SECURITY_2010_03 by VMN Media

SecurityManagement

Onafhankelijk vakblad voor professionele beveiliging Security Management, onafhankelijk vakblad voor professionele beveiliging, is een uitgave van Kluwer BV. Kluwer legt de gegevens van abonnees vast voor de uitvoering van de (abonnements-)overeenkomst. De gegevens kunnen door kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. Redactie Arjen de Kort (hoofdredacteur) E-mail: adekort@kluwer.nl Eindredactie Ineke de Graaff Redactieadres Postbus 4 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 64 88 Fax (0172) 42 28 04 Uitgever Fréderique Zeemans Marketing Judith Verkerk E-mail: jverkerk@kluwer.nl Advertentieverkoop Kluwer Postbus 4 2400 MA Alphen aan den Rijn Liesbeth van den Hoek/Arjen Tuitert Telefoon (0172) 46 64 71 / 46 64 42 E-mail: lvdhoek@kluwer.nl, atuitert@kluwer.nl Abonnementen Vragen over abonnementen kunt u richten aan de Klantenservice, e-mail: www@kluwer.nl/klantenservice. De abonnementsprijs is € 120,- exclusief btw, per jaar. Studenten betalen € 49,- inclusief btw. Prijzen zijn inclusief verzend- en administratiekosten. Losse verkoopprijs € 16,00 per nummer, exclusief btw. Een abonnement kan op elk moment ingaan. Op elk 2e en volgende abonnement krijgt u 25% korting. U ontvangt 10 nummers per jaar. Opzeggen kan schriftelijk tot 3 maanden voor de nieuwe jaargang bij Kluwer bv, Postbus 878, 7400 AW Deventer. Adreswijzigingen (met de oude adresgegevens) doorgeven aan Kluwer bv, afd. Relatiebeheer, Postbus 23, 7400 GA Deventer. Abonnementen in België Wolters Kluwer Belgium (WKB) Motstraat 30, B- 2800 Mechelen Telefoon: 0800-30143 Fax: 0800-17529 E-mail: info@kluwer.be U vindt de algemene voorwaarden van WKB op www.kluwer.be Auteursrecht voorbehouden Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn de Standaardpublicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV van toepassing, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam, onder nummer 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. Op alle uitgaven van Kluwer zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze kunt u lezen op www.kluwer.nl of opvragen via ☎ (0570) 67 33 58. Vormgeving Vormgeving: VerheulCommunicatie.com, Alphen aan den Rijn. Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN 1386-0941

www.securitymanagement.nl

Snel

co lum n

Barre tijden zijn het voor de professionele crimineel. Het afgelopen jaar zijn als gevolg van de recessie vele bedrijven failliet gegaan, waardoor het aantal potentiële inbraakobjecten aanzienlijk is verminderd. En wat te denken van de campagne om consumenten ervan te overtuigen voortaan alleen nog te pinnen, waardoor in een beetje supermarkt of tankstation straks geen cash meer voorhanden is en een overval weinig zin meer heeft. De afgelopen weken was er meer ‘slecht nieuws’ voor het boevengilde. Zo is de politiesterkte het afgelopen jaar gegroeid met duizend voltijdbanen, waardoor er meer blauw op straat is. Maar het meest zal de penoze toch zijn geschrokken van de door de Taskforce Overvalcriminaliteit aangekondigde maatregelen om het aantal overvallen en straatroven terug te dringen. Om de target – ook politie en justitie denken commercieel - van duizend overvallen minder ten opzichte van vorig jaar te realiseren wordt zwaar geschut ingezet. Zo gaan de politiekorpsen helikopters inzetten om overvallers snel te kunnen aanhouden, en de alsmaar populairder wordende DNA-douche wordt snel breder ingezet. Verder komen er in gebieden waar veel overvallen plaatshebben, zogeheten quick response-teams. En wat te denken van de rol van het Openbaar Ministerie dat vaker snelrecht zal gaan toepassen en gaat communiceren wat voor straffen er op het plegen van een overval staan? Kennelijk was dat laatste de doelgroep niet helemaal duidelijk. In de aangekondigde aanpak lijkt ‘snel’ het toverwoord te zijn. Benieuwd hoe dat in de praktijk zal uitpakken. Want laten we eerlijk zijn, het verleden spreekt wat dat betreft niet echt in het voordeel van onze hermandad. En er zitten denk ik nog wel wat addertjes onder het gras. Want wat gebeurt er zodra de bezuinigingen, waaraan ook de politie niet zal ontkomen, zich laten voelen? Wordt er dan nog steeds een helikopter het luchtruim ingestuurd om snel een winkeldief op te sporen? En wat als de overvallers zich inderdaad laten afschrikken door deze aanpak? Zij moeten toch in hun luxe levensonderhoud blijven voorzien en zullen dan ongetwijfeld op een andere manier hun slag gaan slaan. Het zogenaamde waterbedeffect dient zich dan aan. Overigens is dat al waarneembaar in het toenemende aantal woningovervallen. Maar kennelijk heeft de Taskforce dat al voorzien. Hij geeft particulieren de volgende tip: beveilig je huis door een haak op de voordeur te zetten. Ik ga straks maar even snel bij de bouwmarkt langs. Arjen de Kort Hoofdredacteur Security Management, adekort@kluwer.nl

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_ColumnArjen 3

01-03-2010 16:34:40

SecurityManagement

ÂŽ

Onafhankelijk vakblad voor professionele beveiliging

t hema | logistiek

10 Beveiligen in het belang van de klant Ceva Logistics biedt complete logistieke oplossingen. In dit aanbod neemt security een belangrijke plaats in. AndrĂŠ Nieuwlaat is als manager security Benelux verantwoordelijk voor de vormgeving van het veiligheidsbeleid, waarbij goed huisvaderschap het uitgangspunt is en waarin het belang van de klant centraal staat.

t hema | logistiek

32 Zeeroverij geen onoplosbaar probleem Transport over zee kent ook zo zijn problemen. Een vitale scheepvaartroute als de Golf van Aden wordt bedreigd door piraten. Omvaren via Kaap de Goede Hoop is een kostbaar alternatief. Rederijen zoeken daarom naar mogelijkheden om hun schepen te beveiligen. Hoe kan zeeroverij worden aangepakt?

43 De nieuwe generatie komt eraan Security management is volop in beweging. De scope van het vakgebied en de inhoud van de functie veranderen. Bovendien zal door de vergrijzing de komende jaren een groot deel van de zittende security managers uitstromen. Tijd om de nieuwe generatie te introduceren en aan het woord te laten. Het bestuur van de Stichting Alumni Integrale Veiligheid stelt zich voor.

SECM0310_Inhoud 4

Security Management nummer 3 maart 2010

01-03-2010 16:34:03

t hema | logistiek

14 Veiligheidsprogramma’s: trends en ontwikkelingen Wat voor effecten hebben de economische crisis en de nog steeds bestaande terrorismedreiging op de perceptie van veiligheidsprogramma’s in de logistieke sector?

18 Vuist tegen transportcriminelen In de strijd tegen de transportcriminelen opereert sinds 2007 binnen de Bovenregionale Recherche Zuid-Nederland het Projectteam Ladingdiefstallen. Henrie Jozee (Hoofd BR ZN) vertelt over de ervaringen en gaat in op de toekomstplannen.

22 ‘Frustreren, verstoren en tegenhouden’ Met de realisatie van de Secure Lane tussen Rotterdam en Venlo moet ladingdieven een gevoelige klap worden toegebracht. Het project met cameratoezicht is een voorbeeld van pps, waarin preventie centraal staat en waardoor systeemen ketenfalen moet worden voorkomen.

28 ANPR: dom systeem met mogelijkheden Automatische nummerplaatherkenning begint in Nederland vaste grond onder de voeten te krijgen. Een goed moment om het fenomeen nader te beschouwen, zeker in het licht van de recente botsing hierover tussen het kabinet en het College Bescherming Persoonsgegevens.

36 Waarschuwingsregister Logistieke Sector

En verder 3 colofon

Bedrijven in de logistieke sector zijn regelmatig slachtoffer van interne criminaliteit. Met het in 2009 in het leven geroepen waarschuwingsregister kan de sector nagaan of sollicitanten zich eerder schuldig hebben gemaakt aan criminele activiteiten.

39 Gastcolumn Alexander Sakkers

3 column 6 nieuws 26 ladingdiefstal lucratieve 'bedrijfstak' 52 recht

40 Toon aan de top Veel managers hebben weinig op met regels die hun ondernemingsdrang belemmeren. Maar juist security drijft voor een niet onbelangrijk deel op regels en procedures en het besef van de noodzaak om je daaraan te houden. Voor een goed securitybeleid is de toon aan de top dan ook van belang.

53 recherche 55 producten 57 contacten en contracten 58 column Colin T.

46 Toegangscontrole en Het Nieuwe Werken Veel organisaties zijn bezig om hun organisatie voor te bereiden op ‘het nieuwe werken’. Wat is de impact van deze verandering op beveiliging? En hoe kan de security manager Het Nieuwe Werken ondersteunen zonder onverantwoorde beveiligingsrisico’s te nemen?

50 Security in control Het Security Management Congres staat dit jaar in het teken van uitbesteden van security en de vraag hoe de security manager daarbij ‘in control’ kan blijven. Een overzicht van het plenaire programma en de workshops.

Coverfoto: Euuard van der Worp

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Inhoud 5

01-03-2010 16:34:16

nieuws

Foto: Trigion

‘Niks mis met particuliere beveiliger’ Minister Ter Horst van BZK vindt dat er ‘niks mis’ is met het inhuren van particuliere beveiligers als ‘oren en ogen’ van de politie, zoals de korpschef van Twente recent heeft gesuggereerd. Dat antwoordde ze op vragen uit de Tweede Kamer. Sinds jaar en dag gebruikt de politie ook anderen als ‘oren en ogen’, aldus Ter Horst. Burgers, buschauffeurs, trambestuurders, maar ook een televisieprogramma als Opsporing Verzocht moeten volgens de minister in dat rijtje worden gezien. En gemeenten maken gebruik van stadstoezicht en straatcoaches om te komen tot een veiliger leefomgeving. ‘Als het gaat om signaleren, is daar niets op tegen. Wat verkeerd zou zijn, is als anderen pure politietaken gaan overnemen’, vindt de politieminister.

Proef met ‘social return’ bij aanbestedingen Rijk De rijksoverheid gaat dit jaar bij ten minste vijf grote aanbestedingen van de opdrachtnemer verlangen om mensen die langdurig werkloos zijn aan de slag te helpen. Het gaat om een proef van een jaar met grote contracten op terreinen als facilitair management, catering en beveiliging. Ook de gevolgen voor de arbeidsmarkt, de wenselijkheid en de toegevoegde waarde van het instrument social return worden meegenomen in een onderzoek dat door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zal worden uitgevoerd. Op basis van de proef zal worden besloten of social return structureel kan worden ingezet bij aanbestedingen door de rijksoverheid. Het kabinet stimuleert hiermee werkgevers concreet invulling te geven aan de afspraak van werkgevers en werknemers in het sociaal akkoord van maart 2009 om langdurig werklozen aan de slag te helpen.

SECM0310_Nieuws 6

Wet veiligheidsregio’s afgerond De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel veiligheidsregio’s aanvaard. De wet regelt de instelling van 25 veiligheidsregio’s. De gemeenten werken hierdoor in hetzelfde gebied, met dezelfde grenzen, samen met politie, brandweer en ambulancezorg. Hierdoor gaat vooral in de crisisbeheersing en rampenbestrijding de bestuurlijke en operationele slagkracht omhoog. Daarnaast regelt het wetsvoorstel de organisatie van de brandweerzorg, de geneeskundige hulpverlening en de organisatie van rampen- en crisisbeheersing. Nadere kwaliteitseisen komen in aparte besluiten. De wet Veiligheidsregio’s zal de Brandweerwet 1985, de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (Wghor) en de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo) vervangen. De burgemeesters van de gemeenten binnen een regio vormen samen het bestuur van de veiligheidsregio. De voorzitter van de veiligheidsregio is de burgemeester die ook de korpsbeheerder van de regiopolitie is. Bij een plaatselijke ramp binnen één gemeente blijft de burgemeester verantwoordelijk voor de aanpak. Tijdens een ramp of

crisis die meer dan één gemeente tegelijk treft, krijgt de voorzitter van de veiligheidsregio het opperbevel over de hulpverleningsdiensten en de bevoegdheid om knopen door te hakken in de regionale besluitvorming.

Veiligheidsregio’s Editie september 2009 1 Groningen 2 Fryslân 3 Drenthe 4 IJsselland 5 Twente 6 Noord- en Oost-Gelderland 7 Gelderland-Midden 8 Gelderland-Zuid 9 Utrecht 10 Noord-Holland-Noord 11 Zaanstreek-Waterland 12 Kennemerland 13 Amsterdam-Amstelland 14 Gooi en Vechtstreek 15 Haaglanden 16 Hollands Midden 17 Rotterdam-Rijnmond 18 Zuid-Holland-Zuid 19 Zeeland 20 Midden- en West-Brabant 21 Brabant-Noord 22 Brabant-Zuidoost 23 Limburg-Noord 24 Limburg-Zuid 25 Flevoland

Schiermonnikoog Ameland Eemsmond Terschelling De Marne Dongeradeel

Loppersum

Ferwerderadiel

Bedum

Vlieland Menaldumadeel

Achtkarspelen

Groningen

Grootegast

Tytsjerksteradiel

Leeuwarden

Haren Marum

Wûnseradiel Texel

Boarnsterhim

Bolsward

Slochteren Scheemda

Reiderland

Leek

Harlingen Littenseradiel

Delfzijl

Ten Boer

Zuidhorn

Leeuwarderadeel

Franekeradeel

Appingedam

Winsum Kollumerland en Nieuwkruisland

Dantumadiel

het Bildt

Hoogezand- Menterwolde Sappemeer

Smallingerland

Winschoten Bellingwedde

Veendam Noordenveld

Tynaarlo

Pekela

Opsterland

Sneek

Stadskanaal

Aa en Hunze

Assen

Wymbritseradiel

Ooststellingwerf

Skarsterlân

Vlagtwedde

Heerenveen Nijefurd

Den Helder

Borger-Odoorn

Wieringen Gaasterlân-Sleat

Weststellingwerf

Lemsterland

Anna Paulowna

Midden-Drenthe

Westerveld

Wieringermeer

Zijpe Schagen Niedorp Harenkarspel

Opmeer Langedijk Heerhugowaard

Castricum

Graft- Beemster De Rijp Zeevang

Hardenberg

Kampen Dalfsen Ommen

Zwolle

Dronten Lelystad

Zaanstad Oostzaan Waterland Landsmeer

Hattem

Oldebroek Elburg

Twenterand Tubbergen

Heerde Hellendoorn

Raalte

Almere Zeewolde Diemen Muiden Amsterdam Haarlemmermeer Ouder-Amstel Weesp Naarden Huizen Hillegom Amstelveen Noordwijkerhout Abcoude Bussum Blaricum Aalsmeer Lisse Laren Eemnes Uithoorn Noordwijk Bunschoten Teylingen Hilversum Loenen De Ronde Venen Nijkerk Baarn Wijdemeren Katwijk Kaag en Braassem Oegstgeest

Olst-Wijhe Harderwijk

Dinkelland Wierden

Almelo

Nunspeet

Borne

Epe Rijssen-Holten Ermelo

Deventer

Putten

Oldenzaal Losser Hengelo

Hof van Twente

Enschede

Voorst

Apeldoorn

Lochem

Nieuwkoop Amersfoort Leiderdorp Barneveld Breukelen Soest Leiden Wassenaar Maarssen De Bilt Zutphen Voorschoten Leusden Alphen aan den Rijn Zoeterwoude Brummen Woerden Zeist Leidschendam- Rijnwoude Scherpenzeel Berkelland Utrecht Woudenberg BoskoopBodegraven Voorburg Ede 's-Gravenhage Zoetermeer Renswoude Montfoort Waddinxveen Reeuwijk Bronckhorst Bunnik Utrechtse Heuvelrug Rozendaal Rijswijk IJsselstein Oudewater Pijnacker- Zevenhuizen- Gouda Rheden Doesburg Nieuwegein Veenendaal Moerkapelle Nootdorp Westland Arnhem Oost Gelre Houten Delft Lansingerland Moordrecht Wijk bij Duurstede Renkum Lopik Zevenaar Rhenen Wageningen Vlist Nieuwekerk Westervoort Vianen Doetinchem aan den IJssel Midden-Delfland Schoonhoven Capelle aan Ouderkerk Bergambacht Duiven Culemborg den IJssel Schiedam Maassluis Buren Zederik Liesveld Aalten Krimpen aan Nederlek Montferland Overbetuwe Rozenburg Vlaardingen den IJssel Neder-Betuwe Leerdam Oude IJsselstreek Lingewaard Westvoorne Rotterdam Rijnwaarden Nieuw-Lekkerland Geldermalsen Brielle Tiel Ridderkerk Millingen Druten Graafstroom Giessenlanden Alblasserdam aan de Rijn Albrandswaard Beuningen Gorinchem Hellevoetsluis Barendrecht HendrikWest Maas en Waal Ubbergen Ido-Ambacht Spijkenisse Hardinxveld-Giessendam Lingewaal Neerijnen Papendrecht Sliedrecht Bernisse Nijmegen Goedereede Zwijndrecht Oud-Beijerland Wijchen Binnenmaas Groesbeek Zaltbommel Woudrichem Lith Korendijk Heumen Werkendam Maasdriel Oss Dordrecht Dirksland Mook en Cromstrijen Strijen Middelaar Middelharnis Aalburg Grave Maasdonk Schouwen-Duiveland Landerd Cuijk 's-Hertogenbosch Gennep Geertruidenberg Oostflakkee Heusden Drimmelen Bernheze Waalwijk Mill en Sint Hubert Sint-Michielsgestel Moerdijk Vught Uden Oosterhout Boxmeer Loon op Zand Dongen Bergen (L.) Haaren Schijndel Sint Anthonis Boekel Veghel Steenbergen Halderberge Noord-Beveland Boxtel Tholen Etten-Leur Breda Tilburg Sint-Oedenrode Gilze en Rijen

Emmen

Hoogeveen

Zwartewaterland

Haarlemmerliede en Bloemendaal Spaarnwoude Haarlem Amsterdam Zandvoort Heemstede

De Wolden

Staphorst

Schermer

Uitgeest Heemskerk Wormerland Purmerend Edam-Volendam Beverwijk Velsen

Meppel

Noordoostpolder Urk

Hoorn Drechterland

Koggenland

Alkmaar Heiloo

Coevorden

Steenwijkerland Andijk Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec

Bergen (NH.)

Haaksbergen

Winterswijk

Oisterwijk

Veere Middelburg Vlissingen

Goes

Bergen op Zoom Roosendaal Kapelle

Gemert-Bakel

Rucphen Alphen-Chaam Goirle

Oirschot Hilvarenbeek

Zundert Baarle-Nassau

Borsele

Reimerswaal

Woensdrecht

Laarbeek Son en Breugel Nuenen, Gerwen en Helmond Nederwetten Eindhoven

Waalre Eersel

Venray

Deurne

Maasbree Venlo Meijel

Helden

Valkenswaard

Hulst Terneuzen

Arcen en Velden

Sevenum Someren Asten

Heeze-Leende

Sluis

Horst aan de Maas

Geldrop-Mierlo

Veldhoven Reusel- Bladel De Mierden

Meerlo-Wanssum

Best

Bergeijk

Cranendonck

Nederweert

Kessel

Beesel

Leudal

Weert

Roermond Maasgouw Roerdalen

Echt-Susteren

Sittard-Geleen Stein Beek

Onderbanken Schinnen Brunssum

Nuth

Landgraaf

Heerlen Meerssen Kerkrade Voerendaal Maastricht Valkenburg aan de Geul Simpelveld Margraten Gulpen-Wittem Eijsden Vaals

Bron: Ministerie van BZK

De gemeenten van 2009 zijn als ondergrond voor deze kaart gebruikt. Eventuele wijzigingen of correcties kunt u doorgeven via e-mail: atlas@rivm.nl. Op de site van de Nationale Atlas Volksgezondheid is de meest recente informatie te vinden: http://www.zorgatlas.nl, zoekterm ‘Veiligheidsregio’.

Security Management nummer 3 maart 2010

01-03-2010 16:36:32

nieuws

Uitgaven veiligheidszorg nemen toe De uitgaven aan veiligheidszorg zijn in Nederland van 2002 tot 2008 met gemiddeld ruim 6 procent per jaar gegroeid, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Daarmee stijgen de uitgaven voor veiligheidszorg bijna anderhalf keer zo snel als het bruto binnenlands product. In 2008 werd bijna 11 miljard euro uitgegeven aan veiligheidszorg; dat was in 2002 nog 7,5 miljard euro. De grootste activiteit in de veiligheidszorg is preventie (44 procent), gevolgd door opsporing (26 procent) en uitvoering (19 procent). De uitgaven stijgen het sterkst – jaarlijks gemiddeld meer dan 8 procent – bij berechting, straffen en slachtofferhulp. Samen waren deze

activiteiten goed voor een kwart van de uitgaven. De uitgaven aan opsporing, vervolging, en ondersteuning van verdachten en daders bleven achter bij de gemiddelde groei. De politie neemt 40 procent van de uitgaven voor veiligheidszorg voor haar rekening. Daarna volgen de Dienst Justitiële Inrichtingen, beveiligings- en opsporingsbedrijven (elk 17 procent) en het Openbaar Ministerie en de rechtspraak (samen 8 procent van het totaal). De grootste financieringsbronnen van de veiligheidszorg zijn het ministerie van Binnenlandse Zaken (40 procent) en het ministerie van Justitie (31 procent). Bedrijven en huishoudens financierden 14 procent.

Aangifte bedreiging UMC St Radboud Bij de politie in Nijmegen is aangifte gedaan van bedreiging van twee ziekenhuismedewerkers door twee mannen van 18 en 19 jaar. De aangifte is gedaan vanwege een verbale bedreiging die de twee mannen uitten tegen een arts en een verpleegkundige. Volgens het ziekenhuis gaat het om een bedreiging met de dood. Het tweetal was op de eerste hulp van het ziekenhuis, omdat ze even tevoren met hun scooter een voetganger hadden aangereden. Het slachtoffer overleed later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. Minister Ter Horst (BZK) zei onlangs het heel erg te vinden, als er geen aangifte zou worden gedaan uit angst voor de bedreigers. Ze noemde het onacceptabel dat de daders hun straf dan zouden ontlopen. Dat het uiteindelijk lastig is om de namen van de aangevers onbekend te houden, erkent de minister. Desondanks moeten hulpverleners en anderen die slachtoffer worden van bedreiging of erger, zo veel mogelijk worden gestimuleerd daarvan aangifte te doen, aldus Ter Horst.

Foto: Arenda Oomen

Ter Horst wint Big Brother Award nd

ruikt. mail: m.nl. ente egio’.

Minister Guusje ter Horst (BZK) is dit jaar de winnaar van de Big Brother Award. De digitale burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom reikt de prijs tweejaarlijks uit aan personen, bedrijven of overheden die volgens de organisatie inbreuken op de privacy hebben bevorderd. Ter Horst heeft het beeldje gewonnen vanwege haar volgens de jury ‘gevaarlijke gebrek aan nuance in het privacydebat. Mede door haar toedoen stevent Nederland in sneltreinvaart af op een controlemaatschappij waar veiligheid altijd boven persoonlijke vrijheid gaat.’ Als voorbeeld noemt de organisatie de vingerafdrukdatabank die

Nederland op dit moment aanlegt. Ook de bodyscanners die op Nederlandse luchthavens worden ingevoerd, kunnen de goedkeuring van Bits of Freedom niet wegdragen. De bewindsvrouw liet in een schriftelijke reactie weten dat het ‘een goede zaak is dat u ons scherp houdt als het om privacy gaat en kritisch meekijkt wat wij als kabinet doen’. In de categorie bedrijven ging de prijs dit jaar naar T-Mobile en Vodafone, omdat ze volgens de jury ‘willens en wetens en in strijd met de wet maandenlang de volledige inhoud van sms’jes hebben doorgesluisd naar opsporingsdiensten’.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Nieuws 7

01-03-2010 16:36:36

nieuws

Kabinet wil wetswijziging scannen kentekens Minister Ter Horst van BZK vindt dat de politie onmiddellijk moet stoppen met het bewaren van alle gescande autokentekens. Maar het kabinet vindt het wel een goed hulpmiddel voor de politie en gaat de wet daarom zo veranderen dat het in de toekomst wel mag. Twee politiekorpsen (IJsselland en Rotterdam-Rijnmond) overtreden willens en wetens de wet bij het registreren van kentekenplaten. Dat staat in een onderzoek van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP). Sinds twee jaar kan de politie bij controles langs de weg direct zien of gescande nummerplaten al langer in hun bestanden staan geregistreerd. Als dat zo is, kunnen agenten meteen actie ondernemen. De gescande gegevens die niet verdacht zijn, moeten meteen worden verwijderd. Maar het politiekorps IJsselland houdt deze gegevens tien dagen opgeslagen en het korps Rotterdam-Rijnmond doet dat zelfs 120 dagen. Volgens het CBP gaat

dat in tegen de wet, omdat zo ook de gegevens van onschuldige mensen in de politiebestanden terechtkomen. De korpsen wijzen de CPB-kritiek dat ze de privacy schenden van de hand. Ze stellen dat de rechtbank in Zwolle akkoord is gegaan met bewijzen die de gegevens hebben opgeleverd.

