Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür Visual Culture in History of Outbreaks Berk Kır Stüdyo Yürütücüleri / Studio Instructors: Cem İlhan - Devrim Çimen AURA-İSTANBUL | BAHAR 2020
İçindekiler
Contents
Özet Giriş
Summary Brief
2 3
I. Bölüm
2 3
I. Chapter
Salgınlar Tarihi ve İmaj Etkileşimleri i. Etki, İmge, Bağ: Kara Veba ii. Etki, İmge, Bağ: Çiçek Hastalığı iii. Etki, İmge, Bağ: Kolera iv. Etki, İmge, Bağ: Kuş Gribi v. Etki, İmge, Bağ: İspanyol Gribi vi. Etki, İmge, Bağ: Ebola Virusu vii. Etki, İmge, Bağ: HIV viii. Etki, İmge, Bağ: SARS & Domuz Gribi ix. Etki, İmge, Bağ: Koronavirus
History of Outbreaks and Image Interactions i. Effect, Image, Connection: Black Plague ii.Effect, Image, Connection: Smallpox iii. Effect, Image, Connection: Cholera iv. Effect, Image, Connection: Avia Influenza v. Effect, Image, Connection: Spanish Flu vi. Effect, Image, Connection: Ebola Virus vii. Effect, Image, Connection: HIV viii. Effect, Image, Connection: SARS & Swine Flu ix. Effect, Image, Connection: Coronavirus
3 4 8 8 9 10 12 14 17 18
II. Bölüm
3 4 8 8 9 10 12 14 17 18
II. Chapter
Bağ Haritası
23
Connection Map
23
Sonuç Kaynakça
24 25
Conclusion References
24 25
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
3
Visual Culture in the History of Outbreaks
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
Visual Culture in the History of Outbreaks
Berk Kır
Berk Kır Anahtar Kelimeler: Salgın, Tahayyül, İmge, Bağ, Etkileşim, Sanat, Medyum, Resim
Keywords: Outbreak, Envisagement, Image, Connection, Interaction, Art, Medium, Painting
Özet Summary Aura İstanbul 2020 Bahar Dönemi’nin teması sanat tarihi perspektifinden yaklaşımla linguistik bir tersyüz edilmeyle muhatap olmuş, sonuç ürünü olarak dijital bağ haritası meydana gelmiştir.“METROTOPYA: Metropolde Alternatif Yaşam/ Mekân Tahayyülleri” başlığında vurgulanan tahayyül zihinde imgelenen bilinçli oluşumu şekillendirmek yerine beklenmeyenin, bilinçsiz olanın etkisi altında akışa odaklanan bir tavırla ele alınarak içinde bulunduğumuz pandemi dönemini başlangıç noktası olarak görür. İnsanlık tarihinde toplumda dönüştürücü kırılmalar yaşatan salgınların dışavurumları incelenerek dönem/salgın/ medyum analizi gerçekleştirilmiştir. Bahsi geçen analizler kapsamında veba sonrası Venedik’te bir şükran simgesi olarak inşa edilen Palladio’nun San Giorgio Maggiore Kilisesi veya ispanyol gribinin ardından hijyeni ön plana çıkaran Almanya konut mimarisi örnekleri içerisinde değerlendirilebilecek Carl Fieger’in RundHaus’u salgınların dönüştürücü etkisine somut mimarlık örnekleri olarak gösterilebilir. Kırılmaların etkisi Marcel Breuer’in kulüp sandalyesi üzerinde de okunarak dönemin kolay temizlenebilme ve hareket edilebilirlik ilkeleri mobilya tasarımındaki tezahürlerini gösterir. Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür olarak adlandırdığım bağ haritasında yukarıdaki tespitlerden soyutlamaya gidilerek tespit edilen duvar resmi, resim(yağlıboya, karakalem), fotoğraf, heykel,grafik tasarım, performans sanatı, posta sanatı, arazi sanatı, grafiti, karikatür ve kasnak üzerine dikiş medyumlarından bir seçki altında salgınlar tarihinin görsel üretimleri ve üretimlerin ortamları tahlil edilmiştir.
The theme of Aura Istanbul 2020 Spring Semester has been dealt with a linguistic inversion with an approach from the viewpoint of art history, and a connection map has been developed as a result product. Instead of forming the conscious structure that is created in the mind, which is highlighted in the heading “METROTOPIA: Imaginary Life / Space Imagination in the Metropolis”, the imagination perceives the pandemic period as a starting point by recognizing it with an attitude centered on the flow under the influence of the unconscious. Period/epidemic/medium analysis was carried out by observing the manifestations of outbreaks that caused transformative breaks in society in human history. Within the extent of the above-mentioned analyzes, Palladio’s San Giorgio Maggiore Church, which was constructed as a representation of appreciation in Venice after the plague, or RundHaus of Carl Fieger, which can be appraised in the examples of German residential architecture that highlights personal hygiene after the Spanish flu, can be shown as concrete examples of the influences of the outbreaks. The effects of breaks are also read on the club chair of Marcel Breuer, and the principles of easy cleaning and mobility of the period show their manifestations in furniture design. On the connection map, which I call “Visual Culture in the History of Outbreaks”, the visual productions and environments of the outbreaks have been investigated under a selection detected by abstraction through above-mentioned detection consisting mural painting, painting (oil painting, pencil drawing), photography, sculpture, graphic design, performance art, postal art, land art, graffiti, caricature and stitching on the hoop.
