Atomium-Be.Welcome-PersDossier-100521

Futuristisch & Universeel, sinds 1958

PERSDOSSIER

EXPO 22.05.10 > 31.08.10 Atomium • Tijdelijke tentoonstellingsbol • Atomiumsquare • 1020 BRUSSEL • www.atomium.be

persdossier - BE.WELCOME I 1

BE.WELCOME is een realisatie van het Atomium en het Museum van Europa in samenwerking met de Koning Boudewijnstichting en het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding.

In het kader van het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie

Adres Atomium Tijdelijke tentoonstellingsbol Atomiumsquare B-1020 BRUSSEL T. 02 475 47 77 M. info@atomium.be

Website www.atomium.be/bewelcome

Contactpersonen voor de pers: FR > Arnaud Bozzini • 0494 524 747 • arnaud.bozzini@atomium.be NL > Ilse De Braekeleer • 02 475 47 74 • info@atomium.be

Met de steun van: • De Federale Regering –SPF Intégration sociale et lutte contre la pauvreté • Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest • De Franstalige gemeenschap Wallonië – Brussel - Présidence & Education permanente • De Vlaamse Gemeenschapscommissie • Vlaamse Regering • Het Parlement van de Franstaligen van Wallonië en Brussel • Het Parlement van de Franstaligen van Brussel • De Stad Brussel • De Koning Boudewijnstichting • De Nationale Loterij

Sprekers tijdens de persconferentie van 22 februari: In aanwezigheid van dhr. Freddy Thielemans, Burgemeester van de Stad Brussel • Dhr. Henri Simons, directeur van het Atomium • Dhr. Arnaud Bozzini, verantwoordelijk voor de tijdelijke tentoonstellingen in het Atomium • Dhr. Henri Dupuis, Museum van Europa • Mej. Isabelle Van Den Broeke, Museum van Europa persdossier - BE.WELCOME I 1

INHOUDSTAFEL

‣Voorwoord van het Atomium, Henri Simons ‣Voorwoord van het museum van Europa, Elie Barnavi ‣Presentatie van het project en het parcours ‣De randactiviteiten van de tentoonstelling ‣Voorstelling van het Atomium ‣Voorstelling van het Museum van Europa

persdossier - BE.WELCOME I 2

Van 22 mei tot 31 augustus 2010, zal het Atomium in samenwerking met het Museum van Europa « BE.WELCOME” voorstellen, een tentoonstelling gewijd aan het migratieparcours in België.

Na “Bipolar” en “AFRICA. Fast forward”, opent het Atomium een tentoonstelling met een nieuw maatschappelijk thema voor haar Belgische en buitenlandse bezoekers.

Wij willen ons volledig integreren door dit debat onder te dompelen in het hart van de migratiewerkelijkheid. Op een culturele, pedagogische, burgerlijke en ludieke wijze toont dit initiatief een thema over onze samenleving en cultuur waarvan het ons noodzakelijk lijkt om erover te spreken teneinde het in een context te plaatsen en het te relativeren.

Dit initiatief, voorgesteld in het kader van het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie, biedt een nieuwe kijk op het migratiefenomeen. Het traject, uitgestippeld als een “zoektocht naar papieren” zal de bezoekers een interactieve benadering aanbieden over dit maatschappelijk feit. Genietende van de museumkundige en wetenschappelijke kennis van het Museum van Europa, zal “BE.WELCOME” de getuigenissen op de voorgrond stellen. Zowel het standpunt van de migrant als de perceptie van het gastenland zal belicht worden.

Het is onze bedoeling om met deze tentoonstelling antwoorden te geven op de vragen over het migratiefenomeen maar eveneens om de gedachtegang te verdiepen en de kijk en de mentaliteit te veranderen.

De ervaring van het Museum van Europa, met wie ik mij verheug om dit ambitieus project te verwezenlijken, snijdt dit actuele thema aan met de nodige sensibiliteit maar zonder huichelarij. Het project wordt gesteund door de Koning Boudewijnstichting, het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding maar eveneens de universiteiten en het verenigingsleven.

Na het museum Bois du Cazier te Charleroi en waarschijnlijk Antwerpen, zal deze tentoonstelling die ontworpen werd om te reizen, dienen als vertrekpunt van een migratiecentrum. Een tentoonstellingsruimte alsook een centrum voor studie en onderzoek over het migratiefenomeen. Deze plaats zal iedereen de kans geven zich een eigen verhaal toe te kennen, voor en van iedereen.

