A los libros y a las mujeres canto

CAST & CREW FITXA TEKNIKOA

Title Izenburua

TO BOOKS AND WOMEN I SING / A LOS LIBROS Y A LAS MUJERES CANTO

72 min. / color / 2022

Cast Protagonistak

ANTONIA DEIAS, LORETO CASADO, VIKI CLARAMUNT, WALTRAUD KIRSTE, ANNE ELORZA

Direction Zuzendaritza

MARIA ELORZA

Screenplay Gidoia

MARIA ELORZA

Executive Production

Produkzio Exekutiboa

MARIAN FERNÁNDEZ PASCAL

Production

Ekoizpena

KOLDO ALMANDOZ

Direction of Photography

Argazki Zuzendaritza

MARIA ELORZA

Edition Muntaiaa

MARIA ELORZA

Sound Soinua

MARIA ELORZA, ANNE ELORZA, XANTI SALVADOR

A production by Produkzio-etxe TXINTXUA FILMS

With the support of Laguntzarekin

Gobierno Vasco, Diputación de Gipuzkoa

Synopsis Sinopsia

A woman was almost called ‘Avioneta’ (Small Airplane) at birth. Another had a library in the back seat of her car. Yet another fractures her finger with the rebel shelves of her bookshop. Lectors read to cigar makers while they work. Women remember poems while they iron. And to them all I sing. Standing against fire, water, moths, dust, ignorance and fanaticism, an anonymous female army looks after books. An intimate resistance, lacking epic events, revolution or weapons.

Emakume bati ia ¨Avioneta¨ izena jarri zioten. Beste batek, liburutegi bat izan zuen bere kotxeko atzeko eserlekuan. Besteak, etxeko liburutegiko apal errebeldeen ondorioz hatz bat hautsi zuen. Zigarrogileek irakurketak entzuten dituzte lanean ari diren bitartean. Plantxagileek poemak gogoratzen dituzte. Horiei guztiei kantatzen diet.

Suaren, uraren, sitsaren, hautsaren, ezjakintasunaren eta fanatismoaren aurka, emakume armada anonimo batek liburuak zaintzen ditu. Erresistentzia intimo bat da, epikarik gabekoa, iraultzarik gabekoa, armarik gabekoa.

Links Estekak

B vimeo.com/741911295

DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK Maria Elorza

Can books kill?, should some books be torched?, why are libraries gardens?, who are the guardians of libraries?, what does singing to women and books mean?

Virgil, the quintessential Latin poet, began the Aeneid by stating “Of arms and the man I sing...”. And we wanted the film’s title to hint at that verse, because even if our intentions are almost the opposite, we also want to engage in dialogue with past tradition.

This film is the portrait of four characters and their books. Women who have spent their lives reading and studying and so, safeguarding a precious heritage. They are Tonina, survivor of her own library’s collapse, and collector of Dante figurines; Wal, who, as a child, only had two books at home -a recipe book and a bible- and who is now a Goethe specialist and talks about him as if he were an old friend; Loreto, who dresses up as the authors and characters she reads about, and recites her favourite passages; and lastly Viki, who, for a while, kept the literature belonging to the Labour Party of Spain in the trunk of her car and travelled around the province lending books to workers. All of them exemplify different conceptions of literature, of reading, but at the same time are brought together by literature, very present and intertwined with their lives.

Portraying these women also involves inquiring into the nature of images. And asking ourselves what a literary image is, what a cinematography image is, and how to switch from one to another. And I think this is where the film’s real cinematography or authorship lies.

Liburuek hil dezakete?, Ba al dago erre beharko genukeen libururik?, Liburutegiak zergatik dira lorategiak?, Nortzuk dira liburutegien emakume zaindariak?, Zer esan nahi du emakumeei eta liburuei abestea?

Virgiliok –latinez idazten zuten poeta handienetakoa– Eneidari hasiera eman zion «Armei eta gizakiari» abestuko ziela adieraziz. Film honen izenburuarekin bertso horri keinua egin nahi izan diogu. Gure helburuakia kontrakoak diren arren, badugu asmoa iraganeko tradizioarekin ere elkarrizketa egiteko.

Film hau lau pertsonaiaren eta horien liburuen erretratua da. Bizitza irakurtzen eta ikasten eman duten emakumeak dira, ondare oso baliotsua zaindu dutenak. Tonina bere liburutegi suntsitutik bizirik atera zen, eta Danteren irudi bilduma osatu du; Wal, txikitan sukaldaritza liburu bat etabiblia baino ez zituena, gaur egun Goethe-n inguruko espezialista da, eta horretaz hitz egiten du filosofoa aspaldiko laguna izango balitz bezala; Loreto irakurtzen dituen egile eta pertsonaiez mozorrotzen da, eta bere pasarte kuttunak errezitatzen ditu; eta azkenik Viki, garai batean Alderdi Laboristaren liburutegia maletategian eramaten zuena, probintzian barna liburuak langileei maileguz emanez. Bakoitzak literaturaren ikuskera desberdinak erakusten ditu, baina amankomunean dute horien bizitzetan zehar irakurketa oso garrantzitsua izan dela, eta bizitzarekin berarekin oso lotuta egon da.

Emakume horiek erretratatzeko irudien izaera ere ikertu behar izan dugu. Eta geure buruari galdetzen diogu irudi literario bat zer den, irudi zinematografiko bat zer den, eta nola pasa daitekeen bat izatetik bestea izatera. Hain zuzen, filmaren lan zinematografikoaren eta egiletzaren erdigunea bilaketa hori da.