BIK 1/2017

Felietony: Walczak, Andrzejewski, Pruss, Siwiec

Krzysztof Kobus – powrót na scenę

Natalia Nazaruk na parkowych ścieżkach Bydgoszczy

styczeń 2017

Pożegnanie: Jerzy Grundkowski (1953–2016)

nr 1 (479) ROK XLIII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x cena 2,10 zł (5% VAT)

Anita Lipnicka w MCK

W retro-obiektywie

– na bydgoskim planie filmowym

Stary Rynek, godz. 14.00

godz. 18.30 Po Bydgosku… – koncert, w wykonaniu Chóru City Singers MCK w Bydgoszczy

oraz zespołu Vio-dion Duo z okazji 97. rocznicy powrotu Bydgoszczy do Macierzy, sala MCK, wstęp wolny godz. 20.00 Wśród Nocnej Ciszy – projekcja filmu, reż. Tadeusz Chmielewski, sala MCK, wstęp wolny Pa r t ner z y:

na początek

Słowa na styczeń? Szarość? Ta sama szarość, która tęskni za bielą. Zwykłość. Ta zwykłość, która przychodzi po rozbuchanej świąteczności grudnia, po grudniowym zaczadzeniu świątecznością. Dojmujący smutek karnawału, bo jaki ma być karnawałowy smutek, jak nie dojmujący właśnie? Karnawał to pewnie jest najstarsza tradycja kultury, jaką jeszcze kontynuujemy: już w Sumerze na czas karnawału odwracano porządek świata: żebraka koronowano na króla, nierządnica stawała się najwyższą kapłanką. Trzeba jednak pamiętać, że karnawał nie trwa wiecznie. Smutek karnawału też ma swój koniec. Koniec to nie jest pozornie najszczęśliwsze słowo na styczeń, bo styczeń to jednak początek. A jednak.

Szarość, zwykłość, smutek karnawału, koniec – tak mi się to układa. I inaczej nie chce.

R edak to r N ac zeln y

B I K w i n te r n e c i e :

www.bik.bydgoszcz.pl www.issuu.com/bik_ www.facebook.com/bik.bydgoszcz

Prenumerata jest realizowana przez RUCH S.A.: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata. ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803 (w dni robocze w godz. 7.00-17.00, koszt połączenia według taryfy operatora).

spis treści Na początek, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 W poszukiwaniu utraconej śmieszności, Michał Tabaczyński, dziennik podróży w miejscu (3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Święto o „bydgoskiej duszy”, Adam Gajewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Instytucja kultury miasta Bydgoszczy

Tymczasowość, Emilia Walczak, Literacki flâneur (6). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Jerzy Grundkowski 1953–2016. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Olsztyn dał nam przykład, Bartłomiej Siwiec, Zugzwang (45) . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 odnotowano. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Połowa tego miasta, Natalia Nazaruk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Nowa energia, nowe życie, z Krzysztofem Kobusem rozmawia Karolina Sałdecka-Kielak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Moim zdaniem nie wiem, Szymon Andrzejewski, przez rude okulary (28). . . . . 16 Bydgoski insynuator kulturalny (150), Zdzisław Pruss. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy dyrektorka: Marzena Matowska 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl redaktor wydania: Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Adam Gajewski, Monika Grabarek korekta: Emilia Walczak skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel redakcja: tel. 523 255 553 bik@mck-bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12 druk i oprawa: Polraster BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

BIK 1/2017 (479) Rok XLIII, nakład 2000 egz.

Wydarzenia Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Galeria Miejska bwa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Galeria Brda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Galeria Kantorek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Muzeum Wodociągów, Galeria Wieży Ciśnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Impresariat Artystyczny ITD. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Impresariat Artystyczny ADRIA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Muzeum Fotografii w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Zespół Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Artyści w Bohemie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Klub „Arka” BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Klub „Odnowa”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 D.K. Orion BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Kino Orzeł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

dystrybucja: częściowo bezpłatny Na okładce: Leon Wyczółkowski, Autoportret – popiersie w czapce, 1910, papier, autolitografia, wł. MOB. Wystawa „Leon Wyczółkowski o sobie – autoportrety” czynna do 26 lutego 2017 roku w Spichrzach nad Brdą, ul. Grodzka 7-11

2 |

| styczeń 2017

dziennik podróż y w miejscu (3) Michał Tabaczyński

W poszukiwaniu utraconej śmieszności Bezradnie przeszukuję prasę, słucham radia, śledzę portale, a nawet społecznościowe media, oglądam… No, nie, jednak nie – telewizji narodowowyzwoleńczej nie oglądam, bo jakąś szczątkową przyzwoitość mam, jakąś godność resztkową, reliktową jakąś cnotliwość (jak węże mają łapki, jak ludzie ogony). Czytam i słucham, próbując rozpaczliwie wyłuskać coś śmiesznego. Ale humor się popsuł i nie kursuje. Największym wesołkom nie jest do śmiechu, głucho milczą dyżurni facecjoniści.

Całe szczęście literatura nie zawodzi. I nie myślę tu wcale o naszej lokalnej twórczości, chociaż ona, gdy o komizm idzie, zawodzi niezwykle rzadko. Myślę o klasyce. W klasyce bowiem komizm nie jest aż tak desperacki, jak to ma miejsce w regionalnej produkcji literackiej.

Biorę Zoszczenkę, bo – po pierwsze: miłe ma imię; po drugie: zawadiacko to zmyślny pisarz; po trzecie: nie mam czasu i siły na eksperymenty, potrzeba mi pisarza pewnego, a Zoszczenko to sprawdzony towarzysz. Biorę Niebieską księgę w przekładzie Jerzego Pańskiego, bo mimo że półki dźwigają dzielnie dwa tomy nazwane bezpretensjonalnie Izbrannoje, to przesada w poszukiwaniu komizmu nie jest wskazana. A i nazwisko tłumacza w tym kontekście samo jest zupełnie dobrym żartem.

Szybko do mnie dociera, że było może lepiej zostać przy prasie, radiu, internecie, a nawet rzucić się na telewizję, bo jednak Zoszczenko zasmuca mnie tym swoim humorem, jego brawurowo bezczasową aktualnością. Żarty żartami, ale jednak drugi fragment, na który trafiam, idzie tak: „A działo się, jak powiadają, to, że wszystko, co nikczemne i podłe, ukrywało się do tego czasu pod maską przewrotności i bojaźni bożej, którą wszystkie te zuchy przy pierwszej okazji natychmiast zrzuciły. Oto jak niebezpieczni są łajdacy ze swoją przewrotnością. Przez dwadzieścia pięć lat się maskowali!”.

Nie jest w porządku, żeby człowiek musiał szukać ukojenia po lekturze miniatur satyrycznych, Michaile Michajłowiczu, nie jest to w porządku. Owszem, pisarz dobry, jasne, Rosjanin, ale jednak to nie Dostojewski przecież.

Szczęśliwie, nie wszystko u niego jest tak przeraźliwe i wystarczy jeszcze Księgę powertować, żeby ukojenie odnaleźć. Czai się ono w prózce zatytułowanej Cierpienia młodego Wertera (i tytuł jakby skądś znany chyba), uro-

czy to kawałek. Trochę uroku wszystkim się nam należy.

O czym to? Ano, nasz bohater-narrator wybrawszy się na przejażdżkę rowerową („w celu uspokojenia nerwów i zachowania równowagi duchowej”!), podczas której nie może się opędzić od wizji świetlanej przyszłości. Pechowo skręca jednak w boczną uliczkę. Pechowo, bo alejka ta okazała się zamknięta dla ruchu rowerowego, więc gonią go – niczego nieświadomego – stróże i przypadkowi przechodnie, i ręce wykręcają, grożą pobiciem, chociaż nie ucieka i mandat chce uczciwie płacić. I ostatecznie płaci. Przykrości przykrościami, ale nasz cyklista nie traci humoru i – co najważniejsze – optymizmu. Idzie nowe, lepsze idzie. Jadąc, sobie to nowe i lepsze wyobraża: „Skręcam w nieszczęsną alejkę. Rozlega się czyjś śmiech. I widzę: idzie stróż w miękkim kapeluszu. W ręku trzyma kwiatek – niezapominajkę albo jakiś tam tulipan jesienny. Obraca w ręku kwiatek i mówi śmiejąc się: – Kochanku, i gdzieżeś ty zajechał? Sfrajerowałeś się i skręcasz nie tam, gdzie trzeba. Ależ z ciebie gapa, kochasiu. No, zawracaj z powrotem, bo za karę nie dostaniesz kwiatka.

I śmiejąc się łagodnie podaje mi niezapominajkę. I zanim się rozstaniemy, długo patrzymy na siebie z lubością.

Ta sielska scenka koi mój ból. Jadę rześko na rowerze. (…)

Serce moje znów wypełnia radość i umiłowanie bliźnich.

Znowu chce mi się powiedzieć im coś przyjemnego albo zawołać: »Towarzysze, budujemy nowe życie, zwyciężyliśmy, pokonaliśmy olbrzymie trudności – może byśmy tak zaczęli szanować się nawzajem?«”.

Ten to ale był satyryk, prawda?

Ale to wszystko zaczęło się od tego, że przeszukiwałem społecznościowy profil wojewody kujawsko-pomorskiego, chcąc dotrzeć do jakichś informacji dotyczących spotkania poświęconego omówieniu projektu Narodowego Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, które odbyło się 16 grudnia, w piątek, w samo południe. Ale między relacjami z opłatków, otwarć dróg, wielu relacji z jubileuszu Radia Maryja i ciągnącymi się obchodami rocznicy powołania na stanowisko niczego nie znalazłem. Rozśmieszyło mnie to wszystko, ale nie dość. Postanowiłem więc szukać dalej.

I tak się to wszystko właśnie zaczęło. styczeń 2017 |

| 3

historia Święto o „bydgoskiej duszy” Również w tym roku Miejskie Centrum Kultury podejmuje się zadania przypomnienia bydgoszczanom aury świątecznego dnia powrotu miasta do macierzy – 20 stycznia 1920 r. Robimy to po raz drugi. Z wolna buduje się większa świadomość tamtego wycinka naszej wspólnej miejskiej historii. Początki zaś były jak zwykle skromne…

Przywołać trzeba tutaj przedwcześnie zmarłego bydgoskiego społecznika i nauczyciela historii – Sebastiana Malinowskiego. Zawsze, gdy zbliżał się listopad, wśród swoich znajomych zaczynał on swoistą „agitację separatystyczną”: – Oczywiście, niepodległościowe tradycje listopadowe mają swój ogólnopolski wymiar i obejmują i nas…

Czy jednak nie zapomnieliśmy trochę o naszym Styczniu 1920? Przecież niepodległość zawitała do nas dopiero wtedy. O naszej bydgoskiej rocznicy stanowczo mówimy za mało! – gorączkował się Malinowski. I rzucał pomysłami: styczniowe rekonstrukcje historyczne, happeningi, apele

Adam Gajewski

w szkołach… W roku 2007 znaleźliśmy wśród uczniów Sebastiana tych „pozytywnych desperatów”, których nie przerażała styczniowa aura – wyszli na staromiejskie ulice w stylizacjach gazeciarzy, jednego tylko dnia rozdając około 3 tysięcy reprintów „Dziennika Bydgoskiego” z tamtych historycznych dni… Wiem, że wcześniej, w roku 1990, stronicę „Dziennika” powieliła też okolicznościowa jednodniówka wydana prawdopodobnie przez Komitet Obywatelski.

Nie byliśmy zatem pierwszymi upominającymi się o godne obchody rocznicy powrotu Bydgoszczy do Polski! Miasto równolegle organizowało też styczniowe koncerty, którym zawsze towarzyszyło wielkie zainteresowanie.

Myślę, że styczniowe wydarzenia ubiegłoroczne, kostiumowe widowisko przygotowane przez Miejskie Centrum Kultury, a także najbliższa styczniowa rocznica uradowałaby serce „szalonego bydgoskiego nauczyciela” – Sebastiana Malinowskiego.

Uczniowie Sebastiana Malinowskiego jako „bydgoscy gazeciarze”

4 |

| styczeń 2017

literacki flâneur (6)

WALCZAK Tymczasowość W zeszłym roku, w najlepszym bodaj na całym świecie antykwariacie, schowanym za nieco może dla niektórych kontrowersyjnym szyldem „Book Się Rodzi”, a położonym przy samej ulicy Piotrkowskiej w Łodzi, zakupiłam w okazyjnej cenie ośmiu polskich złotych oprawną w marmurkowy karton książeczkę Josepha Rotha Nosiwoda Mendel.

Radość moja była ogromna. Nie mniejsze było też moje zaciekawienie, płynnie przechodzące w zafrasowanie, pieczątką odbitą na książki stronie tytułowej. Treść stempla głosiła: mgr Witold Kowalski literat 93-248 Łódź ul. Makuszyńskiego 5 m 47 tel. 643 33 47

Oczywiście nie mogłam nie zadać sobie tego pytania: kim był ów tajemniczy literat z dzielnicy Łódź-Górna, poprzedni właściciel „mojego” Rotha? Okazało się, że – na pozór niemal wszystkowiedzący – internet nie wypluł na ten temat zbyt wielu faktów. Musiałam się porządnie natrudzić, by w końcu dotrzeć do informacji, że w latach 1994–1995 pan Witold przez trzy miesiące sprawował funkcję prezesa Łódzkiego Związku Literatów Polskich. I to by było na tyle.

Pod podany numer nie próbowałam dzwonić, ale podskórnie czułam, że – podobnie jak w Szumie Magdaleny Tulli – po drugiej stronie słuchawki odezwaliby się już tylko zmarli…

No tak to niestety jest: wydaje się nam, że pełnimy bardzo ważne i społecznie odpowiedzialne, i niezastępowalne funkcje, mamy swoje tytuły naukowe i własne pieczątki, dodające naszej, i tak już przecież dostojnej i dystyngowanej, osobie jeszcze większego splendoru; może nawet w lokalnych wydawnictwach publikujemy jakieś tam książki. A po latach i tak ktoś bezdusznie zapyta: kto? Czy wtedy internet coś mu odpowie?

Tę historię związaną z nieznanym łódzkim literatem, a właściwie z jego dawną książką, i te moje smutne wnioski przypomniałam sobie ostatnio, kiedy się przeprowadzałam. Jak śp. babcię kocham – to była już naprawdę

ostatnia przeprowadzka w moim życiu! To niesamowite, ile człowiek przez – nie tak znowu długi przecież – żywot jest w stanie nazbierać klamotów! Nie muszę chyba zaznaczać, że najbardziej uciążliwe (w słownikowym znaczeniu: wymagające fizycznego wysiłku, a zwłaszcza przy przeprowadzce!) są w moim przypadku książki. Książki, książki, książki i jeszcze raz książki. Ile ich mam – nie zliczę.

A wszystkie poznaczone czerwonym stempelkiem „Emilia Walczak”. I nie muszę też chyba dopowiadać, że gdy ktoś kiedyś natknie się na nie w jakimś antykwariacie, zada sobie na pewno to króciutkie pytanie: kto? Więc ja się pytam: po co? Może powinno być tak właśnie, jak radził Barańczak? Nie przywiązywać się, nie gromadzić? I jeżeli książki, to tylko te, które można unieść w pamięci?

Emilia Walczak

STANISŁAW BARAŃCZAK *** (Jeżeli porcelana, to wyłącznie taka…)

Jeżeli porcelana, to wyłącznie taka, której nie żal pod butem tragarza lub gąsienicą czołgu; jeżeli fotel, to niezbyt wygodny, tak aby nie było przykro podnieść się i odejść; jeżeli odzież, to tyle, ile można unieść w walizce, jeżeli książki, to te, które można unieść w pamięci, jeżeli plany, to takie, by można o nich zapomnieć, kiedy nadejdzie czas następnej przeprowadzki na inną ulicę, kontynent, etap dziejowy lub świat: kto ci powiedział, że wolno ci się przyzwyczajać? kto ci powiedział, że cokolwiek jest na zawsze? czy nikt ci nie powiedział, że nie będziesz nigdy w świecie czuł się jak u siebie w domu?*1

* Stanisław Barańczak, *** (Jeżeli porcelana, to wyłącznie taka…), [w: tegoż], Wiersze zebrane, Wydawnictwo a5, Kraków 2006, s. 218. styczeń 2017 |

| 5

Jerzy Grundkowski 1953–2016 6 |

| styczeń 2017

pożegnanie Pamiętam, że…

Pamiętam, że pan Jerzy był ekscentrykiem, a nawet więcej pewnie: oryginałem i dziwakiem był, był wielkim dziwakiem, co przydawało mu uroku.

Pamiętam, że miał kłopoty z chodzeniem, pomagałem mu schodzić po krętych schodach Galerii Wspólnej, które były dla niego wyzwaniem z gatunku granicznych.

Pamiętam, że czytałem jego obie Annopolis z poczuciem, że mniej w tym Borgesa – jak się powszechnie twierdziło – a więcej z J.M. Coetzee’ego, szczególnie z jego Czekając na barbarzyńców (zresztą: ta powieść ukazała się między jednym a drugim Annopolis – taki przypadek), ale też z Życiem i czasami Michaela K. i najnow-

szym Dzieciństwem Jezusa, co świadczy o jakimś głębszym może powinowactwie, jakimś wspólnym nerwie.

Pamiętam, że jego pisarski los był obciążony historią (pan Jerzy był obciążony historią w wielu wymiarach): od doskonałego początku w dobrych wydawnictwach przez wydawnictwa prowincjonalne aż do milczenia. Tak się układały czasy. Fatalnie.

Pamiętam, że jakoś latem rozmawialiśmy przez telefon, bo ostatnio dość często rozmawialiśmy i umawialiśmy się na jakieś spotkanie w miejscu, w którym pan Jerzy grał w brydża. „A pan grywa?” – zapytał. Nie, nie gram, nie umiem. „No, ale może jeszcze kiedyś…” – próbował mnie pocieszyć. Nie, panie Jerzy, już nigdy.

Michał Tabaczyński

Jerzy Grundkowski zaproponował niedawno tekst o Bydgoszczy. Umawialiśmy się, że jeszcze go rozwinie, że już zaraz, że kiedy wróci, bo go nie ma, bo nie może, ale zrobi to. Nie zrobił. Publikujemy więc ten konspekt zaledwie, szkic, projekt. Na pożegnanie. Bo żegnamy nim naprawdę dobrego, oryginalnego pisarza.

Bydgoszcz przed wiekami Sporą rolę w rozwoju naszego miasta odegrało jego położenie – umożliwiające przekroczenie Doliny Noteci na szlaku prowadzącym do Gdańska. W rejonie dzisiejszego Zbożowego Rynku archeologowie odkryli poważny skarb (ponad tysiąc monet i przedmiotów ze srebra). Datowany jest on na XI wiek i świadczy o tym, że rozwijał się tam handel między miastami. Handel ten na pewno przyczyniał się do rozkwitu Bydgoszczy.

Najbardziej znaczącym obiektem murowanym z tego okresu był kościół pw. św. Idziego. Nieopodal ogrodu znajdowały się osada i cmentarzysko, rozłożone po obu stronach rzeki.

Wczesnośredniowieczna Bydgoszcz była ważnym ośrodkiem komunikacyjnym. Prowadziły z niej szlaki w kierunku morza, do Gdańska i Elbląga. Droga do Elbląga biegła do przeprawy w Fordonie i prawym brzegiem Wisły do Elbląga. Trakt na Śląsk „szedł” starą drogą łączącą Kujawy z Morawami.

Jeszcze poważniejszą rolę w komunikacyjnym otoczeniu naszego miasta odgrywały dwie rzeki – Brda oraz Wisła.

Nic w tym dziwnego. Zjawisko to było absolutnie typowe dla całej ówczesnej Europy. Po prostu rzeka jest wygodna, zwłaszcza jeśli można dotrzeć nią do morza, czyli do „okna na świat”.

Pierwsza pisemna wzmianka o Bydgoszczy pochodzi z początków XIII wieku, ale w rejonie naszego miasta ślady

ludzkiego osadnictwa pochodzą sprzed 10 000 lat; szmat czasu, nie da się ukryć.

Rzeki bywają kapryśne (są w końcu rodzaju żeńskiego). Gród bydgoski, drewniano-ziemny, tak jak praktycznie wszystkie obwarowane punkty na terenie państwa Polan, mieścił się na nieistniejącej dziś wyspie na Brdzie położonej m.in. przy ulicach: Bernardyńskiej, Przy Zamczysku oraz Podwale. Rzeka wówczas bardzo meandrowała, tworząc liczne zakola, wysepki i zatoczki.

W sensie hydrotechnicznym był to więc krajobraz nader urozmaicony.

Gród otaczały dwie fosy, czerpiące wodę z Brdy. Stróżę trzymała w nim ludność wsi należących do klasztoru w Byszewie. Nie od dziś wiadomo, że swojego trzeba pilnować.

Do Bydgoszczy nie dotarł najazd księcia czeskiego Brzetysława z dynastii Przemyślidów, który to władca spustoszył Wielkopolskę i Kujawy i ukradł relikwię św. Wojciecha, dopiero co zamordowanego przez pogan. Wykorzystał czeski książę ówczesne osłabienie państwa.

Docierali natomiast do grodu nad Brdą rycerze zakonni. Bydgoszcz po założeniu miasta przez następcę Łokietka Kazimierza Wielkiego stała się typowym miastem pogranicza. Zasadniczo, przez większość średniowiecza Bydgoszcz należała do Korony Polskiej, niesłuszne jest więc nazywanie bydgoszczan „Krzyżakami”. styczeń 2017 |

| 7

zug z wang (45)

siwiec Olsztyn dał nam przykład Olsztyński Oddział Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich ogłosił, że rok 2017 będzie rokiem Tadeusza Nowakowskiego. To właśnie w Olsztynie sto lat temu (listopad 1917) urodził się Nowakowski. Tam też nadano mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta. Liczę na to, że władze naszego miasta też pójdą w tym kierunku, tak żeby w 2017 roku był pretekst do przypomnienia sylwetki autora Obozu Wszystkich Świętych.

A jest co wspominać. Musimy sobie jasno powiedzieć, że takiego pisarza jak Nowakowski nie mieliśmy, nie mamy i raczej już mieć nie będziemy. Nie wynika to wcale z chęci deprecjacji bydgoskiego środowiska, a dokładnie przeciwnie: w Bydgoszczy mamy wielu ciekawych twórców, ludzi w różnych kręgach kulturalnych rozpoznawalnych w Polsce, ale nie mamy nikogo, kto mógłby brylować na salonach w Londynie, Paryżu czy w Monachium. Nowakowski miał trudne życie; już w 1940 roku aresztowany przez gestapo, osadzony w więzieniu, skazany na karę śmierci, przeszedł piekło niemieckich obozów. Jego gehenna zakończyła się dopiero wiosną 1945 roku. To wszystko zawsze mu się źle kojarzyło (jeśli idzie o Bydgoszcz, to było trochę inaczej, dużo sentymentu, rodzina, szkoła, przyjaciele, ale też konieczność ucieczki, sam kiedyś powiedział, że nie było możliwości, żeby jesienią 1939 roku tu wracać, bo szalejący Selbstschutz tylko czyhał na życie jego ojca; śmiem twierdzić, że nazistowskie władze Brombergu tak samo nienawidziły Stanisława Nowakowskiego, co prezydenta miasta Leona Barciszewskiego, którego zresztą zamordowano, nie oszczędzając przy tym nawet jego małoletniego syna), a później w Maczkowie, Londynie też nie było lekko; chyba psychicznie, ale też i materialnie odżył dopiero w Monachium. I to właśnie w stolicy Bawarii zaczęła się jego prawdziwa kariera.

Praca w Rozgłośni Polskiej RWE była swoistą trampoliną, dzięki której wyskoczył bardzo wysoko; nawet jeśli jego pisarstwo nie było najwyższych lotów, to RWE gwarantowała mu prestiż i rozgłos. A później doszły 8 |

| styczeń 2017

jeszcze podróże z Ojcem Świętym, więc właściwie żyć nie umierać. Nowakowski genialnie wykorzystał swoją szansę, szansę, którą otrzymał od losu. Miał świetny głos i w ogóle znaczne zdolności dziennikarskie (pewnie za swoim ojcem), i dużą umiejętność gawędy. Słuchacze go za to uwielbiali. W powojennych Niemczech najwięcej do powiedzenia miały ofiary wojny, a Nowakowski stał w tym właśnie szeregu. Świetnie mówił po niemiecku, więc szybko zaprzyjaźnił się z niemieckimi literatami, dziennikarzami, redaktorami. Był drukowany w wielu opiniotwórczych pismach, liczono się z nim. Jego książki trafiły na podatny grunt, przełożono je na wiele języków. Nie potrzebował dodatkowych pieniędzy na promocję i reklamę. To po prostu nie było mu potrzebne.

Dzisiaj pisarz jest rzucony jak kamień w wodę. Właściwie zupełnie sam, a czasami nawet pośród ludzi mu nieprzychylnych – powiedzmy za Czesławem Miłoszem – sam pośród skorpionów. Choć to dość ostro brzmi, tak właśnie myślę. Sam bardzo często narzekam, właściwie to narzekam cały czas. Ilekroć jednak taki pesymistyczny nastrój mnie nawiedzi, przed oczami staje pan Tadeusz, który w o wiele trudniejszych czasach potrafił sobie świetnie poradzić. Znalazł on jakiejś swoiste modus vivendi, dogadywał się z lewicowym Jerzym Giedroyciem, prawicowym Mieczysławem Grydzewskim, no i oczywiście ze swoim przełożonym z RWE Janem Nowakiem-Jeziorańskim. Doprawdy rzadki to przykład polskiego emigranta, który ze wszystkimi żyje poprawnie.

I czasami myślę, że właśnie w czasach napiętej sytuacji politycznej, gdy ludzie skaczą sobie do gardeł, takie postawy trzeba promować i trzeba zadbać, żeby rok 2017 był rokiem Tadeusza Nowakowskiego. Warto naprawdę rozmawiać, ponad podziałami partyjnymi szczególnie o kulturze, o dobrej literaturze, która jest przecież dobrem wspólnym. Trochę spokoju i wyciszenia wszystkim się przyda. Niech przykład dziennikarzy z Olsztyna dobrze nam służy. Nie pozwólmy tylko im korzystać z tego bogactwa.

Bartłomiej Siwiec

odnotowano Bajka dla dorosłych Pod koniec listopada ukazała się wspólna książka obrazkowa dla dorosłych autorstwa znanej pisarki Justyny Bargielskiej, autorki m.in. Obsoletek i Małych lisów, oraz popularnej ilustratorki mieszkającej i pracującej w Toruniu Iwony Chmielewskiej, absolwentki grafiki na UMK. Ich wspólne dzieło, zatytułowane Obie, ogłosiło nowo założone Wydawnictwo Wolno z wielkopolskiego Lusowa.

