Foto en coverfoto: Saarshot Fotografie, Utrecht
Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud
t hema imago/beleving van schoonmaak
12 De kracht van binnenuit Imago en beleving gaan in de hedendaagse economie hand in hand. Hoe zit dat met het imago en de beleving van schoonmaak? Zes vrouwelijke topmanagers uit de schoonmaakbranche bogen zich over deze kwestie.
18 Argo Zuidoost: transparant ondernemerschap
12
‘We hebben nooit discussie over de prijs.’ Opmerkelijk in een tijd waarin de concurrentie tussen schoonmaakbedrijven moordend is. Waarom de prijs bij hen nooit een discussie is, leggen de twee directieleden van Argo Zuidoost uit: William Mijnen en Ruben Krüs.
22 Vakbeurs Facilitair
Foto: Henk Snaterse, Alphen aan den Rijn
De vakbeurs Facilitair in ’s-Hertogenbosch beet ook dit jaar de commerciële spits op facilitair beursgebied af. Minder deelnemers, maar meer professionals togen op 13, 14 en/of 15 januari naar de Brabanthallen. Een impressie.
26 Marktontmoeting haalt kou uit de lucht Leveranciers en opdrachtgevers die ongedwongen en open met elkaar praten over knelpunten en successen in aanbestedingen van schoonmaakdiensten. Het lijkt onmogelijk in een tijd van economische crisis en rechtszaken. Toch gebeurde het. En met succes, tijdens de eerste PIANOo-marktontmoeting.
29 ‘Een sympathieke branche, er is veel uit te halen’
22
Met de aantreding van Rob Bongenaar als directeur en de benoeming van Hans Simons als voorzitter, vorig jaar, is de aansturing van OSB op strategisch niveau. Een gesprek met Bongenaar, een nieuwkomer in de branche, over zijn eerste honderd dagen bij OSB.
32 Een op de vier werkplekken als vervuild ervaren Medewerkers van productieafdelingen zijn het best te spreken over de hygiëne van hun werkomgeving. Op initiatief van hbo-studenten van de Academy of Facility Management NHTV is een werkplekonderzoek uitgevoerd met steun van facilitair dienstverlener Eurest Support Services. De uitkomsten.
38 OSB-ledenvergadering in kader van het nieuwe elan De ledenvergadering op 10 december in Almere stond in het teken van het nieuwe elan van de branchevereniging: pro-actief, assertief, extravert en zelfbewust. Een verslag van een zeer drukbezochte bijeenkomst.
En verder:
38
4 nieuws … 25 column Willem Zuydestein … 28 mensen … 34 contacten & contracten … 40 VSR Event 2009 … 42 producten … 46 column Petra de Bruin
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SECM0110_Inhoud 3
3
22-01-2010 12:57:27
nieuws
Opstelten bezoekt Mommers Schoonmaakservice
Duitsland: 2% beroepsbevolking schoonmaker Duitse schoonmaakbedrijven noteren een totale jaarlijkse omzet van ongeveer € 11,5 miljard. Dat is naar schatting het viervoudige van de totale jaarlijkse omzet die hun Nederlandse collega’s behalen.
Burgemeester Opstelten (midden) geflankeerd door Marjo en Mark Mommers
VVD-partijvoorzitter en tijdelijke burgemeester van Tilburg Ivo Opstelten bracht onlangs een werkbezoek aan Mommers Schoonmaakservice in Nieuwerkerk aan den IJssel. Het bezoek vond plaats in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen voor de gemeente Zuidplas, waartoe Nieuwerkerk aan den IJssel behoort. Tijdens zijn bezoek aan Mommers Schoonmaakservice bekeek Opstelten de presentatie over het nu 60-jarige bedrijf en zag hij hoe dit schoonmaakbedrijf in deze economisch moeilijke
tijden een prima resultaat weet te behouden met gemotiveerde medewerkers en tevreden klanten. Daarnaast werd specifiek ingegaan op de problematiek rondom de Europese aanbestedingsregels en het sociale verzekeringsstelsel in Nederland. Opstelten was zeer onder de indruk van de gehouden presentatie. Met een groeicijfer van 15% in 2009 en een ziekteverzuim van 2,4% noemde hij Mommers Schoonmaakservice een parel in de branche. Meer informatie: www.mommers.nl
VSR zet kennisdatabank op De Vereniging Schoonmaak Research (VSR) heeft voor haar leden een kennisbank ontwikkeld. Deze digitale bibliotheek bevat onder meer dossiers over professionele schoonmaakonderwerpen in de vorm van onderzoeken, presentaties en publicaties, en informatie over kwaliteitsmeetsystemen, schoonmaakmethoden en -technieken, vergaderingen en bijeenkomsten. Het kennisinstituut VSR streeft al meer dan dertig jaar naar objectivering en professionalisering van het schoonmaakvak door middel van onderzoek, opleiding en voorlichting. Met de kennisdatabank geeft VSR verdere invulling aan haar functie van kennisplatform door alle onderzoeken die in de loop der jaren onder auspiciën van
4
SERM0110_Nieuws 4
VSR zijn verricht, online beschikbaar te stellen, evenals de VSR-publicaties en zo veel mogelijk relevante artikelen uit de vakbladen. De kennisdatabank is opgemaakt in de herkenbare VSR-huisstijl en is ingedeeld in drie hoofdstukken: » Dossiers, onderverdeeld in Kwaliteitszorg, Mens, Schoonmaakmanagement en Schoonmaaktechniek; » Wiki, met zoekmogelijkheden op (schoonmaak)onderwerpen; » Vergadergroepen, met informatie over bijeenkomsten en vergaderingen. In het eerste kwartaal gaat de databank live en kunnen de 270 VSR-leden onbeperkt gebruikmaken van deze digitale bibliotheek.
De Duitse werkgeversorganisatie BIV, het Bundesinnungsverband, telt 2504 leden/bedrijven die een omzet noteren van € 9,1 miljard, wat neerkomt op ongeveer 80% van de uitbestede schoonmaak- en bedrijfsdiensten. Net als de Nederlandse bedrijven die bij OSB zijn aangesloten, vormen de bij het BIV aangesloten bedrijven een minderheid. Het totale aantal schoonmaakbedrijven in Duitsland is namelijk 31.230. Nog een parallel: zowel de leden van OSB als die van het BIV vertegenwoordigen 80% van de nationale schoonmaakomzetten. Het aantal personen dat in Duitsland in de professionele schoonmaakbranche werkt, ligt rond de 700.000, wat neerkomt op 2% van de beroepsbevolking. Van die 700.000 personen is nog geen 10% lid van een vakbond. In Nederland schommelt dat rond de 7%. Meer informatie: www.gebaeudereiniger.de
Asito genomineerd voor Top 100 Groene Ondernemingen Dagblad De Telegraaf heeft Asito genomineerd voor de Top 100 Groene Ondernemingen van Nederland. Reden is dat Asito als reactie op de mislukte klimaattop in Kopenhagen zelf het heft in handen heeft genomen. Asito werkt namelijk vanaf januari 2010 klimaatneutraal.
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
22-01-2010 12:12:47
nieuws
Schoonmaakgroothandel Avodesch jubileert Op 1 januari jubileerde Avodesch. Tien jaar ervoor richtte Raymond Peters namelijk Alles VOor DE SCHoonmaak op. De schoonmaakgroothandel met vestigingen in Nijmegen en Apeldoorn sloot eind 2009 ‘het beste jaar ooit af’, zo meldt de oprichter en directeur/ eigenaar. Eigenlijk was Raymond Peters de beoogde opvolger van het chemiebedrijf van zijn vader. ‘Ik kom uit een echte ondernemersfamilie en bekleedde binnen het bedrijf ruim twaalf jaar diverse managementposities. Het waren tropenjaren. Toen mijn vader het bedrijf in 1999 verkocht, besloot ik er ook uit te stappen en een tijdje niets te doen.’ In dat jaar maakte Peters voor het eerst kennis met de schoonmaakbranche. ‘Een bekende van me zei: “Ik heb iets voor je.” Hij nam me mee naar de Europropre-vakbeurs in Parijs. Vlak daarna zag ik hier in Nijmegen een bord voor een nieuw te bouwen pand staan. Hoewel ik nog niet wist wat ik ging ondernemen, heb ik het pand wel gehuurd.’ Het pand waarover Peters spreekt, is nog altijd het hoofdbedrijfspand en is gelegen aan de Dr. de Blécourtstraat 9 in Nijmegen. Het verhaal gaat verder als Peters besluit een groothandel te beginnen. ‘Schoonmaak is iets dat al-
tijd blijft’, was en is zijn overtuiging. En zo kreeg Avodesch in de loop van 1999 vorm, werd een simpel maar veelzeggend logo (de blauwe emmer) ontwikkeld en ging Peters samen met een verkoper aan de slag. Avodesch voert inmiddels een breed assortiment toonaangevende merken. Daarin verschilt het bedrijf niet echt van andere schoonmaakgroothandels. Het verschil zit ‘m veel meer in de visie, want die heeft Peters wél ontwikkeld. ‘We beogen het facilitaire deel van onze klanten te organiseren en hun daarvoor een eerlijk advies te geven. Hoeveel bedrijven hebben een schoonmaakkast met spullen die nooit worden gebruikt? We zitten kort op de klanten, bieden hun een snelle service, een goed advies en zijn een sterke regionale speler in een gebied van zo’n 25 kilometer rond Nijmegen en Apeldoorn.’ In 2010 telt het Avodesch-team tien medewerkers, zo’n 1000 klanten, 4000 artikelen, twee vestigingen met 1700 m2 magazijn en showroom, en een omzet van € 2,5 miljoen. ‘Er werken vier mannen in de buitendienst. Ik niet, ik ben geen harde verkoper. Ik ben de ideeënman, de marketeer, de sfeerbewaker en coach: ik zorg dat medewerkers zelfstandig kunnen opereren.’
Weska autorized dealer Santoemma Schoonmaakgroothandel Weska uit Rotterdam meldt dat zij op 1 september de eerste autorized dealer van Santoemma in Nederland is geworden. Santoemma is producent van reinigingssystemen voor zachte vloerbedekkingen, meubelstoffen en sanitaire ruimtes. De producent uit Milaan produceert sinds 1980 reinigingsmachines die zich kenmerken door kwaliteit, kracht en een eenvoudige bediening. Santoemma werkt samen met gekwalificeerde distributeurs die wereldwijd geves-
tigd zijn. Weska werd in 1967 opgericht als toeleverancier van met name glazenwassers in de regio Rotterdam. Na een bescheiden start werd al snel duidelijk dat er behoefte was aan meer dan enkel een leverancier van raamwissers, rubbers, sponzen en zemen.
Dat de directeur/eigenaar ook de marketeer is, mag de digitale nieuwsbrief onderstrepen. ‘Ik was, denk ik, de eerste groothandel in de branche met zo’n nieuwsbrief – een mix van aanbiedingen, branche- en productnieuws.’ ‘Waar we over vijf jaar zitten? Ik heb wel een idee, maar dat blijft een verrassing’, stelt Peters. Spijt van zijn stap in de schoonmaak heeft hij zeker niet: ‘Schoonmaak is leuk omdat het spannender is dan het lijkt.’ Meer informatie: www.avodesch.nl
(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Dit heeft uiteindelijk geleid tot een servicegerichte leverancier van schoonmaakmaterialen voor onder andere schoonmaakbedrijven, instellingen, scholen, horeca en industrie. Meer informatie: www.weska.nl
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Nieuws 5
5
22-01-2010 12:12:53
nieuws
Heracles en Asito mogelijk naar nieuwe gezamenlijke locatie om een ontwerp te maken voor de toekomstige huisvesting. Gekozen is voor het ontwerp dat IAA Architecten uit Enschede heeft ontwikkeld voor de locatie op de hoek van de Weezebeeksingel en de Henriëtte Roland Holstlaan in Almelo. Het plan van IAA voorziet in een ongeveer 55 meter hoge kantoortoren. Harry Abels, architect en eigenaar van IAA Architecten uit Enschede: ‘Het bouwwerk zal een beeldbepalend kantoorgebouw voor Almelo worden. De samenwerking met Heracles biedt kansen om de ruimtelijke kwaliteit in deze groepering tot een hoog niveau op te voeren.’
Asito Dienstengroep (ADG) en betaaldvoetbalorganisatie Heracles Almelo onderzoeken de mogelijkheden voor de gezamenlijke ontwikkeling van een nieuwe locatie in Almelo. Daar worden uiteindelijk een nieuw kantoorpand voor ADG en mogelijk een nieuw stadion voor Heracles Almelo gerealiseerd. De bedrijven van ADG (Asito, Thuiszorgservice Nederland (TSN) en payrolldienstverlener Persoonality) maakten de afgelopen jaren een sterke groei door. Ook voor de komende jaren wordt een verdergaande groei voorzien, waardoor de bedrijven uit hun jasje zullen groeien. Drie gerenommeerde architecten zijn gevraagd (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Voor België
6
SERM0110_Nieuws 6
03 - 231 33 89 www.boma.be
Asito-eigenaar Monique van Riemsdijk: ‘We zijn blij dat onze bedrijven door realisatie van dit plan voor Almelo behouden blijven. Het is een prachtig ontwerp geworden, gemaakt door fantastische Twentse architecten, voor een van de grootste ondernemingen uit Twente.’ De vergunningsprocedure zal ongeveer anderhalf jaar in beslag nemen. De bouw van het Asito-kantoor vergt naar verwachting eveneens anderhalf tot twee jaar. Uiteindelijk zal Almelo in 2013 één en mogelijk twee markante bouwwerken rijker zijn. Meer informatie: www.asito.com
Oproep voor ISSA/INTERCLEANstandhouders Bent u deelnemer aan de ISSA/ INTERCLEAN, die van 26 tot en met 29 april in Amsterdam RAI plaatsvindt? Wilt u met uw bedrijf, producten en/of diensten en noviteiten worden vermeld in de beursspecial van Service Management? Stuur dan vóór 1 maart uw tekst (maximaal 125 woorden) en foto (minimaal 300 kb/dpi) aan de redactie van Service Management: pdebruin@kluwer.nl.
ISSA/INTERCLEAN trekt nieuwe Nederlandse exposanten aan De organisatie van de ISSA/ INTERCLEAN – van 26 tot en met 29 april in Amsterdam RAI – constateert een aanzienlijke stijging in het aantal aanmeldingen van nieuwe Nederlandse exposanten. De teller staat op +24%. Een opvallende toename in het huidige, economische klimaat. Met nog drie maanden te gaan verwacht het projectteam op een nog hoger percentage uit te komen. Dit soort vernieuwing is toe te schrijven aan drie oorzaken: 1. Economisch tij: in recessie of in goede tijden zoeken bedrijven nieuwe afzetmarkten en nieuwe doelgroepen. 2. Verdieping: de nieuwe initiatieven washroom en high pressure trekken nieuwe exposanten aan. 3. Gebruikelijk verloop in vernieuwing van exposanten: bijvoorbeeld door een naamsverandering van het bedrijf en door overname. Onder de nieuwe Nederlandse exposanten is ook een aantal ‘oude bekenden’, zoals Initial Hokatex en MTS Europroducts, die hun deelname voor 2010 hebben bevestigd. Wat de nieuwe internationale aanmeldingen betreft, komt de stijging met name uit Oost-Europa en China. Beide regio’s tonen een groeiende exposantengroep. Ook deelname aan de ISSA/ INTERCLEAN Innovation Award werpt zijn vruchten af. De winnaar uit 2008, Ultra Clean, kreeg na de beurs meer dan tweehonderd productaanvragen. Het bedrijf heeft er dan ook alle vertrouwen in om dit jaar zijn marketingcommunicatieactiviteiten op het buitenland te richten.
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
22-01-2010 12:12:54
F FE069-
.een trainingsruimte voor 50 personen in zuid nederland? .regel het lekker zelf op acco.nl Het zoeken én boeken van een geschikte accommodatie is voortaan super eenvoudig. Op het nieuwe Acco.nl geef jij je wensen aan en zorgt het systeem voor de rest. Offerteaanvragen worden verstuurd, je krijgt automatisch goed vergelijkbare offertes (binnen 24 uur!) en op jouw beheerpagina wordt precies bijgehouden wat je waar hebt uitstaan.
zoek, boek en snoep ang
en ontv a Acco.nl Boek nu vi uke snoeppot! een le
Selecteren, reserveren en beheren kan dus voortaan allemaal in één module. Zonder kosten, 24 uur per dag beschikbaar.
acco.nl is een dienst van
zoek en boek een locatie uit duizenden
FE069-18925-3_A3_JE-versie.indd FE069 18925 3 A3 JE i i dd 2
SERM0110_Nieuws 7
09-05-2007 09 05 2007 09 09:51:26 51 26
22-01-2010 12:12:55
nieuws
Nieuwjaarsreceptie in grand café OSB Inmiddels is het een traditie geworden om de OSB-nieuwjaarsreceptie aan het einde van de eerste dag van de vakbeurs Facilitair en aansluitend aan het OSB-jaarcongres te houden. Zo ook dit jaar, op 12 januari. De Boschzaal in de Brabanthallen in Den Bosch was voor de gelegenheid omgetoverd tot een modern en stijlvol grand café. Met ruim 300 deelnemers was de opkomst groot. Voor het eerst was het aan de in juni aangestelde voorzitter Hans Simons om namens de OSB-bureaumedewerkers en -directeur een toast uit te brengen op het nieuwe jaar. Er volgde geen uitgesproken rede; de voorzitter haakte in op de door FNV georganiseerde kruimeldiefactie aan het begin van het congres. Daarbij kreeg Simons van de actievoerende schoonmakers (‘de Kruimeldiefjes’) de Koperen Kruimeldief uitgereikt, waarmee zij hun eisen voor een loonstijging, reiskostenvergoeding en betere opleidingen kracht bijzetten. Tijdens zijn nieuwjaarstoespraak gaf Simons de prijs door aan het hoofd van de OSBcommissie Cao, Anton Witte, HRMmanager bij de Asito Dienstengroep. Simons deelde een pluim uit aan de bureaumedewerkers vanwege de werksfeer en de gezamenlijke wil om de OSB voor haar leden meer dienstbaar te maken. In dat kader refereerde hij ook aan collega Rob Bongenaar en aan de slag naar de nieuwe verenigingsam-
(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
8
SERM0110_Nieuws 8
bitie die Bongenaar ‘het nieuwe elan’ noemt. Tot slot deed Simons een oproep aan alle leden om actief deel te nemen aan discussies in de branche.
