&
HYGIëNE DÉ VAKBIJLAGE OP HET GEBIED VAN VOEDSELHYGIËNE
FOOD ADDICTIVE MEDIA | SEPTEMBER | 2017 | NUMMER 1
Echte bakkers stoppen met gerecycled karton
Rob Geus: ‘Er is nog veel te winnen!’
nog veel onduidelijkheid over kruisbesmetting
Bij het Echte Bakkersgilde wachten ze de nieuwe wet- en regelgeving niet af, maar ze lopen er op vooruit. Sinds 1 juni van dit jaar hebben zij de uit grijs (gerecycled) karton vervaardigde ‘zwanenhalsdozen’ (GD kwaliteit) vervangen door dozen van ‘levensmiddelenecht’ zuiver karton, aangeduid als GC2-kwaliteit’.
Rob Geus is inmiddels al meer dan 10 jaar te zien op SBS6 in uiteenlopende televisieprogramma’s zoals De Smaakpolitie, Drekwerk, Red mijn vakantie en Smerige Zaken. Daarnaast werkt Rob samen met veel bedrijven om de hygiëne in de bedrijven op een hoger plan te tillen. We spraken hem over regelgeving, handhaving, de NVWA en wat er zoal verbeterd kan worden. Ook in de bakkerijen vissector.
Er is veel onduidelijkheid over de waarschuwingen voor de aanwezigheid van allergenen, die op etiketten van voedselproducten staan, zegt Geert Houben. Veel bedrijven weten niet zeker of hun product, dat gemaakt is in een ruimte waar ook andere voedingsmiddelen worden verwerkt, gevaren kan opleveren voor consumenten met een allergie.
Lees verder op pagina 3
Lees verder op pagina 7
Lees verder op pagina 14
2
&FOOD
HYGIëNE
Conpax introduceert composteerbare snackserie
Voorwoord De eerste Hygiëne & Food is een feit. Een extra dikke bijlage bij de vakkranten Bakery Next en Fish Trend. Hygiëne en Voedselveiligheid zijn nauw met elkaar verbonden en het is een heel breed onderwerp. Reden te meer om daar voor de bakkerijsector en de vissector eens een speciale bijlage aan te wijden. Critici hoor je wel eens hardop denken dat we met ons allen aan het doorslaan zijn. Dat we met al onze maatregelen het voedsel zó hygiënisch en veilig maken dat we als consumenten bij de minste of geringste besmetting meteen ziek worden. Als 'bewijs' wordt dan vaak het eten op straat in het buitenland genoemd en dan met name in de meer exotische landen. Na het eten van een of ander gerecht worden wij Nederlanders dan meteen ziek, terwijl de lokale bevolking er volop van geniet en nergens last van heeft. 'Wij kunnen nergens meer tegen', hoor je dan. 'Omdat we te schoon zijn'. Critici hou je altijd. Feit is dat hier in Nederland en de landen om ons heen strenge normen bestaan. Terecht of niet, is dan niet meer de vraag. We moeten er met ons allen gewoon aan voldoen. Punt! In het kader van concurrentie en onderscheidend vermogen zijn er dan bepaalde klanten, grote organisaties vaak, die zelfs nog verder gaan dan de wetgever voorschrijft. BRC is daar een voorbeeld van, maar er zijn meer. Los van de wettelijke motieven, is er ook nog een ethisch motief. Het is niet alleen dat we veilig met andermans eten en drinken móéten omgaan, we moeten het ook gewoon willen! Het moeten en willen voldoen aan strenge normen kost geld. Investeringen in gebouwen, machines, trainingen, testen, opleidingen, verpakkingen, procedures, controles et cetera et cetera zijn hoog. Dat geld moet ergens terug verdiend worden, dus het komt linksom of rechtsom in de verkoopprijs terug. De prijs die de klanten betalen voor veilig voedsel. En dat verwachten zij dan ook.
Een gezonde bevolking is van maatschappelijk belang. Voedselveiligheid draagt hieraan bij. Ondernemers worden gedwongen daarin te investeren. Dan is het ook van belang dat daar eerlijk op gecontroleerd wordt en gehandhaafd. Dan mag en kan het niet zo zijn dat er ondernemers zijn die er mee weg komen als ze de boel niet voor elkaar hebben en zodoende goedkoper kunnen werken. Dit zou concurrentievervalsing zijn, naast het feit dat er een loopje wordt genomen met de gezondheid van anderen. Beide zijn ontoelaatbaar. Gebrek aan kennis kan nooit een excuus zijn, want er zijn talloze instellingen en bedrijven met veel kennis van zaken, apparatuur, middelen, enzovoorts om ondernemers te helpen. Uiteraard hebben zij daar een commercieel belang bij, maar uiteindelijk is iedereen en zeker de bakkerij- en vissector als geheel, er bij gebaat dat de consument kan vertrouwen op een veilig stuk vis, taart, koek, ijs en brood of wat dan ook bij iedere (banket) bakker, ijssalon en visspecialist. En dan is de ketting zo sterk als zijn zwakste schakel.
De 100% FAIR serie is duurzaam, aansprekend en vernieuwend. De serie is duurzaam dankzij het bruine FSC-gecertificeerde ongebleekt papier en de waterbased coating is de serie sterk, vetwerend, 100% composteerbaar en recyclebaar volgens de Europese norm 13432.
Hans Sangers & Wendy Noordzij
Optimaal voor bijvoorbeeld het afdekken van Dolavbakken. De hygiëne hoes onderscheidt zich van andere afdekmaterialen doordat de hoes, met behulp van een elastiek in de rand, uw product volledig afsluit. De kans op besmetting is hierdoor nihil. De hoes is gemaakt van LDPE materiaal, transparant-blauw ingekleurd en is leverbaar in twee maten (85 of 105 x 125 x 25cm) en snel en makkelijk in gebruik.
Bandall banderolleertechnologie is ideaal voor het labelen of verpakken van skinverpakkingen door middel van een banderol. Typische skinverpakking-producten, zoals kreeft of t-bonesteak, komen vaak net iets boven de trayverpakking uit. Het unieke van de Bandall techniek is dat deze de diverse omvangverschillen van de producten in de praktijk uitstekend weet op te vangen, waardoor de banderol altijd keurig en strak om de skinverpakking heen zit. Met vergelijkbare linerless label methodes of sleeve-verpakkingstechniek is dit niet mogelijk. Ook het gebruik
Reinigen van: ★ Alle soorten plafonds ★ Wanden
★ Armaturen ★ Lamellen ★ gevels
Telefoon 06 - 53 200 937 • info@green-clean.nl • www.green-clean.nl
Het 100% FAIR concept bestaat op dit moment uit verschillende frites-, snack- en hamburger- verpakkingen. Deze lijn is in nauwe samenwerking met diverse food professionals ontwikkeld. De eerste reacties zijn lovend. Tevens zijn er al nieuwe verpakkingen en disposables in ontwikkeling, die de serie nog completer maken. Bezoek onze webshop voor alle productspecificaties.
Iedereen die levensmiddelen en diervoeders produceert, vervaardigt, verwerkt, opslaat, vervoert of distribueert, moet een systeem voor traceerbaarheid hebben. Dat is nodig om producten snel uit de handel te kunnen nemen wanneer ze een gevaar voor de volksgezond-
COLOFON HYGIëNE&FOOD DÉ VAKBIJLAGE OP HET GEBIED VAN VOEDSELHYGIËNE
ADDICTIVE MEDIA | SEPTEMBER | 2017 | NUMMER 1
Echte bakkers stoppen met gerecycled karton
Rob Geus: ‘Er is nog veel te winnen!’
nog veel onduidelijkheid over kruisbesmetting
Bij het Echte Bakkersgilde wachten ze de nieuwe wet- en regelgeving niet af, maar ze lopen er op vooruit. Sinds 1 juni van dit jaar hebben zij de uit grijs (gerecycled) karton vervaardigde ‘zwanenhalsdozen’ (GD kwaliteit) vervangen door dozen van ‘levensmiddelenecht’ zuiver karton, aangeduid als GC2-kwaliteit’.
Rob Geus is inmiddels al meer dan 10 jaar te zien op SBS6 in uiteenlopende televisieprogramma’s zoals De Smaakpolitie, Drekwerk, Red mijn vakantie en Smerige Zaken. Daarnaast werkt Rob samen met veel bedrijven om de hygiëne in de bedrijven op een hoger plan te tillen. We spraken hem over regelgeving, handhaving, de NVWA en wat er zoal verbeterd kan worden. Ook in de bakkerijen vissector.
Er is veel onduidelijkheid over de waarschuwingen voor de aanwezigheid van allergenen, die op etiketten van voedselproducten staan, zegt Geert Houben. Veel bedrijven weten niet zeker of hun product, dat gemaakt is in een ruimte waar ook andere voedingsmiddelen worden verwerkt, gevaren kan opleveren voor consumenten met een allergie.
Lees verder op pagina 3
Lees verder op pagina 14
Lees verder op pagina 7
Hygiëne & Food is een uitgave van Addictive Media en een speciale bijlage bij de vakkranten Bakery Next en Fish Trend Addictive Media: Schoolstraat 6, 8603 XL Sneek Tel: 0515 - 432140 Fax: 0515 - 432153 www.addictivemedia.nl Uitgever: André Schoppen Tel: 0515 - 432140 / 06 - 16044131 andre@addictivemedia.nl
van zelfklevende etiketten heeft op skinverpakkingen een minder esthetisch effect. Luxe versproducten die gezien mogen worden, zoals speciale schelp- en schaaldieren, of luxueuze vleessoorten, zoals biefstuk en steaks, zijn met een banderol altijd voorzien van een triggerende informatiedrager, die ook nog eens opvalt in het supermarktschap.
Nieuwe module traceerbaarheid Hygiënecode Online Aan Hygiënecode online, een complete digitale oplossing voor HACCP, is een nieuwe module toegevoegd: traceerbaarheid.
or sspecialist vo Dé reiniging dse bakkers de Nederlan
Aansprekend vanwege de neutrale en bruine uitstraling, die de duurzaamheid nog eens extra benadrukt en vernieuwend door vernieuwde verpakkingsontwerpen, waaronder het snackbakje met vast sausvakje.
Bandall banderolleertechnologie is ideaal voor skinverpakkingen
En dat wil toch niemand zijn?
H ygiënehoes K oemans V erpakkingen
Koemans Verpakkingen bv brengt hygiënehoezen op de markt. Deze hoezen zijn ontwikkeld voor het afsluiten en beschermen van halffabricaten en (verse) eindproducten.
De fastservice vraagt steeds meer om innovatieve- en milieuvriendelijke snackverpakkingen. Een logische ontwikkeling, omdat de verpakking steeds meer deel uitmaakt van de identiteit van de foodprofessional. Conpax speelt in op deze trend met 100% FAIR: een innovatieve duurzame snack verpakkingslijn.
heid vormen. Deze module zorgt bij een recall dat op een eenvoudige manier terug te vinden is in welke producten bepaalde batchcodes gebruikt zijn. Zodat er snel en duidelijk gecommuniceerd kan worden naar de NVWA en klanten. Zo zijn batchcode simpel terug te vinden en gelijk te zien in welke producten deze verwerkt zijn. Voor meer info gaat u naar www.hygienecodeonline.nl.
Verkoop: André Schoppen Tel: 0515-432140 / 06-16044131 andre@addictivemedia.nl Wilfred Wubs Tel: 0515-432140 / 06-20479538 wilfred@addictivemedia.nl Edwin Schoenmaker Tel: 0515-432140 / 06-81907601 edwin@addictivemedia.nl Redactie: Hans Sangers redactie@bakerynext.nl Wendy Noordzij redactie@fishtrend.nl Twitter: @bakerynext @visvakkrant Vormgeving: Bay6 Print Tel: 06 - 50212014 peter@bay6print.nl Druk: Rodi Media ISSN: 2213-6193
Disclaimer: De Redactie stelt zich niet verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden berichten of gedane uitspraken en behoudt zich het recht om ingezonden artikelen te weigeren of in te korten. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of overgenomen in welke vorm dan ook, zonder voorafgaande, schriftelijke toestemming van de uitgever.
&FOOD
HYGIëNE
In
gesprek met
3
W anda A ndersen (AVG)
Het belang van vloeren voor een hygiënische productie Vloeren spelen een belangrijke rol als het gaat om voedselveilige en hygiënische productie van levensmiddelen. Reden om in gesprek te gaan met Wanda Andersen van AVG Vloer- en Wandtechnieken uit Ochten. Een echt familiebedrijf, waarin de derde generatie ook alweer twee jaar meedraait Welke trends/ ontwikkelingen signaleren jullie op het gebied van hygiëne in de vis- en bakkerijsector? ‘Ik ben ervan overtuigd dat de hygiëne nu beter is dan vroeger, omdat veel moderne winkels nu een ‘open keuken’ laten zien. En in de fabrieken, is er sprake van strengere eisen van de klanten waaraan ze moeten voldoen om te mogen leveren’. Is er de laatste jaren veel veranderd op het gebied van reiniging? ‘Dat durf ik eigenlijk niet te zeggen. Onze vloeren zijn in ieder geval gemakkelijk te reinigen en dat is altijd al zo geweest’. Welke ontwikkelingen verwachten jullie de komende jaren? ‘Wij verwachten dat er in de vloerenwereld op industriegebied weinig zal veranderen. Het enige wat verandert, zijn de materialen. Deze worden steeds meer ontwikkeld en zo komt er steeds meer keus, wat ten goede komt aan de klant. Voor elke vloer wat wils, zo te zeggen.
Iedere vloer heeft zo zijn eigen eigenschappen. En niet iedere vloer is zomaar overal geschikt. Waar het nat is zal de antislip meer moeten zijn, maar die is daardoor momenteel nog wat moeilijker te reinigen’. Hoe spelen jullie op al deze trends en ontwikkelingen in? ‘Onze vloeren zijn HACCP goed gekeurd. Tevens zijn van alle vloeren de R waarden bekend. Wij kunnen hiermee dus aan de vraag voldoen. Kleuren zijn voor ons geen beperking:, het kan in alle kleuren gemaakt worden. Welke toegevoegde waarde kunnen jullie bedrijven in de vis- en bakkerijsector bieden? ‘Vloeren die wij aanbrengen zijn na 1 uur uitharding na het aanbrengen van de laatste laag al weer volledig beschikbaar. Daardoor is het mogelijk om geen tot bijna geen stilstand te hebben voor onze klanten’. Hoe onderscheiden jullie je van andere aanbieders? ‘Ik denk de kwaliteit die we bieden. En onze eerlijkheid’
D e K oningh
introduceert nieuwe productgroep
Voedingsindustrie kiest vaker voor controle en inspectie systemen Voedselveiligheid is een belangrijk thema voor alle producenten in de voedingsindustrie. Consumenten moeten kunnen vertrouwen op de voedselveiligheid van ieder product en elke verpakking. Dat is de reden dat De Koningh Coding & Labeling de nieuwe productgroep controle en inspectie heeft toegevoegd aan haar assortiment. Met systemen op het gebied van controlewegen, metaaldetectie en röntgeninspectie. Controle en inspectie systemen verminderen de risico’s en optimaliseren de efficiency van iedere productielijn. 'Wij merkten dat de vraag naar controle en inspectie systemen steeds vaker werd gesteld. Zeker onze klanten in de voedingsindustrie zijn op zoek naar zekerheid op
aanvulling. Met als groot voordeel dat er een combinatie mogelijk is met controlewegers, metaaldetectie, röntgeninspectie en etiketteersystemen aan de productielijn'.
Het antwoord van Wanda op onze vraag of ze nog tips heeft voor ondernemers op het gebied van hygiëne, is kort en duidelijk: Naadloze vloeren
Blijkt dat een product boven of onder de ingestelde marge zit, dan wordt het product uitgeworpen. Hierbij is het ook mogelijk om te kiezen voor e-weging. Interessant voor producenten, omdat met een gemiddeld gewicht afgevuld mag worden en niet volgens het minimum principe. DETECTEER METALEN IN PRODUCTEN
De metaaldetectoren van Anritsu zijn speciaal ontwikkeld voor industriële omgevingen. Zo is de detectiekop ongevoelig voor externe effecten, zodat er geen onnodige storing optreedt. Bovendien wordt ijzer, (roestvrij) staal en aluminium gedetecteerd met het unieke ‘dualfrequency systeem’ om nog nauwkeuriger te kunnen inspecteren. CONTROLE MET RÖNTGENINSPECTIE
G een
concessies aan voedselveiligheid
Echte bakkers stoppen met gerecycled karton Bij het Echte Bakkersgilde wachten ze de nieuwe wet- en regelgeving niet af, maar ze lopen er op vooruit. Sinds 1 juni van dit jaar hebben zij de uit grijs (gerecycled) karton vervaardigde ‘zwanenhalsdozen’ (GD kwaliteit) vervangen door dozen van ‘levensmiddelenecht’ zuiver karton, aangeduid als GC2-kwaliteit’. De reden van deze wijziging is dat er in dat grijze gerecyclede karton drukinkten aanwezig zijn, die kunnen migreren in het product dat er in verpakt is. (Meer over dit onderwerp valt te lezen in het interview met Petra Wolbert-Hol van Eurofins, elders in deze uitgave, red.). Directeur Geert Caniels van het Echte Bakkersgilde over deze beslissing: ‘Als je jezelf positioneert als de Eredivisie van bakkend Nederland, dan moet je ook je verantwoordelijkheid durven nemen. Zeker als het gaat om voedselveiligheid. Daar moet je nooit concessies aan doen.’ Bij het Gilde zijn ze niet bang
voor negatieve reacties, nu er geen gebruik meer wordt gemaakt van gerecycled materiaal, want zo stelt men: ‘het virgin fibre karton dat nu gebruikt wordt, komt van bomen die speciaal daarvoor goed beheerd worden. Voor iedere gekapte boom wordt een nieuwe aangeplant’. Bovendien zijn deze dozen lichter in gewicht en beter geschikt voor het gebruik in koeling en diepvries’. Directeur Ton Hak van Havelaar Verpakkingen ondersteunt de beslissing van de Echte Bakkers volledig: ‘het is nu nog een vrije keus, die waarschijnlijk binnen afzienbare tijd een verplichte keus gaat worden, opgelegd door de Overheid. Wij denken dat de rest van de markt spoedig zal volgen.’ Ook Beko Verpakkingen staat als licentiehouder van het Echte Bakkersgilde achter deze keuze. Zij zullen in de toekomst ook met andere artikelen overstappen naar virgin materiaal, zo vertelde accountmanager Carla Maquiné.
het gebied van voedselveiligheid. Met de controle en inspectie systemen van Anritsu kunnen wij dat nu bieden. Als totaalleverancier op het gebied van codeer- en etiketteeroplossingen is de productgroep controle en inspectie een welkome
aldus Bert-Jan Dijk, directeur van De Koningh Coding & Labeling.
Röntgeninspectie maakt het mogelijk om naast metaaldetectie ook vreemde objecten, ontbrekende producten en vormen te detecteren. De manier om uiterst precies producten te inspecteren, zodat de productkwaliteit continu gewaarborgd blijft. De röntgeninspectie systemen van Anritsu detecteren zelfs de kleinste deeltjes met HD en UltraHD beelden. Ook is het mogelijk om meerdere lijnen gelijktijdig te analyseren of zelfs gesloten verpakkingen te controleren. Terwijl de data continu inzichtelijk is via het grote touchscreen. Hierdoor reduceren producenten de kans op fouten aan de productielijn aanzienlijk.
ALTIJD HET JUISTE GEWICHT
De controlewegers van Anritsu checken op hoge snelheid van elk product het gewicht.
Meer informatie is te vinden op www.dekoningh.nl
Schoon, schoner, schoonst... Hygiëne en voedselveiligheid. Het zijn gevleugelde begrippen in de bakkerij. Iedereen weet dat hygiënisch werken van groot belang is, maar... zijn alle medewerkers, zowel in de productie als in de winkel hier elke dag bewust mee bezig? Soms is het goed om even met het hele team in de spiegel te kijken. Wat gaat goed op het gebied van hygiëne en voedselveiligheid en waar laat men misschien toch wat steken vallen. Zorgen dat medewerkers bewust zijn van hun eigen handelen, bewust zijn van de risico’s en de mogelijke consequenties en elkaar aanspreken wanneer het niet goed gaat.
Het klinkt allemaal zo logisch, maar in de hectiek van de dag schiet het er toch regelmatig bij in. En dat, terwijl iedereen weet hoe belangrijk dit onderwerp is. Aandacht voor dit onderwerp tijdens werkoverleg, informatiebulletins of in welke andere vorm dan ook, zorgt ervoor dat iedereen in het bedrijf blijft werken volgens de afgesproken regels en procedures rondom hygiëne en voedselveiligheid. Om alle medewerkers weer even helemaal alert te maken en de verbeterpunten in de bakkerij en de winkel helder te krijgen ondersteunt de NBA u graag met een korte, praktische training voedselveiligheid.