4
Giriş
Brief
İnsanın ya da insanlığın kırılma noktaları hem bireysel hem de toplumsal olarak hatırlama eylemini hatırlanma arzusuna dönüştürür. Başlangıç olarak hatırlanma prensiplerini doğuran olay akışları tetikleyici unsur olarak kabul edilerek kimi senayorlarca “distopik” olan salgın, deneyimleyen ve aktaran aracı aktör olan tarafımca tahayyül etmeyi izleyici meselesi haline getirir. Kökenbilim olarak Arapça’ya dayanan “tahayyül” bir sonrakini imgelerken, koronavirüsün ani yayılışıyla durağanlaşan yaşam ölçeğini “yaşanmışlık” olarak kabul eder. Yaşanmışlığın bağları ve etkileşiminden doğan bu çalışma bağ haritası olarak adlandırdığım bölümde temsil edilecek; 1347 yılında İtalya’da görülen veba salgını imaj etkileşimlerinin ilki kabul edilerek çiçek hastalığı, kolera, ispanyol gribi, kuş gribi, ebola, hiv, domuz gribi, sars ve koronavirüsü niteleyen üretimler incelenecektir.
The breaking points of humans or humanity alter the act of remembering both individually and socially into the appetite to be remembered. Flows of events that give an increase to the principles of the remembrance are adopted as the triggering factor, and the epidemic, which is “dystopic” by some of the scenarios, makes it a matter of the audience to ponder my side as the actor who experiences and transfers. While “tahayyül”, an Arabic word which is translated as origin, imagines the subsequent, it accepts the scale of life that comes to be stagnant with the unexpected spread of the coronavirus as “life”. This work, born out of the bonds and interactions of life, will be exemplified in the section I call the connection map; The creations that distinguish smallpox, cholera, Spanish flu, bird flu, ebola, HIV, swine flu, sars, and coronavirus will be evaluated.
Şekil 1. Salgınlar ve İmgeler, Çizim: Kır, B., 2020
Figure 1. Outbreaks and Images, Drawing: Kır, B., 2020
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
5
Visual Culture in the History of Outbreaks
I. Bölüm
I. Chapter
Salgınlar Tarihi ve İmaj Etkileşimleri
History of Outbreaks and Image Interactions
İmaj üretimler sanatçı, coğrafya, mekan, olay, kişi hakkında derin nitelikler barındırır. Zaman ve imkan gelişimiyle paralel bir çizgi kayıt ederek tüm bu olguları bünyesinde barındırarak meydana gelir. Salgınlar özelinde bağlam ve etkilerin izlerini taşıyan üretimler ile karşılaşmaktayız. Bu karşılaşma; infografik tasarımda derlenmiştir.
Image productions include deep qualities about artist, geography, location, event, person. It happens by documenting a line parallel to the advancement of time and opportunity, by integrating all these facts. In terms of outbreaks, we come across productions reflecting traces of context and effects. This encounter was compiled in infographic design.
i. Etki, imge, bağ: Kara Veba i. Effect, Image, Connection: Black Plague İnsanlık tarihine bakıldığında gelişen ve değişen birçok virüsün salgına sebebiyet verdiği görülüyor. Değişim ve gelişim içerisinde 1347 yılında tespit edilerek yaygınlık kazanan veba salgını kronolojik olarak bağ haritasının kendine konu edindiği salgınlar içerisinde başlangıcı ifade eder. Veba salgınını konu alan ilk üretimler kilise etkisiyle gelişerek hıristiyan resim programı izlerini taşır ve el yazmalarında minyatür olarak da yerini alır. Fresk(duvar resmi) ile izlerini sürebildiğimiz üretimler Aziz Nikolaos Kilisesi’nde (Tallinn/Estonya) danse macabre; ölüm dansı betimlemesiyle görülür. İskeletlerin hareket anını veya enstrüman ile olan kompozisyonları yansıtan ölüm dansı salgının ikonografi üslubuna yansıyan en belirgin örneğidir. Zadar’daki (Hırvatistan) Meryem Ana Kilisesi’nde bir başka örneği görülür. Palazzo Palermo’da yer alan fresk ise İtalya’daki gotik resim sanatını örnekleyerek ölüm zaferine gönderme yapar. Ölüm zaferi ismini taşıyan bir diğer üretim panel üzerine yağlıboya olarak resmedilen Pieter Brueghel’in tasviridir. Vebayı konu eden diğer bir üretim Caterina de Julianis ve Guilio Zumbo’nun bal mumu rölyefleridir. Rölyeflere bakıldığında zamanın geçiciliğine bağlı olarak insan hayatının geçiciliği vurgulanarak bu söylemi ima edecek saat, kum saati,kafa tası, iskelet gibi imgeler görülmektedir. İleri dönemlerde Arnold Böcklin tarafından resmedilen veba resmi ise tırpan tutan bir iskelet tarafından ‘herkesi kendi gibi yapma’ imajı üzerinden dönemin yaşanan korkusunu vurgulamaktadır.
