SERVICE_2010_03 by VMN Media

Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud

t hema mark toverzicht

15 Schoonmaakbranche komt op adem in crisisjaar De verwachte slachting onder schoonmaakbedrijven is uitgebleven; de branche haalde de eindstreep van 2009 met een duidelijk plusje: 3,5% erbij. Helemaal niet slecht voor een ‘crisisjaar’. Toch is er wel iets opmerkelijks aan de hand.

23 Strategie en synergie, basis voor succes

Schoonmaakdienstverlener Hectas is in Europa in acht landen vertegenwoordigd. Hoe ontwikkelt de schoonmaakbranche zich in deze Europese landen? Chief executive officer Hectas Europa Hans ter Pelle gunde ons een kijkje in de Europese Hectas-keuken.

26 Bedrijven leren van elkaar door benchmarking SchoonGroep Nederland is een actief samenwerkingsverband van inmiddels dertien regionale schoonmaakbedrijven. Jaarlijks wordt een benchmark over marktbewerking, financiële, operationele en personele zaken onder de deelnemers gehouden. Wat kwam er uit de laatstgehouden prestatiemeting?

28 ‘2010 wordt een goed oogstjaar’ Hein Diks, directeur van Lavans, blikt terug op de schoonmaakbranche in 2009 en kijkt vooruit naar 2010. En dat alles door de bril van de organisatie. Welke stappen werden gezet in 2009 en waarom? En wat zijn de verwachtingen voor dit jaar?

32 Golden Service Awards 2010: groots en feestelijk Op 3 februari was la grande finale: schoonmaakbedrijven en -krachten streden om de felbegeerde Golden Service Awards. Een impressie van een spannende, grootse en feestelijke finale in het Kurhaus in Scheveningen.

36 Schoonmaak... we kunnen niet zonder! Het lijkt zo vanzelfsprekend dat er dagelijks zo’n 180.000 mensen voor schoonmaakonderhoud op stap zijn. Maar wat zou er gebeuren als er niet wordt schoongemaakt? Dat was de hamvraag tijdens het jaarcongres van ondernemersvereniging OSB. Een verslag.

Lees verder op pagina 5

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Inhoud 3

19-02-2010 11:45:34

clear thinking, clean solutions

meerwaarde met een grote C... Ook voor Ăşw bedrijf! We gaan er niet langer omheen draaien, met Crohill bent u

Crohill is altijd op zoek naar verbeteringen. In producten en

gewoon beter af. We zijn niet de oudste en ook niet de groot-

methodieken maar ook bij onze afnemers, door ze op alle

ste leverancier van professionele reinigingsproducten maar

vlakken ondersteuning te geven (o.a. met analyses, aankoop-

we zijn simpelweg wel de beste in de praktijk.

en gebruiksadvies, training en opleidingen). We helpen onze

Dat komt door onze enorme kennis. Kennis van vuil en kennis

klanten graag zich te kunnen onderscheiden als echte specia-

van de dagelijkse schoonmaakproblematiek op de werkvloer.

listen. Net als wij. Dat is de meerwaarde van Crohill.

Dat heeft zich vertaald in een totaalpakket van producten

Niet voor niets vinden, naast veel schoonmaakbedrijven en

waarmee Ăş het onderscheid kunt maken.

instellingen, steeds meer bedrijven uit de food-sector hun

We leveren uitsluitend topproducten met een ultieme prijs/

weg naar Crohill. Technische kennis, kwaliteit en betrouw-

kwaliteitverhouding. We leveren altijd binnen 48 uur, veelal

baarheid maken juist daar het verschil. En hoe is dat bij u?

zelfs binnen 24 uur en in ieder geval vrijwel zonder backorders

Bel voor een vrijblijvende afspraak en maak kennis met Crohill.

(ISO 9001 gecertificeerd).

Daar wordt u echt (nog) beter van.

Uw bedrijf, beter met Crohill. Schutweg 20, 8243 PC Lelystad | Telefoon: 0320 - 28 12 31 | Fax: 0320 - 28 21 92 | E-mail: info@crohill.nl | www.crohill.nl

SERM0310_Inhoud 4

19-02-2010 11:45:38

inhoud

41 Crohill: clear vision, clean solutions Van de circa 150 leveranciers van schoonmaakproducten springt zo’n 10% het meest in het oog. Crohill behoort tot die top 15. Het blijkt een bedrijf met een heldere visie en ‘schone’ oplossingen. Directeur Pim Hilgerdenaar vertelt.

46 Volgende maand: vakevent Safety&Fashion@Work

Wat hebben persoonlijke beschermingsmiddelen, bedrijfskleding en corporate fashion met elkaar te maken? Op woensdag 14 en donderdag 15 april vindt in Ahoy Rotterdam voor de derde keer het evenement Safety&Fashion@Work plaats. Een sfeer- en belevingsevent met presentaties, een discussieforum, een actualiteitenmiddag, awarduitreikingen en spectaculaire shows.

49 André ‘AOW’ de Reus: vol gas verder Eén dag nadat hij 65 is geworden, zitten we aan tafel met André de Reus. Geen afscheid, wel een terugblik met de oprichter van schoonadviesbureau Atir, de grondlegger van de facilitair intermediaire dienstverlening en het boegbeeld van de schoonmaakbranche.

56 Cao-loze periode: welke regels gelden nu? De Cao voor het Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf is op 1 januari geëindigd; onderhandelingen over een nieuwe cao vinden plaats. Welke regels gelden nu tussen het schoonmaakbedrijf en de werknemer en maakt het uit of een schoonmaakbedrijf lid is van OSB of dat een werknemer lid is van de vakbond?

60 Service Management: jaaroverzicht 2009

Welk artikel stond in welke editie van Service Management? Een handig overzicht van de 125 gepubliceerde artikelen in 2009, onderverdeeld in categorieën.

Coverfoto: Shutterstock.com

Volgende maand in Service Management

‘s Werelds grootste schoonmaakbeurs ISSA/INTERCLEAN Amsterdam komt eraan. Het aprilnummer van Service Management blikt uitgebreid vooruit op de 23e editie van deze internationale vakbeurs. Met een overzicht van de innovaties, noviteiten, producten, diensten en seminars, een praktische plattegrond en de beursdeelnemers op abc. Maar we blikken ook vooruit met de beursorganisatie, bezoekers en deelnemers. Kortom, eind april gaat u goed geïnformeerd naar Amsterdam!

En verder: 6 nieuws … 31 column Willem Zuydestein … 45 productinnovatie: Vendor … 52 contacten en contracten … 58 mensen … 66 column Petra de Bruin

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Inhoud 5

19-02-2010 11:45:39

nieuws

Wecovi introduceert en produceert Americovloerpad ‘Op 19 januari glimt Wecovi van trots.’ Dat klopte. Op die dag introduceerde de leverancier van reinigingsmaterialen namelijk haar nieuwe vloerpad Wecoline pads by Americo en nam ze de fonkelnieuwe padsproductielijn officieel in gebruik. Het feest vond op 19 januari plaats in het door zijn ronde vormgeving bijzondere pand aan de Rudolf Dieselstraat in Zwolle. De rode non-woven loper lag uit: Wecovi werd een product, productieruimte én productielijn rijker. Aan dit alles blijkt het contact met Lenny Shutzberg (CEO van Americo) ten grondslag te liggen. ‘We hebben al jaren contact en dat is uiteindelijk uitgemond in een intensieve samenwerking’, aldus Hans Paul Visscher, managing director van Wecovi. Het handels- en productiebedrijf Wecovi (WEssels COmbinatie VIsscher) werd in 1971 opgericht door wijlen Freddy Visscher, de vader van de huidige managing director. Nadat zijn handel in juten zakken eind jaren zestig ten einde liep, raakte Visscher senior op een handelsbeurs in Hamburg geïnspireerd door een non-woven doek: een doek van samengeperste viscose en polyestervezels. Daarin bleek wél handel te zitten, want anno 2010 is Wecovi uitgegroeid tot een onderneming met een jaaromzet van € 10 miljoen, circa 1250 afnemers en 40 medewerkers. Het bedrijf houdt hoofd-

Hans Paul Visscher (links), managing director van Wecovi, en wethouder Knol van Gemeente Zwolle brengen een toast uit op de ingebruikstelling van de padsproductielijn. Op de voorgrond de drie zonen van Visscher.

kantoor in Zwolle en heeft vestigingen in Duitsland, Engeland en Hongkong. Met de nieuwe vloerpads, genaamd Wecoline pads by Americo, vult Wecovi haar assortiment met reinigingsdoeken en vloerreinigingsproducten voor de professionele schoonmaakmarkt aan. Het basismateriaal voor de vloerpads wordt geleverd door Americo, een toonaangevende producent van vloerpads, die gevestigd is in Georgia, Verenigde Staten. De vloerpads worden op de nieuwe, op 19 januari in gebruik genomen productielijn gestanst uit grote rollen. Dat het om een ‘groen’, duurzaam product gaat, mag het basismateriaal onderstrepen: dit bestaat volledig uit gerecyclede petflessen. Voor een doos van vijf pads worden twaalf 2-literflessen gebruikt. Die flessen worden versmolten en verwerkt tot losse vezels, die vervolgens met hars op waterbasis tot padmateriaal worden verwerkt.

Visscher: ‘Juist nu, in tijden van recessie, zijn visie en langetermijndenken nodig. De keuze om voor de vloerpads met Americo samen te gaan werken past daarin en is bewust gemaakt. We werken aan zogenoemde co-branding.’ Achter deze voor de buitenwereld herkenbare samenwerking van twee bekende merken gaan twee familiebedrijven schuil. Onder de circa tachtig aanwezigen op het feest bevonden zich dan ook familieleden, naast dealers, medewerkers, vakpers en andere geïnteresseerden. De locoburgemeester en wethouder Economische Zaken van Gemeente Zwolle, Martin Knol, verrichtte de officiële ingebruikname van de productielijn door het doorknippen van een grote rode strik en het in werking stellen van de stans. Hierbij werd hij geassisteerd door de zonen van Visscher. Meer informatie: www.wecoline.com

(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

SERM0310_Nieuws 6

Service Management nummer 3 maart 2010

19-02-2010 11:40:04

nieuws

Gom Schoonhouden ontwikkelt BBL-traject mbo-niveau 4 Gom Schoonhouden biedt als eerste in de branche medewerkers de mogelijkheid een mbo-diploma niveau 4 in schoonmaak te behalen. Het betreft een zogeheten Beroeps Begeleidend Leertraject (BBL), dat zich met name richt op kennis van en vaardigheden in professioneel leidinggeven, planning en organisatie in de schoonmaakbranche. Het Schiedamse bedrijf heeft het traject in eigen beheer ontwikkeld; Gom rayonmanagers krijgen de rol van praktijkbegeleider. Medio februari zijn de eerste vier groepen middenkadermedewerkers uit verschillende regio’s in Nederland gestart met de nieuwe BBLopleiding. De schoonmaakbranche kent tot nu toe slechts een mbo-diploma voor niveau 1 tot en met 3. Die richten zich vooral op de diverse schoonmaakprocedés en specialistische technieken, zoals gevelreiniging. Nu de schoonmaakbranche steeds verder professionaliseert, is er een groeiende behoefte aan medewerkers die het schoonmaakproces ook inhoudelijk kunnen begeleiden. De medewerkers die de opleiding gaan volgen, zijn dan ook vooral middenkadermedewerkers, zoals objectleid(st)ers die verantwoordelijk zijn voor een schoonmaakteam bij een opdrachtgever. Voor de middenkadermedewerkers zelf, die veelal weinig opleiding hebben genoten, biedt het behalen van een erkend mbo-diploma niveau 4 verdere doorgroeimogelijkheden en betere kansen op de arbeidsmarkt. Als het BBL-traject een succes blijkt, stappen in oktober vervolggroepen in.

Succes voor Gascogne Groep en Ster College Tien medewerkers met een taalachterstand van schoonmaakbedrijf Gascogne Groep uit Eindhoven hebben in de afgelopen maanden met succes een erkende schoonmaakopleiding gevolgd. Ingrid Willems, begeleidster bij Gascogne Groep, en Gerda van Duinhoven, docente aan het Ster College (onderdeel van ROC Eindhoven), verzorgden de opleiding. Marianne Neuteboom, directeur van het RAS, vindt het erg bijzonder dat Gascogne Groep de opleiding zelf in samenwerking met een docente van het ROC verzorgt, en is enthousiast over het prachtige resultaat. Met een enkele herkansing zijn de tien deelnemers geslaagd. Om dit te vieren, kregen zij op 5 februari op het kantoor van Gascogne Groep hun diploma uitgereikt. Bij de feestelijke uitreiking waren aanwezig: Hans Raaijmakers, ondernemer Gascogne Groep, projectmanager Noémie Raaijmakers en begeleidster Ingrid Willems van Gascogne

Groep, Gerda van Duinhoven van het Ster College en Jennemieke van Geene, coördinator Taal & Inburgering. Het behalen van dit prachtige resultaat heeft ervoor gezorgd dat de medewerkers een diploma rijker zijn, zelfvertrouwen hebben opgebouwd en dat de stap om een volgende opleiding te gaan volgen stukken kleiner is! Binnenkort start een nieuwe groep medewerkers met de opleiding Schoonmaak en Taal. Meer informatie: www.gascogne.nl

Laurentius haalt bezem door ziekenhuis Het Laurentius Ziekenhuis in Roermond wil het schoonste ziekenhuis van Limburg zijn. Volgens Jack Thiadens, voorzitter van de raad van bestuur, was er direct actie nodig. Schoonmaakbedrijf Westrom geeft het ziekenhuis twee maanden lang een schoonmaakbeurt.

kenhuis daartoe bijdraagt, is een feit. Dat we werk aan de winkel hadden, was ook duidelijk’, meldt Thiadens. De schoonmaakactie is op 13 januari gestart. Volgens de bestuursvoorzitter typeert de actie het Laurentius Ziekenhuis als een sterke organisatie die continu werkt aan verbetering.

‘Patiëntveiligheid is ontzettend belangrijk. Dat een schoon, hygiënisch zie-

De schoonmaakactie is de eerste fase van ‘een groter plan’. Manager bedrijfsvoering Facilitair Bedrijf Ad de Roode laat weten: ‘Op 1 maart moet er een plan klaar zijn om ook na februari de schoonmaak op het extra schone peil te houden. Daarmee is nu een werkgroep bezig. Belangrijk hierbij is een gespreide schoonmaak. In het verleden werd er alleen ’s ochtends gepoetst. Dit zullen we verdelen over de volledige dag, zodat het ziekenhuis er ook ’s middags en ’s avonds netjes uitziet.’

Meer informatie: www.facilicom.nl Bron: Ski PR

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Nieuws 7

19-02-2010 11:40:12

nieuws

Voorjaarssymposium FMGezondheidszorg over Het Nieuwe Werken

Oprichting Masterkey Interim Vorig jaar zijn de interim-activiteiten van Masterkey-Plus ondergebracht in Masterkey Interim. Deze zusterorganisatie richt zich specifiek op het leveren van facility interim professionals en executive search bij relaties. Masterkey Interim wordt aangestuurd door directeur Lisanne Hulshof (links op de foto). Nanda Geurts is in januari toegetreden als consultant. Zij werkte al zes jaar bij Masterkey-Plus als officemanager en daarvoor ruim zeven jaar in de werving en selectie.

FMGezondheidszorg houdt op dinsdag 13 april het voorjaarssymposium Het Nieuwe Werken – een nieuwe zorg. Het symposium is bedoeld voor leden en bedrijfsleden en is door de beroepsvereniging samen met Procore Huisvestings- en Facility management geïnitieerd. Het Nieuwe Werken is een veel gehoorde kreet in de facilitaire wereld, maar wat houdt het in? En hoe nieuw is Het Nieuwe Werken eigenlijk? Is het een modegril of een mindset? Wat kan ik er als facilitair manager mee? Past het bij de cultuur van mijn instelling? Welke voordelen heeft het voor het primaire proces? Waar moet ik op letten bij de implementatie en daarna? Tijdens het voorjaarssymposium krijgt

u de antwoorden op deze vragen. In de ochtend introduceren specialisten het onderwerp en is er aandacht voor de relatie tussen Het Nieuwe Werken en organisatiestrategie, nieuwe ontwikkelingen in de zorg en kantoorhuisvesting. ’s Middags is het tijd voor concretisering en wordt in een kleinere setting ingegaan op onder andere de ervaringen met Het Nieuwe Werken en het perspectief vanuit facilities, ICT en huisvesting. Voor het symposium Het Nieuwe Werken – een nieuwe zorg ontvangen leden een uitnodiging, maar ook op de website van FMGezondheidszorg, www.fmg-beroepsvereniging.nl, vindt u informatie over het dagprogramma en de locatie.

Vendor neemt Clean Seat Holland over Vendor, actief in de markt voor toilethygiëne en entreematten, heeft CleanSeat uit Delft overgenomen. CleanSeat is producent van hygiëneproducten voor de zakelijke toiletruimte en staat vooral bekend om haar toiletbrildekjes. Onder de merknaam Toly biedt de hygiëneproducent een speciale productlijn voor de consumentenmarkt aan. Vendor geeft met deze overname invulling aan haar (internationale) groeistrategie. In 2009 heeft Vendor een begin gemaakt met de expansie naar de Duitse en Franse markt door de opening van vestigingen in deze landen.

SERM0310_Nieuws 8

Met de CleanSeat-producten versterkt Vendor haar positie op de wereldwijde exportmarkt voor hygiëneproducten en breidt zij haar aanbod uit in de landen waar zij reeds zelf actief is. Vooral met de CleanSeatMatic, een non-touchsysteem met automatische toiletbril, wil Vendor inspelen op de groeiende behoefte aan hygiëne in toiletten. Daarnaast creëert Vendor met de acquisitie van CleanSeat een entree op de consumentenmarkt, waar het merk Toly al via diverse retailkanalen verkrijgbaar is.

‘De jarenlange ervaring van Masterkey-Plus heeft een uitgebreid netwerk opgeleverd in de facilitaire branche, waardoor de juiste facility professional kan worden geselecteerd. Onze ervaren facility interim professionals begrijpen als geen ander wat de opdrachtgever bezighoudt. Ze spreken de taal en denken mee. De interim professionals worden gedurende een korte of langere periode ingezet om een duidelijk afgebakende opdracht uit te voeren. Via executive search maken wij de perfecte match voor u met een professional die u direct in dienst neemt’, aldus Masterkey Interimdirecteur Hulshof. Masterkey Interim kan op diverse niveaus interim-opdrachten invullen en uitvoeren. De facility interim professionals kunnen putten uit de uitgebreide facility kennisdatabank van Masterkey-Plus. Meer informatie: www.masterkey-interim.nl

Meer informatie: www.vendor.nl

Service Management nummer 3 maart 2010

19-02-2010 11:40:21

-1Ê ÃÊÛ ÀÊ iiÀÊ`> Ê£ää¯Ê >>Ì iÕÌÀ>> ÊÊUÊÊ6 i` }iÊV «i Ã>Ì iÊi }i Ê "ÓÊÕ ÌÃÌ ÌÊÊUÊÊ iÜÕÃÌÜ À` }ÃV> «>} iÊÊ `ÕÕÀâ>> i `ÊÃÌ> i ìÀÃÊLiÃ«>>ÀÌÊiÝÌÀ>Ê£ä¯Ê "ÓÊÊUÊÊ VÌ iÃÊ}iÀ V ÌÊ «ÊÃÌÀÕVÌÕÀi iÊ}i`À>}ÃÛiÀ> ìÀ }ÊÊUÊÊ ÀÃiÊÜ>ÌiÀ Êi Ê i iÀ} iLiÃ«>À }i ÊÊUÊÊÈÝÊ iÃÌiÊ7iÀ }iÛiÀÃÊ iìÀ > `ÊÊUÊÊ i i `Êi ÊÛiÀÃ >} i}} }Ê 6"ÊV v À Ê -"ÊÓÈäääÊÊUÊÊ ÕÕÀâ> iÊ iV } ÃV iÊ ÜiÀ Ü âiÊ Ê UÊ Ê i`À vÃLÀiìÊ ÃV «iÊ -"Ê £{ää£Ê Ê UÊ Ê â> i }Ã«À }À> >Ê Ì iÀÃÊ i Ê V>ÀÌÀ `}iÃÊ Ê UÊ Ê *À Ì ÀÊ `>}ÃV >> ÊÊUÊÊ6 ` iÌÊ>> ÊVÀ ÌiÀ >Ê-i ÌiÀ Ûi ÊÊUÊÊ*>ÀÌ iÀÊ 6"Ê iìÀ > `ÊÊUÊÊÜÜÜ°VÃÕ° É Û

Het groenste schoonmaakbedrijf van Nederland SERM0310_Nieuws 9

19-02-2010 11:40:29

nieuws

Hygiënepaviljoen op Horecava 2010: succesvol Hygiëne is een belangrijk onderwerp in de horeca en zeer actueel. Met deze insteek namen het projectteam van ISSA/INTERCLEAN en de exposanten JohnsonDiversey, Dem Cleaning Products, Knol Steam Cleaning Systems en Service Management deel aan de Horecava 2010, van 11 tot en met 14 januari in de Amsterdam RAI. Er liepen nieuwe doelgroepen rond voor deze exposanten, wat toegevoegde waarde voor hen creëerde. Uit het bezoekersonderzoek van de Horecava komt namelijk naar voren dat bezoekers ook geïnteresseerd zijn in professionele schoonmaak. Tenslotte heeft elke horecaondernemer met hygiëne te maken. Piet Conijn van JohnsonDiversey: ‘Keukenhygiëne is voedselhygiëne. Iedereen komt gericht naar de stand, dus dat is heel positief. Bezoekers komen met bewuste interesse op ons

af en daar volgt dan ook een serieuze lead uit. Onze bedrijfsnaam wordt ook weer even onder de aandacht gebracht en dat is altijd goed.’ De ruim 50.000 bezoekers van de afgelopen editie vertegenwoordigden 21.667 bedrijven in de Nederlandse horeca, catering en grootkeuken. Van de Horecava-bezoekers is 80% beslissingsbevoegd. Met zes themawerelden, negentig evenementen en toonaangevende wedstrijden is de Horecava

de grootste, nationale vakbeurs voor horeca, catering en grootkeuken in de Benelux. Ze biedt een breed overzicht en diep inzicht in de actuele ‘stand van zaken’ van de horeca. Vanwege het hoge functieniveau en het professionele karakter van de vakbeurs heeft het projectteam van ISSA/ INTERCLEAN Amsterdam besloten om deze eerste deelname aan de Horecava om te zetten in een jaarlijks evenement.

Sociaal convenant voor Europese aanbestedingen gen van haar opdrachtgevers. Diverse concrete uitgangspunten maken deel uit van dit convenant, waaronder de verbondenheid van medewerkers aan het betreffende werk, de tijd tussen gunning en uitvoering, en het betrekken van de ondernemingsraad en/of vakbond bij reorganisatietrajecten. Het convenant Sociaal aanbesteden heeft een looptijd van twee jaar en wordt tussentijds geëvalueerd en zo mogelijk aangepast. Meer informatie: www.masterkey-plus.nl Op 11 januari kwamen CNV Bedrijvenbond, FNV Bondgenoten en Facilitair adviesbureau MasterkeyPlus uit Apeldoorn bijeen voor een bijzonder moment: de ondertekening van een convenant dat moet leiden tot socialer aanbesteden in de schoonmaak. Bij veel (Europese) aanbestedingen is er een spanningsveld tussen de belangen van de opdrachtgevers, schoonmaakdienstverleners en de sociaal wenselijke wijze waarop een contract-

SERM0310_Nieuws 10

wisseling wordt doorgevoerd. De drie partijen onderkennen deze problematiek en hebben zich verenigd om op basis van het convenant Sociaal aanbesteden het voortouw te nemen om dit structureel beter te begeleiden. Masterkey-Plus begeleidt vanuit haar positie als adviseur vele aanbestedingen en heeft in haar beleid reeds vele sociale aspecten opgenomen. Dit convenant legt voor het adviesbureau uit Apeldoorn de intentie vast om van sociaal aanbesteden een speerpunt te maken bij de toekomstige aanbestedin-

(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

Voor België

03 - 231 33 89 www.boma.be

Service Management nummer 3 maart 2010

19-02-2010 11:40:29

nieuws

Brocacef 40 jaar klant van De Klop Groep Digitale nieuwscarrousel Op www.servicemanagement.nl wordt dagelijks het branchenieuws geplaatst. Een greep uit de berichten.

Als blijk van waardering voor veertig jaar samenwerking bood de directie van De Klop Groep een taart aan alle medewerkers van het hoofdkantoor van Brocacef aan. V.l.n.r.: Fred Wennekes (directeur van De Klop), Bert Hoenderdaal (facilitair manager bij Brocacef) en Dennis Roomenburg (bedrijfsleider van Schoonmaak & Glasbewassing De Klop).