Jak możemy przeczytać: „Obie zachęcają do przyjrzenia się dualizmowi «dawania życia». Zadają pytanie: czym jest tajemnica (od)dawania życia o słodko-gorzkim smaku? Jak uciec od patosu pokazywania macierzyństwa, otwierając przestrzeń do refleksji nad byciem rodzicem – byciem sobą? Obie to spotkanie dwóch autorek. Dwie drogi. Jedna książka, która za każdym razem może mieć inne oblicze.

Picturebook – słowo i obraz – w drodze do dorosłych”.

Emilia Walczak

Miłość po japońsku Joanna Shigenobu, a może właściwie: Shigenobu Joanna, a najwłaściwiej może obie te postaci: pisarka polska (nawet można napisać „bydgoska”, jeżeli ktoś by chciał) i japońska, polsko-japońska i japońsko-polska. Nie tylko dlatego, że część tej książki jest napisana po polsku, a część – po japońsku (do której to części żadnego dostępu nie mam, oczywiście, poza estetyczną przyjemnością, jaką daje oglądanie japońskich znaków: tyle tego dostępu, ile przyjemności). Jest ryzykowne to przemieszanie kultur, ich języków, literackich tradycji, poetyk, obrazowania, metafor – te dwa odmienne systemy znaków trudno dają się zgodzić.

Gdy mamy do czynienia z przekładem, nakładamy na to filtr, a w tym przypadku czytamy Joannę Shigenobu bez wsparcia Shigenobu Joanny. Ryzykowne, ale ciekawe doświadczenie.

Michał Tabaczyński Joanna Shigenobu, Ai. Miłość, Wydawnictwo Pejzaż, Bydgoszcz 2016

Kazimierz Drejas nagrodzony Na V Międzynarodowym Biennale Obrazu „Quadro-Art” Łódź malarz Kazimierz Drejas zdobył II nagrodę za obraz pt. Naprzeciw siebie IX (olej, płótno, 100×100 cm, 2014-2015). Organizatorem biennale jest Oddział Łódzki Związku Polskich Artystów Plastyków przy współpracy Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, gdzie od 15 grudnia br. do 5 lutego 2017 eksponowane będą konkursowe prace. Do konkursu zgłoszono 73 prace, wykonane w różnych technikach. Drejas przedstawił tu swoje obrazy po raz trzeci. W czasie krótkiej rozmowy wspomniał, że biennale zwróciło jego uwagę także poprzez oryginalny wymóg, jaki organizatorzy postawili uczestnikom: praca o ściśle określonych wymiarach 100×100 cm. „A ja zawsze lubiłem malować w kwadracie” – dodał artysta.

Hanna Strychalska

Kazimierz Drejas, Naprzeciw siebie IX

styczeń 2017 |

| 9

Połowa tego miasta

Tekst i zdjęcia: Natalia Nazaruk

P

owiedzmy sobie szczerze – Bydgoszcz w zasadzie jest typowym miejskim średniakiem. Możecie się Państwo na to obrażać, rwać włosy z głowy, pokrzykiwać, wygrażać mi palcem – fakt jednak pozostanie faktem. Nasze miasto jest 8. w kraju pod względem liczby mieszkańców, 10. pod względem powierzchni, pod względem turystyki i liczby studentów także nie ma się specjalnie czym szczycić. Niestety – Bydgoszcz nie jest tak ważna, jak chcielibyśmy wierzyć (nie jest też tak nic nieznacząca, jak chciałyby wierzyć osoby miastu nieprzychylne!). Od wielu lat Bydgoszcz szuka swojej drogi, czegoś, w czym nasze miasto mogłoby być najlepsze. Niewątpliwie jesteśmy w coraz większym stopniu postrzegani jako miasto kultury i sportu, jednak i w tych dziedzinach jest jeszcze przynajmniej kilku innych konkurentów do tytułu lidera.

Jednak, drodzy współobywatele, nie traćcie nadziei! Jest wszakże dziedzina, w której jesteśmy niekwestionowanym prymusem. Otóż Bydgoszcz ze średnią 36 m kw. zieleni na jednego mieszkańca zajmuje pod tym względem 1. miejsce w Polsce pośród wszystkich miast wojewódzkich w kraju! Pod względem wielkości powierzchni spacerowo-wypoczynkowej nasze miasto ustępuje tylko Warszawie, natomiast w przeliczeniu powierzchni parkowej na mieszkańca Bydgoszcz także zajmuje 2. pozycję (1. miejsce zajmuje Chorzów – wszystkie dane podane według stanu na 2011 rok). Możemy pochwalić się także Myślęcinkiem, który jest największym parkiem miejskim w Polsce. Czy zatem można mieć jeszcze wątpliwości, co jest największym – mierzalnym i obiektywnym – atutem Bydgoszczy?

10 |

| styczeń 2017

spacer Myślęcinek Niemal każdy bydgoski park jest w pewien sposób charakterystyczny, trochę inny od pozostałych, często kryjący bardzo ciekawą historię. Swoją opowieść zacznę od Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku „Myślęcinek”, ponieważ jest to miejsce znane wszystkim mieszkańcom od najmłodszych lat, a przyjezdnym od pierwszych dni pobytu w mieście. Ogromne przestrzenie spacerowe, wypoczynkowe, drogi rowerowe, rozległe polany i gęsto zadrzewione tereny leśne – wszystko to można znaleźć na 830 ha najpopularniejszego bydgoskiego parku. Jednak wypoczynek i spacery to tylko jedne z wielu możliwości spędzania wolnego czasu, jakie oferuje ten nasz bydgoski „Hyde Park”. Niezwykłą popularnością cieszą się ogrody zoologiczny oraz botaniczny, ulokowana w parku stadnina koni nie może narzekać na brak klientów, podobnie jak uruchamiany zimą stok narciarski. Komu jeszcze mało, może zagrać w minigolfa lub spróbować swoich sił na ściance wspinaczkowej. Młodzież szkolna często odwiedza myślęcińskie Centrum Edukacji Ekologicznej, nowożeńcy nie tylko urządzają tu sobie plenerowe sesje ślubne, ale i organizują wesela, a rodziny z dziećmi chętnie odwiedzają lunapark, wzbogacony kilka lat temu o figury dinozaurów i owadów. Wszystkich atrakcji Myślęcinka nie sposób wymienić i nie taki też zresztą jest mój cel. Chciałabym raczej uświadomić mieszkańcom, że

to tutaj warto spędzać weekendowe dni, a kiedy pojawi się okazja – zabrać do Myślęcinka swoich gości z innego miasta czy kraju. Mówi się, że potencjał tego miejsca nie jest jeszcze w pełni wykorzystany – i niewątpliwie jest w tym dużo prawdy. Jednak w tej krytyce niech nam nie umknie fakt, jaki skarb mamy jako bydgoszczanie w granicach naszego miasta.

Planty nad Kanałem Innym parkiem, który staram się odwiedzać często i o każdej porze roku, są Planty nad Kanałem Bydgoskim.

Zlokalizowany w zachodniej części miasta przepiękny teren koncentruje się wokół Starego Kanału Bydgoskiego, oferując odwiedzającym nie tylko wypoczynek w zieleni, ale i unikalne zabytki hydrotechniczne. Jest to jeden z najstarszych parków w mieście, bo założony przez Ernesta Petersona już w 1802 roku. Warto pamiętać, że ledwie niecałe 30 lat wcześniej uruchomiono w tym miejscu Kanał Bydgoski, a erozja i niestabilne podłoże utrudniały żeglowanie nową drogą wodną. Stąd też pomysł na zadrzewienie tego obszaru, co w szybkim czasie miało rozwiązać powyższe problemy. Pozytywnym efektem ubocznym tej inżynierskiej myśli było powstanie jednego z najpiękniejszych i najpopularniejszych parków miejskich.

Z biegiem lat tereny nad Kanałem stawały się coraz piękniejsze, powstawały szerokie, zadbane aleje. Już

styczeń 2017 |

| 11

spacer w 2. poł. XIX wieku Planty nad Kanałem Bydgoskim stały się niezwykle popularnym miejskim terenem wypoczynku i spotkań. Coraz popularniejsze stało się otwieranie nad brzegami Kanału restauracji, mniejszych obiektów gastronomicznych, kawiarni, a także organizowanie innych rozrywek, jak wypożyczalnie łodzi, urządzanie potańcówek, występów teatru plenerowego i wielu innych. Park stawał się coraz popularniejszy, zwłaszcza wśród bogatszej części mieszkańców miasta – tu po prostu wypadało bywać! Jednocześnie warto pamiętać, że na samym Kanale Bydgoskim ówcześnie panował bardzo duży ruch, a barki nieraz tłoczyły się, czekając na swoją kolej śluzowania. Jaka szkoda, że z tamtych czasów do dzisiaj przetrwały już tylko przepiękne tereny parkowe. Chociaż cieszą one swoją urodą niezależnie od pory roku, to jednak brakuje w nich zwykle życia. Warto więc wspierać inicjatywy dążące do spopularyzowania spędzania czasu w tym miejscu. Odbywające się tutaj od kilku lat festyny, biegi i inne imprezy dla mieszkańców

12 |

| styczeń 2017

ściągają coraz większe rzesze zainteresowanych, a wtedy Planty nad Kanałem Bydgoskim znów tętnią życiem jak 150 lat temu.

Park Kochanowskiego Ostatnim parkiem, na który chciałabym zwrócić uwagę, jest ten zlokalizowany w samym centrum miasta – park im. Jana Kochanowskiego. Ten odnowiony niedawno teren zielony znajduje się w sercu tzw. Dzielnicy Muzycznej – tuż obok filharmonii, teatru i Akademii Muzycznej. Chociaż niewielkich rozmiarów, to jednak park ten stwarza możliwość relaksu i odpoczynku osobom w każdym wieku. Warto wiedzieć, że ten założony w 1901 roku teren zielony zaprojektowany został w stylu ogrodów angielskich i można w nim podziwiać kilkadziesiąt gatunków drzew i krzewów. Park jest też niewątpliwie znany ze znajdujących się tutaj wielu pomników, z których najbardziej znanym jest będąca symbolem miasta „Łuczniczka”. Rzeźba ta jest też powo-

spacer dem częstych odwiedzin w parku osób zwiedzających Bydgoszcz. Podczas ostatniego festiwalu Camerimage byłam świadkiem rozmowy dwóch pań – członkiń jury na festiwalu – opowiadających sobie o niezwykłych walorach tego miejsca. Jedna z pań nakłaniała drugą, by koniecznie tam zajrzała podczas swojego krótkiego pobytu w Bydgoszczy, określiła to miejsce jako must see – coś, co trzeba zobaczyć. Na szczególną uwagę według naszych zagranicznych gości zasługiwały bowiem ulokowane tutaj podczas ostatniej rewitalizacji parku plenerowe instrumenty muzyczne, stanowiące zupełnie niezwykły plac zabaw. Ksylofon, zestaw bębnów czy dzwony rurowe są fantastyczną atrakcją dla dzieci i dorosłych oraz elementem w niezwykły sposób podkreślającym charakter dzielnicy, w której znajduje się park Kochanowskiego. Proszę wyobrazić sobie moje zdziwienie, kiedy jakiś czas temu dowiedziałam się z prasy lokalnej, że są pomysły, aby instrumenty przenieść w bardziej odległą część miasta. Jestem w stanie

zrozumieć, że okolicznym mieszkańcom mogą niekiedy przeszkadzać dźwięki wydobywające się z tych oryginalnych instrumentów, jednak nie mam wątpliwości, że atrakcja ta przynosi w sumie więcej pożytku niż szkody.

Być może maluchy bawiące się w parku na placu zabaw, dzięki swoim pierwszym muzycznym doświadczeniom, kilkanaście lat później zasilą szeregi studentów bydgoskiej Akademii Muzycznej?

Proszę mi wybaczyć tę dozę brutalnej szczerości na wstępie – oczywiście dla mnie Bydgoszcz jest miastem najwspanialszym i zupełnie wyjątkowym. Jednak aby możliwy był rozwój, konieczna jest świadomość aktualnego położenia. Dlatego też tak ważnym wydaje mi się podkreślenie, że to właśnie zieleń jest tym, co wyróżnia Bydgoszcz na tle innych dużych polskich miast. Mamy się czym pochwalić, więc róbmy to. A przede wszystkim – korzystajmy z wypoczynkowych walorów naszego miasta i, jak często się da, wybierzmy spacer po parku zamiast przesiadywania przed telewizorem.

styczeń 2017 |

| 13

Nowa energia, nowe życie Z Krzysztofem Kobusem, bydgoskim muzykiem, o jego powrocie do twórczości oraz najnowszej płycie Pluperfect rozmawia Karolina Sałdecka-Kielak.

Fot. Adam Strzałkowski

Po niemal dwudziestu latach nieobecności pojawiasz się ponownie na scenie muzycznej wraz z nową płytą Pluperfect (2016). Co skłoniło Cię do powrotu właśnie teraz?

Powrót był spowodowany zmianą sytuacji życiowej.

Prowadzę teraz inne, lepsze życie, które dało mi po latach tzw. kopa do działania. Inspiracją był również mój syn, który w rozmowie któregoś dnia zapytał mnie, czy nagram i wydam jeszcze kiedyś płytę. Chciałem to zrobić dla niego. Tworząc dwadzieścia lat temu, pracowałem „beztrosko” nad muzyką. Później przyszło coś, co potocznie określamy jako prozę życia. Obecnie znów mam komfort tworzenia.

Pluperfect to płyta dynamiczna, a jednocześnie refleksyjna, niesie nową energię, jest zdecydowanie inna niż wcześniejsze – wydana w 1997 roku płyta Time czy bardzo osobista Imo pectore. Jak wyglądał proces powstawania najnowszych utworów? Czy to wyczekiwany owoc wieloletnich przemyśleń, czy raczej spontaniczne wejście do studia z nowymi, świeżymi pomysłami?

Pluperfect oznacza w angielskiej gramatyce czas zaprzeszły (z łacińskiego plus quam perfectum). Utwory z najnowszej płyty są zatem z założenia wieloletnimi przemyśleniami, które czekały na odpowiedni moment. Masz rację, to 14 |

| styczeń 2017

muzyka nowa energia, inna niż we wcześniejszych utworach, ponieważ to symbol mojego nowego życia. Muzyka na płycie jest bardziej dojrzała. W jednej z rozmów o tym albumie spotkałem się nawet z określeniem: „jak dobra whisky”.

Z wiekiem dorastam do odważniejszych produkcji studyjnych moich kompozycji. Postęp techniki w realizacji nagrań – a słychać to na płycie – ma dla mnie ogromne znaczenie. Mastering przy współpracy z Jakubem Pacanowskim przyniósł pożądany efekt końcowy w brzmieniu całej płyty.

Tworzysz muzykę elektroniczną, masz za sobą mnóstwo pracy i doświadczeń jako twórca, producent muzyczny, wydawca. W 1993 roku Maurice Jarre, ojciec znanego artysty Jeana-Michela Jarre’a, wyraził w liście aprobatę dla twoich kompozycji. To ogromne poparcie i sukces, jednak wkrótce później, tuż po wydaniu Imo pectore, przestałeś aktywnie działać na rynku muzycznym. Czy ta przerwa była potrzebna, konieczna? Jak z perspektywy czasu postrzegasz swoją nieobecność w muzyce?

Moja nieobecność w muzyce to przede wszystkim czas, kiedy urodził się mój syn, stając się jednocześnie priorytetem, więc nie był to z pewnością stracony czas. W tym czasie bardziej generowałem w głowie kolejne muzyczne pomysły, na które właśnie teraz przyszedł odpowiedni moment.

Muzyka elektroniczna to gatunek niszowy, wydaje się, że zarezerwowany dla koneserów i specjalistów. Czy identyfikujesz się z taką kategoryzacją? Czy czujesz się twórcą samotnym, rzeczywiście oddalonym od głównego nurtu?

Absolutnie nie. To specyficzna muzyka. Wiesz, na czym polega jej wyjątkowość? Wyobraź sobie, że oglądasz film, dokument bądź serial, w którym występują wyłącznie dialogi. Poza tym nie ma nic. Wyobraź sobie film muzycznie „niemy”. Większość osób o tym nie myśli. Nie myśli o tym, że każdej wizualizacji towarzyszy muzyka. To właśnie muzyka elektroniczna. Więc czy to rzeczywiście nisza?

Jak myślisz?

Nadal uważam, że pod względem popularności, przynależności do tzw. mainstreamu termin „nisza” nie jest chyba tutaj szczególnym nadużyciem. Czy możemy z kolei powiedzieć, że działalność muzyczna zapewnia obecnie

godne życie? Z czym zmagają się współcześni artyści?

To wiesz pewnie najlepiej jako żona muzyka (śmiech).

A całkiem poważnie – ja akurat mam ten komfort, że nie muszę żyć z muzyki. Dla mnie to pasja, którą dzielę się z innymi, wydając kolejne płyty. Nie traktuję muzyki jako źródła zarobku, nie muszę tworzyć pod presją, myśląc, że KONIECZNIE muszę wydać kolejny album.

Komponuję wtedy, kiedy czuję potrzebę, kiedy mam natchnienie. Nie ogranicza mnie czas, a do tego pracuję we własnym studio.

Czy kiedykolwiek pisałeś teksty do swoich utworów? Jaką rolę odgrywa dla Ciebie tekst w muzyce?

Od zawsze skupiam się bardziej na dźwiękach niż na słowach. Piszę muzykę elektroniczną, instrumentalną, gdzie – moim zdaniem – nie ma już miejsca na tekst. Wyrażam się przez muzykę, nie słowa; taki przekaz jest dla mnie wystarczający.

Dziękuję za rozmowę i życzę dalszych sukcesów.

Krzysztof Kobus (1975) – kompozytor, producent muzyczny, wydawca. Twórca muzyki elektronicznej, instrumentalnej, filmowej. Wydane albumy: Art Trouve (1993), Time (1997), Imo pectore (1998), Pluperfect (2016).

W latach 90., przy współpracy ze Sławkiem Łosowskim (Kombi), stworzył pierwszą studyjną płytę. Zawarł kontrakty płytowe z Bird Fox, Digiton i Koch International.

Koncertował i współtworzył programy muzyczne w radio z muzyką elektroniczną. Założyciel i właściciel firmy fonograficznej KOBUS MUSIC (Facebook.com/kobusmusic). Mieszka w Bydgoszczy. styczeń 2017 |

| 15

przez rude okular y (28)

Andrzejewski Moim zdaniem nie wiem Postaram się. Ogólnie. Jednak głównie, żeby ten tekst nie wił się meandrami zdań jak dżdżownica po deszczu, tylko żeby w miarę sprawnie dostarczył przekaz, który dostarczyć ma, i odszedł z podpisanym potwierdzeniem odbioru. Eeee… no i się nie udało. Gdybym miał jednak liczyć, ilu obietnic nie udało mi się dotrzymać, to siedzielibyście, drodzy czytający, nad styczniowym „BIK-iem” do marca.

Albo i dłużej. Szczenięce lata mam tu na myśli, bo w dojrzałości jakoś okrzepłem w trzymaniu raz danego słowa, choć i teraz zdarza się mi coś tam odpuścić albo o czymś tam zapomnieć. Składam to na karb wieku oraz substancji złogowych, które w moim ciele czują się jak ryba w wodzie i niedawno założyły republikę. Bez pana Grzegorza, niestety. Pan Grzegorz już niczego nie musi dotrzymywać, obiecywać ani postanawiać. Nie wiem, czy to dobrze. Nie wiem, czy to źle. Wiem tylko, że w styczniu się wszędzie pisze o noworocznych obietnicach i postanowieniach.

W związku z powyższym zrobię absolutnie odwrotnie i ucieknę do tyłu. O naukach i na ich drodze mądrościach nabytych więc w miesiącu, co zaczyna inne miesiące.

Czytałem niedawno, że wychowywanie się w rodzinie wielopokoleniowej to najzdrowszy pod wieloma względami sposób na przyswajanie zasad rządzących tym światem. Że do pewnego momentu najważniejszy jest dziadek albo babcia (w rzeczonym artykule rozróżniano płcie – ja wiem, że to jest passé, ale ja ogólnie jestem passé, więc na warstat mnie możecie naskoczyć). U mnie tak właśnie to wyglądało. Dziadek był bogiem absolutnym i nieskończonym, a babcia była ciepła oraz potrafiła wyprowadzić liścia w poślad z delikatnością, która jednak mówiła wiele.

Pewnego dnia dziadek powiedział mi: „Pamiętaj, Szymek, że wszyscy faceci to tchórze, a wszystkie baby to ch**e”.

Niezbyt może to teraz wychowawcze, ale to nie było teraz, tylko wtedy. Nie rozumiałem tego do późnych lat trzydziestych żywota mego, ale w końcu dotarło do mnie, że to niewątpliwie prawda. Oraz, że dziadek nie miał na myśli mężczyzn i kobiet, tylko właśnie, precyzyjnie semantycznie, facetów i baby. Czasami wiedza potrzebuje czasu, żeby wsiąknąć. Czasami podłoże trzeba zaorać, żeby wsiąknąć mogła.

16 |

| styczeń 2017

Znajomy się ostatnio ujawnił, że się przenosi. Ani mnie to ziębi, ani grzeje, ale na okoliczność wyniknęła rozmowa przy szklance piwa i kieliszku wina. Rozmowa o tym, jak to teraz jest i jak najprawdopodobniej będzie wkrótce albo i wdłużce. Im bardziej to piwo i to wino pozwalało nam nie panować nad konwenansem, co dusi niczym golf z domieszką jakiegoś plastikowego czegoś, tym bardziej zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że coś tu jest inaczej niż jeszcze całkiem niedawno. I w końcu doszliśmy do wniosku, że już wiemy, co. Obydwaj „robimy w kulturze”, więc oświecenie nie przyszło po pięciu godzinach gadania (choć niektórzy tak lubią), tylko po jakichś piętnastu minutach. Niedawno jeszcze mieliśmy pod nogami trampolinę, z której wybicie się miało nas wynieść na należne wysokości i pozwolić poszybować. I nie chodzi o to, że trampoliny nie ma. Chodzi o to, że teraz umocowano ją do góry nogami na suficie, więc kiedy o własnych siłach podskoczymy za wysoko, to ona nas skutecznie odbija w dół. Tak się właśnie obecnie „robi w kulturze”. Nie tylko w niej zresztą.

Ludzie boją się teraz i dookoła bardziej, niż bali się chyba kiedykolwiek wcześniej za mojej pamięci. Pozycja fiskalnego niewolnika nie pozwala podnieść głowy wyżej w obawie, że ktoś to może zauważyć i wyprowadzić klasycznego Podbipiętę, a to sięgnie przecież jeszcze przynajmniej dwóch kolegów. I zetnie. Równo i czysto i trzeba będzie zmieniać hasła dostępu. Nie wiedzą też za bardzo ludzie, kim są, ani tego, kim chcieliby być. Najczęściej chcą być kimś innym, bo z zewnątrz ktoś inny wygląda atrakcyjnie i bezproblemowo. Lecą więc ludzie po powierzchni wszystkiego, zanurzając dłoń w tafli doświadczeń tylko na tyle, żeby być pewnym, że to jeszcze nie jest sfera zamieszkana przez żyjątka. Tylko tam, gdzie widać palce. Żeby tylko nie stracić resztek kontroli.

Zasadniczo się nie boję. Dlatego też często się muszę podnosić i leczyć podbite oko. Z gruntu się nie obawiam, bo wolę robić niż ronić. Dlatego też czasami muszę się cofnąć i przyznać rację. Doświadczyłem chyba większości tego, czego można doświadczyć. Tak naprawdę nauczyłem się tylko jednego.

Jeśli boicie się, że nie będzie Wam do twarzy w czapce z pomponem, to kupcie taką z dwoma.

Szymon Andrzejewski

bydgoski insynuator kulturalny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (150) Coś się nie zgadza Czas i woda mają to do siebie, że płyną. Stąd Anna Osińska święciła swoje okrągłe lecie w Muzeum Wodociągów przy ul. Gdańskiej. Wśród licznie zebranych wernisażowych gości pojawiły się spekulacje, że jeśli Art-Gallery Osińskiej ma już 30 lat, to pani Ania musiała ją powołać do życia zaraz po wyjściu z przedszkola.

Niebywała szansa Na Targach Książki w Poznaniu „Gwara miejska bydgoszczan” Andrzeja Dyszaka zdobyła zaszczytne wyróżnienie. Pokrzepiony tym językoznawca zamierza przystąpić do opracowania „Gwary bydgosko-toruńskiej”, przy użyciu której Bydgoszcz mogłaby się wreszcie dogadać z Toruniem.

Pochwała uporu X Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. I.J. Paderewskiego przebił się wreszcie do ogólnopolskich i zagranicznych mediów. Dyrektor Martenka, jak i juror Paleczny zamierzają zgłosić do Urzędu Patentowego nowe przysłowie – „Do dziecięciu razy sztuka”.

Nowość z perspektywą Nieustający w twórczych poszukiwaniach literat, historyk i archiwista, a przede wszystkim poeta Wiesław Trzeciakowski postanowił – w opozycji do nadmiernie rozplenionych limeryków – powołać do życia nowy gatunek poetycki pod nazwą „chimeryk”. Jako że większość naszego społe­czeństwa ma usposobienie zdecydowanie chimeryczne – przeto przed nową formą rysują się nader obiecujące perspektywy stabilnego, a nie chimerycznego rozwoju.

Wokół remontu Zanim gmach Teatru Polskiego poddany zostanie generalnemu remontowi, trwają intensywne prace nad odnawianiem repertuaru. Wysłużonego Mrożka, archaicznego Becketta i sypiącego się Szekspira wymieniono na nowoczesne żony stanu i dziwki rewolucji, na Marylin Monroe z wampirami i na Andrzeja Leppera z Wersalem w tle. Zachodzi obawa, że przy takiej eksplozji nowych form stary gmach bydgoskiego teatru może tego nie wytrzymać i tak zatrzęsie się w posadach, że… już remontować nie będzie czego.

Lusterko wsteczne /-25/ Ćwierć wieku temu (styczeń 1992) – Doroczne nagrody „BIK-u” przyznano aktorce Wandzie Rucińskiej i pianiście Jerzemu Godziszewskiemu.

– Swój plastyczny „Zaczarowany Zamek” zaprezentowali w Galerii Kantorek Dorota Podlaska i Stanisław Stasiulewicz.

– Pałac Młodzieży zapraszał na wieczór historyczny poświęcony A. Grzymale-Siedleckiemu połączony z wycieczką do Izby Pamięci słynnego dramaturga i historyka teatru.

– W Osiedlowym Klubie „Azymut” uczniowie Zespołu Szkół Muzycznych wygrywali na perkusji latynoamerykańskie rytmy karnawałowe.

