BIK 10/2012

nr 10 (432) ROK XXXVIII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x cena 2,10 zł (5% VAT)

październik 2012

Leon Wyczółkowski, Autoportret, 1902, akwaforta, papier, sygn. p.d. na marginesie, oł.

Mojej Żonie L. Wyczół

Leon Wyczółkowski, Autoportret, 1906, akwatinta, papier, sygn. p.d. L. Wyczół © Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy fot. Wojciech Woźniak

Honorowy Patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego

Pat r o n at m e d i a l n y

spis treści Mroczny wesołek. O Zdzisławie Prussie, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Dwa miasta, dwie strategie, Żaneta Dycha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Artyści ważni, ciekawi i unikatowi, z Arturem Maćkowiakiem i Bartkiem Kapsą rozmawia Mrcin Szymczak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Światło odwzorowuje wiernie obraz rzeczywistości, Remigiusz Zawadzki. . . . . 7 Najważniejsze, żeby być autentycznym, z muzykami zespołu Trapped Inside Me rozmawia Maciej Federowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Bardzo prosty rytm…, Kuba Ignasiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Radość z grania, z formacją ISME rozmawia Kuba Ignasiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Jan Górec-Rosiński (1920-2012), pożegnanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Koleje losu, czyli trzech pasażerów w wagonie, nie licząc psa, Adam Gajewski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Szymon Andrzejewski – Przez rude okulary (2) „ORP Młodość. Skały na kursie, panie kapitanie!” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Zdzisław Pruss, Bydgoski Insynuator Kulturalny (103). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 wydawca: Miejskie Centrum Kultury dyrektorka: Marzena Matowska 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mok.bydgoszcz.pl www.mok.bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mok.bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak współpraca: Maciej Federowicz, Adam Gajewski, Monika Grabarek, skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel,

druk i oprawa: Abedik, www.abedik.pl redakcja: tel. 523 255 553 bik@mok.bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12 BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

BIK 10/2012 (432) Objętość dotowana: 50 stron.

Rok XXXVIII, nakład 2000 egz.

dystrybucja: częściowo bezpłatny

Wydarzenia Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Galeria Miejska bwa, Galeria Brda, Galeria Kantorek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Akademia Muzyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Teatr Polski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Muzyka u źródeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Stowarzyszenie Artystyczne Mózg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Fundacja Nowa Sztuka Wet Music. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Kościół pw. Św. Polskich Braci Męczenników. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Rok Leona Wyczółkowskiego w placówkach oświatowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Pierwszy Bydgoski Spichlerz Sztuki 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Klub ARKA BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Akademia Kultury i Rozwoju Osobistego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Miejskie Centrum Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Festiwal Camera Obscura 2012. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Leon Wyczółkowski o sobie (7). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

jubileusz Fot. Dariusz Gackowski

Michał Tabaczyński

Mroczny wesołek O Zdzisławie Prussie na jego siedemdziesięciolecie

1.

Jest Zdzisław Pruss najbardziej znanym bydgoskim poetą. Piszę to z całą świadomością kontrowersyjności tego sądu. No to dodam jeszcze, szczególnie ku pokrzepieniu tych wszystkich, którzy w tej konkurencji z nim stają, którzy w tej konkurencji z nim – tak jest – sromotnie muszą przegrać, pocieszenie to marne, ale zawsze jakieś: jest Zdzisław Pruss najbardziej znanym poetą, bo – uwaga! – jest nie tylko poetą. I nie tylko jako poeta jest znany. Jego pozapoetycka sława wspiera skutecznie i wydatnie jego sławę poetycką.

Jest nie tylko poetą, choć być może poetą jest przede wszystkim. Moja ostrożność nie jest skutkiem mojej niepewności – tu mam pewność absolutną: Zdzisław Pruss jest poetą przede wszystkim, bo jest poetą świetnym.

Moja ostrożność bierze się stąd, że pozostałe pola jego aktywności są równie rozliczne, jak i szerokie, istotne, a jego na polach tych praca – naznaczona licznymi sukcesami.

kiej tezy nie stawiam. Takiej tezy stawiać się boję – boję się myśleć, co to by była za poezja, gdyby nie ta masa zajęć – znów, z punktu widzenia miłośnika poezji – pobocznych.

Nie zmienia to faktu, że te poboczności są istotne.

Wśród nich są zupełnie fundamentalne opracowania dotyczące bydgoskiego teatru, opery i życia muzycznego. Przez pomyłkę zostały chyba nazwane leksykonami, a to są – nie ze względu na gatunkowość, ale ze względu na rangę tę zmianę proponuję – encyklopedie! Tak też powinny być tytułowane, tak też powinny być zapamiętane – jako: Bydgoska encyklopedia teatralna, Bydgoska encyklopedia operowa i Bydgoska encyklopedia muzyczna. Dzieła te przytłaczają; nie dlatego, że są ciężkostrawną lekturą. Przytłaczają ogromem pracy, jaka za nimi stoi. Ktokolwiek sobie wyobraża, że ten wyczyn może zostać przez kogoś w najbliższym czasie powtórzony, ten legitymuje się wyobraźnią stokroć większą od mojej.

2.

3.

Wszystkie te aktywności przyćmiewają jego poetycką wielkość. Tak, można, a nawet trzeba z tego zdania wyciągnąć informację, że jakkolwiek one były lub są cenne i budzące podziw, to – z punktu widzenia miłośnika poezji – wyrządzają poetyckiej sławie Prussa niejaką krzywdę. Czy czasem także: wyrządzają krzywdę jego poezji? Tego wykluczyć nie można, chociaż na razie ta2 |

| Październik 2012

A to przecież nie wszystkie poboczności poezji Prussa, to zaledwie ich namiastka (niech to da nam do myślenia: gdy namiastka liczy sobie trzy tomy po – średnio – pięćset i pięćdziesiąt stron każdy, jaka musi być jej reszta! nawet, gdy łaskawie przypomnimy sobie o – wcale nielicznych – współpracownikach, jaka to reszta? ogromna!). Na tę ogromną resztę składają się tomy

jubileusz wspomnień, książki satyrycznych wierszy, bydgoskie albumy, doroczne szopki (o pokłosiu wieloletniej pracy dziennikarskiej nie wspominając).

Ale te poboczności są dla postrzegania Zdzisława Prussa istotne. Te poboczności wraz ze wspomnieniem jego działalności kabaretowej i konferansjerskiej (tak jest, to musi wreszcie tu paść: jest Pruss instytucją, banalna i najprawdziwsza to prawda) jego poetycką działalność albo przysłaniają, albo wykrzywiają nieco jej obraz. Jest Zdzisław Pruss powszechnie uważany za wesołka, jego marginalna w istocie twórczość satyryczna przysłania istotną twórczość liryczną, jego konferansjerska sława przyćmiewa w powszechnym odbiorze jego poezję poważną. Taka to cena; ale żeby było jasne, płacą ją głównie czytelnicy.

4.

Tracą, bo jest Pruss poetą – wiem, że już to mówiłem, ale tego nigdy dość – świetnym. Tracą tym bardziej, że widząc w nim wesołka, wykrzywiają odczytanie jego poezji w najodleglejszy od jej istotnego kształtu sposób. Tematem głównym poezji Prussa jest bowiem mrok ludzkiego świata, mrok nieprzejrzysty i przerażający, stąd jej, jego poezji, największą zaletą jest tego mroku rozświetlanie. Czy przez to staje się on, ten mrok (ale i ten świat) mniej przerażający, tego nie wiem i dociec nie potrafię. Jeśli więc Zdzisław Pruss jest – jak go się postrzega – wesołkiem, to nadzwyczaj mrocznym.

5.

Ta poważna twórczość liryczna Zdzisława Prussa jest ciekawa nie tylko przez jej mroczną problematykę i oryginalną formę (a od razu można powiedzieć, że Pruss należy do tej samej tradycji co Wisława Szymborska i Ewa Lipska, to z tymi poetkami ma w swoich najlepszych wierszach najwięcej wspólnego, chociaż – co się nie kłóci z powyższym rozpoznaniem – jest chyba najpilniejszym znanym mi uczniem Stanisława Jerzego Leca, nie tylko jako aforysty, ale jako niezwykle ciekawego, a trochę zapoznanego, względnie: nierozpoznanego, poety lirycznego). Ta poważna twórczość liryczna Prussa jest ciekawa także ze względu na widoczną już dziś zmienną w czasie różną jej intensywność, na widoczne już z naszej perspektywy zależności pomiędzy różnymi jego tomami, ich toczone ze sobą wzajemnie dialogi.

Co do chronologii tej twórczości, to – obserwowana dziś – rozpada się na dwie, symetryczne gdy idzie o ilość książek (po sześć) fazy; nazwijmy je: pierwszą i drugą. Pierwsza zawiera się pomiędzy debiutanckim tomem Uroczystość rodzinna (1973) a wstrząsającym autobiograficznym tomem Oddział. Wysypisko (1996) i obejmuje razem z wymienionymi sześć książek poetyckich. Z nich najciekawsze dla mnie wydawały się zawsze dwa fragmenty tej trzydziestoletniej niemal działalności poetyckiej. Jeden jest tym bardziej dla

mnie cenny, że nigdy nieprzedrukowywany przez niego w wyborach wierszy i też odrębny od reszty twórczości, stąd też jest mój, prywatny; chodzi o cykl wierszy Refreny z tomu Adresat nieznany. Kameralne, dowcipne i gorzkie, rymowane (wyjątkowa rzecz u Prussa) oktostychy – takie podobne w tonie do Czterowierszy Leca (z jego tomu Nowe wiersze). Drugi to cykl Oddział z tomu Oddział. Wysypisko – relacja wstrząsająca, także przez swoją lekką formę.

6.

Druga faza twórczości rozpoczęła się od wydania w roku 2004 tomu Wszystko składa się z (nie licząc wyboru Pogrzeb starej marynarki z roku 1999, była to najdłuższa, bo ośmioletnia, przerwa między jego tomami poważnej poezji). Jednak ten tom zapoczątkował nowy okres w twórczości Prussa; pod wieloma względami nowy.

Po pierwsze więc, znaczy początek jego zwiększonej aktywności twórczej; od tego czasu, czyli przez lat osiem, ukazało się kolejnych pięć tomów. Po drugie, znaczy też niejaki przełom w tej twórczości: odtąd już Pruss będzie ściślej rozgraniczał swoją naturę satyryka od nerwu lirycznego, jakby chciał w swojej twórczości poetyckiej zamazać ten obraz wesołka, jakim go czytelnicy obdarzyli. Po trzecie wreszcie, jest ten tom początkiem nowego etapu twórczości, bo w nim tkwią początki kilku co najmniej kolejnych tomów – z kilku wierszy, jakie tu pomieścił, narodziły się wprost dwa jego doskonałe tomy: Szukanie indyków i Z ręką na sercu, to tu bowiem podjął tematy, które z czasem rozwinęły się w całe książki (poszczególne wiersze z Wszystko… przedrukował później jako integralne części cykli). Te dwa tomy zresztą, są moim zdaniem szczytowym osiągnięciem drugiej fazy – te swoiste concept albumy, tworzące przemyślaną całość, opowiadają ludzkie doświadczenie w sposób pełny, dogłębny, ale i pełen dobrotliwej czułości dla ludzkich wad. Co nie znaczy, że nie ma w nich mroku. Mroczne są jak nasze życie.

Do nich dorzuciłbym kolejny tom koncepcyjny, Szczygieł z New Jersey. Doświadczenie turysty też jest wspaniałą metaforą ludzkiego życia, tym skuteczniejszą, gdy turysta przyjmuje to, co widzi z zachwytem podróżnika-neofity. Zamykający tom wiersz Strefa zero jest najlepszym wierszem poświęconym wydarzeniom z 11 września, jaki czytałem.

7.

Symetria ludzkiego życia nie jest czymś szczególnie częstym w przyrodzie. Życie symetrii nie lubi. Jeśli jednak ktoś jest fanem symetrii, ja chyba jestem, to może uznać, że stoimy na progu kolejnego etapu twórczości Zdzisława Prussa, etapu, który wypełni znów sześć poetyckich książek. I tego należy jubilatowi życzyć – będą to życzenia dobre: dla niego, ale też i dla nas, jego czytelników, dobre, a możliwe do spełnienia, życzenia długiego, ale i owocnego życia.

Październik 2012 |

| 3

kultura Żaneta Dycha

miasta, strategie Moim głównym zarzutem wobec raportu o kulturze Torunia („BIK” wrzesień 2012) była jego nieobywatelskość. Co się pod tym terminem kryło? To mianowicie, że raport, choć był przygotowany przez zewnętrzny podmiot – w tym wypadku: Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji – nie działał na rzecz społeczności. Działał za to na rzecz władz Torunia (rozumiem, że władze samorządowe są społeczności lokalnej reprezentantem, stąd działanie na rzecz władz jest w jakimś sensie działaniem na rzecz społeczności lokalnej – tłumaczenie to pokrętne, ale…). Działał tak, by władzom Torunia raport i strategia przysporzyła jak najmniej kłopotów (choćby na

poziomie konsultacji). Nie twierdzę, że to źle. Prawem władz jest takie układanie strategii działania, by powodowało ono – z ich punktu widzenia – jak najmniej kłopotów dla funkcjonowania miasta. Twierdzę tylko, że to wbrew misji Małopolskiego Instytutu.

Choćby dlatego twierdzę, że w strategii kultury, którą określić można jako politykę kulturalną, bardziej chodzi o „politykę” niż o „kulturalną”. Jakie są tej polityki założenia? O tym po kolei.

Dziedzictwo kulturowe

Przede wszystkim polityka kulturalna jest wymuszona przez specyficzne zasoby Torunia. Szczególnie – przez jego gotycką tkankę urbanistyczną, której zachowanie jest z jednej strony największym atutem miasta, a z drugiej strony – dużym obciążeniem dla miejskiego budżetu. Zachowanie materialnego dziedzictwa kulturowego jest dla miasta niezwykle ważne. Ważne też dla zysków miasta i jego mieszkańców. Jednak trzeba mieć świadomość, że nakłady na utrzymanie infrastruktury odbijają się na bieżącej kondycji finansowej instytucji kultury (dowiedzieliśmy się niedawno o drastycznej obniżce).

Mikołaj Kopernik

Jest wciąż marką Torunia. Toruń chce, by jego marką był Mikołaj Kopernik. Jak ma się Mikołaj Kopernik do obecnej, a także przyszłej działalności kulturalnej Torunia, jak ma się jego postać do działań toruńskich NGO-sów? Jak ma się postać Mikołaja Kopernika do strategii rozwoju kultury Torunia? Nie wiem, ale ktoś zapewne wie. Kto? Ten, kto forsuje hasło „Toruń miejscem narodzin gwiazd na miarę Mikołaja Kopernika” jako wizję strategiczną kultury w Toruniu. Co ono oznacza, nie podjęłabym się zgadywać.

Kontrola

Istotną cechą mechanizmów kultury Torunia jest ich znaczna zależność od lokalnych władz. Także dlatego strategia rozwoju kultury Torunia będzie wdrażana, a wdrażanie owo będzie monitorowane przez specjal4 |

| Październik 2012

kultura ny zespół. Nie jest zaskoczeniem, że na czele Centrum Koordynacji Wdrażania Strategii będzie stał prezydent miasta. W składzie tego centrum znajdą się wyłącznie urzędnicy trzech wydziałów i miejskich instytucji. Jakkolwiek by tego nie tłumaczyć, wygląda to słabo.

Współpraca

A właściwie jej brak. Wszyscy uważają, że współpraca bydgosko-toruńska jest koniecznością, jednak w strategii rozwoju kultury w Toruniu nazwa Bydgoszcz pada trzy bodaj razy. Uwaga, przytaczam: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy, Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy i Komenda Wojewódzka Policji w Bydgoszczy. Zresztą, nie padają też nazwy miast, z którymi Toruń mógłby współpracować o wiele łatwiej (i poprzez wspólne dziedzictwo – efektywniej; to przykład Chełmna), trzeba się więc cieszyć, że dzięki usytuowanym w Bydgoszczy instytucjom w ogóle nazwa miasta się pojawia. To tyle, gdy idzie o intencje Torunia.

Powyższe założenie polityki kulturalnej nie byłyby ani interesujące, ani – tym bardziej – groźne, gdyby nie fakt, że oba miasta, Bydgoszcz i Toruń, a także najbliższe gminy zyskałyby na harmonijnej współpracy. Gdy Toruń w swojej strategii rozwoju takiej współpracy nie planuje, przyjmuje postawę konfrontacyjną. Przy obecnym stanie potencjałów kulturowych i ekonomicznych głównych miast tego regionu jest to postawa niepokojąca.

o konieczności współpracy na ponadmiejskim czy nawet ponadpowiatowym szczeblu jest nie tyle dla Bydgoszczy (i innych ośrodków regionu) obraźliwy, ale świadczy o niefrasobliwości twórców strategii. Będzie ona przez to mniej realistyczna, a to z kolei oznacza: mniej skuteczna.

Tym bardziej dziwi postawa toruńskich animatorów życia kulturalnego, artystów i dziennikarzy kulturalnych. Postawa władz Torunia bowiem nie dziwi – władze Torunia rozgrywają swoją konfrontacyjną grę, co smutniejsze – znajdują wciąż do tej gry partnerów. Ale postawa ludzi kultury dziwi i smuci. Nie uwierzę, że nie widzą wspólnoty problemów. Trudno mi też uwierzyć w to, że nie mają świadomości, iż razem można te problemy rozwiązywać łatwiej i skuteczniej. Nie chcę być źle zrozumiana, nie chcę też wyjść na ostatnią naiwną, ale nie potrafię nie wołać o jedność środowisk kultury ponad bydgosko-toruńskimi animozjami w obliczu wspólnych problemów. Nawet jeśli torunianie z jakichś powodów (estetycznych? moralnych? sama nie wiem, jakich jeszcze – trochę sobie dworuję, ale tylko trochę) nie chcieliby współpracować z bydgoskimi animatorami, to powinni się jednak przemóc dla dobra własnego i dobra całego regionu. Trochę czuję, że wołam na puszczy (i to nie jest koniecznie Puszcza Bydgoska).

* * * Bardzo ciekawym fragmentem dokumentu Strategia rozwoju kultury miasta Torunia jest analiza pola sił dla obszaru kultury w Toruniu. Wynika z niej jednoznacznie, że twórcy i animatorzy kultury w Toruniu i w Bydgoszczy (i w ogóle w całym regionie) borykają się z podobnymi problemami i napotykają na te same przeszkody w rozwoju działalności. Są to między innymi – przepisuję z dokumentu: uzależnienie instytucji kultury od finansowania z budżetu samorządu terytorialnego, niski poziom sponsoringu kultury na poziomie lokalnych i regionalnych firm, centralizacja podmiotów gospodarczych (np. banki i ich budżety na promocję), konieczność zwiększonej koncentracji instytucji (podmiotów) kultury na wynikach finansowych niż na misji, niespójna polityka regionalna województwa, odpływ młodych, kreatywnych kadr do innych ośrodków.

Każdy chyba animator kultury z Bydgoszczy czy z regionu przyzna, że problemy te są wspólne dla całego regionu. Ale co ciekawsze i ważniejsze – wiele z tych problemów wprost odnosi się do funkcjonowania instytucji (firm, banków, samorządów, stowarzyszeń) na poziomie regionalnym – a więc nie miejskim czy powiatowym, ale wojewódzkim (z tych, które wymieniłam, znajdzie się przynajmniej kilka). W tym kontekście brak w toruńskiej strategii jakiegokolwiek zapisu Październik 2012 |

| 5

festiwale

Artyści ważni, ciekawi i unikatowi Fonomo Music and Film Festival, to kolejna, interesująca propozycja Fundacji Nowa Sztuka Wet Music.

O tym, dlaczego te dwa jesienne dni (19-20 października) warto spędzić w Miejskim Centrum Kultury, opowiedzieli Marcinowi Szymczakowi organizatorzy imprezy, Artur Maćkowiak i Bartek Kapsa.

Działania Fundacji Nowa Sztuka Wet Music coraz wyraźniej wpisują się w krajobraz kulturalny naszego miasta. Dzięki Duchamperiom tchnęliście nowe życie w muszlę koncertową. Relokacje kulturalnie ożywiły zachodnią część śródmieścia. Jaka jest idea październikowego Fonomo Music and Film Festival?

Bartek. Formuła festiwalu zakłada prezentację ciekawych filmów i twórców muzyki, oraz różnego rodzaju związków muzyki z filmem. Dobór poszczególnych punktów programu odbywał się w tak, by zwrócić uwagę odbiorców na przenikanie się tych dwóch dziedzin sztuki i na ich współbrzmienie.

Mamy nadzieję pokazać jak silne związki łączą film i muzykę i to, że na ogół te dwie formy sztuki idealnie się uzupełniają.

Artur. Interesuje nas pewien ulotny związek między filmem (obrazem) i muzyką (dźwiękiem). Chcemy się uważnie przyjrzeć. tym zależnościom. Jest to jednak wydarzenie, które zdecydowanie mniej zafunkcjonuje w przestrzeni miejskiej. Ma po prostu inną naturę niż te, które wymieniłeś. Jeśli chodzi o program, festiwal wpisuje się w ciąg wszystkich wydarzeń, które zorganizowaliśmy przez ponad rok działania naszej fundacji.

Cały czas staramy się prezentować artystów ważnych, ciekawych, w pewnym sensie unikatowych dla naszego miasta. Takich, którzy nigdy nie mieli okazji prezentować tu swojej twórczości lub robili to niezwykle rzadko.

Udało się wam przygotować bardzo interesujący program. Powiedzcie coś więcej o artystach i filmach wybranych na te dwa festiwalowe dni.

6 |

| Październik 2012

Bartek. Jednym z ciekawszych filmów będzie Cure for pain. Jest to historia lidera kultowej formacji Morphine, Marka Sandmana. To dokument opowiadający o jego życiu, tragicznej i przedwczesnej śmierci, a także o scenie rockowej lat dziewięćdziesiątych.

Artur. Oczywiście również koncerty są dobrane pod kątem związku z filmem. Mikołaj Trzaska z zespołem wykona muzykę, którą skomponował do filmu Róża, Wojciecha Smarzowskiego. Duet SzaZa zagra do wczesnych etiud filmowych Romana Polańskiego. Trio Kapsa/ Pater/ Kapsa zmierzy się z filmem Piccadilly. Zespół Małe Instrumenty wykona muzykę prezentującą ich rozległe związki z filmem. Wszyscy artyści przygotowując swoje koncerty, wzięli pod uwagę ideę festiwalu, co z pewnością czyni wydarzenie szczególnie interesującym.

W trakcie festiwalu odbędą się również warsztaty, które poprowadzi jeden z gości. Powiedzcie coś więcej na ten temat.

Artur. Prowadzimy rozmowy z krytykami: filmowym i muzycznym, którzy pomagali nam w budowaniu programu festiwalowego. Chcielibyśmy, żeby poprowadzili warsztaty z krytyki filmowej i muzycznej. Mam nadzieję, że planowane warsztaty dojdą do skutku. Takie spotkanie może być bardzo inspirujące, zwłaszcza dla osób, które zajmują się krytyką lub mają zamiar się tym parać.

Kto i dlaczego powinien się wybrać na Fonomo Music and Film Festival?

Bartek. Myślę, że program zainteresuje zarówno miłośników współczesnej muzyki jazzowej, improwizowanej czy poszukującej nowych form wyrazu, jak i miłośników dobrego kina.

Artur. Na Festiwal zapraszamy wszystkich miłośników dobrego kina i muzyki. Zwłaszcza tych, którzy chcieliby zagłębić się trochę w oba te światy i wraz z nami poobserwować, jak te dwie dziedziny na siebie oddziałują i co z tego wynika.

festiwale Remigiusz Zawadzki

Światło odwzorowuje wiernie obraz rzeczywistości „Rewolucja technologiczna w komunikacji, w przekazywaniu informacji jest zjawiskiem tak nowym, że zdążyliśmy się na razie nim jedynie zauroczyć. Jesteśmy na etapie prostej fascynacji nową zabawką, która daje nam ogromne możliwości. Nie zdążyliśmy natomiast jeszcze zastanowić się, do czego ma to służyć, jakie treści mają przekazywać te niesamowite narzędzia. To jest przecież tylko kolejny instrument stworzony przez cywilizację. (…)

Każda rewolucja techniczna wymaga od ludzi korekty ich wyobraźni. A to jest zawsze dłuższy proces.”

Ryszard K apuściński Powyższy cytat pochodzi z książki Autoportret reportera wydanej niemal dekadę temu i znakomicie ilustruje fakt, że żyjemy już w innej epoce. Kiedy w 2004 roku siłą i determinacją zaledwie trojga osób powoływaliśmy do życia jedyny w kraju festiwal poświęcony sztuce reportażu, i dziennikarstwo, i zjawiska zwane festiwalami w Polsce były zupełnie inne. Dynamika zmian w mediach, w kulturze, z jaką mamy do czynienia w ostatnim czasie odciska swoje piętno zarówno na programie, jak i na formule festiwali takich jak nasz. Czyli festiwali skupionych wokół jakiś ważkich problemów, a nie masowych festynów żerujących cynicznie na kulcie celebrytów. Stawia przed organizatorami nowe wyzwania.

Współczesna cywilizacja w obszarze komunikacji dokonuje w ciągu pięciu, dziesięciu lat skoków na jakie wcześniej potrzebowano dziesiątków czy nawet setek lat. Jeszcze dekadę temu zawód dziennikarza cieszył się znacznym prestiżem i społecznym zaufaniem. Reporter skrupulatnie dokumentował temat, budował złożone konstrukcje swoich opowieści wyrażając złożoność i nieoczywistość wielu z opisywanych problemów.

W dzisiejszym pędzie za doraźną, szybką informacją nie ma już na to czasu, dogorywają papierowe wydania opiniotwórczych gazet, reportaże dające pogłębiony obraz rzeczywistości przenoszone są do telewizyjnych kanałów tematycznych o niszowej często oglądalności.

Przeżywając chwilę obecną, zasypywani bieżącymi informacjami nie pamiętamy wydarzeń sprzed tygodnia. Ekspercka wiedza dziennikarza w jakiejś dziedzinie straciła na znaczeniu i przestała mieć wartość w sensie czysto rynkowym. Przegrywa bowiem w wyścigu z informacjami nadsyłanymi przez dziesiątki, setki internautów. Media tracą też bezpowrotnie swą legendarną wolność i niezależność, podlegając – jeśli nie polityce, jak w krajach reżimowych – to interesom ponadnarodowych korporacji. Dziś domeną wolności stała się bezapelacyjnie przestrzeń wirtualna. Lub przestrzeń sztuki.

Bowiem najlepsi dotąd, najbardziej utalentowani reprezentanci zawodu reportera stają się literatami, wydając swoje reportaże w formie książek, tak jak kiedyś zrobił

to Ryszard Kapuściński.

Inni, dla których to kamera albo dyktafon były dotychczasowymi narzędziami pracy dołączają do grona filmowców-dokumentalistów.

Stąd regularnie od kilku lat na Festiwalu CAMERA OBSCURA znacznie mniej publicystyki, która w erze tabloidyzacji i wszechobecnej pogoni za sensacją okazuje się zwyczajnie błaha, prześlizgująca się zaledwie po powierzchni podjętego zagadnienia. Za to w programie pojawia się coraz więcej form stricte dokumentalnych, bo w nich istnieje nadal pewien obszar wolności twórczej, pozwalający na stworzenie pełnowymiarowej, autorskiej wypowiedzi. Z drugiej strony, filmowcy uważający się dotąd za artystów często nie odczuwających potrzeby angażowania się w sprawy bieżące i zbyt przyziemne, na fali coraz powszechniejszej niezgody i oburzenia istniejącym porządkiem świata sięgają po kamery, by wygłaszać deklaracje ideowe, bronić słabszych, zająć wyraźne stanowisko w jakiejś sprawie. Czy oznacza to odejście od pierwotnej idei festiwalu? Niekonieczne…

Na pewno oznacza zmiany.

Idea camery obscura nie straci przecież na aktualności, narodziła się w starożytności i przetrwała niejedną cywilizację czy epokę. Od małego otworu w ścianie wyciemnionego pomieszczenia ten prosty wynalazek został udoskonalony do równie małego otworu w obudowach telefonów komórkowych czy aparatów cyfrowych wielkości naszych coraz szczuplejszych portfeli.

Czy to na ścianie takiego wyciemnionego pomieszczenia, czy to na światłoczułych matrycach naszych telefonów i aparatów, światło odwzorowuje wiernie obraz rzeczywistości. I nadal nad tym obrazem warto się zastanawiać. Do tego służyć powinny festiwale takie jak nasza bydgoska CAMERA OBSCURA. Zapraszam w tym roku w ostatnim tygodniu października do kina ORZEŁ i Galerii Miejskiej bwa, by przekonać się, że kultura eskapizmu nie musi być jedyną odpowiedzią na coraz trudniejsze czasy. Może warto po raz kolejny zmierzyć się z problemami przedstawionymi przez reporterów i dokumentalistów na ekranie, czy też wsłuchać się uwagą w reportaże radiowe. Może warto zobaczyć, że człowiek pozostaje piękny nawet wtedy gdy upada, a najpiękniejszy jest, gdy podnosi się ze swego upadku.

Może warto poddać to refleksji? Jest poważna szansa na to, że wzbogaci nas to nie tylko w większą wiedzą o świecie czy innych, ale też da nam większą wiedzę o nas samych.

Październik 2012 |

| 7

muzyka Z muzykami zespołu Trapped Inside Me rozmawia Maciej Federowicz

Najważniejsze, żeby być autentycznym Zacznijmy od końca. W lipcu zagraliście podczas pierwszej edycji Bulwar Fest. Jak wspominacie tamten występ?

Szymon Grygorkiewicz: Najbardziej pamiętamy z tamtego występu temperaturę, bo było mega gorąco. To był nasz drugi koncert i wszyscy uważamy, że zagraliśmy lepiej niż podczas debiutu w Wągrowcu. Tam mieliśmy okazję grać na koncercie przypominającym bydgoski Muszla Fest. Po tamtym występie również byliśmy zadowoleni, ale nie ma porównania, jeśli chodzi o te dwa występy.

Mateusz Serwach: Jednak wydaje mi się, że podołaliśmy i otworzyliśmy całą imprezę mocnym akcentem.

Sz.G.: Klimatem trochę nie pasowaliśmy do reszty kapel, bo to była impreza bardziej skierowana na rock’n’roll, ale mimo wszystko zostaliśmy zaakceptowani przez publiczność. Cieszy nas także to, że podobaliśmy się również fanom kapel, które wystąpiły po nas. Przynamniej takie odnieśliśmy wrażenie.

Przejdźmy do początków kapeli. W jakich okolicznościach powstał zespół?

Maciej Bokiej: Nasz poprzedni zespół (Matchbox) niestety rozpadł się, ale my chcieliśmy nadal grać. W międzyczasie Maciej Dziubich (gitarzysta) zaczął grać ze 180stopni i tam poznał naszego obecnego perkusistę (Michała Gramczewskiego). Po jakimś czasie ja dołączyłem do składu, bo potrzebowali basisty. Zaczęliśmy się muzycznie dogadywać i powstała idea, aby zrobić coś cięższego. Szymon (gitarzysta) szybko zasilił nasz zespół, a na studiach poznaliśmy i zwerbowaliśmy jeszcze Mateusza, który wcześniej śpiewał w różnych kapelach i w ten sposób wykrystalizował się skład.

Macie bardzo ciekawą nazwę. Jak ona powstała i co oznacza?

Sz.G.: Przez dłuższy czas zespół istniał tylko pod roboczą nazwą, żeby kapelę jakoś określać. Potem stwierdziliśmy, że należy ustalić konkretną nazwę, która musi być anglojęzyczna podobnie jak nasze teksty, a to było ogromne wyzwanie. Zrobiliśmy głosowanie, bo propozycji było wiele. W końcu stwierdziliśmy, że najbardziej adekwatna będzie nazwa, z którą wszyscy będziemy mogli się identyfikować. Padło na Trapped Inside Me. Na dodatek ma ona odzwierciedlać skomplikowane i mroczne problemy życiowe, o których mówimy w na8 |

| Październik 2012

szych tekstach. Są to wszystkie problemy i sytuacje uwięzione w nas, o których nie mówimy codziennie, a które możemy wykrzyczeć na scenie.

Bydgoszcz posiada silną reprezentację hardcore, wystarczy wspomnieć Schizmę czy Upside Down.

Dlaczego wybraliście właśnie ten nurt?

Sz.G.: Tak, ale my gramy inny odłam. Oczywiście jest pełno kapel grających hardcore i metalcore, ale my staramy się mieszać część gatunków. Zachowujemy oczywiście melodię, ale zostaje nadal ciężkie brzmienie. To na świecie nie jest nowość, ale w Polsce tak i mamy nadzieję, że taką odmianę hc spopularyzujemy.

M.S.: Staramy się podążać własną drogą. Nie ograniczamy się – czerpiemy z hc, metalu i punku. W Bydgoszczy istnieje wiele kapel hardcore’owych, ale grają one hardcore w wersji oldschool.

My natomiast nie chcemy zamykać się tylko w tym gatunku. Gramy to, co nam się podoba i w czym czujemy się dobrze. Nie chcemy się szufladkować.

W takim razie jakimi kapelami inspirujecie się tworząc własne brzmienie?

M.S.: Inspirację można czerpać ze wszystkiego, nawet z Czajkowskiego czy Wagnera. Ja zacząłem się uczyć muzyki od moich wujków, którzy zapoznali mnie z piosenkami ZZ Top i Colloseum. Potem zabrałem się za hip-hop, następnie przyszedł okres cięższych klimatów. Pierwszy koncert kapeli z tego gatunku, na którym byłem, to Warfare. Uwielbiam także np. Cataract, Parkway Drive czy The Ghost Inside.

