Bakkerswereld nummer 12 2020

Het recept voor ondernemers - sinds 1937 | December 2020| jaargang 81 | nummer 12 | www.bakkerswereld.nl

CREATIEF MET MARSEPEIN

Esther van Vliet - Huize van Wely

ONTWERP - INTERIEUR - REALISATIE

www.retailinterieur.nl info@retailinterieur.nl

6'. .RXGHWHFKQLHN % 9

7

6FKHUSHQEHHPG

( LQIR#VGNNRXGHWHFKQLHN QO

7; %HHN HQ 'RQN

, ZZZ VGNNRXGHWHFKQLHN QO

COLOFON

Bakkerswereld is een uitgave van Vakmedianet Vakmedianet, Hanzestraat 1, 7006 RH Doetinchem www.vakmedianet.nl UITGEVER Suzanne Wanders HOOFDREDACTIE Marijke Buijs, tel. 06 101 468 21, MarijkeBuijs@vakmedianet.nl REDACTIE Anne Mieke Ravenshorst, tel. (088) 584 06 69, AnneMiekeRavenshorst@vakmedianet.nl, Anja Onstenk (secretaresse), tel. (088) 584 06 73 MEDEWERKERS Ank van Lier (Tekstbureau Ank van Lier), Wendy Noordzij (RedactieVisie) REDACTIEMAIL Bakkerswereld@vakmedianet.nl EINDREDACTIE Marian van Hoof, Tiny Tati eindredactie.foodenhoreca@vakmedianet.nl ADVERTENTIEVERKOOP Berry Pitlo tel. 06 20 04 35 77 berrypitlo@vakmedianet.nl MARKETING MANAGER Manon Schmitz tel. 06 10 14 70 34 VORMGEVING colorscan bv, www.colorscan.nl DRUK Wilco BV KLANTENSERVICE Neem contact op met onze klantenservice voor vragen over uw abonnement of deelname aan een evenement of congres, wanneer u informatie over een levering of betaling wilt of een inlogcode wilt achterhalen. E-mail: klantenservice@ vakmedianet.nl. Tel. (088) 584 08 88. Postadres: Postbus 31, 2370 AA Roelofarendsveen. Een adreswijziging kunt u mailen naar: adreswijziging@vakmedianet.nl ABONNEMENTEN klantenservice@vakmedianet.nl, tel. (088) 584 08 88. Bakkerswereld verschijnt 10 keer per jaar. €375 per jaar (excl. 9% btw). Verzending buitenland op aanvraag. Prijzen zijn exclusief btw. Op alle uitgaven van Vakmedianet zijn de Algemene Voorwaarden van toepassing. Deze zijn te vinden op www. vakmedianet.nl.

COPYRIGHT Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. © 2020 Vakmedianet LEVERINGSVOORWAARDEN Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Vakmedianet Food & Horeca zijn van toepassing de algemene voorwaarden die zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel in Den Haag, Handelsregister Den Haag nr. 62002546. De algemene voorwaarden zijn in te zien op www.vakmedianet.nl/algemenevoorwaarden, waar u deze kunt printen en opslaan.

DISCLAIMER Alle in deze uitgave opgenomen informatie is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. De juistheid en volledigheid kunnen echter niet worden gegarandeerd. Vakmedianet en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het directe of indirecte gevolg is van het gebruik van de opgenomen informatie.

COMMENTAAR

Jaar van de uitdagingen

V

eel mensen halen – in stilte – opgelucht adem nu het door de coronamaatregelen allemaal een tandje minder sociaal en luidruchtig hoeft. Dat is de uitkomst van een poll onder ruim 1300 consumenten door Psychologie Magazine. Eigenschappen als bedachtzaamheid en bescheidenheid mogen meer op waarde worden geschat. En er is geen betere tijd om daar iets in te veranderen dan nu, volgens het magazine.

Wat heeft 2020 de samenleving gebracht? Aan de ene kant dus rust, maar tegelijkertijd ook onzekerheden over gezondheid en economisch welzijn. Consumenten en ondernemers zijn geraakt in hun portemonnee vanaf het moment dat delen van de economie direct of indirect te maken kregen met een lockdown, of die nu gedeeltelijk of intelligent was, de overheidsvergoedingen ten spijt.

2020 is een jaar vol ‘uitdagingen’ geworden. Corona betekende een strop voor bakkers die aan de horeca leveren. Zij zagen hun inkomsten stagneren en gingen op zoek naar andere manieren om hun producten aan de mens te brengen.

In bakkerswinkels stonden ondernemers voor een heel andere uitdaging. Consumenten kozen massaal voor het ambacht, waar zij zich veiliger voelen. Het klantenaantal nam toe, terwijl er maar een paar mensen tegelijk de winkel in mochten.

Steeds weer moesten ondernemers inspelen op veranderende regelgeving. Jan Buitelaar en Gert Jan van Egmond verwoorden dit treffend in hun artikel in deze editie.

Zij zeggen: ‘Ondernemers worden geacht creatief te zijn. ‘Omdenken’ is dan opeens een veelgehoorde kreet. Maar het is best lastig opeens een ander dienstenpakket aan te bieden.’ Je richten op een nieuwe toekomst is de uitdaging, stellen zij. Dat begint door je open te stellen en het bekende los te laten. Stel vragen, leg verbanden en doorbreek gewoontes. Voer gesprekken met lotgenoten, met klanten én met leveranciers. Laat je inspireren!

Gelukkig hebben de leveranciers zich niet door Covid-19 en alle beperkingen laten tegenhouden. Ook komend jaar hebben zij nieuwe plannen in petto. In het katern Trending 2021 in deze uitgave van Bakkerswereld deelt een aantal van hen hun zienswijze en visie. Op naar een e nieuwe eu e toe toekomst o st e en e even e ee een ta tandje dje minder de a als s straks de decemberdrukte ach hter de rug is.

ANNE MIEKE RAVENSHORST, REDACTEU UR

annemiekeravenshorst@vakmeedianet.nl linkedin.com/in/aravenshorst//

PUBLICATIEVOORWAARDEN Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn de standaardpublicatievoorwaarden van Vakmedianet van toepassing. Deze zijn te vinden op www.vakmedianet.nl.

OPLAGE Door onafhankelijke accountant gecontroleerde oplage. Zie voor accountantsverklaring van Grant Thornton www.vakmedianet.nl

@bakkerswereldnl facebook.com/bakkerswereld.redactie bakkerswereld_magazine

december dec de eecceem emb mber mb er 2020 20 202 2 02 0 20 | BAKKERSWERELD 20 BAKKE BA KKE KER RS RSW SWERELD SW EER ERE R REELD LD | 3

INHOUD

6

14

DEZE MAAND IN

BAKKERS WERELD December 2020

HET RECEPT 6

Eetbare valentijnsknuffel Esther van Vliet van Huize van Wely blinkt uit met marsepein

10 Hartig - Torta Bolognese Paul van Trigt maakt een spaghetti bolognese in taartvorm

Rien Kos Afscheidscolumn: Pantha Rei

12 Zweedse vruchtenbol Van de hand van Michel Schrรถder

DE BAKKERIJ 13 Column Greetje Gutter De balans opmaken 14 Stadsbakker Arend Kisteman over zijn rol als NBOV-voorzitter

4|B BAKKERSWERELD BA AKK KKKE KKEERSW RS R SW S WEER ERE REEELD R LD | december LD deece eccceem mbe mb bbeer 2020 20 020 02 20 2 0

10

INHOUD

28 TRENDING 2021 28 In dit laatste nummer van Bakkerswereld van 2020 vindt u Trending 2021. Een jaarlijks terugkerende uitgave met gesponsorde verhalen over trends in het komende jaar.

22 DE WINKEL 17 Column Jos Huijbregts Knallend het jaar uit...?

MENSENWERK 19 Column van Rien Kos Pantha Rei 20 Veilig en Gezond Winnaar van de Week van de RI&E: Versbakkerij Gommans 22 Hidde de Brabander Voelt zich ambassadeur van het geurverlies na coronabesmetting

STRATEGIE

30 ‘De klant wil niet meer in de rij staan wachten Henk van Heeringen en John Dekker, Infrashop

23 Column Wim Kannegieter Kerstdrukte en huiselijk samenzijn

32 ‘Duurzame ontwikkelingen in koudetechniek’ Perry Houx, KOMA

24 Premie Werkhervattingskas Checken premies kan ondernemer soms duizenden euro’s opleveren

34 ‘Maak het vak sexy voor de nieuwe generatie’ Harm Spronk, Spronk Bakkerijmachines

25 Column Hanno Spanninga PPADISCMBTI

36 ‘Alles draait om een warme, huiselijke sfeer’ Cor den Tuinder, Lixero

26 Buitelaar en Van Egmond Een bijzonder jaar: andere tijden vragen om nieuwe inzichten

38 ‘Gestroomlijnde processen geven rust en overzicht’ Johan Hartog, Bakkersmaat

december 2020 | BAKKERSWERELD | 5

HET RECEPT

1

2

3

Esther van Vliet blinkt uit met marsepein

Valentijnsbeer voor de liefhebbers Marsepein, marrsepein en nog eens marsepein. Dat gaat de laatste twee maanden van het jaar bijna dagelijks door de vingers van Esther E van Vliet, patissier bij Huize van Wely in Noordwijk. Ma arsepein is niet alleen met Sinterklaas en Kerst een popullair product maar ook voor andere feestelijke dagen zoals Valentijnsdag. Maak bijvoorbeeld eens een marsepeinen va alentijnsbeer. ‘Marsepein is veelzijdig: je kunt er stukwerk voo or taarten van maken of het als vulling in bonbons gebruiken.. Ik kan er al mijn creativiteit in kwijt.’

DO OOR BIANCA ROEMAAT

P

atisserie schrijven ze met een hoofdletter P van passie bij Huize van Wely in Noordwijk.

Daarnaast zijn ambacht, toopkwaliteit en oog voor detail de hooofdingrediënten voor het bekende beedrijf dat al sinds 1922 bestaat.

Inmiddels heeft de leverancier van chocolade, ijs en patisserie vijf winkels in Nederland en twee in Indonesië.

De chique badplaats Noordwijk was de bakermat van het bekende banketbakkersbedrijf. In deze plaats vindt nog steeds het maken van alle lekkernijen plaats. Achter de oogverblindende winkel in de Hoofd-

Profiel

In Nederland en Indonesië

6 | BAKKE BAKKERSWERELD B BA AKKER KKE K RSW RSW RS SWEERE ER REELD R LD | december deece eccceem mbbbeer 2020 mbe 20 20 020 20 0

Huize van Wely kent een rijke historie. Het welbekende adres voor klassieke patisserie van exclusieve kwaliteit is bekend tot over de landsgrenzen. Het banketbakkersbedrijf dat sinds 1922 bestaat en Noordwijk als uitvalsbasis heeft, telt inmiddels maar liefst vijf winkels in Nederland: in Noordwijk, Haarlem, Heemstede en twee in Amsterdam. Daarnaast zijn er twee verkooppunten in Jakarta (Indonesië), inclusief een restaurant, tearoom en cocktailbar. Zoals de naam al aangeeft, was de grondlegger banketbakker Van Wely. In 1950 nam de familie Booy het Noordwijkse bedrijf over. Sinds 2013 is Tjiptobiantoro-Oey uit Indonesië eigenaar van Huize van Wely.

Marsepeinspecialist Esther van Vliet van Huize van Wely in Noordwijk kan al haar creativiteit kwijt in de producten, die ze vaak op maat voor klanten maakt.

Foto’s: Jan Willem Schouten

HET RECEPT

4 straat boordevol prachtige patisserie en bonbons, bevinden zich de verschillende werkruimtes. Hier zijn patissiers, glaciers en chocolatiers dagelijks in de weer onder leiding van onder meer chef patissier Robin Hoedjes (lid van het Nederlands Patisserie Team) en directeur Joost Rotteveel.

Bij Huize van Wely heeft iedereen zijn specialisme. Zo blinkt Esther van Vliet uit in het verwerken van marsepein. ‘Dat is mijn vakgebied.

Dat is zo gegroeid. Ik vind het heerlijk om met marsepein te werken, ik kan er al mijn creativiteit in kwijt.’

Van Vliet werkt inmiddels vijf jaar bij het Noordwijkse bedrijf. ‘Ik heb eerst een modeopleiding aan de kunstacademie gevolgd. Daarna heb ik voor het banketbakkersvak gekozen en bij het Albeda College in Rotterdam een patisserieopleiding gevolgd.’ Via een stage kwam ze bij Van Wely terecht. Tussentijds werkte ze ook een jaar bij een andere patisseriezaak, maar keerde weer terug naar het Noordwijkse bedrijf.

In de productie kan ze haar creativiteit volop kwijt bij het maken van onder meer marsepeinen producten. Het is op en top handwerk. ‘We leveren hier maatwerk. We hebben veel speciale bestellingen en daar maak ik marsepeinen figuren voor als decoratie op bijvoorbeeld taarten, maar we verwerken het ook in onze bonbons.’

Sweet Hearts Zo is er al een aantal jaren een bonbon in de vorm van een hart

met een marsepeinvulling in het assortiment van de Noordwijkse patisseriezaak. Deze ‘Sweet Hearts’ zijn verkrijgbaar in twee varianten met een chocolade-omhulsel: melk en puur. Deze bonbons noemen ze hier bouchées. Dit zijn (tweehaps-) bonbons van bijna 2 euro per stuk, die jaarrond te koop zijn in de winkels. ‘Ook leuk voor Valentijnsdag’, merkt Van Vliet op.

Voor dat feest om de liefde te vieren, heeft de marsepeinspecialist speciaal voor Bakkerswereld een nieuw product bedacht: de marsepeinen valentijnsbeer. ‘Bij Valentijnsdag denk je vaak aan hartjes en aan een cupido-figuur. Een beer is een figuur die veel mensen aanspreekt. Voor kinderen is het vaak een knuffel en het heeft zodoende een link met Valentijn.’

Bij het bedenken van deze marsepeinen beer is Van Vliet niet over een nacht ijs gegaan. Ze heeft goed gekeken naar plaatjes van beren.

