Gastvrije Zorg november 2014 by VMN Media

GASTVRIJEZORG.NL

Nr. 11 | 2014 | JAARGANG 48

Mijn zorgrecept

VERS EN GEZOND IN ZIEKENHUIS GELDERSE VALLEI

ONDER ANDERE IN DIT NUMMER >

>De doe-het-zelfgastvrijheid van Gerry van der Hulst <

> Tools en handvatten tijdens Gastvrijheidszorg in de Praktijk <

> Marga Bult over de rol van muziek in het verzorgingshuis <

Al meer dan 50 jaar houdt Becel zich bezig met gezonde voeding en de invloed daarvan op hart en bloedvaten. Samen met voedingskundigen zorgen we dat de Becel-producten altijd zijn aangepast aan de laatste wetenschappelijke inzichten. En zo kunt u elke dag eenvoudig een gezond*, smaakvol en herkenbaar product voorzetten aan uw cliĂŤnten. En hoe u ook werkt, voor elke vorm is er de juiste verpakking. De portieverpakkingen voor verstrekking aan bed of in het restaurant, de retailkuipen voor kleinschalig wonen en de grootverpakking voor levering uit de centrale keuken.

Herkenbare

& ! kwaliteit & # ! "$ herkenbaar merk & ! # & # ! & "!

* Becel bevat Omega 3 en Omega 6, meervoudig onverzadigde vetzuren die bijdragen tot het behoud van een normaal cholesterolgehalte in het bloed. ** in vergelijking met producten met een soortgelijk vetgehalte.

10 Gastvrijheid

18 Op naar

34 Als ik

volgens

de sterren

baas was

Gerry van der Hulst, directeur van bureau de professionele mens

Verslag van de workshopdag Gastvrijheidszorg in de Praktijk

Marga Bult, ambassadeur van Alzheimer Nederland

En verder 5

jaskers aantekeningen – 6

actueel – 9

mijn gouden gastvrijheidsregels – 16 nieks aan-

tekeningen 26 thema voedselveiligheid: alles over de nieuwe allergenenwetgeving – 36 opinie: Phyllis den Brok– 38 mijn zorgrecept – 41 nieuwe producten – 42 agenda en advertentie-index 3

Frico kaas: traditioneel bereid, natuurlijk gerijpt, met zorg verpakt.

Frico kaas is met z’n ambachtelijke bereiding en natuurlijke rijping al meer dan 110 jaar van ongeëvenaarde kwaliteit. In puurheid, in echtheid, in smaak. En... in veelzijdigheid. Frico kaas is verkrijgbaar in groot- of kleinverpakking. Dus overal genieten van heerlijke, échte Nederlandse kaas. Meer weten? Kijk op www.frico.nl, www.goudaholland-kaas.nl of bel 033 713 33 33.

Zie je dit keurmerk, dan is het gegarandeerd Gouda Holland kaas gemaakt van Nederlandse melk afkomstig van Nederlandse koeien die grazen op Nederlandse grond. Ook is de kaas volgens een eeuwenoud recept bereid en geheel natuurlijk gerijpt. Frico is een merk van FrieslandCampina

Nr. 11 - 2014

jaskers aantekeningen

Even voorstellen Ik had het genoegen om de workshopdag Gastvrijheidszorg in de Praktijk te mogen openen. Ik had er ook echt zin in; om vier ‘s ochtends was ik al wakker. Ja, ik vond het spannend. Niet zozeer dat ik op het podium moest staan om meer dan tweehonderd mensen toe te spreken – dat vind ik gewoon leuk om te doen. Nee, ik was meer opgewonden over hoe de dag zou gaan worden. Zouden de mensen het leuk vinden? Zouden ze met handvatten naar huis gaan? Op die vragen ga ik hier geen antwoord geven, want dat leest u verderop in het magazine. Wel wil ik m’n welgemeende excuses maken aan alle mensen die in de zaal zaten. Ik leg het even uit. De dag draaide om leren en inspiratie opdoen. Ik stond daar een verhaal af te steken over een oud-docent van mij, Marius van Vugt. Die gaf mij les op het VWO. Hij is me altijd bijgebleven en ik beleef nog steeds plezier aan zijn inzichten. Dat vond ik mooi en gepast om te vertellen tijdens die dag. Op het moment dat ik het podium af loop en de zaal wil verlaten, bedenk ik me: ik heb mezelf niet eens voorgesteld. Ik kon ook niet meer terug, want het moment was geweest. En Pieter Boot, de dagvoorzitter, stond inmiddels al op het podium. Die man met de krullen daar op het podium, dat was dus ik: Jasker Kamp. Sorry dat ik u in het ongewisse heb gelaten. Het was geen opzet. Ik maakte nog een fout. Dat vernam ik pas later van een collega van mij. “Iemand in de zaal vond dat je je kauwgom wel had uit kunnen doen.” Verdomd ja. Waar. Ik houd van een frisse adem, dus bijt ik vaak op een kauwgompje. Maar ik was vergeten dat te lozen voordat ik het podium op ging. Een week later stond ik een korte presentatie te geven over de workshopdag. Dat was in Breukelen tijdens de trainingsdag voor de auditeurs van Gastvrijheidszorg met Sterren. Het eerste wat ik dacht toen ik die morgen wakker werd, was: niet vergeten jezelf voor te stellen. Dat bleef ik mezelf inprenten tot het moment van de presentatie. Niet vergeten jezelf voor stellen, niet vergeten jezelf voor te stellen. Het ging goed, en ik was op tijd bevrijd van mijn kauwgompje. Beste bezoekers van de workshopdag, ik hoop dat u me vergeeft en dat vooral m’n verhaaltje u bijblijft. Ik heb in elk geval wat geleerd tijdens Gastvrijheidszorg in de Praktijk.

Jasker Kamp is hoofdredacteur van Gastvrije Zorg. Reageren op de aantekeningen van Jasker? jaskerkamp@vakmedianet.nl

Nr. 11 - 2014

actueel

Yvonne van Gilse overleden Op 54-jarige leeftijd, na een intens en lang ziekbed, is directeur van LOC Zeggenschap in zorg Yvonne van Gilse overleden. Yvonne van Gilse is acht jaar lang het gezicht geweest van LOC. “Ze was een bevlogen bestuurder met een groot hart voor de mensen in ons land die afhankelijk zijn van zorg. De gepassioneerde en tegelijkertijd pragmatische manier waarop ze de LOC-visie ‘waarde-volle zorg’ uitdroeg, heeft bij velen tot grote waardering voor het gedachtegoed van LOC geleid”, aldus LOC. “Ze zal dan ook niet alleen binnen LOC, maar ook daarbuiten, zeer worden gemist. We danken haar daarom oprecht voor alles wat ze voor de organisaties betekend heeft.” Yvonne van Gilse sprak tijdens het Nationaal Congres Gastvrijheidszorg in juni in Utrecht nog over haar persoonlijke ervaringen in de zorg. Zij deed dat via een videoboodschap, omdat ze toen al ernstig ziek was.

‘Thuiswonende ouderen vaker in de problemen’ Door de aanstaande veranderingen en bezuinigingen in de zorg, lopen thuiswonende ouderen meer risico’s op ongelukken. Dat is de mening van 440 specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters, die voor het tv-programma Zembla een enquête over dit onderwerp hebben ingevuld. 86 procent verwacht meer problemen zoals uitdroging en valincidenten. De kwaliteit van de zorg neemt af, zegt 85 procent, en bijna alle ondervraagden denkt dat de huisartsen en mantelzorgers het toenemend aantal kwetsbare ouderen onvoldoende kan helpen. SP-Kamerlid Renske Leijten vindt dat staatssecretaris Martin van Rijn de uitkomsten van de enquête serieus moet nemen en moet terugkomen op het ‘heilloze plan’ om verzorgingshuizen te sluiten.

Voeding beïnvloedt mensen met dementie Voeding oefent grote invloed uit op de gezondheid van mensen met dementie. Dit blijkt uit de eerste inzichten van het onderzoek dat cateraar Eurest samen met Alzheimer’s Disease International doet. Omdat dementie steeds vaker voorkomt, krijgt cateraar Eurest vaak vragen van patiënten en hun familieleden over speciale voeding. Om hier antwoord op te kunnen geven, hoopt Eurest door middel van dit onderzoek voedingsrichtlijnen voor mensen met dementie te publiceren. De focus van het onderzoek ligt vooral op de vraag welke rol voeding speelt in het proces om dementie primair en secundair te voorkomen. Daarnaast richten de onderzoekers zich op ondervoeding als gevolg van dementie. Uiteindelijk moeten de resultaten een basis vormen voor eventuele handelingen die het voedingspatroon van dementerenden verbeteren.

GASTVRIJHEID IN 10 WOORDEN

‘Alles valt of staat bij hoe welkom je je voelt’ Saskia Schnoing-Meppelink, unitmanager Facilitair van woonzorgcentrum Holdert

Nr. 11 - 2014

‘Vergeet de cliënt van morgen niet’ Zorginstellingen moeten niet alleen kijken naar wat de patiënt vandaag wil, maar ook voorbereidingen treffen voor morgen. Dat zei Pieter Boot, gastvrijheidstrainer en ondernemer hospitalityontwikkeling, tijdens de workshopdag Gastvrijheidzorg in de Praktijk in Ede. Volgens Boot is de zorg goed op weg als het om gastvrijheid gaat. Hij waarschuwt echter voor gevaar: zorginstellingen willen graag mee blijven lopen met alle ontwikkelingen en staan daardoor niet stil bij wat die veranderingen eigenlijk betekenen. “De ontwikkelingen gaan natuurlijk heel snel. Maar we moeten ons niet alleen richten op de cliënt van vandaag, maar ook op die van morgen. Wat gaat de patiënt in de toekomst van ons verlangen? Het is belangrijk om op dit gebied een goede visie te ontwikkelen.” Zie ook pagina 20: op naar de sterren

Tablet doet dementerende goed Dementerenden die op een tablet simpele spellen spelen, ervaren daardoor extra positieve gevoelens als prestatie, eigenwaarde en verbondenheid. Dat zegt het kenniscentrum Zorginnovatie na onderzoek bij drie zorginstellingen in Rotterdam. De onderzochte mensen met dementie accepteerden de tablet vrijwel meteen probleemloos. Tijdens het spel probeerden sommigen een zo hoog mogelijke score te halen met sjoelen, en dat droeg bij aan een positief zelfbeeld en gevoel van verbondenheid. Cliënten vonden het ook prettig om iets ‘om handen’ te hebben. De meer passieve cliënten werden juist geactiveerd door het spelletje. Bij een kleine groep dementerenden werkte spellen spelen op de tablet juist averechts. Het kenniscentrum gaat nu op zoek naar de juiste match tussen spel, touchscreenvaardigheden en interesse van dementerenden.

