BIK 9/2016

Felietony: Walczak, Andrzejewski, Pruss, Siwiec

Piotr Biskupski wspomina DRUMS FUSION Natalia Nazaruk spaceruje po Jachcicach

Festiwal Prapremier 2016

wrzesień 2016

Centrum Kultury Fantastycznej – odsłona 8: Marta Sobiecka i Mirosław Gołuński

V Festiwal Książki Obrazkowej dla Dzieci LiterObrazki

nr 9 (475) ROK XLII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny

na początek Radość z początku nowego sezonu artystycznego (czy zauważyli Państwo, że każdy z elementów tej frazy ma zupełnie pozytywną konotację; o ile oczywiście sezon nie ma dla nas jednoznacznej łączliwości z Rimbaudem, a raczej z „sezonem na truskawki” albo „sezonem wakacyjnym”) miesza się ze smutkiem czasów. A nawet: kłóci się z nim, stoi w jawnej sprzeczności. Czasy są smutne, bo rozedrgane. Piszę „rozedrgane”, ale chcę powiedzieć w istocie: pozbawione sensu, niedookreślone, niemożliwe do zrozumienia. Centrum tego smutku – a zdaje się, że taka jest nasza pozycja – nie stanowi dobrego punktu obserwacyjnego. Ta pozorna sprzeczność między radością (nowego otwarcia) i smutku (starych mar historii) nie ma rozwiązania. Te porządki kłócą się. I pozostaje mieć tylko nadzieję, że ten nowy sezon artystyczny przyniesie zarówno ukojenie (tak zawsze zaklinałem, witając nowe sezony: radujmy się; w tym roku może byłoby to nie na miejscu?), jak i możliwość zrozumienia. Nadal bowiem wyznaję utopijną wiarę, że tylko kultura daje możliwość osiągnięcia lepszego punktu obserwacyjnego, lepszego widoku na smutek czasów.

Czego i Państwu na ten nowy sezon życzę!

R edak to r N ac zeln y

B I K w i n te r n e c i e :

www.bik.bydgoszcz.pl www.issuu.com/bik_ www.facebook.com/bik.bydgoszcz

Prenumerata jest realizowana przez RUCH S.A.: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata. ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803 (w dni robocze w godz. 7.00-17.00, koszt połączenia według taryfy operatora).

spis treści

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy

Na początek, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 odnotowano, Emilia Walczak, (kig). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Europa. Nowe początki. Zapowiedź tegorocznej edycji Festiwalu Prapremier na trzy głosy, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Festiwal Prapremier 2016: dramaturgie kryzysu, Monika Grabarek. . . . . . . . . . . 6 Przed półką z fantastyką, Mirosław Gołuński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Autochton (fragmenty), Marta Sobiecka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Wszyscy w sferze medalowej!, Piotr Biskupski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Nad rzeczką opodal krzaczka…, Natalia Nazaruk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Sabina i Carl, Bartłomiej Siwiec, Zugzwang (41) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Bakcyl dżumy nigdy nie umiera, Emilia Walczak, Literacki flâneur (2). . . . . . . . . 17 Z dalekiej podróży, Szymon Andrzejewski, przez rude okulary (21). . . . . . . . . . . 18 Bydgoski insynuator kulturalny (146), Zdzisław Pruss. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy dyrektorka: Marzena Matowska 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl redaktor wydania: Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Adam Gajewski, Monika Grabarek korekta: Emilia Walczak skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel redakcja: tel. 523 255 553 bik@mck-bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12 druk i oprawa: Polraster BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

BIK 9/2016 (475) Rok XLII, nakład 2000 egz.

Wydarzenia Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Klub ARKA BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Artyści w Bohemie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Galeria Miejska bwa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Galeria Brda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Galeria Kantorek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Fundacja Arka Bydgoszcz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Narodowe czytanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Muzeum Fotografii w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 TehoFest. Święto Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Stowarzyszenie Artystyczne MÓZG: 12. MÓZG FESTIVAL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Stowarzyszenie Koloroffon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Kamienica 12. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Muzeum Wodociągów, Galeria Wieży Ciśnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Bydgoska Poradnia Sztuki w Kamienicy 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Miejskie Centrum Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Kino Orzeł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

dystrybucja: częściowo bezpłatny Na okładce: Festiwal Prapremier 2016: spektakl Europeana, Divadlo Na zábradlí (Czechy).

Fot. Kiva Foto (www.kiva.cz)

2 |

| wrzesień 2016

odnotowano Pożegnanie: Damian Borowicz 8 sierpnia w wypadku na Orlej Perci w Tatrach zginął tragicznie prodziekan Wydziału Wokalno-Aktorskiego bydgoskiej Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego Damian Borowicz.

Doktor Borowicz wykładał na AM od 2005 roku. Był założycielem, kierownikiem artystycznym i dyrygentem Zespołu Muzyki Dawnej „Illo Tempore”. Powołał do życia Bydgoską Orkiestrę Kameralną. W ubiegłym roku otrzymał stypendia artystyczne MKiDN oraz prezydenta miasta Bydgoszczy. Był też organistą w kościele garnizonowym oraz dyrygentem regularnie współpracującym z Filharmonią Pomorską. Został pochowany na Cmentarzu Nowofarnym przy ulicy Artyleryjskiej w Bydgoszczy.

Sukcesy Oera na B.O.K-u Podczas wakacji znany z bydgoskiego składu B.O.K beatmaker i producent Oer Beatz zgarnął trzy ważne w hiphopowym światku, międzynarodowe nagrody. Na wielki sukces Oera złożyły się: wygrana w Perfect Beat Challenge na festiwalu Outbreak Europe na Słowacji, wygrana w Beatbox Battle & Beat Battle Scabb Turek 2016 oraz pierwsze miejsce w holenderskim The Notorious IBE – Perfect Beat Challenge 2016. W tej ostatniej kompetycji startowali beatmakerzy z całego świata, m. in. ze Stanów Zjednoczonych, Belgii, Rosji, Wielkiej Brytanii i Holandii. Tym lepiej smakować musi ta wygrana, tym bardziej jesteśmy z niej dumni! Gratulacje.

Nielegalni chłopcy w Berlinie Dzięki głosom fanów, oddanym w facebookowym głosowaniu, bydgoski zespół Illegal Boys, jako jedyna kapela z Polski, już 2 września wystąpi na berlińskim Kreuzbergu w ramach pierwszej edycji streetartowego festiwalu SPÄTIVAL. Projekt IB zrodził się w 2012 roku w jednym z berlińskich wagonów metra. Założycielami grupy są wokaliści grupy Dubska – Dymitr Czabański i Marcin Muszyński. Skład dopełniają: Maciej Pietraho, Witek Niedziejko, Marcin Grzybowski i Kuba Bryzgalski.

W ich repertuarze znajdują się przeróbki światowych przebojów – od reggae, poprzez folk, rocka, aż po swing. Wszystko grane jest akustycznie, z uliczną werwą i zacięciem. Życzymy grupie dalszych międzynarodowych sukcesów!

Emilia Walczak, emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl

Biennale Nieużytków Wydarzenie ma intrygującą i prowokującą nazwę. Czy coś jeszcze? Teoretycznie ma – w każdym pewnie mieście naszego kraju – duże pole zainteresowania. Albo – inaczej mówiąc: duże pole do popisu. Bo nieużytek (albo to, co można za taki nieużytek uważać) jest naturalnym stanem rozwijającego się miasta, tego żywego organizmu, w którym aktywność (każda aktywność: społeczna, kulturalna, ekonomiczna) nigdy nie rozkłada się równomiernie. Jakiś czas przed biennale pojawiły się w mieście – kto był czujny, ten dostrzegł – kartki z Manifestem oswajających miejskie nieużytki, gdzie było można przeczytać: „Idziemy, patrzymy, nie zgadzamy się, tęsknimy, / Nie ma dla nas w mieście miejsc nieciekawych, / Im bardziej zapomniane, nieużywane, / Tym z większym potencjałem”. (mt) wrzesień 2016 |

| 3

teatr Michał Tabaczyński

Europa. Nowe początki

Zapowiedź tegorocznej edycji Festiwalu Prapremier na trzy głosy PAWEŁ WODZIŃSKI: Formuła festiwalu jest rozwinięciem ubiegłorocznej. Podobnie jak w zeszłym roku program składa się ze spektakli polskich i zagranicznych; w tym roku to równe liczby: sześć spektakli polskich i sześć zagranicznych. Siedem koncertów. Debata i wykład – w zasadzie: dokończenie cyklu wykładów Obrazy uchodźcze rozpoczętego podczas ubiegłorocznego festiwalu.

Z PROGRAMU FESTIWALU: Tegoroczna edycja Festiwalu Prapremier poświęcona jest Europie…

BARTEK FRĄCKOWIAK: W zeszłym roku mówiliśmy o dramaturgiach konfliktów i wojen, a w tym roku koncentrujemy się na dramaturgiach kryzysu.

Rozważając kryzys ekonomiczny, którego skutkiem są narastające lokalne nierówności w wielu krajach i regionach Europy, nie można pominąć kwestii greckiej. Wszyscy byliśmy świadkami interesującego dramatu, który rozegrał się pomiędzy rządem Grecji a tak zwaną „trojką”, czyli Europejskim Bankiem Centralnym, Międzynarodowym Funduszem Walutowym i Komisją Europejską.

Niestety, wynegocjowane warunki, zamiast pomóc Grecji, niemal całkowicie zdusiły grecką gospodarkę, czego skutkiem jest obecna sytuacja: krajobraz społeczny, ale też materialny dzisiejszej Grecji, jest po prostu wstrząsający.

Ten kryzys greckiej ekonomii powiązał się z kolejnym kryzysem: uchodźczym, a właściwie – z kryzysem polityki migracyjnej Unii Europejskiej. Od miesięcy trwa napływ uchodźców z Syrii, Afganistanu i Iraku. Główny szlak ich wędrówki wiedzie właśnie przez Grecję. Odpowiedzią na to było wznoszenie murów w Macedonii czy Serbii, powrót do idei granic, przywrócenie kontroli granicznych – także wewnątrz strefy Schengen. A także wybuch rozmaitych form islamofobii, powrót do idei nacjonalistycznych.

Z PROGRAMU FESTIWALU: Tegoroczna edycja Festiwalu Prapremier poświęcona jest Europie i teatralnym próbom przedstawienia zarówno trapiących ją kryzysów, jak też alternatywnych dróg jej rozwoju, propozycjom innych od aktualnych projektów politycznych, ekonomicznych, społecznych, ekologicznych, kulturowych czy egzystencjalnych.

4 |

| wrzesień 2016

BARTEK FRĄCKOWIAK: Ponurym paradoksem tej sytuacji jest fakt, że milion trzysta tysięcy aplikacji o status uchodźcy, które zostały złożone przez uchodźców w Europie, ma się nijak do liczby uchodźców, którzy znaleźli się w tym czasie na terytorium Turcji i krajów Bliskiego Wschodu.

Na skutek migracji populacja Turcji zwiększyła się o 4 procent, populacja Libanu – aż o 25 procent. Gdyby Europa przyznała status uchodźcy wszystkim, którzy się o to zwrócili, jej populacja zwiększyłaby się o 0,2 procenta. Widać po tym, jak kryzys czy też ogłaszanie sytuacji kryzysowej jest narzędziem politycznym.

PAWEŁ WODZIŃSKI: Koncentrujemy się na prezentacji nowych projektów dramaturgicznych, tak jak to było w ubiegłym roku, ale w tym roku szczególną uwagę poświęcamy tematowi przewodniemu, którym jest kryzys. Spektakle, które będą prezentowane, w zasadzie dotyczą kryzysu europejskiego, różnych jego wymiarów: politycznego, ekonomicznego, społecznego.

BARTEK FRĄCKOWIAK: Rozważając kryzys ekonomiczny, którego skutkiem są narastające lokalne nierówności w wielu krajach i regionach Europy, nie można pominąć kwestii greckiej. Wszyscy byliśmy świadkami interesującego dramatu, który rozegrał się pomiędzy rządem Grecji a tak zwaną „trojką”, czyli Europejskim bankiem Centralnym, Międzynarodowym Funduszem Walutowym i Komisją Europejską. Niestety, wynegocjowane warunki zamiast pomóc Grecji niemal całkowicie zdusiły Grecką gospodarkę, czego skutkiem jest obecna sytuacja: krajobraz społeczny, ale też materialny dzisiejszej Grecji jest po prostu wstrząsający.

Ten kryzys greckiej ekonomii powiązał się z kolejnym kryzysem: uchodźczym, a właściwie – z kryzysem polityki migracyjnej Unii Europejskiej. Od miesięcy trwa napływ uchodźców z Syrii, Afganistanu i Iraku. Główny szlak ich wędrówki wiedzie właśnie przez Grecję. Odpowiedzią na to było wznoszenie murów w Macedonii czy Serbii, powrót do idei granic, przywrócenie kontroli granicznych –

teatr także wewnątrz strefy Schengen. A także wybuch rozmaitych form islamofobii, powrót do idei nacjonalistycznych.

Ponurym paradoksem tej sytuacji jest fakt, że milion trzysta tysięcy aplikacji o status uchodźcy, które zostały złożone przez uchodźców w Europie, ma się nijak do liczby uchodźców, którzy znaleźli się w tym czasie na terytorium Turcji i krajów Bliskiego Wschodu. Na skutek migracji populacja Turcji zwiększyła się o 4 procent, populacja Libanu – aż o 25 procent. Gdyby Europa przyznała status uchodźcy wszystkim, którzy się o to zwrócili, jej populacja zwiększyłaby się o 0,2 procenta. Widać po tym, jak kryzys czy tez ogłaszanie sytuacji kryzysowej jest narzędziem politycznym.

BARTEK FRĄCKOWIAK: Samo słowo „kryzys”, które tyle razy już użyliśmy, jest też pojęciem ideologicznym.

PAWEŁ WODZIŃSKI: Poświęcamy całą edycję festiwalu temu tematowi ze względu na jego doniosłość, ale też – powiedziałbym – dramatyczny charakter tego kryzysu. Przy czym nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę – szczególnie w Polsce – jak głęboki i jak rozległy to może być kryzys, jak wiele ogarnia swoim zasięgiem obszarów i dziedzin życia. Zaryzykowałbym twierdzenie, że jesteśmy w punkcie zwrotnym. Zapewne jest to punkt, od którego należałoby zacząć myślenie o bardzo ważnych korektach i zmianach systemowych – nie tylko w Europie, ale również na świecie.

BARTEK FRĄCKOWIAK: Kolejnym kryzysem, o którym trzeba wspomnieć, jest kryzys polityki europejskiej, kryzys demokracji. Wielu obywateli krajów europejskich ma poczucie frustracji wynikające z braku wpływu na sytuację polityczną Europy. Można powiedzieć, że znajdujemy się w takiej sytuacji, że albo zmienimy Europę i znajdziemy dla niej inny, alternatywny wobec dotychczas funkcjonującego, projekt, albo Europa przestanie istnieć jako pewna idea.

W europejskim teatrze w ostatnich latach doszło do jakiegoś ogromnego zwrotu politycznego. Twórcy chcą się tymi tematami zajmować, mają do nich określony stosunek, odnoszą się do nich, analizują je, wsłuchują się w różne objawy kryzysu, zastanawiają się, jak je reprezentować, jak je dokumentować, jakie formy materialne ten kryzys wytwarza, jak wpływa on na relacje międzyludzkie, jak wpływa na ludzkie ciała.

Z PROGRAMU FESTIWALU: Komponujemy tegoroczny program ze spektakli, które w różnych formach i gatunkach próbują dokonać reprezentacji kryzysu, poddać go diagnozie i analizie, wywołać i zbadać jego zmysłowy charakter, zastanawiając się nad kondycją kryzysową i doświadczeniem kryzysu, jego

materialnymi przejawami, jego estetyką, jak też jego dokumentacją.

BARTEK FRĄCKOWIAK: Samo słowo „kryzys”, które tyle razy już użyliśmy, jest też pojęciem ideologicznym.

PAWEŁ WODZIŃSKI: Poświęcamy całą edycję festiwalu temu tematowi ze względu na jego doniosłość, ale też – powiedziałbym – dramatyczny charakter tego kryzysu.

Z PROGRAMU FESTIWALU: Spektakle prezentowane podczas festiwalu wpisują się w dostrzegalny w ostatnim czasie zwrot wielu europejskich twórców sztuk performatywnych w stronę „estetyki oporu”, która może mieć konsekwencje w „realnej” polityce. Mimo że twórcy ci są świadomi uwarunkowań ideologicznych własnej pozycji, nie paraliżuje ich to przed formułowaniem pozytywnych komunikatów politycznych, działaniem w polu politycznym i estetycznym zarazem.

BARTEK FRĄCKOWIAK: Ale mówiąc o kryzysie Europy, trzeba też wspomnieć o drugim biegunie idei – o utopii, o nowych projektach tworzących alternatywę do obecnego stanu w wielu wymiarach: społecznym, ekonomicznym, kulturowym. Te spektakle, które w tym roku zapraszamy, z jednej strony mapują kryzys, tworzą zmysłową kartografię kryzysu, a z drugiej – jest w nich bardzo mocno wyczuwalna tęsknota za nowym otwarciem. Część z nich wywołuje tylko tę tęsknotę, tę potrzebę, nie podejmując wyzwania stworzenia jakiegoś pozytywnego projektu, a w części widać zarysy innych, nowych możliwości. To rozpięcie pomiędzy kryzysem a utopią będzie podczas tegorocznego festiwalu szczególnie widoczne.

W tych spektaklach widać też nowe strategie polityczne. To już nie jest taka miękka polityczność, z którą mieliśmy do czynienia jeszcze kilka lat temu, gdzie na scenie dekonstruowano rozmaite mitologie, przepracowywano tematy historyczne, czy grało się z tematyką tożsamościową. Dzisiejszy teatr uprawia politykę dużo twardszą, koncentrując się bardziej na tematyce ekonomicznej niż na kwestiach kulturowych, podejmując krytykę demokracji i kapitalizmu, a w mniejszym stopniu zajmując się kwestiami tożsamościowymi.

PAWEŁ WODZIŃSKI: Szczególnym elementem programu jest – jak moglibyśmy to nieformalnie nazwać – „blok grecki”. Czyli prezentacja trzech spektakli trzech grup teatralnych z Grecji.

BARTEK FRĄCKOWIAK: W zeszłym roku mówiliśmy o dramaturgiach konfliktów i wojen, a w tym roku koncentrujemy się na dramaturgiach kryzysu.

Z PROGRAMU FESTIWALU: Tegoroczna edycja Festiwalu Prapremier poświęcona jest Europie… wrzesień 2016 |

| 5

teatr Monika Grabarek

Festiwal Prapremier 2016: dramaturgie kryzysu Tegoroczna edycja festiwalu zastaje Europę w bardzo trudnym i ważnym momencie. A wszystko zaczęło się w 2007 roku – od ogólnoświatowej zapaści finansowej… Stary Kontynent trawiony jest dziś przez konflikty i kryzysy, z których każdy kolejny jest konsekwencją poprzednich. Dziś nic już nie wydaje się oczywiste, a zagrożenia i lęki zwykłych ludzi są pożywką dla cynicznych polityków. Festiwal Prapremier będzie odmieniał kryzys przez wszystkie możliwe przypadki. Kryzys demokracji,

Holzwege, TR Warszawa, fot. Anna Tomczyńska

Wszystko o mojej matce, fot. Klaudyna Schubert

6 |

| wrzesień 2016

finansowy, społeczny, polityczny, kulturowy, klimatyczny, uchodźczy… Program festiwalu to teatralne próby przedstawienia tych problemów, ale też próby poszukiwania ich alternatywnych rozwiązań. Stare metody się wyczerpały bądź nie sprawdziły i trzeba poszukać nowych.

W tym roku w ciągu ośmiu dni zobaczymy dwanaście spektakli. Zaproszone przedstawienia są ze sobą w dialogu, pokazują, jak na różne sposoby można mó-

Pornografia późnej polskości

Balet koparyczny, fot. Zbigniew Żupa

teatr wić o tym samym temacie. Większość z nich jest świadoma politycznie i zmierzając w stronę estetyki oporu, wierzy w swój głos, który może mieć konsekwencje w realnej polityce. Twórcy europejskiego teatru wobec dzisiejszej sytuacji sięgają do twardej polityki. Ale kryzys ma także swoje pozytywne strony. Nie ma rozwoju bez kryzysu. Po każdej napiętej sytuacji następuje przesilenie. Ono może być ozdrowieńcze, zależy tylko, jakie rozwiązania zostaną wykorzystane. Tych nowych dróg możemy szukać w spektaklach, które zobaczymy w tym roku. Jedne z nich będą w odbiorcach generowały potrzebę zmiany, działania, a inne postarają się pokazać, jak to zrobić.

FPP kontynuuje ideę teatru spraw zagranicznych.

W tym roku jest ona w istotnej części poświęcona Grecji. Twórcy z Grecji – miejsca, w którym ogniskują się wszystkie problemy współczesnej Europy – pokażą

nam trzy spektakle. Pośród zagranicznych przedstawień zobaczymy też sześć pozycji z Polski. To będzie ciekawa konfrontacja, jak na tle dynamicznych i niepokojących wydarzeń w Europie, ale i w naszym kraju, wybrzmią.

FPP to zawsze czas twórczego fermentu, ciekawych spotkań, debat, wymiany myśli. Festiwal nie tylko stawia pytania, ale również szuka odpowiedzi, a przynajmniej próbuje pokazać kierunek, w którym powinniśmy patrzeć.

Te rozmowy w tym roku mogą się okazać ważniejsze niż kiedykolwiek… Dziś już nic nie jest na pewno, świat bardzo przyspieszył, wydaje się, że zapomniał o przeszłości, ulicami naszych miast znów z dumą maszerują brunatne koszule… Terroryzm, Wielka Brytania, która zadecydowała o wyjściu z UE, wybory prezydenckie w USA… Coraz wyraźniejsze głosy o wojnie, która może już za chwilę wybuchnąć, a może już trwa? W jakim miejscu będziemy za rok? Jakie pytania zada wtedy Festiwal Prapremier?

Bloods, fot. Vasilis Makris

Naše nasilje i vaše nasilje, fot. Wiener Festwochen © Alexi Pelekanos

wrzesień 2016 |

| 7

centrum kultur y fantas t yc znej Mirosław Gołuński

Przed półką z fantastyką Pewnego dnia zajrzałem do księgarni. Tak, robię to często, ale nie tym chcę się dzisiaj podzielić. Stanąłem przed półką z fantastyką, dumając nad zakupem prezentów dla moich bliskich, z okazji i bez okazji. I wtedy podszedł do mnie znajomy. Nie bardzo bliski, ale znający mnie dostatecznie, by wiedzieć, że nie stoję przed tą akurat półką przypadkowo. Zagaił rozmowę dość niekonwencjonalnie: – Jak można tu znaleźć coś ciekawego?

Ileż razy usłyszałem już w życiu takie pytanie, czasami zadane szczerze, czasami bardzo ironicznie. Tym razem potraktowałem je prawie serio: – Gdy stajesz przed półką z kryminałami, znajdziesz Ludluma i Krajewskiego, ale Dostojewskiego tam nie będzie. Gdy staniesz przed półką z romansami, znajdziesz Żonę szejka i Między ustami a brzegiem pucharu, ale Anny Kareniny tam nie będzie. Gdy staniesz przed półką z fantastyką, znajdziesz na niej sensację (o, widzisz, tu cała seria Akt Dresdena, znajdziesz romans (tutaj całe stadko dzieł Casandry Case), ale znajdziesz również literaturę wybitną – tu masz pięćdziesiąt tomów serii Uczta Wyobraźni, a tutaj dziesięć Artefaktów, a tuż obok China Miéville, Neil Gaiman, Neal Stephenson, że o Stanisławie Lemie, Jacku Dukaju czy Wiktorze Żwikiewiczu już nawet nie wspomnę.

– No dobrze, ale skąd mam wiedzieć, że to jest dobra literatura? Okładki krzyczą do mnie kolorowymi obrazkami. Czasem pytam o coś syna, ale on to wiesz, tylko Metro dwa tysiące coś tam albo apokalipsy zombie. Jakoś mi to nie brzmi…

– To prawda, że uniwersum Metro 2033 właśnie ma swoje pięć minut sławy. Zombie również stały się popularne od jakiegoś czasu. Ale nawet w takich książkach, jeśli bliżej im się przyjrzysz, zobaczysz odbicie naszego świata.

Bo rozumiem, że chodzi ci o „nierealność” czy niemimetyczność – jak mówią filolodzy. Ale spójrzmy na zombie: w powieści Niemartwi Mikołaja Marceli bohater zauważa, że „zombie” symbolizują ofiary konsumpcjonizmu. Gdybyś zajrzał do tych powieści, zaskoczyłoby cię, jak często akcja książek (ale i filmów) o zombie toczy się w hipermarketach, korporacjach, etc. Myślę, że poza czynnikami typowo popkulturowymi, zombie oddają pustkę świata, 8 |

| wrzesień 2016

w którym żyjemy (nie chcę używać górnolotnych słów, jak „metafizyka”), ale na pewno to jest pustka psychiczna i społeczna (w sensie rozkładu relacji międzyludzkich).

– Zaskoczyłeś mnie… Ale czy czytelnicy to rozumieją?

– Pewnie nie wszyscy, a na pewno nie młodzi, ale przecież dorośli są po to, by tłumaczyć świat. Jeśli byłeś na początku kwietnia w Poznaniu, pewnie zwróciłeś uwagę na młodych ludzi, poprzebieranych w najbardziej nieprawdopodobne stroje. Było wśród nich sporo na pozór elegancko ubranych dziewcząt i chłopców w stylowych, XIX-wiecznych strojach, w których jednak coś nie pasowało – a to dziewczyna miała krynolinę i lotniczą czapkę, a to chłopak pod surdutem nosił krótkie spodenki. Stroje te nawiązywały do steampunku, ciekawego (choć przez niektórych miłośników fantastyki wykpiwanego) nurtu literatury fantastycznej, którego punktem wyjścia jest alternatywna wersja XIX-wiecznego świata (założywszy, że nie wynaleziono silników spalinowych, cywilizacja musiała poradzić sobie inaczej).

Można powiedzieć: moda. Ale jeśli poczytasz książki Iana Macleoda: Wieki światła i Dom burz, Neala Stephensona Diamentowy wiek, czy Jacka Dukaja Lód – okaże się, że za pomocą tej nieco dziwnej, neowiktoriańskiej formuły można stawiać bardzo ciekawe hipotezy, mówiące wiele o naszym świecie, tyle że oglądanym z innego punktu widzenia.

– Co by było, gdyby…?

– Też. Choć historie alternatywne to osobna kategoria w świecie fantastyki, obecnie bardzo popularna – sam rozumiesz, postmodernizm i te sprawy…

– A mógłbyś jakoś prościej?

– Najprościej: co by było, gdyby w ziemię uderzył meteoryt i kompletnie zmienił klimat w naszej części świata?

I gdyby wydarzyłoby się to przed wybuchem pierwszej wojny światowej (a to punkt wyjścia wspomnianego Lodu Dukaja). Albo takie: jeśli istnieje wiele światów równoległych (teoria jak najbardziej naukowa), to mogłoby się zdarzyć, że w innym świecie nie było Osamy bin Ladena, ale ktoś, kto się tam przeniósł, mógłby zrobić majątek, pisząc o nim powieści – tak się dzieje w Osamie Lavie Tidhar.

– To zaczyna być interesujące…

centrum kultur y fantas t yc znej – Bo jest. I to bardzo. A weźmy pod uwagę choćby odwieczny spór o granice fantastyki, i tego, kto jest, a kto nie jest pisarzem fantastą. Wyobraź sobie, że o podróży na Księżyc pisał już w starożytności Lukian z Samosat. A czy Dante tworzył fantastykę? To problem zbyt obszerny, żeby teraz się w nim zagłębiać, ale dla odmiany pisarze współcześni lubią przekraczać granice gatunków. Na przykład Dan Simmons. Z jednej strony Ilion – reinterpretacja wojny trojańskiej w konwencji science fiction, z drugiej Ostrze Darwina – świetny kryminał, odwołujący się zresztą bardzo mocno do praw fizyki.

– A co byś polecił mi na początek – tak konkretnie?

– Jeśli chcesz poczytać o naszym świecie, ale przez pryzmat fantastyki, polecam Miéville’a. W Dworcu Perdido znajdziesz jeden z piękniejszych opisów międzyrasowej miłości. Jeśli chcesz zastanowić się, dokąd zmierza ludzkość, Ian MacDonald w ostatnio wydanej Lunie: Nowiu opowiada o konsekwencjach podboju Księżyca. A jeżeli lubisz dobry angielski humor, poczytaj sir Terry’ego Pratchetta.

– Trudny wybór…

Chciałbym napisać, parafrazując wielkiego Erwina Panofsky’ego, że nim odszedł, uchylił kapelusza. Ale ponieważ nie był neowiktorianinem, nie miał kapelusza, więc po prostu uścisnęliśmy sobie dłonie.

Ce nt rum Kult u r y Fa nt a st yczne j p re ze nt u je :

Autochton Chcesz mnie zobaczyć. Uruchamiasz wirtualną mapę.

Wybierasz miejsce, w którym ostatnio się widzieliśmy.

Horsefish. Rozglądasz się po wnętrzu. […] Nie dostrzegasz mnie wśród manewrujących pomiędzy fotelami dziewczyn. Wracasz do miejskiej mapy. Szukasz dalej.

Morning Ms Candis, Kitty Kat, Chocolate lovely – przeglądasz wnętrza kolejnych lokali. Ten ostatni, po namyśle, pomijasz. Wreszcie poddajesz się. Wprowadzasz mój numer identyfikacyjny. Lokalizator wskazuje miejsce.

Protokultura. Nigdy tam nie byłeś. Oznaczasz obiekt na mapie i dajesz się prowadzić. Wokół zapada cisza. Żadnych ofert, żadnych obietnic. Nakładka wyłącza większość neonów, reklamy milczą. Rozpraszają tylko giganty, które nie dają się wyłączyć byle aplikacją. Na ścianach co jakiś czas wyświetlają się tagi. Protokultura.

Idziesz ulegle za drogowskazami. Jest tak cicho, tak nieswojo. Zbliżasz się do hologramu dziewczyny posyłającej ci całusa. Jesteś na miejscu.

Ciemny długi korytarz przecinają kotary, na których tańczą wizualizacje. Na początku tej drogi muzyka jest ledwie zarysem rytmu. W miarę przedzierania się przez

Marta Sobiecka

[fragmenty]

kolejne zasłony zostawiasz w sonicznej szatni kolejne warstwy odgłosów ulicy. Zanurzasz się coraz głębiej w elektroniczne, dźwiękowe wyuzdanie. Ostatnia kotara. Zalewa cię wodospad ruchu i dźwięku. Otoczony sylwetkami widzianymi we fleszach stroboskopów, obserwujesz zbudowaną ze świateł scenografię. Błysk!