Henri SIMONS Directeur van de vzw Atomium

persdossier - BE.WELCOME I 3

Het Museum van Europa heeft de ambitie Europa te behandelen als zijnde een beschaving met al haar historische, culturele, politieke en sociale aspecten. Haar tentoonstellingen, gisteren over de Europese eenmaking (“Dit is onze geschiedenis!”), over onze religieuze beleving (“God(en), een gebruiksaanwijzing”) of over het fenomeen volkerenmoord (“Shoah door kogels”), morgen over de drie eeuwen van Europees-Amerikaanse relaties, die in de lijn liggen van deze wereldwijde bezorgdheid.

De deelname van het Museum van Europa aan het uitdenken en het creëren van een tentoonstelling over het migratiefenomeen in België was dus vanzelfsprekend. Omdat niets meer Europees is dan de migratiegolven, die sinds lang vervlogen tijden langs ons continent als een geheel passeerden en ieder van haar landen in het bijzonder.

Europa heeft een geschiedenis van volkeren en bevolkingen in beweging.

Het is een feit dat het Museum van Europa sinds lange tijd contact heeft opgenomen met het Rijksimmigratiecentrum van Parijs en dat de laatste hand wordt gelegd aan een gemeenschappelijk tentoonstellingsproject met dat pioniersinstituut.

Het museum van Europa verheugt zich over deze gelegenheid om samen te werken met het Atomium en zijn andere partners voor het realiseren van dit project dat veel interesse geniet, en drukt de wens uit dat deze tentoonstelling de voorloper kan worden van een permanent Immigratiemuseum in Brussel.

Elie Barnavi lid van het wetenschappelijk comité van het Museum van Europa

persdossier - BE.WELCOME I 4

2. PRESENTATIE VAN HET PROJECT EN HET PARCOURS

2.1. De opzet van de tentoonstelling Wat is een immigrant ? De vele mogelijke antwoorden op deze elementaire vraag tonen hoe complex en multi-invulbaar de term immigratie is. Ook geven de antwoorden aan hoe moeilijk het is om migratie voor te stellen of te tonen (hetgeen een tentoonstelling doet) zonder in de gekende clichés te vervallen.

We hebben er dus voor gekozen een tentoonstelling te maken aan de hand van momentopnames ; met een schijnwerper belichten we enkele pertinente elementen van het omvangrijke migratiefenomeen; elementen die de moeite waard zijn om even bij stil te staan.

Het is niet de bedoeling exhaustief te zijn of de bezoeker te leiden doorheen een logisch parcours waarbij het ene tentoonstellingsonderdeel nodig is om het volgende te begrijpen. Naast factuele gegevens zullen vooral persoonlijke en menselijke getuigenissen een belangrijke rol spelen. We willen vragen oproepen en verwondering opwekken ; zelfs bij de bezoeker die maar één installatie bekijkt. Een bezoek aan de tentoonstelling moet de bezoeker doen aanvoelen hoe complex het fenomeen is . Daarnaast moet hij ook niewe facetten van het fenomeen ontdekken om tenslotte het hele thema op een misschien eens andere en verfrissende manier te bekijken.

De komst van vreemde bevolkingsgroepen naar een land is geen zegen die onvoorwaardelijk moet worden gekoesterd, maar ook geen catastrofe of de bron van alle kwaad. Migratie is zo oud als de mensheid zelf en is nooit zonder strubbelingen verlopen. Vertrekken is moeilijk, gastheer spelen ook.

Er is geen ÉÉN migratie; er zijn zoveel migraties als er migranten zijn.

Sommige zijn een succes, andere zijn een persoonlijke of een collectieve mislukking. Sommige worden geduld, andere werken spanningen in de hand. be.WELCOME schetst een portret van de immigratie aan de hand van persoonlijke verhalen, zonder daarbij volledig te willen zijn. Maar wel in de hoop dat uit die verscheidenheid van standpunten een betere kijk op het verschijnsel van de migratie ontstaat.

persdossier - BE.WELCOME I 5

2.2. Het bezoekersparcours

BENEDENVERDIEPING

Geschiedenis van de immigratie in België Op het plein voor het Atomium vormen onderdelen van stadsmeubilair het woord WELCOME. Op deze letters is de geschiedenis van de immigratie in België terug te vinden. Een grafische fresco van fotoʼs, documenten en grafische intermezzoʼs vertelt dit verhaal. Elke letter is gewijd aan een specifieke vorm van immigratie die op zijn beurt overeenkomt met een bepaalde fase van de immigratiegeschiedenis.