Carla Zwierstra
4
&FOOD
HYGIëNE
Totaalbeleving zorgt voor inspiratie en nieuwe inzichten tijdens Empack & Packaging Innovations Verpakkingen hebben vandaag een hele waaier aan functies. Ze beschermen producten niet alleen fysiek, maar spelen intussen ook een cruciale rol op het vlak van houdbaarheid, de verlaging van de ecologische voetafdruk, monitoring & tracering en marketing & sales. Wie mee wil zijn met de recente (r)evoluties op dit vlak, stipt dus best nu al 11 en 12 oktober 2017 aan in de agenda. Dan organiseert Easyfairs in de Nekkerhal - Brussels North Mechelen namelijk Empack & Packaging Innovations, hét verpakkingsevent voor de Belgische professional.
SVO
verzorgt op maat gemaakte trainingen
V oedselveiligheid
voor bedrijven
‘Alle medewerkers dienen kennis te hebben over hygiëne’ Rinus de Rijder, onderwijsmanager van SVO, vindt het onverantwoord dat in de vissector veel niet-geschoolde medewerkers werkzaam zijn, die dus onvoldoende kennis hebben van de hygiëne. Daarom verzorgt SVO speciale trainingen Voedselveiligheid, die deelnemers leren hoe ze besmetting en bederf kunnen voorkomen, wat er gebeurt als het mis gaat, wat de wetten en regels zijn en hoe deze vertaald kunnen worden naar de eigen werksituatie. In de opleidingen van SVO wordt veel aandacht besteed aan hygiëne. ‘Niet voor niets, want hygiëne is in de vissector een ontzettend belangrijk onderwerp’, weet onderwijsmanager Rinus de Rijder. ‘Daarom besteden we naast algemene lessen over hygiëne ook aandacht aan nieuwe wetgeving en hebben we regelmatig gastdocenten uit het bedrijfsleven te gast die onze studenten over de risico’s kunnen vertellen. Hij vindt het onverantwoord dat bedrijven in de sector personeel in dienst hebben dat geen gedegen opleiding heeft gehad. ‘Ik vind het te gek voor woorden. Als je auto apk gekeurd moet worden, dan ga
je er toch vanuit dat degene die de controle uitvoert daar zijn papieren voor heeft? En nu eten we voedselproducten die gemaakt zijn door medewerkers zonder gedegen kennis. Het mag duidelijk zijn dat dit een groot risico met zich meebrengt. De vissector zit in de lift en er komen steeds meer aanbieders bij, maar zien die wel het belang van een goede hygiëne in? Dat begint al
aan boord van het schip; daar moet de hygiëne al goed geregeld zijn. Bewustwording is in de hele keten van belang en de ketting is zo sterk als de zwakste schakel. Want wat doe je bijvoorbeeld als de temperatuur van een bepaald product te hoog is opgelopen? Ga je dit dat snel terugkoelen? Maar houd je er van wel rekening mee dat de microbiologische gesteldheid van het product is veranderd en het kiemgetal niet meer klopt?’
TECHNISCHE OMSLAG
Volgens De Rijder komt er in de zeer nabije toekomst een grote omslag in de visverwerkende industrie. ‘We kennen allemaal de systemen, waarbij iemand verantwoordelijk is voor de controle en met lijsten door het bedrijf loopt om te controleren of de temperatuur van de koelingen en van de producten op orde is. Nu komen er steeds meer apparaten op de markt, die deze taak van de mens overnemen, de zogenaamde Internet of things. De apparaten op zich zijn er al langer, maar de ‘internet of things’ zorgt ervoor dat steeds meer ict gekoppeld kan worden, zodat dit veel voordeel op kan leveren.’ Maar dat brengt volgens De Rijder wel een gevaar met zich mee. ‘Ook al wordt de apparatuur steeds slimmer er zullen altijd mensen met kennis nodig blijven en dat wordt heel vaak onderschat. Een apparaat kan wel gaan piepen als de temperatuur op loopt, maar moet hij een melding geven bij de vier, zeven of negen graden? Dat moet wel door de mens worden aangegeven en daar is wel een bepaalde kennis voor nodig. TRAININGEN VOEDSELVEILIGHEID
Daarom richt SVO zich naast haar food-opleidingen ook steeds meer op het geven van op maat gemaakte voedselveiligheidstrainingen voor bedrijven. ‘Hierbij besteden we onder meer aandacht aan voedselveiligheid en de verschillende soorten hygiëne, high care ruimten en aan reiniging en desinfectie. Ook geven we informatie over besmettingen. Denk daarbij aan onderwerpen als micro-organismen, bederf, conserveren, besmettingsbronnen, kruisbesmetting en nabesmetting. Tevens speelt ook de regelgeving en het effectief werken met kwaliteitssystemen, zoals HACCP, BRC en IFS, centraal. De trainingen kunnen op maat voor de verschillende bedrijven worden samengesteld.’ Voor meer informatie zie: www.svo.nl/voedselveiligheid.
Iedereen die met verpakkingen bezig is, weet dat deze sector in volle evolutie is. Nieuwe technologieën en materialen, een beter inzicht in bederfprocessen, andere transportmethodes, … leiden elke dag tot innoverende verpakkingen die lichter, (kosten)efficiënter, slimmer en ecologischer zijn. Ook de verpakkingsmachines zelf en hun randapparatuur ondergaan constant optimalisaties. En ook op creatief vlak beweegt van alles, aangezien verpakkingen meer dan ooit als marketing- en verkooptool fungeren. ‘Als organisator van vakbeurzen zoeken we continu naar manieren om onze bezoekers een totaalervaring te garanderen’, vertelt Marketing Event Manager Karen Rammeloo. ‘Dat doen we onder meer door een brede waaier aan leveranciers een plaats te geven op Empack. Voor de komende editie tekenden al 140 exposanten in. De verpakkingsprofessional kan er dus op rekenen dat hij ook nu weer een mooi overzicht krijgt van wat er in de sector beweegt. Niet alleen op technisch en technologisch vlak, maar ook qua verpakkingsdesign en -marketing. Op Empack vindt daarom ook Packaging Innovations plaats. Bezoekers krijgen zo een uitgebreid beeld van de nieuwste trends inzake innovatieve en luxeverpakkingen
en -materialen, POS en displays, … Dit jaar brengen we leveranciers en marketeers, verpakkingsspecialisten, designers en brand owners samen op de beursvloer!’ RANDPROGRAMMA
Ook het randprogramma toont dat de bezoekers van Empack & Packaging Innovations zich duidelijk aan een totaalervaring kunnen verwachten. Karen Rammeloo: ‘Via specifieke routes doorheen de beurs ontdekken bezoekers gericht innovatieve oplossingen. We voorzien ook drie zones die zich op één bepaald thema concentreren. Zo staat de Green Village in het teken van duurzame verpakkingen, innovaties en materialen. Daarnaast focust de Machine Safety Plaza op de automatisering van verpakkingslijnen en gerelateerde veiligheidsoplossingen. Tot slot staan rond de Food Pack Terrace de bedrijven gecentraliseerd die een schakel vormen in de verpakkingsketen van de voedingsindustrie.’ Een nieuwigheid die zonder twijfel op veel bijval zal kunnen rekenen, is de tentoonstelling van een tiental winnaars van de Pentawards 2017, een mondiale wedstrijd voor iedereen die met de creatie of marketing van verpakkingen bezig is. Naar goede gewoonte doet Easyfairs ook op Empack & Packaging Innovations zijn reputatie van informatieverlener alle eer aan. Karen Rammeloo: ‘In elk van de twee theaters wordt op beide beursdagen een actueel thema behandeld. Op woensdag komen Design & Branding en Industrie 4.0/Automation aan bod. Op donderdag is het de beurt aan Sustainability en Food. Gerenommeerde nationale én internationale sprekers komen er praten over trends, uitdagingen en opportuniteiten, geïllustreerd aan de hand van best practices. Empack & Packaging Innovations wordt dus opnieuw een informatieplatform waar elke verpakk ingsprofessional heel wat inspiratie en nieuwe inzichten kan opdoen!
Duni presenteert Ecoecho producten Duni introduceert milieubewuste servetten, tafellakens, kaarsen en verpakkingen. Door het gebruik van Duni’s Ecoecho producten maken bedrijven een duidelijk statement ten voordele van het milieu; milieuvriendelijk, composteerbaar en met een beperkte CO2 uitstoot. Zo kunt u als ondernemer uw steentje bijdragen om het afvalprobleem aan te pakken. Het milieu staat tegenwoordig hoog op alle agenda’s. Duurzaam ondernemen, ook wel Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) genoemd, is een sterk groeiende ontwikkeling en zal in de komende jaren alsmaar belangrijker worden. Ondernemers beseffen niet alleen dat de voorraden fossiele
brandstoffen eindig zijn, maar ook dat onze planeet in gevaar is. We zijn er ons allemaal van bewust dat een gedragswijziging dringend nodig is.Duni biedt een gevarieerd gamma duurzame tafelaankledingsconcepten en verpakkingsmaterialen. Dit assortiment is gebaseerd op jarenlange ervaring. Alle producten uit het Ecoecho gamma worden onafhankelijk getest om te zorgen voor optimale duurzaamheid. Alle Duni- locaties zijn gecertificeerd volgens het Iso 14001- en Iso 9001 beheerssysteem voor milieu en kwaliteit. Tevens is Duni gecertificeerd voor milieulabels als FSC, Swan Nordic Ecolabel en OK compost. Jaarlijkse audits zorgen ervoor dat de duurzaamheidsregels nageleefd worden en voldoen aan de EU-regelgeving.
&FOOD
HYGIëNE
c Harles H ermans
oVer
5
g reen c lean
‘Wanneer wij zijn geweest, ziet men meteen het verschil’ Green Clean heeft zich gespecialiseerd in het reinigen van alle soorten plafonds, wanden, armaturen, lamellen en damwanden voor de professionele markt. Vooral de bakkerijsector is het segment waar Green Clean zich begeeft. Green Clean ziet zichzelf dan ook als de plafond-reinigingsspecialist voor de bakkers. Eigenaar Charles Hermans vertelt: ‘Elke keer verbazen mensen zich weer over het feit dat het plafond zo vuil is. Maar in de loop der jaren sluipt de vervuiling langzaam en vrijwel onzichtbaar in en op het plafond. Vooral in bakkerijen ontstaan veel dampen wanneer de ovens worden geopend en deze slaan neer op het plafond en wanden. Deze worden bruin, onhygiënisch en bieden een vervuilde werkplek voor de werknemers. Wanneer wij zijn geweest ziet men meteen het verschil. Dat is ook het mooie van ons werk’.
Dit alles zonder dat de klant daarvan hinder ondervindt. Wat Green Clean onderscheidt, is dat wij gebruik maken van speciale milieuvriendelijke zeepoplossingen welk mens- en productvriendelijk zijn. Hierdoor kan geen schade ontstaan aan de producten. Tijdens de werkzaamheden hoeft de ruimte niet ontruimd te worden, want alles wordt kundig afgedekt met speciale folie.
zich aan. Veel bakkers die volgens HACCP –normen werken laten hun plafond jaarlijks reinigen. ‘Ze hebben er geen omkijken meer naar en kost geen extra personeel en het gaat niet ten koste van de productie. Onze website hebben wij met veel beeldmateriaal voorzien zodat men een goed beeld krijgt van de resultaten‘, zo besluit Hermans..
HACCP-NORMEN
Wat voor de bakkers een groot voordeel kan zijn, is dat Green
Clean op vrijwel elk tijdstip kan reinigen. Bakkers hebben een ander
werkritme dan vele andere bedrijven en daarop past Green Clean
Meer informatie is te vinden op de website www.green-clean.nl of telefonisch te verkrijgen op nummer 06-53200937, of per e-mail via info@green-clean.nl
Binnenlucht is vaak vervuilder dan buitenlucht Charles vervolgt: ‘Of het nu kunststof, metalen of akoestische plafonds zijn, dankzij onze speciale reinigingsmethode krijgen wij nagenoeg elk oppervlak schoon.
a lbert H eijn implementeert scan
&
go in
250
nieuWe WinKels
Luchtvervuiling binnenshuis is wereldwijd verantwoordelijk voor ± 2 miljoen doden p.j. (1)
Nederland heeft de op één na slechtste luchtkwaliteit van heel Europa. (2)
In Europa is luchtvervuiling verantwoordelijk voor 20% van alle longkankerdiagnoses. (3)
In de wintermaanden brengen we maar liefst 90% van de tijd binnen door. (4)
Albert Heijn gaat in 250 filialen een ‘scan & go’-systeem invoeren. In deze supermarkten kunnen klanten met handscanner of hun smartphone betalen. Amersfoort en Wageningen zullen de eerste steden zijn waar klanten kunnen betalen met het scan & go-systeem. Deze vorm van betalen was eerder alleen beschikbaar in AH To Go-winkels van Albert Heijn. Volgens Albert Heijn is ‘elke boodschappentrip anders’ en gebruiken klanten de zelfscan op veel verschillende manieren. Daarom gaat Albert Heijn alle deze manieren combineren in de bijna 250 vestigingen waar de zelfscan gaat worden ingevoerd. De supermarktorganisatie laat weten dat 95 procent van de klanten welwillend is tegenover de nieuwe mogelijkheden van de zelfscan. De eerste zelfscan van Albert Heijn werd in 2014 geïntroduceerd in een supermarkt op Schiphol.
Wilt u weten hoe (on)gezond de lucht in uw bedrijf is dan komen wij graag langs voor een vrijblijvend gesprek.
+31 850 47 18 22
info@QleanAir.nl
www.QleanAir.nl
QleanAir Scandinavia is een Zweeds bedrijf dat oplossingen ontwikkelt, ontwerpt en levert, zodat er een schone en gecontroleerde omgeving wordt gecreëerd. Wij zullen nooit een halve” oplossing leveren, maar altijd een die de hoogst mogelijke kwaliteit levert. ” We garanderen hetzelfde kwaliteitsniveau als het om de service gaat, zodat u verzekerd kan zijn van een levenslange prestatiegarantie.
6
&FOOD
HYGIëNE
O ut -O f -H ome
Museum Vlaardingen
verpakkingsmarkt
Hygiëne en voeding
groeit naar euro in
De belangstelling voor voedsel is niet van vandaag of gisteren. In 1887 vond er in Amsterdam al een grote ‘Tentoonstelling van voedingsmiddelen’ plaats gedurende de zomermaanden. Ook ‘hygiëne’ had aandacht getuige het beeldmerk in een affiche van de fa. A. Hoogendijk Jzn te Vlaardingen: het stelt de godin Hygieia voor, symbool van gezondheid, properheid, hygiëne.
Cover van het boek van C.H.A. ScholteHoek, Propaganda-boekje voor het vischgebruik : met ruim 200 recepten IJmuiden: Vereeniging van Reeders van Visschersvaartuigen, 1932.
Wereldoorlog om de visconsumptie in Nederland te vergroten. Vóór die oorlog ging de meeste haring en vis naar Duitsland, maar dat had na de oorlog weinig koopkracht meer. En ook de economische crisis van de jaren dertig bemoeilijkte de export. De Amsterdamse tentoonstelling was een mooie gelegenheid om de visconsumptie onder de aandacht te brengen. Daarvoor werd een lerares aan de Nieuwe Huishoudschool te Amsterdam ingezet: C.H.A. van der Hoek. Zij schreef een propagandistisch kookboek, getiteld Voortaan visch op den disch. Het bevatte 200 visrecepten. De uitgave was tot stand gekomen in samenwerking met de IJmuidense redersvereniging. De Amsterdamse tentoonstelling in 1933 was aanleiding voor een heruitgave met een oplage van 12.000 exemplaren. Het boek is later nog diverse keren herdrukt. In verschillende krantenartikelen wordt over deze tentoonstelling bericht. De reders en haringhandelaren hadden heel wat scheepsmodellen, netten en andere voorwerpen ingezonden naast uiteraard
VISCONSUMPTIE ONDER AANDACHT
De redersvereniging van IJmuiden beijverde zich al sinds de Eerste
Advertentie in Het Volk van 26 april 1933 voor de tentoonstelling Voeding en Hygiëne in de RAI te Amsterdam.
miljard
2020
Uit het onderzoek Europese Out-Of-Home verpakkingstrends tot 2022 blijkt dat de OOH verpakkingsmarkt tot 2020 met zes procent zal groeien naar zes miljard euro. Dat maakte papierproducent Asia Pulp & Paper (APP) bekend tijdens Interpack in Düsseldorf.
De godin Hygiea, beeldmerk van de Fa. A. Hoogendijk Jzn, detail affiche A. Hoogendijk Jz Vlaardingen. Koopvaardij en Haring-Reederij, circa 1895.
allerlei visproducten. De Nederlandse Heidemaatschappij toonde aquaria met levende vis en een maquette van een zalmvisserij op de grote rivieren. Het Bacteriologisch Instituut voor Visserijonderzoek te Bergen op Zoom en de oesterkwekers uit Yerseke illustreerden hun bedrijf met een maquette van een oesterput. Ook het Staatsvissershavenbedrijf en andere visserijonderzoeksinstellingen lieten er hun activiteiten zien. Het was vooral een visserijtentoonstelling. Om publiek te trekken liet men bekende zangers van het levenslied optreden en waren entertainers uit het buitenland gecontracteerd. Elke 50e, 100e, 250e of 500e bezoeker, later zelfs elke 5e, 10e en 25e, kon rekenen op een eetbaar of vloeibaar cadeau van verschillende merken, zoals een ijsje, bonbons, honing, flacon aroma, fles advocaat etc.; haring of vis worden niet vermeld. Wat mij opvalt is, dat over het begrip hygiëne in de krantenartikelen en advertenties niet wordt gerept!
In de jaren dertig van de twintigste eeuw was er een grote belangstelling voor voeding en hygiëne getuige het aantal tentoonstellingen met de titel‘Voeding en hygiëne’: in Delft van 3-12 juni 1932 in de Stadsdoelen, in Amsterdam van 21-30 april in de R.A.I. en in de Dierentuin in Den Haag van 13-22-april 1934. De Amsterdamse tentoonstelling was de grootste. Daar was ook de visserijsector vertegenwoordig.
6
Jan P. van de Voort Museum Vlaardingen
Het thuis laten bezorgen van maaltijden wordt steeds populairder. In Nederland doen afhaal en bezorgservices het inmiddels zelfs beter dan reguliere restaurants. Bedrijven zoals Deliveroo en Foodora bieden consumenten de mogelijkheid om niet alleen een snelle hap te bestellen maar ze bezorgen zelfs maaltijden van sterrenrestaurants aan huis. De groei in bezorgservices zorgt voor een stijgende vraag naar goede verpakkingen voor de fast casual en restaurantmarkt. Het biedt ondernemers kansen om te investeren in hoogwaardige en luxe verpakkingen
Internationalisering van voedselverpakkingen De European Packaging Gallery, het bedrijvencluster gericht op innovatieve voedselverpakkingen - krijgt twee jaar na haar succesvolle lancering vervolg. Doel van stichting European Packaging Gallery, Food Valley NL en DéDutch is om kennis en kunde over alles wat met packaging en food processing te maken heeft sneller beschikbaar te maken.
voegde waarde. ‘Denk bijvoorbeeld aan oplossingen om intelligentie in een verpakking in te bouwen om houdbaarheid en voedselveiligheid te kunnen verbeteren. Bij de verpakkingsproducent liggen vele oplossingen. Met ERG 2.0 willen we deze twee werelden bij elkaar brengen en kijken tot welke nieuwe ontwikkelingen en samenwerkingen we kunnen komen.’
‘De markt voor voedselverpakkingen is groot’, weet Marc Oude Luttikhuis, initiator van EPG 1.0 . Volgens hem is er vanuit de voedselproducent steeds meer vraag naar duurzaam materiaal en toege-
CROSS-OVERS
Maatwerk De toegevoegde waarde van Précon gaat verder dan het implementeren en optimaliseren van kwaliteitszorgsystemen. We zetten ons in om klanten te ondersteunen bij allerlei vraagstukken in de food supply chain door middel van praktisch maatwerk. Précon beperkt zich niet tot een specifieke sector, land of continent, maar stelt grenzen op basis van kennis en expertise.
Précon biedt capaciteit in de vorm van specialistische kennis. Onze adviseurs, trainers en interim consultants beschikken over kennis en ervaring op het gebied van onder andere: √ kwaliteitsmanagement; √ voedselveiligheid; √ wet- en regelgeving. Benieuwd naar ons en onze ervaringen? Wij maken graag een afspraak voor een kennismaking.