Sz.G.: My staramy się mieszać różne inspiracje, nawet na zasadzie kompletnych przeciwieństw. Mieszamy motywy, które podobają nam się np. w punk rocku z czymś, co zabrzmi ciężej, aby uzyskać melodię i ciężar na raz.

Maciej Dziubich: Każdy kształtuje własny gust muzyczny przez całe swoje życie. Ja od dziecka miałem styczność z płytami Acid Drinkers i już wtedy imponowało mi ich brzmienie.

M.B.: Jeśli ktoś gra cięższą muzykę nie oznacza, iż nie słucha także lżejszej. W tej muzyce wszystko się zazębia. Każdy z nas słucha trochę innych klimatów, ale wszystko zawarte jest w jednym gatunku i nie jesteśmy nastawieni tylko na metal albo hardcore, ale czerpiemy inspirację z różnych gatunków.

muzyka M.S.: Jeśli każdy z nas słuchałby tych samych kapel, to nasza muzyka byłaby bardzo jednostajna.

Skoro tak różnicie się w swoich inspiracjach muzycznych, to ciekawe w jaki sposób wygląda proces powstawania waszych kawałków.

M.D.: Często wymieniamy się naszymi inspiracjami.

Jeśli ktoś z nas znajdzie jakąś fajną płytę i ją przesłucha, to rozsyła chłopakom, bo może im też się spodoba i znajdziemy w tym pewną inspirację. Jeśli chodzi o same numery, to staramy się robić tak, aby finalny twór podobał się każdemu. Wiadomo, że czasem jakiś motyw komuś nie wejdzie. Jeśli jednak większość zespołu to przedyskutuje i jest za tym, żeby ten motyw grać, to okazuje się, że po ograniu tego materiału zaczyna on nam pasować.

Sz.G.: Finalnie zawsze zgadzamy się co do kształtu utworów i wszyscy są zadowoleni. Dzieje się tak, gdyż często idziemy na kompromis, co zawsze nam wychodzi na dobre. Słyszałem taką teorię, że jeśli w zespole każdy trochę się różni, to kapela zyskuje wtedy bardzo dużo na kreatywności.

M.D.: Staramy się robić tak, aby na końcu każdy mógł się podpisać pod gotowym utworem.

Jesteście w trakcie nagrywania singla, a potem planujecie wydać teledysk.

M.B.: Nie mamy jeszcze ostatecznie wybranego numeru, bo pojawiły się trzy propozycje, a klip będzie uzależniony od kawałka, który wybierzemy. Mamy już jakieś plany i pomysły z tym związane. Natomiast jeśli ktoś czeka na singiel, to myślę, że do końca roku powinien się ukazać wraz z dobrym klipem.

Obecnie bardzo modny jest rozwój kapel gitarowych w stronę elektroniki. W jakim kierunku chcecie rozwijać wasze brzmienie? Widzicie w nim miejsce na jakieś eksperymenty?

M.B.: Jeśli coś będzie nam pasować i stwierdzimy, że w jakimś kawałku fajnie jest zrobić np. smyczki lub sam-

pla, to pewnie tak zrobimy. Jednak wątpię, żeby wszystkie utwory na płycie były oparte na eksperymentach.

Jako smaczek można coś ewentualnie dodać.

Sz.G.: To też zależy od akceptacji publiczności. Chcemy grać swoje, ale nie wiadomo jak to będzie odebrane.

M.D.: Ostatnio rozmawialiśmy na ten temat i to nie spotkało się z aprobatą. Ja w aktualnym kształcie utworów nie widzę tam miejsca dla elektroniki.

M.S.: Nie chcemy być też chorągiewką i zmieniać swojej muzyki pod wpływem mody. Jeśli popularny jest np. dubstep, to nie znaczy, że my musimy zrobić nasze numery w tym stylu, bo to się może spodobać. Najważniejsze, żeby być autentycznym.

Zastanawiam się dlaczego hardcore, a nie tak modny ostatnio rock alternatywny? Jesteście buntownikami?

M.S.: To prawda, zrobiła się ostatnio na to moda.

Jeśli chcemy robić muzykę hardcore, to nie ubierzemy rurek, nie zrobimy sobie grzywek i nie będziemy grać indie, bo jest na to moda. Sam hardcore postrzegany jest jako buntowniczy i agresywny, bo tam jest wykrzyczany wokal. Jednak to błędne podejście, bo np. jeśli ktoś jest zakochany, to też może krzyczeć, ale ze szczęścia.

M.D.: Podejrzewam, że gdybyśmy poszli za modą, to nie każdemu by się to spodobało. Grając muzykę, której nie czujemy, to byłoby nieautentyczne. Każdy chciałby wtedy tylko odbębnić obowiązkową część, a nie dawał czegoś od siebie, nie grał z pasją i emocjami.

M.B.: Bunt jest wpisany w ten gatunek i styl, bo to ma być agresywne. Sama tematyka jest z natury buntownicza, podobnie rodzaj ekspresji. Nasze teksty jednak nie są antypolityczne albo skierowane przeciwko ogółowi społeczeństwa, ale poruszają tematykę kłamstwa, zdrady itd. Są przyziemne, ale dotykają wszystkich.

M.S.: Tylko pytanie przed czym my mamy się buntować? Każdy z nas zapewne jest buntownikiem w sobie, ale każdy buntuje się przeciwko czemuś innemu.

Pełna wersja rozmowy wkrótce na stronie: www.bik.bydgoszcz.pl Październik 2012 |

| 9

muzyka

Bardzo prosty rytm...

Tak, daliśmy logosik na tę płytkę, co znaczy, że jej patronujemy. Tak, naczelny uparcie twierdzi, że chłopaki grają taki „infantylny punk”. Tak, pewnie tak jest. Nie zmienia to jednak faktu, że mnie się ta płyta podoba.

Naprawdę.

Mowa oczywiście o najnowszym krążku Upside Down, który tak zwane światło dzienne ujrzał 8 września na tegorocznej edycji Muszla Fest (zwrot „tak zwane światło dzienne” nie jest tu użyty na wyrost, bo przecież „apsi” grali już po zmroku). Niestety nie dane mi było posłuchać tego koncertu na żywo, ale samą płytkę dość dobrze znam – raz, że miałem okazję przesłuchać ją kilkakrotnie przed wywiadem z Emasem i Bartassem, który ukazał się we wrześniowym BiK-u, dwa, że bardzo dużo słuchałem jej zanim zabrałem się za pisanie tej recenzji. No ale do rzeczy…

Jak już wspomniałem w pierwszym akapicie, generalnie zgadzam się z twierdzeniem Michała, że jest to trochę infantylny punkrock. Ale przecież to wcale nie musi być (i moim zdaniem wcale nie jest) wadą tego krążka. Przeciwnie. Chłopaki z Upside Down nigdy nie udawali, że ich celem jest walka z systemem, kościołem, rządem, Talibami, czy sam nie wiem kim/czym jeszcze.

Oni zawsze grali po to, żeby było – mówiąc kolokwialnie – fajnie. I zawsze znakomicie im to wychodziło.

Nigdy też nie ukrywali swoich fascynacji kalifornijską odmianą punka, co zresztą nie dziwi, bo ukryć by je było raczej trudno. I znów moim zdaniem to wcale nie działa na ich niekorzyść. Wszak na palcach jednej ręki można by policzyć polskie zespoły, które z powodzeniem i niejaką pewnością poruszają się w tym właśnie nurcie muzyki rockowej. Dodajcie do tego drugą dłoń i może jedną stopę, by zliczyć zespoły europejskie, które w sposób poprawny uprawiają „Kalifornię”. I zawsze 10 |

| Październik 2012

wśród tych kapel kilkunastu Upside Down, w moim odczuciu, plasowało się bardzo wysoko, w przypadku kapel rodzimych otwierając wręcz tę stawkę. To tylko świadczy o tym, że chłopaki znają się na tym co grają i robią to znakomicie, nie próbując jednocześnie na siłę przeskoczyć samych siebie, by udowodnić światu, że potrafią grać „na poważnie”. Oczywiście nie znaczy to, że grają – za przeproszeniem – dla jaj, a jedynie to, że grają po to, żeby było wesoło, zabawnie, melodyjnie i przede wszystkim szybko. Bardzo szybko! I taki jest też Aperitif (bo taki właśnie tytuł ma najnowsza płytka bydgoszczan). Znajdziemy na niej dużo starego, dobrego punkrocka, co jednak nie znaczy, że jest to płyta monotonna, na „jedno kopyto”. Nic bardziej mylnego. To jest naprawdę bardzo zróżnicowany album, który miłośnikom gatunku z pewnością nieprędko się znudzi. Słyszałem nawet opinie, że to najlepsze wydawnictwo Upside Down, choć ja jej nie podzielam.

Na pewno jest to bardzo dojrzała płyta – zarówno w kwestii muzycznej, jak i tekstowej. Widać, że Bartek Dębicki włożył naprawdę dużo serca w komponowanie i nagrywanie poszczególnych numerów. Najlepszym tego przykładem jest Kołysanka – niezwykle (jak na Upside Down oczywiście) spokojny numer, z bogatą, choć bardzo delikatną linią melodyczną, smyczkami…

Zresztą w przypadku tego kawałka, nie tylko Bartek dał radę, Emek również pokazał tu, że potrafi napisać tekst piękny, głęboki, chwytający za serce. Ot taka Kołysanka – na wyciszenie, na zatrzymanie się na chwilę i przemyślenie kilku istotnych spraw. Naprawdę piękny numer. Ale nie on jeden przecież. Ta płyta obfituje w dobre kawałki – nie raz poważne, jak Afganistan, nie raz prześmiewcze, jak Retro, innym razem wręcz buntownicze, jak Złodzieje, czy Bez negocjacji. Znalazło się też miejsce na dość cierpką satyrę, czyli pełen genialnie zabawnych metafor Franco, czy Bardzo prosty rytm.

Wymieniać mógłbym tak długo, ale nie chcę Wam – drodzy Czytelnicy – psuć zabawy z odkrywania tej płyty. A wierzcie mi, że jest co odkrywać, przynajmniej przez pierwszych kilkanaście odsłuchań, co również zaliczyć należy na plus. Podobnie jak plusem wielkim jest fakt, że jest to płyta do bólu lokalna i prawdziwa, „Bo każdy z nas miewa te trudne dni/ Gdzie dycha w kieszeni i chce się pić/ Gdzie szukać pomocy gdy przyjaciół brak?/ Znalazłem! Estrada Stage Bar!”.

Kuba Ignasiak PS. Przy słuchaniu tej płyty warto wykazać się cierpliwością i skłonnością do przemyśleń (szczególnie w kwestii Kołysanki), za co nagrodą z pewnością będzie odkrycie „numeru, którego nie ma”. Warto go odkryć, bo jest to niewątpliwie jedna z najlepszych piosenek na tym krążku. Ot taki lokalny Aperitif.

muzyka

Radość z grania Z włocławską formacją ISME, która wygrała eliminacje do Muszla Fest 2012 zdobywając jednocześnie możliwość zagrania na tegorocznej Muszli rozmawia Kuba Ignasiak

Kiedy i w jakich warunkach powstawał zespół ISME? Kwestia standardowa – każdy coś tam kombinował i mącił w kwestii muzycznej. Pojawił się wspólny przyjaciel, który wtedy jeszcze przyjacielem wspólnym nie był i przedstawił jednego drugiemu, i trzeciemu, i na abarot. Pierwsza próba – jakaś chemia, poznawanie się, niesnaski,chemia jeszcze fajniejsza i jakoś tak się kula po dziś dzień. Bez dat konkretnych. Rzeczy zbędne.

Kroczy całość radośnie.

Dlaczego postanowiliście zgłosić się do koncertu konkursowego w ramach Muszla Fest 2012?

Kto głową w mur nie wali, nigdy go nie przebije.

Czy było to wasze pierwsze zgłoszenie, czy próbowaliście już w latach poprzednich?

To był nasz pierwszy raz. (śmiech) Czy braliście już udział w podobnych konkursach/eliminacjach – z jakim skutkiem?

Braliśmy udział. Były to taki przeglądy jak na przykład: Katar, Ogródki Rockowe w Płocku, Rock’n’Roll Festival… Skutek jak najbardziej pozytywny.

Który z tych występów najbardziej zaprocentował w rozwoju waszej kariery muzycznej?

Ok, wobec tego powiedzcie, na którym z nich bawiliście się najlepiej?

Najlepiej bawiliśmy się chyba podczas finału Rock’n’Roll Festival w Świętochłowicach. Padł nam alternator w samochodzie. Spaliśmy w aucie w parku, bo nie mogliśmy jechać nocą bez świateł. Za dnia też teoretycznie nie powinniśmy ale jakoś trzeba było do domu się doczłapać…

Czy spodziewaliście się, że tak „pozamiatacie” na koncercie konkursowym przed tegoroczną Muszlą w MCK? Zawsze należy spodziewać się najgorszego.

Czym dla was jest było druzgocące zwycięstwo i możliwość zagrania na Muszli we wrześniu? „Druzgocące” to chyba zbyt duże słowo. W sumie fajnie, że wygraliśmy i zagraliśmy na Muszla Fest, bo to jest radość po prostu. Radość z grania właśnie. À propos grania, jak określilibyście muzykę, którą gracie?

Kowboj Cha Cha galopujący w stronę zachodzącego słońca, które to de facto zaszło kilka godzin wcześniej, ale on wciąż je widzi, a co ważniejsze słyszy. Ot i wytwór wyobraźni…

fot. Dariusz Gackowski

fot. Dariusz Gackowski

To może teraz bardziej realnie i zdecydowanie poważniej – macie jakieś plany wydawnicze?

Plany oczywiście są, gorzej z ich wykonaniem. Wytwórnie niestety nie chcą inwestować w zespoły nieznane, grające muzykę niszową, niezależnie od tego, czego by owe zespoły sobą nie reprezentowały.

Niemniej nie tracimy nadziei…

Prawdopodobnie każdy z nich, ponieważ wszystkie te występy dawały nam możliwość pokazania się gdzieś dalej, nawiązania znajomości etc., etc…

Październik 2012 |

| 11

F o t . Z b yZ i e l

12 |

| Październik 2012

pożegnanie Jan Górec-Rosiński (1920-2012) 1 września zmarł Jan Górec-Rosiński, bydgoski pisarz, dziennikarz prasowy i radiowy, wieloletni animator życia literackiego, redaktor czasopism kulturalnych, ze względu na wiek – nestor bydgoskiej literatury. Postać skomplikowana, niejednoznaczna jak epoka, w której mu przyszło żyć i działać – a jednak twórca nadzwyczaj płodny i wszechstronny, a w stylu i tematyce swojej twórczości daleki od problemów tej epoki, daleki od jej i własnych politycznych uwikłań, liryk czysty i olimpijski z charakteru, poeta kultury wysokiej i wysokiej, podniebnej już dykcji.

I chociaż w wywiadzie udzielonym z okazji osiemdziesiątych urodzin (która to data zbiegała się z pięćdziesięcioleciem twórczości poety) mówił o sobie, że „historyczna, jak i aktualna rzeczywistość trzyma mnie w jak gdyby zwarciu”, to niewiele śladów tego zwarcia pozostawił w swojej liryce, mniej – co oczywiste – niż w swojej działalności publicznej. Przede wszystkim pozostawił po sobie wspomnienie cenne: wszyscy zgodnie twierdzą, że nie miał wrogów, bo miewał jedynie antagonistów. Już samo to starcza za dorobek życia.

W tym samym wywiadzie mówił przenikliwie o ludzkiej kondycji; to słowa, które po śmierci tego, kto je wypowiada, nabierają zwykle nowego znaczenia: „Pogrążanie się w rozpaczy i cierpiętnictwie jest bezsensowne. Losu nie odwrócisz, a obraz świata uczynisz beznadziejnym. Obiektywnie, poza człowiekiem, jest on doskonały. To cywilizacja czyni zeń wypaczoną, karykaturalną rzeczywistość. W najstarszym eposie świata Gilgamesz odkrył prawdę, która towarzyszy wszystkim kulturom: od narodzin w naszej sypialni mieszka śmierć i podąża za nami, gdziekolwiek się ruszymy…”.

Październik 2012 |

| 13

historia Nasz pociąg do wspomnień…

Adam Gajewski

Koleje losu,

czyli trzech pasażerów w wagonie, nie licząc psa W październiku zagości w Bydgoszczy specjalny skład kolejowy, który z artystami na pokładzie, przemierza kolejny już raz Europę „drogami żelaznymi”.

Ty razem wyruszy z Estonii, kierując się do Portugalii. Zbiegiem okoliczności dla naszego Regionu jest rokiem 150 rocznicy uruchomienia Kolei Warszawsko-Bydgoskiej. Dlatego nadarzyła się okazja, aby akcja artystów stała się katalizatorem dla ożywienia twórczości związanej z kolejnictwem, zebrania różnorakich wspomnień dotykających pracy kolejarzy oraz fenomenu podróży.

Na początek zapraszamy do trzech wypraw koleją wspomnień. Dwie dzieją się w latach, które dawno już za nami, trzecia jest najzupełniej współczesna. Jedna z nich dzieje się w naszej imaginacji, dwie opisują przeżycia osób żyjących naprawdę…

Strona prasowa z ogłoszeniami Kolei Warsz awsko -Wiedeńsk iej i Warsz awsko - Bydgosk iej

Jedna kolej – trzy epoki

Każda opowieść jest symboliczną stacją Kolei Losu – nowej trasy, na której zawiaduje ekipa i sympatycy „Archiwum B.” Miejskiego Centrum Kultury.

Na wirtualnej stronie MCK znajdą Państwo niebawem wskazówki, jak dotrzeć do nas, nadesłać własne „stacyjne telegramy”, przyłączyć się do naszej akcji. Będziemy działać pod szyldem: „Koleje Losu, czyli trzech pasażerów w wagonie nie licząc psa”.

Dlaczego tylko trzech pasażerów? – To symboliczny podział na trzy epoki: parową kolej retro, epokę PRL oraz współczesność…

Zachęcamy do ożywiania wspomnień dotyczących podróżowania pociągami, pracy kolejarskiej, rozwijania kolejowego hobby itd… Nasz pociąg do interesujących wspomnień właśnie rusza. Jego pierwszą pasażerką jest niejaka panna Katarzyna!

Pamiętnik panny Katarzyny

Ta niewielka, nieco egzaltowana w swoim opisie podróż nigdy się nie odbyła, ale na pewno odbyć się mogła – była bowiem prawdziwa Kolej Warszawsko-Bydgoska, łącząca pojedynczą nitką żelazną Królestwo Polskie z Prowincją Poznańską zaboru pruskiego. Realia kolejowej podróży głównej bohaterki (i naturalnie jej psa) odtworzyliśmy na podstawie dostępnych pisanych źródeł oraz posiłkując się ikonografią. Proszę zatem szybko wsiadać, drzwi zamykać! Jedziemy! Parowóz już pod parą! Jeszcze dziś przekroczymy granicę czasu oraz kordon rosyjsko-pruski…

4 lipca 1912 roku

No i stało się, Drogi Pamiętniku – trzeba mi po raz pierwszy samej pojechać koleją żelazną, w odwiedziny do naszej kochanej Cioci, która z daleka, spod miasta Bromberg, przysłała mi zaproszenie na letnisko. Matula wpadła w przestrach, bo sama tak zaaferowana różnorakimi sprawami, że pojechać w mojej asyście nie może. W naszej łowickiej kamienicy remont – trzeba przypilnować domu, gdy Tatko w kantorze lub na placu handluje. Więc uradzono szparko, że pojadę sama!

Samiuteńka! Koleją Warszawsko-Bydgoską.

Zaczynam już szykować się do drogi! Spojrzę na mapę – przypatrzę się tej żelaznej drodze…

14 |

| Październik 2012

historia 5 lipca 1912 roku

Zabieram płaszczyk długi i krótki, kapelusiki, koronkową umbrelkę, bucików cztery pary, sukienki, bieliźniarkę, co razem dało bagażu: kufer drewniany, wiklinowy kosz, walizeczka, maleńki sakwojaż dodatkowo.

Największe utrapienie z Polcią – psinką poczciwą. Nawet za skarby chińskiego mandaryna nie chciałabym zostawić Polci w Łowiczu na tak długo! Pojedzie zatem ze mną. Zobaczymy, co na to Tatko, który sroży się słysząc o kosztach takiego luksusu.

Pies też podróżuje na bilet, a jakże!

Do jutra wszystko wyjaśnić się musi!

6 lipca 1912 roku

Polcia jedzie! Nie jest to duża suczka, stąd i „mecyje umiarkowane” – powiedział wczoraj wieczorem Tatko, wręczając mi dodatkowe ruble na podróżne trudności.

Bilet mój kosztował niemało…

Na dworzec pojechaliśmy z pełną pompą, dorożką wyładowaną pasażerami i towarem. Mama i Tatko odprowadzili mnie do poczekalni, a potem samych drzwi wagonu. Poczekalni i wagonu drugiej klasy! Z miękkimi kanapami. Gdy kilka lat wcześniej jechałam koleją z nianią, chcąc widocznie zaoszczędzić nieco, wpakowano nas do wagonu klasy trzeciej, gdzie siedzieliśmy na drewnianych ławach, jedni obok drugich, bez przepierzeń pomiędzy coupe.

Na naszym dworcu kupiłam „atkrytkę”, aby Cioci móc pokazać gdzie przypadał początek mojej odysei. Ona w Królestwie nie bywa często, niechaj zobaczy jak nasz Łowicz wyrasta z drewnianych chałup w cegłę. A gmachy publiczne solidne mamy jak w Prusach! – zwykł mówić Tatko. Zobaczę, czym przywita mnie i zaskoczy owe miasto Bromberg…

Na razie jednak zając muszę swoje miejsce, a Polcię nadać w ręce konduktora, który prowadzi ją do psiej budy. To taka skrzynia zakratowana, podczepiona pod wagonem pocztowo-towarowym. Bagaże moje bagażowy cisnął na górę, a Polcia pojedzie pod nimi! Zabawne! Pilnuj, Polciu, pilnuj pilnie mojego kufra!

Maszynista dawał jakieś arcygłośne znaki parowe, wyziewy wciąż buchały z komina lokomotywy. Kolej żelazna ma swoje prawa i zwyczaje i tajemnice, które obserwowane z boku wydają się nieco niebezpieczne i diaboliczne prawie. Matula, na wszelki wypadek żegna mnie przed wagonem, odmawiając cicheńką modlitwę.

Ruszam wreszcie. Peron jest zapełniony machającymi ludźmi. Oni zostają, a my jedziemy!

Tego samego dnia:

Stuk – puk, stuk – puk, stuk – puk. Spać się chce od miarowego pukania stalowych kół… Widok z okna jednak taki śliczny, że za nic w świecie nie zamknę oczu!

Dziwuję się każdej łączce i pagóreczkowi najmniejsze-

Imponując y dawny dwor zec kolejow y w Bydgoszc z y

mu, mijanemu w takim szalonym pędzie. W przedziale też jest na co patrzeć: jeden jegomość ma tak długą brodę, jaką nosić lubią Żydzi na targach; ten za to jejmość Żydem nie jest na pewno, bo czytuje pod nosem mamrocząc jakiś brewiarz czy książeczkę do nabożeństwa. Od razu widać, że boi się naszej szynowej jazdy.

Drugi pan, dystyngowany, wygląda na nauczyciela albo statecznego kupca. Już trzeci raz sprawdził, czy w sakwojażu ma paszport, dokumenty – w Aleksandrowie przecież kordon. Bez papierów Pruscy nie puszczą.

Ja zaś mocno ściskam torebeczkę z mymi papierami podróżnymi.

Tego samego dnia

Granica! Kordon! – Ostatni raz widzę carskich żołnierzyków, a patrzę ciekawie na Prusaków w skórzanych kaskach ze śmieszną szpicą na środku. Kontrolują nas uprzejmie, ale znać w nich ludzi służbowych, poważnych. Pociąg zatrzymuje się w Aleksandrowie na dłużej przeto. Tutaj załatwia się ostatnie większe formalności i sprawunki, a sam przejazd przez granicę odbywa się w rejonie Otłoczyna. Hop, i jestem już w Prusach, po drugiej stronie! Ciekawa jestem mocno tego miasta Bromberg, gdzie podobno dworzec kolejowy imponujący!

O, cudnie jedzie się koleją żelazną! Szybciej, szybciej, panie maszynisto, do Cioci!

„Oni zostają , a my – jedziemy! Hurra!”

W sprawie wspomnień i opowieści kolejowych można kontaktować się z „Archiwum B.” pod numerem tel. 503 584 840 lub poprzez e-mail: adam.gajewski@wp.pl Ilustracje: Archiwum B

Październik 2012 |

| 15

felieton #2

„ORP Młodość. Skały na kursie, panie kapitanie!”

Nigdy nie miałem łódki. Czy to wiosłowej czy motorowej, zdobnej żaglami wieloma tudzież żaglem jednym, ciągnionej na linie, pchanej siłą ludzkiej woli, parowej czy napędzanej pedałami lub energią rozszczepialną.

No, bo na cholerę by mi była łódka?! W jakimkolwiek momencie życia?! Kiedy przebywałem jeszcze w wieku, gdy sięgałem (ledwo) główką ponad stół, to jednostka pływająca jakiegokolwiek autoramentu potrzebna mi była jak nożyczki podczas zamieci. Jak się zachciało jechać na ryby z dziadkiem, to łódkę miał wujek-dziadek Edek. Na wczasach metalowe pływaki tudzież plastikową formę wtryskową napędzał pedałowaniem Tata i była ona wypożyczona na podstawie karty pływackiej od opatrzonego sumiastym niezmiennie wąsem Pana Ratownika. Filtr osiemdziesiątka robiony na zamówienie i można było zacząć wyobrażać sobie jakimi kolorami mieniłaby się siedząca na ramieniu Taty papuga o niezmiennym również imieniu Polly. Problemy z jednostkami nawodnymi zaczęły się pewnego upalnego czerwcowego przedpołudnia kiedy nadal ledwo wystawałem ponad blat, ale wiosen i oparzeń miałem już więcej. Rodzice nie chcieli ruszyć się za miasto, bo musieli „iść rano do pracy” (swoją drogą pamiętacie moment w swoim życiu, w którym ten tekst przestał być abstrakcyjny?), a dziadek z wujkiem Edkiem byli na wyprawie rybno-piwno-bezżonnej od dwóch dni i nie mieli najwyraźniej ochoty wracać. Zabawa z wyimaginowanymi papugami zapowiadała się cudnie, ale bez łódki mogła nas przyprawić o żylaki na płacie czołowym. A jak tu zbudować łódkę bez desek, gwoździ, narzędzi i bez tego niezbędnego do wykonania czegokolwiek elementu: bez dziadka? Potrzeba było wtedy czegoś nazywanego przebłyskiem geniuszu (ja to nazywam myśleniem abstrakcyjnym, ale co tam) i spojrzeniem na zaistniały problem w sposób, w jaki generalnie 16 |

| Październik 2012

mój rudy mózg postrzega rzeczywistość. Spojrzenia z innej perspektywy, a raczej z drugiej strony. Ze strony Alicji, która już przeszła przez lusterko i obserwuje podszewkę świata. Po krótkiej więc naradzie z gronem sprawdzonych, podwórkowych kompanów, wyprawie do ogrodu w celu pozyskania wymaganego sprzętu oraz godzinie wytężonej pracy siedzieliśmy wszyscy w naszym pirackim szkunerze (nazwy nie pomnę, wybaczcie) i gałęziami gruszkowymi (ociosanymi na prawie kształt wioseł) cięliśmy falującą taflę wzburzonego morza lub oceanu (tu zgodności nie było). Maszt mieliśmy i banderę z czaszką i piszczelami, i imiona, co w portowych tawernach budziły grozę oraz drżenie ud alabastrowych. A to wszystko w… dziurze wykopanej w ziemi naszego podwórka. Dziurze o kształcie łódki, który nietrudno uzyskać w miarę zbitym podłożu przecież. Perspektywa i wyobraźnia, co to ważniejsza ponoć jest od wiedzy. I to właśnie sprowadza mnie do, oczywistego po takim wstępie, tematu mych rozważań. Czyli do młodzieży.

Październik to miesiąc, w którym karczmarze zacierają spracowane dłonie, bo do ośrodków uniwersyteckich oraz do miast takich jak nasze również, wracają lub przybywają po raz pierwszy studenci. Podstawówki, nieszczęśnie porodzone gimnazja oraz licea o profilu jakimś tam oraz te niewyprofilowane w zakręty dla przyszłych orłów palestry czy mistrzów w nacinaniu tkanek wszelakich buzują już od miesiąca aktywnością, by pod koniec roku wypluć z siebie zastępy absolwentów, którzy ruszą na podbój Ziemi uzbrojeni w… w… no… tę… jak jej tam… aaa, już wiem: zdolność bardzo szybkiego levelowania (dla ludzi w moim wieku: przechodzenia na kolejne poziomy doświadczenia) w Diablo 3 (gra taka na te maszyny, co to się ich do pracy używa). I w nic więcej z tego co, dostrzegam na ulicach naszego grodu nad Brdą

felieton i Wisłą. Wzrokiem obserwując i uszami dźwięki chłonąc, stwierdzam z przerażeniem, że gawiedź kilkunastoletnia nam durnieje w tempie multiplikowania się programów (przepraszam – formatów) telewizyjnych z serii „Mam Talent Do Jeżdżenia Po Lodzie Z Serem Limburskim Między Coraz Grubszymi Udami”. Papka, którą udaje im się jeszcze jako tako przeżuć umysłem musi być już chyba zhomogenizowana do poziomu kisielu, który niełatwo jest potem przerobić na fałdy z przodu mózgu. I proceder ten przewidziany oczywiście przez mistrza Lema oraz jemu podobnych myślicieli nie jest mi co prawda zaskoczeniem, ale powoduje, że czasami ludzie sięgają przy mnie po telefony i wystukują 112, bo spazmatycznie się trzęsę na ulicy. Czasami nawet ze śmiechu.

Celowo nie napisałem, że uszami chłonę „rozmowy”.

W moim zakątku wszechświata wymiana informacji na tym poziomie i przy pomocy takich środków nie kwalifikuje owych pochrząkiwań do kategorii konwersacji.

To już jednak problem żywości języka i zbliżania się młodzieżowego slangu do tego, który może niektórzy wzrokiem i intelektem pieścić mieli przyjemność na stronach „Mechanicznej Pomarańczy”. Tu akurat rozumiem i wzdrygiwanie się na karb składam starczego już wieku. Nadal ich pojmuję i nadążam za akronimami. Jednak tematy i niektóre linijki, wysublimowane z natłoku paplaniny o tym, kto zginął pod kartonami, komu cycki wyskoczyły z sukienki na rozdaniu nagród przyznawanych przez płatne smsy, a z kim jeszcze nie bawiła się w odkurzacz marki Zelmer Angelika z 3E (mowa o poziomie srimnazjalnym) doprowadzają mnie czasami do rzeczonej trzęsiawki uliczno-komunikacyjnej. (BTW J, gdybyście mnie kiedyś w takim stanie zobaczyli na ulicy – nie ratujcie. Z reguły sam dochodzę do siebie po 100 gramach doustnie). Przykłady? Proszę bardzo. Miejsce akcji: tramwaj linii 6 (jak już kiedyś pisałem – moja ulubiona knajpa). Osoby dramatu: dwie dziewczynki w weku przedpoborowym (każda ubrana tak, że niestety nasuwa się skojarzenie niezbyt pozytywne, bo skojarzenie z ubóstwem. Więcej materiału niż te panny miały na sobie zużywa się na chusteczkę do nosa. W Chinach.).Konwersacja przy przeszukiwaniu torebki mającemu na celu znalezienie wk…….ej wszystkich pasażerów swym dyskotekowym jazgotem komórki: „Ej, co tam masz?!” (kwestia wypluta przez koleżankę właścicielki rzeczonego telefonu), odpowiedź: „K..wa, książkę tej. Przypadkowo z biblioteki wzięłam.”

Spazmy, skurcze, krew podpływająca do twarzy w tempie składu TGV, ogólna ochota na popełnienie samobójstwa poprzez długotrwałe obcowanie z prozą Prousta.

Przykład drugi? Ależ voila: Miejsce akcji: przystanek na rozjeździe przy Szarych Szeregów. Osoby dramatu: młodzian i dziewoja (chyba, subkultura Emo sprawia, że nie można przesadzać z alkoholem na imprezach, bo może to zaowocować niebrzemiennymi, dosłownie i w przenośni, w skutki wychowawcze, aczkolwiek

bogatymi w rozdygotanie estetyczne następstwami) obydwoje/waj/wie w wieku licealnym. Konwersacja (z elementami choreografii pod tytułem „zlepmy się w pocie i czerni naszej w jedność): „Zaje..łem się w tobie w ch…!” – odpowiedź: „No, w ch…, tej!”. Reakcja człowieka, który używa znaków przestankowych w smsach?

Bieg, błądzący za najbliższą fontanną wzrok, z braku takowej sklep i 100 gram doustnie. Przechodzi. Jeszcze.

