot van cultuur.
kassa Alvorens met uw parcours te beginnen: maak kennis met de inhoud van de audiogidsen en leer hoe ermee om te gaan. Luister naar bericht 501 op uw audiogids.
Welkom in het Atomium! Het hele team van het Atomium is verheugd u te mogen verwelkomen in het meest Belgische aller gebouwen en wenst u een aangename tijd in ons gezelschap. Deze eerste editie van de bezoekersgids werd opgesteld om u te begeleiden op uw parcours en dieper in te gaan op de verschillende behandelde onderwerpen. Om de informatie in deze gids aan te vullen met onder andere interviews en authentieke geluidsfragmenten kunt u een audiogids in uw taal huren aan het loket. Op het einde van dit werk kunt u vrij aantekeningen maken om uw herinneringen aan het Atomium, uw bezoek aan Brussel of alles wat u na aan het hart ligt, te bewaren. Deze gids werd opgevat als een reisvoorwerp dat u bij kan houden, mee kan nemen, dat u kan koesteren en bewaren. Maak er goed gebruik van. Hij is van u.
Wist u dat?
Hij is ons welkomstgeschenk.
Het Atomium staat al sinds 1958 symbool voor de vooruitgang en de moderne tijd. Binnen het personeel en de directie wordt gelet op een gelijkwaardige verdeling van het aantal mannen en vrouwen (een voorzitster, een directeur, een adjunct-directrice en een adjunct-directeur).
Het Atomium stond centraal tijdens de Wereldtentoonstelling van 1958 en houdt een open blik op de wereld, te beginnen met het kosmopolitische personeel dat perfect de diversiteit en de multiculturaliteit weergeeft die zo kenmerkend zijn voor de inwoners van Brussel.
33
B E Z OE K E R S G I D S
7
10 9
1
3
2
8
4
5
15
Wist u dat?
6
34
Een opvallende aanwezigheid in de Brusselse skyline: geen toren, geen piramide, een beetje vierkant, een beetje rond, halfweg tussen een beeldhouwwerk en architectuur, een restant uit het verleden met een futuristische uitstraling, museum en tentoonstellingsruimte: het Atomium is een voorwerp, een plaats, een ruimte, een utopie en een uniek uithangbord dat ontsnapt
aan elke classificatie. Hoe dan ook, de unieke vorm werd al lang geleden opgemerkt en is overal ter wereld erg populair. Er zijn heel wat rangschikkingen op het internet die het Atomium beschouwen als koploper onder de niet te klasseren gebouwen, de meest verrassende, creatieve en verbazingwekkende bouwwerken ter wereld. Een klein overzicht.
BEZOEKERSGIDS
14
11 12 13 18
19 16 17
20
01. USAF Academy Cadet Chapel El Paso - Verenigde Staten 02. Bibliotheek - Kansas City Verenigde staten 03. Longaberger Basket office Newark VERENIGDE STATEN 04. Wonderworks Museum Pigeon Forge VERENIGDE STATEN 05. Nautilus House Mexico City - MEXICO
06. Catedral Metropolitana Nossa Senhora Aparecida Brasilia - BRAZILIË 07. Hallgrímskirkja Reykjavik - IJsland 08. Casa Pedro Guimarães - Portugal 09. Kubus Woningen Rotterdam - NEDERLAND 10. Hundertwasser House Darmstadt - duitsland
11. Crazy House [Kryzwy Domek] Sopot - polen 12. Dancing House Praag - Tsjechië 13. Universalmuseum Joanneum Graz - Oostenrijk 14. Huis Sutyagin Archangelsk - RusLAND 15. Grand Mosque Djenné - Mali
16. Bibliotheek van Alexandrië Alexandrië - Egypte 17. Lotus Tempel New Delhi - India 18. Tianzi Hotel Sanhe - China 19. Piano House Huainan - China 20. Hang Nga Guesthouse Da Lat - Vietnam 21. Sydney Opera House Australië
21
35
Wist u dat?
B E Z OE K E R S G I D S
Verbazingwekkende cijfers Het gebouw
Het Atomium, dat een weergave is van een elementair ijzerkristal maar dan 165 miljard keer vergroot, heeft de vorm van een vierkant dat gecentreerd op één van zijn punten is geplaatst. Het geheel bestaat uit 9 bollen (1 op • • • • • • • • •
elke punt en 1 centrale bol) die onderling met elkaar verbonden zijn door middel van 20 buizen (12 randen en 2 buizen voor elk van de 4 diagonalen): het geheel rust op 3 pijlers die ook “bipodes” worden genoemd.