Quality for tomorrows best
F O O D
Netwerken waarin cross-overs ontstaan tussen de levensmiddelenindustrie en materiaalproducenten, machinebouwers, retailers, logistiek, en internetshops zijn cruciaal en moeten aan de nieuwste eisen voldoen, benadrukt Oude Luttikhuis. ‘Tegelijkertijd benadrukken de deelnemende bedrijven het belang van een internationaal netwerk, om sneller tot nieuwe concepten en meer grip op het afzetgebied te krijgen. We focussen daarbij op Noordwest-Europa en NoordAmerika.’ DUURZAAMHEID & INTELLIGENTIE
Kennis
Précon Food Management 030-6566010 info@precon-food.nl www.precon-food.nl
die een restaurantervaring naar de mensen thuis brengen. Volgens het Smithers Pira onderzoek Europese Out-Of-Home verpakkingstrends tot 2022 zal deze nieuwe markt in West-Europa met 2.8 procent groeien. Oost-Europa groeit met 3% per jaar sneller dan andere landen. Dit komt door stijgende consumptie en inkomens in vergelijking tot verzadigde markten in het Westen. In Nederland heeft de OOH markt een omvang van €292 miljoen en zal met 1.5 procent groeien naar €312 miljoen in 2020. ‘Disrupties in de bezorgmarkt zoals Foodora leiden tot kansen voor de Europese verpakkingsmarkt. Restaurants en fastfood ketens zoeken hoogwaardige en luxe verpakkingen die een restaurantervaring naar de mensen thuis brengen. Verpakkingsfabrikanten kunnen door een samenwerking met de food sector profiteren van deze groei’, aldus Liz Wilks, Director Sustainability & Stakeholder Engagement Europe van Asia Pulp and Paper Group. John Nelson van Smithers Pira benadrukt: ‘Het onderzoek laat zien dat papier en verpakkingen nog steeds toegevoegde waarde hebben en een belangrijke rol spelen in wereldwijde trends zoals de groei in nieuwe bezorgservices.’
M A N A G E M E N T
Paul Besseling - consultant
Om tot nieuwe marktconcepten en business te komen, is het volgens Roger van Hoesel, directeur Stichting Food Valley NL, van belang te weten welke innovatieve oplossingen er zijn. ‘We publiceren innovaties op het terrein van nieuwe verpakkingen met meer gebruiksgemak voor de consument die duurzamer zijn en het liefst goedkoper op WorldFoodInnovations.com. De site waar steeds meer innovatieve oplossingen uit de hele wereld worden gepubliceerd en bedrijven met elkaar in contact komen. In combinatie met gerichte matchmakingsbijeenkomsten en innovatietours kunnen we de juiste connecties voor bedrijven leggen.’ Deelnemen in het project en/of op de hoogte worden over de activiteiten van het project? Neem contact op met Joris Leferink, management@epgallery. nl. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en het Regionale Fonds voor Europese Ontwikkeling (EFRO).
&FOOD
HYGIëNE
7
Rob Geus: ‘Er is nog veel te winnen’ Eigenlijk behoeft Rob geen nadere introductie, want wie af en toe eens naar de TV kijkt, heeft hem vast wel eens aan de slag gezien, want hij is inmiddels al meer dan 10 jaar te zien op SBS6 in uiteenlopende televisieprogramma’s zoals De Smaakpolitie, Drekwerk, Red mijn vakantie en Smerige Zaken. Daarnaast werkt Rob samen met veel bedrijven om de hygiëne in de bedrijven op een hoger plan te tillen. Begin 2017 lanceerde hij zijn eigen schoonmaaklijn XG2, die verkocht wordt bij supermarktketen Jumbo. We spraken hem over regelgeving, handhaving, de NVWA en wat er zoal verbeterd kan worden. Ook in de bakkerijen vissector. Rob, want vind je van alle regels die er zijn en die er alsmaar bijkomen? ‘Regels moeten er zijn, dat is simpel, maar wat mij mateloos irriteert is dat de NVWA geen enkele balans heeft in de controle van bedrijven. Sommige bedrijven krijgen bij wijze van spreken elke week bezoek van een controleur, terwijl andere bedrijven nooit worden bezocht. Daar heb ik na 13 jaar TV maken, nog steeds enorme moeite mee! Het is gewoon veel te ongenuanceerd allemaal. Ik vind dat iedereen die voedsel bereidt voor een ander, gecontroleerd moet worden. De consument mag geen enkel risico lopen’.
Wat zou je daar dan aan willen doen? Rob: ‘Ik zou heel graag eens met politiek Den Haag in debat gaan om een plan neer te leggen, waar zowel de keuringsdienst als ondernemers baat bij hebben. Duidelijkheid voor elke ondernemer opdat hij weet dat hij controles kan verwachten. Dan kan en moet veel beter. Als we niks doen dan blijft het zo als het is. De boel moet wakker geschud worden. De NVWA vaardigt allerlei regels uit, die op zich goed zijn, maar vervolgens loopt het in de handhaving helemaal mis, want er zijn gewoonweg veel te weinig keurmeesters. De regels zijn dus niet te streng maar de handhaving schiet ernstig tekort en zo blijft het probleem bestaan. Zeker als je bedenkt dat er wekelijks vijf restaurants worden geopend, waarvan er drie bij de opening al niet eens aan de regels voldoen. Die zouden niet eens open mogen gaan, vind ik. In Duitsland zijn ze hier veel strikter in en dan zie je dat het werkt. Het kabinet móét hier iets aan doen, anders blijven we achter de feiten aan lopen.’ Wat kom je in bakkerijen tegen op het gebied van hygiëne? ‘In bakkerijen is ongediertebestrijding belangrijk, denk alleen maar eens aan motten en muizen. Ik ben wel eens in een bakkerij geweest,
tiveerd huiswaarts gingen. Dus ook al zijn het allemaal verschillende takken van sport, of ik het nu heb over een chocoladefabriek, een apotheek, een visspeciaalzaak, of een bakkerij, het principe van mijn aanpak is steeds hetzelfde, uiteraard op maat vertaald naar de sector. Het gaat om een leerzame, ludieke en positieve aandacht voor hygiëne bij de voedselbereiding’
waar de muizen nog net niet op de tafel dansten. Er is op dat gebied nog veel te winnen. Dan zie ik wel eens van die ongediertevalletjes staan en denk ik tsja…..leuk hoor zo’n val, maar als je dan niet verder kijkt om uit te zoeken hoe die muizen binnen komen, dan schiet je er niks mee op. Bedrijven worden lang niet altijd goed geadviseerd en geholpen. Er is ook in deze branche nog veel te winnen. Zeker nu het aantal kleine bakkerijen weer als paddenstoelen uit grond schieten, waar we voorheen juist zagen dat de kleinere bakkers werden opgeslokt door de grote jongens. Zeker hier in de Randstad. Deze ontwikkeling juich ik toe. En ook bij die nieuwe bakkerijtjes zie ik hetzelfde verschijnsel als in de horeca. Er gaan bakkerijen open die bij de start al niet eens aan de eisen voldoen. En dat vind ik kwalijk. Die zouden in mijn optiek niet open mogen. En als er dan een misstand gemeld wordt, duurt het veel te lang voordat de NVWA op bezoek gaat.’ En hoe zit dat in visspeciaalzaken? ‘Precies hetzelfde. Ook daar pleit ik voor gelijke monniken, gelijke kappen. Er is ook in de vissector nog een hoop werk te doen. De sector moet beter in kaart gebracht worden en de handhaving van de regels door de NVWA moet voor ieder bedrijf gelijk zijn. En dat is wat ik nu mis. Puur door een structureel tekort aan controleurs. Wat heb jij in huis om bakkers en versdetaillisten te helpen op het gebied van voedselveiligheid? Rob: ‘Ik zal je eerst een voorbeeld geven wat ik heb gedaan bij een grote producent van chocoladeproducten, waar honderden mensen werkzaam zijn. Zij worden gecontroleerd door Lloyds, dus hygiëne is daar van groot belang. Ik heb daar anderhalve week rond gelopen, samen met een fotograaf, op werkelijk álle afdelingen. Aan het einde van elke dag presenteerden we dan de foto’s met wat teksten erbij aan zo’n 120 man personeel in de vorm van een training. Zo bereik je iedereen op een leuke manier en staat iedereen weer even op scherp. Dan zie je ook hoe snel bedrijfsblindheid optreedt en er verkeerde gewoontes in sluipen. Zo waste bijvoorbeeld, iemand al 30 jaar lang zijn handen op een verkeerde manier. We hebben het hygiëne bewustzijn op een heel praktische manier binnen anderhalve week terug gebracht in dit bedrijf. En dat op een ludieke manier. Echt verbluffend om te zien’. OK, maar dat is in een groot bedrijf, maar hoe doe je dat dan in een midden of kleinbedrijf? ‘Eigenlijk niet anders. Deze wat kleinere bedrijven zijn meestal wel aangesloten bij een of meer samenwerkingsverbanden. Dan doen we de training centraal en gaan we ook naar die bedrijven toe. Want het gaat er uiteindelijk om dat je het in de praktijk op de eigen werkvloer ziet. En daar is echt nog veel te verbeteren, dat weet ik zeker, dus wat mij betreft mogen dat er wel meer worden. Ik ga graag aan de slag in bakkerijen en visspeciaalzaken om ook daar te bereiken wat ik heb bereikt in die chocoladefabriek. Namelijk dat mensen op een ludieke leerzame manier met de verbeterpunten worden geconfronteerd en dat ze elkaar daarna gaan aanspreken op hun gedrag.
Hoe zie dat dan voor je Rob, want ieder bedrijf is uniek toch? Rob: ‘dat klopt, maar laat ik nog een voorbeeld geven om dat uit te leggen. Ik heb laatst een groep apothekers les gegeven, toch ook niet de gemakkelijkste ondernemers. Ik heb ze eerst in hun eigen apo-
J osto
theek bezocht en ook daar heb ik foto’s van het bereidingsproces gemaakt. Vervolgens zijn die foto’s op de centrale training getoond en ook hier op een ludieke manier besproken, zodat ook deze ondernemers en hun medewerkers met een positief gevoel en goed gemo-
Heb je nog wat tips voor onze lezers? ‘Jazeker: kijk eens verder dan op ooghoogte. Voor het oog ziet het er misschien allemaal nog wel aardig uit, maar als je dan omhoog kijkt naar het plafond of een ventilator, dan weet je soms niet wat je ziet, zo goor. Daar kán gewoon geen schone lucht door naar binnen komen, met alle gevolgen van dien voor de producten die er gemaakt worden en de mensen die er werken. Dus kijk eens met andere ogen naar de werkvloer, de sanitaire ruimtes, de handenwasprocedure en dat soort dingen en hou elkaar op een ludieke manier scherp. Zowel bakkers als visspecialisten moeten in hun bedrijf aan heel veel facetten denken. Het zijn beide gevoelige bedrijfstakken, als het gaat om voedselveiligheid en die verdienen naar mijn idee echt meer aandacht dan ze nu vaak krijgen’. En dan met een knipoog: ‘ik ga graag met bakkers en visspecialisten aan de slag’.
levert roestvaststalen producten van onderscheidende kwaliteit
‘Verse producten verdienen een uitstekende werkbank’ Visdetaillisten en ambachtelijke bakkers verkopen prachtige producten die een mooie kwaliteitswerkbank verdienen, zegt Coen de Kok, directeur van Josto in Nieuwleusen. In zijn bedrijf worden rvs-producten met veel zorg zelf gemaakt. ‘We onderscheiden ons echt door een goede kwaliteit.’
TOPPRODUCTEN
Volgens De Kok moeten we trots zijn op de producten die in ons land worden gemaakt. Daarom zijn zijn producten voorzien van de sticker ‘Made in Holland’ met een rode tulp. ‘In mijn beleving zou onze eerste keus uit moeten gaan naar Hollandse makelij. Een visdetaillist verkoopt toch ook het liefst verse producten uit onze eigen Noordzee en steeds meer ambachtelijke bakkers gebruiken grondstoffen uit de regio.’
Het metaalbedrijf Josto bestaat sinds 1959. Coen’s vader nam het in 1974 over en in 1998 werd Coen zelf eigenaar. Hij is altijd blijven geloven in zijn eigen aanpak en filosofie. Ook innovatie vindt hij erg belangrijk. ‘Ik vind het fascinerend om een product te ontwikkelen. Ik wil oplossingen bedenken. Dat vind ik geweldig. En ik wil ook samen met de klant iets moois ontwikkelen. Iets wat nuttig is voor zijn bedrijf. Samen kom je altijd tot iets moois.’
In de bedrijfshallen van Josto worden de producten met de grootst mogelijke zorg vervaardigd. ‘Het gaat om precisie’, legt De Kok
Bij Josto worden topproducten gemaakt, benadrukt De Kok. ‘Al het materiaal dat binnenkomt, wordt beschermd. Het wordt gecontroleerd en geregistreerd. Daarna worden er onder meer werkbanken, afvalpersen en afvalbakken van gemaakt. Het is puur ambacht wat hier uit de bedrijfshal komt.’
uit. ‘Onze 25 medewerkers verrichten nog veel handwerk aan onze rvs-producten. Ze zorgen er bijvoorbeeld voor dat alle lasnaden goed zijn weggewerkt. Zorg voor het product staat bij ons centraal. Klanten zijn van harte welkom een kijkje te nemen in ons bedrijf en met eigen ogen te zien hoe onze producten worden vervaardigd. Bezoeken van collega-bedrijven die ervaring met Josto zijn natuurlijk ook altijd welkom.’ De eigenaar vindt het erg storend dat soms de prijs in plaats van de kwaliteit doorslaggevend is bij de keuze voor een werkbank. ‘De vis bij de visspecialist is duurder dan in de supermarkt en datzelfde geldt voor het brood van de ambachtelijke bakker. Je praat over twee verschillende kwaliteiten. Iedere kwaliteit heeft zijn prijs. Dat is bij een werkbank niet anders dan bij een visje of een halfje bruin.’
Voor meer informatie zie www.josto.nl.
8
&FOOD
HYGIëNE
In
gesprek met
M aroesjka
de
B est (R entokil )
over ongediertebestrijding :
‘Preventie gaat een steeds grotere rol spelen’ mogelijke aanpak.’ IPM is volgens haar een belangrijk middel waarmee de voedselveiligheid in de voedingsmiddelenindustrie kan worden vergroot. ‘Met IPM zetten we in op preventief voorkomen van plaagdierproblemen en vermindering van het risico op productbesmetting door al dan niet giftige lokazen en residuen van insecticiden. En zeker niet in de laatste plaats, draagt een vermindering van de hoeveelheid toegepaste biociden bij tot een beter milieu, een gezondere werkomgeving en een beter imago van de Pest Control bedrijfstak.’ LUMNIA VLIEGENLAMP
Vanuit de overheid worden er steeds meer restricties opgelegd aan het bestrijden van ongedierte. In plaats van bestrijden verschuift de focus naar wering en preventie. In alle sectoren, dus ook in de vis- en bakkerssector, wordt gekeken naar de inzet van gif. Daardoor gaat preventie een steeds grotere rol spelen, merkt Maroesjka de Best van Rentokil Pest Control. Rentokil werkt volgens Integrated Pest Management (IPM). ‘Door een combinatie van wering, advies,
regelmatige inspectie en detectie worden ongeregeldheden vroegtijdig gesignaleerd en kunnen proble-
men voorkomen worden’, legt De Best uit. ‘IPM zorgt er daarbij voor dat we het gebruik van milieubelastende bestrijdingsmiddelen voor het bestrijden van ongedierte tot een minimum kunnen beperken. Waar wel bestreden moet worden, zorgen moderne middelen van onze eigen Research & Development afdeling voor een zo humaan en schoon
Op het gebied van ongediertebestrijding is er een aantal noviteiten, zoals de Lumnia vliegenlamp, die Rentokil in mei heeft geïntroduceerd. ‘Dit is een gepatenteerde vliegenlamp met ledverlichting’, vertelt De Best. ‘Lumnia is ontworpen om vliegen aan te trekken en op een hygiënische manier te vangen om zo het risico op besmetting te voorkomen. De lamp is zeer energiezuinig; met de Lumnia wordt een besparing van 61 procent op de energiekosten behaald.’ Daarnaast heeft het bedrijf een slimme muizenval in ons assortiment: PestConnect. ‘Dit is een gifvrije oplossing tegen muizen, die zowel kan worden ingezet voor preventie als bestrijding. De technologie van PestConnect combineert Radar & Mouse Monitor Units met een lokaal communicatienetwerk, dat zowel de ondernemer als onze bestrijdingstechnicus waarschuwt
Voorraadinsecten zoals de meelkever en tabakskever kun je het hele jaar aantreffen. In de winter als het buiten kouder wordt, zoeken de knaagdieren zoals muizen de warmte van gebouwen op. Als er dan voldoende voedsel en nestmateriaal aanwezig is, verhoogt dat de kans op logés aanzienlijk.’ Zij raadt ondernemers aan om er zelf voor te zorgen dat het ongedierte geweerd wordt. ‘Een ongediertebestrijder kan precies vertellen hoe de ondernemer dit in zijn situatie het beste kan doen. Het aanbrengen van weringborstels en het dichten van naden en kieren is een goede stap. Daarnaast kan men ervoor zorgen dat voedsel niet achterblijft. Ruim etensresten op, maak gebruik van afgesloten vuilnisbakken en zorg dat er geen nestmateriaal voor handen is.’ Als een ondernemer wil weten hoe zijn onderneming ervoor staat op het gebied van hygiëne en ongediertebestrijding kan hij een plaagdier risico inventarisatie (PRI) uit laten voeren. ‘De PRI wordt uitgevoerd door een kwaliteitsinspecteur of door een Senior Service Technician van Rentokil, afhankelijk van de situatie. De PRI geldt als 0-meting waarin alle risico’s en risicogebieden met betrekking tot de aanwezigheid van plaagdieren in kaart worden gebracht. Tevens geeft de PRI aanbevelingen en adviezen om plaagdieren te voorkomen. Daarnaast wordt het huidige bestrijdingsplan getoetst aan de actuele afnemerseisen en auditrichtlijnen.’
KLANTGERICHT INTEGER COMPETENT
ONZE LABORATORIA:
zodra activiteit in de unit wordt waargenomen. De servicemedewerker maakt dan naar aanleiding van de melding een afspraak om de PestConnect radar te controleren en opnieuw in te stellen.’
KWALITEIT
Deze innovatieve en veilige manier om muizen te bestrijden, is door Rentokil ontwikkeld voor sectoren waar muizen niet getolereerd worden, benadrukt De Best. ‘In deze sectoren houdt de aanwezigheid van slechts één muis een risico in. De bedrijven in deze sectoren moeten kunnen terugvallen op een effectief ongediertebestrijdingsplan, zodat ze steeds beantwoorden aan alle veiligheids- en gezondheidseisen. Bovendien moeten zij ook voldoen aan de hoge eisen van klanten of auditorganisaties.’
LabCo
CONTACT Eurofins Food Testing Netherlands Tel: +31(0)88 831 00 00 sales-food-nl@eurofins.com www.eurofinsfoodtesting.nl
EUROF-000XX-v01 - Advertentie Fishtrend.indd 1
PLAAGDIEREN IN HET SEIZOEN
Van welke plaagdieren ondernemers in welk seizoen last hebben, is volgens De Best afhankelijk van het type bedrijf. ‘In de zomer zijn er natuurlijk meer vliegen en muggen. 24-02-17 11:39
TOEKOMST
De Best verwacht dat het milieu een steeds belangrijkere rol gaat spelen in de regelgeving. ‘Nog niet zo heel lang geleden is het gebruik van gif buiten gebouwen aangescherpt en mag er alleen nog gif worden ingezet door een IPM Rattenbeheersing gecertificeerd bedrijf. Daarbij dient via bepaalde procedures aangetoond worden dat er overlast is van ratten.’ In de toekomst zal er nog minder gif gebruikt mogen worden, vervolgt ze. ‘Hierdoor zullen innovaties zoals PestConnect en biologische ongediertebestrijding belangrijker worden. Met biologische ongediertebestrijding bedoelen we het aanpakken van ongedierte door gebruik te maken van hun natuurlijke vijanden. In sommige sectoren wordt hier al gebruik van gemaakt. Ik denk bijvoorbeeld aan de agrarische sector met het inzetten van roofmijten tegen bloedluis of het inzetten van roofvliegen tegen huisvliegen.’