Op 26 januari werd er gevierd dat De Klop Groep uit Maarssen inmiddels veertig jaar de schoonmaak, glasbewassing en diverse extra diensten verleent aan Brocacef in Maarssen. Brocacef is onderdeel van Brocacef Holding, een groep van ondernemingen die actief zijn op het gebied van de gezondheidszorg. De belangrijkste activiteiten zijn de distributie van geneesmiddelen en medische producten, en de ontwikkeling en implementatie van

zorgen retailconcepten. Apothekers, apotheekhoudende huisartsen, ziekenen verpleeghuizen en consumenten behoren tot de klantenkring van Brocacef. De Klop Groep maakt dagelijks alle Brocacef-vestigingen door heel Nederland schoon en levert diverse facilitaire diensten aan dochterbedrijven. De Klop Groep werd in 1970 opgericht als Schoonmaakbedrijf De Klop. Inmiddels staat de derde generatie van het familiebedrijf uit Maarssen aan het roer.

Wajong-project met ISS van start ISS Facility Services, het Ronald McDonald Centre, het ROC van Amsterdam en De Werkmeester bieden 20 tot 25 Wajongers een kans op een startkwalificatie binnen ISS Facility Services, met aan het eind van de opleiding kans op een baan bij een reguliere werkgever. Bedrijven gezocht OSB is op zoek naar bedrijven die mee willen werken aan de Week van het Ambacht. In Joure start op vrijdag 16 april de vierde editie van de Week van het Ambacht. Deze week is ter promotie van de ambachtseconomie en is een initiatief van het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA).

SCA in internationale top 100 duurzame bedrijven

CSU >100% klimaatneutraal CSU Cleaning Services werkt voor meer dan 100% klimaatneutraal. Dat maakte het schoonmaakbedrijf bekend na de uitreiking van de Golden Service Awards, op 3 februari in Scheveningen.

Voor het zesde jaar op rij behoort SCA volgens Canadian Corporate Knights tot een van de honderd meest duurzame bedrijven. De lijst bestaat uit bedrijven uit 24 landen die beoordeeld zijn op hoe effectief zij met het milieu en andere sociale zaken omgaan.

Vrij reizen Bezoekers aan de ISSA/ INTERCLEAN 2010, van 26 tot en met 29 april in Amsterdam RAI, kunnen tijdens de vakbeurs gratis per NS-dagretour reizen tussen Amsterdam Schiphol en Amsterdam RAI.

Meer informatie: www.deklopgroep.nl

‘Duurzaamheid maakt integraal onderdeel uit van alles wat wij doen, daarom zijn wij dan ook zeer verheugd dat dit wereldwijd wordt erkend. Het is opmerkelijk dat wij wederom in de lijst staan, want 50% van de organisaties die vorig jaar in de lijst voorkwamen, staat dit jaar niet in de lijst’, aldus Bénédicte de Croon van SCA. De meest recente lijst werd bekendgemaakt tijdens het Wereldwijde Economische Forum in Davos, Zwitserland. SCA maakt al vijf jaar lang, sinds de oprichting, deel uit van de honderd meest duurzame organisaties ter wereld.

Bedrijfsovernames door CSU CSU neemt de schoonmaakbedrijven VDV Dienstverlening uit Nuenen en DITO Schoonmaakbedrijf uit Tilburg over. Voor meer nieuws en/of aanmelding voor de gratis e-mailnieuwsbrief: www.servicemanagement.nl.

Meer informatie: www.tork.nl

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Nieuws 11

19-02-2010 11:40:34

nieuws

Van Houtum veiligste papierfabriek van Nederland Van Houtum Papier is winnaar van de ARBO Trofee 2009. De Arbocommissie van Van Houtum kreeg de prijs officieel uitgereikt door voorzitter Mees Hartvelt en directeur Gerrit-Jan Koopman van de Koninklijke VNP. De eer valt voor de tweede keer in drie jaar tijd te beurt aan Van Houtum Papier, fabrikant van hygiënepapier in het Limburgse Swalmen. Op een totaal van 190 medewerkers had het bedrijf geen enkel ongeval met verzuim en slechts 0,65 ziekmeldingen per medewerker per jaar. Het verzuim kwam uit op 1,2% kort verzuim en 3,3% langdurig verzuim. De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Papier- en Kartonfabrieken (VNP) reikt de ARBO Trofee jaarlijks uit aan het bedrijf dat het beste scoort binnen de Nederlandse papieren kartonfabrieken. Algemeen directeur Henk van Houtum noemt de resultaten een enorme op-

Adverteerdersindex Alpheios 14 Amsterdam RAI bijsluiter Argo Schoonmaakservice 25 Asito 67 Atir 39 BDO Arbeidsjuristen 44 Brunschwig Chemie 51 Chemitec chemical technology 22 Crohill 4 CSU Total Care 9 Emil Deiss KG 40 Frag Holland 47 Gom 17 Hectas Bedrijfsdiensten 68 ICCA 13 JohnsonDiversey 2 Masterkey-Plus 43 Nocore Group 21 Piecom Cleaning Products 59 Proper Lelystad bijsluiter Schoonmaak Succes 40 SVS 30 Vileda 34 Wecovi 30 Werner & Mertz Benelux 55 Weska 48

SERM0310_Nieuws 12

De Arbocommissie van Van Houtum Papier ontvangt de trofee. V.l.n.r.: Leon Doezen, Paul Stevens, Loes Naus, Bas Gehlen en Jos Manders (Arbocommissie van Van Houtum) en Mees Hartvelt (voorzitter van Koninklijke VNP).

steker en een beloning voor al het harde werken. ‘Bij alles wat wij doen, staat veiligheid voorop. Het structureel managen van de arbeidsomstandigheden is opgezet en vastgelegd volgens de OHSAS 18001-norm. Begin vorig jaar zijn we ook begonnen met vitaliteitsmanagement. In samenwerking met TNO is er een conceptplan van

aanpak opgezet. Daar komen nu concrete voorstellen uit, zoals ondersteuning bij het stoppen met roken of instrumenten om medewerkers te stimuleren om meer te bewegen.’ Meer informatie: www.vanhoutumpapier.com

CSU en NedTrain ontwikkelen training CSU Cleaning Services en NedTrain hebben een training ontwikkeld voor alle voormannen en ploegleiders in de schoonmaak. De training geeft medewerkers een beter inzicht in de manier van kwaliteitsmeting van de schoonmaak door NedTrain en genereert een positief effect op de kwaliteit, de werkdruk en de veiligheid van de medewerkers. De training bestaat uit een theorieen een praktijkgedeelte. De theorieles behandelt de diverse elementen van kwaliteitsmeting, de keuringsmethodiek en kwaliteitseisen. Die onderwerpen worden daarna in de praktijk getoond en vervolgens door de cursisten zelf uitgevoerd, gecontroleerd en

beoordeeld. Nieuwe keuringsformulieren beschrijven de werkzaamheden, tekstueel en visueel. Al deze maatregelen zorgen uiteindelijk voor meer duidelijkheid, efficiëntie en kwaliteit. CSU en NedTrain zijn met de trainingen gestart om een optimale balans te creëren tussen de vereiste kwaliteit van de werkzaamheden en een juiste werkdruk. Kennisverbreding moet te veel dan wel onnodige werkzaamheden voorkomen en heeft direct invloed op de werkdruk. In het laatste kwartaal van 2009 behaalde CSU bij kwaliteitsmetingen door NedTrain de hoogste scores van alle schoonmaakbedrijven. Meer informatie: www.csu.nl

Service Management nummer 3 maart 2010

19-02-2010 11:40:51

nieuws

Hago Gezondheidszorg en Vivre sluiten joint venture Per 1 januari hebben stichting Vivre en schoonmaakbedrijf Hago hun krachten gebundeld in de joint venture Proper. Daarmee bundelen Hago en het Limburgse Vivre de schoonmaak en andere ondersteunende diensten. Met de joint venture gaan beide partijen op zoek naar innovatieve dienstverlening in de zorgcentra van Vivre. Het doel van het onderbrengen van ondersteunende diensten in Proper is het verhogen van de client- en medewerkerstevredenheid. Inge Staats, directeur van Hago Gezondheidszorg Zuidoost-Nederland: ‘Dat doen we onder meer door met innovatie in te spelen op belangrijke thema’s in de zorg, zoals gastvrijheid. Door onze langdurige relatie van ruim 25 jaar om te zetten in een intensieve samenwerkingsvorm, bundelen we in Proper 40 jaar schoonmaakvakmanschap en ervaring in de zorg. Dit heeft

Op 7 januari kwamen de partijen voor de contractondertekening bijeen op kasteel Cortenbach, het hoofdkantoor van holding Vebego

als doel Vivre verder te helpen in haar ontwikkeling, zoals in de aansturing van haar interne dienst en van onze schoonmakers vanuit één centraal

expertisecentrum. Een belangrijke stap in efficiëntie.’ Meer informatie: www.hago.nl

(Advertentie)

SERM0310_Nieuws 13

19-02-2010 11:40:52

4PNNJHF DPOEJUJFT [JKO WBO OBUVSF JEFBBM 4PNT LVO KF FFO IBOEKF IFMQFO 'JHVVSMJKL NBBS PPL MFUUFSMJKL 8BOU JO EF TDIPPONBBL LVO KF NFOTFO NJEEFMFO FO NBDIJOFT TPNT CFUFS PQ FMLBBS BGTUFNNFO ,VO KF NFFS CFSFJLFO NFU NJOEFS FOFSHJF UJKE FO LPTUFO &O EVT POUXJLLFMFO XF UPUBBMQMBOOFO XBBSNFF XF EF FGยน DJFODZ WBO EF TDIPPONBBL WFSIPHFO [POEFS BBO LXBMJUFJU JO UF CPFUFO %BU TDISJKWFO XF OJFU BMMFFO PQ XF [JKO FS PPL CJK FO IFMQFO NFU EF JNQMFNFOUBUJF )BOEFO VJU EF NPVXFO FO TBNFO CPVXFO BBO PQUJNBMF DPOEJUJFT WPPS QFSGPSNBODFWFSCFUFSJOH .FFS QSFTUFSFO NFU EF LOPX IPX EF TZTUFNFO FO EF QSPEVDUFO WBO "MQIFJPT #FM WPPS FFO WFSIFMEFSFOE HFTQSFL ยฌ PG HB OBBS XXX BMQIFJPT OM

4BNFO [PSHFO WPPS FFO CFUFSF QFSGPSNBODF

"EWJFTSBQQPSUBHFT ย TDIPPONBBLTZTUFNFO FO QSPEVDUFO ย WFSCSVJLTNBUFSJBMFO ย NBDIJOFT ย UFDIOJTDIF TFSWJDF ย PQMFJEJOH FO CFHFMFJEJOH ย DBMDVMBUJFTPGUXBSF

SERM0310_Nieuws 14

19-02-2010 11:40:54

t hema mark toverzicht

Omzetonderzoek schoonmaakbranche 2009

Branche komt op adem in crisisjaar De verwachte slachting onder schoonmaakbedrijven is uitgebleven; de branche haalde de eindstreep van 2009 met een duidelijk plusje: 3,5% erbij. Helemaal niet slecht voor een ‘crisisjaar’. ‘Crisis, hoezo?’, kun je je zelfs afvragen. Toch is er wel iets opmerkelijks aan de hand: er wordt wel gedipt bij individuele bedrijven, terwijl andere opmerkelijk plussen. De omzet lijkt binnen de branche te verschuiven. Dat wijst op (stevige) concurrentiestrijd. Eten of gegeten worden? EWALD WAGENAAR*

orig jaar signaleerden we dat de brancheomzet in 2008 een flinke dreun had gekregen. Dankzij de pittige prijsstijging kon het omzetniveau nog worden vastgehouden. We vermoedden toen voor 2009 dat het een nog problematischer jaar zou worden met faillissementen en bedrijfsbeëindigingen. Dat blijkt echter niet ondubbelzinnig uit de cijfers van 2009. Maar er zijn wel indicatoren dat er ‘iets aan de hand is’.

Op de lijst Dat het niet lekker gaat, hangen bedrijven niet graag aan de grote klok. Zoiets maakt klanten en potentiële klanten kopschuw en het betreffende schoonmaakbedrijf wordt kwetsbaar, omdat de collega’s zo’n gelegenheid kunnen benutten om zich bij de klanten extra te gaan profileren om er wat twijfel te zaaien. Zijn de niet-inzenders daardoor verdacht? Mogelijk wel, mogelijk niet. Maar de enkele bedrijven die in het verleden trouw meededen (met omzetgroei) en nu afwezig zijn, roepen juist nu vragen op. Toch is dit jaar ons omzetoverzicht uitgebreid met drie opgaven tot in totaal 97 stuks. Dat lijkt stabiel. Maar is dat ook zo? De hoofdredactie breidde meer

» Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Marktoverzicht 20 15

19-02-2010 11:39:18

t hema mark toverzicht

den over (€ 4,8 miljoen) en FDN uit Lijnden nam Teico Service uit Wormerveer (€14,6 miljoen) over. De lijst had de grens van honderd deelnemers kunnen passeren, ware het niet dat er – door diverse omstandigheden – ook (tijdelijke) afhakers waren: DSS – De Swart Services, Duo R&M Schoonmaakbedrijf, Hommersom Schoonmaakbedrijf, JHD Specialistische Reiniging en Speed Clean Mobile. Verder was ACS Cleaning Nederland voor de redactie onbereikbaar. In 2008 was deze groep nog goed voor € 14,5 miljoen omzet en 450 medewerkers. Beetje erbij, beetje eraf en daardoor per saldo ongeveer evenveel deelnemers, ondanks dat er is gevist in een grotere vijver. Conclusie: de krimp van de branche die we eerder signaleerden, gaat gewoon door. En het tempo daarvan lijkt intussen gewoon ‘business as usual’.

Beter of slechter?

zetcijfers in van de dertien deelnemende bedrijven, waarvan er zes ook individuele cijfers aanleverden: De Spiegel Haarlem uit Haarlem, Peeters Gebouwenservice uit Kerkrade, Mirliton Schoonmaakbedrijf uit Drongen, Van de Pol Dienstverlening uit Terschuur, Vastenburg Schoonmaak & Onderhoud uit Hoorn en de al genoemde nieuwkomer QPC Schoonmaak.

dan ooit het onderzoeksveld uit tot álle schoonmaakbedrijven en niet alleen de OSB-leden. Mede daardoor konden in totaal tien nieuwe deelnemers aan ons overzicht worden toegevoegd: SGA Schoonmaak uit Amsterdam, Argo uit Halle, Schoonmaakbedrijf Van Adrichem uit Sliedrecht, Mommers Schoonmaakservice uit Nieuwerkerk aan den IJssel, QPC Schoonmaak uit Volkel/Uden, Gascogne Groep uit Eindhoven, SMO Stratum uit Eindhoven, Schoonmaakbedrijf Breedweer uit Heemskerk, Schoonmaakbedrijf Orion uit Zaandam en Qleaning uit Deventer. Verder diende SchoonGroep Nederland de totaalom-

Van de lijst Door overnames verdwenen er twee namen van de lijst: Vebego-dochter Westerveld Schoonhouders uit Nieuwegein nam Westex en Partners uit Naar-

jaar

omzet in mln euro

% toename

2000

1.438

9,72

7,9

2,6

2001

1.553

7,39

5,4

4,5

2002

1.656

6,65

6,5

3,5

2003

1.734

4,73

4,4

2,1

2004

1.738

0,18

2,5

1,2

2005

1.728

-0,56

2,25

1,7

2006

1.787

7,59

1,1

2007

1.906

6,54

1,6

2008

1.914

0,42

2,2

2009

1.981

3,50

3,75

1,0

4,62

4,3

2,2

gemiddelde

% prijsstijging

Bron: onderzoek Service Management en CBS

Tabel 1. Omzetontwikkeling in de branche van 2000 tot 2009

% inflatie

Tabel 1 met de omzetontwikkeling van de branche sinds het jaar 2000 laat zien hoe het met de branche is gesteld. Als de procentuele jaarlijkse prijsstijging hóger is dan de toename van de branche, dan krimpt de branche in feite. Zou je daar dan ook nog het inflatiecijfer van afhalen, dan bedraagt de krimp dus 0,25% + 1% = 1, 25%. Niet spectaculair. Dat is opmerkelijk na een jaar met jammerklachten over ‘crisis’. Maar in het licht van de grotere vijver waarin de redactie van Service Management de deelnemers heeft gezocht, zou je voorzichtig kunnen zeggen dat dit cijfer misschien enigszins geflatteerd is. Waar gaat het dan precies beter of slechter? Eind vorig jaar deed de hoofdredactie ook een peiling in de branche naar hoe hard de crisis aankwam. Een kwart van de schoonmaakbedrijven reageerde en daarvan liet 71% weten er wel – in negatieve zin – iets van te merken. Dat betrof dus tenminste 18% van de branche. Een goede indicatie. Want wat blijkt uit dit brancheoverzicht? In totaal 23 bedrijven van de 97 (23%) noteerden over 2009 een lagere omzet dan over 2008. Die cijfers liggen dus niet ver uiteen.

Welke crisis? Kun je een lichte omzetdaling bij 18 à 23% van alle schoonmaakbedrijven nu een crisis noemen? Nee, eerlijk gezegd

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Marktoverzicht 20 16

19-02-2010 11:39:21

Ontdek het Gom Effect! Vaak zijn wij ons niet bewust van het werk dat door schoonmakers wordt verzet. Maar onze schoonmakers bepalen voor een groot deel de manier waarop je aan je werkdag begint. Met een frisse, schone, opgeruimde werkplek is het namelijk prettiger starten. Op deze manier draagt ‘schoon’ bij aan het succes van de onderneming. Wilt u zien hoe ‘schoon’ ook uw medewerkers kan inspireren? Kijk dan op www.ontdekhetgomeffect.nl en doe de Gom schoontest. U krijgt van ons dan een vrijblijvend advies. Natuurlijk kunt u ons ook bellen op (010) 298 11 44. Wij zijn u graag van dienst. Gom. Schoonmakers die vooruitdenken.

De juiste mensen op de juiste plek SERM0310_Marktoverzicht 20 17

19-02-2010 11:39:28

t hema mark toverzicht

bedrijvenoverzicht omzetontwikkeling schoonmaakbranche 2009 nr

bedrijfsnaam

plaats

omzet 2009 in mln euro

omzet 2008 in mln euro

aantal medewerkers 2009

aantal medewerkers 2008

ISS Cleaning Services

Utrecht

339,07

347,36

16.365

17.380

Asito

Almelo

271,35

270,00

20.100

20.000

CSU Cleaning Services

Uden

214,00

204,00

10.000

9.500

Hago Nederland (Vebego)*

Voerendaal

209,50

185,80

9.506

7.800

Gom Schoonhouden (Facilicom)

Schiedam

182,60

174,70

8.601

8.304

Dolmans Groep

IJsselstein

73,00

72,00

2.426

2.500

Hectas Bedrijfsdiensten

Arnhem

60,00

59,50

3.300

3.250

Arnhem

54,80

51,50

2.920

2.850

Schoonmaakbedrijf Succes (DieDrie)

Volendam

34,30

31,40

1.151

1.019

VLS Groep

Zwijndrecht

28,75

26,65

1.690

1.595

ICS Nederland

Eindhoven

27,20

26,10

2.150

2.060

Temco Euroclean Services

Rotterdam

24,19

24,04

1.250

1.202

Jos Hofkens HIG (DieDrie)

Oosterhout

22,50

23,00

643

847

Westerveld Schoonhouders (Vebego)

Hilversum

21,70

23,90

915

1.004

Robbers Schoonmaakdiensten (Facilicom)

Nieuwegein

21,60

20,80

902

913

Fonville Schoonmaakbedrijven

Coevorden

18,54

18,67

1.573

1.998

Fortron (Vebego)

Hoensbroek

17,20

15,20

201

192

Teico Service

Wormerveer

16,10

14,60

608

555

OCS Nederland

Rijswijk

13,90

14,30

850

920

Nivo Noord

Leewarden

13,40

11,35

935

755

Nederrijn Groep**

Duiven

13,20

13,10

724

928

Romaro Schoonmaakgroep

Ridderkerk

12,40

11,60

525

510

Schoonmaakbedrijf Bleijenberg (Vebego)

Vlissingen

11,10

11,00

600

610

Stoffels Cleaning (Vebego)

Terneuzen

10,80

11,50

733

691

Basita Schoonmaakdiensten (Facilicom)

Rhoon

10,50

9,20

532

496

Novon Schoonmaak

Zwolle

10,41

9,20

825

800

Schoonmaakbedrijf Vlietstra (DieDrie)

Franeker

10,00

583

620

Adiar Schoonmaak

Rotterdam

9,83

9,65

525

735

SGA Schoonmaak

Amsterdam

9,73

9,60

409

476

Schoonmaakbedrijf G. Raggers & Zn.

Uithoorn

9,05

8,80

521

588

Kl端h Service Management Nederland

Schiphol

8,80

9,70

222

230

Lavos Schoonmaakbedrijf

Luchthaven Schiphol

8,40

10,25

402

480

VSP Schoonmaak (Facilicom)

Harderwijk

8,40

9,00

337

391

Effektief Groep

Groningen

8,10

8,40

532

570

Ditshuizen Schoonmaakdiensten (Facilicom)

Zevenaar

8,00

9,00

504

595

Schoonmaakbedrijf Meerwijk

Utrecht

7,77

7,11

148

147

Ancora Multidiensten

Amsterdam

7,35

7,33

170

173

MB Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten

Ede

7,20

6,60

420

390

Schoonmaakbedrijf Victoria

Alkmaar

7,05

6,85

410

385

Argo

Halle

6,50

650

620

G. van Alem Schoonmaakdiensten

Groenekan

6,00

5,50

336

333

Coppejans Schoonhouders (Facilicom)

Tilburg

5,80

5,60

235

236

Toekomst Schoonmaakbedrijven

Schijndel

5,68

5,23

312

280

JCS Gevelonderhoud

Den Haag

5,55

5,90

Dros Schoonmaakdiensten

Apeldoorn

5,15

5,01

389

400

Clean Vision

Haarlem

4,89

4,50

206

190

AMC Schoonmaak & Gebouwbeheer

Wijchen

4,75

5,00

250

275

Meijer Multicleaning

Diemen

4,70

4,64

WSC Groep

Weert

4,69

4,85

300

330

HV Schoonmaak

Hilversum

4,60

3,40

135

Tabel 2. De omzetten en aantallen werknemers in 2008 en 2009 van 97 deelnemers aan het jaarlijkse Service Management-onderzoek.

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Marktoverzicht 20 18

19-02-2010 11:39:28

t hema mark toverzicht

bedrijfsnaam

plaats

KSD Schoonhouders (Facilicom)

Krimpen a/d IJssel

Schoonzorg

Amsterdam

4,26

3,92

162

148

Eresdé

Harlingen

4,10

3,60

135

112

Schoonmaakbedrijf Van Adrichem

Sliedrecht

3,96

3,42

141

120

Rook Multi-onderhoud

Vlaardingen

3,40

3,42

Mommers Schoonmaakservice

Nieuwerkerk a/d IJssel

3,10

2,69

154

137

Asko Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten

Zwaag

3,00

2,72

HSO Schoonmaakservice

Purmerend

3,00

2,75

Aktief Schoonmaakdiensten

Gorinchem

2,91

2,86

215

205

Peeters Gebouwenservice (SchoonGroep)

Kerkrade

2,83

2,67

125

104

Willems & Zn. Schoonmaakbedrijven

Wormer

2,80

2,75

Schoonmaakbedrijf Vastenburg (SchoonGroep)

Hoorn

2,76

2,33

128

129

Degenaar Glas en gevelonderhoud

Den Haag

2,73

2,06

Cleaning Services 2001

Den Haag

2,65

2,59

120

123

ACW Glazenwasserij

Hoogvliet

2,60

2,52

Schoonmaakbedrijf en Glazenwasserij Lübke

Uithoorn

2,26

2,15

QPC Schoonmaak (SchoonGroep)

Uden

2,20

2,04

125

115

Barones Schoonmaakdiensten

Den Haag

2,14

1,10

Proper Glas- & Gevelreiniging Lelystad

Lelystad

1,74

2,00

Gascogne Groep

Eindhoven

1,56

1,37

125

130

Fix-it schoonmaakbedrijf

Achterveld

1,55

1,60

EH Schoonmaak

Nieuwkoop

1,47

1,38

Derksen & Burgers Dienstengroep

Druten

1,40

1,70

Libelle Amsterdam

Amsterdam

1,36

Dolphin Schoonmaakservice

Houten

1,36

1,16

Van de Pol Dienstverlening (SchoonGroep)

Terschuur

1,33

1,17

103

Mirliton Schoonmaakbedrijf (SchoonGroep)

Dronten

1,23

1,31

108

118

De Spiegel Haarlem

Haarlem

1,20

1,23

Dozo Glazenwasserij

Schiedam

1,20

1,15

TyClean Bedrijfsdiensten

Haarlem

1,15

1,04

Schoonmaakbedrijf Nijman

Hoorn

1,15

0,83

Mallory Schoonmaakdiensten

Den Haag

1,08

1,05

Schoonmaakbedrijf Breedweer

Heemskerk

1,06

0,97

Anico Schoonmaakdiensen

Kampen

0,87

0,89

Schoonmaakbedrijf Pellikaan

Gorinchem

0,62

Martin’s Schoonmaakbedrijf

Rotterdam

0,62

0,61

SMO Stratum

Eindhoven

0,57

Schoonmaakbedrijf Delta

Vlissingen

0,55

HSD Specialistische Dienstverlening

Purmerend

0,53

0,70

Schoonmaakbedrijf Orion

Zaandam

0,51

0,38

Schoonmaakbedrijf Bodegraven

Bodegraven

0,43

0,48

ADG & De Water

Boxtel

0,40

Fideel Dienstverlening

Best

0,34

0,39

INT-EXT Glasbewassing

De Goorn

0,28

0,27

Henry Totaal

Roosendaal

0,27

0,23

De Parel Dienstverlening

Wijk bij Duurstede

0,25

0,21

Qleaning

Deventer

totaal

omzet 2009 in mln euro 4,30

0,22

omzet 2008 in mln euro 5,00

0,08

€ 1.981,39

€ 1.925,17

aantal medewerkers 2009 234

aantal medewerkers 2008 275

12 101.423

3 100.531

* inclusief Hago Airport Services, Hago Gezondheidszorg en Hago Food & Industrie, Home at the Office, SW en schoonmaakjointventures ** opgave over 2008 inclusief schilderactiviteiten, over 2009 exclusief schilderactiviteiten

De gegevens hiervoor werden in januari 2010 aangeleverd.