De gezichten achter immigratie Een reeks grote potretten bekleden de ramen van de rotonde. Het zijn de getuigen die de bezoeker zal ontmoeten doorheen het parcours van de tentoonstelling. Ze zijn natuurlijk van heel diverse origine. Elk portret zal een eenvoudig bijschrijft krijgen met de naam van de persoon en de vermelding ʻgeboren te…ʼ.

Immigratie in de bioscoop In de wachtzaal aan de voet van de roltrap zal de bezoeker fragmenten van films, sketches en televisieprogrammaʼs ontdekken die tonen hoe bijvoorbeeld de cinema en stand-up comedians gedurende de laatste decennia het thema van immigratie behandelen.

persdossier - BE.WELCOME I 6

NIVEAU 1

De zoektocht naar ‘beter’ In de ruimte die permanent voorbehouden is aan Expo ʼ58, zal een film geïntegreerd worden die het fenomeen van migratie inleidt.

De stemmen van immigratie De roltrap transformeert in een zintuigelijke ervaringssas : bij het naar boven gaan , hetgeen niet meer dan een minuut duurt, hoort de bezoeker de getuigen in hun eigen taal spreken.

NIVEAU 2

Wie zijn ze en waarom zijn ze uitgeweken ?

De bezoeker staat nu voor een grote interactieve wereldkaart. Op een kleiner touchscreen, opgesteld voor de kaart, kan de bezoeker een gezicht aanraken waardoor hij een flux van informatie ontketent.

Onze getuige vertelt waarom hij naar België gekomen is en wat zijn eerste indrukken waren. De getuigenissen zijn de kapstok voor de meest essentiële informatie. Onder deze getuigen zijn er ook verschillende Belgen, zowel van de eerste als van latere generaties migranten, die vertellen hoe de aankomst van de immigranten hun leven veranderde.

persdossier - BE.WELCOME I 7

De banden met het ‘land’ Deze interventie bestaat uit drie touchzuilen waar twee bezoekers tegelijk kunnen luisteren naar de opnames van gesprekken tussen immigranten en hun familie of vrienden die achterbleven in ʻhunʼ land.

De bezoeker neemt een klassieke telefoonhoorn, zoals die te vinden zijn in de phone shops, van de haak om deze conversaties te beluisteren.

De dialogen hiervoor werden geschreven door Pie Tshibanda.

Verschillende codes Twee silhouetten, waarvan de een gekleed in een Europese out-fit en de andere in een meer exotisch kostuum, staan samen onder een paraplu en trekken de aandacht van de bezoeker. Ze zijn vergezeld van tekeningen die tonen dat immigreren ook betekent dat je nieuwe sociale codes en dagdagelijkse handelingen moet leren, codes en handelingen die je dacht geleerd te hebben voor eens en altijd.

Zijn koffers pakken Vervolgens ziet de bezoeker een reeks koffers, tassen en plastic zakken : het is bagage van de immigranten, gevuld met voorwerpen die ze meenamen van thuis. Een uitsparing in deze koffers en tassen laat de bezoeker enkele speciale objecten ontdekken, nostalgische objecten die het land van herkomst oproepen.

Het parcours van de ‘strijder’ Deze interactieve opstelling wil de bezoeker de complexiteit van het administratieve proces van migratie laten aanvoelen met alle angsten die een immigrant daarbij kan doorstaan.

De bezoeker komt voor een loket te staan , zoals die te vinden is in de openbare administraties, en vindt in de plaats van de loketbediende een touchscreen. Wanneer niemand zich aanbiedt aan het loket toont het scherm een bediende die papieren klasseert, persdossier - BE.WELCOME I 8

stempels zet, af en toe het uur checkt en nummers afroept van een volgende ʻklantʼ. Wanneer de bezoeker dichtbij komt, treedt een aanwezigheidsrdetector in werking en start op het scherm een nieuw ʻspelʼ. De bediende vraagt de bezoeker de plaats in te nemen van een bepaalde immigrant. Hij moet bepalen welke documenten deze immigrant nodig heeft en aangeven waar deze documenten te vinden zijn. Dit alles binnen een afgemeten tijd.

