BIK 5/2018 by Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

maj 2018

nr 5 (494) ROK XLIV ISSN 1232-4450, INDEX 38139x egzemplarz bezpĹ&#x201A;atny

BIK: Bydgoski Informator Kulturalny

iedy myślę nad skojarzeniami ze słowem „maj”, pierwszą rzeczą, jaka – niczym Afrodyta z piany morskiej – wyłania się z chaosu w mej głowie, jest wiersz wyśmienitej poetki okresu międzywojnia, Zuzanny Ginczanki, zatytułowany Maj 1939. I właśnie z tym utworem tutaj Państwa zostawię. Nie dlatego, że nie chce mi się pisać dłuższego wstępniaka i uciekam się do takiego oto, łatwiutkiego fortelu – a gdzieżby tam! – ale z tego powodu, że Sara Polina Gincburg znacznie lepiej odda słowami to, co w maju 2018 czuję chyba nie tylko ja.

Zastępczyni Redaktora Naczelnego Redaktorka wydania

Zuzanna Ginczanka

Maj 1939

Raz wzbiera we mnie nadzieja, raz jestem niespokojna. Zbyt wiele rzeczy się dzieje – coś przyjdzie: miłość lub wojna.

Czytam codziennie dodatki, wnioski z dodatków snuję, obrywam na kwiatkach płatki: kocha… lubi… szanuje…

Są znaki, że przyjdzie wojna: komendy, orędzia, mowy. Są znaki, że przyjdzie miłość: serce, zawroty głowy.

Brzemienna! Wróżebna! Wiosno inna od innych wiosen! Cokolwiek byś mi przyniosła, wszystko przyjmę i zniosę.

Kometa błysnęła nocna, gazeta nadbiegła dzienna. O wiosno, wiosno miłosna! Nie, nie miłosna. Wojenna!

Na maju, rozstaju stoję u dróg rozdrożnych i sprzecznych, gdy obie te drogi twoje wiodą do spraw ostatecznych.

Pełnia nadeszła wiosenna i snów ze sobą naniosła. O wiosno, wiosno wojenna! Nie, nie wojenna. Miłosna!

Tęsknota nadciąga chmurą, wieści przez radio płyną. Czy pójdę, czy pójdę górą, czy pójdę doliną?

in s t y t u c je k ult ur y z a p ra s z ają : Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . . 28

Galeria Wieży Ciśnień, Muzeum Wodociągów. . . . . . . . . . 48

Kultura w Zatoce. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Akademicka Przestrzeń Kulturalna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . 30

Kino Jeremi w Fordonie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Galeria Sztuki NEXT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Klub „ODNOWA”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Impresariat Artystyczny Adria. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Muzeum Fotografii w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Otwarta Przestrzeń „Światłownia”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński. . . . . . . . . . . . . 53

Teatr Polski w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . 54

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Dom Edukacyjno-Kulturalny Regnum . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Galeria Kantorek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

Pałac Młodzieży. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

D.K. Orion BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

DKF Niespodzianka w Fordonie! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

Galeria Farbiarnia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Klub „Arka” BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

Targi Młodej Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

15. Millennium Docs Against Gravity – Bydgoski Aneks 2018. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

VI Festiwal Muzyki Współczesnej „Nowa Muzyka 2018”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . 59

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Dom Kultury MODRACZEK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Ogólnopolski Konkursu Filmów Amatorskich KLAPS. . . . 61

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . .46

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . 62

Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 maj 2018 |

BIK | 1

s pi s t re ś c i

W mackach animacji Szymon Idczak

З’ЄДНАННЯ: українська лінія

Michał Tabaczyński

Widokówki z Miasta Złotej z Magdą Rucińską i Danielem Chmielewskim rozmawia Emilia Walczak

Czas niezgorszy z Karoliną Leśnik, rozmawia Monika Grabarek

Historia w pigułce. I co dalej? Marek Chamot

Napisana z energią Bartłomiej Siwiec

Bali, wyspa malarza Hanna Strychalska

Jaśmin nad jaśminami… Bartłomiej Siwiec

Organ bardzo odpowiedzialny Szymon Andrzejewski

Bydgoski insynuator kulturalny (165) Zdzisław Pruss

Adresy bydgoskich instytucji kultury

Na okładce: klatka schodowa w budynku Rometu przy ul. Fordońskiej, fot. Dariusz Gackowski

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy

BIK 5/2018 (494), Rok XLIV, nakład 2000 egz. dystrybucja: częściowo bezpłatny wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12, e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl zastępczyni redaktora naczelnego, redaktorka wydania: Emilia Walczak, emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Szymon Idczak, Monika Grabarek, korekta: Emilia Walczak, skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12, druk i oprawa: Polraster BIK w sieci: www.bik.bydgoszcz.pl, www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_ Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. Prenumerata jest realizowana przez RUCH S.A.: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803.

2 | BIK | maj 2018

W mackach animacji W dniach 8–14 kwietnia w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy odbyła się 8. edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmów Animowanych Animocje. Blisko 40 wydarzeń, w tym ponad 200 różnometrażowych animacji. Od kilku lat maskotką festiwalu jest największa kinomanka wśród głowonogów – ośmiornica Barbara. Z uwagi na liczbę jej kończyn można chyba tę edycję nazwać okrągłą. Trzymając się ósemkowego klucza postanowiłem wybrać moim zdaniem osiem najważniejszych, najciekawszych, najbardziej zapadających w pamięć momentów tegorocznego festiwalu. A zatem moc animowanych emocji w kolejności chronologicznej.

Ro-zgrzewka Podobno najlepiej zacząć od początku. Ja jednak zacznę nieco wcześniej, bo w czytanym właśnie przez Państwa zestawieniu nie mogło zabraknąć Do-grywek, czyli animocjowej rozgrzewki prezentującej filmy, które podczas selekcji otarły się o kwalifikację do konkursu. Przedfestiwalowy czwartek i piątek w klubie Mózg jakością i różnorodnością animacji zapowiedział wysoki poziom rywalizacji podczas festiwalu. Nie znam drugiej filmowej imprezy, która aż tak nobilitowałaby widza, nie tylko pozwalając mu wejść w buty jurora (głosowanie w Plebiscycie Publiczności), ale i selekcjonera festiwalu, bo zwycięzca Do-grywek wchodzi w skład Konkursu Głównego.

Disney na otwarcie A przechodząc już do początku, pierwszą projekcją zasadniczej części festiwalu był seans pierwszej w historii pełnometrażowej animacji amerykańskiej. Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków

Szymon Idczak

fot. Dariusz Gackowski

z 1937 roku to dziś absolutny klasyk, za który Walt Disney otrzymał jedyną w swoim rodzaju Nagrodę Akademii – jedną dużą i siedem małych statuetek Oscara. Film otworzył panteon disnejowskich księżniczek, wyznaczając jednocześnie standardy i szablony, według których do dziś tworzone są hollywoodzkie animacje. Spontaniczne reakcje na widowni (zarówno śmiech, jak i strach w scenie nocnej ucieczki Śnieżki przez ciemny las) udowodniły ponadczasowość pionierskiego filmu Disneya. No i oczywiście plus za brzęczący w głowie na długo po seansie hymn krasnoludzkiej klasy robotniczej. Świetne otwarcie festiwalu i piękny hołd dla klasyki kina animowanego. Hej-ho, hej-ho, do kina by się szło.

Głos o wielu twarzach Stałym punktem festiwalu jest honorowanie osób, bez których trudno sobie wyobrazić głównonurtową animację. Dotychczasowymi laureatami Nagrody za Szczególne Osiągnięcia w Dziedzinie Dubbingu byli Jarosław Boberek, Joanna Jabłczyńska, Arkadiusz Jakubik i Wiktor Zborowski. Teraz do tego grona dołączył, jakże zasłużenie, Krzysztof Kowalewski. Ma na koncie kilkadziesiąt ról dubbingowych, m.in. w takich hitach, jak Tarzan, Ratatuj, trzy części Aut czy dwie części Rio. Co do samego spotkania w kawiarni Szpulka, przyznać trzeba, że gość nie był najłatwiejszym rozmówcą, ale z czasem zaczął się otwierać, a odpowiednio uruchomiony pytaniem okazał się kopalnią anegdot z kulisów historii polskiego kina, teatru czy radia. W prezentowanej dzień wcześniej Królewnie Śnieżce pewnie nie przez przypadek wcielił się w rolę krasnala Wesołka, bo przecież najbardziej pamiętamy go z ról komediowych. Ostatnio maj 2018 |

BIK | 3

f ilm

już zupełnie na poważnie zdobył uznanie widzów i krytyków rolą w krótkometrażowym dramacie Ja i mój tata, za którą był nominowany do Nagrody Polskiego Kina Niezależnego, czyli popularnych OFFskarów. Taki zwrot po blisko 60 latach kariery – a podkreślał pan Krzysztof kilkukrotnie podczas spotkania, że jest leniwy…

Lis w kurzej skórze Ileż rodzajów komedii w jednym filmie. Komizm sytuacyjny, słowny, slapstick, absurd, pastisz. Wielki zły lis i inne opowieści to autorska adaptacja komiksów Benjamina Rennera, współtwórcy nagrodzonego Cezarem i nominowanego do Oscara Ernesta i Celestyny. Sala nieomal pękła ze śmiechu (zarówno dzieci, jak i dorosłych). Dodatkowy ukłon w stronę czytającego na żywo polską listę dialogową Szymona Andrzejewskiego, zwłaszcza za brawurowe połączenie francuskiego i chińskiego akcentu. No i plus za nutkę bożonarodzeniowego uroku na tę jeszcze niedawno śnieżną wiosnę.

Konkursy Najważniejszym punktem Animocji są oczywiście konkursy. W tym roku 81 tytułów rywalizowało w trzech sekcjach. To zawsze nie lada gratka dla obecnych na festiwalu kinomanów, bo nie da się ukryć, że wielu perełek, które możemy na tych pokazach zobaczyć, nie doświadczymy w obiegu pozafestiwalowym. Poziom nie zawiódł i w tym roku. Z kronikarskiego obowiązku (jednak nie bez przyjemności) wspomnę, że Bydgoską Nagrodę dla Filmu Animowanego otrzymał Ayce Kartal za poruszającą Wicked Girl. Wyróżniono Anne Breymann za metaforyczną Nocturnę i Franka Terniera za społecznie zaangażowany Riot. W Konkursie Najnowszych Filmów Polskich zwyciężyła Paulina 4 | BIK | maj 2018

Ziółkowska i jej O matko! Z kolei głosami publiczności nagrodzono Made in France (filmy dla dzieci) i The Best Customer (reszta świata). Oczywiście nie wszyscy mogą wygrać, dlatego chciałbym wspomnieć jeszcze o kilku tytułach, których po werdykcie jest mi szczególnie żal: Hate for sale (Anna Eijsbouts), Hel (Damian Krakowiak), Ships passing in the night (Elizabeth Zwimpfer). Tym, którzy nie widzieli, życzę, żeby kiedyś wpadły im w oko.

Kadrowanie snów Jak podkreśliła prowadząca spotkanie Monika Grabarek, Tomasz Siwiński to artysta wszechstronnie wykształcony. Film animowany zdominował jego działalność artystyczną, jednak malarstwo i fotografia z pewnością odcisnęły na nim piętno. W trakcie wieczoru autorskiego zobaczyliśmy wszystkie cztery animacje twórcy. Filmy, jak się okazało, bardzo osobiste dla autora, często bezpośrednio odwołujące się do życia prywatnego. Mieliśmy też okazję zobaczyć „trailer” jego najnowszej produkcji, łączącej film aktorski z animacją. Bardzo refleksyjny i gęsty od znaczeń pokaz. Wieczór znakomicie korespondował z wystawą we foyer MCK, prezentującą niejako proces twórczy filmów Tomasza Siwińskiego. Doskonały zestaw powiększony na artystyczną ucztę.

Niepokojące światy Festiwalowy czwartek zwieńczył wieczór z twórczością dwójki tegorocznych jurorów – Anny Solanas i Marca Riby. Uznani twórcy animacji lalkowej zaprezentowali niemal w pełni swoją filmografię, po czym skonfrontowali się z widzami. Ponury nastrój ich filmów na pierwszy rzut myślą nie kojarzy się ze słoneczną Hiszpanią. Inaczej w przypadku kinomanów znających tamtejsze niepokojące filmy

f ilm

grozy czy brudne kryminały. W twórczości Solanas i Riby można doszukać się wspólnego mianownika z okrutną groteską filmów Alexa de la Iglesii czy z połączeniem mrocznej baśniowości z naturalistyczną brutalnością z hiszpańskich filmów Guillermo del Toro. Co ciekawe, w trakcie spotkania goście wspomnieli, że ich filmy przez swoją tonację są często odbierane na festiwalach jako dzieła twórców z Europy Wschodniej. Na Animocjach musieli się zatem poczuć jak w domu.

miniaturki, których akcja między tytułem a napisami końcowymi trwała jedną sekundę. Dominowały animowane żarciki, choć śmiać się trzeba było szybko, żeby nie prześmiać kolejnej propozycji. Pokaz przygotował Piotr Kardas, szef festiwalu O!PLA, osobowość, która charyzmą mogłaby obdzielić niejeden festiwal. I tak po raz kolejny nieco tej energii szczęśliwie skapnęło na Animocje.

Premiera

Animocje co roku przypominają, że tym, co odróżnia animację od kina dokumentalnego i fabularnego, jest (oprócz formy oczywiście) jej niezwykła zmysłowość. Przez większą umowność szczególnie angażuje ona doświadczenia widza. Do tego jej forma powoduje działający bezpośrednio na zmysły, czysto estetyczny, plastyczny odbiór. Skomplikowana to droga percepcyjna, rozciągająca mięśnie wyobraźni inaczej niż kino nieanimowane. W kinomanach ośmiornice mogą budzić najróżniejsze skojarzenia. Bondowska Ośmiorniczka, kultowy włoski serial z muzyką Ennio Morricone, słynna scena z Oldboya, mistrz kamuflażu Hank z Gdzie jest Dory?, kapitan Davy Jones z serii Piraci z Karaibów czy wyprodukowane przez Rogera Cormana zmagania człowieka z na wpół ośmiorniczym monstrum – Sharktopus (i kontynuacje Sharktopus vs. Pteracuda i Sharktopus vs. Whalewolf ). Myślę, że u wielu (już nie tylko) bydgoskich miłośników X muzy pierwszym skojarzeniem, jakie się pojawia, jest ciemnooka, czerwonoskóra, animocjowa Barbara. Ja na pewno do nich należę. Jakiś czas zastanawiałem się, dlaczego akurat to zwierzę jest symbolem kina animowanego. Odpowiedziałem sobie – to przez animacki, którymi obezwładnia widzów na tydzień festiwalu. Bez wątpienia warto dać się im złapać.

Headlinerem tegorocznego festiwalu była polska premiera nominowanej do Oscara i Złotego Globu pełnometrażowej animacji The Breadwinner. Główną bohaterką jest 11-letnia Parvana, która przebrana za chłopca stara się wyżywić rodzinę, po tym jak jej ojciec niesłusznie trafił do więzienia. Z tęsknoty za normalnością ucieka w świat wyobraźni, co dla twórców staje się okazją do stworzenia filmu w filmie, drugiej animacji, różniącej się stylem od tej z głównej narracji. Wielka szkoda, że Breadwinner ostatecznie nie zdobył zasłużonego Oscara. Poruszając temat praw kobiet w państwach islamskich celnie wpisałby się w tegoroczny wydźwięk Nagród Akademii. No i pewnie już miałby polskiego dystrybutora, którego niestety nadal brak.