Begin dit jaar waren er ongeveer 53.320 politiemensen in heel Nederland. Dat is 1.100 méér dan er aan het einde van dit jaar moeten zijn (52.200) volgens afspraak met de Tweede Kamer. De grootste stijging zit bij AmsterdamAmstelland (ruim 300), RotterdamRijnmond (ruim 100) en de drie Gelderse korpsen (150). De groei is er door het aannemen van nieuwe mensen, maar ook doordat politiemensen langer blijven werken.

SECM0310_Nieuws 8

Zie ook het artikel ‘ANPR: een dom systeem met mogelijkheden’ op pag. 31 van dit nummer. (Advertentie)

Meer blauw op straat Het afgelopen jaar is de politie gegroeid met 1.000 voltijdbanen. De groei is bijna geheel ‘operationele sterkte’, dus vooral blauw op straat en recherche. Het gaat hierbij om voorlopige gegevens uit een eerste inventarisatie onder de politiekorpsen.

Het kabinet zegt nu dat het oordeel van het CBP weliswaar moet worden gevolgd, maar dat het wel gelooft in de methode.

importeur van o.a.

STINGER LED 140 lumen 3 lichtstanden knipperfunctie

SIONALS

PROFES

ONLY!

Weer een noviteit van Streamlight. Kijk voor accessoires, technische prestaties en meer professioneel licht op:

www.safety-lux.nl Safety-Lux Nederland B.V. Nijverheidswerf 37 NL-1402 BV Bussum Tel.: +31-(0)35 - 69 14 476 E-mail: info@safety-lux.nl Fax: +31-(0)35 - 69 15 474

Security Management nummer 3 maart 2010

01-03-2010 16:36:38

nieuws

Taskforce pakt overvallen drastisch aan

Voorlichting over spionage

De Taskforce Overvalcriminaliteit komt met maatregelen om het aantal overvallen en straatroven terug te dringen. Het aantal overvallen moet dit jaar met 1.000 omlaag ten opzichte van vorig jaar toen er in totaal 2.898 werden gepleegd.

De AIVD en de militaire inlichtingendienst MIVD hebben drie brochures opgesteld, waarin zij wijzen op het gevaar van spionage.

Zo gaan de politiekorpsen helikopters inzetten om overvallers op heterdaad te kunnen aanhouden en DNA-spray om gestolen en weer gevonden goederen te kunnen identificeren. Overvallers kunnen rekenen op een DNA-’douche’, waarmee ze doeltreffend te identificeren zijn. Verder komen er zogeheten quick response-teams. Deze actieteams gaan werken in gebieden waar veel overvallen plaatshebben. Dat zijn vooral de gebieden van de politiekorpsen Rotterdam-Rijnmond, Amsterdam-Amstelland en Midden- en West-Brabant. In deze regio’s vond vorig jaar 51 procent van de overvallen plaats.

Nieuwe VRKIdocumenten De Verbeterde Risicoklassenindeling (VRKI) is een methode om het inbraakrisico van een bedrijfspand of woning te meten en te bepalen welke maatregelen nodig zijn om inbraak te bemoeilijken. Sinds 1 januari 2010 zijn vier nieuwe VRKI-documenten gepubliceerd. Het gaat om: » D03/376 VRKI voor bedrijven versie januari 2010 inclusief een geactualiseerde attractiviteitenlijst. » D03/375 VRKI voor woningen versie januari 2010. » D03/385 VRKI definities beveiligingsmaatregelen versie januari 2010. » Document 002754 Richtlijn Inbraakbeveiliging onderwijsinstellingen versie januari 2010. Vanaf 1 januari mag er al met de nieuwe documenten worden gewerkt. Vanaf 1 april is dit verplicht. De nieuwe versie is te downloaden op: www.hetccv.nl

Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam, voorzitter van de Taskforce, presenteerde de maatregelen tijdens de eerste landelijke bijeenkomst. Bij de aanpak zijn de gemeenten, politie en Openbaar Ministerie, het bedrijfsleven en de landelijke overheid betrokken.

Nieuwe eisen aan BMI’s De norm NEN 2535, die eisen stelt aan brandmeldinstallaties (BMI’s), is aangepast aan de huidige eisen en de moderne technologie. Ook is de norm aangevuld met praktijkervaringen. NEN 2535:2009 ‘Brandveiligheid van gebouwen – Brandmeldinstallaties – Systeem- en kwaliteitseisen en projectrichtlijnen’ is van belang voor alle gespecialiseerde en gecertificeerde E- en W-installateurs. Belangrijke wijzigingen zijn onder meer: » De norm is aangepast aan de productnormen in de NEN-EN 54 serie. » Integratiemogelijkheden met andere brandbeveiligingsinstallaties zijn beschreven, zoals ontruimingsalarm, noodverlichting en blusinstallatie. » Er is een klassenindeling op basis van NEN-EN 54-21. » Er is aansluiting met het Besluit brandveilig gebruik van bouwwerken (Gebruiksbesluit). Meer informatie: www.nen.nl, info@nen.nl

De voorlichtingsboekjes zijn vooral bedoeld om mensen in het bedrijfsleven en ambtenaren die in aanraking komen met informatie die voor andere landen interessant kan zijn, te waarschuwen. Daarbij gaat het vooral om politieke, militaire en economische ontwikkelingen. De eerste brochure gaat over spionage in Nederland, de tweede betreft het buitenland en de derde gaat over digitale spionage. De AIVD en de MIVD leggen ook uit hoe buitenlandse inlichtingendiensten te werk gaan. Met de brochures willen zij mensen meer bewust maken van de gevaren en hen informeren waar zij op moeten letten. In dat perspectief is het wel saillant dat de AIVD zelf kennelijk moeite heeft met de beveiliging van de identiteit van medewerkers. Henk van Ess, zoekmachine-expert en oprichter van Voelspriet.nl, ontdekte de identiteit van vier medewerkers van de AIVD door documenten van de AIVD-site te downloaden en de metadata te doorzoeken. Het gaat om e-mailadressen en namen van medewerkers, maar ook bijvoorbeeld om richtlijnen voor het opstellen van brieven. De brochures zijn te vinden op: www.aivd.nl, www.mivd.nl

Adverteerdersindex Axis Communications BV Bosch Security Systems bv EVVA Nederland BV Group 4 Securicor Heras Nederland bv HM Electronics Hannover Consultancy BV Nedap N.V. Security Management NVD Beveiligingsgroep Safety&Fashion Safety-Lux Nederland bv Securitas BV Trigion

34 2 48 12 17, 19 38 38

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Nieuws 9

59 48 30 8 60 24

01-03-2010 16:36:40

t hema | logistiek

André Nieuwlaat (Ceva Logistics)

Beveiligen in het belang van de klant Ceva Logistics biedt complete logistieke oplossingen. In dit aanbod neemt security een belangrijke plaats in. André Nieuwlaat is als manager security Benelux verantwoordelijk voor de vormgeving van het veiligheidsbeleid, waarbij goed huisvaderschap het uitgangspunt is en waarin het belang van de klant centraal staat. ARJEN DE KORT

a een twintigjarige carrière bij de politie, maakte André Nieuwlaat begin jaren negentig de overstap naar het bedrijfsleven. Binnen de afdeling security van KPN Telecom vervulde hij vervolgens verschillende functies, waaronder die van integriteitsconsultant. Uiteindelijk werd hij in 2002 security manager van het warehouse in Den Haag, een bedrijfsonderdeel dat in 2003 aan TNT Logistics werd verkocht om vervolgens in 2007 op te gaan in Ceva Logistics. De locatie Den Haag vormt voor Nieuwlaat nog steeds zijn uitvalsbasis, maar inmiddels is hij als manager security Benelux verantwoordelijk voor vijftien sites in Nederland en België. Voor al deze vestigingen ontwikkelt en onderhoudt hij het veiligheidsbeleid – zowel preventie als repressie – waarbij de lokale facility managers en/of site managers verantwoordelijk zijn voor de

uitvoering ervan. ‘Maar zodra er iets is op securitygebied waarover ze advies nodig hebben, dan benaderen ze mij. Of in geval van een ernstig incident, dan kom ik zelf het onderzoek doen.’

‘De klant moet erop kunnen vertrouwen dat wat hij hier brengt door ons goed wordt behandeld’ Als logistiek dienstverlener kent Ceva een breed aanbod van diensten en oplossingen, waarvan warehousing in de Benelux een van de kernactiviteiten is. ‘Klanten vragen ons hun goederen op te slaan. Die goederen moeten wij netjes behandelen en de voorraden ervan bijhouden; soms verzorgen wij ook het transport.’

Kerngegevens Bedrijf Activiteit

: Ceva Logistics Benelux : Logistiek dienstverlener; biedt klanten end-to-end logistieke oplossingen die de gehele toeleveringsketen omvatten. Aantal sites : 1.200 wereldwijd, in meer dan 100 verschillende landen, waarvan 23 in de Benelux. Medewerkers : 50.000 wereldwijd, waarvan 2.850 in de Benelux. Sectoren : automotive, technologie, industrie, retail, elektronica & telecom, gezondheidszorg

Het bedrijf beschikt over zogenaamde single-user dedicated sites waar voor één klant de volledige logistiek wordt verzorgd. Daarnaast zijn er multi-user warehouses, waar verschillende opdracht-

gevers hun logistieke proces hebben ondergebracht.

Veiligheidsconcept De diversiteit aan klanten is groot en varieert van het beleveren van goederen aan winkels en de distributie van industriële spareparts door Europa tot het aanvoeren van tijdkritische onderdelen aan fabrieken. Ook de waarde van de te behandelen goederen en de navenante populariteit in het criminele circuit is daardoor verschillend. Dat neemt echter niet weg dat security voor Ceva te allen tijde van het grootste belang is. ‘De klant moet erop kunnen vertrouwen dat wat hij hier brengt, door ons goed wordt behandeld. Wij moeten als een goed huisvader handelen’, aldus Nieuwlaat. Om hieraan te kunnen voldoen heeft de manager security de afgelopen jaren

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Andre Nieuwlaat 10

01-03-2010 16:37:13

Foto: Eduard van der Worp

t hema | logistiek

André Nieuwlaat: ‘Security is van belang voor de klant en daar doen we het uiteindelijk voor. Op dat gebied worden geen concessies gedaan.’ een concept ontwikkeld, dat als basis dient voor het veiligheidsbeleid op alle sites. ‘Dan moet je aan veiligheidsmaatregelen denken zoals een goede periferie rond je site, toegangscontrole, camerabewaking, alarmering op deuren en ramen, duidelijke huisregels, en de eis dat alle medewerkers – vaste en uitzendkrachten - een verklaring omtrent gedrag (VOG) moeten hebben.’ In de ogen van Nieuwlaat kan Ceva met dit beleid zijn klanten een hoog beveiligingsniveau bieden. Maar dat is voor hem geen reden op zijn lauweren te rusten. ‘We willen security op een nog hoger niveau brengen. Zo hebben we

inmiddels twee TAPA-A gecertificeerde sites en dat zullen er meer worden.’

TAPA-A Ook al is het basisbeveiligingsconcept van een hoog niveau, het TAPA-A certificaat biedt een aantal security-extra’s. ‘Neem hightech goederen, dan moet je volgens TAPA-A je warehouse compartimenteren. Er moet een speciale kooi voor worden gebouwd, en voor die kooi gelden ook weer bijzondere eisen zoals camerabewaking’, legt Nieuwlaat uit. Dat heeft natuurlijk consequenties voor het logistieke proces op de magazijnvloer, waardoor er soms een discus-

sie ontstaat met de warehousemanager. ‘Die valt echter meestal in het voordeel van security uit. Want TAPA-A verlangt nu eenmaal een hoger securityniveau.’ De extra kosten die het certificaat met zich meebrengt, zorgen af en toe voor wat discussie. Zo moet conform TAPA-A op elk dock zichtbaar een camera zijn gericht. Een aanzienlijke kostenpost die voor niet-securitydeskundigen aanleiding kan zijn de vraag aan de orde te stellen of dit niet wat minder kan. Aan de hand van een aansprekend voorbeeld vertelt Nieuwlaat hoe hij zo’n discussie in het voordeel van security kan doen

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Andre Nieuwlaat 11

01-03-2010 16:37:13

Security Services | Cash Services

Met veiligheid en beveiliging heeft iedereen - direct of indirect - dagelijks te maken. Of het nu gaat om de veiligheid van mensen of de beveiliging van gebouwen, goederen of processen: elke situatie vraagt om een eigen aanpak. Als het om beveiligen en veiligheid gaat, is G4S van alle markten thuis. G4S analyseert de situatie, denkt mee en voorziet u van de juiste mensen en de nieuwste technieken. Niet te veel, niet te weinig, maar precies wat u nodig heeft in Ăşw situatie. Compleet, betrouwbaar en professioneel.

Voor meer informatie kijkt u op www.g4s.nl

SECM0310_Andre Nieuwlaat 12

01-03-2010 16:37:15

t hema | logistiek

uitvallen: ‘Er waren een keer slechts zeven van de tien aangemelde pallets met goederen bij ons warehouse geleverd. De drie ontbrekende pallets vertegenwoordigden een waarde van 100.000 euro. Aan de hand van de camerabeelden was echter vast te stellen dat er inderdaad slechts zeven pallets waren geleverd, waardoor Ceva de claim kon afhouden. Zo verdient een security-investering zich dus snel terug.’

Dreigingen In het veiligheidsbeleid staat preventie centraal, gericht op de in de logistieke sector meest voorkomende dreigingen. Zo zijn er de externe dreigingen als inbraken, ‘maar daar heeft elk bedrijf mee te maken. Meer specifiek voor een logistiek bedrijf als Ceva zijn bijvoorbeeld de hit & run diefstallen waarmee onze chauffeurs tijdens het lossen worden geconfronteerd in de winkelcentra in de grote steden. En hoewel we er zelf gelukkig niet mee te maken hebben gehad, is een fenomeen als ladingdiefstal zorgwekkend.’ En dan is er natuurlijk de interne dreiging. ‘Want in elk magazijn loopt wel eens iemand die denkt: dat is een leuk hebbedingetje voor thuis’, stelt Nieuwlaat nuchter vast. Om dit risico zo veel mogelijk te ondervangen is een aantal maatregelen getroffen. Zo dient elke medewerker dus een VOG te overleggen, is er camerabewaking op de werkvloer, en worden er standaard visitaties uitgevoerd waaraan iedereen van hoog tot laag in de organisatie zich dient te onderwerpen. Nieuwlaat zoekt het echter niet alleen in maatregelen. Hij probeert medewerkers ook bewust te maken van de risico’s die zij zelf lopen. ‘In de communicatie dring ik er bij hen op aan om naar buiten toe niet te praten over de goederen die er in de warehouses opgeslagen liggen. Ze mogen best trots zijn op hun werk en op Ceva, maar het is niet verstandig te vertellen wat hier ligt. En wordt ze dat wel gevraagd - je moet toch altijd rekening houden met de mogelijkheid dat mensen die iets van plan zijn, onze medewerkers benaderen om informatie te krijgen dan wil ik dat ze het bij mij melden. Ik wil dat weten, omdat er mogelijk iets gaande is.’

Ondanks alles zijn incidenten niet helemaal uit te sluiten. Hoewel hij geen cijfers noemt, valt het aantal op jaarbasis volgens Nieuwlaat erg mee. ‘Dat komt doordat we veel vaste medewerkers hebben. Die werken hier al langer en voor hen is een doos gewoon een doos en is de inhoud niet meer interessant. Uitzendkrachten daarentegen hebben minder met de onderneming en vormen vanuit security-oogpunt een iets hoger risico.’

klant en de vraag “Wie gaat dat betalen?” Met dat bedrijfsbelang moet security ook rekening houden.’

Security & Facility Als het gaat om de uitbesteding van security, zijn de facility managers op de verschillende sites leidend, maar ook hier heeft Nieuwlaat een adviserende rol alvorens met een beveiligingsbedrijf in zee wordt gegaan. ‘Daarbij gaat het om de door ons gewenste kwaliteit. Ze

‘We kunnen van elke site een fort maken, maar security moet ook rekening houden met het bedrijfsbelang’ Mocht een medewerker toch de fout ingaan, dan heeft Ceva een strikt repressief beleid. ‘In dat geval volgt er ontslag op staande voet. En hebben we voldoende aanknopingspunten, dan doen we tevens aangifte bij de politie.’

Security & Business Development Uit Nieuwlaats verhaal blijkt het belang dat door Ceva aan security wordt gehecht, waardoor het huidige hoge beveiligingsniveau is bereikt. Daardoor kan het óók als verkoopargument in gesprekken met (potentiële) klanten worden gebruikt, die het onderwerp overigens steeds vaker ook zelf ter sprake brengen. Deze verkoopgesprekken en onderhandelingen worden gevoerd door de afdeling business development, waarbij de manager security een adviserende rol vervult. ‘Een van mijn eerste vragen is dan altijd om welke producten het gaat. Want je kunt een product hebben van 100 euro waarde dat voor criminelen niet aantrekkelijk is, terwijl een ander product met dezelfde waarde juist heel aantrekkelijk kan zijn. Dat is iets waar business development niet bij stilstaat en waarover afstemming plaatsvindt.’ Nieuwlaat is van mening dat hij voldoende invloed heeft op dat proces. En hij is realist: ‘We kunnen als we dat willen vanuit beveiliging van elke site een fort maken, maar uiteindelijk draait het toch om het contract met de

moeten de werkzaamheden kunnen verrichten conform de door mij in het kader van de securitypolicy geschreven protocollen.’ Dat hierbij vanuit kostenoverwegingen de belangen niet altijd overeenstemmen, moge duidelijk zijn. Maar in deze discussies blijken valide securityargumenten meestal doorslaggevend te zijn. ‘Security is van belang voor de klant en daar doen we het uiteindelijk voor. Op dat gebied worden geen concessies gedaan.’

Verschil Hiermee raakt Nieuwlaat aan het in zijn ogen belangrijkste verschil met security in andere branches. ‘Je ziet in toenemende mate dat directie en business development erkennen dat voor ons als logistieke dienstverlener security een belangrijk onderdeel is van het aanbod naar de klant.’ Voor het overige ziet hij weinig verschil met de werkzaamheden van zijn collega’s die in andere sectoren werkzaam zijn. ‘Natuurlijk lopen we in de logistiek meer risico’s, omdat we aantrekkelijke goederen afhandelen waarvoor in het criminele circuit altijd een markt is. Neem bijvoorbeeld elektronische apparatuur, die kun je in elk café verkopen. Maar de basis is voor elke security manager toch hetzelfde. Je moet goed nadenken over je risico’s en bedreigingen en daarop je OBE-maatregelen ‹‹ treffen.’

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Andre Nieuwlaat 13

01-03-2010 16:37:15

t hema | logistiek

Veiligheidsprogramma’s: De economische crisis leek het onderwerp veiligheid aardig van de voorpagina’s te hebben verdreven. Op eerste kerstdag 2009 werd de wereld toch weer opgeschrikt door een incident: de verijdelde aanslag op een KLM-toestel dat vanaf Schiphol onderweg was naar de Verenigde Staten. Wat voor effecten hebben de crisis en de nog steeds bestaande terrorismedreiging op de perceptie van veiligheidsprogramma’s? GODFRIED SMIT *

olgens schattingen van het World Economic Forum maakt de opbrengst uit criminele activiteiten mondiaal inmiddels 10 procent uit van het BNP. Internationale misdaad heeft volgens dezelfde analyse een toenemende link met het terrorisme. Het World Economic Forum wijst erop dat ondernemers binnen een supply chain een verhoogd risico lopen om gebruikt te worden door criminele elementen. Dit laatste speelt een nog grotere rol als het complete overzicht van een supply chain ontbreekt, met andere woorden als er geen duidelijke ketenregisseur is. Analyses als deze maken duidelijk dat criminaliteitsbestrijding nog steeds een hoge prioriteit verdient en dat ze in geval van terrorismebestrijding ze vaak als bijproduct naar voren komt. In dit artikel zullen met name de belangrijkste veiligheidsprogramma’s op het gebied van terrorismebestrijding aan de orde komen. Het onderwerp criminaliteitsbestrijding wordt elders in dit themanummer behandeld.

ISPS Het programma International Ship and Port facility Security (ISPS) is gericht op schepen boven de 500 ton en bedrijven die met deze schepen te maken hebben. De ISPS-Code richt zich op de fysieke beveiliging van schepen en terreinen. Eisen aan de administratie van een bedrijf worden niet gesteld. Het programma is uitgevaardigd door de International Maritime Organisation (IMO). In tegenstelling tot programma’s op het gebied van douane en luchtvracht wordt het programma dwingend opgelegd.

De overheid is betrokken bij de beoordeling van de eisen. Bedrijven met een terminal of een laad- en loskade moeten een beveiligingsplan maken op basis van een risicoanalyse. Een team van deskundigen van politie, douane en de havenautoriteit beoordeelt het plan. Vervolgens wordt het ter goedkeuring aan de burgemeester van de betreffende havengemeente voorgelegd. Ook voor zeeschepen is een beveiligingsplan verplicht. Inmiddels kan van het ISPS-programma worden gezegd dat het succesvol is geïmplementeerd en in de praktijk goed werkt.

Luchtvrachtsecurity In de luchtvrachtsecurity zijn de regels bij de vervanging van de tot dusverre toegepaste verordening 2320/2002 (EG) door de verordening 300/2008 (EG) aangescherpt. Met name de positie van de known en account consignor,

ke beveiligingsregels en -normen beantwoorden om deze vracht of post met om het even welk vliegtuig te vervoeren’. Bij de account consignor is deze toestemming beperkt tot vliegtuigen die uitsluitend post of vracht vervoeren. De securityregels leggen een hogere maatstaf van beveiliging op aan die verladers die vracht of post laten vervoeren met een passagiersvliegtuig. Belangrijk voordeel voor de known consignor en de account consignor is dat goederen alvorens zij in een vliegtuig worden geladen, niet hoeven te worden gescreend. Deze screening kan bestaan uit scanning, maar bijvoorbeeld ook uit een controle door drugs-, explosievenof geldhonden. In tegenstelling tot de ISPS-Code is de aanvraag van de status van known consignor en account consignor niet verplicht. Dit betekent dat door verladers een afweging moet worden gemaakt of

Het ISPS-programma is succesvol geïmplementeerd ofwel de opdrachtgever voor het vervoer, wordt hierdoor gewijzigd. De verordening 300/2008 (EG) is uitgewerkt in de toepassingsverordening 272/ 2009 (EG). De verordeningen onderscheiden een aantal categorieën van belanghebbenden. Als known consignor wordt beschouwd ‘degene die voor eigen rekening vracht of post voor vervoer aanbiedt en wiens procedures in voldoende mate aan de gemeenschappelij-

zij deze status aanvragen. Voor de meeste verladers is het van belang dat de logistiek zo ongestoord mogelijk verloopt. Ongestoorde logistiek is met name in combinatie met luchtvaart van groot belang. Luchtvaart wordt namelijk vooral gebruikt ingeval goederen op zeer korte termijn de geadresseerde moeten bereiken. Als goederen moeten worden gescreend, betekent dit dat de goederen het vliegtuig missen en dat bijvoorbeeld bij de geadresseerde de productie moet

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Veiligheidsprog 14

01-03-2010 16:37:31

t hema | logistiek

trends en ontwikkelingen

worden stilgelegd. De business case bestaat dan uit de investeringen die moeten worden gedaan in de beveiliging van het bedrijf ten opzichte van de voordelen die kunnen worden geboekt met een ongestoorde logistiek. Cargo Checkpoint Een ogenschijnlijk tegengestelde beweging vormt de opening van het Cargo Checkpoint op Schiphol. Met dit controlepunt worden exportstromen van de vrachtdivisie van Air France en KLM op één punt gecontroleerd op de aan-

wezigheid van radioactieve stoffen, explosieven en drugs. De bedoeling is dat hiermee tegemoet wordt gekomen aan de 100 procent controle-eis van de VS. Wanneer deze eis werkelijkheid zal worden, staat nog niet volledig vast. Belangrijk is dat met de maatregelen die door verladers worden genomen in het kader van de known consignor en account consignor, regelgeving door de VS wordt erkend. Alleen dan kan namelijk van een screening worden afgezien. Als niet van screening kan worden afgezien, leveren de investeringen

maar ten dele iets op omdat dan toch enige onzekerheid in de keten wordt geïntroduceerd. Bij de aanvraagprocedure voor de status known consignor en account consignor speelt de overheid een belangrijke rol. Naar verwachting moet de verlader een eigen verklaring invullen, waarin de positie van de ondernemer wordt beschreven. De uitkomst van deze eigen verklaring vormt de grondslag voor een audit die zal worden doorgevoerd door de Koninklijke Marechaussee. Duidelijk is dat deze procedure aanzienlijk zwaar-

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Veiligheidsprog 15

01-03-2010 16:37:32

t hema | logistiek

der is dan de huidige procedure, waarin de verlader zich uitsluitend registreert bij Air Cargo Nederland. Om te voorkomen dat de Koninklijke Marechausse te maken krijgt met een enorme workload om in een korte periode een aanzienlijk aantal verladers aan een audit te onderwerpen, is besloten een overgangsperiode van drie jaren te introduceren. Binnen deze periode blijft de ACN-registratie geldig en kan ze zelfs worden verlengd. De individuele verlader kan gedurende deze overgangsperiode besluiten wanneer een aanvraag voor de known consignor of account consignor nieuwe stijl wordt ingediend. De overgangsperiode start in april 2010.