‘Mijn inspiratie haal ik van internet.

Dat kan van alles zijn. Ik kijk ook graag naar interieurs en naar de kleuren die ‘in’ zijn. Ik krijg hier de ruimte van Joost, onze directeur, om nieuwe dingen te bedenken. Dat is prettig werken.’ Zo heeft ze voor de afgelopen herfst marsepeinen vossen gemaakt. Dat is net weer een tikkeltje anders dan de paddenstoelen en pompoenen die je normaliter met de herfst in veel chocolade- en patisseriewerken terugziet. De basis bij alles wat ze maakt, is de klassieke patisserie: ‘Daar staan we om bekend.’ Daarnaast heeft iedere me-

5 dewerker een eigen, karakteristieke stijl; een zogenaamde handtekening.

Expressie Het ontwerp van de valentijnsbeer is uitgewerkt tot in de kleinste details: met mini-hartjes op de voeten van de beer, een staartje aan de achterkant en een rood hart in de armen. ‘Het maken van gezich-

ten is het lastigst, vooral bij figuren van mensen omdat je expressie in het gezicht moet laten uitkomen.

Bij een dierenfiguur is dat iets gemakkelijker.’ Vooral met de wenkbrauwen en ogen kun je de beer bijvoorbeeld een vriendelijk gezicht geven. Dus daar moet je aandacht aan besteden bij het maken van het figuur, tipt de marsepeinspecialist.

6

december 2020 | BAKKERSWERELD | 7

HET RECEPT

7 Voor het bruine lijf, de kop en de ledematen van de beer gebruikt Van Vliet marsepein van 1 deel amandel en 1,5 deel suiker als basis. ‘Deze marsepein is steviger en meer geschikt om er figuren van te maken. Het zakt minder snel weg dan wanneer je de verhouding 1 op 1 zou gebruiken.’ Die laatste variant gebruiken ze vooral voor vullingen

8 in bonbons. Die mag wat zachter zijn. Bij Huize van Wely maken ze zelf geen marsepein meer. ‘Dat is behoorlijk arbeidsintensief, zeker als je zoals wij hier 150 items van een product maakt. Bovendien heb je er speciale machines voor nodig.’

Om de bruine kleur te verkrijgen, voegt de patissier eerst cacaopoeder toe. Na het doorkneden komen

9 er twee kleurstoffen (eigeel en helderrood) aan te pas. ‘Het eigeel zorgt voor een beigekleur en het helderrood voor een warme, bruine teint.’ Voor het hart gebruikt de Noordwijkse marsepeinspecialist een helderrode en paarsrode kleurstof. Normaliter vindt het mengen van de hulpstoffen met de marsepein plaats in een kuip van de

mengmachines die ze ook voor het deeg gebruiken. ‘We maken grotere hoeveelheden van bepaalde figuren.

Dan is het handiger om het zo te doen.’ Voor de video en het recept voor Bakkerswereld is gekozen voor een volledig handmatige bereiding.

Ter inspiratie voor wie er maar één of een tiental wil maken.

Marsepeinen valentijnsbeer (1 stuks) Ingrediënten • 200 gram marsepein 1 : 1,5 (1 deel amandelen, 1,5 deel suiker) • 2 gram cacaopoeder • 1 druppel eigeel kleurstof • 1 druppel helderrood kleurstof • 19 gram witte marsepein • 8 gram donkerbruine marsepein Rode hart • 25 gram marsepein ( 1 : 1,5) • 1 druppel helderrood kleurstof • 1 druppel paarsrood kleurstof Verwerking • 1. Kneed de marsepein. Maak er een kuiltje in. Schud hier de cacaopoeder in. Voeg de druppels kleurstof toe. Kneed het geheel tot een naadloze bal.

• 2. Weeg 100 gram bruine marsepein af. Vorm deze tot een naadloze bal. Maak er een peervorm van voor het lijfje.

• 3. Weeg 50 gram af voor het hoofd. Vorm tot een naadloze bal.

• 4. Weeg voor de snuit 5 gram af. Kneed tot een naadloze bal. Vorm hier de mond in met het mondstuk van spuitje maat 5. Maak een inkeping waar de neus moet komen.

• 5. Weeg voor de neus 1 gram donkerbruin marsepein af. Vorm deze tot een naadloos balletje. Plak deze op de inkeping.

• 6. Geef met een boetseerstokje aan waar de ogen moeten komen.

8 | BAKKERSWERELD | december 2020

• 7. Rol het zwarte marsepein uit op een dikte van 5 millimeter.

Steek uit met spuitmondje maat 7. Plaats de ogen op het hoofd.

• 8. Rol het witte marsepein uit op een dikte van 5 millimeter. Steek een klein balletje wit uit met een spuitmondje maat 3 voor de ogen. Rol hier twee kleine balletjes van.

• 9. Gebruik voor de wenkbrauwen 1 gram donkerbruine marsepein.

Vorm hiervan twee pilletjes voor de wenkbrauwen. Breng deze aan op het hoofd.

• 10. Rol voor de oren de bruine marsepein uit op 5 millimeter dikte. Steek met spuitmondje maat 12 de oren uit. Vorm deze tot balletje. Plaats ze op het hoofd. Vorm ze met behulp van een boetseerstokje.

• 10. Plaats het hoofdje voorzichtig op het lijfje.

• 11. Weeg voor de benen twee keer 13 gram af. Vorm de benen en plak ze aan het lijfje.

• 12. Rol voor de hartjes op de voet de witte marsepein uit op 5 millimeter dikte. Steek met spuitmondje maat 7 twee balletjes uit. Vorm deze met behulp van een mes tot een hartje. Plak deze op de voeten.

• 13. Rol voor de staart wit marsepein uit op 5 millimeter dikte.

Steek met spuitmondje maat 15 uit en vorm een balletje. Plak de staart aan de achterkant van het lijfje.

• 14. Weeg voor het hart 25 gram rode marsepein af. Maak er een naadloze bal van en vorm er een hart van.

• 15. Weeg voor de armen twee keer 10 gram af. Vorm deze tot armen en plak ze aan het lijfje.

HET RECEPT

10 Naadloze bal Het modelleren van de figuren is en blijft puur handwerk. ‘Ik doe eigenlijk alles met mijn duim en de muis van mijn hand.’ De patissier is er uiterst bedreven in en heeft het vormen van het marsepein echt in de vingers. ‘Het lijkt misschien makk kelijk, maar ik heb het niet in vijf minuten geleerd. De ervaring komt door het vaak te doen en ik heb veel van Joost geleerd.’ Het belangrijkste basisadvies dat de vakvrouw daarbij heeft, is om alle marsepein eerst tot een naadloze bal te vormen. ‘Zo voorkom je dat het marsepein gaat scheuren en kun je het beter verwerken.’ Daarnaast is het belangrijk om vooral bij het gebruik van de witte marsepein voor de snuit en het oogwit, extra goed op schoon werken te letten om te voorkomen dat de kleuren gaan doorlopen.

De opbouw begint bij het lijfje.

Daarvan maakt Van Vliet een peervorm, want als het hoofd er daarna op moet, druk je de vorm nog wat verder in en wordt deze vanzelf bolvormig. Na het lijfje kun je het beste met het hoofd en de vervolgens met de snuit, ogen en oren aan de slag gaan, adviseert Van Vliet. Voor een nog steviger resultaat is het raadzaam om de lijfjes een dag van te voren te maken en deze te laten aandrogen.

11 12

kassen en de oren komt er een modelleerstaafje aan te pas. Voor het vormen van de kleine witte hartjes is een scherp mesje handig. ‘Het is heel precies werk. Ik houd ervan.’

Aan alle details heeft de marsepeinspecialist gedacht. Ook aan de achterkant met het staartje.

Het rode hart wordt met de hand gevormd en met een scherp mesje maakt de vakvrouw de inkeping aan de bovenzijde. Het hart wordt op de benen geplaatst. De armen van de beer worden als laatste aan het lijfje ‘geplakt’; ‘Zo kun je alles mooi stevig aandrukken.’

Het resultaat is een marsepeinen beer met een hartelijke en liefdevolle uitstraling. Leuk om als stukwerk in de winkel te verkopen of als decoratie op een speciale taart, vindt de medewerker van Huize van Wely: ‘Marsepein is zo veelzijdig! Daarom werk ik er graag mee.’ Voor haar collega’s heeft ze nog een laatste tip: ‘Leef je er lekker op uit.’

13

nl Video: de bereiding van het marsepeinen valentijnsbeertje is op video vastgelegd. Wilt u zien hoe Esther van Vliet van Huize van Wely in Noordwijk dit maakt? Kijk dan op www.bakkerswereld.nl/ het-recept

Precies werk Om een ronde mondvorm in de snuit te maken, gebruikt Van Vliet een spuitmondje. En voor het modelleren van vorm voor de oogdecember 2020 | BAKKERSWERELD | 9

T

RECEP

10 | BAKKERSWERELD | december 2020

HET RECEPT

Torta Bolognese is een creatieve spaghetti bolognese, gebakken in een taartvormpje.

Zowel koud als warm vormt dit recept een verrassende bittergarnituur.

Basisingrediënten • 300 gram gekookte en afgekoelde spaghetti • 300 gram bolognesesaus met rundergehakt • 300 gram verse eieren • 100 gram geraspte Parmezaanse kaas

In Frankrijk weten ze het al jaren: ‘Charcutiers et pâtissiers, c’est une combination unique’.

Producten waarbij charcuterie en patisserie de basis zijn, vormen ook in Nederland al jaren smakelijke combinaties. Denk aan saucijzenbroodjes, kroketten, bitterballen en bladerdeeghapjes met kaas.

De combinatie van charcuterie en patisserie biedt aan beide ambachtsvormen nieuwe mogelijkheden.

Door verdergaande productontwikkeling en samenvoeging van wederzijds specialisme ontstaan aantrekkelijke producten, die zowel door slagers als bakkers kunnen worden gemaakt.

In deze serie geeft Paul van Trigt daarvan voorbeelden waar je direct mee aan de slag kunt.

Hulpstoffen per kilo • 5 gram gelatinepoeder • 5 gram keukenzout • 3 gram wittepepergranulaat • 8 gram tuinkruidenbouillonpoeder Bereiding • Pureer met een staafmixer de hulpstoffen met de verse eieren.

• Vermeng dit daarna met de gekoelde spaghetti, gekoelde bolognesesaus en geraspte parmezaanse kaas tot een gelijkmatige verdeling.

• Vul het mengsel zonder luchtinsluiting af in kleine (bijvoorbeeld 12 cm doorsnede), met roomboter ingevette springvormen.

• Gaar de taartjes op 160°C tot kern 85°C in een voorverwarmde heteluchtoven.

• Koel terug in werkruimte naar circa 15°C. • Koel door tot 2 à 4°C. Tips • Verklein de spaghetti na garing en afkoeling tot ongeveer 1 à 2 cm lengte, zodat er een betere verdeling ontstaat met de andere ingrediënten en hulpstoffen.

• Voeg eventueel iets ei-eigeelkleur toe aan het kookwater van de spaghetti om een wat gelere (warmere) kleur te krijgen.

• Voeg nitrietpekelzout toe in plaats van keukenzout. Dat verbetert zowel de kleur als de houdbaarheid.

• Verkoop als heel taartje of als minipuntjes.

• Kan zowel koud als warm worden gegeten.

Paul van Trigt is vaktechnisch specialist voor de worstmakerij en vleesbereiding. www.paulvantrigt.nl december 2020 | BAKKERSWERELD | 11

HET RECEPT

Zweedse vruchtenbol Met deze Zweedse vruchtenbol kunt u uw herfstassortiment afwisselen of aanvullen.

Het product kan goed concurreren met de populaire donuts.

Voor dit product gebruikt baktechnisch adviseur Michel Schröder onderstaande ingrediënten..

Ingrediënten Gebruik voor het deeg Tarwebloem 100% Koningsgist 6% Zout 1,9% Flex vruchten 20% Water circa 65% Gebruik voor de deegvulling Rozijnen 70% Gembershavings 5%

12 | BAKKERSWERELD | december 2020

Werkwijze Gebruik voor de kaneelvulling Amandelspijs 3 kg Boter* 1 kg Bruine basterd suiker 1 kg Kaneel 300 gr Ei 200 gr *op kamertemperatuur

Maak van alle grondstoffen een soepel en afgekneed deeg van 27°C. Meng alle grondstoffen voor de kaneelvulling tot een homogene massa.

• Weeg stukken af op 1050 gram, 35 gram per bol.

• Verwerk het deegstuk met de verdeelopboller.

• Plaats de bollen op de bakplaat, houd afstand tussen de bollen. Laat de bollen 10 minuten loskomen. Druk de bollen plat.

• Spuit ± 10 gram kaneelvulling op de platte bollen. Plaats een platte bol bovenop en druk de bol goed dicht aan de zijkant.

• Laat de bollen circa 45 minuten bij 32°C (85% RV) narijzen.

• Bak ± 9 minuten op 240°C met een aflopende temperatuur. Laat de vruchtenbollen afkoelen.

• Smeer de gesmolten boter op de bollen en decoreer met kaneelsuiker.

DE BAKKERIJ

De balans opmaken

V

alentijn kreeg ik op als thema voor deze editie. Zover kan mijn geest nog niet vooruit. Eerst maar eens letterlijk naar de balans. Zakjes tellen in januari. Maar ook de balans opmaken van het afgelopen jaar.

Toen we de zakjes telden, begin 2020, wist niemand wat hij nu wist en stond iedereen nog anders in het leven. Want hoe dan ook, dit jaar heeft iedereen veranderd.

Minder vrijheid, overal over nadenken, bewust zijn van je gezondheid, maar ook een mooie, andere vorm van verbondenheid, een nieuwe creativiteit en genieten van de dingen die wel konden. Ik denk dat ik net als velen niet meer weet hoe we ook al die feestjes en evenementen er nog even bij deden ‘vroeger’.