Najkrótsze filmy świata Ten pokaz był nie lada wyzwaniem dla widzów, którzy mimo późnej godziny i wybrzmiewającego w głowie echa poprzednich seansów musieli w skupieniu starać się nie oderwać wzroku od ekranu. Wystarczyło ziewnięcie, kichnięcie bądź spojrzenie na zegarek, żeby stracić cały film. Wyzwanie jednak jak najbardziej warte podjęcia, bo oto mieliśmy okazję podziwiać najkrótsze animacje świata,

* * *

maj 2018 |

BIK | 5

Michał Tabaczyński

З’ЄДНАННЯ: українська лінія Пані та панове, дорогі друзі, люди культури, польсько- та україномовні бидґощани! Анонсована нами «українська лінія» у діяльності Міського Центру Культури Бидґощі з цього місяця стає повноправним напрямком роботи нашої інституції. Ми назвали її «З’єднання», бо саме такою бачимо її першочергову мету: має об’єднувати польських та українських бидґощан у справі участі в культурних заходах. Має об’єднувати польських та українських мешканців Бидґощі у їх культурних захопленнях. Має створювати можливості для зустрічей та взаємного пізнання на ґрунті культури. Ми не прагнемо створювати напрямку лише для єдиної групи, себто: не прагнемо організовувати заходів, що популяризують виключно українську культуру серед польських бидґощан та подій винятково для україномовної аудиторії. Тому ми підготували напрямок

об’єднаних програм, напрямок, форму якого – як ми собі уявляємо – створимо та доопрацюємо спільними зусиллями. Тому заохочуємо до контакту – нижче наведено адресу електронної скриньки, на яку можна писати польською, українською, російською та англійською мовами:

ukraina.mck@gmail.com На даний момент ми керуємося власною інтуїцією і пропонуємо вам кілька ідей. На недавньому Фестивалі Традиційної та Народної Музики Ethniesy ми приймали українських музикантів (гурт Даха Браха, Світлана Няньо) та письменницю (Любов Якимчук), а також презентували праці художниці (Ольги Кравченко). Реакція публіки засвідчує величезне зацікавлення, а значить, сподіваємося, що це – добрий зачин. Reklama

6 | BIK | maj 2018

Отже, оголошуємо набір охочих. А також додаткових ідей з вашого боку. 1. Установа Культурологічних Практик (одна із майстерень нашого інституту) проводить зустрічі в циклі «Коло міських господинь» та екскурсії культурними маршрутами в рамках циклу «Культура насвіжо». Обидва ці цикли – у випадку зацікавленості українських ораторів – можуть бути реалізовані за допомоги перекладачів. Крім того, цикл жіночих зустрічей в рамках циклу «Коло міських господинь» також може базуватися на українських темах (і, сподіваюсь, спільно з українцями з України). 2. Інтеграційні заходи для дітей (або: сімей із дітьми). Ми пропонуємо опікунів для україномовних дітей, які нададуть мовну підтримку. 3. Музична Майстерня має у своєму розпорядженні студію, де можна записувати (а потім публікувати їх у формі запису) українські групи/ансамблі.

Але це не обов’язково має бути музичний запис – якщо виникне ідея аудіокниги або радіопрограми. 4. Ми також плануємо серію заходів, що представляють культуру сучасної України польським жителям Бидґощі та історію та традиції України. Програму цієї серії – як ми сподіваємося – будемо створювати разом з українськими мешканцями Бидґощі. 5. Також ми маємо можливість організувати уроки польської мови для українців та уроки української – для поляків. Наша діяльність, її обсяг та масштаб залежать від вашої діяльності та зацікавленості. Будь ласка, надсилайте свої заявки, запитання та пропозиції. Найпростіше це зробити, написавши на електронну скриньку ukraina.mck@gmail.com. Завдяки цьому ми також створимо базу даних адрес, які ми будемо використовувати для повідомлення про заходи, збору записів та заявок, консультації стосовно ідей. Ласкаво просимо! Переклав Олексій Чупа Reklama

maj 2018 |

BIK | 7

dl a d z i e c i

Widokówki z Miasta Złotej

Z Magdą Rucińską i Danielem Chmielewskim, autorami bajki Miasto Złotej, której premiera już w tym miesiącu, rozmawia Emilia Walczak.

Na początek gratuluję świetnej książki! Miasto Złotej to chyba zwieńczenie bardzo udanej współpracy – jak do niej doszło? DC: Magdy prace poznałem przez jej nieistniejącego już bloga Słowem Obraz i od razu zakochałem się w jej języku plastycznym. Znalazłem notatki z przełomu 2014 i 2015, kiedy pracowałem nad obecnie porzuconym scenariuszem albumu o życiu korporacyjnym, gdzie na marginesie napisane jest: „Chcę, by Magda Rucińska narysowała”. Ale czułem, że standardowy, kadr po kadrze, komiks będzie dla Magdy zbyt duszącym środowiskiem, i czekałem na pomysł, który pozwoliłby jej działać według własnych zasad. Po mojej poprzedniej książce dla dzieci, Burzach kuchennych i bestiach bezsennych, rysowanych przez Macieja Łazowskiego, chciałem rozwinąć skrzydła przy dłużej formie dla młodych czytelników. Od razu pomyślałem o Magdzie i zacząłem kształtować rdzeń książki wokół jej malarstwa. Rzuciłem w maju 2016 hasło, że chciałbym napisać książkę „o dziewczynce

8 | BIK | maj 2018

mieszkającej w ballardowskiej przestrzeni” z jej ilustracjami. Wstępnie się zgodziła i tak powstało Miasto Złotej. MR: Dziękuję, Emilio. Tak, jak wspomniał już Daniel, nasza współpraca rozpoczęła się od jednej wiadomości. Bardzo zaciekawiło mnie to, jaka historia może powstać z myślą o moich pracach. Pamiętam, że początkowo w korespondencji Daniel odwoływał się głównie do moich rysunków i obrazów z cyklu Wyrastanie. Mimo wszystko ilustracje, które można będzie zobaczyć w Mieście Złotej, różnią się trochę od moich projektów osobistych. Przemawiają nieco innym językiem. Uważam jednak, że nie mogło być inaczej. Książka ta jest rezultatem spotkania dwojga twórców i obydwoje wyszliśmy z tego spotkania odrobinę zmienieni. Magdo, mieszkasz w Bydgoszczy, a ty, Danielu, w Warszawie… Rozumiem, że przy Mieście Złotej współpracowaliście zdalnie? Czy bywało to uciążliwe?

dl a d z i e c i DC: Znamy się wyłącznie internetowo. Raz na imprezie komiksowej uśmiechnęliśmy się do siebie w tłumie. Całość komunikacji opierała się na czacie na Facebooku i na mailach. Na każdym etapie (od scenariusza po makietę książki i korektę) robiliśmy sobie wzajemnie komentarze w Wordzie albo w Adobe Readerze, co było prawie jak byśmy stali nad jednym stołem i pokazywali sobie palcem: „To mi nie pasuje”, „Tu bym coś zmieniła”. MR: Przyznam, że wolę kontakt na żywo. Jest jednak coś takiego w pracy z czyimś tekstem… Trudno ubrać to w słowa. Kiedy czytasz książkę pod nieobecność autora, jest ona dla ciebie bardziej pojemna. Staje się w jakimś sensie twoja. Możesz też bardziej skupić się na jej sensie zamiast na skrytych subiektywnościach autora. Bardzo fajnie o tych sprawach pisał Ricoeur. Wracając jednak do Daniela i mojej współpracy, to dobrze było działać na dystans. Ta wolna przestrzeń między nami korzystnie wpływała na moje malowanie. Czułam, że mam mnóstwo swobody. Że Daniel mi ufa, mimo że nie przedstawiłam mu precyzyjnych planów. To było szalenie cenne. Nie znaczy to, że nie chciałam, by mógł mi od czasu do czasu popatrzeć przez ramię. Dlatego wysyłałam mu robocze zdjęcia prac, które akurat miałam na stole kreślarskim. Takie widokówki z Miasta Złotej. Ten moment, gdy książka ta była projektem kameralnym, naszym i naszych domowników, był w ogóle bardzo fajny. Oprócz Daniela, omawiałam ilustracje także z moim partnerem, Szymonem Kaźmierczakiem, który jest grafikiem i rysownikiem komiksowym. Ale nie tylko. Któregoś letniego popołudnia wpadły do mnie dwie dziewczynki z ostatniego piętra

bloku, w którym mieszkam, i też konsultowałam z nimi kilka kadrów. Do dziś pamiętam ich uwagi. Czy trudno było wam znaleźć wydawcę? A może odwrotnie – wasza bajka to efekt pracy na zamówienie ze strony Wydawnictwa Tadam? DC: Jestem bardzo zadowolony z tego, jak wyglądały wydanie i promocja Burz kuchennych. Monika Karmaza [redaktorka naczelna wyd. Tadam – dop. red.] dosłownie chucha i dmucha na każdą swoją książkę, by wyszła jak najlepiej, dobrze buduje katalog tematów, które są w Tadam poruszane, więc, choć czułem, że mógłbym z Miastem uderzyć do „większych graczy”, to wolałem zostać z Moniką i bardzo się z tej decyzji cieszę – było dużo dyskusji, zwłaszcza pod kątem technicznym, między Magdą, Moniką i mną i komunikacja była zawsze płynna i po prostu przyjemna. MR: Przyznaję, że Daniel od samego początku opiekował się naszym projektem od strony logistycznej, wydawniczej. Naszą udaną współpracę z Moniką Karmazą zawdzięczamy głównie jego inicjatywie. Dzięki tym dwojgu wspaniałych ludzi mogłam skupić się na malowaniu i składzie książki. Debiutantce, za jaką się uważam, zapewniło to spory komfort psychiczny. Podczas lektury zwraca uwagę doskonała koherencja tekstu i ilustracji, tak jakby autor był jeden, a nie dwoje. Wygląda na to, że dosłownie nadajecie na tych samych falach! DC: Jak wspomniałem, pisałem z myślą o Magdzie. Choć to, co czytelnicy dostają, to druga wersja książki. W pierwszej wersji pojawiała się postać matki-ar-

maj 2018 |

BIK | 9

dl a d z i e c i chitektki. Miała coś w stylu makiety architektonicznej i przestawiając na niej elementy zmieniała miasto. W finale postaci piły sok latający, by odlecieć z tą makietą i ją pokonać. Oglądamy z moją córką, Gretą, kucyki Pony, filmy Disneya, chciałem trochę rozmachu wprowadzić w tę opowieść. Ale i Olga Wróbel (moja żona), i Magda powiedziały, że druga połowa książki, wraz z finałem, im się nie podoba. Więc napisałem całość od nowa, porzucając disnejowskie schematy, i ta wersja już zyskała akceptację. Co do nadawania na tych samych falach, to chemia między twórcami jest moim zdaniem niezwykle istotna. Jeśli ktoś jest komuś podległy i robi według instrukcji, bo albo nie ma własnej inicjatywy, albo został przez drugą stronę styranizowany, albo dwie silne jednostki cały czas walczą o swoją wizję, to niezależnie od efektu prac jest to toksyczny układ. Gdy Magda miała uwagi do pierwszej wersji książki, to widząc to jej oczami, poczułem, że można inaczej i lepiej, i wytworzyła się bardzo dobra przestrzeń dialogu. MR: To ciekawe i bardzo miłe, że tak odbierasz tę książkę. Daniel był rzeczywiście otwarty na uwagi i od samego początku miałam w tej naszej współpracy dużo przestrzeni. Z tymi falami może bym nie przesadzała. Daniel ma trochę inną wrażliwość. Wydaje się bardziej uporządkowany. Ja w swojej twórczości taka nie jestem. Dlatego do wspomnianej przez ciebie koherencji musiały przyczynić się nasza otwartość, ale też paradoksalnie odmienność spojrzeń. Jaką techniką wykonane są ilustracje (wygląda mi to na tradycyjne kredki na kartonie)? I czy proces ich powstawania był czasochłonny?

10 | BIK | maj 2018

MR: Ilustracje wykonałam w technice mieszanej. Nic nowatorskiego – farba i kredka. Papier barwiłam szarością lub ciemnym granatem i dopiero na takim podłożu zaczynałam szkice. Technika rzeczywiście wymagała czasu. Było trochę laserunków, „gaszenia” i wydobywania kolorów. Najbardziej praco- i czasochłonne wydawało mi się jednak rozwiązywanie problemów plastycznych, które wynikały z mojego dialogu z narracją Daniela. Nie chciałam zabierać tekstowi tego, co było w nim multisensoryczne. Starałam się w miarę oszczędnym językiem – grą skalą, kontrastami barwnymi i opozycjami jasne–ciemne – sygnalizować problemy wynikające z treści historii. Malowanie jest dla mnie w ogóle bardzo intensywnym procesem, ponieważ nie przywykłam do pracowania według z góry określonego planu. Wiele rzeczy klaruje się u mnie dopiero w trakcie tworzenia i chyba dlatego jest to takie wciągające. Danielu, ty również jesteś rysownikiem. Nasuwa się pytanie, czy w którymś momencie waszej współpracy byłeś krytyczny w stosunku do prac Magdy? Przemknęła ci taka myśl: „No, fajnie, fajnie, ale inaczej bym to narysował”? DC: Jestem przede wszystkim twórcą komiksowym i myślę słowno-plastycznie. Jednocześnie uważam się za dość średniego rysownika – w komiksie rysunki bronią się, bo są wprawione w moją misterną kompozycję i narracyjne zabiegi. Ale jako ilustracje byłyby po prostu banalne. Dlatego przy książkach dziecięcych szukam ludzi, których podziwiam i których decyzjom ufam. Jedyny moment w Mieście Złotej, gdzie musiałem przycisnąć

dl a d z i e c i Magdę trochę wbrew jej woli, to motyw pęknięcia w szybie, które rzuca cień i powstaje z niego drzewo. Magda uważała, że ten motyw działa w samej sferze słownej, ale wiem z doświadczeń warsztatowych z dziećmi, że takie przestrzenne pomysły są zrozumiałe może dla profesjonalnych plastyków, ale niekoniecznie, jeśli nie nauczyło się jeszcze „właściwie patrzeć”. Dlatego poprosiłem o przedstawienie tego motywu w ilustracji, by nie umknął i żeby pobudzał dzieci do patrzenia na rzeczy w nieoczywisty sposób. MR: Mając teraz ogląd całości, zgadzam się z uwagami Daniela. Takie są uroki współpracy z innym twórcą. Druga osoba ma dystans, którego brakuje, gdy za bardzo utkwimy w naszych subiektywnościach. Chciałam zapytać też o to, czy aliteracja w tytule pierwszego rozdziału – Miasto, mieszkańcy i mapa – to świadome nawiązanie do manifestu Tadeusza Peipera z 1922 roku – Miasto, masa, maszyna? DC: Czytam swojej córce książki na głos, daję wszystkim postaciom ich własne głosy, jest to dla nas takie cowieczorne parateatralne przeżycie. I cenię książki, które płyną, mają właściwy rytm. Uwielbiam pod tym kątem Roalda Dahla, Annie Schmidt (Pluk z Wieżyczki) i Sylvię Vanden Heede (Felek i Tola). Swoje książki też na każdym etapie czytam na głos, by zobaczyć, czy działają na żywo, i aliteracja jest pod tym względem wdzięcznym zabiegiem, zwłaszcza w tytułach, żeby dużo przekazać prostymi słowami i spajającym je rytmem. Jeśli chodzi o Peipera, to przyznaję, że z tamtego okresu wolałem warszawskich skamandrytów,

w kilku moich komiksach występuje inspirowane nimi miejsce – Pub pod Picadorem. W liceum czułem, że muszę wybrać: albo ci, albo ci, a Peiper wydawał mi się zbyt agresywny w swoim manifeście, więc go odrzuciłem. Zresztą, nawet zestawiając te dwa hasła powyżej, widać, że jesteśmy z zupełnie innych bajek. Widzę tu też wyraźne inspiracje futuryzmem i ekspresjonizmem, np. motyw miasta molochu, które zjada swoich mieszkańców, kojarzy mi się bardzo z filmem Metropolis Fritza Langa, a świat przedstawiony na ilustracjach wygląda trochę jak dekoracje do Gabinetu doktora Caligari Roberta Wienego… Powiedzcie coś o inspiracjach. DC: Co prawda oglądałem Metropolis, filmy Légera, czytałem manifest Marinettiego, ale z tym ostatnim to znów podobna sytuacja jak z Peiperem. Na studiach mój nauczyciel filozofii Aleksander Zbrzezny podsunął mi Społeczeństwo spektaklu Guy Deborda. Książka ta, razem z opowiadaniami J.G. Ballarda, poprzestawiały mi cały świat w głowie. Brytyjski pisarz np. opisuje psychotropowe domy, które reagują na samopoczucie swoich mieszkańców, albo ludzi odkurzających przestrzeń z pozostawionych w powietrzu śladów kłótni, które rezonują dalej, jeśli się je zostawi. Potem Fundacja Bęc Zmiana wydała Przewodnik dla dryfujących, antologię tekstów sytuacjonistycznych, i zacząłem wgryzać się w urbanistykę. Zacząłem prowadzić zajęcia psychogeograficzne dla dzieci (gdzie analizowaliśmy, jak świadome bądź nieświadome zagospodarowanie przestrzeni miejskiej wpływa na emocje i rutynę życia mieszkańców). Obecnie

maj 2018 |

BIK | 11

dl a d z i e c i obracam się w kręgu aktywistów, ludzi związanych z planowaniem miasta, prowadzimy kolejne warsztaty dla dzieci, więc cały czas się uczę o otaczającej nas przestrzeni w różnych ujęciach. Zresztą tłumaczem dzieł Deborda i innych sytuacjonistów jest Mateusz Kwaterko, któremu dedykowałem książkę – jest to trop gównie dla rodziców, by sami sięgnęli po wspomniane wyżej książki. Na pewno inspirację dla Miasta Złotej brałem również z obserwowania procesów gentryfikacyjnych na warszawskiej Pradze, gdzie mieszkam, i ze spacerów po ogromnych deweloperskich osiedlach, gdzie nie ma już nawet numerów bloków, tylko pod jednym numerem działki są kolejne budowle przyporządkowane literom alfabetu – bardzo dojmujące uczucie, gdy idzie się przez ten odgrodzony od reszty świata betonowy krajobraz. Dojmujący dla mnie, bo jestem za otwartością osiedli, za zróżnicowaniem krajobrazu – z kolei dzieci tam wychowane traktują to jako normalną przestrzeń życiową. MR: Od strony wizualnej ekspresjonizm niemiecki był dla mnie zawsze fascynujący. Ta połamana perspektywa, kontrasty walorowe, oniryczna atmosfera. Świetna sprawa. W trakcie pracy nad ilustracjami bardziej inspirowałam się jednak architekturą brutalistyczną. W książce pojawiają się nawiązania do realnych obiektów powstałych według założeń brutalizmu. Rozumiem jednak twoje skojarzenie. Wyobcowanie jednostki, przestrzeń architektoniczna, która staje się w jakimś sensie opresyjna… Asocjacje z Langiem nasuwają się same. Do jakiej grupy wiekowej skierowana jest ta bajka? Pytam, ponieważ są w niej momenty dość straszne… Ja się bałam! (śmiech) DC: Piszę dla swojej córki. Ma obecnie prawie 6 lat. Określam tę książkę jako „horror urbanistyczny dla najmłodszych” trochę przewrotnie, bo jest trochę strasznie (choć oczywiście wszystko się dobrze kończy), ale też dlatego, że dzieci żyją w takim horrorze urbanistycznym na co dzień i nie widzą grozy sytuacji, chyba że ich kamienica ma zostać zmodernizowana, a cała społeczność zostaje rozbita, wyrzucona do mieszkań zastępczych w innych częściach miasta, a potem już nie wraca na miejsce, bo nie stać ich na podwyższone czynsze. Co chcielibyście, aby wasze małe czytelniczki i mali czytelnicy wynieśli z lektury Miasta Złotej? Jaki morał? Taki, że zwrócenie się ku naturze będzie dla nich okej? 12 | BIK | maj 2018

