46e jaargang nr. 4 april 2012
meer nieuws www.gastvrijezorg.nl
Platform voor managers in gastvrijheidszorg
Groeten uit Spanje
Vakmedianet Inspiratiedagen
Thema
Recreatie Foodspecial
Vlees, kip en vis
Project Lekker Betrokken!
Duurzaamheid is noodzaak Genomineerden Gastvrijheidszorg met Sterren
CARE
Maak kennis met het diepvriesassortiment van JOMO Foodservice JOMO Foodservice is een internationale leverancier van Food en Non-Food producten die zich richt op de markten Care, Catering en Gastronomie. In ons assortiment hebben wij een grote variatie aan diepvriesproducten. Of het nu gaat om vlees, groente, ďŹ ngerfood, convenience, gebak, aardappelen of iets anders, wij hebben het allemaal in huis. Onze diepvriesproducten staan garant voor een lekkere maaltijd met de originele smaak en bovendien boordevol vitamines. Nog niet helemaal overtuigd? Vraag dan een proefpakket aan en proef het zelf. Dit kan via www.jomo-foodservice.nl of door te bellen naar 024 - 7119801.
Proefpakket? Ga naar rvice.nl odse www.jomo-fo
we care - we taste - we serve
JOMO Foodservice | Postbus 6514 | 6503 GA Nijmegen | T 024 7119801 | F 024 7119802 | info@jomo-foodservice.nl
JOMO FOODSERVICE IS ONDERDEEL VAN
FOOD & SERVICE
Inhoud 10 Genomineerden
astvrijheidszorg G met Sterren
21
abonnement? www.gastvrijezorg.nl
Thema
Verder in dit nummer:
recreatie
5
17 Beleving en plezier
100% gezond
21 Interactief
kunstproject
24 Concept Ontmoeten
Van de redactie
6 Nieuws
14 Vakmedianet Inspiratiedagen
20 Kookwedstrijd
26
centraal in Topaz-Vlietwijk
Congres Voedingsassistenten
28 Project Lekker
Symposium Zorgvoorwaskracht
etrokken! B Duurzaamheid is noodzaak
36 24 Foodspecial
vlees, kip en vis
30 32 Voedselveiligheid
34 Gastvrijheid Frank Rekers
35 Onderzoek Vlees stabiele factor bij hoofdmaaltijd
40 Productinformatie
42 Agenda/Advertentie-index
28
36 Gastvrije Zorg • april 2012 3
Meer voor minder Bij GGZ Delfland in Delft zie je met etenstijd gezellig gedekte tafels. Cliënten en medewerkers eten samen en scheppen ook zelf op. Samen aan tafel, aandacht voor elkaar: het past in de nieuwe visie van GGZ Delfland. Bij die nieuwe visie hoort ook een leverancier die daarop kan inspelen. Ellen Dekker, manager facilitair bedrijf en vastgoed: “Intrakoop heeft ons geweldig geholpen; door mee te denken en onze visie scherp te krijgen. Verder kon Intrakoop uitstekende leveranciers aanbevelen, die aansloten op onze nieuwe aanpak. Daardoor hebben we nu een leverancier die goede kwaliteit levert, tegen een scherpe prijs en met een slim bestelsysteem. Zo besparen we ongeveer drie ton. We krijgen dus meer voor minder. En we maken van de maaltijd een gezellig moment.” Ellen Dekker, manager facilitair bedrijf en vastgoed GGZ Delfland
Samen maken we goede zorg beter betaalbaar Bij uw zorgorganisatie telt elke euro. U wilt de totale kosten van middelen en diensten zo ver mogelijk terugdringen. Intrakoop ondersteunt u daarbij. Denkt u na over innovatieve inkoopprocessen, inkoopstrategieën en raamovereenkomsten? Intrakoop heeft ze al voor u bedacht en in het leven geroepen. Of we ontwikkelen ze samen met u. Zodat u kunt kiezen uit de inkoopoplossing die het beste bij uw organisatie past. We rusten niet voordat we de gunstigste voorwaarden voor u uit het vuur hebben gesleept. Samen met u doen we er alles aan, om goede zorg beter betaalbaar te maken.
www.intrakoop.nl
•
twitter.com/intrakoop
colofon Gastvrije Zorg is een uitgave van B + B Vakmedianet
Van de redactie Hoofdredacteur
Carolien Meijer carolienmeijer@vakmedianet.nl
Eindredacteur
Annet van den Berg
Medewerkers aan dit nummer
Dennis van Asselt, Phyllis den Brok, Aline de Bruin, Frank van Grieken, Aida Jaber en Frank Rekers
Coverillustratie
Een kaartje met de groeten uit Spanje. Bewoners van de Frankelandgroep in Schiedam kunnen die sturen vanuit hun vakantievilla aan de Costa Blanca. Voor Frankeland is een weekje vakantie onderdeel van een zo plezierig mogelijk leven; ook mensen die in een zorgcentrum wonen, willen immers wel eens in een andere omgeving vertoeven. Bewoners die het dichter bij huis zoeken, kunnen naar de tweede vakantievilla van Frankeland, in Rockanje. Ook Proteion Sterrebosch in Thorn heeft een vakantiewoning, beschikbaar voor mensen uit het hele land, die
Danny Merk
er ondanks hun zorgvraag even tussenuit willen. Beide zorginstellingen proberen
Art Direction & Vormgeving
het de vakantiegangers zo goed mogelijk naar de zin te maken. Als bewoners het
Mr. Richardson
Uitgever
prettig hebben, heb je je budget goed besteed, is de redenering. Directeur beheer
Ruud Bakker, ruudbakker@vakmedianet.nl
Ben de Koning van Frankeland: “Het klinkt spectaculair, zo’n vakantie in Spanje,
Marketing
maar ook andere zorginstellingen kunnen dat bieden. De kosten zijn, op een
Leendert van Wezel leendertvanwezel@vakmedianet.nl
Accountmanager
Linda van Iwaarden lindavaniwaarden@vakmedianet.nl
Abonnementenadministratie & Traffic Jolanda van Selm traffic@vakmedianet.nl
Adres
B + B Vakmedianet Postbus 219, 1400 AE Bussum tel. 035-6940740 www.gastvrijezorg.nl redactie@vakmedianet.nl
Abonnementen
Gastvrije Zorg verschijnt tien keer per jaar. Abonnement: Nederland € 87,50, overige landen € 115,00, los nummer € 11,00. P rijzen exclusief BTW. Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij twee maanden voor vervaldatum schriftelijk is opgezegd.
Bankrelatie:
Van Lanschot Bankiers 22.63.05.716.
exploitatie van miljoenen, een te verwaarlozen druppel.” In ons thema Recreatie ook aandacht voor het opvallende project Buiten komt voorbij in de Pleyade-locatie Eldenstaete in Arnhem. Bewoners met dementie kunnen – in huis – op twee stevig geïnstalleerde omafietsen een stukje fietsen. Zodra ze beginnen te trappen, loopt op een groot scherm een film en speelt er muziek; de buitenwereld komt voorbij. Bewoners reageren daar goed op. Ze gaan niet alleen weer bewegen maar beginnen ook een praatje of zwaaien zelfs naar mensen in de film. Uit onderzoek blijkt dat de fietsinstallatie de kwaliteit van leven van de bewoners positief beïnvloedt. Maar familie en medewerkers hebben dat onderzoek in feite helemaal niet nodig. Ze zien zo ook wel dat het de bewoners met dementie enorm goed doet.
Carolien Meijer Hoofdredacteur carolienmeijer@vakmedianet.nl
Druk
Van der Wiel & Rosmalen Drukkers, Arnhem
Doelgroep
Directie & hospitalitymanagers, hoofden voeding & koks, hoofden inkoop & facilitair management in zorginstellingen, verpleeghuizen en ziekenhuizen.
Copyright
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
Disclaimer
Alle in Gastvrije Zorg opgenomen informatie is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. De juistheid en volledigheid kunnen echter niet worden gegarandeerd. B + B Vakmedianet en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het directe of indirecte gevolg is van het gebruik van de opgenomen informatie.
B+B Vakmedianet is aangesloten bij Het Oplage Instituut (HOI) ISSN-nummer: 1876-617X
Alle informatie uit deze uitgave staat ook op
www.gastvrijezorg.nl Gastvrije Zorg • april 2012 5
Gastvrije Zorg | berichten
App bereidt kinderen voor op oogziekenhuis
60 euro per maand voor was Bewoners van zorginstellingen betalen gemiddeld 60 euro per maand voor de wasvoorziening. Het wassen is per locatie en per koepel verschillend geregeld. Dat blijkt uit een onderzoek van B+B Vakmedianet, de uitgever van onder meer Gastvrije Zorg. Honderden cliëntenraden en facilitair managers van in totaal vijfhonderd zorginstellingen in Nederland hebben een vragenlijst ingevuld. Uit het onderzoek is naar
Jaarlijks komen er ruim twintigduizend kinderen naar Het Oogziekenhuis Rotterdam. Als een
voren gekomen dat ruim 40 procent
kind bang is en huilt, kan de oogarts het oog niet onderzoeken. Voor de kinderen van 3 tot
van de instellingen alle was uitbesteedt.
en met 11 jaar is daarom de app Naar Het Oogziekenhuis ontwikkeld die hen voorbereidt op
Bij ongeveer 20 procent wordt de was
hun afspraak in het ziekenhuis. Met behulp van spelletjes en opdrachten kunnen de kinde-
verzorgd door de interne wasserij. De
ren thuis al kennismaken met de onderzoeken die de orthoptisten en oogartsen verrichten.
doorlooptijd van de extern verzorgde was bedraagt volgens de cliëntenraad gemiddeld 4,5 dagen. Van de respondenten geeft 36 procent
Seniorenreizen: halen en brengen
aan dat de bewoners zelf het wassen voor hun rekening nemen. Ruim driekwart van de ondervraagden zegt tevreden te zijn met de huidige werkwijze van de zorginstelling. Meer over de wasvoorziening op pagina 30
Genomineerden Gastvrijheidszorg Awards bekend De genomineerden voor de Gastvrijheidszorg Awards 2012 zijn bekend. Op donderdag 7 juni worden tijdens het Arriveer Reizen uit Nunspeet, gespecialiseerd in reizen voor senioren, in-
Nationaal Congres Gastvrijheidszorg in
troduceert in augustus een gratis haal- en brengservice voor arrangemen-
het Cinemec in Ede de prijzen uitgereikt
ten vanaf 4 dagen. Gasten worden op hun eerste reisdag met een shut-
aan het meest gastvrije ziekenhuis en
tlebus voor hun deur opgehaald en na de reis weer thuis afgezet. “Het
zorgcentrum en de GGZ-instelling die
enige wat onze klanten nog hoeven te doen, is hun koffer inpakken en sa-
zich het meest gastvrij mag noemen.
men met leeftijdsgenoten genieten”, aldus eigenaar en directeur Jaap Frens.
Circa 225 zorgorganisies hebben in 2012 meegedaan aan het project Gastvrijheidszorg met Sterren. Voor het eerst dit
meer nieuws? gastvrijezorg.nl
jaar is er een speciale aanmoedigingsprijs voor kleinschalige woonvormen. Een overzicht van de genomineerden is te vinden vanaf pagina 10
6
Gastvrije Zorg • april 2012
Gastvrije Zorg | berichten
Jaarlijks 5 procent minder ziekenhuizen Het aantal ziekenhuizen in ons land neemt als gevolg van fusies de komende jaren met 5 procent per jaar af. Van de 111 ziekenhuizen in 2009 blijven er 90 over, meldt adviesbureau KPMG in een rapport. Volgens KPMG verschraalt het aanbod niet, omdat bij een fusie vaak verschillende locaties blijven bestaan. Wel is er een concentratie van complexe zorg, zoals oncologie. Vier op de vijf ziekenhuisbestuurders overwegen samenwerking, met name gezamenlijke inkoop of behandelcentra.
Een Mooie Maaltijd in Brabant succesvol afgesloten
Streeknetwerk voor duurzame maaltijden
Het project Een Mooie Maaltijd in Brabant is met meer dan 1 miljoen euro omzet en ruim 250.000 maal-
Koks en facilitair medewerkers van zeven
ruimschoots gehaald. Meer dan tweehonderd zorglocaties deden mee, waarmee een structurele veran-
zorginstellingen uit de regio Arnhem en
dering op dit thema in Brabant en omstreken is bereikt. Nieuwe (vaak blijvende) samenwerkingsverban-
Nijmegen hebben zich verenigd in een
den zijn ontstaan en eten en drinken heeft binnen de zorgsector weer een positieve uitstraling gekregen.
tijden met biologische en/of streekgebonden producten een succes gebleken. Opdrachtgever VKGE (Vereniging Keukenmanagement Gezondheidszorg) sluit het project tevreden af. Alle doelstellingen zijn
streeknetwerk. Ze willen zich professio-
Er is echter ook nog een wereld te winnen. Daarom wordt een vervolgproject gestart met de naam Lekker
naliseren in smakelijke, gezonde en duur-
Betrokken!. Doel is het verder verduurzamen van de zorgsector op de gebieden product (zowel food als
zame maaltijden voor cliënten en gasten.
non-food), proces en mens. De officiële aftrap van het project vindt plaats tijdens het Nationaal Congres
Aangesloten zijn onder meer Stichting
Gastvrijheidszorg 2012. Alles over Lekker Betrokken! op pagina 28
Kalorama, locaties van de ZZG groep, de Sint Maartenskliniek, de Pompekliniek, Pleyade en Insula Dei. Het streeknetwerk is een initiatief van Stichting Landwaard en Gebiedscoöperatie Oregional, een organisatie van boeren en tuinders waar instellingen hun producten al kopen. Volgens Landwaard wil een toenemend aantal instellingskeukens gezonde en duurzame maaltijden serveren omdat dat bijdraagt aan de tevredenheid van gasten en cliënten. Ook willen instellingen op deze wijze hun zorgkosten en voedselverspilling terugdringen.
Maaltijdwinkel In eigen beheer heeft Food Connect een maaltijdwinkel ontwikkeld waarbij klanten elk gekozen onderdeel (zoals vlees, vis, groenten, saus, jus, aardappelen, rijst, pasta's, soepen, toetjes, stuks fruit, rauwkost) als afzonderlijke foto's zien verschijnen op een bord. De bestelling kan digitaal worden geplaatst.
Genieten van rust in het witte stadje Thorn? Dan is de vakantiewoning bij zorgcentrum Sterrebosch iets voor u! In de vakantiewoning kunt u er even lekker tussenuit, waarbij eventuele behoefte aan zorg de vakantiepret niet in de weg staat. Ook wanneer u geen zorg nodig heeft maar wel van de rust in de omgeving en het leuke stadje Thorn wilt genieten, bent u in onze vakantiewoning aan het juiste adres. Vanzelfsprekend bent u van harte welkom om gebruik te maken van de faciliteiten van het dichtbij gelegen zorgcentrum, waaronder het gezellige restaurant. Meer info? Kijk op www.proteion.nl/vakantiewoning of bel 0475 – 389 389.