– Jerzy Sulima-Kamiński wyznał Zofii Nowickiej, że przy pisaniu zawsze towarzyszy mu muzyka, najczęściej barokowa.

styczeń 2017 |

| 17

Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-229 Bydgoszcz, Koordynator: mgr Marta Rosenthal-Sikora www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl tel. 52 567 00 57 Muzeum Fotografii – Adam Juszkiewicz Galeria Debiut – Marta Rosenthal-Sikora Galeria Nad Brdą – Karolina Prus 2 artGallery galeria & pracownia plastyczna ul. Krasińskiego 5, tel. 604 313 266 facebook.com/osa.artGallery 3

Bydgoski Klub Miłośników

Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.bkmk.strefa.pl/ Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz

5

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6 om Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal­ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

E

ljazz – Centrum Artystyczne ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz tel. 523 221 574, 662 152 726 www.eljazz.com.pl 41

Farbiarnia Pracownia Fotografii Artystycznej, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40

18 |

FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811 www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

GALERIA 85

prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski

D

FILHARMONIA POMORSKA dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7

GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy: dyrektor: Karolina Leśnik – Gmach główny 12 (ul. Gdańska 20): wtorek – piątek: 10.00-18.00 sobota – niedziela: 11.30-16.30 wstęp wolny, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl tel. 52 339 30 50 – Galeria Kantorek 10 (ul. Gdańska 3) wtorek – piątek: 11.00-18.00 sobota: 11.00-14.00, wstęp wolny – Galeria BRDA 9 (ul. Dworcowa 94 – Hotel Brda, parter), pod patronatem Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, wstęp wolny GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10-20, sob. 12-16 13 Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT – Aukcje Sztuki ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118 czynne: pon.-pt. 10.00-18.00 43 Galeria Wieży Ciśnień Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447 e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22

Izba Pamięci

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19

| styczeń 2017

Kamienica 12, ul. Poznańska 12,

85-129 Bydgoszcz, tel. 887 164 349, e-mail: artdeco-kontakt@wp.pl 45

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak 21 KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz.com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

Miejskie Centrum Kultury

w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja) sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39

Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25 MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz.

Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy Dyrektor dr hab. Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, Godziny otwarcia Muzeum w śródmieściu: wtorek, środa, piątek – 10.00-18.00; czwartek – 10.00-19.00; sobota, niedziela – 11.00-18.00; poniedziałek – nieczynne, w soboty wstęp bezpłatny Godziny otwarcia Exploseum: wtorek, środa, piątek, sobota, niedziela – 9.00-17.00; czwartek – 9.00-19.00; poniedziałki – nieczynne; we wtorki – wstęp bezpłatny 26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1 MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, Godziny otwarcia: wtorek – piątek: 8.30-15.30; w niedziele: 10.00-14.00; w soboty i poniedziałki – nieczynne. www.muzeumwl.pl

O

pera NOVA w Bydgoszczy dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27 Otwarta Przestrzeń „Światłownia” ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska

PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz.

Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl 29

STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739

T

EATR PANTOMIMY „DAR” www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675

TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Wodziński, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, kasa główna/info: pon.-pt. w godz.

14.00-19.00, weekendy/święta: trzy godziny przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; kasa ul. Rejewskiego 3 (CH Auchan): codziennie w godz. 10.00-19.00, tel. 885 607 090, www.teatrpolski.pl 31 TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda.

Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6 TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33

TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27

URZĄD MIASTA, Biuro Kultury Bydgoskiej ul. Jezuickiej 14a, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36

TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34

WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635

TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936

WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35

TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKO-FRANCUSKIEJ, Prezes: Beata Żmuda tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721 www.tppf.byd.pl 11

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl styczeń 2017 |

| 19

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego 5.01.2017, czwartek, godz. 19.00

13.01.2017, piątek, godz. 19.00

Koncert Noworoczny

Z cyklu „Mahler i jego czas”

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Maciej Niesiołowski – dyrygent Anita Maszczyk – sopran Michał Musioł – tenor słynne arie i duety operetkowe Maciej Niesiołowski, znakomity dyrygent i muzyk powszechnie znany z niezwykle popularnych telewizyjnych programów „Z batutą i humorem”, laureat Nagrody Publiczności „Wiktor”, w bydgoskiej Filharmonii zaprezentuje program w typowo karnawałowym klimacie wraz z symfonikami i świetnymi śpiewakami, solistami Gliwickiego Teatru Muzycznego – sopranistką Anitą Maszczyk i tenorem Michałem Musiołem, którzy już nieraz prezentowali swój wokalny kunszt na bydgoskiej estradzie.

KONCERT Z NIANIĄ Na czas trwania koncertu będzie można zostawić dzieci (od 3. roku życia) pod opieką wykwalifikowanych animatorów z UKW. Prosimy o zgłoszenia najpóźniej jeden dzień przed koncertem. Bilety dla dzieci w cenie 10 zł będą do odbioru w kasie biletowej FP.

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Kai Bumann – dyrygent Katarzyna Krzyżanowska – mezzosopran Wolfgang Amadeus Mozart – Uwertura do opery „Don Giovanni” Gustav Mahler – Cykl pieśni „Kindertotenlieder” (do wierszy Friedricha Rückerta) Johannes Brahms – IV Symfonia e-moll op. 98 Koncert w ramach projektu, który wziął swój początek w ubiegłym sezonie pod dyrekcją Kaia Bumanna, szefa artystycznego FP. Tym razem wykonany zostanie cykl pieśni „Kindertotenlieder”, który powstał do wierszy Friedricha Rückerta (1788-1866) – niemieckiego poety i tłumacza. Jest to jeden z najpiękniejszych cykli pieśniarskich XX wieku. Niewiele jest bowiem w literaturze muzycznej dzieł podobnie przesyconych melancholią, żalem, cierpieniem, a jednocześnie tak wyciszonych, refleksyjnych, jak ten zbiór 5 pieśni, stanowiący jednolitą, nierozerwalną całość. Stąd też płynęła prośba Mahlera, aby nagradzać brawami wykonawców na samym końcu dzieła. Pieśni usłyszymy w interpretacji Katarzyny Krzyżanowskiej, absolwentki Wydziału Wokalnego Akademii Muzycznej w Warszawie w klasie Jadwigi Rappé.

Od 2008 jest solistką Warszawskiej Opery Kameralnej. Artystka bierze udział w licznych koncertach kameralnych i oratoryjnych. Program koncertu dopełnią dzieła, których dawno nie słyszeliśmy w Katarzyna Krzyżanowska FP: świetna Mozartowska Uwertura do opery Don Giovanni, która podobno powstała w ciągu jednej nocy, oraz ostatnia, IV Symfonia Brahmsa, która nosi przydomek „Elegijna”.

11.01.2017, środa, godz. 19.00

Zwycięzca Eurowizji Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis José Maria Florêncio – dyrygent Łukasz Dyczko – saksofon zwycięzca 18. edycji Konkursu Eurowizji dla Młodych Muzyków (2016) m.in.: Gustav Holst – Suita św. Pawła op. 29 nr 2 Lars-Erik Larsson – Koncert na saksofon i orkiestrę smyczkową op. 14 Francesco Bottigliero – Giulia i Frederico z „4 Retratos” Astor Piazzolla – Le grand Tango Koncert poprowadzi stały gościnny dyrygent kameralistów, maestro José Maria Florêncio – Brazylijczyk z urodzenia, od wielu lat Polak z wyboru, zaś gościem kameralistów będzie bardzo młody (ur. w 1997), nieprzeciętnie utalentowany saksofonista Łukasz Dyczko. Jest obecnie studentem stołecznego Uniwersytetu Muzycznego w klasie Pawła Gusnara. Ma na koncie znaczące nagrody, w tym Konkursu Muzycznego „Marco Fiorindo” w Turynie (2013), ale kariera stanęła przed nim otworem po zwycięstwie w 18. edycji Konkursu Eurowizji dla Młodych Muzyków (2016). Polski saksofonista został okrzyknięty „nową gwiazdą muzyki poważnej”. Wygrał rywalizację z muzykami reprezentującymi 10 krajów. Łukasz Dyczko

20 |

| styczeń 2017

15.01.2017, niedziela, godz. 11.00 Koncert dla dzieci od 3 do 6 lat

Akademia Wiolimisia Taneczne czary na trzy pary Katarzyna Nowaczewska-Manthey – fortepian pary taneczne ze Szkoły Tańca – Fabryki Tańca Joanna Grabowska Dorota Borowicz – przygotowanie i prowadzenie muzyka taneczna i karnawałowa KAR-NA-WAŁ – zaledwie trzy sylaby, a ileż treści.

W tym słowie zawiera się radość, zabawa, bajkowo-filmowy przebierankowy świat oraz czarowne tańce.

Będziemy przyglądać się krokom i figurom tanecznym, podziwiając prezentacje trzech par. Sami również ruszymy w tany w takt muzyki specjalnie w tym celu napisanej. Będzie cwał, podskoki, change, rewers tun,

spin i wiele innych kroków. Przybywajcie do Filharmonii w radosnych nastrojach, aby wraz z nami wziąć z KARNAWAŁU wszystko, co najlepsze, wszystko co się da.

15.01.2017, niedziela, godz. 12.30 Koncert dla niemowląt, małych dzieci do 2. roku życia oraz kobiet w ciąży

85. Od brzuszka do uszka maluszka Muzyczna podróż do Austrii Barock Quartet Wojciech Kołaczyk – skrzypce Dariusz Groblewski – skrzypce Zbigniew Szczęch – altówka Michał Litwa – wiolonczela Szkoła Tańca Fabryka Tańca Joanna Grabowska Katarzyna Szewczyk – przygotowanie i prowadzenie polki, walce i galopy Specjalnie dla maluchów i ich mam oraz tatusiów bal karnawałowy w wiedeńskim stylu. W tym celu wyruszymy razem w muzyczną podróż do Austrii, i to w znakomitym towarzystwie „smyczków” z Barock Quartet, w skład którego wchodzą muzycy na co dzień pracujący w Orkiestrze Symfonicznej FP. Będziemy uwrażliwiać maluchy muzyką klasyków rodem z Wiednia i pląsać w rytm kompozycji Straussów. Nie zabraknie również karnawałowych niespodzianek.

20.01.2017, piątek, godz. 19.00

Koncert karnawałowy Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Zespół Klezmafour Nikola Kołodziejczyk – aranżacje, dyrygent muzyka klezmerska z wpływami arabskimi, bałkańskimi, jazzowymi

25.01.2017, środa, godz. 19.00

Z cyklu „Wiek Szostakowicza” Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Kai Bumann – dyrygent Beata Bilińska – fortepian Tomasz Gluska – trąbka Wolfgang Amadeus Mozart – Kwintet smyczkowy g-moll KV 516 w wersji na orkiestrę kameralną Dmitrij Szostakowicz – Koncert na fortepian, trąbkę i orkiestrę smyczkową c-moll op. 35 Wolfgang Amadeus Mozart – Eine kleine Nachtmusik KV 525 Następny cykl koncertowy zainicjowany przez maestro Kaia Bumana w ubiegłym roku. Usłyszymy Koncert fortepianowy c-moll powstały w 1933, który do dziś cieszy się wielkim powodzeniem i należy do najczęściej wykonywanych utworów Szostakowicza. Solową partię fortepianu zagra Beata Bilińska, należąca do czołówki polskich pianistów, kameralistka, pedagog. Od ponad 20 lat prowadzi intensywną działalność artystyczną, występując z koncertami symfonicznymi, recitalami solowymi i kameralnymi w Polsce oraz za granicą. Partie na trąbkę w Koncercie Szostakowicza zagra Tomasz Gluska, bardzo wszechstronny muzyk solista Orkiestry Symfonicznej FP, także pedagog. Ukończył z wyróżnieniem bydgoską Akademię Muzyczną w klasie Romana Grynia.

Współpracuje z wieloma orkiestrami i zespołami (m.in.

Capella Bydgostiensis, Triumphal Brass, El-Jazz Big Band).

27.01.2017, piątek, godz. 19.00

American Pops Concert Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Mariusz Smolij – dyrygent największe przeboje Broadwayu Karnawałowe uciechy w styczniu zwieńczy wieczór muzyki symfonicznej z kilkuletnią już tradycją, tym razem zostaniemy uraczeni przebojami prosto z Broadwayu, a koncert poprowadzi jak zwykle nasz specjalny gość – Mariusz Smolij. Dyrygent od 30 lat mieszkający w Stanach Zjednoczonych, regularnie współpracujący z Filharmonią Pomorską. Postrzegany jest jako ambasador muzyki polskiej w USA i amerykańskiej w Polsce.

31.01.2017, wtorek, godz. 11.00, 12.30

Poranki Muzyczne dla Seniorów Polskie tańce narodowe Klezmafour, fot. Kasia Markowska

O występach Klezmafour mówi się, że „to coś więcej niż tylko powiew świeżości w muzyce klezmerskiej, to istny huragan!”. Zespół pamiętają zapewne słuchacze 51. Bydgoskiego Festiwalu Muzycznego. Energetyczni muzycy oszałamiają wprost publiczność, ich muzyka to niepowtarzalny melanż dźwięków – czerpią bowiem nowatorskie inspiracje nie tylko z żydowskiego i bałkańskiego folkloru czy też punck rocka; sięgają też po improwizacje jazzowe i brzmienie symfoniczne. I tak będzie na tym koncercie, podczas którego, w ścisłym dialogu z orkiestrą symfoniczną, zaprezentują się pod batutą Nikoli Kołodziejczyka – pianisty, kompozytora, dyrygenta i aranżera.

Anna Merder – przygotowanie i prowadzenie Nie gaśnie wśród seniorów popularność filharmonicznych poranków. Także i te muzyczne spotkania upłyną pod znakiem Zapustów 2017 i tanecznej muzyki, ale zaprezentowane zostaną polskie tańce narodowe. Przyjmuje się, że jest ich pięć, tj. krakowiak, polonez, mazur, oberek i kujawiak.

Bilety: kasa biletowa czynna od wtorku do piątku w godz. 14-18 oraz godzinę przed i w przerwie koncertu (tel. 523 210 467 wew. 21).

Internetowa sprzedaż biletów: www.bilety24.pl.

Biuro Podróży „Wakacyjny świat” przy ul. Magnuszewskiej 8 w dni robocze w godz. od 10 do 18 i w soboty w godz. od 10 do 14, tel. 523 205 229. inf. Mariola Grochowina

styczeń 2017 |

| 21

Teatr Polski w Bydgoszczy 7.01.2017, sobota, godz. 19.00 8.01.2017, niedziela, godz. 18.00 – spektakl z angielskimi napisami Mała Scena TPB, czas trwania: 120 min bez przerwy

Julia Holewińska – Granice reżyseria: Bartek Frąckowiak; choreografia, dramaturgia: Iza Szostak; scenografia, kostiumy: Anna Maria Karczmarska; muzyka: Krzysztof Kaliski, Łukasz Maciej Szymborski; światła: Michał Głaszczka; wideo: Hanna Maciąg; tekst listu dziadka: Iza Szostak; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Mirosław Guzowski, Marta Malikowska, Jan Sobolewski, Iza Szostak, Izabela Warykiewicz

17.01.2017, wtorek, godz. 10.00 18.01.2017, środa, godz. 10.00 19.01.2017, czwartek, godz. 10.00 20.01.2017, piątek, godz. 10.00, Mała Scena TPB, czas trwania: 55 min bez przerwy

Jan Brzechwa – Pchła Szachrajka opieka reżyserska: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; występują: Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski, Marcin Zawodziński; inspicjent: Mateusz Stebliński Chcecie bajki? To proste pytanie zadaje kolejnym już pokoleniom dzieci autor wielu utworów dla najmłodszych, wybitny polski poeta Jan Brzechwa. Tak! Chcemy bajki! Naprawdę? Ależ proszę bardzo – oto bajka, której bohaterką jest niezwykła Pchła Szachrajka. Niby malutka, prawie niewidoczna, ale – jak to z pchłami bywa – dokuczliwa, psotna, wszędobylska, piekielnie sprytna i na domiar złego niesłychanie pomysłowa. Barwna opowieść o jej zdumiewających psotach i gałgaństwach to gotowy scenariusz, w którym ważne miejsce zajmuje aktorska improwizacja.

28.01.2017, sobota, godz. 19.00 29.01.2017, niedziela, godz. 18.00 Duża Scena TPB, czas trwania: 80 min bez przerwy

Ignacy Karpowicz oraz zespół aktorski – Dybuk

Granice, fot. Monika Stolarska

Koncepcja spektaklu oparta jest na „czteropoziomowym modelu kontroli dostępu”, który stosuje unijna agencja Frontex w działaniach służących ochronie granic Unii Europejskiej. Opublikowany w jednej z wydanych przez nią broszur poglądowy obrazek, którego celem było możliwie proste przedstawienie składających się na ten model działań, procedur, podmiotów, stał się inspiracją do stworzenia swoistej teatralnej gry planszowej, w której postacie takie jak Ciało Dziecka, Granica, Lex Frontex, Uciekinierka czy Artysta podejmują wyzwania i realizują strategie ściśle powiązane z ochroną, przekraczaniem czy upłynnianiem granic, polityką migracyjną, a przede wszystkim – ekonomią. Materiały dokumentalne, teksty etnograficzne i socjologiczne, atlasy uchodźcze, rozmaite dyskursy związane z migracją, mobilnością, uchodźcami, terytorium, suwerennością, kontrolą i nadzorem oraz granicami, a także obrazy i fotografie stają się punktem wyjścia dla teatralnych i performatywnych gier, dzięki którym w nieoczywisty sposób problematyzowany jest najważniejszy obecnie temat debaty publicznej.

22 |

| styczeń 2017

reżyseria: Anna Smolar; scenografia i kostiumy: Anna Met; muzyka: Natalia Fiedorczuk; reżyseria światła: Michał Głaszczka; asystentka reżyserki: Hanna Maciąg; asystentka scenografki: Marta Kuliga; występują: Mirosław Guzowski, Hanna Maciąg, Irena Melcer, Maciej Pesta, Sonia Roszczuk, Jan Sobolewski, Michał Wanio, Małgorzata Witkowska; inspicjent: Hanna Gruszczyńska Czym jest ta historia, która wydaje się tak obca, że nie da się jej opowiedzieć bez przypisów? Kim są ci ludzie, którzy wychodzą na scenę i starają się ukryć traumę albo ukoić ból? Kim jest duch, który nie pozwala zapomnieć o nieczystych zagraniach? Spektakl przedstawia grupę nauczycieli i uczniów, zmagających się z tragiczną śmiercią jednego z nich. Wystawiają Dybuka i zapożyczonymi słowami konfrontują się z własnym sumieniem. Żydowska rzeczywistość duchowa i obyczajowa początku XX wieku, obca i egzotyczna, paradoksalnie staje się dla nich narzędziem do mówienia o sobie.

Zanurzając się w fikcji, urzeczywistniając dawno zapomniany świat, odsłaniają to, co wyparte i wstydliwe.

21.01.2017, sobota, godz. 19.00 22.01.2017, niedziela, godz. 18.00 24.01.2017, wtorek, godz. 19.00 Duża Scena TPB, czas trwania: 110 min bez przerwy

Żony stanu, dziwki rewolucji, a może i uczone białogłowy

tekst, dramaturgia, kostiumy: Jolanta Janiczak; reżyseria: Wiktor Rubin; scenografia: Michał Korchowiec; kostiumy, wideo: Hanna Maciąg; reżyseria światła: Michał Głaszczka; asystent reżysera: Maciej Pesta; inspicjent: Mateusz Stebliński; występują: Beata Bandurska, Magdale-

społeczeństwa – to punkt odniesienia dla wszystkich, którzy odważają się marzyć, żądać niemożliwego, obstawać przy tym, że inny świat, inne społeczeństwo jest możliwe. To punkt wyjścia dla działań muzycznych zespołu, który poprzez wspólną grę i nieustanne dyskusje negocjuje swój kształt.

25.01.2017, środa, godz. 19.00 26.01.2017, czwartek, godz. 19.00 27.01.2017, piątek, godz. 19.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 65 min bez przerwy

Take It or Make It Żony stanu, fot. Monika Stolarska

na Celmer, Martyna Peszko, Sonia Roszczuk, Małgorzata Trofimiuk, Małgorzata Witkowska, Mirosław Guzowski, Roland Nowak, Maciej Pesta, Marcin Zawodziński Théroigne de Méricourt, feministyczna działaczka rewolucji francuskiej, walcząca o prawa kobiet obywatelek, o równość, wolność, solidarność. Jej nazwisko nie pojawia się jednak obok Dantona i Robespierre’a, nie ma jej w podręcznikach i encyklopediach. Jej działalność i poświęcenie sprawom kobiet zostało nagodzone linczem, którego sprawczyniami były kobiety, o prawa których bezkompromisowo walczyła. Jej poglądy i postulaty były za radykalne również dla liderów rewolucji francuskiej. Jej odwaga i zaangażowanie zostały przez historię przykryte diagnozą szaleństwa, fanatyzmu politycznego. Postać de Méricourt jest dla twórców spektaklu pretekstem do zastanowienia się nad ideami, metodami, narzędziami, które mogłyby obudzić rewolucyjny zryw dzisiaj, teraz, w XXI wieku.

14.01.2017, sobota, godz. 19.00 PREMIERA 15.01.2017, niedziela, godz. 18.00 17.01.2017, wtorek, godz. 19.00 18.01.2017, środa, godz. 19.00 premiera studencka i belferska Duża Scena TPB

Komuna Paryska reżyseria: Weronika Szczawińska; tekst i konsultacja dramaturgiczna: Agnieszka Jakimiak; kompozycja muzyki, gra na żywo: Krzysztof Kaliski; scenografia i kostiumy: Daniel Malone; ruch sceniczny: Paweł Sakowicz; współpraca koncepcyjna i dramaturgiczna, asystent scenografa: Piotr Wawer Jr; muzycy, gra na żywo: Cezary Kołodziej, Maciej Szymborski; światła: Robert Łosicki; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Magdalena Celmer, Mirosław Guzowski, Alicja Mozga, Maciej Pesta, Sonia Roszczuk, Jan Sobolewski, Małgorzata Trofimiuk, Piotr Wawer Jr, Małgorzata Witkowska Konrad Wosik, Jakub Ulewicz Komuna Paryska to spektakl-koncert, społeczna fantazja rozpisana na muzyczną partyturę. Eklektyczna orkiestra złożona z aktorów i instrumentalistów zaprosi widzów do szczególnej podróży w czasie – przywołującej zapomniane wydarzenia, wychylonej ku przyszłości, rozgrywającej się tu i teraz. W roku 1871 Paryż na chwilę przestał być stolicą Francji. Przez 72 dni stanowił centrum powszechnej republiki, w której zdecydowano się na reset systemu i zmianę reguł gry. Komunardki i komunardzi zaprojektowali radykalnie demokratyczny świat wspólnego luksusu i dobrego życia. 72 dni istnienia Komuny Paryskiej – całkowicie samorządnego

koncepcja: Ana Vujanović; współpraca koncepcyjna i artystyczna: Saša Asentić, Marta Popivoda; współpraca dramaturgiczna: Marta Keil; inspicjent: Mateusz Stebliński; współtworzą i występują: Saša Asentić, Maciej Pesta, Marta Popivoda, Sonia Roszczuk, Piotr Wawer Jr; kuratorka projektu: Marta Keil; specjalne podziękowania dla Heinza Emigholza Pięć taneczno-teatralnych solo, złożonych z działań, które tworzą sceny zbiorowe. Pięć światów, powstałych osobno i samowystarczalnych, których twórcy samodzielnie i dowolnie interpretują tę samą partyturę. Jak w muzyce – partytura nakłada na nich ograniczające ramy, ale zarazem buduje wspólną przestrzeń działań.

W scenach zbiorowych wszyscy są równi – każdy wykonawca i każde solo. Można by przypuszczać, że tak powstała scena będzie harmonijna, zgodnie z zasadą, że granice wolności jednego człowieka wyznaczają granice wolności drugiego człowieka. Ale wiemy już, że to nie działa. Nie wiemy jeszcze natomiast, czy to oznacza spełnienie marzeń, czy koszmar. Gdzie się podziały wizje, namiętności i przekonania liberalizmu, opartego na zasadzie „żyj i pozwól żyć”? Gdzie ten „wspólny świat”?

Take It or Make It to (społeczna) choreografia, która stawia pytanie o to, w jaki sposób można stosować zasady demokracji w grupie. Bo przecież jeśli tylko odmówimy kopiowania znanych nam, niedoskonałych modeli demokracji, natychmiast pojawia się pytanie o to, jakiej demokracji chcemy. Czy rzeczywiście potrafimy uczynić z demokracji podstawę naszego działania? Czy jesteśmy w stanie ją stworzyć, zamiast kopiować (lub odrzucać)? Spektakl powstał na bazie score’u do film Schenec-Tedy w reżyserii Heinza Emigholza.

Ana Vujanović jest badaczką i praktyczką kultury oraz sztuk performatywnych. Pracę rozpoczęła w Belgradzie, gdzie była m.in. współzałożycielką TkH [Walking Theory], platformy łączącej teorię z praktyką artystyczną i wydającej czasopismo o performansie. W tej chwili mieszka i pracuje w Berlinie oraz w Hamburgu, gdzie pisze, wykłada i współtworzy spektakle. Interesują ją przede wszystkim punkty przecięcia sztuk performatywnych i polityki w społeczeństwie neoliberalnym. inf. Paulina Wenderlich

IK -u EL N IK ÓW B T D LA CZ YT E cenie IL B w I TAN erem BIK-u m nu ym w io Ze st yc zn na spek takl: zł! bilety e It ” ak M or : e It i e n „Tak t e r mi zamy w Zapras z. 19.00 nia o god cz y st 6 2 malnie 25 lub ku za pu mak sy u upraw| nia do | 23 KBI z ar styczeń 2017 pl e. m ni oc yjnej ce Jeden egze

15

4 biletów w pr

om

Opera Nova w Bydgoszczy 1.01.2017, niedziela, godz. 17.00

Koncerty Noworoczny wykonawcy: Darina Gapicz, Małgorzata Grela, Jacek Greszta, Sławomir Kowalewski, Katarzyna Nowak-Stańczyk, Krystyna Nowak, Małgorzata Ratajczak, Janusz Ratajczak, Szymon Rona, Dorota Sobczak, Ryszard Smęda, Tadeusz Szlenkier, Pavlo Tolstoy, Victoria Vatutina, Marta Ustyniak, Jolanta Wagner, Janusz Żak, Łukasz Załęski, Anna Hnatowicz, Przemysław Zubowicz.

Chór, Balet i Orkiestra Opery Nova w Bydgoszczy pod batutą Macieja Figasa.

