BIK 1/2013

Karolina Sałdecka: wiersz Gębarowska, Kaźmierski, Siwiec

Plus Camerimage 2012

Paweł Łysak: Do teatru nie wchodzi się bezkarnie

Kulturalna jazda na desce

Sputnik nad Bydgoszczą

nr 1 (435) ROK XXXIX ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny

styczeń 2013

Maniszewska o kontrabasistach bardzo romantycznych

A/V

Tak! Studio – profesjonalne studio nagrań Miejskiego Centrum Kultury startuje pełną gębą. Co więcej, na chwilę przed startem rusza też nasz inauguracyjny projekt Pierwsza Płyta. To może być Twoja, Wasza płyta!

Zapraszamy do współpracy wszystkie ambitne projekty muzyczne rodem z Bydgoszczy. Zgłosić może się każdy, niezależnie od sytuacji majątkowej, lokalowej czy prawnej.

Nie ważny jest również staż. Dla nas liczą się: pomysł, energia i gotowość do szybkiej realizacji profesjonalnego materiału audio. Jedynym sztywnym kryterium jest brak wiążącego kontraktu z żadną z wytwórni.

Czekamy na zgłoszenia zawierające materiał demo (minimum 3 utwory). Należy je wysłać na adres studio@mck-bydgoszcz.pl. W tytule maila prosimy napisać „Pierwsza Płyta – zgłoszenie”.

Co oferujemy? Cały wydawniczy pakiet, czyli:

– profesjonalną rejestrację materiału audio – kompletne wydanie płyty CD – włącznie z projektem graficznym okładki – koncert w ramach cyklu Premiery Płytowe w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy – promocję nagranego materiału.

NIE CZEKAJ! ZGŁOŚ SIĘ JUŻ DZIŚ!

MUZYKA NIE ZROBI SIĘ SAMA!

na początek Niemal dwa lata temu pisałem, że zmiany w BIK-u są tak częste, że nie wywołują już żadnego zdziwienia. Więcej jeszcze: twierdziłem, że zmiany są racją istnienia pisma. Od tego czasu, owszem, zmienialiśmy pismo stale, ale były to zmiany kosmetyczne. Zdania więc nie zmieniłem – BIK musi się zmieniać, żeby w zmieniających się warunkach skutecznie spełniał swoje zadania czy przynajmniej – mówiąc wprost – żeby się Państwu podobał. A nawet – takie jest moje marzenie – żeby się Państwu podobał coraz bardziej!

Tym razem znów prezentujemy nową odsłonę pisma; zmiany są o wiele istotniejsze niż tylko kosmetyczne. Chociaż zmieniliśmy też wygląd pisma, mając nadzieję, że będzie jeszcze ładniejsze, ale i bardziej czytelne, funkcjonalne, przyjazne. Jednak na samej zmianie estetycznej nie poprzestaliśmy.

Nowy, odświeżony BIK chce być pismem skoncentrowanym na lokalnej tożsamości, pismem, które włącza się aktywnie w jej poszukiwanie, budowanie czy – jak kto woli – umacnianie. Zgodnie ze swoją nazwą: będzie bydgoski (lokalną tożsamość widząc jako swoje nieusuwalne zadanie), będzie informatorem (bo ta funkcja była i jest dla nas istotna), no i będzie się zajmował kulturą lokalną (która na regionalnym rynku medialnym zdaje się sferą coraz bardziej zaniedbywaną). By to złożone zadanie realizować, zmieniłem pismo na bardziej autorskie, a to znaczy zaprosiłem do współpracy nowych autorów, którzy będą Państwu dawać swoje osobiste spojrzenie na regionalne życie kulturalne. Są to osobowości bardzo różne, ale, jestem o tym przekonany, w każdym wypadku są to prawdziwe osobowości – silne, ciekawe, niebanalne. Ten chór różnorodnych głosów ma się złożyć na obraz bydgoskiej kultury, na obraz naszego życia, na prawdziwy obraz nas samych: różnorodny, wielobarwny, migotliwy.

O muzyce poważnej i nie tylko pisać będzie dla nas Małgorzata Maniszewska, kobiecą i matczyną perspektywę na kulturę prezentować będzie Katarzyna Gębarowska, Tomasz Kaźmierski co miesiąc napisze swoje spoza wszystkich układów, Bartłomiej Siwiec w nieodmiennie zugzwangowej szachowej sytuacji będzie wynajdował smaczki lokalnej historii. A jeszcze Aktualny Kwestionariusz Teatralny (któremu towarzyszyć będzie niekiedy rozmowa) będzie Państwu co miesiąc prezentował sylwetki aktorów bydgoskiego teatru; na początek Maciej Federowicz przepytał szefa bydgoskiej sceny. Mam nadzieję, że nowych autorów stałych rubryk BIK-u przyjmą Państwo serdecznie i polubią ich.

Nie koniec to stałych działów, nie wszystkie będą pojawiać się w każdym numerze, nie wszystkie w tym numerze debiutują, stąd proszę być gotowym na niespodzianki (a już od tego numeru pojawia się prezentacja literacka – Strona wiersza).

Wszystko to prezentuje ową usłużność, o której pisałem w swoim pierwszym wstępniaku. Nadal będziemy starali się służyć – wszystkim bez wyjątku odbiorcom kultury w Bydgoszczy i regionie. Będziemy się starali służyć skutecznie, ale i najładniej. Oto cel nieustannych zmian.

Fot. Dariusz Gackowski

spis treści Na początek, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Strona wiersza: 64, Karolina Sałdecka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Trochę inne miasto. Trochę inny rok, Marcin Szymczak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Małgorzata Maniszewska, Kontrabasiści bardzo romantyczni. . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Plus Camerimage 2012 – inny wymiar emocji, Kuba Ignasiak . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Dziennik podróży w miejscu (1), Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Katarzyna Gębarowska, Czy SZTUKA ma płeć? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Aktualny Kwestionariusz Teatralny – Paweł Łysak, Maciej Federowicz. . . . . . . 10 Do teatru nie wchodzi się bezkarnie, z Pawłem Łysakiem rozmawia Maciej Federowicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Szymon Andrzejewski, Ruda dola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Bartłomiej Siwiec, Zugzwang (1). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Jeżdżą na desce. Kulturalnie, Łukasz Jędrzejczak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Tomasz Kaźmierski, Spoza układu (1). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Ten trik z trójkątem…, Kuba Ignasiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Odnotowano, Kuba Ignasiak, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Zdzisław Pruss,Bydgoski insynuator kulturalny (106). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Orliński – dobre nazwisko dla lotnika…, Adam Gajewski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 wydawca: Miejskie Centrum Kultury dyrektorka: Marzena Matowska 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mok.bydgoszcz.pl www.mok.bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mok.bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak współpraca: Maciej Federowicz, Adam Gajewski, Monika Grabarek, Marcin Szymczak skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel,

druk i oprawa: Abedik, www.abedik.pl redakcja: tel. 523 255 553 bik@mok.bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12 BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

BIK 1/2013 (435) Objętość dotowana: 50 stron.

Rok XXXIX, nakład 2000 egz.

dystrybucja: częściowo bezpłatny

2 |

| styczeń 2013

Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Wydarzenia Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Akademia Muzyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Klub ARKA BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Galeria Miejska bwa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Galeria Brda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Galeria Kantorek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Klub „Odnowa”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Archiwum Państwowe w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Stowarzyszenie Artystyczne Mózg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 5. Festiwal Pamięci Andrzeja Zauchy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Miejskie Centrum Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Wyzimka z Emcekiem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 N a o k ł a d c e w y k o r z y s t a n o o b r a z A n d r z e j a W i d e l s k i e g o S r e b r n y o g r ó d 1, 2 012 , o l e j , p ł y t a , 10 0 ×10 0 c m . W i ę c e j o w y s t a w i e a r t y s t y n a s t r. 6 0

strona wiersza

Karolina Sałdecka

64 przystanek Morska – przystanek Barwna między nimi najbardziej marzną ręce między nimi łączą się nasze drogi w świetle latarni widać mokre liście wczesny śnieg słońce zamrożone jak roztopiony sorbet później sprint po schodach z których widać wszystko i po to przychodzą wszyscy mają niedopięte garnitury i kurtki mają światło we krwi a ty kojarzysz się z ozonowaną wodą w szczególnym cieple w ciasnym przejściu od nowa przystanek Morska – przystanek Barwna

Karolina Sałdecka (ur. 1983) – polonistka i romanistka, poetka. Publikowała m.in. w „Twórczości”, Kwartalniku Literackim „Teka”, na stronach internetowych „Dekady Literackiej”, kwartalniku artystyczno-literackim „Arterie”. Laureatka kilku ogólnopolskich konkursów poetyckich, w tym Konkursu im. Rainera Marii Rilkego. W 2011 r. uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych w Zakładzie Polskiej Literatury Współczesnej UMK. W 2011 r. ukazał się tomik jej wierszy zatytułowany Na własne oczy. Obecnie mieszka i pracuje w Bydgoszczy. styczeń 2013 |

| 3

polemika W grudniowym numerze BIK-u moją uwagę przykuła rozmowa z Tomaszem Maliszewskim, który (za namową Macieja Federowicza) podjął próbę podsumowania roku 2012, pod kątem muzyki (szczególnie tej z regionalnym rodowodem).

Trochę inne miasto. Trochę inny rok Jakież było moje zdziwienie, gdy już na początku przeczytałem, że Pan Tomasz uważa rok 2012 za wyjątkowo nudny, choć dodaje, że region na tle tej nudy wypadł całkiem przyzwoicie. Gorzej, że argumenty potwierdzające niezłą kondycję muzyki z Bydgoszczy i okolic padają w rozmowie dwa, a ich dobór może budzić pewne kontrowersje.

Pierwszym z nich jest wysoka ocena płyty Go Cry On Somebody Else’s Shoulder grupy George Dorn Screams, która (na co sam zwraca uwagę Tomasz Maliszewski) ukazała się pod koniec 2011 roku. Drugi argument to ogólnopolski sukces Ani Rusowicz, czyli wokalistki tylko przez jakiś czas związanej z Bydgoszczą. Po stronie zjawisk pozytywnych pojawia się jeszcze koncertowy album Leonarda Luthera, z zaledwie dwoma nowymi kawałkami. Dalej jest już, niestety, tylko krytyka (nie zawsze uzasadniona i konstruktywna), narzekanie i brak wiary w potencjał Bydgoszczy: bydgoskie festiwale (Mózg Festiwal i Muszla Fest) są niszowe i gromadzą niewielką publiczność, grupa Upside Down zjada własny ogon, a jej największym osiągnięciem jest granie koncertów u boku Armii i Dezertera, zaś pozostałe zespoły z regionu również są wtórne i nie istnieją w świadomości słuchaczy z innych części Polski, ponadto w Bydgoszczy nie można zorganizować dużej imprezy muzycznej, bo to nie San Francisco i nikt do nas nie zechce przyjechać.

Czuję się trochę tak, jakbym mieszkał w innej, lepszej niż pan Tomasz, Bydgoszczy.

Wprawdzie muzyka to nie wyścigi, ale jeśli mierzyć sukces za pomocą liczb, to przykład pojawia się doskonały i znamienny. 20 września ujrzał światło dzienne album bydgoszczanina Jarka Jaruszewskiego znanego jako Bisz. Płyta Wilk chodnikowy zadebiutowała na czwartym miejscu OLiS i zebrała ogromną liczbę wyśmienitych recenzji, również w mediach nieskupiających się zazwyczaj na hip-hopie. Jeśli dodamy do tego dziesiątki świetnie przyjmowanych występów w całej Polsce, to nie sposób pominąć Bisza podsumowując muzycznie rok 2012. Świetny materiał wydała również bydgosko-toruńsko-poznańska grupa Innercity Ensamble. Wprawdzie jest to muzyka bardzo wymagająca i zupełnie niepopowa, ale płyta Katahdin jest szeroko komentowana i recenzowana w periodykach ogólnopolskich. Myślę, że warto jeszcze odnotować kilka regionalnych premier płytowych. Na szczególną uwagę zasługują: Perspecto, Cut The Riddle; Artur Maćkowiak, Take Away; Turnip Farm, The Great Division (wprawdzie tylko Kuba Ziołek jest z Bydgoszczy, ale bez niego to nie byłby ten sam ze4 |

| styczeń 2013

spół); 3moonboys, Skakankan (premiera albumu miała miejsce 12 grudnia, więc pan Tomasz nie mógł go słyszeć, kiedy rozmawiał z Maciejem).

Innym świadectwem dostrzegania muzyki z naszego regionu poza jego granicami, było zaproszenie, wspomnianego powyżej Innercity Ensamble i projektu T’ien Lai na niezwykle prestiżowy, krakowski festiwal UNSOUND. Jak to się ma do spostrzeżeń Tomasza Maliszewskiego, pozostawiam ocenie czytelników. Dalej, z uwagi na ograniczoną ilość miejsca, pozwolę sobie (już tylko pokrótce) wymienić to, co w 2012 roku było dla mnie ważne.

Z pewnością świetną inicjatywą były letnie działania w ramach Duchamperii (pokazy filmów, warsztaty i występy, interesujących artystów w Muszli Koncertowej).

Równie udane były pierwsze edycje Relokacji i Fonomo Music & Film Festival (m.in. absolutnie porywający koncert zespołu Mikołaja Trzaski, grającego muzykę z Róży Wojciecha Smarzowskiego).

W ramach mózgowego festiwalu, dwa, całkowicie odmienne, niezapomniane koncerty dał Marc Ribot (solo i z grupą Ceramic Dog). Z najlepszej strony pokazali się również inni zaproszeni artyści. Frekwencja była co najmniej dobra, a sam festiwal ewidentnie złapał drugi oddech i uciszył wielu etatowych malkontentów. Jeśli chodzi o X edycję Muszla Festu, to oczywiście nowości nie było, ale zupełnie nie przeszkadzało to publiczności, która swoją obecnością potwierdza sens organizowania kolejnych odsłon tej imprezy.

Faktycznie nie ma w Bydgoszczy festiwalu gromadzącego kilkutysięczną rzeszę odbiorców, ale jestem przekonany, że zaproszenie topowych wykonawców ściągnęłoby do nas liczną publiczność z całej Polski, a może i zza jej granic. Niestety na to potrzeba budżetu wspomnianego San Francisco lub choćby Warszawy.

Pytanie tylko, czy to jest to czego miastu naprawdę potrzeba; czy raczej chęć takiego „pokazania się” nie wynika z naszych lokalnych kompleksów?

Na sam koniec, chciałbym dodać, że największym osiągnięciem zespołu Upside Down, nie jest granie u boku jakiegokolwiek wykonawcy. Niewątpliwą zasługą tych muzyków jest jednak przeszczepienie na polski grunt estetyki kalifornijskiego, melodyjnego punka, która wcześniej nie miała u nas swoich emanacji.

Poza tym moim zdaniem płyta Aperitif nie jest smutna, a w bydgoskiej i regionalnej muzyce działo się w 2012 roku dużo i nierzadko dobrze.

Pozdrawiam, panie Tomaszu, i życzę szerszej perspektywy.

Marcin Szymczak

felieton

MANISZEWSKA Kontrabasiści bardzo romantyczni W styczniu w Filharmonii Pomorskiej królować będzie karnawał. Większość koncertów wypełniać będzie muzyka operetkowa, operowa; znajdą się nawet piosenki z dawnych lat. O melomanach spragnionych nieco innego repertuaru całkiem jednak nie zapomniano.

Z pewnością bardzo wielu przyjdzie posłuchać koncertu, będącego swoistą próbą generalną przed występem naszej orkiestry w Musikverein w Wiedniu. Sala Wiedeńskiego Towarzystwa Muzycznego jest jedną z najlepszych na świecie. Miejsce niezwykle prestiżowe, a Wiedeń… wiadomo. W II Koncercie fortepianowym B-dur Beethovena jako solistka wystąpi chińska kompozytorka i pianistka Yang Jiang, absolwentka prestiżowego konserwatorium w Sznghaju, teraz wykładająca w Stanach Zjednoczonych w Arizona State University.

25 stycznia warto będzie z pewnością pójść i posłuchać „naszych przed wyjazdem”, ja chciałbym jednak gorąco polecić koncert, który Capella Bydgostiensis, wraz z czworgiem solistów, da w drugim tygodniu stycznia, w środę. Powody są co najmniej dwa. Każdy, kto czytał, widział lub słyszał Kontrabasistę Patricka Süskinda, pamięta tytułową postać. Muzyka, porównującego swój instrument do starej, grubej baby na którą jest skazany.

Frustrata, który nie ma efektownych solówek i obwinia swój nieefektowny instrument o wszystkie życiowe niepowodzenia. Na estradzie tymczasem zobaczymy i usłyszymy czworo s o l i s t ó w kontrabasu (Joannę Krempeć-Kaczor, Jana Kotulę, Grzegorza Wieczorka i Adama Bogackiego), dla których twórcy XIX i XX w. napisali bardzo romantyczne kompozycje. Stara, gruba baba będzie śpiewać kantyleny, łkać lirycznie i zrobi to nawet w dziele propagatora XX-wiecznej muzyki.

Tym razem nie będzie to też koncert z szufladki: „Znacie? Znamy! No to posłuchajcie…”. Zabrzmią w nim aż dwie dwie kompozycje Giovanniego Bottesiniego, kontrabasisty, dyrygenta i kompozytora, którego na wybór instrumentu skazał właściwie przypadek. Tylko na naukę gry na kontrabasie i fagocie były w mediolańskim konserwatorium stypendia, z których młody Włoch musiał skorzystać, by podjąć studia. Za nagrodę zaś, którą zdobył na ich koniec, kupił emerytowany instrument, służący już tylko jako rekwizyt w teatrze marionetek. 900 lirów, tyle zapłacił w 1838 roku za zaprojektowany dla gry kameralnej kontrabas zrobiony na początku XVII wieku przez wybitnego przedstawiciela rodu lutników – Carla Antonio Testore (dziś leży on w sejfie japońskiego kolekcjonera). Z tym instrumentem z sukcesem zadebiutował w Teatro Comunale w Crema w 1840 roku. W Wenecji, gdzie grał już wkrótce, zaprzyjaźnił się z Verdim, który po latach powierzył mu poprowadzenie prapremiery swojej Aidy, podczas otwarcia Kanału Sueskiego. Wówczas już „Paganini kontrabasu”, jak zwano Bottesiniego, miał za sobą premiery własnych oper, w tym Krzysztofa

Kolumba w Hawanie. Grał i prowadził orkiestry na całym świecie. Petersburg, Meksyk, Londyn, Nowy Orlean, Nowy Jork, podziwiano go wszędzie. A doświadczenia z operą słychać w jego utworach. Gran Duo „Passione Amorosa”, które usłyszymy obok Fantazji „Lunatyczka” na motywach z Belliniego, ma nawet budowę zbliżoną do arii czy duetów, które można znaleźć w operach Verdiego. Brzmią w nim tak dramatyczny recytatyw, jak i kantyleny, czy momenty stricte już wirtuozowskie.

Romantycznym twórcą, którego utwory również rzadko brzmią na estradach koncertowych jest Brazylijczyk, Antonio Carlos Gomes, uważany za jednego z twórców brazylijskiej szkoły narodowej w muzyce.

Czczony w ojczyźnie, stoi na pomniku w centrum Rio de Janeiro. Już po premierze pierwszej opery został przywieziony do domu przez nieustannie wiwatujący, rozentuzjazmowany tłum. Był Gomes właściwie pierwszym kompozytorem „nowego świata”, którego dzieło zostało nie tylko zaakceptowane, ale i świetnie przyjęte w Europie. A że jego opera Lo schiavo traktowała o losie murzyńskich niewolników, niektórzy nazywają go wręcz kompozytorem afrobrazylijskim. Jego operę Il Guarany Verdi uznał za dzieło geniusza, a uwertura do niej stała się drugim hymnem brazylijskim. Gomes rzeczywiście stosował niekiedy oryginalne motywy pochodzące z muzyki brazylijskich Indian i Murzynów, ale większość jego licznych utworów opierała się na formach wykształconych przez włoską operę i utrzymanych jest w manierze salonowej. Burrico de pau, które usłyszymy, charakteryzuje się uroczą prostotą, graniczącą niemal z naiwnością, i może przez to tak urzeka słuchaczy.

Wreszcie Koncert kontrabasowy op. 3 Sergiusza Kusewickiego, na przełomie XIX i XX w. znanego w Rosji kontrabasisty. Jaką estymą cieszył się mistrz, niech świadczy fakt, że jego uczeń, Leonard Bernstein, parę spinek do mankietów, które otrzymał od Kusewickiego nosił na każdym koncercie, którym dyrygował. Kusewicki, wielki orędownik współczesnej muzyki, zamawiający dzieła u wybitnych kompozytorów, we własnym koncercie na kontrabas (premiera odbyła się w Moskwie w 1905 r.) zaprezentował się jednak jako twórca bardzo romantyczny, choć koncert nie zachowuje budowy typowej dla tego gatunku. Dwie pierwsze części są ze sobą płynnie połączone, a trzecia to rekapitulacjia, w której powraca główny motyw pierwszej części. Romantyczne są harmonika, linie melodyczne, a poza tym pobrzmiewają w nim echa Koncertu b-moll Czajkowskiego, a nawet motywy z Rachmaninowa i Chopina.

Będzie się więc można podczas całego koncertu przekonać, że kontrabas potrafi śpiewać jak skrzypce, czy wiolonczela, a kompozytorzy dotąd raczej nam nie znani, wcale nie są gorsi od tych co to: „Znacie? Znamy! No to posłuchajcie…”

Małgorzata Maniszewska styczeń 2013 |

| 5

Fot. Dariusz Gackowski

Plus Camerimage 2012 – inny wymiar emocji Pierwszego grudnia zakończyła się jubileuszowa, bo 20. już edycja Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Plus Camerimage. Mimo (prze) długiej nazwy, której chyba nikt nie zna w całości, festiwal był to niezwykle udany – pełen emocji, informacji, zabawy i przede wszystkim filmów.

Przyznaję, że tegoroczny festiwal Marka Żydowicza był pierwszym, w którym udało mi się tak intensywnie uczestniczyć. Owszem, w latach ubiegłych, kiedy to Plus Camerimage zawitał do Bydgoszczy korzystałem z tanich pokazów w Multikinie i zdarzało mi się zabalować z jego pojedynczymi uczestnikami. W tym roku było inaczej. Udało mi się zdobyć akredytację na całość i postanowiłem ją wykorzystać w pełni. Czym to się skończyło? Ano bitym tygodniem w operze, oglądaniem kilku filmów dziennie i conocną zabawą – niekoniecznie w klubie festiwalowym. No ale zacznijmy od początku…

A na początku była gala otwarcia. I tu spotkał mnie pierwszy zawód (nie bójcie się, nie było ich tak wiele, więc nie będę specjalnie marudny w tej relacji). Otóż razem z naczelnym Radia Kultura stawiliśmy się w operze grzecznie – jakieś pół godziny przed startem. Spodziewaliśmy się, że ludzi będzie sporo, więc doświadczeni życiem chcieliśmy zawczasu zająć dobre miejsce. Niestety, okazało się, że najpierw na salę wchodzą goście z numerowanymi zaproszeniami, a dopiero potem wszystkie akredytowane osoby. „Nic to – pomyśleliśmy – poczekamy chwilę i zaraz jesteśmy w środku”. I tu za6 |

| styczeń 2013

Kuba Ignasiak

skoczenie – okazało się bowiem, że w sumie zaproszeń i akredytacji jest o wiele więcej niż miejsc. Ja rozumiem, że na takie fety nie przychodzą wszyscy zaproszeni, ale przeszacowanie ilości wejściówek o dobrych kilka setek to chyba lekka przesada. Na szczęście dość szybko z Szymonem zorientowaliśmy się, w czym rzecz i powołując się na fakt, że MCK jest partnerem festiwalu jakoś udało nam się dostać na widownię. W sumie to mieliśmy nawet całkiem niezłe miejsca. Zawdzięczaliśmy je jednak wyłącznie naszej zaradności i – bądźmy szczerzy – bezczelności. Komu jej zabrakło, musiał siedzieć na schodach. No ale dość już marudzenia…

Sama gala otwarcia była raczej przewidywalna. Prowadziła ją – dość drętwo, moim zdaniem – Grażyna Torbicka wspomagana bardzo sprawnym tłumaczem.

Oczywiście na scenie pojawił się sam Marek Żydowicz i najważniejsi goście z Davidem Lynchem i Keanu Reevsem na czele. Ten ostatni dwie godziny później zaprezentował światu po raz pierwszy swój najnowszy film – dokument Side by Side – poświęcony technice kręcenia filmów, zanim jednak do tego doszło musiał kilkakrotnie zrobić za festiwalową „małpkę” powtarzając za prowadzącą trudne polskie nazwy konkursów oraz mówiąc wielokrotnie słowo „Zapraszam”. Tani to chwyt niezwykle, ale sądząc po reakcji rozbawionej publiczności – skuteczny. Cóż, widać nawet na tak poważnym – było nie było – festiwalu muszą pojawić się elementy cyrkowe. Pal to licho – przeżyłem i chyba nawet klasnąłem ze dwa razy. Generalnie: gala, jak gala –

festiwal było wzniośle, jubileuszowo, trochę muzycznie i ciasno.

Festiwal tak naprawdę zaczął się później.

Trzeba przyznać, że znakomitym patentem była projekcja wspomnianego wcześniej Side by Side jako pierwszego filmu festiwalu. Takim laikom w dziedzinie operatorki jak ja ten dokument z pewnością otworzył nieco oczy na fakt, jak istotnym elementem całego filmu są zdjęcia, na które często (ślepo zagapieni w fabułę) kompletnie nie zwracamy uwagi. A przecież film to przede wszystkim obraz i o tym właśnie jest ten festiwal! Ja dzięki tej projekcji zmieniłem swoje postrzeganie ruchomych obrazów, co miało o tyle istotne znaczenie, że przecież czekał mnie bity tydzień w kinie.

Nie będę Wam opisywał filmów, które widziałem podczas Plus Camerimage 2012, bo widziałem ich tyle, że BiK-u by nie wystarczyło. Wspomnę jedynie, że były wśród nich takie perełki jak Bestie z południowych krain, Imagine, Zabić bobra czy jeden z najdziwniejszych filmów, jakie widziałem w życiu, czyli Holy Motors. Ale były też tak koszmarnie nudne, jak Atlas chmur czy przeciętne filmy o niczym, jak Hyde Park on Hudson. Były też filmy wizualnie piękne (i tu moim faworytem jest Życie Pi). Słowem – dla każdego coś miłego. I bardzo dobrze, wszak po to są takie imprezy, żeby pokazać możliwie jak najszerszą perspektywę filmowych produkcji. Oczywiście największą wartością tego typu festiwali jest fakt, że bardzo często przed/po projekcją publiczność ma szansę porozmawiać o danym filmie z jego twórcami – takie rzeczy nie zdarzają się co dzień. A twórców tych było wielu. Bardzo wielu. Kończąc już wątek czysto filmowy dodam, że dla mnie największą wartość miały filmy dokumentalne, które widziałem przez ten tydzień. Oczywiście i tu nie wszystkie były genialne, ale sam fakt, że miały one swoją osobną salę projekcyjną, na której przez cały tydzień puszczano obrazy, których próżno szukać nie tyle w TV, co nawet w sieci (sic!) zasługuje na wielką pochwałę. Znów nie będę rozdrabniał się na pojedyncze tytuły, dodam jedynie, że w ciemno polecam Wam wszystkie filmy Stevena Okazaki, a moim równolatkom (czyli Czytelnikom w okolicach trzydziestki) również This Ain’t California, czyli niemiecki dokument (fabularyzowany) o pierwszych skate’ach w NRD. Ciekawa rzecz…

No dobrze, ale miałem nie pisać o filmach, a o atmosferze festiwalu. A ta była iście niesamowita. Przyznam się Wam, że generalnie szwendam się dużo po najróżniejszych festiwalach czy imprezach kulturalnych i na chwilę obecną – pod względem atmosfery właśnie – Plus Camerimage jest chyba najlepszym, na jakim byłem. Zacznę od liczb: 650 gości specjalnych (to właśnie ci twórcy, o których wspominałem wcześniej) i ponad tysiąc studentów z całego świata. I wszyscy głodni filmów, wiedzy, rozmów i dobrej zabawy. Cudownie było patrzeć, jak każdego dnia ci wszyscy ludzie coraz bardziej zbliżają się do siebie, jak dystans na linii Bardzo Znany Reżyser – Zwykły Widz skraca się z każdą godziną. Oczywiście nie ma to nic wspólnego z brakiem szacunku, którego wysoki poziom dało się obserwować na każdej z pogadanek, wykładów czy warsztatów, któ-

rych przecież nie brakowało. Przeciwnie – szacunek do sztuki filmowej przepełniał wnętrza Opery Nova, jednak był on pozbawiony patosu, uniżenia, bicia pokłonów. To było coś na zasadzie: „Widziałem Twój ostatni film. Był znakomity/słaby/przeciętny. Może porozmawialibyśmy o nim przy piwie?”. I nikogo to nie raziło. Jak dla mnie – bomba.

OK, skoro doszedłem już do piwa, to pociągnę wątek okołofestiwalowych imprez. A tych było dużo…

Bardzo dużo… Za dużo(?). Zacznę znów jednak od małego maruda – otóż tegoroczny klub festiwalowy, czyli Egoist, był chyba największą wtopą tego festiwalu. Jak nie wiem, kto wpadł na pomysł, żeby tak bezpłciowe wnętrze z jeszcze bardziej bezpłciową muzyką stało się (w założeniu przynajmniej) klubowo-imprezową wizytówką Bydgoszczy dla gości z całego świata, ale był to pomysł ze wszech miar fatalny! Na szczęście wspomniani goście dość szybko zorientowali się, że tak właśnie jest i już w okolicach drugiego – trzeciego wieczoru zaczęli szukać alternatywnych lokali. A szukać wcale nie musieli długo. Wystarczy wspomnieć, że dużo większym wyczuciem niż organizatorzy festiwalu wykazali się właściciele kawiarni(?) Landschaft, na co dzień mieszczącej się przy ul. Gimnazjalnej, którzy na cały festiwalowy tydzień (a nawet kilka dni dłużej) zamknęli swój macierzysty lokal i otworzyli Landschaft Zwei przy ul. Focha – dosłownie naprzeciwko głównego wejścia do Opery.

Strzał w dziesiątkę, a nawet w pięćdziesiątkę. Dość powiedzieć, że codziennie, od momentu otwarcia (czyli okolic godz. 16) do samego zamknięcia (czyli okolic godz. 6-7 rano!) waliły tam tłumy. Niesamowita atmosfera. Pełno ludzi w środku, pełno ludzi na zewnątrz. I nie było ważne, czy wychodziłeś z kina o godz. 18, 22, czy 3 nad ranem. Do Landschaftu można było iść w ciemno ze świadomością, że zabawa tam trwa, że są tam znajomi a nawet, jeśli ich nie ma, to przecież w kilka minut można poznać całą masę nowych. No i codziennie muzyka i tańce do samego rana. I jeszcze niezmordowane barmanki, zawsze uśmiechnięte, znakomicie mówiące po angielsku, parzące pyszną kawę i polewające od serca. Naprawdę wielkie brawa dla Was, bo udało Wam się pokazać, że Bydgoszcz ma styl i to nie ten oficjalny, festiwalowy, ale taki prawdziwy, spontaniczny, szczery.

Chylę czoło i gratuluję pomysłu.

Oczywiście nie znaczy to, że lokal ów mieścił kilka tysięcy osób na raz. Część z nich została w Egoiście, część odkryła Mózg czy lokale na starówce, a jeszcze inni po prostu bawili się w hotelach czy domach, w których się zatrzymali. Nie zmienia to jednak faktu, że przez ten cały tydzień Bydgoszcz naprawdę tętniła życiem i mówiła tysiącem języków. Osobiście uważam, że dla naszego miasta jest to chyba najbardziej istotny element, czy raczej: atut, tego festiwalu. Fama o tym, że „Bydgoszcz is cool” pójdzie w świat. Żaden billboard czy spot reklamowy nam tego nie załatwi. Załatwi to jedynie klimat naszego miasta, a z rozmów, które prowadziłem z wieloma zagranicznymi gośćmi/studentami wynikało, że tego właśnie klimatu nam nie zabrakło. Miło było to usłyszeć z ich ust. Naprawdę. styczeń 2013 |

| 7

historia Dziennik podróży w miejscu (1)

dobrze przeczytać. Gdy odsiać z nich oficjalną historię, tę historię dużych wydarzeń, historię walk, zwycięstw i klęsk, a zostawić historię życia ludzi, zostawić historię codzienności.

Pewien styczeń i bydgoski olbrzym

Wiele razy sam taką herezję wygłaszałem, bez przekonania co prawda, za to automatycznie, rytualnie, bez zastanowienia; brzmi ona: żyjemy równolegle w wielu miastach, nie tylko tym widzialnym, namacalnym, obecnym w fizycznym wymiarze rzeczywistości, ale i w tym ukrytym pod warstwą widzialności – mieście złożonym z tradycji, wspólnej pamięci, historii. Otóż nie jest to prawdą, a przynajmniej – nie jest to do końca prawdą. Żyjemy niestety w teraźniejszości i głównie w teraźniejszości. To niewidzialne miasto – miasto z opowieści naszych dziadków – jest dla nas obce. Kolejne lata zacierają to skutecznie. Mrok dziejów – nawet tych najnowszych – jest zupełnie nieprzejrzysty.

Historyczny zmysł – wierzę w to – można w sobie wykształcić. Można go zbudować i perspektywa takiego procesu wydaje się ekscytująca. Ekscytacja miesza się ze zwątpieniem. Zwątpienie kapituluje przed nadzieją.

Będę podróżował po ostatnich stu albo stu kilkudziesięciu latach i z tej podróży w miejscu zdawał relację, pisał swoisty dziennik, dziennik okrętowy; okręt, tak jest, będzie unieruchomiony na mieliźnie. Ta mielizna to czytelnia bydgoskiej prasy ostatniego stulecia.