&FOOD
HYGIëNE
In
gesprek met
A rjan B ree (Q leanair )
Fish Column
Bewustwording is onze grootste uitdaging We spraken met Arjan Bree, Sales Manager BeNeLux bij QleanAir Scandinavia over het belang van schone lucht voor producten, mensen en machines. Welke trends en ontwikkelingen signaleren jullie op het gebied van hygiëne in de bakkerij- en vissector? Arjan: ‘Overal waar wij komen merken we dat mensen zich steeds meer bewust worden van het belang van schone lucht. Niet alleen voor de gezondheid, maar ook voor de kwaliteit van voedingsmiddelen. Die bederven minder snel, waardoor schone lucht simpelweg gewoon
producten, speelt een belangrijke rol. Stofdeeltjes zijn dragers van diverse schimmels en bacteriën, die als het stof op producten neerdaalt, de houdbaarheid van verse producten negatief beïnvloeden. Hierdoor groeit de overtuiging dat uitgaven die worden gedaan om de lucht te reinigen, ruimschoots kunnen worden terugverdiend. Maar ook gevoelige apparatuur wordt dankzij luchtreiniging beter beschermd tegen schadelijke effecten van stof. En last but not least zal ook het ziekteverzuim onder medewerkers teruglopen. Stofdeeltjes zijn namelijk ook dragers en verspreiders
paratuur, dat is één. Maar minstens zo belangrijk: wij doen ook het onderhoud. We reinigen periodiek de filters zodat de reinigingscapaciteit op dag 6.000 nog net zo goed is als op dag 1’. Arjan haast zich om daar ook meteen aan toe te voegen wat Qleanair niet doet. En dat is klimaatbeheersing. ‘Wij zijn goed in het reinigen van de lucht door daar stofdeeltjes uit te filteren en als klanten dan ook graag een klimaatbeheersingssysteem willen aanschaffen, dan adviseren wij daar wel in door hen in contact te brengen met partijen, die gespecialiseerd in zijn in temperatuur- en vocht beheersing. Een belangrijk aspect van de mobiele luchtreinigingsunits waardoor wij ons onderscheiden, is dat de productie niet behoeft te worden onderbroken tijdens plaatsing en reiniging. Alles kan gewoon doorgaan. De units zijn stekkerklaar en daardoor ‘plug & play’. Reinigen van de filters kan gebeuren in een andere ruimte, of zelfs buiten, doordat de units snel en gemakkelijk te verplaatsen zijn’.
‘meer winst’ betekent. Onze ervaring ligt in Nederland vooral in de bakkerijsector, in de vissector doen we hier nog niet zo veel. Ons moederbedrijf in Zweden is al wel bezig om voor de garnalenverwerkingsindustrie concepten te ontwikkelen op het gebied van luchtreiniging. Vocht speelt hier een belangrijke rol. In bakkerijen, zowel de industriële als de ambachtelijke bedrijven, is de grootste bedreiging van de luchtkwaliteit het rondhangende meelstof. Deze stofdeeltjes zorgen voornamelijk voor allergieën. Een groeiende aantal instanties ziet het belang van deze problematiek in en je ziet dan ook gaandeweg dat er samenwerkingsverbanden beginnen te ontstaan om dit probleem het hoofd te bieden. Er is nog en lange weg te gaan, maar de bewustwording is er in elk geval al wel.’ Is er de laatste jaren veel veranderd op het gebied van reiniging? Arjan vervolgt: ‘Zoals gezegd, is het besef hoe belangrijk schone lucht eigenlijk wel is, groeiende. Steeds meer bedrijven huren hiervoor gespecialiseerde consultants in en ook zien we diverse samenwerkingsverbanden en projectgroepen ontstaan, waarin overheid en bedrijven samenwerken. Deze projectgroepen houden zich onder meer bezig met vragen zoals met welke normen er gewerkt moet gaan worden. In 2020 moeten deze normen vastgesteld zijn. Gezondheidsaspecten zijn hierbij zeker een hot issue. Maar ook het feit dat schone lucht leidt tot lagere schoonmaakkosten en een langere houdbaarheid van
van ziekmakende schimmels en virussen. Feitelijk zijn de uitgaven aan een luchtreinigingssysteem dus geen kosten, maar investeringen, die uiteindelijk geld opleveren.’ Welke ontwikkelingen verwachten jullie de komende jaren? ‘De samenwerkingsconstructies waarover ik net vertelde, zullende komende jaren alleen maar belangrijker worden en in aantal toenemen. Zeker als we ons bedenken dat de normen over een paar jaar moeten zijn bepaald’. Hoe spelen jullie op deze trends en ontwikkelingen in? ‘Onze luchtreinigingsunits zijn mobiel, ze staan op wieltjes. Dat heeft als voordeel dat ze gemakkelijk van de ene naar de andere ruimte verplaatst kunnen worden. Maar nog veel belangrijker is dat ze heel gemakkelijk door vele bakkerijen kunnen worden toegepast, zonder dat er aan de gebouwen ook maar iets behoeft te worden verbouwd. De meeste stofdeeltjes zijn, doordat ze zwaarder zijn dan lucht, op ooghoogte en daarbeneden te vinden. Dat houdt in dat de reinigingsunits ook op die hoogte hun werk moeten doen. Ingewikkelde plafondconstructies zijn dus helemaal niet nodig! Welke toegevoegde waarde en onderscheid bieden jullie bedrijven in de bakkerij- en vissector?’ ‘Zoals gezegd, zijn we nog niet zo heel erg actief in de vissector, maar in de bakkerijbranche bieden wij een totaal ontzorgpakket aan. Wij leveren mobiele luchtreinigingsap-
Zijn er nog noviteiten van jullie te verwachten? ‘Op zich niet direct, want er is nog veel werk te verzetten om producenten bewust te maken van de noodzaak van luchtreiniging. Daar richten wij ons nu volledig op. Bij ons moederbedrijf in Zweden zijn ze wel volop bezig met ontwikkelen van luchtreiniging voor in winkels, zoals Ikea en Lidl. Van meubels en tapijt komen ook veel stofdeeltjes vrij, daarom wil Ikea de lucht in haar winkels gaan filteren. Bij Lidl gaat het in het bijzonder om de AGF-afdeling. Minder stof in de lucht betekent minder schimmels in de lucht en minder schimmels betekent weer minder bederf van groenten en fruit’. Heb je nog tips voor bakkers en visspeciaalzaken? Arjan: ‘Jazeker!. Denk niet te licht over het nut van schone lucht. Ook binnen. We eten per dag 1 kilogram voedsel, we drinken 2 liter en we ademen maar liefst 24 kilogram lucht in. Op ons voedsel zijn we heel secuur, maar schone lucht is zeker zo belangrijk. We kunnen daar niet genoeg op wijzen, omdat dit besef er nog nauwelijks is. Daarom ligt daar onze belangrijkste taak. Samen met anderen’.
Hygiëne en voedsel Volgens de boeken is ‘hygiëne’ een verzamelnaam voor alle handelingen en handelingswijzen die ervoor zorgen dat mensen en dieren gezond blijven door ziekteverwekkers uit de buurt te houden of een besmettingsbron te isoleren. Het woord is afkomstig van het Griekse woord Hygieia; deze was in de Griekse mythologie de godin van de gezondheid en reinheid. Voorbeelden zijn: afwassen; baden of douchen; gedragen kleding wassen; handen wassen; handschoenen dragen bij riskante karweitjes; keuken schoonhouden; schoon werken bij het bereiden van eten (hieronder vallen onder andere koken en het smeren van een boterham); bederfelijke etenswaren in de koelkast bewaren; sterilisatie en desinfectie van besmette voorwerpen of oppervlakken; uitwerpselen in een toilet deponeren; riool-afvoer-waterzuivering. De Nederlandse wetgever heeft toezicht waar dit is afgesproken. Dat doet de Nederlandse Voedselen Waren Autoriteit (NVWA). WAAR DE NVWA-INSPECTEUR OP LET BIJ EEN INSPECTIE
De NVWA-inspecteur beoordeelt of er volgens de hygiënecodes is gewerkt en of er een gelijkwaardig procesbeheerssysteem is om veilig met voedsel om te gaan. Zij kijken naar: hygiëne en inrichting; houdt de ondernemer alle bedrijfsruimten, materialen en apparatuur goed schoon, en zijn deze in goede staat van onderhoud? Zijn de bedrijfsruimten adequaat ingericht? Nemen de werknemers de persoonlijke hygiëne in acht? Is er sprake van een zorgvuldige reiniging en desinfectie van bedrijfsruimten en apparatuur? Is er de beschikking over een adequate watervoorziening? Verder is er nog een rits aan zaken waar de NVWA naar kijkt en dan in het bijzonder de procesbeheersing. GAAT HET ALTIJD GOED?
Natuurlijk zijn er wel eens problemen met de hygiëne en kenners weten en duiden dat er nog veel meer is te bereiken. Over het algemeen is het een wereld van verschil met vorige tijden. Materialen en techniek zijn nu veel beter, er is in de loop der jaren erg veel aandacht voor opleidingen en zijn er zijn gelegenheden voor bijscholing. Jammer is dat hygiëne moeilijk tastbaar is. Je ziet het niet. Ik bedoel daar mee te zeggen dat iets wat schoon lijkt in enkele gevallen
Cursus Voedselveiligheid & Houdbaarheid bij HAS Weinig onderwerpen liggen zo gevoelig als ons dagelijks eten. Voedselveiligheid is een hot topic en ligt altijd onder een vergrootglas. Alle reden dus om risico’s te minimaliseren. De houdbaarheid van voedingsmiddelen speelt daarbij een belangrijke rol. In de cursus Voedselveiligheid & Houdbaarheid van HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen krijgen deelnemers inzicht in de risico’s van pathogene micro-
organismen, natuurlijke gifstoffen, allergenen en contaminanten. De microbiologische houdbaarheid van voedingsmiddelen wordt besproken, evenals het verlen-
bacteriologisch een puinhoop kan zijn en zwaar onvoldoende scoort. WAT TE DOEN EN TE BLIJVEN DOEN?
Het is zo belangrijk om hier in de keten over te blijven communiceren. Ontvangt de volgende in de keten bijvoorbeeld vis ‘die niet zuiver is volgens de norm en te hoge kiemgetallen heeft’, dan is terugkoppeling noodzakelijk om er van te leren. Men kan het namelijk niet altijd weten. Vertel er over en leer van elkaar. BLIJVEND LEREN
Het is nooit te laat om iets nieuws te leren. Innovatie bestaat ook op het gebied van hygiëne in plaats van de redenatie: ‘zo hebben we het altijd gedaan’. De grote vraag is: wat is daarbij de beste strategie? Je kunt je leervaardigheid namelijk wel degelijk een stevige zet in de goede richting geven, ongeacht leeftijd of ervaring. Dat is eigenlijk door leren te leren. Begin door op het juiste moment te leren. Elk brein heeft een cyclus met pieken en dalen plus alles daartussen. Overhoor jezelf door constant te herhalen, door te proberen je de informatie te herinneren. Verder leer je het beste zonder te leren. Dat klinkt gek, maar je kunt heel goed leren zonder je hoofd erbij te houden. Het geleerde wordt dan een tweede natuur op de achtergrond en zelfs een automatisme. Dan maak je dus ook gebruik van afleiding, daarom is een prettige omgeving zo belangrijk. Samen leren scoort ook heel hoog, twee weten meer dan één. Leren met beeld en geluid traint de linker- en rechterhelft samen te werken. Welk opleidingsinstituut komt met de eerste driedimensionale trainingssimulator voor hygiëne en food in de visbranche? Voor leren is het belangrijk om te ontspannen en dat kan door de juiste inspanning te doen (wat een heerlijke tegenstelling). Doe verder alsof je eigenlijk een ander lesgeeft. Dan blijft de lesstof vooral beter ‘hangen’. Leer met tussenpozen. Als laatste tiende punt: doe het gewoon en daarmee maken we samen ‘schoon schip’. Johan K. Nooitgedagt, Voorzitter Nederlandse Vissersbond
gen daarvan door product- en procesfactoren. Verschillende onderzoekstechnieken passeren de revue en ook ketenverantwoordelijkheid en risicobeheersing komen aan bod. De korte cursus Voedselveiligheid & Houdbaarheid is geschikt voor food professionals actief in processen van voedselproductie. Informatie over startdata, doorlooptijd en prijzen zijn te vinden op www.haskennistransfer.nl/food
9
10
&FOOD
HYGIëNE
ADVERTORIAL
D ubbele
AerSMASH biedt uitkomst bij het voldoen aan de hygiënenormen Bij het verwerken en bereiden van eet- en drinkwaren is hygiënisch werken een absolute voorwaarde om de veiligheid voor de consument te garanderen. Dit leidt tot hoge eisen van de Voedsel- en Warenautoriteit binnen de visserijbranche. Sinds kort is er in de vlees- en visserijbranche een innovatief product gelanceerd dat de kwaliteit van omgevingslucht op een hoogwaardig niveau houdt en daarmee de hygiënische verwerkingsomstandigheden bevordert: AerSMASH.
Daarnaast bekijken we hoe de unit het beste kan worden geïnstalleerd of aan het bestaande luchtbehandelingssysteem kan worden toegevoegd. De AerSMASH-units zijn TÜV- en CE-gecertificeerd.’ AERSMASH BOXEN
AerSMASH zorgt voor verbetering van de lucht, de omgeving en de kwaliteit van de producten, legt directeur Ludo Tissingh uit. ‘Het apparaat zorgt er voor dat ondernemers voldoen aan de strenge hygiëne-normen binnen de verwerkingsruimte.’ Naast schimmels, geuren en bacteriën, pollen, sporen, rook en andere schadelijke stoffen elimineert AerSMASH ook bacteriën en schimmels die ‘aerosol’ (in
het bederven van producten. AerSMASH maakt deze chemische stoffen onschadelijk of elimineert ze zelfs helemaal. Uw producten blijven dus langer vers, het rottingsproces wordt sterk vertraagd. 2. Bacteriën die ‘aerosol’ zijn (in de lucht zwevend), worden uit de weg geruimd. Daardoor kunnen ze ook geen sporen meer afscheiden. De bron van de vervuiling wordt dus uitgeschakeld.
Alle AerSMASH boxen worden met hoogwaardig materiaal uitgevoerd en vooraf geprogrammeerd om het hoogste rendement te behalen voor elke specifieke situatie. ‘We hebben verschillende type standaard boxen, variërend van 200 m3/per uur tot wel 26000 m3 per uur’, legt Tissingh uit. ‘De boxen zijn zo gemaakt dat ze heel gemakkelijk toepasbaar zijn. Met opzet hebben we er niet voor gekozen om ze in bestaande systemen te integreren. Ze worden als aparte units opgehangen en doen daarna gelijk hun werk; helemaal plug-and-play dus’, vertelt de directeur, die toevoegt dat de AerSMASH uitstekend zijn werk doet in combinatie met de huidige ventilatorsystemen, airco’s en condensators van bedrijven. De apparaten worden van te voren door de ervaren medewerkers van AerSMASH ingesteld. ‘Daarbij houden we rekening met de grootte van de ruimte, de luchtvochtigheid en stellen we in wanneer de units aanen uitgezet moeten worden. Van afstand kunnen we de apparatuur in de gaten houden en desgewenst bijsturen’ BEWEZEN TOEPASSINGEN
In de verwerkingsruimte Van de MDV is een AerSMASH box type 2 geplaatst. Hiermee zuivert AerSMASH de lucht. Ongewenste geuren, bacteriën en schimmels worden geëlimineerd en de ruimte wordt in balans gebracht.
de lucht zwevend) zijn. ‘Ze worden simpel gezegd nagenoeg helemaal uit de weg geruimd. Dit heeft niet alleen pure, schone lucht als resultaat, maar zorgt tegelijkertijd voor verbetering van de hygiënische verwerkingsomgeving en -omstandigheden en de kwaliteit van de producten. AerSMASH is een bewezen concept, dat nationaal en internationaal in de markt is gezet.’ Voor de visserijsector maakt AerSMASH een verschil, benadrukt Tissingh. ‘Geuren, bacteriën, virussen, schimmels en andere microorganismes worden geëlimineerd. Hierdoor verbeteren de hygiënische verwerkingsomstandigheden, waardoor de verse (vis)producten langer hun kwaliteit behouden. Met AerSMASH voldoen ondernemers langer aan de hoge kwaliteitsnormen en houden ze het risico van ongewenste besmetting buiten de deur. De vis blijft langer vers en daarmee worden kosten en (product)verliezen teruggedrongen.’ WAT GEBEURT ER ALS U AERSMASH GEBRUIKT?
1. De hele omgevingslucht wordt gereinigd. In de lucht zitten allerlei stoffen die van invloed zijn op
3. Sporen van schimmels worden geëlimineerd. Hierdoor wordt de verspreiding van schimmels sterk gereduceerd. Er is nauwelijks tot geen kruisbesmetting en schimmels hebben minder tot geen kans uw producten te bederven. TECHNISCHE WERKING
De AerSMASH-unit zuivert lucht op basis van een gepatenteerd concept, legt Tissingh uit. ‘Door het injecteren van geïoniseerd plasma worden via een scheikundige reactie waterstofmoleculen onttrokken aan de schadelijke luchtdeeltjes. Deze deeltjes raken daardoor in ontbinding en verliezen hun schadelijke lading. Het AerSMASH-units hebben op die manier ook een positief effect op de gezondheid van de mens.’ Het ionisatieproces van plasma vindt zijn oorsprong in de natuur. ‘Omdat de mens meer vervuilde lucht produceert dan de natuur kan zuiveren, helpt AerSMASH de natuur een handje. Afhankelijk van de hoeveelheid verontreinigde lucht en de grootte van de schoon te houden ruimte berekenen we hoeveel plasma de unit nodig heeft.
Het is inmiddels bewezen dat AerSMASH listeria reduceert. ‘Listeria is een ‘aerosol’ bacterie die zich bij temperaturen tot onder het vriespunt kan voortplanten’, weet Tissingh. ‘Een groot probleem in de voedselindustrie en de gehele visserijbranche en niet alleen bij zalm. Immers: voor de bestrijding kunnen geen vriestechnieken worden ingezet. Listeria verspreidt zich onder andere door zich vast te kleven aan grovere stofdelen in de lucht. Deze stofdelen kunnen ontstaan door het schoonspuiten van vette oppervlakten onder hoge of lage druk. Hierdoor schiet het vet waaraan de listeria kleeft de lucht in. De vetdeeltjes (vectoren) met de listeria kunnen weer landen op net schoongemaakte oppervlakten. Hierdoor kan de listeria zich opnieuw verspreiden.’ AerSMASH biedt hiervoor dé oplossing, benadrukt hij. ‘Het innovatieve apparaat zuigt de lucht aan tijdens de schoonmaak en maakt de vectoren en de daaraan klevende listeriabacteriën onschadelijk. Het listeria-probleem in de voedselindustrie wordt hiermee dus aangepakt en sterk gereduceerd of geheel opgelost.’ Binnen de foodbranche heeft AerSMASH daarnaast zijn meerwaarde bewezen binnen: de langoustinevisserij, visverwerking, kaasindustrie en de kwekerijbranche. De innovatie is in de vissector onder meer toegepast bij Oromar, Dayseaday, UK158, MDV1, W111 en wordt geplaatst in de langoustine koelcel van de Visafslag Den Oever. Voor meer informatie kunt u bellen met 0522-230850. Of stuur een mailtje naar info@aersmash.com. Zie ook: www.aersmash.com.
winst voor
P aardekooper V erpakkingen
Niet één, maar twee prijzen mocht Paardekooper in ontvangst nemen tijdens de uitreiking van de Out.of.Home Awards op donderdag 22 juni. Binnen de segmenten Petrol en Fastservice werd Paardekooper verkozen tot de beste fabrikant op het gebied van verpakkingen. Het bedrijf scoorde voornamelijk op innovatie en ontzorgen. Zowel op productniveau als op het niveau van de klantenservice weet Paardekooper haar afnemers telkens weer te inspireren en te verrassen. Bij de Out.of.Home Awards staat de relatie tussen handel en industrie centraal. Out.of.Home shops heeft een grote enquête gehouden onder de groothandels en inkopers binnen de branches Fastservice, Catering, Petrol en Sport & Leisure. De prestaties van fabrikanten werden beoordeeld in de categorieën warme dranken, koude dranken, non food, vers/vriesvers, snacks en zoetwaren en tabak. Op basis van de beoordelingen werden rapportcijfers toegekend. Paardekooper haalde binnen de segmenten Petrol en Fastservice het hoogste cijfer. INNOVATIE
‘Verpakkingen vormen een wezenlijk onderdeel van de consumentenbeleving in onder meer tankstations, cafetaria’s en snackbars’, stelt Patrick Zevenbergen, Marketing Manager bij PACOMBI GROUP, het moederbedrijf van Paardekooper. ‘Wij bedenken continu verpakkingsoplossingen die bijdragen aan de kwaliteit en presentatie van food en non-food. Dit doen wij onder de noemer WrappIDup. De verpakking moet echt een meerwaarde zijn voor de formule.’