Realizatorzy koncertu: kierownictwo muzyczne – Maciej Figas reżyseria oraz reżyseria świateł – Sebastian Gonciarz przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń choreografia – Iwona Runowska scenografia – Mariusz Napierała koncert prowadzi Maciej Stuhr Jaki pierwszy dzień, takie i następne w całym roku! A nic tak nie gwarantuje udanego popołudnia, jak nasz Koncert Noworoczny! Po raz 10. nad jego kształtem scenicznym pracowała ta sama, zgrana i „sprawdzona w boju” grupa realizatorów. Ta nadzwyczajna produkcja wymaga tyle przygotowań, ile prawdziwa premiera. Angażuje wszystkie siły wykonawcze: solistów, chór, balet, orkiestrę i realizacyjne: nowe układy choreograficzne, nowe kostiumy, elementy scenografii wykorzystywane w zaskakujących ustawieniach, specjalne światła i projekcje. Charakter koncertu wymaga wartkiego tempa, sprawnych zmian dekoracji (i błyskawicznych zmian kostiumów). Aktualnie aranżacje dla Orkiestry Opery Nova napisali Przemysław Zych, Tomasz Szymuś, Dawid i Tomasz Lubowiczowie.

13.01.2017, piątek, godz. 19.00 14.01.2017, sobota, godz. 17.00 15.01.2017, niedziela, godz. 17.00

Dziadek do orzechów – balet Piotra Czajkowskiego choreografia – Paul Chalmer kierownictwo muzyczne – Maciej Figas scenografia – Mariusz Napierała kostiumy – Agata Uchman reżyseria świateł – Jordan Tuinman efekty multimedialne – Krystian Drywa przygotowanie chóru żeńskiego – Henryk Wierzchoń przygotowanie chóru dziecięcego – Izabela Cywińska-Łomżyńska Tytuł ten, ukochany przez publiczność w różnym wieku, gramy w zimowych miesiącach, kiedy libretto utworu pokrywa się z rzeczywistością świąteczną i śnieżną. Powodów, dla których zdobycie biletów na ten spektakl w Operze Nova jest wciąż trudne, jest kilka: genialna muzyka Czajkowskiego, przemyślany w detalach za24 |

| styczeń 2017

mysł choreograficzny Paula Chalmera, który z „Dziadkiem do orzechów” związany jest od swych pierwszych występów, taniec wciągający widzów w baśniową akcję – marzenia z dzieciństwa o zabawkach pod choinką, o podróżach w tajemnicze krainy… Nie bez znaczenia jest udział dzieci ze Studia Baletowego, których obecność pięknie dopełnia urody poszczególnych obrazów i budzi pragnienie w młodych widzach, aby także znaleźć się na scenie wśród wirujących śnieżynek!

Zemsta nietoperza, fot. Marek Chełminiak

20.01.2017, piątek, godz. 19.00 21.01.2017, sobota, godz. 19.00 22.01.2017, niedziela, godz. 18.00 24.01.2017, wtorek, godz. 19.00

Zemsta nietoperza – operetka Johanna Straussa kierownictwo muzyczne – Maciej Figas inscenizacja i reżyseria – Grzegorz Boniecki scenografia – Marian Stańczak „Ubrany w brązową wełnianą marynarkę i jaśniejszą o ton koszulę, Kobuszewski na stojąco wypowiada swoją kwestię. Twarz dyrektora Figasa rozświetla pełen czułości uśmiech, który od tej chwili powraca zawsze, gdy pojawia się aktor. Na widowni odpoczywa już cały balet i część chóru, po cichu wchodzą portierki. Z boku siada strażnik w mundurze. Każdy chce popatrzyć jak „Kobusz” próbuje (…)” – tak donosiła prasa 22 lata temu, przed premierą „Zemsty nietoperza” w budowanej Operze. Teraz repertuarowa rekordzistka liczy 116 przedstawień, w obsadzie od premiery ostało się kilkoro artystów – rolę Frosza odziedziczył po Janie Kobuszewskim Ryszard Smęda, scenografia została poddana całkowitej renowacji, wszystkie kostiumy są ponownie szyte. „Zemsta nietoperza” Straussa uchodzi za operetkę wzorcową dla swego gatunku i zawiera co najmniej dwa komponenty, które czynią z niej arcydzieło: wspaniałą muzykę (walce, polki i arie, przed którymi drżą śpiewacy, gdyż wymagają wielkiej rozpiętości głosu) oraz dowcipne i intrygujące libretto.

Pajace. Sylwester Kostecki jako Canio, Anna Wierzbicka jako Nedda. Fot. Andrzej Makowski

Rozszyfrujmy tytułowego nietoperza: w początkach XIX wieku ogromną popularnością cieszyły się maskarady. Dwaj bohaterowie Straussowskiej operetki wybrali się na bal maskowy: Eisenstein przebrany za motyla, Falke – za nietoperza. Nazajutrz Falke (po wypiciu słusznych ilości szampana) obudził się pod drzewem w parku, gdzie zostawił go lekkoduch Eisenstein. Biedny Falke musiał wędrować do domu odprowadzany docinkami przechodniów kpiących z nietoperza w biały dzień. Poprzysiągł, że weźmie odwet na dowcipnisiu.

I tu zaczyna się akcja „Zemsty nietoperza”.

Ten utwór to trzy odrębne stylistycznie elementy, trzy formy wyrazu, które geniusz kompozytora stopił w cudowną, harmonijną całość: elegancka komedia salonowa, bal maskowy i wiedeńska krotochwila. Cóż lepszego od karnawałowej maskarady operetkowej?

28.01.2017, sobota, godz. 19.00 29.01.2017, niedziela, godz. 18.00 31.01.2017, wtorek, godz. 19.00

Pietro Mascagni – Rycerskość wieśniacza – opera w 1 akcie Ruggiero Leoncavallo – Pajace – opera w 2 aktach z prologiem kierownictwo muzyczne – Wojciech Rajski reżyseria – Andrzej Bubień scenografia i kostiumy – Anita Bojarska choreografia – Jarosław Staniek przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń Radosna pieśń „Viva il vino spumeggiante”, słynny chór „Gli aranci olezzano” z „Rycerskości wieśniaczej”, czy też aria tenorowa Pajaca-Cania „Vesti la giubba” z „Pajaców” należą do najbardziej znanych fragmentów muzycznych w historii opery. W żargonie środowiskowym obie opery zwane są „samograjami” i opisywane skrótem od nazw oryginalnych CAV/PAG. Do ich sukcesów na wszystkich wielkich scenach europejskich przyczyniły się przejmujące i wiarygodne tematy librett, uproszczenie środków teatralnych, ogromne bogactwo melo-

dii oddających charakter i atmosferę południa Włoch.

Realizatorzy ostatniej premiery w Operze Nova usytuowali akcję obu jednoaktówek w centralnym punkcie miasteczka. W „Rycerskości…” będzie to plac przed kościołem, do którego zmierza wielkanocna procesja. To tu rozgrywają się dramatyczne rozmowy między zrozpaczoną Santuzzą a młodzieńczym, pełnym radości życia Turiddu, który zaplątał się w niciach romansów z nią i zamężną Lolą. Tu też znajduje się winiarnia, w której znieważony publicznie Turiddu wyzwie na pojedynek bezwzględnego Alfia. W „Pajacach” z przestrzeni znikają stylizowane na antyk kolumny i jakiekolwiek odniesienie do sfery sacrum: na placu odbywa się ludyczne widowisko, gdzie komedianci wystawiają „wszystko na sprzedaż”, nawet własne uczucia. Gawiedź wita paradę przybywających aktorów, a o godz. 23 zasiada w na trybunach w pstrokatych koszulkach fanów „pajaców”. Tu cieszyć się będzie błazenadą komedii dell’arte, aż do momentu, kiedy oszalały z rozpaczy i zazdrości Canio-Pajac dokona zemsty na żonie, która zakochała się w młodszym mężczyźnie. W reżyserskiej wizji obie opery są „lustrem” dla siebie: np. scena, w której Santuzza chodzi po stołkach w winiarni „odbija się” w scenie w garderobie Neddy, kiedy aktorka tańczy na toaletkach, marząc o wolności. Obie opery łączy wspólny temat: zdrada i zemsta. I prawda o ludzkich uczuciach.

Spektakle gościnne w gmachu Opery Nova: 4 stycznia – Piwnica pod Baranami. „Dla miasta i świata” – koncert 6 stycznia – Teatr Studio Buffo. „Imię” – komedia 8 stycznia – Teatr Syrena. „Hallo Szpicbródka” – musical 9 stycznia – Kabaret Paranienormalni 16 stycznia – Teatr Kwadrat. „Kłamstewka” – komedia 30 stycznia – Irena Santor. „Bydgoszcz, jedyne miasto moje” – koncert inf. Ewa Chałat

styczeń 2017 |

| 25

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego 26.01.2017, godz. 18.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 – wernisaż wystawy, wstęp wolny

„Czy czas poszukiwań to czas stracony?

Janusz Akermann – malarstwo i grafika” Twórczość graficzna i malarska Janusza Akermanna, prezentowana na wystawach od lat 80. XX wieku od początku wywoływała różne, często kontrowersyjne opinie. Recenzenci pisali: „Bunt i krzyk człowieka to główny temat obrazów. Obrazy są śmiałe zarówno w tytułach, jak i w treści”, „Ludzie Akermanna podpatrzeni na ulicach, w oknach, w sklepach lub w łazienkach to tytułowe Mordy, Dupki, Komuchy, Polskie Baby, Gęby, Maski”, „Obrazy Akermanna są szalenie ekspresyjne, nie pozwalają, by przejść obok nich obojętnie. Wywierają wrażenie bez względu na to, czy są akceptowane, czy nie”, „Niektórzy twierdzą, że jego obrazy obrażają poczucie estetyki, inni – widzą w nich prawdziwy, choć mocno zbrutalizowany, obraz ludzi i świata, w którym żyjemy”*. W ekspresyjnych sylwetkach „bohaterów” płócien i graficznych plansz Akermanna dopatrywano się też odniesień do Krzyku Edvarda Muncha, źródeł jego twórczości poszukując w ekspresjonizmie początków XX wieku.

Sztuka Akermanna, niezwykle ekspresyjna w formie, emanująca nasyconą kolorystyką i światłem, figuratywna i narracyjna, a ponadto przesiąknięta emocjami znakomicie wpisywała się w nurt Nowej Ekspresji lat 80.

Jednak w odróżnieniu od większości „ekspresjonistów”, artysta równolegle z malarstwem podejmował grafikę, w obrębie której skupił się na linorycie barwnym, wykonywanym z jednej matrycy. Technikę udoskonalał przez lata, znajdując indywidualny sposób opracowania matrycy i wykonywania odbitek. To właśnie autorski linoryt Akermanna stał się wyznacznikiem nowych wartości w technice wypukłodruku.

Na ekspozycji prezentujemy malarstwo i grafikę w retrospektywnym przeglądzie, który, nawiązując do koncepcji wystawienniczej, ma stanowić odpowiedź na tytułowe pytanie: Czy czas poszukiwań to czas stracony? Olejne obrazy i barwne linoryty, przenikające się na wystawie – podobnie jak w całej twórczości – odzwierciedlają etapy poszukiwań i eksperymentów artysty. Wskazują inspiracje malarskie w grafice i graficzne w malarstwie, ale unaoczniają także różnice wynikające z odmiennego procesu pracy nad obrazem i matrycą.

Przy niektórych planszach umieszczono płyty linorytnicze sygnalizujące zagadnienia technologiczne.

Wybrane na bydgoską ekspozycję dzieła przybliżają ponad 30 lat twórczości Janusza Akermanna, artysty i pedagoga, profesora Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Prezentujemy dzieła najbardziej znane, ważne, niejako „sztandarowe”, obok których pojawiają się także prace dotąd niewystawiane, zapomniane, a po latach ujawniające czy też dopowiadające twórczą drogę. Zasadniczy zespół dzieł stanowi wybór z pracowni artysty, który uzupełniony został obrazami i grafikami z kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie oraz Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze. inf. Barbara Chojnacka

*Cytaty z recenzji z lat 90. XX w. autorstwa: Ł.W., Tatiany Baczyńskiej i Adama Paczuskiego.

Wystawę można oglądać do 15 lutego 2017 roku.

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2

„Bydgoszcz późnośredniowieczna i nowożytna w świetle źródeł archeologicznych”

Janusz Akermann, Komuch, 1988, olej na płótnie, wym. 182×132 cm, wł. Muzeum Narodowe w Gdańsku, fot. MN Gdańsk

26 |

| styczeń 2017

Muzeum Okręgowe postanowiło przedłużyć wystawę „Bydgoszcz późnośredniowieczna i nowożytna w świetle źródeł archeologicznych”, prezentowaną w Zbiorach Archeologicznych. Ekspozycja jest przygotowana przez pracowników Muzeum Okręgowego przy współpracy z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w Toruniu Delegatura w Bydgoszczy oraz archeologami prowadzącymi badania wykopaliskowe na terenie miasta.

Wzmożony ruch budowlany, trwający od ostatnich lat XX wieku, sprawił, że na obszarze Bydgoszczy,

19.01.2017, godz. 17.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, wstęp wolny

„Leon Wyczółkowski o sobie – autoportrety” Kuratorskie oprowadzanie po wystawie

fot. Wojciech Woźniak

a szczególnie w jej centrum przeprowadzono dużą liczbę badań archeologicznych. Dzięki nim odkryto relikty dawnej zabudowy, a także pozyskano nowe materiały do odtwarzania dziejów Bydgoszczy. Efektem badań były znane i nieznane, ukryte, a w trakcie prac odnalezione fakty zapisane w bydgoskiej ziemi, z której wyłonił się obraz miasta i jego mieszkańców od późnego średniowiecza (XIV wiek) aż po koniec XIX wieku.

W twórczości Leona Wyczółkowskiego autoportrety pełniły wyjątkowo ważną rolę. Artysta malował swoją twarz od lat 90. XIX w. aż do końca życia. Uwidaczniała się w nich tak znamienna dla malarskiej twórczości Wyczółkowskiego dwoistość wizerunku człowieka – artysty. Malarz dokonywał w autoportretach rozmaitych transformacji własnego wizerunku.

Obrazy, posiadające bogatą skalę artystycznego ujęcia formy i kompozycji, stanowią doskonałe studium psychologiczne jego sylwetki. Jak wspominał sam Wyczółkowski: „Autoportret, wspomnienie po mnie, mistyka. Autoportret skrapiany, a potem rysowany.

Siatka na oknie i tak wygląda za szybą, jakby pół ducha. Portret jest i nie jest, nie można go uchwycić. nierealistycznie z dziurkami od nosa. Wspomnienie: był taki pan”. Zapraszamy do zwiedzania wystawy wraz z jej kuratorem.

Obiekt miesiąca

Drewniana rura wodociągowa (XVI w.)

Jednym z niezwykle interesujących zabytków prezentowanych na wystawie „Bydgoszcz późnośredniowieczna i nowożytna w świetle źródeł archeologicznych” jest pochodząca z XVI wieku drewniana rura wodociągowa. Zabytek ten jest niezmiernie ciekawy zarówno ze względu na walory ekspozycyjne, jak i poznawcze. Został pozyskany przez pracowników Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w latach 80. XX wieku podczas nadzorów archeologicznych na Starym Rynku. Wzmożony ruch budowlany w następnych dziesięcioleciach sprawił, że relikty drewnianych rur odkryto także w innych rejonach Starego Miasta. Znaleziska te przyniosły szereg istotnych informacji dotyczących sieci wodociągowej w staropolskiej Bydgoszczy, w tym także w zakresie techniki jej wykonania. Zdecydowaną większość znalezionych drewnianych rur (także i tę prezentowaną na ekspozycji) wykonano z drewna sosnowego, a tylko w wyjątkowych wypadkach stosowano inne gatunki, np. dąb.

W przeważającej części rury posiadały przekrój okrągły, bez śladów obróbki powierzchni, a częstym zjawiskiem była obecność na powierzchni kory czy też wystających pozostałości uciętych konarów. Nasz egzemplarz wyróżnia się gładką powierzchnią (choć dzisiaj spękaną na skutek wysuszenia) oraz zastosowaniem metalowego łącznika. Często stosowano też drewniane łączniki. Gatunki drewna dobierano tak, aby łączniki pęczniały bardziej niż okalająca je rura, co miało zapewnić szczelność konstrukcji. Archeologiczne źródła w postaci reliktów

drewnianych rur odkrywanych głównie w południowo-zachodnich rewirach lokacyjnego miasta wskazują na to, że do wytyczenia sieci wodociągowej wykorzystano siły grawitacji. Zgodnie z jej zasadami wodę z rejonów położonych wyżej (sugeruje się, że były to nieistniejące dziś strumienie: Żniński i Wilczak) prowadzono do centralnego punktu miasta, czyli do rynku, gdzie biegła główna linia wodociągowa (nasz eksponat zapewne stanowi jej część). Od niej przyłączami wodę doprowadzano do ratusza i poszczególnych posesji. Jak podają źródła historyczne, twórcą głównej sieci bydgoskich wodociągów, powstałej w naszym mieście w połowie XVI wieku, był mistrz Walenty z Bochni. Sieć wodociągowa przyczyniła się do poprawy warunków życia bydgoszczan oraz rozwoju gospodarczego miasta, zwłaszcza za przyczyną browarnictwa rozwijającego się dzięki dobrze funkcjonującym wodociągom. inf. Jolanta Szałkowska-Łoś

styczeń 2017 |

| 27

Do wystawy „Leon Wyczółkowski o sobie – autoportrety” została przygotowana również specjalna oferta edukacyjna dla dzieci i młodzieży. Nasze zajęcia, w atrakcyjny sposób, przybliżą twórczą sylwetkę artysty oraz zagadnienia portretu. Szczegóły oferty na stronie: www.muzeum.bydgoszcz.pl. Lekcje można rezerwować pod nr. tel. 52 58 59 914, 911 oraz 910.

Spotkania odbędą się 11 i 25 stycznia 2017 roku, w godz. 10.00-12.00, w Europejskim Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4. Obowiązują zapisy pod nr. tel. 52 585 99 14, 11, 10. Opłata za zajęcia: 5 zł

Maluchy w muzeum – środy sensoryczne dla najmłodszych

sunkowa czy z technikami kombinowanymi oraz wspólnie stworzą własny film animowany.

Warsztaty dźwiękowe Na zajęciach, za pomocą skonstruowanych przez nas, niekonwencjonalnych instrumentów, stworzymy własne nagrania dźwiękowe. Inspiracją dla naszych utworów będzie malarstwo współczesne z kolekcji Galerii Sztuki Nowoczesnej.

Warsztaty modelarskie Chyba każdy z nas słyszał o zamkach w baśniowych opowieściach. Ale czy wszyscy wiedzą, że w naszym mieście też była warownia? Jak wyglądała, kto w niej mieszkał i jaki były jej losy? Tego wszystkiego dowiemy się podczas budowy makiety bydgoskiego zamku.

Wystawy czasowe: Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 Dzieje pieniądza. Wojna trzydziestoletnia (1618-1648). Wystawa czynna do 9 kwietnia 2017 roku.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 Leon Wyczółkowski o sobie – autoportrety. Wystawa czynna do 26 lutego 2017 roku.

Exploseum, ul. Alfreda Nobla Oldtimery – motocykle XX wieku – II edycja. Wystawa czynna do 31 marca 2017.

Zajęcia są bogate w doświadczenia wszechstronnie stymulujące rozwój maluszków, które poznają świat wszystkimi zmysłami: wzrokiem, słuchem, węchem i smakiem. Podczas zajęć uczestnicy stworzą prace plastyczne, odciskając dłonie i stópki w masie solnej. Dzieci podczas zajęć pozostają pod opieką rodziców.

31 stycznia – 3 lutego 2017 7-10 lutego 2017

Ferie w Muzeum 2017 Zapraszamy dzieci w wieku 6-12 lat na bezpłatne warsztaty, które będą realizowane w okresie ferii zimowych. Będziemy się uczyć, jak w kreatywny sposób spędzać czas i w co się bawić zimowa porą. Proponujemy cykl czterech dwudniowych warsztatów, które odbywać się będą od wtorku od piątku w godzinach od 10.00 do 13.00. Liczba miejsc jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Oferta skierowana jest do uczestników indywidualnych. Zapisy na zajęcia przyjmujemy pod nr. tel. 525 859 914, 911 oraz 910.

Tematy zajęć: Warsztaty ilustratorskie – zaprojektuj swój kalendarz Czy zawsze trzeba wszystko kupować? Może lepiej zaprojektować coś, co będzie unikatowe i nasze własne? Efektem naszego spotkania będzie stworzenie niepowtarzalnego kalendarza, który otrzyma każdy z uczestników. Reprodukcje wybranych prac trafią natomiast do wspólnego kalendarza, który będzie można pobrać na stronie Muzeum.

Warsztaty animacji poklatkowej Podczas warsztatów uczestnicy zapoznają się z różnymi technikami, takimi jak: animacja wycinankowa, ry28 |

| styczeń 2017

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Bydgoszcz późnośredniowieczna i nowożytna w świetle źródeł archeologicznych. Wystawa czynna do 15 lutego 2017 roku.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Czy czas poszukiwań to czas stracony? Janusz Akermann – malarstwo i grafika. Wystawa czynna do 26 marca 2017 roku.

Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów”. „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic”.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska”. „Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość”.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Galeria Sztuki Nowoczesnej”.

Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 „Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852-1936)” Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy”.

Exploseum, ul. Alfreda Nobla „EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg”. inf. Mateusz Soliński

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 6.01.2017, piątek, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu pół godziny przed koncertem

CLXXII Koncert Pałacowy

Anita Urban – sopran Wojciech Dyngosz – baryton Alicja Tarczykowska – fortepian w programie arie, duety operowe i operetkowe m.in. F. Lehára, I. Kálmána, J. Straussa, G. Verdiego, G. Pucciniego, A. Dvořáka

10.01.2017, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa AM, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

CCLXXII Bydgoski Wtorek Muzyczny Katarzyna Popowa-Zydroń – fortepian w programie m.in.: W.A. Mozart, F. Schubert, F. Chopin

22.01.2017, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Akademia Dzieciom Taniec na ślizgawce

22.01.2017, niedziela, godz. 16.00 i 19.00, Sala Koncertowa Filharmonii Pomorskiej, ul. A. Szwalbego 6. Bilet normalny 25 zł, bilet ulgowy 20 zł (emeryci, renciści, studenci, uczniowie).

Bilety do nabycia w Dziale Artystycznym Akademii Muzycznej oraz godzinę przed koncertem w Filharmonii Pomorskiej

Koncerty karnawałowe

Soliści – studenci AM w Bydgoszczy Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy Piotr Wajrak – dyrygent

12.01.2017, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CXXIII Koncert Organowy Julian Gembalski – organy

Orkiestra Symfoniczna AM pod dyrekcją Piotra Wajraka

15.01.2017, niedziela, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3. Bilety (5 zł dzieci / 8 zł osoby dorosłe) można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed każdą audycją

CLXXXVI Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami Karnawału nadszedł czas

17.01.2017, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3, wstęp wolny

MUZYCZNA EUROPA

w ramach XII Międzynarodowego Forum Pianistycznego Bieszczady bez granic Orkiestra Kameralna Accademia dell’Arco Paweł Radziński – kierownik artystyczny Michał Szymanowski – dyrygent Tomasz Gluska – trąbka Mateusz Krawczyk – perkusja Alina Andriuti, Ivan Shemchuk, Rozalia Kierc, Witold Kawalec, Marcin Kopczyński, Aleksandra Szamocka, Jan Bieniasz, Julia Yermalayeva – fortepian w programie koncerty fortepianowe J.S. Bacha, F. Chopina, H.M. Góreckiego, M. Kopczyńskiego, D. Szostakowicza, K. Wileńskiego, M. Skoryka

24.01.2017, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa AM, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

Koncert Specjalny

Paulius Andersson (Litwa) – fortepian Yulia Yermalayeva (Białoruś) – fortepian Nagroda Rektora AM w Bydgoszczy dla laureatów Złotych Parnasów XI Międzynarodowego Forum Pianistycznego Bieszczady bez granic w programie m.in.: J.S. Bach/F. Busoni – Chacone S. Prokofiew – Sonata fortepianowa A-dur nr 6 op. 82

28.01.2017, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1, wstęp wolny

Musica Spiritus Movens

Pedagodzy i studenci Wydziału Wokalno-Aktorskiego AM w Bydgoszczy

29.01.2017, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku. Bilety w cenie 12 zł można nabywać pół godziny przed koncertem

Akademia w pałacu

Joanna Zagdańska – śpiew Adam Lemańczyk – fortepian w programie utwory polskich autorów: Adama Żółkosia, Jana Wołka, Justyny Holm, Marka Skolarskiego oraz wybrane standardy muzyki rozrywkowej inf. Anna Cudo

styczeń 2017 |

| 29

Galeria Miejska bwa nowią zapis jej podróży i wędrówek przez kraje takie jak USA, Francja, Finlandia i Włochy, choć jak sama przyznaje, szczególną słabość ma do Meksyku „za jego światło i wspaniałe noce”.

Wystawa obejmuje zbiór 135 czarno-białych fotografii (w tym 12 arkuszy stykowych) wykonanych w ciągu ostatnich 20 lat w tradycyjnej technice. Na kolekcję składają się dwie serie: „Things I See” oraz „Mexico, On Scene”.

Wystawa czynna do 29.01.2017, wstęp wolny

Dotyk / The Touch

Mexico © Jessica Lange, diChroma, fotografia

Wystawa czynna do 29.01.2017, bilety wstępu: 5 zł (ulgowy) / 10 zł (normalny)

Jessica Lange. Unseen – wystawa fotografii

Wystawa skupia się na zjawisku haptyczności w sztuce. Apelowanie do dotyku jest przykładem przemian, jakie przeszła sztuka w ciągu ostatniego półwiecza – od konceptualnej i minimalistycznej odwołującej się przede wszystkim do naszego intelektu po taką, która pobudza nasze zmysły.

W wystawie biorą udział artyści polscy i berlińczyk Thorsten Goldberg. Prezentujemy instalacje, obiekty, fotografie, filmy wideo i rzeźby artystów różnych generacji, zarówno tak znanych jak Magdalena Abakanowicz, jak i młodych, jak Natalia Janus, Damian Reniszyn, których prace w różnorodny sposób odnoszą się do zjawiska haptyczności. Niektóre z prezentowanych prac można dotykać, ściskać, siadać lub leżeć na nich. Inna grupa prac pokazuje dobry lub zły dotyk. Jeszcze inna – z motywem dłoni – odnosi się do dotyku artysty i kreacji w sztuce. Wreszcie dotyk może być terapeutyczny.