07 | 06 | 2012
Nationaal Congres
Gastvrijheidszorg GASTVRIJHEIDSZORG MET STERREN EEN INITIATIEF VAN LOC ZEGGENSCHAP IN ZORG, KOKSGILDE EN B+B VAKMEDIANET
Op 7 juni in Ede meer dan 1000 congresgangers verwacht Topprogramma Nationaal Congres Gastvrijheidszorg 2012 Nog ruim zes weken en dan worden de Gastvrijheids Awards 2012 uitgereikt. De genomineerden zijn inmiddels bekendgemaakt (zie elders in deze uitgave) en de jury beraadt zich over de awardtoekenningen. Op donderdag 7 juni worden in Cinemec in Ede de winnaars in de diverse categorieën gehuldigd tijdens een feestelijk en informatief programma met onder anderen als sprekers:
• • • • •
Edwig Goossens (Center for Gastrology) Joke de Vries (Hoofdinspecteur Verpleging en Langdurige zorg bij IGZ) Kies Beter! in samenwerking met Gastvrijheidszorg met Sterren Erik te Velthuis (Nationaal Sportcentrum Papendal) Phyllis den Brok (projectleider Lekker Betrokken!)
Naast dit informatieve programma zijn er natuurlijk de Gastvrijheidszorg Awards in drie categorieën, een speciale aanmoedigingsprijs kleinschalige woonvormen en de Eten is Feest! Award, gesponsord door Unilever Food Solutions. Staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten van volksgezondheid heeft toegezegd er naar te streven het congres bij te wonen en een toespraak te houden. Het Nationaal Congres Gastvrijheidszorg is het grootste congres in de Nederlandse zorg. Een uniek event waarin management, medewerkers en cliënten bijeenkomen om de gastvrijheidzorg te vieren!
Meld u nu aan voor het congres: www.zorgmetsterren.nl
Gastvrijheidszorg met Sterren wordt mede mogelijk gemaakt door:
CLIENT: ZWANENBERG PROJECT: LOGO T.B.V. HUISSTIJL
Last modified: Delivered:
24 - 01 - 2008 24 - 01 - 2008
TECHNICAL DATA Software: ILLUSTRATOR CS 2 Used fonts: DIN, FAGO File: LOGO DEF Jobnr.: 07-315 Country: Artwork: PH
Pict: Highres Lowres Printed material: PAPER Printing technic: OFFSET /
Printed colours only for reference. Trapping and clipping paths are not included. ARTWORK IS COLOUR MANAGED. USED PROFILES ARE EMBEDDED
Amount of colours: CMYK PANTONE:
PMS 288 U
PMS 200 U
PMS 871 U
0000
0000
0000
0000
0000
Postbus 4315, 3006 AH Rotterdam T: 010-4 53 10 33, E: traffic@btm.nl I: www.btm.nl
Gastvrije Zorg | Gastvrijheidszorg met Sterren
Genomineerden Verpleging en Verzorging Gastvrijheidszorg Award 2012 De genomineerden voor de Gastvrijheidszorg Award 2012 in de categorieën Verpleging & Verzorging en Ziekenhuizen zijn bekend. Op deze en volgende pagina’s staan ze in alfabetische volgorde. De jury bepaalt de winnaars. De uitreiking is op 7 juni op het Nationaal Congres Gastvrijheidszorg 2012 in Cinemec in Ede.
Bloemhof
Bloemhof Zorggroep Groningen Ten Boer Al twee jaar achter elkaar behaalde Bloemhof de vierde positie bij Gastvrijheidszorg met Sterren. Ook dit jaar weer genomineerd. Dit comfortabele woonzorgcentrum weet het de bewoners naar de zin te maken en hun wensen te honoreren zodat zij zich thuis voelen. In principe kan alles, niets is te veel. Aandacht, vriendelijkheid, beleefdheid en respect. Het eten en drinken is van goede kwaliteit. Streekgerechten maken deel uit van de menucyclus. Smaakvol meubilair. In de generatietuin ontmoeting met jongeren uit het dorp bij het tuinieren. Bewegingstuin met tal van toestellen.
Brugchelencamp De Friese Wouden De Westereen Vorig jaar op de achtste plaats en ook nu weer genomineerd. Brugchelencamp neemt een bijzondere plaats in de dorpsgemeenschap
Brugchelencamp
10
Gastvrije Zorg • april 2012
en ondersteunt ook ouderen in de omgeving. Het zorgcentrum biedt belevingsgerichte zorg. Management en medewerkers proberen echt een thuis te realiseren voor de bewoners. De kwaliteit van de maaltijden nodigt uit tot Bourgondisch eetgedrag. Het gebouw is oud maar eigentijds. Er is een goede en open communicatie waarin medewerkers met elkaar in gesprek zijn en feedback geven. Twee keer per jaar worden bij kleinschalig wonen methodisch observaties gedaan.
De Hofwijck
De Hofwijck Stichting Palet Leeuwarden Ook vorig jaar stond De Hofwijck in de top tien, op een zesde plek. Het is een open en gastvrije instelling. De mond-tot-mondreclame doet zijn werk. De mooie entree met verschillende zitgelegenheden en warme kleuren nodigt uit om binnen te komen. De koffie staat klaar. De restaurantmedewerkers zijn afgelopen jaar geschoold in gastvrijheid en dat is te merken. Met zorg en warme kleuren ingericht, netjes en goed onderhouden. Het beleid wordt steeds verder uitgerold: bij de les blijven en houden. Het management wil de puntjes op de i in zowel ambiance, maaltijden als gastvrij gedrag en de communicatie naar een hoger peil brengen.
Ielânen
Ielânen Zorggroep Plantein Sneek Verpleeghuis Ielânen biedt ook kleinschalig wonen. De medewerkers passen gastvrijheid aan aan de behoefte van de woongroepen en individuele bewoners. Eten kan op verschillende locaties en tijden. Eén keer per maand is er een stijlvol diner met pianomuziek. Het gebouw is ruim, licht en ziet er goed onderhouden uit. De gangen en beschutte binnentuin zijn voor bewoners vrij en veilig toegankelijk. Bewoners krijgen desgewenst een tuintje om bij te houden. Familie van bewoners eten graag mee. Er is kinderopvang en zelfs een kinderboerderij op het terrein. Voor zover mogelijk gaan bewoners die dat kunnen en willen iedere dag naar buiten.
Malderburch Malden Dit zorgcentrum is een ontmoetingsplaats voor het hele dorp. Er wordt zeer veel aandacht geschonken aan klantvriendelijkheid. Gastvrijheid
Malderburch
Gastvrije Zorg | Gastvrijheidszorg met Sterren
De Miente
en bejegening worden regelmatig getoetst. Het eten is van een zeer goede kwaliteit en diversiteit en er wordt veel aandacht aan besteed. Niet voor niets won Malderburch in 2010 de Eten is Feest! Award. Er is veel aandacht en zorg voor ambiance. Aankleding met warme kleuren. Een prachtige binnentuin. Malderburch heeft goede contacten met de gemeente en besteedt er veel aandacht aan om mensen van buiten naar binnen te halen. De directeur/bestuurder lobbyt in het hele dorp.
De Miente ZuidOostZorg Gorredijk De bewoners zijn heel tevreden over De Miente. Het zorgcentrum heeft gastvrijheid hoog in het vaandel staan. Met de Cliënt Centraal Koffer komen de wensen van de cliënt boven tafel. Ook is er Het Driegesprek waarin de cliënt en zijn of haar familie op een rustige manier persoonlijke aandacht wordt geboden. Er wordt veel geïnvesteerd in opleidingen. Het eten wordt concernbreed elders bereid. In de keuken vindt verdere bereiding plaats. Hoewel het huis gedateerd is, wordt er alles aan gedaan om het tot een thuis te maken waar iedereen welkom is.
Padua De Wever Tilburg Padua is de winnaar van 2009; ook nu genomineerd. Sfeervol huis. Er komen veel
wijkbewoners naar Padua. Er heerst een echt thuisgevoel. Het woord nee kent men niet. Er zijn amper regels. De maaltijden worden à la minute bereid. Veel keuzemogelijkheid, ook qua componenten. In het restaurant is ook een ijsmachine die veel gebruikt wordt. Op veel plaatsen in huis hangen grote stadsfoto's. Ruim honderd vrijwilligers, een uitgebreid activiteitenaanbod. Er heerst een aangename en rustige sfeer.
Sinselhof De Zorggroep Venlo Een klein overzichtelijk verzorgingshuis. Iedereen voelt zich welkom en de medewerkers proberen het iedereen naar de zin te maken. Veel bewoners komen voor de ochtendkoffie en de krant. Medewerkers zijn hartelijk, professioneel en kennen de bewoners door en door. Het eten en drinken is van uitstekende kwaliteit. De
Sinselhof
bewoners kunnen à la minute kiezen. Het interieur ziet er verzorgd uit: aangename kleuren, mooie wandversiering en verse bloemen op de tafeltjes. Verborgen verlangens is een project waarbij de wensen van de bewoners worden vervuld.
de bewoner centraal staat bij het afstemmen van de dagelijkse zaken, de zorg en dienstverlening. Medewerkers zijn lid van focusgroepen als presentatie hartelijke bejegening en familiebehandeling. Ontbijt wordt geserveerd op de eigen kamer of in de gezamenlijke woonkamer. Eens per maand kunnen bewoners met familie dineren. De kok bereidt dan een driegangendiner. In januari is de instelling begonnen met nieuwbouw, waarin iedereen een eigen kamer krijgt. Aromatherapie. Bevlogen management en betrokken cliëntenraad.
De Wiken ZuidOostZorg Drachten Algemene zorginstelling midden in een wijk. Uitnodigende uitstraling. Zowel zorg- als buurtcentrum, waardoor veel verschillende mensen over de vloer komen. Gastvrijheid is een kernwaarde. De medewerkers hebben passie en betrokkenheid. Hulpmiddelen uit de Cliënt Centraal Koffer voor goede gesprekken. Er wordt uitgegaan van de kracht van de bewoner. Eten wordt aangeleverd door een centrale concernkeuken. Bewoners zijn tevreden met de kwaliteit. Mooi hoge ontvangsthal. Veel activiteiten in groepsverband.
Waerthove Rivas Zorggroep Sliedrecht Waerthove werkt vanuit het Planetree-concept. Mensgerichte zorg met als uitgangspunt dat
Padua
Waerthove
De Wiken
In de volgende editie van Gastvrije Zorg een overzicht van de genomineerden in de categorieën GZZ en Kleinschalig wonen.
Gastvrije Zorg • april 2012 11
Gastvrije Zorg | Gastvrijheidszorg met Sterren
Genomineerden ziekenhuizen Gastvrijheidszorg Award 2012
Albert Schweitzer Ziekenhuis
Albert Schweitzer ziekenhuis locatie Dordwijk Dordrecht Groot ziekenhuis met topklinische zorg en creatieve en gedurfde plannen om een kleinschalige sfeer te scheppen. Het ziekenhuis werkt samen met de TU om te onderzoeken waar de patiënten behoefte aan hebben, met als resultaat een aansprekend gastvrijheidsbeleid. Medewerkers zijn altijd bereid te helpen. Patiënten kunnen opmerkingen noteren op groene en rode kaarten die overal liggen. De cliëntenraad heeft een Gastvrijheidsprijs bedacht. Het eten en drinken is van prima kwaliteit. De nieuwbouw heeft een prettige ambiance en aangename kleuren. Er is nog wel een contrast met de poliklinieken in het oude gedeelte.
Amphia Ziekenhuis locatie Langendijk Breda Langendijk, een van de drie locaties van het Amphia Ziekenhuis, biedt langdurige en chronische zorg. Het ziekenhuis straalt efficiency en kwaliteit uit door bevlogenheid van het vak. Vorig jaar op de zevende plaats en ook
nu een nominatie. Het kernproject Ik ben er voor... loopt als een rode draad door het hele ziekenhuis en is overal merkbaar. De patiënt kan à la minute de warme maaltijd kiezen en er is ook een uitgebreide keuze bij de lunch en ontbijt. Er wordt door het hele ziekenhuis heen gewerkt aan een warmer welkom en dat werkt als een olievlek. De huiskamersfeer op de afdeling oncologie maakt indruk.
Elkerliek ziekenhuis Helmond In 2010 was het Elkerliek ziekenhuis winnaar van de Gastvrijheidszorg Award en nu opnieuw genomineerd. Een sfeervol ziekenhuis, sterk gemotiveerd en betrokken.
Maasziekenhuis Pantein
ziekenhuizen, waardoor er meer behandelmogelijkheden zijn. Er wordt gewerkt volgens de principes van Planetree. Patiënten kunnen via hun bedterminal de roomservice inschakelen en op elk gewenst moment van de dag zowel de warme als de broodmaaltijd uitgeserveerd krijgen. Zeer kindvriendelijk ziekenhuis met onder meer konijn Jopie die in de speelkamer van de kinderafdeling bivakkeert en speciale kinderprikafdeling Mees.
Sint Franciscus Gasthuis Rotterdam Elkerliek ziekenhuis
Het is naar eigen zeggen eigenwijs en heeft daarom alles in eigen beheer, van keuken en wasserij tot schoonmaakdienst. Een breed assortiment van gastvrijheidsdiensten zoals een golfwagen voor haal- en brengservice. Prima eigen keuken. De zeer verzorgde en prettige inrichting biedt een vertrouwd en veilig gevoel. Veel aandacht voor het continu verbeteren van de dienstverlening; alle medewerkers, van hoog tot laag, worden hierbij betrokken.
Topklinisch ziekenhuis waar een warme en vriendelijke sfeer hangt. Vorig jaar behaalde het ziekenhuis de vijfde plaats in de top 10 van meest gastvrije ziekenhuizen. Het gasthuis heeft de ambitie zich te onderscheiden als hét klantvriendelijke ziekenhuis van de regio. Zeer betrokken en enthousiaste medewerkers. Zeer veel aandacht voor gastvrijheid. Er zijn bewust medewerkers met een hotelachtergrond in dienst genomen. De G van Gasthuis is groot gemaakt. Prachtig, nieuw restaurant in centrale hal met een uitgebreid en goed aanbod. Er is veel privacy
Maasziekenhuis Pantein Boxmeer
Amphia Ziekenhuis
12
Gastvrije Zorg • april 2012
Het Maasziekenhuis is een kleinschalig streekziekenhuis met laagdrempelige en vriendelijke uitstraling in een nieuw gebouw, in oktober 2011 in gebruik genomen. Er is een nauwe samenwerking met andere
Sint Franciscus Gasthuis
Gastvrije Zorg | Gastvrijheidszorg met Sterren
Slingeland Ziekenhuis
voor patiënten. Een ambianceplan is de basis bij verbouwingen en renovaties.
