Coverfoto: Henk Snaterse Fotografie, Alphen aan den Rijn
Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud
t hema het nieuwe ondernemen
12 MKBeterschoon, hét antwoord op de prijzenoorlog De prijzenoorlog verhardt zich en verbreedt zich. Dus moet de schoonmaakbranche professionaliseren: beter in plaats van goedkoper schoonmaken. Tijdens de discussiebijeenkomst Tijd voor kwaliteit op 24 maart werd die uitdaging opgepakt. Het leidde tot een verrassend initiatief.
17 ‘Zeg maar gewoon Co!’
12
De man in de blauwe jas: de vertrouwde conciërge die overzicht had en zaken regelde. Velen hebben heimwee naar hem. Schoonmaakbedrijf Novon en afvaldienstverlener SITA Nederland blazen die tijd van weleer nieuw leven in.
20 KPN over Het Nieuwe Werken De snelle ontwikkelingen in de telecombranche hebben KPN er mede toe gebracht Het Nieuwe Werken te introduceren. Met succes. Wat betekende dat voor het schoonmaakonderhoud? Contractmanager Bernard Sardjoe legt uit.
24 Het Nieuwe Werken – een nieuwe zorg Het nostalgische DAF-museum vormde het toneel voor het lentesymposium van FMGezondheidszorg. Hier stond een zeer actueel onderwerp centraal: Het Nieuwe Werken.
28 ISSA/INTERCLEAN: opnieuw overweldigend
20
De 23e editie van ISSA/INTERCLEAN was overweldigend. Op 26.500 m2 exposeerden 651 exposanten uit 41 landen en bijna 23.500 bezoekers uit meer dan 100 landen bezochten de beurs eind april. Een terugblik in woord en beeld.
40 ‘Glasbewassing: méér dan alleen een schoon raam’ Zelf vindt Petra Boonstra het niet zo bijzonder, maar het blijft opmerkelijk dat een mannenbolwerk als Fortron, toegespitst op glas- en gevelreiniging, wordt geleid door een vrouw. Een gesprek over haar eerste honderd dagen als directeur.
44 EuroSkills: hét EK voor vakkanjers Met meer dan 50 beroepen en 400 jonge mensen uit meer dan 27 landen belooft de Europese beroepenwedstrijd EuroSkills, begin december in Lissabon, een waar spektakel te worden. Hago vertegenwoordigt de Nederlandse schoonmaakbranche. Projectleider Erik Pos blikt vooruit.
En verder:
40
4 nieuws ... 27 column Willem Zuydestein ... 48 Nieuwe Aanbestedingswet ... 51 contacten en contracten ... 54 producten-/dienstenregister ... 57 mensen ... 58 column Petra de Bruin
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Inhoud 3
3
10-05-2010 16:55:50
nieuws
sportpers tijdens de persconferentie en de twee wielrenneroutfits uit de jaren zestig en van nu op het presentatiepodium. Deze outfits symboliseerden Kärchers inzet voor innovatie en investering.
Jarige Kärcher trakteert jubilerende Euromast ‘Wie jarig is, trakteert’, stelde Kees Wagtmans, directeur van Kärcher Benelux, in zijn welkomstwoord tijdens de persconferentie op de Euromast op 31 maart. De Zuid-Duitse familieonderneming, met 7000 medewerkers en actief in 45 landen, bestaat in september 75 jaar en geeft de 50 jaar oude Euromast een grondige opknapbeurt. Kärcher engageert zich voor haar programma cultuursponsoring. Voor dit unieke reinigingsproject kan Kärcher bogen op de reiniging van diverse gerenommeerde wereldwijde monumenten, zoals de Brandenburger Tor in Berlijn, het Christusbeeld in Rio de Janeiro en de Space Needle in Seattle. De producent van reinigingsapparatuur maakt een erezaak van de reiniging van deze monumenten vanwege de omvang en specifieke eisen van de werken en omdat de bouwwerken alle deel uitmaken van het culturele werelderfgoed, zo blijkt uit de perspresentatie door Frank Schad, head of public relations Environmental Matters. Op 31 maart waren vak- en sportpers aanwezig op de Euromast, die de week ervoor 50 jaar was geworden. Deze hoogste toren van Rotterdam werd ter gelegenheid van de Floriade in 1960 in het park naast de Maastunnel gebouwd en is nog altijd toegankelijk voor het publiek. De start van de Tour de France in Rotterdam, begin juli, verklaarde de aanwezige
4
SERM0510_Nieuws 4
‘In de eerste twee weken van mei voeren we de reinigingswerken op de 185 meter hoge toren uit. Naar verwachting wordt de klus in twee weken geklaard door vijf alpinisten, die gewend zijn om op grote hoogte te werken en speciaal voor deze klus door ons worden opgeleid. Daarbij wordt gebruikgemaakt van hogedruktechniek: reinigers van het type HDS 13/20-4 S met elektromotor en de HDS 1000 BE met benzinemotor. Er wordt uitsluitend gewerkt met schoon water, zonder reinigingsmiddelen’, liet directeur Wagtmans weten. De persconferentie eind maart vormde het startschot voor de eerste testen van deze bijzondere schoonmaakklus, die wordt geleid door Henk Zajkowski, sales director Industrial. De circa twintig aanwezigen waren er getuige van dat vijf alpinisten vanaf het middenplatform – onder stormachtige omstandigheden – van de Euromast afzakten naar het restaurant en de ramen reinigden, uiteraard met Kärcher-hogedrukreinigers. Meer informatie: www.karcher.nl
Frank Schad, head of public relations Environmental Matters, en (rechts) Kees Wagtmans, directeur van Kärcher Benelux, op de Euromast die Kärcher begin mei gaat reinigen
Pascal Van Der Rasieren (rechts) en Nurten Coskun werden de Schoonmaker van het Jaar 2010 voor respectievelijk België en Nederland
Werkt de nieuwe Schoonmaker van het Jaar bij uw bedrijf? De organisatie van The Golden Service Awards heeft de aanmelding geopend voor kandidaten voor de titel Schoonmaker of schoonmaakster van het Jaar. Vele toonaangevende schoonmaakbedrijven en -diensten zullen er alles aan doen om deze felbegeerde titel in de wacht te slepen. U toch ook? Volgend voorjaar wordt de verkiezing van de Schoonmaker van het Jaar voor Nederland en België gehouden. Op www.goldenserviceawards.nl en www. goldenserviceawards.be vindt u alle informatie. U kunt daar ook het digitale inschrijfformulier downloaden. Zorg dat uw aanmelding(en) op tijd binnen zijn: de sluitingstermijn is woensdag 1 september. Het is nu alleen mogelijk om in te schrijven in de categorie Schoonmaker of schoonmaakster van het Jaar. In 2011 gaat de jury ook weer op zoek naar kanshebbers in de andere categorieën: Best schoongemaakte project in diverse sectoren, Beste leerbedrijf en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. The Golden Service Awards zijn een initiatief van Kimberly-Clark Professional. Alpheios en Nilfisk zijn Gold co-sponsor. OSB, SVS, FMG, VSDV, VSR, Stichting Schoonmaakkwaliteit en Service Management zijn als ambassadeur bij de wedstrijd betrokken. Meer informatie: www.goldenserviceawards.nl en www.goldenserviceawards.be of bel met de organisatie, (084) 003 0109.
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:46:25
nieuws
3e Schoonmaakgolfdag op 3e dinsdag van september De derde Nationale Golfdag voor de Schoonmaak wordt een feit: op de derde dinsdag van september is schoonmakend Nederland van harte welkom op de golfbaan Het Rijk van Nijmegen in Groesbeek. Opnieuw neemt ICT-leverancier Nocore het voortouw in dit branche-evenement. Hoofdsponsor Nocore, co-sponsors CWS-boco – leverancier van toilethygiëne – en Unit4 Consist – leverancier van software voor HR en Finance – plus diverse bedrijven uit de schoonmaakbranche maken het mogelijk een golfdag te organiseren. De behoefte aan een dergelijk evenement is groot, zo bleek tijdens de eerste twee golfdagen, want op de derde dinsdag van september 2008 en 2009 namen bijna 150 profs, handicappers en clinicers aan het evenement deel. Dit grote succes is voor Nocore aanleiding om de derde Nationale Golfdag voor de Schoonmaak te houden. Sales- en marketingmanager Chris van den Berg staat ook dit jaar garant voor de organisatie van de golfdag, die op
een andere locatie plaatsvindt, namelijk op de golfbaan Het Rijk van Nijmegen in Groesbeek. ‘Het enthousiasme onder bedrijven om zich als ambassadeur of co-sponsor aan dit evenement te verbinden, is groot’, vertelt Van den Berg. ‘We zijn enorm blij met de samenwerking met co-sponsors CWS-boco en Unit4 Consist. Uiteraard verheugt het ons ook dat ISSA/INTERCLEAN, Masterkey-Plus, Strokeplay, Van der Windt Verpakkingen en Wecovi net als vorig jaar hun medewerking aan dit sportevenement hebben toegezegd. Ook Service Management is als exclusieve mediapartner weer van de partij. Daarnaast verwelkomen we nog vier ambassadeurs: Avodesch, Cleanfix Benelux, Web2Clean.com en Weska. Al deze bedrijven maken het mogelijk dat schoonmakend Nederland op dinsdag 21 september weer een balletje kan slaan.’ Geïnteresseerd in deelname? In juni worden de uitnodigingen op persoonlijke titel verstuurd. Meer informatie? Ga naar www.schoonmaakgolfdag.nl.
‘Cao-akkoord essentieel voor continuïteit schoonmaaksector’ De bemiddelingspoging met de bonden is gelukt en leidde op 22 april tot een doorbraak om tot een nieuwe cao te komen. De schoonmaakbranche is bereid om de komende twee jaar ruim € 90 miljoen te investeren in de lonen en andere verbeteringen in de arbeidsvoorwaarden van schoonmakers. Met het principeakkoord zijn ondernemersvereniging OSB en de vakbonden FNV en CNV naar hun achterban gegaan om goedkeuring te verkrijgen en om vervolgens over te kunnen gaan tot het definitief afsluiten van een cao. OSB hield daarvoor op 28 april een extra ledenvergadering in evenementenen vergaderlocatie The Open in Tiel. De cao heeft een doorlooptijd van 1 januari 2010 tot 1 januari 2012, met de volgende loonstijgingen: 1% per 1 juli 2010 én per 1 januari 2011 en
0,75% per 1 juli 2011. Daarnaast krijgen schoonmakers in 2011 een eindejaarsuitkering van 0,75%. Deze kan na 2011 worden ingezet voor een reiskostenregeling. Verder spraken de cao-partijen af dat ze in 2010 samen met de vertegenwoordigers van grote en kleine opdrachtgevers een code overeenkomen ter vastlegging van goed opdrachtgeverschap. Doel is te komen tot fair trade in schoonmaakcontracten. In de cao wordt de bestaande regeling op diverse punten aanzienlijk aangescherpt: het verplicht volgen van cursussen voor het beheersen van de Nederlandse taal, cursussen en vakopleidingen voor schoonmaken en de daarbij horende vergoedingen en beloningen. OSB en de bonden maakten afspraken over het versterken van het vakbondswerk in het belang van een professionele branche.
De aanvankelijk voorgestelde reiskostenregeling stuitte op vele praktische en organisatorische bezwaren van de schoonmaakondernemers. Partijen hebben daarom afgesproken om gedurende de cao-looptijd verder te werken aan een overeenstemming. Meer informatie: www.osb.nl (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Nieuws 5
5
10-05-2010 16:46:32
nieuws
Twee nominaties voor Beste Werkgevers Schoonmaakbedrijf CSU is opnieuw onderscheiden als een van de Beste Werkgevers van Nederland 2010. In de verkiezing Great Place to Work behaalde CSU een zesde plaats in de groep grote bedrijven (meer dan 250 medewerkers). Voor de verkiezing van de Beste Werkgevers 2010 Award – een initiatief van onderzoeksbureau Effectory en de Volkskrant – is Hectas Schoonhouden genomineerd. De uitreiking volgt op 9 september. Great Place to Work (GPTW) is een initiatief van de Europese Commissie. Het geeft aandacht aan het groeiende belang van sociale aspecten als concurrentievoordeel. Great Place to Work doet in meer dan veertig lan-
den onderzoek naar goed werkgeverschap en publiceert jaarlijks in vooraanstaande media de lijst van Beste Werkgevers. In Europa worden jaarlijks meer dan duizend bedrijven onderzocht De toekenning van CSU is gebaseerd op een meting onder eigen schoonmakers en kantoorpersoneel. Het schoonmaakbedrijf uit Uden behoort met de 2010-onderscheiding voor het zevende jaar op rij tot de beste bedrijven om voor te werken. De nominatie van Hectas Schoonhouden heeft betrekking op het grootste werkgeversonderzoek van Nederland door onderzoeksbureau Effectory en de Volkskrant. Het biedt bedrijven een objectief oordeel over hun werkgeverschap en als deelnemer
maken zij tevens kans op de Beste Werkgevers 2010 Award. Vorig jaar behaalde Hectas een eervolle zilveren plaats in het Beste Werkgeversklassement. Op 1 april presenteerde Effectory de uitkomsten van het onderzoek. Hectas behaalde net als de vorige keer een algemene tevredenheidscore van 7,5 – tegenover een landelijk gemiddelde van 7,4 – en had op geen enkel onderdeel een negatief verschil met het landelijk gemiddelde. Op welke plaats de schoonmaakdienstverlener uit Duiven eindigt, wordt bekendgemaakt tijdens de uitreiking op 9 september in Amsterdam. Meer informatie: www.csu.nl, www.greatplacetowork.nl en www.hectas.nl
3e Safety&Fashion@Work succesvol Op 14 en 15 april vond in Ahoy Rotterdam de derde editie van Safety&Fashion@Work plaats. Een vakevent dat persoonlijke beschermingsmiddelen, bedrijfskleding en corporate fashion bijeen brengt. Met 65 exposanten (een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar) en ruim 1500 bezoekers kijkt de organisatie tevreden terug. De drie organisatoren – uitgeverij Kluwer, ledengroepering Holland Career and Workwear en branchevereniging AVAG – boden bezoekers een actueel overzicht van alle producten, diensten en ontwikkelingen in bedrijfs- en (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Voor België
6
SERM0510_Nieuws 6
03 - 231 33 89 www.boma.be
persoonlijke veiligheid en in veiligheidskleding. Met presentaties, een discussieforum, een actualiteitenmiddag, awarduitreikingen en modeshows was ook Safety&Fashion@Work 2010 een compleet informatie- en belevingsevent.
PBM (persoonlijke beschermingsmiddelen), waaronder de serie veiligheidsproducten van Kleenguard voor oren, ogen en mond, en werkkleding en handschoenen.
Van de 65 exposanten waren er twee bekenden uit de schoonmaakbranche aanwezig: Lavans en Kimberly-Clark Professional. Lavans promootte op de beurs zijn concept voor het beheer van bedrijfskleding. Het familiebedrijf dat in 1928 werd opgericht onder de naam Wilhelmina Textieldiensten, richt zich op sanitair- en vloerhygiëne en op bedrijfskledingbeheer. ‘In het onderhoudsproces beoordelen we de kleding op beschermende factoren en normeringen, bijvoorbeeld de ESD- en reflectiewaarde’, legt Hans van der Goor uit, manager Marketing & Communicatie bij Lavans. Kimberly-Clark Professional hield een speciale beursactie en nodigde beursbezoekers uit om de gevouwen maskers van Kleenguard gratis te proberen. Kimberly-Clark Professional is net als Lavans in het washroomsegment actief. Verder voert het bedrijf wipers en
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:46:32
Ontdek het Gom Effect! Vaak zijn wij ons niet bewust van het werk dat door schoonmakers wordt verzet. Maar onze schoonmakers bepalen voor een groot deel de manier waarop je aan je werkdag begint. Met een frisse, schone, opgeruimde werkplek is het namelijk prettiger starten. Op deze manier draagt ‘schoon’ bij aan het succes van de onderneming. Wilt u zien hoe ‘schoon’ ook uw medewerkers kan inspireren? Kijk dan op www.ontdekhetgomeffect.nl en doe de Gom schoontest. U krijgt van ons dan een vrijblijvend advies. Natuurlijk kunt u ons ook bellen op (010) 298 11 44. Wij zijn u graag van dienst. Gom. Schoonmakers die vooruitdenken.
De juiste mensen op de juiste plek SERM0510_Nieuws 7
10-05-2010 16:46:45
nieuws
Blue Wave doneert gemeente Zutphen € 2.500,Op 16 april vond de Intermarket plaats, een businessbeurs van Blue Wave met de laatste innovaties in reinigingssystemen, sanitaire voorzieningen en hotelbenodigdheden. Tijdens deze beurs vond ook de officiële opening plaats van het recentelijk door Blue Wave in gebruik genomen pand op bedrijventerrein De Revelhorst in Zutphen.
recreatief uitloopgebied van de gemeente Zutphen. Uiteraard was de wethouder verheugd met deze bijdrage. Volgens Blue Wave-directeur Ferry van Sluijters past de gift in het straatje van zijn beleid voor maatschappelijk verantwoord ondernemen: ‘Milieu is een belangrijk thema van ons MVO-beleid en niet alleen onze producten vallen daaronder, ook onze eigen omgeving.’ Blue Wave is al meer dan vijftien jaar gespecialiseerd in het leveren en verzorgen van reinigingssystemen, sanitaire voorzieningen en hotelbenodigdheden. De Intermarket werd bezocht door zo’n 150 relaties.
Wethouder Rik de Lange van de gemeente Zutphen verzorgde de opening. Het management van Blue Wave had nog een onverwachte verrassing voor de wethouder in petto: een bijdrage van € 2.500,- aan het
Meer informatie: www.ew.nl
Gecertificeerde schoonmaakmakelaars scherpen gedragscode aan Onlangs hebben zestien makelaars – verenigd in de stichting van gecertificeerde schoonmaakmakelaars VMS – hun onafhankelijke en deskundige status wederom onderstreept met de ondertekening van de verscherpte Gedragscode. VMS heeft als doel de instandhouding en de vergroting van de vakkennis van haar zestien deelnemers, alsmede belangenbehartiging en activiteitentoetsing. VMS-makelaars zijn onderworpen aan de Gedragscode, die onder meer procedures voorschrijft rond de uitvoering van een opdracht en die de makelaar verplicht tot geheimhouding van informatie van of over de opdrachtgever. Klachten worden behandeld door de certificerende instelling en bezwaren kunnen worden voorgelegd aan de WBC – Waarborgcommissie Makelaars in Schoonmaakdienstverlening. In de verscherpte Gedragscode is onder meer opgenomen dat de schriftelijke opdrachtbevestiging minimaal een transparante beschrijving van de te volgen werkwijze moet bevatten, alsmede een duidelijk, transparant en gespecificeerd overzicht van de honoraria en de bijkomende kosten, de betalingswijze en tijdsduur en het feit dat op de
8
SERM0510_Nieuws 8
uitvoering van de opdracht de gedragsregels van deze code bepalend zijn. De VMS-makelaar mag in het kader van een opdracht geen enkele vorm van beloning aannemen van een ander dan zijn opdrachtgever. Met de ondertekening van de vernieuwde Gedragscode verklaren de makelaars bovendien geen verdienmodel op basis van provisie te accepteren c.q. toe te passen, maar een inzichtelijk transparant model dat is gebaseerd op uren x tarief.
De VMS-makelaars zijn door DNV Det Norske Veritas - gecertificeerd volgens de norm EN 45013 voor persoonscertificatie. Met deze certificeringsregeling in combinatie met het VMS-deelnemerschap worden de essentiële uitgangspunten van het makelaarschap, namelijk deskundigheid, betrouwbaarheid en onafhankelijkheid, gewaarborgd. Meer informatie: www.schoonmaakmakelaar.nl
Facilicom handhaaft winst en rendement Met een nettowinst over 2009 van € 33,3 miljoen (tegen € 34,6 miljoen in 2008) heeft facilitair dienstverlener Facilicom Services Group uit Schiedam ondanks moeilijke marktomstandigheden zijn rendement weten te handhaven. De omzet groeide met 2,1% en stabiliseerde iets boven de € 1 miljard op € 1.021.899.000,-. Multiservices – het gecombineerde aanbod van beveiliging, schoonmaak, bouw en catering – noteerden een stijging van 69% en groeiden conform eerder uitgesproken verwachtingen uit naar 15% van de concernomzet.
In het juninummer van Service Management een uitgebreide toelichting op de cijfers van Facilicom Services Group
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:46:46
nieuws
Tv-persoonlijkheid Yvon Jaspers opent Ronald McDonald Hoeve Yvon Jaspers, ambassadeur van het Ronald McDonald Kinderfonds, opende op 9 april de Ronald McDonald Hoeve in Beetsterzwaag. Op deze tweede vakantielocatie van het Kinderfonds kunnen kinderen en jongeren met een handicap samen met familie of vrienden ‘onbeperkt’
vakantie vieren. Dankzij de steun van sponsors als Kärcher kon de Ronald McDonald Hoeve worden gerealiseerd. Tv-presentatrice Jaspers knipte een deur uit een groot beschilderd doek dat voor de binnenplaats van de Hoeve was gespannen. Daarachter verscheen
de Friese popgroep Die Twa, om met een liveoptreden de opening muzikaal te omlijsten. De vier vakantieappartementen van de Ronald McDonald Hoeve zijn zo ingericht dat jongeren met een handicap er zelfstandig kunnen functioneren. De gasten van de Hoeve hebben ook de beschikking over een gezellige binnenplaats, een centrale woonkamer, een royale groepskeuken en een goed geoutilleerde wasserij. Ze kunnen bovendien ontspannen in de Wetterwille: een welnessruimte met een regendouche, een droomplafond en een muziekinstallatie. Alle ruimtes kunnen door de vrijwilligers brandschoon gehouden worden dankzij de gratis levering van reinigingsapparatuur van Kärcher. Naast een vakantievoorziening is de Hoeve een logeerplek voor ouders van kinderen die revalideren in Revalidatie Friesland.
