BIK 6/2011 by Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

Czerwiec 2011 |

| 71

nr 6 (418) ROK XXXVII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny

czerwiec 2011

Sympatykom BIK oraz albumu „Pieśni duszy mojej”, Artystom i Twórcom życzę szczęścia, pomyślności, spełnienia marzeń. Cieszę się z Państwem z każdego sukcesu, z każdej radości, z każdego miłego dnia. inż. Władysław Horabik

o Kultura Internetowe Radi goską kulturę to ambitna stacja prezentująca byd Polecamy program „Międz y 10.00 a 14.00”

Szczegółowa ramówka na www.mok.bydgoszcz.pl

Cafe Pianola to wyjątkowy punkt na kulturalnej mapie miasta. Krzyżują się tu drogi tradycji i nowoczesności, zabytkowe instrumenty towarzyszą nowoczesnym wernisażom, spotkaniom autorskim, radiowym audycjom, multimedialnym akcjom artystycznym. Zabytkowe instrumenty w Cafe Pianola mogą powrócić do życia! Pomóż nam i zasponsoruj koszty naprawy, uwieczniając swoje nazwisko w historii Bydgoszczy. Kontakt: Krzysztof Magoch krzysztof@mok.bydgoszcz.pl

70 |

| Czerwiec 2011

zieci i książki! Dwa wielkie tematy miesiąca. Właściwie – byłoby dobrze gdyby były tematami roku i dekady. Gdyby nigdy nie przestawały nimi być. Po prostu: dwa wielkie tematy! Dzieci i książki. Mają tak wiele wspólnego, tak doskonale się ze sobą komponują, łączą, dopełniają. W obu tkwi klucz do poprawy życia, klucz do całej kultury, klucz do zrozumienia naszego świata. Nasza kultura, którą często posądza się o zbytnią infantylność, nie dba wcale o dzieci. Swoją dbałość najczęściej pozoruje. Pomimo pozorów zainteresowania ich losem, ani prawa rodziców, ani prawa dzieci nie są dzisiaj przestrzegane – przynajmniej w stopniu, w jakim mogłyby i powinny być. Dotyczy to zarówno zaniedbanych dzieci z zaniedbanych dzielnic, jak i dzieci, którym z pozoru niczego nie brakuje. Wszystkie one – tak już skonstruowana jest nasza cywilizacja – są w ten czy inny sposób pokrzywdzone. W łagodzeniu tej krzywdy kultura ma wiele do zrobienia. Wbrew wszystkim tym, którzy wyśmiewają pajdokrację i dzieciocentryzm, przywołując argument jakości życia w czasach rewolucji przemysłowej. Działania Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej (o której raport otwiera ten numer), Pałacu Młodzieży, wszystkich Młodzieżowych Domów Kultury i innych placówek kulturalnych i stowarzyszeń, które opiekują się dziećmi, czekają na nasze wsparcie. I docenienie. Książka jest oczywistym rekwizytem dzieciństwa. Dzieciństwo jest tym czasem, kiedy nabywamy nawyku czytania. Dla tych, którzy ten nawyk posiadają albo chcieliby go w sobie na nowo obudzić, czerwiec jest miesiącem odświętnym. W jego pierwszym tygodniu odbywają się imprezy Bydgoskiego Trójkąta Literackiego (który rozpoczyna się już 30 maja). Po jego zakończeniu ci, którzy chcieliby spożytkować rozbudzone zainteresowanie literaturą, będą mieli ku temu okazję – 10 czerwca zacznie się festiwal liberatury Liberatak. Spotkania autorskie, koncerty, przedstawienia teatralne – wszystko związane z literaturą, wszystko podporządkowane jej promocji. A na dodatek, między jednym a drugim festiwalem literackim, odbędą się obchody Ogólnopolskiego Święta Wolnych Książek. Wszystkim dzieciom z okazji ich dnia składam najsłodsze życzenia wszystkiego najradośniejszego! Czytelnikom – a niby dlaczego nie? – życzę tego samego! Czytelnikom dziecięcym – podwójnie!

Michał Tabaczyński

Cud nad Brdą

Bydgoszczanie, którzy tu zostali, rezygnując z emigracji „na wyspy” lub do jakiegoś polskiego miasta i do tego zrobili to z własnej woli, mają jedną bardzo pozytywną cechę. Lubią i szanują swoje miasto. Nie jojczą, że jest nuda i nic się nie dzieje, tylko korzystają z tego, co się dzieje, a co więcej, sami animują miejskie wydarzenia. Kulturalny wietrzyk, który od ubiegłego lata wieje sobie nad miastem zmącił mocno marazm i zniechęcenie bydgoszczan do wychodzenia z domu. I są na to dowody. Wystarczy zobaczyć, jak wiele osób przychodzi na proponowane im przez różne instytucje imprezy. I dlatego wkurzam się, gdy słyszę od tych, których już tu nie ma, że u nas ciągle „nic się nie dzieje”. Moi drodzy emigranci. Jeśli trafi do was czerwcowy numer BiK to poczytajcie sobie, jak to u nas nudno. A potem idźcie na Wyspę Młyńską z kocykiem i zobaczcie, jak to nikogo tam nie ma, bo wszyscy leżą przed telewizorem i oglądają seriale. A potem zastanówcie się, co zrobić, żeby tu wrócić. Bo zobaczycie, że warto.

Dominika Kiss-Orska

Spis treści Dzieci i książki Michał Tabaczyński, Biblioteka. Abecadło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Dominika Kiss-Orska, Zaprzyjaźnij się z książką. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Marcin Płocharczyk, Normalność w nienormalnych sytuacjach. O streetworkingu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Powaliło mnie na kolana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Monika Grabarek, Dzieci w instytucjach kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Andrzej Baszkowski (1932-2011). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

wydawca: Miejski Ośrodek Kultury 85-104 Bydgoszcz, ul. Batorego 1/3 tel./fax 52 322 87 15 www.mok.bydgoszcz.pl redaktor prowadzący: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mok.bydgoszcz.pl redaktorka wydania: Dominika Kiss-Orska redakcja: Monika Grabarek, Marcin Szymczak, skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus korekta: Mikołaj Zieliński, projekt winiety: ZbyZiel,

druk: Abedik, www.abedik.pl

dyżur redakcyjny: pon.-pt.: 10-18, tel. 795 143 063 bik@mok.bydgoszcz.pl adres redakcji: Cafe Pianola, ul. Jagiellońska 2, czynna: pon.-pt.: 12-20, sob.: 15-22, niedz.: 15-20 BIK dostępny jest również na stronie www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. BIK 6/2011 (418) Objętość dotowana: 50 stron. Rok XXXVII, nakład 2000 egz.

dystrybucja: częściowo bezpłatny (szczegóły www.mok.bydgoszcz.pl/bik)

Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 W Y D A R ZE N I A Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Bydgoski Festiwal Wodny – Ster na Bydgoszcz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Filharmonia Pomorska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Młodzieżowe Domy Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Dom Kultury Modraczek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Wierszowisko 2011. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Ogólnopolskie Święto Wolnej Książki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Akademia Muzyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Perły Muzyki Klasycznej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Kinoteatr Adria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Salezjańskie Dni Młodości. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Galeria Miejska bwa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Teatr Polski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 IX Bydgoski Trójkąt Literacki:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Festiwal LIBERATAK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Estrada stagebar Bydgoszcz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Miejski Ośrodek Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Z wizytą u Leona. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 ARTPOP Piknik 2011. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 B i k w p o dr ó ż y Rod Stewart w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 W toruńskim CSW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 książka Diabły, czarownice, a podobno nawet jakiś czarnoksiężnik…. . . . . . . . . . . . . . . . . 52 L i b e ra t u ra Marcin Karnowski, Liberatura piękna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Michał Tabaczyński, wolne żarty : : korpus dzieł widzialnych . . . . . . . . . . . . . . . . 54 książka Nie tylko o Bydgoszczy. Rozmowa z Józefem Banaszakiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 B IK k o b i e t o m Dominika Kiss-Orska, Nowy wspaniały świat. Świat Bab. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 m o da Moda sztuka muzyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Studia Nowy kierunek na UTP: architektura wnętrz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 P e r f o r m an c e Johannes Deimling w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 G ra f i k a Hanna Strychalska, Opisanie świata według Leszka Wyczółkowskiego. . . . . . 62 UTP, UKW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64, 65 Zdzisław Pruss, Bydgoski Insynuator Kulturalny (89). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

R a p or t

Biblioteka często nie jest uważana za instytucję kultury. Traktuje się ją jak wypożyczalnię książek i czasopism. Gruby błąd. Nie dość, że biblioteka jest instytucją kultury, to jeszcze do tego jedną z najważniejszych, o ile nie najważniejszą po prostu. Z kilku zresztą powodów. Po pierwsze, jej działania wykraczające poza udostępnianie książek przewyższają liczbę półtora tysiąca w skali roku. Po drugie, jest jedyną instytucją kultury obecną we wszystkich dzielnicach Bydgoszczy. Po trzecie, obsługuje bardzo wielu bydgoszczan (jedna siódma mieszkańców to zarejestrowani, czyli stali, czytelnicy). Po kolejne, biblioteka w swojej działalności dba o najważniejszą kompetencję człowieka naszej epoki – zdolność rozumienia tekstów czytanych, tę podstawową komunikacyjną kompetencję wieku informacji. Zapraszam do bliższego poznania tej instytucji kultury. Niech skutkuje poznaniem jeszcze bliższym – osobistym!

Michał Tabaczyński

Biblioteka.

Abecadło Czerwiec 2011 |

| 3

B iblioteka

jak ANKIETA

Biblioteka dzięki specyfice swojej działalności może uzgadniać ze swoimi użytkownikami rodzaj kierowanej do nich oferty. Wystarczy – o ile ktoś nie przedkłada korespondencji tradycyjnej nad elektroniczną – kliknąć zakładkę „Zaproponuj książkę” na stronie biblioteki: „Jeśli poszukiwanej książki nie ma w zbiorach WiMBP im. dr. W. Bełzy w Bydgoszczy, można zaproponować jej zakup wysyłając wiadomość e-mail. Propozycja powinna zawierać: autor, tytuł, rok wydania, wydawca lub inne dane ułatwiające identyfikację publikacji oraz krótkie uzasadnienie zakupu. Każda propozycja zostanie przez nas starannie rozpatrzona i realizowana będzie w miarę możliwości finansowych biblioteki”. Patrz też: DEMOKRATYCZNA

jak BARIERY

Bydgoska biblioteka, a dokładniej: jej główny budynek, wśród swoich wielu zalet (doskonałe położenie w centrum miasta jest najbardziej oczywistą) ma też poważną wadę. Jego obecny kształt architektoniczny czyni go niedostępnym, ewentualnie: trudno dostępnym, dla osób niepełnosprawnych. Kilkanaście stopni schodów, podwójne drzwi zaopatrzone w taki mechanizm, który przysparza kłopotów nawet osobom zdrowym. Poza barierą architektoniczną takie wejście stwarza także bariery psychologiczne – wie to każdy, kto kiedykolwiek widział nowoczesne mediateki (wejścia z parteru, nowoczesny, prosty, właściwie minimalistyczny wystrój, otwarte, przeszklone przestrzenie). Problem tkwi też zapewne w uwarunkowaniach architektonicznych i konserwatorskich – stąd biblioteka stara się rozwiązac go w inny sposób. Tym innym sposobem jest choćby otwarcie wypożyczalni FABULA (Stary Rynek 22), która jest namiastką mediateki – przyjazny wystrój, wejście z poziomu chodnika, kącik dla dzieci (niestety, dostępne są tam tylko nowości beletrystyczne). Patrz też: LATO, MEDIATEKA

jak CZYTELNICTWO

Liczba zarejestrowanych czytelników przekracza 50 tysięcy. Wszyscy oni w ubiegłym roku wypożyczyli prawie 800 tysięcy książek (z tego tylko 100 tysięcy w Bibliotece Głównej, co pokazuje jak wielką rolę w upowszechnianiu kultury odgrywa dostępność instytucji kultury, ich bliskość, ich aktywna obecność tam, gdzie mieszkają odbiorcy). W tym samym roku z czytelni skorzystano ponad 60 tysięcy razy (udostępniono ponad 100 tysięcy materiałów).

4 |

| Czerwiec 2011

B iblioteka

jak DEMOKRATYCZNA

Biblioteka jest najbardziej demokratyczną instytucją kultury w Bydgoszczy. Po pierwsze – korzystanie z niej jest darmowe. Po drugie – jako jedyna realizuje model instytucji demokratycznej terytorialnie dzięki swoim 35 filiom umiejscowionym na terenie całego miasta (żadna z instytucji kultury nie ma możliwości realizowania tego modelu – porównanie do jedynej instytucji, która – oprócz biblioteki – w niewielkim stopniu może realizować taki model, pokazuje istotność biblioteki: młodzieżowe domy kultury mają 6 oddziałów). Po trzecie – biblioteka może kształltować swoją ofertę w oparciu o potrzeby swoich użytkowników (trudno sobie wyobrazić, żeby w ten sposób działał teatr czy filharmonia – tam tradycyjnie kształt instytucji i realizowany w nich program opiera się na wizji dyrektora artystycznego). Patrz też: ANKIETA, KULTURA

jak EGALITARYZM

Biblioteka w swoim systemie zakupów realizuje egalitarną politykę – nie stroni od tytułów popularnych, kupuje bestsellery, przeprowadza ankietę wśród czytelników, chcąc się dowiedzieć, na jakie książki czekają, reaguje na ich sugestie. Tego wymaga upowszechnianie czytelnictwa. Zresztą, to tylko znikoma część takiej działalności: lekcje biblioteczne, spotkania dyskusyjnych klubów książki, zajęcia plastyczne, wystawy, koncerty – każdego miesiąca jest takich wydarzeń ponad sto, w skali roku jest ich ponad 1500 (a bierze w nich udział ponad 20 tysięcy osób)! Patrz też: ANKIETA, DEMOKRATYCZNA

jak FEMINIZACJA

Biblioteka jest instytucją kultury o najwyższym stopniu feminizacji w Bydgoszczy. Na jakimkolwiek z poziomów organizacyjnych tej instytucji trudno znaleźć mężczyzn (nie znaczy to, że ich nie ma – znaczy to tyle tylko, że są w zdecydowanej mniejszości). To jednocześnie sankcjonowanie stereotypu (bibliotekarka to tradycyjnie kobieta), ale także dowód na to, że – wbrew krzywdzącym stereotypom i nagannej praktyce rynku pracy – instytucja o tak wysokim stopniu feminizacji może działać sprawnie i nowocześnie.

jak GŁÓWNA

Gmach Biblioteki Głównej. Doskonałe położenie. Odpowiedni metraż. Mieszczą się w nim trzy wypożyczalnie: oprócz ogólnej (Stary Rynek 24) także FABULA (Stary Rynek 22) i Wypożyczalnia Zbiorów Dźwiękowych (ul. Długa 41). I kilka czytelni: Czytelnia Główna, Czytelnia Czasopism, Ośrodek Informacji Gospodarczej i Prawnej (wszystkie trzy: Stary Rynek 24), Pracownia Regionalna i Czytelnia Biograficzna (obie: Stary Rynek 22) oraz Czytelnia Zbiorów Specjalnych (Długa 41). Korzystać z czytelni mogą także osoby nieposiadające karty bibliotecznej (wówczas trzeba wypełnić jednorazową kartę wstępu). Patrz też: BARIERY, DEMOKRATYCZNA

H I

jak HUMANISTYKA

Bydgoska biblioteka ma status biblioteki naukowej. Oznacza to, że w swoich zbiorach musi uwzględniać odpowiednią liczbę publikacji naukowych z zakresu szeroko rozumianej humanistyki.

jak INTERNET

Dostęp do komputerów gwarantuje Infoteka (Stary Rynek 24). Ta działalność jest motywowana udostępnianiem przez bibliotekę narzędzi do nowoczesnej komunikacji społecznej. W ramach tej idei oprócz komputerów z dostępem do internetu, w Infotece odbywają się także szkolenia dla seniorów (kurs obejmował podstawy obsługi komputera i doskonalenie umiejętności korzystania z poczty elektronicznej). Wszystkie placówki biblioteki posiadają 232 zestawy komputerowe (z tego 138 w Bibliotece Głównej). W ubiegłym roku skorzystało z nich ponad Czerwiec 2011 |

| 5

B iblioteka

35 tysięcy osób. W 30 filiach czytelnicy mają bezpłatny dostęp do internetu. Patrz też: DEMOKRATYCZNA, KULTURA

jak JEDNOCZEŚNIE

Gdyby wszyscy bydgoszczanie (czego życzę bydgoszczanom i Bydgoszczy, ale nie życzę pracownikom biblioteki) ruszyli do biblioteki, każdy mógłby skorzystać z około trzech zgromadzonych pozycji – zbiory biblioteki obejmują bowiem ponad milion pozycji (dokładnie: 1.057.752). Patrz też: CZYTELNICTWO, DEMOKRATYCZNA

jak KULTURA

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna jest – myślę, że rzadko się to dostrzega i docenia – instytucją kultury. Jedną z najważniejszych. Dlaczego? Choćby dlatego, że jest darmowa – korzystanie z biblioteki nie wiąże się z żadnymi opłatami (poza, oczywiście, jednorazową opłatą za wystawienie karty). Albo dlatego, że podejmuje działania edukacyjne i popularyzatorskie w zakresie kultury, której żadna inna instytucja kultury nie chce podejmować albo przynajmniej nie ma do tego odpowiednich środków i infrastruktury. Ale przede wszystkim dlatego, że zajmuje się rozwijaniem najistotniejszej kulturalnej dyspozycji współczesnego człowieka: rozwijaniem umiejętności komunikacyjnych, umiejętności w dzisiejszym świecie kluczowych. Patrz też: DEMOKRATYCZNA

jak LATO

Biblioteka jest jedną znielicznych unstytucji kultury w mieście, które nie zawiesza, ani nie ogranicza swojej działalności w sezonie letnim. Oczywiście tak jak placówki edukacyjne, ogranicza w pewnym stopniu działalność edukacyjną i popularyzatorską wśród dzieci w filiach, ale nadrabia te braki w inny sposób. W czasie wiosny i lata działa Czytelnia letnia na dziedzińcu biblioteki – kameralne miejsce do pracy i relaksu w centrum miasta (cisza, dostęp do bezprzewodowego internetu). Niestety, tego miejsca także dotyczą problemy wywoływane przez bariery architektoniczne (trudno dotrzeć na dziedziniec osobom niepełnosprawnym lub rodzicom z dziećmi w wózku – tym większa szkoda, bo na dziedzińcu zwykle mieści się też plac zabaw). Patrz też: BARIERY, INTERNET

M N

jak MEDIATEKA

Żaden z oddziałów biblioteki nie jest mediateką. Jej namiastką jest Wypożyczalnia FABULA. Niedługo jednak według planów jedna z filii osiedlowych ma przybrać kształt nowoczesnej mediateki. Patrz też: INTERNET, GŁÓWNA

jak NIEPEŁNOSPRAWNI

Ze sprawozdania za rok 2010: „Ze zbiorów bibliotecznych korzystają również osoby niepełnosprawne niewidome i niedowidzące (61 osób). Na życzenie czytelników niepełnosprawnych dowozimy tzw. książkę mówioną do domu. Z tej formy wypożyczeń korzysta 10 osób”. Mało kto o tym wie, stąd mało kto docenia taką działalność. Może sobie na nią pozwolić tylko instytucja bliska ludziom, instytucja, której ludzie ufają, wprost – instytucja zaufania publicznego w najbardziej dosłownym sensie. Patrz też: DEMOKRATYCZNA, ZAUFANIE

jak OTWARTOŚĆ

O otwartości biblioteki było już wyżej. Ale biblioteka jest otwarta. Codziennie oprócz niedziel i świąt od 9.00 do 19.00 (w soboty od 9.00 do 14.00) – dotyczy to oczywiście Biblioteki Głównej.

6 |

| Czerwiec 2011

B iblioteka

WOJEWÓDZKA I MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA IM. DR. WITOLDA BEŁZY BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 200 – centrala 52 328 73 90 – sekretariat Fax 52 328 73 90, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska

jak PUBLICZNA

Nazwa jest kluczowa (zresztą logo biblioteki też – otwarta książka): Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna – pierwsze dwa człony mówią o zasięgu terytorialnym i obszarze zainteresowań instytucji, drugi precyzuje jej działalność. Trzeci jest określeniem sposobu jej działania. Trzeci człon mówi nam wprost, że to nasza instytucja. Biblioteka jest NASZA! Patrz też: KULTURA, DEMOKRATYCZNA, ZAUFANIE

jak REGIONALNA

Nie można przecenić wpływu biblioteki na kształtowanie tożsamości lokalnej. Ten regionalny profil biblioteki (realizowany choćby poprzez działalność Pracowni Regionalnej) jest niezwykle ważny – to zapewne jedyne miejsce,

Wypożyczalnia: Stary Rynek 24, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 248, czynna od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-19.00, w soboty w godz. 9.00-14.00 Wypożyczalnia FABULA: Stary Rynek 22, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 229, czynna od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-19.00, w soboty w godz. 9.00-14.00 Wypożyczalnia Zbiorów Dźwiękowych: ul. Długa 41, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 203, czynna w poniedziałki, środy i piątki w godz. 9.00-19.00, we wtorki i czwartki w godz. 9.00-15.30. Czytelnia Główna: Stary Rynek 24, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 251, czynna od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-19.00, w soboty w godz. 9.00-17.00 Czytelnia Czasopism: Stary Rynek 24, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 252, czynna od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-19.00, w soboty w godz. 9.00-17.00

Czerwiec 2011 |

| 7

B iblioteka

Czytelnia Zbiorów Specjalnych: ul. Długa 41, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 212, czynna w poniedziałki i piątki w godz. 9.00-19.00, we wtorki, środy i czwartki w godz. 9.00-15.00 Pracownia Regionalna: Stary Rynek 24, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 240, czynna od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-19.00, w soboty w godz. 9.00-14.00 Ośrodek Informacji Gospodarczej i Prawnej: ul. Stary Rynek 24, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 215 czynny od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-19.00, w soboty w godz. 9.00-17.00 Czytelnia Bibliograficzna: Stary Rynek 22, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 241, czynna od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-15.30 Izba Pamięci Adama Grzymały Siedleckiego: ul. Libelta 5 Otwarta na życzenie czytelnika po wcześniejszym zgłoszeniu i umówieniu się pod numerem telefonu 52 33 99 202 INFOTEKA – ośrodek informatyczny: Stary Rynek 22, tel. 52 323 80 08, 52 33 99 242, czynna od poniedziałku do piątku w godz. 12.00-19.00, w soboty w godz. 9.00-14.00

w którym znajduje się tyle dokumentów regionalnej kultury i historii. Biblioteka gromadzi je nadal – zarówno dzięki otrzymywaniu regionalnego egzemplarza obowiązkowego (każdy wydawca publikujący książkę na temat naszego regionu zobowiązany jest do przesłania bibliotece darmowego egzemplarza obowiązkowego – nie zawsze się tak dzieje, ale możemy, my – czytelnicy naszej biblioteki – także tego pilnować!). Patrz też: UDOSTĘPNIENIE

jak SPOTKANIA AUTORSKIE

Biblioteka organizuje je także. Nie zawsze je zapewne dobrze reklamuje albo nie zawsze zainteresowani mają dość determinacji, żeby o nich się dowiedzieć, ale nawet w filiach bydgoskiej biblioteki w ubiegłym roku byli tak znani pisarze jak Tomasz Piątek, Jacek Hugo-Bader, Michał Rusinek, Barbara Rybałtowska, Sylwia Chutnik. Biblioteka zaangażowała się również – jako jedna z nielicznych instytucji w Polsce – w promowanie liberatury (zorganizowała spotkanie z jej teoretykami: Katarzyną Bazarnik i Zenonem Fajferem). Patrz też: WYDAWNICTWA, PUBLICZNA

jak TOM

Średni zakup książek na 100 mieszkańców w Polsce wynosi około 7. Nasza biblioteka realizuje go na poziomie 4 (tendencja jest wzrostowa – między 2009 a 2010 rokiem liczba ta wzrosła o 0,4). Biblioteka działa dzięki publicznym pieniądzom, podobnie jak inne miejskie instytucje kultury. To także od nas, użytkowników, zależy to, czy biblioteka będzie dysponowała odpowiednio dużymi środkami na swoją działalność – pamiętajmy, że to nasza biblioteka, a władze przydzielając dotacje, dysponują przecież naszymi pieniędzmi! Patrz też: DEMOKRATYCZNA, PUBLICZNA

jak UDOSTĘPNIENIE

Dokładniej – chodzi o udostępnienie dokumentów w ich cyfrowych wersjach, co jest ogromnym wyzwaniem, zadaniem na wiele lat, ale także: działaniem, którego wartość trudno przecenić. Biblioteka w miarę swoich możliwości tego zadania się podejmuje. O jego znaczeniu świadczy statystyka: w 2010 roku czytelnicy skorzystali z prawie 200 tysięcy skanów zbiorów bibliotecznych. Na stronie biblioteki umieszczono zdigitalizowany zbiór „Dziennika Bydgoskiego” – w roku 2010 tę stronę odwiedziło ponad 40 tysięcy użytkowników. Patrz też: REGIONALNA

jak WYDAWNICTWA

Biblioteka prowadzi także działalność wydawniczą. Jej możliwości – nie mówię o finansowych, bo te zawsze są niewystarczające, ale o możliwościach technicznych – pozwalają na działalność o wiele szerszą. To od lokalnych środowisk naukowych i pisarskich zależy, czy nasza biblioteka będzie spełniała tak prestiżową rolę jak chociażby poznańska WiMPB (ceniona wśród literaturoznawów i czytelników za swoje serie poezji współczesnej czy tomy krytycznoliterackie). Patrz też: KULTURA

jak ZAUFANIE

Ostatnio często się o tym mówi: biblioteka jest instytucją zaufania publicznego. W czasach erozji tego zaufania, w czasach upadku zaufania to tym bardziej cenne. Istnieje obok nas, a dokładniej: WŚRÓD nas, instytucja, której można zaufać i która ufa nam; żadna inna instytucja kultury nie pozwala sobie na to, byśmy mogli zabrać część jej majątku, żadna inna instytucja nie musi – po to, by spełniać swoje role – pozbywać się czasowo swojego wyposażenia. Dobrze byłoby zasługiwać na takie zaufanie. Starajmy się więc zasługiwać! Patrz też: PUBLICZNA, DEMOKRATYCZNA F o t o g r a f i e : Z b yZ i e l

8 |

| Czerwiec 2011

Czerwiec 2011 |

| 9

K si ą żka : raport

Zaprzyjaźnij się z książką Po przepytaniu pracowników kilku bydgoskich księgarni, wnioski na temat czytelnictwa wśród mieszkańców naszego miasta tchną optymizmem. Bydgoszczanie i bydgoszczanki czytają, a co więcej, ten trend zaszczepiają swoim latoroślom. W myśl starego przysłowia chińskiego „Kiedy przeczytam nową książkę, to tak jakbym znalazł nowego przyjaciela, a gdy przeczytam książkę, którą już czytałem – to tak jakbym spotkał się ze starym przyjacielem” zachęcamy Was do tej wdzięcznej przyjaźni.

Natasza Czerwińska, księgarnia „Ówczesna” ul. Długa 22 Czym się sugerujecie zamawiając książki? Naszym priorytetem przy składaniu zamówienia są nowości. Drugie kryterium, które bierzemy pod uwagę, to lektury, o które pytają klienci. Na przykład ostatnio jedna pani pytała o „Anię z Zielonego Wzgórza”. Od razu zamówiliśmy. Niekiedy nie wiadomo naprawdę, skąd bierze się zapotrzebowanie na tytuły. Skąd czytelnicy dowiadują się o premierach książek? Klienci często pytają nas o książki, o których usłyszeli w telewizji. Zwłaszcza w programach śniadaniowych. Ostatnio w jednym z nich była mowa o „Kuchni mistrzów” i tego dnia mieliśmy bardzo wiele zapytań o tę pozycję. To samo z biografią Czesława Miłosza. Książki, na podstawie których powstają filmy, seriale – te również cieszą się dużą popularnością. Poza tym nawet plotkarskie portale, być może nieświadomie, robią reklamę książkom. W maju bowiem ukazał się „Trans” Manueli Gretkowskiej, o jej relacji z Andrzejem Żuławskim. Redaktorzy tych portali snują przypuszczenia, że lektura jest odwetem za jego „Nocnik”, w którym reżyser miesza z błotem Weronikę Rosati. Panie pytały o tę pozycję wielokrotnie. No i odkąd jest program Trinny i Susannah, brytyjskich stylistek, które teraz wzięły się za modę Polek, mają duże wzięcie ich „Księga kobiecych sylwetek” i „Sztuka przetrwania”. Na co jest dziś wyraźna moda? Na komiksy. Ludzie kupują chętnie „Komiks erotyczny. Historia w obrazach”. Poza tym wracają po „Tytusa, Romka i Atomka” i kupują go dla siebie. Chyba przez sentyment. Modna jest Grochola, Manuela Gretkowska za względu na nadchodzące premiery, Wisława Szymborska, Smith. I Murakami, którego imię wielokrotnie klienci przekręcają na Murkami czy Nurukamo. Dla dzieci jest szał na kolorowanki, naklejanki, na książki, w których są ruchome elementy. Nie edukacyjne, a rozwojowe. W sezonie komunijnym popularnością cieszyły się ilustrowane biblie dla dzieci, dziecięce encyklopedie. 10 |

| Czerwiec 2011

Dominika Kiss-Orska

Kim jest klient/klientka Ówczesnej? Wie o co pytać, zna się na książkach? To kobieta, po trzydziestce, matka, niezależna. Kobieta, która dba o to, by jej dziecko czytało i to, by ona też miała co czytać. Poza tym nasi klienci dzielą się na dwie grupy. Pierwsza, to ta, która wie czego szuka. I ona się dzieli na podgrupy. Ci, którzy wiedzą doskonale czego chcą. Znają nawet wydawcę książki i liczbę stron. Ci z drugiej podgrupy wiedzą mniej więcej. To znaczy mają swoją ulubioną działkę i my pomagamy im coś wybrać. I druga grupa klientów, to ci, którzy nie wiedzą nic. Szukają, jak dzieci we mgle. Fajnie, jak możemy im pomóc. Czy księgarnia dowiaduje się od wydawnictwa, którym pozycjom towarzyszyć będzie kampania reklamowa, a co za tym idzie, będą się lepiej sprzedawać? Owszem, dystrybutorzy jeszcze przed premierą polecają nam niektóre tytuły. Tak robią m.in. wydawnictwa Znak, Wydawnictwo Literackie, Prószyński i S-ka. Choć okazuje się potem, że te pozycje, które cieszą się ogromnym powodzeniem w innych miastach, u nas się nie sprzedają. Za to pozycje, na które byśmy nie stawiali, idą jak świeże bułeczki. Bydgoszcz jest pod tym względem bardzo nietypowa. Mieszkańcy i mieszkanki miasta nie hołdują komercji. Mają swoje typy i są im wierni. Co najczęściej kupowali klienci w ostatnim czasie? Te książki, o których już wspomniałam. Turyści, których jest w mieście coraz więcej wybierają przewodniki po Bydgoszczy, albumy. Mamy dużo zapytań o książki o autyzmie. Powodzeniem cieszą się „Fragmenty” – album o Marylin Monroe i „Maja w ogrodzie” Mai Popielarskiej, pogodynki. Tu się sprawdza popularność książki wynikająca z tego, że jej autorka znana jest z telewizji. A czy nagrody literackie mają wpływ na popularność książki? Nie zawsze nagroda ma związek z popularnością. Tak na pewno było z ksiażkami Vargasa Llosy. Gdy dostał Nobla zaczęły się lepiej sprzedawać. Po nominacji do nagrody Nike ruszyła sprzedaż „Naszej klasy” Tadeusza Słobodzianka. Czyli bydgoszczanie czytają? Czytają. Zapraszamy panów, studentki i studentów, bo tych jest najmniej.