In de eerste golf publiceerde Bakkerswereld dat het ‘goed’ was voor de bakker. Ik dook er meteen bovenop, want hoezo: goed? Dit was vreselijk, kostte tonnen energie, discussies met klanten, bange medewerkers, hogere kosten en zorgelijke omzet, 24/7 zorgen, één grote ellende. Dat was voor niemand goed, daar kon geen geld tegenop.

Vandaag, er zo vlak voor Kerst op terugkijkend, zijn we er toch ook weer aan gewend. Het kost niet zoveel energie meer als toen, maar ik ervaar het nog steeds wel als een zware, extra last, bovenop alle andere decemberzorgen.

Wij hebben zorgen, maar hebben het ook druk. Onze horecacollega’s hebben nog veel grotere zorgen, zij hebben niets te doen... het kan dus altijd erger.

En dat het altijd erger kan, is zeker. Ik mopperde op Facebook dat ‘corona’ in combinatie met december een onmogelijke opgave is.

Ik kreeg daarop een privébericht van Bakker E. Zijn opgave voor de komende tijd is nog veel heftiger... hij start deze maand met zijn strijd tegen kanker, als bakker, in december. Hij gaat ervoor, hij gaat winnen, hij kan dit, en ik… ik besef dat niets onmogelijk is. Hoofd omhoog en een positieve blik, mouwen oprollen en gaan.

De balans opmakend, blijft de conclusie: wees tevreden en gelukkig met wat je wél hebt en kunt. Dan is elk jaar een heel mooi jaar. Tot het volgende!

GREETJE GUTTER, MEDE-EIGENAAR BAKKERIJ KEES GUTTER, MONNICKENDAM

greetje@keesgutter.nl www.facebook.com/greetje.gutter linkedin.com/in/greetje-gutter-899b7910

ddec de december eecce cem eemb mbeerr 2020 mb 20 202 20 02 20 | BAKKERSWERELD BAAKKE B AKKE KKKKKEER RSW RS SW S WER ERE ERE RELLD RELD D|1 13 3

MENSENWERK

14 | BAKKERSWERELD | december 2020

MENSENWERK

Stadsbakker en NBOV-bestuurder Arend Kisteman:

‘Als de leden vinden dat ik het niet goed doe, ben ik weg’ Arend Kisteman is sinds een halfjaar voorzitter van de Nederlandse Brood- en banketbakkers Ondernemers Vereniging (NBOV). In die rol wil hij zich niet bezighouden met de dagelijkse gang van zaken, maar samen met het bestuur een stip op de horizon zetten. ‘Het gaat niet om mij, maar om de branche. Voor een voorzitter is het na een jaar of zes wel op’, aldus De Stadsbakker uit Zwolle. Wat drijft hem?

DOOR ANNE MIEKE RAVENSHORST

O

p 8 juli 2020 heeft Arend Kisteman de positie van voorzitter van de NBOV aanvaard. En de ruim negenhonderd leden hem. Kisteman (36) was eigenlijk nog maar net bestúurslid bij de NBOV, toen hij gevraagd werd voorzitter te worden. ‘Mijn zwager is bestuurder in een ziekenhuis en had me vooraf gewaarschuwd: word nooit direct voorzitter. Toen ik hem belde na de NBOV-vergadering, zei hij: laat me

Profiel

Arend Kisteman (36) Opleiding • 2002-2006 Ondernemer bakkerij (Vakschool Wageningen) • 2006-2008 Commerciële economie (Hogeschool van Amsterdam, niet afgerond)

Werk • 2006-2008 Diverse stages/werkperiodes bij Kampioensbakkers Paul Berntsen in Didam • 2008 Boulanger op het Franse eiland Île de Ré (10 maanden) • 2009 Commercieel baktechnisch adviseur bij Bak Speciaal (1 jaar) • 2010 Broodbakker bij de Librije (6 maanden) • 2010 Eigenaar De Stadsbakker (10 jaar) • 2020 Voorzitter NBOV • 2020 Lid hoofdbestuur MKB Nederland

raden. Ze hebben je gevraagd en je hebt ja gezegd.’

Kisteman lacht om de eerste ‘valkuil’ waarin hij direct met beide benen stapte, maar hij kan goed uitleggen waarom hij ‘ja’ zei.

Hij vertelt zijn verhaal vanuit het kleine kantoor op de eerste verdieping van zijn bedrijf De Stadsbakker, in het centrum van Zwolle.

Beneden slaat de stoom uit de oven en verderop draait een banketbakster nieuw beslag ter vervanging van zojuist mislukte cake.

‘Daar zit ik niet mee, daar leren ze van’, illustreert Kisteman ontspannen de manier waarop hij als ondernemer en als bestuurder in het leven staat. ‘Je hebt een doel.

Hoe je dat doel haalt, maakt mij niet uit. Al draaien ze tien keer die cake. Ik moet blind kunnen vertrouwen op onze mensen, ook in mijn bedrijf. De bakkerij hier, dat ben ik niet. Het team moet het doen, ook als ik er niet ben. Dat geldt ook voor de organisatie in Gouda: de leden kunnen vertrouwen op de mensen op kantoor.’

Strategische keuzes Kisteman is stellig: ‘In het vorige systeem wisten het bestuur en de voorzitter alles. Dat wil ik verande-

ren. Dat willen de directie en het bestuur van de NBOV veranderen.

En ook vanuit de leden komen dezelfde signalen. Voor de verschillende onderwerpen moeten de leden kunnen putten uit ons team op kantoor. Daar zitten deskundigen op verschillende terreinen, zij moeten op hun beurt ook weer de informatie weghalen bij de leden.

Ik wil de verbindende factor zijn en me bezighouden met strategische keuzes.’

Hij benadrukt: ‘Ik zit daar niet voor mezelf. Als je dit soort functies aanvaard, moet je over je eigen schaduw heen kunnen stappen. Als de leden niet tevreden zijn met hoe ik het doe, ben ik daar weg. Ik heb genoeg te doen, zakelijk of financieel heeft mijn bedrijf er niets aan dat ik dit doe, gemiddeld ben ik er 24 uur per week mee bezig. Je moet de branche vooruit willen helpen.’

Vrijwel direct relativeert de bakker-bestuurder zijn woorden. ‘Dat ik het niet voor mezelf doe, is ook niet helemaal waar. Ik leer veel, leer veel mensen kennen, volg de training Hoe word je een goed bestuurder van MKB Nederland en VNO-NCW. Voor mijn persoonlijke ontwikkeling is dit een mooie stap en voor de medewerkers in de bakkerij ook.

december 2020 | BAKKERSWERELD | 15

MENSENWERK

ambachtelijke sector blijft. Of dat straks vanuit de NBOV wordt aangestuurd? ‘Daarvoor is het nog te vroeg. Maar zo’n moment in het jaar is wel belangrijk. De ambachtelijke bakker is, zeker nu met corona, de veilige basis voor de consument. Als we dat kunnen vasthouden, gaan we gouden tijden tegemoet. Daar moeten we over nadenken.’

Morrelen aan structuren

Voor hun ontwikkeling is het fijn dat ik weg ben en zij zelf verantwoordelijk zijn voor hoe het hier loopt. Op die manier kunnen ook zij groeien.’

Wittebroodsweken Het gesprek komt op de huidige vorm van de NBOV en de kritiek die de brancheorganisatie geregeld van (ex-)leden krijgt, dat de vereniging het niet goed zou doen. Om uiteenlopende redenen. Kisteman houdt van korte lijnen; als er iets speelt, wil hij weten wat er aan de hand is en waarom. In zijn wittebroodsweken als voorzitter heeft hij diverse leden en vooral ook opzeggers bezocht om daarover te praten.

Hij wil met het bestuur een visie neerzetten voor de langere termijn, maar wil eerst weten wat er leeft.

Hij heeft een duidelijke visie op de functie van de NBOV. ‘Vanaf het mbo tot aan het stoppen van je bedrijf, voor al die bakkers willen we er zijn. Van NBOV-jong tot

NBOV-senior. Als bakkers geen lid willen zijn, is dat ook een antwoord, maar leg uit waarom. Ik wil de angel van de kritiek eruit halen en kijken hoe we kunnen verbinden.’

In zijn nieuwe rol als voorzitter stopte De Stadsbakker met het schrijven van zijn maandelijkse column voor Bakkerswereld. Kisteman zou in de knel kunnen komen met zijn persoonlijke visie, die hij ongezouten durfde neerzetten. De onderwerpen van zijn columns bleken vaak dezelfde als de onderwerpen die bij de NBOV ter tafel kwamen.

Opvolger Den Otter Met de aankondiging van het vertrek van Jos den Otter als voorzitter, kwam die plek vrij. Het NBOV-bestuur vond Kisteman de beste kandidaat voor deze positie, waardoor Arends bestuurlijke ambities in een stroomversnelling kwamen. Daar had hij niet op gerekend, maar hij zei wel ‘ja’.

#Samensterk Kisteman voelt zich in zijn keuze gesterkt door reacties van collega’s.

Eerder bedacht hij samen met een kleine groep bakkers de marketinggroep Samensterk, waarvan de #appelrakker symbool werd. Dat groeide uit in Happy Saturday, de zaterdag na Blue Monday in januari, om de consument een beetje op te monteren. Het moet de dag blijven waarop ambachtelijk bakkend Nederland op dezelfde dag met één gezicht naar buiten treedt. Joep Gommans van BakkerijSupport zorgt voor promotiemiddelen, de bakkers die meedoen verrassen hun klanten met een lekkernij of een goody bag, met als doel het humeur te verhogen en de ambachtelijke bakkerij in een zonnig daglicht te zetten. Kisteman: ‘Uit die groep heb ik leuke reacties gekregen toen ik voorzitter werd. Collega’s vinden het een logisch gevolg van mijn activiteiten en visie.’

Hij hoopt dat Happy Saturday een blijvende publiekstrekker voor de

‘Samenwerken waar het kan, anders niet’ De NBOV wil duidelijk keuzes maken in onderwerpen die van belang zijn voor de ambachtelijke sector.

Onderwerpen die bij de industrie liggen, bieden niet automatisch ook toegevoegde waarde voor het ambacht. Kisteman: ‘We moeten loskomen van de emotie die daaraan kleeft. We kijken waar we kunnen samenwerken. Willen we dat niet, dan doen we het niet. We moeten daar niet te moeilijk over doen.

Ambacht en industrie verschillen gewoon. De industrie heeft de ambachtelijke bakker nodig voor onder meer de prijsstelling. Zij kijkt naar wat er bij het ambacht gebeurt. In de coronacrisis zie je dat de consument vaker bij het ambacht komt, consumenten zien de bakker op de hoek als betrouwbaarder en veiliger. Ambachtelijke bakkers roepen wel eens dat supermarkten alles afpakken, maar tegen onderscheidende producten met een goed verhaal kan geen supermarkt op. Uiteraard zijn er onderwerpen die ons binden en daar kunnen we prima samenwerken. Daar zijn we ook mee bezig. Maar als een van de brancheverenigingen er niet de toegevoegde waarde van inziet, is dat ook goed. Zo hebben we besloten geen geld meer te stoppen in de EU-campagne ‘Brood. Goed verhaal!’ Als de industrie dit wel wil dan kan ze dat oppakken. En dat geldt voor de NBOV net zo.’

16 | BAKKERSWERELD | december 2020

In het halfjaar dat Kisteman nu voorzitter is, groeide hij in die functie. Er staat het nodige op de rol dat vorm moet krijgen en waarover hij nog niet kan uitweiden. ‘Maar ik kan wel zeggen dat ik het steeds leuker begin te vinden, nu ik weet wat er speelt en er steeds meer feeling mee krijg. Ik vind het leuk om aan gevestigde structuren te morrelen. Het bestuur van de NBOV is toe aan professionalisering, en daar gaan we de komende maanden aan werken.’

Kernboodschap voor de ambachtelijke sector, waarvoor de NBOV zich inspant, is wat Kisteman betreft: ‘Ambacht, focus je op jezelf.

Ik vind dat ambachtelijke bakkers zich met hun eigen winkel, product en verkoopomgeving moeten bezighouden, daar moet de focus liggen.’

De NBOV is de enige brancheorganisatie voor ambachtelijke banketbakkers, broodbakkers, patissiers, chocolatiers, verduidelijkt de jonge voorzitter. De leden moeten volgens hem en volgens de NBOV-directie en het NBOV-bestuur het gevoel hebben of weer krijgen, dat dit hun club is.

‘Het bestuur opwaarderen en de structuur hedendaags maken, daarom willen we toe naar het professionaliseren van de organisatie’, zegt Kisteman. Het liefst binnen een jaar, maar in elk geval na zijn zittingsperiode. ‘Als ik over zes jaar mijn plek aan een andere voorzitter afsta, staat hier een organisatie waarvan mensen graag lid én graag bestuurslid willen zijn, waarbij ze binnen het bestuur en vanuit de werkgroepen doorstromen naar verschillende functies. Ik wil de betrokkenheid erin trekken. Zoals De Stadsbakker van mijn medewerkers is, moet de NBOV van de bakkers worden.

Betrokkenheid is onze taak.’

DE WINKEL

Knallend het jaar uit…

N

ou ik weet niet...

Met Oud en Nieuw geen vuurwerk, vreugdevuren of carbid schieten.

Waar is de familie met de Kerst? Wie weet waar Zwarte Piet is?

Wat is veilig om te eten? Waar vier je je verjaardag? Kan ik mijn hypotheek blijven betalen? En wat gebeurt er met de winkels in de toekomst? Kan ik me nog wel veilig voelen in onze rechtstaat?

Vreemd hè, zo’n gevoel dat we niet weten wat morgen ons brengt. Zo’n gevoel van onmacht, waar je geen grip op krijgt, dat je niet kunt sturen. Het glipt door je handen, als los zand en de gevolgen kun je niet overzien.

‘We moeten eerst ons land over de berg trekken’, zegt onze minister-president.

‘En dan kunnen we weer gaan bouwen’. Uuuh oh. Nou ja, will see….

Ondertussen wachten we af en trekken we ons plan tot zover we het kunnen overzien. Een week? Een maand? Niet veel langer, en misschien moet ik het persoonlijk ook wel 100 x bijstellen.