Wist u dat…

Doorheen het hele parcours bevinden zich ʻwist u dat…ʼ interventies.

Zij zijn telkens herkenbaar aan hun typische design en grafische vormgeving die gelinkt is aan het thema. Weetjes onder de vorm van statieken, cijfergegevens, bevragingsresultaten, grafieken, kaarten,… etc krijgen hier een plaats.

Verschillende steden De sfeer in deze ruimte wordt bepaald door fotoʼs van plekken in de stad die gekleurd zijn door immigratie en die het stadsbeeld meebepalen : restaurants, kapsalons, hallal slagerijen, cafés, kledingszaken, reisagentschappen, etc . Het gaat om actuele fotoʼs van voorgevels en niet om een ʻvoor en naʼ weergave. Onder de fotoʼs, in lades die het voetpad van de straat uitbeelden, ontdekt de bezoeker een andere ʻwist je dat..ʼ. Deze ʻwist je dat…ʼ is gewijd aan de vestiging van immigranten in de steden.

NIVEAU 3

De integratie in de toekomst Integreren immigranten zich in onze samenleving ? Er zijn ongetwijfeld evenveel antwoorden op deze vraag als er zijn op de vraag ʻWat is een immigrantʼ. Voornamelijk omdat ook integratie een dubbele betekenis heeft. Er is de visie van de immigrant maar ook de kijk van de ʻanderenʼ op deze immigrant. We hebben er voor gekozen om dit thema te brengen aan de hand van een reeks reportages die de bezoeker transporteren naar plaatsen van integratie of plaatsen waar het vraagstuk van integratie een belangrijke rol speelt: de school, het bedrijf, de sportclub, het lokale syndicaat en de gemeente. Deze reportages worden getoond tussen een twintigtal monochrome silhouetten. Deze groepjes silhouetten staan in het halfduister, met uitzondering van één silhouet per groep dat uitgelicht wordt. Wanneer de bezoeker dit silhouet dichterbij gaat bekijken, zal hij een opstelling met informatie vinden.

persdossier - BE.WELCOME I 9

Wat denkt u?

De integratie van nieuwe immigranten is een probleem waarmee alle gemeenschappen geconfronteerd worden en werden. Wat is de mening van de bezoekers ? Zijn er volgens hen pistes voor integratie die te verkiezen zijn boven andere ? Deze installatie geeft hen de gelegenheid hierop in te gaan. Niet door simpel ja of nee te antwoorden op korte vragen maar via omwegen. De vragen zullen zo opgesteld zijn dat iedereen kan antwoorden, bij welke gemeenschap men ook thuis hoort of zich ook thuis voelt. In het geval van de ʻschoolʼ zullen wij bijvoorbeeld vragen : ʻWelk percentage buitenlandse leerlingen vindt u wenselijk in de klas van uw kind ?ʼ. De antwoorden worden geregistreerd en het gezamenlijke resultaat verschijnt op een groot scherm. Hierdoor kan elke bezoeker zien waar hij zich in de publieke opinie situeert.

NIVEAU 4 Muziek van elders In een juke-box kan de bezoeker stukjes muziek beluisteren, de favoriete muziek van de getuigen met wie de bezoeker kennis maakte tijdens zijn bezoek aan de tentoonstelling.

persdossier - BE.WELCOME I 10

3. KUNSTWERKEN Samuel Rousseau – Lessive Raciale > Video-installatie, 2002, Galerij Aeroplastics De wasmachine is niet zomaar een object uit onze alledaagse leefomgeving, het wast onze kledingstukken en deze zijn het uithangbord van onze identiteit.

Samuel Rousseau illustreert met deze installatie een alledaags dilemma voor migranten. Laten we onze identiteit wat verbleken of ʻwitʼwassen om te kunnen meedraaien in de maatschappelijke machine of is het net belangrijk dat de kleuren, en dus de eigen culturele identiteit, onaangetast blijven ?

Het gezicht in de wasmachine, dat voortdurend draait van wit naar zwart en van zwart naar wit, symboliseert de vaak verscheurende dubbele identiteit waarmee migranten dagdagelijks geconfronteerd worden. > Samuel Rousseau woont nu in Grenoble, maar werd geboren in Marseille, in 1971. In zijn videoʼs toont hij een voorkeur voor het banale, voor onbeduidende voorwerpen uit de huis-tuin-enkeukenwereld. Hij gaat daar echter zo mee om, dat je zijn werken tegelijk brutaal en profaan, poëtisch, bescheiden en fabelachtig kunt noemen.

