Visie 05 - 9 maart 2023

Een Big Mac-menu of een dokter?

Een Big Mac-menu van 8,8 euro. Dat is het beeld dat dokter Blanckaert, voorzitter van het artsensyndicaat BVAS, in een interview in de krant De Standaard gebruikt om het gemiddelde ereloonsupplement dat een patiënt betaalt bij een arts ‘in perspectief’ te plaatsen. ‘Slechts’ de prijs van een Big Mac-menu dus. Veel fouter kan een beeld niet zijn. Net deze week maakte de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bekend dat één op de twintig Belgische gezinnen zo’n hoge gezondheidskosten heeft, dat ze

nadien andere uitgaven voor basisnoden als voeding, huisvesting of verwarming nog moeilijk kunnen betalen.

Voor heel wat mensen is 8,8 euro wél veel geld. En neen, de maximumfactuur waar de dokter in het interview naar verwijst, geldt niet voor ereloonsupplementen. Laat staan dat iedereen zich een verzekering kan permitteren tegen hoge gezondheidskosten. Is dat dan de gezondheidszorg waar we naartoe willen? Wie het kan betalen, zal snel geholpen worden,

CORONAWERKLOOSHEID

Verlies aan vakantiegeld en -dagen rechtgezet

Wie in 2022 door corona tijdelijk werkloos was, kreeg dit jaar voor die dagen geen vakantiedagen en vakantiegeld. Voor de jaren 2020 en 2021 besliste de regering telkens om de dagen van coronawerkloosheid wel gelijk te stellen, zodat de getroffen werknemers geen verlies zouden lijden in hun vakantiedagen en vakantiegeld. Voor 2022 was die regeling nog niet getroffen. Meer dan 300 000 mensen zouden zo vakantiedagen en vakantiegeld verliezen.

Daarover kon je eerder al in Visie lezen.

Na stevige acties van het ACV kondigde minister van Werk PierreYves Dermagne (PS) vorige week aan dat de coronawerkloosheid van 2022 alsnog gelijkgesteld wordt voor het recht op vakantiedagen en vakantiegeld in 2023. Het ACV gaat er vanuit dat de beslissing tot gelijkstelling geldt voor arbeiders én bedienden.

MARC LEEMANS STOPT Nieuwe voorzitter voor het ACV

ACV-voorzitter Marc Leemans deelde vorige week aan het Nationaal Bestuur van het ACV mee dat hij na twaalf jaar het voorzitterschap zal doorgeven op 1 januari

2024. Er wordt een opvolgingsprocedure opgestart. Bedoeling is om tegen de zomervakantie de volgende voorzitter te kunnen aanduiden op een Algemene Raad van het ACV.

VISIE NODIGT UIT

Op de sofa met Martin Heylen

Om de lente in te zetten nodigt Visie lezers uit voor een babbel met journalist en reportagemaker Martin Heylen over ‘de grote kracht van kleine verhalen’.

Wil je er graag bij zijn op donderdag 23 maart om 17 uur bij DeBuren?

Stuur dan vóór 16 maart een mailtje met de boodschap ‘Kleine verhalen’ naar lezers@visieredactie.be. Of stuur een briefje naar Visie, PB 20, 1031 Brussel met je contactgegevens. Opgelet: de plaatsen zijn beperkt. wie minder geluk heeft, moet geduld hebben? Wie als arts zo denkt, moet zich misschien eens voor de geest proberen te halen wat ooit de beweegreden was om voor dit mooie beroep te kiezen. Dan zouden we dit soort discussies niet langer hoeven te voeren.

Redactieadres Visie, PB 20, 1031 Brussel ¬ e-mail: info@visieredactie.be ¬ Lezersbrieven lezers@visieredactie.be ¬ Abonnementen www.beweging.net/abonnementvisie ¬ Verantwoordelijke uitgever Liesbeth De Winter ¬ Redactie Djorven Ariën, Simon Bellens, Nils De Neubourg, Dominic Zehnder, Lies Van der Auwera, Lieven Bax, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Sim Geerts, Sofie Buysse, Martine Creve ¬ Hoofdredactie An-Sofie Bessemans, Wim Troch ¬ Vormgeving Gevaert Graphics ¬ Druk Coldset Printing Partners ¬ Visie verschijnt maandelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten ¬ De beschrijving van de CM-diensten en -voordelen in deze publicatie heeft enkel een informatieve waarde. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten van het ziekenfonds. Meer info: www.cm.be/statuten ¬

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

Waarom er alleen

nog Motilium is tegen chemomisselijkheid

Steeds vaker blijken geneesmiddelen niet meer beschikbaar. Zelfs medicijnen die al lang op de markt zijn en waar veel vraag naar is. Dokters moeten minder efficiënte alternatieven of geneesmiddelen met zwaardere bijwerkingen voorschrijven. Het winstbejag van de farmaceutische sector ligt aan de basis. ‘Overheden moeten zelf aanbestedingen plaatsen voor de productie van geneesmiddelen.’

Marlies*, 32 en mama van twee kindjes, vraagt aan de verpleegkundige of het normaal is dat ze zoveel last heeft van de naald die in de poortkatheder steekt. Marlies ligt voor enkele uren aan het infuus waarlangs de zakken chemo haar lijf binnenstromen. ‘De naalden van vorige keer zijn er niet’, aarzelt de verpleging.

Marlies gaat naar huis met pijn, en met een strip Motilium tegen de chemomisselijkheid. ‘Maar dat helpt geen zier. Je voelt je ellendig. Je houdt dagen geen eten en drinken binnen, terwijl je veel moet drinken om de gifstoffen af te voeren. Eten en op gewicht blijven zijn ook belangrijk om de ziekte te bevechten.’

Marlies krijgt geen passende naald en medicatie, terwijl die wel bestaan. Alleen is er in België anno 2023 een tekort. ‘Je wil als patiënt niet moeilijk doen, je kent bovendien niet per se het alternatief. Kanker is al een zwaar kruis om te dragen. Als je hoort dat er in het buitenland wel voldoende beschikbaar is, voel je je in de steek gelaten. Dit is er te veel aan.’

Lange zoektocht

Klaartje Decaluwe is huisarts. Ze bevestigt het verhaal van Marlies. ‘Medicatie tegen de zwaardere misselijkheid is onbeschikbaar. Tenzij inspuitingen, maar dat berokkent meer schade en houdt meer risico’s in. Dan zou drie keer per dag verpleging moeten langskomen.’

Decaluwe is door de stockbreuken genoodzaakt haar voorschrijfgedrag aan te passen naar een oplossing die niet de beste is. Dat merkt ze ook in het dienstverleningscentrum waaraan ze is verbonden. ‘We moeten overschakelen op anti-epileptica en antipsychotica met een andere werking en veel meer bijwerkingen. Dat leidt soms tot crises bij de patiënt en dus ook voor de opvoeders. Het evenwicht van deze medicatie is heel broos en aan het juiste hulpmiddel gaat vaak al een lange zoektocht vooraf.’ Ook oogdruppels, bloeddruk-, en anticholesterolmedicatie zijn schaars, verdwijnen zelfs permanent uit de rekken, of worden vervangen door een zwaarder alternatief met meer bijwerkingen. Urinezakken en blaassondes zijn niet, of enkel nog in klein formaat voorradig. ‘Dat betekent vaker wisselen, meer risico op infectie en duurder. Frustrerend, zowel voor de patiënt als voor de arts.’

344 geneesmiddelen onbeschikbaar

Vandaag zijn er volgens het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en

¬ Tekst An-Sofie Bessemans ¬ Foto Wouter Van Vooren

Gezondheidsproducten (FAGG) 344 geregistreerde geneesmiddelen niet beschikbaar. Vooral oudere geneesmiddelen die relatief goedkoop zijn. Er zijn veel oorzaken, maar zuiver winstbejag is een belangrijke drijfveer. Jocelijn Stokx, apotheker en expert geneesmiddelenbeleid bij CM, reageert: ‘Farmaceutische bedrijven concentreren hun productie en opslag steeds meer op enkele sites in lageloonlanden. Daardoor zijn er grote gevolgen als er één bepaalde grondstof ontbreekt. Er kunnen ook tekorten ontstaan als groothandels medicatie bedoeld voor de Belgische markt exporteren naar het buitenland om daar met winst te verkopen. Of als een geneesmiddel van de markt wordt gehaald door een gebrek aan rendabiliteit.’

Er wordt op het FAGG gewerkt aan een stock-monitoringinstrument waarbij bedrijven, groothandelaars, apotheken en ziekenhuizen hun voorraden moeten doorgeven voor bepaalde geneesmiddelen, om preventief te kunnen ingrijpen. Er is ook een voorstel om op Europees niveau strategische stocks aan te leggen van bepaalde essentiële geneesmiddelen, al is er veel discussie over wat essentiële geneesmiddelen zijn. Bovendien kan de overheid sinds kort de export van geneesmiddelen beperken bij tekorten.

Markt faalt

De Belgische overheid nam dus al heel wat initiatieven. Maar het blijft een doekje voor het bloeden. ‘Gezondheidzorg is een basisrecht’, stelt Stokx. ‘Ook farmaceutische firma’s moeten verantwoordelijkheid nemen. De leverplicht van geneesmiddelen moet afdwingbaar zijn. Daarnaast is ook een correcte prijsbepaling belangrijk, zowel voor nieuwe, duurdere geneesmiddelen als voor oudere geneesmiddelen. Maar de overheid moet nog verder gaan en bijvoorbeeld zelf aanbestedingen plaatsen voor de productie van geneesmiddelen in een Europese samenwerking. Want het is overduidelijk dat de marktwerking faalt.’

*Marlies is een schuilnaam.

Voor de scheiding van de machten

¬ Peter Wouters, voorzitter beweging.net

Vorig jaar was ik aanwezig op een debat tussen voorzitter van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens Róbert Spanó en Marc Elchardus, Brussels professor sociologie op rust. Die laatste pleitte daar voor een mechanisme waarbij parlementen de beslissingen van het mensenrechtenhof kunnen tenietdoen, omdat ze de kwaliteit van de democratie zouden ondermijnen. Eigenaardig debat, waar we een Spanó zagen die zich helemaal geen activist voelt en zich sterk gebonden weet door de wetten van democratische landen, net twee argumenten die tegen het Hof gebruikt worden. Uiteraard liet hij niets overeind van de gedachtegang van zijn opponent.

Het opvallendste argument, dat mij het meest zal bijblijven, is het volgende: Spanó plaatste de handelingen van de drie machten in een volgorde. Het volk (parlement) maakt wetten, de regeringen voeren ze uit en het gerecht bepaalt wie gelijk heeft bij geschillen. En als het volk nieuwe inzichten heeft, maakt het nieuwe wetten en zo loopt de molen verder. Eenvoudig als je het zo leest, maar het biedt vooral de garantie dat het volk in de stuurcabine zit. De tijd geeft dus de kans aan heersende meerderheden om haar visie om te zetten in wetten.

