Ons Begijnhof
Tekst: Filiep - Foto’s: Koen Lepla
Over Slechtvalken en Kluten
12 juli. Het was een mooie avond met niet te veel wolken, ideaal om toch een halfslachtige poging te wagen om vanuit het Begijnhof de komeet Neowise te zien te krijgen. Gewapend met telescoop en verrekijker trok ik met een vriend richting kerk van waaruit ik vermoedde het beste zicht te hebben op het noorden. Net voor we aan de kerk kwamen werd mijn aandacht getrokken door een verward hoopje witte en zwarte pluimen, een dode vogel. Ik stapte iets dichter in de veronderstelling een dode duif aan te treffen, maar mijn verwondering was groot om op de kasseien een half opgegeten Kluut te zien liggen.
10
Dat is zowaar een nieuwe soort voor mijn Begijnhoflijst....al tellen dode exemplaren jammer genoeg niet mee volgens het reglement... bewoog die net niet nog een beetje? Wat een bijzondere waarneming! Kluten zijn opvallende steltlopers. Ze zijn zeer gracieus in hun zwart witte verenkleed met zeer lange poten en hun zo typische fijne opgewipte snavel. Er broeden een 400-tal koppels in Vlaanderen in waterrijke gebieden met veel slikranden zoals bv Het Zwin, de Uitkerkse Polder en de Waaslandhaven op Linkeroever in Antwerpen. Maar welke fijnproever had dit ‘lekker gerechje’ op zijn menu staan die dag? Dat kon niemand anders zijn dan de Slechtvalk. Vroeger was dit nog een zeldzame verschijning in Vlaanderen, maar de laatste 20 jaar is deze grote valk aan een serieuze opmars bezig. O.a. het verbod op het gebruik van DDT (een insecticide dat er bij de roofvogels voor zorgde dat hun eieren een veel te dunne schaal hadden waardoor embryo’s afstierven en de eieren braken) en een betere bescherming van onze roofvogels
(jachtverbod) liggen hiervan aan de basis. De dichtstbijzijnde Slechtvalken broeden op de SintBaafskathedraal en kunnen vaak boven het Begijnhof waargenomen worden. Vroeg op het jaar tijdens het baltsen en later als de jongen uitvliegen zijn ze het opvallendst. Dan hoor je ze vaak voor je ze ziet. Een hoog gekrijs trekt je aandacht en dan zie je ze soms met een enorme snelheid door de lucht scheren. Zij behoren tot de snelste vogels ter wereld met topsnelheden tot 380km per uur. Slechtvalken houden de populatie stadsduiven wat in toom, maar ze draaien er hun vleugel niet voor om, om kilometers ver te vliegen en wat variatie in hun dieet te brengen. Ik checkte die dag nog even het internet om te zien waar de dichtstbijzijnde Kluten waargenomen waren en dat was aan de Suikerfabriek in Moerbeke, toch zo’n 20 kilometer ver. De Gentbrugse Meersen of de Bourgoyen zijn natuurlijk dichterbij en ook zeer geschikte gebieden voor een steltloper als de Kluut om zich even op te houden. Onder het Sint-Baafs zijn al eerder bijzondere prooiresten gevonden van de Slechtvalk zoals de restjes van een Kwartelkoning, Wintertaling en Watersnip. Ook het UZ in Gent