The plague epidemic, which was detected in 1347 and became widespread, chronologically refers to the starting point of the epidemics in which the connection map discusses. The first productions on the plague epidemic emerged under the influence of the church and exhibit the traces of the Christian painting program. Alsoit takes place as miniatures in manuscripts. One of the productions that we can discover with the fresco (mural painting) can be seen with the death dance description through Dance Macabre at the Church of St. Nicholas (Tallinn / Estonia). The dance of death, which displays the moment of movement of the skeletons or compositions with the instrument, is the most prominent symbol of the epidemic reflected in the iconographic style. Another example can be seen at the Virgin Mary Church in Zadar (Croatia). The fresco in Palazzo Palermo refers to the triumph of death by exemplifying the gothic painting art in Italy. Another production carrying the name of death victory is the depiction of Pieter Bruegel, painted as an oil on panel. Another production discussing the plague is the wax reliefs of Caterina de Julianis and Guilio Zumbo. When looking at the reliefs, images such as clock, hourglass, skull, and skeleton can be seen by emphasizing the transience of human life depending on the temporality of time. The plague picture, which was painted by Arnold Böcklin in the later periods, highlights the fear of the era over the image of ‘making everyone like yourself’ by a skeleton holding a scythe.
6
Şekil 2. İlahi Bir Ceza Olarak Veba, 1424, El Yazması, Niedersächsisches Landesmuseum, Hannover Figure 2. The Plague as Divine Punishment, 1424, Manuscript, Niedersächsisches Landesmuseum, Hannover
Şekil 3. Ölüm Zaferi, Brueghel, P., 1562, Prado Müzesi, İspanya Figure 3. Triumph of Death, Brueghel, P., 1562, Prado Museum, Spain
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
7
Visual Culture in the History of Outbreaks
Şekil 4. Ölüm Dansı’ndan Detay, Notke, B., 1463, Aziz Nicholas Kilisesi, Tallinn, Estonya Figure 4. Detail of Danse Macabre Notke, B., 1463, St. Nikolai’s Church in Tallinn, Estonia
Şekil 5. Ölüm Dansı, Kastav. V., 1474, Azize Meryem Kilisesi, Beram, Hırvatistan Figure 5. Detail of Danse Macabre, Kastav, V., 1474, St-Mary’s Church Beram, Croatia
Şekil 6. Ölüm Zaferi, Traini, F., 1345, Camposanto Mezarlığı, İtalya Figure 6. Triumph of Death, Traini, F., 1345 , Camposanto di Pisa, Italy
8
Şekil 7. Zaman ve Ölüm, Julianis, C., 18. yüzyıl, Victoria ve Albert Müzesi, İngiltere
Şekil 8. Cesetlerin Bozuluşu, Zumbo, G., 17. yüzyıl, La Specola Doğa Tarihi Müzesi, İtalya (Solda)
Şekil 9. Veba, Böcklin, A., 1898, Basel Güzel Sanatlar Müzesi, İsviçre
Şekil 10. Zaman ve Ölüm Detay, Julianis, C., 18. yüzyıl, Victoria ve Albert Müzesi, İngiltere
Figure 8. The Corruption of Bodies, Zumbo, G., 17th century, La Specola Museum of Natural History, Italy (Left)
Figure 7. Time and Death, Julianis, C., 18th century, Victoria and Albert Museum, England
Figure 10. Details of Time and Death, Julianis, C., 18th century, Victoria and Albert Museum, England
Figure 9. Plague, Böcklin, A., 1898, Kunstmuseum Basel, Switzerland
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
9
Visual Culture in the History of Outbreaks
ii. Etki, imge, bağ: Çiçek Hastalığı
ii.Effect, Image, Connection: Smallpox
1600’lü yıllarda görülmeye başlayarak 1970’li yıllarda son bulan vebaya ardışık gelen bir diğer salgın ise çiçek hastalığıdır. Üretim alanı olarak veba salgınından ayrılır. Temsil edildiği sanatsal pratikler son derece sınırlıdır. Araştırmam kapsamında çiçek hastalığının organizmalarına atıfta bulunan çağdaş bir heykele yer verdim.
Smallpox as another example, which began to appear in the 1600s and ended in the 1970s, was consecutive to the plague. It is separated from the plague epidemic as a production area. The artistic practices it embodies are remarkably insufficient. As part of my research, I included a contemporary statue that associates with the organisms of smallpox.ii.Effect, Image, Connection: Smallpox
iii. Etki, İmge, Bağ: Kolera iii. Effect, Image, Connection: Cholera Veba ve çiçek hastalığını takip eden salgın 1817 yılında tespit edilen kolera olarak görülür. Veba salgınında görülen duvar resmi, yağlıboya ve rölyef gelişimi kayıt eden üretimler yerini mizah barındıran iğneleyici bir anlatıma bırakarak seyrek miktarda günümüze ulaşan karikatürlerden meydana gelir. Karikatür betimlemelerde görülen imgeler varsıl insanların mutluluk tabloları, yoksul insanların ise çaresizlik yansımaları betimler şekildedir.