Styczeń przed dwudziestoma laty był – szczególnie gdy się o tym czyta w gazetach – apokaliptyczny. Nikt nie pamięta apokalipsy, która spadła na miasto? Mówiłem, że pamięci wierzyć nie warto. Kilka nagłówków nam udowodni jej omylność: „Lodowa pułapka”, „Sądny dzień w Bydgoszczy”, „Fordon odcięty”, „Zamarły autobusy MZK”, „Martwy dworzec PKS”. Tej apokalipsie na imię dość banalnie: gołoledź, chociaż jak się czyta „Dziennik Wieczorny”, można się zacząć dziwić, jakim cudem przez ostatnie 20 lat udało się odbudować miasto: „Sądny dzień rozpoczął się jeszcze przed świtem. Po piątej z nieba zaczął siąpić kapuśniaczek. Przy gruncie temperatura była nadal bardzo niska. Na bydgoskiego miejskiego olbrzyma podziałało to niczym wylew krwi do mózgu. Rozpoczął się paraliż…”

Bądźmy sprawiedliwi – anomalia była wyjątkowa i pewnie wielu ją pamięta. Ja pamiętam dokładnie. Legendarna anomalia pogodowa powaliła „bydgoskiego olbrzyma”, który do popołudnia nie mógł dźwignąć swojego cielska. Pamięć pamięcią, ale stylistyczna brawura dziennikarzy „Dziennika Wieczornego” nie powinna zostać zapomniana. Mało tego, po latach to może właśnie ona pobudza pamięć, wyciąga obraz armagedonu. Mam to przed oczyma, jakby zdarzyło się wczoraj: idę ulica Kujawską do szkoły, nie, nie idę, płynę po grubej warstwie lodu, nie mijają mnie samochody, bo samochodów na ulicach brak. Jest cicho. Słychać tylko szum siąpiącego deszczu. Za chwilę powita mnie szum ciszy w bezludnej zupełnie szkole. Powalony olbrzym jeszcze nie odzyskał przytomności.

Gdzie jest życie?

Statek piratów

Dzieje są mętne, a nasz kontakt z przeszłością jest najzupełniej iluzoryczny, skłamany, w najlepszym razie – więcej mówi o nas niż o czasach dawnych. Z przeszłością głęboką – takie mam wrażenie – nie mamy już żadnej łączności. Jak żyli ludzie średniowiecza, nie mamy zielonego pojęcia; jak żyli w wieku dziewiętnastym, wyobrażamy sobie, ale skuteczność takich wyobrażeń nie jest specjalnie duża; nawet nasze pojęcie o międzywojniu nie ma wiele wspólnego z rzeczywistością. Ale co tu mówić o czasach zamierzchłych – dwie, trzy dekady wstecz – czyli czas, który pamiętam, zdawało się dobrze – jest okryty mrokiem.

Gdzie jest prawdziwe życie? Gdzie jest klucz do czytania czasu minionego? Nie mam innej odpowiedzi poza taką: w detalu, w szczególe, w niepozornej codzienności. Gdzie ją znaleźć? W pamięci? Każdy wie, że nie ma bardziej zawodnego źródła. W pamiątkach materialnych? Giną równie łatwo jak wspomnienia, na dodatek – nie mówią. W gazetach? Owszem, gdy je

Piraci! W Bydgoszczy! Olbrzym ostatecznie poradził sobie z gołoledzią, a tu atakują piraci. Prasa w histerii.

Piraci? Jacy piraci? Wstrętni piraci z Radia El, oczywiście, którzy rozpoczęli abordaż na bydgoski krążownik (tak, wiem, gdzież mi do brawury dziennikarzy sprzed dwóch dekad). Nie czekając na decyzję Państwowej Agencji Radiowej, zaczęli nadawanie z ostatniego piętra Eltry. „Piraci” – wielki napis biegnie przez cały tekst artykułu. Ale jednak „Gazeta Pomorska” ganiąc niecną praktykę, chwali i reklamuje: „To radio jest wspaniałe” – cytuje zachwyconą słuchaczkę. Czasem ganiąc, chwali: „Proszę pana, dzwonię z pracy, nie cierpię tego radia, wie pan dlaczego? Bo wszystkie baby u mnie w pokoju słuchają tylko tego radia, nie można nawet spróbować przełączyć na inny kanał, bo wtedy…”. Co wtedy? Nie wiadomo. Wiadomo, że było radio, wzbudzało emocje, teraz śladu po radiu. Śladu po przeszłości nie zostało. Oprócz tego, co w zakurzonych gazetach. A tam – wszystko. Czeka.

Michał Tabaczyński

8 |

| styczeń 2013

felieton

Gębarowska Czy SZTUKA ma płeć?

Przy okazji grudniowego festiwalu Bella Women in Art 2012 w toruńskim Klubie Od Nowa, w lokalnych mediach zawrzało: „Czy sztuka ma płeć?”. Dyskusje na ten temat, zainspirowały mnie do szukania mniej lub bardziej subiektywnej odpowiedzi na to powracające od dziesięcioleci pytanie…

jak Warhol potraktować uryną własne obrazy. Artyście płci męskiej wybaczano wszystko. Gdy Gaugin zostawił w Danii żonę i pięcioro dzieci, aby przeżyć okres swojego rozkwitu na wyspach Tahiti (gdzie rozkwitał w dwójnasób płodząc jeszcze kilkoro dzieci z czternastolatkami (sic!)), nikt nie krytykował go, że poświęcił rodzinę dla sztuki.

Przyjmuje się, że to słynny esej Lindy Nochlin z 1971 Stereotypowe postrzeganie ról płciowych w biroku, Dlaczego nie znamy wielkich artystek?, zapoczątnarnych opozycjach męski/żeński jako odpowiedniki kował powstanie feministycznej historii sztuki. Dzieaktywny/pasywny, samo z siebie wykluczało kobiety dziny zajmującej się m.in. mozolnym wyszukiwaniem z możliwości stania się wielkimi artystkami. Większość artystek, które nie weszły do kanonu sztuki (tradycyjz tych, które mimo wszystko zapisały się na kartach hinie tworzonego przez storii sztuki, jak na przykład mężczyzn!), działającej Frida Kahlo czy Tina Modotti, Analizując życiorysy artystek, few myśl zasady: „Wszystnie wcieliło się w tradycyjministyczna historia sztuki usiłuje nie przydzieloną kobiecie ko, cokolwiek mężczyźzakreślić socjokultorowy zarys ni napisali o kobietach, rolę żony i matki (akurat musi być podejrzane, w przypadku tych artystek ograniczeń i uprzedzeń, jakie gdyż każdy z nich jest ze względu na bezpłodność). musiały one zwalczać w różnych jednocześnie sędzią Natomiast artystki decyduepokach, aby móc tworzyć. Nam i stroną” (Poulaina de jące się na potomstwo żyły kobietom uporczywie odmawiano zwykle w wiecznym konflikla Barre, niezbyt znanedostępu do pracowni i nauki. Dla cie, rozdarte pomiędzy te go feministy XVII wieku). Przykładem takich dwie domeny, z których każprzykładu – w progi Krakowskiej inicjatyw z „naszego da wymagała całkowitego Akademii Sztuk Pięknych panie podwórka” jest choćby wpuszczono dopiero w 1920 roku! poświęcenia i podporządwystawa w Zachęcie kowania. Głęboko wryły się pod kuratelą Karoliny w moją pamięć wspomnieLewandowskiej, Dokumentalistki – polskie fotografki nia fotografki Dorothei Lange, autorki jednego z najXX wieku z 2008 roku, prezentująca dwa obszary, marsłynniejszych zdjęć świata, Matka tułaczka (1936), któginalizowane dotąd przez polską historię fotografii – ra, aby móc realizować się zawodowo, musiała czasem nurt dokumentalny i fotografię autorstwa kobiet. miesiącami przemierzać Amerykę wzdłuż i wszerz, zoAnalizując życiorysy artystek, feministyczna historia stawiając dzieci w rodzinach zastępczych, gdyż jej mąż sztuki usiłuje zakreślić socjokultorowy zarys ograniczeń jeździł za nią, by jej pilnować. Dzieci miały do niej o to i uprzedzeń, jakie musiały one zwalczać w różnych epopretensje aż do śmierci, do ojca nigdy. kach, aby móc tworzyć. Nam kobietom uporczywie odPrzez dziesięciolecia łączenie macierzyństwa ze mawiano dostępu do pracowni i nauki. Dla przykładu sztuką było tematem tabu, szerokim łukiem omijanym – w progi Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych panie przez feministki, które koncentrowały się na wyzwawpuszczono dopiero w 1920 roku! laniu kobiet z odgrywania tradycyjnych ról. Wyjątki, Nie tylko ten fakt udaremniał kobietom tworzenie, jak Sally Mann, fotografująca latami swoje nagie dzieci ale też utarte w epoce renesansu pojęcie artysty – gedorastające na ranczo, wzbudzały ogromne kontroniusza, wyniesionego ponad tłum zwykłych ludzi. Ekswersje. Dopiero od niedawna, tematy takie jak poród, centryka, hulaki lub dziwaka – a najlepiej wszystkiego ciąża i macierzyństwo stają się oficjalnie godnymi po trochu. Wielkim artystą miał być ten, który byłby dzieł sztuki. Ale o tym już w następnym odcinku… gotów jak Van Gogh obciąć sobie kawałek ucha lub Katarzyna Gębarowska styczeń 2013 |

| 9

teatr

akt # 1 Aktualny Kwestionariusz Teatralny

wski Fot. Dariusz Gacko

Paweł Łysak 10 |

| styczeń 2013

teatr Jestem dobrym dyrektorem, bo… stawiam sobie oraz teatrowi wysokie cele, a z drugiej strony zawsze wiem, że pracuję dla widowni.

Najłatwiejsza rzecz w moim zawodzie to… współpraca z ludźmi i artystami.

Zupełnie nie potrafię… zrozumieć fizyki kwantowej.

Gdybym musiał zmienić zawód, to zostałbym… podróżnikiem lub kierowcą TIRa. Najczęściej w teatrze śmieję się z… ludzi, których lubię.

Najdziwniejszy przesąd teatralny, któremu hołduję to…

Takich przesądów jest wiele, ale zawsze przydeptuję kartki scenariusza, które spadną i temu hołduję. Ponadto nigdy nie gwiżdżę na scenie i zakazuję bić brawo po próbach generalnych.

Moje ulubione miejsce w budynku bydgoskiego teatru to… nadscenie, czyli strop nad sceną, bo jest tam bardzo magicznie.

Pierwsza rzecz, którą robię, gdy przychodzę do pracy to… wchodzę na scenę, aby zobaczyć co się na niej dzieje.

Krótko przed ważnym dla mnie spektaklem myślę o… tym, co się wydarzy i staram się uprzedzić zagrożenia.

Moje największe marzenie teatralne to… w trakcie spektaklu zapomnieć, że jestem w teatrze.

Sztuka, z której jestem najbardziej zadowolony to…

Sprawa Dantona, Noc Helvera, ale nie ma jednej, która byłaby dla mnie najważniejsza.

Bydgoski Teatr jest najlepszy w Polsce ponieważ… z jednej strony dąży do wspólnych artystycznych celów, które leżą przed całym zespołem, a z drugiej strony dlatego, że bardzo stara się komunikować z widzami.

Przepytywał Maciej Federowicz

styczeń 2013 |

| 11

Do teatru nie wchodzi się bezkarnie Z dyrektorem Teatru Polskiego w Bydgoszczy Pawłem Łysakiem rozmawia Maciej Federowicz

Fot. Dariusz Gackowski

W ostatnim czasie na pana oraz cały bydgoski teatr posypało się wiele prestiżowych nagród, m.in. najważniejsi krytycy teatralni podsumowali miniony sezon i okazało się, że TPB znalazł się w ścisłej czołówce scen w Polsce. Przede wszystkim jednak został pan laureatem dorocznej nagrody Ministra Kultury w kategorii teatr. Gratuluję wyróżnienia.

Dziękuję bardzo.

bardzo miło, kiedy spadają na nasz Teatr te wszystkie sukcesy. To ważne, aby nasza praca została dostrzeżona, bo wszyscy wkładamy w nią wiele serca.

Z drugiej strony takie chwile są też trudne, bo rosną oczekiwania i wymagania, a człowiek zaczyna intensywniej myśleć o przyszłości i musi wyznaczać sobie dalsze cele. Te dobre i miłe chwile trwają krótko, a potem jest praca.

Jaka jest recepta na ten ogromny sukces?

Myślę, że trzeba być szczerym, a także poważnie traktować to, co się robi, osoby, z którymi się to robi i dla których się to robi, czyli widzów. Jest nam

Te pozytywne oceny wśród krytyków i widzów są utrudnieniem czy ułatwieniem w pańskiej pracy?

Na pewno są pozytywną motywacją. Daje to napęd do dalszego działania, ale także poczucie odpowie-

12 |

| styczeń 2013

teatr dzialności. Każdy teatr na co dzień spotyka się z wieloma problemami. Rolą dyrektora jest zapewnienie solidnych i stabilnych podstaw działania.

Czuje się pan w tej chwili najważniejszą osobą w świecie rodzimego teatru?

Zdecydowanie nie czuję się tak.

Przejdźmy do spraw bieżących. Jakie premiery będziemy mieli okazję zobaczyć w 2013 roku?

Zaczynamy od mojej premiery Wiśniowego sadu.

Następna będzie koprodukcja międzynarodowa, która nazywa się Cztery miasta, cztery historie. Biorą w niej udział oprócz naszego teatru jeszcze Staatstheater z Drezna, teatr z Birmingham oraz teatr z Zagrzebia.

Ten spektakl tworzony jest przed czwórkę najbardziej zdolnych i wziętych dramaturgów z tych czterech krajów. Premiera będzie miała miejsce w Zagrzebiu, a w Polsce po raz pierwszy wystawiony zostanie na Festiwalu Prapremier. Przygotowujemy się także do spektaklu Podróż zimowa, która jest koprodukcją z Teatrem Powszechnym w Łodzi, w reżyserii Mai Kleczewskiej.

Premiera tej nowej sztuki Elfriede Jelinek będzie miała miejsce w kwietniu. Jeszcze wcześniej odbędzie się debiut Szalonej lokomotywy na podstawie tekstu Witkacego w reżyserii Michała Zadary. Jest to spektakl w pomyśle bardzo ciekawy, gdyż będzie się cały czas dział w ruchomym pociągu, w podróży. Zaraz potem Ewelina Marciniak, nasza nowa reżyserka, która już w tej chwili w Polsce została dostrzeżona przez krytykę i otrzymała wiele nagród, wyreżyseruje Skąpca Moliera. Kolejną koprodukcją, tym razem z teatrem w Bernie, będzie projekt Against, który dotyczy inwigilacji w sieci, problemu ACTA, hakerstwa itd.

Jako dyrektor nie boi się pan spektakli trudnych, wstrząsających, a często nawet oburzających. Babel, Wszyscy święci czy Hekabe to tylko niektóre z nich. To świadoma taktyka czy wypadkowa współczesnych tendencji?

Często powtarzam, że do teatru nie wchodzi się bezkarnie, aby uświadomić, iż bywa on miejscem rozrywki i tak jest często traktowany, ale jest przede wszystkim instytucją wspólnotową, społeczną. Powinien mówić trudne rzeczy o nas, to znaczy powinien być miejscem, w którym dokonuje się pewnej analizy, wiwisekcji. Dla tego staramy się podejmować trudne tematy. Teatr jest także miejscem dyskusji, nie może pozostawiać widza „chłodnym”. Mam wrażenie, że wieczór, kiedy widz wyjdzie z teatru bez żadnego „problemu”, jest stracony.

Wiem, że nasze spektakle bywają trudne pod względem intelektualnym, a z drugiej strony także ze względu na prowokacje obyczajowe, tematyczne i społeczne.

To jest jednak sposób na wywołanie dyskusji, aby ludzi zachęcać do namysłu. Artyści nie zawsze chcą dawać recepty i pouczać, więc bardzo często tematy są otwarte i pozostawiają widza z pewnymi sprawami. To właśnie bywa najbardziej kontrowersyjne, kiedy podejmuje się trudny temat i nie daje się do końca odpowiedzi.

Widz może wtedy wyjść zbulwersowany, bo sprawa nie została zamknięta i nie dano mu łatwych odpowiedzi.

Powiedział pan niedawno, że czuje się przede wszystkim reżyserem, a dopiero w drugiej kolejności dyrektorem. Dlatego będąc jeszcze przy trudnych tematach w teatrze chcę poruszyć sprawę Popiełuszki. Spodziewał się Pan tak negatywnej reakcji ze strony środowisk katolickich i prawicowych? Żyjemy w świecie, nie chcę nikogo urazić, dyżurnego odzywania się w pewnych tematach, tzn. kiedy pada dany temat, to określone środowiska zabierają wtedy głos. Często te grupy wypowiadają się, choć wcześniej czegoś nie oglądały czy nie czytały. Występuje w nich potrzeba zaistnienia i ja to w pewnym sensie rozumiem.

Natomiast w przypadku Popiełuszki bardzo chciałem zabrać głos w sprawie tzw. „wojny polsko-polskiej”. Myślę, że ten spektakl rozpoczął pewną dyskusję, choć ja z niej nie jestem zadowolony, ponieważ nie miała ona doprowadzić do dzielenia, co komu wolno, kto może opowiadać o księdzu Popiełuszce i kto jest katolikiem. Chciałem natomiast zadać pytanie, czy istnieje obszar wspólnych wartości, w którym możemy się wszyscy porozumieć. Ta postać została pomyślana przeze mnie, jako osoba jednocząca, która reprezentuje ponadideologiczne i religijne wartości – czyli miłość, wolność i prawdę.

W takim razie rozumiem, że z perspektywy czasu nadal uważa pan, iż słusznie zrobił tworząc ten spektakl.

Absolutnie tak. To jest spektakl szczery, który mam nadzieję idzie w dobrą stronę, jeśli chodzi o próbę znalezienia porozumienia. Niedawno byliśmy z nim na festiwalu w Gdyni i został tam także bardzo dobrze przyjęty.

Zdaje się, że jako dyrektor osiągnął pan już wszystko. Jakie wyzwania stawia sobie pan na przyszłość?

Myślę, że nie osiągnąłem jeszcze wszystkiego jako dyrektor. Bardzo miło mi się pracuje w Bydgoszczy i cieszę się, że mój wysiłek został doceniony. Mocno szanuję i doceniam środowiska bydgoskie oraz bydgoszczan, a rozwój tego miasta i jego potencjał ogląda się nader przyjemnie. Z drugiej strony jednak duża grupa ludzi w Teatrze Polskim pracuje wytrwale w bardzo trudnych warunkach. Nasz budynek jest, niestety, w złym stanie. Borykamy się również z problemami finansowymi, więc aktorzy wykonują swoją pracę w dużej mierze z entuzjazmu dla sztuki, a nie z chęci zysku.

Zatem kolejne wyzwania związane są ze sprawami typowo dyrektorskimi. styczeń 2013 |

| 13

p r ze z r u d e o k u l a r y ( 3 )

Andrzejewski Ruda dola Pamiętam swój pierwszy pocałunek. Pamiętam go tak, jak gdyby genialny tatuażysta wyrył go swoją zbrojną w płynne kolory igłą na części mojego mózgu odpowiedzialnej za wspomnienia. Czuję każdą fakturę i potrafię odtworzyć każdy dźwięk i obraz jakie temu pocałunkowi towarzyszyły. Pamiętam twarz dziewczyny.

Jej krótkie włosy i ogromne, piękne oczy. Pamiętam potężny prąd, który przepłynął przeze mnie natężeniem równym sile wodospadów, których w kraju nad Wisłą nie uświadczysz. Do końca życia gdzieś tam w mózgu będę mieć wyryte jej imię, nazwisko i adres.

We Wrocławiu. Nie do końca wtedy jeszcze wiedziałem, co to wszystko znaczy, a właściwie nie wiedziałem w ogóle, że ta siła, która mnie prawie na kolana powaliła i rzuciła niemal o podłogę w autokarze marki Autosan to największa sprawczość w znanym wszechświecie. Bo skąd niby wiedzieć to miałem? Lat posiadałem wtedy osiem i cały czas byłem święcie przekonany o tym, że najpiękniejszą kobietą na świecie jest moja mama i że nikt nigdy nie będzie w stanie zająć pocześniejszego niż ona miejsca w mięśniu pompującym rudo-czerwone życie w moje ciało. Myliłem się. O, jak bardzo się wtedy myliłem.

Pamiętam, jak po raz pierwszy pękło mi serce. Patetyczne to może stwierdzenie i wzniosłe, ale innego zastosować nie można, bo tak się wtedy człowiek czuje. Jakby ktoś tępym narzędziem rozłupywał na dwóch komorach i przedsionku zeszłoroczne orzechy i jak by mu to narzędzie przez niewprawne prowadzone ręce ześlizgnęło się po skorupie mózg na myśl przywodzącej i głębokim klinem wgryzło się w moją delikatność. Klęczałem na ulicy i wiedziałem, że deszcz, który spijałem z policzków łapiącymi spazmatycznie powietrze ustami nie może być tak słony. Że to niemożliwe żebym płakał, bo przecież ja nie płaczę z zasady. Ale wtedy na tamtym wąskim chodniku nauczyłem się płakać tak, że kobiety z narodu Izraelitów, które robią to zawodowo, nie miały przy mnie szans w zawodach na produkcję wody w przeliczeniu na litry. Nie miały ich, bo one udają, a ja byłem płaczem. Byłem smutkiem i bólem wcielonym.

Patrzyłem znowu w wielkie, piękne oczy i powoli docierała do mnie świadomość, że już nie będę widzieć ich codziennie, już nie będę trzymać tej mniejszej od mojej dłoni i czuć jak z pełnym zaufaniem zaciska się na moich palcach w poszukiwaniu bezpieczeństwa i pomocy w kroczeniu przez meandry świata, co nas otaczał i zbyt przyjaznym nam nie był. Słyszałem głos, który ze stanowczością więziennego klawisza powtarzał mi wyuczone słowa, że „zaczynam nowe 14 |

| styczeń 2013

życie.” I zdechłem tam na tym mokrym asfalcie na prawie cztery lata. Na szczęście, choć nieco dalej niż wtedy, znowu jesteś ze mną. Synku.

Pamiętam pierwszy film, w czasie którego zrozumiałem, że to, co łączy dwie osoby (i naprawdę niech mnie pocałują w wszyscy ci co twierdzą, że to koniecznie, bezwzględnie i bez wątpliwości muszą być osoby płci przeciwnych), może być silne tak jak nić pajęcza, co gdyby miała centymetr średnicy, to można by na niej podnieść Most Brookliński. Zrozumiałem też, że w takim uczuciu zawsze musi się tlić ta czerwono-żółta iskierka szaleństwa, która pozwala zapomnieć o świecie i być gdzieś poza wszystkim, co inni nazywają rzeczywistością. Widziałem, jak ta krucha blondynka rzuca się z nożyczkami na wielkiego faceta, który zmasakrował jej przedtem anielską (ale i zmęczoną brakiem takiego zapamiętania) twarz i walczy o to, by jej wybranek już nigdy nie czuł strachu przed czym- i kimkolwiek. Widziałem, jak ten wybranek właśnie wchodzi do gniazda ludzkich szerszeni i z krwią zimną, nie czując w sobie niczego oprócz pragnienia, żeby do swojej zmaltretowanej anielicy powrócić i by znowu móc zapewnić ją o tym, że strach nie istnieje, bo został nakarmiony sześcioma gramami ołowiu wyposażonymi w prędkość wylotową godną Człowieka Ze Stali. To film, wiem. Ale cały czas do filmu w naszym życiu dążymy. Nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy.

Pamiętam ciepły koc uczucia, którym okryto mnie później, kiedy wszystko, co czułem, to lutowe zimno wnikające w mój szpik boleścią, co nie pozwalała spokojnie zasnąć. Puszystą kołdrę, którą podsuwano mi za każdym razem, gdy gubiłem mapę swojego własnego ja. Podarłem ten koc i wyprułem to nieskazitelne pierze uczucia z kołdry darowanej przez kochającą mnie osobę. Zdradziłem ją i choć wszystko robiłem wtedy po części nieświadomie, czołgając się ku światłu, o którym wiedziałem, że jeszcze we mnie drzemie, to nie zmienia to faktu, iż można było mnie wtedy używać tylko do sprzątania dworcowych kibli.

Nie przeproszę za to nigdy w stopniu, który chciałbym osiągnąć. Choć mam nadzieję, że może kiedyś mi się to uda.

Nie będę pisać o Tobie, Mamo. Po co? Przecież wiesz.

Znowu dostrzegłem kolory, które chcieli mi zaaplikować pod powieki dzięki farmakologii. Nie zgodziłem się. Ubrałem wysłużone, wierne trampki własnych doświadczeń i wyszedłem choć trochę jeszcze poprawić świat i siebie przy okazji. Pogodziłem się z faktem, że nie będę już kochać. Jak bardzo się myliłem.

Miłość znajduje nas niezależnie od tego jak bardzo znaleźć jej nie chcemy. Przypływa. Jak list w butelce.

Szymon Andrzejewski

zugzwang (1)

SIWIEC Ojciec i syn Wydawałoby się, że niedaleko pada jabłko od jabłoni.

Ktoś, kto zna losy rodziny Gajczaków zapewne nigdy by tak nie powiedział. Ojciec Tadeusz był człowiekiem wybitnym. Jego syn – Wojciech – mógłby być prototypem przestępcy w powieści kryminalnej. A wszystko, co najlepsze (i co najgorsze też) spotkało ich w Bydgoszczy w latach trzydziestych i czterdziestych minionego wieku.

Tadeusz Gajczak pochodził z Galicji. Był związany z Krakowem, w którym ukończył gimnazjum i z Lwowem, w którym studiował. Właśnie w mieście urodzin Zbigniewa Herberta i Stanisława Lema najdłużej zagrzał miejsce. Przez wiele lat sprawował tam funkcję naczelnika warsztatów głównych kolei państwowych.

Do Bydgoszczy przybył w 1929 roku i od razu piastował ważne dyrektorskie stanowisko w fabryce Kabel Polski.

Stanisław Błażejewski, autor biogramu jemu poświęconemu, wskazywał nie tylko na jego zdolności kierownicze i świetne przygotowanie merytoryczne Gajczaka, ale też na wysoką kulturę osobistą. Dyrektor starał się docenić „zwykłych ludzi”, chętnie też udzielał im pomocy, co w warunkach szalejącego kryzysu było szczególnie istotne.

Pomimo wielu obowiązków służbowych i udziału w licznych organizacjach oraz towarzystwach regionalnych i ogólnopolskich prawie cały wolny czas poświęcał rodzinie. Z żoną Janiną wychowywał trzech synów: Wojciecha, Jerzego i Stefana. Jego związki z miastem nad Brdą trwały do 1937 roku. Wtedy też został prezesem zarządu Towarzystwa dla Eksportu Kabli i Przewodów z siedzibą w Warszawie, gdzie wraz z rodziną przeniósł się. Zmarł w stolicy w marcu 1939 roku.

Jego pierworodny syn, Wojciech, tak bardzo wrósł w ziemię bydgoską, że gdy tylko miasto nad Brdą zostało zdobyte przez Sowietów, natychmiast postanowił się do niego przenieść. Był luty 1945 roku, gdy Wojciech Gajczak rozpoczął karierę w Milicji Obywatelskiej na stanowisku: lekarz, choć nie posiadał jeszcze dyplomu lekarza medycyny. Miał w tamtym czasie zdane prawie wszystkie egzaminy, niemniej lata wojny i okupacji nie pozwoliły mu na dokończenie studiów. W liście do brata Jerzego pisał: „Szkoda, że nie mieszkasz w Bydgoszczy, miałbyś okazję do bardzo taniego leczenia, chociażby na koszt MO. Wszelkie leki najlepsze dla ciebie za darmo. Zastrzyki, opieka lekarska również za darmo. (…)

Jest masa lokali, kin, teatrów, czytelnie. Dzięki gazowi, wodzie, elektryczności życie o wiele łatwiejsze”.

Z oficjalnych pism i dokumentów, które z tamtego czasu przetrwały, wynika, że Gajczak junior dobrze wypełniał swoje obowiązki. Narzekał jednak na niskie

uposażenie. Możliwe, że właśnie zła sytuacja materialna pchnęła go na drogę nielegalnej działalności. W czerwcu 1945 roku, zapewne za cichą zgodą swoich przełożonych z lecznicy, wykonał pierwszy zabieg przerywania ciąży. W ciągu następnych kilku miesięcy wykonał takich nielegalnych zabiegów co najmniej kilkanaście.

W połowie września zgłosiły się do niego dwie kobiety: matka z córką. Córka w wieku osiemnastu lat była w 4 miesiącu ciąży. Matka twierdziła, że ciąża ta była wynikiem gwałtu dokonanego na nastolatce przez żołnierza radzieckiego. Gajczak zgodził się przeprowadzić zabieg aborcji, a następnie zainkasował honorarium w wysokości 5 tysięcy zł. Były to w tamtym czasie horrendalne pieniądze, gdyż oficjalne jego zarobki, były ponad sześciokrotnie mniejsze.

„Szkoda, że nie mieszkasz w Bydgoszczy, miałbyś okazję do bardzo taniego leczenia, chociażby na koszt MO. Wszelkie leki najlepsze dla ciebie za darmo. Zastrzyki, opieka lekarska również za darmo. (…) Jest masa lokali, kin, teatrów, czytelnie. Dzięki gazowi, wodzie, elektryczności życie o wiele łatwiejsze”.

Zabieg spędzenia płodu – jak kiedyś nazywano tę czynność – doprowadził do śmierci nieszczęsnej kobiety. Gajczak, gdy stanął przed wyborem ujawnienia prawdy bądź próby zatarcia swojego błędu, wybrał tę drugą ewentualność. Pociął skalpelem ciało zmarłej, a następnie wrzucił je do Brdy. Kilka dni później o córkę upomniała się matka. Gdy zdenerwowana postraszyła go prokuratorem, Gajczak podstępnie uśmiercił ją (wstrzyknął jej do krwi chloroform), postępując z jej ciałem analogicznie jak w przypadku córki. Mimo że został złapany i osadzony w areszcie, to później udało mu się zbiec i od tej pory jego los pozostał nieznany.

Jeszcze w latach siedemdziesiątych minionego wieku poszukiwano go listem gończym, a prowadzący sprawę mjr Wyłupek twierdził, że przestępca ukrywa się poza granicami PRL. I choć zbrodnia syna w jakimś sensie okryła hańbą całą rodzinę, to w żaden sposób nie była w stanie przekreślić osiągnięć ojca – również tych dokonanych dla naszego miasta.

Bartłomiej Siwiec styczeń 2013 |

| 15

kultura miejska Deskorolka tylko latem? Niekoniecznie. Obecność krytego skateparku w Myślęcinku, czynnego także zimą, i rosnąca popularność snowboardingu, to dowód na to, że Bydgoszczy nieobce jest deskowe szaleństwo. Łukasz Jędrzejczak

Jeżdżą na desce. Kulturalnie Coraz więcej bydgoskich nastolatków chwyta za skateboard i poświęca czas i energię na ćwiczenie efektownych tricków w skateparku, na murkach, poręczach czy schodach. Co ważne, skateboarding, także ten bydgoski, to coś więcej niż sport. – Wiele osób oprócz tego, że jeździ, realizuje się poprzez robienie grafik na deskorolki, zdjęć i filmów. W skateboardingu nie ma granic.

Każdy może znaleźć coś dla siebie – opowiada Marcin Myśliński ze skateshopu 4freaks, który organizuje większość imprez deskowych w Bydgoszczy. – Kultura ta łączy się z muzyką, grafiką, filmem oraz fotografią.

żynach, na kładce przerzuconej przez ul. Niziny. Miejsce było oświetlone. Chodziliśmy tam wieczorami albo w środku nocy, kiedy było ciepło, i jeździliśmy do rana. „Zajawka” skateboardem wśród bydgoskich hardcore-punkowców wygasła w połowie lat 90-tych.

Wsparcie jednak pozostało. Bydgoskie kapele gitarowe chętnie grały podczas zawodów deskorolkowych. Do historii przeszły koncerty 180 stopni, Schizmy, The Cuffs czy 666 Aniołów przy okazji toruńskich imprez Mentor Skateboarding Session w Toruniu. Dziś do tej dyscypliny nawiązują młodsze kapele, takie jak Matchbox.

Hardcore punk z deską pod pachą

Młodsi wolą rap

Duży wkład w popularyzację jazdy na deskorolce miała muzyka alternatywna. Na Zachodzie deska zapadła w pamięci dzięki teledyskom takich kapel jak Sonic Youth, Unsane, Deftones, Limp Bizkit czy OPM, które dzięki MTV mógł oglądać cały świat. Punkowcy stworzyli nawet osobny gatunek nazwany skate punkiem i inspirowany miłością do skateboardu.

Czy bydgoscy muzycy jeździli na skateboardach? – Do zjeżdżania na desce po ulicach wystarczyły takie plastikowe, które można było kupić w sklepach Centralnej Składnicy Harcerskiej. Dzięki temu trochę osób jeździło. Chłopaki ze Schizmy też próbowali – opowiada Piotr „Bolek” Boleski, dziś basista Upside Down, kiedyś zapalony skater. – Jeździliśmy na koncerty do Łodzi.

Była tam duża ekipa, wiele osób robiło tricki na wysokim poziomie. W Bydgoszczy sport ten był raczej ciekawostką.

Skateboard zdążył jednak odcisnąć swoje piętno wśród bydgoskich muzyków. Jedną z kapel „skate’owych” była hardcore-punkowa formacja Po Goleniu.

Grał w niej m.in. bydgoski trębacz, Wojtek Jachna oraz basista reggae’owego Dubska, Artur „Mały” Małecki.