Elchardus wil toch graag wat vroeger ingrijpen. Niet met nieuwe wetten, maar met de mogelijkheid om parlementen uitspraken van het gerecht nietig te laten verklaren. Eigenaardig, want dan heeft heel dat model hierboven geen zin.

Elchardus heeft zich met dat standpunt de vriend gemaakt van enkele politieke partijen. Die schieten vandaag op de grondwettelijke hoven, maar in het verleden ook op academici en zelfs op de media als die hun mening niet voldoende weerklank geven. Partijen die in de normale gang van zaken perfect hun invloed kunnen gebruiken in de scheiding der machten, maar die zich ergeren in enkele zaken waarbij ze ongelijk kregen. Slechte verliezers dus. Ik denk dat de scheiding der machten net daarvoor is bedoeld: om ons te beschermen tegen slechte verliezers. Daarom is het inderdaad belangrijk dat we politici naar voren dragen die hun opdracht aankunnen en zich deel voelen van een groter geheel.

Wel goed dat we dit inzicht vandaag kunnen opdoen. Zo weten we meteen op wie we (niet) moeten stemmen … binnen 14 maanden. Want ik ben voor een scheiding van de machten en tegen slechte verliezers.

Cultuur. Een selectie

1. BOEK

De geur van honden en lijken in de kathedraal

Vandaag denken we bij kerken vooral aan stille plekken, met doorgaans saaie grijze muren. Dat was vroeger wel anders. In de kathedraal van Antwerpen was het in de 16de eeuw een drukte van jewelste, in een bont decor. Met bovendien de geuren van lijken, dieren, wierook en nog andere parfums. Wendy Wauters laat je in De geuren van de kathedraal op een bijzondere manier kennismaken met de kathedraal als ontmoetingsplek.

Wendy Wauters, De geuren van de kathedraal , Uitgeverij Lannoo

2.

TENTOONSTELLING

Bij de farao’s

Toetanchamon, Nefertiti, Ramses … het leven van de oude Egyptenaren fascineert ons al jaren. In het Museum Kunst en Geschiedenis in het Brusselse Jubelpark krijgen vanaf 31 maart nooit eerder tentoongestelde sarcofagen, vazen en beeldjes een plaats in Expeditie Egypte

Van 31 maart tot en met 10 oktober, www.artandhistory.museum. Gratis met de Museumpass

Breintrein

Darmkanker

1 op de 2 Vlamingen laat gratis kankerscreening links liggen

De helft van de 50-plussers laat zich niet testen op darmkanker. Nochtans is zo’n onderzoek gratis en kun je de test thuis afnemen.

Sinds 2013 krijgen alle 50- tot 74-jarigen om de twee jaar een uitnodiging om een dikkedarmkankeronderzoek te doen. Slechts 47,5 procent gaat daarop in. Wanneer darmkanker in een vroeg stadium ontdekt wordt, is de overlevingskans tot 90 procent. Toch wordt de helft van de darmkankers laattijdig ontdekt. In een vergevorderd stadium met uitzaaiingen slinken de overlevingskansen tot vijftien procent. Een breed preventief onderzoek is dus geen overbodige luxe. Daarom lijkt het

gek dat een op de twee Vlamingen de test links laat liggen. Bernard Landtmeters, expert gezondheidsbeleid van CM, ziet daarvoor meerdere redenen. ‘Je krijgt de test plots in je brievenbus, en voor sommige mensen is het allicht niet zo eenvoudig. Je moet dat toch aandachtig lezen. Misschien voelen sommigen ook wat gêne. Anderen laten de test dan weer even liggen, en van uitstel komt vaak afstel.’

‘Het zou niet slecht zijn als mensen wat beter voorbereid worden. De huisarts heeft hierin een belangrijke rol. Die kan de patiënt informeren. Ook brede campagnes missen hun doel niet. Dat zien we bij de borstkankerscreening.’

Ronde voor kinderen zet 100ste Fietsbieb in de kijker

Binnenkort opent beweging.net haar honderdste Fietsbieb. In zo’n Fietsbieb kun je goedkoop kinderfietsen lenen. Voor 20 euro mag je een jaar lang een kinderfiets gebruiken. Vrijwilligers houden de bieb open. Het project van beweging.net startte in 2015 in Brugge. Eind 2022 hadden alle Fietsbiebs samen 15 747 fietsen in bezit, waarvan er 9 206 zijn uitgeleend. En het initiatief blijft groeien, want binnenkort opent dus de honderdste Fietsbieb. Om die opening de nodige luister bij te zetten, organiseert beweging.net op zondag 26 maart de Ronde van Vlaanderen voor kinderen. Kinderen van 2 tot 12 jaar kunnen zich van hun sportiefste kant laten zien. Deelname is gratis.

De Ronde van Vlaanderen voor kinderen vindt plaats in het Minnewaterpark in Brugge, van 13 tot 16 uur.

~ www.rondevanvlaanderenvoorkinderen.be

‘Uiteraard kost zo’n bevolkingsonderzoek geld, maar de kostprijs van kankerbehandelingen in een later stadium kost de samenleving nog veel meer. Dat is dan uiteraard nog los van het menselijke leed.’ Behalve voor dikkedarmkanker en borstkanker zijn er ook bevolkingsonderzoeken voor baarmoederhalskanker en aangeboren aandoeningen, waaronder muco en SMA (spinale musculaire atrofie).

‘Het kan ook nuttig zijn om je – vanaf een bepaalde leeftijd of wanneer je ongerust bent – preventief te laten onderzoeken op diabetes type 2, prostaatkanker en glaucoom (verhoogde druk in de ogen, red.). In functie van je levensstijl en van ziektegevallen in je familie kan dat verstandig zijn. De huisarts kan daar zeker een adviserende rol spelen’, besluit Landtmeters.

HET CIJFER

9,5

Elke week besteden vrouwen gemiddeld 9,5 uur meer tijd aan onbetaalde arbeid – zoals huishoudelijke taken – dan mannen. Naar aanleiding van Internationale Vrouwendag op 8 maart lanceerde vrouwenorganisatie Femma een petitie met concrete beleidsvoorstellen voor waardering en gelijke verdeling van onbetaalde zorgtaken. www.femma.be/ikbenvoor

Iedereen is vatbaar om meegesleept en misbruikt te worden, zeker door personen die hoger geplaatst zijn. Die doen dat volgens mij ook niet altijd uit slechte wil, maar omdat ze ergens in geloven. Niemand wordt slecht geboren.

¬ ACTEUR AIMÉ CLAEYS in Humo over zijn rol in 1985

samen op stap

Met je scooter kom je verder dan je denkt. Een uitstapje met vrienden, een dagtocht, even naar de winkel of een picknick in het park … ook als je minder goed ter been bent blijf je mobiel en zelfstandig.

Ontdek het aanbod scooters van Goed en laat je adviseren door onze mobiliteitsverstrekkers.

Maak je afspraak en een demo van scooters via www.goed.be/afspraak

Ontdek ons aanbod op www.goed.be/scooters

Dwars door sociaal Europa

Een jaar na de Russische inval in Oekraïne lijkt Europa eensgezinder dan ooit. Er is ook een nieuw elan in heel wat sociale dossiers. Een Europees minimumloon, nieuwe regels rond detachering, bescherming van platformwerkers, het sociaal klimaatfonds, de richtlijn loontransparantie om de genderloonkloof te dichten ... Is een hoerastemming terecht? Tv-maker en Europareiziger Arnout Hauben neemt ons op sleeptouw dwars door sociaal Europa, samen met zijn broer en expert Europees sociaal recht Harald Hauben. ‘Het is dankzij de Brexit dat de EU eindelijk weer sociale maatregelen kan nemen.’

Tekst Dominic Zehnder ¬ Foto Bart Dewaele

Glinsterende ogen typeren de gebroeders Hauben terwijl ze vertellen over hun grote passie: Europa. Naast hun gemeenschappelijk werk bij hun tv-productiehuis De Chinezen, werkt Harald al meer dan twintig jaar als expert sociale zaken op Europees niveau. In die periode is Europa volgens de broers Hauben grondig veranderd. ‘Wij denken vaak aan Oost-Europa als arme, achtergestelde regio, maar dat beeld is volledig achterhaald. Polen is het nieuwe Duitsland. Warschau krijgt de allures van New York. En Estland is intussen het modernste land van de EU. Die omslag is er gekomen dankzij de ettelijke miljarden die Europa terecht in Polen en andere Oost-Europese landen pompt om dat gat in de welvaart tussen de verschillende lidstaten te dichten.’

Is het de verdienste van de EU dat de levensstandaard in die landen verbeterd is?

HARALD HAUBEN ¬ ‘Absoluut. Maar als we bijvoorbeeld naar Roemenië kijken, dan is daar nog steeds veel werk aan de winkel. Toen zij in 2007 samen met

BIO

ARNOUT HAUBEN (47)

Arnout Hauben (rechts op de foto) is tv-maker. Hij maakte de bekroonde reeks Ten Oorlog en Rond de Noordzee. Voor zijn programma’s reisde hij door heel Europa.

HARALD HAUBEN (54)

Harald Hauben is meer dan twintig jaar Europees consultant sociale zaken.

Bulgarije toetraden tot de EU, waren ze daar nog niet klaar voor. Ook over de tien landen, waaronder Hongarije, die er in 2004 bijkwamen, kun je discuteren. Die groep kwam er onder druk van de Britten bij. Ironisch genoeg zijn het nu de Britten die de EU de rug toegekeerd hebben. Maar door de Brexit is het makkelijker geworden om sociale maatregelen op Europees niveau in te voeren. Het waren de Britten die altijd op de rem gingen staan. Sinds hun vertrek hebben we onder andere een richtlijn voor een Europees minimumloon en een aanbeveling rond een minimuminkomen. Nu, begrijp mij niet verkeerd, het vertrek van de Britten is wel degelijk te betreuren, want we hebben Groot-Brittannië nodig binnen de EU.’

ARNOUT HAUBEN ¬ ‘Gevoelsmatig leeft bij de Europeaan de indruk dat de EU een ver-van-mijn-bed-show is. Als Europa zich blijvend op de kaart wil zetten, moeten ze de sociale weg kiezen, zodat de inwoners duidelijk zien wat zij eraan hebben. De vernieuwde focus op het sociale kan de redding zijn voor Europa. Met sociale verwezenlijkingen kan de EU de harten van de mensen voor zich winnen, ondanks de domeinen waar ze de publieke opinie niet mee hebben, zoals het migratiebeleid dat niet loopt zoals het zou moeten.’

De invoering van het Europees minimumloon lijkt voor ons vanzelfsprekend. Zal dat een invloed hebben op het leven van de gemiddelde Europeaan?