Duizenden tegen sluiting huisartsenpost De inwoners van Hellevoetsluis en omgeving zijn tegen de aangekondigde sluiting van de huisartsenpost per 1 januari volgend jaar. Door de sluiting moeten patiënten, veelal ouderen, naar een huisartsenpost 15 kilometer verderop, in Spijkenisse. De bewoners van het eiland Voorne, waar Hellevoetsluis ligt, zijn een Facebookactie gestart tegen de sluiting. De huisartsenpost in Hellevoetsluis heeft een direct bereik van zo’n 40.000 patiënten. Het probleem is volgens de ongeruste bewoners dat veel patiënten niet op eigen gelegenheid naar Spijkenisse kunnen komen. “Maar de post zoals die nu bestaat, met één huisarts, één assistente en geen achtervang is te klein om te blijven bestaan”, aldus algemeen directeur Bert Prins van Huisartsenposten Rijnmond. “Voor de patiëntveiligheid is Spijkenisse zelfs veel beter, omdat daar ook een spoedeisende hulp en ziekenhuis is.”

MÍJN MOMENT |

Dianne Hendriks

Iedereen kan zich wel een moment of beeld voor de geest halen van pure gastvrijheid. Wat is jouw moment? Dit keer: Dianne Hendriks, manager zorg in het Deventer Ziekenhuis. “Mijn verstandelijk gehandicapte zoon moest geopereerd worden aan zijn oor. Heel spannend voor hem, dus ik mocht mee naar de operatiekamer. Dat was bijzonder omdat hij geen kinderleeftijd meer had. Wat mij vooral bij is gebleven, is de manier waarop de artsen hem benaderden. Zo rustig, vriendelijk en op een zo volwassen mogelijke manier. Hierdoor verdween een groot deel van zijn angst. Ik zag hem helemaal ontspannen en durfde met een gerust hart weg te gaan toen hij onder narcose was gebracht. Voordat hij op de uitslaapkamer was, werd ik gebeld dat ik daar op hem kon wachten. Wat we vooraf zagen als een traumatische gebeurtenis, veranderde in een intiem uitje.”

Toon Kunkels Hoofd inkoop en logistiek Stichting De Zorgcirkel, Purmerend

”Waarom zelf het wiel uitvinden?“ “De Zorgcirkel is een grote partij binnen de zorg: 27 locaties, 4.000 cliënten, 3.750 medewerkers. Toen we toe waren aan een nieuwe voedingsleverancier, dachten we: waarom zouden we zelf het wiel uitvinden? We schakelden Intrakoop in. Uitgaande van onze cliënten en processen, gingen we met elkaar op zoek naar een geschikte partner. Hun kennis van deze bedrijven is daarbij een grote meerwaarde. Nadat we de keuze hadden gemaakt, hebben ze ons ook geholpen om een goede overeenkomst af te sluiten. Binnen vier maanden was het rond. We hebben een deal die bij ons past, helemaal op maat eigenlijk. Dat is mooi, dat Intrakoop de kracht in huis heeft om grote mantelovereenkomsten te regelen, maar ook kan adviseren als je het op je eigen manier wil doen.”

Samen maken we goede zorg beter betaalbaar

www.intrakoop.nl

Nr. 11 - 2014

mijn 4 gouden gastvrijheidsregels Marie José de Dreu is manager Huisvesting & Gastvrij bij zorgorganisatie Innoforte. ‘Antwoorden met ‘Sorry, dat weet ik niet’ is niet gastvrij.’ Tekst Aline de Bruin

De deskundigheid en kwaliteit van de dienstverlening staan voorop

“Gastvrijheid is binnen onze organisatie niet alleen een begrip, maar een doel geworden. Alles draait om de dienstverlening. Niet alleen op het gebied van eten en drinken, maar ook wat betreft de veiligheid van de cliënten, de ambiance en de sfeer in het gebouw. Gastvrijheid is allesomvattend.”

é s o J e i r Ma de Dreu

Gastvrijheid begint al bij de oprit van het parkeerterrein

“Als iemand hier het terrein op komt rijden, moet er parkeerplek zijn en een goede bewegwijzering. Daar begint gastvrijheid al mee. We willen dat cliënten, bezoekers en het personeel zich goed voelen bij binnenkomst. Ons doel is het totale welbevinden te optimaliseren en het gebouw speelt daar ook een rol in.”

Wees gemotiveerd en bereid om een stapje extra te doen

“Gastvrouwen moeten zichtbaar zijn en een actieve houding aannemen. Vragen moeten serieus genomen worden. Als je het antwoord op een vraag niet weet, vraag het dan aan één van je collega’s of aan de klantenservice. Antwoorden met ‘Sorry, dat weet ik niet’ is niet gastvrij.”

Creëer een schone en veilige werken leefomgeving

“Een schone en opgeruimde omgeving geeft meteen een goede indruk. Zorg ervoor dat de prullenbakken regelmatig geleegd worden, doe in de zomer tuinkussens in de stoelen, klap de parasols uit, zet een achtergrondmuziekje op, verwijder papieren en flyertjes op de ramen en deuren. Het zijn van die kleine dingen, maar ze zijn essentieel voor een goede uitstraling.”

Nr. 11 - 2014

gastvrijheid volgens

Nr. 11 - 2014

Gerry van der Hulst is directeur van bureau de professionele mens. Zij ontwikkelde een pakket e-modules en dialoogbijeenkomsten rond gastvrijheid in de ouderenzorg. Met het leerpakket kan iedereen online aan de slag om de gastvrijheid binnen de zorginstelling te verbeteren.

Doe-het-zelfgastvrijheid Tekst Carolien Meijer Fotografie Jasker Kamp

Even voorstellen graag. “Ik kom uit de zorg, ben van huis uit ergotherapeut. Als directeur van een ontwikkelingsorganisatie heb ik ook jarenlang in Afrika gewerkt. Terug in de Nederland, in 2005, ging ik trainingen verzorgen rond de vaak gespannen relatie tussen de zorginstelling en familieleden. Op verzoek van zorgcentrum Hanzeheerd in Hattem heb ik vervolgens emodules over gastvrijheid ontwikkeld en getest. Het project, Gastvrij in de Zorg, richt zich op familie, cliëntenraden en medewerkers die in een verbetertraject van een jaar de gastvrijheid kunnen verhogen. Onlangs was de eindpresentatie.” Waarom e-learning? “De bestuurder van Hanzeheerd zei: ‘Ons motto is Gastvrije zorg zoals het hoort, maar onze medewerkers hebben er geen verhaal bij. Ik wil graag dat ze kunnen vertellen hoe ze ons motto vormgeven’. Ik dacht meteen aan e-learning. Dat lijkt vreemd, want gastvrijheid is deels kennis maar verder vooral een visie, de juiste attitude en goed communiceren. Maar door toetsend leren, dus antwoorden die goed of fout kunnen zijn, krijg je veel gespreksstof. E-learning is daarom heel goed toepasbaar. Omdat het doe-het-zelf-leren is, is het heel praktisch. Het is wel belangrijk om iedere module af te sluiten met een dialoogbijeenkomst van een team of een afdeling waar wordt besproken hoe het geleerde in praktijk kan worden gebracht.”

Hoe kijk je zelf tegen gastvrijheid in de zorg aan? “De realiteit van de bewoner en de familie is anders dan die van de zorginstelling. Daardoor loop je vaak tegen gedrag aan van medewerkers dat gebruikelijk is bij een ‘instituut’ maar niet past in het beeld dat de familie of bewoners hebben van gastvrijheid. Daar moet je over praten met elkaar. Het is belangrijk dat de cliëntenraad en familieleden meedoen in het traject: je leert van de dialoog met elkaar. Je moet het gedrag van medewerkers altijd ter discussie blijven stellen, je bent nooit klaar.” Hoe is het lesmateriaal tot stand gekomen? “Dat was een heel leuk traject. Ik ben begonnen met het filmen van mensen over gastvrijheid. Daar kwamen onderwerpen uit die mensen belangrijk vinden, zoals ambiance en bejegening. De thema’s rolden er dus vanzelf uit. Vervolgens heb ik een oproep gedaan voor meelezers. 145 mensen wilden meedenken over het lesmateriaal. De invloed van de meeleesgroep was groot. Zo is er een extra blok gekomen over dementie omdat bleek dat familieleden veel steun nodig hebben bij het omgaan met dementie. Verder heeft een cartoonist plaatjes gemaakt. Beeld is belangrijk want een groot deel van onze doelgroep houdt meer van kijken dan van lezen. Het project is een samenwerking tussen de professionele mens, Vilans, LOC en Stichting Leerstation Zorg en gesponsord door fonds NutsOhra en fonds Sluyterman van Loo.”

Nationaal Congres Veilig Voedsel 2015

ALLERGENEN & COMMUNICATIE De verleiding van veilig voedsel

29-01-2015 vanaf 09.30 uur Orpheus theater Apeldoorn met gastspreekster ANGÉLIQUE SCHMEINCK over The taste of tempation Hét congres over allergenen en communicatie. Met onder andere workshops over allergenenwetgeving in de praktijk, controle op allergenenwetgeving en over crisis communicatie bij een voedselincident. En Angélique Schmeinck met haar workshop The Taste of Temptation. Daarnaast vindt de jaarlijkse uitreiking van de Veiligvoedsel.nl Awards plaats. Kortom: een rijk en zeer verleidelijk programma. Weersta deze verleiding niet en meldt u aan!