Tja, geduld is een schone zaak. Heb je het ervoor over om uit deze achtbaan te stappen? Afscheid te nemen van het harnas met een happy face? Altijd maar denken en doen en de tollen in beweging houden? Doe je dit eigenlijk nog wel voor jezelf?

Oké bakker Jos, even doorpakken. Graag perspectief. Een helder doel. Weet je, in zo’n tijd van crisis kan ook alles. Waarom niet doen waar je al jaren van droomt?

Hoe ziet die droom eruit als we over de top van de berg mogen kijken? Zou het een prachtig vergezicht zijn, met een helder blauwe lucht? Waarin iedereen nieuwe kansen krijgt? Waarin we rekening houden met elkaar? Met toekomstperspectieven, ook voor de volgende generaties? Met nieuwe uitdagingen en iedere dag minstens een ontdekking? Met de lekkerste taartjes en broodjes, zodat het iedere dag feest is? Met grip op jouw leven…

Misschien is de weg naar de top van de berg nu ingewikkeld, maar vanaf de top misschien wel een weg vol avonturen, met de lekkerste zoete taartjes en iedere dag een klein feestje. Als dat het gaat worden, dan wordt mijn nieuwjaarswens dat ik iedereen het allerbeste wens voor een knallende toekomst!

JOS HUIJBREGTS IS BAKKER

joshuijbregts@vvlp.nl www.bakkervanvessem.nl

december ddec de eecem emb mbber er 2020 er 202 2 20 20 | BAKKERSWERELD BAAKKK B KKE KKEERSW RS R SW S WER ERELD | 17

DE VOLGENDE STAP IN JE CARRIÈRE?

BREED ASSORTIMENT AAN VACATURES BINNEN DE FOODBRANCHE

$ , +++ *()'&# ## )!"% , ()'&# ## )!"% # ## !"" !& * &$ ! $

www.vannesenplaisier.nl

Hoe leest u Online

het liefst?

Compleet Het recept voor ondernemers - sinds 1937 | oktober 2019 | jaargang 80 | nummer 10 | www.bakkerswereld.nl

NAJAARSBEURZEN BIEDEN INSPIRATIE

O, kom er eens kijken

Onbeperkt toegang tot Bakkerswereld.nl

Onbeperkt toegang tot Bakkerswereld.nl

Bakkerswereld Nieuwsbrieff (2x per week)

Bakkerswereld Nieuwsbrieff (2x per week)

Bakkerswereld digitaal lezen (11x per jaar)

Bakkerswereld digitaal lezen (11x per jaar) Bekijk alle edities digitaal vanaf sep. 2015 Bakkerswereld vakblad (11x per jaar) per post

Bekijk de mogelijkheden op www.bakkerswereld.nl/alle-abonnementen

MENSENWERK

Panta Rhei

D

it was de titel van mijn eerste column voor dit blad. Panta Rhei betekent ‘voortdurend in beweging’. Ik schreef dat dit voor ondernemers kansen bood als je mee zou bewegen, en bedreigingen veroorzaakte wanneer je stil zou blijven staan. Een waarheid als een koe. Ondertussen heeft in 2020 de halve wereld stilgestaan en is sommige ondernemers de vrijheid om mee te bewegen ontnomen. Kijk maar naar de horeca. Al maanden is deze sector verplicht gesloten. Dan moet je wel heel creatief zijn om dit het hoofd te kunnen bieden. Gelukkig zijn die ondernemers er toch. Ik las over een horecaondernemer die een stampotten-afhaalloket is begonnen. Iedere dag een grote pan stamppot maken en verkopen.

Ouderen maken hier dankbaar gebruik van.

Bakkers ontspringen voor een groot gedeelte de dans. Winkels mogen open blijven en de voorbereidingen voor de Sint en Kerst zijn in volle gang. We mogen ons gelukkig prijzen! Toch mogen we niet stil blijven staan. Immers alles blijft in beweging, dus beweeg mee.

Dit zal mijn laatste column zijn voor Bakkerswereld. Of eigenlijk noem ik het liever mijn laatste bijdrage. Immers een column is kritisch, prikkelend en scherp. In mijn bijdragen wilde ik niet kritisch zijn, maar wel prikkelend en tot actie manend. Er valt immers nog zoveel te doen, er zijn zoveel kansen en als we niet opletten lopen de grote retailers er mee weg. Zelf geloof ik erg in focus. Het concentreren op een onderdeel van je vak of productgroep waar je heel goed in bent. Je wordt de beste broodbakker, de beste patissier of sterker nog de beste biologische bakker of misschien wel de allerbeste kleinbroodbakker van Nederland. Alle voorbeelden bestaan echt en zijn succesvol. Naar mijn mening kun je niet overal goed in zijn en zeker kun je niet overal de béste in zijn. Kijk bijvoorbeeld naar Herman den Blijker. In zijn Tv-programma’s gaat hij erop uit om restaurants te redden. Het eerste dat hij doet is de boel opfrissen, de wereld laten weten dat het restaurant bestaat en… de kaart verkleinen. Vaak zelfs decimeren. Dat doet hij om de kok te laten excelleren in wat hij het beste kan en om het organisatorisch makkelijker te maken. Je hoeft immers niet meer alles altijd vers op voorraad te hebben en de doorloopsnelheid wordt verhoogd, zodat er geen derving meer ontstaat. Heel simpele zaken die voortkomen uit focus. Maar ook hier blijft het zo dat je moet blijven opletten op wat je klanten vragen. Wat er gebeurt in je omgeving. Verandert er iets? Dan pas je je aan. Altijd. Hierin mag je niet verslappen. Immers, alles zal voortdurend blijven veranderen. Blijf alert! Verander mee! Ik wens u veel succes!

RIEN KOS, DIRECTEUR D. VAN DER POL EN ZONEN B.V.

kos@vdpol.nl rien-kos ddecce december cemb em em mbber er 2020 202 202 20 20 | BAKKERSWERELD BAKKE B BA AKKE KKKEERSW KK RSWEERE ER RELD LD | 1 19 9

VEILIG EN GEZOND

Winnaar Week van de RI&E:

‘Training is belangrijk om bewustwording te vergroten’ ‘Fysiek zwaar werk is onderdeel van ons vak en we moeten hier op zo’n manier mee omgaan dat we dit onze hele carrière kunnen volhouden.’ Goemans Versbakkerij startte met trainingen fysieke belasting en ze wonnen daarmee ook de prijs tijdens de Week van de RI&E: een AED. DOOR EVELINE JANSE - EVERLUTION

D

ennis Goemans: ‘Je lichaam is een belangrijk instrument, zeker ook voor het werk als bakker. Je hebt maar ĂŠĂŠn lijf en daar moet je het je hele carrière mee doen, dus daar moet je goed mee omgaan.’ Hij vertelt dat er in het bedrijf altijd al aandacht was voor het verminderen van fysieke belasting. ‘We hebben kratten op wieltjes staan, de werkhoogtes kunnen goed worden ingeregeld en de bussen zijn allemaal uitgerust met een oprijplaat, zodat je in ĂŠĂŠn keer alles erin kunt rijden. Recent zijn daar de trainingen aan toegevoegd.

Het doel daarvan is vooral om het

bewustzijn over het gebruik van het lichaam te vergroten.’

RI&E De aanvulling met de trainingen kwam voort uit de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) die werd uitgevoerd. ‘We zagen daarin terug dat op het gebied van voorlichting en bewustzijn nog een stap te zetten was.’ De trainingen fysieke belasting, die vanuit het Sociaal Fonds Bakkersbedrijf worden vergoed, gaan in op praktische zaken zoals goede tiltechnieken, maar er wordt ook gekeken hoe de bakkerij is ingericht en hoe je het jezelf makkelijker kunt maken. De training helpt zo om medewerkers zich bewust te laten worden van het gebruik van hun

lichaam. Lees op Veilig en gezond in het bakkersbedrijf meer over de trainingen en vergoedingen: www. veiligengezond.nl/veilig-werken/ training-fysieke-belasting.

Focus op de rug Versbakkerij Goemans is gestart met een diverse groep van tien medewerkers uit het bedrijf. Goemans: ‘We wilden eerst kijken wat de trainingen voor effect hadden. Daarom hebben we twee winkeldames, iemand van kantoor, een chauffeur en vier mensen uit de productie gevraagd om de training te volgen, en ik deed zelf ook mee. Tijdens de training was er vooral aandacht voor de rug. Dat is specifiek, maar juist daardoor was de training effec-

Automatische Externe DeďŹ brilator (AED) Veel mensen weten het wel: bij een hartstilstand telt elke seconde. Er moet zo snel mogelijk gestart worden met reanimeren. In combinatie met een AED kan dit de overlevingskans verhogen van enkele procenten (bij niet ingrijpen) tot ruim 80 procent. John Koole van ProCardio legt uit wat het nut is van een AED. ‘Enkele duizenden keren per maand vindt er buiten het ziekenhuis een hartstilstand plaats. In de praktijk staat het hart zelden helemaal stil; het hart gaat ongecontroleerd en snel trillen, ook wel fibrilleren genoemd. Het lichaam kan dat zelf niet oplossen. Een AED kan een elektrische schok geven, waarmee het hart als het ware gereset wordt, waarna het vaak opnieuw kan opstarten.’ Een AED is ontwikkeld voor leken: iedereen kan en mag de AED bedienen: ‘De AED leidt je op een rustige en veilige manier door de stappen. Hij vertelt je precies hoe je de elektroden moet plaatsen, analyseert het hartritme en bepaalt of een schok zinvol is. Als dat het geval is, meldt hij dat, vertelt hij hoe je dat veilig doet (denk maar aan de ziekenhuisseries waarbij iedereen het bed los moet laten), en vervolgens kun je zelf op de knop drukken.’ AED’s zijn er in verschillende soorten en maten. ‘Bij een AED is het essentieel dat hij werkt op het moment dat je hem nodig hebt. AED’s met een FDA-certificaat zijn tegen hoge standaarden gecontroleerd. Kies bij voorkeur voor een AED die zichzelf iedere dag test.’

20 | BAKKERSWERELD | december 2020

tief. De trainer had een skelet-ruggenmerg meegenomen, waardoor zij precies kon laten zien wat er met je rug gebeurt bij bewegingen in het dagelijks leven. Dat ging niet alleen over situaties op het werk, maar ook thuis. Daardoor is de training ook relevant voor als je op kantoor werkt.’ Goemans vertelt dat de meeste mensen in het bedrijf weleens een keer door hun rug zijn gegaan. De trainer stelde de vraag wanneer dat gebeurt. Al snel bleek dat dat eigenlijk altijd in de ochtend is, vaak bij een beweging die helemaal niet zwaar is, bijvoorbeeld als je je sokken aantrekt of staat te douchen.

Goemans: ‘De trainer vertelde dat je er rekening mee moet houden dat je lichaam ’s ochtends nog niet warm is en een kleine beweging dan net de druppel kan zijn.’

Oefenen De training, die drie uur duurde, vond plaats op locatie in de bakkerij, waardoor met concrete situaties en materialen kon worden geoefend. Goemans: ‘Doordat je traint in de eigen werkomgeving wordt het heel tastbaar. We leerden bijvoorbeeld dat als je een plaat van onderop de kar pakt, dat je moet tillen met een holle rug. Dat wist ik niet, maar er werd duidelijk uitleg gegeven en je voelt het verschil ook echt. Dat is een belangrijk deel van de training: dat je echt voelt wat er

VEILIG EN GEZOND

John Koole van Procardio (r) overhandigt de AED aan Dennis Goemans van Goemans Versbakkerij. Geheel links: Tineke Rens, coördinator van Veilig en Gezond.

Foto’s: Veilig en Gezond

Als je een plaat van onderop de kar pakt, moet je tillen met een holle rug.

gebeurt in je lijf. Als je op die manier tilt, ga je ineens je rugspieren gebruiken. Je voelt echt je spieren aan het einde van de dag!’

Goemans is overtuigd van het belang van bewustwording en is dan ook erg te spreken over de training.

‘Je kunt van alles aan maatregelen verzinnen, maar bewustwording is essentieel om ervoor te zorgen dat medewerkers zelf overtuigd raken van het belang om op een bepaalde manier te werken.’ Het effect van de training zingt na een paar weken nog steeds rond. ‘Ik hoor medewerkers erover praten en ze zeggen tegen elkaar ‘Holle rug!’ Ze denken eraan en ze voelen het ook echt. Er is sindsdien nog niemand door z’n

rug gegaan! Collega’s die niet bij de training waren, worden ook gewezen op de juiste manier van werken en vragen er zelf ook naar. Meerdere medewerkers hebben inmiddels aangegeven dat zij graag de training willen volgen. We gaan dit dan ook verder uitrollen in de organisatie en zoveel mogelijk mensen die training te laten volgen.’

Actie Week van de RI&E Tijdens de Week van de RI&E was er een speciale actie vanuit Veilig en gezond in het bakkersbedrijf.

Bakkerijen die zich in die week aanmeldden voor een training, maakten kans op een AED (zie kader). Versbakkerij Goemans was de gelukkige

winnaar van de AED. Goemans: ‘Die AED kwam uiteraard goed uit. Ook dat zorgt weer voor extra veiligheid in de bakkerij.’

nl Op Bakkerswereld.nl vind je het Dossier Arbo met daarin uitvoerige informatie over veilig en gezond werken in de bakkerij.

Heb je tips voor de redactie over (on)veiligheid in de bakkerij?

Mail die aan bakkerswereld@ vakmedianet.nl.

december 2020 | BAKKERSWERELD | 21

MENSENWERK

De Brabander zet kruistocht na geurverlies voort

‘Dit is veel ernstiger dan mensen denken’ Meester Patissier Hidde de Brabander zet zijn kruistocht voort om arbeidsongeschiktheid bij verlies van geur erkend en mogelijk verzekerd te krijgen. De voor zijn werk van smaak, maar vooral ook van geur, afhankelijke patissier en ijsbereider deed zijn relaas in RTL Boulevard.