DROS schoonmaakdiensten jubileert Met een auto, een ladder, een spons en een emmer begon Ronald Dros 25 jaar geleden voor zichzelf. Aanleiding was zijn ontslag door zijn toenmalige werkgever, ook een schoonmaakbedrijf, als gevolg van inkrimping. De emmer van destijds, met opdruk 9.4.’85, staat nu gebutst op zijn kantoor. Ronald Dros staat inmiddels aan het roer van een succesvol bedrijf, want DROS schoonmaakdiensten telde in 2009 390 medewerkers en noteerde ruim € 5 miljoen omzet. De groei van het schoonmaakbedrijf uit Apeldoorn is een successtory. Dros begon met Onderhoudsbedrijf Dros Hoenderloo en bleek in staat steeds meer klanten aan zich te binden. Elke klus werd aangenomen: het schoonmaken van bedrijfspanden en scholen, glazenwassen, het reinigen van gevels, vloeronderhoud en het reinigen van tapijten. Na de verhuizing naar Apeldoorn in 2004 werd het bedrijf driemaal zo groot.
leumbijeenkomst in Kapel Caesarea. De jubilaris kreeg de zilveren OSBspeld uitgereikt als blijk van waardering voor 25 jaar dienstverlening in de schoonmaakbranche. In zijn dankwoord benadrukte Dros dat de werkelijke kracht van zijn bedrijf bij de mensen op de werkvloer ligt. ‘Ons bedrijf functioneert omdat je het met zijn allen doet. Met medewerkers en opdrachtgevers.’ Meer informatie: www.dros.nl (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Jubilaris en oprichter van DROS schoonmaakdiensten Ronald Dros krijgt de zilveren OSB-speld uitgereikt van OSBvoorzitter Hans Simons
Mededirecteur en mede-eigenaar Joris van Hintum en Hans Simons, voorzitter van ondernemersorganisatie OSB, roemden de onvermoeibare inzet van Ronald Dros tijdens de feestelijke jubi-
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Nieuws 9
9
10-05-2010 16:46:55
nieuws
Wederom uitbreiding SchoonGroep Nederland
De directieleden van Cleanbuilding uit Amsterdam: Rikkert Ouwerkerk (links) en Martijn Boss
Het samenwerkingsverband SchoonGroep Nederland is opnieuw uitgebreid en wel met twee nieuwe leden: Cleanbuilding uit Amsterdam en Schoonmaakbedrijf Vitesse uit Dokkum. Daarmee telt SchoonGroep Nederland veertien leden en dekt de vereniging nu ook groot-Amsterdam en Friesland. SchoonGroep Nederland is voortgekomen uit het CKB, een samenwerkingsverband uit 1978 van regionaal wer-
Adverteerdersindex Argo Schoonmaakservice Brunschwig Chemie Crohill CSU Diversey Emil Deiss KG Frag Holland Gom ICCA Nocore Group Piecom Cleaning Products SVS Wecovi Werner & Mertz Benelux Weska
10
SERM0510_Nieuws 10
19 49 59 60 2 16 34 7 26 31 37 16 50 26 53
kende schoonmaakbedrijven. In 2008 is met succes de samenwerking nieuw leven ingeblazen: naast de vereniging is SchoonGroep Nederland BV opgericht, die namens de leden activiteiten onderneemt. Voor deelname gelden diverse regels: een schoonmaakbedrijf is zelfstandig, financieel gezond, heeft een omzet tussen 1 en 5 miljoen euro, is gericht op samenwerking en op de levering van een hoge kwaliteit dienstverlening. Ook is het schoonmaakbedrijf actief in een duidelijke regio, die aanvullend is op de regio’s van de huidige SchoonGroep-leden. Een deel van de toegevoegde waarde zit ‘m in de gezamenlijke marktbewerking, waardoor ook omzet door opdrachten van landelijke opdrachtgevers kan worden verkregen. Daarnaast wordt in de bedrijfsvoering winst gehaald uit een jaarlijkse bedrijfsvergelijking en door het gezamenlijk volgen en beproeven van nieuwe ontwikkelingen. Een van de twee nieuwe leden – Cleanbuilding uit Amsterdam – is een jong bedrijf: Martijn Boss en Rikkert Ouwerkerk, beiden ex-Gom’ers, startten het pas drie jaar geleden. ‘We richten ons, zoals de naam doet vermoeden, op het schoonmaakonderhoud
van kantoorgebouwen waarbij een hoge schoonmaakkwaliteit en het ontzorgen van de opdrachtgever centraal staan’, vertelt Boss. ‘Daarnaast doen we meer dan alleen schoonmaken: we zijn een zogenoemd schoonmaak+bedrijf. Dat betekent dat onze schoonmaakmedewerkers ook tal van handen spandiensten uitvoeren, zoals planten water geven, kopieerpapier bijvullen, verhuiswerkzaamheden verrichten en lunches klaarzetten.’ Over de motivatie waarom Cleanbuilding tot de SchoonGroep is toegetreden, zegt Boss: ‘Het is een kennisen netwerkplatform van bedrijven die alle, vanuit een eigen visie, op een hoog serviceniveau werken. Om samen te kunnen sparren en zaken als inkoop gezamenlijk op te pakken, is lid zijn van SchoonGroep goed en nuttig. Dan hoef je namelijk niet telkens opnieuw het wiel uit te vinden.’ Het tweede nieuwe lid is Vitesse Schoonmaakbedrijven. Direct valt op dat dit bedrijf uit Friesland in zijn 25-jarige bestaan kennelijk een goede band met zijn klanten heeft opgebouwd, want telefonisch is Vitesse uitsluitend in de ochtenduren bereikbaar. ‘Dat heeft met de Friese nuchterheid te maken en met ons hoge serviceniveau in de middag”, vertelt Erik de Haan. Samen met oprichter Bert Viet vormt hij sinds drie jaar de directie van het ruim 200 medewerkers tellende schoonmaakbedrijf. Vitesse heeft drie vestigingen – in Heerenveen, Leeuwarden en Dokkum – en richt zich met schoonmaakonderhoud op de Friese markt. ‘We runnen onze “winkel” op onze eigen manier. We hebben vaste patronen ontwikkeld en het is goed om daarover regelmatig met collega’s te praten. Ik beschouw de leden namelijk niet als concurrenten, wel als collega’s’, motiveert De Haan het kersverse lidmaatschap van SchoonGroep Nederland. Jaap Meijer, extern adviseur en secretaris van SchoonGroep Nederland, laat weten dat de samenwerking dit jaar naar twintig leden door wil groeien. Meer informatie: www.schoongroep.nl
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:47:02
nieuws
Maximale score schoonmaakcursisten Hago Op de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam zijn op feestelijke wijze de diploma’s uitgereikt aan de schoonmakers van Hago. Het examen van de basisopleiding Schoonmaak vond plaats in de collegezalen, de dagelijkse werkomgeving van de cursisten. Het afgelopen jaar heeft SVS vijftien medewerkers van Hago opgeleid tot docent van de basisopleiding. Deze leiden hun collega’s op tot vakkundige schoonmakers en stomen hen klaar voor het RAS-examen. SVS blijft verantwoordelijk voor onder meer het plannen en faciliteren. Op de Vrije Universiteit doceerde objectleider Rob Holleman zijn nieuwe
Diploma en bloemen voor de geslaagden van de basisopleiding Schoonmaak
collega’s on the job en wist hij dat naar het beoogde niveau te tillen. Alle negen deelnemers slaagden met glans. Peter Hagenaar, directeur Noordwest van Hago, en Charles Scholte, directeur van
SVS, spraken de groep geslaagden tijdens de diploma-uitreiking vol lof toe. Meer informatie: www.hago.nl en www.svs-schoonmaak.nl
VCA-certificering voor schoonmaakbedrijf Den Oever een andere manier van werken. Dus niet even op een stoel gaan staan om bovenop de kast schoon te maken, maar een trappetje pakken en beklimmen. En ook: elkaar aanspreken als je ziet dat er iets niet goed gaat. Communicatie staat dan ook op nummer één’, ervaren de medewerkers van Den Oever. Schoonmaakbedrijf Den Oever gaat in de toekomst tevens fungeren als leerbedrijf, een leuke uitdaging voor het
Schoonmaakbedrijf Den Oever, gevestigd op het voormalig eiland Wieringen, ontving begin april de beoogde VCA-certificering. De afkorting VCA staat voor veiligheid checklist aannemers en het bedrijf kan hiermee aantonen dat het alles doet om de veiligheid van zijn werknemers te waarborgen. De werknemers van Den Oever waren enthousiast en binnen een jaar was de certificering dan ook gerealiseerd. De werkwijze was het meest ingrijpend voor de medewerkers. ‘In het begin dachten we dat er meer regels zouden komen, maar dat viel reuze mee. Het is
enthousiaste team. De schoonmaakondernemer is actief op de zakelijke en de particuliere markt; het bedrijf werkt voor overheid, semi-overheid en het bedrijfsleven. De hoofdtaken zijn gevelonderhoud en interieurverzorging. Het werkgebied is NoordHolland: van Wieringen tot Hoofddorp. Meer informatie: www.schoonmaakbedrijfdenoever.nl
Lavans Stadion: nieuwe naam voor stadion Helmond Sport Het stadion van voetbalclub Helmond Sport krijgt vanaf komend seizoen een nieuwe naam: Lavans Stadion. Dat maakte de Brabantse eerstedivisionist op 6 april bekend. De naam De Braak maakt plaats voor Lavans Stadion. Lavans is een belangrijke sponsor van Helmond Sport. Het 82 jaar oude familiebedrijf, gespecialiseerd in bedrijfskleding, sanitairhygiëne en vloerhygiëne, ondertekende een contract voor drie jaar.
Bron: ANP 2010
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Nieuws 11
11
10-05-2010 16:47:06
t hema het nieuwe ondernemen
MKBeterschoon, hét antwoord op de prijzen ‘De concurrentie tussen de schoonmaakbedrijven is moordend.’ Een treffende conclusie van OSB-voorzitter Hans Simons waar vele schoonmaakbedrijven zich in kunnen of zelfs moeten vinden. Want de prijzenoorlog verhardt zich en verbreedt zich. Iedereen treft de prijzenslag en niemand wordt er gelukkig van: de schoonmaakondernemers niet, de schoonmaakmedewerkers niet, de opdrachtgevers niet, de intermediairs niet. Dus zou de schoonmaakbranche de uitdaging moeten aangaan om te professionaliseren: beter in plaats van goedkoper schoonmaken. Tijdens de eerste discussiebijeenkomst op 24 maart werd die uitdaging opgepakt. Het leidde tot een verrassend en sterk initiatief: MKBeterschoon. PETRA DE BRUIN
‘W
Foto’s: Henk Snaterse Fotografie, Alphen aan den Rijn
e praten nauwelijks meer over ons vak.’ Aan die alarmbel trok Crohilldirecteur Pim Hilgerdenaar eind vorig jaar bij hoofdredacteur Petra de Bruin. Meer communiceren over het vak, concludeerden de twee. Service Management creëerde daarom een publicitair
platform en nodigde vier schoonmaakbedrijven uit voor de eerste discussiebijeenkomst: Henk Boering, operationeel directeur van Schoonmaakbedrijf Vlietstra, Ruben Krüs, commercieel directeur van Argo Zuidoost, Annette van der Meulen, directeur van Nivo Noord en Bert Wernke, directeur van Nederrijn Groep.
Op 24 maart vond deze bijeenkomst plaats bij Crohill in Lelystad, met directeur Hilgerdenaar als gespreksleider. Daarmee werd de aftrap gedaan van de eerste van een serie discussiebijeenkomsten, interviews en onderzoeken die samen het platform Tijd voor kwaliteit vormen en het komende jaar in dit vakblad worden gepubliceerd.
De discussie
MKBeterschoon MKBeterschoon wil een platform vormen voor het midden- en kleinbedrijf in de schoonmaaksector. Een luisterend oor voor de argumenten van het MKB. Een adviseur en ondersteuner bij (Europese) aanbestedingen en grote offertes. Samen sterk is het motto; bijdragen aan een verbetering van het imago van de branche is de missie; een gezonde klant-leverancierrelatie is de uitdaging. Door het denken, handelen en ondernemen van productiegericht en prijsgestuurd om te buigen naar kwaliteitsgericht en marktconform.
12
‘De tijd haalt ons een beetje in, want de kranten staan inmiddels bol van berichten over de prijzen die worden betaald en gevoerd in de schoonmaak. Daarom is de insteek voor de discussie wat mij betreft: hoe vinden we andere parameters om te bieden en concurreren dan die eeuwige prijs?’, steekt Hilgerdenaar van wal. De gespreksleider benadrukt dat ‘we niemand willen uitsluiten, maar dat veranderingen vanuit het MKB moeten komen. Vaak is hun betrokkenheid bij de klanten groter, maar vertaalt dat zich niet in het aantal gunningen. Welke oorzaken liggen hieraan ten grondslag?’
MKB-kracht Een bakker verkoopt brood en een schoonmaakbedrijf verkoopt schoon-
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_MKBeterschoon 12
10-05-2010 16:51:59
t hema het nieuwe ondernemen
oorlog
belangrijk: klanten bezoeken met het oog op gunning. ‘Verkoop is gunnen. Dus als ze me niet kennen, kunnen ze me ook de opdracht niet gunnen.’ En klanten bezoeken als troubleshooter, want fouten maken mag en het gebeurt, ook bij MKB’ers. ‘Die fout direct zelf oplossen, daarmee voelt de klant dat je voor hem vliegt.’
MKB-strategen maakonderhoud. Logisch, maar hoe wil een schoonmaakbedrijf zich profileren? Wie een rondje websites van MKB’ers doet, ziet dat iedereen over de promotie van zijn bedrijf heeft nagedacht, maar ook dat iedereen met dezelfde punten komt. ‘We proberen allen ons onderscheidend vermogen naar voren te brengen, maar in de praktijk gebeurt het nauwelijks, of anders, omdat opdrachtgevers niet meer gevoelig zijn voor kwaliteit.’ Althans zo lijkt het, want ‘er zijn nog wel degelijk opdrachtgevers die voor kwaliteit gaan’, zo ervaart het kwartet MKB’ers. ‘We maken echt niet beter schoon, daar geloof ik niets van, maar we hebben wel aandacht voor de klant en kunnen snel schakelen’, meent een discussiedeelnemer. De directie die zelf klanten bezoekt, wordt als sterke troef gezien, zeker tegen het (concurrentie-) licht van weer een nieuwe accountmanager die zich voor komt stellen. Ook
Regelmatig vertellen schoonmaakondernemers in Service Management dat ze bewust kiezen om niet met (Europese) aanbestedingen mee te doen. Het kost veel tijd, geld en moeite, en er is nog voldoende schoonmaakwerk over, want ‘slechts’ zo’n € 600 miljoen van de € 3,5 miljard betreft (Europese) aanbestedingen. Uit de discussie blijkt dat sommige ondernemers een duidelijke visie hebben ontwikkeld om niet, slechts met enkele of alleen met de hoogstnoodzakelijke aanbestedingen mee te doen. Ook de regio – Noordversus Oost- en West-Nederland – blijkt van grote invloed op het al dan niet links kunnen laten liggen van (Europese) aanbestedingen. De ene ondernemer zoekt dus de bedrijfsgroei en het bedrijfsvolume buiten de aanbestedingen, de andere juist niet. Veel aandacht, veel communicatie, veel kennis; het blijkt onvoldoende om als MKB’er gunningen te krijgen: ‘We
Crohill-directeur Pim Hilgerdenaar is mede-initiator van de discussiebijeenkomst
▶ ‘De differentiatie tussen grote bedrijven en MKB is nog nooit zo groot geweest.’ ▶ ‘Als serieus bedrijf wil je bij MKBeterschoon horen.’ ▶ ‘Kwaliteit moet de drijfveer van het ondernemen zijn.’ moeten strategen worden in plaats van dienstverleners.’ De inzet van zogenoemde whizzkids – de hoger opgeleiden – die elke letter van aanbestedingen bestuderen en de potentiële opdracht nauwgezet aftasten, is een succesvol middel om (meer) gunningen binnen te halen. ‘Maar of je overal zo blij mee moet zijn? Dat is de vraag. Tegen welke prijs en condities wordt de opdracht afgesloten? Parameters als het aantal vierkante meters schoon te maken vloer- en sanitairoppervlak per uur en aantal in te zetten uren zijn door de intermediair bepaald, dus kun je als schoonmaakbedrijf enkel offreren op prijs.’
MKB-visie De (expansie)kracht van het MKB kan ook zitten in samenwerken. Helder Groep, SchoonGroep Nederland en Diedrie zijn voorbeelden van samen-
Ruben Krüs, commercieel directeur van Argo Zuidoost
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_MKBeterschoon 13
» 13
10-05-2010 16:52:04
t hema het nieuwe ondernemen
Annette van der Meulen, directeur van Nivo Noord
werkingsinitiatieven. Voor het succes ervan zijn essentieel: de regionale menselijkheid en betrokkenheid in combinatie met een landelijke dekking, en het naar buiten treden als één gezicht, maar ook met één gezicht. ‘Ik heb het gevoel dat er te veel bedrijven blijven aanhikken tegen dingen die je niet kunt veranderen. Dat wordt een frustratie. Ik hoor bijvoorbeeld ondernemers over scholen samenvoegen, dat wist je tien jaar geleden ook al. Stop daarmee, steek er geen energie meer in en ga wat anders doen.’ Met deze opmerking wordt gedoeld op het verruimen en het veranderen van de visie. Het is een bekend fenomeen dat veel schoonmaakbedrijven zijn opgebouwd vanuit opdrachten van scholen en gemeenten, en van generatie op generatie gaan, maar ‘als je bedrijf zo is opgebouwd, dan heb je gezien de clustering van scholen een probleem’, concluderen de discussiedeelnemers.
MKB-prijs ‘We moeten ervan af dat kwaliteit altijd geld kost. En dat heel veel klanten denken dat het ze meer geld kost als ze met de kleine jongens rond de tafel zitten. Ik kan voor iedere prijs mee. Bovendien heb ik als MKB’er de mogelijkheid om het schoonmaakwerk veel beter te organiseren’, merkt een van de
14
Bert Wernke, directeur van Nederrijn Groep
deelnemers overtuigend op. Is transparantie hierin het toverwoord? Met betrokkenheid en communicatie onderscheiden MKB’ers zich; tools als een digitaal administratie- en managementsysteem kunnen klanten de gewenste inzichten in de MKB-keukens verschaffen.
tielijst met twintig klanten, dan kunnen opdrachtgevers navraag doen’, adviseren de vier schoonmaakbedrijven. Eveneens wordt de controle op feiten gemist. Kengetallen als ziekteverzuim, verloop en MVO-initiatieven; met mooie cijfers en mooie verhalen worden punten voor de gunning gescoord.
‘Het wordt tijd dat het MKB opstaat, lef en initiatief toont en zijn stem laat horen’ Hoe kunnen intermediairs dusdanig worden beïnvloed dat het MKB kansrijker wordt? Is transparantie ook hiervoor de sleutel tot het succes? Andere parameters vaststellen en standaardiseren? Wel proberen ze de gemiddelde prijs leading te maken, een uitgangspunt dat ‘de grote jongens’ weten te omzeilen, zo blijkt uit de discussie. Maar intermediairs veranderen ook hun visie en bestekken omwille van hun klant.
MKB & intermediairs ‘Intermediairs moeten veel meer bezig zijn met referenties, ze zijn nu bezig met de letters. Ik heb nog nooit iemand gezien die mijn bedrijf komt bekijken. Dat is toch vreemd? Geef een referen-
‘Dat is toch van de zotte. Waar zijn we met z’n allen mee bezig?’, vraagt men zich af. De groep is ervan overtuigd dat als het MKB zijn grenzen stelt, er een probleem op de schoonmaakmarkt ontstaat: ‘Weet je om hoeveel schoonmaakbedrijven het gaat en om om hoeveel omzet? Het MKB moet één taal spreken en kracht uitstralen.’ Een cruciale vraag die rijst is: waarom kan de situatie niet worden omgedraaid? Dus de intermediairs kijken wat MKB’ers te bieden hebben en brengen dat naar de klant. Of ze bieden hun klanten alleen regionale partijen aan. Ter sprake komen de langdurige en hardnekkige stakingen onder schoonmakers op Schiphol en bij de
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_MKBeterschoon 14
10-05-2010 16:52:12
t hema het nieuwe ondernemen
maakcontracten van drie jaar met twee optiejaren inmiddels gemeengoed zijn geworden. Een uitgangspunt voor een gezonde klant-leverancierrelatie zou kunnen zijn: een opdracht voor tien jaar met de mogelijkheid tot halfjaarlijkse opzegging. De intermediair kan dat bepalen en velen zijn erbij gebaat: de klant, schoonmaakmedewerkers en schoonmaakondernemers. ‘Wat denk je van onze mensen? Zij hebben telkens een andere werkgever. Dat is niet hun keuze.’ De verplichte overname van personeel wordt ook uit ondernemersoogpunt als een ‘grote fout’ ervaren: ‘Daar gaat ons onderscheidend vermogen. Er verandert namelijk niets voor die klant, alleen de factuur komt van een ander adres.’ Henk Boering, operationeel directeur van Schoonmaakbedrijf Vlietstra NS. Allen niet-MKB-medewerkers, maar de stakingsproblemen treffen wel het MKB. Het kaf van het koren scheiden, bijvoorbeeld via toetsing, is een ander belangrijk punt. ‘Kies goede en betrouwbare intermediairs’, zo luidt het advies. De groep discussianten is ervan overtuigd dat intermediairs erbij gebaat zijn om ‘gezeur met de opdrachtuitvoering te voorkomen’. Immers, het aantal aanbestedingen dat moet worden overgedaan omdat de uitvoering van de opdracht niet goed gaat, is groot; het stemt intermediairs en hun klanten niet blij. Vaak is er veel geld mee gemoeid, bijvoorbeeld vanwege boetes en proceskosten.