Takie znaczenie mają filmy opowiadające o kapitalnych warsztatach dla głuchoniewidomych, przeprowadzanych przez ponad 20 lat przez Ryszarda Stryjeckiego w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.

Wydarzenie towarzyszące Festiwalowi CAMERIMAGE Od 14 listopada 2016 w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy czynna jest wystawa fotografii Jessiki Lange, aktorki znanej z takich filmów jak „Cały ten zgiełk”, „Listonosz zawsze dzwoni dwa razy”, „Tootsie”, „Rob Roy”, „Przylądek strachu”, „Błękit nieba”, a także z serialu „American Horror Story”.

W 1967 roku Jessica Lange otrzymała stypendium University of Minnesota, by studiować fotografię, ale koleje życia studenckiego doprowadziły ją do Hiszpanii, a potem Paryża, gdzie porzuciła fotografię na rzecz sztuk dramatycznych i zdecydowała się na karierę aktorską. W zawodzie aktorki osiągnęła międzynarodowy sukces: zagrała w kultowych filmach m.in. Sidneya Pollacka czy Martina Scorsese i otrzymała wiele prestiżowych nominacji i nagród, w tym dwa Oscary za role w „Tootsie” (rola drugoplanowa, 1983) i „Błękit nieba” (rola pierwszoplanowa, 1995).

Dopiero na początku lat 90. (gdy jej ówczesny partner, aktor Sam Shepard, podarował jej aparat Leica M6), Lange wróciła do swej fotograficznej pasji. Zdjęcia sta30 |

| styczeń 2017

Magdalena Abakanowicz, z cyklu Anatomie, 2009, fot. Jan Gaworski

Uczestnicy: Magdalena Abakanowicz, Ewa Axelrad, Krzysztof R. Bednarski, Czekalska + Golec, Oskar Dawicki, Iwona Demko, Wojciech Doroszuk, Barbara Falender, Thorsten Goldberg, Diana Grabowska, Natalia Janus-Malewska, Marek Kijewski/Kocur, Joanna Krzysztoń i Grzegorz Rogala, Natalia LL, Anna Orlikowska, Andrzej Paruzel, Leszek Przyjemski, Joanna Rajkowska, Damian Remiszyn, Józef Robakowski, Zygmunt Rytka, Aleksandra Ska, Ryszard Stryjecki, Iza Tarasewicz, Jan St. Wojciechowski, Agata Zbylut.

DZIECKO NA WARSZTAT

Warsztaty dla dzieci przedszkolnych i szkoły podstawowej STYCZEŃ 2017 Środy, godzina do ustalenia z grupą. Prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak – kurator Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. Zapisy: agnieszka.gorzaniak@galeriabwa.bydgoszcz.pl lub pod nr. tel. 52 339 30 62. Spotkania dla grup do 25 osób, trwają ok. 1-1,5 godz., poprzedzone są oprowadzaniem po aktualnych wystawach, wstęp wolny.

Styczeń to zima. Zima to śnieg. Nawet jeśli pogoda nie będzie łaskawa, spróbujemy zrobić śnieg w galerii.

Z pewnością namiastka zimnego puchu pozwoli na radosną zabawę i wspaniałe doznania sensoryczne.

21.01.2017, godz. 16.00. Zapisy: agnieszka.gorzaniak@galeriabwa.bydgoszcz.pl lub pod nr. tel. 52 339 30 62, decyduje kolejność zgłoszeń, wstęp wolny

Warsztaty marmurkowe Warsztaty artystyczne dla dorosłych, prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak – kurator Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy.

Marta Szymielewicz, M3, 60×50 cm

Galeria Miejska bwa Galeria Brda Wystawa czynna do 11.01.2017, hotel Brda, ul. Dworcowa 94, wstęp wolny

Magdalena Solich. Malarstwo Magdalena Solich (ur. 1989) – absolwentka malarstwa na UMK w Toruniu oraz Policealnej Szkoły Projektowania i Konfekcjonowania Odzieży w Toruniu.

Dyplom z malarstwa sztalugowego uzyskała w 2015 r. pod kierunkiem prof. Lecha Wolskiego. W roku 2016 dostała wyróżnienie do wystawy DYPLOMY 2015 w CSW w Toruniu oraz Nagrodę Stowarzyszenia Przyjaciół Wydziału Sztuk Pięknych UMK za cykl obrazów „Afirmacja życia i natury”. Jeden z obrazów tego cyklu dostał się do

Zapraszamy na wspaniałą zabawę przy tworzeniu barwnych obrazów na wodzie. Uczestnicy przyjrzą się zapomnianej technice ozdabiania papieru. Pójdziemy o krok dalej i wykonamy swoje indywidualne torby płócienne.

28.01.2017, godz. 11.30. Zapisy: Agnieszka Gorzaniak: agnieszka.gorzaniak@galeriabwa.bydgoszcz.pl lub pod nr. tel. 52 339 30 62. Decyduje kolejność zgłoszeń, wstęp wolny.

Warsztaty fotograficzne towarzyszące wystawie Jessica Lange – Unseen.

Artystyczne środki warsztatu fotograficznego Prowadzenie – Wojtek Woźniak

Bydgoska Akademia Sztuki 4.01.2017, godz. 18.00, wstęp wolny Jerzy Brukwicki, O dziejach kolekcji sztuki socrealistycznej, co się z nimi stało po 1989 18.01.2017, godz. 18.00, wstęp wolny Tomasz Sińczak, Sztuka Igora Mitoraja – czyli antyk we współczesności inf. Danuta Pałys

Marta Szymielewicz, Machlojki, 70×50 cm

finału Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. Leona Wyczółkowskiego. Ma na swoim koncie kilkanaście wystaw zbiorowych i indywidualnych w Toruniu, Kowalewie-Pomorskim, Grudziądzu, Włocławku, Inowrocławiu, Bielsku-Białej, Bydgoszczy oraz Sopocie.

12.01.2017, godz. 17.00, hotel Brda, ul. Dworcowa 94 – otwarcie wystawy, wstęp wolny, wystawa czynna do 10 maja

Marta Szymielewicz. To samo, co wczoraj Podczas wernisażu krótki koncert w wykonaniu Pawła Sławińskiego – akordeon (Akademia Muzyczna w Poznaniu, Akademia Muzyczna w Bydgoszczy).

styczeń 2017 |

| 31

Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek Wystawa czynna do 14 stycznia 2017

Sąsiedzi (w małym formacie) – wystawa pokonkursowa

Konkurs zorganizowano po raz ósmy. Napłynęły nań 74 prace z zakresu malarstwa, rysunku, grafiki, kolażu, rzeźby i fotografii 33 artystów bydgoskich. Nagrody i wyróżnienia wręczono na wernisażu 9 grudnia 2016.

Uhonorowani artyści to: Marek Noniewicz, Adam Juszkiewicz, Justyna Jułga, Piotr Matuszek, Magdalena Rucińska, Jarosław Sankowski, Stanisław Stasiulewicz, ZbyZiel.

27.01.2017, piątek, godz. 18.00 – wernisaż, wystawa czynna do 25 lutego

Karolina Pikosz – „Koegzystencja” Karolina Pikosz studiowała na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Uczestniczyła w pięciu wystawach zbiorowych. Jest weganką zainteresowaną

Karolina Pikosz, Bliżej natury, 2015, technika mieszana, 70×100 cm

literaturą polską, behawiorystyką zwierząt, wątkami posthumanistycznymi w filozofii i sztuce, rolą sztuki w procesie emancypacji zwierząt. inf. Elżbieta Kantorek

Muzeum Wodociągów, Galeria Wieży Ciśnień

Magdalena Rucińska, Nie-pokoje, akryl na płótnie, 40×40 cm

20.01.2017, piątek, godz. 18.00 – wernisaż, wystawa czynna do 9 lutego

„Znaki szczególne” – wystawa malarstwa Magdaleny Rucińskiej „Znaki szczególne to cechy wyróżniające, świadczące o charakterze, tożsamości. To właściwości, dzięki którym określamy wyjątkowość, swoistość. To ślady na ciele, w psychice. Piętna. Znamiona. Dla mnie znaki szczególne to te, do których jestem w jakiś sposób przywiązana, i te, które stały się częścią mojego małego twórczego uniwersum. Metafory, metonimie i symbole – syntetyczne formy – które powracają w moich pracach i odsyłają do codziennych i przeszłych doświadczeń, skrytych subiektywności, a jednocześnie je transcendują. Nie mogę ich mieć na wyłączność. Nie jestem w stanie ich całkiem zawłaszczyć. Znaki i ich sens pozo32 |

| styczeń 2017

stają czymś, co łączy mnie z przeszłością i z drugim człowiekiem. W swojej twórczości używam obrazu i słowa.

Dobrze się czuję w szarej strefie pomiędzy wizualnością a dyskursem. Drobne elementy, z których buduję swoje kompozycje, traktuję w sposób otwarty. Nie chciałabym zamykać ich znaczenia. Lubię ten moment, gdy poszczególne cząstki obrazu zatracają swój indywidualny wydźwięk, a sens zaczyna wyłaniać się z całości. To ciekawy moment wyobcowania, gdy odnajduję w sobie i swojej pracy nową wartość”.

Magdalena Rucińska jest absolwentką Lingwistyki Stosowanej na UKW w Bydgoszczy (dyplom w 2009 r.) oraz Edukacji Artystycznej na ASP w Poznaniu (dyplom w 2010 r., dzisiaj UA). W roku akademickim 2009/2010 była stypendystką MKiDN, a w 2016 Prezydenta Miasta Bydgoszczy. Pisze recenzje i artykuły, które są publikowane m.in. w „Lampie”, „Zwykłym Życiu”, „Fabulariach”, „Oku”, „Zeszytach Komiksowych” oraz autorskim artzine „1zine”. Jej obrazy z pogranicza rysunku i malarstwa „czyta się” jak ilustracje, ale są pojedynczymi opowieściami – dużo można sobie dopowiedzieć. Interesuje się także techniką sitodruku. Uczy rysunku studentów Architektury Wnętrz na bydgoskim Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym. Wystawiała swoje prace na wystawach indywidualnych i zbiorowych, m.in. w Galerii Kantorek, Galerii Wspólnej, Poznańskiej Galerii Komiksu „Cheap East” w Centrum Kultury Zamek, MBWA Leszno, Szczecińskiej Galerii „Orient”, Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Galerii Wieży Ciśnień, Bibliotece Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Jej obraz pt. „Wywnętrzanie” został wyróżniony na Ogólnopolskiej Wystawie Malarstwa im. Leona Wyczółkowskiego. inf. Hanna Mierzwa

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy Do 13 stycznia, Salon Hoffman, pl. Kościeleckich 6

21 stycznia 2017

Kolorem o świętach… i nie tylko

Warsztaty „Teatr formy i przedmiotu”

Wystawa malarstwa i rysunku z kuźni talentów Pracowni Plastycznej Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Skierniewicach.

Prowadzenie: Anna Katarzyna Chudek – aktorka toruńskiego Teatru Baj Pomorski, absolwentka Akademii Teatralnej (Wydział Lalkarski w Białymstoku) i Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej w Warszawie na kierunku logopedia ogólna.

12.01.2017, godz. 18.00, Salon Hoffman, pl. Kościeleckich 6

IX Spotkanie z Historią u Hoffmana: Józef Święcicki, niezwykły budowniczy pruskiej Bydgoszczy (1859–1913) W roli prelegentki wystąpi tym razem Bogna Derkowska-Kostkowska, historyczka sztuki z naszej Pracowni, stypendystka Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz Prezydenta Miasta Bydgoszczy, autorka świeżo wydanej książki „Bydgoszczanin i budowniczy. O Józefie Święcickim, architekturze i Bydgoszczy 1859–1913”.

19.01.2017, czwartek, godz 18.00, Salon Hoffman pl. Kościeleckich 6 – wernisaż.

Wystawa czynna do 10 lutego

„Drugie spojrzenie – Lubostroń” – wystawa poplenerowa Na sierpniowym plenerze w Lubostroniu, zorganizowanym przez Henryka Narewskiego i Andrzeja Feddera, spotkała się grupa artystów z Bydgoszczy, Grudziądza i Sieradza. Ponownie zafascynowało nas to urocze miejsce. Lubostroń – malowniczy krajobraz i park okalający pałac stał się dla uczestników pleneru inspiracją do twórczego działania. To bogactwo otoczenia wyzwoliło w nas nowy potencjał, w którym obraz malarski i fotografia stały się wyznacznikiem naszej interpretacji.

26.01.2017, godz. 17.00, Salon Hoffman, pl. Kościeleckich 6

Promocja książki Jarosława Stanisława Jackiewicza pt. „Imiona” Jarosław Stanisław Jackiewicz (1968) – bydgoski poeta, krytyk literacki. Autor książek: „Barwy samotności” (1993), „W głębi” (1994), „Pod powierzchnią słów” (1998), „Metarozmowy” (2008), „Powrót do Brzozowego Lasu” (2010), „Nocą napisany” (2012), „Wilk” – wiersze wybrane (2013), „imiona” – wiersze i utwory prozatorskie (2016). Współtwórca i szef literackiej grupy na Facebooku „Myśl Poetycka” (od 2012). Jest członkiem Robotniczego Stowarzyszenia Twórców Kultury w Bydgoszczy.

27.01.2017, godz. 19.00, Salon Hoffman, pl. Kościeleckich 6. Bezpłatne rezerwacje w formie zaproszeń na przedstawienie dostępne w portierni KPCK

Przedstawienie pt. „Związek otwarty” Przedstawienie „Związek otwarty” przygotowane na podstawie scenariusza Dario Fo. Sztuka zdaje się nie być przedstawieniem, a spotkaniem starych znajomych w kawiarni. Widz staje się gościem, świadkiem kłótni małżeńskiej, która – jak to bywa w towarzystwie – zahacza o groteskę. Jest to historia o męskich słabościach i kobiecych sposobach radzenia sobie z nimi.

Justyna Jułga, fotografia

Autorzy prac: Andrzej Fedder, Zbigniew Jastrowski, Justyna Jułga, Krzysztof Kacprzak, Andrzej Makowski, Ewa Miller i Grzegorz Pleszyński, Izabela Fijałkowska, Marlena Kminikowska-Grzesiak, Cezary Kopik, Remigiusz Ratajczak, Joanna Zasada oraz Cezary Zbrojewski.

W spektaklu wystąpią: Patryk Rybus i Aleksandra Czubkowska

inf. Jędrzej Kubiak

styczeń 2017 |

| 33

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Godzinami o książkach – Dyskusyjne Kluby Książki w WiMBP 14 Dyskusyjnych Klubów Książki działa w filiach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej. Szczegóły dotyczące ich działalności publikowane są na stronie: dkk. wimbp.man.bydgoszcz.pl. Realizowany przez WiMBP przy wsparciu finansowym Instytutu Książki program DKK obejmuje także spotkania autorskie.

23.01.2017, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa, Stary Rynek 24 Spotkanie z Andrzejem Mellerem – dziennikarzem, reporterem wojennym, podróżnikiem, prywatnie bratem dziennikarza i prezentera telewizyjnego Marcina Mellera. Od 17. roku życia stale w drodze. Poza Polską spędził ponad 10 lat.

Trzy lata mieszkał z żoną w wietnamskiej wiosce rybackiej Mui Ne. Swoje wędrówki rozpoczął od Syberii i rosyjskiego Dalekiego Wschodu, potem przez lata pisał reportaże z Kaukazu, Indii, Iranu, Afganistanu, Sri Lanki, Azji Południowo-Wschodniej i arabskiej wiosny w Afryce Północnej. Na Focus TV był prowadził program „Prepersi – gotowi na wszystko” i właśnie o ludziach bojących się różnego rodzaju klęsk, wojen, kryzysów, pisze obecnie książkę.

Autor książek reporterskich: Miraż. Trzy lata w Azji, Zenga Zenga, czyli jak szczury zjadły króla Afryki oraz najnowszej Czołem, nie ma hien. Wietnam jakiego nie znacie, z promocją której połączone będzie bydgoskie spotkanie. Wstęp za okazaniem wejściówek (do odbioru od 16.01.2017, godz.

16.00, w Wypożyczalni Biblioteki Głównej, Stary Rynek 24 – pierwszeństwo mają członkowie Dyskusyjnych Klubów Książki). inf. Lucyna Partyka

5 stycznia 2017 r., godz. 18.00-20.00

Targowisko Kultury Na Targowisko Kultury zapraszamy wszystkich, dla których ważny jest fizyczny, dosłowny, namacalny z nią 34 |

| styczeń 2017

kontakt. Tu spotykają się książkowi fetyszyści, winylowi maniacy, amatorzy fotografii analogowej, miłośnicy komiksów. Uwalniają książki zalegające na półkach, płyty i filmy, gry, instrumenty, aparaty, kamery i sprzęt RTV. Pora dać im nowe życie, niech ucieszą innych konsumentów kultury.

Spotykamy się w każdy 1. czwartek miesiąca. Sprzedaż? Wymiana? To zależy od Ciebie – my tylko stwarzamy okazję. Wystarczy, że wypełnisz formularz zgłoszeniowy: http://bit.ly/targowisko. Udział w Targowisku Kultury jest bezpłatny.

4, 11, 18, 25 stycznia 2017 r., godz. 18.00-19.00

Konwersacyjny klub językowy Deutsch Mit Spaß Raz w tygodniu w bibliotece spotyka się grupa pasjonatów, by porozmawiać w języku niemieckim z ludźmi innych kultur i ciekawych zainteresowań. Jest to doskonała okazja, aby sprawdzić swoje możliwości lingwistyczne i podszlifować język obcy w czasie nieformalnych rozmów, gier, zabaw i innych aktywności.

W ramach klubu konwersacyjnego Deutsch mit Spaß w bibliotece spotykają się otwarte i pozytywnie nastawione osoby, które chcą się sprawdzić i swobodnie rozmawiać w języku obcym.

5, 19 stycznia 2017 r.

Projektor Filmy na strychu. Każdego miesiąca prezentujemy nowy zestaw filmów. Poddasze Biblioteki to doskonałe miejsce do wspólnego oglądania różnych dzieł na dużym ekranie. Zapraszamy na godz. 18.00. Repertuar dostępny na stronie www.biblioteka.bydgoszcz.pl/projektor/.

ProKultura Karta ProKultura to karta biblioteczna Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy, która poza standardową funkcją dostępu do zbiorów biblioteki umożliwia jej posiadaczom uzyskanie rozmaitych korzyści poza murami książnicy. To karta rabatowa, umożliwiająca zakup tańszych biletów na wydarzenia kulturalne w Bydgoszczy i uprawniająca do zniżek w restauracjach, księgarniach i punktach usługowych.

Dzięki współpracy z instytucjami kultury i lokalnymi firmami sprawiamy, że czytanie się opłaca.

Karty biblioteczne z hologramem programu ProKultura są dostępne bezpłatnie w Wypożyczalni Głównej lub filiach bibliotecznych na terenie całego miasta.

Partnerami programu Prokultura są m.in. Opera Nova, Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego, Teatr Polski im. H. Konieczki, Exploseum i Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego, Miejskie Centrum Kultury, kino Orzeł, Muzeum Wojsk Lądowych, Leśny Park

Kultury i Wypoczynku Myślęcinek. Specjalną ofertę dla Czytelników przygotowały też kawiarnie i restauracje, księgarnie, kręgielnie i wiele innych firm – szczegóły na: www.prokultura.net.

Wybrane zajęcia edukacyjne w styczniu 2017 3.01.2017, godz. 9.30, WiMBP (Filia nr 23 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. M. Konopnickiej 28) Jak w okresie zimy pomagamy zwierzętom – głośne czytanie opowiadania „O wróbelku Elemelku”.

5.01.2017, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 7 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Nakielska 175a) Poznajemy świat z Szymonem Radzimierskim – zajęcia edukacyjne na podstawie książki „Dziennik łowcy przygód”.

5.01.2017, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Spotkanie z historią i zabytkami Bydgoszczy – wykład Krzysztofa Bartowskiego.

19.01.2017, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Brzechwa w bibliotece, czyli Brzecholudki wypędzają smutki: o tym, jak serdaczek i kubraczek mógłby znaleźć się dla kaczek – zajęcia z twórczego myślenia na podstawie tekstu Jana Brzechwy pt. „Kaczki”.

19.01.2017, godz. 14.00, WiMBP (Filia nr 21 dla dorosłych, ul. M. Skłodowskiej-Curie 33a) Wernisaż Elżbiety Rogowskiej pt. „Kobieta w malarstwie”. Autorka po zakończeniu pracy zawodowej, aktywnie zaangażowała się w działalność związaną ze sztuką. Inspiracją jest impresjonizm, postimpresjonizm i fowizm, a malarstwo realizowane farbami olejnymi.

19.01.2017, godz. 18.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) W każdym z nas – wystawa obrazów Dominiki Różańskiej.

13.01.2017, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Czerkaska 11) Spotkanie Klubu Miłośników Literatury Fantastycznej „Maskon”.

20.01.2017, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Czerkaska 11) Nowy rok – nowe wyzwania. Spotkanie z cyklu Akademia Seniora. Cykl ten zawierał będzie elementy edukacji komputerowej, której celem jest umożliwienie seniorom korzystanie z katalogu online.

17.01.2017, godz. 16.30, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Broniewskiego 1) „Dla Ciebie Babciu, dla Ciebie Dziadku… z najlepszymi życzeniami” – rodzinne filcowanie.

24.01.2017, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych, ul. Pomorska 80-86) Od klasyki do rock and rolla – zajęcia dla miłośników muzyki.

Dom Kultury MODRACZEK

dacji Bookcrossing Polska, inicjatorka i współorganizatorka corocznego Święta Wolnych Książek, autorka i realizatorka projektów popularyzujących czytelnictwo, takich jak Bydgoskie Biesiady Czytelnicze, Festiwal Pięknego Czytania im. Kazimierza Hoffmana. Promuje polską literaturę i jej autorów na dalekim świecie – Papua-Nowa Gwinea, Australia, Meksyk, Indonezja, Hiszpania, Afryka. Uczestniczka Camino de Santiago, szlaku św. Jakuba.

Spotkanie poprowadzi: W. Barbara Jendrzejewska.

4.01.2017, środa, godz. 18.00, wstęp wolny Indianie Ameryki Północnej. Wielkie Odkrycia Geograficzne w XV i XVI wieku, cz. 4. Spotkanie poprowadzi: Adam Piekarski.

12.01.2017, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Kawiarnia Literacka – w ramach cyklu Osobowości Świata Kultury – Jolanta Niwińska – „Z książką w plecaku” Popularyzatorka czytelnictwa, koordynatorka ruchu bookcrossingowego w Polsce, fundatorka Fun-

14.01.2017, sobota, godz. 10.00-13.00, obowiązują wcześniejsze zapisy Wytwórnik Różności – gadżety do karnawałowej sesji zdjęciowej. Spotkanie poprowadzi: Anna Krajewska.

19.01.2017, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Spotkanie z Latarnikiem. Spotkanie poprowadzi: Sławomir Krajewski.

26.01.2017, czwartek, godz. 17.00 Koncert z okazji Dnia Babci i Dziadka – występ dzieci z pracowni muzycznej, rytmiki, tańca.

4, 11, 18, 25 stycznia (środy), godz. 15.00 Spotkania tematyczne Klubu Seniora.

Jolanta Niwińska

inf. Izabela Kaczyńska

styczeń 2017 |

| 35

impresariat artystyczny itd.

8.01.2017, godz. 17.00, Opera Nova. Bilety: 90-130 zł.

Czas trwania: 150 min z przerwą

„Hallo Szpicbródka” – spektakl muzyczny Teatru Syrena „Hallo Szpicbródka” z Syreny to najlepsza teatralna rozrywka w Warszawie. Spektakl uhonorowany Złotą Nagrodą KTR 2013, Złotym Liściem Retro na jubileuszowym, X Festiwalu Piosenki Retro im. Mieczysława Fogga i nominacją do Róży Gali dla Piotra Polka za rolę Freda Kampinosa/Szpicbródki. Dwudziestolecie międzywojenne. Warszawa. Teatrzyk rewiowy „Czerwony Młyn” przeżywa finansowy i artystyczny kryzys. Na widowni pustki, a właściciel nie ma już pieniędzy na pensje dla pracowników. Kiedy komornik wręcza dyrektorowi nakaz zajęcia majątku teatralnego, niespodziewanie pojawia się elegancki dżentelmen, inżynier Fred Kampinos, i proponuje swoją pomoc. Bardziej od tego, co dzieje się na scenie, interesuje go jednak tancereczka Anita i sąsiadujący z teatrem bank… „Hallo Szpicbródka”, film Janusza Rzeszewskiego i Mieczysława Jahody, to jeden z największych przebojów w historii polskiego kina. Wojciech Kościelniak, mistrz polskiego teatru muzycznego, przygotował wierne pierwowzorowi, a zarazem nowoczesne przedstawienie z dynamiczną akcją, melodyjnymi piosenkami i błyskotliwymi dialogami.

Spektakl szybko stał się jednym z ulubionych tytułów warszawskiej publiczności. Zebrał również znakomite recenzje. Premiera „Hallo Szpicbródka” była kulminacją obchodów jubileuszu 65-lecia Teatru Syrena.

19.01.2017, godz. 17.00 i 20.30, Miejskie Centrum Kultury, ul. Marcinkowskiego 12-14. Bilety: 85 zł

Anita Lipnicka – Na osi czasu Anita Lipnicka powraca! 21 lipca miała miejsce premiera utworu Ptasiek, a to oznaczać może jedno – nowy album. Krążek pojawił się w sprzedaży w 2017 roku, jednak wcześniej artystka wyruszyła w trasę koncertową pod hasłem: Na osi czasu.

23.01.2017, godz. 19.00, Opera Nova

Stanisława Celińska

– piosenki z płyt Atramentowa, Suplement oraz pastorałki z najnowszego albumu. inf. Katarzyna Borkowska-Kiss

Impresariat Artystyczny ADRIA 4.01.2017, godz. 19.00, Opera Nova. Bilety w cenie: 70, 95 i 130 zł dostępne w: Opera Nova; Impresariat Artystyczny Adria, ul. Toruńska 30; biletyna.pl; kupbilecik.pl. Rezerwacja telefoniczna: 605 555 676

60-lecie Piwnicy pod Baranami – Kolędy i Pastorałki „Dla Miasta i Świata” 6.01.2017, godz. 17.00 i 20.00, Opera Nova.

Bilety w cenie: 60, 90 i 120 zł dostępne w: Opera Nova; Impresariat Artystyczny Adria, ul. Toruńska 30; biletyna.pl; kupbilecik.pl.

Rezerwacja telefoniczna: 605 555 676

„Imię”, reż. Grzegorz Chrapkiewicz 9.01.2017, godz. 17.30 i 20.30, Opera Nova.