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Marktoverzicht 20 19

19-02-2010 11:39:29

t hema mark toverzicht

plaats

groepen schoonmaakbedrijven

omzet in mln euro

ISS Cleaning Services

339,07

Asito

271,35

Vebego*

270,30

Facilicom**

241,20

CSU Cleaning Services

214,00

Diedrie***

80,00

Hectas

60,00

54,80

SchoonGroep Nederland****

26,17

Fonville

18,54

totaal van Hago Nederland, Westerveld Schoonhouders, Schoonmaakbedrijf Bleijenberg, Stoffels Cleaning en Fortron ** totaal van Gom Schoonhouden, Robbers Schoonmaakdiensten, Ditshuizen Schoonmaakdiensten, Basita Schoonmaakdiensten, VSP Schoonmaak, KSD Schoonhouders en Coppejans Schoonhouders *** totaal van Schoonmaakbedrijf Succes, Jos Hofkens HIG, Schoonmaakbedrijf Vlietstra en Nederrijn Groep **** totaal van Antonio Gebouwenhygiëne Arnhem, De Spiegel Haarlem, Fris en Rein, J. van der Ploeg Dienstverlening, Jansen-Hubers Schoonmaakdiensten, Mirliton Schoonmaakbedrijf, Peeters Gebouwenservice, Poseidon, QPC Schoonmaak, Schoonmaakbedrijf Adrie Reerink, Schoonmaakbedrijf Koster & Co, Van de Pol Dienstverlening en Vastenburg Schoonmaak & Onderhoud

Tabel 3. Top 10 van holdings en samenwerkingen in 2009 lijkt me zo’n kwalificatie te zwaar. Vooral omdat tegenover de verloren miljoenen door deze 23 bedrijven een flinke groep staat die juist extra omzet realiseerde in 2009. En per saldo zelfs € 67 miljoen meer dan in 2009. Niet slecht dus. Hoezo crisis? Hebben we die ons niet een beetje te snel laten aanpraten misschien? Of kwam die crisis wel gelegen om een paar veranderingen door te voeren? Dat er flink moet zijn geschoven met mensen en omzet, blijkt wel uit de toe-

marktgegevens 2008-2009 (opgave jan. 2009 en jan. 2010)

name van het totale aantal werknemers van de branche: dit steeg met 892 personen die samen € 67 miljoen extra omzet realiseerden, een € 75.000,- per persoon. Dat is onwaarschijnlijk veel. Er moet dus flink gereorganiseerd zijn met mensen het afgelopen jaar om wel de 3,5% extra omzet te halen en dat met nog geen hele procent extra werknemers voor elkaar te boksen. Er doemt een beeld op van hard, harder, hardst werken. Alleen de kleinere schoonmaakbedrijven (omzet tot € 2 miljoen)

slaagden er niet in de hoge productiviteit van de medewerkers vast te houden. Mogelijk dat het meewerkende management de handen vol had aan wervingsactiviteiten. Bij de bedrijven met een omzet vanaf € 2 miljoen blijkt er nog ‘vlees op de botten’ te zitten en leverde menige efficiëntieslag nog een productiviteitsverbeteringen (1,60 à 1,85%) op.

Groter en groter Waarheen verschoof dan de omzet binnen de branche? De grote organisaties – met meer dan € 25 miljoen omzet – plusten op ISS Cleaning Services na allemaal. Hago Nederland (Vebego) kreeg er zelfs € 24 miljoen bij en werd daarmee groeikoploper. De meeste omzetdalers vinden we in de groep met een omzet tot € 2 miljoen. Hier werd blijkbaar de ‘crisis’ het hardst gevoeld. De efficiëntie van deze kleinere spelers is al maximaal en zij kunnen veranderingen in de markt niet meer met reorganisaties opvangen, maar sturen gewoon mensen naar huis als de werkvoorraad daalt. De omzet gaat dus naar de groten. Deze ontwikkeling zien we al jaren. Met de breed uitgemeten crisis lijkt het alsof de grote bedrijven hun kans schoon zagen en de economische situatie in hun voordeel wisten te vertalen.

omzetcategorie totaal >15 mln euro

2 tot 15 mln euro

<2 mln euro

omzet 2008 in mln euro

1.574,62

310,39

28,99

1.914,00

omzet 2009 in mln euro

1636,41

318,71

26,26

1.981,38

groei omzet in mln euro

61,79

8,32

-2,73

67,38

3,92

2,68

-9,42

3,52

aantal werknemers 2008

82.414

15.768

1.117

99.299

aantal werknemers 2009

groei omzet in %

84.301

15.897

1.225

101.423

groei in aantallen werknemers

1.887

129

108

2.124

groei aantal werknemers in %

2,29

0,82

9,67

2,14

omzet per medewerker 2008 in euro

19.106

19.685

25.954

19.275,11

omzet per medewerker 2009 in euro

19.412

20.048

21.437

19.535,81

omzetgroei per werknemer in euro

305,34

363,51

-4.517,61

260,69

groei omzet per werknemer in %

1,60

1,85

-17,41

1,35

aandeel in onderzoek 2008 in %

82,27

16,22

1,51

100

aandeel in onderzoek 2009 in %

82,59

16,09

1,33

100

0,32

-0,13

-0,19

verschil in %

Tabel 4. Marktanalyse van de omzetten en aantallen werknemers in 2008 en 2009. Hiervoor werden de gegevens gebruikt van het onderzoek in januari 2010 (voor de 2009-cijfers) en die van het onderzoek in januari 2009 (voor de 2008-cijfers).

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Marktoverzicht 20 20

19-02-2010 11:39:29

(Advertentie)

Uit de peiling die we dit najaar hielden, kwamen diverse geluiden. Een daarvan was dat de (grotere) bedrijven bij aanbestedingen uitzonderlijk laag inschrijven en dan hopen dat ze een onderaannemer vinden die het werk voor die lage prijs wil uitvoeren. En die onderaannemers zijn vaak de kleinere spelers – de groep met een omzet tot € 2 miljoen wellicht – die dan het gelag betalen. Zo kan omzet van onderin de lijst naar boven verhuizen. Naast de traditionele overnames en fusies. Bijzonder is dat enkele organisaties ons toevertrouwden dat er nog druk wordt onderhandeld over een fusie of overname (nog dikwijls verhullend ‘samenwerking’ genoemd), maar dat ze ons op het hart binden daarover niets te schrijven. Blijkbaar geniet de hoofdredactie een bijzondere vertrouwensband met de markt. De ontwikkeling van de markt zit op een koers waarvan je de uitkomst kunt raden: een paar grote organisaties die de vaderlandse markt domineren en voor verdere expansie op het buitenland zijn aangewezen (of op megaovernames).

Hersteljaar Wat dat betreft, lijkt de markt voor facilitaire dienstverlening op de marktsituatie van de financiële dienstverlening een vijftig à honderd jaar geleden. Toen waren er ook tal van kleine spelers die het hoofd boven water hielden. Toch zijn ze allemaal verdwenen, op een enkele exclusieve zakenbank na. De kleinste publieksbank in ons land was tot voor kort DSB. Iedereen weet wat er is gebeurd; voor kleintjes is in die markt geen plaats meer. En dat lijkt ook het voorland van de schoon-

De ontwikkeling van de markt zit op een koers waarvan je de uitkomst kunt raden maakbranche. Al blijven er altijd wel kleine schoonmaakbedrijven ontstaan die in marktniches hun nering bij elkaar poetsen, zoals je ook geld kunt lenen van ‘informal investers’. Maar misschien is er iets dat we over het hoofd zagen en wordt de branche slachtoffer van (of gemazzeld door) nieuwe ontwikkelingen, zoals technologische, bijvoorbeeld intelligente robots, die de markt verder verkleinen, net zoals ooit de koets werd verdreven. Wie weet. Voorlopig zal het brancheplaatje van volgend jaar er waarschijnlijk niet veel anders uit gaan zien. Hopelijk een wat groter omzetplusje, dat wel, want als 2010 een hersteljaar gaat worden, dan moet de conjunctuurgevoelige schoonmaakbranche het als een van de eersten gaan merken. Hoewel er ook sceptici zijn die hun hart vasthouden als de overheden wereldwijd hun geld weer uit de financiële markten terug willen hebben. Voor je het weet… Nou ja, we zien ‹‹ wel. Tot volgend jaar! * Ewald Wagenaar is directeur van Horus (www.horusonline.nl)

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Marktoverzicht 20 21

19-02-2010 11:39:30

Uw partner voor de beste reinigingsmiddelen

Optimaliseren is geld besparen Kijk voor meer informatie:

www.optimaliseeruwreiniging.eu Chemitec bv • Moerdijk • The Netherlands • T +31 168 38 06 22

Voor grootverbruik, handelaren en private label

De nieuwe Kluwer.nl

De eerste keuze voor professionele vakinformatie www.kluwer.nl

SERM0310_Marktoverzicht 20 22

19-02-2010 11:39:32

schoonmaakmark t

Hectas Europa:

Strategie en synergie, basis voor succes Met 3,5% in de plus maakte de Nederlandse schoonmaakbranche vorig jaar een groei door. Verrassend in een recessiejaar, zo luidt onze conclusie bij het omzetoverzicht. Nieuwsgierig geworden keek de redactie rond en vroeg zich af: hoe ontwikkelt de schoonmaakbranche zich in andere Europese landen? Chief executive officer Hectas Europa Hans ter Pelle gunde ons een kijkje in de Europese Hectas-keuken. PETRA DE BRUIN

uud Heeringa, Jan Wolters en Tammo Huizinga zijn ongetwijfeld bekende ‘Hectas-namen’, niet in de laatste plaats omdat Wolters ook als penningmeester van de werkgeversvereniging OSB actief is en Huizinga als voorzitter van de Vereniging Schoonmaak Research (VSR). Hans ter Pelle is wellicht voor u een nieuwe naam, maar een nieuwkomer is hij geenszins. ‘Op 13 april 1998 trad ik in dienst van Hectas Nederland’, kan Ter Pelle ons exact vertellen. Dit najaar dus alweer 12,5 jaar geleden.

Klinkende cijfers Als financieel directeur van Hectas Nederland trad de man uit Enschede in 1998 toe tot het bedrijf in Duiven. In september 2005 sloeg Ter Pelle zijn Europese vleugels uit: hij werd financieel directeur van Hectas Europa. Begin 2008 maakte hij nog een carrièremove en werd hij algemeen directeur van het Europese hoofdkwartier, waarvan de officiële aanduiding is: chief executive officer (CEO). Hectas Europa maakt sinds 1974 deel uit van Vorwerk uit het Duitse Wuppertal, met wereldwijd een omzet van zo’n € 2,5 miljard. De consumententak produceert en verkoopt keukenmachi-

nes, stofzuigers, vloerbedekking en cosmetica; Vorwerk is daarnaast actief in de zakelijke dienstverlening. Om nog meer klinkende cijfers te noemen: Hectas Europa is in acht Europese landen actief, namelijk Duitsland, Nederland, Oostenrijk, Polen, Tsjechië, België, Luxemburg en Hongarije. In die acht landen heeft de schoonmaakdienstverlener zestig vestigingen, waarvan zeventien in Nederland. In Frankrijk is er geen autonome vestiging, maar is Hectas Europa wel actief via het samenwerkingsverband Euralor met schoonmaakdienstverlener ISOR. In Europa sloot Hectas het recessiejaar 2009 positief af. ‘We zijn zonder de valutaverschillen met enkele procenten gegroeid’, aldus Ter Pelle.

Regionaal karakter ‘Ondanks dit internationale karakter hechten we veel waarde aan het bewaren en bewaken van een regionaal karakter. Daarvoor hebben we heel zorgvuldig een netwerk van regiokantoren opgebouwd. Zo kunnen we bovendien aan het uitgangspunt “schoonmaken is mensenwerk” invulling geven’, vertelt Ter Pelle. Dat mensenwerk lijkt soms zijn missie te zijn: ‘Duitsland is veel meer hiërar-

Chief executive officer Hans ter Pelle: ‘De markten in Oostenrijk en OostEuropa staan in tegenstelling tot de andere Hectas-landen nog in een vroeg stadium van ontwikkeling en zijn ook nog erg versnipperd.’

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0301_Hectas Nieuw 23

» 23

19-02-2010 11:29:08

schoonmaakmark t

chisch van aard. Wat de baas vertelt, wordt gedaan; zo zou je het kortweg kunnen beschrijven. Toen ik in 2008 als CEO aantrad, stond er al snel een reorganisatie in Duitsland op stapel. Die reorganisatie had gevolgen voor de managementlaag met gebiedsdirecteuren. Over hoe nu verder wilde ik graag met mijn managementteam overleggen en met hen een organisatiebreed draagvlak creëren. Het werd me duidelijk dat wat wij in Nederland heel gewoon vinden, in buurland Duitsland absoluut ongewoon was.’ Ter Pelle wist die ‘Hollandse’ betrokkenheid en medezeggenschap toch tot stand te brengen en mede daardoor kon Duitsland, net als Nederland, 2009 afsluiten met een positief resultaat. De Duitse Hectas-werkmaatschappij is overigens de grootste van Europa, gevolgd door Nederland en Oostenrijk op de tweede en derde plaats. ‘2009 was een zwaar jaar’, vervolgt hij, ‘zeker in Duitsland. Waar Nederland een typisch dienstenland is, is Duitsland een echt industrieland. Daar zie je dus veel verplaatsingen voor goedkopere arbeid naar bijvoorbeeld het oosten van Europa en naar Azië. Wij zijn “meegegroeid” en “meeverhuisd” met onze klanten en wisten vorig jaar toch een autonome groei van enkele procenten te realiseren.’

Onderlinge marktverschillen ‘Het is leuk om rond te reizen en de marktverschillen te zien’, vervolgt de CEO. ‘Zo heeft Nederland een grote mate van facilitair uitbesteden op basis van single services. Total facility management (TFM) en integrated facility management (IFM) – dus het uitbesteden van het totale pakket aan facilitaire diensten, met of zonder regie – staat hier nog in de kinderschoenen. In Duitsland daarentegen is TFM een groot thema. Wij gaan daar, in tegenstelling tot vele concurrenten, echter niet in mee. In 1998 en 2005 voerde een extern bureau voor ons twee strategische onderzoeken uit. De conclusies uit deze onderzoeken gaven aan dat TFM niet significant in de markt zal doorgroeien. Enerzijds omdat er geen synergie valt te behalen voor de opdrachtgever en anderzijds omdat een opdrachtgever niet afhankelijk wil zijn

van één opdrachtnemer. Dat laatste is logisch, dat eerste trouwens ook. Immers, het specialistische liftonderhoud bijvoorbeeld vraagt nu eenmaal om een andere manier van leiding geven dan schoonmaakonderhoud.’ Over de marktverschillen zegt Ter Pelle: ‘De markten in Oostenrijk en OostEuropa staan in tegenstelling tot de andere Hectas-landen nog in een vroeg stadium van ontwikkeling en zijn ook nog erg versnipperd. De organisatiegraad van de schoonmaakmarkt is er ook nog laag in vergelijking met Duitsland en Nederland.’ Een andere ontwikkeling in Nederland is maincontracting. Ter Pelle hierover: ‘Voor grotere opdrachtgevers zijn we actief in de netwerkorganisatie FM at Work Multiservices, waarbij we samenwerken met SAB Catering, MPL Beveiliging en afvalbeheerder Icova. Maincontracting kan heel interessant zijn. Ook voor klanten uit het bovenste segment van de MKB-bedrijven.’

Synergetische successen Waar synergie geen basis voor TFM lijkt, blijkt het voor Hectas Europa wel een van de sleutels tot het succes. Ter Pelle illustreert het met enkele voorbeelden. ‘Een van de divisies van Hectas Bedrijfsdiensten is Deverco, een handelsonderneming waarmee we centraal schoonmaakartikelen en sanitaire

voorzieningen inkopen, die ook door derden worden afgenomen. Die centrale inkoop levert ons in Nederland vele voordelen op. Dus hebben we die succesformule ook gekopieerd naar de andere landen. Het inkopen vond decentraal plaats en met de beste bedoelingen waren hier een boel mensen mee bezig. Door alles te centraliseren, werkten we een fikse kostenbesparing maar ook uniformiteit en de gewenste kwaliteit in de hand.’ De uitwisseling en intensivering van samenwerking gebeurt ook andere kanten op. ‘In België werkt een specialist op het gebied van de automobielindustrie die ondersteuning gaf aan zijn Tsjechische collega’s om het contract voor de Skoda-fabriek binnen te halen. In Oostenrijk hadden we een ziekenhuisproject dat niet rendabel bleek. Onze ziekenhuisspecialist uit Nederland, Gerrit de Haan, is daarmee aan de slag gegaan en heeft het Oostenrijkse project alsnog tot een succes gemaakt. En zo hebben we ook voorbeelden van periodiek onderhoud in supermarkten in Polen die als best case voor andere landen gelden.’

Beïnvloeding intermediairs Vooruitblikkend naar 2010 kijkt de Europese Hectas-baas wat zorgelijk: ‘We hebben een verschillend beeld van de economische ontwikkeling in de

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0301_Hectas Nieuw 24

19-02-2010 11:29:13

schoonmaakmark t

diverse landen. In Oost-Europa zal de klap die de industrie in 2009 kreeg, dit jaar verder doordreunen. Ook hier in Nederland zullen we het niet gemakkelijk krijgen. Toch zie ik een klein lichtpuntje aan het einde van de donkere tunnel. Wanneer we dit bereiken, is nog niet in te schatten.’ Als bijna vanzelfsprekend gaat het gesprek over in een discussie over de rol van intermediairs. ‘Nergens in Europa zijn hun invloed en aanwezigheid zo groot en prominent als in Nederland. Het behoort bijna tot het verleden dat je tien à vijftien jaar met een opdrachtgever samenwerkt. Dus ook dat je als partner van je opdrachtgever de vraag krijgt: er moet wat gebeuren, maak een aangepast plan. De klantentrouw is helaas niet meer wat het was, er wordt (te) gemakkelijk geswitcht. Eigenlijk logisch als de contacten met de klant via-via lopen. Ook logisch dat de intermediairs de vinger aan onze pols willen houden; ze hebben zich tenslotte bij de opdrachtgever in laten huren als adviseur.’

SERM0301_Hectas Nieuw 25

Dat er bij sommige bureaus voor kwaliteitsmetingen sprake is van gedwongen winkelnering, ook dat kan Ter Pelles goedkeuring niet dragen: ‘Ik ben voor een situatie waarin opdrachtgevers een bureau inschakelen voor de begeleiding van de aanbesteding en een apart, dus een ander bureau, voor de metingen en kwaliteitsbeleving.’

Enorme boekwerken Ook over de ‘enorme boekwerken’ die het inschrijven op Europese aanbestedingen met zich meebrengt, deelt Ter Pelle zijn mening. ‘Nergens voor nodig, want het gaat nog steeds om schoonmaken. Bovendien: we pretenderen als Nederland een no-nonsense-landje te zijn; volgens mij zijn we aan het afdwalen.’ Het bedrijf uit Duiven doet overigens wel mee aan inschrijven en produceert dus regelmatig enorme boekwerken. ‘Daarvoor is een aparte afdeling die dergelijke aanvragen behandelt en vooraf een keuze maakt, want Europees aanbesteden staat in 50% van de gevallen voor het gaan voor de economisch

meest voordelige aanbieding. We maken keuzes die zich richten op andere criteria dan alleen de hoogste prestatie tegen de laagste prijs. We gaan namelijk uit van eigen kwaliteitscriteria.’ De CEO over het Nederlandse bedrijf dat van een bescheiden regionale onderneming in de laatste twintig jaar uitgroeide tot een landelijke speler en werd overgenomen door een Duits conglomeraat: ‘We willen niet de grootste zijn, ‹‹ maar wel tot de beste behoren.’

▶ ‘Het is leuk om rond te reizen en de marktverschillen te zien. Zo heeft Nederland een grote mate van facilitair uitbesteden op basis van single services.’ ▶ ‘Nergens in Europa zijn de invloed en aanwezigheid van intermediairs zo groot en prominent als in Nederland’

19-02-2010 11:29:15

schoonmaakmark t

Bedrijven leren van elk SchoonGroep Nederland is een actief samenwerkingsverband van inmiddels dertien regionale schoonmaakbedrijven. Jaarlijks wordt een benchmark over marktbewerking, financiële, operationele en personele zaken onder de deelnemers gehouden. Wat kwam er uit de laatstgehouden prestatiemeting? JAAP MEIJER*

A SchoonGroep Nederland is een actief samenwerkingsverband van middelgrote regionale schoonmaakbedrijven. Sinds de oprichting in 2008 is de vereniging gegroeid van vier naar dertien aangesloten bedrijven. Samen vertegenwoordigen zij een omzet van circa € 25 miljoen en een personeelsbestand van zo’n 1500 medewerkers. Vier maal per jaar komen de leden bijeen om ontwikkelingen in de branche en op het vakgebied te bespreken. Jaarlijks wordt een benchmark gehouden. Bij de SchoonGroep zijn aangesloten: Antonio Gebouwenhygiëne uit Arnhem, De Spiegel Haarlem uit Haarlem, Fris en Rein uit Rotterdam, J. van der Ploeg Dienstverlening uit Zutphen, JansenHubers Schoonmaakdiensten uit Zeddam, Koster & Co. uit Zierikzee, Mirliton Schoonmaakbedrijf uit Drongen, Peeters Gebouwenservice uit Kerkrade, Poseidon uit Wormerveer, QPC Schoonmaak uit Volkel, Schoonmaakbedrijf Adrie Reerink uit Hengelo, Van de Pol Dienstverlening uit Terschuur en Vastenburg Schoonmaak & Onderhoud uit Hoorn.

an de benchmarking ligt een vragenlijst ten grondslag die het ondersteunende bureau van de vereniging SchoonGroep Nederland, de B+I Groep uit Zwolle, samen met de ondernemers heeft ontwikkeld. In de benchmark worden gegevens van de leden-bedrijven op vertrouwelijke basis verzameld en met elkaar vergeleken. In 2008 deden vier bedrijven aan de benchmark mee, in 2009 waren dat al elf bedrijven. Door dit grotere aantal deelnemende bedrijven kunnen veel leerzame conclusies uit de benchmark worden getrokken. De benchmark van SchoonGroep Nederland bestrijkt vier gebieden: financiën, personele zaken, operatie en marktbewerking.

Financiën In het financiële deel worden de exploitatiegegevens van de bedrijven vergeleken. Op dit gebied zijn bijvoorbeeld de grootste verschillen geconstateerd in de indirecte kosten (huisvesting, verkoop, vervoer en algemene kosten),

zoals figuur 1 laat zien. Deze verschillen zijn uiteraard aanleiding voor leerzame discussies tussen de leden. Natuurlijk zijn sommige verschillen verklaarbaar, maar zo’n grafiek geeft de bedrijven met een hoog kostenpercentage aanleiding om nog eens heel goed het nut van de betreffende uitgaven te beoordelen. Daarbij kunnen ze dan overleggen met bedrijven die op dat gebied een laag kostenpercentage laten zien. Voor de leden zijn andere interessante thema’s in dit financiële deel natuurlijk de verschillen in personeelskosten en in winstniveau.