The outbreak following plague and smallpox is seen as cholera, which was detected in 1817. The productions that recorded the mural, oil painting, and relief development consist of caricatures that have survived to the present day, leaving a sarcastic narration with humor. Images portrayed in caricatures are representing the happiness of wealthy people, and the helplessness of poor people.
Şekil 11. Kuş Gribi, Jerram, L., 2005, Wellcome Koleksiyonu, İngiltere Figure 11. Avian Influenza, Jerram, L., 2005, Wellcome Collection, England
10
Çeşitli resim merkezli üretimlerde kolera salgınını tanımlayan bir betimleme kalabalık gruptan yukarı alanda konumlanan ölüm meleği ve tabut olarak görülür. Dönemin üretimleri medyum olarak ayrılırken işlenen tema bakımından veba ile benzerlik gösterir. Ancak karikatürist tavır burada salgını yücelten ikonografiden uzaklaşarak gerçeklik tarafından iğneleyici olarak ele almaktadır.
A description detailing the cholera epidemic in various picture-centered productions is seen as the angel of death and the coffin located in the upper area from a crowded group. While the productions of the period are divided as a medium, they are similar to the plague in terms of the theme. However, the cartoonist view moves away from the iconography that praises the epidemic and treats it as sarcastic by reality.
Şekil 12. Kolera Turtası, Cruickshank. R., 1832
Şekil 13. Kolera Hastası, Cruickshank, R., 1832
Figure 12. Cholera Pie, Cruickshank. R., 1832
Fıgure 13. The Colera Patient, Cruickshank, R., 1832
iv. Etki, imge, bağ: Kuş Gribi
iv.Effect, Image, Connection: Avia Influenza
İnsanlık tarihindeki salgınlar listesini kronolojik eksen üzerinde 1876 yılında tespit edilen kuş gribi takip ediyor. İtalya’da tespit edilen virüs, tavuk vebası olarak da adlandırılıyor. Araştırma kapsamındaki bulgular her salgın özelinde kendi dönemindeki üretimlerden yola çıkarak günümüze gelen süreçte ele alınan farklı dönem ve medyumların izini taşıyan üretimleri de benimser. Kuş gribi bu noktada iyi bir örnek oluşturur; kasnak üzerine dikiş, grafik tasarım, ve heykel(cam) aracılığı ile konu olarak seçildiği görülmektedir.
On the chronological axis, the list of outbreaks in human history is followed by avian flu, which was discovered in 1876. The virus detected in Italy is also called chicken plague. The findings within the scope of the research also adopt the productions that display the traces of various periods and mediums, which are handled in the present day, based on the productions of their period in each epidemic. Avian flu is a great representative at this point; the flu is seen as if it is chosen as a subject through, graphic design, and sculpture (glass), and stitching on the hoop.
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
11
Visual Culture in the History of Outbreaks
Şekil 14. Büyük Çiçek Hastalığı, Jerram, L., 2010, Metropolitan Sanat Müzesi, New York
Şekil 15. Kuş Gribi, Weiner, M., 2009
v. Etki, İmge, Bağ: İspanyol Gribi
v. Effect, Image, Connection: Spanish Flu
İspanyol gribinin etkisini yansıtan üretimlere bakıldığında analizlerin bu kısmına kadar konu olan salgınlardan ayrılarak bireysel etkilerin resimde temsil edildiği görülür. Kolektif algı yerine dönemin modernist adımlarının ve I. Dünya Savaşı’nın da etkisiyle içe kapanıklık kendini salgın üzerinden izleyiciye açık eder. Dönemin üretimleri Munch’ın hastalığın semptomlarından olan nefes darlığını dağılmış yatak odası kompozisyonuyla izleyiciye sunmasıyla, Egon Schiele’in aile tablosu içerisinde korkunun teşvik ettiği bir arada olmanın güvenine bırakmasında saklıdır. İspanyol gribini konu eden dönemsel üretimlerin dışında çağdaş bir anlatı kazanmaması, zihinden silme isteğini hatırlatır. Savaş ile eş zamanlı gelişim gösteren salgın; John Singer Sargent’in betimlemelerinde askeri atmosferi izleyiciye sunar. Sargent’in tasvirlerinde dikkat çeken göz bezleri savaştaki gazların etkisiyle ilişkilidir, bir anlamda analizlerin devamında koronavirüs ile mücadelede Sargent’in gözdeki maskeleri bir karış aşağıya kayarak ağızda yerini bulmuştur.