HARALD HAUBEN ¬ ‘In landen als Italië en Griekenland bestond zoiets niet. Zeker in de context van Europa waar je meer en meer grensoverschrijdende uitzendarbeid en detachering (het uitsturen van arbeidskrachten om in een ander land te werken, red.) hebt. Daarbij moet rekening gehouden worden met de minimale arbeidsvoorwaarden van het gastland. Als je overal in de EU een degelijk minimumloon hebt, dan kun je de levensstandaard van de werknemers opkrikken. Daarmee haal je ook de druk weg op de lonen bij ons.’

Als je overal in de EU een degelijk minimumloon hebt, haal je de druk weg op de lonen bij ons

¬ HARALD HAUBEN

ARNOUT HAUBEN ¬ ‘Het opkrikken van lonen is broodnodig. In Griekenland sprak ik met heel wat mensen die het met een miniem inkomen moeten redden. Zij weten zich wel te behelpen door hun sterke familiebanden. Maar je staat echt perplex van de armoede en uitzichtloosheid die je daar ziet. Wie in zo’n situatie zit, heeft vanzelfsprekend een moeilijk toekomstbeeld. Zij hebben een enorm zwartgekleurd beeld van Europa, zeker door de aanpak van de financiële crisis in 2008. We leven in dat opzicht nog steeds vooral in een Europa op twee snelheden.’

¬

Interview. Arnaud en Harald Hauben zien Europa vaart zetten achter sociale maatregelen

Ook op gebied van detachering beweegt heel wat.

ARNOUT HAUBEN ¬ ‘Wij mogen niet vergeten hoe hard wij aangewezen zijn op gastarbeiders. In heel België zijn er bijvoorbeeld slechts enkele tientallen jongeren die elk jaar afstuderen als dakdekker, terwijl wij allemaal onze huizen en daken moeten renoveren om aan de nieuwe energienormen te voldoen. En we willen allemaal zonnepanelen plaatsen zodat we zelf onze energie kunnen opwekken en kunnen besparen op de energiekosten. Al die dakdekkers moeten ergens vandaan komen.’

HARALD HAUBEN ¬ ‘De detachering van werknemers kadert binnen een van de basisgedachtes van de EU: het vrij verkeer van personen en diensten. Maar helaas is er daardoor enorm veel illegale arbeid, niet alleen in de bouwsector, maar in alle sectoren. Het grootste probleem is dat mensen uit derdelanden op illegale wijze worden uitgestuurd en uitgebuit. Brazilianen komen bijvoorbeeld via Portugal in de EU en worden met vervalste verzekeringspapieren uitgezonden naar andere

Europarlementslid Cindy Franssen

EU-landen. Dat is een carrousel van illegale arbeid en fraude, met als grootste dupe vaak de werknemer zelf. Want wanneer er iets gebeurt, dan laat de malafide werkgever ze vallen als een baksteen. Kijk maar naar de wantoestanden op de Borealis-werf.’

‘Europa heeft nu daarom naast een nieuwe wetgeving die betere arbeidsvoorwaarden garandeert ook beslist om de Europese Arbeidsautoriteit op te richten. Dat is een belangrijk instrument om sociale fraude bij internationale uitzendarbeid in de toekomst tegen te kunnen gaan. Hun opdracht is vooral de samenwerking tussen de nationale inspectiediensten te vergemakkelijken. Neem nu de controles op de truckchauffeurs, die vaak derdelanders en dus geen EU-burgers zijn. Daarvoor heb je de verschillende nationale inspectiediensten en politie nodig om dat allemaal te controleren. Maar als je naar onze inspectiediensten kijkt, dan zie je dat die grandioos onderbemand zijn en dus nooit voldoende grondige controles kunnen uitvoeren. Dus een efficiëntere samenwerking met andere inspectiediensten

kan alleen maar een verbetering zijn.’

Al jaren is het statuut van de platformwerkers, zoals de maaltijdkoeriers, een pijnpunt. Krijgt Europa hier stilaan vat op?

HARALD HAUBEN ¬ ‘Het Europees Parlement heeft net de richtlijn voor de bescherming van platformwerkers aanvaard. Die moet nu nog de Raad passeren. Mijn schrik is dat daar opnieuw een kink in de kabel komt, want wat het Europees Parlement heeft aanvaard gaat eigenlijk veel verder dan wat de Commissie heeft voorgesteld. Daarin staat onder andere dat er een onweerlegbaar vermoeden bestaat dat elke platformwerker in feite een werknemer is. Een werknemer die dus ook bescherming verdient door alle arbeids- en sociale wetgeving. Daarom is het zo belangrijk dat er nog dit jaar nieuwe wetgeving komt die de statuten en rechten van platformwerkers vastlegt. Ik geloof heel fel dat we stapjes aan het zetten zijn. We geraken er gestaag, maar zeker geen moment te vroeg.’

zal sociaal zijn of het zal niet zijn’

Europarlementslid Cindy Franssen (CD&V) is tevreden met de sociale omslag die de Europese Unie de voorbije jaren heeft gemaakt, maar ziet ook nog voldoende werkpunten voor de komende jaren. ‘Europa, dat is de euro, vrij reizen, één grote economie met 450 miljoen consumenten en handel zonder grenzen. Maar dat verbindt de mensen nog niet. Je hebt niet alleen de gemeenschappelijke democratische normen en waarden nodig, maar er is ook de nood aan meer solidariteit. Meer dan negen op de tien Europeanen willen een sterker sociaal Europa. Voor mij is het duidelijk: Europa zal sociaal zijn of het zal niet zijn.’

Wat zijn de belangrijkste uitdagingen waar Europa op dit moment mee te kampen heeft?

‘Er is deze legislatuur al enorm veel vooruitgang geboekt op vlak van sociaal beleid. De afronding van het dossier rond de arbeidsrechtelijke bescherming van platformwerkers – zoals Deliveroo-koeriers – is momenteel een heet hangijzer. In Europa zijn er ondertussen al meer dan 28 miljoen platformwerkers. Zij verdienen een betere sociale bescherming.’

Op welke domeinen schiet het sociaal beleid nog steeds tekort?

‘Het sociaal beleid is nog grotendeels een nationale bevoegdheid. Europa heeft daarom een zeer belangrijke complementaire en coördinerende rol. Hoe meer de sociale bescherming opwaarts naar elkaar toegroeit, hoe meer Europeanen beter worden. Waar de focus de voorbije decennia voornamelijk lag op de werking van de interne markt, is het sociale luik achtergebleven doordat het grotendeels nog binnen de bevoegdheden van de talmende lidstaten valt.’

‘Er moet een protocol voor sociale vooruitgang worden toegevoegd aan de basisverdragen van de EU om een even grote bescherming van sociale rechten als van economische vrijheden te kunnen garanderen.’

‘Europa

Iedereen mag zichzelf therapeut noemen

Mag er op het werk getest worden op drugsof alcoholgebruik?

Een werkgever die je net zoals de politie in het verkeer onderwerpt aan een alcohol- of drugstest, mag dat eigenlijk? Het antwoord is zowel ja als nee. Want een werknemer kan wel gevraagd worden om een alcohol- of drugstest af te leggen, maar die moet daarvoor steeds toestemming geven. Bovendien is het een ingrijpende stap waarvoor aan vele andere wettelijke voorwaarden moet voldaan worden. Een daarvan is dat het alleen mag gaan over ‘niet-biologische testen’. Bloed- of urinestalen afnemen of haartesten zijn uit den boze.

Paardentherapie, aromatherapie, groene therapie, fytotherapie, voor alles kun je tegenwoordig een therapeut vinden, en de laatste jaren lijken er almaar meer therapeuten bij te komen.

Navraag bij de federatie vrije beroepen leert dat iedereen zich inderdaad therapeut mag noemen. De titel van therapeut is niet beschermd in België en er bestaat geen beroepsreglementering voor het beroep van therapeut. Dat wil zeggen dat er geen voorwaarden opgelegd worden om de titel te mogen voeren en dat iedereen zich dus therapeut (psychotherapeut, gedragstherapeut, kindertherapeut, hondenthe -

rapeut …) mag noemen, zelfs zonder diploma of werkervaring.

Hoewel de titel van psychotherapeut niet wettelijk beschermd is, is de uitoefening van de psychotherapie sinds de wet van 10 juli 2016 wel beschermd. Dat betekent dat iemand de psychotherapie – een behandelvorm in de geestelijke gezondheidszorg – enkel mag beoefenen als een aantal voorwaarden vervuld zijn. Zo moet je beschikken over een erkenning als arts, klinisch psycholoog of klinisch orthopedagoog, moet je een bijkomende opleiding in de psychotherapie aan een hogeschool of universiteit hebben gevolgd, en een

professionele stage in de psychotherapie achter de rug hebben. Ergotherapeut, psychiater en psycholoog zijn overigens wel erkende beroepstitels in België.

Onder bepaalde voorwaarden betaalt CM Gezondheidsfonds een gedeelte terug per zitting of online consultatie bij een psychotherapeut. Daarnaast werkt CM ook samen met BloomUp, een online platform voor digitale therapie met een psycholoog of psychotherapeut. Voor CM-leden die hiervan gebruik maken, wordt de tegemoetkoming automatisch betaald.

www.cm.be/ psychologische-zorg

Wat in uiterste gevallen wel mag, zijn niet-geijkte testen, zoals een ademtest of eenvoudige psychomotorische testen. Die testen geven alleen een indicatie, en zijn niet altijd betrouwbaar. Een overste of de werkgever kan in bepaalde gevallen ook zelf zo’n test afnemen. Eventuele sancties mogen niet op basis van die indicatieve alcohol- en drugstesten. De onderneming mag de testresultaten trouwens ook niet bijhouden in personeelsdossiers.

Het testen is evenmin een verplichting opgelegd door de wet. Als het toch gebeurt, moet dat passen binnen een globaal preventiebeleid om functioneringsproblemen door alcohol- of drugsgebruik te vermijden. Zo’n beleid is sinds 2010 verplicht in de privésector. Afspraken over alcohol- en drugstesten en eventuele sancties moeten steeds deel uitmaken van het arbeidsreglement.

Kris Van Eyck, ACV-expert welzijn op het werk

Op de sofa bij seksuologe Rika Ponnet, de bekendste relatietherapeut van ons land.

Achtergrond. Spelletje hoger, lager met de werkzaamheidsgraad

De mythische 80 procent tewerkstelling

De regeringen willen tegen 2030 vier op de vijf Belgen aan het werk, maar volgens voorspellingen halen we dat niet. Experten pleiten er daarom voor in te zetten op onder meer betere kinderopvang, beter openbaar vervoer en volwaardige arbeidscontracten. Een hoge werkzaamheidsgraad volgt dan vanzelf, klinkt het.

Ongeveer drie op de vier mensen van 20 tot 64 jaar is momenteel officieel aan het werk. Te weinig om de toekomst betaalbaar te houden, vinden zowel de Vlaamse als federale regering. Daarom mikken ze tegen 2030 op een werkzaamheidsgraad van 80 procent. Over zeven jaar moeten dus vier op de vijf mensen op zogenoemde actieve leeftijd aan de betaalde arbeid. De vraag is wel hoe haalbaar dat is, en of het ook echt zal opbrengen.