Slingeland Ziekenhuis Doetinchem Algemeen ziekenhuis met professionele behandelingen, een vriendelijke bejegening, korte wachttijden, goede voorzieningen en volledige informatie over de behandelingen. Gastvrijheid moet een vanzelfsprekendheid zijn, vindt het ziekenhuis: gastvrijheid is geen concept, gastvrijheid is een mentaliteit. Alle medewerkers worden getraind in gastvrij denken en handelen. In de ziekenhuiskeuken wordt gekoppeld gekookt met verse producten. Het gebouw maakt een heldere indruk. Door rekening te houden met principes van healing environment is er sprake van harmonie en voelt men zich er geborgen. Dierenweide tegenover de kinderafdeling.
Westfriesgasthuis Hoorn Algemeen ziekenhuis dat zich wil onderscheiden in patiëntveiligheid. Gastvrijheid is een belangrijk aandachtspunt en om dit kracht bij te zetten is gekozen voor het Planetree-concept. Het koksteam verrast patiënten regelmatig met iets extra’s. Ook verzorgen zij kookworkshops voor patiënten die een bepaalde ziekte hebben. Er is veel aandacht voor ambiance. Warme kleuren, veel licht, groen en kunst. Gebruik van
Westfriesgasthuis
geuren in de centrale hal en de daarnaast gelegen toiletten. Het management stimuleert en ondersteunt en geeft medewerkers veel ruimte voor eigen ideeën. Hierbij is zichtbaar dat de ene afdeling verder is dan de andere.
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Een middelgroot ziekenhuis met een uitnodigende entree. Het gebouw is ruim, open en licht. Accent op welkom en zich thuis voelen met zo goed mogelijke medische zorg. Het beleid is vertaald in het organisatiebrede Parelproject (mensgerichte zorg), waarvoor jaarlijks speerpunten worden bedacht. Dit jaar zijn posters ontwikkeld met gedragsregels. Voedingsassistenten verstrekken de warme maaltijd. De patiënt kan ter plaatse een ruime
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
keuze maken. Het ziekenhuis ziet er licht, schoon en netjes uit. In de gangen hangen schilderijen. Als het parkeerterrein vol is, zoekt de parkeerbeheerder toch een plaats.
Ziekenhuis Rivierenland
heeft het ziekenhuis de maaltijden in eigen beheer. Rivierenland wil meer gebruikmaken van leveranciers uit de streek. Een mooie, ruime en lichte omgeving met oog voor sfeer en kleur. De centrale hal is levendig door het restaurant en de mooie winkels. Ziekenhuis Rivierenland voelt niet als een ziekenhuis. De vriendelijkheid en de mooie omgeving geven een prettige uitstraling.
Ziekenhuis St Jansdal Harderwijk Ook de afgelopen jaren kreeg het St Jansdal een nominatie; vorig jaar werd een tweede plaats bereikt. Het is een algemeen, goed en toegankelijk ziekenhuis met veel oog voor een gastvrij onthaal. Vrijwilligers vangen bezoekers op. Voor de uitbouw van het gastvrijheidsbeleid naar de zorg is een uit de horeca afkomstige projectmanager aangesteld. De maaltijden komen uit de eigen keuken waar smaakvol wordt gekookt. Lunchbuffet, sterrenmaaltijd bij verblijf van meer dan vier weken en voor kinderen pataten pannenkoekdag. De (nieuwe) centrale hal ziet er modern uit maar kan nog winnen aan praktisch nut. gastvrijezorg.nl
Ziekenhuis Rivierenland Tiel Een streekziekenhuis dat zich profileert als een mensenziekenhuis. Het afgelopen jaar is een verdieping gemaakt. Gastvrijheid is goed geworteld. Het belang dat aan gastvrijheid wordt gehecht, is overal terug te vinden. Sinds kort
Ziekenhuis St Jansdal
In de volgende editie van Gastvrije Zorg een overzicht van de genomineerden in de categorieën GZZ en Kleinschalig wonen.
Gastvrije Zorg • april 2012 13
Gastvrije Zorg | inspiratiedag
Gastvrijheid centraal op inspiratiedag Een dag vol bruikbare tips en waardvolle ideeën voor de praktijk. De Vakmedianet Inspiratiedag op donderdag 10 mei in Cinemec Ede is hét evenement voor iedere zorgprofessional die met gastvrijheid te maken heeft. Handvatten voor verbetering, workshops én Het Beste Menu van de Zorg met Pierre Wind; genoeg reden voor managers en medewerkers om zich nu in te schrijven voor een unieke belevenis.
Tijdens de Vakmedianet Inspiratiedag worden bezoekers meegenomen op een interactieve en leerzame ontdekkingsreis, waarna ze huiswaarts keren boordevol bruikbare informatie en inhoudelijke adviezen van bevlogen collega’s uit de
finale Met dvean
este Het ebn m zuorg! n a v de
zorgsector. Tijdens de hele dag is er in de foyer een informatiemarkt waar de deelnemende partners zich presenteren. Ook worden de resultaten bekendgemaakt van een onderzoek dat uitgeverij B+B Vakmedianet op dit moment houdt onder zorginstellingen waarin vier thema’s de revue passeren: kwaliteit, smaakbeleving, maaltijdbeleving en wastemanagement.
Actuele thema’s Belangstellenden krijgen tijdens workshops best practices voorgeschoteld over de vier thema’s uit het onderzoek van Vakmedianet. Deze thema’s zijn geadopteerd door de deelnemende partners die de workshops op de inspiratiedag mogelijk maken. Schaap Holland faciliteert de workshop over de kwaliteit van de warme
Dit evenement wordt mede mogelijk gemaakt door:
14
Gastvrije Zorg • april 2012
Gastvrije Zorg | inspiratiedag
maaltijd, temp-rite maakt de workshop wastemanagement mogelijk, Unilever heeft gekozen voor smaakbeleving bij ouderen en de workshop over het creëren van de optimale maaltijdbeleving wordt gefaciliteerd door Distrivers. Tijdens elke workshop presenteert een zorginstelling een inspiratiecase en vertelt een deelnemer van de kookwedstrijd Het Beste Menu van de Zorg over de inspiratie achter het menu dat meedingt naar de hoofdprijs die dag. Wie geïnteresseerd is in de thema’s van de workshops kan zich het beste
Programma Vakmedianet Inspiratiedag 12:00-12:15 uur Ontvangst 12:15-12:40 uur Bereiding voorgerecht/informatiemarkt/lunch 12:40-12:45 uur Pierre Wind stuurt iedereen naar de workshops 12:45-13:30 uur 2 workshops (gelijktijdig) 13:30-14:00 uur Bereiding hoofdgerecht/informatiemarkt 14:00-14:45 uur 2 workshops (gelijktijdig) 14:45-15:15 uur Bereiding dessert/informatiemarkt 15:15-15:30 uur Presentatie onderzoeksresultaten (B+B Vakmedianet) 15:30-16:00 uur Prijsuitreiking met champagne en borrelhapje
tijdig inschrijven om een plekje te kunnen
Thema’s van de workshops
bemachtigen, ook omdat bezoekers van-
Smaakbeleving bij ouderen
wege het strakke schema aan maximaal
Spreker: Thijs Geerdink, Hoofd Centrale Keuken Antonius Ziekenhuis Sneek Het is niet alleen belangrijk dat een maaltijd gezond is, het moet vooral ook lekker zijn. Doordat de smaakbeleving bij ouderen achteruitgaat is het belangrijk hier op in te spelen door de maaltijd op verschillende manieren aan te passen. Thijs Geerdink legt uit hoe hij dit binnen het Antonius Ziekenhuis in Sneek heeft geïmplementeerd en wat de effecten zijn. Hij maakt samen met SVH Meesterkok Frans Gerrits de vertaalslag naar de praktijk.
twee workshops kunnen deelnemen.
Kookwedstrijd Voor het eerst houdt Distrivers de finale van de kookwedstrijd Het Beste Menu van de Zorg tijdens de Vakmedianet Inspiratiedag. De presentatie van deze derde editie van de wedstrijd is weer in handen van de flamboyante tv-kok en kookboekenauteur Pierre Wind. De voorrondes met negen keukenteams uit de zorgsector zijn gehouden op de Campina Open Boerderijdag. Van de negen keukenteams die zich hier presenteerden, mogen er drie door naar de finale op donderdag 10 mei tijdens de inspiratiedag in Ede. Daar presenteren ze een driegangenmenu met een inkoopbudget van maximaal 4 euro per persoon. De winnaar gaat naar huis met 5000 euro, ter beschikking gesteld door Distrivers. Het beste dessert wordt beloond met de Gouden Dessertlepel en 1000 euro, beschikbaar gesteld door Campina. Voor zorginstellingen die gastvrijheid hoog in het vaandel hebben staan maar altijd zoeken naar verbeterpunten, is de inspiratiedag een evenement dat niet gemist mag worden. Inschrijven voor deze inspirerende en enerverende dag kan nu via www.gastvrijezorg.nl/inspiratiedag. Wees er snel bij! gastvrijezorg.nl
Wastemanagement Een workshop over verantwoord ondernemen en de huidige maatschappelijke discussie over verduurzaming en verspilling. Welke handvatten kunnen wij bieden om de kosten van wastemanagement te reduceren?
Kwaliteit van de warme maaltijd De kwaliteit en beleving van de maaltijd is een belangrijke basis voor een plezierige dag in een zorginstelling. Het streven is om iedere dag een perfecte maaltijd te serveren. Wat is daarvoor nodig? Een kok die hier dagelijks mee te maken heeft en een deskundige op aardappelgebied vertellen hier alles over.
Optimale maaltijdbeleving Sprekers: Gerard Schoep, directeur stichting Zorgcentra Zuidwest-Drenthe, en Viola Mulder, eigenaar van Voilà voor interim-management, training en advies voor de zorg, retail en gastvrijheidsbranche. Een prettige ambiance, een kwalitatief goed product en een toegewijde gastheer of gastvrouw zijn bepalend voor het creëren van de meest optimale maaltijdbeleving in de zorg. Twee experts geven tools om met gastvrijheid de optimale maaltijdbeleving compleet te maken.
Gastvrije Zorg • april 2012 15
Symposium Veilig voedsel 2012 Nieuwe Wetgeving en automatisering
Bent u benieuwd welke zaken veranderen in de nieuwe Hygiënecode 2013? Wilt u ook weten waar de VWA op gaat letten? En bent u benieuwd naar makkelijke ICT-oplossingen die u veel tijd en energie besparen? Stichting Veiligvoedsel.nl organiseert speciaal voor facilitair managers, hoofden voeding, medewerkers restaurants en koks drie regionale symposia waarop u antwoord krijgt op deze vragen. Dus blijft u ook dit jaar goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en nieuwe wetgeving? Tot ziens op één van de drie symposia!
Programma: 12.30 uur
Ontvangst
14.45 - 15.15 uur Pauze
13.00 uur
Opening en woord van Welkom door G.J. Hemmers, Directeur Stichting Veiligvoedsel.nl
15.15 - 16.00 uur Nieuwe wetgeving voor zorginstellingen en aandachtspunten vanuit de VWA
13.15 - 14.00 uur De nieuwe hygiënecode 2013, Wat verandert er voor u? door ir. W.P. van der Vossen, kennisspecialist Voedselveiligheid & coördinator Hygienecode Voedingscentrum 14.00 - 14.45 uur Nut en noodzaak van Veiligvoedsel, de medewerkers centraal, door Prof. Dr. F. van Knapen, Universiteit Utrecht, IraS, Hoofd Divisie Veterinaire Volksgezondheid. Prijs voor uw deelname: Indien u klant bent van Stichting Veiligvoedsel.nl betaalt u slechts € 95,- excl. 19 % BTW per deelnemer. Indien u geen klant bent van Stichting Veiligvoedsel.nl betaalt u € 145,- excl. 19 % BTW per persoon.
16.00 - 16.30 uur HACCP, audits en automatisering, de toekomst dichtbij? door G.A. Hemmers MA, Manager KPMG Management Consulting 16.30 - 17.00 uur Feestelijke presentatie nieuwe IT-oplossing 17.00 - 17.30 uur Borrel en feestelijke afsluiting
Data: • 18 juni (Arnhem) • 19 juni (Woerden) • 26 juni (Zuidlaren)
Ja, ik ben graag op de hoogte van de nieuwe wetgeving en makkelijke HACCP-oplossingen en schrijf me in voor: 18 juni (Arnhem) Naam organisatie:
19 juni (Woerden)
26 juni (Zuidlaren) Naam + Functie deelnemer 1:
Adres organisatie: Naam + Functie deelnemer 2: Postcode: Naam + Functie deelnemer 3: Plaats:
Fax dit formulier naar 050-3119864 of schrijf u in op www.veiligvoedsel.nl
Gastvrije Zorg | thema RECREATIE
Even er tussenuit
Beleving en plezier 100% gezond
Vakantie vieren aan de Spaanse Costa Blanca.
[ door Carolien Meijer ]
Even op vakantie, ook als je in een zorgcentrum woont. De bewoners van de Frankelandgroep in Schiedam hebben de keuze uit twee vakantievilla’s: een aan de Costa Blanca en een in eigen land, in Rockanje. Van de vakantiewoning van Proteion Sterrebosch in Thorn kunnen vakantiegangers uit het hele land gebruikmaken. Met alle zorg die ze nodig hebben.