Personeelszaken Bij het personeelsdeel trekken in de eerste plaats de verschillen in ziekteverzuim de aandacht. We maken hier onderscheid in kort verzuim (tot 1 week), middellang verzuim (2 tot 6 weken) en lang verzuim. Dit onderscheid blijkt heel belangrijk voor het verkrijgen van een goed inzicht. Bij de vijf bedrijven

18% 16% overige algemene kosten

14% 12%

auto-/reiskosten

10% verkoopkosten

8% 6%

huisvestingskosten

4% 2% 0%

Meer informatie: www.schoongroep.nl

Figuur 1. Onderdelen van de algemene kosten in % van de omzet

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Schoongroep Bench 26

19-02-2010 11:38:56

schoonmaakmark t

aar door benchmarking en in scoringskansen op offertes. De benchmarkgegevens van 2009 van de SchoonGroep-bedrijven laten een sprong in de schaalgrootte van de bedrijven zien.

€ 3.000.000 € 2.500.000 € 2.000.000 andere activiteiten

€ 1.500.000 overige schoonmaak

€ 1.000.000

reguliere schoonmaak

€ 500.000 €A

Figuur 2. Omzet verdeeld naar activiteiten met het hoogste ziekteverzuim blijkt dit steeds door één of enkele langdurig zieken te worden veroorzaakt. In de meeste gevallen heeft de ziekte geen directe relatie met het werk. Dit deel van het ziekteverzuim is dus nauwelijks te beïnvloeden. De drie bedrijven die qua ziektepercentage hierna volgen, hebben allen een vrij hoog middellang verzuim. Dit vraagt bijzondere aandacht, omdat er ook bedrijfsgebonden oorzaken aan ten grondslag kunnen liggen. Datzelfde geldt voor het bedrijf dat een relatief hoog percentage kort verzuim vertoont. Als de langdurig zieken buiten beschouwing worden gelaten, is het ziekteverzuim onder de uitvoerende medewerkers in alle bedrijven gelukkig lager dan 4%. Bij het overheadpersoneel zijn de percentages nog aanzienlijk lager. Naast het ziekteverzuim krijgt in dit personeelsdeel van de benchmark het verloop onder het personeel de nodige aandacht. Ook op dit gebied zijn grote verschillen zichtbaar die voor sommige bedrijven aanleiding geven tot aanpassing van het beleid.

Operatie In het operationele deel worden vergelijkingen gemaakt op het gebied van opleidingen onder alle lagen van het personeel. Ook de aangestuurde omzet per leidinggevende en de tijdsbesteding van de leidinggevenden aan zaken als materiaalvoorziening, kwaliteitscontro-

le, planning, klantencontact en administratie worden vergeleken. De beloning van leidinggevenden in relatie tot de aangestuurde omzet is hier een interessant punt.

Marktbewerking

Vijf bedrijven hebben een omzet tussen € 1 en € 1,3 miljoen. De andere bedrijven hebben een omzet tussen € 2 en € 3 miljoen. Het lijkt er op dat in het gebied tussen € 1,0 en € 2,0 miljoen omzet een tafellaken/servet-probleem speelt. Dat heeft deels te maken met de omzet die een direct leidinggevende aankan, maar ook met een schaalprobleem in de indirecte kosten. Boven de € 2 miljoen lijkt een geleidelijke groei beter mogelijk. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat het aantal bedrijven te klein is om harde algemene conclusies te mogen trekken.

Het vierde deel van de benchmark betreft de marktbewerking, een gebied waar de meeste bedrijven nog nauwelijks systematisch gegevens van bijhouden. De gegevens die worden gevraagd, hebben betrekking op: - de omvang van verkregen objecten (in uren per week); - de soort objecten en projecten; - de scoringskans op offertes; - de groei en krimp van werk in lopende opdrachten.

Benchmark tussen bedrijven van gelijke aard en omvang is een nuttig instrument om verbetermogelijkheden in de bedrijfsvoering te ontdekken. Het instrument is vooral toepasbaar bij een samenwerkingsverband van goed vergelijkbare bedrijven. Een absolute voorwaarde is wel dat de betrokken ondernemers elkaar vertrouwen en elkaar een goede toekomst gunnen. We prijzen ons gelukkig dat SchoonGroep ‹‹ Nederland zo’n vereniging is.

Omdat de SchoonGroep-bedrijven goed vergelijkbaar zijn qua soort opdrachten en omvang, geven deze gegevens interessante aanwijzingen voor de commerciële afdeling van ieder bedrijf. De SchoonGroep-bedrijven kunnen hiermee beoordelen of ze hun commerciële functie optimaal invullen. Dat is van belang omdat de werkgebieden van de bedrijven elkaar geografisch overlappen en men dus ook onderling scherp moet blijven.

* Jaap Meijer is secretaris van SchoonGroep Nederland en verbonden aan de B+I Groep in Zwolle

(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

Algemene conclusies Merkbaar is dat er verschillen zijn tussen de Randstad en de buitengebieden. Dit uit zich bijvoorbeeld in zaken als beloning van leidinggevenden

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Schoongroep Bench 27

19-02-2010 11:38:56

schoonmaakmark t

Lavans-directeur Hein Diks:

‘2010 wordt een goed oogstjaar’ Samen met Hein Diks, directeur van Lavans, kijken we terug op de schoonmaakbranche in 2009 en blikken we vooruit naar 2010. En dat alles door de bril van de organisatie. Welke stappen werden gezet in 2009 en waarom? En hoe gaat zij zich in 2010 laten zien aan de schoonmaakbedrijven? Wat wordt belangrijk? FIONA DE LANGE*

Lavans Lavans is al 85 jaar een professionele dienstverlener op het gebied van bedrijfskledingbeheer, sanitairhygiëne, vloerhygiëne en ruilpoetsdoeken voor de sectoren automotive, food, chemie, metalektro, retail en logistiek. Lavans is met 200 medewerkers actief in heel Nederland vanuit de distributiecentra in Amsterdam, Apeldoorn, De Meern, Hoogeveen, Roosendaal en Rotterdam. Centraal in Helmond bevindt zich de productie, reiniging, logistiek en productontwikkeling. Lavans onderscheidt zich in de markt door haar kernwaarden persoonlijk, betrouwbaar en gemak, en haar visie.

‘Het Brabantse familiebedrijf Lavans, met het hoofdkantoor in Helmond, begon 85 jaar geleden met het wassen van textiel voor de particuliere en zakelijke markt. Door de industrialisatie en groei van het bedrijfsleven in de vorige eeuw koos het familiebedrijf toentertijd bewust voor het zakelijke segment. In de loop der jaren specialiseerde het zich in twee productgroepen: sanitairen vloerhygiënesystemen en het volledige beheer van bedrijfskleding. Beide productgroepen zijn complementair aan elkaar, want het gaat bij beide om persoonlijke hygiëne en veiligheid.’ ‘Op dit gebied liggen we heel dicht tegen de schoonmaakbranche aan. Door de moeilijke marktomstandigheden zagen we bij schoonmaakbedrijven een toenemende behoefte ontstaan aan een breder servicepakket voor hun

SERM0310_Lavans 28

klanten om zich te kunnen onderscheiden in deze verdringingsmarkt. De vraag vanuit de schoonmaakbranche om hun klanten gebruik te laten maken van onze sanitairen vloerhygiënesystemen op basis van full service, zoals we dit ook in de productgroep Bedrijfskledingbeheer kennen, werd daardoor steeds groter. In deze zogenoemde tripartite-opzet plukken schoonmaakbedrijven de vruchten van onze dienstverlening, omdat deze gebaseerd is op een betrouwbare en transparante winwinsituatie.’ ‘Schaalgrootte in de schoonmaakbranche bevordert het bestaansrecht van schoonmaakbedrijven. Voorwaarde is echter dat de performance en de kwaliteit van dienstverlening op regionaal niveau en in kleine projecten beheersbaar en uitermate zichtbaar blijven. Dit is bepalend

voor de continuïteit van het schoonmaakbedrijf. Aanvullend hierop een breder pakket aan producten en diensten leveren, resulteert in omzetgroei bij bestaande klanten. Een trend waarvan ook steeds meer bedrijven in de schoonmaakbranche zich bewust werden. De vraag naar een aanvullend concept op het gebied van sanitairen vloerhygiëne, waarbij wij alle dienstverlening van A tot Z regelen, steeg met 4%. In een dienstverlening waarbij onze klantwaarden persoonlijk, betrouwbaar en gemak een centrale rol spelen, kunnen we samen met het schoonmaakbedrijf een gezicht geven aan de dienstverlening in hygiëne. Belangrijk, want hygiëne beleef je, is een emotie.’ ‘Om aan de vraag te voldoen en in deze trend mee te gaan, lanceerde Lavans nieuwe productlijnen en breidde zij haar producten- en dienstenpakket verder uit. Zo kon de schoonmaakbranche in de afgelopen jaren al kennismaken met het unieke vloerwissysteem onder de naam Snelwisser, een slim handwissysteem, milieuvriendelijke luchtverfrissers en het natwissysteem Agua Speed. Daarnaast acteerden we compleet anticyclisch. In een tijd dat velen in de kosten snijden en afscheid van personeel nemen,

Service Management nummer 3 maart 2010

19-02-2010 11:36:17

schoonmaakmark t

Een van de hoogtepunten van 2009 was voor ons wel een telefoontje vanuit Paleis Versailles in Parijs. Op basis van ons unieke product, de geïmpregneerde snelwisser, is een elektrische vloerwismachine ontwikkeld die nu rondrijdt in Versailles. Dit is de innovatie en productontwikkeling waarin wij investeren. In 2009 heeft dit geleid tot een vergroting van het marktaandeel sanitairen vloerhygiëne. Iets dat wij ook in 2010 verder gaan uitrollen.’

Hein Diks, directeur van Lavans: ‘Schaalgrootte in de schoonmaakbranche bevordert het bestaansrecht van schoonmaakbedrijven.’ breidden wij het commerciële team in 2009 juist met 35% uit.’ ‘Wij hebben de organisatie in 2009 helemaal omgeturnd om schoonmaakbedrijven op het gebied van hygiëne ook iets te kunnen bieden. Rondom de klanten hebben we regioteams gevormd. In elk team is management tot productie vertegenwoordigd om full service-dienstverlening te kunnen bieden. Voordeel is dat de communicatielijnen en doorlooptijden superkort zijn. Er kan snel actie worden ondernomen op vragen van klanten en iedereen binnen het team is gezamenlijk verantwoordelijk voor de klant, qua acquisitie, operatie en administratie. Daardoor kunnen ze veel beter hun talenten aanspreken. Ze krijgen de ruim-

te, werken met bezieling en merken dat ze zinvol bezig zijn. Dit lijkt allemaal heel mooi. Dat is het ook, maar om je hele organisatie inclusief processen en procedures hierop aan te passen en in te richten is een behoorlijke klus. Onze mensen vormen het DNA van ons bedrijf. De drive, passie en het enthousiasme ziet de klant terug in de dienstverlening. Dat de klant het ook zo ervaart, bleek uit een onderzoek door een extern bureau waarin 94% van de klanten onze dienstverlening beoordeelt met goed tot zeer goed.’ ‘Lavans gelooft in unieke producten en dienstconcepten en blijft hierin continu ontwikkelen. Met name voor de schoonmaakbranche. Daar liggen groeikansen en -mogelijkheden.

De kernwaarden van Lavans Persoonlijk betekent dat onze klant centraal staat in alle processen, maar vooral bij alle medewerkers.

‘De schaalvergroting in de schoonmaakbranche zal verder doorzetten. De klanten hebben tegelijkertijd behoefte aan persoonlijke en betrouwbare service en willen gemak. Samen met de schoonmaakbedrijven lanceren we dit jaar nieuwe service- en dienstverleningsconcepten, waarmee we zo dicht mogelijk bij de klant staan. Vorig jaar richtten we een hele organisatie opnieuw in om met multidisciplinaire, zelfregulerende klantenteams de klanten in de schoonmaakbranche te kunnen bedienen. Een voorbeeld van een nieuwe dienst is onze E-service. Klanten kunnen online, 24 uur per dag, 7 dagen per week wensen of behoeftes aangeven bij hun eigen producten dienstverlening. Vervolgens komt de vraag of oproep bij de medewerker in het klantenteam binnen, zodat er direct actie ondernomen kan worden. Voor ons was 2009 het jaar van het zaaien. Ons marktaandeel in de schoonmaakbranche steeg al, wij zijn ervan overtuigd dat we samen met de schoonmaakbedrijven in 2010 ver‹‹ der kunnen oogsten’, aldus Diks. * Fiona de Lange is operationeel manager bij JansenJager communicatietrajecten in De Meern (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

Het betrouwbare zit in een juiste balans tussen de klant en ons bedrijf met als basis een langdurig partnership. Dit alles zonder de winstmaximalisatie na te streven die beursgenoteerde bedrijven als drijfveer hebben. Veel bedrijven verhogen ook dit jaar hun prijzen. Wij zien geen aanleiding om dit te moeten doen en doen het dus niet! Wij denken in generaties, niet aan de winst in het huidige kwartaal. Het gaat om de stabiliteit van ons bedrijf en die van onze partners, ook op de lange termijn. Het gemak zit in onze snelheid van handelen, onze bereikbaarheid, een eigen plek via onze E-service, onze uitgebreide dienstverleningsconcepten onder één dak. Dus onze hang naar het ontzorgen van onze klant. Afspraak is afspraak, nu en later!

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Lavans 29

19-02-2010 11:36:18

Meer dan 99.000 cursisten gingen u voor... www.svs-schoonmaak.nl

opleidingen voor een heldere toekomst!

pleidingen voor een heldere toekomst!

Maar liefst 97% van onze cursisten is geslaagd voor de Basisopleiding Schoonmaken. Heeft Ăş uw medewerkers al ingeschreven? Ga naar www.svs-schoonmaak.nl en profiteer van de RAS-vergoedingen!

Rhijnspoor 267 . 2901 LB Capelle aan den IJssel Telefoon: 010 - 2931000 info@svs-schoonmaak.nl

SVS.indd 1

15-02-2010 11:02:33

Nieuw! Padstop voor Proâ&#x20AC;&#x2122;s 100% gerecyclede polyester vezels

In het productieproces worden uitsluitend latex harsen op waterbasis gebruikt

SERM0310_Lavans 30

De schoonste vloerpads voor schoonmaakprofessionals. Vloerpads die de professionele, milieubewuste facilitaire dienstverlener uit het hart zijn gegrepen. Door Wecoline vervaardigd van 100% gerecycled materiaal. Wecoline pads by Americo. Een garantie dat u schoonmaakt met de beste en schoonste vloerpads! WECOLINE PADS BY

Interclean 2010 standnr. 01.111

www.wecoline.com

19-02-2010 11:36:23

column willem zuydestein

Hét voedingsziekenhuis van Nederland staat in…

erwijl in zo’n beetje de helft van de Nederlandse ziekenhuizen wordt nagedacht over sluiting van de centrale keuken, kiest het ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede ervoor de rol van de keuken juist te vergroten. Het is maar waar je voor kiest. Opmerkelijk is het echter wel. Eigenlijk heeft het allemaal te maken met het streven van het Edese ziekenhuis om hét voedingsziekenhuis van Nederland te worden. Daar is op zich weinig op tegen. Tenslotte hebben ziekenhuizen in toenemende mate met onderlinge concurrentie te maken en dan is het belangrijk om je te onderscheiden. Bijvoorbeeld door je voedingsconcept. Alleen zou ik als patiënt meer behoefte hebben aan een onderscheidende medische behandeling of een liefdevolle verpleging. Daarvoor kom je tenslotte naar een ziekenhuis. Voor een lekkere steak of een gebakken tong kun je ook uitstekend bij de lokale horeca terecht. Bovendien is de ambiance daar wat meer op het horecaproduct afgestemd. Feitelijk is het toch te gek voor woorden. Met het steeds korter worden van de gemiddelde verpleegduur (nu vier tot zes dagen) speelt binnen ziekenhuizen de patiëntenvoeding een steeds belangrijkere rol. Terwijl de patiënt toen de gemiddelde verpleegduur nog een dag of veertien was, moest eten wat de pot schafte. Juist toén had hij behoefte aan een maximale keuzevrijheid. Hoe dingen kunnen veranderen! Blijkbaar heeft de marktwerking van de laatste jaren hierop een grote invloed. Evenals het feit dat de patiënt in de loop der jaren steeds veeleisender en mondiger is geworden. Goed, wat doen ze in het Edese ziekenhuis dan anders? Uitgangspunt is de patiënt. Dat is hij trouwens in elk zie-

kenhuis, dus wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon. Alleen wil men hier op de Veluwe de patiënt een optimale keuzevrijheid bieden, zodat die zelf bepaalt wat hij eet, waar en met wie. Aan de hand van menukaarten doet hij via de servicemedewerker van de afdeling zijn bestelling en binnen drie kwartier wordt een en ander geserveerd. Dat is nog eens wat anders dan de bestaande concepten waarbij veelal met buffetwagens wordt gewerkt. Dan ben je als ziekenhuis vaak gebonden aan vaste distributietijden. Bovendien kun je, als je flexibeler in je uitgiftesysteem en -moment bent, tot het laatst bepalen waar de maaltijd wordt gecon-

omdat de patiënt nu ineens zo vriendelijk gevonden wordt, maar ook omdat de zorgverzekeraar steeds kritischer naar de dienstverlening kijkt en concurrentie tussen ziekenhuizen steeds meer een rol speelt. Of dat nu gebeurt via meals on wheels-concepten of Edese equivalenten, of het ‘gekoppeld’ (direct na bereiding eten) of ‘ontkoppeld’ (na bereiding koelen en later verwarmen) wordt gedaan, het zal de patiënt uiteindelijk worst zijn. Die wil zich in het ziekenhuis, ondanks de beperkingen van het ziek zijn, zo veel mogelijk thuis voelen. Zodat via de voeding wordt bijgedragen aan het welbevinden en dus het herstel van de patiënt. Maar dat boek

Wat doen ze in het Edese ziekenhuis anders? Uitgangspunt is de patiënt sumeerd. Want dat hoeft hier in deze gezondheidstempel aan de A12 niet per se op de patiëntenkamer te gebeuren. Dat kan namelijk ook elders op de afdeling. Alle Edese ontwikkelingen en hogere logica ten spijt heb ik toch de indruk dat de ‘Gelderse Vallei’ qua concept niet de primeur heeft. Jaren geleden heb ik een vergelijkbare voedingsvoorziening in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen gezien. Dus om nu te stellen dat je hét voedingsziekenhuis van Nederland bent of wilt worden, lijkt mij wat ambitieus. Maar zonder bluf is het leven suf. En er is niets op tegen om de aspiratielat hoog te leggen. In de praktijk zie je dat steeds meer ziekenhuizen hun voedingsconcepten afstemmen op de veranderende behoefte van de patiënt. Dat gebeurt niet alleen

kent meerdere hoofdstukken. Ook een schone, opgeruimde omgeving, vriendelijk personeel en een aangename inrichting zijn van invloed op zijn welzijn. Terwijl het uiteindelijk toch om de medische behandeling en de verpleegkundige zorg blijft gaan. Maar dat had u als verstandige lezer van uw lijfblad ‹‹ natuurlijk allang begrepen.

(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

Voor België

03 - 231 33 89 www.boma.be

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Column Zuydestein 31

19-02-2010 11:44:25

evenementen

The Golden Service Aw spannend - feestelijk Op 3 februari was la grande finale: schoonmaakbedrijven en -krachten uit België en Nederland streden om de felbegeerde Golden Service Awards. Er waren acht awards te winnen en voor elk van de twee landen was er de prestigieuze titel: Schoonmaker van het Jaar 2010. Een impressie van een grootse, spannende en feestelijke finale in het Kurhaus in Scheveningen.

Foto’s: Henny Miltenburg

PETRA DE BRUIN

vloed is die de verkiezing heeft op het imago van de branche, binnen en buiten. Ik feliciteer alle finalisten van harte met de prestatie die zij hebben geleverd om tot de finale door te dringen’, aldus Van Bosbeek. Om van de unieke ligging van het Kurhaus te kunnen genieten, werden tijdens de drie lunchgangen de gordijnen rond het podium open geschoven. ‘En zo geniet u van een diner aan zee’, prikkelde ceremoniemeester Frits.

Jurering

De blije groep finalisten van The Golden Service Awards 2010 op de trap van het Kurhaus in Scheveningen

at in 2002 overwaaide naar Nederland en België en bescheiden begon, is in 2010 uitgegroeid tot een ware happening: de uitreiking van The Golden Service Awards. Het is verworden tot hét feest van de schoonmaakbranche, waarbij alle schoonmaakgelederen samenkomen en waar trots de boventoon voert.

Diner aan zee Voor de vijfde keer vormde het Kurhaus het decor voor de prijsuitreiking. Bij de ingang heette het Happy Welcome-comi-

té de 260 gasten van harte welkom. Opnieuw was Frits ceremoniemeester – inmiddels voor de achtste keer – en opnieuw maande hij de gasten met behulp van een minuscuul belletje naar de eetzaal te gaan. Na zijn welkomstwoord was het aan gastheer Guido van Bosbeek, marketingmanager van initiatiefnemer KimberlyClark Professional, om alle finalisten en betrokkenen in twee talen welkom te heten. ‘De belangstelling voor The Golden Service Awards is weer enorm en het is goed te zien hoe groot de in-

Ook voor deze 18e editie van The Golden Service Awards waren negen juryleden de afgelopen maanden, overigens op vrijwillige basis, stad en land afgereisd. Van Bosbeek vroeg dan ook terecht om ‘een warm applaus voor het vele werk achter de schermen en de grote betrokkenheid van de juryleden’. Voor Nederland: Pieter van Leijen (adviesbureau ICCA), Rob Reitsma (Reitsma Advies & Consulting), Fred Roos (Gemiva-SVG Groep) en Coen Verhoeven (Verhoeven & Vijn Interim Management). Voor België: Frank Van Akelijen (RVT Immaculata), Wim Van Assche (Winterhalter Eliona) en Els Nys (Atir). De van ver weg naar Scheveningen overgekomen Cor van der Velden (expert voor PUM en EuroSkills) jureerde, evenals Mees Weststrate (ondernemer/adviseur), in beide landen.

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Golden Service Aw 32

19-02-2010 11:35:33

evenementen

ards 2010: groots -

Het Happy Welcome-comité

Best schoongemaakt: Recreatie De eerste award die werd uitgereikt, betrof die voor het Best schoongemaakte project, categorie Recreatie. Drie Nederlandse genomineerden streden om de titel: CSU Hospitality Services met twee Landal GreenParks en EW met Holland Casino Breda. Landal Twenhaarsveld van CSU Hospitality Services won. ‘Het adequaat omgaan met de wisselende bezettingsgraad van de bungalows kan uitsluitend dankzij een goed team schoonmaakmedewerkers, dito leiding en een opdrachtgever die positief kritisch is’, aldus de jury.

Award voor Onderwijs Voor de categorie Best schoongemaakte project Onderwijs waren genomineerd: CSU Cleaning Services, Hago Nederland en ISS Cleaning Services. De jury over de winnaar CSU Cleaning Services met TU Delft: ‘De Faculteit Bouwkunde lijkt meer op een ontwerpfabriek dan op een onderwijsinstituut. Nadat de voorgaande locatie door brand werd verwoest, heeft de schoonmaakploeg een grote mate van betrokkenheid en flexibiliteit getoond.’

Kantoren/openbare gebouwen In de categorie Best schoongemaakte Kantoren/openbare gebouwen streden

aan de Nederlandse kant vijf schoonmaakbedrijven om de award: Asito, CSU Cleaning Services, Hago Nederland, ISS Cleaning Services en Teico Services. Uit de veelzijdige inzendingen kwam opnieuw CSU Cleaning Services als winnaar uit de bus, want volgens de jury was het Designer Outlet Centre Roermond ‘een bijzonder project. Dit centrum herbergt meer dan 170 designmerken in ruim honderd winkels met dagelijks vele bezoekers. Tijdens de jurering was het winkelcentrum opvallend schoon, ook de sanitairgroepen. Er is sprake van goede communicatie en prima samenwerking, en er is altijd een snelle actie bij het oplossen van calamiteiten.’ Ook voor België was er in deze categorie een award. Daarvoor streden Care, Gom en tweemaal ISS België. De inzending van ISS met Eandis sleepte de award in de wacht. De jury was lovend over het gebouw en prees ‘het perfecte samenspel tussen de opdrachtgever – energieleverancier Eandis – en uitvoerder ISS, en de scherpe aandacht voor kwaliteit.’

Gezondheidszorg Van de 28 projecten die een finaleplaats behaalden, ging het om twee eigen diensten: de Nederlandse Sint Maartenskliniek en de Belgische AZ Sint-Jan campus SFX. De eigen schoonmaakdienst van de gezondheidszorginstelling uit Nijmegen werd winnaar in de categorie Best schoongemaakte project Gezondheidszorg en liet daarmee de twee andere finalisten, beide projecten van ISS Cure & Care, achter zich. De jury over de Maartenskliniek: ‘Een locatie waarbij theorie en praktijk bij elkaar zijn gekomen, op elkaar zijn afgestemd en daarna zijn aangevuld met (praktische) ideeën. Het geheel heeft,

Een impressie van de 260 gasten aan de 28 tafels in de eetzaal van het Kurhaus in samenspraak met de diverse afdelingshoofden, geleid tot een permanent ontwikkelende kwaliteitsorganisatie in het vakgebied.’ Vanuit België waren er naast de al genoemde eigendienst-finalist twee Gom-projecten genomineerd voor de Gezondheidszorg-award. Een van die twee, namelijk het Gemeenschapshuis Sint-Camillus vzw, werd winnaar. Het winnende project is een rusthuis met 72 bedden uitsluitend voor religieuzen van elf verschillende congregaties. De jury prees de optische en hygiënische kwaliteit: ‘Hier wordt echt naar perfectie gestreefd.’