‘Om tegen 2030 die 80 procent te halen, moeten er nog evenveel mensen bijkomend aan het werk als er de laatste twintig jaar bijkwamen’, zegt Matthias Somers, wetenschappelijk medewerker van de denktank Minerva. ‘Dat wordt een bijzonder moeilijke opdracht, want wie nu nog niet aan het werk is, botst vaak op maatschappelijke drempels. Extra mensen aan het werk helpen is op zich geen slecht idee, maar op dit moment is onze maatschappij daar onvoldoende op georganiseerd.’

Kortgeschoolden

Het ligt volgens Somers voor de hand om te focussen op de groepen die momenteel minder aan het werk zijn, zoals kortgeschoolden. Daarvan is net de helft aan de slag. Ter vergelijking: onder hooggeschoolden is dat negen op de tien. ‘Alleen komen kortgeschoolden vaak

terecht in banen met onregelmatige uren. Daar is bijvoorbeeld onze kinderopvang – zeker met de huidige opvangcrisis – of het openbaar vervoer niet op voorzien. Omdat zij daarvan afhangen, kunnen ze momenteel gewoon moeilijker aan de slag. Ook wanneer ze dat zelf graag willen.’

volhouden

MATTHIAS SOMERS

‘Daarnaast moeten we er ook voor zorgen dat die jobs werkbaar zijn, zodat mensen niet vroegtijdig uitvallen.’ De uitval, daarmee valt het woord van een andere pijnlijke realiteit van onze arbeidsmarkt. Heel wat mensen vallen uitgeblust uit, steeds vaker voor lange tijd. Tussen 2016 en 2021 tekende het Riziv een stijging op van 46 procent van het aantal langdurig zieken door burn-outs en depressies. In 2021 betekende dat zo’n 170 000 Belgen.

¬ Tekst Nils De Neubourg

Mensen moeten hun werk ook kúnnen

‘Mensen moeten hun werk ook kúnnen volhouden’, zegt Somers daarover.

Hoewel de werkzaamheidsgraad zich onder de 80 procent bevindt, zijn we al heel wat meer uren gaan werken.

‘De laatste 25 jaar groeide het aantal gewerkte uren met ongeveer een derde. Dat is fenomenaal.’ Wie werkt, doet dat met andere woorden steeds harder.

Investeren in werkbaar werk

Somers: ‘Dat is ook een van de redenen waarom de werkzaamheidsgraad onder 60-plussers relatief laag ligt: zij zijn gewoon op.’ Maar dat is tegelijkertijd ook goed nieuws, geeft de expert aan. Want investeren we nu in werkbaar werk, dan vertaalt zich dat in de toekomst automatisch in een hoger aantal mensen dat aan het werk blijft, ook onder ouderen. Tot slot vult Karim Dibas van de ACV-werkzoekendenwerking aan dat al die feiten er nogmaals op wijzen dat verder knippen in de uitkeringen werkzoekenden niet sneller aan werk zal helpen, maar dat andere maatregelen nodig zijn.

‘Hoog genoeg om ijdele ambitie uit te stralen, onbereikbaar genoeg om als voorwendsel te dienen voor pijnlijke maatregelen, en makkelijk genoeg om te onthouden.’ Zo omschrijft Chris Serroyen de oorsprong van de beoogde 80 procent werkzaamheidsgraad in 2030. Die woorden van het hoofd van de ACV-studiedienst weerklinken ook bij Minerva-wetenschapper Matthias Somers: ‘Er is geen enkele wetenschappelijke basis voor dat specifieke getal. De werkzaamheidsgraad omhoog brengen is geen slechte ambitie, maar het streefdoel had evengoed 78 of 82 procent kunnen zijn.’ Ook de Vlaamse en federale regeerakkoorden waarin het cijfer expliciet wordt genoemd, geven geen concrete berekening van wat het al dan niet behalen van die 80 procent betekent voor bijvoorbeeld de begroting.

Wat het streefcijfer ook moge zijn, hoe zit het ondertussen met onze werkzaamheidsgraad? In het derde kwartaal van 2022 was 72,1 procent van de 20-64-jarigen in België aan het werk, in Vlaanderen was dat iets hoger met 76,4 procent. Beide cijfers liggen in lijn met de werkzaamheidsgraad op de Europese arbeidsmarkt: 74,5 procent. ‘In de nabije toekomst gaan die cijfers trouwens vanzelf nog naar boven’, geeft Somers aan. ‘Door veranderingen in de samenleving, zoals het tweeverdienersmodel dat meer dan vroeger de norm is, zal de werkzaamheidsgraad nog wel even automatisch blijven stijgen.’

Ook de Vlaamse onderzoeksinstelling Steunpunt Werk komt tot die

conclusie. Tegelijkertijd berekende het Steunpunt wel dat we in 2030 die 80 procent niet zullen halen. Daarvoor zijn er in 2030 zogenaamd 131 800 Vlamingen te weinig aan het werk.

Creatief rekenen

Het gevaar dreigt dat die 80 procent een fetisj wordt binnen de arbeidsmarkthervorming, zonder dat de toegenomen activiteit de toekomst wezenlijk meer betaalbaar houdt. Eind 2022 kwam de Nationale Bank van België met het triomfantelijk bericht dat er vorig jaar flink 100 000 jobs bijkwamen. Op het eerste gezicht misschien goed nieuws.

‘Maar niet per se als je dieper in de arbeidscijfers graaft’, zegt ACV-deskundige Erik Van Laecke. ‘Er is inderdaad een schijnbaar spectaculaire stijging in het aantal jobs, maar dat is slechts oppervlakkig. Een groot deel daarvan bestaat eigenlijk uit studentenarbeid, flexijobs en platformwerk.’

Zulke banen helpen net niet om de toekomst betaalbaar te houden, zegt Serroyen: ‘Als de regeringen meer jobs willen creëren en meer mensen aan het werk willen krijgen om het begrotingstekort op te lossen, moeten mensen met degelijke contracten kunnen werken. Want een pensioen en sociale zekerheid bouw je niet op met een contract voor studentenwerk, of met bijklussen als fietskoerier.’

‘Sociale zekerheid bouw je niet op met studentenwerk’

Het gevaar dreigt dat die 80 procent een fetisj wordt

Vast-goed

Vrijwilligers vinden steeds moeilijker een geschikte en betaalbare plek voor activiteiten en vergaderingen. Dat blijkt uit een bevraging van beweging.net in het kader van de Week van de Vrijwilliger. Investeer volop in het renoveren en opnieuw aantrekkelijk maken van parochiezalen, en optimaliseer het delen van de ruimte, luidt de conclusie.

De oude parochiezaal in Deurne werd alvast nieuw leven ingeblazen als Bazaar 2100. Dat gebeurde binnen het project Vast-goed van beweging.net; Verschillende groepen die zich vrijwillig inzetten voor hun buurt en de samenleving vinden er een plek voor huiswerkbegeleiding, koken met overschotten ... Kortom: activiteiten die de buurtbewoners verbinden.

Foto Maarten De Bouw

‘Geen dag zonder bloed’

Op onze bestelwagens staat geen reclame. De klanten komen van mond-tot-mond. Dat de klanten dicht bij ons staan, betekent niet noodzakelijk meer appreciatie. Ik krijg misschien nog tien keer per jaar een koffie aangeboden. Al was er wel een dame die op onze laatste dag stiekem een fles champagne in mijn frigobox gestopt had. Ze was zo blij met het werk en wist hoelang we soms onderweg zijn naar de werf.’

‘We moeten steeds sneller opleveren, met steeds minder mankracht. Dat is niet gemakkelijk, want ik werk aan een huis alsof ik er zelf zou gaan wonen. Er kruipt altijd meer geld in een verbouwing dan mensen aanvankelijk denken. Dan gaan ze gaandeweg twijfelen over de ramen, de afwerking van de badkamer of de keuken. Of ze wachten met verlichting. Een peertje brandt ook.’

‘Veel nieuwbouw doen we niet meer. Als het al gebeurt, kiezen mensen een kubus, met zonnepanelen op het platte dak. Maar meestal zetten we een aanbouw bij of gaat het gelijkvloers eruit. Mensen blijven er wonen tijdens de werken. Dat heb ik eigenlijk ook het liefst. Ik moet heel weinig weer afbreken omdat ik elke dag met hen

kan afstemmen. Dan doe ik ook suggesties: zouden we daar niet wat extra stopcontacten plaatsen? Maar als klanten zelf willen meehelpen, loopt dat meestal slecht af. Dan teken ik waar ze kunnen slijpen en kappen, maar zie je na het weekend dat er niets gebeurd is. Of na twee uur gaan ze plots een boodschap doen om niet meer terug te keren, daar sta je dan zonder hulp. Na dertig jaar op de werf is mijn rugleeftijd achttien jaar ouder dan ik ben.’

‘Op al die tijd heb ik maar één keer een inspectie meegemaakt. Nochtans is er geen dag zonder bloed. Een collega is elf maanden out geweest door een val van het dak zonder dat er valbeveiliging was. De meeste ongelukken gebeuren met materiaal op de werkvloer, door losse verlengkabels of doordat de werf een slijkboel wordt. Alcohol op de werf? Dat is gedaan.’

‘Ik weet niet of mijn kinderen nog een huis zullen kunnen kopen. Banken vragen een grote eigen inbreng voor je een lening kunt krijgen. Wij kunnen zelf moeilijk sparen, hoe zouden we moeten bijspringen? Mijn kinderen zijn gelukkig harde werkers en hebben allebei een studentenbaan. Aan de andere kant vind ik het jammer dat ze er de jeugdbeweging soms voor laten. Ik heb daar zelf zoveel geleerd. Mijn

jongste is banleidster, dat toont hoeveel vertrouwen ze hebben dat ze die verantwoordelijkheid aankan.’

‘Voor veel ouders is het technische en beroepsonderwijs minderwaardig. Ik kon niet voortstuderen, maar mijn zoon heeft een diploma toegepaste

¬ Tekst An-Sofie Bessemans ¬ Illustratie Peter Goes

Als klanten zelf willen meehelpen, loopt het meestal slecht af

ELKE MAAND LATEN WE IEMAND AAN HET WOORD DIE VANUIT ZIJN OF HAAR WERK NAAR DE WERELD KIJKT. DEZE MAAND IS DAT ELEKTRICIEN IN DE BOUW STEVE*.

UITPAS WEEGT ZWAAR DOOR VOOR VERENIGINGEN MET VEEL KANSARME DEELNEMERS

De UiTPAS is een initiatief waarbij kansarme deelnemers maar twintig procent van de deelnameprijs voor een activiteit moeten betalen. De overige 80 procent wordt gedragen door de vereniging zelf en de lokale overheid.