Kijk voor informatie over alle workshops, het programma en aanmelding op www.veiligvoedsel.nl

Nr. 11 - 2014

‘Je moet het gedrag van medewerkers altijd ter discussie blijven stellen, je bent nooit klaar’ Wat zijn de bevindingen? “We hebben een pilot gehouden in Hanzeheerd en bij twee locaties van ZorgSaam, in Zeeuws Vlaanderen: Bachten Dieke en Vremdieke. Bij de pilots liepen we tegen bepaalde zaken aan. In een van de dialoogbijeenkomsten werd bijvoorbeeld besloten tot de aanschaf van fleece dekentjes voor de terrasstoelen, maar de volgende bijeenkomst bleek dat niemand ze gekocht had. Er kwam dus duidelijk het beeld bovendrijven van medewerkers die afwachten als ze niet door het management worden aangemoedigd. Een dilemma bleek het inwilligen van extra wensen. Zo brachten verschillende medewerkers regelmatig een visje mee voor bepaalde bewoners, kochten een setje ondergoed of deden andere boodschappen voor ze. Heel informeel en heel gastvrij, als familie onder elkaar. Mag dat? Ja! Maar de discussie werd schimmig toen iemand riep: ‘Moeten we dit dan voor alle bewoners doen?’ Maar daar gaat het niet om. Je moet op maat werken maar kan natuurlijk niet alles doen. Je moet ook je grenzen durven te stellen. Daarover moet je ook met elkaar kunnen praten.”

taties staan op www.deprofessionelemens.nl/modules. Zorginstellingen die een eigen leermanagementsysteem hebben, kunnen het lesmateriaal ook daarin opnemen. Daarmee kunnen ze de resultaten goed bijhouden, krijgen ze inzicht in de vragen waar veel medewerkers over struikelen en kunnen ze aan die thema’s extra aandacht besteden.” GZ

Wat levert het project de zorginstellingen op? “Bij de eindpresentatie had ik een brok in mijn keel bij het luisteren naar alle verhalen. Het is een hoop werk, zo’n lesprogramma maken, maar de moeite waard als je hoort hoeveel begrip er is ontstaan, hoe mensen anders naar hun werk zijn gaan kijken!” Heb je nog adviezen? “Het helpt als medewerkers de vragen van een module onder werktijd mogen beantwoorden. Als leidinggevenden de medewerkers die tijd – hooguit drie kwartier – gunnen, werkt dat heel motiverend. Verder moet je bedenken of je de bijeenkomsten door een interne of een externe docent laat begeleiden. Een interne begeleider is vertrouwd en de gastvrijheidsgedachte gaat dan echt leven in de organisatie. Wat dan ontbreekt is de buitenstaandersblik. Lena Hillenga van LOC bemiddelt als zorginstellingen een externe docent nodig hebben.” Wat zijn je verwachtingen? “Ik heb de lessen met liefde gemaakt en nu hoop en verwacht ik dat het leidt tot veel initiatieven en inspireert om de gastvrijheid te verbeteren” Waar kunnen zorginstellingen de informatie vinden? “Het lesmateriaal kan nu gratis worden gebruikt door zorginstellingen die een verbetertraject willen opzetten. De e-modules en de docentenhandleiding met alle presen-

CV GERRY VAN DER HULST Geboren: 10 september 1961 Geboorteplaats: Voorschoten Opleiding: Ergotherapeut, Socioloog, Psychodynamisch councelor, Ontwerper van blended learning-trajecten. Huidige functie: directeur bureau de professionele mens Hobby: Tuinieren

Advertorial

CuliCare raakt op stoom Ultravers, gezond, snel en gemakkelijk; CuliSteam vat het allemaal samen in één innovatieve maaltijdoplossing. Het concept van ontwikkelaar en producent CuliCare spreekt steeds meer zorginstellingen, en met name ziekenhuizen, aan. ‘De patiënt vraagt, het ziekenhuis draait.’

CuliCare ziet een veranderende zorgmarkt. “Er is een sterke tendens naar gastvrijheid in onder meer ziekenhuizen, naar eten en drinken dat kwalitatief goed is en op ieder desgewenst tijdstip direct kan worden geserveerd aan de patiënten”, vertelt Henk de Boer van CuliCare. Met CuliSteam speelt de leverancier van maaltijden voor de zorg hierop in. “Een ultraverse, gestoomde, warme maaltijd à la minute bereid, wie wil dat nu niet?”, vraagt De Boer zich hardop af. Hoe werkt het? In de hoogwaardige productiekeuken van CuliCare in Emmeloord bereiden professionele koks de

stoommaaltijden. Hierbij worden zoveel mogelijk rauwe grondstoffen gebruikt. “Door het toepassen van rauwe grondstoffen blijven de vitamines behouden en wordt een smakelijke en gezonde maaltijd bereid”, verklaart De Boer, die zich hierbij gesteund weet door de Wageningen Universiteit. “Hun onderzoek toont dit immers aan”, verklaart hij. Tijdens de productie worden de maaltijden verpakt en afgedicht met een gepatenteerde stoomtechniek. Deze verpakking zorgt ervoor dat wanneer de stoommaaltijd in de magnetron wordt bereid, het bereidingsproces start. In vier

tot zes minuten is de stoommaaltijd klaar om te worden opgediend. “Heel gemakkelijk. Echt, een kind kan de was doen. De medewerkers hoeven niet speciaal in voeding te zijn opgeleid”, vertelt De Boer.

IEDER GEWENST MOMENT CuliCare distribueert de stoommaaltijden deels zelf, maar werkt ook exclusief samen met totaalleverancier Van Hoeckel. Eenmaal in het ziekenhuis worden de maaltijden in de koelkast in de pantry op de afdeling bewaard. “Op ieder gewenst moment van de dag kan de door de patiënt uitgekozen CuliSteam-maaltijd

Advertorial

met CuliSteam worden bereid en geserveerd”, verzekert De Boer. Als voorbeeld noemt hij de kraamafdeling. “De vraag daar is gevarieerd. Patiënten die net zijn bevallen en trek hebben, krijgen samen met de eventueel aanwezige familieleden nu dankzij CuliSteam binnen no time een maaltijd. De bereiding en het serveren gebeurt door de gastvrouw of andere verantwoordelijke voor voeding. Dat bespaart het ziekenhuis aantoonbaar een hoop kosten.” Bespaard wordt er ook op derving. Het Langeland Ziekenhuis in Zoetermeer werkt al volledig met de CuliSteam-stoommaaltijden en heeft een ‘waste’ van circa 3 procent, terwijl de waste volgens De Boer in een ziekenhuis bij een ander maaltijdconcept zoals gekoppeld koken, koelvers of Meals on Wheels tussen de 15 en 25 procent ligt. “Bovendien zijn de CuliSteammaaltijden aantoonbaar gezonder en bevatten meer vitaminen en ijzer. De broccoli in onze CuliSteam-stoommaaltijden bijvoorbeeld, heeft twee keer zo veel vitaminen C in zich als de broccoli in koelverse maaltijden.” De woorden van De Boer worden gestaafd met cijfers. Met onderzoek door de Wageningen Universiteit is namelijk vastgesteld dat de CuliSteam-maaltijden gemiddeld anderhalf keer zoveel vitamine C en 1,25 keer zoveel ijzer bevatten als de gekookte of koelverse maaltijd. “We leveren met CuliSteam niet alleen een betere gastvrijheidsbeleving, maar dragen ook bij aan een spoedig herstel van de patiënten”, aldus De Boer.

GEEN DURE APPARATUUR Maar gemakkelijk, gezond en snel is tegenwoordig niet voldoende. “Bij CuliSteam krijgt het oog van de patiënt ook wat”, stelt De Boer. De CuliSteam-maaltijden worden op een disposable bord verpakt en na bereiding overgezet op een porseleinen bod en op die manier aan de patiënten geserveerd. En dat zonder al te veel investeringen. “Geen dure apparatuur. De bestaande magnetron kan bijvoorbeeld gewoon worden ingezet”, vertelt De Boer. Verder biedt CuliCare het CuliSteamconcept aan inclusief de apparatuur die voor de opslag en bereiding van de CuliSteam-maaltijden nodig is. “Het zie-

kenhuis hoeft dus zelf niet te investeren, dat doen wij. Bovendien is de maaltijd al presentatiegereed, waardoor er weinig personele inzet is vereist.” Deze voordelen

samenstelling van maaltijden. “Dat gaat niet over het ‘even bijstellen van de maaltijden’. Wij nemen onze klanten mee naar de productielocatie en proeven

‘We leveren met CuliSteam niet alleen een betere gastvrijheidsbeleving, maar dragen ook bij aan een spoedig herstel van de patiënten’ ten opzichte van huidige warme patiëntenmaaltijden, alsmede de lage integrale kostprijs, bleken ook eerder al uit onafhankelijk onderzoek van Hospitality Consultants.

PARTNERSHIPS CuliSteam is een innovatie die past bij CuliCare. Het Emmeloordse bedrijf denkt namelijk standaard in partnerships. “Het is onze overtuiging dat door partnerships onder meer een snellere kennisoverdracht en nieuwe inzichten ontstaan. Het is de klassieke win-winsituatie”, zegt Henk de Boer. Zo trekt CuliCare nauw met de opdrachtgevers op in bijvoorbeeld de

samen met hen de gerechten. Daarop wordt vervolgens gestuurd.” Ook voor CuliSteam gebeurt dit. Inmiddels zijn er honderd verschillende maaltijden en kindermenu’s beschikbaar. En al deze CuliSteam-stoommaaltijden worden bereid met de meest verse ingrediënten. CuliCare maakt volgens De Boer gebruik van in het seizoen vers geteelde groenten die uitsluitend afkomstig zijn van erkende leveranciers, dagelijkse vers geleverd. “Naast kwaliteit en gemak biedt CuliSteam dus ook gewoon een heel lekkere en verse maaltijd. Op aanvraag. De patiënt vraagt, het ziekenhuis draait.”