DC: Nostalgiczny zwrot ku naturze to byłoby zbyt naiwne i nieprzystające do rzeczywistości założenie. Jak byłem mały, to oglądałem kreskówkę Kapitan Planeta – standardową amerykańską produkcję przykrojoną pod amerykańskie wartości. Czyli świat jest czarno-biały. Szkaradnie wyglądający złoczyńcy niszczą środowisko, ale mamy bohaterską drużynę i magicznego superbohatera, którzy potrafią powstrzymać zło. Jestem wielkim przeciwnikiem tego kultu jednostki – superbohatera. Świat zmienia się poprzez powolne procesy grupowe. W liceum obejrzałem serial anime Arjuna, w którym dziewczyna musi pokonać niszczące środowisko potwory. Ale przez kolejne odcinki poznaje ludzi, którzy uczą ją o ekosystemie, i zaczyna rozumieć, że te „potwory” to część większej całości i pokonanie ich w stylu amerykańskim zachwieje całą równowagą ekosystemu. Chciałbym, by czytelniczki i czytelnicy po lekturze inaczej potrafili spojrzeć na otaczający ich świat. Nic nie jest aksjomatem. Wszystko można zmienić, ale trzeba często zmienić wszystkie zasady gry i znaleźć do nowej gry podobnie myślących uczestników. Oczywiście nie jest łatwo, Status Quo to wróg, którego nie da się pokonać jednym cięciem miecza. Może są to ambitne założenia, ale od takich książek jak ta zaczyna się dyskusja. Zakładam, że głównie rodzice będą czytać ją młodszym, więc może niewygodne pytania ich własnych dzieci też dadzą im do myślenia. MR: Dla mnie ta książka jest trochę o oswajaniu tego, co bliskie, a jednak niezbadane, tajemnicze. O tym, że każdy może się zgubić we własnym skrawku rzeczywistości. Że stan błądzenia/zagubienia może działać pobudzająco. Gdy w Mieście Złotej mówimy o naturze, to mamy na myśli także naturę człowieka. Te wszystkie procesy wewnętrzne, które się w ludziach odbywają, a które pozostają nieuświadomione. Chciałabym, żeby nasi odbiorcy po lekturze obudzili w sobie świadomość i ciekawość. Żeby pomyśleli o otaczającej ich przestrzeni jako czymś, co mogą aktywnie współtworzyć. Jak oceniacie współczesny rynek książek dla dzieci? Mam wrażenie, że teraz jest jakiś straszliwy boom na ilustrowane bajki – pytanie tylko, czy ta ilość nie wpływa niekorzystnie na ich jakość? DC: Przed premierą Burz kuchennych obszedłem stoiska na Warszawskich Targach Książki i poczułem się zupełnie przygnieciony! Aż TYLE tego jest? Nie, nie ma szans, by jeszcze wcisnąć choć jedną książkę na ten rynek. Na szczęście myliłem się.

dl a d z i e c i Oczywiście jest bardzo dużo chłamu – rzeczy absolutnie brzydkich (to już nawet nie kwestia gustu, ale jeśli jest realistycznie rysowana książka z kulejącą anatomią, to jest to zły przykład dla dzieci), albo szkodliwie powielających różne stereotypy. Wierzę jednak, że odważne decyzje kilkorga wydawców i popularność jakiejś odważniejszej książki od czasu do czasu pozwalają innym podwyższać poziom (nawet jeśli to tylko cyniczne łapanie się mody). Przede wszystkim cieszy mnie to, jak od lat 90. zmieniły się polskie biblioteki. Nowości, niszowe książki, audiobooki, sugestie czytelników i fundusze z różnego rodzaju budżetów partycypacyjnych bardzo zmieniły możliwości trafienia na ciekawe pozycje i, co bardzo ważne, za darmo. Nie każdego stać na zakup wyrafinowanej książki, która nie podpasuje dziecku i trafi w kąt. Dlatego polecam chodzić z dzieckiem przynajmniej raz w miesiącu, brać od razu z 10–15 książek różnego typu i od różnych wydawców i patrzeć, jak dziecko reaguje. Takie podejście pozwala przekuć ilość w jakość. MR: Myślę, że problem „ilość kontra jakość” dotyczy tak naprawdę całej kultury wizualnej w naszym kraju. Jesteśmy w stanie ciągłego oblężenia. Zderzamy się z mnóstwem obrazów, a wcale nie stajemy się przez to na nie wrażliwsi. Niemniej wystarczy nabrać odrobiny dystansu do fejsbukowych fanpejdży i szeroko pojętego hajpu, żeby znaleźć dla siebie miejsce w tym wszystkim. Wspomniany przez ciebie boom nie jest jakąś nieuniknioną rzeczywistością, z którą trzeba się zmierzyć. Trzeba nauczyć się odróżniać świat rządzący się zasadami prestiżu, marketingu i ten, w którym ważne są estetyka i merytoryka. Najważniejsze wydaje mi się to, że mimo tych wszystkich imperatywów modowych, powstaje wiele dobrych obrazów i książek. Pojawiają się rzeczy świeże, inspirujące. Gdzie czytelnicy i czytelniczki „BIK-u” będą mogli kupić Miasto Złotej i czy szykują się jakieś spotkania autorskie, np. w naszym regionie? DC: To jest pytanie do Moniki, naszej wydawczyni… Książka będzie dostępna w księgarniach stacjonarnych i internetowych, w księgarniach artystycznych i dziecięcych. Zarówno w księgarniach kameralnych, jak i w sieciach (możliwe też, że w stacjonarnych Empikach, ale sytuacja z tą siecią to temat na inną rozmowę, więc zobaczymy). Na pewno i my, i obrazy Magdy, które powstały na potrzeby książki, będą jeździć po Polsce. Konkretnych bydgoskich planów nie mamy, ale zawsze jesteśmy chętni na propozycje współpracy!

Magda Rucińska – rysowniczka, malarka, autorka tekstów o sztuce, komiksie i ilustracji. Publikowała m.in. w „Lampie”, „Zwykłym Życiu”, „Fabulariach”, „Zeszytach Komiksowych”, „F5”. Na swoim koncie ma kilka wystaw indywidualnych, m.in. w Galerii Wspólnej i Galerii Wieży Ciśnień w Bydgoszczy, Galerii Komiksu Cheap East (CK Zamek) w Poznaniu, Galerii Miejskiej w Inowrocławiu oraz uczestnictwo w zbiorowych pokazach w bwa Bydgoszcz, MBWA Leszno, Galerii Bielskiej BWA czy Muzeum Schloss Herzberg am Harz w Niemczech. Była stypendystką MKiDN (2009/2010) i Prezydenta Miasta Bydgoszczy (2016). Od 2013 roku pracuje na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym, w Katedrze Sztuk Wizualnych, jako asystent w I Pracowni Artystycznej. Daniel Chmielewski – scenarzysta i rysownik. Tworzy autobiograficzne eseje (Zapętlenie, Zostawiając powidok wibrującej czerni), komiksy naukowe (Topografia uwagi, wraz z Zuzanną Kłyszejko) i dydaktyczne (Czarne fale. Jak radzić sobie z depresją. Poradnik dla młodzieży, wraz z Katarzyną Szaulińską). Album Podgląd, narysowany przez Marcina Podolca, został wydany również we Francji. Debiutancka książka dla dzieci Burze kuchenne i bestie bezsenne zilustrowana została przez Macieja Łazowskiego. W 2018 roku wyjdzie nowy album komiksowy dla dorosłych Ja, Nina Szubur na podstawie książki Anna In w grobowcach świata Olgi Tokarczuk. Współpracuje z psychologami i trenerami przy komiksach motywacyjnych dla sportowców, regularnie prowadzi warsztaty z narracji, komiksu i rysunku dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

Daniel Chmielewski (tekst), Magda Rucińska (ilustracje), Miasto Złotej, wyd. Tadam, Warszawa 2018 maj 2018 |

BIK | 13

roz mowa

Czas niezgorszy Z Karoliną Leśnik, dyrektorką Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, rozmawia Monika Grabarek. Za chwilę, w lipcu, miną dwa lata, odkąd zostałaś dyrektorką bwa. Myślę, że właśnie teraz jest dobry czas na rozmowę, bo pierwszy rok to zawsze zamykanie spraw po poprzedniku i dopiero później można realizować swoje zamierzenia. Ale zacznijmy od początku. Skąd w ogóle pomysł, żebyś kandydowała na stanowisko dyrektora bwa w Bydgoszczy? Już jakiś czas temu, realizując projekty w Poznaniu z bardzo różnymi instytucjami, poczułam, że chciałabym to wszystko robić w jednym miejscu, z tą samą grupą ludzi, żeby to nie była zawsze nowa przestrzeń, nowa ekipa realizacyjna. Dużo wcześniej zaczęłam obserwować te konkursy – nie jest ich przecież zbyt wiele u nas. One w naszym środowisku zawsze wzbudzają wielkie emocje i są mocno komentowane, bo jest ich po prostu mało. Startowałam do Bydgoszczy dwukrotnie, zatem wygrałam konkurs za drugim razem. Znałam galerię, podobała mi się jej przestrzeń, a po drugie, starałam się też, żeby oddalenie od Poznania nie było zbyt duże. Jak sobie teraz przypominasz pierwszy weekend w Bydgoszczy? To było lato, piękny czas – nasze miasto jest wyjątkowe, kiedy ogarnia je zieloność parków i świeży powiew znad rzeki…

14 | BIK | maj 2018

Już w czasie konkursu, który odbywał się na przełomie kwietnia i maja, było bardzo zielono, więc pierwsze kroki skierowałam na Wyspę Młyńską i pół dnia przesiedziałam tam z książką; potem poszłam na wernisaż do bwa. Dość dobrze pamiętam te pierwsze chwile i uczucia, które im towarzyszyły. Bydgoszcz wydała mi się bardzo przyjazna i fajna, również jeśli chodzi o skalę miasta, o swobodę poruszania się po nim, o lokalizację tych wszystkich miejsc, które mnie interesują. Podkreślają to wszyscy, którzy mnie odwiedzają – że jest to bardzo dobra skala do życia, że to miasto nie przytłacza, nie dusi człowieka. W czasie tych pierwszych dni zaczęli się pojawiać wokół mnie fantastyczni ludzie,

roz mowa chętni do pomocy, opowiadali mi o Bydgoszczy, sprawili, że poczułam się tu dobrze. Ale sama również wykazałaś się ogromną ciekawością miasta, tego wszystkiego, co się u nas dzieje. Pamiętam, że tamtego lata można było cię spotkać wszędzie, gdzie działo się coś ciekawego – czy była to instytucja kultury, czy akcja mocno alternatywna… Bardzo chciałam dobrze poznać Bydgoszcz i ludzi tu działających, odbiorców kultury. Całe życie spędziłam w Poznaniu, tu trafiłam na teren nierozpoznany; ciekawiło mnie, czy jest tu podobnie, czy każde miejsce ma swoich bywalców, czy te środowiska się przenikają. Jednak nie każdy dyrektor jest tak aktywnym odbiorcą kultury, jak ty. Niestety profesorowie, wykładowcy akademiccy, nauczyciele, nawet sami artyści rzadko bywają zaangażowanymi odbiorcami naszej bogatej oferty kulturalnej. Masz swoją diagnozę tej smutnej sytuacji? To niestety dotyczy każdego miasta i każdego środowiska. Już na studiach historii sztuki bardzo się dziwiłam, jak można wykładać sztukę współczesną i być tylko teoretykiem, w ogóle nie uczestniczyć w życiu artystycznym miasta. Ja potrzebę „bywania” wyniosłam z domu. Od dziecka chodziłam z rodzicami na wernisaże, wystawy, więc jest to dla mnie naturalne. Mnie to po prostu bardzo interesuje: to wszystko, co się dzieje. Na jakim etapie realizacji swoich zamierzeń jesteś teraz? Wiadomo, że początek mojego funkcjonowania w bwa to – jak wspomniałaś – zamykanie działań

mojego poprzednika. Potem musiałam urządzić sobie swoją przestrzeń do działania, zorganizować zespół współpracowników. Później zaczęła się realizacja planów, takich jak powołanie rezydencji artystycznej. Ogólnie myślę, że zeszły rok był niezgorszy. Zespół już się ukonstytuował, jesteśmy pewni siebie i dobrze nam się razem pracuje. Moim zdaniem to bardzo dobrze, że nie koncentrujesz się na środowisku lokalnym, tylko pokazujesz to, co ciekawego dzieje się w szerszym kontekście, nie tylko polskim… To zawsze jest bardzo trudne zadanie – ustawić program wystawienniczy tak, żeby pogodzić te proporcje. Staramy się, by te projekty były różne i dynamiczne. Chcę, by galeria była jak laboratorium, by artysta miał tu przestrzeń do eksperymentu i szybkiego reagowania na to, co się w sztuce dzieje. Co do tej pory sprawiło ci największą satysfakcję? Na pewno był to projekt dotyczący Ildefonsa Bańkowskiego – ta wystawa będzie miała swoją kontynuacje w Poznaniu, w Zamku, i to jest ogromna radość. Myślę, że ta ekspozycja była sukcesem. Poza tym cenię wszystkie dokonania mojego zespołu. Na zakończenie: czy Bydgoszcz zaskoczyła cię czymś? Na pewno przemysłowa Bydgoszcz jest fascynująca, właśnie w niej widzę ogromny potencjał do wykorzystania. Ciekawi mnie powojenna historia miasta i jego rozbudowa w latach 60. i 70. No i ludzie oczywiście: jest duża grupa bardzo ciekawych osób, których działania są niezwykle twórcze i inspirujące.

fot. Wojciech Woźniak (5)

maj 2018 |

BIK | 15

Rok Bydgo s k i ego D z i e d z i c t wa P r z e mys ł owego Marek Chamot

Historia w pigułce. I co dalej? Wiek XIX przyniósł Bydgoszczy rozwój urbanistyczny, przemysłowy i demograficzny. Czynnikami, które stanowiły podstawę intensywnej industrializacji Bydgoszczy w XIX wieku, było z jednej strony włączenie miasta do sieci kolejowej, a z drugiej – rozwój rolnictwa w regionie kujawsko-pomorskim. Bydgoszcz stosunkowo wcześnie uzyskała połączenie kolejowe, w wyniku oddania do użytku w lipcu 1851 roku pierwszego odcinka Kolei Wschodniej z Krzyża do Bydgoszczy. Oznaczało to dogodne połączenie z Berlinem przez Szczecin oraz z Poznaniem, co spowodowało włączenie Bydgoszczy do procesów niemieckiej przebudowy przemysłowej w II połowie XIX wieku. Rozwojowi przemysłu sprzyjało też położenie miasta na ważnym szlaku wodnym biegnącym ze wschodu na zachód, poprzez Kanał Bydgoski, a także łączącym je drogą wiślaną z Gdańskiem. Oba czynniki – rozwój kolejnictwa i rolnictwa – które stanowią źródło stale rosnącego zapotrzebowania na narzędzia i maszyny rolnicze oraz urządzenia i maszyny do przetwórstwa płodów rolnych, najpełniej i najwcześniej znalazły odbicie w rozwoju bydgoskiego przemysłu maszynowego i metalowego. Rozwój licznych fabryk nadał Bydgoszczy przemysłowy charakter, ale jednocześnie wywarł istotny wpływ na zasięg i charakter bydgoskiego rzemiosła na przełomie XIX i XX wieku. Rzemieślnicy zmniejszyli swoją działalność, ale pozostali do połowy XX wieku liczącą się społecznością Bydgoszczy. Przejęcie miasta przez władze polskie w 1920 roku groziło zahamowaniem życia gospodarczego.