Totale hoogte Diameter van de bollen Diameter van de buizen Oppervlakte van de bollen Lengte van de buizen Lengte van de diagonale buizen Diameter van het basispaviljoen Totale massa in 1958 [tijdens de bouw] Totale massa in 2006 [na de renovatie]
102m 18m 3m30 108m2 / 240m2 29m 23m 26m 2.400 ton 2.500 ton
INTERNET • • • • • • •
873.000 referenties op het internet 12.000 sites die rechtstreeks naar de website doorverwijzen 45.000 foto’s gedeeld op Flickr 60.000 foto’s gedeeld op Picasa meer dan 13.000 fans op Facebook 4.000 check-ins met Foursquare 2.300 unieke bezoekers dagelijks op de site
Dagelijks
600.000 bezoekers per jaar Recordaantal bezoekers in één dag: 4.700 bezoekers op 17.08.2008 • Eén van de 5 Europese instituten dat zijn bezoekers audiogidsen in 28 talen aanbiedt • 100 privé-evenementen per jaar voor meer dan 11.000 deelnemers • Een tiental bezoeken van staatshoofden per jaar, privé of officieel • Het Atomium doet ook dienst als decor voor tientallen fotoshoots voor mode-, design- of architectuurtijdschriften • Verschillende nationale en internationale programma’s (radio en TV) worden jaarlijks opgenomen aan de voet van het Atomium of binnen het Atomium • •
36
BEZOEKERSGIDS
KOM BINNEN IN DE LEGENDE Alvorens de lift in te stappen die u naar de panoramische bol brengt [niveau 7] moet u zeker een foto van uzelf en uw familie nemen voor het paneel dat in de wachtrij werd geplaatst. Stuur hem dan naar me@atomium.be. De mooiste kiekjes worden op onze Facebookpagina geplaatst (facebook.com/missyatomium)
Het Facebookprofiel van het Atomium telt momenteel meer dan 13.000 fans en maakt van dit gebouw één van de populairste van het land.
U bent fantastisch!
Terwijl u wacht op de lift: luister naar bericht 100 en 101 op uw audiogids voor een eerste overzicht van de geschiedenis van het Atomium van 1958 tot heden.
Bedankt allemaal! Blijf foto’s BeQRious.com engenerated reactiesatposten.
37
B E Z OE K E R S G I D S
DE SNELSTE LIFT VAN EUROPA rechtstreeks van niveau 0 > niveau 7 Naast zijn unieke architectonische kenmerken kon het Atomium in 1958 ook prat gaan op de snelste lift ter wereld, met een verplaatsingssnelheid van 5 m/s (18 km/u). Momenteel is dat record natuurlijk al lang verbroken. Het ligt nu bij Toren 101 in Taipei (Taiwan) waar de lift een snelheid haalt van 16,8m/s (60km/u), dus meer dan het drievoudige. Deze prestatie zou snel overtroffen moeten worden door de bouw van een building in Shanghai (Volksrepubliek China) waarbij men een lift voorziet die zich zal verplaatsen aan 18 m/s (65 km/u).
Wist u dat?
De lift van het Atomium - aanvankelijk voorzien om gedurende Expo 58 te werken - voldoet aan de momenteel geldende normen en wordt bij het begin van elk jaar aan een grondig onderhoud onderworpen.De enige wijziging die in de structuur werd aangebracht is de ruit in het plafond waardoor de bezoeker de binnenkant van de centrale buis kan bekijken en het snelheidseffect beter kan gewaarworden.
38
HEBT U DAT GEVOELD? Tijdens uw tocht door het Atomium kunt u soms een wiebelend gevoel krijgen, zoals op een boot. Of hebt u de lusters zachtjes zien bewegen? Dat is te wijten aan de onontbeerlijke flexibiliteit die de structuur van het gebouw moet hebben om
te weerstaan aan de wind. Als het Atomium niet flexibel zou zijn, zou het gewoon breken. Denk maar eens aan het spreekwoord: bamboe plooit maar breekt niet. Dat principe wordt hier in de architectuur toegepast. Geen reden tot paniek, dus!
Wist u dat?
BEZOEKERSGIDS
dikwijls gekopieerd, nooit geëvenaard Voor zover wij weten bestaan er momenteel 5 replica’s van het Atomium in miniatuurvorm. Ze bevinden zich allemaal in Europa. Kent u er nog andere? Zo ja, stuur ons dan een mailtje naar me@atomium.be
•
Ozd (Hongarije)
•
Deze kleine, discrete sculptuur bovenop een piëdestal bevindt zich in het Stadium Park en zou dateren uit de jaren 60. Het is de oudste replica waar wij weet van hebben. Ze zou gemaakt zijn door een team ingenieurs en arbeiders uit de metallurgische fabriek van de stad en zou aanvankelijk ook mobiel zijn geweest.
deze replica op schaal 1/50 (ongeveer 2m hoog) is een geschenk van de stad Brussel aan de stad Sevilla ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling in deze stad in 1992. Het monument werd na het evenement niet gedemonteerd en staat bij de bushalte van de Plaza de Armas. •
•
Minimundus (Klagenfurt / Oostenrijk)
Het betreft een replica op schaal 1/25 (dus ongeveer 4 m hoog) die is tentoongesteld in het miniatuurpretpark Minimundus dat in 1957 werd geopend. • Miniwelt
(Liechtenstein)
Sevilla (Spanje)
Parque Europa (Torrejon de Ardoz - Madrid / Spanje)
Deze jongste telg onder de replica’s, en ook op schaal 1/25, staat in een pretpark waar de belangrijkste Europese gebouwen in miniatuur worden getoond. Merkwaardig feit: onze Spaanse vrienden wilden de grote vensters van het Atomium niet weergeven. Vandaar het wat vreemde uitzicht.
het is ook een replica op schaal 1/25 (dus ongeveer 4m hoog) die is tentoongesteld in het miniatuurpretpark Miniwelt waar een honderdtal beroemde gebouwen uit de hele wereld zijn nagebouwd op een terrein van 6,5 hectare.