Ważną postacią w Pogoleniu był wokalista, Damian „Mrówa” Wełnowski, jeden z pionierów bydgoskiej deskorolki. – Mrówa był pasjonatem żywego, dynamicznego spędzania wolnego czasu. Tak długo nad tym pracował, że pod koniec szkoły średniej, czyli gdzieś na początku lat 90-tych, był w stanie kupić sobie zawodową deskę. Dotarła do niego aż zza oceanu. – opowiada Piotr. – Jeździliśmy razem. Szukaliśmy fragmentów chodników, gdzie był świeży asfalt i takich, gdzie było mniej więcej równo. Mieliśmy swoją miejscówkę na Wy-

Inaczej swoje początki wspomina młodsze pokolenie skaterów. – Kiedyś skateboarding był mocno związany z punk rockiem. Kiedy zacząłem jeździć jakieś dziesięć lat temu, to muzyką, która towarzyszyła desce, był rap. Chłopaki nosili szerokie spodnie – opowiada Marcin Myśliński.

Mimo iż punk wśród skaterów znów stał się modny, to rap nie przestał być inspiracją. Przykładem mogą być hip hopowcy związani z bydgoskim studiem nagraniowym Buy-a-Bongo, którzy pod koniec listopada ub.r. zorganizowali w Estrada Stage Bar koncert, połączony ze zbiórką pieniędzy na rzecz budowy w centrum miasta tzw. „skateplazy” – miejsca, w którym fani sportów ekstremalnych z całego miasta mogliby się spotykać i ćwiczyć.

16 |

| styczeń 2013

Pokaż mi czego słuchasz, a powiem ci jak jeździsz na desce Sport ten to nie tylko inspiracja dla muzyki i imprez.

Muzyka i towarzysząca jej estetyka mają często wpływ na to, jak kto jeździ. – Można mówić o dwóch stylach.

Okładka kaset y demo bydgoskiej kapeli Po Goleniu.

Fot. Piotr Boleski

kultura miejska Pierwszy to styl na tak zwanego „panczura”, charakteryzujący się bardzo szybką jazdą, wysokimi skokami, robieniem tricków na dużych poręczach i dużych przeszkodach. Wszystko jest naprawdę hardcore’owe – opowiada Marcin. – Drugi styl jest bardziej „na rap”, bardziej techniczny, z dużą ilością trudnych tricków, flipów, kickflipów. Jazda jest trochę wolniejsza. W Bydgoszczy dominuje jazda bardziej „punkowa”. Nie ma to jednak ścisłego związku z tym, jakiej muzyki słucha skater. Wszystko się wymieszało, a subkultury są obecnie bardzo otwarte. W modzie, w muzyce, jak i w stylu jazdy – podkreśla Myśliński.

Deskorolka przed kamerą Oprócz muzyki w skateboardingu, także tym nad Brdą, ważną jego częścią jest film i fotografia. Każdy, kto ma w domu kablówkę, wie co to Extreme Channel, gdzie wyświetlane są widowiskowe filmy poświęcone sportom ekstremalnym – także deskorolce i snowboardowi. W Internecie znaleźć można strony popularnych czasopism branżowych, takich jak „SkateBoarder”, czy „Thrasher Magazine”, pełne rewelacyjnych zdjęć pokazujących deskorolkowców w akcji.

Jednym z bydgoskich skaterów, który poświęcił się filmowaniu i fotografowaniu deskowych szaleństw, jest pochodzący z Fordonu Łukasz „Sowa” Sowiński. – Zacząłem jeździć jakieś 9 lat temu. Filmowanie i robienie zdjęć pojawiło się dwa lata później. Inspiracją były filmy deskowe z USA. Wtedy w Bydgoszczy nikt nie zajmował się czymś takim – podkreśla 27-latek. – Miałem szczęście, bo moja mama kupiła kamerę, którą zacząłem od niej pożyczać. Nagrywałem, potem nauczyłem się montować. Okazało się, że to, co robię, podoba się chłopakom.

Prawdziwy przełom w karierze Łukasza miał dopiero nastąpić. – Ważne było kupno obiektywu „rybie oko” (obiektyw o bardzo szerokim kącie, rzędu 180°-220° – przyp. autora). Wtedy w Polsce taki sprzęt był niedostępny, więc musiałem go sprowadzić z zagranicy – wspomina Łukasz. – Okazało się, że obiektyw dostępny był tylko w USA. Uzbierałem pieniądze, jakieś 1300 zł i zamówiłem go. Trochę się bałem, że nie dojdzie, ale na szczęście się udało. Dzięki niemu filmy były o wiele fajniejsze. Zaczęły pojawiać się w Internecie i tak to trwa do dziś.

Bydgoski skater i fotograf ma ręce pełne roboty. Jak na razie, nie ma w mieście nikogo, kto robiłby wideo deskorolkowe na takim poziomie jak on. – Trochę mnie to martwi. Przez to, że trudnię się kręceniem filmów nie tylko deskowych, to często nie mam czasu nagrywać kolegów podczas jazdy – dodaje Łukasz. Łukasz ma na koncie wiele relacji wideo z imprez deskowych w mieście, takich jak jesienno-zimowe jamy deskorolkowe w skateparku w Myślęcinku czy letnie imprezy – Sk8 Boat Jam i 4freaks Skim Jam. Łukasz przygotowuje również pełnometrażowy film. – Materiał leży na dysku, nie jest do końca zmontowany. Ciężko mi się zebrać do tego projektu – śmieje się. – Planuję to wy-

dać, ale już pod zupełnie inną nazwą i z nieco innym montażem. Film jest na tyle ciekawy, że warto go wypuścić.

Deskorolkowe akrobacje to jednak nie wszystko, co filmuje Łukasz. W Internecie można obejrzeć jego teledysk do utworu Dźwięki BDG z solowej płyty Oera – rapera i producenta, członka bydgoskiego zespołu B.O.K.

Zima zła. Nie dla fanów deski Mimo że zimowe miesiące trochę przystopowały działania bydgoskich skaterów, to ci, którym nie przeszkadzają niskie temperatury, cały czas trenują w skateparku. Niedawno ruszył stok narciarski, gdzie coraz więcej miejsca przeznaczonego jest dla snowboardzistów. – Zbieramy fundusze na jego rozbudowę. Stok w tym roku jest szerszy, dzięki czemu snowboardziści dostali dodatkowe 10 metrów. Są też przeszkody, takie jak hopki z ziemi, czy rurki – opowiada Marcin z 4freaks.

Zanim przyjdzie wiosna (a na to musimy jeszcze niestety poczekać), warto się tam wybrać, by pooglądać efektowne akrobacje bydgoskich snowboardzistów. Jednak kiedy zniknie śnieg i zrobi się cieplej, na pewno na placach w centrum miasta, na betonowych parkingach obok hipermarketów oraz na schodach i murkach znów zobaczymy skaterów „duszących” efektowne tricki.

S k 8 B o a t J a m n a b a r c e n i e d a l e k o R y b i e g o R y n k u , m a j 2 011.

Fot. Łukasz Sowiński

Miejscem prac y Łukasza Sowińskiego jest często skatepark w Myślęcinku. Fot. Łukasz Sowiński

styczeń 2013 |

| 17

fmeul zi ey tkoan

Kaźmierski Spoza układu (1) 20 PlusCamerimage Festival za nami i można wysnuć kilka refleksji. Nie mam kronikarskiego obowiązku dokonywać rzetelnego podsumowania, zatem będzie parę uwag ogólnej natury. Trochę już przyzwyczailiśmy się do tej imprezy w Bydgoszczy. Gdy kiedyś festiwal odbywał się w Toruniu, później w Łodzi, doniesienia festiwalowe były tak sensacyjne, że trudno było uwierzyć, że to wszystko dzieje się zaledwie kilkadziesiąt czy kilkaset kilometrów, w przypadku Łodzi, od nas. W ogóle ten festiwal na tle innych polskich imprez, jeszcze kilka lat temu, jawił się jako wydarzenie nie do końca realne. Byłem na dwóch czy trzech edycjach toruńskich i minąć się na holu UMK z Jeremym Ironsem było dość mocnym przeżyciem. A dziś? Narzekamy, bo Keanu Reeves już był, Schumacher jest co roku, Lynch też już był, a Gus van Sant, „no, niszowy trochę jest”.

Nie. Tak nie powinniśmy myśleć. Kraj się zmienia, wyrosły inne bardzo dobre imprezy, ale jednak jeśli chodzi o film to nadal PlusCamerimage pozostaje numerem pierwszym. To, co dzieje się w programach informacyjnych przez festiwalowy tydzień bardzo dobrze wpływa na kulejący wizerunek Bydgoszczy. Dobro marki festiwalu spływa na miasto. Twórca Blue Velvet prowadzi pociąg z PESY? Tak. Proszę bardzo. W Bydgoszczy. Wiadomo, dla hotelarzy, restauratorów czas festiwalowy to złote żniwa. Ba! Podczas tegorocznej edycji powstał naprzeciwko Opery Nova klub Landschaft zwei+, ze świetnym wystrojem, fajną atmosferą, którą wiadomo – tworzą ludzie. To jest ożywcze. Bydgoszczanie zagłosowali nogami. W poniedziałek, czyli trzeciego dnia PlusCamerimage nie było już kart wstępu na seanse w Operze Nova, zostały wykupione. Przy próbie zdobycia biletów do sal Multikina, np. w przypadku filmu Moonrise Kingdom, też trzeba było odejść z kwitkiem. Musimy tylko pomyśleć, jak spowodować, by festiwal mocniej rozlał się w kalendarzu, związał z miastem. By pod tą marką częściej działo się coś w Bydgoszczy. To zadanie dla twórców festiwalu, lokalnych środowisk i urzędników. Zatem, bądźmy świadomi, ile na ten festiwal wydajemy z miejskiej kasy i starajmy się uzyskać maksymalne korzyści. To uwagi ogólne, a co z filmami? Mam wrażenie, że tym razem nie zachwyciły filmy zagraniczne. Nic nie rzuciło na kolana, a było co najwyżej „w miarę dobre”. Choć jeden film, laureat srebrnej żaby, Holy Motors Leosa Caraxa zasługuje na uwagę. To nieco archaiczne kino surrealistyczne, sfotografowane jak zwykły film. Opowiada o człowieku, który limuzyną objeżdża różne punkty w mieście wcielając się w przedziwne postaci: ojca dorastającej 18 |

| styczeń 2013

córki, straszliwego trola-skrzata, babcię-żebraczkę, umierającego bogacza czy wojownika oplecionego czujnikami na nowoczesnym planie filmowym greenscreen przenoszonego jednocześnie w rzeczywistość wirtualną. Film w kinie stawiał opór, nieco męczył, ale zafrapował najbardziej z całej festiwalowej oferty.

Szczególnie dowcipnym zakończeniem, ale wydźwięk pozostaje jak najbardziej poważny. Co przedziwnego zrobić w życiu, które jest tak krótkie, by je lepiej poczuć, rozepchać się w nim łokciami, zintensyfikować przeżycia, namnożyć ich na tyle by przez mnogość doznań, bodźców zbliżyć się do namiastki nieśmiertelności, nie godzić się na przemijanie? Obraz Caraxa to dzieło w miarę otwarte, zatem pewnie odczytań będzie tyle, ilu widzów, gdyż inna ścieżka interpretacji może nas wieść przez mroczny las kryzysu tożsamości.

Druga budująca sprawa – kino polskie. Wreszcie, czy może: znów, po kilkunastoletniej przerwie, pojawił się wyraźny głos. Polskie kino ma charakter, ma historie, świetnych młodych aktorów, nie wspominając o operatorach. Z całą odpowiedzialnością można polecić: Obławę, Pokłosie, Jesteś Bogiem, Supermarket, Zabić bobra, Yumę. A przecież w nie było w tym roku filmu Smarzowskiego! Jest zatem naprawdę nieźle – i z festiwalem, i z kinem polskim.

Co przedziwnego zrobić w życiu, które jest tak krótkie, by je lepiej poczuć, rozepchać się w nim łokciami, zintensyfikować przeżycia, namnożyć ich na tyle, by przez mnogość doznań, bodźców zbliżyć się do namiastki nieśmiertelności, nie godzić się na przemijanie?

Nie kończymy jeszcze z kinem, choć teraz kilka słów o nowej płycie Artura Maćkowiaka Take Away. Już od pierwszej kompozycji uderza narracyjność i ilustracyjność tych kompozycji. Ma Artur do tego talent i powinien solowo iść właśnie w tym kierunku. Zresztą filmowcy już to docenili i mu zaufali – zrobił muzykę do m.in. Kaskady Darka Gackowskiego, Tu było kino i Homestay Krzysztofa Nowickiego. Tego materiału słucha się naprawdę dobrze, nagrano to bez pośpiechu, bez zadęcia, bez dorabiania koncepcji. Filmowcy powinni częściej sięgać po talent Artura. Ciekawie wypadła też melorecytująca Danka Milewska. Kolejna dobra bydgoska płyta.

muzyka

Podobnie jest w przypadku nowego albumu 3moonboys. Przepraszam, że zaczynam od okładki, ale każdy kto ją zobaczy, stwierdzi, że warto od niej rozpocząć.

Muzyka księżycowych dość wyraźnie się ostatnio zmieniła. Nie ma już miejsca na zawodzenie do nomen omen księżyca. Kompozycje swą zwarte. Panuje surowsza atmosfera. Pojawiła się większa doza syntezatorowej elektroniki. Jest zdecydowanie dynamiczniej i mocniej.

Chłopacy mają swój charakter pisma, dlatego nie będę silić się na porównania do jakiejkolwiek formacji. Są też emocje. Tryskają najbardziej w utworze Lamer. Płyta ma tylko 33 minuty i bardzo dobrze – percepcja odbiorców skurczyła się z czasem od wymiaru longplaya do epki.

Mocna pozycja w dorobku, lepsza od poprzedniej, a to jest bardzo istotne.

Ten trik z trójkątem…

A co tam zagranicą? Sporo się dzieje, ale chciałbym zwrócić uwagę zwłaszcza na przedziwne przedsięwzięcia Madliba czyli Otisa Jacksona juniora, człowieka który pewnie już gubi się w swoich pseudonimach i wcieleniach. To producent i muzyk, który ma świra na punkcie chorych podkładów hip-hopwych, jazzu, reagge, wczesnego disco, funku i wielu innych brzmień. Stwierdził, że wyda zestaw 12 płyt. Jedna płyta na miesiąc. I tak zrobił. Niektóre albumy to produkcje, inne to sety z ciekawą selekcją. Wszystko razem nazwał Medicine Show.

The Brick. Cały zestaw się nie broni, ale jest kilka perełek: album nr 3 czyli Afryka wg Madliba, album nr 4 to podróż przez zadymiony świat reggae, album nr 7 i 8: poruszamy się jazzowym wehikułem czasu i najlepszy album nr 10, gdzie Madlib uchwycił moment przeradzania się funku w disco. Gorąco polecam.

Skupiłem się zwłaszcza na kinie i muzyce. Gdy ktoś sięgnie po rekomendowane powyżej albumy, na pewno umili sobie mroźne styczniowe wieczory. Nie zapominamy też o dobrych filmach i doceńmy to, że mamy wreszcie w Bydgoszczy kino studyjne, a w nim obrazy, których nigdy nie zobaczymy w cuchnących prażoną kukurydzą przybytkach. No, chyba, że podczas pokazów specjalnych w ramach kolejnej edycji Festiwalu PlusCamerimage.

12 grudnia światło dziennie ujrzała najnowsza płyta bydgoskiego składu 3moonboys zatytułowana Skakankan. Muszę przyznać, że mam problem z tą płytą.

Pal licho fakt, że to nie do końca moja muza jest. Nie o to chodzi. Sęk w tym, że ta płyta jest tak bardzo różnorodna, że nie potrafię jednoznacznie stwierdzić, czy mi się podoba, czy nie. Na pewno jest to płyta dobra, przemyślana i znakomicie brzmiąca. I jeszcze fantastycznie wydana jest! Bardzo oryginalna forma i ciekawa treść – niby banał, ale się sprawdza. Nie zmienia to jednak faktu, że po kilkunastokrotnym przesłuchaniu ja wciąż mam z nią problem. I wcale nie chodzi o to, że nie wiem jak mam ją ustawić na półce z płytami (może dlatego, że nie mam płyt na żadnej półce?). Żeby sobie nieco ułatwić sytuację przytoczę słowa samego zespołu, że Skakankan to tak naprawdę trzy płyty w jednej. Zdziwiło mnie to początkowo, kiedy po wzięciu jej do ręki odkryłem, że jest tam tylko 9 numerów. Wystarczyło jednak włożyć ją do odtwarzacza, by szybko przekonać się, że rzeczywiście coś w tym jest. Gdyby więc dalej iść tym tropem, to ciśnie mi się na palce stwierdzenie, że do mnie wobec tego trafia druga i trzecia płyta (na tej płycie), bo pierwsza mnie jakoś nie przekonuje. Tym bardziej nie rozumiem, czemu chłopaki zdecydowali się, żeby singlowym kawałkiem został dość zachowawczy numer A knee, a nie na przykład wyrywający z butów Baptist. Ale – tak jak wspominałem – to nie moja muza, a ich, więc mieli do tego prawo. Swoją drogą bardzo ciekawy remix tegoż singla popełnił inny bydgoski duet Chmara/Winter, ale ja nie o tym. Ja o Skakankan miałem. Na pewno warto tę płytę kupić i – za przeproszeniem – męczyć. Z każdym kolejnym przesłuchaniem staje się coraz lepsza. W tej muzyce naprawdę dzieje się tyle, że nie ma szans na ogarnięcie całości, na wychwycenie wszystkich smaczków przy pierwszym, drugim, siódmy przesłuchaniu. Warto jednak odkrywać to wszystko powoli, w swoim tempie, smakować te odkrycia i cieszyć się z nich. Ja tak robię od miesiąca i jeszcze mi się nie znudziło. Wam również nie powinno…

Tomasz Kaźmierski

Kuba Ignasiak

Nie ma już miejsca na zawodzenie do nomen omen księżyca. Kompozycje swą zwarte. Panuje surowsza atmosfera. Pojawiła się większa doza syntezatorowej elektroniki.

Jest zdecydowanie dynamiczniej i mocniej.

styczeń 2013 |

| 19

kronika

o d n o t owa n o 28.09

Otwarcie Farbiarni (miejsce: Pracownia Fotografii Artystycznej Farbiarnia).

Była zrujnowana, a teraz działa. Dokładniej: działać dopiero zaczyna. Na razie jest przestrzeń, bardzo oryginalna, bardzo ładna i bardzo przyjazna (czego więcej chcieć od przestrzeni artystycznej? może jeszcze tylko, by była zaludniona i to gęsto!). Na ścianach na razie wiszą zdjęcia z pleneru, co będzie wisiało później – nie wiadomo. Wiadomo, że coś wisieć może. Ta potencjalność to jest już dużo. Ta potencjalność to jest w istocie wszystko. No, prawie wszystko – bo są jeszcze ludzie. Spory tłumek. I ten spory tłumek niech będzie dobrą wróżbą dla tego miejsca. (mt)

28.09

Krzysztof Gruse, zbiór otwarty, wybór prac z lat 1986-2012 (miejsce: Galeria Miejska bwa). Brawura Grusego niepozorna jest, to brawura skromności. Niepozorny i skromny jest obraz świata, jaki się z prac tu zebranych wyłania albo: świat, jaki przez nie, przez te prace, widać, bo i tę cechę mają prace Grusego, że przez nie świat widać i to widać w zaskakującej ostrości – nie zdarza się to zawsze, nie zdarza się to często, zdarza się to rzadko i taką rzadkość na wystawie widzieliśmy.

Może dlatego ten świat tak ostro widać, że tak często miniaturowa ta sztuka. A nie dość, że miniaturowa, to jeszcze głównie zainteresowana poboczem świata (często są to pobocza metaforyczna, jak w przypadku obrazów zrobionych z wewnętrznych stron okładek książek – kiedy indziej zajrzelibyśmy książce pod okładkę?!).

Nie ma w tym żadnej sprzeczności: gdy pokazują nam świat miniaturowy, a do tego jeszcze tego świata pobocza, wtedy patrzymy uważniej i wzrok wytężamy o wiele mocniej niż przed czterdziestocalowym telewizorem, który pokazuje nam

20 |

| styczeń 2013

zbliżenie na centrum świata. (Ach i jeszcze to – na wernisażu z obrazów Grusego grali jak z partytury Mazoll i Janicki – mocno, pomysłowo, gra jeszcze wyostrzała kontury widzianego świata). (mt)

18.10

Jamal – koncert (miejsce: Estrada Stagebar).

Generalnie nie uwzględniłbym tego koncertu w tak zacnym podsumowaniu, gdyby nie jedno małe „ale” – ci goście są naprawdę niesamowicie koncertowym składem. Przyznam, że nigdy nie przepadałem za ich muzyką – ot takie reggae z elementami hip hopu dla nastolatków.

I pewnie nawet przez myśl by mi nie przeszło, żeby wybrać się na ich koncert, gdyby nie fakt, że zostałem nań zaproszony. A że mam w życiu taką osobistą zasadę, żeby w miarę możliwości zobaczyć, usłyszeć, przeżyć jak najwięcej, to żal było z zaproszenia nie skorzystać. I bardzo dobrze, bo Miodu i spółka – mówiąc młodzieżowo – pozamiatali! Dość powiedzieć, że na scenie stało chyba z siedmiu, doskonale zgranych muzyków, którzy zrobili prawdziwe show dosłownie porywając publiczność do wspólnej zabawy. Naprawdę znakomity koncert, który sprawił, że z zupełnie innej perspektywy spojrzałem na Jamala.

I stąd właśnie miejsce w tej rozpisce – w pełni zasłużone. (kig)

K

20.10

Lao Che – koncert (miejsce: Estrada Stagebar, organizator: Rebel Music BDG).

Akurat ten koncert wszedł do naszego zestawienia niejako z klucza. Powiem więcej – koncerty Lao Che w moim przypadku wchodzą do tego typu zestawień zaocznie, z góry i w ogóle bezapelacyjnie. Pomijam już fakt, ze Lao Che otwiera moje koncertowe Top 5 polskich składów.

Pal licho, co ja tam sobie o nich myślę.

To jest zwyczajnie genialny skład dający genialne koncerty – za każdym razem inne. Naprawdę. Widziałem ich na scenie chyba z szósty raz, za każdym razem w innych okolicznościach i zawsze rzucali mnie na kolana. Tym razem przyjechali do Bydgoszczy na pierwszy koncert trasy promującej ich najnowszy krążek Soundtrack. Już sama płyta jest niesamowita, ale ja nie o tym… Chciałem napisać o niezwykłej charyzmie Spiętego i o tym jak znakomicie cały skład czuje się na scenie, co za każdym razem docenia publiczność bawiąca się co sił w nogach i gardłach praktycznie od pierwszego do ostatniego numeru setu. A trzeba mieć zdrowie, żeby się tak bawić, bo muzyka to niezwykle energiczna, a każdy koncert Lao Che trwa przynajmniej dwie godziny. Tak było i tym razem, i kto wie, czy dla mnie nie były to najlepsze koncertowe dwie godziny

siążka Dariusza Tomasza Lebiody jest książką podróżną.

W tym oczywiście znaczeniu, że opisuje podróż (czy może dokładniej: podróże, bo choć destynacja była ta sama, to wycieczek wiele) transatlantycką z całym bogactwem doznań, jakie wywołuje Ameryka. Ale i w tym znaczeniu, że każda podróż w przestrzeni jest podróżą w czasie, jest podróżą – mówiąc wprost – w głąb siebie, zachętą do refleksji nad sobą. Widać to w wielu wierszach, które za punkt wyjścia mają amerykański krajobraz, jakiś szczegół amerykańskiej powszedniości, ale mówią o samym autorze. Mówią więcej niż było zamierzone, więcej niż poezja konfesyjna. (mt) Dariusz Tomasz Lebioda, Bulwar Singera

kronika P

oezja etyczna, choć w subtelny sposób. Poezja poważna, chociaż zabarwiona ironią. Poezja ducha, ale przecież tak często – nie tylko dla kontrastu, ale i pewnie dla ważniejszych dużo powodów – wykorzystująca cielesne motywy.

Poezja nadzwyczaj szczera, ale przecież korzystająca z retoryczno-poetycznego instrumentarium chwytów. Poezja religijna i podniosła, ale przecież tak często przywiązana do naszej ziemskiej widzialności. Czy trzeba dopisywać, że to poezja pełna sprzeczności? (mt) Małgorzata Mówińska-Zyśk, Dopóki

w tym roku. Cudowny koncert, pełen prawdziwych emocji wdzierających się do głowy uszami, by w końcu ulokować się w sercu. I co niesamowite – publika bawi się i śpiewa ze Spiętym nie tylko te starsze, dobrze znane kawałki, ale i numery, które mają zaledwie kilkanaście dni. Tak – potęga muzyki, potęga tekstów. Lao Che rządzi!!! A jeśli ktoś ma inne zdanie – chętnie podejmę polemikę. Jeżeli wciąż nie wiecie, o czym piszę, bo nigdy nie widzieliście ich na żywo posłuchajcie mojej rady i w ciemno bukujcie bilety na najbliższy koncert – zwrócę Wam kasę, jeśli po występie stwierdzicie, że było słabo… (kig)

26.10

Karbido – koncert w ramach obchodów John Cage Year 2012 (miejsce: Mózg, organizator: Stowarzyszenie Artystyczne MÓZG). Koncert zatytułowany był Table Around Cage i nic w tym dziwnego, skoro panowie zagrali muzykę inspirowaną twórczością Johna Cage’a właśnie na swoim ulubionym instrumencie, czyli… stole! Kto nie bardzo to rozumie – wyjaśniam: Karbido nie jest typowym zespołem muzycznym; to raczej eksperymentalna grupa muzyczna, która znudzona konwencjonalną muzyką zbudowała sobie jeden z najbardziej oryginalnych instrumentów jakie widziałem – stół wydający całą masę przepięknych dźwięków.

Nie będę się tu rozwodził nad wszystkimi możliwościami tegoż stołu (bo miejsca mało), wystarczy, jeśli w internetowej wyszukiwarce wpiszecie sobie „Karbido + stolik” i z pewnością dotrzecie do istoty sprawy. Ja miałem tu pisać o koncercie,

więc piszę… Na początku warto wspomnieć, że znów słowo „koncert” nie jest tu najbardziej odpowiednie. Powinienem raczej użyć terminu „performance” bo chyba właśnie tym był ów występ. Czwórka gości ubranych na czarno biega wokół stolika, stuka i puka w jego blat, rzuca nań najróżniejsze przedmioty, energicznie pisze i rysuje, skacze, tupie, klaszcze…

Tego wszystkiego mogliśmy doświadczyć 26 października w Mózgu i, co ciekawe, wszystkie te aktywności przekładały się na muzykę. Mniej lub bardziej zrozumiałą, ale jednak muzykę. I za to chwała wrocławskiej grupie, że potrafią w tak oryginalny sposób przekazywać emocje, dźwięki i najróżniejsze stany świadomości. Wszak serce publiki zdobywa się robiąc coś, czego inni nie robią i dzieląc się tym ze słuchaczami. Oni są w tym znakomici. Nie wierzycie – sprawdźcie ich płyty… (kig)

3.11

STOMP – koncert (miejsce: Opera Nova, organizator: Makroconcert Polska). Ten koncert musiał znaleźć się w tym zestawieniu bo to, co robią członkowie brytyjskiej formacji STOMP przekracza granice wyobraźni.

Oczywiście wyobraźni widza, bo muzykom z pewnością jej nie brakuje. Oni muzykę słyszą i widzą dosłownie wszędzie, w każdym przedmiocie, ruchu. Każdy ich koncert (jak sądzę, bo widziałem dwa w kilkuletnim odstępie) zaczyna się tak samo – na scenę wchodzi gość z miotłą i zaczyna zamiatać. Po kilku sekundach rytmiczne ruchy zamieniają się w muzykę. Po chwili na tejże scenie pojawiają się

kolejni ludzie z miotłami i razem tworzą przecudowne dźwięki. „Fajnie, ale ja już to widziałem” – pomyślałem w dziesiątej minucie koncertu. Kolejne minuty pokazały, jak bardzo się myliłem. Otóż ta ekipa robi rzeczy niesamowite. Jak wspominałem grają na wszystkim, co wpadnie im w ręce – na workach foliowych, wiadrach, puszkach, zapałkach, gumowych wężach, rurach, zapalniczkach… Długo by wymieniać. Mam wrażenie, że dla nich każdy przedmiot codziennego użytku wydaje piękny dźwięk, ale jeśli przedmioty te odpowiednio przygotować i zmultiplikować, to wyjdzie z tego osobliwa, „śmieciowa” symfonia. Ale sama muzyka, to nie wszystko, bowiem STOMP robią przede wszystkim SHOW! Wyobraźcie sobie osiem osób na scenie, które przez dobre pięć minut nieustannie rzucają sobie jakieś 10-12 puszek po farbie, czego efektem jest ich ciągłe szybowanie pod sufitem. I to bez żadnej – za przeproszeniem – skuchy! I tak ze wszystkim. Gramy na plastikowych beczkach, felgach i dekielkach? Nie ma problemu, ale zróbmy to niekonwencjonalnie – wertykalnie, wisząc na linach kilka metrów nad sceną! Gramy na koszach z supermarketu? Pewnie, ale zróbmy to inaczej, na przykład weźmy cztery kosze więcej niż jest nas i sprawmy, żeby te wszystkie wózki bezustannie wirowały po całej scenie, wędrując z rąk do rąk.

I tak przez półtorej godziny – nieustanna „jazda bez trzymanki”! A do tego wszystkiego każdy „numer” okraszony jest serią gagów, z których publiczność zaśmiewa się do rozpuku. Tak, to pewne – STOMP są mistrzami w tym co robią i udowadniają to za każdym razem. Jeśli ktoś jeszcze nie widział ich na żywo koniecznie powinien to nadrobić. Okazja na z pewnością prędzej czy później się nadarzy. (kig)

12.11

Międzynarodowe Sympozjum Wiersza (organizator: Związek Literatów Polskich,Bydgoszcz; miejsce: Galeria Wspólna MCK). Poezja to jest zaskakujący dziwoląg. Trwa, jakoś wciąż trwa, jakoś wciąż bywa dla ludzi sprawą ambicji, a nawet – sposobem na życie. styczeń 2013 |

| 21

kronika O

d takiej metaforycznej jazdy w kółko aż kręci się w głowie. Bydgoszcz jako rondo? Skrzyżowanie o ruchu obłędnie okrężnym? O samoregulującej się przepustowości?

Czego są to metafory? Poezji? Bydgoszczy? Życia po prostu?

Niełatwo rozstrzygać. W każdym razie w swoim kolejnym wyborze wierszy Wojciech Banach skupia się na swoim miejscu na świecie i z melancholią, która wie, że własne miejsce kochać trzeba, ale kochać je ciężko, zdaje relację ze swojego bydgoskiego życia. (mt) Wojciech Banach, Rondo Bydgoszcz

Niepojęte. Generuje najrozmaitsze zdarzenia. Choćby i takie, jak to sympozjum.

Nie mam pojęcia, gdzie umieszczać jego uczestników/bohaterów, szczególnie gości zagranicznych. Jest Zhao Zhifang poetką dużej miary, czy jedną z kilkuset tysięcy (za mało? kilku milionów? nie potrafię wyczuć nawet tej skali) szeregowych członków Chińskiego Stowarzyszenia Pisarzy? Czy Lam Quang My to jakiś wietnamski gigant poezji jest, czy zwykły grafoman? Skąd to mamy wiedzieć? Pomiędzy naszymi językami, kulturami i poetyckimi wrażliwościami są otchłanie nie do zasypania. Niezależnie od wszelkich rozważań o poetyckich hierarchiach, o pozycji poszczególnych poetów i ich twórczości na rozmaitych poetyckich mapach spotkanie było ciekawe. Dlaczego? A to dzięki zgrabnej formule – nie chodziło bowiem o zwykłe czytanie wierszy, ale o podzielenie się doświadczeniem, jakie u podstaw danego wiersza legło. Poezja może być czasem nieciekawa, ale człowiek pozostaje ciekawy. Aż żal, że tej ciekawości ludzkich historii nie mogło zaspokoić więcej osób, skoro sympozjum odbyło się o oryginalnej dość porze: poniedziałek w samo południe. (mt)

Piotra Biskupskiego, Jacka Pelca, Marcina Jahra, Rafała Gorzyckiego, Qby Janickiego, Waldemara Franczyka i Jacka Buhla.

I wszyscy oni byli znakomici, ale przecież nie oni jedni! O ile bowiem stricte perkusyjny był występ pierwszego dnia dwóch pierwszych panów z powyższej listy (oni co prawda grali z towarzyszeniem Big Bandu Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, ale to na nich spoczywał blask jupiterów) o tyle w dniach i składach następnych proporcje były nieco bardziej wyważone. Pelc i Biskupski zagrali nieźle, ale mnie ich występ znudził. Na szczęście nie na tyle, żeby odpuścić sobie kolejne koncerty odbywające się w ramach Drums Fuzji. Drugiego dnia festiwalu na scenie najpierw pojawiło się trio Marcin Jahr / Bernard Maseli / Tomasz Grabowy a po nich formacja TEUTA czyli bracia Steczkowscy, którym towarzyszył Waldemar Franczyk. Dwa znakomite i jakże różne koncerty. Trio Marcina Jahra zagrało nieco bardziej klasycznie, jazzowo, choć nie stronili od zabawy dość niekonwencjonalnymi instrumentami, jak berimbau czy kalimba, czym z pewnością zaskoczyli niejednego słuchacza. Do tego panowie Jahr i Maseli okazali się nader sprawnymi

19-21.11

D

Drums Fuzje 2012 – festiwal (miejsce/organizator: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy). Tegoroczne Drums Fuzje były dosłownie przepyszne.

Zasada od zawsze ta sama – prezentacja bydgoskich perkusistów, których przecież nie brakuje. Tak było i tym razem. Przez trzy festiwalowe dni zobaczyliśmy popisy: 22 |

| styczeń 2013

konferansjerami, których – ku uciesze publiczności – wołami trzeba było ściągać ze sceny. Świetny koncert i znakomita zabawa – czy trzeba czegoś więcej? Po nich na scenie pojawili się członkowie projektu TEUTA i zagrali przecudowny (moim zdaniem najlepszy podczas tej edycji festiwalu) koncert pełen folkowych zagrywek wspomaganych ciężkim bitem z niezwykle rozbudowanego zestawu perkusyjnego Franczyka i bardzo zaskakującymi dźwiękami całego zestawu fletów i efektów elektronicznych Marcina Steczkowskiego. Naprawdę ciężko w kilku słowach opisać energię towarzyszącą temu występowi. Było magicznie!