16 | BIK | maj 2018

Odcięcie rynku niemieckiego, a w związku z tym brak zamówień z Niemiec dla zakładów przemysłowych, brak surowca i węgla oraz kompletna zmiana warunków dla najważniejszych gałęzi przemysłu w Bydgoszczy mogły taką sytuacje w pełni uzasadniać. Z chwilą przyłączenia Bydgoszczy do Polski przemysł i handel miasta były w ogromnej przewadze niemieckie. Po 1920–21 roku postępuje w dużym tempie polonizacja bydgoskiego przemysłu i handlu. W końcu 1921 roku przeszło sto poważniejszych zakładów przemysłowych znalazło się w rękach polskich. Szybkie wykupienie zakładów przemysłu niemieckiego umożliwiły przede wszystkim polskie banki, które rozpoczęły swą działalność w Bydgoszczy, głównie oddziały banków poznańskich. W lipcu 1921 roku kupiectwo polskie zakłada Bank Bydgoski. To znacznie wspiera finansowo polskich przedsiębiorców. Powstają nowe zakłady przemysłowe już w pełni o polskim kapitale: Towarzystwo Akcyjne Wisła, Wielkopol-

Rok Bydgo s k i ego D z i e d z i c t wa P r z e mys ł owego

ska Papiernia, Fabryka Zapałek Promień i inne, jak Kauczuk i Eskulap, fabryka płyt fotograficznych Alfa, fabryka instrumentów muzycznych, fabryka pianin Sommerfeld (jedyny zakład produkujący pianina i fortepiany), zakłady włókiennicze Pasamon. Wykupione zostają browar, fabryka mydła i tartaki. Powstaje bydgoska fabryka kabli Kabel Polski (jedyny w przedwojennej Polsce zakład produkcji kabli izolowanych). Powstają także Fabryka Artykułów Elektrotechnicznych inż. Stefana Ciszewskiego i fabryka proszków do prania Persil. Spolszczenie handlu nastąpiło jeszcze szybciej. Szereg polskich kupców mieszkających dotychczas

na obczyźnie wykupuje w szybkim tempie niemieckie przedsiębiorstwa handlowe, w tym Bydgoski Dom Towarowy, Dom Konfekcyjny. Również przy pomocy banków następuje spolszczenie najważniejszego przedsiębiorstwa żeglugowego w Bydgoszczy Lloyd Bydgoski. Bydgoszcz stała się jednym z najbardziej uprzemysłowionych polskich miast. Krajobraz miasta, zwłaszcza wzdłuż Brdy aż do Wisły, wypełnił się nowoczesnymi tartakami, młynami, fabrykami maszyn, stoczniami i cegielniami. Bydgoszcz stała się miastem wielkoprzemysłowym. Impet rozwojowy bydgoskiego przemysłu i handlu wyhamowują dopiero wojna celna oraz kryzys gospodarczy w Europie w okresie międzywojennym. Po II wojnie światowej przemysł upaństwowiono. Przeprowadzono łączenie przedsiębiorstw, w wyniku czego powstały m.in. Zjednoczone Zakłady Rowerowe (z połączenia firm Torndo, Miller i Fema), Bydgoskie Fabryki Mebli, Fabryka Czekolady i Cukierków (późniejsza Jutrzenka) oraz Bydgoskie Fabryki Obuwia (z połączenia kilku przedwojennych fabryk: Leo, Minerwa, Junak i Helios). W latach 50. pojawiły się nowe, wielkie zakłady przemysłowe: Pomorskie Zakłady Maszyn Makrum, Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego, Zakłady Chemiczne Zachem (największe w Bydgoszczy), Zakłady Radiowe Eltra. Pod koniec lat 80. maj 2018 |

BIK | 17

Rok Bydgo s k i ego D z i e d z i c t wa P r z e mys ł owego bydgoski przemysł symbolizują zakłady: Zachem, Romet, Eltra, Kobra, Modus. Przez cały omawiany okres rozwoju przemysłowego miasta zachowana zostaje różnorodność branż, od metalowej po odzieżową. Dziedzictwo kultury materialnej narasta warstwami, zachowując często ciągłość organizacyjną i branżową. Po 1989 roku następują zasadnicze zmiany w przemyśle bydgoskim: większość przedsiębiorstw, z którymi dotychczas Bydgoszcz była kojarzona, stała się oddziałami koncernów zagranicznych albo ogólnopolskich. Część nie przetrwała nieudanych procesów prywatyzacji. Kulturowy potencjał poprzemysłowy Bydgoszczy jest znaczny i zróżnicowany. Złożyły się na niego co najmniej cztery okresy rozwoju przemysłowego zarówno z czasów niemieckich, jak i polskich. Nie można pominąć ich w budowaniu nowego oblicza miasta. Sposób wykorzystania tego typu potencjału kultury materialnej określił w książce Od hałdy do kultury prof. Łukasz Gaweł z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Troska o poprzemysłowe dziedzictwo powinna prowadzić do wykorzystywania poprzemysłowej turystyki historycznej, której podstawą będą najcenniejsze zabytki techniki.

Napisana z energią Lubię czytać książki autorów, którym udaje się uchwycić jakąś cząstkę materialnej historii miasta. Te książki to przeważnie dzieła pasjonatów, miłośników historii, a także kolekcjonerów, którzy często całe życie trudzą się, by dla potomnych zachować jakiś wycinek naszej rzeczywistości. Takim zapaleńcem jest niewątpliwie Marian Stróżyński, urodzony w 1931 roku w Bydgoszczy technik elektryk, działacz społeczny i niestrudzony kronikarz dziejów bydgoskiej energetyki. Mogę sobie wyobrazić zdumienie Rafała Bergera, gdy pewnego dnia ujrzał jego zbiory, tj. 11 segregatorów, a w nich na 1664 stronach, imponujący materiał, na który składa się szereg dokumentów, notatek, fotografii, map, plansz i różnorakich wykresów. Wtedy też zapadła decyzja o wspólnej publikacji. Berger jest znawcą historii polskich muzułmanów, a także publicystą i edytorem. Sam o sobie powie, że „skupia się głównie na biografiach i wspomnieniach zawartych w listach i dokumentach”. 18 | BIK | maj 2018

Wobec nie do końca zdefiniowanej i ukształtowanej tożsamości uwzględniającej bydgoskie dziedzictwo poprzemysłowe wydaje się konieczne podjęcie na szerszą skalę edukacji w zakresie dziejów regionu i unikatowego dziedzictwa materialnego oraz niematerialnego. Przemysłowa przeszłość Bydgoszczy jest na tyle nieodległa, że wciąż żyje bardzo wiele osób pracujących kiedyś w nieistniejących już fabrykach i zakładach przemysłowych. Zatem bogactwo tradycji oraz pamięć o zanikających zawodach może być bezcennym uzupełnieniem naszej tożsamości. Bez niematerialnego dziedzictwa zbiorowa pamięć jest zubożona. Tymczasem materialne i niematerialne dziedzictwo poprzemysłowe Bydgoszczy jest najważniejsze w okresie ostatnich dwóch stuleci. Ważne w tym kontekście są badania z zakresu historii mówionej – oral history – czyli źródeł wywołanych. Dziedzictwem poprzemysłowym jest też kultura rozwinięta przez grupy bezpośrednio związane z tym obszarem – dawni pracownicy, mieszkańcy. Ważne jest zatem w wymiarze społecznym kultywowanie w Bydgoszczy tradycji związanych z kulturą przemysłową i rzemieślniczą.

Bartłomiej Siwiec

Brak mu jednak znajomości branży elektroenergetycznej od strony technicznej. Marian Stróżyński to prawdziwy pasjonat, kolekcjoner, zbieracz urządzeń i autor kroniki bydgoskiej energetyki, któremu jednak pewnie byłoby trudno samodzielnie wydać swoje wieloletnie przemyślenia i zebrane dokumenty. Ta zależność miłośnika-archiwisty od sprawnego publicysty (i odwrotnie) jest zresztą bardzo częsta. I dobrze, bo w tym wypadku ta komitywa zaowocowała ciekawą książką. Początkowo zresztą myślałem, że tytuł odnosi się do początku elektryfikacji Bydgoszczy. Nic bardziej mylnego. Chodzi tu o głównego bohatera i jednocześnie o jednego z autorów. Stróżyński w 2016 roku obchodził 85. urodziny. Jak sam powie: „19 sierpnia 1931 r. spiesząc się na świat «wylądowałem» w inkubatorze, czyli w kolebce z wagą ogrzewaną żarówkami elektrycznymi zasilanymi prądem stałym z pierwszej bydgoskiej elektrowni miejskiej”.

Rok Bydgo s k i ego D z i e d z i c t wa P r z e mys ł owego Autorzy zadbali o właściwą kompozycję tomu. Otóż takie książki, adresowane z reguły do wąskiej grupy czytelników branżowych, znacznie zyskują, gdy posiadają klarowny układ. Innymi słowy, gdy czytelnik od początku do końca wie, na czym stoi, wtedy też jest nadzieja, że na poważnie zainteresuje się książką. Dobrze rozplanowana książka daje też pewne nadzieje na pozyskanie czytelników spoza branży, takich, którzy na co dzień się tą tematyką nie interesują. Gdy tylko otworzyłem dzieło Bergera i Stróżyńskiego, to od razu zrozumiałem, że nic nie wiem o historii energetyki. Owszem, wiedziałem, że kiedyś żyli tacy geniusze jak Georg Ohm, Michael Faraday czy Thomas Edison, nawet pokrótce znam ich odkrycia, ale już Charles Parsons, Stephen Grey, Gustav Kirchoff czy Jerzy Reichmann? Niestety nic o nich nie wiem. I to kalendarium jako wstęp jest bardzo potrzebne. Zresztą autorzy w tę historię energetyki bardzo umiejętnie wplatają wątki lokalne. Okazuje się, że nasze miasto właściwie dopiero w połowie XIX wieku zaczyna się prężnie rozwijać, tutaj Prusacy utworzyli Dyrekcję Poczty, powstają połączenia kolejowe z Toruniem i Gdańskiem. Nawet dosłownie Bydgoszcz wychodzi z mroku historii, bo w 1860 roku powstaje Gazownia Miejska i liczne latarnie. A w roku 1863 wybucha powstanie styczniowe i ten fakt tak bardzo kontrastuje z odkryciem dokonanym prawie w tym samym czasie przez Ernsta von Siemensa, wynalazcy prądnicy prądu stałego. Takie już mamy niewdzięczne położenie geograficzne, inne narody rozwijały się, reformowały, a nas to omijało, my musieliśmy bić się o niepodległość, a nawet przełknąć kolejną gorzką pigułkę. W tym też kalendarium autorzy nie wystrzegli się błędu, pisząc, że Leon Barciszewski i jego syn Janusz zostali zamordowani 11 października 1939; w rzeczywistości Niemcy zamordowali ich miesiąc później. Ciekawe są te początki elektryfikacji naszego regionu, zwłaszcza że pod koniec XIX wieku w Bydgoszczy mieszkało już prawie 70 tysięcy ludzi. Pracują oni głównie w tartakach, cegielniach, młynach, browarach i wielu innych zakładach przemysłowych. Autorzy przypominają, że na początku na terenie naszego regionu lokalizowano głównie małe elektrownie wodne (Gródek, Żur, Smukała, Koronowo). Nie ograniczają się tylko do wycieczek w przeszłość. Otóż okazuje się, że w tej branży ciągle następują zmiany, powstają nowe elektrownie wodne, wiatrowe, a także gazowe wykorzystujące biogaz z odpadków.

Dobrym pomysłem była też publikacja rozmowy, którą Berger przeprowadził ze Stróżyńskim. Nestor bydgoskiej energetyki ciekawie wypowie się o czasach okupacji niemieckiej. Z jego wypowiedzi wynika, że Polacy szybko otrząsnęli się z klęski wrześniowej. Już w 1940 roku na terenie Elektrowni Jachcice zaczęła działać polska konspiracja, tworzono tzw. trójki. Celem tajnej organizacji była m.in. poprawa beznadziejnego losu jeńców, głównie radzieckich, którzy byli zatrudnieni na terenie elektrowni przy wyładunku węgla. Konspiratorzy dostarczali im żywność, choć sami otrzymywali głodowe racje. Doszło jednak do wsypy i w jej wyniku aresztowano wielu członków podziemnej organizacji. Niektórzy z nich trafili do więzień, a nawet do KL Auschwitz-Birkenau. W czasie ewakuacji ludności niemieckiej z Bydgoszczy, na przełomie 1944 i 1945 roku, zgodnie z niemieckimi dyrektywami elektrownia miała zostać zniszczona. Polacy jednak okazali się sprytniejsi, udało im się przytomnie zareagować i poprzecinać przewody strzałowe przypasowane odpowiednim ładunkom wybuchowym. W taki też sposób członkowie podziemnej organizacji uniemożliwili detonację, w ten sposób chroniąc majątek narodowy. Tekst dopełniają ciekawe zdjęcia, choćby budynków elektrowni, trakcji elektrycznych, tramwajów, a przede wszystkim ludzi, którzy poświęcając się branży energetycznej, bardzo przysłużyli się rozwojowi miasta. Berger i Stróżyński snują opowieść o miejscach, ale przede wszystkim o ludziach, o tych wszystkich, którzy przyczynili się do rozwoju branży na naszym terenie, stąd nie dziwi, że swoistym dopełnieniem książki jest zaprezentowanie sylwetek bydgoskich energetyków. To naprawdę ciekawa, z pasją napisana książka, wypełniająca lukę tematyczną w najnowszej historii naszego miasta.

Rafał Berger, Marian Stróżyński, 85 lat z elektrycznością, czyli historia bydgoskiej elektroenergetyki według Mariana Stróżyńskiego, Stowarzyszenie Miłośników Historii Energetyki, Maszewo 2018 maj 2018 |

BIK | 19

m a l a rs t wo Hanna Strychalska

Bali, wyspa malarza Waldemar Kakareko

jest malarzem zajmującym się także fotografią i projektowaniem graficznym, terapeutą plastycznym i pasjonatem egzotycznych podróży. Autorem publikowanych tu i ówdzie krótkich utworów prozatorskich oraz realizowanych niegdyś słuchowisk radiowych. Zna wartość literackiej i filmowej klasyki. Od kilku lat uprawia również rzeźbę. Jest człowiekiem wszechstronnym i nieustannie poszukującym.

Obrazy olejne i rzeźby w drewnie lipowym zaprezentowane przez artystę na wystawie Żółta wyspa. Waldemara Kakareko malowanie w Gale-

Trzy tancerki, drewno lipowe, wys. ok. 2 m, 2015–2017 Fragment aranżacji wystawy. Fot. Waldemar Kakareko

20 | BIK | maj 2018

rii Kantorek – Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy w dniach 7–30 listopada 2017 roku stworzyły ciekawą, uzupełniającą się wzajemnie całość aranżacyjną. Dopełniały ją barwne, prostokątne printy z powiększonymi fragmentami wystawionych płócien oraz duży ekran, na którym emitowany był film z balijskimi tańcami rytualnymi. W ekspozycji odczuwało się atmosferę współczesnego teatru, w którym elementy tradycyjnej scenografii – a rolę jej spełniały wspomniane printy – urozmaicone zostają o oddziaływanie multimediów, operujących ruchomym obrazem i dźwiękiem. A teatr zawsze stanowi kwintesencję kultury danego narodu czy też obszaru. W tym przypadku to wyspa Bali, a szerzej – Azja. Dla Europejczyka jest to świat prawdziwie egzotyczny, zadziwiający, a nawet wprawiający w oszołomienie. Dla autora wystawy to cel regularnych podróży, pogłębiających jego fascynację kulturą, obyczajowością, ludźmi i pejzażem.

Widzimy to na obrazach. Przedstawiają tancerki i tancerzy, przypominających fantastyczne ptaki, podczas występów na scenie w sztucznym świetle reflektorów. Prześwietloną na wskroś, a zarazem oglądaną pod słońce procesję z darami, postępującą w rytm głośnej muzyki, gdy jej uczestników jakby uprzedzają własne, wydłużone i ostre, ornamentalnie zagmatwane cienie, rzucone na wypalony do białości grunt. Nocne czuwanie i rozmowy przy rozmigotanym świetle lampionu, kiedy rzeczywistość sprowadzona zostaje do intensywnych plam koloru i miękkich, poruszonych cieni. Zauważamy też kadry rodzajowe, dziejące się na targu, które mają siłę przyciągania bliską scenom tanecznym, ze względu na moc barwy, kontrast oraz pochwycenie ruchu. Naszą uwagę skupia również kilka kapitalnych pejzaży. A ile w tych przedstawieniach jest prawdy o tamtejszym życiu, ile zaś sytuacji zainscenizowanych specjalnie dla turystów, to wie jedynie artysta.

