ژماره‌ 57

‫که‌ش‌و هه‌وا‬

‫‪/٣‬شەممە ‪/4 20‬شەممە ‪/5 21‬شەممە ‪ 21‬که‌رکوک ‪/٣‬شەممە ‪/4 28‬شەممە ‪/5 28‬شەممە ‪28‬‬ ‫هه‌ولێر ‪/٣‬شەممە ‪/4 27‬شەممە ‪/5 28‬شەممە‬ ‫‪ 27‬سلێمانی ‪/٣‬شەممە ‪/4 248‬شەممە ‪/5 258‬شەممە ‪ 259‬دهۆک ‬ ‫‪12‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪12‬‬

‫عه‌بدوڵاڵ قه‌ره‌داغی بۆ به‌یان‪:‬‬

‫بایی (‪ )750‬دینارە‬

‫چاوى تۆ لەسەر ڕووداوەکان‬

‫ناوى سمکۆ‪ ،‬یان مار شەمعون‪،‬‬ ‫کامیان نەنگییە؟‬

‫ناكر ‌ێ سۆفیگه‌ری بكرێت ‌ه ده‌ست ‌ه‬ ‫و تاقم بۆ وه‌ده‌ستهێنانی هه‌ر‬ ‫به‌رژەوه‌ندییه‌ك‬ ‫‪15‬‬

‫‪14‬‬

‫رۆژنامەیەکى سیاسیى گشتیى ئەهلییە‪ ،‬ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشەممە ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫بیروڕا‬

‫ماچە سیاسییەکەى‬ ‫پارکى ئازادى‬

‫‪12‬‬ ‫وەرزش‬ ‫ئەنچیلۆتى‬ ‫لە قوواڵیی‬ ‫زریانەکەدایە‬

‫‪Tuesday, No, 57‬‬ ‫‪Second Year, Oct 29, 2013‬‬

‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬نابێت باسی پۆستەکەى سەرۆکى هەرێم بکرێت‬

‫«تەنها عادل موراد دژى‬ ‫ڕێکەوتننامەى ستراتیژییە»‬

‫ته‌نها دوو پسپۆڕیی‬ ‫بۆ مامۆستایی ناویان‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‬

‫الپەڕە‪5 :‬‬ ‫بەیان ـ هه‌ولێر‬ ‫ئه‌ندامێكی ده‌س��ت �ه‌ی ب��ااڵی‬ ‫دامه‌زراندن ڕایده‌گه‌یه‌نێت تا ئێستا‬ ‫كاتی ڕاگه‌یاندنی وه‌جبه‌ی دووه‌می‬ ‫ناوی مامۆستایان نادیاره‌‪ .‬حوسێن‬ ‫كاكل‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری ده‌سته‌ی ئاماری‬ ‫هه‌ولێر و ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی بااڵی‬ ‫دامه‌زراندن به‌ (به‌یان)ی ڕاگه‌یاند‬ ‫«به‌ هۆی ته‌واونه‌بوونی ورده‌كاریی‬ ‫كاره‌كانی فۆڕمه‌ پێشكه‌شكراوه‌كان‪،‬‬ ‫ه��ێ��ش��ت��ا ن���ازان���ی���ن ك����ه‌ی ن���اوی‬ ‫وه‌ج��ب��ه‌ی دووه‌م����ی مامۆستایان‬ ‫ڕاده‌گ���ه‌ی���ه‌ن���درێ���ت»‪ .‬ل��ه‌ب��اره‌ی‬ ‫دامه‌زراندنی ده‌رچووانی ئه‌مساڵیش‬ ‫بۆ پیشه‌ی مامۆستایی‪ ،‬ناوبراو وتی‬ ‫«ته‌نها پێویستیامن به‌ پسپۆڕییه‌كانی‬ ‫زانست و بیركارییه‌ له‌ ده‌رچوانی‬ ‫‪ ،2013‬جگه‌ له‌و دوو پسپۆڕییه‌‪ ،‬هیچ‬ ‫ده‌رچوویه‌كی تری ئه‌مساڵ بۆ پیشه‌ی‬ ‫مامۆستایی ناوی ناگه‌ڕێته‌وه‌»‪.‬‬

‫‪8‬‬ ‫پریاسکە‬ ‫پاراستنى‬ ‫خانەوادەکەت‬ ‫لە سەرما‬

‫‪9‬‬

‫په‌رله‌مانتارێک‪ ،‬له‌سه‌ر‬ ‫‪ 48‬ملیۆنه‌كه‌ ڕەخنه‌ له‌‬ ‫هاوواڵتیان ده‌گرێت‬

‫هه‌ڵوێست ل ‌ه‬ ‫كۆمپانیاكانی ئینته‌رنێت‬ ‫وه‌رده‌گیردرێت‬

‫به‌یان‪ .‬تایبه‌ت‬

‫سه‌رنووسه‌ر‪ :‬ده‌رگامان بۆ هه‌ر سپۆنسه‌رێک كراوه‌یه‌‬

‫به‌یان‪ .‬تایبه‌ت‬ ‫به‌ واژووی زیاتر له‌ ‪ 50‬ڕێكخراو‬ ‫و ‪ 1800‬كه‌س‪ ،‬كه‌مپینی (نا بۆ خراپیی‬ ‫و قۆرخكردنی هێڵه‌كانی ئینته‌رنێت)‬ ‫ڕاگه‌یه‌نرا‪.‬‬ ‫ئه‌ندامێكی كه‌مپینه‌كه‌‪ ،‬به‌‬ ‫(به‌یان)ی ڕاگه‌یاند «چه‌ند لیژنه‌یه‌كامن‬ ‫پێكهێناوه‌ بۆ پێداچوونه‌وه‌ به‌ سه‌رجه‌م‬ ‫ئه‌و گرێبه‌ستانه‌ی وه‌زاره‌تی گواستنه‌وه‌‬ ‫و گه‌یاندن له‌گه‌ڵ كۆمپانیاكان واژووی‬ ‫ك���ردوون‪ ،‬چونكه‌ هه‌ست ده‌كه‌ین‬ ‫قۆرخكاریی زۆری���ان تێدایه‌ و له‌‬ ‫به‌رژە‌وه‌ندیی كۆمپانیا حزبییه‌كانن»‪.‬‬ ‫ه �ه‌ر ل �ه‌وب��اره‌ی �ه‌وه‌ به‌رپرسی‬ ‫یه‌كێك له‌ كۆمپانیاكانی ئینته‌رنێت‬ ‫زانیاری به‌ (به‌یان) ده‌دات و وه‌اڵمی‬ ‫پرسیاره‌كان ده‌داته‌وه‌‪ ،‬پێیشیوایه‌ ئه‌و‬ ‫ڕەخنانه‌ی ده‌گیرێن‪ ،‬كاتین‪.‬‬ ‫بڕوانه‌ الپه‌ڕە‌ی هه‌واڵ و ڕاپۆرت‪.‬‬

‫ڕۆژنامەى به‌یان دواى ژمارە (‪ )58‬ڕاده‌گیرێت‬ ‫به‌یان‪ .‬تایبه‌ت‬ ‫دوای زیاتر له‌ ساڵێك به‌رده‌وامبوون‪،‬‬ ‫وا بڕیاره‌ ڕۆژن��ام�ه‌ی (به‌یان) له‌ دوای‬ ‫ژم���اره‌ی داه��ات��ووی �ه‌وه‪ ‌،‬له‌ ده‌رچ��وون‬ ‫بووه‌ستێت‪.‬‬ ‫هاوژین عومه‌ر‪ ،‬خاوه‌نی ئیمتیاز‬ ‫و سه‌رنووسه‌ری ڕۆژنامه‌كه‌ به‌ (به‌یان)‬ ‫ی ڕایگه‌یاند «له‌ دوایین كۆبوونه‌وه‌ی‬ ‫بۆردی ڕۆژنامه‌كه‌ و به‌ هۆی گیروگرفتی‬ ‫دارای��ی �ه‌وه‌‪ ،‬گه‌یشتینه‌ ئه‌و بڕیاره‌ی له‌‬ ‫ئێستادا ڕۆژن��ام �ه‌ك �ه‌ ل�ه‌ ده‌رچ���وون و‬

‫ب�ڵاوك��ردن�ه‌وه‌ بووه‌ستێرنێت»‪ .‬ناوبراو‬ ‫وتیشی «ئێمه‌ بۆ ساڵی ڕابردوو توانیامن‬ ‫سپۆنسه‌رێك ده‌ستبخه‌ین‪ ،‬ب �ه‌اڵم ئه‌و‬ ‫سپۆنسه‌ره‌ش ئاماده‌ نه‌بوو گرێبه‌سته‌كه‌ی‬ ‫له‌گه‌ڵ ئێم ‌ه بۆ ماوه‌یه‌كی تر درێژبكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌وهۆیه‌شه‌وه‌ و النیكه‌م له‌ ئێستادا‬ ‫ناتوانین درێژە به‌ ده‌رچوونی ڕۆژنامه‌كه‌‬ ‫بده‌ین‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گه‌ری به‌هێزمان ئه‌وه‌یه‌‬ ‫ماڵپه‌ڕی ڕۆژنامه‌كه‌ به‌ ناوی به‌یانپرێس‪،‬‬ ‫وه‌كو خۆی مبێنێت و له‌ كاره‌كانی به‌رده‌وام‬ ‫بێت و هه‌وڵ و تواناكانی به‌شێكی ستافی‬ ‫ڕۆژنامه‌كه‌ش بۆ به‌هێزكردنی ئه‌و ماڵپه‌ڕە‬

‫خه‌رج بكرێت»‪.‬‬ ‫هاوژین عومه‌ر ئه‌وه‌شی ڕاگه‌یاند ك ‌ه‬ ‫مه‌رج نییه‌ ڕۆژنامه‌كه‌ جارێكی تر ده‌ست‬ ‫به‌ ده‌رچ���وون ن�ه‌ك��ات�ه‌وه‌‪ .‬ئ �ه‌و وتیشی‬ ‫«ده‌زگاكه‌مان ده‌رگ��ای بۆ هه‌ر كه‌س و‬ ‫دام��ه‌زراوه‌ی��ه‌ك ك�راوه‌ی�ه‌ گ�ه‌ر بیه‌وێت‬ ‫هاوكاریی دارایی‪ ،‬یان سپۆنسه‌ریی بكات‪،‬‬ ‫ب�ه‌و مه‌رجه‌ی ڕێگه‌ ب��دات ڕۆژنامه‌كه‌‬ ‫پ��ارێ��زگ��اری ل �ه‌ ش��وون��اس و ئاڕاسته‌‬ ‫فیكرییه‌كانی خ��ۆی بكات»‪ .‬ه �ه‌روه‌ك‬ ‫ناوبراو گله‌یی خۆیشی له‌ حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێم كرد ب�ه‌وه‌ی تا ئێستا هاوكاریی‬

‫ماددیی میدیای ئه‌هلی و سه‌ربه‌خۆی‬ ‫نه‌كردووه‌‪« ،‬ئه‌وه‌ش یه‌كێكه‌ له‌ ته‌حه‌ددییه‌‬ ‫گه‌وره‌كانی به‌رده‌م میدیای ئه‌هلی‪ ،‬كه‌‬ ‫ناتوانێت به‌بێ هاوكاریی دارایی به‌رده‌وام‬ ‫بێت و پێشبكه‌وێت»‪.‬‬ ‫جێگه‌ی باسه‌ ڕۆژن��ام�ه‌ی (به‌یان)‬ ‫یه‌كه‌مین ژماره‌ی له‌ ڕۆژی ‪11‬ی ئه‌یلولی‬ ‫‪ 2012‬چاپ و باڵوكراوه‌ته‌وه‌ و نزیكه‌ی‬ ‫مانگێك به‌ر له‌و واده‌ی �ه‌ش و له‌ ڕۆژی‬ ‫‪ ،2012/8/5‬ماڵپه‌ڕە ئه‌لیكرتۆنییه‌كه‌ی به‌‬ ‫ناونیشانی به‌یانپرێس ده‌ستی به‌كار كرد‪.‬‬ ‫تا ئێستاش (‪ )57‬ژماره‌ی لێ چاپكراوه‌‪.‬‬

‫ئه‌ندامێكی پ ‌هرله‌مان پێیوای ‌ه‬ ‫پرسی پێدانی ‪ 48‬ملیۆن دیناره‌ك ‌ه به‌‬ ‫پ ‌هرله‌مانتارانی خولی سێیه‌م‪ ،‬ل ‌ه ئاستی‬ ‫خۆی گه‌وره‌تر كراو ‌ه و پیالنی الیه‌نه‌كانی‬ ‫ده‌سه‌اڵته‌‪.‬‬ ‫ئه‌ندامێكی پ ‌هرله‌مانی كوردستان‬ ‫ك ‌ه نه‌یویست ن��اوی ئاشكرا بكرێت‪،‬‬ ‫ب ‌ه (ب �ه‌ی��ان)ی ڕاگه‌یاند «ئه‌گه‌رچی‬ ‫هاوواڵتیان مافی خۆیان ‌ه ڕەخن ‌ه له‌‬ ‫پێدانی ‪ 48‬ملیۆن دینار ب ‌ه پ ‌هرله‌مانتاران‬ ‫بگرن‪ ،‬به‌اڵم پێویست ده‌كات هاوشێوه‌ی‬ ‫ئ�ه‌و ‌ه كه‌مپین دژی داهاتی ن�ه‌وت و‬ ‫نادیاریی پاره‌ی گومرگه‌كان دروستبكه‌ن‪،‬‬ ‫ك ‌ه س �ه‌دان قات ل ‌ه پ��اره‌ی مانگانه‌ی‬ ‫سه‌رجه‌م ئه‌ندامانی پ ‌هرله‌مان زیاترن‌»‪.‬‬ ‫ئه‌و پ ‌هرله‌مانتاره‌ی خولی سێیه‌م پێشی‬ ‫وابوو «گه‌وره‌كردنی ئه‌و پرسه‌‪ ،‬ده‌ستی‬ ‫الیه‌نه‌كانی ده‌س �ه‌اڵت��ی له‌پشته‌‪ ،‬تا‬ ‫هاوواڵتیان و چاالكانی مه‌ده‌نیی پێوه‌‬ ‫سه‌رقاڵ بكه‌ن و ئاگایان له‌و گه‌نده‌ڵییه‌‬ ‫گه‌وران ‌ه نه‌مێنێت ك ‌ه ئه‌و دوو حزب ‌ه له‌‬ ‫بودج ‌ه و نه‌وتدا ده‌یكه‌ن»‪.‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫«سندوقی داهاتی نه‌وت له‌ په‌رله‌مانی هه‌رێم‪ ،‬په‌كخراوه‌»‬

‫هه‌نارده‌ی نه‌وت‪ ،‬پڕۆسه‌یه‌كی ناشه‌فاف و داهاتێكی نادیار‬ ‫شڤان عه‌لی‬ ‫ماوه‌ی چه‌ند ساڵێكه‌ هه‌رێمی‬ ‫كوردستان ڕۆژانه‌ بڕێكی دیاریكراو‬ ‫نه‌وتی خ��او ه�ه‌ن��ارده‌ی ب��ازاڕەك��ان‬ ‫ده‌ك��ات‪ ،‬ئه‌م سامانه‌ و چۆنیه‌تیی‬ ‫م��ام�ه‌ڵ�ه‌ك��ردن له‌گه‌ڵیدا گه‌رچی‬ ‫تائێستا مایه‌ی ناكۆكییه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫حكومه‌تی به‌غدا‪ ،‬هاوكات له‌ نێوخۆی‬ ‫هه‌رێمی كوردستانیش ب��ه‌رده‌وام‬ ‫جێی مشتومڕی الیه‌نه‌كانه‌‪ ،‬به‌هۆی‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی الی�ه‌ن��ی پ�ه‌ی��وه‌ن��دی��دار كه‌‬ ‫وه‌زاره‌تی سامانه‌ رسوشتییه‌كانه‌‪ ،‬جگه‌‬ ‫ل �ه‌وه‌ی ته‌نیا جانتایه‌كه‌ به‌ده‌ستی‬ ‫وه‌زیرێكه‌وه‌‪ ،‬یه‌كێك له‌و و ‌هزاره‌تانه‌یه‌‬ ‫كه‌ زۆرترین پرسیاری ناشه‌فافبوونی‬ ‫له‌سه‌ره‌‪.‬‬ ‫ده‌رب��اره‌ی ورده‌كاریی سامانی‬ ‫رسوشتیی هه‌رێمی كوردستان و‬ ‫م�ه‌ودای سوودمه‌نبوونی هاوواڵتی‬ ‫ل���ه‌م س��ام��ان �ه‌ و پ��رس��ی��اره‌ك��ان��ی‬ ‫شه‌فافییه‌ت‪ ،‬س �ه‌رۆك��ی لیژنه‌ی‬ ‫پ��ی��ش�ه‌س��ازی و وز ‌ه ‌و س �ه‌رچ��اوه‌‬ ‫رسوشتییه‌كانی په‌رله‌مان‪ ،‬پێی وایه‌‬ ‫ده‌كرێت پرۆسه‌ی نه‌وت زۆر شه‌فاف‬ ‫بێت‪ ،‬ب��ه‌اڵم حكومه‌ت خ��ۆی وای‬ ‫كردووه‌ هاوواڵتیان گومان له‌ سامانی‬ ‫ن���ه‌وت ب��ك �ه‌ن‪ .‬ڕاشیده‌گه‌یه‌نێت‬ ‫هه‌رێم چه‌ند نه‌وت هه‌نارده‌ بكات‬ ‫له‌ قه‌زانجیه‌تی و حكومه‌تیش مولزه‌م‬ ‫نیی ‌ه هه‌موو شتێك بڵێت‪.‬‬ ‫یاوز خورشید سڵێامن بۆ (به‌یان)‬ ‫ده‌شڵێت «ئه‌سته‌م ‌ه كه‌سێك بتوانێت‬ ‫بڵێت پرۆسه‌ی نه‌وت شه‌فاف نییه‌‪.‬‬ ‫به‌ڵگه‌ش له‌سه‌ر ناشه‌فافیی نییه‌‪.‬‬ ‫ه‌وترێت نه‌وت ده‌ڕوات‪ ،‬كه‌مێكی‬

‫بۆ خۆیانه‌ و شتی له‌م بابه‌ته‌‪ .‬ئه‌و قسانه‌‬ ‫هه‌ن‪ ،‬به‌اڵم به‌ڵگه‌ گرنگه‌ و ئێمه‌ش زۆرمان‬ ‫داوامانكردووه‌‪ ،‬ڕەنگه‌ پرۆسه‌ی نه‌وتی‬ ‫هه‌رێمی كوردستان زۆر شه‌فاف بێت‪،‬‬ ‫حكومه‌ت خۆی داوا ده‌كات هاوواڵتیان‬ ‫گ��وم��ان ل �ه‌ ناشه‌فافیی ب��ك �ه‌ن‪ ،‬هه‌قه‌‬ ‫حكومه‌ت داهاتی نه‌وت ئاشكرا بكات‪،‬‬ ‫چونكه‌ مانه‌وه‌ی گومانه‌كان‪ ،‬به‌ ڕاستی‬ ‫زیان له‌ پرۆسه‌ی ناردنی نه‌وت ده‌دات‪.‬‬ ‫من ئه‌گه‌ر هاوواڵتییه‌كی ئاسایی بم‪ ،‬ده‌ڵێم‬ ‫مادام داهاتی نه‌وت ئاشكرا ناكه‌ن‪ ،‬دیاره‌‬ ‫شتێك هه‌یه‌‪ .‬له‌وانه‌ش ‌ه زۆر شه‌فاف بێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم به‌رپرسان خۆیان زه‌مینه‌ی گومان‬ ‫ده‌ڕەخسێنن‪ .‬ئه‌و سیاسه‌ته‌ی حكومه‌ت‬

‫ده‌یگرێته‌به‌ر‪ ،‬هه‌ڵه‌یه‌‪ ،‬گه‌رچی ده‌ڵێن‬ ‫ئاسایشی نه‌ته‌وه‌ییامن له‌ مه‌ترسیدایه‌‬ ‫هه‌ندێك شت هه‌ن نازانم بۆ ناوترێن؟‬ ‫ئێمه‌ ئۆپۆزسیۆنێكامن هه‌ی ‌ه هه‌ندێك شت‬ ‫له‌ ده‌میدا ناوه‌ستێت‪ ،‬بۆی هه‌یه‌ حكومه‌ت‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ به‌ ترسه‌وه‌ مامه‌ڵه‌ بكات»‪.‬‬ ‫ناوبراو وای بۆ ده‌چێت پرسیاره‌كان‬ ‫ل�ه‌س�ه‌ر پ��ڕۆس �ه‌ی ن��ه‌وت ل�ه‌ هه‌رێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬ته‌نیا گومانن و تا ئێستا كه‌س‬ ‫نه‌یتوانیوه‌ به‌ڵگه‌ی ناشه‌فافبوون له‌سه‌ر‬ ‫ئه‌و پڕۆسه‌یه‌ بخاته‌ڕوو‪.‬‬ ‫ل���ه‌ ب���ه‌رام���ب���ه‌ردا‪ ،‬ب���ڕی���ارده‌ری‬ ‫لیژنه‌ی پیشه‌سازی و وز ‌ه ‌و سه‌رچاوه‌‬ ‫رسووشتییه‌كانی خولی سێیه‌می په‌رله‌مانی‬

‫كوردستان‪ ،‬سه‌باره‌ت به‌ بودجه‌ی نه‌وت‬ ‫و داهاته‌كان‪ ،‬ئاماژە بۆ ئ�ه‌وه‌ ده‌ك��ات‪،‬‬ ‫پرۆسه‌ی نه‌وت شه‌فاف نییه‌‪ ،‬نه‌ الی لیژنه‌‬ ‫و نه‌ الی په‌رله‌مانتاران‪.‬‬ ‫ناسك تۆفیق بۆ (به‌یان) وتی «هه‌موو‬ ‫الیه‌ك ئاگادارن ئێمه‌ له‌ ماوه‌ی چوار ساڵی‬ ‫ڕابردوو له‌ كاتی په‌سه‌ندكردنی بودجه‌دا‪،‬‬ ‫ه��ه‌روه‌ه��ا ل �ه‌ كاتی كۆبوونه‌وه‌كانی‬ ‫په‌رله‌ماندا‪ ،‬شه‌ڕی جددیامن كردووه‌ كه‌‬ ‫ده‌بێت بودجه‌ی ن �ه‌وت شه‌فاف بێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم نه‌مانزانی داهاتی هه‌موو نه‌وت‬ ‫چه‌نده‌ و چه‌ندی به‌ فه‌رمی ده‌چێت ‌ه به‌غدا‬ ‫و چه‌ندی ده‌فرۆرشێت و چه‌ندی دیكه‌ی‬ ‫ده‌چێت ‌ه وێستگه‌كان‪ .‬نه‌مانزانی شیرینیی‬

‫نه‌وت چه‌ندی ده‌چێته‌ پ��رۆژەوه‌ و چی‬ ‫ده‌مێنێته‌وه‌؟ ئه‌و شیرینییه‌ نه‌هاتووه‌ته‌‬ ‫ناو بودجه‌ی گشتی‪ ،‬به‌ڵكو له‌ شوێنی‬ ‫دیكه‌ هه‌ڵگیراوه‌‪ .‬له‌ كاتی هه‌ڵبژاردنه‌كاندا‬ ‫سه‌رۆكی حكومه‌ت ك ‌ه پاره‌ ده‌‌به‌خشێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ پاره‌ی نه‌وته‌»‪.‬‬ ‫ب���ڕی���ارده‌ری لیژنه‌ی پیشه‌سازی‬ ‫و وزه‌ و س��ه‌رچ��اوه‌ رسوشتییه‌كانی‬ ‫په‌رله‌مان هه‌روه‌ها ده‌ڵێت «بۆ نه‌وت و‬ ‫داهاته‌كانی دیكه‌ی هه‌رێمی كوردستان‪،‬‬ ‫پێویسته‌ سندوقی داهات هه‌بێت‪ ،‬ئه‌م‬ ‫سندوقه‌ تائێستا پێكنه‌هێرناوه‌‪ .‬ده‌سته‌ی‬ ‫به‌ڕێوه‌بردن و په‌یكه‌ری ئیداره‌كه‌ی و‬ ‫ته‌نانه‌ت پرۆژەیاساكه‌ی هاته‌ په‌رله‌مان‪،‬‬

‫كه‌چی له‌ كۆتاییدا ره‌تیانكرده‌وه‌‪ .‬ب ‌ه‬ ‫بڕوای من‪ ،‬تا ئه‌و سندوقه‌ دروست‬ ‫نه‌كرێت و داهاته‌كانی ن �ه‌وت‪ ،‬چ‬ ‫به‌ شیرینی و چ به‌ باجه‌كان و چ به‬ ‫‌فرۆشتنی‪ ،‬هه‌مووی نه‌چێته‌ ناو ئه‌و‬ ‫سندوقه‌ و له‌ په‌رله‌مان بڕیاری له‌سه‌ر‬ ‫ن �ه‌درێ��ت‪ ،‬گومان له‌سه‌ر داهاتی‬ ‫نه‌وت به‌رده‌وام ده‌بێت»‪.‬‬ ‫له‌ وه‌اڵمی پرسیارێكی دیكه‌ی‬ ‫(ب�ه‌ی��ان) دا كه‌ بۆچی حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێم زۆرترین نه‌وتی خاو هه‌نارده‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬له‌ كاتێكدا ئه‌م نه‌وته‌ مافی‬ ‫نه‌وه‌كانی داه��ات��ووش��ی پێوه‌یه‌؟‬ ‫هه‌مان س�ه‌رچ��اوه‌ ڕوون��ی��ك��رده‌وه‌‪:‬‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی داهاتی بۆخۆی تێدایه‌‪،‬‬ ‫بۆیه‌ ئ���اره‌زوو ده‌ك���ات زۆرت��ری��ن‬ ‫نه‌وت بنێرێت ‌ه ده‌ره‌وه‌‪ .‬ڕاسته‌ مافی‬ ‫نه‌وه‌كانی داهاتووشی به‌سه‌ره‌وه‌یه‌‪،‬‬ ‫ب �ه‌اڵم له‌به‌ر ئ �ه‌وه‌ی ئه‌و سندوقه‌‬ ‫دروستنه‌كراوه‌‪ ،‬حه‌قی نه‌وه‌كانی‬ ‫داه��ات��ووش ل��ه‌م ن��ێ��وه‌ن��ده‌دا ون‬ ‫ده‌بێت‪.‬‬ ‫ده‌رب������������اره‌ی ب���ه‌ڵ���گ���ه‌ی‬ ‫ناشه‌فافبوونی پڕۆسه‌ی نه‌وتیش‬ ‫ل ‌ه هه‌رێمی كوردستان‪ ،‬بڕیارده‌ری‬ ‫لیژنه‌ی پیشه‌سازی‪ ،‬وزه‌ و سه‌رچاوه‌‬ ‫رسوشتییه‌كانی په‌رله‌مان‪ ،‬ده‌ڵێت‬ ‫«ڕوون����ه‌ ك��ه‌ ن��اش �ه‌ف��اف �ه‌‪ .‬كاتێك‬ ‫پرسیارده‌كرێت له‌باره‌ی نه‌وته‌وه‌ و‬ ‫له ‌په‌رله‌مان ده‌ڵێیت داهاته‌كه‌ی‬ ‫چ�ه‌ن��ده‌؟ ئ �ه‌و پێت ناڵێت‪ .‬كه‌ تۆ‬ ‫ده‌پرسیت چه‌ندێك نه‌وت فرۆرشاوه‌؟‬ ‫ئه‌و وه‌ك��و خۆی پێت ناڵێت‪ .‬ئیرت‬ ‫ئه‌وه‌ گومان دروستده‌كات‪ .‬كێشه‌كه‌‬ ‫حكومه‌ت خۆیه‌تی‪ ،‬چونك ‌ه ده‌بێت‬ ‫هه‌موو شته‌كان به‌ یاسا ڕێكبخات»‪.‬‬

‫په‌نجا ڕێكخراو هەڵوێست لە کۆمپانیاکانى ئینته‌رنێت وەردەگرن‬ ‫فه‌رمان ڕەشاد‬ ‫خ��اوی��ی هێڵه‌كانی ئینته‌رنێت ل ‌ه‬ ‫هه‌رێمی كوردستان وه‌ك كێشه‌یه‌ك‪ ،‬به‌رده‌وام‬ ‫ڕوو ل ‌ه ده‌ركه‌وتنی زیاتره‌‪ ،‬به‌تایبه‌ت كه‌‬ ‫وێڕای ناڕەزاییه‌كان‪ ،‬كێشه‌ك ‌ه هه‌ر به‌رده‌وامه‌‪.‬‬ ‫واش ده‌رده‌ك���ه‌وێ���ت خ��زم�ه‌ت��گ��وزاری��ی‬ ‫ئینته‌رنێت ل ‌ه هه‌رێمی كوردستان ته‌نیا له‌‬ ‫ده‌ستی چه‌ند كۆمپانیایه‌كی پشتئه‌ستوور‬ ‫ب ‌ه حزبه‌كانی ده‌سه‌اڵتدا بێت‪ ،‬بۆی ‌ه ڕۆژ‬ ‫له‌دوای ڕۆژ ناڕەزایی و گومانه‌كان له‌سه‌ر‬ ‫چاره‌سه‌رنه‌بوونی كێشه‌كه‌‪ ،‬زیاتر ده‌بن‪.‬‬

‫ل��ه‌و چ��وارچ��ێ��وه‌ی�ه‌ش��دا كه‌مپینێك‬ ‫به‌مه‌به‌ستی كۆتایی هێنان ب ‌ه قۆرخكاری ل ‌ه‬ ‫بواری هێڵه‌كانی ئینته‌رنێت‪ ،‬ڕاده‌گه‌یه‌ندرێت‪.‬‬ ‫ئه‌ندامێكی كه‌مپینه‌كه‌ش دووپاتی ده‌كاته‌وه‌‬ ‫تا چاكسازیی له‌و بواره‌دا نه‌كرێت‪ ،‬به‌رده‌وام‬ ‫ده‌بن‪ .‬به‌رپرسی كۆمپانیایه‌كیش پێی وایه‌‬ ‫خزمه‌تگوزارییه‌كانیان ل ‌ه ئاستێكی باشدایه‌‪.‬‬ ‫ل ‌ه شاری هه‌ولێر و ب ‌ه واژووی زیاتر له‌‬ ‫‪ 50‬ڕێكخراو و ‪ 1800‬كه‌س‪ ،‬كه‌مپینی (نا بۆ‬ ‫خراپیی و قۆرخكردنی هێڵه‌كانی ئینته‌رنێت)‬ ‫ڕاگه‌یه‌ندرا‪.‬‬ ‫له‌وباره‌یه‌و ‌ه هێمن فه‌رید‪ ،‬ئه‌ندامی‬

‫كه‌مپینه‌ك ‌ه ب ‌ه (به‌یان)ی ڕاگه‌یاند ل ‌ه ئێستادا‬ ‫گله‌ییه‌كی زۆر له‌سه‌ر خراپیی هێڵه‌كانی‬ ‫ئینته‌رنێت ل ‌ه هه‌رێمی كوردستان هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وانیش به‌مه‌به‌ستی كۆتایی هێنان به‌و‬ ‫دۆخ ‌ه خراپه‌‪ ،‬كه‌مپینه‌كه‌یان ڕاگه‌یاندووه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و ئه‌ندامه‌ی كه‌مپینه‌ك ‌ه هه‌روه‌ها‬ ‫وت���ی «ئ��ێ��م� ‌ه چ �ه‌ن��د ل��ی��ژن�ه‌ی�ه‌ك�مان بۆ‬ ‫پێداچوونه‌و ‌ه ب ‌ه سه‌رجه‌م ئه‌و گرێبه‌ستانه‌ی‬ ‫و ‌هزاره‌ت��ی گواستنه‌و ‌ه و گه‌یاندن له‌گه‌ڵ‬ ‫كۆمپانیاكان واژووی ك��ردوون‪ ،‬پێكهێناوه‌‪،‬‬ ‫چونك ‌ه هه‌ست ده‌ك �ه‌ی��ن قۆرخكاریی‬ ‫زۆریان تێدای ‌ه و ل ‌ه به‌رژەوه‌ندیی كۆمپانیا‬

‫حیزبییه‌كانن»‪.‬‬ ‫كۆمپانیای نه‌ورۆز تیلیكۆم ك ‌ه به‌گوێره‌ی‬ ‫لێدوانی جێگری به‌ڕێوه‌به‌ر ‌ه گشتییه‌كه‌ی‬ ‫له‌ئێستادا ل ‌ه ‪ %70‬ی سه‌رجه‌م ناوچه‌كانی‬ ‫هه‌رێمی كوردستان خزمه‌تگوزاری ئینته‌رنێت‬ ‫پێشكه‌ش ده‌كات‪ ،‬ڕایده‌گه‌یه‌نێت كوالێتیی‬ ‫هێڵه‌كانیان له‌ئاستێكی باشی جیهانیدایه‌‪.‬‬ ‫فاتیح ئیسامعیل‪ ،‬جێگری به‌ڕێوه‌به‌ری‬ ‫گشتیی كۆمپانیای ئااڵی نه‌ورۆز تیلیكۆم‪ ،‬بۆ‬ ‫(به‌یان) ده‌ڵێت «به‌گوێره‌ی ئه‌و گرێبه‌سته‌ی‬ ‫ل �ه‌گ �ه‌ڵ ح��ك��وم�ه‌ت��ی ه �ه‌رێ��م ه�ه‌م��ان�ه‌‪،‬‬ ‫خزمه‌تگوزارییه‌كامنان ل ‌ه هێڵی ئینته‌رنێت‬

‫ئه‌گه‌ر ل ‌ه ئاستی پێوه‌ر ‌ه جیهانییه‌كاندا‬ ‫نه‌بێت‪ ،‬ل ‌ه ئاستێكی زۆرباشدایه‌»‪.‬‬ ‫ن��اوب �راو وتیشی «ل � ‌ه ه �ه‌ر شوێنێك‬ ‫كیشه‌ی خاویی هێڵه‌كامنان هه‌بێت‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫كێشه‌ك ‌ه كاتیی نه‌بێت‪ ،‬ئ�ه‌وا هاوواڵتیان‬ ‫ده‌توانن په‌یوه‌ندیامن پێو ‌ه بكه‌ن و له ‌ڕێی‬ ‫تیمه‌كامنانه‌و ‌ه چاره‌سه‌ری ده‌كه‌ین»‪.‬‬ ‫ئه‌و به‌رپرسه‌ی كۆمپانیای ئااڵی نه‌ورۆز‬ ‫تیلیكۆم ڕوونیشی ده‌كاته‌و ‌ه زۆربه‌ی ئه‌و‬ ‫ڕەخنانه‌ی ل ‌ه خاویی هێڵه‌كانیان ده‌گیرێن‪،‬‬ ‫كاتیین‪ ،‬به‌وپێیه‌ی ل ‌ه هه‌ندێ كاتی دیاریكراو‬ ‫به‌هۆی زۆری��ی ل��ۆده‌و ‌ه خاوبوونه‌و ‌ه ڕوو‬

‫ل ‌ه هێڵه‌كان ده‌ك���ات‪ ،‬ئ��ه‌وه‌ش ب ‌ه وته‌ی‬ ‫هه‌مان سه‌رچاوه‌‪ ،‬ناكات ‌ه ئه‌وه‌ی سه‌رجه‌م‬ ‫خزمه‌تگوزارییه‌كانیان ب ‌ه خراپ له‌قه‌ڵه‌م‬ ‫بدرێن‪.‬‬ ‫(ب �ه‌ی��ان) بۆ وه‌رگرتنی هه‌ڵوێستی‬ ‫الی �ه‌ن��ی پ �ه‌ی��وه‌ن��دی��دار ل �ه‌س �ه‌ر كێشه‌ی‬ ‫خاویی هێڵه‌كانی ئینته‌رنێت و پێكهێنانی‬ ‫كه‌مپینه‌كه‌‪ ،‬په‌یوه‌ندیی ب ‌ه ئومێد محه‌مه‌د‪،‬‬ ‫وته‌بێژی و ‌هزاره‌تی گواستنه‌و ‌ه و گه‌یاندنه‌وه‌‬ ‫كرد‪ ،‬به‌اڵم ب ‌ه بیانووی ئه‌وه‌ی زانیاریی له‌سه‌ر‬ ‫ورده‌كاریی گرێبه‌ست و هێڵه‌كان نییه‌‪ ،‬هیچ‬ ‫هه‌ڵوێستێكی ڕانه‌گه‌یاند‪.‬‬

‫یاسایه‌ك كه‌ خزمه‌ت ب ‌ه كه‌مئه‌ندامان ده‌كات‪ ،‬په‌كخراوه‌‬ ‫زریان جه‌وهه‌ر‬ ‫م����اوه‌ی دوو س��اڵ � ‌ه ی��اس��ای �ه‌ك ل ‌ه‬ ‫پ ‌هرله‌مانی كوردستان ده‌رچ���ووه‌‪ ،‬به‌پێی‬ ‫ئه‌و یاسای ‌ه هه‌ر فه‌رمانبه‌رێك كه‌سێكی‬ ‫كه‌مئه‌ندامی ل ‌ه ماڵه‌و ‌ه هه‌بێت ك ‌ه خزمه‌تی‬ ‫بكات‪ ،‬ب ‌ه مه‌به‌ستی زیاتر خزمه‌تگه‌یاندن‬ ‫ب�ه‌و كه‌مئه‌ندام ‌ه و له‌به‌ر خاتری ئه‌و‪،‬‬ ‫فه‌رمانبه‌ره‌ك ‌ه ب� ‌ه م��ووچ �ه‌ی ت���ه‌واوه‌وه‌‬ ‫ده‌نێردرێت ‌ه ماڵه‌وه‌‪ .‬ئه‌گه‌ر به‌خێوكاری‬ ‫كه‌مئه‌ندامه‌ك ‌ه مووچه‌خۆری حكومه‌تیش‬ ‫نه‌بوو‪ ،‬ئه‌وا وه‌ك هه‌ر فه‌رمانبه‌رێك مووچه‌ی‬ ‫بۆ دەبڕدرێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م یاسای ‌ه وێڕای دوو‬

‫ساڵ تێپه‌ڕبوون به‌سه‌ر ده‌ركردنیدا‪ ،‬هێشتا‬ ‫نه‌كه‌وتووه‌ت ‌ه بواری جێبه‌جێكردنه‌وه‌‪.‬‬ ‫دڵشاد خۆشناو‪ ،‬سه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌ی‬ ‫كه‌مئه‌ندامانی كوردستان‪ ،‬له‌و ڕووه‌وه‌‬ ‫بۆ (ب�ه‌ی��ان) وت��ی «ه �ه‌ر كه‌سێك ڕێ��ژەی‬ ‫كه‌مئه‌ندامییه‌كه‌ی ل ‌ه س �ه‌دا سه‌د بێت‪،‬‬ ‫ئه‌و ‌ه مووچه‌ی ب ‌ه ت �ه‌واوی پێ ده‌درێ��ت‪،‬‬ ‫یاخود هه‌ر فه‌رمانبه‌رێك ل ‌ه ماڵه‌و ‌ه خاوه‌ن‬ ‫پێداویستییه‌كی تایبه‌تی هه‌بێت ك ‌ه ڕێژەی‬ ‫كه‌مئه‌ندامییه‌كه‌ی ل ‌ه س �ه‌دا سه‌د بێت‪،‬‬ ‫ئ�ه‌وا ب ‌ه مووچه‌ی ت��ه‌واوه‌و ‌ه ده‌نێردرێته‌‬ ‫ماڵه‌و ‌ه و خزمه‌تكردنی ئه‌و كه‌مئه‌ندامه‌ی‬ ‫ده‌كه‌وێت ‌ه ئه‌ستۆ‪ .‬ئه‌م ‌ه له‌كاتێكدا ڕێژەی له‌‬

‫سه‌دا سه‌دی كه‌مئه‌ندامیی زۆر ب ‌ه كه‌میی‬ ‫به‌دیده‌كرێت‪ ،‬ڕێ��ژەی له ‌س�ه‌دا سه‌دیش‬ ‫بریتیی ‌ه ل ‌ه شه‌له‌ل ده‌ماغ و ئه‌وه‌ی چوار‬ ‫په‌لی بڕابێته‌وه‌»‪.‬‬ ‫الی خۆیه‌و ‌ه عه‌باس ئه‌كره‌م‪ ،‬وته‌بێژی‬ ‫و ‌هزاره‌ت���ی ك��اروك��اروب��اری كۆمه‌اڵیه‌تی‪،‬‬ ‫ده‌رب���اره‌ی ئه‌م حاڵه‌ت ‌ه بۆ (به‌یان) وتی‬ ‫«ئێم ‌ه ئێستا سه‌رقاڵی پێكهێنانی لیژنه‌ین بۆ‬ ‫كه‌مئه‌ندامان‪ ،‬هه‌ر خاه‌ون پێداویستییه‌كی‬ ‫تایبه‌ت ڕێژەی ل ‌ه سه‌دا سه‌دی بۆ دیاری‬ ‫كرابێت‪ ،‬بڕیاره‌كه‌ی بۆ جێبه‌جێ ده‌كه‌ین‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر فه‌رمانبه‌ر بێت‪ ،‬ب ‌ه مووچه‌ی خۆی‬ ‫ده‌ینێرنه‌و ‌ه ماڵه‌وه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ریش فه‌رمانبه‌ر‬

‫ن��ه‌ب��ێ‌‪ ،‬م��ووچ�� ‌ه ب��ۆ ب �ه‌خ��ێ��وك �ه‌ره‌ك �ه‌ی‬ ‫ده‌بڕینه‌وه‌»‪.‬‬ ‫گله‌ییه‌كانیش ل ‌ه لیژنه‌ك ‌ه له‌وه‌دای ‌ه له‌‬ ‫شارێكی وه‌كو ڕانیه‌‪ ،‬ل ‌ه كۆی حه‌وت ه ‌هزار‬ ‫خاوه‌ن پێداویستیی تایبه‌ت‪ ،‬هیچ یه‌كێكیان‬ ‫ڕێژەی ل ‌ه سه‌دا سه‌دیان بۆ نه‌هاتووه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ل ‌ه كاتێكدا چه‌ندین حاڵه‌تی شه‌له‌ل ده‌ماغ‬ ‫هه‌ن‪ .‬ده‌رب��اره‌ی ئه‌م گله‌ییانه‌ش‪ ،‬ناوبراو‬ ‫وتی «با بچن ‌ه الی لیژنه‌كه‌‪ ،‬چونك ‌ه ئێمه‌ش‬ ‫ناتوانین سه‌رپه‌رشتیی ئه‌و لیژنه‌ی ‌ه بكه‌ین‪،‬‬ ‫ه��ه‌ر كه‌مئه‌ندامێك د ‌هزان��ێ��ت ڕێ��ژەی‬ ‫كه‌مئه‌ندامییه‌كه‌ی ل ‌ه سه‌دا سه‌د ‌ه و لیژنه‌كه‌‬ ‫بۆیان دیاری نه‌كردووه‌‪ ،‬با سكااڵ بكات»‪.‬‬

‫هه‌ر له‌و ڕووه‌وە‪ ،‬هیمداد ئه‌حمه‌د‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری تۆڕی چاودێریی كۆمه‌اڵیه‌تیی‬ ‫ڕانی ‌ه بۆ (به‌یان) وتی «هه‌ر كه‌سێك ئه‌و‬ ‫ڕێژە یاساییه‌ی ل ‌ه كه‌مئه‌ندامیی هه‌بێت‪،‬‬ ‫نوورساومان بۆ كردوو ‌ه و ئه‌و مه‌سه‌له‌یه‌مان‬ ‫ب ‌ه خ��اڵ دی��ار ك���ردووه‌‪ .‬مامه‌ڵه‌شیان بۆ‬ ‫ده‌كه‌ین‪ ،‬به‌اڵم تائێستا ئه‌و ڕێژەی ‌ه نازانم بۆ‬ ‫چه‌ند كه‌س كراوه‌»‪.‬‬ ‫له‌الیه‌كی دیكه‌و ‌ه ده‌رباره‌ی چۆنیه‌تی‬ ‫مامه‌ڵ ‌ه له‌گه‌ڵ كه‌مئه‌ندامان‪ ،‬فه‌رمانبه‌رێكی‬ ‫ت��ۆڕی چاودێریی كۆمه‌اڵیه‌تیی ڕانی ‌ه كه‌‬ ‫نه‌یویست ناوی ئاشكرا بكرێت‪ ،‬بۆ (به‌یان)‬ ‫وت��ی «ل � ‌ه فه‌رمانگه‌كه‌ی ئێم ‌ه ب ‌ه هیچ‬

‫شێوه‌یه‌ك ڕەچاوی باری نائاسایی خاوه‌ن‬ ‫پێداویستیی تایبه‌ت ناكرێت‪ ،‬فه‌رمانبه‌ر‬ ‫هه‌ی ‌ه سووكایه‌تی ب ‌ه كه‌سانی كه‌مئه‌ندام‬ ‫ده‌كات و تان ‌ه و ته‌شه‌ریان لێ ده‌دات‪ .‬ئه‌و‬ ‫فه‌رمانب ‌هران ‌ه هیچ پسپۆڕییه‌كیان بۆ مامه‌ڵه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ كه‌مئه‌ندامان نییه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت هیچ‬ ‫خولێكی هۆشیاریشیان نه‌بینیوه‌‪ .‬به‌داخه‌وه‌‬ ‫ب ‌ه چاوێكی س��ووك سه‌یری كه‌مئه‌ندام‬ ‫ده‌كرێت‪ .‬ئه‌و فه‌رمانب ‌هران ‌ه زۆرێكیان به‌‬ ‫بڕوانامه‌ی ناوه‌ندی دامه‌زراون‪ ،‬ل ‌ه كاتێكدا‬ ‫النی كه‌م ده‌بێت ده‌رچ��ووی كۆمه‌ڵناسی‬ ‫بن‪ ،‬تا بتوانن مامه‌ڵه‌ی شیاو له‌گه‌ڵ خاوه‌ن‬ ‫پێداویستیی تایبه‌ت بكه‌ن»‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫پارتی‪ :‬پۆستی سه‌رۆكی هه‌رێم ته‌نیا مافی خۆمانه‌‬

‫ئۆپۆزسیۆن چۆن به‌شداریی حكومه‌ت ده‌كات؟‬ ‫زریان جه‌وهه‌ر‬ ‫دوای پ��ه‌س��ه‌ن��دك��ردن��ی‬ ‫ئه‌نجامه‌كانی هه‌ڵبژاردن له‌الیه‌ن‬ ‫ئه‌نجومه‌نی دادوه‌ری��ی هه‌رێمی‬ ‫ك��وردس��ت��ان�ه‌وه‌‪ ،‬ب��اس و خواسی‬ ‫پێكهێنانی ح��ك��وم�ه‌ت گه‌رمرت‬ ‫ده‌بێت‪ .‬ماوه‌یه‌كیشه‌ ئه‌و باسه‌ له‌‬ ‫ناوه‌نده‌ سیاسی و میدیاییه‌كاندا‬ ‫ب��ای �ه‌خ��ی پ��ێ ده‌درێ�����ت‪ .‬ل �ه‌و‬ ‫ن��ێ��وه‌ن��ده‌ش��دا ب �ه‌ش��داری��ی سێ‬ ‫الی��ه‌ن��ه‌ك��ه‌ی ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ن��ۆن له‌‬ ‫ح��ك��وم�ه‌ت��ی داه���ات���وودا‪ ،‬وه‌ك‬ ‫ئه‌گه‌رێكی به‌هێز ده‌رده‌كه‌وێت‪.‬‬ ‫ت��ائ��ێ��س��ت��اش ڕوون نییه‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆن مه‌رجه‌كانی بۆ چوونه‌‬ ‫ناو حكومه‌ت چین و داوای چی‬ ‫ده‌ك��ات و به‌شدارییه‌كی چۆنی‬ ‫ده‌وێت؟‬ ‫ب��ۆ ڕوون���ك���ردن���ه‌وه‌ی ئ�ه‌و‬ ‫پ���رس���ه‌‪ ،‬ئ���ه‌ن���وه‌ر س��ه‌ن��گ��اوی‪،‬‬ ‫ئ �ه‌ن��دام��ی مه‌كته‌بی سیاسیی‬ ‫كۆمه‌ڵی ئیسالمی‪ ،‬بۆ (به‌یان)‬ ‫وت��ی «وه‌ك ئۆپۆزسیۆن و وه‌ك‬ ‫كومه‌ڵی ئیسالمی‪ ،‬بۆ چوونه‌ ناو‬ ‫حكومه‌ت‪ ،‬داوای دابه‌شكردنی‬ ‫‪ 52‬پۆستی گرنگ ده‌ك �ه‌ی��ن كه‌‬ ‫جومگه‌ سیاسی و ئیدارییه‌كانی‬ ‫هه‌رێمی كوردستان پێكده‌هێنن و‬ ‫ده‌بێت به‌ ئیستیحقاقی هه‌ڵبژاردن‬ ‫له‌نێوان الیه‌نه‌ براوه‌كان دابه‌ش‬

‫بكرێن‪ .‬كۆمه‌ڵی ئیسالمی بۆ مه‌سه‌له‌ی‬ ‫به‌شداریی له‌ حكومه‌تدا‪ ،‬یاخود مانه‌وه‌‬ ‫ب�ه‌ ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن‪ ،‬ڕاپرسیی له‌نێوان‬ ‫ئه‌ندام و كادێرانیدا ده‌كات‪ .‬مه‌سه‌له‌ی‬ ‫ئ �ه‌وه‌ش كه‌ كۆمه‌ڵ به‌ ته‌نیا و به‌بێ‬ ‫دوو الیه‌نه‌كه‌ی دیكه‌ی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫به‌شداریی حكومه‌ت بكات‪ ،‬ئه‌وه‌ باسی‬ ‫لێوه‌ نه‌كراوه‌»‪.‬‬ ‫ده‌رباره‌ی میكانیزیمی به‌شدارییش‬