Trzeci dzień był zdecydowanie bardziej eksperymentalny, co wcale nie znaczy, że gorszy. Na dobry początek wieczoru na scenie pojawił się duet Rafał Gorzycki / Kamil Pater, który zaprezentował swoją wersję „Polskich melodii”. Nie było jednak cepelii – przeciwnie – panowie w niezwykle subtelny sposób interpretowali rodzime melodie czarując dźwiękami publiczność zebraną w MCK. Słyszałem dość mieszane opinie na temat tego koncertu – nieważne, mnie tam się podobało. A potem przyszedł czas na zmianę, czyli trio Qba Janicki / Wojtek Mazolewski / Joanna Duda. No, tu działo się dużo. Dość powiedzieć, że cała trójka bawiła się na scenie równie dobrze jak publiczność, walcząc ze sobą nie tylko na cudowne, głównie improwizowane dźwięki, ale i zabawne ruchy, gagi, zgrywy.

Znakomity koncert, po którym zwyczajnie MUSIELI bisować – nie mieli wyjścia. Drums Fuzje 2012 zakończył występ Pana Jabu (Jahna / Buhl) w Kawiarni SZPULKA. Tu również nie brakowało improwizacji, choć zdecydowanie trudniejszych, bardziej roz-

wie są decydujące o kształcie tego tomu okoliczności i obie pozaliterackie: pierwsza to fakt, iż mamy tu do czynienia z debiutem późnym, druga to wykształcenie autorki (która jest biologiem). Obie determinują tę twórczość, sprawiając, że poezja ta omija rafy, na które wielu młodych debiutantów o humanistycznej i filologicznej proweniencji zazwyczaj wpada. (mt) Aleksandra Brzozowska, Kropelka perfum Chanel

kronika budowanych, do bólu instrumentalnych.

I znów był to koncert zupełnie inny niż pozostałe, na długo zapadający w pamięci.

Zresztą, jak całe tegoroczne Drums Fuzje – trzeba przyznać, że ten event ma ogromny potencjał, tym bardziej cieszy fakt, że w końcu znalazł godne siebie miejsce, czyli koncertowe przestrzenie MCK, w których taka muzyka brzmi zwyczajnie znakomicie! (kig)

1.12

Łąki Łan – koncert (miejsce: Estrada Stagebar, organizator: Rebel Music BDG). To nie jest tak, że ja jakoś nad wyraz promuję Estradę i Rebel Music. Wszak to nie moja wina, że robią tak dobre koncerty. Szczególnie, jeśli zapraszają takie składy jak Łąki Łan. Nie będę znów rozpisywał się na temat mojego koncertowego Top 5, ale te dziwne muzyczne robale zajmują w nim naprawdę wysoka pozycję. I nic dziwnego, bo muzycy to znakomici i znakomicie szaleni, co za każdym razem gwarantuje im sukces. Ja co prawda delikatnie zawiodłem się na tym koncercie myśląc raz po raz, że już to widziałem, ale byłem w tym przekonaniu zdecydowanie osamotniony. Reszta publiczności przez bite półtorej godziny tańczyła jak Łąki Łan jej zagrali. A zagrali zacnie, bo prócz kawałków z ich ostatniej płyty Armanda nie brakowało też numerów starszych, rozgrzewających nawet najbardziej opornych słuchaczy do czerwoności. Były więc skoki, tańce i stage diving w wykonaniu publiczności, a także cała masa skocznych dźwięków, bieganie po scenie i obowiązkowe stroje prosto z polany w wykonaniu zespołu. Owszem, liczyłem na coś więcej, ale nie zmienia to faktu, że był to jeden z najciekawszych koncertów ostatnich miesięcy. (kig)

1-5.12

Międzynarodowy Festiwal Teatralny INNE SYTUACJE (miejsce: Teatr Polski Bydgoszcz / Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, organizatorzy: BCSK Yakiza). Żeby nie było tak do końca muzycznie postanowiłem napisać o teatrze, wszak kocham go na zabój. Co ciekawe, o ile w TPB bywam od lat, o tyle z teatrem offowym nie miałem dotychczas zbyt wiele do

Jubilaci

Dwie książki na podwójne, wspólne 25-lecie. Arytmetyka literacka może nie mieć większego znaczenia, zresztą – liczby są wyjątkowo nieme, ale łączy w tym roku dwoje bydgoskich literatów: oto 25 lat temu w tym samym tytule (tygodnik „Fakty”) debiutowali Wiesława Barbara Jendrzejewska i Ryszard Czestochowski.

Poetka i prozaiczka oraz poeta i dramaturg podsumowują ćwierćwiecze literackiego istnienia książkami, odpowiednio, Tyle oraz Młode i stare. Oba tytuły są znaczące, oba tytuły poprzez domniemany kontekst temporalny (a przynajmniej w przypadku Jendrzejewskiej jakoś z chronologią i czasem związany (czyżby – dywaguję – eliptyczny był ten tytuł: tyle… czasu, tyle… lat?) są, może i mimowolną, refleksją nad upływającym czasem, nad własnymi dokonaniami, nad ludzkim doświadczeniem i jego zmiennością w czasie. A czas nie przystaje ani na chwilę. (mt) Wiesława Barbara Jendrzejewska, Tyle Ryszard Częstochowski, Młode i stare

czynienia. Owszem, zdarzyło mi się coś tam zobaczyć, ale jakoś wielkiego szału nigdy to na mnie nie zrobiło. Do czasu! A czasem tym był występ w MCK Teatru Wierszalin z Supraśla, który przy ul. Marcinkowskiego 12-14 zaprezentował niesamowity spektakl Bóg Niżyński. I na nim skoncentruję się w tej relacji z dwóch względów – po pierwsze, wyczerpany całym tygodniem Plus Camerimage nie byłem w stanie dotrzeć ani na Teatr ZAR do TPB, ani na Moskwę – Pietuszki w wykonaniu Jacka Zawadzkiego w MCK (o obu słyszałem, że bardzo dobre, ale że nie moja to opinia, to jedynie – z dziennikarskiego obowiązku – ją przytaczam); po drugie zaś, widziałem ostatniego dnia festiwalu eksPLoracje Teatru Krzyk, ale był to zdecydowanie zły spektakl, więc na tym jedynie poprzestanę. Zaś co do Wierszalina, to muszę przyznać, że rzucił mnie na kolana. Choć offowy/alternatywny, to jednak do bólu profesjonalny jest to zespół.

Dość powiedzieć, że Rafał Gąsowski, który wcielił się tu w główną rolę tancerza tragicznego – Wacława Niżyńskiego – grał jak w transie doprowadzając swoje ciało i słowa do stanów takiego uniesienia, jakiego jeszcze chyba w teatrze nie widziałem. I nie była to tania zagrywka na kilka minut – on przez bite półtorej godziny balansował na granicy obłędu, wprawiając widzów w niemalże hipnotyczny stan osłupienia, nie-

pewności, strachu, niepokoju, czy wreszcie płaczu. Coś genialnego, czego każdy miłośnik teatru powinien doświadczyć choć raz w swoim życiu. Mnie ten raz z pewnością nie wystarczy, więc już dziś z niecierpliwością wypatruję kolejnych występów ekipy z Supraśla gdzieś w mojej okolicy. Mam nadzieję, że się doczekam, bo przeżycie to – wierzcie mi – nie ma sobie równych.

Na koniec warto w przypadku INNYCH SYTUACJI nagrodzić również bydgoską publiczność. Wydawać by się mogło bowiem, że teatr – z nazwy: alternatywny – ma w naszym mieście zaledwie garstkę zagorzałych miłośników. Nic bardziej mylnego!

Przez trzy festiwalowe dni, kiedy spektakle odbywały się w MCK sala pękała w szwach.

Dosłownie – każdego dnia część publiczności musiała zadowolić się „dostawkami”, bo miejsc „zaplanowanych” było zdecydowanie za mało. Cieszy mnie to niezmiernie i liczę na to, że tendencja ta będzie się rozwijać. Dobry – za przeproszeniem – produkt, a takim z pewnością są INNE SYTUACJE, zasługuje na dobrą, wyrobioną i liczną publiczność. W tym roku się udało, nie widzę możliwości, żeby w przyszłości miało być inaczej… (kig) Autorzy not: Kuba Ignasiak, Michał Tabaczyński styczeń 2013 |

| 23

F o t . Z b yZ i e l

24 |

| styczeń 2013

bydgoski insynuator kulturalny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (106) Piwnica z oknem na świat

Galera Autorska Kaji i Solińskiego, choć w piwnicznych sklepieniach zamknięta, ujawniła ostatnio pęd i serce do wypraw dalekich w czasie i przestrzeni. Najpierw artysta i profesor Bogdan Chmielewski zaproponował bywalcom z ul. Chocimskiej wieloetapową podróż przez cztery pory roku, a potem aktor i turysta Mieczysław Franaszek zdał im fotograficzna relację ze swoich międzykontynentalnych eskapad. Tak więc w piwnicznej izbie nie musi być wcale tak mroczno i ponuro, jak to u Konopnickiej bywało.

Kto następny

Cenieni polscy aktorzy zostali dodatkowo docenieni także przez bydgoszczan. Na dowód tego Leonard Pietraszak podpisywał się na ul. Długiej, Daniel Olbrychski popisywał się w Operze Nova, a Jan Nowicki robił jedno i drugie w MCK-u. Czekamy teraz, co zrobi Andrzej Kopiczyński, który zanim stał się Czterdziestolatkiem, spędził kilka sezonów na bydgoskiej scenie.

Gastronomik od kuchni… literackiej

Bydgoskie Technikum Gastronomiczne z ul. Konarskiego doczekało się literackiego sportretowania. A to za sprawa wieloletniej polonistki tej szkoły, Wisławy Podstawskiej. Imienniczka naszej słynnej noblistki w książce zatytułowanej My z Gastrolandii ujmuje czytelnika literackim polotem i satyrycznym zacięciem. Jej felietonowe dania są, jak przystało na miejsce, z którego pochodzą, smakowite, kaloryczne i według najlepszych przepisów z klasyki gatunku przyrządzone.

Komunikat specjalny

Bydgoscy teatromani, którzy na przekór różnym repertuarowym trendom i reżyserskim wizjom ślubowali (mimo wszystko) dozgonną wierność Melpomenie znad Brdy, po obejrzeniu najnowszej realizacji Ślubu (według Gombrowicza) zaczęli poważnie myśleć o… rozwodzie. Ci mniej radykalni, a bardziej optymistyczni, zamierzają trwać w stanie okresowej separacji.

Afera tenorowa

Lokalna prasa doniosła, a środowiskowa plotka nagłośniła, że występujący gościnnie w bydgoskiej operze tenor liryczny potrącił autem pieszą i zbiegł z miejsca wypadku. Wśród bydgoskich basów i barytonów dało się słyszeć opinie, że gdyby to był tenor bohaterski, to na pewno by się zatrzymał i odważnie dmuchnął w alkomat. Natomiast wszyscy tenorzy tak liryczni, jak i bohaterscy – nabrali wody w usta.

Imienniczka naszej słynnej noblistki w książce zatytułowanej My z Gastrolandii ujmuje czytelnika literackim polotem i satyrycznym zacięciem. Jej felietonowe dania są, jak przystało na miejsce, z którego pochodzą, smakowite, kaloryczne i według najlepszych przepisów z klasyki gatunku przyrządzone.

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (styczeń 1988) Teatr Polski zachęcał bydgoską dzieciarnię, by zobaczyła jak Tygrys tańczy dla Szu-Hin. Poetycką baśń A. Świrszczyńskiej wyreżyserował Andrzej Walden, a wystepowali w niej m.in. Magdalena Kusińska, Jolanta Tadla i Andrzej Juszczyk.

Estrada Bydgoska anonsowała „niezwykle spektakularną i atrakcyjną imprezę”, jaką miały być eliminacje do wyboru Miss Ziemi Bydgoskiej.

W filii bibliotecznej nr 22 przy ul. Konopnickiej Jerzy Bartnicki mówił o Skarbie historii Szwederowa.

Pianista Jerzy Godziszewski zwierzył się Juliannie Jabłońskiej, że „trzeba być najpierw zamiłowanym rzemieślnikiem zanim się zostanie natchnionym artystą”.

Solistka baletu bydgoskiej opery Aleksandra Mioduska ogłosiła wszem i wobec, i na łamach „BIK-u”, że „wrażliwość mimozy i odporność słonia” są w jej profesji niezbędne”.

styczeń 2013 |

| 25

historia Mówiono o nim i pisano: „Genialny lotnik, człowiek niezwykły.” Tenże genialny pilot jest nie tylko dziejowo związany z naszym regionem, ale ma też wciąż w Bydgoszczy oddanych sobie entuzjastów…

Adam Gajewski

Orliński – dobre nazwisko dla lotnika…

Lustrując ulice miasta, a również nawiedzając bydgoską świątynię garnizonową, napotkamy wiele śladów historii żołnierskich historii – symbole, wota, tablice przypominają o tych, którzy swoje obowiązki wykonywali z przykładnym poświęceniem, odwaga, a często również szaleńczą brawurą. Do tych ostatnich z pewnością zaliczał się lotniczy as – pułkownik pilot Bolesław Orliński.

Dawnemu pokoleniu to nazwisko mówiło wiele. W roku 1926 wielu dopingowało śmiałemu polskiemu pilotowi, który wyruszył w lotniczy rajd: Warszawa – Tokio – Warszawa. Towarzyszył mu mechanik – Leonard Kubiak.

W 121 godzin i 16 minut lotnicy-rekordziści pokonali w powietrzu 22600 kilometrów! Był to wielki triumf rodzimego lotnictwa, Polski jako kraju, samolotu francuskiej konstrukcji Breguet XIX oraz bez wątpienia…

Niższej Szkoły Pilotów w Bydgoszczy! Tutaj bowiem Bolesław Orliński nauczył się latać.

Długodystansowiec, pilot doświadczalny, frontowiec…

– Właśnie dlatego zawsze uważałem za tak ważne, aby wraz z kolegami dołożyć starań, by tablica zwią-

Podniebne popisy Orlińskiego podczas przedwojennego „air show” w USA. Fot. z archiwum Zenona Chwaliszewskiego

zana z osobą Bolesława Orlińskiego zawisła gdzieś w Bydgoszczy, a także by lotnik patronował ulicy w tym mieście. Tego udało się przed laty dokonać! – nie kryje satysfakcji Zenon Chwaliszewski z Sekcji Historycznej Bydgoskiego Klubu Seniorów Lotnictwa, który od dawna pragnął nas zainteresować sylwetką pilota: – W każdych 26 |

| styczeń 2013

czasach potrzebujemy wzorców, ale chyba szczególnie teraz trzeba przypominać, że potrafiliśmy ustanawiać zadziwiające rekordy, zaskakiwać świat, a w dziedzinie lotnictwa szybko brylować nie tylko brawurą, ale koncepcjami, myślą techniczną, projektami, z którymi tenże lotnik również był związany… – usłyszałem.

Rzeczywiście: Bolesław Orliński pracując jako pilot doświadczalny Państwowych Zakładów Lotniczych (słynne PZL), potrafi odkrywać niezwykłe zalety polskich konstrukcji, począwszy od pościgowca P1 – pierwszego całkowicie oryginalnego rodzimego płatowca.

W powietrzu Orliński umiał „wszystko”: do niego należy brawurowy rekord 242 „pętli” wykonanych w iście szalonym locie zakończonym awarią silnika, a pilotowany przez niego bombowiec PZL – 37 „Łoś” wygrał pozorowaną walkę lotniczą z amerykańskim myśliwcem (choć zaznaczyć tutaj otwarcie trzeba, że US Air Force nie były jeszcze w tym czasie imponującą potęgą; jednak zawsze w starciu z myśliwcem bombowiec stawia się na pozycji przegranej…).

Podczas II Wojny Światowej nie uchylał się od najniebezpieczniejszych misji.

Zmarł w Kanadzie, w wieku 93 lat. Prochy lotnika sprowadzono jednako do Polski, do Wrocławia, gdzie spoczął obok mogiły matki.

Patronujemy Miasto!

Zenon Chwaliszewski uczestniczył w pogrzebie polskiego lotnika-rekordzisty. Życiorys Bolesława Orlińskiego stał się dla niego kolejnym argumentem przemawiającym za tym, aby w Bydgoszczy i w regionie jak najczęściej mówić o naszym lotniczym dziedzictwie, w którym łatwo znajdziemy bohaterów, patronów, ludzi wartych naśladowania. „Ulica imienia Bolesława Orlińskiego, położona za szybowcowym lądowiskiem na fordońskiej skarpie, będzie podkreślała bydgoskie tradycje lotnicze” – trafnie zaznaczyli w swoim wniosku Bydgoscy Seniorzy Lotnictwa.

Genialny pilot, niezwykły człowiek, jest pierwszym bohaterem naszego nowego cyklu spotkań oraz akcji memorialnych w MCK, zatytułowanych Patronowanie Miasta. A może w Państwa O tym warto wiedzieć: swój pierwszy „krok w chmurach” jako rękach znajdują się interesujące pamiątki związane pilot Bolesław Orliński postawił w Bydgoszczy! Fot. z archiwum z patronami bydgoskich Zenona Chwaliszewskiego ulic? Jesteśmy otwarci na wspólne pomysły, współdziałanie, również dla wspomożenia wielkiej akcji naszego Muzeum Okręgowego, które w specjalnej odezwie – jaką reprodukujemy na stronie obok – zwraca się do bydgoszczan o pomoc w tworzeniu specjalnej wystawy opartej na wspomnieniach rodzinnych, depozytach, opowieściach mieszkańców miasta nad Brdą i Wisłą.

historia

styczeń 2013 |

| 27

w y da r z e n i a

Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1

www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

GALERIA 85

prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222. 17

AKADEMICKA PRZESTRZEŃ KULTURALNA – APK, przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14. Galeria Nad Brdą, Muzeum Fotografii, Galeria DEBIUT. 2

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26. 18

ART GALERY Anny Osińskiej, ul. Gdańska 42, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266 3

aleria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8

Autorska Galeria Sztuki Małgorzaty Maciejewskiej, ul. Morelowa 9, 85-362 Bydgoszcz, tel. 502 714 888, www.artgalery.bydgoszcz.pl.

Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-109 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz.

5

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon., czw. 14-15. 6

Dom Kultury MODRACZEK,

ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal­ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska.

Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura.

Farbiarnia Pracownia Fotografii Artystycznej, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40

FILHARMONIA POMORSKA dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7

28 |

Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587. 11 Galeria GRAFFITI ul. Unii Lubelskiej 17, oferta dla młodzieży, prowadzi Anna Osińska, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266 9

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski.

FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811

Galeria DEBIUT przy APK, Marta Rosenthal-Sikora

GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne codziennie od 10-17 Galeria KANTOREK tel. 523 210 211, wstęp wolny, prezentacja i sprzedaż dzieł sztuki 10 GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 GALERIA MIEJSKA bwa dyrektor: Wacław Kuczma, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: Galeria Miejska bwa: wt.-śr. 10-18, czw. 12-20, pt.

10-18, sob.-niedz. 11.30-16.30 w niedzielę wstęp wolny. Galeria Kantorek: wt.-śr. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12 GALERIA NAD BRDĄ przy APK, Karolina Prus.

Katarzyna Delert-Kalisz oraz Anita Gadzińska-Spiczonek. 14

Izba Pamięci

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15. 19

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura.

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak.

KLUB INSPEKTORATU WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH, ul. Sułkowskiego 52 a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 523 783 550, kierownik Marek Trojan.

Biblioteka Klubu IWsp SZ, tel. 523 783 668, kierownik Zdzisława Gajownik, czynna: pn. 10-15, wt., czw., pt. 13-18, sob. 10-15.

Klub Miłośników Kaktusów, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.republika.pl/bkmk/ KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl. 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail:klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl.

Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł. 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25 MUZEUM FOTOGRAFII – przy APK, Arkadiusz Blachowski. 2 MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075.

KLUB ŚWIATA KSIĄŻKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza. 21

MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, Dyrektor Muzeum dr Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, www.exploseum.pl, Dział Edukacji i Promocji: tel. 52 58 59 910-15, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 58 59 916.

Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek – piątek 9.00-16.00 sobota, niedziela 10.00-16.00 poniedziałki – nieczynne Soboty – wstęp bezpłatny Godziny zwiedzania Exploseum: wtorek – niedziela 9.00-17.00 poniedziałki – nieczynne, tel. 883 366 056 26

KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1-3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella. 22

GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym.

Miejskie Centrum Kultury,

| styczeń 2013

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska. 23

Muzeum Mydła i Historii Brudu ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz.

Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15

KOŁO FILMOWE przy Klubie POW, ul. Sułkowskiego 52a. Projekcje odbywają się w Kinoteatrze przy ul. Dwernickiego 1, tel. 523 783 550.

GALERIE PRYWATNE: Galeria-Kawiarnia COLOMBINA, ul. Krasińskiego 5, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 228 023,

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19.

KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak. 21

GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13

GALERIA SZKŁA POLSKIEGO Waldemar Łachut, ul. Długa 39, tel. 698 879 887. 16

www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, sekretariat@mok.bydgoszcz.pl, www.mok.bydgoszcz.pl 39

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, Fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl,

w y da r z e n i a

MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590.

MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, www.muzeumwl.pl.

Opera NOVA w Bydgoszczy

dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac. 28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz.

Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl. 29

S

TOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30 Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739.

TEATR PANTOMIMY „DAR”

www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Łysak, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: tmmb@neostrada.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda.

Biuro Zarządu czynne we wt., śr., czw. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała. 32 TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, prezes Felicja Gwincińska. 33 TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska. 27 TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca. 34 TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury we wtorki w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl prezes Stanisław Puls, tel. 523 411 805; sekretarz Danuta Kucik, tel. 523 454 074.

TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti. 35

TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKOFRANCUSKIEJ, Siedziba na terenie WSG w Bydgoszczy ul. Garbary 2; bud.: H-01, Prezes: Małgorzata Panasewicz tel. 504 199 624, wiceprezes: Józef Owczarek, tel. 507 160 445 11 URZĄD MIASTA, ul. Sielanka 8a, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Biuro Kultury Bydgoskiej 36 Dyrektor Magdalena Zdończyk WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635.

WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz. com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mok.bydgoszcz.pl

styczeń 2013 |

| 29

w y da r z e n i a Teatr Polski 2, 3 stycznia 2013, godz. 19.00, Mała scena TPB 4 stycznia 2013, godz. 18.00, Mała scena TPB

Wojciech Faruga/Jarosław Jakubowski WSZYSCY ŚWIĘCI Sztuka pisana na zamówienie Teatru Polskiego w Bydgoszczy. reżyseria: Wojciech Faruga; scenografia, kostiumy, reżyseria światła: Agata Skwarczyńska; muzyka: Igor Nikiforow; występują: Marian Jaskulski, Magdalena Łaska, Mateusz Łasowski, Alicja Mozga, Roland Nowak, Jerzy Pożarowski, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz prapremiera 13 kwietnia 2012 Święci czy chorzy psychicznie? Asceci czy głupcy, chcący zwrócić na siebie uwagę otoczenia?

Dla wielu średniowiecznych ascetów chrześcijańskich normą stały się długotrwałe posty o chlebie i wodzie, noszenie włosiennicy, codzienne biczowanie ciała oraz nocne modlitwy, czyli to, co psychologia uznaje za patologię.

Spektakl „Wszyscy święci” staje się próbą diagnozy fanatyzmu i opowieścią o męczennikach codzienności.

Reżyser zadaje pytanie: gdzie kończy się głęboka wiara, religia, a gdzie zaczyna szaleństwo w imię Boga? W jaki sposób odróżnić ideologię od rzeczywistości, w którą wpisują się współcześni męczennicy? Czym dla zmęczonych życiem bohaterów jest męczeństwo? Ile nieudanych prób samobójczych można znieść? Jak długo można wytrzymać opiekę na chora matką i marudzenie gderliwego ojca?

Współczesne formy stygmatów to niekoniecznie rany fizyczne.

6 stycznia 2013, godz. 11.30 i 13.00, spektakl jest przeznaczony dla dzieci do lat dwóch

MLEKO reżyseria: Paweł Łysak; współpraca dramaturgiczna: Michał Tabaczyński; instrumenty perkusyjne: Maciej Szymborski; muzyka: Michał Dobrzyński; występują: Anita Sokołowska, Mieczysław Franaszek, Mateusz Łasowski Jak kropla deszczu może stać się perłą? Co w teatrze mogą przeżyć dzieci mające niewiele ponad rok?

Po raz pierwszy zapraszamy do naszego Teatru rodziców z najmłodszymi dziećmi na opowieść splecioną ze słów, dźwięków i obrazów. Spektakl „Mleko” bazujący na klasycznej perskiej opowieści staje się okazją do pierwszej historii o cudowności świata i naszej w nim obecności.

Spotkanie aktorów z najmłodszymi jest dla obu stron wielką przygodą i próbą znalezienia porozumienia.

W trakcie tego przedstawienia obie strony wiele się od siebie nawzajem dowiedzą.

Suzanne Osten (od 35 lat Dyrektor Teatru Unga Klara w Sztokholmie; zajmująca się między innymi reżyserią spektakli dla niemowląt) powiedziała: Jeśli można mówić do dziecka trzymiesięcznego i rozśmieszyć je, to można też stworzyć interesujące dla dziecka przedstawienie.

30 |

| styczeń 2013

5 stycznia godz. 19.00, Duża scena TPB 6 stycznia godz. 18.00, Duża scena TPB 7 stycznia godz. 19.00, Duża scena TPB

Francis Scott Fitzgerald Wielki Gatsby adaptacja, reżyseria, opracowanie muzyczne, video: Michał Zadara; scenografia: Robert Rumas; kostiumy: Julia Kornacka; reżyseria światła, zdjęcia: Artur Sienicki; asystent reżysera: Łukasz Korczak; asystent kostiumografa: Arkadiusz Ślesiński; występują: Karolina Adamczyk, Dominika Biernat (gościnnie), Michał Czachor, Mirosław Guzowski, Michał Jarmicki, Marian Jaskulski, Artur Krajewski, Mateusz Łasowski, Roland Nowak, Anita Sokołowska, Marta Ścisłowicz (gościnnie), Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska, Barbara Wysocka (gościnnie), Marcin Zawodziński, Przemysław Buczkowski, Nina Szymborska, Piotr Żurawski (gościnnie); statyści: Sylwia Rubczak, Patryk Hasek, Łukasz Kosicki, Maciej Kosicki, Julia Krzekotowska, Paweł Mikuła, Grzegorz Piekarski, Aleksandra Rogowska, Justyna Rosa, Marta Rydzewska prapremiera polska 4 czerwca 2011 czas trwania: 180 minut z przerwą 9, 10, 11 stycznia 2013, godz. 19.00, Mała scena TPB

Małgorzata Sikorska-Miszczuk POPIEŁUSZKO reżyseria: Paweł Łysak; scenografia, kostiumy: Paweł Wodziński; projekcja video: Remigiusz Zawadzki; muzyka: Stefan Węgłowski; produkcja muzyczna: Aleksander Porakh; wykonanie wokalne: Krystyna Nowak; realizacja dźwięku: Maciej Szymborski; reżyseria światła: Robert Łosicki; asystentka reżysera: Zuzanna Korbal; występują: Popiełuszko – Mateusz Łasowski; Antypolak – Roland Nowak; Żona – Magda Łaska; Docent Gruszka – Karolina Adamczyk; Profesor Nowak – Marian Jaskulski; Mordercy – Paweł Gilewski, Marcin Zawodziński, Marian Jaskulski; Prymas – Michał Jarmicki; inspicjent: Maja Walden / Mateusz Stebliński prapremiera 9 czerwca 2012

Popie łuszko, fot. Magda Hueckel

Autorka sztuki, Małgorzata Sikorska-Miszczuk, odnajdując zagubione bądź nieistniejące dokumenty dotyczące księdza Jerzego Popiełuszki, jak również prowa-

B IK -u L N IK Ó W A C Z Y TE L D cenie T w E IL TAN I B em BIK-u er m u n w ym zł!

Ze st yc znio ty na spek takl: bile ński zi d o : W e ł i e n Paw r mi Ślub, reż. p r a s z a m y w t e godz. 19.00 Za stycznia o 6 1 b lu nie 15 ie: mak symal y w termin a do zakupu Zapraszam u uprawni

15

Jeden egze

w y da r z e n i a

mplarz BIK- promoc yjnej cenie.

4 biletów w

dząc śledztwo w sprawie dokumentów zatajonych lecz istniejących, a także zapoznając się z dokumentami bytującymi oficjalnie i ogólnodostępnie, przedstawia swoją wizję tego, jaka Prawdę głosił ksiądz Popiełuszko, za co jest obecnie prześladowany i jaki cud może sprawić, aby w Polsce zło dobrem zwyciężać.

13 stycznia 2013, godz. 18.00, Duża scena TPB 15, 16, 17 stycznia 2013, godz. 19.00, Duża scena TPB

Witold Gombrowicz Ślub

reżyseria, scenografia: Paweł Wodziński; reżyseria światła, kostiumy: Agata Skwarczyńska; choreografia: Aneta Jankowska; muzyka: Stefan Węgłowski; asystent reżysera: Jan Staszczyk; obsada: Karolina Adamczyk, Beata Bandurska, Michał Czachor, Michał Jarmicki, Mateusz Łasowski; Maciej Pesta; inspicjent: Hanna Gruszczyńska Podoba mi się sytuacja teatralna w Ślubie. Dom w upadku, do którego wraca Syn po wojnie. Terroryzowani rodzice, których świat i język legły w gruzach, narzeczona, która nie czeka wiernie na powrót oblubieńca, ale jest obiektem gwałtów. Podoba mi się także, że sytuacja teatralna Ślubu wcale nie musi dotyczyć wojny. Dzisiaj ludzie opuszczają dom, a potem do niego wracają, nie tylko dlatego, że wyruszają na wojnę. Ludzie upadają i staczają się w egzystencjalną przepaść, doznają bólu i cierpienia nie tylko dlatego, że przez ich dom przeszedł front. Nie tylko wojna wprowadza ludzi w stan podrzędności.

Paweł Wodziński

19 stycznia godz. 20.00, Mała scena TPB 20 stycznia godz. 18.00, Mała scena TPB

PRZYRZECZE

Na podstawie tekstów piosenek PJ Harvey i dzienników Virginii Woolf koncept: Agata Skwarczyńska, Aneta Jankowska, Karolina Adamczyk; muzyka: Mikołaj Trzaska; scenografia, kostiumy, reżyseria światła: Agata Skwarczyńska; ruch: Aneta Jankowska; video, zdjęcia: Paulina Stranz, Agata Skwarczyńska; tłumaczenie piosenek PJ Harvey: Szymon Andrzejewski; obsada: Karolina Adamczyk premiera 27 kwietnia 2012 Agata Skwarczyńska, Aneta Jankowska i Karolina Adamczyk zainspirowane twórczością PJ Harvey, jednej z najciekawszych współczesnych artystek, stworzyły zmysłowy spektakl muzyczny.

Istotą projektu są teksty PJ Harvey oraz fragmenty dzienników Virginii Woolf śpiewane lub mówione na żywo przez Karolinę Adamczyk. Teksty śpiewanych utworów ułożone zostały w kobiece historie opowiadane nad brzegiem rzeki. Dominuje alegoryczny motyw topielicy Ofelii, kobiety, która zdecydowała się powierzyć swoje życie rzece.

Pr z yr zec ze, fot. Paulina Stranz

Sensualny głos Karoliny Adamczyk, warstwa tekstowa oraz ruch sceniczny tworzą atmosferę zmysłowości, lekkości, symbiozy świadomości i natury.

26 stycznia 2013, godz. 20.00, Mała scena TPB 27 stycznia 2013, godz. 18.00, Mała scena TPB czas trwania: 60 min. bez przerwy

Mateusz Pakuła/Weronika Szczawińska ŹLE MA SIĘ KRAJ

reżyseria: Weronika Szczawińska; dramaturgia: Mateusz Pakuła; scenografia i kostiumy: Izabela Wądołowska; reżyseria światła: Robert Łosicki; występują: Postać Co Nic Nie Rozumie – Julia Wyszyńska, Kredyt Bankowy – Michał Czachor, Ławka Szkolna – Mirosław Guzowski, Sprywatyzowana Kolej Publiczna – Małgorzata Witkowska, Strzeżone Osiedle – Jakub Ulewicz; inspicjent: Hanna Gruszczyńska Sztuka pisana na zamówienie Teatru Polskiego w Bydgoszczy. Prapremiera 22 czerwca 2012, Mała Scena.

Ze względu na kryzys nikomu nie jest do śmiechu. Mimo to właśnie w lekkiej, komediowej formie Weronika Szczawińska i Mateusz Pakuła realizują opowiastkę o kryzysie dla zagubionych dorosłych. Źle ma się kraj to teatralna baśń o wspólnocie, która zgubiła wartości i pamięć.

Wspólnocie funkcjonującej w świecie, który przestał być zrozumiały – świecie informacyjnego szumu, enigŹle ma się kraj. matycznych eksperckich Fot. Mar ta Ankiersz tejn pojęć, naruszonych więzi społecznych. Jeśli ekonomia jest nową religią, a egoizm nową etyką, to co nas właściwie łączy ze sobą? Jak zadać istotne pytania, gdy abecadło już dawno spadło z pieca? inf. Paulina Wenderlich

styczeń 2013 |

| 31

w y da r z e n i a Opera Nova w Bydgoszczy 1.01.2013, wtorek, godz. 17.00

„Gala Noworoczna 2013”

Koncert. Prowadzenie – Artur Andrus 11, 12 stycznia 2013, godz. 18.00

„LA GIOCONDA” opera Amilcara Ponchiellego

Reżyseria i inscenizacja Krzysztof Nazar Kierownictwo muzyczne Ruben Silva Scenografia Marek Chowaniec Kostiumy Magdalena Tesławska Choreografia Zofia Rudnicka Przygotowanie chóru Henryk Wierzchoń

Włoskie słowo Gioconda oznacza tę, która jest radosna, cieszy się życiem. Tytułowa bohaterka opery, uliczna śpiewaczka piosenek, przepełniona namiętnością, energią i poczuciem wolności, niesie szczęście innym i dodaje im odwagi. Jej rywalką w „pojedynku” o względy marynarza Enza (czyli księcia Grimaldi incognito) jest eteryczna Laura. Porzucona Gioconda walczy z pragnieniem zemsty: znika jej radość życia, pozostaje pasja,

łowitością, niezapomniane układy taneczne. Inscenizacja zapisała się w historii realizacji operetki: wystawiona z należnym jej przepychem, dbałością o piękno obrazu, pieczołowicie oddany detal i całościowy imponujący kształt, wiarygodną aktorsko grą.