Dłoń. Błysk! Twarz. Błysk! Biust. I muzyka. Subtelna i cicha jak ryk odrzutowca. Odczuwalna w wibracjach ciała. Widzialna w falowaniu tłumu. Przetaczająca się przez nagle spocone ciała kolejnymi falami, bez początku, bez końca. Fala za falą. Zmiana tempa. Błysk! Szyja.

Błysk! Twarz. Błysk! Plecy. Błysk! Uśmiech. Błysk! Sylwetka. Nagle cisza. Tęsknota. Ruch zwalnia... Trzy. Dwa. Jeden. Błysk! Tempo! Błysk! Emocja. Błysk! Ruch. Błysk!

Trans… Fala za falą. Autohipnotyczny ruch. Ukojenie.

Wynurzam się wprost z tłumu. […] Witam cię uśmiechem. Autentycznym, nieprzeznaczonym dla klientów.

Mówią ci o tym moje oczy.

– Dobrze cię widzieć!

– Co cię podkusiło, żeby tu dziś pracować!? – wykrzykujesz mi do ucha. wrzesień 2016 |

| 9

centrum kultur y fantas t yc znej – Odrobina hałasu nie zaszkodzi! – Uśmiecham się do ciebie smutno. […] Uzbrojona w dźwięki i stroboskop, jestem szczelnie zamknięta na bodźce zewnętrzne.

– Będę czekał na ciebie w domu.

– Spokojnego wieczoru!

Tłum porywa mnie niczym fala wzburzonej wody.

Obserwujesz ludzi stojących przy barze. […] Fluorescencyjne tatuaże wiją się na odsłoniętych ciałach jak węże. Zmieniają kształty i kolory. […] Dopijasz drinka.

Wychodzisz.

Winda porywa cię na kilkuminutową przejażdżkę. Zatrzymuje się, gdy jesteś wysoko ponad miastem. Wychodzisz ze szklanego pudełka prosto w trzewia szklanego labiryntu. Identyfikator, potwierdzenie danych i jesteś w domu. Uwalniasz ciało od elektroniki i przenosisz uwagę na nośniki zewnętrzne. […]

Wahasz się. Kilka dni temu przekroczyłeś miejskie barykady i przedostałeś się przez mur. Choć wirtualne, było to niezwykłe doznanie. Opuściłeś Eden, by stąpać po piasku nieskażonym ludzką stopą. O mały włos, a Smart Bordes by cię nakryło. […] Za kilka godzin pojawi się słońce, chcesz być przy tym obecny. Chcesz patrzeć, jak wdziera się zza muru do wnętrza Edenu.

Mur. Konstrukcja pochyla się nad miastem niczym zatroskany starzec nad dziećmi. Przeszywa cię dreszcz.

Autochton. Przypominasz sobie o spotkaniu. Wkładasz rękę do kieszeni. Czy twoje wyjście poza Eden ma jakiś związek z obecnością starego w twoim życiu? Wracasz do wnętrza. Zamykasz się i ustawiasz funkcję maskującą dla ścian. Jedynym źródłem światła jest teraz ekran ścienny.

Wyciągasz z kieszeni urządzenie. To lokalizator. Przynajmniej tak wygląda. Obracasz urządzenie w dłoni. Co on powiedział?

– Escape? – wypowiadasz szeptem.

Zapala się małe niebieskie światełko. Przed tobą wyświetla się projekcja. […]

Siadasz na podłodze, pochłonięty obrazem. Boisz się zatrzymać wizję, nie będąc pewnym, czy będzie ci dane wyświetlić ją ponownie. Pierwszy raz od dawna nie ufasz nieomylności technologii. W obliczu tego, co oglądasz, wszystko wydaje się niedoskonałe.

Karawana zatrzymuje się. Mężczyźni wykopują studnię.

Gdy woda wypływa spod ziemi, poją zwierzęta. Kobiety roz10 |

| wrzesień 2016

bijają obóz, rozkładają namioty i posłania z baranich skór, śpiewając przy tym. Mężczyźni zaganiają zwierzęta do zagród zbudowanych z głazów…

Gdy wracam do domu, zastaję cię pochylonego nad wizją. Oglądasz ją w kółko. Siadam obok i chłonę obraz razem z tobą.

– Widzisz tę harmonię? – pytasz. Masz w oczach łzy.

– Czy wiesz, co to oznacza? – Patrzysz na mnie błędnym wzrokiem. – Za murem istnieje życie! Tylko spójrz!

Milczę. Obserwuję twoje pogłębiające się szaleństwo. Wychodzę do kuchni. Na blacie leżą w nieładzie książki. Przyniosłam ci je z Archiwum, gdzie pracowałam. Zmieniłam pracę, bo zbyt często przychodziłeś. Zakochałeś się w książkach. Nie we mnie. Miałeś nadzieję, że przyniosę ci ich więcej. Książki, słowa, opowieści. Nie zawiodłam cię. Ale ty zawiodłeś się na świecie, w którym przyszło ci żyć.

Marta Sobiecka (1990) – bydgoszczanka, absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego.

Debiutowała na łamach czasopisma „Nowa Fantastyka” (1/2014) opowiadaniem O-bon matsuri.

W „NF” publikuje również publicystykę, a od niedawna współpracuje też z „Nieznanym Światem”. Recenzentka książek dla portalu Efantastyka.pl. Wraz z redakcją Polskagroza.pl organizuje konkurs na antologię grozy Jakie czasy, taki diabeł. Obecnie próbuje swoich sił jako grafik.

drums fusion

Wszyscy w sferze medalowej!

Dziesiąta edycja Festiwalu Sztuki Perkusyjnej DRUMS FUSION już za nami. Okrągła rocznica przedsięwzięcia nasuwała przypuszczenie, że będzie to wydarzenie wyjątkowe.

Tak też się stało.

Jak to drzewiej bywało…

Zacznijmy od tego, co było przed laty. Festiwal – wtedy jeszcze pod nazwą Drums Fuzje – zawsze stanowił pewnego typu arenę do popisów – czy raczej prezentacji – bydgoskich perkusistów. Imprezie od zawsze patronowało miasto, reprezentowane przez miejskie instytucje kulturalne po jednej stronie, po drugiej stronie – energią kipiące po dziś dzień środowisko bydgoskich perkusistów.

Do pewnego momentu formuła sprawdzała się, ale olbrzymie zainteresowanie słuchaczy i kolejne projekty artystyczne wykraczające poza granice naszego kraju sprawiały, że charakter festiwalu jawił się coraz bardziej w życiu kulturalnym miasta jako impreza o randze międzynarodowej. Bynajmniej nie tylko z powodów rosnących ambicji i apetytu organizatorów na więcej i lepiej.

Stawało się to konsekwencją umiędzynarodowienia aktywności artystycznej bydgoskiego środowiska perkusyjnego. Rdzeniem wszelkich działań, projektów i zamierzeń byli, są i pozostaną perkusiści z Bydgoszczy. Przy tym rozmachu i rosnącym znaczeniu festiwalu nie mogło obyć się bez formalnego wsparcia i tytanicznej pracy instytucji miejskiej, jaką jest Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. Wszystkim pracownikom tegoż należą się słowa uznania i podziękowania za zaangażowanie, inicjatywę, wyrozumiałość i wspaniałą atmosferę, jaką potrafili stworzyć w ramach ogromu obowiązków na nich ciążących. Swoiste trio artystyczno-organizacyjne: Marzena Matowska – dyrektor MCK, Marek Maciejewski – dyrektor naczelny festiwalu, i piszący te słowa Piotr Biskupski – dyrektor artystyczny DRUMS FUSION, postawiło wysoko poprzeczkę tegorocznemu festiwalowi.

Piotr Biskupski

Współczesność

Wielowątkowość działań stanowi oczywisty dowód ewolucji imprezy, która nie pozostaje już tylko miejscem prezentacji artystycznych w ramach koncertów. Przywrócono po latach do aktywności Międzynarodowe Forum Perkusyjne, które pod skrzydłami DRUMS FUSION ma szansę zaprezentowania pierwszoplanowych postaci światowej edukacji perkusyjnej. W tym roku (obok Johna H. Becka – profesora Eastman School of Music, znakomitego kompozytora i muzyka orkiestr symfonicznych w USA; Johna R. Becka – profesora University of North Carolina School of the Arts, muzyka wielu orkiestr symfonicznych w USA; Skipa Hadena – profesora Berklee School of Music, znanego ze współpracy m. in. z Weather Report; Davida Friedmana – profesora Uniwersytetu w Berlinie, wybitnego wibrafonisty) mogliśmy podziwiać naszą krajankę, przybyłą z Niemiec Katarzynę Myćkę, wirtuozkę marimby i pedagożkę światowych kursów perkusyjnych. Wszyscy wykładający są członkami prestiżowej PAS (Percussion Arts Society), która objęła swym patronatem Forum.

To, co może wydawać się przeznaczonym jedynie dla profesjonalistów, w wykonaniu takich mistrzów, jak wymieniona czołówka profesorska, staje się frapującym zbiorem umuzykalniających informacji dla każdego. Nie sztuką jest posiadać olbrzymią wiedzę, lecz w sposób komunikatywny podzielić się nią tak, aby słuchacza oczarować. Tak było podczas Forum. Wykłady rozbudzały wśród publiczności narastające zainteresowanie wiedzą perkusyjną, jak i tą ogólnomuzyczną.

Przede wszystkim – koncerty!

Koncerty – bodaj najbardziej oczekiwana część festiwalu – w tym roku mogły zaspokoić oczekiwania wymagającej publiczności. Jacek Pelc w międzynarodowym składzie promował płytę On the Road. URBANATOR z Michałem wrzesień 2016 |

| 11

drums fusion

Michał Urbaniak z zespołem URBANATOR oraz wokalistką Patrycją Zarychtą, fot. Dariusz Gackowski

Manu Katché, fot. Dariusz Gackowski

Urbaniakiem to – poza nieustającą chęcią poszukiwań artystycznych ze strony lidera – dla nas, słuchaczy, możliwość bezpośredniego kontaktu z ikoną polskiego jazzu, która znana jest w całym muzycznym świecie. Perkusyjnie w tym zespole błyszczał Frank Parker, współpracujący 12 |

| wrzesień 2016

ze światową czołówką sceny jazzowej i popowej. Manu Katché zaprezentował muzykę, do której bardziej pasuje określenie „europejskie barwy muzyki improwizowanej” niż „jazz”. I bardzo dobrze! Sam lider to współtwórca zespołów Stinga, Petera Gabriela czy Jana Garbarka.

drums fusion Mimo że koncerty odbywały się w plenerze, odbiór publiczności przywoływał raczej atmosferę panującą w sali koncertowej. Pięknie – słuchaczami są ci, którzy przybyli, aby się w muzykę wsłuchiwać, a nie tylko jej słuchać.

Koncert galowy w Operze Nova to w tym roku wydarzenie o szczególnej randze. Dzień ten stał się pretekstem do zgromadzenia niecodziennych postaci. Z jednej strony, światowa sztafeta profesorska „4 razy 1”: John H. Beck, John R. Beck, Mirosław Żyta, Piotr Biskupski w utworze J. H. Becka In the Pocket. Wynik: wszyscy w sferze medalowej! Z drugiej strony, maraton perkusyjno-pokoleniowy: 30 perkusistów-absolwentów bydgoskiej szkoły perkusji pod wodzą Johna H. Becka „zagrzmiało” jednym głosem w utworze autorstwa dowodzącego formacją. Zespół ten zgromadził byłych absolwentów przybyłych tak z odległych zakątków naszego kraju, jak i z zagranicy. Reprezentują środowiska pedagogiczne, są czynnymi muzykami w orkiestrach symfonicznych (Filharmonia Narodowa, Filharmonia Pomorska), są muzykami zespołów w krajach europejskich i nie tylko. Nagrywają płyty, komponują, aranżują.

Prezydent miasta, pan Rafał Bruski, odznaczył świat perkusji nagrodami honorowymi: prof. J. H. Becka, mgr.

Mirosława Żytę, prof. AM Karola Szymanowskiego, prof. AM Piotra Biskupskiego, rektora AM w Bydgoszczy prof. Jerzego Kaszubę oraz dyrektorkę ZSM w Bydgoszczy mgr Ewę Stąporek-Pospiech. Wieczór zakończył koncert gwiazd. Wystąpili: David Friedman – jeden z najwybitniejszych światowych wibrafonistów,

znany ze współpracy m. in. z Bobbym McFerrinem, Leonardem Bernsteinem czy Wayne’em Shorterem; Peter Weniger – saksofonista współpracujący z Lionelem Richiem i Billym Cobhamem; Paweł Pańta – czołowy kontrabasista na polskiej scenie jazzowej, zdobywca nagrody Grammy; Piotr Biskupski – gospodarz wieczoru.

Było to muzykowanie na najwyższym europejskim poziomie, na europejskim festiwalu, w europejskim mieście.

Czynnym udziałem publiczność festiwalowa mogła wykazać się podczas występów zespołów Foliba i Bloco Pomerania.

Rekord Guinnessa i… przyszłość

Nieznane są jeszcze wyniki próby bicia rekordu Guinnessa w liczbie osób jednocześnie grających na największym bębnie świata. Całością kierował wspaniały Ryszard Bazarnik, a uczestnicy, mimo burzy i ulewy, okazali swą determinację, zaangażowanie, kulturę i świetną atmosferę. Niezależnie od wyniku wielkie brawa!

Jesteśmy dobrej myśli co do rezultatu tej próby, jak i planowanej kolejnej edycji festiwalu. Nie opuszcza nas również przeświadczenie, że coraz ściślejsza współpraca partnerów festiwalu, organizatorów i partnerów medialnych pozwala optymistycznie spoglądać w przyszłość przedsięwzięcia, którego formuła staje się tak pojemna, że mieści w sobie wszystko to, co jest istotne dla promocji Bydgoszczy, jego społeczności, środowisk kultury i radości płynącej dla nas wszystkich z potęgi muzyki, jaką w tych dniach miasto rozbrzmiewa.

Próba bicia rekordu Guinnessa, fot. Dariusz Gackowski

wrzesień 2016 |

| 13

spacer „Nie zliczę, ile to razy musiałam objaśniać moim gościom, że aby do mnie dojechać, nie trzeba wcale wybierać się w daleką podróż z torbami pełnymi prowiantu i ciepłą herbatą w termosie” – o fenomenie bydgoskich Jachcic pisze Natalia Nazaruk.

Nad rzeczką opodal krzaczka… fot. Natalia Nazaruk

Jachcice to niewątpliwie jedna z najmniej rozpoznawalnych dzielnic Bydgoszczy, nad czym ubolewam zarówno jako miłośniczka naszego miasta, jak i osoba, która spędziła tutaj trzydzieści lat swojego życia. Opowiadając o Jachcicach, wielokrotnie musiałam tłumaczyć rozmówcom i poprawiać ich, że nie mieszkam w Jaksicach – małej miejscowości gdzieś pod Inowrocławiem – a jestem rodowitą bydgoszczanką, pochodząca z jednej z najmniejszych, ale i bardzo ciekawych dzielnic miasta. Nie zliczę, ile to razy musiałam objaśniać moim gościom, że aby do mnie dojechać, nie trzeba wcale wybierać się w daleką podróż z torbami pełnymi prowiantu i ciepłą herbatą w termosie. Dogodny dojazd na Jachcice zapewnia od kilkudziesięciu już lat komunikacja miejska, a podróż z Dworca Głównego trwa od kilku do kilkunastu minut.

Parę lat temu kolega opowiadał mi, że zrezygnował z zakupu bardzo atrakcyjnego mieszkania na Jachcicach – właśnie ze względu na rzekomą dużą odległość dzielnicy od centrum miasta. Bardzo żałowałam, że nie porozmawiał ze mną, zanim podjął ostateczną decyzję o wyborze miejsca osiedlenia się…

Niewielu mieszkańców miasta ma świadomość, że dzielnica Jachcice włączona została w granice Bydgoszczy już niemal sto lat temu, bo w 1920 roku. Wieś prawdopodobnie istniała już w czasach nadania przywileju lokacyjnego Bydgoszczy, to jest w 1346 roku. W ciągu lat osada rozwijała się, a folwark zmieniał właścicieli. Kiedy w 1920 roku Jachcice zostały włączone administracyjnie do Bydgoszczy, większość mieszkańców pracowała na kolei oraz w powstałej na wschodniej granicy osiedla w 1929 roku elektrowni miejskiej. Dzielnica w latach 50. zyskiwała stopniowo na znaczeniu i atrakcyjności – w 1956 roku zbudowano nową, dużą szkołę podstawową przy ulicy Średniej, w roku 1958 przy ulicy Saperów postawiono kościół, a niemal dekadę później – w 1967 roku – powstało na osiedlu nawet kąpielisko!

Położenie Jachcic jest niezwykle malownicze – od południowego zachodu granicę osiedla wyznacza rzeka Brda, 14 |

| wrzesień 2016

spacer która na tym odcinku jest nieuregulowana, tworząc w ten sposób wspaniałe tło do spacerów dla miłośników dzikiej natury. Od północy natomiast Jachcice graniczą z rozległymi lasami, którymi dojść można aż do Myślęcinka.

Dzielnica tak atrakcyjne warunki zawdzięcza właśnie swojej historii – w przeszłości w niemal bezpośrednim sąsiedztwie domków jednorodzinnych przy ulicy Partyzantów zlokalizowany był poligon i rozległe tereny jednostki wojskowej. Jaka była historia dzielnicy, łatwo się jednak zorientować nawet nie znając faktów z przeszłości.

Wystarczy spojrzeć na mapę – na Jachcicach zlokalizowane są bowiem takie ulice, jak: Czołgistów, Komandosów, Saperów, Partyzantów, Gwardzistów, Kanonierów czy Spadochroniarzy. Odnaleźć można także ulice Kolejarską i Poligonową.

Przejść się drogami Jachcic warto jednak nie tylko ze względu na ich historyczne nazwy. Ta skromna i niezbyt znana dzielnica pochwalić się może interesującą zabudową jednorodzinną, której urok dostrzeże zwłaszcza miłośnik charakterystycznej PRL-owskiej „kostki”. Domy tego typu dominują na ulicach takich jak Średnia, Żeglarska, Zakątek i wielu innych. Część z nich pozostała utrzymana w swojej oryginalnej formie, część zyskała drugie życie dzięki interesującej modernizacji. Na ulicy Saperów warto zwrócić uwagę na szeregową zabudowę tak zwanego osiedla kolejowego, natomiast część ulicy Średniej i Poprzecznej to zdecydowanie starsze chaty ze spadzistym dachem.

Zabudowa Jachcic interesująca jest między innymi z tego właśnie względu, że w obrębie jednej ulicy domy są do siebie bardzo podobne, tworząc harmonijny krajobraz niewielkiej dzielnicy.

Liczba mieszkańców Jachcic na przestrzeli lat sukcesywnie maleje – jeszcze w latach 70. poprzedniego wieku dzielnicę zamieszkiwało ponad sześć tysięcy osób; dwadzieścia lat później już niecałe pięć tysięcy, a współcześnie są to jedynie trzy tysiące mieszkańców. Sytuacja ta wynika z faktu, że w ostatnich kilkudziesięciu latach większość młodych ludzi opuszczała Jachcice (zresztą trend wyludniania się dotyka wszystkie obszary Bydgoszczy, głównie na rzecz miejscowości ościennych), natomiast nowych mieszkańców nie przybywało. Czy impas ten skończy się, kiedy w życie wejdą plany zlokalizowania zabudowy wielorodzinnej na dawnym poligonie lub gdy ukończona zostanie rozpoczęta już inwestycja mieszkaniowa przy ulicy Żeglarskiej? Być może. Warto więc odwiedzić tę dzielnicę jeszcze zanim stanie się ona nowym placem budowy na mapie Bydgoszczy. wrzesień 2016 |

| 15

zug z wang (41)

siwiec Sabina i Carl 10 czerwca, na zaproszenie Bydgoskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, gościł w Bibliotece Uniwersyteckiej UKW światowej sławy profesor psychiatrii, psychoterapeuta amerykański, Henry Lothane. Naukowiec urodził się w Lublinie, okupację przetrwał w ZSRR, szkołę średnią rozpoczął w Łodzi, aby w 1949 roku opuścić nasz kraj. Przenosi się do Izraela, gdzie kończy studia medyczne. Obecnie mieszka i pracuje w Nowym Jorku. Lothane porozumiewa się płynnie w kilkunastu językach. Świetnie też mówi po polsku. Jego wykład Miłość – między filozofią a psychiatrią wzbudził żywe zainteresowanie. Lothane trzyma się tematu. Padają nazwiska klasyków psychoanalizy: Sigmunda Freuda, Carla Gustava Junga, Alfreda Adlera, Ericha Fromma i Sabiny Spielrein. Dużo miejsca poświęca szczególnie tym dwóm ostatnim postaciom.

Sabina Spielrein prywatnie i zawodowo była związana z Jungiem. Lothane zauważa, że ta bardzo ciekawa, tragicznie zmarła rosyjska lekarka (zamordowana wraz z dwiema córkami przez niemiecki oddział Sonderkommando opodal Rostowa nad Donem w 1942 roku) wniosła do psychoanalizy pierwiastek kobiecy (m. in. pisała pionierskie prace dot. psychiki dzieci) i choćby dlatego warto zainteresować się jej dorobkiem. Na podstawie lektury listów Spielrein i Junga wysnuł hipotezę, że związek ich nie miał – jak to wcześniej zwykło się w literaturze przedmiotu określać – charakteru erotycznego. Ciekawe jest, że w dzieciństwie Spielrein przez pewien czas przebywała w Warszawie (mieszkała w różnych miastach, m. in. w Moskwie, Berlinie, Rostowie, jednak jej ojciec Mikołaj pochodził z Warszawy).

Była bardzo zdolna, mówiła swobodnie w kilku językach obcych. Jej zainteresowanie psychoanalizą i późniejsza kariera zaczęły się w zupełnie przedziwnych warunkach. Otóż na początku XX wieku, prawdopodobnie w związku ze śmiercią siostry, zachorowała na histerię. Była nastolatką, gdy trafiła do szwajcarskiej kliniki, w której praktykował Jung. Dzięki psychoana16 |

| wrzesień 2016

lizie Spielrein odzyskała zdrowie, a Jung mógł ogłosić, że Freudowska metoda się sprawdza.

Jeszcze jedna rzecz o Spielrein, której nie powiedział Lothane. Otóż ta prekursorka psychoanalizy miała bardzo poważne pretensje do Junga, ba, twierdziła nawet, że autor Typów psychologicznych wiele cennych uwag po prostu jej ukradł! Zresztą sam Jung już po śmierci Spielrein zdawał się potwierdzać te zarzuty. Inna sprawa, że relacja, jaka ich łączyła, była na tyle specyficzna (najpierw lekarz–pacjent, później mistrz–uczeń i w dodatku jeszcze silna więź emocjonalna) i oryginalna, że do końca nie wiadomo, kto komu więcej zawdzięczał.

Wykładowca obszernie też wypowiedział się na temat twórczości Ericha Fromma. Gdy omawiał, znaną skądinąd bardzo dobrze polskiemu czytelnikowi (psychiatra chyba nie spodziewał się, że Fromm jest w Polsce tak dobrze znany), książkę O sztuce miłości, skojarzyło mi się, że w obecnym czasie w Europie o wiele bardziej byłaby pożądana lektura książki Ucieczka od wolności. Zresztą Lothane nie unikał takich politycznych „wkrętów” wziętych wprost ze swojego amerykańskiego podwórka. Po jego wypowiedziach nie mam żadnych wątpliwości, że ewentualne zwycięstwo Donalda Trumpa w listopadowych wyborach może być dla niego traumatycznym przeżyciem.

Profesor podał swojego maila, więc po wykładzie napisałem do niego, prosząc o wyjaśnienie kilku kwestii.

Niestety Lothane miał w Polsce napięty grafik i odpowiedział mi na pytania zbyt skrótowo, by je publikować. Wiem tylko, że z Bydgoszczy pojechał zwiedzić KL Auschwitz-Birkenau, a następnie przeniósł się do Tarnowskich Gór, gdzie uczestniczył w międzynarodowej, interdyscyplinarnej konferencji.

Po wykładzie odbyła się bardzo ciekawa dyskusja.

Wydaje mi się, że cichym bohaterem tego spotkania pozostanie Sabina Spielrein, kobieta, która, dzięki takim badaczom jak właśnie Lothane, odzyskuje właściwą sobie pozycję w historii psychoanalizy.

Bartłomiej Siwiec

literacki flâneur (2)

WALCZAK Bakcyl dżumy nigdy nie umiera Zaraza Jerzego Ambroziewicza to książka, którą mianowałam na pierwszą towarzyszkę moich tegorocznych kanikularnych wojaży. – Zaraza? Bardzo wakacyjna lektura – zwrócono mi uwagę, z lekką drwiną na ustach odnośnie do moich katastroficznych literackich gustów i zapędów.

– A ty co teraz czytasz? – zapytałam. – Ja? Zestaw do śmierci Susan Sontag! No, wesołe towarzystwo, nie ma co…

Tak czy owak Zaraza to fabularyzowany reportaż sprzed lat (wznowiony w tym roku przez Dowody na Istnienie), opowiadający o nagłej i przez nikogo niespodziewanej epidemii ospy, jaka dotknęła swą plamistą ręką miasto Wrocław pewnego skwarnego lipca. „Był początek lipca 1963 roku, tak upalny, jak zdarzało się to wówczas, gdy stary porządek panował również wśród pór roku. Żar wypalał stare mury wrocławskich kamienic i suszył tynki nowych bloków. W barach mlecznych brzęczały uwięzione na lepach muchy, stojące na chodnikach wózki z wodą sodową pod parasolami były niczym oazy dla pustynnych karawan, a sprzedawcy nie mieli czasu starannie płukać szklanek” – zaczyna swą opowieść Ambroziewicz. Ładnie napisane, prawda? Ja w każdym razie lekturę Zarazy polecam wszystkim smakoszom tego typu literackich kąsków.

Dla leniwców jest też film z 1971 roku, pod tym samym tytułem, ale kto widział inne dzieła Romana Załuskiego, ma prawo podejrzewać, że ta adaptacja nie może być raczej zbyt fortunna…

Wracając do samej książki, reportaż – nawet jeśli fabularyzowany – rządzi się swoimi prawami i nie ma w nim raczej miejsca na zbytnie parabolizowanie (tym samym ospa jest u Ambroziewicza po prostu, literalnie, ospą – variolą verą). Co innego u np. Alberta Camusa w Dżumie, nadal przy chorobach zakaźnych pozostając… „Ciekawe wypadki, które są tematem tej kroniki, zaszły w 194. r. w Oranie. Według powszechnego mniemania nie były one tu na swoim miejscu, wykraczały bowiem nieco poza zwyczajność. W istocie, na pierwszy rzut oka Oran jest zwykłym miastem i niczym więcej jak prefekturą na wybrzeżu algierskim” – pamiętacie te słowa z liceum? Tak, tak, nimi właśnie rozpoczyna swą Dżumę Camus. Później, jak wiemy, następuje cała seria okropieństw związanych z epidemią tytułowej choroby i dywagacji na temat ja-

spersowskich sytuacji granicznych, w obliczu których postawiony zostaje człowiek, byśmy na koniec mogli przeczytać – nie tak znowu optymistyczne jak w przypadku Zarazy Ambroziewicza („Wrocław miastem wolnym od ospy”) – słowa: „Słuchając krzyków radości dochodzących z miasta, Rieux pamiętał, że ta radość jest zawsze zagrożona. Wiedział bowiem (…), że bakcyl dżumy nigdy nie umiera i nie znika, że może przez dziesiątki lat pozostać uśpiony w meblach i bieliźnie, że czeka cierpliwie w pokojach, w piwnicach, w kufrach, w chustkach i w papierach, i że nadejdzie być może dzień, kiedy na nieszczęście ludzi i dla ich nauki dżuma obudzi swe szczury i pośle je, by umierały w szczęśliwym mieście”. Ów bakcyl dżumy może tu być oczywiście metaforą czegokolwiek, wszelkiego horroru i plugastwa, np. wojny, która powstaje jak Feniks, by wciąż dręczyć różne części świata. I choć po pierwszej światówce (brzmi jak jakaś choroba, prawda?) wszyscy powtarzali sobie entuzjastycznie: „Nigdy więcej wojny”, to po ledwie 20 latach ludziom znudził się (s)pokój.

Ale może być też „dżuma” jakimś paskudnym szowinizmem, np. faszyzmem (który rozumiem tu nie jako oficjalnie panującą doktrynę – bo to byłoby dziś na szczęście nielegalne (?) – ale skrajnie nacjonalistyczną, naganną postawę ludzką). I choć po makabrze związanej z drugą światówką (a przecież te choroby wieku dziecięcego powinno się przechodzić tylko raz!) wszyscy powtarzali: „Nigdy więcej faszyzmu”, to po 70 latach najwyraźniej się to wszystko ludziom opatrzyło. Zaraza dopadła ich z bieliźniarek, z kufrów, z głupoty…

Jedno jest pewne: wzrasta ostatnio liczba zachorowań.

Oznaki choroby widać w mediach i na ulicach. Dżuma, o której mówię, zdaje się rozprzestrzeniać na kraj w postępie geometrycznym. Ale istnieje szczepionka, jedyna skuteczna, a jest nią… świadomość. Jak radził amerykański psycholog społeczny Stanley Milgram, którego prześladowało zagadnienie powracającego faszyzmu, trzeba wypowiedzieć posłuszeństwo wobec autorytetu. Więc jeśli ktoś wmawia wam: „Ksenofobia i rasizm są spoko”, to nie, absolutnie mu nie wierzcie. Zawierzcie raczej własnemu sumieniu. Póki jeszcze nie jest za późno.

Emilia Walczak wrzesień 2016 |

| 17

przez rude okulary (25)

Andrzejewski Z dalekiej podróży Nie jestem pomarańczą. Ani jaszczurką. Choć tę drugą przypominam bardziej niż tę pierwszą – ze względu na pomarszczoną miejscami i postarzałą od nikotyny skórę oraz zamiłowanie do przybierania barw pod wpływem.

Spokojnie – słońca. Choć pod wpływem tego, co się wlewa, też barwy zmieniam. Na cieplejsze. Często, jak stanę pod wpływem na tle ściany, co jest bordo, to znikam. To jest z kolei czasami problematyczne, bo jak jest plan, a nie można mnie znaleźć, to plan się sypie. Jednak to wszystko nie zmienia faktu, że nie jestem owocem ani gadem i z tego powodu nie znoszę aury, która zmusza mnie do heroicznej walki o następny oddech. Szczególnie walki tej nie cierpię, ponieważ wiem, że rodzaj heroicznego zmagania z reguły kończy się na kartach historii, ale i na glebie w kałuży. Przeważnie swojej. Teraz Państwo pewnie już wrócili z szeroko (i wylewnie) rozumianych urlopów, a ja jeszcze nie, bo trudno wrócić, skoro się nie opuściło. Trochę to mi krępuje ruchy, bo jeszcze bardziej niż wyjeżdżać to ja lubię wracać. O wracaniu więc w miesiącu, co dziatki niezmiennie przyprawia o plamy z kredy na ubraniach.