Przykłady można by mnożyć w nieskończoność. Od kinematografii młodzieżowej, co to kiedyś pytania ważne i głębokie zadawała, a teraz traktuje o nastoletnich gadach wyzyskujących otoczenie do granic możliwości w sobie tylko znanych, sadystyczno-hedonistycznych celach. Poprzez muzykę tworzoną nie z potrzeby serca, ale z parcia na szklany ekran, który nomen omen coraz bardzie płaski się staje i z chęci zagłębienia się w blichtrze, hajsie i rzeszach wypacykowanych gadających głów. Po edukację, która nie daje sobie rady z falą przemocy i nastawienia na sukces dzieci w wieku lat sześciu (sic!), nie daje sobie rady z grupką młodzieży uzbrojonej w plastikowy kubeł na śmieci, nie daje sobie rady z faktem, że rodzice są wysysani w korporacyjnej pracy jak bateryjki i nie mają czasu na przekazanie dzieciom ciepła i chociażby jakichś wartości czyniących z nas ludzi. Nie daje rady.

Kiedy ja chodziłem do szkoły, to nikt by tego kibla nauczycielowi na głowę nie wsadził, bo nauczyciel miał szacunek i prowadził zajęcia tak, jakby jeszcze mu się chciało. Uogólniam, ale czasami tak trzeba.

Spędziłem czas jakiś temu dwie godziny, grając w piłkę z gimnazjalistami. Regularne dwa mecze (zmiana składów po godzinie, jak na podwórku przystało), bez ochraniaczy, na betonie, bez odpuszczania sobie skrajnego wysiłku. Młodzież padła po godzinie – ja dotrwałem do końca. Gdzieś pod koniec pojawili się rodzice. Różni. Jeden z pomocników drużyny przeciwnej uciekł widząc swojego ojca. Bo ten był pijany i agresywny. Dwóch chłopaków podeszło do mnie z mamami i w elokwentny sposób podziękowało mi za grę i czas spędzony wcześniej na graniu w planszówki. Okazało się, że grałem z członkami kółka szachowego. Mamy nie przyjechały Mercedesami i wokół nie pachniało prywatną edukacją za grube tysiące miesięcznie. Po prostu znajdowały czas dla swoich dzieci. Czyli można.

Dajcie dziecku grę komputerową i będziecie wiedzieć, co będzie robić. Dziecko jest wtedy kontrolowalne, a my mamy czas na kolejny raport i tabelki. Dajcie dziecku patyk i podwórko, a ograniczać go będzie jedynie jego wyobraźnia. Po powrocie z pracy możecie zastać kosmodrom. Albo dżunglę. Albo przemierzający wzburzone morze piracki szkuner. To, że mamy taką młodzież, to przede wszystkim wina nie Internetu i telewizji. To przede wszystkim nasza wina. Uogólniam.

Czasami trzeba.

Szymon Andrzejewski Październik 2012 |

| 17

F o t . Z b yZ i e l

18 |

| Październik 2012

bydgoski insynuator kulturalny mało odpowiedzialny organ Primadonna po latach Na tradycyjnym i jubileuszowym (bo już dziesiątym) „Spotkaniu po latach” w Ostromecku, gdzie nagrodzono Magdalenę Krzyńską, Teresę Wądzińską i Aleksandra Dętkosia – najwięcej oklasków, poza laureatami, otrzymała Barbara Nitecka. Wieloletnia primadonna bydgoskiej sceny operowej wyglądała znakomicie i tryskała energią, nie mniejszą od prezesa Klubu Środowisk Twórczych Piotra Trelli. A po koncercie artystycznej młodzieży udzielała cennych wskazówek młodym adeptom wokalnej sztuki.

Uroda szpetoty Swoje doroczne święta obchodziły dwie prominentne bydgoskie ulice – Cieszkowskiego i Gdańska.

Rozpływano się i rozpisywano nad ich niewątpliwą urodą architektoniczną i historyczną rangą. Ale swoją, i to nie byle jaką, promocję i ekspozycję też mniej paradne zakątki Bydgoszczy – Bocianowo i „Londynek”. A to za sprawą mistrza obiektywu Andrzeja Mazieca, który na wystawie w Muzeum Fotografii (WSG) pokazał, jak to u niego w zwyczaju – ukrytą urodę pozornej szpetoty.

Z ratusza do Szekspira Przed Teatrem Polskim i pod czujnym okiem i uchem dyr. Pawła Łysaka odbywało się publiczne czytanie „Pana Tadeusza”. Na pierwszy plan w prezentacji I Księgi wybił się niewątpliwie Roman Jasiakiewicz. Krążą słuchy, że zaraz po występie przewodniczącego Rady Miasta podszedł do niego z gratulacjami dyr. Łysak proponując gościnny występ na deskach jego teatru. Padł nawet tytuł – „Romeo i Julia”. Oczywiście zgodnie z awangardową estetyką bydgoskiej sceny pan Roman obsadzony by został w roli Julii.

Zdzisława Prussa (103)

przepustki) w towarzystwie młodego a przystojnego pielęgniarza. Była to dla mistrza Jerzego mocno stresująca okoliczność, bo zgromadzona przed Galerią Autorską pokaźna rzesza jego wielbicielek miała – z racji Puciatowego Anioła Stróża – mocno rozproszoną uwagę. Ale Puciata to silny chłop, więc jakoś to przeżył, a naręcza kwiatów, gratulacji i komplementów przywróciły mu wiarę w siebie.

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (październik 1987)

Dzięki staraniom Teatru Rzeczpospolitej zjechał do Bydgoszczy słynny „Kram z piosenkami”.

W spektaklu reżyserowanym przez Olgę Lipińską wziął udział zespół aktorski Teatru Komedia oraz grupa baletowa warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego.

W BWA Jerzy Riegel wystawiał swoje izohelie a Jacek Soliński – linoryty.

Bydgoski KMPiK zapraszał na cykl imprez pn. „Wszechnica Bydgoska” organizowany wspólnie z Patriotycznym Ruchem Odrodzenia Narodowego.

Dyr. Andrzej Szwalbe informował, że dzięki dotacji ministerialnej filharmoniczne foyer wzbogaciło się o popiersia B. Brittena i Światosława Richtera.

Podsumowując 5-lecie działalności Wydawnictwa „Pomorze” dyr. Pomorskiego Wydawnictwa Prasowego RSW „Prasa-Książka-Ruch” Zbigniew Cieśliński żalił się na zbyt małą aktywność bydgoskich literatów.

Między rondem a bulwarem Przywódcy literackich ugrupowań – Wojciech Banach (SPP) i Dariusz T. Lebioda (ZLP) opublikowali tomiki o liryczno-topograficznym charakterze.

Pierwszy skupił się na krajobrazach bydgoskich, drugi – na klimatach amerykańskich. Czy to zderzenie lokalnego patriotyzmu „Ronda Bydgoszcz” z kosmopolityzmem „Bulwaru Singera” może prowokować do snucia refleksji i stawiania prognoz odnośnie losów SPP i ZLP? Bądź tu mądry i pisz wiersze…

Zestresowany Puciata Na uroczysty wernisaż z okazji 55-lecia pracy twórczej Jerzy Puciata przybył (w ramach szpitalnej

Październik 2012 |

| 19

wydarzenia Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1

AKADEMICKA PRZESTRZEŃ KULTURALNA – APK, przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14. Galeria Nad Brdą, Muzeum Fotografii, Galeria DEBIUT. 2

G

Izba Pamięci

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26. 18

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a,

ALERIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222. 17

aleria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8

ART GALERY Anny Osińskiej, ul. Gdańska 42, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266 3

Galeria DEBIUT przy APK, Marta Rosenthal-Sikora

Autorska Galeria Sztuki Małgorzaty Maciejewskiej, ul. Morelowa 9, 85-362 Bydgoszcz, tel. 502 714 888, www.artgalery.bydgoszcz.pl.

Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587. 11

B

ydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-109 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

Galeria GRAFFITI ul. Unii Lubelskiej 17, oferta dla młodzieży, prowadzi Anna Osińska, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266 9

BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz.

GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne codziennie od 10-17

5

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski.

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon., czw. 14-15. 6

D

om Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal­ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska.

Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura.

FILHARMONIA POMORSKA

dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7

FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811 www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

20 |

Galeria KANTOREK tel. 523 210 211, wstęp wolny, prezentacja i sprzedaż dzieł sztuki 10 GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 GALERIA MIEJSKA bwa dyrektor: Wacław Kuczma, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: Galeria Miejska bwa: wt.-śr. 10-18, czw. 12-20, pt.

10-18, sob.-niedz. 11.30-16.30 w niedzielę wstęp wolny. Galeria Kantorek: wt.-śr. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12 GALERIA NAD BRDĄ przy APK, Karolina Prus.

GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13 GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym.

GALERIA SZKŁA POLSKIEGO Waldemar Łachut, ul. Długa 39, tel. 698 879 887. 16 GALERIE PRYWATNE: Galeria-Kawiarnia COLOMBINA, ul. Krasińskiego 5, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 228 023, Katarzyna Delert-Kalisz oraz Anita Gadzińska-Spiczonek. 14

| Październik 2012

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15. 19 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura.

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak.

KLUB INSPEKTORATU WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH, ul. Sułkowskiego 52 a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 523 783 550, kierownik Marek Trojan.

Biblioteka Klubu IWsp SZ, tel. 523 783 668, kierownik Zdzisława Gajownik, czynna: pn. 10-15, wt., czw., pt. 13-18, sob. 10-15.

Klub Miłośników Kaktusów, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.republika.pl/bkmk/ KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl. 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail:klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska.

KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak. 21 KLUB ŚWIATA KSIĄŻKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza. 21 KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1-3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella. 22 KOŁO FILMOWE przy Klubie POW, ul. Sułkowskiego 52a. Projekcje odbywają się w Kinoteatrze przy ul. Dwernickiego 1, tel. 523 783 550.

Miejskie Centrum Kultury,

ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, sekretariat@mok.bydgoszcz.pl, www.mok.bydgoszcz.pl 39

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, Fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska. 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl.

Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł. 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25 MUZEUM FOTOGRAFII – przy APK, Arkadiusz Blachowski. 2 MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075.

MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, Dyrektor Muzeum dr Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, www.exploseum.pl, Dział Edukacji i Promocji: tel. 52 58 59 910-15, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 58 59 916.

Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek – piątek 10.00-16.00, sobota, niedziela 11.00-16.00, poniedziałki – nieczynne Soboty – wstęp bezpłatny Godziny zwiedzania Exploseum: wtorek – niedziela 9.00-17.00 poniedziałki – nieczynne, tel. 883 366 056 26 MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590.

MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, www.muzeumwl.pl.

wydarzenia

O

pera NOVA w Bydgoszczy dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac. 28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074, www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz.

Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl. 29

STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739.

TEATR PANTOMIMY „DAR”

www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Łysak, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: tmmb@neostrada.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda.

Biuro Zarządu czynne we wt., śr., czw. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała. 32

TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, prezes Felicja Gwincińska. 33 TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska. 27 TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca. 34 TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury we wtorki w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl prezes Stanisław Puls, tel. 523 411 805; sekretarz Danuta Kucik, tel. 523 454 074.

TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti. 35

TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKOFRANCUSKIEJ, Siedziba na terenie WSG w Bydgoszczy ul. Garbary 2; bud.: H-01, Prezes: Małgorzata Panasewicz tel. 504 199 624, wiceprezes: Józef Owczarek, tel. 507 160 445 11 URZĄD MIASTA, ul. Sielanka 8a, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Biuro Kultury Bydgoskiej 36 Dyrektor Magdalena Zdończyk WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635.

WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz. com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mok.bydgoszcz.pl Październik 2012 |

| 21

wydarzenia Filharmonia Pomorska 50. BYDGOSKI FESTIWAL MUZYCZNY

Adam Zdunikowski, tenor Piotr Nowacki, bas Henryk Wierzchoń, przygotowanie Chóru Kilar – Missa pro pace

3.10.2012, środa, godz. 19.00

Philip Pickett and the MUSICIANS OF THE GLOBE Philip Pickett, kierownictwo artystyczne, flet prosty Joanne Lunn, sopran Penelope Kaempf, skrzypce Lynda Sayce, lutnia Elizabeth Pallett, lutnia, bandura, cytra Henrik Persson, viola basowa ballady, pieśni i tańce dworu króla angielskiego z repertuaru trupy teatralnej Szekspira W 1993 Philip Pickett stworzył zespół, który miał przywrócić nazwę i etos szekspirowskiego teatru Globe i ponownie zaprezentować je światu poprzez koncerty, nagrania i transmisje. Brytyjscy artyści zaprezentują program „Wszyscy ludzie króla”, czyli pieśni i tańce wykonywane w teatrach Globe i Blackfriars oraz na dworze królewskim przez zespół teatralny King’s Men związany z Szekspirem w czasie panowania króla Jakuba I. 4.10.2012, czwartek, godz. 19.00

Bach – Wielka msza h-moll

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis Jan Łukaszewski, dyrygent Joanna Freszel, sopran Urszula Kryger, mezzosopran Aleksander Kunach, tenor Wojciech Gierlach, bas Z okazji Festiwalu zostanie wykonane arcydzieło muzyki sakralnej wszechczasów Wielka msza h-moll Jana Sebastiana Bacha. Katolicka msza napisana przez protestanckiego kantora była też zjawiskiem wyjątkowym w historii literatury muzycznej, bowiem jest utworem nietypowym, powstałym ponad podziałami między Kościołem katolickim i protestanckim w dwuwyznaniowych Niemczech.

5.10.2012, piątek, godz. 19.00

UROCZYSTE ZAKOŃCZENIE FESTIWALU

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Chór Opery Nova w Bydgoszczy Rudolf Tiersch, dyrygent (Niemcy) Izabella Kłosińska, sopran Agnieszka Rehlis, mezzosopran

22 |

| Październik 2012

Finałowy koncert Jubileuszowego 50. BFM – Musica Antiqua Europae Orientalis wypełni dzieło Wojciecha Kilara, które jest pierwszym ściśle liturgicznym dziełem kompozytora. Missa pro pace powstała w 2000 na zamówienie Kazimierza Korda z okazji jubileuszu stulecia Filharmonii Narodowej. Niezaprzeczalne piękno Mszy zapewne odda znamienite grono jej wykonawców.

10.10.2012, środa, godz. 19.00 Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Marcin Nałęcz-Niesiołowski, dyrygent, bas-baryton Cimarosa – Il maestro di cappella Tansman – Wariacje na temat Frescobaldiego Respighi – Antiche danze ed arie per liuto Na podium dyrygenckim stanie Marcin Nałęcz-Niesiołowski, który w tym koncercie wystąpi także w drugiej roli – śpiewaka.

Jest absolwentem Akademii Muzycznej w Warszawie w klasie dyrygentury symfoniczno-operowej Bogusława Madeya. Drugim torem jego zainteresowań i działalności artystycznej jest właśnie śpiew solowy, który ukończył w Łodzi pod M a r c i n N a ł ę c z - N i e s i o ł o w s k i kierunkiem Leonarda Andrzeja Mroza. Jedną z pozycji repertuaru tego wieczoru kameralnego będzie utwór Aleksandra Tansmana, zaś w roli solisty wystąpi, interpretując arię w utworze Cimarosy.

12.10.2012, piątek, godz. 19.00 Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Helge Dorsch, dyrygent (po raz pierwszy w Polsce) Patrycja Piekutowska, skrzypce Rossini – Uwertura do opery Cyrulik Sewilski Sibelius – Koncert skrzypcowy d-moll op. 47 Schumann – IV Symfonia d-moll op. 120 Specjalnym gościem Filharmonii będzie Helge Dorsch, niemiecki dyrygent, który w tym koncercie przedstawi się po raz pierwszy polskiej publiczności. Studiował dyrygenturę, fortepian i kompozycję w Akademii Muzycznej w Monachium. Kunszt dyrygencki rozwijał pod okiem takich sław, jak Claudio Abbado i Riccardo Muti oraz Herberta von Karajana. Koncertował na renomowanych estradach Europy oraz USA, Ameryki Południowej, Chin, Japonii i Australii. Solistką wieczoru będzie

wydarzenia Cacciniego, Donizettiego oraz utwory Händla, Mozarta, Dvořáka, Czajkowskiego Dzień Papieża Jana Pawła II, który obchodzimy w Polsce od 1998 każdego 16 października, został ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w hołdzie papieżowi-Polakowi Janowi Pawłowi II. Kościół katolicki równolegle obchodzi Dzień Papieski, przypadający w każdą niedzielę poprzedzającą rocznicę wyboru Karola Wojtyły na papieża.

17.10.2012, środa, godz. 19.00 MISTRZOWIE LITERATURY W FILHARMONII

SPOTKANIE Z PIOTREM SOMMEREM Patr ycja Piekutowska

Patrycja Piekutowska, jedna z najwybitniejszych polskich skrzypaczek oraz uznana osobowość artystyczna.

14.10.2012, niedziela, godz. 11.00

23. W KRAINIE ŚPIEWAJĄCEGO MISIA Koncert dla dzieci od 1 do 6 lat.

14.10.2012, niedziela, godz. 12.00

42. OD BRZUSZKA DO USZKA MALUSZKA Koncert dla niemowląt oraz kobiet w ciąży.

Bydgoska Filharmonia od maja 2008 organizuje koncerty, jakich żadna Filharmonia w Polsce jeszcze nie prowadziła – dla niemowląt i kobiet w ciąży, kierując się przekonaniem, że nigdy nie jest za wcześnie na kontakt z wartościową muzyką artystyczną.

15.10.2012, poniedziałek, godz. 11.00

PORANKI MUZYCZNE DLA SENIORÓW FLETOWE IMPRESJE MUZYCZNE Anna Merder, prelekcja Kwartet Fletowy Flautando w składzie: Mirosława Pawłowska, Julia Stanecka, Magdalena Sikorska, Beata Dzikowicz m.in.: Bach – Gawot, Badinerie, Mozart – Uwertura do opery Wesele Figara, Czajkowski – Taniec ołowianych żołnierzyków, Grieg – Pieśń Solvejgi, Bizet – Carmen, Brahms – Kołysanka, Debussy – Mały murzynek, Orlando di Lasso – Mationa mia cara Kontynuacja cyklu audycji muzycznych skierowanych do seniorów – szczególnie oczekiwanych melomanów, które mają za zadanie nie tylko upowszechnianie muzyki, rozwijanie i kształtowanie wiedzy muzycznej, lecz także modelowanie sposobu życia i zaspakajanie aspiracji kulturalnych naszych słuchaczy.

16.10.2012, wtorek, godz. 19.00

Z OKAZJI DNIA PAPIESKIEGO

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Waldemar Kośmieja, kierownictwo artystyczne Anna Wilk, sopran Halina Łabonarska, czyta listy Ojca Świętego Jana Pawła II m.in. pieśni „Ave Maria” Bacha/Gounoda, Schuberta,

polskim poetą, tłumaczem współczesnej poezji anglosaskiej, redaktorem naczelnym „Literatury na świecie” Krzysztof Myszkowski, prowadzenie współpraca: Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki „STARA OCHRONKA” w Bydgoszczy, Kwartalnik Artystyczny Kujawy i Pomorze Cykl spotkań z mistrzami światowej literatury, połączony zawsze z muzyką, pojawił się w planach Filharmonii od 1995 i zawsze cieszył się wielkim zainteresowaniem.

19.10.2012, piątek, godz. 19.00

PIOSENKI OSIECKIEJ, GRECHUTY, KOFTY Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Adam Klocek, dyrygent Anna Czartoryska, śpiew Marcin Partyka, fortepian

piosenki Agnieszki Osieckiej, Marka Grechuty i Jonasza Kofty w aranżacji Marcina Partyki Poezja śpiewana – muzyka z kręgu krainy łagodności, piosenka autorska, kabaretowa, ambitna, w której oprócz muzyki istotny jest też tekst. Anna Czartoryska, rocznik 1984, coraz popularniejsza piosenkarka i aktorka, sięgnęła również po ich twórczość.

25.10.2012, czwartek, godz. 19.00

PAMIĘTAJMY

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Chór Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Marzena Diakun, dyrygent Katarzyna Trylnik, sopran Irina Żytyńska, mezzosopran Jacek Laszczkowski, tenor Jarosław Bodakowski, bas-baryton Mozart – Requiem

Requiem aeternam dona eis Domine – Wieczny odpoczynek racz im dać Panie (4 Księga Ezdrasza) Zbliżający się Dzień Wszystkich Świętych uczcimy jedną z najpiękniejszych muzycznych modlitw – ponadczasowym w swej sile wyrazu i wzruszającym do głębi Requiem d-moll. Skreślone ręką Mozarta w 1791, roku jego śmierci, owiane legendą i tajemnicą jest największym utworem sakralnym mistrza Amadeusza a zarazem jego ostatnią, niedokończoną kompozycją. inf. Mariola Grochowina

Październik 2012 |

| 23

wydarzenia Galeria Miejska bwa Krzysztof Gruse: Zbiór otwarty – wybór prac z lat 1986-2012 Wystawa czynna do 28.10.2012 „Zbiór otwarty” to instalacja obejmująca prace z zakresu malarstwa, video i tekstu. Krzysztof Gruse zestawia w niej obok siebie prace powstałe w różnym czasie, używając ich jako kolejny materiał do stworzenia figury swoich obecnych obsesji. Mizerność, tymczasowość, pojedynczość, tworzą swoisty stop melancholii. Znane z innych działań hasło artysty - Siedzieć i patrzeć , bardzo pasuje do tej ekspozycji. Oprócz prac historycznych z okresu tzw. obrazów średnich i nieco późniejszych akcentujących proces siedzenia i majsterkowania pojawiają sie tutaj obrazy towarzyszące, namalowane specjalnie na ten pokaz, dzięki temu zabiegowi całość jest mocno skontrastowana i może sprawiać wrażenie kolekcji o tajemniczym rodowodzie.

niecodziennej perspektywy, poznać miasto z nowej, nieznanej strony. W końcu, odkryć inną niż powszechnie znane technikę fotografii i ostatecznie ją oswoić.

Galeria Miejska bwa Galeria Brda

Piotr Tołoczko, Biografia linii Wystawa czynna do 25.10.2012, wstęp wolny „W jego pracach odnaleźć można motorykę ręki wspartej narzędziem, która jest jak pantograf w połączeniu z kodami impulsu zrodzonymi w mózgu. Autor uświadamia nam, iż zapisy te to nie wyłącznie studium gestu. To nie tylko kaligrafia, to nie jest również psychografologia twórcza, o którą można było by się pokusić śledząc jego twórczą drogę. Artysta sam podkreśla: „Staram się określić znaczenie gestu w opozycji do linii prostej”. Uświadamia nam tym samym, iż dzięki rozwojowi techniki zapisu i jej doskonałości, dysponujemy materiałem porównawczym, który jest przełomem do dalszych poszukiwań. (…)”. Sebastian Mikołajczak

Krzysztof Gruse (ur. 1957) – malarz, poeta. Autor czterech tomików wierszy. Współzałożyciel grupy artystycznej Szkoła Bydgoska (Krzysztof Gruse, Stanisław Stasiulewicz, Zbigniew Zieliński.

Wystawa „Otworzenie – spotkania z fotografią otworkową” wystawa czynna do 28.10.2012 Z pasji, która łączy, tematu, który fascynuje i inspiruje do działania, zrodziło się „Otworzenie – Spotkania z Fotografią Otworkową”. „Otworzenie” będzie miejscem konfrontacji artystycznych wizji fotografów, którzy swoją przygodę z fotografią otworkową zaczęli dużo wcześniej.

Wybrane prace z nadesłanych na Ogólnopolski Konkurs Fotografii Otworkowej „AUTOKREACJA” zostały zaprezentowane 21 września na wernisażu w Galerii Miejskiej bwa. „Otworzenie” zachęca, by spojrzeć na świat z innej, 24 |

| Październik 2012

P i o t r To ł o c z k o , B i o g r a f i a l i n i i 18 8

Bydgoska Akademia Sztuki 24 października 2012 roku o godz. 18.00, inauguracja, wykład. Wstęp wolny W październiku rusza po raz kolejny Akademia Sztuki w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. Wykłady poświęcone polskiej sztuce XX i XXI wieku odbywać się będą od października 2012 do czerwca 2013.

wydarzenia W tym roku stworzyliśmy uczestnikom wykładów możliwość zapisania się na roczny cykl wykładów, który zakończy się wręczeniem każdemu zapisanemu uczestnikowi grafiki, dokumentującej udział w cyklu wykładów „Akademia Sztuki 2012/13” Wykłady (około 15) odbywać się będą w środy, co dwa tygodnie w godzinach popołudniowych. Pierwszy wykład odbędzie się 24 października 2012 roku o godz. 18.00.

Wstęp na wszystkie wykłady, zarówno dla osób zapisanych jak i poza zapisami – wolny.

Zapisy: tel. 52 339 30 54 lub 52 339 30 50 lub osobiście w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, przy ul. Gdańskiej 20.

Zaplanowane tematy wykładów: Sens i istota sztuki współczesnej, Losy wizerunku człowieka, Sztuka i wyobraźnia, Sztuka i czas, Sztuka i polityka, Polska sztuka w dwudziestoleciu międzywojennym, Wojenne drogi polskiej sztuki (1939-1945), Zakręty w sztuce polskiej po 1945 roku, Powojenne grupy artystyczne, Manifesty artystyczne, Galerie autorskie, głośne akcje, plenery, Realizm, nadrealizm, surrealizm, Różne wizje abstrakcji, Ekspresja, ekspresjonizmy, Nowe formy działalności artystycznej, nowe media, Współczesne środowisko plastyczne Bydgoszczy, Współczesne środowisko plastyczne Torunia, W drodze. O sensie wędrówki przez życie, Wobec zła, Sztuka ikony, tradycja i inspiracje w malarstwie współczesnym i in.

Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek

Janusz Maciej Kochanowski Kwiaty – malarstwo wernisaż 5.10.2012 (piątek) godz. 18.00, wystawa czynna do 27 października 2012 Janusz Maciej Kochanowski ur. 7 sierpnia 1937 r. pracuje twórczo od 1961 r. Dyplom architekta wnętrz otrzymał w 1963 r. w PWSSP w Gdańsku. Zajmuje się malarstwem sztalugowym i monumentalnym, projektowaniem architektury wnętrz, grafiką reklamową, rysunkiem satyrycznym, projektowaniem form przemysłowych, wystawiennictwem. Jest autorem 11 wystaw indywidualnych (Dortmund, Düsseldorf, Kassel, Bydgoszcz) oraz uczestnikiem ok. 135 wystaw ogólnopolskich i okręgowych z zakresu malarstwa i architektury wnętrz. Jego obrazy znajdują się w zbiorach muzealnych w kraju oraz w kolekcjach prywatnych w kraju i zagranicą – Niemcy, Francja, Szwajcaria, Kanada, Finlandia. Jest autorem wielu projektów wnętrz hoteli, sanatoriów, biurowców, restauracji, kin oraz autorem i wykonawcą kilkunastu monumentalnych kompozycji mozaikowych. Jest prezesem ZPAP – Polska Sztuka Użytkowa w Bydgoszczy.

Autor tworzy cykle prac – łączy je zawsze temat i oczywiście czas ich powstawania. Inspiracje czerpie ze świata przyrody. Źdźbło trawy, kwiat, rybę, muszlę, motyla w różnych układach i kontekstach umiejscawia pierwszoplanowo w rozległych przestrzeniach – w pej-

Janusz Maciej Kochanowski, akr yl, olej

zażu z kłębiącymi się chmurami. W tym bogatym ilościowo cyklu autor stosuje surrealistyczną poetykę i formę niemalże hiperrealistyczną. To jego najbardziej charakterystyczne obrazy i dlatego kilka prac znajdzie się na wystawie. Dominować będą kwiaty malowane w latach 2006-2007 – obrazy bardzo dekoracyjne, precyzyjne w wykonaniu. To specyficzne „portrety” kwiatów. Autor oddaje ich kształt, barwę, każdy szczegół ich budowy, ale pozbawia je zapachu i życia. Ogląda się je tak, jak motyle zamknięte w szklanych gablotach … inf. Elżbieta Kantorek

Klub „ODNOWA” 2.10.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina”.

16.10.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina”

5.10.2012, piątek, godz. 13.00 „GIMNASTYKA 50+”

19.10.2012, piątek, godz. 13.00 „GIMNASTYKA 50+”

5.10. 2012, piątek, godz.17.00 Klub Polskiej Książki – Złapać chwilę melodii słów – wieczór autorski Małgorzaty Mówińskiej-Zyśk.

23.10.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina”

9.10.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina” 12.10.2012, piątek, godz. 13.00 „GIMNASTYKA 50+”

26.10.2012, piątek, godz. 13.00 „GIMNASTYKA 50+” 30.10.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina”

inf. Grażyna Salemska

Październik 2012 |

| 25

wydarzenia Opera Nova w Bydgoszczy 1.10.2012, godz. 19.00 Gościnnie:

Krystyna Janda w spektaklu „Biała bluzka” (premiera 2010 r.).

2.10.2012, godz. 11.00 7.10.2012, godz. 17.00

Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków balet Bogdana Pawłowskiego kierownictwo muzyczne Henryk Wierzchoń choreografia Henryk Konwiński scenografia Anna Sekuła Krasnoludki – te cudowne i pożyteczne istoty znane są w folklorze całej Europy. Niemieccy bajkopisarze, bracia Grimm, obdarzyli je szlachetnymi cechami i uczynili je przyjaciółmi pięknej królewny. Historia o „Królewnie Śnieżce i siedmiu krasnoludkach” stała się jednym z rozpoznawalnych znaków współczesnej masowej kultury: wielokrotnie wydawana, ekranizowana (popularna szczególnie animowana wersja disneyowska), doczekała się także uwiecznienia w formie baletu…

12, 13, 14 października 2012, godz. 19.00

CZARODZIEJSKI FLET opera Wolfganga Amadeusza Mozarta kierownictwo muzyczne Dirk Vermeulen inscenizacja i reżyseria Matthias Remus scenografia Stephan Dietrich Jedna z najpiękniejszych oper w historii tego gatunku.

Realizatorzy uczynili tłem akcji monumentalną Bibliotekę, siedzibę i świątynię Rozsądku, Piękna, Wiedzy, Siły, Natury… „Sprawa tak się przedstawia, jak gdyby scenariusze inicjacji były nierozerwalnie złączone z samą strukturą życia duchowego. Jak gdyby inicjacja była procesem koniecznym dla wszelkiej próby całkowitego odrodzenia, dla wszelkiego wysiłku przekroczenia naturalnego stanu człowieka celem dostąpienia uświęconego bytu” – te słowa Mircei Eliadego zdają się pasować do kluczowej idei libretta. Ono samo jest porównywane do baśni. CzaroCzarodziejski flet

dziejski flet daje Taminowi moralne oparcie w momencie, gdy musi odrzucić swoje dotychczasowe utarte sądy, by stać się godnym wtajemniczenia. Pomaga mu przetrwać próby powietrza, ognia i wody, stanąć po stronie Światła w walce z Ciemnością. Rytuały inicjacyjne i odniesienia do religii starożytnego Egiptu stanowiły temat popularny w dramatopisarstwie i sztuce operowej schyłku Oświecenia. Opera Mozarta jeszcze te modę spotęgowała, lecz kompozytorowi nie było już dane cieszyć się jej sukcesami.

17, 18, 20 października 2012, godz. 19.00

TRAVIATA opera Giuseppe Verdiego kierownictwo muzyczne Maciej Figas reżyseria Bodo Igesz (USA) scenografia Łucja Kossakowska Publiczność kocha to dzieło Verdiego za niezapomniane muzyczne dialogi bohaterów, popisowe arie, efektowny chóralny toast na chwałę miłości (Libiamo), dramatyczną akcję. Pierwowzorem operowej Violetty Valery była Marie Duplessis, o której względy zabiegali najbogatsi mężczyźni z paryskiego towarzystwa .

Kochająca luksus i kamelie , utrzymanka najbardziej wpływowych i osobistości i znanych artystów, była pierwowzorem literackiej postaci Małgorzaty Gauthier, tytułowej „Damy kameliowej” z XIX-wiecznego bestselleru powieściowego Aleksandra Dumasa-syna.

Na jego kanwie powstało libretto do największego melodramatu wśród operowych historii”, czyli „La Traviaty”. Opera ta należy do szczególnych utworów, które – słuchane nawet wielokrotnie – zawsze podbijają słuchacza muzyczną urodą.

24, 25 października 2012, godz. 19.00

ZNIEWOLONY UMYSŁ balet Roberta Bondary

do muzyki Philipa Glassa i Wojciecha Kilara inscenizacja i choreografia Robert Bondara scenografia Diana Marszałek kostiumy Mariusz Napierała reżyseria świateł Maciej Igielski Powracająca, hipnotyczna muzyka Glassa towarzyszy znakomicie obrazowi scenicznemu i buduje niesamowity nastrój – tło dla uniwersalnej historii o strachu i wewnętrznej wolności, opowiadanej tańcem.

Libretto baletu Roberta Bondary nie pokrywa się ze słynnym esejem Czesława Miłosza, powstało jedynie na motywach książki. Postaci głównych bohaterów nie odnoszą się wprost do utajonych pod greckimi literami polskich pisarzy ze „Zniewolonego umysłu”. Kostiumy Mariusza Napierały też nie wiążą się z konkretnego czasu historycznego. Diana Marszałek stworzyła jeden element scenografii: jakby powalona piramidę, z której przezierają cegły , metalowe uchwyty-stopnie i klitkowate okienka. Na tę wieloznaczną bryłę nakładają się niekiedy projekcje multimedialne. inf. Ewa Chalat

26 |

| Październik 2012

wydarzenia Akademia Muzyczna Koncert z okazji inauguracji Roku Akademickiego 2012/2013 poniedziałek, 1.10.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Pavel Vernikov, skrzypce Orkiestra Kameralna Accademia dell’arco Paweł Radziński, dyrygent Pavel Vernikov – student D. Ojstracha i S. Snitkowskiego w Moskwie, zwycięzca Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego w Monachium oraz Vittorio Gui Grand Prix we Florencji.