In het maartnummer van Service Management volgt het verslag van het OSB-congres over het maatschappelijke belang van schoonmaak.
Milieucertificaat voor schoonmaakbedrijf Victoria Schoonmaakbedrijf Victoria is officieel ISO 14001-gecertificeerd. Dit betekent dat het milieubeleid voldoet aan de normeringen die in de ISO 14001 zijn opgenomen. Het schoonmaakbedrijf uit Alkmaar was al in het bezit van de certificering volgens de ISO-9001:2000-norm, het VCA-veiligheidscertificaat en het OSB+certificaat. Op 13 november is daaraan het ISO 14001-certificaat toegevoegd. De auditor van C-plus, Gerrit Brink, reikte dit certificaat uit aan Roelof de Wit, P&O-KAM-manager bij Victoria. Maar het bedrijf heeft nog meer nieuws. Het verhuisde na dertig jaar
van het bedrijventerrein De Beverkoog naar een gloednieuw kantoor aan de Havinghastraat 23 in Alkmaar. Gelijktijdig vernieuwde Victoria haar huisstijl, met als pijlers: krachtig en transparant. ‘De oorspronkelijke stadspoort uit het oude logo is gebruikt als inspiratiebron. Doordat ons werk echt mensenwerk is, hadden wij de wens om als organisatie een logo te dragen dat trots, vertrouwen en onze mensen uitstraalt. En dat is volgens ons uitstekend gelukt’, aldus algemeen directeur Pieter Wildschut. Meer informatie: www.victoriaschoonmaakbedrijf.nl
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
22-01-2010 12:12:55
nieuws
Rietbroek Voor Schoonhouden: erkenning voor personeelsbeleid Op 20 november heeft glas- en gevelreinigingsbedrijf Rietbroek Voor Schoonhouden de prestigieuze Kroontjesestafette uitgereikt gekregen. Daarmee ontving het bedrijf uit Rijswijk een officiële erkenning voor zijn bijzondere en vooruitstrevende verzuim- en (re-)integratiebeleid. De Kroontjesestafette is een trofee in de vorm van een plexiglazen stokje dat organisaties aan elkaar doorgeven. De estafette is een afgeleide van de jaarlijkse prijs Kroon op het Werk van het gelijknamige werkgeversforum. Omdat daarvoor slechts vijf bedrijven worden genomineerd en er maar één winnaar is, is de Kroontjesestafette ingesteld. Zodoende kunnen jaarlijks meerdere organisaties voor hun verzuim- en (re-)integratiebeleid in het zonnetje worden gezet. Het stokje werd in 2005 geïnitieerd en is sindsdien ruim honderd keer doorgegeven. Op het kantoor van Rietbroek Voor Schoonhouden en te midden van zo’n dertig medewerkers, bekenden en familieleden reikte Wouter van Ginkel, directeur van Kroon op het Werk, het estafettestokje op 20 november uit aan Rob en Peter Rietbroek. Samen met Joyce Rietbroek vormen zij de directie van het glas- en gevelreinigingsbedrijf. Van Ginkel roemde het management
van het bedrijf om de grote betrokkenheid bij het welzijn van zijn medewerkers. De Kroontjesestafette kreeg Rietbroek Voor Schoonhouden (RVS) overgedragen van Bergwerf Partner uit Leusden, een bureau voor financieel management. Directeur van Bergwerf Partner is Henk Rietbroek, die motiveerde waarom hij het glas- en gevelreinigingsbedrijf van zijn twee jongste broers voor het estafettestokje had voorgedragen: ‘Ik zie hoe RVS werkt en groeit. Het is nu een bedrijf met zeventig man dat staat voor goed personeelsbeleid. Dat uit zich onder meer in betrokkenheid, veiligheid, vakkennis, sociale begeleiding en doorgroeimogelijkheden.’ In hun reacties benadrukten Rob en Peter Rietbroek: ‘We zoeken constant naar de balans tussen bedrijf en medewerkers. Daarvoor zetten wij ons in, evenals Pieter Kortenbach, die sinds drie jaar bij ons in dienst is en het verzuim- en (re-)integratiebeleid uitvoert. Het estafettestokje zien wij als een aanmoedigingsprijs om met ons beleid door te gaan.’ Dat het bedrijf uit Rijswijk op de goede weg is, werd nog eens bevestigd door Jerry Sluis. De operationeel manager bood de drie directieleden namens alle zeventig collega’s een persoonlijk cadeau aan.
Digitale nieuwscarrousel Op www.servicemanagement.nl wordt dagelijks het branchenieuws geplaatst. Een greep uit de berichten. Het NIC ISO 9001-gecertificeerd Het NIC, inkoopdienstverlener voor de overheid en de non-profitsector, heeft eind november een ISO 9001-certificering ontvangen van Lloyd’s. Asito gaat voor klimaatneutraal De klimaattop mag dan mislukt zijn, Asito besloot op 18 december, de laatste dag van de klimaattop in Kopenhagen, om vanaf 1 januari alle schoonmaakwerkzaamheden 100% klimaatneutraal uit te voeren. Veilig onderhoud in bouwvergunning Minister Van der Laan heeft besloten de bouwregelgeving aan te passen, zodat onderhoud aan gebouwen op een veiligere manier kan worden verricht. Dit blijkt uit zijn brief van 10 december aan onder andere ondernemersvereniging OSB. Hygiëne verkleint kans op infectieziekten op scholen Kinderen op de basisschool krijgen jaarlijks gemiddeld zes tot negen keer een infectieziekte. In 90% van de gevallen wordt deze veroorzaakt door een virus. Door het in acht nemen van enkele eenvoudige hygiënemaatregelen daalt het aantal afwezigen door ziekte met 34%. Dit blijkt uit onderzoek van Tork. Nieuwe website Kärcher Kärcher, producent van reinigingsapparatuur, heeft haar website gemoderniseerd: www.karcher.nl is nu een interactief instrument voor consument en professional.
De uitreiking van de Kroontjesestafette aan Rietbroek Voor Schoonhouden, met v.l.n.r.: Henk Rietbroek (directeur van Bergwerf Partner), Wouter van Ginkel (directeur van Kroon op het Werk) en Peter, Rob en Joyce Rietbroek (de drie directieleden van Rietbroek Voor Schoonhouden)
Voor meer nieuws en/of aanmelding voor de gratis e-mailnieuwsbrief: www.servicemanagement.nl.
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Nieuws 9
9
22-01-2010 12:13:06
nieuws
Fusie tussen Stoffels Cleaning en Bleijenberg Twee Zeelandse schoonmaakbedrijven – Stoffels Cleaning uit Terneuzen en schoonmaakbedrijf Bleijenberg uit Vlissingen – zijn op 1 januari samengevoegd. Onder de nieuwe naam Stoffels Bleijenberg willen de twee Vebego-bedrijven hun positie als regionale schoonmaakspecialist verstevigen. Schoonmaakbedrijf Bleijenberg is in 1974 opgericht en maakt sinds vele jaren deel uit van de Vebego Groep. Dat laatste geldt ook voor Stoffels Cleaning. Beide bedrijven opereerden tot 1 januari onder eigen naam. De veranderende markt en de toenemende kracht van andere regionale en grote marktspelers hebben er echter toe geleid dat deze twee bedrijven hun krachten bundelen in een nieuw bedrijf: Stoffels Bleijenberg. Op 4 januari werd Stoffels Bleijenberg officieel gelanceerd tijdens een
De twee families die aan de bakermat stonden van Stoffels Cleaning en schoonmaakbedrijf Bleijenberg, onthulden met een druk op de knop het nieuwe logo
feestelijke bijeenkomst in het nieuwe Voetbal Experience in Middelburg. De organisatie telt nu 1200 medewerkers en is door de samenvoeging het grootste schoonmaakbedrijf in Zeeland
en Midden- en West-Brabant geworden. Meer informatie: www.stoffelsbleijenberg.nl
Succes Schoonmaak opent vestiging in Rotterdam Door een flinke uitbreiding van schoonmaakwerkzaamheden in Zuid-Holland en om in dat gebied een verdere groei te kunnen realiseren, heeft Succes Schoonmaak een nieuwe werkmaatschappij opgericht onder de naam Succes Rotterdam.
tevens een nieuwe vestiging geopend. Deze is gelegen aan de Innsbruckweg 11 in Rotterdam. Vanuit deze gunstig gelegen vestiging kan Succes haar klanten in Rotterdam en omgeving beter bedienen. Tevens wil Succes op deze manier in Zuid-Holland haar krachtige schoon-
maakaanpak verder gestalte geven, met als sleutelwoorden het werken met informele en korte lijnen en optimale flexibiliteit. En dat alles in de nabijheid van de klant en van de medewerkers. De leiding van Succes Rotterdam is in handen van regiomanager Ard Kuijper.
Om de schoonmaakuitvoering in het Zuid-Hollandse werkgebied optimaal te kunnen coördineren, heeft Succes (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Voor België
10
SERM0110_Nieuws 10
03 - 231 33 89 www.boma.be
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
22-01-2010 12:13:11
nieuws
Samenwerking Stuyvers Groep en Facility Vision een feit! Schoonmaakbedrijf Facility Vision uit Rotterdam heeft zich aangesloten bij facilitair dienstverlener Stuyvers Groep uit Capelle aan den IJssel. Op 29 december plaatsten de directieleden van beide organisaties, Koos Stuyvers en Coos Versteege, daartoe hun handtekening onder een notariële akte. De wortels van Stuyvers Groep liggen in Rotterdam; de vader van Koos Stuyvers startte daar in 1930 een glazenwasbedrijf. Nu, tachtig jaar later, is Stuyvers Groep nog altijd actief in en rond Rotterdam en is de groep tot een facilitairbrede dienstverlener verworden. Naast glas- en gevelreiniging en -renovatie, schoonmaakonderhoud en brandpreventieve applicaties biedt het bedrijf uit Capelle aan den IJssel ook facilitaire diensten als afdichtingstechnieken en schilder- en timmerwerk. Facility Vision is van meer recente datum. Het bedrijf ontstond in 2000 en kwam voort uit een samenvoeging van drie Rotterdamse schoonmaakbedrijven en -projecten: Stichting Wijkschoonmaakbedrijven Rotterdam, C.J. de Groot Schoonmaak & Onderhoud en VNB Schoonmaakdiensten.
Koos Stuyvers (links) van Stuyvers Groep en Coos Versteege van Facility Vision: samenwerken voor een stevige positie op de facilitaire markt
Facility Vision is voornamelijk actief in het schoonmaakonderhoud van gebouwen en scholen in de regio GrootRotterdam. Aanvankelijk zette het bedrijf zich in voor woningcoöperaties en legde het zich toe op het schoonhouden van portieken. Het op grote schaal samenvoegen van dergelijke coöperaties leidde echter in de loop der jaren tot een aanzienlijke omzetdaling. Desondanks wist directeur Coos Versteege met zijn bedrijf van 32 medewerkers in 2009 een omzet van € 1 miljoen te realiseren. Aan de samenwerking tussen de twee Rotterdamse bedrijven liggen diverse
Naamswijziging ISS Hospital Services Op 1 januari is de naam ISS Hospital Services veranderd in ISS Cure & Care. Al jaren is ISS Hospital Services, onderdeel van ISS Facility Services, actief in de gehele zorgketen. De naam Hospital Services refereerde echter enkel aan de ziekenhuiswereld. Met de nieuwe naam ISS Cure & Care wil ISS de activiteiten als integrale facilitaire dienstverlener in alle onderdelen van de zorg benadrukken. Jan Kreeft is met ingang van 1 januari benoemd tot directeur van ISS Cure & Care. Meer informatie: www.nl.issworld.com
redenen ten grondslag, leggen Stuyvers en Versteege uit. ‘Door de veranderende markt en de toenemende kracht van andere regionaal en landelijk opererende schoonmaakbedrijven vinden we het belangrijk om onze positie op de facilitaire markt te verstevigen. Verder willen we facilitairbreed en landelijk gaan opereren en kunnen we nu ook op de grotere opdrachten inschrijven. En dat gaan we doen!’ Voor de klanten van beide bedrijven wijzigt er nauwelijks iets. Ook voor de medewerkers worden geen veranderingen voorzien. De bedrijfsnamen Facility Vision en Stuyvers Groep blijven gehandhaafd, enkel het logo van Facility Vision wordt gemoderniseerd en geactualiseerd. Meer informatie: www.stuyversgroep.nl en www.facilityvision.nl
Adverteerdersindex Amsterdam RAI Acco.nl Argo Zuidoost Brunschwig Chemie Crohill DW Facilitygroep Frag Holland ICCA JohnsonDiversey Piecom Cleaning Products SCA Hygiene Products Zeist SVS Weska
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Nieuws 11
20 7 27 41 2 15 33 37 48 17 47 24 31
11
22-01-2010 12:13:18
t hema imago/beleving van schoonmaak
Rond de tafel voor imago en beleving van schoonmaak
De kracht van binnenuit Zo’n tien jaar geleden ontstond de belevingseconomie: de klant wil meer dan een ‘technisch’ product, hij/zij wil emotie en beleving. Imago vormt daarvoor een belangrijk fundament. Past de hedendaagse belevingseconomie ook de schoonmaakbranche? Gaan beleving en schoonmaak hand in hand? Zes topmanagers uit de schoonmaakbranche bogen zich over die vraag. PETRA DE BRUIN
A
Foto’s: Saarshot Fotografie, Utrecht
an tafel zitten gespreksleider Irma van Hattem, directeur van schoonmaakadviesbureau Verhoeven & Partners, en vijf rondetafeldeelnemers: Madeleine Bunders, directeur van ISS Cleaning Services, Anja van Eck, senior contractmanager bij ABN AMRO, Merel Kan, directeur/eigenaar van Verkoopbureau Kan, Melanie Klerx, coördinator PR en Communicatie bij ondernemersvereniging OSB en Corlique Kosterman, manager PR en Communicatie bij Nederrijn Groep. De dames behoren tot de selecte groep VIM’ers (vrouwen in management) die de schoonmaak rijk is. Samen brengen ze zestig jaar schoonmaakervaring en -kennis in voor een discussie over twee moeilijke onderwerpen, zo niet de moeilijkste, van het low interest-product schoonmaak: imago en beleving.
Conclusies » Onze professionaliteit blijkt voor buitenstaanders een goed bewaard geheim. » Onbekend maakt onbemind: schoonmaak is wél sexy. » Het is een super bedrijfstak om in te werken: je hebt met veel variatie te maken; je kunt snel carrière maken. » Beleving laat zich zeker meten, als je maar vaststelt wát je wilt meten en het consequent doet.
12
» De branche en het vak moeten van binnenuit sterker worden gemaakt. » Schoonmaakmedewerkers krijgen niet betaald alsof het een vak is. » Het is belangrijk dat schoonmaak op de mbo- en hbo-opleidingen een vak blijft. » Schoonmaken is een vak, dat zal wel, maar regel het, is het devies van opdrachtgevers.
Professionaliteit Een onderwerp als imago leidt logischerwijs tot de vraag hoe de deelnemers zelf tegen de schoonmaakbranche aankeken voordat ze er in stapte. Conclusie: er wordt nauwelijks over ‘onze’ branche nagedacht zolang er geen raakvlak is. Waar de ene rondetafeldeelnemer beroepsmatig met schoonmaak kennismaakte (‘Het is het product dat je inkoopt’), werd de ander tijdens haar
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_thema rondetafelc 12
22-01-2010 12:52:36
t hema imago/beleving van schoonmaak
‘Waar zit de uitstraling van onze branche en ons vak?’, vraagt gespreksleider Van Hattem, directeur van schoonmaakadviesbureau Verhoeven & Partners. studie positief geraakt door de presentatie van een groot, landelijk schoonmaakbedrijf (‘Geënthousiasmeerd heb ik toen mijn eerste stap in de schoonmaak gezet’). Bovenal blijken mensen de kern te vormen: ‘Het is een branche waarin je met heel veel mensen te maken hebt en waarin vele tienduizenden mensen dagelijks vroeg op pad gaan om aan de slag te gaan.’ Niet in de laatste plaats blijkt professionaliteit een goed bewaard geheim: ‘Pas nadat ik met schoonmaak aan de slag ging, viel het me op dat er zo veel professionele dienstverleners zijn.’
Schoonmaak is niet sexy Het is een gevleugelde uitdrukking, een open deur wellicht: schoonmaak is niet sexy. Van de stellingen die de basis voor het rondetafelgesprek vormen, is ‘schoonmaak is niet sexy’ zonder twijfel de inkopper. Maar dat leidt zeker niet tot een eenzijdige discussie. Contractmanager Van Eck verbaast zich niet over deze gevleugelde uitdrukking: ‘Er is weinig eer mee te behalen, zo wordt schoonmaak vaak neergezet. Het lukt je ook nooit om alle bewoners van een pand tevreden te krijgen.’
‘OSB heeft imago voor 2010 als een van de speerpunten vastgesteld’, vertelt Melanie Klerx, coördinator PR en Communicatie bij ondernemersvereniging OSB.
Als werkgever van ruim 17.000 medewerkers signaleert ISS-directeur Bunders dat het niet-sexy imago van de schoonmaak zijn invloed heeft op de werving van goede medewerkers. ‘Het kost je meer moeite om mensen aan je te binden. Eigenlijk is het niet zo vreemd dat schoonmaak geen sexy imago heeft’, vindt Bunders, ‘want
klaard worden. Dus waarom is schoonmaak niet sexy?’