Anna Osińska, „Świat Książki”, ul. Dworcowa 19 Czym się sugerujecie zamawiając książki? (cena, nowości, okładka, nagroda dla pisarza)

K si ą żka : raport

N a t a s z a C z e r w i ń s k a z k s i ę g a r n i „ Ó w c z e s n e j ”. F o t . Z b yZ i e l

Dostajemy książki z rozdzielnika z naszej centrali. Później dopiero domawiamy, zwykle te, które mają największe wzięcie. Skąd czytelnicy dowiadują się o premierach książek? (telewizja, gazety, Internet) Głównym źródłem informacji są media. Ktoś pyta o książkę, bo widział rozmowę z autorem w telewizji, czytał recenzję w prasie. Popularne są też lektury, które znani aktorzy czytają w radiowej Trójce. Bardzo wielu naszych klientów tłumaczy chęć zakupu właśnie tym. Na co jest dziś wyraźna moda? Zależy od grupy wiekowej. Młodzi ludzie kupują książki na podstawie których kręcone są filmy. „Zmierzch” i cała reszta wampirzych przygód cieszy się do dzisiaj dużym powodzeniem. Panie przychodzą po obyczajówki. Są też amatorzy kontrowersyjnych lektur, jak na przykład „Kapuściński non fiction”. Wielu kupiło ją po to, by móc stanąć po jednej ze stron debaty dotyczącej etyki dziennikarskiej. Kim jest klient/klientka Świata Książki? Wie o co pytać, zna się na książkach? Nasi klienci dostają katalogi, ponieważ w większości są naszymi klubowiczami. Bardzo rzadko zdarza się, że wchodzi ktoś i mówi: „przeczytałabym jakąś dobrą książkę, ale nie mam pojęcia jaką. Może mi pani polecić?”. No i przede wszystkim to są kobiety, które kupują pozycje dla siebie, dzieci i mężów. Sprzedają się książki dla dzieci, kobiet, książki kulinarne, poradniki jak schudnąć.

Czy księgarnia dowiaduje się od wydawnictwa, którym pozycjom towarzyszyć będzie kampania reklamowa, a co za tym idzie, będą się lepiej sprzedawać? Dowiadujemy się z naszej centrali i od niej dostajemy też książki. Jakie książki kupowali klienci w ostatnim czasie? Serię Millenium Stiega Larssona. Głowackiego, Kapuścińskiego, Wiśniewskiego. I gdy wejdzie do kin kolejna część wampiriady, to i sprzedaż książki na pewno wzrośnie. Czy nagrody literackie mają wpływ na popularność ich dzieł? Nagrody mają duży wpływ, wyróżnione książki mają u nas specjalną półeczkę. Są chętnie kupowane. Pewne tytuły sprzedają się dopiero po nagrodzie. Tak, jak np. Vargas Llosa. Jego tytuły były u nas często, miał swoich klientów, ale po nagrodzie ma ich znacznie więcej. Czy bydgoszczanie czytają? Czytają.

Matras, ul. Focha 2 Czym się sugerujecie zamawiając książki? (cena, nowości, okładka, nagroda dla pisarza) Książki dostarczane są z centrali. Skąd czytelnicy dowiadują się o premierach książek? (telewizja, gazety, Internet) Chyba ze wszystkich tych źródeł. Czerwiec 2011 |

| 11

K si ą żka : raport

Na co jest dziś wyraźna moda? Wampiry, sensacja. Kim jest klient/ klientka działu książki w Matrasie? Wie o co pytać, zna się na książkach? Tak. Czy księgarnia dowiaduje się od wydawnictwa, którym pozycjom towarzyszyć będzie kampania reklamowa, a co za tym idzie, będą się lepiej sprzedawać? Tak Jakie książki kupowali klienci w ostatnim czasie? O Janie Pawle II. Czy nagrody literackie mają wpływ na popularność ich dzieł? Tak. Czy bydgoszczanie czytają? Raczej tak.

Anna Tarczyńska, księgarnia „Gratka”, ul. Jezuicka 24 Czym się sugerujecie zamawiając książki? (cena, nowości, okładka, nagroda dla pisarza) Przede wszystkim ceną i treścią. Duże znaczenie ma również okładka.

Skąd czytelnicy dowiadują się o premierach książek? (telewizja, gazety, Internet) Z naszych informacji główne źródło tej wiedzy to internet i bezpośrednia wizyta w księgarni Na co jest dziś wyraźna moda? Największe zainteresowanie (ku naszemu strapieniu) nadal budzą książki z dziedzin: sensacja, kryminał, horror. Kim jest klient/klientka Gratki? Wie o co pytać, zna się na książkach? Mamy stałą (dużą) grupę klientów-miłośników książek. Ci są doskonale zorientowani zarówno w naszej ofercie jak i w nowościach rynku wydawniczego. Dużą grupę stanowią też klienci kupujący książki dla dzieci. W tym przypadku często doradzamy odpowiedni zakup. Czy księgarnia dowiaduje się od wydawnictwa, którym pozycjom towarzyszyć będzie kampania reklamowa, a co za tym idzie, będą się lepiej sprzedawać? Specyfika naszej oferty powoduje, że raczej nie sprzedajemy nowości, (nie mamy szans na konkurencję z Empikiem czy innymi sieciowymi księgarniami, dającymi ogromne upusty na nowości), więc powyższe pytanie pomijam. Jakie książki kupowali klienci w ostatnim czasie? Okres komunii powoduje wzmożone zapotrzebowanie na biblie i encyklopedie dla dzieci. Także czas A n n a Ta r c z y ń s k a z k s i ę g a r n i „ G r a t k a ”. F o t . Z b yZ i e l

12 |

| Czerwiec 2011

K si ą żka : raport

zakupów nagród dla uczniów /koniec roku szkolnego/ zwiększa zainteresowanie wszelkimi wydawnictwami albumowymi. Wśród klientów indywidualnych dużą popularnością cieszą się pozycje dotyczące okresu II wojny światowej i holocaustu. Czy nagrody literackie mają wpływ na popularność ich dzieł? Tak, ale nie w stopniu na jaki byśmy liczyli. Nawet literacka nagroda Nobla powoduje tylko chwilowy wzrost zainteresowania danym nazwiskiem. Czy bydgoszczanie czytają? Z naszych obserwacji wynika, że grono klientów księgarni stale się zawęża. Pozostaje wierna grupa, na którą możemy liczyć, ale coraz mniej dociera do nas młodych ludzi. Zniknął również zwyczaj przyprowadzania do księgarni dzieci. Nie wróży to najlepiej na przyszłość.

Monika Marianowicz, „Empik” Czym się sugerujecie zamawiając książki? (cena, nowości, okładka, nagroda dla pisarza) Specjaliści Empiku dokonują wyboru, uwzględniając potencjał produktów, preferencje (zainteresowania, gusty) klientów, rachunek ekonomiczny i zapotrzebowanie rynku oraz cykl życia produktów. Oczywiście zarządzamy asortymentem, uwzględniając również potencjał danego salonu (jego format, lokalizację, historię sprzedaży, klientów). On siłą rzeczy nie jest jednolity i nie każdy sklep ma potencjał do sprzedaży każdego tytułu. Kolejny aspekt to powierzchnia salonu: przy pow. od 250 m2 do 4.000 m2 oferta będzie się różnić i szerokością i strukturą. Skąd czytelnicy dowiadują się o premierach książek? (telewizja, gazety, Internet) Warto podkreślić, że klienci przychodzą do Empiku właśnie po to, żeby być na czasie – dowiedzieć się, jakie nowości ukazały się w ostatnim czasie, przejrzeć aktualną ofertę, mieć rozeznanie co do premier. Ważnym źródłem informacji o premierach są na pewno media (rośnie tu siła Internetu). Na co jest dziś wyraźna moda? W ostatnim czasie największą popularnością cieszą się książki o wampirach (serie w rodzaju: „Zmierzch”, „Pamiętniki wampirów”, itp.), literatura podróżnicza (książki Pawlikowskiej, Cejrowskiego). Przyglądając się ogólnie strukturze popularności poszczególnych rodzajów książek, to zdecydowanie największym zainteresowaniem odbiorców Empiku cieszą się tytuły z kategorii: literatura piękna; następne w rankingu popularności są poradniki, książki dziecięce i dla młodzieży. Dobrze sprzedają się również tytuły z kategorii: kartografia i podróże oraz historia. Kim jest klient/klientka działu książki w Empiku? Wie o co pytać, zna się na książkach?

Empik skupia tę grupę klientów, dla których czytanie stanowi istotną wartość, jest jedną z ważniejszych form spędzania wolnego czasu, jak też poznawania świata, poszerzania horyzontów i własnego samorozwoju. Jak wynika z przeprowadzonych przez nas badań przy wyborze książek czytelnicy kierują się następującymi kryteriami (ułożone w/g wagi): tematyka, autor, gatunek/ rodzaj literacki, opinia znajomych/przyjaciół, recenzje, a w dalszej kolejności ceną. 1/3 naszych klientów przychodzi do salonu z już dokładnie sprecyzowanym celem zakupowym (wie jaki tytuł konkretnie chce kupić); 40 proc. jest zainteresowanych określoną kategorią/ grupą tematyczną i wyboru tytułu dokonuje po dokładnym przejrzeniu oferty bezpośrednio w salonie. Czy księgarnia dowiaduje się od wydawnictwa, którym pozycjom towarzyszyć będzie kampania reklamowa, a co za tym idzie, będą się lepiej sprzedawać? Tak, dysponujemy informacjami, które tytuły otrzymają mocne wsparcie promocyjne/reklamowe i uwzględniamy ten fakt, określając wielkość zamówień. Również nowości prezentowane w naszym bezpłatnym dwutygodniku „Tom Kultury” dystrybuowanym w nakładzie 250 tys. egzemplarzy, odnotowują wysokie poziomy sprzedaży. Jakie książki kupowali klienci w ostatnim czasie? W bydgoskim Empiku w ostatnim czasie dużym zainteresowaniem klientów cieszyły się następujące tytuły: „Triumf Owiec”, „Pamiętniki Wampirów”, saga Stiega Larssona, saga Camilli Lackberg, „Szkoła Przetrwania” Bear Grylls, „Blondynka na Językach”, „Rockmann”, biografia Miłosza i listy Marylin Monroe. Czy nagrody literackie mają wpływ na popularność ich dzieł? To oczywiście zależy od wagi nagrody, jej zasięgu/ skali, siły medialnej, rozpoznawalności, itp. Oczywiście największe przełożenie na sprzedaż mają nagrody w rodzaju: literacki Nobel czy Nike. Klienci traktują nagrody książkowe jako swego rodzaju rekomendację, polecenie (=książki danego autora warto mieć w domowej bibliotece). Czy bydgoszczanie czytają? Jak już zaznaczyłam: Empik skupia klientów, którzy pasjonują się książkami i wręcz je „połykają” i są w kontrze do ogólnonarodowego zjawiska spadku czytelnictwa. Z naszej perspektywy na pewno Bydgoszczanie czytają. Zresztą Empik (poprzez różnego rodzaju akcje czytelnicze kierowane do młodych ludzi) przekonuje, że lektura książek jest świetną i bardzo nowoczesną rozrywką. Pokazujemy, że książka to nieodzowny przedmiot codziennego użytku, towarzyszy nam w każdej chwili: w drodze do szkoły, podczas wakacji czy w kawiarni. Empik chce przyczynić się do stworzenia swoistego pozytywnego snobizmu na czytanie książek. Czerwiec 2011 |

| 13

D zieci

Marcin Płocharczyk

Normalność w nienormalnych sytuacjach. O streetworkingu Streetworking w Polsce to ciągle jeszcze nowatorska metoda pracy na ulicy czyli w naturalnym środowisku mieszkańców aglomeracji miejskich. ,,Naturalne środowisko” miejskie dla wielu mieszkańców to niestety nie domy z ogrodami i ,,aśramy edukacyjne” (domy kultury), tylko blokowiska, podwórka, dworce, pustostany, kanały ciepłownicze, parki. Streetworking czy też outrech (praca na zewnątrz), wykorzystywany jest więc wszędzie tam gdzie jest nasz klient/beneficjent. Kultura współczesna XXI wieku wytwarza w sposób systemowy grupy społecznie i kulturowo defaworyzowane w dostępie do edukacji, pomocy społecznej, kultury. Streetworkerzy mają więc za zadanie dotrzeć do tych grup, które są poza opieką instytucjonalną ze względu na bariery społeczne lub też na negatywne doświadczenia z poprzednich kontaktów bezpośrednich. Programy streetworkerskie są realizowane z powodzeniem na obszarach różniących się od siebie sytuacją społeczno-kulturową, w tym też ekonomiczną zamożnością mieszkańców (Ameryka Północna i Poludniowa, Europa Zachodnia i Wschodnia, Afryka i Australia). Streetworkerzy stosują więc różnorodne techniki i formy pracy w zależności od rozwiązywanego problemu społecznego i lokalnego środowiska kulturowego. Głównymi problemami społecznymi, do których wykorzystuje się streetworking na świecie są: bezdomność (w Polsce około 35% osób bezdomnych przebywa poza placówkami socjalnymi, czyli na dworcach, ulicach, działkach czy w parkach), dzieci ulicy (w Polsce bardziej adekwatny termin to ,,dzieci spędzające czas wolny na ulicy i klatkach schodowych” – szacuje się ich liczbę na około 13% populacji: ok. 350 tys. osób), gangi (polska specyfika to raczej nieformalne grupy młodzieżowe, 30% uczniów składa deklaracje 14 |

| Czerwiec 2011

przynależności do sub-Kultur młodzieżowych). Jeśli zestawimy z sobą ilość środowiskowych świetlic socjoterapeutycznych z ilością programów streetworkerskich, to zobaczymy, że w naszym kraju forma stacjonarnej edukacji jest niestety wyraźnie preferowana przez samorządy lokalne i instytucje rządowe. Zrównoważyć to stara się UE poprzez programy preferujące streetworking jako formę pracy w pomocy społecznej. Nowością wkraczającą w polską sferę pomocy socjalnej i edukacji jest jedna z odmian streeetworkingu, czyli partyworking, działania o charakterze profilaktycznym realizowane na imprezach masowych/klubowych, informujące o skutkach związanych z używaniem środków psychoaktywnych i alkoholu oraz bezpiecznych zachowaniach seksualnych (BHP klubowicza). Założeniami tej formy profilaktyki jest to, że niekoniecznie w tych sferach trzeba uczyć się na własnych błędach, poprzez serię eksperymentów realizowanych pod okiem o dwa lata starszych ,,good Friends”. W Bydgoszczy jednym z pierwszych projektów z zakresu streetworkingu i animacji kulturowej był projekt Dom Kultury na Kółkach (DknK) zrealizowany ze środków Unii Europejskiej w roku 2003 przez Stowarzyszenie Stumilowy Las (przekształcone potem w Ośrodek Działań Kulturowych Las). Partnerem strategicznym w projekcie był MDK 4 udzielając pomocy techniczno-logistycznej. DKnK mieścił się w przystosowanym do zajęć barakowozie podróżującym po bydgoskich podwórkach i powstał z potrzeby realizacji idei ,,kultury czynnej”, a także animacji dzieci i młodzieży. Projekt poprzedzały badania: obserwacja uczestnicząca i wywiady z dziećmi. W ramach projektu realizowane były zajęcia na podwórkach i blokowiskach dla dzieci i młodzieży. Realizatorami projektu byli głównie

D zieci

wolontariusze rekrutujący się z bydgoskiej sceny alternatywnej, którzy przeszli szkolenia z zakresu różnych technik (zajęcia ceramiczne, muzyczne, teatralne, pedagogiczne). Na przestrzeni kolejnych lat zajęcia w DKnK poszerzane były o nowe bloki tematyczne: capoeira, parkour, graffiti, fotografia. Jedna z edycji DknK realizowana była wspólnie z Stowarzyszeniem Przyjaciół Międzynarodowego Ruchu ATD Czwarty Świat w Polsce. Organizacja ta za główny cel stawia sobie walkę z wykluczeniem społecznym oraz skrajnym ubóstwem. Posiada status konsultacyjny przy UNICEF, UNESCO, ONZ i Radzie Europy. W 2007 r. podczas realizacji projektu DKnK gościliśmy więc na bydgoskich podwórkach międzynarodową ekipę młodzieży pochodzącej z różnych środowisk społecznych, podróżującej w ramach Europejskiej Karawany Przyjaźni do grup wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym. Na przestrzeni

siedmiu lat działalności zrealizowaliśmy zajęcia na kilkunastu podwórkach i blokowiskach w Bydgoszczy oraz w mniejszych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego. Projekt był przedstawiany na międzynarodowych konferencjach, jest prezentowany w publikacji Narodowej Agencji Programu Młodzież, Włączanie w działanie, powstały o nim dwie prace magisterskie, w kilku innych jest opisywany. Z mojego doświadczenia „podróży europejskich” i pomieszkiwania po skłotach i pustostanach na Friedrichshaine, Kreuzbergu, St. Pauli – czyli bycia odbiorcą działań streetworkerskich – wynika, że streetworking jest jedną z najbardziej skutecznych metod pozwalających dotrzeć do klienta z pomocą medyczną, materialną, żywnościową, prawną, edukacyjną. Streetworker pomaga zachować normalność w nienormalnych sytuacjach, w jakich czasami zdarza się nam znaleźć.

Powaliło mnie na kolana Dzieci inspirują. Dzieci dodają skrzydeł. Dzieci zachwycają dorosłych. Dlatego właśnie współpraca z dziećmi jest tak cennym doświadczeniem. Ale też z tego samego powodu współpraca z dziećmi jest dla wielu artystów niebezpieczna. Bo dzieci otwierają nowe perspektywy. Nowe perspektywy są dla wielu artystów niebezpieczne. Jarosław Pijarowski zaryzykował i we współpracy z dziećmi nagrał utwór z podopiecznymi Fundacji Kreatywnej Edukacji. Utwór nosi tytuł Nowe Chiny. Wszystko działo się 1 maja w studiu bydgoskiego radia. O swoich wrażeniach opowiedział Jarosław Pijarowski: Jest to rewelacyjna interpretacja tekstu literackiego wykonana przez 12 dzieci w wieku – co warto podkreślić – przedszkolnym niepotrafiących – i to kolejny ewenement – jeszcze czytać,

ale za to potrafiących rewelacyjnie interpretować warstwę tekstową. Nie doszłoby do tego wydarzenia, gdyby nie było w Bydgoszczy możliwości współpracy z animatorami kultury tej klasy co Jola Gawryłkiewicz i jej Fundacja Kreatywnej Edukacji. Dzieci były fantastyczne. Popra-

wiały siebie nawzajem. Zaskoczyło mnie opanowanie pamięciowe tekstu u tych czterolatków. Powaliło mnie na kolana. Niesamowita jest ich muzykalność. Dzieci w momencie zawahania, które oczywiście też się zdarzały, miały do pomocy piktogramy. To też było niesamowite… Czerwiec 2011 |

| 15

D zieci

Dzieci w instytucjach kultury Czerwiec. Jeśli czerwiec to oczywiście Dzień Dziecka. Chyba wszyscy pamiętamy, jak szczególnie słodka była tego dnia wata cukrowa, jak cudownie smakowały lody waniliowe, jak pękały nam brzuchy od ilości wypitej oranżady. Wspomnienia… Cóż, lata lecą nieubłaganie i dziś wielu z nas staje przed trudną, żeby nie powiedzieć karkołomną, rolą organizatorów tego dnia. Co by tu wymyślić? Jak spędzić ten dzień? A może tak wybrać się z maluchem do galerii sztuki, muzeum, do teatru? Tylko czy jest po co? Oto jest pytanie! Oczywiście nie o poziom artystyczny tych instytucji, a o ich ofertę skierowaną do najmłodszych odbiorców sztuki, nie tylko z okazji ich święta, ale też przez cały rok. Ciekawy repertuar dla dzieci znajdziemy w Teatrze Polskim, który nie zapomina o swojej najmłodszej publiczności i regularnie prezentuje dla niej kilka spektakli. Znakomitym powodzeniem cieszy się Pchła szachrajka, która była prezentowana ponad 200 razy na deskach teatru i nic nie zapowiada by szybko spadła z afisza. Był w repertuarze Kajtuś Czarodziej. Następną bajką był Brzechwa 2. Szelmostwa Lisa Witalisa, spektakl inspirowany życiem i twórczością Michaela Jacksona, na którym za każdym razem doskonale bawi się również dorosła publiczność. Najnowsza propozycja dla dzieci i to najmłodszych, bo do lat dwóch, to spektakl-eksperyment w reżyserii Pawła Łysaka – Mleko. To próba oswojenia z teatrem, spotkania z tymi najmłodszymi odbiorcami teatru, która bardzo spodobała się bydgoskiej publiczności i zebrała bardzo entuzjastyczne recenzje, co pokazało, że jest to projekt jak najbardziej trafiony i oczekiwany. Na tym polu dużo do zrobienia ma Galeria Miejska bwa. Ale jest nadzieja. Monika Wirżajtys z Fundacji Art-House wraz z artystą Kubą Elwertowskim zamierzają to zmienić i planują specjalną wystawę dla najmłodszych. Ma to być wystawa interaktywna. Wszystkiego można będzie dotknąć, dzieci będą ją same współtworzyć. O takie działania chodzi, bo do dzieci najłatwiej dotrzeć właśnie przez zabawę, dzieci mają naturalną potrzebę tworzenia i eksploracji. Chcą dotykać, tworzyć, próbować, a nie tylko patrzeć. Jeśli w wieku przedszkolnym polubią zabawy z farbami, modeliną, jeśli pozwoli im się aranżować przestrzeń to jest duża szansa, że zostanie im to na całe życie. Dyrektor Wacław Kuczma chce wesprzeć takie inicjatywy i jedna salka w bwa być może będzie przystosowana do takich projektów. Atrakcyjną ofertę edukacyjno-artystyczną skierowaną do szkół ma Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. Mamy tu szeroki wybór Lekcji Muzealnych – są to spotkania pod hasłami: Muzeum – kraina skarbów, 16 |

| Czerwiec 2011

Monika Grabarek

Mój region – chcę wiedzieć więcej!, W świecie sztuki, Spotkania z archeologią, cykl o historii sztuki. Zajęcia przybierają najróżniejsze formy w zależności od omawianej tematyki. Od wycieczki po muzeum, prelekcje po pokazy multimedialne i warsztaty. Dla indywidualnych odbiorców sztuki Muzeum Okręgowe kilka razy w roku organizuje Niedzielę w muzeum. Te spotkania przeznaczone dla dzieci są zawsze powiązane tematycznie z czasowymi wystawami, które właśnie mają swoją ekspozycję w muzeum. W marcu odbyły się ciekawe warsztaty dla dzieci i rodziców Wymarzone muzeum poprowadzone przez pracownię k. z Krakowa. Doskonała forma wspólnie spędzonego czasu i możliwość bliższego kontaktu, spotkania i zabawy. Latem prawdopodobnie zostaną zorganizowane warsztaty malarskie. Dzieciaki nie powinny nudzić się także w Operze Nova. Do końca tego sezonu zobaczymy baśń baletową Królewna Śnieżka i 7 krasnoludków. Gościnnie na scenie kameralnej Opery 2 i 6 czerwca wystąpi teatr lalek Buratino ze spektaklem Koziołek Matołek. Po przedstawieniach odbędą się 45-miniutowe lekcje nutowe dla najmłodszych. Jesienią powróci na scenę baśń operowa Jaś i Małgosia, która zdobyła serca najmłodszej publiczności, a razem z nią Kot w butach, Śpiąca królewna i Pan Twardowski. Filharmonia Pomorska to oczywiście cieszące się ogromnym zainteresowaniem audycje muzyczne Od brzuszka do uszka maluszka skierowane do kobiet w ciąży i maluchów miedzy pierwszym a drugim rokiem życia. To również spotkania W krainie Misia Muzysia. Z okazji Dnia Dziecka 1 czerwca odbędzie się koncert zespołu Arka Noego. Do wyboru pozostają jeszcze bydgoskie kina. Nies tety wybór jest niewielki, bo mamy właściwie dwa multipleksy. Ich oferta zawsze zawiera duże produkcje dla dzieci, obecnie na ekranach pokazywany jest Delfin Plum. Wydaje mi się, że jednak nie o taki kontakt ze sztuką naszych najmłodszych chodzi. Na szczęście Multikino jako jedna z nielicznych instytucji dba o widzów z małymi dziećmi – organizuje bowiem Multibabykino, seanse, na których sale kinowe przystosowane są dla maluchów (przewijaki, podgrzewacze do butelek, pieluszki, przygaszone światła, ściszony dźwięk). Ta sytuacja pokazuje jak bardzo potrzebne jest w Bydgoszczy kino studyjne, które poprzez repertuar, w którym nie zapomni się o maluchach, będzie wychowywać swoich przyszłych bywalców. Na szczęście pozostaje jeszcze Adria, która nie zapomina o najmłodszych odbiorcach. W tej chwili grane są dwa spektakle dla dzieci: Słowik i Kot w butach.

Andrzej Baszkowski (1932-2011)

Andrzej Baszkowski zmarł w dniu, w którym z drukarni dotarł do nas pierwszy numer BIK-u, który zredagowaliśmy. Nie wierzymy w magię zbiegów okoliczności i tandetną mistykę dat. Dla nas to był pierwszy numer, pierwszy całkowicie nasz numer, ale liczba na okładce jest nieubłagana: 417. Spośród tych 417 numerów zdecydowaną większość, niemal trzy czwarte, podpisał Andrzej Baszkowski jako redaktor naczelny pisma od roku 1977 do 2004. Przypominamy wstępniak wieloletniego naczelnego, jako znak ciągłości – nie tylko ciągłości pisma, ale także wspólnoty celów i zamierzeń ludzi, którzy to pismo tworzyli i nas, którzy tworzymy je dziś. Tak Andrzej Baszkowski pisał, otwierając numer 343. (w grudniu roku 2003): „W październikowym numerze BIK-u pisałem o zmianach, jakie postanowiliśmy wprowadzić do redagowanego przez nas pisma. Stąd też listopadowy numer Informatora wydanego już w nowym kształcie wywołał wśród czytelników różnorodne reakcje. Jedni nową formułę „Bydgoskiego Informatora Kulturalnego” przyjęli ze spokojem i zrozumieniem. Inni, przywiązani bardziej do tradycyjnego sposobu redagowania naszego pisma, wyrażali swoje wątpliwości i krytyczne uwagi. W podobny zresztą sposób nasi odbiorcy reagowali i w przeszłości, zawsze wtedy, kiedy BIK podlegał jakimś przeobrażeniom. Rozumiejąc obiekcje czytelników, chciałbym zarazem zwrócić uwagę na fakt, że zmieniając sposób redagowania, poszerzając naszą ofertę o nowe, mniej dotąd dostrzegane obszary życia kulturalnego naszego miasta, staraliśmy się nie zgubić

niczego ze sprawdzonych już wcześniej form i wartości. Rozbudowując i eksponując kalendarz imprez, chcemy pomóc naszym czytelnikom w wyborze interesującej ich oferty, ukazując jednocześnie, jak bogate jest życie kulturalne naszego miasta, ile ciekawych imprez odbywa się każdego dnia. Pragniemy też, aby o kulturze bydgoskiej wypowiadali swoje sądy i opinie nie tylko krytycy i recenzenci, lecz również zwykli jej odbiorcy. Tak więc do rąk czytelników trafia drugi już numer odmienionego BIK-u. Nie oznacza to, że nic już nie można zmienić lub ulepszyć. Dlatego też z uwagą będziemy dalej wsłuchiwać się w głosy naszych czytelników. Jesteśmy skłonni dokonać uzasadnionych poprawek, choć z pewnych wprowadzonych zmian, uważanych przez nas za konieczne i słuszne, nie mamy zamiaru rezygnować.” Młodsi od Andrzeja Baszkowskiego o ponad cztery dekady nie mogliśmy dzielić z nim wielu doświadczeń. Może nawet – żadnych doświadczeń. Ale – co widać po przytoczonym tekście – łączy nas wspólnota problemów i marzeń związanych z BIK-iem. W tym sensie te archiwalne numery stanowią dla nas pocieszenie i wsparcie. Pod powyższym tekstem każdy z nas mógłby się podpisać. Z Andrzejem Baszkowskim łączy nas troska o pismo, które redagował przez niemal trzydzieści lat i którego kształt określił. Nie możemy się do tego nie odnieść. W drugim numerze odmienionego BIK-u przychodzi nam żegnać Andrzeja Baszkowskiego. Oddajemy cześć cieniom wieloletniego redaktora naczelnego. Redakcja „Bydgoskiego Informatora Kulturalnego” Czerwiec 2011 |

| 17

Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

Galeria GRAFFITI ul. Unii Lubelskiej 17, oferta dla młodzieży, prowadzi Anna Osińska, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266 9

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582 1

AKADEMICKA PRZESTRZEŃ KULTURALNA – APK, przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14. Galeria Nad Brdą, Muzeum Fotografii, Galeria DEBIUT. 2 ART GALERY Anny Osińskiej, ul. Gdańska 42, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266 3 Autorska Galeria Sztuki Małgorzaty Maciejewskiej, ul. Morelowa 9, 85-362 Bydgoszcz, tel. 502 714 888, www.artgalery.bydgoszcz.pl.

Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-109 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz.

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski. BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon., czw. 14-15. 6

Centrum Kultury Katolickiej WIATRAK,

ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel./fax 523 234 810, www.wiatrak.lo.pl, e-mail: ckk@wiatrak.lo.pl.

om Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska. Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura.

FILHARMONIA POMORSKA

dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7

Galeria AUTORSKA

Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Pomorska 48, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8

18 |

Galeria KANTOREK tel. 523 210 211, wstęp wolny, prezentacja i sprzedaż dzieł sztuki 10 Galeria DEBIUT przy APK, Marta Rosenthal-Sikora Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587. 11 GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne codziennie od 10-17 GALERIA MIEJSKA bwa dyrektor: Wacław Kuczma, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: wt.-czw.: 10-18, pt.: 12-20, sob.-niedz.: 11.30-16.30, w sob. wstęp wolny. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12 GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3. GALERIA NAD BRDĄ przy APK, Karolina Prus. GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13 GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym. GALERIE PRYWATNE: Galeria-Kawiarnia COLOMBINA, ul. Krasińskiego 5, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 228 023, Katarzyna Delert-Kalisz oraz Anita Gadzińska-Spiczonek. 14 GALERIA DECORAF ul. Niedźwiedzia 5, tel. 523 220 613, www.decoraf.com.pl, Hanna Radkosz-Florkowska. 15 GALERIA SZKŁA POLSKIEGO Waldemar Łachut, ul. Długa 39, tel. 698 879 887. 16 GALERIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222. 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26. 18

Izba Pamięci

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15. 19

| Czerwiec 2011

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura.