Bilety w cenie: 70, 90 i 110 zł dostępne w: Opera Nova; Impresariat Artystyczny Adria, ul. Toruńska 30; biletyna.pl; kupbilecik.pl.

Rezerwacja telefoniczna: 605 555 676

Paranienormalni – „Pierwiastek z trzech” inf. Anna Wiącek

36 |

| styczeń 2017

Biblioteka Główna UKW 11.01.2017, środa, godz. 18.00, Galeria Biblioteki, ul. Szymanowskiego 3 (I piętro) – wernisaż. Wystawa będzie czynna do 15 lutego w godzinach otwarcia Biblioteki

Wystawa malarstwa i rysunku Danuty Nawrockiej „Szelest moich myśli” Organizatorzy ogłaszają konkurs na krótki film promocyjny związany z twórczością Danuty Nawrockiej, jak i samym wernisażem, którego celem jest budzenie zainteresowania sztuką współczesną i jej promocja. Regulamin konkursu w informacjach o wystawie na stronie biblioteka.ukw.edu.pl.

Wręczenie nagród podczas finisażu 15.02.2017 r.

Danuta Nawrocka – „DaNa” (1962). W latach 1985-1990 studiowała malarstwo na UMK w Toruniu, dyplom uzyskała w pracowni prof. Mieczysława Wiśniewskiego.

Ukończyła studia podyplomowe w zakresie twórczości i zdolności pod kierunkiem prof. Wiesławy Limont.

Artystka stworzyła swój własny styl, łączący rysunek z malarstwem. Wypowiada się artystycznie poprzez obraz, instalacje i performance. Jest członkiem Warszawskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków.

Swoją sztukę prezentuje na wystawach, wystąpieniach indywidualnych i grupowych oraz festiwalach sztuki w Polsce i za granicą. Od kilku lat trwa jej artystyczna podróż po polskich i zagranicznych galeriach. Uczestniczka XIII Światowego Sympozjum Sztuki Mosan w Korei Płd. w 2015 i Berlińskiego Festiwalu Sztuki 48 Stunden Neukölln w 2016. Serie kolekcjonerskie z projektami „DaNy” trafiły do ponad 60 krajów świata, m.in. do rodziny królewskiej w Arabii Saudyjskiej. Prezentowane były także w Nowym Jorku i Toronto. Duża kolekcja jej obrazów znajduje się w zbiorach Muzeum

Danuta Nawrocka, z cyklu Szelest moich myśli, 2014, 95×100 cm, płótno, ołówek i akryl

Mosan i w Gukje Art Museum w Deagu w Korei Płd.

Uzyskała wiele nagród i wyróżnień, m.in. w 2013 nagrodę INO ART, w 2015 wyróżnienie na XIII Światowym Sympozjum Sztuki Mosan Art Muzeum w Korei Płd.

Zwyciężyła w konkursie na projekty szkła artystycznego, zorganizowanym przez Hutę Szkła „Irena”. Autorka plakatów i logo „Inowrocław 2000”.

Piotr Górny, fotografia

18.01.2017, środa, godz. 18.00, ul. Szymanowskiego 3, hol Biblioteki na II piętrze – otwarcie wystawy. Wystawa czynna do 28 lutego

Wystawa fotografii Piotra Górnego „Ptaki w kadrach zaklęte” Na wystawie zaprezentowane zostaną fotografie dziko żyjących w Polsce ptaków, w szczególności gatunków śpiewających. Trznadle, sikory czy łuszczaki występują w lasach, parkach i ogrodach, jednak ze względu na swoją pospolitość i niewielkie rozmiary nie stanowią zazwyczaj głównych celów fotografii przyrodniczej.

Autor wystawy odchodzi od takiego podejścia, poświęcając ekspozycję w całości ptakom często spotykanym.

Stawia fotograficzną estetykę ujęcia powyżej biologicznych walorów unikatowych gatunków, starając się ukazać odbiorcy piękno na pozór zwyczajnej awifauny. Aby osiągnąć ten cel, fotograf zatrzymuje przyrodę w często nietypowy sposób, wykorzystując intrygującą perspektywę, zastanawiające układy kompozycji i grę nieostrości w swoich pracach. Warto bowiem zatrzymać się przy naturze, przystanąć w codziennym pośpiechu i dostrzec magię świata dzikiej przyrody.

Piotr Górny – student piątego roku matematyki UKW i fotograf dzikiej przyrody, nagradzany i wyróżniany w konkursach krajowych oraz międzynarodowych.

Ujęcia bydgoszczanina pojawiały się m.in. w „National Geographic”, „Foto-Kurierze”, „Acta Ornithologica”, „ASF International Fine Art Photography”. Autorską wystawę prac fotografa można było oglądać na Starym Rynku latem 2016 roku. Jesienią Piotr Górny był gościem IX Międzynarodowego Festiwalu Fotografii i Filmu Przyrodniczego „Sztuka Natury”. inf. Barbara Maklakiewicz

styczeń 2017 |

| 37

Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy 19.01.2017, czwartek, godz. 18.00, galeria APK, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny. Wystawa potrwa do 11 lutego.

Plastyk po godzinach.

Wystawa grupy twórczej „Ślad” W APK WSG po raz drugi zaprezentowana zostanie twórczość pozaszkolna uczniów bydgoskiego Plastyka.

Wystawa jest rezultatem współpracy między Zespołem Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy a Katedrą Przemysłów Kreatywnych Wyższej Szkoły Gospodarki. Tym razem za ekspozycję odpowiedzialny jest Bogusław Kuraś, który od kilku lat prowadzi w ZSP Pracownię Rysunku Alternatywnego „Ślad”.

Kajetan Giziński

Dom Kultury APK – nabór na zajęcia Dom Kultury „Akademicka Przestrzeń Kulturalna” prowadzi nabór na zajęcia z zakresu fotografii, filmu, sztuki, teatru oraz muzykologii, realizowane w drugim semestrze roku szkolnego 2016/2017. Oferujemy szeroki wachlarz warsztatów adresowanych do dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym oraz młodzieży do 18. roku życia – zarówno odbiorców indywidualnych, jak i grup zorganizowanych. Zapewniamy doskonałą zabawę w gronie rówieśników oraz sporą dawkę wiedzy przekazanej w sposób przystępny, ale i niesztampowy.

Więcej szczegółów na stronie www.domkultury. byd.pl. Dodatkowe informacje: dk@byd.pl oraz pod nr. tel. 52 567 07 64.

Sylwester Kluszczyński, rysunek

Ferie zimowe z WSG

Jakub Koncewicz, rysunek

Więcej szczegółów na stronie: www.apk.byd.pl.

38 |

| styczeń 2017

Centrum Projektów Edukacyjnych WSG zaprasza do udziału w niezapomnianej przygodzie pełnej zabawy i treści edukacyjnych. Rozległy teren uczelni z własnym zapleczem sportowym i rekreacyjnym to dobre miejsce dla ciekawych świata dzieci.

Więcej szczegółów na stronie www.kolonie.byd.pl.

Dodatkowe informacje: tel. 52 567 07 07. inf. Elżbieta Schulz

Muzeum Fotografii w Bydgoszczy Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wystawa czynna do 12 stycznia (wtorek-piątek 11.00-17.00, sobota 10.00-14.00)

Regional Press Photo 2016 Wystawa pokonkursowa 3. edycji Przeglądu Fotografii Reportażowej Regionu Kujawsko-Pomorskiego.

Tegoroczne jury, w składzie: Witold Krassowski, Damian Kramski oraz Arkadiusz Blachowski, dokonało oceny ponad 300 nadesłanych zdjęć, wybierając laureatów w 5 kategoriach profesjonalnych: Kultura, Wydarzenia, Sport, Życie codzienne i Środowisko, oraz kategorii przeznaczonej dla amatorów.

Więcej szczegółów na www.muzeumfoto.byd.pl.

Moduły do wyboru: fotoreportaż i dokument, portret, fotografia reklamowa, fotografia krajobrazu i architektury. Warunki rekrutacji na stronie www.baf.byd.pl.

Dodatkowe informacje: muzeumfoto@byd.pl oraz tel.

52 567 00 07.

fot. Patrycja Rynkiewicz

Fotografia bez tajemnic

Wojciech Szabelski, Symfonia, fotografia

Od stycznia wznawiamy cykliczne warsztaty fotograficzne dla początkujących i średniozaawansowanych: „Mam lustrzankę”, „Studium portretu” oraz „Cyfrowa obróbka zdjęć”. Dzięki dużej dawce praktycznych informacji poznasz niuanse techniczne i poszerzysz świadomość estetyczną.

Więcej szczegółów na www.muzeumfoto.byd.pl.

Dodatkowe informacje: muzeumfoto@byd.pl oraz pod nr. tel. 52 567 00 07.

Lekcje muzealne Dla grup zorganizowanych przygotowaliśmy tematyczne lekcje warsztatowe. Uczestników zajęć czeka m.in. praca w ciemni fotograficznej i atelier (realizujemy dwa bloki zajęć: 6-12 lat oraz 13-18 lat).

Daniel Frymark, 366 maratonów w 366 dni, fotografia

BAF MASTER Nowa formuła ekspercka, skierowana do wszystkich, którzy mają opanowane podstawy fotografii i chcą rozwijać swoje umiejętności. Nauka trwa jeden semestr, a zajęcia ogólne i specjalistyczne prowadzą uznani praktycy i teoretycy fotografii – członkowie ZPAF, ZPFP, Fotoklubu RP. Efektem ukończenia kursu jest profesjonalizacja w wybranej branży fotograficznej, rozpoznanie współczesnych technik obrazowania, wzbogacenie autorskiego portfolio, udział w wystawie dyplomowej.

fot. Łukasz Ułanowski

Więcej szczegółów na www.muzeumfoto.byd.pl.

Dodatkowe informacje i zapisy: muzeumfoto@byd.pl oraz pod nr. tel. 52 567 00 07. inf. Elżbieta Schulz

styczeń 2017 |

| 39

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 26.01.2017, godz. 18.00

Spotkanie autorskie z Bartłomiejem Siwcem pt. „Przypadek Pana Paradoksa” oraz promocja książki Czytanie tekstów – Mieczysław Franaszek Bartłomiej Siwiec (ur. w 1975 r. w Bydgoszczy) – prozaik, dramatopisarz, publicysta. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Ukończył politologię ze specjalizacją dziennikarską na WSP w Bydgoszczy i studia podyplomowe z zakresu archiwistyki na UMK w Toruniu. Autor trzech powieści Zbrodnia, miłość, przeznaczenie, Autodestrukcja, Przypadek Pana Paradoksa, zbioru opowiadań Wszyscy byli umoczeni i kilku dramatów 64 pozycje z życia szachisty, Wyszła z domu, Skóry, Anyżek oraz tomu wierszy Instrukcja zabicia ptaka. Jego dramaty były nagradzane i wyróżniane przez Dom Literatury w Łodzi, Teatr Powszechny w Łodzi i jury XII Ogólnopolskiego Konkursu im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie; znalazły się też trzykrotnie w półfinale Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej, a miniatura Wpuszczony w maliny została wyróżniona w konkursie pamięci Jana Himilsbacha w Mińsku Mazowieckim. Od 2013 r. felietonista Bydgoskiego Informatora Kulturalnego. * * * Obok sali turniejowej stały specjalne szachy, które można by nazwać szachami pokazowymi. Na betonie wymalowano szachownicę, a na niej ustawiono 32 białe i czarne figury oraz piony. Pan Paradoks patrzył z boku, jak sześcioletnia dziewczynka przestawia plastikową damkę jej wielkości, jak taszczy ją za sobą i mówi w kierunku ojca: „Ale te szachy są ciężkie”. Wtedy też Nasz Bohater pomyślał, że człowiek, który żywi się pasją, jest niczym Syzyf i jego kamień. Kamień go zawsze przytłoczy, bo kamień jest cięższy. I myśl ta tak go pochłonęła, że siedział tam prawie cały dzień. Obserwował, jak dziewczynka się męczy, jak jej podekscytowany ojciec komenderuje, jak ją poucza i jak się tym wszystkim przejmuje.

Potem Pan Paradoks poszedł się przespać, wypijając przed snem ze dwa czy trzy piwa. Spał jednak niespokojnie. Śniło mu się, że kupował gazetę w kiosku RUCH-u, ale na półkach nie było ani „Gazety Wyborczej”, ani „Rzeczpospolitej”, „Faktu” i „Wprost”. Nie było również żadnych kobiecych pism, kryminałów, krzyżówek czy przepisów kulinarnych. W kiosku były wyłącznie periodyki szachowe. Na pierwszym planie wyeksponowane były polskie „Szachy”, dalej radzieckie „64” i „Szachmaty w CCCP”. Były gazety angielskie, wschodnioniemieckie, czechosłowackie, a nawet jugosłowiańskie. W najmniej widocznym miejscu Pan Paradoks dostrzegł periodyk 40 |

| styczeń 2017

szachowy wydawany w Bułgarii. Właściwie nie był to koszmar, jednak Pan Paradoks przestraszył się wówczas, że na tym świecie nie ma już żadnego wyboru, że wszyscy grają w szachy, że szachiści ustanowili szachokrację, a najwięksi konkurenci szachistów, czyli brydżyści, zostali już osadzeni w miejscach odosobnienia i poddano ich brutalnemu śledztwu. Pan Paradoks szybko wyjął pieniądze i kupił dwa pisma radzieckie – tak dla pewności, żeby w razie czego przekonać innych, że jest po właściwej stronie.

Bartłomiej Siwiec, Przypadek Pana Paradoksa, (fragment)

26.01.2017, godz. 18.00

Otwarcie wystawy fotografii Jakuba Kaji pt. „Cień miasta” Jakub Kaja ur. W 1982 r. w Bydgoszczy. Absolwent Akademii Krakowskiej na wydziale malarstwa o specjalności grafika użytkowa oraz Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku na wydziale grafika o specjalności fotografia.

Zdobywca kilku nagród wydziałowych za plakat z okazji 750-lecia lokacji miasta Krakowa oraz za grafikę Ecce Homo. Zdobywca 1 miejsca oraz specjalnego wyróżnienia w ogólno krajowym konkursie na plakat z okazji 90-lecia banku PKO BP. Wybrany uczestnik wystawy konkursowej 23 Międzynarodowego Biennale Plakatu w Wilanowie. Autor kilkunastu wystaw indywidualnych oraz kilkunastu zbiorowych. Obecnie czynny grafik i fotograf.

Chleb nasz codzienny Atutem prac młodego bydgoszczanina Jakuba Kaji jest wnikliwość. Mam wrażenie, że autor ustawia obiektyw tam, gdzie inni przechodzą obojętnie. Wydaje się, że jego najciekawsze prace biorą się z bacznego obserwowania codzienności. Jest to taka trochę miejska kronika, dlatego za cykl „Ukryte miasto” fotograf z pewnością zasługuje na miano kronikarza.

Powszechnie wiadomo, że największe mądrości ukryte są w codzienności. To ona – powiedzmy – ta wieczna krzątanina, jest dla twórców pretekstem, odskocznią, a może i nawet swoistą trampoliną w artystyczny świat. Myślę, że ludzie uchwyceni w jego obiektywie, na moment zastygli, biegnący od punktu A do punktu B, to ludzie w drodze. Bo codzienność to wciąż pulsująca materia, w której Kaja czuje się bardzo dobrze, można by chyba nawet rzec, że jest on w swoim artystycznym żywiole.

Jego fotografie nie mają w sobie nic z natrętnej krzykliwości, na którą narażony jest współczesny użytkownik portali kulturalnych, nie mówiąc już nawet o tych informacyjnych, gdzie epatowanie przemocą stało się obowiązującą normą. Bydgoszczanin raczej nie fotografuje tłumów, ale pojedyncze osoby i to przeważnie będące w jakiejś ciekawej relacji z otaczającą ich rzeczywistością. Wydaje się, że niektóre z tych zdjęć zostały zrobione w czasach okupacyjnych albo co najmniej pół wieku temu, co oczywiście jest niemożliwe. Nie znam się na zawiłościach technicznych fotografii artystycznej i nie wiem w jaki sposób uzyskuje on tak ciekawy efekt, natomiast fotografowane przez niego mury, brukowe ulice, chodniki, bramy czy klatki kamienic często posia-

dają bardzo ciekawą historię i co się z tym wiąże również odpowiedni wiek. Nie są to jednak miejsca, gdzie na co dzień przechadzają się turyści. One są jakby na uboczu głównych turystycznych traktów, zamieszkałe często przez wiele lat przez tych samych lokatorów. Miejsca te, na nowo odkrywa Jakub Kaja, artysta bardzo autonomiczny i odważny zarazem, idący własną ścieżką twórczą. Dla mnie też Kaja jest twórcą dość tajemniczym, o dużej wrażliwości poznawczej, który ciekawy temat zawsze znajdzie tam, gdzie inny przejdzie obojętnie.

Gdy już mowa o artystach autonomicznych i tajemniczych zarazem trudno jest o nich napisać jakiś pewnik.

Tacy ludzie często wymykają się prostej analizie. Myślę, że problemem współczesnych twórców jest efekciarstwo. Wielu artystów nastawia się głównie na efekt: żeby tylko za wszelką cenę zaszokować, sprowokować.

Taka postawa jest obca bydgoskiemu fotografowi. Jest to twórca wyciszony i pozbawiony maniery szokowania za wszelką cenę. Ale takie postawienie sprawy otwiera też pewien inny horyzont, a mianowicie, czy aby Kaja wchodząc w tematy niepopularne, a dla niektórych po prostu nieefektowne (ludzie starsi, biedni, samotni) nie wyraża sam siebie i nie pokazuje przez to odbiorcy, co tak naprawdę o świecie myśli i jak bardzo kontestuje główne trendy. A może i nawet – choć to pewnie zbyt śmiała teza - ustawia się po stronie tamtych odrzuconych? Wydaje się, że taka postawa artystyczna szczególnie była widoczna w cyklu „Przechodzień”, której bohaterami byli zwykli ludzie ulicy ze szczególnym uwzględnieniem tych wszystkich, których związek z ulicą wykracza poza wąskie utylitarne ramy.

Ale czy naprawdę w tej twórczości najważniejszy jest czynnik społeczny? Otóż, myślę, że takie postawienie sprawy byłoby jednak sporym uproszczeniem. Kaja jawi mi się jako twórca egzystencjalny, czyli taki, który zwraca uwagę na ludzkie cierpienie. Być może robi zdjęcia bo jest mu autentycznie przykro, że ten świat jest tak skonstruowany, nierówności społeczne się po-

Jakub Kaja, z cyklu Ukryte miasto, fotografia

większają, a lęk o godne życie jutro czy pojutrze dramatycznie się powiększa. Właściwie to nawet nie wiadomo dokładnie czemu, to często jest przecież absurdalny lęk, wskaźniki gospodarcze rosną, bezrobocie spada, a człowiek i tak pozostanie sam sobie i jedyne co mu pozostanie to tylko kupić chleb i nakarmić gołębie.

Bartłomiej Siwiec inf. Jacek Soliński

Zespół Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego garcie, Pradze, Strasburgu, w Ulm (Niemcy), Krakowie, Malborku i na Litwie. Uczniowie pracujący pod opieką artysty rzeźbiarza, nauczyciela rzeźby Lecha Kasprzykowskiego wykonują figury z drewna według wcześniej przygotowanych projektów w glinie. W roku 2008 po raz pierwszy uczniowie ozdobili polichromią wykonane przez siebie rzeźby. Opiekę artystyczną nad pracami malarskimi sprawował nauczyciel rysunku i malarstwa – artysta malarz Bogusław Kuraś”. (fragment tekstu z katalogu „Historia Żłóbków Bożonarodzeniowych PZSP w Bydgoszczy”)

Szopki bożonarodzeniowe! „Jedną z form działalności kulturalnej szkoły jest prezentacja żłóbków bożonarodzeniowych w Bydgoszczy na Starym Rynku od 2001 roku, od 2010 roku w Toruniu przed Urzędem Marszałkowskim a także od 2003 roku w Panteonie w Rzymie, Neapolu, Mannheim, Stutt-

W grudniu 2016 roku prezentujemy szopki w następujących miejscach: – na Starym Rynku w Bydgoszczy, – przed Urzędem Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu, – w Kujawsko-Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Bydgoszczy.

Można je podziwiać do 6 stycznia 2017, czyli do Święta Trzech Króli. inf. Anna Drejas

styczeń 2017 |

| 41

Pałac Młodzieży W styczniu w Pałacu: 8.01.2017, godz. 11.00, wstęp wolny Weekendowy plac zabaw. Zapraszamy dzieci od 3. roku życia wraz z rodzicami do wspólnych zabaw animacyjnych, plastycznych, zręcznościowych i tanecznych.

10.01.2017, godz. 19.30, sala 209 Pałacowe Planetarium – prelekcje i pokazy nieba.

11.01.2017, godz. 11.00 Poszerzanie horyzontów myślowych. Wykład połączony z kreatywnymi warsztatami. Adresatami spotkania będą uczniowie szkół podstawowych (klasy IV–VI).

Celem warsztatów pn. „Poznajemy Unię Europejską z Syriuszem” jest wprowadzenie dzieci w podstawowe zagadnienia związane z działaniem UE. Pretekstem do podjęcia tego tematu będzie list do dzieci od Syriusza – maskotki UE, który chciałby, aby poznały go wszystkie dzieci w całej Europie. Podczas spotkania uczniowie wspólnie będą odkrywać historię Europy, symbole Unii Europejskiej oraz ideę międzynarodowej integracji i współpracy. Zajęcia organizowane są w ramach programu „Zdolni znad Brdy”, a poprowadzi je Joanna Wójtowicz, koordynator Punktu Informacji Europejskiej Europe Direct – Bydgoszcz. Zgłoszenia prosimy kierować do 9 stycznia na adres e-mail: tmg@palac.bydgoszcz.pl lub pod nr tel. 52 321 00 81 wew. 333.

Tomasz Karcz, Dialog II, 170×119 cm, technika własna

12.01.2017, godz. 17.00, Galeria Pałac – wernisaż.

Wystawa czynna do 19 lutego

„Przemiany” – Tomasz Karcz Wystawa prac malarskich w ramach cyklu „Do trzech razy sztuka”.

Tomasz Karcz (1962) – artysta malarz, pedagog.

W latach 1983–1988 studiował na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom malarski obronił w pracowni prof. Janusza Kaczmarskiego. Od 1988 r. związany jest pracą pedagogiczną z Pałacem Młodzieży w Bydgoszczy, gdzie prowadzi zajęcia plastyczne z dziećmi i młodzieżą. W 1993 współuczestniczył w założeniu „Galerii Pałac”, którą prowadził przez wiele lat. Należy do Związku Polskich Artystów Plastyków. Jest autorem kilku cykli malarskich, takich jak: „Zapis introspekcji własnej”, „Wąskie przejście”, „Dialog”, „Rozważania pejzażowe”, „Znaki czasu”. Niezależnie od wyżej wymienionych cykli zajmuje się także malarstwem portretowym i sakralnym. Swoje prace prezentował na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych. Przynależąc do Bydgoskiego Stowarzyszenia Artystycznego, brał udział m.in. w projekcie artystycznym „Festiwal Sztuk Rejs”. W swojej twórczości odwołuje się do symboliki związanej z postacią ludzką, portretem oraz pejzażem. Prace Tomasza Karcza znajdują się m.in. w Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, bydgoskim Pałacu Młodzieży oraz zbiorach prywatnych w kraju i za granicą.

42 |

| styczeń 2017

11, 12, 16, 17 stycznia 2017, godz. godz. 9.00 i 11.00 Baliki karnawałowe dla grup zorganizowanych.

Obowiązują zapisy.

13.01.2017, godz. 11.00 Zamieszanie, czyli mali artyści na wielkiej scenie.

14.01.2017, godz. 10.00 Niejedna łamigłówka dla babci i wnuczka – spotkanie pokoleń przy matematycznych i informatycznych zabawach z okazji Dnia Babci i Dziadka.

18.01.2017, godz. 10.00 Porannik muzyczny – audycja muzyczna. Kontakt i zapisy: Patrycja Cywińska-Gacka, tel. 660 448 499.

Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc.

18.01.2017, godz. 10.00 „Różne wizje zimy w malarstwie” – tuż przed feriami proponujemy mocną dawkę uwrażliwienia na piękno tej pory roku – urodę pejzażu i uroki domowego ciepła. To wszystko w ramach kolejnego spotkania z cyklu „W poszukiwaniu sensu, czyli wiwisekcja tekstów kultury Jak czytać dzieła?”. Tym razem historyk sztuki Wojciech Kieler proponuje przeanalizowanie rozmaitych ujęć tematu zimy w malarstwie. Opowie o tym, ile może być odcieni bieli, jakie ujęcia, techniki i konwencje prezentowania tego motywu przez artystów przewijały się poprzez epoki. Uczestnicy spotkania nie tylko napatrzą się na piękne dzieła, ale będą doskonalić umiejętność pogłębionego ich odbioru. W ramach wykładu połączonego z warsztatami prowadzący zajęcia pomoże młodzieży usystematyzować ogólną wiedzę dotyczącą analizy i interpretacji dzieł sztuki.

21.01.2017, godz. 10.30 Konkurs recytatorski i poezji śpiewanej – II etap.

23.01.2017, godz. 10.30 „Zygzak” – Zabawowy Klub Filmowy Malucha – dla grup zorganizowanych z przedszkoli. W programie polskie bajki animowane. Zapisy grup: Ewa Sawoszczuk, tel. 501 745 076.

25.01.2017, godz. 11.00 Dr hab. Rafał Zimny (UKW) przedstawi zagadnienie z pogranicza komunikacji językowej, psychologii społecznej i socjologii. W ramach wykładu „Między perswazją a manipulacją. Techniki wpływu społecznego” językoznawca przybliży kwestie związane z zastosowaniem technik językowych i sposobów wpływania na nasze działania poprzez te techniki. Rozważania teoretyczne, pozwalające uświadomić sobie i rozumieć metody perswazji, połączone będą z praktycznymi przykładami użycia tych środków. Bardzo pożyteczna propozycja spojrzenia na zagadnienia komunikacji językowej w kontekście rzeczywistości medialnej, a szerzej społecznej. Zapraszamy młodzież, by kolejny raz w ramach cyklu „Wszechnica, czyli spotkania młodych z nauką” podjęła refleksję i dyskusję na ważne tematy współczesności.

25.01.2017, godz. 11.00 Forum Olimpijczyków – Laboratorium zdolności – konferencja naukowa dla uczniów zdolnych. Tema-

tyka spotkania: matematyka i fizyka. Adresatami będą uczniowie szkół gimnazjalnych. W ramach konferencji odbędą się: – prezentacje dorobku naukowego uczniów – laureatów i finalistów konkursów przedmiotowych oraz olimpiad z wiodących szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w Bydgoszczy, m.in. Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 3, 5 i 6 oraz Zespołu Szkół nr 5 i 19 w Bydgoszczy; – prelekcje wygłaszane przez pasjonatów, badaczy nauk ścisłych, którzy swymi wystąpieniami zachęcą młodzież do poszerzania wiedzy i dążenia do sukcesu.