Przez dwadzieścia lat prowadził intensywną działalność koncertową w charakterze solisty, także w duecie oraz jako członek Tchaikovsky Trio, koncertując w najbardziej prestiżowych salach koncertowych Ameryki i Europy, m.in. w Concertgebouw w Amsterdamie, Carnegie Hall, Kennedy Center w Nowym Jorku, Wigmore Hall w Londynie, Salle Gaveau w Paryżu, Accademia S. Cecilia w Rzymie czy La Scala w Mediolanie.

Pavel Vernikov często pełni funkcję członka jury znaczących międzynarodowych konkursów.

Nagrywał dla RCA, Ondine i Dynamic.

Gra na skrzypcach Gianbattista Guadagnini (ex Contessa Crespi, ex Brengola), Piacenza 1747, z kolekcji Fondazione Pro Canale w Mediolanie.

CCXXXVIII Bydgoski Wtorek Muzyczny wtorek, 9.10.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Lech Bałaban, altówka Krzysztof Sowiński, fortepian

Seminarium Chóralna muzyka latyno-amerykańska.

Geneza i problemy wykonawcze 10-11.10.2012, Aula Akademii Muzycznej, ul.

Słowackiego 7 prof. Fernando Gil Estrada (Ekwador), prowadzenie prof. Krzysztof Szydzisz, kierownictwo programowe

CXLIX Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami niedziela, 21.10.2012, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Na wiślanym szlaku

CXXVII Koncert Pałacowy niedziela, 21.10.2012, godz. 17.00, Pałac w Lubostroniu Andrzej Łęgowski, flet Marek Swatowski, obój Magdalena Swatowska, fortepian

Wielkie cykle: Claude Debussy. Z okazji 150. rocznicy urodzin wtorek, 23.10.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Daniel Rybicki, flet Paweł Radziński, skrzypce Beata Biernikiewicz, skrzypce Michalina Radzińska, skrzypce Jadwiga Stanek, altówka Maria Lewandowska, harfa Mariusz Klimsiak, fortepian

Jadwiga Kaliszewska in memoriam wtorek, 30.10.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Agnieszka Dębkowska, skrzypce Marianna Szadowiak, skrzypce Bolesław Siarkiewicz, skrzypce Lech Bałaban, altówka Renata Marzec, wiolonczela Maciej Kamrowski, wiolonczela Joanna Czapińska-Wróblewska, fortepian Marcin Sikorski, fortepian Jadwiga Kaliszewska urodziła się w Warszawie. Studia muzyczne ukończyła w Krakowie w klasie skrzypiec prof. Eugenii Umińskiej.

Była laureatką wyróżnienia na Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego w Poznaniu w roku 1962.

W 1961 roku została pierwszym w dziejach szkoły asystentem w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu (dziś Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu), gdzie później pracowała na stanowisku profesora oraz pełniła funkcję kierownika Katedry Instrumentów Smyczkowych. Artystka była również profesorem Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy.

Wykształciła ponad 70 absolwentów. W 1990 była inicjatorką powstania tzw. Szkoły Talentów w Poznaniu przeznaczonej dla wyjątkowo uzdolnionej młodzieży.

Jadwiga Kaliszewska miała w swoim dorobku nagrania płytowe, radiowe i telewizyjne. Była także jurorem na konkursach skrzypcowych i lutniczych, w kraju i za granicą. Do 2001 roku regularnie uczestniczyła w pracach jury Konkursu Skrzypcowego im. H. Wieniawskiego. W ciągu wielu lat grała również w zespole muzyki dawnej działającym przy poznańskim Muzeum Instrumentów.

W 1970 otrzymała Odznakę Honorową Miasta Poznania. 10 października 2007 otrzymała tytuł doktora honoris causa Akademii Muzycznej w Poznaniu. Zmarła 18 marca 2012 po krótkiej chorobie. inf. Anna Cudo

Październik 2012 |

| 27

wydarzenia Akademicka Przestrzeń Kulturalna Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy Z okazji obchodów Roku Wyczółkowskiego Fundacja Gaudeamus oraz Instytut Kulturoznawstwa Wyższej Szkoły Gospodarki zaprasza do udziału w wyjeździe studyjnym do Wtelna i Gościeradza.

Termin wyjazdu: 18 października, godz. 9.00 (prosimy o przybycie 15 minut wcześniej), parking przy Akademickiej Przestrzeni Kulturalnej, powrót: ok. 19.00.

Zapisy przyjmujemy do 10 października pod adresem e-mail: kulturoznawstwo@byd.pl.

Wernisaż 11.10.2012, godz. 18.00, Muzeum Fotografii w Bydgoszczy, ul. Królowej Jadwigi 14

Robert Gauer „Moja plaża” Wystawa to niemal czterdzieści wielkoformatowych czarno-białych zdjęć polskiego fotografika i wydawcy Roberta Gauera, z Kołobrzegu. Ich przedmiotem i tematem jest oryginalne i twórcze spojrzenie autora na południowe wybrzeże Bałtyku, a w szczególności na strefę, w której morze spotyka się z lądem, a to co stworzone przez naturę przenika się z tym, co stworzone przez człowieka. Pełne niezwykłego klimatu, poetyckie prace, niosą nie tylko treści dosłowne, ale także wiele malarskich konotacji i społecznych odniesień. Artystyczny poziom i wyraz tych fotografii wpisują Roberta Gauera w poczet takich twórców polskiej szkoły fotografii krajobrazu jak: Sunderland, Sempoliński czy Hartwig.

Wystawa, była już prezentowana w wielu renomowanych galeriach i muzeach Polski, Niemiec, Danii i Szwecji.

Więcej szczegółów na stronie www.muzeumfoto. byd.pl. Ekspozycję przygotowała Agencja Zegart, kom. 502 600 723, zeg-art@wp.pl inf. Arkadiusz Blachowski

Zapraszamy na kolejne spektakle pierwszego na świecie dramatu o męczenniku prawdy, bł. ks. Jerzym Popiełuszce, autorstwa Mirosława Antoniego Glazika (M.A.G.) pt. „Ksiądz Jerzy Popiełuszko. Modlitwa ostateczna” Terminy spektakli: 5.10.2012 (piątek), godz. 11.00 (dla grup szkolnych) i 18.00, sala widowiskowa APK, ul. Królowej Jadwigi 14 6.10.2012 (sobota), godz. 18.00, sala widowiskowa APK, ul. Królowej Jadwigi 14 12.10.2012 (piątek), godz. 11.00 (dla grup szkolnych) i 18:00, sala widowiskowa APK, ul. Królowej Jadwigi 14 13.10.2012 (sobota), godz. 18.00, sala widowiskowa APK, ul. Królowej Jadwigi 14 Więcej szczegółów na stronach: www.apk.wsg.byd. pl oraz www.kultura.byd.pl Instytut Kulturoznawstwa WSG, Studenckie Koło Inicjatyw Innowacyjnych w Kulturze „Other Way” Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy wraz z Regionalnym Obserwatorium Kultury w Bydgoszczy i Fundacją Pro Cultura zapraszają na interdyscyplinarną konferencję pt. „Kultura – od wizji do praktyki”, która odbędzie się 30 listopada 2012 r. w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy, przy ul. Królowej Jadwigi 14 (sala widowiskowa Akademickiej Przestrzeni Kulturalnej).

Patronem naszej konferencji czynimy Andrzeja Szwalbego, wybitnego działacza kultury, dzięki którego wizjonerstwu Bydgoszcz w bardzo niedługim czasie stała się instytucjonalną mekką życia muzycznego. .

Zgłoszenia na dołączonym formularzu z propozycją tematu oraz abstraktem (do 10 zdań) prosimy przesyłać do 20 października 2012 roku na adres: Instytut Kulturoznawstwa, Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy, ul. Garbary 2, 85-229 Bydgoszcz z dopiskiem „konferencja”lub drogą mailową: kulturoznawstwo@byd.pl Planujemy recenzowaną internetową publikację pokonferencyjną. W przypadku dużej liczby chętnych organizatorzy zastrzegają możliwość selekcji zgłoszeń.

Formularz zgłoszeniowy oraz szczegółowe informacje na temat opłat i warunków uczestnictwa w konferencji na stronie www.ikf.wsg.byd.pl. inf. Anna Ciechanowska

28 |

| Październik 2012

wydarzenia Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego 3.10.2012, godz. 13.00, Exploseum Wystawa czynna do 25 listopada 2012 r.

Otwarcie wystawy „Z Torunia do gwiazd.

Opowieść o Mikołaju Koperniku” Celem wystawy jest zaprezentowanie postaci Mikołaja Kopernika, w nowoczesny, atrakcyjny dla zwiedzających sposób. Ekspozycja ma charakter modułowy, a w poszczególne części wpisana została narracja o życiu i dokonaniach Mikołaja Kopernika, z zaakcentowaniem epokowego odkrycia w dziedzinie astronomii.

ka autorska” na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Tworzy głównie książki typu picturebooks, z których większość wydawana jest w Korei Południowej. Prawa do nich sprzedały się do krajów hiszpańskojęzycznych, a także do Chin, na Taiwan, do Japonii i Portugalii. Jest laureatką wielu nagród. Najważniejsze z nich to Złote Jabłko na Biennale Ilustracji w Bratysławie i ilustratorski „Oskar” oraz Bologna Ragazzi Award, w kategorii „Non fiction”.

Sesja naukowa towarzysząca wystawie „Wielość w jedności. Techniki wklęsłodruku w Polsce po 1900 roku”.

Sesja odbędzie się w dniach 18-19 października 2012 Zapraszamy również na warsztaty graficzne poświęcone technikom metalowym, połączone z pokazem wykonywania akwaforty – od opracowania matrycy, poprzez trawienie do odbijania. Spotkanie poprowadzi artysta grafik – Jarosław Nowak.

Wystawy czasowe:

Z To r u n i a d o g w i a z d . O p o w i e ś ć o M i k o ł a j u K o p e r n i k u , f o t . A r c h i w u m M u z e u m O k r ę g o w e w To r u n i u

Dodatkowym walorem wystawy są specjalne punkty aktywizujące, dające możliwość muzealnym gościom lepszego poznania i zrozumienia tak wybitnej i wszechstronnej postaci jaką był Mikołaj Kopernik.

W obrębie ekspozycji pojawiają się elementy multimedialne (filmy, animacje komputerowe) mające za zadanie w atrakcyjny i dostępny sposób wyjaśniać problematykę odkryć astronomicznych Mikołaja Kopernika.

Wystawie towarzyszy specjalna oferta edukacyjna, w ramach której można skorzystać z dwóch tematów lekcji muzealnych: – „Z Torunia do gwiazd. Opowieść o Mikołaju Koperniku” (dla szkół podstawowych: klasy IV-VI oraz gimnazjum) – „Mikołaja Kopernik – człowiek renesansu” (dla szkół ponadgimnazjalnych) Zapisy na zajęcia prowadzone są pod numerem telefonu: 883 366 056.

3.10.2012, Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 W ramach projektu edukacyjnego „Sztuka nie wyklucza” odbędą się, w dniu 3 października warsztaty z zakresu biblioterapii. Uczestnicy zajęć pod okiem Iwony Chmielewskiej będą mieli okazję stworzyć własną książkę artystyczną.

Iwona Chmielewska – ur. 1960, ukończyła grafikę na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Mieszka i pracuje w Toruniu, gdzie prowadzi zajęcia z przedmiotu „Książ-

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a oraz Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Wielość w jedności. Techniki wklęsłodruku w Polsce po 1900 roku” Wystawa czynna do 2 grudnia 2012 r.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Pieniądz PRL” Wystawa czynna do dnia 7 stycznia 2013 r.

Wystawy stałe: Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Fin de siècle. Rzemiosło artystyczne i fonografia ze zbiorów własnych Muzeum” Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy” ul. Dąbrowa „EXPLOSEUM – centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg” Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic” Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska” Leon Wyczółkowski, ul. Mennica 7 „Leon Wyczółkowski (1852-1936), malarstwo, rysunek, grafika”.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a „Galeria Sztuki Nowoczesnej”.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Bydgoszcz – okruchy miasta” inf. Mateusz Soliński

Październik 2012 |

| 29

wydarzenia Teatr Polski XI EDYCJA FESTIWALU PRAPREMIER BYDGOSZCZ 2012

1.10.2012, poniedziałek, godz. 20.00, MAŁA SCENA TPB 60 MIN. Teatr im. S. Jaracza Olsztyn

MATKI/BŁAGALNICE. Koncert śmierci Einar Schleef, Ulrich Müller-Schwefe według Eurypidesa i Ajschylosa PRAPREMIERA POLSKA 19 MAJA 2012 przekład Karolina Bikont; reżyseria Łukasz Chotkowski; scenografia Karolina Sulich; muzyka Joanna Halszka Sokołowska; obsada: Tezeusz, król Aten – Paweł Parczewski, Ajtra, jego matka – Milena Gauer, Adrastos, król Argos – Ewa Pałuska, Posłaniec z Teb – Aleksandra Kolan, Antygona – Agnieszka Pawlak, Ismena – Agnieszka Giza; chór: Sylwia Krawiec, Julia Łukowiak, Lidia Pronobis, Natalia Samojlik, Justyna Wąsik

N i e s k o ń c z o n a h i s t o r i a , f o t . A n n a To m c z y ń s k a

wa podniosłego tonu oratorium, aby mówić o najprostszych sprawach, małych rytuałach dnia codziennego, pozornie nic nieznaczących przedmiotach, obsesjach zwykłych ludzi.

2.10.2012, wtorek, godz. 18.00, MAŁA SCENA TPB, 90 MIN.

WSZYSCY ŚWIĘCI – Wojciech Faruga/Jarosław Jakubowski

M AT K I / B Ł AG A L N I C E . K o n c e r t ś m i e r c i , f o t . J a r o s ł a w P o l i w k o

W spektaklu wykorzystano fragmenty rejestracji filmowej Małgi Kubiak, z ostatniej drogi Danuty Kubiak.

Twórcy pokazują Tezeusza z innej strony, jako człowieka uwikłanego, który pozwala nadużywać się najbliższym mu kobietom: matce, żonie. Tezeusz, jest reprezentantem społeczeństwa, które żyje życiem nieprawdziwym. Nie ma odwagi żyć po swojemu. Musi umrzeć, by odzyskać siebie.

2.10.2012, wtorek, godz. 20.00, DUŻA SCENA TPB, 90 MIN. Teatr Powszechny Warszawa

NIESKOŃCZONA HISTORIA ORATORIUM NA 30 POSTACI, CHÓR, ORKIESTRĘ I SUKĘ AZĘ – Artur Pałyga PRAPREMIERA 10 MARCA 2012 reżyseria Piotr Cieplak; scenografia Andrzej Witkowski; muzyka Jan Duszyński; ruch sceniczny Leszek Bzdyl; obsada: Eliza Borowska, Aleksandra Bożek, Elżbieta Kępińska, Maria Robaszkiewicz, Olga Sawicka, Karina Seweryn, Katarzyna Maria Zielińska, Mariusz Benoit, Cezary Kosiński, Andrzej Mastalerz, Michał Napiątek, Krzysztof Plewako-Szczerbiński Spektakl opowiada o jednym przedpołudniu z życia mieszkańców starej kamienicy. To opowieść, która uży30 |

| Październik 2012

Sztuka pisana na zamówienie Teatru Polskiego w Bydgoszczy. reżyseria: Wojciech Faruga; scenografia, kostiumy, reżyseria światła: Agata Skwarczyńska; muzyka: Igor Nikiforow; występują: Marian Jaskulski, Magdalena Łaska, Mateusz Łasowski, Alicja Mozga, Roland Nowak, Jerzy Pożarowski, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz prapremiera 13 kwietnia 2012 Święci czy chorzy psychicznie? Asceci czy głupcy, chcący zwrócić na siebie uwagę otoczenia? Dla wielu średniowiecznych ascetów chrześcijańskich normą stały się długotrwałe posty o chlebie i wodzie, noszenie włosiennicy, codzienne biczowanie ciała oraz nocne modlitwy, czyli to, co psychologia uznaje za patologię.

Spektakl „Wszyscy święci” staje się próbą diagnozy fanatyzmu i opowieścią o męczennikach codzienności.

3.10.2012, środa, godz. 17.00, MAŁA SCENA TPB PWST Kraków

MILUSIŃSCY

Spektakl egzaminacyjny studentów III roku Wydziału Aktorskiego pod opieką pedagogiczną Mai Kleczewskiej występują: Marcel Borowiec, Anna Maria Stachoń, Magdalena Hertich-Woleńska, Bartłomiej Kotschedoff, Tomasz Madej, Paweł Peterman, Aleksandra Pisula, Sandra Staniszewska Milusińscy to samodzielna praca studentów Wydziału Aktorskiego inspirowana reportażami i filmami dokumentalnymi, (m.in. „ Czekając na sobotę” Ireny i Jerzego Morawskich i „ Beznadziejna ucieczka przed Basią” Surmiak-Domańskiej). To próba badania granicy między

wydarzenia dokumentem a fikcją. Aktor jest tym, który wciela się w osobę realną, jednocześnie fantazjuje, przetwarza ją przez siebie.

5.10.2012, piątek, godz. 19.00, MAŁA SCENA TPB Bałtycki Teatr Dramatyczny w Koszalinie

3.10.2012, środa, godz. 20.00, MAŁA SCENA TPB, 70 MIN. Teatr Polski Bielsko-Biała

PREMIERA 8 PAŹDZIERNIKA 2011

ZBRODNIA – na podstawie Witolda Gombrowicza ZBRODNIA Z PREMEDYTACJĄ Michał Buszewicz PRAPREMIERA 3 MARCA 2012 reżyseria: Ewelina Marciniak; tekst i dramaturgia: Michał Buszewicz; oprawa wizualna: Marta Stoces; muzyka na żywo: Marcin Nenko; obsada: Jadwiga Grygierczyk, Marta Gzowska-Sawicka, Jaśmina Polak, Tomasz Drabek, Rafał Sawicki UDAWANIE! „To nie jest kryminał gabinetowy w stylu angielskim.

To nie jest czarny kryminał w stylu amerykańskim. To nie jest szkolna adaptacja opowiadania Gombrowicza.

W Zbrodni z premedytacją, która posłużyła dramaturgowi jedynie jako pretekst, widzimy świat oczami sędziego śledczego, w Zbrodni Michała Buszewicza wszystko pokazane jest z drugiej strony drzwi – od środka, z perspektywy dysfunkcjonalnej, na wskroś współczesnej rodziny, której nawet dobry psychoanalityk by nie zrozumiał. Detektyw, owszem, jest. Wygląda jak bohater z Chandlera, ale niczego nie rozwikła, ponieważ nie ma tu nic do rozwikłania. Gombrowicz pisząc Zbrodnię z premedytacją szydził z klasycznego kryminału, z formy, która już w roku 1928 była, jego zdaniem, zbyt skostniała, by można ją traktować poważnie.” materiał pochodzi z bloga dot. Zbrodni (http://zbrodnia2012.blogspot.com) 4.10.2012, czwartek, godz. 19.00, DUŻA SCENA TPB, 80 MIN. Teatr Dramatyczny Wałbrzych

ALEKSANDRA. RZECZ O PIŁSUDSKIM Sylwia Chutnik Prapremiera wałbrzyska 17 listopada 2011 Prapremiera krakowska 8 grudnia 2011 tekst: Sylwia Chutnik; reżyseria i współpraca scenograficzna: Marcin Liber; tekst ustępów i dramaturgia: strzelec młodszy; scenografia i kostiumy: Grupa Mixer; opracowanie muzyczne: Małgorzata Sarbak; konsultacja choreograficzna: Iwona Pasińska; obsada: Aleksandra Piłsudska, Aleksandra Rewolucja Rozalia Mierzicka, Aleksandra Zdradzona Mirosława Żak, Aleksandra Matka Angelika Cegielska; w ustępach: jak?

Rafał Kosowski, i. Ryszard Węgrzyn, a! Piotr Tokarz, co? Filip Perkowski Opowieść koncentruje się na drugiej małżonce marszałka Józefa Piłsudskiego, Aleksandrze z domu Szczerbińskiej. Ukazuje ją nie tylko jako żonę najważniejszego polityka Dwudziestolecia Międzywojennego, ale i kobietę o rewolucyjnej przeszłości, która w swoich działaniach nie stroniła od przemocy. Po ślubie nadal zaangażowana była w działania społeczne i polityczne.

Znana była jako orędowniczka udziału kobiet w wojsku oraz zdobycia przez nich praw wyborczych.

JAK BYĆ KOCHANĄ reżyseria: Weronika Szczawińska; tekst i dramaturgia: Agnieszka Jakimiak; asystent reżysera: Artur Paczesny; autor: Kazimierz Brandys; obsada: Aleksandra Padzikowska, Natasza Aleksandrowitch (gościnnie), Artur Paczesny, Jacek Zdrojewski, Piotr Wawer jr (gościnnie); scenografia: Izabela Wądołowska; kostiumy: Izabela Wądołowska; inspicjent: Hanna Student Nigdy nie należy niczego opowiadać. Każda historia jest wulgarna, zaczyna żyć własnym życiem, mnoży warianty i wersje. Jak być kochaną, spektakl inspirowany opowiadaniem Kazimierza Brandysa oraz filmem Wojciecha J. Hasa, prezentuje zmagania z opowieścią, która wymknęła się spod kontroli i z pamięcią, od której trudno się uwolnić.

6.10.2012, sobota, godz. 19.00, DUŻA SCENA TPB Teatr Wybrzeże w Gdańsku

CIAŁA OBCE – JULA HOLEWIŃSKA PREMIERA 17 LUTEGO 2012 reżyseria: Kuba Kowalski; dramaturgia: Julia Holewińska; scenografia: Katarzyna Stochalska; muzyka: Piotr Maciejewski; światło: Damian Pawella; ruch sceniczny: Katarzyna Chmielewska; asystent reżysera: Piotr Biedroń; inspicjent: Joanna Januszewska; sufler: Joanna Januszewska; obsada: Justyna Bartoszewicz (Maryja, Uczennica, chór żeński), Piotr Biedroń (Bolesław, Pan w mundurze, Uczeń, chór męski), Magdalena Boć (Alina, Wiki, Uczennica, chór żeński), Marzena Nieczuja-Urbańska (Jadwiga, Pani w kitlu, Uczennica, chór żeński), Łukasz Konopka (Lech, Uczeń, chór męski), Anna Kociarz (Zofia, Uczennica, Joanna Szczepkowska, chór żeński), Maciej Konopiński (Bogumił, Pan w kitlu, Uczeń, chór męski), Robert Ninkiewicz (Ryszard, Pan w sutannie, Uczeń, chór męski), Marek Tynda (Adam/Ewa), Piotr Maciejewski (perkusja), Paulina Strzegowska (saksofon) Rozgrywająca się równolegle w dwóch czasach sztuka Julii Holewińskiej to przede wszystkim tekst o dążeniu do wolności – zarówno narodowej jak i osobistej. Wielka, oficjalna Historia splata się tu z osobistym dramatem, górnolotne wspólnotowe hasła ulegają rozpadowi w zetknięciu z tym, co dla wielu nie mieści się w ramach tak zwanej normalności. CIAŁA OBCE w 2010 roku zostały uhonorowane Gdyńską Nagrodą Dramaturgiczną.

7.10.2012, niedziela, godz. 18.00, MAŁA SCENA TPB Grupa Coincidentia (Białystok)

KRWAWA JATKA – Michał Walczak PREMIERA 10 LISTOPADA 2011 w rolach głównych: Dagmara Sowa (Barbara), Paweł Chomczyk (Maciej), Mariusz Laskowski (Bambi), Paweł Aigner (Drakul Nosferat); reżyseria: Łukasz Kos; scenografia: Mariusz Laskowski; kostiumy: Joanna Niemirska; muzyka: Dominik Strycharski; multimedia: Krzysztof Kiziewicz; współpraca scenograficzna: Małgorzata Tarasewicz-Wosik Para utalentowanych młodych twórców teatralnych próbuje zrobić karierę w wielkim mieście, stolicy kreatywności. Pomimo artystycznych sukcesów kilku kolejPaździernik 2012 |

| 31

wydarzenia nych przedsięwzięć, metropolia stawia opór. Narastająca frustracja przyspiesza bicie artystycznych serc, gorączka tworzenia sprawia, że krew szybciej pulsuje w nabrzmiałych żyłach, szalone tętno rytmicznie wysyła w eter komunikat: S.O.S., chcemy grać, wytwarzać iluzję, karmić zgłodniałe piękna dusze widzów!!! Para aktorów zostaje zaproszona na plan filmowy, ma stworzyć życiowe role w dziele jego życia. Cena spełnienia będzie wysoka.

7.10.2012, niedziela, godz. 20.00, DUŻA SCENA TPB Muzeum Powstania Warszawskiego

AWANTURA WARSZAWSKA. WASZYNGTON-MOSKWA-LONDYN

reżyseria: Michał Zadara; dramaturgia: Daniel Przastek; scenografia: Robert Rumas; kostiumy: Julia Kornacka; muzyka: Dominik Strycharski; producent wykonawczy: Małgorzata Kozioł; trailer: Artur Sienicki; montaż: Andreas Kufke; obsada: Krzysztof Boczkowski, Arkadiusz Brykalski, Juliusz Chrząstowski, Tomasz Cymerman; Szymon Czacki, Edward Linde Lubaszenko, Grzegorz Młudzik, Sean Palmer, Jacek Piątkowski, Adam Szczyszczaj, Barbara Wysocka Spektakl został stworzony na podstawie dokumentów wysyłanych przez Winstona Churchilla, Józefa Stalina, Franklina Roosevelta, polskich dowódców, a także korespondencji pomiędzy dyplomatami angielskimi, amerykańskimi, radzieckimi i polskimi w trakcie Powstania Warszawskiego. Michał Zadara przygląda się dyplomacji międzynarodowej sprzed 67. lat, a także stara się ukazać losy Polski, w szczególności walczącej Warszawy.

DODATKOWE DZIAŁANIA W RAMACH FESTIWALU PRAPREMIER 5.10.2012, piątek, godz. 21.00 Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy

WYCZÓŁKOWSKI WYCHODZI Z OBRAZU Paweł Sztarbowski

Słuchowisko na żywo realizacja: Polskie Radio Pomorza i Kujaw, Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy, Teatr Polski w Bydgoszczy; reżyseria: Paweł Łysak; realizacja akustyczna: Marek Rzepa Słuchowisko nagrywane na żywo z udziałem publiczności w „Domu Wyczółkowskiego”. Malarstwo Leona Wyczółkowskiego stanie się pretekstem do zadania pytań o wolność artysty i ekonomiczne uwarunkowania tworzenia.

Słuchowisko powstaje w ramach obchodów Roku Leona Wyczółkowskiego.

6.10.2012, sobota, godz. 13.00-19.00, FOYER TPB

DEBIUTY

Słuchowiska studentów Akademii Teatralnej w Warszawie 1. Drzwi muszą być otwarte albo zamknięte, reż. Natalia Kozłowska 2. Akacje i cynamon. Montaże, reż. Joanna Grabowiecka 3. Fragmenty listów miłosnych, reż. Paweł Paszta 32 |

| Październik 2012

13-16.10.2010, sobota – wtorek, godz. 19.00, MAŁA SCENA TPB Teatr Polski Bydgoszcz Landesbühne Niedesachsen Nord Theatre Wilhelmshaven

TRUSKAWKOWA NIEDZIELA PODRÓŻ ELSY. CHWILA NA WIECZNOŚĆ – Katharina Gericke POKAŻ RANY – Artur Pałyga, współpraca Grażyna Kania PRAPREMIERA ŚWIATOWA 13 PAŹDZIERNIKA 2012 PRAPREMIERA NIEMIECKA 8 LISTOPADA 2012 spektakl współfinansowany przez Kulturstiftung des Bundes opracowanie: Grażyna Kania; przekład: Iwona Nowacka; współpraca translatorska: Annabelle Schäll i Grażyna Kania; reżyseria: Grażyna Kania; scenografia i kostiumy: Stephan Testi; dramaturgia: Annabelle Schäll; asystent reżysera: Clemens Wolff; kamera i montaż: Clemens Wolff; found footage/efekty specjalne w materiałach filmowych: Markus Stein; obsada: Julia Blechinger, Kathrin Ost, Roland Nowak, Piotr Stramowski, oraz Iwona Nowacka, W ramach projektu międzynarodowego, w tymże czasie przerwy, zorganizowano spotkanie. Wrogowie, uczestnicy bydgoskiej masakry z 3 września 1939 zwanej Krwawą Niedzielą, zaproszeni zostali do udziału we wspólnym bankiecie. Dora z Berlina, polonistka, tłumaczka, Mieszko z Bydgoszczy, któremu Niemcy kojarzą się z krainą Mordor, Anna z Bromberg właścicielka kolekcji porcelany, Kazimierz z Bydgoszczy, uczestnik tamtych wydarzeń, gość specjalny bankietu i jego dawna miłość, Elsa z Bromberg wszyscy mieli spędzić ze sobą ten krótki czas po latach, czas bez zabijania. „Jest czas wojny i jest czas truskawek” stwierdzają organizatorzy, którzy ogłaszają projekt pod nazwą „Truskawkowa niedziela”.

14.10.2012, niedziela, GÓRNE FOYER TPB

PAMIĘTNIK GAPIA. RASZEWSKI Odczyt tekstu przez aktorów TPB

15.10.2012, poniedziałek, GÓRNE FOYER TPB

Debata dotycząca Bydgoskiej Krwawej Niedzieli 9.10.2012, godz. 12.00 10.10.2012, godz. 10.00 i 12.00 11.10.2012, godz. 10.00 czas trwania: 55 minut bez przerwy

Jan Brzechwa Pchła Szachrajka opieka reżyserska: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; występują: Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski i Marcin Zawodziński Chcecie bajki? To proste pytanie zadaje kolejnym już pokoleniom dzieci autor wielu utworów dla najmłodszych, wybitny polski poeta Jan Brzechwa. Tak! Chcemy bajki! Naprawdę? Ależ proszę bardzo – oto bajka, której bohaterką jest niezwykła Pchła Szachrajka. Niby malutka, prawie niewidoczna, ale – jak to z pchłami bywa –

wydarzenia dokuczliwa, psotna, wszędobylska, piekielnie sprytna i na domiar złego niesłychanie pomysłowa.

20.10.2012, godz. 18.00 21.10.2012, godz. 20.30 22.10.2012, godz. 19.00

Magdalena Marciniak Medea reżyseria: Ewelina Marciniak; obsada: Julia Wyszyńska „Widoczny efekt. Ciało, w które się inwestuje. Najlepsza inwestycja na przyszłość. Wbrew wszystkiemu.

Ciało przeciwstawione starości. Zatrzymane w punkcie granicznym własnego rozwoju. Potem, może być już tylko gorzej. Nie wolno się zagapić.”

18.10.2012, godz. 19.00 19.10.2012, godz. 20.00 20.10.2012, godz. 20.00 21.10.2012, godz. 18.00

Stanisława Przybyszewska/Paweł Łysak/ Łukasz Chotkowski Sprawa Dantona reżyseria: Paweł Łysak; scenografia: Paweł Wodziński; muzyka: Paweł Mykietyn; reżyseria światła: Robert Łosicki; występują: Karolina Adamczyk, Dominika Biernat, Michał Czachor, Mieczysław Franaszek, Łukasz Gajdzis, Grzegorz Gierak, Paweł L. Gilewski, Marian Jaskulski, Artur Krajewski, Mateusz Łasowski, Alicja Mozga, Jerzy Pożarowski, Maciej Radel/Jakub Snochowski, Marta Ścisłowicz, Małgorzata Trofimiuk, Marek Tynda, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska, Marcin Zawodziński czas trwania: 140 minut bez przerwy

Łaska, Docent Gruszka – Karolina Adamczyk, Profesor Nowak – Marian Jaskulski, Mordercy – Paweł Gilewski, Marcin Zawodziński, Marian Jaskulski, Prymas – Michał Jarmicki; inspicjent: Maja Walden/Mateusz Stebliński prapremiera 9 czerwca 2012 Autorka sztuki, Małgorzata Sikorska-Miszczuk, odnajdując zagubione bądź nieistniejące dokumenty dotyczące księdza Jerzego Popiełuszki, jak również prowadząc śledztwo w sprawie dokumentów zatajonych lecz istniejących, a także zapoznając się z dokumentami bytującymi oficjalnie i ogólnodostępnie, przedstawia swoją wizję tego, jaka Prawdę głosił ksiądz Popiełuszko, za co jest obecnie prześladowany i jaki cud może sprawić, aby w Polsce zło dobrem zwyciężać.

25.10.2012, godz. 19.00

Cela wolności

scenariusz: osadzeni ZK Fordon; reżyseria: Monika Wirżajtys, Maciej Szymborski Zakład Karny w Fordonie, Fundacja Sztuki ART-HOUSE Czy teatr może kogokolwiek uratować? Osadzeni w Zakładzie Karnym w Fordonie uwierzyli, że tak. Stworzyli spektakl o narkotykach, Bogu i nadziei z myślą o pokazaniu go młodzieży. Scenariusz powstał w oparciu o prawdziwe historie uczestników warsztatów. „Kryminalista” to jeszcze dość powszechne określenie. Nadal silnym stygmatem pozostaje dzisiaj zapis o karalności. Reintegracja społeczna, w którą wpisuje się „Cela wolności” jest działaniem włączającym więźniów w życie społeczności lokalne.