Uitstraling en trots ‘Waar zit dan de uitstraling?’, vraagt gespreksleider Van Hattem. Zij neemt de afgelopen jaren een positieve ontwikkeling waar qua uitstraling, bijvoorbeeld in bedrijfskleding. Ook het verbe-
‘Beleving laat zich zeker meten, als je maar vaststelt wát je wilt meten en het consequent doet’ als klein meisje heb ik ook nooit tegen mijn moeder gezegd: als ik later groot ben, wil ik schoonmaakster worden.’ De communicatiedeskundigen Kosterman en Klerx zoomen in op de achterliggende krachten: ‘Mensen weten niet dat er een heel proces achter zit en professionele clubs. Onbekend maakt onbemind. Schoonmaak, je kunt er alleen maar trots op zijn: er moet een klus ge-
teren van werkmethoden en een verdere professionalisering van de branche dragen bij aan een positieve uitstraling. ‘Ondanks alle moeite slaat dit niet dusdanig aan dat schoonmaak sexy wordt. Het schoonmaakberoep wordt niet uit trots gekozen’, prikkelt Van Hattem. Over trotsheid verschillen de meningen. De mate van trots zijn op je vak wordt bij specialisten (met vaak een
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_thema rondetafelc 13
» 13
22-01-2010 12:52:42
t hema imago/beleving van schoonmaak
Corlique Kosterman, manager PR en Communicatie bij Nederrijn Groep: ‘Ik zeg altijd met trots dat ik in de schoonmaak werk.’ fulltimebaan) anders ingeschat dan bij de ‘gewone’ schoonmaker. Kosterman stelt echter zeer overtuigend: ‘Ik zeg altijd met trots dat ik in de schoonmaak werk.’ Ze geeft daarmee aan dat het niet uitmaakt welk beroep je binnen de branche uitoefent. OSB-coördinator Klerx merkt op: ‘Als je willekeurig mensen in de branche aanspreekt, dan denk ik dat er heel veel mensen trots zijn. Ze kunnen goed en met trots hun vak uitoefenen.’
Twee kanten (Tele)marketeer Kan ziet twee kanten aan de stelling ‘schoonmaak is niet sexy’. ‘Het is een super bedrijfstak om (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
ABN AMRO-contractmanager Anja van Eck: ‘In onze bankshops kennen ze de mevrouw die schoonmaakt heel goed en komen ze voor haar op.’
in te werken. Je hebt met veel variatie te maken: de werkgevers die enerzijds met people management bezig zijn en aan de andere kant met een grote diversiteit aan opdrachtgevers te maken hebben. Maar praat je over het gevoel voor het vak schoonmaken, het imago; dat is dus niet sexy.’ Bunders proeft een paradox als het gaat om de houding van opdrachtgevers. ‘Aan de ene kant zijn er tal van wensen en eisen, zoals een mooi uniform en perfect Nederlands spreken, maar eerlijk is eerlijk: schoonmakers verdienen een tientje per uur. Daar zijn ook opdrachtgevers debet aan. Ze eisen veel.’ Over trots zegt Bunders: ‘De kans is groot dat mensen niet zeggen dat ze voor ISS werken, maar bijvoorbeeld bij de universiteit van Tilburg. Ze hebben niks met ISS, wel met de universiteit, want op die locatie werken ze en daar horen ze bij. Ze zijn overigens met grote bevlogenheid met hun vak bezig.’
Minachtend
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
14
Hoe denigrerend is het als mensen met hart en ziel hun beroep uitoefenen en ‘de poets’ worden genoemd. ‘Dat getuigt niet van respect voor die mede-
werkers. Het gebeurt zelfs op facilitair niveau dat schoonmakers zo worden genoemd. Dat vind ik zó jammer’, benadrukt Kosterman. ABN AMRO-manager Van Eck brengt ook de andere kant naar voren: ‘In onze bankshops kennen ze de mevrouw die schoonmaakt heel goed en komen ze voor haar op.’
Beleving Van mentaliteit naar beleving: als tweede stelling staat de belevingseconomie centraal. ‘Is beleving van schoonmaak te meten? En kunnen schoonmaakbestekken en belevingseisen samengaan?’, daagt de gespreksleider uit. Volgens de deelnemers is de beleving van schoonmaak wel degelijk meetbaar te maken. Kan, van het gelijknamige verkoopbureau, hierover: ‘Je kunt het bijvoorbeeld meten door middel van klanttevredenheidsonderzoeken. Als je die vergelijkt met technische kwaliteitsmetingen, dan komen er heel andere zaken naar voren. Bijvoorbeeld de persoonlijke inzet en de verzorging van de schoonmaker.’ Bunders vult aan: ‘We hebben zelfs contracten waar de technische kwaliteit en de beleving worden gemeten.
»
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_thema rondetafelc 14
22-01-2010 12:52:47
MEDEWERKER BEDRIJFSBUREAU
Ben jij die nauwkeurige, rekenvaardige, alerte en zorgvuldige administratieve medewerker die het leuk vindt om ondersteuning te bieden, klanten en prospects te bezoeken, calculaties en kostenberekeningen te maken binnen een gemotiveerd team? Bij ons krijg je de vrijheid en gelegenheid om jouw kennis, ervaring, ambitie en ideeën te realiseren. Door goed samen te werken, een planning te maken en goed te communiceren lever je een bijdrage bij aanbestedingen, het opstellen van een werkplan voor een verworven object en het samenstellen van offertes. Een zeer afwisselende, maar ook zeer verantwoordelijke job. Ben jij degene die cijfermatig zeer goed is en duidelijke prioriteiten kan stellen dan zit je hier op de goede plek. Daarbij ben je als (nieuwe) collega een verlengstuk en het visitekaartje van ons bedrijf en heb je eveneens een voorbeeldfunctie want je bezoekt ook klanten en prospects die afgaan op jouw deskundigheid.
Functie-eisen:
Wij bieden:
- Mbo/hbo niveau - Ervaring en kennis van calculaties in de schoonmaak - Goed kunnen organiseren en overzicht bewaren - 3 jaar administratieve ervaring in vergelijkbare functie - Cijfermatig goed onderlegd - Kennis van MS Of¿ce - Beheersing van de Nederlandse taal in woord en geschrift - klant- en servicegericht - Rijbewijs B
- prima salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden conform CAO voor de Schoonmaak- en glazenwassersbranche - hectische, maar zeer uitdagende functie - ¿jne collega’s - werktijden in overleg - ontplooiings- en doorgroeimogelijkheden - zelfstandigheid
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met dhr. E. Bloklander tel: 036 – 5460510 Uw brief met cv kunt u sturen naar info@facilitygroep.com of naar Operetteweg 13, 1323 VJ Almere
De nieuwe Kluwer.nl
De eerste keuze voor professionele vakinformatie www.kluwer.nl Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_thema rondetafelc 15
15
22-01-2010 12:52:52
t hema imago/beleving van schoonmaak
‘Je kunt de beleving van schoonmaak bijvoorbeeld meten door middel van klanttevredenheidsonderzoeken’, stelt Merel Kan, directeur/eigenaar van Verkoopbureau Kan. Dan wordt de bewoners één à twee keer per jaar gevraagd: wat vind je van de schoonmaak, het gedrag, de representativiteit en de beheersing van de Nederlandse taal van de schoonmaakmedewerker, de snelheid waarmee er wordt gereageerd op klachten, et cetera. Beleving laat zich zeker meten, als je maar vaststelt wát je wilt meten en het consequent doet.’ Ook bij ABN AMRO is een belevingsonderzoek niet vreemd. ‘We voeren dergelijke onderzoeken al jaren uit’, vertelt Van Eck. ‘We stellen daarvoor een paar vragen over de schoonmaak van het sanitair, de administratieve ruimtes en de werkomgeving, maar ook over de inzet van de schoonmaker. We zien in drie, vier jaar weinig verschillen tussen de metingen. Maar er gebeurt momenteel heel veel binnen onze bank en dat heeft ook zijn weerslag op de uitslag van dergelijke metingen.’
Communicatie ‘Uit belevingsonderzoeken kun je ook opmaken hoe de klant met zijn bewoners communiceert’, weet communica-
16
Directeur ISS Cleaning Services Madeleine Bunders is zelf heel actief om studenten met lezingen, colleges en stages te betrekken bij en te interesseren voor schoonmaak.
tiemanager Kosterman van Nederrijn Groep. ‘Neem bijvoorbeeld het schoonmaken met een microvezeldoekje en de reacties als “er wordt niet eens met water schoongemaakt”. Intern is het aangepaste schoonmaakprogramma dan niet (goed) gecommuniceerd.’ ‘Al blijft het altijd moeilijk om iedereen te bereiken’, vult Van Eck aan. ‘OSB heeft imago voor 2010 als een van de speerpunten vastgesteld’, vertelt Klerx. ‘Eerst gaan we intern met dit onderwerp aan de slag. Maar vragen als: wat doen we met de werknemers en wat kunnen we doen om dingen beter te krijgen, gaan een grote rol spelen. Hoe we het imago gaan definiëren weten we nu nog niet.’
Hard roepen ‘Schoonmaken is een vak’ is een veel gehoorde of op websites veel gelezen opmerking. ‘Roepen dat schoonmaken een vak is om het imago te verbeteren, heeft geen zin, maar wat wel?’, vraagt Van Hattem aan de deelnemers. Een aantal onderwerpen passeert vervolgens de revue: de rol van de media, de vakbonden, het OSB/HBA-onder-
zoek naar de (particuliere) glazenwassersmarkt en de last die professionals ervaren van illegale praktijken, en de RAS-campagne uit 2007: De schoonmaker maakt het mogelijk. Al discussiërend wordt duidelijk dat de branche en het vak van binnenuit sterker moeten worden gemaakt. Help de bedrijven die willen professionaliseren; maak klanten (zo nodig) bewust van het belang om met legale schoonmaakkrachten te werken, die bovendien een vakopleiding schoonmaak hebben gevolgd. En: vooral kleine initiatieven kunnen een groot(s) effect bewerkstelligen. Bunders geeft een voorbeeld: ‘Vraag je als opdrachtgever en -nemer af: hoe krijgen we schoonmaak beter op de kaart? Ga naar de afdeling waar de mensen het meest tevreden zijn en zet de schoonmaker in het zonnetje. Daar bereik je ongetwijfeld veel meer mee dan bijvoorbeeld met een grote, dure landelijke campagne.’
Betaling ‘De schoonmaakmedewerkers krijgen niet betaald alsof het een vak is’, vindt Kan. ‘Je kunt ze mooie bedrijfskleding
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_thema rondetafelc 16
22-01-2010 12:52:54
t hema imago/beleving van schoonmaak
en een schouderklopje geven, maar door het salaris voelen mensen zich niet altijd gewaardeerd.’ Het positieve is dat schoonmaakmedewerkers geen jaren hoeven te leren, zoals verpleegkundigen en schilders, om hun vak goed te kunnen verstaan. Ook biedt het vak carrièremogelijkheden: met veel enthousiasme kan er veel worden bereikt. Toch prefereert men vakken vullen bij Albert Heijn, al betaalt dat minder dan het werken in de schoonmaak. Anderzijds bieden betere cao-afspraken over de salariëring geen soelaas: opdrachtgevers accepteren nu al geen prijsverhoging.
Toekomst ‘Voor onze toekomstige instromers, zowel schoonmakers als managers, is het belangrijk dat schoonmaak op de mboen hbo-opleidingen als een vak wordt gezien’, stelt Verhoeven & Partnersdirecteur Van Hattem. Kosterman is het daar roerend mee eens en ziet een werkstage tijdens de facilitaire opleiding als mogelijkheid om de toekomstige instromers over de streep te trekken.
Bunders is, net als andere (grote) schoonmaakbedrijven, zelf heel actief om studenten met lezingen, colleges en stages te betrekken bij en te interesseren voor schoonmaak. ‘Mensen zien dat schoonmaken best heel leuk is. Er gebeurt heel veel.’
recteur de schoonmaak niet eens op zijn agenda heeft staan. Het is een vak, dat zal wel, maar regel het, is zijn devies. Schoonmaken is een gegeven, net als de toelevering van water. Je gaat immers ook niet vergaderen over of er morgen water uit de kraan komt.’
De toekomst zien alle VIM’ers zeer positief in. ‘De tijd dat op de achterkant van het sigarendoosje een prijsje werd gemaakt, is voorbij. De laatste jaren is er heel veel gedaan om het vak zichtbaar en professioneel te maken. Denk bijvoorbeeld aan opleidingen’, is de mening van Kan. Klerx zet ons terecht weer even met beide benen op de grond: ‘Er zijn veel partijen – OSB, vakbonden, opleidingsinstituten, enzovoort – die een rol hebben in het verbeteren van het imago en daaraan een bijdrage kunnen leveren, maar het vak van schoonmaker zal nooit het cachet krijgen van het vak van piloot.’ Bunders onderstreept dit: ‘We moeten realistisch zijn en blijven op de plek die we hebben. Het is gewoon een feit dat een gemiddelde di-
Na 1,5 uur kennismaken, praten, luisteren, inspireren, overleggen en discussiëren is het tijd voor concluderen. Gespreksleider Van Hattem trekt enkele conclusies over het imago en de beleving van schoonmaak: ‘Verbeter de wereld en begin bij jezelf. Of eigenlijk: werk vanuit jezelf met trots aan het vak schoonmaak, denk en handel klantgericht. Als iedereen dat gaat uitstralen, dan kunnen we ook de incidenten (in de media) aan, die zich ongetwijfeld blijven voordoen. We kunnen er met z’n allen, ook de adviesbureaus, voor zorgen dat de schoonmaak een positief imago behoudt. Transparantie en integriteit, maar zeker ook vakkennis zijn sleutelwoorden. Ik beleef schoonmaak ‹‹ als een verschrikkelijk mooi vak.’
Met z’n allen
(Advertentie)
3LHFRP GH 7RWDDOOHYHUDQFLHU YDQ 1HGHUODQG
352)(66,21((/ _ 6(59,&(*(5,&+7 _ ,1129$7,() _ %(63$5(1' /HYHULQJ WRW LQ GH ZHUNNDVW _ 2QOLQH EHVWHO V\VWHHP 3%6 _ (LJHQ 7HFKQLVFKH 'LHQVW
HHQ VFKRQH ]DDN CLEANING PRODUCTS
SERM0110_thema rondetafelc 17
%RYHQGLMN 5RWWHUGDP QDELM 5RWWHUGDP $LUSRUW
7HO _ LQIR#SLHFRP QO _ ZZZ SLHFRP QO
22-01-2010 12:53:00
t hema imago/beleving van schoonmaak
Argo Zuidoost:
Imagobouwers door tra ondernemerschap Ze noemen schoonmaak écht een vak apart, een specialisme dat voldoening geeft. Maar hun bedrijfsvoering is ook apart. In ieder geval opmerkelijk, zo is onze conclusie na het gesprek met de twee directieleden van Argo Zuidoost: William Mijnen en Ruben Krüs. ‘We hebben nooit discussie over de prijs.’ Het bedrijf uit de Achterhoek blijkt een sterk staaltje modern, volwaardig en transparant ondernemerschap te voeren. PETRA DE BRUIN
Kerngegevens
naam bedrijf specialismen
Argo Zuidoost schoonmaak, glasbewassing, gevelreiniging, housekeeping, industriële reiniging, bouwoplevering en verhuur tuckerpole- en hoogwerkersystemen zusterbedrijven Argo Noord en Argo Midden-Nederland vestigingsplaatsen Deventer, Dieren, Doetinchem, Halle, Roden en Zwolle oprichtingsjaar 2004 aantal medewerkers 650 aantal opdrachtgevers 210 omzet 2009 € 6,5 miljoen werkgebied Zuidoost-Nederland website www.argoschoonmaakservice.nl
18
W
ie naar het Gelderse dorp Halle rijdt, waar een van de kantoren van Argo Zuidoost is gevestigd, verlaat de snelweg A18 en duikt rijdend over de provinciale N315 het rustieke, oostelijke achterland van Nederland in. De weidse uitzichten over de groene velden, weilanden en landerijen met hier en daar een bossage en een boerderij doen het lijken alsof de tijd hier heeft stilgestaan. Al snel wordt dat beeld weggenomen tijdens de kennismaking met Argo Zuidoost. William Mijnen en Ruben Krüs startten hun schoonmaakbedrijf in 2004, gefundeerd op ruim twintig jaar commerciële en operationele ervaring in de schoonmaakbranche en samenwerkend met de Argo-bedrijven uit Roden.
Productiegerelateerd Argo Zuidoost opereert zelfstandig en met een duidelijke visie, waarbij openheid naar opdrachtgevers en medewerkers centraal staat. Het schoonmaakbedrijf timmerde de afgelopen jaren succesvol aan de weg, want het telt inmiddels 650 medewerkers, 210 opdrachtgevers en realiseerde vorig jaar een omzet van € 6,5 miljoen.
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_thema ArgoZO 18
22-01-2010 12:52:06
t hema imago/beleving van schoonmaak
nsparant ‘We richten ons voornamelijk op productiegerelateerde bedrijven. Bij voorkeur geen “sleutelbedrijven” waar schoonmaakmedewerkers in de vroege ochtend of in de avond alleen in het pand aanwezig zijn voor het schoonmaakonderhoud. We richten ons op klanten met wie we samen kunnen werken’, steken de twee directieleden van wal.
Projectgestuurd Waarom ze nauwgezet hun klantenkeuze maken, heeft alles te maken met
Of wat te denken van het belang van hygiëne bij een food-productiebedrijf. Hoge kwaliteitsnormen bepalen daar de toegevoegde waarde van de schoonmaakorganisatie.’