MKB & MVO Anno 2010 is er geen discussie mogelijk zonder het onderwerp maatschappelijk verantwoord ondernemen aan te snijden. Zo ook tijdens de bijeenkomst op 24 maart: ‘MVO willen en roepen we allemaal, maar hoe “people” is het om 600 m2 per uur schoon te laten maken?’ Zoals in maart en april in de landelijke media gebeurde, wordt ook tijdens deze discussie de overheid als opdrachtgever in dit kader genoemd. Opmerkelijk is het feit dat voor (Europese) aanbestedingen geen contractduur is vastgelegd, maar dat schoon-
Nog meer MKB-kracht ‘We moeten ons kwetsbaar durven opstellen’, roept een van de discussiedeelnemers op. Hij illustreert het met een voorbeeld: ‘Ons bedrijf besteedt alle kwaliteitscontroles uit. Sterker nog: de klant mag zelf een organisatie voor de kwaliteitscontroles kiezen. Ik stel me daarin kwetsbaar op, zodat ik niet alleen een mooi verhaal en een mooie offerte heb, maar ook een mooie samenwerking aanga.’ Een slager die zijn eigen vlees keurt, wordt niet als fair trade ervaren. Transparantie wordt ook in dit kader aangehaald. ‘Een klant koopt geen uren, maar een schoon pand. Dat mag de klant controleren wanneer, door wie en zo vaak hij wil’, aldus de MKB’ers.
MKBeterschoon ‘Door versnippering is het MKB zich onvoldoende bewust van zijn kracht: hoe ga je dat vercommercialiseren? Door krachten te bundelen? Door invloed uit te oefenen op de intermediairs? Door toetsing van cijfers, informatie en werkwijzen?’, vraagt gespreksleider Hilgerdenaar. Die krachtenbundeling spreekt aan: tijdens de discussiebijeenkomst op 24 maart ontstaat een nieuw, opmerkelijk initiatief: MKBeterschoon (een naam verzonnen door Ruben Krüs, red.). Er komen nóg meer ideeën ter tafel en ook redenen om een dergelijk instituut te realiseren.
» Bij de ondernemersvereniging OSB wordt de commerciële steun en aandacht voor het MKB gemist. » Een opdrachtgever of klant zou de intermediair verplicht moeten stellen om verslagen aan te leveren: hoe onderneemt het bedrijf, hoe staat het ervoor, welke kwaliteitscontroles worden uitgevoerd, door wie, wat zijn de scores, enzovoort. » Een stuurgroep of keurmerk c.q. controleorgaan ontbreekt, dus is er een wildgroei aan intermediairs ontstaan (naar schatting zijn er rond de zeventig intermediairs) die te veel vrijheid in hun doen en laten hebben. » Ook het toetsen van toezeggingen die schoonmaakondernemers doen, wordt aanbevolen (‘Zeg wat je doet’). Het aantal opgeleide medewerkers, het verloop (‘Je moet erover jokken, anders weet je zeker dat je geen punten krijgt’) en het verzuim blijken ook cruciale punten voor onderscheidend en eerlijk ondernemerschap (‘Als je zegt dat je 50% van je mensen hebt opgeleid, laat het zien’). Maar ook de verplichting om regelmatig onafhankelijke tevredenheidsonderzoeken onder klanten en personeel te houden. » Het goed kunnen calculeren van niet-gewerkte uren moet worden uitgeroeid. Kwaliteit moet de drijfveer van het ondernemen zijn. Wie met MKBeterschoon samenwerkt, krijgt de garantie van fair trade en dat er wordt voldaan aan criteria.
Conclusie De conclusie na twee uur discussie: ‘Het wordt tijd dat het MKB opstaat, lef en initiatief toont en zijn stem laat horen. Als serieus bedrijf wil je bij MKBeterschoon horen. En opdrachtgevers en intermediairs? Men moet niet meer om ons heen kunnen. Ook vakbonden zullen onze ideeën omarmen.’ Een heldere missie én een prachtige ‹‹ drijfveer voor MKBeterschoon.
Reacties zijn uiteraard welkom. Stuur uw mail naar de redactie van Service Management: pdebruin@kluwer.nl.
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_MKBeterschoon 15
15
10-05-2010 16:52:22
Verlet een probleem? www.svs-schoonmaak.nl
opleidingen voor een heldere toekomst!
pleidingen voor een heldere toekomst!
Wilt u uw medewerkers opleiden, maar u kunt niemand missen? Training On the Job biedt uitkomst. SVS combineert opleiden met uw dagelijkse werk. Ga naar www.svs-schoonmaak.nl, schrijf uw medewerkers nu in en profiteer óók nog eens van de RAS-vergoedingen!
Rhijnspoor 267 . 2901 LB Capelle aan den IJssel Telefoon: 010 - 2931000 info@svs-schoonmaak.nl
DEISS heeft al weer wat nieuws ! Voor het eerst dat alle ontwikkelingen gecombineerd zijn in één vuilniszak.
K-SEALING De innovatieve sealing – De voordelen van zijvouwen met de sterkte van stersealing
CO-EXTRUSIE HDPE-LDPE De optimale combinatie van beide materialen
INTERLEAVE GEROLD Voor snel en gemakkelijk afnemen van de zakken
DE MEEST GEAVANCEERDE AFVALZAK VAN EUROPA !
ZAKKENFABRIEK – AFVALZAKKEN EN VUILNISZAKKEN
SERM0510_MKBeterschoon 16
www.deiss.nl
10-05-2010 16:52:26
t hema het nieuwe ondernemen
‘Zeg maar gewoon Co!’ De man in de blauwe jas: de vertrouwde conciërge die overzicht had en zaken meteen regelde. Veel mensen, bedrijven en organisaties hebben heimwee naar die tijd en deze man. Een man die ontzorgde. Schoonmaakbedrijf Novon en afvaldienstverlener SITA Nederland blazen de tijd van weleer nieuw leven in met de coöperatie COO: Coördinatie Object Optimalisatie. Een vorm van Het Nieuwe Ondernemen waarbij keteninnovatie centraal staat. ‘Onze specialist op locatie heeft de regie en is tevens uitvoerder. De huismeester is dus terug. Vandaar: zeg maar gewoon Co!’ PETRA DE BRUIN
‘I
ntegrated services komen op ons pad. Bovendien zie je een trend dat leveranciers van schoonmaakonderhoud en andere facilitaire diensten subcontractors worden. Dit en het feit dat een duurzame, veilige en gezonde werkomgeving van groot belang is voor bedrijven en hun medewerkers – zij zijn immers het kapitaal van het bedrijf – hebben tot het ontstaan van COO geleid. We helpen klanten met een gedegen advies, vakkundige begeleiding en een daadkrachtige uitvoering van de facilitaire dienstverlening’, vat Jacco Vonhof, commercieel directeur van Novon Schoonmaak, samen.
COO Novon is een goede bekende in de schoonmaakbranche. Vonhof richtte het bedrijf in 1993 op. Daarmee trad hij in de voetsporen van zijn vader, die jarenlang directeur Noordoost-Nederland was bij Cemsto/Abilis. Novon Schoonmaak opereert vanuit Zwolle, Hengelo, Utrecht en Amsterdam. En met succes: met € 10,4 miljoen omzet en 825 medewerkers noteerde het bedrijf de 26e plaats in het omzetoverzicht over 2009, dat Service Management in maart publiceerde. SITA is (nog) minder bekend in de schoonmaaksector, maar is marktleider in de afvalbranche. De naam SITA staat voor Société Industrielle des Transports Automobiles. Oftewel de eerste gemotoriseerde huisvuilwagens in de geschiedenis. Een ontwikkeling die rond 1919
ontstond in de grote steden in Frankrijk en voortkwam uit meer behoefte aan hygiëne en een snellere afvalverwijdering. Inmiddels doet SITA veel meer dan dat. Zij neemt op het gebied van afvalmanagement – het inzamelen, bewerken, recyclen en verwerken van afval – een vooraanstaande positie in: de onderneming is actief in meer dan 24 landen en behoort tot de top van ’s werelds grootste afvalmanagementbedrijven. In Nederland zet SITA ruim € 430 miljoen om en heeft zij bijna 2500 medewerkers in dienst, verdeeld over zo’n 40 vestigingen.
Bij- en hoofdzaak Novon en SITA sloegen in 2008 de handen ineen, bundelden hun krachten en kennis en richtten COO op en in. Onder leiding van Jacco Vonhof en Jannette Poppema, directeur Marketing & Sales, heeft Coördinatie Object Optimalisatie (COO) zich als missie gesteld: uw bijzaak is onze hoofdzaak. Vonhof licht toe: ‘Door onze jarenlange ervaring hebben we de facilitaire kennis en ervaring in huis die we voor organisaties kunnen inzetten. Het unieke is dat we niet op afstand werken, maar op de werkvloer. We voeren alle “eenvoudige” diensten uit. Denk aan het oplossen van storingen aan en het onderhouden van koffieautomaten, het oplossen van klachten over de
Afvalweetjes » 70% van het papier wordt gemaakt van oud (gerecycled) papier. Goed voor het milieu: bij de productie van papier uit nieuw materiaal (veelal hout) wordt 1000 kg CO2 per ton papier uitgestoten. Bij recycling van oud papier is dat maar 180 kg CO2 per ton papier. » In Nederland wordt 95% van de plastic flessen hergebruikt. Een fles kan wel achttien keer opnieuw worden gevuld. Daarna wordt ze vermalen tot korrels. Bron: www.aandebak.net
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_COO 17
»
17
10-05-2010 16:49:32
t hema het nieuwe ondernemen
Novon en SITA sloegen in 2008 de handen ineen, bundelden hun krachten en kennis en richtten COO op en in. De initiatiefnemers Jacco Vonhof (links) en Jannette Poppema. schoonmaak, afvalverwijdering, beveiliging of receptiediensten. Dat zijn allemaal zaken die veel aandacht vragen van bedrijven. COO kan dat uitstekend regelen en ontzorgt de klant. Door de inzet van een huismeester. De inzet van Co.’
MVO De diensten van COO rusten op drie belangrijke pijlers: gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. Onderwerpen die SITA blijvend prioriteit geeft. Over duurzaamheid meldt Adriaan Visser, algemeen directeur van SITA Nederland, in het duurzaamheidsverslag over 2008: ‘Omdat het onze corebusiness is (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Voor België
18
SERM0510_COO 18
03 - 231 33 89 www.boma.be
en omdat we ons op dit punt maximaal kunnen onderscheiden.’ SITA richtte in 2008 een Sustainability Taskforce op: een kerngroep van medewerkers die nieuwe initiatieven op het gebied van duurzaamheid voorstelt en bestaande initiatieven monitort en stuurt. COO stimuleert het gescheiden inzamelen van afval en promoot het gebruik van de CO2-scan – een scan die klanten inzicht biedt in de besparing van CO2-uitstoot door verdere afvalscheiding aan de bron. Kortom, duurzaamheid en MVO hebben de aandacht.
Dubbelop Kunnen uw facilitaire processen doelmatiger en dus beter? Zijn de uitvoerende taken een te grote belasting voor uw organisatie? Wilt u rendement uit uw kostenpost halen? Heeft u enig zicht op de kosten van uw afvalstromen? Gaat uw bedrijf voor duurzaamheid? Het zijn enkele vragen die COO beantwoordt. ‘Binnen organisaties zijn vaak meer interne en externe medewerkers bezig met de inzameling van afval. Er wordt dus dubbel werk verricht. Dat kan praktischer en is natuurlijk zonde van de tijd
en de kosten’, legt Poppema uit. ‘Maar’, vult Vonhof aan, ‘in ieder bedrijf wordt ook schoongemaakt. We kunnen, eventueel samen met de facility manager, kijken naar mogelijke verbeterpunten. Denk aan werkschema’s en besparingen. Door onze jarenlange ervaringen kunnen we het verschil maken.’
Methode ‘Met COO zetten we een volgende stap in facility management in het algemeen en schoonmaakonderhoud in het bijzonder, namelijk de stap naar keteninnovatie. We hebben het E-COOconcept ontwikkeld, dat uitgaat van duurzaam beheer op de werkplek’, aldus de twee COO-kopstukken. Poppema hierover: ‘Met E-COO worden de afvalstromen in een beperkt aantal stappen nauwkeurig gescheiden, ingezameld en vervolgens afgevoerd. In de praktijk houdt deze methode in: onderzoeken, adviseren, begeleiden, uitvoeren en rapporteren. Daarvoor zetten we respectievelijk in: een Facility Scan, een voorstel, COOdeskundigen en een rapportage. Concreet plaatsen we in kantoorpanden op strategische, gemarkeerde plekken een duurzaam geproduceerde afvalbak
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:49:36
t hema het nieuwe ondernemen
met verschillende openingen voor verschillende soorten afval: papier, klein gevaarlijk afval, fruit, plastic, koffiebekers en restafval.’ Het E-COO-concept is geschikt voor kantoren en kantoorverzamelgebouwen vanaf vijftig bewoners. Over het doel zegt Poppema: ‘We willen onze klanten bewust maken van het belang van afvalscheiding. Daartoe hebben we een ludieke communicatiecampagne opgezet: Aan de bak. We willen, naast kostenbesparing voor het bedrijf, de medewerkers en de gebouwbewoners bewust maken van afvalrecycling en bij hen een gedragsverandering realiseren door gescheiden afvalinzameling. Verder bieden we de operationeel uitvoerende organisatie (dat is de huidige schoonmaakorganisatie en/of cateraar) een opleiding en training aan, zodat uiteindelijk de juiste zak in de juiste bak gedeponeerd wordt.’
Het Nieuwe Ondernemen Over integrated services of multiservices verschillen de meningen: er zijn aanhangers en er zijn afhakers – schoenma-
SERM0510_COO 19
ker blijf bij je leest is een regelmatig gehoord advies. Ook uit het studieonderzoek van Niels Hanssen ‘Facilitair totaalconcept, ook interessant voor MKB’ers?’, dat Service Management vorig jaar publiceerde, kwam het schoonmaker-blijf-bij-je-leest-advies naar voren. Toch gelooft Vonhof in COO als nieuwe vorm van ondernemen. ‘Bedrijven en organisaties willen gastblijheid. Hospitality is voor hen belangrijk. COO kan bijvoorbeeld de receptiediensten regelen, zodat het bedrijf zich op zijn corebusiness kan focussen. Maar we realiseren ons ook dat alles op kosten is gericht. Dus moet het goedkoper. Daarom moet je de synergie “uitnutten”. Een voorbeeld daarvan is de inzet van huismeester Co in plaats van een objectleider. Over de diverse facilitaire kolommen kun je diverse functies samen laten komen in een huismeester en kun je dus veel besparingen voor de klant realiseren.’
Ambassadeurs Dat samen laten komen van functies heeft COO inmiddels ook gerealiseerd
in een samenwerking met twee grote schoonmaakbedrijven: Asito en ISS Cleaning Services. Poppema over deze samenwerking: ‘We trainen hun schoonmaakmedewerkers volgens onze COO-bedrijfsfilosofie, zodat ze bij de klant een vertegenwoordigersfunctie voor De bak kunnen vervullen. Hun schoonmaakmedewerkers zijn dus onze ambassadeurs. We zetten hiervoor dus geen eigen mensen in en vormen dus geen bedreiging voor de schoonmaakbedrijven waarmee we samenwerken.’ Volgens Vonhof biedt het E-COOconcept de schoonmaakmarkt ook vanuit een andere optiek veel mogelijkheden voor de toekomst. ‘Als kleine speler op een consoliderende markt hebben we niet zoveel te vertellen. Schoonmaakbedrijven lijken heel erg op elkaar en willen onderscheidend zijn. Maar we hebben als schoonmaker wel een streepje voor, we zijn als schoonmaakbedrijf tenslotte al bij de klant binnen. Daarnaast is afval geld waard als je het anders doet en het ‹‹ goed aanpakt.’
10-05-2010 16:49:37
t hema het nieuwe ondernemen
Telecomgigant KPN stapt over op Het Nieuwe Werken:
Innoveren, informeren Is er een andere dan de telecom- en ICT-branche die de laatste decennia sneller innoveerde? En die anno 2010 mensen over de hele wereld in luttele seconden bij elkaar brengt? Voor Nederlands grootste telecombedrijf KPN betekenen de exorbitante ontwikkelingen in de snelheid van innoveren en informeren het implementeren van Het Nieuwe Werken. Want om te kunnen overleven in deze communicatiesector moest het roer om. En dat roer ging om. Met consequenties voor het schoonmaakonderhoud. Welke? Contractmanager Bernard Sardjoe legt uit. PETRA DE BRUIN
M
ijn verste herinnering aan telefonie dateert uit begin jaren zeventig. Aan de muur in de gang bij ons thuis hing een telefoon, zwart bakeliet – was er destijds een andere uitvoering? Op een voor kinderen veilige hoogte, want telefoneren was
toen nog voorbehouden aan volwassenen. Zo’n loodzwaar exemplaar met een draaischijf – inmiddels voor kinderen iets mysterieus – is nu in staande uitvoering een stukje curiosa in mijn woonkamer. Sinds enkele weken heb ik mobiel bellend een complete computer
20
SERM0510_KPN 20
KPN De wereld van telecom is enorm veranderd en samengesmolten met die van ICT. In Nederland is KPN de grootste leverancier van telecommunicatie- en ICT-diensten. Zij biedt consumenten vaste en mobiele telefonie, internet en televisie. Eind vorig jaar bediende KPN meer dan 41,2 miljoen klanten, waarvan 33,4 miljoen mobiele klanten, 4,7 miljoen met een vaste telefoonaansluiting, 2,5 miljoen met een internetaansluiting en 1 miljoen televisieklanten. Met 20.755 fte in Nederland (33.148 fte voor de hele groep, inclusief Getronics) behaalde KPN in 2009 een omzet van € 13,5 miljard en een bedrijfsresultaat van € 5,2 miljard.
Kerngegevens bedrijf aard diensten aantal medewerkers (in fte) aantal kantoorlocaties aantal klanten omzet in 2009 schoonmaakondernemers website
tegen m’n oor. Zo’n exemplaar van 6 bij 11 cm, waarmee je kunt navigeren, internetten, mailen, sms’en, opnemen, muziek luisteren, agenderen en ga zo maar door. Oooh ja, je kunt er ook nog mee telefoneren.
KPN telecommunicatie en ICT vaste en mobiele telefonie, internet en televisie 20.755 60 41,2 miljoen € 13,5 miljard CSU en ISS www.kpn.nl
HNW Op de grens van Den Haag-Voorburg ligt het hoofdkantorencomplex van KPN. In gebouw 12 van de in totaal dertien gebouwen aan het Maanplein is op de zesde etage een deel ingericht volgens het HNW-principe (Het Nieuwe Werken). Bernard Sardjoe is contractmanager bij Sodexo Altys en werkt op outsourcingsbasis voor KPN.
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:49:04
t hema het nieuwe ondernemen
en implementeren Bij binnenkomst meldt hij zich aan via de Check In: een touchscreen dat bij de in- en uitgang aan de muur hangt en waarop je werk- en vergaderplekken eenvoudig kunt reserveren. ‘Kijk, hier hebben we informele vergaderplekken, hier de flexplekken en hier de stiltewerkplekken.’ Met gepaste trots leidt Sardjoe me rond. Er is volop bedrijvigheid. De vrolijk gekleurde inrichting, de stoffen, laaghangende oranje lampen, de zithoeken met hoge tafels met tv-beeldscherm en aansluiting voor de laptop, de knalrode stoel met hoge rug- en zijleuningen om rustig(er) te kunnen telefoneren, het milieueiland en opvallend weinig kasten (‘De vaste medewerkers van deze afdeling hebben één plank voor hun archief’): dit en meer geven Het Nieuwe Werken bij de telecomgigant vorm.
Pilot ‘Deze zesde etage hebben we 1,5 jaar geleden ingericht en vormt een van de pilots voor heel KPN. In totaal hebben we in Nederland zestig kantoorlocaties en omdat de proef heel goed bevalt, wil de directie dit concept over al onze locaties doorvoeren – ondersteund door de raad van bestuur die Het Nieuwe Werken met veel enthousiasme uitdraagt. Voor dit jaar is als ambitie
10.000 flexplekken gesteld, wat een besparing oplevert van circa 30% van de totaal benodigde vierkante meters. Dit betekent uiteraard ook een miljoenenbesparing’, vertelt Sardjoe.
3 P’s De overstap naar Het Nieuwe Werken blijkt alles te maken te hebben met maatschappelijk verantwoord ondernemen. ‘Door mensen de mogelijkheid te bieden te werken waar en wanneer zij willen, geef je hun vrijheid maar beperk je ook het aantal reisuren en reiskilometers en daarmee de milieubelasting en de CO2-uitstoot’, legt de contractmanager uit. Dat naast de P van people en planet ook de P van profit meetelt, mag de forse en ambitieuze miljoenenbesparing onderstrepen. Sardjoe hierover: ‘Elk onderdeel van KPN huurt zijn vierkante meters per persoon bij KPN RES. In de traditionele situatie gaat het om circa 18 m2 per persoon, in de flexsituatie om circa 13 m2. Op 10.000 werkplekken scheelt dat enorm veel ruimte en dus veel geld.’
Referenties ‘De trendsetter voor Het Nieuwe Werken in Nederland is Microsoft’, merkt Sardjoe op. ‘Om ons te oriënteren, hebben we diverse bedrijfsbezoeken gebracht
Sodexo Altys De Sodexo Group, waarvan Sodexo Nederland sinds 1995 deel uitmaakt, is de grootste internationale food & facilities managementorganisatie ter wereld. Sodexo is een beursgenoteerde onderneming en heeft wereldwijd 380.000 mensen in dienst, die 132 verschillende nationaliteiten vertegenwoordigen. Sodexo werkt op 33.900 locaties in 80 landen en behaalde in het boekjaar 2008/2009 een omzet van € 14,7 miljard. Op 1 januari is het facilitair bedrijf van KPN overgegaan naar Sodexo’s dochteronderneming Sodexo Altys. Sodexo voert de regie over de facilitaire diensten van KPN in vijftig panden, verspreid over het hele land. De diensten zijn: schoonmaak, restauratieve voorzieningen, beveiliging, groenvoorziening, afvalverwerking, glasbewassing, intern postbeheer, interne verhuizingen en gebouwonderhoud. Het contract is afgesloten voor een eerste periode van zeven jaar. Voor de aansturing van de facilitaire activiteiten heeft Sodexo ruim honderd medewerkers in haar organisatie geïntegreerd.