R estorestje S t .-L uc
Dit kan resulteren in een innovatieve to-go verpakking of in een compleet nieuw verpakkingsconcept. ‘Zo blijkt uit diverse onderzoeken dat het tankstation één van de meest populaire locaties is voor last-minute cadeaus. Met een opvallende cadeauverpakking kun je veel meer uit deze productcategorie halen. Dan gaan onze raderen draaien en bedenken we iets nieuws: een verpakkingsconcept dat bijdraagt aan de beleving van de tankshop als giftshop bijvoorbeeld. Ik ben blij en trots om te zien, dat onze proactieve houding op dit gebied door onze klanten wordt opgemerkt en gewaardeerd met een mooie prijs.’ ONTZORGEN
Paardekooper scoorde tevens hoog op het ontzorgen van de klant. Klanten kunnen via verschillende kanalen bij het bedrijf terecht. Rian Faaij, E-Business Manager bij Pacombi Group, licht toe: ‘Paardekooper heeft de afgelopen periode fors geïnvesteerd in het optimaliseren van de digitale processen. De webshop bijvoorbeeld biedt niet alleen een breed scala aan producten, maar klanten hebben volledig grip op de processen rondom bestelling en aflevering en inzicht in voorraden.’ Daarnaast zijn klanten verzekerd van een hoge leverbetrouwbaarheid en flexibele levering, dankzij onze geavanceerde logistiek, vult Zevenbergen aan. ‘En last but not least: wij staan bekend om onze persoonlijke aanpak. Heeft de klant een specifieke vraag of wens? Een belletje of een appje naar de accountmanager is voldoende en alle betrokken afdelingen gaan supersnel aan de slag.’
wint eerste editie
F ood W aste A ward Het door St-Luc (partner - Altrif) geproduceerde Restorestje heeft de eerste editie van de Food Waste Award gewonnen. In samenwerking met Stad Gent is het kartonnage product geproduceerd en zijn ze in de prijzen gevallen. Dit jaar werd de Food Waste Award voor het eerst uitgereikt. Het doel van deze award is bestaande projecten tegen voedselverspilling extra in de kijker te zetten. Het Genest bakje van St-Luc/ Altrif is een product oplossing voor de vraag om voedselverspilling tegen te gaan. Met deze oplossing kunnen gasten gemakkelijk hun overschot aan eten mee naar huis nemen in plaats van dat het wordt weg
gegooid. Horecaondernemers kunnen het zien als de modernere variant op de Amerikaanse ‘doggy-bag’. Het unieke aan dit doosje is dat het dusdanig is gevouwen dat het eten er niet uit kan lekken. Op deze manier kan een kartonnen verpakking dus moeiteloos uw eten van A naar B vervoeren. Het type doosje is een kartonnen Genest bakje, een van de vouwkarton-specialiteiten van St-Luc. Het doosje kan daarnaast gewoon in de diepvries of magnetron, mocht u uw eten willen invriezen of opwarmen. Naderhand kunt u het doosje, dat aan alle voedselveiligheidseisen voldoet, bij het GFT-afval doen.
&FOOD
HYGIëNE
n aleVing
Hygiënecode belangrijK
VNV nu zelf verantwoordelijk voor de hygiënecode HYGIËNECODE ALS BASIS VOOR HET VEILIG PRODUCEREN VAN VOEDSEL
Sinds 1995 moet elk bedrijf dat levensmiddelen bereidt of verhandelt een voedselveiligheidsplan hebben. Een voedselveiligheidsplan, dat gebaseerd is op de HACCP systematiek, beschrijft de processen die belangrijk zijn bij ontvangst, bereiding, productie, verpakking, opslag en transport van levensmiddelen. In zo’n plan staan ook de zogeheten kritische controlepunten. Dit zijn punten in het productieproces, die vragen om extra maatregelen om de voedselveiligheid te garanderen, bijvoorbeeld de koeltemperatuur en de terugkoeltijd bij de bereiding van kant-en-klaarproducten. Ondernemers die levensmiddelen verkopen en volgens HACCP-regels werken, zijn in staat veilig voedsel te produceren. Belangrijk is dan ook om de
regels na te leven en te voldoen aan bijvoorbeeld de eisen op het gebied van de inrichting van uw winkel of verkoopwagen, hygiëne, temperatuurregistratie en verkoop. De overheid geeft bedrijven de mogelijkheid om zelf een HACCPplan op te stellen, maar zij kunnen ook gebruik maken van een door
de branche opgestelde en officieel erkende hygiënecode. In de visdetailhandel wordt gebruik gemaakt van zo’n code waarvan de laatste versie is goedgekeurd op 1 maart 2015. Dit is ook de laatste versie die tot stand is gekomen onder verantwoordelijkheid van het Productschap Vis.
VERSCHERPT EN SLAGVAARDIGER TOEZICHT NVWA
Sinds 2016 heeft de NVWA haar interventiebeleid aangescherpt. In praktijk betekent dit dat de NVWA
fase wordt er een aantal gebruikers benaderd die ondervraagd worden over hun ervaringen met de huidige code. Naast deze feedback worden ook de nieuwe wetgeving op het gebied van levensmiddelen en de aangepaste werkwijzen bij de visdetailhandel in kaart gebracht. MAAK GEBRUIK VAN DE HYGIËNECODE
woordelijk voor het actualiseren van de code. Binnen 3 à 4 jaar dient er een vernieuwde code ter goedkeuring aan het NVWA te worden overlegd. Aangezien dit een proces
Overigens wordt de hygiënecode gratis ter beschikking gesteld aan de leden van het VNV, terwijl niet-leden in de gelegenheid gesteld worden om deze tegen een kleine vergoeding aan te kopen. Voor advies en/of opmerkingen
van ca. 2 jaar is, zal medio 2018 begonnen worden met de evaluatie van de huidige code. Tijdens deze
aangaande de hygiënecode kunt u terecht op www.visspecialisten.nl/ hygiënecode .
DE BELANGRIJKSTE VERANDERINGEN IN DE HYGIËNECODE 2015
De visbranche is de eerste branche die beschikt over een digitale hygienecode. In de meest recente code zijn twee belangrijke inhoudelijke veranderingen beschreven. • Ongekoelde presentatie gebakken vis Met de Nederlandse Voedsel- & Warenautoriteit (NVWA) is afgesproken dat gebakken vis die niet direct verkocht wordt, gedurende een periode van maximaal 8 uur, buiten de koeling mag blijven. Voor u, als visspecialist, betekent dit dat u zelf mag bepalen wanneer u de
vis in de koeling doet, zonder dat u daarop aangesproken kan én mag worden door inspecteurs van het NVWA. • Verkoop ongekoelde paling Wie zelf paling rookt en deze delicatesse warm wil verkopen, kan dit onder bepaalde voorwaarden doen die beschreven zijn in de code.
slagvaardig optreedt als inspecteurs misstanden of risico’s voor de voedselveiligheid aantreffen. Hoe erger de overtreding, hoe harder de ingreep. Als de NVWA voor het eerst een kleine overtreding constateert, krijgt het bedrijf een waarschuwing en denkt dan met het bedrijf mee hoe het beter kan. Bij opzettelijke overtredingen, fraude en herhaling treedt het NVWA stevig en doortastend op, altijd met als doel goede naleving van regels af te dwingen. De controle en handhaving werkt op deze manier ook preventief. VNV VERANTWOORDELIJK VOOR VERNIEUWING HYGIËNECODE
Na het verdwijnen van het Productschap Vis is de VNV nu zelf verant-
Baaijens kijkt terug op een succesvol Inotec Event Baaijens Industrial Equipment B.V. organiseerde een Inotec Event in hun eigen vestiging in Oss. Gedurende deze dagen werd er in samenwerking met vaste partner Inotec een open huis voor de gehele foodindustrie gehouden. Waarbij de thema’s innovatie en technologie centraal stonden. Ook werd volop aandacht besteed aan hygiëne. Klanten uit de vlees-, convenience-, vis-, pluimvee-, petfood-, kaas-, groente & fruit- en soepen & sauzenbranche kregen een uitgebreid en kwalitatief hoogwaardig aanbod aan machines gedemonstreerd. Onder meer was het unieke meng systeem van de Variomixer te zien. Dit systeem
Tevens konden de bezoekers een volwaardige procesinstallatie bekijken. Deze indrukwekkende machine kan mengen, emulgeren, verkleinen en koken onder vacuüm, dat voor een optimale hygiëne zorgt. BAAIJENS
Baaijens Industrial Equipment (BIE) Is al meer dan dertig jaar actief in de Nederlandse, Belgische en Duitse foodindustrie. Sinds jaar en dag worden door het Osse familiebedrijf kwalitatief hoogwaardige machines en complete, individueel afgestemde productielijnen aan de foodindustrie geleverd. zorgt voor een optimale delicate of intensieve vermenging van de pro-
ducten door de onafhankelijk van elkaar beweegbare mengspiralen.
11
Inotec heeft een brede en jarenlange praktijkervaring opgebouwd
in het ontwerpen en produceren van machines voor de verwerking van samengestelde producten. Hun assortiment bevat een grote diversiteit van individuele machines (o.a. mengers, vario mixers, microcutters) maar ook complete custom made productie lijnen die met veel succes over de hele wereld gebruikt worden.
12
&FOOD
HYGIëNE
&FOOD
HYGIëNE
13
14
&FOOD
HYGIëNE
G eert H ouben (TNO)
over onduidelijkheid over kruisbesmetting in de visverwerking
‘Richtlijnen geven bedrijven en consumenten inzicht in mogelijke gevaren’ Er is veel onduidelijkheid over de waarschuwingen voor de aanwezigheid van allergenen, die op etiketten van voedselproducten staan, zegt Geert Houben, TNO Principal Scientist op het gebied van Voedselallergie en Immunotoxicologie. Veel bedrijven weten niet zeker of hun product, dat gemaakt is in een ruimte waar ook andere voedingsmiddelen worden verwerkt, gevaren kan opleveren voor consumenten met een allergie. Daarom heeft TNO bijgedragen aan het ontwikkelen van een richtlijn, die ondernemers meer inzicht geeft in mogelijke gevaren. Al vele jaren is er wetgeving op het gebied van etikettering. Op de etiketten moeten levensmiddelen en ingrediënten worden vermeld die een allergische reactie kunnen opleveren. Maar er zijn ook voedingsmiddelen die geen allergenen horen te bevatten, maar worden verwerkt in een ruimte waarin allergenen voorkomen, zegt Geert Houben, TNO Principal Scientist op het gebied van Voedselallergie en Immunotoxicologie. ‘Dat is bijvoorbeeld ook het geval bij bedrijven, die naast vis ook andere ingrediënten zoals noten of melkproducten verwerken, of producten produceren waarin vis wordt verwerkt, zoals vissalades.’ Maar wetgeving op dat gebied ontbreekt. En dat is niet alleen lastig voor de allergische consument, maar ook voor de bedrijven zelf. ‘Het is namelijk niet altijd makkelijk om in te schatten of er een kans is dat een bepaald allergeen in een ander product terecht komt. Er kan niet alleen kruisbesmetting plaatsvinden in de productieomgeving, maar er kan door verontreiniging elders in de keten ook wat misgaan.’ VOORZORGSMAATREGELEN
Doordat het risico moeilijk in te schatten is, nemen bedrijven voorzorgsmaatregelen, weet Houben. ‘Daarom zie je op etiketten vaak een waarschuwing als: ‘kan sporen bevatten van melk’, of ‘wordt geproduceerd in een fabriek waar ook noten verwerkt worden’. Het gebeurt regelmatig dat er een waarschuwing op het etiket wordt gezet zonder dat er daadwerkelijk is vastgesteld dat er relevante kruisbesetting plaats vindt. Het gevolg is dat er veel producten op de markt komen met een waarschuwing, die niet nodig is. De keerzijde komt natuurlijk ook voor: dat er voedingsmiddelen op de markt komen waar toch bepaalde sporen van een allergeen inzitten die er niet in horen en die ook niet op het etiket worden vermeld. Daardoor hebben de waarschuwingen op de etiketten eigenkijk helemaal geen informatiewaarde meer. De consument met een bepaalde allergie schiet dus niets mee op.’ VRIJWILLIGE RICHTLIJNEN
De Nederlandse overheid houdt zich volgens Houden wel met deze problematiek bezig, maar heeft nog geen oplossing. ‘In Australië en Nieuw Zeeland heeft men een richtlijn ontwikkeld, die door het bedrijfsleven op vrijwillige basis
ment gegeten wordt en zodoende kunnen we de blootstelling aan allergenen uitrekenen. Aan de hand van die informatie hebben we een methode ontwikkeld, waarmee we de risico’s in kaart kunnen brengen. We kunnen de informatie ook andersom gebruiken: We hebben een lijst ontwikkeld met allergenen en hoeveel allergische consumenten maximaal van een bepaald allergeen binnen mogen krijgen zonder een relevant risico te lopen. Dus als je als ondernemer wilt dat je product aan een veilige norm voldoet, hoeveel mag er dan maximaal van een bepaald allergeen inzitten? Aan de hand van deze uitkomsten kunnen bedrijven dus gefundeerde beslissingen nemen of ze wel of geen waarschuwing op het etiket zetten.’ De richtlijn wordt in Australië en Nieuw Zeeland door bedrijven op vrijwillige basis toegepast en ze worden geaccepteerd door de overheid. ‘Vanuit TNO willen we kijken of we zo’n richtlijn kunnen uitrollen naar andere continenten.’ VOORDELEN
gehanteerd wordt. TNO heeft geholpen met het ontwikkelen van deze richtlijnen. We houden ons al jaren met deze problematiek bezig en hebben tien jaar lang
systematisch informatie verzameld over de gevoeligheid van allergische patiënten. We hebben daarnaast uitgebreid in kaart gebracht hoeveel van een bepaald product per eetmo-
Volgens Houden bieden zulke richtlijnen grote voordelen. ‘Als er geen richtlijnen zijn voor de waarschuwingen op de verpakkingen dan bieden ze geen houvast voor consumenten, maar ook niet voor de bedrijven zelf. Stel je voor dat er iets fout gaat na het eten van één van jou producten. Iemand krijgt een zwaar allergische reactie, of komt – in het ergste geval- te overlijden. Dan is het als bedrijf moeilijk om te bewijzen dat er goed gehandeld is, als er geen enkele referentie is. Door zulke richtlijnen te hanteren kun je laten zien dat je je uiterste best hebt
gedaan en volgens een algemeen aanvaarde standaard hebt gewerkt.’ Bedrijven die de nieuwe richtlijn willen implementeren, kunnen door TNO worden geholpen. ‘We zijn heel actief in het ondersteunen van bedrijven en overheden en geven graag informatie over het invoeren van de richtlijnen. Daar komt voor bedrijven best wel wat bij kijken, want zowel de eigen processen als de ingrediënten die ze aangeleverd krijgen, moeten goed onder de loep worden genomen.’ De richtlijn is te vinden op: http://allergenbureau. net/vital/. Deze is volgens Houden interessant voor ieder bedrijf waar producten verwerkt worden, waarbij het ene product wel allergenen bevat en het andere product niet. Want dan is er altijd een kans op kruisbesmetting. GARNALENALLERGIE
Tot slot heeft de deskundige nog een waarschuwing voor de garnalenindustrie. ‘Tegenwoordig wordt er in diverse landen gewerkt met insecten in voeding. TNO heeft in samenwerking met het Universitair Medisch Centrum Utrecht aangetoond dat mensen met een garnaalallergie een groot risico lopen op allergische reacties bij het eten van insecten. Daarnaast heeft het onderzoek aangetoond dat mensen die insecten kweken en eten ook allergisch kunnen worden voor deze insecten. De vraag is of blootstelling aan insecten ook weer tot andere allergieën, zoals garnaalallergie, kan leiden. Daardoor zouden er dus meer mensen met een garnalenallergie kunnen komen. Toekomstig onderzoek zal dit uit moeten wijzen.’
‘Lichtblauwe verpakkingen lightproducten aan vervanging toe’ Lightproducten zitten meestal in lichtblauwe verpakkingen. Uit het onderzoek van promovendus humane voeding aan de Wageningen Universiteit Irene Tijssen blijkt rood echter een betere keuze. Tijssen onderzocht de effecten van productverpakking op gezondheidsbeleving en aantrekkelijkheid van in suiker- en vetgereduceerde producten. Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Food Quality and Preference. ONOPVALLENDE VERPAKKINGEN
Volgens Tijssen worden gezondere alternatieven van producten gewoonlijk verkocht in minder opvallende verpakking met minder levendige kleuren vergeleken met reguliere producten. Ze vroeg zich af of de verpakking de juiste boodschap overbrengt. De promovendus deed twee verschillende proeven met de verpakkingen van yoghurtdrank en rookworst. Ze
gebruikte de vertrouwde verpakking, maar bracht variaties aan in de tint, helderheid en verzadiging van de kleur. VERWACHTING EN ASSOCIATIE
Bij proef één toonde ze 208 deelnemers afbeeldingen van de verschillende verpakkingen. De deelnemers werden vervolgens bevraagd over de hun verwachting van het product. Daarnaast liet Tijssen de deelnemers een computerspel spelen waarbij ze verpakkingen moesten koppelen aan bepaalde positieve en negatieve woorden. Een andere groep van 81 mensen proefde de drinkyoghurt en de rookworst. De producten waren daarbij steeds hetzelfde, alleen de verpakkingen verschilden. Over het algemeen vonden de deelnemers de verpakkingen met warmere (rode), verzadigde en minder heldere kleuren het aantrekkelijkst. ‘Er was niet één
kleureigenschap die eruit sprong’, zegt Tijssen. ‘Het gaat vooral om de kleurcombinatie en het kan ook per product verschillen welke het zwaarst meeweegt.’ AANPASSEN VERPAKKINGSKLEUR
De resultaten zijn volgens Tijssen vooral van belang voor consumenten die wat minder gezond-
heidsbewust zijn en vooral kiezen op basis van (verwachte) smaak. Tijssen denkt niet dat het aanpassen van de verpakkingskleur ertoe leidt dat consumenten de gezonde producten niet meer kunnen herkennen. ‘De groep die deze lightproducten koopt, denkt al meer na over de keuze en zal vaak al de etiketten lezen’.
&FOOD
HYGIëNE
15
Nieuw innovatiecentrum voedingsmiddelentechnologie in Leeuwarden De provinsje Fryslân, het bedrijfsleven en het onderwijs investeren samen €5 miljoen in een innovatiecentrum voor voedseltechnologie: het Food Application Center for Technology (FACT) bij hogeschool Van Hall Larenstein en MBO Life Sciences in Leeuwarden. Voedselbedrijven in Noord Nederland kunnen hier onderzoek doen, experimenteren en innoveren en werken daarbij samen met het onderwijs. Zo blijft de voedingsmiddelenindustrie verzekerd van specialisten die wereldwijd voorop lopen binnen het vakgebied. De ontwikkelingen in de food en dairy industrie volgen elkaar razendsnel op: de noodzaak tot duurzame productie vanwege de groei van de wereldbevolking, veranderende consumentenwensen, productontwikkeling met nieuwe ingrediënten, gebruik van bijstromen, noem maar op. De voedingsmiddelenindustrie wordt enerzijds gedwongen efficiënt te werken maar anderzijds geven deze ontwikkeling kansen voor kostenbesparing en vergroten marktaandeel. Hiervoor zijn onderzoeksfaciliteiten nodig die relevant zijn voor de praktijk. Van het onderwijs wordt verwacht dat ze hiervoor goed opgeleid personeel leveren. Personeel dat op de hoogte is van wat er speelt, dat weet welke mogelijkheden er zijn binnen de voedingsmiddelentechnologie en dat in staat is de industrie verder te ontwikkelen. Voor de initiatiefnemers van het FACT - Van Hall Larenstein, MBO Life Sciences (een samenwerkingsverband van Friesland College en Nordwin College), de provinsje Fryslân en bedrijven uit de voedingsmiddelenindustrie - zijn de continue ontwikkelingen en behoefte aan goed opgeleid personeel een belangrijke drijfveer. Zij willen duurzame en gezonde product- en procesinnovatie ondersteunen op pilotschaal, de werkgelegenheid stimuleren en goed gekwalificeerd personeel opleiden. Samen delen ze hun kennis, schaffen ze apparatuur aan en bouwen ze aan een netwerk van nieuwe klanten. VMEngineering is een bedrijf dat o.a. zuivelbedrijven helpt in de procestechnologie en is één van de deelnemers. Bob van Meerendonk: ‘We hebben in 2016 een kantoor in Sneek geopend omdat onze klanten in de zuivel vooral in het noorden zitten. Het FACT zal ons helpen om aan goed opgeleid personeel te komen en we kunnen nieuwe processen op een relevante pilotschaal testen’. Het FACT moet - als onderdeel van Dairy Valley - hét innovatiecentrum voor voedingsmiddelentechnologie worden en valt bij de provinsje binnen het stimuleringskader Wurkje mei Fryslân. Het FACT krijgt in eerste instantie provinciale steun voor vier jaar . In die periode moet het FACT volledig zijn ingericht, apparatuur moet draaien en bedrijfsleven moet de weg naar het FACT hebben gevonden voor onderzoek en cursussen en moet een ontmoetingsplaats zijn van bedrijven en opleiding. Daarna moet de exploitatie voldoende zijn om op eigen benen te staan. INTENSIEVE SAMENWERKING
Het FACT wordt gehuisvest in een te verbouwen proceshal bij Van Hall Larenstein. Bedrijfsleven, onderwijs en overheid leveren ieder een financiële en inhoudelijke bijdrage aan de fysieke opbouw, indeling en inrichting. De proceshal wordt
onderverdeeld in een gedeelte voor droge processing (voor onder andere de brood- en vleesindustrie) en een gedeelte voor natte processing (voor vloeibare producten). Eerst worden faciliteiten voor het natte gedeelte aangeschaft, zoals apparatuur voor het maken van sauzen en emulsies en het scheiden en afvullen van producten. In een later stadium volgen de faciliteiten voor het droge gedeelte. ALLERNIEUWSTE APPARATUUR
Door te kiezen voor de allernieuwste apparatuur, kunnen bedrijven tijdens experimentele verwerkingsprocessen van voedingsmiddelen een schat aan data verzamelen. Ze optimaliseren hun productielijnen,
testen nieuwe procestechnologieën en onderzoeken hoe ze (slimmer) gebruik kunnen maken van grondstoffen en restmaterialen, terwijl de kosten worden gedeeld en risico’s relatief laag blijven. Tegelijkertijd wordt er gewerkt aan automatisering en robotisering van (zuivel)procestechnologie. De bedrijven worden hierbij bijgestaan door lectoren en - waar mogelijk - studenten van alle opleidingsniveaus. De studenten krijgen zo een waardevolle kans om deel te nemen aan relevant praktijkonderzoek, innovatie, proces- en productoptimalisatie. Ze worden geïnspireerd om zelf innovaties te bedenken en doen factbased onderzoek naar voedsel-trends (of -hypes). Op
deze manier kunnen veranderingen in de keten van ‘stable tot table’ sneller worden gerealiseerd: de invloed van bijv. voer, boerenbedrijfsmanagement, processing in de fabriek, op productkwaliteit en consumenten-perceptie kunnen snel op pilotschaal worden onderzocht en geoptimaliseerd. Het FACT biedt ook aanvullende cursussen met betrekking tot proces- en productontwikkeling op mbo- en hbo-niveau. Een leven lang leren is waar het FACT voor staat. REGIONAAL, LANDELIJK EN WERELDWIJD
opleiding het bedrijfsleven in met de kennis waaraan op dat moment behoefte is. Op internationaal niveau kunnen studenten die bij het FACT zijn opgeleid, overal ter wereld worden ingezet vanwege hun hoge en specifieke kennisniveau. Nationaal gezien wordt de status op peil gehouden die ons land heeft in de voedingsmiddelenindustrie. In regionaal opzicht wordt de grote werkgelegenheid en het hoge kennisniveau binnen de voedingsmiddelenindustrie behouden. Geheel passend binnen het innovatiebeleid van de provinsje Fryslân.