Offerteproces Voor het samenwerken en voor het inhoud geven aan het schoonmaakproces blijkt de projectleider de spin in het web. Afhankelijk van de grootte van het bedrijf is hij of zij dagelijks of wekelijks bij de klant aanwezig, houdt de vinger aan de pols en is het aanspreek-
Transparant
De klant weet waar hij aan toe is, hij heeft inzicht punt. De projectleider is ook als denktank op de achtergrond aanwezig om de schoonmaak rond het productieproces vlekkeloos te laten verlopen. Tussen projectleider en klant ontstaat een hechte band van samenwerken, die zoals gezegd al tijdens het commerciële proces wordt getoetst.
Naast de vele contactmomenten is er nog meer opmerkelijks te constateren in de offertes die Argo Zuidoost bij haar potentiële klanten neerlegt. ‘Onze calculaties bestaan uit diverse componenten. Uiteraard is er een werkprogramma, maar we besteden in het voortraject ook veel aandacht aan elk schoonmaakonderdeel, de frequentie en de benodigde schoonmaaktijd. In samenspraak met de opdrachtgever leggen we dus een custom-built-calculatie neer. Zo kan de klant zien hoe vaak we
William Mijnen (rechts) en Ruben Krüs: ‘Ons offertetraject is niet een kwestie van kennismaken met de klant, het aantal vierkante meters, plattegronden en het schoonmaakprogramma opvragen, en vervolgens een prijs neerleggen.’
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_thema ArgoZO 19
» Foto: Maria Hegman
hun visie: samenwerken en inhoud geven aan het schoonmaakproces. ‘De schoonmaak bij onze klanten wordt projectgestuurd ontworpen en uitgevoerd. Zo betrekken we onze projectleiders al bij het commerciële proces. We gaan samen met hem of haar naar onze potentiële opdrachtgever toe en bekijken waar we kunnen meedenken over hun interne processen. Dat is belangrijk, want productiegerelateerde bedrijven willen zich uitsluitend bezighouden met hun core business, dus met de productie. Ze moeten vooral geen last hebben van en omkijken hebben naar het schoonmaakonderhoud’, legt Mijnen uit. ‘Kijk’, vervolgt collega Krüs, ‘schoonmaak heeft een lage attentiewaarde zolang alles goed gaat, maar een hoge irritatiewaarde als er steken vallen. Men moet er dus op kunnen vertrouwen dat de productielijnen, fabriekshallen en kantoren aan de afgesproken schoonmaaknorm voldoen. Een van onze klanten is producent van hygiëneproducten, waaronder luiers en onderleggers. De basis daarvoor is dus hygiëne.
Krüs hierover: ‘Ons offertetraject is niet een kwestie van kennismaken met de klant, het aantal vierkante meters, plattegronden en het schoonmaakprogramma opvragen, en vervolgens een prijs neerleggen. Nee, wij hebben soms wel vijf of zes contactmomenten voordat we onze aanpak en prijs voor het schoonmaakproces presenteren. Zo hoor ik tijdens het eerste gesprek enkel aan om wat voor soort bedrijf het gaat, wat het karakter van de bedrijfsvoering is, wat voor het bedrijf belangrijk is en wat men verwacht van het schoonmaakbedrijf. Daarvan maak ik een gespreksverslag om te kunnen polsen of we het goed begrepen hebben en of er draagvlak is voor een constructieve samenwerking. Tijdens een van de andere contactmomenten gaat de projectleider mee en kijken we of er een klik is. Dat is tevens essentieel om tot een goede samenwerking met de klant te kunnen komen. Dat streven wij immers na.’
19
22-01-2010 12:52:08
AMSTERDAM
De grootste internationale vakbeurs voor de professionele schoonmaak
‘
’ ‘
Ervaar de nieuwste oplossingen voor de professionele schoonmaak
‘
‘
Maak kennis met alle marktleiders en innovators uit de schoonmaakindustrie
HIGH PRESSURE Probeer zelf de nieuwste hogedruk technieken uit voor superschone binnen- en buitengebieden
www.issainterclean.com
met n e tot 2010 6 2 AG 9 april D N MA A erdag 2 dond ! r NU e e r ist Reg 71240 IC5
Georganiseerd door:
In samenwerking met:
’
Officiële mediapartner:
26.27.28.29 APRIL
2010 AMSTERDAM • NL
SERM0110_thema ArgoZO 20
22-01-2010 12:52:10
t hema imago/beleving van schoonmaak
bijvoorbeeld een toiletgroep reinigen of de fabriekshal onderhouden, en hoe lang we daarmee bezig zijn. Op basis van een uitvoerige objectinventarisatie benoemen we minutieus alle onderdelen van het schoonmaakproces. Kortom, de klant weet waar hij aan toe is, hij heeft inzicht. We maken het schoonmaakproces dus transparant. We hebben daardoor nooit discussie over de prijs.’ Het feit dat de schoonmaakkrachten van Argo Zuidoost, de Argonauten, nagenoeg allemaal overdag werken, draagt zeker bij aan de transparantie. ‘Zelfsturend en open communicatie zijn onze krachten’, laten Mijnen en Krüs weten. ‘Dat onze projectleiders ook heel vaak bij onze klanten aanwezig zijn, schept bovendien vertrouwen.’
ICT Voor haar klanten ontwikkelde Argo Zuidoost een schoonmaakmanagementsysteem. Dit ICT-systeem biedt de inkoper, facility manager of andere betrokkenen van de Argo-klanten inzicht in alles wat met hun schoonmaakproces te maken heeft, zoals uurtarieven van schoonmaakspecialisten, productbestellingen, planningen, facturatie, productieprestatie, uitslagen van kwaliteitsmetingen, en de werkroosters, uren en contactgegevens van de projectleider en schoonmaakmedewerkers. Ook hier is het transparantie wat de klok slaat.
Kostencontrole Ongetwijfeld zullen noodzakelijke bezuinigingsrondes bij klanten als gevolg van de economische recessie ook niet aan de deur van het Achterhoekse schoonmaakbedrijf voorbijgaan. Hoe gaat de schoonmaakdienstverlener daarmee om? ‘Uiteraard komt het voor dat klanten moeten bezuinigen. We gaan dan met de klant rond de tafel en denken met de klant mee om te bekijken op welke onderdelen van het schoonmaakproces er kan worden gekort
Argonauten: een historie Argonauten: een eretitel, een geuzennaam. Voorbehouden aan hen die gewend zijn om wel uw zaak, maar niet de plaat te poetsen. Die wel uw vuile was doen, maar deze niet buiten hangen. Die wel uw vloer, maar niet hun eigen straatje schoonvegen. Die hun handen in het sop, maar niet in onschuld wassen. Die uw bedrijf wel aan zeep, maar niet om zeep helpen. Mooi, maar onzichtbaar werk. Want als ze het goed doen, zie je er niets van. Dankbaar werk ook, want vuil maken kan iedereen. Maar wie kan er nu nog schoonmaken? Argonauten: mannen – en vooral ook vrouwen – van stavast. Ze zijn er altijd geweest, ze zullen er altijd zijn. Vanaf de Oude Grieken tot aan de dag van vandaag. Want nog elke dag wordt er schoon schip gemaakt, een beetje geschiedenis geschreven. Zo is het, zo was en zo zal het – wat Argo betreft – altijd blijven. In de zoektocht naar het Gulden Vlies duiken de Argonauten voor het eerst op in de wereldgeschiedenis. Kan het mooier? Het Gulden Vlies als metafoor voor de glim en de glans van het schoonmaakwerk? Aan boord minstens vijftig helden, allemaal in hetzelfde schuitje. Onder wie Hercules, die later nog naam zou maken als leverancier van bedrijfsdiensten aan menig koninklijk Hof... Bron: www.argoschoonmaakservice.nl
en wat het qua kostenbesparing oplevert. Dat kunnen we heel eenvoudig vaststellen door de componentenopbouw van onze offertes’, weet Krüs. Ook voor hun eigen bedrijf blijven de heren Krüs en Mijnen scherp op de kosten letten. Ze illustreren dat met enkele voorbeelden. ‘De facturatie aan onze klanten gebeurt voornamelijk digitaal. Er komen dus nauwelijks nog papier, enveloppen en postzegels aan te pas. Een ander voorbeeld: ons wagenpark. Toen we bij een nieuwe klant aan de slag gingen en conform de cao de schoonmaakmedewerkers overnamen, hebben wij scooters beschikbaar gesteld, gespoten in onze beVera Vlekjes drijfskleur blauw. Een
bedrijfsauto was logistiek lastig en duur. We vonden in de scooters een bruikbare en ludieke oplossing. Beide voorbeelden passen overigens ook binnen maatschappelijk verantwoord ondernemen.’
Web-based ‘We streven ernaar dat onze medewerkers zo veel mogelijk zelfstandig kunnen opereren en onderweg tal van zaken kunnen organiseren. Zo kunnen ze hun managementinformatie inzien of online bestellingen plaatsen, zoals bedrijfskleding. De schoonmaakdames dragen een opvallend lila poloshirt, de heren een donkerblauwe polo, uiteraard met ons bijzondere logo, de Argonauten-boot, erop. Door onze webbased insteek hoeven we niet over grote kantoorpanden te beschikken. Bovendien geeft het de medewerkers meer vrijheid’, zo ervaart Mijnen. Tot slot stellen de twee directieleden ons een zeer bijzondere schoonmaakkracht voor die het gezicht gaat vormen van Argo Zuidoost. Een karikatuur die in de schoonmaakbranche gezicht gaat krijgen: Vera Vlekjes. Met Vera gaat het Gelderse schoonmaakbedrijf zich op een – om het woord nog eenmaal te noemen – opmerkelijke wijze presenteren. U begrijpt, wordt ‹‹ vervolgd!
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_thema ArgoZO 21
21
22-01-2010 12:52:11
vakbeurzen
12e editie vakbeurs Facilitair:
Schoonmaak ruim vertegenwoordigd Nooit eerder was het aanbod zo gevarieerd en nooit eerder bezochten zoveel facilitaire professionals de vakbeurs Facilitair. Dat concludeerde organisator HoLaPress Communicatie. Naar onze conclusie namen er ook nooit eerder zoveel schoonmaak(gerelateerde) bedrijven aan deze jaarlijkse vakbeurs in Den Bosch deel. De redactie van Service Management maakte een rondgang langs de standhouders. Een impressie in woord en beeld. PETRA DE BRUIN
Volhouders Van duurzaamheid in de betekenis van onveranderd was zeker ook sprake qua
deelnemers aan deze twaalfde editie, want 30 van de 39 schoonmaak(gerelateerde) bedrijven hadden hun deelname aan Facilitair geprolongeerd. Twee van hen profileerden zich ditmaal onder gezamenlijke vlag: FM at Work, een facilitair samenwerkingsverband waartoe Hectas behoort, en Facility Synergy, met schoonmaakadviseur Atir als een van de vier deelnemers, in de goudgele honingraatstand. Verder onder de ‘volhouders’ zestien productleveranciers, acht schoonmaakdienstverleners, twee inkoop- c.q. facilitair adviseurs (Masterkey-Plus en Het NIC) en de twee branche-instituten OSB en RAS, die voor het eerst samen, zonder
(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
22
opleidingsinstituut SVS, het Blauwe Plein bemanden.
Nieuwkomers Vele vertrouwde gezichten dus, maar ook negen nieuwkomers. De meest opvallende waren wellicht de twee glasbewassingspecialisten Rietbroek Voor Schoonhouden – met traditiegetrouw de verfijnde petitfours op de standbalie – en Vebegodochter Fortron. ‘Het glasbewassingssegment was nog niet vertegenwoordigd op deze gerenommeerde en succesvolle beurs’, onderbouwde directeur Peter Rietbroek hun deelname. Verder beleefden twee schoonmaakbedrijven (ook uit de koker van Vebego) hun Facilitair-
Foto’s: Henk Snaterse, Alphen aan den Rijn
M
et 18.144 deelnemers – tegen 12.499 vorig jaar – en 376 standhouders vormde de twaalfde editie van de vakbeurs Facilitair, op 13, 14 en 15 januari in de Brabanthallen in Den Bosch, een facilitairbreed platform. Naast een grote diversiteit aan deelnemers was er ook een overeenkomst tussen hen: het was cradle to cradle, maatschappelijk verantwoord ondernemen en milieuvriendelijkheid wat de klok sloeg. Kortom, duurzaamheid!
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Vakbeurs Facilita 22
22-01-2010 12:09:30
vakbeurzen
première: Westerveld Schoonhouders en het per 1 januari gefuseerde Stoffels Bleijenberg. Duurzaamheidagentschap SenterNovem was er ook in Den Bosch, evenals vijf productleveranciers c.q. -specialisten: Crohill, Dibo Cleaning Systems, Hazet, Van Ginkel en Wecovi.
Noviteiten De rondgang langs de standhouders leverde een scala aan noviteiten en innovaties op. JohnsonDiversey spande met vier stuks de kroon: de twee feloranje walk behind schrob-zuigmachines – de ultracompacte Taski Swingo 150 en de batterijgedreven 755 – het op MVO gebaseerde doseerplatform Quatroselect, en de nieuwe business unit JohnsonDiversey Consulting, die zich toelegt op advisering in voedselveiligheid. De Amsterdamse groothandel in schoonmaakartikelen Hijman had in
zijn stand een MVO-hoek met goed ogende en in Nederland ontwikkelde reinigingsproducten uit het Comtess Future-assortiment en de Ecolabelgecertificeerde en door MTS/Europroducts geproduceerde toiletpapierlijn. Ook Numatic International was weer op de vakbeurs in Den Bosch met dit keer op een prominente plaats de Henry Gold-stofzuiger, voor de retail. Vileda Professional presenteerde de onlangs geïntroduceerde minitrolley Vileo en de Origo-werkwagen, die door de laminaatpanelen nu ook (gedeeltelijk) afsluitbaar is, bijvoorbeeld voor het wegwerken van afvalzakken of het voeren van reclame.
Inspiraties Aan de beurs namen zeven toilethygiënespecialisten deel: Berendsen, CWSboco, Initial Hokatex, Lavans, Lotus Professional, UniqCare en Vendor. Daarbij stal Jet Toilet in de stand van UniqCare Facility Services de show: bezoekers konden niet om deze toiletdame heen. Maar ook niet om de Purleve-deurhendel: na iedere opening van een toiletdeur wordt de klink voorzien van een nieuwe Microban-antimicrobiële beschermlaag.
Qua antibacteriële producten toonde Berendsen in zijn hagelwitte stand de nieuwe, hippe en kleurige productlijn van dispensers en handdoekautomaten. Ook bij Vendor draaide het om het weren van bacteriën: de Vision IQ Automatic en Sensomatic – bijgenaamd de Slimste – draait de handdoek na gebruik automatisch door. Twee nieuwe producten in de gastvrije stand van CWS-boco: de nieuwe eigentijdse HACCP-bedrijfskledinglijn boco Freestyle en het Entree OK-concept met vier seizoenen mattendesigns. Lavans ten slotte promootte haar nieuwste aanwinst: de buigzame handsnelwisser, geschikt voor het snel stofvrij maken van niet-poreuze oppervlaktes.
Naamsbekendheid Er waren ook deelnemers die ‘gewoon’ werkten aan het fenomeen zien en gezien worden. Naamsbekendheid dus. Zoals De Vos Groep, EW Facility Services, Facilicom, Ile Nederland en Lotus Professional. De meest opvallende was zonder twijfel de stand Trattoria Weska in de zo rustige hal 6. Op het sfeervol ingerichte en culinair omlijste Italiaanse plein werden de klanten van Weska Schoonmaakproducten, Osprey Deepclean en Tana Professional ontvangen met een geurend kopje espresso en diverse antipasti, bereid door Weska-accountmanager en tijdens deze beurs culinair gastheer Kees Dontje. Aan het einde van elke beursdag werd een grote, rode Tana-kikker verloot. Salesmanager Johan Willems ging deze amfibiesoort na afloop van de beurs persoonlijk bezorgen bij de winnaars: mevrouw A. Schellart van Holcim, de heer J. van Remmerden van SBWU en A. Marius van Gemeente Vlagtwedde. Aan naamsbekendheid bouwde ook ontwikkelaar en producent Dyson met de snelle handendroger Dyson Airblade, evenals Gelecon, die onder meer het cradle-to-cradle-toiletpapier Satino Nature van Van Houtum Papier onder de aandacht bracht, en Crohill, die zich in hal 3 voor het eerst op deze beurs presenteerde als totaalleverancier van schoonmaakproducten en -systemen en als adviseur en oplosser van schoonmaakproblemen. Tot slot in het rijtje naamsbekendheid: Hazet. Deze vakgroothandel met 180
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Vakbeurs Facilita 23
»
23
22-01-2010 12:09:41
vakbeurzen
vestigingen in 20 Europese landen had juist een productencatalogus uitgebracht: een boekwerk van 458 (!) pagina’s.
Activiteiten De schoonmaakbedrijven waren met twaalf stuks rijkelijk vertegenwoordigd, met name in hal 1. Uiteraard konden alle bezoekers niet om de aanwezigheid van CSU heen, want net als vorig jaar schitterden bij de ingangen van de Brabanthallen de CSU-Smarts. Ditmaal met de prijsvraag: hoeveel water past er in de Smart? Aan de winnaar
loofde het Udense schoonmaakbedrijf een welness-arrangement uit. Glazenwasbedrijf Fortron presenteerde zijn digitale planningsysteem, dat klanten inzicht geeft in de status van de werkzaamheden en waarmee de facturatie automatisch wordt gegenereerd. Verder waren er diverse activiteiten georganiseerd. ISS Facility Services ondertekende een intentieverklaring met het Ronald McDonald Centre, het ROC van Amsterdam en De Werkmeester om zo’n twintig Wajongers de kans te bieden een startkwalificatie te behalen voor een opleiding en een baan.