24-27 stycznia 2013, godz. 19.00

ZEMSTA NIETOPERZA operetka Johanna Straussa Kierownictwo muzyczne Maciej Figas Inscenizacja i reżyseria Grzegorz Boniecki Scenografia Marian Stańczak

Rozszyfrujmy tytułowego nietoperza: w początkach XIX wieku ogromną popularnością cieszyły się maskarady. Dwaj bohaterowie straussowskiej operetki wybrali się na bal maskowy: Eisenstein przebrany za motyla, Falke – za nietoperza. Nazajutrz Falke (po wypiciu słusznych ilości szampana) obudził się pod drzewem w parku, gdzie zostawił go lekkoduch Eisenstein. Biedny Falke musiał wędrować do domu odprowadzany docinkami przechodniów kpiących z nietoperza w biały dzień. Poprzysiągł, że weźmie odwet na dowcipnisiu.

I tu zaczyna się akcja „Zemsty nietoperza”.

31.01.2013, czwartek, godz. 11.00

Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków balet dla dzieci

muzyka Bogdan Pawłowski kierownictwo muzyczne Henryk Wierzchoń choreografia Henryk Konwiński scenografia Anna Sekuła

L a G i o c o n d a . B a r t ł o m i e j To m a k a i c h ó r O p e r y N o v a .

Fot. Marek Chełminiak

zuchwałość i duma. Musi podjąć walkę z groźnymi przeciwnikami: sadystycznym mężem Laury, Alvise Badoero i będącym w jego służbie szpiegiem, Barnabą.

16, 17, 18, 20 stycznia 2013, godz. 19.00

Krasnoludki – te cudowne i pożyteczne istoty znane są w folklorze całej Europy.

Niemieccy bajkopisarze, bracia Grimm, obdarzyli je szlachetnymi cechami i uczynili je przyjaciółmi pięknej królewny. Historia o „Królewnie Śnieżce i siedmiu krasnoludkach” stała się jednym z rozpoznawalnych znaków współczesnej masowej kultury: wielokrotnie wydawana, ekranizowana (popularna szczególnie animowana wersja disneyowska), doczekała się także uwiecznienia w formie baletu…

BARON CYGAŃSKI operetka Joanna Straussa

Inscenizacja, reżyseria i choreografia Janina Niesobska Scenografia i kostiumy Maria Balcerek Kierownictwo muzyczne Maciej Figas Reżyseria świateł Bogumił Palewicz Przygotowanie chóru Henryk Wierzchoń

Błękity, szmaragdy, indygo, fiolety, cekiny, zapinki, przypinki. Jedwabne falbany spódnic tworzą barwną ruchomą płaszczyznę w porywającym czardaszu, powiewają frędzle chust, błyskają i dźwięczą szable. Wystawność dekoracji i kostiumów wykonanych z niezwykłą pieczo32 |

| styczeń 2013

inf. Ewa Chałat Zemsta nietoperza. Fot. Marek Chełminiak

w y da r z e n i a Akademia Muzyczna 6.01.2013, niedziela, godz. 17.00, Pałac w Lubostroniu

CXXIX Koncert Pałacowy

Maciej Witkiewicz, bas; Dorota Kuczyńska-Tlałka, fortepian 13.01.2013, niedziela, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3

CLII Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami

Spotkanie z włoską czarownicą 13.01.2013, niedziela, godz. 18.00, Sala Koncertowa Filharmonii Pomorskiej, ul. A. Szwalbego 6

Koncert karnawałowy

Aleksandra Olczyk, sopran; Magdalena Wiesztort, sopran; Magdalena Król, mezzosopran; Szymon Rona, tenor; Dominik Opaliński, baryton; Monika Orłowska, skrzypce; Michał Gozdek, fortepian; Big-Band AM w Bydgoszczy; Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy; Elżbieta Wiesztordt, dyrygent; Roland Marchuk, dyrygent W programie m.in.: M. Ravel – Cyganka; G. Bizet – Habanera z I aktu opery Carmen; F. Lehár – Kiedy skrzypki grają… czardasz Ilony z operetki Cygańska miłość; J. Bock – Gdybym był bogaczem… – aria z musicalu Skrzypek na dachu; G. Verdi – Questa o quella… – aria Księcia z I aktu opery Rigoletto; G. Puccini – Quando men vo… z II aktu opery Cyganeria; G. Gershwin – Koncert fortepianowy F-dur cz. I 15.01.2013, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3

CCXLI Bydgoski Wtorek Muzyczny

Beata Biernikiewicz, skrzypce; Mariusz Klimsiak, fortepian; Radosław Kurek, fortepian W programie: A. Schnittke, F. Schubert, S. Rachmaninow 17.01.2013, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3

XCIX Koncert Organowy

Julian Gembalski, organy; Rafał Żółkoś, flet; Marek Kamola, fortepian Julian Gembalski urodził się w 1950 roku w Siemianowicach Śląskich. Jest absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach, na Wydziale Kompozycji i Teorii oraz na Wydziale Instrumentalnym w klasie organów Henryka Klaji.

Julian Gembalski jest laureatem I nagród podczas Konkursu Improwizacji Fortepianowej w Gdańsku i Nowej Rudzie oraz Konkursu Improwizacji Organowej w Weimarze, nagrody krytyków Orfeusz na 38. Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień, nagrody im. Karola Miarki, nagrody im. Wojciecha Korfantego, nagrody Arcybiskupa Katowickiego Lux ex Silesia. Odznaczony został także przez Papieża Jana Pawła II medalem Pro Ecclesia et Pontifice. Koncertuje w krajach Europy oraz w Stanach Zjednoczonych.

Nagrywa dla Polskiego Radia, m.in. cykl Antologia Orga-

nów na Górnym Śląsku (w którym zarejestrował brzmienie 90 organów regionu), a także dla radiofonii zagranicznych. Nagrał też 25 płyt, m.in. serię Sound of Silesian Organs. Julian Gembalski jest profesorem Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, gdzie prowadzi klasę organów.

24.01.2013, godz. 10.00, Aula Akademii Muzycznej, ul. Słowackiego 7

Sympozjum wokół Lutosławskiego.

W 100. rocznicę urodzin

prof. AM dr Anna Nowak, kierownictwo naukowe Prezentacja audiowizualna postaci Witolda Lutosławskiego Barbara Mielcarek-Krzyżanowska Witold Lutosławski – Subito Bolesław Siarkiewicz, skrzypce Piotr Kępiński, fortepian Wykłady: dr Violetta Przech, prof. ndzw. kw. II st. Anna Nowak, prof. ndzw.

Manuel Salaz Domingues prof. Adam Grzeliński Refleksja o Kompozytorze prof. Wojciech Michniewski prof. Zbigniew Bargielski

Witold Lutosławski – Wariacja Sacherowska na wiolonczelę solo Filip Syska, wiolonczela 24.01.2013, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3

Koncert z okazji 100. rocznicy urodzin Witolda Lutosławskiego

Kamila Kułakowska, sopran; Mateusz Szwankowski, klarnet; BMF Trio: Bartłomiej Wezner, fortepian; Michał Szałach, skrzypce; Filip Syska, wiolonczela; Mariusz Klimsiak, fortepian; Radosława Jasik, fortepian; Michał Orgasiński, fortepian W programie: Z. Bargielski – Krajobraz wspomnień; W. Lutosławski – Chantefleurs et Chantefables; W. Lutosławski – Preludia taneczne; W. Lutosławski – Wariacje na temat Paganiniego na dwa fortepiany Bilety można nabywać: – na Koncerty Pałacowe – w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem, – na Poranki Muzyczne dla dzieci – w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed każdą audycją, – na Koncerty Symfoniczne – w Dziale Artystycznym Akademii Muzycznej w Bydgoszczy od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-15.00 oraz w Filharmonii Pomorskiej godzinę przed koncertem.

Na pozostałe imprezy wstęp bezpłatny. styczeń 2013 |

| 33

w y da r z e n i a Filharmonia Pomorska

4.01.2013, piątek, godz. 19.00

Irlandzki Koncert Noworoczny Zespół Carrantuohill oraz formacja taneczna Reelandia Anna Faber, harfa

Zespół Carrantuohill, od niemal 20 lat wykonujący muzykę opartą na irlandzkiej tradycji, zrealizował dotąd ponad 2000 koncertów w Polsce i na świecie; wydał 8 płyt CD. Carrantuohill wielokrotnie gościł w Irlandii, występując na największych irlandzkich festiwalach.

Zespół tworzy sześciu muzyków: Adam Drewniok – gitara basowa; Zbigniew Seyda – buzuki, cytra, mandolina, gitara akustyczna; Dariusz Sojka – akordeon, uilleann pipes, flety, tin whistles, bodhrán; Maciej Paszek – skrzypce; Marek Sochacki – instrumenty perkusyjne i klawiszowe oraz Bogdan Wita – gitara akustyczna.

Reelandia – formacja taneczna z wieloletnim doświadczeniem scenicznym. Dynamiczna i barwna, fascynuje ekspresją ruchu i oryginalnymi choreografiami, opartymi na tradycyjnym tańcu irlandzkim z domieszką klimatów współczesnych. Anna Faber, ukończyła Akademię Muzyczną w Warszawie. Harfistka wiele koncertuje, jest również kompozytorką, wokalistką, założycielką i liderką, a także menażerem własnej grupy muzycznej znanej w Europie jako jedyny zespół z harfą jako instrumentem wiodącym po formacji słynnego Andreasa Vollenweidera.

9.01.2013, środa, godz. 19.00

Potyczki na cztery kontrabasy

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis José Maria Florêncio, dyrygent Jan Kotula, kontrabas Grzegorz Wieczorek, kontrabas Adam Bogacki, kontrabas Joanna Krempeć-Kaczor, kontrabas

Bottesini – Fantazja „Lunatyczka” (na motywach opery V. Belliniego); Kusewicki – Koncert kontrabasowy fis-moll; Bottesini – Duet na dwa kontrabasy „Passione Amorosa” Kontrabas nieczęsto występuje w roli instrumentu solowego, a w tym koncercie główne partie zagrają aż cztery.

34 |

| styczeń 2013

Gościć będziemy następujących mistrzów kontrabasu: Jan KOTULA. Ukończył z wyróżnieniem AM w Katowicach, gdzie obecnie prowadzi klasę kontrabasu. Od 1997 pracuje z NOSPR-em, od 2002 jako I kontrabasista. Laureat konkursów kontrabasowych w Poznaniu i Markneukirchen; Grzegorz Wieczorek, profesor Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi w klasie kontrabasu. Pierwszy kontrabasista Filharmonii im.

A. Rubinsteina w Łodzi.

Adam Bogacki, absolwent warszawskiej uczelni jest laureatem wielu ogólnopolskich konkursów kontrabasowych i kameralnych, a także zdobywcą pierwszego wyróżnienia w konkursie im. V.Bucchiego w Rzymie. Od 1993 – I kontrabasista Polskiej Orkiestry Radiowej, jest także adiunktem Akademii Muzycznej w Warszawie.

Joanna Krempeć-Kaczor. Jest laureatką kilku konkursów w Polsce, zdobyła również I nagrodę w X Międzynarodowym Konkursie Kontrabasowym im.

F. Gregory w Kromĕriž (Czechy). Ukończyła Akademię Muzyczną w Bydgoszczy, w której obecnie pracuje na stanowisku adiunkta.

11.01.2013, piątek, godz. 19.00

Koncert Karnawałowy

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Sławomir Chrzanowski, dyrygent Ewelina Szybilska, sopran Łukasz Gaj, tenor m.in. Strauss, Rossini, Verdi, Lehár, Kálmán

Wieczór karnawałowej muzyki w stylu wiedeńskim poprowadzi prawdziwy „czarodziej” takich nastrojów – Sławomir Chrzanowski, dyrektor naczelny i artystyczny Filharmonii Zabrzańskiej. Mistrz batuty już nieraz porwał bydgoską publiczność, a soliści wieczoru bez wątpienia ujmą nas swymi głosami, kreacjami i świeżością, czyli sopranistka Ewelina Szybilska, absolwentka katowickiej uczelni, laureatka konkursów wokalnych w Polsce, Słowacji i Austrii, która współpracuje z Operą Śląską w Bytomiu i Teatrem Muzycznym w Gliwicach oraz tenor Łukasz Gaj, solista Opery Wrocławskiej, u progu ewidentnej kariery i o którym m.in. napisano w prasie w marcu br. „Wczoraj w operze wrocławskiej w przedstawieniu Napoju miłosnego śpiewał młody tenor Łukasz Gaj. Fantastycznie. Zapamiętajcie to nazwisko”.

16.01.2013, środa, godz. 19.00

Cztery pory roku

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Michael Maciaszczyk, dyrygent, skrzypce Vivaldi – Pory roku

W tym wieczorze muzyki Vivaldiego Michael Maciaszczyk zaprezentuje się nam w podwójnej roli – czyli od pulpitu poprowadzi kameralistów i jednocześnie zagra

w y da r z e n i a cudne partie solowe w legendarnych Le quattro stagioni. Artysta urodził się w Opolu, dyplom z wyróżnieniem otrzymał w poznańskiej Akademii W wieku lat 21 wygrał konkurs na koncertmistrza Wiener Kamerorchester, a od 2000 rozpoczął pracę w Wiener Philharmoniker.

18.01.2013, piątek, godz. 19.00

Z Nowego Jorku do Teksasu American Pops Concert

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Mariusz Smolij, dyrygent

m.in.: Williams – Cowboy Overture, Harry’s Wondrous World; Gershwin – Suita z Porgy and Bess, Embraceable You; Moss – The best of Frank Sinatra; Ward – America the Beautiful!

Bydgoski Karnawał Anno Domini 2013 i kompozycje rodem z Ameryki, które niezmiennie porywają publiczność pod każdą szerokością geograficzną oraz artysta, którego imponujące dossier gwarantuje koncert najwyższych lotów – to propozycja koncertowa nie do odparcia. Mariusz Smolij, studiował grę na skrzypcach w Akademii Muzycznej w Katowicach. Koncertował z ponad 100 orkiestrami w 25 krajach świata.

21.01.2013, poniedziałek, godz. 19

Koncert niespodzianka dla babci i dziadka – piosenki z dawnych lat

Joanna Glubiak, perkusja Anita Sobiechowska, kontrabas Katarzyna Wal, wibrafon, instrumenty klawiszowe Irena Filuś, skrzypce Małgorzata Żurańska-Wilkowska, śpiew

Ten specjalny, tradycyjny koncert zadedykowany seniorom wypełnią właśnie melodie i piosenki, które im

towarzyszyły w latach młodości i zapewne wywołają zarówno niejeden uśmiech do przeszłości, jak i rzewną łezkę. O ten czarodziejski muzyczny nastrój zadba żeński kwintet o intrygującej nazwie JAKIM CUDEM. W jego repertuarze znajdują się, zaaranżowane przez zespół, standardy jazzowe, utwory poetyckie (z tekstem K.I. Gałczyńskiego, Jonasza Kofty), piosenka artystyczna. Zespół współpracuje m.in. z reżyserem Andrzejem Głowackim, z którym przygotował 1,5 godzinny spektakl muzyczny pn. „Kabaret Młodszych Pań”, którego premiera odbyła się w sierpniu 2012 na scenie Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy.

25.01.2013, piątek, godz. 19.00, sala Filharmonii 2.02.2013, sobota, Złota Sala Musikverein, Wiedeń

Koncert przed wyjazdem do Musikverein w Wiedniu Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Tadeusz Wojciechowski, dyrygent Yang Jiang, fortepian (Chiny)

Moniuszko – Uwertura do opery „Halka”; Beethoven – II Koncert fortepianowy B-dur op. 19; Rimski-Korsakow – Szeherezada Muzyka klasyczna koncentruje się w Wiedniu w dwóch słynnych gmachach koncertowych: Konzerthaus i właśnie Musikverein, gdzie otrzymała zaproszenie Orkiestra Symfoniczna FP. Milionowym rzeszom miłośników muzyki na całym świecie znane jest Wiedeńskie Towarzystwo Muzyczne, czyli Wiener Musikverein jako zasłużone miejsce muzycznych imprez, gdyż ze Złotej Sali tego budynku transmitowany jest corocznie przez telewizję na cały świat koncert noworoczny Filharmoników Wiedeńskich. Powodem do naszej dumy będzie niewątpliwie fakt, że w tej słynnej wiedeńskiej sali zagrają również filharmonicy z Bydgoszczy. inf. Mariola Grochowina

Klub „Arka” B.S.M.

10.01.2013, godz. 17.00, czwartek Z cyklu „ARKA POEZJI” wieczór autorski Aleksandry Brzozowskiej pt. „Kropelka perfum Chanel”

Ponadto: – W każdą środę od godz. 11.00-13.00 dyżur Koła Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów – W poniedziałki środy oraz piątki zajęcia gimnastyczne dla seniorów (dwie grupy: I godz. 9.00, II godz. 10.00) – We wtorki oraz czwartki o godz. 16.00 zajęcia plastyczne dla dzieci – Zapraszamy na zajęcia informatyczne dla seniorów (zajęcia indywidualne)

14.01.2013, godz. 17.00 poniedziałek „RUMBA, SAMBA, CHA CHA” – Klub Seniora zaprasza na zabawę taneczną

Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna: w poniedziałki w godz. 10.00-14.00; we wtorki i środy w godz. 14.00-19.00.

28.01.2013, godz. 17.00, poniedziałek „PATRONI BYDGOSKICH ULIC” zapraszamy na spotkanie Klubu Seniora oraz Koła Miłośników Szwederowa

Plany pracy Klubu „Arka” BSM dostępne na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej: http://www.bsm.bydgoszcz.pl/ w dziale Informacje.

7.01.2013, godz. 17.00, poniedziałek

„PAN TADEUSZ”

zapraszamy na cykliczne, wspólne czytanie epopei narodowej z okazji 200-setnej rocznicy ostatniego zajazdu na Litwie 8.01.2013, godz. 16.00, wtorek „ZIMA” zapraszamy na konkurs plastyczny dla dzieci

styczeń 2013 |

| 35

w y da r z e n i a Galeria Miejska bwa Otwarcie wystawy: 25.01.2013, wystawa czynna do 24.02.2013

TRZY DEKADY Romuald Oramus, Stanisław Sobolewski.

Malarstwo, rysunek, grafika z lat 1980-2011

Wystawa trzydziestoletniego dorobku twórczego dwóch krakowskich artystów malarzy wywodzących się z nurtu kultury niezależnej powstałego w okresie stanu wojennego. W zamyśle oparta na problemowej konfrontacji dwóch artystycznych postaw – bliskich pokoleniowo, ale stylistycznie zróżnicowanych – jest też przypomnieniem artystycznego znaczenia źródeł ich twórczości. Składa się z trzech wątków chronologicznych: – Lata 80. Sztuka społecznego zaangażowania; polityczny kontekst dekady – Lata 90. Ku nowej postkomunistycznej rzeczywistości. Dekada transformacji – Początek wieku; malarstwo z lat 2000-2011 Prezentacji towarzyszy publikacja naukowa: Trzy dekady: 1981-2011. Malarstwo wobec przemian – na przykładzie twórczości Romualda Oramusa i Stanisława Sobolewskiego, wydana przez Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie przy współpracy Miejskiej Galerii Sztuki w Częstochowie i Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy.

Książka zawiera teksty historyków sztuki: prof. Renaty Rogozińskiej (ASP – Poznań), prof. Tomasza Gryglewicza (UJ Kraków) oraz Jerzego Brukwickiego, który rozpoczął swą działalność animatora i marszanda w kręgach kultury niezależnej, nakreślił ogólnopolskie tło przemian w sztuce schyłku XX i pocz. XXI w., z zaznaczeniem lat 80., czasu debiutu obu twórców.

Romuald Oramus urodził się w 1953 roku w Krakowie. Tu też studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych (1974-1979). Dyplom przygotował w pracowni prof. Adama Marczyńskiego wraz z graficznym aneksem w pracowni prof. Mieczysława Wejmana.

W 1989 roku przebywał na paromiesięcznym stypendium artystycznym Ministerstwa Spraw Zagranicznych Włoch. W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku uczestniczył w ruchu kultury niezależnej. Od 1981 roku należy do Związku Polskich Artystów Plastyków. Jako profesor wykłada malarstwo i rysunek w krakowskim Uniwersytecie Pedagogicznym. Zajmuje się malarstwem sztalugowym oraz grafiką warsztatową, pisze eseje o sztuce. Swoją twórczość prezentował na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą, a jego prace znajdują się w zbiorach prywatnych i publicznych, m.in. w Muzeum Narodowym w Krakowie, w Bibliotece Narodowej w Warszawie, muzeach archidiecezjalnych w Warszawie, Katowicach i Krakowie, w Muzeum Śląskim w Katowicach, Miejskiej Galerii Sztuki BWA w Nowym Sączu, Muzeum Sztuki Współczesnej we Frankfurcie nad Odrą, w kolekcji Verband der Deutschen Automatenindustrie e.V (VDAI) w Berlinie.

36 |

| styczeń 2013

Stanisław Sobolewski urodził się w 1952 roku w Krakowie. Studiował na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1971-1976) i na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Zbigniewa Grzybowskiego (1974-1979).

W latach 1989-1990 stażysta u prof. Stefana Gierowskiego. Uprawia malarstwo sztalugowe, członek Związku Polskich Artystów Plastyków (od 1980). Od 1979 związany z obecnym Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie, gdzie wykłada malarstwo i rysunek. W 2000 roku uzyskał tytuł profesora. W latach 1982-1989 uczestnik ruchu kultury niezależnej. Swoje prace prezentował na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą, a jego dzieła znaleźć można w zbiorach prywatnych i publicznych, m.in. w Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, Muzeum Archidiecezjalnym w Warszawie, w Gradski Muzej Vukovar (Chorwacja), w Galerii Sztuki Sakralnej „Dom Praczki” w Kielcach i w zbiorach Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.

S t a n i s ł a w S o b o l e w s k i , O d w i l ż – We s o ł e M i a s t e c z k o , 19 87

Wystawa czynna do 20 stycznia 2013

Pejzaż malarski.

Rok Leona Wyczółkowskiego.

Wystawa zorganizowana przez ZPAP Okręg Bydgoski

Od 20 grudnia 2012 w Galerii Miejskiej bwa czynna jest wystawa pt. „Pejzaż malarski. Rok Leona Wyczół-

w y da r z e n i a kowskiego”. W związku z ogłoszeniem przez Radę Miasta Bydgoszczy roku 2012 – Rokiem Leona Wyczółkowskiego, Związek Polskich Artystów Plastyków Okręg Bydgoski zorganizował konkurs, adresowany do wszystkich profesjonalnych artystów województwa kujawsko-pomorskiego. Na wystawę pokonkursową wybrano prace 25 artystów: Anna Bochenek, Piotr Badziąg, Kazimierz Drejas, Andrzej Fronczak, Leszek Goldyszewicz, Marek Goliński, Marek Iwiński, Danuta Jamiołkowska, Dorota Kuczma, Wacław Kuczma, Wojciech Kowalczyk, Jacek Kamiński, Paweł Lewandowski-Palle, Anna Mackiewicz-Chojnacka, Danuta Michałowska, Piotr Matuszek, Danuta Nawrocka, Krzysztof Nowak, Grzegorz Pleszyński, Ewa Pankiewicz, Stanisław Stasiulewicz, Jarosław Sankowski, Aleksandra Simińska, Adam Strzałkowski, Witold Zakrzewski.

Galeria Miejska bwa Galeria Brda Wystawa czynna do 7 lutego 2013

Agnieszka Krawiec (Stańczyk) – malarstwo

Od 7 listopada 2012 w Galerii BRDA, (ul. Dworcowa 94), działającej pod patronatem Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, czynna jest wystawa malarstwa Agnieszki Krawiec (Stańczyk). Agnieszka Krawiec (Stańczyk) – urodzona w Pile w 1979, jest absolwentką Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy. Studia odbyła w Akademii Sztuk Pięknych

w Gdańsku w latach 1999-2005 na Wydziale Malarstwa i Grafiki (dyplom z wyróżnieniem w pracowni prof.

M. Świeszewskiego, aneks z witrażu w pracowni prof.

A. Dyakowskiego).

AKADEMIA SZTUKI 16.01.2013 Jerzy Brukwicki. Zakręty w sztuce polskiej po 1945 roku 30.01.2013 Jerzy Brukwicki. Powojenne grupy artystyczne, galerie autorskie, głośne akcje, plenery

SEMINARIUM FILMOWE 15.01.2013, godz. 18.00 Galeria Miejska bwa zaprasza we wtorek 15 stycznia o godz. 18.00 na seminarium filmowe, na którym zostanie omówiony i zaprezentowany belgijski film dokumentalny „National Hymen”.

W Tunezji młode kobiety, które tracą dziewictwo przed zamążpójściem, często nie mają wyboru: aby uciec przed wstydem i zachować nadzieję na zbudowanie przyszłości wśród swoich, muszą się poddać operacji chirurgicznej, która polega na zszyciu błony dziewiczej, co ma być gwarancją krwawienia w trakcie nocy poślubnej. Temat dziewictwa jako punkt wyjścia szybko zmienia się w filmową debatę o prawach kobiet, jak i generalnie o prawach człowieka.

NATIONAL HYMEN – Autor: Jamel Mokni; Zdjęcia: Thanh Van Pham; Producent: A Bout de Souffle Production; Czas trwania: 60’; Kraj: Belgia

Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek

Inspirowane Wyczółkowskim – wystawa pokonkursowa czynna do 25 stycznia 2013 Konkurs ogłosiło Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych w Bydgoszczy. To już czwarty konkurs TIK-u. Tematy poprzednich: „Podwórko – Dworcowa 62”, „Podwórko”, „Mosty”.

W tegorocznym konkursie swoje prace z zakresu malarstwa, rysunku, grafiki i fotografii zaprezentowało 25 artystów bydgoskich. Artyści w bardzo różny sposób zareagowali na zaproponowany temat – poważnie, żartobliwie, osobiście, czy z nutą przekory.

Założeniem konkursu była daleko idąca dowolność w potraktowaniu tematu. Czerpać można było z samych dzieł Mistrza Wyczółkowskiego, wykorzystać tematy i techniki, które stosował z założeniem, że cząstka klimatu dzieł Wyczółkowskiego musi zaistnieć w powstałych pracach.

Nagrody otrzymali: Stanisław Stasiulewicz, Leszek Goldyszewicz, Wojciech Woźniak, ZbyZiel, Krzysztof Kunca, Dariusz Gackowski. Nagrody wręczono 17 grudnia 2012 r. inf. Elżbieta Kantorek

S t a n i s ł a w S t a s i u l e w i c z , S t u d i u m d r z e w a , 2 012 , a k r y l , k a r t o n , 10 0 , 0 ×70 , 0 c m , f o t . Wo j c i e c h Wo ź n i a k

styczeń 2013 |

| 37

w y da r z e n i a Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki Pawła Garncorza z Katowic, Walentego Makara z Bydgoszczy i Józefa Walczaka z Więcborka.

Elżbieta Kantorek

17.01.2013, czwartek, godz. 17.00 – otwarcie wystawy, Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, Stary Rynek 18, wystawa czynna do 23.02.2013

Wiktor Chrzanowski – malarstwo

Michał Brejwo

J ó z e f Wa l c z a k

12.01.2013, sobota, godz. 12.00, otwarcie wystawy połączone z podsumowaniem konkursu, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, wystawa czynna do do 3.02.2013

Wiktor Chrzanowski urodził się 23 grudnia 1946 roku w Toruniu, na skraju miasta. Ojciec był ogrodnikiem, miał małe gospodarstwo, krowy, konie, owce. Wiktor od wczesnych lat życia wraz z rodzeństwem pomagał rodzicom. Uczył się nie najlepiej, mimo to zdecydowano, że gospodarkę przejmie brat, a on spróbuje szukać szczęścia w mieście. Być może na decyzję tę wpłynął fakt, iż był wrażliwszy od równieśników, lubił rysować i malować. Zaważył na tym film, na który zabrał go ojciec – Podhale w ogniu. „Był to chyba mój pierwszy film kolorowy – napisał w liście – a wywarł na mnie takie wrażenie, że rysowałem sceny z niego przez wiele lat, całe grube zeszyty. W późniejszych latach malowałem

IX Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Teofila Ociepki – wystawa pokonkursowa To już 9 ogólnopolski konkurs malarski im. Teofila Ociepki. W 1996 roku inaugurowano ten niezwykle interesujący przegląd sztuki naiwnej, intuicyjnej, samorodnej, którą teraz określa się także mianem Art Brut. Co dwa lata odbywa się konkurs dzięki grupie osób z Wojewódzkiego Ośrodka Kultury i Sztuki, która zna wartość sztuki tworzonej przez samorodne talenty i jej znaczenie dla sztuki i kultury w szerokim tych słów ujęciu. Już pod koniec XIX stulecia artyści i marszandzi dostrzegli odmienność formy i przekazu sztuki samorodnej, naiwnej. XX wiek rozszerzył to zainteresowanie i usankcjonował twórczość opartą na bardzo indywidualnej interpretacji rzeczywistości, a w formie różną od sztuki tzw. profesjonalnej czy ludowej. W tym nurcie mieszczą się niezwykłe obrazki Nikifora Krynickiego i baśniowe dzieła Teofila Ociepki, który przez pewien czas mieszkał w Bydgoszczy i został wybrany na patrona konkursu. Sztuka intuicyjna to bardzo indywidualna kreacja własnego postrzegania i rozumienia świata, to warsztat oparty na ustawicznym doskonaleniu niezmiennej formy przyjętej przez artystę. To twórczość ludzi, którzy muszą poprzez język sztuk plastycznych wyrazić siebie, swój stosunek do rzeczywistości ukształtowany nie na uczelniach artystycznych, ale poprzez zwyczajne, toczące się wokół życie. To często artyści o różnej niepełnosprawności, dla których sztuka jest formą uwolnienia własnej osobowości. W tegorocznym konkursie wzięło udział 185 artystów z całej Polski. Nadesłano prawie 1000 prac. Jury przyznało 4 nagrody i 14 wyróżnień.

Nagrodami uhonorowano: Michała Brejwo z Gdańska, 38 |

| styczeń 2013

Wik tor Chrzanowski, Apokalipsa wg. św Jana

Wik tor Chrzanowski, Klinika Dok tora Rydygiera

w y da r z e n i a wszystko i kupowałem książki o sztuce. Studiowałem je i byłem podobno dobry. Tylko jakoś matury nie mogłem zrobić. A gdy już z nią się uporałem, to nie dostałem się na sztuki piękne. I wielki klops. Zabrakło mi wytrwałości i wiary. Malowałem coraz mniej i gorzej”. Potem było wojsko, pomaturalna szkoła reklamy, w wyniku czego przez 3 lata pracował na Śląsku jako dekorator. Malował też dla zarobku szyldy i scenki rodzajowe. Rzeźbił dla Cepelii, wzorując się na figurkach, które widział w jej sklepach. Po powrocie do Torunia przyjęto do Pracowni Witraży w Pracowni Konserwacji Zabytków. Ożenił się, ma córkę, nadal maluje, przeważnie nocą. Doskonali warsztat malarski, świadomie kształtuje naiwny styl obrazów. Dużą zachętą są nagrody, które dostaje na konkursach, wystawach. Prace jego mają m.in. Muzeum Etnograficzne w Toruniu, Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie.

tekst z albumu „Sztuka zwana naiwną” autorstwa prof. Aleksandra Jackowskiego

Niestety już nie maluje, zmarł 3 listopada 2012 roku.

Wystawa ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Toruniu i Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy.

24 stycznia 2013, godz. 17, Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej WOKiS, Stary Rynek 18

Promocja książki poetyckiej Alicji Podlas „Absynt & koronki” Na spotkanie w ramach Klubu Poetycko-Wydawniczego Arkona zapraszają Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki w Bydgoszczy oraz Robotnicze Stowarzyszenie Twórców Kultury w Bydgoszczy Alicja Podlas urodziła się w Bielsku-Białej. Obecnie mieszka w Toruniu. Debiutowała w 1997 roku na łamach warszawskiego miesięcznika społeczno-kulturalnego „Własnym Głosem”. W 2001 wydała pierwszy tomik poetycki „Morfeusz nie zamknął drzwi”, drugi „U źródeł Prany” (2009), kolejny „Moje pióro upija się na smutno” (2010) i „Absynt & koronki” (2012).

Publikowała także w almanachach, takich jak : „Wpisani w XXI wiek ”(1999), „Wirydarz” (2000), „Z poezją XXI wiek ”(2002), w antologii poezji ekologicznej Barcin 2006 „ Zgoda na adopcję biedronko”, Ogólnopolskich Literackich Spotkań Pokoleń Kruszwica – Kobylniki: „Kujawskie czakramy” (2007), „Echa z wody” (2008), „Ślady dotyku” (2009), „Z ziemi przychylnej” (2010), „Tu zakwitają wiersze” (2011), „Słowiańska woda pamięci” (2012). Jest laureatką ogólnopolskich konkursów poetyckich, członkini RSTK w Bydgoszczy.

Krystyna Wulert

Pierwszy etap modernizacji siedziby Wojewódzkiego Ośrodka Kultury i Sztuki w Bydgoszczy zakończony

W listopadzie 2012 zgodnie z planem zakończył się pierwszy etap modernizacji zabytkowego budynku przy Placu Kościeleckich 6 w Bydgoszczy, obecnej siedziby Wojewódzkiego Ośrodka Kultury i Sztuki.