When the productions displaying the impact of the Spanish flu are investigated, it is seen that the individual effects are outlined in the picture by separating the flu from the epidemics until this part of the analysis. With the effect of the modernist steps of the period and World War I, instead of the collective apparent perception, introversion reveals itself to the audience through the epidemic. The productions of the period are hidden in Egon Schiele’s trust in being together in the family table, which is encouraged by fear, by presenting the breathlessness, which is one of the symptoms of the disease of Munch, to the audience with its scattered bedroom composition. The fact that it did not acquire a contemporary narrative other than the periodical productions about the Spanish flu reminds us of the desire to erase from the mind. The epidemic that developed concurrently with the war; manifests the military atmosphere to the audience in the descriptions of John Singer Sargent. The eye glands that draw attention in Sargent’s depictions are related to the effect of the gases in the war. In a sense, in the sequence of the analyzes, Sargent’s masks in the eye area have found their place in the mouth area in the fight against the coronavirus.
Figure 15. Avian Influenza, Weiner, M., 2009
Figure 14. Large Smallpox, Jerram, L., 2010, The Metropolitan Museum of Art, New York
12
Şekil 16. İspanyol Gribiyle Otoportre, Munch, E., 1919, Oslo Ulusal Sanat Müzesi, Norveç
Şekil 17. Aile (Otoportre), Schiele, E., 1918, Londra Ulusal Galeri, İngiltere
Figure 16. Self-Portrait with the Spanish Flu, Munch, E., 1919, National Museum of Art Oslo, Norway
Figure 17. The Family (Self Portrait), Schiele, E., 1918, London National Gallery, England
Şekil 18. İspanyol Gribinin Ardından Portre, Munch, E., 1919, Munch Müzesi / Munch-Ellingsen Grubu / Sanatçı Hakları Derneği (ARS), New York
Şekil 19. Gaz Bombası, Sargent, J. S., 1919, İmparatorluk Savaş Müzeleri, Londra, İngiltere Figure 19. Gassed, Sargent, J. S., 1919, Imperial War Museums, London, England
Figure 18. Self-Portrait after Spanish Flu, Munch, E., 1919, The Munch Museum / The Munch Ellingsen Group, Artist Rights Society (ARS), New York
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
13
Visual Culture in the History of Outbreaks
vi. Etki, İmge, Bağ: Ebola Virüsü
vi. Effect, Image, Connection: Ebola Virus
Ebola virüsü ise 1976 yılında Afrika’da tespit edildi. Ebola virüsü kendi içinde 5’e ayrılsa da ölümcül tehlikesinin yüksekliği ile Afrika’nın soyutlandığını ifade etmek gerekir. Karşılaşılan başkalaştırma; salgınlar tarihinde firengi gibi hastalıklar taşıyan kadınların uğradığı ayrımcılığın ardından bu çizgiyi takip eden bir diğer atfedilmiş ayrımcılığın durağıdır. Ebola virüsünün dışavurumunu izlediğimiz çokkültürlü bir ortam söz konusudur. Fotoğraf, arazi sanatı, grafiti, resim, heykel, grafik tasarım, kasnak üzerine dikiş virüsü doğrudan ya da dolaylı olarak ele alan medyumlardır. Veba salgınında görülen duvar resimleri bir okumayla dönem şartlarında gelişen teknoloji ile tezahür eden bir alan grafiti olarak görülmektedir. Vebanın ardından ilk kez kamusal alana yayılan tasvirler böylece görülmektedir. Daha önce karşılaşmadığımız üretim biçimi ise arazi sanatıdır. Dario Gambarin, traktör ile düz bir tarla üzerine ebolaya dikkat çeken bir üretim gerçekleştirmiştir. Ebola’nın üretim alanı bu anlamda ispanyol gribinde görülen bireysel etkilerin izlerini taşır.
Ebola virus was discovered in Africa in 1976. Although the Ebola virus is divided into 5 in itself, it is necessary to state that Africa is abstracted through the virus’s high rate of fatal danger. The transfiguration confronted is another stop of attributed discrimination tracking this line after the discrimination faced by women who were infected by diseases such as syphilis in the history of outbreaks. There is a multicultural environment where we observe the expression of the Ebola virus. Photographs, land art, graffiti, painting, sculpture, graphic design, and stitching on the hoop are mediums that deal with directly or indirectly. The mural paintings seen in the plague epidemic have opened a door to graffiti, demonstrated by the technology advanced in the period conditions with a reading. Depictions that spread to the public sphere after the plague can be seen for the first time. The production method that we have encountered before is the land art. Dario Gambarin created a production that draws attention to the Ebola on a flat field with a tractor. In this sense, the production area of Ebola carries traces of individual effects in Spanish flu.