AEO Bij de Authorised Economic Operator (AEO) regelgeving werd ervan uitgegaan dat in het eerste jaar van inwerkingtreding reeds 1.500 aanvragen zouden worden ingediend voor een status AEO. Nu, ruim twee jaar na de inwerkingtreding van de regelgeving, zijn er pas zo’n 250 statussen verleend. Ook hier geldt dat de status AEO niet verplicht is. De status is complex van aard. Zo zijn er drie verschijningsvormen: » op de eerste plaats de status gericht op de douaneregelgeving; » op de tweede plaats de securityregelgeving; » En op de laatste plaats de combinatie van beide regelgevingen. In Nederland blijkt de AEO-status gericht op vereenvoudigingen binnen de douanewetgeving niet populair. Dat is wel verklaarbaar vanuit de gedachte dat in Nederland de douane de meeste vereenvoudigingen eigenlijk al wel heeft vergeven aan bedrijven. AEO wordt dus bijna automatisch vereenzelvigd met security. Verreweg de meeste aanvragers in Nederland kiezen voor de combinatievergunning. Deze status heeft belangrijke consequenties voor de bedrijfsvoering. Hoge kosten zijn soms noodzakelijk voor aanpassingen aan panden, de opleiding van personeel en de samenwerking met andere partijen in de keten. De verwachting is dat AEO vleugels zal krijgen door twee ontwikkelingen. Allereerst is dat een internationale ont-

wikkeling van de wederzijdse erkenning van systemen die vergelijkbaar zijn met AEO. Met belangrijke handelspartners als de VS en China lopen daarover momenteel onderhandelingen. Een tweede belangrijke uitbreiding kan worden gevonden in het horizontaal toezicht douane. Nu is veelal de klacht van ondernemers dat weliswaar vereenvoudigingen worden toegepast op het terrein van de douanewetgeving, maar dat de waarde hiervan wordt verminderd als gevolg van formaliteiten die moeten worden toegepast in het kader van andere regelgeving, bijvoorbeeld uit de koker van landbouw. Dit is een traject van lange adem waarmee duidelijk waarde kan worden toegevoegd aan de AEO-status.

C-TPAT Het belangrijkste buitenlandse programma voor de Nederlandse logistieke ondernemer is het Amerikaanse C-TPAT. Dit programma is net als het Europese AEO-programma een reactie op de aanslagen van 2001. Het programma is gebaseerd op een mondiaal kader dat is gegeven door de Wereld Douane Organisatie (het zogenaamde SAFE-programma). Toch zijn er wel fundamentele verschillen. Zo is het C-TPAT programma uitsluitend gericht op de invoer in de VS en bestaat er geen enkele maatregel bij uitvoer. Ook kent het programma in tegenstelling tot het AEO-programma drie niveaus van facilitatie. Als een ondernemer zelf aangeeft aan bepaalde veiligheidseisen te voldoen, hanteert de Amerikaanse douane een verlaagde risicoscore. Een korte wachttijd aan de grens moet hiervan het resultaat zijn.

Als de douane de maatregelen die de ondernemer heeft genomen goedkeurt, wordt de risicoscore nog eens gehalveerd. Kiest de ondernemer er zelf voor een duidelijk hoger niveau van veiligheidsmaatregelen te hanteren dan de minimummaatregelen, dan worden de controles tot een minimumniveau teruggebracht. Zoals eerder beschreven zal de wederzijdse erkenning van C-TPAT en AEO een duidelijk voordeel kunnen betekenen voor zowel de AEO-ondernemer als de C-TPAT-ondernemer. Naast de onder dit kopje beschreven politieke problemen moet nog een oplossing worden gevonden voor het feit dat C-TPAT geen controles bij uitvoer naar de EU omvat. Amerikaanse ondernemers verzetten zich sterk tegen de introductie van securitymaatregelen bij uitvoer.

Conclusie De crisis en de soms moeilijke kwantificering van voordelen maken het besluit deel te nemen aan programma’s op het gebied van terrorismebestrijding tot een moeilijke afweging. Voor de overheid betekent dit dat zij er de komende jaren alles aan moet doen helder te maken welke voordelen worden geboden aan de ondernemer die deelneemt aan dit soort programma’s. Alleen dan kan in deze moeilijke tijden de ondernemer worden verleid deel te ‹‹ nemen. * Godfried Smit is coördinator Security Programma’s bij verladersorganisatie EVO.

Samenvatting » Voor verladers in de logistieke sector zijn verschillende veiligheidsprogramma’s van belang.

» De ISPS-Code is gericht op de fysieke beveiliging van schepen en terreinen. Het programma wordt dwingend opgelegd.

» In de luchtvrachtsecurity zijn de regels bij de vervanging van de tot dusverre toegepaste verordening 2320/2002 (EG) door de verordening 300/2008 (EG) aangescherpt. » Authorised Economic Operator (AEO) is gericht op vereenvoudigingen binnen de douanewetgeving en securityregelgeving. » Het belangrijkste buitenlandse programma voor de Nederlandse logistieke ondernemer is het Amerikaanse C-TPAT programma, gericht op invoer in de VS.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Veiligheidsprog 16

01-03-2010 16:37:35

Wacht u tot zij uw buitenbeveiliging komen testen

SECM0310_Veiligheidsprog 17

01-03-2010 16:37:36

t hema | logistiek

Projectteam Ladingdiefstallen

Vuist tegen transportcriminelen Ladingdiefstal is in Europa een groot probleem voor de transportsector, zo is te lezen in het Europol Cargo Theft Report 2009. Ook Nederland wordt hard geconfronteerd met dit fenomeen. In de strijd tegen de transportcriminelen opereert sinds 2007 binnen de Bovenregionale Recherche Zuid-Nederland het Projectteam Ladingdiefstallen. Henrie Jozee (Hoofd BR ZN) vertelt over de ervaringen van de afgelopen drie jaar en gaat in op de toekomstplannen. ARJEN DE KORT

et de helft van het aantal geregistreerde ladingdiefstallen in Nederland binnen de regiogrenzen stond rond 2005 het water de logistieke sector in Zuid-Nederland aan de lippen wat betreft de overlast van transportcriminaliteit. Binnen de Bovenregionale Recherche Zuid-Nederland (BR ZN) was al wel een aantal succesvolle onderzoeken betreffende ladingdiefstal afgerond, waarbij sprake was van toenadering tussen politie en branchepartijen als TLN, EVO, en verzekeraar TVM. Maar dit bood nog onvoldoende soelaas. ‘We hebben toen de handen ineengeslagen en een voorstel gedaan om voor een periode van drie jaar een projectteam ladingdiefstallen op te zetten om te kijken of we daar-

mee het fenomeen in Zuid-Nederland onder de knie zouden kunnen krijgen’, vertelt Henrie Jozee. Na instemming van het ministerie van Binnenlandse Zaken en het Openbaar Ministerie kon hij binnen de BR ZN een team van vijftien mensen formeren dat zich uitsluitend ging bezighouden met de operationele opvolging van de dadergerichte aanpak van ladingdieven. Op 1 januari 2007 ging het Projectteam Ladingdiefstallen formeel van start.

Samenwerkingsverbanden Het Projectteam Ladingdiefstallen richt zich op de aanpak van criminele samenwerkingsverbanden met een structureel karakter. ‘Dan moet je denken aan groepen die de hele keten beslaan,

Kerngegevens Organisatie Hoofd Medewerkers Taak

Werkgebied

: Bovenregionale Recherche Zuid-Nederland : Henrie Jozee : 150 : Bestrijden van bovenregionale middencriminaliteit en belast met (middel)zware fraudebestrijding en ketengerelateerde milieucriminaliteit. Tevens verantwoordelijk voor een aantal toegewezen thema’s, zoals het Projectteam Ladingdiefstallen. : De zes zuidelijke politieregio’s en de provincies Zeeland, NoordBrabant en Limburg.

van daders en het logistieke proces tot aan de illegale afzetmarkt’, schetst Jozee de focus van het team. ‘Uit onze Analyse Criminaliteitsbeelden genereren we op enig moment een groep van tien tot twaalf personen waarvan we vermoeden dat ze zich bezighouden met ladingdiefstallen. Als we besluiten tot een onderzoek, dan gaat dat naar het team. Zo’n onderzoek is bijna altijd langdurig, waarbij we proberen de hele keten in kaart te brengen. Daarbij beginnen we soms aan de helerskant en rechercheren we daar vanuit terug, maar soms beginnen we bij de daders. Als zo’n onderzoek uiteindelijk “klapt”, dan heb je het wel over grotere series inbraken en overvallen.’

Lokvrachtwagen Pratend over de werkwijze benadrukt Jozee dat zijn team zich dus vooral richt op die criminele samenwerkingsverbanden. ‘Dat wijzen de zaken van de afgelopen jaren ook wel uit. Sommige gepakte verdachten hebben straffen van acht à negen jaar gekregen. Dan ben je echt leider van een criminele organisatie en dat feit wordt hen in de aanklacht ook vaak ten laste gelegd. We hebben het dan over de categorie die chauffeurs bedreigt, bedwelmt, en er met complete vrachtwagens vandoor gaat.’

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Henri Jozee 18

01-03-2010 16:37:56

Of zullen wij dat voor u doen

Wij van Heras testen vrijblijvend uw buitenbeveiliging. En dat is geen overbodige luxe. Sla de kranten er maar op na. Alleen al het aantal ramkraken is met maar liefst 25% gestegen. Dus kijkt u eens op www.heras-test.nl of maak een afspraak met een van onze beveiligingsspecialisten. Wel zo veilig.

SECM0310_Henri Jozee 19

01-03-2010 16:37:57

t hema | logistiek

Tegelijkertijd maakt hij van de gelegenheid gebruik het misverstand uit de wereld te helpen dat de regelmatig in de publiciteit opduikende lokvrachtwagen onderdeel zou uitmaken van de werkwijze van het Projectteam Ladingdiefstallen. ‘De lokvrachtwagen is van het KLPD. Deze zetten ze specifiek in op plaatsen waar pieken in diefstallen plaatsvinden. Denk daarbij aan het fenomeen zeilsnijden op parkeerplaatsen langs snelwegen. Wij richten ons juist meer op criminele groeperingen die in de totale keten en in meer georganiseerd verband opereren.’

Samenwerking Het KLPD is echter wel een belangrijke partner in de strijd tegen de transportcriminelen, blijkt uit het relaas van Jozee, waarbij informatie-uitwisseling het toverwoord is. ‘Het KLPD beschikt over het landelijke inzicht en overzicht op het fenomeen ladingdiefstallen, zoals de verschijningsvormen, de concentraties, de schadebedragen. Kortom, alle informatie die vereist is om te komen tot tactisch/strategische keuzes op het fenomeen zit bij het KLPD. En daarnaast participeren we ook in het Secure Lane-project (Redactie: zie ook het arti-

kel ‘Frustreren, verstoren en tegenhouden’ op pag. 22) en in de Regionale Platforms Criminaliteitsbeheersing. Zo voorzie je elkaar over en weer van informatie.’

Resultaten Inmiddels heeft het Projectteam Ladingdiefstallen groen licht gekregen om de komende jaren zijn werkzaamheden voort te zetten. Opvallend is dat bij de beslissing hierover spectaculaire cijfers geen rol hebben gespeeld. Sterker, het aantal aangiftes van ladingdiefstal is de afgelopen jaren niet eens afgenomen. Jozee is daar heel open en nuchter over: ‘Dat kan twee dingen betekenen. Of mensen hebben vertrouwen in de aanpak van het team en doen daarom eerder aangifte. Daarin hebben we overigens bewust geïnvesteerd. Zo hebben we bijvoorbeeld met het oog op een verbeterde aangifte door buitenlandse chauffeurs formulieren in meerdere talen opgesteld. Maar het kan natuurlijk ook zo zijn dat ladingdiefstal feitelijk is toegenomen.’ Maar belangrijker in zijn ogen is het effect dat uitgaat van de verhoogde pakkans door het optreden van het team.

‘De criminelen die worden gepakt, zijn gekende ladingdieven, mensen die al tien jaar of langer in dat wereldje actief zijn. Het is vaak de derde of vierde keer dat ze gepakt en veroordeeld worden. Ze weten dat we ze op de korrel hebben, waardoor ze zich steeds onveiliger gaan voelen in het domein. En er komt een moment dat ze ermee zullen stoppen.’

Quick Response Team Als cijfers niet echt een rol speelden om het projectteam in stand te houden, wat was dan de belangrijkste beweegreden? Jozee: ‘De branche zelf vond dat het water haar nog steeds aan de lippen stond en heeft gepleit voor continuering van deze aanpak. Als BR ZN waren we daar ook voorstander van.’ Maar Jozee toont ook zelfkritiek. ‘In de evaluatie hebben we aangegeven dat de exclusieve focus op criminele groeperingen te beperkt was. Ik vind dat we de afgelopen periode te weinig hebben gedaan met bijvoorbeeld informatie vanuit de branche en van chauffeurs, we zijn te veel opgegaan in de onderzoeken. Daarom hebben we een quick response team in het leven geroepen, dat snel interventie kan plegen als dat wordt gevraagd. Dat is een belangrijke

Henrie Jozee (hoofd Bovenregionale Recherche Zuid-Nederland): ‘Het Projectteam Ladingdiefstallen richt zich op de aanpak van criminele samenwerkingsverbanden met een structureel karakter.’

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Henri Jozee 20

01-03-2010 16:37:57

t hema | logistiek

aanvulling op de aanpak van de afgelopen drie jaar. Daardoor staat er nu een team dat aan de ene kant die grotere criminelen aanpakt, waarbij je in de keten moet samenwerken. En aan de andere kant hebben we een quick response team dat snel een interventie kan plegen en collega’s binnen de korpsen kan ondersteunen die niet goed op de hoogte zijn van de bijzonderheden van de transportwereld.’

55 55

42 42 43 43 214 214

62 62 130 130

Convenant In december van het afgelopen jaar werd het Convenant Transportcriminaliteit gesloten. Over de rol die de politie daarin dient te spelen, is Jozee duidelijk: ‘In de begintijd van het Projectteam Ladingdiefstallen hebben we als politie de indruk gewekt als zouden we in de publiek-private samenwerking van alles kunnen betekenen en allerlei verbeteringen kunnen aanbrengen op terreinen die niet binnen het politiedomein vallen. Nu kan de politie inderdaad veel betekenen, maar dan wel op het gebied waarop zij deskundig is. Zij kan adviseren, aangeven van welke modus operandi criminelen gebruikmaken, en waar zwakke plekken zitten. Maar het is dan aan de branche om daarvoor technische oplossingen te bedenken. Bij de doorstart van het team heb ik aangegeven dat we daarop moeten letten. Doel van het convenant is dat iedereen zich tot zijn eigen domein beperkt en daarbij zijn

214 214

203

185 185

Aantal ladingdiefstallen in Nederland in 2007. Het zwaartepunt ligt duidelijk in ZuidNederland (Bron: Europol Cargo Theft Report 2009) de relevante informatie. Daarover beschikt het KLPD. Maar de operationele opvolging dien je zo dicht mogelijk bij het probleem te organiseren. Een landelijk team dat bijvoorbeeld centraal in het land zou zijn gestationeerd, is dan

‘Er staat nu een team dat én grotere criminelen aanpakt én snel een interventie kan plegen’ eigen verantwoordelijkheid heeft. Er moet worden voorkomen dat een van de partijen een aap op zijn schouder neemt die hij niet kan waarmaken. Dat vind ik in deze publiek-private samenwerking van belang.’ Ondanks een landelijk overeengekomen convenant, is Jozee geen voorstander van een landelijk opererend Projectteam Ladingdiefstallen. Daarover heeft hij een duidelijke visie: ‘Op landelijk niveau moet je inzicht hebben in

27 27

44 44

wel erg ver weg van de feitelijke problematiek in bijvoorbeeld Maastricht.’

Winst Continuering van het Projectteam Ladingdiefstallen en een Convenant Transportcriminaliteit geven aan dat de problematiek inmiddels serieus wordt genomen. De aankondiging van de benoeming van een speciale officier van justitie voor transportcriminaliteit past in dit rijtje en wordt door Jozee met enthousiasme ontvangen. ‘De problema-

tiek vereist namelijk specialisatie. Je moet kennis hebben van begrippen als eigenaarschap, houderschap, bezitter, allemaal specifieke zaken die spelen in de logistieke sector. Je moet de branche kennen en internationaal georiënteerd zijn. Dat is de belangrijkste reden een landelijke OvJ te benoemen.’ Maar hij noemt nog een belangrijk winstpunt dat valt te behalen met een dedicated OvJ. ‘Ladingdiefstal moet binnen justitie, op landelijk niveau “concurreren” met moordzaken en overvallen. Op dat niveau heb je dan doorzettingsmacht nodig om invloed uit te kunnen oefenen op de prioritering.’ En dat is misschien wel de belangrijkste winst van de afgelopen drie jaar, dat ladingdiefstal ook in Den Haag op de agenda staat. ‘We hebben er met het Projectteam Ladingdiefstallen in ieder geval een bijdrage aan geleverd. Maar natuurlijk heeft de branche er ook zelf voor gezorgd dat het bij beleidsmakers is gaan beklijven. Daardoor hebben we nu iets waarvan ik denk dat we een vuist kunnen maken tegen het feno‹‹ meen.’

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Henri Jozee 21

01-03-2010 16:37:59

t hema | logistiek

Secure Lane tussen Venlo en Rotterdam

‘Frustreren, verstoren Ladingdiefstal uit vrachtwagens is een enorm probleem en levert de logistieke sector een jaarlijkse schadepost op van zo’n 350 miljoen euro. Met de realisatie van de Secure Lane tussen Rotterdam en Venlo moet het boevengilde dat het gemunt heeft op flatscreens en iPhones, een gevoelige klap worden toegebracht. Het project met cameratoezicht is een voorbeeld van publiek-private samenwerking, waarin preventie centraal staat en waardoor systeemen ketenfalen moet worden voorkomen. ARJEN DE KORT

rie criminelen worden op een parkeerplaats in de boeien geslagen nadat ze op heterdaad zijn betrapt bij een ladingdiefstal. Het arrestatieteam kon op het juiste moment toeslaan, doordat de nummerplaat van de auto waarin zij reden een hit had opgeleverd met de beschikbare blacklist, waarna de slimme camera’s hun tracking & tracing inschakelden en alle bewegingen van deze potentiële ladingdieven in de Regionale Toezichtruimte konden worden gevolgd. Deze afsluiting van de door Peter van den Ende (directeur van Criminee! / RPC Oost-Brabant) geproduceerde film verbeeldt het ultieme doel van het tussen Rotterdam en Venlo gerealiseerde Secure Lane project.

Historie ‘Zo’n drie jaar geleden werd ik benaderd door een aantal transportondernemers met de vraag of ik ze wilde helpen bij de realisatie van een beveiligde parkeerplaats op het Kempisch Bedrijvenpark’, vertelt Van den Ende wan-

neer hem wordt gevraagd naar de oorsprong van het Secure Lane project. ‘Het aardige is dus dat het project zijn oorsprong vindt in een vraag vanuit de markt. Dat is in essentie de werkwijze van Stichting Criminee!.’ Nadat op zijn verzoek hoogleraar Jo van Nunen van de Erasmus Universiteit een

ligde bedrijventerreinen van pas en die hebben we ook in dit concept gestopt.’ De pilot leverde enthousiaste reacties op van onder anderen Alexander Sakkers (voorzitter TLN) en Peter van der Meij (voorzitter RPC Oost-Brabant), die het idee opvatten het niet te beperken tot één beveiligde parkeerplaats,

‘Als de opvolging in de keten niet goed is georganiseerd, werkt het niet’ onderzoek had gedaan naar de haalbaarheid van een exploitabele publiekprivaat beveiligde parkeerplaats, deed zich in het voorjaar van 2008 de vraag voor hoe zo’n parkeerplaats daadwerkelijk beveiligd moest worden. Daarop werd besloten dit in de praktijk uit te proberen op twee parkeerplaatsen langs de A67, waarbij met name werd gekeken naar de technologische en juridische componenten. Van den Ende: ‘Toen kwam onze ervaring met bevei-

maar om het uit te breiden tot een corridor met beveiligde parkeerplaatsen, een zogenaamde Secure Lane. Hun pleidooi vond gehoor bij minister Eurlings van Verkeer & Waterstaat en verschafte Van den Ende een budget van 2,3 miljoen euro om vijftien verzorgingsplaatsen langs de A67, A58 en A16 te voorzien van cameratoezicht met het tweeledige doel de ladingdiefstalproblematiek te bestrijden en de sociale veiligheid te vergroten.

Preventie Kerngegevens Project Organisatie Omvang Camera’s Budget

: Secure Lane : Criminee! / RPC : 15 beveiligde parkeerplaatsen langs de A67, A58 en A16 : 90 : 2,3 miljoen euro

Na het groene licht uit Den Haag kon de directeur van Criminee! aan de slag om de projectorganisatie op te tuigen. Uiteindelijk verzamelde hij zo’n twintig publieke en private partijen aan tafel, variërend van transportorganisaties TLN, EVO en Les Routiers Européen, politieorganisaties als het KLPD en de

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Secure Lane 22

01-03-2010 16:43:00

t hema | logistiek

en tegenhouden’ litie wilt – en dat willen we, want dat is afgesproken binnen de politie – dan is dit project het vlees op het bot’, aldus Van den Ende. ‘Hier krijg je betrouwbare en valide informatie, die in de keten op een goede manier moet worden opgepakt. We zijn er nog niet, maar die switch om preventieve actie te ondernemen naar aanleiding van de informatie die via de camerabeelden binnenkomt, is waarneembaar. Het is een cultuuromslag, niet meer intern georganiseerd denken, maar extern: van buiten naar binnen. Dan heb je het dus echt over informatiegestuurde politie.’

Secure Lane

Peter van den Ende (directeur van Criminee! / RPC Oost-Brabant) fungeerde als trekker van het Secure Lane project. Inmiddels zijn in de strijd tegen ladingdiefstal vijftien parkeerplaatsen tussen Rotterdam en Venlo voorzien van cameratoezicht. Bovenregionale Recherche, tot aan Rijkswaterstaat, en private organisaties als Philips Lightning, Securitas, CSU Security, Bosch en Aivex. Het gemeenschappelijke doel – bestrijding ladingdiefstal en vergroten sociale veiligheid – was voor alle betrokkenen van begin af aan duidelijk. Maar als voorzitter van de stuurgroep onderkende Van den Ende dat er ook verschillende belangen speelden. Hij illustreert dat met een voorbeeld. ‘De collectieve ambitie vastleggen kostte weinig moeite, maar toen het concreet werd wilde de

politie vooral opsporen, terwijl een organisatie als TLN preventie centraal stelde. Ik heb toen benadrukt dat we geen regionaal platform criminaliteitsbestrijding zijn, maar een platform criminaliteitsbeheersing. Reden om ons te richten op preventie en om in onze methodieken voorspellende waarden voor patroonherkenning te ontwikkelen.’