Contractmanager Bernard Sardjoe: ‘We contracteren de schoonmaakprestatie en gaan uit van efficiëntie en effectiviteit.’ aan Shell en bankinstellingen, die Het Nieuwe Werken al hadden geïmplementeerd. We maakten vervolgens een business case om de effecten voor onze receptie, beveiliging, catering en schoonmaak, en de synergievoordelen in te kunnen schatten. Dat heeft geresulteerd in de pilot, hier op de zesde etage.’ Als contractmanager is Sardjoe verantwoordelijk voor het maken van afspraken met leveranciers in kwalitatieve en financiële zin. Hij werkt daarvoor nauw samen met de afdeling Inkoop. De facilitaire afdeling, samengebracht in KPN RES, contracteert, coördineert en faciliteert. De afdeling telt 115 medewerkers en allen zijn per 1 januari in dienst getreden van Sodexo Altys, die facilitair partner is van KPN. Sodexo Altys – onderdeel van de beursgenoteerde Sodexo Group, de grootste internationale food & facilities managementorganisatie ter wereld – dirigeert alle diensten die te maken hebben met huisvesting, werkplek en de ondersteuning daarvan, tot een goede uitvoering.
Projectgroep Het invoeren van Het Nieuwe Werken blijkt geen kwestie van minder vierkan-
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_KPN 21
»
21
10-05-2010 16:49:08
t hema het nieuwe ondernemen
te meters voor medewerkers huren en een vrolijk gekleurde inrichting realiseren. ‘We hebben een projectgroep opgericht die zorgt voor de coördinatie, communicatie en implementatie/realisatie. Zo organiseren we workshops voor onze medewerkers waarin zij kennismaken met Het Nieuwe Werken. We hanteren bijvoorbeeld een bredere openingstijd, van 06.00 uur tot 22.00 uur, en dat moet uiteraard worden gecommuniceerd. Maar ook: de reservering van een parkeerplaats en een werkplek. En als je wilt overleggen met collega’s, reserveer je via het Check Insysteem een informele vergaderplek of een vergaderkamer. Dat kun je ook online vanuit huis regelen. Gemiddeld lag de reguliere werkplekbezetting op 40%, doordat mensen onderweg, met verlof, ziek of elders aan de slag zijn. Nu ligt de bezettingsgraad op 60 à 70%’, weet contractmanager Sardjoe.
Schoonmaak Communiceren blijkt cruciaal voor het succes van Het Nieuwe Werken. Ook voor ‘het nieuwe schoonmaken’, want Het Nieuwe Werken heeft ook gevolgen voor het schoonmaakonderhoud. Sardjoe hierover: ‘In de oude situatie (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
hadden we vijf dagen schoonmaakonderhoud gecontracteerd in tien dagen. Nu is dat vijf schoonmaakdagen in vijf werkdagen. Dat betekent dat er dagelijks en dus vaker wordt schoongemaakt. Een flexplek heeft namelijk een hogere vervuilingsgraad, omdat die meer wordt gebruikt en omdat er meer mensen in een kleinere ruimte werken. Ook wordt er dagelijks een extra schoonmaakronde van het sanitair uitgevoerd.’ Naast de kwantiteit is ook de kwaliteit gecontracteerd. KPN koos daarom voor een resultaatgericht schoonmaakcontract. ‘Daarmee contracteren we de schoonmaakprestatie en gaan we uit van efficiëntie en effectiviteit. Je maakt immers geen werkplekken schoon als ze niet zijn gebruikt, maar je bekijkt welke plekken wel zijn gebruikt en je beoordeelt dus waar er schoongemaakt moet worden. Dat vergt een andere aanpak van het schoonmaakbedrijf en een andere inzet en begeleiding van de schoonmakers. Verder moeten wij het vertrouwen in de expertise van het schoonmaakbedrijf uitstralen naar onze interne klanten, dus naar onze medewerkers. Afspraken over communicatie met alle betrokkenen, regelmatige controles en rapportages dragen bij aan het succes van de nieuwe contractvorm voor de schoonmaak’, weet Sardjoe.
Metingen
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
22
SERM0510_KPN 22
De facilitaire afdeling voert random KMS-metingen (kwaliteitsmeetsysteem) uit en op basis van negatieve metingen en/of klachten van interne klanten kan worden besloten een extern bureau voor een VSR-meting in te schakelen. ‘Aan een negatieve uitslag is een sanctie verbonden. Pakken de vol-
Resultaatgerichte schoonmaakcontracten Er zijn verschillende vormen van resultaatgerichte schoonmaakcontracten, namelijk contracten die uitgaan van de opleveringskwaliteit – de te verwachten resultaten – en contracten met een continue kwaliteit – op bepaalde tijden heeft de schoonmaak een vastgesteld kwaliteitsniveau. Een resultaatgericht contract gaat uit van een zo hoog mogelijke mate van efficiëntie in combinatie met de meest effectieve inzet van arbeid. Dat kan een reductie in arbeidstijd geven. Van het schoonmaakpersoneel wordt verwacht dat zijn waarneming van de vervuilingsgraad leidt tot de juiste inzet. Dat vereist, zeker in het begin, meer instructies en toezicht. Bron: Facto Magazine, september 2009, auteur: Erwin Vos, manager Marketing & Communicatie bij CSU
gende metingen ook negatief uit, dan kan het schoonmaakcontract worden opgezegd’, vertelt Sardjoe. De twee operationele schoonmaakbedrijven – CSU Cleaning Services en ISS Cleaning Services – worden vooraf gekend wanneer er een VSRmeting plaatsvindt. Dat dit middel al eens is gebruikt, ontkent Sardjoe niet, maar bovenal is hij tevreden over de hogere waardering door zijn collega’s, zijn interne klanten: ‘In 2009 scoorde de schoonmaak een 7,4, terwijl de afgesproken norm een 7,2 was. In 2010 is de norm gesteld op een 7,4.’ Kortom, Het Nieuwe Werken heeft ook qua schoonmaak ‹‹ een positieve uitwerking.
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:49:12
248
CONGRES 2010
ALLES DRAAIT OM KLANTEN! Hoe Facility Management de business succesvoller kan maken!
DINSDAG
8 JUNI 2010
Congrescentrum De Reehorst, Ede
ge
m en t
Neder
lan
a
ge
m en
t Ne d e rla
M
ty Fa c i l i 2010 5-
1
M
99
d
2 0 1 0 Fa c i l i t y
JAAR
5-
15
na
na
99
a
WWW.FACTOMAGAZINE.NL/CONGRES nd
1
facility management nederland
24890-1_FM Congres SERM0510_KPN 23 2010 folder.indd 1
16-03-1016:49:13 12:35 10-05-2010
t hema het nieuwe ondernemen
Het Nieuwe Werken – Het nostalgische DAF-museum in Eindhoven vormde het toneel waarop het lentesymposium van FMGezondheidszorg zich op 13 april afspeelde. De Dikke Daf, de Trado-constructie, de Daf 600, de Variomatic-aandrijving, oftewel ‘het pientere pookje’, en de tientallen door het museum tentoongestelde personenauto’s, vracht-, leger-, brandweer- en Koninklijke wagens brengen techniek en romantiek uit vervlogen tijden samen. De 72 deelnemers aan het symposium gingen even terug in de tijd. Hoewel, het onderwerp van de bijeenkomst was er juist een van de 21e eeuw: Het Nieuwe Werken. COR VAN DER VELDEN EN PETRA DE BRUIN
H
ub van Doorne, Machinefabriek en Reparatiebedrijf: het bedrijf dat Huub van Doorne op 1 april 1928 met veel lef, ondernemersgeest en creativiteit met vier medewerkers in een hoek van een brouwerij begon, is inmiddels uitgegroeid tot Europa’s grootste vrachtwagenfabrikant. Hoe ver was Van Doorne zijn tijd vooruit, want zijn drie pijlers blijken ook die van Het Nieuwe Werken te zijn. Kantoren met flexplekken, medewerkers die thuis, bij een klant of onderweg kunnen werken: Nederland valt massaal voor Het Nieuwe Werken. Ook de gezondheidszorg treft het. Vandaar het voorjaarssymposium rond dit actuele thema: Het Nieuwe Werken – een nieuwe zorg.
Driedimensionaal ‘Het programma is tot stand gekomen in samenwerking met Procore Huisvestings- en Facility Management’, vertelde Martin Janmaat, lid van de FMGezondheidszorg Activiteitencommissie, in zijn welkomstwoord. Het programma bevatte in de ochtend drie spreekbeurten en in de middag drie praktische carrousels, die onder leiding stonden van dagvoorzitter Michel de Haan, directeur/eigenaar van Procore. ‘Wat is Het Nieuwe Werken?’, vroeg De Haan. ‘Het is een driedimensionale innovatie. Het is meer dan flexwerken. Het draait om huisvesting, techniek en vooral om mensen.’ Waarom organisaties overgaan op Het Nieuwe Werken onderbouwde De Haan met twee rede-
24
nen: ‘u werkt aan het milieu’ (geen revolutie maar duurzaamheid) en ‘u haalt meer uit mensen’ (sociaal aspect). Met de recent verschenen rapporten over bezuinigingen sloeg De Haan een bruggetje naar de gezondheidszorg en het gehoor: ‘Er moet 20% worden bezuinigd op de AWBZ en op de gezondheidszorg. Dat vereist een andere, efficiëntere manier van werken. Meer met minder. Het Nieuwe Werken dus.’
Duopresentatie Ariejan van Saane en Arco van Noppen van Procore stelden in hun duopresentatie de sectorontwikkelingen, organisatie- en huisvestingsstrategie aan de kaak. ‘Past Het Nieuwe Werken bij uw organisatiedoelstellingen?’, vroeg Van Saane. Hij hield de ontwikkelingen in de gezondheidszorg tegen het licht, zoals de kapitaallasten, de patiëntbeleving en de flexibilisering van gebouwen. Ook de trends in de gezondheidszorg zette hij uiteen: het uitbesteden van niet-corebusiness, de integratie van maatschappijen, het ontstaan van combi-organisaties, het tekort aan personeel waardoor de noodzaak tot binden ontstaat, de extramuralisering en het logistieke proces rond de patiënt. Procore-collega Van Noppen maakte de vertaalslag naar de huisvesting rond Het Nieuwe Werken en tipte de spanning aan die ontstaat tussen de organisatie, die haar (financiële) doelstellingen wil halen, en de medewerkers, die steeds mondiger worden. In zijn bijdra-
ge schetste Van Noppen de impact van Het Nieuwe Werken op huisvesting: traditioneel versus modern. ‘Wat u niet moet doen, is zomaar flexibele werkplekken inrichten, een bestaand concept kopiëren of gewoon beginnen’, waarschuwde hij. Maar Van Noppen gaf ook enkele adviezen, zoals de inventarisatie van locaties (‘Waar heeft u gebouwen en waar zijn ze nodig?’), van de organisatie (‘Krimpt of groeit uw organisatie?’) en van belangrijke externe
Een impressie van het lentesymposium van FMGezondheidszorg,
v.l.n.r.: de ontvangst door Karin Gruson (secretariaat en organisatie symposium),
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_FMGezondheidszorg 24
10-05-2010 16:44:58
t hema het nieuwe ondernemen
een nieuwe zorg en interne elementen (‘Neem ze mee in uw gebouwontwerp’).
Zorghotels
Passie of proces ‘Het Nieuwe Werken vergt een cultuurverandering.’ Hetgeen Van Noppen van Procore had gesteld, volgde e-office-directeur Roland Hameeteman op. In zijn Yellow & Blue-presentatie zette hij het vervolg uiteen op Het Nieuwe Werken, de nieuwe organisatiestructuur van de 21e eeuw (door e-office Work21 genoemd): geel staat voor passie, blauw voor proces. ‘Passie heeft ruimte nodig om zich te ontwikkelen. Probeer je passie op te bouwen in een zwaar gecontroleerde omgeving, dan gaat dat niet werken. Maar in passie zit nu juist het onderscheidende vermogen van uw bedrijf’, aldus Hameeteman.
‘Omdat de klant ook voorspelbaarheid verwacht – diensten en producten op tijd en volgens de afgesproken prijs leveren – vormen deze voorspelbare taken de processen.’ Dat mensen het kapitaal vormen van elke organisatie en onderneming, werd ook door Hameeteman benadrukt: ‘Realiseert u zich hoeveel kennis er in de zaal en in uw bedrijf zit? Geel en blauw getypeerde mensen kunnen uitstekend in een organisatie samengaan.’ Zie hier de uitleg van de Yellow & Blue-filosofie. Hameeteman startte begin jaren negentig met e-office. Rond het millennium dipte het bedrijf. Inmiddels timmert e-office alweer jaren succesvol aan de weg en creëert het voor professionals de optimale digitale werkomgeving. Valkuilen en successen brachten e-office bij zijn nieuwe tweekleurige filosofie, die Het Nieuwe Werken alweer een stap voorbij is. Dat het thema van dit lentesymposium Het Nieuwe Werken – een nieuwe zorg veel aandacht behoeft en verdient, mag ‹‹ ook deze bijdrage onderstrepen.
Foto’s: Fred Roos, FMGezondheidszorg
De Zorgboulevard in Rotterdam is een treffend voorbeeld van Het Nieuwe Werken in de gezondheidszorg. Hans Lippinkhof van Maxwell Group, gespecialiseerd in hospitality en healthcare-begeleiding en in het opstarten van zorghotels als het Sint Franciscus Gasthuis in Rotterdam en Isala in Zwolle, portretteerde het innovatieve en imposante project. Lippinkhof is nauw betrokken bij de Zorgboulevard, die momenteel wordt gerealiseerd en begin 2011 moet zijn geconcretiseerd. Er nemen vier participanten deel: De Stromen Opmaat Groep, Delta Psychiatrisch Ziekenhuis, Maasstad Ziekenhuis en Geboortehotel. De boulevard krijgt een totaaloppervlak van 36.000 m2. De Zorgboulevard Rotterdam wil het centrum zijn voor gezondheid, zorg en lifestyle in Rotterdam-Zuid en directe omgeving, inclusief gerelateerde educatie en werkgelegenheid. Lippinkhof gunde de deelnemers aan
het lentesymposium een virtueel kijkje in de 121 gastenkamers, het sportcafé, het restaurant, het zwembad en de fysiopraktijk. ‘De organisatie van de zorg is de corebusiness, de rest is uitbesteed. Een bezoek aan een zorghotel moet de verwachtingen overtreffen’, besloot Lippinkhof.
de dagvoorzitter en gastsprekers, en het welkom door Martin Janmaat
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_FMGezondheidszorg 25
25
10-05-2010 16:45:02
SERM0510_FMGezondheidszorg 26
10-05-2010 16:45:03
column willem zuydestein
Colaphone goed in de fout
O
ver klantgerichtheid gesproken. In onze marktgerichte samenleving zie je dat leveranciers steeds opvallender dingen naar de gunsten van de klant. Via de media wordt de consument soms tot vervelens toe geconfronteerd met reclame-uitingen van energiemaatschappijen, verzekeraars en telefoonproviders. In het ene geval etaleert een Brabantse volkszanger zijn onbegrensde intellectuele gaven als het gaat om het afsluiten van een nieuw energiecontract. In een andere situatie worden de consument gouden bergen beloofd als hij met de aanbieder in zee gaat. Het is eigenlijk allemaal zo oud als de weg naar Rome. Alleen zijn de omstandigheden gewijzigd en wordt van andere media gebruikgemaakt. En soms komt het allemaal heel dichtbij. Zoals in het geval van mijn buurvrouw. Die verlengde kort voor de jaarwisseling, ik meen op 30 december, telefonisch haar contract voor mobiele telefonie bij een grote landelijke provider, die we voor het gemak maar Colaphone zullen noemen. Ze had er al jaren een abonnement en was over de kwaliteit van de geleverde diensten best tevreden. Een dienstverlening die zich wat haar betreft beperkte tot de overdracht van spraak en sms’jes. Alle bijkomende ruis, zoals een lidmaatschap van de Colaphone-club of korting op niet ter zake doende attributen, hoefde voor haar niet. In de media had ze echter begrepen dat bij bepaalde abonnementen telefoontoestellen werden verstrekt. Dus vroeg ze de Limburger-van-dienst die op de avond van 30 december op het Colaphone-hoofdkantoor in Maastricht de telefoon opnam, of zij bij verlenging van haar abonnement ook voor zo’n toestel in aanmerking kwam. Dat bleek niet het geval te zijn. Voor haar was
daarmee eigenlijk de kous af. Je kunt het allicht proberen; niet geschoten is tenslotte altijd mis. Maar tot haar eigen verbazing bleek de Colaphone-medewerker in een opperbeste stemming te verkeren en bood hij de buurvrouw uit eigener beweging een nieuwe Nokia aan. ‘Omdat u al zo lang klant bij ons bent’, luidde zijn commentaar. Dat was mooi meegenomen. Nog geen uur later kwam de mail waarin de contractverlenging en de levering van een nieuw gsm-toestel door Colaphone werden bevestigd, bij de buurvrouw binnen. In de weken die volgden, werd het nieuwe contract operationeel, maar bleef de levering van het in het vooruitzicht gestelde toestel achterwege. Opnieuw naar Maastricht gebeld. Via allerlei doorkiesacties en opvallend lange wachtmomenten werd de gesprekstijd door onze Limburgse vrienden echter fors opgerekt. Zodat de provider aan vragende klanten goed verdient. Met een modern woord noemen we dat marktwerking. Je verplichtingen niet nakomen en vervolgens anderen op kosten jagen. Uiteindelijk bleek het betreffende toestel niet meer in voorraad te zijn en pas na enkele weken te worden uitgeleverd. Maar al wat er kwam, geen Nokia. Dus na enkele weken opnieuw gebeld. Bleek de Colaphone-medewerker op 30 december een toezegging te hebben gedaan die niet volgens de interne regels was. Daar kon de klantenservicemedewerker geen enkele mouw aan passen. Zij zou de collega hierop aanspreken en hem vragen de buurvrouw over de levering te contacteren. Je bent tenslotte medewerker van de klantenserviceafdeling of niet. Maar, het laat zich al raden, het toegezegde contact bleef achterwege. Uiteindelijk heeft de buurvrouw een brief geschreven aan het hoofd van de klantenservice van Colaphone. Met
daarbij een kopie van de ondertekende opdrachtbevestiging. Maar al wat er kwam, geen antwoord. Inmiddels zijn we bijna drie maanden verder. Het bewuste Nokia-toestel is nog steeds niet bij de buurvrouw afgeleverd. En ondanks dat ‘communicatie’ tot de corebusiness van provider Colaphone behoort, zwijgt de Maastrichtse onderneming in alle talen. Zo in de trant van: als je er geen aandacht meer aan schenkt, verdwijnen vanzelf alle problemen. Echter, de buurvrouw is niet op haar achterhoofd gevallen. Die heeft indertijd haar school afgemaakt, kan terugzien op een glanzende carrière als leidinggevende in het bedrijfsleven en voelt zich nu gewoon belazerd. Zij wil genoegdoening. Colaphone moet gewoon zijn verplichtingen nakomen. Zo nodig via juridische weg daartoe gedwongen. In dat opzicht is zij net de overheid die tijdens de wedstrijd de spelregels verandert. Die, in tegenstelling tot eerdere afspraken, ziekenhuizen die bij verbouwingen en nieuwbouw financieel in de knel komen, niet langer meer bijspringt. Marktwerking heet dat in ‹‹ modern jargon.
(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Voor België
03 - 231 33 89 www.boma.be
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Column Zuydestein 27
27
10-05-2010 16:55:20
AMSTERDAM
ISSA/INTERCLEAN 2010:
Opnieuw overweldigend Negen hallen, twee themahallen en het nieuwe toegangsgebouw Elicium: op een oppervlak van 26.500 m2 boden 651 exposanten uit 41 landen hun producten en diensten aan. Geen wonder dat de Amsterdamse editie van de ISSA/INTERCLEAN bekend staat als de grootste schoonmaakvakbeurs ter wereld. Wie alle exposanten wil bezoeken, moet per dag 160 stands langs. Een beknopt overzicht van nieuw en vernieuwd dat ons opviel. DICK VAN ZOMEREN
O
m te illustreren hoezeer de beurs is veranderd van een gecombineerde producten- en dienstenvakbeurs naar alleen producten, hoef je slechts te kijken naar de eerste stand bij de ingang van de grote Europahal. Ooit stond daar Hodon, maar nu zie je er een prachtige maar nauwelijks bezochte stand van de Interpump Group uit Italië. Een inzending ‘opgesierd’ door machinecomponenten als pompen en elektromotoren, dus geen complete producten. Die beste plek van de centrale hal zou eerder in aanmerking moeten komen voor inzenders als Kiehl, Alpheios of Cleanfix.
Wat ook opviel: het milieu is terug van weggeweest in de schoonmaak en valt nu onder het bredere begrip sustainability. Werkelijk overal dook dat woord
– of in gewoon Nederlands duurzaam – op in relatie tot green hygiene, cradle to cradle, duurzame houtkap voor hygiënepapier, gerecycled materiaal voor pads en wat al niet meer. Nog nooit zoveel groen, foto’s van planten en bossen (inclusief vogelgeluiden) en liefde voor de natuur gezien als tijdens deze 23e ISSA/INTERCLEAN.