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak. Klub Miłośników Kaktusów, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.republika.pl/bkmk/ KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Kopernika 1, 85-074 Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.logon.pl. 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, kier. Grażyna Salemska. KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak. 21 KLUB INSPEKTORATU WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH, ul. Sułkowskiego 52 a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 523 783 550, kierownik Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWsp SZ, tel. 523 783 668, kierownik Zdzisława Gajownik, czynna: pn. 10-15, wt., czw., pt. 13-18, sob. 10-15. KLUB ŚWIATA KSIĄŻKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza. 21 KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1-3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella. 22 KOŁO FILMOWE przy Klubie POW, ul. Sułkowskiego 52a. Projekcje odbywają się w Kinoteatrze przy ul. Dwernickiego 1, tel. 523 783 550.

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1,

ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, Fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19. Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska. 23

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl. Miejski Ośrodek Kultury, ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 228 715, www.mok.bydgoszcz.pl 22 Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł. 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25 MUZEUM FOTOGRAFII – przy APK, Arkadiusz Blachowski. 2 MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075. MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, Dyrektor Muzeum dr Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, Dział Edukacji i Promocji: tel. 52 58 59 910-15, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 58 59 916. Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek – piątek 9.00-17.00, sobota, niedziela 11.00-18.00, poniedziałki – nieczynne 26 MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590.

pera NOVA w Bydgoszczy dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac. 28

PEDAGOGICZNA BIBLIOTEKA WOJEWÓDZKA, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074, www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Lucyna Wojciechowska. POMORSKIE MUZEUM WOJSKOWE, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Arkadiusz Kaliński, tel. 523 782 026, www.muzeumpmw.cen.bydgoszcz.pl.

PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz. Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl. 29

skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne we wt., śr., czw. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”,

TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 51 B/4, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Jakub Kawałek. 32

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739.

TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, prezes Felicja Gwincińska. 33

www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

TEATR PANTOMIMY „DAR”

www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Łysak, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: tmmb@neostrada.pl,

TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska. 27 TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca. 34 TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury we wtorki w godz. 13-16, tel. 523 453 673; prezes Stanisław Puls, tel. 523 411 805; sekretarz Danuta Kucik, tel. 523 454 074.

TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti. 35 TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKOFRANCUSKIEJ, Siedziba na terenie WSG w Bydgoszczy ul. Garbary 2; bud.: H-01, Prezes: Małgorzata Panasewicz tel. 504 199 624, wiceprezes: Józef Owczarek, tel. 507 160 445 11 URZĄD MIASTA, ul. Jezuicka 1, www.bydgoszcz.pl, infolinia 800 800 404, tel. 523 288 913, Wydział Kultury i Promocji Miasta. 36

WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz. com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635.

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mok.bydgoszcz.pl Polecamy prenumeratę w kioskach RUCHU. Zamów BIK w cenie 2 zł (jadąc po niego do centrum wydasz 2,60 zł w jedną stronę na bilet) RUCH S.A. ul. Dworcowa 104-108, tel. 52 36 00 645 (lub końcówki 646, 614)

Czerwiec 2011 |

| 19

wydarzenia

Opera Nova w Bydgoszczy Repertuar Opery Nova w czerwcu 2011 r. Środa, 1.06.2011 r., godz. 17.00 Bogdan Pawłowski

Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków – baśń baletowa

Sobota, 4.06.2011 r., godz. 19.00 Giacomo Puccini Cyganeria – opera Niedziela, 5.06.2011 r., godz. 19.00 Giacomo Puccini Cyganeria – opera Piątek, 10.06.2011 r., godz. 19.00 Gaetano Donizetti Napój miłosny – opera komiczna Niedziela, 12.06.2011 r., godz.19.00 Gaetano Donizetti „Napój miłosny” – opera komiczna Czwartek, 16.06.2011 r., godz. 19.00 Johann Strauss „Baron cygański” – operetka Piątek, 17.06.2011 r., godz. 19.00 Johann Strauss „Baron cygański” – operetka

Niemieccy bajkopisarze, bracia Grimm, obdarzyli je szlachetnymi cechami i uczynili je przyjaciółmi pięknej królewny. Historia o „Królewnie Śnieżce i siedmiu krasnoludkach” stała się jednym z rozpoznawalnych znaków współczesnej masowej kultury: wielokrotnie wydawana, ekranizowana, doczekała się także uwiecznienia w formie baletu… Na początku czerwca: ukochana przez dzieci „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków”, baletowa wersja znanej baśni braci Grimm. W nowej oprawie świateł, wydobywającej jej całą nastrojowość i symbolikę. „Śnieżka”, skomponowana przez Bogdana Pawłowskiego w 1970 r., przyniosła autorowi ogromną popularność i nie słabnącą sympatię młodych widzów, których kilka pokoleń przeżywało taneczne przygody bohaterów. Inscenizacja i choreografia jest dziełem Henryka Konwińskiego. Ten znany twórca realizował liczne balety klasyczne i współczesne, wielkie widowiska, ale i kompozycje o charakterze studyjnym; utwory przeznaczone dla dzieci inscenizuje ze szczególną dbałością. Scenograf, Anna Sekuła, wykreowała przepiękne kostiumy, oddające charaktery poszczególnych postaci i wkomponowała je w iście bajkową przestrzeń. Obok głównych postaci w wersji baletowej pojawiają się także: Ptak, Lis, Żabka, Wiewiórki, Niedźwiedź, Myśliwy, Dwór, Świta. Kiedy Krasnoludki ruszają na spotkanie z publicznością na widowni – emocje sięgają zenitu!

Sobota, 18.06.2011 r., godz. 19.00 Johann Strauss „Baron cygański” – operetka Niedziela, 19.06.2011 r., godz. 19.00 Johann Strauss „Baron cygański” – operetka Poniedziałek, 20.06.2011 r., godz. 19.00 Johann Strauss „Baron cygański” – operetka Wtorek, 21.06.2011 r., godz.19.00 Johann Strauss „Baron cygański” – operetka Dyrekcja zastrzega sobie prawo zmian repertuaru.

Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków – balet dla dzieci muzyka Bogdan Pawłowski kierownictwo muzyczne Henryk Wierzchoń choreografia Henryk Konwiński scenografia Anna Sekuła Krasnoludki – te cudowne i pożyteczne istoty znane są w folklorze całej Europy. 20 |

| Czerwiec 2011

Cyganeria. Jacek Greszta – Alcindoro, Ewelina Szybilska – Musetta. Fot. Marek Chełminiak

Giacomo Puccini „Cyganeria” (La Bohème) Inscenizacja i reżyseria Maciej Prus Kierownictwo muzyczne Andrzej Knap Scenografia Paweł Wodziński Kostiumy Jagna Janicka „La Bohème”, po 33 latach nieobecności na bydgoskiej scenie, dołączyła do innych wielkich dzieł Pucciniego, które znajdują się w naszym repertuarze: „Toski” i „Madamy Butterfly”, wcześniej „Turandot”. Od ponad 100 lat „Cyganerii”, wystawianej na scenach całego świata, towarzyszą żywe emocje słu-

Baron c ygański. Fot. Andrzej Makowski

chaczy. Utożsamiają oni swe doświadczenia życiowe z nadziejami, uczuciami, entuzjazmem i dramatami młodych bohaterów werystycznej opery Pucciniego.

„Czarodziejski flet” opera W. A. Mozarta Kierownictwo muzyczne Dirk Vermeulen Inscenizacja i reżyseria Matthias Remus Scenografia Stephan Dietrich Jedna z najpiękniejszych oper w historii tego gatunku. Realizatorzy uczynili tłem akcji monumentalną Bib liotekę, siedzibę i świątynię Rozsądku, Piękna, Wiedzy, Siły, Natury… „Sprawa tak się przedstawia, jak gdyby scenariusze inicjacji były nierozerwalnie złączone z samą strukturą życia duchowego. Jak gdyby inicjacja była procesem koniecznym dla wszelkiej próby całkowitego odrodzenia, dla wszelkiego wysiłku przekroczenia naturalnego stanu człowieka celem dostąpienia uświęconego bytu” – te słowa Mircei Eliadego zdają się pasować do kluczowej idei libretta. Ono samo jest porównywane do baśni. Czarodziejski flet daje Taminowi moralne oparcie w momencie, gdy musi odrzucić swoje dotychczasowe utarte sądy, by stać się godnym wtajemniczenia. Pomaga mu przetrwać próby powietrza, ognia i wody, stanąć po stronie Światła w walce z Ciemnością. Rytuały inicjacyjne i odniesienia do religii starożytnego Egiptu stanowiły temat popularny w dramatopisarstwie i sztuce operowej schyłku Oświecenia. Opera Mozarta jeszcze tę modę spotęgowała, lecz kompozytorowi nie było już dane cieszyć się jej sukcesami. Książę Tamino pragnie uwolnić córkę Królowej Nocy, Paminę, rzekomo więzioną przez złego Sarastra. Z pole-

cenia Królowej pomagać ma mu ptasznik, Papageno, któremu w nagrodę obiecano małżonkę. Do ochrony przed niebezpieczeństwami Tamino otrzymuje czarodziejski flet, Papageno zaś – dzwoneczki. Po przybyciu do państwa Sarastra zaczynają domyślać się, że ich wprowadzono w błąd; to Sarastro służy prawdzie i doskonałości, zaś Królowa Nocy…

„Baron cygański” operetka Joanna Straussa Inscenizacja, reżyseria i choreografia Janina Niesobska Scenografia i kostiumy Maria Balcerek Kierownictwo muzyczne Maciej Figas Reżyseria świateł Bogumił Palewicz Przygotowanie chóru Henryk Wierzchoń Opera Nova kończy bieżący sezon artystyczny, który przyniósł 3 udane premiery (operetkę „Barona cygańskiego”, balet współczesny „Zniewolony umysł” i operę „Cyganeria”). „Baron cygański” zachwyca wszystkich! Błękity, szmaragdy, indygo, fiolety, cekiny, zapinki, przypinki, jedwabne falbany spódnic tworzą barwną ruchomą płaszczyznę w porywającym czardaszu, powiewają frędzle chust, błyskają i dźwięczą szable. Scenograf i kostumograf Maria Balcerek oszołomiła wystawnością dekoracji i kostiumów wykonanych z niezwykłą pieczołowitością, a autorka reżyserii i choreografii Janina Niesobska stworzyła niezapomniane układy taneczne. Jej inscenizacja zapisała się w historii realizacji operetki: wystawiona z należnym jej przepychem, dbałością o piękno obrazu, pieczołowicie oddanym detalem i całościowym imponującym kształtem, wiarygodną aktorsko grą. inf. Ewa Chałat

Czerwiec 2011 |

| 21

wydarzenia

Bydgoski Festiwal Wodny „Ster na Bydgoszcz 53°N, 18°E” 17-19 czerwca, Bydgoszcz, Wyspa Młyńska Bydgoski Festiwal Wodny „Ster na Bydgoszcz 53°N, 18°E” to kontynuacja Bydgoskich Jarmarków Wodnych. W tym roku odbywa się już po raz IV, ciągle się rozwijając. W ramach festiwalu tradycyjnie odbywają się: regaty Toruń-Bydgoszcz, wystawa jachtów i łodzi, koncerty szantowe, konkurs o tytuł Barda Brdy, wystawy i warsztaty, spotkania z konstruktorami i budowniczymi łodzi, a także podróżnikami. W tym roku będzie można przysłuchać się, między innymi, opowieściom uczestników rejsu wzdłuż północno-zachodnich wybrzeży Kanady (tzw. Przejście Północno-Zachodnie) z opłynięciem dookoła Ameryki Północnej i Ameryki Południowej oraz innych wypraw bydgoskich kapitanów Huberta Latosia, Edmunda Kunickiego, Aleksandra Kaszewskiego, Antoniego Bigaja. Ster na Bydgoszcz to nie tylko zabawa. Chcemy pokazać, że Bydgoszcz to brama turystyczna – ważny punkt na Międzynarodowej Drodze Wodnej E-70, a wodna turystyka śródlądowa, wbrew pozorom, jest możliwa i bardzo ciekawa. Nieobcy jest nam również aspekt ekologiczny dlatego zapraszamy na wyścig butelkowy oraz muzyczny program Recy-klasyka. Jedną z największych atrakcji kulturalnych tegorocznego festiwalu będzie Plener Show w sobotni wieczór z udziałem artystów z Drumatical Theatre. Więcej informacji:

www.sternabydgoszcz.pl fot. archiwum Urzędu Miasta Bydgoszcz y

Wystawa jednostek pływających – rozpoczęcie – sobota, godz. 13.30 Z roku na rok coraz większym zainteresowaniem cieszy się wystawa jachtów, łodzi i sprzętu wodnego. Jednostki podziwiać (i kupić) będzie można na Wyspie Młyńskiej, a zacumowane do jej nabrzeży będzie można wypróbować na wodzie. Podczas wystawy zaplanowano spotkania branżowe z konstruktorami i budowniczymi jednostek pływających, którzy chętne opowiedzą o swojej pracy, ale także udzielą wielu cennych i profesjonalnych wskazówek. Ogólnopolski konkurs piosenki szantowej o tytuł Barda Brdy – sobota, godz. 15 W tym roku już po raz VI odbędzie się Festiwal „Szanty nad Brdą”, którego częścią jest ogólnopolski konkurs piosenki żeglarskiej o tytuł „Barda Brdy”. Każdy z uczestników ma okazję zaprezentować swój repertuar i zdobyć „Tytuł Publiczności”. Tegoroczna edycja festiwalu będzie składać się z dwóch konkursów. Już 4 czerwca 2011 r. w godzinach przedpołudniowych w MDK nr 4 w Bydgoszczy dzieci i młodzież będą mogli stanąć w szranki przed profesjonalnym jury w konkursie na najlepszego wykonawcę piosenki żeglarskiej wśród młodych przedstawicieli placówek oświatowych z całego województwa. Najlepsze wybrane prezentacje można będzie usłyszeć na scenie „Steru na Bydgoszcz” – Wyspa Młyńska 18 czerwca 2011 ok. południa. Tego samego dnia (również na scenie „steru na Bydgoszcz”) zabrzmią dźwięki zespołów i solistów walczących o tytuł „Barda Brdy”. I tu novum. Tytuł ten przyznawany będzie w tym roku po raz pierwszy przez jurorów oceniających występy. Oczywiście jak co roku publiczność także będzie mogła wybrać swojego faworyta. Szczegółowy program będzie dostępny na oficjalnych stronach www.sternabydgoszcz.pl. Targi Śródlądowej Turystyki Wodnej – sobota i niedziela Celem targów jest popularyzacja śródlądowej turys tyki oraz aktywnego trybu spędzania wolnego czasu. W targach udział wezmą gminy, przedsiębiorstwa agroturystyczne oraz przedstawiciele „branży wodnej”. Zwiedzający dowiedzą się o możliwościach spędzania wolnego czasu nad wodą, poznają ofertę turystyczną oraz gastronomiczną regionu kujawsko-pomorskiego, a także będą mieli okazję obejrzeć kolekcje unikatowych pamiątek marynistycznych bydgoskich kolekcjonerów. Parada Jachtów – sobota, godz. 17, Śluza Miejska Weź udział w uroczystej paradzie jachtów i innych jednostek pływających. Jachty, łodzie, kajaki na start!

22 |

| Czerwiec 2011

fot. archiwum Urzędu Miasta Bydgoszcz y

Pochwal się, czym pływasz! Serdecznie zapraszamy do wzięcia udziału w kolorowej paradzie jednostek pływających. Wystarczy, że w dniu 18 czerwca (sobota) około godz. 17 dołączysz do nas przy śluzie miejskiej. Ustawimy się wszyscy w szyku i popłyniemy ku mostowi Bernardyńskiemu. Turystyczna Sztafeta Kajakowa na Brdzie Założeniem II Bydgoskiej Sztafety Kajakowej na Brdzie i I Sztafetowego Supermaratonu na Brdzie jest pobicie rekordu ustanowionego w 2004 roku na trasie Nowa Brda – Wyspa Młyńska w Bydgoszczy 198 km w 22 godziny i 21 minut i ustanowienie nowego rekordu na całym kajakowym szlaku Brdy – z miejscowości Świeszyno do ujścia tej rzeki do Wisły w bydgoskim Brdyujściu (233 km). Zakładany czas przepłynięcia to 24 godziny. Kolejne cele sztafety to: popularyzacja turystyki kajakowej w jej ekstremalnej formie, aktywnego trybu życia, promocja ekologii i zespołowych zasad działania. Wyspa Młyńska to nie Łazienki… czyli „Szanty na śniadanie” – niedziela, godz. 12 U nas posiedzisz na trawie, a do tego posłuchasz dobrej muzyki i świetnie się będziesz bawił. Już dziś zapraszamy na „Śniadanie na trawie” połączone z koncertem, atrakcjami dla dzieci oraz nauką śpiewania szant. Na przybyłych czeka niespodzianka. Szczegóły na stronie internetowej. Bydgoska Noc Szantowa – piątek, godz. 20 W tym roku bydgoskie zespoły piosenki żeglarskiej spotkają się na jednej scenie. To prawdziwa gratka dla fanów tej muzyki, których w Bydgoszczy nie brakuje. Goście natomiast będą mieli okazję spędzić wieczór tylko i wyłącznie w bydgoskich klimatach, których scenerię tworzą malownicze zakole Brdy oraz Wenecja Bydgoska. Wielki Wyścig Butelkowy – niedziela, około godz. 14 Bydgoski Festiwal Wodny to nie tylko zabawa. Bydgoszcz bawi się ekologicznie. W tym roku już po raz trzeci zapraszamy na „Wielki wyścig butelkowy” na Brdzie. Niezapomniana zabawa zarówno dla uczestników, jak i widzów, którzy kibicując mają okazję obejrzeć zmagania ekip za wszelką cenę próbujących dopłynąć do celu i nie wpaść do wody.

Każda z ekip dostaje 300 2-litrowych pustych, plastikowych butelek, taśmy klejące oraz folie stretch i za pomocą tych materiałów ma za zadanie samodzielnie wyprodukować „pojazd”, który utrzyma się na wodzie i pozwoli dopłynąć do mety 6-osobowej załodze. Wiosła dostarczone przez organizatora są zrobione z trzonków do łopat i plastikowych desek do krojenia warzyw. Napęd stanowi tylko i wyłącznie siła mięśni ludzkich. W zawodach wezmą udział przedstawiciele lokalnych mediów, uczelnie, ale także swoją ekipę wystawi Urząd Miasta. Zawody te to przede wszystkim dużo śmiechu i emocji. Ekipy za wszelką cenę próbują dobić brzegu, niektórym zabiera to trochę czasu. Plener Show – sobota, godz. 22.30 Niewątpliwie największą atrakcją będzie sobotni wieczorny spektakl, którego gwiazdami będą austriaccy bębniarze z grupy The Drumatical Thetre. Bębniarze prezentują show nie tylko atrakcyjny muzycznie, ale przede wszystkim porywający Teatr – występują w jednolitych strojach, tworzą mistyczną aurę, ich wszystkie ruchy są doskonale zgrane, jakby tworzyli jeden organizm. Dodatkową atrakcją jest wykorzystanie pirotechniki scenicznej do oprawy ich gry – np. grają płonącymi pałeczkami. Występom Drumatical Theatre towarzyszyć będzie występ solistki – grającej na skrzypcach elektrycznych Marzeny Sikały. Wspólnie przedstawią nowoczesną interpretację muzyki szantowej. Recy-klasyka – muzyczny projekt z przesłaniem ekologicznym – niedziela, cały dzień Recy-klasyka to wizyta w dziwnej Filharmonii z niezwykłymi przedmiotami odgrywającymi rolę instrumentów. To animacja i przygoda z grą na takich dziwnych instrumentach jak: butelki, rury PCV, pudła kartonowe… i inne materiały recyklingowe. Z nich robimy flety wodne, grzechotki, a nawet bębny oraz instrumenty melodyczne. Uczymy poszczególnych technik wspólnej gry razem. Odpowiadamy sobie na pytanie jak to jest być muzykiem, grać razem, słuchać się nawzajem. Repertuar oparty na hitach muzyki klasycznej poszczególnych krajów europejskich oraz melodiach popularnych. inf. Marta Makowska

Czerwiec 2011 |

| 23

wydarzenia

Filharmonia Pomorska środa, 1.06.2011, godz. 18 Koncert z okazji Dnia Dziecka

Zespół ARKA NOEGO

m.in.: Święty uśmiechnięty, To się dzisiaj stanie, Na drugi brzeg, Tato (nie boję się gdy ciemno jest)

Lider grupy Arka Noego ROBERT FRIEDRICH opowiada, że zespół powstał przez… przypadek. „Najpierw dostaliśmy propozycję napisania piosenki z okazji zeszłorocznego przyjazdu Ojca Świętego do Polski. Po tym wydarzeniu zadzwoniła siostra Mariola z telewizyjnego programu „Ziarno” i zapytała, czy chcielibyśmy tworzyć oprawę muzyczną programu. Ku ogromnemu zaskoczeniu i zdziwieniu zaczęły powstawać nasze przeboje: A gu gu, Ona powiedziała tak i Nigdy nie zostawisz mnie. (…)”. Arkę Noego prowadzi Robert Friedrich – gitarzysta, kompoz ytor i autor (KNŻ, 2Tm2,3, dawniej Acid Drin kers, Turbo). W zespole gra 8 muzyków („Arka” gra tylko na żywo) oraz 12 do 15 dzieci – głównie dzieci członków zespołu 2Tm2,3 i ich przyjaciele. Młodzi wykonawcy śpiewają naturalnie i spontanicznie – nie mają specjal nie szkolonych i ustawianych głosów, nie odbywają regularnych prób. piątek, 3.06.2011, godz. 19 Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Aleksander Gref, dyrygent Jacek Wójcicki, śpiew Koncert zapowiada już letni, wakacyjny nastrój, a to z tej racji, że z Orkiestrą Symfoniczną wystąpi Jacek Wójcicki. Artysta nie wymaga specjalnych rekomendacji, jego różnorodne kreacje są bowiem znane i lubiane zarówno przez pokolenie młodszych, jak i nieco starszych… Orkiestra zagra pod batutą Aleksandra Grefa, jednego z ciekawszych artystów wśród dyrygentów młodego pokolenia. Od 1999 jest dyrygentem w Teatrze Wielkim w Poznaniu. „Największą osobowością konkursu był dla mnie (…) Aleksander Gref, który dyrygentem się urodził – natura obdarzyła go muzykalnością i instynktem. Jako jedyny zdaje się sam grać na instrumencie, jakim jest orkiestra. (…) Dlatego w jego wydaniu muzyka jest płynna, harmonijna i żywa… (Gazeta Wyborcza) wtorek, 7.06.2011, godz. 19 Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis José Maria Florêncio, dyrygent Jan Jakub Monowid, kontratenor „Monowid śpiewa z prawdziwym żarem, co nieczęste u niedoświadczonych śpiewaków, skupiających się raczej na pięknie brzmienia i wyśpiewaniu nutek”. Zaliczany do grona młodych, utalentowanych śpiewaków w Polsce, Jan Jakub Monowid kształcił się w Warszawskiej Akademii Muzycznej w klasie Jerzego 24 |

| Czerwiec 2011

Artysza. Od 2005 jako solista współpracuje z Mazowieckim Teatrem Muzycznym „Operetka”, a od zeszłego roku z Operą Bałtycką w Gdańsku. Nagrał płyty z dziełami kompozytorów polskich i obcych wieków XVII/XVIII. Na bydgoskiej estradzie zaprezentuje się w najpopularniejszym repertuarze barokowym na kontratenor. Na podium stanie szef-dyrygent Capelli – maestro Florêncio; artysta urodził się w Brazylii, ale od wielu lat jest obywatelem polskim. piątek, 10.06.2011, godz. 19

ROMEO I JULIA

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Marzena Diakun, dyrygent

Joanna Kwiatkowska-Zduń, Leszek Zduń aktorzy Teatru Narodowego w Warszawie Czajkowski – Uwertura-fantazja Romeo i Julia Prokofiew – Suita Romeo i Julia, nr 1, 2 i 3 (fragmenty) Romeo i Julia – tragiczna historia miłości idealnej. Sztuka Szekspira jest uznawana za jedną z najlepszych opowieści miłosnych, jakie kiedykolwiek napisano, i rzeczywiście, od chwili jej wydania, czyli roku 1597, niezmiennie zachwyca odbiorców i inspiruje kolejnych twórców z różnych dziedzin sztuki. Odwieczny temat najbardziej romantycznych kochanków podjęli m.in. Czajkowski, i Prokofiew. „Zamiarem Czajkowskiego (zasygnalizowanym już w podtytule: uwertura-fantazja) nie było napisanie muzyki podążającej za koleją wydarzeń z szekspirowskiego dramatu. Chodziło mu raczej o oddanie samej idei konfliktu romantycznej, czystej miłości dwojga młodych ludzi i nienawiści zwaśnionych ze sobą rodów, z których się wywodzili, konfliktu, który doprowadził do tragicznego końca ich wielkiego uczucia.” Zachwycające dźwięki i najsłynniejsze fragmenty scen Szekspirowskiego dramatu w kreacji młodych aktorów Teatru Narodowego w Warszawie oddadzą w pełni nieprzemijające piękno jednego z najsłynniejszych tematów miłosnych. piątek, 17.06.2011, godz. 19

GALA OPEROWA

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Tadeusz Wojciechowski, dyrygent Katarzyna Hołysz, sopran Tomasz Kuk, tenor Leszek Skrla, baryton

wydarzenia

W programie słynne arie i duety z oper Verdiego i Pucciniego Mocny muzyczny akcent na oficjalne zakończenie sezonu Orkiestry Symfonicznej – najpiękniejsze i najsłynniejsze arie i duety dwóch największych twórców oper – Pucciniego i Verdiego. wtorek, 21.06.2011, godz. 19 Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Bernard Chmielarz, dyrygent Anna Maria Staśkiewicz, skrzypce Krzysztof Meisinger, gitara Astor Piazzolla – Historia Tanga na skrzypce i gitarę, Le Grand Tango na skrzypce i smyczki, Suita Troileana na gitarę i smyczki, Adios Nonino na skrzypce, gitarę i smyczki, Concierto para Quinteto na skrzypce, gitarę i smyczki Muzyczna wizja samotności legendarnego twórcy tanga, któremu tak trudno było na początku kariery zainteresować swoją twórczością otoczenie. Obecnie muzyka Piazzolli przechodzi renesans, inspiruje już artystów całego świata i nieustannie znajduje wierne grono odbiorców. Podczas tego koncertu dźwięki z dalekiej Argentyny usłyszymy w wybornym wykonaniu młodych wirtuozów. Anna Maria Staśkiewicz studiowała w Akademii Muzycznej w Poznaniu w klasie skrzypiec Marcina Baranowskiego, którą ukończyła w 2007 roku dyplomem z wyróżnieniem. Jest laureatką wielu konkursów skrzypcowych, m.in. w 2006 otrzymała nagrodę specjalną za najlepsze wykonanie koncertu Mozarta w Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym „Valsesia Musica” w Verallo (Włochy) oraz III nagrodę w Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Wieniawskiego w Poznaniu. Była dwukrotnie nominowana do Paszportu „Polityki” (2003, 2006) oraz nagrody przemysłu fonograficznego „Fryderyk” (2006). W 2010 młoda skrzypaczka wydała płytę (nagraną wspólnie z pianistą Marcinem Sikorskim), na której znalazły się kompozycje Lutosławskiego, Schnittkego i Prokofiewa. Krzysztof Meisinger, zaliczany do ścisłej czołówki polskich gitarzystów klasycznych młodego pokolenia, laureat wielu konkursów ogólnopolskich i międzynarodowych, występuje z wybitnymi muzykami sceny krajowej i międzynarodowej. Na stałe współpracuje z aranżerem i dyrygentem Bernardem Chmielarzem. Nagrywa także dla radia i telewizji. W roku 2010 jego płyta zatytułowana „Viva Vivaldi” ( z udziałem Capelli Bydgostiensis!) stała się „ALBUMEM ROKU” w kategorii „Muzyka dawna i barokowa” w plebiscycie Programu 3 Polskiego Radia „Nagrody Polskich Melomanów”. W 2011 album nagrany wspólnie z Iwoną Hossą i wydany przez firmę Orfeus Music został nominowany do nagrody FRYDERYK 2011. Obecnie Krzysztof Meisinger odbywa studia doktoranckie w swej macierzystej uczelni – Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy pod kierunkiem Piotra Zaleskiego.

NA POWITANIE WAKACJI wtorek, 28 VI 2011, godz. 19, Teatr Letni w Ciechocinku środa, 29 VI 2011, godz. 19, Filharmonia Pomorska Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Maciej Niesiołowski, dyrygent Anita Maszczyk, sopran Michał Musioł, tenor Popularne utwory m.in. Kálmána, Lehára, Albeniza Występy naszej Orkiestry na scenie Teatru w Ciechocinku – to są już bardzo oczekiwane koncerty, budujące chlubną, wartościową, a zarazem bardzo miłą tradycję. Koncerty poprowadzi niezrównany mistrz muzycznych, letnich nastrojów na najwyższym artystycznym poziomie, czyli znakomity dyrygent i konferansjer – Maciej Niesiołowski. Po raz kolejny będziemy mogli podziwiać umiejętności świetnych, młodych śpiewaków, solistów Teatru Muzycznego w Gliwicach. Anita Maszczyk (sopran), nowa gwiazda operetki, o ujmującym głosie i urodzie współpracuje z Filharmonią Sudecką w Wałbrzychu, Filharmonią Łódzką, Filharmonią Opolską, Teatrem Muzycznym w Lublinie, Operą Krakowską, gdzie ostatnio zagrała Adelę w Zemście nietoperza, oraz z Operą Śląską w Bytomiu. Występuje w koncertach Z batutą i humorem, Batuta, frak i elegancja M. Niesiołowskiego i Wiedeń moich marzeń. Ma na swym koncie nagranie płyty z Akademickim Zespołem Muzycznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach pod dyrekcją Krystyny Krzyżanowskiej-Łobody. Tenor Michał Musioł współpracuje także z Teatrem Muzycznym w Łodzi. Jest artystą uniwersalnym, nie bojącym się podejmowania nowych wyzwań artystycznych, czego daje dowód kreując role nie tylko w spektaklach muzycznych, ale także dramatycznych oraz w filmach. W swoim repertuarze posiada główne partie tenorowe z najsłynniejszych operetek i musicali. Występuje na wielu prestiżowych scenach i estradach koncertowych w Polsce i za granicą, nagrywa dla telewizji, koncertuje z najznakomitszymi polskimi solistami i dyrygentami. Na stałe współpracuje z Grażyną Brodzińską i Maciejem Niesiołowskim. Jest m.in. zdobywcą pierwszego miejsca w Turnieju Tenorów w Kielcach (2006). Wiele pięknych, miłych, kojących, wręcz leczących, dla uszu i duszy dźwięków – a zdrowotny klimat Ciechocinka na pewno sprzyja muzykoterapii… Melomani Bydgoszczy nie zostaną pokrzywdzeni, bowiem w dniu następnym ten świetny koncert odbędzie się w sali koncertowej FP. Inf. Mariola Grochowina

Czerwiec 2011 |

| 25

wydarzenia

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński „Zapis” – wystawa fotografii Marcina Sautera oraz fragmentów filmów Macieja Cuske. Ekspozycja czynna do 7 czerwca. 9.06.2011, godz. 18.00

Otwarcie wystawy prac Jacka Solińskiego pt. „Aniołowie podróżników” do tekstów: Wojciecha Banacha, ks. Witolda Broniewskiego, Gizeli Chmielewskiej, Lenki Daňhelovej, Mieczysława Franaszka, Leszka Goldyszewicza, Jarosława Jakubowskiego, Gracjana Kaji, ks. Franciszka Kameckiego, Marcina Lewandowskiego, Małgorzaty Maniszewskiej, Tomasza Młyńskiego, Macieja Rewakowicza, Piotra Siemaszki, ks. Antoniego Siemianowskiego, ks. Jana Sochonia, Pawła Szydły, Ewy Szymborskiej, Michała Tabaczyńskiego, Henryka Wańka i Philippe’a Faure’a; teksty przedstawią autorzy oraz Mieczysław Franaszek.