Omdat industrie en onderwijs bij het FACT nauw met elkaar samenwerken, stromen studenten na hun
Meer informatie is te vinden op www.hvhl.nl.
Hygiënische vloeren voor de bakkerijbranche
NA 1 UUR UITHARDING WEER VOLLEDIG BELASTBAAR Hygiënische vloeren voor de bakkerijbranche Op vrijwel alle terreinen in de bakkerijbranche hebben reactieharsvloeren hun bruikbaarheid al tientallen jaren bewezen. En dat heeft een reden: het materiaal van de coating is naadloos, is vloeistofdicht en biedt om die redenen de beste voorwaarden voor een hygiënisch onberispelijke omgang met gevoelige levens- en genotmiddelen. Tevens is er een speciale uitvoering welke zeer geschikt is voor hoge temperaturen. Dit voor bijvoorbeeld in rijskasten en rondom bakovens. De doorgangsvlakken zijn gemakkelijk, snel en grondig te reinigen. Speciaal voor
de levensmiddelenindustrie is het een voordeel dat de vloeren naadloos kunnen worden vervaardigd. Holle en schuine hoeken zorgen ervoor dat hoeken en bochten zonder probleem zijn te reinigen. Daardoor hebben kiemen en bacteriën in de randgebieden ook geen nisjes om zich te nestelen. Wat ook belangrijk is: de reactieharscoatings van SILIKAL houden ook probleemloos stand bij chemische belasting. Veelvuldig contact met zuren, zouten, vetten, logen of reinigingsmiddelen laat geen blijvende sporen achter. Besmetting van levensmiddelen is daardoor nagenoeg onmogelijk. Tegelijkertijd is de vloer
buitengewoon goed bestand tegen zware belasting: er ontstaan zelfs bij hoge mechanische belasting door machines, heftrucks of zware containers geen gaten of scheuren die tot hygiëneproblemen zouden kunnen leiden. Alles in Eigen Beheer AVG Vloeren voert alles in eigen beheer uit zoals voorbereiden van de ondergrond, uitvlakken en repareren van de ondergrond en het aanbrengen van de vloer. Omdat vloeren in de bakkerijsector de hygiënetoets moeten doorstaan, geven wij de oplossing aan!
Welk Silikal product is geschikt voor een bakkerijvloer? Neem contact met ons op over welk Silikalproduct geschikt is voor een bakkerij vloeren via +31(0)344645196 of info@avgvloeren.nl Wij geven u vrijblijvend professioneel advies over de juiste bakkerijvloer.
Industrieweg 16 | 4051 BW OCHTEN Telefoon: 0344-645196 | Email: info@avgvloeren.nl
www.avgvloeren.nl
16
Improve the air, to guarantee quality and keep it fresh www.aersmash.com
&FOOD
HYGIëNE
17
Column
Kwaliteit leveren is geen toeval Veel dingen gaan inmiddels vanzelfsprekend in onze viskiosken. Zodra nieuwe medewerkers ingewerkt worden, betrap ik me er weleens op hoevéél dingen er eigenlijk vanzelfsprekend zijn voor mij. De meeste medewerkers nemen mijn handelingen automatisch over. Maar gelukkig zijn er ook pareltjes, medewerkers die vragen waarom bepaalde dingen gaan zoals ze gaan. Nadenken over de redenen waarom je bepaalde handelingen doet zoals je het doet. Leuk! Dat zijn de momenten dat ik getriggerd word… Hoe kan het anders? Hoe kan het efficiënter? Hoe kan het eenvoudiger? Hoe kan het beter?
temperatuurloggers voor automatische temperatuurregistraties en een volledig draadloos systeem voor temperatuurbewaking- en registratie. Het is zeker de moeite waard om een advies op maat te laten maken. Hygiëne is echter niet alleen schoonmaken en temperaturen. Denk ook aan de materialen waarvan het interieur is gemaakt. Is het vochtbestendig en is het goed schoon te houden? Interieurbouwers en wagenbouwers kunnen u hierin een deskundig advies geven, maar ook daarin onderscheidt de ‘meester’ zich in de details met vernuftige oplossingen. Kijk eens rond in uw eigen zaak. Liggen er kapotte of beschadigde tegels op de vloer? Zijn de voegen nog in orde? Zijn er verbogen gereedschappen waar je mee moet werken, audioboxen of lampjes die half uit plafond hangen, vieze roosters, handgereedschappen (tangen, garde, etc.) met roest, kortom achterstallig onderhoud van uw visspeciaalzaak. Dit alles zorgt voor een totaalbeleving van de consument dat de visspeciaalzaak niet ‘fris’ oogt.
Hygiëne is een cruciaal element in de visbranche. Wanneer u topkwaliteit vis inkoopt kan deze door een ondeskundige behandeling onzichtbaar besmet zijn. Denk aan een onderbroken koelketen, met de handen vis vast pakken, temperatuur hoger dan 7 graden, niet FIFO of FEFO werken, vis ligt te lang in dripvocht en zo zijn er nog meer zaken waardoor de houdbaarheid van de vis niet gegarandeerd kan worden. Het aansturen van medewerkers met betrekking tot schoonmaken moest voor mij eenvoudiger en duidelijker worden. In mijn onderzoek stuitte ik laatst op de app CleanUpp. Dit is een papierloos systeem waarbij temperatuurlijsten, aftekenlijsten, schoonmaaklijsten en wat je verder nodig acht, beheerd kunnen worden. Gegevens worden opgeslagen in de Cloud en zijn met een paar swipes voor alle medewerkers inzichtelijk. Ik moet zeggen dat ik geen fan ben van medewerkers die met een mobiele telefoon of tablet in de zaak staan, maar de ontwikkelingen gaan nu eenmaal door. Het is de toekomst om praktische zaken te monitoren door middel van een app.
Ook zijn er bedrijven die meedenken over hoe u meer controle kunt hebben over het meten, registreren en bewaken van de temperatuur. Onder andere Gullimex heeft
Bij de haringtest van het AD 2017 was het volgende te lezen dat ‘vooral jongere visdetaillisten zorgen voor een verfrissende vernieuwing. Daartegenover staat een groep visverkopers die het geen bal interesseert hoe hun waar over de toonbank gaat. Is dit een gebrek aan vakkennis? Onverschilligheid – of gewoon stompzinnigheid?’ Kwaliteit leveren is geen toeval. Het grote verschil tussen een visspecialist en een visboer is te herkennen aan vakkennis. Daar moeten we hard aan blijven werken, middels training en scholing. Sta er voor open om regelmatig een collega ondernemer in de visbranche te bezoeken, om van elkaar te kunnen leren en met elkaar te sparren. Zoek ondersteuning bij uw branchevereniging VNV. Dan geven we als visdetaillisten een mooi visitekaartje af voor de totale branche. Mijns inziens is het nu eenmaal beter voor de visverkoop als de directe concurrent met een schone zaak óók een topproduct verkoopt. Dit resulteert in een positief imago en dan zal de verkoop van vis bij iedere visspeciaalzaak toenemen. Adriaan van Moort Adriaan van Moort is visdetaillist, SVO docent en bestuurslid van de VNV. Fotografie: Evert van Moort
V incent P oll
over
D awsonrentals
‘Dawsonrentals neemt efficiëntie als uitgangspunt’ Efficiëntie is volgens Vincent Poll, Sales & Marketing Manager van Dawsonrentals, op koel- en vriesgebied zeer belangrijk. ‘Onze cellen zijn heel energiezuinig. We bieden zowel qua lengte als breedte de grootste cellen aan met het grootste volume. Daar hebben we sinds kort een nieuw model, de SB51, aan toegevoegd. Dit is de allergrootste cel die op de markt verkrijgbaar is. Hierin passen maar liefst 51 europallets.’ Andere noviteit van het bedrijf is een unieke, opblaasbare vriestent, waarmee het nu ook mogelijk is om te vriezen in moeilijk toegankelijke ruimtes. We zijn continue bezig met innovatie op het gebied van efficiëntie en brengen steeds zuinigere installaties op de markt, zegt Vincent Poll, Sales & Marketing Manager van Dawsonrentals. ‘Daarnaast merken we dat er behoefte is aan steeds grotere cellen. Nu leverden wij al de grootste cellen ten opzichte van onze concurrentie, maar desondanks hebben we onze capaciteit nog verder kunnen vergroten. Voorheen had onze grootste cel een maximum opslag van 44 europallets en nu hebben we een cel ontwikkeld waarin 51 europallets passen. Deze cel kan met behulp van slechts één zeer zuinige installatie worden gekoeld, waarbij slechts 2,95 kW per uur wordt gebruikt.’ Het grote voordeel daarbij is dat bedrijven nu met één installatie één hele grote cel kunnen koelen, terwijl normaal gesproken meerdere cellen met meerdere installaties nodig zijn. ‘Zo kun je als ondernemer dus aanzienlijk op de verbruikskosten besparen.’ Ook de tempereercellen zijn door Dawsonrentals twee keer zo krachtig gemaakt. ‘Op het gebied van tempereercellen en shockvriezers boden we altijd al de meest krachtige modellen aan op de markt, maar deze modellen hebben nu nóg meer power gekregen. Hierdoor kan het ontdooien van vis nog vele malen sneller gaan’, benadrukt Poll. ‘Datzelfde geldt voor onze shock-
vriezers, waarbij door een zwaardere installatie het invriesproces aanzienlijk wordt versneld.’
OPBLAASBARE VRIESTENT
Andere noviteit is de mobiele, opblaasbare vriestent. ‘Deze is echt uniek in de markt’, laat Poll weten. ‘De tent is met name bij uitstek geschikt voor locaties, zoals binnen locaties, waar je lastig een cel kunt plaatsen. Ander voordeel is dat men met een vorkheftruck de tent in kan rijden, terwijl dit vanwege de vloer niet mogelijk is bij een koelcel. Vooral voor de wat zwaardere producten is dat ideaal. De vriestent is volledig gemaakt van kunststof en gemakkelijk schoon te maken.’
HYGIËNE
Op het gebied van hygiëne merkt Poll op dat de cellen zo ingenieus mogelijk zijn ontwikkeld om een optimale hygiëne te garanderen. Dat heeft volgens hem alles te maken met de bouw van de panelen. ‘We maken gebruik van gladde panelen, die uit één stuk worden gesneden, waardoor er geen naden in zitten, waar vuil en bacteriën zich kunnen nestelen. De panelen zijn gemakkelijk schoon te maken en al onze cellen hebben een vlakke vloer, die helemaal is afgedicht, dus ook bij de randen. De hoeken zijn precies 45 graden, waardoor ook daar geen vuil kan achterblijven. Bovendien kunnen de cellen heel gemakkelijk worden schoongemaakt, waardoor de hygiënische omstandigheden optimaal zijn.’ Poll besluit: ‘Een laag energieverbruik is heel interessant voor de ondernemers, want zo kunnen zij aanzienlijk besparen. Wij adviseren klanten om altijd goed te kijken naar de voordelen van bepaalde apparatuur en ook goed te kijken naar de mogelijke besparingen. Zelf zijn wij hier ook voortdurend mee bezig. We zorgen ervoor dat onze cellen een zo laag energieverbruik en geluidsniveau hebben. En met onze vriestent bieden we zelfs een vriesoplossing, die overal toepasbaar is.’
18
&FOOD
HYGIëNE
In
gesprek met
P etra W olbert -H ol (E urofins )
De groeiende aandacht voor voedselveiligheid Wet- en regelgeving op het gebied van voedselhygiëne wordt steeds strenger en producenten laten zich steeds vaker bijstaan door gespecialiseerde adviseurs. Eurofins met 375 vestigingen in 41 landen is zo’n gespecialiseerde partij. We spraken met Petra Wolbert-Hol, senior accountmanager bij Eurofins Food Testing Netherlands. Samen met haar team is Petra verantwoordelijk voor de segmenten visverwerking, bakkerijen, vleesverwerking, ready meals, verse zuivel en verpakkingen. Zij brengt alle benodigde deskundigheid die Eurofins biedt samen om voor de klanten maatwerk te leveren op het gebied van voedselveiligheid.
Petra Wolbert-Hol (senior account manager)
Maar ja, een kortere houdbaarheid, betekent ook dat producten dan misschien niet op tijd verkocht worden en moeten worden vernietigd. Daarom zijn er ook andere methoden zoals het toevoegen van conserveringsmiddelen, het verlagen van de pH waarde, een verlagen van het vochtgehalte, of een combinatie van deze oplossingen. Hoe dan ook, iedere producent van dit type producten moet kunnen aantonen dat de listeriaproblematiek in zijn bedrijf en producten beheerst is. Om dat te helpen vaststellen kan soms volstaan worden met een modelberekening. Als dat niet kan, dan gebruiken wij daar de Listeria Challenge Test voor, zoals omschreven in het Guidance document (SANCO/1628/2008 ver.9.3) van de Europese Commissie. Dit rapport kan als onderbouwing dienen richting de keuringsinstanties, zoals de NVWA. Wat wij dan doen, is een product bewust besmetten met Listeria en dan kijken we hoeveel eenheden er aan het einde van de houdbaarheid onder worst case omstandigheden in het product zitten. Mochten dat dan teveel Listeria bacteriën zijn, dan hebben wij bij Food Safety Solutions diverse specialisten beschikbaar die samen met deze producent gaan werken aan de beste oplossing’. Zijn er nog meer trends, behalve Listeria? ‘Ja, op het gebied van mosselen en oesters. In 2016 is in mosselen in de
adviezen. Eurofins is dus duidelijk niet alleen een laboratorium, maar door verschillende overnames van bedrijven waar al microbiologen, inspecteurs en consultants werkzaam waren, zijn we inmiddels ook sterk in advisering en begeleiding. Vooral voor importerende en exporterende voedingsmiddelenbedrijven kan dat van groot belang zijn, omdat wij meestal in zowel het importerende als het exporterende land een vestiging hebben en daarmee op de hoogte zijn van de lokale wet- en regelgeving’.
uit de Oosterschelde in de handel te brengen, vanwege de aanwezigheid van TTX. Als Eurofins spelen we hier snel op in. Eén van onze Duitse vestigingen was al heel ver op het gebied van het aantonen van TTX. En nu het in de Oosterschelde gecontroleerd blijft worden, zijn we aan het kijken of we deze test kunnen opzetten in onze vestiging in Graauw. Ook worden er steeds meer rauwe visproducten geconsumeerd. Denk maar aan sushi. Ook daar zul je super hygiënisch mee om moeten gaan. Voedselveiligheid wordt steeds belangrijker en in het algemeen wordt er steeds meer gecontroleerd. Niet alle bedrijven worden even zwaar gecontroleerd trouwens.
Welke trends en ontwikkelingen signaleren jullie momenteel op het gebied van voedselveiligheid in de bakkerij- en vissector? Petra: ‘Eén van de zaken waar de NVWA momenteel erg fel op is, is wat voedselproducenten moeten doen om besmetting met en uitgroei van de Listeria-bacterie te voorkomen. In de bakkerijsector betreft het dan vooral de (natte) patisserieproducten en in de vissector gaat het dan vooral om de gerookte vissoorten. Aan het einde van de op de verpakking gedrukte THT datum mag het aantal Listeriabacteriën maximaal 100 kolonievormende eenheden per gram zijn’. En wat moet er dan gebeuren wanneer dat meer blijkt te zijn? ‘Dan zijn er verschillende mogelijkheden denkbaar. Of je verkort de THT termijn met zoveel dagen, totdat de grens van 100 eenheden per gram niet meer wordt overschreden.
Specialist in Listeria onderzoek
van dien. Wetgeving op dit gebied is in de maak en we zien nu een duidelijke tweedeling in bedrijven: zij die de wetgeving vóór willen zijn en alvast willen weten of Mosh Moah aanwezig is en een groep bedrijven die de wetgeving afwacht, alvorens initiatieven te nemen’. En op het gebied van reiniging?’ ‘Nou, wij zijn geen specialist op het gebied van reinigingsmethoden of – middelen, maar wat wij wel doen is klanten helpen met het meten van de resultaten van de verschillende methoden en middelen. Wij hebben daar speciale testen voor, maar we zijn daarbij wel heel duidelijk de onafhankelijke partij, want we hebben geen belang bij de uitslagen van de test. Ook hebben wij testen beschikbaar om de beschermende werking van verschillende soorten verpakkingsmaterialen vast te stellen en hun invloed op de houdbaarheid van diverse producten’. Wat is de toegevoegde waarde van Eurofins voor de klanten en wat maakt jullie anders dan anderen? ‘Behalve dat wij een wereldwijde speler zijn met heel veel specialistische kennis in die 375 vestigingen en die we met elkaar delen, zijn we veel meer dan alleen een laboratorium dat microbiologische- en chemische testen uitvoert. Wij stellen namelijk ook op maat gemaakte monsternameplannen op,
Oosterschelde tetradotoxine (TTX) aangetroffen. In Groot Brittannië was dat al eerder het geval in mosselen en oesters en daarom voert de NVWA nu vaker keuringen uit. In juni van dit jaar heeft de NVWA nog verboden om mosselen en oesters uit twee productiegebieden
Zijn er binnenkort nog noviteiten van jullie te verwachten? ‘Listeria en Salmonella zullen ons nog wel een poosje bezig houden. Maar waar onze klanten behoefte aan hebben is aan snellere methoden om te controleren op deze schadelijk bacteriën. Zolang de testuitslagen niet bekend zijn, kunnen de producten vaak niet worden vrijgegeven voor de verkoop. En dat kost geld, zeker waar het om kort houdbare producten gaat, want de quarantainetijd gaat ten koste van de tijd waarin ze gezien de THT datum verkocht mogen worden. Dus wij werken hard aan snellere methoden, zonder dat de betrouwbaarheid er onder lijdt’.