Şekil 20. Ebola Farkındalığı, Gambarin, D., 2014
Şekil 21. Ebola Virüs, Weiner, M., 2009
Figure 20. Ebola Awaraness, Gambarin, D., 2014
Figure 21. Ebola Virus, Weiner, M., 2009
14
Şekil 22. Ebola, Jerram, L., 2009, Wellcome Koleksiyonu, Londra, İngiltere Figure 22. Ebola, Jerram, L., 2009, Wellcome Collection, London, England
Şekil 23. Ebola, Kidult, 2014
Şekil 24. Ebola’yı Durdur, Galiou, M., 2015
Figure 23. Ebola, Kidult, 2014
Figure 24. Stop Ebola, Galiou, M., 2015
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
15
Visual Culture in the History of Outbreaks
Şekil 25. Ebola Belirtileri, Jallanzo, A., 2014 Figure 25. Ebola Symptoms, Jallanzo, A., 2014
vii. Etki, İmge, Bağ: HIV
vii. Effect, Image, Connection: HIV
Ebola virüsünün başkalaştırma politikalarının izi 1981 yılında tespit edilen HIV virüsünde de devam eder. Bu anlamda ebola virüsünün çokkültürlü üretim dili var olma gayesiyle bağdaşarak aktivist bir alana dönüşmüş olarak HIV virüsünde görülür. Büyük ölçüde hedef gösterilen eşcinsellere, haitili göçmenler ve damar içi uyuşturucu kullanan insanlar da eşlik etmiştir. Sorumlu tutan bir tavır içinde ele alınarak başkalaştırılan insanlar, sanatı kendi benlikleri ile bağdaştırarak algıyı değiştirmek üzerine üretimler sergilemişlerdir. Dönemin üretimlerine baktığımızda fotoğraf, grafik tasarım, performans sanatı ve resim ağırlıklı olarak görülür.
The tracing of differentiative policies of the Ebola virus remains in the HIV detected in 1981. In this sense, the multicultural production language of the Ebola virus is seen in HIV, converted into an activist field by being compatible with its purpose of existence. The profoundly targeted homosexuals were accompanied by Haitian immigrants and people using intravenous drugs. Differentiated people, who were treated in an accountable manner, exhibited productions on changing perception by linking art with their selves. The predominant productions pf the period are photography, graphic design, performance art, and painting.
16
Şekil 26. Güvende Olun, Emin Olun, Mutlu Olun, 1990’ların başında: Broşür, Act Up Norwich, 1990
Şekil 27. AZT’nin Tadını Çıkarın, Finkelstein A., Gagliostro, V., 1989
Diğer salgınlardan ayrılan bir nokta performans sanatındadır. İnsanın bedeni referans alarak anlatım aracı haline getirmesi söz konusudur. İspanyol gribinde görülen bireysellik, özne iken burada bireysellik cümlenin sonundaki yüklem görevini görür. Bireysellik araç olarak kolektif açılmayı işaret etmektedir.Ebola ve HIV’in dışavurumları başkalaştırılma mücadelesi üzerinden ortak paydada buluşur.
In the art of performance, which is a different production art that took part in various epidemics, it is possible to turn the human body into a means of expression as a reference. The individuality seen in the Spanish flu refers to the collectivity that arises from individuality here. The expression of Ebola and HIV meet on the common denominator.
Figure 26. Be Safe, Be Sure, Be Happy, early 1990s: Leaflet, Act Up Norwich, 1990
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
Figure 27. Enjoy AZT, Finkelstein A., Gagliostro, V., 1989
17
Visual Culture in the History of Outbreaks
Şekil 28. Cehalet = Korku, Sessizlik = Ölüm, Haring, K., 1989, Keith Haring Vakfı Figure 28. Ignorance = Fear, Silence = Death, Haring, K., 1989, Keith Haring Foundation
Şekil 29. Saptanamayan Nedir?, Undetectable Collective, 2014 Figure 29. What is Undetectable?, Undetectable Collective, 2014
18
Şekil 30. Her Ülke İçin Temel İlaçlar, Çoklu AIDS Dernekleri, 1999, Uluslararası AIDS Konferansı, Durban, Güney Afrika
Şekil 31. Derin Gırtlak, Atmadibrata, K., 2017
viii. Etki, İmge, Bağ: SARS&Domuz Gribi
viii. Effect, Image, Connection: SARS&Swine Flu
2002 yılında tespit edilen SARS ve 2009 yılında tespit edilen domuz gribi ise üretim anlamında aynı sanatçıya ait (Luke Jerram) heykeller üzerinden ortak noktada buluşmaktadır.
The SARS detected in 2002 and the swine flu detected in 2009 meet at the common point through the statues of the same artist (Luke Jerram) in terms of production.
Şekil 32. Domuz Gribi, Jerram, L., 2009, Wellcome Koleksiyonu, Londra, İngiltere
Şekil 33. Ağır Akut Solunum Yolu Yetersizliği Sendromu(SARS), Jerram, L., 2009, Wellcome Koleksiyonu, Londra, İngiltere
Figure 31. Deepthroat, Atmadibrata, K., 2017
Figure 30. Essential Drugs for every nation, Multiple AIDS Associations, 1999, International AIDS Conference in Durban, South Africa
Figure 32. Swine Flu, Jerram, L., 2009, Wellcome Collection, London, England
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
Figure 33. Severe Acute Respiratory Syndrome(SARS), Jerram, L., 2009, Wellcome Collection, London, England
19
Visual Culture in the History of Outbreaks
ix. Etki, İmge, Bağ:Koronavirüs
ix. Effect, Image, Connection: Coronavirus
Son olarak araştırmanın çıkış noktası olan koronavirüse gelindiğinde virüs; 2019 yılında Çin’de tespit edilerek, küresel bir ivme kazandı. Koronavirüsün üretimlerle olan ilişkisinde ev alanında olan nesneler ve dönüştürme refleksi öne çıkıyor. Fotoğraf, resim, arazi sanatı, posta sanatı, grafiti, kasnak üzerine dikiş gibi hiv ve ebola virüsünün etki alanına rastlanan çokkültürlü ortam gözleniyor. Posta sanatının ağırlıklı bir ilgiyle karşılaşarak birbirlerine taşınabilir üretimler gönderme yolunu seçen insanlar, virüsün getirdiği mesafelenme etkisini aşabilme gayretine iyi bir örnek oluşturur.