Warto dodać, że niektóre kobiece postacie z obrazów są stylistycznie zbliżone do tancerek rzeźbionych w drewnie. Wyjątkowo smukłe i charakterystycznie ukształtowane. Giętkie na podobieństwo jędrnych i soczystych łodyg tropikalnych roślin. Przez chwilę zatrzymane w tańcu, który jest modlitwą. Ukryte skromnie za kostiumem. Mrużące oczy w delikatnym uśmiechu. Rzeźbione twardo i precyzyjnie, głęboko aż po efekty ażuru. Zupełnie nierealne i może najpełniej wyrażające fascynację malarza kulturą Bali.

m a l a rs t wo Kakareko czasem buduje postać za pomocą kilku ekspresyjnych, impastowych i fakturalnych pociągnięć pędzla. Szkicowo i trafnie określa jej płeć, pozę i gest. Opisuje okoliczności zdarzenia. Chwyta, poprzez spojrzenie i rękę, charakter tanecznego pas, albo pochylenie ciała podczas odpoczynku. W tym malarstwie i jego formie trudno oddzielić emocjonalny gest ręki od gorącej zazwyczaj palety kolorów. Płótna zwracają uwagę intensywnością barw, ich bogactwem, odważnym zestawieniem przeciwnych tonacji, a także połączeniem czystych kolorów prosto z tuby. Może więc najbardziej właściwe byłoby stwierdzenie, że zadziwiają one szaleństwem kolorów. Ale to nie znaczy, że mamy tu do czynienia ze schematem czy manierą naśladującymi stan emocjonalnego napięcia. Jest to własna, dojrzała, wypracowana przez lata technika i forma malarska. Tak więc w tym szaleństwie – wiemy to przecież od czasów Szekspira – ukryte są metoda i cel. Dlatego te obrazy są tak interesujące. Jeden przykuwa wzrok dynamiczną intensywnością pomarańczy, skontrastowanych z głębokimi brązami, z odcieniem fioletu, oraz żółcieni, rozjaśnionych aż po biel. Mamy wrażenie, że barwy i kontrasty, jak również setki drobnych pociągnięć pędzla, które tworzą postacie tancerzy z wachlarzami na zróżnicowanym walorowo tle, wyrażają nasycenie widowiska nieznaną nam symboliką i atmosferą transowej muzyki. Przed naszymi oczami wirują sylwetki w barwnych kostiumach. Powietrze aż drży od przejmującego brzmienia instrumentów perkusyjnych. Natomiast przedstawienie z wizerunkami trzech tancerek zastanawia szkicową formą i brawurowym zestawieniem czerwieni – od makowej, poprzez biskupią purpurę, aż po fiolety – a ta połyskuje jeszcze pośród głębokich żółcieni i zieleni. Zdarza się jednak, że muzyka cichnie i przystajemy w prawie zamkniętym przez gąszcz roślinności pejzażu, w którym ukryta jest chata. Czujemy wilgotne i duszne powietrze, lekki powiew wiatru. Dotyka nas, zdaje się zbawienny, chłód niebieskości, odcienie chabru i granatu, aż po czerń głęboko ocienionej wody, pomiędzy strumieniami gęstego światła. Innym razem, na otwartej przestrzeni, odczuwamy przez chwilę świeżość morskiej bryzy. Nasycone błękity i jasne fiolety wody prawie zlewają się z przestrzenią nieba, po którym łagodnie płyną, rozmalowane z uwagą, obłoki. Żółto-białe łódki, jak wysuszone na słońcu łupiny orzechów, ocierają się rytmicznie o piaszczysty brzeg.

Legong, olej, płótno, 90×100 cm, 2017 Fot. Wojciech Woźniak / ZPAF

Dom nad rzeką, olej, płótno, 100×70 cm, 2017 Fot. Wojciech Woźniak / ZPAF

maj 2018 |

BIK | 21

m a l a rs t wo

bez tytułu, olej, płótno, 100×80 cm, 2017 Fot. Waldemar Kakareko

Fala, olej, płótno, 70×100 cm, 2017 Fot. Wojciech Woźniak / ZPAF

bez tytułu, olej, płótno, 100×80 cm, 2017 Fot. Waldemar Kakareko

22 | BIK | maj 2018

Jeśli idzie o inspiracje, to Waldemar Kakareko swobodnie rozwija swoją malarską opowieść wokół awangardy z przełomu wieku XIX i XX, o której mówi się, że nadal jest najciekawsza i najbardziej wpływowa. Artysta przemawia do widza odważnym kolorem, wydobytym z gęstości malarskiej materii, w połączeniu z daleko posuniętą syntezą formy. Stąd narzucająca się bliskość fowistów. Niekiedy dostrzegamy akcenty kubistyczne. Także secesyjną dekoracyjność, w którą wpisuje się tematyka obrazów, czyli wdzięk smukłych i poruszonych, barwnych i płaszczyznowo potraktowanych kobiecych postaci. Ale wyraz tych prac jest ekspresyjny. I właśnie ta szeroko pojęta emocja najwięcej mówi o malarstwie i jego twórcy. W temacie i formie ukryte jest bowiem głębokie pragnienie pochwycenia ulotności chwili. Zatrzymania przeżycia, obrazu, koloru i światła, a także, w pewnym sensie, temperatury otoczenia, zapachu i dźwięku – poprzez malarską sugestię. Życia we wszystkich jego inspirujących przejawach.

Widać też, jak artystę pociąga atmosfera naprawdę dalekiej i długiej podróży, zupełnie inny świat. I jak wraz z upływem czasu, wyrażonym w stworzeniu kolejnego cyklu obrazów, ta obca rzeczywistość staje się coraz bardziej znana, a nawet bliska. Jest ważną cząstką wewnętrznego spełnienia i szczęścia. Jak spokojny, a jednocześnie wzmacniający siły oddech. Daleka podróż daje szczególną możliwość poznania siebie, poczynienia niekiedy zadziwiających odkryć w sobie samym. To pod każdym względem próba, której poddajemy się z własnej woli, choć nie wiadomo, z jakim skutkiem. Taka właśnie podróż w nieznane pozwala zrozumieć, a nawet oswoić się z myślą, że każdy z nas, na krótko, jest tylko podróżnym w danym mu czasie. Wiedzą to wszyscy prawdziwi wędrowcy i podróżnicy. Wie o tym także – jestem tego pewna – Waldemar Kakareko.

To, co nas uderza w malarstwie Kakareko, wciąga w obszar jego oddziaływania, to – wydaje się najważniejsza dla niego w życiu – szczera pasja malowania, którą przeniknięty jest każdy dzień. Oczekiwanie na wejście do swojej pracowni, czyli w przestrzeń świata, który on sam kreuje. Pod warstwą rozżarzonych barw i energicznym gestem, a więc pod przejawami ludzkiej i artystycznej żywotności, kryje się jednak nostalgia. Towarzysząca wiernie refleksja. To dobrze, bo bez niej nie byłoby tego twórczego porywu w życiu, jak i malarstwie artysty.

z ug zwa ng (6 0)

siwiec Jaśmin nad jaśminami… Pisałem już kiedyś o debiucie książkowym Tadeusza Nowakowskiego Szopa za jaśminami z 1948 roku, ale muszę do niego powrócić. Minęło kilka lat od czasu, gdy po raz pierwszy przeczytałem tę książkę. A teraz lektura ponowna i nasuwają się nowe wnioski, spostrzeżenia i komentarze. Bo to jest debiut niezwykle interesujący. Ciekawe, czy we Włocławku w ogóle wiedzą, że przez dwa lata mieszkał tam jeden z najsłynniejszych polskich dziennikarzy, znany pisarz Tadeusz Nowakowski? Najpierw od jesieni 1939 roku pod nieznanym mi adresem, a później aresztowało go gestapo i od końca lutego 1941 przebywał we włocławskim więzieniu. Dwa miesiące później w tamtejszej prokuraturze, która nadzorowała śledztwo przeciwko Nowakowskiemu i grupie młodych osób kolportujących ulotki i rzekomo „próbujących oderwać Wielkopolskę od III Rzeszy”, zatrudniono nadprokuratora Alfonsa Petera Bengscha. I z nim pisarz odbył kilka rozmów, które go w jakimś sensie ukształtowały, bo okres pobytu we włocławskim więzieniu, a później w obozie gestapo w Inowrocławiu zapamięta na całe życie, bo te rozmowy – w pewnym sensie – oznaczają koniec niewinności. O samym momencie aresztowania napisze, że w środku nocy wydawało mu się, iż wciąż tańczy na jakiejś szkolnej zabawie, a tu słychać głosy na schodach, gwałtowne walenie do drzwi i w progu stanie trzech smutnych panów z tajnej niemieckiej policji. Gestapo go aresztuje i będzie przesłuchiwać, ale to prokurator Bengsch podejmie dalsze decyzje. Jedną z jego wypowiedzi Nowakowski przytoczy: „Znamy trochę z akt twoje wybujałe wyczyny dziennikarsko-literackie. Pociesz się, że gdy złych Niemców kiedyś diabli wezmą, będziesz mógł podziękować potworowi Bengschowi za dostarczenie ci makabrycznych scen dla twej przyszłej twórczości. O ile nie powiększysz grona aniołków…”. Oczywiście wypowiedź prokuratora może być przez pisarza wymyślona czy przeinaczona, ale najważniejsze jest, że to na pewno ten sam człowiek, o którym pisze znany badacz niemieckiego systemu sądownictwa specjalnego na naszym

terenie Edmund Zarzycki. Bengsch nie jest więc postacią tylko literacką, ale prokuratorem z krwi i kości, o którym wiemy niewiele, takie szczątkowe informacje, że urodził się w Środzie, przed wybuchem wojny pracował w niemieckiej prokuraturze w Pile, a od pierwszych dni września był szefem prokuratury działającej przy Sądzie Specjalnym (w naszym mieście już od 9 września 1939 roku), potem jeszcze w Ostrowie, a od kwietnia 1941 roku we Włocławku. Jakie to dziwaczne koincydencje! Na początku września 1939 roku Nowakowski wyjeżdża z Bydgoszczy, a Bengsch tu przyjeżdża, wiosną 1941 spotykają się we włocławskim więzieniu, w zupełnie odmiennych rolach. Jeden oczekuje na proces, a drugi nadzoruje śledztwo, a potem po wojnie, w roku 1948, w którym pisarz zadebiutuje Szopą za jaśminami, do prokuratora generalnego w Warszawie przyjdzie pismo zza naszej zachodniej granicy, którego autor opisze zbrodniczą działalność Bengscha i zażąda dla niego adekwatnej kary. Gdyby jeszcze bardziej poszperać w życiorysie prokuratora, już tym powojennym, to okazałoby się, że obaj panowie jeszcze nieraz mogli wpaść na siebie (w Monachium, na sali sądowej, a może i gdzieś indziej), bo przecież przez wiele lat pracowali na terenie powojennych Niemiec. Tytułowa szopa to nic innego jak miejsce egzekucji, gdzie wieszano Polaków. Siłą tej książki są więc realizm i sugestywne przedstawienie postaci. Wspaniała praca pamięci człowieka, który podobnie jak Tadeusz Borowski przeżył piekło niemieckich obozów, a jednocześnie swoim cierpieniem nie zamierzał zbytnio epatować. Właściwie nigdy nie napisze, że było mu źle, a zawsze empatycznie zwrócony jest w stronę bliźniego, z wielkim szacunkiem odnosi się do swoich kompanów, towarzyszy niedoli, z którymi dzielił obozowe losy. A „jaśmin nad jaśminami” to pierwsze słowa tej naprawdę wzruszającej książki o polskiej powikłanej drodze, na której czasami pachną kwiaty, ale ten zapach jest trochę jak pocałunek śmierci, bo na końcu drogi jest szopa, a tam już kat popala papierosy i wecuje swój ostry jak brzytwa nóż. Bartłomiej Siwiec

maj 2018 |

BIK | 23

p r z e z r u d e ok u l a r y (36)

andrzejewski

Organ bardzo odpowiedzialny

Umyć zęby po raz pierwszy danego dnia dopiero na krótko przed dwunastą w południe zdarzyło mi się może ze cztery razy w życiu. Trzynastego kwietnia (w piątek) niehigieniczność mnie nawiedziła wspomniana za przyczyną tego, że nie rozumiem, jak można myć trzonowce i ich kolegów przed posiłkiem. Majonez z jajka na świeżo wymiętowione zęby? Nie, nie i jeszcze raz nie. A że dnia owego śniadanie i owszem, jak zwykle, ale potem do pracy nie szedłem, gdyż powróciłem do domu nocą po seansach na tegorocznych Animocjach, to rozmarzony tym, co widziałem poprzedniego wieczora, przeszedłem do przechodzenia się po obejściu i dopiero kole południa odświeżyłem organ, co ma czasami niezły zgryz. Rozmarzenie było uzasadnione i potężne było, i takie nowe. Mimo iż trudno mnie zaskoczyć, bo w doznawaniu pewnego zjawiska jestem zaprawiony z powodu wieku, naturalnej ciekawskości oraz ogólnie sprzyjających warunków życiowych. Gdy piszę te słowa, to przez otwarte okna wpada mi do pokoju ciepło powietrzne wraz ze śpiewem ptasim (czyżyk chyba), także również doznaję. Niech o doznaniach więc będzie w miesiącu, który jednak chyba wiosnę zgubił. Umiem słuchać. Podobno. Jednak jeszcze bardziej, niż słuchać umiem, to słuchać potrafię. Potrafię, bo okoliczność przesłuchania dziennie pięciu płyt z muzyką nie należy w moim przypadku do niecodzienności na miarę meteorytu, co nie spłonął. Gdybym miał wybrać ze wszystkiego, co mnie otacza, aspekt jeden i przy nim już pozostać nawet za cenę tych innych, to (opłakując łzami krokodylimi kinematografię i dzieła spisane) wybrałbym za towarzyszkę dozgonną Muzykę. Najbardziej abstrakcyjną ze sztuk. Wzbudzającą we mnie uczucia najgłębsze i najdotkliwsze. Od zawsze. Może to kwestia domu, w którym muzyki było zawsze pełno – zarówno tej słuchanej, jak i tej wykonywanej. Potrafię więc po prostu spędzić dzień na jej chłonięciu. Potrafię rozprawiać o niej, machając nawet niekiedy pięścią argumentu w stronę rozmówcy, który twierdzi, że twierdzę niepoprawnie. De gustibus non est disputandum…, ja wiem. Tylko że to największa bzdura, jaką w życiu słyszałem. Ludzkość od swego zarania nie robi niczego innego tylko dyskutuje, spiera się, a w ekstremalnych 24 | BIK | maj 2018

(nie tak rzadkich, niestety) przypadkach wywołuje wojny właśnie o gust. Nie wiem, czy muzyczny mam dobry i szczerze powiedziawszy mało mnie to obchodzi, a w zasadzie w ogóle. Nie sądzę, żeby coś takiego jak dobry gust istniało. Człowiek to zwierzę zbyt skomplikowane i liczba zmiennych wpływających na ukształtowanie się smaku, jeśli chodzi o sztukę i jej odbiór, jest zbyt ogromna, by traktować taką efemerydę jak gust poważnie. Każdy według upodobań niech sobie tam puszcza, co mu się w organizmie przyjmuje najlepiej. Tylko nie tak, żeby sąsiedzi nie mogli przyjmować jednocześnie. Jeśli trzeba bardzo głośno, to polecam słuchawki. Nauszne. Dla zdrowia. Niejednokrotnie już w życiu słyszałem, że na uczestnictwo w koncertach powoli mają czas już tylko ci, co je organizują, oraz garstka zapaleńców takich jak ja. To samo dotyczy oglądania filmów (nie, raz na pół roku z rodziną na nowego Pixara się nie liczy), bywania w teatrze (tu statystyki są zatrważająco zbliżone do częstotliwości, z jaką wystawiam się na słońce) czy nawet czytania książek (mimo iż można je nosić ze sobą w postaci już teraz tak lekkiej, że nie waży w ogóle, a czytnik waży mniej niż większość książek właśnie). Niejednokrotnie też usłyszałem, że nie bywają i nie doznają moi znajomi, bo „nie wiedzieli”. No, ja też kiedyś nie wiedziałem, czy można oddawać mocz publicznie, ale spróbowałem i okazało się, że można, ale są konsekwencje. Niezbyt zresztą miłe. W przypadku próby skorzystania ze sztuki teatralnej, powieści czy albumu muzycznego konsekwencje też występują. Są jednak (w większości) rozkosznie przyjemne. A informacje o możliwościach są wszędzie. Tylko trzeba chcieć szukać. Dowiedziałem się niedawno, że w kraju Izrael odkryto trzy lata temu nowy ludzki organ, który wypełnia cały nasz organizm, mieści około dwudziestu procent płynów ustrojowych, odpowiada za niezliczoną ilość funkcji, utrzymuje inne organy w stanie nienaruszonym oraz chroni je przed uszkodzeniami. Nazywa się interstitium. Takie coś, co trzyma wszystko w kupie i jak się tego nie szuka, to jest niewidoczne. A jak się o to nie dba z automatu, to ciało może umrzeć. Społeczeństwo to też ciało. I też ma taki organ. Nazywa się kultura. Szymon Andrzejewski

b ydgo s k i in sy nu ator k u lt uralny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (165) Promocja książki i placu Promocja wspomnieniowej książki Romana Sidorkiewicza „Bydgoszcz – mój fyrtel” ściągnęła do Salonu Hoffman prawdziwe tłumy. Czytane przez Teresę Wądzińską fragmenty przeplatane były komentarzami odautorskimi, a także licznymi i spontanicznymi wypowiedziami obecnych na widowni bohaterów tych wspomnień. Szczególnie wyraziście weszli w dialog z Romanem Sidorkiewiczem Roman Jasiakiewicz i Roman Kotzbach. Dzięki temu pl. Kościeleckich przemienił się na pewien czas w Forum Romanum.