Welke tips heb je nog voor ondernemers in de bakkerij- en vissector? ‘Een algemene tip die ik nog wel heb, komt door mijn ervaring dat er bij veel bedrijven de meest vreemde analyses worden gedaan. ‘Omdat het nou eenmaal altijd zo is gegaan en niemand meer weet waarom’. Met andere woorden: het is goed om elk jaar je monsternameplan weer eens tegen het licht te houden. Zijn alle testen nog nodig? Voldoen ze nog aan de veranderde wet-
De NVWA maakt daarbij zeker onderscheid. Ze kijken vooral naar bedrijven met een hoog risico en naar bedrijven die in het verleden al eens een waarschuwing of een boete hebben gehad’. Wat verwachten jullie de komende jaren, als het gaat om voedselhygiëne? ‘Ik denk dat de zware controle op Listeria wel zal blijven. Dat blijft een hot issue. Maar sinds enige tijd wordt ook de discussie over MOSH-MOAH steeds vaker gevoerd. MOSH-MOAH is de afkorting van Mineral Oil Saturated Hydrocarbons en MOAH betekent Mineral Oil Aromatic Hydrocarbons. Vrij vertaald zijn dat aromatische koolwaterstoffen die in vele soorten inkt zitten. Ook in inktsoorten die voorkomen in gerecycled karton of inktsoorten die worden gebruikt voor het bedrukken van verpakkingen voor voedingsmiddelen. Hierbij kun je denken aan pizzadozen, muffintrays, gebakdozen, zakjes en schuifkartonnetjes. Temperatuur en vocht zorgen ervoor dat deze kanker verwekkende stoffen in de voedingsmiddelen terecht kunnen komen. Met alle gevolgen
wij adviseren bij het opstellen en aanpassen van kwaliteitssystemen en wij verzorgen speciaal op hygiëne en voedselveiligheid gerichte cursussen en trainingen. Wij bieden dus alles op het gebied van kennis, beheersing en meten van voedselveiligheid. De apparatuur en de reinigingsmiddelen uiteraard niet. Dat laten we aan andere specialisten over. Wij ondersteunen wel bij het maken van keuzes door onze klanten met onafhankelijke metingen en
geving? Moeten er nieuwe testen bijkomen? Doe regelmatig een risicoanalyse. Dan hou je je als bedrijf aan de wet, lever je vertrouwde producten en het voorkomt eventuele claims en imagoschade. De kosten die je maakt voor een goed advies, worden zo dubbel en dwars terug verdiend. Dus let bij de keuze voor een keuringslab niet alleen op de prijs van een test, maar kijk vooral naar de meerwaarde voor je bedrijf’.
&FOOD
HYGIëNE
in
gespreK met
m icHel o pHuis (m afo )
‘Met goede apparatuur hét verschil maken’ Wij spraken met Michel Ophuis, bij Mafo Industrial Washing in Almelo verantwoordelijk voor de verkoop in de Benelux. 'Het belang van een goede reiniging wordt vaak onderschat', merkt Michel Ophuis van Mafo. 'Ondernemers zien was- en drooginstallaties nog vaak als kostenpost aan het eind van het proces'. En dat is volgens hem zeer onterecht. 'Met goede apparatuur kun je hét verschil maken. Zo kun je de strijd aan gaan met bacteriën. Bovendien blijken de bedrijfskosten in veel gevallen lager te zijn dan gedacht'. Ophuis komt nog regelmatig bedrijven tegen waar het wassen niet het gewenste resultaat oplevert, of waar het verbruik van water en energie veel hoger ligt dan noodzakelijk: 'Sommige bedrijven besteden het werk uit en andere laten het reinigen manueel door een arbeidskracht uitvoeren. Het resultaat daarbij is daarbij niet altijd hetzelfde en is vaak in een geautomatiseerd proces beter'.
STRENGE HYGIËNE-EISEN
'Investeren was- en droogmachines biedt aanzienlijke voordelen', weet Ophuis. 'Menig ondernemer denkt echter dat daar hoge kosten mee gemoeid zijn, maar dat hoeft
Ophuis merkt duidelijk dat er steeds strengere eisen worden gesteld op het gebied van hygiëne, zowel vanwege regelgeving als vanuit de wens van ondernemers om voorop te lopen. 'Daar spelen
helemaal niet het geval te zijn. Wij kunnen voorrekenen wat de machine kost in het gebruik en vaak blijkt dit ontzettend mee te vallen. Het scheelt arbeidsuren en het personeel is daar in te zetten waar ze het meest nodig zijn. Bovendien zorgen onze machines voor een uitstekend resultaat'.
we op in door onze machines up to date te houden. En daarbij maken we dankbaar gebruik van de technische kennis van onze partners. MAFO LEVERT ALTIJD MAATWERK.
Ophuis: 'Iedere branche en ieder bedrijf heeft zijn eigen toepassingen. Welke sensoren kunnen het beste gebruikt worden? Welke dosering is er nodig? Dat is per onderneming verschillend. Daarom geven we iedere klant een advies op maat en proberen we samen met de ondernemer paal en perk te stellen aan bacteriegroei!
We hebben jarenlange ervaring op dit gebied; al vanaf de jaren ’70 van de vorige eeuw houden we ons met het bouwen van wasinstallaties voor allerlei productdragers bezig. Als ondernemers ons over een bepaald hygiëneprobleem vertellen, dan weten we precies hoe dit het beste opgelost kan worden. Wij werken met een modulair concept, dat wordt aangepast aan de specifieke wensen van de klant. Zo zorgen we voor het beste resultaat tegen een zo laag mogelijke prijs. Natuurlijk wordt bij Mafo continu gewerkt aan het implementeren van de laatste technische vernieuwingen, waarbij zowel het naar het uiterlijk als naar de interne techniek wordt gekeken. We maken daarbij gebruik van de nieuwste inzichten en technieken, bijvoorbeeld op het gebied van onderhoud, ergonomie en gebruiksgemak. We hadden al een zeer degelijk systeem, maar door bepaalde aanpassingen zijn de onderdelen nu nog gemakkelijker te demonteren'.
tuur die zo energiezuinig mogelijk is. Ook op dit gebied zijn we volop met nieuwe ontwikkelingen bezig. Er is echter nog een aspect waarmee Mafo zich uitstekend weet te onderscheiden. Wij hebben de klant altijd op de eerste plaats staan en dat wordt gewaardeerd. Er zijn ondernemers die al veertig jaar lang een machine gebruiken, die nog steeds uitstekend werkt. En mocht er zich onverhoopt wel een probleem voor doen, dan is onze eigen zeer ervaren onderhoudsdienst snel ter plaatse om het op te lossen. Zij zijn ook een verlengde van de verkoop en een uithangbord voor ons bedrijf. We leveren echt kwaliteitsproducten en dat maakt het ook zo leuk om bij Mafo te werken. We staan volledig achter de producten en dat stralen we uit naar de markt.'
ENERGIEBESPARING
Een andere trend, die inmiddels al een aantal jaren aan de gang is, is volgens Michel Ophuis de belangstelling voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen: 'Ondernemers kiezen voor appara-
Al ruim 45 jaar ontwikkelt, fabriceert en verkoopt Mafo industriële wasinstallaties voor diverse sectoren. Of het nu grote of kleine producten zijn grote of kleine aantallen, zwaar of licht vervuild, Mafo biedt u altijd de meest optimale oplossing voor uw reinigingsprobleem, rekening houdend met uw specifieke wensen. Daarnaast hebben wij de mogelijkheid om uw situatie in een 3-D model weer te geven.
Mafo 155M + 180MA
Mafo 340M
Wierdensestraat 226 | NL - 7604 BS Almelo | Tel: 0031-546-575360 | Fax: 0031-546-575316 | Email: sales@mafo.nl | Web: www.mafo.nl
19
20 HYGIëNE&FOOD
In
gesprek met
M arc R osendahl (B rilliant G roup )
Risicobeheersing door efficiënte en effe voorbeelden van recalls in relatie tot allergenenissues’. Als voorbeeld noemt Rosendahl dat de schoonmaakmaterialen voor een productielijn waarop bijvoorbeeld sesam en pinda’s worden verwerkt één kleur hebben. ‘Zo wordt voorkomen dat deze materialen ook gebruikt worden voor het reinigen van andere productielijnen en op deze manier alsnog kruisbesmetting zouden veroorzaken’.
Brilliant Group uit Duiven is totaalleverancier van hygiëne en veiligheid gerelateerde middelen en producten en heeft als doel een partner op dit gebied te zijn in de voedingsindustrie. Dat beperkt zich niet tot het leveren van producten, maar omvat ook het adviseren, begeleiden en trainen van medewerkers van bedrijven. Op deze manier kan de probleemstelling geanalyseerd en besproken worden om samen tot een totaaloplossing te komen. We spraken met de grondlegger van het bedrijf, directeur-eigenaar en levensmiddelentechnoloog Marc Rosendahl. Welke trends en ontwikkelingen signaleren jullie in de bakkerij- en vissector en hoe spelen jullie daarop in? Marc: ‘Belangrijke ontwikkelingen die in de bakkerijsector spelen, zijn stofbeheersing in verband met Arbo technische zaken, met name gezondheidsrisico’s op de lange termijn als gevolg van meel- en fijnstof. Ook het beperken van risico’s op explosiegevaar en kruisbesmetting zijn belangrijke issues. Binnen de vissector zien we dat tussentijdse afvoer van nat materiaal voor flinke uitdagingen zorgt. Een snelle en efficiënte afzuiging en afvoer van nat materiaal biedt kansen voor het optimaliseren van schoonmaakprocessen. Met name de gecombineerde stof- en waterzuigers van Nilfisk, die geschikt zijn voor gebruik in zowel droge als natte productieomgevingen, zijn hierbij goed inzetbaar. Een tweede ontwikkeling die we zien is de opkomst van Operational Excellence en Lean Manufacturing. De druk op marges blijft hoog en de vraag naar productiecapaciteit neemt toe. Die extra tijd moet ergens gevonden worden en het beperken van schoonmaaktijd is daar een voorbeeld van. Hoe korter en efficiënter je kunt schoonmaken, hoe meer productietijd er over blijft. Maar dat schoonmaken moet wel goed gebeuren, want risico’s voor het productiebedrijf, het productieproces en het personeel moeten tot een minimum worden beperkt. Ook de stringentere wetgeving en eisen van klanten zijn hierin sterk bepalend, zoals IFS, BRC en AIB. Binnen deze regelgeving worden steeds meer beheersplannen voor productvreemde delen opgenomen, maar ook monitoring van de productie en van de schoonmaakprocessen. Het wordt steeds belangrijker dat bedrijven, in navolging van de algemene HACCP regels, na gaan denken over een
effectieve en efficiënte schoonmaak van hun productiefaciliteit. Operators worden daarbij steeds meer zelf verantwoordelijk voor hun eigen productielijn. Niet alleen qua output en efficiency, maar ook voor de schoonmaak. De tijd dat al het vuil werd bewaard voor de schoonmaker die toch nog komt ligt achter ons’. Is er de laatste jaren veel veranderd op het gebied van reiniging? ‘Jazeker, één van de belangrijkste veranderingen die we constateren in deze traditionele sector, is dat het besef van risico’s toeneemt. Men is zich er steeds meer van bewust dat in deze moderne tijd al het nieuws meteen op straat ligt en dat het imago van je bedrijf in één klap weg kan zijn wanneer er iets gebeurt, bijvoorbeeld op het gebied van voedselveiligheid. Door het gebruik van de juiste materialen en het inzetten van de juiste machines wordt er nu veel bewuster gewerkt aan reiniging en hygiëne om deze risico’s te beperken. Het afblazen van machines binnen de bakkerijsector en de visverwerkingssector, zoals paneerlijnen, is het belangrijkste verbeterpunt. Het argument ‘schoonblazen is makkelijker en sneller’ gaat niet langer op nu steeds meer maatwerkacces-
soires op de markt komen, die het mogelijk maken om in plaats van af te blazen met een luchtpistool, juist een stofzuiger te gebruiken. Zoals gezegd moeten de operators binnen het concept van Operational Excellence steeds meer hun machines zelf schoon houden gedurende de werkweek. Het verplaatsen van vuil met een luchtspuit is dus simpelweg niet efficiënt en ongewenst in verband met gezondheidsrisico’s en verlies van efficiëntie. Tevens leidt het wegblazen van stof tot een verhoogd risico op een stofexplosie. De combinatie van zuurstof, fijnstof en een vonk kunnen hiertoe leiden. Zuurstof en fijnstof zijn ingrediënten die standaard al aanwezig zijn in bakkerijen. Het omzetten van een schakelaar kan het derde element zijn dat de explosie uiteindelijk veroorzaakt. Het risico hierop wordt vaak onderschat, terwijl de gevolgen van een stofexplosie niet te overzien zijn. Er komt ook steeds meer aandacht voor HACCP gerelateerde zaken zoals colour-coding van accessoires voor vacuümsystemen. De opzet van onze range colour-coded accessoires komt hieruit voort. Deze gekleurde range accessoires bieden een uitkomst voor allergenenbeheersing, een steeds belangrijker wordend issue binnen bedrijven in de voedingsindustrie. Kruisbesmetting van allergenen dient steeds meer beheerst te worden. Het maakt bedrijven kwetsbaar voor imagoschade als gevolg van problemen rondom de voedselveiligheid voor consumenten. Het recall dossier staat immers vol met
Welk onderscheid en toegevoegde waarde kunnen jullie bieden aan de bakkerij- en vissector? ‘Alleen levensmiddelentechnologen kunnen zich naar mijn overtuiging ontwikkelen tot hygiënetechnologen. De hygiënetechnologen van Brilliant Group werken aan de relatie met onze klanten en streven ernaar als hygiënepartner juist de specialistische kennis van het hygiënevak binnen de industriële voedingsmiddelenindustrie over te dragen aan klanten. Dat maakt dat wij als groothandel veel meer zijn dan een dozenschuiver. Wij komen
wekelijks voor leveringen bij onze klanten over de vloer en zien en horen veel. Daardoor werken we met onze klanten aan vele issues op hygiëne gebied. Bovendien ligt onze focus 100% op de voedingsmiddelenindustrie. We zijn dus een groothandel met een specialistische aanpak. Er is in Nederland eigenlijk geen vergelijkbaar bedrijf als Brilliant Group, met levensmiddelentechnologen (ingenieurs) die meer dan 20 jaar ervaring hebben. Zij hebben zich gespecialiseerd op het gebied van hygiëne, schoonmaak en veiligheid. Wij zijn een jong en ambitieus team van specialisten met de absolute drive om als hygiënepartner voor klanten en leveranciers te functioneren. Dat alles maakt ons uniek. Rosendahl vervolgt: ‘Onze technologen leggen een goede basis met een gedegen hygiënescan, waarbij
op de werkvloer wordt bekeken hoe de situatie eruit ziet, waarna een hygiënescanrapportage wordt opgesteld. In dit scanrapport worden direct praktische verbetervoorstellen uitgewerkt, waarbij we gebruik maken van onze M-novations aanpak. Wij noemen dit: HYGIËNE & VEILIGHEID IN UW FACILITEIT POLIJSTEN MET ONZE M-NOVATIONS’.. Waar staat die M dan precies voor? Marc: ‘Het is niet één M, maar het zijn er zelfs elf!’ en hij begint ze op te sommen: M1: Management van hygiëne en veiligheid. Uw faciliteit veilig en hygiënisch schoon: management van taken om vervolgens te kunnen sturen op verbeterprocessen is aan de orde van de dag. M2: Motivatie. Enkel mensen die zich bewust zijn van de risico’s en opgeleid zijn om goed om te gaan met deze risico’s, zullen voldoende gemotiveerd zijn om het werk effectief en efficiënt uit te voeren.
M3: Mens. Het kapitaal van ieder bedrijf dient goed beschermd te worden, zodat hij of zij op een veilige werkplek met de juiste bescherming iedere dag veilig kan werken. M4: Maatwerk. Geen bedrijf is hetzelfde. Daarom is er voor iedere situatie een advies op maat met de juiste tools. Voorbeelden hiervan zijn instructieborden op maat, maar ook specials als schaduwborden voor 5S-methodieken. M5: Methodiek. ‘We doen het altijd al zo’ is de meest gehoorde term. Juist het aanpassen van de methodiek aan het nieuwe tijdperk en aan versterkte regelgevingen leidt tot de gewenste doelstellingen voor een betere veiligheid, efficiëntie en effectiviteit. M6 : Monitoring. Bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie zijn kwetsbaar en moeten continu het bewijs kunnen leveren van hun Good Manufacturing Practice
&FOOD
HYGIëNE
ctieve reiniging (GMP). Het monitoren van hygiëne en schoonmaak en het vastleggen middels digitale taakmanagementsystemen geven rust bij audits en bieden de mogelijkheid te sturen op verbeteringen en het beperken van risico’s.’ En alsof de lijst nog niet lang genoeg is: ‘Dan hebben we ook nog de combi 3 M-s, met wederom de toegevoegde waarde en de totaaloplossing. De juiste middelen, materialen en accessoires en machines vormen de combinatie voor een juiste oplossing’ M7: Middelen. M8: Materialen. M9: Machines. Op maat geschikt voor de klus en nooit geadviseerd vanuit een actie-aanbieding, maar altijd afgestemd op de job’. Ook voor de beschrijving van het DNA van het bedrijf Brilliant Group is de letter M gekozen: M10: Milieu en duurzaamheid. Geen advies zonder aandacht voor de impact op ons milieu en de duurzaamheid. Alle aandacht is gericht op circulaire economie. Het aansluiten bij bedrijven die recycling programma’s voor machines hebben is een voorbeeld hiervan (ECMR). M11: M-VO. Onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Kun je iets meer vertellen over jullie samenwerking met Nilfisk? ‘Brilliant Group is hygiënepartner voor de bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie waarbinnen ook Nilfisk opereert. Het Select Partnerschap is ontstaan door het specialistische karakter van deze markt. Wij hebben onze krachten als partners binnen deze markt gebundeld. Voor iedere geboden uitdaging gaan de specialisten van Brilliant Group en Nilfisk als partners met elkaar in overleg om te komen tot een totaaloplossing. Of het nu gaat om een volledige RVS-machine, of juist een explosievrije ATEX machine, Nilfisk levert de producten en de juiste accessoires om veilig te kunnen werken. Ook hier geldt dat binnen de bakkerij meelstof een gevaarlijke stof is als het gaat om het risico op een stofexplosie. Ook is van belang dat stof een sterke opbouw van statische elektriciteit veroorzaakt, vandaar ons maatwerkadvies, waarbij ook gekeken wordt naar zaken zoals antistatische zuigsets. Voor natte en vochtige situaties is juist de reinigbaarheid weer van groot belang. Een gladde binnenzijde van een slang is goed te reinigen. Brilliant Group biedt in dit soort gevallen ook de oplossing voor het reinigen van slangen op effectieve
en efficiënte wijze met bijvoorbeeld roterende nozzles en schuimtechnologie. Wij verkopen geen machines, maar de oplossing voor een geboden uitdaging. Met Nilfisk werken wij samen en verzorgen we demo’s op maat op locatie van de klant om aan een totaaloplossing te werken, dat staat centraal’.
Aclo is al meer dan 30 jaar de specialist in Winterhalter vaat & gereedschappen wasmachines
Winterhalter vaat-gereedschappenwasmachine Energy uitvoering • High - Performance wassysteem met Variopower • Tankwaterwisselprogramma
Rosendahl vervolgt: ‘Op het gebied van stofbeheersing heeft Nilfisk een absolute voorspong met een hele range vacuümoplossingen, met daarbij sinds kort ook een unieke range accessoires met speciaal HACCP colour-coded materialen om kruisbesmetting tegen te gaan. Naast stofbeheersing met behulp van vacuüm-/stofzuigsystemen is een andere uitdaging het reinigen en stofvrij houden van vloeren. Dit gebeurt doorgaans met bezems welke het stof meer verplaatsen dan wegnemen. Met behulp van veegmachines en schrobzuigmachines kan een enorme verbetering van de stofbeheersing en veiligheid worden gerealiseerd, evenals tijdwinst. De range Nilfisk machines is zodanig breed dat voor ieder bedrijf en vloeroppervlak een gepaste oplossing kan worden geboden. Omdat reiniging een continu proces is en machines hierbij benodigd zijn, is het van belang dat deze op structurele basis onderhouden worden. Door onze intensieve samenwerking met de uitgebreide service organisatie van Nilfisk voorkomen we in veel gevallen stilstand van machines en zijn we in staat om bij calamiteiten onze klanten snel te ontzorgen. De productie moet immers verder. Wij kiezen er trouwens voor om enkel samen te werken met gerenommeerde partners zoals Nilfisk en niet met nog een aantal andere merken. Dat leidt tot een intensieve samenwerking die Nilfisk daarom Select Partnerschap noemt. Welke tips heb je nog voor de ondernemers in de bakkerij- en vissector? Marc lachend: ‘die vertellen we liever persoonlijk als we bij deze bedrijven op bezoek zijn. Maar een paar dingen wil ik er best over zeggen: bezuinig niet op schoonmaak, doe het efficiënt en effectief. Je wilt het toch niet meemaken dat je medewerkers ziek worden of dat je negatief in het nieuws komt? Om nog maar te zwijgen over het risico van een stofexplosie. En wanneer je dan niet kunt aantonen dat alle maatregelen genomen zijn om dit te voorkomen, dan keert de verzekering vaak niet eens uit’.