Gastvrije Zorg • april i 2012 17
Gastvrije Zorg | thema RECREATIE
woning varieert van 80 tot 125 euro per nacht. Misschien niet echt goedkoop, maar volgens Tieleman is het tarief marktconform. “Zelfs iets beneden de prijzen die gehanteerd worden in de bekende vakantieparken. Het is natuurlijk het voordeligste als je met vier personen bent.” Voor de financiering van de woning heeft Proteion partners en sponsoren gezocht en gevonden: de gemeente Maasgouw, VVV Midden Limburg, Kersten Intra Care, Ratax Taxi Centrale Vakantiewoning
(voor de uitstapjes met rolstoelvervoer),
van Proteion
Medeco en Wonen Roer en Maas. Bui-
Sterrebosch.
ten het vakantieseizoen, van oktober tot april, is de vakantiewoning beschikbaar
18
De vakantiewoning van Proteion Ster-
AWBZ-indicatie geen kosten in reke-
voor respijtzorg aan inwoners van de
rebosch is vorig jaar januari geopend.
ning gebracht voor de geleverde zorg.
gemeente Maasgouw. Mantelzorgers
De woning, naast het zorgcentrum
Tieleman: “De indicatie loopt tijdens de
kunnen hun taken zo even uit handen
en vlakbij het centrum van Thorn, is
vakantie gewoon door. Wij maken met
geven.
speciaal ingericht voor mensen met een
de zorgaanbieder van onze gasten af-
zorgvraag. Zo is er een aparte slaapka-
spraken om de zorg over te nemen. De
Vakantie in Spanje
mer op de begane grond en wordt van-
gasten en hun begeleiders hoeven daar
De vakantievilla’s van de Frankeland-
uit Sterrebosch alle noodzakelijke zorg
niets voor te doen of voor te betalen.
groep bestaan al wat langer en bewoners
geboden. “Qua zorgzwaarte is eigenlijk
De zorg wordt dus gewoon vanuit de
en 55-plussers uit de regio weten deze
alles mogelijk”, vertelt managementas-
indicatie bekostigd.”
goed te vinden. Villa de Pastorie in de
sistente Marjolijn Tieleman van Pro-
Na een aarzelend begin groeit de
badplaats Rockanje is vrijwel altijd vol-
teion Sterrebosch. “Mensen met allerlei
belangstelling voor de vakantiewoning.
geboekt. In La Sorpresa (De Verrassing),
soorten zorgvragen en beperkingen zijn
“We hebben het eerste jaar nog niet zo
de villa in het Spaanse dorp Benissa, is
welkom. Vooraf maken we afspraken
veel boekingen gehad”, vervolgt Tiele-
het alleen in de decembermaand wat
over de gewenste zorg en services. We
man. “Er zijn enkele gasten geweest, die
rustiger. “Vanwege de feestdagen blijven
proberen zo optimaal mogelijk aan de
met veel plezier in de woning heb-
de meeste mensen dan liever thuis”,
wensen en behoeftes van onze gas-
ben vertoefd, zo blijkt uit de ingevulde
zegt Hennie van der Gaag, coördinator
ten te voldoen. De zorg in de woning
enquêteformulieren. Een echtpaar dat
welzijn. Een vakantie in Rockanje is ge-
wordt geleverd door het thuiszorgteam
vorig jaar een weekendje had geboekt,
schikt voor minder validen, voor Spanje
dat verbonden is aan Sterrebosch. Ook
is het zelfs zo goed bevallen dat ze dit
moeten de gasten wel enigszins mobiel
alarmering met zorgopvolging zit in
voorjaar terugkomen. Er is in 2011 op
zijn. De villa, van oorsprong een oude
het dienstenpakket.” De gasten kunnen
verschillende manieren aan PR gedaan
wijnboerderij, ligt tegen een berg met
tegen gereduceerd tarief in het Da Vita
en we verwachten dat de woning dit
uitzicht op de Middellandse Zee.
restaurant van Sterrebosch eten maar
jaar vaker wordt geboekt.” De charme
Overigens wordt de vakantiegangers
ook zelf koken. De in hoogte verstelbare
van Thorn, dat het witte stadje wordt
zoveel mogelijk uit handen genomen.
keuken is gemakkelijk te gebruiken voor
genoemd vanwege de witte huizen in
De voorbereiding vooraf is grondig.
mensen in een rolstoel. Er is zelfs een
het centrum, is immers aantrekkelijk,
Van der Gaag verzorgt de algehele
boodschappenservice mogelijk, waar-
evenals de afspraken die Sterrebosch
informatie, de kennismakingsbijeen-
voor afspraken met een lokale super-
heeft gemaakt met onder meer een
komsten, de vliegtickets, het inchecken
markt zijn gemaakt.
rolstoeltaxibedrijf, zodat tegen geredu-
en de transfers naar Rotterdam The
ceerd tarief uitstapjes kunnen worden
Hague Airport en ter plekke zorgen
Geen zorgkosten
gemaakt.In de vakantiewoning is plaats
vrijwilligers dat alles als een zonne-
Er worden voor mensen met een
voor vier personen. De huurprijs voor de
tje loopt. Op kosten van Frankeland
Gastvrije Zorg • april 2012
blijvende vriendschappen aan over. Frankeland biedt bewoners jaarlijks drie dagen gratis verblijf in Rockanje aan en vraagt een bijdrage voor de vakantie in Spanje: het ticket van gemiddeld 250 euro en voor de slaapkamer 29 tot 39 euro per persoon per nacht. Aan zakgeld is 10 tot 15 euro per dag nodig. Heel schappelijke prijzen, vindt Van der Gaag. Voor de Frankelandgroep zijn de vakantievilla’s belangrijk. “we willen dat onze bewoners zo lang mogelijk zo plezierig mogelijk leven”, zegt directeur beheer Ben de Koning. “Als mensen het naar hun zin hebben, dan heb je je geld goed besteed. Ook andere zorginstellingen kunnen hun bewokrijgen de gasten bij aankomst een
koken desgewenst vier tot vijf avon-
ners een mooie vakantie bieden. Zo’n
welkomstdrankje, een hapje en een
den in de week. “we scoorden in het
vakantie in Spanje valt op. men ziet het
warme maaltijd. De vrijwilligers gaan
vorige seizoen een 9,9, beter kan bijna
als spectaculair, maar op een exploitatie
mee boodschappen doen, verzorgen
niet”, aldus Van der Gaag. De vele al-
van miljoenen zijn de kosten een te
de vele excursiemogelijkheden en
leenstaanden die meegaan, houden er
verwaarlozen druppel.” gastvrijezorg.nl
Het nieuwe assortiment Impact® poetsdoeken is ontwikkeld om u te helpen om uw dagelijkse poetstaken efficiënter en doeltreffender uit te voeren. De producten zijn goedgekeurd voor direct contact met levensmiddelen en zijn uitvoerig getest om te garanderen dat ze aan de strengste kwaliteitsnormen voldoen. Belangrijkste voordelen in vergelijking met gelijkwaardige producten van de concurrentie*:
75% meer absorberend per doek • 62% dikker • 100% natuurvezels •
* bron: interne metingen conform de normen NF-EN-ISO-12625-8 en NF-EN-ISO-12625-3. In vergelijking met gelijkwaardige producten van de concurrentie.
Nieuw Impact® Performance 170
Duurzame nonwoven poetsdoeken voor dagelijks gebruik
www.lotusprofessional.eu
©2012 Georgia-Pacific. Alle rechten voorbehouden. Meer informatie over onze producten kunt u vinden op www.lotusprofessional.eu
170
gastvrije Zorg | kookwedstrijd
senior Chef 2012 Het winnende
het winnende recept:
dessert.
PaP mi rezienen (rozijnenPaP/-PUdding) ingrEDiĂŤnTEn (6 PErSOnEn) - 1 lt. biologische volle melk - 65 gr. custard - rozijnen naar wens - 70 gr. suiker - 10 gr. vanillesuiker
Een primeur in het Zeeuwse zorgcentrum Cleijenborch. Daar werd onlangs de allereerste Senior Chef kookwedstrijd van Nederland gehouden. Onder enorme belangstelling van medebewoners, familie en de lokale media gingen vijf teams van ieder twee bewoners met elkaar de strijd aan om het beste dessert tevoorschijn te toveren. Na uitvoerig beraad van een vakjury, met onder anderen meesterkok Sjaak jobse, en stemmen van het publiek ging team Saar & Toos aan de haal met de Gouden Paplepel. Hun Pap mi rezienen werd alom geprezen om de authentieke smaak.
De vakjury in beraad.
20 Gastvrije Zorg • april 2012
BEnODigDHEDEn - Puddingvorm en/of -vormpjes + schaal om te storten - Pan - Bolzeef - Schaal (om te wellen) - Kookstelletje - Garde - Soeplepel - Spatel VOOrBErEiDing - rozijnen dag van tevoren wellen. BErEiDing - rozijnen in welwater kort aan de kook brengen met schepje suiker en daarna in bolzeef koud spoelen met water en uit laten lekken. - Driekwart van de melk aan de kook brengen en laag zetten. - Custard met de overige koude melk gladroeren. - Hete melk al roerende met garde afbinden met de custard. - Op smaak brengen met de suiker en vanillesuiker. - rozijnen toevoegen, even tegen de kook brengen en in de met koud water bevochtigde vorm of vormpjes gieten. - Bestrooien met suiker en afgedekt in de koeling laten opstijven. PrESEnTaTiE - Pudding storten op schaal en naar wens garneren met slagroom en bijvoorbeeld chocoladeblaadjes.
Gastvrije Zorg | thema RECREATIE
Interactief kunstproject
Buiten komt voorbij prikkelt de verbeelding
[ door Aida Jaber ]
Zorgcentrum Eldenstaete in Arnhem heeft een bijzonder interactief kunstproject voor zijn bewoners met dementie. Op twee plekken kunnen zij op omafietsen stappen en zodra ze beginnen te trappen, loopt de panoramafilm én speelt de muziek. In de film komen in een weidelandschap allerlei mensen voorbij gelopen. Vandaar ook de naam van het project Buiten komt voorbij, waarmee de bewoners niet alleen bewegen, maar ook mentaal worden uitgedaagd. Gastvrije Zorg • april i 2012 21
Gastvrije Zorg | thema RECREATIE
Bedenkers Carien Poissonnier en Job van
Poissonnier en Van Nuenen. Ze gingen uit
Carien Poisson-
Nuenen hebben lang aan hun interactieve
van een ingesleten beweging en kwamen
nier en Job van
kunstproject Buiten komt voorbij gewerkt,
in eerste instantie uit op een schommel.
Nuenen maakten
voordat het bij zorgcentrum Eldenstaete
“Als een bewoner op de schommel ging
een eigen kunst-
in Arnhem kon worden geïnstalleerd.
zitten ging er op een projectie tegelijkertijd
object waarbij
Onlangs werd het officieel in gebruik
een kind uit de buurt meeschommelen.
mentale en
genomen met een feestje.
Op die manier kun je de wijk bij het huis
fysieke beweging
Carien Poissonnier van vrouwopdeveran-
betrekken. Het was zo leuk om te zien wat
centraal staat.
da heeft in die hoedanigheid verschillende
die schommel teweeg bracht. Zo ging
(kunst)projecten met een maatschap-
een vrouw op de proefopstelling zitten, ze
pelijke sociale inslag op haar naam staan,
gooide automatisch haar voeten om-
film te lopen, gaat de muziek spelen en zie
zoals de buurtbanken. “Ik ben geïnteres-
hoog en ging zingen. Het was een mooi
je steeds mensen voorbij komen. “Het is
seerd in mensen en dit project in Elden-
instrument, maar we hadden er helaas niet
technisch best heel vernuftig wat we hier
staete gaat over mensen. Dat is wat het zo
voldoende ruimte voor.”
hebben”, stellen de bedenkers. In het beeld
boeiend maakt.” Ze werkt al jaren samen
Door gesprekken met de fysiotherapeu-
is heel veel werk gestoken. Van Nuenen:
met editor en effecten-maker Job van
ten leidde de schommelopstelling tot
“Bij het beeld is het belangrijk om te weten
Nuenen. “Eigenlijk komt het er op neer dat
de huidige fietsopstelling. “Ook fietsen is
wat voor dementerenden leuk is om naar
ik gekke dingen bedenk en Job ze maakt”,
voor de meeste mensen een ingesleten
te kijken. We hebben alles steeds vanuit
legt Poissonnier uit.
beweging, die gemakkelijk opgepakt kan
één standpunt gefilmd. De achtergrond is een landschap hier in de buurt, zodat het
hometrainers en we moesten er
voor bewoners herkenbaar is. Dat hebben
bij deze doelgroep met dementie
we in alle jaargetijden op film vastgelegd.
rekening mee houden dat ze
De programmering staat zo ingesteld dat
niet te veel, maar juist gerichte
de achtergrond steeds op een bepaalde
prikkels krijgen.”
datum verandert. Zo is het vanaf 1 maart
Inmiddels staan er twee opstel-
hier lente geworden.” Bij die jaargetijden
lingen bij Eldenstaete. Die be-
hoort ook weer passend geluid gemaakt
staan uit twee omafietsen – die
door componist Pierre Estourgie.
spreken namelijk tot de verbeel-
Voor het beeld zijn 250 filmpjes van men-
ding – met een lage instap. De
sen gemaakt, die tijdens het fietsen voorbij
fietsen staan op een verhoging
komen lopen. “Je kunt het zo gek niet
en zijn verankerd. Onder het
bedenken of het komt voorbij. Een vrouw
podium zit allerlei apparatuur die
in een trouwjurk, een violiste die gaat zitten
In 2007 kregen ze het verzoek van zorg-
in verbinding staat met een panorama-
spelen, de harmonie, een vrouw met kin-
stichting Pleyade om iets te bedenken
beeldscherm van 4 meter bij 1.20 meter dat
derwagen, bouwvakkers met een koelbox,
voor de nieuwbouw van Eldenstaete. De
voor de fietsen hangt. Het scherm loopt
een kind op een paard. Alle figuranten zijn
opdracht luidde: een kunstobject waar
hol, waardoor je gericht kunt focussen.
mensen die op de een of andere manier
ontmoeten centraal staat. Drie jaar waren
Als iemand begint te fietsen, begint de
verbonden zijn aan het zorgcentrum.
ze bezig met bedenken, onderzoeken en praten totdat het uiteindelijk was uitgekristalliseerd. “We wisten al vrij snel dat het iets moest zijn waar lang van genoten kan worden en daarbij moest mentale en fysieke beweging centraal staan. Daarna zijn we onderzoek gaan doen binnen de organisatie en hebben we iedereen bevraagd over ons concept. Omdat de doelgroep zelf moeilijk te bevragen is hebben we proefinstallaties gemaakt waarmee we van hot naar her sleepten”, vertellen
22
worden. We zijn begonnen op
Gastvrije Zorg • april 2012
Samen maken ze een bonte verzameling
worden of het kan een herinnering
keer als ik buiten voorbij zie komen, word
en absurde situaties.”
oproepen. Het prikkelt de verbeelding
ik er zelf blij van”, aldus Poissonnier. Wel
Voor de bedenkers was het vooral be-
en kan de kijkers uitdagen om dingen te
hebben de twee in de planning om elk jaar
langrijk iets te ontwikkelen wat ook echt
vertellen, waar je anders niet zo snel achter
een opnamedag te organiseren om (extra)
gebruikt wordt. “Het moest dus inbedden
komt. We hebben zelfs bewoners zien
nieuwe filmpjes met mensen te maken.
in de organisatie, want deze doelgroep zal
zwaaien naar mensen op het beeld. Erg
Dat moet het levendig houden.
niet uit zichzelf op de fiets stappen. Daar-
mooi”, vindt Poissonnier. “Uit de reactie
Carien Poissonnier en Job van Nuenen
om waren we heel blij met de enthousiaste
van begeleiders maken we op dat de be-
zouden het liefst zien dat hun project
club die we hier troffen. Wij hebben een
woners die op de fiets stappen niet alleen
Buiten komt voorbij overal in het land bij
manier van werken die sociaal is en de
rustiger worden en in sommige gevallen
zorgcentra kan worden neergezet. Zeven
verbinding aangaat met diverse discipli-
wat gewicht verliezen, maar ook leren ze
instellingen hebben al interesse getoond.
nes.” Job van Nuenen kan via een logboek
door de gesprekken tijdens het fietsen de
De bedenkers stippelen momenteel een
precies zien hoeveel gefietst wordt. Zo
mensen beter kennen. Dat het gesprekken
werkwijze om Buiten komt voorbij op
weet hij dat er sinds de start van Buiten
teweeg brengt, hadden we alleen maar
maat aan te kunnen bieden. gastvrijezorg.nl
komt voorbij tot aan Praag gefietst is.
durven hopen. Het werkt dus echt. Dat is
De bewoners worden niet alleen fysiek
fantastisch.”