Cultuuromslag De omslag van opsporen naar voorkomen betekent voor de politie een compleet andere manier van denken. ‘Maar als je naar een informatiegestuurde po-

Betrouwbare informatie staat of valt met goede techniek. In de Secure Lane bestaat die techniek uit slimme camerabewaking, slimme software, patroonherkenning, en nummerplaatherkenning (ANPR). Maar voor een ander deel wordt Secure Lane gevormd door slim samenwerkende publiek-private coalities. ‘Dat deel is eigenlijk nog belangrijker dan de techniek’, aldus Van den Ende. ‘Want je hebt het over de aanpak van systeemen ketenfalen. Maar je kunt het systeem, de techniek nog zo goed voor elkaar hebben, als de opvolging in de keten niet goed is georganiseerd werkt het nog niet.’

ANPR Een belangrijk element in het systeem is de nummerplaatherkenning, ofwel ANPR. Hiermee wordt de in dit project belangrijke patroonherkenning van potentiële ladingdieven gerealiseerd. Bij de oprit van elke parkeerplaats staat daarom een ANPR-camera, die is gekoppeld aan een zogenaamde blacklist waarop met ladingdiefstal gerelateerde kentekens staan. Van den Ende kent de gevoeligheden die rond deze problematiek spelen. ‘Onder mijn verantwoordelijkheid wordt hier heel gericht mee omgegaan. Het wordt alleen gebruikt voor het doel waarvoor die camera’s er

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Secure Lane 23

01-03-2010 16:43:02

Het drukste moment van de dag De schijnbare stilte van 1 minuut voor openingstijd. Elk moment kan een horde koopbeluste consumenten binnenstormen. Achter de schermen wordt hard gewerkt om hen voor de volle honderd procent van dienst te kunnen zijn. Een adequate en servicegerichte beveiliging is daarbij onmisbaar. Dat weten wij van Trigion maar al te goed. Daarvoor zetten we altijd de juiste mensen in. Alerte, uitstekend opgeleide en doortastende professionals. Trigion is het grootste beveiligingsbedrijf van Nederland. We kunnen bogen op een ervaring van bijna 100 jaar. Zoeken proactief naar nieuwe oplossingen om mensen en eigendommen nog beter en efficiĂŤnter te beschermen. Onze opdrachtgevers waarderen dat. Dat blijkt niet alleen uit onze klanttevredenheidsonderzoeken maar ook uit onze langdurige relaties. Omdat we doen wat er van ons verwacht wordt. En eigenlijk altijd net iets meer dan dat. Wilt u weten wat Trigion voor uw organisatie kan betekenen? Kijk voor meer informatie op www.trigion.nl of bel (010) 298 11 33. Wij zijn u graag van dienst. Trigion. Toonaangevend in veiligheid

De juiste mensen op de juiste plek SECM0310_Secure Lane 24

01-03-2010 16:43:03

t hema | logistiek

Waterbedeffect Gevraagd naar de resultaten is Van den Ende duidelijk. ‘Toen we net in de lucht waren, hebben we twee heterdaadjes gehad. Vervolgens hebben we wel verschillende keren patronen herkend en gesignaleerd, maar gebeurde er niets.’

Voor een deel wordt Secure Lane gevormd door slim samenwerkende publiek-private coalities. staan, niet meer en niet minder. Maar het is een middel dat we moeten gebruiken, omdat de wereld is veranderd. Territoriale configuraties bestaan niet meer, het zijn netwerkconfiguraties geworden. De criminaliteit is daardoor ook veranderd en daarom moeten opsporingsmiddelen en -bevoegdheden mee veranderen.’ Los van Van den Endes verantwoordelijkheidsgevoel is het interessant te weten binnen welk juridisch kader dit is geborgd. ‘ANPR valt onder artikel 2 Politiewet. Bij patroonherkenning praat je over afwijkend gedrag en daar is geen wetgeving voor. Maar neem als voorbeeld iemand die ’s avonds om 11 uur ergens over een schutting klimt, dan zijn we het er toch over eens dat er op dat tijdstip sprake is van afwijkend gedrag. Dat is wat we in dit project met die voorspellende waarden proberen te realiseren. Maar ook daarbij moet je steeds een check doen, want het kan wel afwijkend gedrag zijn, maar misschien was je het zelf wel die over de schutting klom omdat je de sleutel had vergeten.’ Het bovenstaande schetst het dilemma voor de politie die van oudsher is ingesteld op opsporen en daarbij de wet aan haar zijde heeft, maar die in dit project preventief te werk moet gaan. Van den Ende: ‘Wat we feitelijk doen is frustreren, verstoren en tegenhouden. Volgens mij zit er namelijk niemand op te wachten dat er vrachtwagens worden opengesneden en de lading verdwijnt. Ik geef toe dat we daarbij grenzen opzoeken, maar ik kijk wel voor welk probleem dit de oplossing is. En ik heb daar een goed verhaal bij.’

Ervaringen Nadat het project eind 2009 volledig is uitgerold, kunnen inmiddels de eerste ervaringen worden gedeeld. Over de samenwerking met de verschillende partners is Van den Ende positief. ‘Men is meer naar elkaar toegegroeid. Maar je moet hierbij wel in de gaten blijven houden dat een publieke en een private partij van elkaar blijven verschillen. De private partij gaat toch wat meer voor het resultaat, de publieke kijkt wat meer naar de procedure of het proces. Wat bij mij bijvoorbeeld tot een glimlach leidde

Is dat niet wat weinig voor zo’n ambitieus project, of moeten deze cijfers anders worden geïnterpreteerd? ‘Dat durf ik niet te zeggen’, antwoordt Van den Ende eerlijk. ‘Maar ik denk dat de criminelen ook over het project hebben gelezen en gehoord, met als gevolg dat ze hun heil wellicht elders zijn gaan zoeken. We constateren namelijk een verplaatsing van de problematiek naar de A2 richting Maastricht en er schijnt een verplaatsing te zijn richting Turnhout. Er is dus sprake van het zogenaamde waterbedeffect. Daarom zou ik ervoor willen pleiten dit systeem in heel Nederland uit te rollen.’

Internationaal Allereerst zal dit worden geconcretiseerd op de A1 en de A12 in de regio

‘Ik geef toe dat we grenzen opzoeken, maar ik kijk wel voor welk probleem dit de oplossing is’ was dat ik dacht met één Rijkswaterstaat te maken te hebben, maar toen bleek in de praktijk dat uiteindelijk op vijf plaatsen een vergunning moest worden aangevraagd. We bouwen dus baanbrekend een secure lane en stellen het probleem centraal, waarbij we over regionale en provinciale grenzen heen gaan, en dan krijg je te maken met een onderliggende organisatiestructuur die daar nog niet klaar voor is. Dat bevestigde mijn idee dat als je ziet dat een probleem zich anders ontwikkelt en de oplossing ervoor anders moet worden aangevlogen, je de organisatie eromheen ook anders moet organiseren. Dat geldt ook voor de wetgeving. Als je niets doet, blijf je achter de feiten aanlopen. Dat is bij mij na dit project blijven hangen.’

IJsselland. Binnenkort beschikken beide RTR’s over een hoogwaardige glasvezelverbinding, waardoor samenwerking mogelijk wordt en de bewegingen van de criminelen op de aangesloten snelwegen kunnen worden gevolgd. Maar Van den Ende denkt nog verder: ‘Als we vervolgens ook de A2 en de A50 kunnen meenemen, dan heb je de belangrijkste transportaders van Nederland te pakken. En een daaropvolgende stap zou zijn om het internationaal uit te rollen. Het probleem blijft immers hetzelfde en over de grens raakt het nog steeds de Nederlandse transporteurs. Daarom ben ik onlangs in Brussel geweest om hierover te praten. We ‹‹ zijn er dus nog lang niet.’

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Secure Lane 25

01-03-2010 16:43:04

t hema | logistiek

Ladingdiefstal lucratieve ‘bedrijfstak’ Ladingdiefstal is in Europa een nog steeds groeiend probleem voor de transportsector. Gebruik van geweld bij deze voor criminelen lucratieve activiteit – de jaarlijkse schadepost in de Europese Unie voor de sector is ruim 8 miljard euro – wordt steeds minder geschuwd. Dit blijkt uit het door een speciale werkgroep opgestelde Europol Cargo Theft Report. ARJEN DE KORT

e Europese Unie is gebaseerd op en gegroeid door het vrije verkeer van mensen en goederen. Echter, in gelijke mate daarmee zijn de criminele activiteiten en netwerken gegroeid. De transportsector is daarvan in belangrijke mate slachtoffer, met ladingdiefstal als opvallende exponent.

Grensoverschrijdend Ladingdiefstal is diefstal tijdens het transport over de weg of in een magazijn/distributiecentrum, exclusief interne diefstal (definitie zoals opgesteld door de werkgroep). Door het transnationale karakter van de Europese logistieke sector is er ook sprake van grensoverschrijdende misdaad. De daders, vaak actief in georganiseerde bendes,

zijn criminelen uit het ene land die toeslaan in een ander land, en de gestolen goederen vervolgens in weer een ander land verkopen. De problematiek wordt vooralsnog vooral nationaal, dus geïsoleerd aangepakt. Er is dan ook geen sprake van een EU-brede aanpak. En ingeval de politie een ‘hot spot’ aanpakt, wordt verplaatsing van de problematiek naar elders geconstateerd.

Beperkte statistiek Hoewel het probleem groot is en de financiële schade enorm, blijkt het aangiftecijfer laag. Of er wordt aangifte gedaan in een ander land dan waar het incident heeft plaatsgevonden. Daardoor zijn beschikbare statistische gegevens

Werkgroep Het Europol Cargo Theft Report – applying the brakes to road cargo crime in Europe is in 2009 opgesteld door een werkgroep, bestaande uit politievertegenwoordigers uit diverse Europese landen en leden van de Transported Asset Protection Association (Tapa). De op deze wijze publiek-privaat samengestelde werkgroep had de volgende doelstellingen: » opstellen van een gemeenschappelijke definitie van ladingdiefstal en ontwikkeling van eenduidige terminologie; » bewustzijn creëren over het onderwerp bij de handhavende instanties in de Europese Unie (EU); » inventariseren van de meest gangbare, door criminelen gehanteerde modus operandi; » inventariseren van de verschillende manieren waarop de problematiek in de lidstaten wordt aangepakt; » richtlijnen opstellen voor zowel preventie als onderzoek naar deze vorm van criminaliteit.

SECM0310_Europol 26

vanuit de politiediensten niet accuraat. Cijfers die wel beschikbaar zijn, zijn afkomstig van private organisaties. Zo geeft een rapport van de International Road Union en International Transport Forum uit 2008 de volgende cijfers over de periode 2000 – 2005: » 17 procent van alle chauffeurs is in deze periode slachtoffer geweest van een overval; » 30 procent van hen is vaker dan één keer overvallen; » 21 procent van de chauffeurs is daarbij lichamelijk gewond geraakt; » 60 procent van de overvallen was gericht op het voertuig en de lading; » 42 procent van de overvallen vond plaats op een parkeerplaats; » 30 procent van de overvallen chauffeurs deed geen aangifte bij de politie; » de landen met de hoogste geregistreerde verliezen waren: Roemenië met 5,0, Hongarije met 1,3 en Polen met 1,2 miljoen ton geroofde lading. En de Transported Asset Protection Association (Tapa) schatte in 2007 de schade op 8,2 miljard euro in de EU. In een daaruit afgeleid landenoverzicht bekleedt Nederland een derde plaats, achter Groot-Brittannië en Frankrijk.

Zeilen snijden Ladingdiefstal blijkt net zo lucratief als drugshandel, maar brengt minder risico’s met zich mee. Ter illustratie, een trucklading sigaretten is al gauw 2 miljoen euro waard. Daarom stelen ladingdieven in principe alles, maar

Security Management nummer 3 maart 2010

01-03-2010 16:38:17

t hema | logistiek

hebben zij uiteraard ook zo hun voorkeuren. Populaire goederen zijn: metaal, alcohol, computers, entertainment-producten, merkkleding, sigaretten, medicijnen. Het overzicht van veelgebruikte modus operandi bij ladingdiefstal wordt nog steeds aangevoerd door het bekende zeilen snijden. Maar de werkgroep constateert een toename van het gebruik van vuurwapens en van geweld tegen chauffeurs. Bovendien neemt kaping (hijacking) van vrachtwagens toe, vooral in het Verenigd Koninkrijk.

Situatie in Nederland Preventieve maatregelen De werkgroep doet in het rapport een aantal aanbevelingen als het gaat om preventie. Screening Controleer potentiële nieuwe medewerkers (zowel van uzelf als van subcontractors) op een mogelijk crimineel verleden. Check referenties en identiteitsdocumenten. Doe onderzoek naar subcontractors alvorens een contract met hen aan te gaan. Distributiecentrum De eerste verdedigingslinie moet worden opgetrokken op het terrein rond het distributiecentrum. Hekwerken en cctv-bewaking spelen hierbij een belangrijke rol. Maar zorg ook voor een goed (auto)sleutelbeleid. Naast fysieke securitymaatregelen is manbewaking een aanvullende optie. Op de weg Beperking risico’s onderweg: » goede routeplanning; » stoppen/rusten uitsluitend op beveiligde parkeerplaatsen; » de chauffeur dient zijn truck onderweg steeds te controleren op door criminelen aangebrachte kenmerken, waarmee zij het volgen vergemakkelijken (reflecterende stickers, kapot achterlicht e.d.); » vrachtwagens met kwetsbare lading in konvooi laten rijden; » algemeen bewustzijn van de problematiek bij de chauffeur verhogen. Tracking-apparaten Gebruik van gps-systemen. E-seals/seals

» Zodra een truck is verzegeld, is de integriteit van de lading verzekerd en zolang het

Het rapport schetst de situatie in een aantal lidstaten, waaronder Nederland. Het blijkt dat hier het bewustzijn (awareness) inmiddels breed is doorgedrongen dat ladingdiefstal een groot probleem is voor de logistieke sector en voor de veiligheid van chauffeurs. Er is volop politieke aandacht om het probleem op te lossen en er zijn verschillende publiek-private samenwerkingsverbanden gerealiseerd. Voorbeelden zijn de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (Stavc) en het op 9 december jongstleden afgesloten Convenant aanpak ladingdiefstal, met als ondertekenaars de ministeries van Economische Zaken, Justitie, BZK, V&W, en de private partijen EVO, KNV, VvV, TLN en NDL. Doelstelling van het actieplan is de criminaliteit in de sector met 25 procent terug te dringen. Ten slotte opereert al enige tijd binnen het KLPD een Team Transportcriminaliteit dat met succes een lokvrachtwagen inzet, is er een Projectteam Ladingdiefstallen (zie pag. 18), en heeft het ministerie van V&W 10 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de bevei‹‹ liging van parkeerplaatsen.

zegel intact is, is het een goedkope manier om potentiële diefstal te identificeren.

» De logistieke sector maakt veel gebruik van rfid-tags, zowel actief als passief. Hiermee wordt de integriteit van de lading tijdens het transport verzekerd. Bescherming bedrijfsidentiteit Chauffeurs en bedrijven zouden hun bedrijfsidentiteit goed moeten beschermen, met name waar het gaat om items als documenten en bedrijfskleding. Criminelen maken vaak gebruik van vervalste papieren met bedrijfslogo’s, in combinatie met bedrijfskleding, waarmee ze zich uitgeven voor echte personeelsleden. Op deze wijze pikken ze ongeautoriseerd ladingen op bij een bedrijf.

Dit artikel is gebaseerd op: Europol Cargo Theft Report – applying the brakes to road cargo crime in Europe (Den Haag, 2009). Meer informatie is onder andere te vinden op: www.europol.europa.eu, www.stavc. nl. www.tapaemea.com

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Europol 27

01-03-2010 16:38:17

t hema | logistiek

ANPR: dom systeem met mogelijkheden Automatische nummerplaatherkenning, ofwel ANPR, begint in Nederland vaste grond onder de voeten te krijgen en zal de komende jaren naar verwachting breed worden ingevoerd. Een goed moment om het fenomeen eens nader te beschouwen, zeker ook in het licht van de recente botsing hierover tussen het kabinet en het College Bescherming Persoonsgegevens. ROB VELDERS *

en controleur die voertuigen wil controleren, moet de kentekens stuk voor stuk handmatig invoeren. Daarbij kunnen vrij snel typefouten worden gemaakt. Hij doet, indien van toepassing en mogelijk, navraag bij de RDW, kijkt in het handelsregister en in een vergunningsysteem. Hierna analyseert hij deze gegevens en gaat hij de inspectie uitvoeren, mits de betreffende auto dan al niet uit het zicht is verdwenen. Vaak zit voorafgaand aan dit traject een keuze op welk object van toezicht de inspectie zal plaatsvinden. Deze keuze wordt veelal gedaan op basis van kennis en ervaring van de toezichthouder. Dit is in veel gevallen geen onderbouwde keuze.

Direct actie Zelfs nu nog komt deze tamelijk archaische manier van werken veel voor. Maar daar komt verandering in door de opkomst van Automatische Nummerplaatherkenning. Afgekort ANPR, afkomstig van Automatic Number Plate Recognition. ANPR is een systeem waarbij ‘intelligente’ camera’s zelfstandig kentekens van auto’s kunnen herkennen, dus zonder menselijke tussenkomst. De camera maakt een groot aantal foto’s van elke kentekenplaat, tot wel zestig per seconde, rekent van elke foto uit wat het meest waarschijnlijke opschrift is en vergelijkt de uitkomsten met elkaar.

SECM0310_ANPR 28

Indien de waarschijnlijkheid voldoende is, worden de uitgelezen gegevens en eventueel de foto’s verstuurd naar de backoffice. Door het grote aantal foto’s kan het systeem al metingen doen bij hoge snelheidsverschillen met het te meten object, tot meer dan 200 kilometer per uur. Op zich is dit eigenlijk alles wat het ANPR-systeem kan. Vrij simpel werk

van de IRA een hoge vlucht. Er werd toen onder andere in Londen een zogenaamde ring of steel aangelegd, waarbij hoofdwegen werden voorzien van chicanes en werden gecontroleerd met behulp van ANPR-scanners. Vanaf toen werd het instrument breed ingezet. Niet alleen werd er op alle belangrijke wegen met vaste scanners gewerkt, aan het begin van deze eeuw werd in het kader van het ‘Project La-

De neiging zal bestaan de gegevens langer te willen bewaren dus. Als de backoffice de kentekens realtime gaat koppelen aan diverse online databestanden, komt het systeem pas echt tot zijn recht. Want binnen enkele seconden is duidelijk of er sprake is van een ‘hit’ en kan er indien gewenst direct actie worden ondernomen.

Engeland ANPR is in 1976 uitgevonden in Engeland en daar begin jaren tachtig geïntroduceerd. Volgens de Engelse ANPRdeskundige Trevor Ellis (momenteel werkzaam voor het ministerie van Verkeer en Waterstaat in het kader van de handhaving van Anders Betalen voor Mobiliteit) nam het systeem in het begin van de jaren negentig naar aanleiding van de terroristische aanslagen

ser’ ook mobiele ANPR geïntroduceerd. Auto’s werden uitgerust met ANPRcamera’s. De enorme uitbreiding had effect; het aantal arrestaties dat de politie sindsdien heeft verricht, is een veelvoud van voor die tijd. Inmiddels beschikt elk Engels politiekorps over mobiele ANPR en heeft het, net als de veiligheidsdiensten, realtime toegang tot de landelijke database. Alle gescande kentekens worden landelijk opgeslagen. Deze database kan per dag 50 miljoen kentekens verwerken, en dat wordt binnenkort uitgebreid naar 100 miljoen. De gegevens worden vijf jaar lang opgeslagen. Volgens Ellis wordt het systeem met name gebruikt voor verkeersanalyses, tolsystemen en

Security Management nummer 3 maart 2010

01-03-2010 16:38:34

t hema | logistiek

om boeven te vangen onder het motto: denying criminals the use of the road.

Introductie in Nederland Met een dergelijk succes was het slechts een kwestie van tijd dat deze trend ook in het buitenland zou gaan doorbreken. Toch duurde het voor Nederland nog tot 2004. De Rotterdamse politie testte in dat jaar de eerste ANPR. En dat smaakte duidelijk naar meer. Alle korpsen hebben het inmiddels. Maar ook andere overheidsorganisaties hebben het fenomeen sindsdien ontdekt. Een bloemlezing van toepassingen: » de Belastingdienst gebruikt het onder meer voor de opsporing van mensen met een belastingschuld of privégebruik van auto’s van de zaak; » de inspectie Verkeer en Waterstaat gebruikt ANPR voor het toezicht op taxi’s. Bovendien zal het voor verkeerstellingen en -bewegingen, en voor handhaving van de kilometerheffing worden ingezet; » douane en Koninklijke Marechaus-

see controleren ermee langs de grenzen van ons land. Inmiddels hebben ook gemeenten ANPR ontdekt. Zo heeft Amsterdam sinds het najaar van 2009 een systeem operationeel dat alle invalswegen naar het gebied binnen de A10 monitort op vrachtwagens die de milieuzone niet binnen mogen rijden. Deze milieuzone is verboden voor te vervuilende vrachtwagens. Den Haag volgt in het voorjaar en Utrecht gaat binnenkort beginnen met mobiele ANPR, waarbij een auto die is uitgerust met zes scanners gaat toezien op de naleving van de milieuzone en - net als in Amsterdam - niet lang daarna mogelijk ook gaat controleren op foutparkeren en op inwoners met een grote belastingschuld jegens de gemeente. Een belangrijke toepassing is gelegen in verkeersinformatie, en dan met name reistijden. Door kentekens te scannen op verschillende plekken in bijvoor-

beeld grote steden kunnen reistijden op panelen worden gegeven voor diverse routes. Een belangrijk voordeel, want mensen vinden onzekerheid over de reistijd erger dan enige vertraging als die van tevoren bekend is. Maar ook private partijen maken steeds meer gebruik van ANPR. Denk bijvoorbeeld aan parkeerplaatsen, zoals bij vliegvelden, om af te rekenen zonder kaartjes. En ook tankstations, om gesignaleerde wanbetalers al bij aankomst op een tankstation te kunnen herkennen. Bij geldtransporten worden in geldwagens ingebouwde scanners gebruikt om te beoordelen of zij gedurende langere tijd gevolgd worden. En er zijn en zullen ongetwijfeld nieuwe toepassingen worden bedacht.

Privacy Met het succes kwam ook de keerzijde van de ANPR-technologie in beeld, met name de mogelijke aantasting van de privacy. Immers, kentekengegevens zeg-

ANPR is een systeem waarbij ‘intelligente’ camera’s zelfstandig kentekens van auto’s kunnen herkennen.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_ANPR 29

01-03-2010 16:38:35

R E G I L I E

V G NO

Ontdek alle vernieuwingen voor 2010. Schrijf u gratis in: www.safetyand fashionat work.nl Is deze helm veiliger, duurzamer of comfortabeler? Kom naar Safety & Fashion @work 2010 en ontdek de veiligste PBM’s en waar u deze duurzaam kunt inkopen. U krijgt in één keer een actueel overzicht van alle innovaties op het gebied van

SECM0310_ANPR 30

PBM’s en corporate fashion. Twee dagen lang wordt op Safety & Fashion @work 2010 u de gelegenheid tot netwerken en het uitwisselen van kennis en ervaringen aangeboden. Dé ontmoetingsplek voor gebruiker en leverancier van PBM’s en

corporate fashion uit diverse branches als bouw, chemie, zorg, overheid en horeca. Schrijf u nu in op www.safetyandfashionatwork.nl en ontvang het entreebewijs ter waarde van € 25,- gratis.