Misja specjalna Na świętowanym w Ostromecku benefisie Piotra Trelli (80-lecie urodzin i żywotności) jubilat zbierał wiele hołdów i gratulacji. Dowiedział się także o specjalnym zadaniu, jakie mu zlecił zaprzyjaźniony z nim plastyk Adam Jezierzański. A brzmi ono następująco: „W trosce o naprawę mocno ostatnio nadszarpniętych stosunków polsko-żydowskich z koncertami do Izraela powinien pojechać Piotr Trella!”. Zważywszy że muzyka łagodzi obyczaje, a ciągle nader żywotny p. Piotr lubi nowe wyzwania – pani Trellowa może już pakować mężowskie walizki.

Porywające „Pory…” To, że ostatnimi laty pory roku mocno nam się poprzestawiały, ma, jak się okazuje, swoje odbicie na niwie muzycznej. Najpierw Max Richter porwał na kawałki „Cztery pory roku” Vivaldiego, a potem Piotr Czaja i Capella Bydgostiensis zagrali to tak porywająco, że z miejsca porwali tym publiczność, co do tej pory konwencjonalnym „Porom roku” nieczęsto się zdarzało. A więc anomalia pogodowe mogą nieść z sobą także pozytywne skutki.

Aforysta-wokalista Na firmowanym przez Klub Polskiej Książki, a odbywanym w Klubie „Odnowa” spotkaniu literackim utalentowany literacko lekarz

z Gdańska Piotr Łyczak przeplatał swe fraszki i aforyzmy… śpiewanymi a cappella przebojami z repertuaru Młynarskiego, Aznavoura, Armstronga, Piaf… Publiczność była zaskoczona, prowadząca spotkanie Jolanta Kowalska – zachwycona, a obecni na sali bydgoscy literaci – powpadali w kompleksy.

Powiało grozą Znana bydgoska animalska Izabela Szolginia włączyła się do ogólnopolskiej akcji pod kryptonimem „Pies w biurze”. I choć p. Iza zapewnia, że biurowa asystentura powierzona zostanie wyłącznie czworonogom potulnym i dobrze ułożonym, to jednak w środowisku artystycznym powiało grozą. Rozeszła się bowiem pogłoska, że cierpiące na nadmiar ubiegających się o stypendia petentów Biuro Kultury Bydgoskiej chce się wyposażyć w psy… aż cztery, i to wyłącznie rottweilery!

Lusterko wsteczne /-25/ Ćwierć wieku temu (maj 1993) – Na scenie Opery Nova bawiły publiczność „Wesoła wdówka” Lehára i „Księżna cyrkówka” Kálmána. Pierwszą wyreżyserował R. Pietruski, a drugą S. Żemło. – Koncertem skrzypcowym Beethovena uraczyła bydgoskich melomanów Kaja Danczowska. Orkiestrę FP poprowadził M. Pijarowski. – Bydgoskie BWA zapraszało na wystawę malarstwa i grafiki Andrzeja i Adama Nowackich. – W ramach III Bydgoskich Spotkań Jazzowych na estradzie Wojewódzkiego Ośrodka Kultury wystąpiła Urszula Dudziak oraz grupa West. – Park Ludowy im. W. Witosa był miejscem plenerowej imprezy „Kundel King” – czyli wyboru króla bydgoskich kundelków. maj 2018 |

BIK | 25

Adre sy b ydgo s k i c h in s t y t u c ji k ult ur y Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura

Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-229 Bydgoszcz, Koordynator: mgr Marta Rosenthal-Sikora, www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl, tel. 52 567 00 57. Muzeum Fotografii – Adam Juszkiewicz; Galeria Debiut – Marta Rosenthal-Sikora; Galeria Nad Brdą – Karolina Prus 2

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek

Bydgoski Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.bkmk.strefa.pl/ Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20

Bydgoskie Stowarzyszenie Artystyczne, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz 5

Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska

Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman

Klub Środowisk Twórczych, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22

Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl 37

Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39

Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska

Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu

Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

Eljazz – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl 41 Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 Fundacja „Wiatrak”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, fax 523 234 811, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00 Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria Farbiarnia, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40 Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 Muzeum Kanału Bydgoskiego, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy: dyrektor: Karolina Leśnik. Gmach główny 12 (ul. Gdańska 20): wtorek – piątek: 10.00-18.00, sobota – niedziela: 11.30-16.30, wstęp wolny, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Kantorek 10 (ul. Gdańska 3): wtorek – piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00-14.00, wstęp wolny

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Dyrektor dr hab. Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl. Godziny otwarcia Muzeum w śródmieściu: wtorek, środa, piątek – 10.00-18.00; czwartek – 10.00-19.00; sobota, niedziela – 11.00-18.00; poniedziałek – nieczynne, w soboty wstęp bezpłatny. Godziny otwarcia Exploseum: wtorek, środa, piątek, sobota, niedziela – 9.00-17.00; czwartek – 9.00-19.00; poniedziałki – nieczynne; we wtorki – wstęp bezpłatny 26

Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT – Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00 43

Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1

Galeria Wieży Ciśnień, Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42

Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, Godziny otwarcia: wtorek – piątek: 8.30-15.30; w niedziele: 10.00-14.00; w soboty i poniedziałki – nieczynne. www.muzeumwl.pl

Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3

Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22 Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19 Kamienica 12, ul. Poznańska 12, 85-129 Bydgoszcz, tel. 887 164 349, e-mail: 12kamienica@gmail.com 45

26 | BIK | maj 2018

Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44 Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30 Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739 Skrzynka na bajki, księgarnia dla dzieci, ul. Gdańska 22 (w podwórzu), 85-005 Bydgoszcz, tel. 501 338 969 Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Łukasz Gajdzis, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, kasa główna/ info: pon.-pt. w godz. 14.00-19.00, weekendy/święta: trzy godziny przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; kasa ul. Rejewskiego 3 (CH Auchan): codziennie w godz. 10.00-19.00, tel. 885 607 090, www.teatrpolski.pl 31 Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34 Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936 Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl 11 Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Jezuicka 14a, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 WiMBP Biblioteka Główna, Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl. Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl maj 2018 |

BIK | 27

w yd a r z e ni a Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego 9.05.2018, środa, godz. 19.00

Muzyka baroku z mistrzem

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Paul Esswood – dyrygent Jolanta Pawlikowska-Kowalska – sopran Ewelina Rakoca-Larcher – mezzosopran J.S. Bach – III Koncert brandenburski G-dur; A. Vivaldi – Motet „Nulla in mundo pax sincera” RV 630, Kantata „Cessate, omai cessate” RV 684; G.F. Händel – duet „Io t’abbraccio” z opery Rodelinda, duet „Caro! Bella!” z opery Juliusz Cezar; A. Corelli – Concerto grosso D-dur op. 6 Brytyjczyk Paul Esswood jest jednym z czołowych kontratenorów na świecie. Występował zarówno na najważniejszych scenach europejskich, jak i amerykańskich, współpracował m.in. na stanowisku pierwszego kontratenora z mediolańskim Teatro alla Scalla. Wielokrotnie dyrygował Capellą Bydgostiensis w różnych programach. Jolanta Kowalska-Pawlikowska jest absolwentką Akademii Muzycznej w Krakowie oraz Guildhall School of Music and Drama w Londynie. Otrzymała liczne nagrody i wyróżnienia, m.in. Bach Singers Prize czy w Mozartowskim Konkursie Wokalnym w Londynie. Śpiewa regularnie z zespołem Capella Cracoviensis, w Anglii z The Musicke Companye oraz P. Esswoodem. W 2015 koncertowała m.in. z Jordim Savallem w Wersalu, a na Festiwalu Opera Rara w Krakowie wystąpiła w Koronacji Poppei Monteverdiego.

I.J. Paderewski – Koncert fortepianowy a-moll op. 17 (Ivan Shemchuk – fortepian); S. Rachmaninow – II Koncert fortepianowy c-moll op. 18 (Jakub Kazieczko – fortepian)

Ivan Shemchuk z Ukrainy ukończył Mistrzowską Szkołę Muzyczną we Lwowie. Poszerzał swe umiejętności w kursach mistrzowskich w Polsce i za granicą u takich takich pedagogów, jak: Vera Nosina, Mikhail Voskresensky czy Andrzej Jasiński. Jest laureatem wielu konkursów muzycznych w Polsce i za granicą, m.in.: pierwszych nagród – „Art Duo” w Kopenhadze (2014), „Musica Classica” w Moskwie (2015) czy Konkursu Studentów Stypendystów Zagranicznych w Antoninie (2017). Obecnie kończy studia w klasie dr. hab. Jarosława Drzewieckiego. Jakub Kazieczko obecnie finalizuje studia w klasie prof. Marii Murawskiej i dr. Pawła Wakarecego. Brał udział w licznych kursach mistrzowskich, prowadzonych przez takie sławy, jak Andrzej Jasiński, Kevin Kenner, Dina Yoffe czy Jerzy Godziszewski. Jest laureatem wielu konkursów pianistycznych, m.in. za granicą – w Osimo (Włochy), Barletcie (Włochy), a w ramach muzyki kameralnej w Berlinie, Wiedniu i Bydgoszczy. 18.05.2018, piątek, godz. 19.00

100 lat niepodległości

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Jakub Chrenowicz – dyrygent Jan Lisiecki – fortepian

F. Chopin – Koncert fortepianowy e-moll op. 11, Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14; M. Karłowicz – Odwieczne pieśni op. 10

Ewelina Rakoca-Larcher, fot. Andrzej Makowski

Ewelina Rakoca-Larcher od 2013 jest solistką Opery Nova w Bydgoszczy. Absolwentka gdańskiej Akademii Muzycznej, kształciła się również w Konservatorium Wien. Prócz ról operowych śpiewa też partie solowe w dziełach sakralnych Bacha, Mozarta czy Haydna. W 2016 śpiewaczka została zaproszona przez Teatro Municipal w Santiago de Chile do wykonania partii Małgorzaty w Potępieniu Fausta Berlioza. Zastąpiła w tej roli słynną francuską mezzosopranistkę Géraldine Chauvet. 11.05.2018, piątek, godz. 19.00

Koncert dyplomantów Akademii Muzycznej Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Kai Bumann – dyrygent

28 | BIK | maj 2018

Zabrzmi ponownie polska muzyka, dzieła Chopina zaś zagra młody, 23-letni wirtuoz urodzony w Kanadzie. Krytycy nazywają Jana Lisieckiego „arystokratą fortepianu”, „wybitnym talentem”, „jednym z najbardziej sensacyjnych młodych artystów”, i chwalą go za dojrzałe, „niezwykle poetyckie i obdarzone wyobraźnią” interpretacje. Artysta naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku 5 lat, a już 4 lata później debiutował z orkiestrą. Dzięki wydaniu przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina wielokrotnie nagradzanych nagrań koncertów Chopina (zarejestrowanych przez zaledwie wówczas 13- i 14-letniego pianistę) Lisiecki podpisał kontrakt z wytwórnią Deutsche Grammophon, który zaowocował edycją płyt z utworami Mozarta, Chopina i Schumanna. W 2013 został okrzyknięty Young Artist of the Year magazynu „Grammophone”. W sezonie koncertowym 2015/2016 debiutował w Carnegie Hall, w 2016 wydane zostały jego nagrania Schumanna, z kolei najnowszy album z marca

w yd a r z e ni a 2017, zawierający rzadko wykonywane utwory Chopina na fortepian i orkiestrę, został nagrodzony najbardziej prestiżową w Europie nagrodą ECHO Klassik. Orkiestra ponadto zagra poemat „Odwieczne pieśni” Karłowicza, zainspirowany samotnymi wędrówkami kompozytora po ukochanych Tatrach. Całość poprowadzi Jakub Chrenowicz – kunszt dyrygencki tego młodego artysty bydgoscy melomani mieli okazję już wielokrotnie podziwiać. 25.05.2018, piątek, godz. 19.00

Cudowny świat bajek Walta Disneya

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Sławomir Chrzanowski – dyrygent

muzyka z filmów, m.in.: „Królewna Śnieżka”, „Piękna i Bestia”, „Piraci z Karaibów”, „Flinstonowie”, „Władca pierścieni”

Wśród najlepszych filmów animowanych Disneya wymienia się te najstarsze, np. o Myszce Miki, „Królewnę Śnieżkę i siedmiu krasnoludków”, „Piękną i Bestię”, „Króla Lwa”, ale i te, które powstały niedawno, np. „Kraina lodu” czy „Zwierzogród”. Muzykę do tych utytułowanych produkcji Disnejowskich tworzą wielcy artyści naszej doby, jak np. Alan Menken, Elton John, Hans Zimmer, Michael Giacchino, Geoff Zanelli czy Howard Shore. Na podium dyrygenckim stanie autor projektu, artysta, który po mistrzowsku prowadzi koncerty w tym klimacie, czyli Sławomir Chrzanowski, dyrektor Filharmonii Zabrzańskiej. 26.05.2018, sobota, godz. 19.00

Dziewczyna Bonda – tematy z filmów szpiegowskich NA DZIEŃ MATKI

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Małgorzata Chruściel – śpiew Anna Grzelak – śpiew Adam Lemańczyk – kierownictwo artystyczne, fortepian Od 1962 seria filmów o agencie królowej brytyjskiej Jamesie Bondzie ma się bardzo dobrze, każda premiera kinowa spod tego szyldu gwarantuje obłędną frekwencję i krociowe zyski, ale przynosi też przy okazji prawdziwe muzyczne przeboje, które zaczynają swoje osobne życie i zdobywają

Małgorzata Chruściel

Anna Grzelak

laury. Na przykład Adele i jej piosenka tytułowa „Skyfall” do 23. filmu z tego cyklu (2012), nagrodzona Oscarem za najlepszą piosenkę, wspięła się na szczyty światowych list przebojów. I tego typu przebojową muzykę z topowych filmów szpiegowskich dedykujemy wszystkim mamom. W roli solistek wystąpią absolwentki wokalistyki jazzowej w bydgoskiej Akademii Muzycznej: Małgorzata Chruściel, aktorka Teatru Muzycznego w Poznaniu i Krakowskiego Teatru Variété, oraz Anna Grzelak – instruktor wokalny w macierzystej uczelni, stypendystka MNiSW. Laureatka wielu festiwali ogólnopolskich i międzynarodowych. Capellę Bydgostiensis poprowadzi Adam Lemańczyk – pianista, klawiszowiec, aranżer. Absolwent Akademii Muzycznej w Bydgoszczy w klasie Krzysztofa Herdzina. Na co dzień pracuje jako instruktor w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy na Wydziale Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej. KONCERT Z NIANIĄ Na czas trwania koncertu będzie można zostawić dzieci (od 3. do 7. roku życia) pod opieką wykwalifikowanych animatorów z UKW. Prosimy o zgłoszenia najpóźniej jeden dzień przed koncertem. Bilety dla dzieci w cenie 1 zł będą do odbioru w kasie biletowej FP. Bilety do nabycia na www.bilety24.pl, w kasie biletowej FP oraz w Biurze Podróży „Wakacyjny świat” ul. Magnuszewska 8, tel. 52 320 52 29 www.filharmonia.bydgoszcz.pl inf. Mariola Grochowina

Kultura w Zatoce 10-25 maja 2018. Rezerwacje i zapisy: kom. 660 270 114. Bilet: 20 zł

Wodne konstalacje – warsztaty sztuki Ebru

Sztuka Ebru to dawna, licząca kilkaset lat, metoda tradycyjnego malarstwa na wodzie. Tworzenie polega na odpowiednim nanoszeniu farb na powierzchnię wody, którą sporządza się w specjalnym naczyniu mieszając z substancją zagęszczającą. Prowadzenie: Marlena Zabłocka – asolwentka UKW w Bydgoszczy, ukończyła studia podyplomowe z zakresu: arteterapia, plastyka i technika. Aktualnie studiuje na Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu na kierunku: dyscypliny plastyczne w architekturze. Nauczyciel plastyki i ceramiki. Arteterapeuta. Restauracja Zatoka, ul. św. Floriana 6a, www.zatoka.bydgoszcz.pl inf. Monika Klawitter

maj 2018 |

BIK | 29

w yd a r z e ni a Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego 1.05.2018, godz. 11.00–16.00, Exploseum, ul. Alfreda Nobla, wstęp wolny

ERIH DAY

Święto Kultury Industrialnej Realizowany od kilku lat cykl explowydarzeń pod nazwą „Explo Niedziele” zaczniemy w tym roku wyjątkowo 1 maja, we wtorek, z okazji święta kultury industrialnej. Exploseum jest punktem kotwicznym na Europejskim Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego ERIH. 1 maja na terenie obiektu odbędzie się wydarzenie – European dance event „Work-it-out” – łączące blisko 50 punktów opowiadających historię dziedzictwa przemysłowego na Szlaku ERIH z całej Europy. Internetowa relacja z obchodów w Bydgoszczy będzie prowadzona na żywo. W programie: – happening taneczny w wykonaniu grupy z Powietrzyńska Studio Tańca (godz. 15.00), – przedstawienie interaktywne dla dzieci w wykonaniu Teatru Alelale (godz. 11.00), – gry i animacje. 6.05.2018, godz. 11.00-13.00, ul. Mennica 6, Wyspa Młyńska, wstęp 5 zł

Niedziela w Muzeum Finisaż wystawy Jerzy Tchórzewski. Monotypia, grafika, rysunek

W programie: – spotkanie z kuratorem – oprowadzanie po wystawie, – otwarty pokaz technik: monotypia, frottage i linoryt, – warsztaty graficzne dla dzieci i dorosłych.