Buiten komt voorbij is ontwikkeld
uitgedaagd om te bewegen, mentaal
Voor Poissonnier en Van Nuenen is hier-
in opdracht van stichting Pleyade
gebeurt er ook iets. “De mensen die voorbij
mee, op wat kleine technische aanpassin-
en heeft vorig jaar de Best Practice
komen in de film bieden een rijk scala aan
gen en verfijningen na, het kunstproject in
Stimuleringsprijs van het NUZO ge-
associaties. Er kan een verhaal bij bedacht
Arnhem klaar. “Wij zijn dik tevreden. Elke
wonnen. www.buitenkomtvoorbij.nl
Voortaan wordt lunchen leuker dan ooit, want elke Kips portieverpakking heeft vanaf 1 april elke dag een originele grap, wetenswaardigheid of oneliner voor je in petto. Scan de QR code op de verpakking met je smartphone en je krijgt ‘m direct op je scherm, heel eenvoudig. Hou de verpakking dus in de gaten, voor nóg meer lunchplezier!
Zwanenberg Food Group • Twentepoort Oost 5 • NL - 7609 RG Almelo • T +31 (0)546 - 54 70 00 • F +31 (0)546 - 87 12 85 • E foodservice@zwanenberg.nl • I www.zwanenbergfoodservice.nl
Gastvrije Zorg | CONCEPT
In Topaz-Vlietwijk staat ontmoeten centraal [ door Carolien Meijer ]
In de Topaz-locatie Vlietwijk in Voorschoten is alles nieuw. Het concept van kleinschalig wonen, een fraai zorghotel en een gastvrij dienstencentrum met een wijkgericht restaurant. Er is van traditioneel zorgen overgestapt naar een concept dat is aangepast aan deze tijd. Ook de voedingsmedewerkers krijgen met een andere manier van werken te maken. Ze leren inkopen, serveren en à la minute koken. Een gastvrijheidstraining moet van koks en restaurantmedewerkers gastheren en -vrouwen maken. In mei is de officiële opening van ver-
jaren zestig, met een gesloten PG afde-
kunnen vrijuit door het gehele gebouw
pleeghuis Topaz-Vlietwijk in Voorscho-
ling, maar in een van de tien groepswo-
lopen. Een polsbandje verhindert dat ze
ten maar de bewoners van 't Hofflants
ningen.
naar buiten gaan. Naast de woongroe-
Huys zijn eind vorig jaar al verhuisd. De
Op de groep wordt met elkaar gekookt
pen zijn er 21 zorgwoningen met zorg
63 ouderen met dementie wonen niet
en gegeten en worden allerlei activi-
aan huis en is er een zorghotel met 8
langer in een traditioneel huis, uit de
teiten georganiseerd. De bewoners
kamers met domotica, voor mensen die
24 Gastvrije Zorg • april 2012
Gastvrije Zorg | CONCEPT
tijdelijk niet thuis kunnen wonen, na een
energie; tevreden is hij nog lang niet.
van de buurtbewoners, de zorghotel-
ziekenhuisopname moeten revalideren
“De medewerkers zijn niet opgeleid voor
gasten en de mensen uit de zorgwo-
of wiens mantelzorger op vakantie is.
deze nieuwe taken”, zegt hij. “Ze hebben
ningen. Door de vele activiteiten in het
een koksdiploma, jarenlang achter de
dienstencentrum wordt bijna vanzelf
Dienstencentrum
coulissen gewerkt. De basistechnieken
een klantenkring gevormd. Gasten van
In Topaz-Vlietwijk is een wijkgericht
uit de horeca ontbreken. Ze oefenen nog
het Ontmoetingscentrum Dementie,
dienstencentrum met haal- en breng-
steeds met het dragen van drie borden
mensen die gebruikmaken van dagbe-
diensten. Bewoners en buurtbewoners
tegelijk, moeten nog inzicht krijgen in
handeling, lunchen in het restaurant.
kunnen elkaar daar ontmoeten. Er is een
efficiënt werken: niet met lege handen
“Dat zit in het pakket, dus dat zijn geen
stamtafel in de hal om de krant te lezen
terug naar de keuken maar even wat
inkomsten voor ons”, zegt Dol. “Maar
en een praatje aan te knopen, een res-
vuile borden meenemen. Ze moeten
daardoor begint de loop er wel al een
taurant, een winkel, een kapper, dagbe-
ook nog ervaring opdoen met het bie-
beetje in te komen. En we organiseren
handeling, fysio- en ergotherapie. Voor
den van beleving, zoals het geven van
van alles, waar ook buurtbewoners ge-
zowel bewoners als wijkbewoners zijn
een toelichting op de maaltijd. We zitten
lukkig belangstelling voor hebben.”
er allerlei activiteiten en voorzieningen,
midden in de metamorfose van kok tot
Ze is trots op het sfeervolle restaurant
zoals Bewegen voor Ouderen, bingo, het
gastheer. Daar trainen we ze in. Maar het
dat ze zelf, met hulp van adviseur Stan
Ontmoetingscentrum Dementie en de
is echt nog niet naar mijn zin.”
van Kempen, heeft ingericht: modern
Stamtafel 55+.
Ook de restaurantmedewerkers zijn er
met een knipoog naar het verleden. De
“Onze kernwaarden zijn welkom, gastvrij
nog niet, aldus Zuurbier. Hij wijst op de
ambiance moet de gasten verleiden om
en origineel”, zegt hoofd van het dien-
koffiemelkranden in het kannetje op
in het restaurant te komen eten, naast
stencentrum Marja Dol. “Dat willen we
tafel. “Niet terugvallen in oude gewoon-
een aantrekkelijk aanbod van producten.
gestalte geven.” In het oude huis is ze al
tes, daar moet ik op blijven hameren. En
Dol benadrukt dat het restaurant niet een
begonnen de recreatiezaal om te zetten
ook het buffet is niet altijd representatief.
op een is te vergelijken met een hore-
tot restaurant. Met kleine stapjes zijn
Kijk, dat afvalemmertje, dat hoort daar
cagelegenheid. “We willen een wijkres-
allerlei veranderingen doorgevoerd. “De
niet te staan.”
taurant zijn met een commercieel tintje.
bewoners kregen de maaltijd niet meer
In mijn businesscase staat dat we geen
in een keer op een blad voor hun neus
In de picture
winstbejag nastreven maar we moeten
gezet; we serveerden de drie gangen
Nu het concept er eenmaal staat, is het
de zaak wel draaiende houden.” Binnen
van het menu achter elkaar en zijn ook
zaak het buurtrestaurant in de picture te
Topaz is Vlietwijk de eerste locatie met
gestart met het serveren van het ontbijt
krijgen. De bewoners op de kleinscha-
dit gastvrijheidsconcept. In de toekomst
in het restaurant. Het was echt oefenen
lige woonvormen eten voornamelijk op
vernieuwen ook andere Topaz-locaties.
om het in het nieuwe gebouw meteen
de groep, dus de klandizie moet komen
gastvrijezorg.nl
goed aan te kunnen pakken. En in dat oefenstadium zitten we nog steeds. Het heeft allemaal veel tijd nodig, de medewerkers moeten nog groeien in hun nieuwe, horecagerichte taak.” Om een en ander in goede banen te leiden, is Peter Zuurbier ingehuurd. Hij heeft als chef-kok in gerenommeerde horecazaken en in instellingskeukens gewerkt en is nu eigenaar van trainingsbureau Kookzorg, onderdeel van Dezuur B.V. Voor Topaz Vlietwijk heeft hij een bedrijfsplan uitgewerkt voor een
Consulent Peter
laagdrempelige brasserie, ook gericht op
Zuurbier en
de vele ouderen in de wijk. Hij omschrijft
hoofd diensten-
het als elke dag vers koken, eerlijke
centrum Marja
voeding tegen een redelijke prijs. In het
Dol: we zitten
operationeel maken van het restaurant,
nog steeds in het
de winkel en de keuken steekt hij veel
oefenstadium.
Gastvrije Zorg • april 2012 25
Gastvrije Zorg | CONGRES VOEDINGSASSISTENTEN
Elke dag de mooiste dag Meer dan duizend voedingsassistenten waren onlangs bijeen op het Gastvrijheidscongres van de VHVG in Ede. De vooral vrouwelijke zorgmedewerkers konden er luisteren naar diverse sprekers die ingingen op het thema gastvrijheid. [ Tekst en fotografie Annet van den Berg ]
Voedingsassistent, roomservicemede
mond Nolte reden om te concluderen
liggen voor gastvrijheidsmedewerkers
werker, gastvrouw en Hospitality-
dat er echt behoefte is aan een congres
in ziekenhuizen en instellingen. “Uw
assistent. Deze en nog veel meer bena-
voor deze doelgroep. “En we hebben
rol is veel groter dan alleen voeding.
mingen zijn van toepassing op de vooral
natuurlijk gewoon veel te weinig voor
U bent de link met thuis.” De voe-
vrouwelijke medewerkers die in zie-
jullie georganiseerd.”
dingsassistenten weten heel goed wat
kenhuis en zorginstelling de patiënt of
gastvrijheid is toen Erik Driessen hun
bewoner van eten en drinken voorzien.
Platform
daar naar vroeg. Voelen dat je welkom
In de loop der jaren is hun rol veel groter
De VHVG wil een platform bieden aan
bent, vriendelijkheid, complimentjes,
geworden. Gastvrijheid. Dat is hun pro-
de voedingsassistenten en het mogelijk
een glimlach op je gezicht en humor.
fessie vandaag de dag.
maken dat zij ervaringen uitwisselen
En vooral aandacht, aandacht en nog
Honderden voedingsassistenten waren
met elders werkende collega’s. De gast-
eens aandacht. Daar draait het volgens
onlangs bijeen in Cinemec in Ede op het
vrijheidsmedewerkers kregen tijdens het
Driessen echt om. “En aandacht bete-
eerste grote congres dat de Vereniging
event veel informatie voorgeschoteld op
kent dat je vragen stelt.”
voor Food & Hospitality Management
een aantrekkelijke manier. Onderzoeker,
“Wie heeft een smartfone?”, vroeg
(VHVG) speciaal voor hen hield. De hoge
trainer en consultant Erik Driessen ging
Driessen het publiek. Het antwoord ja
opkomst is voor VHVG-voorzitter Ray-
bijvoorbeeld in op de kansen die er
of nee gaven de congresdeelnemers
26 Gastvrije Zorg • april 2012
Gastvrije Zorg | CONGRES VOEDINGSASSISTENTEN
door een ballon in een bepaalde kleur
u proeven. U moet echt weten waar het
de lucht te houden. Ongeveer een op de
over gaat.” De couscous moet niet alleen
vijf is in het bezit van Blackberry, iPhone
worden uitgedeeld. “Het is steeds hipper
of een toestel met Android-besturings-
om te vertellen dat de sla uit de kas van
systeem. “Dat wordt steeds belangrijker,
boer Jan komt en het brood van bakker
want op elke voedingskar staat over
Kees.” De medewerkers werd voorgehou-
een paar jaar een tablet.” Met de ballon-
den dat eten een feest moet zijn. “U bent
nen in wit, oranje en groen gaven de
echt het moment van de dag waar ie-
voedingsassistenten het antwoord op
dereen naar uitkijkt. Uw missie moet zijn
talloze vragen. Zo geven de meesten
om iemand die misschien wel niet meer
hun werk een dikke voldoende, zijn ze
zo lang te leven heeft de mooiste dag te
Diverse producten waren te proeven
minder tevreden over hun salaris en
geven uit zijn leven. Elke dag opnieuw.”
tijdens de informatiemarkt.
opvallend veel medewerkers zijn al heel
gastvrijezorg.nl
lang actief als voedingsassistent.
Informatiemarkt
24/7
Een zeer druk bezochte informatie-
Driessen hield zijn gehoor voor dat ze
markt was onderdeel van het Gast-
over een aantal jaren 24/7 beschikbaar
vrijheidscongres voor voedingsas-
moeten zijn. “U gaat straks 24 uur per dag
sistenten. Diverse leveranciers lieten
werken. Elke seconde van de dag is er een maaltijd beschikbaar.” Ook multiculti
de voedingsassistenten onder meer kennismaken met nieuwe producten
wordt steeds gewoner. “Ik denk dat hier
en ontwikkelingen. De informatie
al zeker vijftien nationaliteiten in de zaal
werd gretig in ontvangst genomen.
zitten. Straks vraagt u: welke cultuur wilt
Al jaren werken we met passie en plezier voor de instellingen, horeca en de catering. We vinden het belangrijk dat bewoners en patiënten in de instellingen verantwoorde en (h)eerlijke producten kunnen eten. Kijk voor meer voorjaarssuggesties op onze website of neem contact op met een van onze vestigingen.
AR WINoNspA itality Food H
Business
Hoender Tandoori Art. nr. 1455
Boerenkip Art. nr. 91592
Awards
2011
Lente Rolletje Art. nr. 6190
Brinkhorst Ede 0318 - 57 36 00 • Hollands Wildhuis 0499 - 37 57 31 • Van Leeuwen 079 - 361 40 04 • www.wggroep.nl Gastvrije Zorg • april 2012 25
Gastvrije Zorg | Project Lekker Betrokken!
Duurzaamheid is noodzaak [ door Phyllis den Brok ]
Lekker Betrokken! is een project dat als doelstelling heeft het verduurzamen van de zorgsector op de gebieden product, proces en mens. Het ultieme eindresultaat zou aan het einde van het drie jaar durende project moeten zijn dat zorginstellingen als vanzelfsprekend bij elke beslissing duurzaamheid de leidraad laten zijn. Op het Nationaal Congres Gastvrijheidszorg op 7 juni in Cinemec in Ede wordt de aftrap gegeven. Projectleider Phyllis den Brok legt uit.