Na nasze spotkanie przyjęli zaproszenie: dr Agnieszka Banaszak-Piechowska (Instytut Fizyki UKW) oraz dr Karolina Mroczyńska (Instytut Matematyki UKW).Zgłoszenia grup zorganizowanych prosimy kierować do 23 stycznia na adres e-mail: tmg@palac.bydgoszcz.pl lub pod nr tel. 52 321 00 81 wew. 333.

29.01.2017, godz. 11.00 „Zygzak” – Zabawowy Klub Filmowy Malucha. Spotykamy się zawsze w ostatnią niedzielę miesiąca w sali kinowej Pałacu Młodzieży. „Zygzak” to klub, w którym jest czas na oglądanie polskich bajek animowanych, jest rozmowa o filmach, taniec, konkursy, gry, a przede wszystkim jest czas na dobrą zabawę. Zapraszamy całe rodziny, a szczególnie rodziców z dziećmi od 2. do 8. roku życia. Dzieci wstęp wolny, rodzic – 10 zł.

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na filmowe seanse w styczniu: Czwartek 5 stycznia, godz. 19.30, Egzamin (Bacalaureat), reż. Cristian Mungiu, Rumunia 2016, 128 min Czwartek 12 stycznia, godz. 19.30, Komunia, reż. Anna Zamecka, Polska 2016, 72 min Czwartek 19 stycznia, godz. 19.30, Dobrze się kłamie w miłym towarzystwie (Perfetti sconosciuti), reż. Paolo Genovese, Włochy 2016, 97 min Czwartek 26 stycznia, godz. 19.30, Julieta, reż. Pedro Almodóvar, Hiszpania 2016, 99 min Cena karnetu: 24 zł • cena biletu normalnego: 8 zł • cena karnetu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci): 15 zł • cena biletu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci): 5 zł. Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem. Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359.

styczeń 2017 |

| 43

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego 19.01.2017, czwartek, godz. 17.00, sala koncertowa Towarzystwa Muzycznego im. Paderewskiego, ul. Skargi 7, wstęp wolny

W karnawałowym nastroju: Muzyka popularna i rozrywkowa Koncert w wykonaniu: Uczniów Państwowego Zespołu Szkół Muzycznych im. A. Rubinsteina w Bydgoszczy Przygotowanie: mgr Małgorzata Kamrowska i mgr Barbara Klekotko

Klub „Arka” BSM 9.01.2017, poniedziałek, godz. 17.00 „Karnawałowe rytmy” – wieczorek muzyczny w Klubie Seniora.

12.01.2017, czwartek, godz. 16.00 „Drzewa zimą” – rysunek ołówkiem i piórkiem – zajęcia plastyczne dla dzieci.

12.01.2017, czwartek, godz. 18.00 Spotkanie Klubu Zdrowia.

13.01.2017, piątek, godz. 17.00 Noworoczne Spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów.

16.01.2017, poniedziałek, godz. 17.30 Z cyklu „ARKA POEZJI” – wieczór poezji.

Klub „ODNOWA” 9.01.2017, poniedziałek, godz. 17.00 Tańce w kręgu – muzyka duszy.

12.01.2017, czwartek, godz. 15.30 Bal karnawałowy w Klubie Seniora „Kalina”.

16.01.2017, poniedziałek, godz. 17.00 Klub Polskiej Książki zaprasza: Wyznania kobiety w świetle nowego zbioru wierszy Anny Aliny Cybulskiej „Błękitne bramy”.

Anna Cybulska urodzona 12 kwietnia 1968 roku. Poetka, pisarka, malarka, autorka mikro sztuk teatralnych.

Członek Związku Literatów Polskich Oddziału Bydgosko-Toruńskiego i Bydgoskiego Stowarzyszenia Artystycznego. Wydała tomiki poezji: „Anioły we mnie śpią”, „Szklane marzenia”, „W twoich dłoniach sen” i książkę poetycko-prozatorską „Szepty intymne”. Jest laureatką kilku konkursów literackich. Swoje utwory prezentowała na antenie Radia PIK i publikowała w licznych periodykach. Zajmuje się promowaniem środowisk twórczych.

44 |

| styczeń 2017

23.01.2017, poniedziałek, godz. 17.00, sala koncertowa Towarzystwa Muzycznego im. Paderewskiego, ul. Skargi 7, wstęp wolny

Popołudnie z Mozartem Koncert w wykonaniu: Koła Artystyczno-Naukowego Wokalistów Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy inf. Agata Szpadzińska

19.01.2017, czwartek, godz. 16.00 „Upominki dla babci i dziadka” – płaskorzeźby z plasteliny na tekturowych talerzykach – zajęcia plastyczne dla dzieci.

19.01.2017, czwartek, godz. 18.00 Spotkanie Klubu Zdrowia.

23.01.2017, poniedziałek, godz. 17.00 „Karnawałowa Baila Morena” – wystąpi Stefania Malinowska – spotkanie Klubu Seniora.

24.01.2017, wtorek, godz. 16.00 „Pejzaż górski w zimowej szacie” – barwy zimne – zajęcia plastyczne dla dzieci.

27.01.2017, piątek, godz. 16.00 Biblioteka oraz porady dotyczące pielęgnacji kaktusów oraz kwiatów – dyżur Klubu Miłośników Kaktusów.

FERIE ZIMOWE: 30 stycznia – 12 lutego 2017

18.01.2017, środa, godz. 16.30 Bal przebierańców dla dzieci, z którymi bawić się będą bajkowi goście z zespołu Akamuza.

23.01.2017, poniedziałek, godz. 16.30 Otwarty Turniej Szachowo-Warcabowy dla dzieci i dorosłych.

23.01.2017 poniedziałek, godz. 17.00 Tańce w kręgu – muzyka duszy.

26.01.2017, czwartek, godz. 15.30 Zabawa taneczna w Klubie Seniora „Kalina”.

30 stycznia – 10 lutego 2107 FERIE ZIMOWE DLA DZIECI. Program zajęć obejmuje wycieczki, wyjścia do kina, teatru, spacery i zabawy w plenerze oraz konkursy, pokazy i zabawy organizowane w Klubie. Zajęcia odbywać się będą w godz. 9.30-14.30.

Ponadto zapraszamy na: balet dla dzieci w wieku 5-7 lat • zabawy plastyczno-teatralne dla dzieci w wieku 6-9 lat młodzieży • zajęcia KLUBU MŁODEGO SAMURAJA dla dzieci w wieku 6-7 lat • naukę gry na gitarze i keyboardzie • zumbę i fitness dla pań • gimnastykę dla pań 50+ • zajęcia komputerowe dla seniorów • tańce w kręgu • j. angielski dla dzieci i seniorów.

Szczegółowy plan zajęć Klubu „Odnowa” RSM „Jedność” dostępny jest na stronie internetowej: www.klubodnowa.strefa.pl

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 10.01.2017, godz. 18.00, Arthol Galeria „Graficy na ścianie” – Sekcja Podstaw Grafiki oraz Pracownia Multimedialna zapraszają na wystawę, na której zaprezentowane zostaną prace dzieci i młodzieży wykonane w profesjonalnych programach graficznych.

14.01.2017, godz. 11.00, Arthol Galeria „Spotkania ze sztuką” – są to warsztaty plastyczne skierowane do dzieci i młodzieży z fordońskich szkół podstawowych oraz przedszkoli.

14.01.2017, godz. 10.30-12.00, Arthol Galeria

Koncert Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Będą aukcje prac plastycznych, koncerty sekcji wokalnych i instrumentalnych, pokazy taneczne.

20.01.2017, godz. 17.30, Arthol Galeria „Rodzinne pasje” – wernisaż wystawy. Wystawa prac ceramicznych Mikołaja Siwiaka i jego mamy. Wychowanek MDK5 jest laureatem konkursu ceramicznego,

D.K. Orion BSM 4.01.2017, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

4.01.2017, środa, godz. 17.30 Z Cyklu: „GALERIA O” – „Malarki z Oriona” – wernisaż wystawy prac sekcji plastycznej dla dorosłych.

9.01.2017, poniedziałek, godz. 15.30 „Moje miasto nocą” – kolorowa wycinanka – zajęcia plastyczne dla dzieci.

11.01.2017, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

11.01.2017, środa, godz. 17.30 „Czardasz na nowy rok” – koncert zespołu „VIOVAL” z Łotwy, wystąpi Larysa Strelita-Strele – wiolonczela oraz Valery Ivanow – skrzypce. Prowadzenie – Teresa Wądzińska.

17.01.2017, wtorek, godz. 14.00 „Pokój z kominkiem” – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

17.01.2017, wtorek, godz. 17.00 „Karnawałowe rytmy” – zabawa taneczna Klubu Miłośników Błonia.

18.01.2017, środa, godz. 17.00 „Piosenki o Bydgoszczy – prezentacja albumu” – prowadzenie: Piotr Trella, spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

19.01.2017, czwartek, godz. 17.30 „Salon Literacki” – wieczór autorski.

20.01.2017, piątek, godz. 15.00

zorganizowanego przez CK Browar we Włocławku.

Jego prace przedstawiają ceramiczne figurki postaci bajkowych i zwierząt. Natomiast Pani Siwiak pasjonuje się origami.

21.01.2017, godz. 17.00, Piwnica Artmuza 5 Sekcja instrumentów klawiszowych zaprasza na Koncert Noworoczny, który w zimowy, mroźny wieczór umili nam czas i ogrzeje nasze serca.

Ferie 30 stycznia – 10 lutego 2017 r.

PÓŁKOLONIE ZIMOWE – codziennie od 8.00 do 16.00 I turnus: 30.01-3.02.2017 II turnus: 6.02-10.02.2017 Kolejny „sezon” ferii w MDK 5 obfituje w wiele ciekawych atrakcji, wyjść i wyjazdów, m.in. do parku trampolin, do Muzeum Lalek, do kina, kręgielni.

Na dzieci czekać będzie także wiele zajęć plastycznych, muzycznych i sportowych. inf. Barbara Pszczółkowska

Z cyklu: „Akademia Rozmaitości” – „Nasze hobby” – jak przyjemnie spędzać czas? Podzielmy się swoimi doświadczeniami.

20.01.2017, piątek, godz. 15.30 „Kolorowy bukiet dla babci i dziadka” – wycinanka mozaikowa – zajęcia plastyczne dla dzieci.

24.01.2017, wtorek, godz. 14.00 „Legendy polskie – ilustracja do wybranego tekstu” – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

25.01.2017, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

25.01.2017, środa, godz. 17.30 „Koncert noworoczny” – koncert orkiestry im. J. Straussa pod dyrekcją Marka Czekały.

FERIE ZIMOWE: 30 stycznia – 12 lutego 2017 Imprezy organizowane w DK „ORION” są otwarte dla wszystkich mieszkańców Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (zasoby BSM obejmują osiedla: Śródmieście, Górzyskowo, Wzgórze Wolności, Szwederowo oraz Błonie).

Codziennie w godz. 13.00-19.00 zapraszamy do „KAWIARENKI SENIORA”.

Plany pracy DK Orion BSM dostępne na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej: www.bsm.bydgoszcz.pl w dziale Informacje.

Ponadto zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: Koło plastyczne dla dzieci (poniedziałki i piątki, godz. 16.00); Koło plastyczne dla dorosłych (wtorki i czwartki godz. 14.00); Gimnastyka TAI-CHI (poniedziałki i czwartki, godz.

17.00); Klub Seniora (piątki, godz. 15.00); Klub Szaradzistów (piątki, godz.

15.00); Chór mieszany „Dzwon” (poniedziałki, godz. 15.30) styczeń 2017 |

| 45

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 11.01.2017, godz. 16.00 Konkurs artystyczny – „Śpiewam i…” – interdyscyplinarny konkurs muzyczny, podczas którego dzieci śpiewają, a także prezentują inne swoje talenty: recytują wiersze, tańczą, rysują, grają na różnych instrumentach.

13.01.2017, godz. 16.30-18.00

Bal karnawałowy dla dzieci

25.01.2017, godz. 16.30 Posłuchaj, jak gramy i śpiewamy. Koncert pracowni muzycznej MDK1. Z dedykacją dla Babć i Dziadków.

Koncert, podczas którego swe umiejętności wokalno-instrumentalne prezentują wychowankowie uczęszczający na zajęcia do Pracowni Muzycznej MDK1.

30 stycznia – 3 lutego 2017 XXXIV Ogólnopolski Turniej Szachowy Juniorów „Ferie z szachami 2017”.

Celem turnieju jest popularyzacja „Królewskiej Gry” wśród dzieci i młodzieży, integracja środowiska szachowego w regionie oraz nawiązanie kontaktów i wymiana doświadczeń organizacyjnych z innymi ośrodkami szachowymi w Polsce.

Zapraszamy na dwutygodniowe półkolonie w MDK1 w czasie ferii zimowych 30 stycznia – 10 lutego 2017 Półkolonie w MDK1 od lat cieszą się dużym zainteresowaniem dzieci i rodziców. Przygotowany przez nas program przewiduje zarówno rozrywki edukacyjne, jak i kulturalne oraz sportowe. Dzieci wraz z opiekunami uczestniczą w zajęciach edukacyjno-rozrywkowych w placówce, ponadto biorą udział w spotkaniach muzealnych, zwiedzają ciekawe miejsca w naszym mieście, oglądają spektakle w teatrze, pływają na basenie czy pieką kiełbaski na ognisku w Myślęcinku. Poszerzają wiedzę z dziedziny przyrody i historii. Uczestnikom codziennie oferujemy małą przekąskę na drugie śniadanie oraz obiad. Jak co roku sympatycznym zakończeniem półkolonii jest zabawa w Family Parku. Gwarantujemy wiele miłych wspomnień z półkolonii w MDK1. Zapraszamy dzieci w wieku szkolnym (od 7 do 12 lat).

Na bal zaproszone są wszystkie dzieci w wieku szkolnym uczęszczające na zajęcia do MDK1, a także ich nauczyciele. W programie przewidziano liczne konkursy, zabawy, wybór króla i królowej balu oraz nagrody za najciekawsze przebrania. Jak co roku będziemy świetnie się bawić w rytm popularnej muzyki.

inf. Grażyna Goralewska

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 3.01.2017, godz. 16.00-18.00, Kościół ul. Ugory 16 Arleta Murawska zaprasza wszystkich chętnych na koncert z cyklu: Zaśpiewaj z nami kolędę – kolędowanie przy żłóbku. Odbędzie się on w Kościele Matki Boskiej Nieustającej Pomocy przy ulicy Ugory 16. Wstęp wolny.

8.01.2017, godz. 14.00-19.00, MDK nr 2 Łukasz Nalewajk zaprasza do wzięcia udziału w VI Maratonie Gier Planszowych, który odbędzie się w sali gimnastycznej przy Młodzieżowym Domu Kultury nr 2 w Bydgoszczy. Jest to już szósta edycja maratonu i na pewno nie zabraknie emocji. Zapraszamy dzieci, młodzież, starszych i najstarszych do wspólnej zabawy przy grach planszowych!

21.01.2017, godz. 11.00-15.00, MDK nr 2 Radosław Olszewski zaprasza na II Ligę Mężczyzn MKS EMDEK Bydgoszcz – Energa Manekin III Toruń. Turniej odbędzie w MDKu nr 2 w sali gimnastycznej.

46 |

| styczeń 2017

22.01.2017, godz. 10.00-14.00, MDK nr 2 Z okazji wyjątkowego święta jakim jest dzień babci i dziadka Marlena Zabłocka, Aleksandra Majer oraz Justyna Superczyńska-Szarata zapraszają wszystkie chętne dzieci oraz ich babcie i dziadków na wspólne warsztaty artystyczne, które odbędą się w sali nr 22.

30-31 stycznia 2017, godz. 9.30-14.30, MDK nr 2 Adam Gołąbiewski oraz Adam Łętocha z MDKu nr 2 zapraszają na Indywidualne Mistrzostwa Grup Naborowych w Szachach. Turniej odbędzie się w sali nr 9. inf. Aleksandra Majer

Otwarta Przestrzeń „Światłownia” 6.01.2017, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny

20.01.2017, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny

Koncert Marzeny Nowakowskiej

Koncert kolęd w wykonaniu rapera PeEsa

Marzena Nowakowska – poetka, pieśniarka, bydgoszczanka. Laureatka ogólnopolskich przeglądów piosenki poetyckiej, autorskiej i turystycznej. Ma na koncie Nagrody Publiczności wyśpiewane podczas OTGPS w Szklarskiej Porębie, TPPS Danielka czy Nocnego Śpiewania na Zamku w Radzyniu Chełmińskim.

PeEs – raper związany mocno z przesłaniem chrześcijańskim. Jego historia zaczyna się w 2006 r., kiedy to trafił po wielu trudnych przeżyciach na spotkanie wspólnoty charyzmatycznej. Od tamtej pory rozpoczął nowe życie. Zaczął grać rap chrześcijański. Koncerty łączy z głoszeniem świadectwa nawrócenia.

Uczestniczył w Festiwalu Praskim w Warszawie, grał wiele koncertów w szkołach, kościołach, placówkach młodzieżowych. W 2009 r. nagrał płytę „Krzyk”. W tym roku wyjdzie jego druga płyta pt. „Post scriptium”. Stworzył projekt dla dzieci związany z rapowaniem bajek Brzechwy, a także świąteczny projekt, przekładając tradycyjne kolędy na kolędy w rytmie rap.

13.01.2017, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny

Koncert i wystawa prac Jerzego Edwarda Stachury

Jerzy Edward Stachura – poeta, bard, malarz. Bratanek i uczeń sławnego Steda – Edwarda Stachury. Sted nazywał go Juniorem – stąd „Piosenka dla Juniora i jego gitary”. Urodził się w 1951 r. w Gdyni i całe dotychczasowe życie spędził na Grabówku. Laureat Konkursu o Laur „Czerwonej Róży” – Nagroda Peleryny w 1986 r. za tom poezji „Na więcej niż jedno życie”.

27.01.2017, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny

Koncert Adama Drąga Adam Drąg – urodził się w 1949 r., muzykowanie rozpoczął w 16. roku życia jako perkusista w zespołach bigbeatowych. W czasie studiów na Politechnice Gdańskiej, zafascynowany pierwszą Bazuną, napisał swoje pierwsze piosenki, które do dziś są znane, śpiewane i wydawane w wielu śpiewnikach dostępnych w księgarniach całej Polski. Jest współzałożycielem Wałów Jagiellońskich, z którymi grał przez wiele lat. inf. Grzegorz Dudziński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4 Spotkania tematyczne w Klubie „Piąteczka”: – 10 stycznia (wtorek) o godz. 16.00 – „Mój kolorowy kalendarz na rok 2017” – zajęcia plastyczne dla dzieci w wieku szkolnym, wstęp wolny; – 17 stycznia (wtorek) o godz. 16.00 – „Zimo, ach, to ty…” – quiz wiedzy przyrodniczej i ekologicznej o ty, co dzieje się w przyrodzie zimą dla dzieci w wieku szkolnym, wstęp wolny; – 24 stycznia (wtorek) o godz. 16.00 – „Zima, zima, zima…” – wykonywanie prac tematycznie związanych z zimą przy użyciu różnych tworzyw, wstęp wolny; – 27 stycznia (piątek) o godz. 16.00 – „Idzie luty…”

– zabawa edukacyjna dla dzieci w wieku szkolnym z wykorzystaniem przysłów i rymowanek, wstęp wolny.

Imprezy: – 13 stycznia (piątek) o godz. 16.00 – Przegląd teatrów satyrycznych „Studniówka 2017”. Oby-

czajem młodzieży szkół ponadgimnazjalnych kończących naukę w szkole jest uczestnictwo w balu studniówkowym. Z doświadczenia wiemy, że młodzież nie tylko ćwiczy tradycyjnego poloneza, lecz również często przygotowuje program satyryczny poświęcony życiu w szkole. Przegląd umożliwia: – zaprezentowanie programu satyrycznego w sposób przedpremierowy, co da możliwość zweryfikowania tekstów i poszczególnych scen; – włączenie do tekstu elementów promujących szkołę – do wykorzystania podczas naboru do placówki; – wpływ na szeroko rozumiany poziom występu – łącznie z uwagami fachowców, których zaprosimy do wspólnego oglądania przygotowanych materiałów kabaretowych.

Od 2 do 10 stycznia w godz. 10.00–18.00 prowadzimy zapisy na zajęcia opiekuńcze organizowane podczas ferii zimowych (30 stycznia – 12 lutego). styczeń 2017 |

| 47

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu 11 stycznia 2017 r., godz. 17.00 – przegląd filmów dokumentalnych z Wajda School, wstęp wolny

Filmy dokumentalne ze Szkoły Wajdy W ciągu 15 lat istnienia Szkoła Wajdy (dawniej: Mistrzowska Szkoła Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy) stała się jedną z ważniejszych uczelni artystycznych w Polsce. Produkcje jej absolwentów zdobywają nagrody na festiwalach filmowych na całym świecie.

W programie popołudnia są projekcje czterech „najgłośniejszych” i najczęściej nagradzanych obrazów zrealizowanych w 2015 roku.

21-22 stycznia 2017 r. – warsztaty aktorskie Przed kamerą – przed castingiem

Kamera bardziej przyjazna Adresatami warsztatów są zarówno kandydaci na studia aktorskie i reżyserskie, jak i aktorzy amatorzy oraz aktorzy zawodowi planujący udział w różnego rodzaju castingach, oraz wszystkie osoby występujące przed kamerą: dziennikarze, rzecznicy prasowi, pracownicy reklamy, vlogerzy, a także wszyscy miłośnicy sztuki filmowej.

28 stycznia 2017 r. – warsztaty Copywriting i webwriting – twórz teksty, które sprzedają

– 11-12 lutego – warsztaty Menedżer kultury 2.0.

Zarządzanie projektem i zespołem, zajęcia prowadzą Dominik Pokornowski i Artur Jabłoński, cena: 160 zł, termin zgłoszeń: 3 lutego; – 18-19 lutego – warsztaty Trening prezentacji i wystąpienia publicznego, zajęcia prowadzą: Mariusz Kluszczyński i Wojciech Budny, cena: 150 zł, termin zgłoszeń: 10 lutego; – 24-26 lutego – XXV Ogólnopolskie warsztaty piosenkarskie. Śpiew estradowy, zajęcia prowadzą: Artur Grudziński i Erwin Regosz, cena: 200 zł, termin zgłoszeń: 10 lutego; – 25-26 lutego – Obudzić emocje w sobie, aktorze i widzu. Warsztaty teatralne, zajęcia prowadzi Krystian Wieczyński, cena: 80 zł, termin zgłoszeń: 10 lutego; – 4 marca– warsztaty Sponsoring w kulturze, zajęcia prowadzą Jarosław Jaworski i Dominik Pokornowski, cena: 130 zł, termin zgłoszeń: 24 lutego; – 4-5 marca – warsztaty Laboratorium zagubionych form teatralnych, zajęcia prowadzą Dominika Miękus i Radosław Garncarek, cena: 80 zł, termin zgłoszeń: 17 lutego. inf. Kamil Hoffmann

Tekst w internecie, czyli jak czytają internauci Redaktorzy i administratorzy serwisów WWW, dziennikarze, copywriterzy, pracownicy instytucji kultury, pracownicy agencji PR i działów marketingu oraz osoby tworzące teksty do serwisów WWW i sklepów internetowych są adresatami warsztatów Copywriting i webwriting – twórz teksty, które sprzedają.

Do 12 lutego – zgłoszenia na KATAR Muzyka

Najstarszy rockowy konkurs regionu Kolejne warsztaty i szkolenia:

– luty-październik – Pedagogika cyrku dziecięcego. Cykl warsztatów dla animatorów, cena: 600 zł, termin zgłoszeń: 10 lutego; – 11 lutego – warsztaty Śpiewnik polski. Śpiewamy polskie piosenki, zajęcia prowadzi Erwin Regosz, cena: 50 zł, termin zgłoszeń: 27 stycznia;

48 |

| styczeń 2017

Bart Kiciński, lider zespołu Kids – laureata K ATAR-u 2016.

Fot. Stanisław Jasiński

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu ul. Szpitalna 8; 87-100 Toruń tel./fax: 566 522 027, 566 522 755 www.woak.torun.pl; e-mail: woak@woak.torun.pl

Kino Orzeł

W styczniu w kinie Orzeł: Paterson, reż. Jim Jarmusch, w kinie Orzeł od 6 stycznia Paterson to rewelacja tegorocznego festiwalu w Cannes i najlepszy od lat film Jima Jarmuscha. Twórca Broken Flowers stworzył pełną humoru opowieść o tym, że życie jest poezją i każdy może odnaleźć szczęście na swój sposób. Paterson (Adam Driver) jest kierowcą miejskiego autobusu. Niczego mu nie brakuje. Kocha swoją pełną szalonych pomysłów żonę (Golshifteh Farahani), która każdego dnia tworzy nowy plan na przyszłość. Mężczyzna ma czas na swoją pasję (pisanie wierszy), spacery z psem i spotkania z grupą zaprzyjaźnionych ekscentryków. Jest wśród nich przeżywający zawód miłosny kompan od kufla, wyzwolona singielka przesiadująca wieczorami w barze, czy wiecznie narzekający kolega z pracy, który zazdrości Patersonowi pogody ducha. Jednak na skutek zabawnego zbiegu okoliczności stoicki spokój tytułowego bohatera zostaje poddany próbie.

Siedem minut po pólnocy, reż. J.A. Bayona, w kinie Orzeł od 6 stycznia Ekranizacja bestsellerowej powieści Patricka Nessa Siedem minut po północy. Niewielu jest dorosłych, którzy mieliby tyle odwagi, co 10-letni Josh. Chłopiec codziennie musi bronić się przed grupą starszych chłopaków, którzy prześladują go w szkole. Prawdziwy dramat jednak rozgrywa się w domu chłopca – samotnie wychowująca go matka przegrywa walkę z chorobą, a lekarze rozkładają ręce. W tej sytuacji Josh zyskuje niezwykłego sprzymierzeńca – jest nim mroczna istota ze snów, która za pośrednictwem niezwykłych, magicznych opowieści wciąga Josha w świat, gdzie znaleźć można odpowiedzi na najtrudniejsze pytania.