29, 30 października 2012, godz. 19.00 Duża Scena – spektakl kameralny

Burza wg Williama Shakespeare’a premiera 4 lutego 2012 reżyseria: Maja Kleczewska; scenografia, kostiumy: Katarzyna Borkowska; dramaturgia: Łukasz Chotkowski; scenariusz sceniczny: Maja Kleczewska, Łukasz Chotkowski; muzyka: Piotr Bukowski; reżyseria światła, video: Bartosz Nalazek; asystent reżysera: Anna Włodarska; występują: Karolina Adamczyk, Michał Czachor, Mirosław Guzowski, Piotr Jankowski (gościnnie), Michał Jarmicki, Artur Krajewski, Marta Nieradkiewicz, Małgorzata Witkowska oraz pies Kenzo / Łobuz Sprawa Dantona, fot. Marcin Sauter

Bierzcie swoje sprawy w swoje ręce! Stanisława Przybyszewska sto lat temu opisała w swojej sztuce mechanizm rewolucji, która pożera swoje dzieci. Jej „Sprawa Dantona” stała się kanwą dla głośnego filmu Andrzeja Wajdy. Rewolucja trwa.

24.10.2012, godz. 19.00

MAŁGORZATA SIKORSKA-MISZCZUK POPIEŁUSZKO

reżyseria: Paweł Łysak; scenografia, kostiumy: Paweł Wodziński; projekcja video: Remigiusz Zawadzki; muzyka: Stefan Węgłowski; produkcja muzyczna: Aleksander Porakh; wykonanie wokalne: Krystyna Nowak; realizacja dźwięku: Maciej Szymborski; reżyseria światła: Robert Łosicki; asystentka reżysera: Zuzanna Korbal; występują: Popiełuszko – Mateusz Łasowski, Antypolak – Roland Nowak, Żona – Magda

Wybitna reżyserka Maja Kleczewska po raz trzeci przygotowała spektakl z aktorami Teatru Polskiego.

Tym razem jest to autorska interpretacja „Burzy” – ostatniej i jednej z najbardziej tajemniczych sztuk Williama Shakespeare’a.

Poprzednie realizacje Kleczewskiej w bydgoskim teatrze, „Płatonow” i „Babel” spotkały się z rewelacyjnym przyjęciem krytyki i odwiedziły liczne festiwale teatralne w Polsce i zagranicą. Jest to spektakl o nieustannym dążeniu człowieka ku światłu, B IK -u L N IK Ó W pomimo wszystA C Z Y TE L D cenie T w E IL kich obciążeń em BIK-u TAN I B er m u n zł! nikow ym przeszłości.

Z paździer ilety na spek takl: b : e a i e n Me d e r mi y w t szam z. 19.00 Zapra .2012 o god 0 .1 2 2 : ie in rm symalnie te ak w m y a do zakupu Zapraszam u uprawni

15

Jeden egze

mplarz BIK- promoc yjnej cenie.

4 biletów w

wydarzenia Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki 11 października 2012

Inauguracja roku akademickiego 2012/2013 Bydgoskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku Wykład inauguracyjny wygłosi prof. Jan Miodek, dyrektor Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, członek komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk i Rady Języka Polskiego, popularyzatora wiedzy o języku polskim, w programie również część artystyczna.

Uwaga: Wstęp tylko dla słuchaczy Bydgoskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku 13.10.2012, godz. 10.00-17.00, Centrum Kultury „Zamek” w Nowem nad Wisłą

XX Biesiada Lalkarska

Zapraszamy wszystkich miłośników teatru lalek do udziału w kolejnej – tym razem jubileuszowej, bo dwudziestej – Biesiadzie Lalkarskiej! W programie jak zawsze nie zabraknie ciekawych spektakli w różnych technikach lalkowych, spotkania instruktorów i zajęć warsztatowych, tym razem poświęconych tematowi przewodniemu jakim będzie „Ochotniczy teatr lalek”. Zaprezentujemy też kolejny numer „Miłośnika Teatru Lalek” (nr 16) wydawany przez bydgoski WOKiS i podsumujemy mijający sezon lalkarski w naszym regionie. Na pewno w programie pojawią się też jubileuszowe niespodzianki, ale o tym napiszemy w późniejszym terminie. Do zobaczenia!

Barbara Sobotka

18.10.2012, godz. 17.00, sala WOKiS, pl. Kościeleckich 6

Wieczór Poetycki Ewy Zalewskiej

Na spotkanie w ramach Klubu Poetycko-Wydawniczego „Arkona” zapraszają Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki oraz Robotnicze Stowarzyszenie Twórców Kultury w Bydgoszczy. Autorka promować będzie swoją książkę poetycką pt. „Spod przymrużonych żaluzji” Ewa Zalewska urodziła się i mieszka w Bydgoszczy. Była nagradzana i wyróżniana w ogólnopolskich konkursach 34 |

| Październik 2012

literackich m.in. Inowrocławskich Spotkaniach Poetyckich „Kujawska Lira”, Konkursie Poezji Ekologicznej w Barcinie, Ogólnopolskich Spotkaniach Literackich Pokoleń w Kobylnikach czy Konkursie Poetyckim na „Najpiękniejszy wiersz miłosny”. Jest członkiem Zarząd Robotniczego Stowarzyszenia Twórców Kultury w Bydgoszczy. W 2012 r. wydała tomik „Spod przymrużonych żaluzji”.

25.10.2012, godz. 17.00, wernisaż, Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej WOKiS, Stary Rynek 18, wystawa czynna do 16 listopada

Robert Nowak – Tajemnicza Bydgoszcz (rysunki, fotografie, prezentacja multimedialna)

„Tajemnicza Bydgoszcz jest opowieścią o pewnej drodze do dojrzewania i dorosłości, a tym samym o przemijaniu, czasie, o egzystencji. Rozpoczynając swoją historię, wędrówkę od miejsca swych narodzin, przemierzając bydgoskie ulice niczym odkrywca, ja Krzysztof Kolumb, szukam swego powołania dotykając odrapanych murów starych kamienic. Nadając swym pracom odpowiedni kształt i formę, wciąż wędrując, przeistaczam całun otulający Bydgoszcz do snu, chowający ludzkie dramaty, tworzę własną Wenecję, zachowując się jak Neron, twórca budujący nowy twór ze starych, pozbieranych fragmentów Bydgoszczy, uwalniam żywioły, wodę i czas. Przesuwam budynki, układam Bydgoszcz na własne podobieństwo, tworząc nową formę. Wy tworzycie miasto ludzi i czasu, a ja twórca tworzę was, ludzi i czas.

Na murach tworzę, ludzi których już nie ma. Żyją w mych rysunkach skuleni, zdeformowani, przeistoczeni w mych snach, oddychając ceglanymi murami. Realizując projekt Tajemnicza Bydgoszcz będę opowiadać o moim mieście w formie nie tylko rysunkowo-fotograficznej ale także multimedialnej, połączonej z aranżacją muzyczną, która zepnie go w jedną całość, potęgując i wzmacniając przekaz wystawy, opowieści o egzystencji samego miasta i ludzkim bytowaniu.”

Robert Nowak

wydarzenia Blues&Folk Festival 2012 13.10.2012, godz. 20, Bydgoszcz, Kawiarnia Artystyczna Węgliszek

Widok na Bluesa, Poniekąd Blues 14.10.2012, godz. 16, Pałac w Ostromecku

Blues Folk 111, Green Grass 22-28.10.2012

„Transatlantic Blues Project” Shrimp City Slim & Green Grass

22.10 Janikowo, klub Zefir 23.10 Chełmża, Chełmżyński Ośrodek Kultury 24.10 Toruń, Odnowa 25.10 Pruszcz, GOKSiR 26.10 Barcin, Miejski Dom Kultury 27.10 Kruszwica, Dom Kultury Ziemowit 28.10 Żnin, Żniński Dom Kultury

Transatlantic Blues Project to muzyczny most pomiędzy miastami Charleston w Południowej Karolinie (USA) i Bydgoszczą. Geneza tego projektu sięga sto lat wstecz, gdy do USA z Bydgoszczy wyemigrował Erwin Czerwiński. W roku 2011 jego wnuk Gary Erwin – pianista i wokalista bluesowy urodzony i wychowany w Chicago, mieście uznawanym za Mekkę bluesa, postanowił zrealizować swoje marzenie o przyjeździe do kraju przodków. W Bydgoszczy spotkał muzyków bluesowego zespołu Green Grass. Wspólne fascynacje muzyką bluesowych mistrzów stały się podstawą nawiązania bliższych więzi muzycznych i przyjacielskich. Ich efektem jest trasa koncertowa w ramach Blues&Folk Festival 2012 obejmująca swym zasięgiem miasta regionu.

Shrimp City Slim (prawdziwe nazwisko Gary Erwin) urodził się w Chicago w 1953 roku. Nauczył się grać na pianinie jako nastolatek szybko kierując swoją uwagę na bluesa. Grał w kilku zespołach w Chicago i okolicy, zanim przeniósł się do Charleston w Karolinie Południowej, w 1983 roku, gdzie założył własną wytwórnię płytową Erwin Music. Do tej pory wydał siedem albumów, z muzyką określaną przez siebie jako „lowcountry blues” będącą mieszanką Carolina coast blues, soul, and R&B.

Green Grass Zespół „Green Grass” zaistniał na polskiej scenie bluesowej na początku lat 90-tych, ma na koncie kilkaset zagranych koncertów, wśród których były zarówno występy w małych salach klubowych, jak i na dużych scenach plenerowych.

Widok na Bluesa Zespół ,,Widok na Bluesa” powstał w 2009 r. w Bydgoszczy przy ul. Widok. Jest połączeniem doświadczenia muzycznego Andrzeja Markuszewskiego, Grzegorza Marciniaka, Cezarego Mączki, Waldemara Warmińskiego oraz młodzieńczego entuzjazmu: Weroniki Bogusz, Mieszka Sobolskiego oraz Marcina Mikołajczaka. ,,Widok na Blues`a” prezentuje własne utwory oraz covery wykonawców z nurtu blues-rocka takich jak: Eric Clapton, Marsha Raven, Tony Spinner, Mick Stover, Luther Allison, Gary Moore, Joe Satriani.

Blues Folk 111 Założycielem Grupy Blues Folk 111 jest bydgoszczanin Wojtek Polasik wokalista i autor tekstów funkcjonującej w Trójmieście w latach 80-tych formacji 111 blues, która zagrała udział we wszystkich znaczących festiwalach bluesowych w Polsce Po dwóch latach występów duet zawiesił swoją działalność, aż do grudnia 2011.

Wtedy to wziął udział w koncercie upamiętniającym tragicznie zmarłego wirtuoza harmonijki ustnej Darka „Kosmy” Chrościelewskiego, który w latach 80-tych współtworzył 111 blues. Zachęceni ciepłym przyjęciem publiczności Zenek Konieczka i Wojtek Polasik postanowili kontynuować wspólne muzykowanie zapraszając do współpracy muzyków grupy Freebirds.

Poniekąd Blues Historia zespołu jest równie zagmatwana jak losy poszczególnych jego członków. Składów, koncertów i rozkładów było wiele, „ekspertów” i „doradców” jeszcze więcej… Jednak pierwszym i największym sukcesem według sympatyków tej formacji jest fakt przetrwania zespołu przez tak długi czas. Drugim wytrwanie przy wczesnych ideach Cypriana grania muzyki bogatej w improwizacje.

ORGANIZATOR: Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki „Stara Ochronka” w Bydgoszczy; PARTNERZY: MCK w Bydgoszczy oraz klub Zefir w Janikowie, Chełmżyński Ośrodek Kultury, SKPT Odnowa w Toruniu, GOKSiR Pruszcz, Miejski Dom Kultury w Barcinie, Dom Kultury Ziemowit w Kruszwicy, Żniński Dom Kultury Październik 2012 |

| 35

wydarzenia Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 24.10.2012, godz. 18.00

niem rzeczywistości, która nigdy nie nastąpi. Dlaczego?

Bo każde kolejne dążenie przemija stając się przeszłością, która jest zawsze inna, a jednak pracuję w przeświadczeniu, że ten rytm do czegoś mnie prowadzi, coś „Cztery miniatury” wypowiedzi do wystawy: Bogdan otwiera. Po dwudziestu sześciu latach kontynuowania Chmielewski, Hanna Strychalska, Robert Mielhorpaździernikowych wystaw, muszę wyznać, że pory dnia ski. Czytanie tekstów Mieczysław Franaszek. i pory roku zyskały dla mnie nowe znaczenie i układaW y c hy l e n i e ją się w ciągłość jednego doświadczenia. Cykliczność Zdarza się, że w niepozornym zjawisku dostrzegamy moich działań stanowi w tym wypadku trwały punkt coś, czego inni nie zauważają. Ocaliłem w pamięci peodniesienia – constans określający wiarygodności trwawien epizod z klasztornej codzienności. Rzecz dzieje się nia. W cykliczności jest również coś nieprzewidywalnew kaplicy. Właśnie nastała chwila gaszenia świec. Zapago i niedefiniowalnego, coś co mnie duchowo rozwida półmrok. Smugi dymu unoszą się w powietrzu. Wija. Stąd bierze się afirmacja świata, owo wewnętrzne doczność jest ograniczona. Kłębiące się białe linie przydrgnięcie, iluminacja potrzebna do przemiany uwrażlipominają swobodnie płynące myśli. Przybierają formy wiającej świadomość. Dzięki temu poruszeniu czujemy ludzi, zwierząt, przedmiotów i sprawiają wrażenie, jakczym jest ustawiczne „stawanie się” nas i świata. Dzieje by to wszystko poruszało się w taneczsię to nieustanne i nieustannie ponym splocie. Wydawać by się mogło, trafi fascynować. Wciąż dokonuję się że jakiś duch wodzi palcem w przew nas, ale też wymaga naszego udziastrzeni i rysuje opowieść, w której łu – twórczego „patrzenia”. Nie można wszystko może się pojawić. Wrażenie przyswoić sobie na stałe stanu zadzidziwne i nierzeczywiste. Obrazy ukławienia, to szczególna i niepowtarzaldają się w ciągi skojarzeń. Niewidzialny na chwila. Może właśnie w niej ukryte przybysz kreśli ulotne znaki i wprawia jest źródło metafizycznej wrażliwości? je w ruch. Smugi rozpływającego się Co roku przygotowując krótki opis do pisma przemykają jak senne marzenia. wystawy, zastanawiam się nad tym feWolność skojarzeń zdaje się nieograninomenem. Każda kolejna wypowiedź czona. Kontury falują w tajemniczym stanowi raport werbalizujący moje misterium przenikających się kształrytnicze działania i związane z nimi tów. Powoli bledną. Za moment bezrefleksje. Ten lakoniczny meldunek powrotnie znikną. Leniwie snujące się jest aktualizacją rozumienia własnej dymne nitki wtopią się w ciemność, obecności i sygnałem kontrolnym, czy w przestrzeń innego skupienia. Powiejeszcze umiem odnaleźć się we współtrze zmatowieje, wchłaniając to widoczesnym świecie. Przy tej okazji staram wisko. I tak też się stało. Wystarczyło się przypomnieć, co w sferze wartości mgnienie i osobliwy teatr przeminął, jest dla mnie „ruchome” – przejściowe, rozproszył się w półmroku. Pozostała Jacek Soliński, Splatanie sieci, 2012, linoryt a co „stałe” – nieprzemijalne. Słowo jedynie cisza – wierny świadek łączący „przypomnieć” ma w tym wypadku przeszłość z teraźniejszością. Jak długo kilka odniesień, jak pamięć dotycząca to trwało? Nie potrafię powiedzieć. Obserwowałem to godzin, dni i lat. Ta konfrontacja przeszłości z sytuacją zjawisko, jakby upływ czasu mnie nie dotyczył. Może zastaną uzmysławia mi własne zakłopotanie i bezradwidziałem to raczej w sferze własnego odczucia niż ność. Czasami czuję się, jakbym był zamknięty w Wieży w zewnętrznej – konkretnej rzeczywistości? Jakie to ma Babel, a chciał zamieszkać w Wieży z Kości Słoniowej. znaczenie? Otóż, odkryłem w tym zdarzeniu coś osobliMoże właśnie dlatego wciąż zajmuję się linorytem, wego, coś w rodzaju anatomii skojarzeń. W wyobraźni na przekór logice postępu. To moje panaceum na pamogę wracać do tego „widowiska” jak do fantasmanujące w dzisiejszym świecie realia. Próbuję działać gorycznej projekcji. Odczułem w tym frapującym dow zgodzie z własna wolą – w oddaleniu, odrębnie, na świadczeniu bliskość, bo znalazłem analogię do moich uboczu, poza obowiązującą prędkością. Bywa, że nad rytniczych zmagań. Uzmysłowiłem sobie wartość przelinorytem pracuję długo, wiele godzin dziennie przez lotnych chwil skupienia, krótkich osobnych wrażeń, kilka miesięcy. Ufam w sens tej mozolnej pracy, działaktóre zazwyczaj znikają zbyt szybko, by je ocalić. […] jąc wbrew „duchowi czasu”. Uczę się wciąż dyscypliny Każdej jesieni od 1986 roku przygotowuję w Galerii i rytmu. W tym wypadku ocalać spontaniczność twórAutorskiej swoją ekspozycję linorytów. Dlaczego w tym czą oznacza wybór samotności. […] Być dziś grafikiem „miejscu”? Może dlatego, że czuję się tu bezpiecznie, rytownikiem oznacza być kimś z minionej epoki. Dlaoddalony od napięć i zgiełku pielęgnuję swoją autonotego mogę z czystym sumieniem powiedzieć, że pracę mię. Upływ czasu uwiarygodnił tę motywację. Rok po nad linorytami traktuję, jako zlecenia składane samemu roku zastanawiam się nad powtarzalnością swoich urosobie. Jaką mam z tego powodu satysfakcję? Osobliwą dzinowych wystaw. Co oznacza ta konsekwencja? Czy i jednocześnie wspaniałą. Dzięki tej pracy wychylam się potrafię to wyjaśnić? W jakimś sensie żyję wyobrażepoza logikę współczesnego świata.

Otwarcie wystawy linorytów i obrazów Jacka Solińskiego pt. „Wychylenie”

Jacek Soliński

36 |

| Październik 2012

wydarzenia Muzyka u źródeł Już wkrótce odbędzie się czwarta edycja Festiwalu Muzyki Kameralnej „Muzyka u Źródeł”. W listopadowe wieczory będzie jak zawsze – muzycznie, nastrojowo i klimatycznie.

PROGR AM FESTIWALU: 2 listopada, piątek, godz. 18.00, bilety: 30 zł

SWINGUJĄCY CHOPIN

Wykonawcy: Filip Wojciechowski Trio w składzie: Filip Wojciechowski – fortepian, Paweł Pańta – kontrabas, Cezary Konrad – perkusja, oraz Barock Quartet w składzie: Wojciech Kołaczyk – skrzypce, Dariusz Groblewski – skrzypce, Zbigniew Szczęch – altówka, Michał Litwa – wiolonczela W programie znakomite jazzowe transkrypcje utworów Fryderyka Chopina autorstwa Filipa Wojciechowskiego, laureata wielu nagród na konkursach pianistycznych m.in.: nagrody specjalnej na XIII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. F. Chopina. „Lider projektu, wybitny wirtuoz fortepianu, w sposób znakomity łączy swoją karierę muzyka klasycznego i jazzmana, przełamując skutecznie niegdysiejszy stereotyp o niemożności pogodzenia tych dwóch żywiołów” – „Jazz Forum”.

3. listopada, sobota, godz. 18.00, bilety: 20 zł

ROMANTYCZNIE U ŹRÓDEŁ

Ernest Chausson – koncert D-dur na fortepian, skrzypce i kwartet op. 21 Johannes Brahms – kwintet fortepianowy f-moll op. 34 Wykonawcy: Jan Stanienda – skrzypce, Krzysztof Stanienda – fortepian, Barock Quartet 4 listopada, niedziela, godz. 18.00, bilety: 20 zł

„PLACES”

Tegoroczny program pokaże różne możliwości repertuarowe i stylistyczne muzyki kameralnej, a nazwiska doskonałych artystów, zachęcą zapewne do udziału bydgoską publiczność. Podczas listopadowych koncertów wystąpią: Filip Wojciechowski – fantastyczny pianista, aranżer i kompozytor, realizujący się zarówno w muzyce klasycznej jak i jazzowej, fenomenalny zespół KROKE oraz wybitny polski wirtuoz Jan Stanienda. Jak zwykle w festiwalu wezmą udział młodzi, odnoszący sukcesy na międzynarodowych estradach artyści – Atom String Quartet, a także soliści Ingrida Gapowa i Karol Bartosiński. Gospodarzem festiwalu będzie jak zwykle bydgoski Barock Quartet.

Ideą festiwalu, nawiązującą do samej jego nazwy, jest powrót muzyki kameralnej do źródeł, czyli do salonów, komnat zamożnych mieszczan (z wł. „da camera” – komnata).

W tym roku powrót do źródeł ma też wymiar bardziej dosłowny – festiwal powraca do miejsca skąd pochodzi, czyli do zabytkowej hali pomp wodociągowych, znajdującej się tuż przy Lesie Gdańskim, w otoczeniu ujęć źródlanej wody.

Bilety na koncerty można nabyć od 15 września w salonach Empik oraz na portalu Ticketpro.pl Miejsce koncertów: Hala pomp wodociągowych, ul. Gdańska 242, Bydgoszcz

Klasyczny kwartet smyczkowy tym razem w repertuarze jazzowym. Atom String Quartet to młody zespół rozpoczynający karierę, a już entuzjastycznie przyjmowany na koncertach klasycznych i jazzowych w kraju i zagranicą. Przez Jazz Forum został nazwany „prawdziwie jazzowym, grającym na światowym poziomie, kwartetem smyczkowym”.

Wykonawcy: Atom String Quartet w składzie: Dawid Lubowicz – skrzypce, Mateusz Smoczyński – skrzypce, Michał Zaborski – altówka, Krzysztof Lenczowski – wiolonczela 10 listopada, sobota, godz. 18.00, bilety: 20 zł

STABAT MATER

A. Corelli – La Folia G. F. Haendel – operowe arie i duety G.P. Pergolesi – „Stabat Mater” Wykonawcy: Ingrida Gapowa – sopran, Karol Bartosiński – kontratenor, Chór Alla Camera, Anna Janosz-Olszowy – dyrygent, Barock Quartet 18 listopada, niedziela, godz. 18.00, bilety: 30 zł

KROKE & Barock Quartet

Tego wieczoru w hali pomp wodociągowych zabrzmi muzyka, która wymyka się jednoznacznym klasyfikacjom. W autorskim programie wystąpi zespół Kroke – jazzujący, eksperymentalny, bazujący na elementach ludowej, klezmerskiej i bałkańskiej tradycji muzycznej wielu narodów, połączony z klasycznym kwartetem smyczkowym. Program złożony z nowoczesnych aranżacji utworów Kroke poszerzony o klasyczne brzmienie smyczków.

Wykonawcy: Kroke w składzie: Tomasz Lato – kontrabas, Jerzy Bawoł – akordeon, Tomasz Kukurba – altówka oraz Barock Quartet inf. Magdalena Świątkowska-Szczęch

Październik 2012 |

| 37

wydarzenia Stowarzyszenie Artystyczne „Mózg” 6.10.2012, godz. 21.00, wstęp – 7 zł

KARIERA (Wrocław) – koncert

Wrocławska grupa, której pierwsze utwory powstały już w 1996 roku, od kilku lat podbija serca coraz szerszej publiczności na koncertach w Polsce i w Czechach. Jej oryginalnymi piosenkami zachwycają się także muzycy czołówki polskiej alternatywy – w swoich autorskich audycjach radiowych polecali Karierę m.in. Wojciech Waglewski (Trójka) i Grabaż (Roxy FM), na historycznym koncercie „Goście robią Karierę” ich piosenki śpiewali m.in. Jacek Budyń Szymkiewicz (Pogodno) oraz Marcel Arp (Matplaneta), a Magda Pasierska (Me Myself and I) uważa, że to obecnie najciekawszy polski zespół. Nic dziwnego – koncerty Kariery to żywiołowa pasja, totalne oddanie się muzyce, porwanie w tango każdego przedstawiciela naszego kryzysowego społeczeństwa. Poza ucztą muzyczną, którą zapewniają doświadczeni muzycy i bogate instrumentarium, można się dać ponieść energii szaleństwa, która z kolei jest zasługą autora wyjątkowych tekstów i zarazem niezwykłego performera – Tomka „Grzebyka” Nowackiego – całkowicie oddanego fana żużla, lotów narciarskich, oraz siódmej ligi piłki nożnej. Siła jego poezji, pełnej absurdu, ironii i pięknych retro-słówek w połączeniu ze znakomitymi tradycjami muzyki rozrywkowej, znajdują swoje miejsce w zupełnie nowych czasach i stanowią jedyną w swoim rodzaju ofertę dla słuchaczy spragnionych świeżej i niebanalnej strawy duchowej.

11.10.2012, godz. 21.30, wstęp – 10 zł

GÓWNO (Gdańsk) – koncert

Zespół GÓWNO powstał w roku 2009. Wydał do tej pory dwie płyty: TO NIE JEST KURWA PINK FLOYD (2009), CZARNE RODEO (2012) oraz dwa CD-R’y – DEMO 2009 (2009) i GÓWNO NA ŻYWO W TEATRZE W OKNIE (2010).

Muzyka GÓWNA określana jest jako RODEO PUNK, a zespół przypisuje sobie rolę pioniera tego gatunku.

Szukając odniesień w innych, bardziej popularnych nurtach muzycznych, twórczość tą można określić jako fuzję country, punk’a, black metal’u i noise’u.

Członkowie GÓWNA w 80% rekrutują się z absolwentów gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Niewątpliwe istnieje więc połączenie między „sztukami plastycznymi” i dźwiękami, które GÓWNO wydaje. Rozpatrywanie twórczości zespołu jedynie w kategoriach dźwiękowych nie oddaje więc w pełni tego czym GÓWNO jest.

38 |

| Październik 2012

Gdyby zebrać dokonania poszczególnych członków GÓWNA do kupy okazałoby się, że GÓWNO zajmuje się malarstwem, grafiką projektową, robi wizualizacje, performance, instalacje, wydaje art ziny, tworzy projekty radiowe i instalacje dźwiękowe, jest poczwórnym laureatem nagrody Sztorm Roku, przywozi laury z międzynarodowych festiwali filmu animowanego, było nominowane do Spojrzeń 2011, wydaje pozagówniane płyty w europejskich wytwórniach fonograficznych, dba o edukację przyszłych artystów, gra w wielu innych zespołach i projektach – Hatti Vatti, Trupa Trupa, Efektvol, Samorządowcy, Gypsy Pill, Loyal Plastic Robot, Ofiary.

12.10.2012, godz. 21.00, wstęp – 7 zł

EGG 3 (Norwegia) – koncert

Zespół, który cieszy się coraz większą renoma w Norwegii.

W skład tria wchodzą absolwenci szkół muzycznych oraz członkowie świetnych kapel z północy: Vidar K. Schanche – gitara (Pocket Corner, Kitchen Orchestra czy Morten Abel, Line Larsen), Inge Breistein na saksofonie (Kosmonavt, Cirrus, Captain Random, Extended Corner) oraz Ståle Birkeland na perkusji (Pocket Corner,The Geordie Approach, Kitchen Orchestra). Ich muzyka, którą można podciągnąć pod Metal Jazz na ile oparta jest na jazzie, wiruje również pomiędzy heavy rockiem i improwizacją elektroniczną. Wprowadza w mroczny klimat horrorów i tajemniczych opowieści.

13.10.2012, godz. 21.00, wstęp – 20/25 zł

CHŁOPCY KONTRA BASIA – koncert

Chłopcy kontra Basia to minimalistyczny skład, który za punkt wyjścia obiera sobie polską twórczość tradycyjną. Autorskie teksty powstają w oparciu o archiwalne nagrania oraz zapiski etnografów, tak aby oddawały stylistykę baśni, gawędy czy przyśpiewki. Ludowe fascynacje przejawiają się także w warstwie muzycznej pod postacią oberkowej frazy, surowości pieśni obrzędowej, czy melodyjności ballady. Całość podana jest we współczesnych, jazzujących aranżacjach.

Chłopcy kontra Basia są laureatami Nowej Tradycji 2010, Mikołajków Folkowych 2011 oraz plebiscytu wydawnictwa World Music Network na najlepszy utwór w nurcie world music – „Battle of Bands” 2012.

Obecnie grupa pracuje nad debiutem fonograficznym.

Skład: Barbara Derlak – śpiew, klarnet, basklarnet, drumla Marcin Nenko – kontrabas Tomasz Waldowski – perkusja, futujara 14.10.2012, godz. 12.00, wstęp wolny

JOHN CAGE YEAR 2012 (odsłona 3)

WARSZTATY MUZYKI IMPROWIZOWANEJ DLA DZIECI W ramach projektu Johna Cage Year 2012 organizujemy zajęcia dla najmłodszych, którzy są, rzecz jasna, najbardziej otwarci na eksperyment i wszelkie niestandartowe zachowania. Pod okiem doświadczonego ar-

wydarzenia

tysty i pedagoga Marka Rogulskiego oraz kilku asystujących mu osób spróbujemy nauczyć dzieci obcowania z instrumentami muzycznymi oraz wyrażania przy ich pomocy swojej ekspresji. Postaramy się pokazać dzieciom, że prawdziwa muzyka nie jest niczym ograniczona, a tworzenie jej może stać się czystą przyjemnością.

20.10.2012, godz. 21.30, wstęp – 7 zł

ParaNoiZ (Węgry) – koncert 24.10.2012, godz. 18.00, wstęp wolny

(John Cage Year 2012) Warsztaty z muzykami grupy Karbido 26.10.2012, godz. 21.30

JOHN CAGE YEAR 2012 (odsłona 4) KARBIDO – koncert

Karbido – polska eksperymentalna grupa muzyczna i interdyscyplinarna. Karbido jest związane z platformą

działań artystycznych Hermetyczny Garaż Tomasza Sikory, w ramach której realizuje swoje prace muzyczne.

Zespół charakteryzuje się otwartą strukturą personalną, zmienną w zależności od charakteru danej realizacji – również w obrębie instrumentarium. Karbido pochodzi z Wrocławia. Najbardziej znanym projektem Karbido jest spektakl audio pt. Stolik – koncert grany na drewnianym, elektroakustycznym stole własnego autorstwa.

Z okazji Międzynarodowego Roku Johna Cagea zaproponowaliśmy muzykom „Karbido” przygotowanie specjalnego programu. Nasza propozycja została przyjęta i „Karbido” wystąpi w premierowym koncertem inspirowanym twórczością Johna Cagea w „Mózgu”.

Występ poprzedzą kilkudniowe warsztaty oraz realizacja filmu dokumentalnego z przygotowań do koncertu.

27.10.2012, godz. 21.30, wstęp – 7 zł

PORT MONE (Białoruś) – koncert

Białoruskie trio tworzą: Aleksiej Vorsoba (akordeon), Sergiej Kravchenko (perkusja) i Aleksiej Wanczuk (gitara basowa).

Zainspirowani minimalizmem awangardowym, ale czerpią z rodzimego folkloru i muzyki bliskowschodniej. Lubią improwizować, ale równie chętnie dają się ponieść melodii. Twórcza koncepcja zespołu to tropienie ogólnego chaosu i porządkowanie go w ascetyczne aranżacje i proste formy. Poprzez płynne zmiany tematu i przeobrażenia przestrzeni akustycznej kompozycje są otwarte dla odbiorcy i hipnotyzujące. Port Mone dąży do tego, by słuchacze odczuli ich muzykę jako zawieszoną niekończącą się chwilę, by zapadali się w niej, odkrywając siebie na nowo w centrum wirującego chaosu.

Biblioteka Główna UKW 25 października, 2012, godz. 18.00, Biblioteka Główna UKW, ul. Chodkiewicza 30 (sala nr 5) Wystawa będzie prezentowana do 18 listopada

Spotkanie z cyklu: „W bibliotece o sztuce”, poświęcone Staremu Kanałowi Bydgoskiemu, jego historii i wizerunkom artystycznym

Zapraszamy również do dyskusji nt. artystycznych inspiracji Starym Kanałem Bydgoskim. Prowadzenie – Piotr Siemaszko. inf. Barbara Maklakiewicz

W programie: – Otwarcie wystawy fotograficznej „Powrót nad Stary Kanał Bydgoski” – Tomasz Izajasz.

– Odczyt nt. historii i współczesności Kanału Bydgoskiego, połączony z pokazem własnych fotografii – Krystyna Grzybek.

– Prezentacja oryginalnej kolekcji pocztówek Starego Kanału, pochodzących z okresu od końca XIX w. do 1945 r. – Wojciech Banach.

Październik 2012 |

| 39

wydarzenia Fundacja Nowa Sztuka Wet Music

19.10.2012, piątek, godz. 17.00 „Patti Smith: Sen życia” reż. Steven Sebring, USA, 2008, 109 minut Życie to przygoda naszego własnego projektu, nawiedzana seriami szczęśliwych i nieszczęśliwych wypadków – deklamuje Patti Smith.

Film Stevena Sebringa jest refleksją na temat jednych i drugich. Po kilkunastu latach spędzonych na prowincji i długiej żałobie po mężu 60-letnia Smith powraca na scenę.

Fotograf mody Steven Sebring zaczął realizować jej filmową biografię 11 lat temu. Nic dziwnego, że projekt stał się dla obojga ważnym elementem biografii i obrósł legendą (podobno wspólnie ze Smith żartował, że prace ustaną wraz ze śmiercią jednego z nich). Znana jako trudna i nieprzystępna, Smith okazuje się wspaniałą i dowcipną kompanką.