Finally, when it comes to the coronavirus, which is the starting point of the research, the virus was first detected in China in 2019 and gained global momentum. In the relationship between the coronavirus and the productions, the objects in the home area and the transformation reflexes become prominent. A multicultural environment is observed in the domain of the Ebola virus through photography, painting, land art, postal art, graffiti, and the stitching on the hoop. The fact that postal art comes to the agenda and sends portable productions to each other by mail is a good example of the effort to overcome the distance caused by the virus.
Ağırlıkla rastlanan bir dönüşüm avrupa resim literatüründe yer edebilen tabloların insanlar tarafından kopya edilerek özel alanda yeniden yorumlanmasıyken bu gayret veba salgınının bir ölçüde yenilenmeyi doğuran ileriye bakarak iyi olabilme halini, geçmişe bakarak iyi olabilme düşüncesiyle de bağlamaktadır. Virüsün doğurduğu popüler imgelere tuvalet kağıdı ve maske denilebilir. Ebola virüsünün etkisini barındıran graffitilerde hastalığın semptonlarına ilişkin göndermeler yer alırken koronavirüsün yansımasını ifade eden graffitilerde yenilenme eğilimi görülmektedir. Yenilenme eğilimi geçmiş tarihli üretimlere maske figürlerinin eklenmesiyle yeni bir yorum kazanmış olarak dikkat çeker. İspanyol gribini incelerken Sargent’in tasvirlerinde görülen askerlerin gözlerindeki bezler koronavirüs ile birlikte ağız ve burun bölgesine indirgenmiştir.
While a prominent transformation is the reinterpretation of paintings that can be found in European painting literature in private areas replicated by humans, this effort may be thought to be compatible with the idea of the plague epidemic to be good by looking to the past and to be good looking forward. The final “the best” images can be said to be the toilet paper and a mask. While the graffitis, expressing the effect of the Ebola virus contains references to the symptoms of the disease, the graffitis expressing the reflection of the coronavirus shows a tendency to renew. The tendency of renewal attracts attention by gaining a new interpretation with the addition of mask figures to past dated productions. When examining Spanish flu, the glands in the eyes of soldiers seen in Sargent’s depictions were moved to the mouth and nose area through the coronavirus.
20
Şekil 35. İnci Küpeli Kız, Banksy, 2020, Hannover Place, İngiltere
Figure 35. Girl with a Pearl Earring, Banksy, 2020, Hannover Place, England
Şekil 37. Dünya Üzerinde Korona Kuralları, Zippel, E., 2020 Figure 37. Coronavirus Rules Over Earth, Zippel, E., 2020
Şekil 38. İsimsiz Otoportre, Crow, A., 2020
Şekil 36. İsimsiz, Banksy, 2020
Figure 38. Untitled Self-Portrait, Crow, A., 2020
Figure 36. Untitled, Banksy, 2020
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
21
Visual Culture in the History of Outbreaks
Şekil 39. Kovid-19 Test Damgaları, Welch, C., 2020, New York, Amerika Birleşik Devletleri Figure 39. Covid-19 Test Stamps, Welch, C., 2020, New York, United States of America
Şekil 40. İsimsiz, Taff, C., R., 2020, Pontypridd, İngiltere
Şekil 41. İklim Krizi Yok, Koronavirüs gripten az ve dünya düz, Vandoni, A., 2020, İtalya
Figure 38. Untitled, Taff, C., R., 2020, Pontypridd, England
Figure 41. There Is No Climate Crisis, Coronavirus Is Less Than Flu and Earth Is Flat, Vandoni, A., 2020, Italy
22
Şekil 41. Mitolojik Figürler Maske Giyiyor, Swains, A., 2020
Şekil 42. İsimsiz, Ladywell, L. S., 2020, Londra, İngiltere
Şekil 43. İsimsiz, Crawley, A., 2020, Dublin, İrlanda Figure 43. Untitled, Crawley, A., 2020, Dublin, Ireland
Şekil 44. İsimsiz, Edelson, J., 2020, San Francisco, Amerika Birleşik Devletleri
Şekil 45. İsimsiz, Gazeta, A., 2020, Varşova, Polonya
Şekil 46. Benim Koronam, White, R., 2020
Figure 41. Mythological Figures Wearing Masks, Swains, A., 2020
Figure 42. Untitled, Ladywell, L. S., 2020, London, England
Figure 44. Untitled, Edelson, J., 2020, San Francisco, United States of America
Figure 45. Untitled, Gazeta, A., 2020, Warsaw, Poland
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
Figure 46. My Corona, White, R., 2020
23
Visual Culture in the History of Outbreaks
Şekil 47. Küçük Lüksler, White, R., 2020 Figure 47. Little Luxuries, White, R., 2020
Şekil 48. Kayıp, White, R., 2020 Figure 48. Lost, White, R., 2020
24
Şekil 49. Bağ Haritası, Kır, B., 2020
FFigure 49. Connection Map, Kır, B., 2020
II.Bölüm
II. Chapter
Bağ Haritası
Connection Map
Projenin sonuç kısmına yaklaşırken, salgınlar tarihinde yapılan üretimlerin birbiriyle olan ilişkisi şemadaki gibidir.