Gascogne Groep won ditmaal de MKB Award

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Golden Service Aw 33

» 33

19-02-2010 11:35:40

Swep systeem Microvezelconcept voor hygiëne op het hoogste niveau binnen de gezondheidszorg Vileda Professional feliciteert de schoonmaakploeg van de Sint Maartenskliniek uit Nederland en de schoonmaakploeg van Gom voor het project Sint Camillus uit België met het winnen van de Golden Service Award: ‘Best schoongemaakte project Gezondheidszorg’ Beide projecten worden schoongemaakt met de materialen van het Swep systeem van Vileda Professional.

Het Vileda Professional Swep systeem, een compleet en geavanceerd microvezelconcept, is gebaseerd op de éénstaps vloerreinigingsmethode en is speciaal ontwikkeld voor de gezondheidszorg. Hygiënisch en veilig vloerreinigen kan met het Swep Classic systeem of met het Swep Duo systeem. Op beide systemen ligt de nadruk op ergonomie en efﬁciëntie, maar het innovatieve Swep Duo biedt u nog meer. Het Swep Duo systeem verdubbelt de schoonmaakprestatie door de unieke tweezijdig te gebruiken microvezelmoppen. Een groot aantal vooraanstaande gezondheidszorg instellingen in Europa hebben inmiddels het Vileda Swep systeem succesvol beproefd. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw Vileda contactpersoon of de binnendienst 0032 (0)87.32.21.48

Helping you make a difference.

SERM0310_Golden Service Aw 34

Vileda Professional Benelux vileda.professional.be@fhp-ww.com

19-02-2010 11:35:44

evenementen

Nieuwe awards Dit jaar besloten jury en organisatie twee nieuwe awards in te stellen: een award voor het Beste Leerbedrijf en de MVO Award. Als enige categorie streden voor de MVO Award Belgische én Nederlandse deelnemers. ISS België won het van de drie andere finalisten, alle uit Nederland: CSU, Gascogne Groep en Hago Nederland. De jury: ‘Integraal maatschappelijk verantwoord ondernemen betreft ook zaken als het tegengaan van zwartwerken, ethiek en integriteit, energiebeperking, tevredenheidsenquêtes onder medewerkers, betrokkenheid bij de omgeving en milieuzorgsystemen. ISS België onderscheidt zich daarin op bijzondere wijze.’ ISS, het onderdeel van Integrated Facility Services ISS Cure & Care, won ook de andere nieuw ingestelde award, die voor het Beste Leerbedrijf. ‘In het Waterland Ziekenhuis in Purmerend heeft ISS Cure & Care samen met het Zadkine College het project Focus Zorgondersteuning opgestart. Hier wordt concreet inhoud gegeven aan de veelgehoorde en vaak misbruikte term ‘allround servicemedewerker’. De andere twee finalisten voor het Beste Leerbedrijf waren het Arcus College in Heerlen en Concern voor Werk in Lelystad.

MKB Award Voor de tweede keer werd de MKB Award uitgereikt. Net als de vorige

Twee dolgelukkige winnaars: Pascal Van Der Rasieren (r) en Nurten Coskun, de Schoonmaker van het Jaar 2010 voor respectievelijk België en Nederland

keer was de verrassing groot voor de winnaar, ditmaal Gascogne Groep. Een zichtbaar blij en overdonderd managementteam van het bedrijf uit Eindhoven stond op het podium, oorspronkelijk genomineerd voor de MVO Award. De jury motiveerde als volgt: ‘De MKB Award is bedoeld voor een kleiner of middelgroot, zich onderscheidend schoonmaakbedrijf. De jury was unaniem in het toekennen van deze award, omdat de bijzondere en buitengewoon sociaal betrokken manier waarop Gascogne Groep inhoud geeft aan schoonmaakkwaliteit, een voorbeeld is voor velen in de branche.’ Stemtovenaar Niek Boes verzorgde een fabuleus en fascinerend optreden

De ontknoping Met alle respect voor de 28 finalisten van de acht al uitgereikte awards, de ultieme ontknoping van het schoonmaakfestijn in Scheveningen was wederom de bekendmaking van de Schoonmaker van het Jaar 2010 voor België en Nederland. Maar voordat de tien finalisten op het podium verschenen, werd de spanning zo mogelijk nog verder opgevoerd door een fabuleus en fascinerend optreden van Niek Boes. De stemtovenaar nam ons mee terug in de (schoonmaak)tijd en met de hulp van Rita Mols en Cor en Debby Wieskamp zette hij een spectaculaire geluidshow neer. In één woord: briljant. En toen was het dan eindelijk zover: de vijf Belgische finalisten – Birgul Kaya van Care, Rita Mols van Gom, Francisca Rosado van ISS, Saida Zaidi van Euroclean en Pascal Van Der Rasieren van Cleaningboy – betraden het podium. De vijf Nederlandse finalisten sloten zich bij hen aan: Antwi Ampadu van CSU Cleaning Services, Nurten Coskun van Asito, Renate Selten van de Sint Maartenskliniek, Annemiek Veldman van ISS Cure & Care en Cor Wieskamp van Intoned Schoonmaakgroep. De twee dolgelukkige winnaars waren Pascal Van Der Rasieren en Nurten Coskun. Zij dragen dit jaar de felbegeerde titel Schoonmaker van het Jaar 2010 voor respectievelijk België en Nederland. ‘Nurten wordt door de bewoners en medewerkers van Beth Shalom enorm gewaardeerd. Ze weet binnen het kader van haar taak creatief om te gaan met

het programma. Ze doet gewoon wat gedaan moet worden en is nooit te beroerd iets extra’s te doen’, aldus de jury. Ook veel lof over Pascal Van Der Rasieren werkzaam op het Gemeentehuis Wortegem-Petegem: ‘Pascal een schoonmaker in hart en nieren.’ Iets wat de in het Kurhaus aanwezige burgemeester van Wortegem-Petegem beaamde.

Tot de volgende keer! Daarmee kwam een einde aan een groot(s) feest. Een feest dat mogelijk werd gemaakt door initiator KimberlyClark Professional, en financieel werd ondersteund door Alpheios en Nilfisk. FMGezondheidszorg, OSB, Service Management, Stichting Schoonmaakkwaliteit, SVS, VSDV en VSR waren als ambassadeur bij de wedstrijd betrokken. Mede namens hen, heel graag tot volgend jaar bij de verkiezing van de ‹‹ Schoonmaker van het Jaar 2011!

(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Golden Service Aw 35

19-02-2010 11:35:45

congressen

OSB-jaarcongres 2010

Schoonmaak... we kun Het lijkt zo vanzelfsprekend dat er dagelijks zo’n 180.000 mensen voor schoonmaakonderhoud op stap zijn. Maar wat zou er gebeuren als er niet wordt schoongemaakt? Dat was de vraag waarop ondernemersvereniging OSB tijdens haar jaarcongres op 13 januari met ruim 200 leden en geïnteresseerden een antwoord zocht. Het antwoord – Schoonmaak... we kunnen niet zonder! – werd gevonden via een onderzoek naar het maatschappelijk belang van schoonmaak en met drie toonaangevende gastsprekers en een professioneel vierkoppig discussiepanel. PETRA DE BRUIN

oor deze gelegenheid was een van de zalen van de Brabanthallen in Den Bosch omgetoverd tot een sfeervol, eigentijds grand café. Het was, mede door de met fris en rein wit aangeklede zaal met twintig grote, hoge tafels en vier filmschermen, nauwelijks denkbaar dat dit evenementencomplex van oorsprong een veehal is.

Organisatiebureau Orange International had ditmaal de regie en de aankleding verzorgd. Net als de twee voorgaande jaren hield Ondernemersorganisatie Schoonmaaken Bedrijfsdiensten (OSB) haar jaarcongres op de eerste middag van de vakbeurs Facilitair. Opnieuw was ook gekozen voor een branchebreed, actueel

Kees Le Blansch, directeur van KLB, presenteert de uitkomsten van het door zijn bureau uitgevoerde onderzoek naar het belang van schoonmaak

Een paneldiscussie over het belang van voldoende gekwalificeerd personeel met (v.l.n.r.) gastspreker Kees Le Blansch, Hans Raaijmakers (ondernemer Gascogne Groep), gastspreker en arts-epidemioloog Pieter Bol, en Madeleine Bunders (directeur van ISS Cleaning Services)

thema. Ditmaal: Schoonmaak... we kunnen niet zonder!, dat ruim 200 leden en geïnteresseerden prikkelde tot deelname.

Première

Foto’s: Fotografie Ans Petersen

Het dagvoorzitterschap was voor het eerst in handen van OSB-voorzitter Hans Simons, die lopend over de sym-

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_OSB-congres 36

19-02-2010 11:34:36

congressen

nen niet zonder! bolische catwalk – een oranje loper in het midden van de zaal – op charismatische en flamboyante wijze de presentatie op zich nam. Het is u vast – via de media of anderszins – niet ontgaan dat bij aanvang van het congres enkele tientallen leden van FNV plotseling een ludieke kruimeldiefactie voerden om hun strijd voor primaire en secundaire voorwaarden kracht bij te zetten. Alle complimenten aan voorzitter Simons, die deze overrompelende actie in goede banen wist te leiden. De ‘congresdraad’ werd snel opgepakt door de impressiefilm over het belang en de beleving van schone treinen, schone perrons en schone stations. Aan het woord kwamen onder anderen de manager Reiniging bij NedTrain Kees Dolphin, NS-personeel, schoonmakers en passagiers. Conclusie: schoon voelt veilig(er). Bij dat schoon ligt overigens wel een uitdaging, want de Nederlandse treinen behoren tot de vuilste van Europa: jaarlijks wordt er 16.000 kg afval en 4 miljoen kranten uit ‘onze’ treinen verwijderd.

Onderzoek Kees Le Blansch van onderzoeksbureau KLB was een van de drie gastsprekers van het OSB-congres. Hij ging in op de hoofdvraag: wat is het maatschappelijk belang van schoonmaak, en op de subvraag: wat gebeurt er als er niet meer (professioneel) wordt schoongemaakt? Le Blansch presenteerde de uitkomsten van het door zijn bureau uitgevoerde onderzoek en de verschenen publicatie Wat doet schoonmaak?, waarin het maatschappelijk belang van schoonmaak vanuit vier perspectieven wordt bezien: de schoonmaak als werkplek, de schoongemaakte werkplek, schoonmaken als bedrijvigheid en de schone samenleving. Het KLB-onderzoek was gestoeld op gegevensverzamelaars als CBS, SCP en CPB, informatie vanaf

Renée Bergkamp, directeur-generaal Onderneming en Innovatie van het ministerie van Economische Zaken, ontvangt van OSB- c.q. dagvoorzitter Hans Simons de publicatie Wat doet schoonmaak? internet, vanuit dossiers en literatuur, en gesprekken met experts, betrokkenen, politici, belangenorganisaties en wetenschappers. Het onderzoek werd in 2009 uitgevoerd.

het veranderd in een oerwoud.’ Le Blansch legde de deelnemers ook voor dat leerlingen op goed schoongemaakte scholen betere Citotoets-resultaten behalen.

Schone samenleving Le Blansch memoreerde schoonmaak als eeuwenoud voorbeeld voor een schoonmakerig en hardwerkend volk, maar een schoon land wil niet zeggen dat het hygiënisch was. Via een rondgang door de laatste eeuwen en de opkomst van publieke hygiëne kwam hij terecht bij het belang van schoon en een schone samenleving en bij milieuhygiëne anno 2010. ‘Een Vogelaarwijk met vuil en graffiti wordt als sociaal onveilig ervaren’, wist de onderzoeker. Een ander statement: een niet goed onderhouden omgeving lokt normovertreding en agressie uit. Verhelderend was ook het volgende voorbeeld: ‘De degradatiecurve van een station laat de effecten van beheer zien als je geen beheer voert. Na één dag geen beheer is het station vuil, smoezelig en rommelig, maar na tien jaar is

Schone werkplek Dat een schone werkplek prettig en representatief is, is een feit, maar een schone werkplek komt ook de productiviteit en het verzuim ten goede. Het omgekeerde is dus ook het geval: nietschone werkplekken maken mensen ziek en leiden tot een verhoogd (vooral kort) ziekteverzuim. In cijfers: goed schoongemaakte kantoren leveren zo’n 12,5 tot 25% minder kortdurend ziekteverzuim op. Daarentegen leidt een slecht binnenmilieu tot 5% productieverlies en € 2.250,- kosten per werknemer per jaar. Dit omgerekend naar honderd werknemers levert een substantiële kostenpost op van meer dan 2 ton per jaar! Telefoons, toetsenborden en lichtschakelaars noemde Le Blansch ‘belangrijke vuilbronnen, terwijl de opdrachtgever vaak zegt: afblijven’.

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_OSB-congres 37

19-02-2010 11:34:48

congressen

Schoonmaak en het maatschappelijk belang Dat circa 180.000 schoonmaakkrachten dagelijks voor het schoonmaakonderhoud door heel Nederland op pad zijn, betekent een enorme logistieke operatie. Maar de schoonmaaksector heeft ook een maatschappelijk belang: de betekenis en het belang van een schone omgeving en een schoon gebouw én het belang van een grote economische sector. De schoonmaakbedrijven vormen namelijk 1% van alle Nederlandse bedrijven, en hun gezamenlijke omzet vormt een gelijk percentage van het bruto nationaal product (BNP). Het maatschappelijk belang bezien vanuit de vier perspectieven komt uitgebreid terug in de OSB-publicatie Wat doet schoonmaak?, dat na afloop van het OSB-jaarcongres werd uitgereikt. De publicatie is na te bestellen via de OSB-besteldienst.

Schoonmaak als bedrijvigheid ‘Schoonmaak mag er wezen’, concludeerde Le Blansch. ‘Deze vorm van commerciële dienstverlening is namelijk goed voor 1% van het bruto nationaal product en een substantieel deel van de werkgelegenheid.’ De keuze of een opdrachtgever het schoonmaakonderhoud in- of uitbesteedt, weerlegde de KLB-directeur via de transactiekostenbenadering. Tegenover de twee transacties die het uitbesteden met zich meebrengt, namelijk een schoonmaakbedrijf inhuren en diens diensten betalen, stonden elf transacties die gepaard gaan met het uitvoeren van de schoonmaak in eigen

beheer. Denk hierbij aan HRM-zaken als mensen aannemen en de personeelsadministratie, en aan operationele zaken, zoals vervanging bij ziekte, de inkoop en het voorraadbeheer van schoonmaakmiddelen, instrueren, opleiden en supervisie. Schoonmaak als werkplek De schoonmaak biedt kansen, want in de tweede helft van de vorige eeuw is veel laagopgeleid werk naar het buitenland gegaan. Ook gaf Le Blansch aan kansen te zien voor mensen die integreren, in deeltijd willen werken of die twee of drie banen hebben, het zogenoemde stapelen.

Werkplek

Uit het onderzoek van KLB bleken in het perspectief van schoonmaak als werkplek voor- en nadelen. Zo hechten schoonmaakmedewerkers belang aan het gezellige werk en de sociale contacten (49%), de gunstige en flexibele werktijden (37%) en de zelfstandigheid van het schoonmaakwerk (29%). Als nadelen worden de fysieke inspanning (17%) en de grote werkdruk (17%) ervaren. Uit het onderzoek bleek 38% van de ondervraagden geen nadelen te ondervinden.

Gezondheidszorg De tweede presentatie was van een geheel ander kaliber: een historische reis naar het belang van hygiëne en ons streven naar een schoon land. Artsepidemioloog Pieter Bol verzorgde deze collegegetinte bijdrage aan het OSBcongres. ‘Vrij recent in de geschiedenis werden hygiënecycli doorbroken en werd het belang van schoonmaak onderkend. Pas laat in de 19e eeuw kwam men op het idee om met de oorzaak van ziekten aan de slag te gaan door infectiecycli te doorbreken. Dit terwijl Antonie van Leeuwenhoek de bacterie al in 1686 ontdekte’, aldus Bol. De hoofddocent concludeerde dat schoonmakers van essentieel belang zijn voor de terugdringing van de gevaren vanuit de microwereld: ‘Schoonmakers betekenen heel veel voor de goede staat en de veiligheid van de gezondheidszorg van nu.’

...De schoonmaak als werkplek

...De schoongemaakte werkplek

...Schoonmaken als bedrijvigheid

...De schone samenleving

Samenleving

Figuur 1. Het belang van schoonmaak in beeld

Professioneel schoongemaakt worden

Professioneel schoonmaken

Economie Het was al eerder aangehaald tijdens het OSB-jaarcongres: het grote economische belang van schoonmaak, namelijk 1% van het bruto nationaal product (BNP). Ook mevrouw Renée Bergkamp, directeur-generaal Onderneming en Innovatie bij het ministerie van Economische Zaken, benadrukte dit financiële belang van schoonmaak. Zij verving overigens de plotseling (door de kabinetscrisis) verhinderde minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven. Bergkamp haakte in op de recente campagne Grip op griep: ‘In toiletten zie je handenwasinstructies, wie had dat ooit gedacht?’ Zij ziet de schoonmaakbranche als ‘een innovatiesector met duurzame en ergonomische

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_OSB-congres 38

19-02-2010 11:34:52

(Advertentie)

Professionals gezocht Wegens uitbreiding van opdrachten zijn wij ter versterking van ons landelijk opererend adviesteam op zoek naar Adviseurs en VSR inspecteurs.

Ondernemende (senior) ADVISEURS Taken: • Het begeleiden van (Europese) aanbestedingsprocedures; • Het schrijven van adviesrapporten; • Het uitvoeren van contractbeheer en contractmanagement; • Het uitvoeren van verbeterprocessen, mogelijk in een interim positie.

Profiel: • Beschikt over minimaal HBO niveau; • 25-40 jaar en in het bezit van rijbewijs B; • Enkele jaren operationele ervaring in een schoonmaakorganisatie; • Beschikt over cijfermatig inzicht en analytisch vermogen; • Is een overtuigende en innemende persoonlijkheid in het adviseren; • Beschikt over uitstekende sociale, communicatieve en commerciële vaardigheden; • Is integer en wekt vertrouwen.

Arts-epidemioloog Pieter Bol legt de link tussen het belang van schoonmaak en gezondheid(szorg)

VSR INSPECTEUR (o.m. Zuid Nederland)

thema’s, want enerzijds gaat het om high technology en anderzijds om mensenwerk’. In haar presentatie volgden enkele cijfers die hier en daar afweken van de doorgaans gehanteerde cijfers. Zo sprak Bergkamp over een dagelijkse schoonmaakpopulatie van 100.000 mensen. Verder haalde zij aan dat er veel allochtonen en vrouwen in de schoonmaakbranche werkzaam zijn, zo’n 80% in deeltijd werkt en 70% laagopgeleid is. Ook de noodzaak tot scholing had haar aandacht, in het kader van innovatie en specialisatie als het reinigen van gevels en operatiekamers.

Taken:

‘De schoonmaakbranche kent vele kleine(re) ondernemingen. De economische recessie treft juist die zelfstandige ondernemers. Volgens het CBP betrof de inkomenskrimping voor deze ondernemers over het derde kwartaal van 2009 12%’, aldus Bergkamp. Dat daarnaast de concurrentie onder schoonmaakbedrijven moordend is, ontging de directeurgeneraal ook niet: ‘Concurrentie is goed, maar als marktpartijen onder de prijs bieden, dan heeft dat op de lange termijn een ongunstige invloed.’ Zij juichte het initiatief van PIANOo, het expertisecentrum voor aanbesteden, en OSB om de overheidsaanbestedingen werkbaarder te maken toe. ‘Bij Economische Zaken werken ze aan een ondernemersklimaat waar iedereen zijn kansen kan pakken.’

• Is een stevige persoonlijkheid en een goed relatiebeheerder.

• Het uitvoeren van VSR kwaliteitsmetingen en het maken van rapportages; • Het geven van advies naar aanleiding van metingen.

Profiel: • Beschikt over minimaal MBO niveau; • Is in bezit van rijbewijs B en de VSR diploma’s; • Heeft minimaal 5 jaar operationele ervaring in een schoonmaakorganisatie; • Beschikt over goede communicatieve vaardigheden in woord en op schrift;

Arbeidsvoorwaarden: Primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden zijn passend bij de functie en ervaring. Atir biedt een professionele werksfeer waarin de meerwaarde voor haar opdrachtgevers centraal staat. Voor informatie kunt u contact opnemen met Stefan Kraft van Ermel via 0320-267777.

Een schriftelijke sollicitatie (motivatie/CV/pasfoto) kunt u richten aan: Atir B.V. t.a.v. de heer S. Kraft van Ermel Postbus 2218 8203 AE LELYSTAD

Paneldiscussie Het OSB-jaarcongres werd afgesloten met een paneldiscussie. Aan de discussie namen deel de twee gastsprekers Kees Le Blansch en Pieter Bol, Madeleine Bunders, directeur van ISS Cleaning Services, en Hans Raaijmakers, ondernemer Gascogne Groep uit Eindhoven. Centraal in de paneldiscussie, onder leiding van dagvoorzitter Simons, stond het belang van vol‹‹ doende gekwalificeerd personeel, nu en in de toekomst.

SERM0310_OSB-congres 39

www.atir.nl Atir is een adviesorganisatie/kennisinstituut die zich bezig houdt met allerhande vraagstukken op schoonmaakgebied. Dit varieert van strategische adviezen tot technische schoonmaakproblemen. Atir is partner in Facility Synergy.

19-02-2010 11:34:55

DEISS heeft wat nieuws! U komt meer te weten op ISSA Interclean, Amsterdam 26 t/m 29 april 2010 Hal 1 – Stand 110

www.deiss.nl

SACKFABRIK – ABFALLSÄCKE UND MÜLLBEUTEL

Klaar voor de start?

Succes wel! Succes is klaar voor de schoonmaakstrijd en staat te popelen om bij U de werkzaamheden snel en krachtig uit te voeren. Laat uw schoonmaakzorgen uit handen nemen door onze medewerkers. Kies voor een snelle start met Succes en bel 0299-392000 of kijk op www.krachtiginschoonmaken.nl

Krachtig in schoonmaken Mgr. C. Veermanlaan 10

SERM0310_OSB-congres 40

ISO 9001 ISO 14001

1131 KH Volendam

info@succesvolendam.nl

19-02-2010 11:35:00

produc tleverancier s

Crohill: clear vision, clean solutions Leveranciers van schoonmaakproducten zijn niet zo open over hun omzet als de meeste schoonmaakbedrijven. Bepalen wie de grootste is, is dan ook erg lastig. Maar zo’n 10% van de naar schatting meer dan 150 Nederlandse handelsondernemingen springt het meest in het oog. Crohill behoort tot die top 15. Het blijkt een bedrijf met een heldere visie en ‘schone’ oplossingen. ‘We helpen onze klanten graag om zich te kunnen onderscheiden als échte specialisten. Net als wij.’ Een gesprek met directeur Pim Hilgerdenaar. PETRA DE BRUIN

en nieuwbouwpand aan de Schutweg, de eigen nieuwsbrief Schone Zaken, deelname aan de vakbeurs Facilitair, de advertentiecampagne Meerwaarde met een grote C, een uitbreiding van het verkoopteam van zes

naar negen accountmanagers: het is duidelijk, Crohill timmert aan de weg. Weloverwogen langs een strategische lijn zet het bedrijf uit Lelystad koers richting de Nederlandse schoonmaaken foodmarkt. Een koers met een mis-

Kerngegevens

naam bedrijf specialisatie vestigingsplaats oprichtingsjaar directeur/eigenaar aantal medewerkers aantal producten aantal klanten website

Crohill leverancier/adviseur van professionele schoonmaakproducten Lelystad 1994 Pim Hilgerdenaar 20 1500 600 www.crohill.nl

sie: niet de grootste leverancier van professionele reinigingsproducten zijn, maar de beste.

Nieuwkomer? Wie niet eerder van de naam Crohill heeft gehoord en denkt: een nieuwkomer, heeft het mis. De huidige directeur Pim Hilgerdenaar startte zijn onderneming namelijk al ruim vijftien jaar geleden, eind 1994: ‘Samen met compagnon Arthur de Crocq. Vandaar de bedrijfsnaam Crohill.’ Deze ondernemende stap blijkt ‘m in het bloed te zitten, want de roots van de Amsterdammer liggen namelijk in de schoonmaak. ‘Mijn opa begon na de oorlog als leverancier van terpentijnwas en teakolie. Zijn onderneming Hilco legde zich later toe op machines. Toen mijn vader Harry in de jaren zeventig het bedrijf overnam, maakte hij er een zeepproductiebedrijf van. Met een bakfiets bracht hij de zeepproducten bij zijn klanten langs.’