Ulicą Bełzy kiedyś wracałem. Z tym że nie wiedziałem o tym w momencie powrotu, ale objawione mi to zostało dnia następnego, kiedy „przeleciałem się po okolicy” w poszukiwaniu bezcennej czapki bejsbolówki z logo hokejowej drużyny z Chicago. Czapkowa bezcenność opierała się na dwóch faktach: czapka owa faktycznie została zakupiona w Chicago – to raz, a dwa – miała niesamowicie długi daszek, który chronił mą twarz przed zbyt drastyczną operacją z użyciem UV. Osłonę i relikt w jednym znalazłem na dnie głębokiego wykopu na rzeczonej już ulicy. Rano co prawda byłem lekko umorusany, ale tylko w sensie metaforycznym. W przenośni. Moralnie tylko.

Nie upadłem przecież ani się nie stoczyłem (to stało się znacznie później, i nie na Bełzy), a jeno wietrzyk pewnie figlarny zdmuchnął mi Chicago z czoła. Choć by to zrobić, nie mógł być wietrzykiem, jeno i figlarz musiał być z niego co niemiara. Nikomu się krzywda nie stała, bo logo się nie wytarło, a jak wracałem, to słońce było gdzie indziej.

Zdarzało mi się wracać ileśset razy pociągiem. Najlepiej się wraca pociągiem. Pod jednym tylko warunkiem – że się nie jest maszynistą. Znaczy dla mnie jest to warunek 18 |

| wrzesień 2016

niezbywalny, ponieważ powrót w wagonie daje możliwości czytelnicze. Także jak tylko jest sposobność wyboru środka, to wybieram pociąg, a potem ze dwa dobre tytuły. W czasach podstawówki miałem tak samo, więc kiedy podróżowaliśmy ze zgrają początkujących adeptów sztuki dziennikarskiej po Europie (tej dostępnej), to w moim bagażu najwięcej nie ważyły wcale ubrania. I mogłem, oj, mogłem przez godziny długie, wspomagany w przewracaniu stron równomiernym stukotem. Wycieczka oblepiła się nieliteracką magią już sama, ale o niej może w innym terminie. Dziwa w każdym razie dostałem przed twarz i wracać się nie chciało. Pozornie. Żebyście Państwo widzieli mój powrót do Bydzi, mój wjazd na dzielnię i taplanie się w możliwościach blokowiska. Jakbym Kapuściska widział pierwszy raz w życiu. Te drabinki, ten plac zabaw, boisko, ring, teatr, nożownię, melinę, salę koncertową i kościół. Krzaki przy torach, które wysłuchawszy modlitw czternastolatka, uformowały się w system tuneli i pseudonamiotów. Znów mogłem siedzieć na szczycie Parówy (górka taka) i gapić się na miasto me powleczone granatem wieczoru. Oraz lekko zajeżdżające olejną, bo „świeżo malowane” raz na lato musiało być tam, gdzie są ławki.

Budapeszt – bardzo dobry. Bydgoszcz – celujący ze wskazaniem na knockout.

Ja wszędzie chodzę. W obrębie miasta, ma się rozumieć, i nie wtedy, kiedy mam kupić szafę, ale generalnie, poza przypadkami tego typu, to tak. Mój samochód w przeciągu 12 miesięcy rozdzielających badania techniczne przemierzył 2653 km. Kolega z pracy stwierdził, że powinienem go sprzedać, bo organ nieużywany zanika, a jak to się stanie, to ja pewnie zawiadomię odpowiednie służby i panowie będą się głowić, a oni i tak już przecież mają pod Kujawską.

W związku z chodzeniem oraz panującą aurą pewnego dnia odparzyłem sobie stopy. Oczywiście chodziłem dalej, bo lubię, uwielbiam, kocham. Bydgoszcz z buta na propsie (git, mamo, to znaczy: git). Kontynuowanie chodzenia zaowocowało kolejnymi stadiami, ostatnim z których jest pęcherz pod odciskiem i stan zapalny. Nie należę do tych, co to nie chodzą do lekarza, bo nie. Poszedłem (tak, wiem).

– Panie Szymonie, no, przede wszystkim…

Nie mogę chodzić.

Wracam.

Szymon Andrzejewski

bydgoski insynuator kulturalny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (146) Z pałkami na szkodniki Ogólnie wiadomo, że stacjonujące na Starym Rynku gołębie zbeszczeszczają i dewastują elewacje pobliskich budynków. Nic dziwnego, że ratuszowe organa zamierzają wytoczyć przeciw skrzydlatym szkodnikom jak najcięższe działa. Jednym z nich ma być ścisła kooperacja z bydgoskimi perkusistami. Mają oni bębnić na starówce nie tylko od święta festiwalowego, ale regularnie raz w miesiącu, i to z dodatkowym nagłośnieniem. Rozmowy na linii Bruski–Biskupski jeszcze się nie rozpoczęły, a ekolodzy już zapowiadają pikietę.

Artystyczna intuicja W swoich licznych wojażach artystycznych kompozytor Piotr Salaber zawadził o Tajwan, gdzie przyozdobił muzycznie mandaryński język chińskiego dramatu.

Gdyby więc sprawdziła się złowieszcza przepowiednia i żółta rasa zalałaby świat, ceniony artysta z bydgoskim rodowodem będzie w dalszym ciągu na fali. I znowu wyjdzie na to – o czym od lat szepczą zazdrośnicy – że: „Ten Piotruś potrafi się w każdą sytuację dobrze wkomponować”.

Zapobiegliwi wizjonerzy Popisy ulicznych artystów w ramach festiwalu Busker Fest ze szczególnym zainteresowaniem śledzili bydgoscy plastycy, muzycy i literaci. Co niektórzy z nich pstrykali zdjęcia i robili notatki, by zapamiętać poszczególne triki i numery. Pytani, dlaczego to robią, odpowiadali zgodnie: „Coraz trudniej o sponsorów i artystyczne stypendia, więc ani chybi wylądujemy lada dzień na ulicy”.

Niezawodna deska ratunku Ci politycy, którzy naciskani przez dziennikarzy nie potrafią odpowiedzieć na kłopotliwe, a proste pytania (zwłaszcza te dotyczące historii) i bąkają coś ni w pięć, ni w dziewięć, powinni sięgnąć po „Riposty” Grzegorza

Misiewicza. Wtedy na pytanie: „Co zrobił król Jan Sobieski po wstąpieniu na tron?”, odpowiedzą: „Usiadł”.

Z duchem czasu „Baron cygański” został przez Operę Nova zrealizowany z tak wielkim rozmachem, że zaniosło go aż do Sopotu. Tamtejsza publiczność była oczarowana, tylko tu i ówdzie dobiegały głosy, że w imię poprawności politycznej i praktyki ciechocińskiej powinno się już skorygować tytuł tej słynnej a wiekowej operetki. Tak więc bliski jest już czas, kiedy bydgoscy artyści pojadą na Wybrzeże z „Baronem romskim”.

Lusterko wsteczne /-25/ Ćwierć wieku temu (wrzesień 1991) – Na inaugurację IX Międzynarodowego Festiwalu MAEO grecki chór z Krety przedstawił XVII-wieczne „Hymny bizantyjskie”.

– Teatr Polski zapraszał na dwie jednoaktówki A. Czechowa – „Niedźwiedź” i „Oświadczyny” w reżyserii A.M. Marczewskiego i z udziałem Wandy i Eugeniusza Rzyskich oraz Macieja Ferlaka.

– Dyrekcję Opery Nova objął absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie (w klasie klarnetu) – Adam Puacz.

– W salonach bydgoskiego BWA odbył się finał XXVIII Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy o Sztuce.

Nagrodą dla zwycięzcy była dwutygodniowa wycieczka zagraniczna.

– 30-lecie pracy artystycznej świętowała artystka estrady, piosenkarka związana z zespołem POW „Czarne Berety”, Estradą Bydgoską i bydgoskimi kabaretami – Lena Gollnik. wrzesień 2016 |

| 19

Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-229 Bydgoszcz, Koordynator: mgr Marta Rosenthal-Sikora www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl tel. 52 567 00 57 Muzeum Fotografii – Adam Juszkiewicz Galeria Debiut – Marta Rosenthal-Sikora Galeria Nad Brdą – Karolina Prus 2 artGallery galeria & pracownia plastyczna ul. Krasińskiego 5 facebook.com/osa.artGallery 3

Bydgoski Klub Miłośników

Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.bkmk.strefa.pl/ Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4 BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz

5

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6

om Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal­ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

E

ljazz – Centrum Artystyczne ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz tel. 523 221 574, 662 152 726 www.eljazz.com.pl 41

20 |

Artystycznej, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40

FILHARMONIA POMORSKA dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811 www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447 e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22

Izba Pamięci

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19

Kamienica 12, ul. Poznańska 12,

85-129 Bydgoszcz, tel. 887 164 349, e-mail: artdeco-kontakt@wp.pl 45

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura

GALERIA 85

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18

Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl

prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17

Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria BRDA – działająca pod patronatem Galerii Miejskiej bwa, Bydgoszcz ul.

Dworcowa 94 (w siedzibie hotelu BRDA) 9

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski

D

Farbiarnia Pracownia Fotografii

Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria KANTOREK, tel. 523 210 211, czynna: wt.-śr. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14 wstęp wolny 10 GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 GALERIA MIEJSKA bwa dyr. Karolina Leśnik, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: wt.-śr. 10-18, czw. 12-20, pt. 10-18, sob.niedz. 11.30-16.30. Wstęp wolny. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12 GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13 Galeria Sztuki NEXT, ul. Poznańska 31, www.galerianext.pl, info@galerianext.pl 43 Galeria Wieży Ciśnień Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42

| wrzesień 2016

KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak 21 KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz.com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

Miejskie Centrum Kultury

w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja) sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39

Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25 MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz.

Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy Dyrektor dr hab. Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, Godziny otwarcia Muzeum w śródmieściu: wtorek, środa, piątek – 10.00-18.00; czwartek – 10.00-19.00; sobota, niedziela – 11.00-18.00; poniedziałek – nieczynne, w soboty wstęp bezpłatny Godziny otwarcia Exploseum: wtorek, środa, piątek, sobota, niedziela – 9.00-17.00; czwartek – 9.00-19.00; poniedziałki – nieczynne; we wtorki – wstęp bezpłatny 26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1

MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, Godziny otwarcia: wtorek – piątek: 8.30-15.30; w niedziele: 10.00-14.00; w soboty i poniedziałki – nieczynne. www.muzeumwl.pl

O

pera NOVA w Bydgoszczy dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27 Otwarta Przestrzeń „Światłownia” ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska

PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz.

Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl 29

STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739

TEATR PANTOMIMY „DAR”

www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Wodziński, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, kasa główna: pon.-sob. godz. 10.00-19.00, niedz./święta: trzy godziny przed spektaklem, tel. 523 397 818; kasa ul. Rejewskiego 3 (CH Auchan): codziennie w godz. 10.00-19.00, tel. 885 607 090; bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31 TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32

TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda.

Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6 TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34 TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936

TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKO-FRANCUSKIEJ, Prezes: Beata Żmuda tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721 www.tppf.byd.pl 11 URZĄD MIASTA, Biuro Kultury Bydgoskiej ul. Jezuickiej 14a, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

wrzesień 2016 |

| 21

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego Festiwal „Zakręcone Dni Muzyki” (2–4 września 2016) Ideą festiwalu jest przełamywanie uprzedzenia do muzyki klasycznej, przyciągnięcie nowych słuchaczy i przygotowanie ich do odbioru muzyki. 9 koncertów – 7 w gmachu bydgoskiej Filharmonii, 2 w regionie, w Pałacu Lubostroń i Centrum Kultury i Sztuki w Sępólnie Krajeńskim. Będą to odpowiednio krótkie, ale utrzymane na najwyższym poziomie wirtuozowskie popisy bydgoskich artystów.

Festiwal dofinansowano ze środków MKiDN w ramach programu Kultura Dostępna. Na koncerty wstęp jest wolny, trzeba tylko pobrać w kasie bezpłatne karty wstępu bądź złożyć mailowe zgłoszenie.

szeniem fletu, klarnetu, fortepianu i instrumentów perkusyjnych Słuchowisko z muzyką Sławomira Opalińskiego i Marcina Gumieli do wybranych wierszy Marii Konopnickiej, Juliana Tuwima i Jana Brzechwy.

Darmowe karty wstępu: kasa biletowa FP, Biuro podróży urlopy.pl, ul. Magnuszewska 8 w Bydgoszczy.

3.09.2016, sobota, godz. 17.00

Koncert kameralny Kwintet dęty blaszany Triumphal Brass Quintet Katarzyna Nowaczewska-Manthey, fortepian Szymon Olszański, organy Gershwin, Bernstein i słynne utwory organowe Darmowe karty wstępu: kasa biletowa FP, Biuro podróży urlopy.pl, ul. Magnuszewska 8 w Bydgoszczy.

3.09.2016, sobota, godz. 12.00, pałac w Lubostroniu

Od brzuszka do uszka maluszka.

Koncert dla małych dzieci Katarzyna Szewczyk, przygotowanie i prowadzenie

2.09.2016, piątek, godz. 19.00

Strachy na lachy Orkiestra Symfoniczna Zakręconych Dni Muzyki Kai Bumann, dyrygent Edyta Krzemień, śpiew Przemysław Zubowicz, śpiew m.in.: „Upiór w operze” Webbera, Suita „Peer Gynt” Griega, Poemat symfoniczny „Noc na Łysej Górze” Musorgskiego (fragmenty) Darmowe karty wstępu: kasa biletowa FP, Biuro podróży urlopy.pl, ul. Magnuszewska 8 w Bydgoszczy.

3.09.2016, sobota, godz. 11.00

Akademia WioliMisia.

Koncert dla dzieci w wieku 3–6 lat Kwartet smyczkowy Arte Con Brio Dorota Borowicz, przygotowanie i prowadzenie Mozart, Grieg, Brahms Rezerwacje: kasa.biletowa@filharmonia.bydgoszcz.pl.

Rezerwacja ważna po potwierdzeniu przez filharmonię.

Decyduje kolejność zgłoszeń.

3.09.2016, sobota, godz. 13.00

Muzyczne wierszoranki Anita Sokołowska, Maciej Puto – recytacje Kwartet smyczkowy Barock Quartet z towarzy22 |

| wrzesień 2016

Vivaldi, Mozart, Brahms oraz tradycyjne piosenki w aranżacji na skrzypce, klarnet, fortepian i instrumenty perkusyjne Rezerwacje – tel. 695 929 786.

4.09.2016, niedziela, godz. 11.00

Od brzuszka do uszka maluszka.

Koncert dla niemowląt i kobiet w ciąży Katarzyna Szewczyk, przygotowanie i prowadzenie Vivaldi, Mozart, Brahms oraz tradycyjne piosenki w aranżacji na skrzypce, klarnet, fortepian i instrumenty perkusyjne Rezerwacje: kasa.biletowa@filharmonia.bydgoszcz.pl.

Rezerwacja ważna po potwierdzeniu przez filharmonię.

Decyduje kolejność zgłoszeń.

4.09.2016, niedziela, godz. 13.00

Piotruś i wilk. Koncert dla dzieci Kwintet dęty drewniany Royal Wind Quintet Bydgoszcz Katarzyna Witkowska, recytacje Bajka „Piotruś i wilk” do muzyki Prokofiewa Darmowe karty wstępu: kasa biletowa FP, Biuro podróży urlopy.pl, ul. Magnuszewska 8 w Bydgoszczy.

4.09.2016, niedziela, godz. 17.00

Koncert kameralny Kwartet Paderewski Quartet

Mozart – Kwartet fletowy D-dur KV 285 Beethoven – Kwartet smyczkowy c-moll op. 18 nr 4 Haydn – Kwartet smyczkowy G-dur op. 77 nr 1 Darmowe karty wstępu: kasa biletowa FP, Biuro podróży urlopy.pl, ul. Magnuszewska 8 w Bydgoszczy.

4.09.2016, niedziela, godz. 13.00, Centrum Kultury i Sztuki Sępólno Krajeńskie – amfiteatr

Akademia WioliMisia. Koncert dla dzieci Kwartet smyczkowy Arte Con Brio Dorota Borowicz, przygotowanie i prowadzenie WSTĘP WOLNY!

54. Bydgoski Festiwal Muzyczny KONTRASTY – WOLNOŚĆ 9–30 września 2016 9.09.2016, czwartek, godz. 19.00

INAUGURACJA FESTIWALU Fidelio rzecze o wolności Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Chór Opery Nova w Bydgoszczy Kai Bumann – dyrygent Tomasz Kuk – tenor (Florestan) Katarzyna Hołysz – sopran (Leonora) Marta Boberska – sopran (Marcelina) Sylwester Smulczyński – tenor (Jaquino) Dariusz Górski – baryton (Don Fernando) Adam Kutny – baryton (Don Pizarro) Piotr Nowacki – bas (Rocco) Henryk Wierzchoń – przygotowanie chóru Ludwig van Beethoven – opera „Fidelio” w wersji estradowej Opera „Fidelio” w dwóch aktach, w wersji estradowej – po raz pierwszy w filharmonii – w wielkiej obsadzie uroczyście zainauguruje festiwal. Akcja jedynej opery Beethovena rozgrywa się pod koniec XVIII w. w hiszpańskim więzieniu dla skazańców politycznych, oddalonym kilka mil od Sewilli. Kluczowe wątki, jak ucisk, wolność i braterstwo, poświęcenie w imię ideałów i wierna miłość wypełniają treść opery, a przesłanie jej jest bardzo czytelne: triumfuje dobro, a zło zostaje pokonane przez miłość.

Chór psalmistów ze wspólnot staroobrzędowych Syberii

Chór afro-gospel Bona Deus

11.09.2016, niedziela, godz. 19.00

Kontrasty chrześcijaństwa Chór psalmistów ze wspólnot staroobrzędowych Syberii Aleksandr Jemieljanow – kierownictwo artystyczne Chór afro-gospel Bona Deus z Berlina Danny Wazolua – kierownictwo artystyczne W pierwszej części koncertu usłyszymy chór, który przybędzie do nas z dalekiego Nowosybirska. Składa się on z wiodących chórzystów cerkiewnych i kapłanów wspólnot staroobrzędowych Syberii – Nowosybirska, Tomska, Barnauła i Nowokuźniecka. Jego repertuar jest niezwykle bogaty. Składają się nań 1-głosowe znamienne raspiewy, recytatywy i wiersze liturgiczne, śpiew wielogłosowy. Śpiew chóru muzykolodzy określają jako akademicki, profesjonalny w ramach starożytnego prawosławnego śpiewu liturgicznego, a przy tym wyróżniają go bogate, piękne głosy męskie o szczególnej barwie. Po przerwie wystąpi chór afro-gospel Bona Deus z Berlina. Powstał w 2010 r. Złożony jest ze śpiewaków pochodzących z Angoli, Sierra Leone, Konga, Kamerunu, Burkina Faso, Wybrzeża Kości Słoniowej, Ghany, Jamajki, Gujany, Francji i Niemiec.

Ma w repertuarze około 60 utworów z różnych nurtów muzyki sakralnej i gospel: śpiewy kościołów afrykańskich, negro spirituals, muzyka obrzędowa Ameryki Płn., współczesny gospel, standardy europejskie oraz afrykańska klasyka ludowa. wrzesień 2016 |

| 23

21.09.2016, środa, godz. 19.00

Barokowy smak Orientu {oh!} Orkiestra Historyczna Martyna Pastuszka – dyrektor artystyczny, koncertmistrz François Couperin – sonata „La Sultanne” Michel Corrette – koncert „Le Phoenix” Henry Purcell – muzyka do dramatu „Distressed Innocence or The Princess of Persia” Georg Philipp Telemann – suita orkiestrowa „Les Nations” Michel Corrette – concerto comique „Les sauvages”

Georgijs Osokins

11.09.2016, środa, godz. 19.00

Skandalista czy wirtuoz?

Georgijs Osokins (Łotwa) finalista XVII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina w Warszawie, 2015 Pianista był prawdziwym ulubieńcem konkursowej publiczności. Urodził się w 1995 w Rydze. Na estradzie zadebiutował już jako 10-latek wykonaniem Koncertu d-moll nr 20 KV 466 Mozarta z towarzyszeniem Narodowej Orkiestry Łotewskiej. Studiuje pod kier. Sergejsa Osokinsa, od 2009 pobiera też prywatne lekcje u Michaiła Woskriesienskiego. Od września 2015 kontynuuje naukę w Juilliard School of Music. Osokins wzbudził wiele kontrowersji już podczas przesłuchań, podzielił zarówno szacowne konkursowe jury, jak i publiczność. „Osobowość” „zjawisko”, „enfant terrible”, „nowy Pogorelić”, „generyczny, skandaliczny czy rozczarowujący?”

– to niektóre komentarze towarzyszące występom Łotysza… Ale to wszystko jak magnes ściągało tłumy słuchaczy, powodując, że i dzisiaj na kolejne występy tego pianisty czeka się z ogromnym zaciekawieniem.

18.09.2016, niedziela, godz. 19.00

Mozart i Panufnik na sekstet smyczkowy Maria Sławek – skrzypce, kierownik artystyczny Piotr Tarcholik – skrzypce Katarzyna Budnik-Gałązka – altówka Artur Rozmysłowicz – altówka Marcin Zdunik – wiolonczela, aranżacja Rafał Kwiatkowski – wiolonczela Panufnik – „Trains of Thought” – „Song to the Virgin Mary” na sekstet smyczkowy Mozart – Requiem d-moll KV 626 Kolejny koncert festiwalu to niezwykły i ciekawy projekt muzyczny, który zaprezentuje sekstet wybitnych polskich instrumentalistów.

24 |

| wrzesień 2016

{oh!} Orkiestra Historyczna założona została w 2012 w Katowicach przez grupę instrumentalistów – entuzjastów i miłośników muzyki dawnej, skupionych wokół koncertmistrzyni Martyny Pastuszki. Orkiestra bardzo szybko zdobyła uznanie na międzynarodowych festiwalach oraz estradach w Polsce i za granicą.

22.09.2016, czwartek, godz. 19.00

Don Kichot Wiatraki… i muzyka Olgierd Łukaszewicz – czyta fragmenty powieści Don Kichot z La Manchy Miguela de Cervantesa Zespół Muzyki Dawnej Intemperata Marcin Tarnawski – skrzypce barokowe Michał Marcinkowski – skrzypce barokowe Anna Stankiewicz – altówka barokowa Ewa Witczak – wiolonczela barokowa Dorota Zimna – klawesyn Georg Philipp Telemann – suita „Don Kichot” Mikołaj Trzaska – saksofon improwizacje na temat powieści „Don Kichot z La Manchy” Cervantesa Literacki wieczór z tekstami Cervantesa, muzyką Telemanna i improwizacją Mikołaja Trzaski odbędzie się dzień przed koncertem, w którym wykonany zostanie słynny poemat symfoniczny Don Kichot R. Straussa.

23.09.2016, piątek, godz. 19.00

Mischa Maisky w opowieści Don Kichota Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Eugene Tzigane – dyrygent Mischa Maisky – wiolonczela Wojciech Kołaczyk – altówka Richard Strauss – poemat symfoniczny „Don Kichot” Ludwig van Beethoven – VIII Symfonia F-dur Don Kichot jest dziełem dużej klasy, intrygującym, oryginalnym w swym mistrzostwie polifonicznym, zachwycającej instrumentalizacji i kunszcie literacko-muzycznym. W utworze szczególnie porywają sola na wiolonczelę, które zagra Mischa Maisky, oraz altówkę, w interpretacji Wojciecha Kołaczyka. Całość poprowadzi Eugene Tzigane, okrzyknięty przez krytykę jako

Mischa Maisky, fot. Bernard Rosenberg

„opanowany lider orkiestry”, młody amerykański dyrygent, który cieszy się coraz większą estymą.

25.09.2016, niedziela, godz. 19.00

Izrael w Egipcie Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis Kai Bumann – dyrygent Ingrida Gápová – sopran Marcela Wierzbicka – sopran Jan Jakub Monowid – kontratenor Tomasz Zagórski – tenor Dominik Opaliński – bas Sławomir Kowalewski – bas Jan Łukaszewski – przygotowanie chóru Georg Friedrich Händel – oratorium „Izrael w Egipcie” Obok Mesjasza, Izrael w Egipcie jest najbardziej znanym, ale i nietypowym angielskim oratorium Händla. Swą prapremierę miało w 1739 w londyńskim King’s Theatre, którą publiczność z początku przyjęła nieprzychylnie.

To skłoniło Händla do wprowadzenia wielu przeróbek, w wyniku których pierwotnie 3-częściowe oratorium stało się kompozycją 2-częściową i dopiero od XX w. powraca się do jego oryginalnej wersji. Temat kompozytor zaczerpnął wprost ze Starego Testamentu. Jak w żadnym innym swoim oratorium Händel głównym wyrazicielem biblijnych tekstów uczynił chóry kosztem partii solowych i instrumentalnych.

28.09.2016, środa, godz. 19.00

W mojej ojczyźnie…

Sinfonia Varsovia Robert Trevino – dyrygent Jakub Haufa – skrzypce Bedřich Smetana – cykl poematów symfonicznych „Moja Ojczyzna” (Má Vlast) Nikołaj Rimski-Korsakow – suita symfoniczna „Szeherazada”

Eugene Tzigane

Robert Trevino w 2010, po uzyskaniu wyróżnienia Konkursu Dyrygentów im. Swietłanowa w Montpellier, zaprezentował się na międzynarodowej scenie podczas swojej interpretacji opery Tosca w Teatrze Bolszoj. Odniósł spektakularny sukces i od tego czasu stał się znanym w świecie artystą. Jakub Haufa ukończył z Akademię w Poznaniu w klasie Jadwigi Kaliszewskiej. Od 2003 jest I koncertmistrzem Sinfonii Varsovii. Pracuje w macierzystej uczelni, gdzie w 2013 uzyskał stopień dra hab. sztuk muzycznych.

30.09.2016, piątek, godz. 19.00

Sanctus Adalbertus na rocznicę chrztu Polski Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Chór Filharmonii Łódzkiej José Maria Florêncio – dyrygent Wioletta Chodowicz – sopran Bartłomiej Misiuda – baryton Dawid Ber – przygotowanie chóru Igor Strawiński – „Symfonia psalmów” Henryk Mikołaj Górecki – oratorium „Sanctus Adalbertus” na sopran, baryton, duży chór mieszany i wielką orkiestrę Strawiński położył podwaliny pod bardzo istotny w wieku XX nurt muzyczny nazwany neoklasycyzmem. Do jego dzieł z lat 30. utrzymanych w tym stylu należy Symfonia psalmów. Jest to szczególne dzieło także dlatego, że świadczy o religijnym nawróceniu kompozytora, jest porównywane do najpiękniejszych utworów religijnych Bacha i Mozarta. Według zamysłu Strawińskiego, który od dawna zamierzał odnowić formę symfoniczną, powstał rodzaj symfonii chóralnej, opartej na łacińskich tekstach wybranych psalmów. Sanctus Adalbertus to monumentalne, niemal godzinne oratorium poświęcone postaci św. Wojciecha. O istnieniu tej kompozycji nie było wiadomo nic pewnego do chwili, kiedy partyturę kompozycji odnalazł po śmierci Góreckiego jego syn, Mikołaj. Utwór po raz pierwszy zabrzmiał 4 listopada 2015 w Krakowie z okazji 70-lecia istnienia PWM. inf. Mariola Grochowina

wrzesień 2016 |

| 25

Teatr Polski 3.09.2016, godz. 19.00, Mała Scena TPB 4.09.2016, godz. 19.00, Mała Scena TPB

Katarzyna Szyngiera, Mirosław Wlekły – Сварка (swarka) reżyseria: Katarzyna Szyngiera; scenografia i kostiumy: Agata Baumgart; muzyka: Wojtek Zrałek-Kossakowski; opracowanie muzyczne: Łukasz Maciej Szymborski; wideo: Mikołaj Walenczykowski; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; koordynator projektu: Magda Igielska; występują: Grzegorz Artman, Beata Bandurska, Mirosław Guzowski, Martyna Peszko, Michał Wanio, Izabela Warykiewicz Co tak naprawdę wydarzyło się na Wołyniu i w Galicji Południowo-Wschodniej w 1943 roku? Wyobrażenia tamtych tragicznych wydarzeń bywają skrajnie różne, są zależne od wyznawanych poglądów, narodowości, historii przodków. Zostały zawłaszczone przez emocje i polityczne dyskursy. W spektaklu „Сварка (swarka)” opieramy się na dokumentalnym materiale zebranym przez nas w Polsce i na Ukrainie. Próbujemy spojrzeć na tamte wydarzenia z jak najszerszej perspektywy.

6.09.2016, wtorek, godz. 19.00, Mała Scena TPB 7.09.2016, środa, godz. 19.00, Mała Scena TPB 10.09.2016, sobota – spektakl wyjazdowy – Festival Divadiel Strednej Európy w Koszycach czas trwania: 120 min bez przerwy

Julia Holewińska – Granice reżyseria: Bartek Frąckowiak; choreografia, dramaturgia: Iza Szostak; scenografia, kostiumy: Anna Maria Karczmarska; muzyka: Krzysztof Kaliski, Łukasz Maciej Szymborski; światła: Michał Głaszczka; wideo: Granice, fot. Monika Stolarska

Hanna Maciąg; tekst listu dziadka: Iza Szostak; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Mirosław Guzowski, Marta Malikowska, Jan Sobolewski, Iza Szostak, Izabela Warykiewicz Koncepcja spektaklu oparta jest na „czteropoziomowym modelu kontroli dostępu”, który stosuje unijna agencja Frontex w działaniach służących ochronie granic Unii Europejskiej. Opublikowany w jednej z wydanych przez nią broszur poglądowy obrazek, którego celem było możliwie proste przedstawienie składających się na ten model działań, procedur, podmiotów, stał się inspiracją do stworzenia swoistej teatralnej gry planszowej, w której postacie takie jak Ciało Dziecka, Granica, Lex Frontex, Uciekinierka czy Artysta, podejmują wyzwania i realizują strategie ściśle powiązane z ochroną, przekraczaniem czy upłynnianiem granic, polityką migracyjną, a przede wszystkim – ekonomią.