W ramach tych prac wymieniono poszycie dachu z zastosowaniem naturalnego łupka oraz wymieniono wszystkie okna i drzwi zewnętrzne. Zainstalowano również nową instalację centralnego ogrzewania. Ponieważ budynek wpisany jest do rejestru zabytków prace wykonywane są pod nadzorem konserwatorskim.

Pierwszy etap modernizacji pochłonął kwotę prawie 800 tys. zł.

Etapy drugi i trzeci, przewidziane na lata 2013 i 2014 dotyczyć będą remontu kapitalnego pomieszczeń istniejących, wzniesienia nowej hali wystawienniczej oraz rewitalizacji elementów małej architektury.

Koszt całego projektu modernizacji i rozbudowy siedziby WOKiS to kwota 5,5 mln zł. W całości pokryta będzie ona z budżetu Województwa Kujawsko-Pomorskiego. inf. Jędrzej Kubiak

Klub „ODNOWA” 3.01.2013, czwartek, godz. 16.15 TEATRZYK DLA DZIECI „Pinokio” zaprasza na gry i zabawy teatralne.

4.01.2013, piątek, godz. 13.00 „GIMNASTYKA dla pań 50+” 4.01.2013, piątek, godz. 17.00 Klub Polskiej Książki zaprasza: „Z kaszubską duszą i bydgoskim sercem” – spotkanie autorskie Aliny Rzepeckiej. Oprawa muzyczna wieczoru Andrzej Haliniak, prowadzenie Jolanta Kowalska.

8.01.2013, wtorek, godz. 15.30 Zabawa Karnawałowa w Klubie Seniora „Kalina”.

10.01.2013, wtorek, godz. 16.15 TEATRZYK DLA DZIECI „Pinokio” zaprasza na gry i zabawy teatralne.

11.01.2013, piątek, godz. 13.00 „GIMNASTYKA dla pań 50+” 14-25 stycznia 2013

FERIE ZIMOWE DLA DZIECI

W PROGRAMIIE: wycieczki, zabawy i konkursy (sportowe, muzyczne, plastyczne) inf. Grażyna Salemska

styczeń 2013 |

| 39

w y da r z e n i a Akademicka Przestrzeń Kulturalna Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy REGIONAL PRESS PHOTO 2012

Laureaci (w kolejności alfabetycznej): Dariusz Bloch, Roman Bosiacki, Tomasz Czachorowski, Przemysław Durczak, Maciej Grabowski, Paweł Malinowski, Tymon Markowski, Andrzej Muszyński, Łukasz Nowaczyk, Robert Sawicki, Sebastian Skibiński, Jacek Smarz, Krzysztof Szatkowski oraz Arkadiusz Wojtasiewicz.

Wystawa pokonkursowa czynna do 12 stycznia.

A r k a d i u s z Wo j t a s i e w i c z , M i e j s c o w a l u d n o ś ć p o d c z a s k ą p i e l i w j a s k i n i G h a r L a p s i n a M a l c i e , 2 5 . 0 9. 2 011, f o t o g r a f i a

Projekt „REGIONAL PRESS PHOTO 2012” – Przegląd Fotografii Reportażowej Regionu Kujawsko-Pomorskiego, realizowany przez Fundację Gaudeamus, został dofinansowany ze środków Miasta Bydgoszczy i objęty Patronatem Honorowym Prezydenta Bydgoszczy, Rafała Bruskiego.

Więcej szczegółów na stronie www.muzeumfoto.byd.pl 17.01.2013, godz. 18.00 – wernisaż, Muzeum Fotografii. Wstęp na wernisaż wolny. Wystawa czynna do 9 lutego.

Jolanta Krawiec „Dialog z Magią” – wystawa fotografii Jolanta Krawiec, Sekret y nocnych mot yli, fotograf ia

40 |

| styczeń 2013

Sama autorka tak mówi o swojej twórczości i wystawie: Tworzenie to moja pasja utkana ze snów na jawie. Pozostaję niczym wędrowiec, poszukujący dróg wyrazu, by móc oddać emocje i uczucia, tak subtelne i ulotne, będące czasem chwilą, którą marzy się zatrzymać. Pragnę chwytać tę magię, ukrytą w spojrzeniu, często w drobnym geście, czuć ją, flirtować z nią. Tym dla mnie jest portret, to mój Dialog z Magią. Fotografia to instrument, za pomocą którego chcę pokazać to, co niewidzialne, byście poczuli, co bezwonne i usłyszeli, co bezdźwięczne. To mój wewnętrzny świat. Pochodzimy z krainy baśni i legend, w których duchowość, czary i magia grają pierwsze skrzypce.

Zapraszam do mojego świata.

Zapraszam do Galerii Autorskiej: www.galeria_niepodzielone.netgaleria.pl Muzeum Fotografii WSG zachęca do udziału w warsztatach fotograficznych – realizowanych już od lat oraz tych całkiem nowych. ,,Mam lustrzankę” to kurs, który zdobył swoją renomę i nadal gromadzi chętnych poznania tajników fotografii na poziomie podstawowym.

Dla osób z bardziej ukierunkowanymi zainteresowaniami przygotowaliśmy ,,Studium portretu” – w całości poświęcone różnym aspektom portretu fotograficznego. Staramy się ciągle rozwijać, słuchamy sugestii gości odwiedzających Muzeum – stąd inspiracja do uruchomienia warsztatów fotografii analogowej. W dobie aparatów cyfrowych coraz więcej osób z sentymentem i podziwem spogląda na magiczne miejsce, jakim jest ciemnia fotograficzna.

Więcej szczegółów oraz terminy najbliższych warsztatów na stronie www.muzeumfoto.byd.pl.

Jeśli twoje dziecko lubi gotować, majsterkować, biegać czy tańczyć to półkolonie zimowe z Wyższą Szkołą Gospodarki są właśnie dla niego.

Centrum Nowoczesnej Edukacji WSG w Bydgoszczy – organizator Uniwersytetu Rodzinnego WSG (www. rodzinka.byd.pl) serdecznie zaprasza dzieci w wieku 6-12 lat na PÓŁKOLONIE ZIMOWE. Zapewniamy wykwalifikowaną opiekę pedagogiczną oraz kadrę lektorską i instruktorską do zajęć edukacyjnych, ubezpieczenie, drugie śniadanie i obiad, napoje, materiały edukacyjne, ciekawą i niekonwencjonalną formułę zajęć.

Proponujemy dwa terminy do wyboru: 14-18 stycznia oraz 21-25 stycznia 2013. Jeden turnus trwa pięć dni ferii zimowych (poniedziałek – piątek) w godz. 7.30/8.00 – 16.00/16.30 W ofercie znajdują się 4 różne moduły zajęć: Mały Sportowiec, Mały Artysta, Mały Kucharz, Mały Inżynier, realizowane w pierwszym i drugim tygodniu ferii (przy zapisie dziecka na 2 tygodnie – 20% zniżki).

Więcej szczegółów na stronie www.cne.byd.pl oraz pod numerem telefonu: 52 567 07 07

w y da r z e n i a Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego 12 stycznia 2013 r., godz. 12.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, wystawa jest czynna do 3 lutego 2013 roku.

Otwarcie wystawy wybranych prac nadesłanych na IX Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Teofila Ociepki połączone z jego podsumowaniem

Twórczość nieprofesjonalna, zwana również naiwną, budzi wśród estetyków i krytyków sztuki rozliczne kontrowersje. Przypisując zaszczytne miano artysty temu, kto zdobył odpowiednią edukację, często trudno jest nam znaleźć uzasadnienie dla dokonań naturszczyków i amatorów. Ich dzieła – pozbawione akademickiej rutyny przedstawiają otaczający nas świat inaczej – poza konwencjami. „Naiwność” jest ich siłą. Kluczem do zrozumienia twórczości malarzy samouków, jak zauważają organizatorzy IX Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. T. Ociepki oraz towarzyszącej mu ekspozycji, jest szczerość i prostota w postrzeganiu rzeczywistości. Prezentowana w Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy wystawa, obejmująca około 160 prac, stanowi przegląd dokonań twórców, którzy poprzez świadomy wybór, bądź też bariery natury formalnej, pozostają poza nawiasem oficjalnych nurtów we współczesnej plastyce. Organizowany przez Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki w Bydgoszczy od 1996 konkurs, potwierdza jednocześnie niesłabnącą popularność i zainteresowanie jakim cieszy się twórczość spod znaku art brut. (…)

Mateusz Soliński

W tegorocznym konkursie wzięło udział ok. 200 artystów z całej Polski. Nadesłano prawie 1000 prac. Organizatorem konkursu i wystawy jest Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Wojewódzkiego Ośrodka Kultury i Sztuki w Bydgoszczy.

15-18 oraz 22-25 stycznia 2013, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11

Ferie w Muzeum Tak jak w latach ubiegłych, zapraszamy dzieci i młodzież w wieku od 7 do 12 lat na zajęcia plastyczne. W ramach tegorocznych ferii zimowych odbędą się warsztaty z zakresu malarstwa, rzeźby, form przestrzennych oraz historii.

Muzealne zajęcia, obejmujące swoim zakresem różne techniki plastyczne, stanowią interesującą formę spędzenia wolnego czasu oraz doskonałą sposobność rozwinięcia umiejętności plastycznych. Tematy tegorocznych warsztatów, z uwagi na obchodzony w 2013 roku jubileusz 90-lecia istnienia Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, związane

Wa r s z t a t y g r a f i c z n e , f o t . Wo j c i e c h Wo ź n i a k

będą z długoletnią historią naszej placówki i jej istotną, kulturotwórczą rolą w mieście i regionie. Zajęcia plastyczne będą stanowiły okazję do przypomnienia, najmłodszym mieszkańcom Bydgoszczy, najważniejszych dat i wydarzeń z naszej lokalnej historii.

Warsztaty będą odbywać się w godzinach od 10.00 do 13.00. Zapisy prowadzone są pod numerami telefonów: 52 58 59 910 lub 914.

Wystawy czasowe: Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a „Leon Wyczółkowski, artysta – profesor”. Wystawa czynna do 24 lutego 2013 roku.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Pieniądz PRL” Wystawa czynna do dnia 30 listopada 2013 r.

Wystawy stałe: Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy” ul. Dąbrowa „EXPLOSEUM – centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg” Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic” Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska” Leon Wyczółkowski, ul. Mennica 7 „Leon Wyczółkowski (1852-1936), malarstwo, rysunek, grafika”.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a „Galeria Sztuki Nowoczesnej”.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Bydgoszcz – okruchy miasta”

Inf. Mateusz Soliński

styczeń 2013 |

| 41

w y da r z e n i a Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 10.01.2013, godz. 18.00

Finisaż wystawy fotografii Mieczysława Franaszka pt. „Różne ujęcia – dwa wybory czyli poszukiwanie równowagi” Quasi przedstawienie „Przedstryk” w wykonaniu autora

M i e c z y s ł a w Fr a n a s z e k , L a d a k h , f o t o g r a f i a , 2 012

O powrotach Nie, ja nie lubię powrotów. To jest tak, jak bywa z ludźmi, których kiedyś kochaliśmy i chcemy do nich na nowo wrócić, ale oni się w międzyczasie zmienili. Nie są tymi ludźmi i my też nie jesteśmy tymi samymi ludźmi.

Stąd też i miejsca nie są tymi samymi miejscami. Ale takie doświadczenie, od czasu do czasu, może zaistnieć.

O spotkaniu z Dalajlamą Chciałem za wszelką cenę go sfotografować. To na pewno przeżycie – spotkanie z tak wyjątkowym człowiekiem. Nie udało mi się to do końca, była zbyt duża odległość. Zdarzenie to robiło ogromne wrażenie, ze względu na ilość ludzi. I dlatego, że oni tak go słuchali. Dalajlama wydaje z siebie taki charakterystyczny chichot, który jest rodzajem przerywnika. To dziwne, bardzo. z rozmowy Mieczysława Franaszka z Hanną Strychalską

17.01.2013, godz. 18.00

Spotkanie poetyckie z Wojciechem Banachem pt. „Rondo Bydgoszcz”

połączone z promocją najnowszego wyboru wierszy miejskich z lat 1975-2012. Czytanie tekstów Mieczysław Franaszek. Zdarzeniu towarzyszyć będzie wystawa fotografii pt. „Kartki z kalendarzy”.

Wojciech Banach (1953) mieszka i pracuje w Bydgoszczy. Poeta. Wydał następujące książki poetyckie: „Chwilowy obraz świata” (1977), „Pole rażenia” (1978), „Slalom” (1980), „Symultana” (1981), „Czarna skrzynka” (1991), „Było nas kilku” (1997), „Skrzyżowanie” (1998), „Punkty wspólne” (2000), „Wybór wierszy” (2004), „Odgrodzony przez przypadki” (2008) , „Nie tylko aniołowie” (2009), „Mężczyzna z sąsiedniej klatki (2010). Jest również autorem albumów kolekcjonerskich: „Czas odnaleziony” (2001) i „Nad Starym Bydgoskim Kanałem” (2007). W latach siedemdziesiątych był członkiem gru42 |

| styczeń 2013

py faktu poetyckiego „Parkan”; do roku 1983 należał do Koła Młodych przy Związku Literatów Polskich, a od 1990 roku jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 2011 roku – pełni funkcję prezesa Oddziału Bydgoskiego SPP). (…) Wojciech Banach jest dla mnie poetą … zdrowego rozumu, osobą obdarzoną czujnym okiem, krytyczną inteligencją, mądra empatią. Jest to poeta, który solidnie przepracował tradycję Nowej Fali i Nowej Prywatności, ale też sumiennie odrobił lekcję Herberta i Różewicza. Konsekwencje tego są takie, że dopracował się wiersza, który cechuje rzeczowość, konkretność, precyzja, a zarazem artykulacyjna pojemność, pozwalająca skutecznie i wiarygodnie zapisywać wielopostaciowość i wielogłosowość świata. (…)

Grzegorz Kociuba

31.01.2013 godz. 18.00

Bogdan Chmielewski „Zawiniątko” realizacja z cyklu „Równonoce i przesilenia” – część 2 „Coraz dłuższe są noce, a jednak z nimi coraz większa pewność cudu. Czarne ptaki zbite chmurą kraczącą nad polami przestają straszyć. Z kominów wzbija się dym uroczyście i spokojnie do góry. Biała równina skrzy śniegiem po nocach dziwnie kojąco. Ktoś niewidzialny dotknął naszego serca – ono ożyło.”

Mieczysław Limanowski „ROK POLSKI I DUSZA ZBIOROWA”.

Moskwa 1916 (fragment)

Bogdan Chmielewski, Zawiniątko, r ysunek , 2012

„Wieczory” Ile ich już było – u tylu życzliwych ludzi dary małej, prawdziwej wspólnoty jak zawsze gwiazdy, mróz, śnieg, szczekanie psów w oddali i my zgromadzeni wokół białego zawiniątka słomę, której używaliśmy w tych realizacjach nazywał profesor Janusz Bogucki „polskim złotem”… niebiesko-złote wieczory – Wieczory Święte ramionami wspomnień najczulej objęte…

Bogdan Chmielewski październik 2012 rok

w y da r z e n i a Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Wybrane zajęcia edukacyjne: 3.01.2013, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 6 dla dzieci i młodzieży ul. Noakowskiego 4) Cała Polska czyta dzieciom – czytanie książki pt. „O Nowym Roku i młynarzu Sylwestrze oraz konkurs plastyczny.

4.01.2013, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych ul. Brzęczkowskiego 2) Angielski w bibliotece – zajęcia dla czytelników.

8.01.2013, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 9 dla dzieci i młodzieży ul. M. Konopnickiej 28) Kiedy na dworze śnieg lub ulewa, głośne czytanie nas rozgrzewa – głośne czytanie bajek dla najmłodszych.

16.01.2013, godz. 14.00, WiMBP (Filia nr 30 dla dorosłych i dla dzieci ul. Toruńska 185) O zachowaniu przy stole – głośne czytanie fragmentu „Pana Tadeusza”.

17.01.2013, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 7 dla dorosłych i dla dzieci ul. Nakielska 175a Netykieta, czyli savoir-vivre w Internecie – zajęcia edukacyjne.

17.01.2013, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci ul. Dworcowa 49) Nasze pierwsze urodziny – inauguracja działalności Klubu Wesołe Kredki – zajęcia plastyczne.

8.01.2013, godz. 11.30, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Broniewskiego 1) Dyskusje o książkach i nie tylko – spotkanie Koła Przyjaciół Biblioteki.

18.01.2013, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci ul. Dworcowa 49) Urodziny Biblioteki – zajęcia edukacyjne o zasadach zachowania się na uroczystościach, które zakończone zostaną imprezą urodzinową przy muzyce o dobrym wychowaniu.

9.01.2013, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 21 dla dorosłych ul. M. Skłodowskiej-Curie 33a) Noworoczne kolędowanie – koncert uczniów Studium Muzycznej Kreatywności „A Vista”.

18.01.2013, godz. 13.00, WiMBP, (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) Zawsze odpowiednio ubrani: projektujemy stroje na każdą okazję – zajęcia plastyczne.

9.01.2013, godz. 18.30, WiMBP (Filia nr 21 dla dorosłych ul. M. Skłodowskiej-Curie 33a) Noworoczne kolędowanie – koncert uczniów Studium Muzycznej Kreatywności „A Vista”.

21.01.2013, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dzieci i młodzieży ul. Czerkaska 11) Cała Polska czyta dzieciom – głośne czytanie fragmentów książek Joanny Olech z serii pt. „Dynastia Miziołków”.

10.01.2013, godz. 17.30, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci ul. Dworcowa 49) Przychodzę z pastorałką – spotkanie poetycko-muzyczne z Aliną Rzepecką.

11.01.2013, godz. 14.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) Cała Polska czyta dzieciom – głośne czytanie opowiadań Otfrieda Preusslera.

15.01.2013, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 1 dla dzieci i młodzieży ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Magiczne słowa każdego dnia – zajęcia edukacyjne.

15.01.2013, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dzieci i młodzieży ul. Gawędy 1) Cała Polska czyta dzieciom – czytanie fragmentów książki pt. „Bon czy ton czyli savoir-vivre dla dzieci”.

15.01.2013, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci ul. Łanowa 2) Dookoła stołu – zajęcia edukacyjne dla dzieci o sztuce dekorowania stołu, przyjmowania gości i odpowiedniego zachowania się przy stole.

15.01.2013, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 25 dla dorosłych i dla dzieci ul. Jeżewska 6) Poznajemy zasady savoir-vivre na podstawie książki Grzegorza Kasdepke pt. „Bon czy ton: savoir-vivre dla dzieci” – zajęcia edukacyjne.

21.01.2013, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 6 dla dzieci i młodzieży ul. Noakowskiego 4) Jak zachowywać się w teatrze i w kinie? – zajęcia edukacyjne i plastyczne.

22.01.2013, godz. 13.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) Cenimy naszą kulturę, szanujemy odmienność: poznajemy obyczaje innych państw – zajęcia edukacyjne.

22.01.2013, godz. 13.30, WiMBP (Filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci ul. Wielorybia 99) Netykieta, czyli dobre maniery w sieci – zajęcia edukacyjne.

24.01.2013, godz. 13.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) Dobre maniery w literaturze: savoir-vivre naszych ulubionych bohaterów – zajęcia literackie.

24.01.2013, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych ul. Czerkaska 11) Dyskusja czytelników o książkach współczesnej powieściopisarki Barbary Kosmowskiej.

28.01.2013, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 6 dla dzieci i młodzieży ul. Noakowskiego 4) „O psie, który jeździł koleją” – konkurs czytelniczy i plastyczny. inf. Jolanta Planer

styczeń 2013 |

| 43

w y da r z e n i a Archiwum Państwowe w Bydgoszczy Tramwajem po Dworcowej

Archiwum Państwowe w Bydgoszczy wraz ze Stowarzyszeniem na rzecz rozwoju transportu publicznego zaprasza do zwiedzenia wystawy przygotowanej z okazji uruchomienia nowej linii tramwajowej do dworca kolejowego.

Wystawa czynna jest w budynku Archiwum przy ul. Dworcowej 65 od poniedziałku do piątku w godzinach od 11.00 do 16.00.

Okazją do przygotowania wystawy stało się bezprecedensowe wydarzenie w historii bydgoskiej komunikacji tramwajowej. 22 listopada 2012 r. oddano do użytku nową trasę linii tramwajowej do dworca kolejowego Bydgoszcz Główna. Jej uruchomienie wymagało budowy torowiska na ul. Naruszewicza oraz przerzucenie nowego mostu przez Brdę. Po ponad 20 latach mieszkańcy odzyskali połączenie tramwajowe z dworcem, utracone w styczniu 1990 r., w związku z likwidacją liniowej komunikacji tramwajowej na ul. Dworcowej, przebiegającej także obok gmachu Archiwum Bydgoskiego.

Główną część wystawy stanowią skany 211 fotografii związanych tematycznie z komunikacją tramwajową, od uruchomienia w Bydgoszczy tramwaju konnego (1888), następnie elektrycznego (1896), po czasy współczesne. Zwiedzający wystawę otrzymują okolicznościowy bilet tramwajowy.

Melania Romaniuk

Dom Kultury MODRACZEK 3.01.2013, czwartek, godz. 18.00

„Apacze – Orły Południowego Wschodu” Prowadzenie spotkania: Adam Piekarski

5.01.2013, sobota, godz. 15.30-19.30 Popołudnie taneczne w Klubie Seniora 7.01.2013, poniedziałek, godz. 17.30 Czytamy bajki dzieciom – „Opowiadania o Piaskowym Wilku i Karusi” 9, 16, 23, 30.01.2013, środa, godz. 15.00 Spotkanie w Klubie Seniora 10.01.2013, czwartek, godz. 18.00

Kawiarnia Literacka – gość: Andrzej Dębkowski – pisarz, poeta, redaktor naczelny „Gazety Kulturalnej”.

Prowadzenie spotkania: W. Barbara Jendrzejewska Autor szkiców i esejów krytycznoliterackich. Redaktor naczelny „Gazety Kulturalnej”. Publikował swoje wiersze, m.in.: w „Wiadomościach Kulturalnych”, „Twórczości”, „Okolicy Poetów”, „Gazecie Kulturalnej”, „Literackiej Polsce”, „Metaforze”, „Sycynie”, „Akancie”, „Literackiej Polsce”, „Nawiasie”, „Autografie” oraz w ponad stu krajowych i zagranicznych antolo-

44 |

| styczeń 2013

giach i almanachach – w prasie krajowej i zagranicznej.

Jest laureatem kilkudziesięciu konkursów literackich.

Opublikował: Wierzyć w siebie (1993), Wiersze nowe i wybrane (1995), Wiersze wybrane (1996), Paryż nie jest taki piękny… (1998), zbiór felietonów Magiczne pomysły. Felietony (2001), Kiedy umiera poeta, umiera świat.

Rozmowy z ludźmi pióra (2004) oraz wielu książek z historii regionu.

12.01.2013, sobota, godz. 15.30-19.30 Popołudnie taneczne w Klubie Seniora 14-25.01.2013, godz. 10.00-13.00

Ferie zimowe w formie zajęć fakultatywnych – „drzwi otwarte” 17.01.2013, czwartek, godz. 18.00

Czwartkowy Wieczór z Muzyką – koncert kameralny

Małgorzata Żurańska-Wilkowska – śpiew, Melisa Kusiara – gitara.

19.01.2013, sobota, godz. 15.30-19.30 Popołudnie taneczne w Klubie Seniora 26.01.2013, sobota, godz. 15.30-19.30 Popołudnie taneczne w Klubie Seniora 31.01.2013, czwartek, godz. 17.00

Koncert Noworoczny – wystąpią uczestnicy za-

jęć: nauki gry na pianinie, rytmiki i tańców.

w y da r z e n i a Stowarzyszenie Artystyczne „Mózg” 26.01.2013

Medium – koncert

Medium to niezwykle uzdolniony artysta działający od dłuższego czasu w podziemiu polskiej sceny hip-hopowej, a od 2 lat w ramach renomowanej wytwórni Asfalt Records. Jest powszechnie uznawany za nadzieję najnowszej generacji polskich raperów. W listopadzie 2012 wydał nowy, dwupłytowy album p.t. „Graal”. Podobnie jak wszystkie poprzednie, ten też wyprodukował w całości sam.

Oto co o wydawnictwie mówi sam artysta: „Tworząc płyty, odnosiłem wrażenie, że w całym tym przedsięwzięciu jestem tylko skrybą, a Autorem jest ktoś inny… Pisałem więc natchniony, a treści zawarte na albumach bronią wiary i tradycji, Polskości i tożsamości, człowieczeństwa i Jego świadomości. Oprócz mocno zaangażowanych utworów, stworzyłem też proporcjonalnie tyle samo bardziej… przyziemnych.” inf. Marta Stańczyk

SPUTNIK NAD BYDGOSZCZĄ KINO ORZEŁ i KLUB MÓZG 11-18 stycznia 2013 W dobie pogłębienia się niechęci do Rosji i Rosjan w Polsce w ostatnich latach Festiwal Filmów Rosyjskich Sputnik nad Polską powinien stać się kulturalnym pomostem miedzy oboma narodami. Polska i Rosja ma długą i trudną wspólną historię. Dzięki wymianie kulturalnej możemy lepiej się poznać. Większość nieporozumień, waśni i niejasności wynika z niewiedzy i niezrozumienia partnera. www.mozg.art.pl www.kino-orzel.pl www.mok.bydgoszcz.pl www.sputnikfestiwal.pl

PROGRAM 11.01.2013 Kino Orzeł – Nowe kino rosyjskie godz. 17.00 „KOKOKO” czas: 1 godz. 40 min godz. 19.00 „Konwój” czas: 1 godz. 20 min Mózg – Retrospektywa Sergieja Eisensteina godz. 21.00 „Aleksander newski” czas: 1 godz. 52 min.

12.01.2013 Kino Orzeł – Nowe kino rosyjskie godz. 17.00 „Też chcę” czas: 89 min godz. 19.00 „Szczęśliwi ludzie” czas: 1 godz. 30 min Mózg – Retrospektywa Sergieja Eisensteina godz. 21.00 „Październik” czas: 1 godz. 44 min.

13.01.2013 Kino Orzeł – Nowe kino rosyjskie godz. 17.00 „Portret o zmierzchu” czas: 105 min

godz. 19.00 „Beduin” czas: 90 min Mózg – Retrospektywa Sergieja Eisensteina godz. 21.00 „Niech żyje Meksyk” czas: 1 godz. 27 min.

14.01.2013 Kino Orzeł – Nowe kino rosyjskie godz. 17.00 „Ja” czas: 89 min godz. 19.00 „Rzeka” czas: 48 min Mózg – Retrospektywa Sergieja Eisensteina godz. 20.00 „Ivan Groźny” czas: 1 godz. 39 min.

15.01.2013 Kino Orzeł – Wielka literatura w kinie radzieckim godz. 17.00 „Don Kichot” czas: 1 godz. 50 min godz. 19.00 „Hamlet” czas: 2 godz. 20 min Mózg – Retrospektywa Aleksandra Sokurowa godz. 21.30 „Ciele” czas: 1 godz. 34 min.

16.01.2013 Kino Orzeł – Wielka literatura w kinie radzieckim godz. 17.00 „Król Lear” czas: 2 godz. 19 min godz. 19.30 „Wujaszek Wania” czas: 1 godz. 44 min Mózg – Retrospektywa Aleksandra Sokurowa godz. 21.30 „Smutna obojętność” czas: 1 godz. 50 min 17.01.2013 Kino Orzeł – Wielka literatura w kinie radzieckim godz. 17.00 „Bracia Karamazow” cz. 1 godz. 19.00 „Bracia Karamazow” cz. 2 Mózg – Retrospektywa Aleksandra Sokurowa godz. 21.00 „Dni zaćmienia” czas: 2 godz. 13 min 18.01.2013 Kino Orzeł – Klasyka kina radzieckiego godz. 17.00 „Stalker” czas: 2 godz. 43 minuty godz. 20.00 „Lecą żurawie” czas: 1 godz. 37 minut. styczeń 2013 |

| 45

w y da r z e n i a Pałac Młodzieży 13-18 stycznia 2013

28. AFF-Era Filmowa „Kino oświetlane menorą” Pałac Młodzieży w Bydgoszczy zaprasza na najstarszy w Bydgoszczy przegląd filmowy.

Specyficzne brzmienie jidysz, chałaty, pejsy, maca, menory i Gwiazdy Dawida – kultura żydowska wytworzyła wiele określających ją symboli. Dookreśliła je historia, jakże często tragiczna – dziś nie da się mówić i pisać o Żydach bez świadomości Holokaustu.

Ponad dwudziestu projekcjom filmowym towarzyszyć będą warsztaty, prelekcje, dyskusje i specjalne wydarzenie muzyczne – koncert grupy Bydgoszcz Klezmer Band! Oświetlana menorą AFF-Era Filmowa będzie najlepszym sposobem na spędzenie ferii!

Ceny karnetów i biletów na AFF-Erę: Karnet normalny na filmy: 80 zł.

Karnet ulgowy na filmy (uczniowie, studenci): 40 zł.

Karnet dzienny (5 filmów) normalny: 25 zł.

Karnet dzienny (5 filmów) ulgowy: 15 zł.

Bilet normalny na filmy po godz. 19.00: 8 zł.

Bilet ulgowy na film po godz. 19.00 (uczniowie, studenci, emeryci, renciści): 5 zł.

Bilet normalny na filmy przed godz. 19.00: 6 zł.

Bilet ulgowy na film przed godz. 19.00 (uczniowie, studenci, emeryci, renciści): 3 zł.

Karnety do nabycia od 2 stycznia 2013 r. www.affera.palac.bydgoszcz.pl 46 |

| styczeń 2013

PROGRAM: 13 stycznia, niedziela, godz. 19.00 Inauguracja 28. AFF – Ery Filmowej – koncert Bydgoszcz Klezmer Band – bezpłatne wejściówki do odbioru w sekretariacie Pałacu Młodzieży od 3 stycznia 2013 13 stycznia, niedziela, godz. 20.30 Dyktator (The Great Dictator), reż. Charles Chaplin, USA 1940, 124 min.

14 stycznia, poniedziałek, godz. 9.30 Sklep przy głównej ulicy (Obchod na Korze), reż. Jan Kadar i Elmar Klos, Czechosłowacja 1965, 128 min.

14 stycznia, poniedziałek, godz. 12.00 Musimy sobie pomagać (Musíme si pomáhat), reż. Jan Hrebejk, Czechy 2000, 124 min.

14 stycznia, poniedziałek, godz. 15.30 Co nas kręci, co nas podnieca (Whatever Works), reż. Woody Allen, Francja/Kanada/USA 2009, 92 min.

14 stycznia, poniedziałek, godz. 19.30 Walc z Baszirem (Waltz with Bashir), reż. Ari Folman, Izrael/Niemcy/Francja 2008, 87 min.

14 stycznia, poniedziałek, godz. 21.30 Ajami, reż. Scandar Copti i Yaron Shani, Niemcy/Izrael 2009, 120 min.

15 stycznia, wtorek, godz. 9.30 Judeł gra na skrzypcach, reż. Jan Nowina-Przybylski i Joseph Green, Polska 1936, 92 min.

15 stycznia, wtorek, godz. 11.30 Dybuk, reż. Michał Waszyński, Polska 1937, 100 min.

15 stycznia, wtorek, godz. 15.30 Poważny człowiek (A Serious Man), reż. Ethan Coen, Joel Coen, Francja/USA/Wielka Brytania 2009, 105 min.

15 stycznia, wtorek, godz. 19.30 Barton Fink, reż. Joel Coen, USA 1991, 116 min.

15 stycznia, wtorek, godz. 22.00 Oczy szeroko otwarte (Eyes Wide Open), reż. Haim Tabakman, Francja/Niemcy/Izrael 2009, 90 min.

16 stycznia, środa, godz. 9.30 Austeria, reż. Jerzy Kawalerowicz, Polska 1982, 102 min.

16 stycznia, środa, godz. 11.30 Pociąg życia (Train de vie), reż. Radu Mihaileanu, Francja 1998, 101 min.

16 stycznia, środa, godz. 15.30 Palacz zwłok (Spalovač mrtvol), reż. Juraj Herz, Czechosłowacja 1969, 95 min.

16 stycznia, środa, godz. 19.30 W ciemności, reż. Agnieszka Holland, Polska/Niemcy/Kanada 2011, 145 min.

16 stycznia, środa, godz. 22.15 Niedokończony film (A Film Unfinished), reż. Yael Hersonski, Niemcy/Izrael 2009, 88 min.

17 stycznia, czwartek, godz. 9.30 Sabra, reż. Aleksander Ford, Polska 1933, 85 min.

17 stycznia, czwartek, godz. 11.30 Odessa… Odessa!, reż. Michale Boganim, Izrael/Francja 2004, 96 min.

17 stycznia, czwartek, godz. 15.30 Przyjeżdża orkiestra (Bikur Ha-Tizmoret), reż. Elan Korilin, Francja/USA/Izrael 2007, 87 min.

17 stycznia, czwartek, godz. 19.30 Pokłosie, reż. Władysław Pasikowski, Polska 2012, 102 min.

17 stycznia, czwartek, godz. 21.30 Liban (Lebanon), reż. Samuel Maoz, Francja/Niemcy/Izrael/Liban 2009, 93 min.

18 stycznia, piątek, godz. 9.30 Gainsbourg (Gainsbourg Vie Héroïque), reż. Joann Sfar, Francja/USA 2010, 130 min.

w y da r z e n i a Wystawa fotografii „W czterech ścianach…” autorstwa Mateusza Drozdowskiego Zdjęcia zaprezentowane przez Mateusza w Galerii „Pałac” są swoistym zapisem spojrzeń na otaczający świat. Nie są wystudiowane ani aranżowane, a stanowią tylko obraz zatrzymany w oku i w aparacie Mateusza. Wystawę tworzą prace powstałe przez kilka ostatnich lat obejmujące cztery „bieguny” otaczającego świata. „Fasady”, „Spojrzenia”, „Ludzie” i „Wnętrza” potrafią zaskoczyć, a sporo emocji budziły zdjęcia powstałe w Bydgoszczy. Miejsca, które powinniśmy znać potrafią zaskoczyć, co tylko podkreśla wnikliwość spojrzenia autora, dla którego był to wystawienniczy debiut.