Centrale hal Een greep uit het productaanbod, te beginnen in de centrale hal. Tot de drie winnaars van de Innovation Award behoorde Alpheios, die opnieuw met een fraaie stand in de Europahal aanwezig was. Onder het motto Strategisch Partner werd hier naast de winnende Vive Sustainability Scan ook de adviesrapportage en consultancy voor schoonmaakorganisaties aangeboden, die
ISSA/INTERCLEAN in cijfers aantal exposanten afkomstig uit aantal nieuwe exposanten aantal m2 beursoppervlakte totaal aantal bezoekers aantal Nederlandse bezoekers aantal buitenlandse bezoekers aantal seminars aantal discussieforums aantal inzendingen Innovation Award
28
651 41 landen 178 26.500 23.415 6.790 16.625, uit meer dan 100 landen 5 3 82
moet leiden tot beter werk tegen lagere kosten. Alpheios helpt ook bij de implementatie ervan. De aanbieder uit Heerlen exposeerde ook met Alcres, een vloeronderhoudspakket voor de gezondheidszorg. Verderop demonstreerde Dirksen uit Almelo de Easyfill voor het razendsnel vullen (400 liter per minuut) van waterreservoirs van schrobmachines, inclusief gedoseerd reinigingsmiddel. Daarachter DiBO uit Arendonk (België) met op een kleine aanhanger het Water Waste Control System: een hogedrukunit met een vuilwatertank van 400 liter voor het opvangen van bij gevelreiniging verbruikt water. Ook nieuw: Unimop uit Bergen op Zoom levert voor de foodsector kunststof borstels waarbij in de haren metaalpoeder is verwerkt om zo via magneten te voorkomen dat de haren in het voedsel komen. Greenspeed toonde uiteraard de voor de award genomineerde FIT (bevochtiger van vlakmops), maar ook een in samenwerking met Numatic ontwikkelde werkwagen, de Greeny, die is afgestemd op microvezeltoepassing. Bij overbuurman Unger een systeem om ‘met de stok’ zonnepanelen te reinigen, dat in Duitsland en België al veelvuldig wordt toegepast. De hulpstukken zijn via MultiLink als Lego-steentjes eindeloos met elkaar te verbinden. Daarnaast
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Beursverslag 28
10-05-2010 16:40:27
AMSTERDAM
Ook altijd op de beurs: Wecovi. In deze stand was er uiteraard veel aandacht voor de in het eigen bedrijf in Zwolle vervaardigde pads, waarvan het basismateriaal bestaat uit de bekende gerecyclede mineraalwaterflesjes. Die pads zijn er in twintig varianten. Wecovi toonde ook de Wecoline Clean ’n Easy, een werkwagen met vier houders met kant-en-klare, dus vochtige, reinigingsdoeken voor interieur, sanitair, glas en spiegels en voor uiteenlopende hygiënische toepassingen (met ethanol).
productaanbod Hako, die met de antibacteriële tanks op de schrobmachines ook tot de genomineerden voor de award behoorde. Dit bedrijf demonstreerde het on boarddoseersysteem, waarbij het reinigingsmiddel pas onder de borstel bij het water wordt gevoegd. Tegenover Hako collega Cleanfix uit Oirschot, die voor de RA 505 en de RA 605 (bredere schrobmachines waarmee vooral wordt gemikt op supermarkten) gekozen heeft voor een veel modernere vormgeving, ofwel design. De machines zijn geluidsarm en de waterdosering is gekoppeld aan de snelheid.
non-woven werkdoek die door het Duitse bureau ISEGA een Food Contact Clearance kreeg toegekend. Diversey (voor het eerst zonder de naam te koppelen aan Johnson) was actief met demonstraties. Ook hier een nieuwe schrobmachine waarmee wordt gemikt op winkels en kleine ruimtes: de Taski swingo 350B. Aangedreven door een batterij, extreem wendbaar,
Machines Bij awardwinnaar Kärcher (met de schrob-zuigmachine BD 50/40) was er vooral visueel nieuws annex een schok: na drie jaar wikken en wegen is
De glazenwassers hebben definitief gekozen voor hun eigen beurs in Nieuwegein
Chemie Over naar ‘de chemie’. Ecolab introduceerde de Maxx-lijn, gebaseerd op vier reinigingsmiddelen voor dagelijks gebruik en twee periodieke vloerreinigers. Daarbij behoren de modulair opgebouwde kunststof Vario Maxx-werkwagens, waarin een roestvrijstalen frame onzichtbaar is verwerkt. PGI Nonwovens (Chicopee) uit Cuijk lanceerde de Lavette Super, een
een werkbreedte van 35 centimeter, een afneembaar vuilwaterreservoir van 11 liter en een neer te klappen bedieningshendel, waardoor in één beweging ook onder tafels geschrobd en gedweild kan worden. Ook bij Diversey het Taski Trolley System: duurzame en modulair op te bouwen werkwagens, dat wil zeggen aan te passen aan het gewenste schoonmaakconcept.
de harde kleur geel voor de professionele machines – met uitzondering van de hogedrukreinigers – vervangen door antraciet. Een kleurwissel die is ingegeven omdat antraciet kleurneutraal is en minder gevoelig voor vuil en strepen. Er zijn nog wel steeds gele accenten zichtbaar: een tankdop, op het bedieningspaneel en als streepje onder de naam.
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Beursverslag 29
»
29
10-05-2010 16:40:27
AMSTERDAM
sprayflacon. Zeg maar een miniwerkwagen bovenop een stofzuiger.
Hal 2
Prijzen voor nieuwe e-zine-abonnees Wie zich tijdens de ISSA/INTERCLEAN aanmeldde voor de gratis e-mailnieuwsbrief van Service Management, maakte kans op een mooie prijs. Onder de nieuwe abonnees werden namelijk een laptop en drie digitale camera’s verloot. Thomas Mol, accountmanager bij vakgroothandel Vepa Bins, won de hoofdprijs. De laptop werd uitgereikt door Rens Vrolijk, directeur van Vrolijk Dienstengroep. Op de foto is hij de tweede van rechts en wordt hij geflankeerd door zijn dochter, salesmanager Joany Vrolijk, en door Kevin de Kroon, directeur van De Kroon Beheer. De drie digitale camera’s werden gewonnen door: Jeannie van Nuenen, calculator bij Jos Hofkens HIG, Michiel Veldhuijzen, accountmanager bij Collé Rental & Sales, en Rinie Seebregts, teammanager Huisvesting bij Gemeente Delft. De prijzen zijn beschikbaar gesteld door Schoonnet, een samenwerkingsverband tussen Vrolijk Dienstengroep, Schoonmaakbedrijf Tienstra, Temco Euroclean Services, Schoonmaakbedrijf R. Janssen, Vrolijk De Kroon Facilitaire Diensten en De Kroon Beheer.
Tennant introduceerde tijdens de vorige ISSA/INTERCLEAN de ec-H2O. Inmiddels is dit systeem definitief doorgebroken bij de schrobmachines van Tennant en is het toegepast bij twaalf modellen. Deze Easywater Technology staat voor reinigen zonder reinigingsmiddel, dus ook hier weer sustainabili(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
30
ty. Ec-H2O is bij 70% van het vloeronderhoud toepasbaar, uitgezonderd bij vervuiling door minerale olie. Ook bij Nilfisk Alto sustainability: bij drie modellen schrobmachines is Ecoflex toepasbaar, waarbij de operator via een tiptoets kan kiezen voor reinigen met alleen water, voor vijf doseringen reinigingsmiddel en voor een 60-seconden-boost. Bij dit laatste kan, naast het doseren van water en reinigingsmiddel op erg vervuilde plekken, ook een minuut lang met een verhoogde borsteldruk worden gewerkt. Nog een nieuwigheid in de Europahal: bij Numatic de ProVac 390. Dit is de bekende Henry-stofzuiger, maar dan voorzien van een uittrekbaar verticale hendel – zoals bij moderne koffers. Aan deze hendel is een bakje bevestigd waarin een vochtig microvezeldoekje kan worden meegenomen en/of een
Amsterdam RAI is afgestapt van de namen voor de verschillende hallen en verkiest nummers, gemakkelijker voor buitenlanders. De genoemde Europahal heet officieel hal 1. In hal 2 de langgerekte stand van de van trots overlopende directie van Baudoin Wash-Systems uit Waalwijk, niet alleen winnaar van de categorie schoonmaaksystemen bij de awards, maar ook de overall winnaar. De door dit bedrijf ontwikkelde Travelator Cleaner.nl voor luchthavens en winkelcentra sprak de internationale jury het meest aan. Maar bij Baudoin was meer te zien, bijvoorbeeld de City Washer en de Limited Lite, voor glasbewassing binnen. In de stand van Floorpul uit Kortrijk/ Abalco uit Werkendam de schrobautomaat Jade 55. En ook hier groen alom. Met ‘duurzame ontwikkeling en ecologische systemen’, wat betrekking heeft op het Oz-systeem, waarbij gewerkt wordt met geozoniseerd water, en 3S, waarbij de toevoer van water geautomatiseerd is. In hal 2 naast Baudoin nog drie Nederlandse exposanten. Aseptix uit Loenen aan de Vecht ‘met de snelste’ en, jawel, ‘de groenste desinfectans’. Verder Chamlon, in 1849 in Waalwijk gestart met de productie van werkdoeken, maar sinds 1995 gevestigd in Ootmarsum. Chamlon bedient vooral de private label-markt. En tenslotte IVAC uit Eindhoven, met een in rood-witblauw uitgevoerde stand waar in China vervaardigde vloeronderhoudsmachines werden aangeboden. De Fast-stofwaterzuigers en de eenschijfsmachines worden nu geleverd met snoeren die aan beide zijden van stekkers zijn voorzien. Draadbreuk is storingsoorzaak nummer één en de gebruiker kan nu gewoon een los snoer in voorraad houden en aansluiten, waardoor een storingsmonteur bellen of het opsturen van het apparaat vervalt. Net als wachten op de monteur trouwens. Bij de stofzuigers bestond het losse snoer al.
Hal 3 In de aangrenzende hal 3 slechts drie Nederlandse inzendingen. Vossen Laboratories uit Weert met speciale reini-
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Beursverslag 30
10-05-2010 16:40:38
(Advertentie)
gingsmiddelen (bijvoorbeeld voor teakhout), de Almelose Borstelindustrie met borstelmatten gevat in aluminiumprofielen en Militex uit IJmuiden, vooral bekend als private labelreinigingsmiddelenproducent. Militex is met de uit vijf producten bestaande Mikrolijn in de race voor het Ecolabel. Meer dan 50% van de totale Militexproductie wordt geëxporteerd. Het bedrijf beschikt over productiefaciliteiten in Koeweit en Griekenland, een verkoopkantoor op Cyprus en heeft zeven distributeurs in het Midden-Oosten.
‘Groene’ werkwagen Over naar de hallen 4 en 5 ‘achter’ de Europahal. Op de hele beurs was geen ladder te zien en slechts één hoogwerker, in hal 4, van Hinowa uit Leimuiden. Ook op het voorterrein van de RAI was dit jaar overigens geen enkele hoogwerker te bekennen. In hal 4 nog een bedrijf gericht op de private label-productie van reinigingsmiddelen: Eco Nederland uit Brunssum, met een fabriek in België. Dan Vileda, met E-college ook genomineerd voor de Innovation Award, toonde onder het motto Cleaning the future het prototype van een ‘groene’ werkwagen, waarbij het vervuilde water via een biomassa bacterievrij wordt gemaakt. Daardoor kun je drie maanden met een lading water doen zonder deze te verversen. Door het voortduwen van de werkwagen wek je stroom op voor aanvullende aandrijving vanuit een accu. De Duitse exposant Tana Professional zet zich met Green Care en ‘Geleefd duurzaamheidsbeheer’ waar mogelijk ook al in voor het milieu met E3-producten. Voor grootkeukenreiniging betreft dat het vaatwasmiddel Energy E3, het spoelmiddel Brillant E3 en de reiniger/ontvetter Grease E3. Deze lijn is tijdens de recente ISSA/INTERCLEAN gelanceerd.
Nog meer MVO Importeur/distributeur voor de groothandel Exive uit Zevenaar toonde in hal 5 hulpmateriaal in de vorm van een vlakmophouder met een magnetisch klikmechanisme. Even verderop demonstreerde Bos Polijstmaterialen nieuwe Bonnet-pads, vervaardigd in het eigen bedrijf in Loosdrecht. Quaron Cleaning Systems uit Mijdrecht, ooit Relavit, lanceerde tijdens de beurs eZ Sol-producten. Dat betreft kant-enklare reinigingsoplossingen, bestaande uit vijf boxen (formaat accu). In die boxen zitten op rol 150 stuks werkdoeken voor interieur, sanitair, keukens, vloer en desinfectie. Er is ook een bijpassende eZ Sol-werkwagen leverbaar. Naast Quaron een kleine stand van Boma uit Biddinghuizen, vooral met Ecover-producten, en als eyecatcher een Volkswagenbestelbus uit 1968. Van der Windt Verpakking uit Honselersdijk introduceerde de Power Sterko, een sterke afvalzak van een mixfolie die 15% minder materiaal per zak vraagt. U vermoedde het al: inderdaad, ook maatschappelijk verantwoord ondernemen, ofwel het gevleugelde MVO. Wat milieu en ecologie betreft, vormt Ecover uit Malle (België) in hal 5 al een begrip. Groen staat daar centraal bij alle vijftig soorten reinigers voor vloeren, sanitair en glas. Nog een Nederlandse private label-exposant: Flash uit Nuland introduceerde de FFast Mop, een snelle »
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Beursverslag 31
31
10-05-2010 16:40:48
drielaagse disposable vloermop, desgewenst ook met microvezel.
Hallen 9 en 10 Een paar jaar geleden sloot Amsterdam RAI de Amstelhal en compenseerde dat door er drie hallen van het ‘nieuwe’ deel bij te betrekken, ooit het Holland Complex genoemd en nu hallen 9, 10 en 11. Dankzij het bouwen van het Elicium, het opvallend hoge gebouw met de metalen aanblik, liggen die hallen nu ogenschijnlijk dichter bij het oude complex. Maar het blijft een eind lopen. In dat deel met drie hallen waren in 9 en 10 voor het eerst de washroomexposanten geconcentreerd. Daaronder ook CWS-boco, die aan de hand van
van twaalf washroom-dispensers die met behulp van een inlay kunnen worden voorzien van een foto, een kleurenpatroon of een andere afbeelding. Zo vormen ze een welkome onderbreking in het doorgaans overheersende wit in doorsnee toiletten. Of zoals ze het zelf zeggen: ‘Flair in het toilet’.
Toiletaanbod In dezelfde hal het genomineerde Bloetoilet van The Clean Air Factory uit Amsterdam, het innovatieve ‘toilet met hersens’, zoals beschreven in de toiletspecial van Service Management van november 2009. En niet weg te denken van de ISSA/INTERCLEAN Amsterdam: dispenserleverancier All Care uit Veen-
Het milieu is terug van weggeweest in de schoonmaak en valt nu onder het bredere begrip sustainability zes modellen handdoekautomaten illustreerde hoezeer het aanzien daarvan sinds 1958 is veranderd. In de stand ook de wereldpremière van het CWS Paradise Dry Non Touch Screen, met een groot display voor filmpjes, reclame of mededelingen. De daarin toegepaste katoenen rolhanddoek is ‘met zilverionen veredeld om bacteriën te elimineren’. Onder de slogan Moods introduceerde Initial Hokatex uit Voorburg een reeks
32
endaal. Dit keer werden twee lijnen gelanceerd: de PlasticQline Exclusive (kunststof) en de metalen Qbic-line. De eveneens in hal 9 opgebouwde stand van MTS Euro Products uit Maassluis ademde ook al milieu, groen en hergebruik, mede door de grasmat, het meubilair van sloophout, de boompjes en de vogelgeluiden. Tussen al dat milieu bij MTS Euro Products ook nog een Eco-dispenserlijn plus bijbeho-
rende eigen vullingen van Eco-tissues. De DJ Group uit Vlaardingen introduceerde de V-air, een luchtverfrisser met een patroon met etherische oliën (in vier geuren) die werkt door de natuurlijke luchtstroom in een toilet. Een batterijuitvoering bestellen kan ook. Te midden van al dat toiletaanbod in hal 9 ook AaRiverside uit Schijndel. Samen met het Duitse Saphir Software in hal 11 was dit bedrijf tussen de 650 exposanten de enige aanbieder van software voor de schoonmaak.
Rolborstel op stok Rubbermaid, gevestigd in Luxemburg, was met commercial products ooit zeer actief op de Nederlandse schoonmaakmarkt en is nu weer herrezen. Men toonde een dubbelzijdig vlakmopsysteem, inclusief een mopemmer waarin het gebruikte water wordt gefilterd voor hergebruik. Leverbaar vanaf eind 2010. Poetsdoekenfabriek Brabant uit Goirle, ook in hal 9, levert elf productgroepen voor de schoonmaak als doeken, zepen, zakken en het Kimberly Clark-assortiment. In de altijd levendige stand van Vermop stond een fiets-werkwagencombinatie: een driewieler en een primeur in de vorm van de Shopster. Deze ‘echt modulair’ opgebouwde werkwagen is ontwikkeld in overleg met uitvoerend schoonmaakpersoneel. Een ‘flexibel ruimtewonder’ van 98 cm hoog, waarbij vooral op ergonomie is gelet. Dat geldt voor de wendbaarheid maar ook
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Beursverslag 32
10-05-2010 16:40:52
AMSTERDAM
voor de bereikbaarheid van de opbergruimtes. Gedurende de ISSA/INTERCLEAN was de werkwagen in het RAIcomplex veelvuldig in gebruik te zien bij GCA Special Events. In hal 9 ook een van de weinige echt nieuwe ontwikkelingen: het glazenwassen ‘met de stok’. Karlhans Lehmann/ Puraqleen uit Neustrelitz in NoordDuitsland toonde een stok die niet is voorzien van de klassieke starre langharige borstel, maar van elektrisch aangedreven walsborstels. Een batterij van 12 Volt voedt een kleine elektromotor aan het eind van de stok, waardoor de borstels op commando 80 omwentelingen per minuut maken. De borstels kruipen daardoor als het ware naar boven, waardoor het vermoeiende heen en weer halen bij de klassieke methode vervalt. De leverancier zoekt overigens nog dealers in Nederland. Baudoin meldde dat zij de toepassing van een dergelijk systeem onderzoekt.
handdoek- en toiletrol-dispensers eind april in de RAI als nieuw werden gepresenteerd. Duitse collega Ophardt Hygiene-Technik promootte de serie Santral-dispensers van geborsteld edelstaal, die tegen vlekken door vingercontact zijn beschermd door een coating en die met vijf jaar garantie worden geleverd. De Nederlandse importeur is MTS Euro Products. In hal 10 ook Clean Seat, nu een dochteronderneming van Vendor. Clean Seat levert papieren brildekjes, maar heeft ook een compleet toilet dat slechts eenmaal contactloos hoeft te worden geactiveerd. Eén maal bewegen voor de sensor doet de bril – die is voorzien van een dekje – zakken. Zes seconden na het opstaan na gedane zaken spoelt het toilet door (en verdwijnt het dekje), waarna de bril weer omhoog komt en in de beginstand terugkeert.
Hal 11 Hal 11 in het ‘nieuwe’ deel van het RAI-complex werd gedomineerd door een groot Italiaans paviljoen, een terras met een sushibar en een opstelling met tien merken hogedrukreinigers, waarmee buiten ook demonstraties werden gegeven. Binnen was een stand van Dyson, de bekende warmeluchtdroger waar je de handen in moet steken en die wél werkt. Een soort minitornado – binnen tien seconden zijn je handen droog. Even verderop toonde Dimensio Verpakkingen uit Lelystad plastic vuilniszakken van het type 2Bfresh: 100% biologisch afbreekbare zakken met een lemon- of lavendelgeurtje. Zakken met een geurtje waren er al, maar niet afbreekbaar. Knol uit Dordrecht exposeerde met de stoomreinigers van Doman uit Italië, terwijl het Britse Kerstar, waarmee
Heel veel washroom Ook in hal 10 heel veel washroom. SCA Tissue/Tork lanceerde de Tork Performance object wiping range: dispensers voor papier en non-wovens voor de horeca, gezondheidszorg en industrie. Daarbij is weloverwogen gekeken naar het ontwerp en de kleurstelling. De lijn herinnert in niets aan de bekende doorzichtige omgekeerde plastic Torkemmer met kartelrand en papiersliert die bij de visboer en in de garage hing. Lotus, actief op dezelfde markt, heeft naast de non-touch enMotion-handdoekdispenser nu ook een contactloze zeep(schuim)dispenser en de nextTurn-dispenser, die het papier vel voor vel afgeeft. Zuinig doen, ook dat is MVO en groen denken. Van Houtum/ Satino propageerde in de RAI met de slogan Dare to be black: het met groene energie en op basis van 100% gerecycled papier vervaardigde Satino Blacktoiletpapier. Volgens Van Houtum is black het nieuwe groen en is Satino Black ‘het meest milieuvriendelijke toiletpapier ter wereld’. Het Finse bedrijf Metsä Tissue is naar eigen zeggen marktleider in Scandinavië en levert onder de merknaam Katrin via de groothandel in Nederland ‘aangename toiletoplossingen’. Daaronder verstaan de Finnen alle mogelijke soorten dispensers, waarvan de Katrin System-
» Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Beursverslag 33
33
10-05-2010 16:41:06
(Advertentie) AMSTERDAM
Knol samenwerkt, in de tegenoverliggende stand professionele stofzuigers (standaard en speciale modellen) presenteerde. Verhagen uit Leiden, importeur van schoonmaakmachines en intern transport, introduceerde van het Spaanse Embell een mopsysteem met een scheiding van schoon en vuil water. Nog een Nederlandse exposant: Dreumex uit Oss bood ook iets nieuws, de Scrub & Clean. Met dit industriële handenwasproduct, annex shampoo, kun je ook het hele lichaam wassen. Hewitex uit Krimpen aan de Lek toonde een wisdoek, vlak of op rol, die is te bedrukken met een logo of bedrijfsnaam. Remasystems/BluQ.nl uit Leiden riep op ‘te stoppen met strippen’. Van vloeren wel te verstaan. Dit omdat men voor gladde vloeren een hechtingsreiniger (Advance), een floorfinish (Stronghold) en een conditioner (Spraycare) introduceerde, waarmee de vloer vijf jaar lang beschermd is. Door sommige beursbezoekers werd deze lijn als revolutionair en werkelijk nieuw beschouwd.
Als een kameleon passen de XIBU dispensers in uw toiletruimten. XIBU dispensers van Hagleitner combineren enthousiasme en hygiëne.