15.09.2016, czwartek, godz. 19.00 16.09.2016, piątek, godz. 19.00 17.09.2016, sobota, godz. 19.00 18.09.2016, niedziela, godz. 19.00 Duża Scena TPB, spektakl kameralny, czas trwania: 110 min bez przerwy

Rainer Werner Fassbinder – Krew na kocim gardle, czyli Marilyn Monroe kontra wampiry reżyseria: Anja Suša; tłumaczenie: Iwona Nowacka; dramaturgia: Agnieszka Jakimiak; kostiumy: Maja Mirković; scenografia: Zorana Petrov; asystentka scenografki: Anna Adamiak; muzyka: Krzysztof Kaliski; choreografia: Damjan Kecojević; światła: Robert Łosicki; wideo: Mikołaj Walenczykowski; inspicjent: Mateusz Stebliński; występują: Beata Bandurska, Maciej Pesta, Martyna Peszko, Anita Sokołowska, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Konrad Wosik, Małgorzata Witkowska oraz Jagoda Długosz, Grażyna Grzelak, Maria Jazel, Halina Kanarkowska, Sławomir Majczyk, Emilia Malczyk, Teresa Perlik, Monika Skorobohata

Krew na kocim gardle, czyli Marilyn Monroe kontra wampiry, fot. Monika Stolarska

Niemiecki reżyser filmowy Rainer Werner Fassbinder zasłynął m. in. z programowego braku zaufania wobec skonwencjonalizowanych języków sztuki. Z łatwością nadawał swoim filmom ramę kina gangsterskiego, me26 |

| wrzesień 2016

lodramatu czy science fiction i prześwietlał gatunkowe klisze, ujawniając ich przemocową strukturę. W ponad 40 filmach, które udało mu się zrealizować przed śmiercią w wieku 37 lat, Fassbinder opowiadał tak naprawdę jedną historię, przepisaną na wiele scenariuszy. To opowieść o przemocy i faszyzmie rodzących się w małych społecznościach, w jednostkowych relacjach, na planie z pozoru ulotnych i pozbawionych konsekwencji stosunków międzyludzkich. „Krew na kocim gardle”, tekst niewystawiany dotychczas w Polsce, zaprasza widzów i aktorów do udziału w hiperrealistycznej grze.

„Kantor Downtown” to projekt TPB realizowany w stulecie urodzin Tadeusza Kantora, 36 lat po pierwszym pokazie „Umarłej klasy” w teatrze La MaMa w Nowym Jorku. To instalacja zainspirowana postaciami Tadeusza Kantora, Ellen Stewart – legendarnej dyrektorki teatru LaMaMa oraz amerykańskich artystów, którzy tworzyli nowojorską scenę awangardową lat 70. i 80.

21.09.2016, godz. 19.00, Mała Scena TPB 22.09.2016, godz. 19.00, Mała Scena TPB czas trwania: 80 min bez przerwy

Marta Keil, Piotr Grzymisławski, Rabih Mroué oraz zespół aktorski – Tu Wersalu nie będzie! reżyseria: Rabih Mroué; współpraca dramaturgiczna, kuratorka: Marta Keil; współpraca dramaturgiczna: Piotr Grzymisławski; współpraca scenograficzna: Marta Kuliga; muzyka: Łukasz Maciej Szymborski, Piotr Wawer Jr; światła: Robert Łosicki; inspicjentka: Hanna Gruszczyńska; występują: Jan Sobolewski, Małgorzata Trofimiuk, Piotr Wawer Jr, Łukasz Maciej Szymborski

Kantor Downtown, fot. Monika Stolarska

17.09.2016, sobota, godz. 19.00, Mała Scena TPB 18.09.2016, niedziela, godz. 19.00, Mała Scena TPB 24.09.2016, sobota – spektakl wyjazdowy BITEF Festival (Belgrad) 27.09.2016, wtorek – spektakl wyjazdowy International Theatre Festival Divadelná Nitra (Nitra, Słowacja) czas trwania: 80 min bez przerwy

Kantor Downtown realizacja: Jolanta Janiczak, Joanna Krakowska, Magda Mosiewicz, Wiktor Rubin; współpraca wideo: Mikołaj Walenczykowski; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Grzegorz Artman, Marta Malikowska; ze specjalnym udziałem: Penny Arcade, Lee Breuer, Linda Chapman, Citizen Reno, George Ferencz, Jill Godmilow, Barbara Hammer, Lola Pashalinski, Ozzie Rodriguez, Theodora Skipitares, Thomas Walker, Sylvia Palacios Whitman

-u N IK Ó W B IK LA CZ YT EL D ie T E en c IL B w TAN I u numerem BIKym ow ni eś rz w Z zł! takl: bilety na spek own” nt w Do : ie „Kantor t e r mi n zamy w Zapras dz. 19.00 o g o ia śn 18 wrze mak symalnie

15

Jeden egzem

pu rawnia do zaku plar z BIK-u up oc yjnej cenie. om pr w w tó le 4 bi

Rabih Mroué przygotowuje w Teatrze Polskim w Bydgoszczy spektakl o Andrzeju Lepperze – jednej z najbardziej kontrowersyjnych postaci polskiej sceny politycznej ostatnich 20 lat. Przewodniczący partii Samoobrona był politykiem wyjątkowo często obecnym w mediach, budzącym zazwyczaj bardzo silne emocje, zarazem jednak uparcie poddawany był łatwym i nieraz stereotypowym ocenom. Trochę tak, jakby rozmaite grupy społeczne projektowały na Leppera własne lęki, potrzeby i obsesje. inf. Paulina Wenderlich

wrzesień 2016 |

| 27

24.09–1.10 2016

KLUB FESTIWALOWY

Festiwal Prapremier 2016 / Festival of New Dramaturgies Dwanaście spektakli, w tym sześć zagranicznych, znalazło się w programie tegorocznej edycji Festiwalu Prapremier w Bydgoszczy. Każdego dnia odbędą się również koncerty w klubie festiwalowym.

Zaplanowano też debatę i ciekawy projekt muzyczny, do którego można dołączyć z własnym… mieszkaniem. Festiwal potrwa od 24 września do 1 października.

Festiwal Prapremier 2016 dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Miasta Bydgoszczy, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego .

Od kryzysu do utopii Europa. Dramaturgie kryzysu Tegoroczna edycja Festiwalu Prapremier poświęcona jest Europie i teatralnym próbom przedstawienia zarówno trawiących ją kryzysów, jak też alternatywnych dróg jej rozwoju, propozycjom innych od aktualnych projektów politycznych, ekonomicznych, społecznych, ekologicznych, kulturowych czy egzystencjalnych. Kilka ostatnich lat to okres niezwykłej ekspansji różnych rodzajów kryzysów, których symptomy obserwować mogliśmy wcześniej: kryzysu finansowego, kryzysu zadłużenia, kryzysu klimatycznego, kryzysu uchodźczego, a także – ostatecznie – kryzysu demokracji i kryzysu politycznego. Wszystkie te rodzaje kryzysów splecione są ze sobą siecią wzajemnych, złożonych związków przyczynowo-skutkowych, zostały wywołane przez rozmaite decyzje polityczne i gospodarcze, które zapadały w różnych okresach XX i początku XXI wieku. Żaden z nich nie pojawił się w sposób nagły, choć dla wielu mógł okazać się niespodziewany.

Komponujemy tegoroczny program ze spektakli, które w różnych formach i gatunkach próbują dokonać reprezentacji kryzysu, poddać go diagnozie i analizie, wywołać i zbadać jego zmysłowy charakter, zastana28 |

| wrzesień 2016

wiając się nad kondycją kryzysową i doświadczeniem kryzysu, jego materialnymi przejawami, jego estetyką, jak też jego dokumentacją.

Większość spektakli w programie tegorocznego FPP jest świadoma politycznie i w jawny sposób do polityczności się przyznaje. Nie jest to jednak polityczność „miękka”, związana wyłącznie z dekonstrukcją ideologii i perspektywą krytyczną. Spektakle prezentowane podczas festiwalu wpisują się w dostrzegalny w ostatnim czasie zwrot wielu europejskich twórców sztuk performatywnych w stronę „estetyki oporu”, która może mieć konsekwencje w „realnej” polityce. Mimo że twórcy ci są świadomi uwarunkowań ideologicznych własnej pozycji, nie paraliżuje ich to przed formułowaniem pozytywnych komunikatów politycznych, działaniem w polu politycznym i estetycznym zarazem. Twórcy europejskiego teatru zrozumieli, że wobec dzisiejszej sytuacji, chcąc realnie działać w polu politycznym, muszą zmienić swój sposób działania.

Grecja. W stronę alternatywnych projektów Ta nowa sytuacja polityczna sprawia, że w 500. rocznicę wydania „Utopii” Thomasa More’a coraz bardziej konieczne staje się formułowanie, testowanie i wyobrażanie sobie alternatywnych projektów politycznych, nowych rozwiązań w sferze politycznej, ekonomicznej, ekologicznej, społecznej i kulturowej, tworzenie nowych, własnych utopii. W przeciwnym razie grozi nam – powtarzając za wybitnym powieściopisarzem Benjaminem Kunkelem, który zatytułował swoje eseje polityczne „Utopia or Bust” – „utopia albo rozpad”. Wiele wskazuje na to, że przed taką właśnie alternatywą stoimy: albo wymyślimy inną przyszłość, odzyskamy ją, mówiąc „nie” postpolitycznej blokadzie wyobraźni, sprawiając, że Europa będzie naprawdę demokratyczna, równa i wolna, albo jej nie będzie wcale, a na jej miejscu powstanie mroczna kraina złożona z feudalnych struktur i nacjonalistycznych dyktatur. Wydają się to rozumieć twórcy zaproszeni na tegoroczny FPP. Performatywna kartografia kryzysu często służy im do otwarcia pola możliwości dla nowych wyobrażeń, relacji, rozwiązań czy instytucji. Wsłuchanie się w kryzys, jego szmery i pomruki, zbadanie jego architektury, doprowadzenie go do skrajności i ostatecznego rozpadu, służy pobudzeniu wyobraźni, by na ruinach starego świata, na ruinach starej Europy, na ruinach kapitalizmu, rozpocząć budowę nowego porządku opartego na równości, sprawiedliwości społecznej, empatii, mądrej koegzystencji z naturą, innym, ludzkim porządku ekonomicznym. To naszym zadaniem, również zadaniem teatru i sztuki, jest praca na rzecz zmiany w Europie, wbrew inercji jej biurokratycznej machiny, wbrew nacjonalizmom, faszyzmowi, postpolitycznej bezalternatywności, antydemokratycznym tendencjom i interesom sektora finansowego.

W takim kryzysowym krajobrazie, przenikniętym rodzącą się tęsknotą za utopią, kontynuując zainicjowaną w zeszłym roku ideę „teatru spraw zagranicznych”,

tegoroczną edycję FPP w istotnej części postanowiliśmy poświęcić Grecji – jako miejscu szczególnemu, w którym przecinają się różne rodzaje kryzysów – jak i greckim twórcom, którzy do tych kryzysów odnoszą się w swoich spektaklach, problematyzując je zarazem jako warunki własnej pracy i aktywności, jak też zjawiska kluczowe dla zrozumienia dzisiejszej międzynarodowej sytuacji politycznej. Ich spektakle opowiadają o kryzysie w formie indywidualnych i zbiorowych historii, na granicy dokumentu i fikcji, wykorzystując dokumenty, świadectwa czy obrazy związane z „realnymi” wydarzeniami, ale też nie bojąc się konkretnych metafor, nieoczywistych symboli czy fikcyjnych narracji.

Festiwal Prapremier to jednak nie tylko spektakle Zaplanowaliśmy także siedem koncertów, debatę, której uczestniczkami będą Ulrike Guérot – światowej sławy myślicielka polityczna, antropolożka kultury, i Kinga Stańczuk – polityk, pełnomocniczka partii Razem ds. międzynarodowych, oraz wykład z cyklu „Obrazy uchodźcze: Świat jako obóz” Pawła Mościckiego.

W tym roku zainaugurowany zostanie również niezwykły muzyczny projekt „Radio Domówka”, który odwołuje się do poszukiwań nowych praktyk słuchania.

Szczegóły dotyczące festiwalu dostępne są na stronie internetowej www.festiwalprapremier.pl, na Facebooku oraz w aplikacji mobilnej.

Pornografia późnej polskości

| reżyseria Weronika Szczawińska | Galeria Labirynt POLSKA | 20.00 Opera Nova Bydgoszcz

Wicked Giant | koncert | 22.00 Towarzyska Kafe 27.09 wtorek | dzień 4.

Late Night | Blitz theatre group GRECJA | 18.00 TPB

duża scena

Europeana | reżyseria Jan Mikulášek | Divadlo Na zábradlí CZECHY | 20.00 TPB mała scena Syny | koncert | 22.00 Towarzyska Kafe 28.09 środa | dzień 5.

Balet koparyczny

| koncept/choreografia/wykonanie: Iza Szostak | Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka POLSKA | 18.00 Bydgoskie Centrum Targowo-Wystawiennicze

Empire | reżyseria Milo Rau | International Institute of Political Murder SZWAJCARIA/NIEMCY | 20.00 Miejskie Centrum Kultury

Dead Snow Monster | koncert | 22.00 Towarzy 29.09 czwartek | dzień 6.

24.09 sobota | dzień 1.

TPB klubokawiarnia

ué | Teatr Polski Bydgoszcz POLSKA/LIBAN | 18.00 TPB mała scena

ska Kafe

P rogram

Otwarcie Festiwalu Prapremier

26.09 poniedziałek | dzień 3.

Tu Wersalu nie będzie! | reżyseria Rabih Mro-

| 18.00

Wszystko o mojej matce | reżyseria Michał Borczuch | Teatr Łaźnia Nowa POLSKA | 19.00 TPB duża scena

Radio Domówka | koncert | 22.00 Towarzyska

Kafe

Empire | reżyseria Milo Rau | International Institute of Political Murder SZWAJCARIA/NIEMCY | 18.00 Miejskie Centrum Kultury

Bloods

| reżyseria Argyro Chioti | Vasistas theatre group GRECJA | 20.00 TPB mała scena

Selvy | koncert | 22.00 Towarzyska Kafe 30.09 piątek | dzień 7.

25.09 niedziela | dzień 2.

Obrazy uchodźcze: Świat jako obóz wykład | Paweł Mościcki | 15.00 TPB górne foyer

|

Tu Wersalu nie będzie! | reżyseria Rabih Mro-

ué | Teatr Polski Bydgoszcz POLSKA/LIBAN | 18.00 TPB mała scena

Naše nasilje i vaše nasilje | reżyseria Oli-

ver Frljić | Wyprodukowany, i na zamówienie, w HAU Hebbel am Ufer w Berlinie | Koprodukcja Wiener Festwochen, Slovensko mladinsko gledališče, Ljubljana, Kunstfest Weimar, Zürcher Theaterspektakel i Hrvatsko narodno kazalište Ivana pl. Zajca, Rijeka CHORWACJA/NIEMCY/SŁOWENIA/AUSTRIA | 20.00 TPB duża scena

We Call It a Sound | koncert | 22.00 Towarzyska Kafe

Granice | reżyseria Bartek Frąckowiak | Teatr Polski Bydgoszcz POLSKA | 18.00 TPB mała scena Case Farmakonisi or The right of water

| reżyseria Anestis Azas | National Theatre of Greece GRECJA | 20.00 Opera Nova Bydgoszcz

Burn Reynolds | koncert | 22.00 Towarzyska Kafe 1.10 sobota | dzień 8.

Między antropologią kryzysu a fantazją utopii | debata | 17.00 TPB górne foyer Holzwege | reżyseria Katarzyna Kalwat | TR Warsza-

wa POLSKA | 20.00 TPB duża scena

Michał Margański | koncert | 22.00 Towarzyska Kafe

inf. Paulina Wenderlich

wrzesień 2016 |

| 29

Opera Nova w Bydgoszczy

Baron cygański, fot. Andrzej Makowski

7.09.2016, godz. 19.00 8.09.2016, godz. 19.00 10.09.2016, godz. 19.00 11.09.2016, godz. 18.00

Baron cygański – operetka Johanna Straussa Inscenizacja, reżyseria i choreografia – Janina Niesobska Scenografia i kostiumy – Maria Balcerek Kierownictwo muzyczne – Maciej Figas Reżyseria świateł – Bogumił Palewicz Przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń Strauss uznawał Barona cygańskiego za swe największe kompozytorskie osiągnięcie. Zauroczony folklorem cygańsko-węgierskim stworzył operetkę oddającą piękno kultury obu tych nacji.

Inscenizacja z 2010 r. w Operze Nova zapisała się jako wzorcowa w historii realizacji operetki: wystawiona z należnym jej przepychem, dbałością o piękno obrazu, pieczołowicie oddany detal i całościowy imponujący kształt, wiarygodną aktorsko grą, niezapomniane układy taneczne. Błękity, szmaragdy, indygo, fiolety, cekiny, zapinki, przypinki. Błyskają i dźwięczą szable huzarów, jedwabne falbany cygańskich spódnic tworzą barwną ruchomą płaszczyznę w porywającym czardaszu, powiewają frędzle chust wykonanych z niezwykłą pieczołowitością, o czym świadczą liczby: 50 chust, bok każdej ma 1,30 m. Na każdym boku zaplatana jest tasiemka: wkłuwa się ją co 1,5 centymetra, tworząc oczka frędzli.

Przypada 8 rzędów na bok, czyli 800 metrów jedwabistej tasiemki na jedną chustę.

Baron cygański, jeden z najefektowniejszych spektakli Opery Nova, otworzy 60. sezon artystyczny bydgoskiej sceny operowej.

30 |

| wrzesień 2016

16.09.2016, godz. 19.00 17.09.2016, godz. 19.00 18.09.2016, godz. 18.00 20.09.2016, godz. 19.00

Carmen – opera Georges’a Bizeta kierownictwo muzyczne – Maciej Figas reżyseria – Bodo Igesz (USA) scenografia – Paweł Dobrzycki choreografia – Montse Sanchez (Hiszpania) Ta piękna mieszkanka Sewilli ma już 141 lat, a nadal jest oszałamiająca, uwodzicielska i zdobywa nowych wielbicieli. Mowa o arcydziele operowym Carmen. To ostatnie i zarazem największe osiągnięcie twórcze, które unieśmiertelniło nazwisko francuskiego kompozytora. Muzyka Bizeta w mistrzowski sposób zaadaptowała dla potrzeb utworu operowego bogaty folklor Hiszpanii, a nawet zaczerpnęła z ludowej muzyki kubańskiej (słynna habanera). Kompozytor narzucił słuchaczom swą fantastyczną wizję Hiszpanii, w której nigdy nie był. Każda scena z Carmen zasługuje na zachwyt. Po swej niedocenionej paryskiej prapremierze Carmen objechała cały świat, by ostatecznie podbić francuską stolicę w 1833 roku. Odtąd grana była zawsze i wszędzie, a wykonywali ją najwięksi śpiewacy.

Gdyby zrobić ankietę na najpopularniejsze dzieło operowe, Carmen z pewnością znalazłaby się w ścisłej czołówce: seguidilla, marsz torreadora, habanera, aria z kartami – to słyszał i nucił chyba każdy mieszkaniec Europy (nawet jeśli nie był nigdy w operze!). W historii bydgoskiej Opery to dzieło Bizeta realizowane było pięciokrotnie, obecna wersja z 1999 roku doczeka się we wrześniu 66. przedstawienia.

21.09.2016, godz. 19.00

Bogusław Kaczyński in memoriam.

Koncert w wykonaniu Teatru Muzycznego w Poznaniu Podczas koncertu Bogusław Kaczyński in memoriam wykonane zostaną ulubione utwory operowe i operetkowe Bogusława Kaczyńskiego, zmarłego w tym roku publicysty i krytyka muzycznego, niestrudzonego popularyzatora opery, operetki i muzyki poważnej, animatora wydarzeń kulturalnych, twórcy festiwali, autora niezapomnianych programów telewizyjnych, wielkiej osobowości polskiego życia kulturalnego.

Koncert prowadzony przez innego wybitnego znawcę i miłośnika opery, Sławomira Pietrasa, będzie okazją do usłyszenia znakomitych śpiewaków oraz Orkiestry Teatru Muzycznego w Poznaniu. Kierownictwo muzyczne sprawuje Agnieszka Nagórka. W koncercie bierze udział grono świetnych solistów: Joanna Cortes, Joanna Horodko, Anna Lasota, Sylwester Kostecki, Witold Matulka, Maciej Ogórkiewicz, Adam Szerszeń, Tadeusz Szlenkier.

Sylwester Kostecki i Monika Ledzion w operze Carmen, fot. Andrzej Makowski

Zapowiadamy także nadzwyczajne koncerty, które rozpoczną obchody 60. rocznicy działalności polskiej sceny operowej w Bydgoszczy: 1 i 2 października zapraszamy na występy solistów, chóru i orkiestry Opery Nova pod batutą Macieja Figasa, Andrzeja Knapa, Piotra Wajraka. inf. Ewa Chałat

Klub „Arka” BSM

27.09.2016, wtorek, godz. 16.00 „Rozmowa z kotem” – ilustracja do wiersza D. Gellner – zajęcia plastyczne dla dzieci.

2.09.2016, piątek, godz. 17.00 „Uprawa sukulentów w mieszkaniu” – spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów.

29.09.2016, czwartek, godz. 16.00 „Jesienna martwa natura w tonacji ciepłej” – zajęcia plastyczne dla dzieci.

5.09.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Pożegnanie wakacji” – spotkanie powakacyjne Klubu Seniora.

30.09.2016, piątek, godz. 16.00 Biblioteka oraz porady dotyczące pielęgnacji kaktusów – dyżur Klubu Miłośników Kaktusów.

12.09.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Widokówka z wakacji” – wspomnienia z podróży, cz. I – spotkanie Klubu Seniora.

15.09.2016, czwartek, godz. 16.00 „Lekcja wstępna” – zapoznanie dzieci i rodziców z programem zajęć – zajęcia plastyczne dla dzieci.

19.09.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Widokówka z wakacji cd.” – spotkanie Klubu Seniora.

20.09.2016, wtorek, godz. 16.00 „Plastyczne wspomnienia z wakacji” – szkice rysunkowe i kolorystyczne (zajęcia plastyczne dla dzieci).

22.09.2016, czwartek, godz. 16.00 „Babie lato” – ćwiczenia kolorystyczne w tonacji ciepłej – zajęcia plastyczne dla dzieci.

26.09.2016, poniedziałek, godz. 18.00 „Muzyczne popołudnie” – wieczorek taneczny Klubu Seniora.

Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna: w poniedziałki w godz. 10.00-14.00

we wtorki i środy w godz. 14.00-19.00 Plany pracy Klubu „Arka” BSM dostępne są na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej: www.bsm.bydgoszcz.pl w dziale Informacje.

Imprezy organizowane w Klubie „ARKA” są otwarte dla wszystkich mieszkańców Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (zasoby BSM obejmują osiedla: Śródmieście, Górzyskowo, Wzgórze Wolności, Szwederowo oraz Błonie).

Ponadto zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m. in.: – Koło plastyczne dla dzieci – wtorki i czwartki, godz. 16.00 – Gimnastyka dla seniorów – poniedziałki, środy i piątki, godz. 10.00 i 11.00 – Klub Seniora – poniedziałki, godz. 17.00 wrzesień 2016 |

| 31

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego 15.09.2016, godz. 17.00, Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2, wstęp wolny

Kuratorskie oprowadzanie po wystawie „Bydgoszcz późnośredniowieczna i nowożytna w świetle źródeł archeologicznych” Wzmożony ruch budowlany, trwający od ostatnich lat XX wieku, sprawił, że na obszarze Bydgoszczy, a szczególnie w jej centrum, przeprowadzono dużą liczbę badań archeologicznych. Dzięki nim nie tylko odkryto relikty dawnej zabudowy, a także pozyskano nowe materiały do odtwarzania dziejów Bydgoszczy, począwszy od jej początku, wiązanego z wczesnośredniowiecznym grodem, poprzez kształtowanie się średniowiecznego miasta lokacyjnego, aż po jego rozwój w czasach nowożytnych. Efekty badań oraz ogrom niezwykle interesujących zabytków, a także zainteresowanie społeczeństwa rezultatami prac wykopaliskowych przyczyniły się do powstania ekspozycji, z której wyłania się obraz miasta i jego mieszkańców od późnego średniowiecza (XIV w.) aż po koniec XIX wieku.

9.09.2016, godz. 11.00-13.00, Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7.

Zapisy na warsztaty pod nr. tel. 52 585 99 11, 52 585 99 14 lub 52 585 99 10 Niedziela w Muzeum

„Pan Wyczółkowski i tajemnice jego domu” Podczas zajęć przeniesiemy się do odległych krain Wschodu. Poszukamy śladów Orientu w Domu Leona Wyczółkowskiego i dowiemy się, dlaczego się tam znalazły. W części warsztatowej wykonamy żurawie techniką origami, które połączymy w przestrzenne mobile.

25.09.2016, godz. 12.00-15.00, Exploseum, ul. Alfreda Nobla, wstęp wolny

„Explo Niedziela z Alfredem Noblem” We wrześniu zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu „Explo Niedziela”, podczas którego zaprezentowane zostaną fascynujące doświadczenia chemiczne oraz bezpłatnie będzie można zwiedzić budynki 1133 (budynek przygotowania produkcji) i 1137 (budynek nitracji gliceryny).

14.09.2016, godz. 11.00-13.00, Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4, wstęp wolny – obowiązują zapisy pod nr. telefonów: 52 585 99 14, (11, 10)

Maluchy w muzeum – środy sensoryczne dla najmłodszych

Zapraszamy wszystkie maluchy w wieku do 3 lat na środowe warsztaty sensoryczne. Zajęcia są bogate w doświadczenia wszechstronnie stymulujące rozwój maluszków, które poznają świat wszystkimi zmysłami: wzrokiem, słuchem, węchem i smakiem. Podczas zajęć uczestnicy stworzą pierwsze prace plastyczne, odciskając dłonie i stópki w masie solnej, powstaną pierwsze 32 |

| wrzesień 2016

dzieła namalowane maleńkimi paluszkami. Wszystko to w bezpiecznej obecności mamy lub innej bliskiej osoby.

30.09.2016, godz. 15.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, wstęp wolny

Cykl „Piątki ze sztuką” Wykład dra Mateusza Solińskiego pt. „Prekursorzy współczesności.

Sztuka końca XIX i początku XX wieku” Podczas najbliższego spotkania zostaną omówione przemiany, jakie dokonały się w sztuce europejskiej pod koniec XIX i w pierwszych dekadach XX wieku.

Przywołane zostaną i omówione takie nurty, jak m. in.: postimpresjonizm, fowizm, kubizm, ekspresjonizm, futuryzm, dadaizm czy surrealizm.

Kurs historii sztuki, z uwagi na swój przekrojowy charakter, polecamy szczególnie osobom, które chciałby rozpocząć swoją przygodę z historią sztuki bądź też usystematyzować posiadane już wiadomości.

23.09.2016, godz. 18.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 – wernisaż wystawy, wstęp wolny

„Droga ku nieznanemu… Śladami wyprawy Lewisa i Clarka na Zachód Ameryki”

Wystawa została przygotowana przez Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy we współpracy z Adamem Piekarskim, członkiem Narodowego Muzeum Indian Amerykańskich w Waszyngtonie, Polskiego Stowarzyszenia Przyjaciół Indian oraz Polsko-Amerykańskiego Towarzystwa Etnograficznego, podróżnikiem i autorem wydawnictw o tematyce indianistycznej, od wielu lat promującym tubylcze kultury Ameryki Północnej w naszym mieście.

Tematem ekspozycji jest znane wydarzenie z lat 1804–1806 amerykańskiej historii: wyprawa Meriwethera Lewisa i Williama Clarka nad Pacyfik. Z wydarzeniem tym związany jest ważny fakt zakupu w 1803 roku przez Stany Zjednoczone francuskiej prowincji Luizjany. Ekspedycja Lewisa i Clarka trwała od 14 maja 1804 do 23 września 1806 roku. Była to pierwsza udana wyprawa na zachodnie tereny państwa. Dwaj badacze, wyruszając w kierunku Pacyfiku, wkraczali na niezbadany dotychczas teren, który zamieszkiwały jedynie indiańskie plemiona, z których wiele nigdy nie miało kontaktu z białym człowiekiem. Termin wernisażu wystawy związany jest z 210. rocznicą zakończenia ekspedycji.

Latem 2014 roku Adam Piekarski udał się w trzymiesięczną podróż po Stanach Zjednoczonych śladami wyprawy Lewisa i Clarka. Na wystawie zaprezentowano część bogatej dokumentacji fotograficznej będącej pokłosiem tej podróży, przedmioty dotyczące charakteru wyprawy oraz artefakty kultury materialnej indiańskich plemion obszaru górnej Missouri. Zarówno fotografie, jak i eksponaty zaopatrzone są w wyczerpujące komentarze autorstwa Piekarskiego.

Celem wystawy jest przedstawienie ważnego wydarzenia z historii Ameryki w kontekście relacji pomiędzy cywilizacją euroamerykańską a tubylczymi kulturami

Droga ku nieznanemu… Śladami wyprawy Lewisa i Clarka na Zachód Ameryki, fot. Adam Piekarski

Ameryki Północnej. Zamiarem autorów ekspozycji jest nie tylko pogłębienie wiedzy historycznej, ale również wzbudzenie w widzach muzealnych postawy tolerancji wobec innych kultur w sytuacji, gdy obszary międzykulturowej styczności zawężają się systematycznie, a samo zjawisko upowszechnia się, dotykając praktycznie wszystkich społeczności, niezależnie od kontynentu.

Wystawa, poprzez zaprezentowane fotografie, mapy, przedmioty oddające charakter ekspedycji oraz tubylcze artefakty, nie tylko zobrazuje epokowe wydarzenie z historii Stanów Zjednoczonych, ale także ukaże materialny dorobek wielu plemion, które członkowie ekspedycji napotkali na swej drodze podczas wędrówki nad Pacyfik.

Maria Flinik-Huryn, Adam Piekarski

Trwa X edycja Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego Śladami Leona Wyczółkowskiego.

Zachęcamy do udziału w konkursie fotograficznym, którego szczegóły znajdą się na stronie: www.muzeum.bydgoszcz.pl.

Wystawy czasowe: Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 Wystawa posterowa „Od kasztelanii do metropolii” 670. rocznica nadania praw miejskich Bydgoszczy.

Wystawa czynna do 30 września 2016 roku. „XI Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Teofila Ociepki – wystawa prac w Muzeum Okręgowym im.

Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy”. Wystawa czynna do 25 września 2016 roku.

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 (piwnica) „Bydgoszcz późnośredniowieczna i nowożytna w świetle źródeł archeologicznych”. Wystawa czynna do 31 grudnia 2016 roku.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Dzieje pieniądza. Wojna trzydziestoletnia (16181648)”. Wystawa czynna do 9 kwietnia 2017 roku.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Postawy i Procesy – szkło artystyczne z ASP we Wrocławiu”. Wystawa czynna do 11 września 2016 roku.

Wystawa posterowa „Szlak Wody, Przemysłu i Rzemiosła w Bydgoszczy”. Wystawa czynna do 13 września do 2016 roku, Wyspa Młyńska.

Exploseum, ul. Alfreda Nobla „A więc wojna!”. Losy ludności cywilnej w latach 1939-1945. Wystawa czynna do 15 września 2016 roku.

Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów”. „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic”.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska”. „Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość”.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Galeria Sztuki Nowoczesnej”.

Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 „Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852-1936)”.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy”.

Exploseum, ul. Alfreda Nobla „EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg”. inf. Natalia Szczerbińska

wrzesień 2016 |

| 33

Obiekt miesiąca

Obiekt miesiąca: Paris z Salzburga, talar arcybiskupa von Lodrona, srebro, 1628 To interesujący, także pod względem artystycznym, przykład monety, która w czasie, gdy Europa spływała krwią, pokryta lawinowo przyrastającymi mogiłami i bliznami ruin, upamiętniała i uświetniała finał aktu tworzenia – konsekracji katedry św. Ruperta w Salzburgu. Na awersie realistycznie oddany budynek świątyni dzieli datę 16-28. Po bokach katedry widnieją jej patroni, przywdziani w stroje biskupie: św. Rupert (650?-718) – pierwszy biskup Salzburga, uznawany za założyciela miasta, i św. Wirgiliusz (ok. 700-784), także biskup salzburski, dzierżący model kościoła, co przypomina o ustanowieniu przez niego pierwszej katedry w Salzburgu. Łacińska legenda w otoku doprecyzowuje przekaz ikonograficzny i informuje wprost o dokonanym 25 września 1628 roku przez arcybiskupa Parisa von Lodrona akcie konsekracji. Ten wielce zasłużony dla Salzburga duchowny imponował wieloma talentami, głównie dyplomatycznym, za co w części przynajmniej odpowiadało jego świetne wykształcenie (studia teologiczne w Trydencie, później w Bolonii i w Ingolstadt). W 1622 roku założył w Salzburgu uniwersytet, ale chyba jego największą zasługą był fakt, że potrafił uchronić podległe mu ziemie przed niszczycielskimi skutkami horroru wojny trzydziestoletniej. Prowadząc umiejętną politykę w okresie, gdy Europa pogrążona była w chaosie tego bezwzględnego konfliktu, uczciwie zasłużył na przyznany mu tytuł Ojca Ojczyzny (łac. Pater Patriae), dzieląc ten honor z innym arcybiskupem Salzburga Eberhardem von Regensbergem (1170-1246). Nie tylko zadbał o to, żeby wojenne spustoszenia nie stały się udziałem jego księstwa, ale też, niejako wbrew logice swojej epoki, naznaczonej obrazami zrujnowanych miast i wsi, z podziwu godnym zaangażowaniem i wytrwałością budował. Klejnotem jego wysiłków na tym polu jest bez wątpienia katedra salzburska, której wizerunek tak dobrze został oddany na wspo-

mnianych talarach z 1628 roku. Od momentu wzniesienia przez biskupa Wirgiliusza i poświęcenia 24 września 774 roku (w dniu konsekracji Wirgiliusz przeniósł do Salzburga szczątki swojego poprzednika, św. Ruperta, zmarłego w Wormacji i tam pochowanego. Wraz ze św. Piotrem stali się oni patronami świątyni) katedra wielokrotnie była niszczona i odbudowywana. Najpotężniejszą romańską bazyliką na północ od Alp, przyćmiewającą nawet katedrę cesarską w Spirze, uczynił ją arcybiskup Konrad III von Wittelsbach (1120/25-1200) po tym, jak ucierpiała w trakcie walk Welfów i Hohenstaufów. W wyniku kolejnego kataklizmu, pożaru w 1598 roku, nowa katedra została wzniesiona według planów włoskiego architekta Santino Solariego (1576-1646) i stała się w ten sposób pierwszą poza terenem Włoch świątynią wczesnobarokową. Dzieło jej odbudowy zapoczątkował arcybiskup Salzburga Markus Sittikus von Hohenems (1612-1619), a kontynuował i doprowadził do końca Paris von Lodron, uświetniając finał tej wspaniałej realizacji ośmiodniowymi, hucznymi uroczystościami i emisjami pamiątkowych monet (także złotych). Na rewersie talara z kolekcji bydgoskiego muzeum widnieje scena przeniesienia relikwiarza z relikwiami św. Ruperta i św. Wirgiliusza, trzymanego przez ośmiu biskupów, do nowej katedry. Procesji towarzyszą dwa anioły, dzierżące kadzielnice. Łacińska legenda w otoku, informując o przeniesieniu relikwii świętych, zawiera ponadto datę wydarzenia: 24 września.

Dziedzictwo Parisa von Lodrona okazało się wyjątkowo trwałe. Jego uniwersytet i katedra po dziś dzień świadczą o chwale i ambicjach tego wybitnego arcybiskupa Salzburga, a talary i dukaty, którymi w 1628 roku upamiętnił konsekrację świątyni, wznoszonej w okresie szczególnie trudnym dla Europy, wojennym, stanowią nie tylko świadectwo triumfu wielkich idei, ale też, poprzez swój dosłowny przekaz, pozwalają niemal osobiście uczestniczyć w tamtych wydarzeniach.

Monetę można podziwiać na wystawie „Dzieje pieniądza. Wojna trzydziestoletnia (1618-1638)” w Europejskim Centrum Pieniądza przy ul. Mennica 4. inf. Jarosław Kozłowski

Talar arcybiskupstwa salzburskiego z 1628 roku – arcybiskup Paris Graf Lodron (1619–1653), fot. Wojciech Woźniak

34 |

| wrzesień 2016

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna od 1 września, hol i wypożyczalnia Biblioteki Głównej WiMBP, Stary Rynek 24

Pomnik Sienkiewicza W 2016 roku mija 170. rocznica urodzin i 100. rocznica śmierci Henryka Sienkiewicza. W ramach obchodów Roku Sienkiewiczowskiego Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy zaprezentuje ciekawe materiały związane z odsłonięciem pierwszego w Polsce pomnika noblisty. Uroczystości te miały miejsce 31 lipca 1927 roku w Bydgoszczy. Podczas wystawy będzie można zobaczyć m. in. druki okolicznościowe, korespondencję Witolda Bełzy z twórcą pomnika, profesorem Konstantym Laszczką, oraz zdjęcia nieistniejącego już pomnika i fotografie z uroczystości jego odsłonięcia.

Biblioteka Główna WiMBP, Stary Rynek 24

LiterObrazki – V Festiwal Książki Obrazkowej dla Dzieci

Festiwal Książki Obrazkowej dla Dzieci LiterObrazki powraca w odświeżonej formule, jako cykl weekendowych wydarzeń organizowany na przestrzeni czterech miesięcy. Ilustratorzy i autorzy najciekawszych polskich książek dla dzieci odwiedzą Bibliotekę Główną przy Starym Rynku w terminach: 10-11 września, 8 października, 19 listopada i 3 grudnia br.

V Festiwal Książki Obrazkowej to spotkania z pisarzami i ilustratorami, warsztaty plastyczne i literackie, koncerty i wspólne czytanie – LiterObrazki to inspirująca forma spędzania wolnego czasu – zarówno dla najmłodszych, jak i dorosłych czytelników.

Szczegóły i program: www.literobrazki.pl.

Dofinansowano ze środków miasta Bydgoszczy.

Kontakt: Marcin Jankowski, info@literobrazki.pl, tel. 52 33 99 227; 506 200 537

Wybrane zajęcia edukacyjne we wrześniu 2016 3.09.2016, godz. 10.00, Stary Rynek w Fordonie Narodowe Czytanie „Quo vadis” połączone z pokazem ekranizacji powieści w synagodze.

6.09.2016, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Broniewskiego 1) Bardzo głodna gąsienica – inscenizacja opowiadania.

9.09.2016, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 25 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Jeżewska 6) My się słów nie boimy – głośne czytanie i zabawy z literami z okazji Międzynarodowego Dnia Walki z Analfabetyzmem.

12.09.2016, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Łanowa 2) „Oriana Fallaci: portret kobiety” – spotkanie dla seniorów, dyskusja o książce C. de Stefano.

15.09.2016, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Spotkanie z Panem Paluszkiem: tęcza ukryta w parasolce, czyli jak zachęcić słońce do pracy – zajęcia literackie na podstawie książki K. Grabowskiej-Bednarz pt. „Pan Paluszek”.

16.09.2016, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 30 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Toruńska 185) Cyprian Kamil Norwid – zajęcia edukacyjne z okazji 195. rocznicy urodzin poety.

27.09.2016, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 1 dla dzieci i młodzieży, ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Żeby nóżki chciały iść – o podróżach małych i dużych w Światowy Dzień Turystyki.

30.09.2016, godz. 12.00, WiMBP (Biblioteka Główna, Stary Rynek 24) Konkurs pięknego czytania adresowany do dzieci ze szkół podstawowych.

30.09.2016, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych, ul. Czerkaska 11) III Biesiada „Myśli Poetyckiej” – doroczne spotkanie poetów tworzących profil o tematyce literackiej na Facebooku.

wrzesień 2016 |

| 35

Galeria Miejska bwa

Grzegorz Pleszyński, Punkty… Znaki… Obrazy…

wystawa czynna do 20.09.2016

Grzegorz Pleszyński – Punkty… Znaki… Obrazy…

Grzegorz Pleszyński ukończył Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracuje jako artysta i pedagog, zajmuje się sztuką wizualną i muzyką. Tworzy akcje o charakterze społecznym, pracował z więźniami, z dziećmi, z ludźmi niepełnosprawnymi. wystawa czynna do 20.09.2016

Natalia Kozieł – Włącznik Natalia Kozieł (1987) – absolwentka Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Sztuk Pięknych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. W latach 2006–2011 studiowała malarstwo sztalugowe w pracowni dyplomowej prof. Jerzego Ostrogórskiego na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, następnie w latach 2012–2015 – grafikę na Uniwersytecie Sztuk Pięknych (Kuvataideakatemia) w Helsinkach. Od 2016 r. należy do fińskiego MUU Artist Association. Obecnie mieszka, pracuje i tworzy w Helsinkach.

36 |

| wrzesień 2016

2.09.2016, godz. 12.00, wstęp wolny

Sztuka w samo południe – warsztaty dla seniorów Cykl spotkań poświęconych sztuce i szeroko rozumianej kulturze, adresowanych do osób w wieku 60+.

W ramach spotkań proponujemy dyskusje o sztuce współczesnej oraz działania twórcze, które rozwijają procesy poznawcze, doskonaląc sprawność manualną poprzez poznawanie różnych technik i form plastycznych.

Temat wrześniowego spotkania: …po raz trzeci!

Sprzedane! czyli o tym, jak zostać kolekcjonerem.

Prowadzenie: Zuzanna Jagodzińska – historyczka sztuki, pracowniczka Galerii Sztuki NEXT i domu aukcyjnego NEXT – Aukcje Sztuki w Bydgoszczy.

Zapisy: piotr.wasowski@galeriabwa.bydgoszcz.pl lub pod nr. tel. 52 339 30 62.

6, 13, 20, 27 września 2016 (wtorki), godzina do ustalenia z grupą (grupy do 25 osób), czas trwania: 1-1,5 godz.

Jackson Pollock i roztańczone kolory – warsztaty dla dzieci

Jackson Pollock z zachwytem wykorzystywał fizyczne właściwości gęstej farby wylewanej na płótno, która skręcała się w charakterystyczny sposób i tworzyła interesujące wzory. Mamy nadzieję wywołać u dzieci podobny zachwyt podczas warsztatów zainspirowanych twórczością amerykańskiego artysty. Można się będzie ekspresyjnie wyszaleć! Warsztatom sprzyjać będzie trwająca w Galerii w tym czasie wystawa Grzegorza Pleszyńskiego Punkty… Znaki… Obrazy…

Prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak – kurator Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy.

Zapisy: agnieszka.gorzaniak@galeriabwa.bydgoszcz.pl lub pod nr. tel. 52 339 30 62.

Galeria Miejska bwa Galeria Brda 13.09.2016, godz. 17.00 – wernisaż wystawy, wystawa czynna do 13 września 2016

Magdalena Solich – malarstwo Magdalena Solich (1989) – absolwentka malarstwa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Policealnej Szkoły Projektowania i Konfekcjonowania Odzieży w Toruniu. Dyplom z malarstwa sztalugowe-

Magdalena Solich, Bez tytułu, 2015

go uzyskała w 2015 r. pod kier. prof. Lecha Wolskiego.

Ma na swoim koncie kilkanaście wystaw zbiorowych i indywidualnych – w Toruniu, Kowalewie-Pomorskim, Grudziądzu, Włocławku, Inowrocławiu, Bielsku-Białej, Bydgoszczy oraz Sopocie. inf. Danuta Pałys

Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek 23.09.2016, godz. 18.00 – wernisaż, wystawa czynna do 22 października 2016

Andrzej Fedder – FEDDROGLIFY

Andrzej Fedder, z cyklu FEDDROGLIFY, 2016, technika własna

Andrzej Fedder urodził się w 1956 roku w Człuchowie. Ukończył Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych (Akademia Sztuk Pięknych) w Gdańsku, w pracowni profesora Włodzimierza Łajminga. Dyplom uzyskał w 1986 roku. Zajmuje się malarstwem, grafiką użytkową, działaniami artystycznymi w zakresie instalacji plastycznych i pokazów obiektów gotowych oraz projektowaniem ogrodów. W swoim malarstwie stosuje nietypowe techniki artystyczne polegające na wykorzystaniu, jako podobrazia, rzeczy i przedmiotów posiadających swoją historię i przeznaczenie inne, aniżeli obiekty o charakterze estetycznym w najszerszym tego słowa znaczeniu. Są to łupki skalne (pierwotnie dachówki), cynkowe blachy poligraficzne, kamienie lub drewno specyficznie ukształtowane erozją upływającego czasu. Zajmuje się również działalnością edukacyjną w zakresie sztuk wizualnych. Od 25 lat współpracuje z Galerią Kantorek. Brał udział w ogólnopolskiej inicjatywie artystycznej „Oikos” i międzynarodowym projekcie „Konstrukcja w Procesie”, w projektach artystycznych Polskiego Stowarzyszenia Edukacji Plastycznej w Bydgoszczy, Bydgoskiego Stowarzyszenia Artystycznego Wieża Ciśnień, Bydgoskiego Stowarzyszenia Artystycznego „Rejs” 2001–2007 (wszystkie edycje). Uczestniczył w wielu plenerach i sympozjach artystycznych oraz w zbiorowych ekspozycjach sztuki organizowanych w Polsce i za granicą. W jego dorobku znajduje się wiele realizacji przestrzennych, indywidualnych wystaw malarstwa, pokazów i akcji artystycznych. inf. Elżbieta Kantorek

wrzesień 2016 |

| 37

Biblioteka Główna UKW 28.09.2016, godz. 18.00, Galeria Biblioteki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. Szymanowskiego 3. Wystawa będzie czynna do 15 listopada.

Otwarcie wystawy grafiki Zygmunta Kotlarczyka Wprowadzenie do wystawy: Anna Kroplewska-Gajewska.

Zygmunt Kotlarczyk (1917–1996) – malarz, grafik, pedagog. Urodził się w Charkowie. Studia artystyczne rozpoczął w Litewskiej Akademii Sztuk Pięknych (1940–1941) oraz na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu (1945), uzyskując w 1951 roku dyplom w pracowni Tymona Niesiołowskiego. Jego profesorami byli także Bronisław Jamontt i Edward Kuczyński. Od 1948 do 1961 roku pracował jako pedagog w Państwowym Liceum Technik Plastycznych w Bydgoszczy. Następnie od 1960 roku – na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, gdzie został asystentem w pracowni Stanisława Borysowskiego. W latach 1974–1981 pełnił stanowisko dyrektora Instytutu Artystyczno-Pedagogicznego, a w latach 1981–1984 kierował Instytutem Malarstwa UMK. W 1991 roku otrzymał nominację na stanowisko profesora nadzwyczajnego.

Do 1993 roku prowadził pracownię malarską, którą ukończyło około 50 absolwentów. Z uczelnią związany był nieomal do ostatnich lat swojego życia.

Od 1951 roku należał do ZPAP w Toruniu, a w latach 1972–1978 pełnił funkcję prezesa Zarządu Okręgu. Aktywnie działał w „Grupie Toruńskiej” powstałej w 1958 roku.

Malarstwo, grafikę i rysunek eksponował na ponad 50 wystawach indywidualnych oraz ponad 280 zbiorowych w kraju i za granicą, w tym – ponad 70 wystawach międzynarodowych. Jego prace znajdują się

Fundacja Arka Bydgoszcz

Zygmunt Kotlarczyk, Zdobycz, 1964, linoryt, 350×502 mm

w muzeach, kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą.

Otrzymywał za nie liczne nagrody i wyróżnienia. Został odznaczony krzyżami i medalami za zasługi w dorobku artystycznym oraz działalność pedagogiczną.

Obecna wystawa prezentuje twórczość graficzną Kotlarczyka. Początkowo, wspólnie z bratem Józefem (1922–1994), zajmował się ilustracją i jednocześnie tworzył małe formy graficzne w technice drzeworytu, ukazując w nich sceny rodzajowe, nastrojowe pejzaże miejskie i portowe. Niezwykłą różnorodność formalną uzyskał artysta w linorytach, które układają się w zainspirowany naturą cykl wizji twórcy. Na uwagę zasługują zaliczane do technik graficznych monotypie – wysublimowane kolorystycznie i pełne delikatności. Jego twórczość graficzna to także ekslibrisy, które dedykował rodzinie, przyjaciołom i instytucjom. Swoistym połączeniem malarstwa i grafiki było tworzenie prac w technice collage’u, w których wykorzystywał własnoręcznie barwione papiery, tworząc z nich abstrakcyjne przestrzenie. Zygmunt Kotlarczyk łączył tradycję wileńską ze współczesnymi tendencjami sztuki, i to na tyle trafnie, że jego grafika jest obrazem myśli ówczesnego człowieka, zarówno w aspekcie indywidualnym, jak i zbiorowym. inf. Anna Kroplewska-Gajewska

8.09.2016, czwartek, godz. 13.00, sala MCK, ul. Marcinkowskiego 12, wstęp wolny

Smak szczęścia – spektakl

Zdjęcie ze spektaklu Wychodzimy z cienia (2013), fot. Janusz Michalski

38 |

| wrzesień 2016

Scenariusz spektaklu opiera się na prawdziwych relacjach z życia osób niepełnosprawnych. Wydaliśmy je w książce pod tym samym tytułem. Jest ona owocem konkursu literackiego, w którym osoby niepełnosprawne miały odpowiedzieć na pytanie: Czy szczęście smakuje? Mamy nadzieję, że odpowiedzi dostarczy spektakl w wykonaniu uczestników konkursu, jak również sama książka, którą będzie można nabyć po spotkaniu. Spektaklowi towarzyszyć będzie wystawa fotograficzna pt. Smak życia Marty Szklarskiej. Tworzyła ją, walcząc z ciężką chorobą nowotworową. Dziś nie ma jej wśród nas, dlatego jej spojrzenie na życie nabiera szczególnego znaczenia. inf. Barbara Olszewska

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 11.09.2016, niedziela, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3. Bilety w cenie 5 zł dla dziecka i 8 zł dla osoby dorosłej można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed każdą audycją.

CLXXXII Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami

18.09.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Ostromecku pół godziny przed koncertem.

Akademia w pałacu

Żegnajcie, wakacje.

11.09.2016, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu.

Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem.

CLXVIII Koncert Pałacowy Irena Żarnowska – skrzypce Marek Swatowski – obój Magdalena Swatowska – fortepian w programie: G.F. Haendel – Sonata B-dur HWV 380 na obój, skrzypce i b.c.

J.S. Bach – Preludium nr 8 z I t. DWK – transkrypcja na obój i fortepian G. Fauré – Pavane op. 50 na obój i fortepian S. Barber – Canzonetta na obój i fortepian J. Williams – Muzyka z filmu Lista Schindlera – 3 miniatury na skrzypce i fortepian J.J. Quantz – Sonata c-moll QV 2: Anh.5 na skrzypce, obój i b.c.

Agnieszka Bałaban, Lech Bałaban i Magdalena Stopińska

Lech Bałaban – altówka Agnieszka Bałaban – wiolonczela Magdalena Stopińska – fortepian G.Ph. Telemann – Sonata e-moll na altówkę, wiolonczelę i fortepian J.S. Bach – Sonata gambowa g-moll na altówkę i fortepian Ph. Scharwenka – Sonata op. 106 na altówkę i fortepian E. Fabiańska-Jelińska – A-Gis Tango na altówkę, wiolonczelę i fortepian A. Piazzolla – Wiosna na altówkę, wiolonczelę i fortepian inf. Anna Cudo

3.09.2016, niedziela, godz. 12.00, amfiteatr przy ul. Mostowej, zapisy tel. 523 255 551

Narodowe czytanie „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza lekturą Narodowego Czytania w 2016 roku. Tegoroczna lektura została wybrana podczas internetowego głosowania spośród pięciu propozycji.

– To piękna, cudowna powieść o miłości, o upadającym imperium, ale przede wszystkim o sile wiary, która potrafi czasem góry przenosić – mówił w lutym tego roku prezydent Andrzej Duda, ogłaszając wyniki głosowania.

Dzieło Sienkiewicza konkurowało z „Chłopami” Reymonta, „Weselem” Wyspiańskiego, „Popiołami” Żeromskiego oraz powieścią Marii Dąbrowskiej „Noce i dnie”.

Dla wszystkich zainteresowanych udziałem w Narodowym Czytaniu przygotowany został formularz zgłoszeniowy. Uczestnictwo zgłaszać mogą szkoły, biblioteki i wszystkie inne instytucje, które chciałyby zorganizować czytanie „Quo vadis” w swoich miejscowościach.

Akcja Narodowe Czytanie organizowana jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. Została zainicjowana wspólną lekturą „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza.

W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a w rok później „Trylogii” Henryka Sienkiewicza. W ubiegłym roku Andrzej Duda i Agata

Kornhauser-Duda rozpoczęli Narodowe Czytanie „Lalki” Bolesława Prusa w warszawskim Ogrodzie Saskim.

Przez ponad 10 godzin powieść Prusa czytali znani aktorzy. W całej Polsce „Lalkę” przeczytano w ponad 1600 miejscowościach. „Quo vadis” – powieść historyczna Henryka Sienkiewicza – została opublikowana w latach 1895–1896 w odcinkach w warszawskiej „Gazecie Polskiej” oraz w krakowskim dzienniku „Czas” i „Dzienniku Poznańskim”. Następnie wydano ją w formie druku zwartego.

Pierwsze wydanie „Quo vadis” ukazało się w Krakowie w 1896 roku. Powieść odniosła światowy sukces i została przetłumaczona na ponad 50 języków. www.prezydent.pl

wrzesień 2016 |

| 39

Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Akademia Kreatywności

Bezpłatne warsztaty dla dzieci

Trwają zapisy na bezpłatne zajęcia Domu Kultury APK, realizowane w ramach programu edukacyjno-wychowawczego BĄDŹ KREATYWNY, obejmującego obszar działań z zakresu kultury i sztuki. Do udziału w warsztatach cyklicznych zapraszamy dzieci z Bydgoszczy w wieku 4-13 lat. W ofercie: Planszomaniak, Mały Konstruktor, Modelarnia oraz Spotkania z fotografią.

Formularz zgłoszeniowy dostępny na stronie www. domkultury.byd.pl. Liczba miejsc ograniczona.

Akademia Kreatywności została stworzona dla osób twórczych, które poszukują inspiracji, nowych dróg rozwoju i możliwości działania. Zapraszamy na zajęcia m. in. z rysunku, malarstwa, fotografii, filmu, architektury oraz designu. Bogata oferta kursów, szkoleń i warsztatów pozwoli każdemu rozwinąć pasję i zrealizować marzenia.

Wśród nowości m. in. zajęcia z krytyki filmowej, kurs rysunku odręcznego, zarządzanie przemysłami kreatywnymi oraz warsztaty ze szlachetnych technik fotograficznych.

Więcej szczegółów na stronie www.apk.wsg.byd.pl w zakładce „Akademia Kreatywności”. Dodatkowe informacje: centrum@byd.pl lub tel. 52 567 00 63.

Zadanie dotowane przez miasto Bydgoszcz.

Muzeum Fotografii w Bydgoszczy 8-9 września 2016, czwartek-piątek, Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny

Fotograficzna Bydgoszcz – 90 lat od Alfy do Fotonu Druga część jubileuszowego sympozjum popularnonaukowego, upamiętniającego Bydgoskie Zakłady

Fotochemiczne. Tym razem skupimy się na działalności popularyzatorskiej, edukacyjnej i wydawniczej Fotonu.

Omówimy wartość merytoryczną i estetyczną publikacji promujących fotografię, poznamy autorów tekstów, a także przyjrzymy się współpracy przemysłu fotochemicznego z artystami i placówkami edukacyjnymi. Ważną częścią sympozjum będą warsztaty z kalibracji monitora oraz wyrobu emulsji. Przygotowaliśmy również wystawę fotograficzną, dokumentującą pracowników BZF i ślady architektury po bydgoskim fotoprzemyśle.

Projekt Fundacji Gaudeamus dofinansowany ze środków Miasta Bydgoszczy.

Szczegółowy program na stronie www.muzeumfoto.byd.pl.

W związku z podjętymi pracami nad stworzeniem Izby Fotografii Regionalnej w Muzeum Fotografii przy WSG, zachęcamy wszystkich bydgoszczan, by zajrzeli do swoich piwnic, strychów oraz pawlaczy w poszukiwaniu pamiątek po Alfie i Fotonie. Osoby zainteresowane przekazaniem znalezisk zapraszamy do naszej siedziby przy ul. Królowej Jadwigi 14 lub do kontaktu telefonicznego: 52 567 00 07. Dotychczasowym darczyńcom serdecznie dziękujemy.

40 |

| wrzesień 2016

Fotografia bez tajemnic Muzeum Fotografii WSG zaprasza do udziału w cyklicznych warsztatach fotograficznych „Mam lustrzankę” oraz „Studium portretu”, adresowanych do adeptów fotografii. Duża dawka praktycznych informacji pozwoli poznać zarówno niuanse techniczne, jak i poszerzyć świadomość estetyczną. Zgłoszenia do 10 września.

Więcej szczegółów na stronie www.muzeumfoto. byd.pl w zakładce „warsztaty”. Dodatkowe informacje: muzeumfoto@byd.pl oraz: tel. 52 567 00 07.

Lekcje muzealne

Wraz z początkiem nowego roku szkolnego zachęcamy do skorzystania z bogatej oferty lekcji muzealnych dla dzieci i młodzieży (dwa bloki zajęć: 6-12 lat oraz 13-18 lat). W stałej ofercie: „Fotografia analogowa bez tajemnic”, „Camera obscura – budujemy aparat”, „Fotopuzzle”, „Atelier – pozujemy do zdjęć” i in.

Więcej szczegółów na stronie www.muzeumfoto. byd.pl w zakładce „lekcje muzealne”. Dodatkowe informacje: muzeumfoto@byd.pl lub: tel. 52 567 00 07.

Katarzyna Sachoruk, fotografia

10.09.2016, sobota, godz. 10.00, Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp na wernisaż wolny

Bydgoska Akademia Fotografii VII – wystawa dyplomowa Cykliczna prezentacja prac dyplomowych absolwentów Bydgoskiej Akademii Fotografii. Przygotowana wystawa to efekt całorocznych zmagań z różnymi technikami fotografii pod okiem wykładowców i promotorów – uznanych praktyków i teoretyków fotografii. Tegoroczni absolwenci w dużej mierze nastawieni są na branżowe wykorzystanie fotografii, dlatego też w ramach ekspozycji zobaczymy m. in. projekty będące propozycją zleceń komercyjnych. Jakie są ich oczekiwania wobec współczesnej fotografii? Podczas wernisażu będzie można porozmawiać i dowiedzieć się więcej o BAF. Więcej szczegółów na stronie www.baf.byd.pl.

Zapisy do Bydgoskiej Akademii Fotografii Ostatni dzwonek na zapisy do 8. edycji Bydgoskiej Akademii Fotografii. Roczny kurs pomoże przyswoić i usystematyzować wiedzę z zakresu analogowych i cyfrowych technik fotograficznych oraz cyfrowej obróbki obrazu. Zajęcia poprowadzą uznani praktycy i teoretycy fotografii – członkowie ZPAF, ZPFP, Fotoklubu Rzeczypospolitej.

Od tego roku inaugurujemy także poszerzoną formułę BAF MASTER, skierowaną do absolwentów BAF oraz osób, które zdobyły podstawowe kompetencje fotograficzne.

Warunki rekrutacji na stronie www.baf.byd.pl. Dodatkowe informacje: tel. 52 567 00 07.

Regional Press Photo – teraz także dla amatorów

Przegląd Fotografii Reportażowej Regionu Kujawsko-Pomorskiego Regional Press Photo 2016 skierowany jest do osób zawodowo zajmujących się fotografią, pracujących lub mieszkających w woj. kujawsko-pomorskim – fotoreporterów zatrudnionych w redakcjach prasowych, internetowych lub agencjach fotograficznych oraz freelancerów. Jednakże od tego roku w kategorii „Amator” mogą wystartować również uczniowie lub studenci do 26. roku życia, amatorsko zajmujący się fotoreportażem.

Zgłoszenia do 20 września. Więcej szczegółów na stronie www.muzeumfoto.byd.pl.

Projekt Fundacji Gaudeamus współfinansowany ze środków miasta Bydgoszczy oraz objęty Patronatem Honorowym przez Prezydenta Bydgoszczy Rafała Bruskiego.

inf. Elżbieta Schulz

wrzesień 2016 |

| 41

Program: 9.09.2016, piątek, godz. 20.00, Wieża Ciśnień, wstęp wolny

Sny Marii Dunin – spektakl Spektakl inspirowany opowiadaniem Karola Irzykowskiego o tym samym tytule to historia kobiety, która ucieka od prozy życia codziennego w świat marzeń sennych. Zapraszamy na opowieść o miłości, namiętności i rozkoszy. Spektakl zainspirowany przestrzeniami industrialnymi, łączącymi elementy przestrzeni przemysłowej Wieży Ciśnień. Spektaklowi towarzyszyć będzie wystawa poprzemysłowej historii Wieży Ciśnień na fotografiach.

10.09.2016, sobota, godz. 10.00, Muzeum Fotografii (WSG), wstęp wolny

Wernisaż absolwentów VII edycji Bydgoskiej Akademii Fotografii 10.09.2016, sobota, godz. 12.00, Muzeum Fotografii (WSG), wstęp wolny

Wernisaż wystawy prac Jerzego Riegla i spotkanie z artystą

W tym roku przypada 90. rocznica uruchomienia przemysłu fotochemicznego w Bydgoszczy. Legendarna przedwojenna Alfa, a potem powojenny Foton były markami znanymi wszystkim fotoamatorom w Polsce, a także naszym regionalnym produktem eksportowym. Pracowali dla nich doskonali fachowcy; dość wspomnieć, że w wydawanym przez Alfę periodyku cyklicznie publikował sam wielki Jan Bułhak – nestor rodzimej fotografii, artysta i niestrudzony propagator fotokultury w jednej osobie. Mamy zatem powody do radosnej fety! Tegoroczny TehoFest – główna impreza bydgoskiego Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O– zyskał rocznicowy wspólny mianownik: fotografię. Czy są Państwo gotowi do wspólnego zdjęcia? Zapraszamy w plener i do naszego atelier!