‫ل �ه‌ حكومه‌تدا‪ ،‬ئ �ه‌ن��وه‌ر سه‌نگاوی‬ ‫ڕوونیكرده‌وه‌ هه‌ر وه‌زاره‌تێك به‌ حزبێك‬ ‫بدرێت‪ ،‬ده‌بێت به‌ فیعلیی بێت و‬ ‫بۆ به‌ڕێكردن نه‌بێت‪ .‬نابێ ئه‌مجاره‌‬ ‫ته‌نیا وه‌زی���رت پ��ێ ب��درێ��ت و هیچ‬ ‫ده‌سه‌اڵتت نه‌بێت‪ .‬ئاماژەی به‌وه‌ش‬ ‫كرد هیچ پۆستێكی ئه‌م هه‌رێمه‌ هێڵی‬ ‫سووری له‌سه‌ر نییه‌ و ده‌بێت قسه‌یان‬ ‫له‌سه‌ر بكرێت‪ ،‬به‌ پۆستی سه‌رۆكی‬

‫هه‌رێمیشه‌وه‌‪.‬‬ ‫الی خ��ۆی��ه‌وه‌ سه‌میر سه‌لیم‪،‬‬ ‫ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسیی یه‌كگرتووی‬ ‫ئیسالمی بۆ (به‌یان) وتی «به‌شداریامن‬ ‫به‌ ڕەزامه‌ندیی ئۆرگانه‌كانی حزب‬ ‫ده‌بێت‪ ،‬ئێمه‌ش داوای دابه‌شكردنی‬ ‫زیاتر له‌ په‌نجا پۆست ده‌كه‌ین‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫به‌پێی ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردن‪ ،‬تائێستاش‬ ‫وه‌ك مه‌كته‌بی سیاسیی یه‌كگرتوو‪،‬‬

‫به‌ فه‌رمی گفتۆگۆمان له‌سه‌ر ئه‌و‬ ‫پرسه‌ ن �ه‌ك��ردووه‌‪ ،‬ب �ه‌اڵم پێامن باشه‌‬ ‫سێ الیه‌نه‌كه‌ی ئۆپۆزسیۆن داوای‬ ‫پۆستی سه‌رۆكی په‌رله‌مان بكه‌ن‪ ،‬تا‬ ‫بتوانن ل��ه‌وێ هه‌نگاوی چاكسازی‬ ‫بنێن و له‌ په‌رله‌مان شه‌رعییه‌تی ده‌زگا‬ ‫ته‌نفیزییه‌كان دی��اری بكرێت‪ .‬پێامن‬ ‫وای �ه‌ ده‌بێت ئه‌وله‌وییه‌ت له‌ بڕیار‬ ‫و ده‌سه‌اڵته‌كاندا بۆ په‌رله‌مان بێت‪.‬‬

‫ی�ه‌ك��ێ��ك ل��ه‌ ئ��ه‌رك��ه‌ گرنگه‌كان‬ ‫ه��ه‌م��وارك��ردن��ه‌وه‌ی پ��ه‌ی��ڕەوی‬ ‫ناوخۆیه‌‪ ،‬كه‌ له‌ ڕاب��ردوودا ببووه‌‬ ‫ڕێگر له‌به‌رده‌م چاودێرییه‌كانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆندا‪ .‬هه‌ركات ئۆپۆزسیۆن‬ ‫توانیی ده‌س �ه‌اڵت��ی ته‌نفیزی و‬ ‫ته‌رشیعی لێك جیابكاته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ك���ات پ��رۆس��ه‌ی چ��اك��س��ازی له‌‬ ‫هه‌رێمی كوردستان هه‌نگاوێكی‬ ‫گه‌وره‌ ده‌نێت»‪.‬‬ ‫ه��ه‌ر ل��ه‌و چ��وارچ��ێ��وه‌ی �ه‌دا‪،‬‬ ‫حه‌مه‌تۆفیق ڕەح��ی��م‪ ،‬به‌رپرسی‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كانی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان‬ ‫بۆ (به‌یان) وتی «داواكاریامن به‌پێی‬ ‫نه‌خشه‌ی سێ الیه‌نه‌ ئۆپۆزسیۆنه‌كه‌‬ ‫ده‌بێ‌‪ ،‬به‌اڵم چونكه‌ تائێستا الیه‌نی‬ ‫ب��راوه‌ به‌ پێكهێنانی حكومه‌ت‬ ‫ڕانه‌سپێردراوه‌‪ ،‬داوای به‌شداریامن‬ ‫ل��ه‌ ح��ك��وم �ه‌ت��دا ل��ێ ن��ه‌ك��راوه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ش وه‌ك ئۆپۆزسیۆن‪،‬‬ ‫به‌ فه‌رمی هێشتا هه‌ڵوێستامن‬ ‫ڕانه‌گه‌یاندووه‌‪ ،‬بۆیه‌ قسه‌ له‌سه‌ر‬ ‫میكانیزمی به‌شداریامن ناكه‌م»‪.‬‬ ‫له‌ الیه‌كی ت���ره‌وه‌‪ ،‬نه‌جات‬ ‫حه‌سه‌ن‪ ،‬ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تی‬ ‫پ��ارت��ی دی��م��وك�رات��ی ك��وردس��ت��ان‬ ‫ب��ۆ (ب��ه‌ی��ان) ده‌ڵ��ێ��ت «ئاساییه‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆن داوای هه‌ر پۆستیك‬ ‫ب��ك��ات‪ ،‬جگه‌ ل�ه‌ سه‌رۆكایه‌تیی‬ ‫ه��ه‌رێ��م‪ ،‬چ��ون��ك�ه‌ ئ���ه‌وه‌ مافی‬ ‫پارتییه‌»‪.‬‬

‫كار له‌سه‌ر كه‌مكردنه‌وه‌ی مووچه‌ی پله‌تایبه‌ته‌كان ده‌كرێت‬

‫هیچ الیەنێکى سیاسی پشتیوانیی ڕە‌سمیی ده‌رنه‌بڕیوه‬ ‫سه‌ید نامی‬ ‫دوای ئه‌وه‌ی دادگای ده‌ستووریی‬ ‫عیراق وه‌ك به‌رئه‌نجامی نزیكه‌ی‬ ‫ساڵێك جموجوڵی جه‌ماوه‌ری‪ ،‬مووچه‌‬ ‫و خانه‌نشینیی ئه‌ندامانی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫ن��وێ��ن �ه‌ران��ی ه��ه‌ڵ��وه‌ش��ان��ده‌وه‌‪ ،‬له‌‬ ‫هه‌رێمی كوردستانیش بزووتنه‌وه‌یه‌كی‬ ‫ج�ه‌م��اوه‌ری��ی ب��ه ‌ه�ه‌م��ان ئاڕاسته‌ی‬ ‫كه‌مكردنه‌وه‌ی مووچه‌ و خانه‌نشینیی‬ ‫پله‌بااڵكان‪ ،‬له‌ قۆناغی پێكهاتندایه‌‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌ت كه‌ ئاماری مووچه‌خۆرانی‬ ‫ب��ااڵ له‌ هه‌رێمێكی بچووكی وه‌كو‬ ‫هه‌رێمی كوردستان‪ ،‬له‌ هه‌زار كه‌س‬ ‫نزیكده‌بێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش قورساییه‌كی‬ ‫یه‌كجار زۆری خستووه‌ته‌ سه‌ر بودجه‌ و‬ ‫داهاتی گشتی و ئه‌و قورساییه‌ش ساڵ‬ ‫به‌ ساڵ ڕوو له‌ زیادبوونه‌‪.‬‬ ‫له‌ ب�ه‌رام��ب�ه‌ردا ڕێكخراوه‌كانی‬ ‫ك��ۆم �ه‌ڵ��ی م��ه‌ده‌ن��ی و ب�ه‌ش��ێ��ك له‌‬ ‫كاندیدانی س �ه‌رك �ه‌وت��وو ب��ۆ خولی‬ ‫چ��واره‌م��ی په‌رله‌مان‪ ،‬پشتیوانی له‌‬ ‫پێشنیازی دابه‌زاندنی ئاستی مووچه‌ی‬ ‫پله‌بااڵكان و ك�ه‌م��ك��ردن�ه‌وه‌ی ئه‌و‬ ‫ناداگه‌رییه‌ گه‌وره‌یه‌ ده‌ك �ه‌ن كه‌ له‌‬ ‫ج��ی��اوازی��ی م��ووچ �ه‌ی ن��ێ��وان توێژە‬ ‫جۆراوجۆره‌كانی هه‌رێمی كوردستاندا‬ ‫هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ل �ه‌و ڕووه‌وه‌‪ ،‬شێخ فه‌خره‌دین‬ ‫ق��ادر‪ ،‬كاندیدی ده‌رچ���ووی لیستی‬ ‫كۆمه‌ڵی ئیسالمی بۆ خولی چواره‌می‬ ‫په‌رله‌مانی كوردستان‪ ،‬بۆ (به‌یان) وتی‬ ‫«كه‌مكردنه‌وه‌ی مووچه‌ی پله‌بااڵكان‬

‫و هاوسه‌نگكردنی له‌گه‌ڵ مووچه‌ی‬ ‫فه‌رمانبه‌ر و مووچه‌خۆرانی دیكه‌ی‬ ‫حكومی‪ ،‬پێشرت و ئێستاش به‌شێك بووه‌‬ ‫له‌ پرۆژە و ئه‌جێندای كۆمه‌ڵی ئیسالمی‪.‬‬ ‫ئێمه‌ پێامن وایه‌ سیستمی مووچه‌ له‌‬ ‫هه‌رێمی كوردستاندا‪ ،‬سیستمێكی‬ ‫ن��ادادگ��ه‌ران��ه‌ی��ه‌‪ ،‬پله‌تایبه‌ته‌كان‬ ‫مووچه‌كانیان زۆره‌ و خه‌ڵكی ئاسایی‬ ‫و فه‌رمانبه‌رانیش مووچه‌كانیان وه‌ك‬ ‫پێویست نییه‌‪ .‬به‌ شێوه‌یه‌كی گشتی‪،‬‬ ‫ئێمه‌ پێامن باشه‌ و ك��ار ب��ۆ ئ �ه‌وه‬ ‫‌ده‌كه‌ین مووچه‌نزمه‌كان به‌رزبكرێنه‌وه‌‬ ‫و پله‌به‌رزه‌كانیش به‌و ئاسته‌ی خۆیان‬

‫نه‌مێنن»‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌و چوارچێوه‌یه‌دا شڤان‬ ‫زه‌نگه‌نه‌‪ ،‬سه‌رۆكی رێكخراوی سكااڵ و‬ ‫چاودێری‪ ،‬كه‌ ڕێكخراوه‌كه‌ی یه‌كێكه‌‬ ‫له‌ داكۆكیكاران له‌ كه‌مكردنه‌وه‌ی‬ ‫مووچه‌به‌رزه‌كان‪ ،‬بۆ (به‌یان) ده‌ڵێت‬ ‫«ن��ه‌ خ���اوه‌ن مووچه‌تایبه‌ته‌كان و‬ ‫نه‌ حكومه‌تی هه‌رێمیش ئه‌گه‌ر به‬ ‫‌ره‌زامه‌ندیی خۆیان بێـت‪ ،‬هیچ كات‬ ‫ئاماده‌نین مووچه‌كان كه‌م بكه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ هه‌نگاوه‌كه‌ له‌ به‌رژەوه‌ندییاندا‬ ‫نییه‌‪ ،‬كه‌ له‌ ب�ه‌رژەوه‌ن��دی خۆشیاندا‬ ‫نه‌بێت‪ ،‬ب��ڕوان��اك �ه‌م ب�ه‌ب�ێ‌ فشاری‬

‫رێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی‬ ‫و ه��اوواڵت��ی��ان و ڕۆژن��ام �ه‌ن��ووس��ان‪،‬‬ ‫مووچه‌كانی خۆیان ك�ه‌م بكه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫ده‌بێت هه‌موو الیه‌نه‌كان هاوده‌نگ‬ ‫بن و فشار دروستبكه‌ن تاوه‌كو ئه‌و‬ ‫جۆره‌ مووچانه‌ كه‌مبكرێنه‌وه‌ و ئه‌و‬ ‫یاسایانه‌ی له‌ په‌رله‌مان ده‌رچ��وون و‬ ‫تایبه‌تن به‌ پاداشت و خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتاران له‌ ته‌مه‌نێكی گه‌نجیدا‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها خانه‌نشینكردنی به‌لێشاوی‬ ‫خه‌ڵك به‌ پله‌ جیاجیاكان له‌ پله‌ی‬ ‫تایبه‌ت و پله‌یه‌كه‌كان‪ ،‬كه‌ مووچه‌یه‌كی‬ ‫خه‌یاڵییان بۆ دی��اری��ك�راوه‌‪ ،‬هه‌موو‬

‫ئه‌مانه‌ به‌ فشار نه‌بێت‪ ،‬له‌و بڕوایه‌دا‬ ‫نیم به‌ ئاسانی چاره‌سه‌ر بكرێن»‪.‬‬ ‫شڤان زه‌نگه‌نه‌ وتیشی «ه�ه‌ر‬ ‫له‌و چوارچێوه‌یه‌دا به‌شی یاساییامن‬ ‫داوای كردووه‌ ئه‌و ‪ 48‬ملیۆن دیناره‌ی‬ ‫وه‌ك پاداشتی كۆتایی خزمه‌ت‪ ،‬به‌‬ ‫په‌رله‌مانتاران ده‌درێت‪ ،‬ره‌تی بكه‌نه‌وه‌‬ ‫و وه‌رینه‌گرن‪ .‬وه‌رگرتنی ئه‌و بڕەپاره‌یه‌‬ ‫وا ده‌كات متامنه‌ له‌ناو هاوواڵتیاندا له‌‬ ‫ده‌ست بده‌ن‪ ،‬ئه‌وه‌ش ده‌سه‌ملێنێت كه‌‬ ‫ئه‌وان نوێنه‌ری خه‌ڵك نه‌بوون‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ته‌نیا نوێنه‌ری الی�ه‌ن و حزبه‌كانیان‬ ‫بوون‪ .‬به‌وپێیه‌ش ملمالنێی چوار ساڵی‬

‫ڕاب��ردوو‪ ،‬ته‌نیا ملمالنێیه‌كی شه‌خسی‬ ‫و تایبه‌تی و حزبیی خۆیان بووه‌ و بۆ‬ ‫باشكردنی ژیانی هاوواڵتیان نه‌بووه‌»‪.‬‬ ‫س��ه‌رۆك��ی رێ��ك��خ��راوی سكااڵ‬ ‫و چ��اودێ��ری‪ ،‬ڕوون��ی ده‌ك��ات �ه‌وه‌ كه‌‬ ‫ئ��ه‌وان داوای���ان ك��ردووه‌ ئ�ه‌و پاره‌یه‌‬ ‫ڕەتبكرێته‌وه‌‪ ،‬یان بكرێت به‌ پرۆژەی‬ ‫خزمه‌تگوزاری و پ��ڕۆژەی بنیاتنانی‬ ‫قوتابخانه‌ و نه‌خۆشخانه‌‪ ،‬یاخود به‌شێك‬ ‫له‌ قه‌یرانی نیشته‌جێبوونی پێ چاره‌سه‌ر‬ ‫بكرێت‪ ،‬به‌تایبه‌ت كه‌ وه‌ك ئه‌و ده‌ڵێت‬ ‫«هه‌رێمی كوردستان له‌ قه‌یرانێكی زۆر‬ ‫گه‌وره‌ی خزمه‌تگوزاریدایه‌»‪.‬‬ ‫ده‌رب���اره‌ی هه‌ڵوێستی الی �ه‌ن و‬ ‫ڕێكخراوه‌كانی دیكه‌ له‌سه‌ر ئه‌م پرسه‌‪،‬‬ ‫سه‌رۆكی ڕێكخراوی سكااڵ و چاودێری‬ ‫وت��ی «ل �ه‌گ �ه‌ڵ الی�ه‌ن�ه‌ك��ان قسه‌مان‬ ‫ك��ردووه‌‪ ،‬ئه‌وان ده‌ڵێن ناتوانین فشار‬ ‫له‌سه‌ر په‌رله‌مانتاره‌كامنان دروست‬ ‫بكه‌ین‪ ،‬ئه‌وه‌ مافێكی تایبه‌تی خۆیانه‌‬ ‫و ده‌كرا به‌ر له‌وه‌ی حزبه‌كانیان پێیان‬ ‫بڵێن‪ ،‬خ��ۆی��ان ڕەتیبكه‌نه‌وه‌‪ .‬هیچ‬ ‫الیه‌نێكیش به‌ فه‌رمی ڕاینه‌گه‌یاندووه‌‬ ‫كه‌ هاوكار ده‌بێت‪ .‬ئه‌وه‌ی گوێبیستی‬ ‫ده‌ب��ی��ن ئ �ه‌وه‌ی �ه‌ چه‌ند الیه‌نێك له‌‬ ‫ئێستاوه‌ ره‌زامه‌ندییان ده‌ربڕیوه‌ كه‌ له‌‬ ‫سه‌ره‌تای خولی چواره‌می په‌رله‌ماندا‬ ‫ئه‌و یاسایانه‌ی تایبه‌تن به‌ خانه‌نشینیی‬ ‫پ�ه‌رل�ه‌م��ان��ت��اران و پله‌تایبه‌ته‌كان‪،‬‬ ‫هاوكارمان بن بۆ هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌یان‪،‬‬ ‫ئێمه‌ش چاوه‌ڕوانی خولی چواره‌می‬ ‫په‌رله‌مانین و له‌ ڕێگه‌ی ‪ 10‬پارێزه‌ری‬ ‫خۆبه‌خشی ڕێكخراوه‌كه‌مانه‌وه‪ ‌،‬كار‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌و پرۆژەیه‌ ده‌كه‌ین»‪.‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ ،‬ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تیی پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ به‌یان‪:‬‬

‫‌ل ‌ه پێكهێنانی حكومه‌تدا‪ ،‬نابێت باسی پۆستەکەى‬ ‫سه‌رۆكی هه‌رێم بكرێت‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تیی‬ ‫پارتی دیموكراتی‬ ‫كوردستان‪ ،‬له‌م‬ ‫گفتوگۆیه‌دا سه‌باره‌ت‬ ‫ب ‌ه تێڕوانینی حیزبه‌كه‌ی‬ ‫بۆ حكومه‌تی ئاینده‌‬ ‫و به‌شداریكردنی‬ ‫الیه‌نه‌كانی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫له‌ پێكهێنانی حكومه‌تدا‬ ‫و پشكی پارتی‬ ‫و الیه‌نه‌كان له‌و‬ ‫حكومه‌ته‌دا‪ ،‬ده‌دوێت‪.‬‬ ‫گفتوگۆ‪ :‬زریان جه‌وهه‌ر‬

‫به‌یان‪ :‬سه‌ره‌تا تێڕوانینی پارتی بۆ‬ ‫حكومه‌تی ئایند ‌ه چۆنه‌؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ده‌بێت ئه‌و وه‌اڵمه‌‬ ‫له‌ وته‌بێژی پارتی وه‌رگریت‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬به‌اڵم وته‌بێژی پارتی وه‌اڵمی‬ ‫په‌یوه‌ندیی ئێمه‌ ناداته‌وه‌؟‬ ‫ن�ه‌ج��ات ح �ه‌س �ه‌ن‪ :‬ب��ه‌اڵم م��ن وه‌ك‬ ‫ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تیی پارتی قسه‌ ده‌كه‌م‬ ‫و قسه‌كانی منیش بۆچوونی جه‌نابی‬ ‫سه‌رۆك بارزانی و مه‌كته‌بی سیاسییه‌‪ .‬پێش‬ ‫هه‌فته‌یه‌ك جه‌نابی س �ه‌رۆك پێی واب��وو‬ ‫هه‌موو لیسته‌ براوه‌كان به‌شداریی حكومه‌ت‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬به‌وه‌ی زۆر یان كه‌می هێناوه‌‪ ،‬به‌پێی‬ ‫كورسی له‌ په‌رله‌مان‪ .‬مه‌نتیقی سیاسی و‬ ‫دیبلۆماتی واده‌خوازێت كه‌ پشتگیری له‌و‬ ‫بۆچوونه‌ی بارزانی بكه‌ین‪ ،‬هه‌موومان‬ ‫پێكه‌وه‌ ئیداره‌ی هه‌رێم بكه‌ین‪ ،‬تا پێكه‌وه‌‬ ‫به‌ره‌نگاری ئه‌و مه‌ترسییانه‌ ببینه‌وه‌ كه‌‬ ‫ڕووی��ان له‌ هه‌رێم و كوردپه‌روه‌ره‌كانه‌‪.‬‬ ‫خۆشتان ئاگاتان لێیه‌ بارودۆخی سووریا‬ ‫چۆنه‌‪ ،‬مه‌ترسی بۆ هه‌رێم چۆنه‌‪ ،‬چۆن‬ ‫ده‌یانه‌وێت بێنه‌ ناو هه‌رێمه‌وه‌‪.‬‬ ‫ب��ه‌ی��ان‪ :‬الی�ه‌ن�ه‌ك��ان��ی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫پشكی سه‌رۆكی هه‌رێم به‌ پشكی پارتی‬ ‫دیموكرات ده‌زانن‪ ،‬كه‌ یه‌كێكه‌ له‌و پۆسته‌‬ ‫سیادییانه‌ بۆ پارتی‪ .‬ئایا پارتی رازی ده‌بێت‬ ‫پۆستی سه‌رۆكی هه‌رێم بێت ‌ه ناو باسه‌كان‬ ‫و س �ه‌رۆك��ی پ�ه‌رل�ه‌م��ان و حكومه‌ت بۆ‬ ‫الیه‌نه‌كانی تر بێت‪ ،‬ده‌كرێت پارتی دوو‬ ‫پۆستی سیادیی هه‌بێت؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئه‌مه‌ بۆچوونێكه‌‪،‬‬ ‫ت���ازه‌ پێشكه‌ش ك����راوه‌‪ ،‬ل �ه‌ ئه‌نجامی‬ ‫موناقه‌شه‌ی كوتله‌كانی ن��او یه‌كێتیی‬ ‫نیشتامنییه‌وه‌ هاتووه‌ت ‌ه ئاراوه‌ و ڕوویداوه‌‪،‬‬ ‫كه‌ له‌ ئه‌نجامدا گۆڕانی لێ‌ دروست بوو‪.‬‬ ‫ئێستا ئێم ‌ه باسی پۆستی سه‌رۆكی هه‌رێم‬ ‫ناكه‌ین‪ ،‬چونكه‌ سه‌رۆكی هه‌رێم پۆستێكه‌‬ ‫شه‌رعیه‌تی هه‌یه‌ و له‌ الیه‌ن په‌رله‌مانه‌وه‌‬ ‫بۆ دوو ساڵی تر درێژكراوەته‌وه‌‪ ،‬پشتگیریی‬ ‫یاسایی و ده‌ستووریی لێكراوه‌‪ ،‬ئه‌و پۆسته‌ش‬ ‫ب ‌ه ده‌نگی خه‌ڵك هاتووه‌‪ .‬ئێستا ده‌بێت‬ ‫باسی لیسته‌ ب�راوه‌ك��ان بكه‌ین‪ ،‬چۆن به‌‬ ‫هه‌مووان حكومه‌ت ته‌شكیل بكه‌ین‪ .‬كێ‌‬

‫لیستی براوه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و ته‌شكیلی حكومه‌ت‬ ‫بكات‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬كه‌واته‌ ئێوه‌ ناتانه‌وێت باسی‬ ‫پۆستی س �ه‌رۆك��ی ه�ه‌رێ��م بكرێت له‌م‬ ‫قۆناغه‌دا؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئه‌و ‌ه هه‌ر مه‌نتیق‬ ‫نیی ‌ه باسی ئه‌و بابه‌ته‌ بكرێت‪ ،‬ئێمه‌ له‌و‬ ‫بابه‌ته‌ بووینه‌ته‌وه‌ و كۆتایی هاتووه‌‪ ،‬به‌‬ ‫ده‌نگی په‌رله‌مانتاران هاتووه‌ته‌وه‌‪ ،‬له‌وه‌‬ ‫لێ‌ بووینه‌ته‌وه‌‪ ،‬بۆ باسی ده‌كه‌ن؟ له‌ پێش‬ ‫هه‌ڵبژاردن باسی ئه‌و بابه‌تانه‌ كراون‪ .‬ئێستا‬ ‫له‌و گه‌مه‌ سیاسییه‌ی هاتووه‌ته‌ ئاراوه‌ بۆ‬ ‫ته‌شكیلی حكومه‌ت‪ ،‬ئه‌م جۆره‌ باسه‌ دێته‌‬ ‫ئ��اراوه‌‪ ،‬ئێستا نابێت باسی ئ�ه‌وه‌ بكه‌ن‪،‬‬ ‫ده‌بێت باسی ئه‌وه‌ بكه‌ن كێ‌ راسپێردرێت‬ ‫بۆ ته‌شكیلی حكومه‌ت‪ ،‬كێ‌ بانگهێشت‬ ‫بكرێت‪ ،‬چۆن به‌شداریی پێ بكرێت‪ ،‬كام‬ ‫و ‌هزاره‌ته‌یان بده‌ینێ‌‪ ،‬باسی ئه‌وه‌ نییه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫باسی ده‌كه‌ن؟!‬ ‫به‌یان‪ :‬ئه‌گه‌ر الیه‌نه‌كانی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫باسێكی له‌و شێوه‌یه‌یان هێنایه‌ ئ��اراوه‌‪،‬‬ ‫ئایا پارتی ئاماده‌یه‌ سه‌رۆكی حكومه‌ت بۆ‬ ‫الیه‌ك و سه‌رۆكی په‌رله‌مان بۆ الیه‌كی تر‬ ‫لێبگه‌ڕێت‪ ،‬له‌ به‌رانبه‌ردا پۆستی سه‌رۆكی‬ ‫هه‌رێم هه‌ڵبژێرێت؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ك ‌ه سه‌رنجی لێدوانی‬ ‫الیه‌نه‌كان بده‌ین‪ ،‬سێ‌ الیه‌نی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫كۆتاییان به‌ ئۆپۆزسیۆنبوونی خۆیان هێناوه‌‪،‬‬ ‫دوای ڕاگه‌یاندنی ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌كان‪،‬‬ ‫ئه‌وان ده‌ڵێن ئێمه‌ دێینه‌ ناو ده‌سه‌اڵت‪.‬‬ ‫ب��ه‌ی��ان‪ :‬ب���ه‌اڵم ئ���ه‌وه‌ یه‌كێكه‌ له‌‬ ‫مه‌رجه‌كانیان كه‌ ده‌بێت پارتی پۆستی‬ ‫سه‌رۆكی هه‌رێم وه‌ك پۆستیكی سیادی‬ ‫ب��ۆ خ��ۆی ق��ب��وڵ ب��ك��ات‪ ،‬ل � ‌ه ب �ه‌ران��ب �ه‌ردا‬ ‫ده‌ستبه‌رداری پۆستی سه‌رۆكی حكومه‌ت و‬ ‫سه‌رۆكی په‌رله‌مان بێت؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئه‌وه‌ بۆیه‌ وا ده‌كه‌ن‬ ‫ك ‌ه پشكی زۆرتریان به‌ربكه‌وێت له‌ پۆسته‌‬ ‫وه‌زارییه‌كان‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬كه‌واته‌ پارتی ئه‌وه‌ قبوڵ ناكات؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬مه‌به‌ست قبوڵكردن‬ ‫نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو ئه‌وه‌ جێگه‌ی باس نییه‌‪ ،‬ئێستا‬ ‫به‌پێی ده‌ستوور و مه‌نتیق نابێت باس‬

‫بكرێت‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬ئه‌ی بۆچی باسی ده‌كه‌ن؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئه‌وه‌ رایه‌كی خۆیانه‌‬ ‫و باسی ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆ ورووژاندن‪ ،‬وه‌ك باقیی‬ ‫ڕایه‌كانی خۆیان كه‌ داویانه‌‪ ،‬وه‌ك چۆن‬ ‫پێش هه‌ڵبژاردن دایاننابوو كه‌ پارتی ده‌بێته‌‬ ‫كه‌مینه‌ و ده‌نگێكی كه‌م دێنێت‪ ،‬كه‌مرتین‬ ‫ده‌ن��گ و كورسی بۆ پارتییه‌‪ ،‬كه‌ دوات��ر‬ ‫ده‌رچوو ئه‌وه‌ وانییه‌‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬به‌اڵم كۆمه‌ڵێك تێبینی و سه‌رنج‬ ‫له‌سه‌ر ده‌نگی ئێوه‌ هه‌ن‪ ،‬وه‌كو ته‌زویر و‬ ‫كه‌م و زیادكردنی ده‌نگی الیه‌نه‌كان؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئ �ه‌وه‌ كۆمیسیۆن‬ ‫ه �ه‌ی �ه‌‪ ،‬س��ك��ااڵی��ان ه �ه‌ی �ه‌‪ ،‬ئه‌نجامیشی‬ ‫ده‌رده‌كه‌وێت دوای ته‌واوبوونی تانه‌كان‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬به‌اڵم ده‌وترێت پارتی هه‌وڵی‬ ‫دواخستنی تانه‌كان ده‌دات‪ ،‬ده‌یه‌وێت‬ ‫تێڕوانینی ئۆپۆزسیۆن و یه‌كێتی بۆ پێكهێنانی‬ ‫حكومه‌تی داهاتوو بزانێت؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬من رێزم هه‌یه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وانه‌ی ئه‌و قسه‌یه‌ ده‌ك �ه‌ن‪ ،‬پارتی ئه‌و‬ ‫گه‌مه‌كه‌ر ‌ه بچووكه‌ نییه‌ له‌ سیاسه‌تدا‪.‬‬ ‫پێوستی به‌ دواخستنی هه‌بێت‪ ،‬پارتی‬ ‫مێژووی مه‌زنی هه‌یه‌‪ .‬ئێمه‌ ده‌ڵێین سته‌م‬ ‫له‌ ئێمه‌ كراوه‌‪ ،‬ئه‌گه‌رنا ده‌نگی زۆرترمان‬ ‫ده‌هێنا‪ ،‬ئه‌وه‌ش رای ئێمه‌یه‌ له‌و بابه‌تانه‌دا‪.‬‬ ‫بۆ ده‌بێت ئێمه‌ باسی كۆمیسیۆن بكه‌ین‪،‬‬ ‫ده‌بێت خه‌ڵك بزانێت كۆمیسیۆن مانای‬ ‫چییه‌ و كاری چییه‌؟ الیه‌نه‌كان ده‌یانوت‬

‫ته‌زویر ده‌كرێت‪ ،‬باسی مۆری ئه‌لیكرتۆنییان‬ ‫ده‌كرد‪ ،‬دوایی له‌ لێدوانی خۆیاندا گوتیان‬ ‫باشرتین شت بۆ ڕێگریی له‌ ته‌زویر‪ ،‬مۆری‬ ‫ئه‌لیكرتۆنییه‌‪ ،‬فه‌رموو ئه‌وه‌ رێگه‌تان گرت‬ ‫له‌ ته‌زویر‪ ،‬ده‌ ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌كانیش‬ ‫قبوڵ بكه‌ن‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬به‌اڵم ئ �ه‌وان ده‌ڵێن ئێم ‌ه له‌‬ ‫ده‌نگدان رێگرییامن كرد‪ ،‬به‌اڵم له‌ فۆڕمی‬ ‫‪ 701‬و ‪ 704‬ته‌زویریان لێكردین‪ ،‬به‌ گۆڕینی‬ ‫ژم��اره‌ی ده‌ن��گ و زی��اد و ك�ه‌م پێكردنی‬ ‫ده‌نگه‌كان؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئه‌و ‌ه له‌ سلێامنییه‌‪،‬‬ ‫له‌وێ‌ ڕوویدا‪ ،‬ئه‌وه‌ تێبینییان تۆمار كردووه‌‪،‬‬ ‫كۆمیسۆن وه‌اڵمیان ده‌داته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬به‌ تێڕوانیی تۆ‪ ،‬پارتی حكومه‌تی‬ ‫بنكه‌فراوان دروستده‌كات‪ ،‬یان ده‌سه‌اڵتی‬ ‫بنكه‌فراوان؟‬ ‫نه‌جات ح�ه‌س�ه‌ن‪ :‬ده‌بێت هه‌موو‬ ‫حیزبه‌كان ل�ه‌ پ�ه‌رل�ه‌م��ان رێكبكه‌ون و‬ ‫به‌شداری له‌ پێكهێنانی حكومه‌ت بكه‌ن‪،‬‬ ‫چونكه‌ ئێمه‌ قۆناغی گرنگامن له‌پێشه‌‪،‬‬ ‫ده‌بێت ب ‌ه هه‌مووان هه‌وڵی ئه‌وه‌ بده‌ین‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬به‌شداریكردنه‌كه‌ قائیمقام‬ ‫و به‌ڕێوه‌به‌ره‌ گشتییه‌كان و پۆسته‌كانی‬ ‫تریش ده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬یان ته‌نیا ب ‌ه وه‌زیری بێ‌‬ ‫و ‌هزاره‌ت به‌شدار ده‌بن‪ ،‬وه‌ك له‌ ڕابردوو‬ ‫هه‌ندێك الیه‌ن به‌و شێوه‌یه‌ به‌شداربوون؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬به‌ ڕای من نابێت‬ ‫قائیمقام و به‌ڕێوه‌به‌ركان بگرێته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌‬

‫سێ‌ الیه‌نه‌كه‌ی ئۆپۆزسیۆن كۆتاییان ب ‌ه‬ ‫ئۆپۆزسیۆنبوونی خۆیان هێناوه‌‬ ‫عادل مورادە ئه‌فه‌ندییه‌كه‌ی یه‌كێتی داوای‬ ‫چاوخشاندنه‌وه‌ ب ‌ه رێكه‌وتننامه‌ی ستراتیژیدا‬ ‫ده‌كات‬

‫ئه‌مانه‌ هه‌موو به‌ یاسا دان��راون‪ ،‬له‌سه‌ر‬ ‫چ بنه‌مایه‌ك الیده‌به‌یت؟ له‌ حزبێكی تر‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری ناحیه‌‪ ،‬یان قائیمقام‪ ،‬یان‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رێكی گشتی دێنیت له‌ شوێنی‬ ‫دایده‌نێیت‪ .‬ئه‌مه‌ یاسایه‌‪ ،‬ناكرێت له‌گه‌ڵ‬ ‫هه‌موو حزبه‌كان په‌نجا به‌ په‌نجا بین‪ ،‬ئه‌وانه‌‬ ‫دابه‌ش بكه‌ین‪ ،‬چونك ‌ه ئه‌وه‌ نه‌ مه‌نتیقه‌‪ ،‬نه‌‬ ‫ماقوڵیشه‌‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬ئه‌ی چۆن دابه‌شی ده‌كه‌ن؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬وه‌زیر هه‌ر و ‌هزاره‌ته‌‪،‬‬ ‫فه‌رقی وه‌زیر و و ‌هزاره‌ت نییه‌‪ .‬ب ‌ه هه‌موو‬ ‫ئه‌قڵی خۆیان ده‌ڵێن كه‌ و ‌هزاره‌ت وه‌ربگرن‪،‬‬ ‫وه‌زیره‌كه‌مان دێت هه‌مووی راده‌ماڵێت‪،‬‬ ‫جێگر و مودیر و به‌ڕێوه‌به‌ره‌ گشتییه‌كان‬ ‫الده‌بات‪ ،‬هی حیزبی خۆى له‌وێ‌ دادەنێت‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ كه‌ی ده‌بێته‌ حوكمڕانی؟! ئێمه‌ له‌ ساڵی‬ ‫‪ 1992‬حوكمڕانیامن داناوه‌‪ ،‬موئه‌سه‌سامتان‬ ‫دامه‌زراندووه‌‪ ،‬ئه‌وان با وه‌زیرێك وه‌ربگرن‪،‬‬ ‫به‌رنامه‌ و ك��اری خۆیان ل �ه‌و وه‌زاره‌ت���ه‌‬ ‫جێبه‌جێ‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬كه‌واته‌ به‌ ڕای تۆ داواكردنی‬ ‫وه‌زارت داواك��اری��ی �ه‌ك��ی نامه‌عقول و‬ ‫نابه‌جێیه‌؟‬ ‫ن �ه‌ج��ات ح �ه‌س �ه‌ن‪ :‬ئ���ه‌وه‌ ب��ۆ خۆڵ‬ ‫له‌چاوكردنی خه‌ڵك ئه‌و قسانه‌ ده‌ك�ه‌ن‪،‬‬ ‫به‌ تێپه‌ڕبوونی كات نامێنێت‪ .‬ئ �ه‌وه‌ بۆ‬ ‫چاوبه‌سته‌كیی خه‌ڵكه‌‪ ،‬نه‌ك قه‌ناعه‌تیان به‌و‬ ‫قسانه‌ بێت‪ ،‬وه‌زیربوون واته‌ و ‌هزاره‌ت‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬ئێوه‌ ئێستا ئاماده‌ن په‌نجا به‌‬ ‫په‌نجا له‌گه‌ڵ یه‌كێتی پۆست دابه‌ش بكه‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی به‌رتان ده‌كه‌وێت له‌گه‌ڵ یه‌كێتی كه‌‬ ‫‪%56‬ی پۆسته‌كان ‌ه به ‌هه‌ردوو التان‪ ،‬ئه‌وه‌ی‬ ‫تر بۆ الیه‌نه‌كانی تر بێت؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ڕاسته‌ له‌ ڕاب��ردوو‬ ‫له‌ناو حكومه‌ت‪ ،‬وه‌زیره‌كه‌ یه‌كێتی بوو‪،‬‬ ‫به‌اڵم پارتی و یه‌كێتی وه‌زه‌راتیان تیكه‌ڵ‬ ‫كردووه‌‪ ،‬هه‌موو خه‌ڵكی تیابووه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫به‌هه‌مان شێوه‌ ده‌بێت‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬قسه‌مان له‌سه‌ر وه‌زیره‌كانه‌‪،‬‬ ‫ئایا ك ‌ه پارتی و یه‌كێتی به‌ ه �ه‌ردووال ده‌‬ ‫وه‌زیریان به‌رده‌كه‌وێت‪ ،‬پارتی ئاماده‌ی ‌ه نیوه‌‬ ‫به‌ نیوه‌ له‌گه‌ڵ یه‌كێتی دابه‌شی بكات؟‬ ‫نه‌جات ح�ه‌س�ه‌ن‪ :‬ئاخر من له‌ تۆ‬

‫ده‌پ��رس��م‪ ،‬به‌پێی چ مه‌نتیقێك دابه‌شی‬ ‫بكه‌ین؟‬ ‫ب�ه‌ی��ان‪ :‬ناكرێت به‌پێی رێكه‌وتنی‬ ‫سرتاتیژیی نێوانتان بێت‪ ،‬كه‌ پێشرت باستان‬ ‫ده‌كرد؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬باشه‌ خۆیان پێامن‬ ‫ده‌ڵێن ئێمه‌ ئه‌و ڕێكه‌وتنه‌ ده‌گۆڕین‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬ئێوه‌ وه‌ك پارتی ئاماده‌ن بۆ‬ ‫گۆڕینی ڕێكه‌وتنی سرتاتیژیی؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئێمه‌ وا ناڵێین‪ ،‬ئه‌وان‬ ‫واده‌ڵێن‪ ،‬ئه‌وه‌ عادل موراده‌ ئه‌فه‌ندییه‌كه‌ی‪،‬‬ ‫نوێنه‌ره‌كه‌ی ساڵح موسلیم ده‌ڵێت داوای‬ ‫چاوخشاندنه‌وه‌ ده‌ك��ات‪ ،‬كادیره‌كانیشیان‬ ‫ئه‌و بۆچوونه‌یان هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم پێم وانییه‌‬ ‫زۆرب �ه‌ی زۆری سه‌ركرده‌كانی ئ�ه‌وان ئه‌و‬ ‫بۆچوونه‌ قبوڵ بكه‌ن‪.‬‬ ‫ئێمه‌ پێامن باشه‌‪ .‬ڕێكه‌وتنی سرتاتیژی‬ ‫بۆ میلله‌ت باش بوو‪ ،‬سوودی زۆری هه‌بوو‪،‬‬ ‫كه‌ ئه‌وان تێبینییه‌كیان له‌سه‌ر ڕێكه‌وتنی‬ ‫سرتاتیژی هه‌یه‌‪ ،‬با الی خۆیان بیهێننه‌‬ ‫به‌رباس‪ ،‬تا بگه‌ینه‌ ئه‌نجامێك‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬به‌اڵم موحه‌مه‌دی مه‌ال قادر‬ ‫ده‌ڵێت له‌ ژیانی یه‌كێتی و پارتیدا ڕێكه‌وتنی‬ ‫سرتاتیژی بوونی نه‌بووه‌‪ ،‬به‌ڵكو رێكه‌وتنی‬ ‫تاكتیكییان هه‌بووه‌؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬من هیچ قسه‌یه‌ك‬ ‫له‌سه‌ر ڕای ئه‌و براده‌ره‌ ناكه‌م‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬ده‌وترێت ئێو ‌ه له‌به‌ر خاتری‬ ‫یه‌كێتی هه‌ڵبژاردنی ئه‌نجومه‌نی پارێزگاكان‬ ‫ئه‌نجام ناده‌ن؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئه‌و ‌ه خاتر و ختوری‬ ‫تێدا نییه‌‪ ،‬له‌سه‌ر داوای كۆمیسیۆن دواخراوه‌‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬به‌اڵم پێشرتیش هه‌ر له‌سه‌ر‬ ‫داوای كۆمیسیۆن دواخ����را‪ ،‬ده‌ك��رێ��ت‬ ‫كۆمیسیۆن دووجار هه‌ڵبژاردن ب ‌ه حكومه‌ت‬ ‫دوابخات‪ ،‬ل ‌ه كوێی دونیا ئه‌و ‌ه هه‌یه‌؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئه‌و ‌ه ل ‌ه كۆمیسیۆن‬ ‫بپرسه‌‪ .‬ئێستا خه‌ریكی هه‌ڵبژاردنه‌‪ ،‬دیاره‌‬ ‫بارودۆخه‌كه‌ی ناگونجێت له‌گه‌ڵ هه‌ڵبژاردن‪،‬‬ ‫بۆی ‌ه داواده‌كات دوابخرێت‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬ئایا دواخستنی هه‌ڵبژاردنی‬ ‫ئه‌نجومه‌نی پارێزگاكان ل ‌ه جێگه‌ی خۆیه‌تی؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬نه‌خێر‪ ،‬ل ‌ه جێگه‌ی‬ ‫خۆی نییه‌‪ ،‬به‌اڵم ئێمه‌ش داوامان نه‌كردووه‌‬ ‫دوابخرێت‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬ته‌نیا یه‌كێتی كاندیدی بۆ‬ ‫هه‌ڵبژاردن پێشكه‌شی كۆمیسیۆن نه‌كردووه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و ‌ه چۆن لێكده‌ده‌یته‌وه‌؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئ �ه‌و ‌ه ل ‌ه یه‌كێتی‬ ‫بپرسن‪ ،‬وه‌اڵم ل ‌ه یه‌كێتی وه‌رگره‌وه‌‪ ،‬خۆ من‬ ‫وه‌كیلی یه‌كێتی نیم!‬ ‫به‌یان‪ :‬به‌اڵم ئێو ‌ه هاوپه‌یامنی یه‌كێتین؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬راسته‌‪ ،‬به‌اڵم قسه‌م‬ ‫له‌سه‌ریان نییه‌‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬پێت وای� ‌ه یه‌كێتی ئه‌مجاره‌‬ ‫ده‌توانێت هیچ ل ‌ه پۆسته‌كانی سه‌رۆكی‬ ‫حكومه‌ت و سه‌رۆكی پ ‌هرله‌مان به‌ده‌ست‬ ‫بهێنێت؟‬ ‫نه‌جات حه‌سه‌ن‪ :‬ئه‌وه‌ ده‌كه‌وێته‌ سه‌ر‬ ‫ئه‌نجامی گفتوگۆكانی الیه‌نه‌ براوه‌كان‪،‬‬ ‫هه‌ڵبژاردن ده‌مێنێته‌وه‌ سه‌ر خۆیان‪ ،‬ئایا‬ ‫دابه‌شی ده‌ك�ه‌ن له‌گه‌ڵ الیه‌نه‌كانی تر‪،‬‬ ‫چۆن ده‌بێت؟ نازانم‪ .‬ئازاد جوندیانی ڕای‬ ‫وابوو كه‌ ده‌بێت له‌گه‌ڵ گۆڕان دابنیشن‬ ‫و باسی بارودۆخی سلێامنی بكه‌ن‪ ،‬كارێك‬ ‫بكه‌ن بۆ خزمه‌تی سلێامنی‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬ئه‌و لێكنزیكبوونه‌وه‌ی ‌ه ئێوه‌‬ ‫بۆتان ئاساییه‌؟‬ ‫ن �ه‌ج��ات ح �ه‌س �ه‌ن‪ :‬ئێم ‌ه هه‌موو‬ ‫ن��زی��ك��ب��وون �ه‌وه‌ی �ه‌ك�مان پ��ێ ب��اش �ه‌ و‬ ‫له‌گه‌ڵیداین‪.‬‬

‫‪4‬‬ ‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫عه‌باس عه‌بدولره‌زاق‬ ‫سه‌باغ‬

‫مه‌تبه‌خه‌كانی‬ ‫پیالنگێڕیی ل ‌ه‬ ‫عێراقدا‬ ‫به‌ سه‌رنجدان له‌ ڕووداو و‬ ‫كاره‌ساته‌ دراماتیكییه‌كانی سه‌ر‬ ‫گۆڕەپانی عێراق‪ ،‬كه‌ ڕۆژانه‌ دووباره‌‬ ‫ده‌بنه‌وه‌ و بوونه‌ته‌ واقعێكی‬ ‫به‌ڵگه‌نه‌ویست‪ ،‬ل ‌ه حاڵه‌ت و‬ ‫گریامنه‌ تێپه‌ڕیون‪ ،‬ل ‌هڕاستیدا زۆر‬ ‫به‌ وردی بیرۆكه‌ی پیالنگێڕیی‬ ‫پراكتیزه‌ ده‌كرێت‪ ،‬چونكه‌ پێناسه‌ی‬ ‫هه‌ره‌ ساده‌ی بیرۆكه‌ی پیالنگێڕی‪،‬‬ ‫بریتیی ‌ه له‌‪ :‬الیه‌نێكی دیار یاخود‬ ‫نادیار هه‌ڵده‌ستێت به‌ كرده‌یه‌كی‬ ‫رێكخراوه‌یی‪ ،‬به‌ هۆشیارییه‌وه‌ یان‬ ‫به‌ ناهۆشیارییه‌وه‌‪ ،‬به‌ ئاشكرا یاخود‬ ‫به‌ نهێنی‪ ،‬به‌ نه‌خش ‌ه و پالنێكه‌وه‌ بۆ‬ ‫گه‌یشتنه‌ ئامانجێك و به‌ده‌ستهێنانی‬ ‫به‌رژەوه‌ندییه‌ك‪ ،‬یان كۆنتڕۆڵكردنی‬ ‫شوێنێك‪.‬‬ ‫به‌پێی ئه‌و پێناسه‌یه‌‪ ،‬كاره‌سات‬ ‫و ڕووداوه‌كان و له‌گه‌ڵ ئه‌و باره‌‬ ‫ناله‌بار و شپرزه‌ ئه‌منییه‌ی كه‌ به‌ هیچ‬ ‫هه‌وڵێك تائێستا به‌ره‌و ئارامی هیچ‬ ‫هه‌نگاوێكی نه‌ناوه‌‪ ،‬جا ئه‌م نائارامییه‌‬ ‫پاساو هه‌ڵبگرێت یان نا‪ ،‬پشێویی‬ ‫ئه‌منی شاره‌كانی عێراقیش بووه‌ته‌‬ ‫واقعێكی قه‌بوڵكراو و ویسرتاو‪ ،‬چ له‌‬ ‫ناوخۆ و ده‌ره‌وه‌ و نێوده‌ڵه‌تییه‌وه‌‪.‬‬ ‫واقیعی پڕ تیرۆر و تۆقاندنی‬ ‫عێراق‪ ،‬هۆشداریی ئه‌وه‌ ده‌دات‬ ‫كه‌ له‌ پشتیه‌وه‌ ئامانجێكی گه‌وره‌‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ده‌كوڵێت و ده‌برژێت‪،‬‬ ‫له‌سه‌ر ئاگرێكی له‌سه‌رخۆ و به‌پێی‬ ‫هه‌نگاوی هێواشی پێشوه‌خته‌‪ ،‬كه‌‬ ‫سیناریۆكه‌ی له‌الیه‌ن چه‌ند گروپ‬ ‫و ده‌وڵه‌تێكه‌وه‌ داڕێژراوه‌ و به‌‬ ‫هه‌موو توانایه‌كیانه‌وه‌ هه‌وڵ بۆ‬ ‫به‌جێهێنانی ده‌ده‌ن‪ .‬وه‌كو ئه‌وه‌ نییه‌‬ ‫كه‌ هه‌ندێك سیاسه‌مته‌دار و چاودێران‬ ‫حیسابی بۆ ده‌كه‌ن و وای بۆ ده‌چن‬ ‫كه‌ كاری ته‌نها چه‌ند گرووپێكی‬ ‫چه‌كداریی بچوك و كه‌مه‌‪ ،‬یان كاری‬ ‫پاشاموه‌كانی ڕژێمی به‌عسه‌ و له‌‬ ‫ڕێگه‌ی چاالكیی هێزه‌ ئه‌منییه‌كانه‌وه‌‬ ‫ده‌توانرێت كه‌م بكرێنه‌وه‌ و‬ ‫كۆنتڕۆڵ بكرێن‪ .‬ئه‌م بۆچوونه‌ به‌م‬ ‫ساده‌ییه‌‪ ،‬خاڵیی ‌ه له‌ پیشه‌یی و دووره‌‬ ‫له‌ ڕەخنه‌ و شیكاریی ڕاست و‬ ‫تێڕوانینی سرتاتیجی‪ .‬جا هه‌رچه‌نده‌‬ ‫ڕاگه‌یاندنه‌كان بیكه‌ن به‌ گاڵه‌ و‬ ‫هه‌اڵی ئه‌وه‌ی كه‌ له‌ هه‌موو درێژەی‬ ‫ده‌نگوباسێكدا ڕایبگه‌یه‌نن ك ‌ه چه‌ندین‬ ‫باندی تیرۆریستی ده‌ستگیركراون یان‬ ‫ده‌ست گیراوه‌ به‌سه‌ر چه‌ندین جۆری‬ ‫چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نیی تیرۆریستان‪ .‬چه‌ند‬ ‫ساڵه‌ ئه‌م هه‌ڵكشان و داكشان ‌ه هه‌یه‌‬ ‫و تائێستاش كۆتایی پێنه‌هاتووه‌ و‬ ‫كۆتاییشی پێنایه‌ت‪.‬‬ ‫كاتێك كۆتایی پێدێت كه‌‬ ‫بتوانرێت ڕەگی پیالنگێڕییه‌كه‌‬ ‫ببڕدرێت‪ ،‬له‌گه‌ڵ بنه‌بڕكردنی سه‌رجه‌م‬ ‫سیناریۆ تێكشكێنه‌ر و ڕووخێنه‌ره‌كان‪،‬‬ ‫كه‌ ده‌یانه‌وێت هه‌موو كاتێك عێراق‬ ‫بگێڕنه‌وه‌ بۆ چوارگۆشه‌ی یه‌كه‌م‪،‬‬ ‫به‌ هه‌ره‌سپێهێنانی پرۆسه‌ی سیاسی‬ ‫و نه‌هێشتنی به‌ره‌وپێشچوونی‬ ‫دیموكراتیزه‌كردنی واڵت و شه‌فافیه‌ت‬ ‫و هه‌ڵبژاردنی ئازاد‪ ،‬بردنه‌وه‌ی عێراق‬ ‫به‌ره‌و دیكتاتۆریه‌ت و (سیا ـ تایه‌فی)‬ ‫دۆگامی چه‌قبه‌ستو و كلكدارێتیی‬ ‫واڵتانی ناوچه‌كه‌‪.‬‬ ‫بابه‌ته‌كه‌ زۆر له‌وه‌ گه‌وره‌تره‌‪،‬‬ ‫پیالنگێڕییه‌كی نیوده‌وڵه‌تی و هه‌رێمی‬ ‫به‌ كرده‌یی له‌ پشت ڕووداوه‌كانه‌وه‌ن‪،‬‬ ‫نه‌ك وه‌كو تارمایی و وه‌هم‪.‬‬ ‫و‪ :‬جهانگیر ئه‌حمه‌د‬

‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫كۆمپانیایه‌كی رۆژئاوایی‪ :‬حكومه‌تی هه‌ولێر زاڵه‌ به‌سه‌ر ناردنه‌ده‌ره‌وه‌ی نه‌وتی هه‌رێمدا‬

‫به‌غدا ره‌تی ده‌كاته‌و‌ه زانیاریی له‌سه‌ر بۆریی‬ ‫ناردنه‌ده‌ره‌وه‌ی نه‌وتی كوردستان هه‌بێت‬

‫ڕاپۆرت‪ :‬وریا عه‌لی‬ ‫وه‌زاره‌ت����ی ن��ه‌وت��ی عێراقی ره‌ت��ی‬ ‫كرده‌وه‌ كه‌ زانیاریی هه‌بێت له‌سه‌ر بوونی‬ ‫به‌سرتانی نائاسایی بۆ هێڵی نه‌وتی عێراقی‬ ‫كه‌ نه‌وتی عێراق ده‌گه‌یه‌نێت به‌ توركیا له‌‬ ‫ڕێی هه‌رێمی كوردستانه‌وه‌‪ .‬عاسم جیهاد‪،‬‬ ‫وته‌بێژ به‌ ناوی و ‌هزاره‌ت��ی نه‌وته‌وه‌‪ ،‬له‌‬ ‫وته‌یه‌كیدا بۆ رۆژنامه‌ی (شه‌رقولئه‌وسه‌ت)‬ ‫رایگه‌یاند «ه��ه‌ر په‌یوه‌ندییه‌كی له‌م‬ ‫شێوه‌ی ‌ه نابێت له‌ناو خاكی عێراقدا بێت‪ .‬بۆ‬ ‫زانیاریش‪ ،‬وتووێژكردن له‌ نێوان حكومه‌تی‬ ‫فیدراڵی و حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان‪،‬‬ ‫له‌سه‌ر ئاستی نه‌وت‪ ،‬ئێستا وه‌ستاوه‌»‪.‬‬ ‫ج��ی��ه��اد ه���ه‌روه‌ه���ا ده‌ڵ��ێ��ت كه‌‬ ‫«ئێستا ته‌نها الیه‌نی رێگه‌پێدراو به‌‬ ‫ن���اردن���ه‌ده‌ره‌وه‌ی ن���ه‌وت‪ ،‬بریتییه‌ له‌‬ ‫كۆمپانیای نه‌وتی نیشتامنیی (سومو) كه‌‬ ‫به‌رپرسه‌ له‌ مۆركردنی رێكه‌وتننامه‌ و‬

‫گرێبه‌سته‌كان و ناردنه‌ ده‌ره‌وه‌‪ .‬ئه‌وه‌شی‬ ‫زانراوه‌ كه‌ عێراق ئه‌ندامه‌ له‌ رێكخراوی‬ ‫شه‌فافیه‌تی نێوده‌وڵه‌تی كه‌ هه‌ڵده‌ستێت‬ ‫ب��ه‌ چ��اودێ��ری��ك��ردن‪ ،‬ل��ه‌ب��ه‌رئ��ه‌و ‌ه هه‌ر‬ ‫جۆره‌ چاالكییه‌كی نه‌وتی ل ‌ه ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫ئه‌م پانتاییه‌دا به‌ سه‌رپێچیكردنی ئه‌و‬ ‫رێكه‌وتنانه‌ داده‌ن��رێ��ت ك��ه‌ ك���راون»‪.‬‬ ‫جیهاد ئاماژەی بۆ ئ��ه‌وه‌ كرد كه‌ «هه‌ر‬ ‫ن��اردن��ه‌ده‌ره‌وه‌ی��ه‌ك��ی ن��ه‌وت ل��ه‌ الی��ه‌ن‬ ‫حكومه‌تی ه��ه‌رێ��م��ی ك��وردس��ت��ان��ه‌وه‌‬ ‫پێویستی ب ‌ه رێكه‌وتنه‌‪ ،‬ئه‌م رێكه‌وتنه‌ش‬ ‫نایه‌ته‌دی له‌وكاته‌وه‌ی كه‌ وتووێژەكان‬ ‫راوه‌ستاون كه‌ ب ‌ه ده‌ق تێیدایه‌ كه‌ ده‌بێت‬ ‫حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان رۆژانه‌ ‪250‬‬ ‫هه‌زار به‌رمیل نه‌وت بدات‪ ،‬له‌گه‌ڵ پێدانی‬ ‫سولفه‌ی دارای��ی بۆ ئ��ه‌وه‌ی به‌شێك له‌‬ ‫داهاتی كۆمپانیاكان بدات‪ ،‬به‌اڵم وه‌ستاوه‌‬ ‫ئ��ه‌وه‌ش ب��ه‌وه‌ داده‌نێن كه‌ هاوكارییان‬ ‫له‌گه‌ڵ نه‌كراوه‌ له‌الیه‌ن ناوه‌نده‌وه‌»‪.‬‬

‫ئه‌م وتانه‌ی جیهاد له‌ كاتێكدایه‌‬ ‫كه‌ به‌رپرسی گ��ه‌وره‌ت��ری��ن كۆمپانیای‬ ‫ن��اردن��ه‌ده‌ره‌وه‌ی ن��ه‌وت له‌ ئێستادا له‌‬ ‫كوردستان‪ ،‬رایگه‌یاند ك ‌ه خه‌ریكه‌ هێڵێكی‬ ‫بۆریی نه‌وت ت��ه‌واو ببێت كه‌ رێگه‌ به‌‬ ‫هه‌رێم ده‌دات نه‌وت بنێرێته‌ ده‌ره‌وه‌‬ ‫له‌ رێگای توركیاوه‌‪ ،‬كه‌ له‌ژێر ده‌سه‌اڵتی‬ ‫حكومه‌تی ناوه‌نددا نییه‌‪ .‬ئیلی توندی‬ ‫هایوارد‪ ،‬سه‌رۆكی جێبه‌جێكاری كۆمپانیای‬ ‫(جینیل ئینێرژی) و سه‌رۆكی پێشووی‬ ‫كۆمپانیای بریتچ پرتولیۆم (ب��ی بی)‪،‬‬ ‫وته‌كه‌ی دراوه‌ت ‌ه پاڵ كه‌ ئاماده‌كارییه‌كانی‬ ‫ئێستا ك ‌ه به‌گه‌ڕخستنی هێڵی بۆریی‬ ‫كوردستان ـ توركیا‪ ،‬به‌ كۆتایی هاتنی‬ ‫ئه‌مساڵ‪ .‬هایوارد‪ ،‬كه‌ نه‌وت ده‌نێرێته‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ ك��ه‌ كۆمپانیاكه‌ی به‌رهه‌می‬ ‫ده‌هێنێت و به‌ بارهه‌ڵگر ده‌ینێرێت بۆ‬ ‫توركیا و به‌ رۆژانه‌ی ‪ 50‬هه‌زار به‌رمیل‪،‬‬ ‫هێڵی بۆرییه‌كانی كوردستان ـ توركیا‬

‫وه‌رچه‌رخانێكی گرنگه‌ بۆ هه‌رێم‪ .‬تیره‌ی‬ ‫بۆرییه‌كان ‪ 36‬ئینجه‌‪ ،‬به‌پێی وته‌كانی‬ ‫هایوارد‪ ،‬توانای هه‌یه‌ رۆژانه‌ ‪ 300‬هه‌زار‬ ‫به‌رمیل بنێرێته‌ ده‌ره‌وه‌‪ .‬له‌ دیدارێكی‬ ‫ته‌له‌فۆنیدا له‌گه‌ڵ كه‌ناڵی (بلۆمبێرگ‬ ‫ن��ی��وز)دا‪ ،‬ڕوون���ی ك���رده‌وه‌ ك��ه‌ هێڵی‬ ‫بۆرییه‌كان به‌سرتاوه‌ به‌ بۆریی سه‌ره‌كیی‬ ‫ن��ه‌وت��ی ع��ێ��راق��ه‌وه‌ ل��ه‌ ن��ێ��وان كێڵگه‌ی‬ ‫كه‌ركووك و مینای جیهانی توركی‪ ،‬له‌سه‌ر‬ ‫ده‌ری��ای سپیی ن��اوه‌ڕاس��ت‪ ،‬ب��ه‌اڵم خاڵی‬ ‫به‌یه‌كگه‌یشنت ده‌كه‌وێته‌ دوای وێستگه‌ی‬ ‫پێوانی فشاره‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه به‌غدا زاڵه‌ به‌سه‌ریدا‪،‬‬ ‫به‌وه‌ش حكومه‌تی هه‌ولێر به‌ ته‌واوه‌تی‬ ‫زاڵ�� ‌ه به‌سه‌ر ن��اردن��ه‌ ده‌ره‌وه‌ی نه‌وتی‬ ‫هه‌رێمدا‪.‬‬ ‫ئاشتی هه‌ورامی‪ ،‬وه‌زی��ری سامانه‌‬ ‫رسوشتییه‌كانی حكومه‌تی هه‌رێمی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬پێشرت و ل���ه‌م م��ان��گ��ه‌دا‬ ‫رایگه‌یاندبوو كه‌ ئ��ه‌م هێڵی بۆرییانه‌‬

‫له‌ كۆتایی ئ��ه‌م ساڵدا ده‌ك��ه‌ون��ه‌ ئیش‪.‬‬ ‫حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان رێكه‌وتنێكی‬ ‫مـۆركردووه‌ له‌گه‌ڵ حكومه‌تی توركیا‪،‬‬ ‫له‌ مانگی نیسانی راب���ردوودا‪ ،‬له‌باره‌ی‬ ‫فرۆشتنی ن��ه‌وت و غ��ازه‌وه‌ راسته‌وخۆ‬ ‫ب��ه‌ توركیا‪ ،‬ه��ه‌روه‌ه��ا ئ��ه‌م��ه‌ی دوای��ی‬ ‫كۆمپانیایه‌كی دامه‌زراندووه‌ كه‌ پشكه‌كانی‬ ‫كڕیوه‌ له‌ كێڵگه‌كانی نه‌وتی كوردستان‪،‬‬ ‫به‌پێی وته‌كانی هایوارد‪.‬‬ ‫له‌ الیه‌كی دیكه‌وه‌‪ ،‬سه‌ملان موسه‌وی‪،‬‬ ‫په‌رله‌مانتاری هاوپه‌یامنیی نیشتامنی‪،‬‬ ‫ئه‌ندامی لیژنه‌ی ئابووری و به‌رهه‌مهێنان‪،‬‬ ‫به‌ دووری زانی كه‌ هه‌رێمی كوردستان‬ ‫په‌نا ببات بۆ سه‌ربه‌خۆیی ئابووری له‌‬ ‫ناوه‌ند‪ ،‬ده‌ریخست كه‌ هه‌رێم سااڵنه‌ زیاتر‬ ‫له‌ ‪%20‬ی ده‌رامه‌ته‌كانی نه‌وتی باشوور و‬ ‫كه‌ركووك وه‌رده‌گرێت‪ ،‬له‌ چوارچێوه‌ی‬ ‫بودجه‌ی فیدراڵیدا‪.‬‬ ‫م��ه‌وس��ه‌وی ده‌ڵێت «ڕاگه‌یاندنی‬ ‫سه‌ربه‌خۆیی ئابووریی هه‌رێمی كوردستان‬ ‫له‌ ناوه‌ند‪ ،‬خزمه‌تی پارێزگاكانی باشوور‬ ‫ده‌كات‪ ،‬به‌تایبه‌ت ئه‌وانه‌ی نه‌وت به‌رهه‌م‬ ‫ده‌هێنن‪ ،‬هه‌روه‌ها كه‌ركووكیش‪ ،‬له‌ ڕووی‬ ‫سوودوه‌رگرتن له‌ سامانه‌ رسوشتییه‌كان‬ ‫كه‌ ‪%20‬ی ئه‌وانه‌ ده‌ڕوات بۆ هه‌رێمی‬ ‫كوردستان‪.‬‬ ‫ه��ه‌روه‌ه��ا ده‌ڵ��ێ��ت «حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێمی كوردستان له‌ ئێستادا بیر له‌‬ ‫سه‌ربه‌خۆیی ئابووری ناكاته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ داهاتوویه‌كی دوور ده‌ڕوان��ێ��ت بۆ‬ ‫سوودوه‌رگرتن له‌ د ‌هرامه‌ته‌كانی نه‌وتی‬ ‫پارێزگاكانی ت��ری ع��ێ��راق‪ ،‬ب��ۆ ئ��ه‌وه‌ی‬ ‫ئ��ام��اده‌س��ازی بكات و پ��ه‌ره‌ ب��دات به‌‬ ‫ژێرخانی ئابووریی هه‌رێم»‪.‬‬ ‫ئ��ه‌و په‌رله‌مانتاره‌ ئ��ام��اژەش��ی بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ كرد «حكومه‌تی ناوه‌ندیی له‌گه‌ڵ‬ ‫رژێمی فیدراڵیدایه‌ له‌ هه‌موو بواره‌كانی‬ ‫ئابووریدا‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی هه‌موو پارێزگاكانی‬ ‫سوودمه‌ند بن له‌ به‌روبوومه‌كانی واڵت‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ك ئێستا له‌ واڵته‌ پێشكه‌وتووه‌كانی‬ ‫وه‌كو ویالیه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مریكا و‬ ‫ئه‌ڵامنیا وایه‌»‪.‬‬

‫به‌رپرسێكی عێراقی‪ :‬به‌غدا په‌یوه‌ندییه‌كانی خۆی به‌كارهێناوه‌ بۆ ڕازیكردنی ڕژێمی سووریا‬

‫عێراق‪ ،‬توركیا‪ ،‬قه‌ته‌ر‪ ،‬لوبنان و سووریا‪ ،‬لە یەک دۆسییەدا‬ ‫ڕاپۆرت‪ :‬شادی سه‌اڵح‬ ‫دوای دزه‌كردنی زانیاری له‌باره‌ی‬ ‫گرێبه‌ستی ئاڵوگۆڕی ڕفێندراوه‌ لوبنانی‬ ‫و فڕۆكه‌وانه‌ توركییه‌كان و به‌ندكراوانی‬ ‫س��ووری��ا‪ ،‬به‌رپرسێكی عێراقی باىس‬ ‫ل��ه‌ ڕۆڵ���ی واڵت��ه‌ك��ه‌ی ك���رد‪ ،‬ل��ه‌ب��اره‌ی‬ ‫ته‌واوكردنی ئه‌و ڕێكه‌وتنه‌وه‌‪ ،‬كه‌ ئێستا‬ ‫له‌ قۆناغی سێیه‌میدایه‌ و په‌یوه‌سته‌ به‌‬ ‫ئازادكردنی ‪ 127‬به‌ندکراوی سوورییه‌وه‌‪،‬‬ ‫كه‌ به‌پێی ڕاپۆرته‌كان‪ ،‬باس له‌ ئازادكردنی‬ ‫هه‌ندێكیان ده‌كرێت كه‌ له‌ گرێبه‌سی‬ ‫ئاڵوگۆڕكردندا ناویان هاتووه‌‪.‬‬ ‫به‌رپرسێكی عێراقیی ئ��اگ��ادار‬ ‫له‌ دۆس��ی��ه‌ی س��ووری��ا‪ ،‬كه‌ نه‌یویست‬ ‫ن��اوی ئاشكرا بكرێت‪ ،‬به‌ ڕۆژن��ام��ه‌ی‬ ‫(ال���رای)ى كوه‌یتیی ڕاگه‌یاند «به‌غدا‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كانی خۆی به‌كارهێناوه‌ بۆ‬ ‫ڕازیكردنی ڕژێمی سووریا بۆ ته‌واوكردنی‬ ‫قۆناغی سێیه‌می ئه‌و ڕێكه‌وتنه‌‪ ،‬ئه‌ویش‬ ‫به‌ ئازادكردنی زیاتر له‌ ‪ 60‬به‌ندكراوی‬

‫سیاسی له‌ سووریا»‪.‬‬ ‫ئه‌و سه‌رچاوه‌یه‌ باس له‌وه‌ ده‌كات‬ ‫كه‌ «ئه‌نقه‌ره‌ داوای له‌ به‌غدا كردووه‌‬ ‫كه‌ په‌یوه‌ندیی دۆستانه‌ی خۆی له‌گه‌ڵ‬ ‫دیمه‌شق به‌كاربهێنێت بۆ تواوكردنی‬ ‫ئ��ه‌و گرێبه‌سته‌‪ ،‬ئ��ه‌وه‌ش له‌ كاتێكدا‬ ‫توركه‌كان و هه‌ندێك الیه‌نی نێوانیان‪،‬‬ ‫هه‌ست به‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ ڕژێمی ئه‌سه‌د‬ ‫له‌به‌ر چه‌ند هۆیه‌كی نه‌زانراو ده‌ستی‬ ‫ده‌ستی به‌ ڕێكه‌وتنه‌كه‌ ده‌كه‌ن له‌باره‌ی‬ ‫ئه‌و به‌ندكراوه‌ سوورییانه‌وه‌»‪ .‬هه‌روه‌ك‬ ‫جه‌ختی ل��ه‌وه‌ ك��رده‌وه‌ «توركه‌كان له‌‬ ‫سه‌رنه‌گرتنی ڕێكه‌وتنه‌كه‌ ده‌ترسن‪،‬‬ ‫كه‌ ببێته‌ هۆی دواخستنی ئازادكردنی‬ ‫ئه‌و فڕۆكه‌وانه‌ توركانه‌ی كه‌ له‌ لوبنان‬ ‫ڕفێرناون»‪.‬‬ ‫به‌پێی زانیارییه‌كانی ئه‌و به‌رپرسه‌‬ ‫عێراقییه‌‪ ،‬ئ��ه‌و داوای��ان��ه‌ی توركیا كه‌‬ ‫ئه‌نقه‌ره‌ وێنه‌یه‌كیی بۆ تارانیش ناردووه‌‪،‬‬ ‫تیایدا هاتووه‌ «ئه‌م داوایانه‌مان به‌هۆی‬ ‫باشبوونی په‌یوه‌ندییه‌كانی توركیا و‬

‫عێراقه‌وه‌یه‌‪ ،‬به‌تایبه‌ت دوای تێپه‌ڕینی‬ ‫ئه‌و هه‌ڵوێسته‌ دژانه‌ی ئه‌و دوو واڵت ‌ه‬ ‫له‌ ماوه‌ی دوو ساڵی ڕابردوو هه‌یانبووه‌‬ ‫له‌باره‌ی قه‌یرانی سووریاوه‌»‪.‬‬ ‫ئه‌و سه‌رچاوه‌ حكومییه‌ی عێراق‬ ‫باس له‌ په‌یوه‌ندیی ته‌له‌فۆنیی ئه‌حمه‌د‬ ‫داود ئۆغڵۆ‪ ،‬وه‌زی��ری ده‌ره‌وه‌ی توركیا‬ ‫له‌گه‌ڵ هاوتا عێراقییه‌كه‌ی‪ ،‬هۆشیار‬ ‫زێباری ده‌ك��ات‪ ،‬كه‌ داوای��ان ك��ردووه‌‪،‬‬ ‫به‌غدا نفوزی خۆی له‌ دیمه‌شق به‌كار‬ ‫بهێنێت بۆ ئه‌و مه‌سه‌له‌یه‌‪ .‬ه��ه‌روه‌ك‬ ‫ئاماژەی به‌وه‌ داوه‌ «نێوانگیریی قه‌ته‌ر‬ ‫هۆكارێكی دیكه‌یه‌ بۆ ڕزگاربوون له‌و‬ ‫قه‌یرانه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا پاره‌یه‌كی به‌ بڕی‬ ‫‪ 150‬ملیۆن دۆالر پێشكه‌ش ك��ردووه‌‬ ‫بۆ هێوكردنه‌وه‌ی دۆخه‌كه‌»‪ .‬هۆكاری‬ ‫دانانی ئه‌و بڕەپاره‌یه‌شی بۆ دڵنیاییه‌كی‬ ‫دارایی داوه‌ (كه‌ ناگه‌ڕێرنێته‌وه‌)‪.‬‬ ‫به‌رپرسێكی چاودێر به‌ دۆسیه‌ی‬ ‫سووریا‪ ،‬ئاماژە ب��ه‌وه‌ ده‌ك��ات «خالید‬ ‫عه‌تیه‌‪ ،‬وه‌زی��ری ده‌ره‌وه‌ی قه‌ته‌ر‪ ،‬به‌‬

‫مه‌به‌ستی سه‌رخستنی ڕێكه‌وتنه‌كه‌‪،‬‬ ‫ب��ه‌ ی��اوه‌ری��ی لیوا ع��ه‌ب��اس ئیرباهیم‪،‬‬ ‫ب���ه‌ڕێ���وه‌ب���ه‌ری گشتیی ئاسایشی‬ ‫لوبنان‪ ،‬به‌ فڕۆكه‌یه‌ك كه‌ گه‌شتیارانی‬ ‫لوبنانی ل��ه‌ ت��ورك��ی��اوه‌ ب��ۆ ب��ه‌ی��روت‬ ‫ده‌گواسته‌وه‌‪ ،‬سه‌ردانی ئه‌و واڵته‌یان‬ ‫كرد‪ ،‬ئه‌و زانیارییه‌ش له‌ الیه‌ن ڕاپۆرته‌‬ ‫پشتڕاست‬ ‫ڕۆژنامه‌نووسییه‌كانه‌وه‌‬ ‫كرایه‌وه‌»‪ .‬ئه‌و یه‌كرتبینینه‌ی عه‌تیه‌ و‬ ‫لیوا ئیرباهیم‪ ،‬یه‌كه‌م زانیارییه‌ له‌باره‌ی‬ ‫په‌یوه‌ندیی ئه‌و دوو به‌رپرسه‌وه‌ ئاشكرا‬ ‫كرابێت‪ ،‬كه‌ دوور له‌ چاوی میدیاكان‬ ‫ئه‌نجام دراوه‌‪.‬‬ ‫به‌رپرسێكی نزیك له‌ سه‌رچاوه‌ی‬ ‫ب��ڕی��اردان��ه‌وه‌ ل��ه‌ ع��ێ��راق‪ ،‬ك��ه‌ له‌به‌ر‬ ‫ئیعتیباری دیبلۆماسی ناوه‌كه‌ی پارێزراوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی خستووه‌ته‌ ڕوو كه‌ «ئه‌و وه‌زیره‌‬ ‫قه‌ته‌رییه‌ هه‌ستی به‌ ئیحراجی كردووه‌‪،‬‬ ‫دوای ئه‌وه‌ی زانیویه‌تی ڕژێمی سووریا‬ ‫ڕێكه‌وتنه‌كه‌ی په‌كخستووه‌‪ .‬بۆ ئه‌و‬ ‫مه‌به‌سته‌ش له‌گه‌ڵ چه‌ند هاوشانێكی‬

‫خ��ۆی ل��ه‌ واڵت���ان‪ ،‬قسه‌ی ك���ردووه‌ بۆ‬ ‫چاره‌سه‌ری گرفته‌كه‌‪ ،‬له‌ نێویاندا هۆشیار‬ ‫زێباری»‪ .‬له‌ درێ��ژەی هه‌وڵه‌كانیاندا‪،‬‬ ‫عێراق ده‌یه‌وێت له‌ دۆسیه‌كانی دیكه‌شدا‬ ‫ڕۆڵ ببینێت‪ ،‬وه‌ك دۆسیه‌ی ئازادكردنی‬ ‫بۆڵس یازنجی و یوحه‌نا ئیرباهیم‪ ،‬مه‌ترانه‌‬ ‫ڕفێرناوه‌كانی سووریا‪.‬‬ ‫به‌پێی ئه‌و ڕۆڵه‌ی عێراق ده‌یبینێت‬ ‫و به‌ هۆی ئ��ه‌وه‌ی په‌یوه‌ندیی له‌گه‌ڵ‬ ‫هێزه‌ چه‌كداره‌كانی سووریا نییه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫له‌پشت ڕفاندنه‌كانه‌وه‌ن‪ ،‬عێراق له‌ ڕێی‬ ‫كه‌ناڵه‌كانی په‌یوه‌ندیی توركیاوه‌ داوای‬ ‫ئاڵوگۆڕی به‌ندكراوان ده‌ك��ات‪ .‬به‌اڵم‬ ‫وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی عێراق وه‌ك سیفه‌تی‬ ‫هه‌میشه‌یی خ��ۆی‪ ،‬هیچ لێدوانێك‬ ‫له‌باره‌ی ئه‌و هه‌واڵنه‌وه‌ ن��ادات‪ ،‬ته‌نیا‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ نه‌بێت كه‌ دیبلۆماتكارێكی‬ ‫به‌ ڕۆژنامه‌ی (الرای)ى ڕاگه‌یاند «ڕۆڵی‬ ‫عێراق له‌ چاره‌سه‌ری ئه‌و گرفتانه‌دا‪،‬‬ ‫ته‌نیا له‌ ب��واری مرۆییدایه‌ و سیاسی‬ ‫نییه‌»‪.‬‬

‫‪7‬‬ ‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫خاوه‌نی هۆتێلێك‪ :‬ئه‌گه‌ر ڕێوشوێنه‌كان به توندی مبێننه‌وه‪ ‌،‬ده‌بێت ده‌رگای زۆربه‌ی هۆتێله‌كان دابخرێن‬

‫ڕێوشوێنه‌ ئه‌منییه‌كان و كه‌مبوونه‌وه‌ی گه‌شتیاران‪،‬‬ ‫ناڕەزایی كاسبكارانی هه‌ولێر به‌دوای خۆیاندا ده‌هێنن‬ ‫فه‌رمان ڕەشاد ـ هه‌ولێر‬ ‫ن��زی��ك��ه‌ی م��ان��گ��ێ��ك ب �ه‌س �ه‌ر‬ ‫ته‌قینه‌وه‌كانی ب���ه‌رده‌م ئاسایشی‬ ‫گشتی له‌ هه‌ولێر تێپه‌ڕیوه‌‪ ،‬به‌اڵم تا‬ ‫ئێستاش كاریگه‌ریی ئه‌و ڕووداوه‌ به‌‬ ‫شێوه‌یه‌كی به‌رچاو‪ ،‬به‌سه‌ر هه‌رێم‬ ‫به‌گشتی و پایته‌خت به‌تایبه‌تەوە‪،‬‬ ‫دیاره‪ .‬له‌ئێستادا له‌ بازگه‌كان ڕێگه‌‬ ‫به‌و هاوواڵتییه‌ عه‌ره‌بانه‌ ده‌درێت‬ ‫بێنه‌ نێو هه‌رێم كه‌ به‌شێوه‌ی خێزانی‬ ‫و له ‌گرووپی گه‌شتیارییەوە هاتوون‬ ‫و به‌ ڕێژەیه‌كی كه‌مرت ڕێگه‌ به‌ هاتنه‌‬ ‫ناوه‌وه‌ی ئه‌وانه‌ ده‌ده‌ن كه‌ تاك تاك‬ ‫دێن‪ ،‬به‌تایبه‌تی گه‌نجان‪ .‬كه‌مبونه‌وه‌ی‬ ‫گ�ه‌ش��ت��ی��اران ب �ه‌ه��ۆی توندبوونی‬ ‫بازگه‌كانه‌وه‪ ‌،‬نیگه‌رانیی كاسبكارانی‬ ‫له‌ هه‌ولێر لێكه‌وتووه‌ته‌وه‪ .‬ئه‌وان‬ ‫ڕای��گ��ه‌ده‌گ��ه‌ن��ن ك �ه‌م��ب��وون �ه‌وه‌ی‬ ‫گه‌شتیارانی ع��ه‌ره‌ب‪ ،‬وای ك��ردووه‌‬ ‫كاره‌كانیان به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو الواز‬ ‫ببێت‪ ،‬هاوكات داوا ده‌كه‌ن شێوازی‬ ‫ڕێوشوێنه‌كان بگۆڕدرێن‪ ،‬تاكو هاتنی‬ ‫گه‌شتیاران كه‌م نه‌بێته‌وه‌‪ .‬وته‌بێژی‬ ‫ده‌سته‌ی گه‌شتوگوزاری هه‌رێمیش‬ ‫ڕایده‌گه‌یه‌نێت ئ �ه‌و ڕێوشوێنانه‌‬ ‫به‌ڕاده‌یه‌كی كه‌م كاریگه‌ریی له‌سه‌ر‬ ‫هاتنی گه‌شتیاران هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ل�ه‌وب��اره‌ی�ه‌وه‌ محه‌مه‌د عه‌زیز‬ ‫ك �ه‌ ش��وف��ێ��ری تاكسییه‌ ل �ه‌ ش��اری‬ ‫هه‌ولێر به‌ (به‌یان)ی وت «بێگومان‬ ‫ته‌قینه‌وه‌كانی هه‌ولێر و توندكردنی‬ ‫بازگه‌كان و كه‌مرت داخڵبوونی خه‌ڵكی‬ ‫عه‌ره‌ب‪ ،‬كاریگه‌ریی له‌سه‌ر كاره‌كه‌ی‬ ‫ئێمه‌ش دروستكردووه‌ و الواز بووه‌»‪.‬‬ ‫ئه‌و شوفێره‌ هه‌روه‌ها وتی «پێویسته‌‬ ‫ڕێوشوێنه‌ ئه‌منییه‌كان به‌ شێوه‌یه‌ىك‬ ‫لێبكرێت كه‌ كاریگه‌ریی خراپ نه‌كاته‌‬ ‫سه‌ر بواری گه‌شتوگوزاریی هه‌رێم و‬ ‫نه‌بێته‌ هۆی ئه‌وه‌ی كه‌سابه‌تی ئێمه‌‬ ‫الواز ببێت»‪.‬‬ ‫ه��اوك��ات خ��اوه‌ن��ی هۆتێلێك‬ ‫كه‌ پێیخۆش نه‌بوو ن��اوی بهێرنێت‪،‬‬ ‫ب��ێ��زاری��ی خ��ۆی ل��ه‌و ڕێوشوێنانه‌‬

‫ده‌رب��ڕی‪ ،‬له‌وباره‌یه‌وه‌ ئه‌و خاوه‌ن‬ ‫هۆتێله‌ به‌ (به‌یان)ی وت «ناكرێ هه‌ر‬ ‫كرده‌وه‌یه‌كی تیرۆرستی ڕووب��دات‪،‬‬ ‫به‌و شێوه‌یه‌ ڕێوشوێن بگیرێته‌ به‌ر»‪.‬‬ ‫به‌ ب��ڕوای ئه‌و خ��اوه‌ن هوتێله‪‌،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر ئ �ه‌و ڕێوشوێنانه‌ ه �ه‌ر به‌و‬

‫شێوه‌یه‌ مبێنێته‌وه‪ ‌،‬ئه‌وا ده‌بێته‌ هۆی‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی خه‌ڵكی ناوچه‌كانی تری‬ ‫عێراق كه‌مرت بۆ كاتبه‌سه‌ربردن بێنه‌‬ ‫هه‌رێم‪ ،‬ئه‌مه‌ش كاریگه‌ریی خراپ‬ ‫ده‌خ��ات �ه‌ س��ه‌ر گ �ه‌ش �ه‌ی ئابووریی‬ ‫هه‌رێم و ده‌بێت ڕێژەیه‌كی به‌رچاو‬

‫له‌ هۆتێله‌كان ده‌رگاكانیان دابخه‌ن‪،‬‬ ‫به‌هۆی كه‌می گه‌شتیارانەوە‪.‬‬ ‫بۆ وه‌رگرتنی لێدوانی ئاسایشی‬ ‫گشتیی هه‌رێم‪( ،‬به‌یان) چه‌ند جارێك‬ ‫پەیوه‌ندیی به‌ به‌رپرسی ڕاگه‌یاندنی‬ ‫ئاسایشی گشتیی هه‌رێمه‌وه‌ كرد‪،‬‬

‫ب���ه‌اڵم وه‌اڵم���ی په‌یوه‌ندییه‌كانی‬ ‫نه‌دایه‌وه‌‪.‬هاوكات د‪ .‬تاریق گه‌ردی‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری گشتیی دیوانی وه‌زاره‌تی‬ ‫ن��اوخ��ۆ‪ ،‬ب �ه‌ (ب���ه‌ی���ان)ی ڕاگ�ه‌ی��ان��د‬ ‫«گرتنه‌به‌ری ئ �ه‌و ڕێوشوێنانه‌ له‌‬ ‫بازگه‌كان و ده‌ركردنی ڕێنامیی بۆ‬

‫هاتنی هاوواڵتیانی ناوچه‌كانی تری‬ ‫عێراق بۆ هه‌رێم‪ ،‬له‌الیه‌ن ده‌زگای‬ ‫ئاسایشی گشتیی هه‌رێمەوە بڕیاری‬ ‫له‌سه‌ر دراوه‌»‪.‬‬ ‫شه‌ماڵ ن���ووری‪ ،‬ئابووریناس‪،‬‬ ‫ل���ه‌ب���اره‌ی الوازب����وون����ی ك �ه‌رت��ی‬ ‫گ���ه‌ش���ت���وگ���وزاری���ی ه��ه‌رێ��م��ەوە‬ ‫ل��ه‌ دوای ڕووداوه‌ك���ان���ی مانگی‬ ‫ڕاب���وردووی هه‌ولێر‪ ،‬وتی «شتێكی‬ ‫چاوه‌ڕوانكراوبوو كه‌ ئه‌و نائارامییه‌ی‬ ‫هه‌ولێر كاریگه‌ریی له‌سه‌ر الوازبوونی‬ ‫كه‌رتی گه‌شتوگوزاری دروستبكات‪،‬‬ ‫ئه‌و دی��ارده‌ی�ه‌ش له‌ هه‌موو دنیادا‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬كاتێك شوێنێك نائارام بێت‬ ‫له‌ ڕووی گه‌شتوگوزارییه‌وه‌ زیانی‬ ‫لێده‌كه‌وێت و گه‌شتیاران كه‌مرت ڕووی‬ ‫تێده‌كه‌ن»‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ن خۆیه‌وه‌ نادر ڕۆستایی‪،‬‬ ‫وته‌بێژی ده‌س��ت�ه‌ی گه‌شتوگوزاری‬ ‫ه�ه‌رێ��م س��ه‌ب��اره‌ت ب��ه‌و دی��ارده‌ی �ه‌‬ ‫ب �ه‌ (ب���ه‌ی���ان)ی ڕاگ �ه‌ی��ان��د «دوای‬ ‫ڕووداوه‌ك�������ه‌ی ه��ه‌ول��ێ��ر‪ ،‬ده‌زگ���ا‬ ‫ئه‌منییه‌كان ب��ه‌ پ�لان��ی ئه‌منیی‬ ‫خۆیاندا چ���ووه‌وه‌ و سیسته‌مێكی‬ ‫نوێیان بۆ ده‌ربازبوونی گه‌شتیاران‬ ‫بۆ ن��او هه‌رێم پیاده‌كرد‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫ب�ه‌وش��ێ��وه‌ی�ه‌ ك��اری��گ�ه‌ری��ی له‌سه‌ر‬ ‫هاتنی گه‌شتیاران نه‌بووه‌ و ڕەنگه‌‬ ‫به‌ ڕاده‌یه‌كی كه‌م كاریگه‌ریی له‌سه‌ر‬ ‫ئابووریی چێشتخانه‌ و هۆتێله‌كان‬ ‫هه‌بوبێت»‪ .‬نادر ڕۆستایی هه‌روه‌ها‬ ‫وتی «ئه‌و خه‌ڵكه‌ی به‌شێوه‌ی خێزانی‪،‬‬ ‫ی��ان به‌شێوه‌ی گرووپی گه‌شتیاری‬ ‫هاتوونه‌ته‌ هه‌رێم‪ ،‬هیچ كێشه‌یه‌كیان‬ ‫نییه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی هه‌یه‌ ته‌نیا ئه‌و گه‌نجانه‌ن‬ ‫كه‌ به‌ ته‌نیا و به‌ یه‌كه‌ یه‌كه‌ دێن‪،‬‬ ‫زیاتر لێكۆڵینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ ده‌كرێت‪،‬‬ ‫ن�ه‌ك ڕێگایان لێگیرابێت‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫بۆ سه‌المه‌تیی گیانی هاوواڵتیانه‌»‪.‬‬ ‫هاوكات ناوبراو ئه‌ماژەی بۆ ئه‌وه‌ش‬ ‫كرد له‌ئێستادا هه‌وڵ و كۆبوونه‌وه‌ی‬ ‫به‌رده‌وام هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ الیه‌نی حكومی‬ ‫و ئه‌منی‪ ،‬ب��ۆ ئ���ه‌وه‌ی ڕێوشوێنی‬ ‫گونجاو و ئاسانرت به‌رانبه‌ر میوانان و‬ ‫گه‌شتیاران بگیرێته‌به‌ر‪.‬‬

‫كۆمپانیایه‌كی نه‌مساوی به‌ بڕی یازد ‌ه ملیۆن یۆرۆ دابینی ده‌كات‬

‫‪ 450‬كامێرای چاودێری ل ‌ه كه‌ركووك داده‌نرێن‬ ‫شڤان جه‌باری ـ كه‌ركوك‬ ‫خراپیی باری ئه‌منی و زۆربوونی‬ ‫ته‌قینه‌وه‪ ‌،‬نیگه‌رانیی الی هاوواڵتیانی‬ ‫ش��اری ك�ه‌رك��وك دروس��ت��ك��ردووه‌‪ ،‬له‌‬ ‫به‌رانبه‌ریشدا ئه‌نجومه‌نی پارێزگا‬ ‫هه‌وڵی ب�ه‌رەن��گ��ارب��وون�ه‌وه‌ی تیرۆر‬ ‫ده‌دات‪ ،‬ئه‌ویش به‌ دوو ڕێگا‪ :‬یه‌كه‌میان‬ ‫دروستكردنی چاڵه‌ ئه‌منییه‌كان بوو به‌‬ ‫چوارده‌وری شاردا‪ ،‬نه‌جمه‌دین كه‌ریمی‬ ‫پارێزگاریش له‌ ئێستادا ڕایده‌گه‌یه‌نێت‬ ‫كه‌‌ (‪)80%‬ی ته‌واو بووه‌‪ ،‬به‌اڵم ته‌قینه‌وه‌‬ ‫هه‌ر به‌رده‌وامیی هه‌یه‌ و هاوواڵتیان‬

‫ئ��وم��ێ��دی��ان ب���ه‌و خ �ه‌ن��ده‌ق �ه‌ نییه‌‪.‬‬ ‫ڕێگاچاره‌ی دووه‌میش دانانی سیستمی‬ ‫كامێرای چاودێرییه‌ له‌ بازگه‌ و شوێنه‌‬ ‫گشتییه‌كاندا‪.‬‬ ‫ئه‌حمه‌د عه‌سكه‌ری‪ ،‬سه‌رۆكی‬ ‫لیژنه‌ی ئه‌منیی ئه‌نجومه‌نی پارێزگا‪،‬‬ ‫ل �ه‌وب��اره‌ی �ه‌وه‌ نوێرتین زانیاریی بۆ‬ ‫ڕۆژن��ام �ه‌ی به‌یان خسته‌ڕوو و وتی‬ ‫«ت��ۆڕی كامێرای چاودێریی كه‌ركوك‬ ‫له‌الیه‌ن كۆمپانیایه‌كی نه‌مساییه‌وه‌‬ ‫(‪)80%‬ی دروستكراوه‌ و بڕیاره‌ دوای‬ ‫دوو مانگی ت��ر‪ ،‬وات��ا س��ه‌ری ساڵی‬ ‫‪ ،2014‬دامبه‌زرێت‪ .‬به‌ تێچووی (‪)11‬‬ ‫ملیۆن ی��ۆرۆ و به‌كارهێنه‌رانیشی‬

‫ل�ه‌الی�ه‌ن كۆمپانیاكه‌وه‌ ڕاهێنانیان‬ ‫پێده‌كرێت له‌ واڵتی نه‌مسا‪ .‬بڕیاریش ‌ه‬ ‫له‌ الیه‌ن ژووری عه‌مه‌لیاتی پۆلیسەوە‬ ‫سه‌رپه‌رشتیی بكرێت و پێگه‌كه‌شی له‌‬ ‫به‌ڕێوەبه‌رایه‌تیی گشتیی پۆلیس بێت»‪.‬‬ ‫عه‌سكه‌ری له‌ درێژەی وته‌كانیدا ئاماژەی‬ ‫به‌وه‌ كرد كه‌ وه‌زاره‌تی گه‌یاندن زۆر به‌‬ ‫سیستی وه‌اڵمی پڕۆژەكه‌ی داوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ش هۆكاری سه‌ره‌كیی دواكه‌وتنی‬ ‫بوو‪.‬هۆكارێكی تری دواكه‌وتنه‌كه‌ش‬ ‫زۆریی ته‌رەدودی تۆڕە‌كانی په‌یوه‌ندی‬ ‫و ئینته‌رنێتی عێراق بوو‪ ،‬كه‌ كێشه‌ی بۆ‬ ‫كۆمپانیاكه‌ دروستكردبوو‪ ،‬هاوكات ئه‌م‬ ‫تۆڕە كامێرایه‌ جگه‌ له‌ ڕەوشی ئه‌منی‪،‬‬

‫ده‌توانرێت سوودی لێوه‌ربگیرێت بۆ‬ ‫هاتووچۆ و له‌ ئاینده‌شدا به‌پێی ئه‌و‬ ‫گرێبه‌سته‌ی كه‌ له‌گه‌ڵ كۆمپانیاكه‌‬ ‫كراوه‌‪ ،‬ئەو (‪ )450‬كامێرا زیاتر بكرێت‪.‬‬ ‫ڕێبوار تاڵه‌بانی‪ ،‬جێگری سه‌رۆكی‬ ‫ئه‌نجوومه‌نی پارێزگای ك�ه‌رك��ووك‪،‬‬ ‫تایبه‌ت به‌ به‌یان وتی «چاڵه‌ ئه‌منی‬ ‫و كامێرای چاودێری‪ ،‬به‌س نیین‌ بۆ‬ ‫كه‌مكردنه‌وه‌ی كرده‌وه‌ تێكده‌رییه‌كان‪،‬‬ ‫به‌ڵكو ده‌بێت پاكسازی بكرێت له‌ نێو‬ ‫هێزه‌ ئه‌منییه‌كاندا و هاوكات پالنی‬ ‫ئه‌منی تۆكمه‌تر بكرێت و ده‌رماڵه‌ی‬ ‫ده‌زگ���ا هه‌واڵگرییه‌كانیش زیاتر‬ ‫بكرێت»‪.‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫هه‌وڵی نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتارانی هه‌رێم ده‌درێت‬

‫«بۆ نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتار‪ ،‬ده‌ب ‌ێ‬ ‫شه‌قام بجووڵێندرێت»‬ ‫عیسا عه‌بدولقه‌هار – هه‌ولێر‬ ‫ڕێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی و‬ ‫ڕۆژنامه‌نووسان و په‌رله‌مانتارانی خولی‬ ‫ن��وێ‪ ،‬هه‌وڵی نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتار ده‌ده‌ن‪ .‬ڕۆژنامه‌نووسێكیش‬ ‫پێیوایه‌ بۆ جێبه‌جێكردنی ئه‌و داوای�ه‌‬ ‫پێویسته‌ شه‌قام بجوڵێندرێت‪.‬‬ ‫دوای ئه‌وه‌ی له‌ژێر گوشاری شه‌قام‬ ‫و به‌هۆی داوایه‌كی كوتله‌ی ئه‌حرار له‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق‪ ،‬دادگای‬ ‫ئیتیحادی بڕیاری نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتارانی عێراقی ده‌ركرد‪ ،‬له‌ئێستادا‬ ‫ه��ه‌وڵ��ی نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتارانی هه‌رێم ده‌درێت‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی جێبه‌جێكردنی بڕیاره‌كه‌ی‬ ‫دادگای ئیتیحادی له‌ هه‌رێمی كوردستان‪،‬‬ ‫د‪ .‬ئه‌حمه‌د وه‌رت��ی‪ ،‬ئه‌ندامی لیژنه‌ی‬ ‫یاسایی له‌ په‌رله‌مانی كوردستان‪ ،‬وتی‬ ‫«ڕاس��ت�ه‌ هه‌رێمی كوردستان س �ه‌ر به‌‬ ‫حكومه‌تی ناوه‌نده‌‪ ،‬پێویسته‌ هه‌ر بڕیارێك‬ ‫له‌الیه‌ن حكومه‌تی ناوه‌نده‌وه‌ ده‌ربچێت‪،‬‬ ‫هه‌رێمیش بگرێته‌وه‌‪ ،‬ب �ه‌اڵم بڕیارێىك‬ ‫له‌وشێوه‌یه‪ ‌،‬وه‌كو عورفێك‪ ،‬پێویستی به‌‬ ‫بڕیاری په‌رله‌مانی كوردستان‌ هه‌یه‌»‪.‬‬ ‫د‪ .‬ئه‌حمه‌د وتیشی «ناعه‌داله‌تی ‬ ‫زۆر له‌ سیستمی مووچه‌دا هه‌یه‌ و ئێمه‌‬ ‫چه‌ندین جار داوامانكردووه‌ خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتاران نه‌مێنێت‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‬ ‫ڕێگریی و بیانووه‌وه‌ ئ�ه‌و داوای�ه‌م��ان‬ ‫جێبه‌جێ نه‌ده‌كرا»‪.‬‬ ‫ل �ه‌ خ��ول��ی سێیه‌می په‌رله‌مانی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬فراكسیۆنی گ���ۆڕان دوو‬ ‫پ���ڕۆژەی بۆ نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتاران و مووچه‌ی پله‌ تایبه‌ته‌كان‪،‬‬ ‫پێشكه‌شكردووه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌الیه‌ن پارتی و‬ ‫یه‌كێتییه‌وه‌ ڕێگه‌ ن �ه‌دراوه‌ ئه‌و پڕۆژانه‌‬ ‫جێبه‌جێ بكرێت‪.‬‬ ‫ل���ه‌وب���اره‌ی���ه‌وه‌ ئ��اش��ت��ی ع �ه‌زی��ز‪،‬‬ ‫ب���ڕی���ارده‌ری فراكسیۆنی گ���ۆڕان له‌‬ ‫په‌رله‌مانی كوردستان‪ ،‬بۆ به‌یان وتی «ئێمه‌‬ ‫وه‌كو فراكسیۆنی گۆڕان سێ‌ ساڵ پێش‬ ‫ئێستا دوو پڕۆژەمان پێشكه‌شكردووه‌ بۆ‬ ‫نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتاران و‬ ‫پله‌تایبه‌ته‌كان و به‌رزركردنه‌وه‌ی مووچه‌ی‬

‫پله‌نزمه‌كان‪ ،‬به‌شێوه‌یه‌ك كه‌ عه‌داله‌تی‬ ‫تێدابێت‪ ،‬به‌اڵم به‌داخه‌وه‌ له‌الیه‌ن لیستی‬ ‫ده‌سه‌اڵتەوە ڕێگه‌ی نه‌درا ئه‌و پڕۆژانه‌‬ ‫جێبه‌جێ بكرێن»‪.‬‬ ‫ئاشتی عه‌زیز ئه‌وه‌شی وت «ده‌بێ‌‬ ‫نه‌هێشتنی م��ووچ �ه‌ی خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتاران ببێته‌ قه‌زیه‌ی هه‌موو‬ ‫په‌رله‌مانتارانی خولی چواره‌می كوردستان‪،‬‬ ‫چونكه‌ له‌ خولی پێشوو هه‌ر هه‌نگاوێكامن‬ ‫بۆ ئه‌و مه‌وزعه‌ ده‌ستپێده‌كرد‪ ،‬لیستی‬ ‫ده‌سه‌اڵت به‌ موزایه‌ده‌ی ده‌زانی‪ ،‬كه‌چی‬ ‫هه‌ر كاندیدانی سه‌ر به‌ده‌سه‌اڵت له‌ كاتی‬

‫هه‌ڵبژاردنه‌كان به‌ڵێنیان به‌ خه‌ڵكی ده‌دا‬ ‫كه‌ خانه‌نشینبی په‌رله‌مانتاران نه‌هێڵن‪،‬‬ ‫بۆیه‌ ئێستا پێوسته‌ هاوواڵتیان داوای‬ ‫جێبه‌جێكردنی ئه‌و به‌ڵێنه‌یان لێ‌ بكه‌ن»‪.‬‬ ‫ه��ه‌ر ب �ه‌ وت���ه‌ی ئاشتی عه‌زیز‬ ‫«ده‌سه‌اڵت ئیراده‌ی نییه‌ بۆ نه‌هێشتنی‬ ‫خانه‌نیشنبی پ �ه‌رل �ه‌م��ان��ت��اران‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫پێویستامن به‌ كۆمه‌ڵێك په‌رله‌مانتاری‬ ‫به‌ ئیراده‌ و ئ��ازا هه‌یه‌ بۆ نه‌هێشتنی‬ ‫ئه‌و سته‌مه‌ی كه‌ به‌ ناوی خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتارانه‌وه‌ ده‌كرێت»‪.‬‬ ‫دوای ئ��ه‌و ب��ڕی��اری نه‌هێشتنی‬

