ACTUEEL
3
Sociale bescherming voor jobstudenten
‘Met een volwaardige werkgeversbijdrage zijn jobstudenten beter beschermd’ Studenten die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van hun studentenjob konden niet op sociale bescherming rekenen als ze die door de coronacrisis verloren. ‘Het viel op dat we deze zomer meer oproepen kregen van studenten op zoek naar werk’, klinkt het bij de ACV Jongerenwerking.
delen. Ik geloof niet dat werkgevers daardoor minder studenten zullen aanwerven. ‘Studentenwerk’ blijft een uiterst flexibel statuut en in zomermaanden zullen vaste werknemers nog steeds op vakantie gaan.’
Doorgeschoven rekening
TEKST SIMON BELLENS FOTO ID / IVAN PUT
D
e meeste studenten kunnen het geld dat ze verdienen gebruiken voor plezier. Ik leg het grootste deel opzij voor mijn vaste kosten’, vertelt Anne-Li Geeraert (22), derdejaars bachelor Event & Project Management aan de Artevelde Hogeschool in Gent. Zij is een van de studenten voor wie een baan meer is dan een leuke bijverdienste. Haar loon gaat onder meer naar eten, de verzekeringskosten voor de wagen die ze nodig heeft om te pendelen, en tot vorig jaar ook naar een kot. ‘De afspraak met mijn moeder was dat zij de eerste jaren van mijn studie zou betalen, vanaf volgend jaar financier ik die ook zelf.’ Vanaf het begin van de lockdown sloot de horecazaak waar Anne-Li doorheen het schooljaar werkte en moest ze noodgedwongen op zoek naar een andere studentenbaan. Gelukkig vond ze die bij een bakker. ‘Anders had ik mijn spaargeld moeten gebruiken’, zegt ze. ‘Dat zou heel jammer zijn. Eigenlijk had ik er nog niet eens aan gedacht dat er ook zoiets als sociale bescherming voor jobstudenten zou kunnen zijn. Maar zeker als je kan aantonen dat je veel zelf moet betalen, zou je recht moeten hebben op een soort van bescherming.’
Voor studenten die wekelijks een dag werken in de horeca was er in de lockdown geen sociale bescherming.
Meer nettoloon Volgens Joke Vrijs van de ACV Jongerenwerking viel het afgelopen zomer op dat er bij de infolijn studentenarbeid (ISA) meer oproepen binnenkwamen van studenten die werk zochten. ‘Door de coronacrisis was het bedrijf waar ze elke zomer werkten gesloten, of stonden veel werknemers op tijdelijke werkloosheid’, zegt ze. ‘Voor studenten die wekelijks een dag werken in bijvoorbeeld de horeca was er niets. Jobstudenten kunnen dan nergens op terugvallen, ze hebben geen recht op een uitkering en voor geannuleerde contracten wegens overmacht is er geen opzegtermijn.’ Dat het een hels parcours was om deze zomer een nieuwe studentenbaan te vinden, beaamt ook Anne-Li Geeraert: ‘Bij Volvo had ik bijvoorbeeld al proeven gedaan en een contract getekend, maar plots lieten ze weten dat het niet meer doorging omdat ze zouden sluiten. Bij een volgende studentenbaan hoefden de studenten al na één dag niet meer te komen, omdat er niet genoeg werk was.’ Daarom werkte KAJ (Kristelijke Arbeidsjongeren) in de zomer aan een
noodfonds voor jobstudenten die zonder werk vielen. ‘Die oproep werd vooral gedragen door Franstalige organisaties’, zegt Thibaut Tytgat van KAJ. ‘Daarop besloot de Waalse regering 2,25 miljoen euro vrij te maken voor bijstand aan studenten, maar de Vlaamse of federale regering volgde dat voorbeeld niet.’
