CO RO N AC R I S I S
Nederlandse bibliotheken openen digitale deuren Het coronavirus houdt ook de bibliotheeksector in zijn greep. Wat begon als de stapsgewijze afgelasting van enkele activiteiten, eindigde met de sluiting van alle Nederlandse bibliotheekvestigingen. Ook in deze roerige tijden laten bibliotheken echter hun wendbaarheid zien: ze tuigen haal- en brengservices op, verplaatsen hun activiteitenprogramma naar het wereldwijde web en nodigen hun personeel uit zich in deze bezoekerloze tijden te laten bijscholen via online cursussen. Hoe deed het coronavirus de afgelopen weken langzaam maar zeker zijn invloed gelden en op welke inventieve manieren zetten bibliotheken hun werkzaamheden voort? Een terugblik, een greep uit het brede aanbod van nieuwe initiatieven en een reflectie van bibliotheekdirecteuren en VOB-directeur Anton Kok op deze roerige tijd.
10
Het begon al enkele dagen voor de belangrijke persconferentie op donderdagmiddag 12 maart, waarin culturele instellingen, zoals musea en theaters, werd verzocht hun deuren te sluiten. Twee dagen eerder schrapte de Bibliotheek Eindhoven als eerste bibliotheek alle activiteiten vanwege het COVID-19-virus, dat steeds wilder om zich heen begon te grijpen. Ook waren in de vestigingen nog nauwelijks medewerkers te vinden: bezoekers moesten zich veelal redden door middel van zelfservice. Reden daarvoor was niet alleen de kans op besmetting door bezoekers onderling, maar ook de angsten van vrijwilligers, die massaal besloten thuis te blijven. Zonder hen, werd al snel duidelijk, was het lastig de bibliotheken open en op orde te houden.
betaling konden worden gebruikt, waren nu vrij te bezoeken, zodat iedereen die daar behoefte aan had zijn handen kon wassen. Na het bericht op 12 maart besloot een eerste deel van de bibliotheken zelf de deuren te sluiten. De feestelijke opening van de gloednieuwe bibliotheekvestiging aan de Utrechtse Neude door prinses Laurentien, die oorspronkelijk voor de dertiende gepland stond, werd afgelast (zie ook het dossier op pagina 25 t/m 36). Waar bibliotheken aanvankelijk maatregelen troffen voor de rest van de week, werden die algauw tot het einde van de maand verlengd, conform de adviezen van de overheid en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) aan publieke instellingen in het algemeen.
Computers om en om aan
Geen boete op de deurmat
Ook in andere bibliotheken volgden algauw maatregelen. Waar aanvankelijk enkel groepsactiviteiten werden geannuleerd, gold dat al snel ook voor een-op-eenactiviteiten, zoals spreekuren en taalhuisbegeleidingen. Zelfservice werd eerder regel dan uitzondering, om het contact tussen bezoeker en medewerker tot een minimum te beperken. Bezoekers met verkoudheidsklachten werden geweerd en een deel van de computers werd uitgeschakeld, om zo de afstand tussen zoekers te vergroten. Toiletten die aanvankelijk alleen tegen
Er ontstonden meer praktische problemen. Wat bijvoorbeeld te doen met al geleende boeken die bezoekers nu niet langer durfden terug te brengen? Wie materialen had geleend bij een bibliotheek in Noordoost-Brabant, hoefde zich nergens zorgen over te maken, liet het Brabants Dagblad al op donderdagochtend 12 maart, voor de bekendmaking van de grootschalige maatregelen voor openbare gelegenheden, weten. Degenen die vanwege het coronavirus hun huis niet durfden te verlaten, zouden geen boete op de deurmat
Bibliotheekblad 3 2020
bib3-2020pag10-15.indd 10
13-04-20 10:37