Reżyser towarzyszy w jej licznych podróżach i w trasie koncertowej. Wędruje za nią do Nowego Jorku, Tokio, Londynu, Rzymu, New Jersey i Atlanty.

Utrwala też Smith aktywną politycznie, wygłaszającą publicznie fenomenalne przemówienia antywojenne. W efekcie wieloletniego procesu powstał wielowarstwowy, poruszający obraz, wiele mówiący o jednej z nielicznych żyjących ikon artystycznej sceny Manhattanu lat 70.

19.10.2012, piątek, godz. 19.00 „W drodze” reż. Walter Salles, Brazylia, Francja, USA, Wielka Brytania 2012, 137 minut Film nakręcony jest na podstawie powieści „W drodze” Jacka Kerouaca – amerykańskiego powieściopisarza, poety i artysty, jednego z najwybitniejszych członków Beat Generation.

Młody pisarz Sal Paradise (SAM RILEY), jego nieobliczalny przyjaciel Dean Moriarty (GARRETT HEDLUND) oraz jego wyzwolona dziewczyna Marylou (KRISTEN STEWART) razem ruszają w wyprawę po Ameryce. Podróżują kradzionymi samochodami, szukając totalnej swobody, radości, szalonych przygód i wolnej miłości.

Jack Kerouac napisał kiedyś do Neala Cassady’ego: „Zrewolucjonizuję literaturę amerykańską i będę pił szampana z gwiazdkami Hollywoodu”. Udało mu się spełnić tę pierwszą zapowiedź, ale co do drugiej, to przegrał w przedbiegach, choć wcale nie dlatego, że nie starał się zrealizować swoich planów. Kiedy w 1957 roku z maszyn drukarskich schodziły jeszcze ciepłe egzemplarze „W drodze”, pewny siebie Kerouac wziął pióro do ręki i napisał list do Marlona Brando (odnaleziony w 2005 roku). Podsunął aktorowi świetny pomysł: Brando kupi prawa do „W drodze”, żeby nakręcić film na podstawie tej powieści. Marlon zagra w nim Deana, a Jack – Sala.

40 |

| Październik 2012

19.10.2012, piątek, godz. 21.30 „Cure for Pain. Historia Marka Sandmana” reż. Robert G. Bralver, David Ferino, USA 2011 Mark Sandman, wokalista popularnego w latach 90-tych zespołu Morphine, zmarł nagle na zawał serca podczas koncertu we Włoszech, przerywając muzyczną karierę niezwykle ważną dla krajobrazu muzyki alternatywnej końca XX wieku. Trio, grające jedynie na perkusji, saksofonie barytonowym i dwustrunowej gitarze basowej, ze swoją ascetyczną koncepcją muzyki w ciągu dekady istnienia zespołu na trwałe zrewolucjonizowało sposób pojmowania rocka.

Film jest próbą naświetlenia przyczyn nieoczekiwanej śmierci Sandmana, a także radykalnego odsłonięcia zagadki jego przeszłości: dzieciństwa i młodości. Szereg wywiadów z rodziną Sandmana, przyjaciółmi i muzykami, nie tylko ukazuje karierę zespołu i samego wokalisty, ale przede wszystkim buduje obraz prywatnych napięć i wewnętrznych problemów, które ukrywały się za fasadą scenicznego wizerunku Morphine i za magnetyzującym głosem jej lidera.

19.10.2012, piątek, godz. 23.00 SzaZa gra Polańskiego – koncert Na tle wszystkich dzieł Romana Polańskiego, filmy krótkometrażowe należą do najrzadziej prezentowanych. Tymczasem, w latach 1958-1962, jako student Łódzkiej Filmówki w okresie jej największej świetności, reżyser zrealizował całą serię krótkich filmów. Etiudy noszą znamiona surrealistycznego i nierzadko mrocznego stylu, który reżyser ujawni w przyszłości; jego geniuszu narracyjnego oraz niestrudzonego poszukiwania prawdy o ludzkiej naturze – jakkolwiek okrutna i bezlitosna nie miałaby się okazać.

Sza/Za (Paweł Szamburski i Patryk Zakrocki) są muzykami, improwizatorami i promotorami kultury na warszawskiej scenie muzycznej i w niezależnych ośrodkach sztuki od roku 1999. Do pokazu, skomponowali specjalnie podkład muzyczny, zainspirowany dokonaniami Komedy.

Filmy: „MORDERSTWO” Polska 1957, 35 mm, 1 min 30 sek., scenariusz i reżyseria: Roman Polański Pierwszy film, czy raczej ćwiczenie reżyserskie Polańskiego – to krótka scena, w której śpiący mężczyzna zostaje śmiertelnie dźgnięty nożem przez nieznanego intruza, o zaskakująco niewinnej twarzy. „UŚMIECH ZĘBICZNY” Polska 1957, 35 mm, 1 min 27 sek., Reżyseria: Roman Polański Przystojny podglądacz zauroczony jest widokiem swojej roznegliżowanej sąsiadki – do momentu, kiedy na jej miejscu nie pojawi się. mąż. „ROZBIJEMY ZABAWĘ” Polska 1957, 35 mm, 7 min 38 sek., Scenariusz i reżyseria: Roman Polański Grupa wandali wdziera się na studencką potańcówkę, zaczepiając dziewczyny, bijąc i wpychając do wody mężczyzn. Ten akt bezmyślnej przemocy, wyreżyserowany z choreograficzną perfekcją współgrającą z elektryzującym podkładem jazzowym Krzysztofa Komedy.

wydarzenia „DWAJ LUDZIE Z SZAFĄ” Polska 1958, 35 mm, 15 min, scenariusz i reżyseria: Roman Polański Ten bodaj najwybitniejszy krótki film Polańskiego, to historia dwóch anonimowych mężczyzn, którzy pewnego dnia wynurzają się z morza i dźwigając wielką, nieporęczną, starą szafę ruszają w miasto, gdzie każdy, kogo napotykają na swej drodze jest wrogi i okrutny. „KIEDY SPADAJĄ ANIOŁY” Poland 1959, 35 mm, 22 min, scenariusz i reżyseria: Roman Polański Dyplomowy film Romana Polańskiego to ambitna, kostiumowa produkcja, w której bezbarwne sceny z życia babci klozetowej z krakowskich Sukiennic przeplatają się z retrospekcjami z jej barwnej i pełnej nadziei młodości. „LAMPA” Polska 1959, 35 mm, 7 min 50 sek., scenariusz i reżyseria: Roman Polański W mroczny, surrealistyczny świat starego sklepu lalkarza wdziera się ogień, który w kilka minut pożera zabawki – w płomieniach, plastikowe twarze i ręce lalek wydają się żywe. „SSAKI” Polska 1962, 35 mm, 10 min 15 sek., scenariusz: Andrzej Kondratiuk, Roman Polański, reżyseria: Roman Polański Nakręcona podczas pobytu w Zakopanem zabawa Polańskiego z przyjaciółmi, jest zadziwiająco przejrzystą metaforą o przekornej walce o dominacje, w której uczestniczymy wszyscy.

20.10.2012, sobota, godz. 19.00 Małe Instrumenty Kapsa/Pater/Kapsa gra do „Piccadilly” Mikołaj Trzaska gra „Różę” Zespół Małe Instrumenty to bardzo unikalne zjawisko w naszej części Europy. Do tworzenia muzyki używa wyłącznie „małych” instrumentów – profesjonalnych instrumentów niewielkich rozmiarów, dźwiękowych zabawek, kuriozalnych wynalazków muzycznych i całej masy drobiazgowych przedmiotów wydających dźwięki. W ciągu 4 lat działalności zespół nagrał płyty:

Antonisz (2009), Sekretne życie krasnali w wielkich kapeluszach (audiobook, 2009), Małe Instrumenty grają Chopina (2010), Moich 8 słów (2012).

KAPSA / PATER / KAPSA gra do „Piccadilly” Kapsa/Pater/Kapsa – to trio muzyków związanych na stałe z formacją Contemporary Noise Sextet – formacji, której nie trzeba przedstawiać fanom współczesnej polskiej muzyki około-jazzowej. Ich związek z myzyką filmową i teatralną trwa już wiele lat. Współpracowali z takimi reżyserami jak Przemysław Wojcieszek, Anna Jadowska czy znaną postącią polskiego filmu, operatorem i producentem Witoldem Adamkiem.

W przeszłości grali już do niemych filmów z CNS, a tym razem po raz pierwszy w trio, wykonają muzykę na żywo do filmu „Piccadilly”.

Mikołaj Trzaska to ikona polskiej jazzowej awangardy. Na stałe związany z Gdańskiem, odbywa bliskie i dalekie podróże muzyczne w poszukiwaniu wspólnego mianownika pomiędzy muzyką chasydzką i muzyką współczesną, muzyką filmową i eksperymentalną.

Współzałożyciel i saksofonista grupy Miłość, później lider Łoskotu, to jedna z najważniejszych postaci sceny yassowej, odpowiedzialnej za ostatnią ważną rewolucję w polskiej muzyce niezależnej. Wykona na żywo, piękny soundtrack do wstrząsającej „Róży” Wojciecha Smarzowskiego. Towarzyszyć mu będą gwiazdy światowej sceny muzyki improwizowanej: Wacław Zimpel klarnety (Polska), Per-Ake Holmlander – tuba (Szwecja), Mike Majkowski – kontrabas (Australia), Olie Brice – kontrabas (Wielka Brytania / Izrael), Mark Sanders – perkusja (Wielka Brytania).

Festiwalowi towarzyszy Metafizyka kobiet – wystawa fotografii artystycznej absolwentów Warsztatów w Złodziejewie. „Proces fotografowania modelek jest w Złodziejewie procesem zdejmowania z nich emocji. I może właśnie to czyni tamtejsze zdjęcia rozpoznawalnymi, jest klamrą spinającą je w całość, co nie zawsze i nie wszystkim, niestety, się podoba.” (fotowiesci.pl) Zapraszamy do galerii: warsztatywzlodziejewie.pl

Kościół pw. Św. Polskich Braci Męczenników Jacek Soliński, Anioł trz ysta dwudziestego dnia, z cyklu Opiekunowie czasu

2.10.2012, godz. 18.30, kościół pw. Św. Polskich Braci Męczenników (kościół Nawiedzenia), ul. ks. J. Popiełuszki 3, Bydgoszcz.

Ekspozycja czynna do 30 X 2012

Otwarcie wystawy obrazów Jacka Solińskiego pt. „Aniołowie

powszednich dni” – pamięci ks. prał. Romualda Biniaka

Czytanie tekstów Mieczysław Franaszek Cykl Opiekunowie czasu został zaplanowany tak, by przypisać każdemu dniowi roku kalendarzowego obraz jednego anioła. Namalowanie 366 wizerunków Posłańców Opatrzności stało się dla mnie swoistego rodzaju wyznaniem wiary w ich istnienie. Na całość cyklu Opiekunowie czasu składają się różne podcykle: Aniołowie wybranych dni, Aniołowie ukojenia, Aniołowie przyjaciół, Aniołowie poetów, Aniołowie filozofów, Aniołowie podróżników, Aniołowie domu, Aniołowie teologów i Aniołowie ostatnich dni. Wszystkie tworzą anielski poczet rozpisany na cały rok, jako symboliczną miarę powtarzającego się czasu.

Jacek Soliński

Październik 2012 |

| 41

wydarzenia Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Godzinami o książkach – Dyskusyjne Kluby Książki w WiMBP

Już 11 Dyskusyjnych Klubów Książki działa w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej. W połowie roku powstał kolejny klub dla dorosłych, którego członkowie spotykają się w Filii nr 14 dla dorosłych i dla dzieci WiMBP przy ul. Dworcowej 49. Szczegóły dotyczące działalności klubów publikowane są na stronie: dkk. wimbp.man.bydgoszcz.pl. Realizowany przez WiMBP we współpracy z Instytutem Książki program DKK, obejmuje także spotkania autorskie.

2.10.2012, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa

Spotkanie autorskie z Urszulą Dudziak

– światowej sławy polską wokalistką jazzową, kompozytorem. Zadebiutowała w 1958 r. jako solistka w zespole Krzysztofa Komedy. Współpracowała z orkiestrą Edwarda Czernego. W 1964 r. rozpoczęła trwającą do połowy lat 80-tych współpracę z Michałem Urbaniakiem. Po wyjeździe do USA w 1973 r. występowała niemal w całej Ameryce i Kanadzie. „Los Angeles Times” ogłosił ją Śpiewaczką Roku 1979. Występowała obok takich artystów, jak Bobby McFerrin, Herbie Hancock, Dizzy Gillespie, Clark Terry, Ron Carter, Wynton i Branford Marsalis, Gil Evans, Sting, Lionel Hampton.

Uczestniczyła w wielu imprezach muzycznych, w tym w prestiżowych festiwalach jazzowych na wszystkich kontynentach. Od 1985 r. ponownie występuje w Polsce. Nagrała ok. 50 płyt. Podczas bydgoskiego spotkania będzie promowała swoją książkę pt. „WYŚPIEWAM WAM WSZYSTKO”. Wstęp wolny!

22.10.2012, godz. 9.30, WiMBP, Filia nr 14 dla dzieci i młodzieży Wyżyny, Wstęp wolny!

Spotkanie autorskie z Beatą Ostrowicką

– autorką książek dla dzieci i młodzieży. Dotychczas ukazały się m.in. książki: „Kraina Kolorów”, „Eliksir przygód”, „Tajemnica szkatułki”, „Lulaki”, „Mój kochany Kotopies”, „Zaledwie kilka dni”, „Opowieści ze starego strychu”. W związku z obchodzonym obecnie Rokiem Janusza Korczaka przygotowała książkę dla dzieci pt. „Jest taka historia. Opowieść o Januszu Korczaku”.

42 |

| Październik 2012

24.10.2012, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wystawowa, II piętro

Spotkanie autorskie z Dorotą Warakomską

– dziennikarką telewizyjną. Od 1991 przez 15 lat zawodowo związaną z TVP. Cztery lata spędziła jako stała korespondentka TVP w USA. Przeprowadziła wywiady m.in. z George’em W. Bushem, Hillary Clinton, Madeleine Albright. Dla TVP obsługiwała pielgrzymkę Ojca Świętego Jana Pawła II na Kubę. Była prezenterką „Wiadomości”, „Panoramy”. Pełniła funkcję kierownika zespołów dziennikarskich tych programów, a w l. 2004-2006 funkcję zastępcy dyrektora TVP1.

Od 2011 r. jest rzeczniczką prasową Kongresu Kobiet.

Kieruje Stowarzyszeniem Polish Professional Women Network. Jest współautorką książek: „Ostatnia wyspa komunizmu. Jan Paweł II na Kubie”, „Grzeczność nasza i obca”, „Grzeczność na krańcach świata”. Publikowała felietony w miesięczniku „Podróże”. Podczas spotkania będzie promować swoją najnowszą książkę pt. „Droga 66” (otwarta w 1926 trasa, łącząca 8 stanów), czemu będzie towarzyszyć prezentacja zdjęć z półrocznej podroży autorki po USA. Wstęp wolny!

Inf. Lucyna Partyka

Imprezy w Bibliotece Głównej 17.10.2012, godz. 18.00, Sala Wykładowa – Stary Rynek 22

Jubileusz 50-lecia pracy twórczej Zdzisława Prussa – spotkanie poprowadzi Wiesław Trzeciakowski.

Podczas spotkania poznamy życie i twórczość poety, dziennikarza i satyryka związanego z Bydgoszczą od 1954 roku.

22.10.2012, godz. 18.00, Sala Wykładowa – Stary Rynek 22

Kinoteka z Gwiazdą

Spotkanie z Leonardem Pietraszakiem połączone z projekcją filmu pt. „Trójkąt bermudzki” – spotkanie poprowadzi Urszula Guźlecka.

Leonard Pietraszak, pochodzący z Bydgoszczy, znany i popularny polski aktor filmowy i teatralny. Kinomani pamiętają go między innymi z filmów „Vabank”, „Vabank II, czyli riposta”, „Kingsajz”, czy też z wielu ról serialowych.

wydarzenia Wybrane zajęcia edukacyjne: 1.10.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dzieci i młodzieży ul. Czerkaska 11) Muzyczne fanaberie – zajęcia muzyczno-literackie z okazji Międzynarodowego Dnia Muzyki.

4.10.2012, godz. 10.30, WiMBP (Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci ul. Łanowa 2) Czy znasz takie zwierzę? Quiz dla dzieci przedszkolnych z okazji Światowego Dnia Zwierząt.

4.10.2012, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 9 dla dzieci i młodzieży ul. Marii Konopnickiej 28) Kochajmy zwierzęta – zajęcia edukacyjne z okazji Światowego Dnia Ochrony Zwierząt.

4.10.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 30 dla dorosłych i dla dzieci ul. Toruńska 185) Zwierzęta duże i małe – zajęcia edukacyjne z okazji Światowego Dnia Zwierząt.

5.10.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) Wędrówki zwierząt: poznajemy wybrane gatunki zwierząt wędrownych – zajęcia edukacyjne z okazji Światowego Dnia Zwierząt.

8.10.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) W świecie czarodziejów i czarownic – głośne czytanie książki pt. „Baśnie barda Beedle’a” autorstwa J.K. Rowling.

9.10.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 15 dla dzieci i młodzieży ul. Gawędy 1) Urodziny książkowego Misia – konkurs pięknego czytania fragmentów książki Czesława Janczarskiego pt. „Miś Uszatek i przyjaciele”.

9.10.2012, godz. 17.30, WiMBP (Filia nr 13 dla dorosłych ul. Gawędy 1) Trochę słońca jesienią – spotkanie z cyklu „Co nowego? Co interesującego w bibliotece?” – uczestnicy spotkania przeniosą się na południe Europy dzięki takim autorom książek jak: Rachel Cusk czy Ferenc Mate.

10.10.2012, godz. 13.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z oddziałem dla dzieci ul. Broniewskiego 1) Spotkanie Koła Przyjaciół Biblioteki ph. Dyskusje o książkach i nie tylko.

11.10.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 6 dla dzieci i młodzieży ul. Noakowskiego 4) „Przygody Jeżyka spod Jabłoni” – konkurs czytelniczy i plastyczny.

11.10.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 1 dla dzieci i młodzieży ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Kim był Louis Braille? – zajęcia edukacyjne z okazji Międzynarodowego Dnia Niewidomych.

12.10.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 25 dla dorosłych i dla dzieci ul. Jeżewska 6) Krzyżówki, labirynty, rebusy, czyli wszystko, co nas uczy i bawi.

12.10.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci ul. Wielorybia 99) Listy wczoraj i dziś – zajęcia edukacyjne.

15.10.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 25 dla dorosłych i dla dzieci ul. Jeżewska 6) Jesteśmy pisarzami, czyli moja własna książka – zajęcia literackie i plastyczne.

16.10.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci ul. Dworcowa 49) Warsztaty z orgiami, czyli co można wyczarować z papieru.

16.10.2012, godz. 16.30, WiMBP (Filia nr 12 dla dorosłych ul. K. Ujejskiego 58) Podróże po Jerozolimie – spotkanie z Anną Kraszkiewicz.

18.10.2012, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych ul. Brzęczkowskiego 2) Spotkanie z poezją – spotkanie z poetką Małgorzatą Mówińską-Zyśk.

19.10.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dzieci i młodzieży ul. Bohaterów Kragujewca 11) Dyskusyjny Klub Książki – dyskusja o książce Beaty Ostrowickiej pt. „Jest taka historia, opowieść o Januszu Korczaku”.

19.10.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) Jak tańczono przed wiekami: poznajemy tańce dawne – zajęcia taneczne.

22.10.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 30 dla dorosłych i dla dzieci ul. Toruńska 185) Czerwony Kapturek i inne bajki – zabawy pantomimiczne.

25.10.2012, godz. 10.30, WiMBP (Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci ul. Łanowa 2) Do serca przytul psa – zajęcia edukacyjne z okazji Dnia Kundelka.

25.10.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 13 dla dzieci i młodzieży ul. Połczyńska 3) Z uczuciem o uczuciach – zajęcia edukacyjno-plastyczne ukierunkowane na rozwijanie emocjonalnej inteligencji i psychicznych możliwości dzieci.

25.10.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 12 dla dzieci i młodzieży ul. Pielęgniarska 17) W koszyku liście i kasztany – gry i zabawy edukacyjne.

26.10.2012, godz. 18.00, WiMBP (Filia nr 23 dla dorosłych ul. M. Konopnickiej 28) „Klauni w Peruwiańskim Betlejem – o życiu i edukacji w tropikalnych dzielnicach nędzy” – wykład Przemysława P. Grzybowskiego połączony z prezentacją zdjęć z wyprawy wolontariuszy i doktorów klaunów do Peru pod kierunkiem światowej sławy lekarza i terapeuty Patcha Adamsa.

30.10.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 7 dla dorosłych i dla dzieci ul. Nakielska 175a) Literackie łamigłówki – konkursy dla dzieci.

Październik 2012 |

| 43

wydarzenia Rok Leona Wyczółkowskiego w placówkach oświatowych 2-4.10.2012, Świetlica Zespołu Szkół dla Dorosłych Wystawa „Śladami Leona Wyczółkowskiego” Zapoznanie uczniów i gości szkoły z wystawą wypożyczoną z muzeum; wystawa będzie udostępniona uczniom z zaprzyjaźnionych szkół oraz społeczności lokalnej 15-19.10.2012, hol szkoły „Bydgoszcz i Wyczółkowski” Wystawa albumów, prac fotograficznych i rysunków wykonanych przez rodziców i dzieci. Organizują: Przedszkole nr 24 w Zespole Szkół nr 32 23.10.2012, godz. 16.00, Zespół Szkół nr 6 w Bydgoszczy ul. Staroszkolna 12 Wyczółkowski 160 lat później – międzyszkolny konkurs plastyczny. Rozstrzygnięcie konkursu październik, Dom Kultury „Modraczek” Twoja Bydgoszcz, Panie Leonie – IV Miejski konkurs interdyscyplinarny o Bydgoszczy i Regionie „Z okna Słonecznika…” (L. Wyczółkowski) Realizacja Bydgoskiego Grantu Oświatowego. SP 38 październik, Szkoła Podstawowa nr 61 w Zespole Szkół nr 32 IV edycja – wieczór poezji i piosenki połączony z pokazem obrazów L. Wyczółkowskiego Udział uczniów kl. 4-6, rodziców i zaproszonych gości. Recytacja wierszy, występ muzyczny, pokaz multimedialny obrazów L. Wyczółkowskiego

październik, Biblioteka szkolna, ZSO nr 4, „Twórcze inspiracje Leona Wyczółkowskiego” – wystawa prezentująca dorobek artystyczny Leona Wyczółkowskiego październik, Zespół Szkół dla Dorosłych Międzyszkolny konkurs plastyczny „Nasze widzenie obrazów Wyczółkowskiego” Konkurs plastyczny inspirowany twórczością artysty.

Do końca października przyjmowanie prac, rozstrzygnięcie konkursu połączone z wystawą 19 listopada 24.10.2012, MDK nr 4, Gimnazjum nr 24 Wyczółkowski, przyroda i ja – uczeń przewodnikiem przyrody Finał trzyetapowego konkursu o pracy i życiu L. Wyczółkowskiego 25.10.2012, MDK1, ul K.K. Baczyńskiego 3 Fotoreportaż „Szlakiem Leona Wyczółkowskiego” Wystawa zdjęć z wycieczki.

19.10.2012, Galeria Pałac, Pałac Młodzieży Podsumowanie cyklu warsztatów i działań twórczych pod nazwą „Ja Ciebie lubię, Wyczół” – pokaz najlepszych prac plastycznych zrealizowanych podczas plenerów malarskich w Wierzchlesie, Rogalinie i Kórniku oraz w czasie „Wakacji z paletą”, prace uwzględniają motywy z twórczości Leona Wyczółkowskiego; podczas podsumowania najlepsze z nich zostaną nagrodzone; nastąpi także omówienie „Wakacji z paletą”, których motywem przewodnim także była działalność Leona Wyczółkowskiego

Pierwszy Bydgoski Spichlerz Sztuki 2012 26-27.10.2012, piątek, sobota, godz. 18 „Pierwszy Bydgoski Spichlerz Sztuki 2012 – W gościnie u Wyczółkowskiego” w programie: Ogólnopolski Festiwal Sztuki Performance – Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Biały Spichrz (zbiory archeologiczne).

28.10.2012, godz. 14, ul. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy Akcja plastyczna dla mieszkańców Bydgoszczy – batik, malarstwo.

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy dziękuje partnerom „Projektu Lato”:

44 |

| Październik 2012

inf. Wojciech Kowalczyk

wydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5 8-10.10.2012, godz.: 9.00, 10.00, 11.00 i 12.00, Klub w MDK-5

„SPOTKANIE Z FOLKLOREM”

– koncerty w ramach „ Muzycznej Sceny” 13-14.10.2012, godz. 10.00-17.00, Sala sportowa przy ZS 28, ul. Kromera 11

Xi Otwarte Mistrzostwa Bydgoszczy we Florecie Dziewcząt i Chłopców do lat 14 17.10.2012, godz. 15.30-18.40, sala 19

Integracyjne warsztaty teatralne

dla dzieci i młodzieży z MDK-5 i ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Bydgoszczy

Koncert „Piosenka jest dobra na wszystko” stanowi działanie finałowe grupy młodszych wykonawców będące prezentacją umiejętności wokalnych zdobytych podczas spotkań warsztatowych. Podczas koncertu usłyszymy piosenki z tekstami Jeremiego Przybory.

Akompaniować będzie Maciej Majcherczak.

Projekt finansowany przez Miasto Bydgoszcz.

20.10.2012, godz. 10.30, ARTHOL Galeria, MDK-5

„Ginące zawody”

– spotkanie z garncarzem – pokaz garncarstwa tradycyjnego i próby tworzenia na kole

20.10.2012, godz. 18.00, Fordońska Piwnica ARTMUZA5

„Piosenka jest dobra na wszystko” – koncert pamięci Jeremiego Przybory

Stowarzyszenie Fordońska Piwnica ARTMUZA5 działające przy MDK5 realizuje projekt „FORDOŃSKI WEHIKUŁ CZASU – JEREMI PRZYBORA”. Poprzez warsztaty fotograficzne, plastyczne, wokalne i aktorskie uczestnicy pragną upamiętnić młodzieńczy pobyt znanego poety i satyryka w Fordonie oraz przybliżyć sylwetkę Starszego Pana mieszkańcom dzielnicy.

Dom Kultury MODRACZEK 3.10.2012, środa, godz. 15.00

Spotkanie w Klubie Seniora 4.10.2012, czwartek, godz. 18.00

Spotkanie z cyklu Indianie Ameryki Północnej. Historia i dzień dzisiejszy „Tańczący z Wilkami, czyli …cała prawda o Indianach Ameryki Północnej” cz. II 6.10.2012, sobota, godz. 15.30-19.30

Taneczne popołudnie w Klubie Seniora 8.10.2012, poniedziałek, godz. 17.30

Czytamy bajki dzieciom: Ulf Stark „Jak mama została Indianką” 10.10.2012, środa, godz. 15.00

Spotkanie w Klubie Seniora 11.10.2012, czwartek, godz. 18.00

Kawiarnia Literacka Gość: Wiesława Kwinto-Koczan poetka z Torunia zakochana w Bieszczadach, prowadzenie spotkania – W. Barbara Jendrzejewska.

13.10.2012, sobota, godz. 15.30-19.30 Taneczne popołudnie w Klubie Seniora 15.10.2012, poniedziałek, godz. 17.30

Warsztaty dla rodziców: „Proces adaptacji dziecka w przedszkolu” 17.10.2012, środa, godz. 15.00

Spotkanie w Klubie Seniora 20.10.2012, sobota, godz. 15.30-19.30

Taneczne popołudnie w Klubie Seniora 24.10.2012, środa, godz. 15.00

Spotkanie w Klubie Seniora 27.10.2012, sobota, godz. 15.30-19.30

Taneczne popołudnie w Klubie Seniora 31.10.2012, środa, godz. 15.00

Spotkanie w Klubie Seniora inf. Anna Krajewska

Październik 2012 |

| 45

wydarzenia Pałac Młodzieży

32. Ogólnopolski Konkurs Chórów A Cappella Dzieci i Młodzieży Zaczęło się w czerwcu 1971 roku od stołecznego Konkursu Chórów Szkolnych.

W 1980 roku w Warszawie odbył się I Ogólnopolski Konkurs Chórów Szkolnych i Placówek Wychowania Pozaszkolnego. Później przez sześć lat najlepsze dziecięce i młodzieżowe chóry z całej Polski gościła Częstochowa, po niej przygotowania tej znaczącej imprezy podjął się Kalisz. Od 1988 roku finał Konkursu odbywa się w Bydgoszczy, a jego organizatorem jest Pałac Młodzieży. Młodzi wykonawcy występują w sali Filharmonii Pomorskiej im. Ignacego Jana Paderewskiego, słynącej z doskonałej akustyki, gdzie mają możliwość zaprezentowania swoich umiejętności w idealnych warunkach koncertowych, podkreślających w wyjątkowy sposób walory śpiewu a cappella. Dla uczestników konkursu jest to nobilitujące i niezapomniane wrażenie artystyczne.

Co roku do naszego miasta przyjeżdża niemalże tysiącosobowa grupa rozśpiewanych chórzystów. Na przestrzeni kilkudziesięciu lat trwania konkursu udział w nim wzięło prawie 36 tysięcy uczestników. Dla wielu wspólne śpiewanie było niezwykłą, wartościową przygodą młodości, pomagającą ukształtować ich artystyczny smak, odczuwanie piękna, wrażliwość, ambicję, umiejętność pracy zespołowej, która często owocowała przyjaźniami, dawała możliwość przeżycia radości zwycięstwa. Zapewne niepowtarzalny klimat bydgoskiego święta muzyki: magia miejsca, wzruszenie pięknem klasycznego repertuaru, bliskość rówieśników z całej Polski, którym „to samo w duszy gra”, poczucie współtworzenia czegoś ważnego, uczestniczenie w artystycznym wydarzeniu stanowiło dla kilku już generacji młodych śpiewaków znaczące, niezapomniane doświadczenie.

Warto zaznaczyć, że miłość do śpiewu chóralnego przekazują młodym śpiewakom Mistrzowie, ucząc nieatrakcyjnej zdawałoby się w świecie popkultury sztuki.

Bez ich pasji, oddania całego siebie: talentu i czasu, 46 |

| Październik 2012

a przede wszystkim serca, nie sposób pociągnąć za sobą młodych, zatrzymać ich i poprowadzić na podium po złoto, srebro, brąz… po wielką satysfakcję, radość i spełnienie. „– Trwamy w zespołowym śpiewaniu, bo zachwyca nas harmonia serc i współbrzmień. To właśnie dlatego pracujemy w myśl zasady jeśli już nie możesz, to znaczy, że możesz trzy razy więcej, bo nie raz doświadczyliśmy zmartwychwstania w odkrywaniu własnych nowych możliwości i w przeżywaniu artystycznego uniesienia podczas licznych spotkań z publicznością. Szczególnie pięknie jest w Bydgoszczy. Magia Filharmonii Pomorskiej, świetna organizacja, niepowtarzalny nastrój Pałacu Młodzieży (kwintesencja polskiej gościnności) i jedyne w swoim rodzaju przeżycia w czasie koncertów galowych. Twórcom bydgoskiego konkursu serdecznie gratuluję, dziękuję za wszystkie festiwalowe spotkania i życzę dalszych wspaniałych dokonań” – mówi Tadeusz Eckert dyrygent chóru I Liceum Ogólnokształcącego w Głubczycach, który podczas 31. edycji imprezy zdobył Grand Prix Konkursu.

Przesłuchania konkursowe rozpoczynają się 20 października o godz. 9.00 w Filharmonii Pomorskiej im.

Ignacego Jana Paderewskiego. Jednym z najbardziej podniosłych wydarzeń będzie koncert galowy, który odbędzie się w niedzielę 21 października o godz. 12.00.

Koncert wieńczyć będzie ceremonia rozdania nagród – Złotych, Srebrnych i Brązowych Kamertonów. Chóry, które w sposób szczególny zaistnieją na Konkursie wyróżnione zostaną nagrodami specjalnymi: Grand Prix – ufundowanym przez Ministra Edukacji Narodowej – dla najlepszego chóru Konkursu, jak również Nagrodami Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego a także nagrodami Stowarzyszenia Autorów ZAIKS. Wstęp na wszystkie koncerty jest bezpłatny, zapraszamy!

Dorota Tomaszewska

wydarzenia Kalendarz imprez Pałacu Młodzieży: 6.10.2012, godz. 11.00 „Zacznijmy razem” – zapraszamy dzieci w wieku 4-10 lat na przedpołudnie z Pałacem Młodzieży. Na uczestników imprezy czekają liczne atrakcje oraz nagrody.

Wstęp wolny.

19.10.2012, godz. 17.00, Galeria Pałac. II piętro Pałacu Młodzieży Podsumowanie cyklu warsztatów i działań artystycznych pt. „Ja Ciebie lubię, Wyczół…”.

20.10.2012, godz. 9.00, Filharmonia Pomorska. Wstęp wolny – przesłuchania Ogólnopolskiego Konkursu Chórów a Cappella Dzieci i Młodzieży.