For sale Tot slot nog wat algemene indrukken. All Gore met zijn film over de Ongemakkelijke Waarheid zou een tevreden ISSA/INTERCLEAN-bezoeker zijn geweest. Waar je ook keek: niet aflatende verwijzingen over duurzaam produceren, het in acht nemen van het milieu, eerbied voor groen en vooral de natuurlijke hulpbronnen zo veel mogelijk sparen. Vooral leveranciers van ‘chemie’, doseersystemen en papierproducten blinken daarin uit. Machineleveranciers bleven niet achter met ingebouwde doseersystemen. Het aantal aanbieders van glazenwassystemen ‘met de stok’ was beperkt en er was geen enkele gewone ladder te ontdekken. De glazenwassers hebben definitief gekozen voor hun eigen beurs in Nieuwegein. De aanvoer van microvezels is vooral een Aziatische zaak. Talrijke exposanten uit Taiwan, Korea, Maleisië en Pakistan stonden in de RAI. Dan de stands met alleen accu’s, meters, elektromotoren en omvormers. Componenten dus voor schoonmaakmachines. Wat moet je er in Amsterdam mee als je geen producent van die apparaten bent? Daarnaast is het spijtig dat twee traditionele Duitse exposanten met ‘chemie’ hebben afgehaakt: Buzil en nu ook Dr. Schnell. En KimberlyClark werd deerlijk gemist in de Washroom-hal. En dan de Chinezen. Ineens zijn ze daar met vloeronderhoudsmachines, die er sober en functioneel uitzien. Ze worden getoond zonder demonstraties of poespas, zo vanuit de container in de RAI. Sommige exposanten hadden niet eens de moeite genomen om hun bedrijfsnaam in het Engels op de stand te vermelden in plaats van in Chinese tekens, en brochures waren er nauwelijks. Na vier dagen vonden ze het genoeg. Het mee terugnemen van producten was kennelijk te kostbaar, want die vrijdagmiddag hing op veel apparaten een met de hand beschreven A4’tje: All products for sale en Samples for sale. Haast u, misschien ‹‹ staan ze nu nog wel in het magazijn van de RAI.
Intelligent Iedere dispenser functioneert TOUCH FREE. Een NEVER EMPTY dispenser.
Balanced Het systeem benadrukt de balans tussen state of art technologie en maximale efficiency. De hoeveelheid zeep of papier is in tijdsvertraging voor gering gebruik stelbaar.
Unique De verschillende ontwerpen zijn totaal uniek . Ze bieden variatie, flexibiliteit en een fraai design.
Exclusief Hagleitner importeur voor de BENELUX HOOFDVESTIGING Nobelstraat 3 5051 DV Goirle Tel: 013 – 5349040 E-mail: goirle@fragholland.nl
VESTIGING RIJNMOND Hoofdweg Noord 37 C 2913 LB Nieuwerkerk a/d IJssel Tel: 0180 – 332366 E-mail: rijnmond@fragholland.nl
www.fragholland.nl HAGLEITNER DEALERS
www.moderna.nl
www.helderbv.nl
www.jamastore.nl
www.dustyclean.nl
De volgende ISSA/INTERCLEAN Amsterdam vindt plaats van dinsdag 8 tot en met vrijdag 11 mei 2012.
34
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Beursverslag 34
10-05-2010 16:41:30
AMSTERDAM
Innovation Award: twee Nederlandse winnaars Twee Nederlandse bedrijven zijn winnaar geworden bij de verkiezing van de ISSA/INTERCLEAN Innovation Award 2010: Alpheios uit Heerlen en Baudoin Wash-Systems uit Waalwijk. Laatstgenoemd bedrijf werd bovendien de overall winnaar. De uitslag is op 26 april tijdens de officiële opening van de vierdaagse vakbeurs bekendgemaakt. DICK VAN ZOMEREN
D
e organisatie ontving dit jaar 82 aanmeldingen voor de Innovation Award, verdeeld in drie categorieën: categorie I Machines, accessoires en componenten, categorie II Apparatuur/hulpmiddelen voor reinigen, zorg en veiligheid en categorie III Reinigingsbeheer en trainingsoplossingen. Uiteindelijk werden negen producten/ systemen genomineerd: vier Nederlandse, drie Duitse, een Zweedse en een Italiaanse.
Internationale jury Vrijwel elke schoonmaakvakbeurs in Duitsland, Italië, Groot-Brittannië en Frankrijk kent inmiddels innovation awards toe, maar die worden steeds beoordeeld door juryleden uit het organiserende land. ISSA/INTERCLEAN Amsterdam is de enige die de beoordeling objectiever aanpakt door de inzendingen op vijf aspecten te laten beoordelen door een internationale jury. Deze bestaat uit zeven vakjournalisten en een schoonmaakdeskundige uit Nederland, Duitsland, Amerika, Italië, Frankrijk en Groot-Brittannië. De Engelse Michelle Marshall, hoofdredacteur van het European Cleaning Journal, is een van hen en heeft de functie van juryvoorzitter. Aan de hand van beschrijvingen en foto’s kiezen de juryleden individueel per categorie steeds drie genomineerden. Dat resulteert na puntentoekenning uiteindelijk in negen genomineerde bedrijven, die vervolgens zes weken voor
de beurs ten overstaan van de in Amsterdam bijeengekomen voltallige jury een productpresentatie verzorgen. Aan het eind van de dag wordt na gezamenlijk beraad steeds de beste per categorie gekozen, dus drie winnaars. Uit die drie categoriewinnaars kiest men dan ook nog een overall winnaar.
Machines en accessoires De drie genomineerde producenten van machines (categorie I) waren het Italiaanse IPC Gansow en de Duitse inzenders Hako en Kärcher. In alle gevallen ging het om vloeronderhoudsmachines, met name schrob-dweilautomaten. IPC Gansow dong mee met de CT40 ECS, een microscrubsysteem
dat werkt met microvezelpads die bij een zeer lage druk en een hoog toerental (600 per minuut) worden ingezet. Volgens IPC levert dat een reductie op van 80% waterverbruik en 90% reinigingsmiddel. Met een gewone borstel schrobben kan ook, maar dan met 200 toeren. Hako ontwikkelde de B45-, B70- en B90-automaten, speciaal aangepast voor gebruik in de gezondheidszorg, waar de vuilwatertank als een gevaarlijke bacteriebron wordt gezien. De opvallende grijs/witte machines zijn geluidsarm en hebben op de witte tank een logo met de tekst Antibac, omdat deze is vervaardigd van een kunststof die een sterke reductie van de bacte-
Alpheios won de Innovation Award met de Vive Sustainability Scan
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Innovation Award 35
»
35
10-05-2010 16:39:25
AMSTERDAM
riegroei garandeert. Het toevoegen van een desinfectiemiddel aan de vuilwatertank is dus overbodig.
Winnaar categorie I De eerste prijs in categorie I ging naar Kärcher, die was genomineerd voor de introductie van de BD 50/40 RS, een buitengewoon wendbare schrob-dweilautomaat met een draaicirkel van niet meer dan 1,2 meter. De operator staat achterop, maar heeft daarbij toch een goed zicht, want de blinde hoek bedraagt slechts 30 centimeter, waar 75 tot 100 centimeter gebruikelijk is. Het dweilrubber is 360 graden draaibaar, wat het onderhoud en de vervanging sterk vereenvoudigd. De machine is voorzien van een (tegen overlopen beveiligde) Quick-fill en is speciaal ontworpen voor het werken in kleine ruimten, bijvoorbeeld tussen stellingen van supermarkten. Hoogst opvallend: na drie jaar van intern beraad heeft Kärcher met ingang van het voorjaar van 2010 de opvallende kleur hard geel voor professionele reinigingsmachines losgelaten, met uitzondering van de hogedrukreinigers. Elke vloeronderhoudsmachine voor de professionele sector is vanaf de ISSA/INTERCLEAN Amsterdam uitgevoerd in donkergrijs/antraciet. Dit mede omdat geel door strepen en vervuiling nooit fris geel blijft.
Reinigingssystemen In categorie II ging het uitsluitend om Nederlandse inzendingen: Greenspeed uit Rijswijk, The Clean Air Factory uit Amsterdam en Baudoin Wash-Systems uit Waalwijk. Greenspeed was genomineerd met de FIT, de Floormop Injection Tool. Een ingenieus verrijdbaar apparaat voor het bevochtigen van microvezelvlakmops, die vaak te nat worden gemaakt. De FIT wordt geactiveerd door met de mop op nozzles te drukken die, afhankelijk van de soort vloer, naar keuze 3½, 5½, 7½ of 10 seconden water zonder reinigingsmiddel sproeien. Door de 8-litertank kun je in dat laatste geval vijftig keer bevochtigen. Voor het inbrengen en verwijderen van de mop in/uit de voorraadbak hoef je niet je handen te gebruiken. The Clean Air Factory verhuurt (voor minimaal vijf jaar) aan gebouwbeheerders de Bloe Connect, een futuristisch
36
Kärcher behaalde de eerste prijs in de categorie Machines, accessoires en componenten
Baudoin Wash-Systems was de winnaar van categorie II én de overall winnaar ogend toilet waarbij via internet wordt vastgelegd wanneer en hoe vaak een toilet wordt gebruikt om zo de schoonmaakfrequentie te kunnen aanpassen en storingen te signaleren. Bovendien kan zo op afstand ook worden bepaald waar naar schatting voorraden (papier, zeep) moeten worden aangevuld. Een uitkomst in gebouwen met veel verdiepingen. Het spoelwater bevat een antikalkmiddel en bij het doorspoelen vindt ook luchtverfrissing plaats.
Winnaar categorie II Na een close finish werd de winnaar in categorie II de Travelator Cleaner.nl, ontworpen en geleverd door Baudoin Wash-Systems uit Waalwijk. Een uniek apparaat voor het mechanisch reinigen van de lage glazen wanden langs de rollende tapijten, bijvoorbeeld op de pieren van luchthaven Schiphol. Daar is alleen al een lengte van 3,7 kilometer glas te ontdoen van schop- en kofferstrepen. Het is een nogal zware en groot uitgevallen machine die ’s nachts
– als de rolbanden stilstaan – wordt ingezet, waarbij met behulp van drie roterende schijven met microvezeldoek (aan beide binnenzijden) het glas stofen vlekvrij wordt gemaakt. De capaciteit is 500 m2 per uur. De tijdsbesparing bedraagt 65% ten opzichte van het moeizaam gebukt staan en met de hand reinigen. De Travelator Cleaner.nl betekent een wereldprimeur. Een zeer doordacht Nederlands apparaat waarvoor op honderden luchthavens belangstelling zal bestaan. Vandaar dat Baudoin met de Travelator Cleaner.nl door de internationale jury ook tot overall winnaar werd uitgeroepen.
Managementsystemen In categorie III ook weer drie gegadigden: Alpheios uit Heerlen, Avista Time uit Zweden en het Duitse Vileda. Het Zweedse Avista werd genomineerd met Avista Entré, een managementsysteem waarbij uitvoerend personeel zich met een mobiele telefoon op de werkplek aan- en afmeldt en waarmee zij bijzonderheden aan de leiding kan melden. De toepassing werd tijdens de presentatie toegelicht met de situatie aan boord van een veerboot waar in een uur tijd 500 cabines moeten worden gereinigd en klaargemaakt. Een dergelijk systeem (van Nocore en Hago) is ook in ons aprilnummer beschreven. Maar een verbreding bij Avista Entré is dat er in verband met de vele nationaliteiten in de schoonmaak ook een vertaalmodule beschikbaar is.
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Innovation Award 36
10-05-2010 16:39:30
AMSTERDAM
Vileda Professional eindigde in de categorie bij de laatste drie met E-College, een systeem waarmee een uitvoerende via internet – dus online – en interactief op een door hem of haar gekozen tijdstip kan leren werken met Viledaproducten. Of zoals men het zelf presenteerde: interactief digitaal leren schoonmaken. Cursisten kunnen hun eigen taal kiezen en Vileda zegt met E-College voorop te lopen bij de verwachte toename van buitenlandse uitvoerenden in de schoonmaak. De deelnemers aan E-College ontvangen bij voldoende resultaten een certificaat.
Winnaar categorie III Ook in categorie III een Nederlandse winnaar: Alpheios uit Heerlen. Deze leverancier van reinigingsmiddelen en -systemen won met de Vive Sustainability Scan, voor de introductie en implementatie van duurzaam schoonmaken. Dat gebeurde na een lange discussie, omdat Nederland (en België) bij het duurzaam inkopen en ondernemen vooroplopen en de Amerikaanse, En-
gelse en Duitse juryleden aanvankelijk niet begrepen hoe belangrijk sustainability voor leveranciers in de schoonmaak is en dat het begrip méér betekent dan alleen milieu, waar bovendien nog sprake is van een woud van internationale (eco-)keurmerken. Alpheios wil voor de afnemer een partner zijn. De scan omvat daarom een stappenplan voor de opdrachtgever, gevormd door analyse, rapporteren, beslissen en het samen implementeren ofwel toepassen. Dat moet resulteren in minder energie- en materiaalverbruik, getrainde en efficiëntere uitvoerenden en sneller werken door nieuwe schoonmaaktechnologieën.
Jureren is ook leren Jureren betekent ook leren. Over twee jaar zullen wellicht wat striktere regels gelden voor inzendingen. Dit jaar waren er ook ‘innovaties’ als een metalen strip die de afgifte van papieren handdoeken in een dispenser moet verbeteren, en nieuwe batterijen die echter niet speciaal voor schoonmaakmachines
zijn ontworpen. En er waren weer verbeteringen van bestaande systemen die als ‘innovatie’ werden gepresenteerd. De overall winnaar betreft een machine (de Travelator Cleaner.nl) die echter door het bedrijf zelf werd ingedeeld bij schoonmaaksystemen en hulpmaterialen (categorie II). De drie genomineerde machines (categorie I) daarentegen waren alle schrob-dweilautomaten, terwijl deze categorie veel breder is dan alleen vloeronderhoudsmachines. Verder is er vooral uit de Angelsaksische landen een groot aanbod van nieuwe sanitaire producten. Dat wettigt de vraag of daarvoor een aparte awardcategorie moet komen. Die sector was dit jaar namelijk voor het eerst in een afzonderlijke hal – de themahal Washroom – van de RAI gepresenteerd. Wat er van de 82 inzendingen, de genomineerden én het jureren is geleerd, weten we over twee jaar, bij de ISSA/ INTERCLEAN Innovation Award 2012. Want dat die wordt toegekend, staat nu ‹‹ al vast.
(Advertentie)
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Innovation Award 37
37
10-05-2010 16:39:39
AMSTERDAM
38
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Interclean fotoco 38
10-05-2010 16:34:43
AMSTERDAM
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Interclean fotoco 39
39
10-05-2010 16:36:03
glas - en gevelreiniging
Algemeen directeur Fortron, Petra Boonstra:
‘Glasbewassing is méér schoon raam’ Zelf vindt Petra Boonstra het niet zo bijzonder, maar het blijft opmerkelijk dat een mannenbolwerk als Fortron, toegespitst op glas- en gevelreiniging, wordt geleid door een vrouw in de rol van algemeen directeur. Nog niet zo lang overigens, want ze trad begin dit jaar aan in deze functie. Daar staat tegenover dat ze van 1985 tot 2008 al bij dezelfde Vebego-dochter werkte. Een gesprek met een directeur die de ruim 200 glazenwassers met affectie omschrijft als ‘onze jongens’. DICK VAN ZOMEREN
B
egin jaren tachtig studeerde Petra Boonstra Toegepaste Huishoudwetenschappen, de vroegere THW, nu vervangen door de hbo-opleiding Facilitaire Diensten. Als stagiaire kwam ze bij Fortron terecht, waar ze na haar afstuderen aan de slag ging als ‘algemeen bedrijfsassistente’, een functie als duvelstoejager. Ze leerde er alle facetten van het bedrijf kennen.
dit jaar commercieel directeur van Hago is. In zijn vacature werd voorzien door Boonstra terug te halen, maar nu
als algemeen directeur van Fortron. Niet gering, van stagiaire tot algemeen directeur.
Kerngegevens
Vebego-dochter Fortron werd in 1979 door de Vebego Groep opgericht om voor de aangesloten schoonmaakbedrijven specialistische reiniging te verrichten, zoals glasen gevelreiniging en vloeronderhoud. Aanvankelijk verdeeld over twee bedrijven: Fortron voor beneden de grote rivieren en Intron voor de rest van Nederland. Vanaf 1992 werd alleen onder de naam Fortron geopereerd. In twintig jaar tijd vergroeide de voormalige stagiaire via de financiële administratie geheel met Fortron en klom zij op tot controller. Twee jaar geleden stapte Boonstra in dezelfde functie over naar Hago Nederland, de grootste schoonmaakdochter van Vebego. Fortron werd toen geleid door algemeen directeur Wendy Klomp, die sinds begin
40
SERM0510_Fortron 40
bedrijf specialisatie
Fortron glasbewassing, gevelonderhoud, vloeronderhoud en dieptereiniging van grootkeukens en sanitair gevestigd in Hoensbroek opgericht in 1979 holding Vebego Groep aantal medewerkers > 200 omzet in 2009 € 17,2 miljoen website www.fortron.nl
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:44:21
glas - en gevelreiniging
dan alleen een
‘m in rechtstreeks verworven opdrachten en die komen niet vanzelf. We zijn sinds 2006 actief met directe verkoop door de districts- en operationele managers, omdat glasbewassing steeds vaker wordt losgekoppeld van het gangbare schoonmaakcontract. Bovendien tellen voor dat vakgebied de veiligheid en wet- en regelgeving steeds zwaarder. Glasbewassing heeft steeds meer het karakter gekregen van andere specialisaties met een laag frequent karakter, zoals dieptereiniging van sanitair.’
Prijzen
Petra Boonstra, sinds 1 januari algemeen directeur van Fortron: ‘Als je als vrouw tegen die directheid van mannen kunt, kun je uitstekend samenwerken.’
Marktleider Het hoofdkantoor van Fortron staat in Hoensbroek. Het bedrijf beschikt daarnaast over vestigingen in Barneveld en Oud-Beijerland en over steunpunten (voor materiaal) in IJmuiden, Eindhoven, Groningen en Zeeland. Bij de onderneming werken ruim 200 personen in de uitvoering, van wie slechts een handjevol als parttimer, de rest als fulltimer. Onder het motto ‘Reiniging van A tot Z’ is Fortron actief op het gebied van glasbewassing, gevelonderhoud, vloeronderhoud en dieptereiniging van grootkeukens en sanitair. Naar eigen zeggen is het bedrijf daarin marktleider in Nederland. De omzet bedroeg in 2008 ruim € 15 miljoen en steeg vorig jaar tot € 17,2 miljoen. Glasbewassing draagt daar ongeveer 60% aan bij. De rest is het resultaat van gevel- en tapijtreiniging, periodieke dieptereiniging in
grootkeukens en sanitair, vloeronderhoud en desinfectiereiniging.
Directe verkoop Vebego International is ontstaan uit glazenwassersbedrijf Hago, dat Ton Goedmakers in 1943 oprichtte en vernoemde naar zijn vader HArrie GOedmakers. In al die jaren heeft het bedrijf glasbewassing in eigen hand gehouden en werd onderaanbesteding zo veel mogelijk vermeden. Fortron wordt binnen de groep omringd door ten minste vier ‘eigen’ schoonmaakbedrijven, dus kan gemakkelijk worden gedacht dat hun omzet aan glasbewassing vanzelf naar Fortron komt. Dat verklaart echter slechts ten dele de totale omzet. Boonstra: ‘Iets meer dan de helft komt inderdaad van werk voor andere Vebego-bedrijven. Maar de groei zit
De prijzen voor schoonmaak staan geweldig onder druk. Geldt dat ook voor glasbewassing? ‘Absoluut. En vooral bij internetveilingen lijkt het alleen nog maar om de prijs te gaan. Dat speelt echter al veel langer, want het begon allemaal met frequentieverlaging. In 1986 was twaalf keer per jaar ramen wassen nog gebruikelijk, dat ging terug naar zes keer en nu is twee keer per jaar al gewoon. Ooit kostte glasbewassing 50 cent per vierkante meter, nu zie je al bedragen van 30 of 35 cent. Bij dat werk heb je maar twee variabelen: de frequentie en de prijs. Dan bereik je al gauw de bodem. En dan heb ik het nog niet eens over de toegenomen kosten voor veiligheid en regelgeving.’ Is er binnen Fortron nog ruimte voor extra dan wel nieuwe diensten? ‘Nee, want hoe breder het pakket, des te moeilijker wordt het om nog specialist te zijn. Zodra een dienst groot genoeg is om zelfstandig voort te bestaan, wordt die er weer afgehaald om zelfstandig te worden voortgezet. We hebben dat gezien met onze activiteiten in de sector food, die in 2006 zijn ondergebracht in Hago Food & Industry. Ieder specialisme vergt een eigen aanpak en marktbenadering.’
Mannenwereld Boonstra vindt het wat ongemakkelijk om te praten over haar rol als directeur in een wereld die van oudsher een mannenbolwerk is. Ze acht dat niet zo bijzonder, hoewel er onder haar leiding minstens 200 glazenwassers aan het werk zijn. ‘Ik ervaar dat niet als bijzonder, hoewel het me tijdens vergaderingen van de AWOG (het segment
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Fortron 41
»
41
10-05-2010 16:44:27
glas - en gevelreiniging
glasbewassing binnen de werkgeversvereniging OSB, red.) wel eens opviel dat ik de enige vrouw was. Maar ik weet niet beter sinds ik bij Fortron aan de slag ging en ik denk de mannenwereld nu beter te kennen dan de vrouwenwereld. Wat ik als prettig ervaar, is dat mannen geen blad voor de mond nemen en heel direct samenwerken en communiceren. Ook als directeur heb ik nog steeds heel veel met hen te maken, omdat we hier niet zo aan hiërarchie hechten en de organisatie werkelijk plat is. Een ivoren toren kennen we niet en ik spreek over de glazenwassers als onze jongens. Ik ervaar geen grens tussen mannen en vrouwen. Alleen fysiek, als het gaat om het tillen van ladders speelt dat. We hebben zelfs vrouwelijke glazenwassers, al worden die vooral binnen gebouwen ingezet. Als je als vrouw tegen die directheid van mannen kunt, kun je uitstekend samenwerken. In mijn functie als controller bij Fortron heb ik de vraag trou-
Ook ’s avonds. Daar kiest niet elke vrouw voor. Misschien moet men er nog aan wennen. Onbekend maakt onbemind. Vroeger zag je ook nauwelijks vrouwelijke doktoren, terwijl dat nu algemeen geaccepteerd is. Vrouwen reageren soms anders dan mannen, maar dat hoeft geen tegenstelling te betekenen. Het is jammer als je tegenover elkaar gaat staan, het gaat beter mét elkaar. Voor mezelf wil ik de keus alleen maken op basis van kwaliteit, niet op basis van geslacht.’
