The Great Silence (2014)
Gizakiek Arecibo erabiltzen dute adimen estralurtarra bilatzeko.
Konexio bat ezartzeko nahia hain da handia, unibertsoan zehar entzuteko gai den belarri bat sortu dutela.
Baina ni eta nire lagunak hemen gaude. Zergatik ez zaie interesatzen gure ahotsak entzutea?
Haiekin komunikatzeko gai den espezie ez-gizatiar bat gara. Ez al gara gizakiok bilatzen duguna?
Unibertsoa hain da zabala, non bizitza adimentsua sortuko baitzen askotan.
Unibertsoa ere hain zaharra denez, espezie teknologiko bakar batek galaxia hedatzeko eta betetzeko denbora izango zuen.
Hala ere, ez dago inon bizi-seinalerik, Lurrean izan ezik. Gizakiek Fermiren paradoxa deitzen diote horri.
Fermiren paradoxarako proposatutako irtenbide bat da espezie adimendunak nahita saiatzen direla beren presentzia ezkutatzen, inbaditzaile etsaien jomuga ez izateko.
Gizateriak ia desagertutako espezie bateko kide naizenez, estrategia jakintsu bat dela sinets dezaket.
Zentzuzkoa da isilik egotea eta arreta ez piztea
Batzuetan, Isiltasun Handia esaten zaio Fermiren paradoxari. Unibertsoak ahotsen kakofonia bat izan beharko luke, baina, horren ordez, erabat isila da.
Gizaki batzuek teoria hau dute: espezie adimendunak desagertu egiten dira kanpoko espazioan hedatu ahal izan aurretik
Zuzen bazaudete, orduan gaueko zeruaren isiltasuna hilerri baten isiltasuna da.
Duela ehunka urte, nire espeziea hain zen ugaria, ezen Rio Abajo basoak gure ahotsekin durundi egiten baitzuen. Orain ia desagertu gara.
Laster oihan hau unibertsoaren gainerakoa bezain isila izango da.
Alex izeneko loro gris afrikar bat zegoen. Ezaguna zen bere trebetasun kognitiboengatik. Gizakien artean ospetsua. Esan nahi dut
Irene Pepperberg izeneko giza ikertzaile batek hogeita hamar urte eman zituen Alex ikasten.
Alexek formei eta koloreei buruzko hitzak ezagutzeaz gain, forma eta kolore kontzeptuak ulertzen zituela deskubritu zuen.
Zientzialari asko eszeptiko ageri ziren txori batek kontzeptu abstraktuak uler zitzakeelakoan. Gizakiei gustatzen zaie pentsatzea bakarrak direla
Baina azkenean Pepperbergek konbentzitu zituen Alexek ez zuela hitzak errepikatzera mugatzen, esaten zuena ulertzen zuela baizik.
Nire lehengusu guztien artean, Alex izan zen gizakiek serioski hartu zutena.
Alex bat-batean hil zen, artean gazte samarra zela. Hil aurreko gauean, Alexek esan zion Pepperbergi: "Ondo portatu. Maite zaitut ".
Gizakiek adimen ez-gizatiar batekin lotura bilatzen badute, zer gehiago eska dezakete?
Loro bakoitzak bere burua identifikatzeko erabiltzen duen dei bakarra du; biologoek "kontaktuko deia" deitzen diote.
1974an, astronomoek Arecibo erabili zuten giza adimena frogatzeko kanpoko espaziora mezu bat igortzeko. Horixe izan zen gizateriaren "kontakturako deia".
Basa-egoeran, loroak beren izenez zuzentzen dira elkarrengana. Txori batek beste baten kontaktuko deia imitatzen du bere arreta erakartzeko
Noizbait gizakiek antzematen badute Arecibotik bidalitako mezua Lurrera itzultzen dela, jakingo dute norbait bere arreta erakartzen saiatzen ari dela.
Loroek hitz egiten ikasten dugu: entzun ondoren soinu berriak egiten ikas dezakegu. Animalia gutxik dute ahalmen hori.
Txakur batek dozenaka agindu uler ditzake, baina inoiz ez du zaunka besterik egingo.
Gizakiek ere hitz egiten ikasten dute. Hori komunean dugu.
Beraz, gizakiok eta lorook harreman berezia dugu soinuarekin. Ez genuen oihu besterik egin. Ahoskatu egiten dugu. Adierazten dugu
Agian gizakiek horregatik Arecibo eraiki zuten, egin zuten moduan.