Aniołowie podróżników – chwila rozpoznania

Wszyscy w jakimś sensie jesteśmy, czy też bywamy, podróżnikami. Konstatacja ta stała się dla mnie inspiracją w realizacji kolejnego podcyklu „Aniołowie podróżników”. Prezentowany zbiór obrazów jest częścią większego cyklu „Opiekunowie czasu” składającego się z wizerunków aniołów przypisanych każdemu dniowi roku. Wiele z tych prac zadedykowałem osobom dla mnie bliskim i ważnym, traktując ten gest jako list intencyjny o przeczuwanej obecności. Ufam, że w ten sposób wspieram podróżujących w wyobraźni. Tworząc kolejne wizerunki aniołów wciąż powtarzam to samo ujęcie – postać zwrócona en face. Zmieniają się rozwiązania barwne, ekspresja przekazu, poświata, proporcje, ale ustawienie sylwetki anioła pozostaje stałe. Tak ukształtowałem swój kanon obrazowania duchów czystych, ponieważ uznałem, że ten „skrót” – znak jest szybko rozpoznawalny – działa natychmiast. Gest otwarcia – symboliczne ustawienie postaci znamionuje bliskość i bezpośredniość, kontakt i działanie. Właśnie tak odczuwam i „widzę” obecność wysłanników Opatrzności. W tych pozornie powtarzających się wizerunkach-komunikatach pragnę kondensować pozytywne odczucia, by też takie były pomnażane. Każde przedstawienie ma swoją odrębność, ale jednocześnie wszystkie w swojej stałej kompozycji określają jedność, od której pochodzą. Rozpoznawanie duchowej obecności wymaga wiary. Widzieć wewnętrznie oznacza wejrzeć w siebie, 26 |

| Czerwiec 2011

Jacek Soliński, Anioł sto sześćdziesiątego drugiego dnia z cyklu Opiekunowie czasu

by otworzyć się na kogoś drugiego, kogoś, kto jest, a kogo nie widać. Jak to przedstawić? Wizja potrzebuje ukonkretnienia – znaku – by to, co duchowe przyoblec w formę widzialną. Jeżeli w pierwszym oglądzie przedstawiony obraz zdaje się stanowić abstrakcję, nic nie szkodzi. Chwilę później możemy odkryć w nim ślad, sygnał, jakieś skojarzenie wprowadzające w sferę świadomych odniesień. Moment rozpoznania staje się przejściem z widzenia abstrakcji do zobaczenia konkretu, nawet jeżeli ten konkret ma okazać się duchem. Kiedyś rozmawiając z przyjacielem na temat „wyglądu” aniołów, usłyszałem słowa: przecież ja nie widziałem anioła. Tak, ja też muszę wyznać, że nigdy nie widziałem anioła (mimo iż zbliżam się już do końca realizacji mojego anielskiego cyklu obliczonego na 366 obrazów). Od kilkunastu lat przedstawiam wizerunki tych czystych duchów, ale jak one „wyglądają” – któż to może powiedzieć? Przecież to sfera wiary, bliższa odczuwaniu niż widzeniu. Oczywiście tradycja ikonograficzna wspomaga nas w tej materii, ale podstawą pozostaje „widzenie wewnętrzne”; bez niego nie przekraczamy tego wymiaru. Posługujemy się wzrokiem, więc obraz jest tu ważny, bo otwiera wyobraźnię, przyobleka ducha w szaty i ezoteryczne ciało – „widzialność” – pomaga odczuwać

wydarzenia

obecność. To dobrze, że tak się dzieje, bo ów impuls – wchłaniania obrazu – uwrażliwia metafizycznie, uwalnia od racjonalnej percepcji, może stać się przejściem w nieznane. Tak staram się traktować moje anielskie portrety: jak zaproszenia do wewnętrznej przestrzeni, którą musimy w sobie sami odnaleźć. Podróż, w szerokim tego słowa znaczeniu, jest synonimem naszej egzystencji. Ruch towarzyszy nam jak oddychanie. Przemieszczamy się przez całe życie, każdego dnia, w każdej chwili. Nieustannie wędruje 30.06.2011, godz. 18.00

Spotkanie poetyckie z Karoliną Sałdecką pt. „Na własne oczy” – prowadzenie Marcin Lewandowski. Karolina Sałdecka (ur. 1983) – Publikowała m.in. w „Twórczości”, Kwartalniku Literackim „TEKA”, na stronach internetowych „Dekady Literackiej”. Zdobyła kilka nagród i wyróżnień w ogólnopolskich konkursach poetyckich. Doktorantka w Zakładzie Polskiej Literatury Współczesnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Stypendystka Miasta Torunia w dziedzinie kultury. „Latarnia Morska” Debiutancki tomik, zawierający niespełna czterdzieści utworów, podzieliła autorka na trzy części, opatrzone tytułami „Ćwiczenia z podpatrywania ciała”, „Fotografie za pomarańczowym szkłem” i „Karaoke”. Świat pojawia się i dzieje/ pod powieką notuje poetka w ostatnich wersach wiersza „Pokój 314”. Istotnie, takie można odnieść wrażenie, kartkując zbiór Na własne oczy. Podmiot liryczny tych utworów zdaje się preferować zmysł wzroku w rozpoznawaniu rzeczywistości. W rozpoznawaniu i opisywaniu. Pojawiają się i znikają fotografie, następstwa obrazków – wywołane fleszowo, w ulotnym błysku. Z ładunkiem ukrytych emocji, które przypisane są konkretnym osobom i skojarzeniom z nimi związanym. Chciałoby się powiedzieć: impuls fizycznego zdjęcia znajduje kliszę poetycką. Może źle powiedziane – nie kliszę znajduje, a zredukowaną refleksję w obrazie poetyckim. Jakbyśmy punktowo kierowali reflektor na wybrany przedmiot. Tak czy siak mamy tu do czynienia z ciekawym zabiegiem. Bo dzięki niemu osiągnięty jest efekt kondensacji, dający pole manewru czytelniczej wyobraźni. Owe ścieśnione refleksje mogą być zresztą (i bywają) punktem wyjścia dla – że tak określę – poetyckich trybów przypuszczających. Dopowiada autorka w jednym z następnych utworów: „dobrze że na fotografii / mogę dołożyć im / jeszcze inne życie”. Przedstawiane postaci są realne

my w przestrzeni duchowej i fizycznej, rozpoznawalnej i nierozpoznawalnej. Podróżujemy ku temu, co widzimy i ku temu, co chcielibyśmy zobaczyć. Widzimy siebie, a Anioła Stróża – czy przeczuwamy? Ufam, że On zawsze stoi przed nami, za nami, obok nas, a jeśli Go zaprosimy żyje też w nas. Jak to można zbadać, stwierdzić i czy jest to w ogóle możliwe? Trzeba próbować, dlatego poprosiłem dwudziestu moich przyjaciół podróżujących w różny sposób, by opisali tę obecność. Jacek Soliński i nierealne zarazem, bo „przerastrowane” starannie dobranym słowem, które nie tylko komentuje. Język tych strof jest oswojony, czerpiący z zasobów powszechnie dostępnych, a jednocześnie sięga po skrót, dystansuje się też czasem mniej lub bardziej jawną ironią (a także smutno-gorzkim spostrzeżeniem). Jak w wierszu „Kawa”, który pieczętuje pointa: „kobiety u Apollinaire’a / chyba nie wierzą w poezję/ i inne podobne bzdury / może nie wierzą wcale”. Warto też zwrócić uwagę na operowanie przez K. Sałdecką namacalnym szczegółem, potęgującym wiarygodność poetyckiej mowy. I na zręczne obrazowanie z niejednokrotnie ciekawymi brzmieniami (chrzęst bioder w muzealnej zbroi, krucha skóra pod białą kołdrą i inne). Jest w tym spora świeżość. Wanda Skalska Czerwiec – lipiec – czerwiec wieczór chwieje się jak bezradne zwierzę na miękkich łapach w popielniczkach zasypiają papierki wokół kumulowanych uczuć nie jesteśmy niczym poza tłumem poluzowanych wcieleń w spiralnych kolejkach może właśnie tak ocali nas miasto

Karolina Sałdecka

Podróż z Paulą Rego kobieta maluje oczy w pociągu gotowa do przekroczenia granicy wodząc palcami od prawego do lewego rogu słuchając napotkanych opowieści o budowie domu czytaniu Prousta podobna do kobiet z obrazów Pauli Rego ale jednak szczęśliwie ocalona od szerokich spódnic kieliszka gry w kanastę pewna siebie odważnie wyjeżdża za granicę łatwych do odrysowania kształtów Karolina Sałdecka Inf. Jacek Soliński

Czerwiec 2011 |

| 27

wydarzenia

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 niedziela, 12.06.2011 r., godz. 13.00 Festyn na zakończenie roku szkolnego, który odbędzie się na terenach rekreacyjnych MDK nr 1. W programie przewidziane są występy młodych artystów z MDK

nr 1, gry i zabawy sportowe, rodzinny turniej szachowy, konkursy plastyczne, loteria fantowa, domowe wypieki i grill. Festyn rozpocznie się o godzinie 13. Zapraszamy! inf. Katarzyna Sawczuk, Grażyna Goralewska

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2 wtorek, 7.06.2011, 16.00, Scena plenerowa MDK2 – Festyn Rodzinny z okazji Dnia Dziecka

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4 sobota, 4.06.2011, godz. 10.00 „SZANTY NAD BRDĄ” – Ogólnopolski Konkurs Piosenki Żeglarskiej – festiwal dla dzieci i młodzieży środa, 8.06.2011, godz. 16.00 „DZIEŃ RODZINY” – festyn rodzinny wtorek, 14.06.2011, godz. 12.00, 16.00 „Wędkarskie opowieści” – quiz wiedzy przyrodniczej i ekologicznej dla dzieci piątek, 17.06.2011, godz. 15.00 „Pocztówka z wakacji” – tworzenie pocztówek i nauka pisania listów z wakacji

środa, 22.06.2011, godz. 16.00 „Niech żyją bezpieczne wakacje” – tematyczne zajęcia świetlicowe, przygotowanie do LATA 2011 inf.: Ł. Malinowski, A. Merder, S. Pacewicz

Zapraszamy na półkolonie od 27 czerwca do 1 lipca – I TURNUS dzieci w wieku od 7 do 13 lat. W programie: wycieczki, wyjścia na basen oraz inne atrakcje.

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5 Fordońska Galeria Młodych Twórców MDK-5 (FGMT): 6-26.06.2011

„Sezamie otwórz się” Zapraszamy na wystawę rysunku, malarstwa, grafiki, ceramiki i form wizualnych uczestników pracowni plas tycznych MDK-5. Tajemnica ekspozycji tkwi w ukazaniu kalejdoskopu tematów, technik i konwencji plastycznych. „Młodzi twórcy” prezentują całą gamę tęczowych barw i ich odcieni w pracach malarskich i odsłaniają swoje wyobrażenia i fantazje. To warto zobaczyć! Zachęcają plastycy z MDK-5.

VI Ogólnopolski Turniej Tańca Nowoczesnego „Bydgoskie Rytmy 2011” 4.06.2011, godz. 10.00 uroczyste otwarcie turnieju, Hala Sportowa. Zespołu Szkół nr 28, ul. Kromera 11, Bydgoszcz – Fordon www.bydgoskierytmy.mdk5.bydgoszcz.pl Bydgoskie Rytmy będzie można obejrzeć już po raz szósty. Organizowany przez Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, Ogólnopolski Turniej Tańca Nowoczesnego Bydgoskie Rytmy na stałe wpisał się w listę wydarzeń tanecznych w Bydgoszczy. Co roku przyciąga do naszego miasta miłośników tańca z całej Polski. Tych, którzy tańczą od dawna i tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z tańcem. W turnieju bierze udział co 28 |

| Czerwiec 2011

roku blisko tysiąc tancerzy z całej Polski specjalizujących się głównie w takich stylach jak disco dance, hip hop, break dance, electric boggie oraz inne formy tańca współczesnego. Taniec, pasja, emocje, zacięta rywalizacja, gorąca atmosfera – takich wrażeń dostarczy nam w czerwcu turniej tańca nowoczesnego. Turniej rozegrany zostanie w następujących kategoriach: Soliści, duety, mini formacje i formacje w stylach disco dance i hip hop w kategoriach wiekowych: do 11 lat, 12-15 lat oraz pow. 15 lat; Soliści w stylach break dance i electric boogie w kategoriach wiekowych do 15 lat i pow. 15 lat; Formacje w kategorii inne formy tańca w kategoriach wiekowych: do 11 lat, 12-15 lat oraz pow. 15 lat.

GALA „Talenty MDK-5” sobota, 11.06.2011, godz. 17.00 (MDK-5) FORDOŃSKA PIWNICA ARTMUZA 5 Zlokalizowana w podziemiach placówki scena to miejsce kameralnych wydarzeń artystyczno-muzycznych dla środowiska fordońskiego. Jest to również „Miejsce Odkrywania Talentów”. Fordońska Piwnica ARTMUZA 5 gościć będzie tym razem młodych wokalistów, instrumentalistów, plastyków, tancerzy, sportowców – uczestników zajęć w MDK-5, którzy za swój szczególny dorobek artystyczny i sportowy otrzymają honorowy tytuł „TALENT MDK-5”.

wydarzenia

Półkolonie Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 serdecznie zaprasza dzieci klas I – VI SP na półkolonie letnie. Przewidziane są trzy turnusy. I w terminie 27.06.2011 – 1.07.2011, II w terminie 4.07.2011 – 8.07.2011, III w terminie 22.08.2011 – 26.08.2011. Zajęcia będą trwać w godzinach od 8.00 do 16.00. W programie między innymi całodniowa wy-

cieczka, warsztaty plastyczne, zajęcia muzyczne i sportowo-rekreacyjne, basen, kręgle, itp. Gwarantujemy dwa posiłki; II śniadanie i obiad oraz opiekę wykwalifikowanej kadry. Opłata 150 zł przy zapisie. Spotkanie organizacyjne 17.06.2011 o godz. 18.00. Zapisy w sekretariacie MDK 5, ul. Krysiewiczowej 8 (osiedle Przylesie) – tel. 52 348 50 02. Ilość miejsc ograniczona.

Dom Kultury Modraczek środa, 1.06, godz. 16.00-19.00 „Dzień Dziecka” – wystawa kotów, konkurs rysunkowy dla dzieci środa, 1.06, godz. 16.00 Spotkanie Klubu Seniora niedziela, 5.06, godz. 15.00 Festyn „XIII Wiosna na Wyżynach” – na terenie przy Zes pole Szkół nr 19 czwartek, 9.06, godz. 18.00 Kawiarnia Literacka – Marta Rzepnikowska i Natalia Jendrzejewska wtorek, 14.06, godz. 17.00 Koncert na zakończenie Roku Kulturalno-oświatowego D. K. „Modraczek”

czwartek, 16.06, godz. 17.00 Koncert w wykonaniu studentów Instytutu Edukacji Muzycznej UKW

Modraczek – Kawiarnia Literacka czwartek, 9.06.2011, godz. 18.00 W ramach promocji młodych swoją twórczość zaprezentuje młodzież: Marta Rzepnikowska – uczennica liceum i Natalia Jendrzejewska – studentka UKW. Spotkanie poetyckie uświetni Sławomir Ciecierski wykonując utwory na gitarze klasycznej. inf. Barbara Jendrzejewska

Wierszowisko 2011 OŚRODEK PRACY TWÓRCZEJ w Jordanowie pod Bydgoszczą zaprasza na kolejny piknik naukowo-artys tyczny WIERSZOWISKO 2011, który odbędzie się w siedzibie Ośrodka w sobotę 11 czerwca 2011 r. Początek o godz. 16.00. W ramach tegorocznego WIERSZOWISKA odbędzie się inauguracja nowego projektu Danuty

Marii Kruszewskiej POEZJA POLIFONICZNA, który będzie cyklicznym spotkaniem grupy poetów, połączonym z prezentacją ich twórczości na tle muzyki i przyrody. Pierwszemu spotkaniu tego cyk lu będzie towarzyszył muzycznie Sławomir Ciecierski. Zapraszamy poetów piszących i milczących, którzy chcieliby do nas

dołączyć (kontakt: dmkruszewska @wp.pl). W części naukowej pikniku można będzie wysłuchać dwóch wykładów: prof. dr hab. Jerzego Łuczki „Granice poznawalności układów biologicznych”, oraz prof. dr hab. Konrada Misiury „Lek na długowieczność”. W części artystycznej odbędzie się otwarcie wystawy malarstwa Anny Osińskiej, oraz monodram „ŁAGODNA” wg Fiodora Dostojewskiego w wykonaniu Mieczysława Giedrojcia z Teatru Małych Form z Bydgoszczy. Nie zabraknie też poezji śpiewanej – z recitalem autorskim wystąpi Danuta Maria Kruszewska, oraz wspólnych śpiewów przy ognisku. Całości towarzyszyć będzie instalacja muzycznej poezji przestrzennej ANTYKRACJA autorstwa założycielki Ośrodka – Danuty Marii Kruszewskiej. Zapraszamy. OŚRODEK PRACY TWÓRCZEJ (tel. 604 662 053, skrusz@cm.umk.pl) Czerwiec 2011 |

| 29

wydarzenia

Pałac Młodzieży 1.06.2011, godz. 16.00-18.00

Dzień Dziecka: gry i zabawy z Pałacem Młodzieży. 3.06.2011, godz. 9.00

ABRACADABRA – Festiwal Małych Form Teatralnych,

„Pierwsze kroki na scenie w j. francuskim”. Impreza współorganizowana ze Stowarzyszeniem Nauczycieli Języka Francuskiego przeznaczona dla przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjum. 4.06.2011, godz. 12.00

VI Ogólnopolskie Biennale Plakatu „Plakat młodych”

Rozstrzygnięcie i ogłoszenie wyników połączone z otwarciem wystawy w Miejskiej Galerii Sztuki BWA, ul. Gdańska 20. W tegorocznym Biennale tematem wiodącym jest AGRESJA I PRZEMOC W ŻYCIU SPOŁECZNYM I POLITYCZNYM, W SZKOLE, W RODZINIE, W SPORCIE, KULTURZE. 7.06.2011, godz. 9.30

Zawody Pływackie „Złoty Delfin”

W zawodach wezmą udział uczniowie szkół podstawowych uczęszczających do Pałacu Młodzieży na naukę i doskonalenie pływania. Zawody będą rozgrywane w dwóch kategoriach wiekowych: uczniów klas III-VI na dystansie 25 metrów i uczniów klas V-VI na dystansie 50 metrów. Szkoła, która zdobędzie najwyższą liczbę

punktów zostanie wyróżniona tytułem „Złotego Delfina”. Basen Pałacu Młodzieży. 8.06.2011, godz. 9.00

„Oblicza młodości w kinie”

– prelekcje i seanse filmowe dla uczniów gimnazjum i szkół ponad gimnazjalnych. 16.06.2011, godz. 10.00

Finał Konkursu na małą formę sceniczną „Przyroda na wagę złota” w Pałacu Młodzieży. 17.06.2011, godz. 10.30

„Wybierz sam”

– warsztaty dla młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej. Regulamin dostępny na stronie internetowej Pałacu Młodzieży. 21.06.2011, godz. 16.00

Zakończenie roku szkolnego w Dziecięcej Akademii Sztuki. 22.06.2011, godz. 17.00

Zakończenie roku szkolnego w Pałacu Młodzieży. Koncert zespołów artystycznych placówki. 27.06. – 1.07.2011

Półkolonie letnie z Pałacem Młodzieży.

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na kinowe seanse w czerwcu Czwartek, 2.06.2011 godzina 19.00 John Lennon. Chłopak znikąd (Nowhere Boy) reż. Sam Taylor Wood, Wlk. Bryt., 2009, 98 min.

Czwartek, 9.06.2011 godzina 19.00 Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł reż. Antoni Krauze, Polska 2010, 110 min.

Czwartek, 16.06.2011 godzina 19.00 127 godzin (127 Hours) reż. Danny Boyle, USA/Wlk. Bryt. 2010, 94 min.

Ta n i b i l e t d l a c z y t e l n i k ó w B I K CENA KARNETU NA CZERWIEC: 16 ZŁ • CENA POJEDYNCZEGO BILETU NORMALNEGO: 8 ZŁ • CENA KARNETU ULGOWEGO: 10 ZŁ • CENA BILETU ULGOWEGO (MŁODZIEŻ PONADGIMNAZJALNA, STUDENCI): 5 ZŁ Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359. Karnety i bilety do nabycia w kasie Pałacu Młodzieży w godzinach 8.00-10.00 i 12.00-15.15 lub przed seansem. 30 |

| Czerwiec 2011

wydarzenia

Czerwiec 2011 |

| 31

wydarzenia

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Zajęcia edukacyjne w czerwcu

W 34 filiach miejskich dla dzieci i młodzieży oraz w filiach ogólnych Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. W. Bełzy w Bydgoszczy w czerwcu 2011 odbędą się 74 imprezy tematyczne m.in.: edukacyjne, plastyczne, techniczne, teatralne, konkursy literackie, plastyczne, czytelnicze i recytatorskie oraz cykliczne spotkania z książką połączone z elementami pedagogiki zabawy w ramach akcji Cała Polska czyta dzieciom. Szczegółowy harmonogram umieszczony jest także na stronie internetowej WiMBP: www.wimbp.bydgoszcz.pl.

Ciekawsze imprezy: piątek, 10.06.2011, godz. 16.00 WiMBP, Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci ul. Łanowa 2 „Dzień przyjaciela w bibliotece” – zajęcia literacko-plastyczne dla dzieci z okazji Dnia Przyjaciela. Dzieci opowiedzą o swoich przyjaciołach, poznają przysłowia o przyjaźni oraz wykonają portret swojego przyjaciela. piątek, 17.06.2011, godz. 15.30 WiMBP, Filia nr 12 dla dzieci i młodzieży ul. Pielęgniarska 17 Bezpieczne wakacje – rozwiązywanie testów o bezpieczeństwie na wakacjach. Dzieci poznają podstawowe

Festiwal Książki

IX Bydgoski Trójkąt Literacki – wydarzenia organizowane przez WiMBP Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy zaprasza na wystawę pt.: „Poezja – Idea – Człowiek. Sztuka, jako klucz do poznania egzystencjalnej istoty człowieka” promującą twórczość literatów związanych z regionem kujawsko-pomorskim. Otwarcie wystawy nastąpiło podczas uroczystości inauguracyjnych Festiwalu Książki IX Bydgoskiego Trójkąta Literackiego. Ekspozycję oglądać można do 17 czerwca 2011, od poniedziałku do piątku w godz.: od 10.00 do 17.00 w Sali Wystawowej Biblioteki przy ul. Jana Kazimierza 2 Tradycyjnie w ramach obchodów Bydgoskiego Trójkąta Literackiego w filiach bibliotecznych WiMBP w Bydgoszczy zorganizowane będą spotkania autorskie z pisarzami z regionu.

32 |

| Czerwiec 2011

zasady bezpieczeństwa w czasie letniego wypoczynku m. in. zasady zachowania się na drogach publicznych. wtorek, 21.06.2011, godz. 15.30 WiMBP, Filia nr 13 dla dzieci i młodzieży ul. Połczyńska 3 „Wakacyjne obrazki z piasku” – spotkanie Kółka Plastycznego „Mały Artysta” – warsztaty plastyczne. Dzieci wykonują obrazki wymarzonych wakacji w górach, nad morzem czy też nad jeziorem przy użyciu piasku sypanego na posmarowaną klejem kartkę papieru. środa, 22.06.2011, godz. 16.30 WiMBP, Filia nr 12 dla dzieci i młodzieży ul. Ujejskiego 58 Letni wiersz i piosenka – spotkanie z seniorami w formie wirtualnego koncertu życzeń. Starsze osoby, które tego dnia pojawią się w bibliotece, będą mogły wyszukać w serwisie YouTube ulubione piosenki z dawnych lat, a następnie wspólnie ich wysłuchać, przy okazji dzieląc się z innymi uczestnikami spotkania wspomnieniami związanymi z ulubioną piosenką. piątek, 24.06.2011, godz. 19.00 WiMBP, Filia nr 17 dla dzieci i młodzieży ul. Brzęczkowskiego 2 „Cudowny czas lenistwa…” – impreza na powitanie wakacji. Dzieci będą się bawić w podchody oraz w poszukiwanie skarbu ukrytego w fordońskim lesie, a na zakończenie oglądać będą wakacyjne filmy.

W dniu 2 czerwca 2011: Leszek Łęgowski – Filia nr 10 dla dorosłych ul. Noakowskiego 4, godz. 11.00 Zdzisław Pruss – Filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci ul. Wielorybia 99, godz. 12.00 Marta Idzik-Ropa – Filia nr 32 dla dorosłych ul. Przyjazna 13, godz. 12.00 Jarosław Jakubowski – Filia nr 4 dla dorosłych ul. Czerkaska 11, godz. 13.00 W dniu 3 czerwca 2011: Marek Kazimierz Siwiec – Filia nr 15 dla dorosłych ul. Brzęczkowskiego 2, godz. 13.00 Dnia 9 czerwca o godz. 11.00 w siedzibie Biblioteki Głównej, Stary Rynek 24 nastąpi rozstrzygnięcie konkursu plastycznego dla dzieci i młodzieży „Poezja dla każdego – narysuj swój ulubiony wiersz”.

wydarzenia

Akademia Muzyczna PERŁY MUZYKI KLASYCZNEJ niedziela, 5.06.2011, godz. 16.00 Pałac w Ostromecku Jadwiga Stanek, altówka Beata Dzikowicz, flet Renata Marzec, wiolonczela

CXIII KONCERT PAŁACOWY niedziela, 19.06.2011, godz. 17.00 Pałac w Lubostroniu Katarzyna Bąkowska, skrzypce Franciszek Jasionowski, fortepian

AKADEMIA W ZABYTKACH BYDGOSZCZY środa, 29.06.2011, godz. 19.00 Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Maja Syrnicka, skrzypce Laureatka Nagrody Rektora AM w Bydgoszczy II Ogólnopolskiego Konkursu Młodych Skrzypków im. Eugenii Umińskiej w Poznaniu Marcin Sikorski, fortepian

Perły Muzyki Klasycznej 5 czerwca, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku Johann Sebastian Bach – III Suita wiolonczelowa C-dur BWV 1009 Franz Anton Hoffmeister – Duo Concertante F-dur na flet i altówkę. Gordon Jacob – Nocturne na altówkę i wiolonczelę. Albert Roussel – Trio op. 40 na flet, altówkę i wiolonczelę. Beata Dzikowicz – flet Jadwiga Stanek – altówka Renata Marzec – wiolonczela

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego

zaprasza na Nadzwyczajny koncert z okazji 70. ROCZNICY ŚMIERCI I.J. PADEREWSKIEGO sobota, 25 czerwca 2011, godzina 17.00 Galeria Miejska BWA, Bydgoszcz, ul. Gdańska 20 Wystapi: Vitaly Pisarenko zdobywca 1 nagrody na VIII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. F. Liszta w Utrechcie, w Holandii inf. Agata Szpadzińska

Salezjańskie Dni Młodości 4 i 5 czerwca, na terenie parafii św. Marka w Fordonie przy ul. Lawinowej Przez dwa dni zapraszamy na wiele zabaw rodzinnych i imprez oraz koncertów. W sobotę 4 czerwca gwiazdą wieczoru będzie zespół „Wojownicy Pana i przyjaciele”, a w niedzielę zagra Jurek Peterski. Przygotowaliśmy wiele atrakcji m.in. mecz piłkarski Turcja – Polska. Festyn rozpoczyna się o godz. 12.