Groei Je bent bij Fortron en bij Hago controller geweest, dus cijfers en financiën. Ben je deep down niet meer een cijferfreak dan een algemeen directeur? ‘Nee, dat denk ik niet. Cijfermatig inzicht helpt in elke functie en als controller werd er ook al veel meer van me verwacht. Ik kreeg ook te maken met ICT, P&O-werk, backoffice en ondersteuning van de buitendienst.
‘Ooit kostte glasbewassing 50 cent per vierkante meter, nu zie je al bedragen van 30 of 35 cent’ wens nooit gekregen hoe het is om in een mannenomgeving te werken.’ Heb je als vrouw tijdens de route naar algemeen directeur ooit met het fameuze glazen plafond te maken gekregen? ‘Nee. Ik weet ook niet of dat er is. Als er al sprake is van achterstand, dan heeft dat naar mijn mening meer te maken met je privésituatie, want een functie als deze vraagt méér dan fulltime werken, omdat je veel weg bent. (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Fortron is heel operationeel gericht en vooral het brede werkveld heb ik meteen als leuk ervaren. Nu heb ik ineens met productontwikkeling te maken en dat is leuk én spannend, omdat het zoveel met mensen te maken heeft.’ Welke sector zie je bij Fortron het liefst groeien: glas-, gevel- of dieptereiniging? ‘Ik heb het geluk dat ze allemaal groeien en dat de totale omzet is gestegen tot meer dan € 17 miljoen. Maar als ik toch moet kiezen: glasbewassing, daar komen we vandaan. Dus primair is de volgorde glas-, gevel- en dieptereiniging. Al die panden met glas in de gevel langs de snelweg in de Randstad… We hebben zelfs wel eens geprobeerd uit te rekenen hoeveel vierkante meter glas dat is. Maar dat bleek onmogelijk.’
Communicatietraject +31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
42
SERM0510_Fortron 42
Je bent 25 jaar in dienst van Vebego. Na een uitstapje van anderhalf jaar naar Hago keerde je alweer terug naar
▶ ‘Glasbewassing wordt steeds vaker losgekoppeld van het gangbare schoonmaakcontract.’ ▶ ‘Glasbewassing is een voortdurend aangepast communicatietraject met opdrachtgevers en facility managers over de uitvoering en de frequentie.’ Fortron. Wat is er zo leuk aan om hier te werken? ‘Eerst over dat uitstapje. In de functie van controller wilde ik na 22 jaar dat werk wel eens in een andere omgeving doen en dat kon bij Hago. Ik koos daarbij niet voor anderhalf jaar, maar door het vertrek van Wendy Klomp ontstond hier ineens de vacature van algemeen directeur. Die mogelijkheid wilde ik niet voorbij laten gaan en dáárom keerde ik terug naar Fortron. Ook omdat dit een geweldig bedrijf is. Om het directe en omdat geen dag hetzelfde is. Glasbewassing is enorm veranderd door nieuwe technieken, en doordat de regelgeving en de klanten zijn veranderd. Je hebt nu voor glas of gevels te maken met investeerders in gebouwen, facilitaire beheerders en gebouwgebruikers, de huurders. Bovendien zijn er steeds meer geclusterde aanbestedingen van gebouwen die om de paar jaar op de markt komen. Dat houdt je heel scherp.’ En dat gecompliceerde maakt het leuk? ‘Ja. Voor de leek is het gewoon ramenwassen. Maar in mijn beleving is glasbewassing méér dan alleen een schoon raam. Het vraagt SVS-opgeleid uitvoerend personeel dat kan omgaan met nieuwe materialen en met PDA’s, en dat kennis heeft van veiligheid en VCA’s. Wat ons betreft, is het een voortdurend aangepast communicatietraject met opdrachtgevers en facility managers over de uitvoering en de frequentie. Hij of zij moet gebouwgebruikers meteen kunnen vertellen wanneer we komen en hoe vaak. Ik vergelijk het wel eens met het volgsysteem van DHL voor verzonden pakjes: weten waar het onderweg is en wanneer het aankomt. Die dynamiek als directeur te kunnen ‹‹ sturen, vind ik erg leuk.’
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:44:30
UNIEK
E
MASTE RCLAS S
AAN DE SLAG MET EEN MODERNE WERKSTIJL Unieke 5-daagse masterclass op inspirerende locaties. Ga naar onderstaande website en schrijf u nu in.
www.ohnw.nl/masterclass SERM0510_Fortron 43
10-05-2010 16:44:34
vakevenementen
EuroSkills:
Hét EK voor vakkanjers Bloembinder, verzorgende, metselaar, meubelmaker, directiesecretaresse, leerling-kok en schoonmaker; het is een greep uit de tientallen beroepen waarvoor dit jaar op Europees niveau een vakcompetitie plaatsvindt. De Nederlandse winnaars gaan van 9 tot en met 11 december naar het Portugese Lissabon en strijden daar om een plaats op de internationale troon. Ook een professioneel schoonmaakteam is vertegenwoordigd: vier toppers van Hago Nederland, Official Partner van Skills Netherlands. PETRA DE BRUIN
N
ederland kan niet zonder goede vakmensen. Daarom promoot de stichting Skills Netherlands het belang van het vakmanschap en het beroepsonderwijs; door het ont-
nale beroepenwedstrijden op vmbo- en mbo-niveau voor jongeren tussen de 18 en 23 jaar. Wie een kijkje op de website van Skills Netherlands neemt, ziet direct hoe actief en enthousiast de stich-
‘We willen bijdragen aan het vakmanschap van de schoonmaakbranche’ wikkelen en organiseren van diverse evenementen en vakwedstrijden, zoals EuroSkills en WorldSkills – internatio-
44
SERM0510_EuroSkils 44
ting is en wat haar drijfveer is: imagoverbetering, talentontwikkeling en loopbaanoriëntatie en -begeleiding.
Schoonmaakdienstverlener Hago Nederland tekende op 25 november 2009 een samenwerkingsovereenkomst met Skills Netherlands. Daarmee verbond het bedrijf zich voor een periode van drie jaar aan de beroepenwedstrijden. Hago werd Official Partner van Skills Netherlands en legde zich vast om met de beste schoonmaakkrachten deel te nemen aan EuroSkills Lissabon 2010, WorldSkills Londen 2011 en EuroSkills Spa 2012, dé grote Europese vakwedstrijden voor de schoonmaak. ‘De deelnemende teams zijn via Hago aangedragen. Hiermee willen we bijdragen aan het vakmanschap van de
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:43:08
vakevenementen
schoonmaakbranche’, legt Erik Pos uit. ‘Zo laten we zien dat we het vak zeer serieus nemen, waardoor medewerkers extra trots kunnen zijn op hun beroep.’ Als projectleider bij Hago Nederland heeft Pos ook het Skills-project toebedeeld gekregen. Dat betekent veel organiseren, coördineren, faciliteren en begeleiden, maar ook: direct na de contractondertekening met volle vaart aan de bak gaan. ‘Op de vakbeurs Facilitair in Den Bosch hielden we op 13 en 14 januari al de selectiewedstrijden om te bepalen welk schoonmaakteam naar Lissabon wordt uitgezonden en Nederland dus gaat vertegenwoordigen. Daarvoor moesten we tal van zaken regelen, zoals een jury, een wedstrijd, schoonmaakmachines en -middelen, maar we moesten ook de beste schoonmakers zien te vinden. Dat is gelukt!’
Selectiewedstrijden Op de stand van Hago in hal 1 van de Brabanthallen streden medio januari negen deelnemers, onder belangstelling van beursbezoekers, betrokkenen en pers, in twee voorrondes voor een finaleplaats. Pos over deze selectiewedstrijden: ‘De deelnemers moesten verschillende opdrachten uitvoeren om hun vakmanschap te tonen. Zo stripten zij een vloer en conserveerden zij deze vervolgens, en maakten zij een fictieve ziekenhuiskamer schoon waar een patiënt in bed onverstoord zijn krantje las.’ Geen wedstrijd zonder jury, dus ook geen vakwedstrijd zonder vakjury.
Skills: ins & outs WorldSkills bestaat al ongeveer 45 jaar. Om het jaar wordt ergens ter wereld een beroepenwedstrijd gehouden voor deelnemers van 18 tot 25 jaar, in feite een promotie van de mbo- en vmbo-beroepen. De Europese Unie heeft sinds 2008 EuroSkills, dat is geschoeid op de leest van WorldSkills, met dit verschil dat er uitsluitend Europese landen mee mogen doen. De eerste EuroSkills vond in september 2008 in Rotterdam plaats (35.000 bezoekers!), de volgende in Lissabon in november 2010. Elk land dat een team voor een bepaald beroep inschrijft, levert een expert aan. Deze expert moet ondersteund worden door een brancheorganisatie, moet goed thuis zijn in het beroep, en maakt deel uit van het Skills Management Team en van de jury. De experts kie-
‘In Den Bosch vormden Stefan Deelstra van opleidingsinstituut SVS, Karin Jansen van Hago Gezondheidszorg en Fred Roos van zorginstelling Gemiva-SVG Groep de vakjury. Deze beoordeelde de
zen na afloop van de wedstrijden één of meerdere deputy chief experts en een chief expert, dit is de CEO van de wedstrijden. Deze wordt bijgestaan door een jury president, die meestal meer skills behartigt en toezicht houdt op het naleven van het (strenge) wedstrijdreglement. Elk land heeft zijn eigen Skills-organisatie, voor Nederland is dat Skills Netherlands, die alle activiteiten rond het Nederlandse team coördineert. In 2008 ondersteunde brancheorganisatie RAS de EuroSkillswedstrijden en trainde opleidingsinstituut SVS het schoonmaakteam. In 2010, 2011 en 2012 is Hago Nederland Official Partner van Skills Netherlands, SVS verleent ook dit keer ondersteuning in de vorm van teamtrainingen. Deze overeenkomst geldt voor EuroSkills Lissabon 2010, WorldSkills Londen 2011 en EuroSkills Spa 2012.
prestaties van de individuele deelnemers en lette daarbij bijvoorbeeld op ergonomie, het gebruik van de juiste middelen, de volgorde van werken, de onderlinge samenwerking, en de
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_EuroSkils 45
»
45
10-05-2010 16:43:23
vakevenementen
Masters in Ahoy Rotterdam. Dat is een beroepenevenement met onder andere de selectiewedstrijden voor EuroSkills. Omdat voor schoonmaak de selectiewedstrijden al hadden plaatsgevonden, namen wij dus niet deel aan Skills Masters. Wel hebben we tijdens de ISSA/INTERCLEAN, eind april in Amsterdam, demowedstrijden gehouden. Zeg maar een soort MiniSkills. De drie schoonmaakmedewerkers en de supervisor worden de komende maanden intensief getraind en begeleid door Cor van der Velden, juryvoorzitter van de Europese vakwedstrijden, Stefan Deelstra, en teamleader Karin Jansen. Zij gaat ook met het wedstrijdteam mee naar Lissabon.’
Trots
Hago Nederland heeft zich voor drie jaar aan de beroepenwedstrijden EuroSkills en WorldSkills verbonden. Cor van der Velden (links) is juryvoorzitter van de Europese vakwedstrijden en projectleider Erik Pos regisseert het evenement. methode en kwaliteit van de schoonmaakactiviteiten. Kortom, de jury beoordeelde of de deelnemers vakkundig schoonmaakten volgens de strenge eisen die de Europese Skills-organisatie aan het vak heeft gesteld.’
Winnaars Aan het einde van de tweede beurs- c.q. wedstrijddag werden het beste team, de beste supervisors en de beste schoonmakers verkozen. Bij die prijsuitreiking waren ook Jos de Goey, directeur van Skills Netherlands, Ruud Danklof, directeur van Hago, en observer Mees Weststrate aanwezig.
(Advertentie)
‘Uit de winnaars is het winnende team samengesteld: Lindsay van der Velden, Dwayne Hoekstra en supervisor Koen
Met meer dan 50 beroepen en 400 jonge mensen uit meer dan 27 landen belooft EuroSkills een waar spektakel te worden Meevissen. Haldun Unalan is reserveschoonmaker. Want we kunnen het ons natuurlijk niet veroorloven dat we door plotselinge uitval tijdens de Europese wedstrijd mankracht tekortkomen’, legt Skills-projectleider Pos uit.
DE STANDAARD IN MICROVEZEL
EuroSkills
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
46
SERM0510_EuroSkils 46
Alle ogen zijn gericht op het EK voor vakkanjers in Portugal, eind van het jaar. Terecht. Als land en als branche kunnen we er trots op zijn – en zijn we dat ook – dat het beroep schoonmaak vertegenwoordigd is en dat een Nederlands team op internationaal niveau meedingt naar een podiumplaats. Een team dat strijdt tegen schoonmaakteams uit onder meer Oostenrijk, Finland en Portugal.
Met meer dan 50 beroepen en 400 jonge mensen uit meer dan 27 landen belooft de Europese beroepenwedstrijd EuroSkills een waar spektakel te worden. Van 9 tot en met 11 december vindt dat spektakel in Lissabon plaats, maar voordat het zover is, staan er nogal wat activiteiten op het programma. Pos: ‘Afgelopen maart was er Skills
Tijdens de prijsuitreiking van de selectiewedstrijden in Den Bosch verwoordde Hago-directeur Ruud Danklof treffend het doel van deelname: ‘Vakmanschap is al jaren een van onze speerpunten. Dat is waarmee je je als landelijk schoonmaakexpert onderscheidt. We kunnen ons werk nog zo mooi verkopen, het is van belang dat je de gemaakte afspraken nakomt en dat je kwaliteit levert. Hiermee kun je echt het verschil maken.’ ‘Kortom, zo doen we dat bij Hago! Deze schoonmakers hebben bewezen dat zij weten hoe je dat doet. Een ‹‹ prachtig voorbeeld!’
Service Management nummer 5 mei 2010
10-05-2010 16:43:30
241
.ik zocht .ik vond Ik zocht Een verrassende locatie voor onze bijeenkomst Ik vond Mijn accommodatie via Acco.support Heb jij ook regelmatig een accommodatie nodig? Geen tijd om er zelf goed in te duiken? Geen probleem. Wij helpen je graag met zoeken. Snel en nog gratis ook. Onze suggesties zijn vrijblijvend. En: je krijgt altijd meerdere alternatieven. De keuze is dus nog steeds aan jou!
Bel 0900 - 222 66 66 of mail support@acco.nl
(â‚Ź 0,25/minuut)
Acco.support is een dienst van
24128-1_Adv Acco Support.indd S 47 1 SERM0510_EuroSkils
zoek en boek een locatie uit duizenden
05-10-2009 16:43:40 14:42:31 10-05-2010
europees aanbesteden
Nieuwe Aanbestedingsw Als de plannen doorgaan, treedt eind 2010 de nieuwe Aanbestedingswet in werking. Zal er echt sprake zijn van een lastenvermindering voor ondernemers en overheid? Een korte blik op de nieuwe regels. MARIAM EL FERTASI EN MAARTEN ERASMUS*
N
aar verwachting wordt eind 2010 de nieuwe Aanbestedingswet van kracht. Deze wet gaat ook gelden voor opdrachten onder de aanbestedingsdrempel. Volgens de wetgever leiden de nieuwe regels tot een aanzienlijke lastenvermindering voor ondernemers en overheid en maken ze een einde aan de ‘versnipperde’ regelgeving. Wat houden de nieuwe regels in, en wordt het werkelijk eenvoudiger?
Aandachtspunten De wetgever heeft bij de ontwikkeling van de nieuwe aanbestedingsregels een aantal aandachtspunten geformuleerd: • toegankelijkheid; • vermindering van lasten; • innovatie en duurzaamheid; • integriteit en naleving. De toegankelijkheid is vooral van belang voor het MKB. Minder regels én duidelijke regels vergroten voor kleinere
diensten met meer locaties verspreid over Nederland kiezen er momenteel vaak voor om de opdracht te gunnen aan één groot bedrijf. Dit gebeurt vaak bij diensten als catering, beveiliging en schoonmaak. Alleen de grote bedrijven kunnen landelijke dekking bieden en de kleine krijgen zo nauwelijks een kans.
In verhouding Alles wat gevraagd wordt, zoals de geschiktheidseisen, termijnen en uitsluitingsgronden, dient in verhouding tot de opdracht te zijn. Zo moet de omzeteis in verhouding zijn met de opdrachtwaarde. Dit proportionaliteitsbeginsel geldt voor alles wat in de aanbesteding wordt uitgevraagd.
Onder de drempel De beginselen van het Europees aanbesteden (gelijkheid, proportionaliteit en transparantie) gaan ook gelden voor opdrachten onder de drempel. Deze be-
De nieuwe wet gaat ook gelden voor opdrachten onder de aanbestedingsdrempel bedrijven de kans op een opdracht. De vereenvoudigde regels leveren volgens de minister van Economische Zaken een jaarlijkse besparing op van € 77 miljoen.
ginselen worden expliciet vastgelegd in de nieuwe wet. De aanbestedende diensten worden dus bij wet verplicht om alles onder de juiste beginselen aan te besteden.
Niet clusteren In de toekomst moeten ook kleinere bedrijven de kans krijgen om mee te dingen naar overheidsopdrachten. Het clusteren van opdrachten wordt daarom aan banden gelegd. Aanbestedende
48
Gemak Het indienen van een offerte is doorgaans een aanzienlijke kostenpost voor een bedrijf. Er is immers veel werk gemoeid met het meesturen van allerlei bewijsmateriaal. Om deze kosten te
Historie » De overheid is al sinds de bouwfraude (2002-2003) bezig om nieuwe wetgeving voor aanbesteden op te stellen. Tijdens de parlementaire enquête bleek de huidige wetgeving ‘versnipperd’ en ‘verkokerd’. Er was geen duidelijke uniforme regelgeving, waardoor de overheid opdrachten op verschillende, soms verkeerde wijzen aanbesteedde of helemaal niet aanbesteedde. » In 2007 bleek dat de Nederlandse ministeries voor minstens € 43,4 miljoen in strijd met de Europese regelgeving hadden aanbesteed. Er werden zelfs opdrachten met een waarde van € 750.000,- onderhands gegund. Hoog tijd dus voor een wet waarmee dergelijke misstanden kunnen worden voorkomen. » In 2008 werd het wetsvoorstel nog afgeschoten door de Eerste Kamer vanwege de kritiek vanuit onder andere NEVI en VNG. Het was een ‘lege’ raamwet, met daarin verwijzingen naar de Algemene Maatregelen van Bestuur, die niet de knelpunten zou wegnemen.
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Aanbestedingswet 48
10-05-2010 16:42:39
europees aanbesteden
et: echt een stap verder? beperken, wordt voortaan gewerkt met een Eigen Verklaring. De ondernemer verklaart daarin dat hij voldoet aan alle gestelde eisen. Pas op het moment dat hij de opdracht daadwerkelijk gegund krijgt, worden alle gevraagde documenten ingediend. De afgewezen partijen wordt zo aanzienlijk veel werk bespaard. Verder wordt het indienen van offertes gedigitaliseerd. De aanbestedende diensten kunnen via TenderNed hun offerteaanvraag digitaal aanbieden en de ondernemers op hun beurt kunnen de offerte digitaal aanleveren. Dit biedt gemak en scheelt bovendien een hoop papier.
Ondersteuning Onder de noemer flankerend beleid krijgen inkopers ondersteuning en handvatten bij het uitvoeren van Europese aanbestedingen. Zo worden alle procedures stapsgewijs uitgeschreven. De inkoper wordt als het ware door de aanbestedingsprocedure geloodst. Het flankerend beleid streeft enerzijds naar uniformiteit in de aanbestedingen, maar moet anderzijds ruimte bieden voor maatwerk. Niet één aanbesteding is tenslotte hetzelfde. Het flankerend beleid zal worden vastgesteld door het bedrijfsleven en de
VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten). Lukt dit niet, dan komt de wetgever zelf met beleidsregels ter ondersteuning.
Sceptisch Het nieuwe wetsvoorstel is afgelopen november met instemming van de ministerraad voor advies aan de Raad van State gestuurd. Het ministerie van Economische Zaken heeft belanghebbenden van tevoren naar hun visie op het nieuwe wetsvoorstel gevraagd. Het opnemen van de beginselen, waaronder het proportionaliteitsbeginsel, is een maatregel die op veel bijval kan rekenen. Over het flankerend beleid zijn aanbestedende diensten sceptisch. Het uitwerken van aanbestedingsprocedures en deze verplicht stellen wordt gezien als een onmogelijke opgave. Inkoopwerk laat zich – vanwege de diversiteit aan producten en de dynamiek in de markt – moeilijk in standaardprocedures dwingen. Het is ook (nog) niet duidelijk wat het flankerend beleid precies inhoudt. Het zou verstandiger zijn om dit beleid te zien als een leidraad en het niet verplicht te stellen. Zo blijft er voldoende
ruimte voor maatwerk als het bijvoorbeeld om een complexe opdracht gaat.