21.10.2012, godz. 12.00, Filharmonia Pomorska. Wstęp wolny Koncert Galowy Ogólnopolskiego Konkursu Chórów a Cappella Dzieci i Młodzieży.

będą o teatrze, podczas pogadanki poznają podstawowe terminy związane z tą dziedziną sztuki, m.in. aktor, kostium, reżyser, scena, kurtyna. Młodzi miłośnicy teatru zawsze reagują bardzo spontanicznie i otwarcie, a także chętnie uczestniczą w rozmowach po spektaklu, opowiadają o swoich wrażeniach i o tym jak odebrały przedstawienie. Zapisy grup zorganizowanych: Luiza Kubowicz-Dorosz, tel. 523 210 081 wew. 339. Tym razem na scenie sali teatralnej Pałacu Młodzieży zaprezentują się młodzi aktorzy z Zespołu Szkół nr w Solcu Kujawskim, zaprezentują przedstawienia pt. „Dzieci śmieci” oraz „Scenki z życia szkoły”.

26.10.2012, godz. 10.00, Sala kinowa Pałacu Młodzieży Zygzak, czyli Zabawowy Klub Filmowy Malucha.

Animowane seanse filmowe dla dzieci w wieku 4-6 lat.

Spotkanie pt. „Urodziny Bolka i Lolka”. Zapraszamy zorganizowane grupy przedszkolne.

23.10.2012, godz. 10.00 Koncert papieski – koncert w którym wspominamy mądrość naszego Papieża Polaka, Jana Pawła II.

28.10.2012, godz. 11.00 Zygzak, czyli Zabawowy Klub Filmowy Malucha. Animowane seanse filmowe dla dzieci w wieku 4-6 lat. Spotkanie pt. „Urodziny Bolka i Lolka”. Impreza otwarta, bilet dla rodzica: 8 zł, dzieci wstęp wolny.

24.10.2012, godz. 11.00 Magia Teatru, czyli Środowe spotkania z teatrzykami dziecięcymi. Przed spektaklami dzieci rozmawiać

30.10.2012, godz. 11.00 Warsztaty dla olimpijczyków w ramach „Forum olimpijczyków”.

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na kinowe seanse w październiku czwartek, 4 października, godz. 19.30 Nietykalni (Intouchables), reż. Olivier Nakache, Eric Toledano, Francja 2011, 112 min. czwartek, 11 października, godz. 19.30 Długie dzieciństwo (Una Sconfinata giovinezza), reż.

Pupi Avati, Włochy 2010, 98 min. czwartek, 18 października, godz. 19.30 Magic Mike, reż. Steven Soderbergh, USA 2012, 110 min.

czwartek, 25 października, godz. 19.30 Bez wstydu, reż. Filip Marczewski, Polska 2012, 80 min.

CENA KARNETU: 24 zł CENA POJEDYNCZEGO BILETU NORMALNEGO: 8 zł CENA KARNETU ULGOWEGO: 15 zł CENA BILETU ULGOWEGO (MŁODZIEŻ PONADGIMNAZJALNA, STUDENCI): 5 zł Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem.

Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359.

inf. Dominika Kosińska

D.K. ORION BSM 3.10.2012, środa, godz. 10.30-14.30 „PIECZONE ZIEMNIACZKI” – Ognisko Klubu Miłośników Sztuki (Leśniczówka Białe Błota) 4.10.2012, czwartek, godz. 18.00 „PRZY MUZYCE O ZDROWIU – domowa służba zdrowia” – spotkanie Grupy Aktywnego Wypoczynku 11.10.2012, czwartek, godz. 18.00 „ABC PIESZYCH WĘDRÓWEK – Nordic Walking” – spotkanie Grupy Aktywnego Wypoczynku

18.10.2012, czwartek, godz. 18.00 „KUCHNIA SENIORA – CHLEB MASŁO I SMALEC INACZEJ” – spotkanie Grupy Aktywnego Wypoczynku 24.10.2012, środa, godz. 17.00 Z cyklu: „SZLACHETNE ZDROWIE” – spotkanie z psychologiem Magdaleną Gajewską 25.10.2012, czwartek, godz. 18.00 „II CYKLICZNE SPOTKANIE TIM-u JULIUSZA VERNE” – zaprasza Grupy Aktywnego Wypoczynku Codziennie w godzinach: 13.00-19.00 zapraszamy do „KAWIARENKI SENIORA” inf. Nikoletta Stachura

Październik 2012 |

| 47

wydarzenia Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu KATAR-owe filmy w Tumulcie

Dwunastego października w Kinie-Galerii Tumult zaprezentowane zostaną najciekawsze filmy spośród wszystkich zgłoszonych do konkursu Film organizowanego w ramach Konfrontacji Amatorskiej Twórczości Artystycznej Regionu KATAR. Jurorami tegorocznego przeglądu będą: Yach Paszkiewicz, Remigiusz Zawadzki i Jędrzej Bączyk. Swojego laureata wyłoni również zgromadzona w kinie Tumult publiczność.

Zgłoszenia na przegląd teatralny

Pierwszego grudnia w Toruniu odbędzie się przegląd teatralny w ramach Konfrontacji Amatorskiej Twórczości Artystycznej Regionu KATAR. Termin zgłoszeń do udziału w przeglądzie mija 5 października.

Konkurs Filmowy Nakręć zmiany

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu organizuje Konkurs Filmowy Nakręć zmiany promujący projekty realizowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013.

Regulamin Konkursu wraz załącznikami znajduje się na stronie internetowej WOAK – www.woak. torun.pl oraz na stronie internetowej promującej fundusze strukturalne w województwie kujawsko-pomorskim: www.mojregion.eu

1.

Galowy koncert na ćwierćwiecze Copernicusa

Chór Męski Copernicus świętuje w tym roku jubileusz 25-lecia. Z tej okazji w sobotę 20 października o godz.

18.00 w Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego odbędzie się galowy koncert dedykowany wszystkim przyjaciołom zespołu i miłośnikom muzyki chóralnej.

Zespół został utworzony we wrześniu 1987 roku; jego pierwszym dyrygentem był Roman Grucza. Od blisko dekady jego kierownikiem artystycznym i dyrygentem jest Paweł Jan Jankowski. Z zespołem współpracuje akompaniator Michał Czaposki. Prezesem Chóru jest Bogumił Marczewski.

Chór Męski Copernicus koncertował w Toruniu i innych miastach w Polsce, a także za granicą: w Austrii, Finlandii, Francji, Holandii, Niemczech, Norwegii, Szwajcarii, na Litwie, we Włoszech. Zespół zdobył wiele nagród na znaczących konkursach i festiwalach krajowych oraz zagranicznych.

Podczas galowego koncertu jubileuszowego usłyszymy pieśni z różnych epok i różnych stron świata a także chóralne opracowania utworów muzyki rozrywkowej, fragmentów musicali i operetek.

Wstęp wolny Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu ul. Szpitalna 8, 87-100 Toruń, tel./fax: 56 6522027, 56 6522028, 56 6522755, 56 6570290, 56 6570291 www.woak.torun.pl; e-mail: woak@woak.torun.pl

Ziemia Michałowska – poplenerowa wystawa fotografii Do połowy października w Galerii Spotkań WOAK oglądać można poplenerową wystawę fotograficzną Ziemia Michałowska. Zgromadzone na wystawie zdjęcia prezentują krajobraz kulturowy oraz przyrodę północno-wschodniego skrawka województwa kujawsko-pomorskiego.

W plenerze udział wzięło piętnaścioro fotografików-amatorów z całego województwa.

Wstęp wolny.

Inf. Kamil Hoffmann

1. Tama Brodzka, fot. Joanna Nacfalska; 2. Brodnica – Muzyczny Camping, fot. Maciej Pasieka; 3. Czarny Bryńsk, fot Anna Strzelecka; 4. Brodnica – Rynek, fot. Ewa Rostkowska 2.

48 |

3.

| Październik 2012

4.

wydarzenia

18.10.2012, czwartek, godz. 18.00 – wernisaż Galeria Wspólna, ul. Batorego 1/3

Wystawa malarstwa Kazimierza Drejasa Kazimierz Drejas ur. w 1937 r. w Bydgoszczy. Studiował w latach 1957-1961 na WSP UMK w Toruniu i ASP w Krakowie w pracowniach prof. Emila Krchy i prof. Wacława Taranczewskiego. Członek ZPAP od 1965 r. Miał 30 wystaw indywidualnych. Brał udział w 89 wystawach plastyki bydgoskiej, udział w 75 wystawach ogólnopolskich i międzynarodowych w tym w 12 Festiwalach Polskiego Malarstwa Współczesnego w Szczecinie, udział w 24 wystawach zagranicznych m.in. w II wystawie i aukcji sztuki polskiej w Paryżu w 1975 r., w wystawie p.n. Realizm-Metafora-Geometria w Wiedniu w 1987 r., w wystawie Polnische Künstler Heute w Landau w 1983 r. Szereg nagród i wyróżnień. W 2008 r. Nagroda Artystyczna Prezydenta Bydgoszczy oraz Medal Prezydenta Bydgoszczy.

K a z i m i e r z D r e j a s , „ 2 ” B , o l e j , 10 0 ×10 0 c m , 2 011

5, 12, 19, 26 października 2012, godz. 11.00-17.00

Piątki w Pracowni

W każdy piątek w danym miesiącu Galeria Wspólna prowadzi dzień otwarty dla osób zainteresowanych doskonaleniem techniki rysunku i malarstwa. W godzinach od 11-17 odbywają się konsultacje i praktyczne zajęcia, zawsze z tematem przewodnim, np. martwa natura, studium postaci, akt. Korekt udzielają artyści plastycy – gościnnie z ZPAP, lub plastycy MCK. 5, 12, 19, 26 października 2012, godz. 11.00-17.00

Negatywni

Spotkania fanów fotografii analogowej – konsultacje.

Prowadzenie Marta Wiśniewska-Krasuska

K a zimier z D rejas , Pr z y s to l e X V, o l ej, ż y w ic a , 50×6 0 cm, 20 0 8

Księgarnia Jolanta

księgarnia internetowa www.jolanta.osdw.pl i stacjonarna ul. M. Konopnickiej 30 tel. 52 373 26 81

czynna:

os. Szwederowo w centrum handlowym blisko targowiska; MZK 64, 66, 69, 79

pon.–pt. 10.00–18.00 sob. 10.00–14.00 Październik 2012 |

| 49

wydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2 „MAŁY LOCZEK”, dość niski, niektórzy mówią, że „chudziaszek”, ale o wielkiej sile i technice na wysokim poziomie. Pracuje, a właściwie ciężko trenuje 5 razy w tygodniu po 2-3 godziny dziennie. Co ważne – nie zaniedbuje szkoły. Obecnie uczy się, i to dobrze, w Szkole Podstawowej w Białych Błotach. „Wtajemniczeni” wiedzą, że to również duża zasługa sportu.

Nadal jego „sportowa dusza” należy do MDK 2. Jest naszym zawodnikiem.

Skąd tyle samozaparcia, skąd tyle determinacji, skąd tyle ambicji?! To naturalne i oczywiste – mówi instruktor tenisa stołowego MDK 2 p. Krzysztof Kaps. Dobrze zapamiętał słowa Marcina – „Chcę grać lepiej niż… „Duży Loczek”.

Marcin (ps. Mały Loczek) i Radosław (ps. Duży Loczek – tata) – Olszewscy, to nadzieja i duma tenisa stołowego nie tylko MDK 2.

Marcin to zaledwie 11. letni zawodnik Klubu MKS EMDEK. Ma już na swoim koncie tytuł mistrza, 3 medale, w tym złote.

W sezonie 2011/12 w kategorii Żaków wygrał wszystkie wojewódzkie turnieje. Nie tylko marzy, ale i konsekwentnie dąży do tego, by w przyszłości reprezentować Polskę na olimpiadzie. A jest to naprawdę osiągalne! Marcin w roku 2011 uznany został za największy talent na Marcin Olszewski na Międzynarodowym Memoriale mistrzostwach wojeim. Andrzeja Grubby w Starowództwa młodzików w tenisie, w Chełmnie, gardzie Gdańskim. w kwietniu 2012

A tata?! Pan Radosław Olszewski, rodowity szwederowiak, wprowadzał syna w arkana tenisa stołowego.

Sam od lat 80. reprezentował bydgoski Emdek w rozgrywkach ligowych. Aktualnie jest zawodnikiem 2 ligi i jednocześnie trenerem swojego syna.

Marcin to sympatyczny, kulturalny i odpowiedzialny młody człowiek. W swojej grze pragnie osiągnąć rozpoznawalny styl i profesjonalizm. Gra ofensywna obustronny top – spin to chyba będzie to!

6.10.2012, godz. 9.00 Warsztaty plastyczno-muzyczne

Sztuka interdyscyplinarna – twórcze działanie trzech pokoleń

Zapraszamy dziadków, wnuków, dzieci, rodzeństwo i innych krewnych, czyli TRADYCYJNIE ROZUMIANĄ RODZINĘ do wspólnej twórczej zabawy. Dzięki teatralnym i plastycznym środkom stworzymy razem nie tylko przestrzeń artystycznej kreacji lecz również doświadczeń i przeżyć estetycznych. W naszej wspólnej pracy wykorzystamy klasykę literatury dziecięcej – baśń Ch. Andersena DZIEWCZYNKA Z ZAPAŁKAMI. Premiera spektaklu przewidziana jest na 1 grudnia 2012.

Spotkanie organizacyjne odbędzie się 6 października o godz. 9.00 w MDK 2 (sala 8). Nasze warsztaty to 4 spotkania 3 godzinne.

Kontakt: Małgorzata Lewandowska, Wioleta Górska-Nowik – tel. 523 731 795.

20.10.2012, godz. 11.00, teren MDK 2 Święto ziemniaka, czyli gry i zabawy dla dzieci z ziemniakiem w tytule

inf. Bogna Blachowska

Klub „Arka” B.S.M. 1.10.2012, poniedziałek, godz. 17.00 PAN TADEUSZ – cykliczne, wspólne czytanie epopei narodowej z okazji 200-setnej rocznicy ostatniego zajazdu na Litwie – spotkanie w Klubie Seniora 5.10.2012, piątek, godz. 16.00 CHOROBY I SZKODNIKI KAKTUSÓW – spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów 8.10.2012, poniedziałek, godz. 17.00 MALOWANIE TAŃCEM – wieczór muzyczny w Klubie Seniora. Prowadzenie: Teresa Rafińska 9.10.2012, wtorek, godz. 17.00 Finał Konkursu „BYDGOSZCZ W KWIATACH I ZIELENI” – Osiedle Szwederowo 10.10.2012, środa, godz. 17.00 Finał konkursu wiedzy o Bydgoszczy i Szwederowie – konkurs dla dzieci ze szkół Osiedla Szwederowo 50 |

| Październik 2012

15.10.2012, poniedziałek, godz. 17.00 „PIOSENKA BIESIADNA” – występ zespołu „BIESIADA” Klub Seniora ze Wzgórza Wolności 25.10.2012, czwartek, godz. 17.00 Z cyklu: „ARKA POEZJI” wieczór autorski Grażyny Gzary. Prowadzenie Jolanta Kowalska 29.10.2012, poniedziałek, godz. 17.00 „STARA FOTOGRAFIA I … WSPOMNIENIA” fotografie rodzinne – Spotkanie Koła Miłośników Szwederowa oraz Klubu Seniora Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna w poniedziałki, godz. 10-14, wtorki i środy w godz. 14-19 inf. Nikoletta Stachura

wydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4 2.10.2012, wtorek, godz. 14.00, sala nr 5 „KASZTANOWY ŚWIAT” – jesienny konkurs plastyczny dla dzieci

16.10.2012, wtorek, godz. 14.00, sala nr 5 „ZAGRAJMY W CYBERGAJA” – gry stolikowe dla dzieci i młodzieży

3.10.2012, środa,godz. 15.00, sala nr 5 „Jesienny świat mody” – spotkanie manualne dla dzieci i młodzieży – projekty, aranżacje

17.10.2012, środa,godz. 15.00, sala nr 5 „Plastelinowe zoo” – zajęcia manualne dla najmłodszych

5.10.2012, piątek, godz. 13.00, 16.00, sala nr 5 „KARTONOWE KOMPOZYCJE” – kompozycje przestrzenne – spotkanie dla dzieci 8.10.2012, wtorek, godz. 14.00, sala nr 5 „MAŁY KUCHARZ” – prezentacje plastyczne znanych potraw z masy solnej 9.10.2012, środa, godz. 15.00, sala nr 5 „REBUSOWE POPOŁUDNIE” – konkurs krzyżówek, rebusów, quizów – spotkanie dla dzieci w wieku szkolnym 11.10.2012, piątek, godz. 13.00, 16.00, sala nr 5 „MŁODZIEŻOWE KARAOKE” – mikrofon dla każdego

19.10.2012, piątek, godz. 13.00, 16.00, sala nr 5 „KALAMBURY I SKECZE” – zabawa tematyczne dla dzieci w wieku szkolnym 24.10.2012, piątek, godz. 16.00, sala gimnastyczna „CZAS HUMORU” – Bydgoski Grant Oświatowy – XIII konkurs kabaretów szkolnych 30.10.2012, wtorek, godz. 16.00, sala nr 5 „HALLOWEENOWE LAMPIONY” – spotkanie plastyczne dla dzieci bez ograniczenia wieku 31.10.2012, środa,godz. 15.00, sala nr 5 „MÓJ ANIOŁ STRÓŻ” – kompozycje przestrzenne inf. V. Nowik-Górska, A. Merder, S. Pacewicz

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 25.10.2012, czwartek, godz. 9.30 III Dziecięcy przegląd recytatorski „W zaczarowanym świecie wierszy pełnych dowcipu i dobrego humoru” Jest to cykliczna impreza odbywająca się w naszej placówce już po raz trzeci. Celem przeglądu jest rozbudzenie wrażliwości literacko-artystycznej dzieci z klas I-III szkół podstawowych oraz klasy „0”, promocja czytelnictwa i zapoznanie z twórczością autorów popularnych wierszy dla najmłodszych.

W tym roku uczestnicy prezentują dowolny utwór poetycki o charakterze humorystycznym. Przegląd obejmuje dwie kategorie: recytację indywidualną lub grupową (insce-

nizację). Organizatorzy doceniają wysiłek każdego dziecka, zwrócą uwagę na sposób interpretacji wiersza, pomysł sceniczny, ogólny wyraz artystyczny.

4.10.2012, godz. 18.00 – wernisaż, GALERIA MDK 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3 Portrety i pejzaże Wystawa malarstwa i rysunków WALDEMARA JANA ZYŚKA bydgoskiego artysty malarza, prowadzącego zajęcia plastyczne w MDK 4 i MDK 5. Wystawa poprzedza warsztaty plastyczne – bydgoskie pejzaże, które odbęda się w Galerii MDK 1, jako przedsięwzięcie wokół idei obchodów Roku Leona Wyczółkowskiego.

Akademia Kultury i Rozwoju Osobistego Akademia Kultury i Rozwoju Osobistego i UKW zapraszają: Szkoła Dobrych Manier” – to roczny cykl cotygodniowych spotkań dla dzieci w wieku 9-13 lat, którego program jest opracowany w oparciu o tradycyjne formy zachowań w połączeniu z nowoczesnymi metodami nauczania.

Liczba osób w grupie: 15-20; Czas trwania zajęć: 1,5 godziny; Miejsce: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy; Koszt: 70 zł/miesiąc (przy zapisach rodzeństwa możliwość uzyskania rabatu) Zapisy na rok szkolny 2012/2013 tylko do 25 października. Inauguracja działalności 30 października.

Październik 2012 |

| 51

wydarzenia Miejskie Centrum Kultury 2-5, 9-12, 18 października 2012, godz. 10.00-12.00, Kino ORZEŁ

Seanse edukacyjne w ramach programu NOWE HORYZONTY EDUKACJI FILMOWEJ 2.10.2012, wtorek, godz. 18.00, sala prób MCK

Modern folk

– warsztaty tańca ludowego w nowoczesnych aranżacjach. Warsztaty są próbą współczesnego podejścia do tańca ludowego. Warsztaty obejmować będą standardowe lekcje tańca ludowego, a następnie próbę wplecenia go we współczesne motywy taneczne.

3.10.2012, środa, godz. 12.00-16.30, MCK ul. Marcinkowskiego 12-14

SEMINARIUM Dom Kultury na kółkach czyli jak zostać badaczem swojej społeczności?

SEMINARIUM DOM KULTURY 2.0

prowadzący: Agata Nowotny, Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” oraz Katarzyna Sawko, Centrum Cyfrowe w Warszawie.

Jak działać z lokalnymi społecznościami? Jak animować różne grupy społeczne? Prezentacja dobrych praktyk z Polski. Prawo autorskie – praktyczne podstawy.

Wolne licencje Creative Commons w otwartych projektach Publikacje otwarte jako sposób działania oraz promocja. Otwarte zasoby internetowe.

Więcej informacji na stronie: miejski-dom-kultury.pl 4.10.2012, czwartek, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Spotkanie autorskie z Janem Nowickim

Spotkanie promujące książką pt. „Mężczyzna i one” połączone z projekcją filmu pt. „Jeszcze nie wieczór” reż. Jacek Bławut, PROWADZENIE: Dominika Kiss-Orska i Remigiusz Zawadzki.

Wybitny polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, pedagog postanowił w swojej najnowszej książce podzielić się z czytelnikami swoimi refleksami, pomysłami i wiedzą o tym, na czym zna się jak mało kto – o kobietach. Kochał je zawsze i kocha teraz, a i one odwzajemniają, i to do entej potęgi, uczucie sympatii bądź uwielbienia, oddania bądź przyjaźni. Nadszedł więc czas, aby nagromadzoną przez całe życie wiedzę przelać na papier, po części z pomocą Katarzyny Zimmerer, która pytaniami i komentarzami kieruje 52 |

| Październik 2012

rozbiegane czasem myśli Pana Jana ku pewnemu uporządkowaniu.

Film – „Jeszcze nie wieczór” „Jeszcze nie wieczór” to pełnometrażowy debiut fabularny wybitnego dokumentalisty Jacka Bławuta („Nienormalni”, „Wojownik”, „Born Dead”), uhonorowany na 33. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni prestiżowymi Srebrnymi Lwami i nagrodą za najlepszą rolę męską dla Jana Nowickiego.

5.10.2012, piątek, godz. 17.01, 18.31, 20.01, 21.31, 23.01, Dworzec PKP Bydgoszcz Główna

Cosmic Underground – artystyczny pociąg przez Europę

Trasa pociągu łączy Europejskie Stolice Kultury (byłe, przyszłe lub kandydujące) oraz mniejsze miejscowości na trasie z Tallina do Guimarães w Portugalii. Będzie się składał się z 10 wagonów, które oddane zostaną artystom z Polski (jeden z wagonów zostanie zagospodarowany przez artystów z Bydgoszczy), Estonii, Łotwy i Portugali. Efekt pracy artystów zaangażowanych w Cosmic Underground, będzie prezentowany w formie godzinnych spektakli wystawianych pięciokrotnie w danym mieście w ciągu jednego dnia. Widzowie zwiedzą pociąg w towarzystwie aktorów – przewodników w siedemdziesięcioosobowych grupach. Bilety (darmowe) można otrzymać po zalogowaniu się na stronę wydarzenia www.cosmicunderground.eu. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny.

5.10.2012, piątek, 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 10 zł

Koncert „Odrobinę kultury na co dzień”

wyk. Ludmiła Małecka, Artur Grudziński Ze sceny MCK popłyną znane i lubiane utwory takie jak: O mnie się nie martw, Autostop, Nie zadzieraj nosa, Nie bądź taki szybki Bill i wiele innych równie energetycznych piosenek. Śpiewać dla Państwa będą: Dominika Dobrosielska, Julianna Grabowska, Marta Sosińska, Danka Szymańska, Kasia Szczepańska, Aleksandra Kwiatkowska, Kuba Ciesielski. Młodym, zdolnym towarzyszyć będą Ludmiła Małecka – piosenkarka aktorka, była solistka Teatru Muzycznego w Gdyni oraz Artur Grudziński znakomity pianista, kompozytor, aranżer.

9.10.2012, wtorek, godz. 18.00 Modern folk – warsztaty 10.10.2012, środa, godz. 15.00-17.00, Kawiarnia MCK Książka w ruch – wymiana książek z wpisywaniem dedykacji.

10.10.2012, godz. 17.00, MCK, foyer

KOD DNA Miasta – debata podsumowująca

Projekt DNA Miasta realizowany jest w kilku miastach Polski przez Fundację Res Publica. W Bydgoszczy debaty i warsztaty na osiedlach odbywają się w dniach 27 września – 10 października. Ich tematem jest m.in. powstający Masterplan dla Kultury Miasta Bydgoszczy, diagnoza

wydarzenia kondycji kultury na osiedlach, tworzenie warunków rozwoju uczestnictwa w kulturze na osiedlach oraz partnerskich warunków współpracy mieszkańców, organizacji i instytucji zajmujących się kulturą i władz miasta.

11.10.2012, czwartek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek „Buratino” – spektakl „Brzydkie Kaczątko” (na podstawie baśni I.Ch. Andersena)

Mądra i wzruszająca baśń w inscenizacji „Buratino” została przedstawiona z uwzględnieniem realiów stworzonych dla niej przez I.Ch. Andersena. Opowieść rozpoczyna się na zwykłym, wiejskim podwórku zamieszkałym przez typowy, wiejski drób. W tej zwykłej zagrodzie przychodzi na świat dziwny, niepodobny do wszystkich ptak. Za ową odmienność młode pisklę, od pierwszych chwil swego życia musi płacić bardzo wysoką cenę: brak akceptacji przez otoczenie. Spektakl jest zrealizowany w konwencji lalkowo-żywoplanowej i mimo poważnego przesłania jakie niesie jest pogodną opowieścią, przeznaczoną dla dzieci w każdym wieku.

Przedstawieniu towarzyszą warsztaty w postaci lekcji teatralnych.

Kontakt w sprawie rezerwacji biletów: 609 047 117; 695 599 271; 523 255 545; teatrlalek.buratino@o2.pl ; czeslaw_sienko@o2.pl ; www.teatrburatino.pl

materiał na debiutancką płytę powstał w błyskawicznym tempie. Charakter Dopaminy jest trudny do zaszufladkowania. Ma elementy psychodelii i pijackiego romantyzmu. Surowa i melodyjna muzyka Dopaminy to brzmienie zakorzenione gdzieś w punku, rock’n rollu i bluesie. Koncert w MCK jest premierą debuitanckiej płyty Dopaminy.

13.10.2012, sobota, godz. 12.00, Sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 18 zł / w przedsprzedaży 17 zł

Premiera: „Śpiąca królewna” Bydgoskiego Teatru Lalek Buratino

Czy Królewna śpi bez przerwy? A z nią cały dwór?

Przez cały spektakl? Ależ nie!!! Śpi tylko wówczas, kiedy działa zły czar złej wróżki. Na początku jest zwyczajną królewną. Dziewczynką lubiącą śmiech i zabawy, aż do momentu, gdy ukłuje się wrzecionem i zapadnie w stuletni sen wypełniając tym samym zły czar złej wróżki.

Z owego snu może ją obudzić tylko pewien królewicz, który w dodatku nic o tym nie wie. Historię młodej królewny – jak zawsze w naszym teatrze, aktorzy opowiadają przy pomocy lalek i własnej ekspresji. To zabawny spektakl uczący cierpliwości i zaufania. Wszystko może znaleźć szczęśliwe zakończenie.

11.10.2012, czwartek, godz. 17.00, Kawiarnia MCK

Koło Gospodyń Miejskich

– zajęcia praktyczno-techniczne z Anną Tomasik. Tym razem zdobimy biżuterię metodą decoupage. Liczba miejsc ograniczona. Zapisy pod adresem: dominika. kiss-orska@mok.bydgoszcz.pl, wstęp 10 zł 11.10.2012, czwartek, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Premiery płytowe: „Dopamina”

Zespół Dopamina powstał latem 2011 roku w Bydgoszczy. Skład grupy to klasyczne rockowe trio złożone z doświadczonych „muzykantów”: Dymitr Czabański (gitara i wokal) główny songwriter zespołu Dubska oraz ostatnia regularna sekcja rytmiczna Variete, czyli basista Tomek Krzemiński (również Neuma) i perkusista Jarek Hejmann. Elektryzująca atmosfera prób, nadawanie na wspólnej fali i doświadczenie spowodowało, że

Śpiąca królewna, fot. Jakub Sz ymczak

Rezerwacja biletów: 609 047 117, 695 599 271, 523 255 540. www.teatrburatino.pl 13.10.2012, sobota, godz. 15.00, Foyer MCK

Koło Gospodyń Miejskich: Zamieniada.

Razem ze Światem bab zapraszamy na bezgotówkową wymianę ubrań. Dla pań wstęp 5 zł, dla panów, wstęp gratis.

13.10.2012, sobota, godz. 20.00, K.A. Węgliszek

Koncert zespołów Widok na Blues’a oraz Poniekąd Blues w ramach festiwalu Blues&Folk

Opis wydarzenia oraz sylwetki wykonawców na stronie 35.

13.10.2012, sobota, godz. 21.00, Foyer MCK, Wstęp 10 zł

Low Lab: koncert INNERCITY ENSEMBLE

D O PA M I N A , f o t . P i o t r K o m o s i ń s k i

Kolektyw, czy jak kto woli supergrupa, którą tworzą znani i lubiani (muzycy z takich grup jak m.in. Sing Sing Październik 2012 |

| 53

wydarzenia Penelope, Something Like Elvis, Ed Wood, HATI, Grobbing Thristle). Tworzą dźwięki transowe, medytacyjne, jednak pełne ulotnych melodii i mimo surowości instrumentarium, zachowujące wewnętrzny spokój. Ich twórczość czerpie silne inspiracje z muzyki etnicznej, jazzu, noise’u, muzyki drone i ambient oraz laptopowej elektroniki.

14.10.2012, niedziela, godz. 7.00-18.30,

Kultura na świeżym:

wycieczka piesza szlakiem partyzantów AK, zbiórka Dworzec PKP-Bydgoszcz Główna W październiku, z okazji jesiennej zadumy idziemy badać kolor liści w okolicach Czerska. Przejdziemy też fragment szlaku partyzantów AK. Start: PKP Bydgoszcz główna, zbiórka o godz. 7.00, ruszamy o godz 7.20.

Wysiadamy na stacji „Szlachta” o godz. 9.34. I idziemy przez jeziora i lasy. Aż do Czerska. Do przejścia mamy 21 km. Powrót z Czerska pociągiem o 16.16. O 18.18 jesteśmy w Bydgoszczy. Bilet normalny 15,00 zł z Bydgoszczy Głównej do stacji Szlachta oraz 17,50 zł z Czerska do Bydgoszczy Głównej.

14.10.2012, niedziela, godz. 11.00, foyer MCK

Zatańcz ze mną mamo

Warsztaty taneczne utrzymane w stylistyce flamenco-jazz dla dzieci od lat 5 i ich opiekunów: rodziców, dziadków, rodzeństwa. Na zajęciach poznajemy popularne we flamenco palo takie jak rumba czy tangos.

Prowadzenie: Dorota Dzięcioł. Prosimy o zaopatrzenie się w wygodny strój i sportowe obuwie.

Zapisy: dagmara.wroblewska@mok.bydgoszcz.pl 15.10.2012, poniedziałek, godz. 11.00-14.00, sala widowiskowo-kinowa MCK

„Niewidomi u Leona”

15 października, w Międzynarodowy Dzień Białej Laski, w święto niewidomych, zaplanowano główne uroczystości podsumowania programu „NIEWIDOMI U LEONA”. Realizatorem tego programu jest Okręgowy Klub Aktywności Twórczej i Kulturalnej przy Polskim Związku Niewidomych w Okręgu Kujawsko-Pomorskim.

Zapraszamy na wspólne świętowanie i podsumowanie programu. Podczas spotkania przewidziany jest m.in. program artystyczny „Wspólny teatr”, a także wystawa sprzętu rehabilitacyjnego, ułatwiającego funkcjonowanie osób z dysfunkcją wzroku. Każdy może przyjść i sprawdzić jak funkcjonuje sprzęt głośnomówiący dla niewidomych, dopasować odpowiednią lupę dla niedowidzących, czy igły bez nawlekania. Zapraszamy też do wspólnego świętowania i cieszenia się każdą chwilą spędzoną razem z przyjacielem, z przyjaciółką, która nie zawsze musi być tylko „białą laską”.

15.10.2012, 18.30, Sala Koncertowa UKW, ul. Kopernika 1

Dni Austrii – Koncert Inauguracyjny, występ zespołu Arcus Ensemble Vien 16.10.2012, wtorek, godz. 18.00 Modern folk – warsztaty 17.10.2012, środa, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek „Buratino” – spektakl „Brzydkie Kaczątko” (na podstawie baśni I.Ch. Andersena) 17.10.2012, środa, godz. 18.00, Kawiarnia MCK

Centrum Kultury Fantastycznej 18.10.2012, czwartek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek „Buratino” – spektakl „Król Maciuś I” „Król Maciuś I” opowiada historię małego chłopca, który w skutek zrządzenia losu zostaje królem. Nie mając żadnego doświadczenia w sprawowaniu władzy musi rządzić krajem, prowadzić politykę, a nawet wojny.

Mądry autor powieści, na podstawie której został zrealizowany spektakl, Janusz Korczak, który jak rzadko kto ukochał dzieci, zestawia w niej ich dążenie do przedwczesnej samodzielności, ze skutkami wprowadzania owych pragnień w życie. Przedstawienie zrealizowane jest z rozmachem, z użyciem pięknych lalek-marionetek, oraz w żywym planie aktorskim.

Spektakl jest przeznaczony dla widzów w wieku szkolnym t.j. klas: I-VI. Czas trwania spektaklu: 1 godz. 15 min.