28
Gastvrije Zorg • April 2012
Ook de zorgsector ontkomt er niet aan: Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen moet een structureel onderdeel worden van visie en bedrijfsproces. Voor behoud van een leefbare en goed-functionerde samenleving op zowel economisch vlak, het milieu als het aspect mensen, is het ook voor de zorgsector
Gastvrije Zorg | Project Lekker Betrokken!
noodzakelijk om op deze gebieden ver-
eten en drinken te betrekken.
antwoordelijkheid te nemen.
Het doel is dat binnen instellingen
Gezien de sociaal-maatschappelijke
een discussie op gang komt hoe zij
functie die de zorgsector heeft, zou
duurzaamheid in hun eigen dagelijkse
maatschappelijk verantwoord onderne-
praktijk structureel kunnen vormge-
men een vanzelfsprekendheid moeten
ven, waarbij recht wordt gedaan aan de
zijn, omdat het thema de sector past als
eigenheid van de instelling. Deze interne
een op maat gemaakte jas. In de praktijk
discussie moet daarbij uiteindelijk niet
blijkt echter dat veel zorginstellingen het
alleen worden gevoerd binnen de voe-
nog erg lastig vinden duurzaamheid toe
dingsdienst, maar met alle schakels bin-
commerciële partijen. Om dat in het pro-
te passen in hun werkprocessen, hoewel
nen de zorginstelling zoals verzorgen-
ject Lekker Betrokken! te kunnen berei-
het helder is dat duurzaamheid wat
den, artsen, inkoop, Raad van Bestuur,
ken is er voor gekozen op een breed vlak
oplevert in kosten en positieve profilering.
cliënten, Raad van toezicht, vrijwilligers
partners bij dit project te betrekken om
Duidelijk is in ieder geval dat in de nabije
en mantelzorg.
op al deze terreinen invloed te kunnen
toekomst (toekomstige) klanten zorgin-
Daarnaast moet ook samenwerking
uitoefenen en veranderingen te kunnen
stellingen hier steeds meer op afrekenen
gezocht worden met partijen buiten de
bewerkstelligen.
en duurzaamheid als een vanzelfspre-
muren van de zorginstellingen, zoals
Lekker Betrokken! bevat diverse deel-
kendheid verwachten.
overheden, belangenorganisaties, lokale
projecten van de deelnemende partners
Het project Lekker Betrokken! – waarvoor
partijen, vakverenigingen, onderwijs en
uit te voeren in samenwerking met de geïnteresseerde zorginstellingen. Elke
tijdens het Nationaal Congres Gast-
zorginstelling kan via zo’n deelproject
vrijheidszorg 2012 op 7 juni in Ede het startsein wordt gegeven – wil diverse zorginstellingen concreet ondersteunen op het gebied van duurzaamheid en hen helpen dit op de diverse onderwerpen structureel inhoud te geven. Vertrekpunt is het brede gebied van eten en drinken omdat dit, naast allerlei productgroepen, ook vrijwel alle processen binnen de zorginstelling raakt. Bovendien is er een nauwel relatie tussen eten en drinken en kwaliteit van leven, waardoor het bij iedereen hoog op de agenda staat. Hierbij hoeft niet alleen gedacht te worden aan eetbare duurzame producten, maar ook aan duurzame nonfoodproducten, zoals disposables en meubilair en het verduurzamen van de processen, bijvoorbeeld transport, tegengaan van voedselverspilling, vermindering van verpakkingsmateriaal of zorgvuldig waterverbruik. Tevens is er nadrukkelijke aandacht voor de mens binnen duurzaamheid. Dit kan bijvoorbeeld door het personeelsbeleid onder de loep te nemen, te kijken naar gewenst leiderschap, cliënten aan te spreken op hun mogelijkheden of cliëntenraden bij het onderwerp duurzaam
Initiatiefnemers Lekker Betrokken! Opdrachtgever van het project Lekker Betrokken! is de VHVG, de landelijke vereniging voor Food en Hospitality Management binnen de Gezondheidszorg. Daarnaast zijn de volgende partijen partner in dit project: de provincie Noord-Brabant, diverse belangenorganisaties (LIB, LOC, SlowFood), diverse vakverenigingen (onder meer VHVG en VKGE), inkooporganisaties (Intrakoop), duurzaamheidspartijen (onder meer MVO-Nederland), verschillende onderwijsinstellingen en partijen uit de foodservicemarkt, zoals FrieslandCampina, Holland Food Service en Sodexo. Uiteindelijk zijn al deze partijen nodig om maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen de zorg structureel vorm te kunnen geven. Meer informatie: Phyllis den Brok , phyllis@phliss.nl of 06-22956623
haar eigen invulling aan duurzaamheid geven en zo kiezen voor een vorm, uitwerking of richting die bij haar past. Hierbij is het nadrukkelijk de bedoeling om de praktische uitwerkingen van duurzaamheid structureel vorm te geven, bijvoorbeeld in een concept, beleid en vastgestelde werkmethodiek. Voorbeelden van nu al bekende deelprojecten van de diverse partners zijn bijvoorbeeld onderzoek naar duurzaamheid en voedselverspilling binnen de zorgsector, het aanbieden van duurzame inkoopconcepten op maat, het delen van kennis over duurzaamheid met cliëntenraden en het onder de aandacht brengen bij gemeenten van duurzaamheid in relatie tot de zorgsector en de meerwaarde die dit biedt. Kennisuitwisseling en het naar buiten brengen van best practices is een ander belangrijk onderdeel van Lekker Betrokken!. Hierdoor kunnen instellingen inspiratie opdoen en leren van elkaars ervaringen. Via Gastvrije Zorg worden de komende tijd diverse voorbeeldprojecten onder de aandacht gebracht. gastvrijezorg.nl
Gastvrije Zorg • april 2012 29
Gastvrije Zorg | Symposium Zorgvoorwaskracht
Veel belangstelling voor Zorgvoorwaskracht.
Vele wegen leiden naar Rome Wat is beter: in huis wassen, uitbesteden of een combinatie van beide? Op het onlangs in Vianen gehouden symposium Zorgvoorwaskracht discussieerden ruim tweehonderd zorgprofessionals over de wasvoorziening in de Nederlandse zorg. De rode draad: iedereen is tevreden over zijn eigen concept. Ofwel: vele wegen leiden naar Rome. [ Door Aline de Bruin – Foto’s Annet van den Berg ]
De bewassing in de zorg is vaak een
dan tweehonderd deelnemers de kans
miet voor alle cliënten moeten voldoen.
complex onderdeel van de bedrijfsvoe-
op verschillende stellingen te reageren
De andere helft is het daar niet mee eens.
ring. Managers moeten keuzes maken:
die verband houden met de was. Een
intern wassen of uitbesteden? Moeten
grote meerderheid (86 procent) vindt dat
Kostenplaatje
cliënten de mogelijkheid krijgen om het
cliënten de mogelijkheid moeten krijgen
Volgens textielexpert Simon Roelofs
persoonsgebonden wasgoed te laten
om het persoonsgebonden wasgoed te
was de kostendiscussie er niet geweest
verzorgen binnen de zorginstelling? En
laten verzorgen binnen de zorginstelling.
als de overheid was blijven subsidiëren.
wat is de kostenlimiet voor de maande-
Volgens 64 procent is intern wassen ech-
Met de invoering van de nieuwe Awbz
lijkse waskosten? Tijdens het seminar
ter niet altijd goedkoper dan uitbesteden.
in 2009 is het kostenplaatje veranderd.
Zorgvoorwaskracht van de uitgever van
Het publiek is verdeeld over het thema
“De integrale waskosten zijn hetzelfde
Gastvrije Zorg en LOC Zeggenschap in
waskosten: ongeveer de helft vindt dat
gebleven, maar de vraag is nu: wie moet
zorg kwam het allemaal voorbij.
persoonsgebonden wasvoorzieningen
wat betalen?” Roelofs ging in op vijf mo-
Tijdens twee stemrondes kregen de meer
aan een landelijk vastgestelde kostenli-
gelijke dienstverleningsconcepten voor
30 Gastvrije Zorg • april 2012
Gastvrije Zorg | Symposium Zorgvoorwaskracht
zorgcentra. “Bij het kleinschalig wonen
meer dan normale verontreiniging zorgt
doen de bewoners en het personeel zelf
de arts overigens voor een handtekening
de was. Je kunt ook wassen per locatie in
en is sprake van een vergoeding van
een speciale linnenkamer. Dat zie je vaak
veertig euro voor de extra waskosten. Bij
bij zorginstellingen met 100 tot 150 be-
Rivierenland krijgt de cliënt rechtstreeks
woners. Daarna komt het stichtingsbreed
de factuur van de wasserij.
wassen in een wasserij.” De was kan ook uitbesteed worden. “Het merken van de
Dagbesteding
kleding gebeurt dan nog wel in de eigen
Bij een kleinschalige woonvorm is de was
linnenkamer.” Tot slot kunnen zorgcentra
totaal anders geregeld. De Hogeweyk is
ervoor kiezen om alles uit te besteden,
een woonwijk voor dementerende ou-
inclusief merken en incasso.
deren. De instelling biedt verpleeghuiszorg in 23 woningen met zeven verschil-
Markt
lende leefstijlen. “In elke woning staat een
De concepten werden ondersteund door
wascombinatie waarmee alles gewassen
drie voorbeelden uit de praktijk. Directeur
wordt”, aldus facility manager Eloy van
Frits van Es van Zorgcentra Rivierenland
Hal van deze Vivium-locatie. “Onze
verpleegcentra en biedt daarnaast ook
– een zorgorganisatie met een uitgebreid
medewerkers kijken welke frequentie
thuiszorg aan. Lubbers heeft het stand-
aanbod van verpleeghuiszorg tot revalida-
de bewoner gewend is; vroeger werd er
punt dat ook dementerende bewoners
tie en zorg in een hospice – vindt dat de
bijvoorbeeld echt niet elke dag gewassen.”
altijd recht hebben op vlekvrije kleding.
cliënt uit vier opties moet kunnen kiezen.
Voor de cliënten van De Hogeweyk is
“Als dat betekent dat ze vier keer per dag
“Bij ons kiest het grootste gedeelte voor het
de was niet alleen noodzakelijk, maar
een schone jurk aankrijgen, dan krijgen
wassen in een wasserij, maar ook de fami-
ook een zinvolle dagbesteding. Het geeft
ze vier keer per dag een schone jurk aan.”
lie wast kleding zelf. Rivierenland heeft een
ze iets nuttigs te doen. Toch heeft het
Alle bovenkleding wordt gewassen in de
contract met Synergy Health (voorheen
concept ook nadelen. “Er is een goede
eigen wasserij, plat- en ondergoed wordt
Lips Textielservice, red.) en de wasprijs
wasinstructie nodig, de medewerkers
uitbesteed. Groot voordeel van wassen
wordt door de markt bepaald.”
moeten voortdurend blijven opletten.
in eigen huis is volgens de bestuurder
De directeur noemt het concept simpel
Daarnaast is het even een investering: de
dat de kleding minder snel slijt en sneller
en kwalitatief goed. “In principe gaat er
wascombinaties zijn niet goedkoop.”
beschikbaar is. “De was wordt in een
geen zorggeld naar de was. Door sturing
De waskosten bij De Hogeweyk bedra-
speciale droogkast gezet en kan daarna
bij de cliënt en de verzorgende wordt er
gen per maand per bewoner ongeveer
al snel weer gepakt worden door de me-
ook minder in de was gegooid, waardoor
41 euro, inclusief personeelskosten.
dewerkers. Wel vragen we ook iets van
Via stemkastjes reageren op stellingen.
de familie; we verwachten dat die met
de hoeveelheid was is gedaald met 40 procent.” Rivierenland heeft berekend dat
Droogkast
wasbare kleding komt.” De kostprijs van
in 2011 de waskosten per bewoner onge-
Wim Lubbers is bestuurder bij Azora.
de was van een verpleeghuisbewoner
veer 66 euro per maand bedroegen. Bij
De instelling werkt vanuit acht zorg- en
komt uit op € 71,50 per maand; die van een bewoner van een verzorgingshuis 62 euro. De cliënten van Azora betalen een eigen bijdrage van € 35,50 per maand. gastvrijezorg.nl
Speciale Zorgvoorwaskrachtgebakjes voor het
Alle presentaties die op het event Zorgvoorwaskracht zijn gegeven zijn op te vragen via www.zorginstellingen.nl/zorgvoorwaskracht Na het invullen van een formulier worden de presentaties per e-mail toegezonden.
publiek.
Gastvrije Zorg • april 2012 31
Gastvrije Zorg | Voedselveiligheid
Met gevaar voor eigen voedsel [ door Dennis van Asselt ]
Voedselveiligheid kent vele aspecten. Zeker voor instellingskeukens is het van belang kennis te hebben van de gevaren en de maatregelen die genomen moeten worden om zo veilig en hygiĂŤnisch mogelijk te kunnen werken. Gelukkig zijn er organisaties die meedenken.
32
Gastvrije Zorg • april 2012
gastvrije Zorg | voedselveiligheid
Het RIVm schat het jaarlijkse aantal
Het enige dat de kok moet doen is één
in de zorgsector, met een kwetsbare
voedselinfecties en -vergiftigingen in
A4’tje per dag invullen.”
doelgroep, kun je jezelf dat soort risico’s
Nederland op 300.000 tot 1.230.000.
niet permitteren. Voedselveiligheid gaat
Van de 432 meldingen die de nieuwe
Kunststof
juist over het uitsluiten van risico’s.”