Lastenvermindering? Het valt te betwijfelen of de nieuwe wet gaat zorgen voor een uniform kader en voor lastenvermindering, zoals de wetgever voorspelt. Het heeft er alle schijn van dat de wetgever vooral gekeken heeft naar de knelpunten voor de kleinere bedrijven en niet naar de knelpunten voor de aanbestedende diensten. Iedereen juicht het toe dat er redelijke eisen aan (kleinere) ondernemers worden gesteld, zodat zij een eerlijke kans hebben op een opdracht, zonder veel bijkomende kosten. De voordelen voor de aanbestedende diensten zijn nog niet evident. Omdat de wet ook gaat gelden voor opdrachten onder de drempel, moeten de aanbestedende diensten meer inkooptrajecten gaan uitvoeren op de wijze zoals die is voorgeschreven door de wetgever. Dit levert waarschijnlijk meer werk op. De verwachte lastenvermindering van € 77 miljoen kon wel eens gaan tegenvallen. We laten ons ‹‹ graag verrassen. * Mariam el Fertasi is adviseur bij Emeritor en Maarten Erasmus is managing consultant bij Emeritor
(Advertentie)
z
Urinestank ??? NU definitief elimineren met: Brunschwig Urinevanger Triple Action New Formula is een biologische sanitairreiniger met minimaal 55 miljoen kve’s per ml Noble Bio inside !!! Brunschwig Urinevanger Triple Action: 1) Ontgeurt 2) Reinigt 3) Ontkalkt Absoluut onschadelijk voor mens, dier en milieu, draagt onze urinevanger bij aan een duurzamer samenleving ! Brunschwig chemie
Voor meer informatie over ons komplete assortiment biologische reinigingsproducten: www.brunschwig.nl, of bel, fax, mail ons: Brunschwig chemie bv Plesmanstraat 59, 3905 KZ Veenendaal T 0318 - 55 45 00 F 0318 - 51 05 04 E brunschwig@brunschwig.nl
SERM0510_Aanbestedingswet 49
Brunschwig Urinevanger Triple Action New Formula, grensverleggend duurzaam
Brunschwig chemie bv Hexaanweg 2, 1041 AX Amsterdam T 020 - 611 31 33 F 020 - 613 75 96 E brunschwig@brunschwig.nl
We deliver
10-05-2010 16:42:40
Nieuw! Padstop voor Pro’s 100% gerecyclede polyester vezels
De schoonste vloerpads voor schoonmaakprofessionals. Vloerpads die de professionele, milieubewuste facilitaire dienstverlener uit het hart zijn gegrepen. Door Wecoline vervaardigd van 100% gerecycled materiaal. Wecoline pads by Americo. Een garantie dat u schoonmaakt met de beste en schoonste vloerpads! WECOLINE PADS BY
In het productieproces worden uitsluitend latex harsen op waterbasis gebruikt
www.wecoline.com
De kandidaat die u zoekt hebben wij al gevonden
www.jobnews.nl
SERM0510_Aanbestedingswet 50
10-05-2010 16:42:40
contac ten en contrac ten
Samenwerking drie Zwolse bedrijven Drie Zwolse bedrijven gaan samenwerken: Wecovi produceert de ‘groene’ vloerpads Wecoline pad by Americo, de schoonmakers van Novon gaan ermee schoonmaken en Ewepo verkoopt de pads.
Novon is het eerste schoonmaakbedrijf dat voor deze pads van Wecovi kiest. Ewepo – leverancier van schoonmaakmachines, -materialen en -middelen – levert de pads. Wecovi, Ewepo en Novon zijn voorlopers in duurzamer grondstofgebruik in vloerpads. ‘Door onze krachten te bundelen, hopen we met deze drie bedrijven een voortrekkersrol te kunnen blijven vervullen’, aldus marketing- en salesdirecteur Derik Landman van Wecovi.
Het basismateriaal voor deze ‘groene’ vloerpad vormen gerecyclede petflessen. Het kleuren en vormen gebeurt respectievelijk met verven en harsen op waterbasis.
Asito en Greenchoice zetten in op energiereductie Asito heeft een contract afgesloten met Greenchoice met als doel het reduceren van energieverbruik en de levering van groene stroom aan alle eigen panden. Ook worden alle 12.000 Asito-medewerkers en hun gezinnen uitgenodigd om aan deze actie deel te nemen.
Greenchoice is mede gemaakt vanwege de aansluiting van de missies van beide partijen: mensen bewuster maken van hun energieverbruik. De gezamenlijke inspanning om het energieverbruik te verlagen, is een van de acties waarmee Asito haar ambitie om in 2010 haar CO2-voetafdruk met 10% te verkleinen, wil bewerkstelligen.
De actie rondom energiereductie past in Asito’s MVO-beleid. De keuze voor
Cedrah kiest voor Alpheios Stichting Cedrah (wonen, zorg en welzijn voor ouderen) heeft een driejarige overeenkomst, met nog eens twee optiejaren, afgesloten met Alpheios. Alpheios’ offerte en diens persoonlijke presentatie op strategisch niveau hebben daarin de doorslag gegeven. Cedrah heeft woonzorgcentra in Capelle aan
den IJssel, Moerkapelle, Vlaardingen en Zwijndrecht en twee serviceflats in Rotterdam. Drie van de vier woonzorgcentra worden in de komende jaren vervangen door nieuwbouw. Alpheios zal hierin stichting Cedrah adviseren om samen een performanceverbetering van de schoonmaakorganisatie te realiseren. De opstart hiervoor is inmiddels in volle gang.
Countus gaat voor E-COO Accountants- en adviseurskantoor Countus uit Zwolle heeft gekozen voor duurzaam afvalbeheer vanaf de werkplek met E-COO. Met de inzet van het E-COO-concept, en de daarbij horende speciale afvalbakken, worden alle vrijkomende afvalstromen, zoals papier, plastic en klein gevaarlijk afval, binnen een kantooromgeving gescheiden ingenomen vanaf de werkplek.
Deelstromen worden hergebruikt. Dankzij E-COO kan 30% meer afval ter recycling worden aangeboden. E-COO is een partnermanual. De sleutel tot succes is de wijze waarop eigen mensen en externe facilitaire medewerkers het afvalbeheer gezamenlijk uitvoeren. Ontwikkelaar COO zorgt voor de benodigde expertise en knowhow bij de (externe) facilitaire medewerkers met een gedegen trainingstraject.
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Contacten en cont 51
51
10-05-2010 16:54:07
contac ten en contrac ten
Piecom is Tana-dealer Sinds 1 april is Piecom Cleaning Products uit Rotterdam dealer van Tana Professional. Relaties van totaalleverancier Piecom vragen steeds vaker naar MVO-producten. Daarom ging het bedrijf uit Rotterdam op zoek naar een leverancier van deze artikelen. Met het oog op de ISO14001-
certificering koos Piecom zeer bewust voor Tana Professional. ‘Tana heeft als fabrikant een uitgebreid pakket dagelijkse reinigingsmiddelen met het ecolabel en een goed uitgebalanceerd programma met middelen voor vloeronderhoud’, aldus Frank Laurentius, managing director van Piecom Cleaning Products.
Van Houtum Papier voorkeursleverancier Gom De Limburgse onderneming Van Houtum uit Swalmen is door schoonmaakbedrijf Gom uit Schiedam verkozen tot voorkeursleverancier van papieren handdoeken en toiletpapier. Daarmee zet de Schiedamse onderneming een nieuwe stap in de verdere verduurzaming van haar bedrijfsactiviteiten. Gom Schoonhouden levert jaarlijks bij haar opdrachtgevers zo’n 20 miljoen
papieren handdoekjes. Van Houtum is wereldwijd de eerste tissuepapierfabrikant met een Cradle to Cradle-gecertificeerd productieproces. Hierbij zijn alle chemicaliën die nodig zijn tijdens het productieproces, vervangen door natuurlijke hulpstoffen. Deze zijn onschadelijk voor het milieu en ook nog eens biologisch afbreekbaar. Het contract tussen Gom en Van Houtum loopt vijf jaar.
Bijdrage Kärcher aan Ronald McDonald Centre Reinigingsspecialist Kärcher is officiële sponsor van het Ronald McDonald Kinderfonds. Het Ronald McDonald Centre in Amsterdam is het eerste sport- en spelcentrum in West-Europa voor kinderen en jongeren met een handicap of chronische aandoening. Voor het onderhoud van de gloednieuwe sport- en spelaccommodatie leverde Kärcher twee B 80 W Bp-schrob-zuigma-
chines. Beide toestellen zet ISS Cleaning Service in voor de schoonmaak van het complex. De Kärcher-toestellen werden geselecteerd op advies van Descol Pulastic, de partner die instond voor het aanleggen van de sportvloeren. Op de foto v.l.n.r.: Ralph de Kleijn (exploitatiemanager bij Ronald McDonald Centre), Joyce van Riemsdijk (businessunitmanager bij ISS) en Edwin Goosen (Kärcher).
Partnership Clifford Chance en Dolmans Op 1 februari is een partnership tussen Clifford Chance en Dolmans Facilitaire Diensten ingegaan. Binnen deze samenwerking zorgt Dolmans voor het schoonmaakonderhoud, de glasbewassing, de afvalverwerking en de sanitaire voorzieningen van het advocatenkantoor in Amsterdam. Clifford Chance is een internationaal advocatenkantoor met 28 vestigingen in 19 landen. Dolmans zorgt met haar
52
kennis en specialisme voor een schone en prettige werk- en leefomgeving in het advocatenkantoor. Op de foto v.l.n.r.: mevrouw Bakker (officemanager bij Clifford Chance), de heren Deijs (facilities manager bij Clifford Chance), Van Dijk (regiodirecteur bij Dolmans), De Bruin en Akkerman (beiden van Het NIC), Bakker (districtsmanager bij Dolmans) en Baldew (rayonmanager bij Dolmans).
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Contacten en cont 52
10-05-2010 16:54:19
contac ten en contrac ten
SVS verzorgt opleiding voor HV Schoonmaak Brancheopleider SVS en HV Schoonmaak hebben overeenstemming bereikt over een intensief opleidingstraject voor het uitvoerend personeel.
steld als docente, zij is tevens werkzaam als rayonleider bij HV Schoonmaak. De opleiding vindt plaats in de dagelijkse werkomgeving van HV Schoonmaak op het Media Park in Hilversum.
SVS leidt de komende maanden zestig medewerkers op voor de basisopleiding Schoonmaak, verdeeld over vijf lesgroepen. Namens SVS is Filiz Ozdogan aange-
Op de foto v.l.n.r.: Han Kruize (manager Marketing & Sales bij SVS), Louise Valster (accountmanager bij SVS) en Anton Vinck (directeur van HV Schoonmaak).
Teico scoort opdracht Gemeente Kampen Gemeente Kampen heeft het dienstenpakket van schoonmaaken glasbewassingswerkzaamheden gegund aan Teico Service. De Europese aanbesteding is verzorgd door adviesbureau InTexSo uit Leusden en betreft negentien locaties, waaronder het stadhuis, de stadsgehoorzaal, het museum en de synagoge. De samenwerking
is ingegaan op 1 februari en is voor Teico een forse uitbreiding in de regio Oost. Op de foto v.l.n.r.: Brigitte Scheepers (facilitair coördinator), Harrie Schoonewelle (Facilitair Beheer), J. Pekaar (eenheidsmanager Interne Dienstverlening) – alle drie van Gemeente Kampen – en Dick van der Plaat (accountmanager) en Ruud Schoofs (districtsmanager) van Teico Service.
(Advertentie)
Waarmee verdient Limburg de schoonheidsprijs? Met vakwerkhuizen! Een skelet van houten balken, opgevuld met gevlochten twijgen, mortel en leem. Meer had een gedreven vakman niet nodig om zo’n Limburgs vakwerkhuis te bouwen. Een constructie die eeuwenlang blijft staan, in weer en wind. In dat vakmanschap herkennen wij onze eigen doelstellingen. Als vakgroothandel voor schoonmaakprofessionals streeft Weska naar de schoonheidsprijs van klanten die tevreden zijn met onze duurzame en effectieve schoonmaakoplossingen. Wij adviseren u graag bij de keuze uit ons gevarieerde assortiment. Uw bestelling is direct uit voorraad leverbaar en ons distributienetwerk verzekert u van een snelle levering. Niet alleen in Zeeland, maar in heel Nederland.
Weska, ook in Limburg dé vakgroothandel voor schoonmaakprofessionals Stolwijkstraat 74-78 3079 DN Rotterdam Telefoon: 010-482 61 33 E-mail: info@weska.nl www.weska.nl
SERM0510_Contacten en cont 53
10-05-2010 16:54:39
produc ten -/dienstenregister Milieubewuste kwaliteitsproducten
Automatisering
Personeel
De vacaturebank voor de facilitaire branche www.vacaturebankfacilitair.nl
E info@vacaturebankfacilitair.nl T 036-5370012
Reinigingsmiddelen onder private label
Glas- en gevelreiniging
Hoogwerkers
Glas- en gevelreiniging
Meubel- en vloerreiniging
Milieubewuste kwaliteitsproducten
Glas- en gevelreiniging
Microvezelmaterialen
Parketrenovatie
54 54
Reinigingsmiddelen onder private label
Service Service Management Management nummer nummer 95 september mei 2010 2009
SSERM0510_Producten-Dienste 54 SERM_ProductenDiensten.indd 54
10-05-2010 10-05-2010 08:50:44 16:34:07
SER
:50:44
produc ten -/dienstenregister Reinigingsmiddelen met bacteriĂŤn
Renovatie natuursteen
Schoonmaakartikelen
Schoonmaak glas- en gevelreiniging
Schoonmaakmachines
Schoonmaakgroothandel
Schoonmaakonderhoudsmiddelen
Schoonmaakmachines
Schoonmaakorganisaties
Schoonmaakproducten
Schoonmaakorganisaties
Schrob-/zuigmachines
Schoonmaakorganisaties
'"$*-*5"*3& %*&/45&/
www.igefa.nl Zaandam s Dordrecht s Eindhoven s Groningen
Dolmans Facilitaire Diensten B.V. Lage Dijk-Noord 14 Postbus 69, 3400 AB IJsselstein T 030-6872299 F 030-6881601 E info@dolmans.com www.dolmans.com
Door ons werkt u prettiger.
Service Management nummer 5 mei 2010
S SERM_ProductenDiensten.indd 55 SERM0510_Producten-Dienste 55
55
10-05-2010 10-05-2010 08:51:04 16:34:10
produc ten -/dienstenregister
Software/automatisering
Stoomapparatuur
Stoomapparatuur
Tapijtreiniging
Werving & selectie
Het specialistische W&S bureau voor de facilitaire branche! Okapistraat 2 1338JV, Almere 036-5499239
info@apros.nl www.apros.nl
✁
✓ Graag ontvang ik meer informatie over de plaatsingsmogelijkheden in het ■ producten-/dienstenregister van Service Management: Organisatie Naam
M/V
Postbus Postcode Plaats Tel. Email
De ingevulde coupon kunt u sturen naar: Kluwer, t.a.v. Liesbeth van den Hoek, Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn U kunt ook bellen: (0172) 46 64 71 of mailen: bumalphen@kluwer.nl
56
Service Management nummer 9 september 2009
SERM_ProductenDiensten.indd 56 S 56 SERM0510_Producten-Dienste
10-05-2010 16:34:12 08:51:17 10-05-2010
mensen
Tempelaar bij Tana aan de slag
Van Gils national salesmanager Gom
Musters in dienst bij Frag Holland
Maarten Tempelaar is bij Tana Professional Benelux, een van de belangrijkste Europese merken van reinigingsproducten voor de professionele schoonmaak, gestart als key accountmanager.
Perry van Gils is op 1 april in dienst getreden bij Gom Schoonhouden.
Frag Holland heeft begin dit jaar Vincent Musters als salesmanager aangetrokken.
Tempelaar is verantwoordelijk voor het behoud en de acquisitie van grote regionale schoonmaakbedrijven. Hij brengt een aanzienlijke ervaring bij Tana Professional in. Eerder werkte hij namelijk bij schoonmaakgroothandel Exclusiva en bij JohnsonDiversey.
Als national salesmanager Nederland is Van Gils verantwoordelijk voor het team van regional salesmanagers. Een van zijn prioriteiten is het zorgen voor structurele groei en het optimaliseren van de samenwerking tussen commercie en operatie. Van Gils heeft meer dan vijftien jaar commerciële leidinggevende ervaring in de facilitaire sector.
De Klop Groep: nieuwe accountmanager
Nieuwe manager Business Development CSU
Per 1 mei is Michael van den Hijligenberg aangesteld als accountmanager bij De Klop Groep in Maarssen.
Kurt van Dijk is de nieuwe manager Business Development bij CSU Cleaning Services. In zijn nieuwe functie richt hij zich op het genereren van bekendheid bij de top 200 van bedrijven. Daarnaast is hij dé contactpersoon voor maincontractors en multiservices suppliers. Van Dijk werkt sinds 2006 bij CSU. Hij was er manager commerciële zaken voor de businessunit Zuid en hield zich landelijk bezig met de commerciële zaken voor Hospitality en Food.
Van den Hijligenberg is verantwoordelijk voor de acquisitie van nieuwe en bestaande opdrachtgevers. Hij heeft ruime commerciële ervaring en werkte in de facility en de farmacie.
Musters heeft jarenlange ervaring binnen de Rentokil Group. Deze ervaring zal hij gebruiken om Frag Holland nog beter op de facilitaire kaart te zetten. ‘Hij zal dan ook op elk vraagstuk binnen het facilitaire spectrum een gepaste oplossing kunnen aanbieden’, aldus Frag Holland.
Ook in deze rubriek? Mail de redactie van Service Management: pdbruin@kluwer.nl
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Mensen 57
57
10-05-2010 16:53:24
Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud
Service Management is een onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud en is een uitgave van Kluwer bv. Kluwer legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements-)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. 32e jaargang. Redactie Petra de Bruin, hoofdredacteur Dick van Zomeren, redacteur Debora Havenaar, eindredacteur Redactieadres Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 66 80 Fax (0172) 42 28 04 E-mail: pdebruin@kluwer.nl dvanzomeren@kluwer.nl Uitgever Fréderique Zeemans Marketing Judith Verkerk e-mail: jverkerk@kluwer.nl Advertentieverkoop Kluwer Liesbeth van den Hoek en Arjen Tuitert Postbus 4 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 64 71 / 46 64 42 E-mail: lvdhoek@kluwer.nl / atuitert@kluwer.nl Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’. Abonnementen Jaarabonnement € 78,- exclusief verzendkosten en btw. Studenten betalen € 49,- per jaar, inclusief verzendkosten en btw. Losse verkoopprijs € 11,- per nummer. Vragen over abonnementen kunt u richten aan de afdeling Klantenservice, telefoon (0570) 67 33 58. Abonnementen kunnen schriftelijk tot uiterlijk drie maanden voor aanvang van een nieuw abonnementsjaar worden opgezegd. Bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Op alle uitgaven van Kluwer zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze kunt u lezen op www.kluwer.nl of opvragen via telefoonnummer (0570) 67 33 58. Abonnementen in België Wolters Kluwer Belgium (WKB) Motstraat 30 B-2800 Mechelen Telefoon 0800-301 43 Fax 0800-175 29 E-mail: info@kluwer.nl Abonnementsprijs op aanvraag. U vindt de algemene voorwaarden van WKB op www.kluwer.be Vormgeving en DTP VerheulCommunicatie.com Alphen aan den Rijn Druk DeltaHage b.v., Den Haag Auteursrecht voorbehouden Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvuldigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaardpublicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. ISSN 0928-3021 - Copyright 2003 Service Management Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever(s) geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor gevolgen hiervan. ISSN 1386-0941
Het Nieuwe Ondernemen
column
Nederland zit middenin het tijdperk van Het Nieuwe Werken. Een tijdperk met tijd- en plaatsonafhankelijke werkplekken. Een tijdperk dat het nodige vraagt van de organisatie, van facility management én van schoonmaakondernemend Nederland. Het Nieuwe Werken wordt gestimuleerd door de jongste generatie medewerkers – de twintigers van nu, de generatie Y. Maar ook door de drang naar maatschappelijk verantwoord ondernemen. Immers, de drie MVO-P’s (planet, people en profit) worden prima gedekt in Het Nieuwe Werken. De behoefte om door het groeiende fileleed op enig moment thuis of onderweg te kunnen werken en minder reiskilometers te maken (dus minder milieuvervuiling), het boeien en binden van medewerkers (human capital) en het genereren van een aanzienlijke (werkplek)kostenreductie door bijvoorbeeld minder kantooroppervlakte en een hogere werkplekbezetting. Drie P’s dus. Bij Het Nieuwe Werken gaat het niet enkel om de huisvesting; het draait ook om de samenwerking met leveranciers en partners. Het is maatwerk wat de klok slaat, want de dienstverlening moet nóg meer worden afgestemd op de organisatie, de werkprocessen en de bedrijfscultuur. En zo krijgen ook – of hebben reeds – de schoonmaakdienstverleners te maken met Het Nieuwe Werken. Dat vereist dus een andere manier van ondernemen, Het Nieuwe Ondernemen. Maar Het Nieuwe Ondernemen krijgt in dit themanummer ook een andere betekenis, namelijk dat van fair trade. Dus eerlijk, duurzaam en professioneel ondernemen, en beter in plaats van goedkoper schoonmaken. De redactie van Service Management creëerde het publicitaire platform Tijd voor kwaliteit, bestaande uit een serie discussiebijeenkomsten, interviews en onderzoeken die het komende jaar in dit vakblad worden gepubliceerd. Eind maart, daags na het begin van de lente, vond de eerste discussiebijeenkomst plaats en ontstond er een verrassend initiatief: MKBeterschoon, een platform voor midden- en kleinbedrijven in de schoonmaaksector. Samen sterk is het motto; bijdragen aan een verbetering van het imago van de branche is de missie; een gezonde klant-leverancierrelatie is de uitdaging. Door het denken, handelen en ondernemen van productiegericht en prijsgestuurd om te buigen naar kwaliteitsgericht en marktconform. De lente is bij uitstek de tijd voor het kiemen van een nieuw leven; de zomer is de tijd van bloei en rijping, van voller en duidelijker worden. Het is het jaargetijde om te laten zien wat je te bieden hebt en om je kwaliteiten en activiteiten volop in het licht te zetten. Is MKBeterschoon bij het verschijnen van dit nummer officieel geboren? Als zelfstandig platform of als segment van werkgeversvereniging OSB? Deze zomer zet dit nieuwe leven een nieuwe stap. In welke richting?
www.servicemanagement.nl
Petra de Bruin, hoofdredacteur Service Management
58
Service Management nummer 5 mei 2010
SERM0510_Colofon Column PB 58
10-05-2010 16:52:58