DOOR ANNE MIEKE RAVENSHORST

H

idde de Brabander is deels arbeidsongeschikt geraakt door geurverlies als gevolg van een coronabesmetting. Dat vertelde de Meester Patissier woensdag 25 november in het tv-programma Op1. ‘Daar hebben een miljoen mensen naar gekeken. Het is een gerenommeerd programma. Ik stuur de link ervan door naar vrienden die met hetzelfde probleem kampen, door corona.

Zo hoop ik ook hen te helpen’, aldus de gedreven vakman die zichzelf inmiddels de ‘ambassadeur van het geurverlies’ noemt.

Zijn smaak is hetzelfde gebleven, vertelt De Brabander, in dienst bij het IJscentrum en eigenaar van Dreams of Magnolia. Maar vijf maanden na zijn coronabesmetting is zijn reukvermogen nog steeds niet op orde. ‘Dat was echt hélemaal weg, nul. Het gaat stapje voor stapje wel beter, maar ik heb nog steeds vervlakkingen en vervormingen in mijn reukvermogen.’

22 | BAKKERSWERELD | december 2020

Meester Patissier Hidde de Brabander zet zijn kruistocht voort om arbeidsongeschiktheid bij verlies van geur erkend en mogelijk verzekerd te krijgen.

Foto: Bakery Institute

Erkenning De Brabander wil iets in beweging zetten, namelijk aandacht vragen bij verzekeraars voor het arbeidsongeschikt raken door geurverlies. Dat probleem wordt – nog – niet serieus genomen, merkt hij. ‘Geur is écht waar het om draait in ons werk, ook voor chefs in de horeca. De dynamiek in je neus is heel bijzonder, veel belangrijker nog dan smaak.

Het afproeven van gerechten is ons vak, als je geen geur meer hebt, ben je uitgespeeld. Dan kun je je werk niet meer uitvoeren.’

Zijn ervaring is dat het niet als een werkelijk arbeidsongeschiktheidsprobleem wordt gezien. ‘Als ik dat vertel, krijg ik te horen: maar Hidde, je kunt toch een boek schrijven of je collega’s in de bakkerij vragen voor

jou te ruiken? Dat is hetzelfde als tegen een hardloper zeggen: je hebt toch een neef die hardloopt, hij kan toch voor jou hardlopen?’

De Meester Patissier en IJsbereider geeft aan dat het makkelijker is om iets duidelijk te maken zodra dat fysiek zichtbaar is. Een gebroken been bijvoorbeeld. Daartegen wil hij waarschuwen: ‘Ik wil de samenleving wakker schudden, dit is veel ernstiger dan mensen denken. Het is een minder gevaarlijk, maar wel ernstig gevolg van corona. En dat kan grote impact hebben, zeker voor iemand die daar in zijn werk van afhankelijk is.’

Neusverzekering Ter illustratie haalt hij wijngoeroe Ilja Gort aan. ‘Hij is onder meer de

man achter La Tulipe-wijnen. Ik las eens dat hij zijn neus heeft verzekerd voor €5 miljoen. Dat vond ik toen wat overdreven, maar daar kijk ik nu anders tegenaan.’

Doordat de dynamiek van geur zo wezenlijk is, en geur dus niet alleen een privéaangelegenheid is, maakt de patissier van de nood een deugd.

‘Dat wist ik natuurlijk altijd al, maar doordat het nu op deze manier een rol in mijn leven is gaan spelen, kan ik er maar beter een projectje van maken. Ik word misschien een beetje de ambassadeur van het geurverlies.’

De Brabander deed zijn verhaal over geur- en smaakverlies inmiddels in de Volkskrant, het AD, bij Op1 en nu ook bij RTL Boulevard uit de doeken.

STRATEGIE

Kerstdrukte en huiselijk samenzijn

W

at is 2020 een merkwaardig jaar geworden. Waar in het eerste kwartaal drukte nog als een positief iets werd gezien, is het nu iets dat zoveel mogelijk moet worden vermeden. Drukte was: veel productie, klanten, gezelligheid et cetera. Drukte vraagt nu: oplettendheid, gevaar op besmetting en zoeken naar alternatieve plekken.

Maar gelukkig is de mens slim en vindingrijk. Gedurende het jaar werd ontdekt dat je prima op andere manieren en soms ook op andere plekken kon samenzijn en werken. Natuurlijk was het allemaal niet optimaal maar toch werden deze alternatieven met beide handen aangegrepen. Thuiswerken werd een norm. Net zoals het op afstand vieren van jubilea en het virtueel houden van vergaderingen, overleggen en Algemene Ledenvergaderingen. Of zelfs online on-boarding programma’s.

Nu staat 2021 voor de deur. Vermoedelijk zal een aantal onverlaten het jaar gaan uitknallen met vuurwerk. Net zoals de viruswappies zal dat gelukkig een beperkte hoeveelheid Nederlanders zijn. Weldenkend Nederland schikt zich massaal in de bestaande situatie. Veel champagneflessen zullen dus in puur huiselijke kring knallen. Het is een goede zaak om vanuit die huiselijke sfeer het nieuwe jaar in te gaan.

Het woord voor het nieuwe jaar zal ongetwijfeld ‘coronavaccin’ worden. In welke vorm dan ook; het vaccin zal de toegang worden tot normalisatie van de maatschappij en het maatschappelijk verkeer.

Naast de normale goede wensen voor het nieuwe jaar wens ik dit keer ook iedereen snel een vaccin toe. Als dat bij veel Nederlanders kan, kunnen we weer lekker met z’n allen naar sportwedstrijden gaan, concerten bezoeken en naar het theater. En na afloop gezellig met elkaar aan de borrel of de BBQ. Wat een mooi vooruitzicht is dat voor 2021!

Voor nu fijne kerstdagen en een rustig, huiselijk Oud en Nieuw.

WIM KANNEGIETER, DIRECTEUR NEDERLANDSE VERENIGING VOOR DE BAKKERIJ

nvbinfo@nedverbak.nl wimkannegieter @NVBBakkerijen

december 2020 | BAKKERSWERELD | 23

STRATEGIE

NBOV over de gedifferentieerde premie Werkhervattingskas (Whk):

‘Checken kan soms duizenden euro’s schelen’ In de beschikking gedifferentieerde premie Werkhervattingskas (Whk) staat beschreven welke premies in 2021 betaald moeten worden voor Ziektewet en de WGA. Controleer deze beschikking goed. Dat kan soms duizenden euro’s schelen, adviseert Dennis Oosterveer, bedrijfsadviseur P&O bij de NBOV. DOOR DENNIS OOSTERVEER - NBOV

M

iddelgrote en grote ondernemingen ontvangen rond deze tijd weer de jaarlijkse beschikking gedifferentieerde premie Werkhervattingskas (Whk). De NBOV raadt aan om deze beschikking zo snel mogelijk na ontvangst te controleren.

Er kan namelijk bezwaar tegen de beschikking worden gemaakt. Het bezwaarschrift moet dan wel binnen zes weken na dagtekening van de beschikking bij de Belastingdienst binnen zijn. Hierna neemt de Belastingdienst het bezwaarschrift niet meer in behandeling.

Loonsomafhankelijk Werkgevers die via het UWV zijn verzekerd voor de risico’s van arbeidsongeschiktheid, dragen de gedifferentieerde premie Whk af als onderdeel van de premies werknemersverzekeringen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in kleine, middelgrote en grote werkgevers. In welke groep de onderneming valt, is afhankelijk van de loonsom: • Kleine werkgevers (loonsom tot € 346.000) betalen een vaste sectorpremie (sector 13).

• Middelgrote werkgevers (loonsom € 346.000 tot € 3.460.000) betalen een premie die deels individueel en deels sectoraal is bepaald.

• Grote werkgevers (loonsom vanaf € 3.460.000) betalen een individueel bepaalde premie.

Ondernemers kunnen ook eigenrisicodrager zijn. In dat geval zijn 24 | BAKKERSWERELD | december 2020

Het checken van de beschikking gedifferentieerde premie Werkhervattingskas (Whk) kan soms duizenden euro’s schelen.

Foto: Archief Bakkerswereld ze niet via het UWV verzekerd en staan de premiepercentages in de beschikking op 0 procent.

Berekening De gedifferentieerde premie wordt gebaseerd op gegevens uit het verleden. In 2021 wordt de premie berekend op basis van het totaalbedrag aan uitkeringen, dat twee jaar geleden (dus in 2019) is uitbetaald aan de uitkeringsgerechtigden die aan uw organisatie verbonden zijn.

Op de beschikking staat het totale bedrag aan ZW- en WGA-uitkeringen dat aan oud-werknemers van de onderneming is uitbetaald. Om dit te kunnen controleren, moet de ondernemer bij UWV opvragen om welke werknemers het precies gaat.

Daartoe dient de instroomlijst opge-

vraagd te worden.

Controleren Om de beschikking te controleren, kunnen onder meer de volgende gegevens worden gecheckt: • Staat het juiste loonheffingennummer op de beschikking?

• Was de werknemer bij u in dienst?

• Wordt de werknemer niet dubbel geteld?

• Klopt de ingangsdatum van de uitkering?

• Was er sprake van ziekte bij zwangerschap of orgaandonatie?

• Viel de werknemer onder de no-riskpolis?

• Was de arbeidsbeperking te wijten aan een derde (regres)?

Bovenstaande zaken beïnvloeden de hoogte van de premie, dus controleer deze goed en vraag zo nodig advies.

Narekenen en advies Voor het narekenen van de premiepercentages voor de gedifferentieerde premie kan het beste contact opgenomen worden met de accountant. NBOV-leden kunnen inhoudelijke vragen over dit onderwerp en andere werkgeverszaken stellen aan de bedrijfsadviseurs van de NBOV via po@nbov.nl of 0182 - 69 30 30.

STRATEGIE

PPADISCMBTI

‘W

aarom is alles bij jullie altijd een wedstrijd!?’ Mijn vrouw vroeg het, nadat mijn zoon en ik elkaar weer eens in de haren zaten. Nou ja, haren. Hij heeft moeite om toe te geven, dat mijn ideeën en aanpak beter zijn. Dat vindt hij ook van mij. Onzin, natuurlijk.

Wat vlak voor je gebeurt, zie je vaak niet scherp. Ik zag niet, hoezeer hij - ook als stiefzoon - in gedrag op mij lijkt. Het werd duidelijk uit de PPA, de persoonlijke profielanalyse, die we invulden. Beiden hebben we een D-profiel: een sterke prestatiedrang met, centraal in ons gedrag, het behalen van resultaten. In mijn rapport staat zelfs letterlijk: ‘(…) ziet een activiteit als een wedstrijd.’ Tja. Ruim twintig jaar geleden, tijdens een sollicitatie, vulde ik mijn eerste PPA in.

In al die jaren deed ik dat drie keer. In de uitkomsten zie je hoe mijn werkgedrag zich door de jaren heen ontwikkelde. En wat me verraste: het huidige profiel van mijn zoon is identiek aan dat van mij 20 jaar geleden.

De PPA is gebaseerd op de DISC-theorie van psycholoog Marston. Hij definieerde vier kenmerken voor persoonlijkheid, afgekort DISC: Dominantie, Invloed, Stabiliteit, Conformiteit. Psycholoog Clarke ontwikkelde DISC tot een assessment, een middel voor gedragsbeoordeling. Tegenwoordig kun je kiezen uit diverse DISC-assessments. Van de PPA tot een indeling op kleur. Ik ben rood. Daarnaast zijn er ook andere analyses om gedrag in kaart te brengen, zoals MBTI, de Myers-Briggs Type Indicator.

Ze geven allemaal inzicht in gedrag. Inzicht, waaraan je je oordeel over een sollicitant kunt toetsen. Inzicht, dat je helpt gedrag van medewerkers beter te begrijpen. Inzicht, waarmee je medewerkers of je team kunt helpen het maximale uit zichzelf te halen.

Zelf werk ik graag met de PPA. Die is eenvoudiger, sneller, vaak scherper en veel goedkoper dan de assessments bij grote bureaus. Die van de rollenspellen. Een allergie! Als ik toneel had willen spelen, was ik wel naar de toneelschool gegaan.

Wil je snel resultaat behalen, ben je direct en ongeduldig, werk je hard en stoor je je aan anderen die minder productief zijn? Grote kans, dat je scoort op de D en ondernemer (in spé) bent. Zoals mijn zoon.

Ik ben trots op hem. Hoe hij als logistiek planner resultaat boekt voor zijn werkgever. En vooral, daar ben je vader voor, dat hij iets doet waarin hij tot bloei komt, en waar hij gelukkig van wordt. Uit zijn PPA-carrièrerichtlijn bleek, dat hij geschikt kan zijn als logistiek manager. Het is zijn volgende ambitie.

En vast niet zijn laatste.

HANNO SPANNINGA, EIGENAAR FOODRESULT

hanno@foodresult.com www.linkedin.com/in/HannoSpanninga www.foodresult.com www.facebook.com/HannoSpanninga

deecceemb de dec december em mbber m er 2020 20 2 202 02 0 20 | BAKKERSWERELD BAAKK B KKKE KER KE RSW RS SW S WERE ERE ER RELLD D|2 25 5

STRATEGIE

Andere tijden vragen We kijken terug op een bewogen en bijzonder jaar. Een decemberartikel heeft vaak vooruitkijken en koersbepalen als onderwerp. Ook deze keer blikken wij vooruit, maar dan op een andere, eigenwijze manier.

N

et als u zijn wij ook ondernemer. In deze bijdrage delen we graag een keer hoe wij de afgelopen periode hebben beleefd, en wat het ons heeft gekost en gebracht. Wij vinden dat wij u alleen goed kunnen ondersteunen als er een bepaalde wederzijdse verbondenheid en oprechte interesse is.

De zoveelste wijsneus zijn die u vertelt wat u wel en vooral niet moet doen, is niet onze werkwijze. Het helpt u ook niet verder, omdat een bepaalde oplossing of werkwijze ook door u gedragen moet worden, wil het in de praktijk werken. Afgelopen maart kwam op de vakbeurs Bakkersvak een pandemie die tot dan voor velen een ver-van-mijn-bed-show was opeens heel dichtbij.

Een paar weken later kondigde de regering de ‘intelligente lockdown’ aan. Niet meer bij elkaar op bezoek en iedereen in zijn eigen huisbubbel, was het devies.