Voedsel en waren Autoriteit datzelfde
Eén van de meest gevreesde gevaren
wetgeving schrijft voor dat bereid
jaar binnenkreeg, kwamen slechts drie
in een professionele keuken is glas.
voedsel tot 72 uur gebruikt mag
uit zorginstellingen. “Gemiddeld doen
Als het op de tafel of zelfs de vloer
worden. NSD Labellord heeft in sa-
instellingen het buitengewoon goed”,
kapot valt, kunnen overal scherven
menwerking met cateraar Albron een
zegt Gert jan Hemmers, directeur
terechtkomen. Het familiebedrijf
sluitend codeersysteem ontwikkeld
Stichting Veiligvoedsel.nl. “Steeds meer
Van der Kroon, dat augurken, olijven,
om die regelgeving op een simpele
instellingen zien het belang van eten in
komkommers, paprika’s, zilveruitjes en
manier na te kunnen leven. Cees
en zijn zich dus ook meer bewust van de
andere landverse groenten verwerkt
Veerman: “Het resultaat is een een-
gevaren.”
tot frisse tafelzuren, heeft ruim tien jaar
voudig systeem gebaseerd op ronde
geleden de glazen potten vervangen
dagstickers met kleurcodes in zeven
zorgen
door kunststof potten. Kroon is al sinds
kleuren. Als er op woensdag een saus
Die gevaren ziet Hemmers vooral
1932 een pionier in gepasteuriseerde
in de koelcel staat met een blauwe
ontstaan bij nieuwe ontwikkelingen. “Als
producten met een laag caloriegehalte
sticker van maandag, is er geen dis-
een instelling omschakelt van vers koken
en zoveel mogelijk natuurlijke ingredi-
cussie nodig: dat kan weg. Een ander
naar het regenereren van kant-en-klare
enten, zoals natuurazijn. In de loop der
voordeel is dat dit systeem volledig
maaltijden, wordt personeel ingezet dat
jaren heeft het bedrijf een flinke repu-
hygiënisch is, omdat de dispenser niet
minder hoog is opgeleid. Die medewer-
tatie en een hoop kennis en ervaring
aangeraakt hoeft te worden om een
kers moeten wel goed op de hoogte zijn
opgebouwd.
label te pakken.”
van de juiste hygiënische richtlijnen.
Toch is gek genoeg niet iedereen op
Het is een illusie te denken dat je geen
de hoogte van de kunststof potten
Kritischer
verstand hoeft te hebben van HACCP als
van Kroon en de voordelen ervan.
Het codeersysteem van Labellord is
je zelf niet meer kookt.” Ook de opkomst
“Daar gaan we nu wat aan doen”, zegt
volgens Veerman niet alleen een ideaal
van kleinschalige woonvormen baart
Salesmanager Reinald Heijselaar. “wij
hulpmiddel om de HACCP voorschrif-
Hemmers zorgen. “Als zorgmedewerkers
willen dat via gedoseerde media-aan-
ten na te kunnen leven, maar heeft ook
en bewoners kooktaken uitvoeren, moet
dacht aan onze potentiële gebruikers
economische voordelen. “Het effect van
er op worden gelet dat ze niet onhygië-
laten weten. want als er glasscherven
dit systeem is dat koks veel kritischer
nisch werken. mensen borgen voedsel-
rond gaan slingeren, kun je een hoop
kijken naar de hoeveelheden die ze
veiligheid, niet het protocol.”
schade hebben. Er moet veel voedsel
maken, om niet teveel weg te hoeven
Om juist die medewerkers zo goed
de afvalbak in omdat het risico gewoon
gooien na 72 uur. Ze zijn ook scherper
mogelijk te helpen, heeft Stichting
te groot is. Dat heb je met onze potten
met de inkoop bezig.”
Veiligvoedsel.nl een systeem ontwikkeld
niet. Ze zijn ook licht in gewicht, alleen
Om de klanten te helpen de kennis te
waarmee instellingen gemakkelijk aan
dat al is een voordeel voor instellings-
vergroten, is Labellord gaan samenwer-
de wettelijke richtlijnen kunnen voldoen.
keukens die met grote hoeveelheden
ken met Hygiëne Consult Nederland
“we hebben alle ingewikkelde protocol-
werken.”
(HCN). “Labellord verzorgt hygiëne audits met een duidelijke rapportage
len van de hygiënecode versimpeld en inzichtelijk gemaakt. wij nemen het hele
Twijfel
die de aandacht- en probleemgebieden
systeem over door de lijsten voor tem-
Een ander risico in iedere keuken heeft
in kaart brengt. Als blijkt dat er onvol-
peratuurregistratie, houdbaarheidsdata
te maken met de houdbaarheidsdata:
doende kennis in huis is, brengen we de
en schoonmaakwerkzaamheden voor
wanneer is dit gemaakt en is het nog
instelling in contact met HCN. Zij zor-
de instelling op maat te maken en
goed? “Twijfel, onduidelijkheid of meer-
gen voor de training en implementatie
te onderhouden. wij vervangen ook
dere keuzes in voedselveiligheid zijn
van het systeem, zodat het personeel er
ieder jaar de mappen en voegen daar
geen opties”, zegt Sales manager Cees
daadwerkelijk mee gaat werken en het
de nieuwste wettelijke normen bij.
Veerman van NSD Labellord. “Zeker
ook snapt.” gastvrijezorg.nl
Gastvrije Zorg • april 2012 33
Gastvrije Zorg | gastvrijheid
Niveaus De gast wordt steeds kritischer. Zodra iets niet gaat zoals de gast wil, treedt al snel verharding op. Familie praat dit al snel rond, inmiddels soms via Facebook of Twitter. De krant pakt dit weer op. Het is een gevaarlijk fenomeen waarin ik me heb verdiept. Ik kwam tot diverse feiten. Klachten en ontevredenheid komen met name voor op het gebied van service en klantgerichtheid. Veel organisaties opereren op deze niveaus. Onderscheidend vermogen en krediet worden gecreëerd op het niveau van gastvrijheid en beleving. Daar valt nog veel winst te halen. Want een klacht verdwijnt als sneeuw voor de zon als de gast empatisch bejegend wordt. Ik onderscheid de volgende niveaus:
gast. Dan krijg je al snel in de wandelgangen te horen: dat was nog eens een aardig en attent persoon. Het is vaak een kleine moeite. De eerste stap om te groeien in gastgerichtheid en beleving begint bij zelfkennis en zelfbewustzijn. Daarna volgen een paar vragen die je verder helpen. Op welk niveau opereer ik of opereert het team? Op welk niveau wil ik of het team opereren? Wat heb ik nodig en ga ik doen om dat te bereiken? Wie kunnen me daarbij helpen?
Frank Rekers Het serviceniveau Dit zijn de niet-fysieke diensten maar wel relevante zoals wachttijden telefoon, snelheid van uitserveren in het restaurant, de snelheid waarmee terug wordt gebeld, de snelheid waarmee opvolging wordt gegeven aan een wens, een behoefte of een vraag.
frank.rekers@4human.nl
Het klantgerichtheidniveau Onder klantgerichtheid wordt verstaan het op een nette en vakbekwame manier handelen. Daar valt onder: oogcontact, luisteren, een open houding, een lach. Klantgericht is ook de netheid en verzorgde uitstraling van personeel zoals kleding. Het gastgerichtheidniveau Het gemakkelijkst is om gastgerichtheid aan te duiden waar deze verschilt ten opzichte van klantgerichtheid. Het grote verschil tussen klant- en gastgerichtheid is de oprechtheid. Klantgericht kan nog een trucje zijn, gastgericht is oprecht. Dat voelen mensen. Het belevingniveau Beleving wordt gecreëerd door oprechte aandacht en een proactieve houding inspelend op de situatie van de gast. Steeds dat stapje extra doen waar gastgerichtheid stopt. Gericht op de gast om een positieve ervaring aan te reiken. Denkend vanuit de perceptie van de
34
Gastvrije Zorg • APRIL 2012
Frank Rekers is oprichter van 4Human Training & Coaching, expert op het gebied van leiderschap, energiemanagement en gastvrijheid.
Gastvrije Zorg | Onderzoek
Vlees stabiele factor bij hoofdmaaltijd [ door Frank van Grieken ]
Binnen instellingen is vlees een stabiele factor als het gaat om de hoofdmaaltijd die patiënten/cliënten krijgen voorgeschoteld. Dit blijkt uit het FSPeil onderzoek van 2011 binnen de keukens van zorginstellingen. Het panel van 250 instellingskoks, hoofden voeding en hoofd keukens van Het Nederlands Kokspanel heeft in één van deze onderzoeken zijn kennis gedeeld over de hoofdmaaltijd en dit keer inzicht gegeven in de maaltijd(component)en die de bewoners/patiënten wordt voorgezet. Daarbij kwamen de verschillende hoofdcomponenten aan bod. Als naar de kilo’s wordt gekeken, neemt
zodanig in te kopen en te bereiden dat
vlees, na groente, samen met aardap-
het aandeel in de kostprijs laag genoeg
pelen de belangrijkste positie in binnen
blijft. Hoewel meer rauw vlees en rauwe
de hoofdmaaltijd die wordt geserveerd
vis is ingekocht, is er ook een toename
binnen zorginstellingen. Dit betekent na-
in de inkoop van voorbewerkte vlees- en
tuurlijk niet automatisch dat hier ook het
visproducten. Gemiddeld worden deze
meeste belang aan wordt gehecht, maar
producten in 75 procent van de geval-
de impact op de kostprijs is er natuurlijk
len in bulk ingekocht en 20 procent in
wel naar. Het volume vis is beduidend
porties. Dit zorgt waarschijnlijk ook voor
lager en ligt op ongeveer een vijfde
inkoopvoordelen. De bereidingwijze is
van de hoeveelheid vlees die wekelijks
dan vanzelfsprekend in veel gevallen
wordt geserveerd. In verpleeghuizen en
(bijna 80 procent) (op)bakken of regene-
ziekenhuizen neemt vlees een iets groter
reren en in veel minder gevallen braden
aandeel in beslag van de totale maaltijd
(vlees) of stomen (vis).
dan in verzorgingshuizen.
gastvrijezorg.nl
De instellingskok is van mening dat bewoners en cliënten in de Nederlandse zorginstellingen nog steeds het meest gesteld zijn op het ouderwetse stukje vlees. De soorten die het meest worden geserveerd, zijn in volgorde van populariteit de gehaktbal, het runderlapje en het sukadelapje. De gehaktbal wordt zelf door 96 procent genoemd binnen de top 3 als het gaat om de populariteit van soorten vlees. Binnen ziekenhuizen is het ook de gehaktbal die goed scoort en op de eerste plaats komt, gevolgd door kipfilet op een goede tweede positie. Voor de kok is het toch een belangrijke De gehaktbal is onverminderd
uitdaging om componenten, die zo
populair.
van belang zijn voor de totale maaltijd,
FSPeil onderzoek Inmiddels is gestart met de derde jaargang van FSPeil. Dit jaar worden onderzocht: de broodmaaltijd, het voorgerecht, hoofdgerecht en nagerecht, alsook trends en ontwikkelingen binnen de instellingenmarkt. Meer informatie over het abonnement FoodServicePeil, inzicht in de afzonderlijke edities of interesse in de diensten van Foodinc. en Het Nederlands Kokspanel: info@foodinc.nl
Gastvrije Zorg • april 2012 35
Gastvrije Zorg | foodspecial
Gemak en gezon Vlees, kip en vis
Een goede maaltijd in de zorg moet aan veel eisen voldoen. Het moet gezond zijn en eenvoudig in de bereiding. En lekker natuurlijk, het liefst zoals vroeger thuis. Wat zijn de nieuwste trends en hoe kunnen leveranciers helpen gemak en Âgezondheid te combineren? [ Door Dennis van Asselt ]
36
Gastvrije Zorg • april 2012
Gastvrije Zorg | foodspecial
ndheid Als bewoners meer keuze en variatie voorgeschoteld krijgen, gaan ze vanzelf beter eten. Dat is in een notendop het credo van Zwanenberg Food Group , één van de leidende Europese producenten en exporteurs van vleeswaren en vleesconserven. Zwanenberg levert een boterhambeleggend assortiment vleeswaren en kaas, hartige snacks en hartige maaltijdcomponenten in Nederland onder diverse merknamen, waaronder Zwanenberg, Kips en Kraak-Vers. Via Kraak-Vers, opgericht in 1984 door de gebroeders Kraak, bevat het assortiment van Zwanenberg ook een grote verscheidenheid aan verse, biologische en duurzame producten. In een serieuze poging om meer herkenbaarheid te kunnen bieden, worden de producten van Zwanenberg Vers Beleg sinds september verkocht onder de naam Kips Vers Beleg. Het honderd jaar oude Kips is een begrip in Nederland en is vooral bekend van de leverworst. “We zien dat voor de beleving in de zorg een A-merk steeds belangrijker gaat worden”, zegt Martijn de Bie, Key Account Manager Institutioneel bij Zwanenberg. “Kips is een sterk merk dat door de oudere generatie herkend en gewaardeerd wordt.” Maar de kok wil ook wat: maaltijden die gemakkelijk te bereiden zijn,
weinig verspilling en zo min mogelijk afval. De manier waarop producten zijn verpakt, is de laatste tijd een groot punt van aandacht. “Onze portieverpakkingen zijn aangepast op de grootte van het beleg”, aldus De Bie. ”Er zit geen centimeter tussen de verpakking en de vleeswaren die erin zitten. Daardoor realiseren wij 33 procent minder verpakkingsmaterialen dan de concurrent. Bovendien wordt door onze portieverpakking de derving tot een minimum beperkt.”
Populair Een ouderwetse rookworst zal zeker tot één van de favorieten behoren van de oudere tafelgenoten. Omdat portionering voor zowel de keuken
als de gast van groot belang is, heeft Enkco foodgroup een authentieke rookworst ontwikkeld van 80 gram. Door het hoefijzermodel past hij makkelijk op de borden, die in de zorg vaak in drie vakken verdeeld zijn. Ook de speklappen zijn als hoefijzer voorverpakt op 80 gram. Beide komen binnen als kant-en-klare diepvriesproducten en zijn de afgelopen maanden erg populair geweest in de zorginstellingen. “Of de rookworst gezond is? Er zit wel vet in, omdat het een product is van varkensvlees”, zegt Bertwin van Vulpen, Account Manager bij Enkco. “Maar dat moet kunnen. Ondervoeding is ook een probleem en het is niet verkeerd om gewoon de dingen
Zwanenberg: de verpakking is een groot punt van aandacht.