01. Ozd hongarije
02. Minimundus Klagenfurt - oostenrijk
03. Miniwelt liechtenstein
04. Sevilla spanje
05. Parque Europa Madrid - spanje
39
B E Z OE K E R S G I D S
01. Heizel - Paleis 5 (expohal)
Oos ten de
Bru gg Ge e nt
1
W 02. Planetarium & Mini-Europe
2
rnik Doo
03. Nationale Basiliek van het Heilig Hart in Koekelberg
Z
04. Poelaertplein en het Justitiepaleis van Brussel
3
Be rg en 05. Grote Markt
40
4
BEZOEKERSGIDS
HET 360° PANORAMA
Antw erpe n
[niveau 7]
Me ch ele n
N n Leuve
06. Noordwijk (zakencentrum en ministeries)
Hasselt
9
Luik
O
07. Wijk van de Europese instellingen
08. Koninklijk Paleis (verblijfplaats van de koning)
W av er
8
5
6
7
09. Paviljoen van de Verenigde Staten van Amerika voor Expo 58
en m a N n rle Aa
Charleroi © Panorama: AERIAL - Alexandre LAURENT - www.alexandrelaurent.be - 2012
41
B E Z OE K E R S G I D S
HET PANORAMISCH RESTAURANT [niveau 8]
Wist u dat?
Het panoramische restaurant [op niveau 8] maakt niet echt deel uit van het bezoek maar is wel vrij toegankelijk voor klanten vanuit het panorama [op niveau 7]. • Overdag (11u30>14u30) : à la carte, brasserie, menu voor groepen (alleen na reservatie), kindermenu. • ‘s Avonds (19u30>23u / reservatie sterk aanbevolen): gastronomisch menu. • Belgium Taste: t. +32 (0)2.479.58.50 / f. +32 (0)2.240.15.19 www.belgiumtaste.com
MANNELIJK OF VROUWeLIJK? Is het woord Atomium nu mannelijk, vrouwelijk… of onzijdig? Wat denkt u? Het Atomium is in het Frans eigenlijk mannelijk EN vrouwelijk. We geven de voorkeur aan de vrouwelijke vorm maar iedereen is vrij!
In het Nederlands is Atomium een onzijdig woord, het Atomium, en ook in het Engels is dat zo. Wat vindt u? Is het Atomium mannelijk, vrouwelijk of onzijdig? Vertel het ons op Facebook!
VERDER MET HET BEZOEK 2
Uitg
ang
3
Ga, als u de lift verlaat, linksaf en volg de blauwe pijlen EXPO > LEVEL 1 die achterlangs de lift lopen en neem de roltrap rechts.
1
Ing
an
g
01. Lift / 02. Roltrap / 03. Shop & uitgang
42
BEZOEKERSGIDS
DE TENTOONSTELLINGEN
[niveaus 1 > 6]
DE PERMANENTE TENTOONSTELLING EXPO 58: DE EXPO
[NIVEAUs 1 & 2]
Een na-oorlogs evenement Op 17 april 1958 werd de internationale wereldtentoonstelling van Brussel geopend op de Heizel. Deze enorme manifestatie moest het uithangbordje worden van België en bijna 40 andere landen (van de 70 die toen deel uitmaakten van de Verenigde Naties). Met als slagzin, de balans van een wereld voor een meer menselijke wereld verspreidt dit evenement een boodschap van grenzeloos optimisme en weerspiegelt het een samenleving die vertrouwen heeft in de toekomst en enthousiast is over het verdere verloop van de mensheid. Expo 58 was een echte promotiecampagne voor een land, een levensstijl en een tijdperk. Het heeft ongetwijfeld een onuitwisbare indruk achtergelaten en vormt een bevoorrecht element uit het collectieve geheugen van de Belgen. Met zijn stijl en look neemt het Atomium, als laatste symbolische getuige van dit evenement, u mee naar deze prestigieuze en onvergetelijke manifestatie. De Ster Lucien De Roeck Niet alleen Expo 58 heeft een onuitwisbare indruk achtergelaten, maar ook het symbool, de zogenaamde Ster Lucien De Roeck, genoemd naar zijn ontwerper die sindsdien één van de grote designlegendes is geworden. Als ontwerper wou Lucien De Roeck in één grafisch, duidelijk en eenvoudig element alle elementen samenbrengen die deze tentoonstelling opriep, waarbij hij vooral wou rekening houden met het universele karakter en de stad waarin deze gehouden werd. Hij overwoog meerdere pistes, waaronder een boom zonder blade-
ren, met aan de takken de bomen die de tentoonstelling kenmerken. Maar het thema van de ster heeft het gehaald: Ik heb de vorm aangepast naar een ster die volgens mij, in de door mij gegeven verkapte vorm, perfect de dynamiek van deze tentoonstelling kan weergeven. Ik voeg er een universele notie aan toe door de aanwezigheid van de wereldbol en ik leg het geheel vast in de tijd, op symbolische maar ook paradoxale wijze voor de eeuwigheid, vast met het cijfer 58, want deze twee getallen identificeren de hele tentoonstelling.