Kinoteatr Adria

Kot w butach

4.06.2011, godz. 10.00, Kinoteatr Adria, bilety: 18 zł Spektakl O Kocie w butach jest sceniczną wersją popularnej opowieści Kot w butach zamieszczonej w zbiorach baśni Jakuba i Wilhelma Grimmów oraz Charlesa Perraulta. Janek i Kot ruszają przed siebie, by szukać szczęścia. Ciekaw świata Kot wiele wie, sporo rozumie. Ujęty dobrocią Janka – który poświęca cały swój majątek, by sprawić mu wymarzone buty – sprawia, że chłopak poznaje piękną Królewnę. Żeby zaskarbić mu jej względy, podejmuje walkę ze złym Czarnoksiężnikiem. Janek nie poddaje się biernie biegowi wydarzeń! Kierując się uczciwością wyjawia Królewnie i Królowi, że jest ubogim synem Młynarza, a nie hrabią jak go przedstawia Kot. Odrzuca zamek, który dla niego zdobył Kot, gdy pokonał okrutnego Czarnoksiężnika. I właśnie ta postawa zjednuje Jankowi serce Królewny. Wszyscy znajdują szczęście: Janek zdobywa miłość pięknej dziewczyny, Królewna i Król uwalniają się od utrapień, Kot odkrywa jak ważna jest przyjaźń, a wieśniacy zostają wyzwoleni spod władzy okrutnego Czarnoksiężnika… inf. Magdalena Różyńska

Czerwiec 2011 |

| 33

wydarzenia

Galeria Miejska bwa sobota, 4.06.2011, godz. 12.00

VI OGÓLNOPOLSKIE MŁODZIEŻOWE BIENNALE – PLAKAT MŁODYCH – Bydgoszcz 2011 Prezentacja prac młodych plastyków grafików tworzących w pracowniach pałaców młodzieży, młodzieżowych domów kultury, gimnazjach i liceach sztuk plastycznych z całej Polski. Jest to jedyna tego typu impreza w kraju sprowadzająca do Bydgoszczy przegląd dzieł plakatowych młodego pokolenia – ukazująca w artystyczny sposób kształtujące się sądy, opinie, przemyślenia o pierwszej dekadzie XXI wieku. Patronat honorowy nad imprezą sprawuje Kujawsko-Pomorski Kurator Oświaty. poniedziałek, 6.06.2011, godz. 12.00

DYPLOM 2011 Ogólnopolski Przegląd Wyróżnionych Prac Dyplomowych Uczniów Szkół Plastycznych Tegoroczny X Przegląd gromadzi dyplomy kilkunastu szkół artystycznych północno-zachodniej Polski. Na wystawie prezentowane jest malarstwo, rzeźba, grafika, tkanina, ceramika, formy użytkowe, wystawiennictwo, dekorowanie wnętrz, plakat, reklama wizualna oraz nowe media. Prezentacja to także wymiana doświadczeń warsztatowych, artystycznych i dydaktycznych uczestników Przeglądu. Organizatorzy: MKiDN, Centrum Edukacji Artystycznej, Zespół Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Galeria Miejska bwa. piątek, 10.06.2011, godz. 18.00

Wystawa Dyplomów kierunku Wzornictwo Wydziału Inżynierii Mechanicznej UTP w Bydgoszczy Prezentowana dzięki uprzejmości Dyrekcji Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy wystawa prac dyplomowych jest istotnym przedsięwzięciem mającym na celu zacieśnienie relacji: Uczelnia – Miasto i Region. Jest to pierwszy rocznik dyplomowany na kierunku Wzornictwo, zatem ta wystawa jest szalenie istotna w wielu aspektach dla Uczelni, Wydziału i Miasta. Wystawione prace stanowią zwarte opracowania funkcji i formy z różnych obszarów designu. Mamy tutaj koncepcje produktu stricte przemysłowego oraz wytwarzanego w małych seriach, aż po formy jednostkowe z obszaru sztuki formy, od projektów mebla po opakowania. Najistotniejszy proces budowania świadomości projektowej odbywa się na drodze żmudnych i długotrwałych poszukiwań. Efektem jest obiekt w optymalny sposób realizujący określoną funkcję. Ten oto efekt zmaterializowanej myśli projektowej naszych dyplomantów stanowi niniejsza wystawa. (prof. dr hab. Wojciech Hora). 34 |

| Czerwiec 2011

14.06.2011, godz. 18.00

KID ART ISLAND – dziecięca wyspa sztuki Po co naszym dzieciom zawracać głowę sztuką? Mają przecież parki, piaskownice, huśtawki, a nawet lunapark. Tylko czy kręcąc się na karuzeli będą miały szansę rozwijać swoją osobowość, wrażliwość społeczną, moralną, estetyczną? Czy nauczą się jak korzystać z reguł, żeby samodzielnie coś stworzyć? Dostępne rozrywki są potrzebne, ale nie wyposażą naszych dzieci w wiedzę i metody, które umożliwią im w przyszłości rozwijanie własnych zdolności rozumowania, wyobraźni, własnego osądu i poczucia odpowiedzialności. Chcemy zainspirować i zachęcić najmłodszych mieszkańców Bydgoszczy do spróbowania swoich sił zarówno w rolach odbiorców, jak i twórców – podkreślają organizatorzy. Cykl zajęć Sztuka dzieci szuka zakończy przygotowana przez zespół artystów, wspólnie z dziećmi, interaktywna instalacja – wyspa sztuki w centrum miasta. Dzięki wykorzystaniu nowoczesnych narzędzi multimedialnych takich jak kamera, komputer czy system detekcji ruchu oraz doświadczalnej formie warsztatów projekt pozwoli oswoić dzieci ze skomplikowanymi technologiami, zachęci je do eksperymentowania i przygotuje do życia w ciągle zmieniającej się rzeczywistości – zapewnia kuratorka i pomysłodawczyni projektu Monika Wirżajtys. Tym samym dziecięca wyspa sztuki zlokalizowana w Galerii Miejskiej bwa stanie się centrum edukacji oraz integracyjnym laboratorium najmłodszej sztuki. Otwarcie zaplanowano na 14 czerwca 2011 roku. Na program KID ART ISLAND złoży się pięć modułów warsztatowych, zajęcia: filmowe „Moje podwórko w 3D”, fotograficzne „Ja, czyli Kto”; audiowizualne „My-Orkiestra”; teatralne „W teatrze snów” oraz performance „Hamaki”. HAMAKI to sytuacja dla każdego, kto w chaosie przestrzeni miasta czy galerii miejskiej odważy się na moment poczuć jak u siebie, zatrzymać, ułożyć swoje ciało w hamaku i zrelaksować – tak o swojej instalacji opowiada jedna z artystek, Danuta Milewska. Szerokiej publiczności udostępniona zostanie multimedialna instalacja w przestrzeni Galerii Miejskiej bwa. KID ART ISLAND jest przedsięwzięciem przekraczającym granice, udowadniającym, że sztuka jest przestrzenią dla każdego. W zajęciach wezmą udział dzieci w wieku przedszkolnym, wczesnoszkolnym i dzieci niepełnosprawne. Kuratorzy KID ART ISLAND: Monika Wirżajtys, Jakub Q Elwertowski Artyści: Danuta Milewska (Hamaki), Edyta Ganc (Ja, czyli Kto), Monika Wirżajtys (W teatrze snów), Remigiusz Zawadzki (Moje podwórko w 3D), Michał Maciudziński (My-Orkiestra)

wydarzenia

Współpraca: Hanna Waligórska, Marta Bindek, Przemek Oleksyn, Agnieszka Puza, Natalia Papierska, Kasia Dobucka, Dominika Luks. Organizatorzy: Fundacja Sztuki Art-House, Galeria Miejska bwa Projekt dofinansowany ze środków Urzędu Miasta w Bydgoszczy. 16.06.2011, godz. 15.00

X EDYCJI KONKURSU PLASTYCZNOLITERACKIEGO „BYDGOSZCZ – PIÓREM I PĘDZLEM MALOWANA” dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów.

BBB Johannes Deimling – urodzony w 1969, w Niemczech. Od 1988 pracuje jako artysta tworzący performance, video, obiekty, instalacje, rysunek i muzykę. Szczególne uznanie międzynarodowe przyniosły mu zwłaszcza prace performatywne. Swoje efemeryczne dzieła prezentuje na licznych festiwalach sztuki performance, wystawach oraz w miejscach publicznych w wielu krajach: Niemcy, Polska, Szwajcaria, Estonia, Austria, Rumunia, Francja, Włochy, Hiszpania, Anglia, Czechy, Holandia, Izrael, Kanada i Kuba. www.bbbjohannesdeimling.de

Organizatorami konkursu są: Zespół Szkół nr 22, Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli oraz Szkoła Podstawowa 58. Poprzednie edycje konkursów doczekały się już siedmiu publikacji zawierających najciekawsze prace plastyczne i literackie. Konkurs pod honorowym patronatem Pana Rafała Bruskiego Prezydenta Bydgoszczy. 17.06.2011, godz. 20.00

NOC Z PERFORMANCE Na tegoroczną Noc z performance składają się prezentacje bydgoskich artystów: Danuty Milewskiej, Wojciecha Kowalczyka, Grzegorza Pleszyńskiego i Wacława Kuczmy. Gościem specjalnym będzie performer Johannes Deimling, który gości w Bydgoszczy w ramach projektu PED „Prezentacja Eksperyment Działanie – cykl wystaw sztuki aktualnej w Mózgu”, którego koordynatorem przy Stowarzyszeniu Artystycznym MÓZG jest Danuta Milewska.

BBB Johannes Deimling

Galeria Kantorek

Miłosz Matwijewicz – malarstwo

wystawa czynna do 17 czerwca (kontynuacja)

Andrzej Bartosz – malarstwo

wtorek, 21 czerwca, godz. 18.00 otwarcie wystawy Andrzej Bartosz ur. 1946 r. w Bydgoszczy. Studia – Wydział Sztuk Pięknych UMK w Toruniu w pracowni prof. Stanisława Borysowskiego. Był asystentem prof. Mieczysława Wiśniewskiego. Na początku lat 80. wyemigrował do Australii. Mieszka i tworzy w Melbourne. Współpracuje z Solander Gallery w Canberze, Greenhill Gallery w Adelajdzie, SOHO Gallery w Sydney. Zajmuje się malarstwem – olej, akwarela, akryl, pastel, gwasz. Temat wiodący – akt. Jest autorem kilkudziesięciu wystaw indywidualnych. W 2010 r. namalował swój autoportret na wystwę HALLO! zorganizowaną przez Szkołę Bydgoską i Galerię Miejską bwa w Bydgoszczy. I tak rozpoczął się na nowo kontakt z miastem w którym się urodził. inf. Elżbieta Katorek

A n d r z e j B a r t o s z , A u t o p o r t r e t , 2 010 , o l e j n a p ł ó t n i e

Czerwiec 2011 |

| 35

wydarzenia

Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego Otwarcie wystawy „Fotografia Dzikiej Przyrody” (Wildlife Photographer of the Year 2010) 2 czerwca, godz. 18.00 Zespół Spichrzy, ul. Grodzka 7-11.

F o t . © B e n c e M a t e , Wę g r y, M r ó w c z e c u d a

F o t . © M o r k e l E r a s m u s , R PA , O c a l a ł a n a p u s t y n i

Podobnie jak w ostatnich ośmiu latach, w czerwcu bieżącego roku będziemy mogli podziwiać najnowszą edycję wystawy Wildlife Photographer of the Year 2010, w Polsce znanej jako Fotografia Dzikiej Przyrody 2010. Wystawa jest końcowym rezultatem najbardziej prestiżowego i największego na świecie konkursu fotografii tego rodzaju, organizowanego przez BBC Wildlife i Natural History Museum w Londynie. W 2010 r. na konkurs zgłoszono ponad 31 tys. fotografii, wykonanych przez ponad 3 tys. autorów, z 91 krajów. Z roku na rok wzras ta też ilość zdjęć nadsyłanych z Polski. Obecnie było ich niemal 300, wykonanych przez 48 fotografików. Rezultatem jest, jak już corocznie, obecność na wystawie polskich zdjęć, tym razem w 2 egzemplarzach, a trzeba podkreślić, że wystawę tworzą tylko zdjęcia nagrodzone i wyróżnione w poszczególnych kategoriach konkursu. Tych kategorii było 18, w tym po raz pierwszy fotoreportaż. Po raz czwarty – i to z rzędu (!) – na wystawie jest zdjęcie autorstwa Michała Budzyńskiego, a po raz pierwszy Tomasza Raczyńskiego. Wystawa, poprzez prezentację wybitnych fotografii, ukazuje wspaniałość, dramaturgię i rozmaitość życia na Ziemi oraz inspiruje coraz to nowe pokolenia do tworzenia wizjonerskich i pełnych ekspresji fotograficznych interpretacji Natury. Do zdobycia nagrody w tym konkursie aspiruje większość fotografów przyrody. Zdobywają je zarówno zawodowcy i amatorzy – jeśli tylko doskonały obraz zawiera miksturę wizji, szczęścia i znajomości przyrody, co wcale nie musi wymagać uzbrojenia w najlepszy sprzęt i wojaży po całym świecie. Wszystkie fotografie ukazują nie tylko ogromną różnorodność naturalnego świata wokół nas, ale także uświadamiają nam jak wiele talentu artystycznego i cierpliwości trzeba mieć, aby zostać światowej klasy fotografem dzikiej przyrody.

I Bydgoska Noc Muzeów 2011 18 czerwca, godz. 17.00-24.00

F o t . © T h o m a s P. P e s c h a k , R PA / N i e m c y, Gigant yczna przeczesy waczka plaż y

36 |

| Czerwiec 2011

W programie m.in. pokaz wędzenia ryb, warsztaty z zakresu wikliniarstwa, pokaz wyplatania sieci rybackich, pokaz dalekowschodnich sztuk walki oraz prezentacja medali i banknotów o tematyce marynistycznej ze zbiorów Muzeum. WTĘP WOLNY Szczegółowy program wydarzenia na stronie internetowej: www.muzeum.bydgoszcz.pl

wydarzenia

Otwarcie wystawy „Czas przemian. Twórczość chińskiego artysty Shao Kepinga ze zbiorów Muzeum w Ningbo”. 10 czerwca, godz. 18.00 Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a Wystawa czynna do 7 sierpnia 2011 roku. Wystawa jest wynikiem zacieśniających się kontaktów pomiędzy miastami partnerskimi: Bydgoszczą i Ningbo. W 2008 roku bydgoskie muzeum zostało zaproszone do prestiżowego Międzynarodowego Związku Muzeów Miast Partnerskich Ningbo. Wymianę wystaw pomiędzy Polską i Chinami zapoczątkował zaprezentowany w Muzeum w Ningbo przegląd polskiego malarstwa i grafiki XIX i XX wieku pochodzący ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy, który odbył się w dniach od 26 stycznia do 23 marca 2011 roku. Zaproponowana przez Muzeum w Ningbo prezentacja dorobku artystycznego grafika Shao Kepinga (1916-2010) jest próbą przybliżenia odbiorcy polskiemu chińskiej historii, kultury i sztuki. Przegląd twórczości artysty z lat 1940-2006 zawiera przede wszystkim prace o tematyce historycznej oraz rodzajowej, wzbogacone przedstawieniami pejzażowymi i portretowymi. Grafiki ukazują burzliwe losy Chin pod okupacją japońską, wojnę wyzwoleńczą oraz powstanie i rozwój Republiki Ludowej.

S h a o K e p i n g , I l u s t r a c j a d o k s i ą ż k i L u Xu n a M a ł a r z e c z , 19 61

Wystawy czasowe: Zespół Spichrzy, ul. Grodzka 7-11. „Z kolekcji Leona Wyczółkowskiego. Dar artysty dla Muzeum Wielkopolskiego w Poznaniu”. Wystawa czynna do 30 czerwca 2011 r. Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Od pieniądza narodowego do euro”. Wystawa będzie czynna do 17 listopada 2011 r.

Wystawy stałe:

S h a o K e p i n g , W y ł a w i a n i e r y b z s i e c i , 19 53

Shao Keping w 1942 roku przygotował wystawę grafiki, na której zaprezentował cykl prac przedstawiających wojnę i okupację japońską. W 1947 roku został wybrany członkiem Rady Krajowego Komitetu Graficznego. W latach 50. rozpoczął pracę w Chińskim Związku Artystów oraz Muzeum Sztuki w Szanghaju. W roku 1990 jego praca „Most Nan Pujian” zdobyła Srebrny Medal Narodowego Konkursu Graficznego. W 1995 roku Muzeum Sztuki w Szanghaju przygotowało wystawę retrospektywną artysty. Shao Keping podarował Muzeum w Ningbo 200 grafik oraz zestaw narzędzi. Jego prace zostały również zakupione przez Narodowe Muzeum Sztuki w Pekinie oraz British Museum w Londynie. (oprac. Monika Kosteczko-Grajek)

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska” Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic” Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a „Galerii Sztuki Nowoczesnej” Opera Nova, ul. Marszałka Focha 5 „Fonografia operowa” Zespół Spichrzy, ul. Grodzka 7-11. „Pamiątki bydgoskie” Zespół Spichrzy, ul. Grodzka 7-11. „Bydgoscy mistrzowie malarstwa” Zespół Spichrzy, ul. Grodzka 7-11. „Bydgoszcz – okruchy miasta” Leon Wyczółkowski, ul. Mennica 7 „Leon Wyczółkowski (1852-1936), malarstwo, rysunek, grafika”. inf. Mateusz Soliński

Czerwiec 2011 |

| 37

wydarzenia

Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki Wojewódzkie Spotkania Teatrów Obrzędu Ludowego w Gostycynie sobota, 4.06.2011, godz. 12.00-18.30, Gminny Ośrodek Kultury w Gostycynie. Wojewódzkie Spotkania Teatrów Obrzędu Ludowego stanowią kontynuację odbywających się wcześniej Wojewódzkich Przeglądów Teatrów Wiejskich i Obrzędu Ludowego. Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki „Stara Ochronka” w Bydgoszczy jest organizatorem tej imprezy już od 28 lat. Jest to – po Ogólnopolskim Konkursie Recytatorskim – druga impreza o tak wieloletniej tradycji. Głównym organizatorem przedsięwzięcia jest Zarząd Główny Towarzystwa Kultury Teatralnej w Warszawie. Nasze spotkania stanowią kwalifikację do półfinału konkursowych zmagań – dla terenu Polski Północno-Zachodniej odbędzie się on w tym roku 19 czerwca w Kaczorach k/Piły. Natomiast finałowe spotkanie – ogólnopolskie – odbywa się zawsze jesienią w Tarnogrodzie i nosi miano Sejmiku Wsi Polskiej. Początkowo Przegląd odbywał się w Bydgoszczy (sala dzisiejszego kina „Adria”), a następnie w Złotnikach Kujawskich i najdłużej, bo przez 20 lat, w Lubiewie. W roku ubiegłym impreza została przeniesiona do Gostycyna i tam też planowana jest w tym roku. Jest to z całą pewnością jedno z najważniejszych przedsięwzięć kulturowych realizowanych przez Pracownię Teatru i Literatury WOKiS. Inspirowanie, umożliwianie i tym samym upowszechnianie dokonań twórczych teatrów wiejskich kultywujących ginące tradycje ludowe ukazywane w regionalnych obrzędach i zwyczajach wydaje się oczywiste i konieczne. Tym bardziej,

że nasz region jest tak bogaty i różnorodny: Pomorze, Kujawy, Krajna, Kaszuby (Borowiacy, Zaboracy…), Pałuki – w jednym województwie! Początkowo uczestnikami Przeglądu mogli być tylko dorośli, a udział dzieci i młodzieży możliwy był tylko wtedy, kiedy grupa stanowiła społeczność wielopokoleniową. Jednak ilość zespołów z roku na rok była coraz mniejsza i stąd też podjęto decyzję o umożliwieniu udziału także młodym artystom z nadzieją, że w ten sposób przejmą oni kultywowanie tych ginących tradycji od swoich dziadków i rodziców. Występom konkursowym (na scenie i w plenerze) towarzyszą zawsze zajęcia warsztatowe (w jury zasiadają językoznawcy – regionaliści, aktorzy, etnografowie, muzycy) oraz szereg imprez towarzyszących, np. przemarsze z kapelą przez wieś, jarmark wytworów lokalnych twórców ludowych i sprzedaż (także degustacja) regionalnych wyrobów spożywczych. Impreza gromadzi nie tylko samych wykonawców, ale też miejscową ludność i wielu przyjezdnych. Maskotką tego przeglądu jest wiejski strach na wróble, który od lat stanowi swoiste „logo” tej imprezy. inf. Barbara Sobotka

Kujawsko-Pomorski Młodzieżowy Przegląd Piosenki – eliminacje miejskie i powiatowe 11.06.2011, godz. 13.00, Sala Widowiskowa APK, Bydgoszcz ul. Królowej Jadwigi 14 Pracownia Muzyki i Piosenki WOKiS już od 11 lat jest organizatorem Kujawsko-Pomorskiego Młodzieżowego Przeglądu Piosenki. W bieżącym roku finał przeglądu odbędzie się w Chełmży 18 czerwca, a nagrodami będą profesjonalne sesje nagraniowe. Uczestnicy występują w pięciu kategoriach: solistów, zespołów wokalnych, zespołów instrumentalnych, zespołów wokalno-instrumentalnych i rockowych. Zachęcamy młodzież powyżej 16 roku życia i dorosłych do wzięcia udziału w eliminacjach miejskich i powiatowych, które odbędą się w Sali Widowiskowej APK Wyższej Szkoły Gospodarki przy ul. Królowej Jadwigi 14 w Bydgoszczy, dnia 11 czerwca 2011 r. o godzinie 13.00. Regulamin oraz karta zgłoszenia znajduje się w zakładce Pracowni Muzyki i Piosenki na www.wokis.bydgoszcz. com. Bliższych informacji udzielamy pod nr telefonu 52 585 15 01÷03 lub 604 190 109 inf. Roman Fieberg

38 |

| Czerwiec 2011

wydarzenia

Jarmark Świętojański 12 czerwca, godz. 10.00-18.00, Rybi Rynek Jarmark Świętojański organizowany jest corocznie w czerwcu, w centrum Bydgoszczy. Swoje dzieła prezentują na nim najlepsi twórcy ludowi z ziemi kujawskiej, kaszubskiej, pałuckiej, borowiackiej i krajeńskiej, ale nie brak tam także reprezentantów unikatowych rzemiosł z całego kraju. Na jarmarku zawsze można podziwiać oraz kupić przepiękne hafty, koronki, ceramikę, wiklinę, słomę, wyroby bednarskie i kowalstwo ale też rzeźbę, malarstwo, biżuterię, szkło artystyczne. Jarmark to też okazja do lepszego poznania regionalnej kuchni. Można spróbować wiejskiego placka, chleba ze smalcem, domowych nalewek i wielu innych smakołyków. Z roku na rok oferta kulinarna jest coraz bogatsza. Jarmark to także pokazy warsztatowe ginących rzemiosł i zawodów gdzie podejrzeć można twórców przy pracy.

Spotkanie Autorskie Maksymiliana Barta Kozłowskiego 16.06.2011, godz. 17.00, sala WOKiS, pl. Kościeleckich 6 w Bydgoszczy. Zapraszają Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki „Stara Ochronka” i Robotnicze Stowarzyszenie Twórców Kultury w Bydgoszczy. Maksymilian Bart Kozłowski – ur. w 1936 r., poeta, prozaik, dramaturg, publicysta, członek Związku Literatów Polskich. Debiutował jako poeta w 1969 r. Należał do Koła Młodych ZLP (1974-1981) i Grupy Faktu Poetyckiego „Parkan”. Wydał następujące zbiory wierszy: „Taniec delfina” (1977), „A na ziemi dzwonem” (1978), „Moja wasza obecność” (1978), „Gdziekolwiek jest konwalia” (1981), „Zwierzenie” (1982), „Psalmy użyteczne”

(1987), „Wygnanie w wieczność” (1990), „Ukrzyżowanie ziemi obiecanej” (1991), „Wiersze o miłości” (1992), „Krzyk oszukanych” (1992), „Księga domu” (1993), „Lot brylantowych ptaków” (1993), „Kainowe wiano” (1994), „Posłuchaj Julianie” (1996), „Innej pogody czas” (1998), „Człowieczy poemat” (2000), „Oratio recta” (2003), „Za wcześnie na noc” (2004), „Coraz dalej do Itaki” (2006), „Białych róż zaczerwienienie” (2008). Jest autorem następujących tomów prozy: „Opowiadania na czas podróży” (1997), „Daleko od San Marino” (1999), „W drodze do Efezu” (1999), „Pochyleni w słońcu” (2001), „Barwy minionego czasu” (2003), „Wyjście z doliny Eszkol” (2004), „Tamte dni, tamte lata” (2007), „Nad Parsętą” (2010). Laureat kilkudziesięciu konkursów literackich. Maksymilian Bart Kozłowski otrzymał liczne odznaczenia m.in. w 2005 roku – Brązowy Krzyż Zasługi, a za całokształt dorobku twórczego – nagrodę artystyczną „Artura”. inf. Krystyna Wulert

Finał i wernisaż prac Wojewódzkiego Konkursu Historycznego „Zabytki naszego regionu” połowa czerwca Wojewódzki konkurs historyczny to impreza propagująca wiedzę o regionie kujawsko-pomorskim. Ideą przewodnią konkursu jest zainteresowanie młodzieży historią ich najbliższego otoczenia, przypomnienie mniej znanych miejsc i obiektów oraz pokazanie możliwości ich wykorzystania dla dobra lokalnej społeczności. Has ło tegorocznego konkursu to „Budowle użyteczności publicznej”. Informacje o szczegółach finału i wernisażu już wkrótce w zakładce Pracowni Zabytków na www.wokis.bydgoszcz.com.

Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, Stary Rynek 18

Wystawa plakatów i pocztówek stworzonych przez dzieci podczas warsztatów „E Collage” w Białych Błotach 16.06 – 1.07.2011 „Collage łączy to co można połączyć i to czego nie można” – mówi Mikołaj Górski, grafik i plastyk na spot kaniu inauguracyjnym w BOK dnia 15.04.2011. Projekt realizowany przez Stowarzyszenie na Barce oraz Białobłocki Ośrodek Kultury rozpoczął się prezentacją wizualną. Pomysłodawcą i koordynatorem jest Monika Klawitter. Pierwsze spotkanie z cyklu projektu „E Collage” poświęcone zostało sztuce pocztówki i plakatu. Topografia tekstu. Granice przestrzeni. Nazwy miejsc. Inną metodą

posługuje się przecież pocztówka, a inną plakat – My łączymy te dwie różne idee, aby uzyskać niepowtarzalny efekt – tłumaczy Mikołaj Górski, prowadzący wykład inauguracyjny. Praca polega na wycinaniu starych tekstów z makulatury i układaniu ich w logiczny, zmieniony już

sens – Psujemy stare zdania i budujemy nowe – dodają uczestnicy projektu pracowni plastycznej „Szast – Plast”.

inf. Monika Klawitter

Czerwiec 2011 |

| 39

wydarzenia

Teatr Polski 4 czerwca, godzina 19.00 – PREMIERA 5, 8, 9, 10, 11 czerwca, godzina 19.00

Francis Scott Fitzgerald Wielki Gatsby adaptacja, reżyseria, opracowanie muzyczne, video: Michał Zadara; scenografia: Robert Rumas; kostiumy: Julia Kornacka; reżyseria światła, operator kamery: Artur Sienicki; asystent reżysera: Łukasz Korczak; występują: Karolina Adamczyk, Dominika Biernat, Michał Czachor, Mirosław Guzowski, Michał Jarmicki, Marian Jaskulski, Artur Krajewski, Mateusz Łasowski, Roland Nowak, Anita Sokołowska, Marta Ścisłowicz, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska, Barbara Wysocka (gościnnie), Marcin Zawodziński, Piotr Żurawski Akcja Gatsby’ego toczy się w latach dwudziestych XX. wieku w USA (…). Oczywiście, że czytam Gatsby’ego w latach dwudziestych XXI wieku w Polsce dlatego, że widzę w tych ludziach bohaterów naszego czasu i naszego kraju (…). Gatsby odbywa się sto lat temu w USA i dzisiaj w Polsce równocześnie – tak jak przy lekturze: czytam dzisiaj, a historia jest dawna. (Michał Zadara) 5 czerwca, godzina 11.00 – Festyn przed głównym wejściem do teatru z okazji Dnia Dziecka 9, 10 czerwca, godzina 10.00 11 czerwca, godzina 14.00

Jan Brzechwa Pchła Szachrajka reżyseria: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; występują: Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski i Marcin Zawodziński; czas trwania: 55 minut Alternatywę dla wieczornej dobranocki znalazł bydgoski teatr. Zaprasza najmłodszych widzów na „Pchłę Szachrajkę” Jana Brzechwy. Przychodzą z rodzicami, ciociami albo starszym rodzeństwem. Średnia wieku przeciskających się wśród foteli szkrabów – 5-6 lat. Zasiadają szybko podekscytowane wydarzeniem, zaciskają piąstki, nerwowo poprawiają cisnący krawat na gumce, wyglądają ciekawie na scenę, wiercą się na kolanach rodziców. Nagle zamierają… Na deskach pojawiają się trzy osoby. Czarne spodnie, czarne koszulki, ciemne buty. Na scenie tylko czarne parawany, kilka kartonów i mroczne zasłony w tle. Tak tu szaro-buro, smutno jakoś. Nowo przybyli goście obiecują, że opowiedzą zaraz bajkę o przedziwnej pchle – szachrajce. I wtedy zaczynają się czary. (Michalina Łubecka, Gazeta Wyborcza)

Po raz pierwszy zapraszamy do naszego Teatru rodziców z najmłodszymi dziećmi na opowieść splecioną ze słów, dźwięków i obrazów. Spektakl Mleko bazujący na klasycznej perskiej opowieści staje się okazją do pierwszej opowieści o cudowności świata i naszej w nim obecności. Spotkanie aktorów z najmłodszymi jest dla obu stron wielką przygodą i próbą znalezienia porozumienia. W trakcie tego przedstawienia obie strony wiele się od siebie nawzajem dowiedzą. 15, 16 czerwca, godzina 20.00 17 czerwca, godzina 21.13 – pożegnanie z tytułem

Buchsteiner Nordost przekład: Adam Nalepa; opr. tekstu i reżyseria: Grażyna Kania; scenografia: Anna Met; muzyka: Maciej Szymborski; reżyseria światła: Robert Łosicki; występują: Beata Bandurska, Dominika Biernat, Anita Sokołowska; polska prapremiera 23 listopada 2007 w ramach projektu terroryzm/więźniowie rozpaczy; czas trwania 90 minut „(…) Sztuka jest analizą problemu terroryzmu. 23 października 2002 roku świat obiegła wstrząsająca wiadomość – czeczeńskie komando zaatakowało moskiewski teatr na Dubrowce. Terroryści wzięli do niewoli ponad 800 widzów, którzy oglądali musical „Nord-Ost”. Dramat zakładników trwał 57 godzin i zakończył się szturmem rosyjskich komandosów. Zginęli wszyscy napastnicy. Gaz, którego użyli antyterroryści, zabił też 125 zakładników. Pytania bez odpowiedzi. Ta tragedia wstrząsnęła światem – Rosjanami, Polakami, Amerykanami, a nawet Czeczenami. I to nie tylko ze względu na jej ogromną skalę, ale i tajemnicę, którą otoczono najważniejsze fakty związane z atakiem. Jakiego gazu użyli antyterroryści? Jak blisko 40 Czeczenów wwiozło do Moskwy broń i ładunki wybuchowe? Gdzie mieszkali i kto im pomagał? Większość z tych i innych pytań do

12 czerwca, godzina 13.00, 14.30, 16.00

MLEKO reżyseria: Paweł Łysak; współpraca dramaturgiczna: Michał Tabaczyński; instrumenty perkusyjne: Michał Dobrzyński i Maciej Szymborski; muzyka: Michał Dobrzyński; występują: Anita Sokołowska, Mieczysław Franaszek, Mateusz Łasowski; czas trwania: 35 minuty bez przerwy; spektakl jest przeznaczony dla dzieci od 1 do 2 lat 40 |

| Czerwiec 2011

A n i t a S o k o ł o w s k a , „ N o r d o s t ”.

dziś pozostały bez odpowiedzi. Wszystko to stało się inspiracją dla Torstena Buchsteinera, niemieckiego dramatopisarza, który na podstawie wydarzeń z 2002 roku napisał sztukę „Nordost”. (Bogdan Dondajewski, Gazeta Pomorska)

18, 19, 21, 22 czerwca, godzina 19.00

Mickiewicz. Dziady. Performance. reżyseria i scenografia: Paweł Wodziński; muzyka: Stefan Węgłowski; kostiumy, reżyseria światła: Agata Skwarczyńska; ruch sceniczny: Aneta Jankowska; kierownictwo wokalne: Agnieszka Sowa; video: Remigiusz Zawadzki; muzyka w wykonaniu: Adam Kośmieja (fortepian), Artur Lawrens (perkusja), Aleksander Porakh (realizacja dźwięku), Stefan Węgłowski (gitara); asystent reżysera: Anna Włodarska; występują: Karolina Adamczyk, Beata Bandurska (gościnnie), Michał Czachor, Mieczysław Franaszek, Paweł L. Gilewski, Michał Jarmicki, Marian Jaskulski, Magdalena Łaska, Mateusz Łasowski, Roland Nowak, Jerzy Pożarowski, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska, Marcin Zawodziński, Zofia Zoń (gościnnie), Piotr Żurawski. Obrzęd Dziadów obchodzony był dwa razy w roku: w okolicy święta zmarłych – jako związany ze śmiercią obrzęd żałobny oraz w czasie wielkanocnym – jako święto życia i mocy. Interpretacja Pawła Wodzińskiego wychodzi poza schematy patrzenia na tekst Dziadów Mickiewicza w kontekście śmierci, żałoby i martyrologii narodowej. To sztuka o budowaniu wspólnoty narodowej i wzmacnianiu własnej tożsamości. Intencją jest ironiczne i krytyczne przyjrzenie się rytuałowi zaplanowanemu przez Mickiewicza i zdjęcie z niego narosłych, banalizujących interpretacji. 24, 25 czerwca, godzina 19.00

Joanna d’Arc. Proces w Rouen na podstawie tekstów z procesu reżyseria: Remigiusz Brzyk; scenariusz na podstawie tekstów z procesu oraz innych opracował: Tomasz Śpiewak; dramaturgia: Tomasz Śpiewak; scenografia, kostiumy, reżyseria światła: Justyna Łagowska; muzyka: Maciej Szymborski; asystentka reżysera: Dorota Mrozowicz; występują: Karolina Adamczyk, Dominika Biernat, Marta Nieradkiewicz, Anita Sokołowska i Marta Ścisłowicz; czas trwania: 70 minut bez przerwy Przedstawienie oparte jest na materiałach procesu z Rouen, które specjalnie do tego projektu przetłumaczono na polski – to zapis kilkudziesięciu dni, pytań sędziów i odpowiedzi Joanny, aktu oskarżenia i wyroku. Joanna d’Arc pojawiła się w historii na krótko, przeszła przez nią jak kometa – jako trzynastolatka usłyszała głosy, które kazały jej porzucić rodzinny dom i zmie-

J o a n n a d ’A r c .

nić oblicze Europy. Wypełniła swoje zadanie. D’Arc udało się stanąć na czele wojska, przerwać oblężenie twierdzy Orlean obleganej przez Anglików, doprowadzić do koronacji króla Francji. W trakcie procesu oskarżona o herezję, spłonęła na stosie, do końca opierając się przed wyjawieniem tajemnicy swojego objawienia.