Wystawę można oglądać w Galerii „Pałac” w godzinach otwarcia placówki.

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na kinowe seanse w styczniu czwartek, 3 stycznia, godz. 19.30 Whisky dla aniołów (The Angel’s Share), reż. Ken Loach, Francja/ Wielka Brytania 2012, 101 min.

Znakomity komediodramat Kena Loacha, jednego z najważniejszych twórców brytyjskiego kina. Robbie, Albert, Rhino i Mo spotykają się na życiowym zakręcie.

Są bezrobotni i spłukani, ale mogą na siebie liczyć. Mo to kleptomanka, która niczego się nie boi. Albert nie wie, w jakim roku żyje, ale potrafi błysnąć genialnym pomysłem. Robbie ma wrażliwy węch i głowę na karku, a Rhino poczucie humoru, które rozbroi każdego. Razem mogą wszystko. Czeka na nich najdroższa whisky na świecie, szkocki kilt i przygoda, której długo nie zapomną. czwartek, 10 stycznia, godz. 19.30 Bestie z południowych krain (Beasts of Southern Wild), reż.

Benh Zeitlin, USA 2012, 92 min.

Inteligentny i ambitny dramat zrealizowany w konwencji fantasy. Film rozgrywa się w krainie zalanej przez powódź o apokaliptycznych rozmiarach. Grupa ocalonych zamieszkuje skrawki suchego lądu i szykuje się do walki z bestiami, które pod wpływem kataklizmu przebudziły się z tysiącletniego snu. Główną bohaterką jest mała dziewczynka, mająca wyjątkowy kontakt ze światem natury. Swój dar przetrwania i niezwykłą mądrość przeciwstawi nadciągającemu niebezpieczeństwu.

czwartek, 17 stycznia, godz. 19.30 Pokłosie, reż. Władysław Pasikowski, Polska 2012, 102 min.

Najbardziej kontrowersyjny polski film ostatnich lat.

Franciszek Kalina po latach emigracji przyjeżdża do Polski, zaalarmowany wiadomością, że jego młodszy brat popadł w konflikt z mieszkańcami swojej wsi. Po przyjeździe odkrywa, że przyczyną jest mroczna tajemnica sprzed lat. Skłóceni od lat bracia próbują dojść prawdy. Prowadzone przez nich śledztwo zaostrza konflikt, który przeradza się w otwartą agresję. Ujawniona tajemnica odciśnie tragiczne piętno na życiu braci i ich sąsiadów. W obsadzie m.in. Maciej Stuhr, Ireneusz Czop, Zbigniew Zamachowski, Danuta Szaflarska i Jerzy Radziwiłowicz. czwartek, 24 stycznia, godz. 19.30 Miłość (Amour), reż. Michael Haneke, Austria/Francja/Niemcy 2012, 127 min.

Laureat Złotej Palmy w Cannes. Kolejny wielki film Michalea Haneke, jednego z najważniejszych i najoryginalniejszych twórców współczesnego kina. Fabuła filmu koncentruje się na starszym małżeństwie, Anne i George’u, którego życie zostaje wywrócone do góry nogami, kiedy kobieta doznaje wylewu i zostaje sparaliżowana. czwartek, 31 stycznia, godz. 19.30 Seans filmowy (tytuł zostanie podany w późniejszym terminie) Cena karnetu: 24 zł • cena pojedynczego biletu normalnego: 8 zł • cena karnetu ulgowego: 15 zł • cena biletu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci): 5 zł

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4 4.01.2013, piątek, godz. 13.00, 16.00, sala nr 5 Najważniejsze wydarzenia minionego roku – quiz dla dzieci w wieku szkolnym 8.01.2013, wtorek, godz. 14.00, sala nr 5 „Mój kolorowy kalendarz na rok 2013” – spotkanie plastyczne dla dzieci w wieku szkolnym 11.01.2013, piątek, godz. 18.00, sala gimnastyczna

„W.O.Ś.P” – KONCERT ROCKOWY”

od 14 do 25 stycznia 2013

FERIE ZIMOWE „ZIME z MDK nr 4”

ZAPRASZAMY dzieci szkół podstawowych od 7 roku życia i młodzież gimnazjalną na zajęcia otwarte (bezpłatne).

W programie przewidziane są zajęcia sportowe, artystyczne, informatyczne, gry, zabawy, konkursy oraz wycieczki piesze. Wszystkie dzieci są zobowiązane do posiadania legitymacji szkolnej. inf. A. Merder, S. Pacewicz, J.Pabijan

styczeń 2013 |

| 47

w y da r z e n i a Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2 12-13.01.2013, godz. 16.00, sala 2

Nocne warsztaty taneczne

– to nie tylko ćwiczenia, praca nad repertuarem, ale sympatyczny wspólnie spędzony czas i poznanie czy potrafimy ze sobą współpracować tak trochę poza tańcem…

14-18 stycznia oraz 21-25 stycznia 2013

DO 2 odlicz!, czyli ferie zimowe w MDK2

a w programie: „Półkolonie z 2” – 2 turnusy półkolonii – godz. 9.0015.30 (zajęcia klubowe, sportowe, wycieczki, basen,

MŁODZI POD LUPĄ

TERCET … bynajmniej EGZOTYCZNY Tercet wokalny „Melodynki” tworzą dwie czwartoklasistki: Aleksandra Kortas, Agata Wnęk oraz piątoklasistka Julia Brymora. Od przedszkolnych lat ćwiczą, szkolą swój głos i po prostu dobrze się bawią pod okiem nauczycielki Hanny Żółkoś.

A przed nimi Hanna Żółkoś postawiła trudne zadanie. Śpiewanie nie solo, lecz wykonywanie piosenek w opracowaniach trzygłosowych, co wcale nie jest takie proste. Jak same mówią: trzeba pamiętać, że oprócz mnie śpiewają jeszcze dwie koleżanki. Dopiero we trzy możemy stworzyć coś wyjątkowego i własnego – nasz zespół! „Melodynki” są wielokrotnymi laureatkami konkursów i przeglądów wokalnych wojewódzkich i rejonowych. …a pani Hania jest dumna, dumna, dumna.

Między jedną próbą a drugą też jest ciekawie. Dodatkowo tercet, tym razem osobno, rozwijają swoje zainteresowania i jest bardzo aktywny w innych wymienionych poniżej dziedzinach: Julia , oprócz miłości do śpiewu i sceny w wieku 6 lat rozpoczęła naukę gry na fortepianie w ramach Fundacji Viva Musica przy PZSM im. A. Rubinsteina w Bydgoszczy, którą kontynuuje do dziś ,w klasie fortepianu pani Prof. Anny Ujazdowskiej (obecnie 5 klasa OSM).

Ponadto w ramach zajęć dodatkowych uczy się gry na flecie i gitarze. Brała już udział w kilku konkursach pianistycznych, zdobywając wiele nagród (w tym I nagrodę w V Międzynarodowym, XXX Konkursie Młodych Pianistów „Nad Kamienną 2012”) Agata, w tzw. międzyczasie, uczęszcza na zajęcia plastyczne, bardzo lubi rysować. Jej ulubionym zajęciem 48 |

| styczeń 2013

spotkania z ciekawymi ludźmi, hopland) 14 i 15.01.2013, godz. 9.30-13.30 – Mistrzostwa Grup Naborowych w Szachach dla dziewcząt i chłopców w wieku 9-10 lat 18.01.2011, godz. 15.30 sala 2 „Białe Party” – zabawa taneczno-integracyjna dla dzieci „2×2”, czyli zajęcia otwarte dla dzieci ze szkół podstawowych o charakterze sportowym, rekreacyjnym, artystycznym i popularnonaukowym.

inf. Bogna Blachowska

są także różnego rodzaju wycinanki i robótki ręczne.

Ale zawsze powraca do muzyki. Intere. Kiedyś próbowała ją zatańczyć w zespole tanecznym Kontra 5, obecnie próbuje swoich sił także jako gitarzystka.

Aleksandra śpiewa, gra na gitarze, w wolnych chwilach rysuje, także pasjonuje ją teatr. Już jako 6-latka brała udział w nagraniu teledysku do piosenki „Tymek-Niedymek” zrealizowanego dla Fundacji Oddech Nadziei http://www.youtube.com/ watch?v=JQ0z7C24-kw. Śpiewała również piosenki „Od brzuszka do uszka maluszka” zamieszczone na płycie nagranej dla FP. Na wielkiej scenie debiutowała w roli Różowej Pantery podczas koncertu „Ferie z muzyką filmową” w Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy .

Drugi rok Ola uczestniczy w zajęciach teatralnych p. Justyny Superczyńskiej. W 2012 roku Teatr „Co Ty na to” z MDK nr 2 dwukrotnie otrzymywał nagrody na przeglądach teatralnych. Za najlepszą kreację aktorską wyróżnienie przyznano właśnie Oli (Maksymilianowo). W listopadzie 2012 otrzymała również nagrodę za udział w Wojewódzkim Konkursie Plastycznym „Zwierzę też czuje”.

Naukę gry na gitarze Ola rozpoczęła pod kierunkiem p. Anny Grzybek w MDK nr 2. Swoje umiejętności Ola prezentuje w różnych miejscach: gra na gitarze i śpiewa podczas szkolnych akademii, z okazji uroczystości takich jak Dzień Matki, Dzień Babci, spotkań z seniorami. Pomaga w obsłudze muzycznej uroczystości komunijnych w kościele Bożego Ciała, za co otrzymała nagrodę i podziękowanie od proboszcza parafii ks. Ryszarda Pruczkowskiego.

Od tego roku Ola uczestniczy również w zajęciach wokalnych p. Izabeli Cywińskiej w Pałacu Młodzieży w Bydgoszczy i wkrótce wraz z zespołem rozpocznie pracę podczas spektakli operowych w Operze Nova.

Zespół przygotowuje się także do nagrania płyty.

OLA, a obok niej, i z nią, i dla niej MDK 2 oraz Pałac Młodzieży. To dobry przykład nie tylko zaopiekowania się uzdolnionym, ambitnym i pracowitym młodym człowiekiem, ale i dojrzałości zawodowej nauczycielek.

A co na to pani Hania? – Ja? …jestem dumna, dumna, dumna.

Opr. Bogna Blachowska

w y da r z e n i a Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 10.01.2013, godz. 10.30

Dzień Babci i Dziadka w Klubie Przedszkolaka

– uroczyste spotkanie z okazji Dnia Babci i Dziadka; Dzieci z Klubu Przedszkolaka zaprezentują wierszyk, piosenki i spektakl przygotowany przez dzieci specjalnie na tę uroczystość. Dziadkowie i Babcie zostaną również obdarowani upominkami samodzielnie wykonanymi przez maluchy. (zdjęcie w załączniku)

14-25 lutego 2013

Półkolonie z MDK 1 dla dzieci w wieku szkolnym (od 7 do 12 lat).

Półkolonie w MDK 1 od lat cieszą się dużym zainteresowaniem dzieci i rodziców. Przygotowany przez nas program przewiduje zarówno rozrywki edukacyjne, jak i kulturalne oraz sportowe. Dzieci wraz z opiekunami uczestniczą w zajęciach edukacyjno-rozrywkowych w placówce, ponadto biorą udział w spotkaniach muzealnych, zwiedzają ciekawe miejsca w naszym mieście, oglądają spektakle w teatrze, operze i filharmonii, pływają na basenie czy pieką kiełbaski w ognisku w Myślęcinku. Poszerzają wiedzę z dziedziny przyrody i historii. Miłym zakończeniem półkolonii jest zwykle wizyta w Family Parku.

14-18.01.2013

XXX Turniej Szachowy Juniorów

To cykliczna impreza odbywająca się w MDK 1 od wielu lat, a w tym roku obchodząca swój jubileusz. Celem turnieju jest popularyzacja „Królewskiej gry” wśród dzieci i młodzieży. Tegoroczny turniej będzie rozgrywany w dwóch grupach: A – dla zawodników do lat 18 (rocznik 1995 i młodsi), B – dla zawodników do lat 12 (rocznik 2001 i młodsi).

Wszystkie grupy grają systemem szwajcarskim na dystansie 9 rund. Zawody prowadzić będzie sędzia klasy międzynarodowej Ulrich Jahr.

Uczestnikom półkolonii codziennie oferujemy drugie śniadanie oraz obiad. Gwarantujemy wiele miłych wspomnień z półkolonii w MDK 1. (zdjęcie w załączniku) 21-25.01.2013

Warsztaty taneczne. (forma zamknięta)

inf. Katarzyna Sawczuk i Grażyna Goralewska

5. Festiwal Pamięci Andrzeja Zauchy W dniu 64 urodzin naszego patrona odbędą się przesłuchania do 5. edycji Festiwalu „Serca bicie”.

Do 10 stycznia przyjmowane będą karty zgłoszeniowe, które dostępne są na stronie festiwalu – www. zauchafestiwal.pl.

Chcielibyśmy zaprosić solistów/duety w wieku od 16 do 29 roku życia na 5. Festiwal Pamięci Andrzeja Zauchy „Serca Bicie”. Przesłuchania odbędą się w 12 stycznia 2013 roku w Sali konferencyjnej Hotelu City w Bydgoszczy .Kwalifikacje do półfinału, odbędą się na podstawie wykonania dwóch piosenek w języku polskim, w tym jednej z repertuaru Andrzeja Zauchy.

Do półfinału kwalifikują się uczestnicy wyłonieni przez Jury podczas przesłuchań. Osoby zakwalifikowane do Koncertu Finałowego wezmą udział w warsztatach wokalnych. Warsztaty prowadzone będą przez doświadczonych specjalistów w dziedzinie akompaniamentu i wokalistyki.

Koncert Galowy 5. Festiwalu Pamięci Andrzeja Zauchy SERCA BICIE odbędzie się w bydgoskiej Operze Nova ul. Marszałka Focha 5 w dniu 14 maja 2013 roku.

Więcej informacji o Festiwalu „Serca bicie” na www. zauchafestiwal.pl inf. Marta Świniarek

styczeń 2013 |

| 49

w y da r z e n i a D.K. Orion BSM 2.01.2013, środa, godz. 17.00 „ROK 2013 – ROKIEM POWSTANIA STYCZNIOWEGO” – zapraszamy na otwarcie wystawy „GALERIA ROKU” pt.: „Powstanie Styczniowe w malarstwie”.

3.01.2013, czwartek, godz. 18.00 „PRZY MUZYCE O ZDROWIU: MAGIA TABLETKI” – na spotkanie zaprasza Grupa Aktywnego Wypoczynku.

7.01.2013, poniedziałek, godz. 16.00 „ZIMA” – zapraszamy na konkurs plastyczny dla dzieci.

9.01.2013, środa, godz. 17.00 „GOŚĆ SPECJALNY” – Klub Miłośników Sztuki zaprasza na spotkanie z Henrykiem Martenką.

10.01.2013, Czwartek, godz. 18.00 „GIMNASTYKA SENIORA, RYTUAŁ TYBETAŃSKI” – na spotkanie zaprasza Grupa Aktywnego Wypoczynku.

16.01.2013, środa, godz. 17.00 „KONCERT NOWOROCZNY” – zapraszamy na koncert Orkiestry im. J. Straussa pod dyrekcją Marka Czekały, soliści: Agnieszka Olszewska, Tomasz Madej.

22.01.2013, wtorek, godz. 15.00 „PEJZAŻ ZIMOWY” – zapraszamy na zajęcia plastyczne dla dorosłych.

22.01.2013, wtorek, godz. 17.00 „MUZYCZNA KAWIARENKA” – czyli Jurek Paterski Show, zapraszamy na wieczór muzyczny (wejście na zaproszenie).

23.01.2013, środa, godz. 17.00 Z cyklu „SZLACHETNE ZDROWIE” – zapraszamy na spotkanie z zielarką Haliną Olszewską.

30.01.2013, środa, godz. 17.00 „POZNAJMY SIĘ” – Klub Miłośników Sztuki zaprasza na spotkanie z redakcją BIK-u.

Ponadto zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji, m.in.: – Koło plastyczne dla dzieci – poniedziałki i piątki, godz. 16.00 – Koło plastyczne dla dorosłych – worki i czwartki, godz. 15.00 – Gimnastyka TAI-CHI – poniedziałki i czwartki, godz. 17.00 inf. Aleksandra Mariańska

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5 5.01.2013, godz. 11.00-13.00, Klub MDK-5

Bal Przebierańców

dla przedszkolaków – uczestników zajęć Klubu Malucha i sekcji popołudniowych 6.01.2013

Koncert kolęd połączony z promocją płyty

6 stycznia 2013 Koncert charytatywny połączony z promocją płyty „NIECH KOLĘDA NAS ZJEDNOCZY GŁOSZĄC CHWAŁĘ CICHEJ NOCY”.

Koncert jest finałem projektu, który odwołuje się do wspaniałej i niestety ginącej tradycji domowego śpiewania kolęd. Rodzinne śpiewanie to nie tylko podtrzymywanie tradycji, to również wspaniały sposób na umuzykalnienie dzieci i młodzieży oraz rozśpiewanie bydgoszczan. Projekt ma przypomnieć historię kolędy, by na nowo doświadczyć jej wyjątkowości i piękna, które coraz skuteczniej usiłuje nam zabrać popkultura.

Podczas realizacji projektu nagrano 12 tradycyjnych kolęd w wykonaniu dzieci i młodzieży z MDK 5 pod kierunkiem Moniki Litwin-Dyngosz, Małgorzaty Grabowicz i Michaliny Spychalskiej. Do realizacji nagrań zaproszono również znanych bydgoskich muzyków: Macieja Majcherczaka – fortepian oraz aranżacja, Macieja Młócińskiego – kontrabas, gitara basowa, Yuriya Ovsyannikova – flet poprzeczny, saksofon sopranowy, saksofon tenorowy oraz Piotra Biskupskiego – perkusja. Za rejestracje dźwięku odpowiadał Marek Maciejewski. Płytę uzupełniają konspekty lekcji opracowane przez studentów Wydziału Humanistycznego UKW pod kierunkiem dr hab. Danuty Jastrzębskiej – Golonka.

50 |

| styczeń 2013

Projekt realizowany jest przez Stowarzyszenie Fordońska Piwnica ARTMUZA 5 i MDK 5 ze środków Miasta Bydgoszczy.

Autor projektu Hanna Grześkowiak. Więcej na stronie www.mdk5.pl 12.01.2013, godz. 11.00, Klub MDK-5

Z klawiaturą na Ty

– koncert starszych uczestników sekcji

Półkolonie w czasie ferii zimowych (I turnus: 14-18.01.2013; II turnus: 21-25.01.2013): przewidujemy dwa tygodniowe turnusy, w czasie których uczestnicy odbędą wiele wycieczek, np. do fabryki bombek czy na kulig w Myślęcinku, zobaczą jak powstaje audycja radiowa i telewizyjna, pojadą do kina, na kręgle i do muzeum, a także nawiążą nowe znajomości, miło i owocnie spędzą swój wolny od zajęć szkolnych czas.

inf. Justyna Siemianowska

w y da r z e n i a Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu Szkoleniowe nowości w 2013 roku

Już w lutym Erwin Regosz, instruktor muzyczny WOAK zaprasza na dwudniowe warsztaty Śpiewnik polski. Śpiewamy polskie piosenki. Wszystkie osoby zainteresowane polską kulturą muzyczną, miłośnicy tradycyjnych pieśni i współczesnych piosenek w ciągu dwóch dni (23-24 lutego) mogą poszerzyć swój repertuar i doskonalić umiejętności wokalne.

Drugą nową propozycją w dziedzinie szeroko rozumianej muzyki jest Muzyka z odzysku – muzyka złomowisko, czyli warsztaty z pogranicza etnologii, etnomuzykologii i performatyki. Zajęcia poprowadzi Rafał Kołacki – archeolog, etnolog, muzyk i animator kultury. Realizuje autorskie projekty z zakresu archeomuzykologii, antropologii dźwięku poprzez studiowanie sonosfery aglomeracji miejskich.

Na początku marca odbędzie się coaching project z contact improvisation z elementami Body Mind Centering®. Trzydniowe szkolenie oparte będzie na metodzie coachingu, czyli – poszukiwaniu własnych możliwości i doskonalenie umiejętności poprzez współpracę z mistrzem poprowadzi Iwona Olszowska.

W ofercie warsztatowej na 2013 rok znalazły się również nowe propozycje adresowane do instruktorów zespołów teatralnych, twórców i aktorów teatrów amatorskich. Dwukrotnie odbędą się warsztaty Teatr – Muzyka – Ruch. Podczas trzydniowego spotkania uczestnicy zostaną zapoznani z najważniejszymi etapami tworzenia przedstawienia teatralnego: od wyboru repertuaru, poprzez opracowanie scenariusza, pracę z aktorem, rolę ruchu i gestu w spektaklu.

Znana specjalistka z zakresu dramy – dr Grażyna Zielińska – poprowadzi w weekend 6-7 kwietnia szkolenie pod hasłem Jak przygotować przedstawienie teatralne metodą dramy. Podczas zajęć uczestnicy dowiedzą się, jak pracować metodą dramy, jak rozbudzić wyobraźnię podopiecznych i wykorzystać ich pomysły w budowaniu spektakli teatralnych.

W dniach 27-28 kwietnia odbędą się natomiast warsztaty Teatr impro. Zajęcia poprowadzi aktorka Katarzyna Chmara. Zajęcia oparte są na metodach pracy stworzonych przez Keitha Johnstone’a i Violę Spolin, rozszerzonych o własny, wypracowany przez Katarzynę Chmarę w praktyce, klucz do improwizacji.

Wśród nowych propozycji szkoleniowych WOAK znalazły się też warsztaty dla happenerów. W dniach 11-12 maja Krystian Wieczyński poprowadzi zajęcia w ramach warsztatu Happening jako narzędzie działania aktora, nauczyciela, społecznika.

Przy współpracy z Teatrem Węgajty przygotowany został warsztat ABC Teatru Animującego Społeczność Lokalną, który odbędzie się w dniach 23-24 listopada.

Zajęcia poprowadzą Erdmute Sobaszek i Wacław Sobaszek. W programie szkolenia znalazły się podstawowe elementy wiedzy o teatrze amatorskim, społecznie zaangażowanym i ekologicznym oraz o performansie.

W dniach 14-15 grudnia Jolanta Klauza i Agnieszka Piasecka zapraszają na ABC Teatru w Terapii. Podczas zajęć uczestnicy dowiedzą się, jak pracować metodami teatralnymi, parateatralnymi i z zakresu arteterapii, jak rozbudzić wyobraźnię podopiecznych i wykorzystać ich pomysły w budowaniu spektakli teatralnych.

W tym roku poszerzona zostanie również oferta warsztatów filmowo-telewizyjnych. W dniach 24-26 maja Warsztaty filmu dokumentalnego poprowadzi Jerzy Włodzimierz Afanasjew.

Ostatnią propozycją spośród tegorocznych nowości warsztatowych jest szkolenie Jak twórczo i z pomysłem animować grupy seniorów, które w dniach 13-15 grudnia przeprowadzi Alicja Usowicz.

Ofertę warsztatową na bieżący rok uzupełniają warsztaty cieszące się dużym zainteresowaniem w latach poprzednich: cykl warsztatów Pedagogika cyrku dziecięcego, które będą się odbywały od marca do października, Ogólnopolskie warsztaty piosenkarskie: Dwa głosy – śpiew tradycyjny i estradowy (7-10 marca) oraz Ogólnopolskie warsztaty muzyki i pieśni tradycyjnej – podstawy śpiewu białym głosem również dla ludowych śpiewaków i muzykantów (18-21 kwietnia), ponadto prowadzone przez Yacha Paszkiewicza warsztaty filmowo-telewizyjne Wideoklip (12-14 kwietnia), Vademecum animatora kultury (14-15 września), Magia głosu – twój dźwiękowy wizerunek (12-13 października), ABC teatru lalek (12-13 października), Pedagogika zabawy w pracy z dziećmi i młodzieżą (25-27 października), Organizacja imprez dla małej i dużej grupy (15-17 listopada) i Muzykoterapia (7-8 grudnia).

Więcej informacji o warsztatach i szkoleniach realizowanych przez WOAK znaleźć można na stronie internetowej Ośrodka: www.woak.torun.pl.

5 stycznia 2013, godz. 17.00, Sala Wielka Dworu Artusa, bezpłatne zaproszenia do odbioru w WOAK Świąteczno-noworoczny koncert Chóru Męskiego Copernicus

Powitanie karnawału z Copernicusem Chórzystom będą towarzyszyli soliści Opery Nova, Wiesław Raczkowski, toruńska Orkiestra Wojskowa oraz śpiewaczki chełmżyńskiego Chóru Cecylia.

W programie koncertu są kolędy i pastorałki, tradycyjne pieśni i piosenki związane z okresem Bożego Narodzenia i karnawału, a także utwory operowe i musicalowe. inf. Kamil Hoffmann

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu ul. Szpitalna 8, 87-100 Toruń, tel./fax: 56 6522027, 56 6522028, 56 6522755, 56 6570290, 56 6570291 www.woak.torun.pl; e-mail: woak@woak.torun.pl styczeń 2013 |

| 51

w y da r z e n i a Miejskie Centrum Kultury 4.01.2013, piątek, godz. 18.00 – PREMIERA sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 20 zł

XVII Autorska Szopka Bydgoska (koniunkturalna) Zdzisława Prussa Scenariusz i teksty piosenek napisał Zdzisław Pruss, maski wykonał Waldemar Zyśk, opracowanie muzyczne Bogdan Ciesielski.

Wykonawcy: Barbara Kalinowska, Krzysztof Filasiński, Witold Murański, Jerzy Paterski, Zdzisław Pruss; zespół instrumentalny: Bogdan Ciesielski (piano), Stefan Gołata (gitara), Marek Marszałek (saksofon), Waldemar Matecki (perkusja).

5.01.2013, sobota, godz. 11.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Koncert Bożonarodzeniowy,

Koncert kolęd w wykonaniu dzieci z bydgoskich przedszkoli i chóru „Fordonia” w ramach projektu „Przedszkole z kulturą”.

5.01.2013, sobota, godz. 14.00, Informacje: dominika.kiss-orska@mok.bydgoszcz.pl

Spacerownik Bydgoski: Farbiarnia ul. Pomorska

Styczniowy spacer zaprowadzi nas do Farbiarni przy ul. Pomorskiej 68A, po której oprowadzi nas Katarzyna Gębarowska, jej twórczyni. – „Farbiarnia” jest tym dla fotografów czym kawiarnia literacka dla pisarzy – naturalnym środowiskiem twórczym – zawierającym w sobie studio fotograficzne, galerię, kawiarnię wernisażową, miejsce warsztatowe i wydawnictwo. Jej priorytetem jest promocja kobiet w dziedzinie fotografii – mówi Kasia.

5.01.2013, sobota, godz. 18.00,sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 20 zł

XVII Autorska Szopka Bydgoska (koniunkturalna) Zdzisława Prussa 5.01.2013, sobota, godz. 20.30, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 85 zł, REZERWACJE: rezerwacje@mok.bydgoszcz.pl, tel. 523 255 540

II Bydgoska Noc Trzech Króli, Benefis 25-lecia zespołu ŻUKI

– wiele atrakcji – karnawałowa potańcówka – przekąskowy, polski bufet

6.01.2013, niedziela, godz. 11.30-14.30, Kawiarnia Szpulka MCK, bilety: 5 zł.

Koło Gospodyń Miejskich:

„Od kołyski do mundurka” czyli zamieniamy się ubraniami dla dzieci Tego dnia będziecie mogli zamienić/ wymienić/ sprzedać/ kupić wszystko co związane jest z Maluszkami, czyli: ciuszki, buty, śpiworki, płyty CD, książki, zabawki, gry, bujaczki, leżaczki, maty edukacyjne i inne rzeczy, które obrastają kurzem w piwnicy.

Chcesz się wystawić, to: 1. zgłoś udział na adres biuro@farmako.pl 2. zabierz ze sobą koc/ stoliczek/ wieszaki na których wystawisz swoje rzeczy, 3. przyjdź 30 minut przed rozpoczęciem „Zamianki”.

Akcja skierowana głównie do rodziców dzieci w wieku od 0 do 10 lat.

9.01.2013, środa, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, Kontakt w sprawie rezerwacji biletów: 609 047 117; 695 599 271; 523 255 545; teatrlalek.buratino@o2.pl; czeslaw_sienko@o2.pl; www.teatrburatino.pl, bilety: 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek Buratino: spektakl „Brzydkie Kaczątko” Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy ogłasza otwarty nabór na

warsztaty bębniarskie (djembe) Bezpłatne zajęcia, które ruszą w lutym br. w budynku przy ul. Marcinkowskiego 12-14 odbywać się będą dwa razy w miesiącu (co drugi tydzień).

Wszystkich zainteresowanych prosimy o kontakt mailowy na adres: alicja.mikolajczak@mok. bydgoszcz.pl. W tytule maila prosimy wpisać „Warsztaty djembe – zgłoszenie”. Na Wasze maile czekamy do końca stycznia.

52 |

| styczeń 2013

w y da r z e n i a 9.01.2013, środa, godz. 18.00, Galeria Wspólna, wstęp wolny

Bydgoskie kolędowanie z literatami i plastykami we Wspólnej

Teksty bydgoskich literatów do melodii znanych kolęd oraz ekspozycja starych pocztówek z kolekcji Wojciecha Banacha. Kolędy śpiewać będzie chór pod kier.

Mariana Wiśniewskiego.

9.01.2013, środa, godz. 18.00, Kawiarnia Szpulka MCK

Centrum kultury fantastycznej

Philip Jose Farmer – weteran wojen psychicznych.

Prowadzenie Tadeusz Krajewski 10.01.2013, czwartek, godz. 11.00, sala MCK, wstęp wolny

Śpiewająca Polska:

koncert chórów biorących udział w projekcie Narodowego Centrum Kultury Miejskie Centrum Kultury od września br. wspiera rozwój chórów szkolnych poprzez realizację Programu „Śpiewająca Polska” współfinansowanego przez Narodowe Centrum Kultury. Celem Programu jest odnowienie ruchu chóralistyki szkolnej, upowszechnienie śpiewu oraz edukacja artystyczna dzieci i młodzieży. W tym roku w projekcie uczestniczy 8 bydgoskich szkół, podstawowe, gimnazja i licea.

W styczniu zapraszamy na otwarty koncert chórów uczestniczących w Programie „Śpiewająca Polska”, w programie kolędy i pastorałki.

10.01.2013, czwartek, godz. 17.00, Kawiarnia Szpulka MCK, Zapisy pod adresem: dominika.kiss-orska@mok.bydgoszcz.pl, bilety: 10 zł

Koło Gospodyń Miejskich: Maski weneckie – sztuka rękodzielnicza

Tym razem Anna Tomasik wraz z uczestniczkami warsztatu stworzy maski w stylu weneckim. W Europie maski już od średniowiecza były wykorzystywane w czasie karnawału i maskarad. Poza wykorzystaniem karnawałowym, maska wenecka idealnie sprawdza się jako element dekoracyjny. Nasza maska powstanie na podłożu gipsowym i będzie ozdobiona decoupage’owymi wstawkami, piórami i pasmanterią.

11.01.2013, czwartek, godz. 18.00, Galeria Wspólna, wstęp wolny

Wieczór autorski Jolanty Baziak Jolanta Baziak korzysta z prawa poezji do rozstrzygania kwestii zasadniczych, do podejmowania problemów filozoficznych, do omawiania dylematów wiary. I tak dalej – można by pewnie wymie-

niać jeszcze długo, ale wiadomo, o co chodzi: o sprawy najistotniejsze dla ludzkiego życia (nawet nie dla życia pojedynczego, konkretnego człowieka, ale właśnie człowieka jako reprezentanta ludzkości).

12.01.2013, sobota, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Zapisy: teatr@mok.bydgoszcz.pl Opłata za uczestnictwo: 40 zł

Warsztat teatralno-cyrkowy Teatru Małych Form pt. „Zabawa w Cyrk” Program warsztatu: pantomima, klaunada, żonglerka, gry i zabawy integracyjne, elementy iluzji, modelowanie balonów.

Warsztat przeznaczony jest dla osób zainteresowanych pedagogiką cyrku dziecięcego, nauczycieli, pedagogów oraz instruktorów teatralnych. Czas trwania warsztatu – 5 godzin. Uczestnicy zajęć otrzymują zaświadczenie.

Warsztaty poprowadzi Mieczysław Giedrojć współpracujący z wieloma teatrami, występujący w przedstawieniach wg A. Czechowa, F. Dostojewskiego, M. Gogola, F. Kafki, J. Webstera, S.I. Witkiewicza oraz prezentacjach autorskich. Pracował w Anglii, Danii, Francji, Niemczech, Rosji, Słowacji, Szwajcarii i na Ukrainie pokazując własne spektakle, prowadząc warsztaty teatralne i realizując ruch sceniczny do przedstawień polskich autorów. W ostatnich latach współtworzy i wykonuje artystyczne programy profilaktyczne, z których jeden został wykorzystany w projekcie Światowej Organizacji Zdrowia. Jako wykonawca monodramów, mim i clown często występuje na międzynarodowych festiwalach teatralnych. Od wielu lat prowadzi zajęcia dla nauczycieli i pedagogów w ramach kursu pt. „Pedagogika cyrku dziecięcego”, organizowanego przez Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. Studiował na Akademii Teatralnej w Warszawie na Wydziale Wiedzy o Teatrze. W 1995 roku założył Teatr Małych Form, który prowadzi do dzisiaj.

13.01.2013, niedziela, godz. 9.00, foyer MCK, zapisy: info@arz.pl, wstęp wolny

Poranek rodzinny: Karnawałowe zabawy i gry dla dzieci

Podczas styczniowego Poranka stworzymy rodzinne gry zręcznościowe. Pokażemy jak ciekawie spędzić czas z dziećmi podczas długich zimowych popołudni i wieczorów. Dzieci również przygotują karnawałowe maski (liski, jeżyki, wiewiórki, misie), aby z animatorem potańczyć i pobawić się przy najlepszych dziecięcych hitach.