-DATE BE UP-TO 01-03-2010 16:38:36

t hema | logistiek

Ter Horst wil wetswijziging voor scannen kentekens Minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken vindt dat de politie onmiddellijk moet stoppen met het bewaren van alle gescande autokentekens. Maar het kabinet vindt het wel een goed hulpmiddel voor de politie en gaat de wet daarom zo veranderen, dat het in de toekomst wel mag. Twee politiekorpsen (IJsselland en Rotterdam-Rijnmond) overtreden willens en wetens de wet bij het registreren van kentekenplaten. Dat staat in een onderzoek van het College Bescherming Persoonsge-

gen veel over de whereabouts van mensen. Zeker als men vaak door de overheid wordt gespot, geeft dat bij veel mensen een ongemakkelijk big brother gevoel. De discussie kwam pas goed op gang toen de politie bekendmaakte dat zij op de kruising van de A28 en de A50 bij Zwolle continu kentekens registreerde. Dat trok veel media-aandacht. Het grootste deel van de Tweede Kamer

gevens (CBP). Sinds twee jaar kan de politie bij controles langs de weg direct zien of gescande nummerplaten al langer in hun bestanden staan geregistreerd. Als dat zo is, kunnen agenten meteen actie ondernemen. De gescande gegevens die niet verdacht zijn, moeten meteen worden verwijderd. Maar het politiekorps IJsselland houdt deze gegevens 10 dagen opgeslagen en het korps Rotterdam-Rijnmond doet dat zelfs 120 dagen. Volgens het CBP gaat dat in tegen de wet, omdat zo ook de gege-

verwijderen, zal zeker in deze tijd van terrorismedreiging de neiging bestaan de gegevens langer te willen bewaren. Dat blijkt ook wel uit het feit dat de politie zich kennelijk niet houdt aan de regels van het CBP, en de minister van Binnenlandse Zaken in reactie daarop dat door nieuwe regels wil legaliseren, zo blijkt eind januari 2010. De tijden kunnen dus snel veranderen! De politieke discussie bepaalt hoe erg dat is.

Mensen zien de potentiële inbreuk op de privacy als grootste bedreiging sprak er schande van en het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) bij monde van voorzitter Jacob Kohnstamm sprak een ferm onaanvaardbaar uit. ‘Als de commissaris in Zwolle op eigen houtje mag fröbelen met gegevens, is het hek van de dam. Het is de politie niet gegeven onverdachte burgers te registreren.’ Daarop volgden in 2009 regels van het CBP, specifiek voor de politie. Daarmee gelden voor hen grofweg gelijke regels als voor andere gebruikers die vallen onder de bepalingen van de Wet bescherming persoonsgegevens; ANPRgegevens mogen alleen worden gebruikt voor de taak waarvoor die verzameld zijn en ook niet langer worden bewaard dan strikt noodzakelijk. Hoewel het CBP de privacy wil beschermen door de niet-hits direct te laten

Bigger De techniek schrijdt voort en inmiddels zijn de eerste handscanners beschikbaar. ANPR zal daarom ook in Nederland heel snel gemeengoed zijn. Dat heeft als voordeel dat meer boeven gevangen zullen worden, verkeersinformatie zal verbeteren, en betaald parkeren eenvoudiger wordt. ‘Nadeel’ is dat de pakkans bij overtredingen zal toenemen. Maar veel men-

vens van onschuldige mensen in de politiebestanden terechtkomen. De korpsen wijzen de CPB-kritiek van de hand dat ze de privacy schenden. Ze wijzen erop dat de rechtbank in Zwolle akkoord is gegaan met bewijzen die de gegevens hebben opgeleverd. De korpsen krijgen mogelijk een boete. Het kabinet zegt nu dat het oordeel van het CBP weliswaar moet worden gevolgd, maar dat het wel gelooft in de methode. ANP, donderdag 28 januari 2010

sen en instanties zullen met name de potentiële inbreuk op de privacy als de grootste bedreiging zien. Mijn ervaring is dat de overheid onder druk van de politiek en het CBP normaliter zorgvuldig omgaat met de regels die gelden. Het is dan ook zaak dat die druk blijft bestaan. Of dat ook in de private sector zal lukken is de vraag. Denk alleen maar aan de bewakingscamera die Wesley Sneijder en Yolanthe Cabau van Kasbergen in een intiem moment filmde en waarvan de beelden uitgebreid in het nieuws kwamen. Het systeem registreert domweg alles. De kracht en het probleem schuilen erin hoe er met die gegevens wordt ‹‹ omgegaan. * Rob Velders (Velders-IMC) is consultant op het gebied van toezicht en handhaving. Momenteel is hij projectleider van de milieuzones in Utrecht en Den Haag waarbij handhaving door middel van ANPR wordt geïmplementeerd (mail: rob@velders-imc.nl)

Samenvatting » ANPR is een systeem waarbij ‘intelligente’ camera’s zelfstandig kentekens van auto’s kunnen herkennen. » Het systeem kent al een groot aantal toepassingen en met het voortschrijden van de techniek zal ANPR ook in Nederland snel gemeengoed worden. » Het succes kent ook een keerzijde, met name de mogelijke aantasting van de privacy.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_ANPR 31

01-03-2010 16:38:37

t hema | logistiek

Zeeroverij geen onoplosbaar probleem Transport over zee kent ook zo zijn problemen. Een vitale scheepvaartroute als de Golf van Aden wordt bedreigd door piraten. Rederijen worden bij passage van het gebied geconfronteerd met enorme kosten aan verzekeringspremies. Omvaren via Kaap de Goede Hoop kost hen eveneens veel extra. Rederijen zoeken daarom naar mogelijkheden om hun schepen te beveiligen. Hoe kan zeeroverij worden aangepakt? H.A. L’HONORÉ NABER *

emiddeld bevonden zich in 2009 zo’n twintig marineschepen rond de Hoorn van Afrika, ondersteund door maritieme patrouillevliegtuigen en helikopters. Als de Golf van Aden zo onveilig zou worden dat de wereldhandelsvaart er niet meer doorheen kan en alternatieve routes moet nemen, zal de westerse samenleving daarvan ernstige gevolgen ondervinden. Dat is onder meer de reden waarom marines in internationaal verband daar in groten getale aanwezig zijn. Maar dat aantal marineschepen is niet genoeg. Men heeft uitgerekend dat er wel tweehonderd nodig zouden zijn. Marines doen wat ze kunnen, maar het is symptoombestrijding. De inspanning is peperduur en de effectiviteit is bescheiden, omdat het ontbreekt aan opvolging nadat kapers zijn gepakt. Van bestrijding van zeeroverij moet een afschrikwekkende werking uitgaan. Daarvan is op dit moment geen sprake.

Waar zeeroverij aanpakken? Er zijn vier aandachtsgebieden voor de aanpak van het probleem. Lokaal, in de betrokken kuststaten zelf. Internationaal, op militair en op diplomatiek niveau. Nationaal bij de vlaggenstaat van een schip. En ten slotte bij de rederij zelf. Zonder tekort te doen aan de drie overige aandachtsgebieden wil ik me in dit artikel slechts richten op de maatregelen die een rederij zou kunnen nemen.

SECM0310_Zeeroverij 32

De forse stijging van zeeroverij is weliswaar toe te schrijven aan de activiteiten van piraten rond de Hoorn van Afrika, maar ook in andere delen van de wereld is het minstens zo gevaarlijk voor zeeschepen. Bij de beveiliging van zeeschepen moeten we daarmee rekening houden. Een goed doordachte beveiliging helpt in de gehele wereld, zonder dat men afhankelijk hoeft te zijn van de aanwezigheid van marineschepen, maar ook van politieke besluitvorming over te nemen overheids- of internationale maatregelen.

nomen maatregelen te omzeilen. Er zullen dus aanpassingen aan de reeds genomen maatregelen moeten plaatsvinden wanneer blijkt dat kapers ze te slim af zijn.

Overheidstaak In Nederland zijn de afgelopen jaren diverse symposia en brainstormsessies geweest die tot doel hadden oplossingen te genereren. Dat heeft weinig opgeleverd, omdat er nauwelijks opvolging plaatsvond. En dat komt omdat de rederijwereld van mening is dat be-

Beveiligingsmaatregelen aan boord van zeeschepen moeten zijn gericht op bescherming van de bemanning Beveiligingsmaatregelen aan boord van zeeschepen moeten in de eerste plaats zijn gericht op bescherming van de bemanning. Bij kapingen is dat het meest kwetsbare aspect. De maatregelen moeten toelaatbaar zijn (wapens zijn dat niet), werkbaar (ingewikkelde constructies belemmeren het werk aan boord) en betaalbaar (een rederij voelt niets voor onnodige extra kosten). Ze moeten duurzaam, slim en effectief zijn. Maar ook kapers zijn slim. Zij zoeken voortdurend naar wegen om de ge-

scherming van hun schepen een overheidstaak moet zijn. Bij de zoektocht naar efficiënte oplossingen ontbreekt de eigenlijke behoeftesteller vaak. Het is duidelijk dat de industrie dan ook niet zo bereid is om zich in te spannen. Gevolg daarvan is dat er nog steeds geen kant-en-klare maatregelen ‘van de plank’ leverbaar zijn. Gelukkig zijn er overal in ons land kleine initiatieven, waarbij wél wordt gezocht naar efficiënte oplossingen. Opvallend is dat die initiatieven vaak niet eens uit

Security Management nummer 3 maart 2010

01-03-2010 16:38:53

t hema | logistiek

betrokken partijen dienen daarbij uiterst behoedzaam te werk te gaan, omdat ze tegen elkaar worden uitgespeeld. Vooraanstaande maritieme organisaties hebben inmiddels weliswaar Best Management Practices uitgegeven, maar deze zijn té vrijblijvend. Een voorbeeld daarvan is de aanbeveling om zich bij passage van de Golf van Aden te melden bij de militaire autoriteit. Maar liefst 20 procent van de passerende schepen meldt zich niet. Voorbereiding tegen zeeroverij moet niet alleen maar op een koopvaardijschip plaatsvinden. Ook op een rederijkantoor moet een policy zijn ontwikkeld. Inmiddels hebben een aantal veiligheidsdeskundigen een kader voor een integrale anti-piracy policy klaar, dat alle aspecten vanaf het allereerste begin tot en met de nazorg behandelt.

Technologische oplossingen

de maritieme sector komen. En waarom ook niet? Oplossingen die een rederij zou kunnen nemen, bestaan niet alleen uit technologische oplossingen. Onlosmakelijk horen daar ook oplossingen van organisatorische en psychologische aard bij. Het is uiterst belangrijk dat bemanningsleden van schepen zijn voorbereid op zeeroverij. Daarom is van belang dat zij vooraf weten hoe kapers te werk gaan en aan welk geweld (lichamelijk en psychologisch) zij mogelijk bloot komen te staan. Tevens is belangrijk te weten wat ze wel en wat ze beslist niet moeten doen. Een korte opleiding op dit gebied is nodig.

Communicatie Daarnaast is communicatie van groot belang. Veel kapingen liepen slecht af, omdat dit aspect onvoldoende was uitgewerkt. Het is van het grootste belang dat men in het geval van een overval direct weet hoe de autoriteiten effectief kunnen worden ingeschakeld. Het is ook van belang dat kort en helder met het rederijkantoor kan worden gecommuniceerd, en dat de rederij niet door de media wordt lastiggevallen waardoor het incident mediagedreven kan worden. Ook daarvoor moet een plan zijn voorbereid. Maar het communicatieaspect komt ook aan de orde als er sprake is van gijzeling om losgeld. Alle

Als we kijken naar hardwarematige oplossingen, dan moeten we die verdelen in verschillende categorieën. Middelen die we passief gebruiken tegen kapers, en middelen die we actief moeten inzetten. Allereerst willen we op een zeeschip graag weten of er vijandige elementen in de buurt zijn en hoe we die het best kunnen omzeilen. Militaire toepassingen zijn er al, zoals infraroodkijkers en andere detectieapparatuur. Daarvan zou een betaalbare civiele versie moeten komen. De internationale regelgeving zal moeten worden aangepast om die apparatuur te mogen gebruiken. Dan hebben we middelen nodig, die kapers moeten ontmoedigen om in de buurt van een schip te komen. Men kan daarbij denken aan het Long Range Acoustic Device (LRAD), dat een bundel sterk geconcentreerd geluid richting de kapers zendt, waardoor deze een goed heenkomen moeten zoeken. Men kan ook denken aan een Active Denial System (ADS), dat microwave-golven uitzendt, waarmee onderhuidse watermoleculen op afstand op een hoge temperatuur kunnen worden gebracht. Daardoor ontstaat een pijngevoel. Ook kan men denken aan een combinatie van geluid en laserlicht, waardoor iemand gedesoriënteerd raakt. Er wordt ook gewerkt aan een apparaat dat een elektromagnetische puls (EMP) uitzendt, waarmee ontstekingsmotoren op af-

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Zeeroverij 33

01-03-2010 16:38:53

1:16 AM

Autodiefstal vindt plaats.

2:10 AM OUDEN H AANGE

Effectief geplaatste buitencamera’s beschermen uw waardevolle eigendommen, waarschuwen u bij onverwachte gebeurtenissen en kunnen zelfs een passende reactie activeren. Maar de camera’s die dit verzorgen moeten zware sneeuwbuien, intense regenbuien en stevige stormen weerstaan en altijd goede resultaten leveren.

tijd wordt bespaard en onderhoud wordt geminimaliseerd. Ze kunnen extreme weersomstandigheden weerstaan en altijd prachtige beelden geven. Uw beveiligingssysteem moet namelijk altijd onweerlegbaar bewijs bieden in de vorm van heldere en scherpe videobeelden, zelfs in de moeilijkste omstandigheden.

Axis buitencamera’s zijn uitzonderlijk eenvoudig te installeren, waarmee kostbare

Neem het Axis beeld. Blijf een stap voor. Bezoek www.axis.com/outdoor

AXIS P33 Network Camera Series: IP66-beschermingsgraad, dag/nacht, wide dynamic range, H.264, Power over Ethernet, HDTV beeld kwaliteit, remote zoom & focus en nog veel meer.

Naamloos-1 1 SECM0310_Zeeroverij 34

25-02-2010 01-03-2010 13:14:57 16:38:57

3:14:57

t hema | logistiek

geschikt kan worden gemaakt voor gebruik op zeeschepen.

Conclusie Oplossingen bij de kern van het probleem, in de kuststaten zelf, zijn kostbaar en het duurt lang voordat daar resultaten kunnen worden bereikt. Daarom moeten we in de eerste plaats zoeken naar wegen die direct resultaat boeken. We zouden de klassieke taakverdeling op zee weer moeten oppakken. Marineschepen die ervoor zorgen dat vitale vaarwegen onder controle worden gehouden en worden beveiligd tegen criminaliteit. En rederijen die zorgen dat eigen schepen doelmatig zijn beveiligd. Al dan niet met steun van de overheid.

stand kunnen worden stilgelegd. Zien kapers desondanks toch kans om dicht bij het schip te komen, dan moeten we over middelen beschikken, die

vallen bekend, waarbij kapers de bemanning gewoon uitrookten. Ook bestaat het gevaar, dat springstoffen worden gebruikt om de bemanning

Rederijen zouden ervoor moeten zorgen dat hun schepen zijn beveiligd het aan boord komen verhinderen. We kunnen dan denken aan krachtige, op afstand bestuurde waterjets of aan prikkeldraad, al dan niet onder elektrische spanning. Ook wordt geëxperimenteerd met gladmakers, waarmee de scheepshuid en het dek onbegaanbaar kunnen worden gemaakt en met een zogenaamd Sticky Foam, waarmee kapers kunnen worden geïmmobiliseerd.

eruit te krijgen, met alle dodelijke gevolgen van dien. Heel veel denkwerk is dus al gedaan. Maar veel oplossingen bevinden zich nog in een experimenteel stadium. Veel valt onder de categorie non-lethal weapons, waarvan eerst moet worden gekeken of toepassing voor civiel gebruik kan worden toegestaan en of het

In 2009 zijn veel goede voornemens geuit. Dit jaar zouden die voornemens maar eens moeten worden omgezet in daden en maatregelen. Er zijn in ons land genoeg experts met goede ideeën. Zij zouden de koppen bij elkaar moeten steken en moeten brainstormen over oplossingen. Met al die inventiviteit die ons land rijk is (vaak komen de ideeën niet eens uit de maritieme sector zelf), moet het toch mogelijk zijn om efficiënte middelen te bedenken, te ontwikkelen en op de markt te brengen. ‹‹ De hele wereld heeft er baat bij. * H.A. L’Honoré Naber is directeur van Safer Seas Consultancy (saferseas@ gmail.com). Hij is tevens bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Kapiteins ter Koopvaardij. Als oudhoofd Koopvaardijzaken van de Marinestaf en oud koopvaardijofficier heeft hij ruime ervaring met alle facetten van zeeroverij.

Citadel Als kapers, ondanks alle middelen die zijn ingezet, toch nog kans zien aan boord te komen, dan moet er een mogelijkheid zijn waarin bemanningsleden zich beschermd en veilig kunnen terugtrekken, maar de controle over het schip kunnen blijven behouden. Er wordt in dit verband wel gesproken over een ‘Safe Haven’ of een ‘Citadel’, een ruimte waarin de bemanning zich veilig kan opsluiten en waartoe kapers geen toegang hebben. Maar dat concept is nog verre van ideaal. Er zijn ge-

Samenvatting » De huidige militaire aanpak van zeeroverij rond de Hoorn van Afrika is weliswaar symptoombestrijding, maar noodzakelijk om continuïteit van de wereldhandelsvaart in het gebied te garanderen. » Het menselijke aspect bij voorkoming van zeeroverij is essentieel. Het dient goed voorbereid te worden door middel van een integraal anti-piracy managementplan. » Technologische oplossingen verkeren vrijwel allemaal nog in een experimenteel stadium. » Wij zijn in Nederland in staat oplossingen op de markt te brengen, waar de gehele wereld baat bij kan hebben.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Zeeroverij 35

01-03-2010 16:38:57

t hema | logistiek

Middel tegen interne criminaliteit

Waarschuwingsregister Logistieke Sector Van de bedrijven in de logistieke sector is 87 procent in de afgelopen drie jaar ten minste één keer slachtoffer geworden van enige vorm van interne criminaliteit. Het is daarom belangrijk dat bij sollicitanten eenvoudig kan worden nagegaan of er bij eerdere werkgevers in de logistieke sector sprake is geweest van criminele activiteiten. Daartoe heeft de sector in 2009 een speciaal waarschuwingsregister in het leven geroepen. HÉLÈNE MINDERMAN *

nterne criminaliteit is voor veel bedrijven een groot probleem. Uit onderzoek blijkt dat ondernemers hierdoor circa 6 procent van de winst kwijtraken. De logistieke sector blijkt extra kwetsbaar door de vaak aantrekkelijke goederen die voorhanden zijn. Van de bedrijven in de logistieke sector is 87 procent in de afgelopen drie jaar ten minste één keer slachtoffer geworden van enige vorm van interne criminaliteit. Het is belangrijk dat bij sollicitanten eenvoudig kan worden nagegaan of er bij eerdere werkgevers in de logistieke sector sprake is geweest van criminele activiteiten. Uit politieonderzoek blijkt dat ladingdieven veelal recidivisten zijn.

Malafide Transport en Logistiek Nederland (TLN), ACN, EVO, Fenex en KNV introduceerden daartoe in 2009 het Waarschuwingsregister Logistieke Sector (WLS) voor malafide ex-personeelsleden, uitzendkrachten en personeel van charters. Dit in navolging van de detailhandel waar een dergelijk register zeer succesvol is. Doel van het register is een integere bedrijfstak met minder criminaliteit. Uit onderzoek is gebleken dat bij circa 80 procent van alle incidenten interne betrokkenheid is. Het oprichten van het waarschuwingsregister vond zijn

grondslag in het Convenant Aanpak Criminaliteit Wegtransportsector van 7 oktober 2004.

Uitgangspunten Het waarschuwingsregister betreft niet alleen chauffeurs, maar alle werknemers werkzaam in de logistieke sector. Ondernemers die deelnemen aan het waarschuwingsregister, kunnen melden en toetsen. De gehanteerde uitgangspunten van het WLS zijn gebaseerd op aangifte en ontslag wegens fraude en/of criminaliteit. Een werkgever kan als aan deze eisen

voldaan wordt een werknemer opnemen in het waarschuwingsregister. Het opnemen in het WLS kan niet met terugwerkende kracht, maar pas nadat de onderneming deelneemt aan het register. Bij uitzendkrachten en personeel van charters is ontslagwaardig de norm. Het begrip ‘ontslagwaardig’ wordt gebruikt om aan te geven dat de ernst van het incident bij een medewerker in vaste dienst tot ontslag zou leiden.

Zorgvuldigheid Het waarschuwingsregister moet aan de vereisten van maatschappelijke zorg-

Waarschuwingsregister Vraag Vervangt het waarschuwingsregister de Verklaring omtrent het Gedrag (VOG)? Antwoord Nee, raadpleging van het register wordt bij voorkeur aanvullend op de VOG gebruikt. Vraag Wat is het verschil tussen een VOG en het waarschuwingsregister? Antwoord Aangifte en ontslag zijn noodzakelijk om in het register te kunnen worden geplaatst. Een VOG heeft alleen betrekking op personen die zijn veroordeeld. Vraag Hoe lang blijf je in het register staan? Antwoord De termijn is vier jaar.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Waarschuwing 36

01-03-2010 16:39:19

t hema | logistiek

van eigen personeelsleden en ingehuurde medewerkers. Juist door deze samenwerking van verladers, bedrijven met eigen vervoer, expediteurs, afhandelaars, logistieke dienstverleners en vervoerders wordt er door de gehele logistieke keten heen door ondernemers gebruikgemaakt van het waarschuwingsregister. Dit zorgt voor een veiliger keten met minder criminaliteit.

Stand van zaken vuldigheid en de vereisten van de Wet bescherming persoonsgegevens voldoen. Dit betekent concreet dat het register is getoetst aan de criteria proportionaliteit, subsidiariteit, ernst van de misstand, en fair play. De gevolgen van opname in het waarschuwingsregister dienen in verhouding te staan tot het gepleegde delict en de overige omstandigheden van het geval. Bij de uitvoering van wat wordt genoemd de proportionaliteitstoets zal rekening worden gehouden met de gevolgen van opname aan de hand van de volgende factoren: » duur dienstverband; » leeftijd natuurlijke persoon; » functie natuurlijke persoon; » aard en omvang van de fraude en gevolgen daarvan; » vraag of er sprake is van verzachtende of verzwarende omstandigheden (recidive).

Hoe werkt het? Als bij toetsing een overeenkomst wordt gevonden met één of meerdere personen in het waarschuwingsregister, is er sprake van een match. Een aangesloten bedrijf dient vervolgens een toetsing die een match oplevert in het eigen incidentenregister vast te leggen. Iedere match wordt (automatisch) gelogd. Ook de bron van de melding moet in het eigen incidentenregister vastleggen dat informatie is verstrekt aan de vrager.

Medewerkers informeren Als een bedrijf deelneemt aan het waarschuwingsregister moeten alle medewerkers hierover geïnformeerd worden. Ondernemingen kunnen verschillende communicatiemiddelen gebruiken om medewerkers te informeren, bijvoorbeeld in een personeelsblad of een circulaire. Daarnaast is instemming nodig van de Ondernemingsraad.

De ondernemer moet dus een instemmingsverzoek indienen bij de Ondernemingsraad. Nieuwe medewerkers en sollicitanten moeten vooraf geïnformeerd worden dat het bedrijf deel-

Het is van groot belang dat zo veel mogelijk bedrijven aan het waarschuwingsregister (gaan) deelnemen. Er zijn momenteel circa vijftig bedrijven die meedoen aan het WLS.

Uit politieonderzoek blijkt dat ladingdieven veelal recidivisten zijn neemt aan het waarschuwingsregister. Bij opname in het waarschuwingsregister dient de betreffende medewerker hierover schriftelijk te worden geïnformeerd. Bij de ingebruikname van het WLS is begonnen met een leeg register. Omdat begonnen is met een leeg register, werden in 2009 geen kosten in rekening gebracht voor gebruik van het waarschuwingsregister. De deelnemer aan het register kan onbeperkt toetsen en betaalt in 2010 een gering bedrag afhankelijk van het aantal werknemers.

Ketenveiligheid Het unieke van het waarschuwingsregister is dat hierin vijf logistieke koepelorganisaties samenwerken. Het gezamenlijke doel is de logistieke sector te vrijwaren tegen criminele activiteiten

Binnenkort wordt een gezamenlijke communicatiecampagne gestart om het belang van het waarschuwingsregister duidelijk te maken en te zorgen voor meer deelnemende bedrijven.

Aanmeldprocedure Leden van ACN, EVO, Fenex, KNV en TLN kunnen als deelnemer toetreden tot het register. Aanmelding vindt plaats door het invullen en inzenden van een daartoe bestemde toetredings‹‹ verklaring aan het secretariaat. Voor meer informatie en aanmelding: www.stichtingwls.nl * mr. Hélène Minderman is voorzitter Bestuur Stichting Waarschuwingsregister Logistieke Sector

Samenvatting » In de strijd tegen interne criminaliteit heeft de logistieke sector in 2009 een speciaal waarschuwingsregister in het leven geroepen.