42 |

| wrzesień 2016

Retrospektywa dotycząca wybitnego bydgoskiego fotografika, nestora tejże gałęzi sztuki, w specjalnie zaaranżowanym miejscu w przestrzeni WSG – oddającym ducha Bydgoskich Zakładów Fotochemicznych „Foton”.

10.09.2016, sobota, godz. 13.00, Muzeum Fotografii (WSG), wstęp wolny

Premierowy pokaz filmu Archiwum B. – Pan od zdjęć, czyli Jan Bułhak jako Alfa i Omega rodzimej fotografii Reż. Adam Gajewski.

10.09.2016, sobota, godz. 9.00-16.00, wstęp wolny

Specjalne wydarzenia w 15 obiektach znajdujących się na Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH20 W programie zwiedzanie obiektów z przewodnikami, warsztaty dla dzieci, zabawy, eksperymenty z wodą,

konkursy z nagrodami, spotkania, wykłady popularnonaukowe, pokazy filmowe, wystawy, prezentacje.

Zapraszają: Muzeum Fotografii, barka „Lemara” (MCK), Introligatornia, Gazownia (PS GAZ), Muzeum Kanału Bydgoskiego, Muzeum Farmacji Apteka „Pod Łabędziem”, Muzeum Mydła i Historii Brudu, Wieża Ciśnień Muzeum Wodociągów (MWiK), Fabryka Obrabiarek do Drewna (FOD), Spichrze nad Brdą (MOB), Exploseum (MOB), Galeria Sztuki Nowoczesnej (MOB), Europejskie Centrum Pieniądza (MOB), Zbiory Archeologiczne (MOB), Warzelnia.

Szczegółowe informacje dotyczące wydarzeń na: www.ludzieitechnika.pl i www.mck-bydgoszcz.pl.

F i n a ł Te h o F e s t : 10.09.2016, sobota (na wszystkie wydarzenia wstęp wolny) godz. 17.00-18.00, Wyspa Młyńska

TehoFest 2016 – „Zawody światło/czułe” (prezentacja obiektów) Na Wyspie Młyńskiej zaprezentuje się 15 stoisk symbolizujących każdy obiekt na Szlaku. W każdym z nich, za pomocą kostiumów i charakterystycznych dla obiektu rekwizytów, będziemy mogli wcielić się w pracownika bądź postać związaną z obiektem. Każdy zwiedzający zostanie uwieczniony na zdjęciu przez fotografa, który wykona specjalną fotografię w stylu retro.

Wydarzeniu towarzyszyć będzie odsłonięcie instalacji Useless Machine Karoliny Suchodolskiej. Instalacja jest formą zabawy, intelektualnej gry z widzem. Maszyna stawia filozoficzne pytania o sens jej istnienia, będąc jednocześnie interaktywną formą rozrywki. Obiekty Szlaku TeH2O dawniej pełniły przede wszystkim funkcję użytkową. Zarówno obiekty, jak i maszyny znajdujące się w nich działają, jednak stopniowo zmienia się ich funkcja. Pytania o funkcję i sens dotyczą także Maszyny TeH2O. Kwestionuje ona własny sens, choć posiada ściśle określoną funkcję. Instalacja inspirowana jest dziełami Marvina Minsky’ego. Obiekt powstał przy współpracy z Pawłem Maćkowiakiem (Wydział Inżynierii Mechanicznej UTP).

godz. 17.00-21.00, Wyspa Młyńska

Kulinaria na Szlaku W zaaranżowanym specjalnie na ten dzień namiocie, stylizowanym na stołówkę pracowniczą, zapraszamy do kosztowania specjałów kulinarnych z przemysłowego menu. Przy stolikach nakrytych oryginalną ceratą można będzie sięgnąć po pracowniczą gazetkę w stylu retro oraz posłuchać specjalnego zakładowego słuchowiska płynącego z głośników radiowęzła. Menu kusić będzie przysmakami z różnych zakładowych stołówek. godz. 18.00, scena przy moście Krzysztofa Klenczona (Wyspa Młyńska)

ImproPrzemysł – spektakl improwizowany Na oczach widzów i przy ich współudziale Teatr wymyWammy wyimprowizuje spektakl, którego nikt wcześniej nie widział i którego nikt już potem nie zobaczy. Spontanicznie, bez scenariusza, z radością tworzenia tu i teraz widzowie zostaną przeniesieni w świat wyobraźni, abstrakcji i humoru. Wasze pomysły będą dla improwizatorek inspiracją. To od Was zależeć będzie to, co wydarzy się na scenie… godz. 19.30, scena przy moście Krzysztofa Klenczona (Wyspa Młyńska)

Przedwczorajsze historie – spektakl uliczny Teatru Pantomimy „Mimo” Przemijaniu towarzyszy nie tylko zmiana pokoleń, ale przede wszystkim odejście w przeszłość charakterystycznych dla danej epoki postaw, obyczajów i sposobu życia. Przedwczorajsze historie są próbą zachowania w pamięci fragmentów świata, który ocalał na pożółkłych fotografiach. Staramy się ukazać atmosferę bezpowrotnie minionej epoki. godz. 21.00, Wyspa Młyńska, duża scena

Karbido: Music4Buildings vol. 13 / Audiofotografia Bydgoszcz – koncert Music4Buildings (M4B) jest autorskim cyklem działań muzyków grupy Karbido, w ramach którego eksplorują oni związki architektury z dźwiękiem, dając koncerty in situ, dokonując przeniesień i publikując wydawnictwa

wrzesień 2016 |

| 43

płytowe. W trakcie swoich dotychczasowych poszukiwań artyści przekładali na język muzyki m. in. kopalnię (KWK Guido, Zabrze), elektrociepłownię (Szombierki), synagogę (Drohobycz), stuletnią willę (Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi) i grobowce neolityczne (Orkney Islands). W Bydgoszczy zaprezentowane zostaną efekty wizyty artystów w historycznych obiektach Szlaku TeH2O, m. in. w Fotonie, Exploseum, Muzeum Fotografii, Muzeum Farmacji, na barce „Lemara”. Dla każdej z lokacji autorzy skomponują swoiste fotografie dźwiękowe – muzyczne kolaże – tworząc rodzaj subiektywnego mikroalbumu bydgoskiej architektury poprzemysłowej.

Koncert uzupełnią wielkoformatowe wizualne wariacje artystów wideo z VJ Group Cube (UA). godz. 22.15, Wyspa Młyńska, plaża

Projekcja filmu „Metropolis” z muzyką na żywo Reż. Fritz Lang, Niemcy, 1927.

Historia filmu rozgrywa się w Metropolis – mieście przyszłości, którego społeczeństwo podzielone jest na dwie kasty. Jedną stanowi uprzywilejowana grupa intelektualistów korzystająca z wygód i rozrywek miasta, drugą – pracujące pod ziemią rzesze robotników. Władze w mieście sprawuje dyktator John Fredersen. Pewnego dnia jego syn Freder poznaje pochodzącą z wyzyskiwanej klasy robotniczej Marię. Chcąc ponownie ją spotkać, udaje się do podziemi, gdzie po raz pierwszy styka się z prawdą o okrucieństwie systemu zmuszającego ludzi do niewolniczej pracy…

Warstwę muzyczną do filmu stworzą na żywo muzycy zaproszeni do współpracy przez kompozytora Jędrzeja Rocheckiego, znanego bydgoszczanom m. in. z improwizowanych akompaniamentów podczas występów grupy teatralnej wymyWammy.

Zagrają: Rafał Gorzycki (perkusja i elektronika), Maciej Drapiński (akordeon), Michał Michota (trąbka i elektronika), Michał Hajduczenia (kontrabas i instrumenty etniczne) oraz Jędrzej Rochecki (skrzypce, piano, elektronika.

44 |

| wrzesień 2016

Wydarzenia towarzyszące: 8-9 września 2016 (czwartek-piątek), Muzeum Fotografii (WSG), wstęp wolny

Seminarium popularnonaukowe: Rola i znaczenie dziedzictwa bydgoskiego przemysłu fotochemicznego Fotonu Szczegółowe informacje dotyczące wydarzenia na s. 40.

10.09.2016, sobota, godz. 16.00, Wyspa Młyńska, duża scena

Legendy Bydgoskie: Słowo dla miasta – koncert Zapraszamy na szczególny koncert w rytmie hip-hopu. Każdy z artystów biorących udział w projekcie otrzymał zestaw Legend Bydgoskich. Wybrał taką, która była mu najbliższa, i przedstawił ją w swój indywidualny sposób. Artyści stworzyli teksty, które są pewną opowieścią i odniesieniem legend do czasów współczesnych.

Twórcy tekstów i wykonawcy: Hubert, Nieznanyklarenz, Buli, Klemens, De, Prentki. Producenci bitów: Oer, Ed, Siwy Siwek, Zwykły, Nieznanyklarenz. Miks i mastering: Oer.

Stowarzyszenie Artystyczne „Mózg”

12. MÓZG FESTIVAL 15-17 września 2016, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: 15.09.2016: koncerty w Mózgu – 15 zł; 16.09.2016: koncerty w MCK – 50 zł; Koncert nocny w Mózgu – bezpłatny.

17.09.2016: koncerty w Mózgu – 15 zł.

Na pokazy filmowe, dyskusje oraz warsztaty i wykłady – wstęp wolny. Bilety dostępne w Mózgu od 15 sierpnia, w MCK 16 września przed koncertami.

15.09.2016 – godz. 18.00, MCK

Films Against a War: „Scena ciszy”, reż. Joshua Oppenheimer; – godz. 20.00, Mózg

Otwarcie festiwalu – instalacja „Make Art Not War”; – godz. 20.30, Mózg

Peter Jacqumyn – otwarcie wystawy rysunków + koncert;

Wojtek Więckowski – otwarcie wystawy; – godz. 21.30, Mózg

Rhys Chatman – koncert; – godz. 22.00, Mózg

Eric Chenaux – koncert; – godz. 23.00, Mózg

LAM (Zimpel/Zemler/Dys) – koncert; – godz. 00.00, Mózg

Wieczór Muzyki Improwizowanej.

17.09.2016 – godz. 17.00, MCK

Films Against a War: „Grobowiec świetlików”, reż. I. Takahata; – godz. 19.00, MCK

„Czy sztuka może zatrzymać wojnę?”, rozmowa z udziałem publiczności i zaproszonych artystów, prowadzenie: Łukasz Maciejewski; – godz. 20.00, Mózg

Backspace – koncert; – godz. 21.00, Mózg

Biliana Voutchkova – koncert; – godz. 22.00, Mózg

Mikołaj Trzaska – koncert; – godz. 23.00, Mózg

Evan Parker / Matt Wright / Peter Jacqumyn – koncert; – godz. 0.00, Mózg

Jacek Sienkiewicz – koncert.

16.09.2016 – godz. 17.00, Mózg

Films Against a War: „Dyktator”, reż. Ch. Chaplin; – godz. 19.00, Mózg

„Czy sztuka może zatrzymać wojnę?”, rozmowa z udziałem publiczności i zaproszonych artystów, prowadzenie: Łukasz Maciejewski; – godz. 20.00, MCK

Mazurkiewicz/Trilla/Mełech – koncert; – godz. 21.00, MCK

Hania Piosik – koncert; – godz. 22.00, MCK

Kevin Drumm; – godz. 23.00, MCK

Wojtek Mazolewski Quintet – koncert; – godz. 0.30, Mózg

Siksa – koncert/performance; – godz. 1.30, Mózg

Wieczór Muzyki Improwizowanej. wrzesień 2016 |

| 45

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 15.09.2019, godz. 18.00

„Siedem grzechów głównych” – przedstawienie, opracowanie i wykonanie Mieczysław Franaszek Mieczysław Franaszek, ur. 1944, aktor teatralny i filmowy, podróżnik, absolwent Wydziału Aktorskiego PWST w Krakowie (1968). Debiut – 1966 w Teatrze „STU”. Pracował w kilkunastu teatrach w Polsce, zagrał kilkadziesiąt znaczących ról. Od czterdziestu lat współpracuje z kilkoma ośrodMieczysław Franaszek, kami TVP oraz redakcjami fot. Jacek Soliński radiowymi wielu miast.

W 1986 zagrał główną rolę w filmie Bohater roku w reż.

F. Falka. Brał udział w krajowych i międzynarodowych festiwalach teatralnych, na których otrzymywał wiele nagród aktorskich. Zajmuje się również fotografią, miał kilka wystaw indywidualnych.

Polskie grzechy […] Już niebawem znakomity aktor zaprezentuje „Siedem grzechów głównych”. Znów zatem pokaże problem z olbrzymią już tradycją, a jakby jednocześnie zapomniany i porzucony. No, kto dziś poważnie zajmuje się pychą, obżarstwem, chciwością jako grzechami, winami wobec Boga i ludzi? Grzech jako pojęcie i skala ludzkich dokonań został wykluczony z dzisiejszego języka humanistyki. Nie znaczy to bynajmniej, że jesteśmy wolni od zawiści czy wspomnianej chciwości.

Przeciwnie. Nasza cywilizacja zdaje się ufundowana na owych grzechach. Wolny rynek, czyli kapitalizm, to wszak chciwość. Polityka to przecież pycha. Nie ma prawie żadnej reklamy, która nie eksploatowałaby pożądliwości. A dominującą ludzką potrzebą jest – więcej i więcej. Więcej seksu. Więcej forsy. Więcej spełnienia i powodzenia. Więcej władzy. Żyjemy w czasach hedonizmu z M3 i z piętnastoletnim samochodem. To nie jest hedonizm arystokratyczny, lecz ludowy i pospolity.

W rozmowie ze mną Mieczysław Franaszek zapowiada, że tym razem zaprezentuje p o l s k i e siedem grzechów głównych. A zatem będą to nie tylko uniwersalne winy i grzechy, ale będą to skazy specyficznie p o l s k i e . Materiałem literackim, na którym Franaszek buduje swoją opowieść o siedmiu grzechach głównych, są dwie powieści Krzysztofa Vargi: „Tequila” i „Trociny”.

Należy się zatem spodziewać, że będzie to opowieść przesycona ironią i złością. To będzie opowieść o tym, jak człowiek psuje i paskudzi swoje życie.

Grzech współczesny nie jest, jak wspomniałem, demoniczny, bowiem jest pospolity. Od kilkudziesięciu lat trwa w Europie, a szerzej mówiąc, w zachodnim świecie eksperymentowanie z grzechem. Czymże innym 46 |

| wrzesień 2016

jest genderyzacja naszego życia? Czymże innym jest seksturystyka? Jakąż estymą cieszą się dziś – kuchnia i jedzenie.

Jedną z ciekawszych właściwości współczesnego grzeszenia jest to, że grzech dzisiejszy rzadko bywa rubaszny i radosny. Jest raczej smutny i depresyjny. Jak pokaże grzech, a właściwie całą paletę grzechów głównych bydgoski aktor? Zobaczymy.

Krzysztof Derdowaski

15.09.2016, godz. 18.00

Otwarcie wystawy Gracjana Kaji pt. „Siedem portretów grzechów głównych” Gracjan Kaja, ur. 1980, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku na wydziale rzeźby – dyplom w pracowni Sławoja Ostrowskiego. Uprawia rzeźbę, rysunek oraz zajmuje się grafiką komputerową, a także fotografią, głównie reportażową, z wypraw po krajach Ameryki Łacińskiej. Autor 10 wystaw indywidualnych fotografii, rysunku i rzeźby. Uczestniczył w wielu wystawach zbiorowych. Autor kilku monumentalnych rzeźb, m.in.: Ukrzyżowany (wg obrazu Matthiasa Grünewalda) w Wyższym Seminarium Duchownym Bydgoszczy, Konstanty Ildefons Gałczyński w Praniu.

Siedem grzechów głównych w Galerii Autorskiej Prezentacja rzeźb Gracjana Kaji z cyklu „Siedem grzechów głównych” jest zagadką. Kaja nie udostępnił fotografii tych rzeźb. Wystawa jest więc wielką niewiadomą.

Gracjan Kaja, Nieumiarkowanie, 2016, rzeźba, wys. 63 cm

A co wiadomo? Otóż niewątpliwie owych siedem grzechów głównych to temat wielce plastyczny i rzeźbiarski. Co jak co, ale grzeszyć potrafimy malowniczo.

A Kaja ma talent do pewnej wręcz przesady, do nasycania swoich rzeźb barokowym wręcz przesytem. Taki jest na przykład jego Chrystus. Rzeźba ta powstała na podstawie obrazu Matthiasa Grünewalda. I nawiązuje do średniowiecznych i barokowych motywów religijnych w sztuce europejskiej.

Przed wystawą „Siedem grzechów głównych” zadumajmy się chwilę nad rzeźbą Chrystusa Kaji i Grünewalda.

Chrystus Gracjana Kaji Gracjan Kaja, o którym chcę tu opowiedzieć, rzeźbiąc Chrystusa dokonuje prawdziwego, wnikliwego studium cierpienia. A Droga Krzyżowa i jej zwieńczenie stanowią same w sobie różne stadia ludzkiego cierpienia. Kaja koncentruje się na samym akcie ukrzyżowania. Kulminacji bólu i rezygnacji. Jego Chrystus jest atletą. Mógłby być olimpijczykiem, a wisi na krzyżu. To nie jest wychudzony, słaby Żyd. Nie, nie. Chrystus Kaji to jest ciało greckie lub rzymskie. To helleński Rzym morduje swój własny, cielesny ideał. To Rzym unicestwia i ducha, i ciało.

Dramaturgii Chrystusa Kaji dodaje to, że z grymasu twarzy, z napięcia członków ofiary krzyża wynika jed-

D.K. Orion BSM 6.09.2016, wtorek, godz. 14.00 „Kosz z owocami i kwiatami” – akwarela, ołówek – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

7.09.2016, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

noznacznie, że ten człowiek i Bóg jeszcze jest żywy i się zmaga. Nie jest jeszcze po wszystkim. Cierpienie trwa.

Sytuacja jest już beznadziejna, ale zmaganie nie jest zakończone. Naturalizm tej sytuacji może budzić estetyczny opór widzów, taki sam jak film Mela Gibsona, w którym cierpienie Chrystusa zostało przedstawione ze wszystkimi wstrząsającymi szczegółami. Nie jest to jednak błąd obu tych artystów, to zamierzone działanie twórcze, które ma widza i świadka odwieść od pochopnej ucieczki w stronę teologii, czyli słów. Co byśmy bowiem nie mówili, cierpienie, śmierć i zbawcza misja Chrystusa tracą na swej dramaturgii podczas każdej mszy świętej, debaty teologicznej czy także inscenizacji Drogi Krzyżowej. Powszednieją. […]

Chrystus Kaji jest dany realnie, żadnej przesłony między nami a nim. Żadnej pociechy ani ułatwienia. Nie ma co, to sztuka dla ludzi o mocnych nerwach. Nawiązująca do sztuki ludowej, ludowych Chrystusów, targanych konwulsjami bólu. Ludowa bowiem umysłowość, z racji obcowania ze śmiercią choćby zwierząt, a także ludzi często pozbawionych elementarnej pomocy medycznej, to umysłowość naturalistyczna. I Gracjan Kaja, człowiek przecież z miasta, jest dziedzicem tej wyobraźni i wrażliwości. […]

Krzysztof Derdowski

20.09.2016, wtorek, godz. 14.00 „Zamknięte bramy bydgoskich kamienic” – technika walorowa – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

20.09.2016, wtorek, godz. 17.00 „Zabawa taneczna” – Klub Miłośników Błonia.

23.09.2016, piątek, godz. 15.30 „Jesienna martwa natura” – szkice kolorystyczne w tonacji ciepłej – zajęcia plastyczne dla dzieci.

9.09.2016, piątek, godz. 15.00 Spotkanie Klubu Seniora.

26.09.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Babie lato” – plakatówki i pastele – zajęcia plastyczne dla dzieci.

9.09.2016, piątek, godz. 16.00 Z cyklu: „Akademia Rozmaitości” – „Działkowe plony” – spotkanie powakacyjne.

28.09.2016, środa, godz. 17.00 „Pieczone ziemniaczki” – spotkanie Klubu Miłośników Sztuki w leśniczówce na Białych Błotach.

12.09.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Lekcja wstępna” – zapoznanie dzieci i rodziców z programem zajęć, dowolna praca plastyczna – zajęcia plastyczne dla dzieci.

30.09.2016, piątek, godz. 15.30 „Migracje ptaków” – technika fakturalna – zajęcia plastyczne dla dzieci.

12.09.2016, poniedziałek, godz. 16.30 Spotkanie Klubu Miłośników Zdrowego Stylu Życia.

14.09.2016, środa, godz. 17.00 „Wakacyjne wspomnienia” cz. I – spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

15.09.2016, czwartek, godz. 17.00 „Salon Literacki Oriona” – spotkanie literackie pt. „Złota źrenica” – wiersze belgijskie. Prowadzenie: Dariusz Lebioda.

16.09.2016, piątek, godz. 15.30 „Wpomnienie lata” – zajęcia plastyczne dla dzieci.

19.09.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Moje ulubione zwierzątko” – płaskorzeźby z plasteliny – zajęcia plastyczne dla dzieci.

Imprezy organizowane w DK „ORION” są otwarte dla wszystkich mieszkańców Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (zasoby BSM obejmują osiedla: Śródmieście, Górzyskowo, Wzgórze Wolności, Szwederowo oraz Błonie).

Codziennie w godz. 13.00-19.00 zapraszamy do „KAWIARENKI SENIORA” Plany pracy DK Orion BSM dostępne na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej: www.bsm.bydgoszcz.pl w dziale Informacje.

Ponadto zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m. in.: – Koło plastyczne dla dzieci – poniedziałki i piątki, godz. 16.00 – Koło plastyczne dla dorosłych – wtorki i czwartki, godz. 14.00 – Gimnastyka tai chi – poniedziałki i czwartki, godz. 17.00 – Akademia rozmaitości – piątki, godz. 15.00 wrzesień 2016 |

| 47

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy Do 11 września, Salon Hoffman KPCK, plac Kościeleckich 6

Mistrz z Pakówki – malarstwo Henryka Żarskiego Wystawa towarzysząca XI Ogólnopolskiemu Konkursowi Malarskiemu im. Teofila Ociepki Henryk Żarski jest wielokrotnie nagradzanym artystą na naszym Ogólnopolskim Konkursie Malarskim im.

Teofila Ociepki, ale nigdy nie miał jeszcze w naszej galerii swojej indywidualnej wystawy. Nadrabiamy zaniedbanie, pokazując Państwu tę niezwykłą twórczość niezwykłego człowieka, którego domem były zawsze ośrodki pomocy społecznej, a 40 lat swego życia był izolowany od świata, uważany za człowieka głuchoniemego. To twórczość przyniosła mu wyzwolenie, radość życia, przywróciła światu. Pomoc i życzliwość, którą okazali mu pracownicy DPS Pakówka, zaowocowała rozwojem oryginalnego talentu, kolorysty o wielkiej wrażliwości.

Powstał świat obrazów Henryka Żarskiego, w którym zatarły się granice między wyobraźnią a rzeczywistością.

Do 25 września, Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego, ul. Grodzka 7-11

XI Ogólnopolski Konkurs Malarski im. T. Ociepki – wystawa pokonkursowa Ponad 150 prac, 77 artystów z całej Polski, kilkanaście technik plastycznych i wszystkie kolory tęczy. Niesamowite osobowości malarskie od lat rozpoznawalne i poszukiwane przez miłośników i kolekcjonerów oraz debiutujący na konkursie twórcy. Tak w dwóch zdaniach można scharakteryzować XI Ogólnopolski Kon-

Jan Nowak, Poseł (wyróżnienie)

48 |

| wrzesień 2016

Zbigniew Wypijewski, Piekna i bestia (nagroda)

kurs Malarski im. T. Ociepki, na który nadesłano rekordową liczbę ponad 600 prac. Jury miało trudny wybór związany przede wszystkim z ograniczoną przestrzenią muzealnej sali wystawienniczej – musieli odrzucić 75% prac. Z pozostałych postanowili nagrodzić 10 artystów i wyróżnić 15. Przyznali także wyróżnienie honorowe za całokształt twórczości.

XXVIII Ogólnopolskie Literackie Spotkania Pokoleń Kruszwica-Kobylniki 2016 Ogólnopolskie Literackie Spotkania Pokoleń to przedsięwzięcie literackie, które odbywać będzie się od 8 do 11 września 2016 roku na ziemi kujawskiej. Do Pałacu w Kobylnikach koło Kruszwicy przybędą autorzy wierszy z całego kraju, wyłonieni w drodze konkursu poetyckiego. Są to spotkania, które mają swój początek w 1989 roku, a w Kruszwicy-Kobylnikach odbywają się od 1993.

W programie Literackich Spotkań odbywać się będą następujące działania: ogłoszenie wyników konkursu poetyckiego i wręczenie nagród, promocja almanachu poetyckiego pt. Źródło, wernisaż wystawy prac mieszkańców sołectwa Woli Wapowskiej, recital Jarosława Chojnackiego, spotkania autorskie w placówkach oświatowo-wychowawczych miasta i gminy Kruszwica, warsztaty poetyckie prowadzone przez Wojciecha Kassa (poeta, eseista) i Przemysława Dakowicza (poeta, eseista i krytyk literacki), promocja książki poetyckiej Teresy Brauer pt. We mnie, koncert zespołu Wolna Grupa Bukowina, wykład Janiny Sikorskiej z okazji Roku Jana Kasprowicza. Ponadto odbędą się spotkania autorskie Przemysława Dakowicza i Wojciecha Kassa oraz indywidualne konsultacje recytatorskie pt. Sztuka mówienia własnych tekstów prowadzone przez Mieczysława Franaszka.

Organizatorami Spotkań są: Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy i Robotnicze Stowarzyszenie Twórców Kultury w Bydgoszczy. Współorganizatorzy to: Centrum Kultury i Sportu „Ziemowit” w Kruszwicy, Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna im. Stanisława Przybyszewskiego w Kruszwicy, Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu i „Kwartal-

nik Artystyczny”. Patronat medialny: „Panorama Kruszwicka”, portal Moja Kruszwica, TVK Polanowice.

Zadanie jest współfinansowane ze środków województwa kujawsko-pomorskiego i gminy Kruszwica.

19.09.2016, czwartek, godz. 17.00, Salon Hoffman w Kujawsko-Pomorskim Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6

Jubileuszowe spotkanie DOCENIAM SŁOWA Heleny Skonieczki (Dobaczewskiej)

– 10 września – spacer po kościołach różnych wyznań (organizator: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”) – konieczne zapisy; – 10 września – Święto Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O w Bydgoszczy TehoFest 2016 (organizatorzy: Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy i Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy); – 14 września – wystawa Zapomniane i mało znane miejsca kultu w Bydgoszczy (organizator: Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy); – 15-16 września – ogólnopolska konferencja naukowa Architektura sakralna XIX i pierwszej połowy XX wieku (organizator: Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy); – 17 września – Europejskie Dni Dziedzictwa 2016 w parafii ewangelicko-augsburskiej w Bydgoszczy; – 18 września – spacer tematyczny Fordon po żydowsku (organizator: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”) – konieczne zapisy.

Wszystkie szczegóły dotyczące imprez EDD 2016 na stronach: www.edd-kpck.pl i www.edd.nid.com.

„Miłośnik Teatru Lalek” już po raz 20.

Będzie to jubileusz pracy twórczej z okazji 40-lecia działalności w zakresie upowszechniania kultury i 10-lecie debiutu literackiego oraz promocja jubileuszowej publikacji Przedranne sny, wydanej dzięki wsparciu finansowemu miasta Bydgoszczy.

Inauguracja EDD 2016 w województwie kujawsko-pomorskim Zbliża się jesienne święto zabytków – Europejskie Dni Dziedzictwa 2016. Po raz 24. odbywają się one w Polsce, w naszym województwie i w Bydgoszczy. To wydarzenia związane z kulturą, sztuką i edukacją, pozwalające bezpłatnie poznać znane i mniej znane zabytki. W tym roku przyświeca im hasło: Gdzie duch spotyka się z przestrzenią – świątynie, arcydzieła, pomniki.

W Bydgoszczy serdecznie zapraszamy na następujące wydarzenia: – 9-10 września – urodzinowe święto ulicy Długiej (organizator: Bydgoska Lokalna Organizacja Turystyczna „Bylot”); – 10-11 września – zwiedzanie Biblioteki Bernardynów (organizator: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna) – konieczne zapisy;

„Miłośnik Teatru Lalek” wydawany przez KPCK świętuje w tym roku 20 lat istnienia. Przypomnijmy, że wydawnictwo powołano do życia 25 kwietnia 1997 roku podczas spotkania Klubu Lalkarza działającego wówczas w Wojewódzkim Ośrodku Kultury w Bydgoszczy.

Intencją inicjatorów tego przedsięwzięcia było, aby „Miłośnik” służył wszystkim sympatykom teatru lalek: nauczycielom i instruktorom prowadzącym takie grupy w naszym regionie, a zwłaszcza tym początkującym, którzy rozpoczynając swoją przygodę z teatrem lalek, mają wiele zapału, ale brakuje im wiedzy i doświadczenia. Materiały zawarte w kolejnych numerach miały pomóc w poszukiwaniu i doborze metod i form działania.

Proponowane scenariusze – ułatwić wybór odpowiedniego repertuaru. Ważne było także, aby wokół „Miłośnika” skupiali się i integrowali ludzie zainteresowani teatrem lalek, na co dzień rozproszeni, działający w różnych, często bardzo odległych od siebie, placówkach szkolnych i domach kultury. Dobrym duchem całego przedsięwzięcia, ale i ostoją wiedzy i doświadczenia był od samego początku Stefan Gełdon – nestor sztuki lalkarskiej w naszym regionie. Jest on do dzisiaj autorem podstawowego i najważniejszego rozdziału zawierającego bezcenny materiał metodyczny, w którym prezentowane są różne techniki teatralne właściwe sztuce lalkarskiej. Wydaje się, że cel został osiągnięty i nasze wydawnictwo nadal bywa przydatne i spełnia swoje podstawowe funkcje.

Kolejny numer „Miłośnika” ukaże się już w połowie października na naszej stronie internetowej www. kpck.pl. Mamy nadzieję, że zawarty w nim materiał będzie interesujący i czas poświęcony lekturze nie będzie czasem straconym.