As we approach the conclusion of the project, the relationship between the productions in the history of outbreaks is as shown in the diagram.
Sonuç
Conclusion
“Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür” olarak adlandırdığım bu proje çok boyutlu kriz durumuna ilişkin alternatif bakış açılarını ve mekâna yansımalarını çeşitli temsil yöntemleriyle görünür kılmaktadır. Mimarlığın güncel olaylar etkisine verecek cevabı benimsemesi prensibine Sanat Tarihi disiplininden bir bakışla salgınlar tarihinde kendine yer eden çeşitli medyumlardaki üretimlerine odaklanmaktadır.
This project, which I call “Visual Culture in the History of Outbreaks”, makes alternative perspectives and reflections on the space visible in a multidimensional crisis with various representation methods. It focuses on the production of various mediums in the history of epidemics with a view from the discipline of Art History on the principle of architecture adopting the answer to the effect of current events.
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür
25
Visual Culture in the History of Outbreaks
Dönem başlığını taşıyan “Metrotopya” temasıyla paralellik göstererek kentlerde meydana gelen distopyalara karşın ütopyaların savunmasını görünür kılarak saptadığı analizi izleyiciyle paylaşır. Araştırmaya konu ve başlangıç dinamiği olarak benimsenen yaşamakta olduğumuz pandemi; sonuç ürünü niteleyen etki, imge, bağ yan başlıklarıyla bir sonraki bölüme referans vererek birbirini tahayyül edecek gelişim çizgisi kayıt ederek meydana geldi. Bu akış toplum dinamiklerinin belirleyici etkileri olarak küresel ve toplumsal olaylar boyutunda günümüze uzanan bir yolculuk olarak görülmelidir. Çalışmanın giriş bölümünü teşkil eden şekil 1’i burada yeniden hatırlayarak, her salgın döneminin kendi etkileriyle ilişkili olarak doğurduğu çeşitli temsiliyetlerin olduğu tekrarlanmalıdır. Ortaya çıkan bu temsiller, medyum olarak çeşitli sanat üretimlerinde tespit edilmiş, bağ haritası başlığı altında izleyiciye sunulmuştur. (bkz:QR)
It shares the analysis it has detected by making the defense of the utopias visible against the dystopias occurring in the cities, in parallel with the theme of “Metrotopia” bearing the title of the period. The effect that distinguishes the pandemic result product, which is the subject of the study and obtained as the starting dynamics, has been documented by recording the line of advancement that will reflect each other with reference to the following category with the image and connection side titles. This flow should be recognized as a journey that broadens to the present day in terms of global and social incidents as the determining effects of social dynamics. Recalling the figure 1, which forms the beginning part of the research, here, it should be reiterated that there are several representations that each epidemic period generates in relation to its impacts. These arising representations were determined in numerous art creations as medium and presented to the audience under the title of the connection map. (See QR)
Kaynakça | References 1. Demirbag, M. (2018). Pandemics Throughout History and Their Reflection In Art (Yüksek Lisans Tezi). Erişim Adresi Ulusal Tez Merkezi. (505297)
4. Stuhltrager, A. K. Keith Haring’s Aids Activism. (2015, 13 Aralık). Erişim Adresi https://sites.psu.edu/245spring2015/2015112/ 131keith-harings-aids-activism/
2. Yıldız, F. (2014). 19. Yüzyılda Anadolu’da Salgın Hastalıklar (Veba, Kolera, Çiçek, Sıtma) ve SalgınHastalıklarla Mücadele Yöntemi (Yüksek Lisans Tezi). Erişim Adresi Ulusal Tez Merkezi. (364736)
5. Bahadır, O. Salgın Hastalıkların Tarihteki Rolü ve Bilim. (2019, 17 Ekim). Erişim Adresi https://sarkac.org/2019/10/salgin-hastaliklar-ve-bilim/
3. Temel, K.M. (2012). 1918 Grip Pandemisi (Yüksek Lisans Tezi). Erişim Adresi Ulusal Tez Merkezi (316975)
6. Fear and Humour In the Art of Cholera. (2010, 1 Aralık). Erişim Adresi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/ PML2996527/
26
Salgınlar Tarihinde Görsel Kültür Visual Culture in History of Outbreaks Berk Kır