Hargailuak ez du zertan transmisorea izan, baina Arecibo biak dira. Entzuteko belarria da, eta hitz egiteko ahoa.
Gizakiak milaka urtetan bizi izan dira loroekin, eta orain dela gutxi hasi dira aztertzen gu adimentsuak izateko aukera.
Ezin diet errurik bota. Loroek pentsatzen genuen gizakiak ez zirela oso argiak.
Zaila da norberarengandik hain desberdina den portaerari zentzua ematea.
Baina loroak gizakien antzekoagoak dira edozein espezie estralurtar baino, eta gizakiek aukera dute gu gertutik behatzeko, guri begietara begiratzeko.
Nola espero dute adimen arrotza ezagutzea, ehun argi-urteko distantziaren baino ez badira bilatzen?
Ez da kasualitatea "aspirazioa" arnasa hartzea baita itxaropena izatea.
Hitz egiten dugunean, gure biriketako arnasa erabiltzen dugu gure pentsamenduei forma fisikoa emateko.
Igortzen ditugun soinuek gure asmoak eta gure bizi-indarra bateratzen dituzte. Hitz egiten dut, gero existitzen naiz
Hitz egiten ikasten duten izaki bizidunak, loroak eta gizakiak bezala, agian honen egia erabat ulertzen duten bakarrak dira.
Atsegina da ahoarekin soinuei forma ematea.
Hain da primarioa eta erraietakoa, ezen, historian zehar, gizakiek jainkotasunerako bidetzat hartu baitute jarduera hori.
Pitagorikoek uste zuten bokalek esferetako musika antzezten zutela eta abestu egiten zituztela beren boterea lortzeko.
Kristau mendekostearrek uste dute esanahi zehatzik gabeko silaben bokalizazio jariakorrak aingeruen hizkuntza irudikatzen duela zeruan.
Indiako brahmanek uste dute mantrak errezitatzean errealitatearen oinarrizko osagaiak indartzen ari direla.
Hitz egiten ikasteko gai den espezie batek bakarrik emango lioke hainbesteko garrantzia soinuari bere mitologietan. Loroak ikus ditzakegu
Mitologia hinduaren arabera, unibertsoa soinu batekin sortu zen: "Om"
Silaba bat da, barruan existitzen den guztia eta existituko den guztia duena.
Areciboren teleskopioak izarren arteko espazioa seinalatzen duenean, burrunba ahul bat entzuten du. Astronomoek "mikrouhinen hondo kosmikoa" deitzen diote.
Big Bangaren hondar-erradiazioa da, duela hamalau mila milioi urte unibertsoak sortu zuen leherketa.
Baina jatorrizko "Om" aren erreberberazio ia entzungaitzat ere har daiteke.
Silaba hori hain zen durundia, gaueko zeruak dardarka jarraituko duela unibertsoa existitzen den bitartean.
Arecibok beste ezer entzuten ez duenean, sorkuntzaren ahotsa entzuten du.
Puerto Ricoko loroek geure mitoak ditugu. Giza mitologia baino sinpleagoak dira, baina uste dut gizakiek gozatu egingo luketela
Zoritxarrez, gure mitoak galtzen ari dira nire espeziea iraungi ahala. Ez dut uste gizakiek gure hizkuntza deszifratu dutenik gu desagertu baino lehen.
Beraz, nire espeziea desagertzeak ez du jaiotza-talde bat galtzea bakarrik esan nahi. Gure hizkuntzaren desagerpena ere bada, gure erritualak, gure tradizioak.
Gure ahotsaren isilaldia da.
Giza jarduerak nire espeziea desagertzera eraman du, baina ez diet horregatik errurik botatzen. Ez zuten asmo txarrez egin. Ez zuten arretarik ematen.
Eta gizakiek halako mito ederrak sortzen dituzte; nolako irudimena duten! Agian horregatik dira haren nahiak hain ikaragarriak.
Begira Arecibo. Horrelako zerbait eraiki dezakeen espezie orok handitasuna izan behar du bere barnean.
Nire espeziea agian ez da askoz luzaroago hemen egongo. Litekeena da garaia baino lehen hiltzea eta Isiltasun Handiarekin bat egitea.
Baina joan aurretik, mezu bat bidaltzen diogu gizateriari. Espero dugu Areciboren teleskopioak entzutea. Mezua hau da: "Izan onak. Maite zaituztegu "