Teatr Polski Bydgoszcz na wyjeździe oraz spektakle gościnne w TPB 30 czerwca „Babel” Elfriede Jelinek w reżyserii Mai Kleczewskiej będzie prezentowany podczas IV Festiwalu Wybrzeże Sztuki w Gdańsku 14 i 15 czerwca, godzina 19.00 Gościnny występ partnerskiego teatru Landesbühne Niedersahsen Nord z Wilhelmshaven

Georg Büchner WOYZECK reżyseria: Olaf Strieb; dramaturgia: Peter Hilton Fliegel; opracowanie muzyczne: Udo Becker; scenografia i kostiumy: Frank Albert; asystent reżysera: Jannika Webs; sufler: Petra Birkholz, Simone Doczkal; występują: Axel Julius Fündeling, Lisenka Kirkcaldy, Mathias Reiter, Aom Flury, Christoph Sommer, Jarno Stiddien, Aida-Ira El-Eslambouly, Cino Djavid

TANI BILET

DLA CZYTELNIKÓW BIK-u Z czerwcowym numerem BIK-u bilety na spektakl

„Nordost ” i „Mickiewicz. Dziady. Performance” w cenie 12 zł!

Zapraszamy w terminie:

„Nordost”

– 15 czerwca, godzina 20 „Mickiewicz. Dziady. Performance” – 21 czerwca, godzina 19

Jeden egzemplarz BIK-u uprawnia do zakupu maksymalnie 4 biletów na jeden spektakl w promocyjnej cenie.

Woyzeck nie ma łatwego życia. Słyszy głosy w głowie, żołd na niewiele mu starcza. Ukochaną Marię adoruje major, dziecko jest ciągle głodne, gadatliwy gospodarz pożycza pieniądze na alkohol, doktor daje dekret o niepłaceniu rachunków. Woyzeck próbuje to wszystko naprawić, jednak głosy w jego głowie są coraz głośniejsze. Premiera 26 marca 2011. Warsztat romantyczny „W poszukiwaniu nowej tożsamości” 21 i 22 czerwca TPB zaprasza na krytyczny warsztat romantyczny „W poszukiwaniu nowej tożsamości”. Scenariusz warsztatu przygotowała Justyna Sobczyk. Zajęcia warsztatowe odbędą się o 10.30 i 12.00. inf. Katarzyna Kamerduła-Gapińska

Czerwiec 2011 |

| 41

wydarzenia

IX Bydgoski Trójkąt Literacki:

Piękno i bestie 1.06. środa, godz. 18.00 K.A. Węgliszek

Spotkanie autorskie z Łukaszem Orbitowskim, prowadzenie Tomasz Kaźmierski

Łukasz Orbitowski (1977), prozaik, felietonista. Pisarz specjalizuje się w literaturze grozy. Opublikował dotychczas dziesięć książek, w tym Wigilijne psy (2005), Horror show (2006), Tracę ciepło (2007), Święty Wrocław (2009) czy Nadchodzi (2010). Współpracował jako recenzent z „Dziennikiem Polska Europa Świat”, pisał felietony do „Przekroju”. Pisarz pełen rozmachu, którego książki spełniają przynajmniej jeden z warunków ulubionej literatury Jacka Dukaja – są mianowicie prawdziwymi „cegłami”, których objętość pozwala na stworzenie pełnych, skomplikowanych światów – światów potwornych i wciągających.

godz. 20.00 K.A. Węgliszek

Monodram wg Romana Brandstaettera Ja jestem Żyd z „Wesela”. Wykonanie i opracowanie: Mieczysław Franaszek

M i e c z y s ł a w Fr a n a s z e k . F o t . M a r c i n S a u t e r

godz. 20.00 Cafe Pianola projekcja filmu w ramach BTL To nie jest kraj dla starych ludzi – reż. Joel i Ethan Coen 2.06. czwartek, godz.18.00 Cafe Pianola

Spotkanie autorskie z Kają Malanowską, prowadzenie Małgorzata Maniszewska

Kaja Malanowska (1974), biolożka, pisarka. Zadebiutowała w ubiegłym roku książką Drobne szaleństwa dnia codziennego. Ta pełna gniewu i emocji kronika depresji przełamująca kolejne, już coraz mniej liczne, tabu we współczesnej kulturze, przyniosła jej powszechne uznanie krytyki. W tych dniach ma premierę jej druga książka, Imigracje.

42 |

| Czerwiec 2011

Mieczysław Franaszek, aktor, podróżnik, fotograf – absolwent Wydziału Aktorskiego PWST Kraków, 1968. Debiut - 1966 w Teatrze „STU». Teatry: Nowa Huta, Kraków, Sosnowiec, Opole, Koszalin, Szczecin, Poznań, Bydgoszcz. Współpracował w latach 60. z ośrodkiem TVP Kraków. Od czterdziestu lat współpracuje z redakcjami radiowymi wielu miast. W 1986 zagrał główną rolę w filmie Bohater roku Feliksa Falka. Brał udział w krajowych i międzynarodowych festiwalach teatralnych, na których otrzymywał nagrody aktorskie, m.in. w Enlangen (Niemcy), Zagrzebiu (Jugosławia), Szczecinie, Krakowie. 3.06. piątek, godz. 18.00 K.A. Węgliszek

Rozstrzygnięcie I Konkursu Poetyckiego im. K. Hoffmana; jury G. Kalinowski i J. Jakubowski

Kazimierz Hoffman (1928-2009), patron konkursu poetyckiego „Trzy piętra domu” to jeden z najbardziej cenionych i najmniej popularnych poetów tej rangi. Przez niemal całe życie mieszkał i pracował w Bydgoszczy – przez wiele lat był dziennikarzem Polskiej Agencji Prasowej, później – tygodnika społeczno-kulturalnego „Fakty”. Był autorem 19 tomów wierszy i dwóch tomów szkiców o sztuce. W 2005 roku otrzymał prestiżową nagrodę polskiego Pen Clubu za całokształt twórczości literackiej.

wydarzenia

godz. 20.00 K.A. Węgliszek

Urojenie – spektakl Wandy i Eugeniusza Rzyskich o Czesławie Miłoszu

Spektakl poetycki, na który składają się zarówno wiersze, jak też fragmenty prozy oraz myśli Czesława Miłosza. Oryginalna próba wewnętrznego dialogu autora, rozpisana na głosy dwojga protagonistów: aktorki i spotkanego przypadkiem, a może tylko wyimaginowanego przez aktorkę, poety. Bohaterowie podejmują dyskurs nad losem człowieka rzuconego w następujące po sobie zdarzenia historyczne i przemiany społeczne ubiegłego wieku. Są wspomnienia i powrót do krainy młodości, wracają bliskie postacie i dalekie krajobrazy, utrwalone gdzieś na dnie pamięci. To wszystko służy przybliżeniu i zrozumieniu zarówno twórczości poety, jak też, a może przede wszystkim, ważnych zdarzeń, których był świadkiem i które w owej twórczości opisać usiłował. Zaś dialogowa forma prezentacji, czyni zeń wielce oryginalny projekt teatralny.

Katarzyna Groniec – aktorka, piosenkarka. Debiutowała główną rolą w musicalu Metro, grała w teatrach Buffo i Ateneum. Nagrała sześć płyt: Mężczyźni, Poste restante, Emigrantka, Przypadki, Na żywo, Listy Julii. Zachwycała w roku 1997, gdy zdobyła Grand Prix na Festiwalu Piosenki Autorskiej we Wrocławiu. I nadal zachwyca. 5.06. niedziela, godz. 18.00 K.A. Węgliszek

Spotkanie autorskie z Jakubem Żulczykiem, prowadzenie Dominika Kiss-Orska

Jakub Żulczyk (1983), pisarz, felietonista, blogger. Debiutował w roku 2006 powieścią Zrób mi jakąś krzywdę… czyli wszystkie gry video są o miłości, po której wydał – coraz głośniejsze i coraz lepsze książki, kolejno: Radio Armageddon (2008) i Instytut (2010). Ostatnio wydał Zmorojewo. Pisywał o popkulturze felietony do „Dziennika Polska Europa Świat”, teraz tym samym zajmuje się na łamach tygodnika „Wprost” i „Exklusiva”. godz. 20.00, Cafe Pianola projekcja filmu w ramach BTL Volver – reż. Pedro Almodowar 6.06. poniedziałek, godz.18.00 K.A. Węgliszek

Cykl: POECI.PL „w Trójkącie” – spotkanie autorskie z Januszem Drzewuckim, prowadzenie Jarosław Jakubowski

4.06. sobota, godz. 20.00 K.A. Węgliszek

koncert Katarzyny Groniec

K a t a r z y n a G r o n i e c . F o t . To m a s z K u l a k

Bilety, w cenie 20 zł, do nabycia w MOK (ul. Batorego 1/3) oraz przed koncertem.

Janusz Drzewucki (1958), poeta, krytyk literacki, wydawca. Jeden z najbardziej znanych krytyków literackich, redaktor działu poezji w „Twórczości”, redaktor naczelny Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”. Opublikował m.in. tomy wierszy Ulica Reformacka (1988) i Światło września (1998) oraz książki krytycznoliterackie Smaki słowa (1999) oraz Akropol i cebula. O Zbigniewie Herbercie (2004). 7.06. wtorek, godz.17.00, Cafe Pianola

spotkanie autorskie z Henrykiem Wańkiem, prowadzenie: Grzegorz Kalinowski 8 czerwca, godz. 17.00, Studio Radia PiK Debata z udziałem bydgoskich pisarzy: „Literatura, a polityka. Jakie są granice zaangażowania pisarza i jego twórczości w bieżące życie polityczne.”

Wydarzenia maja

30 maja Wręczenie Strzały Łuczniczki – nagrody za najlepsze bydgoskie książki 2010 roku Finisaż wystawy „Wilno Miłosza” w MOB Recital Barbary Kalinowskiej Seans filmowy Dom zły 31 maja Spotkanie autorskie z Wojciechem Kassem Słuchowisko na podstawie sztuki J. Jakubowskiego; realizacja Radio PiK, reżyseria Paweł Łysak Czerwiec 2011 |

| 43

wydarzenia

Festiwal LIBERATAK 10 czerwca, godz. 18, Cafe Pianola

Liberatorium – spotkanie z Radosławem Nowakowskim Radosław Nowakowski (1955), pisarz i twórca książek, tłumacz, muzyk zespołu Osjan. Stworzył (a to znaczy tu: napisał i własnoręcznie wykonał) kilkanaście książek, które były prezentowane na wielu wystawach. Jest także autorem najbardziej znanej polskiej powieści hipertekstowej Koniec świata według Emeryka. Napisał także książkę o liberaturze, Traktat kartkograficzny. 10 czerwca, godz. 19.30, Cafe Pianola

LiBeratura piękna – spotkanie z Katarzyną Bazarnik i Zenonem Fajferem

bohaterami, którym nieobce są zasady poprawności. Pech chce, że w momencie napadu na pocztę, w ubikacji zamyka się jedna z jej pracownic, co gorsza Brytyjka – panna Gertruda Girdle. Jej obecność powoduje, że ich zasady, tak skrzętnie do tej pory przestrzegane, zaczynają się chwiać. Czy powstańcom uda się nie zhańbić sprośnym gestem? Czy zachowają się przyzwoicie i utorują sobię drogę do sławy, piwa Guinessa lub do bohaterskiej śmierci? Tego wszystkiego dowiedzą się Państwo z naszego spektaklu okraszonego rubasznym humorem, niesamowitymy grami słownymi autora sztuki – Raymonda Queneau, pokracznymi tańcami i śpiewami powstańców oraz erotycznymi „fallucynacjami” głównej bohaterki.

Katarzyna Bazarnik i Zenon Fajfer, znani także jako Zenkasi – twórcy pojęcia liberatury, jej teoretycy i popularyzatorzy, ale także twórcy dzieł liberackich. Autorzy trójksięgu Oka-leczenie i tomu (O)patrzenie. Katarzyna Bazarnik jest redaktorką książki Od Joyce’a do liberatury, a Zenon Fajfer autorem książek poetyckkich (Spoglądając przez ozonową dziurę i dwadzieścia jeden liter) oraz książki zbierającej jego teksty teoretyczne dotyczące liberatury Liberatura czyli literatura totalna. Teksty zebrane z lat 1999-2009. Oboje są redaktorami liberackiej serii Ha!artu. 11 czerwca, godz. 18, Opera Nova

Osjan – koncert Zespół-legenda. Tworzyli go Jacek Ostaszewski, Milo Kurtis, Tomasz Hołuj, Jorgos Skolias, Wojciech Waglewski i Radosław Nowakowski, a współpracowali z nim m.in. Tomasz Stańko i Don Cherry. Legenda nie wymaga objaśnień…

11 czerwca, godz. 21, Muszla Koncertowa

Teatr BOB: Raymond Queneau, Kobietom okazujemy zawsze zbyt wiele dobroci – spektakl To zabawna opowieść o niewielkim oddziale Irlandzkich rebeliatnów, który zdobywa urząd pocztowy w trakcie powstania w Dublinie w 1916 roku. Ambicją powstańców jest nie tylko wyzwolenie Irlandii spod jarzma Brytyjczyków, ale także zostanie prawdziwymi 44 |

| Czerwiec 2011

12 czerwca, godz. 15, Cafe Pianola

Spotkanie z Olgierdem Łukaszewiczem 12 czerwca, godz. 19, Muszla Koncertowa

3moonboys – koncert Istnieje od 2004 roku. Do momentu ukazania się tej notatki nagrał i wydał ///płyty (3moonboys, Only Music Can Save Us, 16) i /epkę (This is not). Występuje na terenach nizinnych, wręcz niszowych. Wykazuje szczególną aktywność w porze nocnej. Ostatni album zespołu to spotkanie muzyki i liBeratury.

wydarzenia

Niemy, czarno-biały, blisko stuletni film wyreżyserowany przez Roberta Weinego przeniesie nas w świat filmowej grozy i obłąkania, somnambulizmu i spełniających się przepowiedni… A jaki wpływ będzie miał na Ciebie doktor Caligari?

12 czerwca, godz. 20.30, Muszla Koncertowa

The Washing Machine, Gabinet doktora Caligari – filmuzyka

Uwiedzeni przez tajemniczą postać ekspresjonistycznego i jarmarcznego doktora Caligari muzycy z The Washing Machine, postanowili przywołać po raz kolejny mroczną tajemnicę i demoniczną legendę. Alternatywny, polski rock początku XXI wieku i niemy, niemiecki ekspresjonizm początku XX wieku spotkają się na jednej scenie, w jednym miejscu i jednym czasie. Ale czy na pewno i do końca zachowana zostanie zasada trójjedności? Wszak żywioł spotka się z horrorem, a współcześni taperzy wywołają przed nasze oczy jednego z pierwszych tyranów kinowego ekranu, potrafiącego sterować ludźmi… DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO

IMPREZA OBJĘTA PATRONATEM PREZYDENTA BYDGOSZCZY

Estrada stagebar Bydgoszcz piątek, 3.06.2011, wejście: 20.00, start: 21.30, wjazd: 15/20 pln BISZ OER KAY DJ PAULO sobota, 4.06.2011 godz. 20.00, bilety 20/25 zł LubiszTo! festiwal to prezentacja każdego rodzaju poza mainstreamowej sztuki, osobliwości, a także możliwości umysłowych podróży. Wystąpią: Chrispy (UK), Ego Team (ŚLIWKA TUITAM, SIV, DJ HAEM) Częstochowa, BU /3oda KRU/, In-Deed, FreedomSound; oprócz koncertów odbędzie się również wystawa pt. „Prace Wybrane”. www.lubiszto.org 8.06.2011, godz. 19.00, wejście 12 zł NUCLEAR (Chile, Thrash Metal) AMETHYST (Italy, Thrash Metal)

piątek, 10.06.2011, drzwi 19.00, start 20.00, bilety 15/20 zł REJESTRACJA + WIRUS + PORANANAS sobota, 11.06.2011, godz. 20.00, wjazd: 5/10 zł KULTURA BASSU Całonocna sesja Roots & Culture na 8KW nagłośnieniu 24.06.2011, godz. 20.00, wejście: 10 zł Zespół „AlcoholicA” powstał w 2004 roku z myślą o graniu tylko i wyłącznie muzyki zespołu Metallica. Nazwa zespołu została wybrana nie przypadkowo – przydomek ten zyskała Metallica w pierwszych latach swojej działalności. Czerwiec 2011 |

| 45

wydarzenia

Miejski Ośrodek Kultury Przestrzeń w obrazie. Dźwięk w przestrzeni. sobota, 25.06.2011, godz. 18.00, Cafe Pianola Pod takim tytułem w Cafe Pianola odbędzie się 25 czerwca br. o godz. 18.00 otwarcie wystawy oraz koncert muzyki elektroakustycznej, będące efektem współpracy studentów z kilku polskich uczelni artystycznych. Wystawa obejmować będzie prace fotograficzne, rysunki, grafiki, a także projekty multimedialne – animacje, video-arty, zaś na koncercie usłyszymy utwory elektroakustyczne połączone ideą teatru instrumentalnego i nietypowego wykorzystania przestrzeni akustycznej. Studenci, którzy zaprezentują się na koncercie i wystawie, we wrześniu ubiegłego roku brali udział w II Studenckim Interdyscyplinarnym Plenerze Artystycznym w Orelcu (Bieszczady) pod hasłem Przestrzeń w obrazie – dźwięk w przestrzeni, zorganizowanym przez Studenckie Koło Artystyczno-Naukowe Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Celem tego typu plenerów jest integracja artystycznych środowisk akademickich w Polsce i zapoczątkowanie wspólnych, międzyuczelnianych inicjatyw kulturalnych. Opiekunami artystycznymi drugiego pleneru byli: Wiesław Smużny (artysta grafik, UMK w Toruniu), Marek Szyryk (fotograf, PWSFTviT w Łodzi) oraz Maciej Zieliński (kompozytor). W Cafe Pianola wezmą oni udział w dyskusji z publicznością, która odbędzie się po koncercie i wernisażu. Na wystawie „Przestrzeń w obrazie” obejrzymy prace studentów z Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu: Anny Caban, Liliany Piskorskiej, Agaty Rocheckiej, Joanny Sitko oraz fotografie Francisz-

ka Ammera, Moniki Kryszczyńskiej i Igora Olesia z Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Będą to prace z ich dotychczasowego dorobku lub stworzone specjalnie na wystawę, w których istotną rolę pełni szeroko rozumiana przestrzeń. Podobne założenia towarzyszą koncertowi elektroakustycznemu „Dźwięk w przestrzeni”. W wykonaniu zaproszonych do współpracy instrumentalistów oraz samych kompozytorów usłyszymy utwory Szymona Godziemba-Trytka, Jacka Kujawskiego, Alaksandra Porakha, Jędrzeja Rocheckiego (AM Bydgoszcz), Piotra Roemera (AM Kraków) oraz Anny Ziółkowskiej (AM Poznań). Koncert będzie miał formę teatru instrumentalnego z wykorzystaniem multimedialnych środków technicznych. Jest to pierwsze tego typu studenckie, artystyczne i interdyscyplinarne przedsięwzięcie w Bydgoszczy. Wspólne działanie studentów może doprowadzić do całkiem ciekawego widowiska. Publiczność przy okazji tej konfrontacji zapozna się ze sposobem myślenia i tworzenia młodych polskich artystów, zajmujących się różnymi dziedzinami sztuki, który dopiero rozpoczynają swoja artystyczna karierę.

Bydgoskie Towarzystwo HeraldycznoGenealogiczne zaprosza na spotkanie 1.06.2011, godz. 17, Piwniczka pod „Węgliszkiem”. Prelegent: Anna Supeł Temat wykładu: Piotr I Wielki i jego legenda inf. Paweł Gąsiorowski

Leszek Goldyszewicz „Fragmenty” 7.06.2011, godz. 19.00, Cafe Pianola Wystawa, którą realizuję w Cafe Pianola oprócz obrazów, będzie zawierać również elementy projektów pozaplastycznych. Od jakiegoś czasu eksperymentuję z różnymi artystami w zakresie szeroko pojętej przestrzeni muzycznej. Przy okazji chciałbym aby i te elementy zaistniały podczas wernisażowego wieczoru. Dlatego też tytuł „Fragmenty” – oddaje on myślę różnorodność ale i niepełność ciągle mnie zaskakujących inspiracji. Leszek Goldyszewicz L e s z e k G o l d y s z e w i c z , B l a c k a n d w h i t e , a k r y l , 2 011, 8 0 ×10 0 c m

46 |

| Czerwiec 2011

wydarzenia

Pałac Sztuk Koncertu zespołu Collegium Vocale 26.06.11, godz. 16, Pałac Nowy w Ostromecku

To m a s z W i l c z y ń s k i , J e d y n k a n a G d a ń s k i e j

„Obrazy komunikacyjne” – wystawa malarstwa Tomasza Wiczyńskiego poniedziałek, 20.06.2011; godz. 18, Węgliszek

Spotkanie z kulturą chińską wtorek, 7.06.2011, godz. 18.00, Węgliszek o chińskiej sztuce tworzenia pieczęci i technice odbijania ich na papierze opowie wicedyrektor Muzeum w Ningbo Pan Qian Lu, natomiast o Muzeum w Ningbo, jego nowoczesnym budynku autorstwa Wang Shu oraz o zbiorach tej instytucji opowie Pani Fang Fang.

COLLEGIUM VOCALE BYDGOSZCZ Patrycja Cywioska-Gacka – sopran Janusz Cabała – kontratenor Michał Zielioski – baryton, kierownik artystyczny Łukasz Hermanowicz – baryton

Wystawa malarstwa Kazimierza Drejasa „Obrazy wybrane z lat 2006-2010” 26.06.11, godz. 16, Pałac Nowy w Ostromecku

Tajemnicze znaki w zbożu czwartek, 30.06.2011, godz. 18.00, Węgliszek Przełom czerwca i lipca, to okres, który od kilkunastu lat wiązany jest w Polsce z pojawianiem się znaków w zbożu. Symbolem tego zjawiska, i to w skali światowej, stała się wieś Wylatowo położona w naszym województwie. Często mówi się, że te symbole odciśnięte w łanach zbóż, to humbug, że dzieło człowieka, jakichś żartownisiów działających pod osłoną nocy. Faktycznie, takie przypadki odnotowano. Problem jednak w tym, że znaki w zbożu – nazywane czarcimi kręgami – opisywane są w kronikach od stuleci. Mało tego, dziwne znaki pojawiają się pod każdą szerokością geograficzną i nie tylko na uprawnych polach, ale też na łąkach, w lasach, a nawet odciśnięte w lodzie jezior. Na temat tego zjawiska postawiono wiele hipotez. Łączy się je z przelotami UFO, ale także z próbami nawiązania kontaktu dokonywanymi przez inteligentne istoty z innego wymiaru, a nawet z inteligentnym oddziaływaniem Ziemi, która według koncepcji Gai, jest gigantycznym żywym organizmem obdarzonym świadomością. O wszystkich tych sprawach na najbliższym spotkaniu z cyklu „Tajemnice w WĘGLISZKU”. inf. Tadeusz Oszubski

K a z i m i e r z D r e j a s , P r z y s t o l e X V I I , o l e j , 10 0 ×12 0 c m , 2 0 0 9 r.

Kazimierz Drejas – urodzony w 1937 r. w Bydgoszczy. Studia w latach 1957-1961 na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu i ASP w Krakowie, w pracowniach prof. prof. Emila Krchy i Wacława Taranczewskiego. Członek ZPAP od 1965 r. Miał 27 wystaw indywidualnych, brał udział w 89 wystawach plastyki bydgoskiej, w 72 wystawach ogólnopolskich i międzynarodowych, w 24 wystawach zagranicznych. 70 obrazów znajduje się w zbiorach publicznych i 230 w zbiorach prywatnych w kraju i zagranicą. Szereg nagród i wyróżnień, w tym nagroda artystyczna i medal Prezydenta miasta Bydgoszczy w roku 2008. Czerwiec 2011 |

| 47

wydarzenia

Diabolus In Musica vol. 1 piątek, 10.06.2011, godz. 20, Węgliszek Diabolus In Musica – to kolejny, po Muzyce Spoza Układu, pomysł na odmłodzenie szacownego Węgliszka. Dotychczasowe, sporadyczne koncerty zespołów spod znaku ciężkiego grania udowodniły, że jest na nie spore zapotrzebowanie, także w przestrzeni staromiejskiej. Nowy cykl ma zostać zapoczątkowany 10 czerwca, a po wakacyjnej przerwie, być kontynuowany w każdy drugi piątek miesiąca. Skąd nazwa? Oprócz bydgoskiej legendy o Twardowskim inspiracją była historia muzyki. „Diabeł w muzyce” to inna nazwa trytona – interwału, wynoszącego trzy całe tony. W harmonii klasycznej tryton jest uważany za dysonans, a w Średniowieczu był zakazany, uważany był bowiem za dzieło diabelskie. Współcześnie z trytona korzystają m.in. kapele metalowe, hardcore’owe, czy punkowe, a kultowy trash metalowy Slayer nazwał tak swoją, wydaną w 1998 roku, płytę.

Podczas pierwszej edycji „DIM” zagrają koncertowi tytani z Bydgoszczy – Kontagion. Kapela powstała w 2007 roku, inspirując się dokonaniami Fear Factory, Divine Heresy czy Meshuggah. Po zmianach personalnych jej obecny skład to: Darek „Dark” Tofiło – wokal Damian „Sfenson” Bednarski – wokal, gitara Adam „Dex” Napora – bas Wojciech „Blady” Strusiewicz – perkusja, sample

Mikołaj „Majk” Marcysiak – klawisze. Muzycy właśnie zakończyli prace nad debiutanckim albumem „[R-!-E]”, poszukują wydawcy. Ważne linki: http://www.myspace.com/kontagionpl http://www.facebook.com/Kontagion Studio raport – http://www.youtube.com/watch?v=5zXiBW1b6-o Album trailer – http://www.youtube.com/watch?v=OCrcQPzGHEE&feature=youtu.be Maciej Myga

Maciej Myga jest dziennikarzem Gazety Pomorskiej, kierownikiem działu miejskiego. Oprócz tego jest też gitarzystą hard-core’owego zespołu Kazan. Jak czytamy na oficjalnej stronie zespołu kazan.pl: „kazan jest wierny etyce niezależności, nie ma i nie zamierza podpisywać kontraktu z żadną z korporacyjnych wytwórni”.

Koncert konkursowy na wrześniowy przegląd Muszla Fest. 17 czerwca, godz. 15.00-22.00, Muszla Koncertowa Tegoroczna edycja imprezy, wzorem z roku 2009, wzbogacona jest o konkurs dla artystów/zespołów wykonujących szeroko rozumianą autorską muzykę gitarową. Na tych, którzy wezmą udział w koncercie, czekają wyróżnienia oraz nagrody. 48 |

| Czerwiec 2011

wydarzenia

Z wizytą u Leona

12.06. niedziela, godz. 12.00 Z wizytą u Leona – impreza plenerowa na Wyspie Młyńskiej, organizowana w dniu imienin Leona Wyczółkowskiego. W programie festynu m.in.: występ grupy muzycznej Dixie Company, pokaz i nauka tańca z okresu dwudziestolecia międzywojennego, poczęstunek „z epoki”, prezentacja warsztatu artysty grafika, kurs decoupage oraz gry i zabawy dla dzieci.

ARTPOP Piknik 2011 26 czerwca, Wyspa Młyńska, Bydgoszcz ARTPOP Piknik 2011 to plenerowa impreza towarzysząca tegorocznej edycji ARTPOP Festival Złote Przeboje w Bydgoszczy. Wyspa Młyńska, na której odbędzie się piknik nie jest miejscem przypadkowym, stanowi ona centrum zieleni w środku miasta niczym St. James’s Park w centrum Londynu czy Park St. Cloud w Paryżu. Oczywistym wydaje się tym samym wykorzystanie jej naturalnego potencjału. Będąc zielonym sercem Bydgoszczy przyciąga licznych spacerowiczów, szczególnie w ciepłe popołudnia i weekendy. Malownicza bydgoska Wenecja, zrekonstruowane w ostatnich latach Międzywodzie, które w upalne dni przyciąga tłumy czy piękny widok na położoną nad Brdą Operę Nova spra-

wiają, że Wyspa Młyńska to miejsce idealne na niedzielny piknik. Dużym atutem wydarzenia na powietrzu jest brak sztywnej formy narzucającej uczestnikom jakikolwiek rodzaj aktywności. Podczas plenerowego spotkania nie zabraknie więc atrakcji w postaci gier i zabaw ruchowych – frisbee, kometki czy tradycyjnej francuskiej gry

w boule, która jest wspaniałą formą spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu. Rolę piknikowej architektury pełnić będą kolorowe siedziska z siana, dzięki czemu nawet przypadkowi spacerowicze będą mogli w jednej chwili stać się uczestnikami pikniku. Wypoczynek na Wyspie Młyńskiej będzie również pretekstem do promocji lekkiego i zdrowego odżywiania. Całości dopełni muzyka, która odegra decydującą rolę w zespojeniu poszczególnych elementów imprezy. Pozytywne brzmienia serwowane przez DJ-ów pomogą zrelaksować się uczestnikom pikniku. Nujazz, downtempo i zmysłowy pop, delikatne, nienachalne rytmy sprzyjać będą zarówno rozmowie, czytaniu gazety, jak i grze w kometkę. inf. Arkadiusz Hapka

Czerwiec 2011 |

| 49

50 |

| Czerwiec 2011

B ik w podróży

Rod Stewart w Toruniu Rod Stewart, gwiazda światowej sławy, brytyjski piosenkarz rockowy i popowy, z charakterystycznie zachrypniętym głosem zagra koncert w Toruniu. Jest jedynym muzykiem na świecie, który na swoim koncercie zgromadził ponad 3,5 miliona fanów! 11 czerwca przekonamy się, ilu miłośników Roda Stewarta będzie się bawić na toruńskiej Motoarenie. Roda Stewarta nikomu nie trzeba przedstawiać. Jest jednym z najpopularniejszych piosenkarzy drugiej połowy XX wieku. Swoją karierę muzyczną rozpoczął w latach siedemdziesiątych. Początkowo związany był z zespołami, jednak szybko zdecydował się na karierę solową. Nie było łatwo… Dopiero trzeci solowy album dał mu pewne miejsce na scenie muzycznej. „Every Picture Tells a Story” pełen jest romantycznych ballad, które są znakiem rozpoznawczym Roda Ste-

warta. Jego największe hity, które zapewne będzie można usłyszeć podczas koncertu w Toruniu, to

W toruńskim CSW Centrum Sztuki Wpółczesnej w Toruniu od 10 czerwca prezentować będzie prace Marzeny Nowak. Artystka łączy tematycznie malarstwo, rysunek, fotografię, wideo, instalacje i obiekty. Centralną rolę w jej twórczości odgrywają emocje, osobiste doświadczenia oraz siła pamięci, dzięki której pierwotne fakty tworzą nowe obrazy. Prace Marzeny Nowak charakteryzuje subtelna struktura uwidaczniająca i nadająca formę ulotności i kruchości. Charakterystyczne są tu pomalowane obiekty metalowe będące cytatami dziecięcych zabawek – takich jak plastikowe piłki, skakanki lub drewniane klocki – które na pierwszy rzut oka przypominają do złudzenia. Lecz lekkość, sprężystość i ruchomość charakteryzująca prawdziwe zabawki zastyga w tych artystycznych obiektach w symbole o wielkiej wadze. W prezentowanych obiektach przeszłość nabiera w dosłownym znaczeniu nowego odcienia, a wspomnienie dziecięcych gier łączy się z grą we wspomnienia. W swoich pracach wideo artystka wykorzystuje fragmenty własnego ciała – wykonuje rękami monotonne i powtarzające się gesty, ukazujące cielesną bliskość i dystans, czułość i ból, niezależność i utratę kontroli jako zjawiska wzajemnie przenikające się. Niektórymi obiektami Marzena Nowak przywołuje również wnętrza mieszkalne i rekonstruuje ich rozmiary, czyli odstępy między sobą a meblami i ścianami, w formie metalowych elementów różnej długości. W innej pracy, nawiązującej do architektury, artystka przez położenie dywanu i umocowanie obiegającej listwy ściennej przemienia zakątek pomieszczenia wystawowego w pozornie intymne domowe wnętrze. Dywan jest jednak tylko fragmentem, a jego obecność podkreśla nieobecność mebli i domowego zacisza.