‫خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتارانی عێراق‪ ،‬ئێستا‬ ‫هه‌وڵه‌كان بۆ نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتارانی كوردستان‪ ،‬جددیرت بووه‌‪.‬‬ ‫س��ه‌اڵح م���ه‌زن‪ ،‬چ��االك��ی كۆمه‌ڵی‬ ‫م �ه‌ده‌ن��ی‪ ،‬ده‌رب����اره‌ی ئ �ه‌و پرسه‌ وتی‬ ‫«مووچه‌ی خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتاران و‬ ‫پله‌ تایبه‌ته‌كان‪ ،‬جیاوازیی زۆرى له‌گه‌ڵ‬ ‫مووچه‌ی فه‌رمانبه‌رانی ئاسایی و پله‌‬ ‫نزمه‌كاندا هه‌یه‌ و پێویسته‌ به‌شێوه‌یه‌كی‬ ‫دادوه‌رانه‌ سیستمی مووچه‌ دابڕێژرێته‌وه‌‬ ‫و خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتارانیش به‌ هیچ‬ ‫شێوه‌یه‌ك نه‌مێنێت»‪.‬‬

‫سه‌اڵح زیاتر وتی «پێموایه‌ سیستمی‬ ‫خانه‌نشینیی له‌ كوردستان‪ ،‬به‌شێوه‌یه‌كی‬ ‫زۆر ناعه‌داله‌تانە داڕێژراوه‌‪ ،‬به‌وهۆیه‌وه‌‬ ‫سااڵنه‌ بودجه‌یه‌كی یه‌كجار زۆر به‌ ناوی‬ ‫خانه‌نشینییه‌وه‌ به‌هه‌ده‌ر ده‌درێ��ت و‬ ‫نابێت چیرت ڕێگه‌ بدرێت ئه‌و بودجه‌یه‌‬ ‫كه‌ هی نه‌وه‌ی داهاتووی ئه‌م هه‌رێمه‌یه‪‌،‬‬ ‫به‌وشێوه‌یه‌ به‌هه‌ده‌ر بدرێت»‪.‬‬ ‫به‌شێك له‌ كاندید و لیسته‌ براوه‌كانی‬ ‫ه�ه‌ڵ��ب��ژاردن��ی ئ�ه‌م��ج��اره‌ی په‌رله‌مانی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬ك��ار ل �ه‌س �ه‌ر نه‌هێشتنی‬ ‫خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتاران ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆ ئه‌و‬

‫مه‌به‌سته‌ لیستی ‪117‬ی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان‪،‬‬ ‫پڕۆژەیه‌كی بۆ نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتاران‌ ئاماده‌كردووه‌‪.‬‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ یوسف محه‌مه‌د سادق‪،‬‬ ‫سه‌رۆكی لیستی ‪117‬ی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان‬ ‫بۆ په‌رله‌مانی كوردستان‪ ،‬بۆ به‌یان وتی‬ ‫«به‌ حوكمی ئ�ه‌وه‌ی ئێستا كه‌مپینێكی‬ ‫گ �ه‌وره‌ هه‌یه‌ بۆ نه‌مانی خانه‌نشینیی‬ ‫په‌رله‌مانتاران‪ ،‬ئێمه‌ش ده‌مانه‌وێت ئه‌و‬ ‫كاره‌ بكرێته‌ ئه‌وله‌ویه‌تی كاری په‌رله‌مانی‬ ‫داهاتوو‪ ،‬بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ فراكسیۆنه‌كه‌مان‬ ‫پڕۆژەیه‌كی ئاماده‌كردووه‌ بۆ نه‌هێشتنی‬ ‫خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتاران و به‌هاوكاریی‬ ‫فراكسیۆنه‌كانی تر هه‌وڵی نه‌هێشتنی‬ ‫خانه‌نشینی ده‌ده‌ین»‪.‬‬ ‫سه‌رۆكی لیستی ‪117‬ی بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫گ��ۆڕان‪ ،‬وتیشی «هه‌رچه‌نده‌ ل ‌ه خولی‬ ‫سێیه‌م فراكسیۆنی گۆڕان دوو پڕۆژەی‬ ‫پ��ێ��ش��ك �ه‌ش��ك��ردووه‌ ب��ۆ نه‌هێشتنی‬ ‫خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتاران‪ ،‬به‌اڵم ئێمه‌ش‬ ‫وه‌كو په‌رله‌مانتارانی نوێ‪ ‌،‬الی خۆمانه‌وه‌‬ ‫پڕۆژەیه‌كی ترمان ئ��ام��اده‌ك��ردووه‌ بۆ‬ ‫نه‌هێشتنی و زیاتر كاری له‌سه‌ر ده‌كه‌ین»‪.‬‬ ‫ڕۆژنامه‌نووسێك له‌ هه‌ولێر پێیوایه‌‬ ‫بۆ نه‌هێشتنی خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتاران‬ ‫‪،‬ن��اك��رێ��ت ته‌نیا چ���اوه‌ڕوان���ی ك��اری‬ ‫ڕێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵی مەدەىن بكرێت‪،‬‬ ‫به‌ڵكو ده‌بێ‌ شه‌قام بجوڵێندرێت‪.‬‬ ‫ن���ه‌وزاد چ��ارڵ��س‪ ،‬ڕۆژن��ام �ه‌ن��ووس‪،‬‬ ‫بۆ به‌یان وتی «من له‌گه‌ڵ ئ�ه‌وه‌دام كه‌‬ ‫خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتاران نه‌مێنێت‪،‬‬ ‫ب��ه‌اڵم ناكرێت ته‌نیا ڕێكخراوه‌كانی‬ ‫كۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی ئه‌و هه‌وڵه‌ بده‌ن‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫پێویسته‌ شه‌قام بجوڵێندرێت‪ ،‬چونكه‌‬ ‫به‌شێكی زۆری په‌رله‌مانتاران خۆیان له‌‬ ‫ئاستی خانه‌نشینی خۆیاندا‌‪ ،‬بێده‌نگییان‬ ‫هه‌ڵبژاردووه‌ و نایه‌نه‌ سه‌ر خه‌ت»‪.‬‬ ‫ئه‌و ڕۆژنامه‌نووسه‌ پێیوایه‌ پێویسته‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆن ئه‌و پڕۆژەیه‌ سه‌ربخات و‬ ‫هه‌وڵی نه‌هێشتنی خانه‌نشینی بدات‪.‬‬ ‫به‌اڵم به‌ وته‌ی نه‌وزاد چارڵس «به‌شێك‬ ‫له‌ په‌رله‌مانتارانی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬چونكه‌‬ ‫له‌ به‌رژوه‌ندیی خۆیان نییه‌‪ ،‬خۆیان له‌‬ ‫مه‌وزوعی خانه‌نشینیی په‌رله‌مانتاران‬ ‫بێده‌نگكردووه‌»‪.‬‬

‫له‌ نۆ مانگدا (‪ )6‬قوتابخانه‌ سووتێرناون و له‌ یه‌ك ڕۆژیشدا (‪ )6‬تابلۆی ئۆتۆمبێلی مامۆستایان دزراون‬

‫كه‌ركووك‪ ،‬مامۆستا و قوتابخانه‌كان ته‌نگیان پێهه‌ڵچنراوه‌‬ ‫شڤان جه‌باری ـ كه‌ركووك‬ ‫س�����ه‌ره‌ڕای ئ����ه‌وه‌ی ل��ه‌ ش��اری‬ ‫ك �ه‌رك��ووك��دا پ��ڕۆس �ه‌ی پ����ه‌روره‌ده‌ و‬ ‫فێركردن چه‌ندین كه‌موكووڕیی هه‌یه‌‪ ،‬له‌‬ ‫بواری نۆژەنكردنه‌وه‌ی بینای قوتابخانه‌‬ ‫و نه‌بوونی مامۆستای پێویست و‬ ‫كه‌لوپه‌له‌كانی خوێندن‪ .‬له‌ ئێستاشدا‬ ‫چه‌ند گرفتێكی نوێی بۆ دروستبووه‌‪،‬‬ ‫وه‌ك سووتاندنی بینای قوتابخانه‌ و‬ ‫دزینی تابلۆی ئۆتۆمبێلی مامۆستایان‪،‬‬ ‫هه‌ر له‌ هه‌فته‌ی پێشوو‪ ،‬بۆ جاری‬ ‫دووه‌م كه‌سانێكی نه‌نارساو ئاگریان له‌‬ ‫ئاماده‌یی ئازادیی كوڕان به‌ردا‪.‬‬

‫سه‌باح عومه‌ر‪ ،‬سه‌رپه‌رشتیاری‬ ‫یه‌كه‌می ئاماده‌یی‪ ،‬باسی له‌ چۆنێتیی‬ ‫سووتاندنه‌كه‌ بۆ به‌یان ك��رد و وتی‬ ‫«ش����ه‌وی ه�ه‌ی��ن��ی ه��ات��وون �ه‌ت �ه‌ ن��او‬ ‫قوتابخانه‌كه‌ و سێ ده‌رگ��ای ئاسنیان‬ ‫شكاندووه‌ و ئاگركوژێنه‌كانیشیان به‌تاڵ‬ ‫كردووه‌‪ ،‬دواتر هه‌ردوو ژووری به‌ڕێوبه‌ر‬ ‫و ی��اری��ده‌ده‌ری��ان س��ووت��ان��دووه‌‪ ،‬تا‬ ‫به‌ره‌به‌یانیش ئاگره‌كه‌ گڕاوه‪ ‌،‬له‌ كاتێكدا‬ ‫قوتابخانه‌كه‌ پاسه‌وانی هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫ج��اری دووه‌م��ه‌ ئ�ه‌م ك��رداره‌ دووب��اره‌‬ ‫ده‌بێته‌وه‌»‪.‬‬ ‫نیگه‌رانبوون‬ ‫قوتابییه‌كانیش‬ ‫له‌وه‌ی كه‌ لێپرسینه‌وه‌ نییه‌ و تا ئێستا‬

‫لێكۆڵینه‌وه‌ی ورد بۆ ئه‌وه‌ی پێشووتر‬ ‫نه‌كراوه‌‪ ،‬بۆیه‌ له‌وپه‌ڕی بێئومێدیدان‪،‬‬ ‫ئه‌و قوتابییانه‌ به‌ ڕۆژنامه‌ی به‌یانیان‬ ‫ڕاگه‌یاند‪ :‬په‌روه‌رده‌ هیچ پالنێكی نییه‌ و‬ ‫چاوه‌ڕوان ده‌كرێت كه‌ بۆ جاری سێیه‌م‬ ‫قوتابخانه‌كه‌یان بسووتێرنێت‪.‬‬ ‫ه��اوك��ات مامۆستا خ �ه‌ی��روڵ�ڵا‪،‬‬ ‫به‌رپرسی به‌شی خوێندنی ك��وردی‪ ،‬به‌‬ ‫ڕۆژنامه‌ی (به‌یان)ی ڕاگه‌یاند «ته‌نیا‬ ‫له‌ یه‌ك ڕۆژدا له‌ شاری كه‌ركوك‪ ،‬شه‌ش‬ ‫تابلۆی ئۆتۆمبێلی مامۆستایان له‌ناو‬ ‫قوتابخانه‌دا لێكراوه‌ته‌وه‌ و دزراوه‌»‪.‬‬ ‫ش��ێ��رزاد ڕەش��ی��د‪ ،‬ب �ه‌ڕێ��وەب �ه‌ری‬ ‫خوێندنی ك��وردی��ی��ش‪ ،‬ه��ۆك��اری ئه‌م‬

‫دیاردانه‌ بۆ نه‌بوونی پاسه‌وانی قوتابخان ‌ه‬ ‫و بۆشایی ئه‌منیی شاره‌كه‌ ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌‬ ‫و ئه‌وه‌شی خسته‌ ڕوو كه‌ دوو لیژنه‌‬ ‫پێكهێرناو ‌ن بۆ لێكۆڵینه‌وه‌ له‌ دزینی‬ ‫تابلۆی ئۆتۆمبێله‌كان و دی���ارده‌ی‬ ‫سووتاندنی قوتابخانه‌كان‪.‬‬ ‫شایه‌نی باسه‌ خوێندنی ك��وردی‬ ‫له‌ كه‌ركووكدا به‌ ڕەوشێكی ناهه‌مواردا‬ ‫ت��ێ��ده‌پ �ه‌ڕێ��ت‪ ،‬ئ �ه‌م �ه‌ش قوتابیان و‬ ‫م��ام��ۆس��ت��ای��ان��ی ن��ی��گ �ه‌ران ك����ردووه‪.‬‬ ‫شاره‌زایانی بواری په‌روه‌رده‌ پێیان وایه‌‬ ‫كه‌ ئه‌و‌ ڕووداوان���ه‌ زیانە گه‌وره‌كه‌ی‬ ‫ئەوەیە كاریگه‌ری له‌سه‌ر دۆستایه‌تیی‬ ‫نه‌ته‌وه‌كانی شاره‌كه‌ دروستده‌كات‪.‬‬

‫‪9‬‬ ‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/22‬ساڵی دووەم‬

‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫پاراستنی خانه‌واده‌كه‌ت له‌ وه‌رزی سه‌رمادا‬ ‫و‪ .‬جهانگیر ئەحمەد‬

‫ئ�ه‌گ�ه‌ر بتوانیت پله‌ی گه‌رمی‬ ‫و ك��ه‌ش و ه���ه‌وای ن��او ماڵه‌كه‌ت‬ ‫ڕابگریت‪ ،‬ئ��ه‌وا ده‌توانیت خ��ۆت و‬ ‫منداڵ و خانه‌واده‌كه‌ت له‌ تووشبوون‬ ‫ب �ه‌ نه‌خۆشیی ه �ه‌اڵم �ه‌ت ی��ان هه‌ر‬ ‫نه‌خۆشییه‌كی ت���ری م �ه‌ت��رس��ی��دار‪،‬‬ ‫بپارێزیت‪.‬‬ ‫گ���ه‌وره‌ك���ان ل��ه‌ س��اڵ��ێ��ك��دا دوو‬ ‫ت��ا چ���وار ج���ار ت��ووش��ی ه �ه‌اڵم �ه‌ت‬ ‫ده‌ب��ن‪ ،‬به‌اڵم مندااڵن زیاتر و ده‌گاته‌‬ ‫ش �ه‌ش ج��ار‪ .‬ده‌ت��وان��ی��ن بڵێین كه‌س‬ ‫ناتوانێت ب�ه‌ ت��ه‌واوه‌ت��ی كۆنتڕۆڵی‬ ‫ه�ه‌اڵم�ه‌ت و قوڕگئێشه‌ و ئاوسانی‬ ‫له‌وزه‌تێن بكات به‌اڵم ده‌توانرێت به‌‬ ‫په‌یڕەوكردنی هه‌ندێك ئامۆژگاریی‬

‫پزیشكی‪ ،‬خۆپارێزیی لێبكرێت‪ .‬له‌و‬ ‫ئامۆژگارییانه‌ش‪:‬‬ ‫یه‌كه‌م‪ :‬پله‌ی گه‌رمیی ناوماڵ ئه‌گه‌ر‬ ‫زۆر به‌رزبێت‪ ،‬ده‌بێته‌ هۆی په‌یدابوونی‬ ‫م��ی��ك��رۆب و ك��ۆب��وون��ه‌وه‌ی یه‌كه‌م‬ ‫ئۆكسیدی كاربۆن‪ ،‬ئه‌مه‌ش هۆكاره‌ بۆ‬ ‫تووشبوون به‌و نه‌خۆشییانه‌ی له‌ سه‌ره‌وه‌‬ ‫ب��اس�مان��ك��ردن‪ .‬بۆیه‌ پێویسته‌ پله‌ی‬ ‫گه‌رمیی ناوماڵ مامناوه‌ند بێت و به‌‬ ‫تێكڕایی ‪18‬پله‌ی سه‌دی بێت‪ .‬بۆ ئه‌مه‌ش‬ ‫به‌كارهێنانی گه‌رمیپێو پێویسته‌‪.‬‬ ‫دووه‌م‪ :‬ئه‌گه‌ر هه‌وای ناوماڵه‌كه‌ت‬ ‫وش���ك ب���وو‪ ،‬ده‌ت��وان��ی��ت ل�ه‌ڕێ��گ�ه‌ی‬ ‫ه�ه‌ڵ��واس��ی��ن��ی ج��ل��وب �ه‌رگ��ی ت���ه‌ڕەوه‌‬ ‫له‌ناوماڵه‌كه‌تدا‪ ،‬هه‌واكه‌ شێدار بكه‌یت‪.‬‬ ‫سێهه‌م‪ :‬بۆ ڕزگاربوون له‌ هه‌وای‬ ‫بۆگه‌ن و پیسیی ناوماڵه‌كه‌ت‪ ،‬ده‌بێت‬

‫په‌نجه‌ره‌كانی ماڵه‌كه‌ت بكه‌یته‌وه‌ بۆ‬ ‫گۆڕانی كه‌شوهه‌وا و هاتنه‌ ژووره‌وه‌ی‬ ‫ه�ه‌وای پاكژ له‌گه‌ڵ به‌كاهێنانی ئه‌و‬ ‫جۆره‌ شامپۆ و پاككه‌ره‌وانه‌ی ده‌بنه‌ هۆی‬ ‫گۆڕینی كه‌شی ن��اوژوور‪ ،‬به‌كارهێنانی‬ ‫گوڵ و سه‌وزایی زۆر پێویسته‌ بۆ كه‌شی‬ ‫ناوماڵ‪.‬‬ ‫چ���واره‌م‪ :‬پۆشاكی منداڵه‌كانت‬ ‫پێویسته‌ گونجاوبن له‌گه‌ڵ وه‌رزی‬ ‫سه‌رمادا‪ ،‬به‌اڵم نابێت جلی زۆریان له‌به‌ر‬ ‫بكه‌یت‪ ،‬یان جله‌كان زۆر به‌الشه‌یانه‌وه‌‬ ‫بنووسێن تا بێزارنه‌بن‪ ،‬به‌تایبه‌تیش‬ ‫ئه‌گه‌ر منداڵه‌كه‌ زۆر بچووك بوو و‬ ‫نه‌یتوانی قسه‌بكات و گوزارشت له‌‬ ‫حاڵی ناڕەحه‌تی خۆی بكات‪ ،‬ده‌توانیت‬ ‫به‌ ده‌ستدان له‌ سینگی یان له‌ گه‌ردنی‪،‬‬ ‫پله‌ی گه‌رمیی منداڵه‌كه‌ت بزانیت‪.‬‬

‫پیروخه‌ڕۆ بن‬

‫به‌ بۆنه‌ی گۆڕینه‌وه‌ی ئه‌ڵقه‌ی هاوسه‌رییه‌وه‌ پیرۆزبایی‬ ‫گه‌رم له‌ كاك شڤان جه‌باری‪ ،‬په‌یامنێری رۆژنامه‌ی‬ ‫به‌یان ل ‌ه شاری كه‌ركووك و ده‌سگیرانه‌ به‌رێزه‌كه‌ی‬ ‫ده‌كه‌ین‪ .‬خوای گه‌ور‌ه ژیانێكی به‌خته‌وه‌ر و‬ ‫سه‌ركه‌وتوویان پێ ببه‌خشێت‪.‬‬ ‫ستافی رۆژنامه‌ به‌یان‬

‫پ��ێ��ن��ج�ه‌م‪ :‬زی��ات��ر ئ���ه‌و خ���واردن‬ ‫و خ��واردن��ه‌وان�� ‌ه ب��ده‌ ب �ه‌ م��ن��داڵ و‬ ‫خانه‌واده‌كه‌ت كه‌ ڤیتامیناته‌كان یان‬ ‫ئه‌و ماددانه‌ی تێدایه‌ كه‌ بۆ ته‌ندروستی‬ ‫به‌سوودن‪ ،‬له‌بیرت نه‌چێت خواردنی‬ ‫میو ‌ه پشتگوێ‌ مه‌خه‌ و له‌ خواردنی‬ ‫چه‌وری دووربكه‌وه‌رەوە‪.‬‬ ‫ش�ه‌ش�ه‌م‪ :‬خه‌وتنی ب��اش و ئ��ارام‬ ‫به ‌یه‌كێك له‌ الیه‌نه‌ گرنگه‌كانی ژیان‬ ‫داده‌ن��رێ��ت بۆ دروستكردنی به‌رگری‬ ‫و پاراستنی ته‌ندروستیی مرۆڤ‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫خۆت و بنه‌ماڵه‌كه‌ت له‌و خ��واردن و‬ ‫خواردنه‌وانه‌ بپارێزه‌ كه‌ ده‌بنه‌ هۆی‬ ‫دڵ ‌هڕاوكێ و خه‌وزڕان‪.‬‬ ‫حه‌وته‌م‪ :‬هه‌بوونی حه‌مامی گه‌رم‬ ‫له‌كاتی خۆشۆردنی منداڵه‌كاندا‪ ،‬زۆر‬ ‫پێویسته‪ ‌،‬به‌اڵم نابێت ئاوی زۆر گه‌رم‬ ‫و كواڵو به‌كاربهێرنێت و نابێت له‌كاتی‬ ‫خ��ۆش��ۆردن��دا ه���ه‌وای س��ارد بێته‌ ناو‬ ‫حه‌مامه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌شت له‌بیر نه‌چێت كه‌‬ ‫زۆر شوشتنی منداڵه‌كانت ل ‌ه وه‌رزی‬ ‫زستاندا‪ ،‬ده‌بێته‌ هۆی وشكبوونه‌وه‌ی‬ ‫پێستیان و دروستبوونی حه‌ساسیه‌ت‬ ‫له‌به‌ر ئ�ه‌وه‌ پێویسته‌ زی��اده‌ ڕەوی له‌‬ ‫شوشتنیاندا نه‌كرێت‪.‬‬ ‫له‌كۆتایدا پێویسته‌ له‌كاتی چوونه‌‬

‫کاتژمێر و پەردە لە دیکۆرى ناوماڵدا‬ ‫سەریاس محەمەد‬ ‫کاتژمێر‬ ‫ڕازان���دن���ەوەی دی��ك��ۆری م��اڵ‪،‬‬ ‫پێویستی بە كاری جوان دەبێت‪ ،‬لەم‬ ‫رێگەیەشەوە دەتوانین شێوازێكی‬ ‫جوان لە مۆدەكانی دیكۆر و رازاندنەوە‬ ‫ئەنجام ب��دەی��ن‪ ،‬ل��ە كاتێكدا هەر‬ ‫مۆدەیەك پێویستی بە هەنگاوێكە‪ ،‬بە‬ ‫تایبەت هەندێك كەرەستەی بچووك‬ ‫ه��ەن‪ ،‬ب��ەاڵم ج��وان��ی و رواڵەتێكی‬ ‫گەورەیان هەیە‪ ،‬وەك هەڵواسینی وێنە‬ ‫و كاتژمێر لەسەر دیوارەكان‪.‬‬ ‫دەتوانین لە رێگەی كاتژمێرەوە‪،‬‬ ‫هەمان ئەو جۆرە جوانییە بەدی بكەین‬ ‫كە شایستەی دیكۆرێكی تایبەتە‪.‬‬ ‫كاتژمێرەكان بە چەندین شێوە و‬ ‫ئەندازەی جیاجیا هەن‪ ،‬بۆیە دەكرێت‬

‫سوود لەو شێوازانە وەربــگرین كە‬ ‫سەرنجڕاكێشن‪ .‬الیــــەنــێــكی گرنگ‬ ‫هەیە لە هەڵواسینی كاتژمێر‪ ،‬ئەویش‬ ‫بە دانانی لەو شوێنەی كە پێویستە‪ ،‬بە‬ ‫تایبەت كە پێچەوانەی پەنجەرە دەبێت‬ ‫و بـــــەمەش دیــــكــۆرێـــكی‬ ‫تایبەت بە خۆیەوە وەردەگرێت‪.‬‬ ‫پەردە‬ ‫شێوە و جوانیی پەردە‪ ،‬بەشێكی‬ ‫گرنگە لە دیكۆری ناوماڵدا‪ ،‬هەروەها لە‬ ‫كاتی پەردەبەسنت یان دانانی پەردەدا‪،‬‬ ‫چەندین پێویستی و ك��اری تایبەتی‬ ‫دەوێ‪ ،‬وەك دانانی گیرەی پەردەكە كە‬ ‫لە دیوار دەدرێ‪ ،‬بەمەش هەنگاوێكی‬ ‫گرنگ لە جوانیی هەڵواسینی پەردەدا‬ ‫بەدی دەكەین‪ ،‬هەروەها لەو كاتەی‬ ‫پەردە هەڵدەوارسێ و ئامادە دەبێ بۆ‬ ‫دیكۆر‪ ،‬دەبێ بە شێوەیەك كە نەخشێك‬ ‫دەرب��خ��ات و ئ��ەم��ەش پێویستی بە‬

‫ئێكسسوارەكانی بەسنت دەبێ‪ ،‬كە لە‬ ‫شێوەی تۆقەی قژی ئافرەتانە‬ ‫و كاری بەستنی پەردە‬ ‫دەك���ات‪ ،‬ت��اك��و بە‬ ‫جوانی بوەستێ‬ ‫و كە زیاتر لە‬ ‫ن��اوەڕاس��ت��ی‬ ‫پ�����������ەردە‬ ‫دەخ��رێ‪ ،‬یان‬ ‫دەخ���رێ���ت���ە‬ ‫ب������ەش������ی‬ ‫خ��وارەوە‪.‬ك��اری‬ ‫ئ�����ەو ب��ەس��ت��ن��ە‬ ‫ب��ە پ��ەڕپ��ەڕەك��ردن��ی‬ ‫پەردەكەیە‪ ،‬كە وادەكات‬ ‫دی��م��ەن��ێ��ك��ی س��ەرن��ج�ڕاك��ێ��ش�تر‬ ‫دەربكات و جوانییەكی دیكەی هەبێ‪.‬‬ ‫ئێكسسواری پەردە لە چەندین شێوەدا‬ ‫دادەن���رێ‪ ،‬ه��ەروەه��ا دەب��ێ رەنگی‬

‫ده‌ره‌وه‌ت��������ان‬ ‫جه‌خت بكه‌نه‌و ‌ه‬ ‫ل��ه‌ گ��ون��ج��اوی��ی‬ ‫پ�����ۆش�����اك�����ی‬ ‫ئ���ه‌ن���دام���ان���ی‬ ‫خ���ێ���زان���ه‌ك���ه‌ت‪.‬‬ ‫ب��ا منداڵه‌كانتان‬ ‫ك�������واڵوی�������ان‬ ‫له‌سه‌ركردبێت و‬ ‫ملپێچیان له‌ ملدا‬ ‫بێت‪ ،‬بشزانن كه‌ به‌‬ ‫چ��وون �ه‌ده‌ره‌وه‌ له‌‬ ‫زستاندا‪ ،‬به‌رگریی‬ ‫منداڵ زیاد ده‌بێت‬ ‫و چوونه‌ به‌رخۆر‪،‬‬ ‫ڕێ����ژەی ڤیتامین‬ ‫(دی) ل��ه‌ ل�ه‌ش��دا‬ ‫زی�����اد ده‌ك�����ات‪،‬‬ ‫ك �ه‌ پ��ارێ��زگ��اری له‌‬ ‫ته‌ندروستی ده‌كات‪.‬‬

‫ریكۆردێكی ده‌ستپێنه‌گه‌یشتوو‬ ‫و‪ .‬نوها‬

‫ئێكسسواری‬ ‫پ���ەردە لەگەڵ‬ ‫رەن���گ���ی پ����ەردە‬ ‫ج��ی��اواز ب��ێ‪ ،‬ئەمەش‬ ‫ب���ە م��ەب��ەس��ت��ی دەرك��ەوت��ن��ی‬ ‫ئێكسسوارەكانە‪ ،‬تاوەكو لەگەڵ رەنگی‬ ‫پەردەكە تێكەڵ نەبن‪.‬‬

‫كاتێك الپ����ه‌ڕەی كتێبی‬ ‫ری���ك���ۆرده‌ك���ان���ی گینس‬ ‫ه�ه‌ڵ��ده‌ده‌ی��ن�ه‌وه‌‪ ،‬چه‌ندین‬ ‫ریكۆردی عه‌جیب و غه‌ریب‬ ‫دێنه‌ ب �ه‌رچ��اوم��ان‪ .‬یه‌كێك‬ ‫له‌وانه‌ش‪ ،‬ئه‌و ریكۆرده‌یه‌ كه‌‬ ‫دیڤید بابكوك‪ ،‬دانیشتووی شاری‬ ‫ته‌كساسی ئه‌مریكا‪ ،‬ئه‌نجامی‬ ‫داوه‌‪.‬‬ ‫ن����اوب����راو م��ام��ۆس��ت��ای‬ ‫دیزانه‌ له‌ زانكۆی میسوری‪.‬‬ ‫ل �ه‌ پێشبڕكێیه‌كی راك��ردن��ی‬ ‫م��اوه‌درێ��ژ (م���اراس���ۆن)دا له‌‬ ‫ت�ه‌ك��س��اس‪ ،‬ب �ه‌ش��داری��ی ك��رد‪،‬‬ ‫ئه‌م مامراسۆنه‌ له‌گه‌ڵ هه‌موو‬ ‫ماراسۆنه‌ ئاساییه‌كاندا جیاوازیی‬ ‫ه�ه‌ب��وو‪ .‬ن��اوب �راو به‌ درێژایی‬

‫پێشبڕكێكه‌ شیشی چنینی‬ ‫به‌ ده‌سته‌وه‌ بوو‪ ،‬ماوه‌كه‌ی‬ ‫تێپه‌ڕاند و توانیی دوای ‪5‬‬ ‫سه‌عات و ‪ 48‬ده‌قیقه‪‌،‬‬ ‫ملپێچێك به‌ درێژیی‬ ‫‪ 3.5‬م �ه‌ت��ر بچنێت‪.‬‬ ‫ری��ك��ۆردی پێشرت به‌‬ ‫ناوی سوزی هویرەوە‬ ‫بوو كه‌ له‌ هه‌مان كاتدا‬ ‫ملپێچێكی به‌ درێژیی‬ ‫یه‌ك مه‌تر و هه‌شتا‬ ‫سانتیمه‌تر چنی‬ ‫بوو‪ .‬ئه‌م دوو كه‌سه‌‬ ‫ده‌ڵ����ێ����ن ه���ۆك���اری‬ ‫ت���ۆم���ارك���ردن���ی وه‌ه���ا‬ ‫ریكۆردێك‪ ،‬به‌ مه‌به‌ستی‬ ‫ه��اوك��اری كردنی دارای��ی‬ ‫بووه‌ به‌و نه‌خۆشانه‌ی كه‌‬ ‫تووشی ئه‌لزه‌هامه‌یر بوون‪.‬‬

‫پێنج جیاوازى‬ ‫بدۆزەرەوە‬

‫‪8‬‬ ‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫ئه‌نچیلۆتی ل ‌ه قوواڵیی زریانه‌كه‌دایه‌‪..‬‬

‫رادیۆی ماركا ده‌پرسێت‪ :‬ئایا ئیتالییه‌ك ‌ه ئه‌وه‌ند‌ه چاونه‌ترس ‌ه ك ‌ه راهێنان ب ‌ه ریاڵ بكات؟‬ ‫وریا عه‌لی‬

‫له‌ كاتێكدا یاریی كالسیكۆ‪ ،‬یانه‌ی‬ ‫به‌رشه‌لۆنه‌ی له‌ لوتكه‌ی ریزبه‌ندیدا‬ ‫جێگیر ك���رد‪ ،‬ئ��ه‌م ی��اری��ی�ه‌ كارلۆ‬ ‫ئه‌نچیلۆتیی ئیتاڵیی راهێنه‌ری یانه‌ی‬ ‫ریاڵ مه‌دریدی رووب�ه‌ڕووی زریانێك‬ ‫لە ره‌خنه‌ی راست‪ ،‬كردووه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫یانه‌ی به‌رشه‌لۆن ‌ه له‌ ئێواره‌ی‬ ‫رۆژی شه‌ممه‌ی راب��ردوو‪ ،‬سه‌ركه‌وت‬ ‫به‌سه‌ر یانه‌ی ریاڵ مه‌دریدی ركابه‌ری‬ ‫ته‌قلیدیی‪ ،‬به‌ ئه‌نجامی ‪2‬ـ ‪ 1‬گۆڵ‪،‬‬ ‫له‌ قۆناغی ده‌یه‌می خولی تۆپی پێی‬ ‫ئیسپانیا‪ ،‬به‌وه‌ش یانه‌ی به‌رشه‌لۆنه‌‬ ‫كۆی خاڵه‌كانی گه‌یانده‌ ‪ 28‬خاڵ و له‌‬ ‫لوتكه‌ی ریزبه‌ندیی پێشبڕكێكه‌دایه‌ و‬ ‫جیاوازییه‌كه‌شی له‌گه‌ڵ ریاڵ مه‌درید‬ ‫فراوانكرد بۆ شه‌ش خاڵ‪ ،‬كه‌ به‌ پله‌ی‬ ‫سێیه‌م دێ��ت له‌ دوای ئه‌تله‌تیكۆ‬ ‫مه‌دریدی دووه‌م‪.‬‬ ‫میدیاکان له‌ مه‌درید‪ ،‬هێرشێكی‬ ‫تووندیان كرد ‌ه سه‌ر كارلۆ ئه‌نچیلۆتیی‬ ‫راهێنه‌ری ری��اڵ‪ ،‬به‌هۆی ئه‌و هه‌ڵه‌‬ ‫ته‌كتیكییانه‌ی كه‌ كردنی له‌م یارییه‌دا‬ ‫بووە هۆى ئه‌وه‌ی تیپی به‌رامبه‌ر به‌م‬ ‫ئه‌نجامه‌وه‌ بێته‌ دره‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌ دیارترین هه‌ڵه‌كانیش ئه‌وه‌بوو‬ ‫ك ‌ه له‌ س�ه‌ره‌ت��اوه‌ یاریی به‌ گاریس‬ ‫بێڵی ویڵزی كرد‪ ،‬كه‌ له‌ هاوینی ئه‌م‬ ‫ساڵدا هاتووه‌ته‌ ناو تییپه‌كه‌وه‌ به‌‬ ‫گرێبه‌ستێكی خه‌یاڵی‪ ،‬له‌ ناوه‌ڕاستی‬ ‫هێڵی هێرشدا‪ .‬سه‌رباری ئه‌وه‌ی كه‌‬

‫ئه‌و زۆر كه‌م له‌م شوێنه‌دا یاری ده‌كات‪،‬‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی زۆر گه‌ور ‌ه حه‌زی له‌وه‌ی ‌ه له‌‬ ‫الی راستی هێڵی هێرشدا یاری بكات‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا كه‌ توانای جه‌سته‌یی‬ ‫ت�ه‌واو نه‌بوو بۆ ئ�ه‌وه‌ی ئاماده‌ بێت بۆ‬ ‫ئه‌م یارییه‌ گه‌وره‌یه‌‪ ،‬بێڵ له‌ یه‌كه‌م یاریی‬ ‫كالسیكۆی ئ�ه‌م وه‌رزه‌دا‪ ،‬به‌ ئاستێكی‬ ‫زۆر خ�راپ و دوور له‌ چاوه‌ڕوانییه‌وه‌‬ ‫ده‌ركه‌وت‪ ،‬كه‌ یه‌كه‌م یاریی كالسیكۆیه‌تی‬ ‫له‌گه‌ڵ ریاڵ مه‌دریددا‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ه‌ی (ئ����اس)ی وه‌رزش��ی��ی‬ ‫ئیسپانی‪ ،‬رۆژی یه‌كشه‌مم ‌ه باسی له‌وه‌‬ ‫كردووه‌ كه‌ «ئه‌نچیلۆتی هه‌موو كارته‌كانی‬ ‫تێكه‌ڵ كردووه‌ به‌ ته‌واوه‌تی‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫شوێنێك له‌ پێكهاته‌ی سه‌ره‌كییدا بۆ‬ ‫بێڵ بدۆزێته‌وه‌‪ .‬بێڵ هه‌رچۆنێك بوایه‌‪،‬‬ ‫له‌ ئێستادا ده‌بوایه‌ له‌ سه‌ره‌تاوه‌ یاری‬ ‫نه‌كردایه‌»‪.‬‬ ‫رۆژنامه‌كه‌ ئاماژە‌ی بۆ ئه‌و ‌ه كردووه‌‬ ‫كه‌ ئه‌نچیلۆتی رێنامیی له‌ الیه‌ن فلۆرینتینۆ‬ ‫پێرێزی سه‌رۆكی یانه‌ی ریاڵ مه‌دریده‌وه‌‬ ‫بۆ هاتووه‌ كه‌ به‌ پێویستی زانیوه‌ یاری‬ ‫به‌ یاریزانه‌ ویڵزییه‌كه‌ بكات له‌ پێكهاته‌ی‬ ‫سه‌ره‌كیدا له‌ یاری كالسیكۆدا‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫ئه‌وه‌ ببێته‌ به‌ڵگه‌یه‌ك بۆ گرێبه‌ستكردن‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌م یاریزانه‌دا به‌ گرێبه‌ستێكی‬ ‫پێوانه‌یی‪ ،‬كه‌ گه‌یشتووه‌ته‌ ‪ 100‬ملیۆن‬ ‫یۆرۆ‪.‬‬ ‫بێڵ نه‌یتوانی له‌گه‌ڵ خێرایی یارییه‌كه‌‬ ‫رێ بكات و دوای كاتژمێرێك له‌ سه‌ره‌تای‬ ‫یارییه‌كه‪ ‌،‬ئه‌نچیلۆتیی ناچار ك��رد كه‌‬ ‫بیگۆڕێت‪.‬‬

‫رادی��ۆی (كادینا كوبی)ی ئیسپانی‪،‬‬ ‫باسی ئه‌وه‌ ده‌كات كه‌ «ب ‌هرامبه‌ره‌ داراییه‌‬ ‫زۆره‌كه‌‪ ،‬بێڵی قورس كردووه‌ و ماندووی‬ ‫ك���ردووه‌‪ ،‬ه���ه‌روه‌ك ئ���ه‌وه‌ی به‌ردێكی‬ ‫گه‌وره‌ی هه‌ڵگرتبێت»‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ه‌ی (م���ارك���ا)ی وه‌رزش���ی‬ ‫ره‌خنه‌ی گرتووه‌ ل ‌ه ئه‌نچیلۆتی به‌وه‌ی كه‌‬ ‫به‌ سێ به‌رگریكاره‌وه‌ یاریی كردووه‌ له‌‬ ‫پێكهاته‌ی سه‌ره‌كیدا‪ ،‬له‌گه‌ڵ گواستنه‌وه‌ی‬ ‫سێرجۆ رامۆسی كاپتنی تیپه‌كه‌ بۆ نێوان‬ ‫هێڵی به‌رگری و ناوه‌ڕاست‪.‬‬ ‫ه �ه‌روه‌ه��ا رادی���ۆی (كادینا سیر)‬ ‫ی ئیسپانیش باسی ل �ه‌و ‌ه ك��ردووه‌ كه‌‬ ‫«فێڵی ئیتاڵیه‌كه‌ منوونه‌یی بوو‪ ..‬پێویست‬ ‫بوو كه‌ ریاڵ مه‌درید پالنه‌كه‌ی له‌سه‌ر‬ ‫جێبه‌جێكردنه‌كانی ب ‌هرامبه‌ر بنیاد نه‌نێت»‪.‬‬ ‫رادی��ۆى (م��ارك��ا)ی ئیسپانی له‌وه‌‬ ‫دوورت���ری���ش رۆی��ش��ت��ووه‌ و پرسیاری‬ ‫كردووه‌ كه‌ ئایا ئه‌نچیلۆتی «ئازایه‌تی و‬ ‫كه‌سایه‌تییه‌كی زه‌روری و پێویسته‌ بۆ‬ ‫راهێنانی ریاڵ مه‌درید»‪.‬‬ ‫میدیاکان راگه‌یاندن له‌ مه‌درید‬ ‫ه���اوڕان ل�ه‌س�ه‌ر ئ���ه‌وه‌ی ك�ه‌ ئوندیانۆ‬ ‫مایینكۆی ناوبژیوان هه‌له‌كانی ریاڵ‬ ‫ل�����ه‌ن�����اوب�����رد‪،‬‬ ‫م�����ه‌دری�����دی‬ ‫ئ�����ه‌وه‌ی‬ ‫د و ا ی‬ ‫چاوپۆشیی له‌‬

‫هه‌ژماركردنی دوو لێدانی سزای بۆ تیپه‌كه‌‬ ‫كرد‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ه‌ی (ئ���ی ب��ی س��ی)ی��ش‬ ‫یارییه‌كه‌ی وا وه‌سفكردووه‌ كه‌ «كالسیكۆ‬ ‫ماوه‌ی چه‌ند ساڵێكه‌ زیاتر خۆڵه‌مێشی‬ ‫ب����ووه‌» ل �ه‌ ه�ه‌م��ان��ك��ات��دا رۆژن��ام��ه‌ی‬ ‫(ئه‌لبایس) ب �ه‌وه‌ وه‌سفی ك��ردووه‌ كه‌‬ ‫«رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌یه‌كی دوژمنایه‌تی و‬ ‫نه‌خشه‌بۆداڕێژراوه‌‪ ...‬شتێكی باش نییه‌‬ ‫بۆ یاریی تۆپی پێی ئیسپانیا له‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫جیهاندا»‪.‬‬ ‫رۆژنامه‌ی (ئاس)یش له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫ده‌ڵ��ێ��ت «ته‌نها شتێك ك�ه‌ چ��اك بێت‬ ‫بۆ به‌رشه‌لۆنه‪ ‌،‬بریتییه‌ له‌ سێ خاڵی‬ ‫یارییه‌كه‌‪ ...‬تیپه‌كه‌ ئیقاعی یاریكردن‬ ‫و ره‌وت��ی جارانی نه‌بوو‪ ،‬تیپه‌كه‌ هیچ‬ ‫ترسناكییه‌كی نه‌بوو كه‌ له‌ دوو ساڵ‬ ‫له‌مه‌وپێش یان سێ ساڵدا هه‌یبوو»‪.‬‬ ‫هۆكاره‌كانی راگه‌یاندنی كه‌ته‌لۆنیا‬ ‫دانیان ب��ه‌وه‌دا ن��اوه‌ كه‌ به‌رشه‌لۆنه‌ له‌‬ ‫باشرتین حاڵه‌ته‌كانیدا نه‌بووه‌ و تیپه‌كه‌‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی گه‌وره‌ پشتی به‌ستبوو‬ ‫به‌ مه‌هاره‌تی فه‌ردی زیاتر له‌‬

‫دره‌وشانه‌وه‌ی جه‌ماعی»‪.‬‬ ‫رۆژنامه‌ی (سپۆرت)یش باس له‌و ‌ه‬ ‫ده‌كات كه‌ ئه‌نجامه‌كه‌ به‌هۆی ئه‌وه‌وه‌‬ ‫به‌ده‌ستهاتووه‌ كه‌ به‌رشه‌لۆنه‌ گرێبه‌ستی‬ ‫باشرتی ك��ردووه‌ له‌ هاوینی ئه‌مساڵدا‪،‬‬ ‫كه‌ نیامری له‌خۆگرت‪ ،‬كه‌ گۆڵی یه‌كه‌می‬ ‫تۆمار ك��رد و دووه‌میشی بۆ سانچێز‬ ‫دروستكرد‪ ،‬بۆی ‌ه له‌ بێڵ زیاتر چاالك بوو‬ ‫له‌ ریزه‌كانی ریاڵ»‪.‬‬ ‫میدیاکاىن كه‌ته‌لۆنیا له‌سه‌ر ئه‌وه‌‬ ‫هاوده‌نگن كه‌ لیۆنێل میسیی ئه‌رژە‌نتینیی‬ ‫هێرشبه‌ری به‌رشه‌لۆنه‌‪ ،‬له‌ خوار ئاستی‬ ‫ئاسایی خۆیه‌وه‌ ب��ووه‌ و ته‌ركیزی‬ ‫زیاتریان له‌سه‌ر ده‌ركه‌وتنی نیامر‬ ‫ب���ووه‪ ‌،‬ب�ه‌ ه��ۆی ئاستی‬ ‫نزمی میسییه‌وه‌‪.‬‬

‫هانده‌رانی مانچسته‌ر یونایتد چاوه‌ڕوانی چی ل ‌ه مۆیس ده‌كه‌ن‬ ‫دارا حسێن‬

‫دی��ڤ��د م��ۆی��س‪ ،‬راه��ێ��ن�ه‌ری‬ ‫ته‌مه‌ن ‪ 50‬ساڵ‪ ،‬به‌ ته‌نگژیه‌‌كی‬ ‫گه‌وره‌دا تێده‌په‌ڕێت و شه‌و رۆژ بیر‬ ‫له‌ رزگاركردنی یانه‌كه‌ی ده‌كاته‌وه‌‬ ‫ل���ه‌و ق��ه‌ی��ران��ه‌ی رووب�����ه‌ڕووی‬ ‫ب��ووەت��ه‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه سااڵنێكی زۆره‌‬ ‫یانه‌ی مانچسته‌ر به‌و قه‌یرانه‌دا‬ ‫تێنه‌په‌ڕیوه‌‪ ،‬به‌اڵم شوكر هۆشیارن‬ ‫ه��ان��ده‌ران��ی ی��ان�ه‌ی مانچسته‌ر‬ ‫یونایتد‪ ،‬ب�ه‌ دروش��م��ی گ��ه‌وره‪‌،‬‬ ‫پشتیوانیی لێ ده‌ك��ه‌ن و هانی‬ ‫ده‌ده‌ن بۆ ئ �ه‌وه‌ی فێرگسۆنێكی‬ ‫نوێی لێ دروست بكه‌ن‪ ،‬كه‌ ماوه‌ی‬ ‫‪ 25‬ساڵ ژیانیان له‌گه‌ڵ به‌سه‌ر‬ ‫برد و مێژوویه‌كی زێڕنیان له‌گه‌ڵ‬ ‫به‌سه‌ر ب��رد‪ ،‬كه‌ ئه‌گه‌ر باشرتین‬ ‫ی��اری �زان��ی جیهانی رای زۆری‬

‫له‌سه‌ر بێت‪ ،‬به‌اڵم گه‌وره‌یی فێرگسۆن‬ ‫له‌ كاره‌كه‌یدا هه‌مووالیه‌كی له‌سه‌ر ئه‌وه‌‬ ‫یه‌كده‌نگ كردوووه‌ كه‌ باشرتین راهێنه‌ره‌‬ ‫له‌ مێژوودا‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر هانده‌رانی مانچسته‌ر یونایتد‬ ‫وه‌ك هانده‌رانی ریاڵ مه‌درید بیریان‬ ‫بكردایه‌ته‌وه‪ ‌،‬له‌وانه‌یه‌ ئێستا دوو جار‬ ‫بوو‌ له‌ پۆسته‌كه‌ی دوور خرابووه‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ك ئه‌نجامیشی زۆر له‌وه‌ خراپرت‬ ‫ده‌بوو كه‌ ئێستا هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئ��ه‌و پێكهاته‌ی ل �ه‌ ب �ه‌رده‌س��ت‬ ‫مۆیسدایه‌ زیاتر هه‌مان پێكهاته‌یه‌ كه‌‬ ‫له‌به‌رده‌ست فێرگسۆنی هاونیشتامنیدا‬ ‫بوو له‌ وه‌رزی پێشوودا له‌و یانه‌یه‪ .‬ئه‌و‬ ‫توانی خولی ئینگلیزیی پێبباته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫هانده‌رانی مانچسته‌ر زۆر باش ئه‌وه‌‬ ‫ده‌زانن كه‌ فێرگسۆن خۆی دروستكه‌ری‬ ‫ئ��ه‌و پێكهاته‌یه‌ ب���ووه‌ و ب����ه‌رده‌وام‬ ‫نوێكردنه‌وه‌ی تێدا كردووون و چاره‌كه‌‬ ‫سه‌ده‌یه‌ك ئه‌زموونی هه‌بووه‌ له‌و یانه‌دا‪،‬‬

‫كابتنێكی نوێ بۆ ریاڵ مه‌درید‬ ‫كارلۆ ئه‌نچیلۆتی راهێنه‌ری یانه‌ی ریاڵ مه‌درید ئاشكرایكرد‬ ‫ك ‌ه بیر له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كریستیانۆ رۆناڵدۆی بكاته‌ كابتنی یانه‌ی‬ ‫ریاڵ مه‌درید‪ ،‬به‌وه‌یش ئه‌و یاسایه‌ ده‌شكێنێت كه‌ یانه‌كه‌‬ ‫جێبه‌جێی ده‌ك��ات و كابتنی بۆ ئه‌و یاریزانانه‌ ده‌بێت‬ ‫كه‌ له‌ پێشرتن له‌ یانه‌كه‌دا و زووتر په‌یوه‌ندیان پێوه‌‬ ‫كردووه‌‪ ،‬به‌و جۆره‌یش كابتنییه‌كه‌ له‌ كاسیاس و رامۆس‬ ‫د ه‌سێنێته‌وه‌ و ده‌یدات رۆناڵدۆ‪.‬‬ ‫پێشرت مۆرینۆ هه‌وڵێكی له‌و شێوه‌یه‌یدا كه‌ كابتنییه‌ك ‌ه له‌ كاسیاس‬ ‫وه‌ربگرێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و سه‌ركه‌وتوو نه‌بوو له‌ هه‌وڵه‌كه‌یدا و یانه‌كه‌‬ ‫ئه‌وه‌ی ره‌تكرده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌نچیلۆتی ده‌یه‌وێت پاداشتی رۆناڵدۆ‬