¬ ELECTRICIEN STEVE

architectuur en studeert nu verder voor een master. ‘We moeten ecologischer werken, maar dat vraagt tijd, geld en politieke wil. Beetje bij beetje een gebouw afbreken en de materialen sorteren kost een pak meer dan een kraan het werk te laten doen. Ook erfgoed en duurzaamheid zijn een moeilijk huwelijk. In de Brugse binnenstad mag je geen zonnepanelen plaatsen, maar vanop het Belfort zie je wel overal koelinstallaties, want daar heb je geen vergunning voor nodig. En hoe rijm je dat de mensen die wonen achter het hypermoderne Concertgebouw,

allemaal aan houten raamlijsten moeten blijven vasthouden? Aan de andere kant maken die oude bouwwerken me ook wel erg trots. Tijdens een opdracht in de Onze-Lieve-Vrouwekerk mocht ik exclusief het wc’tje van de klokkenluider bezoeken. En wat bijzonder is: in de treden van de torentrap staan de namen van de stielmannen gegraveerd die tijdens de opbouw het leven lieten.’

*Steve is een schuilnaam.

Het viel beweging.net op dat nogal wat lokale socioculturele organisaties twijfelen om in te stappen in het UiTPAS-project. Ze merken dat de kosten sterk doorwegen, vooral voor verenigingen die veel kansarme deelnemers aantrekken.

‘Organisaties proberen de prijzen meestal voor alle deelnemers zo laag mogelijk te houden. De regeling waarbij ze 40 procent of meer van het inschrijvingsgeld laten vallen voor kansarme deelnemers, weegt zwaar door’, klinkt het bij beweging.net.

Toch bestaan er ook vandaag al goede voorbeelden van gemeenten die hier een mouw aan proberen te passen. In die gemeenten staat de lokale overheid volledig in voor de misgelopen inkomsten, wanneer er meer dan vijf procent leden deelnemen aan kansentarief.

VACATURES

ACV zoekt

• Business Analyst digitale leerplatformen –Schaarbeek

ACVBIE zoekt

• HR-medewerker personeelsdienst – Brussel

ACV Brussel/Vlaams-Brabant zoekt

• Allround Technieker Onderhoud

www.hetacv.be/vacatures

CM zoekt

• Consulent servicecenter – Antwerpen/Turnhout

• Adviserend arts – provincie Antwerpen

• Stafmedewerker preventie en veiligheid – Haren en Kessel-Lo of provincie Oost-Vlaanderen

• Medewerker zorglijn – Oostende

• Administratief medewerker Tegemoetkoming aan leden – Haren – Bepaalde duur

• Stafmedewerker Belangenbehartiging Samana

– Schaarbeek

www.cm.be/jobs

Kwb zoekt

• Stafmedewerker activiteitenaanbod en vrijwilligersbeleid – Schaarbeek

• Ondersteuner lokale groepen – Zuid-WestVlaanderen

~ www.kwbeensgezind.be/werken-bij-kwb

Na dertig jaar op de werf is mijn rugleeftijd achttien jaar ouder dan ik ben

Samen in de strijd tegen menstruatiearmoede

In Vlaanderen heeft een op de acht meisjes geen geld om menstruatieproducten (maandverband, tampons, cup …) te kopen. Hierdoor kiezen ze voor ongeschikte alternatieven zoals zakdoeken, wc­papier, watten of zelfs sokken. De gevolgen zijn schrijnend. Met #MenstruatieMaart wil CM het taboe rond menstruatie doorbreken en aandacht vragen voor menstruatiearmoede.

Kathleen van Walle, Hanne Geerts en Katrien Grauwels hebben als netwerkcoördinator elk een eerstelijnszone in de stad Antwerpen onder hun hoede. In die functie zetten ze samen met hun collega’s hun schouders onder dit project. Visie sprak met Kathleen en Katrien.

Waarom dit project tegen menstruatiearmoede?

KATRIEN ¬ ‘Omdat het feit dat die meisjes geen toegang hebben tot tampons of maandverband heel wat gevolgen met zich meebrengt. Lichamelijk uiteraard, er

zijn meisjes die ontstekingen kregen door bijvoorbeeld watten of sokken te gebruiken. Maar er zijn ook heel wat mentale gevolgen. De angst om door te lekken houdt hen weg van school, van leuke activiteiten met vriendinnen, verhoogt het sociale isolement. Er is schaamte, extra stress, noem maar op.’

KATHLEEN ¬

‘Maar met het project willen we net zo goed het taboe dat nog altijd op dit onderwerp rust de wereld uit helpen. Meisjes en vrouwen durven er niet over te praten, sommige jongens en mannen weten niet waar het over gaat of voelen zich er ongemakkelijk bij. En dat terwijl de helft van de wereldbevolking ermee te maken krijgt.’

Wat doen jullie allemaal om die doelen te bereiken?

KATHLEEN ¬ ‘Er zijn een aantal pijlers. Om te beginnen oefenen we druk uit op het beleid, samen met de andere Vlaamse ziekenfondsen. We ijveren voor een btw van nul procent op menstruatieproducten. En we vragen om die producten gratis te maken voor kwetsbare doelgroepen. Om deze beleidsaanbevelingen kracht bij te zetten, moedigen we iedereen aan om de petitie van Caritas te ondertekenen. Om het taboe te verminderen zou het een goede zaak zijn als het onderwerp ook op onze scholen bespreekbaar gemaakt wordt bij jongens en meisjes van alle leeftijden.’

KATRIEN ¬ ‘In een tweede pijler richten we ons tot scholen omdat we daar een directe impact kunnen hebben op de effecten van menstruatiearmoede, zoals bijvoorbeeld het missen van lessen. Er zijn drie eerstelijnszones in de stad Antwerpen. We werken in elke zone samen met een school voor dit project. Het gaat om Pius X op het Kiel, het Atheneum van Berchem en het Stedelijk Lyceum in Deurne. Samen met de scholen bekijkt de projectgroep welke acties ze op poten kunnen zetten en hoe ze daar zoveel mogelijk leerlingen, leerkrachten en ouders bij kunnen betrekken. Het einddoel is het gratis ter beschikking stellen van menstruatiemateriaal, na een grondig sensibiliseringstraject.’

Een van de Antwerpse scholen die meewerkt aan het pilootproject rond menstruatiearmoede is Pius X op het Kiel. Marie De Winter is er leerlingenbegeleider en legt uit waarom de school dit belangrijk vindt. Marie: ‘We waren als school nooit bewust bezig met deze problematiek. Toch konden leerlingen al in ons Open Leercentrum terecht. Als zij zelf geen maandverband hadden, konden ze het daar altijd vragen. Maar ik kan me best voorstellen dat sommigen daar de moed niet voor hadden. Ik vind het mooi dat dit project het onderwerp meer bespreekbaar maakt en mee nadenkt over manieren om de drempel zo laag mogelijk te houden. We hebben de ouderraad nu gecontacteerd om samen een inzamelactie te organiseren. Bovendien gaan we met de leerlingenraad gaan we nadenken over waar we de menstruatieproducten best beschikbaar stellen. Ten slotte zullen we ook in de lessen aandacht hebben voor dit onderwerp.’

Ludo (69)

Is gepensioneerde en mantelzorger. Hij schildert, houdt van musea en tuinieren en is toneeldecorbouwer.

Bestuurlijke kwetsbaarheid is typisch voor grotere gemeenten

Gemeentefusies kunnen voor een aantal gemeenten een solidere financiële basis bieden door de fusiebonus en een hogere overheidsfinanciering, maar ze zullen zelden leiden tot een betere verbinding met de inwoners. Coördinatieproblemen en bestuurlijke kwetsbaarheid zijn typisch voor grotere gemeenten. Daarom pleit ik voor een uitbreiding van specifieke samenwerkingsverbanden en, in functie van de nabijheid tot de bevolking, meer ondersteuning bieden aan de lokale adviesraden.

Fusies brengen gevoeligheden naar boven

KATHLEEN ¬ ‘Naast die twee pijlers zijn er ook heel wat inzamelacties om menstruatieproducten te verzamelen en er is #MenstruatieMaart.’

Waarom die maand?

KATHLEEN ¬ ‘Bedoeling van het project is om mensen te sensibiliseren en activeren. We doen dat niet alleen, maar in samenwerking met heel wat partnerorganisaties en ook enkele bedrijven. Elke partner kan eigen acties ondernemen onder de noemer #MenstruatieMaart en dit posten op social media. Zo proberen we maatschappelijk draagvlak te creëren. Vanuit CM hebben we een aanbod (zoals posters, buttons, inzamelboxen …) maar we moedigen iedereen aan om met de #MenstruatieMaart aan de slag te gaan. Het is de bedoeling om #MenstruatieMaart elk jaar te herhalen.’

Wil jij weten wat er in jouw buurt leeft rond dit thema? Je leest er alles over op www.gezondebuurt.be/menstruatiemaart

Sien (21)

Zit op kot in Brussel, is actief bij de lokale speelpleinwerking en voetbalt.

Ik geloof dat samenwerking tussen gemeenten bevorderlijk is, maar ik denk dat dat ook op andere manieren kan. Fusies brengen gevoeligheden naar boven of leveren moeilijke constructies of evenwichten op. Ik denk dat je die kan vermijden of beperkt kan houden als je naar alternatieve samenwerkingsverbanden zoekt. Er zijn nu toch ook al veel goede voorbeelden van intergemeentelijke samenwerkingen die geen fusie zijn.

Minimumaantal bewoners bepalen

Frank (57)

woont met zijn vrouw en zoon in Deurne en leeft van een ziekte­uitkering.

Ik schrok toen ik hoorde dat men Vlaanderen ging opdelen in 15 regio’s. Waarom drukt men niet meer op de fusie van gemeentes? Fusies betekenen een nuttige rationalisering. Laten we een minimumaantal bewoners voor het laagste bestuursniveau bepalen... Daarbij mogen we niet vergeten in te zetten op wijkwerking zodat de charmes van plaatselijke folklore niet verloren zou gaan.

ELKE MAAND LATEN LEZERS HUN LICHT SCHIJNEN OVER EEN NETELIGE KWESTIE

‘Gemeentefusies zijn een goed idee’

Burgerpanel.

X WERKT MEE

“Mooi dat dit project het onderwerp bespreekbaar maakt.”

Claudine De Cuyper 1947-2023

Op korte tijd heeft de christelijke arbeidersbeweging twee boegbeelden verloren. Na Marc Berghman (22/01/2023) nu ook Claudine De Cuyper (01/02/2023). Twee inspirerende figuren, die vaak en goed hebben samengewerkt.

Claudine startte in 1968 haar loopbaan in de christelijke arbeidersbeweging bij VKAJ, geïnspireerd door kardinaal Jozef Cardijn. Ze was er 7 jaar nationaal voorzitster. Na een korte periode in de privé-sector, keerde ze terug naar de beweging, naar haar Brussel, in 1987 bij KAV, waar ze de pionier was van KAV Intercultureel (nu Femma Quartier) en waar ze tot haar pensionering bleef werken. Als syndicaal afgevaardigde nam ze het op voor haar collega’s. Daarnaast was ze actief in het buurt en opbouwwerk, en als bestuurder van heel wat Brusselse vzw’s.