• Actief energiemanagement • Automatische inbedrijfname/buitenbedrijfstelling Met een forse “EIA” energie-investeringsaftrek
Te l e f o o n 0 1 6 8 - 3 2 6 6 4 9
■
i nf o @ a c l o . nl
■
w w w. a c l o . nl
Nieuwe Winterhalter gereedschappenwasmachine UF-serie Vaatwasspecialist Winterhalter zet weer een nieuwe standaard in de markt met de gereedschappenwasmachines uit de UFserie. Dankzij de uitstekende wasresultaten, ergonomisch design en maximale efficiëntie biedt Winterhalter bakkerijen en visspecialisten een nieuw personeelslid in de keuken. Afhankelijk van de aard en de mate van vervuiling wordt klantspecifieke software toegepast, deze is geheel ontwikkeld naar de verschillende behoeften. Alle modellen uit de UF-serie zijn ontwikkeld voor professionals door professionals. ‘We hebben onze productontwikkelaars opdracht gegeven om meer over bakkerijen, viswinkels, hotels en foodservice bedrijven te leren. Het resultaat is de oplossing gericht op de specifieke behoeften van de klant’, zegt Bart Lemstra, directeur Winterhalter Nederland B.V.. Afhankelijk van de beschikbare ruimte en de afmetingen van de vaat kan de klant kiezen uit de modellen UF-M (medium), UF-L (large) en UF-XL (extra large). De gereedschappenwasmachines uit de UF-serie bieden ook op
ontwikkeld in onze eigen laboratoria, kunnen onze klanten besparen op handmatig voorwassen.’ Tijdens dit inweekproces wordt ingedroogde vervuiling bevochtigd met een innovatieve ‘korstenkraker’. Deze chemie verwijdert hardnekkige resten voorafgaand aan de eigenlijke wasbeurt. Het is niet alleen een sterke verlichting van de dag-tot-dagtaak van de klanten, maar bevordert ook het hygiënisch wasresultaat. TurboZyme is ook te gebruiken buiten de machine in bijvoorbeeld een waterbak, voor het inweken van hardnekkige zetmeel en eiwit resten. VARIOPOWER
maat gemaakte wasprogramma’s, afhankelijk van de aard en de mate van vervuiling op het serviesgoed. TURBOZYME
Bart Lemstra verduidelijkt: ‘Met het ‘TurboZyme-proces’, dat is
Alle modellen uit de nieuwe UF-serie zijn uitgerust met het high-performance wassysteem VarioPower, dat uniek is in de industrie. Het garandeert een hygiënisch wasresultaat met een schoon interieur van de machine, door de krachtige en individueel aanpasbare wasdruk.
‘Het zijn vaak de kleine ideeën die leiden tot de grootste voordelen - zoals de neerklapbare deuren in de nieuwe UF-serie’, zegt Lemstra. ‘Deze klapdeur geeft het personeel moeiteloos toegang tot het interieur van de machine. De klapdeur en de opklapbare korf in de machine maken het reinigen ervan eenvoudig.’ ENERGIETERUGWINNING
Simone Houtepen, Marketing Winterhalter Nederland heeft er vertrouwen in: ‘Door middel van intelligente en zuinige systemen is Winterhalter de koploper in de markt voor vele jaren. De nieuwe gereedschappenmachines bieden ook ons bewezen energieterugwinsysteem.’ Dit systeem gebruikt middels een warmtewisselaar stoom uit de machine om het koude toevoerwater voor te verwarmen voor de volgende wasbeurt. Dit zorgt voor besparing op de energiekosten én een aangenaam klimaat in de keuken.
21
22 HYGIëNE&FOOD
Groeiende verpakkingsindustrie staat voor flinke uitdagingen De productie van de Nederlandse verpakkingsindustrie groeit in 2017 en 2018 met respectievelijk 2,0 procent en 1,5 procent, zo verwacht ABN AMRO. Dit betekent een omzetstijging van circa 6,3 miljard euro in 2016 naar ongeveer 6,5 miljard euro in 2018. Belangrijkste drijfveren hiervoor zijn de aantrekkende consumentenbestedingen, de sterke toename van online retail-verkopen en de aanhoudende groei van de export. Vooral het volume van kunststof-
verpakkingen groeit met respectievelijk 2,5 procent en 2,0 procent in 2017 en 2018. Kunststof maakte in 2016 ongeveer 43 procent (2,7 miljard euro) van de omzet uit, maar vertegenwoordigt slechts 18 procent aan gewicht. Het verlagen van het gewicht van verpakkingen is een trend in de industrie, omdat het veel voordelen biedt. Het scheelt in materiaalkosten, transport en het levert milieubesparingen op. Zo is bijvoorbeeld in de afgelopen tien jaar het gewicht van kunststof verpakkingen met bijna 30 procent verminderd.
GROTE PERCENTAGEVERSCHILLEN
Hoewel de recyclingdoelstellingen voor bijna alle verpakkingsmaterialen worden gehaald – in 2015 werd al driekwart van alle verpakkingen gerecycled – verschillen de percentages tussen de verschillende materialen fors. Zo worden vrijwel alle metalen verpakkingen gerecycled, maar komt slechts 51 procent van de kunststof verpakkingen terug als (verpakkings) product. Hoewel dit internationaal gezien een zeer goed resultaat is kan dit percentage verder worden verhoogd wanneer producenten
recycling als uitgangspunt nemen bij het ontwerp van de verpakkingen, bijvoorbeeld door verpakkingen zo te ontwerpen dat ze beter hervulbaar en herbruikbaar zijn. Ook het beperken van kunststofvarianten, kleurstoffen en additieven zorgt voor verbeterde recyclebaarheid en daarmee tot waardebehoud. ABN AMRO verwacht dat deze circulaire aanpak kan in Nederland leiden tot besparing aan grondstoffen ter waarde van 70 tot 105 miljoen euro per jaar. VOLDOENDE SLAGKRACHT
Bedrijven moeten voldoende slagkracht kunnen ontwikkelen om in te spelen op de veranderende wensen van consumenten. ‘Zo willen eenpersoonshuishoudens steeds vaker kleinverpakkingen en
ouderen willen juist makkelijk te openen verpakkingen. Afnemers stellen eisen aan vorm, kwaliteit, opdruk, personalisering en milieuvriendelijkheid. Denk bijvoorbeeld aan de mogelijkheid tot interactie met QR-codes, en de toenemende interesse voor biobased verpakkingen’, aldus Roderick Vos, Sectoranalist Industrie van ABN AMRO. ‘Dat vergt technologische vernieuwing in de vorm van investeringen in materiaalkennis en nieuwe machines. Voor kleinere ondernemingen is het moeilijk om daar zelfstandig aan te voldoen. We verwachten dan ook een verdergaande consolidatie in de Nederlandse verpakkingsindustrie, met veel interesse vanuit buitenlandse investeerders.’
G een in
plasticprobleem
N oordzeevis
Vis in de Noordzee bevat nauwelijks plastic. Bij eerdere onderzoeken gebruikte onderzoeksmethoden blijken niet optimaal. Dat concludeert masterstudente Enya Hermsen in een artikel in het Marine Pollution Bulletin over onderzoek bij vierhonderd vissen die in de Noordzee zijn gevangen. Het gaat om haring, sprot, schar en wijting.
Uw voedingsmiddelen zijn bij ons 24/7 veilig De voedingsmiddelenindustrie kan zich geen ongedierte binnen de bedrijfsmuren veroorloven. Toch komt het helaas nog regelmatig voor dat insecten in een eindproduct terecht komen of dat een muizenpopulatie de productie verstoord. Dat heeft grote gevolgen voor audits en kan resulteren in product recalls of zelfs schadeclaims. Kies voor de expertise van Rentokil om ongedierte in uw organisatie te voorkomen en aan te pakken. Als geen ander weten wij hoe de bedrijfsprocessen in de voedingsmiddelenindustrie zijn ingericht. De Experts in Pest Control • Beschermt de kern van uw bedrijf • 24/7 bewaking met PestConnect • Directe respons bij incidenten
PROTOCOL ONDERZOEK MICROPLASTICS
Er bestaat nog geen vast protocol om verontreiniging met microplastics aan te tonen. Daarom is bij het onderzoek van Hermsen een protocol gehanteerd met veel aandacht voor hygiëne tijdens de metingen, onder meer met een clean-air cabinet (gefilterde lucht). Monsters komen daardoor niet in contact met eventuele verontreiniging in het lab. De resultaten bevestigen de uitkomsten van een eerdere studie uit 2013. Destijds werd in minder dan drie procent van 1.203 onderzochte vissen uit de Noordzee stukjes plastic aangetroffen.
• Real-time rapportages • Kennis van wet- en regelgeving • Ook ISO 22000:2005 gecertificeerd
Laat u adviseren over de oplossingen voor uw organisatie. Dat geeft een veilig gevoel. Mail naar info@rentokil.nl, bel gratis 0800-7368654 of kijk op www.rentokil.nl/voedingsmiddelen
Slechts één van de vissen, een sprot, had plastic in het darmkanaal. Het ging om twee stukjes acryl van minder dan 0,4 mm, die – mede doordat in de andere onderzochte vissen geen plastic is aangetroffen – waarschijnlijk via de natuurlijke weg het lichaam zouden verlaten. Overigens worden voor consumptie de ingewanden van vissen verwijderd, waardoor het de vraag in hoeverre de aanwezigheid van plastic relevant is voor de mens. Het resultaat weerlegt eerdere onderzoeken naar plastic in vissen. De onderzoekers geven aan dat berichtgeving rond die onderzoeken over plastic in vis vaak ‘alarmerend’ van aard is. De aandacht voor vervuiling van de oceanen en zeeën met plastic is overigens wel terecht, maar (micro)plastics in zee wil dus niet zeggen dat het direct in vis terecht komt.
V CA
Bron: Nederlandse Vissersbond rentokil.indd 1
31-05-16 11:06
&FOOD
HYGIëNE
Op
bezoek bij
B osgraaf F ood & H ygiëne
techniek
Roestvast staal en onderscheidend vermogen Als je vanaf de snelweg van Heerenveen naar Sneek rijdt, zie je in Joure het nog nieuwe pand van Bosgraaf liggen. Dan vermoed je niet meteen dat daar de marktleider in Nederland zit op het gebied van hygiënesluizen en toegangscontrolesystemen voor de voedingsmiddelenindustrie. Dat is namelijk waar Bosgraaf het meest van bekend is. Maar het productengamma is veel groter en laat zich het beste samenvatten als ‘alles voor personele hygiëne in de voedingsmiddelenindustrie’. Daar horen ook toiletcabines, garderobekasten, dispensers en vele, vele andere artikelen bij. We spraken met oprichter, directeur-eigenaar Sieger Boonstra en bedrijfsleider Anthonie Breugem. Vooral over hun hygiënesluizen toegangscontrolesystemen en over het ontstaan van Bosgraaf, hun visie op de toekomst. En uiteraard veel over roestvast staal en onderscheidend vermogen.
LAPMIDDEL
Als een van de belangrijkste zaken waar Bosgraaf in de markt tegenaan loopt, ziet Boonstra de vaak gebrekkige schoonloopzone: ‘Dan lopen medewerkers soms door een desinfectiebad en dat lijkt dan wel
reinigen, met een klein beetje vocht en desinfectiemiddel is véél beter. Je houdt het vuil op één plaats en je vangt het op in de machine, waardoor loopsporen worden voorkomen’.
klantenkring hebben, hebben we veel kennis van alle sectoren en eisen in de voedingsmiddelenindustrie’. Welke ontwikkelingen zijn er momenteel gaande op het gebied van hygiënesuizen? Boonstra: ‘Hygiëne gaat veel verder dan alleen het reinigen van het schoeisel. Handen zijn natuurlijk ook enorme bronnen van besmetting. Bedenk alleen maar eens dat productiemedewerkers ook koffieen lunchpauzes hebben en tijdens het werk ook wel eens een toilet bezoeken. Dat zijn talloze besmettingshaarden met grote risico’s op kruisbesmetting. En dan heb ik het nog niet eens over de bezoekers, zoals vrachtwagenchauffeurs. Dat zijn enorme risicofactoren als we het hebben over hygiëne. Ze komen in allerlei bedrijven, lopen op vuile parkeerterreinen en wat weet ik al niet meer. En al heb je je eigen medewerkers nog zo goed opgeleid, die externen zijn serieuze bronnen van besmettingsgevaar. De ontwikkeling die we daarin zien, zijn de complete hygiënesluizen, waar je pas doorheen komt als je je handen gewassen hebt en daarbij de zeepdispenser hebt gebruikt en je handen in 10 seconden gedroogd en gedesinfecteerd hebt. Een compleet gecontroleerde handenwasprocedure dus. Ondertussen zijn
MAATWERK IN EIGEN HUIS
Boonstra begint, zonder dat er nog maar één vraag gesteld is, meteen enthousiast van wal te steken. Zonder poespas. Recht voor zijn raap. 18 jaar geleden is hij, na eerst voor werkgevers te hebben gewerkt en daarvóór nog als jongen in de bekende banketbakkerij van zijn vader in Drachten, voor zichzelf begonnen met Bosgraaf Food & Hygiënetechniek in Joure. Eerst op een andere locatie en nu dus op een A1 zichtlocatie aan de snelweg A7.
Zijn drijfveer was dat hij in de markt de behoefte had bespeurd aan betere personele hygiëne. Dat was het begin van de ontwikkeling van de hygiënesluizen in alle soorten, maten en uitvoeringen die Bosgraaf nu, eventueel op maat gemaakt, levert aan vele grote en kleinere producenten van voedingsmiddelen. ‘Daar zitten veel gerenommeerde partijen tussen’, aldus een trotse Boonstra.
mooi, maar het werkt averechts! Vuil wordt losgeweekt van het schoeisel en dat valt er gedeeltelijk uit na het verlaten van de desinfectiebak. En al dat natte vuil komt dus op de productievloer terecht en verspreidt zich zo als een spoor door het bedrijf. En dat is nou precies wat je niet wilt!’ Bosgraaf heeft hiervoor alternatieven ontwikkeld en gaat hierbij uit van het principe zo weinig mogelijk vocht te gebruiken. ‘Vocht in een bakkerij is funest. Zeker wanneer er meel op de grond ligt’, zo licht Boonstra toe. ‘Wij maken twee soorten hygiënesluizen: droog borstelen of vochtig borstelen. Let op: dus géén natte sluizen!’ Dus toch met vocht, hoe zit dat dan? Boonstra: ‘In kleine bakkerijen is vaak nauwelijks ruimte om een hygiënesluis te plaatsen. Dan moet je inventief zijn. Omdat je daar vaak helemaal geen ruimte voor een droogloopzône hebt, is vocht uit den boze en moet je wel droog reinigen. Dat doen we dan door twee harde borstels tegen elkaar in te laten draaien, zodat de schoenen daarna helemaal vrij zijn van eventueel vuil. Dat droge vuil wordt dan opgevangen in een schuiflade onder de hygiënesluis en de bakkerij blijft schoon. Wanneer er ook maar ietsje meer ruimte is en er sprake is van een langere droogloopzône, adviseren wij om de borstels aan de neergaande kant licht te bevochtigen met water en desinfectiemiddel. Daarbij komt relatief weinig water in contact met de schoenzolen. Dat is relatief snel droog en zo lopen de medewerkers dus met schone, gedesinfecteerde, droge schoenen de productieruimte in. Mechanisch
Zoveel bakkerijen, zoveel hygiënesluizen. Alle producten worden door Bosgraaf in eigen huis ontwikkeld en vervolgens geproduceerd door een geselecteerd aantal leveranciers, die aan de hoogste eisen kunnen voldoen. ‘Daarom hebben wij bijvoorbeeld gekozen voor een exclusieve samenwerking met Kohlhoff, de grootste producent van hygiënesluizen in Europa, maar dan wel volgens ons eigen ontwerp en kwaliteitsnormen’, zo licht Boonstra toe. Bij elke sluis wordt er gekeken wat de indeling van het bedrijfspand is, welke afmetingen de ruimte heeft, de routing in het bedrijf, het aantal personeelsleden dat er per tijdseenheid moeten passeren en de soort en mate van vervuiling’. ‘En’, zo haast Boonstra er bij te zeggen, ‘wat nog wel eens wordt vergeten is dat het niet alleen belangrijk is om te voorkomen dat er vuil de bakkerij IN gaat, maar ook de bakkerij UIT. Op deze manier worden de kantoorruimtes en sociale ruimtes binnen de kortst mogelijke tijd erg vuil. Dat zorgt dan weer voor onnodig veel schoonmaakkosten. Dat wordt voorkomen door iedereen die de productieruimte in of uit gaat, zowel op de ingaande zijde, als op de retourzijde over de borstelstraten te laten lopen, waardoor het schoeisel ook op de uitgaande zijde schoon is en vuil minder wordt verplaatst. Breugem benadrukt hierbij nog maar eens even dat Bosgraaf niet alleen apparatuur levert, maar ook adviseert. ‘En’, zo vult hij zichzelf aan, ‘doordat wij een heel grote
23
len de beste machines leveren qua reinigbaarheid en duurzaamheid en die bovendien onderhoudsvriendelijk zijn. Wij geven dan ook probleemloos 5 jaar garantie op de gehele constructie en het draaikruis. We zien in de praktijk nogal eens ondoordachte draaikruizen, die gemakkelijk te omzeilen zijn. Dan is je hele hygiëneverhaal in één klap weg. Je moet dus niet alleen naar de kosten kijken, want dan kun je beter naar een ander gaan. Waar het naar mijn mening om gaat is total cost of ownership. Ook de besparingen en de efficiency-voordelen die wij bieden, moet je meenemen in je oordeel. Bij ons heb je niet altijd de goedkoopste oplossing, maar wel de beste en dat levert geld op. Zo lopen wij met onze sanitaire constructies en oplossingen een aantal jaren vooruit op de strenge BRC, Tesco en overige normen. Dat zegt, denk ik, wel genoeg!’ Welke toegevoegde waarde kunnen jullie aan bakkerijen en visverwerkingsbedrijven bieden? ‘Beide bedrijfstakken behoren tot de voedingsmiddelenindustrie. Hier horen ook de producenten van babyvoeding bij en die zijn in de regel jaren vooruit met de ontwikkelingen op hygiënegebied. Wij leveren al aan klanten in deze tak van sport, dus zijn we met de techniek en eisen bij de tijd. Van deze voorsprong kunnen bakkerijen en visbedrijven dus volop profiteren’. Welke innovaties kunnen we van jullie binnenkort verwachten? ‘Wij zijn constant bezig om onze bestaande concepten te verbeteren. Ieder product wordt elk halfjaar helemaal geëvalueerd op ieder onderdeel. We bekijken wat we kunnen verbeteren; slimmere oplossingen of betere sanitaire constructies, een schuiner kantje, extra ronde hoekjes.
dan je schoenen ook gereinigd en gedesinfecteerd. Als je bij alle chauffeurstoegangspoorten zo’n sluis plaatst, dan ben je klaar!’. Anthonie vult aan: zo’n sluis is helemaal modulair op te bouwen, specifiek aangepast op elk individueel bedrijf en kan ook prima worden toegepast voor de eigen medewerkers. Ook zij komen dan pas de productieruimte in, als alle handelingen zijn verricht’. Boonstra voegt hier nog aan toe, dat je alle systemen zelfs nog persoonsgebonden kunt maken, door het te koppelen aan het inklokken’. En dan met een knipoog: ‘dat is niet alleen goed voor de hygiëne, maar ook voor de efficiency en je houdt mensen die daarvoor geen toestemming hebben buiten de productieruimte!’
Een meer recente innovatie van ons is trouwens op het gebied van de afwateringstechniek. Superhygiënische RVS goten en afvoerputten met een omgekeerd en uitneembaar stankslot. Goed in de vloer in te bouwen en belastbaar tot vier-eneen-halve ton! En goed met een waterslang te reinigen’. Nog een noviteit van Bosgraaf is het high speed handendrogen, waarbij het lekvocht niet langs het apparaat op de grond terecht komt, maar via een afvoer in de wasbak. Breugem: ‘Dat zorgt voor een vochtvrije vloer en in een bakkerij is dat van groot belang’.
Wat onderscheidt Bosgraaf van andere aanbieders? Boonstra: ‘wij zijn waarschijnlijk niet altijd de goedkoopste, maar het feit dat vele grote spelers in de voedingsmiddelenindustrie voor ons kiezen, zegt denk ik veel. En daar zijn we best trots op’. Om daaraan toe te voegen: ‘Wij wilHebben jullie nog tips voor ondernemers in de bakkerij en vissector? ‘Zet bij een nieuwbouw of verbouwproject niet eerst het gebouw neer om pas dan na te gaan denken over de hygiënische toegang, maar draai het om. Dat voorkomt dat je later concessies moet doen, die gemakkelijk voorkomen hadden kunnen worden. Bijvoorbeeld een te lage doorloopsnelheid. Daar heb je elke dag weer last van en dat kost handenvol geld. En trouwens: een goede en mooie hygiënesluis is wel het visitekaartje van je voedingsmiddelenbedrijf en een bewijs hoe je omgaat met personele hygiëne’.
24