Stichting Skills en Official Partner Hago Nederland organiseerden nationale schoonmaakwedstrijden: drie teams streden om een eervolle plaats op het podium van Skills Netherlands. De stichting promoot het belang van het vakmanschap en het beroepsonderwijs. In de Hago-stand vond de prijsuitreiking plaats en werd bekend welk team naar Lissabon wordt gezonden om Nederland tijdens de EuroSkills eind november te vertegenwoordigen. De winnaars van de selectiewedstrijden in Den Bosch waren: Koen Meevissen (supervisor), Dwayne Hoekstra, Lindsey van der Velden en Haldun Unalan (reserve). In een volgende editie van Service Management meer over EuroSkills 2010. En over vakbeurs Facilitair? Tot volgend jaar!
‹‹
Surf naar www.servicemanagement.nl voor een fotocollage van de vakbeurs Facilitair.
(Advertentie)
Het hoogste slagingspercentage in de branche!
opleidingen voor een heldere toekomst!
pleidingen voor een heldere toekomst!
www.svs-schoonmaak.nl
Maar liefst 97% van onze cursisten is geslaagd voor de Basisopleiding Schoonmaken. Heeft ú uw medewerkers al ingeschreven? Ga naar www.svs-schoonmaak.nl en profiteer ook nog eens van de RAS-vergoedingen!
Rhijnspoor 267 . 2901 LB Capelle aan den IJssel Telefoon: 010 - 2931000 info@svs-schoonmaak.nl
SERM0110_Vakbeurs Facilita 24
22-01-2010 12:09:57
column willem zuydestein
En treintoiletten dan?
I
n het Nationaal Toiletonderzoek 2009 (Service Management 11/ 2009) kwamen de openbare toiletten in de onderzochte ziekenhuizen er maar bekaaid van af. Het aantal ‘goed’ daalde hier van 33% in 2008 naar 22% nu. In vergelijking met de scores van openbare toiletten in winkelcentra (29% ‘goed’) en horeca (24% ‘goed’) is zelfs sprake van een beschamend resultaat. Hoewel we de zaak natuurlijk ook niet moeten overtrekken; het gaat hier tenslotte om de openbare toiletten en niet om die van verpleegafdelingen of de OK. Daar zullen de resultaten ongetwijfeld positiever zijn. Althans, dat mag je hopen. Je weet immers maar nooit. Anderzijds past het wel een beetje in het plaatje dat begin vorig jaar breeduit in de pers werd uitgemeten. Toen kwam aan het licht dat enkele Nederlandse ziekenhuizen sterk vervuild waren. Destijds ging het vooral om het totaalbeeld. Oftewel om een toets van de wijze waarop de richtlijnen van de (landelijke) Werkgroep Infectie Preventie in het eigen kwaliteitssysteem van het ziekenhuis zijn geïmplementeerd. Er bleek nog een hoop werk aan de winkel en daarin is met betrekking tot de openbare toiletten blijkbaar nog weinig veranderd. Maar wat wil je ook als schoonmaak in veel ziekenhuizen in de afgelopen decennia een dure sluitpost op de begroting is geworden. Als er bezuinigd moet worden – en dat moet het facilitair bedrijf feitelijk altijd – dan liever daar dan op terreinen die een hogere attentiewaarde genieten. Bovendien wordt de schoonmaak vaak uitgevoerd door mensen die via een schoonmaakbedrijf werkzaam zijn en die veelal weinig binding met de organisatie van de opdrachtgever hebben. Kijk, feitelijk krijgen de ziekenhuizen nu de rekening gepresenteerd voor wanbeleid. Anders kan ik het niet duiden. In pakweg drie uur kun je geen dagelijks onderhoud plegen aan een verpleegafdeling met 32 bedden. En toch zijn er van
die onbenullen die menen dat dat kan. Die van oordeel zijn dat wat eerst in acht werkuren werd gerealiseerd, nu in minder dan de helft van de tijd kan worden gedaan. Omdat er een zogeheten droge schoonmaakmethode wordt toegepast of omdat er microvezeldoekjes en andere ‘revolutionaire’ dagdromen van de schoonmaakindustrie worden gebruikt. Of omdat het externe schoonmaakbedrijf, uit angst de opdracht bij een volgende aanbesteding te verliezen, ‘plotseling’ reducties in het schoonmaakprogramma meent te kunnen realiseren. Wat een onzin! Leuk voor laboratoriumsituaties. Maar de praktijk is nu eenmaal weerbarstiger. Zeker in die van een ziekenhuis waar, gezien het continue karakter van de bedrijfsvoering, het schoonmaakwerk feitelijk nooit af is. Het zal de interne beleidsmakers, die tegenwoordig ook niet
van de ruimte. In dit geval die van het openbare toilet in het ziekenhuis. Welke schoonmaakprogramma’s en -methodieken je er ook op loslaat: tegen vetplukken en notoire viezeriken die het verschil tussen mijn en dijn niet meer kennen, laat staan respecteren, valt weinig te doen. In die zin is de problematiek vergelijkbaar met die in de treinen van de Nederlandse Spoorwegen. Wie tijdens zijn reis de pech heeft van het toilet gebruik te moeten maken, zal in acht van de tien gevallen geen toiletpapier aantreffen, laat staan dat hij fatsoenlijk zijn handen kan wassen. Het waterreservoir is in de meeste gevallen gewoon leeg. Ook als je net van een ‘kopstation’ als Maastricht, Den Helder of Vlissingen bent vertrokken, waar een en ander door de vervoerder had kunnen worden aangevuld en gecontroleerd. Ik pleit er daarom voor
Eigenlijk is het net zoiets als een avondje stappen met de zus van Miss World altijd worden gehinderd door inhoudelijke kennis van zaken, desondanks een fijn gevoel geven. Tenslotte kloppen de cijfers en worden de kortetermijndoelstellingen gehaald. Hulde! Maar eigenlijk is het net zoiets als een avondje stappen met de zus van Miss World. Ook een mooie meid, maar in je achterhoofd weet je dat er ‘beter’ is. Met respect overigens voor alle dames die geen tot Miss verkozene in de familie hebben. Maar dat terzijde. Kortom, diverse ziekenhuizen krijgen nu de rekening gepresenteerd voor dagdromerij, verkeerde prioriteitstelling en een gebrek aan inhoudelijke kennis van de materie. Die laatste moet je gewoon in huis hebben. Wat je in mijn ogen in alle publicaties echter mist, is de rol van de gebruiker
om de volgende keer ook de treintoiletten in het Nationaal Toiletonderzoek te betrekken. Juist omdat zoveel mensen van het openbaar vervoer gebruikmaken. En omdat publiciteit nog wel eens tot ‹‹ verbetering wil leiden. (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Voor België
03 - 231 33 89 www.boma.be
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Column Zuydestein 25
25
22-01-2010 12:56:48
branche
Partijen in gesprek over Europees aanbesteden
Eerste PIANOo-markto n haalt kou uit de lucht Leveranciers en opdrachtgevers die ongedwongen en open met elkaar praten over knelpunten en successen in aanbestedingen van schoonmaakdiensten. Het lijkt onmogelijk in een tijd van economische crisis en rechtszaken. Toch gebeurde het – met succes – tijdens de eerste PIANOo-marktontmoeting op 24 november. CAROLIEN NOUT* Foto: CSU-conferentie 2009
een zogeheten open space-bijeenkomst, zelf de agenda voor de dag te bepalen door aan te geven met wie ze waarover wilden praten. En niet alleen te discussiëren, maar ook concrete oplossingen aan te dragen.
Kwaliteit voorop
PIANOo-projectleider Kees Tazelaar zag in de grote opkomst een duidelijk signaal dat de deelnemers graag willen werken aan betere aanbestedingen
‘T
ussen schoonmaakbedrijven is de concurrentie moordend’, stelde dagvoorzitter Hans Simons – voorzitter van de brancheorganisatie Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten (OSB) – bij de start van de bijeenkomst in Meeting Center Eenhoorn in Amersfoort. Expertisecentrum voor aanbesteden PIANOo hield er op 24 november de eerste marktontmoeting, samen met OSB.
Regels en eisen ‘Kunnen schoonmaakbedrijven wel kwaliteit blijven bieden in deze vechtmarkt?’, vroeg Simons zich af. Overheidsorganisaties schrijven op hun
26
SERM0110_PianOo 26
beurt Europese aanbestedingen uit met ingewikkelde regels en hoge eisen en ze kiezen in maar liefst 85% van de gevallen elke vier jaar een nieuwe leverancier. Vertrouwen in en openhartigheid tussen opdrachtgever en -nemer lijken ver te zoeken. PIANOo-projectleider Kees Tazelaar zag in de grote opkomst (vijftig deelnemers) een duidelijk signaal dat de deelnemers aan de bijeenkomst – directeuren van schoonmaakbedrijven, de brancheorganisatie, adviseurs en opdrachtgevers van verschillende soorten overheden – graag willen werken aan betere aanbestedingen. Zij werden uitgedaagd om in een informele setting,
De sessie waarin het vraagstuk prijskwaliteitverhouding centraal stond, trok zoveel deelnemers dat de zaal bijna te klein was. Opdrachtgevers die vooral op de laagste prijs gunnen en marktpartijen die onder de kostprijs werken: voor beide partijen is dit een ongunstige situatie. De kwaliteit van het schoonmaakwerk staat hierdoor onder druk. ‘Te gedetailleerde bestekken, te weinig innovatieve contracten, (aanbestedings)regels die soms strenger worden gehanteerd dan nodig is, en te weinig kennis en informatie-uitwisseling zijn de oorzaken’, meenden de deelnemers. Duidelijke uitkomst, maar wat is eraan te doen? Er is geen simpel antwoord, zo bleek. Maar het begint bij vertrouwen in elkaar, goed communiceren, voorafgaand aan een aanbesteding vragen om creatieve oplossingen en innovatieve contractvormen.
Marktconsultaties Ook de sessie over gunningscriteria was populair. Deze criteria leiden tot een negatieve prijsspiraal die onrealistische aanbiedingen tot gevolg heeft,
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
22-01-2010 12:54:26
branche
Conclusies
ntmoeting meende men. In het bedrijfsleven wordt doorgaans een hogere prijs betaald voor schoonmaakdiensten, dus het ligt wel degelijk aan de aanbestedingsregels, vonden sommige leveranciers. Opdrachtgevers staken ook de hand in eigen boezem. Angst voor juridische procedures zorgt ervoor dat opdrachtgevers de ruimte die de regels ook bieden, onvoldoende benutten. ‘Zo houden opdrachtgevers en -nemers elkaar in een wurggreep’, meende een deelnemer. Marktconsultaties en vaker gunnen op kwaliteit en minder op prijs werden als oplossingen gezien. Een vraag was: hoe kunnen goede prestaties van een leverancier meegewogen worden in een nieuwe aanbesteding? En mogen kosten die een opdrachtgever moet maken om van leverancier te wisselen, meespelen in de gunningsbeslissing? Sessies over sociaal-maatschappelijk ondernemen, verdienmodellen voor intermediairs (adviseurs),
het stimuleren van ‘slim’ schoonmaken en het betrekken van kleine leveranciers in een aanbesteding trokken misschien minder deelnemers, maar leverden daardoor wel diepgaande gesprekken op. Een pasklare oplossing voor alle vraagstukken ligt nu eenmaal niet voor het oprapen, was de eindconclusie van de dag. Maar de deelnemers waren zonder uitzondering positief over de marktontmoeting die de kou uit de lucht haalde. Sommigen gaven aan de aangedragen oplossingen concreet te willen maken in een vervolgsessie.
Meer marktontmoetingen PIANOo is zeer tevreden over de bijeenkomst en de manier waarop partijen hebben samengewerkt. Tazelaar: ‘Natuurlijk ben je er niet met een enkele ontmoeting, maar het enthousiasme en de openheid van de deelnemers zijn bijzonder en dragen zeker bij aan
» De grote vraag is: kunnen schoonmaakbedrijven wel kwaliteit blijven bieden in deze vechtmarkt? » Overheidsorganisaties kiezen in 85% van de gevallen elke vier jaar een nieuwe leverancier. » Partijen willen graag werken aan betere aanbestedingen. » Door de houding van opdrachtgevers en opdrachtnemers staat de kwaliteit van het schoonmaakwerk onder druk. » Gunningscriteria leiden tot een negatieve prijsspiraal die onrealistische aanbiedingen tot gevolg heeft. » Marktconsultaties en vaker gunnen op kwaliteit en minder op prijs werden als oplossingen gezien. » Een pasklare oplossing voor alle vraagstukken ligt niet voor het oprapen.
een oplossing.’ PIANOo en OSB houden later dit jaar een vervolgsessie waarin een kleine groep opdrachtgevers- en nemers zal zoeken naar oplossingen voor de geschetste aanbe‹‹ stedingsproblemen. Meer informatie: www.pianoo.nl * Carolien Nout is freelance tekstschrijver
(Advertentie)
SERM0110_PianOo 27
22-01-2010 12:54:31
mensen
Directeur ISS Integrated Facility Services
Nieuwe regiomanager Succes
Vergossen districtsmanager CSU
Sinds 1 februari is John de Rooy directeur van ISS Integrated Facility Services. Hiermee is een nieuwe stap gezet in de verdere ontwikkeling en uitbouw van de IFS-organisatie. De Rooy komt van Johnson Controls. In zijn laatste functie als directeur IFS/ directeur Business Development was hij verantwoordelijk voor de sales van Global Workplace Solutions-producten in Europa, inclusief de uitbesteding van facility management, real estate en projectmanagement.
Ard Kuijper is op 29 juni gestart als regiomanager bij de nieuwe tak van Succes Holding, te weten Succes Rotterdam.
Eric Vergossen is de nieuwe districtsmanager voor CSU Cleaning Services in de regio Zuid. Vergossen is operationeel verantwoordelijk voor de regio Eindhoven. Hij gaat zich vanuit de vestiging in Eindhoven richten op het behoud en de verdere uitbouw van de bestaande klanten, de klantenportefeuille en het relatiebeheer. Vergossen heeft ervaring als demand manager facilities en als regiomanager facilities Zuidoost bij Getronics.
Van der Vorm algemeen directeur ISS Facility Services
Vileda versterkt salesteam
Sinds 1 februari is Peter van der Vorm algemeen directeur van ISS Facility Services. Hij is hiermee de opvolger van Jan Bekke, die de functie sinds 1 september 2008 vervulde. Van der Vorm werkte twintig jaar bij Sodexo Nederland in diverse managementfuncties, het meest recent als directeur Food Services. In de afgelopen jaren was hij verantwoordelijk voor de ontwikkeling van facility management binnen Sodexo Nederland.
28
SERM0110_Mensen 28
Kuijper is een rot in het vak: hij werkt al meer dan zestien jaar in de schoonmaakbranche. Kuijper is in het bezit van het diploma hbo Facilitaire Dienstverlening. Succes Schoonmaak werd in 1963 opgericht en telt nu ongeveer 1000 medewerkers.
Vileda Professional Benelux, producent en leverancier van kwalitatieve schoonmaakmaterialen, heeft vier nieuwe areamanagers in dienst genomen. Op de foto v.l.n.r.: Filip Peeters, verantwoordelijk voor de regio Oost- en WestVlaanderen in België, Eric ter Hart, verantwoordelijk voor de regio ZuidwestNederland, Nicolas van de Vliet, verantwoordelijk voor de regio AntwerpenLimburg-Vlaams Brabant en Pascal Mylle, verantwoordelijk voor Wallonië, Brussel en Luxemburg. Met de aanstelling van deze vier nieuwe medewerkers worden alle strategische regio’s en klantendoelgroepen in de Benelux gedekt en wil Vileda haar marktpositie verder versterken.
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
22-01-2010 12:56:26
verenigingen
OSB-directeur Rob Bongenaar:
‘Een sympathieke branche, er is veel uit te halen’ Met de aantreding van Rob Bongenaar als directeur, begin september, en de benoeming van Hans Simons als voorzitter, medio juni, is de aansturing van de Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten (OSB) op strategisch niveau. Een niveau dat het bestuur, het bureau in Den Bosch en niet in de laatste plaats de bijna 500 leden voor ogen hadden en hebben. Bongenaar is een nieuwkomer in de branche: hoe bevielen hem de eerste honderd dagen? PETRA DE BRUIN
H
et is niet onopgemerkt gebleven dat er vorig jaar twee nieuwe stuurmannen aan het roer van OSB zijn gaan staan. Daar waar de ‘verenigingsboot’ de laatste jaren een wat stille, rustige tocht voer, ging in september het roer om. Een strakke, duidelijke koers werd uitgezet en ingezet, zo nodig storm en regen trotserend. ‘Het is nodig om je merk en marketing goed en volledig te positioneren’, stelt Rob Bongenaar. Op 1 september werd hij aangesteld als directeur van OSB; hij stuurt vanuit die functie vier dagen per week het OSB-bureau in ’s-Hertogenbosch aan.
Rechtenstudent Met zijn aanstelling trad Bongenaar een nieuwe branche binnen. De geboren en getogen Limburger studeerde rechten in Utrecht en werkte onder meer bij het branchebureau van Moret, Ernst & Young. Eind jaren negentig trad Bongenaar in dienst bij telecombedrijf Vodafone, waar hij, zoals hij het zelf omschrijft, heel verschillende zaken oppakte. ‘De veiling van de frequenties vond onder mijn verantwoordelijkheid plaats, maar ik heb bijvoorbeeld ook de beloningsstructuur van de honderden salesmensen van Vodafone
OSB-directeur Rob Bongenaar: ‘Je moet ervoor zorgen dat jouw club aan bepaalde eisen voldoet, dan scheid je het kaf van het koren.’
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_interview Rob Bon 29
»
29
22-01-2010 12:55:07
verenigingen
opnieuw ingericht en grote efficiëntieen reorganisatieprojecten geleid. In mijn loopbaan maakte ik de overstap van juridisch naar sales en kwam ik terecht bij de afdeling Customer Care, waar ik me onder meer bezighield met klanttevredenheid.’