» Zo kan bij sollicitanten eenvoudiger worden nagegaan of zij zich bij eerdere werkgevers schuldig hebben gemaakt aan criminele activiteiten.

» Het waarschuwingsregister moet aan de vereisten van maatschappelijke zorgvuldigheid en de vereisten van de Wet bescherming persoonsgegevens voldoen. Daarom is het register getoetst aan de criteria proportionaliteit, subsidiariteit, ernst van de misstand, en fair play. » Er zijn momenteel 50 deelnemende bedrijven aan het WLS.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Waarschuwing 37

01-03-2010 16:39:19

HM ELECTRONICS

Beyond Limits

Controle van couveuse, video opname en internet toegang voor ouders! HM Electronics presenteert U graag het BABYWATCH Systeem. -

Het hart van het systeem is een digitaal Video Opname en IP uitzending Systeem (zowel voor LAN en WAN netwerken geschikt). Het systeem is toegankelijk via drie verschillende Java programma’s die geladen worden op een Windows XP PC.

1. Verpleegster console 2. Dokter console 3. ouders console

Dit is waar het HM Electronics om gaat U U U U

Advies op maat samen met u Service op elk moment van de dag Innovatieve eersteklas producten Projectbegeleiding

Hierdoor kunt u uw klanten de optimale beveiligingsoplossing bieden en dat is wat zij zo graag willen.

HM Electronics - Lorentzweg 46 b - 1221 EH Hilversum - T 035-6267704 - F 035-6267703 www.hm-electronics.com - verkoop@hm-electronics.com

INTERNATIONAL EXHIBITION FOR RESCUE, FIRE PREVENTION, DISASTER RELIEF, SAFETY, SECURITY

Hannover Consultancy BV · info@hf-netherlands.com Tel. +31 78 632 09 30 · www.hannover-beurs.nl www.interschutz.de

SECM0310_Waarschuwing 38

01-03-2010 16:39:19

gastcolumn

Gestructureerd boeven vangen Boeven vangen moeten we gestructureerd aanpakken. Het boevengilde wordt immers steeds inventiever en brutaler, en is bovendien vaak de lachende derde. Helaas heeft de transport- en logistieke sector nog vaak het nakijken. Maar daar komt nu verandering in.

TLN was al bijzonder blij met de inzet van de lokvrachtauto van het KLPD en de resultaten die zijn bereikt door de inspanningen van het ladingdiefstallenteam van de Bovenregionale Recherche Zuid-Nederland. Het huidige ladingdiefstallenteam wordt de komende jaren voortgezet en uitgebreid.

Na een intensieve lobby door Transport en Logistiek Nederland (TLN), in samenwerking met TAPA (Transported Asset Protection Association), verladersorganisatie EVO en verzekeraar TVM heeft minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin eind 2009 aangekondigd de toenemende transportcriminaliteit in Nederland aan te pakken en wordt er een speciale officier van justitie aangesteld voor ladingdiefstallen.

Naast dit team wordt ook een Snel Interventie Team (SIT) ingesteld. Het is een positieve ontwikkeling dat het SIT korte operationele onderzoeken gaat draaien en dat de behoefte aan incidentgericht werken op deze manier wordt ingevuld.

Het probleem van transportcriminaliteit wordt na jarenlang lobbyen eindelijk erkend en er worden nu belangrijke stappen gezet. De minister geeft hiermee het signaal af dat hij de aanpak van transportcriminaliteit serieus neemt.

Het probleem van transportcriminaliteit wordt eindelijk erkend

De Nederlandse transportsector ondervindt jaarlijks 350 miljoen euro schade als gevolg van ladingdiefstallen. Vandaar dat de branche al jaren hamert op een landelijke aanpak van de transportcriminaliteit. Met het aanstellen van een speciale officier van justitie wordt aan die wensen tegemoetgekomen. Deze officier bundelt specifieke kennis en kunde en kan zo bijdragen aan een betere en gestructureerde bestrijding van ladingdiefstallen. De landelijk officier gaat optreden als centrale functionaris voor transportcriminaliteit voor het Openbaar Ministerie, de politie, de transportsector en verzekeraars.

Ook is er op 9 december 2009 een nieuw convenant â&#x20AC;&#x2DC;Aanpak Criminaliteit Transportsectorâ&#x20AC;&#x2122; ondertekend. Het convenant heeft tot doel om de transportcriminaliteit beter in kaart te brengen en om maatregelen te ontwikkelen om deze te beperken en verder terug te dringen.

In dit nieuwe convenant zijn verschillende afspraken gemaakt om opsporing en vervolging te verbeteren. Dit gebeurt onder andere door middel van informatie-uitwisseling, het verhogen van de aangiftebereidheid en het verbeteren van de kwaliteit van de aangiften. Door deze recente ontwikkelingen wordt transportcriminaliteit voortaan gestructureerd aangepakt. De boef moet een duidelijk signaal krijgen dat de pakkans omhooggaat en de straffen zwaarder worden. Het aanpakken van heling dient daarbij niet te worden vergeten!

Alexander Sakkers voorzitter van Transport en Logistiek Nederland (TLN)

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Gasstcolumn 39

01-03-2010 16:35:08

fraudepreventie

Security gebaat bij voorbeeldig leiderschap

Toon aan de top Veel managers hebben weinig op met regels die hun ondernemingsdrang belemmeren. Helaas drijft juist security voor een niet onbelangrijk deel op regels en procedures en het besef van de noodzaak om je daaraan te houden. Security-experts wijzen er dan ook op dat het voor een goed securitybeleid in belangrijke mate aankomt op de toon aan de top. Het zichtbare gedrag van leiders is van belang om het securitybewustzijn in organisaties te verhogen. PAUL KOEDIJK *

r bestaat een Latijns spreekwoord dat goed aangeeft wat de voordelen zijn van een hogere plek in een hiërarchie: ‘Quod licet Iovi, non licet Bovi’. Helaas wordt het meestal slecht vertaald met de strekking dat de oppergod Jupiter (Iovi) meer rechten en privileges heeft dan een rund; een open deur die breed genoeg is om de dagproductie van een middelgroot slachthuis in één keer door te laten. ‘Bovi’ staat echter voor ‘de koe-ogige’, de oorspronkelijk Griekse bijnaam voor de nummer twee in het klassieke pantheon: Juno/Hera, de jaloerse echtgenote van Jupiter/Zeus die haar voortdurend links en rechts bedroog. Met die vertaling wordt het ineens een stuk interessanter en subtieler: de nummer één van een organisatie mag zich meer permitteren dan de nummer twee – wat dat betekent voor de nog mindere goden laat zich al helemaal raden.

Vrijbrief Dat een dergelijke pikorde het eeuwen geleden al tot een spreekwoord heeft gebracht, zegt iets over de vanzelfsprekendheid van de arrogantie van de macht. Maar bij nader inzien blijkt er een paradoxale lading schuil te gaan onder die kennelijke vanzelfsprekendheid. Datgene wat de baas zich meent te mogen permitteren, geldt voor veel van zijn ondergeschikten namelijk als een vrijbrief om hetzelfde gedrag te vertonen:

weliswaar op een andere schaal, maar verder geheel in lijn met het voorbeeld dat zij van hun meerdere zien. En het probleem daarbij zit hem natuurlijk vooral in de omstandigheid dat het vaak om een verkeerd voorbeeld gaat.

Falend leiderschap Een groot aantal schandalen aan het einde van de vorige eeuw waarbij CEO’s door onethisch gedrag of wangedrag hun ondernemingen in het verderf stortten, leidde onder meer tot allerlei strengere regelgeving en een nog grotere nadruk op de controle binnen organisaties. Die hebben de kredietcri-

mentum verliep en degenen die zich er mee bezighielden, ondervonden steeds meer weerstand van het hogere management. Uiteindelijk ging het dan ook monumentaal mis, onder andere omdat in veel bedrijven een al dan niet stilzwijgende premie leek te worden gesteld op het op creatieve wijze ‘verslaan van het systeem’. Op die manier kon de onderneming toch allerlei commerciële doelstellingen – en de daarmee samenhangende individuele bonussen – halen. Tegen die achtergrond gaat opnieuw veel aandacht uit naar het begrip

‘No one wants security; they want the benefit of security’ sis echter niet helpen voorkomen. De ontleding van dat lijk onderstreepte nog eens het inzicht dat de bestrijding van onethisch of onprofessioneel gedrag niet alleen om regels vraagt, maar ook om een verandering van de cultuur in veel organisaties. Vooral na het Enron-schandaal is er sinds de jaren negentig veel geïnvesteerd in rapportagesystemen, ethische codes, trainingen, compliance programma’s en wat al niet meer. Een ethische cultuur bleek echter niet zomaar van de grond te tillen. Het mo-

tone at the top. Ironisch genoeg deed dit begrip zijn intrede in de jaren tachtig, ruim voor de grote fraudeschandalen. De term was onderdeel van de eerste van een serie aanbevelingen uit 1987 door een speciale Amerikaanse commissie, bekend onder de naam Treadway Commission, om frauduleus financieel rapporteren tegen te gaan. De aanbeveling vroeg in het bijzonder aandacht voor de voorbeeldfunctie van het topmanagement. Inmiddels maakt de competentie ‘toon en betrouwbaarheid’

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Toon aan de top 40

01-03-2010 16:39:47

fraudepreventie

De grootste invloed op werknemers gaat uit van de manager met wie ze het eerst en het meest te maken hebben. van dit management deel uit van veel interne audits. Maar naar aanleiding van de vraag wie nu precies ‘de top’ is, heeft Howard Sklar (Vice President & Global AntiCorruption Leader van American Express Company) echter opgemerkt dat een breder perspectief noodzakelijk is. Eigenlijk gaat het om alle leiders binnen een organisatie, op alle niveaus. De grootste invloed op werknemers gaat immers uit van de manager met wie ze het eerst en het meest te maken hebben. Wanneer de leiders druk uitoefenen op hun ondergeschikten om onrealistische doelstellingen te halen die de winst van het bedrijf moeten vergroten, dwingen ze hen eigenlijk om alles te doen wat nodig is om die doelen te bereiken – met andere woorden: ze heiligen impliciet de middelen die daarvoor noodzakelijk zijn.

Ethische ineenstorting De Amerikaanse hoogleraar Marianne Jennings heeft ooit een in dat verband interessante beschrijving gegeven van ‘de zeven voortekenen van ethische ineenstorting’ die aangeven wanneer er grote kans bestaat dat een onderneming integriteitsproblemen krijgt. Deze voortekenen hebben vrijwel allemaal te maken met de opstelling van de leiding van een organisatie: » druk van bovenaf om koste wat het kost streefcijfers te halen. Bij een gebrekkige ethische cultuur verwordt die druk tot perversiteit; » angst en stilte: werknemers zien het probleem maar durven het niet te benoemen. En in het geval dat ze het wel doen, kost het hen de kop: ze krijgen ontslag of worden weggepromoveerd; » jonge honden en megalomane

CEO’s: leiders met Zonnekoninggedrag, die zich omringen met jonge ambitieuze jaknikkers en hielenlikkers; » een zwakke raad van bestuur. Te onervaren, te veel een club van vriendjes, geplaagd door belangentegenstellingen en gebrek aan tijd; » conflicten: een duidelijke atmosfeer van ‘ik help jou als jij mij helpt’, gunstenverlening en vriendjespolitiek; » ‘Wij zijn de besten’: wij zijn zo briljant en vernieuwend dat we al dat laagbijdegrondse gedoe over regels en elementaire economie niet nodig hebben; » goed gaat gepaard met kwaad: de leiding ziet en verkoopt zichzelf en het bedrijf als toonbeelden van goed burgerschap; het uiterlijk vertoon verhult echter een minder fraaie werkelijkheid.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Toon aan de top 41

01-03-2010 16:39:48

fraudepreventie

Ook bij security Volgens de Amerikaanse Association of Certified Fraud Examiners (ACFE) in een publicatie over toon aan de top moeten leiders vier belangrijke stappen ondernemen om fraudegevoeligheid van de onderneming te bestrijden: » duidelijk aan employés communiceren wat ze van hen verwachten; » leiding geven door een voorbeeld te zijn; » een veilige procedure instellen om integriteitsschendingen te melden; » integriteit belonen.

re gedrag van leiders is van belang om het securitybewustzijn in organisaties te verhogen.

Kans Het aantal CEO’s die menen dat toegangscontroles bij hun bedrijf er zijn voor personeel en bezoekers en niet voor henzelf, is waarschijnlijk legio. Dat lijkt onschuldig, maar degene die zich met een beroep op rang een dergelijke voorkeursbehandeling toe-eigent realiseert zich waarschijnlijk niet welke kans hij laat liggen. Het eerste

Wanneer het op security aankomt, kan er binnen een organisatie niet met twee maten worden gemeten Het is de moeite waard om deze aanbevelingen ook in het perspectief van security te plaatsen. Security is in sommige organisaties nogal eens het stiefkind dat lastig in de weg loopt van de kinderen van eigen vlees en bloed die straks de familiezaak willen gaan overnemen. Aandacht voor veiligheidszaken wordt soms meer beschouwd als een noodzakelijk kwaad dan als een normaal onderdeel van de bedrijfsvoering. Of, zoals iemand eens opmerkte: ‘No one wants security; they want the benefit of security’. Veel leiders hebben sowieso weinig op met regels die hun ondernemingsdrang belemmeren; helaas drijft juist security voor een niet onbelangrijk deel op regels en procedures en het besef van de noodzaak om je daaraan te houden. Er zijn dan ook inmiddels genoeg securityexperts die er op wijzen dat het ook voor een goed securitybeleid in grote mate aankomt op de toon aan de top. Technologie vormt niet de enige verdedigingslijn. Cruciaal is de aanwezigheid van een goed ontwikkeld securitybewustzijn bij alle werknemers. Dat vereist een bedrijfscultuur, waarin dat bewustzijn volledig is ingebed. En een dergelijke cultuur kan alleen maar ontstaan en in stand blijven wanneer leidinggevenden daarin vol overtuiging het voortouw nemen. Juist het zichtba-

hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD), Louis Einthoven, beklaagde zich er in zijn memoires al over ‘dat hoe hoger de mensen op de maatschappelijke ladder stonden, hoe minder ze zich aantrokken van veiligheidsvoorschriften’. Hoewel zijn opmerking betrekking had op een periode die reeds ver achter ons ligt en Einthoven met zijn verzuchting vooral overheidsdienaren op het oog had, kon zijn observatie wel eens een algemenere en tijdloze strekking hebben: er zijn nog altijd meer aanhangers van het ‘Quod licet Iovi …’ dan wenselijk is.

Anekdote Dat het ook anders kan, blijkt uit een historische anekdote die eveneens afkomstig is van voormalig BVD-hoofd Einthoven. Hij vertelt hoe prins Bernhard – met wie hij overigens goed bevriend was – op een keer tijdens een

oefening een bewaakt terrein betrad; in uniform en in gezelschap van de bevelvoerende officier. De prins kon de schildwacht echter geen pasje tonen, waarna die hem onder verwijzing naar zijn consigne de toegang weigerde. Pas nadat de begeleidende officier de wacht voor dit ene geval van zijn consigne ontsloeg, kreeg prins Bernhard toegang. Bij het verlaten van het terrein stapte de prins op de schildwacht af om hem te complimenteren met zijn plichtsbetrachting. Einthoven sluit deze anekdote af met de conclusie dat de prins ‘met dit gebaar (…) voor de security meer gedaan heeft dan wat met talloze voorschriften had kunnen worden bereikt’.

Niet met twee maten De boodschap die uit dit voorbeeld spreekt, is dat er wanneer het op security aankomt binnen een organisatie niet met twee maten kan worden gemeten. Wie dat als manager in de praktijk weet uit te dragen, doet meer voor de veiligheid van zijn onderneming dan iemand die de boodschap afgeeft dat regels en routines er slechts zijn voor anderen dan hemzelf. Op die laatste manier komen noodzakelijke cultuurveranderingen niet tot stand. Omdraaien dus dat Latijnse spreekwoord: ‘Quod non licet Bovi, non licet Iovi’. Oftewel: wat de ondergeschikte niet is toegestaan, geldt evenzeer voor ‹‹ zijn meerdere. * drs. Paul Koedijk is werkzaam bij Integis BV te Overveen, een onderzoeksbureau van forensisch accountants en andere onderzoeksspecialisten. Hij is tevens lid en oud-voorzitter van de Netherlands Intelligence Studies Association (NISA)

Samenvatting » Het topmanagement heeft een voorbeeldfunctie als het gaat om ethisch gedrag in ondernemingen. » De kans dat een onderneming integriteitsproblemen krijgt, heeft vooral te maken met de opstelling van de leiding. » In securityperspectief is het zichtbare gedrag van leiders van belang om het securitybewustzijn in organisaties te verhogen.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Toon aan de top 42

01-03-2010 16:39:51

securit y

Stichting Alumni Integrale Veiligheid

De nieuwe generatie komt eraan Security management is volop in beweging. De scope van het vakgebied en de inhoud van de functie veranderen. Bovendien zal door de vergrijzing de komende jaren de zittende generatie security managers uitstromen. Tijd om de nieuwe generatie te introduceren en haar over onder andere deze ontwikkelingen aan het woord te laten. Het bestuur van de Stichting Alumni Integrale Veiligheid stelt zich voor. ARJEN DE KORT

‘T

ijdens mijn studie liep ik al met het idee rond van een club voor integrale veiligheidskundigen. Natuurlijk zijn er verenigingen zoals Asis en de NVVK, maar die houden zich niet met integrale veiligheid bezig. En de NVIV sloot niet aan bij mijn idee van een club in de niche tussen opleiding en beroepsvereniging. Leden van die verenigingen zijn bovendien meestal al wat langer in het vakgebied werkzaam, wat toch botst met de jongere generatie. Dat is niet erg, maar slechts een constatering’. Aan het woord is Bram de Bruijn, die samen met zijn studiegenoot Dirk Pichel het idee verder uitwerkte en in Neeltje Nelissen en Joren Schouten gelijkgestemden vond die graag hun schouders onder het initiatief zetten. Dit resulteerde in september 2009 in de oprichting van de Stichting Alumni Integrale Veiligheid, waarvan De Bruijn de eerste voorzitter is. De keuze voor een stichting werd ingegeven door pragmatisme, vertelt hij. ‘Een vereniging moet een ledenadministratie voeren, ledenvergaderingen en bestuursverkiezingen organiseren. Dat is niet praktisch in zo’n beginperiode.’ Schouten valt hem bij: ‘Bovendien kun je gratis deelnemen in de stichting. En

omdat we mikken op studentenparticipatie moet je de drempel zo laag mogelijk houden, zeker financieel. Anders houd je al mensen buiten de deur, die je intellectueel gezien en qua studie toch graag binnen wilt hebben.’

Doelgroep De stichting is dan ook niet exclusief voor alumni Integrale Veiligheid (ook wel Integrale Veiligheidskunde en Integrale Veiligheidszorg, IV(K)), maar staat tevens open voor ouderejaarsstu-

tot uitdrukking brengen door een betere koppeling tussen het werkveld en de opleidingen IV(K) tot stand te brengen. Schouten: ‘Je ziet nu dat dit nog niet synchroon loopt. Er lopen wel lijnen tussen hogescholen en het beroepenveld, maar er zit vaak nog een of twee jaar tussen de terugkoppeling van ervaringen en aanpassing van het curriculum. En wij zouden ook een platform kunnen zijn dat studenten faciliteert

‘Stichting AIV zit in de niche tussen opleiding en beroepsvereniging’ denten IV(K). Nelissen: ‘Die kunnen dan al kennis met ons maken en na hun afstuderen als deelnemer toetreden. Maar verder zijn we een stichting voor en door alumni.’ Inmiddels heeft de stichting zo’n 125 deelnemers uit de beoogde doelgroep van de in de afgelopen jaren ongeveer 900 afgestudeerde IV(K)’ers.

Toegevoegde waarde Stichting AIV heeft een drietal doelstellingen geformuleerd (zie kader op pagina 45) en wil haar toegevoegde waarde

bij het vinden van een stageplek.’ Vanuit haar huidige ervaringen als docent Integrale Veiligheid is Nelissen het met deze laatste opmerking meer dan eens. ‘Het is voor studenten IV(K) nog steeds lastig om stage- en afstudeerplekken te vinden, omdat bedrijven niet goed weten wat zij kunnen. Het zou dan ook mooi zijn als wij kunnen helpen dat probleem weg te werken en ervoor te zorgen dat het werkveld weet wat studenten IV(K) kunnen.’ ‘Maar wij zullen niet alleen een netwerk voor studenten creëren’, merkt

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_AIV 43

01-03-2010 16:40:09

securit y

Drie bestuursleden – Neeltje Nelissen, Bram de Bruijn en Joren Schouten (v.l.n.r.) – presenteren de Stichting AIV: ‘We zijn een stichting voor en door alumni.’ De Bruijn direct op. ‘Een belangrijk signaal dat wij ook moeten afgeven, is dat een student moet leren netwerken. Dat hij leert om zijn netwerk in kaart te brengen en hoe dat in de opleiding wordt opgenomen. Die mindset, dat signaal kan heel waardevol zijn.’

Partners Voor het bereiken van de doelstellingen zijn goede banden met bedrijfsleven, overheid en onderwijs voor de stichting van groot belang. Om deze te bewerkstelligen heeft het bestuur zichzelf een actieve rol toebedeeld. De Bruijn: ‘We focussen ons daarbij op de zes hogescholen met een opleiding IV(K), het werkveld van bedrijfsleven en overheid,

SECM0310_AIV 44

en instellingen voor vervolgonderzoek en vervolgeducatie zoals de VU Amsterdam en Delft TopTech. Ieder bestuurslid heeft een account met daarin een aantal instellingen en bedrijven die we actief gaan benaderen. Op deze manier willen we partijen bij onze stichting betrekken. Zij kunnen ons als partner op verschillende manieren ondersteunen: financieel, met reclame op de website, of met presentaties op onze netwerkborrels en ons congres.’ Samenwerking met andere verenigingen is in dit kader overigens (nog) niet aan de orde. Nelissen: ‘We willen eerst de Stichting AIV op de kaart zetten en zijn nu dus vooral druk met de ontwik-

keling van onze stichting.’ De Bruijn, die sinds kort ook bestuurslid is van het Asis Benelux Chapter, wijst samenwerking niet af. ‘Maar je mag daarbij niet je eigen identiteit verliezen. Wij positioneren de stichting bewust in de niche tussen de hogeschool die zijn studenten aflevert en bijvoorbeeld een Asis waar je op latere leeftijd instapt en al een paar jaar in het vakgebied werkzaam bent. Zolang wij in die niche blijven, lopen we niemand voor de voeten.’

Helikopterview Dat de scope van het vakgebied security management steeds breder wordt, is een niet te stoppen trend. Hoe kijken

Security Management nummer 3 maart 2010

01-03-2010 16:40:09

securit y

de jeugdige integrale veiligheidskundigen tegen deze ontwikkeling aan? Schouten: ‘Ik ben in mijn werk vooral bezig met de meerwaarde die ik voor het bedrijf kan genereren. Maar helaas zie ik dat veiligheid regelmatig alleen maar wordt gedaan om het veiliger te maken, waarbij er onvoldoende wordt gekeken naar het bredere bedrijfsresultaat.’ Op de vraag of dit nu kenmerkend is voor de zittende generatie security managers die meer op operationeel en minder op managementniveau actief is, reageert De Bruijn instemmend. ‘Door hun politionele of militaire achtergrond zijn ze gewend vooral repressief op te treden. Ze zijn vaak wel bedrijfskundig bijgeschoold, maar die natuur blijft hangen. Wij hebben die manier van denken niet, maar hebben veel meer een bedrijfskundige blik, een helikopterview.’