Głusza, reż. Patricia Rozema, w kinie Orzeł od 13 stycznia Siostry Nell i Eva mieszkają z ojcem w domu oddalonym od cywilizacji. Nell właśnie przygotowuje się do egzaminów w szkole, a Eva ciężko trenuje przed ważnymi przesłuchaniami tanecznymi. Wieczorem następuje

przerwa w dostawie prądu. Początkowo nikt z domowników się tym nie martwi. Jednak po kilku dniach, gdy przestaje działać radio – jedyne źródło informacji – rodzina postanawia wyruszyć do najbliższego miasta, by zasięgnąć informacji o tym, co się dzieje. Miasto okazuje się praktycznie wymarłe, brakuje żywności i paliwa.

Nikt nie ma pojęcia, kiedy wróci prąd, ani co spowodowało awarię. Niespodziewanie ojciec dziewczyn ginie w nieszczęśliwym wypadku. Od tej pory Nell i Eva zdane są tylko na siebie.

Toni Erdmann, reż. Maren Ade, w kinie Orzeł od 27 stycznia Ten film stał się wydarzeniem ostatniego festiwalu w Cannes. To o nim najczęściej rozmawiano w kuluarach, dostał najwyższe noty w rankingu krytyków w „Screen International”. Recenzenci docenili abstrakcyjny, absurdalny, a jednocześnie bezpretensjonalny humor Toniego Erdmanna. Maren Ade zapisuje kilka dni, które ojciec postanawia spędzić z dorosła córką – menedżerką wysłaną przez korporację do rumuńskiej filii firmy. Przyjeżdża on niespodziewanie do Bukaresztu i swoimi żartami i szaleństwami doszczętnie rozbija codzienność kobiety. Toni Erdmann to przewrotna komedia o tym, co jest naprawdę ważne. Opowieść o dwóch pokoleniach i pogłębiającej się między nimi przepaści.

O generacji, dla której wyznacznikiem sukcesu nie były wyłącznie euro na koncie i tabliczka na drzwiach gabinetu odgrodzonego ścianką działową od reszty open space’u, ale również o rzeczywistości kobiety, która postawiła wszystko na pracę i w końcu musi zadać sobie kluczowe pytanie: o wyznawane wartości. Fascynuje tu główny bohater, pozornie zbudowany z samych wad.

Ale może właśnie on jest w stanie odkryć przed nałogową pracoholiczką coś, czego ona w biegu nie była w stanie dostrzec?

Repertuar kina:

www.kino-orzel.pl styczeń 2017 |

| 49

Miejskie Centrum Kultury

4.01.2017, środa, godz. 18.00, foyer MCK – wernisaż wystawy

Wiola Ujazdowska: Z daleka; spoza czasu, z pustkowia – instalacja artystyczna Projekt i realizacja: Wiola Ujazdowska Współpraca: dźwięk: James Pearce wokal: Camille Faivre d’Arcier, Arndís Inga Einarsdóttir, Freydís Balbina Aradóttir Z daleka; z poza czasu, z pustkowia to wizualna i dźwiękowa instalacja, będąca autorską ilustracją do programowego tekstu francuskiej filozofki Hélène Cixous Śmiech Meduzy, w którym pojawia się teza o niemożliwości wyrażenia kobiecego doświadczenia bez naruszenia reguł gatunkowych i normatywnie traktowanej literackości. Autorka instalacji podkreśla, że na polu szeroko pojętych sztuk pięknych/wizualnych kobiety-artystki również zmagają się z podobnym problem, o którym pisała Cixous. Praca ta jest próbą użycia istniejących już środków wizualnych i dźwiękowych do przedstawienia metaforycznego „pustkowia/dziczy”, w którym kłębią się owe niewyrażalne kobiece ekspresje. Narracja instalacji oparta jest na relacjach pomiędzy trzema zmysłami: dźwiękiem, obrazem i dotykiem (w postaci fakturalnych rysunków). Sensualne i emocjonalne nagranie dźwiękowe stoi w kontraście z sennym, stabilnym i niemal nieziemskim islandzkim krajobrazem. Następuje tu swoisty dysonans pomiędzy obecnością a niebytem.

Proces kreacji pracy oparty był na współpracy z trzeba kobietami w różnym wieku i o różnym pochodzeniu, a także doświadczeniu muzycznym (Camille jest wokalistką w zespole The Mermaids, współpracującym z francuskim kompozytorem Sashą Bergsonem), których głosy/improwizacja wokalna zostały uchwycone podczas sesji nagraniowej, w której zostały stworzone 50 |

| styczeń 2017

dogodne warunki dla uczestniczek, by w pełni czuły się komfortowo i otworzyły się na proces improwizacji. Uczestniczki miały pełne prawo wyrażania siebie i improwizacji, znając podstawy konceptualne pracy.

Autorka nie kontrolowała ich emocji związanych z tekstem Cixous, jedynie budowała kompozycje muzyczną we współpracy z angielskim muzykiem i producentem Jamesem Pearce’em.

Wiola Ujazdowska jest artystką wizualną. W 2012 uzyskała tytuł magistra historii sztuki na UMK w Toruniu. Na tej uczelni na Wydziale Sztuk Pięknych studiowała również malarstwo. W 2012 otrzymała stypendium artystyczne Jana Winczakiewicza na pobyt w Paryżu, a w latach 2012–2013 studiowała w Cologne Institute of Apply Sciences w Koloni. Od 2014 roku mieszka na Islandii, gdzie koordynuje i współtworzy projekty edukacyjne i artystyczne we współpracy m.in. z UNESCO, Reykjavik Art Museum, Nylistasafnid, Reykjavik Dance Festival.

Współtworzyła artist-run space galerie Listastofan. Jej prace prezentowane były w galeriach na terenie Polski, Niemiec, Islandii.

6.01.2017, piątek, godz. 13.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Koncert Bożonarodzeniowy Kolędy Światła Koncert Zespołu Pieśni i Tańca Płomienie z MDK nr 4 to premierowe wykonanie utworów zawartych na płycie pod tym samym tytułem. Projekt muzyczny prezentowany na płycie i w oprawie choreograficznej na scenie to pomost pomiędzy muzyką klasyczną a tradycyjną muzyką ludową z wyjątkowymi aranżacjami instrumentalnymi i ciekawymi partiami solowymi. Na koncercie zaprezentuje się wokalnie cały zespół Płomienie, przywołane zostaną również tradycje taneczne kilku regionów Polski. Autorem projektu muzycznego – płyty kolęd i pastorałek Kolędy Światła – jest Michał

Stropa. Nagrania wykonano w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy dzięki wsparciu finansowemu Urzędu Miasta Bydgoszczy.

Wykonawcy: Zespół Pieśni i Tańca Płomienie. Soliści: Hanna Okońska – sopran, Wiktoria Wizner – alt. Instrumentaliści: Emilia Dagil – skrzypce, Agnieszka Piotrowska – altówka, Martyna Kościuszko – wiolonczela, Seweryn Antoń – kontrabas. Kapela ZPiT Płomienie: Paulina Krakowian – skrzypce, Krzysztof Biernacki – klarnet, Maciej Drapiński – akordeon, Michał Stropa – akordeon, kierownik zespołu muzycznego. Bilety – w cenie 20 zł – do nabycia w kasie MCK. 8.01.2017, niedziela, godz. 10.30, sala kinowo-widowiskowa MCK. Zapisy: dagmara.wroblewska@mck-bydgoszcz.pl.

Zatańcz ze mną, mamo, tato Warsztaty taneczne dla dzieci od lat 5 i opiekunów.

Tańczymy rodzinnie, ćwicząc koordynację ruchową, poczucie rytmu, zaspokajając potrzebę ruchu, aktywnie spędzając czas. Prowadzenie: Dorota Dzięcioł.

8.01.2017, niedziela, godz. 19.00, barka „Lemara”, wstęp: 10 zł

Duet Improwizujący Dwie Siostry – Komedia improwizowana

21 lipca. Piosenka była zwiastunem trasy koncertowej artystki pod hasłem Na Osi Czasu, podczas której będzie można usłyszeć przekrojowy materiał z jej dotychczasowej twórczości oraz kilka premierowych utworów zapowiadających nowy album studyjny.

21.01.2017, sobota, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp: 43 zł (przedsprzedaż) / 50 zł (w dniu koncertu)

Sorry Boys: Roma

12.01.2017, czwartek, godz. 17.00, barka „Lemara”.

Wstęp: 20 zł (płatne przed zajęciami), obowiązują zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl

Koło Gospodyń Miejskich.

Witrażowa mozaika Justyna Żywiecka pokaże nam, jak ozdobić lustro witrażową mozaiką. Każda uczestniczka wykona dla siebie taki piękny i użytkowy przedmiot.

15.01.2017, niedziela, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Teatr Improwizowany wymyWammy – Komedia improwizowana Sorry Boys, fot. Sonia Szóstak

19.01.2017, czwartek, godz. 17.00, barka „Lemara”.

Wstęp: 30 zł (płatne przed zajęciami), obowiązują zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl

Koło Gospodyń Miejskich. Dzika kuchnia Śledzik w balowej sukni, czyli co dobrego powinno znaleźć się na karnawałowym stole. Do tego opowieści na temat „ostatek” i dzikich roślin, które rosną nawet zimą.

19.01.2017, czwartek, godz. 17.00 i 20.30, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp: 85 zł

Anita Lipnicka: Na Osi Czasu – koncert Anita Lipnicka powraca na rynek fonograficzny.

Nowy singiel Ptasiek ukazał się w sprzedaży digitalnej

Roma jest trzecim studyjnym albumem Sorry Boys.

Napisana w połowie po polsku i angielsku, emanuje charakterystycznym dla zespołu bogactwem muzycznych światów i kontekstów. Przywołuje Rzym – miejsce, do którego prowadzą wszystkie drogi. Na płycie pojawiają się zaskakujące inspiracje z różnych epok i szerokości geograficznych – od Chopina, poprzez Ewę Demarczyk, śpiew kurpiowski, aż po tradycję gospel.

Sorry Boys zaprosili do współpracy niezwykłych gości: pieśniarkę kurpiowską Apolonię Nowak, Atom String Quartet, chór Soul Connection Gospel Group, puzonistę i multiinstrumentalistę Tomasza Kasiukiewicza oraz Sebastiana Madejskiego, który zagrał na cymbałach.

Produkcją muzyczną zajął się Marek Dziedzic, który odpowiada także za poprzednie wydawnictwo zespołu – Vulcano. Mixy i mastering zrealizował Marcin Gajko. styczeń 2017 |

| 51

22.01.2017, niedziela, godz. 9.30, barka „Lemara”.

Wstęp: 5 zł (płatne przed zajęciami), obowiązują zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl

Poranek rodzinny. Z Babcią i Dziadkiem Zapraszamy na zabawy babcie, dziadków i wnuczęta.

Podczas poranka zrobimy sobie prezenty, pośpiewamy i pobawimy się w zapomniane, a jakże klawe gry!

22.01.2017, niedziela, godz. 11.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: bilet ulgowy 14 zł, bilet normalny 17 zł

Bydgoski Teatr Lalek Buratino – Brzydkie Kaczątko – spektakl dla dzieci Opowieść rozpoczyna się na zwykłym wiejskim podwórku. Tu przychodzi na świat dziwny, niepodobny do wszystkich ptak. Za ową odmienność młode pisklę od pierwszych chwil swego życia musi płacić bardzo wysoką cenę braku akceptacji przez otoczenie. W rezultacie jest zmuszone odejść i samotnie powędrować przez świat. Lecz ten okazuje się równie nieprzychylny… I kiedy wydaje się, że kaczątko czeka nieuchronna zagłada, z pomocą przychodzą mu dzieci. W niedługim czasie z brzydkiego kaczorka wyrasta piękny, królewski łabędź i dołącza do swoich braci łabędzi, które jako pierwsze potrafią dostrzec i docenić jego niezwykłą urodę. Spektakl jest zrealizowany w konwencji lalkowo-żywoplanowej i mimo poważnego przesłania, jakie niesie, jest pogodną opowieścią, przeznaczoną dla każdej grupy wiekowej.

Reżyseria: Czesław Sieńko; scenografia: Iza Toroniewicz; muzyka: Mirosław Gordon; występują: Izabela Gordon-Sieńko, Karolina Suchodolska, Karolina Kasprzak, Jarosław Siech i Łukasz Seremet.

28.01.2017, sobota, godz. 16.00, barka „Lemara”, zapisy: Hanna Parucka, Piotr Drozdowski, tel. 523 255 551

Podróże małe i duże – III odsłona: Dookoła komina 29.01.2017, niedziela, godz. 9.00

Kultura na świeżym vol. 50!

I stało się! Mamy 50. już wycieczkę. Ten jubileusz uczcimy spacerem wzdłuż naszej pięknej Brdy. Tak jak w grudniu, zacznie się ona na Wyspie Młyńskiej.

Stamtąd ruszymy w górę rzeki do Janowa, gdzie przy sprzyjającej pogodzie będzie na nas czekać ognisko w zaprzyjaźnionym ośrodku „Na szlaku Brdy”. Kto wie?

Może uda nam się zamorsować? Liczymy, że z okazji jubileuszu zima spłata nam figla i zaskoczy nas śniegiem.

Nasza trasa wyniesie około 16 km. Przewodnikiem jest Michał Gerszewski.

29.01.2017, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp: 5 zł

„małe Animocje”

– zestaw krótkich filmów

22.01.2017, niedziela, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: 40 zł (przedsprzedaż) / 50 zł (w dniu koncertu)

Bydgoscy Muzycy w Hołdzie Krzysztofowi Klenczonowi Upamiętniając 75. rocznicę urodzin Krzysztofa Klenczona, Miejskie Centrum Kultury oraz Bydgoscy Muzycy pragną oddać hołd temu wielkiemu artyście. To właśnie Klenczon wraz z zespołem Czerwone Gitary, a później wraz z zespołem Trzy Korony tworzył podwaliny polskiej muzyki rozrywkowej.

Na koncercie wystąpią m.in.: Katarzyna Chmara, Wacław Węgrzyn, Michał Skoczek, Jakub Andrzejewski, Marcin Grzella, Piotr Biskupski, Marcin Degowski i Maciej Młóciński.

Śnieg, reż. Antoine Lanciaux, Sophie Roze

Nastrojowe animacje na długie zimowe wieczory i chłodne poranki, które podtrzymają świąteczny nastrój. W skład zestawu wchodzą następujące filmy: Płatek śniegu, Mały Gruffalo, Mały ptaszek i liść, Śnieg.

Wykłady Artystycznego Uniwersytetu Trzeciego Wieku „Agora Nestora”: 10.01.2017, wtorek, godz. 16.00, sala MCK – ad. dr Barbara Mielcarek-Krzyżanowska – Piekło i miłość w muzyce, czyli „Francesca da Rimini” w ujęciu Piotra Czajkowskiego; 24.01.2017, wtorek, godz. 16.00, sala MCK – Dorota Kaczmarek – Kultura capoeiry

52 |

| styczeń 2017

Powrót Bydgoszczy do Macierzy 20.01.2017, piątek, godz. 14.00, Stary Rynek

W retroobiektywie – na bydgoskim planie filmowym Zapraszamy mieszkańców miasta do wzięcia udziału w wyjątkowej – interaktywnej inscenizacji historycznej. Specjalnie zainicjowany plan filmowy pozwoli nam przenieść się w czasie oraz opowiedzieć historię, która wydarzyła się 97 lat temu w naszym mieście.

Wspólnie z rekonstruktorami odtworzymy uroczyste przekazanie klucza do miasta przez niemieckiego burmistrza Hugona Wolffa, zwierzchniej władzy Janowi Maciaszkowi, wraz z odtworzeniem ich oryginalnych przemówień. Scenografia rodem z planu zdjęciowego sprawi, że wszyscy na Starym Rynku poczujemy się, jakbyśmy brali udział w historycznym filmie o Bydgoszczy. Każdy chętny, który znajdzie się tego dnia na Starym Rynku, będzie mógł wcielić się w postać z epoki oraz „zagrać” w wyjątkowej inscenizacji, poczuć ducha historii i być jej świadkiem i uczestnikiem jednocześnie.

20.01.2017, piątek, godz. 18.30, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Po Bydgosku…

– koncert z okazji 97. rocznicy powrotu Bydgoszczy do Macierzy W programie najpopularniejsze melodie dwudziestolecia międzywojennego w wykonaniu Chóru City Singers Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy oraz Vio-dion Duo. Jest to niecodzienna okazja do zagłębienia się w niezapomniane melodie lat 20. i 30. ubiegłego stulecia, których oryginalne wykonania tkwią tak głęboko w pamięci wielu z nas. Szlagiery takie jak: Złociste chryzantemy, Ach, śpij, kochanie, Umówiłem się z nią na dziewiątą czy Miłość ci wszystko wybaczy to tylko niektóre z utworów, które pojawią się w repertuarze styczniowego koncertu. Wszystkie usłyszymy za to w nowym wydaniu w wykonaniu chóralnym z towarzyszeniem formacji Vio-dion Duo (Malwina Mikołajczak-Lutrzykowska – skrzypce, Krzysztof Lutrzykowski – akordeon).

20.01.2017, piątek, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Wśród nocnej ciszy (1978), reż. Tadeusz Chmielewski Na zakończenie wyjątkowego dnia zapraszamy na pokaz specjalny filmu kręconego w Bydgoszczy, rozgrywającego się w latach 20. ubiegłego wieku.

Okrutne zbrodnie, których ofiarami padają kilkuletni chłopcy, wstrząsają mieszkańcami jednego z pomorskich miast. Morderca używa zawsze tego samego

pistoletu, w miejscu zbrodni pozostawiając specyficzną „wizytówkę” – zabawkę z wizerunkiem kota…

Komisarz Teofil Herman, który dotychczas odnosił sukcesy w pracy, tym razem ma problem z ujęciem sprawcy, ściągając na siebie niezadowolenie zastraszonych mieszkańców miasta. Pracę utrudnia mu także narastający konflikt z synem. Kiedy wpada w końcu na trop mordercy, dokonuje przy tym dramatycznego odkrycia…

21.01.2017, sobota, godz. 16.00, barka „Lemara”, wstęp wolny, prosimy o wcześniejsze zapisy: piotr.drozdowski@mck-bydgoszcz.pl

Powrót Bydgoszczy do Macierzy – Wieczór „pod ferdeką” – zabawa szyperska Zapraszamy wszystkich na zabawę taneczną pod pokładem – świętujemy rocznicę powrotu Bydgoszczy do Polski! Jak świat szyperski światem, zima była tutaj zawsze czasem celebry wszelkich „zaległych” okazji do wspólnej radości. W sezonie nawigacyjnym barki pływały; kiedy zaś zamarzały rzeki, ładownie zamieniano na magazyny, zastrzegając jedną – specjalnie wyszorowaną i dekorowaną – na salę balową. Tak toczyło się życie towarzyskie „pod ferdeką”, czyli pod wielką pokrywą zamykającą ładownię od góry. Przy węglowym piecyku plotkowano, tańcowano, muzykowano… Chcemy podtrzymać dobrą tradycję! Kolejna już zabawa taneczna „pod ferdeką” barki „Lemara” dopełni wszelkie oficjalne i mniej oficjalne obchody 97. rocznicy powrotu Bydgoszczy do Macierzy. Dzień po wspomnieniu historycznych wydarzeń chcemy „z przytupem” wskrzesić tradycję muzycznych wieczorów szyprów i ich przyjaciół. Ze względu na żeglugowe przepisy bezpieczeństwa, prosimy o wcześniejsze zgłoszenie nam chęci uczestnictwa w zabawie. Zabawę poprowadzi Jerzy Paterski. styczeń 2017 |

| 53

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku

fot. Dariusz Gackowski

15.01.2017, niedziela, godz. 14.30, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Siła kobiet – w czym tkwi?

– z cyklu Ostromeckie rozmowy psychologiczne.

Z Joanną Czerską-Thomas i Małgorzatą Witkowską rozmawia Grzegorz Wałęsa 15.01.2017, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 12 zł

Jacek Pelc Band: „On The Road” – koncert 7.01.2017, sobota, godz. 20.00, Pałac Nowy w Ostromecku

Bal Trzech Króli

Muzycy: Maciej Sikała – saksofony Maurizio Rolli – bas Bartosz Hadała – pianino, keyboard Jacek Pelc – perkusja

Zachęcamy do rezerwacji miejsc pod nr. tel. 52 364 64 11 lub: alicja.mikolajczak@mck-bydgoszcz.pl.

8.01.2017 edziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Koncert muzyki sakralnej i bożonarodzeniowej

w wykonaniu Chóru Miejskiego Centrum Kultury pod kierunkiem Marty Ronek-Koślińskiej W programie: utwory o tematyce religijnej, a także kolędy i pastorałki.

„On The Road” to prezentacja starannie wybranych i opracowanych kompozycji zawartych na płytach z dyskografii lidera. Jedynym wyjątkiem będzie piękna i rzadko popularyzowana pieśń „Zabrońcie kwitnąć kwiatom”, skomponowana przez Andrzeja Zielińskiego, 54 |

| styczeń 2017

pochodząca z pierwszej długogrającej płyty zespołu Skaldowie. Do realizacji projektu Jacek Pelc zaangażował elitę najwybitniejszych instrumentalistów sceny muzycznej.

21.01.2017, sobota, godz. 17.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

„Wojtek Lichawski (1970–2016) – obserwator świata…” – wernisaż

Wojtek Lichawski, fotografia

Wojtek Lichawski – fotograf, muzyk, poeta. Zmarł nagle w październiku 2016 roku, mając 46 lat.

21.01.2017, sobota, godz. 18.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Kolory struny emocji: ZIELONY

– koncert Pleszyński & ULTRAMARYNA Grzegorz Pleszyński – eksperymentuje ze sztuką wizualną i dźwiękiem. Dźwięki wydobywa z dwóch trąbek skonstruowanych z węży paliwowych, lejka kuchennego i ustników. W jego grze doszukać się można głosów dzikich zwierząt. Inspirują go także odgłosy okrętów kotwiczących w zatokach, nocne stalownie oraz ruchliwe skrzyżowania. Posługuje się często obrazami i wideo, aby tworzyć dźwięk. Współpracował z wieloma artystami.

22.01.2017, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Taniec na ślizgawce – poranek rodzinny z cyklu Akademia dzieciom Prowadzące: dr Ewelina Boesche-Kopczyńska i mgr Honorata Glaza-Gulgowska, wykorzystują metodę aktywnego słuchania, polegającą na dodaniu do muzyki elementów ruchu, gry na instrumentach czy melorecytacji.

22.01.2017, niedziela, godz. 16.00 i 18.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 12 zł

„Jednego serca” – Joachim Perlik w repertuarze Czesława Niemena Jednym z najznakomitszych interpretatorów Czesława Niemena jest Joachim Perlik – uznawany przez

krytyków muzycznych za najlepszego wykonawcę utworów mistrza. Perlik wywodzi się ze studenckiego środowiska artystycznego przełomu lat 70. i 80. oraz Klubu Twórców Studenckich Beanus.

W latach 90. był wokalistą grupy West. Poza szeregiem zagranych koncertów zespół nagrał także płytę. Kolejny – trwający 7 lat – etap pracy artyJoachim Perlik stycznej to telewizyjna „Jedynka”. Od wielu lat, zainspirowany twórczością Niemena, przy każdej nadarzającej się okazji włączał jej elementy do swojego repertuaru. W końcu postanowił sprawdzić, jak poradzi sobie z muzyką wielkiego artysty na poważnie. Efektem tej próby jest wydana w 2005 roku płyta solowa „Wspomnienie o…”, zawierająca największe i najbardziej popularne przeboje Niemena.

Wokaliście towarzyszyć będzie pianista, aranżer i kompozytor Artur Grudziński.

29.01.2017, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 12 zł

Akademia w Pałacu – Joanna Zagdańska i Adam Lemańczyk Joanna Zagdańska – wokalistka jazzowa, artystka łącząca w swoich interpretacjach różne elementy wielu gatunków muzycznych. W jej repertuarze znajdują się zarówno tematy jazzowe, jak i utwory oryginalne dedykowane wokalistce przez wybitnych polskich kompozytorów i poetów. Absolwentka Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach, doktor sztuki muzycznej w dyscyplinie: wokalistyka. Podczas całego okresu działalności artystycznej koncertowała w kraju i za granicą (RFN, Słowacja, Szwajcaria, Turcja, Szwecja, Bułgaria, Rosja, Estonia, Łotwa, Holandia, Belgia i in.), nagrywała archiwalnie dla rozgłośni PR i TVP, a jej solowe interpretacje zostały wydane na płytach analogowych i CD. Adam Lemańczyk – pianista, aranżer, wykładowca i absolwent Akademii Muzycznej w Bydgoszczy.

Duet zaprezentuje utwory polskich autorów: Adama Żółkosia, Jana Wołka, Justyny Holm, Marka Skolarskiego, oraz wybrane standardy muzyki rozrywkowej. styczeń 2017 |

| 55

Natalia Wegner, Biegun kamienny, 2016, 140×140 cm

Galeria Wspólna

ekspozycja czynna do 13.01.2017, ul. Batorego 1/3

W kolorze.

Wystawa malarstwa Marka Wróbla 19.01.2017, czwartek, godz. 19.00, ul. Batorego 1/3 – wernisaż wystawy

Natalia Wegner – malarstwo z cyklu Trzy miejsca Natalia Wegner urodziła się w 1974 roku w Poznaniu. Jest absolwentką Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu w latach 1994–1999. Dyplom z wyróżnieniem obroniła w Pracowni Drzeworytu prof.

Zbigniewa Lutomskiego. W latach 1999–2004 pracowała w Wyższej Szkole Sztuki Stosowanej Schola Posna56 |

| styczeń 2017

niensis jako asystentka w pracowniach prof. Andrzeja Macieja Łubowskiego.

Od 2003 r. pracuje na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu (wcześniej ASP). Jest adiunktem, pełni obowiązki kierownika XII Pracowni Rysunku (wcześniej była asystentką prof. Ireneusza Domagały w tejże pracowni).

W 2011 roku obroniła pracę doktorską pt. Nokturny. Zajmuje się malarstwem na papierze. Mieszka w Mosinie.

Artystka podkreśla, że interesuje ją technika kolażu, ciekawią miejsca styku, wzajemne oddziaływanie sąsiadujących elementów. Obrazy komponuje z fragmentów obrazów sporządzanych na bieżąco oraz z fragmentów prac starych. Inspiracji szuka w pejzażu, w jego bujnym istnieniu, rytmach, planach, nawarstwieniach, gęstości.

Fascynuje ją pejzaż w ruchu, obserwowany z okien pojazdów, a także jego warstwa dźwiękowa.

Księgarnia Jolanta Księgarnia stacjonarna

ul. M. Konopnickiej 30, tel. 523 732 681 czynna w godz.: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14

os. Szwederowo (w centrum handlowym blisko targowiska) MZK: 61, 64, 69, 79

Księgarnia internetowa

www.jolanta.osdw.pl