15.01.2013, wtorek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Kontakt w sprawie rezerwacji biletów: 609 047 117; 695 599 271; 523 255 545; teatrlalek.buratino@o2.pl; czeslaw_sienko@o2.pl; www.teatrburatino.pl, bilety: 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek Buratino: spektakl „Król Maciuś I” styczeń 2013 |

| 53

w y da r z e n i a 18.01.2013, piątek, godz. 20.00, Węgliszek, bilety: 10 zł do nabycia w MCK lub godzinę przed koncertem w Węgliszku

Premiery Płytowe: Szulerzy – „BLUES’N’ROLL”

Zespół założony w 2001 r. w Inowrocławiu przez znanych i doświadczonych muzyków, którzy z biegiem czasu odkryli właściwe proporcje receptury zawierającej wszystko to, co kręci najbardziej: energetyczny i taneczny miks rhythm and bluesa i rock and rolla, doprawiony szczyptą swingu i soulu. Ten koktajl muzyczny nazwali blues’n’roll i wykonują go jako jedyni w Polsce. To muzyka pełna pozytywnych wibracji, które nie pozwalają spokojnie usiedzieć w miejscu. Jej uzupełnieniem są polskie teksty śpiewane przez urokliwą wokalistkę oraz oryginalny wizerunek sceniczny.

Nagrania grupy ukazały się również na wielu składankach i antologiach. skład zespołu: Natalia Kaczmarczyk – śpiew; Marcin Szulkowski – gitara; Dominik Abłamowicz – harmonijka, śpiew; Marek Wikarski – gitara basowa; Miłosz Szulkowski – perkusja 18.01.2013, piątek, godz. 21.00, Kawiarnia Szpulka MCK, Bilety: 10 zł.

Low Lab: Koncert zespołu T’ien Lai

T’ien Lai: duet wykorzystujący w swej twórczości odbiorniki fal radiowych, głosy, sample, efekty i syntezatory, będący pod wpływem mistycyzmu żydowskiego.

Jest to muzyczna medytacja nad skrytością geometrii tetragramu – JHWH, nad dynamiką, procesualnością i niestabilnością świata, nad żydowską koncepcją czasu i historii jako schodzenia od planu do improwizacji.

W tym roku pojawił się split T’ien Lai/Stara Rzeka pt. „Tron”. W październiku duet wystąpił w ramach Unsound Festival. Na początku 2013 roku planowana jest płyta długogrająca wydana w formie kasety magnetofonowej. T’ien Lai reprezentuje brutalizm magiczny i jest częścią projektu Milieu L’Acéphale.

19.01.2013, sobota, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 10 zł do nabycia w MCK

JAKIM CUDEM prezentuje „Kabaret Młodszych Pań”

W repertuarze zespołu znajdują się własne aranżacje standardów jazzowych, utworów poezjowych (z tekstem K.I. Gałczyńskiego, Jonasza Kofty, Jeremiego Przybory) oraz piosenek artystycznych. Zespół współpracuje z reżyserem Andrzejem Głowackim, z którym 54 |

| styczeń 2013

przygotował 1,5 godzinny spektakl muzyczny pn. „Kabaret Młodszych Pań”. Jego premiera odbyła się 30 sierpnia 2012 r. na deskach Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy. „Kabaret Młodszych Pań” to projekt reżyserowany przez Andrzeja Głowackiego, który wraz z Elżbietą Zapendowską prowadzi Szkołę Piosenki w Warszawie. Andrzej wyreżyserował kilkadziesiąt koncertów telewizyjnych, na stałe współpracuje z wieloma ogólnopolskimi festiwalami. „Kabaret Młodszych Pań” zyskał uznanie Prezydenta Miasta Bydgoszczy, co zaowocowało uzyskaniem stypendium na ten projekt.

Skład zespołu: Joanna Glubiak (perkusja); Anita Sobiechowska (kontrabas); Katarzyna Wal (wibrafon, instr. klawiszowe); Irena Filuś (skrzypce); Małgorzata Żurańska-Wilkowska (śpiew) 20.01.2013, niedziela, godz. 9.00, pętla autobusu 58, Więcej informacji: tel. 523 255 559 lub: dominika.kiss-orska@mok.bydgoszcz.pl

Kultura na świeżym: vol. 11 – Disc Golf Tryszczyn!

W związku z tym, że jest styczeń i jest coraz zimniej, przewidzieliśmy dla Was nietypową wycieczkę. Po pierwsze dystans będzie krótszy – bo jedyne 9km. Będziemy szli piechotą przez las – z pętli autobusowej lini 58 – Smukała, do Tryszczyna.

Spotykamy się o godzinie 9.00 (pętla 58 na Smukale) Trasę można obejrzeć pod linkiem http://pl.wikiloc. com/wikiloc/view.do?id=3669665. Planujemy przejść przez elektrownię na Brdzie. W Tryszczynie będzie możliwość zakupienia ciepłej zupy (koszty nie są jeszcze znane, ale na pewno nie będzie drogo). Po zupie będziemy mieli kilka godzin do zmroku. Ten czas spożytkujemy na grę w disc golfa. Jest to nowy sport łączący w sobie golfa oraz frisbee. Dla ciekawskich http://www. disc-golf.pl/czytaj,4,czym_jest_disc_golf.html. Mamy w Bydgoszczy zapaleńców, którzy zasiewają tę nową formę aktywności sportowej w ludzkich sercach i dzięki nim dowiemy się, czym disc golf jest na prawdę. Gramy do skutku – zmrok jest naszym skutkiem ubocznym…

Wracamy do Bydgoszczy autobusem FR bus Z przystanku Tryszczyn – Skrzyżowanie o 16.25.

Nie prześpij niedzieli! Wiosna tuż tuż ;]

w y da r z e n i a 24.01.2013, czwartek, godz. 18.00, Galeria Wspólna, wstęp wolny

Wystawa malarstwa Andrzeja Widelskiego 25.01.2013, piątek, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp wolny Fot. Dariusz Gackowski

Premiery Płytowe – „About Klezz”

22.01.2013, niedziela, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, Bilety: 10 zł

Teatr niebopiekło: spektakl „Un esempio” na motywach opowiadania Gustawa Herlinga-Grudzińskiego „Błogosławiona, święta”

W spektaklu wykorzystano teksty: Franza Kafki, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Jaana Krossa, św. Pawła oraz członków zespołu. Realizacja: Ewa Stołowska, Andrzej Stróż, światła: Andrzej Szomszor.

Artur Duda „Głos Uczelni”: Jest to historia prostej /…/ Marianny, która – zgwałcona jak dziesiątki kobiet przez serbskich bandytów – idzie przez świat, niosąc swój krzyż. Ta opowieść jest antyklerykalna i głęboko chrześcijańska zarazem, jest obroną drobnej słabej dziewczyny, która po najgorszym zdarzeniu w swoim życiu potrafi znaleźć w sobie wielką, ludzką siłę. Spektakl teatru niebopiekło stanowi dla mnie nawiązanie wprost do etosu teatru alternatywnego. To więcej niż głos w sprawie aborcji czy moralności papieża, to zaproszenie do samodzielnego myślenia ujęte w subtelną, teatralną formę.

22.01.2013, wtorek, godz. 15.00, ulice Bydgoszczy Miejska akcja happeningowa

„Styczniowe śpiewanie. Niechaj pieśń powstanie!”

Akcja happeningowa związana z ustanowieniem przez Senat roku 2013 Rokiem Powstania Styczniowego.

Oddając hołd poświęceniu i ofierze uczestników powstania, którego 150. rocznica wybuchu przypada w 2013.

24.01.2013, czwartek, godz. 18.00, salonik secesyjny MCK, wstęp wolny

Teatr przy Stoliku – Wieczór poetycki

Teatr przy Stoliku to forma znana w Bydgoszczy, chociażby z lat sześćdziesiątych, kiedy to aktorzy czytali poezję, popijając kawę, przy udziale publiczności w kameralnym entourage. W wieczorze poetyckim wiersze będą czytać: Aleksandra Brzozowska, Dorota Majda-Boruta, Eryka Muller, Janina Twarowska, Marek Napierała.

Prezentowana będzie twórczość wybranych bydgoskich poetów – Jolanty Baziak, Stefana Pastuszewskiego, Zdzisława Prussa i Wojciecha Banacha.

promocja debiutanckiej płyty Bydgoszcz Klezmer Band Bydgoszcz Klezmer Band powstał w 2011 roku. Ideą zespołu jest próba wymknięcia się z jasnych podziałów gatunków muzycznych poprzez fuzję stylów, takich jak: jazz, muzyka awangardowa, bałkańska czy współczesna kameralistyka. Podstawą do budowania niepowtarzalnych aranżacji są tematy tradycyjnej muzyki żydowskiej a głównym środkiem wykonawczym jest improwizacja.

Bydgoszc z Klezmer Band, fot. Gr zegor z Nadolny

BKB to pięciu świetnie wyszkolonych instrumentalistów, którzy są laureatami kilkudziesięciu konkursów muzycznych rangi ogólnopolskiej oraz międzynarodowej. Kreatywność, spontaniczność, optymizm, wysoka wrażliwość oraz pełna garść energii to główne cechy, które łączą tych muzyków. W trakcie budowania repertuaru zależało im, aby stworzyć zróżnicowany oraz atrakcyjny dla publiczności materiał muzyczny. Zespół podczas koncertów stawia przede wszystkim na czerpanie przyjemności ze wspólnego muzykowania, przez co buduje wieź między wykonawcami a publicznością.

Partnerzy kultury

styczeń 2013 |

| 55

w y da r z e n i a na wszystkie zajęcia wstęp wolny!

Wyzimka z EMCEKIEM „Jestem Legendą, czyli „druga skóra” z Kostiumerii” to zabawa nie tylko dla młodszych gości MCK. W działającej przez ferie Kostiumerii programu „Archiwum B” będzie można bowiem nie tylko dotknąć strojów i eksponatów pochodzących z naszego „wehikułu czasu”, ale poznać też historię kilku najsłynniejszych fotografii prasowych XX wieku, bohaterów tych zdjęć, kontekst słynnych wydarzeń utrwalonych na kliszy. Za pomocą zaś strojów i rekwizytów każdy będzie miał szansę wystąpić w żywych inscenizacjach tychże legendarnych scen, stając się na swój sposób Legendą właśnie.

14.01.2013, godz. 13.30, szklarnia MCK 16.01.2013, godz. 12.00, szklarnia MCK 18.01.2013, godz. 12.00, szklarnia MCK 21.01.2013, godz. 13.30, szklarnia MCK 23.01.2013, godz. 12.00, szklarnia MCK 25.01.2013, godz. 12.00, szklarnia MCK

15.01.2013, godz. 9.00, „U źródeł muzyki”, Kawiarnia Szpulka MCK 16.01.2013, godz. 10.00, „Afryka; djembe, dunduny, zanze i śpiew”, Kawiarnia Szpulka MCK 17.01.2013, godz. 9.00, „Poprzez obie Ameryki”, Kawiarnia Szpulka MCK 18.01.2013, godz. 10.00, „Surowa Australia i kolorowa Oceania”, Kawiarnia Szpulka MCK 22.01.2013, godz. 9.00 „Z Arabii do Indii”, Kawiarnia Szpulka MCK 23.01.2013, godz. 10.00, „Polska muzyka ludowa”, Kawiarnia Szpulka MCK 24.01.2013, godz. 9.00, „Sonoryzm i minimal music, czyli gdzie jesteśmy teraz”, Kawiarnia Szpulka MCK 25.01.2013, godz. 10.00, „Polepione dźwięki; muzyka elektroniczna”, Kawiarnia Szpulka MCK

Zapisy: adam.gajewski@wp.pl

Zapisy: dominika.kiss-orska@mok.bydgoszcz.pl

„Zatańcz ze mną mamo”, zajęcia taneczne dla dzieci od lat 5 z opiekunami! Jeśli kochasz taniec a przy okazji twórczo i aktywnie chcesz spędzić czas ze swoim dzieckiem przyjdź do nas!, U nas poznasz podstawy flamenco w jazzowych aranżacjach. Warsztaty odbywają się raz w miesiącu. Prowadzi je Dorota Dzięcioł – znakomita tancerka flamenco i pedagog, solistka zepołu Danza del Fuego. Prosimy zaopatrzyć się w wygodny strój i obuwie na zmianę.

„Cudawianki” – tworzenie etiud teatralnych na bazie legend bydgoskich z udziałem dzieci i młodzieży. Kim byli bracia Byd i Gost, jaką tajemnicę skrywa herb bydgoski, czy bydgoskiego diabełka Węgliszka należało się bać, co wydarzyło się na Wyspie Wisielca…?

19.01.2013, godz. 11.00, foyer MCK Zapisy: dagmara.wroblewska@mok.bydgoszcz.pl „U źródeł muzyki” to zajęcia warsztatowe, na których wspólnie spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, skąd wzięła się muzyka. Odbędziemy podróż w czasie – od prehistorii, aż po współczesność, aby nie tylko poszukać inspiracji pierwszych muzyków, ale też znaleźć ich relację z dzisiejszymi twórcami. Przemierzymy kontynenty i przyjrzymy się ich tradycjom muzycznym.

Zbadamy rytmikę, melodykę, harmonikę i poszukamy ich źródeł w naturze. Poznamy instrumenty różnych kultur, omówimy zasadę ich działania i spróbujemy zbudować własne oraz na nich zagrać. Rozejrzymy się dokoła w poszukiwaniu muzyki w dźwiękach i ciszy codzienności. Z tego wszystkiego skomponujemy nasz własny utwór, muzyczny kolaż, który zaprezentujemy na scenie. Warsztaty otwarte są dla wszystkich, małych i dużych, muzyków oraz tych, którzy dotąd muzyki tylko słuchali. Prowadzący – Piotr Kikta, absolwent Wydziału Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy.

56 |

| styczeń 2013

15.01.2013, godz. 10.30, sala prób MCK 17.01.2013, godz. 10.30, sala prób MCK 22.01. 2013, godz. 10.30, sala prób MCK 24.01.2013, godz. 10.30, sala prób MCK

Zapisy: teatr@mok.bydgoszcz.pl „TEKST W TEATRZE” – warsztaty z analizy i interpretacji tekstu w teatrze, prowadzenie Katarzyna Chmara-Collins. Podczas spotkania warsztatowego robocza grupa teatralna zmierzy się z próbą scenicznej adaptacji tekstu literackiego. W programie: wspólne poszukiwanie teatralnego wymiaru dzieła literackiego, improwizacja wokół tekstu, praca nad symboliką w scenie, pogłębianie sensu. Warsztaty przeznaczone są dla gimnazjalistów, licealistów, studentów i dorosłych. Uczestników namawiamy do zabrania swojego ulubionego tekstu.

23.01.2013, godz. 17.00, sala prób MCK Zapisy: teatr@mok.bydgoszcz.pl „Graficzna Bydgoszcz”, warsztaty w pracowni plastycznej.

14.01.2013, godz. 10.45, warsztaty z monotypii, Galeria Wspólna 21.01.2013, godz. 10.45, warsztaty z linorytu, Galeria Wspólna Zapisy: bozenaikasia@o2.pl

w y da r z e n i a Kino Orzeł W ramach serii autorskich przeglądów ŚWIAT MOVIE tym razem nasz najbliższy sąsiad – Czechy.

Czeska kinematografia to uznana marka na świecie ciesząca się niesłabnącą popularnością w Polsce. Nasz najbliższy sąsiad jest jednocześnie nadal mało nam znany. Inauguracja cyklu Świat Movie miała miejsce we wrześniu 2012 roku serią filmów z Iranu podczas przeglądu IRAN MOVIE, który przyciągnął rzesze fanów sztuki filmowej. W styczniu film rosyjski zaprezentuje Festiwal Filmów Rosyjskich Sputnik nad Bydgoszczą.

Kino Czeskie poznamy zaś przez pryzmat jednego z największych reżyserów czeskich Jiriego Menzla.

W programie nie znajda się najbardziej rozpoznawalne tytuły tego genialnego filmowca. Skupimy się na jego mniej znanym acz bardzo wartościowym dorobku z lat 80 tych i 90 tych plus absolutny klasyk Czeskiej Nowej Fali „Kapryśne lato” 1968 roku.

Jiří Menzel (ur. 23 lutego 1938 w Pradze) – czeski reżyser filmowy, scenarzysta i aktor.

Zaczął kręcić filmy w połowie lat 60. XX wieku. Jego filmy, choć nieraz dotykają bardzo ważnych tematów, są jednocześnie poetyczne i dowcipne. Zaraz na początku swojej kariery zdobył Oscara za film Pociągi pod specjalnym nadzorem (Ostře sledované vlaky, 1966) według minipowieści, pod tym samym tytułem, czeskiego pisarza Bohumila Hrabala. Jeden z czołowych twórców tzw. nowego kina czeskiego.

Czech MOVIE jest współorganizowane przez Honorowy Konsulat Republiki Czeskiej w Bydgoszczy.

SAMASARA Po 20 latach od nakręcenia kultowej „Baraki” Ron Fricke powraca na srebrny ekran fenomenalnym obrazem „Samsara”. To poetycki film bez słów, zapierająca dech podróż przez 25 krajów i kultur z porywającą muzyką Lisy Gerrard i Dead Can Dance w tle. Film kręcono przez 5 lat, wyłącznie na taśmie 70 mm, co wpłynęło na jego wyjątkową wartość estetyczną. Sam tytuł zaś wywodzi się z sanskryckiego określenia nieustannego przepływu i powtarzającego się cyklu narodzin, życia, śmierci i odrodzenia. „Samsara” to wizualna i dźwiękowa uczta, której nie można przegapić.

W styczniu:

2 18.00 ŚR 20.15 7 18.00 PN 20.15 8 18.00 WT 20.15 9 18.00 ŚR 20.15 10 18.00 CZ 20.15 11 17.00 PT 19.00 12 17.00 Nowości kina SO 19.00 rosyjskiego 13 17.00 NI 19.00 14 17.00 PN 19.00 15 17.00 WT 19.00 Wielka 16 17.00 literatura ŚR 19.30 w kinie radzieckim 17 17.00 CZ 19.00 Klasyka kina 18 17.00 radzieckiego PT 20.00 21 18.00 PN 20.15 22 18.00 WT 20.15 23 18.00 ŚR 20.15 24 18.00 CZ 20.15 18.00 26 CZECH MOVIE przegląd filmów SO 20.15 Jiriego 27 18.00 Menzla NI 20.15 28 18.00 PN 20.15 29 18.00 WT 20.15 30 18.00 ŚR 20.15 31 18.00 CZ 20.15

Sputnik nad Bydgoszczą:

Czech MOVIE – 26-27 stycznia

„Take this Waltz” „Niech żyją antypody” „Mistrz” „Kurczak ze śliwkami” „Mistrz” „Kurczak ze śliwkami”, „Mistrz” „Kurczak ze śliwkami” „Mistrz” „Kurczak ze śliwkami” „KOKOKO” „Konwój” „Też chcę” „Szczęśliwi ludzie” „Portret o zmierzchu” „Beduin” „Ja” „Rzeka” „Don Kichot” „Hamlet” „Król Lear” „Wujaszek Wania” „Bracia Karamazow” cz. 1 „Bracia Karamazow” cz. 2 „Stalker” „Lecą żurawie” „Holly motors” „Wyczółkobus” i „Samsara” „Holly motors” „Samsara” „Holly motors” „Samsara” „Holly motors” „Samsara” „Opera żebracza”, 1991 „Wsi moja sielska anielska”, 1986 „Święto przebiśniegu”, 1983 „Kapryśne lato”, 1968 „Broken” „Biec w stronę Ty” i „To tylko wiatr” „Broken” „Biec w stronę Ty” i „To tylko wiatr” „Broken” „Biec w stronę Ty” i „To tylko wiatr” „Broken” „Biec w stronę Ty” i „To tylko wiatr” C eny biletów

Festiwal Sputnik: 11 i 14 zł, karnet 50 zł Czech Movie: 11 i 14 zł, karnety 30 zł Kino Orzeł: 11 i 14 zł styczeń 2013 |

| 57

w y da r z e n i a

Zima kojarzy mi się od pewnego czasu z nieśmiertel-

nym przebojem zespołu Roan, a tekst zwrotki jest następujący: „Ciągle pada śnieg, niech zasypie nas, całkiem miło jest, w ten zimowy, świąteczny czas …”.

Pamiętam, jak z zespołem Roan i tysiącami bydgoszczan śpiewałem to parę lat temu na estradzie podczas Balu Sylwestrowego na Starym Rynku (byłem konferansjerem i prowadziłem tę największą w Bydgoszczy Imprezę). No dobrze, wszystko jest o.k. – śnieg nawet od kilku dni trochę pada, aczkolwiek wcale nie jest miło, bo topnieje i jezdnie są śliskie, a już w ogóle jak tu mówić o czasie świątecznym? Do świąt jeszcze zostały prawie trzy tygodnie…

W minioną niedzielę odwiedziłem moje ulubione Trójmiasto. Trzeba było zrobić zakupy, więc udaliśmy się do pewnej galerii handlowej. Wjazd na parking w zasadzie niemożliwy, ale w pół godziny się udało. W środku na kilku piętrach tego molocha tysiące ludzi, jedzących, spacerujących, kupujących, kręcących się w poszukiwaniu okazji i promocji (bo jest ich przecież bez liku), renifery, mikołaje, księżniczki, elfy, hałas jednym słowem.

fot. Andrzej Gawroński

Dawniej powiedziałoby się szaleństwo Majki Skowron.

Jak ująć to dzisiaj? Także po staremu, ale jeszcze bardziej: Sodoma i Gomora. Jak to możliwe, że w tak krótkim czasie, z celebrujących w zaciszu domowych Świąt staliśmy się celebrytami z galerii handlowych – wydających pieniądze, na niepotrzebne w wielu przypadkach, rzeczy? Usłyszałem wczoraj w radiu ciekawe, proste do bólu stwierdzenie: to nie jest czas zakupów, a czas radości spotykania się z Bogiem. Od nas tylko zależy, czy będziemy go mieć. Piszę te słowa 5 grudnia – do świąt zostało jeszcze 19 dni. Ciekawe czy „celebry ci” z galerii zdołają się opamiętać?

Przed nami styczeń i nowy 2013 rok – wszyscy zastanawiamy się co nam przyniesie? Jaki będzie? – mam nadzieję, że lepszy od mijającego. Na pewno będzie to rok muzycznych wydarzeń w MCK, ale i w samym Ostromecku…

Nie zabraknie muzyki klasycznej, muzyki popularnej, a na pewno nie zabraknie serdeczności, z jaką witamy Was, drodzy goście, w naszych skromnych pałacowych progach…

Zapraszamy do Ostromecka – Andrzej Gawroński

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku w wykonaniu chórów Polskiego Związku Chórów i Orkiestr oddział w Bydgoszczy, pod dyrekcją Mariana Wiśniewskiego, Janusza Sierszulskiego i Michaliny Spychalskiej. W programie najpiękniejsze polskie kolędy i pastorałki.

90. był wokalistą grupy jazz-rockowej West. Od wielu lat zaciekawiony twórczością Czesława Niemena przy każdej nadarzającej się okazji włączał jej elementy do swojego repertuaru. Efektem tej próby jest wydana w roku 2005 płyta solowa „Wspomnienie o…”. Zawiera ona największe i najbardziej popularne przeboje Niemena.

Z Joachimem Perlikiem wystąpią młodzi wokaliści mający w swoim repertuarze piosenki Czesława Niemena.

13 stycznia 2013, godz. 16.00, Pałac Nowy Ostromecko, impreza biletowana

13 stycznia 2013, godz. 18.00, Pałac Nowy Ostromecko – galeria na strychu

6 stycznia 2013, godz. 16.00, Pałac Nowy Ostromecko, wstęp wolny

Koncert kolęd

„Wspomnienie o…”

– kolejny koncert Joachima Perlika z piosenkami Czesława Niemena Muzyk wywodzi się ze studenckiego środowiska artystycznego przełomu lat 70. i 80. oraz Klubu Twórców Studenckich „Beanus”. W latach 58 |

| styczeń 2013

Wernisaż wystawy Marka Rony „Świat Widziany – Świat Kreowany”.

MAREK RONA 1960-2012 Współcześnie żyjący, niezwykle utalentowany człowiek renesansu. Uprawiał z powodzeniem, niezwykłym wyczuciem i sukcesami wszystkie dziedziny sztuk plastycznych. Wielokrotnie nagradzany w Polsce i poza granicami. Odznaczony Złotą Szpilką za rysunki satyryczne. Autor kupowanych na pniu obrazów olejnych. Znakomity grafik. Mistrz karykatury. Malarz wysmakowanych akwareli i pasteli. Wybitny portreci-

w y da r z e n i a

sta. Ilustrator książek dla dorosłych i dzieci. Rzeźbiarz monumentów, tablic pamiątkowych, popiersi, medali, statuetek. Uzdolniony projektant opakowań. Twórca masek do Szopki Bydgoskiej. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi za wkład w kulturę bydgoską. Nieoceniony. Niezastąpiony. Niezapomniany.

Joanna Konwalska-Rona

16.01.2013, środa, godz. 17.00, ZPP Ostromecko.

Zapisy: teatr@mok.bydgoszcz.pl, wstęp wolny

Przedpokój Teatralny – warsztaty z teatrem niebopiekło

Bydgoski teatr niebopiekło zaprasza na warsztaty poświęcone budowaniu podstawy aktorstwa – świadomości ciała. W programie podstawowy trening fizyczny aktora, poszukiwanie alternatywnego języka ciała, trening niebanalnych sposobów ekspresji, autoobserwacja bez lustra, a także praca nad kontaktem niewerbalnym między partnerami i koncentracją jako podstawami pracy zespołu na próbach i na scenie. Należy przynieść dres, ćwiczymy boso.

20 stycznia 2013, godz. 16.00, Pałac Nowy Ostromecko, Impreza biletowana

Riedel & Kielak – w autorskim repertuarze

Sebastian Riedel (ur. 2.03.1978 w Tychach) jest wokalistą, gitarzystą oraz autorem większości repertuaru założonej przez siebie w 1993 roku zespołu Cree, z którym gra do tej pory. Cree to zespół grający rocka o mocnym zabarwieniu bluesowym, stylem przypominający muzykę z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych minionego wieku. Zespół powstał blisko dwadzieścia lat temu, w Tychach, z inicjatywy trzech niespełna 16. letnich chłopców – Sebastiana Riedla, Sylwestra Kramka i Adriana Fuchsa. Pomysłodawcą nazwy był Rysiek Riedel, ojciec Sebastiana, którego zawsze fascynowała historia i życie Indian, sam chciał w przyszłości mieć zespół o takiej nazwie. Marzenie ojca zrealizował syn i tak powstało Cree.

Michał Kielak (ur. 6 listopada 1977 w Poznaniu) – polski muzyk bluesowy, grających na harmonijce ustnej. Instrumentem tym zainteresował się w wieku 15 lat, rok później 1993 doskonalił umiejętności na warsztatach blueso-

wych w Zakrzewie. W 1995 roku nawiązał kilkuletnią współpracę z bydgoską grupą Green Grass. W 2002 roku znalazł się w szeregach inowrocławskiego zespołu Szulerzy, z którym nagrał płyty Bez Ciebie (2003) i Pilnuj się! (2005), a także uczestniczył w fonograficznym projekcie Jaromi & Szulerzy Gra w piki daje wyniki (2004, reedycja 2009).

W duecie z Jarosławem „Jaromim” Drażewskim (Blues Flowers) firmował album Rozum Cielęcy (2003).

W 2009 i 2011 roku zwycięża w plebiscycie „Blues Top 2010” pisma Twój Blues, w kategorii „Harmonijka ustna”.

Sebastian Riedel i Michał Kielak.

Fot. Małgorzata Kaczmarek

26 stycznia 2013, sobota, Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku, zabawa zaplanowana jest w godzinach 20-4. Cena 80 zł od osoby

Pałacowy Bal Seniorów

Okres karnawału to czas znakomitej zabawy w gronie najbliższych dla wszystkich.

Wtedy ważne są pozytywne emocje i radość, którą dzielić się można z rodziną i przyjaciółmi. Dlatego też serdecznie zapraszamy do Zespołu Pałacowo-Parkowego w Ostromecku, który, z myślą o najstarszych Gościach, organizuje Pałacowy Bal Seniorów.

Wyjątkowa sceneria, wykwintne menu oraz atrakcyjne niespodzianki – to wszystko sprawi, że ta noc pozostanie niezapomniana na długo. Całość dopełni muzyka na żywo, a będą to największe przeboje muzyki rozrywkowej, przy których przetańczyć można całą noc.

Zapraszamy wszystkich chętnych, nie tylko Seniorów!!!

27 stycznia 2013, godz. 16.00, Pałac Nowy Ostromecko, Impreza biletowana

Piano Trio – koncert

Piano Trio (Bartłomiej Wezner – fortepian, Michał Szałach – skrzypce, Filip Syska – wiolonczela) zostało założone w grudniu 2008 roku.

Trzech młodych muzyków związanych z Akademią Muzyczną w Bydgoszczy postanowiło połączyć siły na polu trudnej formy tria fortepianowego. Od pierwszej próby, zrozumienie i inspiracja jaką czerpią ze wzajemnej współpracy, przekłada się na energię i radość zawsze gorąco przyjmowaną i nagradzaną przez publiczność.

Do największych sukcesów Piano Trio należy zwycięstwo w St Martin’s Chamber Music Competition w Londynie (2011), oraz zdobycie I nagrody na XIX Międzynarodowym Konkursie Muzyki Kameralnej w Thessalonikach (2010). styczeń 2013 |

| 59

w y da r z e n i a naturę, jako oparte na prawach symetrii przeciwieństw.

Podobnie do teorii Goethego, artyście bliska zdaje się być koncepcja dualizmu i polaryzacji, które konstytuują jedność Wszechświata, a jednocześnie wskazują na istniejące w nim przeciwieństwa takich elementów jak: duch – materia, rozum – wyobraźnia, dusza – ciało, światło – ciemność, dobro – zło, etc. Z tego przekonania wywodzi się też skłonność do czerpania z dziedzictwa symboliki barw.

24.01.2013, czwartek, godz. 18.00, Galeria Wspólna, wstęp wolny

Wystawa malarstwa Andrzeja Widelskiego

A n d r z e j W i d e l s k i , M u z a , 2 010 , o l e j p ł ó t n o , 15 0 × 2 0 0 c m

Symetria przeciwieństw

…Malarskie dociekania Andrzeja Widelskiego, wbrew przesyceniu ekspresyjnymi pociągnięciami linii barwnych konsekwentnie dynamizującymi układy kompozycyjne w jakiś przedziwny sposób, być może za sprawą zastosowanej monochromatyki i symboliki barw, opartej niejednokrotnie na dualizmie dominanty błękitu i brązu, bieli (światła) i czerni, bądź z racji stale przewodniego motywu form angelologicznych, harmonizują zawartą w obrazach myśl, która zdąża do pojęcia idei właściwego kształtującej je duszy. W analogii do harmonii świata, artysta traktuje sztukę i pojmuje

Jolanta Męderowicz (Fragment recenzji z 2012 roku)

Andrzej Widelski mieszka i pracuje na Starym Mieście w Lublinie. Jego przestrzeń twórcza, obejmuje głównie realizacje malarskie i graficzne. W dorobku ma 30 wystaw indywidualnych i ok. 100 wystaw zbiorowych. Zrealizował kilkanaście autorskich projektów wnętrz sakralnych. Wystawiał m.in. w: Galerij Desimplel w Belgii, Domu Artysty Plastyka w Warszawie, Teatrze Śląskim w Katowicach, BWA w Rzeszowie, Galerii Obok w Tychach, Galerii „Spodki” w Białymstoku, BWA w Ostrowcu Świętokrzyskim, Galerii ZPAP „Na Pietrze” w Opolu, CK w Solecznikach na Litwie, Galerii Labirynt2 oraz w Galerii ZPAP” Pod podłogą” w Lublinie, Galerii Sztuki „Wozownia” w Toruniu, Galerii „Impresja” w Zabrzu, Pałacu Sztuki w Drohobyczu na Ukrainie, Muzeum Okręgowym w Radomiu, Muzeum Nadwiślańskim w Kazimierzu Dolnym, Muzeum Lubelskim, Archidiecezjalnym Muzeum Sztuki Religijnej w Lublinie, Państwowym Muzeum na Majdanku, Muzeum Historii Miasta w Łodzi oraz w Pałacu Sztuki w Krakowie.

W swojej twórczości często podejmuje się pracy nad cyklami, związanymi z duchowością. Wykonał cykle pt.

– „zdarzenia mistyczne”, „wobec niewidzialnego świata”, „białe lato”, „pejzaż ezoteryczny” „Anioły czterech pór”, „Pod tym samym niebem”, „zdarzenia subtelne”, „siedem warstw błękitu”, „przerwany horyzont” i ostatni z 2012 „srebrne ogrody”.

Dyplom z malarstwa w pracowni prof. Mariana Stelmasika w Instytucie Sztuki, UMCS w Lublinie w 1982 roku. Doktorat „Metafizyka w malarstwie” w 2008 roku.

Pracuje na stanowisku adiunkta na kierunku Grafika w WST w Katowicach. W roku 2000 otrzymał stypendium twórcze Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w 2012 Nagrodę Rektora WST. www.widelski.com

Księgarnia Jolanta

księgarnia internetowa www.jolanta.osdw.pl i stacjonarna ul. M. Konopnickiej 30 tel. 52 373 26 81

czynna:

os. Szwederowo w centrum handlowym blisko targowiska; MZK 64, 66, 69, 79 60 |

| styczeń 2013

pon.–pt. 10.00–18.00 sob. 10.00–14.00

11-18 stycznia 2013, Kino Orzeł, Klub Mózg

WIELKA LITERATURA W KINIE ROSYJSKIM, KLASYKA KINA RADZIECKIEGO, RETROSPEKTYWY SERGIEJA EISENSTEINA I ALEKSANDRA SOKUROWA ORAZ NOWE KINO ROSYJSKIE.

Klub Mózg, ul. Gdańska 10, www.mozg.art.pl Kino Orzeł, ul. Marcinkowskiego 12, www.kino-orzel.pl

XX Bydgoski Festiwal Operowy 27 kwietnia – 12 maja 2013

w Operze Nova