Verkoopleider Die nostalgische bakfiets stond al enkele decennia aan de kant toen vader Harry in de jaren negentig mededirecteur werd van Hako. ‘Hij was succesvol en erg actief in de branche, m’n vader

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Crohill 41

19-02-2010 11:33:57

Foto: Henk Snaterse, Alphen aan den Rijn

produc tleverancier s

PIM HILGERDENAAR OVER SCHOONMAAK EN DE KLANT-LEVERANCIERRELATIE

nog niet in Nederland actief waren, bijvoorbeeld bij Kleen Purgatis. Deze grote reinigingsmiddelenproducent uit Duitsland heeft een EMAS-registratie, een nog strengere en uitgebreidere certificatie voor milieumanagement dan de ISO 14001-norm. We voeren daarnaast de lijn van ecologische reinigingsmiddelen van Ecodos, zijn importeur van hygiënepapier en dispensers van Katrin, en voor de voedselverwerkende industrie voeren we de reinigings- en ontsmettingsproducten van Cid Lines.’ ‘In 2007 was ons productenpakket compleet en sindsdien zijn we volwaardig totaalleverancier. Waar klanten eerst zes of zeven leveranciers langs moesten, kunnen ze nu alles bij ons bestellen en binnen 48, veelal 24 uur geleverd krijgen. Deze aspecten – maar zeker ook de grote betrokkenheid van onze medewerkers en de dynamiek van onze club – hebben tot het succes van Crohill geleid.’

Totaalleverancier Uitgangspunten

‘Voor de samenwerking moeten andere uitgangspunten worden genomen dan de prijs. Bijvoorbeeld het vaststellen en vastleggen van harde en meetbare parameters.’

Kwaliteit

‘Door de prijsdruk is er geen tijd om het schoonmaakonderhoud goed uit te voeren en kennis te vergaren.’

EU-aanbestedingen

‘Ik ben ervan overtuigd dat een langer contract tot meer kwaliteit leidt.’

was onder andere voorzitter van de NVZ/Nivim-vereniging. Ik ging bij hem werken als juniorvertegenwoordiger en groeide op tot verkoopleider.’ Pim Hilgerdenaar en het ondernemerschap van de voorgaande twee generaties kwamen in 1995 echt tot bloei: Crohill werd een feit. ‘We begonnen dus met z’n tweeën, een investeringskapitaal van f 8.000,- en een auto met grijs kenteken.’ Anno 2010 telt Hilgerdenaars bedrijf twintig medewerkers, voert het zo’n 600 producten voor professionele reiniging en adviseert het (schoonmaak)bedrijven in producten en methodieken met behulp van analyses, aankoop- en gebruiksadvies, training en opleiding. Sinds 2001 is Hilgerdenaar enig aandeelhouder en voert hij alleen het be-

SERM0310_Crohill 42

wind. Kijkend naar die periode zegt hij: ‘2009 was voor ons het beste jaar tot nu toe. We groeiden het afgelopen decennium jaarlijks met zo’n 17%, in 2009 zelfs met 20%. Dat laatste overigens exclusief de omzet die we haalden uit de grieppandemie.’

Exclusiviteit Een vraag die dan, gezien de vele concurrenten, vanzelfsprekend opkomt is: hoe ben je zover gekomen? ‘We zijn gestart als leverancier van werkwagens, moppen en reinigingsmiddelen. We deden geen papier. Stap voor stap hebben we ons productenassortiment opgebouwd, waarbij chemie het belangrijkst werd. Uitgangspunt voor ons assortiment was en is exclusiviteit. We zochten en vonden die exclusiviteit onder meer bij Europees sterke spelers die

Het fasegewijs en zorgvuldig opgebouwde productenassortiment telt nu zo’n 1500 voorraadproducten: van reinigingsmiddelen voor onder meer sanitair, vloer en grootkeukens tot hulpmaterialen als doseersystemen, werkwagens en raamwasmaterialen, en van schoonmaakmachines als stof- en waterzuigers tot verbruiksmaterialen, zoals hygiënepapier en plastic zakken. Ook de koers richting de markt werd fasegewijs en zorgvuldig uitgezet. Gezien zijn komaf startte Hilgerdenaar logischerwijze met acquireren op de schoonmaakmarkt, maar sinds 2007 is Crohill ook actief en succesvol op de foodmarkt. ‘Conservenfabriek Coroos is bijvoorbeeld een klant van ons. Ze hadden daar al jaren een probleem met de sorteerbanden. Die horen wit te zijn, maar wanneer de productie van rode bieden had plaatsgevonden, dan was de band bruinpaars gekleurd. Coroos legde dit aan diverse leveranciers voor, maar een schoon resultaat werd nog niet bereikt. Onze verkoopadviseur Henry van den Elzen heeft samen met Coroos aan een oplossing gewerkt. Het bleek namelijk dat de bruinpaarse kleur door oxidatie ontstond. Wij adviseerden een zuurschuimreiniger, die het probleem tot

Service Management nummer 3 maart 2010

19-02-2010 11:34:00

produc tleverancier s

een zeer acceptabel niveau heeft terug kunnen brengen. Inmiddels is Coroos al twee jaar een tevreden klant van ons.’

Meerwaarde Dit voorbeeld is illustratief voor de meerwaarde van Crohill, want ook op de schoonmaakmarkt blijkt het accountteam niet sec actief te zijn met het aan de man brengen van schoonmaakproducten. ‘We zoeken altijd naar een manier om de klant beter te ma-

ductgerelateerde trainingen. Kortom, we adviseren, helpen en ontzorgen.’

Kwaliteit Kijkend naar de schoonmaakmarkt ziet de Crohill-directeur waar de markt behoefte aan heeft en waar de schoen wringt. ‘Schoonmaakbedrijven lijden onder de exorbitante prijsdruk. Door de prijsdruk is er geen tijd om het schoonmaakonderhoud goed uit te voeren en kennis te vergaren. Er is geen tijd voor kwaliteit. Het vak wordt uitgehold, dat

worden van het feit dat kwaliteit geld kost. Voor de samenwerking moeten andere uitgangspunten worden genomen dan de prijs. Bijvoorbeeld het vaststellen en vastleggen van harde en meetbare parameters. Schoonmaken is immers een vak en niemand is er blij mee als een gebouw slecht wordt onderhouden: de opdrachtgever niet, de opdrachtnemer niet, de intermediair niet, de productleverancier niet. Gebouwonderhoud zou dus moeten gaan over gebouwonderhoud.’

Discussie

‘In 2007 was ons productenpakket compleet en sindsdien zijn we volwaardig totaalleverancier’ ken. We willen namelijk op de werkvloer de beste zijn’, legt Hilgerdenaar uit. ‘Kijk, dat we ISO 9001-gecertificeerd zijn is mooi maar niet uniek, dat kunstje kunnen er meer. Onze meerwaarde zit ‘m in kennis en begeleiding. Schoonmaakbedrijven hebben vaak niet alle kennis in huis, bijvoorbeeld over vloeronderhoud. Maar met die kennis kun je je als schoonmaakbedrijf wel onderscheiden en met de juiste middelen kun je het schoonmaakproces verbeteren. Wij geven daarom advies en verzorgen trainingen. Praktijkgerichte trainingen die algemene basiskennis behandelen of juist pro-

is heel erg jammer. Die behoefte aan kennis is er zeker, dat verklaart namelijk een deel van ons succes.’ Hilgerdenaar is ervan overtuigd dat het roer om moet en om kan. Hoe? ‘Onze opdrachtgevers moeten zich bewust

‘Slechts 18% van de Europese aanbestedingen wordt verlengd’, vervolgt Hilgerdenaar. ‘Ik ben ervan overtuigd dat een langer contract tot meer kwaliteit leidt. Daarop aansturen levert een interessante discussie op. Ik spreek allerlei schoonmaakbedrijven overal in het land en die zijn – net als wij – op z’n zachtst gezegd niet blij met de huidige situatie. Zij willen geen veredeld uitzendbureau worden, maar hun vak beoefenen en een gezonde klant-leverancierrelatie hebben. Hoe? Daarover ‹‹ start ik graag een discussie op.’

Tijd voor kwaliteit Service Management creëert een podium voor een branchebrede discussie over prijs en kwaliteit. Over andere uitgangspunten voor (Europese) aanbestedingen en offertes. Over een gezonde klant-leverancierrelatie. Met schoonmaakbedrijven, intermediairs, productleveranciers, facility managers, branche-instituten, vakbonden en iedereen die schoonmaak en de schoonmaakmedewerkers een warm hart toedraagt. Meepraten en/of meedenken? Stuur een e-mail naar pdebruin@kluwer.nl.

(Advertentie) ^ekZj ^[j pk_l[h

\WY_b_jo Yedikbj_d]" ie\jmWh[ gkWb_jo Yedjheb

Masterkey-Plus kenmerkt zich door haar pragmatische en procesgerichte aanpak met betrekking tot facilitaire vraagstukken. Daarbij leveren wij de volgende diensten: - facilitaire adviesdiensten (o.a. schoonmaak, catering, groenvoorziening, afvalverzorging, beveiliging), welke variëren van interim-management, het compleet verzorgen van aanbestedingen tot het opzetten en reorganiseren van eigen diensten bij bedrijven en instellingen en contractbeheer - het leveren van beheersinstrumenten in de vorm van onze software, waardoor het contract optimaal beheerd kan worden (financieel, communicatief, kwalitatief) - uitvoeren van kwaliteitsmetingen; VSR-metingen, resultaatgerichte metingen, belevingsmetingen, nulmetingen, HACCP metingen en total quality audits Wilt u weten welke toegevoegde waarde Masterkey-Plus voor u heeft, neem dan contact op met één van onze accountmanagers. Masterkey-Plus B.V. Nederland: Lange Amerikaweg 67 Postbus 20014 7302 HA Apeldoorn Tel. +31 (0) 55 538 45 45 Fax +31 (0) 55 538 45 46 info@masterkey-plus.nl www.masterkey-plus.nl

Masterkey-Plus Deutschland GmbH: Pestalozzistraße 13 D-40549 Düsseldorf Tel. +49 (0) 211 520 27 57 Fax +49 (0) 211 520 27 58 info@masterkey-plus.de www.masterkey-plus.de

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Crohill 43

19-02-2010 11:34:05

SERM0310_Crohill 44

19-02-2010 11:34:05

produc tinnovatie

De slimme handdoekautomaat De term innovatie wordt vaak gebezigd voor nieuwe producten en diensten. De kunst is om innovatie te vertalen naar concrete toepassingen en voordelen, om in de markt echt onderscheidend te zijn. Luisteren naar de markt is hiervoor cruciaal. Samen met ontwerpbureau MMID heeft Vendor de signalen uit de markt weten om te zetten in een nieuwe generatie van handdoekautomaten: de Vendor IQ. DICK VAN DER SCHANS*

e Vendor IQ-handdoekautomaat combineert op praktische wijze de meest cruciale klantbehoeften: eenvoud in gebruik (voor gebruiker en beheerder), een hoge mate van hygiëne en een verantwoorde omgang met de wereld waarin we leven.

Drie varianten Handdoekautomaten worden gebruikt in een grote verscheidenheid aan werkomgevingen. Daarom worden drie versies aangeboden: de Classic, de Sensomatic en de Automatic. De Classic geeft een schone handdoek na een trekkende beweging van de gebruiker. De Sensomatic laat geen lus zien en geeft een nieuwe handdoek nadat de gebruiker door een handbeweging de sensor heeft geactiveerd, ‘non touch’ dus. Tot slot de Automatic, die na gebruik automatisch een schone handdoek biedt zonder dat je een gebruikte handdoek hoeft aan te raken – uniek in de wereld van handdroging.

Gepatenteerd systeem Het unieke karakter wordt versterkt door het gepatenteerde systeem van netversterkte papiercassettes die door klittenband verbonden worden. Daardoor hoeft de Vendor IQ-handdoekautomaat nooit leeg te staan. Altijd een nieuwe en schone handdroging dus. Maar ook in de automaat zelf is er

sprake van optimale hygiëne. Het schone en het gebruikte deel worden strikt gescheiden gehouden en het gebruikte deel kan compact worden afgevoerd als normaal afval.

Er is ook gedacht aan de beheerder van de automaat, bijvoorbeeld een schoonmaker die verantwoordelijk is voor het (bij)vullen. De binnenzijde is extreem eenvoudig, waardoor de bediening ervan weinig tijd kost en bovendien ergonomisch is.

Duurzaamheid En hoe zit het met de natuur? Uit een analyse van de productlevenscyclus, uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau, blijkt dat de papieren handdoekcassettes van Vendor minder belastend zijn voor het milieu dan de katoenen variant. Dit wordt mede onderstreept met het Nordic Swan-label, een eco-certificaat uit Scandinavië, voor het twee- en vierlaags netversterkte papier.

Serviceconcept Met de komst van de nieuwe handdoekautomaat introduceert Vendor eveneens het Total Service Concept: voor een vast bedrag zorgt het bedrijf voor montage, onderhoud, wisselservice, verbruiksartikelen en managementinformatie. Klanten weten wat ze betalen en waarvoor ze betalen: trans‹‹ parant en eerlijk.

* Dick van der Schans is manager Marketing bij Vendor

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Productinnovatie 45

19-02-2010 11:33:09

vakbeurzen

Volgende maand: Safety&Fashion@Work Wat hebben persoonlijke beschermingsmiddelen, bedrijfskleding en corporate fashion met elkaar te maken? Op 14 en 15 april vindt in Ahoy Rotterdam voor de derde keer het evenement Safety&Fashion@Work plaats. De organisatoren – uitgeverij Kluwer, ledengroepering Holland Career and Workwear en branchevereniging AVAG – bieden bezoekers een actueel overzicht van alle producten, diensten en ontwikkelingen in bedrijfs- en persoonlijke veiligheid en in veiligheidskleding. Een sfeer- en belevingsevent met presentaties, een discussieforum, een actualiteitenmiddag, awarduitreikingen en spectaculaire shows. JACQUELINE JOOSTEN*

e ontwikkeling van materialen die voor veiligheidskleding geschikt zijn, krijgt vaak een impuls vanuit de mode. Bovendien vormen casual en representativiteit voor bedrijfs- of werkkleding de basis. Veiligheid en mode vormen vanuit dat oogpunt een ijzersterke combinatie. Zie hier de basis voor Safety&Fashion@Work. Safety&Fashion@Work is een vakeve-

nement met ruime gelegenheid tot netwerken en het uitwisselen van kennis en ervaringen, maar ook tot het brainstormen over trends en ontwikkelingen. Tijdens deze derde editie gaat speciale aandacht uit naar duurzaam inkopen en veiligheid. Zo vindt er op 14 april een discussieforum plaats over duurzaam inkopen, waaraan vele prominente partijen deelnemen. Op 15

Informatie

vakevent wanneer waar openingstijden thema toegangsprijs website

Safety&Fashion@Work woensdag 14 en donderdag 15 april 2010 Ahoy Rotterdam 10.00 tot 18.00 uur Duurzaam inkopen en veiligheid gratis (toegangskaarten t.w.v. € 25,- te downloaden via de website) www.safetyandfashionatwork.nl

april is er een actualiteitenmiddag over arbeidsveiligheid. Het thema is VCA & LMRA optimaal toepassen, met als kernwoorden leiderschap, opleiden en auditing.

Awarduitreikingen Tijdens Safety&Fashion@Work worden er twee awards uitgereikt. Op 14 april reikt de AVAG – de branchevereniging voor arbeidsomstandigheden, veiligheid en gezondheid – een award uit voor het meest innovatieve Persoonlijk Beschermingsmiddel. Bezoekers mogen meebeslissen wie deze award gaat winnen. Op 15 april vindt tijdens een spectaculaire dinnershow de zesde editie plaats van de Corporate Fashion Award. Een vakjury maakt haar keuze, samen met genodigde winnaars uit diverse genomineerde projecten en bedrijven. Op de website www.safetyandfashionatwork.nl vindt u meer informatie over de awards. De genomineerden kunt u zien op de catwalk tijdens het tweedaagse vakevenement, volgende maand in Ahoy.

Acte de présence Veel exposanten hebben besloten om weer acte de présence te geven, zoals vakblad Arbo, leverancier van toilethygiëne en bedrijfskleding Lavans en Kimberly-Clark Professional. ‘De meeste

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Safety & Fashion 46

19-02-2010 11:32:38

(Advertentie)

vakevent mensen kennen ons van poetsdoeken en toiletruimteproducten, maar onze divisie Kleenguard-veiligheidsproducten groeit het sterkst’, zegt Guido van Bosbeek, marketingmanager Benelux van Kimberly-Clark Professional. ‘Zoals veiligheidsbrillen met een slimme oplossing tegen het beslaan van de lens, of mondmaskers met dubbele kleppen.’

Safe design ‘Mode en veiligheid hebben duidelijke raakvlakken’, vervolgt Van Bosbeek. ‘Beschermende kleding moet aan wettelijke regelgeving voldoen en comfortabel zitten, maar design speelt ook een steeds grotere rol. Veiligheidskleding moet flitsend en modieus zijn. Beschermende producten moeten er fris en modern uitzien.’ De sterk veranderende wetgeving noopt leveranciers om steeds nieuwe, betere producten op de markt te brengen. Van Bosbeek: ‘Safety&Fashion@Work heeft daarin een belangrijke rol te vervullen.’

Intiem Exposanten noemen de schaal van het evenement – het intieme karakter – als een positieve factor, vergeleken met bijvoorbeeld de internationale beurs AundA in Düsseldorf. Voor Kimberly-Clark Professional is de AundA een belangrijke beurs. Van Bosbeek: ‘Het is een breed evenement met een grote uitstraling, wij zijn daar prominent aanwezig. We willen onze nieuwe producten daar duidelijk naar voren brengen. Maar naast deze internationale beurs heeft elk land wel een grote nationale beurs, zoals Safety&Fashion@Work bij ons. De evenementen vullen elkaar aan en het is dan ook heel goed dat er tijd zit tussen beide events. Je moet op elk evenement vernieuwend kunnen zijn. Daarom vind ik het ook heel goed dat tijdens Safety&Fashion@Work een innovatieaward wordt uitgereikt. Zo’n competitie vind ik sterk, wij doen daar graag aan mee. Je helpt er de mensen op de werkvloer mee.’

Hippe crisis De economische crisis lijkt praktisch geen rol meer te spelen, want tijdens de AundA in november werden alle bezoekersen standhoudersrecords in positieve zin gebroken. ‘Crisis of niet, met veiligheid kun je niet spotten. De veiligheid van de mens staat bovenaan’, zegt Van Bosbeek. ‘Er blijft behoefte aan innovatieve veiligheidsproducten en aan het delen van ‹‹ kennis met anderen.’ * Jacqueline Joosten is hoofdredacteur van Arbo Magazine en Safety&Fashion magazine

SERM0310_Safety & Fashion 47

19-02-2010 11:32:43

Waarmee verdient Zeeland de schoonheidsprijs? Met de Zeelandbrug! De Zeelandbrug is meer dan een brug. Het is een icoon van efﬁciency. Een kaarsrechte lijn van Noord-Beveland naar Schouwen-Duiveland en weer terug. Een strak resultaat van de wil om de Oosterschelde te bedwingen. In die efﬁciënte oplossing herkennen wij onze eigen doelstellingen. Als vakgroothandel voor schoonmaakprofessionals streeft Weska naar de schoonheidsprijs van klanten die tevreden zijn met onze duurzame en effectieve schoonmaakoplossingen. Wij adviseren u graag bij de keuze uit ons gevarieerde assortiment. Uw bestelling is direct uit voorraad leverbaar en ons distributienetwerk verzekert u van een snelle levering. Niet alleen in Zeeland, maar in heel Nederland.

Weska, ook in Zeeland dé vakgroothandel voor schoonmaakprofessionals Stolwijkstraat 74-78 3079 DN Rotterdam Telefoon: 010-482 61 33 E-mail: info@weska.nl www.weska.nl

PBM’s en Corporate Fashion komen bij elkaar tijdens één event. Î Veelzijdig aanbod aan exposanten Î In één keer op de hoogte van alle trends en innovaties Î Mogelijkheid tot netwerken en duurzaam/efficiënt inkopen Î Uitreiking meest Innovatieve PBM en Corporate Fashion Award

SERM0310_Safety & Fashion 48

19-02-2010 11:32:45

intermediair s

Pionier André ‘AOW’ de Reus: vol gas verder Eén dag nadat hij 65 is geworden, zitten we aan tafel met André de Reus. Over een week vindt in het bijzijn van familie, collega’s en enkele klanten en relaties de feestelijke en officieuze overdracht van Atir plaats. Een mooi moment om met de oprichter van schoonadviesbureau Atir, de grondlegger van de facilitair-intermediaire dienstverlening en het boegbeeld van de schoonmaakbranche terug te kijken op drie decennia schoonmaak. Geen afscheid, want De Reus stopt geenszins. PETRA DE BRUIN

ie op André de Reus googlet, krijgt binnen 0,32 seconden zo’n 256.000 hits. Nu zijn er meer mensen die deze naam dragen, maar de hits die hoog op de lijst scoren, gaan over ‘onze André’. Want zo mogen we de 65-jarige WestFries toch wel typeren. Docent, gastspreker, dagvoorzitter, commissielid, voorzitter, adviseur, redactielid en directeur: na LinkedIn toont Google in één oogopslag de veelzijdigheid en betrokkenheid van De Reus bij het schoonmaakvak en de branche.

Persfotograaf De Reus is geboren en getogen in Grosthuizen, een idyllisch NoordHollands (of liever gezegd: West-Fries) lintdorp met 400 inwoners dat tot de gemeente Koggenland behoort. De ondernemer groeide op in een klein arbeidersgezin – ‘Een warm en echt rood arbeidersnest’ – en wilde als peuter buschauffeur worden. In zijn pubertijd droomde hij van een carrière als persfotograaf. ‘Maar de opleiding aan de Fotovakschool in Delft was duur, daar was dus geen geld voor.’ Met een mulo- en middenstandsdiploma op zak kwam De Reus via een vriend bij post-, telegrafie- en telefoniebedrijf PTT terecht. ‘Op de PTTbedrijfsschool volgde ik een opleiding tot kantooremployee, maar na enige

Pionier en AOW’er André de Reus blijft actief in de branche, maar geniet inmiddels ook van vakanties en hobby’s, zoals het toeren met zijn Volvo P1800S uit 1964 tijd dacht ik: dit is niet mijn leven. Ik moest in militaire dienst, koos voor de Luchtmacht en wilde strepen. Dus ging ik 24 maanden dienen.’ Na de Luchtmacht Officiers- en Kaderschool in Breda volgde De Reus een opleiding voor specialist Communicatie, waartoe onder meer telex, radiotelegrafie en -telefonie behoorden. ‘Ik werd supervisor op het Verbindingscentrum van de Luchtmacht in Soestduinen. Ik genoot er een grandioos leven.’

Exportmanager Zijn ontdekkingstocht kreeg een vaste vorm toen echtgenote Gerda in zijn leven kwam, De Reus diverse marketingen verkoopopleidingen volgde en in het bedrijfsleven aan de slag ging. ‘Ik sprak mijn talen goed en werd exportmanager bij een kunststofbuizenfabriek in Enkhuizen. Daarna werd ik productmanager bij een regionale groothandel in ijzerwaren, gereedschappen en huishoudelijke artikelen. Daar was schoon-

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Andre de Reus 49

19-02-2010 11:31:42

Foto: Fred Roos, FMGezondheidszorg

intermediair s

Op 11 februari nam oprichter en directeur André de Reus op feestelijke wijze nog meer afstand van ‘zijn’ Atir en vierde hij zijn 65e verjaardag! maakbedrijf Buscho klant en kwam directeur Theo Buis op een dag bij me langs. Hij vertelde dat het bedrijf de omzetgrens van f 1 miljoen passeerde en “een vent” nodig had.’ De Reus stond niet te trappelen. ‘Eerlijk gezegd, had ik wel eens gezegd: “Als ik ooit zonder werk zit, ga ik óf in de schoonmaak óf in de verzekeringen.” Toch ben ik beleefdheidshalve met Theo gaan praten. Uiteindelijk leidde dát nog niet tot mijn overstap naar de schoonmaakbranche, maar wel de presentatie door iemand van Cemsto tijdens mijn avondopleiding PR. Dat was zo’n enthousiast verhaal, ik ben toen 180° omgedraaid.’