Strategiesessie Na tien jaar telefonie was het mooi geweest, zo ervoer Bongenaar. ‘Ik ging weer terug naar branche. De eerste week dat ik hier was, vond er een strategiesessie plaats. Dat was super. Ik kon direct kennismaken met onze bestuursleden en proefde de wil om er met z’n allen vol in te gaan. Dat is heel belangrijk voor mij, want toen ik voor deze functie werd gevraagd, bleek dat men iets voor had met de club, men is ambitieus. Ik was hier niet gekomen als er geen frisse nieuwe wind mocht waaien.’ De ambitie van OSB uitte zich al snel in bijvoorbeeld de informatieve bijeenkomst van platform Gevel eind september in Houten, een speciale website waarop de cao-onderhandelingen kunnen worden gevolgd, diverse extra e-mailnieuwsbrieven en persberichten. En ook in de zeer originele en eigentijdse manier waarop voorzitter Hans Simons de leden via een filmpje uitnodigde voor de algemene ledenvergadering op 10 december, die bovendien een andere opzet kende en op een andere locatie plaatsvond– de Paul de Leeuw-studio in Almere. De resultaten zijn significant: een aanzienlijk groter aantal leden nam aan de bijeenkomsten deel en hun waardering was hoog. Kortom, OSB bruist weer!
en branche introvert, reactief en niet zo zelfbewust. Kijk bijvoorbeeld naar de marktprijzen. Daar moeten we ons niet bij neerleggen, dat tij moeten
en onder schildersbedrijven. Die perceptie bleek verschillend te zijn en in het geval van de bedrijven zelfs heel laag. Als je jezelf al zo ziet, dan moet je
Daar waar de ‘verenigingsboot’ de laatste jaren een wat stille, rustige tocht voer, ging in september het roer om
Gezamenlijk doel Bongenaar is overtuigd van het gezamenlijke doel. ‘We zijn als vereniging
we keren. Het is daarvoor belangrijk te weten hoe je jezelf inschat, wat je eigenwaarde is.’
eerst intern aan een betere perceptie gaan werken’, is de mening van Bongenaar.
Het probleem van zelfbewustzijn en imago blijkt niet enkel voor de schoonmaakbranche te gelden. ‘De schildersbranche is een heel mooie analogie met de schoonmaakbranche. De schildersbranche is ook een business-to-business- en een business-to-consumersbranche. Zwart werken komt er ook in voor. En bedrijven hebben ook te maken met hoge kosten en lage prijzen. De schildersbranche deed onderzoek en mat de imagoperceptie onder klanten
‘Je moet ervoor zorgen dat jouw club aan bepaalde eisen voldoet, dan scheid je het kaf van het koren’, vervolgt de OSB-directeur. Hij sluit dan ook niet uit dat er dadelijk in onze branche twee imago’s zijn: de bedrijven die níet en de bedrijven die wél zijn aangesloten bij de vereniging. ‘Het is belangrijk dat je een bepaalde trots uitstraalt. Je bent sterk. Je voldoet aan een bepaald kwaliteitsniveau als lid van OSB. Je doet niet
(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
30
Twee imago’s
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_interview Rob Bon 30
22-01-2010 12:55:12
verenigingen
langer mee met de prijsdaling, want die marginaliseert de branche.’ Over de imagoaanpak zegt Bongenaar: ‘Hoe we dat precies gaan bereiken, daar gaan we de komende tijd aan werken. Maar we gaan in ieder geval van introvert, reactief en niet zo zelfbewust, naar extravert, pro-actief, assertief en zelfbewust. Daar waar we eerst niet of slechts matigjes op actuele zaken reageerden, gaan we er nu werkelijk iets aan doen. Als we iets te melden hebben, doen we pro-actief een persbericht de deur uit. Dat zijn vaak de positieve dingen, die zullen niet veel beweging creëren, dat beseffen we, maar je kunt wel zaken de branche inbrengen om positiviteit te bewerkstellingen. En kijk je naar Schiphol, dan ben ik bang dat je als OSB altijd reactief zult blijven.’
Sympathiek Uit zijn eerste kennismaking met de schoonmaakbranche via bestuursleden, bedrijven en mensen concludeert Bongenaar: ‘Er zitten veel sympathieke dingen aan deze branche. Je hebt te maken met veel mensen, met analfabetisme, je levert een enorme bijdrage
aan het integratieverhaal, je laat mensen kennismaken met de arbeidsmarkt, noem maar op. Media en overheid vinden dat sympathiek.’ Bongenaar ziet kansen, dat proef je in het gesprek met hem. Hij steekt dan ook niet onder stoelen of banken dat hij zijn nieuwe baan daarom zo leuk vindt: ‘Er is veel uit te halen.’ De komende tijd staat in het teken van nóg meer kennismaken met mensen en bedrijven. Ook met schoonmaakbedrijven die geen lid zijn van OSB? ‘Jazeker, en ook met leden die recent hebben opgezegd. Veelal blijken die opzeggingen niet met de vereniging te maken te hebben, maar gaat het om bedrijven die om geldelijke redenen keuzes moeten maken. Anderzijds zie je ook dat men juist in dit soort tijden elkaar opzoekt. Men houdt het lidmaatschap vast om met ons en branchegenoten te kunnen praten.’
Consensus Tot slot de rolverdeling tussen voorzitter Simons en directeur Bongenaar: ‘Hans is primair binnengehaald om
politieke en publicitaire waarde te creëren en het gezicht naar buiten te vormen. Hij heeft daarvoor zijn ingangen, hij heeft charisma. Dat betekent overigens niet dat ik sterk naar binnen gericht ben; Hans en ik gaan ook samen op pad. Samen moeten we invulling geven aan de nieuwe marketingstrategie van OSB. Over die strategie bestaat consensus binnen het bestuur; het bestuur staat volledig achter ons. Ergens dit jaar zullen we evalueren of we in staat gebleken zijn om mensen te bereiken en of het verenigingsgevoel ‹‹ weer terug is.’
▶ Bongenaar sluit niet uit dat er dadelijk in onze branche twee imago’s zijn: de bedrijven die níet en de bedrijven die wél zijn aangesloten bij de vereniging. ▶ We gaan van introvert, reactief en niet zo zelfbewust, naar extravert, pro-actief, assertief en zelfbewust.
(Advertentie)
Waarmee verdient Rotterdam de schoonheidsprijs? Met de Euromast! Dit jaar viert hij zijn 50e verjaardag als het aansprekende symbool van onze thuisbasis Rotterdam. Met zijn 186 meter steekt hij ver uit boven de andere bebouwing en in die ambitie herkennen wij onze eigen doelstellingen. Als vakgroothandel voor schoonmaakprofessionals streeft Weska naar de schoonheidsprijs van klanten die tevreden zijn met onze duurzame en effectieve schoonmaakoplossingen. Wij adviseren u graag bij de keuze uit ons gevarieerde assortiment. Uw bestelling is direct uit voorraad leverbaar en ons distributienetwerk verzekert u van een snelle levering. Niet alleen in Rotterdam, maar in heel Nederland.
Weska, ook in Rotterdam dé vakgroothandel voor schoonmaakprofessionals Stolwijkstraat 74-78 3079 DN Rotterdam Telefoon: 010-482 61 33 E-mail: info@weska.nl www.weska.nl
SERM0110_interview Rob Bon 31
22-01-2010 12:55:17
onderzoeken
Een op de vier werkplek vervuild ervaren Medewerkers van productieafdelingen zijn het best te spreken over de reinheid van hun werkomgeving. Minder dan een op de zes heeft daarover klachten. Gemopper over de hygiëne komt in de Randstad het meest voor. Hoe verder van Amsterdam des te groter de tevredenheid. Vooral Groningers en Friezen zijn de meest tevreden medewerkers als het om een schone werkomgeving gaat. DICK VAN ZOMEREN
D
at zijn de uitkomsten van een onderzoek dat is geïnitieerd door hbo-studenten van de Academy of Facility Management NHTV in Breda. De uitvoering van het onderzoek gebeurde met steun van facilitair dienstverlener Eurest Support Services uit Amsterdam, een dochter van de vooral door contractcatering bekende Britse Compass Group.
Opzet onderzoek Voor het onderzoek werd een enquête gehouden onder 1104 medewerkers die in Nederland werkzaam zijn in bedrijfspanden met meer dan 100 werknemers. Die formulering in het persbericht duidt erop dat geen personen zijn ondervraagd die in de gezondheidszorg of bij de overheid werken. Kennelijk zijn er wel representanten uit het onderwijs ondervraagd, want vooral die zijn ontevreden.
Medewerkers uit het onderwijs tonen zich het minst tevreden over hygiëne op de werkplek
32
Hoe dan ook, de belangrijkste uitkomst voor de sector professionele schoonmaak is dat van de 1104 ondervraagde personen 27,4% zijn of haar werkplek als niet-schoon ervaart. Met andere woorden: een op de vier ergert zich mogelijk aan een vies bureau, stof op de kasten, vervuilde toetsenborden, vlekken in het tapijt of gebrek aan hygiëne in sanitaire ruimten. De meeste mopperaars over de hygiëne van de werkplek vind je in de Randstad.
Gemiddeld 29% van de gebruikers is daar ontevreden. Bij medewerkers in het noorden van ons land is dat 23,8%.
Ontevreden In dit vakblad is al vele malen gemeld dat in de sector onderwijs wordt geklaagd over onfrisse klas- en gymlokalen en onfris sanitair. Vooral ouders doen hun beklag, maar meesters en juffrouwen ook, al kunnen ze hun baas er kennelijk niet van overtuigen dat het allemaal anders moet. Directeuren en schoolbesturen maken namelijk dankbaar gebruik van de omstandigheid dat kinderen in tegenstelling tot volwassenen, zoals kantoorpersoneel en patiënten in de zorg, geen protest zullen aantekenen bij stof in de klas of stank in de toiletten. En vooral stank in de toiletten komt voor, want jongetjes richten vaak slecht. Wat ook niet aan druk op de directeur zal bijdragen, is dat het onderwijzend personeel over eigen toiletten beschikt en dat stof in de klas lang als dragelijk kan worden beschouwd. Het gevolg is dat de kosten voor schoonmaak in het onderwijs een ondergeschoven kind zijn en een sluitpost vormen. Dat blijkt ook uit de uitkomsten van het Eurest/NHTV-onderzoek: de medewerkers uit het onderwijs tonen zich het minst tevreden over hygiëne op de werkplek, want 45,4% vindt de werk-
Service Management 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Eurest Support 32
22-01-2010 12:55:40
(Advertentie)
ken als
Als een kameleon passen de XIBU dispensers in uw toiletruimten. XIBU dispensers van Hagleitner combineren enthousiasme en hygiëne.
plek niet schoon. Dus wat de ouders betreft: druk uitoefenen op de directeur van de school en/of het bestuur door de hygiëne als agendapunt te blijven opvoeren, ook tijdens ouderavonden en tienminutengesprekken.
Wel tevreden Van de ontevreden onderwijzers naar de, wat de schoonmaak aangaat, wél tevreden medewerkers in de industrie. Als het om de sectoren gaat, komen de minste klachten uit de industrie, waar slechts een op de zeven ondervraagden niet te spreken is over het schoon zijn van de werkplek. Daarbij moet wel worden aangetekend dat door de aard van het werk in betonfabrieken, metaalbedrijven, slachterijen, scheepswerven, montagebedrijven, timmerfabrieken en de textielindustrie voortdurend afval vrijkomt en vervuiling ontstaat. Geen wonder dat je je dan niet druk maakt om een vuil toetsenbord, een rommelige werkbank, troep op de vloer en rondslingerend papier in de toiletruimte. De onderzoekers hebben ook genoteerd bij hoeveel van die bedrijven (en onderwijsinstellingen) met meer dan honderd medewerkers, overdag wordt schoongemaakt. Bij maar liefst 50,5% blijkt dat (meestal) tijdens de gewone werktijd te gebeuren. Maar voor de schoonmaakbedrijven is het wel ontmoedigend dat een op de drie personen (35,6%) die in dienst zijn van deze opdrachtgevers, overdag schoonmaken als storend ervaart. Dat zal echter vooral betrekking hebben op het onder werktijd wassen van binnenramen en separatieglas.
Oplossing Geconfronteerd met de uitkomsten van het onderzoek legt Eurest Support Services onmiddellijk de link met de economisch barre tijden en bezuinigingen op facilitaire uitgaven. Volgens Vincent Peeters, ex-ISS en sinds ruim drie jaar directeur van Eurest Support Services, wordt voor dezelfde kwaliteit steeds minder betaald en ‘dat gaat schuren’. Gezien de hoeveelheid tijd, geld en moeite vindt Peeters het aantal mensen dat ontevreden is over de schoonmaak, te hoog. Het integreren van facilitaire diensten in een organisatie acht hij een oplossing voor een betere prijs-kwaliteitverhouding. Hij doelt daarbij op catering & hospitality, cleaning en office support. Daarmee scoorde Eurest Support Services met 500 medewerkers in 2007 – het laatste openbaar gemaakte cijfer – een omzet van € 15,5 miljoen. Op de vraag hoe hoog de omzet nu is, antwoordt Peeters: ‘We zijn sinds‹‹ dien behoorlijk hard gegroeid.’
SERM0110_Eurest Support 33
Intelligent Iedere dispenser functioneert TOUCH FREE. Een NEVER EMPTY dispenser.
Balanced Het systeem benadrukt de balans tussen state of art technologie en maximale efficiency. De hoeveelheid zeep of papier is in tijdsvertraging voor gering gebruik stelbaar.
Unique De verschillende ontwerpen zijn totaal uniek . Ze bieden variatie, flexibiliteit en een fraai design.
Exclusief Hagleitner importeur voor de BENELUX HOOFDVESTIGING Nobelstraat 3 5051 DV Goirle Tel: 013 – 5349040 E-mail: goirle@fragholland.nl
VESTIGING RIJNMOND Hoofdweg Noord 37 C 2913 LB Nieuwerkerk a/d IJssel Tel: 0180 – 332366 E-mail: rijnmond@fragholland.nl
www.fragholland.nl HAGLEITNER DEALERS
www.moderna.nl
www.helderbv.nl
www.jamastore.nl
www.dustyclean.nl
22-01-2010 12:55:44
contac ten en contrac ten
Cleanfix-primeur voor Beercoo Schoonmaakgroep Eric Barends van Beercoo Schoonmaakgroep heeft uit handen van Joep van Eijk van Kroonint (rechts op de foto) de allereerste Cleanfix RA 320 IBC in Nederland geleverd gekregen. De RA 320 IBC is een extreem compacte schrob-zuigautomaat op batterij én be-
schikt over een geïntegreerd laadapparaat. De machine is gemaakt voor het efficiënt reinigen van ruimtes van 20 tot 200 m2; ruimtes waar men veelal met de mop schoonmaakt, zoals in cafetaria’s, restaurants, winkels, pompstations, toiletgroepen en kantines. Kroonint is totaalleverancier voor Beercoo Schoonmaakgroep uit Bergschenhoek.
Samenwerking Gom en The Clean Air Factory Gom Schoonhouden en The Clean Air Factory, producent van het sanitairconcept Bloe, hebben op 9 december een convenant getekend voor een samenwerking van vijf jaar. Basis voor het convenant zijn de innovatieve mogelijkheden die de partijen zien om voor opdrachtgevers – op maat – voordelen te bieden in het kader van milieuontlasting (MVO), procesoptimalisatie, transparantie en verhoging van
de kwaliteitsperceptie. Op de foto v.l.n.r. zittend: Peter van Herp (partner/ directeur The Clean Air Factory) en Rob Alsema (algemeen directeur Gom Schoonhouden), staand: Herman Oonk (partner The Clean Air Factory), Patricia Ghering (commercieel directeur Gom), Tijmen Boogers (partner The Clean Air Factory), Marco Konter (manager Marketing & Salessupport Gom), Sonja Blok (commercieel medewerker Bloe) en Ad van Poppel (directeur Kwaliteit Gom).
Carling opleider van Gemeente Amsterdam Carling Opleidingen uit Tiel gaat de schoonmaakopleidingen verzorgen voor de beheerders van de sportcomplexen in de gemeente Amsterdam. Het is een doelgroep met specifieke taken en ervaringen. Om de training optimaal aan te laten sluiten op de wensen van de klant, zijn het huidige kennisniveau en de competenties van de deel-
nemers bekeken. Dit en het Persoonlijk Ontwikkeling Plan voor deze groep medewerkers vormden de basis voor de maatwerktraining die voldoet aan de gestelde criteria. Gemeente Amsterdam koos voor Carling Opleidingen vanwege het optimale maatwerk, de gedrevenheid, de flexibiliteit, de ervaring, het enthousiasme en de passie voor het schoonmaakvak.
Microvezelopdracht voor Vileda Professional Vileda Professional en het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis hebben een contract van drie jaar afgesloten voor het leveren van een reinigingsconcept op basis van microvezels. Het ziekenhuis uit Woerden nam de afgelopen jaren structureel maatregelen om de kwaliteit van de schoonmaak te borgen. Zo zijn de medewerkers van de Schoonmaak- en Linnenservice opgeleid om met de Origo Swep-microvezelmethode van Vileda Professional te werken.
34
SERM0110_Contacten 34
Dit systeem draagt bij aan de vermindering van cross contaminatie, water- en chemieverbruik, methodefouten en spierbelasting bij de werknemers. Op de foto v.l.n.r. zittend: Dennis Smeijer (customer group manager Benelux Vileda Professional) en Annemarie Minkes (manager eenheid Faciliteiten Zuwe Hofpoort), staand: Paul Harleman (application manager Nederland Vileda Professional) en Ceciel Winnubst (interim Atir bij Zuwe Hofpoort).
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
22-01-2010 12:14:26
contac ten en contrac ten
Contractverlenging Persgroep en Teico Service De Persgroep en Teico Service hebben het contract voor het schoonmaak- en glasonderhoud met drie jaar verlengd. De kantoren van de Persgroep, gesitueerd in het INIT-pand in Amsterdam, hebben een oppervlakte van 13.000 m2 aan kantoorruimte en 3200 m2 aan glas.