‘Door hoger inschrijvingsgeld en duurder opleidings materiaal is voortstuderen de laatste jaren flink duurder geworden’ JOKE VRIJS, ACV JONGERENWERKING
Jong ACV berekende dit voorjaar dat jobstudenten netto meer zouden overhouden als de normale socialezekerheidsbijdrage op hun loon van toepassing was. ‘Daardoor zijn studenten beter beschermd bij overmacht of ziekte. En het zijn broodnodige extra inkomsten voor de sociale zekerheid’, verduidelijkt Vrijs. ‘Er zijn alleen maar voor-
Minister van Sociale Zekerheid Maggie De Block denkt daar anders over. Volgens haar zou een verhoogde werkgeversbijdrage studentenwerk wel minder aantrekkelijk maken voor werkgevers. Voor de sociale bescherming van studenten, zegt ze, bestaan er studietoelagen en OCMW’s. Ook Anne-Li Geeraert zal volgend jaar een studietoelage aanvragen als ze zelf haar studies financiert. ‘Tot 2019 woonde ik thuis en was er geen behoefte aan’, zegt ze, ‘nu is er meer stress om rond te komen.’ ‘Omdat zulke instrumenten met grensbedragen werken’, legt Joke Vrijs uit, ‘blijft er altijd een groep studenten die niet voor toelagen in aanmerking komt, als de ouders bijvoorbeeld net te veel verdienen, maar die het geld van hun studentenwerk wel nodig heeft.’ Op die manier schuift de minister gewoon de rekening door, stelt Vrijs. ‘Als werkgevers geen hogere sociale zekerheidsbijdrage moeten betalen voor studentenwerk en studenten voor sociale bescherming worden doorverwezen naar het OCMW, betekent dat een hogere kost voor de belastingbetaler, in plaats van extra inkomsten voor de sociale zekerheid.’ Door de stijging van het aantal toegelaten werkdagen en de flexibilisering van het aantal uren groeide het aantal studenten met een studentenjob de afgelopen jaren sterk, zo blijkt onder meer uit cijfers van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid. ‘Daarenboven is voortstuderen de laatste jaren door hoger inschrijvingsgeld en hogere opleidingskosten flink duurder geworden’, besluit Vrijs. ‘Het is dus logisch dat meer studenten werk nodig hebben.’
TEKST AMÉLIE JANSSENS
Gemiddeld bruto maandloon in België
3 553 euro/maand
Verzorgende in kinderdagverblijf of crèche
2 317 euro/maand
Koerier Zorgkundige
2 526 euro/maand 2 549 euro/maand
Kassier supermarkt of voedingswinkel
2 513 euro/maand
Bedienaar machines voedings- en genotsmiddelen
2 825 euro/maand
Vrachtwagenchauffeur
2 861 euro/maand 2 676 euro/maand
Vuilnisophaler BRON: STATBEL
Hendrik Vancoppenolle, Greenyard Frozen (voedingssector) ‘Ik heb nog nooit iemand horen zeggen: Ik verdien genoeg. (lacht) De lonen binnen ons bedrijf variëren. Maar de mensen met de laagste lonen moeten het stellen met zo’n 2 200 euro bruto per maand. Netto is dat 1 500 euro. Als alleenstaande hou je niet veel meer over nadat je de woningkosten en andere vaste uitgaven hebt betaald. Toch blijven die mensen in de sector werken. Ze wonen vaak in de buurt en vinden het aangenaam dat ze geen grote afstanden moeten afleggen. En ze hebben plezier in hun werk en binnen het team.’
GETUIGENIS
Veel mensen die tijdens de lockdown hard zijn blijven doorwerken, verdienen een pak minder dan het gemiddeld bruto maandloon. Tot die vaststelling kwam Statbel, het Belgische Statistiekbureau.
GETUIGENIS
Essentiële beroepen verdienen te weinig Winkelmedewerker bij Albert Heijn ‘Wij krijgen het minimumloon uitbetaald, meer niet. Maar in deze drukke periode verkregen we met het ACV wel enkele extra’s voor alle collega’s. Zo kregen we vijf dagen coronaverlof, extra vakantiedagen dus. En tot het einde van dit jaar wordt het bedrag van onze maaltijdcheques verhoogd naar acht euro per cheque. Dat hebben alle personeelsleden zeker verdiend.’