Commissielid De Reus ging dus toch bij Buscho aan de slag, waar hij tot op de dag van vandaag geen moment spijt van heeft. ‘Ik werd warm onthaald door Theo en ik kreeg alle ruimte tot ontwikkeling. Ik werd actief commissielid van de VSR en van OSB, waarvan ik overigens de naam nog heb verzonnen. Die actieve lidmaatschappen leverden ons overi(Advertentie)

gens veel kennis op en een enorme voorsprong op de markt.’ Na tien jaar kwam er een einde aan het werknemerschap bij Buscho en werd de basis gelegd voor schoonmaakadviesbureau Atir. ‘Ik zag zoveel miscommunicatie tussen afnemer en leverancier, dat ik me probeerde te verplaatsen in de belangen van de klant en in die van het schoonmaakbedrijf. Toen al, en dat doen we nog steeds’, benadrukt De Reus. Vanuit zijn eenmansbedrijf deed hij een grote klus samen met mede-SVS-docenten Arie Goedhart (ISS) en Jan de Vries (Westerveld). Arie zei: “Eén plus één plus één is geen drie maar vier, dat moeten we uitnutten.” Samen zijn we toen Atir gestart.’ In de tweeëntwintig jaar dat het schoonmaakadviesbureau nu bestaat, is het met zijn dertig medewerkers uitgegroeid tot het grootste bureau. ‘Het is een prachtig mooi bedrijf’, zo beschrijft De Reus zijn Atir. ‘Ons doel was het exploiteren van knowhow op het gebied van reiniging en het creëren van een maatschappelijk verantwoord rendement. We hebben nooit voor ogen gehad het grootste bureau te worden, wel het beste.’

DE STANDAARD IN MICROVEZEL

Adviseur

Voor België

03 - 231 33 89 www.boma.be

In 1978 waren er slechts twee andere bedrijven die min of meer dezelfde professie bedreven, namelijk het in- en verkoopbemiddelende Bouwcentrum en het Rijksinkoopbureau, dat centraal schoonmaakmiddelen inkocht en in 1990 rechtshalve werd opgevolgd door Het NIC. De Reus terugblikkend: ‘De komst van Atir leidde tot veel publici-

teit en in de loop der jaren, dankzij ons succes, tot vele opvolgers. Dat leidde tot goede collega’s maar ook tot knoeiers. Die knoeiers stelden en stellen de belangen van klant en schoonmaakbedrijf niet centraal.’ Dat, maar ook de situatie op de huidige schoonmaakmarkt, vindt de pionier zorgelijk: ‘De markt wordt verziekt door het slordige marktgedrag van sommige schoonmaakbedrijven, maar ook door het slordige inkoopgedrag van opdrachtgevers. Schoonmaak blijft helaas vaak een heerlijke post om oneindig op te bezuinigen. Daarom is het zo belangrijk om de toegevoegde waarde van schoonmaakonderhoud in kaart te brengen. Klanten willen dat ook zien. Daar ligt ook de kracht van Atir!’

Kwaliteitskeuringen ‘De markt is onevenwichtig’, vervolgt hij, ‘er is meer aanbod dan vraag. Bovendien laat dienstverlening zich niet vooraf keuren, waardoor de enige vastigheid die een klant heeft, vaak de prijs is die hij moet betalen.’ Over keuren gesproken: het populaire kwaliteitsmeetsysteem VSR-KMS blijkt ook deels uit de Atir-pipeline te komen. ‘Wim van den Heuvel, al jaren een collega van me, is de maker van dit systeem’, vertelt De Reus met gepaste trots. Dat zijn adviesbureau uit Lelystad graag koploper wil zijn, wordt ook bevestigd door het initiatief om aan de huidige Europese en openbare aanbestedingen risicoprofielen te koppelen: ‘We laten de markt zijn eigen risico bepalen. Schrijf je als schoonmaakbedrijf heel laag in, dan houdt dat een hoog risico

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Andre de Reus 50

19-02-2010 11:31:46

intermediair s

in. Of andersom: een laag risico bij een hoge(re), meer realistische prijs. In geval van een hoog risico worden veel controles uitgevoerd, en het behalen van onvoldoendes bij VSR-keuringen en/of het niet nakomen van afspraken leiden tot boetes en schadevergoedingen aan de opdrachtgever. Schoonmaakbedrijven kiezen evenwel uit ‘marktbegeerte’ vaak toch voor het hoogste risicoprofiel. Dat leidt tot veel ongezonde contracten en niet goed functionerende schoonmaakdiensten. Het lijken wel zelfmoordcommando’s.’

Zwartepiet De huidige markt houdt de gemoederen flink bezig, iets wat zelfs bij de doorgewinterde De Reus vragen oproept. De man die met zijn bureau aan de basis stond van menig bestekontwerp, vraagt zich af: ‘Waarom zulke dikke boeken voor een aanbesteding schrijven en dan vervolgens toch proberen onder de dienstverlening uit te komen? Gelukkig zijn er ook schoonmaakbedrijven die wél eerlijk ondernemerschap voeren en uitstekende diensten leveren.’ Hij noemt enkele voornamelijk regionaal actieve en succesvolle bedrijven. Het kan dus wel, concluderen we. Een andere conclusie is dat intermediairs regelmatig de zwartepiet krijgen toegespeeld. ‘Er zijn adviesbedrijven die van twee walletjes eten. Dat kan en mag natuurlijk nooit! Het geeft de adviesbranche een slechte naam. Maar je

hebt ook de sceptici die twijfelen aan ónze afhankelijkheid, wanneer uit ons verfijnde en geautomatiseerde beoordelingssysteem van aanbiedingen een bepaald schoonmaakbedrijf een aantal keren als beste of economisch meest voordelige uit de bus komt. We hebben tijdens het analyseproces écht geen zicht en invloed op de uitslag. Ons analysesysteem genereert de uitslag op basis van de eisen in het bestek en de aanbieding van het schoonmaakbedrijf.’

Toekomst Aan de vooravond van het afscheid, dat in het bijzijn van familie, collega’s en enkele klanten en relaties in De Reus’ huidige woonplaats Oudendijk een feestelijk tintje krijgt, blikken we ook

Ermel. Commercieel wordt Atir geleid door Margriet van Dijken, die voor de verkoop buitendienst per 1 januari door een nieuwe medewerker, Henk Abbes, wordt geassisteerd. Ik ben zelf nog betrokken bij enkele projecten van klanten waarmee Atir al jaren samenwerkt. Voor de rest is het sinds 1 januari veel genieten van vakanties en veel hobby’s, zoals het toeren met mijn Volvo P1800S uit 1964.’ ‘Maar verdwijnen uit de branche doe ik zeker niet’, stelt De Reus ons gerust. ‘Ik blijf namelijk actief in de commissies binnen de VSR, als voorzitter van FMGezondheidszorg en als redactiecommissielid van vakbladen. Ik blijf ook deel uitmaken van de raad van toezicht van opleidingsinstituut SVS, blijf me inzetten als PUM-reinigings-

‘Het is zo belangrijk om de toegevoegde waarde van schoonmaakonderhoud in kaart te brengen’ nog even vooruit. De Reus ziet een grote toekomst voor Facility Synergy, waartoe Atir als een van de vier gespecialiseerde adviesbureaus behoort. HTC (Horeca & Catering Adviescentrum), een van deze vier bedrijven, nam per 1 januari 2008 de aandelen van grondlegger De Reus over. ‘Atir wordt nu operationeel aangestuurd door Hayk Simons en Stefan Kraft van

expert en blijf lezingen geven en trainingen verzorgen, waaronder de training Dagschoonmaak van Kluwer op 17 juni. Oh ja, ik ben inmiddels ook benoemd tot adviseur voor het Ondernemersklankbord. Ik wil namelijk heel graag mijn kennis en kunde beschikbaar blijven stellen.’ Kortom, AOW’er De Reus gaat vol gas ‹‹ verder.

(Advertentie)

Urinestank ??? NU definitief elimineren met: Brunschwig Urinevanger Triple Action New Formula is een biologische sanitairreiniger met minimaal 55 miljoen kve’s per ml Noble Bio inside !!! Brunschwig Urinevanger Triple Action: 1) Ontgeurt 2) Reinigt 3) Ontkalkt Absoluut onschadelijk voor mens, dier en milieu, draagt onze urinevanger bij aan een duurzamer samenleving ! Brunschwig chemie

Voor meer informatie over ons komplete assortiment biologische reinigingsproducten: www.brunschwig.nl, of bel, fax, mail ons: Brunschwig chemie bv Plesmanstraat 59, 3905 KZ Veenendaal T 0318 - 55 45 00 F 0318 - 51 05 04 E brunschwig@brunschwig.nl

SERM0310_Andre de Reus 51

Brunschwig Urinevanger Triple Action New Formula, grensverleggend duurzaam

Brunschwig chemie bv Hexaanweg 2, 1041 AX Amsterdam T 020 - 611 31 33 F 020 - 613 75 96 E brunschwig@brunschwig.nl

We deliver

19-02-2010 11:31:52

contac ten en contrac ten

Wonen Heuvelsteden gunt Peeters contract Op 24 december hebben Peeters Gebouwenservice uit Kerkrade en Wonen Heuvelsteden het contract getekend voor drie jaar schoonmaakonderhoud.

Wonen Heuvelsteden, dat deel uitmaakt van Wonen Limburg. De opdracht kwam tot stand via een aanbesteding, waaruit Peeters Gebouwenservice als beste partij naar voren kwam.

Het gaat om de wekelijkse uitvoering van het schoonmaakonderhoud en de glasbewassing van alle appartementencomplexen in Parkstad Limburg van

Op de foto links Peter Meessen (projectleider Planmatig Onderhoud) en rechts Michel van Dooren (directeur/eigenaar van Peeters Gebouwenservice).

Langdurige overeenkomst voor Teico Teico Service heeft het contract met Joh. Enschedé Security Print uit Haarlem kunnen verlengen voor een periode van zeven jaar. De kantoren en drukkerijen van Joh. Enschedé Security Print hebben een gezamenlijke oppervlakte van 15.000 m2, verdeeld over diverse gebouwen op het complex.

Op de foto de contractondertekening met v.l.n.r.: de heren E. Suler (districtsmanager bij Teico Service), P.P.A. Bleeker (algemeen directeur van Teico Service), H. Oort (HR-manager bij Joh. Enschedé Security Print) en J. Ritmeester (facilitair coördinator bij Joh. Enschedé Security Print).

Breedweer houdt Tabijn-scholen schoon Schoonmaakbedrijf Breedweer uit Heemskerk heeft een vijfjarig contract gegund gekregen voor het dagelijkse en periodieke schoonmaakonderhoud van en de levering van sanitaire middelen aan de scholen van stichting Tabijn. Scholengemeenschap Tabijn is gevestigd in de regio Alkmaar, telt 26 scholen, 6100 leerlingen, 650 medewerkers en kent een totale vloeroppervlakte van

35.000 m². Breedweer zet voor deze opdracht mensen met een arbeidshandicap in, voornamelijk Wajongers. De gunning kwam via een Europese aanbesteding tot stand. Het is voor het eerst dat Breedweer een dergelijke gunning krijgt, iets waarop men erg trots is. Op de foto links Jack Stuifbergen (directeur van Schoonmaakbedrijf Breedweer) en Jonne Geamers (voorzitter CvB van Stichting Tabijn).

‘Zorg en schone’ samenwerking Op 2 februari tekenden Gom ZorgSupport, ROC Mondriaan, Parnassia Bavo Academie, Parnassia Psychomedische Zorg, Savantis en Calibris een samenwerkingsovereenkomst voor het Parnassia Gilde Project. Aanleiding is een tekort aan stageplekken en een verminderd arbeidsperspectief in de zorgsector op niveau 1 en 2. Tegelijkertijd is er behoefte aan extra schoonmaakkrachten. De gecombi-

neerde schoonmaak-zorgfuncties van het Parnassia Gilde Project bieden de oplossing. Binnen het Parnassia Gilde lopen 28 mbo-leerlingen van niveau 1 stage. Zij volgen hun opleiding tot zorghulp bij ROC Mondriaan. Binnen Parnassia leren zij hun sociale en huishoudelijke vaardigheden. De ervaring met schoonmaak in de zorg doen zij op onder begeleiding van Gom ZorgSupport, de organisatie die bij Parnassia schoonmaakt.

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Contacten en cont 52

19-02-2010 11:41:48

contac ten en contrac ten

MTS Euro Products: importeur hygiënehandgreep MTS Euro Products is de importeur in de Benelux en in de Nordic-landen van de gepatenteerde Purleve-hygiënehandgreep. De handgreep is een innovatief systeem voor een hygiënische sanitaire ervaring voor iedere gebruiker. De hygiënehandgreep wordt aan de binnenzijde van de deur geplaatst. Bij het verlaten van de

sanitaire ruimte komt de gebruiker vanzelf in aanraking met de handgreep, die is voorzien van een beschermhuls die door het openen van de deur ‘automatisch’ wordt vervangen door een nieuwe. MTS Euro Products is fabrikant en importeur van onder meer hygiënepapier, non-wovens, absorptiematerialen en poetslappen. Het bedrijf is gevestigd in Maassluis.

Kasteel van Sparta stapt over op Mommers Mommers Schoonmaakservice uit Nieuwerkerk aan den IJssel heeft een overeenkomst afgesloten voor het schoonmaakonderhoud in Het Kasteel van de oudste voetbalclub van Nederland, Sparta Rotterdam. Het historisch en recentelijk volledig gerenoveerde kasteel bestaat uit een ridderzaal, een kasteelloge met uitzicht op

het speelveld, het museum van Sparta Rotterdam en de Brasserie, een modern restaurant met een Bib Gourmandvermelding in de Michelin-gids. Op de foto de ondertekening van het contract. Links Alex Klein (directeur van het horecabedrijf) en Mark Mommers (directeur van Mommers Schoonmaakservice).

Stedelijk Dalton Lyceum kiest Dolmans Het Stedelijk Dalton Lyceum in Dordrecht heeft ervoor gekozen om haar schoonmaakwerkzaamheden uit te besteden aan Dolmans Onderwijsdiensten.

markt. Dolmans Onderwijsdiensten won de aanbesteding en neemt sinds 15 februari het reguliere en periodieke schoonmaakonderhoud en de glasbewassing van de drie leslocaties op zich.

Het Stedelijk Dalton Lyceum is een onderwijsinstelling voor vmbo, havo, gymnasium en atheneum met 2500 leerlingen, verdeeld over drie leslocaties in Dordrecht. Via een Europese aanbesteding bracht het Dalton Lyceum afgelopen najaar zijn nieuwe contract op de

Op 12 januari werd het contract ondertekend door de heren E. Vrijhoeven, commercieel directeur bij Dolmans (links) en F.T. Beuvens, rector van het Stedelijk Dalton Lyceum. Aanwezig was ook de heer F. Schmidt, hoofd Facilitaire Zaken van het Stedelijk Dalton Lyceum.

Contract voor De Zwart De Zwart facilitaire diensten uit Lisse is 2010 goed begonnen. Het bedrijf is namelijk een contract aangegaan voor het schoonmaakonderhoud van De Leeuw Groep. De Leeuw Adviesgroep – adviseurs in verzekeringen, hypotheken en makelaardij – heeft een omzet van € 10 miljoen, honderd medewerkers en twaalf locaties. Het familiebedrijf uit Rijnsburg

hecht veel waarde aan kwaliteit en aan de personal touch. Directeur Wim de Leeuw: ‘Over ons vorige schoonmaakbedrijf hadden we eigenlijk niet heel veel te klagen, maar de ‘klik’ ontbrak. Toen bleek dat familiebedrijf De Zwart dezelfde kwaliteit tegen een scherper tarief kon bieden, was de keuze voor ons eenvoudig.’

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Contacten en cont 53

19-02-2010 11:42:06

contac ten en contrac ten

DCMR Milieudienst Rijnmond kiest voor CSU CSU Cleaning Services en DCMR Milieudienst Rijnmond ondertekenden onlangs een contract voor het schoonmaakonderhoud, de glasbewassing en de levering van de sanitaire artikelen voor de nieuwe locatie van DCMR in Schiedam. Het contract heeft een duur van drie jaar en kan met tweemaal één jaar worden

verlengd. DCMR koos voor CSU op basis van de economisch en kwalitatief voordeligste aanbieding. Bovendien sluiten de MVO-visies van beide bedrijven goed op elkaar aan. Het DCMR-gebouw is gecertificeerd met het energielabel A+. CSU voert haar werkzaamheden in dit gebouw op een duurzame en efficiënte wijze uit.

Schoonmaak stadhuis voor Gom Schoonhouden Gemeente Amsterdam heeft het totale pakket aan schoonmaakwerkzaamheden van haar stadhuis uitbesteed aan Gom Schoonhouden, onderdeel van Facilicom Services Group. Dit betekent een forse uitbreiding van de schoonmaakdiensten in de regio Amsterdam. Gom is verantwoordelijk voor het aansturen van 47 medewerkers, van

wie 35 medewerkers van de gemeente en 12 mensen van Gom. De samenwerking is ingegaan op 1 december. Anderhalf jaar geleden sloot Gom met twee andere leveranciers een mantelcontract met Gemeente Amsterdam. Die samenwerking leidde vervolgens tot deze opdracht.

DTZ Zadelhoff kiest Teico voor Coengebouw Teico Service verzorgt sinds 1 januari het dagelijkse schoonmaakonderhoud van het Coengebouw in Amsterdam. De aanbesteding is verzorgd door mevrouw H.M. Luursema van DTZ Zadelhoff Property Management. Dit gebeurde in opdracht van Pronam Aurora, dat onderdeel is van de Europese belegger Vastint Holding.

Het Coengebouw is een hoogwaardig kantoorgebouw, gelegen aan de centrumzijde van de ringweg A10, Amsterdam Sloterdijk. Diverse toonaangevende bedrijven hebben zich in dit gebouw gevestigd. Het complex bestaat uit ruim 19.000 m2 kantoorruimte, inclusief receptie, fitnessruimte, een gemeenschappelijk bedrijfsrestaurant en zo’n 1150 m2 kelder/archiefruimte.

Uitbreiding samenwerking Politie en ISS In juni gingen ISS Cleaning Services en de Politie al een samenwerking aan voor de politieregio’s Groningen, Friesland, Drenthe, Flevoland en Utrecht. De aanbesteding van de regio’s Twente, IJsselland, Noord- en Oost-Gelderland, Gelderland-Zuid en Gelderland-Midden is nu ook aan ISS Cleaning Services gegund.

de sanitaire supplies. Op de foto v.l.n.r. (staand): Manon Gaasbeek (regiodirecteur van ISS Cleaning Services), Lammert de Hoop (regiodirecteur van ISS Cleaning Services), Rob Toorenburgh (Atir) en Jos Besselink (juridisch adviseur), en zittend: Madeleine Bunders (directeur van ISS Cleaning Services) en Willem Stok (namens de deelnemende politiekorpsen).

De diensten die ISS voor de Politie gaat uitvoeren, zijn het algemene schoonmaakonderhoud, de glasbewassing en

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Contacten en cont 54

19-02-2010 11:42:20

contac ten en contrac ten

Schoonmaakcontract Crisiscentrum Q-koorts voor QPC QPC Schoonmaak uit Volkel (Uden) heeft de dagelijkse schoonmaakwerkzaamheden van het crisiscentrum Q-koorts van het ministerie van LNV aan de Loopkantstraat gegund gekregen. Het schoonmaakcontract behelst de dagelijkse schoonmaak van de kantoren

en de daarbij behorende ruimtes. Doordat de medewerkers van QPC Schoonmaak dagelijks de gebruikte ruimtes schoonmaken, wordt – ondanks de moeilijke taak voor de vele tijdelijke medewerkers van het ministerie van LNV – een schone, prettige werkomgeving gecreëerd.

Ecologische schoonmaak in Imeldaziekenhuis Imelda uit Bonheiden meldt als eerste ziekenhuis in België te hebben gekozen voor een duurzame benadering van de schoonmaak en hygiëne door gebruik te maken van ecologische schoonmaakmiddelen in combinatie met aangepaste doseersystemen en microvezeltechnologie. Na een intensief traject van testen en vergelijken koos het ziekenhuis voor het

Eco-hygiëneconcept, ontwikkeld door leverancier Boma en producent Ecover. De schoonmaakresultaten en kostprijs bleken op gelijk niveau te liggen als bij conventionele producten, maar ecologische producten zijn snel en volledig biologisch afbreekbaar. Op de foto v.l.n.r.: Johan Tops (Ecover), Lynn Gordijn (Boma), Robrecht De Baets (Boma), Veerle De Schoenmaecker (Imelda) en Bart Cleymans (Imelda).

(Advertentie)

SERM0310_Contacten en cont 55

19-02-2010 11:42:29

arbeid en recht

Cao-loze periode: welke De Cao voor het Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf is op 1 januari geĂŤindigd. Bij het ter perse gaan van dit artikel vonden nog steeds onderhandelingen over een nieuwe cao tussen de werkgeversorganisatie OSB en de vakbonden FNV Bondgenoten en CNV Bedrijvenbond plaats. Doordat er geen nieuwe cao is afgesloten, is nu feitelijk sprake van een cao-loze periode. Welke regels gelden nu tussen het schoonmaakbedrijf en de werknemer? En maakt het nog uit of een schoonmaakbedrijf lid is van OSB of dat een werknemer lid is van de vakbond? LORENZ BLOEM*

en cao eindigt in principe door het verstrijken van de tijd waarvoor zij is aangegaan, dan wel op een later moment indien de looptijd van de cao is verlengd. In veel gevallen wordt de geĂŤxpireerde cao opgevolgd door een nieuwe cao, terwijl het ook mogelijk is dat de cao stilzwijgend wordt verlengd. Als dat echter niet het geval is, dan is er sprake van een cao-loze periode.

Nawerking Tijdens de cao-loze periode blijft de cao nawerken. Dit houdt in dat leden van de werkgevers- en werknemersorganisaties, maar ook de betrokken werkgevers- en werknemersorganisaties een beroep op nawerking kunnen doen. Als

(Advertentie)

een werknemer of werkgever geen lid is van respectievelijk de werknemers- of werkgeversorganisatie, dan kan enkel een beroep op nawerking worden gedaan indien de cao expliciet in de individuele schriftelijke arbeidsovereenkomst van toepassing is verklaard (incorporatiebeding). Een door het ministerie van SZW algemeen verbindend verklaarde cao heeft in principe geen nawerking. Wanneer een werkgever enkel vanwege algemeen verbindend verklaring de cao moet toe

dend verklaarde cao recht heeft op 100% loondoorbetaling in de eerste twee ziektejaren, kan mogelijk toch aanspraak (blijven) maken op deze cao-bepaling.

Bepalingen Nawerking geldt enkel voor de zogeheten normatieve bepalingen en niet voor de zogeheten diagonale en obligatoire bepalingen. Normatieve bepalingen zijn alle bepalingen in de cao waaraan werknemers

Tijdens een cao-loze periode staat het bedrijven en werknemers vrij om afwijkende afspraken te maken

DE STANDAARD IN MICROVEZEL

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

passen (dus niet vanwege een lidmaatschap van een werkgeversorganisatie of incorporatiebeding), dan is hij na afloop van de algemeen verbindend verklaring vrij om nieuwe afspraken met zijn werknemers te maken. Let wel, in sommige gevallen kan toch sprake zijn van indirecte nawerking. Een werknemer die bijvoorbeeld ziek is en op grond van de algemeen verbin-

rechten kunnen ontlenen. Daarbij kan gedacht worden aan arbeidsvoorwaarden, zoals loon, vakantiegeld, arbeidstijden, overuren en verlof. Deze bepalingen uit de cao maken nu deel uit van de individuele arbeidsovereenkomsten die gelden tussen de werkgever en zijn werknemers. Diagonale bepalingen zijn verplichtingen van de leden van de werkgevers- en

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Arbeid en Recht 56

19-02-2010 11:44:47

arbeid en recht

regels gelden nu? werknemersorganisaties tegenover de werkgevers- en werknemersorganisaties of derden (bijvoorbeeld een sociaal fonds). Hierbij kan gedacht worden aan de afspraak om tijdens de looptijd van een cao geen stakingen te laten plaatsvinden (vredesplichtclausule). Obligatoire bepalingen zijn afspraken tussen aan de ene kant de werkgeversorganisaties en anderzijds de werknemersorganisaties, zoals de verplichting van werkgevers- en werknemersorganisaties om een bepaalde periode voor afloop van een cao wederom in onderhandeling te treden over een nieuwe cao.