Nr. 11 - 2014

nieks aantekeningen

Zou u willen liggen waar u nu werkt? (deel 2) Ik kan in Hilversum kiezen tussen thuiszorg en buurtzorg. Ik heb voor buurtzorg gekozen. Want ik vind het belangrijk dat iemand die een hoogopgaand klysma in mijn bibs moet brengen, extreem aardig is. Ik heb dan ook geen buurtzorg zeg ik altijd, ik heb Janneke. Janneke neemt altijd de telefoon op. Alleen dat vind ik al een wonder. Als ze met mij bezig is, vraagt ze hoe ik de behandeling het prettigst vind (al zal ik een hoogopgaand klysma niemand aanraden). Ze vraagt of ik het fijn vind hoe wij met elkaar omgaan, of ik misschien nog een glaasje water wil en of ze nog iets anders voor mij kan doen. Wow...ik ga nooit meer naar een ander. Want zeg zelf: als u kon kiezen tussen Janneke en iemand die uw huis binnenkomt, zonder te vragen in uw kastjes rammelt en via de uitgang een buis naar binnen ramt omdat ze haast heeft, wie zou u dan kiezen? We weten allemaal dat wij in 2020 onze zorgkosten helemaal niet meer kunnen betalen. We weten allemaal dat er nog veel meer ontslagrondes komen. Ik ben er van overtuigd dat u dat zelf in de hand hebt. Niet uw chef de clinique, niet de zorgmanager, niet uw leidinggevende, nee u! Onze primaire zorg is echt overal al goed. Niet mee eens? Ga maar even bij onze zuiderburen kijken en waan je weer in 1990. Maar wij sluiten afdelingen omdat de HACCP-lijsten niet goed zijn ingevuld. We sluiten ziekenhuizen omdat er teveel doden vallen. Ik snap het niet meer zo goed. Nogmaals: DE GEZONDHEIDZORG IN NEDERLAND IS ECHT RETEGOED. Maar doe alstublieft nou gewoon eens aardig tegen elkaar. Iedereen die uw instelling in loopt, is een potentiële klant. Iedereen! Daar hoort dus ook de familie, de afwasser en uw collega bij. Zorg gewoon dat u de leukste, gezelligste en aardigste instelling wordt en ik garandeer dat u tot 2020 vol zit. De instellingen die de parkeerwachter, de facilitaire medewerkers, de schoonmakers, de helpende, de voedingsassistentes, de verpleging, de artsen en al het management selecteren op ‘goedemorgen, goedemiddag en goedenavond’, staan echt al op een 10-0 voorsprong. En het rare is, als ik eenmaal in gesprek ben met u, bent u allemaal ontzettend aardig. Waarom merk ik dat doorgaans niet? Want zeg nou zelf: zou u willen liggen waar u nu werkt?

Niek van den Adel werkt als gastvrijheidstrainer, spreker en inspirator bij TrainMark in Alkmaar. Daarnaast schrijft hij regelmatig blogs op Niekvandenadel.nl. In 2010 ging Niek onderuit met zijn motor en belandde hij in een rolstoel. Sinds vorig jaar werkt hij weer fulltime. Voor zijn trainingen en inspiratiesessies maakt hij vaak gebruik van zijn eigen ervaringen gedurende zijn revalidatieproces. Reageren op de aantekeningen van Niek? n.vandenadel@trainmark.nl

Nr. 11 - 2014

OP NAAR DE STERREN

WORKSHOPDAG GASTVRIJHEIDSZORG IN DE PRAKTIJK

p.20

p.24

p.26

‘Ongelooﬂijk veel inspiratie opgedaan’

Workshop uitgelicht

Zo zag de workshopdag eruit

Gastvrijheidszorg met Sterren 2014 wordt mede mogelijk gemaakt door:

Nr. 11 - 2014

‘Ongelooflijk veel inspiratie opgedaan’

Een dag van collega’s, voor collega’s; dat was workshopdag Gastvrijheidszorg in de Praktijk. De ruim 240 deelnemers gingen huiswaarts met praktische tools waar ze meteen mee aan de slag kunnen. ‘We hebben vandaag ongelooflijk veel inspiratie opgedaan’. Tekst Aline de Bruin Fotografie Jasker Kamp

De meest gastvrije instelling van Nederland worden, dat willen we natuurlijk allemaal. Maar hoe doe je dat? Hoe word je daadwerkelijk beter? “We kregen van de deelnemers aan Gastvrijheidszorg met Sterren regelmatig te horen dat ze zo’n rapport met verbeterpunten wel handig vonden, maar dat ze praktische tips misten om gastvrijheid ook beter toe te passen

in de praktijk. Daarom hebben we deze dag georganiseerd”, aldus hoofdredacteur van Gastvrije Zorg Jasker Kamp in zijn openingsrede tijdens de workshopdag Gastvrijheidszorg in de Praktijk. “Een dag van collega’s voor collega’s, waarop jullie van docenten uit het veld praktische handvatten krijgen waar jullie meteen mee aan de slag kunnen.”

Op een praktische manier van elkaar leren, dát is het hoofddoel van deze dag in de Reehorst in Ede, zo benadrukt ook dagvoorzitter Pieter Boot in zijn openingswoord. Als gastvrijheidstechnoloog heeft Boot jarenlange ervaring in de zorgsector. “Nu is gastvrijheid iets wat we allemaal vanzelfsprekend vinden, maar tien jaar geleden was het bewustzijn

Nr. 11 - 2014

op naar de sterren

Top 10 gastvrijheids inzichten Wat hebben de bezoekers van de workshopdag Gastvrijheidszorg in de Praktijk geleerd? De tien belangrijke gastvrijheidsinzichten.

er nog niet eens. Ik kreeg toen te horen van mensen dat ze helemaal geen zin hadden om iets met gastvrijheid te doen, want ‘ze waren toch geen ober?’ Gelukkig hebben we die fase inmiddels achter ons gelaten. Vandaag de dag zijn we als zorginstellingen goed bezig.” Boot waarschuwt echter voor gevaar: doordat we zo hard mogelijk mee wil-

len lopen met alle ontwikkelingen in de zorg, staan we niet meer stil bij wat die veranderingen eigenlijk betekenen. “De ontwikkelingen gaan natuurlijk heel snel. Maar we moeten ons niet alleen richten op de cliënt van vandaag, maar ook op die van morgen. Wat gaat de patiënt in de toekomst van ons verlangen? Wat betekenen die ontwikkelingen voor ons? Het is be-

1. Gastvrijheid kan nooit de verantwoordelijkheid zijn van maar één afdeling. Als alleen de facilitaire afdeling zich bezighoudt met gastvrijheid, wordt de zorginstelling nooit gastvrij. 2. Doe het samen met de cliënt. Maak niet de fout om vóór de cliënt te gaan denken, maar vraag wat hij of zij zelf belangrijk vindt. 3. Bezig met een nieuw gastvrijheidsbeleid? Heb lef, steek je nek uit en sta toe dat er fouten gemaakt worden. Niet alles gaat meteen goed. 4. Als de inspectie kritiek heeft op bepaalde aspecten van het beleid, probeer de kritiek dan te weerleggen door je eigen visie uit te leggen en in ieder geval de discussie aan te gaan. 5. Gastvrijheid betekent ook toegeven dat je niet alles weet. Stel vragen om erachter te komen wat je moet doen. 6. Ga uit van datgene wat mogelijk is. Als er geen geld is om een bepaalde maatregel uit te voeren, moet je een concessie doen of een andere manier vinden om het probleem op te lossen. 7. Heb vertrouwen in mensen. Geef werknemers de vrijheid om hun eigen dingen te doen. 8. Gastvrijheid begint met een bepaalde visie. Die hoeft niet per se op papier gezet te worden, maar zorg er in ieder geval voor dat iedereen weet waar je organisatie voor staat. 9. Zorg voor een goede energie. Als er een negatieve sfeer heerst op de werkvloer, kom je niet ver. 10. Vier de successen.

Uitdaging in uw maaltijdproces?

Wij coachen u in het gehele proces; van menukeuze, bereiden en serveren tot het beheersbaar maken van uw exploitatiekosten

Meer weten? Bel met Jan Koorn. T: 073 631 2690 | I: www.vanhoeckel.nl | E: info@vanhoeckel.nl

Nr. 11 - 2014

langrijk om op dit gebied een goede visie te ontwikkelen. Daar is een workshopdag als deze heel geschikt voor. We kunnen van elkaar leren en voorkomen dat we allemaal hetzelfde wiel uitvinden.”

Enthousiasme Na de plenaire sessie de workshoprondes. Verzorgd door professionals

flink gediscussieerd. Het enthousiasme waarmee dat gebeurt, is opmerkelijk. Het enthousiasme is ook de dagvoorzitter opgevallen. “Er zijn veel interessante ideeën uitgewisseld. Ik heb vandaag twee groepen gezien: mensen die net begonnen zijn met gastvrijheid en geïnspireerd willen raken en mensen die al een tijd actief zijn op dit ge-

‘Wij willen cliënten nog veel actiever betrekken bij de zorg die we verlenen’ van de genomineerde ziekenhuizen en zorginstellingen van de afgelopen editie van Gastvrijheidszorg met Sterren. Ze nemen deelnemers op hun eigen manier mee in de dagelijkse praktijk van eten & drinken, ambiance, communicatie en personeelsbeleid. Alle zaaltjes zitten vol en er wordt

bied en graag de puntjes op de i willen zetten. Beide groepen hebben veel geleerd vandaag.”

Feedback De workshopdag Gastvrijheidszorg in de Praktijk is een interactief evenement, dus ook tijdens Boots slotronde

krijgen deelnemers de kans feedback te gegeven. Ze zijn vooral erg enthousiast over alle praktische voorbeelden die zijn genoemd waarmee ze de gastvrijheid kunnen verbeteren. “Wij denken vaak dat we het wel weten voor de ander, maar ik heb vandaag veel voorbeelden gehoord waarbij heel erg vanuit de cliënt wordt gedacht. Dat ga ik zeker meenemen. Wij willen cliënten nog veel actiever betrekken bij de zorg die we verlenen”, aldus een deelnemer. Voor een aantal deelnemers is de workshopdag de start van een nieuw traject op het gebied van gastvrijheid: “Iedereen heeft andere workshops gevolgd, dus we nemen veel input mee naar huis. Volgende week gaan we alle ideeën op een rijtje zetten en concreet bekijken hoe wij die gaan toepassen. We hebben vandaag in ieder geval ongelooflijk veel inspiratie opgedaan.” GZ 21

Nr. 11 - 2014

‘De hele wijk is van belang.’ Eens of oneens?