Aimé Ntakiyica – Wir > Foto, 2003, Aimé Ntakiyica De kunstenaar vertrekt voor zijn werk ʻWirʼ van de zin ʻWir sind die Anderʼ (Wij zijn de andere). Hij onderzoekt wat een nationale cultuur en identiteit vandaag nog betekenen binnen een sterk geglobaliseerde en multiculturele wereld waar informatie en personen moeiteloos circuleren.

De kunstenaar, die als kleine jongen uit Burundi naar België kwam, wordt voortdurend geconfronteerd met deze culturele kruisbestuiving. In deze foto-installatie laat hij de Europese en Afrikaanse identiteit samensmelten. Hij tooit zich met een Schots kostuum of een Tiroler outfit en neemt daarbij een Egyptische profielpose of de houding van een Afrikaans tribaal beeld aan. > Aimé Ntakiyica, geboren in 1960 in Burundi, studeerde plastische kunsten in Brussel. Zijn kunstenaarsparours is heel uiteenlopend. Hij schilderde coloristische en abstracte werken en legt zich momenteel toe op meer conceptuele installaties. In zijn kunstwerken komt het thema van overlappende culturen en leefsferen sterk naar voor.

Nezaket Ekici – Veil fight > Video, 2004, Galerij Aeroplastics De Turkse kunstenares speelt of vecht met hèt Westerse symbool voor de Islam bij uitstek. De hoofddoek staat centraal in het hedendaagse Europese debat over integratie. Met dit persoonlijke videokunstwerk, waar de kunstenares zelf de hoofdrol speelt, geeft ze aan dat dit debat niet alleen publiek maar ook op persoonlijk vlak gevoerd wordt. Ze bevindt zich in tweestrijd tussen het onthullen of het verhullen van zowel haar Turkse als Europese identiteit. > De 40-jarige Turkse kunstenares Nezaket Ekici, geboren in Kirsehir in Turkije, woont en werkt momenteel in Berlijn en Stuttgard. De kern van haar œuvre bestaat uit performances waarbij haar lichaam centraal staat. Het gebruik van haar eigen lichamelijkheid moet de betrokkenheid en de interactie met het publiek bevorderen. In haar werk wilt ze de kijker niet alle sleutels aanreiken voor het ontcijferen van de inhoud. Het publiek moet in haar werk eigen interpretaties kunnen zien en persoonlijke verbanden kunnen leggen.

persdossier - BE.WELCOME I 11

Mekhitar Garabedian – We are all foreign ʻscumʼ > Neon, 2010, Tempora In het eerste deel van de ʻneonʼzin ʻWe are all foreignʼ schrijft de kunstenaar dat we in de geglobaliseerde wereld van vandaag allemaal wel eens ʻvreemdenʼ zijn. Het licht staat op groen om te reizen of te emigreren, om een andere cultuur te ontmoeten of zich er te gaan vestigen.

Maar het tweede deel van de zin voegt een kritische noot toe aan deze vrijheid en openheid.

Emigreren is niet evident. Het woord ʻscumʼ of ʻuitschotʼ staat als een rood stoplicht achter ʻWe are all foreignʼ. Vaak heeft ʻforeignʼ (vreemd) een negatieve bijklank zowel voor de nieuwkomers als voor de ʻoorspronkelijkeʼ bevolking. > De in 1977 in Syrië geboren Mekhitar Garabedian heeft Armeense roots en woont van kindsaf in België. De complexiteit van zijn afkomst is een wederkerend thema in zijn werk. Experimenterend met uiteenlopende media tast hij de grenzen af van het begrip culturele identiteit. Niet zelden laat hij de kijker, in minder evidente of soms provocerende werken, opbotsen tegen deze grenzen.

Kathleen Bricman > Kathleen Bricman is schilderes en beeldhouwster. Ze werd geboren in 1962 en studeerde aan Sint-Lucas plastische kunsten en interieur design. Ze werkte eerst als styliste voor verschillende kleding-en schoenmerken.