Afwijkende afspraken Wanneer de looptijd van de cao is geëindigd en er nog geen nieuwe cao is afgesloten, is een werkgever die geen lid is van een werkgeversorganisatie of de cao in de arbeidsovereenkomst heeft geïncorporeerd, niet langer verplicht deze cao toe te passen op de arbeidsovereenkomsten van nieuw aan te nemen werknemers. Het staat de werkgever dus vrij met nieuwe werknemers een totaal ander pakket van arbeidsvoorwaarden overeen te komen. Daarnaast is het mogelijk om ook met de werknemers die reeds in dienst waren, afwijkende afspraken te maken. In dat geval moet echter wel overeenstemming worden bereikt over de afwijkende regeling die tussen de werkgever en de werknemer zal gelden. Eenzijdige wijziging van de bestaande afspraken door een van beide partijen is in principe niet mogelijk. Desalniettemin is het verstandig dat de werkgever rekening houdt met de mogelijkheid dat de cao-loze periode slechts kort kan duren en aan de nieuwe cao terugwerkende kracht kan worden verleend. De nieuwe cao geldt dan

– met terugwerkende kracht – ook voor de reeds in dienst zijnde en de nieuwe werknemers. Dit kan inhouden dat de bedragen die een werknemer in de caoloze periode van de werkgever te weinig heeft ontvangen door de werkgever alsnog vergoed moeten worden. Denk bij-

en waarbij in hun individuele arbeidsovereenkomst de cao niet van toepassing is verklaard, kunnen echter geen beroep doen op nawerking. Tijdens de huidige cao-loze periode staat het alle schoonmaakbedrijven en werknemers (wel of geen lid van OSB,

Schoonmaakbedrijven die geen lid zijn van OSB, zijn niet verplicht de cao toe te passen voorbeeld aan het verschil tussen de nieuwe cao-vergoedingen en de oude cao-vergoedingen over de desbetreffende periode.

Huidige situatie Hoe staat het nu met schoonmaakbedrijven en het toepassen van de cao? De Cao voor het Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf is op 31 december 2009 geëindigd en ten tijde van het ter perse gaan van dit artikel vonden nog steeds onderhandelingen plaats over een nieuwe cao. De cao was niet algemeen verbindend verklaard, hetgeen inhoudt dat schoonmaakbedrijven die geen lid zijn van OSB, niet verplicht zijn de cao toe te passen. Zij zijn enkel gebonden aan de cao als zij de cao expliciet van toepassing hebben verklaard in de individuele arbeidsovereenkomsten van hun werknemers dan wel in de praktijk de cao volgen. Zolang er geen nieuwe cao is afgesloten, kunnen de leden van OSB en de leden van FNV Bondgenoten en CNV Bedrijvenbond voor wat de normatieve bepalingen betreft een beroep doen op nawerking. Werknemers die geen lid zijn van de voorgenoemde vakbonden

FNV Bondgenoten en CNV Bedrijvenbond) vrij om in goed overleg – en ondanks de nawerking van de oude cao – afwijkende afspraken te maken. De vraag is echter of dit zinvol is, aangezien de kans reëel is dat een nieuwe cao zal worden afgesloten die mogelijk zelfs met terugwerkende kracht gaat ‹‹ gelden. * Mr. L.J. Bloem werkt bij BDO Arbeidsjuristen en maakt deel uit van het BDO Bright team. Dit team is gespecialiseerd in arbeidsrechtelijke vraagstukken en gerechtelijke procedures die voorkomen in de schoonmaakbranche.

(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Arbeid en Recht 57

19-02-2010 11:44:49

mensen

Van den Berg director National Account Team Herold van den Berg is sinds 1 januari director National Account Team bij Alpheios. Van den Berg gaat met zijn team grotere Alpheios-klanten helpen de performance van hun schoonmaakdienst te verbeteren. Hij bekleedde eerder directie- en managementposities bij onder andere Forte Airport Services, Sodexo, Deloitte en USG People.

Atir trekt salesmanager aan Op 1 januari is Henk Abbes gestart als salesmanager bij Atir en HTC Advies, Horeca, Recreatie en Catering. Abbes deed hiervoor ruime commerciële (new sales) en operationele werkervaring op bij onder andere ISS Facility Services en de Fair Groep. Zijn werkgebieden zijn schoonmaak, catering, beveiliging en bedrijfsdiensten.

Marketingmanager Vendor

Nieuw directielid SGA

Dick van der Schans is begin november gestart bij Vendor als marketingmanager.

Op 1 januari is André van der Pels toegetreden tot de directie van SGA Schoonmaak en SGA Glasbewassing.

In het verleden vervulde Van der Schans diverse sales- en marketingfuncties, onder andere bij Océ Nederland, Free Record Shop en VVV Nederland. Van der Schans zal vanuit marketingperspectief mede vormgeven aan de ambities van Vendor, in binnen- en buitenland.

Van der Pels functioneert naast algemeen directeur Piet Soomer en voert de bedrijfsvoering over Operations en Commercie. Sinds februari 2009 werkt Van der Pels al bij SGA als manager Commerciële Zaken.

SERM0310_Mensen 58

CSU: nieuwe commercieel manager Marc van Hulst is aangesteld als manager Commerciële Zaken voor de businessunit West van CSU. Van Hulst is verantwoordelijk voor het commerciële beleid van CSU Cleaning Services West. Daarbij richt hij zich voornamelijk op de klanttevredenheid van intermediairs, opdrachtgevers en interne klanten. Hij bekleedde sinds september 2005 de functies calculator Binnendienst en sales representative bij CSU.

Schurgers versterkt directie Het NIC Hans Schurgers is een van de twee adjunct-directeuren die Het NIC heeft benoemd. Schurgers was al manager van de businessunit Zuid en wordt nu ook verantwoordelijk voor producten conceptontwikkeling. Samen met Roderick Timmermans en COO Rob van Breemen vormt Schurgers de directie van Het NIC.

Service Management nummer 3 maart 2010

19-02-2010 11:44:01

mensen

Krumm manager Kenniscenter Alpheios

De Groot regiodirecteur bij CSU

Directie-uitbreiding bij Het NIC

Sinds 1 januari is Han Krumm manager Kenniscenter bij Alpheios. Krumm gaat het opleidings- en calculatieprogramma van Alpheios verder uitbouwen. Daarnaast gaat hij, samen met een team van trainers en de calculatieafdeling, de kennis en ervaring van het bedrijf uit Heerlen centraliseren en vermarkten. Krumm bekleedde eerder functies bij moederbedrijf Vebego en was bij Vebego Management Consultancy verantwoordelijk voor MVO-projecten.

Patrick de Groot is bij CSU Cleaning Services aangesteld als extra regiodirecteur. Als regiodirecteur van de businessunit Noord is De Groot operationeel verantwoordelijk voor het gebied van Utrecht tot Groningen, waaronder de vestigingen Utrecht, Hilversum, Wageningen, Apeldoorn, Zwolle en Groningen vallen. In 1992 begon De Groot zijn carrière bij CSU als systeembeheerder. Later werd hij districtsmanager van de regio Zuid.

Roderick Timmermans is met Hans Schurgers benoemd tot adjunctdirecteur van Het NIC. Timmermans was al manager van de businessunit West en krijgt daarnaast de verantwoordelijkheid voor de commerciële ontwikkeling van Het NIC. ‘We zijn verheugd dat we de huidige directie hebben kunnen versterken met twee collega’s uit onze eigen organisatie’, aldus directievoorzitter Jacques Reijniers.

(Advertentie)

3LHFRP GH 7RWDDOOHYHUDQFLHU YDQ 1HGHUODQG

352)(66,21((/ _ 6(59,&(*(5,&+7 _ ,1129$7,() _ %(63$5(1' /HYHULQJ WRW LQ GH ZHUNNDVW _ 2QOLQH EHVWHO V\VWHHP 3%6 _ (LJHQ 7HFKQLVFKH 'LHQVW

HHQ VFKRQH ]DDN CLEANING PRODUCTS

SERM0310_Mensen 59

%RYHQGLMN 5RWWHUGDP QDELM 5RWWHUGDP $LUSRUW

7HO _ LQIR#SLHFRP QO _ ZZZ SLHFRP QO

19-02-2010 11:44:05

jaaroverzicht 20 0 9

rubriek en artikel

editie

pagina

arbo/verzuim

Het Nieuwe Werken

en verzuim: ‘Betrokkenheid is de sleutel’ januari/februari

januari/februari

Ruud Zander Schoonmaakbedrijf:

januari/februari

Vitens investeert in de toekomst

Psychisch verzuim: is groeiend probleem

Missionaris van dagschoonmaak

Een gezonde werknemer in een gezond gebouw

november

december

dagschoonmaak

Ook Nederland kent slechte arbeids-

in te dammen?

pagina

CSU-conferentie 2009: facilitairbreed confereren

Re-integratieaanpak Gom Schoonhouden:

omstandigheden: Aan de onderkant

editie

Vooruitblik op Kluwer-congres:

Aktief Schoonmaakdiensten over arbo

meer dan MVO

rubriek en artikel

september

maart

december

Dagschoonmaak: gezond voor mens, januari/februari

RI&E in de schoonmaak: theorie en praktijk januari/februari

columns

bedrijf en milieu!? Implementatie dagschoonmaak: hoe?

Europese aanbestedingen

Ziekenhuizen smerig?

januari/februari

Oud & nieuws

januari/februari

maart

Cappuccino

maart

Communicatie in de polder

april

Onderzoek Consumentenbond wijst uit:

Professionaliteit

april

Verpleegkundigen te veel tijd kwijt

mei

Thuiszorg en schoonmaak: gewaagd duo

december

Een beschouwing

mei

FM-kosten in ziekenhuizen

december

Zembla: weinig nieuws onder de zon

juni

Aflatende hygiëne in operatiekamers:

Crocodile Dundee is niemand vreemd

juni

‘Niemand heeft de verantwoordelijk-

Erecode

juni

heid’

december

mei

maart

Waar de verbeelding verdwijnt, ontstaat verwarring

gezondheidszorg

Het gaat om cultuur, niet om dienstverlening!

aanbestedingen: Hago wil het tij keren

Medewerkersgedrevenheid: een schone taak

Strategisch inschrijven op Europese

Gom-ambassadeurs: schoonmaak met zorg

aan schoonmaken

De spiegel van je ziel

juli/augustus

Onderkant

juli/augustus

glas- en gevelreiniging

Dagschoonmaak, waarom eigenlijk?

september

Qleaning: jong glasbewassingsbedrijf

Waar is dat nou voor nodig?

september

Eigenwaarde

oktober

Huub Bakermans terug bij de basis Glazenwassersweblog en -forum:

Een wijze les

november

Geluksvogels

november

102

Recessie: leer van fouten uit het verleden

december

Wie durft?

december

Ouderenzorg

december

met een vleugje vrouw

digitale kennis- en kletshoek Glazenwasserswedstrijd: staaltje vakcompetitie AWOG: alles voor de glazenwasser

congressen/seminars

management

Jubileumcongres in het teken van

De joint venture: de ultieme vorm van

samenwerking FMG-studiemiddag over joint ventures

januari/februari

mei

NVZ-congres: Creatief ondernemen in crisistijden

SERM0310_jaaroverzicht 60

partnership Kwaliteitmeetsystemen met behulp van PDA of smartphone: Geautomatiseerd

juli/augustus

maat- en meetwerk

19-02-2010 11:43:21

jaaroverzicht 20 0 9

rubriek en artikel

editie

pagina

Hoe communiceer je met jongeren van de

21e

eeuw?

Payrolling: ondernemen zonder zorgen

mei

juni

rubriek en artikel

editie

pagina

Carling stapt in vrije opleidingsmarkt

december

april

juni

november

september

november

Landelijke docentendag 2009: SVS in progress

Vernieuwend, verfrissend en toch vertrouwd werken aan je imago Onderzoek toont aan: het FM-vak

Overzicht leveranciers reinigingsmachines

verandert: Van management naar control

en -middelen september

Slingeland Ziekenhuis en Alpheios mét handschoenen aan

HVR Groep: productmarkt schoonmaak verzakelijkt

Nederland: Sterk staaltje samenwerking Tijdregistratie creëert helderheid

productleveranciers

Frag Holland gaat toch zelfstandig door september

oktober

Gelecon ‘een sterke regionale speler’ die meer wil

multiservices

productinnovatie

Rond de tafel voor multiservices:

Greeny: een werkwagen met groen elan

Vernieuwend, of toch meer van hetzelfde?

Nocore & RFID-technologie: Kracht door april

Multiservices, ook interessant voor MKB’ers

eenvoud Verhoeven & Partners - PKM Zorg:

april

specialisme tussen specialisten Wecovi: kant-en-klare reinigingsdoeken

december

MVO profiel

Alleen door intensieve samenwerking maak je het verschil: Maatschappelijk verantwoord inkopen doe je samen Dag van de Groene Schoonmaak

juni

juli/augustus

oktober

november

december

maart

juni

AaRiverside: totaaloplossers in ICT

Mommers Schoonmaakservice: 60 jaar oud en nog steeds jeugdig

september

Temco Euroclean: groei met schoonmaak

november

Veldhuis viert 40-jarig jubileum intern:

en soft facilities

Kimberly-Clark Professional start

‘Mooi toch die Twentse bescheiden-

duurzaamheidscampagne: Reduce Today, Respect Tomorrow

mei

april

ISS-symposium: Eén planeet beschikbaar, ook voor facility

juni

Jaarverslag Rietbroek Voor Schoonhouden: MVO, een continu proces

Post Cleaning mikt op directeur-eigenaren maart

heid?’ november

Teico Service en FDN schoonmaakdochters van Bleeker Holding

opleidingen

Gascogne Groep: schoonmaak in het kwadraat

SVS-organisatie sinds 1 januari vernieuwd Het roer om

januari/februari

Care innovatief en ‘rustig opererend’

Samenwerking tussen Curaçaose zieken-

recht

huizen en Nederland: Continentoverschrijdende schoonmaakopleidingen maart

Elkerliek ziekenhuis verzorgt zelf

schoonmaakbranche?

schoonmaak en vakopleidingen: Inbesteder bij uitstek

Hotel niet verantwoordelijk voor val april

september

E-learning: vernieuwend en verfrissend opleiden Studenten Arcus College runnen leerwerkbedrijf Schoonmaak

SERM0310_jaaroverzicht 61

‘Zwaar (reorganisatie)weer’, ook in de

door natte vloer Het concurrentiebeding in de praktijk

juli/augustus

Beëindiging contract niet risicoloos

oktober

november

Ziekmelding: hoe ver reikt de privacy november

van een werknemer?

19-02-2010 11:43:25

jaaroverzicht 20 0 9

rubriek en artikel

editie

Schoonmaakster valt door plafond

november

pagina 101

schoonmaakmarkt maart

juli/augustus

oktober

Effektief Groep: Op weg naar de regionale top Marktonderzoek van Service Management naar economische recessie: Crisis kraakt ook de schoonmaakbranche oktober

mei

juni

Schoonmaakgolfdag krijgt vervolg

juni

GSA: veranderingen en vernieuwingen

juni

Deze maand in Berlijn: vakbeurs CMS

september

Hole-in-one tijdens Schoonmaakgolfdag

oktober

november

december

januari/februari

maart

op Nederland Vakbeurs: Beurs met uitzicht

The Golden Service Awards: overzicht

verwachting oktober

finalisten november

december

verenigingen

Schoonmaakbranche: een blik op de toekomst (2)

Groot versus klein: OSB onderkent Calimero-effect

schoonmaaktechnieken Zelfreinigend glas met een barstje

- Beursplattegrond

Belangstelling vakbeurs CMS boven

Schoonmaakbranche: een blik op de toekomst (1)

mei

- Congresprogramma

Schoonmaakbedrijven in crisistijd: De bezem door de onderneming

pagina

Glazenwassers en Gevelreinigers

Omzet Facilicom breekt door grens van 1 miljard

- Exposantenoverzicht

editie

ISSA/INTERCLEAN 2010: pijlen gericht

Verzadigde schoonmaakbranche zet krimp in

rubriek en artikel

OSB-jaarcongres 2009: De speurtocht september

naar de gekwalificeerde werknemer

VSR-publicatie Handreiking Duurzaamheid maart

toiletten

Hans Simons benoemd tot OSB-voorzitter

juli/augustus

Uitslag Nationaal Toiletonderzoek 2009

OSB-voorzitter Hans Simons: ‘Een oktober

november

december

juli/augustus

april

nieuwe ervaring die goed bevalt’

Toilethygiëne: horeca en winkels beter dan ziekenhuizen Ziekenhuis versus eetcafé

november

themabijeenkomst: Kijk op gevels Convenant OSB en SW-bedrijven vooral

Zilveren jubileum Nationaal Toilet-

uitwisseling van informatie

onderzoek: Kan het hygiëneniveau omhoog?

Nieuw OSB-platform organiseerde

november

Twinliner: een patente dameshygiënebox

november

vervoer

Een toilet voor iedere Romein

november

Schoonmaak van vliegtuigcabines:

Bloe-concept: een toilet met hersens

november

‘On time performance gaat boven kwaliteit’

vakbeurzen & -evenementen

Schoonhouden metrostations een miljoenenzaak: GVB grootafnemer

Jurylid Wim Van Assche over het winnen

kattenbakkorrels

van een Golden Service Award: ‘Once in a lifetime experience’

maart

Oost- en Midden-Nederland 8e Glazenwassers en Gevelreinigers

wetenschap

Vakbeurs in teken van verdieping en verbreding

Europees onderzoek handen drogen: april

8e Glazenwassers en Gevelreinigers

SERM0310_jaaroverzicht 62

The winner is tissue paper! Nieuwe meetmethode voor schoonmaakkwaliteit: Onzichtbare merktekens

Vakbeurs: - Welkom door congresmanagement

Een nachtelijke ‘treinreis’ van talloze kilometers: Schoonmaken op het spoor

Nieuw facilitair event voor Noord-,

mei

maken methodefouten zichtbaar

19-02-2010 11:43:27

produc ten -/dienstenregister

Automatisering

Gordijn-, jalouzie- en lamellenreiniging

Microvezelmaterialen

Personeel

De nieuwste schoonmaakvacaturesite van Nederland

Cobbenhagenstraat 26 2288 ET Rijswijk tel.: 070 - 345 87 37 fax: 070 - 345 89 42 voor BelgiĂŤ tel.: 03 - 231 33 89

MGS@GREENSPEED.INFO

Het is gemakkelijk om als werkgever uw vacatures te plaatsen tegen zeer voordelig tarief. De eerste vacature is gratis. Vraag vrijblijvend een gratis account aan en zie de mogelijkheden die schoonmaakvacature.nl u kan bieden.

www.schoonmaakvacature.nl e-mail: klantenservice@schoonmaakvacature.nl

Glas- en gevelreiniging

Hoogwerkers

Milieubewuste kwaliteitsproducten

Reinigingsmiddelen onder private label

Glas- en gevelreiniging

Meubel- en vloerreiniging

Milieubewuste kwaliteitsproducten

Reinigingsmiddelen onder private label

Parketrenovatie

Reinigingsmiddelen met bacteriĂŤn

Glas- en gevelreiniging

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM_ProductenDiensten.indd S SERM0310_productendiensten5163

21-01-2010 15:47:10 19-02-2010 11:30:57

produc ten -/dienstenregister Schoonmaak glas- en gevelreiniging

Schoonmaakmachines

Renovatie natuursteen

Schoonmaakgroothandel

Schoonmaakonderhoudsmiddelen

Schoonloopmatten

Schoonmaakmachines

Schoonmaakorganisaties

Schoonmaakproducten

Schoonmaakorganisaties

Schrob-/zuigmachines

Schoonmaakartikelen

Schoonmaakorganisaties

'"$*-*5"*3& %*&/45&/

www.igefa.nl Zaandam s Dordrecht s Eindhoven s Groningen

Dolmans Facilitaire Diensten B.V. Lage Dijk-Noord 14 Postbus 69, 3400 AB IJsselstein T 030-6872299 F 030-6881601 E info@dolmans.com www.dolmans.com

Door ons werkt u prettiger.

Service Management nummer 3 maart 2010

SSERM0310_productendiensten 64 SERM_ProductenDiensten.indd 52

21-01-2010 19-02-2010 15:47:22 11:30:58

SER

:47:22

produc ten -/dienstenregister

Software/automatisering

Stoomapparatuur

Tapijtreiniging

Toiletruimtesystemen

✁

✓ Graag ontvang ik meer informatie over de plaatsingsmogelijkheden in het ■ producten-/dienstenregister van Service Management: Organisatie Naam

M/V

Postbus Postcode Plaats Tel. Email

De ingevulde coupon kunt u sturen naar: Kluwer, t.a.v. Liesbeth van den Hoek, Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn U kunt ook bellen: (0172) 46 64 71 of mailen: bumalphen@kluwer.nl

Service Management nummer 9 september 2009

S SERM_ProductenDiensten.indd 53 SERM0310_productendiensten 65

21-01-2010 19-02-2010 15:47:34 11:31:00

Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud

Service Management is een onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud en is een uitgave van Kluwer bv. Kluwer legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements-)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. 32e jaargang. Redactie Petra de Bruin, hoofdredacteur Dick van Zomeren, redacteur Debora Havenaar, eindredacteur Redactieadres Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 66 80 Fax (0172) 42 28 04 E-mail: pdebruin@kluwer.nl dvanzomeren@kluwer.nl Uitgever Fréderique Zeemans Marketing Judith Verkerk e-mail: jverkerk@kluwer.nl Advertentieverkoop Kluwer Liesbeth van den Hoek en Arjen Tuitert Postbus 4 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 64 71 / 46 64 42 E-mail: lvdhoek@kluwer.nl / atuitert@kluwer.nl Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’. Abonnementen Jaarabonnement € 78,- exclusief verzendkosten en btw. Studenten betalen € 49,- per jaar, inclusief verzendkosten en btw. Losse verkoopprijs € 11,- per nummer. Vragen over abonnementen kunt u richten aan de afdeling Klantenservice, telefoon (0570) 67 33 58. Abonnementen kunnen schriftelijk tot uiterlijk drie maanden voor aanvang van een nieuw abonnementsjaar worden opgezegd. Bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Op alle uitgaven van Kluwer zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze kunt u lezen op www.kluwer.nl of opvragen via telefoonnummer (0570) 67 33 58. Abonnementen in België Wolters Kluwer Belgium (WKB) Motstraat 30 B-2800 Mechelen Telefoon 0800-301 43 Fax 0800-175 29 E-mail: info@kluwer.nl Abonnementsprijs op aanvraag. U vindt de algemene voorwaarden van WKB op www.kluwer.be Vormgeving en DTP VerheulCommunicatie.com Alphen aan den Rijn Druk DeltaHage b.v., Den Haag Auteursrecht voorbehouden Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvuldigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaardpublicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. ISSN 0928-3021 - Copyright 2003 Service Management Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever(s) geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor gevolgen hiervan. ISSN 1386-0941

www.servicemanagement.nl

Records

column

Met meer dan dertig sneeuwdagen gaat deze winter na dertig jaar de (meteorologische) geschiedenisboeken in als recordhouder; sinds de winter van 1978-1979 telde hartje winter namelijk niet zoveel sneeuwdagen. Maar er werden, zelfs in dit nog zo jonge decennium, nog meer records verbroken. In januari lag de temperatuur in De Bilt voor het eerst sinds 1997 op -0,5 graden tegen 2,8 normaal. Niet verwonderlijk was het aantal vorstdagen – een dag waarop de temperatuur onder nul komt – 23 tegen 13 normaal. Qua aantal ijsdagen – dan vriest het gedurende het hele etmaal – werd ook een record verbroken: 10 tegen 4 normaal. Genoeg over het weer. Eerst een compliment voor al die schoonmakers die de winterse, ijzige en soms gevaarlijke omstandigheden hebben getrotseerd om naar en aan het werk te gaan. Wat het doorploegen van de sneeuw voor hen betekende, daar kunnen we met de tv- en eigen beelden van alles bij voorstellen. Wat wij zonder hen moeten inmiddels ook. Want tijdens het jaarcongres van ondernemersvereniging OSB werd het (maatschappelijk) belang van schoonmaak vanuit vier perspectieven belicht: schone samenleving, schone werkplek, schoonmaak als werkplek en schoonmaak als bedrijvigheid. Conclusie: schoonmaak... we kunnen niet zonder! Terug naar de records. Eind januari startten schoonmakers op de Dam, als onderdeel van hun acties voor een betere cao, hun recordpoging om met de grootste poetsdoek ter wereld in het Guinness Book of Records te komen. Behalve dat ze met de recordpoging aandacht willen krijgen voor hun strijd voor een loonsverhoging, een reiskostenvergoeding en meer opleidingsmogelijkheden, heeft de megapoetsdoek ook een symbolische waarde: het wegpoetsen van de gierigheid van de opdrachtgevers en de onrechtvaardigheid van de regering. Eind februari – dus daags voor het verschijnen van deze editie van Service Management – werd bekend hoe groot de Grootste Poetsdoek geworden is en of de recordpoging is gelukt. Geen record in aantal, maar wel een vermelding in deze column, zijn de 97 bedrijven die dit jaar mee hebben gedaan aan ons omzetoverzicht. Het crisisjaar 2009 deed ons met het ergste rekening houden: veel faillissementen en bedrijfsbeëindigingen. Een slachting onder schoonmaakbedrijven zogezegd. Gelukkig is die uitgebleven en werd wat dat betreft dus ook geen record verbroken. Wel in het schuiven van mensen en omzet: van een normaal gemiddelde van zo’n € 20.000,- omzet per schoonmaakmedewerker naar een extra omzet van € 67 miljoen door nog geen 900 extra schoonmaakkrachten. Een gemiddelde van € 75.000,-. Dus toch nog een record! Petra de Bruin, hoofdredacteur Service Management

Service Management nummer 3 maart 2010

SERM0310_Colofon Redaction 66

19-02-2010 11:45:13