„Maggie May”, „Handbags and gladrags”, „You’re in My Heart”, „Do Ya Think I’m Sexy”, „Tonight’s the Night”, „Some Guys Have All the Luck”, „Baby Jane”, „Tonight I’m Yours [Don’t Hurt Me]”, „Forever Young”. W 1994 roku Rod Stewart został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame (muzeum honorujące artystów rockowych i inne osoby, które wniosły zasadniczy wkład w rozwój tych gatunków muzyki. Mieści się w Cleveland w USA). 12 lat później zaliczono go do stu najlepszych wokalistów wszechczasów, według „Hit Parader” (amerykańskie czasopismo muzyczne). Koncert w Toruniu jest o tyle wyjątkowy, że to dopiero druga wizyta Roda Stewarta w Polsce. Wszystkie szczegóły dotyczące koncertu znajdziecie na oficjalnej stronie internetowej wydarzenia: rodstewart.com. Edyta Iljaszewicz

Ogromne znaczenie w twórczości Marzeny Nowak ma czas. Upływ czasu i nadawanie przez niego skali ludzkiemu działaniu i myśleniu kształtuje również konceptualne malarskie podejście widoczne w jej nowych obrazach. Ekspresyjność i emocjonalność kolorów poddawana jest tu analitycznemu malarskiemu procesowi, Malarstwo artystki pokazuje systematyczną abstrakcję pozostawiającą jednak miejsce przypadkowi i nieprzewidywalności. Obrazy o wzorzystych strukturach przypominających piksele oscylują od patchworku z kolorowych pionków do gry po fragmenty dywanowe o kolorowych ornamentach. Również w ich kolorowych ornamentalnych wzorach kryją się powracające monotonne gesty odzwierciedlając wspomnienia minionych dni. Dzięki tym odniesieniom poszczególne prace Marzeny Nowak łączą się w oczach widza w dynamiczną otwartą sieć. Tym samym w przestrzeni wystawowej przekształcają one puste miejsca w wielkiej wagi „miejsca pomiędzy”.

Marzena Nowak , instalacja

Wystawa rozpoczyna się 10 czerwca. Prace Marzeny Nowak będzie można oglądać do września. Wszystkie szczegóły dotyczące wystawy znajdziecie na stronie csw.pl Edyta Iljaszewicz

Czerwiec 2011 |

| 51

ksi ą żka

Diabły, czarownice, a podobno nawet jakiś czarnoksiężnik… Z Jarosławem Klonowskim, autorem powieści Tajemnica Świętego Wormiusa, rozmawiał Marcin Szymczak. Tajemnica Świętego Wormiusa to książka, w której wiedzę historyczną wykorzystuje Pan do stworzenia wciągającej opowieści, dotyczącej poszukiwania doczesnych szczątków fikcyjnego Świętego. Czy pomysł na tę powieść pojawił się w toku badań związanych z tematem Pana pracy magisterskiej (Kult Świętych w średniowiecznych miastach kujawskich)? Pomysł pojawił się dość dawno. Sam koncept długo dojrzewał. Zawsze chciałem napisać coś osadzonego w realiach średniowiecznego miasta. To idealna sceneria dla kryminału. Pełna mroku i tajemnic. Pomysłów było kilka. Na początku powstała historia opowiedziana we wstępie książki ustami papieża Aleksandra. Dopiero potem pojawił się święty Stanislaus z Bydgoszczy i kilka innych wątków, zaczerpniętych z historycznych źródeł. Podporządkowałem jednak prawdę historyczną fikcji literackiej. Dla przykładu, w mojej książce Zakon Krzyżacki pojawił się w Polsce z powodu… świętego Wormiusa. Powieść jest napisana współczesną polszczyzną. Nie ma w niej terminologii wymagającej skomplikowanych przypisów, dzięki czemu czytelnik bez reszty skupia się na opowiadanej historii i nie traci rytmu. Czy musiał Pan walczyć z pokusą stylizacji lub epatowania wiedzą na temat opisywanej epoki? Taka lektura byłaby skrajnie nieprzyjemna nie tylko dla przeciętnego czytelnika. W książce jest sporo odniesień do historii. Mam jednak szczerą nadzieję, że zachowałem równowagę między akcją a przegadaniem. Opierałem się na licznych źródłach, mapach, zapiskach, rycinach. Lecz wszystko to ująłem w formie sensacyjnej powieści, gdzie nie ma miejsca na przesadne rozgadanie, czy zanudzanie faktami. Znawcy tematu wiedzą jednak, że postacie z książki, jak Jan Luckau albo Grzegorz Gracz naprawdę istnieli i na Kujawach żyli. Pochodzi Pan z Bydgoszczy i to właśnie na Kujawach, również w mieście nad Brdą toczy się część akcji Tajemnicy Świętego Wormiusa. Proszę powiedzieć czy jest to wyraz miłości do rodzinnego miasta, czy osadzenie wydarzeń w realiach bydgoskich i kujawskich miało inne, ważniejsze uzasadnienie? 52 |

| Czerwiec 2011

Stanisław Bydgostia został wymyślony przez karmelitów. Prepozyt Jan według Reja naprawdę został opętany przez siły nieczyste, krzyż z kościoła w Strzelnie słynął z cudów, a karmelicki opat Stanisław był niezwykle niepopularny w Bydgoszczy. Gospoda Zgorzelec naprawdę zaczęła się palić, gdy została pokropiona wodą święconą podczas uroczystości poświęcenia lokalu. Do osadzenia w takich, a nie innych realiach zmusił mnie potencjał mojego miasta, jak i regionu. W Bydgoszczy mieliśmy diabły, czarownice, a podobno nawet jakiegoś czarnoksiężnika. Mam pytanie, czego więcej potrzebuje autor? Tajemnica Świętego Wormiusa bywa określana jako powieść przygodowo-historyczna; można ją również przypisać do szeroko pojmowanej literatury kryminalnej, czy sensacyjnej; w recenzjach często pojawia się nazwisko Dana Browna. Jak Pan przyporządkowałby gatunkowo owoc swojej pracy i kogo uważa za mistrza w tego rodzaju literaturze? Zdziwiłby się Pan. Nigdy nie dotknąłem się Browna. Zbyt dla mnie popularny. Lubię Hrabala, Doctorowa, Carola, Vonneguta, Abe Kobo… Mógłbym tak wymieniać. Czytam sporo fantastyki, ale sięgam też po sagi nordyckie, Karen Blixen i Vargasa. Lubię różnorodność. Mistrz? Chyba nie mam takiego. Może poza Lovecraftem, który językowo jest podobno bardzo średni. Mam do niego wielką słabość. No, ale język to nie wszystko. Czy ma Pan jakąkolwiek wiedzę na temat recepcji Tajemnicy Świętego Wormiusa? Może jakieś szczególne opinie od czytelników z Bydgoszczy i okolic? Moim znajomym się podoba. No i jury plebiscytu „Najlepsza książka na wiosnę” wybrało Wormiusa najlepszym kryminałem. Pokonałem w tej konkurencji nawet Kavę. Bardzo miła okoliczność. Ale pierwsze dane o sprzedaży dostanę dopiero w czerwcu. Czy pojawił się już pomysł na kolejną książkę i czy przewiduje Pan literacki powrót na Kujawy? Kolejna powieść już jest. Na dniach otrzymam odpowiedź wydawnictwa MG co do jej losów. Na razie nie mogę mówić za wiele. Z całą pewnością jednak będzie się różnić od Tajemnicy. Co do powrotu na Kujawy, to kto wie? Mam już pomysł, co mogło spotkać bohaterów mojej książki.

liberatura

Marcin Karnowski

Liberatura piękna Liberatak Festiwal Bydgoszcz 10-12 czerwca. Osiemset dwadzieścia jeden kropka sto sześćdziesiąt dwa kropka jeden kreska trzy. Umysł dąży do porządkowania. Rozpoznaje, porównuje, klasyfikuje, tworzy definicje. W przeciwnym wypadku zagubiony błądziłby po omacku w chaosie informacji. Od czasu do czasu, pojawia się coś, co wykracza poza ustalone ramy gatunkowe i wówczas następuje moment dezorientacji (niekiedy irytacji: „Tak ładnie już było wszystko poukładane, a tu taki nietakt!”). No bo jak tak można nie mieścić się w paradygmacie. Ale umysł szybko odzyskuje równowagę, wygładza garnitur, poprawia krawat, zaczesuje przedziałek. Wytwarza nowe pojęcia, buduje nowy katalog, asymiluje nowe. I znów jest dobrze, znów wszystko płynie. Zanim popłynie wartkim strumieniem, wykorzystamy tę chwilę zawieszenia i konsternacji. Od pewnego czasu, działa w Cafe Pianola Czytelnia Liberatury. To druga tego typu placówka (pierwsza znajduje się w krakowskiej Bibliotece Sztuki). Poza gromadzeniem i udostępnianiem dzieł, w których materia książki współistnieje z tekstem w harmonijnej symbiozie i współdecyduje o znaczeniu (znaczeniach), czytelnia podejmuje wysiłek upowszechniania najciekawszych zjawisk literackiej awangardy. Spotkania autorskie w Cafe Pianola, utworzyły szansę na autentyczny dyskurs artystyczny w Bydgoszczy. Sprowokowały również poszukiwanie wspólnych płaszczyzn twórczych dla rozmaitych dyscyplin. Wychodząc naprzeciw owym poszukiwaniom, występujemy z festiwalem, który ma być spotkaniem liberatury, muzyki i teatru. Liberatak Festiwal kierujemy do publiczności o wyrafinowanych oczekiwaniach, zorientowanej na niespodziankę, otwartej na nowe doświadczenia. Zaprosiliśmy do Bydgoszczy gości, którzy gwarantują najwyższy poziom artystyczny. W dniach 10-12 czerwca toczyć się będą rozmowy, do których serdecznie wszystkich zachęcamy. Rozmowy te będą przybierać rozmaite formy: spotkań autorskich, koncertów muzycznych, spektakli teatralnych. Pojawią się główni przedstawiciele i teoretycy liberatury: Katarzyna Bazarnik i Zenon Fajfer oraz Radosław Nowakowski. Będzie można zobaczyć książki, które wykraczają daleko poza konwencjonalne rozwiązania kodeksu. Zabrzmią dźwięki absolutnych mistrzów muzyki

iberatura

intuicyjnej, charyzmatycznej grupy Osjan uznawanej za prekursorów world music. Olśniewający Teatr BOB z Krakowa wystawi Kobietom okazujemy zawsze zbyt wiele dobroci, spektakl na podstawie prozy Raymonda Queneau, prekursora postmodernizmu i założyciela słynnej grupy literackiej OuLiPo. Do filmu Gabinet doktora Caligari, arcydzieła niemieckiego ekspresjonizmu, zagra na żywo The Washing Machine, polska nadzieja na odświeżenie rocka alternatywnego. Z liberockowym koncertem i symultanicznymi wizualizacjami wystąpi zespół 3moonboys, który niedawno wydał album będący egzemplifikacją łączenia liberatury i muzyki. Natomiast Olgierd Łukaszewicz podzieli się z nami refleksjami i doświadczeniami na temat sceny, aktorstwa i twórczości w ogóle. Liberatura mimo pozornego hermetyzmu, zaskakująco bliska życiu; w pościgu za marzeniem, cudownie naiwna; w opisie aspektów, które wymykają się opisowi, bezkompromisowa i szczera; była (ponieważ pokrewna praktyka literacka istniała od wieków) jest (dzieje się, choćby w tej chwili) i będzie (zawsze znajdzie się kilku „szaleńców”, dla których klasyczne formy są niewystarczające) nierozerwalnie związana z awangardą i całą wielką sztuką, która nas otacza. Dla nas stała się inspiracją. Liberatak Festiwal jest owocem tej inspiracji. Interdyscyplinarny charakter imprezy może wydawać się ryzykowny, lecz interesuje nas wzajemne przenikanie dyscyplin. Dobór artystów nie jest tu przypadkowy. Jeśli mielibyśmy użyć metafory, można by napisać (więc napiszemy), że Liberatak to aleja z drzewami rozmaitych gatunków i odmian. Efekty takich zestawień są co prawda nieprzewidywalne, ale tak bardzo pociąga nas tajemnica i posiadamy tak duże pokłady dziecięcej ufności, że po trosze liczymy na sukces tego przedsięwzięcia.

Czerwiec 2011 |

| 53

liberatura

drugi

Nie dlatego, żeby liberatura była tak wywrotowa, że aż niebezpieczna dla swojego czytelnika. Nie dlatego też, żeby wolność, którą sygnalizuje w swojej nazwie i którą realizuje w materialnym kształcie swoich wytworów była aż tak niepoważna albo aż tak rozpraszała uwagę ciała. To zupełnie inna właściwość liberatury czyni ją niebezpieczną dla ciała.

wolne żarty :

Właściwość,

ió

która jest – owszem – przyczyną rozproszenia znacznie przekraczającego granice bezpieczeństwa. Można tę właściwość nazwać panestetyzmem liberatury. Zresztą można inaczej: multiestetyzm, transestetyzm, poliestetyzm – przedrostki dodane do „estetyWiadomo przecież, że zmu” pasują aż tak dobrze, że można się s widzieć coś oznacza omijać wzrotu ponad miarę (i granicę bezpiekiem coś innego. Widzieć jedno to pomiczeństwa) rozpędzić. jać coś innego. Liberatura jest literaturą widzial-

ną, jest świętem widzialności. Jej zasadą jest więc widzieć jak najwięcej. Otóż to: liberatura świadoma powyższego zagrożenia stara się jak najwięcej literatury uczynić widzialną, postrzegalną, a więc też – otwartą na jej

doświadczenie.

To dlatego właśnie liberatura jest aktem wolnościowym. Wyzwala nas z ograniczoności zwykłego widzenia, postrzegania, doświadczania. Im więcej postrzegamy, tym więcej mamy wolności. Oznacza to także, że im więcej mamy wolności, tym mniej bezpiecznie żyjemy. Ciało skupione na lekturze traci swoją zwykłą powagę. pierwszy Wolne żarty, te żarty liberackie! Ciało podchodzi nieświadome zagrożenia do granicy Z ciałem nie ma żarbezpieczeństwa. Otchłań lektury tów. Ciało wszystko co robi, czeka. Gotowa. robi ze śmiertelną powagą. Jego, ciała, poważna ostrożność jest zrozumiała – ciało otoczone jest swoją śmiertelnością, jeden nierozważny krok i osuwa się w przepaść. Dlatego ciało wybiera zajęcia poważne, wśród nich szczególnie te, które nie wiążą się z rozproszeniem uwagi. To dlatego

fizjologia

wygrywa z czytelnictwem. I zawsze będzie wygrywać. Ponad połowa Polaków żyje w zgodzie ze swoim ciałem i jego wymogami – nie czyta, żyje bezpiecznie. Popularność bezpieczeństwa każe mi przewidywać raczej niewielką popularność liberatury.

54 |

| Czerwiec 2011

liberatura

: korpus dzieł widzialnych tr

Michał Tabaczyński

eci

Wszystkie te przedrostki pasują tak dobrze z jednego podstawowego powodu: bo najcelniej trafia problem sam „estetyzm”. Pod jednym wszak warunkiem. Że go dobrze zdefiniujemy. Na razie negatywnie: nie ma on

nic

Estetyka prymarnie wspólnego z parnasizmem literatury wszelw i najogólniej związana jest z kich epok, nie ma nic wspólnego ze sztuką ciałem, bo odnosi się do tego, co zmydla sztuki, nie ma nic wspólnego nawet słowe, co poznawalne zmysłami. Zmysłami z pięknem książki artystycznej. Z czym poznajemy i dzięki zmysłom doświadczamy. więc ma? Odpowiedź w kontekLektura liberacka to lektura wytężonych zmysłów. ście powyższego jest prosta: To lektura, która – jak żadna inna – zwraca uwagę na z ciałem!

ciało

ąt y

Jest tak wyraźnie dostrzegalna, bo i lektura liberatury jest aktem cielesnym. Książka, która zmusza zmysły do wysiłku, zmusza do wysiłku ciało. A książka liberacka jest w swojej widzialnej formie kłopotliwa.

Kłopoty

zaczynają się nie – tak jak to bywa w przypadku zwykłych książek – na poziomie rozumienia i interpretacji tekstu, ale już na poziomie jej obsługi. Jak to się czyta? Od lewej? Od prawej? W jakiej kolejności? Gdzie jest początek? Gdzie koniec?

jako obiekt poznający literaturę. Czytamy bowiem zawsze całym ciałem. Leżymy, siedzimy, opieramy książkę na kolanach albo właśnie trzymamy ją w powietrzu, odwracamy książkę, żeby lepiej odczytać druk albo właśnie przekrzywiamy głowę, oddalamy tekst od oczu albo właśnie go przybliżamy. Ta choreografia lektury nie ustaje nigdy, ale w przypadku liberatury staje się dopiero dostrzegalna.

szósty L i b e r a t u r a jest więc multiestetyczna czy też poliestetyczna, bo angażuje różne zmysły i zwielokrotnia nasze doświadczenia. Jest także transestetyczna, bo przeprowadza zmysły przez kolejne warstwy książki – jest wehikułem zmysłów, ich tragarzem.

Liberatura

jest wehikułem estetyzacji, bo radykalnie przemienia to, co estetyczne nie jest (płaską stroniczkę równo zadrukowanej książki) w to, co jest panestetyczne (przestrzeń, w której ciało musi się odnaleźć – dłoń często musi opanować książkę zanim oko zrobi to samo z tekstem). Czerwiec 2011 |

| 55

ksi ą żka

Nie tylko o Bydgoszczy Ukazujących się co pewien czas wydawnictw o Bydgoszczy nie brakuje. Ale ta książka bez wątpienia zwraca uwagę już na pierwszy rzut oka. Ponad 780 stron. Poświęconych wyłącznie Bydgoszczy? Niekoniecznie. Wybrałem Bydgoszcz. Dzienniki 1989-2009 prof. Józefa Banaszaka – dyr. Instytutu Biologii Środowiska UKW w Bydgoszczy – są bowiem tyleż zapisem jego relacji z Bydgoszczą i jej mieszkańcami, co i zapisem życia prywatnego ostatnich 20 lat. Zapisem, od razu trzeba to powiedzieć, bardzo odważnym. Prof. Józef Banaszak nie stroni bowiem od krytyki dobrze znanych postaci pokazując je czasem w dość zaskakującym świetle. Jak sam mówi, ceni sobie prawdę i unika poklepywania po ramieniu. A ta książka – wydana przez Dom Wydawniczy Margrafsen – ma być też rodzajem zimnego prysznica dla trochę sennej Bydgoszczy. Jestem bardzo ciekawa, jakie były pierwsze reakcje po ukazaniu się książki? Na razie przeczytało ją niewiele osób. Przyjaciele i znajomi – m.in. Michał Kubiak, z którym się przyjaźnię – gratulowali mi pomysłu i odwagi. Natomiast inni jej bohaterowie na razie tego wydawnictwa nie zauważyli. Tym, co mnie interesuje najbardziej, jest reakcja moich dzieci, bo jestem w tych dziennikowych zapiskach bardzo szczery. Ta książka jest świadectwem, które daję prawdzie. Dotyczy to mojego życia prywatnego, zawodowego, organizacyjnego i wszelkich innych działań. A skąd wziął się pomysł, aby dzienniki, które były – jak sądzę – pisane dla samego siebie, do szuflady, w takim, a nie innym momencie ujrzały światło dzienne? A może od początku pisał je Pan z myślą o publikacji? Broń Boże! Dziennik z natury swojej pisze się dla siebie, ewentualnie z myślą, że kiedyś przeczytają go dzieci bądź następne pokolenia. Natomiast do wydania tego Dziennika ośmieliła mnie książka Czas nie przeszedł obok. Wspomnienia przyrodnika, która wyszła trzy lata wcześniej. Muszę się przyznać, że po jej wydaniu spodziewałem się pewnej reakcji osób, o których napisałem krytycznie. Co nie znaczy, że pisałem nieprawdę. Jestem uczciwy. Byłem uczciwy wtedy, w swoich wspomnieniach, które dotyczyły całego mojego życia i jestem uczciwy teraz, wydając ten fragment Dzienników. Powtarzam, to jest tylko fragment, ponieważ prowadzę 56 |

| Czerwiec 2011

p r o f. J ó z e f B a n a s z a k

dziennik od 1975 roku. Wybrałem natomiast ten okres swojego życia, który dotyczy mojego życia i działalności w Bydgoszczy. Dlaczego zdecydowałem się to wydać? Jest to świadectwo naszych czasów, w których tyle się przecież działo również w Bydgoszczy. A ja przecież byłem zaangażowany w wiele spraw, np. w tworzenie Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Zorganizowałem Instytut Biologii na tej uczelni i dwa kierunki studiów – biologia i ochrona środowiska. Współorganizowałem też Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa. Cały czas obserwuję jak wiele jest nieprawdy, zakłamań czy zawłaszczeń narosłych chociażby tylko wokół tych spraw. Wydając Dzienniki chciałem pokazać też tę moją prawdę, mój punkt widzenia. Czy zdawał Pan sobie sprawę z reakcji i krytyki jaka może spaść na Pana głowę po tak śmiałych tekstach wobec przeciwników, jakie pojawiają się w Dziennikach? Oczywiście brałem to pod uwagę. Wiedziałem, że ryzykuję, ale nie wynikało to z jakiejś chęci brania odwetu na kimkolwiek. Absolutnie nie! Skoro wymieniam w książce prawie 1700 nazwisk, to widać, że książka ta dotyczy najnowszej historii tego miasta, historii bardzo ciekawej, bo czasu przełomu. To jest czas przełomu zarówno w moim życiu prywatnym, jak i czas przełomu

ksi ą żka

w historii Bydgoszczy. Przez pryzmat moich działań starałem się pokazać miasto – naukę i kulturę. Decyzję o opublikowaniu „Dzienników” podjąłem półtora roku przed ich ukazaniem się. Ta cisza, która powstała po ukazaniu się Wspomnień przyrodnika trochę sprowokowała mnie do wydania drugiej wersji w postaci Dzienników, w których nie brakuje tzw. „smaczków”. Wiem, że będą niezadowoleni, ale z dziennikami tak już jest. I tak moje niektóre bardziej emocjonalne określenia stonowałem, kiedy postanowiłem oddać swoje zapiski do druku. Z drugiej strony wszystkiego tonować nie zamierzałem, bo moim zdaniem Bydgoszcz to trochę senne miasto, zakompleksione, które odwykło od ostrej, szczerej krytyki. Przywykliśmy do tego, żeby mówić sobie tylko komplementy. Co innego za plecami! To dotyczy zwłaszcza mojego środowiska, gdzie jest dużo przyjezdnych naukowców, wręcz chałturników. Przyjeżdżają , odbębniają swoje zajęcia i wyjeżdżają. Nie ma dyskusji, nie ma krytyki. Cisza. A przecież wszelki postęp jest związany z krytyką! Nauka i postęp polegają na tym, że odrzucamy pewne teorie na rzecz nowych. A my od krytyki odwykliśmy. Odwykliśmy od krytyki i od szczerości. Pan może sobie pozwolić na taki luksus bycia zupełnie szczerym? Oczywiście, jestem przecież wolnym człowiekiem. W przeciwnym razie wydałbym tę książkę znacznie później. Ale nie nazywam się ani Iwaszkiewicz, ani Dąbrowska, na których książki czy wspomnienia czekały całe zastępy czytelników. Ja mógłbym się nie doczekać zarówno publikacji, jak i reakcji czytelników. A uważam, że zbyt dużo się działo, aby puścić to w niepamięć. Wydał Pan Dzienniki z dwojakiego punktu widzenia. Naukowca z zewnątrz, z Poznania, któremu Bydgoszcz najpierw wydaje się nieciekawa oraz z punktu widzenia człowieka, który w nią wrasta i się do niej przekonuje. Kim czuje się Pan na obecnym etapie życia, po tych 20 latach? Może dlatego, że piszę trochę z zewnętrznego punku widzenia, nie mam kompleksu bydgoszczanina, który często czuje się nieswojo w stosunku do Poznania czy do Torunia. Choć, moim zdaniem, niesłusznie. Jeśli chodzi o mnie, to w dużej mierze czuję się bydgoszczaninem. Spędziłem tu kawał życia. W Poznaniu zostały moje dzieci, ale ja zadomowiłem się już w Bydgoszczy, która podoba mi się coraz bardziej pod względem architektury, kultury. Sam staram się dołożyć swoją cegiełkę do jej rozwoju choćby poprzez Klub Profesorów, który zorganizowałem, abyśmy mogli dyskutować nie tylko o sprawach naukowych. A nie obawia się Pan, że ludzie będą teraz ostrożniejsi w rozmowie z Panem? Bo przecież w Dziennikach ujawnił Pan trochę ich „powiedzeń,” które

były skierowane tylko do Pana uszu. Np. przytacza Pan opinię Stefana Pastuszewskiego, który wyraża się o Romanie Jasiakiewiczu per „gbur”. Czy zupełnie prywatne powiedzenia biskupa Tyrawy. Może będą ostrożniejsi, może nie. Ja myślę, że jeśli komuś zależy na prawdzie, to przejdzie do porządku dziennego, bo w końcu nikogo nie obrażam. Powtarzam tylko to, co cytowane osoby powiedziały publicznie, nie zastrzegając się, że jest to tylko do mojej wiadomości. Biskup Tyrawa ma duże poczucie humoru i na pewno nie będzie miał o moje stwierdzenia pretensji. A prezydent Jasiakiewicz chyba zdaje sobie sprawę z tego, że przez wielu urzędników był tak właśnie postrzegany. Ale przecież był skuteczny. Kiedyś byłem krytyczny w stosunku do prezydenta, ale dziś, w konfrontacji z prezydentem Dombrowiczem, muszę powiedzieć, że był znacznie lepszym prezydentem niż Dombrowicz, który dzień przed swoim wyborem odwiedził mnie w Instytucie. Co nie oznacza, że po wyborach utrzymywał ze mną kontakty. Natomiast kiedy później prosiłem go o rozmowę, nie znalazł dla mnie czasu przez dwie kadencje. A chciałem pewnymi publikacjami na temat promocji miasta zainteresować zarówno pana Dombrowicza jak i Grześkowiaka jako włodarzy miasta. Pan Dombrowicz w ogóle nie zechciał mnie przyjąć, a pan Grześkowiak zwodził mnie przez kilka miesięcy. Przyszedł Rafał Bruski i jedna jego decyzja pomogła w ukazaniu się tej książki. Chociaż jego sekretarka broni dostępu do szefa, co jest złym przejawem, jeśli prezydent odetnie się od naukowców i artystów, a pozostaną mu tylko działacze partyjni, którym się tylko zdaje, że wszystko wiedzą. Bardzo dużo jest w Pana słowach goryczy dotyczących nie tylko osób z ratusza, ale też z uniwersytetu. Owszem, jest. Władze uniwersytetu, zwłaszcza rektor Józef Kubik nie miał pomysłu na stworzenie środowiska naukowego. Sam może pomysłu nie mieć, ale wtedy trzeba rozmawiać ze swoją kadrą. A on się od niej odciął. To jest dla mnie zupełnie niezrozumiałe. Z kim bym nie rozmawiał na mojej uczelni, wszyscy mają krytyczny stosunek do rektora Kubika. Czekają wręcz na jego odejście, ale na posiedzeniu senatu tylko pojedyncze osoby mają odwagę powiedzieć prawdę. Ja myślę, że ten lęk ma swoje korzenie jeszcze z czasów PRL-u. Dziś nic nam nie grozi, a jednak się boimy. Moim zdaniem najbardziej boimy się samych siebie. Urszula Guźlecka

Promocja książki Józefa Banaszaka Wybrałem Bydgoszcz. Dzienniki 1989-2009 niedziela, 19 czerwca, godz. 18, Węgliszek Czerwiec 2011 |

| 57

B I K kobietom

Nowy wspaniały świat. Świat Bab Firma Katarzyny Fik – Świat Bab – istnieje w Bydgoszczy, z przerwami, od stycznia 2008 roku. Pomysłodawczyni i założycielka opowiada nam skąd pomysł na taki biznes i o tym, co w najbliższym czasie przygotowała dla bydgoszczanek. Kilka lat temu wyprowadziłam się do Poznania – opowiada Katarzyna. – Co weekend wracaliśmy tu z moim partnerem, gdyż mamy tutaj przyjaciół, lubimy aktywnie spędzać czas. Nasi przyjaciele dziwili się, czemu nie zostajemy w Poznaniu, bo przecież w Bydgoszczy „nic się nie dzieje”. Gdy Kasia proponowała znajomym, by sami się aktywizowali i organizowali sobie czas wolny, słyszała, że tu się nie da, że bez sensu. I trochę na przekór, na złość wróciła i założyła Świat Bab.

Postawiłam na kobiety. Ale nie tylko – mówi Kasia. – Przygotowujemy imprezy mieszane i dla dzieci. Dla osób prywatnych i dla firm. Ostatni rok pokazał, że inwestowanie w kobiety to dobry kierunek. Co takiego robi Świat Bab? Zaczęłyśmy od spotkania modowego w Słonecznym Młynie, podczas którego można było skonsultować się ze stylistką – Moniką Madaj. Następnie rozmawiałyśmy o zdrowiu, o projektowaniu wnętrz. To są takie spotkania – pigułki. Dietetyczki, trenerki, projektantki dzielą się z paniami swoją wiedzą. 58 |

| Czerwiec 2011

Flagową imprezą Świata Bab jest Zamieniada – inaczej Swap party polega na tym, że panie wymieniają się ubraniami, dodatkami, butami, książkami, akcesoriami. Najbliższa Zamieniada odbędzie się 4 czerwca w Wyższej Szkole Gospodarki w sali widowiskowej Muzeum Fotografii o godz. 15. Wstęp kosztuje 5 zł. Panowie wchodzą za darmo. Dodatkową atrakcją tej edycji będzie program kabaretowo-muzyczny, który przygotował kwartet smyczkowy złożony z samych pań. Świat Bab przygotowuje też projekt sesji rodzinnych. Piotr Ulanowski będzie fotografował, a Monika Madaj stylizowała. – Chcemy, by wróciła moda na wyprawy z fotografem i z całą rodziną – tłumaczy Katarzyna Fik. – By te zdjęcia nie były wyłącznie w wersji cyfrowej, a wywołane, zawarte w pięknym albumie, wielopokoleniowe.