Business continuity manager Over de gevolgen van deze ontwikkeling voor de functie van de security manager hebben de bestuursleden ook een uitgesproken mening. De Bruijn:

zijn specialisten voor de deelgebieden.’ De ideeën van Schouten sluiten hierop aan: ‘Security wordt inderdaad steeds meer een onderdeel van het bedrijfsproces, van business continuity. En een

‘Wij bieden een platform waar het werkveld kennis kan maken met de integrale veiligheidskundige’ ‘De functie zal over een paar jaar nog wel bestaan, maar de vraag is op welk niveau in de organisatie. Zit je op een hoger niveau, dan denk ik dat er iemand zal zitten die risk manager, compliance manager, of business continuity manager wordt genoemd. Zo’n manager zal de verschillende facetten die met security samenhangen, aansturen en heeft op operationeel niveau

Stichting Alumni Integrale veiligheid Het enige nationale netwerk voor afgestudeerden Integrale veiligheid, Integrale Veiligheidskunde en Integrale Veiligheidszorg. Opgericht: 21 september 2009 Bestuur » Bram de Bruijn (26 jaar), voorzitter: studeerde aan Avans Hogeschool Den Bosch. Werkt als consultant vanuit Fortress Interim Services bij het Navi. » Neeltje Nelissen (25 jaar), secretaris: studeerde aan Saxion in Enschede. Is docent Integrale Veiligheid aan Avans Hogeschool Den Bosch. » Dirk Pichel (26 jaar), penningmeester: studeerde aan Avans Hogeschool Den Bosch en is momenteel werkzaam als security manager bij Samsung. » Joren Schouten (22 jaar), bestuurslid: studeerde aan Hogeschool InHolland Rotterdam. Werkt via USG Innotiv als Safety & Security adviseur bij Siemens Power Generation. Doelstellingen 1. Het bij elkaar brengen van vakgenoten in een informele sfeer. 2. Kennis over het vak integrale veiligheid delen en ontsluiten. 3. Het vakgebied verder profiel geven en professionaliseren. Meer informatie • Stichting Alumni Integrale Veiligheid • LinkedIn Group: Alumni Integrale Veiligheid • E-mail: mail@alumniintegraleveiligheid.nl • Telefoon: 06 – 44 69 93 37 • Internet: www.alumniintegraleveiligheid.nl Symposium Integrale Veiligheid 2010: donderdag 18 maart, Avans Hogeschool, Den Bosch

security manager moet daarin de poppetjes aansturen en niet zelf één van de poppetjes zijn. Hij moet afstand kunnen nemen en middelen inzetten daar waar het probleem is, hij kan een probleem dan vaak al voorkomen.’ Ten slotte koppelt Nelissen deze ontwikkeling aan de instroom van de nieuwe generatie. ‘Ik denk dat de functie van security manager zal veranderen doordat steeds meer afgestudeerde IV(K)’ers haar gaan bekleden. Dat is een ontwikkeling die ook los van onze stichting wel op gang zal komen.’

Spin in het web Als het interview op zijn einde loopt, vraagt De Bruijn of hij van de gelegenheid gebruik mag maken om bedrijven op te roepen het initiatief als partner te ondersteunen. ‘In eerste instantie niet met geld, hoewel dat natuurlijk ook mag. Maar meer door te zeggen dat ze onze stichting kennen. Of door expertise te leveren, bijvoorbeeld van sprekers die eens op een hogeschool willen langsgaan en die kennis willen delen.’ Het bestuur is verder duidelijk over wat partners van de Stichting AIV kunnen verwachten. ‘Wij bieden ze een platform waar zij met de nieuwe securityprofessional in gesprek kunnen gaan en kennis kunnen maken met de Integrale Veiligheidskundige. En dat is iemand die enthousiast is, analytisch kan denken, verstand heeft van het vak, over een helikopterview beschikt, maar ook verstand heeft van politiek binnen organisaties. Kortom, iemand die als een spin in het ‹‹ web kan opereren.’

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_AIV 45

01-03-2010 16:40:11

securit y

Toegangscontrole en Het Het Nieuwe Werken komt dagelijks voorbij in radiospotjes of andere media. Veel organisaties zijn bezig om hun organisatie voor te bereiden op die nieuwe manier van werken. Daarom is het niet onverstandig om eens stil te staan bij de impact van deze verandering voor beveiliging. Hoe zorgt u ervoor dat u als security manager Het Nieuwe Werken ondersteunt zonder onverantwoorde beveiligingsrisico’s te nemen? MAARTEN MIJWAART *

T-bedrijven, onder aanvoering van Microsoft, zijn al jaren bezig om ICT-hulpmiddelen voor iedereen, op elk moment, op elk tijdstip en op elke locatie beschikbaar te maken. De manier waarop software wordt gedistribueerd en de apparaten waarmee je die software kunt gebruiken (smartphones, laptops, tablet-pc’s), maken het in zakelijke omgevingen mogelijk dat mensen op allerlei plaatsen en tijden hun werk kunnen uitvoeren en productief kunnen zijn. De moderne professional van tegenwoordig wil niet afhankelijk zijn van een vaste werkplek

gebaseerd op flexibel gebruik van werkplekken. Afdelingen hebben geen eigen plek in het gebouw meer. Het kantoor wordt enkel nog gebruikt voor vergaderingen en persoonlijke ontmoetingen, waarbij fysieke aanwezigheid meerwaarde heeft. Op die momenten moet het gebouw inspireren en optimale communicatie en samenwerking faciliteren. Alleen ICT-hulpmiddelen en een modern kantoorgebouw zijn niet voldoende om tot Het Nieuwe Werken te komen. Ook de organisatie zal erop ingericht moeten zijn. Bedrijfsproces-

Het Nieuwe Werken is de ultieme kans om te laten zien dat beveiliging meer is dan alleen restrictief beleid met computer. ’s Avonds voor de tv, onderweg in de trein, wachtend op het vliegveld en zwervend door het kantoorgebouw is er toegang tot informatie en applicaties waarmee het werk uitgevoerd kan worden.

Flexibel Architecten, kantoorinrichters en facilitair managers hebben deze trend uiteraard ook waargenomen en zij hebben terecht geconstateerd dat het traditionele kantoorgebouw deze manier van werken niet ondersteunt en stimuleert. De starre inrichting van een conventioneel gebouw met een ‘cellenblok’ van kantoren is voor steeds meer organisaties verleden tijd. Moderne kantoorinrichting is

sen, de cultuur, de stijl van leidinggeven: er komt het nodige bij kijken om Het Nieuwe Werken ook succesvol werken te laten zijn. Het is belangrijk om te beseffen dat Het Nieuwe Werken niet een soort methodiek of principe is dat u aan uw organisatie kunt opleggen. Het gaat er veel meer om dat u als organisatie ziet dat de wereld om u heen verandert. Mensen en bedrijven communiceren anders en sneller. Informatie is eenvoudiger beschikbaar en schrikbarend snel overdraagbaar. Gebruik van softwareapplicaties is niet begrensd door de eigen organisatie: software wordt steeds vaker als dienst aangeboden en gedeeld door meerdere organisaties.

Medewerkers zijn veel mobieler en bovendien meer ingesteld op een globaal opererende 24-uurs economie. Mensen zijn daarnaast zelfstandiger en bovendien meer zelfstartend. Duurzaamheid is tegenwoordig een thema. Die veranderingen zijn realiteit. Het Nieuwe Werken gaat over de vraag hoe u op deze veranderingen kunt inspelen en ervan kunt profiteren. Daarom zijn de doelstellingen van die nieuwe manier van werken ook zo universeel. Het gaat er uiteindelijk om dat de veranderingen bijdragen aan de bedrijfscontinuïteit.

Relatie met beveiliging Het Nieuwe Werken heeft ook een sterke relatie met beveiliging. We geven u een aantal praktische voorbeelden. Die nieuwe manier van werken impliceert dat medewerkers mobieler zijn dan ooit tevoren en dat zij van de werkgever verwachten dat hij hen productief kan laten zijn op elke locatie, binnen of buiten het kantoor. Hoe beveiligt u deze medewerkers en de bedrijfsassets die zij bij zich hebben op een goede manier zonder hun werkzaamheden te belemmeren? Zonering Kantooromgevingen gaan steeds meer enkel dienst doen als ontmoetingsplek en werkplek voor die activiteiten die in een virtuele omgeving niet mogelijk zijn. Wat betekent dit voor de zonering? Welke impact heeft dit op het toegangscontrolebeleid? Hoe kunt u zorgen voor afdoende beveiliging in een organisatie met steeds meer semi-publieke zones, waarin een zeer gevarieerd gezelschap werkzaamheden uitvoert?

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Toegangscontrole 46

01-03-2010 16:40:29

securit y

Nieuwe Werken Digitalisering Meer en meer informatie wordt gedigitaliseerd. Digitale informatie laat zich eenvoudig verspreiden. Hoe gaat u hier als security manager mee om? Medewerkers zullen het daarnaast steeds minder accepteren dat fysieke documenten en goederen die voor de uitvoering van het werk relevant zijn, niet eenvoudig toegankelijk zijn op centrale plaatsen. Hoe faciliteert u eenvoudige toegang tot deze gegevens? Tijdelijk bureau In principe worden geen vaste werkplekken meer toegewezen. Mensen worden geacht hun tijdelijke bureau leeg te ha-

len als ze een langere periode iets anders gaan doen (bijvoorbeeld vergaderen). Waar laten ze dan tijdelijk op een slimme en veilige manier hun spullen? Conflicterend? Het Nieuwe Werken geeft mensen verantwoordelijkheid in plaats van grenzen. Eigen initiatief wordt aangemoedigd en eigen ondernemerschap binnen de organisatie wordt gestimuleerd. Beveiligingsmaatregelen zijn echter vaak restrictief. Is dat niet conflicterend? Het valt in het eerste opzicht niet mee voor een security manager om de principes van Het Nieuwe Werken te accepteren en ondersteunen. In een tra-

ditionele context wordt beveiliging door risicobeperkende maatregelen soms als belemmerend ervaren. In de vernieuwde werkomgeving is de kans daarop nog groter lijkt het wel. Toch zijn er voor u als security manager hulpmiddelen voorhanden die, in combinatie met uw eigen beleid, ertoe kunnen bijdragen dat u Het Nieuwe Werken kunt ondersteunen zonder concessies te doen aan uw beveiligingsdoelstelling.

Handige hulpmiddelen Voornoemde voorbeelden laten zien dat er thema’s zijn die gekoppeld kunnen worden aan toegangscontrole en beveili-

Het beheer van kluisjes kan worden uitgevoerd vanuit het toegangscontrolesysteem, zodat er maar één systeem nodig is voor zowel beveiliging als lockermanagement.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Toegangscontrole 47

01-03-2010 16:40:29

JAAR

100

24/7

3KSplus

e-primo MCS

EPS

ICS

SECM0310_Toegangscontrole 48

01-03-2010 16:40:30

securit y

ging in een omgeving waarin Het Nieuwe Werken centraal staat. Daarbij gaat het om zaken als verandering, flexwerken, publieke zones, integratie en gebruiksvriendelijkheid. Deze thema’s kunt u vertalen in beleid en daarmee in wensen en eisen aan uw systemen. Verandering Een nieuwe manier van werken impliceert verandering. Verandering om te komen tot die nieuwe werkwijze, maar ook voortdurende verandering om die

één systeem hoeft te gebruiken voor zowel beveiliging als lockermanagement. Publieke zones Als mensen mobieler zijn tussen kantoren, is het logisch dat er meer zones ontstaan met flexwerkplekken of vergaderplekken, waar mensen met allerlei achtergronden zich bevinden. De traditionele manier van zoneren wordt voor u als security manager een stuk lastiger. Als u toch wilt dat toegang tot documenten of andere waardevolle en be-

Het Nieuwe Werken is voor de beveiliging geen bedreiging optimale manier van werken in stand te houden. Uw systemen voor toegangscontrole en beveiliging moeten met die veranderingen om kunnen gaan. Configuraties en instellingen mogen niet in beton gegoten zijn. Moderne systemen voor toegangscontrole en beveiliging baseren hun functionaliteit op software en kunnen eenvoudig opnieuw geconfigureerd worden om met die veranderingen om te gaan. Bovendien hebben moderne systemen ook de mogelijkheid om met ‘één druk op de knop’ op te schakelen in beveiligingsniveau. Flexwerken Als mensen geen vaste werkplek hebben, dan wordt vaak van hen gevraagd om de flexibele werkplek vrij te maken als men langer dan bijvoorbeeld een halfuur niet van de werkplek gebruikmaakt. Mensen gebruiken daardoor vaak meerdere bureaus op een dag. Die bureaus kunnen ook nog eens op verschillende vestigingen staan. Mensen hebben dan behoefte aan een mogelijkheid om tijdelijk persoonlijke spullen op te bergen. Veel organisaties plaatsen daartoe lockers op strategische plaatsen in hun organisatie. Moderne systemen voor lockermanagement maken gebruik van sloten met ingebouwde kaartlezers, waardoor gebruikers met de toegangspas ook eenvoudig en snel toegang hebben tot een tijdelijke of vaste locker. Het beheer van al die kluisjes kan vervolgens worden uitgevoerd vanuit het toegangscontrolesysteem, zodat u maar

langrijke zaken op een goede manier gereguleerd wordt, dan kunt u overwegen om toegangscontrole op kasten uit te voeren. We zouden dit ‘toegangscontrole op microniveau’ kunnen noemen. Er zijn sloten op de markt met kaartlezers die u rechtstreeks met een toegangscontrolesysteem kunt beheren. Het mooie hiervan is dat u deze sloten (kastdeuren) net zo kunt beheren als de normale deuren in uw organisatie. Uiteraard mag u daarnaast van uw systeem voor toegangscontrole en beveiliging verwachten dat er een goed overzicht is van de mensen die zich in de zone ophouden en dat u gealarmeerd wordt als er bepaald gedrag optreedt. Integratie Het voorbeeld van toegangscontrole op microniveau laat al zien dat integratie van systemen belangrijk is. Het belang van slimme informatiebeveiliging onderstreept dat nog eens. Het is niet langer houdbaar dat fysieke beveiliging en ICT-beveiliging als separate zuilen wor-

den beschouwd. Toegangscontrole op bestanden en toegangscontrole tot ruimten zouden gebaseerd moeten zijn op hetzelfde beleid en op dezelfde principes. Goede moderne systemen voor beveiliging kunnen prima samenwerken met systemen voor ICT-beveiliging. U kunt dan bijvoorbeeld afdwingen dat mensen in een publieke zone alleen kunnen inloggen op het systeem als zij met een geldige pas toegang hebben verkregen tot de fysieke zone. Gebruiksvriendelijkheid Het Nieuwe Werken gaat over het benutten van de individuele en gezamenlijke potentie van medewerkers. Zij moeten daarom zo min mogelijk hinder ondervinden van beveiligingsmaatregelen en optimaal ondersteund worden. Aanwezige beveiligingssystemen moeten daarom snel, intuïtief en zonder problemen gebruikt kunnen worden. Of u nu gebruikmaakt van een toegangspas of van biometrie: het zou mooi zijn als gebruikers met hetzelfde identificatiemiddel toegang hebben tot ruimtes, kasten, lockers, printers en systemen. Moderne hulpmiddelen maken dat mogelijk. Het Nieuwe Werken is voor de beveiliging en voor de security manager geen bedreiging. Het is de ultieme kans om de organisatie te laten zien dat beveiliging meer is dan alleen restrictief beleid en dure ingewikkelde systemen. Invoeren van een nieuwe manier van werken is een uitgelezen mogelijkheid om beveiliging van nieuw elan te voorzien en te laten zien dat security en empowerment van medewerkers hand ‹‹ in hand kunnen gaan. * Maarten Mijwaart is werkzaam bij Nedap

Samenvatting » \Veel organisaties zijn vandaag de dag bezig met Het Nieuwe Werken. Om tot Het Nieuwe Werken te komen dient de organisatie erop ingericht te worden.

» In een traditionele context wordt beveiliging door risicobeperkende maatregelen soms als belemmerend ervaren, en in de vernieuwde werkomgeving lijkt de kans daarop nog groter. » Toch zijn er voor de security manager hulpmiddelen voorhanden die, in combinatie met het eigen beleid, ertoe kunnen bijdragen dat hij Het Nieuwe Werken kan ondersteunen zonder concessies te doen aan de beveiligingsdoelstelling.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Toegangscontrole 49

01-03-2010 16:40:31

congres

Security in control Het Security Management Congres staat dit jaar in het teken van uitbesteden van security en de vraag hoe de security manager daarbij ‘in control’ kan blijven. Interessante plenaire sprekers, een levendig debat, gevarieerde workshops, en natuurlijk volop mogelijkheden tot netwerken zijn voldoende redenen om op 1 juni naar Ede af te reizen.

itbesteden van facilitaire diensten lijkt een niet te keren ontwikkeling. Financieel gestuurde organisaties kijken meer en meer naar hun core business en daarvan maakt security meestal geen onderdeel uit. Facility management en de afdeling Inkoop gaan dan over tot uitbesteden en inkoop van beveiligingsdiensten. In dit traject wordt vaak voorbijgegaan aan de expertise van de security manager en de eisen vanuit security. Hoe gaat u hiermee om? En hoe houdt u toch grip op (uw) security?

Plenair Uitbesteding, een strategisch inkoopvraagstuk Jan Buter, docent Inkoopmanagement aan de Universiteit Twente en associate partner IBM Global Business Services (foto 2) Een beslissing tot uitbesteding heeft grote consequenties. Zodra activiteiten zijn uitbesteed en de expertise grotendeels is verdwenen, kun je niet makkelijk de klok weer terugdraaien. Kortom, uitbesteding vereist een langetermijnvisie. De eerste vraag is wat je gaat uitbesteden. Dat vraagt een goed beeld op de kernactiviteiten van een organisatie. Is security een kernactiviteit? Welke impact heeft security op de kernactiviteiten? Als is besloten om te gaan uitbesteden, is de volgende vraag hoe je gaat uitbe-

steden. Welke interne partijen dienen daarbij betrokken te worden om dit proces te managen? Hoe komt een programma van eisen en een leverancierskeuze tot stand? Op voorgaande vragen zal worden ingegaan, waardoor de bredere context van uitbesteding duidelijk wordt. De belangrijkste stappen van het uitbestedingsproces worden toegelicht. Hierdoor ontstaat inzicht dat het inkoop-/uitbestedingsproces wel uniform is, maar de uitkomst (het contract) verschillend kan zijn. Dit zal worden geïllustreerd aan de hand van praktijkvoorbeelden, zodat optimaal van opgedane ervaringen kan worden geprofiteerd. Betere security door outsourcing? Bert van Middelkoop, strategisch security consultant convergence en identity & access management bij Capgemini en voormalig Global Head of Physical Security & Continuity bij British Telecom (foto 3) Het outsourcen van securitytaken beperkt zich over het algemeen nog tot manbewaking, alarmcentralediensten en in mindere mate het monitoren van IT-omgevingen. Maar is dit wel terecht? Het argument dat veel wordt gebruikt om niet verder te gaan met het oursourcen van securitytaken, is dat men zelf in controle wil blijven. Maar het tegenovergestelde is vaak het geval! De rol

Security Management Congres 2010 Datum Plaats Informatie Prijs

SECM0310_Congres 50

: 1 juni 2010 : Congrescentrum De Reehorst, Ede : www.securitymanagement.nl/congres, of: info@coconorganiseert.nl : € 399,-. Afgestudeerden DHM, leden Sern, Asis International Benelux Chapter, Ifpo, VBN, VPB, abonnees Security Management betalen € 369,-

van de security manager is hierbij cruciaal. Security moet worden gezien als integraal onderdeel van de bedrijfsvoering en niet als doel op zich. In deze presentatie wordt ingegaan op welke wijze een organisatie outsourcing kan gebruiken om een hoger securityniveau te bereiken, welke onderdelen geschikt zijn voor outsourcing, en wat hierbij de randvoorwaarden zijn. Uitbesteden van beveiliging: uitdaging voor de security manager? De panelleden gaan met elkaar én met u in debat aan de hand van een aantal vragen en prikkelende stellingen. Voorzitter en gespreksleider is Ivar Davids (foto 1), mede-oprichter en managing partner van Kirkman Company. Hij is gespecialiseerd in het ontwerpen van sourcingsstrategieën en het maken van strategische keuzes in het ‘zelf doen (make), uitbesteden (buy) en samenwerken (ally). Het panel bestaat uit de plenaire sprekers Jan Buter en Bert van Middelkoop, Hans Duijst (directeur Group 4 Securicor, foto 4), en Anno Keizer (security manager Urenco, foto 5).

Workshops Cameratoezicht: van kinderlijke dromen naar volwassen verwachtingen Sander Flight, partner bij DSP-groep en onderzoeker/adviseur cameratoezicht (foto 6) Camera’s zijn een prima middel om criminaliteit mee te bestrijden, aldus de voorstanders. Nee, camera’s tasten onze privacy aan en ze kosten enorm veel geld, aldus de tegenstanders. Wie heeft er gelijk? Er is eigenlijk maar één effect van cameratoezicht waar iedereen het over eens kan zijn: camera’s leiden tot

Security Management nummer 3 maart 2010

01-03-2010 16:40:49

congres

meer camera’s. De opmars van het alziende oog lijkt voorlopig niet te stoppen. In deze actieve workshop gaan we de discussie een niveau hoger tillen. Wat zijn de ingrediënten voor een goed cameraproject en welke valkuilen kunt u vermijden? Juridische do’s en don’ts bij opsporing Mark Diebels, advocaat bij Klijn Zegers Van Osch advocaten (foto 7) Donkerbruine vermoedens zijn vaak niet voldoende om grip te kunnen krijgen op veiligheid en integriteit in de organisatie. Keihard bewijs is vereist. Maar hoe ver mag je daarin gaan? Een detective? Een verborgen camera? Het lijkt door Hollywood geïnspireerd, maar ook in de polder is er best wel het nodige mogelijk. Neem een kijkje in de juridische keuken rond onrechtmatig verkregen bewijs en privacyschendingen bij de opsporing, maar ook bij screening vooraf. Event security – a tool to success! Robert Kok, directeur Blue Wings Security Risk Management (foto 8) Veiligheid is een van de succesfactoren bij het organiseren van een bedrijfsevenement. Het verankeren van veiligheid in het proces is van belang om tijdig met de organisator risico´s te identificeren en waar nodig maatregelen te treffen. In deze workshop wordt ingegaan op de noodzakelijke processtappen, de verantwoordelijkheden van betrokkenen en een aantal belangrijke aandachtspunten om veiligheid tijdens evenementen goed te kunnen regelen. Tevens wordt een actueel praktijkvoorbeeld van een bedrijfsevenement toegelicht. Gestolen geheimen, verdampte vermogens: bedrijfsspionage in Nederland Paul Koedijk, onderzoeker/consultant bij Integis (foto 9) en Ron Geraets, securityadviseur en voormalig directeur veiligheidszaken bij het ministerie van Buitenlandse Zaken (foto 10) Volgens de AIVD zijn Nederlandse ondernemingen nog steeds onvoldoende doordrongen van de gevaren van economische en bedrijfsspionage. Dat velen van hen doelwit zijn, lijdt geen twijfel. Vooral bedrijven die uitblinken met in-

De sprekers tijdens het Security Management Congres 2010. novatieve producten en technieken, lopen potentieel gevaar. Dat gevaar draagt uiteenlopende gezichten: eigen medewerkers, concurrerende bedrijven maar ook inlichtingendiensten van bevriende en minder bevriende naties. In de workshop komen diverse aspecten van deze bedreigingen aan de orde, evenals de ontwikkelingen die zich op dit terrein afspelen. Daarnaast gaat het natuurlijk vooral over de tegenmaatregelen, zoals operational security. PPS bij criminaliteitsbeheersing Lex Westerman, senior adviseur criminaliteitsbeheersing bij het Verbond van Verzekeraars (foto 11) en Axel van Pel, landelijk programmamanager publiek-private samenwerking van de Politie (foto 12) De overheid heet verantwoordelijk te zijn voor de aanpak van criminaliteit. Maar zij kan dit niet alleen en wijst in toenemende mate op de eigen verantwoordelijkheid van potentiële benadeelden. Een strakke scheiding tussen publieke en private verantwoordelijkheden is daarentegen niet te trekken; zij overlappen elkaar zelfs voor een deel. Deze workshop gaat dieper in op mogelijkheden en knelpunten van samenwerking aan de hand van bestaande en beoogde PPS’en.