Lege agenda In de eerste weken van de lockdown direct een lege agenda. Gemaakte afspraken werden doorgeschoven of zoveel mogelijk telefonisch en later met Teams/Zoom gedaan. Alleen afspraken die geen uitstel konden velen, gingen door. In de eerste paar weken denk je nog dat het over een paar weken weer back to normal is. De praktijk bleek anders. De werkzaamheden lagen praktisch stil, omdat iedereen in de eerste coronagolf vooral bezig was met overleven. Bij onze klanten zagen

Jan Buitelaar, Resultsplus ‘Het is mijn missie financiële rust te brengen, waardoor u zich als ondernemer verder kan ontwikkelen. Dit doe ik door structuur aan te brengen en door heldere doelen te stellen die praktisch realiseerbaar zijn.’

Resultsplus www.resultsplus.nl

26 | BAKKERSWERELD | december 2020

we dat de crisis zich op grofweg twee manieren manifesteerde. Op de locaties waar drukte kon worden gemeden, stegen de winkelomzetten. Op centrumlocaties viel de omzet soms helemaal weg. Leveringen aan horeca en catering vielen van de ene op de andere dag weg en sommige bedrijven hielden hierdoor nauwelijks omzet over.

Omdenken Ondernemers worden geacht creatief te zijn.

Tenslotte ben je niet voor niets ondernemer geworden. ‘Omdenken’ is dan opeens een veel gehoorde kreet. Ook wij hebben daarover nagedacht en moeten bekennen dat wij het best lastig vonden. Binnen de kaders van je kwaliteiten opeens een ander dienstenpakket aanbieden en van toegevoegde waarde zijn als de gebruikelijke werkzaamheden tijdelijk wegvallen.

Wij hebben daar op onze manier richting aan gegeven door ons in te zetten voor de gehele bakkerij- en slagerijsector en te gaan lobbyen.

Gestart met het schrijven van een brief aan de bewindslieden, en daarna de telefoon pakken en e-mailen. Wij wisten ook niet hoe het zou uitpakken en waar we moesten beginnen, maar we zeiden tegen elkaar: ‘We gaan het gewoon doen.’

Lof voor ambtenaren Het heeft ons veel gebracht, mooie gesprekken op ministeries en overlegmomenten met bakkers en slagers. Niets dan lof voor de ambtenaren die onder hoge druk generieke regelingen hebben opgetuigd en ook oog hebben gehad voor de ondernemers die buiten de boot vielen door de algemeenheid van een regeling.

Dat hoort óók bij ondernemerschap; gewoon doen! Jezelf (je werk) opnieuw uitvinden blijkt zo simpel nog niet. Je staat er dan, of je nu groot of klein bent, naar je gevoel helemaal alleen voor.

Overtuigingen We hebben in ons leven allemaal een set overtuigingen opgebouwd, door onze opvoeding, vrienden, maatschappelijke positie en ervaringen.

Een overtuiging is een middel dat ons in staat stelt om de wereld om ons heen te ordenen, een middel dat we gebruiken om ons er

doorheen te navigeren.

Overtuigingen zijn dan ook onlosmakelijk verbonden met je identiteit. Onder de huidige omstandigheden moeten we onze overtuigingen opnieuw tegen het licht houden en indien nodig herzien.

Nieuwe toekomst Het begint door je open te stellen en het bekende los te laten. Stel vragen, leg verbanden en doorbreek gewoontes. Je bent nooit objectief, dat is een feit. Onze ‘oude’ overtuigingen zijn onder gewijzigde omstandigheden vaak niet langer bruikbaar. Pas als je dat onder ogen ziet, kun je een nieuwe toekomst creëren. Durf over de rand te stappen van het jou bekende. Wij weten het ook: het is soms gemakkelijker gezegd dan gedaan.

STRATEGIE

om nieuwe inzichten

Goede ondersteuning kan alleen in wederzijdse verbondenheid, met oprechte interesse.

Wat ons heeft geholpen om nieuwe wegen te vinden, waren gesprekken met lotgenoten en soms ook met klanten. Inspirerende telefoongesprekken, bijpraatsessies en in een open setting met elkaar ideeĂŤn uitwisselen. Dat leidde tot mooie initiatieven, waarmee niet alleen wij, maar ook anderen verder konden.

In de zomer werden de teugels gevierd en konden we weer klanten bezoeken. De vragen werden anders en het was een uitdaging om op deze vragen met elkaar het antwoord te vinden. Om je overtuigingen los te laten is het netwerk om je heen enorm belangrijk. Zonder dat is het moeilijk om tot andere inzichten te komen, zo is onze ervaring. Brainpower bundelen werkt dan ook echt.

Vooruitblik

gingen over uw bedrijf, klanten en medewerkers loslaten? Loslaten kan nieuwe onverwachte mogelijkheden bieden. Verlies daarbij de realiteit niet geheel uit het oog.

Vasthouden aan het bestaande biedt uiteindelijk onvoldoende perspectief.

Kom in beweging en zoek sparringpartners.

Dit kunnen uw naasten, collega-ondernemers, medewerkers, adviseurs of leveranciers zijn. Alleen samen kunnen we bestaande overtuigingen

Tips - Zoek een sparringpartner om overtuigingen los te kunnen laten - Maak tijd voor reflectie en neem afstand - Maak plannen en blijf in beweging

Beeld: Shutterstock loslaten en nieuwe wegen gaan bewandelen. Wij wensen u vooral een gezond 2021 toe, en blijf bewegen!

Gert Jan van Egmond Gert Jan van Egmond is bedrijfsjurist en gespecialiseerd in juridisch advies voor ondernemers in het midden- en kleinbedrijf.

Met Juristvoordebakker.nl richt hij zich in het bijzonder op de ambachtelijke bakkerij.

Van Egmond Legal www.juristvoordebakker.nl

Hoe gaat u 2021 in? Kunt u bestaande overtuidecember 2020 | BAKKERSWERELD | 27

TRENDING 2021 IN DE BAKKERIJ

VISIES OP ONTWIKKELINGEN IN DE BAKKERIJBRANCHE

INHOUDSOPGAVE ‘DE KLANT WIL NIET MEER IN DE RIJ STAAN WACHTEN’ Henk van Heeringen en John Dekker, Infrashop

30

‘DUURZAME ONTWIKKELINGEN IN KOUDETECHNIEK’ Perry Houx, KOMA

32

‘MAAK HET VAK SEXY VOOR DE NIEUWE GENERATIE’ Harm Spronk, Spronk Bakkerijmachines

34

‘ALLES DRAAIT OM EEN WARME, HUISELIJKE SFEER’ Cor den Tuinder, Lixero

36

‘GESTROOMLIJNDE PROCESSEN GEVEN RUST EN OVERZICHT’ Johan Hartog, Bakkersmaat

38

28Trending | BAKKERSWERELD | december 2020interviews. in 2021 bevat gesponsorde

TRENDS

Ontwikkelingen in de bakkerijbranche: vijf visies Bakkerswereld komt in deze laatste editie van 2020 met iets nieuws: Trending in 2021.

Deze special bestaat uit een aantal trendinterviews met partijen die actief zijn in de bakkerijbranche en gaan over de huidige trends in de markt. Voor deze interviews schoven er in korte tijd een aantal relevante partijen in de markt bij ons aan tafel. Het geeft een hoop energie om met deze spelers te spreken over de ontwikkelingen in de sector. Het zijn waardevolle inzichten die de partijen met ons deelden. Als wij er een rode draad uit zouden moeten trekken, dan zijn het wel de ontwikkelingen op het gebied van consumentengedrag, digitalisering en ondernemerschap.

Op deze gebieden is nog veel winst te realiseren. De juiste expertise daarbij is onontbeerlijk. Daar zijn deze vijf geĂŻnterviewde partijen zeker goede kandidaten voor.

Veel leesplezier.

Redactie Bakkerswereld

december 2020 | BAKKERSWERELD | 29

TRENDING IN 2021

INFRASHOP: BAKKERIJ ALS MERK MET EEN EIGEN VERHAAL

‘DE KLANT WIL NIET MEER IN DE RIJ STAAN WACHTEN’

# " " $ #

$ # " "

" " "

" $ % " $ # # $ ! " $ ! $ " # # $ # " $ $ $ & " ! " # ! $ " # # % $ # $ " # ! " # " " !# # " ! " !# " !# # # " ! $ #

#

$

$ " " &

! % $ ! " ! $ " # # # " ! # &

% # ! $ " # " # " # " $ # # !! $ # $ ! $ " #! " # # # # "

# ! $

ADVERTORIAL

#! " , " ## ' "' ) " * ' " (* " % " " * , " %( " " $%# ) " &$ " % ! ' #", "% ' " " #$ " ' " )##% ' % &$ ' # & ! %## )##%, " ) " " #%! ' % # ( '&$% " " #$ '##" " " $ '& ) " ' ' ) %&'#$' ' '(&& " " % &##%' " " " ' %* " )# %##' %## .

" % " " - ##% #", "% ' " " "' % " * " ' ', ( ' " &$("' &' " ' " "' & %&' $% ! % $%# ( ' " ) " " % !# ' ' " #! " & * " "" " #!' " !## % " ! ' * && " " " # " #%! ' #% & (" ' "'% $% & "' % " $ ' !#! "' ' "' " , " ! " ' * % $% ! % )##% * ! % ' " " " % ! " & ' " (" ! )##% ) %* "$%# ( ' " & # # $% & "' % "

& ) %)# "& " !## " % $%# ( ' ! $%# ) " ' "' "# ) " " * " #! , " " , % & ' ' $%# ) " $%# ( ' #$ " !## & $% & "' % *#% ' " ) " # " #%! ' & )##%, " * % %& !# ' " % # , ' #$ " ,# ' , " " * "&' "' ("" " $ " & ' "& # " ' $%# !#! "' )##% " &&#%' ! "'& %# $ & ' %# %## " & ( ' #$ " "'% ! " % $% & "' % *#% ' &' " #!, ' %& ## %) " ' * % ' )##% ## # #! #! $% & "' ' & ' " &' " & ( ' " "' && #!' " % ' % % $%# $%# ( ' ) %$ ' " * , ' " , ) % " %##' , " #! ## ' ' % " " .

- $ ' !#! "' ' "' " , " ! " ' * % )##% * ! % ' " " " % ! " & '.

- '% " )##% #! " % " , " ' ' " &' " ) " % , #"'* ' & &($ %&$ &'. , '

% - ' ' &' & " % % *#% " ' % , $% & "' %' & " ! % " % " ) % * ' ' ) %' " ' & * % "' " % #$ ,# &

"' % ', %## ##$' " ( " % &' ' ' * ' " ) % * "' % ! '& $$ ) % "'*##% (' "' ' ' " ! ' , " %" % $$ " * % " #"&(! "' "( # ' " ' %& , " & " " % " &' ' , , % " ' " " ' !# ' " , " ' " , " !! " ) % $% & "' ' ! " #$ & %) & * && ! ' $%# ( '$% & "' ' & * % "' , , " $%# ( ' " " $ " " '#' "' % ' ) * " & * % "' " ! % , " ) " $%# ( ' " % $ " * ' % ! ' , " $% & "' ' * ) %' " " %#! ## ! % #$ " .

" % " " - " ' $%# & #! '#' " #$' ! ) " )##% "' ' #! " , " % )##% " "' % "$ # " ( ' % #" %,# & ! " ! ' #" %" ! % " , " ' ! )% " " % , " ) % " % * ' , " "' *

) %' " * ' , " (" "! % " " $%# ( ' " , " % !# ' ,#% " ' , " &&#%' ! "'& #" % " ( " % " % " * " "* , , " " ' '# )# * % , " % ' " ' " " ! % ' % %#" , " # " "' &' & ! " % ) " $%# ( % " ,# ) %' *#% ' " % * " #! ) " ' "' , * % ' % "" " " " #"'* %$ * % ' ' ! '%# " *#% ' " * ) %)# "& " % " #"'* %$ * % * " ) " ( *#% ' " #", " * % $ '& " *#% ' "% ' " ) %)# "& #(* .

- " #"& ' #! #" %" ! % " , " ' ! " (* * " "% ' " ' ". ' % ) % % ( ' - ' & ) " " ' ' ' ! #) %'( & ) " #", #&# " ! # " $% ' " % " " & ' ! !# ' "' & %) " * % "# ! ) %% && " " ! " (* $%# ( ' " ' " #"' "

%)##% & " $%# && #" * " #! ) " "# " +" ! & * " #"'* %$ )#%!' & & ' ' ! & ) % "'*##% )##% ( ')# % " .