Animowanie czasu dla dzieci to kolejna działalność, którą zajmuje się Świat Bab. – Zajęcia plastyczne, robienie biżuterii, kartek okolicznościowych – Świat Bab stawia na zajęcia manualne. Więcej informacji na temat najbliższych planów Świata Bab znajdziecie na stronie www.swiatbab.pl. Wśród wielu z nich, warto wspomnieć o comiesięcznych spotkaniach biznesowych dla aktywnych kobiet. Panie spotykają się w restauracji Eljazz, by wymienić kontakty biznesowe, nawiązać współpracę, wesprzeć się. Mile widziane są też panie z dziećmi, którymi podczas gdy ich mamy będą ubijać interesy, zajmie się profesjonalna opiekunka. Dominika Kiss-Orska

moda

Moda sztuka muzyka Bydgoski kolektyw artystyczny Bestrona 18 czerwca zaprasza na wydarzenie, jakiego w Bydgoszczy jeszcze nie było. Kramberry to autorskie projekty młodych designerów, muzyka na żywo, czerwcowe, gorące słońce, zimne napoje i grill. Jednym słowem – najlepsza impreza modowa w naszym regionie. Jeżeli interesujecie się modą, lubicie świeże i oryginalne projekty, chcecie czuć się dobrze i wygodnie, w tym co nosicie, to nie może was zabraknąć na Kramberry. Na pomysł zorganizowania Kramberry wpadła grupa znajomych tworząca kolektyw Bestrona. Działają w Bydgoszczy od pięciu lat i mają głowy pełne pomysłów. W ostatnim czasie organizują cykl wystaw Re:format oraz koncerty i imprezy w bydgoskich klubach (więcej o Bestronie można było przeczytać w majowym numerze BIK). Czym jest Kramberry i skąd pomysł na zorganizowanie imprezy modowej w Bydgoszczy? Kramberry to wydarzenie, którego głównym celem jest przygotowanie targów odzieżowych, na zasadzie wyprzedaży, dla producentów marek, którzy mają utrudniony dostęp do lokalnego rynku. Ponad 20 producentów z całej Polski, których, do tej pory, znaliście ze sklepów internetowych, przyjadą do Bydgoszczy ze swoimi projektami. Po raz pierwszy będzie okazja przymierzenia odzieży, zapoznania się z produktem, poroz mawiania z producentem. To jedyna tego typu impreza w naszym regionie. Podczas Kramberry będziecie mogli zobaczyć i kupić ciuchy, torby, „nerki”, buty, zabawki, rowery, deski oraz produkty codziennego użytku. Wśród wielu znanych gości spotkacie lubianych przez wszystkich: Pan tu nie stał oraz Nenukko. Wszyscy producenci podkreślają, że ich projekty, to przede wszystkim filozofia, z którą się utożsamiają. To oryginalność i wyrażanie siebie, poprzez to, co nosimy. Kramberry to wydarzenie dla wszystkich, którzy wiedzą, jak ważne w życiu jest poczucie estetyki oraz niebanalność. To także inicjatywa, która ma zgromadzić ludzi szukających swojego stylu i prawdziwej pasji. Kramberry ma też edukować i poszerzać horyzonty.

Zaproszeni projektanci oraz dystrybutorzy zostali ściśle wyselekcjonowani. Każdy z nich propaguje aktualne trendy projektowania oraz uważnie obserwuje zmieniające się tendencje modowe i designerskie w Polsce i na świecie. Podobne imprezy odbywają się w Krakowie i Warszawie. Są już tak popularne, że na stałe wpisały się w imprezowy kalendarz tych miast. Oragnizatorzy Kramberry również mają nadzieję, że pierwsza edycja imprezy będzie początkiem wieloletniego projektu. Kramberry to nie tylko targi odzieżowe, ale również pokazy filmów amatorskich młodych, lokalnych artystów oraz przeglądy najnowszych kolekcji wystawiających się firm. Kramberry zbiegnie się również z kolejną wystawą z cyklu Re:format. Tym razem gościem będzie Oskar Podolski, warszawski artysta, który pojawi się wraz ze swoim najnowszym projektem OESU. Zobaczymy jego część, który jest równocześnie pra-

cą magisterską realizowaną na Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Jego prace wyróżnia prosty styl, a sposób komponowania chaosu od razu informuje o jego obecności. Niejednokrotnie bawi się symbolami i ikonami czasów. Na plakatach walczy karabinami i kwiatami, chętnie ironizuje i zamieszcza podteksty. Jego logotypy jak i typografia są zazwyczaj mocne i proste. Prace Oskara Podolskiego można już było oglądać w Bydgoszczy w Tabu. Wys tawa cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. Wyprzedaży towarzyszyć będzie muzyka, którą zapewnią artyści z Bydgoszczy, Torunia oraz pochodzący z Częstochowy Kixnare. Kixnare, czyli Łukasz Maszczyński, współpracował z wieloma postaciami polskiej sceny hiphopowej. Projekt o nazwie „Class of 90’s” wydany w 2007 roku ugruntował jego pozycję na liście najbardziej kreatywnych producentów w Polsce. Bez wątpienia impreza skierowana jest do wszystkich mieszkańców Bydgoszczy. Każdy znajdzie coś dla siebie. Zarówno osoby interesujące się na co dzień modą, streetartem, streetwearem, jak i osoby nie mające z nimi wcześniej do czynienia. Dzięki Kramberry osoby, które nigdy nie miały styczności ze sztuką i modą ulicy będą miały okazję ją poznać i znaleźć inspirację do stworzenia własnego stylu. Kramberry odbędzie się w sobotę, 18 czerwca w klubie Tabu przy ulicy Wiatrakowej 1 w Bydgoszczy. Wyprzedaż trwać będzie od godz. 12 do 18. Po zakupowym szaleństwie, wszyscy wracają do domu, przebierają się w nowe stroje i chwilę później wracają na after party. Impreza rozpocznie się o godz. 21. Zagrają: Kixnare (JuNouMi Record / Kraków), Finger (Toruń), Soulitary (Bydgoszcz), The Love Lab. Impreza pozwoli na swobodną wymianę zdań między projektantami a odbiorcami ich sztuki. Wszystkie szczegóły dotyczące imprezy oraz wystawców znajdziecie na oficjalnej stronie wydarzenia: www.kramberry.pl oraz na Facebooku – www.facebook.pl/kramberry. Edyta Iliaszewicz Czerwiec 2011 |

| 59

studia

Nowy kierunek na UTP: architektura wnętrz Dziekan Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska prof. dr hab. inż. Adam Podhorecki: Kierunek architektura wnętrz formalnie jest już utworzony. W okresie wakacyjnym odbędzie się rekrutacja na studia i od października ruszają zajęcia. Skąd pomysł na taki wydział na naszej uczelni? Jesteśmy na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska na UTP i to budownictwo jest właśnie najstarszą, najsilniejszą komórką i doszliśmy do wniosku, że doskonałym dopełnieniem tego wydziału będzie architektura wnętrz. Do tego nie ma takiego kierunku studiów w naszym regionie kujawsko-pomorskim. Powołanie architektury wnętrz było naturalną konsekwencją rozwoju całego wydziału. Poza tym dziś, kiedy jakość życia znacznie się podniosła, ludzie zaczęli zwracać uwagę na to, jak mieszkają, jak urządzają swoje domy, jaka przestrzeń ich otacza, jak urządzone są miejsca, w których pracują, rośnie zapotrzebowanie na tego typu specjalistów. Na fachowców od urbanistyki, architektów, architektów krajobrazu po projektantów wnętrz właśnie. Jakiś

czas temu tworząc kierunki urbanistyka i architektura, doszliśmy do wniosku, że są to kierunki po części artystyczne i utworzyliśmy jednostkę Zakład Rysunku Malarstwa i Rzeźby, zatrudniliśmy wykładowców parających się sztukami pięknymi i tak do kadry dołączyły pani dr hab. Aleksandra Simińska oraz pani dr Anna Bochenek. Pojawiła się również grupa absolwentów akademii sztuk pięknych, którzy są asystentami w zakładzie. Pozornie świat artystyczny i techniczny trudno ze sobą zgodzić, ale teraz na naszej uczelni widać, że doskonale wzajemnie się przenikają, uzupełniają. Artyści wprowadzili do nas egzotykę, wysmakowane poczucie estetyki i piękna. Wyposażyli nas w nowe środki wyrazu. Wykładowcy przedmiotów artystycznych, humanistycznych, takich jak historia sztuki, historia architektury prowadzą również zajęcia na kierunkach technicznych ponieważ uczelnia chce wypuścić w świat człowieka wykształconego o szerokich horyzontach. Zdaję sobie sprawę, że nasi absolwenci będą potem odpowiedzialni za tkankę miejską, że inżynierowie architekci, urbaniści, projektanci będą odpowiedzialni za proces inwestycyjno-budowlany i od ich umiejętności będzie zależało to, jaki kształt przybierze w przyszłości nasza przestrzeń publiczna. notowała Monika Grabarek

Wa r s z t a t y w G a l e r i i M i e j s k i e j B WA w B y d g o s z c z y. B y ł y o n e s k i e r o w a n e d o k a n d y d a t ó w n a a r c h i t e k t u r ę w n ę t r z .

60 |

| Czerwiec 2011

performance

Johannes Deimling w Bydgoszczy Danuta Milewska opowiada o projekcie PED „Prezentacja Eksperyment Działanie – cykl wystaw sztuki aktualnej w Mózgu”: Od dłuższego czasu marzyłam o tym, by zaprosić do Bydgoszczy Johannesa Deimlinga, który jest artystą, performerem, ale też kuratorem i profesorem. Johannes jest teraz na takim etapie swojej kariery, w którym często mówi, że ma dość sztuki i chciałby zająć się normalnym życiem – cokolwiek to znaczy… Nie ukrywam, że mi taki pomysł też chodził po głowie, bo wydaje się, że światek artystyczny jest już trochę sobą znudzony, tym ciągłym robieniem sztuki i co to właściwie znaczy ta sztuka… Postanowiłam zaprosić Deimlinga do naszego miasta właśnie po to, by pokazał, opowiedział lub w jakiś inny sposób dał do zrozumienia, czym jest sztuka dla niego, co znaczy być artystą. Jestem przekonana, że właśnie Bydgoszcz jest świetnym miejscem na tego typu refleksje. Artysta zaprezentuje czwartą część serii performensów Leaking memories, czyli Wspomnienia ulatniają się. Johannesa bardzo ucieszyła możliwość przyjazdu do Bydgoszczy. Od razu zapytał, czy będzie mógł się spotkać z mieszkańcami. Oczywiście taka interakcja jest jak najbardziej pożądana i sama jestem ciekawa, jak ona będzie wyglądała i co z niej wyniknie. Zjawi się u nas 13-14 czerwca, by trochę tu pobyć, porozmawiać z ludźmi i poczuć to miasto. To człowiek, który kocha ludzi, jest wnikliwym obserwatorem, lubi spacerować w butach z chleba, co zawsze wzbudza zainteresowanie przechodniów. Deimling pojawi się u nas w ramach konkretnego wydarzenia. Jestem koordynatorem cyklu wystaw sztuki aktualnej w Mózgu pod nazwą Prezentacja, eksperyment, działanie i zaprosiłam Johannesa do tego projektu. Udało mi się zaprosić do współpracy Galerię Miejską bwa, która w tym samym czasie organizuje „Noc z performance” i jest to świetna okazja, by połączyć siły i spotkać się. Podczas tej nocy 17 czerwca w bwa zapre-

zentują się głównie bydgoscy artyści i Johannes po prostu do nich dołączy z eksperymentem miejskim. Szczegóły tej akcji trudno przewidzieć, sama nie wiem, co on nam zaprezentuje. Czy przeprowadzi publiczność z Galerii bwa do Mózgu, czy jeszcze coś innego wydarzy się w przestrzeni między tymi miejscami, może w parku. Jak zareagują ludzie zaangażowani do tej akcji, o tym wszystkim przekonamy się 17 czerwca. Dodam jeszcze, że tego wieczoru odbędzie się w Mózgu degustacja win w wyniku współpracy

z Winosferą, co pewnie Johannes uwzględni w swoich działaniach artystycznych. Johannes Deimling po nocnych działaniach w Mózgu i bwa pozostanie jeszcze przez tydzień w naszym mieście w rezydencji artystycznej mojej rozmówczyni Danki Milewskiej. Prezentacja Eksperyment Działanie – cykl wystaw sztuki aktualnej w Mózgu. Projekt dofinansowany ze środków Urzędu Miasta w Bydgoszczy. Czerwiec 2011 |

| 61

gRAFIKA

Hanna Strychalska

Opisanie świata według

Leszka Wyczółkowskiego W dniach 12.01.-13.03.2011 roku, w Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego, zaprezentowano wystawę „Grafika – kod naturalny”, autorstwa Leszka Wyczółkowskiego. Artysta od lat mieszka w Kanadzie, jest siostrzeńcem Leona Wyczółkowskiego. Na ekspozycji o charakterze monograficznym wystawiono prace z ostatnich blisko 25 lat. Główną inspiracją dla artysty jest natura. Ukazuje ją poprzez fragmenty. Oglądane w powiększonym kadrze lub, jak się zdaje, pod mikroskopem, nabierają wagi symbolu. Nie wiadomo, czy patrzymy na kałużę, czy na ocean, nad którym unosi się wilgotna mgła [„Refleksje”, 1987]. Smuga światła, rozdzielająca przestrzeń ciemności, przywodzi na myśl biblijny opis stworzenia [„Zaćmienie”, 1992]. Kula z dalekimi rozbłyskami w tle może być zarówno grudką kwarcu, jak i planetą [„Obcy”, 1987]. Artysta posługuje się tradycyjnymi technikami kwasorytniczymi, które wymagają wielkiej sprawności i precyzji ręki, czyli akwafortą i akwatintą. Zdarza się, że łączy je ze sobą. Powierzchnię grafiki uplastycznia dzięki technice embossingu i wypukłodruku [„Medytacja”, 2004]. Graficzny motyw eksponuje na grubym, fakturalnym papierze, białym lub kremowym. Wyczółkowski ceni sobie grafikę czarno-białą. Zestawia obraz figury geometrycznej – kwadratu albo koła, często też koła wpisanego w kwadrat, na zasadzie pozytyw-negatyw [„Świadectwo”, 2009; „Sentymentalny”, 2009]. Po mistrzowsku wydobywa z bieli i czerni cały zasób szarości. Niekiedy podbarwia je niebieskością lub pomarańczem, wzbogacając mono62 |

| Czerwiec 2011

chromatyzm o delikatną, liryczną nutę koloru [„Genesis”, 1987]. Zupełnie inny cel ma wprowadzenie do kompozycji intensywnej czerwieni czy żółtego. Forma-barwa, choć kształtem podobna innym, sąsiadującym z nią, stanowi zawsze akcent kolorystyczny. Przyciąga i skupia uwagę widza. Powoduje, iż nadajemy jej wyjątkowe znaczenie, nie tylko plastyczne, ale i treściowe. Czasem żółty kwadrat albo czerwony okrąg jest jak puenta w opowiadaniu. Plastyczny opis sytuacji, uczucia, wyobrażenia, wzmocniony przez akcent barwy, a dookreślony jeszcze przez nieco melancholijny

gRAFIKA

czy ironiczny tytuł pracy – zyskuje wydźwięk wręcz filozoficzny [„Tłumacz”, 2005]. Literackość tytułów, przyczyniająca się do wrażenia wzajemnej zależności pomiędzy słowem a obrazem, jest cechą charakterystyczną grafik artysty [„Finalista”, 2002]. Tak więc sprawność techniczna, poznanie zasad naszego postrzegania – i wynikający z tego element gry optycznej – nie są tu celem samym w sobie. Poruszona tafla wody, kora i słoje drzewa, kosmiczny pył, huba, pasy przejścia dla pieszych, wąskolistne trawy, czy mały skorupiak. To rozrzucone fragmenty rzeczywistości, zamknięte w geometrycznych kształtach [„Wiadomości”, 1991]. Z czasem znajdują one swoje miejsce na pros

tokątnych płaszczyznach papieru, w ramach wypukłej kratownicy, z wytłoczonymi polami „przeznaczeń”. Każda forma stworzona na podstawie matrycy idei. Dokładnie w określonym miejscu, gdzie ujawniony zostaje jej sens. Towarzyszy jej nieprzejednana czerń lub czysta biel [„Dziennik”, 2002; „Odkrycie”, 2001]. Sąsiaduje z geometrycznymi figurami, ich fragmentami i wycinkami ich kombinacji, oraz kolorem, jak ze zbiorem przeciwieństw albo … dopełnień. Droga wiedzie więc od obserwacji natury, chęci ogarnięcia wrażeń, do formalnego i wewnętrznego uporządkowania. Matematyczna dyscyplina kompozycji, która uwydatnia znaczenie każdego środka wyrazu dla pełnego odbioru całości, znajduje zrozumie-

nie w „konstruktywistycznej” aranżacji wystawy. Ponadto, w ramach właściwie chronologicznej ekspozycji, ulegamy sugestii, iż pewne prace możemy czytać łącznie, prawie jak dyptyk, tryptyk itd. Inne są jak kulminacja, wyeksponowane na barwnych płaszczyznach i otoczone przez rząd mniejszych prac. Jeszcze inne tworzą ciąg zamknięty z obydwu stron lub zaakcentowany z jednej, poprzez czerwony, czy też żółty kwadrat. Na wystawie odnajdujemy grafiki, które można określić jako „pierwsze”. Skupiają one w sobie, na podobieństwo epicentrum, rozrzucone – a widoczne na innych przedstawieniach – okruchy rzeczywistości. Odnoszą się do natury, czyli przyrody i człowieka, a także do rzeczywistości materialnej i duchowej. Są symbolicznym i pełnym obrazem świata. To rodzaj syntezy w kontekście innych grafik, będących przykładem analizy zjawisk czy sytuacji. Przedstawione w centrum drzewo jest planetą Ziemią, a równocześnie kulą, czyli formą doskonałą, symbolizującą Boga. Drzewo zakorzenione w ziemi, nasączone życiodajną mocą, wypełnia swoją obecnością idealny kształt w przestrzeni, dosięgając nieba. Siłę stwórczą, dla której plastyczną metaforą jest drzewo życia, otaczają różnorodne, „poukładane” formy istnienia, zgodnie ze zhierarchizowanym porządkiem rzeczy [„Pejzaż księżycowy II”, 1994]. Także średniowieczna katedra, przypominająca świątynię z Normandii, trwa w dwóch wymiarach. Jest monolitem drążonym przez światło w skalnej albo drzewnej strukturze oraz, w innej graficznej odsłonie – budowlą duchową w otoczeniu surowego pejzażu, jak z opowieści Nibelungów [cykl sześciu prac ukazujących katedrę, 1990].

Reprodukcje pochodzą ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Fot. Wojciech Woźniak. Czerwiec 2011 |

| 63

64 |

| Czerwiec 2011

UNIWERSYTET K AZIMIERZA WIELKIEGO W BYDGOSZCZY

w w w.uk w.edu.pl

Czekamy na Ciebie na UKW! Do waszej dyspozycji oddajemy 30 kierunków studiów oraz kilkadziesiąt specjalności na studiach pierwszego i drugiego stopnia, na których możecie studiować w trybie stacjonarnym oraz niestacjonarnym (zaocznym). Rejestrację kandydatów rozpoczęliśmy 9 maja. Wystarczy wejść na stronę www.rekrutacja.ukw.edu.pl, założyć swoje konto oraz wybrać kierunek, na którym chcecie studiować. Pamiętajcie: studia na uniwersytecie to studia w solidnej i sprawdzonej Uczelni. Wszystkie nasze kierunki na bieżąco sprawdzane są przez Państwową Komisję Akredytacyjną, dbającą o jakość nauczania w polskim szkolnictwie wyższym!

czych, które mają obowiązek zatrudniać specjalistów ds. obronnych. Studia Bezpieczeństwo narodowe uruchomione zostaną w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym, a prowadził je będzie Instytut Nauk Politycznych. Matematyka finansowo-ubezpieczeniowa, studia stacjonarne drugiego stopnia Absolwenci uzyskują niezbędną wiedzę i umiejętności ze szczególnym uwzględnieniem zastosowań matematyki w dziedzinie finansów i ubezpieczeń oraz nauk pokrewnych (np. statystyki).

Sprawdźcie nas, bo dodajemy, pomnażamy, potęgujemy!

Co nowego na UKW? Nowe, atrakcyjne specjalności: CSI: Bydgoszcz! Fizyczne podstawy kryminalistyki to nowa specjalność na fizyce. Będziemy jedynym w Polsce i jednym z kilku na świecie uniwersytetów prowadzących taką specjalność. Wiele dziedzin fizyki ma kluczowe znaczenie dla analizy sądowej. W policyjnych laboratoriach bada się np. balistykę pocisków, zderzenia pojazdów, wybuchy, ślady krwi itp. Laboratoria kryminalistyczne powszechnie zatrudniają fizyków, których stosunkowo łatwo przeszkolić w kierunku potrzeb i wymagań stawianych przez te jednostki. W planach mamy ścisłą współpracę z Komendą Wojewódzką Policji w Bydgoszczy (w ramach funkcjonującej umowy o współpracy pomiędzy naszymi instytucjami). „Fizyczne podstawy kryminalistyki” to specjalność, która łączy ze sobą program studiów fizycznych, chemicznych i informatycznych w kryminalistyce. Dołączy do dwóch innych specjalności, które oddaliśmy do dyspozycji studentom: fizyki z informatyką oraz fizycznych podstaw mikroelektroniki. Przewidujemy uruchomienie specjalności na studiach I i II stopnia od roku akademickiego 2011/2012. Bezpieczeństwo narodowe to jeden z nowych kierunków w szkolnictwie wyższym. Jego studenci zapoz nają się z różnorodną tematyką, m.in. z problematyką bezpieczeństwa w sferze antyterrorystycznej i militarnej, uwarunkowań politycznych i ekonomicznych procesów zachodzących na świecie oraz zagrożeń ekologicznych. Głównym celem studiów jest przygotowanie studentów do pracy w zakresie zarządzania kryzysowego, które obejmuje zagadnienia zapobiegania (prewencji), zwalczania i likwidacji skutków najróżniejszych kryzysów, które dotknąć mogą państwo i społeczeństwo. Absolwenci kierunku Bezpieczeństwo narodowe będą przygotowani do pracy w administracji rządowej i samorządowej, jak również w jednostkach gospodar-

Sieci i systemy rozproszone – nowa specjalność na informatyce inżynierskiej W ramach specjalności studenci zapoznają się z nowoczesnymi sieciami telekomunikacyjnymi i przemysłowymi oraz technologiami mobilnymi i rozproszonymi. Studentom oferujemy zajęcia w ramach programu IT Academy, przygotowanie do egzaminu certyfikowanego Cisco CCNA, bezpłatny dostęp do szeregu materiałów e-learningowych programu IT Academy Student Pass i wiele innych. Pedagogika, specjalność pedagogika wczesnoszkolna i wychowanie fizyczne, studia pierwszego stopnia Absolwenci uzyskują przygotowanie pedagogiczne oraz kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach i klasach I-III szkoły podstawowej. Absolwenci posiadają też kompetencje kierownicze, interakcyjne, organizacyjne.

w w w.rek rutacja.uk w.edu.pl Czerwiec 2011 |

| 65

66 |

| Czerwiec 2011

Fot. ZbyZiel

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku Miejski Ośrodek Kultury w Bydgoszczy serdecznie zaprasza do odwiedzania Zespołu Pałacowo-Parkowego w Ostromecku. XIX-wieczny Pałac Nowy po całkowitym odrestaurowaniu odzyskał swoją dawną świetność. Dysponuje bogato wyposażoną restauracją i bazą noclegową (22 stylowo urządzone pokoje). Restauracja jest czynna codziennie od środy do niedzieli w godzinach 10.00–18.00, w sezonie jesienno-zimowym, a w sezonie wiosenno-letnim w godzinach 10.00–20.00.

Udzielanie ślubu w plenerze w Zespole Pałacowo-Parkowym w Ostromecku

Udzielanie ślubu w Pałacu Nowym w Ostromecku

Zespół Pałacowo-Parkowy prowadzi także szeroką działalność kulturalną. Wyjątkowo malowniczy park krajobrazowy pozwala na organizację niezwykle widowiskowych imprez plenerowych (festiwali, pikników, eventów), natomiast klasycystyczne wnętrze pałacu podnosi rangę koncertów muzyki klasycznej, wernisaży, warsztatów tanecznych. Przestrzeń Zespołu Pałacowo-Parkowego harmonijnie łączy wydarzenia ze wszystkich dziedzin sztuki, w których uczestniczą nie

Festiwal Harmonijki ustnej Fot. Dorota Ratajczak

tylko dorośli odbiorcy kultury; z myślą o młodzieży organizowane są zajęcia edukacyjne z zakresu historii sztuki, plastyki, muzyki i poznania historii Zespołu Pałacowo-Parkowego w Ostromecku. W ofercie znajduje się ponadto kompletna organizacja wesel (z możliwością udzielenia ślubu w plenerze i we wnętrzach Pałacu), studniówek, bankietów, zjazdów, konferencji, uroczystości komunijnych, jubileuszy, spotkań rodzinnych, grillowych garden party oraz wielu innych imprez okolicznościowych.

Międzynarodowy Festiwal Harmonijki ustnej z piknikiem i degustacją produktów regionalnych Fot. Dorota Ratajczak

Rzeczka angielska w parku w Zespole Pałacowo- -Parkowym w Ostromecku Fot. Dorota Ratajczak

Na spokojny wypoczynek, zadumę i regenerację sił zapraszamy do parku z korzystnym mikroklimatem. Znajdą tu Państwo wiele zacisznych miejsc z uroczym krajobrazem starorzecza Wisły. Szczegółowe informacje znajdą Państwo na stronie: www.palacostromecko.pl Tel. 523 817 930, 523 646 411

Czerwiec 2011 |

| 67

Bydgoski Insynuator Kulturalny mało odpowiedzialny organ Idzie nowe Powernisażowe konwersacje, sztuki kontemplacje i toastowe degustacje odbywały się w Galerii Kantorek, jak dotąd, na stojąco. Ale że kultura w Bydgoszczy jest, jak wiadomo, w budowie, przeto do starego obyczaju dobudowano nowy element. Począwszy od wystawy malarstwa Waldemara Byrgera Elżbieta Kantorek wystawiać będzie dwa krzesła do zasiedlenia przez szczególnie zasłużonych. Pierwszymi wyróżnionymi zostali Janusz Kochanowski i Łukasz Płotkowski. Jako że zasłużonych mamy wielu, a krzesła tylko dwa i aby uniknąć spekulacji dlaczego siedzi ten a nie tamten – na kolejnych wernisażach siedzące miejsca mają być przydzielane drogą losowania.

Zdzisława Prussa (89)

przeżywa twórczość swoich koleżanek po pędzlu i palecie. Jak nam donoszą rzecznikiem prasowym nowej galerii ma być Olga Brysiak. Daje to gwarancję, że organizowane na Osiedlu Leśnym wystawy odbiją się głośnym echem w opiniotwórczym Śródmieściu.

Promocyjne szanse Nie od dziś wiadomo, że my, Polacy, lubimy delektować się klęskami wszelakimi. Z powodu demolki na stadionie Zawiszy mówiła o Bydgoszcz cała Polska. Jest więc szansa, że i bydgoska realizacja Dziadów doczeka się ogólnokrajowego rozgłosu. Wszak dramat Mickiewicza też został nieźle zdemolowany.

Historyczna wpadka Dodka

Lusterko wsteczne (-25)

Z książki S. Kopera Życie prywatne elit artystycznych Drugiej Rzeczpospolitej dowiadujemy się, że Adolf Dymsza podczas gościnnych występów w Bydgoszczy nawiązał romans z jedną z kabaretowych artystek. Gdy małżonka słynnego Dodka dowiedziała się o tym „niewiele myśląc wsiadła w pociąg i zjawiła się nad Brdą. Tam rozprawiła się z rywalką za pomocą parasolki, a i niewiernemu mężowi również się dostało”. Optujemy więc, żeby na ławeczce przy rogu Gdańskiej i Śniadeckich posadzić obok Rejewskiego – łamacza szyfrów, także Dymszę z połamaną parasolką na głowie. Czy po Kazimierzu Wielkim Bydgoszcz przywłaszczy sobie także Wielkiego Komika? Wszystko w rękach Jerzego Derendy i w dłucie Michała Kubiaka.

Ćwierć wieku temu (czerwiec 1986):

Para za parą Jeżeli do tanga trzeba dwojga, to do rock and rolla tym bardziej. Dlatego znany indywidualista Grzegorz Pleszyński postanowił wejść w twórczą kooperację z brytyjską artystką Ann Noël, by z nią sprokurować Rock’n Rollową historię sztuki. W bydgoskim środowisku zaczęły się spekulacje czy duet Noël-Pleszyński będzie konstelacją trwałą i dołączy do tak znanych nadbrdzianych tandemów jak: Szpak i Sobaczak, Kaja i Soliński, Trella i Wądzińska czy historyczny już dzisiaj Sulima i Kamiński.

Plastyczne kasztany Bydgoscy plastycy amatorzy wzbogacili się o jeszcze jedno miejsce ekspozycyjne. A to za sprawą Urszuli Wrzeszcz, która w piwnicy swego domu przy ul. Kasztanowej powołała do życia Galerię Pod Kasztanami. Była solistka Czarnych Beretów i wokalny filar wielu grup estradowych od wielu lat nie tylko sama maluje, ale i głęboko 68 |

| Czerwiec 2011

Estrada Bydgoska zapraszała na Niespodziewaną wizytę sołtysa Kierdziołka z Jerzym Ofierskim w roli tytułowej. W kinie Adria odbywał się Ogólnopolski Przegląd Chórów Kolejarskich. Bydgoskie środowisko artystyczne wybrało swoich delegatów na X Zjazd PZPR zostali nimi: publicysta radiowy Norbert Krawczyk i śpiewak operowy – Jerzy Gruszczyński. W recenzji z Wesela S. Wyspiańskiego Anita Nowak pomstowała na Alojzego Nowaka, że obsadził w roli podkrakowskiego chłopa Andrzeja Waldena „kiedy już na pierwszy rzut oka widać, że to urodzony inteligent”.

www.jolatna.osdw.pl – księgarnia internetowa i stacjonarna

> wygodne formy współpracy

os. Szwederowo w centrum handlowym blisko targowiska; MZK 66, 64, 69, 79

ul. M. Konopnickiej 30 tel. 52 373 26 81 pon.–pt. 10.00–18.00 sob. 10.00–14.00

Autoryzowane Punkty Sprzedaży ul. Śniadeckich 37, Bydgoszcz, tel. 699 408 181, 52/322 36 63 ul. Mariana Rejewskiego 3, Bydgoszcz, tel. 699 406 265, 52/525 62 55

Czerwiec 2011 |

| 71