Teico, met vestigingen in Wormerveer en Vollenhove, verzorgt het schoonmaak- en glasonderhoud. De Persgroep is de hoofdhuurder van het bedrijvenpand. Op de foto de ondertekening van het contract, met v.l.n.r.: P. Dokter (manager Commerciële Zaken Teico Service), J.M. Prins (inkoopmanager Persgroep) en D. van der Plaat (accountmanager Teico Service).
CSU en PSV verlengen contracten CSU heeft overeenstemming bereikt met PSV over nieuwe vijfjarige sponsor- en schoonmaakcontracten. CSU is sinds 1988 sponsor en tevens schoonmaakdienstverlener in en rondom het Philips Stadion en op trainingscomplex De Herdgang. PSV en CSU zijn verheugd met de nieuwe overeenkomsten en zien deze als een bewijs van de prettige samenwerking in de voorgaande jaren.
Op de foto proosten PSV en CSU op de nieuwe overeenkomst, v.l.n.r.: Jan Reker (algemeen directeur PSV), Miriam van Moll (manager Commerciële Zaken en Relatiebeheer PSV), Erwin Vos (manager Marketing en Communicatie CSU), Marcel van den Bunder (commercieel directeur PSV) en Ward Kolman (regiodirecteur CSU).
Nieuwe schoonmaakcombinatie: Dros, Felua en Accres Per 1 januari zijn Dros Schoonmaakdiensten, de maatschappelijke onderneming Felua-groep en Accres, beheerder en exploitant van sport-, educatie-, ontspannings- en recreatieve voorzieningen, een strategische samenwerking aangegaan.
groep Constant Rijnbergen en Accresdirecteur Hans Verbeek bezegelden op 15 december hun hernieuwde samenwerking op het gebied van schoonmaak. Hiermee streven de drie partijen uit Apeldoorn naar het borgen van continuïteit van hun dienstverlening met een hoogwaardige kwaliteit.
Dros-directeuren Ronald Dros en Joris van Hintum, algemeen directeur Felua-
Schoonmaakcontract NOS en NPO voor Hectas Medio december is het contract ondertekend voor het schoonhouden van de locaties van de Nederlandse Omroep Stichting (NOS) en de Nederlandse Publieke Omroep (NPO). Hectas Bedrijfsdiensten verzorgt sinds 1 mei het schoonmaakonderhoud, de glasbewassing en diverse aanvullende diensten voor de locaties van de NOS en de NPO in Hilversum en Den Haag. Het schoon te houden oppervlak bedraagt in totaal circa 40.000 m².
Het contract is tot stand gekomen via een Europese aanbesteding, die werd begeleid door schoonmaakadviesbureau Verhoeven & Partners uit Veenendaal. Op de foto v.l.n.r.: Marion van der Horst (NPO), Harm Verbeek (Hectas), Cor Appelman (NOS) en Roeland Waalwijk (Verhoeven & Partners).
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Contacten 35
35
22-01-2010 12:14:45
contac ten en contrac ten
Provincie koopt C2C-papier in Provincie Limburg is de eerste overheidsinstantie in Nederland die is overgegaan op volledig milieuvriendelijk hygiënisch papier. Bovendien is de Provincie de eerste organisatie aan wie producent Van Houtum Papier het zogenoemde cradle-tocradle-papier levert. Van Houtum Papier uit Swalmen is zelfstandig papierproducent en voert onder de
merknaam Satino Nature als eerste en enige tissuefabrikant ter wereld het C2C-certificaat van het Amerikaanse bureau MBDC. Daarmee is gewaarborgd dat het productieproces de biologie niet negatief belast. Provincie Limburg en Van Houtum Papier hebben elkaar gevonden in hun streven naar duurzaamheid. Op de foto de overhandiging van de eerste doos Satino Nature door directeur Henk van Houtum (rechts) aan Bert Kersten van Provincie Limburg.
Asito en Werkplein: ‘Samen aan de slag’ In het Stadhuis van Enschede ondertekenden Asito Dienstengroep en Werkplein Enschede op 11 december het convenant Samen aan de slag. In het convenant staat hoe de bedrijven samen ten strijde trekken tegen de problematiek van de toenemende vergrijzing: de afnemende omvang van de beroepsbevolking en het aantal jongeren
op de arbeidsmarkt (ontgroening). Werkplein Enschede wil met een vraaggerichte dienstverlening integraal samenwerken met werkgevende partijen op basis van heldere (resultaat)afspraken. Daartoe zijn Asito en Werkplein eind 2008 begonnen met de ontwikkeling van een werkwijze waarin continue werving, beroepsmatige scholingstrajecten en instroom op maat centraal staan.
Contract voor Peeters Gebouwenservice Peeters Gebouwenservice uit Kerkrade heeft begin december het contract getekend voor de uitvoering van het schoonmaakonderhoud en de glasbewassing van het nieuwbouwpand van de Servatius Woningstichting in Maastricht. Al jaren verzorgt Peeters Gebouwenservice het schoonmaakonderhoud van de algemene ruimtes van de appartementencomplexen en kantoorgebouwen van
de woningstichting. Sinds 1 januari worden de kantoorgebouwen gebundeld in een hoofdkantoor. Servatius Woningstichting speelt als grootste sociale verhuurder in Maastricht een belangrijke rol in herstructurering, leefbaarheid en maatschappelijke investeringen in deze stad. Op de foto: Ivo Dassen, facilitair manager Servatius Woningstichting (links) en Michel van Dooren, directeur/eigenaar van Peeters Gebouwenservice.
De Ambelt contracteert Dolmans
36
SERM0110_Contacten 36
Dolmans Onderwijsdiensten, onderdeel van Dolmans Facilitaire Diensten, heeft een schoonmaakovereenkomst met De Ambelt afgesloten voor het schoonmaakonderhoud van ruim 28.000 m².
schoonmaakspecialist in het onderwijs, die zich hoofdzakelijk richt op primair en middelbaar onderwijs. Het contracteren van de nieuwe schoonmaakpartij verliep via een Europese aanbesteding die Bureau Inkada had georganiseerd.
De Ambelt is een onderwijsinstelling voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs in Zwolle. Dolmans Onderwijsdiensten uit IJsselstein is een landelijke
Op de foto: R.F. van Luyn (lid College van Bestuur van De Ambelt) en E. Vrijhoeven (commercieel directeur Dolmans Facilitaire Diensten).
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
22-01-2010 12:14:55
contac ten en contrac ten
Esdal College gunt Effektief Groep contract Per 4 januari heeft Effektief Groep uit Groningen het schoonmaakcontract gegund gekregen van het Esdal College.
medewerkers. De aanbesteding van circa 40.000 m2 is begeleid door Rietplas uit Emmen en heeft een maximale looptijd van vijf jaar.
Het Esdal College is een regionale scholengemeenschap voor openbaar vmbo, havo, atheneum en gymnasium. Het college heeft onderwijslocaties in Emmen, Borger, Klazienaveen en Oosterhesselen en telt meer dan 3600 leerlingen en 470
Op de foto v.l.n.r.: E. de Jong (operationeel directeur Effektief Groep), P.B. Reinders (algemeen directeur Effektief Groep) en G.J. Hiddink (directeur FinanciĂŤn, Personeel en Beheer van het Esdal College).
Ecolab en Alescon sluiten overeenkomst af Ecolab heeft een tweejarig contract afgesloten met leer-werkbedrijf Alescon. Het gaat om de leveringen van reinigingsmiddelen, machines en materialen. Jaap Breman Groothandel zorgt voor de distributie van deze producten. De groothandel heeft vestigingen in Makkum en Hoogeveen. Alescon is een van de grootste werkgevers van Drenthe.
Als uitvoerder van de Wet sociale werkvoorziening biedt het bedrijf werk aan mensen met een arbeidshandicap. Daarnaast stelt Alescon haar infrastructuur beschikbaar voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt, door hen via training en werkervaring (weer) op de reguliere arbeidsmarkt aan het werk te helpen. Ecolab en Jaap Breman Groothandel ondersteunen hen hierin met onder meer trainingen.
(Advertentie)
SERM0110_Contacten 37
22-01-2010 12:15:09
verenigingen
OSB-ledenvergadering in kader van het nieuwe elan:
Pro-actief, assertief, ex Als de Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten (OSB) volgend jaar dertig jaar bestaat, moet de vereniging zijn getransformeerd tot een organisatie waar elk schoonmaakbedrijf graag bij wil horen en waarover door opdrachtgevers, brancheverenigingen, vakbonden en de media met respect wordt gesproken. Dat is het doel dat voorzitter Hans Simons en directeur Rob Bongenaar zich hebben gesteld en waartoe ze de plannen half december in Almere aan de leden presenteerden. DICK VAN ZOMEREN
O
nder het motto Het Nieuwe Elan werden de plannen voor een herboren OSB op 10 december gepresenteerd tijdens de algemene ledenvergadering. Die vond plaats in Studio Cé in Almere, temidden van het decor van het televisieprogramma Lieve Paul van Paul de Leeuw. De belangstelling voor hotel Mercure in Nieuwegein als locatie voor de tweemaal per jaar te houden algemene ledenvergadering daalde al jaren. De laatste vergaderingen werden door minder dan vijftig personen bezocht. Veelal waren er nooit meer dan 25 tot 30 bedrijven vertegenwoordigd, wat neerkomt op ongeveer 5% van het ledental.
Andere opzet Onder leiding van Hans Simons, de zevende voorzitter sinds de oprichting van OSB in 1981, en directeur van het verenigingsbureau Rob Bongenaar – beiden rond de zomer van 2009 aangetreden – werd gekozen voor een totaal andere opzet. Men koos een nieuwe locatie, spoorde de leden aan om te komen en veranderde het doorgaans gortdroge programma in een vergadering die werd ingeleid en onderbroken door muzikale intermezzo’s, een optreden van artiest Niek Boes en een gastspreker. De ontvangst duurde bovendien van 15.00 tot 16.00 uur, zodat er ook voorafgaand aan de vergadering ruim de tijd was voor informele
38
contacten. De vergadering sloot om 18.00 uur, waarna de deelnemers een walking diner kregen aangeboden en tot 21.00 uur konden napraten. Die nieuwe opzet en de nieuwsgierigheid naar het vernieuwde elan leidde qua belangstelling tot een daverend succes, want de bijeenkomst werd bezocht door meer dan 200 personen. Met 120 aanwezige leden/bedrijven was de belangstelling nog nooit zo groot en voor de parkeermogelijkheden kwam er zelfs een verkeersregelaar aan te pas.
Vier kernthema’s Aan de hand van een presentatie lichtte de voorzitter de voornemens toe om de vereniging een beter profiel te geven, zowel intern als extern. De basis daarvoor vormen vier kernthema’s, gekozen tijdens een strategische sessie ‘op de hei’ en na talrijke regionale bijeenkomsten waarin met name de OSBleden in het MKB-segment hun wensen
Duopresentatie De opening van de vergadering betrof een duopresentatie van voorzitter (en voormalig staatssecretaris) Simons en Paul de Leeuw, van wie laatstgenoemde de opening benutte voor wat grappen en grollen over schoonmaken en het aanprijzen van zijn eigen studio voor presentaties en bijeenkomsten. Na een trommelact opende Simons heel kort de bijeenkomst en volgde er een optreden van Niek Boes, befaamd om zijn geluidseffecten. Hij demonstreerde die al eerder tijdens diploma-uitreikingen bij SVS en bij de toekenning van de Golden Service Awards. Aansluitend handelde Simons in korte tijd de agendapunten ‘verslag vorige vergadering’ en ‘begroting 2010’ af. Dat kon doordat er geen op- of aanmerkingen van de leden kwamen.
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_OSB ledenvergader 38
22-01-2010 12:56:02
verenigingen
travert en zelfbewust naar voren hadden kunnen brengen. De vier thema’s zijn: kwaliteitsverbetering van de organisatie én de aangesloten bedrijven, een betere samenwerking met externe partijen als vakbonden en opdrachtgevers, het verbeteren van de dienstverlening van OSB richting leden die het MKB-segment vertegenwoordigen, en ten slotte een veel betere communicatie binnen de vereniging en naar buiten toe, naar bijvoorbeeld andere verenigingen, de politiek en de media. Bureaudirecteur Bongenaar, ten tijde van de ledenvergadering ruim drie maanden in dienst van OSB, constateerde dat er inderdaad ‘nog veel te winnen is’ en ging wat dieper in op de vier kernthema’s die Simons al had genoemd. Een voorwaarde voor succes is volgens Bongenaar dat ook de lidmaatschapseisen voor kandidaat-leden/ bedrijven wat moeten worden aangescherpt. Om de band tussen leden en het verenigingsbureau te versterken,
kent de vereniging in de persoon van Ton Christianen nu ook een bedrijfsadviseur en relatiemanager voor ledenraadpleging. Christianen werkte al bij de vereniging en was vooral actief bij OSB Dienstverlening en OSB Arbeid. De presentatie van de blauwdruk voor een vernieuwde vereniging werd door Simons samengevat met de slogan: OSB met Het Nieuwe Elan, pro-actief, assertief, extravert en zelfbewust. Het officiële gedeelte van de vergadering werd afgesloten met een toelichting op de stand van zaken rond de cao-onderhandelingen door eerste (OSB-)onderhandelaar Anton Witte, directeur HR bij Asito. Die onderhandelingen zijn begin december afgebroken en zouden ‘in principe’ eind januari worden hervat.
1% BNP Gastspreker – ook een nouveauté voor de ledenvergadering – was Bernard Wientjes, voorzitter van VNO-NCW.
Deze ondernemingsorganisatie, waarbij ook OSB is aangesloten, behartigt de belangen van 170 branches plus een handvol multinationals en vormt ‘een sterke club’ volgens Wientjes. ‘Alleen de boeren met hun LTO vormen een aparte club.’ Wientjes hield een onderhoudende inleiding waarbij hij vooral inging op de relatie tussen werkgevers en vakbonden en dan vooral wat de verhoging van de AOW-leeftijd, pensioenen en cao-eisen betreft. Volgens de VNO-NCW-voorzitter draagt de schoonmaak 1% bij aan het bruto nationaal product (BNP), dus ‘wat we met z’n allen verdienen’. Dat BNP daalt door de crisis overigens met 5%, terwijl de consumentenbestedingen dalen met 2 tot 3%. Dat komt vooral doordat mensen in de handel en industrie minder uitgeven, want de crisis laat tot dusver de mensen bij de overheid en in de zorg met rust. Na zijn inleiding ging Wientjes in op vragen vanuit de zaal over zaken als het minimumloon, zijn relatie met Agnes Jongerius van FNV, die hem beschreef als ‘tuig van de richel’, de radicalisering rond cao-onderhandelingen en het uniforme ‘loonbegrip’. Wientjes gaf de cao-onderhandelaars van OSB nog een goede raad: ‘Laat het AOW-gat niet ‹‹ dichten via jullie pensioenfonds.’
▶ In 2011, als OSB dertig jaar bestaat, moet de vereniging zijn getransformeerd tot een organisatie waar elk schoonmaakbedrijf graag bij wil horen en waarover met respect wordt gesproken. ▶ De nieuwe opzet van de algemene ledenvergadering en de nieuwsgierigheid naar het vernieuwde elan leidde qua belangstelling tot een daverend succes.
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_OSB ledenvergader 39
39
22-01-2010 12:56:05
evenementen
VSR Event: ‘...Mooi, maar nu even niet...’ Onder deze prikkelende titel hield Vereniging Schoonmaak Research (VSR) op 17 november haar jaarlijkse event. Ditmaal niet in het CineMec in Ede, maar in het sfeervolle kasteel Maurick in Vught. Centraal stonden twee actuele onderwerpen: duurzaam inkopen, en gezondheidszorg en schoonmaak. PETRA DE BRUIN
Kasteel Maurick in Vught vormde het decor van het drukbezochte VSR Event 2009
D
e algemene ledenvergadering en het VSR Event worden altijd gecombineerd en medio november gehouden. Tijdens de ledenvergadering worden onder leiding van VSR-voorzitter Tammo Huizinga ‘huishoudelijke’ zaken behandeld; tijdens het Event draait het om gastsprekers en actuele onderwerpen. Onderwerpen die het gemêleerde gezelschap van VSR-leden – de vertegenwoordigers van schoonmaakbedrijven, opleidingsinstituten, opdrachtgevers, productleveranciers en intermediairs – aanspreken. De organisatie van het Event, onder leiding van secretaris John Griep, had er ditmaal voor gekozen om duurzaam inkopen en gezondheidszorg in relatie tot schoonmaak te bediscussiëren. De bases van de twee onderwerpen vormden twee stellingen van twee deskundigen.
40
Met zo’n zestig deelnemers was het vierde Event goed bezocht.
Duurzaam inkopen Voor de eerste bijdrage aan het Event zaten Henk Hortensius, senior adviseur en coördinator van het programma Duurzame Bedrijfsvoering Overheden (DBO)/Duurzaam Inkopen bij SenterNovem, en Willem Kruithof, bestuurder van de CNV Bedrijvenbond/CNV Schoonmaak, naast en toch ook tegenover elkaar aan tafel. Zij brachten namelijk twee parerende stellingen in, die onder leiding van tv-persoonlijkheid Victor DeConinck levendig werden bediscussieerd. De stelling van Hortensius luidde: Duurzaam inkopen: mooi! En nu dus doen! De stelling van Kruithof luidde: Sociale duurzaamheid moet onderdeel worden van Europese aanbestedingen.
Op de uitnodiging van DeConinck om te stemmen over stelling 1 volgden slechts twee rode kaarten; de overige Event-deelnemers stemden allen met de stelling van Hortensius in door een groene kaart op te steken. Dus duurzaam ondernemen, gewoon doen. Stellingdrager Hortensius verwees naar de rijksoverheid die vanaf 1 januari duurzaam inkoopt en stelde dat het ‘dom is als je hier als ondernemer niet aan meedoet, want dan mis je markt’. Ook gaf de DBO- en SenterNovem-adviseur aan ervan overtuigd te zijn dat duurzaamheid een positieve uitstraling heeft op bedrijf, medewerkers en klanten. Vanuit de zaal plaatsten deelnemers wel enkele kanttekeningen. ‘Het is goed om met duurzaamheid bezig te zijn, maar pas op voor doorslaan.’ Een andere reactie: ‘Zorg voor vet op de botten, pas dan kun je investeren in duurzaamheid. Immers, je kunt veel meer doen als je financiële ruimte hebt.’