Door haar inzet voor organisaties binnen en buiten het bewegingsnetwerk was de stap naar beweging.net een logische keuze. Als voorzitter vormde ze een sterk duo met Marc Berghman, de toenmalig verbondssecretaris. Samen zochten ze vaak naar middelen, schreven subsidiedossiers om nieuwe projecten groeikansen te geven, bespraken ze hoe Vlaamse en Brusselse middelen konden worden aangewend voor opleiding en vorming. Met hun engagement in het Brusselse Jobhuis, nu Groep Intro, zagen ze de noden van jongeren en volwassen op zoek naar werk. Kwetsbare mensen, nieuwkomers, iedereen vooruithelpen, kansen aanreiken, mensen samenbrengen, vooral in Brussel. Daar was het jou om te doen.

De beweging kon altijd rekenen op jou, Claudine. Jouw collega Rhimou formuleerde het mooi op jouw herdenkingsviering. Ne t ’enquiète pas, Claudine. Wij gaan ‘surtout’ je sociale erfenis dapper verder zetten. Het ga je goed, grande dame!!!

Eddy Van den Eede

Breng kleur in je

‘Waarom is die meneer bruin?’ Voor kinderen is de wereld één grote ontdekkingsreis. Ze stellen moeilijke, maar rake vragen. Hoe een kind omgaat met verschillende achtergronden en culturen, is afhankelijk van onze reactie op dergelijke vragen. De samenleving bewuster maken van diversiteit, discriminatie en racisme, dat begint bij de allerkleinsten. Maar hoe doe je dat?

Joost Hillewaere was dertig jaar lang ‘meester Joost’ in de lagere school, en werkte als stafmedewerker-docent en pedagogisch begeleider. Momenteel geniet hij van zijn welverdiende pensioen, maar met tonnen ervaring op zijn CV is hij nu aan de slag als spreker op nascholingen. Binnenkort kun je hem aan het werk zien op de infosessie van CM, Praten met kinderen over diversiteit en racisme

Niet met de vinger wijzen

In zijn carrière kreeg Joost al heel wat ongemakkelijke vragen voorgeschoteld. ‘Ooit zei een kind tegen mij: Kijk, die meneer is vuil, terwijl hij wees naar iemand met een migratieachtergrond. Op zo’n moment mag je niet beschuldigend met de vinger wijzen. Grijp dit aan als leermoment, je moet het uitleggen.’ Joost benadrukt dat we niet hoeven te wachten op dergelijke opmerkingen.

‘Alles kan een ongelooflijk waardevol aanknopingspunt zijn; een K3-lied, een Ketnet-programma … Je kunt zelf ook vragen stellen om kinderen aan te zetten tot nadenken.’

Kinderen zijn de toekomst

Waarom het zo belangrijk is om kinderen te sensibiliseren? ‘De diversiteit in onze samenleving is groter en vooral zichtbaarder dan vroeger.

Erratum

Onze excuses, in de vorige editie is er een schrijffout geslopen. De in memoriam ging over Marc Berghman. Onze welgemeende excuses aan de familie en vrienden van Marc.

Uit naam van heel de ploeg

¬ Tekst Cynthia Bulteel

DAG TEGEN RACISME EN DISCRIMINATIE

opvoeding

Dat is boeiend, maar tegelijkertijd heel uitdagend. We handelen vanuit ons eigen referentiekader dat nooit waardenvrij is, we moeten ons bewust zijn van onze voorbeeldfunctie. Het is de taak van ouders, leerkrachten en beleidsmakers met een open blik naar de wereld te kijken. Als diversiteit thuis, in de media en op school een evidentie is, zal een kind dat ook zo ervaren. Kinderen doen niet wat je zegt, maar wat je doet.’

Diversiteit zit overal

Net vanuit dat laatste vertrekt de infosessie van CM. ‘De presentatie focust op diversiteit en hoe we daarnaar kijken. Het gaat namelijk over zoveel meer dan enkel huidskleur. Kinderen stellen zich bijvoorbeeld ook de vraag waarom hun vriendje twee mama’s heeft of hoe het komt dat de buurman in een rolstoel zit. Er bestaan enkele praktische tools, zoals boeken en spelletjes, die helpen om hierover met kinderen en jongeren in gesprek te gaan. Op die manier kunnen we hen ongetwijfeld meekrijgen in het diversiteitsverhaal.’

~ De sessie ‘Praten met kinderen over diversiteit en racisme’ gaat door in Vilvoorde op maandag 22 mei en in Aarschot op woensdag 14 juni. Meer info en inschrijven via www.cm.be/agenda.

MAAK MEE EEN VUIST TEGEN RACISME

Kom naar de actie van het Leuvens actieplatform op zondag 19 maart 2023 om 14u30 op het Ladeuzeplein (Leuven) en maak mee een vuist tegen racisme!

~ Meer info: www.platform2103.be

Burgerpanel.

ELKE MAAND LATEN DRIE LEZERS HUN LICHT SCHIJNEN OVER EEN NETELIGE KWESTIE DE

‘Gemeentefusies zijn een goed idee’

‘Ik voel me sterk betrokken bij mijn naburige gemeentes’

Doordat het bestuur van België op verschillende lagen enorm versnipperd is, verliezen we handenvol geld. Daarnaast voel ik me persoonlijk sterk betrokken bij mijn naburige gemeenten, die slechts een kleine fietstocht verwijderd zijn van mijn eigen gemeente. Ik ben dus zeker te vinden voor gemeentefusies, op voorwaarde dat basisvoorzieningen voor alle inwoners goed bereikbaar blijven.

Simon (40) is zelfstandig business consultant en woont in Ganshoren

Ik begrijp de gevoeligheden van de inwoners wat identiteit betreft. Toch moeten volgens mij de gemeenten fusioneren. Voordelen zijn een sterkere administratie, betere budgetten en onderhandelingsposities om de inwoners te vertegenwoordigen. Vooral in Brussel (19 gemeenten!) zorgt de specifieke regelgeving per gemeente voor veel onduidelijkheid en frustraties. Politici geven niet graag mandaten op, wat een belemmerende factor kan zijn voor de fusie. De demografie van iedere gemeente verschilt ook. ‘Sterkere’ of ‘rijkere’ gemeenten zullen zich dus verplicht solidair moeten opstellen om de communautaire geschillen niet op lokaal niveau binnen te brengen.

Het samenvoegen van gemeenten is een goed idee op voorwaarde dat alle voor- en nadelen zorgvuldig worden afgewogen en de burger centraal staat in de besluitvorming. Het combineren van diensten kan volgens mij leiden tot schaalvoordelen. Waardoor diensten aan de burger, zoals afvalbeheer, goedkoper worden. Daarnaast kunnen kosten voor belastingen en vergunningen verlaagd worden door een betere organisatie en stroomlijning van administraties. Ten slotte ga ik ervan uit dat gemeentefusies leiden tot meer toegang tot bepaalde diensten gezien er meer middelen en expertise beschikbaar zijn.

‘In Brussel zorgt de regelgeving voor veel frustraties’

‘Kosten kunnen verlaagd worden door een betere organisatie’

Bart (32) is doctoraatsstudent, en woont in Herent

Bart (53) woont in Scherpenheuvel en is buschauffeur

De digimobiel komt naar je toe

Je neemt de bus naar het centrum en betaalt je rit met een SMS, in de winkel laat je je klantenkaart scannen via de app op je smartphone en betaal je vervolgens contactloos met je bankkaart. Op de terugweg kom je een vriend tegen die je nog iets moet terugbetalen, je geeft het bedrag in op je payconiq-app en laat hem de QR-code inscannen. Hij vraagt hoe het met je gaat en zo herinner je je dat je nog opnieuw een afspraak moet maken met je huisdokter, dus log je even in met je Itsme-account. Nadien zet je die afspraak met één klik in je digitale agenda … Klinken de bovenstaande acties voor jou zeer vanzelfsprekend?

Of krijg je al koude rillingen bij de gedachte dat er straks geen andere opties meer zijn?

Voor alle duidelijkheid: we zijn niet tegen digitalisering. We stellen wel vast dat niet iedereen met het internet verbonden is en dat een noemenswaardige groep van wie wel

digitaal actief is, niet vaardig genoeg is om nieuwe technologieën zomaar te gebruiken.

Drempels verlagen

Zo lopen bijvoorbeeld mensen met een laag inkomen en ouderen een groter risico op digitale uitsluiting. En dat wordt problematisch als je hierdoor moeilijker toegang hebt tot diensten of sociale rechten.

We kunnen niet wachten op een perfecte wereld waarin iedereen digitaal volledig mee is en ondertussen een heleboel mensen aan hun lot overlaten omdat ze niet kunnen volgen. We willen zelf ons steentje bijdragen door drempels te verlagen en dicht bij de mensen een handje te helpen om de digitale kloof te verkleinen.

Digimobiel

Met de digimobiel slaan een heleboel partners van beweging.net de handen in elkaar. Op een laagdrempelige manier helpen we je met de digitale toepassingen waar jij nood aan hebt. Daarnaast geven we een aantal nuttige tips mee die altijd van pas komen om veilig en makkelijk je weg te vinden op het internet.

Voor de basisinformatie doen we een beroep op de kennis van partners in ons netwerk. De campagne ‘Allemaal digitaal’ van Welzijnszorg is net afgelopen. Zij strijden hierin samen tegen digitale uitsluiting, samen tegen armoede. Het LPV (Limburgs Platform voor mensen op de Vlucht) rondde vorig jaar hun ‘digiproject’ zeer succesvol af waarin concrete toepassingen voor mensen in armoede hun nut bewezen hebben. Groep Intro beschikt over vormingen om digitaal je weg te vinden in dagelijkse omstandigheden. Vanuit hun ervaringen zijn zij erin gespecialiseerd om de belangrijkste basisvaardigheden op een laagdrempelige manier over te brengen. Ontdek in eenvoudige stappen en verstaanbare taal nieuwe digitale vaardigheden zoals apps op je gsm downloaden, internetbankieren, een afspraak maken bij je huisdokter of de app van De Lijn gebruiken.

ACV & CM

De digi-ambassadeurs van ACV Limburg coachen je bij het gebruik van toepassin-

¬ Tekst Bart Bynens ¬ Foto Vicky Jans

De digi-ambassadeurs van ACV Limburg gaan mee op weg met de Digimobiel OP

De Digimobiel straks ook in jouw buurt …

Burgerpanel.

ELKE MAAND LATEN DRIE LEZERS HUN LICHT SCHIJNEN OVER EEN NETELIGE KWESTIE

¬ Tekst Bart Bynens

gen zoals MySocialSecurity.be, My Minfin en Mijn ACV en helpen met het interpreteren van de gevonden informatie. Op deze wijze creëren ze een hefboom naar het gebruik van andere internettoepassingen met betrekking tot arbeid en inkomen en verkleinen zo de drempels tot digitale tools en informatie.