Nr. 11 - 2014

op naar de sterren

Maar liefst zeventien verschillende workshops konden bezoekers van de workshopdag Gastvrijheidszorg in de Praktijk bijwonen. Hoe ging het eraan toe in de klas? Gastvrije Zorg volgde de workshop ‘Burgerkracht: de toekomst van een woonwijkcentrum’. Tekst Klarinda de Rijke Fotografie Jasker Kamp

“Eerst was alleen zorgen voor ouderen belangrijk. Toen werd de woonplek dat ook. En nu is de gehele wijk van cruciaal belang voor de zorg van oudere medebewoners”, vertelt Saskia Schnoing-Meppelink, unitmanager Facilitair locatie Holdert van Leveste Care. Samen met haar collega Gerry Hoff, accountmanager Voeding, verzorgt ze de workshop Burgerkracht: de toekomst van een woonwijkcentrum tijdens de workshopdag Gast-

Op de eerste stelling, ‘In de huidige zorginstellingen wordt vooral ziekenzorg gegeven’, houdt de helft groene kaartjes omhoog (eens) en de andere helft de rode (oneens). Pim Pelser, initiatiefnemer van Stichting DoSocial, steekt een rood kaartje de lucht in. “Van de 24 uur dat er in één dag zit, wordt ongeveer één uur ziekenzorg gegeven. Maar op die piek ligt de focus. Hoe kun je de focus omzetten naar welzijnszorg?”

‘Ook tijdens het spitsuur kun je een glimlach bieden of een bewoner complimenteren. Het kost maar weinig tijd en het effect is groot’ vrijheidszorg in de praktijk in de Reehorst in Ede. Omdat naast het zorgen en wonen ook de wijk rondom de bewoner belangrijk is voor het welzijn van ouderen, heet hun zorginstelling ‘woonwijkcentrum’. “Deze naamgeving heeft een lagere drempel voor burgers uit de wijk om zomaar binnen te komen en van een dienst gebruik te maken,” aldus Schnoing. Woonwijkcentrum klinkt volgens haar ook gastvrijer. “Exact wat nodig is voor bewoners om zich veilig te voelen in hun omgeving. We bieden niet alleen vraaggestuurde zorg – zoals je die in een ziekenhuis krijgt – maar ook welzijnszorg”, vertelt ze.

Schnoing weet het wel. “Wanneer nieuwe bewoners in het woonwijkcentrum komen wonen, moet je gelijk beginnen met welzijnszorg. Als je na drie maanden begint, moet zowel medewerker als bewoner veranderen. Dat is heel moeilijk.”

Glimlach Ook belangrijk voor goed welzijn is bejegening van bewoners, vinden Schnoing en Hoff. “Ook tijdens het

spitsuur kun je een glimlach bieden of een bewoner complimenteren. Het kost maar weinig tijd en het effect is groot.” Maar juist op het vlak van bejegening is nog veel te halen, vindt workshopvolger Leo Koster, teamleider Facilitaire zaken en Welzijn bij WoonZorgCentra Haaglanden. Want, zo legt hij uit, bejegening gaat ook over hoe je omgaat met klachten over bijvoorbeeld de maaltijd. “Het is de kunst om klachten te zien als advies en de klager tevreden te maken. Niet gelijk een weerwoord brengen, dat werkt juist tegen.” Hoff vertelt dat de kok van Holdert na de maaltijd altijd een rondje door het restaurant loopt. “Zo kunnen we direct met klachten aan de slag”, zegt hij. Teamleider Koster merkt op zijn locatie dat burgers uit de wijk een hoge drempel ervaren om te dineren in een woonzorgcentrum. “Je kunt ze ook op een andere manier binnenhalen”, weet Schnoing. “Vaak hebben burgers diensten nodig die op bepaalde punten in de wijk worden aangeboden. Zoals bloedprikken, DHL, plastic zakken voor plastic verzamelen. Zo komt de burger naar de instelling en voor een volgende keer is de drempel lager om gebruik te maken van andere faciliteiten.” GZ

Groen of rood Om de volle zaal actief mee te laten doen, werkt ze aan de hand van een aantal stellingen die ze projecteert op een groot scherm. Het is de bedoeling dat de toehoorders een groen bordje omhoog steken als ze het ermee eens zijn en een rode als ze er anders over denken.

Trainer Saskia Schnoing-Meppelink had duidelijk plezier tijdens de workshop.

Nr. 11 - 2014

Zo zag de workshopdag eruit Tikketikketikketikketikketikketikketikketikke...

Verdwalen was eigenlijk onmogelijk. Overal stonden TomToms voor navigatie.

Dagvoorzitter Pieter Boot is in het dagelijks leven â&#x20AC;&#x2DC;gastvrijheidstechnoloogâ&#x20AC;&#x2122;. Dat vroeg om enige uitleg en toelichting.

Professor dokter Willems van de Universiteit van Oslo had opvallend veel humor.

Wat vond u van de workshop?

Nr. 11 - 2014

op naar de sterren

Voor wie het niet kan lezen: Gastvrijheid begint bij de deur.

En? Welke workshops heb jij gevolgd?

Zoâ&#x20AC;&#x2122;n soepje smaakt erg lekker na een ochtend in de lesbanken te hebben gezeten.

(Boven) GGNet had de work shopruimte aangekleed met bloemen en streekproducten uit de Achterhoek.

Gastvrije Zorg-columnist Niek van den Adel bleek populair onder de bezoekers.

Nr. 11 - 2014

thema voedselveiligheid

Tekst Carolien Meijer

We moeten onze voedingsproducten bewust en doordacht kunnen kiezen en veilig kunnen gebruiken. Informatie over allergene stoffen moet daarom duidelijk zijn. Dat is het hoofddoel van de verplichte voedselinformatie in de nieuwe Europese regelgeving. Wat verandert er precies? 26

Nr. 11 - 2014

Voor ziekenhuizen en zorgcentra heeft de wet de nodige impact omdat de allergenenvermelding verplicht wordt voor zowel voorverpakte levensmiddelen als niet-voorverpakte levensmiddelen

Op 13 december gaan nieuwe Europese regels in werking over verplichte voedselinformatie. Het gaat om de Verordening Voedselinformatie die de Etiketteringsrichtlijn uit 2003 vervangt. Er is daarin vooral veel aandacht voor het beschermen van mensen met een voedselallergie. Voor ziekenhuizen en zorginstellingen betekent het dat ze hun cliĂŤnten moeten informeren als er bepaalde allergene stoffen in de voeding zitten. De wet noemt veertien allergenen die moeten worden vermeld als ze in een product zijn gebruikt. Met deze informatie kunnen consumenten die allergisch zijn voor bepaalde stoffen een veilige keuze maken. De Verordening Voedselinformatie (1169/2011) gaat zeer uitgebreid in op alle verplichte informatie over levensmiddelen. Grofweg gaat het bij de allergeneninformatie over drie zaken: duidelijke en begrijpelijke etiketten, verplichte informatie over stoffen die allergische reacties kunnen veroorzaken en de verkoop op afstand, zoals via websites.

Verplicht Voor ziekenhuizen en zorgcentra heeft de wet de nodige impact omdat de allergenenvermelding verplicht wordt voor zowel voorverpakte levensmiddelen als niet-voorverpakte levensmiddelen, zoals maaltijden. Bovendien gelden de regels voor alle schakels; de verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij de fabrikant maar ook bij de zorginstellingen. Fabrikanten en andere leveranciers moeten informatie beschikbaar stellen aan het ziekenhuis en het zorgcentrum zodat zij weer de eindgebruiker kunnen informeren. Het gaat niet alleen om informatie op verpakkingen

en etiketten maar ook op brochures, menukaarten, websites en om mondelinge informatie.

Etiketten In de nieuwe verordening worden de etiketteringseisen strikter dan ze tot nu toe zijn. Etiketten moeten duidelijker en begrijpelijker zijn om consumenten te helpen bij hun keuzes. Bedrijven moeten hun etiketten aanpassen aan nieuwe regels voor lettertype (minimale lettergrootte), kleur en contrast zodat de informatie goed leesbaar is. Er zijn allerlei verplichtingen, zoals het vermelden van allergenen in de ingrediĂŤntendeclaratie, de voedingswaarde, de invriesdatum en het bewaarvoorschrift. Voor kleine verpakkingen gelden aangepaste regels over de lettergrootte. Bij eenpersoonsporties, zoals voor jam, mosterd en pindakaas, hoeft de verplichte informatie alleen op de omverpakking te worden vermeld. Er geldt echter een overgangstermijn: oude voorraden mogen nog twee jaar worden gebruikt.

Allergeneninformatie De wet noemt veertien allergenen die moeten worden vermeld (zie kader). Het gaat ook om stoffen of hulpstoffen die zijn afgeleid van een van de veertien allergenen. Op de lijst staan de stoffen die in ons land het vaakst een allergische reactie veroorzaken, zoals granen die gluten bevatten, schaal- en schelpdieren, eieren en noten. Omdat de informatieplicht niet alleen geldt voor verpakte producten maar ook voor nietvoorverpakte producten, zullen ziekenhuizen en zorginstellingen zich terdege moeten voorbereiden op de nieuwe wetgeving, zodat ze hun clienten goed kunnen informeren. In de Warenwet is vastgelegd hoe de schriftelijke of elektronische informatie beschikbaar moet komen: dat kan onder meer via etiketten, schapkaarten, informatiezuilen, websites, posters en folders. De informatie moet begrijpelijk

Veertien allergenen De volgende allergenen moeten verplicht worden vermeld: Glutenbevattende granen (zoals tarwe, rogge, gerst, haver, spelt en khorasantarwe), schaaldieren (en producten op basis van schaaldieren), eieren (en producten op basis van eieren), vis, pindaâ&#x20AC;&#x2122;s (inclusief arachideolie), soja, melk (inclusief lactose), noten, (zoals amandelen, hazelnoten, walnoten, cashewnoten, pecannoten, paranoten, pistachenoten en macadamianoten ), selderij, mosterd, sesamzaad, sulfiet (hiervoor geldt een drempelwaarde), lupine en weekdieren.

DINSDAG 9 DECEMBER LANDGOED ZONHEUVEL IN DOORN

Kom naar deze dag als u op zoek bent naar: • vitale, energieke en zelfbewuste medewerkers • een hogere productiviteit • besparingen op personeelskosten

WWW.OVERDI.NL/INSPIRATIEDAG

Leer van de oplossingen van andere organisaties: Zet een volgende stap naar een actief en succesvol DI-beleid Krijg inspiratie van praktijkcases uit diverse sectoren o.a. de zorg, overheid & het bedrijfsleven Ontdek hoe u de effecten van uw DI-beleid meetbaar maakt

Ofﬁcial Sponsor:

#overdi

Partners:

Met meer personen inschrijven is

KORTING!