Sociale duurzaamheid Ook de tweede stelling, die van vakbondsbestuurder Kruithof, resulteerde in weinig tegenstanders: slechts drie mensen staken een rode kaart op. Volgens hen moet sociale duurzaamheid dus géén onderdeel worden van Europese aanbestedingen. Kruithof: ‘Het is een groot gemis dat het sociale component in aanbestedingen ontbreekt en ook dat kwaliteit wordt bepaald door de prijs. Dan zijn er alleen maar verliezers.’
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_VSR Event 40
22-01-2010 12:51:40
evenementen
De eerste stellingnemers Henk Hortensius (links) en Willem Kruithof (rechts). In het midden gespreksleider Victor DeConinck. Uit de zaal kreeg de CNV-man bijval op de punten kwaliteit en personeel: ‘Door een scherpe inschrijving gaat de kwaliteit van het schoonmaakwerk verloren. Dat gaat uiteindelijk ten koste van het personeel. Maar dat doet de markt!’ Een andere deelnemer stelde ‘de grote vraag: hoe verander je het systeem?’ Duurzaam inkopen is dream washing, want voor opdrachtgever en opdrachtnemer is vaak moeilijk te bepalen wat duurzaam is. Bovenal was de conclusie van het eerste deel van het VSR Event dat schoonmaak en people management onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. ‘We hebben daarin met elkaar een verantwoordelijkheid’, benadrukte Kruithof.
Gebouwbeheer Onder de vlag van ‘gezondheidszorg’ brachten Elly Katsma, projectleider Binnenmilieu en Achterstandsgroepen van het Astma Fonds, en Ingrid Cloosterman, afdelingshoofd SMO van ziekenhuis Bernhoven, locatie Veghel, twee stellingen in. Katsma legde de deelnemers voor: Kostenbesparing leidt niet tot lastenverlich-
ting. Met behulp van een metafoor gaf zij uitleg: ‘Vroeger namen mijnwerkers kanaries mee onder de grond. Gingen de zangvogels van hun stokje, dan duidde dat op giftig gas en sloegen de mijnwerkers op de vlucht. Nu zijn de mensen met luchtwegproblemen de antennes voor het binnenmilieu van een gebouw. Maar’, zo waarschuwde de projectleider van het gezondheidsfonds, ‘luchtverontreiniging vormt een bedreiging voor iedereen die hieraan wordt blootgesteld.’ Zij legde een link met het percentage ziekteverzuim. Een van de deelnemers sprak haar tegen: ‘Het is niet zo zwart-wit.’ Een ander bracht het wetenschappelijke bewijs naar voren: ‘De relatie ziekteverzuimbinnenmilieu is nooit hard te maken.’ Katsma pleitte ervoor om, naast toegankelijkheid voor minder validen, ook aan het binnenmilieu van overheidsgebouwen (hoge) eisen te stellen. En vooral om niet op schoonmaak te bezuinigen: ‘Goed schoonmaken loont!’ De laatste stelling luidde: De economische situatie biedt juist kansen aan een schoonmaakafdeling of organisatie in de gezondheidszorg. Deze stelling werd
ingebracht door Cloosterman die voor de twee locaties van het ziekenhuis Bernhoven verantwoordelijk is voor het schoonmaakonderhoud. Zij pleitte voor preventie: ‘Met schoonmaken aan de voorkant van het proces voorkom je veel problemen, zoals virusuitbraken. Bovendien draagt schoonmaak bij aan het onderscheidend vermogen van een ziekenhuis; de patiëntveiligheid staat voorop.’ DeConinck bestreed het belang van de patiëntveiligheid: ‘Jaarlijks vallen er 1700 vermijdbare doden doordat verpleegkundigen en artsen hun handen niet of niet goed wassen. Bacteriën verplaatsen zich zodoende van de ene naar de andere patiënt.’ Na een klein uurtje discussiëren waren de stellingdragers, zaal en gespreksleider het erover eens: gezondheid en schoonmaak verdienen meer aandacht (‘De mensen van de schoonmaak hebben vaak geen stem’) en gezondheidszorg en financiën moeten worden losgekoppeld. Niet verwonderlijk dat ook deze twee stellingen tijdens de stemming voor het leeuwendeel groene kaarten opleverden.
Conclusie De overall conclusie die DeConinck aan het einde van het VSR Event trok: ‘De langetermijneffecten van duurzaamheid en gezondheidszorg krijgen we niet een-twee-drie voor het voetlicht. De vraag blijft: wat kost het en wat levert het op? Bij een researchclub als VSR ben je aan het goede adres voor ‹‹ nader onderzoek.’
(Advertentie)
Urinestank ??? NU definitief elimineren met: Brunschwig Urinevanger Triple Action New Formula is een biologische sanitairreiniger met minimaal 55 miljoen kve’s per ml Noble Bio inside !!! Brunschwig Urinevanger Triple Action: 1) Ontgeurt 2) Reinigt 3) Ontkalkt Absoluut onschadelijk voor mens, dier en milieu, draagt onze urinevanger bij aan een duurzamer samenleving ! Brunschwig chemie
Voor meer informatie over ons komplete assortiment biologische reinigingsproducten: www.brunschwig.nl, of bel, fax, mail ons: Brunschwig chemie bv Plesmanstraat 59, 3905 KZ Veenendaal T 0318 - 55 45 00 F 0318 - 51 05 04 E brunschwig@brunschwig.nl
SERM0110_VSR Event 41
Brunschwig Urinevanger Triple Action New Formula, grensverleggend duurzaam
Brunschwig chemie bv Hexaanweg 2, 1041 AX Amsterdam T 020 - 611 31 33 F 020 - 613 75 96 E brunschwig@brunschwig.nl
We deliver
22-01-2010 12:51:43
produc ten
Snelle handwisser tes, zoals opslag- en productieruimtes, leidingwerk en machines.
Lavans beschikt als eerste hygiënespecialist over een handsnelwisser die geschikt is voor het snel stofvrij maken van niet-poreuze oppervlak-
De snelwisser is geïmpregneerd met minerale olie, zodat hij vuil opneemt en vasthoudt en opdwarrelend stof voorkomt. De wisser is handzaam, en buigzaam in elke gewenste positie. In combinatie met de uitschuifbare telescoopsteel van 4 meter, met buigbaar mopframe, kan de wisser elke plek bereiken. VSRonderzoek toonde aan dat het gebruik van de handsnelwisser efficiënter en gezonder is dan vegen of stofzuigen. Meer informatie: www.lavans.nl
De kleinste machine met batterij Armada Reinigingsmachines introduceert de Genie Bs, de oplossing voor het machinaal reinigen van ruwe vloeren of vloeren met losliggend vuil in kleine ruimtes en in ruimtes met veel obstakels.
De Genie Bs is de kleinste schrob-veeg-zuigmachine met batterijaandrijving. De machine schrobt de vloer intensief met twee cilindrische borstels met een werkbreedte van 35 cm, veegt in dezelfde werkgang losliggend vuil in een uitneembare vuillade en zuigt het vuile water direct op, zodat een schone en direct beloopbare vloer achterblijft.
(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
42
SERM0110_Producten 42
Dankzij de opklapbare handgreep, de rondom de borstel bewegende parabolische zuigmond en een extra voor de borstels geplaatst rubber kan probleemloos tot in de hoeken en zelfs onder tafels worden geschrobd. Deze eigenschappen zorgen ervoor dat de Genie Bs in veel gevallen de handmatige schoonmaak kan vervangen. Meer informatie: www.armada.nl
Vloerpads met MVO-tintje Wecovi is een nieuwe productielijn gestart voor vloerpads: Wecoline by Americo.
De vloerpads worden op een eigen, nieuwe productielijn gestanst uit grote rollen. Het basismateriaal wordt geleverd door de Amerikaanse toonaangevende vloerpadsproducent Americo. Het basismateriaal van de vloerpads bestaat uit gerecyclede petflessen. Wecoline by Americo is daarmee met recht een ‘groene’ aanvulling op het productaanbod van Wecovi. Voor elk type vloer zijn speciale pads leverbaar. Schoonmakers die nog niet bekend zijn met deze range, biedt Wecovi een e-learningmodule aan: een onlinetraining om het werken met de vloerpads snel en eenvoudig onder de knie te krijgen.
Minitrolley Vileda Professional introduceert de Voleo-minitrolley: een compacte en complete werkwagen speciaal voor objecten waar een grote, uitgebreide werkwagen overbodig is.
De Voleo biedt een oplossing voor smalle ruimtes met een beperkte toegang, voor liften, kleine werkkasten en kleinere objecten, zoals sanitaire ruimtes, banken, kantoren, winkels en horecagelegenheden. De Voleo biedt een keuze in vloerreinigingssystemen: het UltraSpeed-microvezelvlakmopsysteem of het nieuwe verticale perssysteem van Vileda. De werkwagen bestaat uit een sterk kunststof onderstel, een metalen frame met geïntegreerde duwbeugel, inclusief mopframehouders, en een vuilcompartiment. De Voleo is standaard uitgerust met twee 6-literemmers voor het transporteren van doeken, chemie en andere benodigdheden, en een 25-literemmer voor de vloerreiniging. De werkwagen is vervaardigd van kwalitatief duurzame materialen. Meer informatie: www.vileda.com
Meer informatie: www.wecoline.com
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
22-01-2010 12:13:56
produc ten -/dienstenregister
Automatisering
Gordijn-, jalouzie- en lamellenreiniging
Microvezelmaterialen
Personeel
De nieuwste schoonmaakvacaturesite van Nederland
Cobbenhagenstraat 26 2288 ET Rijswijk tel.: 070 - 345 87 37 fax: 070 - 345 89 42 voor BelgiĂŤ tel.: 03 - 231 33 89
MGS@GREENSPEED.INFO
Het is gemakkelijk om als werkgever uw vacatures te plaatsen tegen zeer voordelig tarief. De eerste vacature is gratis. Vraag vrijblijvend een gratis account aan en zie de mogelijkheden die schoonmaakvacature.nl u kan bieden.
www.schoonmaakvacature.nl e-mail: klantenservice@schoonmaakvacature.nl
Glas- en gevelreiniging
Hoogwerkers
Milieubewuste kwaliteitsproducten
Reinigingsmiddelen onder private label
Glas- en gevelreiniging
Meubel- en vloerreiniging
Milieubewuste kwaliteitsproducten
Reinigingsmiddelen onder private label
Parketrenovatie
Reinigingsmiddelen met bacteriĂŤn
Glas- en gevelreiniging
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Producten-dienste SERM_ProductenDiensten.indd 43 51
43
22-01-2010 21-01-2010 12:11:30 15:47:10
produc ten -/dienstenregister Schoonmaak glas- en gevelreiniging
Schoonmaakmachines
Renovatie natuursteen
Schoonmaakgroothandel
Schoonmaakonderhoudsmiddelen
Schoonloopmatten
Schoonmaakmachines
Schoonmaakorganisaties
Schoonmaakproducten
Schoonmaakorganisaties
Schrob-/zuigmachines
Schoonmaakartikelen
Schoonmaakorganisaties
'"$*-*5"*3& %*&/45&/
www.igefa.nl Zaandam s Dordrecht s Eindhoven s Groningen
44
Dolmans Facilitaire Diensten B.V. Lage Dijk-Noord 14 Postbus 69, 3400 AB IJsselstein T 030-6872299 F 030-6881601 E info@dolmans.com www.dolmans.com
Door ons werkt u prettiger.
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM_ProductenDiensten.indd 52 SERM0110_Producten-dienste 44
21-01-2010 22-01-2010 15:47:22 12:11:32
SER
5:47:22
produc ten -/dienstenregister
Software/automatisering
Stoomapparatuur
Stoomapparatuur
Tapijtreiniging
Toiletruimtesystemen
✁
✓ Graag ontvang ik meer informatie over de plaatsingsmogelijkheden in het ■ producten-/dienstenregister van Service Management: Organisatie Naam
M/V
Postbus Postcode Plaats Tel. Email
De ingevulde coupon kunt u sturen naar: Kluwer, t.a.v. Liesbeth van den Hoek, Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn U kunt ook bellen: (0172) 46 64 71 of mailen: bumalphen@kluwer.nl
Service Management 9 september 2009 Service Management nummernummer 1/2 januari/februari 2010
SERM_ProductenDiensten.indd 53 SERM0110_Producten-dienste 45
53 45
21-01-2010 22-01-2010 15:47:34 12:11:34
Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud
Service Management is een onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud en is een uitgave van Kluwer bv. Kluwer legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements-)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. 32e jaargang. Redactie Petra de Bruin, hoofdredacteur Dick van Zomeren, redacteur Debora Havenaar, eindredacteur Redactieadres Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 66 80 Fax (0172) 42 28 04 E-mail: pdebruin@kluwer.nl dvanzomeren@kluwer.nl Uitgever Fréderique Zeemans Marketing Judith Verkerk e-mail: jverkerk@kluwer.nl Advertentieverkoop Kluwer Liesbeth van den Hoek en Arjen Tuitert Postbus 4 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 64 71 / 46 64 42 E-mail: lvdhoek@kluwer.nl / atuitert@kluwer.nl Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’. Abonnementen Jaarabonnement € 78,- exclusief verzendkosten en btw. Studenten betalen € 49,- per jaar, inclusief verzendkosten en btw. Losse verkoopprijs € 11,- per nummer. Vragen over abonnementen kunt u richten aan de afdeling Klantenservice, telefoon (0570) 67 33 58. Abonnementen kunnen schriftelijk tot uiterlijk drie maanden voor aanvang van een nieuw abonnementsjaar worden opgezegd. Bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Op alle uitgaven van Kluwer zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze kunt u lezen op www.kluwer.nl of opvragen via telefoonnummer (0570) 67 33 58. Abonnementen in België Wolters Kluwer Belgium (WKB) Motstraat 30 B-2800 Mechelen Telefoon 0800-301 43 Fax 0800-175 29 E-mail: info@kluwer.nl Abonnementsprijs op aanvraag. U vindt de algemene voorwaarden van WKB op www.kluwer.be Vormgeving en DTP VerheulCommunicatie.com Alphen aan den Rijn Druk DeltaHage b.v., Den Haag Auteursrecht voorbehouden Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvuldigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaardpublicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. ISSN 0928-3021 - Copyright 2003 Service Management Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever(s) geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor gevolgen hiervan. ISSN 1386-0941
Goed gesprek
column
Wist u dat mensen gemiddeld twintig tot dertig procent van de tijd dat ze wakker zijn, besteden aan praten? Onderzoek heeft dat uitgewezen. Met ons vele gepraat onderscheiden we ons uitdrukkelijk van andere diersoorten, want geen enkel dier communiceert zo veel met soortgenoten als wij. Op televisie is dat niet anders. Daar wordt ook wat afgepraat. Goedemorgen Nederland, Eén Vandaag, The Oprah Winfrey Show, Dr. Phil, De Wereld Draait Door, Rondom Tien, Nova, Opium... Wie behoefte heeft aan een pratende menigte, kan gemakkelijk zittend op een comfortabele bank of in een luie stoel zappend de dag doorkomen. Maar worden er ook echt gesprekken gevoerd? Of wordt er veel gepraat, maar nauwelijks met elkaar gesproken? Slecht of niet naar elkaar luisteren, het ontbreken van oprechte interesse, en tijdsdruk blijken valkuilen voor een goed gesprek. Het gaat in de media om ‘je zegje doen’ zonder de intentie om werkelijk ideeën uit te wisselen en tot een gesprek te komen. Praten is niet moeilijk, maar een gesprek voeren is een ware kunst. Die kunstige uitdaging zijn we eind vorig jaar aangegaan. We organiseerden een rondetafelgesprek over het imago en de beleving van schoonmaak. We hebben tijdens dit gesprek de genoemde valkuilen ter harte genomen: zes topvrouwen uit de schoonmaakbranche stonden uitvoerig stil bij de basis, het fundament van onze branche. En juist daags voor en na het rondetafelgesprek kreeg de branche (weer) ferme tikken uitgedeeld: ‘Misbruik personeel moet worden aangepakt’; ‘Grote schoonmaak op til in schoonmaakbranche’ en ‘Aanpak fraude door schoonmakers’. Het zijn enkele koppen uit de media van begin december. Kortom, het imago van de schoonmaakbranche bleek een zeer actueel onderwerp. Maar er wordt veel meer gepraat in de branche. Zo organiseerden PIANOo en OSB een marktontmoeting over knelpunten en successen in aanbestedingen met schoonmaakdienstverleners, intermediairs en inkopers. Inmiddels is besloten dat die ontmoeting een vervolg krijgt, met als doel: oplossingen zoeken voor de geschetste aanbestedingsproblemen. Onze bruisende ondernemersvereniging deed in haar e-mailnieuwsbrief ook een oproep voor een ledenpanel: via korte, digitale enquêtes worden leden gepolst over relevante, actuele ontwikkelingen. Goed luisteren naar de achterban dus. Ook de redactie van Service Management bereidt een goed gesprek voor: ze gaat een podium vormen voor een branchebrede discussie over prijs en kwaliteit. Want laten we eerlijk zijn, wat er zich in de jaren nul verder heeft ontwikkeld en heeft geleid tot een moordende concurrentie tussen schoonmaakbedrijven – met alle gevolgen van dien – moet in de jaren tien toch een positieve wending kunnen krijgen?
www.servicemanagement.nl
Petra de Bruin, hoofdredacteur Service Management
46
Service Management nummer 1/2 januari/februari 2010
SERM0110_Colofon Redaction 46
22-01-2010 12:57:09