‫بۆیه‌ ئه‌وانیش ئارام ده‌گرن له‌ به‌رده‌م‬ ‫هه‌وراز و سه‌ختییه‌كانی به‌رده‌میاندا‪.‬‬ ‫فێرگسۆنیش كاتێك بووه‌ راهێنه‌ری‬ ‫ئه‌و یانه‌یه‌‪ ،‬چ��وار ساڵی یه‌كه‌م هیچ‬ ‫نازناوێكی نه‌برده‌وه‌‪ ،‬تا كردییه‌ ئه‌و یانه‌ی‬ ‫ببێته‌ باشرتینی باشرتین خولی جیهان‪.‬‬ ‫مۆیس پێویستی به‌ زیاتر له‌ وه‌رز‬ ‫و دوو وه‌رزه‌ تا سه‌ره‌تایه‌ك ده‌ستپێبكات‬ ‫له‌گه‌ڵ شه‌یتانه‌ سووره‌كانی مانچسته‌ر بۆ‬ ‫چنینه‌وه‌ی نازناوه‌كان‪.‬‬ ‫هانده‌رانی مانچسته‌ر باش ده‌زانن‬ ‫مۆیس كه‌ یانزه‌ ساڵ راهێنه‌ری ئیڤه‌رتۆن‬ ‫بوو‪ ،‬كه‌سێكی وه‌فادار و به‌ ئه‌مه‌كه‌ بۆ‬ ‫سه‌رخستنی یانه‌كه‌یان‪ ،‬له‌و یانه‌دا توانی‬ ‫چه‌ندین ئه‌ستێره‌ی وه‌ك واین رۆنی و‬ ‫تیم كاهێل و میكائیل ئارتیتا و جۆلیۆن‬ ‫لیسكوت و ستیڤن پینار و فیل جاكلیكا‬ ‫و جون هیتینگا و سیلفان دیستان و بیلی‬ ‫تیدینوف و له‌ كۆتایشدا مه‌روان فیالینی‬ ‫و نیكیكا یالفیچ‪ ،‬ئه‌وه‌ ئه‌و خه‌سڵه‌ته‌‬

‫گرنگه‌یه‌ كه‌ راهێنه‌ر پێویست ‌ه هه‌یبێت‪.‬‬ ‫ئه‌و راهێنه‌ره‌ ئیڤه‌رتۆنی له‌ تیپێكی‬ ‫الواز و ب��ێ داری��ی��ه‌وه‌ ك��رده‌ ئ �ه‌وه‌ی‬ ‫به‌رده‌وام گه‌وره‌كانی ئینگلیزی لێی برتسن‬ ‫و به‌رده‌وام سااڵنه‌ ركابه‌ری به‌ ئیڤه‌رتۆن‬ ‫كردووه‌ بۆ گه‌یشنت به‌ خولی ئه‌وروپی‪.‬‬ ‫هانده‌رانی مانچسته‌ر پشتگیریی‬ ‫ئ �ه‌و راهێنه‌ره‌ ده‌ك��ه‌ن ك ‌ه سێ وه‌رز‬ ‫له‌گه‌ڵ تیپێكی بێ ماڵ و بێ داراییدا‬ ‫وه‌ك باشرتین راهێنه‌ری خولی ئینگلیزیی‬ ‫ده‌ستنیشانكرا‪.‬‬ ‫له‌ كۆتاییدا جێی ده‌ستخۆشییه‌‬ ‫كه‌ هانده‌رانی مانچسته‌ر یونایتد گوێ‬ ‫ل ‌ه هه‌را و فشاری رۆژنامه‌كان ناگرن و‬ ‫سه‌ر ‌هڕای ئه‌نجامه‌ الوازه‌كان و بوونیان له‌‬ ‫پله‌ی هه‌شته‌می ریزبه‌ندیدا‪ ،‬متامنه‌یان‬ ‫ب �ه‌ هاونیشتیامنییه‌كه‌ی فێرگسۆن‬ ‫نوێده‌كه‌نه‌وه‌ و دڵنیایی به‌رده‌وامی پێ‬ ‫ده‌به‌خشن‪ ،‬له‌ كۆتاییشدا به‌رهه‌می ئه‌و‬ ‫ئارمگرییه‌یان ده‌بینن‪.‬‬

‫به‌شداربوانی مۆندیال زیاد ده‌كرێن‬

‫بۆچی ته‌وقه‌ی له‌گه‌ڵ مۆرینۆ نه‌كرد‬

‫میشێل پالتینی سه‌رۆكی یه‌كێتی تۆپی پێی ئه‌وروپا بڕوای‬ ‫وایه‌ كه‌ شتێیه‌كی باشه‌ ژماره‌ی به‌شداربوانی مۆندیال بكرێت ب ‌ه‬ ‫‪ 40‬هه‌وڵبژارده‌ بۆ ئه‌وه‌ی به‌شداربوانی ئاسیا و ئه‌فریقیا رێژە‌كه‌یان‬ ‫به‌رزبێته‌وه‌ كه‌ له‌ چاو ئه‌وروپا و ئه‌مریكادا زۆر كه‌مرته‌‪.‬‬ ‫پالتینی رایگه‌یاند كه‌ زیاتركردنی ژماره‌ی هه‌ڵبژارده‌كان بۆ‬ ‫‪ 40‬به‌شداربوو هیچ له‌ ڕێره‌وی مۆندیال ناگۆڕێت و بۆ ئه‌وه‌یش‬ ‫پشتگیری پێشنیاره‌كه‌ی پالته‌ری سه‌رۆكی تۆپی پێی جیهان ده‌كات‬ ‫كه‌ له‌ باتی كه‌م كردنه‌وه‌ی به‌شداربووه‌ ئه‌ورپییه‌كان بۆ ئاسیا و‬ ‫ئه‌فریقیا ببێت مۆندیال بكرێت به‌ ‪ 40‬به‌شداربوو‪.‬‬

‫دوای یاریی هه‌فته‌ی نۆهه‌می خولی ئینگلیزی نێوان چێڵسی‬ ‫و مانچسته‌ر سیتی پلگرینی ته‌وقه‌ی له‌گه‌ڵ مۆرینۆی راهێنه‌ری‬ ‫چێڵسی نه‌كرد ‪ ،‬دوای یارییه‌كه له‌وه‌اڵمی رۆژنامه‌نوساندا پلگرینی‬ ‫ئاشكرایكرد كه‌ ئه‌و ته‌وقه‌ی له‌گه‌ڵ نه‌ركدووه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی خۆ‬ ‫نه‌یویستووه‌ ته‌وق ‌ه بكات نه‌ك ل ‌ه بیری نه‌بووبێت یان شتێیه‌كی تر‪،‬‬ ‫له‌ باره‌ی ئاهه‌نگ گێڕانی مۆرینۆش به‌و جۆر ‌ه دوای بردنه‌وه‌كه‌یان‬ ‫وتی «جگ ‌ه له‌و ‌ه چاوه‌ڕوانی هیچی ترم لێ نه‌ده‌كرد»‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ن خۆیه‌و ‌ه مۆرینۆ وتی «زۆر شتێیه‌كی ئاسایییه‌ كه‌ ته‌قه‌ی‬ ‫نه‌كرد ئه‌زانم چی هه‌ستێكت ده‌بێت له‌و كاته‌ی له‌ كۆتا خوله‌كدا‬ ‫یارییه‌كه‌ ده‌دۆڕێنیت»‪.‬‬

‫‪11‬‬ ‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫كوڕێك‪ :‬ژنانی ئه‌مڕۆ به‌دوای پیاوی خه‌یاڵیدا ده‌گه‌ڕێن‬

‫كه‌سوكار و بڕیاری پێشوه‌خت‪ ،‬هۆیه‌كی‬ ‫سه‌ره‌كیی هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی خێزان‬ ‫راپۆرت‪ :‬ڕێزان هه‌ڵه‌بجه‌یی‬ ‫ب�ه‌داخ�ه‌و ‌ه ل ‌ه كۆمه‌ڵگه‌ی كوردیدا‪،‬‬ ‫ئاستی ڕۆشنبیریی هیچ تاكێك نه‌گه‌یشتووه‌ته‌‬ ‫ئه‌و ڕاده‌یه‌ی بتوانێت خێزانێك دروستبكات‬ ‫و ته‌نها خۆیان بڕیار له‌سه‌ر ژیان و بژێویی‬ ‫خۆیان بده‌ن‪.‬‬ ‫په‌یامن عه‌بدولڕەحامن‪ ،‬مامۆستا‪،‬‬ ‫ده‌ڵ��ێ «هه‌ندێجار جیابوونه‌وه‌‪ ،‬به‌هۆی‬ ‫گومانی خراپی یه‌كێك ل ‌ه هاوس ‌هران‪ ،‬یان‬ ‫كه‌سوكاری الیه‌كیانه‌وه‌‪ ،‬ڕووده‌دات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫زۆربه‌ی جار كه‌سوكاری پیاوه‌كه‌‪ ،‬ده‌ڵێن ئه‌و‬ ‫قسانه‌ی ئه‌وان ب ‌ه ته‌نیا‪ ،‬هۆكاری سه‌ره‌كیی‬ ‫جیابوونه‌وه‌ی ژن و مێرده‌ك ‌ه نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ئه‌م په‌یوه‌ندیی ‌ه ساردییه‌كی پێو ‌ه دیار‌ه و‬ ‫له‌وانه‌ش ‌ه ده‌مێك بێ كۆتایی هاتبێت‪ .‬به‌اڵم‬ ‫ل ‌هڕاستیدا قسه‌ی كه‌سوكار‪ ،‬یه‌كێكن له‌‬ ‫بیانوو ‌ه هه‌ره‌كاریگه‌ره‌كانی جیابوونه‌وه‌»‪‌.‬‬ ‫به‌رزان كه‌ریم‪ ،‬قوتابیی زانكۆ‪ ،‬پێی وایه‌‬ ‫«زۆرێك ل ‌ه كچان یان كوڕان‪ ،‬به‌هۆی قس ‌ه و‬ ‫قسه‌ڵۆكی كۆمه‌ڵگ ‌ه و خێزان و ده‌رووبه‌ر‪،‬‬ ‫یان به‌هۆی هه‌ستكردن ب ‌ه خۆبه‌كه‌مزانین‪،‬‬ ‫یان ب ‌ه هۆی ته‌نیاییه‌و ‌ه هاوسه‌رگیری ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫به‌اڵم دوای ماوه‌یه‌ك له‌گ ‌ه ‌ڵ هاوسه‌ره‌كه‌یان ‬ ‫ناگونجێن و ن��اچ��ارده‌ب��ن جیابوونه‌وه‌‬ ‫هه‌ڵبژێرن»‪.‬‬ ‫فه‌رحان غه‌فاری كاسبكار‪ ،‬پێیوایه‌‬ ‫زۆرب���ه‌ی ئ��ه‌و ژن و پ��ی��اوان �ه‌ی ب��ڕی��اری‬ ‫جیابوونه‌و ‌ه ده‌ده‌ن‪ ،‬هه‌رگیز ل ‌ه كاتی شه‌ڕ‬ ‫و كێشه‌كانیاندا گوێیان ل ‌ه یه‌ك نه‌گرتووه‌‬ ‫و گرنگییان ب ‌ه په‌یوه‌ندییه‌كه‌یان نه‌داوه‌‪.‬‬ ‫وتیشی «په‌یوه‌ندیی نێوان هاوس ‌هران زۆر‬ ‫گرنگه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر نه‌توانن گوێ ل ‌ه یه‌كرت بگرن‪،‬‬ ‫ناشتوانن كێشه‌كانیان چاره‌سه‌ر بكه‌ن»‪‌.‬‬

‫خ��ون��چ�� ‌ه خ����ان‪ ،‬ل��� ‌ه ی��ه‌ك��ێ��ك ل ‌ه‬ ‫ڕێكخراوه‌كانی ژنان كار ده‌كات و ده‌ڵێت‬ ‫«یه‌كێك ل ‌ه هۆكاره‌كانی جیابوونه‌وه‌‪،‬‬ ‫توندوتیژیی خێزانییه‌‪ ،‬جا ئه‌و توندوتیژییه‌‬ ‫جه‌سته‌یی بێت‪ ،‬ی��ان ده‌روون����ی‪ .‬هۆی‬ ‫سه‌ره‌كیی جیابوونه‌و ‌ه له‌نێو زۆرب��ه‌ی‬ ‫هاوس ‌هراندا‪ ،‬توندوتیژیی ده‌روونییه‌‪ ،‬ك ‌ه زۆر‬ ‫دژوارتر‌ه ل ‌ه توندوتیژییه‌كانی تر و به‌ ب ‌ه كه‌م‬ ‫سه‌یركردنی ب ‌هرانبه‌ر ده‌ژمێردرێت»‪.‬‬ ‫ڕۆژین خان‪ ،‬ژنی ماڵه‌وه‌‪ ،‬به‌م شێوه‌یه‌‬ ‫باسی ژیان و تێكچوونی نێوان هاوس ‌هران‬ ‫و ه �ه‌ڵ��وه‌ش��ان��دن �ه‌وه‌ی خ��ان �ه‌واده‌ك��ان��ی‬ ‫ك��رد «هه‌ندێكجار منداڵ ده‌بێت ‌ه هۆی‬ ‫سه‌رهه‌ڵدانی ناكۆكییه‌كانی نێوان ژن و مێرد‪،‬‬

‫چونك ‌ه ناتوانن سه‌باره‌ت به‌و بڕیارانه‌ی‬ ‫ك ‌ه بۆ داهاتووی منداڵه‌كانیان ده‌ی��ده‌ن‪،‬‬ ‫ڕێكبكه‌ون‪ ،‬بۆی ‌ه یه‌كێك ل��ه‌وان هه‌ست‬ ‫به‌و ‌ه ده‌كات ك ‌ه الیه‌نی ب ‌هرانبه‌ر ده‌یه‌وێت‬ ‫ده‌سه‌اڵتی لێ زه‌وت بكات‪ ،‬ئه‌وه‌ش ناكۆكیی‬ ‫لێده‌كه‌وێته‌و ‌ه و هه‌ندێجار ده‌بێت ‌ه هۆكارێك‬ ‫بۆ جیابوونه‌وه‌»‪.‬‬ ‫مامۆستایه‌ك پێی وای ‌ه هه‌میش ‌ه ئه‌و كچ‬ ‫و كوڕانه‌ی ك ‌ه سه‌ره‌تا و پێش بیركردنه‌و ‌ه له‌‬ ‫زه‌واج‪ ،‬یه‌ك ده‌ناسن و دواتر په‌یوه‌ندییه‌ك‬ ‫دروس���ت���ده‌ك���ه‌ن و ن����اوی ل��ێ ده‌ن��ێ��ن‬ ‫خۆشه‌ویستی و ده‌یكه‌ن ب ‌ه سه‌ره‌تایه‌ك‬ ‫بۆ ب ‌ه یه‌ك گه‌یشتنیان‪ ،‬دوای هاوسه‌رگیری‬ ‫بۆیان ده‌رده‌كه‌وێت ك ‌ه ئه‌و په‌یوه‌ندیی ‌ه ئه‌وه‌‬

‫نه‌بوو ‌ه ك ‌ه چاوه‌ڕوانیان ده‌كرد‪ ،‬ب ‌ه تایبه‌تی‬ ‫ئه‌گه‌ر بیروبۆچونی جیاوازیان هه‌بێت‪.‬‬ ‫هێشوو محه‌مه‌د وتیشی «زۆرجار به‌هۆی‬ ‫بچووكرتین كێشه‌ی دارای��ی �ه‌وه‌‪ ،‬ناكۆكی‬ ‫له‌نێوانیاندا دروس��ت ده‌بێت‪ ،‬به‌تایبه‌ت‬ ‫ئه‌گه‌ر یه‌كێك ل ‌ه هاوسه‌ره‌كان ڕەزیل و ئه‌وی‬ ‫تر ده‌ستباڵو بێت»‪.‬‬ ‫ك��ه‌ی��وان ئ��ه‌ن��وه‌ری دوك��ان��داری��ش‬ ‫بۆچوون و لێكدانه‌وه‌ی تایبه‌ت ب ‌ه خۆی‬ ‫هه‌ی ‌ه سه‌باره‌ت ب ‌ه بابه‌ته‌ك ‌ه «زۆرینه‌ی‬ ‫كچانی ئه‌مڕۆ‪ ،‬ب ‌ه دڵ��ی خۆیان هاوسه‌ر‬ ‫هه‌ڵده‌بژێرن و ناشزانن تاچه‌ند ئه‌و كه‌سه‌ی‬ ‫هه‌ڵیان ب��ژاردووه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵیان ده‌گونجێت‪.‬‬ ‫هه‌ندێكیان ده‌كه‌ون ‌ه داوی خۆشه‌ویستیی‬

‫كوڕێكی ئالووده‌بوو ب ‌ه تلیاك‪ ،‬یان قومار‪،‬‬ ‫یان جگه‌ره‌‪ ،‬بێئه‌وه‌ی بیناسن و بزانن كێی ‌ه و‬ ‫چۆنه‌‪ .‬بۆی ‌ه ب ‌ه جۆرێك بیرده‌كه‌نه‌و ‌ه ك ‌ه ئه‌و‬ ‫كوڕەی خۆیان هه‌ڵیانبژاردووه‌‪ ،‬تاك ‌ه كه‌سه‌‬ ‫بتوانێت ژیانێكی خه‌یاڵییان بۆ ده‌سته‌به‌ر‬ ‫بكات‪ .‬بۆی ‌ه ئه‌و كچه‌ی ك ‌ه وای �ه‌‪ ،‬دوای‬ ‫پرۆسه‌ی هاوسه‌رگیری بۆی ڕوونده‌بێته‌وه‌‬ ‫ك ‌ه ئه‌و ك��وڕەی متامنه‌ی پێبه‌خشیو ‌ه و‬ ‫هه‌ڵیبژاردوو ‌ه بۆ هه‌موو ژیانی‪ ،‬ئه‌و ‌ه نه‌بووه‌‬ ‫ك ‌ه خۆی ویستوویه‌تی‪ ،‬الی خودی كچه‌ك ‌ه و‬ ‫كه‌سوكاریشی‪ ،‬هه‌موو جۆر‌ه ئالووده‌بوونێك‬ ‫ب ‌ه جگه‌ر‌ه كێشان‪ ،‬یان قومار‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫ئینته‌رنێتیش‪ ،‬ده‌بێت ‌ه هۆی سه‌رهه‌ڵدانی‬ ‫ناكۆكی ل ‌ه ژیانی هاوسه‌رگیریدا»‪.‬‬

‫هه‌ڵبژاردنی پیشه‌كان‪ ،‬ڕەنگدانه‌وه‌ی خولیاكان نین‬ ‫فه‌رمانبه‌رێك‪ :‬حه‌ز و خولیای چه‌ندان پیشه‌گه‌ر ئه‌مڕۆ خراو‌نەته‌ چاڵه‌وه‌‬ ‫ڕاپۆرت‪ :‬ئیره‌م ڕەئووف‬ ‫حه‌ز و خولیاكانی مرۆڤ‪ ،‬پاڵنه‌رێكن‬ ‫بۆ جووڵه‌ و گه‌ڕان به‌ دوای هێنانه‌دیی‬ ‫ئه‌و حه‌زانه‌دا‪ .‬هه‌ڵبژاردنی كاریش به‌ر‬ ‫له‌وه‌ی بكرێت به‌ پیشه‌‪ ،‬پێویسته‌ ئه‌و‬ ‫كاره‌ هه‌ڵقواڵوی ناو حه‌زه‌كانی ئه‌و كه‌سه‌‬ ‫بێت‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی هه‌ست به‌ خۆشبه‌ختی‬ ‫بكات‪ ،‬له‌ كاتی كاركردندا هه‌ست به‌‬ ‫ماندووبوون و ڕێگرییه‌كان نه‌كات و‬ ‫زۆر گرنگ نه‌بێت بۆی‪ .‬به‌ واتایه‌كی تر‪،‬‬ ‫ده‌ستی بچێته‌ كاره‌كه‌ی‪ .‬كاریش كه‌ خۆت‬ ‫هه‌ڵتنه‌بژارد‪ ،‬خولیات بۆی كه‌م ده‌بێته‌وه‌‬ ‫و سه‌ركه‌وتوو نابیت تێیدا‪.‬‬ ‫عیسا م��ح �ه‌م �ه‌د‪ ،‬فه‌رمانبه‌ره‌‪،‬‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ وتی «له‌ واڵتی ئێمه‌دا‬ ‫هیچ پێوه‌رێك نییه‌ بۆ هه‌ڵبژاردنی كار‪،‬‬ ‫ته‌نیا گرنگی به‌ چه‌ند جۆرێك له‌ كار‬ ‫ده‌درێ��ت كه‌ پاره‌یان زۆره‌ و زۆریش‬ ‫ماندوو نابیت‪ ،‬وه‌ك��و‪ :‬دام�ه‌زران��دن و‬ ‫كاركردن له‌ هه‌ندێك كۆمپانیا و هه‌ندێك‬ ‫بواری دیكه‌‪ ،‬كه‌ به‌ ته‌واوی واڵتیان وێران‬ ‫كردووه‌‪ .‬ته‌نیا بێكاریی شاراوه‌یان زیاد‬ ‫ك��ردووه‌‪ .‬زۆرێ��ك له‌و كار و پیشانه‌ی‬ ‫كه‌ پێشرت له‌ واڵت��ی ئێمه‌دا جێگه‌ی‬ ‫بایه‌خ بوون‪ ،‬هێدی هێدی له‌ناوچوون‪،‬‬

‫له‌كاتێكدا كۆمه‌ڵگه‌ پێویستیی پێیان بوو‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا حه‌ز و خولیای ده‌یان و‬ ‫هه‌زاران پیشه‌گه‌ر له‌و بوارانه‌دا‪ ،‬خرایه‌‬ ‫چاڵه‌وه‌‪ .‬هه‌ر له‌به‌ر ئه‌مه‌شه‌ هه‌رچه‌نده‌‬ ‫خه‌ڵك گ��وزه‌ران��ی��ان ب��اش�تره‌ ل �ه‌ چاو‬ ‫ڕابوردوودا‪ ،‬به‌اڵم هه‌ست به‌ نائارامی و‬ ‫بێزاری ده‌كه‌ن‪ ،‬چونكه‌ ئه‌وان ئه‌و كاره‌ی‬ ‫ئێستا هه‌یانه‌‪ ،‬ئه‌و پیشه‌یه‌ نییه‌ كه‌ پێشرت‬ ‫عاشقی بوون»‪.‬‬ ‫كه‌یوان حه‌مه‌عه‌لی‪ ،‬ئه‌ندازیاره‌ ‬ ‫و س �ه‌ب��اره‌ت ب �ه‌و دی��ارده‌ی �ه‌ ده‌ڵێت‬ ‫«م��ن زی��اد له‌ چ���وارده‌ ساڵه‌ عاشقی‬ ‫كۆمپیوته‌رم‪ ،‬هه‌موو كات حه‌زم كردووه‌‬ ‫له‌و ب��واره‌دا كار بكه‌م‪ ،‬به‌ تایبه‌ت له‌‬ ‫به‌شی دیزاینی وێبسایتدا‪ ،‬حه‌زمكردووه‌‬ ‫ببێته‌ پیشه‌ و بژێویی ژیامنی پێ دابین‬ ‫بكه‌م‪ ،‬ب �ه‌اڵم ئێستا پیشه‌م ب��ووه‌ به‌‬ ‫ئ�ه‌ن��دازی��اری‪ .‬له‌به‌رئه‌وه‌ی كۆمه‌ڵگه‌‬ ‫چاویان له‌سه‌ریه‌تی و پ��اره‌ی باشه‌‪،‬‬ ‫منیش نه‌متوانی وازی لێبهێنم‪ .‬ئه‌و‬ ‫كاره‌ش حه‌زم لێیه‌تی‪ ،‬له‌ واڵتی ئێمه‌دا‬ ‫هێشتا ناتوانیت بیكه‌یت به‌ پیشه‌ و‬ ‫ژیانی ڕۆژانه‌تی پێ دابین بكه‌یت‪ .‬ئه‌و‬ ‫محازه‌رانه‌ی له‌ بواری كۆمپیوته‌ردا له‌‬ ‫ئینته‌رنێته‌وه‌ وه‌ریان ده‌گرم‪ ،‬زووتر لێیان‬ ‫تێده‌گه‌م‪ ،‬له‌چاو ئه‌و بابه‌تانه‌ی كه‌ له‌‬

‫بواری ئه‌ندازیاریدا به‌ ده‌ستیان ده‌هێنم‪.‬‬ ‫دیاره‌ هۆكاره‌كه‌شی ئه‌وه‌یه‌ كه‌ حه‌زم له‌‬ ‫پیشه‌كه‌ی ئێستام نییه‌»‪.‬‬ ‫شادان تۆفیقی مامۆستا‪ ،‬له‌باره‌ی‬

‫هه‌ڵبژاردنی پیشه‌ له‌سه‌ر بنه‌مای حه‌ز‪،‬‬ ‫وتی «هه‌موو پیشه‌یه‌ك ڕەنگدانه‌وه‌ی‬ ‫له‌سه‌ر هه‌موو ساته‌كانی ژیان هه‌یه‌‪،‬‬ ‫هه‌ر بۆیه‌ پێویسته‌ هه‌موو تاكێك به‌پێی‬

‫حه‌ز و خولیاكانی خۆی كار بدۆزێته‌و ‌ه‬ ‫و گه‌شه‌ به‌ به‌هره‌كانی خۆی بدات‪،‬‬ ‫ئه‌گینا ناتوانێت هه‌رگیز له‌و ب��واره‌دا‬ ‫س �ه‌رك �ه‌وت��وو بێت و گه‌شه‌ بكات‪.‬‬ ‫هه‌مووكات ڕقی له‌ كاره‌كه‌ی ده‌بێته‌وه‌‬ ‫و دواجار بێزار و توڕەیه‌ له‌ ژیانی»‪.‬‬ ‫شه‌وبۆ ف��ای�ه‌ق‪ ،‬فه‌رمانبه‌رێكی‬ ‫تره‌‪ ،‬ده‌رب��اره‌ی ئه‌م بابه‌ته‌ وتی «الی‬ ‫ئێمه‌ هێشتا تاكه‌كانی كۆمه‌ڵگه‌‬ ‫نه‌گه‌یشتوونه‌ته‌ ئ �ه‌و قۆناغه‌ی كه‌‬ ‫پێویسته‌ هه‌موو كه‌س به‌پێی ویستی‬ ‫خۆی پیشه‌یه‌ك هه‌ڵبژێرێت و كاری تێدا‬ ‫بكات‪ ،‬له‌و بواره‌دا بژێویی ژیانی دابین‬ ‫بكرێت‪ .‬بۆ منوونه‌‪ :‬وێنه‌كێشێك خولیای‬ ‫وێنه‌كێشانه‌‪ ،‬بتوانێت به‌ فرۆشتنی‬ ‫وێنه‌كانی بژێویی ژیانی دابین بكات‪،‬‬ ‫یان نووسه‌رێك‪ ،‬یان وه‌رزشكارێك‪...‬‬ ‫هتد‪ .‬هه‌تا چه‌ند ساڵێك له‌مه‌وبه‌ریش‪،‬‬ ‫خه‌ڵكی ئێمه‌ به‌ شوێن پارووێك نانه‌وه‌‬ ‫ب��وون‪ ،‬له‌ هه‌ر شوێنێك بووایه‌ و به‌‬ ‫هه‌ر ڕێگه‌یه‌ك بووایه‌‪ .‬بۆیه‌ له‌ ئێستادا‪،‬‬ ‫هێشتا زووه‌ بۆ ئه‌وه‌ی تاكی كۆمه‌ڵگه‌ی‬ ‫ئێمه‌‪ ،‬بتوانێت به‌پێی خواسته‌كانی‬ ‫خۆی كاته‌كانی ڕۆژانه‌ی خه‌رج بكات‪،‬‬ ‫پیشه‌كه‌ی به‌پێی ویسته‌كانی خۆی‬ ‫بێت»‪.‬‬

‫سەرەقەڵەم‬ ‫د‪ .‬عالیە فەرەج*‬ ‫دوو هەفتە جارێک دەینووسێت‬

‫ئایین‪ ،‬سیاسه‌ت‪،‬‬ ‫بازرگانی‬ ‫ل ‌ه دونیای سیاسه‌ت‌و كاری سیاسی‌و‬ ‫به‌شداریی سیاسیدا‪ ،‬له‌سه‌ر ئاستی نووسین‬ ‫‌و مه‌عریفی بێت‪ ،‬یان له‌سه‌ر ئاستی واقیع‬ ‫‌و ب ‌ه عه‌مه‌لیی به‌رجه‌سته‌بوونی پڕۆسه‌ی‬ ‫سیاسی‌و به‌شداریی سیاسی بێت‪ ،‬كۆمه‌ڵێك‬ ‫هاوكێش ‌ه ب ‌ه به‌رد ‌هوامی خۆیان ده‌سه‌پێنن‬ ‫به‌سه‌ر ئه‌و نووسین ‌و گفتوگۆ ‌و چاالكییه‌‬ ‫سیاسی‌و مه‌ده‌نییانه‌ی ك ‌ه باسی سیاسه‌ت‬ ‫ل ‌ه سه‌نته‌ری گرنگیپێدانیاندایه‌‪.‬‬ ‫ل ‌ه سه‌ره‌تای مێژووی ده‌ركه‌وتنی‬ ‫حیزب ‌ه سیاسیی ‌ه ئیسالمییه‌كانه‌و ‌ه ‌و‬ ‫كاركردنیان بۆ گه‌شنت به‌ده‌سه‌اڵت‪ ،‬پرسی‬ ‫په‌یوه‌ندیی سیاسه‌ت ب ‌ه ئایینه‌و ‌ه وروژێرناوه‌‬ ‫‌و ل ‌ه ڕێی گفتوگۆ ‌و توێژینه‌وه‌و ‌ه چه‌ندین‬ ‫هاوكێش ‌ه بۆ گرێدانی سیاسه‌ت ‌و ئایین‬ ‫‌و دیاریكردنی جۆری په‌یوه‌ندییه‌كه‌یان‪،‬‬ ‫داڕش��ت��ن��ی ب��ۆ ك����راوه‌‪ .‬ت��ا ئێستاش له‌‬ ‫نێوه‌ند ‌ه فیكری ‌و مه‌عریفی ‌و توێژینه‌وه‌‬ ‫ئیسالمییه‌كاندا‪ ،‬ب ‌ه شێوازی جیاواز ئه‌م‬ ‫پرس ‌ه گفتوگۆی له‌سه‌ر ده‌كرێت‪ .‬بوونی‬ ‫توێژینه‌و ‌ه له‌سه‌ر په‌یوه‌ندیی نێوان ده‌عوه‌‬ ‫‌و ك��اری سیاسی‪ ،‬یان په‌یوه‌ندیی نێوان‬ ‫دینداریی میللی ‌و ك��اری سیاسی‪ ،‬یان‬ ‫په‌یوه‌ندیی نێوان بوونی مه‌نزومه‌یه‌كی‬ ‫زانستیی ئه‌سله‌مه‌كراو ‌و كاری سیاسی‪ ،‬به‌‬ ‫یه‌كێك ل ‌ه باشرتین پێوه‌ره‌كان داده‌نرێت‬ ‫بۆ پێوانه‌كردنی گه‌شه‌ی پرسی ئایین ‌و‬ ‫سیاسه‌ت ل ‌ه چوارچێوه‌ی دام �ه‌زراوه‌‪ ،‬یان‬ ‫حیزب ‌ه سیاسیی ‌ه ئیسالمییه‌كاندا‪.‬‬ ‫ل � ‌ه ه�ه‌رێ��م��ی ك��وردس��ت��ان��دا ‌و له‌‬ ‫س�ه‌روب�ه‌ن��دی هه‌ڵبژاردنه‌كانی خولی‬ ‫چواره‌می پ ‌هرله‌ماندا‪ ،‬ب ‌ه ئاشكرا پرسی‬ ‫سیاسه‌ت ‌و بازرگانی هات ‌ه كایه‌وه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫هه‌ڵگری ئ�ه‌و ئه‌گه‌ر‌ه ب��وو‪ :‬ئایا كاتێك‬ ‫سیاسه‌ت‌و كاری سیاسیی حیزبی ده‌خرێته‌‬ ‫خزمه‌تی بازرگانیكردنی به‌شێك ل ‌ه نوخبه‌ی‬ ‫سیاسیی حیزبێكی دی��اری��ك�راو‪ ،‬خودی‬ ‫حیزبه‌ك ‌ه دووچاری چی ده‌بێت؟‬ ‫ئه‌م باس ‌ه ك ‌ه دێت ‌ه بازنه‌ی باس ‌و‬ ‫گفتوگۆوه‌‪ ،‬ل ‌ه دوو خاڵی بنه‌ڕەتیدا تێبینی‬ ‫دروستده‌كات‪ :‬یه‌كه‌میان ئه‌وه‌ی ‌ه ل ‌ه جیهانی‬ ‫سێیه‌مدا تا ئێستا ب ‌ه ڕوونی ته‌وزیفكردنی‬ ‫سیاسه‌ت ب��ۆ بازرگانیكردن ل� ‌ه الی�ه‌ن‬ ‫ده‌سه‌اڵتی سیاسیی حكومییه‌و ‌ه بوو ‌ه ‌و‬ ‫ته‌نیا ل ‌ه حاڵه‌تی سیستم ‌ه دیكتاتۆرییه‌كاندا‪،‬‬ ‫بۆی ‌ه ڕەنگدانه‌وه‌ی ئه‌م حاڵه‌ت ‌ه ل ‌ه ناو‬ ‫حیزب ‌ه سیاسییه‌كانی كوردستاندا‪ ،‬حیزب له‌‬ ‫دامه‌زراوه‌یه‌كی كۆمه‌اڵیه‌تیی سیاسییه‌وه‌‬ ‫ب�ه‌ره‌و كۆمپانیایه‌كی بازرگانیی تایبه‌ت‬ ‫ئاڕاست ‌ه ده‌كات‪.‬‬ ‫خ��اڵ��ی دووه‌م‪ :‬ب �ه‌رد ‌هوام��ب��وون��ی‬ ‫ته‌وزیفكردنی حیزبی سیاسی ل ‌ه الیه‌ن‬ ‫به‌شێك ل � ‌ه س�ه‌رك��ردای�ه‌ت��ی��ی سیاسیی‬ ‫حیزبه‌كانه‌وه‌‪ ،‬سه‌ره‌كیرتین هۆكار‌ه بۆ‬ ‫شكستپێهێنانی ڕۆڵی ئایدۆلۆژیا ل ‌ه هه‌رێمی‬ ‫كوردستاندا‪ ،‬ك ‌ه تا ئێستا ئایدۆلۆژیا‬ ‫پایه‌یه‌كی پێكهێنه‌ر ‌و به‌رد ‌هوامیپێده‌ری‬ ‫حیزبی سیاسی بووه‌‪ .‬خودی ئه‌م حاڵه‌ته‌ش‪،‬‬ ‫مه‌ترسیدار‌ه بۆ هه‌رێمی كوردستان‪ ،‬له‌‬ ‫كاتێكدا كۆمه‌ڵگاك ‌ه نه‌بووه‌ت ‌ه خاوه‌نی‬ ‫بونیادێكی مه‌ده‌نیی به‌هێز ‌و ك��ارا كه‌‬ ‫جێگره‌وه‌ی حیزبی سیاسی بێت‪ .‬هه‌روه‌ها‬ ‫بوونی حیزبی بنك ‌ه جه‌ماوه‌ری نه‌بووه‌ته‌‬ ‫خاسیه‌تی كایه‌ی سیاسی ل ‌ه كوردستاندا‪.‬‬ ‫ب��ۆی� ‌ه ئ �ه‌گ �ه‌ری ڕووب���ه‌ڕووب���وون���ه‌وه‌ی‬ ‫هه‌رێمی كوردستان ب ‌ه مه‌ترسیی پشێویی‬ ‫ك��ۆم �ه‌اڵی �ه‌ت��ی ‌و الوازب���وون���ی ئاستی‬ ‫كۆمه‌ڵگایی ‌و زۆرب��وون��ی توندوتیژی ‌و‬ ‫نه‌خۆشیی ‌ه ده‌روونییه‌كان‪ ،‬تا بێت ڕوو له‌‬ ‫زیادبوون ده‌كات‪.‬‬

‫‪10‬‬ ‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫ كۆمه‌ڵناسیی‬ ‫ خۆمانە‬ ‫ڕایان عوسامن‬ ‫دەینووسێت‬

‫هونه‌رمه‌ند‬ ‫زۆریی ئێم ‌ه‬ ‫هه‌میش ‌ه زۆری‪ ،‬پابه‌ندی بۆرییه‌‪.‬‬ ‫وات ‌ه زۆربوون ده‌شێت هاوڕ ‌ێ بێت‬ ‫له‌گه‌ڵ بۆرێتیدا‪ .‬هونه‌رمه‌ندبوون‬ ‫و كه‌وتنه‌دۆخی هونه‌ری‪ ،‬وه‌ك‬ ‫ئه‌ندازیاری خه‌یاڵ و كارسازی‬ ‫یاده‌وه‌ریی هه‌ر گه‌لێك و له‌سه‌ر‬ ‫هه‌موو ئاسته‌كان‪ ،‬په‌یوه‌ندیی ب ‌ه توانا‬ ‫و ئه‌و لێهاتووییه‌و ‌ه هه‌ی ‌ه ك ‌ه زه‌مه‌نێك‬ ‫ده‌یخوڵقێنێت‪.‬‬ ‫ده‌شێت ئێم ‌ه به‌رهه‌می‬ ‫كشتوكاڵیامن هه‌بێت‪ ،‬با زۆر و‬ ‫بۆریش بێت‪ ،‬هه‌روه‌ك چۆن ده‌شێت‬ ‫خاوه‌ن به‌رهه‌می ته‌كنه‌لۆژیا و شتی‬ ‫تر بین و هیچ كێشه‌یه‌ك ڕوونه‌دات‪،‬‬ ‫به‌اڵم زۆربوونی هونه‌رمه‌ند‪،‬‬ ‫مه‌ترسییه‌ك ‌ه بونیادی ده‌روونی و‬ ‫ڕۆحی ئێم ‌ه ده‌شوێنێنێت‪ .‬هونه‌رمه‌ند‬ ‫ده‌شێت ساتێك ل ‌ه دایك ببێت كه‌‬ ‫وه‌اڵمده‌ره‌وه‌ی پێویستیی ‌ه ڕۆحی و‬ ‫ده‌روونییه‌كانی گه‌لێك بێت‪ ،‬بتوانێت‬ ‫هۆگری بگه‌یه‌نێت ‌ه ئاستێكی به‌رز‪،‬‬ ‫تاڕاده‌ی دروستكردنی یاده‌وه‌ری و‬ ‫خه‌یاڵ‪ .‬ئه‌وه‌ی نه‌توانێت دروستكاری‬ ‫ئه‌و په‌یوه‌ندیی ‌ه بێت‪ ،‬نابێته‌‬ ‫هونه‌رمه‌ند‪ .‬بۆ هونه‌رمه‌ندبوون‪،‬‬ ‫ڕەنگ نیی ‌ه ئه‌متۆسفێرێكی هونه‌ری و‬ ‫سه‌پۆرتی كۆمپانیا و دارایی وه‌هامان‬ ‫پێویست بێت‪ ،‬هونه‌رمه‌ند خۆی‪ ،‬به‌ر‬ ‫ل ‌ه هه‌ر شتێك‪ ،‬ده‌بێت وه‌اڵمده‌ره‌وه‌ی‬ ‫زه‌مه‌ن بێت‪ ،‬بتوانێت كۆی یاده‌وه‌رییه‌‬ ‫پارچه‌كراوه‌كان‪ ،‬یه‌كبخاته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌مڕۆ زۆروبۆری ل ‌ه هونه‌ری‬ ‫ئێمه‌دا زۆر هه‌ستپێكراوه‌‪ .‬هه‌رچه‌نده‌‬ ‫هونه‌رمه‌ند له‌ژێر بارودۆخی ئه‌مڕۆدا‬ ‫له‌دایك ده‌بێت‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر زوو‬ ‫تێداده‌چێت و نامێنێت‪ .‬ڕەنگه‌‬ ‫یه‌كێك ل ‌ه هۆیه‌كانی ئه‌م هونه‌رمه‌ند‬ ‫زۆریی ‌ه بۆ مه‌سه‌له‌ی سه‌رمایه‌داری‬ ‫و به‌رهه‌مهێنانی كولتوورییانه‌ی‬ ‫هونه‌ر بگه‌ڕێته‌وه‌‪ ،‬هه‌ر وه‌ك چۆن‬ ‫ئادۆرنۆ و هۆركهایمه‌ر باس له‌‬ ‫دۆخی به‌پیشه‌سازیكردنی هونه‌ر‬ ‫خۆی ده‌كه‌ن‪ .‬یانی له‌ژێر ئه‌م ویسته‌‬ ‫سه‌رمایه‌دارانه‌یه‌دا‪ ،‬هونه‌ر بێ‌‬ ‫بوونی هونه‌ر و بگر‌ه ب ‌ێ په‌یامیش‪،‬‬ ‫دێت ‌ه ناوه‌وه‌‪ .‬وات ‌ه هونه‌ر هه‌ی ‌ه بێ‌‬ ‫په‌یام‪ ،‬ب ‌ێ ڕۆح‪ ،‬ب ‌ێ دیالۆگ و بێ‌‬ ‫گوێگری ڕاسته‌قینه‌‪ .‬ئه‌و هونه‌ر و‬ ‫گۆرانییانه‌ی ك ‌ه به‌رهه‌می چه‌رخی‬ ‫ئه‌مڕۆن‪ ،‬كه‌مرت ب ‌ه دووی گوێگری‬ ‫ڕاسته‌قینه‌دا ده‌گه‌ڕێن‪ .‬هونه‌ر كه‌‬ ‫گۆڕدرا ب ‌ه خواستی سه‌رمایه‌دارانه‌‪،‬‬ ‫ل ‌ه په‌یامێكی گشتییه‌و ‌ه ده‌گۆڕدرێته‌‬ ‫سه‌ر خواستێكی جیا و ب ‌ێ ناوه‌رۆك‪.‬‬ ‫ئه‌م دید ‌ه پشتگیریكردن نیی ‌ه له‌سه‌ر‬ ‫داخستنی ده‌رگای هونه‌ر ب ‌ه ڕووی‬ ‫نه‌وه‌ی نوێ‌‪ ،‬یان هونه‌ری تازه‌دا‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫هونه‌ر ده‌بێت ئاگاداری مانه‌وه‌ی خۆی‬ ‫و په‌یام و ئه‌و په‌یوه‌ندییانه‌ش بێت كه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ په‌بڵیكدا دروستی ده‌كات‪.‬‬ ‫ئه‌مڕۆ ڕەنگ نیی ‌ه هونه‌ر‬ ‫له‌دایكبوونێكی خۆڕسكی په‌یام بێت‪،‬‬ ‫به‌ڵك ‌ه هونه‌ر خواستی ده‌ركه‌وتن و‬ ‫په‌یداكردنی ناوبانگ و بژێوییه‌كی‬ ‫باشرته‌‪ .‬ئه‌مڕۆ هونه‌رمه‌ندبوون‬ ‫گۆڕدراو ‌ه بۆ هونه‌رپیشه‌یی‪ ،‬واته‌‬ ‫كردنی هونه‌ر ل ‌ه په‌یامه‌و ‌ه ب ‌ه كااڵ‪.‬‬ ‫هونه‌رپیش ‌ه زۆرن‪ ،‬هونه‌رمه‌ند كه‌م‪.‬‬

‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ری سه‌نته‌رێكی كولتووری‪ :‬ئه‌مه‌ هه‌مان سیاسه‌تی عوسامنییه‌كانه‌‪ ،‬له‌ به‌رگێكی نوێدا‬

‫‌ له‌ مزگه‌وت ‌ه كۆنه‌كانیشدا‪ ،‬مناره‌ی توركی و‬ ‫بیانی به‌كارده‌هێنرێن‬ ‫ڕاپۆرت‪ :‬ڕەزا هه‌ورامی‬ ‫دروستكردنه‌وه‌ و نۆژەنكردنه‌وه‌ی‬ ‫مزگه‌وته‌كان‪ ،‬نه‌ریتێكی ئایینیی پیرۆزه‌‪.‬‬ ‫هه‌ر نه‌ته‌وه‌ و گه‌لێك‪ ،‬به‌ فه‌رهه‌نگ و‬ ‫هونه‌ری خ��ۆی‪ ،‬به‌شداری له‌ بیناكردنی‬ ‫شارستانییانه‌ی ئه‌م نه‌ریتانه‌دا ده‌ك��ات‪.‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی ئێستا ب �ه‌دی��ده‌ك��رێ��ت‪ ،‬هه‌مان‬ ‫زاڵبوونی فه‌رهه‌نگی توركی و بیانییه‌‬ ‫له‌ دروستكردنه‌وه‌ی مزگه‌وته‌كاندا‪ ،‬به‌‬ ‫تایبه‌ت مناره‌كانیان‪ ،‬كه‌ هاوشانی بازاڕ‬ ‫و باڵه‌خانه‌كان‪ ،‬مزگه‌وته‌كانیش ڕەنگی‬ ‫ده‌ره‌وه‌یان به‌ خۆیانه‌وه‌ گرتووه‌‪ .‬له‌ ڕووی‬ ‫ژیار و فه‌رهه‌نگه‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ له‌ده‌ستچوونی‬ ‫خه‌سڵه‌تی مێژویی فه‌رهه‌نگی كورده‌‪.‬‬ ‫ئه‌مین حاجی زه‌ڵمی‪ ،‬به‌رێوه‌به‌ری‬ ‫سه‌نته‌ری كولتووری ژی��وا‪ ،‬له‌مباره‌یه‌وه‌‬ ‫وت��ی «ڕەنگه‌ جێبه‌جێكردنی پاشاموه‌ی‬ ‫خه‌الفه‌تی عوسامنییه‌كان بێت له‌ سه‌رده‌می‬ ‫ڕابوردوودا‪ .‬ئێستاش به‌ هۆی نزیكیی بیری‬ ‫ئایدۆلۆژی و نزیككه‌وتنه‌وه‌ی ڕێكخراوه‌‬ ‫ئیسالمییه‌ خ��ێ��رخ��وازی��ی�ه‌ك��ان و پارتی‬ ‫دادوگه‌شه‌پێدانه‌وه‌ ل ‌ه توركیا‪ ،‬كه‌ ئه‌ردۆگان‬ ‫به‌ شێوه‌یه‌كی ڕاسته‌وخۆ خۆی ب ‌ه پاشاموه‌ی‬ ‫خه‌الفه‌تی عوسامنییه‌كان ناوزه‌د ده‌كا‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫درێژەپێده‌ری هه‌مان ئه‌و سیاسه‌ته‌ بێت له‌‬ ‫به‌رگێكی مۆدێرندا»‪.‬‬ ‫ك��ارزان كۆیی‪ ،‬مامۆستا و پێشنوێژی‬ ‫مزگه‌وته‌‪ ،‬بڕوای وای ‌ه هه‌ر شتێك جوان و‬ ‫مۆدێرن بێت و خزمه‌تی مزگه‌وت بكات‪،‬‬ ‫كێشه‌ی نییه‌ و ئاساییه‌‪ ،‬وه‌ك مناره‌ی توركی‪.‬‬ ‫مامۆستا كارزان وتیشی «منار ‌ه هه‌ر مناره‌یه‌‪،‬‬ ‫گرنگ ئه‌وه‌یه‌ جوانبێت‪ ،‬ئه‌گینا جیاوازییان‬ ‫نییه‌‪ .‬خۆ ئایین دیاریی نه‌كردووه‌ كام و چۆن‬

‫بێت! نه‌ریتی دینییش هه‌ر یه‌كێكه‌‪ ،‬وه‌ك‬ ‫جلوبه‌رگ و تایبه‌مته‌ندیی تر نییه‌‪ .‬هه‌روه‌ها‬ ‫باسی عه‌قیده‌ نییه‌‪ ،‬تا كێشه‌ دروستبكات»‪.‬‬ ‫په‌یكه‌رتاشێكیش پێیوایه‌ كه‌ «به‌ردی‬ ‫وا له‌ كوردستان هه‌ن‪ ،‬كه‌ ده‌توانرێت زۆر‬ ‫شتی گه‌وره‌تر له‌ مناره‌یان پێ دروستبكرێت‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ تێچوونی زۆره‌‪ ،‬به‌اڵم ناگاته‌‬ ‫توركییه‌كه‌‪ .‬نه‌كردنی ئه‌مه‌ش‪ ،‬هۆكاره‌كه‌ی‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ كه‌ كه‌سی بۆ ته‌رخان نه‌كراوه‌‪.‬‬ ‫په‌یكه‌رسازی زۆریشامن هه‌ن كه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫هاوكارییان بكرێت‪ ،‬ده‌توانن به‌ شێوه‌یه‌كی‬ ‫رسوشتی بیكه‌ن»‪ .‬سه‌باره‌ت به‌ كاریگه‌ریی‬ ‫هێناىن ئ��ەو منارانە لە دەرەوە‪ ،‬هه‌رێم‬ ‫مه‌هدیی په‌یكه‌رتاش وتی «زۆر له‌سه‌ر‬

‫هونه‌ری كوردی ده‌كه‌وێت»‪.‬‬ ‫عه‌لی بانیشاری‪ ،‬ده‌رچ��ووی به‌شی‬ ‫شوێنه‌وار‪ ،‬پێیوابوو «نۆژەنكردنه‌وه‌ی‬ ‫مزگه‌وت و مناره‌ی م��زگ�ه‌وت‪ ،‬ی��ان هه‌ر‬ ‫شوێنێكی شوێنه‌واری‪ ،‬پێویسته‌ به‌پێی‬ ‫یاسای شوێنه‌وار و له‌سه‌ر هه‌مان شێوه‌ی‬ ‫ڕاب����وردوو بێت‪ .‬ت�ه‌ن��ان�ه‌ت نابێت ئه‌و‬ ‫كه‌ره‌ستانه‌ی بۆ نۆژەنكردنه‌و ‌ه به‌كاردێن‪،‬‬ ‫جیاواز بن له‌گه‌ڵ هه‌مان ئه‌و كه‌ره‌سه‌تانه‌دا‬ ‫كه‌ پێشرت بۆ دروستكردنی ئه‌و شوێنه‌واره‌‬ ‫به‌كارهاتوون»‪ .‬ئ�ه‌و ده‌رچ���ووه‌ی به‌شی‬ ‫شوێنه‌وار‪ ،‬نۆژەنكردنه‌وه‌ی شوێنه‌واره‌‬ ‫ئایینییه‌كانی كوردستان له‌سه‌ر شێوازی‬ ‫واڵتانی تر‪ ،‬ب ‌ه نادروست د ‌هزانێت و ده‌ڵێت‬

‫«تێكدانی شوێنه‌واره‌كانی كوردستانه‌‪،‬‬ ‫یاساش ڕێگه‌ی پێنادات‪ .‬ده‌بێت له‌ هه‌ر‬ ‫كاتێكدا هه‌ست ب �ه‌وه‌ ك �را‪ ،‬ده‌ستبه‌جێ‌‬ ‫نوێكردنه‌وه‌ی ئه‌و جێگه‌ شوێنه‌وارییه‌ له‌‬ ‫الیه‌ن به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی شوێنه‌واری ئه‌و‬ ‫ناوچه‌یه‌و ‌ه بوه‌ستێرنێت‪ ،‬چونكه‌ تێكدانی‬ ‫سیامی شوێنه‌واره‌‪ .‬به‌مه‌ مێژووی نه‌ته‌وه‌یه‌ك‬ ‫ده‌كه‌وێته‌ ژێر پرسیاره‌وه‌»‪.‬‬ ‫ئاریا كه‌ریم‪ ،‬وه‌ك گه‌نجێكی شاری‬ ‫سلێامنی‪ ،‬باسی ل�ه‌وه‌ كرد كه‌ زۆرشتامن‬ ‫گۆڕدراون به‌ نه‌ریتی بیانی‪ ،‬هه‌ر توركی نییه‌‬ ‫«ئه‌مڕۆ باڵه‌خانه‌ و ناوی شه‌قام و مۆڵه‌كان و‬ ‫مامه‌ڵه‌ی خه‌ڵكیش‪ ،‬گۆڕدراون به‌ بابه‌تی نێو‬ ‫فیلمه‌كان»‪ .‬ئاریا وتیشی «باس ته‌نیا مناره‌ی‬

‫مزگه‌وته‌كان نیین‪ ،‬توخوا كوێی ئه‌م واڵته‌‬ ‫ڕەسه‌نایه‌تیی تێدا ماوه‌؟!»‬ ‫دڵ��پ��اك م��ح �ه‌م �ه‌د‪ ،‬ك �ه‌ مامۆستا و‬ ‫قورئانخوێنی مزگه‌وته‌‪ ،‬پێیوایه‌ مناره‌ی‬ ‫مزگه‌وته‌كان له‌سه‌ر شێوه‌ی كۆن بن جوانرته‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ سیامی ڕەسه‌نایه‌تی و فه‌رهه‌نگیی‬ ‫خۆمانی پێوه‌ دیاره‌‪ .‬ئه‌و ده‌ڵێت «مزگه‌وتیش‪،‬‬ ‫ده‌توانرێت ڕەچاوی كولتوور و فه‌رهه‌نگی‬ ‫میلله‌تانی له‌ بیناسازی و شارستانیه‌تدا‪ ،‬تێدا‬ ‫بكرێت‪ .‬ئه‌گه‌ر وانه‌بێت‪ ،‬كێشه‌ نییه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫باشرته‌ هه‌ر میلله‌ت ‌ه و ده‌ستی هه‌بێت له‌‬ ‫نه‌خشاندنی هونه‌ری خۆی‪ ،‬به‌ مزگه‌وت و‬ ‫شوێنه‌ پیرۆز و گشتییه‌كانیشه‌وه‌‪ ،‬كه‌ هێامی‬ ‫ڕەسه‌نایه‌تین»‪.‬‬

‫له‌باره‌ی خۆشبه‌ختییه‌وه‌‬ ‫فاتیمه‌ سه‌ییدی‬ ‫شۆپنهاوه‌ر ده‌ڵێ «به‌ كه‌می بیر‬ ‫له‌و شتانه‌ ده‌كه‌ینه‌وه‌ كه‌ هه‌مانن‌‪،‬‬ ‫له‌كاتێكدا ب���ه‌رده‌وام له‌ بیری ئه‌و‬ ‫شتانه‌داین كه‌ نیامنن»‪ .‬ئاره‌زوو‪ ،‬واته‌‬ ‫خواستنی شتێك كه‌ ئێستا نیته‌‪ .‬ئایا‬ ‫تۆ به‌ ئ��اره‌زووه‌ك��ان��ت گه‌یشتووی؟‬ ‫وه‌اڵمی هه‌ندێكامن به‌ڵێ و جێگیره‌ و‬ ‫هه‌ندێكیشامن نه‌خێره‌‪ .‬به‌اڵم ده‌بێت‬ ‫به‌ دڵنیاییه‌وه‌ بڵێین گه‌یشتووین به‌‬ ‫ئاره‌زووه‌كامنان و ده‌كرێ‌ سه‌رنجامن‬ ‫نه‌دابێ‪ ،‬یان كه‌مرت وردبووبینه‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌ندێك ك �ه‌س هه‌ڵه‌ ده‌ك��ات‬ ‫له‌ لێكدانه‌وه‌ و ته‌فسیری چه‌مكی‬ ‫خ��ۆش��ب �ه‌خ��ت��ی دا‪ .‬خ��ۆش��ب�ه‌خ��ت��ی‬ ‫هه‌ستكردنێكی شیرینه‌ ل �ه‌ كاتی‬ ‫گه‌یشنت به‌ ئ���اره‌زووه‌ك���ان‪ ،‬كه‌واته‌‬ ‫خۆشبه‌ختین‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی زۆرینه‌ی‬ ‫ئ���اره‌زووه‌ك���امن���ان ل �ه‌ ی���اده‌‪ ،‬م �ه‌رج‬ ‫نییه‌ به‌ له‌بیرچوونه‌وه‌یامن تامی‬ ‫خۆشبه‌ختیامن نه‌چه‌شتبێ‪ ،‬یان پێی‬ ‫نه‌گه‌یشتبین‪ .‬یه‌كه‌مین هه‌نگاو‬ ‫ب��ۆ گ���ه‌ڕان ب���ه‌دوای خۆشبه‌ختیدا‪،‬‬ ‫بیركردنه‌وه‌ی دروس��ت و جێگیره‌ و‬ ‫ده‌بێت ڕێگاكانی بدۆزینه‌وه‌ و هه‌وڵ‬ ‫ب��ده‌ی��ن ڕاهێنان بكه‌ین و خۆمان‬ ‫ته‌ڵقین بده‌ین له‌سه‌ری‪ .‬بیركردنه‌وه‌‬ ‫ل �ه‌ خۆشبه‌ختی‪ ،‬خ��ۆی ل �ه‌ خۆیدا‬

‫خۆشه‌به‌ختیی‪ .‬پاشان به‌ جێگیریی‬ ‫بیركردنه‌وه‌‪ ،‬گه‌وره‌ترین فاكته‌ری‬ ‫خۆشبه‌ختی دۆزینه‌وه‌ی كه‌سێتی و‬ ‫زانین و هه‌وڵدان له‌ به‌دیهێنانی له‌سه‌ر‬ ‫زه‌وی��دا‪ ،‬له‌م سۆنگه‌یه‌وه‌ ده‌توانین‬ ‫هه‌نگاو بنێین به‌ره‌و خۆشبه‌ختی‪.‬‬ ‫خۆشبه‌ختی‪ ،‬كارێكی موعجیزه‌ئاسا‬ ‫نییه‌ خوا بیكاته‌ خه‌اڵتی مرۆڤ‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫چه‌مكێك و واتایه‌كی ش��اراوه‌ی�ه‌ له‌‬ ‫ده‌روونی هه‌موو مرڤێكدا‪ ،‬دۆزینه‌وه‌‬ ‫و درك پێكردنی‪ ،‬ده‌گه‌ڕیته‌وه‌ سه‌ر‬ ‫كه‌سه‌كه‌ خۆی‪ .‬له‌ڕاستیدا خۆشبه‌ختی‬ ‫شتێك نییه‌ جگه‌ له‌ ئارامیی ده‌روونی‪،‬‬ ‫با هه‌وڵ بده‌ین بیكه‌ین به‌و ئارامشه‌‬ ‫ده‌روونییه‌‪.‬‬ ‫مامۆستا نارسی سوبحانی ده‌ڵێت‬ ‫‪:‬ئ�ه‌گ�ه‌ر له‌ هه‌موو خه‌ڵكی بپرسی‬ ‫حه‌ز ده‌كه‌یت خۆشبه‌خت بیت و پێی‬ ‫بگه‌یت‪ ،‬هه‌موو له‌ وه‌اڵم��دا ده‌ڵێن‪:‬‬ ‫بێگومان‪ .‬به‌اڵم ئایا چه‌ندی هه‌وڵی‬ ‫داوه‌ بگات به‌ خۆشبه‌ختی و خۆی به‌‬ ‫به‌ختیار ده‌زانێ‌؟ شادی و هه‌ستكردن‬ ‫ب �ه‌ ئ��ارام��ی��ی ده‌روون����ی‪ ،‬نیشانه‌ی‬ ‫سه‌ه‌ركیی خۆشه‌به‌ختین‪ ،‬به‌اڵم چۆن‬ ‫ده‌توانین پێی بگه‌ین؟ له‌م نێوه‌نده‌دا‬ ‫جیاوازی له‌ تێڕوانین و بۆچوونه‌كاندا‬ ‫زۆره‌‪ .‬هه‌ندێك س��ه‌روه‌ت و سامان‬ ‫و دارای���ی به‌ خۆشبه‌ختی ده‌زان��ن‪،‬‬ ‫یاخود ده‌ڵێن خۆشبه‌ختی به‌مانه‌‬

‫به‌ده‌ستدێـت و مرۆڤ پێی ده‌گات‪.‬‬ ‫هه‌ندێك به‌ ن��اوداری و ناوده‌ركردن‪،‬‬ ‫هه‌ندێكی تریش ڕازاندنه‌وه‌ و ڕواڵه‌ت‬ ‫و جوانیی ڕواڵه‌تییانه‌‪ .‬بۆ گه‌یشنت‬ ‫به‌ چه‌مكی خۆشبه‌ختی‪ ،‬تا ئێستاش‬ ‫شتێكه‌ خه‌ڵكی سه‌رگه‌م كردووه‌‪ ،‬مرڤ‬ ‫به‌رده‌وام له‌ گه‌ڕان و هه‌وڵداندایه‌ بۆ‬ ‫گه‌یشنت به‌ خۆشبه‌ختی‪ .‬مرۆڤه‌كان‬ ‫زۆربه‌یان وێنایه‌كی ڕوونیان نییه‌ بۆ‬ ‫خۆشبه‌ختی‪.‬‬ ‫خۆشبه‌ختبوون و گه‌یشنت به‌‬ ‫خۆشبه‌ختی‪ ،‬جۆره‌ هونه‌رێكه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ساده‌‪ ،‬واته‌ هه‌موو كه‌س ده‌توانێ‌ پێی‬ ‫بگات‪ ،‬ئه‌گه‌ر بیه‌وێـت و مه‌به‌ستی‬ ‫بێت‪ .‬به‌خته‌وه‌رترین م��رۆڤ‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كه‌سه‌یه‌ توانا و لێهاتووییه‌كانی‬ ‫خ��ۆی بناسێت‪ ،‬ی��ان ب�ه‌ واتایه‌كی‬ ‫تر‪ ،‬هێز و توانا شاراوه‌كانی خۆی‬ ‫بناسێت و بیانخاته‌ گه‌ڕ و سوودیان‬ ‫لێوه‌ربگرێت‪.‬‬ ‫ده‌روون��ن��اس��ی به‌ناوبانگ‪ ،‬دیل‬ ‫ك��ارن��گ��ی‪ ،‬ده‌ڵ��ێ��ت «ئێمه‌ ده‌بێت‬ ‫ب���ه‌رده‌وام له‌ بیری ئه‌و نیعمه‌ت و‬ ‫به‌هره‌ و به‌خششانه‌دا بین به‌ نسیبامن‬ ‫ب��وون و له‌به‌رده‌ستامندان‪ ،‬نه‌وه‌ك‬ ‫له‌و شتانه‌ی كه‌ بێبه‌ش بووین لێیان‪،‬‬ ‫ی��ان له‌به‌رچاوگرتنی ئ �ه‌و گرفت و‬ ‫ناخۆشییانه‌ی كه‌ دێنه‌ ڕێگاكان‪ ،‬یاخود‬ ‫هاتوونه‌ته‌ ڕێگامان»‪.‬‬

‫‪13‬‬ ‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫‪birura_bayan@yahoo.com‬‬

‫ڕوانین‬

‫ره‌واقییه‌كان‪ :‬ل ‌ه به‌رده‌م ره‌خنه‌دا‬ ‫)‪(23‬‬ ‫د‪ .‬سه‌باح به‌رزنجی *‬

‫««‬

‫قوتابخانه‌ی دیۆجانس‬ ‫فێری هه‌اڵتن ل ‌ه‬ ‫دنیامان ده‌كات‪ ،‬ل ‌ه‬ ‫به‌رامبه‌ردا قوتابخانه‌ی‬ ‫ره‌واقی فێری خه‌باتمان‬ ‫ده‌كات‬

‫وێ �ڕای ئه‌و خاڵ ‌ه به‌هێزانه‌ی ل ‌ه‬ ‫فه‌لسه‌فه‌ی ره‌واق��ی��دا ه��ه‌ن‪ ،‬وه‌ك��وو‬ ‫جه‌خت له‌سه‌ر هێزی ئیراده‌ و ئازادیی و‬ ‫زه‌رووره‌تی مه‌عنه‌وییه‌ت بۆ كه‌سایه‌تیی‬ ‫مرۆڤ‪ ،‬به‌اڵم مێژوونووسان و لێكۆڵه‌ران‬ ‫چ�ه‌ن��د ره‌خ��ن�ه‌ی�ه‌ك��ی��ان رووب����ه‌ڕووی‬ ‫كردووەته‌وه‌‪ ،‬گرنگرتینیان ئه‌مانه‌ن‪:‬‬ ‫یه‌كه‌م‪ :‬زیاد له‌ پێویست روویان‬ ‫ل� ‌ه ده‌روون و ن��اخ�ه‌‪ ،‬ب�ه‌ شێوه‌یه‌ك‬ ‫ك ‌ه له‌ ئه‌نجامدا م��رۆڤ ده‌گه‌یه‌نێته‌‬ ‫كه‌مته‌رخه‌می‪ ،‬واته‌ هانی نادات بۆ هه‌وڵ‬ ‫و تیكۆشان و خه‌بات ل ‌ه دژی ناهه‌مواری‬ ‫و بێدادییه‌كان‪ .‬به‌ عیباره‌تێكی تر‪ ،‬هه‌ر‬ ‫ئه‌وه‌ به‌س نییه‌ كه‌ مرۆڤ له‌ ناخه‌وه‌‬ ‫خ��ۆی بپارێزێ و ته‌نها هه‌ڵوێستی‬ ‫به‌رگری له‌ خۆی بنوێنێ‪ ،‬به‌ڵكو ئه‌ركی‬ ‫سه‌رشانیه‌تی هێزێكی كاریگه‌ر بێ و‬ ‫گۆڕانكاری بكات له‌ ده‌وروبه‌ری‪.‬‬ ‫دووه‌م‪ :‬ئ��ه‌وه‌ن��ده‌ی گرنگى به‌‬ ‫تاك ده‌دات‪ ،‬نایدات به‌ كۆمه‌ڵ‪ ،‬واته‌‬ ‫سیستمێكه‌ بایه‌خێك به‌ هه‌ست و سۆزی‬

‫شكۆمه‌ندیی مرۆڤانه‌ نادات‪ .‬وه‌ك بڵێی‬ ‫مرۆڤ بۆخۆی ده‌ژی و به‌س‪.‬‬ ‫سێیه‌م‪ :‬له‌ به‌رامبه‌ر كاره‌سات‬ ‫و رووداوی ن��اخ��ۆش �ه‌وه‌ م���رۆڤ به‌‬ ‫ته‌سلیمبوون بانگێشت ده‌ك��ات‪ ،‬كه‌‬ ‫ئه‌مه‌ له‌ كاریگه‌ری و توانای مرۆڤ‬ ‫ك�ه‌م��ده‌ك��ات�ه‌وه‌‪ ،‬له‌ حاڵێكدا ئاكاری‬ ‫دروست ئه‌وه‌یه‌ جۆرێك ل ‌ه هاوسه‌نگی‬ ‫له‌ نێوان رازیبوون به‌ قه‌ده‌ر و ویستی‬ ‫گۆڕانكاری هه‌بێت‪.‬‬ ‫به‌ ته‌ریبی ره‌واقییه‌كان‪ ،‬دیۆجانسی‬ ‫فه‌یله‌سووف كه‌ به‌ (سه‌گشێوه‌) نارساوه‌‪،‬‬ ‫بۆچوونێكی تری له‌سه‌ر ئاكاری مرۆڤ‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬كه‌ ب��ڕوای به‌ بێنیازیی ت�ه‌واو‬ ‫هه‌یه‌ وه‌ك رێگایه‌ك بۆ به‌خته‌وه‌ریی‬ ‫مرۆڤ‪ .‬الی دیۆجانس مرۆڤ كاتێك نرخ‬ ‫و بایه‌خ په‌یدا ده‌كات كه‌ پێویستی به‌‬ ‫كه‌س نه‌بێ‪ ،‬ته‌نانه‌ت جارێكیان پاشایه‌ك‬ ‫ده‌ڕوات �ه‌ الی و پێی ده‌ڵێت‪ :‬فه‌رمانت‬ ‫به‌ چییه‌ با جێبه‌جێی بكه‌م؟ ئه‌ویش له‌‬ ‫وه‌اڵمدا ده‌ڵێت‪ :‬هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ الچۆ له‌‬

‫به‌رده‌ممدا و به‌ری خۆره‌تاوم لێ مه‌گره‌!‬ ‫پێویستم به‌ هیچ شتێكی تۆ نییه‌!‬ ‫جیاوازیی نێوان (سه‌گشێوه‌كان) و‬ ‫ره‌واقییه‌كان له‌وه‌دایه‌ كه‌ سه‌گشێوه‌كان‬ ‫واز ل ‌ه هه‌موو شتێك ده‌هێنن و بێنیازی‬ ‫له‌ هه‌موو شتێك ده‌رده‌ب����ڕن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ره‌واقییان وازی لێناهێنن‪ ،‬به‌ڵكو گرنگیی‬ ‫پێناده‌ن و له‌ ناخی خۆیاندا جۆرێك له‌‬ ‫به‌رگریی خۆیی به‌دی دێنن‪ .‬هه‌رچه‌نده‌‬ ‫هیچ كامیان كارێك بۆ گۆڕینی واقیع‬ ‫ناكه‌ن‪.‬‬ ‫قوتابخانه‌ی دی��ۆج��ان��س فێری‬ ‫هه‌اڵتن له‌ دنیامان ده‌كات‪ ،‬له‌ ب ‌هرامبه‌ردا‬ ‫قوتابخانه‌ی ره‌واق��ی فێری خه‌بامتان‬ ‫ده‌ك��ات‪ ،‬ب �ه‌اڵم خه‌باتی ده‌روون���ی بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی ده‌وروبه‌ر نه‌مانڕەتێنێت‪.‬‬ ‫وه‌ك ده‌رده‌كه‌وێ‪ ،‬ره‌واقییان پێش‬ ‫ئه‌وه‌ی رێبازێكی فه‌لسه‌فییان بنیاتنابێ‪،‬‬ ‫كه‌ پشت به‌ گۆشه‌نیگای تیۆری ببه‌ستێ‪،‬‬ ‫هه‌نگاویان ب��ۆ ئ��ه‌وه‌ ن��اوه‌ نه‌خشه‌‬ ‫رێگایه‌كی كرده‌یی بۆ ژیانی مرۆڤ دیاری‬

‫بكه‌ن‪ ،‬بۆ ئ�ه‌وه‌ی مرۆڤ له‌ ب ‌هرامبه‌ر‬ ‫كورتهێنانه‌كانی ژیانی رۆژانه‌‪ ،‬ئارامگر و‬ ‫پته‌و بێ و هیچ هێزێك نه‌یڕووخێنێت‪.‬‬ ‫كاریگه‌ریی ئ �ه‌م ره‌وت��ه‌ به‌سه‌ر‬ ‫هزری مرۆڤایه‌تییه‌وه‌ ب�ه‌رده‌وام بوو تا‬ ‫ده‌ركه‌وتنی ئاینی مه‌سیحی و دوای‬ ‫ئه‌ویش بۆ ماوه‌یه‌كی زۆر ئه‌ندێشه‌كانی‬ ‫ره‌واقی بره‌ویان هه‌بوو له‌ ره‌وتپێدانی‬ ‫ئاكاری ئاینیدا‪.‬‬ ‫له‌و رووه‌وه‌ كه‌ ره‌واقییان بۆخۆشیان‬ ‫كه‌سانێكی پابه‌ند و ئاكارجوان بوون و‬ ‫زۆرێك له‌ بۆچوونه‌كانیان له‌گه‌ڵ یاسا و‬ ‫رێسای ئاینه‌كانی ئیسالم و مه‌سیحییه‌ت‬ ‫یه‌كده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬هه‌میشه‌ بانگخوازه‌كان‬ ‫ب ‌ه چاوی رێزه‌وه‌ لێیان ده‌ڕوانن و هیچ‬ ‫بێزارییه‌كیان لێ ده‌رن��اب��ڕن‪ .‬ته‌نانه‌ت‬ ‫ئه‌و ره‌خنه‌ و توانجانه‌ی كه‌ ئاڕاسته‌یان‬ ‫ده‌كرێن‪ ،‬به‌ مه‌به‌ستی ت�ه‌واوك��ردن و‬ ‫په‌سه‌ندكردنی تیۆرییه‌كه‌یانه‌ له‌ سازدانی‬ ‫كۆمه‌ڵی مرۆڤایه‌تیدا‪ ،‬نه‌ك به‌ مه‌به‌ستی‬ ‫رووخاندنی فه‌لسه‌فه‌كه‌‪.‬‬

‫یه‌كێكی ت��ر ل��ه‌و ره‌خنانه‌ی‬ ‫رووبه‌ڕوویان ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬پێشخستنی‬ ‫ره‌وشت و ئاكاری تاكه‌ به‌سه‌ر رۆڵی‬ ‫ده‌وڵ�ه‌ت��دا له‌ ئاڕاسته‌ی ژیاندا‪ ،‬له‌‬ ‫حاڵێكدا هه‌موومان ده‌زان��ی��ن كه‌‬ ‫ره‌وشتی تاك له‌ژێر قه‌ڵه‌مڕەوی یاسا‬ ‫و ده‌سه‌اڵتی سیاسیدایە و ناتوانێت‬ ‫لێی ده‌رب��از ببێ‪ ،‬مه‌گه‌ر ئه‌وكاته‌ى‬ ‫ب � ‌ه ت����ه‌واوی ل � ‌ه ك��ای �ه‌ سیاسی و‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان داببڕێت‪.‬‬ ‫ئه‌خالقی ره‌واق��ی دیسان ئه‌و‬ ‫ره‌خنه‌یه‌ی لێده‌گیرێت كه‌ ئه‌میش‬ ‫وه‌ك یاسا و رێسا نێوده‌وڵه‌تییه‌كان‬ ‫ته‌نها ق��س�ه‌ی ج���وان و خه‌یاڵی‬ ‫شاعیرانه‌ن و هیچ گره‌نتییه‌كی‬ ‫جێبه‌جێكردنیان نییه‌ و زیاتر بۆ‬ ‫دروستكردنی جیهانێكی ج��وان له‌‬ ‫خه‌یاڵدانی مرۆڤدا داڕێژراون!‬ ‫هەفتانە دەینووسێت‬

‫ئیسالم تاكه‌ سه‌رچاوه‌ی دادگه‌رییه‌‬ ‫جه‌مال قه‌ره‌داغی‬ ‫گه‌ر بێت و چاوێك بخشێنینه‌و ‌ه‬ ‫ب �ه‌ م��ێ��ژووی ئاینی ئ��ی��س�لام��دا‪ ،‬به‌‬ ‫تایبه‌ت سه‌رده‌می زێڕینی پێغه‌مبه‌ری‬ ‫پێشه‌وامان (دروودی خ��وای له‌سه‌ر‬ ‫بێت) و سه‌رده‌می خه‌لیفه‌كانی راشدین‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی مرۆڤایه‌تی عه‌وداڵیه‌تی بریتییه‌‬ ‫له‌ دادگه‌ریی ڕاسته‌قینه‌ له‌و سه‌رده‌مه‌‬ ‫و له‌ هه‌ندێك له‌ خه‌لیفه‌كانی دوای‬ ‫ئه‌وانیش دا به‌دی هاتووه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش نامۆ‬ ‫نییه‌‪ ،‬چونك ‌ه ئیسالم خۆی سه‌رچاوه‌ی‬ ‫دادگه‌رییــه‌‪ ،‬هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌ش بووه‌‬ ‫هه‌ڵگرانی ئه‌م په‌یامه‌ زۆر به‌ ئاسانی‬ ‫توانیویانه‌ ئه‌و دادگه‌ریه‌ پیاده‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫ه�ه‌ر له‌ س �ه‌ره‌ت��اوه‌‪ ،‬ئ�ه‌م په‌یامه‌‬ ‫ڕێگریی كردووه‌ له‌وه‌ی كه‌ هه‌ڵگرانی‬ ‫بكه‌ونه‌ ژێ��ر كاریگه‌ری دنیاویستی‬ ‫و خۆبه‌زلزانین و خۆجیاكردنه‌وه‌ له‌‬ ‫هه‌موو ڕوویه‌كه‌وه‌ له‌گه‌ڵ خه‌ڵكیدا‪:‬‬ ‫بۆ منوونه‌ پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای‬ ‫له‌سه‌ر بێت) هه‌ر ل ‌ه سه‌ره‌تاوه‌ رێگریی‬

‫ك��ردووه‌ ل �ه‌وه‌ی خه‌ڵكی به‌ ده‌وری��دا‬ ‫بوه‌سنت‌و ئه‌و دانیشتبێ‌‪ ،‬بۆ ئەوەى وه‌ك‬ ‫پاشاكانی فارس‌و ڕۆم نه‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ب��ۆ ڕێ��گ��ری ل � ‌ه س �ه‌رك��رده‌ك��ان��ی‬ ‫موسڵامنان له‌ خۆشیی ڕاب���واردن و‬ ‫دنیاویستی دوور له‌ خه‌ڵكی له‌ ئیسالمدا‬ ‫و به‌كارهێنانی قاپ ‌و قاچاخی ئاڵتون‬ ‫‌و زیو‪ ،‬هه‌روه‌ها له‌به‌ركردنی ئاوریشم‬ ‫‌و به‌كارهێنانی پێستی پڵنگ ‌و شێر بۆ‬ ‫ڕاخه‌ر‪ ،‬حه‌رام كراوه‌‪.‬‬ ‫ب��ۆ ڕێ��گ��ری ل �ه‌ خۆباییبوون ‌و‬ ‫خ��ۆب �ه‌گ �ه‌وره‌زان��ی��ن‪ ،‬ئاینی ئیسالم‬ ‫پ��ی��اه �ه‌ڵ��دان و وه‌س���ف ‌و س�ه‌ن��ای‬ ‫سه‌ركرده‌كانی قه‌ده‌غه‌ كردووه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫به‌كارهێنانی وشه‌ی گه‌وره‌م‌و قوربان‌و‬ ‫جه‌ناب عالی و چه‌نده‌ها وشه‌ی تر‪ ،‬كه‌‬ ‫سه‌ركرده‌كان له‌ خشت ‌ه ده‌بات‌و تووشی‬ ‫له‌خۆباییبوونیان ده‌كات‪ ،‬ته‌نانه‌ت جاری‬ ‫وا هه‌یه‌ وای لێ‌ دێت واده‌زان �ێ‌ هه‌ر‬ ‫به‌گه‌وره‌یی و سه‌ركرده‌یی له‌دایكبووه‌‪.‬‬ ‫ب���ه‌رده‌وام ئاینی ئیسالم داوای‬ ‫س��اده‌ی��ی و خ��ۆب�ه‌گ�ه‌وره‌ن�ه‌زان��ی��ن و‬ ‫خۆجیانه‌كردنه‌وه‌ له‌ خه‌ڵكی ده‌كات‪.‬‬

‫ئاینی ئیسالم قه‌ده‌غه‌ی كردوو ‌ه‬ ‫ك ‌ه جاسووسی بۆ ده‌سه‌اڵتداران بكرێت‬ ‫‌و قسه‌یان بۆ بهێرنێ‌ و بربێت‪ ،‬چونكه‌‬ ‫به‌هه‌شت له‌سه‌ر ئه‌وانه‌ حه‌رامه‌‪.‬‬ ‫له‌ كاتی خواردن ‌و خواردنه‌وه‌ش‬ ‫دا‪ ،‬دروس��ت نییه‌ جێگات له‌ خه‌ڵكی‬ ‫ێ شوێنی به‌رپرسان‬ ‫جیابكه‌یته‌وه‌‪ ،‬ناب ‌‬ ‫‌و خه‌ڵكی تر جیابێت‪ ،‬ته‌نانه‌ت بۆ‬ ‫نوێژكردنیش له‌ مزگه‌وت دا شوێنی‬ ‫تایبه‌تی نییه‌ بۆ به‌رپرسان‪.‬‬ ‫هیچ كاتێك پێغه‌مبه‌ر (دروودی‬ ‫خ��وای له‌سه‌ر بێت) ڕازی نه‌بوو ‌ه له‌‬ ‫كاتی ڕۆیشتندا خه‌ڵكی ل ‌ه دوای �ه‌وه‌‬ ‫بن‪ ،‬هه‌روه‌ك له‌ناو سه‌رۆك ‌و پاشاكاندا‬ ‫ده‌بیرنێت‪.‬‬

‫ئه‌م سیفه‌ته‌ به‌رزانه‌ كه‌ دادگه‌ری‬ ‫ت���ه‌واوی تیا ب �ه‌دی ده‌ك��رێ��ت‪ ،‬هۆكار‬ ‫ب��ووه‌ بۆ سه‌ركه‌وتنی موسڵامنان له‌و‬ ‫سه‌رده‌مه‌دا و خه‌ڵكی له‌ ده‌وری ئه‌و‬ ‫به‌رنامه‌یه‌ كۆبونه‌ته‌وه‌‪ .‬هه‌ركاتێكیش‬ ‫موسڵامنان‪ ،‬به‌ تایبه‌ت به‌رپرسان‪،‬‬ ‫ئه‌و سیفەتانه‌یان فه‌رامۆش كردبێ‪‌،‬‬ ‫به‌ شكست و دۆڕان���دن به‌سه‌ریاندا‬ ‫شكاوه‌ته‌وه‌‪ .‬هه‌ركاتێك ئه‌و سیفه‌ته‌‬ ‫به‌رزان ‌ه له‌ناو سه‌ركرده‌ و كۆڕ و كۆمه‌ڵی‬ ‫عه‌ملانیش دا هه‌بێت‪ ،‬ده‌بێته‌ هۆی‬ ‫سه‌ركه‌وتن‌و به‌ره‌و پێشه‌وه‌ چوونیان‪.‬‬ ‫ئ �ه‌وه‌ی كه‌ ئێستا له‌ كوردستانی‬ ‫خۆماندا ده‌یبینین‪ ،‬له‌و نادادگه‌ری ‌و‬ ‫بێسه‌روبه‌رییه‌دا‪ ،‬ك ‌ه ده‌بینین كه‌سانێك‬

‫بۆ ڕێگری لە خۆبه‌گه‌وره‌زانین‪،‬‬ ‫ئیسالم پیاهه‌ڵدان و وه‌سف‌و سه‌نای‬ ‫سه‌ركرده‌كانی قه‌ده‌غ ‌ه كردووه‌‬

‫هه‌ن نان قه‌رز ده‌كه‌ن بۆ ئه‌وه‌ی بژین‪،‬‬ ‫كه‌سانێكیش ه�ه‌ن كه‌ زه‌م��ه‌ن قه‌رز‬ ‫ده‌كه‌ن بۆ ئه‌وه‌ی ماوه‌یه‌كی زیاتر له‌‬ ‫ڕەفاهیه‌ت و ڕابواردن و خۆشگوزه‌رانیدا‬ ‫بن‪.‬‬ ‫لێره‌وه‌ ڕوو ده‌كه‌مه‌ موسڵامنانی‬ ‫ئه‌م كوردستانه‌‪ ،‬به‌ تایبه‌ت به‌رپرسانی‬ ‫الی��ه‌ن��ه‌ ئ��ی��س�لام��ی��ی�ه‌ك��ان‪ ،‬ه��ۆك��اری‬ ‫شكست ‌و ب������ه‌ره‌ودواوه‌ هاتنتان‬ ‫هۆی دووره‌په‌رێزیتانه‌ له‌و سیفه‌ته‌‬ ‫جوانانه‌ی ئ �ه‌و س �ه‌رده‌م � ‌ه كه‌ ته‌نها‬ ‫بیر ل�ه‌ به‌رژەوه‌ندییه‌كانی خۆتان‬ ‫ده‌كه‌نه‌وه‌‪ .‬ئه‌و نادادگه‌رییه‌ی كه‌ له‌ناو‬ ‫الیه‌نه‌كه‌یاندا پیاده‌ی ده‌كه‌ن له‌ ڕووی‬ ‫م��اددی و مه‌عنه‌وییه‌وه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌ش‬ ‫هه‌ر له‌ دنیا توشی شكستیان ده‌كات‪،‬‬ ‫له‌ قیامه‌تیشدا تووشی لێپرسینه‌وه‌ ده‌بن‬ ‫و ئه‌و ئه‌مانه‌ته‌ی پێیان سپاردوون نه‌تان‬ ‫پاراستووه‌‪ .‬به‌ڕاستی جێگای تێڕامانه‌ كه‌‬ ‫له‌ كاتێكدا ئیسالمییه‌كان ئه‌م په‌یامه‌‬ ‫پیرۆزه‌ پڕ له‌ دادگه‌ری و به‌خته‌وه‌رییه‌‬ ‫ف��ه‌رام��ۆش ب��ك �ه‌ن‪ ،‬الی �ه‌ن �ه‌ك��ان��ی تر‬ ‫بانگه‌شه‌ی بۆ بكه‌ن‪.‬‬

‫س���ه‌ره‌ت���ا پ��ێ��وی��س��ت �ه‌ الی��ه‌ن�� ‌ه‬ ‫ئیسالمییه‌كان دادگ �ه‌ری��ی ت�ه‌واوی��ان‬ ‫له‌ناو خۆیاندا جێبه‌جێ‌ كردبێ‌‪ ،‬پاشان‬ ‫بانگه‌شه‌ی دادگ���ه‌ری ‌و چاكسازی ‌و‬ ‫خزمه‌تگوزاری بكه‌ن‪ ،‬ئه‌گه‌رنا خه‌ڵكی‬ ‫متامنه‌یان پێ‌ ناكات ‌و جه‌ماوه‌ره‌كه‌ی‬ ‫خۆشیان له‌ده‌ست ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫لێره‌وه‌ ڕووده‌كه‌مه‌ ئیسالمییه‌كان‪،‬‬ ‫په‌رله‌مانتاره‌كانیان‪ ،‬پاشان ئه‌گه‌ر چوونه‌‬ ‫ده‌س �ه‌اڵت‪ ،‬وه‌زیر و كاربه‌ده‌سته‌كانی‬ ‫تری خۆیان له‌و ئیمتیازه‌ ماددییانه‌‬ ‫كه‌ دزییه‌كه‌ و به‌ یاسا ڕێكخراوه‌‪ ،‬به‌‬ ‫دووربگرن‪ ،‬چونكه‌ سه‌روه‌ت ‌و سامانی‬ ‫ئ��ه‌و میلله‌ته‌یه‌‪ ،‬ب �ه‌ن��اوی مووچه‌ی‬ ‫په‌رله‌مانتار و وه‌زیر و خانه‌نشینكراو‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها پ��ار ‌ه و سه‌یاره‌ی شتی تر‪،‬‬ ‫ده‌بێ‌ ڕەتی بكه‌نه‌وه‌ و وه‌ری نه‌گرن‪،‬‬ ‫به‌م ‌ه سه‌ربه‌رزی دنیا و قیامه‌ت ده‌بن و‬ ‫متامنه‌ی جه‌ماوه‌ره‌كه‌شیان زیاد ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ئ�ه‌گ�ه‌ر زۆر ب�ه‌ زووی���ی چ��اره‌س �ه‌ری‬ ‫ئه‌و شكستانه‌ نه‌كه‌ن‪ ،‬واتان لێ‌ دێت‬ ‫هه‌ر وه‌ك ئه‌و الیه‌نانه‌ی تر‪ ،‬به‌ كۆتا‬ ‫كورسییه‌كتان پێ ڕەوا ببینن‪.‬‬

‫فریودانی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫ئاوات ئاالنی‬ ‫گ �ه‌ر پ��ێ��وه‌ری هه‌ڵبژاردنی ‪9/21‬‬ ‫ه�ه‌ژم��ار یكه‌ین‪ ،‬پرت له‌ ‪ %40‬خه‌ڵكی‬ ‫هه‌رێمی كوردستان ناڕازییه‌ له‌ ئه‌دای‬ ‫حوكمڕانیی یه‌كێتی و پارتی‪ ،‬بۆی ‌ه ئه‌و‬ ‫ڕێژە به‌رچاوه‌ دیواری ئومێدیان له‌سه‌ر‬

‫بناغه‌ی ئۆپۆزسیۆن هه‌ڵچنیوه‌ و پێیان‬ ‫وای �ه‌ ئۆپۆزسیۆن ئه‌نتی گه‌نده‌ڵییه‌ و‬ ‫مافی خ���وراوی ده‌ی���ان س��اڵ�ه‌ی گشت‬ ‫چین و توێژەكان له‌ قوڕگی ده‌س�ه‌اڵت‬ ‫ده‌كێشێت ‌ه ده‌رێ‪ ،‬هه‌نووكه‌ كه‌ پرسی‬ ‫پێكهێنانی حكومه‌ت گه‌رمه‌‪ ،‬حكومه‌تی‬ ‫بنكه‌فراوانیش یه‌كێكه‌ له‌ بژاره‌ جدییه‌كان‪،‬‬ ‫بۆیه‌ حزبه‌كانی ئۆپۆزسیۆن كه‌وتونه‌ته‌‬ ‫پرس و ڕا به‌ ئه‌ندامان و ڕۆشنبیرانیان‪،‬‬ ‫ب �ه‌و مه‌به‌سته‌ی ب�ه‌ لیستێك مه‌رجی‬ ‫تۆكمه‌وه‌ بچه‌نه‌ كۆبونه‌وه‌كان و پشكی‬ ‫شێریان هه‌بێت له‌ حكومه‌تی ئاینده‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ب���ه‌ڕای م��ن ل��ه‌م ق��ۆن��اغ �ه‌دا كه‌‬ ‫توڕەیی و هۆشیاری خه‌ڵك له‌ ئاستێكی‬ ‫به‌رزدایه‌‪ ،‬هه‌ر جۆره‌ به‌شدارییه‌ك له‌گه‌ڵ‬

‫ده‌سه‌اڵتێكی خۆسه‌پێن و ناشه‌فافی‬ ‫وه‌ك یه‌كێتی و پارتی‪ ،‬خۆكوشتنێكی‬ ‫له‌سه‌رخۆیه‌‪ .‬ئه‌گه‌ر ئۆپۆزسیۆن متوحی‬ ‫پۆستی نییه‌ و به‌ڕاستی ڕێبه‌ری خه‌ڵكی‬ ‫چه‌وساوه‌ و به‌شمه‌ینه‌ته‌‪ ،‬ناشێ به‌ به‌ڵێنه‌‬ ‫بێكرداره‌كانی ده‌س �ه‌اڵت فریو بخوات‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر ئۆپۆزسیۆنیش بێباكه‌‪ ،‬ئه‌وا میلله‌ت‬ ‫هه‌رگیز زاكیره‌ی هێنده‌ الواز نییه‌‪17 ،‬ى‬

‫شوبات و كوشتنی خۆپیشانده‌ران و‬ ‫ڕۆژنامه‌نوسان و بێسه‌روشوێنكردنی‬ ‫هاوواڵتیان و به‌هه‌ده‌ردانی سامانی گشتی‬ ‫و درێژكردنه‌وه‌ی ماوه‌ی سه‌رۆكی هه‌رێم‬ ‫و ده‌ی��ان زامی قووڵی تر‪ ،‬له‌یاد بكات‪،‬‬ ‫كه‌ له‌ سایه‌ی ئه‌م ده‌سه‌اڵته‌ كاتكوژەدا‬ ‫خولقاون‪،‬‬ ‫له‌ جێگه‌ی زه‌مینه‌سازی بۆ پێكهێنانی‬

‫وه‌رگرتنی وه‌زاره‌ت چ سودێكی ده‌بێت ك ‌ه‬ ‫بڕیار و دارایی هه‌ر ل ‌ه ژووره‌ تاریكه‌كانی‬ ‫یه‌كێتی و پارتییه‌و‌ه سه‌رچاوه‌ بگرێت‬

‫حكومه‌ت له‌گه‌ڵ یه‌كێتی و پارتی‪ ،‬باشرت‬ ‫وایه‌ ئۆپۆزسیۆن خۆی له‌م گه‌مه‌یه‌ به‌دور‬ ‫بگرێت‪ ،‬ئه‌م كابینه‌یه‌ش ته‌سلیمی ئه‌وان‬ ‫بكاته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ به‌ به‌شداریكردنیان‬ ‫هیچ هه‌نگاوێك ب ‌ه ئاراسته‌ی چاكسازیدا‬ ‫نانرێت‪،‬‬ ‫وه‌رگرتنی وه‌زاره‌ت��ێ��ك و دوان و‬ ‫سیان‪ ،‬چ سودێكی ده‌بێت كه‌ بڕیار و‬ ‫دارای��ی وه‌ك هه‌میشه‌ ه�ه‌ر له‌ ژووره‌‬ ‫تاریكه‌كانی یه‌كێتی و پارتییه‌وه‌ سه‌رچاوه‌‬ ‫بگرێت‪ ،‬پێویسته‌ یه‌كگرتو و كۆمه‌ڵ و‬ ‫گۆڕان په‌ند له‌و حزبانه‌ وه‌ربگرن‪ ،‬ك ‌ه له‌‬ ‫كابینه‌ی ڕابردودا به‌شداربوون و له‌ ڕۆژی‬ ‫ده‌نگداندا به‌ قورسی باجه‌كه‌یان دا‪.‬‬ ‫به‌شداربوونی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬

‫سه‌مه‌ری هه‌بێ و بتوانن له‌ بیابانی وشكدا‬ ‫ئاوبن‪ ،‬پیرۆز ‌ه و هه‌موان چاوه‌ڕێی ئه‌وه‌ن‪،‬‬ ‫به‌اڵم سه‌خته‌ بتوان به‌ر به‌ الفاوی گه‌نده‌ڵی‬ ‫بگرن و خۆتان قوتار بن له‌ خنكان‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫ئه‌م هاواره‌ش نابیسنت‪ ،‬بچنه‌ سه‌رداره‌كه‌‬ ‫بۆ ڕنینی به‌روبومی ده‌سه‌اڵت‪ ،‬به‌اڵم كه‌‬ ‫داره‌كه‌یان له‌بنه‌وه‌ بڕی و كه‌وتن و بریندار‬ ‫بوون‪ ،‬كه‌س نییه‌ بتانبات بۆ نه‌خۆشخانه‪.‬‬ ‫به‌ كورتی‪ ،‬ئه‌مه‌ گه‌مه‌یه‌كی ترسناكه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ ئه‌دای حكومڕانیی ئه‌م ده‌سه‌اڵته‌‬ ‫له‌ ڕابردودا پێامن ده‌ڵێ ئه‌وه‌ی به‌زار وتم‬ ‫مه‌رج نییه‌ به‌ كردار بیبینن‪ ،‬خۆشیتان بێ و‬ ‫ترشیتان بێ هه‌ر ئه‌وه‌م كه‌ هه‌م‪ ،‬ناگۆڕێم‬ ‫و نه‌گۆڕاوم‪ ،‬هه‌رچی كردم به‌شیری ته‌ركی‬ ‫ناكه‌م به‌ پیری‪.‬‬

‫‪12‬‬ ‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫‪birura_bayan@yahoo.com‬‬

‫ماچه‌ سیاسییه‌كه‌ی پاركی ئازادی‬ ‫ده‌ردی باو‬ ‫عه‌لی سیرینی‬

‫نالی پێنجوێنی‬ ‫ل�ه‌ م���اوه‌ی ڕاب����ردوودا‪ ،‬خه‌ڵكی‬ ‫كوردستان‪ ،‬سه‌رقاڵی ئه‌نجامه‌كانی‬ ‫هه‌ڵبژاردن و پێكهێنانی حكومه‌ت بوون‪.‬‬ ‫شۆكی شكست و نه‌شئه‌ی سه‌ركه‌وتن‬ ‫و تاسه‌ی چه‌قبه‌سنت‪ ،‬به‌رۆكی الیه‌نه‌‬ ‫سیاسییه‌كانی به‌رنه‌دابوو‪ .‬له‌پڕێكا‪،‬‬ ‫ده‌س��ت��ێ��ك��ی ن��ادی��ار و گ��وم��ان��اوی‪،‬‬ ‫به‌تێكدانی گڵكۆی شێركۆ بێكه‌س و‬ ‫شكاندنی په‌یكه‌ره‌كه‌ی پاركی ئازادی‪،‬‬ ‫سه‌رنجی هه‌موانی بۆخۆی ڕاكێشا‪.‬‬ ‫دروستكردنی ڕووداوێكی له‌و چه‌شنه‌‪،‬‬ ‫بۆ سه‌رقاڵكردنی خه‌ڵك‪ ،‬هاوشێوه‌ی‬ ‫ئه‌و پاراسیتۆڵه‌یه‌‪ ،‬كه‌ بۆ چاره‌سه‌ری‬ ‫سه‌رئێشه‌ی سیاسی‪ ،‬هه‌ندێكجار په‌نای‬ ‫بۆ ده‌برێت‪ .‬ئه‌نجامده‌رانی ڕووداوه‌كه‌ی‬ ‫پاركی ئازادی‪ ،‬دیارنین‪ ،‬به‌اڵم ئامانجه‌كان‬ ‫ڕوون��ن‪ .‬مه‌به‌ست ل�ه‌و جۆره‌كارانه‌‪،‬‬ ‫تۆمه‌تباركردنی ئیسالمییه‌كان و جواڵندن‬ ‫و جۆشدانی شه‌قامه‌ له‌ دژیان‪ .‬ئیسالم‪،‬‬ ‫ڕێ��ز ل�ه‌ م��رۆڤ ب�ه‌ زی��ن��دووی��ی و به‌‬ ‫مردوویی ده‌نێ‪ ،‬ئادابی شۆردن و كفن‬

‫له‌ شه‌وقی خ��ۆم ئ�ه‌ك��رد‪« .‬مه‌حوی»‬ ‫هه‌وه‌سباز و سێكسواڵیتییه‌كان له‌‬ ‫عاشقان هه‌ڵده‌بوێرێ و ده‌ڵێ‪ :‬ئه‌مڕۆ بۆ‬ ‫الف و گه‌زاف هه‌ركه‌س ده‌بینی عاشقه‌‪،‬‬ ‫نه‌ك هه‌موو كه‌س گیان فیدا وه‌ك میم و‬ ‫حاو واو و یێ‪.‬‬ ‫ئیشكالییه‌تی كۆمه‌ڵگه‌ی ئێمه‌‪،‬‬ ‫كه‌ نوخبه‌كه‌ی چاوی ل ‌ه ڕۆژئاوا بڕیوه‌‪،‬‬ ‫ناتوانێ عیشق له‌ سێكس و هه‌وه‌س‬ ‫جیابكاته‌وه‌‪ .‬هه‌ركاتێك خۆشه‌ویستی‬ ‫ته‌نها ل ‌ه جه‌سته‌دا كورتكرایه‌وه‌‪ ،‬الیه‌نه‌‬ ‫ڕۆحی و ده‌روونییه‌كه‌ی لێبه‌تاڵكرایه‌وه‌‪،‬‬ ‫«ماچ»یش ده‌كرێته‌ سێمبۆلی ‪ ،...‬ئه‌وسا‬ ‫له‌ پرۆسسێكی چه‌ند ده‌قیقه‌ییدا چارجی‬ ‫ئه‌و خۆشه‌ویستییه‌ داده‌به‌زێ و خاڵی‬ ‫ده‌بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫بكه‌ری شكاندنی كێلی گۆڕەكه‌ی‬ ‫شێركۆ بێكه‌سی شاعیر و په‌یكه‌ره‌كه‌‪ ،‬تا‬ ‫ئێستا نادیاره‌‪ .‬ئه‌وه‌ی ئاشكرایه‌‪ ،‬ئامانج‬ ‫و پالنی ئه‌نجامده‌رانی ئه‌و ڕووداوه‌یه‌‪،‬‬ ‫مه‌به‌ستی ئه‌وان‪ ،‬سه‌رقاڵكردنی خه‌ڵك و‬ ‫له‌بیربردنه‌وه‌ی ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌كان‬ ‫و زه‌مینه‌خۆشكردنه‌ بۆ هه‌ندێ كه‌سی‬

‫ه �ه‌رزه‌ و خۆمنایشكه‌ر و ڕیاباز‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫پ�ه‌رژی��ن و س��ن��ووری كۆمه‌اڵیه‌تی و‬ ‫ئاینیی كۆمه‌ڵگه‌ی ئێمه‌ بشكێنن‪ .‬ئه‌و‬ ‫منایشكارانه‌‪ ،‬به‌و په‌یكۆڵ‪ -‬ته‌حه‌دایه‌یان‬ ‫دژ به‌ كولتووری ئیسالمیی و كورده‌واریی‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌ی ئێمه‌‪ ،‬ده‌یانه‌وێ خۆیامنان‬ ‫لێبكه‌نه‌ جوامێر و پاڵه‌وان‪ .‬عه‌رابه‌كانی‬ ‫كولتووری ڕۆژئ��اوا و هه‌ڵگرانی بیری‬ ‫غ �ه‌رب��زه‌ده‌ی��ی‪ ،‬گه‌ره‌كیانه‌ ب�ه‌ ن��اوی‬ ‫پێشكه‌وتن و كرانه‌وه‌ و ڕۆشنبیرییه‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌رچی دابونه‌ریتی ناشیرین و نه‌شیاوی‬ ‫ڕۆژئاوایه‌‪ ،‬هاورده‌ی كوردستانی بكه‌ن‪.‬‬ ‫له‌كۆنه‌وه‌‪« ،‬ماچ» وه‌ك ئامرازێكی‬ ‫ڕێ��ز و خۆشه‌ویستی به‌كارهاتووه‌‪،‬‬ ‫ماچكردنی ده‌ستی دای��ك‪ ،‬ماچكردنی‬ ‫ئ�ه‌م�لاوالی كه‌سێك‪ ،‬ماچكردنی دوو‬ ‫هاوسه‌ر بۆ یه‌كرت‪ ،‬مانای لێكئااڵن و‬ ‫تێكه‌ڵبوونی دوو ڕوح‪ ،‬دوو ده‌روون‬ ‫و دوو جه‌سته‌یه‌‪ .‬ئ�ه‌و ماچانه‌ی له‌‬ ‫پاركی ئازادی و تۆڕە كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانی‬ ‫ف�ه‌ی��س��ب��ووك ده‌ك��رێ��ن و كه‌سانێك‬ ‫خۆیانی پێوه‌ نیامیش و ده‌رده‌خ��ه‌ن‪،‬‬ ‫ماچی سیاسین و دوورن له‌ ماچی‬

‫ئازادیی پۆشین و ئاژه‌ڵدۆستی به‌ میزاج!‬ ‫فه‌رمان ڕەشاد‬

‫««‬

‫یه‌كێك له‌و‌شتانه‌ی ته‌وژمی‬ ‫ئایدیۆلۆجیی و بیری ڕادیكاڵی شۆڕگێڕ جیا‬ ‫ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌یه‌‪ ،‬ك ‌ه ده‌یه‌وێ كوده‌تا‬ ‫به‌سه‌ر شتی باو بكات‪ .‬ئه‌و شت ‌ه باوانه‌ی‬ ‫ك ‌ه وه‌ك كۆت و زنجیرن‪ ،‬ناهێڵن مرۆڤ‬ ‫به‌ره‌و باشرت بڕوا‪ .‬گوای ‌ه ئیسالمییه‌كان‬ ‫ڕادیكاڵن‪ ،‬ده‌یانه‌وێ سیستمی سیاسی‬ ‫و ئابووریی و تا ڕاده‌یه‌كی زۆریش‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی بگۆڕن‪ .‬ئه‌م ‌ه ئه‌وه‌‬ ‫ده‌گه‌یه‌نێ‪ ،‬ك ‌ه الیه‌نێكی ئاوا زۆر گوێ‬ ‫ب ‌ه شتی باو نادات‪ ،‬ئه‌زمون و پڕاكتیزه‌ی‬ ‫ده‌خات ‌ه ژێر مێتۆدی ئه‌نجامی باش‪ .‬واته‌‬ ‫شێو ‌ه و چۆنیه‌تیی (ب ‌ه مه‌رجی ڕە‌وا) به‌‬ ‫قه‌ده‌ر ناوه‌ڕۆك گرنگ نابێ‪.‬‬ ‫له‌م ڕۆژان ‌ه به‌رگوێم كه‌وت‪ ،‬كه‌وا‬ ‫دكتۆر موحسین عه‌بدولحه‌میدی سه‌رۆكی‬ ‫حزبی ئیسالمیی عێراق‪ ،‬ل ‌ه هوتێلێك له‌‬ ‫هه‌ولێر‪ ،‬سیمینارێكی گرتوو ‌ه و س ‌هرانی‬ ‫الیه‌ن ‌ه ئیسالمییه‌كانی كوردستان ئاماده‌ی‬ ‫بوون‪ .‬ل ‌ه سیمیناره‌كه‌دا باسی ئه‌وه‌ی‬ ‫كردوو ‌ه گوای ‌ه به‌م شێوازه‌ی ئێستا‪ ،‬به‌‬ ‫ناوی ئیسالمییه‌و ‌ه كاری حزبایه‌تیكردن‪،‬‬ ‫ده‌بێت ‌ه كۆسپ و ته‌گه‌ر ‌ه ب ‌هرامبه‌ر‬ ‫ئیسالمییه‌كان‪ ،‬ك ‌ه تا ‪ 130‬ساڵی تریش‬ ‫نه‌توانن حوكم بگرن ‌ه ده‌ست‪ .‬ناوبراو‬ ‫منوونه‌ی سه‌ركه‌وتووی ئۆردوغانی‬ ‫هێناوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه دوور ل ‌ه ناو و ڕواڵه‌تی‬ ‫ئیسالمیی بوون‪ ،‬توانیویه‌تی ئامانجه‌كانی‬ ‫ته‌وژمی ئیسالمی توركیا بپێكێت‪.‬‬ ‫الی ئێم ‌ه وا باوه‌‪ ،‬گه‌ر پیاوماقول‬ ‫نه‌بیت قسه‌ت وه‌رناگیرێت‪ .‬پێویسته‌‬ ‫سه‌رۆك حزب بیت و دیواخانت هه‌بێ‬ ‫و قات و ڕیباتت به‌ستبێ و سیمیناری‬ ‫ڕە‌سمی ل ‌ه هوتێلی كه‌شخ ‌ه بكه‌یت‪ ،‬بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی قسه‌كانت ببن ‌ه جێگای گرنگیپێدان‪.‬‬ ‫شه‌وانی ڕە‌م ‌هزانی ‪ 2006‬سه‌ردانی‬ ‫یه‌كێك ل ‌ه س ‌هرانی ئیسالمیم كرد‪ ،‬ئه‌م‬ ‫بابه‌ته‌م وه‌ك پێشنیار پێشكه‌ش كرد‪ .‬دوای‬ ‫چه‌ند شه‌وێك‪ ،‬له‌گه‌ڵ چه‌ند براده‌رێك و‬ ‫یه‌كێك ل ‌ه ئه‌ندامانی سه‌ركردایه‌تیی ئه‌و‬ ‫الیه‌نه‌‪ ،‬هه‌مان قسه‌كانم دووباره‌كردنه‌وه‌‬ ‫و پێشنیارم كرد ل ‌ه سیاسه‌تكردن پاشناوی‬ ‫ئیسالمی نه‌مێنێ‪ ،‬چونك ‌ه پێویست نیی ‌ه و‬ ‫به‌ڵكو زه‌ره‌ربه‌خشیشه‌‪ .‬ئه‌وكات منوونه‌ی‬ ‫ئۆردوغانم هێنایه‌وه‌‪ .‬قات و ڕیباتم‬ ‫نه‌به‌ستبوو و سیمیناریشم نه‌گرتبوو‬ ‫و مه‌نسه‌ب و شتی واشم نییه‌‪ ،‬ناوی‬ ‫بریقه‌دار و كه‌ش و فشم نییه‌‪ .‬وه‌كو‬ ‫زۆرێك ل ‌ه گه‌نجانی ئه‌م واڵته‌‪ ،‬جار جار‬ ‫هزرێك ب ‌ه مێشكمدا دێت و دڵسۆزانه‌‬ ‫و خۆبه‌خشان ‌ه ده‌یگه‌یه‌نم‪ .‬به‌اڵم چونكه‌‬ ‫ئه‌و كه‌ش و فشه‌یه‌مان نییه‌‪ ،‬چه‌ندین الو‬ ‫و گه‌نج ف ‌هرامۆش ده‌كرێن و قسه‌كانیان‬ ‫بێ نرخان ‌ه مامه‌ڵ ‌ه ده‌كرێن‪ .‬گومانم‬ ‫نیی ‌ه سه‌دان كه‌سی تریش وه‌كو من‬ ‫هه‌مان ئه‌م هزر و بیرانه‌یان هه‌بوو ‌ه و‬ ‫گه‌یاندوویانه‌‪.‬‬ ‫به‌اڵم ل ‌ه به‌ر ئه‌وه‌ی الیه‌نه‌‬ ‫ئیسالمییه‌كانیش گیرۆده‌ی ده‌ردی باو‬ ‫هاتوون‪ ،‬ته‌نها ب ‌ه ڕواڵه‌ت ڕادیكاڵ ماون‪،‬‬ ‫خه‌ون ب ‌ه گۆڕانه‌و ‌ه ده‌بینن‪ ،‬به‌اڵم له‌‬ ‫ڕە‌فتار و مامه‌ڵه‌‪ ،‬جیاوازییه‌كی ئه‌وتۆیان‬ ‫نه‌ماو ‌ه له‌گه‌ڵ حزبه‌كان و پێكهاته‌كانی‬ ‫تری كۆمه‌ڵگاكه‌مان‪ .‬ئه‌مه‌ش بێگومان‬ ‫هۆكارێكی زه‌ق ‌ه ك ‌ه بۆ ئیسالمییه‌كان‬ ‫گه‌ش ‌ه ناكه‌ن‪ ،‬ل ‌ه شوێنی خۆیان گیریان‬ ‫خواردووه‌‪ .‬به‌اڵم بۆ ئێمه‌ی گه‌نجیش‬ ‫پێویست ‌ه ئه‌م ‌ه ده‌رسێك بێت ك ‌ه زیاتر‬ ‫جه‌وهه‌ریی بین و ب ‌ه باق و بریق‬ ‫هه‌ڵنه‌خه‌ڵه‌تێین‪ ،‬هه‌ڵه‌ی ئه‌وانی‬ ‫تر دووبار‌ه نه‌كه‌ینه‌وه‌‪ ،‬كاریگه‌ریی‬ ‫نه‌رێنیام ‌ن بۆ دروست نه‌بێ‪ ،‬بكه‌وین ‌ه ژێر‬ ‫پاڵه‌په‌ستۆی زه‌وق و مۆدێلی باو‪.‬‬

‫و دفنكردنی مردوو‪ ،‬كه‌ واجنب‪ ،‬شایه‌تی‬ ‫ئه‌و ڕاستییه‌ن‪ .‬له‌ ئیسالمدا‪ ،‬ڕۆیشنت و‬ ‫پێدانان له‌سه‌ر گۆڕی مردو جائیز نییه‌‪،‬‬ ‫چجای سووكایه‌تی و شكاندنی كێلی‬ ‫گۆڕەكان‪.‬‬ ‫ن�����ازان�����رێ‌ چ���ی���رۆك���ی ئ���ه‌و‬ ‫خ��ۆش�ه‌وی��س��ت��ی��ی�ه‌ی ك�� ‌ه ل��ه‌ پ��ارك��ی‬ ‫ئ��ازادی په‌یكه‌ری بۆ ك �راوه‌‪ ،‬كامه‌یه‌؟‬ ‫خ��ۆش�ه‌وی��س��ت��ی��ی�ه‌ك�ه‌ی «ن��ال��ی��ی�ه‌ بۆ‬ ‫حه‌بیبه‌؟»‪ ،‬ی��ان خۆشه‌ویستییه‌كه‌ی‬ ‫«م �ه‌م و زی��ن»ی ئه‌حمه‌دی خانییه‌؟‬ ‫ی��اخ��ود خۆشه‌ویستییه‌كه‌ی «وه‌ل��ی‬ ‫دێوانه‌ و ش��ه‌م»ە‌ و ل�ه‌و په‌یكه‌ره‌دا‬ ‫به‌رجه‌سته‌كراوه‌‪ .‬یان چاولێگه‌رییه‌كی‬ ‫كوێرانه‌ی دیكه‌ی ڕۆژئاوایه‌‪ ،‬سیستێمی‬ ‫سه‌رمایه‌داریی ڕۆژئاوا‪ ،‬خۆشه‌ویستیی‬ ‫له‌ جه‌سته‌ی ژن��دا ك��ۆده‌ك��ات �ه‌وه‌‪ .‬له‌‬ ‫هه‌رجێیه‌ك ئه‌و كولتوور ‌ه بااڵده‌ستبێ‪،‬‬ ‫سێكس ده‌خزێرنێته‌ قاڵبی عیشق و‬ ‫خۆشه‌ویستی و ئه‌و ناوه‌ی لێده‌نرێ‪.‬‬ ‫ئه‌و سیستێمه‌ خۆی‪ ،‬جه‌سته‌ی ژنی كرده‌‬ ‫كااڵ و هه‌رزانفرۆشی كرد‪ ،‬هیچ مانایه‌كی‬ ‫بۆ عیشق و خۆشه‌ویستی نه‌هێشته‌وه‌ و‬ ‫جاڕی مه‌رگی ئه‌و پرۆسه‌یه‌ی دا‪.‬‬ ‫دیرۆكی ئێمه‌‪ ،‬ته‌ژییه‌ له‌ چیرۆكی‬ ‫عیشقی ڕاسته‌قینه‌‪« ،‬نالی» ڕوو له‌‬ ‫خۆشه‌ویسته‌كه‌ی ده‌كات و ده‌ڵێت‪ :‬وا‬ ‫تێمه‌گه‌ قوربان كه‌ گه‌دا بوو له‌ هوه‌سێكم‪.‬‬ ‫«ح�ه‌م��دی»ى شاعیریش ده‌ڵێت‪ :‬بێ‬ ‫ح��وزووری شه‌م ئه‌گه‌ر په‌روانه‌ سووتا‬ ‫عاشقه‌‪ ،‬من چراخانی ش�ه‌وی هیجرم‬

‫ئیشكالییه‌تی كۆمه‌ڵگه‌ی ئێمه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫نوخبه‌كه‌ی چاوی له‌ ڕۆژئاوا بڕیوه‌‪ ،‬ناتوانێ‬ ‫عیشق ل ‌ه سێكس و هه‌وه‌س جیابكاته‌وه‬

‫خۆشه‌ویستی‪ .‬م��اچ ل �ه‌ ئامرازێكی‬ ‫خۆشه‌ویستییه‌وه‌ ده‌كه‌نه‌ ئامراز و‬ ‫چه‌كێك بۆ شه‌ڕكردنی ئه‌وانی دیكه‌‪.‬‬ ‫مانیفێستكه‌رانی ماچ‪ ،‬القه‌ی سنووری‬ ‫شه‌رم و ڕەوشتی كۆمه‌ڵگه‌ و كولتووری‬ ‫ك��ورده‌واری ده‌ك�ه‌ن‪ .‬ماچه‌كانی پاركی‬ ‫ئازادی‪ ،‬ئامرازێكن بۆ دژایه‌تی و لێدان‬ ‫و بوغزاندنی و شكاندن و تووڕەكردنی‬ ‫ئ �ه‌وان �ه‌ی نایانه‌وێ ببنه‌ ده‌روێشی‬ ‫كولتووری ڕۆژئاوا‪.‬‬ ‫هاتنه‌سه‌رخه‌ت و به‌ده‌مه‌وه‌چوونی‬ ‫خ��ێ �رای داواك�����اری گشتی‪ ،‬مایه‌ی‬ ‫سه‌رسووڕمان و جێی گومان بوو‪ ،‬ڕۆژانه‌‬ ‫ده‌یان سه‌رپێچیی یاسایی‪ ،‬گه‌نده‌ڵی و‬ ‫به‌تااڵنربدنی سامان و بودجه‌ی واڵت‬ ‫ده‌بینین‪ ،‬نه‌مانبینی داواك��اری گشتی‬ ‫له‌سه‌ریان بێته‌ده‌نگ! كه‌چی له‌والوه‌‬ ‫له‌سه‌ر كۆمێنتێكی فه‌یسبووك‪ ،‬قۆڵی‬ ‫م �ه‌ردان �ه‌ی لێهه‌ڵامڵیوه‌ و هه‌ڕەشه‌‬ ‫ده‌ك���ات‪ .‬تۆ بڵێی ماچێكی سیاسیی‬ ‫دوو هه‌رزه‌‪ ،‬له‌بوونی چوارسه‌د شوێنی‬ ‫له‌شفرۆشی كه‌ سااڵنێكه‌ له‌ سلێامنی‬ ‫باس له‌ بوونیان ده‌ك��رێ‪ ،‬مه‌ترسی و‬ ‫زیانی بۆ ئادابی گشتی زیاتر بێت؟‬ ‫به‌ڕاست دادگاكانی ئێمه‌ له‌سه‌ر چ‬ ‫بنه‌ما و مۆتیڤێك ك��ارده‌ك�ه‌ن؟ خه‌ڵك‬ ‫مافی خۆیانه‌ بزانن كه‌ ئه‌نجامده‌ران و‬ ‫هۆكاری سیناریۆی تێكدانی گۆڕی شێركۆ‬ ‫بێكه‌س و ماچه‌ سیاسییه‌كانی پاركی‬ ‫ئازادی و فه‌یسبووك كێن و بۆ خه‌ڵك‬ ‫ئاشكرا بكرێن‪.‬‬

‫به‌شێك ل ‌ه‬ ‫دینداره‌كانیش‬ ‫ته‌نها ئه‌و به‌شه‌ی‬ ‫ئازادی بۆ ئێم ‌ه‬ ‫باس ده‌كه‌ن ك ‌ه‬ ‫خۆیان دڵیان پێی‬ ‫خۆشه‬

‫كاتێك قسه‌ له‌سه‌ر ئ���ازادی ل ‌ه‬ ‫واڵتانی رۆژئ���اوا ده‌ك��رێ��ت‪ ،‬پێویسته‌‬ ‫هه‌موو دیمه‌نه‌كه‌ ببینین‪ ،‬چونكه‌ ئه‌وه‌ی‬ ‫ده‌بیندرێ له‌ واڵتی خۆمان‪ ،‬خه‌ڵكی‬ ‫سه‌ر به‌ هه‌ر ئایژۆلۆژیا و بیروباوه‌ڕێك‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ قسه‌ له‌سه‌ر ئازادیی ئه‌وێ‬ ‫ده‌كات كه‌ له‌ به‌رژەوه‌ندیی خۆیه‌تی‪ ،‬بۆ‬ ‫منوونه‌ بابایه‌كی چه‌پ‪ ،‬كه‌ حه‌زده‌كه‌ن‬ ‫پێیان بگوترێ پێشكه‌وتوخواز‪ ،‬كه‌ قسه‌‬ ‫له‌سه‌ر ئازادیی ئه‌وێ ده‌ك��ات‪ ،‬ته‌نها‬ ‫باسی ئه‌وه‌ت بۆ ده‌كات له‌وێ له‌ژێر‬ ‫هه‌ر دارێك‪ ،‬كوڕ و كچێك ده‌بینی به‌‬ ‫ئازادی یه‌كرت ماچ ده‌كه‌ن‪ ،‬یان خه‌ڵك‬ ‫ئازاده‌ ده‌خواته‌و ‌ه و چی له‌به‌رده‌كات و‬ ‫چی ده‌ڵێت‪.‬‬ ‫ب��ه‌اڵم به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك خۆی‬ ‫له‌ ق��ه‌ره‌ی ئ �ه‌وه‌ ن��ادات پابه‌ندبوون‬ ‫ب ‌ه دروشمه‌ ئایینییه‌كان و جلوبه‌رگی‬ ‫ئایینی‪ ،‬سیامیه‌كی تری ئه‌و ئازادییه‌ی‬ ‫ئه‌وێیه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌و دیارده‌‬ ‫دینییان ‌ه ته‌وزیف بكات‪ ،‬كه‌ دواجار‬ ‫بڵێ ئێمه‌ پابه‌ندین به‌دینەوە بۆیه‌‬ ‫ئه‌مه‌ حاڵامنه‌! له‌ به‌رامبه‌ردا به‌شێك له‌‬ ‫دینداره‌كانیش ته‌نها ئه‌و به‌شه‌ی ئازادی‬ ‫بۆ ئێمه‌ باس ده‌كه‌ن كه‌ خۆیان دڵیان‬ ‫پێی خۆشه‌‪ ،‬بۆ منوونه‌ ده‌ڵێن سااڵنه‌‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ مزگه‌وت له‌وێ ده‌كرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ده‌ڵێن له‌وێ هیچ ڕیگریه‌ك نییه‌ ریش‬ ‫بهێڵیته‌وه‌‪ ،‬ك�ه‌س ناڵێ بۆ ئه‌وه‌نده‌‬ ‫ده‌چیته‌ مزگه‌وت و سانسۆر له‌سه‌ر‬

‫بیروباوه‌ڕ نییه‪ .‬ئه‌م دوو دیمه‌نه‌ له‌‬ ‫ئه‌وروپا‪ ،‬له‌ڕاستیدا ته‌واوكه‌ری یه‌كرتین‪،‬‬ ‫دواج����ار ئ��ه‌و ك �ه‌ش �ه‌ی ب��ۆ خه‌ڵكی‬ ‫ئه‌وێ فه‌راهه‌م كردووه‌‪ ،‬بۆیه‌ ئاساییه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر ببینی له‌ زانكۆیه‌كی واڵتێكی‬ ‫ئه‌وروپی له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی ڕێگری كراوه‌‬ ‫له‌ كچێك به‌ له‌چكەوە بچێته‌ زانكۆ‪،‬‬ ‫هاوڕێكانی ك�ه‌ ب���ڕوای ئایینیشیان‬ ‫له‌گه‌ڵی جیایه‪ ‌،‬داكۆكیی لێبكه‌ن و‬ ‫له‌پێناو ئه‌و نه‌چنه‌ هۆڵی خوێندن‪،‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر ئه‌مه‌دا كاتێك له‌ كوردستان‬ ‫پێشكه‌وتووخوازێكی وه‌ك تامان شاكر‬ ‫قس ‌ه له‌سه‌ر ئازادیی جلوبه‌رگ ده‌كات‪،‬‬ ‫هه‌موو ئامانجه‌كه‌ی لێدانه‌ له‌ ستایلێكی‬ ‫دیاریكراوی جلوبه‌رگ‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ك له‌ وتارێكی ك ‌ه رۆژنامه‌ی‬ ‫ڕووداو بۆی باڵوكردووەته‌وه‌ به ‌ناوی‬ ‫(ڕۆژی فڕێدانی حیجاب)‪ ،‬ئه‌و هه‌موو‬ ‫جۆره‌ جلوبه‌رگێكی ستایلی رۆژئاوایی به‌‬ ‫به‌شێك له‌ ئازادی ده‌زانێ‪ ،‬به‌اڵم كاتێك‬ ‫دێته‌ سه‌ر باسی حیجاب‪ .‬به‌ كۆیالیه‌تی و‬ ‫سوكایه‌تی بۆ ژن لێكیده‌داته‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌یه‌‬ ‫ئه‌و تێنه‌گه‌یشتنه‌ ته‌واوكارییه‌ له‌ ئازادیی‬ ‫رۆژئاوایی‪ .‬به‌داخه‌وه‌ ئه‌و ژنه‌ نووسه‌ره‌‬ ‫چ �ه‌پ و ئه‌نتی ئیسالمانه‪ ‌،‬هه‌مان‬ ‫كاریگه‌ریی نووسه‌ر ‌ه هاوشێوه‌كانی‬ ‫خۆیانیان له‌سه‌ره‌ له‌ جیهانی عه‌ره‌بی‪،‬‬ ‫له‌ منوونه‌ی نه‌وال سه‌عداوی‪.‬‬ ‫ئه‌وان هه‌نگاوێكیش نه‌یان توانیوه‌‬ ‫بكه‌ونه‌ پێش ئه‌نتی ئیسالمه‌كانی‬ ‫ع �ه‌ره‌ب له‌ لێدانه‌وه‌ی واقیعی دین‬ ‫له‌نێو كۆمه‌ڵگا‪ ،‬به‌ هه‌مان شێوه‌ هه‌ندێ‬

‫خه‌ڵكی ئایینیش كه‌ له‌ژێر كاریگه‌ریی‬ ‫به‌شێك ل �ه‌ دی��ن��داره‌ وشه‌كه‌كانی‬ ‫عه‌ره‌بدان‪ ،‬له‌ڕاستیدا سه‌یره‌ كاتێك خۆت‬ ‫به‌ داكۆكیكاری سه‌رسه‌ختی په‌یكه‌رێكی‬ ‫ماچ بزانیت و پێت وابێ پێویسته‌ كوڕ‬ ‫و كچه‌كان ئازادبن له‌وه‌ی چی ده‌كه‌ن‬ ‫و چۆن ده‌ك �ه‌ن‪ ،‬به‌اڵم له‌ به‌رامبه‌ردا‬ ‫پێت دواكه‌وتوویی بێت كه‌ كچێك به‌‬ ‫ویستی خ��ۆی له‌چكێك بکاته‌سه‌ری‬ ‫و به‌ ئازادیی تاكه‌كه‌سیی نه‌زانی و‬ ‫سوكایه‌تیی پێبكه‌ی‪ ،‬یان كوڕێكی گه‌نج‬ ‫ریشێكی مسوڵامنانه‌ بهێڵێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫چ ج��ۆره‌ ئازادییه‌كه‌ داوای ده‌ك �ه‌ن‪،‬‬ ‫ب��ڕوام وای � ‌ه وه‌ك هاوشێوه‌كانیان له‌‬ ‫چه‌پ و سیكۆالره‌كانی میرس‪ ،‬ئه‌وه‌نده‌‬ ‫بڕوایان به‌ ئازادی و دیموكراسی هه‌یه‌‬ ‫ك ‌ه به‌رژەوه‌ندییان ناخاته‌ مه‌ترسی و‬ ‫ب ‌ه بیروباوه‌ڕیان ده‌خوات‪ ،‬دوای ئه‌وه‌‬ ‫شه‌قێكی تێ ه �ه‌ڵ��ده‌ده‌ن‪ .‬ه �ه‌روه‌ك‬ ‫ل �ه‌ ب �ه‌رگ��ری��ان ل � ‌ه ك��وده‌ت��ای میرس‬ ‫ڕەنگیدایه‌وه‌‪.‬‬ ‫خاڵێكی تر ك ‌ه ئه‌م ماوه‌یه‌ هه‌ندێ‬ ‫خه‌ڵكی ك��ردووه‌ت��ه‌ ئ��اژەڵ��دۆس��ت و‬ ‫رسوشتدۆست‪ ،‬مه‌سه‌له‌ی قوربانیی‬ ‫مسوڵامنانه‪ .‬ئ �ه‌و ج��ۆره‌ ن��ووس�ه‌ر و‬ ‫پ��ێ��ش��ك�ه‌وت��وخ��وازه‌ ك �ه‌ ب �ه‌ درێ��ژای��ی‬ ‫س��اڵ خه‌ریكی گۆشتخواردنن له‌و‬ ‫ریستورانت بۆ ئه‌و ڕێستورانت‪ ،‬له‌و‬ ‫واڵت بۆ ئه‌و واڵت‪ ،‬كه‌چی له‌ وه‌رزی‬ ‫قوربانیی مسوڵامنان ده‌بنه‌ داكۆكیكاری‬ ‫سه‌رسه‌ختی مافی ئاژەڵ و قوربانیكردن‬ ‫به‌ كۆمه‌ڵكوژیی ئاژەڵ ته‌فسیر ده‌كه‌ن‪،‬‬

‫من تێناگه‌م بۆ ته‌نها له‌ جه‌ژنی‬ ‫قوربان ئه‌و فرمێسكه‌ تیمساحییانه‌‬ ‫ده‌ڕێ��ژن‪ ،‬كه‌ مه‌سه‌له‌كه‌ دژایه‌تی‬ ‫نه‌ریتێكی ئایینی و ك��ورده‌واری‬ ‫نه‌بێت؟؟‬ ‫كه‌ی ئێوه‌ له‌ ‪ 11‬مانگه‌كه‌ی‬ ‫تر وازت��ان له‌ گۆشتخواردن هێنا‪،‬‬ ‫ئینجا ئه‌گه‌ر قسه‌یه‌كیشی له‌سه‌ر‬ ‫بكه‌ن مافێكتان هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌و‬ ‫شێوه‌یه‌ی ئێستا‪ ،‬ته‌نها گاڵته‌ به‌‬ ‫خۆتان و ك��رده‌وه‌ و قسه‌كانتان‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬نووسه‌رێكی وه‌ك به‌ختیار‬ ‫ع �ه‌ل��ی ل �ه‌ ڕۆم��ان��ی «ئ��ێ��وارەى‬ ‫په‌روانه‌» تا دواسنوور سوكایه‌تی‬ ‫به‌ قوربانی ده‌ك��ات‪ ،‬وای پیشان‬ ‫ده‌دات ته‌نها مسوڵامنان ئاژەڵ‬ ‫سه‌رده‌بڕن و ده‌یخۆن‪ ،‬كه‌ هه‌موو‬ ‫ئامانجیشی لێدانه‌ له‌ نه‌ریتێكی‬ ‫ئایینی‪ ،‬به‌بێ ئه‌وه‌ی ئاماژە بۆ ئه‌وه‌‬ ‫بكات سه‌ربڕینی ئاژەڵ دیارده‌یه‌كه‌‬ ‫له‌وه‌ته‌ی مرۆڤ هه‌یه‌‪ ،‬هه‌ر هه‌یه‪.‬‬ ‫ئه‌و خۆی له‌ هه‌موو راستییه‌كان‬ ‫ده‌ب��وێ��رێ��ت و راس��ت�ه‌وخ��ۆ قسه‌‬ ‫ل �ه‌س �ه‌ر قوربانیی مسوڵامنان‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫پێموایه‌ به‌ختیار تا له‌ نووسینی‬ ‫رۆمانه‌كه‌ی ته‌واوبووه‌‪ ،‬كه‌ وه‌ك‬ ‫بیستومه‌‪ ،‬بیرۆكه‌ی ئه‌و رۆمانه‌ له‌‬ ‫رۆمانووسێكی ئێرانی وه‌رگیراوه‌‪،‬‬ ‫ڕەنگه‌ بارته‌قای مه‌ڕێك گۆشتی‬ ‫خواردبێت‪ ،‬ئیرت ئه‌و دوفاقییه‌تان‬ ‫له‌چی؟!‬

‫‪15‬‬ ‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫ناوی سمكۆ‪ ،‬یان مار شه‌معون‪ ،‬كامیان نه‌نگییه‌؟‬

‫محه‌مه‌د هه‌ریری‬ ‫ماوه‌یه‌كه‌ چه‌ندین مه‌سیحی ل ‌ه‬ ‫كوردستان و ده‌ره‌وه‌ی كوردستان‪،‬‬ ‫هه‌رایه‌كی گه‌وره‌یان نایه‌ته‌وه‌ دژی‬ ‫ناونانی شه‌قامێك له‌ هه‌ولێر به‌ناوی‬ ‫سه‌ركرده‌ی مێژوویی ك��ورد‪ ،‬سمكۆی‬ ‫شكاك‪ ،‬به‌ زمانێكی زۆر زبر و پڕ له‌‬ ‫وشه‌ی ناشیرین قسه‌ به‌و سه‌ركرده‌یه‌ی‬ ‫كورد ده‌ڵێن‪ ،‬گوایه‌ موجریم و تاوانبار‬ ‫و دڕن���ده‌ی���ه‪ ‌،‬چ��ون��ك�ه‌ قه‌دیسێكی‬ ‫موباره‌كی وه‌ك مار شه‌معونی كاهینی‬ ‫ئاسورییه‌كانی كوشتوه‌‪ ،‬داوا ده‌كه‌ن‬ ‫ناوی سمكۆی شكاك البربێت و مێژووی‬ ‫ئه‌و كه‌ڵه‌پیاوه‌ له‌ قوتابخانه‌كانیش‬ ‫نه‌خوێندرێت‪.‬‬ ‫ئ�����ه‌وه‌ش ل���ه‌ ئ �ه‌ن��ج��ام��ی ئ �ه‌و‬ ‫ته‌ساموحه‌ گێالنه‌یه‌ دێت كه‌ حكومه‌تی‬ ‫كوردی به‌رپای ده‌كات له‌ سیاسه‌ته‌كانی‬ ‫به‌رامبه‌ر كه‌مینه‌ ئایینی و نه‌ته‌وه‌كان‪،‬‬ ‫هینده‌ نازیان ده‌كێشن خه‌ریكه‌ هه‌ر‬ ‫كه‌مایه‌تییه‌ك كۆمارێك له‌سه‌ر خاكی‬ ‫كوردستانی فیدراڵی داده‌مه‌زرێنێت‪.‬ئه‌و‬ ‫ته‌ساموحه‌ گێالنه‌یه‌ كه‌ ئه‌مڕۆ كه‌سانێكی‬ ‫مه‌سیحی له‌جیاتی به‌خۆداچونه‌وه‌یان و‬ ‫ره‌خنه‌گرتن له‌ سیاسه‌تی ئینتیحاریی‬ ‫مار شه‌معون‪ ،‬كه‌ بووه‌ دارده‌ستی روس‬ ‫و ئینگلیز له‌ دژی گه‌النی ناوچه‌كه‌‬ ‫و پێكهێنانی چه‌ته‌ی چ �ه‌ك��داری وا‬ ‫دڕنده‌ كه‌ به‌ رقێكی ئایینییه‌وه‌ كورد و‬ ‫موسڵامنانیان ده‌كوشت‪ ،‬له‌جیاتی ئه‌وه‌‬ ‫ئه‌مڕۆ به‌ به‌رچاوی كوردانەوە سه‌دان‬ ‫جوێن ئاڕاسته‌ی یه‌كێك له‌ گه‌وره‌ترین‬ ‫س��ه‌رك��رده‌ی ك���وردی وه‌ك سمكۆی‬ ‫شكاك ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌و پیاوه‌ مه‌زنه‌ی كه‌‬ ‫مێژوونوسی ن��اودار دكتۆر عوسامن‬ ‫عه‌لی‪ ،‬به‌ ڕێویی سیاسه‌تی كوردی و‬ ‫ڕێبه‌ری پراگتیزمیه‌تی حسێب ده‌كات‪.‬‬ ‫ئه‌و توانیی گه‌وره‌ترین پالن له‌ دژی‬ ‫خاكی كوردستان هه‌ڵوه‌شێنێته‌وه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫سه‌ركرده‌یه‌ی كه‌ یه‌كه‌مین حكومه‌تی‬ ‫كوردیی له‌ مێژوودا دروستكردووه‌ له‌‬ ‫نێوان سااڵنی ‪.١٩٢٦ - ١٩٢٠‬‬ ‫ئه‌و ته‌ساموحه‌ گێالنه‌یه‌‪ ،‬سه‌ركرده‌‬ ‫و ن��ووس�ه‌ر و بیرمه‌ندی گه‌وره‌شی‬ ‫گ���رت���ووه‌ت���ه‌وه‌‪ ،‬ك��ۆل��ك�ه‌ ڕۆشنبیره‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌په‌رست و ئێتیسته‌كانیش‪ ،‬وه‌ك‬ ‫تووتی قسه‌كانی ئه‌و سه‌ركرده‌ و نووسه‌ر‬ ‫و بیرمه‌ندانه‌ دووباره‌ ده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬نازانن‬ ‫ئه‌و سه‌ركرده‌ و بیرمه‌نده‌ كوردانه‌ش‬

‫وه‌ك تووتی هه‌موو بیروڕای نێگه‌تیڤی‬ ‫ئیستیرشاقی ڕووس���ی قه‌یسه‌ری و‬ ‫كۆمۆنیستی و ڕۆژهه‌اڵتناسی ئینگلیزی‬ ‫و خۆرئاوایی دووباره‌ ده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬به‌بێ‬ ‫هیچ لێكۆڵینه‌وه‌یه‌ك و خۆماندووكردن و‬ ‫گه‌ڕان به‌ دوای سه‌رچاوه‌ و ڕاستییه‌كان‪.‬‬ ‫ج���ه‌الل ت��اڵ�ه‌ب��ان��ی‪ ،‬ن���ارساوه‌ به‌‬ ‫په‌سنكردنی بێگانه‌ ب�ه‌س�ه‌ر ك��ورد‪،‬‬ ‫تا راده‌ی ئازادكردنی فڕۆكه‌وانێكی‬ ‫عه‌ره‌بی عێراقیی تاوانبار به‌ تاوانی‬ ‫كیمیایبارانكردنی هه‌ڵه‌بجه‌‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌و له‌‬ ‫یه‌كه‌مینی ئه‌و كه‌سانه‌یه‌ كه‌ له‌ كتێبی‬ ‫(كردستان والحركة الكردیة‌) چه‌ندین‬ ‫سیفه‌تی دزێ �و‌ ده‌دات��ه‌ پ��اڵ سمكۆی‬ ‫شكاك‪ ،‬له‌ژێر كاریگه‌ریی ناحه‌زانی‬ ‫كورددا‪ .‬قاسملۆی بیرمه‌ند و سه‌ركرده‌ش‬ ‫هه‌مان شت دووباره‌ ده‌كاته‌وه‌‪ .‬دكتۆر‬ ‫كه‌مال مه‌زهه‌ریش كه‌ مێژوونووسه‌ وه‌ك‬ ‫هه‌ر كه‌سێكی ناپسپۆڕ‪ ،‬ئیدانه‌ی توندی‬ ‫سمكۆی شكاك ده‌ك��ات‪ ،‬بێ ئ�ه‌وه‌ی‬ ‫هیچ زیاد بكاته‌ سه‌ر ئ�ه‌وه‌ی وتراوه‌‬ ‫له‌ بازنه‌ ئیسترشاقیه‌كان ده‌رباره‌ی ئه‌و‬ ‫ڕووداوه‌‪ .‬له‌ هه‌مووشیان كاره‌ساترت‪،‬‬ ‫ئه‌و جه‌مال نه‌به‌زه‌یه‌ كه‌ كه‌سانێك پێی‬ ‫ده‌ڵێن پێغه‌مبه‌ری كوردایه‌تی‪ ،‬كه‌ به‌‬ ‫ڕای من پێغه‌مبه‌ری فشه‌كه‌رایه‌تییه‌‬ ‫له‌ (كوردستان و شۆڕشه‌كه‌ی)‪ ،‬وه‌ك‬ ‫هه‌ر كۆلكه‌ ڕۆشنبیرێكی ماستاوكه‌ر بۆ‬ ‫مه‌سیحییه‌كان و هێزه‌ خۆرئاواییه‌كان‪،‬‬ ‫سه‌ركۆنه‌ی سه‌ختی سمكۆی شكاك‬ ‫ده‌ك��ات‪ .‬هه‌تا نه‌وشیروان مسته‌فاش‬ ‫پێیوایه‌ ئه‌و ئه‌گه‌ره‌ی كه‌ ده‌ڵێت والیی‬ ‫ته‌ورێز هانی سمكۆی داوه‌ بۆ كوشتنی‬ ‫مار شه‌معون له‌ به‌رامبه‌ر پاداشتدا‪،‬‬ ‫دواییش خۆی لێنه‌كرد به‌ خ��اوه‌ن‪ ،‬له‌‬ ‫هه‌موو لێكدانه‌وه‌كانی تر زیاتر رێی‬ ‫تێده‌چێت (كورد و عه‌جه‌م‪ ،‬ل ‪.)٤١٤‬‬ ‫بێئه‌وه‌ی ئه‌و باگراوه‌نده‌ گه‌وره‌یه‌ی‬ ‫تاوانه‌كانی ئاسورییه‌كان بخوێنێته‌وه‌‬ ‫به‌رامبه‌ر كورد و ده‌یه‌وێت بڵێت كه‌‬ ‫سمكۆ ته‌نها مورته‌زه‌قێك ب��ووه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫پاداشت مار شه‌معونی كوشتووه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ی له‌و بواره‌دا توانیی شتێكی‬ ‫نوێ بخاته‌ سه‌ر ئه‌و بابه‌ته‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫تێكڕای مێژووی ك��ورد‪ ،‬مێژوونووسی‬ ‫ن��اودار دكتۆر عوسامن عه‌لی‪ ،‬كه‌ له‌‬ ‫كتێبه‌ به‌نرخه‌كه‌ی به‌ ناوی (الحركة‬ ‫الكردیة‌ امل��ع��ارصة‌‪ ،‬ل‪ )٣٧٧‬زۆر به‌‬ ‫وردی ه��ۆی كوشتنی م��ار شه‌معون‬ ‫دیاری ده‌كات‪ ،‬كه‌ له‌ كتیبی ‪League‬‬ ‫‪ of nations‬هاتووه‌ «له‌ سه‌رده‌می‬ ‫شه‌ڕی جیهانیی یه‌كه‌م‪ ،‬ئاسورییه‌كان‬ ‫و ئه‌رمه‌نه‌كان‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌ هاوواڵتیی‬ ‫ده‌وڵ��ه‌ت��ی ع��وس�مان��ی ب���وون‪ ،‬ب �ه‌اڵم‬ ‫هه‌ڵوێستێكی سیاسی و عه‌سكه‌رییان‬ ‫نیشاندا ب��ۆ پاڵپشتیكردنی هێزه‌‬ ‫هاوپه‌یامنه‌كان له‌ دژی ده‌وڵه‌تی‬ ‫ع��وس�مان��ی‪ .‬ه��ێ��زی ب�ه‌ك��رێ��گ��ی�راوی‬ ‫ئاسورییه‌كان به‌ سه‌ركردایه‌تیی بوترس‬ ‫ئاغا‪ ،‬به‌شداریی سوپای ڕوسیای كرد‬ ‫له‌ وێرانكردنی سه‌دان گوندی كوردی‬ ‫و سووتاندنی‪ ،‬كه‌ ئه‌وه‌ش بووه‌ هۆی‬

‫خاوەىن ئیمتیاز و سەرنووسەر‪:‬‬ ‫هاوژین عومەر کەریم‬ ‫‪hawzheenk@yahoo.com‬‬ ‫‪07701543488‬‬

‫مار شه‌معون و چه‌ته‌كانی ده‌بێ ئیدانه‌‬ ‫بكرێن‪ ،‬نه‌ك سمكۆی شكاك به‌‬ ‫شه‌یتان بكرێت و ناوی شه‌قامه‌كه‌‬ ‫بگۆڕدریت له‌الیه‌ن به‌رپرسێكی‬ ‫شاره‌وانی‪ ،‬كه‌ زۆر جاهیالنه‌ به‌ سایتێكی‬ ‫مه‌سیحی ده‌ڵێت «نه‌مدەزانی ئه‌و پیاوه‌‪،‬‬ ‫ده‌ستی سووره‌ به‌خوێنی بێتاوانان»‬

‫بەڕێوەبەرى کارگێڕى‪:‬‬ ‫جیهانگیر ئەحمەد‬ ‫‪bayanreklam@yahoo.com‬‬ ‫‪07702455504‬‬

‫بەڕێوەبەرى هونەرى‪:‬‬ ‫ڕەوشت محەمەد‬ ‫‪rawshtmail@yahoo.com‬‬ ‫‪07501112083‬‬

‫كوشنت و سه‌رگه‌ردانیی نزیكه‌ی یه‌ك‬ ‫ملیۆن كورد‪ .‬كاتێك سوپای روسیاش‬ ‫له‌ كوردستان كشایه‌وه‌‪ ،‬چه‌كه‌كانی‬ ‫دایه‌ ده‌ستی مورته‌زه‌قه‌ ئاسورییه‌كان‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها كونسوڵخانه‌ی فه‌ره‌نسی له‌‬ ‫ئه‌سته‌نبۆل‪ ،‬یارمه‌تییه‌كی زۆری درا‬ ‫و چه‌كی دا به‌ هێزی ئاسورییه‌كان‪.‬‬ ‫هێزی ئاسورییه‌كان گه‌یشته‌ ئاستێكی‬ ‫زۆر گ �ه‌وره‌‪ ،‬تا توانییان شاری ورمێ‬ ‫و ده‌وروب���ه‌ری له‌ كوردستانی ئێران‬ ‫داگیربكه‌ن‪ .‬چه‌كداره‌ ئاسورییه‌كان‬ ‫ده‌ستدرێژییان ك��رده‌ س �ه‌ر س �ه‌دان‬ ‫ئافره‌تی كورد له‌ناو شاری ورمێ‪ ،‬پاش‬ ‫ئه‌وه‌ی ئاماده‌ییه‌كانی هێزی ئاسوری‬ ‫ته‌واو بوون‪ ،‬نێوه‌نده‌ ئاسورییه‌كان له‌‬ ‫له‌نده‌ن و پاریس‪ ،‬داوای دامه‌زراندنی‬ ‫قه‌واره‌یه‌كی ئاسورییان ده‌كرد له‌سه‌ر‬ ‫خاكی كوردستان (ورمێ ‪ -‬هه‌كاری)»‪.‬‬ ‫سه‌یر له‌وه‌دایه‌ قه‌شه‌ی كه‌نیسه‌ی‬ ‫ماركیوركیس‪ ،‬كه‌نیسه‌ی سۆڕش ده‌ڵێت‬ ‫«سمكۆ تاوانباره‌«‪ .‬به‌اڵم ده‌رباره‌ی مار‬ ‫شه‌معون ده‌ڵێت «املرحوم باطریرك‬ ‫كنیسة‌ املرشق اآلشوریة الشهید مار‬ ‫بنیامین شمعون»‪ .‬وه‌ك بڵێی مار‬ ‫شه‌معون به‌س خه‌ریكی خواپه‌رستی‬ ‫بووبێت و سمكۆ له‌ناو دێردا كوشتبێتی‪،‬‬ ‫به‌پێی ئاینی مه‌سیحی (دع ما لله‬ ‫لله‪ ،‬ودع ما لقیرص لقیرص)‪ ،‬كه‌چی‬ ‫قه‌داسه‌تی به‌تریاك مار شه‌معون‪ ،‬له‌‬ ‫یه‌ك كاتدا پیاوی دینی و سه‌ركرده‌ی‬ ‫سیاسی و سوپایش بوو‪ ،‬له‌ یه‌ك كاتدا‬ ‫له‌ الیه‌ن روسیا و به‌ریتانیا و فه‌ره‌نسا‬ ‫و ئیتاڵیاش یارمه‌تی ده‌درا‪ ،‬هێنده‌ بوغرا‬ ‫بووبوون له‌ خۆیان‪ ،‬به‌ ئاشكرا داوای‬ ‫دامه‌زراندنی قه‌واره‌یه‌كی ئاسورییان‬ ‫ده‌كرد له‌سه‌ر ئه‌و خاكه‌ی كاتی خۆی‬ ‫كه‌ ڕایان كرد‪ ،‬پاش به‌ زه‌ندیق كردنیان‬ ‫له‌ الیه‌ن مه‌جمه‌ع ئه‌فسوس له‌ ساڵی‬ ‫‪ ،٤٣١‬كه‌ ئه‌وكاته‌ ناویان نه‌ستوری‬ ‫ب��وو‪ ،‬وه‌ك شوێنكه‌وتوانی نه‌ستوری‬ ‫به‌تریاركی قوسته‌نته‌نیه‌ كه‌ به‌ فه‌رمی‬ ‫ته‌كفیر ك��را ل �ه‌ الی��ه‌ن مه‌جمه‌عی‬ ‫ئ �ه‌ف��س��وس‪ .‬س��م��ك��ۆی ش��ك��اك پ��اش‬ ‫ده‌ستدرێژییه‌كانیان بۆ سه‌ر خه‌ڵكی‬ ‫س��ه‌دان گوندی ك��ورد و كورده‌كانی‬ ‫ورم��ێ‪ ،‬به‌ هه‌ستی بلیمه‌تی خۆی‬ ‫زانی كه‌ ئه‌و مار شه‌معونه‌ پالنێكی‬ ‫ره‌ش��ی نه‌گریسی له‌ ده‌ستدایه‌ به‌‬ ‫پاڵپشتی هه‌موو واڵته‌ هاوپه‌یامنه‌كان‪،‬‬ ‫ب��ۆ داب��ڕان��دن��ی به‌شێكی گرنگی‬ ‫كوردستان و له‌ناوبردنی ئ�ه‌و‪ ،‬وه‌ك‬ ‫له‌ چاوپێكه‌وتنه‌كه‌ی له‌گه‌ڵ مسته‌فا‬ ‫یاموڵكیش ئاماژەی پێده‌كات‪.‬‬ ‫ل��ه‌و ن���اوه‌ رۆڵ���ی تێكده‌رانه‌ی‬ ‫نێرده‌ ته‌بشیرییه‌كان زۆر كاریگه‌ر بوو‬ ‫له‌سه‌ر فوتێكردنی گیانی ده‌مارگیریی‬ ‫دی���ن���ی‪ ،‬ل���ه‌و ن���اوچ���ه‌ ه �ه‌س��ت��ی��اره‌‬ ‫ده‌ی��ان قوتابخانه‌ و نه‌خۆشخانه‌ و‬ ‫چاپخانه‌ و په‌رستگایان ك��رده‌وه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫ئاسورییه‌كان‪ ،‬وه‌ك نه‌وشیروان ده‌ڵیت‬ ‫«میسیۆنه‌ره‌كان ده‌ورێكی كاریگه‌ریان‬ ‫هه‌بوو له‌ هاندانی ئاسورییان له‌‬

‫ئەنداماىن بۆرد‪:‬‬ ‫سەاڵح ساالر‬ ‫ئیدریس سیوەیىل‬ ‫محەمەد جەمال‬

‫دژی گه‌له‌ موسڵامنه‌كانی دراوسێیان‪،‬‬ ‫به‌ تایبه‌تی دژی گه‌لی ك��ورد كه‌ ن ‌ه‬ ‫خۆی ده‌وڵه‌تی تایبه‌تی خۆی هه‌بوو‪،‬‬ ‫نه‌هیچ ده‌وڵه‌تێكی بێگانه‌ش پشتیوانیی‬ ‫لێده‌كرد « كورد و عه‌جه‌م‪ ،‬ل‪ .٣٢٥‬كاتێ‬ ‫به‌درخان داوای له‌ مار شه‌معون كرد‬ ‫هاریكاریان بن له‌ دژى توركدا‪ ،‬له‌ژێر‬ ‫كاریگه‌ریی میسیۆنه‌ره‌كانی ئینگلیز‪،‬‬ ‫مار شه‌معون له‌جیاتی هاریكاری داوای‬ ‫له‌ بابی عالی عوسامنی كرد سه‌ركوتیان‬ ‫ب��ك �ه‌ن‪ ،‬ت��ا ئ��ه‌و ه��ان��دان�ه‌ شه‌ڕێكی‬ ‫خوێناوی لێكه‌وته‌وه‌ له‌ نێوان كورد و‬ ‫ئاسوری له‌ ‪.١٨٤٣- ١٨٤٢‬‬ ‫ه����ه‌زاران ئ��اس��وری ب �ه‌ ده‌ستی‬ ‫حكومه‌تی ئیتحاد و ته‌ره‌قی توركی‬ ‫كوژران و قه‌تلوعام كران‪ ،‬له‌ ئه‌نجامی‬ ‫دانه‌پاڵی روسیا له‌ ش �ه‌ڕی جیهانیی‬ ‫ی�ه‌ك�ه‌م‪ ،‬پ��اش ئ��ه‌وه‌ی م��ار شه‌معون‬ ‫داوای ل�ه‌ ئاسورییه‌كان ك��رد بچنه‌‬ ‫ریزی سوپای روسیاوه‌‪ .‬له‌ ئه‌نجامی‬ ‫كورتبینیی سه‌ركردایه‌تی كه‌هنوتی‬ ‫ده‌ره‌به‌گانه‌ی مار شه‌معون‪ ،‬هه‌موو‬ ‫ئاسورییه‌كان ناچاربوون به‌ كۆمه‌ڵ‬ ‫كۆچ بكه‌ن له‌ هه‌كاری به‌ره‌و سنوری‬ ‫ئێران‪ ،‬ئاسورییه‌كان و ئه‌رمه‌نییه‌كان‬ ‫بووبوونه‌ پێشه‌نگی سوپای روسی‪،‬‬ ‫ده‌س��ت��ی��ان ل �ه‌ هیچ ت��اوان��ێ��ك دژی‬ ‫ئاواییه‌كانی ك��ورد‪ ،‬نه‌ده‌پاراست‪ .‬له‌‬ ‫كاتی كۆچی به‌ كۆمه‌ڵی ئاسورییه‌كان‬ ‫له‌ هه‌كاری بۆ سه‌ر سنووری ئێرانی‬ ‫ژێ��ر ده‌ستی سوپای روس‪ ،‬له‌ ئابی‬ ‫‪« ١٩١٥‬به‌ دریژایی رێگه‌ توشی شه‌ڕ‬ ‫و پێكادان ب��وون‪ .‬ئاسورییه‌كان له‌‬ ‫كشانه‌وه‌دا درێغییان له‌ كوشتنی به‌‬ ‫كۆمه‌ڵی كورد و تااڵنی ئاژەڵ و دارایی‬ ‫و كاولكردنی گونده‌كانیان‪ ،‬نه‌كرد‪.‬‬ ‫شه‌ڕ ره‌نگی شه‌ڕێكی دینیی خوێناوی‬ ‫به‌ خۆیه‌وه‌ گرتبوو‪ ،‬هیچیان ده‌ستی‬ ‫له‌وی تر نه‌ده‌پاراست و هه‌ر گه‌له‌یان‬ ‫ده‌یویست گه‌له‌كه‌ی تر له‌ ڕەگ و ڕیشه‌‬ ‫ده‌ربهێنێ‪ ».‬كورد وعه‌جه‌م‪ ،‬ل‪.٣٥٧‬‬ ‫ك���ه‌واب���وو م���ار ش��ه‌م��ع��ون و‬ ‫چه‌ته‌كانی ده‌بێ ئیدانه‌ بكرێن‪ ،‬نه‌ك‬ ‫سمكۆی شكاك به‌ شه‌یتان بكرێت و‬ ‫ناوی شه‌قامه‌كه‌ بگۆڕدریت له‌الیه‌ن‬ ‫به‌رپرسێكی ش���اره‌وان���ی‪ ،‬ك �ه‌ زۆر‬ ‫جاهیالنه‌ به‌ سایتێكی مه‌سیحی ده‌ڵێت‬ ‫«نه‌مدەزانی ئه‌و پیاوه‌‪ ،‬واته‌ سمكۆ‪،‬‬ ‫ده‌ستی سوره‌ به‌خوێنی بێتاوانان»‪ .‬ئه‌و‬ ‫ده‌ستی سوره‌ به‌ خوێنی تاوانباران‪ ،‬له‌‬ ‫سه‌رووی هه‌موویانه‌وه‌ مار شه‌معون‬ ‫و بوترس ئاغا‪ ،‬كه‌ به‌ هه‌زاران كوردیان‬ ‫كوشتووه‌ و ه���ه‌زاران ژن��ی كوردیان‬ ‫الق �ه‌ ك���ردووه‪ .‬ڕاستییه‌كه‌ی ئه‌گه‌ر‬ ‫ئه‌و مه‌سیحییانه‌ بیانه‌وێت بابه‌تییانه‌‬ ‫به‌خۆیاندا بچنه‌وه‌‪ ،‬جارێكی تر نه‌بنه‌‬ ‫دارده‌ستی هێزه‌كانی ده‌ره‌وه‌ و په‌ند‬ ‫له‌ مێژوو وه‌رگ��رن‪ ،‬ده‌بێت ئیدانه‌ی‬ ‫خۆفرۆشییه‌كانی مار شه‌معون بكه‌ن‬ ‫و هه‌موو ناو شه‌معونه‌كان بگۆڕن‪،‬‬ ‫نه‌ك بیكه‌نه‌ شه‌هیدی به‌ڕ و به‌حری‬ ‫كه‌ربه‌ال‪.‬‬

‫ناونیشاىن بەیان لە ئینتەرنێت‪:‬‬ ‫‪www.bayanpress.net‬‬ ‫‪E.mail: bayanpress@yahoo.com‬‬ ‫‪www.facebook.com/bayanpres‬‬

‫رۆژنامەیەکى سیاسیى گشتیى ئەهلییە‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێامىن ‪ -‬شەقامى ئیرباهیم پاشا ‪ -‬تەالرى بنار نهۆمى پێنجەم ‪ -‬شوقەى ژمارە ‪ .3‬تەلەفۆن‪07480605181 :‬‬

‫بایی (‪ )750‬دینارە‬

‫‪14‬‬ ‫ژماره‌ (‪ ،)57‬سێشه‌ممه‌ ‪ ،2013/10/29‬ساڵی دووەم‬

‫‪www.bayanpress.net‬‬

‫گفتوگۆ‬

‫عه‌بدوڵاڵ قه‌ره‌داغی‪ ،‬سه‌باره‌ت به‌ ڕێبازی سۆفیگه‌ری بۆ به‌یان‪:‬‬

‫سۆفیی ڕاسته‌قین ‌ه نابێت ‌ه دارده‌ست بۆ دژایه‌تیی كه‌س‬ ‫ب �ه‌ی��ان‪ :‬س �ه‌ره‌ت��ا ده‌ك��رێ��ت پێامن‬ ‫بڵێن زاراوه‌ی ته‌سه‌وف‪ ،‬یان سۆفی له‌‬ ‫چییه‌وه‌ هاتووه‌؟ ئه‌م زاراوه‌یه‌ پێناسه‌ی‬ ‫جۆراوجۆری بۆكراوه‌‪ ،‬به‌اڵم كامه‌یان له‌‬ ‫بنه‌ڕەتی زاراوه‌ك �ه‌وه‌ نزیكرته‌؟ پاشانیش‬ ‫ئایا له‌ غه‌یری دنیای ئیسالمیشدا هه‌ر‬ ‫مه‌به‌ست پێی هه‌مان ناوه‌رۆك و مانایه‌؟‬ ‫عه‌بدوڵاڵ قه‌ره‌داغی‪ :‬زۆر بۆچوونی‬ ‫جیاواز له‌باره‌ی سه‌رچاوه‌ی ئه‌و وشه‌یه‌وه‌‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬له‌وانه‌ له‌ وش�ه‌ی (الصفاء) یان‬ ‫(الصوف) و‬ ‫(الصفوة‌)‪( ،‬أهل ُّ‬ ‫الص ّفة‌) و ّ‬ ‫تاد‪/...‬یه‌وه‌ وه‌رگیرابێت‪ ،‬كه‌ سه‌رله‌به‌ری‬ ‫ئه‌و وشانه‌ عه‌ره‌بین و هه‌ریه‌كه‌ ده‌الله‌تی‬ ‫تایبه‌تی خۆی هه‌یه‌‪ .‬له‌م دواییانه‌شدا‬ ‫و به‌ بێ‌ بوونی بنه‌مایه‌كی زانستییانه‌ و‬ ‫زه‌مینه‌یه‌كی مێژوویی و ب ‌ێ ئاگا له‌وه‌ی‬ ‫خودی ته‌سه‌ووف چییه‌‪ ،‬ته‌نها بۆ ئاره‌زوو‬ ‫خه‌ڵكانێك پێیان خۆشه‌ بیگێڕنه‌وه‌ بۆ‬ ‫وشه‌ی (سۆفیا ‪ -‬ژی��ری)ی یۆنانی‪ .‬هیچ‬ ‫یه‌كێك ل �ه‌و وشه‌یانه‌ی ئ��ام��اژەی��ان بۆ‬ ‫كرا‪ ،‬ناتوانن ڕاستیی سۆفیگه‌ری بخه‌نه‌‬ ‫ڕوو‪ ،‬ئه‌گه‌رچی پێشه‌نگانی ئه‌و ڕێبازه‌‬ ‫(سوفیانی س�ه‌وری‪ 161 – 97 ،‬كۆچی)‪،‬‬ ‫(ئیرباهیمی ك��وڕی ئ�ه‌ده�ه‌م‪ ،‬نزیكه‌ی‬ ‫‪ 162 – 100‬ك)‪( ،‬رابیعه‌ی ع �ه‌ده‌وی‪،‬‬ ‫‪ 180 – 100‬ك‪ ،‬فوزه‌یلی كوڕی عه‌ییاز‪،‬‬ ‫‪ 187 – 107‬ك)‪ ،‬تا ده‌گاته‌ (بیرشی كوڕی‬ ‫حارسی حافی ‪ 227 – 152‬ك)‪ ،‬ته‌نانه‌ت تا‬ ‫ده‌گاته‌ (جونه‌یدی به‌غدادی‪297 – 221 ،‬‬ ‫ك) و قوتابیانی و سۆفییه‌ پابه‌نده‌كانی‬ ‫ڕێوڕەسمی ئه‌هلی سوننه‌ت‪ ،‬له‌ الیه‌كه‌وه‌‬ ‫له‌ زۆر خاڵدا چاویان له‌ (ئه‌هلی صوففه‌‬ ‫– هه‌ژارانی مزگه‌وتی مه‌دینه‌) ده‌كرد و‬ ‫له‌ الیه‌كی دیكه‌شه‌وه‌‪ ،‬وه‌كو ئه‌وان خوری‬ ‫جلی (الصوف)یان له‌به‌ر ده‌كرد‪ ،‬ك ‌ه زۆر‬ ‫هه‌رزان بوو و له‌به‌ركردنیشی نیشانه‌ی‬ ‫پشتكردن بوو له‌ خۆشییه‌كانی دنیا‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬وه‌كو هه‌ر بیرۆكه‌ و ڕەوتێكی‬ ‫تر‪ ،‬ته‌سه‌وفیش له‌ مێژووی ئیسالمیدا‬ ‫جۆر و ڕەوتی تایبه‌ت به‌ خۆی هه‌بووه‌‪،‬‬ ‫بۆ منوونه‌ باس له‌ ته‌سه‌وفی فه‌لسه‌فی‬ ‫ده‌كرێت‪ ،‬یان باس له‌ ته‌سه‌وفێك ده‌كرێت‬ ‫كه‌ له‌ چوارچێوه‌ی قورئان و سوننه‌ت‬ ‫نه‌چووه‌ته‌ ده‌رێ‌‪ .‬دیارترین ئه‌و ڕەوت و‬ ‫جۆرانه‌ی ته‌سه‌وف كامانه‌ن كه‌ مێژووی‬ ‫ئیسالمیامن به‌خۆیه‌و ‌ه بینیونی و چۆن‬ ‫ئه‌و ئاڕاسته‌یه‌یان وه‌رگرتووه‌؟‬ ‫عه‌بدوڵاڵ ق��ه‌ره‌داغ��ی‪ :‬یه‌كه‌مین‬ ‫نه‌وه‌ی سۆفییان و ڕێچكه‌ هه‌ڵگرانیان‪،‬‬ ‫نه‌ك ته‌نها پابه‌ندی ت �ه‌واوی قورئان و‬ ‫سوننه‌ت بوون‪ ،‬به‌ڵكو له‌ ڕووی وه‌رعه‌وه‌‬ ‫پشتیان له‌ ه �ه‌ر شتێكیش ده‌ك��رد كه‌‬ ‫ب��ۆن��ی موته‌شابیه و ش��وب��ه�ه‌ی لێوه‌‬ ‫هاتبێ‌‪ .‬وه‌كو هه‌موو بواره‌كانی دیكه‌‪،‬‬ ‫سۆفیگه‌ریش ورده‌ ورده‌ ده‌ستی نه‌زان‬ ‫و ئاره‌زووخوازانی پێگه‌یشت و ئامێته‌ی‬ ‫ت���ه‌وژم و ئ��اڕاس��ت�ه‌ی نامۆ و بیدعه‌ی‬ ‫جۆراوجۆر و ته‌لبیس كرا‪ .‬پێشه‌نگانی‬ ‫ئه‌م بواره‌ هه‌ر له‌ سه‌ره‌تاوه‌ خه‌ڵكیان له‌و‬ ‫الدانانه‌ ئاگاداركرده‌وه‌ و بۆچوون و قسه‌ی‬ ‫ئه‌وانه‌یان به‌ ( ُت َّر ُ‬ ‫الصوفیة‌) ناو‬ ‫هات َجهَلة‌ ِ ُّ‬ ‫برد‪ .‬له‌ شه‌شه‌مین سه‌ده‌ی كۆچیشه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌ شێوه‌یه‌كی زه‌ق فه‌لسه‌فه‌ ئامێته‌ی‬ ‫سۆفیگه‌ری ك �را‪ ،‬به‌ تایبه‌ت له‌ الیه‌ن‬ ‫(ئه‌بولفتوح شیهابه‌ددین یه‌حیای كوڕی‬ ‫حه‌به‌شی ن��ارساو به‌ – سوهره‌وه‌ردیی‬ ‫كوژراو – كوچكردووی ‪ 586‬ك)یه‌وه‌‪ ،‬به‌‬ ‫(حك َمة‌ ُ اإلرشاق)یدا‪ ،‬كه‌‬ ‫تایبه‌ت له‌ كتێبی ِ‬ ‫كاریگه‌ریی گه‌وره‌ی فه‌لسه‌فه‌ی یۆنانی‬ ‫پێوه‌ دیاره‌‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬كێن ئه‌وانه‌ی به‌ پێشه‌وایانی‬ ‫ڕێبازی سۆفیگه‌ری داده‌نرێن له‌ مێژووی‬ ‫ئیسالمییدا؟ ئه‌وان چۆن له‌ ته‌سه‌وفیان‬ ‫ڕوان��ی��وه‌ و ناساندوویانه‌ و چ ج��ۆره‌‬ ‫كه‌سێكیان ب ‌ه سۆفی ئه‌ژمار كردووه‌؟‬

‫له‌م گفتوگۆ تایبه‌ته‌دا‪ ،‬مامۆستا عه‌بدوڵاڵ قه‌ره‌داغی نووسه‌ر و شاره‌زا ل ‌ه ڕێبازی سۆفیگه‌ری‪ ،‬تیشك ده‌خات ‌ه سه‌ر بنه‌ڕەتی‬ ‫ناو و ناوه‌رۆكی ئه‌و ڕێبازه‌ و هه‌وڵ ده‌دات ل ‌ه ڕوانگه‌یه‌كی زانستی و بێالیه‌نانه‌و ‌ه ڕێبازی سۆفیگه‌ری و كه‌سی سۆفی و‬ ‫بنه‌ماكانی ته‌سه‌وفێكی دروست بخاته‌ به‌ر باس‪ .‬ناوبراو پێیوایه‌ ناكرێ‌ سۆفیگه‌ری پابه‌ندی هه‌ر جۆر ‌ه به‌رژەوه‌ندییه‌كی‬ ‫دنیاخوازان ‌ه بێت و بكرێته‌ ده‌سته‌ و تاقم بۆ وه‌ده‌ستهێنانی هه‌ر به‌رژەوه‌ندییه‌ك‪ ،‬چونك ‌ه له‌و ڕێبازه‌كانی خوا هه‌ر بۆ‬ ‫په‌رستن ‌ه و ناویشی هه‌ر بۆ گه‌وره‌ و به‌ڕێزڕاگرتنه‌‪.‬‬ ‫گفتوگۆ‪ :‬هاوژین عومه‌ر‬

‫عه‌بدوڵاڵ قه‌ره‌داغی‪ :‬پێشرت ئاماژەم‬ ‫بۆ ناوی به‌رجه‌سته‌ترینیان كرد‪ .‬ڕووكردنی‬ ‫ئه‌و كه‌سانه‌ له‌ سۆفیگه‌ری‪ ،‬له‌ بناغه‌دا‬ ‫كاردانه‌وه‌ بوو دژی ئه‌و خه‌رجیی ‌ه زۆره‌ی‬ ‫له‌ «بیت امل��ال»ی موسڵامنان ده‌كرا بۆ‬ ‫خۆشگوزه‌رانیی خه‌لیفه‌ ئومه‌وییه‌كان‪،‬‬ ‫بێجگه‌ لە (عومه‌ری كوڕی عه‌بدولعه‌زیز‬ ‫– خوای لێ‌ ڕازی بێت‪ 101 – 61 ،‬ك)‬ ‫و سه‌رجه‌می ئ �ه‌و زێ��ده‌ڕۆی��ی��ان�ه‌ی له‌‬ ‫ڕواڵه‌ته‌ دنیاخوازانه‌كاندا هاتنه‌ئاراوه‌‪.‬‬ ‫ته‌سه‌ووف به‌الی ئه‌وانه‌و ‌ه بریتی بوو‬ ‫له‌ یه‌كتاپه‌رستی (توحید)ی دوور له‌‬ ‫هه‌موو جۆرێكی هاوتادانان (الرشك) بۆ‬ ‫خوا‪ ،‬دوورخستنه‌وه‌ی هه‌موو ڕواڵه‌ت و‬ ‫خۆشییه‌كانی دنیا له‌ دڵ و یه‌كالكردنه‌وه‌ی‬ ‫دڵ بۆ خ��وا و هه‌موو ئ�ه‌و ك��رده‌وه‌ و‬ ‫ئاكارانه‌ی الی خوا په‌سه‌ندن‪ ،‬نواندنی‬ ‫پێویستی بۆ خوا له‌ هه‌موو شتێكدا‪،‬‬ ‫ئارامگرتن و ڕەزامه‌ندی له‌ ئاستی هه‌ر‬ ‫ڕووداوێ��ك‪ ،‬سپاردنی هه‌موو كاروبارێك‬ ‫ته‌نها به‌ خوا‪ ،‬خۆپاراسنت له‌ به‌دگومانی‬ ‫به‌ خوا و به‌ خه‌ڵق و خۆدوورخستنه‌وه‌‬ ‫له‌ خۆپه‌سه‌ندی‪ .‬البردنی هه‌موو جۆره‌‬ ‫دووڕووی��ی و درۆی �ه‌ك ل ‌ه خواپه‌رستی‪،‬‬ ‫كۆششی بێوچان ب��ۆ ئ���ه‌وه‌ی له‌سه‌ر‬ ‫بناغه‌ی ناسینی خوا و به‌و شێوه‌یه‌ی‬ ‫شایانی شكۆمه‌ندییه‌تی بپه‌رسرتێ‌‪ ،‬تێكڕای‬ ‫ئه‌مانه‌ش له‌سه‌ر بنه‌ماكانی قورئانی‬ ‫پیرۆز و فه‌رمووده‌ ڕاسته‌كان بێت‪ ،‬به‌‬ ‫هیچ شێوه‌یه‌كیش ڕێگه‌یان به‌ خۆ نه‌ده‌دا‬ ‫سارد و سڕی (الفتور) بكه‌وێته‌ نێو هه‌ر‬ ‫ئه‌ركێكی بناغه‌یی دین و ملیان بۆ زۆرێك‬ ‫له‌و ڕوخسه‌تانه‌ شل نه‌ده‌كرد كه‌ تینی‬ ‫خواپه‌رستی كز بكه‌نه‌وه‌‪ .‬ته‌نها ئه‌م‬ ‫كه‌سانه‌ش به‌الیانه‌وه‌ به‌ (هه‌ژار – سۆفی)‬ ‫داده‌نرا‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬تێڕوانینێكی باوی ئیسالمییانه‌‬ ‫هه‌یه‌ كه‌ به‌ شێوه‌یه‌كی سلبی له‌ ته‌سه‌وف‬ ‫ده‌ڕوانێت‪ ،‬پێیوای ‌ه سۆفیگه‌ری تێكه‌ڵ به‌‬ ‫خورافه‌ و هاوبه‌شدانان (شیرك) بووه‌‪ .‬به‌‬ ‫ڕای ئێوه‌ هۆكاره‌كانی پشت دروستبوونی‬ ‫ئه‌م تێڕوانینه‌ چین؟‬ ‫عه‌بدوڵاڵ قه‌ره‌داغی‪ :‬له‌ الیه‌كه‌وه‌‬ ‫خه‌ڵكانێكی نه‌زانی خۆبه‌سۆفیزان به‌‬

‫ك��رده‌وه‌ی نابه‌جێیان ئه‌م بۆچوونه‌یان‬ ‫هێنایه‌ ئ��اراوه‌‪ ،‬له‌ الیه‌كی دیكه‌شه‌وه‌‬ ‫خه‌ڵكانی نه‌زانی خاوه‌ن تۆمه‌تی ئاماده‌‪،‬‬ ‫بۆ به‌رژەوه‌ندیی ئایدیۆلۆژیی خۆیان‪،‬‬ ‫بێ‌ له‌ بێژنگدانی ڕاستییه‌كان‪ ،‬هه‌وڵیاندا‬ ‫ئه‌م ‌ه بسه‌پێنن‪ .‬هه‌ردوو ال له‌ خواستی‬ ‫خۆسه‌پاندن به‌سه‌ر خه‌ڵكی ساویلكه‌دا‬ ‫دوور نین و ئه‌وه‌ش پاڵنه‌ریانه‌‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬دوو ڕەوت و مه‌دره‌سه‌ی‬ ‫ترسناك و دژ به‌ بنه‌ماكانی عه‌قیده‌ی‬ ‫ئیسالمی له‌ مێژووی ته‌سه‌وفدا بوونیان‬ ‫هه‌بووه‌‪ ،‬ئه‌وانیش (الحلول) و (وحدة‬ ‫الوجود)‪ .‬ئه‌م ڕەوتان ‌ه چی بوون و چۆن‬ ‫سه‌ریان هه‌ڵدا و كێ‌ له‌ پشتیانه‌وه‌ بوو؟‬ ‫ع �ه‌ب��دوڵ�ڵا ق���ه‌ره‌داغ���ی‪ :‬پێموایه‌‬ ‫چه‌مكه‌كان به‌ شێوه‌یه‌كی زانستییانه‌‬ ‫به‌كار ناهێرنێن‪ .‬ئه‌گه‌رچی تێبینیم له‌باره‌ی‬

‫ئه‌میش بێگومان سایه‌ی كاریگه‌ریی‬ ‫فه‌لسه‌فه‌ی به‌سه‌ره‌وه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌ دووری‬ ‫ده‌زانم كه‌س یان به‌رژەوه‌ندیی سیاسی له‌‬ ‫پشتی ئه‌و ئاڕاسته‌یه‌و ‌ه هه‌بێ‌‪.‬‬ ‫ب�ه‌ی��ان‪ :‬تا ئێستاش گومانی زۆر‬ ‫س���ه‌ب���اره‌ت ب��ه‌ كوشتنی ح��ه‌ل�لاج و‬ ‫س��وه��ره‌وه‌ردی هه‌ن و ده‌ورووژێ�نرێ��ن‪،‬‬ ‫نه‌یارانی ئیسالم ده‌ڵێن ئه‌وه‌ به‌ڵگه‌یه‌‬ ‫بۆ نه‌بوونی ئازادیی فیكریی له‌ مێژووی‬ ‫ئیسالمییدا‪ .‬ڕای �ه‌ك��ی تریش پێیوایه‌‬ ‫ئه‌مانه‌ بوونه‌ته‌ قوربانیی ئاشووب و‬ ‫سیاسه‌تی سه‌رده‌می خۆیان‪ ،‬به‌ تایبه‌ت‬ ‫كه‌ حه‌لالج له‌ سه‌رده‌می (القرامطة‌) و‬ ‫سوهره‌وه‌ردیش له‌ سه‌رده‌می جه‌نگی‬ ‫خاچپه‌رسته‌كاندا بووه‌‪ .‬هه‌قیقه‌تی ئه‌و‬ ‫دوو ڕووداوه‌ ب ‌ه الی ئێوه‌وه‌ چۆنه‌؟‪.‬‬ ‫ع�ه‌ب��دوڵ�ڵا ق���ه‌ره‌داغ���ی‪ :‬ه���ه‌ردوو‬

‫سنووربه‌زێنی ل ‌ه بۆچوونی حه‌لالجدا به‌دی‬ ‫ده‌كرێت و جونه‌یدی به‌غدادیش خۆی ل ‌ه‬ ‫ڕاڤه‌كردنی شیعری ئه‌و پاراست‬ ‫حه‌لالجه‌وه‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم لێكدانه‌وه‌ی ئه‌م‬ ‫دوو به‌یته‌ی ئه‌و‪:‬‬ ‫أنا َمن أهوى و َمن أهوى أنا‬ ‫َنحنُ روحــانِ َح َللنـــا بدنــا‬ ‫أبص َتـ ُه‬ ‫أبصــــــر َتني رَ‬ ‫َفإذا َ‬ ‫أبص َتنــــا‬ ‫أبص َتـــ ُه رَ‬ ‫و إذا رَ‬ ‫(حلول)ە‌‪ ،‬هه‌ڵه‌یه‌‪،‬‬ ‫ب �ه‌وه‌ی گوای ‌ه ُ‬ ‫چونكه‌ بنه‌مای تیۆریی هه‌ره‌ گه‌وره‌ی‬ ‫حلول به‌رده‌وامیبوونه‌ له‌ ڕێگه‌ی چوونی‬ ‫گیانه‌وه‌ بۆ نێو جه‌سته‌ یه‌ك له‌ دوای‬ ‫یه‌كه‌كان‪ ،‬ئه‌وه‌ش له‌و دوو به‌یته‌دا نییه‌‪.‬‬ ‫بێگومان له‌وێدا جۆره‌ هه‌ڵبزڕكان َ‬ ‫(شطح)‬ ‫ێكی ڕوون هه‌یه‌‪ .‬له‌ ڕووی ئه‌كادیمییه‌وه‌‬ ‫ناتوانرێ‌ ل��ه‌وه‌ی به‌ ن��اوی ته‌سه‌وفی‬ ‫ئیسالمه‌و ‌ه هه‌یه‌‪ ،‬حولول ببیرنێ‌‪( .‬یه‌كێتیی‬ ‫بوون – وح َدة‌ ُ ال ُو ُجود) الی (ئینب عه‌ره‌بی‪،‬‬ ‫‪ )638 – 560‬و غه‌یری ئه‌ویش هه‌یه‌‪،‬‬

‫بۆچوون ڕاستییه‌كان زۆر له‌وه‌ گه‌وره‌تر‬ ‫ده‌كه‌ن‌ كه‌ هه‌ن‪ .‬مه‌رج نییه‌ هاوكاتبوون‬ ‫(التزامن) له‌گه‌ڵ شتێكدا ببێته‌ به‌ڵگه‌ی‬ ‫په‌یوه‌ندیداربوون‪ ،‬ئه‌مه‌ له‌ كرۆكیدا ناكۆكه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ گیانی زانستخوازی‪ .‬به‌ نیسبه‌ت‬ ‫(حه‌لالج‪ 309 – 244 ،‬ك)ە‌وه‌ ده‌توانرێ‌‬ ‫زێده‌ڕۆیی و سنووربه‌زێنی له‌ بۆچوونیدا‬ ‫به‌دی بكرێت‪ ،‬كه‌سێكی وه‌كو جونه‌یدی‬ ‫به‌غدادیش خۆی له‌ ڕاڤه‌كردنی شیعری‬ ‫ئه‌و پاراست‪ ،‬به‌ تایبه‌ت شه‌ته‌حه‌كانی‪.‬‬ ‫هۆكاری ئه‌مه‌ نازانرێ‌‪ ،‬ب�ه‌اڵم به‌ڵگه‌ی‬ ‫حاشاهه‌ڵنه‌گری ب��وون��ی په‌یوه‌ندیی‬ ‫له‌گه‌ڵ قه‌رامیته‌ ل ‌ه ئارادا نییه‌‪ .‬هه‌مان‬ ‫شت به‌ نیسبه‌ت سوهره‌وه‌ردیشه‌وه‌‬ ‫ڕاسته‌‪ .‬هیچ به‌ڵگه‌یه‌ك بۆ هه‌ر جۆره‌‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كی ئه‌و به‌ خاچپه‌رستانه‌وه‌‬ ‫ل �ه‌ ئ���ارادا نییه‌‪ .‬پانئێرانییه‌كان‪ ،‬به‌‬

‫پێچه‌وانه‌وه‌‪ ،‬سوهره‌وه‌ردی ب ‌ه منوونه‌ی‬ ‫گیانی ئێرانیبوون ده‌زان��ن‪ .‬به‌ داخه‌وه‌‬ ‫پێده‌چێت ئێستا كات زۆر دره‌نگ بێت بۆ‬ ‫لێكۆڵینه‌وه‌ی زه‌مینه‌ی مێژوویی ئه‌و دوو‬ ‫ڕووداوه‌‪ ،‬به‌اڵم لێكدانه‌وه‌یان به‌ نه‌بوونی‬ ‫ئازادیی فیكری له‌ ئیسالمدا‪ ،‬قورسرته‌‬ ‫له‌وه‌ی ئاڕاسته‌ فیكرییه‌كان ده‌یخه‌نه‌ڕوو‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬هه‌ندێك له‌ زانا و بیرمه‌ندان‬ ‫پێیان وای���ه‌ ك �ه‌ شیعه‌ و ت �ه‌س �ه‌وف‬ ‫هه‌ریه‌كه‌یان و به‌ جۆرێك به‌رده‌وامی به‌‬ ‫مه‌سه‌له‌ی پێغه‌مبه‌رایه‌تی (النبوة‌) ده‌ده‌ن‪،‬‬ ‫شیعه‌كان به‌ ئیامم ‌ه مه‌عسومه‌كانیان و‬ ‫ته‌سه‌وفیش به‌ كه‌رامه‌ته‌كانی ئه‌ولیاكانیان‪،‬‬ ‫له‌ كاتێكدا ل ‌ه دوای موحه‌ممه‌د پێغه‌مبه‌ر‬ ‫پێغه‌مب ‌هرایه‌تی ن �ه‌م��اوه‌‪ .‬ئێوه‌ ڕات��ان‬ ‫له‌مباره‌یه‌وه‌ چییه‌؟‪.‬‬ ‫عه‌بدوڵاڵ ق �ه‌ره‌داغ��ی‪ :‬ج��ارێ‌ هیچ‬ ‫سۆفییه‌كی ڕاسته‌قین ‌ه مه‌سه‌له‌ی‬ ‫كه‌رامه‌تی ئه‌ولییاكانی نه‌كردووەت ‌ه ئه‌وه‌ی‬ ‫ئاڕاسته‌ی سیاسیی ئێستای نێو ئیسالم‬ ‫ده‌یخه‌نه‌ڕوو‪ .‬به‌ پێچه‌وانه‌وه‌‪ ،‬سۆفییه‌‬ ‫ڕاسته‌قینه‌كان ته‌نانه‌ت شه‌رمیان له‌وه‌‬ ‫كردووه‌ كه‌ ناوبانگ ده‌ربكه‌ن و خه‌ڵكی‬ ‫بیانناسن و هه‌میشه‌ هه‌وڵیانداوه‌ سه‌ركز‬ ‫و نه‌نارساو بن‪ .‬سۆفییه‌ ڕاسته‌قینه‌كان‬ ‫ڕاستگۆیانه‌تر له‌ هه‌ر كه‌سێكی دیكه‌‬ ‫دڵنیا بوون له‌وه‌ی هه‌ر شتێكیان هه‌بێت‪،‬‬ ‫ئ��ه‌وا به‌خشش و نیعمه‌تی خ��وای�ه‌ و‬ ‫ده‌ب �ێ‌ سوپاسی ئه‌و بكه‌ن و شانازیی‬ ‫پێوه‌ نه‌كه‌ن‪ ،‬به‌ پێچه‌وانه‌شه‌وه‌ خۆیان‬ ‫به‌رپرسی خراپه‌كانیانن و ده‌بێ‌ لێیان‬ ‫پاشگه‌ز ببنه‌وه‌ و داوای لێخۆشبوون‬ ‫بكه‌ن‪ .‬هه‌رچی خه‌ڵكی نه‌زانیش ده‌یكه‌ن‬ ‫و ده‌یڵێن‪ ،‬ئه‌وا ئه‌وان لێی به‌رپرسیارن‪،‬‬ ‫نه‌ك سۆفیگه‌ری‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬ئایا ده‌كرێت سۆفیگه‌رییش‬ ‫وه‌كو ڕەوت و بزاڤه‌ سیاسی و فیكرییه‌كانی‬ ‫تر خۆی له‌ چوارچێوه‌ی چه‌ند ڕێكخراو و‬ ‫ده‌سته‌یه‌كدا ببینێته‌وه‌؟ یان ته‌سه‌وف‬ ‫ته‌نها له‌ ناخی مرۆڤه‌كاندا هه‌یه‌؟‬ ‫ع �ه‌ب��دوڵ�ڵا ق���ه‌ره‌داغ���ی‪ :‬ن��اك��رێ‌‬ ‫س��ۆف��ی��گ �ه‌ری پ��اب �ه‌ن��دی ه���ه‌ر ج��ۆره‌‬ ‫به‌رژەوه‌ندییه‌كی دنیاخوازانه‌ بێت و‬ ‫بكرێته‌ ده‌سته‌ و تاقم بۆ وه‌ده‌ستهێنانی‬

‫ه��ه‌ر ب �ه‌رژەوه‌ن��دی��ی �ه‌ك‪ ،‬چونكه‌ له‌و‬ ‫ڕێبازه‌كانی خ��وا ه �ه‌ر بۆ په‌رستنه‌ و‬ ‫ناویشی هه‌ر بۆ گه‌وره‌ و به‌ڕێزڕاگرتنه‌‪.‬‬ ‫ئه‌سڵی ئه‌زموونی سۆفیگه‌ریش له‌سه‌ر‬ ‫بنه‌مای خۆشه‌ویستیی خ��وا و داب �ڕان‬ ‫له‌ هه‌ر جۆره‌ خۆشه‌ویستییه‌كی دیكه‌‬ ‫بنیاترناوه‌‪ ،‬واته‌ مامه‌ڵه‌ی ڕاسته‌وخۆ و‬ ‫قووڵی ناخه‌‪ ،‬پێویستی به‌و جۆره‌ رێكخراو‬ ‫و ده‌سته‌یانه‌ نییه‌‪.‬‬ ‫ب��ه‌ی��ان‪ :‬ل �ه‌ ك��وردس��ت��ان ڕێ��ب��ازی‬ ‫سۆفیگه‌ری ل ‌ه چه‌ند ده‌سته‌ و گرووپدا‬ ‫خۆی ده‌نوێنێت؟ سۆفییه‌كان لێره‌ چۆن‬ ‫دابه‌ش بوون؟‬ ‫عه‌بدوڵاڵ قه‌ره‌داغی‪ :‬ئه‌وه‌ی دیاره‌‬ ‫ل��ێ��ره‌دا مه‌به‌ستتانه‌‪ ،‬ته‌ریقه‌ته‌كانه‌‪.‬‬ ‫سه‌رهه‌ڵدانی ئه‌و ته‌ریقه‌تانه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‬ ‫بۆ شه‌شه‌مین سه‌ده‌ی كۆچی به‌مالوه‌ و‪،‬‬ ‫هۆكاره‌كه‌شی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ فراوانیی‬ ‫جیهانی ئیسالمی و زۆری���ی ژم��اره‌ی‬ ‫گه‌وره‌پیاوانی خاوه‌ن ڕێچكه‌ی ڕۆحیی‬ ‫تایبه‌تی خواناسیی بنیاترناو له‌سه‌ر بناغه‌ی‬ ‫بنه‌ماكانی سۆفیگه‌ری و بوونی ژماره‌ی‬ ‫زۆری سۆفییان‪ ،‬كه‌ په‌یڕەوی له‌م ڕێچكه‌‬ ‫یان ئه‌وی دیك ‌ه ده‌كه‌ن‪ .‬ئه‌و ڕاستییه‌ی‬ ‫كه‌ سۆفیگه‌ری ئه‌زموونی گه‌ڕانه‌وه‌ی‬ ‫یه‌كالكه‌ره‌وه‌ و ڕاسته‌قینه‌ی ناخه‌ بۆ‬ ‫الی خوا‪ ،‬به‌ ته‌وبه‌كردن و دابڕانی دڵ‬ ‫له‌ غه‌یری ئ �ه‌و‪ ،‬به‌و مه‌عنایه‌ نییه‌ كه‌‬ ‫نه‌توانرێ‌ به‌ شێوه‌ی گرووپ ئه‌و مه‌به‌سته‌‬ ‫به‌دی بهێرنێ‌‪ .‬زۆر گه‌وره‌پیاوی ئه‌م بواره‌‬ ‫له‌و بۆچوونه‌دان كه‌ دوژمنانی گه‌وره‌ی‬ ‫مرۆڤ له‌و ڕێگه‌یه‌دا‪ ..‬واته‌ دنیا و نه‌فس‬ ‫و شه‌یتان‪ ،‬ئه‌گه‌ری به‌هێز ئه‌وه‌یه‌ كه‌‬ ‫مرۆڤـ له‌ خشته‌ ب �ه‌رن و له‌و ئه‌ركه‌ی‬ ‫دووربحه‌نه‌وه‪ ‌،‬ئه‌گه‌ر كه‌سێكی پڕ و كامڵ‬ ‫ده‌ستی نه‌گرێ‌‪ .‬ئه‌مه‌ش جه‌وهه‌ری بوونی‬ ‫پیر و ته‌ریقه‌ته‌‪.‬‬ ‫ب��ه‌ی��ان‪ :‬ت��ا ئێستاش ج��ۆرێ��ك له‌‬ ‫حه‌ساسیه‌ت له‌ نێوان سۆفییه‌كان و ڕەوته‌‬ ‫ئیسالمییه‌كان هه‌یه‌‪ .‬ئێوه‌ هۆكاری ئه‌مه‌‬ ‫بۆچی ده‌گه‌ڕێننه‌وه‌ و چاره‌سه‌ره‌كه‌شی له‌‬ ‫چیدا ده‌بیننه‌وه‌؟ كێ‌ به‌رپرسیاری یه‌كه‌مه‌‬ ‫له‌وه‌دا؟‬ ‫عه‌بدوڵاڵ قه‌ره‌داغی‪ :‬حه‌ساسییه‌ت‬ ‫ڕەنگه‌ هه‌بێ‌‪ ،‬زۆر ئاگام لێی نییه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫سه‌یر ‌ه مرۆڤـ پێش ئه‌وه‌ی بیر له‌ ته‌بایی‬ ‫و یه‌كدی خۆشویسنت له‌ خوادا بكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫بیر له‌ ناته‌بایی و كین ‌ه بكاته‌وه! پێموایه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر هه‌بێ‪ ‌،‬ه �ه‌ردوو ال به‌رپرسیارن‪،‬‬ ‫به‌الی كه‌مه‌وه‌ ئه‌گه‌ر الیه‌كیان خۆی به‌وه‌‬ ‫بزان ‌ێ كه‌ ده‌ستپێشخه‌ر نییه‌‪ ،‬ده‌بێ‌ ڕێگه‌‬ ‫به‌وه‌ نه‌دات بحزێرنێته‌ نێو زه‌لكاوی ئه‌و‬ ‫ده‌رد ‌ه كوشنده‌ و بێبنه‌مایه‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌یان‪ :‬زۆرجار ده‌وترێت كه‌ ئه‌هلی‬ ‫ته‌سه‌وف و هه‌ندێكجار سه‌له‌فییه‌كان‪ ،‬له‌‬ ‫الیه‌ن ده‌سه‌اڵته‌وه‌ بۆ دژایه‌تیكردنی الیه‌نه‌‬ ‫سیاسییه‌ ئیسالمییه‌كان به‌كارده‌هێرنێن‪ ،‬بۆ‬ ‫منوونه‌ ده‌سه‌اڵت ئه‌وه‌نده‌ی گرنگی به‌و‬ ‫دوو ڕەوته‌ ده‌دات‪ ،‬نیو هێنده‌ گرنگی به‌‬ ‫خه‌ڵكی پارته‌ ئیسالمییه‌كان نادات‪ .‬پێتان‬ ‫وانییه‌ كه‌ ئه‌مه‌ بوونی هه‌یه‌؟ ده‌سه‌اڵت‬ ‫بۆچی ئه‌وه‌ ده‌كات؟‬ ‫ع �ه‌ب��دوڵ�ڵا ق���ه‌ره‌داغ���ی‪ :‬ئه‌هلی‬ ‫ته‌سه‌ووفی ڕاسته‌قینه‌ نابنه‌ دارده‌ستی‬ ‫كه‌س بۆ دژایه‌تیی كه‌س‪ ،‬ده‌سه‌اڵتیش‬ ‫هه‌رچییه‌ك بكات‪ ،‬خۆی ده‌توان ‌ێ بزانێ‌‬ ‫بۆچی ده‌یكات و وه‌اڵمیش الی ئه‌وه‌‪.‬‬ ‫سه‌له‌فییه‌تی ڕاسته‌قینه‌ش دووره‌ له‌‬ ‫خۆخزاندنه‌ نێو ملمالنێی سیاسیی‬ ‫په‌یوه‌ست به‌ به‌رژەوه‌ندیی ئاڕاسته‌كان‪.‬‬ ‫سۆفیگه‌ری و سه‌له‌فییه‌تی ڕاسته‌قینه‪‌،‬‬ ‫خ��وا و شه‌ریعه‌ته‌كه‌ی مه‌به‌ستیانه‌‬ ‫و خۆشه‌ویستی و ڕق��ی��ان ه��ه‌ر له‌و‬ ‫پێناوه‌دایه‌‪ ،‬نه‌ك مه‌رایی و خۆگونجاندن‬ ‫بۆ به‌رژەوه‌ندیی دنیاخوازانه‌‪.‬‬

‫‪www.bayanpress.net‬‬ ‫‪www.facebook.com/bayanpres‬‬ ‫‪www.twitter/bayan2press‬‬

‫‪political general Newspaper‬‬

‫‪Tuesday, No.57‬‬ ‫‪Second Year, Oct 29, 2013‬‬

‫عه‌دنان سه‌یدحوسێن‬

‫سلێمانی و یه‌كێتی و ئازادی!‬

‫ب ‌ه كه‌مرت ل ‌ه دوو هه‌فت ‌ه ته‌نها ل ‌ه سلێامنی په‌یكه‌ری ئه‌وین و كێلی گۆڕەكه‌ی شێركۆ‬ ‫بێكه‌س ده‌شكێرنێن‪ .‬ب ‌ه ناوی به‌رگریكردن ل ‌ه (ماچ)یشه‌وه‌‪ ،‬شه‌پۆلێكی توندوتیژیی پڕ ل ‌ه‬ ‫ره‌خن ‌ه ل ‌ه تۆڕی كۆمه‌اڵیه‌تیی فه‌یسبوكه‌و ‌ه ده‌كرێت ‌ه سه‌ر ئیسالم‪ ،‬دواتریش ته‌ق ‌ه ل ‌ه شاسوار‬ ‫عه‌بدولواحیدی خاوه‌نی گرووپی كۆمپانیاكانی نالیا ده‌كرێت‪ ،‬ك ‌ه ئه‌مەی دواییان به‌ده‌ر له‌‬ ‫كار ‌ه بازرگانییه‌كه‌ی خاوه‌نی پرۆژەیه‌كی گه‌وره‌ی میدیاییه‌‪ ،‬بۆی ‌ه هێرشه‌ك ‌ه هێرش ‌ه بۆ سه‌ر‬ ‫میدیاكارێك و كه‌ناڵێكی میدیایی زیاتر له‌وه‌ی هێرش بێت بۆ سه‌ر بزنسامنێك‪.‬‬ ‫ئه‌و ڕووداوان � ‌ه ده‌چن ‌ه خانه‌ی ب ‌هزاندنی سنووری ئازادییه‌وه‌‪ ،‬ئازادییه‌ك پێده‌چێ‬ ‫ئه‌نجامده‌ری ئه‌و رووداوانه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ند ‌ه بڕوایان پێی بێت ك ‌ه ل ‌ه به‌رژەوه‌ندیی خۆیاندا بێت‪.‬‬ ‫رووداوه‌كانی سلێامنی كه‌م یان زۆر په‌یوه‌سنت ب ‌ه دۆخ ‌ه ناوخۆییه‌كه‌ی یه‌كێتییه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌وپێیه‌ی یه‌كێتی حاكمی ئه‌وه‌ڵ و ئه‌خیری ئه‌م شاره‌بووه‌‪ .‬وێڕای نه‌خۆشكه‌وتنی سكرتێره‌كه‌ی‬ ‫و یه‌كنه‌بوون و نه‌مانی متامن ‌ه له‌نێوان ئه‌ندامانی مه‌كته‌ب سیاسییه‌كه‌ی‪ ،‬ئه‌مێستا له‌به‌رده‌م‬ ‫له‌ده‌ستدانی ئیداره‌ی شاره‌كه‌شدای ‌ه بۆ هێزێكی تر‪ ،‬ك ‌ه ئه‌ویش ب ‌ه ده‌ستپێكردنی شه‌ڕێكی‬ ‫ده‌روونی ئه‌وه‌نده‌ی تر هاوكار ‌ه ل ‌ه ئاڵۆزتربوونی دۆخه‌كه‌دا و هاتنه‌ئارای كه‌شێكی پڕ له‌‬ ‫دوودڵی‪ ،‬ك ‌ه بووەت ‌ه رێگه‌خۆشكه‌ر بۆ خۆمنایشكردنی هه‌ندێك گرووپ و الیه‌ن‪.‬‬ ‫ئه‌وانه‌ی په‌یكه‌ری ئه‌وینیان شكاند‪ ،‬ب ‌ه دووری د ‌هزانم به‌رنامه‌یه‌كی ئایدۆلۆژییان‬ ‫له‌پشته‌و ‌ه بووبێت‪ ،‬زیاتر و هاوشێوه‌ی یه‌كه‌م (ماچ) كرده‌یه‌كی عه‌فه‌وی بوو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫هاتوهاواری دوای رووداوه‌ك ‌ه عه‌فه‌ویی نه‌بوو‪ ،‬به‌ڵكو به‌رنامه‌بۆداڕێژراو بوو‪ ،‬ب ‌ه كۆمه‌ڵێك‬ ‫ئامانجی جیاوازه‌وه‌‪ ،‬هه‌ندێك بۆ سه‌رقاڵكردنی هاوواڵتیان كاریان له‌سه‌ر ده‌كرد‪ ،‬هه‌ندێكی‬ ‫تر بۆ ته‌سفییه‌ی حساب و به‌شێكی دیكه‌ش واوه‌تر بۆ نانه‌وه‌ی پشێوی بوو له‌م شاره‌دا و‬ ‫زیاتر الوازنیشاندانی ئیداره‌ی شاره‌ك ‌ه و تۆڵه‌كردنه‌و ‌ه بوو له‌و بژارده‌ی شاره‌ك ‌ه هه‌ڵیانبژارد‪.‬‬ ‫ته‌قه‌كردن ل ‌ه شاسوار عه‌بدولواحید‪ ،‬ته‌قه‌كردن ‌ه ل ‌ه سه‌رمایه‌دارێك ك ‌ه به‌شێك له‌‬ ‫داهاته‌كه‌ی ته‌رخانكردوو ‌ه بۆ كردنه‌وه‌ی ده‌زگایه‌كی میدیایی ك ‌ه ل ‌ه سێ ساڵی رابردوودا‬ ‫كاریگه‌ریی ئه‌رێنی هه‌بوو ‌ه له‌سه‌ر هوشیاركردنه‌وه‌ی ئه‌م كۆمه‌ڵگه‌یه‌‪ ،‬میدیایه‌ك توانی‬ ‫سنووری دروستكراوی سه‌وز و زه‌رد تێپه‌ڕێنێت و كاریگه‌ریی خۆی هه‌بێت‪.‬‬ ‫ته‌قه‌كردن ل ‌ه شاسوار جیاواز نیی ‌ه ل ‌ه سووتانی كه‌ناڵه‌كه‌ی و لێدانی ئاسۆس هه‌ردی‬ ‫و ته‌نانه‌ت شه‌هیدكردنی عه‌بدولستار تاهیر شه‌ریف و سۆرانی مام ‌ه حه‌م ‌ه و سه‌رده‌شت‬ ‫عوسامن‪ ،‬ئاخر هه‌موویان قوربانیی ئه‌و ده‌نگ ‌ه ئازاده‌ن ك ‌ه ئه‌ویرت قبوڵی نییه‌‪.‬‬ ‫شكاندنی په‌یكه‌ره‌كان و ته‌قه‌كردن ل ‌ه شاسوار شاری ورووژاند‪ ،‬بێمتامنه‌یی زیاتر كرد‪،‬‬ ‫بۆی ‌ه لێره‌و ‌ه گوتاره‌ك ‌ه ئاڕاسته‌كراو ‌ه به‌ره‌و ڕووی یه‌كێتی‪ ،‬مام جه‌الل ل ‌ه هه‌شتاكاندا ل ‌ه ب ‌هرامبه‌ر‬ ‫(سه‌گوه‌ڕ)ی موكریدا ده‌ڵێت‪ :‬وش ‌ه ب ‌ه وش ‌ه وه‌اڵم ده‌درێته‌وه‌‪ ،‬نه‌ك ب ‌ه فیشه‌ك‪ ،‬هه‌ر بیری مام‬ ‫جه‌اللیش بوو وایكرد ل ‌ه دوای ڕاپه‌رینه‌و ‌ه ف ‌هزایه‌كی زیاتری ئازادی ل ‌ه سلێامنیدا هه‌بێت‪،‬‬ ‫بۆی ‌ه كارێكی شه‌رمئامێز ‌ه كه‌سێك خۆی ب ‌ه په‌یڕەوكه‌ری رێبازی مام جه‌الل بزانێ و رێگه‌بدات‬ ‫شاسوار برتسێرنێ‪ ،‬تاوه‌كو كه‌ناڵه‌كه‌ی دابخات‪ .‬یه‌كێتی تا ئه‌م چركه‌سات ‌ه ده‌سه‌اڵتدار‌ه و‬ ‫به‌رپرس ‌ه ل ‌ه ئیدار ‌ه و ئه‌م ئازادییه‌ی له‌م شار ‌ه هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌ركی یه‌كێتیی ‌ه ته‌قه‌ك ‌هران ئاشكرابكات‬ ‫و كۆتایی به‌م زنجیر‌ه بێتام ‌ه بهێنێت ك ‌ه ناونیشانه‌كه‌ی «به‌رته‌سككردنه‌وه‌ی ئازادییه‌»‪.‬‬

‫کابینەى حەوتەم‪ ..‬کابینەى هەشتەم‬ ‫بەشى هاوواڵتیی هەر مەینەت و خەم‬

‫وەرگیراوە بە دەستکارییەوە‬