Tegelijkertijd ontwikkelde ze een artistieke carrière op twee sporen : enerzijds het schilderen van monumentale werken in pastels en anderzijds het beeldhouwen. Wat dit laatste betreft, realiseert ze momenteel een 20-tal vrouwen in papier mâché die zich enkel van elkaar onderscheiden door hun handelingen en lichaamshouding. Kathleen nam reeds deel aan verschillende tentoonstellingen.

persdossier - BE.WELCOME I 12

4. DE RANDACTIVITEITEN VAN DE TENTOONSTELLING STUDIEDAG : DE CONGOLESE MIGRATIE IN BELGIË

Atomium • 1 juni 2010 In het kader van de tentoonstelling « BE.WELCOME » zal het Centrum voor Gelijkheid van kansen en racismebestrijding op 1 juni een studiedag organiseren in het Atomium over de Congolese migratie in België. Voor deze gelegenheid zal er een onuitgegeven demografische studie voorgesteld worden over de Congolese migratie en de impact op de Congolese aanwezigheid in België, gerealiseerd door het Centrum in samenwerking met de Gédap (Groupe dʼétude de Démographie Appliquée – UCL).

TONEELSTUK : JE LIS

Atomium • 22-25 mei 2010 • 19u Bannelingen en emigranten hebben het dikwijls moeilijk om zich aan te passen en de taal te leren van hun nieuw land. Hierover gaat het in dit theaterstuk "je lis". Dit is het relaas van de "Analfabete" Agota Kristof, die verplicht is haar land te verlaten in 1956 om de Sovjets te ontvluchten. Deze jonge Hongaarse vlucht naar Frans-Zwitserland met echtgenoot en dochter na een lange zoektocht. Ze kent geen woord Frans maar met grote wilskracht lukt het haar de taal en de cultuur van haar adoptieland eigen te maken. Ze wordt een gerenommeerde schrijfster in haar nieuw vaderland. In 2008 wint ze de Oostenrijkse prijs voor Europese letterkunde, een bekroning voor het geheel van haar werk. Haar teksten worden vertaald in een dertigtal talen en geven haar aldus een internationale erkenning.

Sifiane El Hassad registreert dit stuk. Het toneelstuk begint met een leeg groot boek waarin de bladzijden geleidelijk inkomen met het levensverhaal van de schrijfster. Op een luchtige wijze wordt er verteld over verbanning, emigratie, integratie en het aanleren van een andere taal en een verschillende cultuur.

• Voorstellingen georganiseerd door Géraldine Colin en Corinne Ricuort • Met: Manuella Ammoun, Maryse Dinsart, Johanne Samek, Laurence Voreux • Decor en kledij: Valérie Leclercq en Isabelle Jamsin • Productie: Alan Bourgeois • Geproduceerd door “Présence et Action Culturelles, Lire et Ecrire”, de Franse Gemeenschap van België en het collectief “Fantastique” • Met de steun van “La Maison du Livre”, het Hongaars cultuurcentrum ; dank aan het socio-cultureel centrum Garcia Lorca Geïnteresseerden in Agota Kristof en haar werk kunnen de schijfster ontmoeten ter gelegenheid van de litteraire manifestatie welke tot haar eer gegeven wordt van 22 tot 30 mei 2010 in het Hongaars cultuurcentrum te Brussel. persdossier - BE.WELCOME I 13

5. HET ATOMIUM Een niet te missen monument Het Atomium, symbool van Brussel en België waar je niet omheen kunt, internationale toeristische trekpleister, unieke verwezenlijking in de geschiedenis van de architectuur en symbolische vestiging van de Wereldtentoonstelling van Brussel (Expo 58), is vandaag de meest populaire attractie van de hoofdstad van Europa.

Het symboliseert een ijzerkristal dat 165 miljard keer is uitvergroot, verwijzing naar de macht van de atoomenergie die toen in volle ontwikkeling was en die men voor vreedzame doeleinden wilde gebruiken. Het Atomium wil nog steeds de ideeën over de toekomst en universaliteit gestalte geven. Het tentoonstellingsprogramma van het Atomium werd dan ook in functie van de gedachte van 1958 opgesteld: welke toekomst willen wij voor morgen? Ons geluk is afhankelijk van wat?