De vrijwilligers van CM maken je wegwijs in de digitale tools van CM: gele klevers aanvragen, een zorgverlener in de buurt opzoeken of een afspraak maken via de app. Ze geven ook info over betrouwbare gezondheidsapps en het gebruik van mijngezondheid.be en socialekaart.be.

En wat daarna?

We weten dat je niet geholpen bent na een éénmalig bezoek aan de digimobiel. Maar hiermee is wel een eerste stap gezet om de digitalisering een beetje meer vertrouwd te maken. We hebben voor diverse digitale handelingen een stappenplan dat je kan meenemen. En we brengen je op de hoogte van instellingen of diensten in je eigen buurt die je verder helpen nadat de digimobiel weer vertrokken is.

De digimobiel zal de volgende maanden Limburg doorkruisen. Op diverse plaatsen en evenementen kan iedereen gratis en vrijblijvend langskomen met zijn digitale vragen. De vrijwilligers van de digimobiel ontvangen je met een kopje koffie en beluisteren jouw specifieke vraag. Samen met jou zoeken ze naar een concrete oplossing of geven je interessante informatie die in jouw situatie van belang is.

Op www.beweging.net/digimobiel kan je zien waar en wanneer de digimobiel in jouw buurt staat.

De digimobiel in jouw buurt?

Organiseer jij een evenement waarvan je denkt dat er veel mensen aanwezig zijn die een grote kans op digitale uitsluiting hebben? Contacteer ons en wij bekijken of we met de digimobiel kunnen langskomen. Stuur een mailtje naar bart.bynens@beweging.net voor meer info!

Ria (69)

Ria is een trotse oma, gemotiveerd vrijwilliger en woont in Stokrooie

‘Zelf een digitale weg zoeken, is cruciaal’

Hoe meer digitale toepassingen deel uitmaken van het dagelijkse leven, hoe meer mensen het gevoel hebben dat ze aan de zijlijn staan. Dit is zeker niet enkel gebonden aan leeftijd, inkomen of opleiding. Als we willen werken aan digitale inclusie moeten we mensen leren inzien dat het enerzijds gaat om het wegwerken van ICT-gerelateerde drempels zoals digitale vaardigheden en toegang tot toestellen en internet. Anderzijds is de ondersteuning van sociale netwerken en maximaal de kans krijgen om zelf hun digitale weg te zoeken cruciaal. Het is belangrijk dat we mensen laten inzien dat dit voor henzelf een meerwaarde is.

‘Door frauduleuze praktijken durven sommigen de digitale stap niet te zetten’

Digitaal is de toekomst, willen of niet. Ik denk dat corona ons leerde dat er digitaal veel kan. Toch merk ik dat er nog mensen moeilijkheden hebben om hierin mee te kunnen. De vele frauduleuze praktijken zorgen zelfs ervoor dat sommigen de digitale stap niet durven te zetten.

Wim (45)

Wim werkt als productiearbeider, is sportman in hart en nieren en woont in Lommel

Het zou al helpen als er één veilig platform is waar je gemakkelijk al je persoonlijke gegevens, attesten, contracten, … kan raadplegen in plaats van talloze websites en evenveel paswoorden. Uiteraard moeten de mensen hierin ook wegwijs gemaakt worden.

‘De kabel is niet lang genoeg om te kunnen betalen …’

Els (53)

Els is zaakvoerster bij Tiri HR Consulting, rolstoelgebruiker en woont in Houthalen­Helchteren

Als je niet met een computer kan werken of geen smartphone hebt, dan heb je in deze maatschappij echt een probleem. Je kan zelfs bijna de bus of trein niet meer nemen zonder een app. Ik ging een tijdje geleden logeren in Antwerpen. Zelfs om gewoon het licht op je kamer aan te doen had je een app nodig. En voor wie wel digitaal mee is, zijn er weer andere dingen waarmee geen rekening gehouden wordt. In de winkel is de kabel soms niet lang genoeg om vanuit mijn rolstoel met de kaart te betalen. Dan kan ik niet anders dan mijn code aan iemand wildvreemd te geven en voel ik mij weer erg afhankelijk.

© PETER EYSERMANS

© VICKY JANS

DE STELLING

‘Iedereen moet digitaal mee’

©

MINE DALEMANS

Wie wint het kampioenschap tegelwippen?

Binnenkort meten heel wat steden en gemeenten zich met elkaar in het Vlaams Kampioenschap Tegelwippen. Tegelwat? Jawel: tegelwippen. Ook het stadsbestuur van Dendermonde wil hieraan meedoen en rekent op de inzet van burgers, verenigingen en andere partners.

¬ Tekst Joost Pinnoo ¬ Foto Stad Dendermonde

Netwerkcoördinator Klimaat & Energie bij de stad Dendermonde Inge Smolders legt uit: ‘Tegelwippen staat synoniem voor ontharden en vergroenen. In dit geval door tegels, asfalt of beton van opritten, terrassen e.d. uit de grond te wippen en te vervangen door bomen, planten, struiken, bloemen, gras ... Dit past in het grote klimaatplan van de stad waarbij we de CO2-uitstoot met ten minste 40 procent willen verminderen tegen 2030. Ontharding en regenwaterinfiltratie zijn daarbij belangrijke maatregelen. Als stadsbestuur willen we het goede voorbeeld geven. We hopen dat heel wat burgers meedoen door ook bij hen thuis te ontharden. Zo maken we onze omgeving klimaatbestendiger, aantrekkelijker voor dieren en nuttige

insecten, koeler op warme dagen en ook veel mooier!’

Inge vertelt dat Dendermonde al een hele tijd het concept van gevel- en tegeltuintjes in het voetpad promoot, maar dat er heel wat meer creatieve mogelijkheden zijn, zoals groenslingers, plantenboxen of groentebakken. ‘In de Emanuel Hielstraat bijvoorbeeld hebben we via het burgervoorstel Trottoir Tomate zelfs groenten in het voetpad aangeplant. De buren hebben hiervoor de handen in elkaar geslagen en onze stadsarbeiders hebben geholpen bij het zware werk.’

Liesbeth Van Damme uit de Emanuel Hielstraat is kartrekker van dit project ¬ ‘De Emanuel Hielstraat is een vrij lange en

brede straat met heel brede voetpaden, vroeger met twee verdwaalde bomen en hier en daar een klimplant. Ik wilde samen met alle geïnteresseerde buren het voetpad letterlijk en figuurlijk minder verharden en meer vergroenen. We wilden op onze trottoirs plaats maken voor bomen, struiken, klimplanten, een bankje en waarom niet: zelfs fruit, groenten en kruiden. Enkele buren bleken bereid om mee te denken en vooral om mee de handen uit de mouwen te steken. De stad hielp bij het ontwerp, de praktische uitvoering, containers voor de tegels en het puin, de aankoop van planten… De buren gingen zélf aan de slag voor de aanleg van de plantenzones, het onderhoud nemen we uiteraard ook voor onze rekening. Gezellig tuinieren op het trottoir: het brengt ons gezellig bij elkaar!’

Voor het Vlaams Kampioenschap Tegelwippen kan de stad Dendermonde rekenen op de medewerking van heel wat steunende partners. Intercommunale DDS-VERKO komt de uitgewipte tegels gratis ophalen. Huisvestingsmaatschappij

stek92 engageert zich om in enkele woonwijken een tegelwipactie te organiseren. En ook enkele grote lokale tuincentra werpen zich op als tegelwip-partner; zij hebben immers de knowhow in huis voor waterrecuperatie, biodiversiteit, natuurlijke onkruidbestrijding enz. ‘Ook verenigingen spelen een rol’, aldus Inge. ‘Zij kunnen hun leden en sympathisanten informeren en sensibiliseren maar uiteraard kunnen ze bij burgers en in woonwijken actief meehelpen met het tegelwippen. Ze melden zich best aan bij de dienst groenbeleid van de stad en dan helpen wij ze wel verder.’

Het kampioenschap loopt van 21 maart tot 31 oktober 2023. Begin november wordt opgeteld hoeveel m² er onthard werd. In Nederland – want daar komt het idee vandaan – namen vorig jaar 130 gemeenten deel en werden er zomaar eventjes 2,8 miljoen tegels gewipt, dat is goed voor zo’n 300 000 m². En geloof het of niet maar in onze regio zullen de rivaliserende steden Dendermonde en Aalst het in een heuse tegelwip-derby tegen elkaar opnemen…

~ Burgers kunnen zich aanmelden voor het kampioenschap via https://vk-tegelwippen.be. Dit platform is vlot toegankelijk en vergt weinig administratie.

Burgerpanel.

DE STELLING

Aanbod in deelgemeenten op peil houden

Bernard (74)

Bernard Casteels is een grafisch vormgever uit Mariakerke, actief in pensioen en grootvader.

Gemeentefusies werken kostenbesparend door samenvoeging van personeel en inkrimping van politieke mandaten. Mijn gemeente hoort sinds 1977 bij Gent. Ze beloofden toen dat de administratieve diensten en culturele activiteiten zouden blijven en zelfs uitgebreid. Helaas stellen we nu vast dat ze in alle deelgemeenten een aantal diensten en het cultureel aanbod geleidelijk aan het afbouwen zijn. Onze bibliotheek bijvoorbeeld zal vanaf 1 juli minder open zijn.

Geen supporter van verstedelijking

Griet (42)

Griet Van Beveren is coördinator duaal leren en zelfstandig copywriter.

Gemeentefusies kunnen een zinvol en pragmatisch antwoord zijn op een aantal, vooral financieel ingegeven, vraagstukken. Alleen moet het een vrije keuze en geen verplichting van bovenaf zijn. Voor mij zijn landelijke gemeentes én hun naam een vorm van erfgoed. Waarom zou je een samensmelting forceren als er geen concreet aantoonbare problemen zijn en de inwoners het goed stellen? Uiteraard vullen lokale besturen die autonomie volgens hun eigen behoefte aan met succesvolle samenwerkingen gericht op efficiëntie. Een supporter voor de verstedelijking van ons sociaal en geografisch landschap ga je in mij niet vinden.

Grotere afstand tussen overheid en burger

Mert (22)

Mert Topkaya is student maatschappelijk werk.

Ik ben geneigd om gemeentefusies als nadelig te beschouwen, hoewel er natuurlijk ook positieve zaken aan verbonden zijn. Het kan leiden tot een vermindering van de lokale identiteit en betrokkenheid van burgers. Deze transitie kan er ook voor zorgen dat de afstand tussen overheid en burger groter wordt. Lokale inspraak en democratische representatie kunnen in het gedrang komen. Hoewel er veel gesprekken worden gevoerd met de bevolking alvorens tot een fusie over te gaan, spelen bovengemeentelijke belangen een grote rol in de finale beslissing.

ELKE MAAND LATEN DRIE LEZERS HUN LICHT SCHIJNEN OVER EEN NETELIGE KWESTIE

© JAMES ARTHUR

© FRANK BAHNMULLER

© JAMES ARTHUR

< Liesbeth Van Damme en haar dochtertje zetten zich in om het trottoir van de Emanuel Hielstraat (Dendermonde) te vergroenen.

‘Gemeentefusies zijn een goed idee’.

Gooi coronalessen niet weg!

Corona bracht veel ellende met zich mee, maar ook creatieve oplossingen waar we ook na de pandemie de vruchten kunnen van plukken. Blended learning is zo’n oplossing: het systeem waarbij lessen aan hogeschool, universiteit of volwassenonderwijs worden opgenomen zodat je ze later kunt bekijken.

¬ Tekst Gaëlle Beeusaert ¬ Foto Stijn Verkinderen / Shutterstock

Werknemers die zich willen bijscholen, kiezen meestal voor afstandsonderwijs’, weet Ilse Desramaults, bijblijfconsulente bij ACV Innovatief. ‘De bestaande systemen zijn vaak ontoereikend als je daglessen zou willen bijwonen. Daar zou blended learning zeker deels een oplossing kunnen bieden, bijvoorbeeld als je de opleiding combineert met werk en gezin. Ook voor mensen die een ziekte­uitkering ontvangen. Als zij een opleiding willen volgen, met toestemming van de adviserende arts, zou blended learning faciliterend kunnen werken en hen toestaan de opleiding op eigen tempo af te werken. Het biedt meer kansen voor mensen dan men beseft.’

Brecht Warnez, Vlaams parlementslid en zelf professor aan de Universiteit van Gent: ‘Blended learning was één van de oplossingen in corona­tijden om te kunnen blijven lesgeven. Vandaag merken we echter dat heel wat onderwijsinstellingen teruggaan naar de manier van voor corona, en niet langer in lesopnames voorzien. Dat is jammer, want het kan een tool zijn om niet alleen werknemers maar ook jongeren aan dat diploma te helpen. Denk ook aan jonge mantelzorgers, jongeren met functiebeperkingen of werkstudenten. We mogen het kind niet met het badwater weggooien’, gaat Warnez verder. ‘We moeten volop blijven inzetten op die tussenvormen om mensen alle onderwijskansen te bieden in de samenleving, we

Wij krijgen dagdagelijks signalen binnen over de draagkracht om alle bordjes in de lucht te blijven houden: schoolwerk, thuiszorg, sociale contacten

hebben allemaal baat bij inclusiever onderwijs.’

Ook Kaily Desmet is fan van het idee. Zij is vrijwilliger en bestuurder van ZoJong vzw, een vzw die jonge mantelzorgers ondersteunt. ‘Wij krijgen dagelijks signalen over de draagkracht om alle bordjes in de lucht te blijven houden: schoolwerk, thuiszorg, sociale contacten ... Jonge mantelzorgers willen vooral ook jongeren zijn en in het gewone schoolcircuit meedraaien, maar dat lukt niet zonder extra hulp. Blended learning en lesopnames zijn voor ons een absolute meerwaarde. Zij krijgen op die manier een vrije keuze en een flexibelere indeling van hun tijd. Maar natuurlijk zijn ook sociale dynamieken en contacten belangrijk, want het is niet de bedoeling dat jongeren zich de klok rond in hun zorgsituatie bevinden. Bovendien moeten er ook aan een aantal randvoorwaarden voldaan worden om goed gebruik te maken van het systeem van de lesopnames: een rustige omgeving thuis, wifi etc. Maar bovenal biedt blended learning onze doelgroep meer kansen’, besluit Kaily.

DE STELLING

Kort. West-Vlaanderen

Pluim voor Tielt

¬ Tekst Jasminka Poppe

¬ Foto Stephanie Davidts

Beweging.net lanceerde in de Week van de Vrijwilliger haar resultaten uit de nationale bevraging (zie eerder in deze Visie). In West­Vlaanderen reikte men het label “deze ruimte is vrijwilligersvriendelijk” uit aan het stadsbestuur van Tielt, voor hun aanpak in de Onze­Lieve­Vrouwekerk.

De doksalen van de kerk werden gerenoveerd en ter beschikking gesteld voor lokale verenigingen. ‘Dat was een bewuste keuze’, lichten schepen voor Vrijwilligerswerk Vincent Byttebier en burgemeester Luc Vannieuwenhuyze toe. ‘Het is belangrijk dat we het bestaande patrimonium tegen het licht houden in functie van wat de gemeenschap errond nodig heeft. Daardoor was de keuze snel gemaakt om de doksalen te voorzien van ramen en twee aparte zijingangen om zo een functiemix te creëren, voor zowel de repetities van de koorals zangvereniging, vergaderruimte voor verenigingen en de eredienst. ‘Dit is een super voorbeeld van hoe je bewust nadenkt over de beschikbare ruimte’, vindt Gaëlle Beeusaert, provinciaal directeur van beweging.net. ‘Net dat willen we onder de aandacht brengen tijdens deze Week van de Vrijwilliger. Onze bevraging leert immers dat veel verenigingen wakker liggen van ruimte voor hun vergaderingen en activiteiten. Het voorbeeld dat Tielt hier stelt voor haar verenigingen, is inspirerend voor andere lokale besturen in onze provincie. De pluim die we vandaag willen geven met dit label is meer dan verdiend!’

Het gedacht van

Vic (36) werkt als uitzendconsulent en woont samen met zijn vriend

Studeren is een basisbehoefte. Niet iedere student kan alle leerstof verwerken tijdens de lessen. Een opname opnieuw bekijken kan een positieve invloed hebben op het studieproces en de slaagkansen. Dit ook doortrekken naar bijvoorbeeld volwassenonderwijs om de combinatie werk/gezin en studeren aantrekkelijker te maken, is een meerwaarde voor het werkveld en werkgevers. Studeren is een basisbehoefte die toegankelijk moet zijn voor iedereen in onze samenleving, ongeacht je achtergrond, sociale situatie of beperkingen. Ik volgde een opleiding tot begrafenismedewerker, daar kon ik zelf genieten van blended learning. Het was op dat moment een welgekomen stukje sociaal contact en zorgde er ook voor dat we onze lessen konden bijhouden en het ritme van het studeren niet verloren ging.

Opleiding online, een must voor het takenpakket.

Anthony (63) is jong gepensioneerd en geniet van zijn vrijgekomen tijd met de kleinkinderen

Het is al een tijd geleden dat ik op de schoolbanken zat. Toen hadden we de technologie van de opnames nog niet. Had het toen bestaan dan zou ik het hebben toegejuicht. Door corona kwam ik in contact met opnames van opleidingen die wij moesten volgen. Dit was een zegen omdat ik op die manier deze bekeek op het moment dat mij beter uitkwam. Ik kon mijn regulier werk verderzetten en de opleiding volgen op momenten die voor mij rustiger waren. Ik zie dus niets dan voordelen om de lessen te blijven opnemen.

CM in West-Vlaanderen

Contacteer ons via 050 44 05 00, westvlaanderen@cm.be of kijk op www.cm.be/kantoren voor de dienstverlening.

ACV in West-Vlaanderen

Contacteer ons via www.hetacv.be/contact of 051 23 58 00. Boek een afspraak (telefonisch of op kantoor) via www.afspraakACV.be. Regioredactie Beweging.net West-Vlaanderen, westvlaanderen@beweging.net

ELKE MAAND LATEN LEZERS HUN LICHT SCHIJNEN OVER EEN KWESTIE

‘Van alle lessen in het hoger onderwijs moeten opnames gemaakt worden’

Burgerpanel.

Actrice en presentatrice

Ruth Beeckmans

gevat in 5 woorden

Vooroordelen

‘Vooroordelen zijn ingebakken in de mens. Ik ben altijd heel blij wanneer ze ontkracht worden. In mijn nieuwe film Aller/Retour speel ik een truckchauffeur die in contact komt met een transmigrant. Beide hoofdpersonages stellen gaandeweg hun vooroordelen bij. De film plakt ook een gezicht op een transmigrant. De migratiecrisis wordt altijd zo ontmenselijkt en gereduceerd tot cijfers. Vaak is het uitgangspunt hoe problematisch de vluchtelingenstroom is. Terwijl we eigenlijk zouden moeten focussen op mensen, want ze verlaten niet zomaar hun thuis.’

Keuzevrijheid

‘Ik heb heel veel te danken aan mijn ouders. Ze hebben me altijd mijn hart laten volgen. Ik heb me nooit gedwongen gevoeld in een keuze. Dat is de beste raad die je aan kinderen kunt geven, volg wat juist voelt. Je zult wel eens vallen, maar daar leer je dan weer uit. Stel ook niet uit. Als er dingen op je pad komen, dan moet je daarvoor gaan. Sinds ik de liefde van mijn leven zo plots verloor vorig jaar heb ik dat gevoel des te meer.’

Optimisme

‘Ik heb een aangeboren optimisme en vrolijkheid. Zelfs nu het zo moeilijk gaat probeer ik dat ook aan te boren, al moet ik er dieper naar zoeken. Ik ben me ervan bewust dat dat niet voor iedereen kan. Ik had nog nooit de onherstelbaarheid van iets zo hard ervaren als nu. Ik denk dat dat mijn grootste talent is in het leven om ergens optimisme te blijven hebben en ook mijn humor niet kwijt te spelen.’

Lichaam

‘Als acteur moet je het doen met wat je hebt, het heeft geen zin om je lichaam te verstoppen. Ik ga geen scenes uit de weg waarin mijn lichaam een rol speelt, zoals in Albatros (reeks waarin zwaarlijvige mensen deelnemen aan een afslankingskamp, red.). Maar het is niet omdat ik er geen echte problemen mee heb, dat dat voor iedereen zo is. Als ik mijn steentje kan bijdragen in hoe mensen naar hun eigen lichaam kijken, dan ben ik blij. Natuurlijk is schaamte me niet vreemd en voel ik me de ene dag beter dan de andere. Ik wil geen lans breken voor een ongezonde levensstijl. Gewoon alles met mate.’

Zorgeloosheid

‘Vroeger had ik niet zo’n angst voor de onvoorspelbaarheid van het leven en de dood. Sinds het overlijden van mijn man heb ik dat wel. Puur en alleen al omdat je voelt hoe snel en onaangekondigd het kan komen. Ik heb twee kleine kindjes op de wereld gezet die nu nog maar één iemand hebben. Die angst is iets waar ik nu mee leef. Ik kan niet meer veel verlies aan. Daar dacht ik vroeger veel minder over na. De angst om nooit meer zorgeloos te zijn is er ook wel echt. Maar ik wil mijn kinderen niet opvoeden met die angst, dus ik hoop dat die zorgeloosheid wat mag terugkomen.’

Aller/Retour speelt vanaf 22 maart in de bioscoop. ¬ Tekst Djorven Ariën ¬ Foto Nick Decombel

WEST-VLAANDEREN