Barbara Sobotka

wrzesień 2016 |

| 49

Stowarzyszenie Koloroffon 1-3 września 2016, kino Orzeł, ul. Marcinkowskiego 12, wstęp wolny

FESTIWAL FILMOWY „PRZEŹROCZA” W dniach 1–3 września odbędzie się 2. edycja bydgoskiego festiwalu filmowego skierowanego do miłośników kina artystycznego. Festiwal Filmowy „Przeźrocza” przedstawia nowe nurty w polskim kinie, jednocześnie silnie odwołując się do filmowych, także bydgoskich, tradycji. Obok filmowych premier tego roku, uznanych już na innych festiwalach (Wszystkie nieprzespane noce Michała Marczaka – nagroda za reżyserię na tegorocznym Sundance), w programie festiwalu można znaleźć pokazy klasyków polskiego kina (Pierwsza miłość Krzysztofa Kieślowskiego, Kobiela na plaży Andrzeja Kondratiuka). Nagrodę „Otwartego oka” otrzyma Michał Marczak, który spotka się z widzami po filmie. Festiwalowi będzie towarzyszyć wystawa Wojciecha Staronia pt. Dzieci gór.

Festiwal łączy analogową przeszłość z technologiczną przyszłością. Każdy dzień festiwalu to międzypokoleniowe zderzenie pomiędzy spojrzeniem młodych i starszych twórców. „Przeźrocza” składają hołd mistrzom przeszłości, ale jednocześnie przedstawiają nowohoryzontowe obrazy przełamujące kolejne granice sztuki filmowej.

– Tacy twórcy jak Kieślowski i Kondratiuk byli rewolucjonistami swoich filmowych czasów. Teraz sztuka filmowa przekracza kolejne granice, a przed nami stają kolejni rewolucjoniści kina, których poszukują „Przeźrocza”. Ten festiwal jest właśnie o tych, którzy kreowali nowe kierunki filmowe kiedyś, i tych, który kreują je teraz. Starając się pokazywać żelazną klasykę szeroko pojętego polskiego dokumentu i aktualnie najciekawsze tytuły, chcemy zainteresować jak największe grono widzów. Obserwując zmieniające się środki wyrazu w filmie dokumentalnym, na przestrzeni lat udowadniamy, że jest to gatunek kina, który stale się rozwija, a co najważniejsze – potrafi zaskoczyć i oczarować – mówi organizator festiwalu Krzysztof Nowicki.

Marcin Marczak (Koniec Rosji, Fuck for Forest) odbierze na festiwalu nagrodę „Otwartego oka” za kreowanie nowych kierunków w polskiej sztuce dokumentu. Jego uhonorowane na tegorocznym Sundance Wszystkie nieprzespane noce to portret współczesnych polskich 20-latków.

Na dwa lata warszawskie ulice, kluby, kawiarnie i mieszkania stały się naturalnym planem zdjęciowym, w których powstała intymna opowieść o młodych ludziach.

Nagrodę „Młodego oka” odbierze też Filip Jacobson.

Młody twórca, który obecnie studiuje w Koeln, pokaże swoje dwa filmy: Spacer oraz Lekcję patriotyzmu. Obydwa z sukcesem wcześniej były pokazywane na Krakowskim Festiwalu Filmowym. „Przeźrocza” silnie odwołują się także do filmowych tradycji Bydgoszczy w zakresie filmu dokumentalnego.

W trakcie festiwalu odbędzie się pokaz „Portrety bydgoskie”, składający się z kilku filmów dokumentalnych opowiadających o miejscach i osobach z naszego najbliższego otoczenia (skatepark w Myślęcinku, zakład 50 |

| wrzesień 2016

fryzjerski na Dworcowej, zakład naprawy urządzeń wszelakich na ul. Wiatrakowej). „Przeźrocza” zapraszają także na specjalny pokaz dla dzieci. W sobotę o godz. 13 odbędzie się pokaz „Bolka i Lolka” połączony z projekcją slajdów.

PR O G R A M FE S T I WA LU: 1.09.2016, czwartek, godz. 19.30

Wojciech Staroń – Dzieci gór – otwarcie wystawy Wojciech Staroń – reżyser, operator i globtroter.

W ciągu 20 lat przemierzył z rodziną, kamerą i swoją leicą R4s tysiące kilometrów na kilku kontynentach, dokumentując ze szczególną uwagą i wrażliwością fenomen życia w odległych zakątkach świata. Wystawa Dzieci gór składa się ze zdjęć powstałych w trakcie niezwykłej rocznej podróży Staronia i jego żony na pogranicze Argentyny i Boliwii. Już pierwsze spojrzenie na te prace pozwala stwierdzić, że mamy do czynienia z wnikliwym portrecistą, który jak mało kto potrafi dostrzec emocje w oczach małego bohatera. Autor zdjęć niestety nie będzie obecny podczas otwarcia wystawy.

Ekspozycja będzie dostępna dla widzów od 1 do 15.09 w holu głównym MCK. 1.09.2016, czwartek, godz. 20.00

Młodość – pokaz filmów dokumentalnych wręczenie nagrody „Młodego oka” Filipowi Jacobsonowi i spotkanie autorskie po pokazie Spacer – reż. Filip Jacobson, 6 min Polonez – reż. Agnieszka Elbanowska, 16 min Nauka – reż. Emi Buchwald, 20 min Lekcja patriotyzmu – reż. Filip Jacobson, 20 min

Spacer, reż. Filip Jacobson

2.09.2016, piątek, godz. 18.00

Polskie nagrody festiwalowe Obiekt – reż. Paulina Skibińska, 14 min (nagroda specjalna jury Sundance Film Festival) Kreacyjny obraz akcji poszukiwawczej rozgrywającej się w przestrzeni dwóch światów – na lodowej pustyni oraz pod wodą. Film jest opowiadany z punktu widzenia ekipy ratunkowej, nurka wkraczającego do podlodowego świata oraz zwykłych ludzi oczekujących na brzegu.

Punkt wyjścia – reż. Michał Szcześniak, 26 min (Najlepsze Niezależne Filmy Świata „Grand Off” – nagroda dla najlepszego dokumentu) Aneta „zbuntowała się całkowicie” w wieku 19 lat. Do więzienia trafiła za morderstwo. Dziewięć lat później, odsiadując wyrok, podejmuje pracę opiekunki. Codziennie wyjeżdża poza mury więzienia do domu spokojnej starości.

Więzi – reż. Zofia Kowalewska, 18 min (nagroda w międzynarodowym konkursie filmów krótkometrażowych na Krakowskim Festiwalu Filmowym) Barbara i Zdzisław są małżeństwem z 45-letnim stażem.

Osiem lat temu Zdzisław zostawił Barbarę i zamieszkał z kochanką. Niedawno zdecydował się wrócić do żony.

Pokaz przygotowany przy współpracy ze Studiem Munka.

udaje się odtworzyć chaotyczny rytm miasta. Kluczowym elementem filmu jest też energetyczna ścieżka dźwiękowa z muzyką klubową.

3.09.2016, sobota, godz. 13.00

„Przeźrocza” dzieciom: „Bolek i Lolek na wakacjach” – pokaz slajdów i projekcja filmów W animowany świat przygód Bolka i Lolka zabierze dzieci znana bydgoska artystka Danuta Milewska.

3.09.2016, sobota, godz. 18.00

Portrety bydgoskie – pokaz lokalnych filmów dokumentalnych

Dygol, Do naprawy, Spółdzielnia, Życie jest cudowne, Najstarszy człowiek świata, Homestay to filmowe, dokumentalne portrety mieszkańców Bydgoszczy zrealizowane w ciągu kilku ostatnich. Po czasie historie nabierają nowego znaczenia. Po pokazie spotkanie z twórcami (Dariusz Gackowski, Anna Paprzycka, Krzysztof Nowicki) i bohaterami filmów.

Czas trwania filmów: ok. 70 min 3.09.2016, sobota, godz. 20.00 Więzi, reż. Zofia Kowalewska

2.09.2016, piątek, godz. 19.30

Yaki: cyfrowo-analogowe aberracje

Kobiela na plaży – reż. Andrzej Kondratiuk, dokument fabularyzowany, 1963, 32 min Pierwsza miłość – reż. Krzysztof Kieślowski, film dokumentalny, 52 min (nagroda główna na Krakowskim Festiwalu Filmowym w 1974 roku) Krzysztof Kieślowski

pokaz slajdów, spotkanie autorskie, eksperyment Znany bydgoski muzyk, z zamiłowania fotografik, pokaże, jak można w technikach fotograficznych poruszać się płynnie pomiędzy technologiczną przeszłością a teraźniejszością.

2.09.2016, piątek, godz. 20.30

Klasyka dokumentu: Kieślowski, Kondratiuk

Wszystkie nieprzespane noce, reż. Michał Marczak

Andrzej Kondratiuk

100 min (nagroda na Sundance 2016) Wręczenie nagrody „Otwartego oka” i spotkanie autorskie po pokazie.

Krzysiek i Michał razem szwendają się po warszawskich zaułkach, krążą od klubu do klubu, podrywając dziewczyny, zwierzają się sobie i odchorowują kaca. Wszystkie nieprzespane noce to autentyczny portret dwóch „niewinnych czarodziejów” naszych czasów, napędzanych używkami oraz młodzieńczymi nadziejami i iluzjami.

Dzięki dynamicznym zdjęciom i montażowi reżyserowi

20 lat temu zmarł Krzysztof Kieślowski. Zupełnie niedawno odszedł Andrzej Kondratiuk. „Przeźrocza” przypominają wybitne filmy dokumentalne obu twórców.

Michał Marczak

inf. Krzysztof Nowicki

wrzesień 2016 |

| 51

Kamienica 12 11 i 25 września 2016 (niedziela), godz. 11.00-15.00

FryMARK Bydgoski

– cykliczny targ produktów eko, regionalnych i rękodzieła FryMARK jest inicjatywą ludzi, którzy chcą promować dobre, regionalne produkty żywnościowe oraz wyroby rękodzieła ku pociesze oczu. Znajdziecie tu świeży chleb, sery i twarogi, przetwory owocowe i warzywne, wędliny i wiele innych poszukiwanych przez smakoszy.

30.09.2016, godz. 18.00, wstęp wolny

Marta Frej – wystawa 1.09.2016, godz. 15.30 (do 17.30). TuCzyTam. Kamienica 12. Cena 15 zł/dziecko, 10 zł/ rodzeństwo, rodzice za darmo. Zapisy: funimki@ gmail.com z dopiskiem „Pan Kleks”.

Powrót do szkoły z Panem Kleksem Rozśpiewana impreza rodzinna na inaugurację roku szkolnego. Pan Kleks zaprasza do swojej akademii wszystkich stęsknionych za szkolnymi wygibasami. Mile widziani nie tylko chłopcy, których imiona rozpoczynają się na literę „A”, ale wszyscy fani bajek Brzechwy od 3. roku życia. Pan Ambroży przygotował dla Was m. in. piosenki z filmu „Akademia Pana Kleksa”, laboratorium Pana Kleksa, grę w globus, lekcję bańkologii…

7, 14, 21, 28 września 2016 (środy), godz. 17.00.

Wstęp wolny, zapisy e-mail: tuczytam@op.pl.

Czytanie i działanie w Szaflandii Środowe „Czytanie i działanie” to stały cykl cotygodniowych spotkań młodych czytelników i ich rodziców (lub dziadków) z książką obrazkową, artystyczną…

Dzieci poznają treść i graficzną, niebanalną formę książki, a następnie uczestniczą twórczych aktywnościach.

Inspirowanych poznaną właśnie pozycją wydawniczą.

Grupa wiekowa odbiorców uzależniona jest od książki, każdorazowo informację znajdziecie na Facebooku na profilu TuCzyTam. Kamienica12.

Scenariusz i prowadzenie: Lucyna Brzezinska-Eluszkiewicz.

Zadanie realizowane dzięki finansowemu wsparciu miasta Bydgoszczy.

52 |

| wrzesień 2016

18.09.2016, godz. 14.00-18.30

Lata żal… Interdyscyplinarna impreza dla rodzin z książką w tle Zapraszamy na zabawę dla dzieci i dorosłych na pożegnanie lata i powitanie jesieni. Spędzimy czas razem i z książkami, poznamy sposoby na wspólne rodzinne i twórcze jesienne spędzanie czasu. W programie m. in. warsztaty typograficzne z ilustratorem Janem Bajtlikiem, warsztaty Lego, warsztaty fotograficzne dla dzieci i dorosłych, konkursy i nagrody.

Wstęp wolny, choć na niektóre pozycje program obowiązują zapisy, gdyż liczba miejsc jest ograniczona.

Szczegóły na profilu facebookowym TuCzyTam. Kamienica 12. Kontakt: tuczytam@op.pl.

Zadanie realizowane dzięki finansowemu wsparciu miasta Bydgoszczy.

18.09.2016, niedziela, godz. 17.00. Wstęp wolny, wejściówki do odbioru w Kamienicy 12, w barze Towarzyska Kafe, decyduje kolejność zgłoszeń.

„Moja tajemnica” – koncert Ani Brody Ania Broda – wokalistka (śpiewa białym głosem) i instrumentalistka (gra m. in. na cymbałach litewskich).

Komponuje i wykonuje muzykę do spektakli teatralnych, filmów, animacji, słuchowisk radiowych i innych form artystycznych. Bierze udział w projektach związanych z muzyką dawną, współczesną, eksperymentalną.

Gra etno, jazz, folk – dla dzieci i dla dorosłych. U nas wystąpi wraz ze skrzypaczką Iwoną Sojką.

Towarzyska Kafe 10.09 – Quebonafide, wstęp płatny.

16.09 – HATTI VATTI Live, wstęp płatny.

FESTIWAL PRAPREMIER, Klub Festiwalowy: 24.09 – streeming „Domówka” – Michał Margański 25.09 – We Call It a Sound – koncert 26.09 – Wicked Giant – koncert 27.09 – Syny – koncert 28.09 – Dead Snow Monster – koncert 29.09 – Selvy 30.09 – Burn Reynolds 1.10 – Michał Margański (Polskie Radio Program Trzeci)

Otwarta Przestrzeń „Światłownia” 2.09.2016, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny

Koncert Huberta Maliszewskiego Hubert Maliszewski urodził się w 1955 roku. Pod koniec lat 70. zaczął koncertować i współpracować z innymi muzykami. Prawie każde jego spotkanie z słuchaczami jest oparte na własnych tekstach i muzyce, choć wykorzystuje też piosenki Cohena, Zembatego, Dylana.

ta i wielu innych wspaniałych ludzi. Spróbował ich naśladować – stąd jego piosenki. Większość z nich spopularyzowała w latach 80. grupa Bez Idola na imprezach ogólnopolskich z gatunku tzw. krainy łagodności.

24.09.2016, sobota, godz. 18.00, wstęp wolny

Koncert Sławomira Horbatiuka

9.09.2016, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny

Koncert Remigiusza Kuźmińskiego Remigiusz Kuźmiński – absolwent Akademii Muzycznej w Bydgoszczy na kierunku wokalistyka i dyrygentura oraz Państwowej Szkoły Muzycznej II stopnia na kierunku wokalistyka.

16.09.2016, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny

Koncert Mariusza Poświątnego

Sławomir Horbatiuk – z zawodu lekarz, z zamiłowania muzyk, kompozytor, wielbiciel pieśni z krainy łagodności. Wiele lat temu dostał na campingu trzy teksty Aleksandry Bacińskiej i w jedną noc powstały trzy piosenki. Zauroczenie Horbatiuka twórczością Bacińskiej trwa do dzisiaj. Poetka też docenia osiągnięcia muzyczne Horbatiuka.

30.09.2016, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny Mariusz Poświątny – gdańszczanin, rocznik 1972.

Bardziej bard niż poeta. Bardziej turysta niż artysta.

Przygodę z gitarą zaczął w wieku 15 lat. Uczestniczył w wielu przeglądach piosenki turystycznej.

23.09.2016, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny

Koncert Adama Szarka Adam Szarek – w latach 70. jako student zaczął jeździć na imprezy ogólnopolskie z gatunku tzw. piosenki turystycznej, np. Bazuna, Yapa, Giełda Piosenki w Szklarskiej Porębie. Poznał wtedy Wojtka Bellona, Wacka Juszczyszyna, Elę Adamiak, Jurka Filara, Jacka Cygana, Andrzeja Michorzewskiego, Rudiego Schuber-

Koncert zespołu oRety Zespół oRety powstał w 2014 roku. Aktualnie poświęca swój czas na pracę nad pierwszym albumem.

Ich muzyka to mieszanka wielu stylów muzycznych, m. in.: alternatywnego rocka, folku, indie, pop-rocka.

Każdy z członków wnosi coś do zespołu. Komponują wspólnie, dlatego utwory podczas procesu tworzenia znacznie się zmieniają w stosunku do początkowej wersji. Mimo że zespół tworzy jedynie trzech muzyków, wokal podkreśla mnogość instrumentów, m. in.: gitara elektryczna, akustyczna, ukulele, akordeon, melodyka, klawisze, perkusja oraz perkusjonalia. inf. Grzegorz Dudziński

Muzeum Wodociągów, Galeria Wieży Ciśnień Wystawa czynna do 15 września

ENERGIA ŚWIATA KOLORÓW Wystawa malarstwa Grażyny Szlachty Grażyna Szlachta (1956) jest kobietą pełną życia, entuzjazmu i optymizmu. Niespełniona w młodości chęć malowania w wieku dojrzałym stała się pasją. Maluje z potrzeby serca, żeby zatrzymać to, co zachwyca, co jest ulotne.

Używając najczęściej koloru pomarańczowego podkreśla radość tworzenia i przeżywania życia. inf. Mirosława Chabowska

wrzesień 2016 |

| 53

Pałac Młodzieży

Czekamy na Ciebie!

Rekrutacja na zajęcia stałe Pałacu Młodzieży na rok szkolny 2016/2107 rozpoczęła się 24 sierpnia i potrwa do 7 września. Wnioski dostępne są na stronie internetowej Pałacu Młodzieży. Można je składać w sekretariacie Pałacu w terminie od 1 do 7 września w godz. 9.00-18.00. Oferta zajęć dostępna jest również na stronie internetowej Pałacu. Nauczyciele będą udzielali szczegółowych informacji o danej formie od 2 września w dni robocze w godz. od 9.00 do 18.00, zaś w sobotę 3 września w godz. 9.00-15.00.

20-23 września 2016

31. AFF-Era Filmowa „Bohater, heros, autorytet, czyli kino w poszukiwaniu wzorców” Nasza propozycja to unikalne przedsięwzięcie edukacyjne, adresowane do młodzieży ponadgimnazjalnej i nauczycieli. Program wydarzenia obejmuje filmy, warsztaty i wiele innych atrakcji, łącząc walory edukacyjne z wypoczynkowymi i integracyjnymi. Propozycje programowe układane są w taki sposób, by korespondowały z treścią podstawy programowej.

Trzydzieści dotychczasowych edycji AFF-Ery Filmowej to setki seansów, tysiące widzów w każdym wieku i mnóstwo wykładów, prelekcji, dyskusji, prac wykonanych na warsztatach, koncertów, ale też zdobytej przez odbiorców wydarzenia wiedzy na temat filmu i kultury.

Na przestrzeni 30 lat nasze przedsięwzięcie było honorowane patronatami najważniejszych instytucji w kraju.

Od ponad 10 lat otrzymujemy Honorowy Patronat Polskiego Komitetu ds. UNESCO, przez trzy lata – ministra edukacji narodowej, a również przez 10 lat – patronat prezydenta miasta Bydgoszczy i kujawsko-pomorskiego kuratora oświaty. Podobnie jak w latach 2014 i 2015, także w 2016 roku AFF-Era jest współfinansowana ze środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

Nadchodząca edycja – zgodnie z wieloletnią tradycją zmieniającego się rokrocznie głównego tematu przeglądu – skoncentrowana będzie na bohaterze filmowym. To kluczowa kategoria w budowaniu fabuły filmu 54 |

| wrzesień 2016

oraz w procesie identyfikacji widza z filmowym opowiadaniem, a jednocześnie nośnik znaczeń, wartości i symboli. Bohater może wyrażać narodową i kulturową tożsamość, symbolizować dążenia do wolności i patriotyzm, być autorytetem, ale i przerażać, świadczyć o zjawiskach niebezpiecznych i negatywnych. Różnorodność funkcji bohaterów w filmie będzie osią organizującą program seansów.

Pragniemy, by program AFF-Ery stał się fundamentem dyskusji młodych widzów nad takimi zagadnieniami, jak kwestia autorytetu, patriotyzm, ale i fascynacja złem we współczesnej kulturze. Program filmów będzie obejmował polską i światową klasykę kina, ale i filmy całkiem współczesne, te bardzo popularne, jak i mniej znane, rozrywkowe i artystyczne. Pojawią się także filmy dokumentalne, realizujące szczególną odmianę tego filmowego rodzaju, mianowicie dokumentalny portret.

Warsztatowa część wydarzenia doskonale wpisze się w zasugerowane powyżej konteksty – warsztaty literackie, scenariuszowe i filmowe pozwolą młodzieży zapoznać się z technikami tworzenia i filmowania bohatera w opowiadaniu i etiudzie filmowej, warsztaty fotograficzne natomiast dadzą szansę wykreowania bohaterów miejskiej przestrzeni uwiecznionych na kolorowych lub czarno-białych fotografiach, w różnych poetykach i stylistykach.

Przegląd uatrakcyjnią także inne towarzyszące AFF-Erze wydarzenia, takie jak: – koncert inauguracyjny bydgoskiego zespołu młodzieżowego,

– spotkanie integracyjne, – quizy filmowe dla uczestników, – warsztaty taneczne, – prezentacja/rekonstrukcja historyczna, – warsztaty dziennikarskie, – warsztaty fotograficzne.

31. AFF-Era Filmowa będzie znakomitą okazją do tego, by zastanowić się nad kwestiami autorytetu, wzorów i antywzorów we współczesnym świecie, by poznać historię kina i tajniki kina najnowszego, by emocjonować się losami bohaterów pozytywnych i przyjrzeć się konstrukcjom antybohaterów, wreszcie – by samemu zaznać procesu twórczego. W ten sposób swoista podróż do krainy historii i współczesności kina będzie atrakcyjną propozycją edukacyjną i wychowawczą dla młodych widzów i ich nauczycieli, którzy co roku stanowią przeważającą część widowni AFF-Ery Filmowej.

Koszt akredytacji z noclegami (w dniach 20-23 września) w akademiku i wyżywieniem: 180 zł. Dodatkowy nocleg od 19 września – koszt 30 zł.

Kontakt: Dominika Kosińska, tel. 607 611 242, e-mail: dominika@palac.bydgoszcz.pl; Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359, e-mail: dominikwierski@poczta.fm.

31. AFF-ERA FILMOWA „Bohater, heros, autorytet, czyli kino w poszukiwaniu wzorców” Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, 20-23 września 2016 r.

– godz. 21.45 – V jak Vendetta, reż. James McTeigue, USA 2005, 132 min.

Czwartek, 22 września – godz. 9.00 – Karski i władcy ludzkości, reż. Sławomir Grünberg, Polska 2015, 72 min; – godz. 10.30 – Korczak, reż. Andrzej Wajda, Polska/ Niemcy 1990, 113 min; – godz. 16.00 – Człowiek słoń, reż. David Lynch, USA 1980, 125 min; – godz. 19.30 – Zjawa, reż. Alejandro González Iñárritu, USA 2015, 156 min; – godz. 22.15 – spotkanie integracyjne.

Wtorek, 20 września – godz. 9.00 – Brzdąc, reż. Charles Chaplin, USA 1921, 67 min; – godz. 10.30 – Wałęsa. Człowiek z nadziei, reż. Andrzej Wajda, Polska 2013, 127 min; – godz. 12.30 – debata; – godz. 16.00 – Szermierz, reż. Klaus Härö, Finlandia/ Niemcy/Estonia 2015, 93 min; – godz. 20.00 – koncert.

Środa, 21 września – godz. 9.00 – pokaz historyczny; – godz. 9.30 – Potop Redivivus, reż. Jerzy Hoffman, Polska 1974/2014, 185 min; – godz. 16.00 – Złodzieje rowerów, reż. Vittorio De Sica, Włochy 1948, 89 min; – godz. 19.30 – Lot nad kukułczym gniazdem, reż. Miloš Forman, USA 1975, 133 min;

Piątek, 23 września – godz. 9.00 – podsumowanie warsztatów 31. AFF-Ery Filmowej; – godz. 9.30 – Ze wszystkich sił, reż. Nils Tavernier, Belgia/Francja 2013, 86 min; – godz. 11.30 – Carte blanche, reż. Jacek Lusiński, Polska 2015, 106 min. inf. Dominika Kosińska

Bydgoska Poradnia Sztuki w Kamienicy 12 4.09.2016, godz. 19.00, Sala Meblowa w Kamienicy 12 (ul. Poznańska 12). Aranżacja będzie czynna do 9 września, a wystawa obrazów do końca września.

Otwarcie aranżacji site-specific Alicji Kubickiej pt. „Historie rodzinne” Alicja Kubicka (urodzona w Bydgoszczy) jest na roku dyplomowym Wydziału Malarstwa ASP w Gdańsku. Bie-

rze aktywny udział w akademickim życiu artystyczno-wystawowym (m.in. Galeria 16 deko – Sopot, Galeria PUNKT, Galeria Świętojańska, udział w realizacji muralu Polskie Kino – Gdańsk). Więcej informacji na facebookowym fanpage’u o nazwie „Alicja Kubicka malarstwo”. inf. Stanisław Stasiulewicz

wrzesień 2016 |

| 55

Dom Kultury MODRACZEK

10.09.2016, sobota, godz. 15.00 V Spotkanie Sąsiedzkie na Osiedlu „Centrum”

1.09.2016, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Wielkie Odkrycia Geograficzne w XV i XVI wieku, cz. 1 Spotkanie poprowadzi Adam Piekarski.

15.09.2016, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Spotkanie z Latarnikiem Spotkanie poprowadzi Sławomir Krajewski.

8.09.2016, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Kawiarnia Literacka Gość – Jarosław Jakubowski Jakubowski urodził się w 1974 w Bydgoszczy.

Poeta, prozaik, dramatopisarz. Studiował budownictwo na Politechnice Gdańskiej i politologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autor kilku tomów wierszy, m. in.: Pseudo, Ojcostych, Święta woda, Światło w lesie, prozy: Slajdy, Cyryl, Dlaczego to zrobiłeś?, Oczy pełne strachu, Rzeka zbrodni, oraz wyboru sztuk teatralnych Jarosław Jakubowski, Generał i inne dramaty fot. Maciej Rozwadowski polityczne. Czterokrotny laureat nagrody Strzała Łuczniczki za najlepszą bydgoską książkę roku. Jako dramaturg debiutował w 2007 w Laboratorium Dramatu w Warszawie czytaniem scenicznym sztuki Dom Matki. Na polskich scenach odbyły się premiery szeregu sztuk, w tym: Generała, który zdobył grand prix festiwalu polskich sztuk współczesnych Raport w Gdyni w 2011, oraz Wiecznego kwietnia, za który zdobył Nagrodę Główną Konkursu Metafory Rzeczywistości w 2012 w Poznaniu. W 2016 jego sztuka Viva Violetta została wyróżniona w ogólnopolskim konkursie na sztukę teatralną inspirowaną życiem i twórczością Violetty Villas. Współpracownik Dwumiesięcznika Literackiego „Topos”. Należy do SPP. Mieszka w Koronowie.

Spotkanie poprowadzi W. Barbara Jendrzejewska.

22.09.2016, czwartek, godz. 17.00, wstęp wolny Otwarcie wystawy Jadwigi Piechowskiej Jadwigę Piechowską od najmłodszych lat pasjonuje przyroda i jej piękno. Maluje pejzaże: olejem, akrylem i akwarelą. Stara się uchwycić piękno przyrody. Bardzo dużo maluje zachodów słońca. Chodząc po górach czy spacerując po nadmorskich plażach, zawsze zabiera ze sobą szkicownik. Wiele obrazów artystki powstało podczas górskich wędrówek. Uwielbia polskie góry i ich atmosferę. inf. Sławomir Krajewski

Oferta zajęć kulturalno-oświatowych na rok 2016/2017 Zajęcia dla dzieci i młodzieży: – Adaptacyjne dla dwulatków – Klub Malucha (2,5-4 lat) – Rytmika, umuzykalnianie (3-6 lat) – Plastyka (5-15 lat) – Taniec (6-18 lat) – Nauka gry na pianinie (6-18 lat) – Lektoraty językowe – Zajęcia świetlicowe w formie drzwi otwartych (dla uczniów klas I-IV) – Rodzinny Wytwórnik Różności Pozostałe propozycje: – Klub Seniora – Akademia Ruchu „Tercja” – Nauka gry na gitarze – Dance Academy Kontakt: Dom Kultury „Modraczek”, ul. Ogrody 15, 85-870 Bydgoszcz, tel. 523 713 331, e-mail: modraczek@smbudowlani.pl, www.modraczek.smbudowlani.pl

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 MDK5 odkryje Twoje talenty!

Zapisy na zajęcia do kół i sekcji rozpoczęliśmy już 24 sierpnia!

3.09.2016, godz. 10.00-13.30

Drzwi otwarte w MDK5 Serdecznie zapraszamy wszystkie dzieci i młodzież do zwiedzenia naszych sal i pracowni, zapoznania się z ofertą placówki, a także do wzięcia udziału w wielu zabawach i innych atrakcjach przygotowanych przez nauczycieli. Zainteresowani będą mogli sprawdzić swo56 |

| wrzesień 2016

je siły w pojedynkach sportowych, m.in. w szermierce i karate, poznać tajniki gry w szachy czy potańczyć w rytmach hip-hopu z naszymi tancerzami, poeksperymentować plastycznie lub ceramicznie, rozwinąć swoje zdolności aktorskie i muzyczne, a także pograć na gitarze czy instrumentach klawiszowych. Miłośnikom komputerów proponujemy różnego rodzaju działania związane z fotografią, grafiką i multimediami. Jednym słowem – każdy znajdzie u nas coś dla siebie!

Szczegółowe informacje dostępne są na naszej stronie www.mdk5.pl oraz Facebooku. inf. Barbara Pszczółkowska

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu XXV Konfrontacje Amatorskiej Twórczości Artystycznej Regionu – FILM

Konkurs dla filmowców z regionu

Więcej informacji na: www.woak.torun.pl.

16 września 2016, godz. 17.30 – otwarcie wystawy Opowieści z fotografii w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa, wstęp wolny

Proste opowieści z Wielką Historią w tle Tytułowymi opowieściami są świadectwa zdarzeń i wydarzeń zawarte w zbiorach zdjęć upamiętniających życie pojedynczych osób, rodzin, grup przyjaciół, środowisk zawodowych. Zdjęcia przedstawiają różnorakie sytuacje, często łączące się z intymnymi przeżyciami, utrwalone w atelier, a także w domach podczas uroczystości rodzinnych, również w przestrzeni publicznej.

Zdjęcia te to nie tylko pożółkłe kartki z albumów, ale świadectwa przemijania i zmian kulturowych.

Wystawę można zwiedzać do końca września.

16-17 września 2016 – warsztaty ABC fotografii dla gimnazjalistów: Malowanie światłem

Fotografie malowane światłem Warsztaty poprowadzi Stanisław Jasiński, fotografik, członek ZPAF, specjalista ds. fotografii WOAK w Toruniu.