Een uniek exemplaar uit de kunstgeschiedenis Onaantastbaar symbool in het Brusselse landschap; het Atomium is noch toren, noch piramide, eerder kubusvormig, een beetje sferisch, het midden houdend tussen beeldhouwkunst en architectuur, een overblijfsel uit het verleden met werkelijk futuristische kenmerken, museum en tentoonstellingsruimte … Het is tegelijkertijd een voorwerp, een plaats, een ruimte, een utopie en een symbool, uniek in de wereld, dat ontsnapt aan elke vorm van classificatie.

Het is zowel het symbool van Brussel, van België als van een heel tijdperk Het was niet de bedoeling dat het Atomium de Wereldtentoonstelling van 1958 zou overleven, maar dankzij haar populariteit en succes werd het al snel een belangrijk onderdeel van het landschap, eerst voor Brussel, dan nationaal en later zelfs internationaal.

Naast de symbolische waarde van haar geschiedenis, is het Atomium ook één van de iconen van de Stad Brussel – Hoofdstad van Europa waarmee het op zeer goede voet staat. Sinds de schitterende renovatie (2006) heeft, dat wat velen het meest Belgische monument noemen, ook een tentoonstellingsruimte met permanente collecties en tijdelijke tentoonstellingen.

Het mooiste uitzicht over Brussel Het panorama wordt in de toeristische gidsen afwisselend omschreven als fabelachtig, adembenemend, uitzonderlijk en schitterend en als we de specialisten mogen geloven is dat alleen een bezoek aan het Atomium waard.

In tegenstelling tot bepaalde andere uitzichtpunten in het stadscentrum biedt het Atomium door zijn positie op een natuurlijk verhoogd plateau aan de rand van de stad een uniek 360°-panorama over de negentien gemeenten van Brussel.

Een uitgelezen restaurant Het panoramisch restaurant Belgium Taste, dat beheerd wordt door een onafhankelijke restauranthouder, biedt dagelijks een uitgebreid gamma gerechten aan, gaande van een klein hapje tot een typisch Belgisch gastronomisch menu.

persdossier - BE.WELCOME I 14

Een plaats voor tentoonstellingen Programma 2010 Het Atomium, futuristisch en universeel, streeft nog steeds de ideologie na van de Expo 58.

Thema’s over de Wetenschap, de Vooruitgang en de Toekomst komen uitgebreid aan bod in de verschillende tijdelijke tentoonstellingen die heel het jaar door in het Atomium georganiseerd worden.

Expo 58: de tentoonstelling Permanente tentoonstelling op twee verdiepingen / basisbol

Symbolisch gebouw en het belangrijkste monument van de Expo 58: het is evident dat het Atomium ĂŠĂŠn bol volledig wijdt aan dit hoogstaand en uniek evenement uit de geschiedenis van ons land.

Naar aanleiding van het enorme succes van de tentoonstelling Expo 58. Tussen Droom en Werkelijkheid, gerealiseerd ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de Expo 58, heeft het Atomium, magische getuige van de Galaxie 58, beslist om een nieuwe, permanente versie van deze tentoonstelling te organiseren, Expo 58: de tentoonstelling.

Het Atomium heeft intussen 27 originele en eigentijdse maquettes aangekocht die de verschillende paviljoenen van Expo 58 weergeven. Die werden door de Universiteit van Gent gerealiseerd op basis van archiefdocumenten met het oog op een zo getrouw mogelijke historische reconstructie.

Op basis van archiefdocumenten, foto's, video's uit die tijd en tal van maquettes dompelt deze tentoonstelling de bezoekers onder in dit prestigieuze en onvergetelijke evenement. Voor sommigen zal het een gelegenheid zijn om herinneringen op te halen. Voor anderen, die Expo 58 en de zoektocht naar vooruitgang en geluk niet hebben gekend, is het een manier om inzicht te krijgen in de droom, die ook vandaag nog steeds een magisch karakter geeft aan het Atomium.

persdossier - BE.WELCOME I 15

De tijdelijke tentoonstellingen Tijdelijke tentoonstellingsbol/op twee verdiepingen Deze tentoonstellingen worden georganiseerd met de hulp van internationale instellingen en richten zich tot het grote publiek, en meer bepaald tot scholen, die een rondleiding met gids en voor sommige tentoonstellingen een pedagogisch dossier kunnen aanvragen.

Het ludieke modernisme in België.

Vindingrijk, sprankelend, gedurfd, kleurrijk,…het design van de jaren 50 blijft één van de grote inspiratiebronnen van de hedendaagse beeldende kunstenaars.