Om Expo 58 in de context van de jaren 50 te begrijpen: luister naar bericht 102 op uw audiogids.
Om nog meer te weten te komen over het symbool van Expo 58: luister naar bericht 203 op uw audiogids.
Ster 58 © Fonds Lucien De Roeck www.lucienderoeck.be
43
B E Z OE K E R S G I D S
De Pijl van de Burgerlijke Bouwkunde, een ander technisch en architecturaal hoogstandje Samen met het Atomium is ook de pijl van de burgerlijke bouwkunde een technisch en architecturaal hoogstandje uit het Belgische gedeelte van de Expo. Deze structuur van gewapend beton van 80 meter lang is een eerbetoon aan de gedurfde technieken die worden gebruikt in de moderne architectuur. Hij steekt uit naar de hemel toe en trok heel wat nieuwsgierigen. Er is bovendien een loopbrug aan vastgemaakt die het mogelijk maakt om België in miniatuur te ontdekken, in reliëf en geanimeerd. De Belgische pijl van de burgerlijke bouwkunde bleef tot in de jaren 70 naast het Atomium staan. Hij verkeerde echter in slechte toestand en werd opgeblazen om baan te ruimen voor de parking van een winkelcentrum. Door de gangen van de Expo
Het grote zeil rechts van de maquette van de Burgerlijke Bouwkunde toont de overleden Belgische vorst Boudewijn de 1ste in het gezelschap van actrice Gina Lollobrigida. Om meer te vernemen over deze vreemde ontmoeting: luister naar bericht 205 op uw audiogids.
44
De bezoekers krijgen heel wat mogelijkheden om de site van de Expo te verkennen: te voet, comfortabel gezeten in een riksja of een gondel van de kabelbaan, in het kleine Mercedes-treintje of, voor de meer gefortuneerde bezoekers, per helikopter. Deze wandeling schommelde tussen exotiek en modernisme, tussen culinaire ontdekkingen en folklore. Het was een ideale kans om in enkele uren tijd de hele wereld te zien. OVERAL EEN GLIMLACH
Expo 58 is een echte moderne communicatie-operatie voor het België van de jaren 50. De media-aandacht was zo groot dat het evenement een must werd. België wou een duurzame indruk achterlaten bij de Belgische en buitenlandse bezoekers door een jong en tiptop imago uit te stralen. De affiches en prospectussen waarvan u de reproducties kunt bekijken, weerspiegelen de onthaal-, hoffelijkheids- en promotiecampagnes rond Expo 58 en geven ook een beeld van de grafische wereld van de fifties.
BEZOEKERSGIDS
De jaren 50 worden in Brussel getoond Met zijn nationale en commerciële paviljoenen geeft Expo 58 een beeld van de wereld. Ondanks de boodschap van vrede en broederschap tussen de landen werd de grote feestelijke manifestatie van 58 niet gespaard van de spanningen die werden veroorzaakt door de Koude Oorlog. Aan de voet van het Atomium zien we de Sovjet-Unie (vandaag Rusland en de andere landen van Centraal-Europa) en de Verenigde Staten in een symbolische confrontatie. Beiden lokten ze veel nieuwsgierigen. Het Sovjetpaviljoen met in het midden de Spoetnik, de eerste satelliet, toonde de successen van de communistische samenleving. Daartegenover gaf het Amerikaanse paviljoen een overzicht van de American Dream, de consumptiemaatschappij en een zeker leefcomfort.
Duik onder in de sfeer van het paviljoen van de Sovjet-Unie door te luisteren naar bericht 202 van uw audiogids.
De onvergetelijke Fair Hostess Net zoals het Atomium maken ook de hostessen deel uit van de mythe van Expo 58. Gedurende de zes maanden van de manifestatie zouden bijna 300 jonge, glimlachende, meertalige en toegewijde meisjes de miljoenen bezoekers opvangen en begeleiden. Gekleed in rode jasjes en blauwe hoeden, gedisciplineerd en koket, stonden ze symbool voor de moderne vrouw van de jaren 50. Vrolijk België
De reconstructie van een dorpje van vroeger, met entertainment in kermisatmosfeer, is een klassieker uit de wereldtentoonstelling in België. Gedurende de zes maanden van de Expo stond Vrolijk België nooit leeg, altijd was er een menigte die zich er kwam laven en zich kwam amuseren. Met zijn bars, zijn snacks, zijn restaurants maar ook zijn dancings, zijn folkloristische animatie, zijn ‘missen’ en zijn burgemeester was het een pittoreske en vrolijke plaats waar het bier maar bleef vloeien en liet ze een onuitwisbare indruk na.
Bekijk een virtuele rondleiding op Expo 58 op onze site: www.atomium.be/expo58 45
Wist u dat?