Cena: 80 zł, zgłoszenia na warsztaty przyjmowane są do 9 września. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń.

26-27 września, 15-16 października – warsztaty Metody pracy z młodym aktorem

W trosce o rozwój talentu aktorskiego dzieci

Program warsztatów obejmuje prezentację technik rozwijania podstawowych umiejętności aktorskich, wyobraźni i kreatywności oraz ekspresji i świadomości ciała, świadomości przestrzeni i działania w przestrzeni, skupienia i życia w fikcji scenicznej budowania relacji z partnerem/postacią na scenie, kreowania postaci, tworzenie spektaklu – sceny i etiudy teatralnej.

Warsztaty poprowadzi Anna Dziedzic. Jest ona wykładowcą w Szkole Aktorskiej Haliny i Jana Machulskich w Warszawie, prowadzi przedmiot Improwizacja w edukacji teatralnej, koło naukowe Teatr psychofizyczny, reżyseruje spektakle dyplomowe. Pracuje też z aktorami profesjonalnymi, w Teatrze Ochoty wyreżyserowała spektakle edukacyjne dla młodzieży (Teatr Osobny Białoszewskiego, Zielona Gęś Gałczyńskiego, Papierowy kochanek Szaniawskiego, Antygona Sofoklesa). Reżyseruje również za granicą, współpracuje z Teatrem Frankfurt we Frankfurcie n. Odrą, Petit Theatre w Grenoble, Państwową Litewską Akademią Teatru i Muzyki w Wilnie. W Wyższej Szkole Pedagogicznej ZNP w Warszawie prowadzi zajęcia Edukacja teatralna.

Cena: 300 zł. Zgłoszenia na warsztaty przyjmowane są do 9 września. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń.

Pozostałe warsztaty i szkolenia: – 1-2 października – warsztaty teatralne Teatr formy, przedmiotu, lalki. Wskazówki dla instruktorów i nauczycieli, zajęcia prowadzi Anna Katarzyna Chudek, cena: 100 zł, termin zgłoszeń: 16 września.

– 7-8 października – Naśladując Maxa Fleischera – animacja rotoskopowa. Warsztaty wideoklipu z Yachem Paszkiewiczem, cena: 130 zł, termin zgłoszeń: 30 września.

– 15 października – warsztaty Chce się żyć… i pracować! Motywacje i inspiracje do pracy… ze sobą i grupą, zajęcia prowadzi Mirosław Urban, cena: 130 zł, termin zgłoszeń: 7 października.

– 15 października – warsztaty muzyczne Śpiewnik polski. Śpiewamy polskie piosenki, zajęcia prowadzi Erwin Regosz, cena: 50 zł, termin zgłoszeń: 30 września.

– 21-23 października – warsztaty Pedagogika zabawy w pracy z dziećmi i młodzieżą, zajęcia prowadzi Alicja Usowicz, cena: 80 zł, termin zgłoszeń: 7 października.

– 29 października – warsztaty muzyczne Magia głosu – twój dźwiękowy wizerunek, zajęcia prowadzi Erwin Regosz, cena: 50 zł, termin zgłoszeń: 14 października. inf. Kamil Hoffmann

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu ul. Szpitalna 8; 87-100 Toruń tel./fax: 566 522 027, 566 522 755 www.woak.torun.pl; e-mail: woak@woak.torun.pl wrzesień 2016 |

| 57

Miejskie Centrum Kultury 11.09.2016 Kultura na świeżym vol. 46

Nadnoteckim szlakiem do serca Pałuk Trasę zaczynamy w Bydgoszcz, a kończymy w Żninie, skąd zmęczeni wrócimy PKS-em, a nasze rowery zamówionym transportem.

Wyprawę zaczynamy w Bydgoszczy przy śluzie miejskiej tuż koło MCK. Ruszamy w kierunku osiedla Błonie, skąd wjeżdżamy na szlak, który poprowadzi nas do Łabiszyna śladami przemarszu wojsk powstania wielkopolskiego z 1794 roku. Po drodze piękne nadnoteckie krajobrazy, kanały zasilające Kanał Bydgoski i niestety trochę piachu. Po krótkim postoju w Łabiszynie kierować będziemy się w stronę Zespołu Pałacowego w Lubostroniu, który mamy nadzieję odwiedzić. Następnym punktem będzie Jabłonowska Góra, którą musimy minąć, aby wjechać na szlak Pałuckie Krajobrazy, który, meandrując pomiędzy jeziorami, doprowadzi nas samego Żnina.

Długość trasy: ok 60 km. Zalecany rower: teren będzie różny, więc rower przełajowy z pewnością się przyda. Tempo: spacerowe. Co zabrać: sprawny rower, kurtkę przeciwdeszczową, prowiant, kilka złotych na pokrycie kosztów transportu roweru (ok. 200 zł dzielimy przez liczbę uczestników) oraz na PKS do domu (ok.

10 zł). Przewodnik: Filip Krauze, tel. 509 091 695, e-mail: filipkrauze@gmail.com.

11.09.2016, niedziela, godz. 11.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: 14 zł bilet ulgowy / 17 zł bilet normalny

Bydgoski Teatr Lalek „Buratino” – „Legendy bydgoskie” – PREMIERA Scenariusz: Karolina Kasprzak, projekty lalek: Marek Sowa, reżyseria, scenografia, opracowanie muzyczne: Czesław Sieńko.

Na jubileusz miasta Bydgoszczy Karolina Kasprzak stworzyła nową legendę na podstawie różnych, najczęściej szczątkowych, zapisów opowiadających o naszym mieście. Spektakl zawiera elementy bydgoskich klechd, podań, przekazów i opowieści, łącząc je w jedną, baśniową całość. Spektakl opowiada o burzliwych dziejach początków miasta Bydgoszczy, a właściwie Bydgostii – jej mieszkańców, ówczesnych włodarzy, a wśród nich pięknej Milany, dziedziczki rodu, której król Kazimierz Odnowiciel oddał gród we władanie. Zjawiają się jednak zaborcy w postaci Złej Czarownicy Dzikiej Marii i jej pobratymca Węgliszka, którzy za pomocą czarnej magii zechcą zawładnąć Bydgostię i podporządkować sobie jej mieszkańców. Na ich drodze staje odważna Milana, a ważną rolę w jej planach odzyskania Bydgostii odegra wędrowny kuglarz i sztukmistrz Jan Twardowski oraz jego towarzysz Maciek. Na scenie będzie dużo magii oraz dramatycznych, ale i zabawnych zdarzeń.

Widzowie po raz pierwszy obejrzą widowisko, które ak58 |

| wrzesień 2016

Bydgoski Teatr Lalek „Buratino” – Legendy bydgoskie, fot. Dariusz Gackowski

torzy Teatru Buratino zagrają rzadko dziś wykorzystywanymi lalkami marionetek sycylijskich.

15.09.2016, godz. 17.00, Herbarium (Ostromecko), zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl, wstęp: 30 zł

Koło Gospodyń Miejskich. Dzika kuchnia Czeremcha, berberys, jarzębina, śliwa, czyli jesień na stole. Poznamy smaki aromatycznych, gęstych sosów chutney, które wykonamy samodzielnie pod okiem niezastąpionej dr Krystyny Stepczyńskiej-Szymczak.

17.09.2016, sobota, godz. 16.00, barka „Lemara”. Zapisy: Hanna Parucka, Piotr Drozdowski, tel. 523 255 551, liczba miejsc ograniczona

„Podróże małe i duże” Rozpoczynamy cykl prowadzony przez seniorów, którzy pragną podzielić się z Państwem swoimi wrażeniami, wiadomościami, wreszcie radością, jaką daje nam poznanie większego kawałka świata – czasami nawet tego tuż za rogiem naszej ulicy.

Pierwsze spotkanie poprowadzi Andrzej Bohatyrewicz, a opowie nam o swojej podróży na Madagaskar.

18.09.2016, godz. 9.30, barka „Lemara”, zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl, wstęp: 5 zł

Poranek Rodzinny Wakacje za nami. Teraz do plecaków, zamiast kanapek, łakoci i kocyka, pakujemy książki i piórniki i wyruszamy na całkiem inne wyprawy niż te letnie. A ponieważ książki to jedne z najcenniejszych rzeczy, jakie

mamy, musimy dbać, żeby się nie zniszczyły. Dlatego na poranek przynieście swoją ulubioną książkę albo ukochany notes i razem zrobimy im wdzianka. Żeby było im ciepło i miękko w plecaku. Do zobaczenia!

18.09.2016, godz. 20.15, sala kinowo-widowiskowa, bilety: 35 zł w przedsprzedaży/ 45 zł w dniu występu

Stand-up Factory Wystąpią: Tomasz Nowaczyk, Adam Van Bendler, Paweł Chałupka, Paulina Potocka, Darek Gadowski, Błażej Krajewski, Piotr Popek.

19.09.2015, godz. 18.00, foyer MCK – wernisaż, wystawa czynna do 7 października

BESTIAriusz – wystawa rzeźb Patrycji Piwosz Wystawa BESTIAriusz została zainspirowana książką J. L. Borgesa pod tytułem „Zoologia fantastyczna”. Jest to zbiór wyobrażeń fantastycznych postaci, których wizerunek kreowany był przez wieki. Stwory te rozpalały ludzką ciekawość, utrwalały przesądy, budziły grozę i strach, ale również wprowadzały do niematerialnego świata, były natchnieniem dla artystów. Kiedy zagłębiamy się w ich świecie, wnikamy w ich istotę, dajemy ujście wyobraźni. Okazuje się, że każda wymyślona przez nas postać jest odbiciem nas samych. Bestie żyją w nas, mutują, przeobrażają się i rozwijają dzięki naszym słabościom. Materializując je, uzyskuję portret człowieka takiego, jakim on jest, ułomnego, ale prawdziwego.

BESTIAriusz to moja autorska mitologia, rozbudowany autoportret, w którym próbuję zmierzyć się z żyjącymi we mnie bestiami.

Współpraca: strona wizualna i opieka artystyczna: Malina Barwik wideo i montaż: Maciej Sierpień fotografia: Maciej Zakrzewski

Patrycja PiPa Piwosz o sobie: W swoich artystycznych poszukiwaniach skupiam się na człowieku, jego kondycji we współczesnym świecie.

Interesuje mnie relacja ciała i duszy, zastanawiam się, jak na nasze ciało mógłby wpłynąć stan umysłu. Wizualizuję to, czego nie widać, szyję nowego człowieka, odzyskuję jego oblicze, często z materiałów ponownie wykorzystanych. Ukończyłam Wydział Rzeźby i Działań Przestrzennych na poznańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Pracuję jako charakteryzatorka i kostiumolożka, współtworzę projekty teatralne, pracuję z międzynarodowymi artystami. Tworzę performatywne instalacje ludzi-rzeźb, haptyczne obiekty, kostiumy. Interesuje mnie działanie na wielu płaszczyznach, praca, która pobudza każdy ze zmysłów.

24.09.2016, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp: 15 zł bilet ulgowy / 20 zł bilet normalny

„In Love with Musical” – koncert Koncert „In Love with Musical” to wybuchowa mieszanka pasji, wrażliwości i miłości do sceny. Koncert stworzony z potrzeby dzielenia się z widzem formą, jaką jest musical, i otwierania go na tytuły zupełnie w Polsce nieznane, a jednocześnie wystawiane z ogromnym sukcesem na deskach amerykańskiego Broadwayu czy brytyjskiego West Endu. Koncert, który stanowi jako całość historię pokomplikowanych, trudnych i często irracjonalnych uczuć między kobietą a mężczyzną (szczególnie że w historii tej pojawia się druga kobieta), opowiadany kompozycjami pochodzącymi ze światowych musicali.

Judyta Wenda, Kamil Dominiak, Agata Walczak

Patrycja PiPa Piwosz, Golem

Judyta Wenda – absolwentka Akademii Muzycznej im. S. Moniuszki w Gdańsku. Współpracowała m. in. z Teatrem Muzycznym w Łodzi, Teatrem Na Plaży w Sopocie czy Teatrem Impresaryjnym w Toruniu. Aktualnie współpracuje z Narodowym Teatrem Edukacji we Wrocławiu.

Agata Walczak – absolwentka Akademii Muzycznej im. S. Moniuszki w Gdańsku. Scenarzystka oraz reżyserka spektaklu muzycznego „Życzę Ci…”. Od 2015 roku jest instruktorką wokalną w szkole muzycznej Musicollective w Gdańsku.

Kamil Dominiak – absolwent Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie. Współpracuje z teatrami muzycznymi w całym kraju, występując w musicalach. Współpracował z Teatrem Scena STU w Krakowie („Wesele” Wyspiańskiego w reż. K. Jasińskiego). wrzesień 2016 |

| 59

Rodzinna niedziela w MCK 25.09.2016, niedziela, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Zapisy: dagmara.wroblewska@mck-bydgoszcz.pl

„Zatańcz ze mną, mamo, tato” Warsztaty taneczne dla dzieci od lat 5 z opiekunami.

Nauka prostej choreografii w rytmie flamenco. Prowadzenie: Dorota Dzięcioł.

Rodzinna niedziela w MCK 25.09.2016, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: 5 zł

Małe Animocje: „Tydzień Mami Fatale”

2016, Polska, czas: 67 min, dla dzieci od 3 lat W sielskiej chatce pośród wzgórz i lasów mieszka Mami Fatale, najlepsza kucharka na świecie, z dwójką niesfornych zwierzaków: Psiną i Prosięciem. Każdego dnia beztroską atmosferę małego domku burzy nieoczekiwany zbieg okoliczności, który wiedzie bohaterów wprost na spotkanie z przygodą. Mimo drobnych złośliwości Prosiaka, zawsze jednak zwycięża przyjaźń, a przysmaki z kuchni Mami Fatale ratują całą trójkę z opresji. Ich przygody opisuje Narrator o znanym głosem Roberta Makłowicza.

zatorki, tworzą spektakle na Waszych oczach, inspirując się Waszymi sugestiami. Wychodzą od jednego stałego elementu – w spektaklu zagrają siostry. Tylko tyle wiedzą. Kim tym razem będą, w jakich sytuacjach je zastaniemy, jaki urywek ich życia zobaczymy? Wszystko zależy od Was. To Wy nadacie im imiona, określicie ich cechy osobowości, wymyślicie, co robią, z kim się spotykają, co skrywają pod poduszką. To Wy powołacie je do życia, a one to wszystko zagrają!

26.09.2016, poniedziałek, godz. 19.30, skwer im. M. Turwida na Sielance (w razie niepogody impreza odbędzie się w siedzibie MCK), wstęp wolny

Ostatnie spotkanie z cyklu „Bydgoszcz, magiczne miejsca” Tym razem zapraszamy na spotkanie na skwer im. Mariana Turwida na bydgoskiej Sielance. „Bohaterem” będzie „miasto ogród” (bydgoska Sielanka i idea „miasta ogrodu” Ebenezera Howarda). Podczas spotkania odbędzie się też promocja książki o historii i architekturze Sielanki.

27.09.2016, wtorek, godz. 18.00, barka „Lemara”, wstęp wolny

Blues Plus na Barce: KONCERT Cristian Inostroza (Chile) z zespołem Cristian Inostroza to wirtuoz harmonijki ustnej z Chile, jeden z najważniejszych harmonijkarzy w Ameryce Południowej.

Porusza się w wielu stylach m.in. jazz, blues, swing i chilijska muzyka ludowa.

Grę na harmonijce studiował w Old Town School of Music w Chicago (USA) oraz Superior Jazz School w Santiago (Chile). Cristian Inostroza jest obecnie nauczycielem w Santiago Blues School i muzykiem sesyjnym współpracującym z wieloma artystami. Nagrał wiele płyt począwszy od bluesa, jazz, pop, funk, rock po latin american folk. Występował w wielu krajach m.in.

USA, Niemcy, Czechy, Włochy, Brazylia, Argentyna, Urugwaj i Chile. W 2016 roku, w ramach europejskiego tourne, wystąpi m.in. na prestiżowym Mundharmonika-Live Festival 2016 – jednym z najważniejszych festiwali harmonijkowych na naszym kontynencie. http://www.cristianinostroza.com/ 25.09.2016, godz. 19.00, barka „Lemara”, bilet: 10 zł

29.09.2016, godz. 17.00, barka „Lemara”, wstęp: 20 zł, zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl

Duet Improwizujący Dwie Siostry – komedia improwizowana

Koło Gospodyń Miejskich. Sutasz

Dwie Siostry to duet improwizatorek – Katarzyna Chmara i Alicja Dobrowolna. Jak przystało na improwi-

Po wakacjach Justyna Żywiecka zaprasza panie na naukę robienia biżuterii sutaszowej.

60 |

| wrzesień 2016

Szkółka Impro

– warsztaty improwizacji teatralnej Ruszamy od października – zapisy do końca września pod adresem: wymywammy@mck-bydgoszcz.pl. Trzy miesiące, 10 spotkań, zajęcia raz w tygodniu (czwartki, godz. 18-20), koszt: 100 zł za trzy miesiące, prowadzenie: Teatr Improwizowany wymyWammy.

Warsztaty z podstaw improwizacji teatralnej skierowane są do wszystkich, którzy chcą rozpocząć swoją

przygodę z impro. Zapraszamy przyszłych improwizatorów, aktorów, ludzi sceny i wszystkich tych, którzy pragną rozwoju, szukają ciekawych doznań odrywających od codzienności, chcą się otworzyć, popracować nad nieśmiałością, ekspresją, kreatywnością, umiejętnością odnalezienia się w zaskakujących sytuacjach.

Zabierzemy Was w świat radosnego, spontanicznego tworzenia. Popłyniemy w otchłań wyobraźni, odkryjemy nieznane, zapomnimy się, naładujemy pozytywną energią!

Szkółka Teatru

Szkółka Impro, fot. Przemysław Obarski

– elementarne zadania aktorskie, emisja, impostacja głosu i podstawy techniki impro Ruszamy od października – zapisy do końca września pod adresem: wymywammy@mck-bydgoszcz.pl. Trzy miesiące, 10 spotkań, zajęcia raz w tygodniu (poniedziałki, godz. 18-20), koszt: 100 zł za trzy miesiące, prowadzenie: Katarzyna Chmara.

Warsztaty obejmować będą następujące zagadnienia: podstawy technik pracy aktora, praca nad świadomością ciała, koncentracja i pamięć, dykcja, praca nad oddechem i świadomym używaniem głosu, praca nad koncentracją, świadome wykorzystywanie przestrzeni.

13 wtorek

wrzesie ń 1 czwartek 2 piątek 3 sobota 4 niedziela

14 środa Festiwal Filmowy PRZEŹROCZA – program na str. 50

16.00 18.00 20.00 6 wtorek 16.00 18.15 20.30 7 środa 16.00 18.00 20.00 8 czwartek 16.00 18.00 20.00 9 piątek 16.00 18.00 20.00 11 niedziela 16.00 18.00 20.30 12 poniedziałek 16.00 18.00 20.30

Boska Florence Boska Florence Boska Florence Boska Florence KMF MOZAIKA Boska Florence Boska Florence Boska Florence Boska Florence Boska Florence Boska Florence Boska Florence Boska Florence Boska Florence Człowiek Boska Florence Człowiek Boska Florence Komuna Człowiek Komuna

18 niedziela

15.30 18.15 20.30 16.00 18.00 20.30 16.00 18.00

19 poniedziałek 16.00 18.15 20.15 20 wtorek 15.30 18.15 20.30 21 środa

22 czwartek

23 piątek 25 niedziela

16.00 18.00 20.00 16.00 18.15 20.30 18.00 20.00 12.00

Człowiek KMF MOZAIKA Komuna Komuna Człowiek Komuna Fuocoammare. Ogień na morzu (pokaz jednorazowy) Seans Don’t Stop – pokaz bydgoskich teledysków hip hopowych Komuna Co przynosi przyszłość (pokaz jednorazowy) Jarocin. Po co wolność? (pokaz jednorazowy) Człowiek KMF MOZAIKA Nawet nie wiesz jak bardzo Cię kocham (pokaz przedpremierowy) Nawet nie wiesz jak bardzo Cię kocham (pokaz przedpremierowy) Komuna Królestwo Komuna KMF MOZAIKA Królestwo Wszystkie nieprzespane noce Batman: zabójczy żart Małe Animocje – wstęp 5 zł Bilety: ulgowe 11 zł / normalne 14 zł wrzesień 2016 |

| 61

fot. Dariusz Gackowski

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 4.09.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 12 zł

Michał Wierba z zespołem – koncert

granicznych gości oraz wręczeniem medali Prezydenta Miasta Bydgoszczy.

PO!NTA to międzynarodowy projekt wykonujący muzykę autorską oraz covery z gatunku pop-rock.

Zespół powstał w niemieckiej uczelni Popakademie w Mannheim i tworzą go muzycy z Polski, Niemiec i Austrii. Nazwa zespołu pochodzi od dwóch słów: „pop” i „international”. PO!NTA ma na swoim koncie występy w Niemczech oraz minitrasę koncertową w Polsce.

Skład zespołu: Małgorzata Zurańska-Wilkowska – śpiew, Katarzyna Wal – keyboards, Sebastian Schweyer – gitary, Raffael Muller – gitara basowa, Stefan Swoboda – perkusja.

11.09.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 12 zł

Marcin Świetlicki & Najprzyjemniejsi

Michał Wierba – pianista, kompozytor, aranżer, producent. Współzałożyciel Wierba & Schmidt Quintet, założyciel i lider Michał Wierba Doppelganger Project.

Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku 17 lat.

Dwa lata później podjął studia na Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach. W 2000 roku wystąpił jako support Wayne’a Shortera na festiwalu Bielska Zadymka Jazzowa w Bielsku-Białej. Ma na koncie wiele nagród i wyróżnień, zarówno indywidualnych, jak i otrzymanych wraz z zespołem.

Wierba ze swoim ansamblem grają jazz środka. W ich muzyce jest miejsce na improwizację, ale słyszalny jest także ślad hard bopu. Cechą charakterystyczną muzyki Wierby jest też rodzaj nawiązania do tradycji polskiej muzyki klasycznej, nadający jego utworom melancholijny nastrój.

4.09.2016, niedziela, godz. 18.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Koncert zespołu PO!NTA Koncert z okazji jubileuszu 25-lecia podpisania umowy partnerskiej pomiędzy miastami Bydgoszcz i Mannheim. Poprzedzony będzie oficjalnym przywitaniem za62 |

| wrzesień 2016

Marcin Świetlicki (Świetliki) – wokal, kazoo, Dariusz Dudziński (Ewa Braun, Przyzwoitość) – wokal, gitara, perkusja, Michał Wandzilak (Świetliki, Sun El Band) – perkusja, instrumenty klawiszowe.

Marcin Świetlicki – poeta, prozaik, wokalista zespołów Świetliki oraz Czarne Ciasteczka. Współpracował z wieloma innymi artystami, m. in. z Bogusławem Lindą czy Cezarym Ostrowskim.

Najprzyjemniejsi powstali jako projekt korespondencyjny w 2014 r. Zespół pierwszy koncert zagrał w lutym 2015 r. w Krakowie. W kwietniu ukazała się płyta Wzięli i zagrali. Zespół okazyjnie wspiera aktorka i wokalistka Julia Kamińska.

11.09.2016, niedziela, godz. 18.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Metafizyka codzienności – prezentacja albumu Wojciecha Woźniaka Wojciech Woźniak – urodzony w 1964 r. w Bydgoszczy. Fotografik, muzyk, pedagog. Członek ZPAF. Od 1996 r. fotograf w Muzeum Okręgowym im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. W latach 1995–2005 współorganizator Przeglądu Fotografii Bydgoskiej (BWA, Bydgoszcz). Autor kilkunastu wystaw indywidualnych, uczestnik kilkudziesięciu wystaw zbiorowych w kraju

i na świecie. Współzałożyciel i basista zespołów muzycznych: Variete i The Cyclists. Laureat I nagrody na Międzynarodowym Biennale Fotografii Artystycznej (ASP, Lwów). Uhonorowany odznaką MKiDN „Zasłużony dla kultury polskiej”.

14.09.2016, środa, godz. 18.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Grzegorz Pleszyński – Punkty… znaki… obrazy…

Wykład z cyklu Antydepresyjna Akademia Sztuki oraz wernisaż wystawy prac artysty.

Punkty są uniwersalne… najgłębsze punkty to pewność… są widziane i przynależą do wszystkich… to punkty, na których opieramy swoje widzenie świata… na nich budujemy struktury widzenia… wraz z odkrywaniem nowych punktów rozbudowujemy strukturę… staje się pewniejsza… ale zawsze pozostaje nieskończona ilość punktów nieodkrytych… przez to struktura pozostaje zawsze niekompletna… miejsca brakujących punktów wypełniamy własnymi przeświadczeniami… łącząc punkty budujemy znaki… te same punkty pewności można łączyć dowolnie… z tych samych punktów pewności mogą powstać różne znaki… znak jest łącznikiem pomiędzy uniwersum a kulturą… znaki wychodzą z obszaru obiektywnego uniwersum… wkraczają w obszar subiektywnych kultur… znaki stają się przynależne wspólnocie… te same znaki mogą przynależeć do wielu odrębnych wspólnot… mogą znaczyć to samo lub zupełnie coś innego… im bardziej skomplikowane znaki tym stają się mniej uniwersalne… tym bardziej stają się odrębne… inne połączenie punktów pewności przez Aborygenów, Europejczyków czy Chińczyków staje się znaczącym momentem, który już u źródeł rozgałęzia proces tworzenia kultur… z połączenia znaków powstają obrazy… proces powstawania obrazu w naszych umysłach jest zależny od kultury, do której przynależymy… obraz jest opresyjny… narzuca i wymusza widzenie…

E. Fabiańska-Jelińska – A-Gis Tango na altówkę, wiolonczelę i fortepian, A. Piazzolla – Wiosna na altówkę, wiolonczelę i fortepian.

25.09.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 12 zł

Trio Sotto Voce – koncert Monika Jabłońska-Figas – flet, Dorota Buraczewska-Krau – harfa, Adam Szurka – wiolonczela.

Trio Sotto Voce – działające od 2000 r. – ma koncie liczne koncerty i projekty w kraju i za granicą. Łączy w swoim repertuarze lekką muzykę klasyczną zaczerpniętą z różnych oper, operetek czy musicali, wraz z popularną muzyką rozrywkową. W programie koncertu znajdą się utwory takie, jak np. Barcarolla z opery Opowieści Hoffmanna J. Offenbacha, słynny Chór niewolników żydowskich z opery Nabucco Verdiego, czardasz Montiego, nokturn Chopina oraz wiele innych nastrojowych, pełnych pięknych fraz utworów.

25.09.2016, niedziela, godz. 17.30, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

„Matrix a rzeczywistość.

Czy nasz świat jest prawdziwy?”

– Wiktor Żwikiewicz i Grzegorz Wałęsa Spotkanie z cyklu Ostromeckie Rozmowy Psychologiczne

Grzegorz Pleszyński

Wykład poprzedzony zostanie wernisażem wystawy prac malarskich Grzegorza Pleszyńskiego. Pokażemy zarówno nigdy nieeksponowane prace artysty z lat 80. i 90., jak i jego nowsze realizacje, uwidaczniające, jak pewne motywy, idee, koncepty powracają w malarstwie twórcy w coraz to nowych formalnych odsłonach.

Retrospektywna ekspozycja prac Pleszyńskiego zainauguruje cykl wystaw, które co kwartał odbywać się będą w przestrzeni Pałacu Nowego.

18.09.2016, niedziela, godz. 16.00, ZPP w Ostromecku, wstęp: 12 zł

Akademia w Pałacu Lech Bałaban – altówka, Agnieszka Bałaban – wiolonczela, Magdalena Stopińska – fortepian.

W programie: G. Ph. Telemann – Sonata e-moll na altówkę, wiolonczelę i fortepian, J. S. Bach – Sonata gambowa g-moll na altówkę i fortepian, Ph. Scharwenka – Sonata op. 106 na altówkę i fortepian,

Grzegorz Wałęsa i Wiktor Żwikiewicz

Wiktor Żwikiewicz – urodzony w 1950 r. w Bydgoszczy. Pisarz science fiction, którego dzieła w latach 70. ub. wieku wydawano na równi z książkami Stanisława Lema. Powieści: Druga jesień (1982), Imago (1985), Ballada o przekleństwie (1986), Delirium w Tharsys (1987).

Zbiory opowiadań: Podpalacze nieba (1976), Happening w oliwnym gaju (1977), Sindbad na RQM-57 (1978), Kajomars i inne opowiadania (2005). Jego książki przetłumaczono na kilka języków.

Grzegorz Wałęsa – psycholog w Szpitalu Wojskowym w Bydgoszczy. Prowadzi praktykę psychologiczną w nurcie psychologii pozytywnej. Skupiony na rozwoju potencjału i samoświadomości. Podróżnik, organizator podróży charytatywnych do Afryki Zachodniej, eksplorator świata kultury arabskiej. wrzesień 2016 |

| 63

Galeria Wspólna

wystawa czynna do 16.09.2016

Ogród podwodny – instalacja malarska Justyny Jułgi 22.09.2016, godz. 19.00, ul. Batorego 1/3 – wernisaż wystawy (wystawa czynna do 14.10.2016)

Wystawa rzeźb Jarosława Boguckiego Jarosław Bogucki (ur. 1976) – absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Poznaniu. W latach 1997–2002 studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu – UAP). Dyplom z wyróżnieniem uzyskał w pracowni rzeźby prof. zw. J. Petruka, a w 2012 roku obronił tytuł doktora w dyscyplinie artystycznej – sztuki piękne. Obecnie pełni funkcję kierownika Pracowni Obrazowania Przestrzennego na Wydziale Rzeźby i Działań Przestrzennych UAP. Bogucki w swojej twórczości zajmuje się głównie studium postaci ludzkiej. Często ogranicza się tylko do fragmentu ciała, kadruje je tak, aby wyłuskać jedynie to, co jest dla niego najistotniejsze. To, co mówi najwięcej o człowieku: gest, mimikę, ruch. Stopniowo odchodzi od rzeźby figuratywnej, skupiając się już tylko na samej sylwecie człowieka. Przeistacza ją i deformuje, nie pozbawiając jej jednak cech ludzkich. Tworzy syntezę postaci w konkretnych sytuacjach, skupiając się przede wszystkim na ruchu lub jego braku. Obecnie postać, do tej pory tak bardzo istotna w jego twórczości, stopniowo staje się tłem do dalszych poszukiwań.

W swojej ostatniej twórczości wykorzystuje obraz holograficzny jako element większych założeń rzeźbiarskich. Pracuje w Poznaniu i Mosinie.

Jarosław Bogucki, rzeźba

64 |

| wrzesień 2016

24.09–1.10 2016

KLUB FESTIWALOWY

Festiwal Prapremier 2016 dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Miasta Bydgoszczy, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego .