BIK 6/2016 by Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

Felietony: Pruss i Siwiec Justyna Gongała o malarstwie Stanisława Baja

O Historiach bydgoskich pisze Hanna Strychalska

Bydgoskie dworce ogląda i opisuje Natalia Nazaruk

czerwiec 2016

Centrum Kultury Fantastycznej – odsłona 6: Zdzisław Domolewski

Jacek Dehnel w WiMBP

nr 6 (473) ROK XLII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny

DRUMS FUSION 10. festiwal sztuki perkusyjnej

21-25 czerwca 2016 Bydgoszcz

www.drumsfusion.pl Program festiwalu na str. 60

na początek Szanowni Państwo, Drodzy Przyjaciele, Ludzie Kultury, ledwo zdążyłem napisać, że mam dojmujące poczucie, iż żarty się kończą, a one naprawdę się skończyły. Pobicie zagranicznych studentów w Bydgoszczy nie jest wydarzeniem kulturalnym (nawet wręcz przeciwnie, można powiedzieć), ale wspominam o nim, bo – jak się zdaje – taka sytuacja jest wielkim zobowiązaniem ludzi kultury, najpoważniejszym dzisiaj dla nich wyzwaniem. Kultura jest jedyną bronią przeciwko tej nienawiści i jej źródłom: przeciwko lękom i pogardzie. O tym właśnie pisał wielki pisarz moralista, Václav Havel (w szkicu-wystąpieniu Anatomia nienawiści, tu w przekładzie Andrzeja S. Jagodzińskiego): „Nienawiść jest tylko jedna, więc nie ma różnic między nienawiścią indywidualną a zbiorową: kto nienawidzi pojedynczego człowieka, niemal zawsze jest zdolny ulec nienawiści zbiorowej i aktywnie ją szerzyć. Powiedziałbym wręcz, że nienawiść grupowa – religijna, społeczna, narodowa, ideologiczno-doktrynalna czy jakakolwiek inna – jest jak wir, który stopniowo wciąga wszystkich predestynowanych do nienawiści indywidualnej. Inaczej mówiąc: najbardziej naturalnym zapleczem i jakimś ludzkim potencjałem wszystkich nienawiści grupowych jest ów zbiór ludzi zdolnych do nienawiści indywidualnej. Ale to nie wszystko: zbiorowa nienawiść – kultywowana, rozprzestrzeniana i pogłębiana przez ludzi zdolnych do nienawiści – ma szczególnie magnetyczną siłę przyciągania i potrafi wciągnąć w swój wir także wielu ludzi, którzy wcześniej nie wydawali się na nią podatni. To ludzie moralnie słabi, mali, egoistyczni, ludzie leniwego ducha, niezdolni do samodzielnego myślenia i dlatego łatwo ulegający sugestywnym wpływom nienawistników”. I dlatego właśnie kultura ma taką wagę, bo wzmacnia moralnie, uwrażliwia, pobudza ducha do działania, uczy samodzielnego myślenia, a wszystko to po to, by nie ulegać wpływom nienawistników. Jestem przekonany, że mówić o tym trzeba nieustannie, do znudzenia, czasem – z kamienną powagą, a nawet nieznośnym patosem. A jeśli się ktoś spodziewał tu wspomnienia o Dniu Dziecka, to nie ma chyba dla przyszłości naszych dzieci sprawy ważniejszej.

R edak to r N ac zeln y

B I K w i n te r n e c i e :

www.bik.bydgoszcz.pl www.issuu.com/bik_ www.facebook.com/bik.bydgoszcz

Prenumerata jest realizowana przez RUCH S.A.: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata. ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803 (w dni robocze w godz. 7.00-17.00, koszt połączenia według taryfy operatora).

spis treści

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy

Na początek, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Prawda wewnątrz nas. Słów kilka o wybranych tekstach Zdzisława Domolewskiego, Tadeusz Krajewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Stan Strachów (fragment powieści), Zdzisław Domolewski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Malarstwo Stanisława Baja w Galerii Wspólnej, Justyna Gongała. . . . . . . . . . . . . 6 odnotowano, Emilia Walczak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Szczególne poczucie emancypacji, z Karoliną Kosińską i Moniką Talarczyk-Gubałą rozmawia Emilia Walczak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Diabeł z salonu tatuażu, o nowych wierszach Grzegorza Grzmota-Bilskiego pisze Bartłomiej Siwiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Trzy postaci w poszukiwaniu tożsamości, Hanna Strychalska. . . . . . . . . . . . . . . . 12 Bydgoskie dworce, Natalia Nazaruk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Nie tylko słodycz, Bartłomiej Siwiec, Zugzwang (39) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Bydgoski insynuator kulturalny (144), Zdzisław Pruss. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy dyrektorka: Marzena Matowska 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl redaktor wydania: Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Adam Gajewski, Monika Grabarek korekta: Emilia Walczak skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel redakcja: tel. 523 255 553 bik@mck-bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12 druk i oprawa: Polraster BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. BIK 6/2016 (473) Rok XLII, nakład 2000 egz.

dystrybucja: częściowo bezpłatny

Wydarzenia Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Galeria Miejska bwa / Galeria Brda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Czyżkówko. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Galeria Kantorek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Bydgoska Poradnia Sztuki w Kamienicy 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Spotkania nieprzypadkowe „Oko Nigdy Nie Śpi”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 VIII Konkurs Filmów Amatorskich KLAPS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Klub ARKA BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Muzeum Fotografii w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Muzeum Wodociągów, Galeria Wieży Ciśnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Kamienica 12. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Ogólnopolskie Święto Wolnych Książek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Miejskie Centrum Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Kino Orzeł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

Na okładce: Dworzec kolejowy Bydgoszcz Główna, fot. Dariusz Gackowski – o dworcach czytaj na str. 16

2 |

| czerwiec 2016

centrum kultur y fantas t yc znej Prawda wewnątrz nas

Tadeusz Krajewski

Słów kilka o wybranych tekstach Zdzisława Domolewskiego Podczas konnej przejażdżki, w samotnym galopie, chłopiec dostrzega zmierzającą ku niemu kulę, ruchomą, żywą, wypełnioną po brzegi czernią i szarością. Gdy wpada w nią nieuchronnie, okazuje się ona skłębionym rojem komarów. Odległy obserwator odnosi wrażenie, że widzi jeźdźca bez głowy z ruchomą protezą. Kim jest ten chłopiec? To Zdzisław Domolewski z okresu swego pacholęctwa. Jako dorosły człowiek potrafi w gawędziarskim uniesieniu nawet najbardziej prozaiczną historię ze swojego życia zamienić w frenetyczną wizję. Nie można spokojnie go słuchać, podobnie jak nie da się obojętnie przejść obok jego prozy. Każdy akapit narracji jest bowiem przesycony magią. To właśnie fluid nie z tego świata scala większość wątki powieści Chmurka pod stołem. Niewątpliwie stanowi ona naturalistyczny obraz wsi popegeerowskiej, ze wszystkimi jej zwyrodnieniami, zarośniętymi bocznicami, z egzystencjalnym brudem i biologiczną potrzebą bytu bez znaczenia. To biegun upodlenia. Bohaterowie kierują się adekwatnymi do okoliczności aspiracjami: ktoś chce zostać gangsterem, ktoś złodziejem, ktoś organizuje sobie wyjazd do Niemiec, prawie wszyscy planują nieustające picie. Gdy jednak dotknie ich Palec Boży Narratora, zamieniają się w bajarzy, poetów, filozofów, kulturoznawców. Mówią, a kreowane na poczekaniu historie żyją niezależnie od świata. Mają moc hipnotyczną. Wieś uczestniczy w zbiorowym poświadczeniu Fikcji. Czyżby? Zdzisław Domolewski w swoim artystycznym credo zaznaczył dobitnie: „Wierzę w siłę wyobraźni i moc prawdy”. Prawda to w takim razie… Opowieść. I nie ma znaczenia, czy przekaz wynika z pragnienia zmiany, niewłaściwej interpretacji zdarzeń przeszłych, czy stanowi roszczeniową projekcję przyszłości. Ważne, że Opowieść na stałe w człowieka wrasta, staje się jego właściwością rudymentarną. Nierozerwalnie związana z wrażliwością, tkwi w każdym, nawet w człowieku żyjącym na biegunie upodlenia. Główny bohater – Krzyś – zna na wskroś dusze swoich pobratymców. To on zbiera historie. Przychodzi mu to z łatwością, gdyż sam nie może mówić. Może tylko słuchać. On wie, czym żywi się zbiorowa świadomość. Dzięki zebranym konfesjom zaczyna nabierać cech bóstwa opiekuńczego. I, jak na boga przystało, musi stawić czoła diabłu. Ma też typowo boskie przypadłości: jest nierychliwy, a jego wyroki są niezbadane. Czasami Krzyś widzi wieś w innym wymiarze, w kontinuum przewidzianym tylko dla wybranych. To efekt

choroby neurologicznej, ale – być może – także jeden ze sposobów na wniknięcie w inną przestrzeń. Domolewski nie lubi rzeczywistości wirtualnej. Telewizja, gry komputerowe i internetowy erzatz wywołują w nim lęk o przyszłość mentalną człowieka. „Oduczeni zwykłego, najprostszego w swym sensie zdziwienia, zaskoczenia, radości, wzruszenia i naturalnych lęków, szeroko otwartymi oczami patrzą ludzie tylko na różne ekrany. Gdy wzrok pada na coś poza nimi – zachodzi mgłą – przestaje widzieć”. Z potrzeby obrony przed wykoślawieniem wrażeń, zubożeniem wzruszeń i utratą zmysłowego doznawania powstał Domek świeczki. W powieści ułudę dla osób spragnionych fałszu konstruują scenarzyści obdarzeni literacką wyobraźnią, a nade wszystko zmysłem plastycznym. Popadają oni – podobnie jak twórcy telenowel – w rutynę, oferując swoim klientom produkty sztampowe, efekty pospolitych działań, ograne od lat schematy. Kicz rządzi fantomatyką, bo bardziej wyrafinowanych gustów nikt nie ma, w związku z czym nie opłaca się projektować wyszukanych form estetycznych. Scenarzyści przypominają lalkarzy, podupadłych władców marionetek z ulicznych teatrzyków, oglądanych przez pijaną widownię. To nie tylko zarys fabularny Domku świeczki. To także diagnoza wirtualnej rzeczywistości dnia dzisiejszego. Obraz choroby, którą nas wszystkich zainfekowano. Nie trzeba w tym celu używać komputera lub telewizora, wystarczy wyjść na ulicę. Pięknie zmontowane twarze, idealnie skrojone ciała, wymuszone uśmiechem zdrowe zachowania – oto czym jesteśmy atakowani, oto kierunek, w jakim mamy zmierzać. Mamy zapomnieć o sobie. Bohater powieści – Ted McOvy – usiłuje przetrwać w infernalnym mieście na własną rękę, być może jako jedyny człowiek, któremu zależy na zachowaniu tożsamości. W tym Babilonie świata gier wchodzi do różnych programów, popada często w ludyczną niewolę (musi rozgrywać przewidziany dla postaci scenariusz), ale z każdej maskarady wychodzi z niezmienionym umysłem. W każdym razie takie odnosi wrażenie. W drugiej linii narracyjnej sekunduje mu w wędrówce Jan, szukający na gruzach zniszczonej wojną Europy swoich dzieci. Europa to kontynent starców z nonszalancją obnoszących swą zwiędłą dostojność. Jedyne spotykane dzieci to trupki zmasakrowane przed śmiercią. W postapokaliptycznym pejzażu kryją się zarówno bestie, jak i ich ofiary. A żywe jeszcze ofiary mają głowy w rozciętych czerwiec 2016 |

| 3

centrum kultur y fantas t yc znej szczelinach ciała, oczy zwisające na nitkach nerwów, twarze porośnięte pleśnią… Przypominają koszmary z wizji Roquentina (bohatera Mdłości Sartre’a), naszkicowane są jednak w manierze autora Sklepów cynamonowych. Obaj bohaterowie swą wędrówką poświadczają widoczną aż po bezkres zagładę Umysłu. Jej początek miał miejsce wtedy, gdy w miejsce odwagi wstawiliśmy kalkulację, czucia – obserwację, udziału – symulację. Tego nie ośmieliłby się napisać Ballard, tego nie potrafiłby napisać Dick. Nikogo nie powinno dziwić plastyczne wizjonerstwo pisarza. Zdzisław Domolewski to malarz, a jego obrazy są „rejestracją wędrówki przez wyobraźnię, myśli i zmyślenia”. W eseju Sny niczyje podkreślił oniryczny charakter swojej twórczości. „Lubię sny, ale nie szukam w nich sensów, symboli, nie wierzę, że coś przepowiadają, jestem raczej skłonny uznać, że mamy w sobie poprzez wędrówkę genów zapisane sny naszych przodków, traumatyczne ich doświadczenia, pożary, lęki, może także osoby, które oni znali, kochali, nienawidzili, a które poprzez sen wracają do mnie”.

Terapia fundowana przez Domolewskiego czytelnikom zagubionym we współczesności jest nad wyraz bolesna. Wiąże się z tym obowiązkowe przejście przez katharsis. Czasami jednak autor podrzuca nam „garść piękna”. To powieść Zosia pleciona, o dziewczynce, która odmówiła werbalnego kontaktu ze światem i postanowiła kreować rzeczywistość swoich marzeń, rzeczywistość z udziałem znanych jej osób żywych i… duchów. Czasami pisarz zamienia się w turpistę-prowokatora. Tłumaczy wtedy skatologiczne teksty Ernesta Goretoofire’a. Tych obscenicznych rzeczy nie należy pod żadnym pozorem czytać, ponieważ ich obrzydliwość idzie jedynie w parze z wykwintnym stylem i zaskakująco spointowanymi pomysłami. Paweł Dunin-Wąsowicz w Warszawie fantastycznej bardzo wysoko ocenił Garnitury trumienne Domolewskiego. Żałował, że tekst nie powstał w latach 30. Może wtedy był najlepszy moment na wytyczanie nowych szlaków w literaturze imaginacyjnej? Jednak bez względu na historyczne domniemania, pisarstwo twórcy Chmurki pod stołem jest samoistną, nową jakością w polskiej fantastyce i cały czas czeka na rzetelną i uczciwą ocenę krytyczną.

Ce nt rum Kult u r y Fa nt a st yczne j p re ze nt u je : Fragment niepublikowanej powieści pod roboc z ym t y tułem:

Stan Strachów Znalazłem się na płaskim terenie, a był to starannie strzyżony trawnik. Przypominał pole golfowe, ale bez zawijasów, wzgórków i dołków. Nie widziało się tam nikogo, nie czuło zapachu ekskluzywnych wód, tytoniu fajeczek, oddechów przesączonych kawiorem, czy beknięć po homarach, tylko zapach niedawno skoszonej trawy. Nieco dalej wypatrzyłem kształty przypominające białawy transatlantyk: coś się tam piętrzyło, wystawało, czerniały jakieś kropki, a wszystko było podświetlone od dołu światłem odbitym, migotliwym, jakby od wody. Odrzuciwszy absurdalne skojarzenie z transatlantykiem, przystałem na inne, że to rezydencja. Po chwili, że raczej – market nieszczęśliwie usytuowany w szczerym polu. Ale potem zjawiły się wieżyczki, czubki, szybki… Wróciłem do koncepcji rezydencji, lecz im byłem bliżej, tym mniej to wszystko przypominało dom, a raczej… no nie, nie chciałbym popadać w przesadę, że znowu… ale cóż! powiedzieć trzeba, że rzeźbione anioły, smętne płaczki, muzy siedzące bezradnie jednoznacznie potwierdzały domysł, że znowu trafiłem na cmentarz… 4 |

| czerwiec 2016

Zdzisław Domolewski

Objechałem biały, piękny, z ciosanego kamienia mur, trafiając na bramę. Wszystko tu było imponujące, świeże i oświetlone dziwnym światłem. Miałem wrażenie, że wydostaje się ono spod żwirowych alei, z trawników, z posągów. W epoce fizyki kwantowej takie rzeczy nie powinny nikogo dziwić, a jednak? Już przy bramie trafiłem na nagrobek z nazwiskiem – Marek Hłasko i datami (do sprawdzenia w encyklopediach, ewentualnie w kuratorium, u Leszka Walczaka). Następny grobowiec – Jan Matejko, z datami. Kawałek dalej, okryty skrzydłami kamiennego anioła grób… Stefana Kisielewskiego… No zaraz – uruchomiłem pamięć – o ile się nie mylę?… nie wiedziałem jednak, gdzie słynny felietonista został pochowany. Co do Matejki – Wawel? A może jednak?… No dobrze, ale tu? Z jakiego powodu tutaj? Przemieszczałem się główną aleją odnajdując grób Norwida, Tetmajera, Wasilewskiego, Herberta!… i blisko niego Lebensteina, potem Makowski, Szymanowski… to nie była zbieżność nazwisk, dat, ani postaci; kryła się za tym… no, co komukolwiek mogłoby w tej sytuacji przyjść do głowy, gdyby był owinięty workiem, siedział na fotelu biurowym,

centrum kultur y fantas t yc znej przyklejonym taśmą do inwalidzkiego wózka? Pytam – co komuś takiemu mogło przyjść do głowy, zwłaszcza gdy od dwóch lat idealnie wskoczył w skórę emerytowanego nauczyciela języka polskiego? Otóż, komuś takiemu przyszło do głowy jedno – to nie jest możliwe! Żeby sprawę wyjaśnić dokładniej, skręciłem w boczną aleję, gdzie odnalazłem grób Witkacego, Brunona Schulza, Milczewskiego-Bruna, znanego mi osobiście Polsakiewicza… ale to było bez sensu: rozproszeni po cmentarzach Polski i Europy znaleźli się tutaj, w szczerym polu, niedaleko Strachowa, gdzie onegdaj o nich nauczałem? Skręcałem w coraz to inne aleje i w sumie sprawiało mi to przyjemność: jak człowiek w teleturnieju, czekający na kolejne pytanie: kim był – Jerzy Stróżyk? – nie wiem, ale obracam nazwisko wielokroć, cofam się do skromnego grobu – nie przypominam. Kim jakiś – Babkiewicz? O! – zaskoczenie – grób jest, data urodzin, ale daty śmierci nie uzupełniono, więc?… Borowski! – wiadomo, Wojaczek… tu mamy – Ćwikliński?… Myśli obracają ostatnie nazwisko – nic z tego. Beksiński? Łomnicki? No dobrze, ale zaraz – kawałek dalej – również bez daty końcowej – Domolewski? Jak w teleturnieju trafiałem na luki w wiedzy, gdzieniegdzie większe, tam znowu mniejsze, a niekiedy, jak w chwili powrotu na aleję główną – poznawałem nazwiska wszystkie: Słowacki, Krasiński, Krasicki, Kraszewski… Zjechałem w inną, węższą aleję, zaczynałem się rozglądać po dość sztampowych grobach z nazwiskami, których nie byłem w stanie zidentyfikować, gdy coś zaszeleściło, zbliżyło się i poczułem czyjś dotyk. Kiedy coś podobnego spotka nas na cmentarzu, o zmierzchu, na którym jesteśmy sami – truchlejemy; gdy coś takiego spotyka nas oplecionych workiem, unieruchomionych na wysokości półtora metra, z palcem na dźwigni: w jednej chwili kurczymy palec i uciekamy jak najdalej, przed siebie, nie oglądając się, bo oglądnąć się do tyłu, po prostu, nie możemy. [...] – No proszę, w jaki sposób pan Franciszkański zamierza się urządzić. No, no, no! Taki grobowiec?… I te łezki, hi, hi, hi… – Proszę się nie śmiać! – rzuciła Ewelina. – Bo wiesz, wydaje mi się to lekko nadmierną zapobiegliwością, wznoszenie grobowca za życia. Zwłaszcza takiego grobowca – wskazałem. – Zaczynam już rozumieć tych tutaj, rzekomo pochowanych, Mickiewiczów, Słowackich, Norwidów… – zwielokrotniając nazwiska, zwielokrotniałem, w mym mniemaniu, szyderstwo – Matejków, Hłasków, Wyczółkowskich, Herbertów – wyliczałem – Dołegów-Mostowiczów, Lemów, Snergów-Wiśniewskich czy Duda-Graczów… Rozumiem, rozumiem – mówiłem – że wirtualnie tu pochowani oni, są Franiszkańskiemu rekompensatą, stanowią rodzaj gwardii przybocznej, a taka gwardia to jednakże odgórnie podporządkowana władcy, nawet jeżeli poszczególni jej członkowie są zbudowani

wiele razy masywniej, obdarowani dzielnością, talentem, dużo większym od swego przywódcy, to on pozostaje w pamięci; i tenże Franciszkański – mówiłem głosem prokuratorskim – będący przecież tylko zwyczajnym producentem czegoś do komputerów, pracodawcą, ale nikim więcej, jako osoba, miernotą wobec tych, których rzekomą nekropolię tu tworząc, chciał przyszłości powiedzieć, że niejako dzięki niemu wyrośli, nie osiągnąwszy wszak nigdy poziomu jego… Ci wirtualnie tu pochowani, których nazwiska nie wszystkie mi coś mówią…

Zdzisław Domolewski urodził się w 1951 roku w Toruniu. W 1976 roku skończył studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, specjalność – malarstwo. Bierze udział w wystawach indywidualnych i zbiorowych. Ceniony, wielokrotnie nagradzany autor książek, opowiadań i nowel. Od 1978 roku mieszka w Markach. Debiutował w 1973 roku wierszem Poemat napisany nie na temat. Laureat wielu konkursów literackich. Wiersze, opowiadania, eseje ukazały się m.in. w „Regionach”, „Więzi”, „Faktach”, „Nowym Wyrazie”, „Fantastyce”. Za powieść Tunelem wiatru, niespokojnie (1978) otrzymał specjalną nagrodę przyznawaną debiutantom w konkursie otwartym LSW i ZLP. Autor dickowskiej z ducha powieści Domek świeczki (2000) i powieści sensacyjno-obyczajowej Lusia (1997). Twórca prowokacyjnych nowel Masy kałowe (1999), wydanych pod pseudonimem Ernest Goretoofire. Jego powieść Chmurka pod stołem zdobyła I nagrodę w konkursie zorganizowanym przez wydawnictwo Zysk i S-ka na najlepszą polską powieść w roku 2000. Nagrodę literacką Polskiej Sekcji IBBY – KSIĄŻKA ROKU 2003 zdobyła powieść dla dzieci Zosia pleciona (2003).

Centrum Kultury Fantastycznej Kawiarnia Szpulka, MCK, ul. Marcinkowskiego 12 8.06.2016 (środa), godz. 18.30 Warsztaty narratologiczne Prowadząca: dr Marta Kładź-Kocot 22.06.2016 (środa), godz. 18.30 Uniwersum cudowności i lęku – czyli „sny” Zdzisława Domolewskiego Prelegent: Łukasz „Nikor” Nalewajk czerwiec 2016 |

| 5

fot. Piotr Pękala

Malarstwo Stanisława Baja w Galerii Wspólnej Być może to była mgła, ja tam widziałem spokój. Spędził noc na łąkach przy Bugu. Kiedy dosięgły go pierwsze szpikulce słońca, zaczął się rozpadać. Najpierw pojawiły się rysy proste jak pręty, a po nich pająki pęknięć w kształcie krzaków.(…)Budziłem się powoli, celebrując pierwsze spojrzenie. Ostre luksy młodego słońca bolały, niczym drzazgi tkwiły w siatkówce oka. Michał Książek „Droga 816” Bug wyłaniający się z zasłony mglistego poranka i zanikający w nocnych ciemnościach. Odbijający wiosenną zieleń i jesienne ugry. A przede wszystkim błękit nieba. Czasem osnuty szarością mrozu, śniegu, deszczu. Potężny żywioł uśpiony pod niezmąconą taflą, przechwytującą każdy ożywczy promień słońca. Ten uwieczniony na dziesiątkach obrazów widok Stanisław Baj obserwuje od lat i chłonie wszystkimi zmysłami. A jednak Bug wciąż pozostaje dlań tajemnicą. Nieodgadnioną siłą, niepoznaną jeszcze. Ta rzeka jest zresztą dla niego równie niezgłębiona co natura ziemi. Tak bliska i droga ostatnim dołhobrodzkim chłopom, z którymi się wychowywał i żył, a których później uwieczniał. Na przejmujących, surowych, jakby ciosanych w drewnie portretach. Malując ich pobrużdżone, lecz pełne blasku lica starał się oddać choć część, zaklętej w nich unikatowej mądrości. Ludowej prawdy o życiu sprzęgniętym z naturą, pracowitym i godnym. Prostym lecz w pełni satysfakcjonującym bytowaniu, oswojonym z myślą o przemijaniu i śmierci. W miejscu tym naprawdę muszą rodzić się malarze i poeci – stwierdził Kazimierz Długosz, urzeczony aurą i stylem życia w Dołhobrodach. Nie, tu rodzą się chłopi – odpowiedziała redaktorowi ukochana matka Stanisława Baja – jego muza i najważniejsza modelka. I czy z rzemieślniczej perfekcji obrazów Stanisława Baja nie wyziera właśnie etos rzetelnej chłopskiej pracy? Zna6 |

| czerwiec 2016

Justyna Gongała

mienne dlań siła i upór, napędzające wieloletnie poszukiwania niepowtarzalnego malarskiego wyrazu w „niemodnym” pejzażu i „nienowoczesnych” portretach. O Stanisławie Baju mówi się, że jest on piewcą zamierzchłej chłopskiej kultury. I co ważne, ta wartość jego sztuki tkwi nie tylko w tematyce prac, ale przede wszystkich w sposobie podejścia do malarskiego tworzywa. Artysta chciałby najprościej wyrazić na płótnie to, co w naturze bogate, najbardziej rozbudowane i skomplikowane, a przy tym wie, żeby to osiągnąć musi znać malarstwo tak, jak jego matka znała się na ziemi i na pieczeniu chleba. Krytycy mówią, że Stanisław Baj w malarstwie zatraca się niczym muzyk zespolony z własnym instrumentem. Maluje naprawdę! Z ogromną pasją, bez wstępnych szkiców, na żywo. Sugestywny obraz jednej wsi potrafi uczynić uniwersalnym symbolem świata i życia. Bez względu na kontekst jest w tych obrazach to, co Jacek Siennicki nazywa „tajemnicą wchłaniania”. Niezależnie od orientacji artystycznej są obrazy, które wchłaniają i takie, od których odbijamy się. Nie umiem określić precyzyjnie, na czym polega tajemnica wchłaniania. Ale tylko ona się liczy. Stanisław Baj często podkreśla, że wiara w moc malarskiego wyrazu jest głównym motorem jego twórczości. Chciałby zatrzymać ten odchodzący „chłopski świat”, lecz wie, że to niemożliwe. Odżegnuje się więc od wzniosłego posłannictwa. Maluje przede wszystkim dla siebie. Wyraża to, czego doświadcza. Pragnie być wolny i szczery w swych artystycznych intencjach. O Dołhobrodach mówi: to jest moje źródło, źródło pojmowania świata i sztuki. Każdy, kto ma takie własne źródło może się czuć szczęśliwym twórcą i człowiekiem. Wystawę można oglądać do 17 czerwca w Galerii Wspólnej, ul. Batorego 1/3.

odnotowano Pożegnanie: Helena Raszka (1930–2016) W maju pożegnaliśmy urodzoną w 1930 roku w Bydgoszczy poetkę Helenę Raszkę. Helena Raszka studiowała filologię polską na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1951 roku zamieszkała w Szczecinie. Jako poetka zadebiutowała w roku 1956 na łamach tygodnika „Ziemia i Morze”. W latach 1959–1970 wydała tomy: Okruchy bursztynu (1959), Inny kraj (PIW, 1962), Bliżej dna (Czytelnik, 1965), Portret zdziwiony sobą (PIW, 1966), Liczba pojedyncza (Czytelnik, 1970). Po strajkach stoczniowców w styczniu 1971 roku, w których brał udział jej mąż, wiersze Raszki zostały objęte częściowym zakazem publikacji. Sama też, ze względu na ingerencję cenzury, przez długie lata nie zgadzała się na publikację swoich tomów poetyckich. W latach 1981–2011 ukazały się kolejne zbiory: Miłość (1981), Liczba mnoga (PIW, 1982), Biała muzyka (1994), Wybrane wiersze (1996), Na poboczu (2000), Korzeń i skała (2000), Głosy w przestrzeni (2011), Imię własne (2011). W 2010 roku Helena Raszka została uhonorowana Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Od 2015 roku jej imieniem nazwana jest Szkoła Podstawowa nr 7 na szczecińskim Warszewie.

Zbigniew Herbert, Urszula Kozioł i Helena Raszka

Bydgoszcz od świtu do zmierzchu (w bluesowej knajpie) Kwiecień tego roku zaowocował (chociaż wiosna to jeszcze nie czas owocowania – ledwo co spod ziemi zdążyły wyleźć przebiśniegi i zakwitnąć żółto krzewy forsycji) wyjątkowo ciekawymi publikacjami. Pierwszą z nich jest najnowszy tomik wierszy bydgoskiej poetki Karoliny Sałdeckiej zatytułowany Psi Blues. Ukazał się on w serii „Faktoria Poezji” Stowarzyszenia Żywych Poetów w Brzegu dzięki wsparciu finansowemu miasta Bydgoszczy. W książce, którą autorka dedykuje swojemu mężowi, znajdziecie Państwo 37 znakomitych utworów poetyckich, po które z pewnością warto jest sięgnąć. Celem sięgnięcia można na przykład zajrzeć na stronę autorską Sałdeckiej: www.karolina-saldecka.pl. Polecamy! PS Recenzja w „BIK-u” ukaże się wkrótce.

Kolejną interesującą publikację stanowi album fotograficzny Radosława Maciejewskiego zatytułowany Bydgoszcz o świcie. Ten z kolei dofinansowany został ze środków województwa kujawsko-pomorskiego. Jak pisze autor w króciutkim wstępie: „album to zapis spacerów po Bydgoszczy w ciągu ostatnich dwóch lat (2013–2015)”. Jak wskazuje sam tytuł książki – spacerów o świcie, „kiedy miasto dopiero budzi się do życia”. Co szczególnie ciekawe, Maciejewski materiał do albumu wykonał dzięki aparatom z lat 70. i 80.; najstarszym był natomiast model Zeiss Ikon Nettar 518/16 z… 1949 roku! To widać na zdjęciach i to właśnie wyróżnia album spośród dziesiątek tego typu publikacji. Po więcej informacji zajrzyjcie Państwo na stronę: www.muisto.pl. Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl czerwiec 2016 |

| 7

wystawa Szczególne poczucie emancypacji Z kuratorkami wystawy Przy warsztacie. Miejsca pracy badaczek, działaczek i artystek – Karoliną Kosińską i Moniką Talarczyk-Gubałą – rozmawia Emilia Walczak.

18 maja w Galerii Farbiarnia miał miejsce wernisaż wystawy zatytułowanej: Przy warsztacie. Miejsca pracy badaczek, działaczek i artystek. Projekt miał charakter otwarty – na Facebooku utworzyłyście wcześniej grupę, do której dołączyć mogła każda twórcza kobieta, prezentując tam swoje domowe stanowisko pracy. Jak duży był odzew? MTG: Byłyśmy zaskoczone, z jakim entuzjazmem dołączały kolejne osoby; w ciągu kilku dni grupa liczyła już blisko 100 osób i każdego dnia przyłączały się kolejne „biurka”. Dziś, kiedy rozmawiamy, grupa liczy grubo ponad 200 osób. KK: Najpierw zaprosiłyśmy koleżanki i znajome, one zapraszały następne. Ponieważ dziedziny naszych działań są często spokrewnione, nagle powstała siatka kobiet, które znałyśmy dzięki temu, co robią, nie osobiście – teraz mogłyśmy zajrzeć do ich prywatnych przestrzeni. Zaskakujące, jak wiele z nas tak chętnie „wpuściło” inne dziewczyny do swoich pracowni, gabinetów, domów.

poczytnej humanistki. Własny pokój to jest nadal luksus, zwłaszcza dla humanistek i artystek. Karolina znalazła też książkę My desk is my castle na temat kultury personalizacji. KK: Możemy pisać na kolanie, na stołach kuchennych, w łóżku, ale jednak okazuje się – tak poczułyśmy, kiedy stałyśmy się posiadaczkami własnych biurek – że osobne, tylko nasze miejsce daje szczególne poczucie emancypacji. Część z nas ma dzieci. Jeśli pracujemy w domu, trudno nam uciec od domowego chaosu, wyodrębnić przestrzeń tylko dla nas. Ja nie pozwoliłam dzieciom dotykać biurka. Nie wolno im grzebać w szufladach, przekładać papierów, zawalać blatu zabawkami. I choć biurko stoi we wspólnej przestrzeni, to siadając przy nim mam poczucie wejścia w inny tryb funkcjonowania. Myślę też, że te z nas, które są matkami, musiały wypracować w sobie umiejętność zajmowania się kilkoma rzeczami jednocześnie. Jesteśmy hipermobilne, nasze głowy pracują zawodowo w każdych warunkach i w każdej przestrzeni. Wierzę, że mężczyźni potrafiliby działać tak samo. Nie wiem, ilu z nich naprawdę to robi.

Projektowi przyświecał, dotyczący organizacji przestrzeni, postulat Virginii Woolf o „własnym pokoju”. Jak przedstawiały się proporcje: więcej kobiet faktycznie pokazało swój gabinet, swoje biurko, a może część z nich w ogóle takich przywilejów nie posiada i funkcję biurka pełni u nich spłachetek kuchennego stołu czy też… własne kolana? MTG: Utworzyłyśmy tę grupę, kiedy same kupiłyśmy nasze pierwsze dorosłe biurka. Dopiero wtedy przyszła myśl, że mamy na koncie tyle prac, książek, artykułów i że to wszystko jakoś się napisało na kolanie, bo i na uniwersytecie czy akademii nie zawsze było miejsce. I ta tendencja, żeby nie odbierać za dużo przestrzeni rodzinie, używać czasem, bez ostentacji, stołu jadalnego tylko dla siebie. Ale jest to też kwestia czasów: na tych kolanach kładziemy swoje laptopy, piszemy i projektujemy w podróży, nosimy całą pracownię w komputerze; i słowa „pisane na kolanie” znaczą dla nas już coś innego. Zabawna była też deklaracja: „Nie piszę do szuflady, bo nie mam szuflady” – zresztą

Na fotografiach ważne było też pokazanie detalu, często będącego źródłem inspiracji dla badaczki/działaczki/artystki. Jakiego typu były to przedmioty? Wiemy już, że na biurku Moniki stoi portret Marleny Dietrich, u Karoliny Ken Loach, ja natomiast pokazałam książki będące dla mnie inspiracją przy pisaniu nowej powieści. Co na swoich stanowiskach mają inne dziewczyny (oprócz książek!): kwiaty, porcelitowe bibeloty…? MTG: Przysiadają na nich nasze koty, psy, króliki albo nieproszone jętki. Ciekawe, że chętniej dopuszczamy je do warsztatu pracy niż innych domowników. Może dlatego, że milczą? Towarzyszą nam w pracy zdjęcia naszych babć, myśl o tym, czy one miały, czy nie, swój własny kąt, własny pokój. Zdarza się jeszcze słoiczek z atramentem jako tradycyjny nośnik danych, obok przenośnego dysku. Niektóre z nas mają tuż za plecami łóżeczka z niemowlakami. KK: Chyba najczęściej są to przedmioty drogowskazy, nieustannie dopingujące do pracy i podążania w konkret-

8 |

| czerwiec 2016

wystawa nym kierunku. Kubki z kawą. Zdjęcia dzieci (partnerów czy partnerek – chyba nigdy). Zaskakuje mnie odkrywanie, która z dziewczyn ma na biurku straszliwy chaos, a która pedantyczny porządek. To fascynujące – obserwować, w jaki sposób pracują kobiety, które najczęściej znamy tylko z owoców ich pracy. Wasz projekt z jednej strony miał więc wymiar bardzo intymny, z drugiej natomiast – posiadał też wydźwięk społeczny, może nawet i polityczny… W tekście kuratorskim pisałyście: „Bardzo się od siebie różnimy, wybieramy różne modele funkcjonowania w świecie, wierzymy w różne sprawy. Ale nadal wzrusza i wzmacnia nas idea wspólnotowości. Dzielenie się obrazem przestrzeni tak osobistej, jak miejsce pracy, zaglądanie do warsztatów innych kobiet także tę wspólnotowość buduje”. Jak pojmujecie zasadność i celowość wspólnotowych feministycznych działań w aktualnej sytuacji polityczno-społecznej? MTG: Kiedy wydawało się, że każda z nas może już pójść własną drogą, bo jakiś pakiet podstawowych praw został zdobyty, okazało się, że tak nie jest. Spotykamy się na marszach w sprawie obrony konstytucji, przeciw zaostrzaniu ustawy antyaborcyjnej. Przy „biurkach” wymieniamy się nie tylko zdjęciami, ale też opiniami o naszej sytuacji zawodowej, prawach reprodukcyjnych, swobodach obywatelskich. Radzimy się siebie wzajem, jak to połączyć: pracę i wychowywanie dzieci, kiedy do tego biurka przysiadać i w jakim stanie umysłu. KK: Śmieję się, że jestem „postfeministką”. Nie lubię dzielić świata na kobiety i mężczyzn; wierzę, że w najgłębszej istocie nie różnimy się od siebie tak bardzo. Nie wierzę, że kobiety tylko z racji tego, że są kobietami, będą działać na rzecz innych kobiet. To utopia. Jednocześnie jednak, kiedy całkiem spontanicznie uruchamiamy taki projekt jak ten, przekonuję się, że jest tu element wspólnotowości, moc doświadczeń, których nie musimy sobie tłumaczyć, bo każda dokładnie wie, w czym rzecz. To budzi pozytywną siłę – nie przeciwstawioną sile mężczyzn, ale budującą wzajemne zrozumienie między nami. Bardzo to lubię. Wystawę w Galerii i Pracowni Artystycznej „Farbiarnia” przy ul. Pomorskiej 68A/1 można oglądać do 24 czerwca. czerwiec 2016 |

| 9

poezja

Diabeł

O kilku nowych wierszach Grzegorza Grzmota-Bilskiego zawartych w wyborze Przebóstwienie pisze Bartłomiej Siwiec.

z salonu tatuażu O poezji Grzegorza Grzmota-Bilskiego pisało już wielu. Tylko w jego ostatniej książce można znaleźć noty krytyczne autorstwa Marka K. Siwca, Krzysztofa Derdowskiego i Piotra Siemaszki. Mimo to wydaje się, że jest to poeta wciąż nieodkryty, rozwijający się, poszukujący niekoniecznie nowej formy, ale nowych tematów, i stawiający ważne pytania.

ferowi prawdziwą przyjemność. Diabeł jest też hedonistą. Wieczorem zamyka salon i idzie na noc się trochę rozerwać do klubu go-go. A co rano zrobi nasz Mefistofeles? I tutaj zagadka, a nawet prawdziwy paradoks: pójdzie na uczelnię do studentów, wykładać im logikę formalną. A więc kim jest Diabeł Naszych Czasów? Artystą, poszukiwaczem doznań wszelakich czy może naukowcem? A może demiurgiem z tak ukochanej przez poetę doktryny gnostyków, w której Demiurg jawi się jako przywódca upadłych aniołów. Któż to zresztą wie?

„Alchemik”, czyli o poszukiwaniu lapis philosophorum Dorneus, polski pracownik, który za chlebem wyjechał na libijską pustynię, pomnaża dobra reżimu Kaddafiego. Na pustyni nic dobrego spotkać go nie może, tylko upał i skorpiony, więc wyspecjalizował się w produkcji bimbru. Nie mógł jednak zostać tam na zawsze, gdyż w Polsce pozostawił miłość swojego życia. Wrócił do kraju w „lodowatą noc stanu wojennego”, choć „w sercu miał słońce”. Czym jest lapis philosophorum, legendarna substancja poszukiwana przez alchemików, pozwalająca zmieniać metale nieszlachetne w szlachetne? Czy tylko „wiśniowym sadem” ukrytym gdzieś na pustyni, czy może realnym trunkiem, do którego przyrządzenia wystarczą jedynie trzy składniki? A może idea królestwa Bożego, o której pisze autor, jest tak samo nierealna jak alchemiczne sztuczki? Dorneus tego nie wie, nie roztrząsa tego, lubi natomiast „wypić jednego głębszego”. Siedzi na ławce w parku i liczy na szybką emeryturę, bawiąc się przy tym białym kamieniem.

„W Bydgoszczy”, czyli o życiu w jednym miejscu To, że Grzmot-Bilski jest rasowym filozofem, nie jest żadnym odkryciem. Sam poeta wielokrotnie przypomina o swojej przeszło 20-letniej karierze naukowej. Całe życie sprowadza do kilku ulic, taka topografia pulsującego miasta, tam, gdzie się urodził, gdzie dojrzewał i „medytował nad tajemnicą / Boskiej jedności”. Bydgoszcz jest dla niego „wszystkim”, również z filozoficznej perspektywy patrząc: „to moje Ateny i Jerozolima / w jednym”. W swoim bardzo intymnym zwierzeniu poeta wskazuje na cmentarz Starofarny i powie: „z wiekiem / staje się on dla mnie / coraz bardziej przytulny”. Kiedyś spytałem poetę, czy tego bijącego z jego poezji pesymizmu nie odziedziczył przypadkiem po Arthurze Schopenhauerze. Autor jednak zdecydowanie odżegnywał się od rzekomych wpływów autora Aforyzmów o mądrości życia, uznając go jako skrajnego pesymistę i wskazując na fakt, że ludzi można zmieniać na lepsze, do czego służy edukacja, a także dobra poezja.

Kim jest „Diabeł z salonu tatuażu”? Na pewno artystą. Wiersz to rzeczywiście diaboliczny do bólu. Dzierganie trupiej czaszki na ramieniu kobiety i czarnych skrzydeł na plecach mężczyzny sprawia Lucy-

„Bieda”, o powrocie do mistycznych korzeni Dla ludzi, którzy konsumują, dla tych wszystkich konsumentów, pchających pełne wózki w supermarkecie, taki stan wydaje się prawdziwym nieszczęściem. Jak to

10 |

| czerwiec 2016

poezja Ten utwór, tak jak inne utwory poety, przepojony jest nostalgią za czasami pierwszych chrześcijan, gdy coś innego niż materia nadawało życiu sens. To było światło, energia, którą daje Bóg, a także wspólnota ludzi. I te symboliczne światło ukryte w lodówce, którego zresztą przeważnie nie zauważamy, bo otwieramy lodówkę w konkretnym celu, a tutaj te właśnie bijące światło wskazuje, że droga konsumenta wszelakich dóbr i usług jest drogą donikąd, drogą prowadzącą na manowce, co jednak trudno sobie uświadomić, gdy jest się bogatym i sytym, pchając swój ciężki od nadmiaru jedzenia wózek w supermarkecie.

możliwe, żeby w lodówce było tylko światło, nic więcej? A zapałki, co to za problem? Podmiot liryczny przelicza zapałki i stwierdza, że ma ich zaledwie 17. Zima nadchodzi, a w piwnicy węgla nie ma, a raczej jest, ale zaledwie pół tony. Jak przeżyć zimę? I wreszcie bilety komunikacji miejskiej, ich też jest niewiele, tylko trzy. I co będzie dalej, czy dam radę wytrwać, mając tak niewiele?

„Pieśń ocalonych”, czyli jak błądzi soma pneumatikon Tego sformułowania używał św. Paweł w I Liście do Koryntian. Ciało duchowe, czyli, „ciało przenikające mury”. Grzmot-Bilski jest tutaj w swoim żywiole. To żywioł ducha, który triumfuje, bo to w końcu duch jest odpowiedzialny za exodus Żydów z niewoli egipskiej. No i Jezus Chrystus, który pokonuje śmierć, wskazuje innym drogę – powie autor – do praźródła. Chyba w żadnym innym nowym wierszu poety wiara w życie wieczne nie nabiera takiej intensywności barw, jak właśnie w tym. Autor przywołuje obrazy Marca Chagalla i wedle niego „ludzie i anioły / nie podlegają grawitacji”, a więc są wyjęci spod praw fizycznych, żyją w cudownym błogostanie. Głęboka wiara pozwala człowiekowi wreszcie dojść do upragnionego źródła, tam gdzie wszyscy „wyzwoleni za życia (…) są swobodni / i czują się dobrze”.

Grzegorz J. Grzmot-Bilski, ur. 1964 r. w Bydgoszczy, filozof i poeta. Doktorat z filozofii obronił w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie (1994). Przez wiele lat pracował jako adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Autor książek poświęconych filozofii: Idea racjonalności w filozofii A.N. Whiteheada (1996), W poszukiwaniu syntezy. Między wiarą a rozumem (2004), Bierdiajew i problem wolności (2010). Opublikował także książki poetyckie: Z powrotem do życia (2003), Nim spłonę w świetle (2011), jego wiersze były publikowane m.in. w „Akancie”, „Оkolicy poetów” i „BIK-u”. Współtwóca czasopisma filozoficznego „Filo-Sofija”, członek Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz przewodniczący Komisji Filozofii Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. czerwiec 2016 |

| 11

teatr Hanna Strychalska

Trzy postaci w poszukiwaniu tożsamości Historie bydgoskie Artura Pałygi w reżyserii Pawła Łysaka wystawiane są na scenie Teatru Polskiego w Bydgoszczy w różnych konfiguracjach aktorskich już od blisko trzech lat. O czym opowiadają wybrane składające się na spektakl opowieści: Maszyna Ping, Albrecht oraz Łuczniczka? To trzy monodramy w wykonaniu bydgoskich aktorów: Alicji Mozgi (Maszna Ping), Jakuba Ulewicza (Albrecht) i Mieczysława Franaszka (Łuczniczka), gdzie każdy gra inną postać historyczną lub fikcyjną, której życie związane jest z Bydgoszczą lub jej najbliższą okolicą. Historie bohaterów to scharakteryzowany krótko jednostkowy los, a równocześnie opis miasta od początku XX wieku aż po czas II wojny światowej. Ci sami aktorzy na początku każdego z monodramów grają postacie nam współczesne, które mają własną, trudną historię życia. Bydgoszcz w sztuce Artura Pałygi jest miastem Niemców, Polaków i Żydów. Miasto to ludzie, ich osobiste przeżycia, praca i ważne dla nich inspiracje. Miasto budują, kształtują jednostki i pokolenia, które przepływają w czasie jak woda w Młynówce. Czy można zawrócić nurt rzeki? Taka wyjątkowa sytuacja opisana jest właśnie w Historiach bydgoskich. Wydobyci przez autora z anonimowego tłumu i chaosu zdarzeń bohaterowie Historii bydgoskich nagle stają 12 |

| czerwiec 2016

na scenie, ujawniając przed nami swoje codzienne tajemnice. A właściwie ukazują moment wewnętrznej przemiany. Ta iluminacja dosięga ich w środku dnia na rozświetlonej ulicy lub za przyczyną jakiegoś przedmiotu. Tak zwani zwykli ludzie otrzymują drugą, zupełnie inną tożsamość. Zyskują możliwość opowiedzenia historii życia kogoś, kogo już nie ma. Przywołania go z otchłani czasu i z niepamięci. I oto staje przed nami Claire Auguste Dux – niemiecka śpiewaczka, sopran znany z wielu scen operowych Europy, urodzona w Bydgoszczy. Anonimowy muzyk, skrzypek, relacjonuje meandry powstania pomnika Łuczniczki autorstwa prof. Ferdinanda Lepckego, powstałego w 1910 roku, który jest obecnie symbolem Bydgoszczy. Dodajmy, że rzeźba ukazuje w całej okazałości, bo jest aktem, piękną Żydówkę, będącą wielką miłością fundatora pomnika. Na scenie pojawia się też Albrecht von Alvensleben, nazista, z pochodzenia Żyd, syn właściciela Ostromecka.

Artur Pałyga, opisując losy swych bohaterów, zastanawia się nad tożsamością wielokulturowej Bydgoszczy. Właściwie tej jeszcze XIX-wiecznej i z 1. połowy XX wieku, a więc odległej obyczajowo wobec teraźniejszości. Rozważa kwestie tożsamości narodowej. Także tożsamości człowieka w zawodzie aktora. Autor pyta, na ile utożsamiamy się z miastem, a nawet czasem, w którym żyjemy. W jakim stopniu znamy siebie? Czy mamy swoje miejsce w życiu? Wyrazistą kreację aktorską stworzyła Alicja Mozga. Gra ona skromnego, wrażliwego mężczyznę, urzędnika, który odkrywa w sobie towarzyszącą mu od jakiegoś czasu duszę, a przede wszystkim głos znanej śpiewaczki, Claire Auguste Dux. Czy mężczyzna staje się operową diwą w czasie oglądanego przez nas występu, bywa nią, a może już na stałe przeobraża się w jej postać? Charakter tej przemiany, podobnie jak w pozostałych monodramach, zastanawia nas, ale nie wydaje się najważniejszy. Pewną rolę w tej sytuacji odgrywa tytułowa maszyna Ping, która w rękach bohaterki staje się przedmiotem magicznym, umożliwiającym również przeniesienie się w czasie i przestrzeni. Cała historia jest klarowna narracyjnie, spójna oraz uzasadniona psycholo-

teatr gicznie, a aktorka w obu wcieleniach –drobnego urzędnika i śpiewaczki – przekonująca. Najwięcej w tej roli teatru, przejawiającego się w kostiumie, charakteryzacji, atrybutach, a także w teatralnym geście, mimice i głosie. Wszystko to jest potrzebne, wręcz niezbędne, aby przenieść widza w realia dramatu z końca XIX i początku XX wieku. Także po to, żeby stworzyć postać nieco groteskową, równocześnie wzruszającą i prawdziwą. To właśnie aura teatru, sztuka aktorska i kreacyjność powodują osobową przemianę postaci granej przez Alicję Mozgę. Jedynie teatralna konwencja umożliwia to przeobrażenie. Artystka kontempluje teatr we wszystkich jego przejawach. Zupełnie jakby chciała powiedzieć: „Taki był kiedyś teatr”. Aktor zmieniał się na rzecz granej przez siebie postaci. Stwarzał rzeczywistość, w której widz odnajdywał się i była ona dla niego czytelna. A przekaz sztuki był głęboki i uniwersalny. Jaka jest więc główna myśl tego monodramu? Codzienność daleka jest od kreacji scenicznej, ale to sztuka obecna w życiu może stać się źródłem natchnienia, twórczej tęsknoty i szeroko pojętej przemiany. W Maszynie Ping znajdujemy odpryski rozważań o teatrze i sztuce aktorskiej, a także tej szczególnej sytuacji, gdy teatr jest tworzony na oczach widzów (teatr w teatrze). Właśnie te wątki łączą tekst Pałygi – i jego wyjątkową, osobistą interpretację, której dokonała Mozga – z przeszłością, czyli historią teatru. Kim jest aktor i czym jest teatr? Zastanawiali się nad tym filozofowie, dramaturdzy, aktorzy i teoretycy teatru: Platon, trzej

Alicja Mozga w Maszynie Ping.

tragicy greccy, Terencjusz, następnie Calderon, Szekspir, Molier, Goldoni, Bogusławski oraz Antoine’a. Językiem poetyckim, a jednocześnie precyzyjnym, wręcz technicznym, odpowiadał na to pytanie Wyspiański w eseju Studium o Hamlecie (1904/1905) w radiowej, legendarnej interpretacji Jacka Woszczerowicza, a potem Tadeusza Łomnickiego. Podjął tę kwestię w osobistych rozważaniach, czyli Dzienniku bez dat, Hieronim Konieczka.

W atmosferze teatru absurdu, filozoficznie i dowcipnie, rzecz całą wyłożył Pirandello w kameralnym dramacie Sześć postaci scenicznych w poszukiwaniu autora (1921). Tę oryginalną „przypowieść” o rozpadzie klasycznie skonstruowanego dramatu oraz o zadziwiającym pomieszaniu zadań, które do tej pory realizowali w teatrze autor, reżyser i aktorzy, niektórzy określają jako manifest nowego teatru. Temat ten był później kontynuowany przez Pirandella w kolejnych sztukach, czemu towarzyszyła inteligentna sugestia, że eksperymenty też mają swoje granice. W każdym razie powinny mieć – dla dobra sztuki. W debacie na temat teatru zawsze znajdowała odzwierciedlenie cała epoka, z jej strukturą społeczną, obyczajowością i estetyką. I tak jest do dzisiaj. Ponieważ teatr jest rodzajem lustra, w którym ciągle się przeglądamy. I odnajdujemy siebie… takimi samymi jak w dramatach Czechowa i Ibsena. Lustro to jednak nie oddaje rzeczywistości w sposób prosty – nie idzie przecież o współczesne seriale telewizyjne. Nie przedstawia też wyłącznie nasyconych ekspresją deformacji, czyli papierowych i zwyrodniałych postaci, pogrążonych w chaosie i piekle istnienia, a wszystko to pod hasłem „awangarda”. Prawdziwy teatr prezentuje obraz życia, który jednak został umiejętnie przetworzony, a więc zgodnie z kanonami sztuki. Wizja ta zyskuje więc wymiar symboliczny. Porusza i skłania do refleksji inteligentnego i wrażliwego widza. Postać grana przez Alicję Mozgę zaznaje poczucia sensu i spełnienia na własną miarę. Dzieje się tak pod wpływem imperatywu, wyobraźni czerwiec 2016 |

| 13

teatr

Jakub Ulewicz w Albrechcie.

oraz emocji. Logika nie ma tu żadnego znaczenia. Jest jeszcze całkowita samotność. I z tym celem, osiągniętym w trudzie i cierpieniu, widz się utożsamia. Kulminacją monodramu jest wykonanie… arii operowej. Słyszymy całą, zaśpiewaną po włosku, arię Toski Vissi d’arte z II aktu opery Giacomo Pucciniego. W jednej chwili stajemy się uczestnikami wzruszającej sceny. Przejmujący głos aktorki jest wyrazem niewysłowionego szczęścia kreowanej przez nią postaci. Ciekawy, pełen dramatycznej siły jest bohater grany przez Jakuba Ulewicza. Postać łączy dwa odległe światy, mentalnie i czasowo. Obecnie jest to bezrobotny mężczyzna, który tłumi w sobie poczucie zagubienia i beznadziejności. Jako bohater historyczny 14 |

| czerwiec 2016

natomiast to zdeklarowany nazista. Ale pytanie o tożsamość narodową, przynależność i lojalność, choć ukryte, tkwi w nim cały czas. Albrecht w interpretacji Ulewicza na pytanie „kim jestem?” nie udziela sobie, a więc i widzowi, przekonującej i uczciwej odpowiedzi. Bo jej nie zna. Wydaje się, że nie jest on do końca Niemcem-nazistą, ale na pewno chce nim być. Wbrew temu, co czuje i widzi. Albrecht ma świadomość, że nie jest Niemcem czystej krwi. Mimo to chce stanąć po stronie rasy panów i zwycięzców. Czas pokaże, jak mało wie o swoim pochodzeniu… Ta inność w nim samym zobowiązuje go do swoistego zadośćuczynienia. Wydziera więc z siebie polskość wraz ze wszystkimi wątpliwościami, a więc przejawami słabości. W trakcie walki o samego siebie nie cofa się przed żadnym okrucieństwem, zdradą i szarganiem świętości. To naprawdę znakomita rola. W skondensowanym, skomplikowanym psychologicznie monologu opisany został świat człowieka będącego w stanie rozpaczy. I nie ukryje tego żaden mundur. Czy taka jest prawda historyczna o Albrechcie von Alvenslebenie? Tego chyba nie dowiemy się już nigdy. Zupełnie inne tony porusza Mieczysław Franaszek grający anonimowego skrzypka, historyka amatora i lokalnego patriotę. Dodajmy, że postać ta stworzona została przez Artura Pałygę specjalnie dla aktora z okazji jego jubileuszu 45-lecia pracy twórczej. Pierwszy raz zaistniała na scenie 25 października 2013 roku. Narrator opowieści o Łuczniczce to starszy mężczyzna: nienagannie ubrany, zaopatrzony w wiedzę, prze-

nikliwy umysł, wdzięk, dobre maniery i temperament, który czasem bierze górę nad manierami. Jego atrybutem są skrzypce. To one posiadają moc wtajemniczenia bohatera w inną rzeczywistość. Czy naprawdę jest on skrzypkiem, bo za niego właśnie chce uchodzić? Nie wiadomo. Jedno jest pewne – człowiek ten należy do świata sztuki i wiedzy. Jest częścią szlachetnej i mądrej imaginacji. Jego opowieść jest bogata, płynna i zmienna jak muzyczna fala. Franaszek, subtelnie różnicując nastroje, prezentuje przed widzem swoją historię. Właśnie, on ją prezentuje. Nie jest obecny w jej głównym nurcie. To oznacza, że przyjmuje postawę filozofa. Aby pewne kwestie rozważyć, musi się wobec nich zdystansować. Postać grana przez Franaszka żyje jakby w dwóch wymiarach czasowych jednocześnie. Niegdysiejszy mężczyzna w białym garniturze z łatwością, zupełnie jakby zmieniał tempo w dobrze znanym sobie utworze, przechodzi od bliżej nieokreślonego „teraz” do przeszłości, kiedy to powstaje bulwersująca rzeźba Łuczniczki. Kim jest ten bohater, wyrafinowany i zawieszony w czasie? Czy naprawdę istniał? To znaczy – istnieje, bo jak wynika z przesłania jego historii, przeszłość trwa równocześnie z teraźniejszością. To ważna myśl. Choć, jak wiadomo, nie jest to jego autorska teza. Trzy opisane Historie bydgoskie przenoszą w czasie również widza. Przeżywając to, co dzieje się w tej chwili na scenie, może on równocześnie „spojrzeć za siebie”. Luigi Pirandello (1867– 1936), wybitny włoski dramaturg, nowelista, powieściopisarz i poeta,

teatr a także dyrektor artystyczny i reżyser w Teatro d’Arte di Roma, w 1934 roku wyróżniony Nagrodą Nobla, w tej teatralnej czasoprzestrzeni poruszał się bardzo swobodnie. Zatarcie różnicy między rzeczywistością a fikcją: snem, wyobrażeniem i silnym wewnętrznym przekonaniem, które wpływa na nasze decyzje i relacje z innymi. Płynne granice czasowe, nieustanna zmienność nas samych i wszystkiego wokół, tak że nigdy – mimo prób i pozorów – nie jesteśmy w stanie wrócić do tego, co było. Eksponowanie wagi okoliczności i doświadczeń życiowych, które nas kształtują i odmieniają – szczególnie trwała obecność cierpienia i przemijania. Wyobcowanie z kręgu rodziny, najbliższego otoczenia i lokalnej społeczności. Samotność. Szaleńcza ucieczka w miłość, świat sztuki, inną tożsamość, chorobę albo śmierć. Pirandello pyta, w jaki sposób, w tym ciągle i dynamicznie zmieniającym się nurcie rzeczywistości, zachować świadomość tego, kim jestem, i jak określić granice swojej osobowości. Czym jest nasza tożsamość? W jakim stopniu jesteśmy sobą, a w jakim zależni od tego, jak widzą nas inni – różni ludzie i w różnym czasie? Jak się ma pochodzenie, wychowanie i wykształcenie, logiczne i rozsądne postępowanie, a także zachowanie norm społecznych wobec jednostkowego dążenia do wolności i szczęścia? Te uniwersalne problemy i pytania, wokół których skupiona jest twórczość Pirandella, przenikają również Historie bydgoskie Artura Pałygi. Stwierdzenie, że ludzki los w swej niezwykłości i komplikacji, głównie psychologicznej, może przewyższyć

sztukę, a więc stać się dla niej inspiracją, wydaje się dzisiaj dość banalne. Ale jest ono cały czas aktualne. „Wszystko to prawda” – zdaje się mówić twórca Sześciu postaci scenicznych w poszukiwaniu autora na obronę swych dramaturgicznych narracji, przytaczając fakty z gazet codziennych. Zupełnie tak, jak czynią to bohaterowie-narratorzy Historii bydgoskich. „To

Mieczysław Franaszek w Łuczniczce. Fot. Marta Ankiersztejn. Fotosy udostępnione przez Teatr Polski w Bydgoszczy.

moja prawda o człowieku” – kontynuuje autor. Prawda sceniczna, wielowymiarowa i względna. Luigi Pirandello uprawdopodabniał zdarzenia i postawy poprzez psychologię. Oczywiście nie ma to nic wspólnego z sytuacją, gdy anglosaską psychoanalizą uzupełnia się sztukę Szekspira, próbując w ten sposób udowodnić, że autor nie potrafił stworzyć pełnokrwistych i przekonujących psychologicznie postaci, które mogłyby być zrozumiane przez współczesnego widza. Ona stanowiła najważniejsze kryterium, dzięki któremu oswajano najbardziej fantastyczną fabułę dramatu, a przede wszystkim budowano postać na scenie. Dzięki wprowadzeniu tego samego kryterium wiarygodności psychologicznej postacie stworzone przez Pałygę, a wykreowane przez Alicję Mozgę, Jakuba Ulewicza i Mieczysława Franaszka, żyją i oddziałują na widza. Istnieją przed nami w swojej podwójnej tożsamości. Obserwujemy ich metamorfozę, przywodzącą na myśl tę owidiuszowską, która jest drogą bolesnego doświadczenia. Uczestniczymy w tej przemianie, bo przecież aktorzy zwracają się w naszą stronę, a nawet proszą o drobne przysługi. I poprzez ten zabieg sceniczny również przenosimy się w czasie, do teatru Eurypidesa i Plauta, a bliżej – na scenę komedii dell’arte itd. Jak mówi aktorka Donata Genzi, jedna z bohaterek dramatu Pirandella Trovarsi (Być): „Prawdą jest tylko to, że trzeba stworzyć siebie, trzeba tworzyć swe dzieło. I tylko wtedy można się odnaleźć”. Czy nie to, w pewnym sensie, mówią też bohaterowie Historii bydgoskich? czerwiec 2016 |

| 15

Natalia Nazaruk

Bydgoskie dworce

Bydgoszcz nie ma szczęścia do współczesnej architektury. Buduje się wciąż relatywnie niewiele, brak jest inwestorów gotowych nie tylko wyłożyć potężne środki na realizacje, ale i podjąć ryzyko postawienia budynku odważnego, charakterystycznego. Deweloperzy zwykle budują przeciętnie lub wręcz słabo, inwestycje biznesowe bywają poprawne, ale nie spektakularne, zaś realizacje publiczne, choć pretendują do wielkości – jak na przykład nowa biblioteka UKW – częściej jednak rozczarowują i pozostawiają niedosyt. Oczywiście mamy w Bydgoszczy czym się poszczycić – wspaniale wpisująca się w kontekst i niezwykle funkcjonalna Marina, niestarzejące się budynki BRE Banku czy będąca jednym z najważniejszych symboli miasta Opera Nova to nasze lokalne powody do architektonicznej dumy. Jednak jak na miasto tej wielkości i o tak dużym potencjale – a może przede wszystkim apetycie – jest w Bydgoszczy dobrych nowych budynków wciąż niewiele. Niespodziewanie w sukurs przychodzi w Bydgoszczy architektura kolejowa. Polska kolej – po latach 16 |

| czerwiec 2016

zaniedbań i niemalże rozkładu – w ostatnim czasie nabrała wiatru w żagle i z nową energią, pomysłami oraz zupełnie świeżym podejściem biznesowym wkrada się na powrót w serca pasażerów. Nie inaczej jest z nieruchomościami, które kolej posiada. Część budynków i terenów przydworcowych musiała zostać niestety sprzedana, w ten sposób wiele stacji straciło szanse na ponowne uruchomienie. Jednak kilkadziesiąt innych miast zyskało w ostatnich latach zupełnie nowe dworce lub ich stare budynki zostały w nierzadko znakomity sposób odnowione. Warto chociażby przytoczyć tu przykłady Wrocławia, który w opinii wielu może pochwalić się najpiękniejszym dworcem kolejowym w Polsce; Gdyni, gdzie – jak na to miasto przystało – odnowiony gmach uznawany jest za perełkę modernizmu; czy też Malborka, gdzie inwestycja kolejarzy uzyskała tytuł „Modernizacji Roku 2011” podczas XVI edycji tego konkursu. W 2014 roku pozytywne zmiany w zakresie budynków dworcowych zaczęły dokonywać się także w Bydgoszczy. Wyburzono wątpliwej uro-

dy budynek terminala frontowego Dworca Głównego i rozpoczęto budowę nowego gmachu – niezwykle nowoczesnego w formie i niepozwalającego pozostać obojętnym. Projekt nie wszystkim bydgoszczanom przypadł do gustu. Bryła budynku była – i przez niektórych jest do dziś – porównywana pogardliwie do wielkiego zszywacza, maszyny do szycia czy też żelazka. Większość jednak głosów jest pozytywnych, komentujący zwracają uwagę na efektowne przeszklenia, nowoczesne rozwiązania infrastrukturalne oraz ciekawy pomysł z wolną przestrzenią w budynku, pozwalającą dostrzec przepiękny dworzec wyspowy znajdujący się pomiędzy peronami trzecim i czwartym. Zresztą to właśnie zabytkowy, pochodzący z 1861 roku dworzec wyspowy uznać można za największego wygranego tej realizacji. Przepiękny gmach w ramach inwestycji został starannie odnowiony, wyremontowano zarówno elewację, jak i wnętrze, dzięki czemu budynek ten stał się jednym z najciekawszych zabytków w Bydgoszczy. Warto jest przyjrzeć mu się bliżej, aby w pełni docenić odrestaurowane detale

architektura i zdobienia elewacji – piękne gzymsy, attyki czy ozdobne listwy. Nowy gmach dworca oferuje podróżnym i mieszkańcom także część gastronomiczną i usługową, cywilizując w ten sposób okolicę – powstały nowe kawiarnie, bary szybkiej obsługi, na dworcu znajdziemy też oczywiście kiosk oraz kilka sklepików z różnorodnym asortymentem. Podróżni korzystać mogą ze schodów ruchomych prowadzących do kas biletowych i wind na perony. Co warto podkreślić, pierwotna koncepcja nie uwzględniała tych pierwszych, jednak po naciskach obywateli i samego prezydenta miasta inwestor włączył je do projektu. Warto o tym pamiętać na przyszłość – przy tego typu realizacjach nowoczesne udogodnienia nie powinny już być luksusem, a standardem. Suma summarum, nowy Dworzec Główny stał się wizytówką miasta, której bydgoszczanie nie muszą się wstydzić. Gmach jest chętnie fotografowany przez mieszkańców i przyjezdnych. Zwłaszcza efektownie

– dzięki ciekawym podświetleniom – prezentuje się on po zmroku. Nie tylko jednak stacja Bydgoszcz Główna doczekała się nowego budynku dworca – także przystanek na Osiedlu Leśnym został w latach 2015–2016 gruntownie przebudowany. Zburzono stary gmach i postawiono nowy, w nieco innym miejscu, przebudowano pętlę autobusową i geometrię ulicy Sułkowskiego, zadbano o parking dla samochodów i rowerów. Co warte podkreślenia, niewielki dworzec Bydgoszcz Leśna urzeka swoją urodą, nowoczesnością i dbałością o szczegół. Parterowy budynek o dużych przeszkleniach wpuszczających światło do środka wyłożony został dobrej jakości drewnem, dzięki czemu rewelacyjnie wpisuje się w okolicę i charakter osiedla. Warto także zwrócić uwagę na – stylizowany na zabytkowy – neon z nazwą stacji umieszczony na budynku, a także, wykonany fontem nawiązującym do schematów komunikacji miejskiej, napis „Bydgoszcz Leśna” wewnątrz

hali dworca. Przejrzysta informacja pasażerska, duża przestrzeń poczekalni oraz zmodernizowane perony dopełniają całość. Nowym dworcom można oczywiście zarzucić to i owo. Brak ruchomych schodów prowadzących na perony, które na domiar złego wyłożone są polbrukiem, niepotrzebna mnogość elektronicznych tablic informacyjnych i wszędobylskie skrzynki z instalacjami elektrycznymi – to tylko kilka z niedociągnięć, na które wskazują podróżni i mieszkańcy. Nie zapominając o tym, że mogło być lepiej, należy jednak zwrócić uwagę, że nowe dworce to zupełnie inna jakość na kolejowej mapie Bydgoszczy. W przeciągu dwóch lat miasto zyskało nie tylko nowoczesne terminale pasażerskie na najważniejszych stacjach (zmodernizowano także przystanki Błonie, Bielawy i Bydgoszcz Wschód), ale też interesujące budynki, które śmiało uznać można za jedne z najbardziej udanych obiektów architektonicznych powstałych w Bydgoszczy w ostatnich latach.

Fot. Dariusz Gackowski

czerwiec 2016 |

| 17

zug z wang (39)

siwiec Nie tylko słodycz Czytam biografię Ireneusza Iredyńskiego Gra w butelkę Małgorzaty Raduchy. Krótko mówiąc: powikłane jest to życie. Zaczęło się ono w 1939 roku w Stanisławowie. Powszechnie wiadomo, że urodzić się w tamtym czasie na Kresach nie wróżyło człowiekowi niczego dobrego. Jego matka wyszła z domu w 1941 roku i zaginęła, najpewniej zamordowana przez Niemców bądź ukraińskich nacjonalistów podczas sławetnej rzezi wołyńskiej. Ojciec był w armii, małego Irka wychowywały babcia i ciotki. Po wojnie repatriacja, rodzina przenosi się do Bochni. W roku 1948 pojawia się ojciec i wtedy rozpoczyna się prawdziwy dramat dziewięciolatka. Chłopak regularnie jest przez niego bity. Już po tych kilku zdaniach wprowadzających chyba nie wydaje się dziwne, że to właśnie przemoc była lejtmotywem jego twórczości. W czerwcu 1979 roku Iredyński obchodzi 40. urodziny. Wtedy mieszka w Warszawie. Już wie, że po wakacjach we wrześniu w Teatrze Kameralnym w Bydgoszczy będzie grana jego Sama Słodycz. Reżyser spektaklu Jan K. Jeruzal występuje w mieście nad Brdą gościnnie, bowiem na stałe związany jest z Teatrem Powszechnym w Warszawie. W spektaklu występują znani bydgoscy aktorzy: Olga Sitarska, Krystyna Bartkiewicz, Hieronim Konieczka, Bolesław Bombor i inni, a w roli tytułowej Maria Quoos. Czytam recenzję Krystyny Starczak-Kozłowskiej „Gra w zabijanego”. Jest miażdżąca. Krytyczka nie dostrzegła w tym spektaklu niczego ciekawego. Uważa, że utwór jest wtórny w stosunku do dramatów pisanych choćby przez Jeana-Paula Sartre’a. Jego pustkę widać jednak najlepiej, gdy porówna się go do Wizyty Starszej Pani Friedricha Dürrenmatta, gdzie jest bardzo dokładnie przedstawiony proces powstawania przemocy. Autorka recenzji nie kryje swego rozczarowania sztuką, całkowicie przy tym zdejmując odpowiedzialność z aktorów. Według niej to słaby tekst jest wszystkiemu winien, zwłaszcza że nie była to jego pierwsza nieudana inscenizacja. O czym jest Sama Słodycz? Otóż do sanatorium chorych na gruźlicę przybywa tytułowa dziewczyna. Początkowo jest dręczona przez starych bywalców, którzy ulegają władzy niejakiego Mistrza Ceremonii (w Bydgoszczy w tę 18 |

| czerwiec 2016

rolę wcielił się Antoni Słociński, a w Teatrze Współczesnym w Warszawie Tadeusz Łomnicki). Sama Słodycz jest jednak sprytniejsza od swych dręczycieli i z czasem role się odwracają. Kobieta wymyśliła sobie śmierć Mistrza i do swego pomysłu przekonała innych, wcześniej jemu podległych. Z ofiary staje się więc katem, a wszystko, choć z perspektywy psychologicznej mało jest wiarygodne, zostaje oblane sadomasochistycznym sosem. To nie przypadek, że w bydgoskiej prasie, przy okazji zapowiedzi sztuki, pojawiał się przymiotnik „niełatwa”. W ostatnim czasie medialną gwiazdą (w dobrym tego słowa znaczeniu) jest Jadwiga Staniszkis. Wśród starszych wypowiedzi znanej socjolożki zainteresowała mnie ta nagrana dla Polskiego Radia w 2005 roku, a przypomniana 9.12.2015, dokładnie w 30. rocznicę śmierci pisarza. Mówiła tam o swoim trzyletnim związku z autorem Żegnaj, Judaszu. Było to na początku lat 70. i Staniszkis właściwie nie wie, czy to była miłość, czy obsesja. Wspomnienia tamtej relacji za każdym razem do niej powracają, gdy przejeżdża przez Bochnię. Słuchając jej, w kilku miejscach nie mogłem powstrzymać śmiechu. Staniszkis mówi: „Najmilsze chwile były wtedy, kiedy Irek spał” albo: „Przy mnie pisał gorsze sztuki, takie socjologiczne”. A jakie w końcu miał pisać u boku młodej wówczas pani doktor? Socjolożka nie kryje, że sytuacje przedstawione w niektórych jego słuchowiskach są „z życia wzięte” i że ona siebie tam widzi, przypomina sobie tamten klimat i tamte rozmowy, jak choćby w słuchowisku Okno, którego główny bohater maniakalnie wpatruje się okno sąsiedniej kamienicy, gdyż zobaczył tam kiedyś migoczące światełko. Jego partnerka powie: „Ledwo wrócisz do domu, siadasz przy oknie i się gapisz”. Partnerem życiowym Iredyński musiał być niełatwym (i znów ten przymiotnik!). Staniszkis powie: „Przetrwałam, modliłam się, że to się skończyło”. I wtedy skojarzyło mi się, że ta jej przygoda z Iredyńskim miała miejsce w czasie, gdy pisał Samą Słodycz. Życie to rzeczywiście trochę taka gra w butelkę. Właśnie dostałem w prezencie śliwkę w czekoladzie, wcinam ją i myślę: nie taka zła ta słodycz. Bartłomiej Siwiec

bydgoski insynuator kulturalny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (144) Stan pogotowia W chłodnawej z natury piwnicznej izbie przy ul. Chocimskiej 5, gdzie publiczność na ogół nie zdejmuje wierzchniego odzienia, w dniu 5 maja temperatura tak podskoczyła, że u co wrażliwszych na sztukę osobników notowano stany bliskie omdlenia. A wszystko to za sprawą podwyższonej uczuciowości emanującej z obrazów Soni Zengel i z wierszy Wiesława Trzeciakowskiego. Zaniepokojeni galernicy, czyli Kaja i Soliński, byli krok od wezwania straży pożarnej, ale w końcu zaczęli łagodzić sytuację większą niż zwykle ilością napojów chłodzących. Jedyna szansa Charyzmatyczny wokalista i autor tekstów grupy Variete Grzegorz Kaźmierczak, nasiąkając przez wiele już lat „ciemnym i hipnotycznym” – jak to określiła Jadwiga Marchwica – brzmieniem swego zespołu, popadł w końcu w depresję, wyznając w jednym z tekstów: „nie ma ze mnie dziś pożytku / umiem tylko śpiewać / a moje piosenki / nie służą nikomu / i niczemu”. Koledzy p. Grzegorza, aby ratować swego lidera, chcą go zaciągnąć, choćby na siłę, do szwederowskiej Łaźni Miejskiej zawiadywanej przez przyjaciela sztuk wszelakich prof. Araszkiewicza. Artysta multimedalista Nareszcie przedstawiciel świata kultury i sztuki zdołał dorównać osiągnięciom sportowych gwiazd. Do grona takich multimedalistów jak wioślarz Robert Szyc czy tyczkarz Paweł Wojciechowski dołączył aktor z bydgoskim rodowodem Leonard Pietraszak, zdobywając w ciągu dwóch dni i za jednym zamachem dwa medale: Kazimierza Wielkiego i Sulimy-Kamińskiego. Można więc rzec, że popularny aktor, zgodnie ze swoją słynną rolą w filmie Machulskiego, poszedł… va banque. Nie to co dzisiaj Pasjonat fotografii i lotnictwa Zdzisław Krakowiak opublikował broszurę pt. „Jak zaczęła się telewizja w Bydgoszczy”. Podał w niej m.in. wagowe parametry

sprzętu, jaki w latach 1965–69 dźwigać musieli na swoich barkach kamerzyści i operatorzy. Więc z tego wniosek wysnuć trzeba, że praca w tamtej telewizji to był ciężki kawałek chleba. Kurs na eko Na pytanie, czy metropolia ma być raczej bydgoska, czy raczej toruńska, odpowiedzi przez najbliższe lata raczej nie otrzymamy. Proponujemy więc, żeby poprzeć projekt Arkadiusza Hapki, aby Bydgoszcz zamiast w metropolis przeistoczyła się w ekopolis. Pierwsze kroki zostały już przecież poczynione. Zachem przestał dymić, a Aleja Dębowa się rozrasta. Lusterko wsteczne /-25/ Ćwierć wieku temu (czerwiec 1991) – Teatr Polski zapraszał na musical Andrzeja Poniedzielskiego i Tadeusza Woźniaka „Trzej muszkieterowie w świecie gier komputerowych” w reżyserii i choreografii Jerzego Stępniaka. – Muzeum Okręgowe zachęcało do odwiedzenia gmachu przy ul. Gdańskiej 4 i skorzystania z możliwości zakupu dzieł sztuki z zakresu malarstwa, grafiki i rzeźby oraz rękodzieła ludowego. – Z okazji 50. rocznicy śmierci Ignacego J. Paderewskiego w foyer FP utwory patrona Bydgoskiego Towarzystwa Muzycznego wykonała bydgoska pianistka Irena Skabar-Galon. – W czerwcowej ofercie prowadzonego przez Elżbietę Czerską Wojewódzkiego Ośrodka Kultury znalazł się koncert znanego trębacza jazzowego Andrzeja Przybielskiego. – Stefan Pastuszewski apelował do instytucji artystycznych ustawiających program „pod publiczkę”, by pomyślały także o widzach „bardziej wyrafinowanych”. czerwiec 2016 |

| 19

Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-229 Bydgoszcz, Koordynator: mgr Marta Rosenthal-Sikora www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl tel. 52 567 00 57 Muzeum Fotografii – Adam Juszkiewicz Galeria Debiut – Marta Rosenthal-Sikora Galeria Nad Brdą – Karolina Prus 2 artGallery galeria & pracownia plastyczna ul. Krasińskiego 5 facebook.com/osa.artGallery 3

Bydgoski Klub Miłośników

Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.bkmk.strefa.pl/ Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6

Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl

Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

ljazz – Centrum Artystyczne ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz tel. 523 221 574, 662 152 726 www.eljazz.com.pl 41

20 |

Artystycznej, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40

FILHARMONIA POMORSKA p.o. dyrektora Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811 www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

ALERIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria BRDA – działająca pod patronatem Galerii Miejskiej bwa, Bydgoszcz ul. Dworcowa 94 (w siedzibie hotelu BRDA – parter) 9

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski

Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska

Farbiarnia Pracownia Fotografii

Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria KANTOREK, tel. 523 210 211, czynna: wt.-śr. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14 wstęp wolny 10 GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 GALERIA MIEJSKA bwa 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: wt.-śr. 10-18, czw. 12-20, pt. 10-18, sob.niedz. 11.30-16.30. Wstęp wolny. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12 GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13 GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym Galeria Sztuki NEXT, ul. Poznańska 31, www.galerianext.pl, info@galerianext.pl 43

| czerwiec 2016

Galeria Wieży Ciśnień Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447 e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22

Izba Pamięci

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19

Kamienica 12, ul. Poznańska 12,

85-129 Bydgoszcz, tel. 887 164 349, e-mail: artdeco-kontakt@wp.pl 45

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak 21

Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25

KLUB ŚWIATA KSIĄŻKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza. 21

MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075

KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22

Muzeum Mydła i Historii Brudu ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz. com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

Miejskie Centrum Kultury

w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja) sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39

MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy Dyrektor Muzeum dr hab. Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek, środa, piątek 9.00-16.00 czwartek 9.00-18.00 sobota, niedziela 10.00-16.00 Exploseum: (grupy zorganizowane, tel. 883 366 056) wtorek – niedziela – 9.00-15.30, w poniedziałki muzeum nieczynne Wtorki – wstęp bezpłatny, 26

Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1 MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, Godziny otwarcia: wtorek – piątek: 8.30-15.30; w niedziele: 10.00-14.00; w soboty i poniedziałki – nieczynne. www.muzeumwl.pl

Opera NOVA w Bydgoszczy

dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27 Otwarta Przestrzeń „Światłownia” ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz. Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl 29

STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739

TEATR PANTOMIMY „DAR”

www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Wodziński, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31

TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6 TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34

R e d a kc j a B I K p r o s i P a ń s t w a o w e r y f i k a c j ę d a n y c h: b i k @ m c k- b y d g o s z c z . p l

TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna BenderDudziak, tel. 605 666 936 TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKO-FRANCUSKIEJ, Prezes: Beata Żmuda tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721 www.tppf.byd.pl 11 URZĄD MIASTA, Biuro Kultury Bydgoskiej ul. Jezuickiej 14a, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35

czerwiec 2016 |

| 21

Opera Nova w Bydgoszczy 4.06.2016, sobota, godz. 19.00 5.06.2016, niedziela, godz. 19.00

Napój miłosny – opera komiczna Gaetana Donizettiego Reżyseria i inscenizacja – Krzysztof Nazar Kierownictwo muzyczne – Iwona Sowińska Dyryguje – Piotr Wajrak Scenografia – Stephan Dietrich Przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń Bel canto, arcydzieło Gaetana Donizettiego „Napój miłosny”. Ta, wyreżyserowana w 2009 roku przez Krzysztofa Nazara, opera komiczna zachwyca pięknem muzyki i wiarygodnie przedstawionymi postaciami. Oto wrażliwy i nieśmiały Nemorino irytuje swą miłością i nieporadnością pewną siebie, piękną i niezależną Adinę. O względy tej bogatej i zaczytanej w romansach panny ubiega się także prawdziwy zdobywca serc niewieścich, sierżant Belcore. Może biedny Nemorino nigdy nie odważyłby się zawalczyć o uczucie Adiny, gdyby nie niespodziewane przybycie „doktora” Dulcamary, który jest mistrzem sprzedaży obwoźnej i potrafi sprzedać butelkę bordeaux jako legendarnego napoju zapewniającego wzajemność w miłości. To ów cudowny (rzekomo) napój miłosny sprzedawany przez obrotnego szarlatana jest katalizatorem całej akcji scenicznej. Zdumiewające, ale ten specyfik naprawdę działa! Wspaniała historia z wątkiem romansowym (leżąca u podstaw literatury europejskiej celtycka legenda o napoju miłosnym łączącym na wieki kochanków) – tu opowiedziana cudownym bel canto i z humorem. Reżyser nie przez przypadek umiejscowił akcję w sadzie pachnącym dojrzałymi jabłkami – symbolami miłości, gdyż miłość wytrwała i zwycięska jest tematem tej opery komicznej. Bohaterowie przewijają się przez scenę niesieni cudowną muzyką Donizettiego: arie Una furtiva lagrima i duety Esulti pur la barbara, Venti scudi – to prawdziwa próba dla wykonawców! Nad wartką i dowcipną historią unosi się cudowna muzyka. Jeśli powiemy, że to arcydzieło zostało skomponowane z fantazją twórczą raptem w kilka tygodni, że nie było szanującego się europejskiego teatru operowego, który nie wystawiłby go w ciągu następnych siedmiu lat, że rolę Nemorina wykonywali najwięksi śpiewacy, że należy do sztandarowych przykładów opery komicznej, to powinno przekonać do wybrania się na „Napój miłosny”. Nie wiadomo, kto lepiej bawi się: wykonawcy czy publiczność. Z mediów: Najbardziej uderzająca jest jedność akcji scenicznej i muzyki. Dotyczy to w szczególności chóru, którego ruch nie ustaje ani na chwilę. Jego rola nie ogranicza się do ilustrowania treści libretta – będzie ją ponadto interpretował i dopowiadał, najczęściej z lekką ironią i puszczeniem oka w stronę widowni. A wszystko to w idealnej synchronizacji z muzyką: każda „etiudka” aktorska ostatniego chórzysty kończy się wraz z ostatnim taktem ensemblu. Synchronizacja ta nieodparcie przywołuje skojarzenia z filmem muzycznym lub musicalem. Monika Partyk Śmiech komiwojażera, „Ruch Muzyczny” nr 15/2009

22 |

| czerwiec 2016

Don Carlos, Opera Nova, 2016, fot. Andrzej Makowski

10.06.2016, piątek, godz. 18.00 11.06.2016, sobota, godz. 18.00

Don Carlos – opera Giuseppe Verdiego Reżyseria – Włodzimierz Nurkowski Kierownictwo muzyczne – Piotr Wajrak Scenografia – Anna Sekuła Choreografia – Iwona Runowska Reżyseria świateł – Maciej Igielski Wytworzyła się romantyczna legenda o życiu Don Carlosa, syna króla Filipa II, w myśl której nieszczęśliwy infant hiszpański był głęboko zakochany w swej byłej narzeczonej i następnie macosze, królowej Elżbiecie de Valois. Na podstawie tej historii Friedrich Schiller napisał dramat pt. „Don Carlos”, na kanwie którego powstała z kolei opera Giuseppe Verdiego. „Don Carlos” jest partyturą imponujących rozmiarów, przewyższa wcześniejsze opery Verdiego złożonością akcji dramatycznej, rozległością skomponowanej muzyki i zaliczane jest do kanonu największych arcydzieł włoskiej muzyki operowej. Opinie po premierze, która otwierała tegoroczny Bydgoski Festiwal Operowy: Wystarczy posłuchać, jak gra tu orkiestra. Gdy zaś w „Don Carlosie” prowadzi ją Piotr Wajrak, w muzyce jest napięcie i klimat, jaki chciał osiągnąć Verdi, a wszystkie detale i solówki są starannie dopracowane. Jacek Marczyński, „Rzeczpospolita”

Realizacja wielkiej rozmiarami i trudnej muzycznie opery Verdiego „Don Carlos” dowiodła, że bydgoską scenę stać na bardzo wiele. Podziwialiśmy np. ciekawe rozwiązania wizualne, które ze scen idyllicznych, dworskich ogrodów Hiszpanii przenosiły akcję w przestrzenie grozy i śmierci. Joanna Tumiłowicz, portal Maestro

17.06.2016, piątek, godz. 19.00 18.06.2016, sobota, godz. 19.00 19.06.2016, niedziela, godz. 19.00 21.06.2016, wtorek, godz. 19.00

My Fair Lady – musical Fredericka Loewego i Alana J. Lernera Kierownictwo muzyczne – Maciej Figas Reżyseria – Maciej Korwin

Scenografia – Jerzy Rudzki Kostiumy – Barbara Ptak Twoja mowa cię zdradza – tym biblijnym cytatem można najkrócej streścić historię „pani z Myfair”, czyli prostej dziewczyny o prymitywnym języku, która aspiruje do pozycji dystyngowanej damy z londyńskiej socjety. Libretto do „My Fair Lady” powstało na podstawie komedii George’a Bernarda Shawa pt. „Pigmalion”. Tytuł ten odwołuje się do greckiego mitu o cypryjskim królu-rzeźbiarzu Pigmalionie, który stworzył tak piękny posąg kobiecy, że się w nim zakochał. Bogini Afrodyta zamieniła rzeźbę w żywą kobietę. Motyw Pigmaliona i stworzonej przez niego Galatei pojawiał się często w poezji, muzyce, malarstwie. Głównym wątkiem komediowego „Pigmaliona” jest uczucie, jakie połączy profesora fonetyki i mizoginika – Higginsa, z krzykliwą londyńską kwiaciarką – Elizą, z której (na mocy zakładu) profesor uczyni damę z najlepszego towarzystwa. Oparty na dramacie G.B. Shawa musical „My Fair Lady” jest jednym z największych światowych sukcesów tego gatunku. Pogodna i wartko tocząca się historia, doskonałe dialogi czerpiące z dobrego dramatu i najlepsza z wszystkiego: świetna muzyka, która wytrzymała próbę czasu (prapremiera nowojorska w 1956 r.), czynią z „My Fair Lady” utwór zdolny usatysfakcjonować zarówno wytrawnego melomana, jak i początkującego bywalca teatru muzycznego. Osiem lat w repertuarze Opery Nova i ponad 70 przedstawień: dobrzy śpiewacy i jednocześnie dobrzy aktorzy, wspaniałe kostiumy (patrz wyścigi w Ascot), dynamiczne układy choreograficzne… Cztery musicalowe wieczory z tym repertuarowym „przebojem” będą zarazem kończącymi sezon artystyczny w Operze Nova. 25.06.2016, sobota, godz. 12.00 i 18.00

Gościnnie: Alicja w Krainie Czarów Na początku wakacji zapraszamy dzieci na widowisko baletowo-operowo-akrobatyczne, w którym obok zawodowych wykonawców zobaczymy także uczniów poznańskiej Szkoły Baletowej Anny Niedźwiedź, Niepublicznej Szkoły Sztuki Tańca, Szkoły Artystyczno-Akrobatycznej oraz Poznańskiej Szkoły Chóralnej Jerzego Kurczewskiego. Powieść Lewisa Carolla o małej dziewczynce, która podążając za białym królikiem trafia do pełnej dziwów krainy, jest powszechnie znana i cieszy się niegasnącą popularnością. Spektakl przenosi odbiorcę do tajemniczej krainy baśni, czarów, niesamowitych zdarzeń, będąc przy tym opowieścią o poszukiwaniu przyjaźni i własnej tożsamości, adresowany jest do widzów w każdym wieku. Powieść Carolla jest jednym z pierwszych dzieł adresowanych równocześnie do dzieci i dorosłych, dzięki wielopoziomowej narracji poznańska inscenizacja zachowuje tę cechę pierwowzoru literackiego. Alicja zabierze widzów na drugą stronę lustra do onirycznego świata dziecięcej wyobraźni, za którym tak często w dorosłym życiu tęsknimy.

Alicja w Krainie Czarów, (fot. Tomasz Strabel – mat. nadesłane)

Na scenie zobaczymy ponad 150 wykonawców, niezwykłe kostiumy i scenografie. Muzykę do spektaklu skomponował Gabriel Kaczmarek, wykonywana będzie przez Sinfoniettę Polonię pod batutą Cheung Chau. Pomysłodawcą i reżyserem spektaklu jest Anna Niedźwiedź. 8.07.2016, godz. 20.00, Opera Leśna w Sopocie 9.07.2016, godz. 20.00, Opera Leśna w Sopocie

Baron cygański – operetka Johanna Straussa

Zdobycie biletu na jeden z dotychczasowych 55 spektakli „Barona cygańskiego” w Operze Nova nie było łatwe! W lipcu zapraszamy do Opery Leśnej w Sopocie, gdzie nasz zespół wystąpi dwukrotnie. Artyści gotowi podbić nadmorską publiczność! Zabieramy nasze wspaniałe dekoracje i kostiumy, pakujemy się w pięć tirów i prawdziwym „taborem” jedziemy prezentować jedno z najokazalszych przedstawień bydgoskiej sceny operowej. inf. Ewa Chałat

czerwiec 2016 |

| 23

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego 3.06.2016, piątek, godz. 19.00

„Carmina burana” Carla Orffa INAUGURACJA OBCHODÓW ŚWIĘTA WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO 2016 honorowy patronat Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego PIOTR CAŁBECKI Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Kai Bumann – dyrygent Iwona Socha – sopran Krzysztof Kur – tenor Leszek Skrla – baryton Chór Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy – Benedykt Odya przygotowanie, Bernard Mendlik współpraca Chór Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – Arkadiusz Kaczyński przygotowanie, Izabela Szyma-Wysocka współpraca Zespół Mezza Voce z Pałacu Młodzieży Chór Śpiewalnia Dziecięca Fundacji Nowe Pokolenie – Izabela Cywińska-Łomżyńska przygotowanie „Carmina burana” Carla Orffa to jedno z niewielu poważnych dzieł, które biją rekordy popularności. „Carmina burana” w oryginale to manuskrypt zawierający 254 pieśni i wierszy XII- i XIII-wiecznych, który przez wiele lat pozostawał w ukryciu w Alpach Bawarskich, w opactwie benedyktynów w Benediktbeuern, i dopiero w 1803 został odnaleziony i opublikowany. Średniowieczna antologia, sławiąca kult miłości, wolności idei i przebudzenia duchowego, zainspirowała kompozytora, który w 1937 dokonał wyboru części tekstów i skomponował na ich podstawie kantatę sceniczną. Orff zdecydował się napisać muzykę całkiem od nowa, mimo że niektóre rękopisy zawierają zapis muzyczny w postaci neum, który został częściowo odczytany. 4.06.2016, sobota, godz. 10.00, Miejski Dom Kultury w Barcinie. Wstęp wolny

Muzyczne abecadło – S jak skrzypce Katarzyna Nowaczewska-Manthey – fortepian Dorota Borowicz – przygotowanie i prowadzenie 5.06.2016, niedziela, godz. 11.00

Koncert dla dzieci z cyklu „Pałac dzieciom – gitara i duduk” Paweł Tomaszewski – gitara Mateusz Szwankowski – duduk Katarzyna Szewczyk – przygotowanie i prowadzenie Paweł Tomaszewski ukończył Szkołę Muzyczną w Bydgoszczy w klasie gitary i studia na kierunku wychowanie muzyczne na UKW. Jest gitarzystą udzielającym się w różnych projektach. Mateusz Szwankowski, od niedawna absolwent Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, klarnecista, z pasji grający też na duduku. 24 |

| czerwiec 2016

6.06.2016, poniedziałek, godz. 17.30, Toruń, Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki. Wstęp za zaproszeniami

Gościnny występ Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Konstanty Andrzej Kulka – skrzypce Antonio Vivaldi – Cztery pory roku 10.06.2016, piątek, godz. 19.00

Klasycznie i romantycznie Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Jakub Chrenowicz – dyrygent Robert Kowalski – skrzypce Georgiy Lomakov – wiolonczela Radosław Kurek – fortepian Ludwig van Beethoven – Uwertura Coriolan op. 62 Ludwig van Beethoven – Koncert na fortepian, skrzypce i wiolonczelę C-dur op. 56 Leoš Janáček – Rapsodia na orkiestrę Taras Bulba

Robert Kowalski

Skrzypek Robert Kowalski jest absolwentem Staatliche Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Monachium. Preferuje sztukę gry minionej epoki, która charakteryzuje się ciepłym dźwiękiem. Jest aktualnie pierwszym koncertmistrzem w Orchestra della Svizzera Italiana w Lugano. Ukraiński wiolonczelista Georgiy Lomakov odbył gruntowne studia na kilku niemieckich uczelniach pod kierunkiem najwybitniejszych pedagogów i koncertuje dziś na wielu ważnych estradach i międzynarodowych festiwalach muzycznych. Pianista Radosław Kurek, absolwent gdańskiej Akademii Muzycznej w klasie Katarzyny Popowej-Zydroń, jest obecnie jest pracownikiem bydgoskiej Akademii Muzycznej. Laureat wielu konkursów, dzielił też sukces z G. Lomakovem – w 2008 zdobyli I nagrodę w Międzynarodowym Konkursie im. J. Brahmsa w Pörtschach. KONCERT Z NIANIĄ Na czas trwania koncertu będzie można zostawić dzieci (od 3. roku życia) pod opieką wykwalifikowanych animatorów z UKW. Prosimy o zgłoszenia najpóźniej jeden dzień przed koncertem. Bilety dla dzieci w cenie 1 zł będą do odbioru w kasie biletowej FP.

tu wieńczącego sezon to wykonawcy: plejada znakomitych śpiewaków i chór bydgoskiej Opery.

15.06.2016, środa, godz. 19.00

Wielka kameralistyka Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis José Maria Florêncio – dyrygent Ignacy Lisiecki – fortepian Ludwig van Beethoven – V Koncert fortepianowy Es-dur op. 73 (wersja na fortepian i smyczki) Arnold Schönberg – Verklärte Nacht op. 4

18.06.2016, sobota, godz. 11.00

Akademia Wiolimisia

Mozartowskie Pa Pa Pa… Koncert dla dzieci od 3 do 6 lat Katarzyna Jaracz – śpiew Łukasz Lenart – śpiew Helena Bregar – śpiew Adam Pilarski – fortepian Dorota Borowicz – przygotowanie i prowadzenie W.A. Mozart – fragmenty z opery „Czarodziejski flet” KV 620 W operach Mozarta występuje wiele ciekawych postaci. Niektóre są bajkowe, inne realne. Cudownymi głosami wyśpiewają prawdy życiowe w sposób przystępny i zarazem baśniowy… 18.06.2016, sobota, godz. 12.30

Ignacy Lisiecki

Ignacy Lisiecki jest absolwentem Uniwersytetu Muzycznego im. Chopina w Warszawie oraz Hochschule für Musik und Theater w Hanowerze. W 2011 otrzymał dyplom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wybitne dokonania na rzecz szerzenia dziedzictwa kultury polskiej na świecie. Pianista mieszka od 4 lat w Japonii, gdzie oprócz działalności pianistycznej rozwija swoje niespełnione wcześniej zamierzenie – studia dyrygenckie pod kierunkiem Maestro Kena Takaseki. W jego interpretacji z towarzyszeniem smyczków zabrzmi Koncert fortepianowy Es-dur – jedno z najwybitniejszych dzieł środkowego okresu twórczości Beethovena, uznawane za wzorzec gatunku wyznaczający „szczyt możliwości tej formy, osiągalnych w ramach klasycznej muzyki”. Schönberga Verklärte Nacht wypełni II część koncertu; liryczny i pełen ekspresji utwór prezentuje odrębny typ romantyki i bardzo szlachetny patos. 16.06,2016, czwartek, godz. 19.00

Trubadur Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Chór Opery Nova Kai Bumann – dyrygent Iwona Hossa – sopran (Leonora) Anna Lubańska – mezzosopran (Azucena) Michal Lehotský – tenor (Manrico) Adam Kruszewski – baryton (hrabia de Luna) Dariusz Machej – bas (Ferrando) Henryk Wierzchoń – przygotowanie Chóru estradowe wykonanie opery „Trubadur” Giuseppe Verdiego „Trubadur” Verdiego należy do najpopularniejszych oper i jest to z pewnością zasługa pięknej muzyki, urzekającego śpiewu, pełnego romantyzmu libretta. Tłem dla losów bohaterów opery są autentyczne wydarzenia w XV-wiecznej Hiszpanii, targanej wojną domową. Mimo swego tragizmu „Trubadur” należy do najpopularniejszych oper Verdiego: dzieło obfituje w tyle melodyjnych arii, duetów i scen chóralnych, że można by nimi obdzielić kilka utworów. Kolejnym atutem koncer-

80. Od brzuszka do uszka maluszka

Koncert dla niemowląt, małych dzieci do 2. roku życia oraz kobiet w ciąży. Triumphal Brass Quintet w składzie: Janusz Bobiński – trąbka Tomasz Gluska – trąbka Paweł Kalicki – puzon Jarosław Klekotko – waltornia Robert Bartoszewicz – tuba Katarzyna Szewczyk – przygotowanie i prowadzenie 22.06.2016, środa, godz. 9.30, 11.00, 12.30

Poranki muzyczne dla seniorów

Hej żeglujże, żeglarzu – od muzyki celtyckiej do pieśni marynarskich Anna Merder – przygotowanie i prowadzenie w programie m.in.: muzyka celtycka, irlandzka, pieśni żeglarskie 23.06.2016, czwartek, godz. 19.00

Na powitanie wakacji

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Bohdan Jarmołowicz – dyrygent Małgorzata Chruściel – śpiew Adela Konop – śpiew Jacek Kotlarski – śpiew w programie utwory m.in.: Tiny Turner, Stinga, Davida Bowiego, Amy Winehouse symfonicznie Jarek Szubrycht na łamach „Polityki” napisał: „Mury oddzielające orkiestry grające muzykę poważną od barbarzyńców z gitarami elektrycznymi już dawno runęły. Za granicą lider The Who zachęca, by ignorować podziały. W Polsce ignorujemy je od dawna”. Koncert witający radośnie początek letniej kanikuły podejmuje wyzwanie, prezentując w wersji symfonicznej największe przeboje gwiazd światowego popu przełomu wieków XX i XXI z udziałem znanych dobrze w Polsce młodych wokalistów, pod batutą Bohdana Jarmołowicza, dyrektora Polskiej Filharmonii „Sinfonia Baltica” w Słupsku, prawdziwego konesera takich muzycznych klimatów. inf. Mariola Grochowina

czerwiec 2016 |

| 25

Teatr Polski 1.06.2016, środa, godz. 10.00 i 16.00, Mała Scena TPB, czas trwania: 55 min bez przerwy

Jan Brzechwa – Pchła Szachrajka opieka reżyserska: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; występują: Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski, Marcin Zawodziński; inspicjent: Mateusz Stebliński Poczucie humoru Małgorzaty Witkowskiej, Pawła Gilewskiego i Marcina Zawodzińskiego połączone z dowcipnymi strofami Brzechwy gwarantuje znakomitą teatralną zabawę. A tak swoją drogą – to bardzo ciekawe, w jaki sposób Pchła Szachrajka zdołała niepostrzeżenie wyjeść krem z 30 rurek płacąc tylko za jedną… 4.06.2016, sobota, godz. 17.00 5.06.2016, niedziela, godz. 17.00 Mała scena TPB, czas trwania: 60 min bez przerwy

Take It or Make It koncepcja: Ana Vujanović; współpraca koncepcyjna i artystyczna: Saša Asentić, Marta Popivoda; współpraca dramaturgiczna: Marta Keil; inspicjent: Mateusz Stebliński; współtworzą i występują: Saša Asentić, Maciej Pesta, Marta Popivoda, Sonia Roszczuk, Piotr Wawer Jr; kuratorka projektu: Marta Keil Take It or Make It to (społeczna) choreografia, która stawia pytanie o to, w jaki sposób można stosować zasady demokracji w grupie. Bo przecież jeśli tylko odmówimy kopiowania znanych nam, niedoskonałych modeli demokracji, natychmiast pojawia się pytanie o to, jakiej demokracji chcemy. Czy rzeczywiście potrafimy uczynić z demokracji podstawę naszego działania? Czy jesteśmy w stanie ją stworzyć, zamiast kopiować (lub odrzucać)? Ana Vujanović jest badaczką i praktyczką kultury oraz sztuk performatywnych. Pracę rozpoczęła w Belgradzie, gdzie była m.in. współzałożycielką TkH [Walking Theory], platformy łączącej teorię z praktyką artystyczną i wydającej czasopismo o performansie. W tej chwili mieszka i pracuje w Berlinie oraz w Hamburgu, gdzie pisze, wykłada i współtworzy spektakle. Interesują ją przede wszystkim punkty przecięcia sztuk performatywnych i polityki w społeczeństwie neoliberalnym.

Krew na kocim gardle, czyli Marilyn Monroe kontra wampiry, fot. Monika Stolarska

Niemiecki reżyser filmowy Rainer Werner Fassbinder, znany ze swojej nieufności do skonwencjonalizowanych języków sztuki, z łatwością nadawał swoim filmom ramę kina gangsterskiego, melodramatu czy science fiction, prześwietlał gatunkowe klisze i ujawniał ich przemocową strukturę. W ponad 40 filmach, które udało mu się zrealizować przed śmiercią w wieku 37 lat, Fassbinder opowiadał tak naprawdę jedną historię, przepisywaną na wiele scenariuszy. To opowieść o przemocy i faszyzmie rodzących się w małych społecznościach, w jednostkowych relacjach, na planie z pozoru ulotnych i pozbawionych konsekwencji stosunków międzyludzkich. 7.06.2016, wtorek, godz. 19.00 8.06.2016, środa, godz. 19.00, Duża Scena TPB

Ignacy Karpowicz oraz zespół aktorski – Dybuk reżyseria: Anna Smolar; scenografia i kostiumy: Anna Met; muzyka: Natalia Fiedorczuk; reżyseria światła: Michał Głaszczka; asystentka reżyserki: Hanna Maciąg; asystentka scenografki: Marta Kuliga; występują: Mirosław Guzowski, Hanna Maciąg, Irena Melcer, Maciej Pesta, Sonia Roszczuk, Jan Sobolewski, Michał Wanio, Małgorzata Witkowska; inspicjent: Hanna Gruszczyńska Dybuk, fot. Monika Stolarska

3.06.2016, piątek, godz. 19.00, Duża Scena TPB 4.06.2016, sobota, godz. 20.00 5.06.2016, niedziela, godz. 20.00 Duża Scena TPB – pokaz kameralny czas trwania: 110 min bez przerwy

Rainer Werner Fassbinder – Krew na kocim gardle, czyli Marilyn Monroe kontra wampiry reżyseria: Anja Suša; tłumaczenie: Iwona Nowacka; dramaturgia: Agnieszka Jakimiak; kostiumy: Maja Mirković; scenografia: Zorana Petrov; asystentka scenografki: Anna Adamiak; muzyka: Krzysztof Kaliski; choreografia: Damjan Kecojević; występują: Beata Bandurska, Maciej Pesta, Martyna Peszko, Anita Sokołowska, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Konrad Wosik, Małgorzata Witkowska oraz Jagoda Długosz, Grażyna Grzelak, Maria Jazel, Halina Kanarkowska, Sławomir Majczyk, Emilia Malczyk, Teresa Perlik, Monika Skorobohata, Maria Słowińska 26 |

| czerwiec 2016

-u N IK Ó W B IK LA CZ YT EL D ie T E en c IL B w TAN I u numerem BIKZ czer wcow ym spek takl: zł! bilety na ” uk yb : e „D i t e r mi n zamy w Zapras dz. 19.00 o g o ca 7 czerw mak symalnie

Jeden egzem

pu rawnia do zaku plar z BIK-u up oc yjnej cenie. om pr w w tó le 4 bi

„Dybuk”, inspirowany dramatem Szymona An-skiego, w opracowaniu Ignacego Karpowicza, jest efektem zespołowej pracy, wspólnej refleksji dotyczącej mechanizmów przemocy, z którymi młodzi ludzie mierzą się w szkole. Historia zmarłego chłopaka, który powraca jako duch, by zamieszkać w ciele swojej ukochanej, jest opowieścią o winie indywidualnej i zbiorowej. 11.06.2016, sobota, godz. 19.00 14.06.2016, wtorek, godz. 19.00 czas trwania: 90 minut bez przerwy Duża Scena TPB – pokaz kameralny

Justyna Pobiedzińska – Romville reżyseria: Elżbieta Depta; scenografia, kostiumy: Agata Andrusyszyn; współpraca muzyczna: Cygański Zespół Pieśni i Tańca JAMARO SVETO; opracowanie muzyczne: Łukasz Maciej Szymborski; konsultacje wokalne: Agnieszka Sowa; skrzypce: Marco Sadowski; video: Mikołaj Walenczykowski; światła: Robert Łosicki; koordynator projektu: Magda Igielska; występują: Beata Bandurska, Maja Brzezińska, Paweł L. Gilewski, Martyna Peszko, Paweł Peterman, Jerzy Pożarowski, Jakub Ulewicz; partnerzy: Fundacja Dialog-Pheniben, kwartalnik „Dialog- Pheniben” Punktem wyjścia dla przedstawienia są wydarzenia, które miały miejsce w Legnicy, gdy na meczu lokalnego klubu piłkarskiego „Miedź” kolportowano szaliki i smycze z napisem „Łowcy Cyganów”. Nieopodal stoiska stała policja, a następnego dnia w jednym z gimnazjów pojawili się uczniowie ubrani w „sprezentowane” na meczu szale. 18.06.2016, sobota, godz. 16.30 – debata przed premierą spektaklu 18.06.2016, sobota, godz. 19.00 premiera 19.06.2016, niedziela, godz. 19.00 21.06.2016, wtorek, godz. 19.00 22.06.2016, środa, godz. 19.00, Mała Scena TPB

Tu Wersalu nie będzie! koncepcja i reżyseria: Rabih Mroué; współpraca dramaturgiczna, kuratorka: Marta Keil; współpraca dramaturgiczna: Piotr Grzymisławski; współpraca scenograficzna: Marta Kuliga; dźwięk: Łukasz Maciej Szymborski; światła: Robert Łosicki; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Jan Sobolewski, Małgorzata Trofimiuk, Piotr Wawer Jr Rabih Mroué przygotowuje w Teatrze Polskim w Bydgoszczy spektakl o Andrzeju Lepperze – jednej z najbardziej kontrowersyjnych postaci polskiej sceny politycznej ostatnich 20 lat. Przewodniczący partii „Samoobrona” był politykiem wyjątkowo często obecnym w mediach, budzącym zazwyczaj bardzo silne emocje, zarazem jednak uparcie poddawany był łatwym i nieraz stereotypowym ocenom. Trochę tak, jakby rozmaite grupy społeczne projektowały na Leppera własne lęki, potrzeby i obsesje. Znakomity libański artysta wspólnie z aktorami bydgoskiego teatru będzie przyglądał się postaci Leppera, jednocześnie odsłaniając nieoczywiste perspektywy polskiej transformacji. Przy pracy nad scenariuszem z Mroué współpracują Marta Keil, która jest również kuratorką projektu, oraz Piotr Grzymisławski. Jest to pierwsza polska produkcja teatralna Mroué.

Rabih Mroué mieszka i pracuje w Bejrucie oraz w Berlinie. Zafascynowany przenikaniem się fikcji i realności, w swojej praktyce artystycznej, wywodzącej się z teatru, swobodnie sięga do rozmaitych dyscyplin, pracując pomiędzy sceną, performansem i sztukami wizualnymi. Jest współzałożycielem Beirut Art Center, współwydawcą TDR: The Drama Review (Nowy Jork) oraz stałym reżyserem w monachijskiej Kammerspiele. Jego najnowsze spektakle to „Ode to Joy” (2015), „Riding on a cloud” (2013) oraz „33 RPM and a Few Seconds” (2012), zrealizowane wspólnie z Liną Majdalanie, natomiast ostatnie wystawy miały miejsce m.in. w nowojorskiej MOMIE (2015), Mesnta Gallerija (Lublana, 2014), SALT (Stambuł, 2014), CA2M (Madryt, 2013) oraz DOCUMENTA 13 (Kassel, 2012). W marcu 2016 roku Hebbel am Ufer w Berlinie zorganizowało poświęcony mu festiwal: retrospektywę prac stworzonych wspólnie z Liną Majdalanie. Podczas Festiwalu Prapremier w 2015 roku bydgoscy widzowie mieli okazję obejrzeć jeden z jego najgłośniejszych spektakli: „Riding on a cloud”. 26.06.2016, godz. 18.00 (spektakl wyjazdowy – Talking About Borders, Norymberga)

Julia Holewińska – Granice 23.06.2016, czwartek, godz. 17.00

Obrazy uchodźcze

cykl wykładów/seminariów prowadzenie: dr Paweł Mościcki Coraz trudniej jest ignorować fakt, że problem uchodźców jest jednym z najpoważniejszych wyzwań – etycznych, politycznych, historycznych – przed jakimi stoi dziś Europa. Obrazy imigrantów, doniesienia na ich temat, dyskusje wokół zjawiska stają się coraz silniej obecnym elementem medialnej codzienności. Podobnie jak sami uchodźcy zaludniający systematycznie różne części kontynentu. W trakcie wykładów prowadzonych w TPB będziemy skupiać się jednak nie tylko na aktualnych problemach, ale także na ich historycznych i artystycznych kontekstach. 24.06.2016, piątek, godz. 19.00 25.06.2016, sobota, godz. 18.00 (pokaz wszystkich części wchodzących w skład Historii bydgoskich) 26.06.2016, niedziela, godz. 19.00 28.06.2016, wtorek, godz. 19.00 29.06.2016, środa, godz. 19.00 Mała Scena TPB

Artur Pałyga – Historie bydgoskie reżyseria: Paweł Łysak; scenografia: Ewa Machnio; występują: Mieczysław Franaszek, Alicja Mozga, Roland Nowak, Jakub Ulewicz, Małgorzata Trofimiuk, Małgorzata Witkowska, Jerzy Pożarowski, Marcin Zawodziński W kolejnych odsłonach spektaklu aktorzy TPB mierzą się z innymi wątkami i zagadkami z historii miasta. Skąd się wzięła w Bydgoszczy Łuczniczka? Co dla miasta zrobił Kazimierz Wielki? Jaka słynna śpiewaczka pochodzi z Bydgoszczy? Historie bydgoskie to cykl spektakli, które odkryć mają wielowymiarową tożsamość miasta. czerwiec 2016 |

| 27

Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego 5.06.2016, godz. 11.00-13.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, wstęp wolny

„Niedziela w Muzeum” „Utopce i meluzyny” – przedstawienie dla dzieci inspirowane legendami śląskimi i malarstwem Teofila Ociepki w wykonaniu Teatru Dwukropek. 1.06.2016, godz. 12.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, wstęp wolny

„Henryk Cześnik. Obrazy”

Spotkanie z artystą Henrykiem Cześnikiem Henryk Cześnik jest jednym z najbardziej znanych i cenionych polskich malarzy, od ponad 35 lat aktywnym na międzynarodowej scenie sztuki. Tworzył i uczestniczył w setkach wystaw. Wykreował własny, bardzo osobisty, aczkolwiek uniwersalny i natychmiast rozpoznawalny język sztuki. Dla jednej grupy odbiorców jest to surrealna i dramatyczna wizja otaczającego świata, inni zaś widzą w twórczości malarza niebywale przewrotne poczucie humoru i wspaniałą groteskę w odcieniu noir. Jako środek przekazu artysta wykorzystuje różnorakie materiały, maluje na płótnach i prześcieradłach.

Spotkanie z Henrykiem Cześnikiem, fot. W.Woźniak

28 |

| czerwiec 2016

26.06.2016, godz. 12.00-17.00, Exploseum, ul. Alfreda Nobla, wstęp wolny

Explo Niedziela „Exploseum na Szlaku TeH2O”

Czerwcowe spotkanie z cyklu „Explo Niedziela” przybliży zwiedzającym ideę Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła w Bydgoszczy. W programie znajdą się m.in. prezentacje dotyczące Szlaku TeH2O oraz Exploseum, w kontekście historii powstania i znaczenia nitrogliceryny oraz konkurs fotograficzny z nagrodami. 24.06.2016, o godz. 15.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, wstęp wolny

Cykl „Piątki ze sztuką”

Wykład dra Mateusza Solińskiego pt. „Czasy impresjonizmu” Podczas najbliższego spotkania zostaną omówione przemiany, jakie dokonały się w sztuce europejskiej w XIX wieku, w szerszym społeczno-politycznym kontekście. 18.06.2016, godz. 18.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 – wernisaż, wstęp wolny

„Wypominki kresowe. Bydgoszczanie z Kresów Wschodnich w latach 1920-1939” – wystawa Gizeli i Bogdana Chmielewskich Był taki czas, kiedy dla setek Polaków z ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej Bydgoszcz stała się tułaczą przystanią. Wtedy to – od końca lipca 1920 r. – tłumy kresowych wygnańców szukały tu bezpieczeństwa i dachu nad głową. Przyjeżdżały całe wsie, nawet powiaty, również miasta. Wśród tych ostatnich licznie reprezentowany był Kijów. Po prawie stu latach właśnie ten szczeHelenka Woyniłłowicz, córka Olimpii z Uzłowskich i Edwarda gólny czas, wypełniony Woyniłłowicza – prezesa w Bydgoszczy kresowym Związku Polaków z Kresów zaśpiewem i pamiątkami, Wschodnich w Bydgoszczy, ocalonymi z rewolucyjnej Berman, Mińsk, ok. 1900 pożogi będzie można „dotknąć” na wystawie w Muzeum – pierwszej o takiej tematyce przygotowanej w naszym mieście. W ramach ekspozycji zostaną zaprezentowane fotografie, które w 1920 r. przywieźli ze sobą właściciele okazałych pałaców i skromnych domów – ze Słucka, Mińska, Sławuty, Humania oraz wielu innych miejscowości, których nazwy kiedyś tak bliskie Polakom, dziś – niestety – niewiele już im mówią. Dzięki zdjęciom, udostępnionym autorom wystawy przez potomków kresowych rozbitków, będzie można poznać ludzi, którzy zapisali się w historii Bydgoszczy jako cenieni inżynierowie, praw-

nicy, lekarze, działacze społeczni, a wśród nich m.in. Marię z Rozwadowskich Górską, córkę założyciela Baranowicz – w Bydgoszczy pełnomocniczkę Towarzystwa Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Kresów Wschodnich przy Internacie Kresowym, Ludwika Regameya z Kijowa – radcę magistratu i współzałożyciela Towarzystwa Muzycznego w Bydgoszczy, Edwarda Woyniłłowicza – prezesa sławnego mińskiego Towarzystwa Rolniczego – w Bydgoszczy prezesa Związku Polaków z Kresów Wschodnich. Będzie można zobaczyć dokumenty archiwalne związane z działalnością kresowych placówek w Bydgoszczy – m.in. Gimnazjum Kresowego. Na wystawie zaprezentowane zostaną dary, które wdzięczni kresowcy przekazali ówczesnej Bibliotece Miejskiej czy Muzeum, w tym m.in. nuty przywiezione z Petersburga przez Helenę Stulgińską, grafiki Aleksandra Rzewuskiego – przekazane przez jego ojca – generała Adama Rzewuskiego, którego grób znajduje się na cmentarzu na Bielawkach. Gizela i Bogdan Chmielewscy

30.06.2016, godz. 18.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 – wernisaż, wstęp wolny

„Postawy i Procesy – szkło artystyczne z ASP we Wrocławiu” Zwykle mamy styczność ze szkłem jako elementem naszej codzienności. Jest powszechne we współczesnej architekturze, niezastąpione jako wyposażenie naszej przestrzeni mieszkalnej, jak i publicznej. Jednak w roli tej szkło występuje jako materia utylitarna. Tym razem stworzona zostaje możliwość, by poznać inne oblicze materiału, które bogate w wielowiekową tradycję rzemieślniczą, bogate jest również potencjałem kreacyjnym. Ekspozycję przygotowano, aby przekonać o tym widzów Galerii Sztuki Współczesnej, która to instytucja zaprosiła do swych sal wystawienniczych Katedrę Szkła z ASP im. E. Gepperta we Wrocławiu.

obrazy, roziskrzone struktury i geometryczne monolity, asocjacje funkcjonalne i organiczne inspiracje.

Beata Mak-Sobota, kurator wystawy

29.06.2016, godz. 17.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, wstęp wolny

„Teofil Ociepka – ciągłe źródło inspiracji” Spotkanie z Sonią Wilk

Postać Ociepki rozpatrywana może być szerzej, aniżeli wyłącznie przez pryzmat jego malarstwa. Zazwyczaj analizując twórczość artystyczną zastanawiamy się, co było inspiracją dla powstania danego dzieła, czy i na ile odegrała tu rolę biografia. Rzadziej zastanawiamy się nad recepcją danego twórcy, tym bardziej w odniesieniu do malarstwa naiwnego.Tymczasem Ociepka wpłynął nie tylko na krąg malarzy związanych z przykopalnianym domem kultury przy kopalni „Wieczorek” zwanych obecnie „Grupą Janowską”, ale rozbudził także wyobraźnię pisarzy, malarzy i filmowców. Sonia Wilk – teoretyk sztuki, kurator wystaw ogólnopolskich i międzynarodowych. Interesuje się sztuką nieprofesjonalną, w tym przede wszystkim twórczością osób niepełnosprawnych intelektualnie i chorych psychicznie. Ukończyła studia zakresu filozofii na Wydziale Pedagogiczno-Artystycznym Uniwersytetu Śląskiego oraz studia muzeologiczne na UJ i w Akademii Dziedzictwa przy Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie. Studiowała w Instytucie Historii Sztuki KUL. Często uczestniczy w sesjach naukowych i konferencjach na temat sztuki nieprofesjonalnej w całej Polsce i za granicą. Wygłasza odczyty i wykłady. Artykuły zamieszcza w czasopismach ogólnopolskich i publikacjach naukowych. Jest autorem tekstów katalogów licznych wystaw plastyki nieprofesjonalnej. Od 2008 jest kierownikiem Działu Plastyki Nieprofesjonalne Muzeum Śląskiego w Katowicach, kustoszem i kuratorem zbiorów. Stale prezentuje różnorodne zjawiska artystyczne. Jest również autorką cyklu wystaw prezentującego najciekawszych współczesnych artystów w obrębie art brut, zatytułowanego „Vivat Insita”, oraz kuratorką wystawy stałej plastyki nieprofesjonalnej w nowej siedzibie Muzeum Śląskiego w Katowicach. 2.06.2016, godz. 17.00, wstęp wolny, Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4

„Dzieje pieniądza. Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)”

Stanisław Sobota, Krukor

Wrocławscy twórcy szkła stawiają pytania estetyczno-formalne, odpowiedzi są różne – przedstawienia figuratywne i abstrakcyjne rzeźby, instalacje i reliefowe

Kuratorskie oprowadzanie po wystawie Na wystawie zaprezentowano główne systemy monetarne, funkcjonujące w Europie w XVII wieku, ze szczególnym uwzględnieniem okresu wojny trzydziestoletniej (1618-1648), a także ukazano gospodarczo-ekonomiczne funkcje pieniądza w tym czasie. Ekspozycja przybliża w przystępny sposób historię pieniądza oraz kontekst kulturowo-historyczny, w którym on funkcjonował. Pokazano zatem nie tylko monety, ale również militaria, przedmioty codziennego użytku i przykłady malarstwa. czerwiec 2016 |

| 29

Bydgoska Noc Muzealna 2016 (IX Bydgoski Festiwal Wodny Ster na Bydgoszcz) 18 czerwca 2016 r., godz. 17.00-22.30, WSTĘP WOLNY

Spichrze na Brdą, godz. 17.00-22.30 17.00-20.00 Tajemniczy świat dżungli – malowanie wielkoformatowego obrazu Teofila Ociepki. 17.00-20.00 – Rodzinna gra turystyczna „Wodne miasteczko”. Trasa prowadzi m.in. przez Stary Rynek, Rybi Rynek, Wyspę Młyńską, Wenecję. 20.30 – ogłoszenie wyników gry, wręczenie nagród. 17.00-22.30 – Aktywne zwiedzanie wraz z kuratorami wystaw: Kraj naszej wyobraźni… Wystawa malarstwa i rysunku Teofila Ociepki w 125. rocznicę urodzin artysty. Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy. 17.00-22.30 – Od kasztelanii do metropolii – prezentacja wystawy plenerowej z okazji 670. rocznicy nadania praw miejskich Bydgoszczy. 17.00-22.30 – Chrześcijaństwo w Bydgoszczy – zarys dziejów – prezentacja wystawy posterowej z okazji 1050. rocznicy chrztu Polski. 18.00 – Wypominki kresowe. Bydgoszczanie z Kresów Wschodnich w latach 1920-1939 – wernisaż wystawy Gizeli i prof. Bogdana Chmielewskich. 18.30 – autorskie oprowadzanie po wystawie Wypominki kresowe. Bydgoszczanie z kresów wschodnich w latach 1920--1939. Zbiory Archeologiczne, godz. 17.00-22.30 17.00-22.30 – Aktywne zwiedzanie wraz z kuratorami wystaw: Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów. W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic. 20.00-21.00 – Co pływało po Brdzie? Motyw rzeczny w zbiorach bydgoskiego Muzeum –prelekcja połączona z pokazem multimedialnym, Anna Nadolska MOB, piwnica. Europejskie Centrum Pieniądza, godz. 17.00-22.30 17.00-19.00 – Zakręć Szlakiem – sprawdź, jaki obiekt ze Szlaku TeH2O wybierze dla ciebie Ster, odpowiedz na pytanie i wygraj nagrodę. 17.00-22.30 – Aktywne zwiedzanie wraz z kuratorem wystawy Dzieje pieniądza. Wojna trzydziestoletnia (1618-1648). 17.00-22.30 – Szlak TeH20 – prezentacja wystawy posterowej ukazującej obiekty ze Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła w Bydgoszczy. Galeria Sztuki Nowoczesnej, godz. 17.00-22.30 17.00-19.00 – Pora na planszówkę – warsztaty tworzenia gry planszowej (obowiązują wcześniejsze zapisy – tel. 52 585 99 24 lub 27, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl) (podest przed GSN). 17.00-21.00 – Może pogramy? – Wehikuł czasu, Tangram, Graj w kolory te i wiele innych gier planszowych będzie czekało na miłośników dobrej zabawy (antresola). 17.00-22.30 – Aktywne zwiedzanie wraz z kuratorem wystawy stałej Galeria Sztuki Nowoczesnej. Dom Leona Wyczółkowskiego, godz. 17.00-22.30 17.00-22.30 – Aktywne zwiedzanie wraz z kuratorem wystawy Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852-1936). 18.00-19.30 – Artystyczne twory – plenerowe warsztaty malarskie. Exploseum, godz. 17.00-20.00 17.00-20.00 – Indywidualne zwiedzanie Exploseum. 17.00 i 19.00 – Zorganizowane oprowadzanie z przewodnikiem – wcielonym w postać partyzanta lub robotnika przymusowego (zapisy: sylwia.pietrzak@muzeum.bydgoszcz.pl do 16 czerwca br.). Dodatkowo, na terenie Exploseum będą mieli przystanek uczestnicy Rajdu miejskiego Bydgoszcz City Race. 30 |

| czerwiec 2016

Obiekt miesiąca

Teofil Ociepka, Dżungla, 1964, olej, płótno Teofil Ociepka urodził się 1891 roku w Janowie na Śląsku. Ostatnie 10 lat swego życia spędził w Bydgoszczy, gdzie zmarł w 1978 roku. Obok Nikifora, najbardziej znany polski reprezentant prymitywizmu, malarz amator, samouk, a jednocześnie natchniony teozof, jeden z przywódców Janowskiej Gminy Okultystycznej. Niepowtarzalność jego malarstwa, inspirowanego mistyką i okultyzmem, zapewniła mu miejsce w leksykonach współczesnej sztuki, a jego obrazom – w renomowanych muzeach. Prace Ociepki cechuje inwencja wyobrażeniowa, symbolizm i zdecydowana kolorystyka. Artysta chętnie podejmował tematy związane z fantastyką, z folklorem górniczym. Szeroką rozpoznawalność zapewniły twórcy liczne obrazy przedstawiające podszytą tajemniczym nastrojem dżunglę, wizerunki fantastycznych zwierząt, bogatą, obfitującą w zieloną, bujną roślinność przyrodę. Kompozycja Dżungla, wykonana farbami olejnymi na płótnie, przedstawia symboliczną scenę fantastyczno-wizjonerską. Na pełnej różnokolorowych kwiatów leśnej

Teofil Ociepka, Dżungla, 1964, olej, płótno

polanie pasą się dwa konie o nienaturalnie długich szyjach. Nie przeczuwają nadchodzącego niebezpieczeństwa w postaci skradającej się od lewej strony obrazu kudłatej bestii przypominającej niedźwiedzia. Za fantastycznymi stworami rozpościera się ściana lasu. Gęsto przylegające drzewa przykuwają uwagę za sprawą liści w silnie kontrastujących kolorach od soczystej zieleni, poprzez intensywną żółcień, aż do brązoworudych. Ociepka ujmował życie w kategoriach walki dobra ze złem, co miało odzwierciedlenie w tematyce wielu jego prac i konsekwentnym używaniu konkretnych barw. Nadrzędną rolą koloru była symbolika. Dobro,

Wystawy czasowe: Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 Wystawa posterowa „Od kasztelanii do metropolii” 670. rocznica nadania praw miejskich Bydgoszczy. Wystawa czynna do 30 września. „Kraj naszej wyobraźni…Wystawa malarstwa i rysunku Teofila Ociepki w 125. rocznicę urodzin artysty”. Wystawa czynna do 31 lipca. „Wypominki kresowe. Bydgoszczanie z Kresów Wschodnich w latach 1920-1939”. Wystawa czynna do 28 sierpnia. Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Wystawa posterowa „Chrześcijaństwo w Bydgoszczy. Zarys dziejów”. Wystawa czynna do 30 czerwca Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Dzieje pieniądza. Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)”. Wystawa czynna do 9 kwietnia 2017 roku. Wystawa posterowa „Szlak TeH2O”. Wystawa czynna do 30 czerwca. Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Henryk Cześnik. Obrazy”. Wystawa czynna do 5 czerwca. „Postawy i Procesy – szkło artystyczne z ASP we Wrocławiu”. Wystawa czynna 11 września.

spokój, przyjaźń utrwalał w jasnych, ciepłych i rozświetlonych barwach. Zło było ciemne, ponure. Dlatego też malując zwierzę czyhające na spokojnie hasające po pięknej barwnej polanie konie użył ciemnoszarego koloru. Obraz Dżungla jest jednym z pięciu dzieł artysty znajdujących się w kolekcji sztuki nieprofesjonalnej Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Obecnie pracę można oglądać na ekspozycji czasowej Kraj naszej wyobraźni… Wystawa malarstwa i rysunku Teofila Ociepki w 125. rocznicę urodzin artysty w Spichrzach przy ulicy Grodzkiej 7-11. Maria Flinik-Huryn

Exploseum, ul. Alfreda Nobla „A więc wojna!” Losy ludności cywilnej w latach 1939-1945. Wystawa czynna do 15 września.

Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów” „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic” Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska” „Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość” Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Galeria Sztuki Nowoczesnej” Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 „Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852-1936)” Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy” Exploseum, ul. Alfreda Nobla „EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg” inf. Natalia Szczerbińska

czerwiec 2016 |

| 31

Galeria Miejska bwa

Teresa Miotke-Sowińska, My małe i duże…

nictwa ATR w Bydgoszczy. Od 1982 wraz z mężem prowadzi własną pracownię ceramiki artystycznej i użytkowej, a od 1990 zajmuje się również projektowaniem wnętrz i form przemysłowych. Uczestniczyła w wystawach w kraju i za granicą. 7.06.2016, godz. 10.00 – otwarcie wystawy. Wystawa czynna do 17.06.2016

KARUZELA

Wystawa prac dzieci z warsztatów „Dziecko na warsztat” Andrzej Klimczak-Dobrzaniecki, Teatr Olimpico

18.06.2016, godz. 18.00-23.00

Noce z performance 2016 – „Miasto” Wystawa czynna do 19.06.2016

Andrzej Klimczak-Dobrzaniecki. Próba retrospektywy 25.06.2016, godz. 16.00 – otwarcie wystawy, wystawa czynna do 14.08.2016

Pejzaż w malarstwie II Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Leona Wyczółkowskiego Wystawa organizowana przy współpracy z Okręgiem Bydgoskim ZPAP. 29.06.2016, godz. 18.00 – otwarcie wystawy wystawa czynna do 28.07.2016

Teresa Miotke-Sowińska. Ślad. Ceramika unikatowa Teresa Miotke-Sowińska – urodzona w Wyrzysku. Od 1974 mieszka i pracuje w Bydgoszczy. Ukończyła studia na Wydziale Architektury Wnętrz PWSSP w Gdańsku. W latach 1974–1976 zajmowała się projektowaniem wnętrz i małej architektury. Od 1976 do 1982 pracowała jako starszy asystent na Wydziale Architektury i Budow32 |

| czerwiec 2016

Hasłem tegorocznych „Nocy z performance” jest „Miasto”, co wpisuje się w jubileusz 670-lecia nadania praw miejskich Bydgoszczy. Program: – godz. 18.00 – wykład Małgorzaty Winter „Subiektywnie o sztuce performance” – od godz. 20.00 występy performerów: Wojciech Kowalczyk, Danuta Milewska, Marian Stępak, Marta Ziółek – godz. 22.00 „Performer”, reż. Maciej Sobieszczański, Łukasz Ronduda „Performer” to pełna punkowej energii opowieść o artyście, który szuka swojego miejsca we współczesnym świecie. Bohaterem filmu jest Oskar Dawicki, jeden z najbardziej oryginalnych i fascynujących współczesnych artystów, grający w filmie samego siebie. Oskar żyje swoją sztuką i nie idzie na żadne kompromisy, często ryzykując własnym zdrowiem. Podczas słynnego performance’u „Baloniarz” powiesił się na sznurze pod sufitem galerii, a przed uduszeniem ratowały go jedynie balony wypełnione helem. W holu Galerii prezentowana będzie dokumentacja występów performerskich w Galerii Miejskiej bwa z lat ubiegłych.

3.06.2016, godz. 12.00, wstęp bezpłatny – zapisy: piotr.wasowski@galeriabwa.bydgoszcz.pl lub tel.: 52 339 30 62

Sztuka w samo południe. Warsztaty dla seniorów Cykl spotkań poświęconych sztuce i szeroko rozumianej kulturze, adresowanych do osób w wieku 60+. W ramach spotkań proponujemy dyskusje o sztuce współczesnej oraz działania twórcze, które rozwijają procesy poznawcze, doskonaląc sprawność manualną poprzez poznawanie różnych technik i form plastycznych. Tematem czerwcowego spotkania jest: „Teatr rysowania”. Zajęcia poprowadzi Monika Wirżajtys – teatrolog, psycholog i psychoterapeuta, reżyserka spektakli, etiud filmowych, autorka bajek i piosenek.

Bydgoska Akademia Sztuki – wykłady 8.06.2016, godz. 18.00, wstęp wolny dr Joanna Bielska-Krawczyk. Don Kichot w Toruniu – malowany, rysowany… 22.06.2016, godz. 18.00, wstęp wolny Jerzy Brukwicki. Krzesło obiektem sztuki.

prezentowali około 1050 obrazów. Tematyka prac oraz jej malarska interpretacja zależała wyłącznie od twórców, co zaowocowało przeglądem najróżniejszych artystycznych postaw i nurtów współczesnego polskiego malarstwa. Podczas dwuetapowych kwalifikacji jury w składzie: prof. Jarosław Modzelewski (ASP Warszawa), dr Edyta Sobieraj (ASP Kraków), Ewa Beata Białecka, prof. Aleksandra Simińska, (UTP Bydgoszcz) wyłoniło grupę 69 finalistów. To właśnie ich prace pokazane zostaną na pokonkursowej wystawie. W grupie finalistów znaleźli się laureaci trzech głównych nagród pieniężnych. Ponadto dla jednego z artystów Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego przewidziało nagrodę w postaci propozycji zakupu wybranego obrazu do muzealnej kolekcji współczesnego malarstwa. Drugą dodatkową nagrodą jest propozycja zorganizowania indywidualnej wystawy w Galerii Wspólnej MCK w Bydgoszczy. Poza nagrodami jury zdecydowało się także przyznać aż sześć honorowych wyróżnień. Nazwiska wszystkich nagrodzonych oraz kryteria ocen jurorów ogłosimy podczas finału Konkursu, a ekspozycję pokonkursowej wystawy będzie można oglądać w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy do 14 sierpnia br.

Galeria Miejska bwa Galeria Brda Wystawa czynna do 13.06.2016

Sławomir Jasieniecki. Malarstwo 25.06.2015, godz. 16.00 – wernisaż

Finał II Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. Leona Wyczółkowskiego Bydgoski Odział ZPAP i Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy zapraszają na finał II edycji Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. Leona Wyczółkowskiego. Podczas uroczystego wernisażu pokonkursowej wystawy ogłoszone zostaną wyniki konkursu oraz rozdanie nagród. Do artystycznej rywalizacji w tegorocznej edycji konkursu stanęło 408 malarzy z całego kraju, którzy za-

Czyżkówko W okresie od kwietnia do czerwca społeczność dzielnicy Czyżkówko w Bydgoszczy włącza się w obchody 1050-lecia chrztu Polski i 670. rocznicy nadania Bydgoszczy praw miejskich. W uroczystościach biorą udział: Rada Osiedla Czyżkówko: organizuje 18 czerwca w godz. 15-21 XVII Rodzinny Festyn Osiedlowy, miejsce – plac przy zbiegu ulic Siedleckiej–Chmielnej, Byszewskiej. W tym roku charakter imprezy nawiązywać będzie do życia średniowiecznych bydgoszczan (pokazy walk rycerskich, kuźnia).

Sławomir Jasieniecki zajmuje się malarstwem, muralami, rysunkiem, grafiką komputerową. Prowadzi warsztaty dla dzieci, młodzieży i dorosłych. 14.06.2016, godz. 17.00 – otwarcie wystawy. Wystawa czynna do 8.09.2016

Aneta Urbańska. Moje „Inspiracją dla mnie stał się mój syn Bruno i doświadczenie życia, które zmieniło się w momencie, gdy przyszedł na świat. Głównym założeniem było ukazanie jego charakteru i osobowości oraz wpływu, jaki ma na moje życie”. Aneta Urbańska

W trakcie odbędą się: wręczenie nagród konkursów przeprowadzonych w ramach obchodów rocznicowych; konkurs na najładniejszy wianek przyniesiony do godziny 18; recytacja wierszy o Bydgoszczy; występy MDK nr 6; występ Zespołu Muzyki Dawnej z MDK nr 5; pokazy wyrobów z gliny (będzie też możliwość samodzielnego wykonania pracy); występy chóru św. Grzegorza. Państwowa Inspekcja Sanitarna – sanepid: udzieli porad na temat zdrowego stylu życia. Parafia św. Antoniego z Padwy: 19 czerwca, godz. 12 – msza św. i odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych wiernych naszej dzielnicy.

inf. Anna Stefańska

czerwiec 2016 |

| 33

Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek wystawa czynna do 24 czerwca 2016

Anna Sroczanka (1914-1991) – linoryty i tempery Anna Sroczanka urodziła się 4 kwietnia 1914 r. w Libuszy na ziemi podkarpackiej. W 1935 r. podjęła studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowniach profesorów: Władysława Jarodzkiego, Kazimierza Sichulskiego, Xawerego Dunikowskiego, Stefana Filipkiewicza, Józefa Mehoffera i Konrada Srzednickiego. Wybuch II wojny światowej przerwał naukę, którą kontynuowała od 1945 r., jednocześnie pracując w szkole podstawowej. Studia ukończyła w 1946 r. w pracowni prof. Wojciecha Weissa. Dyplom artysty malarza uzyskała w 1955 r (po złożeniu specjalnego egzaminu). W 1948 r. przyjęto ją do krakowskiego oddziału Związku Polskich. Anna Sroczanka była autorką ok. 30. wystaw indywidualnych, uczestniczyła w licznych wystawach środowiskowych, ogólnopolskich i międzynarodowych. Jej prace znajdują się w zbiorach muzealnych w Bydgoszczy, Grudziądzu, Krośnie, Rzeszowie, Toruniu, Majdanku, Koszalinie oraz w kolekcjach prywatnych. W Muzeum Ziemi Bieckiej w Bieczu znajduje się stała ekspozycja prac Anny Sroczanki. W tym roku, w grudniu minie dwadzieścia pięć lat od śmierci artystki, związanej z Bydgoszczą przez sześćdziesiąt lat, a której twórczość jest już częścią historii sztuki. Wystawa w Galerii Kantorek przedstawia fragment bogatego dorobku artystycznego Sroczanki: niewielkie w formacie ale świetne linoryty i i interesujące, abstrakcyjne w formie tempery (wybór z zestawu dziewięćdziesięciu pięciu prac).

Anna Sroczanka, Kompozycja płaszczyznowa VI, 1974, tech. mieszana, 29,0×11,5 cm

Wystawę przygotowano w oparciu o pieczołowicie przechowywane zbiory przez Annę Piotrowską – siostrzenicę artystki. inf. Elżbieta Kantorek

Bydgoska Poradnia Sztuki w Kamienicy 12 7.06.2016, godz 17.00 (ul. Poznańska 12, I piętro). Wystawa czynna do 10 lipca codziennie od godz. 13.00.

Otwarcie wystawy malarstwa Elżbiety Łukomskiej Elżbieta Łukomska jest przykładem osoby o niespożytej energii wypełniającej dotychczasowe piękne i pracowite życie. Absolwentka SN WSP w Bydgoszczy i PIPS w Warszawie uzyskaną kompetencję rozwijała zaangażowaniem w wieloletnią pracę z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną intelektualnie. Aspekt arteterapii był jeszcze mało znany w praktyce jako element psychoterapii. Czas wolności jako emerytura dał okazję aby rozliczyć się ze sobą w kwestii pasji malowania. Uniwersytet Trzeciego Wieku dał przestrzeń niezliczonych kontaktów i możliwości. Od 2014 w BPS – „odkryła” nieograniczone możliwości talentu, przekraczając wcześniejsze granice… inf. Stanisław Stasiulewicz

Elżbieta Łukomska, Nad Wisłą w Ostromecku, 2015, akryl, 100×70 cm

34 |

| czerwiec 2016

Spotkania nieprzypadkowe „Oko Nigdy Nie Śpi”

21-25 czerwca 2016, Galeria Miejska bwa Bydgoszcz

Prolog „Oko Nigdy Nie Śpi” 30 czerwca – 3 lipca 2016, Instytucja Kultury Pałac Lubostroń

Spotkania nieprzypadkowe „Oko Nigdy Nie Śpi” Trzecia edycja Spotkań nieprzypadkowych „Oko Nigdy Nie Śpi” to kolejna transformacja i można powiedzieć: transgresja. Po dwóch poprzednich spotkaniach, których immanentną częścią, oprócz wykładów, prezentacji artystycznych, realizacji filmowych, była swobodna dyskusja, redefiniujemy spotkania. W 2016 roku powołujemy do życia w ramach spotkań panel dyskusyjny – sympozjum. Zaprosiliśmy do udziału w naszym panelu wybitnych przedstawicieli nauki, sztuki, krytyki artystycznej. Zachęcamy naszych gości do niestandardowej formy prezentacji wykładów. Przykładowo Paweł Passini (wybitny twórca teatralny) zaprezentuje swój głos w formie pokazu pracy. Daniel Sobota (filozof) omówi pasjonujące go zagadnienia podczas spaceru w pałacowym parku. Kamil Kusy (wykładowca sztuk pięknych) stworzy instalację podczas sympozjum. Jednym z celów sympozjum jest swobodne przenikanie się idei naukowych i artystycznych. Głównym tematem

sympozjum, jak również Spotkań w 2016 roku jest pojęcie Miłości. Do części wizualnej wydarzenia zostali zaproszeni artyści z Polski, USA, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Finlandii. Swoje prace zaprezentują malarze, fotograficy, reżyserzy i performerzy. Podczas tegorocznych Spotkań będzie można wziąć udział (liczba miejsc ograniczona) w warsztach teatralnych prowadzonych przez Pawła Passiniego, filmowych Bogdana Dziworskiego oraz grupy Filmverkstaden z Finlandii. Zapraszamy również do udziału w licznych performance’ach, m.in. „Diabolical Roses” w wykonaniu Kaye Winwood (Wlk. Brytania) & Sarah Backer (USA), Jorna J. Burmestera czy w premierowym, audiowizualnym performance Maćka Bączyka „Mleczne medium”. Kuba Elwertowski zrealizuje w lubostrońskim parku instalcję „Serca bicie”, natomiast Łukasz Owczarzak & Marta Filipiak (Czarny Karzeł) zapraszają na nocny happening fotograficzny. W części Open swoje prace zaprezentują artyści z całej Polski. W części koncertowej usłyszymy m.in. skład Jarka Majewskiego oraz muzyczny eksperyment Grzegorza Pleszyńskiego i grupy Czarny Karzeł. Więcej informacji dotyczących Spotkań na stronie fundacjarozruch.pl lub na facebook.com/okonigdyniespi. inf. Beata Opic

czerwiec 2016 |

| 35

VIII Konkurs Filmów Amatorskich KLAPS 9.06.2016, czwartek, godz. 10.00-15.00, sala kina Orzeł Projekcja filmów finałowych 10.06.2016, piątek, godz. 18.00, sala kina Orzeł Gala finałowa Konkurs Filmów Amatorskich KLAPS to ogólnopolski konkurs filmowy z wieloletnią tradycją, skierowany do młodzieży w wieku od 15 do 24 lat, organizowany przez Samorząd Uczniowski Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 6 w Bydgoszczy. Filmy nadsyłać można w 4 kategoriach. Filmy ocenia profesjonalne jury, które spośród nadesłanych prac wyłania 30 najlepszych, których autorzy zostają finalistami naszego konkursu. Spędzą oni w Bydgoszczy dwa dni, od 9 do 10 czerwca. Będą mogli m.in: poszerzyć swoją wiedzę i umiejętności podczas warsztatów filmowych, zwiedzić nasze miasto podążając śladami kręconych w Bydgoszczy filmów oraz spędzić wieczór w dobrym towarzystwie oglądając nagrodzone w poprzednich edycjach filmy w zaprzyjaźnionej kawiarni. Laureaci i finaliści konkursu zostaną nagrodzeni podczas Gali Finałowej, która odbędzie się 10 czerwca. Nagrody zostaną przyznane w 4 głównych kategoriach, wręczona będzie również grand prix, której laureata wybiera publiczność. Zgłoszenia przyjmujemy do 15 maja poprzez naszą stronę internetową. Więcej informacji na klaps.bydgoszcz.eu oraz facebook.com/kfaKLAPS. inf. Alicja Partyka

Klub „Arka” BSM 2.06.2016, czwartek, godz. 16.00 Studium kolorystyczne martwej natury z czajnikiem – zajęcia plastyczne dla dzieci. 3.06.2016, piątek, godz. 17.00 Przygotowania do wystawy kaktusów (17-19 czerwca) z okazji 55-lecia Klubu Miłośników Kaktusów. Spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów.

21.06.2016, wtorek, godz. 16.00 „Kompozycje z owocami i warzywami” – zajęcia plastyczne dla dzieci. 21.06.2016, wtorek, godz. 17.30 Z cyklu „ARKA POEZJI” – wieczór poezji Anny Krupińskiej-Trzebiatowskiej. Prowadzenie: Stefan Pastuszewski.

6.06.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Letnia biżuteria” – pokaz i kiermasz; spotkanie Klubu Seniora.

23.06.2016, czwartek, godz. 16.00 Zakończenie zajęć, przegląd prac wykonanych w ciągu roku szkolnego, rozdanie nagród – zajęcia plastyczne dla dzieci.

9.06.2016, czwartek, godz. 16.00 „Projektowanie i wycinanie witraży” – zajęcia plastyczne dla dzieci.

24.06.2016, piątek, godz. 16.00 Biblioteka oraz porady dotyczące pielęgnacji kaktusów – dyżur Klubu Miłośników Kaktusów.

14.06.2016, wtorek, godz. 16.00 „Pożar” – ćwiczenia kolorystyczne w tonacji ciepłej – zajęcia plastyczne dla dzieci.

27.06.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Palcem po mapie” – wakacyjne plany Klubu Seniora.

16.06.2016, czwartek, godz. 16.00 „Rysunek światłocieniowy martwej natury z korzeniem” – zajęcia plastyczne dla dzieci.

Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna: w poniedziałki, w godz. 10.00-14.00 we wtorki i środy, w godz. 14.00-19.00

20.06.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Bal jaśminowy” – muzyczne popołudnie w Klubie Seniora.

Plany pracy Klubu „Arka” BSM dostępne są na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej: www.bsm.bydgoszcz.pl w dziale Informacje.

36 |

| czerwiec | maj 20162016

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 1, 8, 15, 22, 29 czerwca 2016, godz. 18.00, Biblioteka Główna, Stary Rynek 24

Klub konwersacyjny Raz w tygodniu w bibliotece spotyka się grupa pasjonatów, by porozmawiać w obcym języku z ludźmi innych kultur i ciekawych zainteresowań. W ramach klubu konwersacyjnego Deutsch mit Spaß w bibliotece spotykają się otwarte i pozytywnie nastawione osoby, które chcą się sprawdzić i swobodnie rozmawiać w języku niemieckim. inf. Marcin Jankowski kontakt: marcin.jankowski@wimbp.bydgoszcz.pl

2.06.2016, godz. 18.00, Biblioteka Główna, Stary Rynek 24

Targowisko Kultury WiMBP w każdy pierwszy czwartek miesiąca zaprasza wszystkich, dla których ważny jest fizyczny, dosłowny, namacalny kontakt z kulturą. Książkowi fetyszyści, winylowi maniacy, amatorzy fotografii analogowej, miłośnicy komiksów – przybywajcie! Uwolnijcie książki zalegające na półkach, płyty i filmy, do których już nie wracacie, gry, instrumenty, aparaty, kamery i sprzęt RTV. Wystarczy, że wypełnicie formularz zgłoszeniowy: http://bit.ly/targowisko. Udział jest bezpłatny. Kontakt: promocje@wimbp.bydgoszcz.pl, tel. 523 399 227. Godzinami o książkach – Dyskusyjne Kluby Książki w WiMBP 14 Dyskusyjnych Klubów Książki działa w filiach WiMBP. Szczegóły dotyczące ich działalności publikowane są na stronie: dkk.wimbp.man.bydgoszcz.pl. Program DKK obejmuje także spotkania autorskie. 3.06.2016, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP Spotkanie z Ewą Wachowicz – producentką i dziennikarką telewizyjną. W 1992 Wachowicz zdobyła tytuł Miss Polonia oraz tytuł III wicemiss w konkursie Miss Świata, a w 1993 tytuł Miss Świata Studentek. W latach 1993-1995 pełniła funkcję rzecznika rządu. Od 1993 prezenterka telewizji Polsat. Założyła własną firmę Ewa Wachowicz producencką PROMISS. Zajmowała się realizacją programów w Polsacie, m.in. Poradnik imieninowy, Podróże kulinarne Roberta Makłowicza. W 2007 zaczęła produkować autorski program kulinarny Ewa gotuje. W Polsat Café realizowała programy Gadżety kobiety, WySpa, Przez żołądek do serca. Autorka książek kulinarnych: Słodki świat, Ewa gotuje, Ewa gotuje szybko, Ewa gotuje ulubione, Sałatki, Ciasta. inf. Lucyna Partyka

14.06.2016, gody. 18.00, WiMBP, Stary Rynek 24, sala wykładowa

Krivoklat! Spotkanie z Jackiem Dehnelem Miejskie Centrum Kultury i WiMBP zapraszają na spotkanie z pisarzem. Szczegóły na str. 59.

Wybrane zajęcia edukacyjne w czerwcu: 1.06.2016, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Czytanie na polanie – zajęcia czytelnicze z okazji Dnia Dziecka. 2.06.2016, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych, ul. Pomorska 80-86) Dzień Dziecka z Elmerem – zabawy dla dzieci z udziałem gościa – Elmera, bohatera książek Davida McKee. 2.06.2016, godz. 16.30, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych, ul. Pomorska 80-86) Dzień Dziecka z Elmerem – zabawy dla dzieci z udziałem gościa specjalnego – Elmera, bohatera książek Davida McKee. 2.06.2016, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Spotkanie z podróżnikiem K. Nowakowskim 3.06.2016, godz. 16.00, WiMBP (Biblioteka Główna, ul. Stary Rynek 24) Czytelnicza Gra Miejska – zabawa plenerowa, podczas której rodzice wraz z dziećmi rozwiązywać będą zagadki związane z literaturą i bawić się świętując Dzień Dziecka. 7.06.2016, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Broniewskiego 1) Wernisaż prac malarskich Anny Najdowskiej z zaprzyjaźnionego Domu Kultury „Orion”. 8.06.2016, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych, ul. Czerkaska 11) 60. rocznica śmierci Jana Lechonia – dyskusja czytelników na temat poezji poety. 9.06.2016, godz. 18.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) ILUSTRACJA: wernisaż prac Emilii Waszak – druga tegoroczna ekspozycja prac studentki grafiki UMK w Toruniu. Tym razem autorka zaprezentuje swoje prace, ilustracje do tekstów fantasy, bajek, legend i mitologii. 14.06.2016, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Spotkanie z historią i zabytkami Bydgoszczy – wykład Krzysztofa Bartowskiego 17.06.2016, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Baśniowy kogel-mogel – przedstawienie teatralne połączone z zajęciami plastyczno-dydaktycznymi w wykonaniu nauczycieli Zespołu Szkół nr 33 w Bydgoszczy. czerwiec 2016 |

| 37

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy Magdalena Swatowska – fortepian w programie: P. Sancan – Sonatina F. Poulenc – Sonata na obój i fortepian F. Borne – Fantazja Carmen J.J. Quantz – Sonata triowa c-moll

Joanna Czapińska, Bolesław Siarkiewicz, Renata Marzec

12.06.2016, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem.

CLXV Koncert Pałacowy Renata Marzec – wiolonczela Joanna Czapińska – fortepian Bolesław Siarkiewicz – skrzypce w programie: Joseph Haydn, Fritz Kreisler, Ryszard Sielicki, Joaquín Nin y Castellanos 26.06.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Ostromecku pół godziny przed koncertem.

Akademia w pałacu Andrzej Łęgowski – flet Marek Swatowski – obój

Andrzej Łęgowski jest wychowankiem uczelni muzycznej w Łodzi w klasie prof. Henryka Bartnikowskiego. Z Akademią Muzyczną w Bydgoszczy związany od początku jej istnienia. Współpracuje również z poznańską Akademią Muzyczną. W dorobku artystycznym posiada szereg koncertów solowych i recitali. Bogaty repertuar tych koncertów obejmuje muzykę od baroku po współczesność. Marek Swatowski jest absolwentem Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy w klasie oboju Krzysztofa Wroniszewskiego. Pracuje jako pierwszy oboista w Orkiestrze Symfonicznej Filharmonii Pomorskiej. Z bydgoskimi filharmonikami koncertował na tournées w wielu krajach Europy: we Francji, Hiszpanii, Niemczech, na Cyprze, w Szkocji, Danii i na Węgrzech. Brał udział w wielu festiwalach, dokonał wielu nagrań płytowych, m.in. z dziełami K. Szymanowskiego pod dyrekcją Marka Pijarowskiego czy Symfonią „Polonia” I.J. Paderewskiego pod dyrekcją Jerzego Maksymiuka. Magdalena Swatowska – pianistka, kameralistka, absolwentka Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Studia pianistyczne ukończyła w 1989 pod kierunkiem prof. Wiesławy Ronowskiej. Dwukrotnie była stypendystką Ministra Kultury i Sztuki. Uczestniczyła w Mistrzowskich Kursach Muzycznych w Łańcucie, gdzie pod kierunkiem prof. Marii Szwajger-Kułakowskiej rozwijała swoje zainteresowania kameralistyką. inf. Anna Cudo

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego 13.06.2016, poniedziałek, godz. 18.00, Aula Copernicanum Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, ul. Kopernika 1, wstęp wolny

Nadzwyczajny koncert z okazji 75. rocznicy śmierci Ignacego Jana Paderewskiego w wykonaniu Roksany Kwaśnikowskiej najlepszej polskiej uczestniczki IV Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego w Toruniu przy fortepianie – Krzysztof Stanienda Zapraszają: Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy i Uniwersytet Kazimierza Wielkiego. Koncert jest współfinansowany ze środków Miasta Bydgoszczy.

inf. Agata Szpadzińska

38 |

| czerwiec 2016

Biblioteka Główna UKW „Moja natura” Prezentowane na wystawie prace wykonane zostały w technice pasteli suchej. Tytuł wystawy jest dwuwarstwowy, pierwotnie osadzony w pejzażu, ale też w moich emocjach, przeżyciach, doświadczeniach. Pejzaż jako ogród kwiatów, niekiedy fantastycznych, czy las Borów Tucholskich – formy organiczne stają się rodzajem pisma mówiącym o bogactwie przeżyć wewnętrznych. Podchodzę do natury z zachwytem, z radością, szczerą chęcią jej odtworzenia, ale wtedy na płaszczyźnie obrazu ujawnia się druga warstwa – moja natura osobowa, z całą gamą odczuć i upodobań. Powstaje osobisty zapis, bez filozofii, podtekstów, aluzji. Cieszę się, smucę, rozpaczam, gniewam, kocham, tęsknię. Bywa często i tak, że przeżycia same mi podsuwają kolory i kształty (…). Agata Dołkowska

20.06.2016, godz. 18.00, Biblioteka UKW (II piętro) przy ul. Szymanowskiego 3

Spotkanie o książkach i pasjach z Sonią Dragą

Agata Dołkowska, Brzozy, 2013, suchy pastel, 100×70 cm

15.06.2016, godz. 18.00. Wystawa będzie prezentowana w Galerii Biblioteki UKW (I piętro) do 9 września Spotkanie z cyklu „W bibliotece o sztuce”:

Otwarcie wystawy malarstwa Agaty Dołkowskiej „Moja natura” Sylwetkę i twórczość artystki przedstawi Tadeusz Dołkowski

Agata Dołkowska jest absolwentką Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, studiowała na kierunku artystyczno-pedagogicznym ze specjalizacją malarstwo i ceramika. Dyplom uzyskała w pracowni prof. Mieczysława Ziomka oraz prof. Hanny Brzuskiewicz. Wcześniej ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy. Od 1997 roku prowadzi zajęcia z zakresu plastyki oraz historii sztuki. Jest pomysłodawcą i twórcą pracowni plastycznej „Rysownia”, wyjątkowego miejsca, gdzie dzieci i młodzież może w atmosferze artystycznej rozwijać swoje zdolności i nabywać nowe umiejętności. Zajmuje się też wizażem, projektowaniem i aranżowaniem wnętrz użyteczności publicznej i prywatnej. Agata Dołkowska uprawia malarstwo pastelowe, akwarelowe, akryl. Uczestniczyła w wielu plenerach artystycznych i wystawach zbiorowych, jest autorką kilku wystaw indywidualnych.

prezes Wydawnictwa Sonia Draga. Spotkaniu towarzyszyć będzie otwarcie wystawy fotograficznej „Świat w obiektywie Sonii Dragi” Prowadzenie: Adam Wierzbanowski Oprawa muzyczna: Jędrzej Kubiak Sonia Draga – właścicielka katowickiego wydawnictwa książkowego jest jednym z najbardziej kreatywnych wydawców w Polsce. Wydała m.in. Jonathana Franzena, Hillary Mantel, Elenę Ferrante, stanowiących oczywistą extra ligę światowej literatury beletrystycznej. To ona opublikowała w Polsce książki Dana Browna, Sonia Draga m.in. słynny „Kod Leonardo da Vinci”, który rozszedł się setkach tysięcy egzemplarzy. Kolejnym hitem okazała się seria 50 twarzy Greya. Jest absolwentką katowickiej Akademii Ekonomicznej. Wydawnictwo prowadzi od 2000 r., wcześniej zajmowała się dystrybucją samochodowego sprzętu audio. Przewodniczy Sekcji Beletrystyki Polskiej Izby Książki. Jest również wiceprezesem Regionalnej Izby Gospodarczej. W 2015 roku została uhonorowana Orderem Narodowym Zasługi Republiki Francji za promocję francuskiej literatury. Zaangażowana w liczne działania mające na celu ochronę książki i promocję czytelnictwa. Jest pasjonatką podróży i fotografowania oraz autorką albumów ze zdjęciami, m.in. z Meksyku czy RPA. Na wystawie zaprezentuje wybór zaledwie kilkudziesięciu spośród wielu tysięcy zgromadzonych zdjęć z podróży do Peru, Boliwii, Chin, USA, RPA i innych państw. Wystawa będzie prezentowana do 30 września br. inf. Barbara Maklakiewicz

czerwiec 2016 |

| 39

Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy 4.06.2016, sobota, start godz. 11.00, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny

Tatooatorium – Bydgoskie Laboratorium Tatuażu Na rozgrzewkę historię zjawiska oraz jego antropologiczny i artystyczny kontekst przybliżą nam dr Tomasz Madej (Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie), dr Natalia Mrozkowiak i dr Marta Ipczyńska (Wyższa Szkoła Gospodarki). W pierwszej części spotkania obejrzymy również filmowy zapis badań nad tatuażem tajskim oraz wystawę prac francuskiego fotografa Matthieu Duquenoisa pt. „Sak Yan – magia tajskiego tatuażu”, zorganizowaną przez Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie. W drugiej części zapraszamy na panel dyskusyjny z udziałem przedstawicieli świata nauki i kultury – wśród zaproszonych gości znaleźli się: socjolożka ciała dr Anna Wójtewicz (Uniwersytet Mikołaja Kopernika), znawca i badacz tatuażu penitencjarnego dr Mariusz Snopek (Uniwersytet Opolski), psycholożka oraz terapeutka Agnieszka Frączek (Wyspy Rozwoju), kosmetolożka dr Elżbieta Skamira, specjalistka dermatologii estetycznej dr Lucyna Kałużna oraz jeden z prekursorów tatuażu artystycznego w Polsce, Sławomir Frączek (Studio Tattoo.pl). Trudne pytania będzie zadawał nasz gość – Kuba Wątły, dziennikarz Superstacji. Na koniec na uczestników Tatooatorium czekać będą także interesujące prezentacje, wśród nich tatuaż penitencjarny i unikatowe narzędzia, czyli „Świat zza krat”, fotografie udostępnione przez dr. Mariusza Snopka oraz „Tatuaż artystyczny – współczesne oblicze tatuażu” – prace zaprzyjaźnionych fotografów. Ponadto w programie pokaz tatuowania w wykonaniu Laury Koniecznej z Candy Ink, a dla wytrwałych, na zakończenie, koncert rockowy zespołu Benzin Machine. Pomysłodawcami i organizatorami festiwalu są studenci kulturoznawstwa WSG. Wydarzenie zrealizowano dzięki wsparciu finansowemu miasta Bydgoszczy. Więcej szczegółów na stronie www.tattooatorium.pl 9.06.2016, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny

Connected – Połączeni

wystawa, koncert, pokaz filmowy Pomysłodawcami interdyscyplinarnego projektu „Łączy nas Bydgoszcz” są studenci kulturoznawstwa WSG, którzy poprzez różne działania chcą podkreślić szacunek młodych twórców dla dorobku przeszłych pokoleń. 9 czerwca w galerii APK obejrzymy autorską wystawę fotograficzną w nietypowej aranżacji. Trzy części, na które podzielona zostanie przestrzeń wystawiennicza, pozwolą na skonfrontowanie wizerunku 40 |

| czerwiec 2016

oraz tożsamości miasta – historycznej, nowoczesnej i przyrodniczej. Całości dopełni koncert bydgoskiego zespołu Gravity, ilustrowany filmem dokumentalnym „Streets of Bydgoszcz”. Wydarzenie zrealizowano dzięki wsparciu finansowemu miasta Bydgoszczy.

18.06.2016, sobota, godz. 16.30, wstęp wolny

FOTONova – za komuny było lepiej? Wydarzenie o charakterze kulturalno-edukacyjnym, odwołujące się do czasów „świetności” Bydgoszczy – w latach 1950-1980 ważnego ośrodka przemysłowego kraju z wielotysięczną rzeszą robotników oraz inżynierów zatrudnionych w kilkudziesięciu zakładach produkcyjnych. Zapraszamy do dyskusji na temat przeszłości miasta z udziałem zaproszonych gości: Zdzisława Krakowiaka – fotografa, filmowca, członka dawnego Bydgoskiego Towarzystwa Fotograficznego, oraz Ryszarda Chodyny – pomysłodawcy utworzenia Muzeum Fotografii przy WSG, popularyzatora historii Bydgoskich Zakładów Fotochemicznych. Ważnym punktem imprezy będzie wystawa fotograficzna, przygotowana przez studentów kulturoznawstwa WSG.

Naukowo, artystycznie, kreatywnie z WSG Centrum Projektów Edukacyjnych Wyższej Szkoły Gospodarki zaprasza dzieci w wieku 5-12 lat do udziału w niezapomnianej wakacyjnej przygodzie. Wolny od nudy czas spędzony w mieście wykorzystamy na kreatywny rozwój i świetną zabawę w gronie rówieśników. Oparte na sprawdzonym programie zajęcia poprowadzą wykwalifikowani wychowawcy oraz animatorzy. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie internetowej www.kolonie.byd.pl

Muzeum Fotografii w Bydgoszczy Wystawa fotograficzna czynna do 18 czerwca (wtorek, czwartek i piątek 11.00-17.00, sobota 10.0014.00, poniedziałek, środa i niedziela nieczynne)

„Barwy Świata – Światłem Malowane” Przegląd prac konkursowych, wykonanych przez uczniów Zespołu Szkół Chemicznych im. Ignacego Łukasiewicza w Bydgoszczy, organizowany jest w Muzeum Fotografii przy WSG po raz dziesiąty. Tematem przewodnim corocznych artystycznych poszukiwań młodzieży są światło i barwa. 24.06.2016, piątek, godz. 18.00, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny

Słownik Bydgoskich Fotografów #2 Gościem kolejnego spotkania w ramach nowego cyklu będzie bydgoski fotograf Paweł Malinowski – rocznik ’91, absolwent Collegium Medicum UMK (zdrowie publiczne), w latach 2012-2015 fotoreporter współpracujący z oddziałem miejskim „Gazety Wyborczej”. W programie: pokaz zdjęć z autorskim komentarzem oraz rozmowa o kierunkach rozwoju współczesnej fotografii.

Fotografia bez tajemnic Trwają zapisy na warsztaty fotograficzne „Mam lustrzankę” oraz „Studium portretu”, realizowane w trybie wieczorowym i weekendowym, przeznaczone zarówno dla osób rozpoczynających swoją przygodę z fotografią, jak i znających jej podstawy. Proponujemy zajęcia w formie atrakcyjnych wykładów oraz ćwiczeń, zakończonych wystawą powarsztatową. Każdy z uczestników otrzyma certyfikat ukończenia wybranego kursu. Dodatkowe informacje: muzeumfoto@byd.pl lub tel. 52 567 00 07. Program oraz terminy zajęć na stronie www.muzeumfoto.byd.pl

BAF i BAF MASTER Przyjmujemy zgłoszenia do ósmej edycji Bydgoskiej Akademii Fotografii. Od września do czerwca realizowane będą bloki tematyczne z równoległą teorią i praktyką. Program BAF zawiera omówienie analogowych i cyfrowych technik fotograficznych oraz konsultacje prac słuchaczy w poszczególnych pracowniach przez uznanych fotografów i teoretyków fotografii. Inaugurujemy także poszerzoną formułę BAF MASTER, o której więcej na stronie www.baf.byd.pl.

Lekcje muzealne

Dla grup zorganizowanych przygotowaliśmy tematyczne lekcje warsztatowe. Uczestników zajęć czeka m.in. praca w ciemni fotograficznej i atelier, budowa camery obscura oraz tematyczne pokazy slajdów. Z nami złapiesz bakcyla! Dodatkowe informacje: muzeumfoto@byd.pl lub tel. 52 567 00 07. Więcej szczegółów także na stronie www. muzeumfoto.byd.pl

Na zdjęciu Paweł Malinowski, fot. Łukasz Sowiński

Na szlaku TeH2O #6 – Stara Warzelnia Kolejny przystanek na Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O – z tarasu widokowego Wieży Ciśnień schodzimy nad rzekę do Starej Warzelni, miejsca towarzyskich spotkań bydgoszczan, wskrzeszającego miejskie idee warzelnictwa. Poczujemy klimat Kamienicy 12 i spróbujemy ukazać go na zdjęciu. Po zapoznaniu się z przestrzenią wykonamy stylizowaną fotografię reklamową z zastosowaniem kamery wielkoformatowej i halogenosrebrowych metod rejestracji obrazu. Zapisy: muzeumfoto@byd.pl. Na szlaku #7, fot. Adam Juszkiewicz

Półkolonie fotograficzne

Wakacje coraz bliżej, już teraz warto rozejrzeć się za możliwościami kreatywnego spędzania wolnego czasu. Proponujemy 3-dniowe warsztaty fotograficzne dla dzieci i młodzieży, realizowane w terminach 4-6 lipca oraz 11-13 lipca w godzinach przedpołudniowych, których przebieg dopasowany został do wieku uczestników (dwa bloki zajęć: 12-16 lat, 16-19 lat). W programie: plener fotograficzny, analiza zdjęć, spotkanie z fotografem, wyjście do galerii, wywoływanie zdjęć w ciemni. Pełna oferta na stronie www.muzeumfoto.byd.pl czerwiec 2016 |

| 41

Muzeum Wodociągów, Galeria Wieży Ciśnień

Małgorzata Andrzejewska, Szklana Góra VI, 2015, akryl na płótnie, 105×120 cm

1.06.2016, godz. 18.00. Wystawę można oglądać do 23 czerwca.

Małgorzata Andrzejewska – HIMALAYA VIEW Wystawa prezentuje cykl obrazów powstałych w 2015 roku po wyprawie autorki do Nepalu w Himalaje. Małgorzata Andrzejewska swoje zainteresowania realizuje w malarstwie i rysunku. Tematyka jej prac koncentruje się głównie wokół przestrzeni otwartej, pejzażu. Maluje wielkoformatowe obrazy, łącząc je w cykle malarskie: np. „Piaski”,

„Góry”, „Toscana”, „Winnice”, „Hamaki”. W obrazach szuka syntezy pejzażu, ciągle przetwarza je i buduje na nowo, stwarza po części abstrakcyjne wizerunki nowych, własnych światów. Studiowała na poznańskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych na Wydziale Malarstwa (obecnie Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu). Dyplom z wyróżnieniem uzyskała w pracowni prof. Jacka Waltosia w 1986 roku. Swoje prace prezentowała na ponad 40 indywidualnych i licznych wystawach zbiorowych w Polsce, a także w Turcji i Tunezji. Otrzymała wielokrotne stypendia artystyczne: m.in. Uniwersytetu w Getyndze; Ministra Kultury i Sztuki; Miasta Gmund; Fundacji Międzynarodowej Akademii Sztuki Marmaris; Otto Niemeyer-Holstein, Luttenort-Usedom; Marszałka Departamentu Kultury i Sztuki Wielkopolski za autorski projekt „Malarstwo w zamkach i pałacach Wielkopolski”. W 2010 roku uzyskała tytuł doktora sztuk plastycznych. Obecnie jest adiunktem i prowadzi pracownię rysunku w Zakładzie Wzornictwa na UTP w Bydgoszczy.

29.06.2016, godz. 18.00, wystawa będzie czynna do 31 lipca

Otwarcie wystawy malarstwa Danuty Michałowskiej pt. „Drzewa, drzewa, drzewa” Swoją obecność w bydgoskim środowisku artystycznym autorka zaznaczyła już w latach 90., a okazją do przypomnienia uroku jej malarstwa jest XXX-lecie pracy artystycznej i dydaktycznej. Danuta Michałowska ukończyła Wydział Sztuk Pięknych UMK w Toruniu w 1986. W dorobku ma liczne wystawy indywidualne, aktywnie uczestniczyła również w pokazach zbiorowych. Należała do Stowarzyszenia Artystycznego Wieża Ciśnień, Polskiego Stowarzyszenia Edukacji Plastycznej oraz ZPAP okręgu toruńskiego. inf. Mirosława Chabowska

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 3.06.2016, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK

„Na cześć Kazimierza Hoffmana” W czerwcu ubiegłego roku Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy powiększyło się o nową, kameralną salę widowiskowo-wystawienniczą, która otrzymała miano „Salonu Hoffman”. Chcemy aby sala jednoznacznie identyfikowała się z postacią Kazimierza Hoffmana (1928-2009), bydgoskiego poety. Naszą ambicją jest popularyzacja sylwetki poety i jego twórczości. W czerwcu 2016 – w miesiącu urodzin poety – KPCK inicjuje cykliczną, coroczną imprezę poetycką na cześć patrona. Do udziału zapraszamy młodzież licealną oraz dorosłych miłośników poezji. Udział będzie polegał na prezentacji jednego z piętnastu wybranych przez organizatora utworów Kazimierza Hoffmana, oraz dwóch utworów autorskich. Prezentacja obejmuje recytację (wiersz lub fragment prozy) oraz poezję śpiewaną (wykonawcy może towarzyszyć mały zespół muzyczny liczący do trzech osób). Możliwa jest trzecia forma – propozycja oparta na collage’u tekstów lub łącząca słowo ze śpiewem, dźwiękiem, rekwizytem, ruchem scenicznym. Czas takiej prezentacji nie może przekroczyć 10 min. 42 |

| czerwiec 2016

Zgłoszenia prosimy nadsyłać pocztą elektroniczną do Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy / Dział Artystyczny – TEATR: barbara.sobotka@ kpck.pl do 15 maja br. Jednocześnie ogłaszamy konkurs na nazwę organizowanej imprezy. Propozycje prosimy przysyłać pocztą tradycyjną, elektroniczną lub dostarczać osobiście do siedziby Kujawsko Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy. Dla twórcy nazwy, która zostanie zaakceptowana przez organizatora przewidziana jest atrakcyjna nagroda. 5.06.2016, niedziela, godz. 10.00-18.00, Stary Rynek w Bydgoszczy

Jarmark Świętojański 2016 Będzie wesoło, kolorowo i smacznie. Twórcy ludowi, rękodzielnicy, artyści szukający inspiracji w folklorze i tradycji, przeróżnych specjalności: malarze, rzeźbiarze, wikliniarze, ceramicy, hafciarki i koronczarki z Kujaw, Kaszub, Pałuk i innych regionów Polski będą prezentować swoje wyroby i zachęcać do kupna.

– Turniej Recytatorski „Słowem opowiedziane” – Turniej Poezji Śpiewanej „Słowem wyśpiewane” – Turniej Ilustratorski „Malowane słowem”. Szczegóły zasad uczestnictwa określa Regulamin imprezy. Finałowe spotkanie, które odbędzie się 17, 18 i 19 czerwca br. zgromadzi już tylko około 150 finalistów-laureatów wcześniejszych eliminacji wstępnych. Prezentacje konkursowe wzbogaci wystawa nagrodzonych prac plastycznych, które ozdobią zabytkowe wnętrza. Barbara Sobotka

22.06.2016, godz. 17.30, Salon Hoffman KPCK

Unikalne prace pomogą naszym domom nadać niepowtarzalny charakter, piękna biżuteria i elementy garderoby będą wyjątkowym prezentem dla nas i naszych bliskich, a dla dzieciaków zabawki szyte i drewniane. Na stoisku Galerii będą czekały też na Państwa między innymi unikatowe, przepiękne tkaniny dwuosnowowe z Podlasia. Temu wszystkiemu towarzyszyć będą różnorakie warsztaty dla dużych i małych. Folklor i tradycja wciąż są obecne w naszym życiu i wciąż inspirują dlatego gorąco zapraszamy i miłośników i sceptyków na Stary Rynek w godzinach od godziny 10.00 do 18.00.

Katarzyna Wolska

17, 18 i 19 czerwca 2016, Salon Hoffman KPCK

Turniej Słowa: „Słowo źródłem inspiracji”, spotkanie finałowe Kolejny już raz Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy zaprasza dzieci i młodzież gimnazjalną z regionu bydgoskiego do udziału w Turnieju Słowa. Projekt stanowi próbę podjęcia poszukiwania nowych, atrakcyjnych form zachęcających dzieci i młodzież do czytania tekstów literackich, a zwłaszcza poezji. Koncepcja projektu opiera się na formule konkursu. Jest to Turniej Słowa, ponieważ kluczowym punktem wyjścia jest właśnie słowo, ale jest ono szczególne – poetyckie. Uczestnicy (uczniowie szkół podstawowych i gimnazjaliści) mogą wybrać jedną z trzech form artystycznego wyrazu słowa poetyckiego (wiersza): recytację, poezję śpiewaną lub sztuki plastyczne (ilustrację). Konkurs realizowany będzie właśnie w tych trzech formułach:

V Spotkanie z Historią u Hoffmana: Mieszczanie bydgoscy przełomu XVI i XVII stulecia

Pracownia Dziedzictwa Kulturowego zaprasza na V Spotkanie z Historią u Hoffmana. Tym razem cofniemy się do przełomu XVI i XVII wieku, aby przywołać ówczesnych mieszczan bydgoskich. Posłuchamy o ich życiu rodzinnym, poglądach religijnych, interesach gospodarczych, zróżnicowaniu majątkowym, kulturze materialnej, postawach wobec pomorów i śmierci. Przez te i pokrewne tematy historyk, Adam Szefer, autor książki „Mieszczaństwo bydgoskie w świetle testamentów i inwentarzy mienia z lat 1581–1620”. 30.06.2016, czwartek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK

Spotkanie autorskie z Krzysztofem Derdowskim

w ramach Klubu Poetycko-Wydawniczego „Arkona” Krzysztof Derdowski, jest autorem tomików wierszy „Czasowo nie ma wieczności”, „Cienie i postacie” oraz powieści: „Znikanie”, „Chłód”, „Naga”, „Robal”, „Wstyd”. Jest autorem sztuk teatralnych, od wielu lat zamieszcza wiersze, opowiadania i recenzje w takich pismach literackich jak: „Odra”, „Twórczość”, „Topos”, „Kwartalnik Artystyczny. Kujawy i Pomorze”, „Dekada Literacka”, „Fraza”. Ma w dorobku książki krytycznoliterackie „Mistyka, zwierzęta i koany” oraz „Kto w wielkiej gonitwie życia”. Jest laureatem nagród literackich: „Czerwonej Róży” i dwukrotnie „Łuczniczki” za najlepszą bydgoską książkę roku. „Plac Wolności”, jego nowa książka, składa się z dwóch krótkich powieści o narkomanii, starzeniu się i wielu dylematach współczesnych Polaków.

II edycja ogólnopolskiego konkursu fotograficznego „Portret z Kujawsko-Pomorskim zabytkiem w tle” Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy bardzo serdecznie zaprasza do udziału w II edycji konkursu fotograficznego Portret z kujawsko-pomorskim zabytkiem w tle. Zeszłoroczny konkurs przyjęli Państwo ciepło nadsyłając wiele pięknych zdjęć, dlatego postanowiliśmy go kontynuować. Konkurs odbywa się pod patronatem Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotra Całbeckiego. Konkurs towarzyszy obchodzonym we wrześniu Europejskim Dniom Dziedzictwa. Tematem konkursu są zabytki województwa kujawsko-pomorskiego, na tle których należy sfotografować jedną lub grupę osób. Nagrody czekają! Szczegóły w regulaminie na stronie: www.edd-kpck.pl i www.edd.nid.pl czerwiec 2016 |

| 43

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 2.06.2016, godz. 18.00

„Strach”, prezentacja dramatu Krzysztofa Derdowskiego Opracowanie i przygotowanie Mieczysław Franaszek. Wykonanie studenci Akademii Muzycznej Wydziału Wokalno-Aktorskiego w Bydgoszczy. Krzysztof Derdowski jest autorem tomików wierszy „Czasowo nie ma wieczności”, „Cienie i postacie”. Napisał także kilka powieści i zbiorów opowiadań: „Znikanie”, „Chłód”, „Naga”, „Robal”, „Papuga”, „Wstyd”, „Plac Wolności”. Jest twórcą sztuk teatralnych, które prezentowane były podczas prób czytanych z udziałem publiczności w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, Teatrze Współczesnym we Wrocławiu, Teatrze Nowym w Poznaniu. Miesięcznik „Dialog” opublikował jego scenariusz filmowy „Pionek” oraz dwie jednoaktówki „Rzecznik” i „W Szwecji”. Artykuły, recenzje, wiersze i opowiadania zamieszczał w: „Odrze”, „Twórczości”, „Toposie”, „Poezji”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Nurcie”, „Dekadzie Literackiej”. Ma w dorobku książki krytycznoliterackie: „Mistyka, zwierzęta i koany”oraz „Kto w wielkiej gonitwie życia”. O sztuce „Strach” „(…) Sztuka jest przede wszystkim wiwisekcją owego strachu, prawdziwie nieokiełznanej epidemii, niepodlegającej racjonalnym tłumaczeniom i w jakimś sensie nieuleczalną. Ale jest też przeraźliwym obrazem zdegradowanej społeczności, pozbawionej wszystkiego, co można by nazwać uczuciami wyższymi. Nawet rozpaczliwe poszukiwanie miłości, żebranie jej od losu, zda się czymś skażonym, zatrute. Za to interwencja wezwanej na pomoc policji nabiera mocy nieomal boskiego karzącego gestu” Jacek Sieradzki, Miesięcznik „Dialog” IV 2016

16.06.2016, godz. 18.00

Otwarcie wystawy fotografii Jacka Solińskiego pt. „Obywatele świata” – w 37. rocznicę powstania Galerii Autorskiej (16 VI 1979 – 16 VI 2016). Ekspozycja połączona będzie z prezentacją wierszy: Wojciecha Banacha, Romana Bąka, Grzegorza J. Grzmot-Bilskiego, Krzysztofa Grzechowiaka, Jarosława Jakubowskiego, Wojciecha Gawłowskiego, ks. Franciszka Kameckiego, Wojciecha Kassa, Krzysztofa Kuczkowskiego, Macieja Krzyżana, Tadeusza Nowaka, Zdzisława Prussa, Kazimierza Rinka, Marka Kazimierza Siwca, ks. Jana Sochonia, Krzysztofa Szymoniaka, Wiesława Trzeciakowskiego, Jana Wacha. Czytanie tekstów autorzy i Mieczysław Franaszek. * * * (…) Nie podzielam obiegowych opinii o żebrzących. Daleki też jestem od stygmatyzowania ich jako ludzi z marginesu społecznego. We współczesnym świecie raczej nie dostrzega się spraw oczywistych. Nędza ludzka ma zarówno postać materialną jak i duchową. Tragiczna sytuacja powstaje wtedy, gdy nędza materialna wyzwala nędzę moralną. Wiele wtedy zależy od tego, 44 |

| czerwiec 2016

Jacek Soliński, fotografia z cyklu Obywatele świata

czy życiowy dramat przenika nadzieja, czy też wpisany jest weń jej dotkliwy brak. (…) Dlaczego żebraków i włóczęgów nazwałem Obywatelami świata? Pewnie dlatego, że są wszędzie rozpoznawalni i stanowią „elitę” ludzkich skupisk. Jakże wielu spośród nich spotykam w centrach metropolii. Wtopieni w chodniki, schowani w podziemnych przejściach, wtuleni w bramy czy kościelne schody stają się stałym „wystrojem” ulicy. Moja reakcja na ich obecność bywa różna (pewnie dość typowa), przede wszystkim budzą współczucie, ale bywają też chwile, kiedy wstydzę się swojej obojętności. Czasami podziwiam tych ludzi, czasami jednak dostrzegam w ich postawie coś w rodzaju gry, pozy czy nawet fałszu, wtedy moja wrodzona ufność przeradza się w podejrzliwość. A przecież wszystkim tym biedakom należy się szacunek, to oczywiste, nawet jeżeli ciąży na którymś z nich piętno popełnionego zła. Każdy przypadek jest inny, stanowi autonomiczną opowieść i zasługuje na osobne rozpoznanie. Człowiekowi dana jest godność, jak pancerz, który go osłania. Co dzieje się wtedy, gdy ów pancerz traci? Prośba o jałmużnę stanowi akt szczególnej determinacji. Jest pogwałceniem osobistej dumy, a żebracze upokorzenie odziera z godności. Ludzkie jestestwo zostaje obnażone (…). Ewangelia ukazuje biedę i żebractwo jeszcze w innym aspekcie. Przejść na tę „drugą stronę” oznacza wkroczyć w przestrzeń ubogą, niepewną jutra. Co oznacza „jutro” zależy od sposobu pojmowania perspektywy czasowej. Może mieścić się tu ukryta przepastna głębia. Paradoksalnie „niepewność” przekształca się w „pewność”. Etymologia słowa „u-bogi”, czyli „u Boga”, „blisko Boga” to zawierzenie swojego losu Bogu. Postawa taka, bliska średniowiecznym zakonom żebraczym, wskazuje kierunek duchowej ufności. Mnisi „dzień jutrzejszy” zawierzyli Opatrzności, a nie dobrom ziemskim zabezpieczającym byt. Nie pożądali bogactw, dlatego mogli być ludźmi prawdziwie wolnymi. Nie troszczcie się więc specjalnie o jutro, bo jutrzejszy dzień sam o siebie troszczyć się będzie. (Mt 6,34). Mohandas Karamchand Gandhi w Autobiografii wspomina, że odmówił akwizytorowi firmy ubezpieczeniowej ubezpieczenia swojego życia, bo podważałoby to zaufanie do Boga.

Ważnym jest, by w przestrzeni współczesnych metropolii odnaleźć się duchowo, ocalając ciszę i skupienie. W minionych wiekach duchowe tętno miast tworzyły kościoły. Miejski organizm, dzięki nim, żył jak człowiek w dialogu ze swoją duszą. Z przykrością obserwuję zachodzące zmiany w miastach zachodniej Europy. Cóż można powiedzieć o czasach, w którym wnętrza domów bożych stają się pubami, hostelami, biurami, bankami czy klubami nocnymi? Niepokojąca to zmiana. Desakralizacja prowadzi do nędzy duchowej, pozbawia osobę ludzką świętej przestrzeni, odziera z nadziei. Wydaje się, że człowiek tkwi porzucony w labiryncie, w którym duchowy wymiar przestaje istnieć. (…) Nędza ludzka objawia się w dwojaki sposób – jest widzialna i ukryta. Ubóstwo materialne – widoczne, rzucające się w oczy i ubóstwo duchowe, jakże inne, zamaskowane, wręcz ukryte. Dostatek materialny może ukrywać nędzę duchową. Dzieje się to nader często. Iluż spośród sytych tego świata jest „żebrakami utajonymi”,

nędzarzami duchowymi? Czy częstokroć w swojej sytości nie bywamy żebrakami pozbawionymi sensu życia, ludźmi duchowo bezdomnymi? Istnieją różne odmiany zagubienia, żebractwa, bezdomności czy włóczęgostwa. Zdarzają się takie, które są widoczne, ale czy nie częściej pozostają głęboko skrywane za kurtyną stanu posiadania czy życiowej pozycji? Przywykliśmy już do tego, że dekoracje dobrobytu szczelnie ukrywają prawdę. Zatem, co jest fikcją? Od wielu lat fotografuję ulicznych włóczęgów, żebraków, ludzi żyjących poza sferą dobrobytu. Utrwalam te wyjątkowe osoby na zdjęciach, nie tylko dlatego, że są osobliwe czy fascynują. Odnajduję w tym coś o wiele istotniejszego, coś co nie jest już raportem o materialnym ubóstwie. Żebracy wielkich metropolii stali się dla mnie ikonami duchowej nędzy naszych czasów. Widzę w tych obrazach symbol zbiorowej bezradności. (…) Jacek Soliński Dwumiesięcznik literacki „TOPOS” 3(148)2016

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 1.06.2016 – Dzień Dziecka w MDK 5 Serdecznie zapraszamy dzieci wraz z rodzicami do MDK5J Będzie kolorowo, radośnie i ciekawie. Przygotowaliśmy wiele atrakcji – gry i zabawy z chustą animacyjną, malowanie buziek, konkursy sportowe, taneczne itd. Otwarciem tego dnia będzie wystawa i finał konkursu „Mój przyjaciel – Fordoniak” w „V Fordońskim Przeglądzie Plastycznej Twórczości Dzieci i Młodzieży” w naszej Arthol Galerii o godz. 12.00. Przyznane zostaną tytuły: złotej, srebrnej i brązowej palety dla placówek w trzech kategoriach wiekowych: szkoły podstawowe, gimnazjalne i średnie. Wybrani laureaci będą mieli możliwość wzięcia udziału w otwartych, integracyjnych warsztatach plastycznych, które odbędą się w czerwcu w MDK 5. 3.06.2016, godz. 18.00, Arthol Galeria Z cyklu „ Autoprezentacje” – wystawa indywidualna prac ceramicznych D. Michalaka i P. Zukierskiego. Podziwiając prace młodych autorów, będziemy mogli przenieść się w świat smoków i innych baśniowych stworów, a także przyjrzeć się z bliska niesamowitym portretom zainspirowanych sztuką Afryki. 7.06.2016, godz. 18.00, Arthol Galeria „Graficy na ścianie” – podsumowanie całorocznej pracy wychowanków sekcji graficznej i multimedialnej. 11.06.2016, godz. 10.30-12.00, Arthol Galeria Piknik rodzinny – spotkanie integracyjne wychowanków sekcji ceramicznej i Akademii Plastycznej „Pszczółka” oraz ich rodzin. W programie m.in. wspólne gry i zabawy na świeżym powietrzu, koreczkowy zawrót głowy, oraz wiele, wiele innych niespodzianek J Serdecznie zapraszamy!

18.06.2016, godz. 17.00, Fordońska Piwnica Artmuza 5 „W dur i w moll” – koncert sekcyjny instrumentów klawiszowych. Zaprezentowane zostaną utwory, których dzieci uczyły się przez cały miniony rok szkolny. 23.06.2016, godz. 17.00, Fordońska Piwnica Artmuza 5 Premiera przedstawienia pn. „Teatr od kuchni” – Teatrzyk Bakcyl. 23.06.2016, godz. 18.00, Fordońska Piwnica Artmuza 5 Spektakl „Pięć minut” na podstawie tekstu Bardijewska Liliany Bardijewskiej. Każdy chce być sławny w 5 minut. Wszyscy chcą być trendy, fantastyczni i ok. Pragnienie bycia akceptowanym w grupie znajomych i przyjaciół zderza się z wizerunkiem młodego człowieka, który kreuje telewizja. Bohaterami spektaklu jest rodzina: biegnąca za współczesnymi trendami matka i jej córki, jedna, która chce być cool i druga, nieśmiała, posiadająca swoją małą tajemnicę. Reżyseria: Karolina Suchodolska. 24.06.2016, godz. 19.00, Fordońska Piwnica Artmuza 5 „Europejskie media”, Das Beckwerk; przekł. Edyta Stępkowska. Grupa teatralna Winda (zaawansowana) znów poruszy temat manipulacji, ale tym razem sięgnie po tekst współczesny. Czy głos współczesnego człowieka, jego tożsamość, można kupić? Czy istnieje coś takiego jak wolność jednostki? Młodzi aktorzy przemówią głosem europejskich mediów w imieniu Chin, Nielegalnego uchodźcy, firmy Nike, czy Google i innych postaci czy sił, które mają wpływ na postrzeganie współczesnej rzeczywistości. Reżyseria: Karolina Suchodolska. Inf. Barbara Pszczółkowska

czerwiec 2016 |

| 45

Kamienica 12 1, 8, 15, 22, 29 czerwca 2016 (środy), godz. 17.00, wstęp wolny, zapisy pod nr. tel. 887 164 349 lub poprzez e-mail: tuczytam@op.pl

TuCzyTam CZYTANIE I DZIAŁANIE #wSzaflandii Środowe CZYTANIE I DZIAŁANIE to stały cykl cotygodniowych spotkań młodych czytelników i ich rodziców z książką obrazkową i artystyczną. Dzieci poznają treść i graficzną, niebanalną formę książki, a następnie uczestniczą w twórczych aktywnościach inspirowanych poznaną właśnie pozycją wydawniczą. Służyć to ma promocji czytelnictwa poprzez ukazywanie, że książki rozwijają nas wielotorowo. Zajęcia ukierunkowują kreatywność dzieci ku różnym dziedzinom sztuki, ukazują przy tym nierozerwalne nici między między nimi. W tym kontekście książki nie są nudne. Prowadzenie i scenariusz: Lucyna Brzezinska-Eluszkiewicz. Grupa wiekowa odbiorców każdorazowo warunkowana jest książką – by wiedzieć, do jakiego przedziału wiekowego adresowane są dane warsztaty, warto śledzić profil TuCzyTam.Kamienica 12 na FB, gdzie na bieżąco pojawiają się informacje tego dotyczące. Kontakt: tuczytam@op.pl. Zadanie realizowane dzięki finansowemu wsparciu miasta Bydgoszczy.

5, 19 czerwca 2016, niedziela, godz. 11.00, czas trwania: 3 godz., cena: 30 zł, zapisy

„Dookoła świata” – kreatywne warsztaty z książkami dla dzieci od 5. do 10. roku życia Te zajęcia to wyjątkowe warsztaty czytelnicze, wiążące różne dziedziny wiedzy i sztuki. Są częścią cyklu. W jego ramach dzieci poznają geografię, kulturę, zwyczaje i historię oraz losy pojedynczych bohaterów z różnych stron świata. Dzieje się to za pomocą bardzo ciekawych książek, a zgłębiane jest dzięki artystycznym realizacjom. Wiedza zdobyta na takich zajęciach zostaje w głowach, a czasami nawet sercach. Dzięki tym warsztatom dzieci zwiększają zdolność uczenia się poprzez wiązanie treści. Wzbogacają słownictwo i kompetencje językowe, otrzymują motywację do działania, rozwijają swe predyspozycje i talenty. Scenariusz i prowadzenie: Lucyna Brzezinska-Eluszkiewicz. Szczegółowe informacje o tematyce zajęć w wydarzeniach na: facebook.com/ Tuczytam.Kamienica12. Obowiązują zapisy (liczba miejsc ograniczona) pod nr. tel. 887 164 349 lub poprzez e-mail: tuczytam@op.pl. 5, 19 czerwca 2016, niedziela, godz. 11.00-15.00

FryMARK Bydgoski FryMARK bydgoski jest inicjatywą ludzi, którzy chcą promować dobre, regionalne produkty żywnościowe 46 |

| czerwiec 2016

oraz wyroby rękodzieła ku pociesze oczu. Jarmark jest imprezą cykliczną odbywającą się co dwa tygodnie. Znajdziecie tu świeży chleb, sery i twarogi, przetwory owocowe i warzywne, wędliny i wiele innych poszukiwanych przez smakoszy produktów. Promujemy tych, którzy w swoich produktach trzymają się tradycyjnych zasad blisko zdrowia i natury. 2, 16, 30 czerwca 2016 (czwartki), godz. 17.00--18.30, wstęp: 30 zł, obowiązują zapisy: 602 848 254 lub: marek.non@gmail.com – temat: Mała ściema

WahrStad Fotografii Mała ściema w ciemni fotograficznej Spotkania fotograficzne dla dzieci i młodzieży (od 7 lat) wokół zagadek i eksperymentów związanych z fotografią i światłoczułością. To wprowadzenie do świata fotografii, rozwój wrażliwości i wyobraźni oraz dobra i pouczająca zabawa. Dodatkowe informacje: facebook.com/WahrStadFotografii. Prowadzenie: Marek Noniewicz. 7, 14, 21, 28 czerwca 2016 (wtorki), godz. 16.00-19.00. W czerwcu wstęp wolny! Obowiązują zapisy: 602 848 254 lub: marek.non@gamail.com – temat: Otwarte studio

Otwarte studio fotograficzne Dla bardziej zaawansowanych amatorów, posiadaczy lustrzanek cyfrowych proponujemy pracę z profesjonalnym oświetleniem fotograficznym. To propozycja zajęć indywidualnych, należy zapewnić sobie modelkę bądź modela, zabrać ze sobą aparat i mieć pomysł na zdjęcia. Na miejscu przestrzeń, oświetlanie typu flash oraz pomoc instruktora w ustawieniu świateł. Prowadzenie: Marek Noniewicz. 9, 23 czerwca 2016 (czwartki), godz. 16.00-19.00. W czerwcu wstęp wolny! Obowiązują zapisy: 602 848 254 lub: marek.non@gamail.com – temat: Otwarte studio

Otwarta ciemnia Dla miłośników fotografii analogowej, posiadaczy starych czy też właśnie naświetlonych filmów czarno-białych proponujemy odkrywanie magii fotografii. Możliwość samodzielnego wywoływania filmów oraz wykonywania odbitek czarno-białych, wszystko z pomocą instruktora. Prowadzenie: Marek Noniewicz. Towarzyska Cafe Weekendowe wydarzenia muzyczne i imprezy klubowe. Start: 21.00. inf. Marek Noniewicz

Otwarta Przestrzeń „Światłownia” 3.06.2016, piątek, godz. 18.00

Koncert Zuzanny Wiśniewskiej Zuzanna Wiśniewska – na co dzień studentka kulturoznawstwa i studium wokalnego w Poznaniu. Jest zakochana w kotach, dobrze napisanych wierszach i ciekawych ludziach. Pochodzi z Torunia. 10.06.2016, piątek, godz. 18.00 – wernisaż

Obrazy ceramiczne Agnieszki Kubasik Agnieszka Kubasik – jest absolwentką Wydziału Wzornictwa Przemysłowego warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Po studiach przez kilka lat pracowała jako dziennikarz w periodyku wnętrzarskim, pisząc artykuły o projektowaniu i trendach polskiego oraz światowego designu. Wciąż poszukuje motywów i bawi się materią, poznając technologię. Łączy techniki szkliwienia z malowaniem, zmierzając w stronę abstrakcyjnego postrzegania świata.

Marzena Nowakowska

17.06.2016, piątek, godz. 18.00

Wieczór z piosenką niebanalną – Marzena Nowakowska

XI Festiwal Piosenek Jacka Kaczmarskiego 11.06.2016, sobota, Otwarta Przestrzeń Światłownia (ul. św. Trójcy 15) – godz. 16.00 – rozpoczęcie części konkursowej; – ok. godz. 19.00 – recital laureata X Festiwalu Jakuba Kwaśniewskiego; – ok. godz. 20.00 – wytypowanie przez jury uczestników Koncertu Laureatów (kolejność alfabetyczna).

Marzena Nowakowska – poetka i pieśniarka, laureatka wielu ogólnopolskich festiwali i przeglądów piosenki autorskiej i poetyckiej. Ma na koncie Nagrody Publiczności zdobyte podczas 48. Ogólnopolskiej Giełdy Piosenki w Szklarskiej Porębie, VIII TPPS Danielka czy Nocnego Śpiewania na Zamku w Radzyniu Chełmińskim w 2015 r. 24.06.2016, piątek, godz. 18.00

Koncert Krzysztofa Czabańskiego

12.06.2016, niedziela, Sala Malinowa Hotelu pod Orłem (ul. Gdańska 14) – godz. 16.00 – Koncert Laureatów XI Festiwalu Piosenek Jacka Kaczmarskiego „Źródło wciąż bije”; – ok. godz. 17.00 – Koncert Jana Jakuba Należytego z zespołem; – ok. godz. 18.00 – recital Jacka Wójcickiego.

Krzysztof Czabański urodził się w Bydgoszczy i z tym miastem związany jest do dziś. Jego pasją jest szeroko rozumiana sztuka. Całą swoją artystyczną duszę przekierował jednak na śpiewanie. Bliskie są mu muzyczne klimaty z lat 60. i 70., a szczególnie soulowe i rockowe ballady z tego okresu. Chętnie sięga po piosenki takich wykonawców jak: Cat Stevens, Eva Cassidy, John Lennon, The Rollings Stones, Percy Sledge, Otis Redding i wielu innych.

Festiwal dotowany ze środków Ministerstwa Kultury i Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

inf. Grzegorz Dudziński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 2.06.2016, godz. 16.00-19.00, teren MDK nr 2

Festyn z okazji dnia dziecka Odbędzie się Festyn z okazji Dnia Dziecka „Słońce świeci dla wszystkich dzieci”. W programie przewidziane są bezpłatne atrakcje dla naszych najmłodszych gości, m.in. przejażdżka na koniu, pokazy walk rycerskich, karate, iluzjonista, wozy strażackie, policyjne i straży

miejskiej i wiele innych. Planujemy również organizację mini maratonu dla przedszkolaków i ich rodziców. W trakcie festynu zostaną przeprowadzone zawody szachowe, konkurs gier strategicznych, konkurs plastyczny oraz zawody sportowe. Wszystkich bardzo serdecznie zapraszamy i życzymy udanej zabawy. inf. Aleksandra Majer

czerwiec 2016 |

| 47

Pałac Młodzieży

39. Bydgoskie Impresje Muzyczne BIM to inaczej Międzynarodowe Spotkania Muzykującej Młodzieży, która w grodzie nad Brdą spotyka się od ponad 38 lat. W tym roku koncerty już od 30 czerwca w Bydgoszczy, Solcu Kujawskim i Tucholi. W trakcie kolejnych Impresji do Bydgoszczy zjeżdżały młodzieżowe zespoły o różnorodnym charakterze z wielu państw. Na przestrzeni 38 lat bydgoszczanie mogli zapoznać się z kulturą wielu państw: Austrii, Anglii, Belgii, Białorusi, Bułgarii, Czech, Cypru,

48 |

| czerwiec 2016

Chorwacji, Chin, Danii, Estonii, Francji, Finlandii, Grecji, Gruzji, Hiszpanii, Indii, Irlandii, Litwy, Łotwy, Macedonii, Meksyku, Niemiec, Rumunii, Rosji, Polski, Serbii, Szwecji, Szkocji, Szwajcarii, Singapuru, Słowacji, RPA, Turcji, Ukrainy, USA, Węgier, Włoch. Bydgoskie Impresje Muzyczne zmieniały swoje oblicze, ale zawsze były świętem muzyki i radości nie tylko dla uczestników, ale przede wszystkim dla mieszkańców miasta. W roku 1981 powstała pieśń „Rozkołysz pieśnią świat”, której

autorami byli Wanda Chotomska i Włodzimierz Korcz. Utwór stał się hymnem BIM-u i co roku wykonywany jest wielokrotnie podczas Impresji przez wszystkich uczestników – doczekał się licznych aranżacji, w tym także tanecznej. Na przełomie czerwca i lipca prawie tysiąc osób z kilkunastu państw weźmie udział w ok. 15 koncertach nie tylko na terenie Bydgoszczy, ale również innych miast. A warto zaznaczyć, że w swojej historii BIM gościł m.in. w Gdańsku, Toruniu, Inowrocławiu, Nakle, Tucholi, Świeciu. W tym roku Impresje odbywać się będą w Bydgoszczy oraz regionie od 30 czerwca do 5 lipca. Swoje umiejętności w konkursie zaprezentują 24 zespoły z 14 państw: Białorusi, Belgii, Bułgarii, Chin, Czech, Estonii, Łotwy, Polski, RPA, Serbii, Słowacji, Ukrainy, USA i Węgier. Będą to chóry, orkiestry, zespoły folklorystyczne, muzyki

dawnej, rozrywkowej i klasycznej oraz zespoły tańca współczesnego. Dla zespołów uczestniczących w BIM będą również prowadzone warsztaty chóralne pod kierunkiem dr. Gerarda du Toit oraz instrumentalne prowadzone przez dr. Marcina Ślązaka. Efekty wspólnej pracy zostaną zaprezentowane podczas koncertu galowego. Zwieńczeniem imprezy jest Koncert Galowy (obowiązują bezpłatne wejściówki) odbywający się w Operze Nova w Bydgoszczy, podczas którego prezentują się wszyscy uczestnicy spotkań, a na koniec zostaje przedstawiony werdykt konkursu, wręczone są również nagrody, dyplomy i statuetki. Tak wielkie wydarzenie, jakim są 39. Bydgoskie Impresje Muzyczne, to przede wszystkim bezpłatne koncerty, na które serdecznie Państwa zapraszamy. Dominika Kosińska

39. Bydgoskie Impresje Muzyczne

Koncerty: 30 czerwca, czwartek 17.00-19.30 – koncert „Zapraszamy na BIM”, pl. Teatralny 1 lipca, piątek 13.00-14.30 – koncert, ul. Mostowa 14.30-17.30 – koncert zespołów folklorystycznych, pl. Teatralny 19.15-19.30 – przemarsz, Pałac Młodzieży – Jagiellońska – pl. Teatralny 19.30-20.30 – INAUGURACJA BIM, pl. Teatralny 20.30-22.30 – koncert wieczorny, amfiteatr przy Operze Nova 2 lipca, sobota 9.00-13.00 – koncert konkursowy, część I, Akademia Muzyczna 14.00-16.00 – koncert, ul. Mostowa 16.00-19.00 – koncert zespołów folklorystycznych (konkursowy), pl. Teatralny 20.00-22.30 – koncert wieczorny, amfiteatr przy Operze Nova 3 lipca, niedziela 9.00-13.00 – koncert konkursowy, część II, Akademia Muzyczna, 10.00-11.00 – msza św. z udziałem międzynarodowych grup w parafii Wincentego à Paulo 13.30-14.00 – koncert, ul. Mostowa 14.00-15.30 – koncert na pl. Teatralnym 15.30-18.00 – koncert dla dzieci z animacjami, pl. Teatralny 16.00-18.00 – koncert wyjazdowy, Solec Kujawski 16.00-18.00 – koncert wyjazdowy, Tuchola 4 lipca, poniedziałek 18.30-22.00 KONCERT GALOWY, Opera Nova – obowiązują bezpłatne wejściówki.

czerwiec 2016 |

| 49

1.06.2016, godz. 9.00 Kino szkolne z okazji Dnia Dziecka. Film pt. „Tydzień Mami Fatale”, reż. Łukasz Kacprowicz, 67 min. Film dla dzieci w wieku 4-8 lat, bilet: 8 zł. Liczba miejsc ograniczona. Kontakt i rezerwacja miejsc: tel. 52 321 00 81 wew. 359; dominikwierski@poczta.fm. 1.06.2016, godz. 11.00 Dzień Dziecka dla grup zorganizowanych z przedszkoli. Zapisy: tel. 501 745 076. 1.06.2016, godz. 16.00 Dzień Dziecka – impreza plenerowa dla najmłodszych. Teren wokół Pałacu Młodzieży. 2, 3 czerwca 2016, godz. 11.00-15.00 I Bydgoski Przegląd Twórczości Telewizyjnej (Redakcji GimTV) Uczniów Szkół Gimnazjalnych i Ponadgimnazjalnych – warsztaty. Warsztaty telewizyjne dla uczestników GimTV poprowadzą Marta Kokocińska i Wojciech Hermanowski. Warsztaty są I etapem Przeglądu. Obowiązują zgłoszenia. 3.06.2016, godz. 9.30 Ekodecathlon – impreza edukacyjno-rekreacyjna dla przedszkoli. 4.06.2016, godz. 10.00 Konkurs wiedzy o filmie dla szkół ponadgimnazjalnych. Obowiązują zgłoszenia. 6.06.2016, godz. 11.00 Poszerzanie Horyzontów Myślowych – wykład połączony z kreatywnymi warsztatami. Tym razem adresatami będą uczniowie szkół ponadgimnazjalnych. Zajęcia organizowane są w ramach programu „Zdolni znad Brdy”, a poprowadzi je Joanna Wójtowicz. Zgłoszenia: tel. 533 18 23 26. 8.06.2016, godz. 10.00 Uroczyste podsumowanie akcji ekologicznych „Przyroda na wagę złota” 9.06.2016, godz. 19.00 Pałacowe Planetarium – prelekcje i pokazy nieba. Główną atrakcją spotkania będą obserwacje powierzchni Słońca. 9.06. 2016, godz. 10.30 Zobacz i zrozum – Pałacowe Centrum Nauki – Maluchy w świecie sztuki. Wojciech Kieler odkrywa przed najmłodszymi odbiorcami kultury niezwykły język dzieł sztuki.

11.06.2016, godz. 10.00 Festiwal Małych Form Scenicznych „Pierwsze kroki na scenie w języku francuskim – Abracadabra” 15.06.2016, godz. 16.30 VII Interdyscyplinarny Konkurs „Młody Przyjaciel Bydgoszczy”, adresowany do szkolnych kół TMMB realizujących program autorski „Bydgoszcz – moja mała Ojczyzna”. Wręczone odznaki „Młodego Przyjaciela Bydgoszczy” oraz nowa odznaka – „Znawca Kazimierza Wielkiego i Jego Miasta”. W trakcie uroczystości wystąpią zespoły Amulet i Relise. 15.06.2016, godz. 9.00 i 11.30 „Poradnia Rozwoju Zdolności” – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych. Warsztaty odbędą się z podziałem na następujące grupy wiekowe: – godz. 9.00 – uczniowie szkół podstawowych (klasy IV-VI SP); – godz. 11.30 – uczniowie szkół gimnazjalnych. Spotkanie poprowadzą psycholodzy z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Bydgoszczy. Zgłoszenia: tel. 533 18 23 26. 17.06.2016, godz. 10.00 Porannik muzyczny – interaktywna lekcja muzyki dla grup zorganizowanych pt. „Muzyka od słońca gorąca”. Kontakt i zapisy: tel. 660 448 499. Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja. 18.06.2016, godz. 10.00 Warsztaty wsparcia dla rodziców uczniów zdolnych „Niezwykły umysł a funkcjonowanie w rodzinie”. Spotkanie czerwcowe nosi tytuł: „Wpływ rodziców na kształtowanie ról i stereotypów płciowych oraz o wychowaniu seksualnym słów kilka”. Spotkanie poprowadzi psycholog. Zgłoszenia: tel. 533 18 23 26. 20.06.2016, godz. 10.30 „Zygzak” – Zabawowy Klub Filmowy Malucha – dla grup zorganizowanych z przedszkoli. W programie m.in. polskie bajki animowane. Zapisy grup: tel. 501 745 076. 26.06.2016, godz. 11.00 „Zygzak” – Zabawowy Klub Filmowy Malucha Zygzak”. Dzieci wstęp wolny, rodzic – 10 zł. 30 czerwca – 5 lipca 2016 39. Bydgoskie Impresje Muzyczne

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na filmowe seanse w czerwcu: Czwartek, 2 czerwca, godz. 19.30. Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy, reż. Janusz Majewski, Polska 2015, 112 min. Czwartek, 9 czerwca, godz. 19.30. High-Rise, reż. Ben Wheatley, Wielka Brytania 2015, 119 min. Czwartek, 16 czerwca, godz. 19.30. Nasza młodsza siostra (Umimachi Diary), reż. Hirokazu Kore-eda, Japonia 2015, 128 min. Czwartek, 23 czerwca, godz. 19.30. Już za Tobą tęsknię (Miss You Already), reż. Catherine Hardwicke, Wielka Brytania, 112 min. Cena karnetu w maju: 24 zł • cena biletu normalnego: 8 zł • cena karnetu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci) w maju: 15 zł • cena biletu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci): 5 zł. Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem. Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359. 50 |

| czerwiec 2016

Ogólnopolskie Święto Wolnych Książek „Uwolnij książki, dziel się z innymi radością czytania” 16 czerwca Ogólnopolskie Święto Wolnych Książek.

XIII edycja, 2016 r. Wzorem minionych lat zapraszamy szkoły, uczelnie, środowiska kultury, urzędy, galerie, biblioteki, jak również wszystkich aktywnych i kreatywnych czytelników do współtworzenia tego dnia. Żywimy nadzieję, iż wspólnie uda nam się zachęcić Polaków do uwalniania swoich książek i sięgania po te już wędrujące. Z wielką przyjemnością informujemy, że XIII edycja ogólnopolskiego Święta Wolnych Książek odbędzie się 16 czerwca. Idea Święta narodziła się w 2003 roku, mając na celu promowanie czytelnictwa. W akcje bookcrossingowe aktywnie włączyły się szkoły, biblioteki, uczelnie wyższe, organizacje społeczne, kulturalne, instytucje naukowe, środowiska literackie, samorządy, media ogólnopolskie i lokalne. Cieszymy się, że dzięki naszym działaniom w obiegu jest ponad 259 tysięcy książek, że funkcjonuje ponad 20 tysięcy półek bookcrossingowych. Czynimy wszystko, by sztuka czytania pozostała wiecznie żywa. Słowo pisane popularyzujemy nie tylko wśród dzieci i młodzieży, ale także wśród dorosłych, pragnąc przyczynić się do wzrostu czytelnictwa w Polsce. Wierzymy, że książka odgrywa jedną z ważniejszych ról w rozwoju ludzkości. Dlatego też zachęcamy do dzielenia się dobrem, które posiadamy, gdyż nie samo posiadanie daje wewnętrzne spełnienie, a właśnie dzielnie się… 16 czerwca w większości miast przeprowadzimy masowe uwalnianie książek, połączone z zakrojona na szeroką skalę akcją informacyjną. Wierzymy, że dzięki zaprzyjaźnionym i przychylnie nastawionym do idei bookcrossingu mediom akcja odbije się szerokim echem w całej Polsce, stając się ważnym krokiem na drodze do lepszej przyszłości. Lepszej – bo pełnej uwolnionych książek i zaczytanych w nich ludzi. 16 czerwca planujemy, przykładem minionych lat, przeprowadzenie ogólnopolskiej akcji uwalniania książek, połączonej z przemarszami młodzieży. Liczymy na pomoc i wsparcie szkół, bibliotek, instytucji kulturalnych i wszystkich inteligentnych ludzi, którym nieobca jest troska o normalne i zdrowe intelektualnie społeczeństwo. Walka o podniesienie czytelnictwa, walka o spopularyzowanie samego faktu czytania i walka o książki, jest potrzebna i musimy ją wspólnie wygrać dla dobra przyszłych pokoleń. Jolanta Niwińska FUNDACJA BOOKCROSSING POLSKA

BYDGOSZCZ – PROGRAM OBCHODÓW ŚWIĘTA WOLNYCH KSIĄŻEK 1. Przemarsz ulicami miasta. Przemarsz uczestników ulicami Bydgoszczy połączony z uwalnianiem książek mieszkańcom. Zbiórka godzina 10.15 ul. Trójcy 37 (Zespół Szkół Mechanicznych Nr 1), wymarsz godzina 10.30. Przemarsz z dotarciem na płytę Starego Rynku. 2. Happening płyta Starego Rynku, godz. 11.00-13.00 • wystrzał z wiwatówki inaugurujący obchody Święta Wolnych Książek • wspólne czytanie • występy artystyczne • konkurs z nagrodami • „Alejka Książek Uwolnionych” – miejsce wymiany książek. 3. Spotkanie autorskie z Jarosławem Mikołajewskim, poetą, pisarzem i tłumaczem z języka włoskiego, autorem znakomitych książek dla dzieci, eseistą i publicystą – Miejskie Centrum Kultury, Cafe Szpulka, ul. Marcinkowskiego 12 , godzina 13.30. 4. „Niecodzienne pasje” spotkanie z przedstawicielami Kurkowych Bractw Strzeleckich Gdyni i Torunia – Zespół Szkół Mechanicznych nr 1, ul. Św. Trójcy 37, godz. 14.00. (W przypadku deszczowej pogody happening odbędzie się w Zespole Szkół Mechanicznych nr 1, ul. Świętej Trójcy 37) czerwiec 2016 |

| 51

D.K. Orion BSM

15.06.2016, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

2.06.2016, czwartek, godz. 14.00 „Łodzie na brzegu morza” – farby plakatowe, zajęcia plastyczne dla dorosłych.

16.06.2016, czwartek, godz. 17.00 „Salon Literacki Oriona” – spotkanie literackie, gościem wieczoru będzie Józef Banaszak. Prowadzenie: Dariusz Lebioda.

3.06.2016, piątek, godz. 15.30 „Martwa natura z dominantą” – zajęcia plastyczne dla dzieci.

20.06.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Marzenia wakacyjne” – plakatówki – zajęcia plastyczne dla dzieci.

3.06.2016, piątek, godz. 16.00 Z cyklu: „Akademia Rozmaitości” – „Zioła na działce, herbatki ziołowe” – spotkanie.

21.06.2016, wtorek, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Błonia.

6.06.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Pożar” – ćwiczenia kolorystyczne w tonacji ciepłej – zajęcia plastyczne dla dzieci. 8.06.2016, środa, godz. 17.00 „Z muzyką przy kawie” – spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 10.06.2016, piątek, godz. 15.30 „Lokomotywa” – ilustracja do wiersza – zajęcia plastyczne dla dzieci. 13.06.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Impresje kolorystyczne do muzyki” – zajęcia plastyczne dla dzieci. 15.06.2016, środa, godz. 17.00 „Słoneczne piosenki” – piosenki na wakacje, wspólne śpiewanie.

22.06.2016, środa, godz. 17.00 „Wakacyjne plany” – spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 24.06.2016, piątek, godz. 15.30 „Zakończenie zajęć – przegląd prac” – zajęcia plastyczne dla dzieci. 29.06.2016, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. Plany pracy D.K. „Orion” BSM są dostępne na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej www.bsm.bydgoszcz.pl w dziale Informacje. Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: Koło plastyczne dla dzieci – poniedziałki i piątki, godz. 16.00 Koło plastyczne dla dorosłych – wtorki i czwartki, godz. 14.00 Gimnastyka tai-chi – poniedziałki i czwartki, godz. 17.00 Akademia rozmaitości – piątki, godz. 15.00

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4 1.06.2016, środa, godz. 16.00 „Dla każdego coś miłego” – Dzień Dziecka w MDK 4 Z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka serdecznie zapraszamy wszystkie pociechy do wspólnej zabawy. W klubie Piąteczka czeka na Was mnóstwo atrakcji i niespodzianek. 4.06.2016, sobota, godz. 11.00

„Szanty nad Brdą”

XI Bydgoskie Spotkania z Piosenką Żeglarską – festiwal dla dzieci i młodzieży Więcej informacji na stronie: www.mdk4.pl. 7.06.2016, wtorek, godz. 16.00 „Piłkarskie potyczki” Wtorkowe spotkanie upłynie pod znakiem zdrowej rywalizacji. Zapraszamy wszystkie dzieci, które razem z nami chcą rozwijać sprawność fizyczną, uczyć się samodzielności i jednocześnie pracy w grupie, pokonywać trudności, otwierać na innych i co najważniejsze – dobrze się bawić. 10.06.2016, piątek, godz. 16.00 „Co każdy turysta wiedzieć powinien” – quiz Przed zbliżającymi się wakacjami warto poznać zasady, jakie obowiązują turystów podczas letnich wędrówek. 52 |

| czerwiec 2016

15.06.2016, środa, godz. 16.00

„Dzień Rodziny w MDK 4” XVI Festyn Rodzinny W programie: występy artystyczne, konkurs plastyczny, gry i zabawy sprawnościowe z nagrodami, pokazy hobbystów „Star Wars”, zespołowa gra na bębnach, pokazy walk rycerskich, występ Zespołu Pieśni i Tańca „Płomienie”. 17.06.2016, piątek, godz. 16.00 „Moje wymarzone wakacje” Na zakończenie roku szkolnego serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników działań plastycznych na ostatni konkurs pod tytułem „Moje wymarzone wakacje”. Organizatorzy zapewniają materiały plastyczne. 22.06.2016, środa, godz. 16.00 „Niech żyją bezpieczne wakacje” Przed wyjazdem na oczekiwane wakacje warto przypomnieć sobie zasady bezpiecznego pobytu nad wodą, w górach, na plaży, w lesie i innych miejscach wypoczynku. W programie spotkania m.in.: nauka udzielania pierwszej pomocy, quiz tematyczny.

Dom Kultury MODRACZEK

13.06.2016, poniedziałek, godz. 18.00, wstęp wolny Czytamy bajki dzieciom.

9.06.2016, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny KAWIARNIA LITERACKA – gość: Małgorzata Anna Bobak z Tychów Śląska góralka pracująca na „Aluminiowej Fermie”. Poetka, animatorka kultury, laureatka konkursów poetyckich, twórca bloga „Waniliowe poranki”. Autorka czterech tomików: „Brzydka”, „Żywot Pliszki”, „Medalik bez łańcuszka” i „Juzine” oraz ilustracji do książeczki pt. „Czytanie na drugie śniadanie”. Członek Polskiego Małgorzata Anna Bobak Stowarzyszenia Haiku, związana z Grupą „Poeci po godzinach”, warsztatami na Koszutce, Pszczyńską Grupą Poetycką skupioną wokół Poczty Poetyckiej Macieja Szczawińskiego. Z przyjaciółką Sławą Sibigą tworzy projekt „Hai Duo” projektując pocztówki z wykorzystaniem formy haiku. Wiersze poetki publikowano na łamach „Śląska”, „Gazety Kulturalnej” i „Angory”, „Gazety Pszczyńskiej”. Teksty znajdują się w antologii „Contemporary Writers of Poland 2000-2014” wydanej w Stanach Zjednoczonych, Pszczyńskiej Grupy Poetyckiej pt. „Wczoraj, dziś, jutro”, „Czas Kobiety” wydanej w Wielkiej Brytanii i innych. Prowadzenie spotkania: Barbara W. Jendrzejewska.

16.06.2016, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Spotkanie z Latarnikiem PCRS Sławomirem Krajewskim.

Junior Jazz Big Band ’75

18.06.2016, sobota, godz. 13.30, plac przy Zespole Szkół nr 19 przy ul. A. Grzymały-Siedleckiego 11 „XVIII Wiosna na Wyżynach” – Festyn Rodzinny Występy dzieci z przedszkoli osiedla Wyżyny, Junior Jazz Big Band ’75 – orkiestra jazzowa działająca przy Pałacu Młodzieży pod kierownictwem Piotra Dąbrowskiego, szereg niespodzianek i konkursów, występ: Kapela Podwórkowa „Cynamony”, Tomasz Karolak i „Pączki w tłuszczu”. inf. Izabela Kaczyńska

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 8.06.2016, godz. 16.30 Posłuchaj, jak gramy i śpiewamy. Koncert pracowni muzycznej z dedykacją dla mam. Na scenie zaprezentują się dzieci uczęszczające na zajęcia muzyczne. W programie śpiew oraz gra na różnych instrumentach. 14.06.2016, godz. 10.00 V Drużynowe Mistrzostwa przedszkoli i „0” w szachach. Zapraszamy wszystkich młodych adeptów gry w szachy, którzy drużynowo będą zmagać się z przeciwnikami. 19.06.2016, godz. 13.00-16.00 Festyn na zakończenie roku szkolnego. Festyn to wspólna zabawa uczestników zajęć w MDK 1 i ich rodzin. W programie przewidziane są występy młodych artystów z MDK 1, gry i zabawy sportowe, rodzinny turniej szachowy, konkursy plastyczne, loteria fantowa, domowe wypieki i grill. Zapraszamy wszystkich młodszych i starszych mieszkańców naszego osiedla. inf. Grażyna Goralewska

czerwiec 2016 |

| 53

Dom Edukacyjno-Kulturalny „Regnum” Bezpłatne zajęcia i warsztaty przy ul. A.G. Siedleckiego 12 (budynek Przedszkola Niepublicznego „Przedszkolna Chatka”) 6.06.2016, poniedziałek, godz. 17.00-17.45 ZAJĘCIA MUZYCZNE dla dzieci od 12 do 20 miesięcy z rodzicami: zajęcia przeznaczone są dla najmłodszych dzieci z rodzicami, w czasie których w rytm dziecięcych piosenek wspólnie się bawimy, tańczymy. Śpiewanki i rytmiczanki przeplatane są elementami metody W. Sherborne dostosowanymi wyłącznie do możliwości maluszków, proponujemy także zabawy z chustą animacyjną 7.06.2016, wtorek, godz. 16.45-17.30 RYTMIKA dla dzieci w wieku 1,8-3 lat z rodzicami: zajęcia umuzykalniające dla dzieci prowadzone są metodą Orffa i Gordona. Dzieci bawią się wspólnie z rodzicami i rówieśnikami, malują farbkami i uczą się pierwszych przedszkolnych piosenek. To świetny sposób na rodzinne popołudnie. Dla dzieci, które niedługo rozpoczną przygodę z przedszkolem będzie to doskonała okazja do wejścia w grupę rówieśników. 8.06.2016, środa, godz. 16.45-17.30 RYTMIKA dla dzieci w wieku 1,8-3 lat z rodzicami: zajęcia umuzykalniające dla dzieci prowadzone są metodą Orffa i Gordona. Dzieci bawią się wspólnie z rodzicami i rówieśnikami, malują farbkami i uczą się pierwszych przedszkolnych piosenek. To świetny sposób na rodzinne popołudnie. Dla dzieci, które niedługo rozpoczną przygodę z przedszkolem będzie to doskonała okazja do wejścia w grupę rówieśników. 9.06.2016, czwartek, godz. 18.00-19.00 ZAJĘCIA ARTYSTYCZNE „BARWNE NUTKI” dla dzieci w wieku 2-3 lat z rodzicami: Mały Artysta musi mieć pole do popisu! Zajęcia artystyczne są mieszanką różnych aktywności – są elementy plastyki, muzyki, tańca i zabaw integracyjnych. Doskonale uczą współdziałania w grupie rówieśników i wprowadzają do przedszkolnego świata. 13.06.2016, poniedziałek, godz. 17.00-17.45 ZAJĘCIA MUZYCZNE dla dzieci od 12 do 20 miesięcy z rodzicami: zajęcia przeznaczone są dla najmłodszych dzieci z rodzicami, w czasie których w rytm dziecięcych piosenek wspólnie się bawimy, tańczymy. Śpiewan-

54 |

| czerwiec 2016

ki i rytmiczanki przeplatane są elementami metody W. Sherborne dostosowanymi wyłącznie do możliwości maluszków, proponujemy także zabawy z chustą animacyjną 14.06.2016, wtorek, godz. 16.45-17.30 KARATE dla dzieci w wieku 4-6 lat: ćwiczenia fizyczna dla przedszkolaków to głównie nauka przez zabawę. Zajęcia składają się z ćwiczeń Karate oraz ćwiczeń ogólnorozwojowych. Najważniejsze podczas tych zajęć jest dobra zabawa oraz motywowanie dziecka do podejmowania aktywności.

Bezpłatne zajęcia i warsztaty przy ul. Bośniackiej 3 (budynek Szkoły Podstawowej nr 56) 8.06.2016, środa, godz. 17.00-17.55 ZUMBA dla Pań: wiosna, to pora roku, która szczególnie nas pobudza do dbania o zdrowie i figurę! Nic tak nie kształtuje ciała, jak Zumba. Połączenie aerobiku z latynoską muzyką wprawia w doskonały nastrój. Kroki są oryginalne i jednocześnie proste. Przyjdź i przekonaj się sama, że ruch może być prawdziwą przyjemnością. 13.06.2016, poniedziałek, godz. 18.00-18.55 TANIEC NOWOCZESNY dla dzieci w wieku 6-12 lat: Propozycja dla młodych miłośników tańca! Zapraszamy na zajęcia dziewczynki i chłopców, którzy mają taniec we krwi i chcą doskonalić swoje umiejętności. Nauczymy Was podstaw takich tańców jak: hip-hop, dancehall czy new style. 13.06.2016, poniedziałek, godz. 17.30-18.20 FITNESS dla Pań: potrzebujesz więcej ruchu na wiosnę? Przyjdź i przekonaj się sama, że sport to sama przyjemność. Ćwiczenia są bardzo różnorodne i angażujące wszystkie partie mięśni. Z nami pozbędziesz się cellulitu raz na zawsze! 15.06.2016, środa, godz. 17.00-17.55 KARATE dla dzieci w wieku 6-12 lat: zapraszamy na zajęcia wszystkie dzieci, które chcą poznać tajniki jednej z najpopularniejszych wschodnich sztuk walki. Jest to doskonały sposób na zadbanie o kondycję Twojego dziecka. Ponadto uczy dyscypliny i stwarza okazję do zawarcia nowych znajomości. inf. Ewa Ślesińska

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu 10.06.2016, godz. 17.30 – ogłoszenie wyników konkursu fotograficznego Na wyciągnięcie ręki

Nie widzimy tego, co jest na wyciągnięcie ręki W konkursie udział wzięło prawie 50 osób amatorsko uprawiających fotografię artystyczną. Spośród ponad 400 nadesłanych prac jury w składzie: dr hab. Anna Kola, artysta plastyk, fotografik, wykładowca Wydziału Sztuk Pięknych UMK, Monika Bojarska, grafik komputerowy, projektantka DTP oraz Marek Noniewicz, fotografik i instruktor fotografii w Pałacu Młodzieży w Bydgoszczy wyłoni zwycięskie fotografie oraz wybierze zdjęcia na wystawę pokonkursową. Ekspozycja będzie prezentowana do końca sierpnia w Galerii Spotkań WOAK, następnie pokazana zostanie w innych przestrzeniach wystawienniczych w regionie. 10-11 czerwca 2016 – warsztaty ABC fotografii dla młodzieży: Portret fotograficzny

Młodzież portretuje Dwudniowe szkolenie rozpocznie się od odrobiny teorii: czym jest portret fotograficzny i jaka jest jego historia. Uczestnicy zastanowią się też nad największym dylematem, który pojawia się podczas realizacji sesji portretowych: jak pogodzić oczekiwania osoby pozującej do zdjęcia z koncepcją artystyczną autora portretu. Podczas pracy warsztatowej prowadzący nauczy dobierać prawidłowe ustawienia ekspozycji, doradzi również, jak operować głębią ostrości. Następnie uczestnicy będą wykonywali zdjęcia portretowe we wnętrzu w świetle zastanym i świetle dziennym a także przy użyciu wbudowanej lampy błyskowej i lamp dodatkowych. Zajęcia mają charakter warsztatowy – wykonane prace będą wspólnie omawiane i oceniane. Ponieważ każdy uczestnik będzie w trakcie warsztatów korzystał z własnego aparatu, są one znakomitą okazją do bliższego poznania możliwości posiadanego urządzenia. Zajęcia poprowadzi Stanisław Jasiński, fotografik, członek Związku Polskich Artystów Fotografików, specjalista ds. fotografii Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Toruniu. Autor kilkunastu wystaw indywidualnych, uczestnik kilkudziesięciu wystaw zbiorowych w kraju i zagranicą. Cena 80 zł, zgłoszenia na warsztaty przyjmowane są do 3 czerwca 2016 r. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń. 15.06.2016, godz. 17.00 – spotkanie filmoznawcze z cyklu W pierwszym rzędzie

Na początku jest scenariusz Wielkimi krokami zbliża się termin zgłoszeń na konkurs filmowy w ramach Konfrontacji Amatorskiej Twórczości Artystycznej Regionu. Osoby zainteresowane tą dziedziną mają czas do 9 września 2016 r. Warto zatem nadchodzące letnie miesiące poświęcić na realizację własnego filmu.

Zajęcia filmowe prowadzone przez Karolinę Fordońska. Fot. Stanisław Jasiński

Pomóc w tym mogą trzy kolejne spotkania z cyklu filmoznawczego W pierwszym rzędzie – tym razem o charakterze typowo warsztatowym. Już w czerwcu Karolina Fordońska pomoże w pracy nad własnym scenariuszem. Spotkanie odbędzie się w środę 15 czerwca o godz. 17.00 w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu. Wstęp wolny! Koordynatorką cyklu jest Karolina Fordońska, filmoznawca i reżyser, instruktor do spraw interdyscyplinarnych przedsięwzięć kulturalnych WOAK, pod pseudonimem Karolina Ford zrealizowała dwa filmy krótkometrażowe Czemu nie tańczę na ulicach (2013, koprodukcja polsko-włoska) i Prześwity (2015). 16 czerwca 2016 r. godz. 11.00 – Uroczyste zakończenie XXIV Programu Edukacji Kulturalnej

Na podsumowanie ośmiu owocnych spotkań ze sztuką Filmy krótkometrażowe zrealizowane pod kierunkiem Karoliny Fordońskiej, inscenizacje fragmentów Alicji w Kranie Czarów w reżyserii Krystiana Wieczyńskiego i Radosława Garncarka oraz wystawa prac powstałych podczas zajęć plastycznych uświetnią uroczyste zakończenie XXIV Programu Edukacji Kulturalnej, które zaplanowane jest na czwartek 16 czerwca 2016 r. Początek o godzinie 11.00. Uroczystość odbędzie się w Międzynarodowym Centrum Spotkań Młodzieży w Toruniu. Wstęp wolny. Program artystyczny uroczystości powstał podczas zajęć w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury. W spotkaniu oprócz dzieci z klas piątych wezmą udział przedstawiciele samorządu wojewódzkiego oraz gmin prowadzących szkoły zaproszone do projektu. inf. Kamil Hoffmann

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu ul. Szpitalna 8; 87-100 Toruń tel./fax: 566 522 027, 566 522 755 www.woak.torun.pl; e-mail: woak@woak.torun.pl czerwiec 2016 |

| 55

Miejskie Centrum Kultury 1.06.2016 (środa), godz. 19.00, kawiarnia Szpulka, wstęp wolny Publiczny egzamin w formie koncertu studentów II i III roku specjalności jazz i muzyka rozrywkowa IV Wydziału Akademii Muzycznej w Bydgoszczy Melanż piosenek francuskich i polskich, które w oryginale wykonywali m.in. Młynarski, Kofta, Osiecka, Brassens, Brel, Vian. Podczas koncertu studenci wykonają m.in. takie utwory jak: Hymn do miłości, Pod dachami Paryża, Jesteśmy na wczasach. Wśród wykonawców – zwycięzca ostatniej edycji „The Voice of Poland” Krzysztof Iwaneczko. Przy fortepianie Tomasz Świerk. Przygotowanie – Witold Szulc. 2.06.2016 (czwartek), godz. 10.00, sala widowiskowo-kinowa MCK, cena: 19 zł, rezerwacje: trzyrzecze@gmail.com

Teatr TrzyRzecze, Michał Walczak „Piaskownica” – spektakl 2.06.2016 (czwartek), godz. 19.00, sala widowiskowo-kinowa MCK, bilet normalny 30 zł/bilet ulgowy 20 zł

Teatr TrzyRzecze, Michał Walczak „Piaskownica” – spektakl Ona i On w piaskownicy. Ona chce się bawić razem, On ma swoją figurkę Batmana i bawi się „sam, zawsze tylko sam”. Ona grozi, że pójdzie do innej piaskownicy, On stara się jej zaimponować i zjada dżdżownicę, Ona kwituje: „idiota!”. On już nic nie rozumie. To nie jest sztuka o dzieciach! Protazek i Miłka w koncernowym open space, ukrywający się za ekranami laptopów. Nieporadni w kontaktach z płcią przeciwną, egoistyczni,

infantylni, tęskniący za związkiem, lecz unikający zaangażowania. Przez całe życie zachowujący się jak dzieci w piaskownicy. Reżyseria: Konrad Dulkowski, muzyka: Miss God, występują: Magdalena Bocianowska i Michał Kitliński. 3.06.2016 (piątek), godz. 16.30, zbiórka: amfiteatr przy ul. Grodzkiej, wstęp wolny, zapisy: przemek@pieknyumysl.eu

Gra Miejska – Bydgostory 4: Partia Szachów Bydgoszcz zamienia się w wielką szachownicę. Rywalizuje ze sobą dwóch znakomitych graczy. Jeden z nich jest wysłannikiem Senatu Bezimiennego Nemezis, drugi próbuje uratować miasto. Na pięciu polach toczy się zacięta gra. Uczestnik musi rozwiązać zagadki szachowe i zorientować się, która z figur przetrwa. W miejscu jej kolejnego ruchu ukryci są agenci udający bankierów. Udzielą oni części wskazówek, jak ocalić miasto. Resztę podpowiedzi można kupić od czarodziejki. Cała gra obraca się wokół pieniędzy. Na początku obstawiamy je u bukmachera, potem zarabiamy rozwiązując zagadki o historii miasta i łamigłówki szachowe, a także odpowiadając na pytania bankierów. Najwięcej informacji dostarczy nam czarodziejka, tyle że każda jej podpowiedź kosztuje. Z kolei obaj szachiści płacą bardzo dobrze, ale nie za byle co… Trzeba trafić do 13 lokacji, rozwiązać 17 zagadek i dostarczyć jak najwięcej pieniędzy Sędziemu. Zwycięży drużyna, która zachowa ich najwięcej na mecie. 4.06.2016 (sobota), godz. 12.00, barka „Lemara”, wstęp wolny, zapisy: piotr.drozdowski@mck-bydgoszcz.pl

Dzień dziecka – Kreatywny Port Dziecięcy Zapraszamy na kolejną odsłonę warsztatów dla dzieci. „Port dziecięcy” to skromna, ale dająca nowe możliwości edukacyjne kolekcja klocków Lego – najmłodsi bydgoszczanie będą mogli na pokładzie „Lemary” budować statki, barki, holowniki itd. Wspólnie stworzymy mały Bydgoski Legoland – makietę miasta wykonaną z klocków. Budowa portu z klocków będzie jedynie jednym z elementów – na dzieci czekać będzie wiele atrakcji: pod okiem kapitana barki wiązać będziemy supły z węzłów, ułożymy słowa ukryte w kodzie flagowym i rozwiążemy kilka zagadek.

Wykłady Artystycznego Uniwersytetu Trzeciego Wieku „Agora Nestora”: 7.06.2016, wtorek, godz. 16.00, sala MCK – Nietypowe sposoby strojenia skrzypiec w muzyce XVII wieku – mgr Michał Marcinkowski 21.06.2016, wtorek, godz. 16.00, sala MCK – Uroczyste zakończenie roku akademickiego 2015/2016 Uwaga! W czwartki o godz. 11.30 w Szpulce Sławomir Krajewski udziela pomocy i porad dotyczących technologii cyfrowych. Zapraszamy wszystkich tych, którzy mają kłopoty ze smartfonem, tabletem, laptopem. 56 |

| czerwiec 2016

5.06.2016 (niedziela), godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Bilety: 10 zł (ulgowy), 15 zł (normalny)

Wieczór u Jeremiego – koncert z okazji 100. rocznicy urodzin Jeremiego Przybory Addio, pomidory, Tango kat, Romeo, Upiorny twist to tylko część piosenek z legendarnego Kabaretu Starszych Panów, które zabrzmią tego magicznego wieczoru w wykonaniu studentów i absolwentów Wydziału Edukacji Muzycznej UKW. Koncert przygotowany został z okazji 100-lecia urodzin Jeremiego Przybory. W programie wystąpią: Justyna Dudkiewicz, Szymon Górski, Łukasz Jakubczak, Małgorzata Musialik, Martyna Ohnesorge, Radosław Supeł, Mateusz Tomasik, Marta Wierzbiańska, Katarzyna Witkowska, Maria Wróblewska, Katarzyna Zielińska, Małgorzata Żurańska-Wilkowska. Wokalistom towarzyszyć będzie zespół w składzie: Bartłomiej Wezner (fortepian), Michał Kuzimski (fortepian), Antoni Olszewski (kontrabas), Jakub Wosik (skrzypce), Mateusz Krawczyk (perkusja). Scenariusz i reżyseria – Katarzyna Matuszak. 5.06.2016, godz. 9.30, Barka Lemara. Zapisy: dominika.kiss-orska@mck.bydgoszcz.pl. Wstęp: 5 zł Poranek rodzinny Przyszedł czerwiec. Wszyscy dobrze wiedzą, co to oznacza: to oznacza, że idą wakacje! Więc to niestety nasz ostatni poranek w tym roku szkolnym… Przychodźcie więc niezawodnie, zrobimy sobie jakąś piękną pamiątkę – trochę wspomnieniową, a trochę już wakacyjną. Nauczymy się też kilku podwórkowych zabaw. Może ich znajomość przyda się Wam w czasie wakacji? I może odwiedzi nas jakiś ciekawy gość? 8.06.2015, godz. 16.30, foyer MCK, wystawa czynna do 30 czerwca

III Bydgoskie Biennale Sztuki Przedszkolnej – wernisaż wystawy Przedszkole nr 80 „Królestwo Maciusia” i Przedszkole Niepubliczne „Tęcza” w Bydgoszczy przy współpracy MCK i Galerii Wspólnej zaprosiły najmłodszych bydgoszczan do udziału w III Bydgoskim Biennale Sztuki Przedszkolnej, realizowanego w ramach Bydgoskiego Grantu Oświatowego. Przedsięwzięcie patronatem honorowym objęli: Kujawsko-Pomorski Kurator Oświaty, Prezydent Miasta Bydgoszczy oraz Stowarzyszenie Arteterapeutów Polskich „Kajros”. Patronat medialny objął ogólnopolski miesięcznik „Bliżej Przedszkola”. W tym roku prace zaprezentowane zostaną w Miejskim Centrum Kultury przy ul. Marcinkowskiego 12-14. Dzieła przedszkolaków będą interpretacją tematów: „Ilustracja do mojej ulubionej książki” i „Bydgoszcz moje miasto”.

9.06.2016, godz. 17.00. Zapisy: dominika.kiss-orska@mck.bydgoszcz.pl. Bilety: 20 zł (płatne przed wejściem na barkę Lemara) Koło Gospodyń Miejskich. Lampiony Na kolejnym spotkaniu z Justyną Żywiecką przygotujemy lampiony, które ozdobią nasze ogródki, balkony, tarasy. Albo chociaż parapety. Będziemy zdobić słoiki metodą decoupage, koronkami, bielić je. Do słoików dołączymy metalowe uszka, żeby można było je powiesić. Serdecznie zapraszamy. 10.06.2016, piątek, godz. 18.00, barka „Lemara”, wstęp wolny

Letnie koncerty Promenadowe – Orkiestra Dęta Inowrocławskich Kopalni Soli SA

Idea utworzenia orkiestry górniczej zrodziła się w 1968 roku. Od 1973 roku orkiestra bierze udział w przeglądach orkiestr dętych i festiwalach, uzyskując dyplomy i wyróżnienia, jak również koncertuje z okazji ważnych uroczystości w regionie i kraju. Kapelmistrzem Orkiestry od roku 2013 jest Edward Piórek. Kierownikiem orkiestry i zarazem pełniącym funkcję prezesa od początku istnienia do chwili obecnej jest Zbigniew Raczkowski. Orkiestra liczy 35 członków i koncertuje średnio 54 razy w roku. 10.06.2016, sobota, godz. 19.00, barka „Lemara”, wstęp wolny

Sobota z planszówkami pod Ferdeką 12.06.2016 (niedziela), godz. 11.00, sala widowiskowa MCK, bilety: ulgowy 13 zł, normalny 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek Buratino – spektakl „Czerwony Kapturek”

„Czerwony Kapturek” bydgoskiego Buratino jest zaproszeniem do teatru komediowego niepozbawionego elementów groteski oraz czarnego humoru. Znana wszystkim opowieść o małej dziewczynce w czerwonym kapturku niosącej przez las dla chorej babci koszyk wypełniony wiktuałami w interpretacji Buratino jest opowieścią o przyjaźni i jej roli w życiu mieszkańców lasów. W opowieść wplecione są wesołe, łatwo wpadające w ucho, zabawne piosenki użyte przez twórców widowiska do scharakteryzowania bohaterów opowieści. Całość potraktowana jest z humorem zapewniającym czerwiec 2016 |

| 57

znakomitą zabawę. Widowisko zrealizowane zostało w konwencji żywo planowo-lalkowej. 12.06.2016, godz. 15.00. Wjazd: 5 zł

Baby disco Baby Disco to dyskoteka dla dzieci i rodziców, którzy lubią tańczyć, ale od dziecięcych hitów wolą piosenki dla dorosłych, bo mają po prostu lepsze rytmy i dają bardziej poszaleć. Specjalnie dla nich, set didżejski złożony ze specjalnie wyselekcjonowanych i możliwie cenzuralnych hitów muzyki tanecznej zaprezentuje kolektyw Dj Matka i Dj Niania, czyli Hanna Cieślak, mama Janka (lat 6), graficzka i autorka plakatów koncertowych, oraz Małgorzata Penkalla, niania Róży (lat 3) i filar magicznego Enchanted Hunters, udzielająca się w Pictorial Candi i wielu innych projektach polskiego undergroundu muzycznego. Nie zabraknie Rihanny, Justina Timberlake’a i Beyonce. Będzie Pharell, Kanye, Król Popu i Madonna, ale też trochę oldschoolowego hip hopu i Beastie Boys. Do zabawy zagrzewać Was będą Funimki! Zapraszamy! 13.06.2016 (poniedziałek), godz. 15.30, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Wokalistyka jazzowa – otwarty egzamin dyplomowy

16.06.2016 (czwartek), godz. 10.15, start: ul. św. Trójcy 37, wstęp wolny

18.06.2016 (sobota), godz. 11.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny, zapisy: dagmara.wroblewska@mck-bydgoszcz.pl

Zatańcz ze mną, mamo, tato! Ostatnie taneczne spotkanie przed wakacjami dla dzieci od 5 lat, rodziców, dziadków, starszego rodzeństwa. Uczymy się tańczyć pod czujnym okiem Doroty Dzięcioł – tancerki flamenco. Gorące hiszpańskie rytmy wprowadzą nas w dobry nastrój, a dzieciom dadzą wiele radości. 18.06.2016 (niedziela), godz. 20.30, sala widowiskowa MCK, bilety: w przedsprzedaży 30 zł / w dniu pokazu 40 zł

„W Trzech Osobach” – spektakl improwizowany na wysokim poziomie szaleństwa Razem improwizują półtoragodzinne spektakle komediowe. Choć słowo „komedia” brzmi trochę miękko. To, co im wychodzi, jest dzikie, szybkie, błyskotliwe, absurdalne i abstrakcyjne. I zmyślone na oczach widzów. Jeśli już ich widziałeś, nie obawiaj się. Nic się nie powtórzy. Ich trzy łby i serca zupełnie na nowo poszatkują siebie i Was w papkę. Z papki wyłoni się słonik, symbolizujący w kulturach północno-południowych „cudownie spędzone półtorej godziny”. Wystąpią: Ruciński – stendaper, improwizator; Śliwiński – improwizator, kosmita; Tremiszewski – improwizator, sceniczny dzik.

Święto Wolnych Książek – Happening Szczegółowy program: str. 51. 16.06.2016, godz. 13.30, kawiarnia Szpulka, wstęp wolny

Święto Wolnych Książek z udziałem Jarosława Mikołajewskiego Szczegółowy program: str. 51.

16.06.2016, godz. 17.00, Herbarium w Ostromecku. Zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz. pl. Wstęp: 30 zł (bilety do kupienia w kasie MCK)

Dzika kuchnia. „Spóźniony słowik” 1. sałatka dzikusowo, owocowo, kwiatowa na wieczornej rosie 2. deser: placuszki owocowe w letnim wonnym sosie 3. napój kwiatowy przyprawiony gęstym cieniem z lasku 17.06.2016, piątek, godz. 16.30, zbiórka – amfiteatr przy ul. Grodzkiej, wstęp wolny, zapisy: przemek@pieknyumysl.eu

Gra Miejska – Wielki Finał. Bydgostory 5: Wystawa kalendarzy

Uczestnicy będą musieli odwiedzić 15 lokacji, odpowiedzieć na 15 zagadek, zebrać 10 kart odpowiedzi, 3 karty czasu, 3 karty kodów i 1 kartę misji, oraz, przede wszystkim, zneutralizować odwiecznego wroga Bydgoszczy. Zwycięży drużyna z największą liczbą punktów. 58 |

| czerwiec 2016

20.06.2016, poniedziałek, godz. 19.00, sala widowiskowo-kinowa MCK, wstęp wolny, bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie MCK

Koncert finałowy Szkoły Flamenco Olé y Olé Występują: Tancerki z Akademii Tańca Duende, Grupa Flamenco z Uniwersytetu Trzeciego Wieku „Agora Nestora”, Sławomir Dolata (gitara).

Będziemy mogli zobaczyć i usłyszeć całą gamę utworów flamenco: zabrzmi poważna cańa, żartobliwe alegrias, zalotna rumba tańczona z wachlarzem, mroczne martinete przy wtórze kastanietów, uwodzicielski tangos czy energiczna bamberas. 23.06.2016, Czemlewo, gmina Dąbrowa Chełmińska, świetlica wiejska. Zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl. Wstęp: wolny. Dojazd: autokarem, wyjazd o godz. 16 spod MCK

Koło Gospodyń Miejskich. Wicie wianków Serdecznie zapraszamy na Koło Gospodyń Miejskich, które odbędzie się we współpracy ze Stowarzyszeniem Zakole Kreatywności Nasze Czemlewo i tamtejszym Kołem Gospodyń Wiejskich. Na miejscu będziemy wiły wianki z kwiatów porastających Dolinę Dolnej Wisły. Będziemy snuć kobiece opowieści i wymieniać się doświadczeniami kół miejskiego i wiejskiego. Zapraszamy. 25.06.2016, godz. 11.00, plaża ośrodka WOPR w Borównie

Mali idą w świat – SUP SUP – Stand Up Paddle to rodzaj sportu, w którym stoi się na desce i wiosłuje. Deska z wiosłem daje nieograniczone możliwości zabawy i sportu. Można pływać na niej po jeziorach, stawach, rzekach, ale też morzach czy oceanach. Nawet 20 minutowa zabawa na desce z wiosłem, poprawia naszą kondycję, koordynację, równowagę, siłę czy muskulaturę. A konsekwentne uprawianie deskowej aktywności, zaowocuje doskonałym zdrowiem i samopoczuciem. Możemy też relaksować się w pozycji leżącej, łapiąc promienie słoneczne. Celem SUP Bydgoszcz jest propagowanie sposobów na aktywny wypoczynek zarówno w mieście jak i poza nim. Można na niej pływać w pojedynkę jak i z pasażerem. Dzięki wiosłowaniu w pozycji stojącej aktywujemy sporo grup mięśniowych zaangażowanych w stabilizowanie pozycji na desce jak i napędzanie jej. Przygotuj się jak na basen/plażę. Weź ze sobą dobry humor, ręcznik i coś do przebrania, a o resztę zadbamy my ;)

Dwa dni z literaturą: 13-14 czerwca 13.06.2016, godz. 15.30, Galeria Wspólna, ul. Batorego 1/3

Gałczyński w recytacjach Uczniowie VI Liceum Ogólnokształcącego, Ośrodka Szkolno-Wychowawczego Nr 1 dla Dzieci i Młodzieży Słabo Widzącej i Niewidomej im. Louisa Braille’a oraz Gimnazjum nr 8 w Bydgoszczy przeczytają Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. 13.06.2016, godz. 16.30, Galeria Wspólna, ul. Batorego 1/3

O Gałczyńskim. Wykład prof. Piotra Śliwińskiego (UAM) Jeden z najważniejszych obecnie krytyków literackich i znawców poezji współczesnej, profesor na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierownik Zakładu Poetyki i Krytyki Literackiej, opowie o twórczości Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Piotr Śliwiński (1962), prof. zw. dr hab., historyk i krytyk literatury, autor i współautor kilku książek, m.in. Literatura polska 1976–1998. Przewodnik po prozie i poezji (1999, razem z P. Czaplińskim), Przygody z wolnością. Uwagi o poezji współczesnej (2002), Literatura polska XX wieku (2005, razem z B. Kaniewską, A. Legeżyńską), Świat na brudno. Szkice o poezji i krytyce (2007). Laureat Nagrody im. Kazimierza Wyki (2008). 14.06.2016, gody. 18.00, WiMBP, Stary Rynek 24, sala wykładowa

Krivoklat! Spotkanie z Jackiem Dehnelem

26.06.2016, godz. 8.00, Dworzec PKP Bydgoszcz Główna

Kultura na świeżym vol. 45: W dolinach dwóch rzek

Na ostatniej przed wakacjami Kulturze na Świeżym zabierzemy was na spacer w okolicach Bydgoszczy, który wieść będzie po szczytach dolin dwóch rzek - Wisły i Brdy. Trasa leży bardzo blisko Bydgoszczy, ale jeszcze przez nas nie była odwiedzana. Czas to zmienić. Zaczynam już 26 czerwca o godzinie 8.00 na Dworcu PKP. Tam wsiądziemy w tramwaj, który zabierze nas do Fordonu. Myślę, że dla wielu będzie to pierwsza okazja aby zobaczyć i przejechać całą nową linię. W Mariampolu swoje kroki pokierujemy w stronę Wisły skąd wałami dojedziemy do Uroczyska Prodnia, która dla wielu może być dużym odkryciem. Na szczycie doliny Wisły pokierujemy swoje kroki w stronę szlaku Jeremiego Przybory, który pokieruje nas prosto do Myślęcinka w którym zakończymy nasz marsz ok. godziny 17.00.

Jacek Dehnel (1980) – jeden z najbardziej znanych i cenionych polskich poetów i prozaików współczesnych. Laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich i Paszportu Polityki. Autor m.in. tomów prozy: Lala, Saturn, Balzakiana, Matka Makryna, Dziennik Roku Chrystusowego, zbiorów wierszy: Żywoty równoległe, Brzytwa okamgnienia, Ekran kontrolny, Języki obce, książek eseistycznych: Młodszy księgowy, Kosmografia, Proteusz, czyli o przemianach, a także przekładów wierszy Philipa Larkina i powieści Henry’ego Jamesa i Francisa Scotta Fitzgeralda. Właśnie ukazała się jego najnowsza powieść Krivoklat. czerwiec 2016 |

| 59

Jeśli ktoś chce dołączyć do nas w Fordonie zapraszamy na Mariampol na g. 9.00. Długość trasy: ok. 20 km. Stopień trudności: łatwy. Co należy zabrać: wygodne buty, kanapki, w razie słońca czapka, w razie deszczu kurtka przeciwdeszczowa, dla amatorów kąpieli w Wiśle kąpielówki lub strój kąpielowy. 27.06.2016, godz. 19.30, oddział Kujawsko-Pomorskiego Centrum Pulmonologii, ul. Meysnera 9 w Bydgoszczy (Smukała)

„Bydgoszcz – magiczne miejsca” – sanatorium w Smukale

Tym razem wyruszamy do Smukały i zapraszamy do obejrzenia wraz z nami kompleksu dawnego sanatorium dla chorych na gruźlicę (ob. oddział Kujawsko-Pomorskiego Centrum Pulmonologii). W końcu XIX stulecia gruźlica była poważnym problemem społecznym. Pomimo odkrycia w 1882 r. przez R. Kocha prątków gruźlicy, nie znano żadnych skutecznych leków zwalczających tę groźną chorobę. Najstarszą metodą walki z gruźlicą, stosowaną od ok. poł. XIX w., było leczenie klimatyczno-wypoczynkowe, któremu służyły licznie powstające w tym czasie sanatoria. Jednym z nich było sanatorium w podbydgoskiej wówczas Smukale (Mülthal), położone w pięknym, sosnowym lesie i otwarte w 1904 r.

30.06.2016 (czwartek), godz. 11.00, pl. Wolności

„Marsz Kapeluszowy” Jak co roku zapraszamy wszystkich bydgoszczan do wspólnej zabawy. Maszerujemy z pl. Wolności na pl. Teatralny, gdzie czeka nas wspaniała zabawa, konkursy, pączki, nagrody, występy – czyli wszystko to, co dla ducha i ciała najlepsze. 30.06.2016 (czwartek), godz. 16.00, barka „Lemara”, wstęp wolny, zapisy: Hanna Parucka, Piotr Drozdowski, tel. 523 255 551

„Tylko wróć” – przebojowo przez PRL Zapraszamy na taneczne zakończenie cyklu, oczywiście w strojach, które przypomną nam szalone lata, i w humorach adekwatnych do tamtych lat.

Buratino w tygodniu:

• 14.06.2016, godz. 10.00, sala widowiskowa MCK, bilet: 16 zł – spektakl „Czerwony Kapturek”. • 15.06.2016, godz. 10.00, sala widowiskowa MCK, bilet: 16 zł – spektakl „Alicja w Krainie Czarów”. • 16.06.2016, godz. 10.00, sala widowiskowa MCK, bilet: 16 zł – spektakl „Zabawki”.

X Międzynarodowy Festiwal Sztuki Perkusyjnej

24 czerwca:

PROGRAM: 21-23 czerwca

Międzynarodowe Forum Perkusyjne

Wykłady, prezentacje, konsultacje będą odbywały się w sali MCK oraz w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Wykładowcy: John H. Beck (USA) – instrumenty orkiestrowe, kotły John R. Beck (USA) – multipercussion Skip Haden (USA) – zestaw perkusyjny David Friedman (USA) – wibrafon Katarzyna Myćka (Niemcy) – marimba Planowane wykłady: 21 czerwca godz. 10.00-18.30 John. R Beck; John H. Beck; Skip Haden 22 czerwca godz. 10.00-20.30 Katarzyna Myćka; David Friedman; John H. Beck; John R. Beck; Skip Haden 23 czerwca godz. 10.00-13.00 David Friedman; Katarzyna Myćka 23 czerwca, godz. 18.00, Opera Nova Podsumowanie Międzynarodowego Forum Perkusyjnego, w programie unikatowy koncert na 670 Urodziny Miasta – B-Drums Orchestra, wręczenie honorowych wyróżnień prezydenta miasta Bydgoszczy, koncert: David Friedman, Paweł Pańta, Peter Wenigen, Piotr Biskupski… 60 |

| czerwiec 2016

godz. 18.00, Amfiteatr na Wyspie Młyńskiej Koncert i promocja płyty „On the Road” – wystąpią: Jacek Pelc, Maciej Sikała, Maurizio Rolli, Bartosz Hadała godz. 19.30, Wyspa Młyńska, duża scena Koncert – Michał Urbaniak z zespołem URBANATOR godz. 21.15, Wyspa Młyńska, duża scena Koncert – Manu Katché – Jerôme Regard – Stefano Di Battista – Eric Legnini

25 czerwca: godz. 15.00, Wyspa perkusyjna na Wyspie Młyńskiej Warsztaty bębniarskie dla całych rodzin (70 bębnów) prowadzi grupa FOLIBA, pokaz budowy bębnów (prowadzi Jerzy Słomiński) oraz innych instrumentów perkusyjnych. godz. 17.00, Stary Rynek Próba bicia rekordu Guinessa w ilości jednocześnie grających na największym bębnie świata. godz. 19.45, Rondo Grunwaldzkie, ul. Focha, Amfiteatr na Wyspie Młyńskiej Parada perkusyjna i prezentacje grup m.in.: Foliba, Bloco Pomerania i wiele innych. godz. 21.30, Wyspa Młyńska, duża scena Taiko Drumming Show w wykonaniu zespołu Wadokyo – finał festiwalu.

27 poniedziałek 16.30 Baby Bump 18.15 Wojna

czerwiec 3 piątek

16.30 Opiekun

20.30 W spirali 28 wtorek

18.15 Baby Bump

18.15 KMF MOZAIKA

20.00 Walser 4 sobota

6 poniedziałek

18.15 Ernest i Celestyna 20.00 Slow West

18.15 KMF MOZAIKA 20.30 Modelka

9 czwartek 10 piątek 11 sobota

16.30 Slow West

16.30 Opiekun 20.00 Modelka

8 środa

29 środa

20.00 Nasza młodsza siostra 18.15 Opiekun 7 wtorek

20.30 W spirali

16.30 Opiekun 18.15 Baby Bump

16.00 Wojna

19.00 Opiekun

30 czwartek

16.30 Slow West 18.15 Ernest i Celestyna 20.00 Slow West Bilety: ulgowe 11 zł / normalne 14 zł

VIII Konkurs Filmów Amatorskich KLAPS (czytaj na str. 36) 16.00 Z podniesionym czołem 18.15 Zanim się obudzę 20.15 Szermierz

14 wtorek

16.00 Zanim się obudzę 18.15 KMF MOZAIKA 20.30 Szermierz

15 środa

16.30 Szermierz 18.15 Z podniesionym czołem 20.30 Zanim się obudzę

16 czwartek

16.00 Zanim się obudzę 18.00 Z podniesionym czołem

17 piątek

20.15 Szermierz

„Zew Gdyni – daj się zaprosić na Festiwal!”

16.30 Baby Bump

W ramach obchodów 90-lecia nadania praw miejskich Gdyni w sobotę 18 czerwca o godz. 17.00 w 90 kinach w Polsce wyświetlony zostanie zrekonstruowany cyfrowo film „Zew morza” (1927) w reż. Henryka Szaro. Jest to film niemy z nową muzyką autorstwa Krzesimira Dębskiego, do którego sceny kręcone były m.in. w Gdyni. Bezpośrednio po seansie odbędzie się transmisja na żywo z Gdyni – losowania nagród wśród uczestników projekcji. Główne nagrody dla widzów: dwa podwójne zaproszenia na 41. Festiwal Filmowy w Gdyni (transport, hotel, wyżywienie oraz atrakcje – opracowany zostanie specjalny program pobytu dla gości, m.in. wywiady, pokazy specjalne, bankiety, spotkania z gwiazdami i osobistościami z Gdyni). Pobyt gości na Festiwalu będzie rejestrowany, a z nagranych materiałów sporządzona będzie kilkuminutowa relacja, która wyświetlana będzie w kinach i w mediach ogólnopolskich. Nagrody pocieszenia związane z miastem Gdynia będą losowane indywidualnie w każdym z kin po transmisji na żywo (do każdego kina wyślemy po 3 nagrody do losowania).

18.15 Baby Bump 20.00 Zanim się obudzę 18 sobota

17.00 Zew morza (wstęp wolny)

19 niedziela

16.30 Baby Bump 18.15 Zanim się obudzę 20.15 Z podniesionym czołem

21 wtorek

18.15 KMF MOZAIKA 20.30 Frankofonia (pokaz jednorazowy)

23 czwartek

16.00 Wojna 18.15 Baby Bump 20.00 Zanim się obudzę

26 niedziela

16.00 Wojna 18.15 Baby Bump 20.00 Zanim się obudzę

czerwiec 2016 |

| 61

fot. Dariusz Gackowski

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 5.06.2016, niedz., godz. 12.00, ZPP w Ostromecku, wstęp wolny

NATURALNIE wyzwól w sobie kreację twórczą – warsztaty dla rodzin z dziećmi Prowadzi Robert Robaszkiewicz, muzyk, perkusista, na co dzień prowadzący zajęcia z rytmiki i instrumentacji dla dzieci w wieku przedszkolnym. 5.06.2016, niedz., godz. 16.00, ZPP w Ostromecku, wstęp wolny

NATURALNIE – spotkanie z piosenką autorską pełną emocji, bluesa i folku Monika Kowalczyk – wschodząca gwiazda, młoda piosenkarka, kompozytorka, autorka tekstów. Zakochana w muzyce, teatrze, świecie. Laureatka wielu festiwali ogólnopolskich, zwyciężczyni ostatniej YAPY. Piotr Pieńkowski – laureat licznych nagród w nurcie piosenki autorskiej. Wojtek Lachowski – wirtuoz gitary, muzyk z dużym doświadczeniem. Dr Blues na czele z Jackiem Herzbergiem – zespół sięgający po najwybitniejsze osiągnięcia mistrzów gatunku. Zabiera słuchaczy w pełną emocji podróż po świecie muzyki. 12.06.2016, niedz., godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 10 zł

Maciej Afanasjew

opinie słuchaczy i znawców tanga. Był także zapraszany do uświetnienia muzyką spotkań organizowanych przez miłośników tanga argentyńskiego. 12.06.2016, niedz., godz. 17.30, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny Z cyklu „Ostromeckie rozmowy psychologiczne na ważne tematy”:

„Bycie w drodze. Sztuka życia jako filozoficzna podróż w głąb światów”

Ahora Tango – koncert Zespół Ahora Tango wykonuje koncertowe tanga Astora Piazzolli, czołowego kompozytora argentyńskiego. W jego skład wchodzą wykładowcy i absolwenci Akademii Muzycznej w Bydgoszczy: Maciej Afanasjew – skrzypce Krzysztof Lutrzykowski – akordeon Rafał Tworek – fortepian Grzegorz Nadolny – kontrabas Każdy z członków zespołu jest aktywnie koncertującym muzykiem z szeregiem osiągnięć. Zespół występował na wielu salach koncertowych, zyskując przychylne 62 |

| czerwiec 2016

Joanna Kotwicka z dziećmi z Nairobi

Grzegorz Wałęsa – psycholog w Szpitalu Wojskowym w Bydgoszczy. Prowadzi praktykę psychologiczną w nurcie psychologii pozytywnej. Skupiony na rozwoju potencjału i samoświadomości. Podróżnik, organizator podróży charytatywnych do Afryki Zachodniej, eksplorator świata kultury arabskiej. Joanna Kotwicka – filozof, etyk, od lat wspiera edukację w Afryce, prowadząc warsztaty „Nauka przez zabawę” dla dzieci i nauczycieli na Czarnym Lądzie. 19.06.2016, niedz., godz. 16.00, ZPP w Ostromecku, wstęp wolny

IV Artystyczna Podróż z Towarzystwem Polsko-Niemieckim Widok na Bluesa to bydgoski zespół grający zarówno covery najbardziej znanych bluesrockowych utworów, jak i własne kompozycje. Przygoda z bluesem zaczęła się w listopadzie 2009 w niewielkiej salce przy ul. Widok, co dało początek nazwie zespołu. Za założycieli zespołu można uznać Waldka Warmińskiego, Andrzeja Markuszewskiego i Mieszka Sobolskiego.

Kapela Bawarska „Bayerock” to grupa pięciu muzyków z Górnego Śląska grających folklor tyrolski i bawarski. Powstała w 1996 i wkroczyła na rynek muzyki folkowej jako pierwsza tego typu formacja w Polsce. Utwory zespołu w swym brzmieniu naśladują oryginalną twórczość kapel niemieckich i bawarskich, a ich tematyka to „samo życie”. Repertuar wykonywany jest w języku niemieckim, śląskim i polskim. Muzycy występują w oryginalnych strojach bawarskich. 26.06.2016, niedz., godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 10 zł

Akademia w Pałacu – koncert przedwakacyjny Andrzej Łęgowski – flet, Marek Swatowski – obój, Magdalena Swatowska – fortepian W programie: Pierre Sancan – Sonatina, Francis Poulenc – Sonata na obój i fortepian, François Borne – Fantazja Carmen, Johann Joachim Quantz – Sonata triowa c-moll.

Andrzej Łęgowski jest wychowankiem Uczelni Muzycznej w Łodzi w klasie prof. Henryka Bartnikowskiego. Z Akademią Muzyczną w Bydgoszczy związany od początku jej istnienia. Współpracuje również z poznańską Akademią Muzyczną. W dorobku artystycznym posiada szereg koncertów solowych i recitali. Bogaty repertuar tych koncertów obejmuje muzykę od baroku po współczesność. Magdalena Swatowska – pianistka, kameralistka, absolwentka Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Studia pianistyczne ukończyła w 1989 pod kierunkiem prof. Wiesławy Ronowskiej. Dwukrotnie była stypendystką Ministra Kultury i Sztuki. Uczestniczyła w Mistrzowskich Kursach Muzycznych w Łańcucie, gdzie pod kierunkiem prof. Marii Szwajger-Kułakowskiej rozwijała swoje zainteresowania kameralistyką. Koncertuje w kraju i poza jego granicami. W swoim repertuarze posiada wiele znaczących dzieł muzyki kameralnej, od baroku po współczesność. Laureatka licznych konkursów. W 2005 uzyskała doktorat sztuk muzycznych. Od września 2012 objęła w macierzystej uczelni funkcję prodziekana Wydziału Instrumentalnego. Marek Swatowski jest absolwentem Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy w klasie oboju Krzysztofa Wroniszewskiego. Pracuje jako pierwszy oboista w Orkiestrze Symfonicznej Filharmonii Pomorskiej. Z bydgoskimi filharmonikami koncertował w wielu krajach Europy: we Francji, Hiszpanii, Niemczech, na Cyprze, w Szkocji, Danii i na Węgrzech. Brał udział w wielu festiwalach, dokonał licznych nagrań płytowych. Do szczególnych osiągnięć zalicza nagranie Septetu B. Martinů w 2002, z francuskimi muzykami: T. Blochem i B. Wissonem oraz Kwartetem Pomorskim dla wytwórni fonograficznej Naxos. W 2013 został uhonorowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Zajmuje się dydaktyką, od 2010 prowadzi klasę oboju w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. czerwiec 2016 |

| 63

Galeria Wspólna

Stanisław Baj, Rzeka Bug, fot. Halina Płóciennik

wystawa czynna do 17.06.2016

Wystawa malarstwa Stanisława Baja 23.06.2016, godz. 18.00 – wernisaż (wystawa czynna do 15 lipca)

Gest – wystawa grafik Piotra Tołoczki Piotr Tołoczko urodził się w 1980 Toruniu. W 2004 ukończył studia na kierunku grafika w pracowni prof. Bogumiły Pręgowskiej, a w 2007 – studia na kierunku rzeźba u prof. Macieja Szańkowskiego na Wy-

dziale Sztuk Pięknych UMK. W 2011 uzyskał stopień naukowy doktora sztuk plastycznych. Od 2010 jest wykładowcą na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym w Bydgoszczy – w Katedrze Sztuk Wizualnych na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska. Prowadzi Galerię Innowacji promującą sztukę i technologie. W swojej pracy poszukuje intermedialnego działania gestu w sztuce. Brał udział w kilku wystawach indywidualnych, zbiorowych i kilku konkursach graficznych. Zajmuje się grafiką, rysunkiem, rzeźbą oraz instalacją. Twórczość Piotra Tołoczki, którą zaprezentuje Galeria Wspólna, to efekt kilkuletniej pracy – opisywania i ilustrowania tej podstawowej tkanki rysunku, jaką jest gest. To bezpośredni ślad ruchu ręki człowieka. Grafika pozwala mu na utrwalenie rysunkowego śladu, na który wpływają osobowość notującego i jego spontaniczne emocje, a także zakłócenia materiału i okoliczności czasu tworzenia. Korzystając z możliwości techniki graficznej, artysta prezentuje ślad gestu w różnych kontekstach i układach. Inspiruje się kaligrafią i muzyką. Kontrastuje spontaniczny ruch ludzkiej ręki z mechaniczną, idealnie prostą linią. Eksperymentując z formatem, skalą, multiplikacją i kolorem, dba o unikatową jakość utrwalonego w graficznej formie gestu, który jest przecież tym niepowtarzalnym, autorskim podpisem.

Piotr Tołoczko, Credo

64 |

| czerwiec 2016

Piotr Tołoczko, Zamach, 2010

Piotr Tołoczko, Kręciołek, 2014

Rabih Mroué Tu Wersalu nie będzie! premiera 18.06 16