B E Z OE K E R S G I D S
Waarom heeft het Atomium deze vorm? Alles begon in 1958 toen Brussel zich opmaakte als gaststad voor de Wereldtentoonstelling, ook gekend onder de naam Expo 58. Een Wereldtentoonstelling is een grote wereldwijde samenkomst die om de vier jaar plaatsvindt en waarin alle landen een paviljoen opbouwen om er hun gebruiken en vakkennis te tonen. Elk paviljoen is als het ware een etalage voor het land. Elke Wereldtentoonstelling heeft een thema en een centraal gebouw. In dat jaar stond de wetenschap centraal. Men was ervan overtuigd dat men zich dankzij de wetenschappelijke vooruitgang binnenkort zou verplaatsen met raketten in de plaats van auto’s, iedereen zou thuis een robot hebben om het huishouden te doen, we zouden ook nooit meer ziek worden en we konden leven in de ruimte .... In tegenstelling tot vandaag was iedereen er in 1958 van overtuigd dat de elementair ijzerkristal
wetenschap al onze problemen zou oplossen en ons leven zou verbeteren. Voor Expo 58 wilde men een middel vinden om het atoom en de toepassingen ervan te verheerlijken via een uitzonderlijk paviljoen. Ingenieur-architect André Waterkeyn merkte toen op dat in de natuur de ijzeratomen zich organiseren in een regelmatige kubusstructuur die men vlot op schaal van een gebouw zou kunnen nabootsen. Hij maakte dus een elementair ijzerkristal (9 ijzeratomen), 165 miljard keer vergroot, die we nu kennen in de vorm van een kubus met 9 atomen op elke hoek, onderling verbonden door 20 buizen en ondersteund door 3 grote pijlers. Zo ontstond het Atomium met zijn unieke vorm. Het Atomium was niet bedoeld om langer mee te gaan dan de Wereldtentoonstelling van 1958 maar zijn populariteit en zijn succes maakten er al snel een belangrijk element van in het landschap van Brussel en later ook internationaal. atomium
Ijzeratoom: het Atomium telt er 9.
Kon het Atomium ook Cristallium genoemd worden? Of Ferium? Om meer te vernemen over deze vreemde hypothese: luister naar bericht 200 op uw audiogids.
46
Ijzerkristal (dat in natuurlijke staat op een kubusvormig netwerk wordt georganiseerd) bestaande uit 9 atomen
Wist u dat?
BEZOEKERSGIDS
De cijfers van Expo 58 • • • • • • • • • • •
60.000.000 werkuren om de site aan te leggen 41.454.412 bezoekers 4.500.000 bezoekers voor Vrolijk België 3.000.000 bezoekers gebruikten de kabelbaan 713.664 is het recordaantal bezoekers op één dag 20.000 maaltijden per dag in de 70 restaurants ter plaatse 20.000 arbeiders 2.000 journalisten versloegen het evenement 500 tuiniers onderhielden de groene zones van de site 220 gemotoriseerde driewielers 8 geboortes
Doen deze cijfers u duizelen? Beluister er nog meer op bericht 104 op uw audiogids.
Wist u dat het Atomium er misschien nooit gekomen was? Om meer te vernemen over dit mysterie: luister naar bericht 405 op uw audiogids. Ga verder met het ontdekken van deze prachtige projecten door te luisteren naar de interviews met André Waterkeyn, de ontwerper van het Atomium, (bericht 208) en met de arbeiders op de werf (bericht 207). 47
EXPO 58 - Het souveniralbum
B E Z OE K E R S G I D S
48
BEZOEKERSGIDS
49
B E Z OE K E R S G I D S
DE TIJDELIJKE TENTOONSTELLINGEN [NIVEAUs 3, 4 & 5] In de marge van de permanente tentoonstelling toont het Atomium ook, sinds de heropening in 2006 tijdelijke tentoonstellingen, verspreid over drie niveaus. Deze tentoonstellingen worden vaak gerealiseerd in samenwerking met grote, internationale, wetenschappelijke instituten en ze behandelen meestal twee types onderwerpen: enerzijds de sociale thema’s en anderzijds architectuur en design.
Programma 2012 > begin 2013
www.atomium.be/expo
ARCHITECTONIC. Betongevels (1958-1980) 16.12.2011 > 15.04.2012 En als beton techniek met esthetiek zou verenigen? Maat en buitenmaat? Eenvoud en creativiteit? Architectuur en sculptuur? ARCHITECTONIC werpt een frisse blik op beton, een materiaal dat maar al te vaak verguisd wordt. We kijken hoe het in de architectuur wordt toegepast, vaak op een originele en boeiende manier. WATER VOOR IEDEREEN… en iedereen voor water! 25.04.2012 > 02.09.2012 Water om te drinken, te koken, de afwas mee te doen, te wassen of zich te wassen: het lijkt vanzelfsprekend! Maar zal het water eeuwig ter beschikking blijven? Zal het water altijd drinkbaar zijn? Zal er ooit oorlog om water zijn? Water zo duur als benzine: is dat mogelijk? En de rest van de wereld? Deze zomer dompelt het Atomium zich onder in de universele kwestie van water en het beheer ervan. Neem een duik en zwem mee met de stroom! INTERSECTIONS #2 14.09.2012 > januari 2013 Intersections geeft het publiek een unieke en ruime blik op het werk van opkomende ontwerpers of op hun laatste collectie. Een innoverend, bijzonder en origineel concept om het design in België te valoriseren en de zichtbaarheid ervan te vergroten. Door stil te staan bij disciplines zoals stadsdesign, textiel en industrie betuigt Intersections#2 eer aan het werk van Achilles, Lucile Soufflet en Diane Steverlinkcx. Opgelet: tijdens het afbreken en opzetten van de tijdelijke tentoonstellingen zijn de betrokken ruimtes gesloten voor het publiek. We stellen telkens alles in het werk om deze activiteiten zo snel mogelijk af te ronden. Bedankt voor uw begrip. 50
BEZOEKERSGIDS
GEHEIMEN VAN ARCHITECTEN Wanneer u niveau 4 verlaat en alvorens via de buis naar niveau 5 te gaan, moet u eens kijken naar de manier waarop de buis en de bol door middel van enorme bouten aan elkaar zijn vastgemaakt. Luister naar bericht 210 op uw audiogids. Let ondertussen ook op de verfijning en de kundigheid van het ijzerwerk van de leuningen van de trappen, het werk van de architecten André & Jean Polak.
RENOVATIE
Om meer hierover te vernemen: luister naar bericht 210 op uw audiogids.
[NIVEAU 5]
DIAPORAMA De renovatiewerken gingen in november 2004 van start Een renovatie van 22 maanden • 250 arbeiders waren aan de slag • Het gloednieuwe Atomium werd op 18 februari 2006 heropend • De renovatie werd uitgevoerd door Conix Architecten en werd gecoördineerd door Konrad Bilgischer • •
In de herfst van 1958, na meer dan zes maanden lang volop feest vieren, sloot de Expo 58 zijn deuren. Het plateau van de Heizel stroomde leeg maar het Atomium bleef.Toen het terrein opnieuw werd aangelegd, ging het gebouw in het Brusselse landschap steeds meer symbool staan voor een stad en een land. Het groeide uit tot het symbool van een zeker België dat groots en mooi was, net zoals ons volkslied, terwijl het land grondige institutionele hervormingen onderging. Eind jaren 1990 verkeerde het gebouw door een gebrek aan onderhoud in een erbarmelijke toestand. Het voortbestaan werd bedreigd door bizarre projecten of gewoon door afbraak. De overheid, de stad Brussel en de Federale Staat werden zich echter steeds beter bewust van de symbolische en patrimoniale waarde van het Atomium en ze toonden zich bereid om de renovatie van het gebouw te financieren. Van de lente van 2004 tot februari 2006 werkten bijna 250 arbeiders 22 maanden lang op deze werf. Zonder echter iets te veranderen aan de aanvankelijke plannen van de gebroeders Polak en André Waterkeyn werden meer dan 6000 platen vervangen. Deze werken maakten het mogelijk om deze schone slaapster opnieuw in ere te herstellen. Sindsdien spreekt het Atomium opnieuw tot de verbeelding van de Belgen en vertolkt het als gebouw perfect het typisch Belgische surrealisme. De renovatiewerken hebben de patrimoniale en architecturale eigenschappen van het gebouw in haar waarde gelaten maar hebben het Atomium ook een nieuw leven geschonken. Na deze werken heeft de herdenking van 50 jaar Expo 58, met zijn feestelijk en cultureel programma, het gebouw definitief opnieuw op de kaart gezet.
Herbeleef de 2 jaar van de renovatie, het werk van een heel volk om het nationaal blazoen opnieuw op te poetsen, via de berichten 401, 402, 403 en 404 op uw audiogids.
51
Wist u dat?
B E Z OE K E R S G I D S
het atomium & haar “zussen” wereldwijd Hoe uniek het Atomium ook mag lijken, er zijn nog heel wat andere gelijkaardige gebouwen in de wereld: we letten daarbij op hun vorm, hun symboolwaarde of hun bestaansreden.
•
Tokio-toren / 東京タワー (Japan)
Deze toren van 333m hoog bevindt zich in het hart van de Japanse hoofdstad. Deze toren heeft 3 punten gemeen met het Atomium: het bouwjaar (1958), ze zijn beiden het symbool van hun stad en toeristische trekpleisters en tenslotte zijn ze gelinkt aan vooruitgang en wetenschap. Terwijl het Atomium een vertolking was van de hoop die men had gesteld in de kernenergie en de vreedzame toepassing ervan, is de Tokio-toren het eerste televisierelais waardoor de inwoners van de stad thuis televisie konden kijken. Tot in mei 2012 vervulde de toren deze rol. Nadien nam de Tokyo Skytree (634m) deze functie over. De Toren zal de thuisbasis blijven van de opnamestudio’s en een observatorium voor de stad.
•
Fernsehturm (Berlijn / Duitsland)
De Fernsehturm van Berlijn is oorspronkelijk een toren die televisiesignalen uitzendt. Fernsehturm is het Duitse woord voor de zendmasten van radio en televisie. Momenteel ondersteunt deze de FM- en TV-TNT-zenders. Met 368 meter is dit de hoogste constructie van de stad en tevens een symbool van het vroegere Oost-Berlijn (gebouwd tussen 1965 en 1968). Aan de voet, op de Alexanderplatz, ontspruiten de brede lanen en de gebouwen uit de communistische tijd. Er bevindt zich bovenin de toren een panoramisch restaurant; de gasten krijgen er een uniek zicht op de stad vermits de toren langzaam rond zijn eigen as draait. De lift brengt bezoekers met een snelheid van 6m/s naar de top (dus 1m/s sneller dan die van het Atomium). De Fernsehturm is nauw verwant aan het Atomium door zijn symbolische aspect maar ook door zijn vorm, vooral met de met metaal bedekte bol bovenop.
52
BEZOEKERSGIDS
•
Eiffeltoren (Parijs / Frankrijk)
De Eiffeltoren is een ijzeren toren van 324 meter hoog in Parijs, ten noordwesten van het Parc du Champ-de-Mars, aan de oevers van de Seine. Hij werd gebouwd door Gustave Eiffel en zijn medewerkers voor de Wereldtentoonstelling van Parijs in 1889 en werd aanvankelijk de ‘Tour de 300 mètres’ genoemd. Dit monument is uitgegroeid tot het symbool van de Franse hoofdstad en een vooraanstaande toeristische site: het was de 9ste meest gezochte Franse site in 2006 en het drukst bezochte betalende monument ter wereld. De Eiffeltoren is 312 meter hoog en is 41 jaar lang het hoogste monument ter wereld gebleven. De hoogte werd verschillende keren verhoogd door de installatie van talrijke antennes en ging tot 324m. Hij werd in het verleden gebruikt voor tal van wetenschappelijke experimenten maar zendt tegenwoordig vooral radio- en televisieprogramma’s uit. Het is dus het metalen element (men noemt zowel het Atomium als de Eiffeltoren vaak de ijzeren dame), het symbolische aspect en de band met een wereldtentoonstelling die het Parijse en het Brusselse monument met elkaar verbinden. Het Atomium wordt verder vaak door onze zuiderburen de Eiffeltoren van Brussel genoemd! U kunt een miniatuurreproductie ervan vinden bij Mini-Europa aan de voet van het Atomium. •
De Parel van het Oosten / 东方明珠电视塔 (Shanghai / China)
Deze parel werd ontworpen door architect Jia Huan Cheng en de bouwwerken begonnen in 1991. Hij werd in mei 1995 ingehuldigd en was toen één van de eerste prestigieuze realisaties van het district Pudong. Hij is 468 m hoog en behoort daardoor tot de hoogste torens ter wereld. Hij wordt vaak vergeleken met een reuzengrote bilboquet (soort speelgoed) en telt drie bollen van verschillende grootte. Twee ervan hebben een diameter van meer dan 45 en 50 meter terwijl de hoogste slechts 14 meter diameter telt. De toren beschikt over observatieterrassen op 263 en 350m hoogte evenals een draaiend panoramisch restaurant op 267m. Het gebouw eindigt met een televisie-antenne. De toren onthaalt elk jaar 3 miljoen bezoekers. Het uitzicht, de gebruikte materialen en de sterke symboolwaarde maken van de Parel van het Oosten de jongste onder de zussen van het Atomium. In 2010, tijdens de Wereldtentoonstelling van Shanghai, had het Atomium zijn communicatie gericht op dit punt door het symbool van Brussel te herdopen tot De Parel van het Oosten, wat in China ten zeerste werd gewaardeerd. En u? Met welk ander gebouw zou u het Atomium associëren? En waarom? Laat het ons weten in een mailtje naar me@atomium.be
53
B E Z OE K E R S G I D S 2 0 1 2
•
i n tr oductie
KINDERBOL
[buiten het parcours]
De Kinderbol is alleen toegankelijk voor schoolgroepen die gereserveerd hebben of af en toe tijdens geplande kinderateliers.
Wat verstaat men onder regen-molecules? Beluister bericht 500 op uw audiogids.
De plannen voor de Kinderbol werden op hetzelfde moment gesmeed als de renovatie van het Atomium. Kinderen worden uitgenodigd om een nachtje in het gebouw door te brengen; om een uniek zicht op Brussel te leren kennen en meteen
ook andere belangrijke trekpleisters van Brussel te bezoeken. Dit belangrijke en unieke project, van de hand van de Spaanse kunstenares Alicia Framis, geniet een internationale reputatie en verheugde al duizenden Belgische en buitenlandse kinderen. Dit initiatief werd zelfs opgenomen in boeken over unieke hotels wereldwijd.
U bent leerkracht en wil deze ruimte voor uw klas reserveren? Raadpleeg dan de minisite van de Kinderbol: www.atomium.be/kinderbol
Activiteitenprogramma 2012 DE STAD EN HAAR GEVELS (ontdekkingsatelier) in het kader van de tentoonstelling ARCHITECTONIC. Betongevels (1958-1980). Workshop voor schoolgroepen van 23.01 tot 30.03 / na reservatie. Workshop open voor iedereen (6-12 jaar) op 11.02 en 10.03 evenals van 20.02 tot 24.02 (Carnaval) en van 02.04 tot 06.04 (Pasen) / na reservatie WATER VOOR IEDEREEN (aangepaste rondleiding) in het kader van de tentoonstelling WATER VOOR IEDEREEN. Rondleiding voor iedereen (6-12 jaar) / aangepaste rondleiding van de tentoonstelling op basis van een pedagogisch dossier / van 26.04 tot 02.09 / na reservatie KLEINE CHEFS (ontdekkingsatelier) in het kader van het jaar van de Gastronomie in het Brussels gewest (Brusselicious) Workshop open voor iedereen (6-12 jaar) in de maand augustus / na reservatie DESIGN FOR KIDS (ontdekkingsatelier) in het kader van de tentoonstelling INTERSECTIONS#2. Belgian design. Workshop voor schoolgroepen van 14.09.2012 tot 13.0.2013 / na reservatie. Workshop open voor iedereen (6-12 jaar), oktober-december 2012 / na reservatie De minisite met activiteiten voor kinderen: www.atomium.be/kids 54
BEZOEKERSGIDS
VOOR SPRAAK F A DE LEUKE KINDEREN SGIERIGE W NIEU sateliers en ro
or kinderen ndleidingen vo
Kennismaking
het hele jaar
door
Leuke ideeën voor scholen en ouders
ATOMIUM Atomiumsquare • open 356/356 van 10u tot 18u • www.atomium.be/kids
55
Wist u dat?