Deze tentoonstelling gaat op zoek naar de oorspronkelijke vormen die nog altijd ons dagelijks leven bepalen. Een ontdekkingstocht, zowel voor liefhebbers van het genre als voor wie ideeën voor zijn binnenhuisinrichting zoekt.

>> 23.12.2009-25.04.2010

De Expo 58 in miniatuur.

De architectuur van de paviljoenen van de “Expo 58” was spectaculair en bijzonder. De meeste paviljoenen zijn uit het landschap verdwenen en deze die overeind zijn gebleven, werden omgebouwd volgens hun nieuwe bestemming.

De voorstelling van een dertigtal maquettes van deze paviljoenen, ontworpen door de Universiteit van Gent, zal een nieuw origineel parcours bieden voor klein en groot.

>> 01.05.2010-16.05.2010

Be.Welcome.

In samenwerking met Het Museum van Europa te Brussel en La Cité de l’Immigration te Parijs, stelt het Atomium 200 jaar geschiedenis voor van buitenlanders en immigratie in België.

Doorheen een chronologie van thema’s en verhalen van individuen wil men het publiek het collectief lot van de groepen en gemeenschappen beter laten begrijpen. Het belang van de bijdrage van de geïmmigreerde culturen in België zal eveneens op de voorgrond geplaatst worden met deze tentoonstelling.

>> 22/05/2010-31/08/2010

Belgian Design.

In het kader van de jaarlijkse tentoonstelling gewijd aan Design en de 2010 editie van Design September, zal het Atomium het werk van 3 jonge Belgische designers voorstellen: Jean-François d’Or, Nicolas Destino en Linde Hermans. De tentoonstelling zal hun creaties (meubilair, voorwerpen, textiel) doorheen de evolutie van hun werk van school tot vandaag in de kijker zetten.

>> 06/09/2010-14/11/2010

persdossier - BE.WELCOME I 16

6. HET MUSEUM VAN EUROPA Het Museum van Europa is een project dat zoʼn twaalf jaar geleden gelanceerd werd door een kleine groep personen – historici, cultuurpromotoren – die vanuit een Europese visie – hetzij door hun persoonlijke, hetzij door hun professionele leven – de geschiedenis van het Europese wordingsproces willen bewaren. Het museum wil ernaar streven om de wortels van de gemeenschappelijke Europese beschaving te tonen aan de Europese bevolking en beschikt daartoe o.a. over een tentoonstellingsruimte in Brussel.

Het Museum van Europa is een Belgische vereniging (vzw) die in de loop der jaren voorzien werd van volgende organen :

• een pan-Europese oriëntatieraad bestaande uit intellectuelen en wetenschappers, • een internationale raad van museumdirecteurs, • een wetenschappelijk comité bestaande uit een tiental historici, • een financieel comité.

De vereniging heeft trouwens nauwe banden gesmeed met andere instellingen door een Netwerk van Musea van Europa te creëren. Het Museum van Europa wordt gesteund door de Belgische overheid en door een twintigtal stichtende privé-leden. Er kan geregeld een beroep gedaan worden op diverse Europese instellingen voor de ondersteuning van specifieke projecten. Zonder dat het daarom reeds over een gebouw beschikt in het Brusselse, heeft het Museum van Europa het volgende gerealiseerd : •

Het algemene concept van het wetenschappelijk en cultureel project (permanent parcours, tijdelijke en reizende tentoonstellingen, activiteitenprogrammaʼs voor het publiek);

•

Drie internationale colloquia : Van Europa Wereld tot Europa in de wereld, de grenzen van Europa en Europa: Godsdienst en Moderniteit;

•

Twee prefiguratieve tentoonstellingen: > Europa in euforie (oktober 2001-maart 2002) > God(-en), een handleiding (oktober 2006-maart 2007)

•

De grote tentoonstelling ter lancering van het permanente parcours van het museum: Dit is onze geschiedenis! (oktober 2007 - mei 2008);

•

Het in omloop brengen van beide tentoonstellingen : God(-en) een handleiding te Madrid, Parijs, Warschau, Québec, Ottawa en Dit is onze geschiedenis ! te Brussel, Wroclaw, Boedapest, Madrid, Parijs;

•

De grote tentoonstelling naar aanleiding van het Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Europa-VS : drie eeuwen relaties tussen Europa en de Verenigde Staten, Brussel 2010.

persdossier - BE.WELCOME I 17