TRENDING IN 2021

KOMA: VRIJKOMENDE WARMTE HERGEBRUIKEN

‘DUURZAME ONTWIKKELINGEN IN KOUDETECHNIEK’ % - ( # , % "& # %)* ## * ) 0 !% ++(0 $ % $ # +- * , % # % ( !" &% (- (' % %

$& * % !,&&( # % )/%* * ) "&+ $ # % ( &% &( % ) ( + * ) ( 0 !% + * "& # %)* ## * ) ((/ &+. , % 1 # ) % ) 0 !% - ! (&$ 0 $ * * &%*- (' % % '(& + ( % , % % &&)* ( % )* % #&% &$'( ))&(&'#&)) % % '#&)) % % $ * 0 % *++(# !" "&+ $ # % - ( % %& % * ,&&(( % "" ( !$ ("* 2 9 ! 6%!0 0 !. *1 !!* $!(! /*!((! +*03%''!(%*# +, 0 #! %! # * ! %/ !* 3! '.%&#!* 2!!( 2. #!* 2 * '( *0!* ! 3%((!* !.+, 2++. !.!% 6%&* (/ !!* 2 * ! $1% %#! ".!+*0+!, //%*#!* /01'# 0 !* 2!.2 *#!* )+!0 3+. !* : !..5 +14 %/ /!*%+. .! / (!/) * #!. %& 0 3!.!( 3%& '+!( 2.%!/ !* +* %0%+*!.%*#//5/0!)!* +*03%''!(0 ,.+ 1 !!.0 %*/0 ((!!.0 !* +* !.$+1 0 2++. ( %& ''!.%&!* , 0%//%!./ !* $+ +( 0%!./ 9 ! 2. #!* # * *%!0 ((!!* +2!. +,(+//%*#!* )!0 * 011.(%&'! '+1 !)% ! (!* ) . ++' +2!. /1 /% %!)+#!(%&'$! !* ! !#!(!% !* +, %0 )+)!*0 ,.+&! 0!* 3 . %& ! 3 .)0! %! 0!. !/ $%''%*# '+)0 %& $!0 ,.+ 1 !.!* 2 * '+1 ! 3+. 0 $!.#! .1%'0 +, 2!./ $%((!* ! ,( 0/!* %* ! ''!.%& :

($* * (+ - %% % !0 #! .1%' 2 * (/ +6+**!10. ( '+1 !)% !( 6+.#0 2++. 2!!( )!!. 2.%&'+)!* ! 3 .)0! * ".!+* 1/ .+) %/ !!* 3 .)0!0!.1#3%**%*#%*/0 (( 0%! %& $!0 #! .1%' 2 * * 011.(%&'! '+1 !)% !(!* ! )+!%0! 3 . !*' %&2++. !!( * $!0 +,3 .)!* 2 * * .%&/' /0!* * 2(+!.2!.3 .)%*# +" $!0 +,3 .)!* 2 * 3 0!. +) ,( 0!* 0! .!%*%#!* +14 9 + $ %/ ! !.( * *+# *%!0 6+ / $!10%# )!0 $!0 2!./0.!''!* 2 * /1 /% %! 2++. ,.+&! 0!* )!0 3 .)0!$!.#! .1%' * 0 %/ & ))!. %0 %* 0!#!*/0!( (%*# 0+0 1%0/( * 3 . /%#*%"% *0! /1 /% %!/ 2!./0.!'0 3+. !* + $ (%&2!* 3%& %*2!/0!.!* %* %0 /++.0 11.6 )! +,(+//%*#!* :

#* ! , ()

((/ &+.

1 "" ( ! % - ## % )* ) , " ( )* ) $ ( '(& + * % #* ! , () "+%% % % % 2

!* * !.! 0.!* %! +14 /%#* (!!.0 %/ 0 ''!.%&!* /0!! / 2 '!. /0!! / )!!. ,.+ 1 0!* (0%& 2!./ (!2!. .

3%((!* $! !* 9 ! ! ++. ! /0!! / /*!((!. 3%//!(!* !

2. # 2 * ! +*/1)!*0 +, //+.0%)!*0/#! %! ) . ++' +) 0 ! +*/1)!*0 !!* +*/0 *0! $+#! '3 (%0!%0 2 * ! ,.+ 1 0!* 2!.( *#0 , $!0 //+.0%)!*0 3%( !!* ''!. (%!2!. *%!0 !'*% !(!* . %/ !!* 2++. !!( 2 * !!* ''!. %! ) . (%!"/0 2!./ $%((!* ! /++.0!* .++ %*

6%&* //+.0%)!*0 $!!"0 ( !6! .+ !* 3%( $%& +, !(' )+)!*0 2 * ! # 2!./ '1**!* * %! !* !0 %/ * *%!0 )!!. !!* '3!/0%! 2 * ,( **!* 3 0 &! 2 * ) * # 0+0 6 0!. # 3%(0 2!.'+,!* ! )+!0 "(!4% !( '1**!* ,.+ 1 !.!* %* '(!%*! $+!2!!($! !* : +14 2!.0!(0 0 %* ! !.( * !* !(#%8 +, %0 )+)!*0 !!* #.+0! 2. # %/ * . /(%))! ,.+ 1 0%!)!0$+ !* 9 %& $! !* .+) !!* *0 ( ++( '! .! +2!.5 +,(+//%*#!* +*03%''!( 2++. !!*) */6 '!* +" "%(% (!* 3 . %& &! %&2++. !!( .%!'3 .0 #! ''!* .++ 0%!* 0+0 03 (" #!* '1*0 !3 .!* !* * +, !(' #!3!*/0 )+)!*0 '1*0 " ''!* + '1* &! "(!4% !(!. ,.+ 1 !.!* $! &! #!!* *!! 2!.'+,!* )!!. !* $+!" &! )%* !. 3!# 0! #++%!* . ++' 2++. #.+0!.! ! .%&2!* $! !* 3! #.+0!.! .! +2!.5 +,(+//%*#!* 3 . %& &! %**!* !!* #.++0 0!),!. 011. ! .!%' 2!./ $%((!* ! .++ /++.0!* * /0 !(' . '1*0 #! .1% '!* + /0.!2!* 3%& (0%& * . +*/0 *0 -1 (%05 +*/0 *0(5 :

&% *&( % &' )* % 9 !* * !. /,!!.,1*0 %/ 2++. +*/ +) +*6! '( *0!* 0! !$+! !* 2++. 0! $+#! /!.2% !'+/0!* !* ,.+ (!)!* )!0 $1* '+!(0! $*%!' .+) )+*%0+.!* 3%& 3!.!( 3%& ( +*6! 1*%0/ , %0 )+)!*0 6%&* )!!. * /5/0!)!* *#!/(+0!* +, +*/ /!.2% !)+*%0+.%*#/5/0!!) %0 /5/0!!) %/ ( /%* / 0%!" ) . 3! 6%!* 0 )!0 ! $1% %#! 0! $*+(+#%! !* )+#!(%&'$! !* $!0 /5/0!!) /0!! / )!!. 1%0#! .!% 3+. 0 * . ! 3!*/!* 2 * ! '( *0 + '1**!* %&2++. !!( ((!.(!% %*/0!((%*#!* !* ,.+#. )) :/ *#!, /0 3+. !* +, ! .!).%&6!. 2 *3!#! !!* *%!13! )!!('3 (%0!%0 ((!.(!% +,(+//%*#!* +, $!0 (+' (! *%2! 1 2 * ! ''!. 6%&* )+#!(%&' * $!0 !( *# 2 * ! +*/0 *0! $+#! '3 (%0!%0 2 * ! ,.+ 1 0!* '%&'!* 3%& )!! +, ! $0!.#.+* $+! %!

'3 (%0!%0 !.!%'0 ' * 3+. !* !*' * $!0 /%#* (!.!* 2 * !!* 2!*0%( 0+. %* ! '+!( !( %! ' ,+0 %/ !!* !1.2!.3 . )%*# %! *%!0 3!.'0 !!* !1. %! +,!*/0 0 +" !!* 2!.'!!. ,.+#. )) 0 %/ %*#!/0!( %& )+*%0+.!* %* ,.%* %,! ((!/

ADVERTORIAL

1 '((% #( ! " " !# ) " * %!' ' %( * "" " 2

* ' ! ' ' !$ % '((% " )# ' ' ! " ' "" % % " * " * % # &'#% " #$'% ' ("" " * " % $ " " * ' % " " & " #"' ' " ! ' "' # " !#"' (% " ((%' 2

"! & " && "' #" % *#% " "&' ' ) " #"- #( #$ #&& " " $ - ! " % #" %&' (" " * % " ' & ##" " , 0" & #( " ) " (" % 2

$ #&& " " )##% , 0" $%# ! " " % - " ## " " % &$ %$("' )##% #(+ 1 & " % " ' % " &' & # % & " " &' " " , 0" " (" % ) " " # , 0" & " ## " % )##% ' ) % " ) " " #"&' "' # * ' ' % !# ' )##% #! " *#% " ' ' % 0" " & !! & - " - '' " #$ ! ' % " # " # "&' ' & * % ' !$ % '(% " #) " / " * % )# ' "* - & ## #" * "&' %# ) " ! %# #% " &! " " #$'% " %#! & % ) "( ' " ' ! #"' "( - ## #$ ' ) % ' % " " ##% ' )# % " %" &' % 0% " * " ' % &# ' * % ! ' #"- $ " " " % " * %! #"& &' " $ ' ( ' 2 ' " & ! "* % " ! ' " '# ) % " % " -# "# ! (" ' #"'* 1 ' & ")#( - " &##%' (* !$ ( ' " % !% & &' " # # " #" & %' -# ' ' % " & !! %# #$ ! " ) "' '#% " " " % &' ' % " " #$$ % ) ' & *#% ' ' " "2 ' #(+ ( ' 1 (" ' &

) % ' ! " " &' *#% " ' % " ( ! % ' ) )% & " % ! '* % % % % $ ' && % ! % ## " (&'% 0 % )% ' #! - " " &#!& " '# $ && " " ! % ' ! ' " ## * ' '&" ) ( #(+ 1 " - % " #"'* %$ " $%# ( % " " "&' % " &$ "' % ' #$ #&& " " " )##% ## " " "# & % ( ' #" " #&(% " ( & %! #! &' " #! " #!$% &&#% )##% ( &#) % &' -#% ! ' * - $%# ( % " ("" " * ")#( ! ' ! ' % " * % * #) % & " " % #$ #&& " " " # %# " * ! ' #"- "' " ! # & ## '# " % ' "& # #*" " ' % )##% % "' " * % " )% " % (" $%# ( ' " (* & " #" " " * % ")% & " )% & * % $ ' ' "#%! ( ' % !# &' *#% " ( '% " & ' & '# ) % " % % !# ' #" %&' (" " " !# ' ! $ " -# " " % #$ #&& " " 2

TRENDING IN 2021

SPRONK BAKKERIJMACHINES: STEEDS MEER VROUWEN IN HET VAK

‘MAAK HET VAK SEXY VOOR DE NIEUWE GENERATIE’ % $ ! " # & $ " % $ " "

# " " $ &

&" %&$# " # & * # %&$# & " # ' - ( ( $* & ! $" - # # )+ # & ( &' '( ( *$$& # '( ' &$( & !( ) ( *&$)+ # 1 *$$& ! #' * ' $! # # # # #2 - ( 1 # ! '' # - (( # '( ' " & " # # ( ( " ( # " $"( $$& %$%)! & %&$ & "" 2' -$ !' ! $!! # ( & - # - $ * ! % '' # & ( * ( ( - + ( )## # # ( * ! &( - # + ( '( ' " # & $# #' *$$& ( * - # ( ( !! ' " ( ( " $ ( " # &$ & + ' ( '($ & $" & ( +$& # ( ' $$& & # # * & # & 2

$# & ' &' !! ' # ! # $" ( * *$$& - # )+ # & ( #(& ! & ( " # + #( ( ( $&( # $ * " #' # ' #$ !( &$$( 1 &$)+ # # * " # & ,' & ( # " ## #2 - ( %&$# 1 )' !' & # '! ( $" ( * ,' " # & -+ & ( " # ' ( ! '# ! # '() #(& ! & *$$& - $ ! &$ % 2 %&$# - ( ( &' & ! *$!$% $% #'% ! # - # *$$& ! '( ' * & *$$& # ! # & " $ "

% $ !#

" " &

" ( & $* # # ! # & $%% !+ #' & $$& ' ( " # & -+ & $" - + #' ( * &%! (' # $ & #( # '% ! # &$% # ( # )+ ''$&( " #( &$( ( $* #' * # ( ! '( ( *$$& ! ) ( $* #' # " & * &' !! # " ( # - # * & & & # # $$ ( 1 - # )+ $* #' )## # -$+ ! $% ' !' $% ! (& ( ( # '!$( # +$& #2 * &( !( %&$# 1 ( ' ! # & + #( + - # ( ( *$$& * ! &' # ( & # ! ' $" $* &' ! # # & ! (& ( ( ( " # '( ! ( ( " ( '(&$$" % ( ( $% !$ ( ( " # & + + ( # $$ ( '%& ' $" # & # + &' #! ( '( # $$& # $* # # ( ' # -$+ ! $% ' !' $% ! (& ( ( # * &+ &" # )## # &' $* & # % & & $"' ! # !'#$ " # 2 &# '( +$& ( & '( ' * & /#* '( & # ) (& & # &' " ( %% &' $" -+ & ( !+ & ) ( # # ( # " # ( ! ( # ())&! $$ *$$& %! # (" # &' " ( #! ( # %) ( $' &" # ' * # &)" # -$& # & *$$& ! *$$& ( " # & + ! & % &'$# ! %&$ ) ( ( # )## # $* &# " # $$& $" # & # * &+ ( %&$# ( )($" ( ' & #

ADVERTORIAL

"

) ! ( !" ! $ $ "

$ % !* $ $ % " ) ( " !" ! ! ( ! ! ! #" ( $ % " ! " $ " ! *

!

Echt familiebedrijf Spronk Bakkerijmachines is een familiebedrijf dat gevestigd is in Andelst. De grondlegger, Gerard Spronk, begon halverwege de vorige eeuw als bakker. Gaandeweg verschoven zijn activiteiten, samen met zijn zoon Johan, naar het verkopen en repareren van bakkerijmachines.

Het bedrijf is inmiddels overgenomen door de derde generatie. Het bedrijf wordt geleid door Harm, Arno en Henry Spronk. Spronk Bakkerijmachines levert nieuwe, gebruikte en gereviseerde machines. Ook beschikt het bedrijf over een goed ingerichte werkplaats met gekwalificeerde monteurs en een brede voorraad machines en reserveonderdelen. Daardoor kunnen de monteurs vaak direct slagvaardig te werk gaan.

" $ $ " " % *! "! " % ) ( " #% " $ ! $ "" ! ( $ " $ $ " ! % " " $ $ % $ " !" $ % * " " ! " " # " $ #% ) ! * !'!" $ #" " ! " " " $ % ! " " !"# $ $ " ! #! " $ ! " !# " " ! $ & " " # " " ! " $ ! " !