Het Atomium kan ook gehuurd worden voor allerhande evenementen.
Vergadering • seminarie • lezing • productlancering • teambuilding • incentive cultureel / wetenschappelijk / professioneel evenement • receptie • gala 5 huurformules van 200 tot 1440 m², van 30 tot 800 personen (formule op maat mogelijk) Receptiemeubilair (vestiaire - backoffice - tafel) / catering / internettoegang / videoprojectie / geluidsinstallatie / lichtspel / hostessen vlotte parking / gemakkelijk bereikbaar (autosnelweg, metro en hotels ) / uitstekende prijs-kwaliteistverhouding
info
sandra.libens@atomium.be / +32 (0)2 475 47 72 / Ma.-Di.-Do.-Vr.
www.atomium.be/mice
BEZOEKERSGIDS
UITKIJKPUNT
[NIVEAU 6]
Vanop 62m hoogte biedt het uitkijkpunt een verrassend zicht op het Atomium en 5 van zijn bollen tegen de achtergrond van de skyline van Brussel. Geniet volop en leg dit unieke landschap vast op de gevoelige plaat.
[NIVEAU 6]
Deze kaleidoscoop (van het Grieks kalos = mooi, eidos = uitzicht en skopein = kijken) is een toestel dat spiegels bevat die de beelden van een voorwerp verschillende keren weerspiegelen. Deze kaleidoscoop bestaat uit 5 spiegels die loodrecht op elkaar geplaatst zijn. Binnen het spiegelstelsel bevindt zich een klein stukje ijzer. Door de vele weerspiegelingen wordt het vele keren identiek weergegeven. Het Atomium is geschilderd met glanzend aluminium om te herinneren aan de 9 bollen die er deel van uitmaken. Het Atomium is dus geen ijzermolecule, bovendien bestaat dat niet in de natuur. Als u door het venster van de Kaleidoscoop kijkt, ziet u dus net zoals aan de binnenkant een stukje ijzer dat 10 miljoen keer werd vergroot. Een stukje ijzer bestaat dus uit een indrukwekkend aantal elementaire kristallen, zoals het Atomium.
BUIS
Waarom geen aandenken achterlaten van uw bezoek? Stuur ons een sticker in de kleuren van uw stad of land. Iemand van ons personeel zal hem dan op het meubel aanbrengen!
Help ons!
HET ATOOMMEUBEL
Mister Happy Sticker Atomium, Atomiumsquare B-1020 BRUSSEL
Julien Guinard - Valère Terrier - Anthony Gouvrillon / Digital Slaves Le Tone - www.visualsystem.org
team vs muziek
57
Mes notes
•
Mijn aantekeningen
•
J’ai séjourné à Bruxelles / Ik was in Brussel / I stayed in Brussels du / van / from En logeant à / Ik verbleef in / Staying at: En compagnie de / In het gezelschap van / Accompanied by
84
au / tot / to
My personal notes
85
86
87
ON VOUS DIT DéJà MERCI ! BEDANKT VOOR UW BEZOEK! THANKS IN ADVANCE! à envoyer à l’Atomium dès que possible • Zo snel mogelijk naar het Atomium te sturen • To be sent to the Atomium as soon as possible me@atomium.be
Je connais une copie de l’Atomium qui n’est pas mentionnée dans ce guide Ik ken een kopie van het Atomium die nog niet in deze gids vermeld is I know a copy of the Atomium which is not mentioned in this Guide
L’Atomium me fait également penser à tel bâtiment Het Atomium doet mij ook denken aan het volgende gebouw The Atomium also reminds me of the following building
AIDEZ-NOUS ! Pourquoi ne pas laisser une trace de votre passage? Envoyez un autocollant aux couleurs de votre ville ou de votre pays. Celui-ci sera collé sur le meuble ATOME par un membre de notre personnel ! HELP ONS! Waarom geen spoor achterlaten van uw bezoek? Stuur ons een sticker in de kleuren van uw stad of land. Iemand van ons personeel zal deze dan aanbrengen op het Atoommeubel. HELP US! Why not leave us a reminder of your visit? Send us a sticker with the colours of your town or your country. A member of our staff will stick it to the “ATOME”! Mister Happy Sticker Atomium Square de l’Atomiumsquare B-1020 Brussels