Kontakt w sprawie rezerwacji biletów: 609 047 117; 695 599 271; 523 255 545; teatrlalek.buratino@o2.pl; czeslaw_sienko@o2.pl; www.teatrburatino.pl 18.10.2012, czwartek, godz. 17.00, sala prób MCK

Pokoleniowisko – spotkanie organizacyjne/próba 18.10.2012, czwartek, godz. 18.00, Galeria Wspólna, ul. Batorego 1/3

Wernisaż wystawy malarstwa Kazimierza Drejasa

15.10.2012, poniedziałek, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Pokaż się w teatrze!

Tworzysz spektakle, fascynuje Cię Teatr, masz monodram, a nie masz gdzie się pokazać? Zapraszamy na nowy cykl MCK. Przyjdź do nas i zaprezentuj swoje artystyczne dokonania! Zgłoszenia pod adresem: teatr@mok.bydgoszcz.pl

54 |

| Październik 2012

Partner kultury

wydarzenia 18.10.2012, czwartek, godz. 20.00, foyer MCK, bilety 10 zł

Koncert Buble Pie

Bubble Pie zaskakuje energią i zdolnością do poszukiwań. Kiedy zaczynali ich znakiem rozpoznawczym był porzucony po pewnym czasie megafon. W 2011 roku Bubble Pie zaznaczył swoją obecność serią ponad dwudziestu koncertów zagranych w całej Polsce m.in. u boku kanadyjczyków z NoMeansNo, ale także zaprzyjaźnionego Bad Light District czy bydgoskiego Ed Wood.

19-20.10.2012, piątek-sobota, godz. 17.00-23.00 sala kinowo-widowiskowa MCK, karnet na pierwszy dzień: 20 zł, na dwa dni: 40 zł

Fonomo Music and Film Festival program – patrz str. 40-41

21.10.2012, niedziela, godz. 9.30, sala kinowo-widowiskowa MCK

Poranek z Teatrem Realistycznym dla osób niepełnosprawnych

Na warsztaty z zakresu historii teatru, wspólne tworzenie scenografii, zabawy teatralne zapraszamy osoby niepełnosprawne, grupy zorganizowane.

28.10.2012, niedziela, godz. 15.00, Kawiarnia MCK

Popołudnie z bajką

Wspólne czytanie bajek dzieciom.

30.10.2012, wtorek, godz. 18.00, sala prób MCK Modern folk – warsztaty 30.10.2012, wtorek, godz. 13.00, bilety 12 zł, zapisy: teatr@mok.bydgoszcz.pl, sala kinowo-widowiskowa MCK

Performa „Leżenio – my”, MIRON BIAŁOSZEWSKI „UZA LEŻENIA”

– spektakl, dramaturgia i reżyseria: Piotr Sobolczyk Punktem wyjścia spektaklu jest tytułowa kategoria „leżeń”. W aspekcie biograficznym opisuje ona doświadczenie depresji, wynikającej z utraty przez Białoszewskiego pracy na cztery lata w dramatycznych okolicznościach życiowych. W kolejnych odsłonach „leżeń” tropimy motywy oniryczne, sny o żywych i umarłych, motywy sobowtórowe. Podejmujemy wyrażone przez Białoszewskiego powiązanie stanu „leżenia” z procesem twórczym. Spektakl prezentuje sylwetkę Mirona Białoszewskiego. W 2012 r. przypada 90. rocznica jego urodzin. Premiera spektaklu odbyła się na Mironaliach 2012 w Warszawie, gdzie została uznana za rewelację.

21.10.2012, niedziela, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK Towarzystwo Polsko-Austriackie

– XIX Dni Austrii: Polsko-Austriacki Wieczór Muzyczno-Filmowy

Projekcje filmów „Serce Chopina” i „MORDECHAJ GEBIRTIG, czyli BĄDŹ ZDRÓW MÓJ KRAKOWIE” połączone ze spotkaniem autorskim z ich reżyserem Piotrem Szalszą z Wiednia.

23-27.10.2012, MCK

IX Międzynarodowy Festiwal Sztuki Reportażu Camera Obscura 23.10.2012, wtorek, 18.00, sala prób MCK Modern folk – warsztaty 25.10.2012, czwartek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek „Buratino” – spektakl „Brzydkie Kaczątko” 25.10.2012, czwartek, godz. 17.00, Sala prób MCK

Pokoleniowisko – warsztaty 28.10.2012, godz. 10.00-13.00, kawiarnia MCK

Poranek z Fundacją Kreatywnej Edukacji „MAT-ŚWIAT”

Zabawy z dziećmi w wieku 6-9 lat – z udziałem rodziców – w gry matematyczne. Zapraszamy do konstruowania własnych gier, wspólnego grania – Promujemy działania niekosztowne, z użyciem papieru, kredek, pionków, kostek, a dające wiele frajdy dla dużych i małych. Ponadto łamigłówki, labirynty i mnóstwo doskonałych działań matematycznych. Wstęp bezpłatny.

RAMÓWKA Poniedziałek 10.00-13.00 „Z KAWĄ PRZY MIKROFONIE” – Marcin Szymczak, Szymon Andrzejewski 19.30-21.00 „RADIOTYKA REGIONU” – Szymon Andrzejewski 21.00-22.30 „LENIWY MERLIN” – Adam Wierzbanowski Wtorek 10.00-13.00 „Z KAWĄ PRZY MIKROFONIE” – Marcin Szymczak, Szymon Andrzejewski 19.00-20.00 „MUZYKA DLA DOROSŁYCH” – Marcin Szymczak 20.00-21.30 „CO TAM, PANIE, NA EKRANIE?” – Szymon Andrzejewski + goście Środa 10.00-13.00 „Z KAWĄ PRZY MIKROFONIE” – Marcin Szymczak, Szymon Andrzejewski 19.00-21.00 „DOMINACJA” – Dominika Kiss-Orska 21.00-22.00 „MUZYCZNY PING-PONG” – Szymon Andrzejewski + goście Czwartek 10.00-13.00 „Z KAWĄ PRZY MIKROFONIE” – Marcin Szymczak, Szymon Andrzejewski 18.00-20.00 „USZY SZEROKO OTWARTE” – Marcin Szymczak 20.00-21.30 „SIŁA BLUESA” – Piotr Gwizdała Piątek 10.00-13.00 „Z KAWĄ PRZY MIKROFONIE” – Marcin Szymczak, Szymon Andrzejewski 20.00-22.00 „Z WINYLA” – Justyna „Lis” Ptaszyńska, Kuba Ignasiak Październik 2012 |

| 55

wydarzenia Festiwal CAMERA OBSCURA 2012 Między 23 a 27 października w Bydgoszczy odbędzie się 9. już edycja Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Reportażu – CAMERA OBSCURA. Jest to jedyna w Europie impreza na której obejrzeć można najlepsze, wyselekcjonowanie reportaże z różnych zakątków świata. W tym roku gości Festiwalu czeka wiele niespodzianek. Nowe miejsca pokazów (Kino ORZEŁ, Galeria Miejska bwa), bogata oferta warsztatowa i możliwość spotkania uznanych dziennikarzy oraz znakomitych dokumentalistów. Seanse konkursowe odbywać się będą w Kinie ORZEŁ oraz Galerii Miejskiej bwa. Szczegóły programu na www.cameraobscura.pl

Kaskada, fot. Jerzy Riegel

Festiwal otworzy, co stało się już kilkuletnią tradycją, plenerowa akcja na Placu przy Domu Mody Drukarnia. Na rozpoczęcie pokazów konkursowych, prezentowanych od dnia 23.10. o godz. 18.00 w Kinie ORZEŁ, specjalny, premierowy seans filmu „KASKADA”, autorstwa bydgoskiego twórcy, Darka Gackowskiego z grupy KolorOFFon. Autor filmu zabierze widzów do słynnego baru mlecznego, który mimo swej popularności przestał pasować do zmieniającego się Starego Rynku. W 2011 roku Kaskada została zburzona. Gackowski zdążył uchwycić często zabawne i sentymentalne wypowiedzi ludzi stołujących się w miejscu, które zatrzymało się w minionej epoce. Ten specjalny pokaz wpisuje się w niezwykle ważne dla Festiwalu propagowanie lokalnego potencjału w filmie dokumentalnym i reportażu (poprzednią edycję konkursu CAMERA OBSCURA w 2011 otwierał seans filmu „HAKAWATI” Marcina Sautera).

Na program CAMERA OBSCURA złożą się dwie sekcje konkursowe: 56 |

| Październik 2012

międzynarodowy konkurs reportaży i dokumentów telewizyjnych o nagrodę Grand Prix im. Ryszarda Kapuścińskiego – seanse codziennie od 23-26 października w kinie ORZEŁ od godziny 19.00; ogólnopolski konkurs reportaży krótkometrażowych – seanse codziennie od 23-26 października w kinie ORZEŁ od godziny 17.00.

W repertuarze znajdą się reportaże poruszające najgłośniejsze wydarzenia ostatnich miesięcy. Od kulis głośnej afery solnej po powrót do Warszawy lat 90. i proces członków mafii Pruszkowskiej. Poznamy, wbrew pozorom, niewielkie różnice miedzy Polską i Afryką wynikające z wiary w tzw. zabobony. Nie zabraknie urzędniczych absurdów niszczących ludzkie życie i historii, które dają nadzieję. Poznamy ludzi słynących z „inności” i dowiemy się jak na całym świecie wyzysk i praca

dzieci buduje rozwój wielkich korporacji.

Seansom konkursowym towarzyszyć będzie rozbudowana jak co roku sekcja edukacyjna, tym razem skupiona wokół międzynarodowego projektu „Świat od świtu do zmierzchu”. Grupa wybitnych polskich dokumentalistów przeprowadziła zajęcia warsztatowe ze studentami szkół filmowych z Mińska, Kijowa, Moskwy, Pekinu i Tokio. Filmy powstałe pod opieką m.in. Macieja Drygasa, Mirosława Dembińskiego, Marcela Łozińskiego, Jacka Bławuta, Pawła Łozińskiego zostaną pokazane w Bydgoszczy. Uczestnicy warsztatów organizowanych w trakcie Festiwalu Camera Obscura będą mieli okazję osobiście poznać tajniki pracy dokumentalisty od mistrzów, którzy już zapowiedzieli swoją obecność.

Stałym punktem programu festiwalowego pozostanie prezentowanie reportaży radiowych przygotowanych przez Polskie Radio Pomorza i Kujaw – partnera festiwalu.

Poza tym dodatkowo przy tej edycji pojawi się wieczorne pasmo rozrywkowe (22.30 kino Orzeł) pod wspólnym szyldem „Sfałszowane dokumenty”. Będzie to seria mockumetów czyli filmów przyjmujący formę satyry lub parodii, które są fikcją udającą film dokumentalny.

Autorzy posługujący się tym gatunkiem poprzez formę filmów dokumentalnych realizują swoją zupełnie fikcyjną wizję rzeczywistość często kpiąc z tematu, który poruszają. Na Camera Obscura 2012 planujemy pokazy miedzy innymi „Zeliga” i „Bierz forsę i w nogi” W. Allena, belgijski kultowy mockument „Człowiek pogryzł psa”, plany przewidują również klasyki gatunku „F jak fałszerstwo” O. Wellesa oraz kamień węgielny tego nurtu „War games” Petera Watkinsa. Nie zabraknie też współczesnych produkcji takich jak thriller „Project monster” czy horror „Blair witch project”, który stał się punktem wyjścia do renesansu gatunku w ostatniej dekadzie.

Festiwal CAMERA OBSCURA współfinansują Miasto Bydgoszcz oraz Województwo Kujawsko Pomorskie.

Organizator: Fundacja ART-HOUSE, www.cameraobscura.pl, dyrektor festiwalu: Remigiusz Zawadzki Partnerzy: Miejskie Centrum Kultury/Kino ORZEŁ, Galeria Miejska bwa, Polskie Radio Pomorza i Kujaw, Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG

wydarzenia Kino Orzeł Ruszyła 12 edycja projektu „Filmoteka Szkolna. Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej”

Już w 30 miastach w całej Polsce uczniowie i ich nauczyciele mogą wziąć udział w projekcie edukacji audiowizualnej realizowanym przez Stowarzyszenie Nowe Horyzonty, organizatora Międzynarodowego Festiwalu T-mobile Nowe Horyzonty we Wrocławiu. W poprzedniej edycji uczestniczyło ponad 45 tysięcy młodych widzów.

Projekt „Filmoteka Szkolna. Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej” (NHEF) powstał z myślą o młodych odbiorcach kina. Jego celem jest umożliwienie uczniom z całej Polski dostępu do niekomercyjnych, ambitnych filmów oraz zachęcenie ich do refleksji i rozmowy o poruszanych w nich tematach.

Widownią kina dzisiaj w Polsce jest młodzież. To jest ich forum informacji o świecie, o kondycji człowieka, wyborach moralnych. Muszą przyjść na to spotkanie z filmem przygotowani. Muszą się dowiedzieć i przeżyć jak o tym świecie myśleli wielcy artyści kina. Muszą się nauczyć z ekranem dyskutować, a nie tylko przed nim wypoczywać – mówi Jerzy Stuhr, ambasador projektu.

O tym, że film jest doskonałą platformą do dyskusji nie trzeba nikogo przekonywać – mówi Magdalena Bravo, psycholożka wychowawcza i edukatorka. Z drugiej strony widać, że nie wykorzystujemy tej szansy. Jak wynika z przeprowadzonego w sierpniu br. przez PBS DGA badania (badanie przeprowadził PBS w dniach 17-19.08.2012 na losowej próbie n=1053 reprezentatywnej dla mieszkańców Polski w wieku 18 lat i więcej) aż 42% rodziców dzieci w wieku szkolnym nie chodzi z nimi do kina. Spośród tych, którzy to robią, prawie połowa (45%) rzadko lub wcale nie wykorzystuje filmów do rozmów ze swoimi dziećmi, np. na trudne tematy. To smutne i zastanawiające, bo w naszym „obrazkowym” świecie, wydaje się to zarówno dość proste, jak i bardzo potrzebne!

Zgłoszenia do programu przyjmowane są w kinach, w których realizowany jest projekt oraz poprzez stronę www.nhef.pl. Na stronie znajduje się również lista kin oraz formularz zgłoszeniowy. Rekrutacja trwa do końca września.

O programie: „Filmoteka Szkolna. Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej” (www.nhef.pl) to projekt, który powstał z myślą o młodych odbiorcach kina. W 2012 roku został uhonorowany Nagrodą Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategorii „Edukacja młodego widza”. Uzyskał również patronat Ministra Edukacji Narodowej, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz rekomendację kilku wojewódzkich kuratorów oświaty. Popierają go także uznani twórcy kina i aktorzy, m.in.: Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi, Jerzy Stuhr czy Robert Gonera.

W październiku na ekranie kina Orzeł: W drodze Wkrótce po śmierci swojego ojca Sal Paradise, ambitny nowojorski pisarz, poznaje zabójczo czarującego Deana Moriarty’ego, który niedawno wyszedł z więzienia, i jego żonę, wyzwoloną i uwodzicielską Marylou. Sal i Dean zaprzyjaźniają się natychmiast. Głodni swobody, porzucają życiowe konwenanse i wyruszają na poszukiwanie świata i samych siebie.

Raj: miłość Tytułowy „raj” to okolice nadmorskich kurortów w Kenii, gdzie Europejki w średnim wieku (tzw. „sugar mamas”) udają się na poszukiwanie „beach boysów” – młodych Afrykańczyków, którzy za pieniądze spełniają ich seksualne fantazje. Dla osamotnionej Teresy, matki dojrzewającej nastoletniej córki, to wymarzone miejsce na huczne spędzenie pięćdziesiątych urodzin…

Pozdrowienia z raju Grupa uzbrojonych i zamaskowanych mężczyzn wdziera się do hotelu i porywa dwunastu cudzoziemców. Atak wymierzony był w grupę pracowników Banku Światowego, jednak ci hotel już opuścili. Do niewoli dostają się więc zwykli turyści i misjonarze chrześcijańscy. Wkrótce, zakładnicy zostają zmuszeni do wycieńczającego marszu przez filipińską dżunglę.

Bilety na seans: 11/14 zł UWAGA: Repertuar dzienny dostępny na stronie www.mok.bydgoszcz.pl Kino Orzeł zastrzega sobie możliwość zmian w repertuarze.

Październik 2012 |

| 57

wydarzenia

Moje Ostromecko fot. Andrzej Gawroński

J

ak większość z nas, po raz pierwszy do Ostromecka zajrzałam jako dziecko. Pamiętam rozwalone wielkie schody prowadzące do zaniedbanego parku, wstrząsające wrażenie, jakie pozostawiło rozgrabione mauzoleum i… i nie chciałam tam wracać. Ale wróciłam. Te piękne drzewa tak blisko Bydgoszczy, zarośnięte stawy, no i wiosną niebieskie żaby.

Teraz tu pracuję. I uważam mój park, moje pałace, moje stawy i mój włoski ogród za jedno z najpiękniejszych miejsc na ziemi. I ludzie – już się poznaliśmy, mieszkańcy zakochani w swojej miejscowości (prawda Bydgoszczanie, jaka to rzadkość?), dumni z jego historii, poszukujący jej. Pomocni. Bo mój park to też ich dzie-

ciństwo, młodość, wiek dojrzały, bo w moich pałacach nieraz gościli, choć ciężko bywało – kiedyś brama była zamknięta.

Teraz to się zmieniło.

Razem z panem Jerzym, Adasiem, panią Gosią z kiosku, Stasiem, panią Beatką, Grzesiem, panem, który pokazywał miejsce po „dębie Rembrandta”, Skrzydlatym, Sylwią, Krzysiem chcemy się podzielić tym wszystkim.

Więc zawsze zapraszamy. Nawet kiedy pada.

Moje Ostromecko.

Jeśli wpiszemy te słowa w wyszukiwarkę, przekieruje ona nas na portal „nasze Ostromecko”.

Hanka Parucka

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku przez prof. zw. Wiesławę Skrzypek-Ronowską. Zaprezentuje standardy muzyki klasycznej.

6.10.2012, sobota, godz. 11-13, Pałac Stary ZPP Ostromecko

Otwarte warsztaty plastyczne

Zapraszamy wszystkich od 10 do 100 lat na warsztaty plastyczne w pięknej scenerii Pałacu Starego. W zależności od pogody tworzyć będziemy albo we wnętrzu Pałacu, albo w parku. Prosimy o przywiezienie ze sobą materiałów plastycznych, sami oferujemy sztalugi oraz pomoc instruktorską.

7.10.2012, niedziela, godz. 16, Pałac Nowy ZPP Ostromecko

Marta Szymańska.

Koncert muzyki klasycznej

fot. Mirosław Garniec

Przed Państwem wystąpi Marta Szymańska, pianistka, studentka II roku Akademii Muzycznej, prowadzona 58 |

| Październik 2012

11.10.2012 czwartek, godz. 18, Pałac Stary

„Kino w Starym”

– Projekcja filmu dokumentalnego „Rock’n’roll history of art” Autor: Remigiusz Zawadzki Współpraca: Danuta Milewska Zdjęcia: Remigiusz Zawadzki Producent: Galeria Miejska bwa Filmowy portret artystów niepokornych: Ann Noel i Grzegorza Pleszyńskiego w trakcie przygotowań do ich bydgoskiej wystawy.

– Projekcja odcinka z cyklu Archiwum „B” Scenariusz i realizacja: Adam Gajewski Zdjęcia i montaż: Piotr Krupa Produkcja: MCK w Bydgoszczy dla TVP S.A. 2011 Archiwum „B” odkrywa i przybliża historię naszego miasta; razem z autorem Adamem Gajewskim krążymy po Bydgoszczy i poznajemy jej, często niesamowite, czasami śmieszne, ale zawsze złożone dzieje.

12.10.2012 piątek, godz. 18, Pałac Stary

„Piątki z literaturą”

Zapraszamy wszystkich, którym słowo pisane nie jest obce. Ponieważ „noblesse oblige” zaczynamy od prezentacji jednego z najwspanialszych dzieł polskiej literatury „Opisu obyczajów…” Jędrzeja Kitowicza, pierwszej próby syntetycznego ujęcia obyczajowości epoki saskiej w Polsce – a nasz Stary Pałac z tego właśnie okresu pochodzi.

wydarzenia 13-14.10.2012, sobota-niedziela, godz. 11-17, ZPP Ostromecko

„Jak dawniej Szweda bijano” – rekonstrukcja historyczna

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy, wraz z Krzysztofem Kozłowskim – historykiem, nauczycielem, miłośnikiem okresu pierwszej Rzeczpospolitej Szlacheckiej, pomysłodawcą imprezy – zapraszają do wzięcia udziału, także czynnego, w naszych zabawach.

Zaprezentujemy Państwu: rekonstrukcje bitew polsko-szwedzkich z okresu XVII wieku, musztry i manewry wojsk obcego i narodowego autoramentu, prezentację życia obozowego wojska pierwszej Rzeczpospolitej Szlacheckiej.

fot. Marek Wiśniewski

14.10.2012, niedz., godz. 16, Pałac Nowy, wstęp wolny

Koncert zespołów: Blues Folk 111 i Green Gras blues band” w ramach Blues and Folk Festival Opis wydarzenia – patrz na stronie 35

21.10.2012, niedziela, godz. 16, Pałac Nowy ZPP Ostromecko

Maciudziński & Urowski Project

Maciudziński & Urowski Project z pewnością nie jest zespołem, który mieści się w jakichkolwiek ramach czy utartych schematach. Dzięki osobliwej kombinacji muzyków, tworzy unikalny klimat. Te osobowości połączone przez wspólną pasję pozwalają słuchaczom na podróż przez różnorodne odmiany muzyki (jazz, pop, soul).

Paweł Urowski – Absolwent Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu na Wydziale Jazzu.

Zdobywca wielu nagród na konkursach jazzowych. Nagrał 10 płyt. Płyta pt. „Dziki Jazz” była nominowanowa do nagrody Fryderyk 2010 w kategorii Fonograficzny debiut roku Jazz.

Michał Maciudziński – wokalista, klawiszowiec, instruktor zajęć wokalnych (m.in. Mały Instytut Muzyczny w Bydgoszczy). Absolwent Wydziału Nauk Pedagogicznych UMK w Toruniu i Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Projekty muzyczne Michała: Maciudziński & Urowski Projekt, MMQuartet, Soima, Sebastian Makowski, Duch, Mimuza.

Skład Maciudziński&Urowski Projekt: Michał Maciudziński – śpiew, fortepian elektryczny

Paweł Urowski – kontrabas, śpiew Wojtek Jachna – trąbka Bogumił Romanowski – perkusja 22.10.2012, poniedziałek, godz. 16, Pałac Nowy ZPP Ostromecko

Warsztaty dla gitarzystów, koncert promujący płytę „Evans” Warsztaty są przeznaczone dla gitarzystów interesujących się improwizacją oraz harmonią jazzową.

Prowadzenie warsztatów: godz. 16-17 – Przemysław Strączek (pol.) godz. 17-18 – Teriver Cheung (ang.)

Koncert będzie promował najnowszą płytę duetu pt. „Evans” Pomysł tego duetu zrodził się podczas udziału muzyków na Thailand International Jazz Conference Solo Competition 2011 – gdzie zostali zakwalifikowani jako jedni z siedmiu finalistów konkursu solowego. Impreza ta miała charakter ogólnoświatowy. Jurorami tej imprezy byli muzycy z Nowego Jorku: Danilo Perez, Ben Street, Adam Cruz. W sierpniu muzycy odbyli trasę koncertową w Polsce grając w 10 miastach. Trasa ta zakończyła się nagraniem płyty z muzyką Billa Evansa, Fryderyka Chopina oraz Jima Halla.

Przemysław Strączek – gitarzysta jazzowy, kompozytor, aranżer, pedagog, absolwent Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego.

Teriver Cheung – jeden z najbardziej obiecujących gitarzystów jazzowych młodego pokolenia. Pochodzący z Hong Kongu obecnie zamieszkuje w Nowym Jorku.

25.10.2012 czwartek, godz. 18, Pałac Stary

„Kino w Starym”

Projekcja filmów dokumentalnych Archiwum „B” Scenariusz i realizacja: Adam Gajewski Zdjęcia i montaż: Piotr Krupa Produkcja: MCK w Bydgoszczy dla TVP S.A.

27.10.2012 sobota, godz. 18, Pałac Stary

„Spotkanie z historią”

Spotkanie nawiązywać będzie do historii Pałacu Mostowskich w Ostromecku, rozwoju miejscowości, migracji ludności w kontekście historii Polski i naszego regionu. Dowiemy się m.in. jak ubierała się gospodyni Pałacu, gdzie znajdowała się kuchnia pałacowa i co w niej gotowano, jak wielonarodościowe wpływy odbiły się na gospodarce majątkiem, w jaki sposób nim zarządzano i jak procesowano się, nie tylko o miedzę.

28.10.2012 niedziela, godz. 16, Pałac Stary

Wernisaż malarstwa Jacka Szwagrzyka Jacek Szwagrzyk ur. 9.10.1963 w Bydgoszczy. Maluje od 2001 w pracowni plastycznej na WTZ. Prosta forma sztuki naiwnej o gęstej materii w wyniku wielu warstw daje bardzo interesujące rezultaty. Najczęściej punktem inspiracji są reprodukcje znanych malarzy (Malczewski, Kossak, Da Vinci, Picasso) Należy do grupy „Refleksjoniści”.

Październik 2012 |

| 59

Leon Wyczółkowski o sobie (7) Z wypowiedzi zanotowanych przez Adama Kleczkowskiego w Notatach z rozmów z Leonem Wyczółkowskim, pomieszczonych w publikacji Leon Wyczółkowski. Listy i wspomnienia, opracowanych przez Marię Twarowską, Wrocław 1960.

Moja zasługa, że trumna ze zwłokami Słowackiego spoczywała w Barbakanie przez noc całą. Miało być tylko nabożeństwo w kościele Mariackim. Potem miał pochód iść na Wawel. Przeżycia rozkoszne, ale w napięciu nieprzyjemnym, bo bałem się burzy, która mogła zerwać welon. Przez noc mżyło, a potem lało. Piłsudskiego mowa do oficerów na Wawelu. W komitecie byli Sieroszewski, Żeromski, Badeni przewodniczył, kardynał Puzyna się oparł; Żeromski proponował grób Słowackiego nad Czarnym Stawem… Już wtedy myślałem o Barbakanie i defiladzie przed trumną. Przyjmowałem delegacje z Wilna z ziemią i z Krzemieńca z ziemią z grobu matki.

Cyprysy z różami, a u góry światło strzela z galerii. Msza na galerii. Śpiewy…

1928, w Kazimierzu miłe wspomnienia mimo pewne niewygody. Statek „Grunwald” dość duży; perypetie… Zaszły przeszkody z powodu niskiego stanu wody. Puławy, Magnuszewo, wyrzucanie bagaży: cielęta, kaczki. Sceny przykre, ale ciekawe dla malarza. W sierpniu wyjątkowe suche lato. Do Sandomierza „Sobieskim”. Choroba, zapalenie płuc, zastrzyki, skrzep. Ciężko mi chodzić. Teraz muszę więcej myśleć o sobie niż o swojej sztuce, przedtem o sobie nigdy nie myślałem. Teraz chcę Wisłę robić i trochę drzew.

[3 V 1930] Panowie! Ze wzruszeniem głębokim staję dziś przed wami, aby wyrazić me serdeczne podziękowanie za zaszczyt, jaki mnie spotkał. Wspomnienia lat dawnych żywo stają mi przed oczyma, wspomnienia przeszło lat 60-ciu, odkąd po raz pierwszy widziałem Warszawę, aż do dnia dzisiejszego. Ile zdarzeń historycznych od powstania 63 roku aż do rewolucji r. 1905, do wojny światowej, którą przeżywałem tutaj, do opuszczenia Warszawy nocą przez Rosjan i wejścia rankiem Niemców.

Dalej Zmartwychwstanie Polski, Rezurekcja i Wielkanoc w r. 1919 i spokojne już organizowanie państwa polskiego na wszystkich polach…

Z morza łez i krwi powstała Polska, po nocy zaświtał cudowny poranek! Dziś od tej stolicy dostaję nagrodę, która jest dla mnie tym droższa, że zawsze uważałem się za dziecko Warszawy. Stąd moje głębokie wzruszenie i moja szczera wdzięczność!…

Z Warszawy do Sandomierza, potem z powrotem do Warszawy. Krótka przerwa i w dół rzeki. Mam nadzieję, że po podróży po Wiśle przywiozę kilkadziesiąt rzeczy do domu. Z Tucholi wnętrza, głębie ze światłami. Wisła pod Świeciem. Czekaliśmy na prom półtorej godziny.

Chełmno. Kościół podominikański, obecnie protestancki. Z okna pokoju w hotelu Dwór chełmiński. Ratusz w Chełmnie; dwie wieże, jedna ścięta. Ile razy ją dokończą, to piorun strzeli i spali (jak głowa z cukru-czapka, z pierwszego piętra ulicy Szkolnej). Ołtarz w Koronowie.

Trzech aniołów, którzy strzegą ołtarza. Ręce, stopy, fałdy.

Znakomity rzeźbiarz, może Włoch. Zakonnik, 1600. Kariatydy cudowne. Zgięły mi kolana.

60 |

| Październik 2012

Kalendarium, ważniejsze wydarzenia z życia Artysty (7): W kwietniu 1931 r. Leon Wyczółkowski prezentował grafiki w TPSP w Poznaniu na wystawie Stowarzyszenia „Szkoła Warszawska”, następnie w Katowicach na Wystawie Sztuki Religijnej rysunki i grafiki. W maju i w czerwcu zaznaczył swój udział w wystawach Zachęty: w Wielkiej Wystawie Wiosennej i wystawie Wojciech Gerson i jego uczniowie.

Otrzymał Dyplom Honorowego Członka Zagranicznego Czeskiej Akademii Nauk i Sztuk Pięknych oraz został komandorem francuskiej Legii Honorowej.

W tym roku powstały m.in. Świerk w słońcu oraz Ratusz w Toruniu, akwarelowe przedstawienia: Kwiatów i Autoportret na tle Wisły w Gniewie.

W Poznaniu malował portrety tamtejszych profesorów, m.in.: Adama Kleczkowskiego, Edwarda Niezabitowskiego, Stanisława Kasznicy. Zaczął pracę nad olejną Św. Tereską.

Z podróży po Pomorzu powstała teka litograficzna, Wrażenia z Pomorza, którą artysta wydał w poznańskim zakładzie litograficznym u Jana i Stanisława Kuglinów.

W zakładzie tym odbił również Ołtarz Wita Stwosza, Wnętrze kościoła Mariackiego w Toruniu, Świerk i Cis z Wierzchlasu. Wykonał litograficzny Autoportret w kapeluszu. Pod koniec roku eksponował dzieła na Wystawie Sztuk Pięknych w Łucku.

W marcu 1932 r. prace Wyczółkowskiego były podziwiane na wystawie Kwiaty w Naturze i Sztuce w Warszawie. W kwietniu brał udział w XVIII Biennale w Wenecji, gdzie otrzymał kolejną nagrodę. Artysta przeżywał swoje osiemdziesięciolecie urodzin wprawdzie chory, ale ciągle niezwykle aktywny. Jubileusze: w poznańskim TPSP, w krakowskim TPSP, w Warszawie w Instytucie Propagandy Sztuki i ponownie w Poznaniu w Muzeum Wielkopolskim. W tymże roku został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i otrzymał nagrodę w Wenecji, jak również po raz czwarty nagrodę im. Probusa Barczewskiego za Chrystusa Wawelskiego.

W kwietniu została otwarta w Poznaniu wystawa dzieł artysty, na której pokazano 84 prace. Wydano wówczas publikację Leon Wyczółkowski. Księga Pamiątkowa wydana w 80 rocznicę urodzin. Władysław Marcinkiewicz wykonał projekt plakiety z wizerunkiem Leona Wyczółkowskiego, natomiast Jan Wysocki wybił medal pamiątkowy.

Miesiące letnie spędził jak zwykle w Gościeradzu, kontemplował drzewa w Wierzchlesie, malował w Koronowie. Powstały studia cisów, sosen, akwarelowy Ołtarz w Koronowie, malował również Portret Brata Alberta.

Jesienią wybrał się w rodzinne strony. Wysyłał też swoje prace na Wielką Wystawę Sztuki Polskiej Ostatnich Pięćdziesięciu Lat do Lozanny. W Warszawie kupił prasę litograficzną. Przebywał krótko w Krakowie, Zakopanem oraz zwiedzał Śląsk. W listopadzie w Muzeum Wielkopolskim w Poznaniu prezentowana była wystawa grafiki Wyczółkowskiego, zamykająca rok jubileuszowy.

Ołtarz Wita Stwosza

1931, litografia kredką, złoty papier na kartonie, 68×48 cm, sygn. p.d.: L. Wyczół

Kompozycja przedstawia otwarty ołtarz Wita Stwosza na tle witraży w kościele Mariackim w Krakowie. Potraktowany centralnie, wypełnia planszę i stanowi główny temat. Praca odbita została w 12 egzemplarzach.

W tej jednak artysta zastosował złoty papier jako tło, wykonał tylko jedną taką odbitkę. Mówił o tej pracy: „Tu w Mariackim ołtarzu treść skondensowana. Przez czarne oddać kreską. Ołtarz Wita Stwosza w kościele Mariackim jak drzeworyt, przepuszczony przez kamień litograficzny. W drzeworycie kreska czarna i biała, efekt płaski. Tu wprowadzony efekt malarski… jak woalka przezroczysta. Rozciągnięcia w harmonii. To jeszcze efekt na jednej płaszczyźnie, a trzeba będzie to po malarsku opracować… To koronka snycerska na litografii”.