" ( " " " ! !" ( ) " ! #%! $ #% " % " ( # " $ " " % " % $ # " " " " $ # " % ! &' $ # * # # " " $ " ' !" "#" ! # $ $

TRENDING IN 2021

LIXERO: ONDERNEMERS WETEN WAT LICHT DOET

‘ALLES DRAAIT OM EEN WARME, HUISELIJKE SFEER’ ! ! " " " ! $ $ ! ** " " " " " % # ! ! ' $ "% ' " $ % " # ! # " & $ " ) . $ )' $ ( $ " ) $ !! ' ' $ 1

"%& $ ' $ . $ )' $ ( " ! " + $2 . ) %' $ * $ ' ( $ %' %*$)# $ ' - '% 1 !! '( + $ $ ) " $ ' ! ) ) " ) $ *$ , $! " $ , '# * ( " ! ( ' ) $ # () !! '( $ ) % +%%' "! ' ' , " "" !! '( .%' $ +%%' $ % " )&" $ , '# . ( ' , ) $ ) ' 0' $ 2 $ * $ ' + ') ") ) ) ) $ ' " $ $% $ + $. " (&' ! $ , ( 1 $ ) , ' $ ' %%! %$ '$ # '( $ % " )&" $ ) **' +%$ $ $ . " $ (" $ $ . ) . + '! ' !" *' ) #& ' )**' !%. $ % + '! ' *$ " ) ( ) +%%' $ '$ # '( , ) $ , ) " ) % ) # ) ( ' + $ !! ' $ . $ ' %# ' $ ) $+ () ' $ 2

"% " $ %$), !! " $ , " * " ! . ) ' ( ( ) ) $ ! + ' ) ') 1 ) ( $ %$) $* &'% (2 . ) %*$)# $ ' 1 $ () ( # $ ' + '#% $ $% %# * () % + " " ) ) " + ' $ %! !, " ) ) + $ " + '" ) $ ( "%& $ ' $ () '! + ' ) ' % $ " + '" ) $ $ ) %& # '!) !, # , ( ) ' ! " " ) ) ) +' " $ **' +%%' ) ' ! $) $ ' $ (" $ %# # ) " . " " )!" *' ) ' 0' $ "( # ) ( %$)" $ (" #& $ % ( ) $# "( , " "*!) !*$$ $ $* # ) " . " , '# ( ' ' 0' $ "( # ) )' ) %$ " " ) 2 + '" ) $ ( %+ $ $ $ ()*! % !%& ' ,%' $ %%' $ " )&" $ ) +'% ' +%%' " .%2$ *'% !%()) $ $* # ) *'% !" ' + '" ) $ " + ') $ $ ' (& ' $ %& + $ .%2$ )%) &'% $) ' %%' $ # () %$ '$ # '( $+ () ' $ $ .%2$ + ' ' ) '* + ' $ $ " + '" ) $ ( # $ ' ($ " $ + '+ $ $ )% # () " " #& $ $ .%2$ ) ' # 1 % ( (& ' $ +%%' # () !! '( $ ) " $ ' !() ' $ %# $ " ) $+ () ' $2 . ) $ * $ ' 1 %%' !! '( ( ) +%%' " " $ ' ! ) * )()' " $ !"%&) $ ) ( " ) + " , ) $ %%! # ) " + '" ) $ ( ' ) ' 0' $ !! ' & () 2

#!" +

# , ! " "## # " " -

$ * $ ' + ') ") ) ' %%' ' $ $ # ' )' $ ( " $ ( !%# $ . $ % ( ' $ ) , () ) () ( # ' !! '( !%. $ +%%' $ $ *()' 0" "%%! " &" %$ ( , ' $ ("%%&) , ' %%' ! " %%) $ ) . ) !, # 1 " !! ' $ $ ' %%' # ' %% ) !' $ % " ) ) +%%' !! '( %%! $ & $ $ " $ ' ! %# $ , '# * ( " ! ( ' ) ' 0' $ ) # $ ! "" % " $ ,%' $ %%! $ ) "( ) & $ $ $ *()' 0" "%%! ) $ " )&" $ $ $ # !) %%! $ & $ $ * () ( ' ' 0' $ 2

'$ () ) - '% &'% * ) $ $ ' ((%') # $) $("* ) $ $ *()' 0" "%%! $ +%%' " !"%! '# )*' $ * ) %() *'%& ( ' !( "" $ %# %*, )%) " #& $ 1 . '# )*' $ & (( $ % $ *) $) ! $ *()' 0" * )()' " $ $ .%' $ ' %+ $ $ +%%' ) &'% * ) $ ( '+%" ,%' $ * ) " ) 2 %! . ) $ * $ ' ) # ) $ # $ " 0 '%)

ADVERTORIAL

+HW EOLMʬ YRRU EDNNHULMHQ RRN LQ JURWH SDQGHQ PHW HHQ LQGXVWUL­OH ORRN EHODQJULMN RP HHQ ZDUPH VIHHU WH FUH­UHQ

'* $ "! #& ! ! "# " %& + ! 0 + ! $ &$"&% "# & ) "" (""$ & %""$& "! #& ! & &# ! " ! ( $+"$ ! & +"! $ ! + "! #& ! % & & "" ( ! & $ ! % ! " & "! "!% " & ! &''$ "# ! ! $ ! $ ' & & ! ! $"" ! $ ($ & " ! ! $ &# ! ! ! & . ! + $"& $ "! #& ! " ! !& ! % ! $ /$ ! ! % $ & "! #& # %& 1

$& (" & "$ + "" !" & & ' % ! $ $ ! "# " + ) & ! & "! $ % ! ! & " $ & 0 $% ) ! ! ! & & ( $ & ! + + ! "' ! ( ! '! ( ! ) ! + $"# " '%% ! ""$

0 $"& '* $ "! #& ! + ! ! "# " %& (""$ "" ! /1

+ $% % & ! & ) $ ! $ ! $ ! ( $ ! $ ""$ ) & ! ) ! ! %#$ %! ) & + ) ! ! ) & + " ! ! ! ! )""$ !" ! ) '!! ! ! &# ! ( $ ! & & ! # %& 1 "( ! ! + & & %& % $ ! $ $ ! ! "! $ )"$ ! ( ! ! $"& $ & ! " ! $ & & & ! (""$ % & * $" $ ! ! $ $ ! ( $& 0 " ( ! $ ..! $ & "! $! $ " & & + && ! " #$ % & ) & ! ) & ) ! " ( ' & $(""$ ($ ) ! & & "!% (" " ! ! "$ & " + ! /! # $ & &" & # %% ! ! + ! ) ! % 1

TRENDING IN 2021

BAKKERSMAAT: OPKOMST ONLINE BESTELLEN

‘GESTROOMLIJNDE PROCESSEN GEVEN RUST EN OVERZICHT’ " ! ! ! & ' # ! & ! #

# # % ! ' 2 %&!%#() + $ %$" $ ( " $ ' !() )' $ + $ ) #%# $)3 . ) % $ ')% $ ' + $ (( # ) 2 ' %%' ,%' ) ) +%%' !! '( $1 " $ ' ! ' %# *$ &'% (( $ % ) ()'%%#" $ $ $( ! (( (-() # 2 (( # )3 "&) $ ' $ ) (% ), ' (-() # !%# $ "" &'% (( $ + $ !! ' ( # $ 3

! * %$(*# $) $ () ( # ' %$" $ $ , $! " $ ( ) 0) #%# $) %# $ .%3$ (% ), ' (-() # ) $+ () ' $ 2 # $ +%%' " ) $% # $ +'% ' !' %% * ) 00$ # ") # ) $ %$" $ () "" $ & ' 3 . ) % $ 2 ' %%' , ( $ " $ $+%* * ,%' $ ) ' ) $) "" $ & ' %$ ' (% ), ' (-() # ,%' ) $ " $ '+ $ ' %#(" ) 3 ')% + ') ") )

(( # ) %%! "&) %# $ ' &'% (( $ ) ' '( ' ) # ! $ 2 ) (( # ) # !) ) +%%' " $ )( # ' * ) % !" $) $ *$ () "" $ $ $ , $! " % %$" $ &" )( $ "" () "" $ $ !%# $ $ ). " (-() # ) () $ ' %%' ( ) $ "* ) + $ $ $) %# %%! &'% * ) " () $ ) # ! $ $+%* " ) %%! +%%' $ ' &'% (( $ .% "( ) # ! $ + $ .%' '%*) (

!! '( $ # ) () $ (%#( , " () " " $ $ ) ( $ $%'# &*.. " %# ) + ' " $ %+ ' # ' ' .%' '%*) ( ) (% ), ' + $ (( # ) ( ) $ $ $ %# ' $ 3

% $ . ) ) (( # ) '*() $ %+ '. ) ) %& "" '%$) $ 2 " !! '( ,%' $ " !( %+ '(&% " # ) +' $ + $ # , '! '( ) ' $ "! &'% * ) $ . $ "*) $+' )**'" ! ( ) +%%' $ !! ' $ &'% " # %# ' 00$ ! ' $),%%' %& ) + $ ' $ &' !) ! !%# $ . +' $ ) "! $( %&$ *, , ' ) '* 3 ) ! (( (-() # + $ (( # ) ' ) %& $ ) " ) + '!' ' $ + '( "" $ '%%)) ( '%& () $ "" + $( + $ "" &'% * ) $ %+ '. ) " ! "! ' 2 %%' + " !! '( ( ) ) $ + ' # $ 3 . ) % $ 2 $ (( # ) $ # , '! '( "" + $( + $ "" &'% * ) $ ") $ ' %%' % + $ . !! ' # $ ' ) +' $ ) .%' ) '+%%' ) !! '( # ' ) $ $ ' %+ ' %* $ +%%' ) * )% $ $ + $ ) + ! $ %%' ) '% $ # ) ) ' 3

#

% $ ')% + ', ) ) %' %#. ) $ !! ' !%# $ ' $ $1 " $ ' ! ' ,%' )

(( # ) ) !! '( %+ $ $ $. ) $ '( + $ !! ' .% "( %#. ) $ + '!%& $ & ' **' & ' &'% * ) $ & ' ) %' 2 " !! '( ()*' $ $* $% %& *$ * ! +% "3 . ) ')% 2 $ '%) " $ $ $ . $ % " + $ %$), !! " $ $ $ *$ , $! " % . $ . + ! + '' () "( . *$ '( $ (( # ) . $ . $ $ $ $ . +%%' $ ) . $ % + ', ) $ 3 % $ ')% ( '+ $ %+ ')* ) !! '( # ) $. ) $ ) ' (" (( $ $ !*$$ $ $ # $ 2 $ &' (+ ' % $ " !) ) +%%' " "% ( %# "" &' . $

ADVERTORIAL

* # !! %&$ ) ( # ( * & $ # & # ( !! # %& ' ! )! ( ' ! # & .$) *$$& ! )## # # # & $"" & 2! %& ' * # # %&$ ) ( $$& ( # %&$ ) ( # " ! (' " & *& # ( # & %&$ ) ( ' ($ %& ' *$ ! & & # ' ( ! # & ( ( # & ($( ! " & !( " & " , & $& # $$ %&$ ) ( # + & + ( " # & $% * & #( " & & + ! *$$& .$& # ( ! #( # & + # ! $"( 5

$$& $" # & # * &+ ( &($ ( (& # # & $#! # . * & & $$&. ( 4 ( ' !$ ' + #( # )+ # & ( $#')" #( # !( # ( " & # & # & # $% + ' ( !' . (' + !! # + ( # 5 $ # . ( ( # $ + ' ( * ! # )+ #' # ( 4 &' # * # ( ! )# %&$ ) ( # # + # ! ! # # + ' $% ( # "$ ! $" ( ! ( # . # + ! %&$ ) ( # . # # + ( . $'( # $* # # ( ( '( !! # * + ' ( * # ( & ! * # " *$$& ! ( '( !! # * # # ( &( !' $#')" #( # ( # # + # ! $ # '( # . $# " ! # # ( &( # $ ( ! & # *$ ! # ( " * # + ( # ! #( # ( & . ( &+ ! . " ( & !! $%( ' $$&# " # # + ' $% )## # . ( $% # &)'( "$" #( ( ) ' $ # " ( ( ! . # ' " # )## # ( # " # $" # ( # # $* & "$$ '( $($ ! &'( '" $ '( ( '( ( + & ( %& (( & 5

!

$ * &+ ( $ # ( $& $". ( # & $" # & # #3 ! # & & +$& ( 4 &! # &' + !! # . & *& *$ ! # & + ( ' *& #! ) $& ( ' *$ ! # " #' # ( # # '() *& ' $#(#$" # ( )!( " *$ ! * # *& ' ( * # & #' " ( " # )#( # . (( # ( $% # ( && ' )#( + &$" # # $% $ ) $& ( ' *$ ! # " #' # $ . & . ( " '' # &$" * &+ ( ( *& # & $& $# %( # & # # $&$# & & .$ & ( &) $"( 5 '' " ( ( # & '-'( " # $& "$ )! ( ( #( ( '( !! # # % & ( ! $ ( )## # +$& # # ( $## # '%! ('( )## # +$& # $ ! * # !! * #' $* &. ( ! # 11# '-'( " ! & '( #

$( '!$( * &( !( $ # ( ( *$$& " ( !! & ! # & '( ' ( &'" ( #'!) ( ! ' %& ( * # ! & 4 )## # #$ .$5# "$$ '-'( " $)+ # " & ) ( # ! ( ( &$" ( & & %& (( " # + & # # ( ( " 1 ( * & & !%( # . # ! ' + & # " # & * # # & " ( + # !' # "'( & " # '%& #

4 $% $"'( * # $#! # ' ! # & '( (& # * # ( "$" #(5

+ " ( &' # " & ( ( # *$$& ! ' & $$& & % # + + & &' ! ' ( # # !$% # # )## # + " ( $%!$'' # # $" # # ( *$$&) ( !% # 5

# $ # &($ ' &* # $* &() ( ( '(&$$"! # # * # %&$ '' # #$ ' $" !' & ($ $"'( '( # ( . # 4 ! # $% &$ !' &'.$$# # . " # * & !( & ## # # *! # $ &) & ( + & $ " & "$ '( $ # ( ## " # * # " & % &'$# ! !% ! # # ( !( & $$& & !! # " & " & *& # # " & ( $ # ( '' " ( )## # + ! %&$ '' # '(&$$"! # # ( ( &' &)'( ( " ( ( + & ! ) & # ( .$& ( &*$$& ( &' * #) ( & * & & $$& )## # &$ # 5