Recht in de praktijk

Met de rubriek Recht in de Praktijk in PW. blijf je op basis van jurisprudentie op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van arbeidsrecht.

Onbedoelde contract- verlenging

Als de werkgever een werknemer niet informeert over het einde van het contract voor bepaalde tijd kan dit grote gevolgen hebben. Het contract wordt dan automatisch verlengd en soms zelfs voor onbepaalde tijd. Werkgevers doen er dan ook goed aan om stilzwijgende voorzetting te voorkomen, vooral als een verlenging van het contract tegen hun wil is.

Tekst Isabel Somers

Deadline: een maand voor de einddatum

In het contract voor bepaalde tijd is een einddatum opgenomen. Het kenmerk van een contract voor bepaalde tijd is dat het van rechtswege eindigt op het moment dat de duur is verstreken waarvoor het contract is aangegaan. De werkgever is verplicht om uiterlijk een maand van tevoren aan de werknemer te laten weten of het contract wordt voortgezet en zo ja, tegen welke voorwaarden (de ‘aanzegverplichting’). Dit moet schriftelijk gebeuren, maar kan ook door het sturen van een email aan de werknemer.

Voor dezelfde duur of zelfs voor altijd?

Het kan ook zo zijn dat de werkgever niets afspreekt met de werknemer doordat hij vergeet om aan te zeggen. Als de werknemer na de afgesproken einddatum (zoals die is opgenomen in het contract) gewoon komt werken, dan is er sprake van een stilzwijgende verlenging. Dit betekent dat het contract automatisch (stilzwijgend) wordt verlengd met dezelfde periode als de periode die was afgesproken in het contract voor bepaalde tijd. Wanneer het contract in de tussentijd de zogenaamde ketenregeling heeft overschreden, dan heeft de werknemer een contract voor onbepaalde tijd.

Wat speelde er?

Een werkgever had in een recente rechtszaak meer geluk: het gerechtshof oordeelde dat er in dit geval geen sprake was van een stilzwijgende verlenging. De werkneemster in deze zaak was in dienst bij de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) vanaf 17 september 2018 tot en met 16 september 2020 (twee jaar). Al in januari 2020 is zij geïnformeerd dat haar contract na september 2020 niet verlengd zou worden en dat 16 september 2020 haar laatste werkdag zou zijn. Door een interne fout is zij wel ingeroosterd op 17 en 18 september

2020. De werkneemster is die dagen gewoon komen werken en stelt zich daarom op het standpunt dat haar contract stilzwijgend is verlengd.

Geen signalen

Het hof gaat niet mee in de beredenering dat het contract stilzwijgend verlengd zou zijn. Aan de werkneemster is meer dan eens medegedeeld dat het contract na twee jaar zou eindigen. Er zijn geen signalen aan te wijzen dat dit ineens veranderd zou zijn, anders dan de inroostering op 17 en 18 september 2020. Deze inroostering bleek een interne fout te zijn en bovendien stond de werkneemster in het rooster op deze twee dagen vermeld als zijnde “uit dienst”. Ook was de werkneemster inmiddels (in de zomer van 2020) begonnen aan een loopbaantraject. Het loopbaantraject was gericht op het vinden van een nieuwe baan buiten de DJI. Kortom, van een stilzwijgende verlenging kan niet worden gesproken, ondanks dat de werkneemster twee dagen na de einddatum werkzaamheden heeft verricht.

Tips voor de praktijk

Voor werkgevers is een onbedoelde verlenging van het contract verre van ideaal. De onderstaande tips helpen met het voorkomen ervan. • Het is belangrijk om in kaart te brengen welke contracten voor bepaalde tijd bestaan binnen de organisatie en wat de einddatum is. Volgens de aanzegverplichting zal de werknemer uiterlijk een maand voor de einddatum geïnformeerd moeten worden of het contract wordt aangepast en zo ja, tegen welke voorwaarden. • De ketenregeling is de laatste jaren nogal eens aangepast. Volgens de huidige ketenregeling (2022) wordt een contract voor bepaalde tijd omgezet naar een contract voor onbepaalde tijd als de werknemer meer dan drie opvolgende tijdelijke contracten heeft gekregen. Of als de werknemer langer dan drie jaar meerdere tijdelijke contracten bij de werkgever heeft gehad. De zogenaamde ketenregeling kan worden doorbroken als er een pauze tussen de contracten zit van zes maanden. Let op: in een cao kunnen afwijkende afspraken staan. • Is de werkgever toch vergeten om het contract aan te zeggen? Dan is het van groot belang dat de werkgever probeert te voorkomen dat de werknemer na de einddatum alsnog werkzaamheden verricht. Dit kan onder andere door (alsnog) duidelijk te communiceren over het einde van het dienstverband en afspraken te maken, bijvoorbeeld over het inleveren van de bedrijfseigendommen zoals een laptop of telefoon.

Overigens is te laat (nog voor de einddatum, maar minder dan een maand voor de einddatum) aanzeggen ook niet ideaal. In dat geval betaalt de werkgever een aanzegvergoeding. Deze is gelijk aan het salaris van de werknemer over een maand. Deze aanzegvergoeding wordt berekend naar rato over de periode dat de werknemer te laat is met aanzeggen.

Uitspraak Hof Arnhem-Leeuwarden, 16 augustus 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:7134

PRAKTIJKGIDS

Meer weten? Bestel dan de Praktijkgids Arbeidsrecht van Vakmedianet. Hierin vind je de informatie die je nodig hebt om in arbeidsrechtelijke zaken de juiste beslissingen te kunnen nemen. De toepassing van wettelijke rechten en plichten staat centraal en de gids bevat diverse tips en voorbeelden. Kijk op: bit.ly/pgarbeidsrecht