Gastvrije Zorg • april 2012 37
Gastvrije Zorg | foodspecial
De rookworst van Enkco foodgroup heeft een hoefijzervorm.
te eten die mensen vroeger thuis ook aten. Onze kipvink – dat is kipgehakt omwikkeld met een dun lapje kipfilet – en de kipboomstam – kipgehakt met stukjes kaas en licht gepaneerd – zijn onze nieuwste producten die natuurlijk veel magerder zijn. Ook deze zijn al gegaard, wat het werk voor de kok alleen maar makkelijker maakt.” Verder heeft Enkco samen met fabrikant Rational voor elk product een handleiding ontwikkeld. Zo weet iedere kok hoe de oven ingesteld moet worden. Van Vulpen: “Wij willen op deze manier het beste uit ieder product naar boven halen.”
mogen eten wordt de filet omwikkeld met een kalkoenspekje.” Tachtig procent van de omzet bij de W&G Groep komt van leveringen aan de institutionele keukens. Aalbers werkt al sinds 1982 voor zorginstellingen en is niet altijd onder de indruk van het eten dat bewoners voorgeschoteld krijgen. “Ik zie veel kanten-klare diepvriesmaaltijden van de groothandel met gemarineerd en geperst vlees, waardoor je niet meer proeft of het kipfilet of rundvlees is. Voeding is tegenwoordig vaak geen core business meer voor instellingen. De goede koks willen wel maar hebben niet altijd de middelen. Dat zal te
maken hebben met de bezuinigingen in de zorg en het sluiten van keukens, waardoor er te weinig mankracht overblijft. Zorginstellingen zouden moeten proberen hun voedingsbudget te koppelen aan het zorgbudget. Als er iets meer besteed wordt aan goede voeding kan dat heel wat aan medicijnkosten schelen.” “Wij proberen onze klanten goed te adviseren op het gebied van verwerking, regenereren en menukeuze”, legt Aalbers uit. “Kook bijvoorbeeld doordeweeks niet met te dure producten, bewaar dat voor de zondagsmaaltijd. Haal de runderrollade van het menu en serveer als alternatief
Tandoori De W&G Groep, specialist in wild en gevogelte, gaat nog een stapje verder in de samenwerking met de klanten. “Onze klanten zorgen vaak voor uitbreiding op ons assortiment”, zegt Theo Aalbers, Account Manager bij de W&G Groep. “Instellingen vragen ons om speciale producten, zoals een oranjeschnitzel voor Koninginnedag. Ook is er veel vraag naar gevulde kipproducten. Denk aan met lentegroenten gevulde kipproducten of onze populaire Voorjaarshoender Tandoori. Dit is een kippendijfilet gevuld met een farce van gevogelte en een kwarteleitje, omwikkeld met spek. Voor mensen die geen varkensvlees
38
Gastvrije Zorg • april 2012
De klanten van WG Groep hebben vaak speciale wensen.
Vishandel Almelo geeft veel informatie over bereidings technieken
een kalkoenrollade; dan ben je goedkoper uit. En de kok? Die zoekt naar kwalitatieve oplossingen. Wij leveren onze producten daarom ook op maat. De klant kan kiezen uit een rauw, gegaard of geportioneerd gegaard product. Zo kan hij bepalen op welke dag hij zelf kookt omdat hij meer personeel tot zijn beschikking heeft en op welke dag hij voor gemak kiest om relatief snel een mooie maaltijd samen te kunnen stellen.”
Samenwerken Fred Harteveld, kwaliteitsmanager van Vishandel Almelo, ziet ook dat instellingskeukens steeds meer kennis in huis hebben om op de juiste manier met producten om te kunnen gaan. Vishandel Almelo levert verse vis aan klanten door heel Nederland, via grootleveranciers als DeliXL, Distrivers, Kruidenier Food Services en Huuskes. Ook dit bedrijf is begaan met zijn eigen product en wil samenwerken met de afnemers. Harteveld: “Keukenapparatuur is de laatste jaren erg verbeterd en de afdelingsmedewerkers worden steeds beter voorgelicht over hoe een product geregenereerd kan en moet worden.” De medewerkers van Vishandel Almelo komen vaak naar de instellingskeukens toe om samen met de koks te kijken hoe de regenereerapparatuur het beste ingesteld kan
worden voor hun specifieke product. “We hebben veel contact met leveranciers van regenereerapparatuur, waardoor we dus veel kennis in huis hebben om onze klanten goed te kunnen informeren.”
Recyclebaar “We maken het de koks ook gemakkelijk door de vis te produceren en te verpakken en portioneren zoals zij dat willen. Wat is het einddoel van het product? Voor ovens is bijvoorbeeld een andere verpakking nodig dan voor magnetrons. Wij gebruiken diverse verpakkingen die verschillende temperaturen aan kunnen. En alle materialen zijn recyclebaar. We leveren ook liever één grote verpakking dan verschillende kleintjes, waardoor je minder afval hebt.” Alle vissoorten zijn gebakken en gepocheerd bij Vishandel Almelo te verkrijgen. Vooral duurzame vissoorten worden tegenwoordig steeds populairder volgens Harteveld. “Hoki wordt veel besteld. Dat is een duurzame rondvis uit de familie van de heek en wordt gevangen bij Australië en Nieuw-Zeeland. Het is een magere vis die eenvoudig te pocheren en te bakken is. De vis is steviger dan kabeljauw, maar een stuk goedkoper, terwijl het toch duurzaam gevangen wordt. Lekker met zongedroogde tomaatjes en Hollandaisesaus.” gastvrijezorg.nl
Boeren meisjesfilet op couscous met rozijntjes en aubergine Ingrediënten voor 10 personen 10 st. Boerenmeisjesfilet van de W&G Groep (kippendijfilet gevuld met abrikoosjes en monchou) 750 g couscous 300 g rozijnen 3 el olijfolie 4 courgettes in reepjes van 6 mm 4 aubergines in reepjes van 6 mm 2,5 bosjes fijngesneden koriander 3 teentjes fijngehakte knoflook 5 tl gemalen komijn versgemalen peper zeezout Voor de saus 3 rode paprika’s in fijne brunoise 3 gesnipperde teentjes knoflook 4 el sambal badjak 3 volle el honing 3 dl aceto balsamico zeezout uit de molen 3 el gevogeltejus Bereiding Breng in een steelpan met deksel 2 liter water aan de kook, neem van het vuur en roer er de couscous met de rozijnen door. Plaats het deksel op de pan en laat 10 minuten staan. Bak de Boerenmeisjes filets aan en gaar ze verder in de hete oven. Verwarm de olijfolie in de wok, roerbak de courgette met de aubergine en knoflook en breng op smaak met peper en zout. Voeg de koriander en komijn toe en roer er de gewelde couscous met de rozijnen door. Schud goed om en breng eventueel verder op smaak. Verwarm voor de saus een scheutje olijfolie en bak er de paprika met de knoflook in. Voeg de sambal, zeezout en honing toe, plaats de pan 10 minuten in de hete oven en zet terug op het vuur. Blus af met de aceto balsamico, kook kort door, voeg een scheutje gevogeltejus toe en breng eventueel verder op smaak. Dresseer de couscous op het bord, plaats er de getrancheerde Boerenmeisjes filet bij en werk af met de saus.
Gastvrije Zorg • april 2012 39
Gastvrije Zorg | productinformatie
JOMO Foodservice breidt assortiment Clean Label uit
Sweet Summer nieuw op het menu W&G Groep
Op zoek naar een verrassend en zomers product? W&G Groep introduceert dit voorjaar Sweet Summer. Een smakelijke kalkoenfilet gevuld met een tartaar van Met de nieuwe diepvriesproducten van Karl Kemper bouwt JOMO Foodservice
zijn eigen vlees, blokjes mango, tomaat en bieslook. De kalkoen is omwikkeld
verder aan haar assortiment met Clean Label. Karl Kemper heeft een uitgebreid
met gerookt spek en beschikbaar vanaf 100 gram per stuk. Op de foto is de kro-
Clean Label-assortiment van vlees en gevogelte, groentespecialiteiten, fin-
kant gebakken en getrancheerde kalkoenfilet gepresenteerd met verschillende
gerfood en pannenkoeken. Het Clean Label houdt in dat de producten vrij zijn
soorten gemarineerde tomaat. Sweet Summer kan vers of gegaard geleverd
van synthetische E-nummers, smaakversterkers, genetische manipulatie, conser-
worden. Meer info: www.wggroep.nl
veringsmiddelen en kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen. Voorbeelden van het Karl Kemper-assortiment zijn de voorgegaarde Wiener kipschnitzel van 80 gram per stuk en de voorgegaarde kipfilet van 100 gram per stuk. Via de website www.jomo-foodservice.nl is een proefpakket aan te vragen.
Nieuw van Go Green Compost Us: topseal tray met gasbarrière van suikerriet
Kips op zoek naar fans
Go Green Compost Us introduceert composteerbare topseal trays met een gasbarrière die is vervaardigd uit suikerriet. Go Green Compost Us heeft ondervonden dat suikerriet uitermate geschikt is voor het vormen van maaltijdschalen die men kan topsealen. Suikerriet wordt in veelvoud geteeld in het Verre Oosten en Brazilië en heeft in tegenstelling tot maisproducten als PLA geen invloed op de voedselketen. Binnenkort komt Kips met een QR-code op alle portieverpakkingen vleeswaren
Uit de suikerrietstengels worden de suikers uitgekristalliseerd en het overblijvende
en kaas. Achter deze code gaan spreuken, oneliners, maar ook filmpjes of uittips
residu wordt nu hergebruikt om als basis te dienen voor de maaltijdverpakkingen
schuil. Met deze actie wil Kips fans voor zijn merk creëren binnen de foodser-
van Go Green Compost Us. Omdat het materiaal zeer stevig en vormbaar is, zijn
vicemarkt. Een QR-code is een barcode die wordt gescand met de camera van
de modellen nagenoeg identiek aan huidige kunststof verpakkingen. Ook kunnen
een mobiele telefoon. Nadat er een foto gemaakt is zet de codelezer de code om
de trays hogere temperaturen aan dan de huidige kunststof verpakkingen als PP,
in een internetadres. Het zelf intypen van een webadres is hierdoor niet meer
namelijk -20°C tot +170 °C . Veel maaltijdverpakkers maken gebruik van een gas-
nodig. Tegeltjeswijsheden, spreuken, grappen, filmpjes en bloopers zijn gedu-
barrière in hun verpakking om zo de houdbaarheid te verlengen. Dit is niet mo-
rende enkele maanden bedacht die passen bij het Kips-merk. Deze maand nog
gelijk met standaardsuikerriet maar door een technisch toevoeging die Go Green
worden de portieverpakkingen voorzien van een code. “Met de toevoeging van
Compost Us heeft ontwikkeld kan deze vocht- en gasbarrière oplopen tot zelfs 21
deze code willen we de attentiewaarde van Kips verhogen en echte Kips-fans
dagen. Wanneer de suikerrietverpakking in compostomgeving komt, composteert
creëren. De QR-code moet van elke lunch een belevenis maken”, aldus manager
deze volgens de EN13432-normering binnen 90 dagen. De gebruiker kan zeer be-
Michel Schuirink van Zwanenberg Food Group, leverancier van Kips.
taalbaar milieuvriendelijk verpakken en zo echt een bijdrage leveren aan het milieu.
Meer info: www.zwanenbergfoodservice.nl
Leveranties medio 2012. Meer info: www.gogreencompostus.com
40
Gastvrije Zorg • april 2012
Culifrost Kaassouffles met èchte boerenkaas!
Je hebt kaas en je hebt kaas. Dat weet u ook. Het summum van kaas is natuurlijk èchte boerenkaas. Gemaakt door Hollandse koeien die buiten grazen en fris gras eten. Die lekkere boerenkaas, met die kenmerkende volle smaak van het land en gemaakt op de boerderij, stopt Culifrost in de nieuwe Boerenkaassoufflés. Voor iedere smaak wat wils. Culifrost heeft ook kaassoufflés met echte Goudse kaas in het assortiment. Welke bestelt u?
Boerenkaassoufflés Rechthoek Halve maan
40*60 gram 24*70 gram
Goudse kaassoufflés G
R Rechthoek H Halve maan
40*60 gram 24*70 gram
boerenkaas boerenkaas
art. nr. 30030 art. nr. 30040
Goudse kaas Goudse kaas
art. nr. 30010 art. nr. 30020
info@enkco.nl | www.enkco.nl
Boeren kaassoufflé 60 g
Goudse kaassoufflé 70 g
Goudse kaassoufflé 60 g
Boeren kaassoufflé 70 g
Gastvrijheid is ook: lekker én veilig eten. Vragen waarmee u iedere dag te maken krijgt: - tot wanneer is het voedselproduct houdbaar? - welk voedselproduct is het? - wanneer is het uit de vriezer gehaald? Het LabelLord kleurcoderingssysteem geeft antwoord: Iedere dag heeft zijn eigen onderscheidende kleur. Met één blik controleert u de producten en hun houdbaarheidsdatum.
Dagetiketten met ‘Weg Op’ aanduiding
Weg op Wo
Weg op Do
Weg op Vr
Weg op Za
Weg op Zo
Weg op Ma
Weg op Di
Etiketten voor Magazijn, Koeling en Vriezer
De LabelLord etiketten zijn eenvoudig afwasbaar of naar keuze zelfs geheel in water oplosbaar. Het hygienisch bewaren en aanbrengen van de voedselveiligheidsetiketten is eenvoudig met een LabelLord dispenser. De LabelLord-Midi, gemaakt van hoogwaardig RVS en slagvast kunststof is de laatste ontwikkeling op dit gebied. LabelLord Voedselveiligheidssystemen Gustoweg 39-41, 3029 AR Rotterdam, Nederland Tel +31 (0)10-20 40 300, Fax +31 (0)10-20 40 301 E-mail: info@labellord.eu, Website: www.labellord.eu
Veel geïmiteerd, nooit geëvenaard!
Midi dispenser
Agenda Beurzen
Congressen
24 t/m 26 april, Brussel
19 april, Amersfoort
European Seafood Exposition
Gastvrije Zorg
www.euroseafood.com
www.leidscongresbureau.nl
8 t/m 11 mei, Amsterdam
5 juni, Rotterdam
Enkco 41
ISSA Interclean
Dag van de voeding
FrieslandCampina Dagvers
43
www.issainterclean.com
www.dagvandevoeding.nl
Lotus Professional
19
23 t/m 26 september, Düsseldorf
7 juni, Ede
Holland Food Service
44
Hogatec 2012
Nationaal Congres Gastvrijheidszorg 2012
Intrakoop 4
www.hogatec.de
www.zorgmetsterren.nl 21 t/m 25 oktober, Parijs
Advertentie-index Care Culinair
JOMO Foodservice
42
2
LabelLord 41
Sial 2012
evenementen
Proteion Sterrebosch
www.sial.fr
29 september t/m 7 oktober
Veiligvoedsel.nl 16
Week van de smaak 2012 24 t/m 26 oktober, Parijs
Vending Paris
www.weekvandesmaak.nl
7
W&G Groep
27
Zwanenberg Food Group
23
www.vendingparis.com
Volgende editie van Gastvrije Zorg Thema: Inrichting • Compassion For Care • Healing environment • Genomineerden GMS GGZ Kleinschalig wonen • Eten is Feest! Award • Foodspecial: snacks
Netwerken begint bij een professioneel platform
B+B VAKMEDIANET
informatieplatforms voor professionals
www.vakmedianet.nl
‘Het échte thuisgevoel!’
k a p t e h zet tafel! weer op
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met FrieslandCampina Dagvers, tel. 010 488 2027, Industrieweg 130-134, postbus 11189, 3004 ED Rotterdam.
FrieslandCampina Dagvers
Gezonde samenwerking voor duurzame groei
Jubileummenu