Naar een geïntegreerde managementstrategie voor ongewenste gebeurtenissen? Dennis de Hoog, senior onderzoek-adviseur bij COT Instituut voor Veiligheids- & Crisismanagement (foto 13) en Tawfik Kamil, afdelingshoofd security management bij NS Concernveiligheid (foto 14) Organisaties kiezen verschillende managementstrategieën om ongewenste gebeurtenissen te voorkomen en om de negatieve effecten ervan te beperken. Het gaat daarbij om strategieën als risicomanagement, business continuity management (BCM), crisismanagement en vanzelfsprekend security management. Maar evengoed om strategieën als safety-, gezondheids-, milieu- of kwaliteitsmanagement. Deze workshop gaat aan de hand van een aantal vragen na hoe deze strategieën zich tot elkaar én tot security en security management verhouden. In de workshop zal de theorie naar de securitypraktijk worden vertaald, waarbij NS Concernveiligheid als business ‹‹ case dient.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Congres 51

01-03-2010 16:40:49

recht

Man bijt conducteur Een zwerver, besmet met hepatitis, bijt een conducteur van de Nederlandse Spoorwegen in zijn been. De rechtbank vindt dit ernstige mishandeling en legt hem een gevangenisstraf op van vijf maanden. Ook de vordering van de conducteur wordt geheel toegewezen. ROB POORT *

en zwerver wil zonder kaartje de trein in. Als een conducteur om een geldig plaatsbewijs vraagt, rent de man weg. De conducteur achtervolgt hem en er ontstaat een korte worsteling. De zwerver bijt de conducteur in zijn been. Na te zijn aangehouden verklaart de zwerver bij de politie dat hij lijdt aan hepatitis, een ontsteking van de lever. Dit virus wordt overgedragen door blootstelling aan geïnfecteerd bloed. Het Openbaar Ministerie gaat over tot vervolging. De officier van justitie vindt dat de man zich schuldig heeft gemaakt aan mishandeling van de conducteur door hem in het been te bijten, terwijl hij wist dat hij een besmettelijke ziekte had. Hij eist een gevangenisstraf van 185 dagen.

Mishandeling De rechtbank stelt vast dat de man bij de politie heeft verklaard dat hij hepatitis heeft. Op de zitting heeft hij gezegd dat hij bang is om andere mensen te besmetten en altijd probeert bloedcontact met anderen te voorkomen. Uit verschillende medische rapporten wordt duidelijk dat hij is geïnfecteerd met het hepatitis C virus. Daarmee staat vast dat de man wist dat hij was besmet. Vervolgens acht de rechtbank bewezen dat de man zich schuldig heeft gemaakt aan mishandeling, doordat hij de conducteur opzettelijk in zijn been heeft gebeten. Die heeft als gevolg daarvan ernstig letsel opgelopen en pijn ondervonden. Een en ander is strafbaar op grond van artikel 300 Wetboek van Strafrecht.

SECM0310_Recht 52

Noodweer De verdediging beroept zich op noodweer. De zwerver heeft last van bronchiale astma en zijn adem werd hem ontnomen doordat de conducteur hem vastgreep, waarbij hij met zijn knie in zijn zij drukte. Daardoor ontstond een hevige gemoedsbeweging als gevolg waarvan hij heeft gebeten.

Proportioneel De rechtbank weegt mee dat de zwerver zelf een groot aandeel heeft gehad in het ontstaan van de situatie. Door zonder kaartje met de trein te reizen, liep hij het risico dat dit bij controle consequenties kon hebben. Als dit dan inderdaad gebeurt, kiest hij ervoor om te vluchten.

De actie van de conducteur is een proportionele reactie op de vlucht van de man De rechtbank gaat daar echter niet in mee. Voor een beroep op noodweer moet er sprake zijn van een ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding. De zwerver wilde vluchten en rende daarom weg. Maar door zijn astma raakte hij, zoals hij zelf heeft verklaard, buiten adem. Toen de conducteur hem vastgreep, vielen beiden op de grond. De conducteur drukte toen met zijn knie in de zij van de man. Die kwam in ademnood en dacht dat hij dood zou gaan. Maar de zwerver heeft ook gezegd dat zij na enige tijd weer opstonden. Daarbij hield de conducteur hem toen onder de oksel vast en gaf hij met de andere arm de richting aan waarin de zwerver moest lopen. De conducteur heeft verklaard dat hij op dat moment een politieauto zag. Toen hij naar de politie zwaaide om te waarschuwen dat hij hulp nodig had, dook de zwerver naar beneden en direct daarop voelde de conducteur pijn in zijn bovenbeen.

De actie van de conducteur ziet de rechtbank als proportionele reactie op de vlucht van de man en beslist niet als een wederrechtelijke aanranding. Zeker nu er pas is gebeten toen beiden al weer waren opgestaan en de conducteur hem slechts onder de oksel vasthield. Daarmee wordt het beroep op noodweer verworpen. Wegens mishandeling wordt de man veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van vijf maanden. De rechtbank weegt daarbij mee dat de man in Nederland niet eerder met justitie in aanraking is geweest en op de zitting berouw heeft getoond. Verder moet hij ook de door de conducteur geeiste schadevergoeding van ruim 1.600 ‹‹ euro betalen. Rechtbank Almelo, 19 januari 2010, LJN BK9746 mr. ing. Rob Poort is jurist en veiligheidskundige (www.bureaupoort.nl)

Security Management nummer 3 maart 2010

01-03-2010 16:35:43

recherche

Een kwestie van logistiek Een optimaal georganiseerd logistiek proces is voor elk bedrijf van belang. Zelfs voor een bijzonder familiebedrijf, waarin een broer en zijn zes zussen werkzaam waren. Onderstaande case maakt dat duidelijk. ANJA COUZIJN *

es zussen woonden vlak bij elkaar in een grote stad in het westen van het land. Zij hadden dagelijks met elkaar contact. Dat was ook wel noodzakelijk, want de logistiek van hun ‘bedrijfje’ moest op orde zijn. Deze werd nauwgezet verzorgd door hun broer, de oudste van het gezin en ook in de buurt wonend. Deze broer deelde de orders uit, schreef de binnenkomende goederen in en controleerde deze op kleur, maat, en prijs. Vervolgens liet hij de goederen op verschillende adressen bezorgen.

Praktijk De dagelijkse praktijk van deze ‘logistieke firma’ zag er als volgt uit. Met de orders van hun broer in de hand zorgden de gezusters er ’s morgens voor dat zij reeds bij de opening van de diverse winkels in de binnenstad aanwezig waren. De orders bestonden uit het ‘ophalen’ van zes mantels, zes jurken, zes rokken,

zes kostuums, zes colberts, zes paar herenschoenen, twaalf paar sportschoenen en zes regenjassen. Kortom: zes bijna complete inboedels. Voor het transport van de goederen was óók door het ‘bedrijf’ gezorgd. De zussen waren alle zes zéér aan de maat en droegen allen zéér wijde jassen. Bovendien waren zij allemaal toegerust met grote, geprepareerde sporttassen. Deze tassen waren voorzien van openingen aan boven-, onder-, achter- en voorzijde. Dit alles ten behoeve van een snelle afhandeling van met name het inladen van de diverse goederen.

Pauze Zoals het een goed vrachtwagenchauffeur betaamt en met goedkeuring van de directie van het ‘bedrijf’ werd halverwege de werkdag door de gezusters een koffiepauze ingelast. Tijdens deze pauze, die veelal achterin in een drukbezocht restaurant en of in de aanpalende toiletruimte plaatsvond, werden

Voor het transport van de goederen had het ‘bedrijf’ óók gezorgd

tram naar één van hun woonadressen, alwaar de buit onderling werd verdeeld. De voorman van het ’bedrijf’ – de broer dus – deelde eveneens mee in de buit en kon ter plaatse kleding, schoeisel en andere zaken die van zijn gading waren, in maat en kleur uitzoeken.

Aanhouding Tijdens een werkdag werd een van de zussen staande gehouden, nadat zij een fles rode port in haar sporttas had ‘ingeladen’ en hiermee zonder betaling een warenhuis wilde verlaten. Er werd besloten een recherchebureau in te schakelen voor nader onderzoek. Nadat er voldoende feiten tegen de vrouw waren verzameld, werd de politie ingeschakeld. Dit leidde tot haar aanhouding. Bij de daaropvolgende huiszoeking werden de zes bijna complete inboedels gevonden. Na een nader verhoor werd ook besloten tot huiszoeking bij de overige gezusters, waarbij even grote aantallen goederen werden aangetroffen en in beslag genomen. Alle dames en de broer werden vervolgens aangehouden.

Straf zes pantalons, zes riemen, zes paar slippers, zes panty’s, zes stuks lingerie, zes ochtendjassen, zes shawls, zes pannen, zes steelpannen, zes cassettes bestek, Zaanse hangklokken, zes theedoeken, zes handdoeken, zes badlakens, zes paar schoenen, veel speelgoed, onedele sieraden, zes handtassen,zes portemonnees, een zo groot mogelijke hoeveelheid huishoudelijke artikelen, een zeer grote hoeveelheid make-upartikelen,

de reeds opgehaalde goederen onderling – op maat en kleur – geruild en vervolgens weer in de diverse sporttassen geborgen. Na de pauze werd de route door de binnenstad door de gezusters vervolgd en werden de nieuwe orders van de broer wederom door hen uitgevoerd. Tegen het einde van de diensttijd reisden de gezusters – ieder voor zich - met de

In de daaropvolgende rechtszaak werd de complete familie veroordeeld tot een ‹‹ gevangenisstraf van een jaar. * Anja Couzijn is particulier onderzoeker (registeronderzoeker Couzijn Consultancy) en bestuurslid van Stichting Nerob (www.nerob.nl)

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Recherche 53

01-03-2010 16:35:25

CONGRES

dinsdag

SECURITY MANAGEMENT

CONGRES 2010

Leden van van DHM, Sern, VBN, ASIS, IFPO, VPB of abonnees van Security Management ontvangen een speciale korting en betalen slechts € 369,- voor deelname aan dit congres.

1 JUNI 2010 Congrescentrum De Reehorst in Ede

Thema Security in control Uitbesteden van facilitaire en beveiligingsdiensten is een niet te keren trend. Financieel gestuurde organisaties kijken meer en meer naar hun ‘core business’ en daarvan maakt security meestal geen onderdeel uit. Facility management en de afdeling Inkoop gaan dan over tot uitbesteden en inkoop van beveiligingsdiensten. In dit traject wordt vaak voorbij gegaan aan de expertise van de security manager en de eisen vanuit security. Dit congres laat zien hoe u hier mee om kunt gaan zodat u toch grip houdt op (uw) security.

Kijk voor meer informatie en om u in te schrijven op

www.securitymanagement.nl/congres

24894-4_Adv SECMAN 210x297.indd 1 SECM0310_Recherche 54

16-02-2010 01-03-2010 16:30:54 16:35:26

produc ten

Mail uw informatie (met jpg-foto) voor deze rubriek naar adekort@kluwer.nl

Lockerslot met kaartlezer Veel organisaties gebruiken Mifarekaarten (Classic, DESfire en Plus) voor toegangscontrole en voor betaling bij automaten of in het bedrijfsrestaurant. Deze kaarten kunnen nu ook worden gebruikt om lockers te openen en beheren.

locker wordt verkregen. Het LoXSsysteem voorziet in mogelijkheden voor centraal beheer, rapportage, het inzien van een logboek en inbraakdetectie. Meer informatie: www.nedap-loxs.com

Nedap introduceert namelijk een elektronisch slot met een ingebouwde Mifare-kaartlezer voor haar systeem voor elektronisch lockerbeheer LoXS. Het nieuwe slot biedt de mogelijkheid om de locker direct te openen door een kaart bij het slot te houden, waardoor met één handeling toegang tot de inhoud van de

De camera’s hebben de IP66-beschermingsgraad en zijn bestand tegen stof, regen, sneeuw en zon. Ze functioneren bij temperaturen tot -40 ˚C. De Arctic Temperature Control

Of een bedrijf nu last heeft van kwaadwillenden of een mogelijke target is voor de huidige terroristen en het aangesloten moet worden op het Alerteringssysteem Terrorismebestrijding (ATb), het is goed de kwetsbaarheden van het bedrijf in kaart te brengen en te kennen. In dit praktische boek geeft Annette Lieth handvatten hoe een bedrijf samen met de medewerkers de kwetsbaarheden in het kader van terrorisme kan bepalen en aanpakken, Mijn bedrijf: • waar waaraan te denken en • wanneer • hoe wat te verwachten. En kwetsbaar vo or terrorisme? dat allemaal gestoeld op praktijkervaringen. Het boek is onder meer bedoeld voor securityadviseurs en studenten veiligheidskunde. uitgave openba

re orde & veilighe

Annette Lieth

Vaste netwerkcamera’s voor buitenmontage Axis Communications komt met een nieuwe lijn van vier gebruiksklare camera’s voor buiten: P1343-E, P1344-E, P1346-E en Q1755-E.

Bedrijf kwetsbaar voor terrorisme?

zorgt ervoor dat zoomcamera’s geleidelijk opstarten in extreme weersomstandigheden. Om de installatie verder te vereenvoudigen worden alle camera’s gevoed door Power over Ethernet. De camera’s worden geleverd in een behuizing, waardoor ze direct buiten geïnstalleerd kunnen worden. Alle camera’s ondersteunen meerdere streams in H.264 en Motion jpeg, tweeweg audio en intelligente videotoepassingen, zoals het waarnemen van bewegingen en geluid. Verder beschikken ze over een sabotagealarm en een ingebouwd SD/SDHC-geheugenslot om videobeelden lokaal op te slaan.

Mobile ID-Reader Met de Mobile ID-Reader van 3M kan de geldigheid van paspoorten en identiteitskaarten overal en altijd worden gecontroleerd. De ID-Reader is vooral geschikt voor mobiele identiteitscontrole.

controle van biometrische kenmerken mogelijk. De foto op de contactloze chip, die is opgeslagen op zogenaamde e-Paspoorten en e-IDentiteitsbewijzen, kan worden uitgelezen en overgezet naar een eigen applicatie.

De Mobile ID-Reader is standaard uitgerust met een OCR-functionaliteit (Optical Character Recognition). De informatie uit het paspoort kan direct worden vergeleken met de al dan niet encrypted informatie op de lokale geheugenkaart van de reader. Draadloze verbinding met een server is ook mogelijk. Daarnaast is elke Mobile Reader voorzien van een RF-functionaliteit. Dat maakt

Verdere opties zijn WiFi, Bluetooth en gsm/gprs Edge,waarmee een draadloze verbinding (Real Time) met een server tot stand kan worden gebracht. Bovendien kunnen de readers worden voorzien van een sensor voor het opnemen en uitlezen van vingerafdrukken.

22064-1_OMS_

Mijn bedrijf etc.indd

11-09-2008

Annette Lieth, ‘Mijn bedrijf: waar, wanneer, hoe kwetsbaar voor terrorisme?, ISBN 978-90 13 05939 7, € 20,50, www.kluwershop.nl

Vaste full HD-camera Sony Professional heeft de SNCCH240 gelanceerd. Deze vaste full HD-camera vormt een verbreding van Sony’s HD-assortiment. Vanwege de migratie van analoog naar IP is er een nieuwe functie in de camera’s ontwikkeld ter verbetering van de beeldkwaliteit. De SNC-CH240 is uitgerust met View-DR Wide Dynamic Range technologie. View-DR is ontworpen om gebruikers in extreme lichtomstandigheden normaal te laten zien en helpt hen daarom duidelijker figuren te zien in tegenlichtcondities.

Meer informatie: www.3m.nl/identificatie

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Producten 55

14:22:51

01-03-2010 16:41:56

produc ten -/dienstenregister Beveiliging en toegangscontrole

Beveiliging en Toegangscontrole

CCTV

Handlampen

Toegangscontrolesystemen

Nedap N.V. Security Management Postbus 103 7140 AC Groenlo (T) 0544 471 666 (F) 0544 464 255 (I) www.nedap-securitymanagement.com

Deursloten

Toegangscontrolesystemen

IMPORTEUR VAN O.A.:

Nijverheidswerf 37 NL-1402 BV Bussum Tel.: +31-(0)35 - 69 14 476 E-mail: info@safety-lux.nl Internet: www.safety-lux.nl OOK:

ATEX

â&#x153; Graag ontvang ik meer informatie over de plaatsingsmogelijkheden in het Producten-/ dienstenregister van Security Management.

Organisatie Naam

M/V

Ingevulde coupon kunt u sturen naar:

Postbus Postcode Plaats

U kunt ook bellen: (0172) 46 64 71 of mailen: bumalphen@kluwer.nl

Tel. Email

Kluwer t.a.v. Liesbeth van den Hoek Postbus 4 2400 MA Alphen aan den Rijn

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM_ProductenDiensten.indd 56 SECM0310_Producten 56

25-02-2010 01-03-2010 13:29:59 16:42:13

Mail uw informatie (met jpg-foto) voor deze rubriek naar adekort@kluwer.nl

Per 1 januari 2010 is Hans Koemeester benoemd tot Industry Sector Lead van Siemens Nederland. Siemens kent drie businesssectoren: Energy, Healthcare en Industry. Tot de sector Industry behoren de divisies Industry Automation & Drive Technologies, Industrial Solutions, Building Technologies en Mobility. Naast zijn functie als Industry Sector Lead zal Koemeester ook zijn functie als directeur Mobility blijven bekleden.

Nieuwe CPO’s In februari hebben zeven kandidaten met succes hun CPO-examen afgelegd: Bert Boer, Sander van Breukelen, Sander Groenendijk, Ed ter Huizen, Kasper Hulselmans, Edwin Jungschlager en Peter van der Valk.

2009 goed jaar voor Axis Axis Communications heeft in 2009 een omzetstijging behaald van 17 procent: 228 miljoen euro, tegen 196 miljoen euro een jaar eerder. Ondanks de wereldwijde economische teruggang voorziet het Zweedse bedrijf een verdere groei van de netwerkvideomarkt. Edwin Beerentemfel, sales manager Nederland: ‘In 2009 hebben we diverse succesvolle en grootschalige implementaties gedaan in onder andere de detailhandel, op scholen, industrieterreinen en voor toezicht in binnensteden. Meerdere belangrijke security integrators, waaronder Chubb Varel Security en VCS Observation, zijn als solution partner toegetreden tot ons partnerprogramma.’ Verder signaleert Beerentemfel de opmars van High Definition video surveillance. Zo verdubbelde in 2009 het aantal verkochte hdtv/megapixel-camera’s tot meer dan 40 procent van alle verkochte camera’s.

Intergarde beveiligt Maastricht en Nijmegen De gemeenten Maastricht en Nijmegen hebben hun beveiligingsdiensten ondergebracht bij Intergarde. Het Maastrichtse bedrijf en beide gemeenten zetten hiermee de jarenlange samenwerking voort. In de overeenkomsten is speciale aandacht ingeruimd voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Daarom heeft Intergarde in het kader van social return in Maastricht de samenwer-

king gezocht met Polygarde, en in Nijmegen met Stichting Uitzicht en ROC Nijmegen. Deze organisaties bieden beveiligingsmedewerkers met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt de gelegenheid om – met extra begeleiding – hun talenten te benutten en beveiligingsdiensten die passen bij de competenties, op een juiste wijze in te vullen.

Fidder start bij Promundo

Willemsen in directie ISP

Herwin Fidder is in januari gestart bij Promundo, een bureau voor advies-, interim- en projectmanagement. Fidder heeft operationele en strategische ervaring met risicomanagement in complexe securityvraagstukken. Hij werkte onder meer voor Fortress Interim Services, Rifs security riskmanagement en Mactwin Security Group.

Per 1 januari 2010 is Peter Willemsen benoemd tot Directeur Operations van International Security Partners. Willemsen was de afgelopen twaalf jaar als consultant werkzaam binnen de organisatie en is in die periode belast geweest met securityprojecten zowel binnen als buiten Nederland. In zijn nieuwe functie zal hij zich bezig gaan houden met de implementatie en bewaking van de doelstellingen, evenals de kwalitatieve verbeteringen van de operationele organisatie.

Hendriks global co-chair Godfried Hendriks CPP, Senior Regional Vice President Europe, is voor 2010 tevens benoemd tot Global Co-Chair Senior Regional Vice Presidents Group van Asis International.

Samenwerking Safety & Security onderwijs Op 21 januari is op De Haagse Hogeschool het startschot gegeven voor Stepping Stones for Safety & Security, een samenwerkingsproject tussen De Haagse Hogeschool, ROC Mondriaan en Trigion. De drie partijen gaan samenwerken aan onderwijsprogramma’s op het gebied van Safety & Security van mbo- tot masterniveau.

Neys marketingcoördinator Axis Eric Neys is de nieuwe marketingcoördinator van Axis Communications in Nederland. Een belangrijke opdracht voor Neys is de naamsbekendheid van het bedrijf verder te vergroten door de technologie en toepassingen van netwerkvideo meer te profileren.

Foto: Fotoflex Nederland

Koemeester Industry Sector Lead

contac ten en contrac ten

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Contacten 57

01-03-2010 16:43:28

column

Veiligheid volgens Spaghetti (1)

innenkort presenteren wij onze jaarcijfers. Afgelopen week lekte er echter gevoelige bedrijfsinformatie naar de pers. Ik gelastte direct een onderzoek. Wat zich ondertussen voltrok, was surrealistisch. In nog geen twee uur tijd openbaarde de complexe werkelijkheid van onze organisatie zich ten volste. In opdracht van de directie was het crisisteam actief, stond Communicatie ondertussen de landelijke pers te woord, verhoogde de ICT-afdeling het beveiligingsniveau en werkte de personeelsafdeling aan een lijst met ‘gefrustreerde (ex-)werknemers’. Los van elkaar. Met ongetwijfeld de beste intenties maakte de schijn van interne regie plaats voor een intrigerende wanorde. Nu verwonderde ik mij sinds mijn aanstelling zes maanden geleden al wel vaker. Maar het duurde even voordat ik dit fenomeen wist te duiden. Dit voorval vatte echter alles samen. Opeens dacht ik terug aan de kennismakingsgesprekken die ik maanden geleden voerde. Telkens kwam daarbij de vraag aan de orde op welke veiligheid ik doelde als ik over veiligheid sprak. Had ik het dan ook over arboveiligheid, productveiligheid en procesveiligheid? Behoorden die specialismen niet tot het verantwoordelijkheidsdomein van anderen? In die dagen werd mij duidelijk dat veiligheid zo versplinterd was als vers gehakt haardhout. Zo leerde ik dat informatiebeveiliging als ICT-vraagstuk werd beleefd en veelal door ingehuurde techneuten werd bedreven. Verder werd duidelijk dat HRM – ondanks mijn equipe aan ervaren bedrijfsrechercheurs – veel interne onderzoeken uitbesteedde. Ditzelfde gold overigens voor de screening van gegadigden voor onze topfuncties. Verhelderend bleek ook het gesprek met de risicomanager. Vanuit het risicoregister stuurde de organisatie op verschillende veiligheidsrisico's. Waar mogelijk vanuit ‘de lijn’. Daarnaast vertelde de continuïteitsmanager mij dat er onder haar verantwoordelijkheid op het gebied van veiligheid belangrijke verbeteringen waren doorgevoerd. Zo waren er continuïteitsscenario's voor onder meer bomdreiging,

cyberterrorisme en moedwillige productcontaminatie uitgewerkt. Een nog completer beeld tekende zich af na raadpleging van finance & control. In reactie op mijn eenvoudige vraag ‘Hoeveel budgetteren wij jaarlijks voor veiligheid?’ volgde een lange stilte. Gevolgd door een veelzeggend maar even teleurstellend antwoord. Mijn vraag kon niet worden beantwoord! Toch kon het niet anders dan dat het totaalbedrag voor onze mondiale, ‘excellent’ opererende onderneming stevig in de papieren moest lopen. Bent u er nog? Ik bleef in ieder geval even zitten, het duizelde mij. In die dagen waande ik mij de briljante maar psychotische Nobelprijs-econoom John Harris, de hoofdpersoon uit de Hollywood-productie A beautiful mind. Even leek ik mij te bevinden in de scène waarin duidelijk wordt dat Harris een geestesstoornis heeft: verstrengeld in een zelfgemaakt web van de meest waanzinnige verbanden en complotten. Dit moet zo ongeveer de indruk zijn geweest die ik bij mijn nieuwe collega's maakte toen ik het organogram voor onze bedrijfsveiligheid probeerde te construeren: verloren en op de rand van een inzinking. Het resultaat loog er dan ook niet om. Alsof een horde losgeslagen peuters zich met rode potloden over onze organisatiestructuur had ontfermd. Ik heb gedurende mijn loopbaan echt al wel wat intrigerende organisatiemodellen gezien maar dit sloeg alles. Wat zich ontvouwde was ‘veiligheid volgens spaghetti’: geen einde, geen begin, vooral veel chaos middenin. Net als Harris en ik, bleek ons businessmodel voor veiligheid rijp voor de geestelijke gezondheidzorg … Wordt vervolgd.

Colin T. is security manager bij een Nederlandse multinational. Aan de hand van de weerbarstige securitypraktijk van alledag geeft hij maandelijks zijn kijk op veiligheid.

Security Management nummer 3 maart 2010

SECM0310_Column Colin 58

01-03-2010 16:35:56