Dla rodziców warsztaty są świetną okazją do rozmów oraz wymiany doświadczeń i spostrzeżeń na temat wychowywania potomstwa. Podczas zajęć dzieci pozostają pod opieką rodziców.

Dni Otwarte Funduszy Europejskich w MOB

– 11 maja o godz. 14.00 specjalne oprowadzanie z przewodnikiem po Wyspie Młyńskiej (zbiórka przed Zbiorami Archeologicznymi, ul. Mennica 2). – 12 maja o godz. 9.30 oraz 14.30 zwiedzanie Exploseum wraz z przewodnikiem (ok. 2 h; obowiązuje wcześniejsza rezerwacja, limit osób 25 osób, tel. 883 366 056). – 12 maja, obowiązuje wstęp wolny na wystawy stałe we wszystkich obiektach muzeum. 23-27 maja 2018 roku, wstęp wolny

Bydgoski Festiwal Nauki w MOB

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy przygotowało specjalną ofertę z okazji Bydgoskiego Festiwalu Nauki. Zapraszamy żądnych wiedzy i nowych doświadczeń do udziału w naszych wydarzeniach.

Wokół skarbu – zajęcia w Europejskim Centrum Pieniądza, ul. Mennica 2

Ukryty ponad 350 lat temu, tuż pod posadzką, nad jedną z krypt… Skarb odnaleziony w styczniu 2018 roku Katedrze Bydgoskiej pw. św. Marcina i Mikołaja rozbudzi waszą wyobraźnię. – 23 maja, godz. 12.30. Spotkanie z kuratorem wystawy „Skarb bydgoski”. Podczas oprowadzania omówione zostaną najcenniejsze eksponaty oraz przedstawiona zostanie technologia produkcji monet. – 25 maja, godz. 16.30, obowiązują zapisy. Pieniądz przyciąga – warsztaty projektowania monet w formie pamiątkowych magnesów. Poznaj tajniki pracy mincerzy oraz historię bydgoskiej mennicy.

Ludzie i Technika – oferta Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O w Bydgoszczy

9 i 23 maja 2018, godz. 11.00–13.00, ul. Mennica 6. Obowiązują zapisy: tel. 52 58 59 914/910, lub: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Opłaty za warsztaty: 5 zł (bilet wstępu łączny dla dziecka i opiekuna).

Maluchy w muzeum – środy sensoryczne dla najmłodszych

Zapraszamy maluchy w wieku do 3 lat do udziału w warsztatach sensorycznych. Podczas wesołej zabawy będziemy stymulować rozwój dzieci uaktywniając ich zmysły. 30 | BIK | maj 2018

– 27 maja. Szlak TeH2O jako związek chemiczno-turystyczny (T jak Technika, H jak Historia i 2xO jak Opowieść) idealnie wpisuje się w ideę Festiwalu Nauki. Zapraszamy do okrywania skrzyni pełnej bydgoskich skarbów związanych ze szlakiem. W namiocie Szlaku TeH2O na Wyspie Młyńskiej będzie można zobaczyć, dotknąć, powąchać i przymierzyć wszelkie akcesoria związane z obiektami Szlaku. Będzie to doskonała okazja do poznania bydgoskiego dziedzictwa przemysłowego.

w yd a r z e ni a 24.05.2018, godz. 17.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, wstęp 3 zł/osoba

Porozmawiajmy o sztuce

Wykład dra Mateusz Solińskiego pt. „Sztuka renesansu”

Podczas najbliższego spotkania zostaną zaprezentowane naczelne idee sztuki renesansowej Europy. W oparciu o bogaty materiał ikonograficzny zostanie ukazana ewolucja, jaka dokonała się w malarstwie europejskim na przestrzeni XV i XVI wieku. Cykl spotkań poświęconych historii sztuki (trwający od kwietnia do listopada br.) adresowany jest przede wszystkim do nauczycieli i pedagogów, którzy chcieliby pogłębić swoją wiedzę na temat przeobrażeń zachodzących w obszarze europejskiej i śródziemnomorskiej kultury. Wykłady, z uwagi na swój przekrojowy charakter, skierowane są również do osób, które chciałby rozpocząć swoją przygodę z historią sztuki bądź też usystematyzować posiadane już wiadomości. 27.05.2018, godz. 12.00, Exploseum, ul. Alfreda Nobla – wernisaż wystawy, wstęp wolny

Rower po bydgosku

Wystawa przybliży historię powstania, ale i upadku największej polskiej fabryki zajmującej się produkcją rowerów i motorowerów – ROMET. Na wystawie zaprezentowane zostaną wybrane przykłady „rometowskich” konstrukcji.

O biekt miesi ąca :

Moneta o nominale 10 złotych z 1934 roku 19 maja 2018 roku w Europejskim Centrum Pieniądza odbędzie się wernisaż kolejnej wystawy numizmatycznej z cyklu „Dzieje pieniądza”. Tym razem zaprezentowane zostaną monety oraz banknoty z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Ozdobą wystawy będzie znana, ceniona i bardzo rzadka klipa – próbna, kwadratowa, srebrna moneta o nominale 10 złotych z 1934 roku. Na awersie, w części centralnej znajduje się odwzorowanie awersu okolicznościowej monety 10 zł z 1934 roku, pierwowzoru klipy – orzeł legionowy i legenda: RZECZPOSPOLITA POLSKA oraz oznaczenie nominału – 10 ZŁOTYCH „10”. Na zewnątrz okręgu, w czterech narożnikach widoczne są buławy marszałkowskie, a cała kompozycja zamknięta jest ozdobnym wzorem wzdłuż krawędzi klipy. W części centralnej rewersu znajduje się odwzorowanie rewersu 10 zł z 1934 roku, czyli lewy profil Józefa Piłsudskiego. Widoczny jest znak mennicy w Warszawie, data 1934 oraz nazwisko projektanta. Podobnie jak na awersie, na zewnątrz okręgu, czyli obrzeża pierwowzoru klipy, w czterech narożnikach znajdują się buławy, a kompozycja zamknięta jest wzorem wzdłuż 4 krawędzi monety.

Wystawy czasowe: Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Dzieje Pieniądza. Między wielkimi wojnami (1918-1939)”. Wystawa czynna do kwietnia 2019 r. „Skarb bydgoski”. Wystawa czynna do 31 grudnia 2018 r. Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Jerzy Tchórzewski. Monotypia, grafika, rysunek”. Wystawa czynna do 6 maja 2018 r. Exploseum, ul. Alfreda Nobla „Rower po bydgosku”. Wystawa czynna do 31 marca 2019 r. Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów”. „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic”. Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska”. „Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość”. Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Galeria Sztuki Nowoczesnej”. Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 „Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936)”. Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy”. Exploseum, ul. Alfreda Nobla „EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg”. inf. Natalia Szczerbińska

Podobnie jak obiegowy pierwowzór, klipa z Józefem Piłsudskim miała na celu upamiętnienie 20. rocznicy wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej Legionów. Tak jak wspomniano, jest bardzo rzadka – wybito zaledwie 300 sztuk tego pięknego numizmatu. Autorem jej projektu był Stanisław Ostrowski. Warto też wspomnieć, że nietypowa forma monety – kwadrat – to rozwiązanie o wiekowej tradycji. Pierwsze klipy, czyli monety czworo- lub wielokątne, wytwarzano już w starożytności. Sporadycznie pojawiały się także w średniowieczu. Ich nietypowy wygląd wynikał początkowo z ograniczeń technicznych, uniemożliwiających uzyskanie okrągłego kształtu – produkoMoneta wane były bowiem w warunkach o nominale oblężniczych. Liczniej w Europie 10 złotych występują od XV wieku, pełniąc z 1934 roku, funkcje obiegowe, bardzo często fot. W. Woźniak w kontekście toczonych wojen, jak chociażby w Anglii, podczas wojny domowej 1642-1649, czy w Szwecji dla pokrycia długów, zaciągniętych w trakcie wojny trzydziestoletniej. Równocześnie jednak już w XVII wieku zwrócono uwagę na możliwość wykorzystania tak nietypowej formy do emisji monet o funkcjach pamiątkowych. Do dziś klipy produkowane są w takim właśnie charakterze. Jarosław Kozłowski

maj 2018 |

BIK | 31

Europejska Noc Muzeów w MOB

19 maja 2018 roku, w godzinach 17.00–1.00, (Exploseum, 15.00–20.00), wstęp wolny

Europejska Noc Muzeów w MOB Bydgoszcz, moja mała Ojczyzna

Spichrze na Brdą, ul. Grodzka 7-11 – 17.00–18.30 Wielcy Polacy, wielcy bydgoszczanie – zapraszamy rodziców z dziećmi na warsztaty plastyczne, podczas których wspólnie wykonamy prace w technice kolażu (plener). Obowiązują wcześniejsze zapisy pod numerami telefonów: 52 58 59 910, 11 lub 14. – 17.00–20.00 Szukaj z Sulimą – gra poświęcona postaci Jerzego Sulimy-Kamińskiego w 90. rocznicę urodzin pisarza; godz. 20.30 – losowanie nagród dla uczestników gry. – 17.00–1.00 Przebieralnia – możliwość przymierzenia stroju z okresu dwudziestolecia międzywojennego i wykonania pamiątkowej fotografii. – 17.00–1.00 Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy – prezentacja wystawy stałej. – 17.00–1.00 Bydgoszcz na Starej Fotografii – plenerowa wystawa posterowa. – 19.00 Opowieści z krypty, czyli co odkryto w prezbiterium Katedry Bydgoskiej – spotkanie z archeologiem Robertem Grochowskim, odkrywcą tzw. skarbu bydgoskiego. – 21.00 O drugim nieznanym jeszcze „skarbie bydgoskim” – prelekcja Lesława Cześnika poświęcona artefaktom znalezionym w ramach prac remontowych prowadzonych w budynku bydgoskiego Muzeum przy ulicy Gdańskiej 4. Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 – 17.00–1.00 Od kamiennych narzędzi do warownego grodu – prezentacja stałej wystawy archeologicznej. – 18.00–20.00 Broń się! – pokaz szermierki w wykonaniu Klubu Uczniowskiego AZS UKW w Bydgoszczy (plener). Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 – 17.00 Być jak mincerz! – skorzystaj ze stanowiska menniczego i wybij swoją własną monetę pamiątkową stworzoną dla upamiętnienia odkrycia tzw. skarbu bydgoskiego! – 17.00–22.00 W klimacie międzywojnia – inscenizacja realiów życia codziennego z okresu dwudziestolecia międzywojennego (plener). – 17.00–22.00 Konserwacja w dużym powiększeniu – po32 | BIK | maj 2018

kaz monet i biżuterii z tzw. skarbu bydgoskiego, prezentowanego w Europejskim Centrum Pieniądza, w stanie przed i po zabiegach konserwacyjnych, z użyciem mikroskopu zabiegowego. – 17.00–1.00 Mennica bydgoska – prezentacja wystawy stałej. – 18.00 Dzieje Pieniądza. Między wielkimi wojnami (1918–1939) – wernisaż wystawy. – 18.00–20.00 Moneta jak magnes – warsztaty tworzenia numizmatów w glinie i na bazie magnesów, wzorowanych na monetach z tzw. skarbu bydgoskiego. – 19.00–21.00 Mali poszukiwacze skarbów – zapraszamy dzieci do samodzielnej zabawy ze specjalną „kartą pracy”, przygotowaną do wystawy Dzieje pieniądza. – 20.00 Dzieje Pieniądza. Między wielkimi wojnami (1918–1939) – pierwsze kuratorskie oprowadzanie po ekspozycji. Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 – 17.00–18.30 Bydgoszcz moich marzeń – warsztaty plastyczne, podczas których dzieci wraz z rodzicami stworzą makietę Bydgoszczy XXI wieku. Obowiązują wcześniejsze zapisy pod numerami telefonów: 52 58 59 910, 11 lub 14. 17.00–00.30 Muzeum Utracone – prezentacja filmu o utraconych dziełach sztuki. Projekt Fundacji Sztuki Ad Artis (czas trwania projekcji: ok. 25 min). – 17.00–1.00 Galeria Sztuki Nowoczesnej – prezentacja wystawy stałej. – 19.00, 19.30, 20.00, 20.30 Muzyka w Galerii – prezentacja utworów muzycznych powstałych w ramach projektu Muzealne partytury przez studentów Państwowego Zespołu Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy. Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 – 17.00–18.30 Leon i jego kwiaty – warsztaty tworzenia kwiatowych kompozycji nawiązujących do motywów z obrazów Leona Wyczółkowskiego (plener). – 17.00–20.00 Zgaduj z Leonem – zapraszamy dzieci do rozwiązywania plastycznych zadań związanych z życiem i twórczością Leona Wyczółkowskiego, zebranych w książeczce edukacyjnej „Pan Wyczółek i tajemnice jego domu”. – 17.00–21.00 – Układanka dla malucha – wielkoformatowe puzzle z obrazami Leona Wyczółkowskiego (plener). – 17.00–1.00 Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936) – prezentacja wystawy stałej.

Europejska Noc Muzeów w MOB

– 18.00–22.00 Wehikuł czasu – atelier fotograficzne, w którym będzie można zrobić sobie zdjęcie w stylizacji nawiązującej do dwudziestolecia międzywojennego – Muzeum Fotografii przy Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy (plener). Exploseum, ul. Alfreda Nobla – 15.00–20.00 – Tajniki Explozycji – gra na wystawie dla indywidualnych zwiedzających. – 15.00–20.00 – Poznaj Exploseum – udostępnienie części budynków (nr 1133, 1137, 1115, 1145, 1153) do samodzielnego zwiedzania (tematyka prezentowanych ekspozycji: Alfred Nobel, historia koncernu DAG i DAG Bromberg oraz proces produkcji nitrogliceryny i prochu bezdymnego, historia broni i uzbrojenia, praca przymusowa).

– 16.00–20.00 Bydgoski przemysł i rzemiosło – prezentacja obiektów Szlaku TeH2O. Wybrane wydawnictwa MOB w promocji – 50% NOC KONKURSÓW. Zbieraj pieczątki i wygrywaj nagrody! Weź udział w KONKURSIE, odwiedź bydgoskie Muzea podczas Europejskiej Nocy Muzeów i zbierz minimum 8 stempli, które otrzymasz w kasach muzealnych. Wypełniony kupon wrzuć do SKRZYNKI w kasie MOB w Europejskim Centrum Pieniądza (ECP) przy ul. Mennica 4. Losowanie nagród odbędzie się 19 maja o godz. 21.30, 22.00, 22.30 przed budynkiem ECP. Więcej informacji na stronie: www.muzeum.bydgoszcz.pl

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 30 kwietnia – 3 maja 2018 XVIII Międzynarodowy Turniej Szachowy Juniorów Euro-Szachy Talenty 2018 Celem imprezy jest umożliwienie kontaktów sportowych młodym szachistom polskim z rówieśnikami z innych krajów oraz wymiana doświadczeń sportowych, szkoleniowych i organizacyjnych pomiędzy ośrodkami szachowymi z całej Polski i z zagranicy. Uczestnicy imprezy będą rywalizować ze sobą indywidualnie i drużynowo. 12.05.2018, godz. 10.00 XXI Przegląd Gitarowy Amatorski Przegląd Gitarowy jest jedyną tego rodzaju imprezą na terenie woj. kujawsko-pomorskiego. Uczestnicy, biorąc udział w konkursie, rywalizują w kategoriach wiekowych indywidualnie oraz zespołowo. Impreza skierowana jest do dzieci i młodzieży uczącej się gry na gitarze klasycznej w placówkach wychowania pozaszkolnego, klubach, domach kultury itp. 23.05.2018, godz. 10.30 Dzień Rodziny w Klubie Przedszkolaka Uroczystość przygotowana przez najmłodszych wychowanków Młodzieżowego Domu Kultury, podczas której mali artyści zaprezentują na scenie swoje zdolności

XX Przegląd Gitarowy

recytatorskie i wokalne oraz zatańczą do piosenki „Ile słońce zgubiło promieni”. Także maluchy wraz z rodzicami przedstawią jeden swój rodzinny talent – śpiew, taniec, recytacja wiersza, scenka teatralna lub praca plastyczna. Na zakończenie przewidziane są wspólne konkursy, mały poczęstunek oraz wręczenie przez przedszkolaków własnoręcznie przygotowanych upominków. inf. Grażyna Tomasik, Katarzyna Klarkowska

maj 2018 |

BIK | 33

w yd a r z e ni a Opera Nova w Bydgoszczy XXV BYDGOSKI FESTIWAL OPEROWY 2.05.2018, godz. 19.00 3.05.2018, godz. 19.00

Kreda (Kridt / Chalk) / Czarny diament (Black Diamond) – balet współczesny Dansk Danseteater (Dania)

5.05.2018, godz. 19.00 – zakończenie festiwalu

Hercules – oratorium/dramat muzyczny Georga Friedricha Händla Nationaltheater Mannheim (Niemcy)

Kierownictwo muzyczne: Bernhard Forck Reżyseria, scenografia, kostiumy: Nigel Lowery Światła: Lothar Baumgarte Przygotowanie chóru: Dani Juris

Barokowe arcydzieło, angielski dramat muzyczny z librettem Thomasa Broughtona, czerpiącym z mitologii i literatury antyku. Po triumfach oratoriów biblijnych, uwielbiany przez Brytyjczyków kompozytor zwrócił się ku dramatom bliższym operze. Historia powracającego z wojny Herkulesa i jego małżonki Dejaniry, zazdrosnej o brankę-księżniczkę Iole. Suknia splamiona krwią zabitego centaura ma odnowić miłość herosa do Dejaniry, staje się jednak przyczyną jego śmierci… Za życia kompozytora „Hercules” wykonany był raptem sześciokrotnie. W XIX w. wracano do niego jedynie w Niemczech. Od XX w. trwa odrodzenie muzyki barokowej, gdy jej prezentacja wkroczyła na drogę wierności wykonawczej zgodnej z duchem epoki, w której powstawała.