Nr. 11 - 2014

en duidelijk leesbaar zijn en vrij toegankelijk. Omdat niet iedereen een smartphone heeft, voldoet een app bijvoorbeeld niet. Zorginstellingen mogen de informatie ook mondeling geven – de samenstelling van de maaltijden verandert immers regelmatig – maar wel onder bepaalde voorwaarden. Zo moet de informatie altijd beschikbaar zijn en moet het voor cliënten duidelijk zijn dat ze om allergeneninformatie kunnen vragen. Dat kan bijvoorbeeld door te melden op de menukaart of een bord bij het buffet dat er schriftelijk of elektronisch allergeneninformatie beschikbaar is. De informatie moet ook beschikbaar zijn voor de medewerkers en voor de NVWA, de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit, die toeziet op de naleving van de wetgeving.

Verkoop op afstand De verplichte informatie bij verkoop op afstand, zoals uitbrengmaaltijden via een website, moet beschikbaar zijn voordat tot de verkoop wordt overgegaan. Bij het afleveren van het product moet de minimale houdbaarheidsdatum of de uiterste consumptiedatum worden gegeven. Over de precieze uitwerking van de wet heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) overleg gevoerd met diverse sectoren,

Leveranciers moeten informatie beschikbaar stellen aan het ziekenhuis en het zorgcentrum zodat zij weer de eindgebruiker kunnen informeren waaronder de slagersbranche en de horeca. Volgens een woordvoerder was er vooral onduidelijkheid over de manier waarop de allergeneninformatie moest worden gegeven bij niet-voorverpakte producten. Over de handhaving is nog intern overleg. De hoogte van de boetes die in de Warenwet vastliggen, is nog onderwerp van politiek gesprek. Als de boetes worden verhoogd, wordt dat pas in 2016 actueel, als de NVWA naleving van de wet gaat controleren.GZ

Nr. 11 - 2014

thema voedselveiligheid

Bent u klaar voor de nieuwe allergenenregels?

Tekst Carolien Meijer

Instellingskeukens treffen voorbereidingen om half december klaar te zijn voor de nieuwe verplichte allergeneninformatie. Onduidelijkheden zijn er nog wel. â&#x20AC;&#x2122;Valt het bezoekersrestaurant ook onder de nieuwe wet?â&#x20AC;&#x2122; 30

Net als iedereen die zich als professional bezighoudt met eten en drinken, is 13 december 2014 ook voor koks en voedingsmedewerkers in de zorgsector een belangrijke datum. Vanaf die dag is het verplicht om eindgebruikers duidelijk en volledig te informeren over de allergene stoffen in voedingsproducten. Zorginstellingen zijn zich echter onvoldoende bewust van de impact van de nieuwe Europese regels, zegt Marjan van Ravenhorst, levensmiddelentechnoloog en adviseur van Allergenen

Nr. 11 - 2014

Zorgkeukens moeten zo snel mogelijk starten met het verzamelen van grondstoffeninformatie zorginstellingen traint op het gebied van allergeneninformatie. “Instellingskeukens zijn bekend met dieetwensen. De verplichte allergeneninformatie ligt dichter bij hun bedrijfsvoering dan in de horeca. Daar wordt de nieuwe wet veel meer als lastig ervaren.” Een veel gehoorde denkfout van zorginstellingen is dat ze denken voortaan allergene stoffen uit hun maaltijden te moeten bannen. Van Ravenhorst: “De wet vraagt om aan te geven welke allergenen in de producten voorkomen. Het gaat niet om allergeenvrij koken en evenmin om het nemen van maatregelen om kruisbesmetting te voorkomen. Koks moeten zich aan de wet houden en natuurlijk hygiënisch te werk gaan door machines, snijplanken en messen goed schoon te maken. Als ze een stapje verder gaan, is dat natuurlijk aan te bevelen maar het is niet verplicht om strenger te zijn dan de wet voorschrijft.”

Informatie Wat zorgkeukens wel moeten doen, is zo snel mogelijk starten met het verzamelen van grondstoffeninformatie. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, vindt Van Ravenhorst. “Je moet etiketten bestuderen en bij de leverancier informatie opvragen. Grote bedrijven als Sligro en Deli XL werken al met productspecificaties, hebben alles digitaal vastgelegd in databases en pakken nu de allergeneninformatie redelijk gemakkelijk op. Maar de kwaliteit is wisselend en zeker veel kleinere bedrijven hebben onvoldoende kennis

Consultancy. “Er zijn ziekenhuizen die denken dat alleen patiëntenmaaltijden onder de richtlijn vallen, en niet maaltijden in het bezoekersrestaurant. En zorginstellingen realiseren zich onvoldoende dat ook in het koffiehoekje allergeneninformatie over de producten verplicht is. En vergeet niet dat de website met de uitbrengmaaltijden moet worden aangepast.” Toch is de zorg in vergelijking met de horeca goed bezig met de nieuwe wet, merkt Van Ravenshorst, die onder meer horecabedrijven en

Nieuwe allergenenregels: 5 tips voor de zorg t Start zo snel mogelijk met het verzamelen van grondstoffeninformatie t Bestudeer etiketten en vraag informatie op bij de leverancier t Wees consequent in het bijhouden van de receptuur t Leg informatie over producten en recepten meteen vast in Excel. Bewaar gegevens dus niet in losse mappen t Train ook de bedieningsmedewerkers

Innovaties voor gezonde en smakelijke maaltijden

Voor zorgorganisaties verandert er veel. Maar wat blijft is ons gezamenlijk doel om mensen te laten genieten van lekker en gezond eten. U maakt de keuze hoe dit in te vullen. ISECO heeft vervolgens altijd de passende oplossing in huis. Met de drie innovaties die we onlangs hebben geĂŻntroduceerd zijn de mogelijkheden nog ruimer geworden.

Matinis One De nieuwe broodbuffetwagen voor het ontbijt of andere kleine maaltijden. Praktisch in gebruik en voorzien van koelladen.

Serelis One De gebruiksvriendelijke wagen voor Ă -la-carte service en multi-portiemaaltijden: de zekerheid van kwalitatieve maaltijden op de perfecte temperatuur.

Meer weten? Kijk op iseco.eu voor meer informatie over deze producten. U kunt daar ook folders aanvragen en u voor het laatste nieuws en praktijkcases abonneren op onze nieuwsbrief.

Casserole Het unieke maaltijdconcept voor zelfstandig wonende ouderen. Met de Casserole geeft u deze mensen elke dag een lekkere, gezonde en gezellige maaltijd.

ISECO voor genieten van lekker en gezond eten.

www.iseco.eu

Nr. 11 - 2014

van allergenen. Het gebeurt dat een bakker vergeet te melden dat er gluten in het gebak zitten. En over de biologische producten die rechtstreeks van de boer worden gekocht is soms gewoon geen enkele informatie beschikbaar.” Omdat het lastig is om aan de nieuwe regels te voldoen, raadt ze aan om goed de tijd te nemen voor de grondstoffeninformatie. “Je ziet nu dat zorginstellingen afscheid nemen van leveranciers omdat de informatie niet in orde is. Ook groothandelaren maken een schifting bij hun leveranciers; productinformatie is voortaan een voorwaarde om te leveren.” Een valkuil is het registreren van de productinformatie. “Leg alles meteen vast in Excel. Producten, recepturen, ingrediënten; ze veranderen vaak en in zo’n bestand is dat goed bij te houden. Bewaar je gegevens dus niet in losse mappen. De allergeneninformatie moet te allen tijde beschikbaar zijn, ook voor de medewerkers en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, die toeziet op de veiligheid van voedsel. Pak het dus meteen professioneel aan.”

Praktijk De kennis over voedselovergevoeligheid valt in de praktijk vaak tegen, is de ervaring van Van Ravenhorst. “De productkennis wordt dikwijls overschat. Koks beseffen zich bijvoorbeeld niet dat kerrie een mengsel is van samengestelde ingrediënten waar allergenen in kunnen zitten. Een ander voorbeeld: als in de keuken de bouillonpoeder op is, wordt in de drukte snel een ander merk gepakt zonder er over na te denken dat

daar mogelijk andere allergenen in zitten. Consequent zijn in het bijhouden van de receptuur is heel belangrijk. Vergeet daarbij de garnering niet. Een stukje ei, wat amandelschaafsel, een schepje saus: het zijn vaak de boosdoeners.” Van Ravenhorst merkt dat de zorg worstelt met de term ‘vaste receptuur’. Koks die verzuchten dat ze voortaan alles moeten afwegen, kan ze gerust stellen. “Dat hoeft niet. Het gaat niet om de hoeveelheid, maar om de ingrediënten die in een maaltijd zitten. Juist bij voedselovergevoeligheid kan een klein beetje van een verkeerde stof al funest zijn.”

Kans Allergenen Consultancy hoort vaak dat koks de nieuwe wet maar overdreven vinden. Het is immers maar zo’n klein percentage mensen dat allergisch is voor bepaalde voedingsstoffen. “Zie het als een kans, zeg ik dan. Buiten de deur eten is voor mensen met een allergie superlastig. Niet voor niets is McDonalds populair omdat daar de allergeneninformatie achter op de placemats staat. Als zorgrestaurant kun je mensen met een voedselallergie aan je binden met goede informatie op de menukaart en goed getrainde bedieningsmedewerkers. Je krijgt er dan wellicht veel gasten bij.” GZ

Een allergenentraining volgen? De eerstvolgende zijn op 2 december en 20 januari 2015. Meer informatie: Allergenenconsultancy.nl

Nr. 11 - 2014

‘Ik zou als directeur van een verzorgingshuis alle mogelijke hulp aangrijpen. Je moet creatief zijn’ 34

Nr. 11 - 2014

als ik baas was...

Marga Bult

Ambassadeur Alzheimer Nederland

‘Iedere bewoner een iPod geven met eigen muziek’ Wat zou jij doen als je de baas was van een verzorgingshuis? Dat is de vraag waar deze rubriek om draait. We stellen ’m aan mensen die indirect of helemaal niet met de zorg bezig zijn. Waarom? Voor de frisse blik. Deze keer: Marga Bult, zangeres, televisiepresentatrice en sinds kort ambassadeur van Alzheimer Nederland.

Tekst Dennis van Asselt Fotografie Gerard de Haan

“Voordat ik het artiestenvak in ging, heb ik acht jaar als verpleegkundige gewerkt, ook met dementerenden. Toen mijn vader aan het eind van zijn leven Parkinson en Alzheimer kreeg, heb ik hem jarenlang verzorgd. Als het zo dichtbij komt, merk je pas wat het doet met de familie, met mezelf, mijn broers en zussen, maar vooral met mijn moeder. Alzheimer Nederland zocht contact met me omdat ik me al jaren inzette voor de ziekte. Ze begonnen toen met de campagne Muziekherinneringen en ik was samen met mijn vader ook bezig met muziek. Ze vroegen me om ambassadeur te worden en ik voelde me zeer vereerd.”

Dus muziek speelt een grote rol in het verzorgingshuis van Marga Bult? “Jazeker. Met muziek kun je zo veel bereiken. Mijn vader is altijd muzikaal geweest. Wanneer ik muziek draaide, zag ik dat er wat met hem gebeurde. Hij sprak nog maar weinig, maar begon wel te neuriën als hij zijn geliefde schlagermuziek hoorde. Als ik voor hem zong en hem vasthield, keek hij me aan en lachte hij. Die momenten hebben veel indruk op me gemaakt.”

Waarom is muziek belangrijk voor mensen met dementie? “Omdat muziek herinneringen oproept. Je denkt weer aan de tijd toen je je vrouw ontmoette, de geboorte van je eerste kind. Ieder mens heeft wel een lied of een aantal liedjes. Bij mensen met dementie en Alzheimer blijven die muziekherinneringen het langst bewaard. Bezig zijn met muziek betekent voor iedere oudere – dement of niet – vrolijkheid, herkenning, even de dag doorbreken. Want mensen zitten soms de hele dag in hun stoel, komen nauwelijks buiten. Sommige ouderen krijgen helemaal geen bezoek omdat de partner is overleden of de kinderen ver weg wonen.”

Op wat voor manier zou je de bewoners dan met muziek in contact brengen? “In de Verenigde Staten zijn verzorgingshuizen die iedere bewoner een eigen iPod geven waar hun eigen muziek op staat. Dat is toch fantastisch? Alzheimer Nederland is op dit moment bezig om allerlei nummers op te slaan zodat mensen ze heel makkelijk van de site kunnen halen. Je kunt ook muziekavonden organiseren met liveoptredens. Of mensen die het nog kunnen, gaan zelf met muziekinstrumenten aan de slag.”

Maar hoe regel je dat in een instelling die te kampen heeft met personeelstekort en teruglopende budgetten? “Ik maak me ook grote zorgen over de algemene toestand in de zorg. We praten over muziek, maar er zijn ouderen die al tijden niet buiten zijn geweest of maar af en toe een douche krijgen. De natuur in, beweging en een lekkere douche; dat zijn gewoon basisbehoeften. Ik zou als directeur alle mogelijke hulp aangrijpen. Je moet creatief zijn. Ik zou bijvoorbeeld scholen benaderen om te kijken of jongeren zich bezig kunnen houden met hulpbehoevenden in de buurt. Een uurtje betekent al heel veel. En er zijn altijd wel muziekverenigingen of dansgroepen in de omgeving die willen optreden.”

Hoe betrek je de familie bij het verzorgingshuis? “Ik zou een oproep doen aan familie en mantelzorgers: laten we onze krachten bundelen. Je kunt als familie ideeën aandragen en activiteiten organiseren. Als je zelf met iets leuks komt, dan zijn verzorgingshuizen best geneigd om daar wat mee te doen. Die participatiesamenleving, wat doen mensen daarmee ? De een maakt er tijd voor vrij en de ander niet. Ik vind het heel normaal dat je als kind voor je ouders klaarstaat.” GZ 35

Nr. 11 - 2014

Investeren in eten en drinken loont! Tekst Phyllis den Brok

Meer aandacht voor eten en drinken, wat kan dat de zorg opleveren? Phyllis den Brok ging met die vraag op onderzoek uit. Dit zijn haar bevindingen.

Nr. 11 - 2014

opinie

Afgelopen zomer heb ik, in samenwerking met Wageningen UR Food & Biobased Research, het onderzoek ‘Genieten aan tafel’ afgerond. Dit onderzoek vond plaats in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De onderzoeksvraag: wat kan het integraal inzetten van eten en drinken opleveren? De doelgroep bestond uit somatische verpleeghuisbewoners met een zorgindicatie ZZP 6 en 8. De resultaten van het onderzoek en de analyses van de praktijkobservaties waren als volgt:

‘Het ontbreekt heel veel zorginstellingen aan een goede geïntegreerde visie op eten en drinken’ Eigenlijk zijn we het er allemaal over eens: de werkwijze, het concept en de uitvoering op de werkvloer zoals gedaan in het onderzoek, spreekt iedereen aan. Je zou dus verwachten dat deze inzichten op grote schaal worden toegepast. Helaas.

Visie t Cliënten ervoeren een verbeterde kwaliteit van de maaltijd en verbeterde keuzemogelijkheden na invoering van de werkwijze vanuit het onderzoek. Die werkwijze gaat uit van cliëntparticipatie (fysiek en overleg over bijvoorbeeld menu’s en boodschappen) en maatwerk in het proces van eten en drinken. t Cliënten kregen gedurende het onderzoek een grotere zelfredzaamheid en de participatie van de cliënt bij het gehele proces van eten en drinken nam toe t Hierdoor ervoer het personeel een verminderde zorgvraag en ontstond er een verbetering in de sociale leefomgeving van de cliënten t Het bleek mogelijk om kostenbesparingen te realiseren op het gebied van medicijnen, dieetproducten en voedselverspilling bij het integraal inzetten van eten en drinken binnen de zorglocatie. Gekeken naar de gehanteerde werkwijze en resultaten is mijn overtuiging dat meer aandacht voor eten en drinken in extramurale situaties kan rekenen op dezelfde goede resultaten.

Gezonder Het aardige is dat, wanneer ik mensen persoonlijk spreek (cliënten, familie, vrienden, zorgmanagers, verzekeraars en ambtenaren), iedereen aangeeft dat aandacht voor eten en drinken op andere terreinen veel oplevert: cliënten blijven gezonder, voelen zich door participatie nuttiger, behouden hun vaardigheden en zelfstandigheid langer, nemen meer verantwoordelijkheid voor het eigen leven en onderhouden beter het contact met de buitenwereld. Deze aspecten krijgen juist meer betekenis wanneer er andere afhankelijkheden ontstaan in het dagelijks leven door ziekte of beperkingen.

Het ontbreekt heel veel zorginstellingen aan een goede geïntegreerde visie op eten en drinken, waardoor het geen integraal onderdeel is van het dagelijkse proces maar een onderbreking. Alhoewel iedereen het heeft over eigen regie en zelfredzaamheid, is daar in de praktijk nog nauwelijks iets van te merken, al helemaal niet op het gebied van eten en drinken. Dit geldt zowel voor intramurale als extramurale settings. Eten en drinken is een post waarop bovendien binnen veel zorgorganisaties en gemeenten drastisch wordt bezuinigd. Veel faciliteiten worden gesloten of ge-outsourced en kennis omtrent eten en drinken gaat daarbij verloren. Raden van bestuur, management en gemeenten denken nog steeds vooral in kosten en niet in wat eten en drinken oplevert. Vaak weet men dat niet eens. En in overheidsbeleid heeft eten en drinken geen plek. Voor VWS behoort eten en drinken niet tot hun vakgebied (het is geen zorg), voor Economische Zaken mag het alleen over een product gaan en niet wat met dit product bereikt kan worden. Daarnaast geven zorgverzekeraars aan er te zijn om ziekten te genezen, niet om zorg te voorkomen of uit te stellen of om de kwaliteit van leven te verbeteren. De oplossing hiervoor heeft niets te maken met geld, maar vraagt om mensen die anders tegen deze zaken aan willen kijken. Mijn ervaring is dat de werkvloer, de cliënten en familie, met goede begeleiding, daar meer dan open voor staan. Nu de andere stakeholders nog. GZ

Wie is Phyllis?

PhyIlis den Brok is praktijkexpert en oprichter van Phliss, een bedrijf gespecialiseerd op het gebied van eten en drinken en de beleving ervan. Meer info: Phliss.nl / phyllis@phliss.nl

t p e c e dit r st ko o r u e 3,70 soon er per p

Nr. 11 - 2014

mijn zorgrecept Wat zijn de favoriete recepten van koks in de zorg? Dit keer vroegen we het aan Ben van Straten, assistent teamleider in de keuken van Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Productie Dennis van Asselt Fotografie Jasker Kamp

Voor- of hoofdgerecht (1 persoon)

Gelderse maaltijdsalade

n va Ben aten S tr

Salade Was en laat goed uitlekken: 50 gram slamix 25 gram rucolasla Voeg toe: 50 gram komkommerblokjes (van geschilde komkommer, zaden verwijderd, 0,5 bij 0,5 cm) 25 gram snoeptomaatjes (in kwarten gesneden) Was de komkommer en tomaatjes vooraf. Snij in reepjes van ongeveer 3 cm: 20 gram gerookte kipfilet (plakjes) Meng het geheel in een passende kom met elkaar en drapeer het tot een mooie bol op het bord.

Topping Snij in dunne plakjes: 20 gram gerookte kipfilet Plaats deze in een ronde vorm op de bovenkant van de salade. Verdeel gelijkmatig over de salade: 20 gram rauwe ham (gehalveerde plakjes) Was, dep droog en halveer: 25 gram snoeptomaatjes Verdeel deze gelijkmatig tussen de plakjes rauwe ham. Verdeel over de salade: 10 gram pijnboompitten

Dressing Plaats in een bakje met deksel erop: 5 gram olijfolie extra vierge 10 gram balsamicoazijn 30 gram sinaasappelsap 5 gram mosterd 5 gram fijn gesnipperde ui Mespuntje peper 1 gram zoetstof (of naar smaak meer of minder) Schud goed tot alles gemengd is. Serveer de dressing apart van de maaltijdsalade zodat de gast zelf de juiste hoeveelheid naar smaak kan toevoegen.

Koolhydraatvervanger/-aanvuller Bak af en snij in sneedjes: 1 bruine pistolet Spuit op een apart bordje een rozet van: 10 gram kruidenkaas Leg de sneedjes pistolet ernaast of eromheen. “Deze salade is heerlijk fris, met zure en zoete tonen. Verse gerechten vinden we binnen Ziekenhuis Gelderse Vallei erg belangrijk. Sinds de invoering van At Your Request in 2012, een uniek à la carte-concept van Sodexo Health Care, staan er op onze menukaart verschillende verse gerechten waaronder maaltijdsalades. Dit is een goede vervanger van de warme maaltijd en past uitstekend in deze tijd. Een maaltijdsalade nodigt uit om te gaan eten en voldoet aan de schijf van vijf. We hebben maaltijdsalades met tonijn of gerookte kip en natuurlijk staat er ook een heerlijke vegetarische maaltijdsalade met feta op de menukaart. De salades worden vers gemaakt en binnen drie kwartier geserveerd. Met verschillende toppings, zoals pasta, pijnboompitten en dressings kunnen we de salades goed op de wensen van verschillende patiënten afstemmen zodat ieder kan eten wat hij/zij lekker vindt. Goed eten is immers belangrijk voor het herstel!”

Tip!

Durf te experimenteren met verschillende combinaties van smaken. 39

BOERâ&#x20AC;&#x2122;N PAP VAN ZUIVELHOEVE

ongezoet

THT ruimte

Griesmeel

Op de Zuivelhoeve hebben we ons assortiment uitgebreid met ongezoete en energie- en eiwitverrijkte pap. Onze pappen worden vanzelfsprekend gemaakt van verse melk van onze eigen boeren uit Twekkelo. De pappen zijn heerlijk van smaak, verkrijgbaar in vijf herkenbare varianten en hebben een prima consistentie. Zowel warm als koud! De ongezoete en verrijkte pappen worden afgevuld in een 150g cupje en daarnaast vullen we de ongezoete pap ook nog af in een 250g verpakking. Bezoek onze website www.zuivelhoeve.nl/foodservice voor het volledige assortiment, specificaties en het aanvragen van proefmonsters.

Nr. 11 - 2014

nieuwe producten

Thee met een twist Van Green Tea Pure tot Rooibos Vanilla en Forest Fruit: Douwe Egberts Professional lanceert een nieuw theeconcept exclusief voor out of home: De Pickwick Tea Master Selection bevat acht smaken met een twist. Het concept bestaat uit vier zwarte, twee kruiden- en twee groene thee-blends. De grote theeblaadjes zorgen voor een mooie en evenwichtige smaak, aldus DE. “In alle segmenten van de buitenshuismarkt hebben we veel kennis over de wensen en behoeften van de eindgebruiker”, vertelt Sander van der Linden, marketing director van Douwe Egberts Professional. “Met de introductie van Pickwick Tea Master Selection richten we ons op het segment dat zich bevindt tussen onze premium concepten en de basis Pickwick range. Theeliefhebbers kunnen met dit nieuwe concept buiten de deur genieten van hun favoriete thee, maar wel met nét dat beetje extra. De verfijnde smaak, de grote theeblaadjes en de luxe verpakking maken de theebeleving compleet.” Meer info: douweegbertsprofessional.nl

Luxe hapjes in een handomdraai

Melkunie Milkshake verbreedt assortiment Het Melkunie Milkshake-assortiment is nu ook uitgebreid met de smaken Chocolade en Vanille. Per bekertje van 200 ml, bevat deze milkshake 11 gram eiwitten (chocolade zelfs 12 gram). Naast deze verrijking heeft dit product ook als voordeel dat het langer houdbare melk is en het niet koel hoeft te worden opgeslagen, enkel koel geserveerd. Ideaal voor het logistieke proces binnen de instelling, zeggen de makers, en perfect om in te zetten in de lijst met bijvoedingen voor patiënten die te weinig eiwitten en vetten binnen krijgen. De Melkunie Milkshake is nu, per 10 stuks, verkrijgbaar via de groothandel. Meer info: salesooh@arlafoods.nl

Dero Foods heeft het Premium Party Foods geïntroduceert. Dit assortiment biedt een breed scala aan handige banquetingoplossingen voor de foodservice, variërend van typisch Engelse handgemaakte hapjes tot steenoven gebakken mini-quiches. De premium-canapés zijn gemaakt met topkwaliteit grondstoffen en met de hand afgewerkt. Ze geven de ondernemer kwaliteit en gemak, maar lijken zelfgemaakt. Het assortiment bevat negen nieuwe artikelen, waarvan een drietal selectie dozen, met twee of drie soorten in een mooie cash & carry-verpakking. Het assortiment bestaat uit zoete producten, zoals een Mini Strawberry & Cream Scone, en hartige producten, zoals de Mini Smoked Salmon Bagel welke alleen ontdooid hoeven te worden. Ook zijn er hartige bake-offvarianten zoals de Mini Cheeseburger Crositini en Mini Quiche Selection. De verschillende soorten Premium Party Foods zijn volgens de makers ook goed te gebruiken bij de High Tea, High Wine of bij buffetten en recepties. Meer info: Derofoods.nl

Kleur in de keuken Koks willen ook wat. Goed keukengereedschap bijvoorbeeld. Zo zijn er de opvallende ophangmagneten voor keukenmessen die Bisbell onlangs introduceerde. De ophangmagneten voor messen geven kleur geven aan de keuken. De magneet is ideaal om twee favoriete messen veilig en dicht bij je werkoppervlak te bewaren. De ophangmagneet heeft een vrolijk gekleurde rubberen skin die krassen op messen voorkomt. Beschikbare kleuren: zwart, paars, groen en rood. Adviesprijs: € 13,50. Sinds 1971 ontwikkelt en produceert Bisbell U.K. innovatieve en kwalitatief hoogwaardige producten, altijd met oog op functionaliteit en design. Meer info bij importeur Homeij B.V: (013) 523 83 00, info@homeij.nl of Homeij.nl.

Nr. 11 - 2014

AGENDA 19 november

Beurs Domotica & Slim wonen

Hoofdredacteur Jasker Kamp jaskerkamp@vakmedianet.nl

Evoluon, Eindhoven Beursdomoticaenslimwonen.nl

Eindredacteur Dennis van Asselt

25 november

Medewerkers aan dit nummer Niek van den Adel, Aline de Bruin, Bert de Graaf, Carolien Meijer, Wim Roelofs (coverfoto),

Digitalisering in de zorg Media Plaza, Jaarbeurs Utrecht Zorgvisiecongressen.nl

Uitgever Ruud Bakker Accountmanager Saskia Bosker saskiabosker@vakmedianet.nl tel. 06-51681707

2 december

Symposium De waarde van gastvrijheid

Vormgeving & opmaak Colorscan, www.colorscan.nl

Boerderij Mereveld, Utrecht Boardroomzorg.nl

Druk Ten Brink, Meppel

2 december

Symposium Winst in waste

Adres Vakmedianet Postbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn tel. 088-5840800 www.gastvrijezorg.nl redactie@vakmedianet.nl

Boerderij Mereveld, Utrecht Food-hospitality.nl

Abonnementenadministratie klantenservice@vakmedianet.nl tel 088-5840888

2 december

Cursus Voedselallergie voor Foodservice

Abonnementen Gastvrije Zorg verschijnt 9 keer per jaar. Jaarabonnement: Nederland € 99,00 overige landen € 132,00, los nummer € 12,50; prijzen zijn exclusief btw. Op alle uitgaven van Vakmedianet zijn de Algemene Voorwaarden van toepassing. Die zijn te vinden op www.vakmedianet.nl.

Driebergen Allergenenconsultancy.nl

12-15 januari 2015

Horecava

Doelgroep Directie & hospitalitymanagers, hoofden voeding & koks, hoofden inkoop & facilitair managers in zorginstellingen en ziekenhuizen.

RAI Amsterdam Horecava.nl

Copyright Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. © Vakmedianet 2014

29 januari 2015

Nationaal Conges Veilig Voedsel Orpheus Theater, Apeldoorn Veiligvoedsel.nl

Publicatievoorwaarden Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn de standaardpublicatievoorwaarden van Vakmedianet van toepassing. Deze zijn te vinden op www.vakmedianet.nl.

16 t/m 18 maart 2015

Horeca & Food Inspiratie Evenementenhal Venray Evenementenhal.nl

Advertentie-index CuliCare Catering De Zuivelhoeve FrieslandCampina Dagvers Holland Techno Groep Intrakoop

40 4 43 8

Iseco Benelux

Stichting Veiligvoedsel.nl

Unilever Food Solutions

14, 15, 44

Van Hoeckel

Zwanenberg Food Group

Disclaimer Alle in deze uitgave opgenomen informatie is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. De juistheid en volledigheid kunnen echter niet worden gegarandeerd. Vakmedianet en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het directe of indirecte gevolg is van het gebruik van de opgenomen informatie. ISSN 1876-617X

Laverhof Schijndel - Somatische en / of psychogeriatrische zorg met verblijf

Hét verschil in detail Institutioneel / Kleinschalig wonen

Vers

Koelvers

Sous Vide

Maatwerkoplossingen voor het bereiden / regenereren van maaltijden

Diepvries

Wij hebben er verstand van! Een hoogwaardige, smaakvolle en voedzame maaltijd zonder verspilling

Minimale tijdsbesteding aan maaltijdbereiding en maximale tijdsbesteding aan zorgtaken

Maximale veiligheid voor cliënten en medewerkers

Besparing van ruimte, energie en operationele kosten

“Technology by means...”

Convotherm - Holland Techno Groep, A.F.P.S. Product-, systeem- en conceptoplossingen www.hollandtechnogroep.nl

CuliSteam is een innovatief hedendaags gastvrijheidsconcept dat uitermate geschikt is voor elk modern ziekenhuis en instellingen met short stay patiĂŤnten.

Ultraverse maaltijden

Gezond In het seizoen vers geteelde groenten, uitsluitend HMRVTZ[PN ]HU NLJLY[PĂ&#x201E;JLLYKL SL]LYHUJPLYZ

Stoommaaltijden op ieder moment van de dag Keuze uit ruim 100 maaltijdvarianten.

Smaakvol Bereiding d.m.v. een speciale stoomtechniek en perfect gepresenteerd op een porseleinen bord.

Voedzaam Door toepassing van rauwe producten en korte bereidingstijd blijven de vitamines behouden.

Kies voor besparing op energie, ruimte, verspilling en kosten!

CuliCare Tel. 0527 - 635 900 www.culicare.nl

Van Hoeckel Tel. 073 -631 26 90 www.vanhoeckel.nl

Kwaliteitsmaaltijden en hoogwaardige gastvrijheidsconcepten voor de healthcare- en foodservicebranche