Czarny Diament. Danish Dance Theater, fot. materiały zespołu

Duński Teatr Tańca jest największym i najważniejszym zespołem tańca w Danii. Zespół jest złożony z wyselekcjonowanych tancerzy z całego świata. Jego działalność obejmuje wielkie sceniczne produkcje w Duńskim Teatrze Królewskim, wydarzenia plenerowe oraz częste zagraniczne tournée, które zaowocowały entuzjastycznie przyjmowanymi występami na wszystkich kontynentach. Zespół jest zdobywcą licznych nagród za swoje produkcje. Otrzymał m.in. dziewięć nominacji do prestiżowej duńskiej nagrody Reumerta za najlepsze przedstawienie taneczne. Kreda. Inspiracją dla Tima Rushtona były: Biblia (Księga Koheleta) i „Musica Adventus”, suita na skrzypce łotewskiego kompozytora Peterisa Vasksa. Muzyka zaczyna się od świątecznego przesłania – pokoju na Ziemi. Przedstawienie otrzymało najwyższe duńskie odznaczenie teatralne jako Najlepsza Produkcja 2005 roku. Czarny diament. Tim Rushton kreuje futurystyczną opowieść o dwuznaczności rzeczywistości, gdzie jednocześnie jasna i ciemna strona człowieka jest eksplorowana psychologicznie, scenograficznie i tematycznie. Muzyka przechodzi od fragmentarycznej i głośnej przez elektroniczną po liryczną i romantyczną. Spektakl został uhonorowany nagrodami Dance Europe w kategoriach: Najlepsza Światowa Premiera i Najlepsza Tancerka (dla Milou Nuyens) oraz Tanz w kategoriach: Najlepszy Choreograf (Tim Rushton) i Najlepsza Tancerka Roku (Maxim-Jo McGosh). 34 | BIK | maj 2018

Hercules, Nationaltheater Mannheim, fot. Hans Jorg Michel

Repertuar Opery Nova w maju 2018 r. 11.05.2018, godz. 19.00 12.05.2018, godz. 19.00 13.05.2018, godz. 18.00

Rigoletto – opera Giuseppe Verdiego Opera w trzech aktach. Kierownictwo muzyczne – Maciej Figas Reżyseria – Natalia Babińska Scenografia – Diana Marszałek Kostiumy – Martyna Kander Choreografia – Jakub Lewandowski Reżyseria świateł – Maciej Igielski Przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń

Franciszek I słynący z miłosnych przygód oraz jego słynny

w yd a r z e ni a błazen, Trybulet, uwiecznieni zostali na kartach dramatu Wiktora Hugo „Król się bawi”. Verdi interesował się sztuką Hugo, lecz cenzura obyczajowa przez kilka lat czyniła niemożliwym uzyskanie imprimatur dla libretta opery, zarzucając mu niemoralność tematu. Ostatecznie Verdi i Piave dokonali zmian: dwór francuski stał się księstwem Mantui, zmienione zostały imiona bohaterów. Tytułem opery jest imię noszone przez pokracznego książęcego błazna: włoskie słowo „rigolo” znaczy zabawny, dziwny, ciekawy. Dwór Księcia roi się od dworzan, przepychających się, wyszarpujących sobie fragment miejsca dla zaistnienia, zwrócenia na siebie uwagi władcy: tancerze noszą na głowach żywiczne odlewy zwierzęcych czaszek, które wskazują na nich jako na trofea, ofiary książęcych podbojów. Kunktatorstwo, serwilizm i ciasnota duchowa (symbolizowane przez różowe tiulowe poduchy użyte przez scenografa), egoizm podszyty strachem i nieustanne zabiegi, aby nie utracić łaski Księcia, to los każdego cortigiano. 18.05.2018, godz. 19.00 19.05.2018, godz. 19.00 20.05.2018, godz. 18.00

Madama Butterfly – opera Giacoma Pucciniego

Reżyseria – Marianne Berglöf Kierownictwo muzyczne – Maciej Figas Scenografia – Andrey von Schlippe Kostiumy – Christine Haller

Tytułowa bohaterka, jak zwykle niezapomniana postać kobieca u Pucciniego, jest najgłębiej przedstawiona pod względem psychologicznym: jako radosna pełna nadziei narzeczona, ufająca i wierna żona, zrozpaczona, porzucona kobieta, spokojna i pewna swej decyzji przed śmiercią – w każdym stanie „Pani Motyl” budzi fascynację słuchacza i dominuje na scenie. Należy do ulubionych partii śpiewaczek-sopranów, dających artystkom okazję do

stworzenia wokalnej kreacji oraz zbudowania wielowymiarowej, autentycznej postaci dramatu. Opera ta, zaliczana do dzieł werystycznych, wystawiana jest od 114 lat z niesłabnącym powodzeniem na scenach całego świata. Jest pierwszą z oper Pucciniego, której akcja rozgrywa się w egzotycznym środowisku. Kompozytor podczas pracy studiował muzykę (typ melodyki, instrumentację) i obyczajowość Japonii. Rozgrywający się w egzotycznym pejzażu dramat gejszy został subtelnie zrealizowany z wydobyciem z partytury całego piękna muzyki, zachowaniem wiarygodności psychologicznej, scenicznej harmonii i z wykorzystaniem nowoczesnej techniki świateł. 25.05.2018, godz. 19.00 26.05.2018, godz. 19.00 27.05.2018, godz. 18.00

Napój miłosny – opera komiczna Gaetana Donizettiego Reżyseria i inscenizacja – Krzysztof Nazar Kierownictwo muzyczne – Iwona Sowińska Dyrygent – Piotr Wajrak Scenografia – Stephan Dietrich Przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń

Jeśli powiemy, że to arcydzieło zostało skomponowane z fantazją twórczą raptem w kilka tygodni, że nie było szanującego się europejskiego teatru operowego, który nie wystawiłby go w ciągu następnych siedmiu lat, że rolę Nemorina wykonywali najwięksi śpiewacy, że należy do sztandarowych przykładów opery komicznej, to powinno przekonać do wybrania się na „Napój miłosny”. Wspaniała historia z wątkiem romansowym – tu opowiedziana cudownym bel canto i z humorem. Reżyser nie przez przypadek umiejscowił akcję w sadzie pachnącym dojrzałymi jabłkami – symbolami miłości, gdyż miłość wytrwała i zwycięska jest tematem tej opery komicznej. Nad wartką i dowcipną historią unosi się cudowna muzyka. inf. Ewa Chałat

Impresariat Artystyczny Adria 7.05.2018, godz. 20.00, Opera Nova

Pozytywni, reż. Krzysztof Czeczot

Będzie śmiesznie, będzie wzruszająco, będzie pozytywnie! Szalona opowieść o tolerancji, akceptacji i poszukiwaniu szczęścia. Ewa jest wybitną psychoterapeutką. Piękna, bogata, ciesząca się uznaniem, posiadająca szczęśliwą rodzinę, udane życie małżeńskie – wszystko wydaje się idealne. Jej pacjenci to Michał – ukrywający się gej, rolnik spod Mławy, Anna – arystokratka, która odkrywa swoje – bynajmniej niearystokratyczne! – korzenie, oraz Jan, mąż i ojciec dwójki dzieci, który od dawna czuje się kobietą. Jaki będzie rezultat serii spotkań terapeutycznych? Niech to pozostanie tajemnicą… Występują: Magdalena Boczarska, Olga Bołądź, Janusz Chabior, Łukasz Simlat. Bilety w cenie: 60, 95, 125 zł. Miejsca sprzedaży: Impresariat Adria, ul. P. Skargi 13, adria-art.pl. Rezerwacja telefoniczna – tel. 605 555 676. Organizator Impresariat Adria Art | adria-art.pl | inf. Anna Wiącek-Fręś

maj 2018 |

BIK | 35

w yd a r z e ni a Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 3.05.2018, czwartek, godz. 17.00, Pałac w Lubostroniu. Bilety w cenie 10 zł można nabywać pół godziny przed koncertem.

CLXXXVI Koncert Pałacowy

Karolina Makuła – mezzosopran Krzysztof Zimny – tenor Alicja Tarczykowska – fortepian w programie: F. Chopin, S. Moniuszko, M. Karłowicz

Karolina Makuła

11.05.2018, piątek, godz. 19.00, Sala Koncertowa FP, ul. A. Szwalbego 6. Bilety do nabycia w kasie Filharmonii Pomorskiej.

Koncert Dyplomantów

Jakub Kazieczko

Soliści – dyplomanci AM w Bydgoszczy Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Kai Bumann – dyrygent Jakub Kazieczko – fortepian Ivan Shemchuk – fortepian S. Rachmaninow – II Koncert fortepianowy c-moll op. 18 I.J. Paderewski – Koncert fortepianowy a-moll op. 17

13.05.2018, niedziela, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3. Bilety w cenie 5 zł dla dzieci i 8 zł dla osób dorosłych można nabywać pół godziny przed każdą audycją.

Ivan Shemchuk

CXCIX Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami: Muzyka na każdą porę roku

13.05.2018, niedziela, godz. 18.00, Sala Koncertowa FP, ul. A. Szwalbego 6, bilet normalny – 15 zł, ulgowy – 10 zł. Bilety do nabycia w Dziale Artystycznym Akademii Muzycznej oraz godzinę przed koncertem w Filharmonii Pomorskiej.

Koncert Dyplomantów

Maria Teresa Moliszewska

Kamila Korgól

36 | BIK | maj 2018

Soliści – dyplomanci AM w Bydgoszczy Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy Michał Dworzyński – dyrygent Kamila Korgól – mezzosopran Maria Orłowska – wiolonczela Anna Lipiak – fortepian w programie: P. Mascagni – Intermezzo z opery Rycerskość wieśniacza P. Mascagni – Voi lo sapete, o mamma… aria Santuzzy z opery Rycerskość wieśniacza A. Dvořák – Koncert wiolonczelowy h-moll op. 104 F. Liszt – I Koncert fortepianowy Es-dur S. 124

15.05.2018, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

CCLXXXIV Bydgoski Wtorek Muzyczny

Big Band, soliści i zespoły Katedry Jazzu

20.05.2018, niedziela, godz. 10.00, „Wiatrak”, ul. Bołtucia 7. Bilety w cenie 6 zł dla dziecka i 9 zł dla osoby dorosłej można nabywać w biurze Fundacji „Wiatrak” od poniedziałku do piątku w godz. 9.0019.00 oraz godzinę przed Porankiem.

Poranek muzyczny w „Wiatraku”: Muzyka na każdą porę roku

24.05.2018, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CXXXII Koncert Organowy

João Vaz – organy (Lizbona) Maria Teresa Moliszewska – fortepian Nagroda Rektora AM w Bydgoszczy dla laureatki 25. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina dla Dzieci i Młodzieży w Szafarni w programie m.in.: F. Chopin

25.05.2018, piątek, godz. 17.00, Sala Koncertowa, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

Koncert doktorantów

Doktoranci AM w Bydgoszczy: Agnieszka Karwowska – flet Szymon Łukowski – saksofon Rafał Błaszczyk – fortepian Michał Szymanowski – fortepian Marzena Wieczorek – fortepian Marek Przywarty – klawesyn Przemysław Wojciechowski – akordeon Justyna Woś – klawesyn Michał Marcinkowski – skrzypce barokowe Ewa Witczak – viola da gamba Dominika Molenda-Górka – wiolonczela Łukasz Macioszek – kontrabas Michał Ciesielski – gitara w programie m.in.: H.I.F. von Biber, L. Liebermann, M. Marais, V. Montag

26.05.2018, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1, wstęp wolny

Musica Spiritus Movens

Herbert Piano Trio: Bartłomiej Wezner – fortepian Joanna Kreft – skrzypce Dominik Płociński – wiolonczela w programie: M. Kopczyński, P. Mykietyn, M. Ravel inf. Anna Cudo

w yd a r z e ni a

Studenckie poniedziałki

Zakład Aktorstwa i Ruchu Scenicznego jest częścią Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Pragniemy nawiązać współpracę ze środowiskiem akademickim naszego miasta, aby propagować działalność artystyczną studentów Wydziału Wokalno-Aktorskiego. Jednocześnie staramy się zapewnić w ten sposób dostęp do kultury wyższej młodzieży studiującej, której bariera finansowa uniemożliwia bądź ogranicza kontakt ze sztuką. Nasi wykładowcy posiadają wysokie kompetencje, duże doświadczenie i potencjał. Przygotowują studentów do profesjonalnych pokazów na wysokim poziomie artystycznym. Umiejętności aktorskie studenci naszego wydziału zdobywają pod opieką: prof. Witolda Szulca, mgr Małgorzaty Warsickiej oraz mgr Małgorzaty Chojnowskiej-Wiśniewskiej. Zajęcia rytmiki prowadzi mgr Dorota Anna Chiberska, zaś umiejętności taneczne studenci doskonalą pod okiem pani Anny Smędy. Uczelnia nasza posiada wspaniałe za-

plecze teatralne w postaci Sali Koncertowej przy ulicy Gdańskiej 20 w Bydgoszczy. Mamy przyjemność zaprosić Państwa do udziału w zainicjowanym przez Zakład Aktorstwa i Ruchu Scenicznego projekcie o nazwie „Studenckie poniedziałki”. Wstęp na nasze prezentacje będzie darmowy dla wszystkich studentów oraz wykładowców!

HARMONOGRAM PREZENTACJI: 28 maja 2018, godz. 18.00 „PAN TADEUSZ 18” – przygotowanie: prof. Witold Szulc

26 listopada 2018, godz. 18.00 „KABARET” – przygotowanie: mgr Małgorzata Warsicka 25 lutego 2019, godz. 18.00 „SCENY Z ŻYCIA” – przygotowanie: mgr Małgorzata Chojnowska-Wiśniewska 25 marca 2019, godz. 18.00 „TANECZNE IMPRESJE” – przygotowanie: mgr Dorota Chiberska i Anna Smęda 27 maja 2019, godz. 18.00 „DULSKA” – przygotowanie: prof. Witold Szulc Koordynatorem „Studenckich poniedziałków” jest kierownik Zakładu Aktorstwa i Ruchu Scenicznego prof. zw. dr hab. Katarzyna Nowak-Stańczyk, e-mail: nowakstanczyk@gmail.com.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 Wystawa czynna do 7.05.2018, Arthol Galeria „Piękna nasza Polska cała” – wystawa pokonkursowa prac o tematyce ludowej dzieci z bydgoskich przedszkoli. 8.05.2018, Arthol Galeria. Wystawa czynna do 29 maja „Autoprezentacja – Martyna Wszelaki” – wystawa fotograficzna. Wychowanka sekcji fotograficznej MDK5 zaprezentuje swoje autorskie zdjęcia. Autorka podkreśla, że dzięki fotografii może na chwilę zatrzymać się we wszechobecnym pośpiechu i podziwiać otaczający nas świat. 8-10 maja 2018, Fordońska Piwnica Artmuza 5, godz. 9.00-12.00. Rezerwacje grup u p. Moniki Litwin-Dyngosz, tel. 604 148 144. Koszt: 7 zł od osoby „Bitwa na głosy – od sopranu do basa, od piosenki do arii” – koncerty w ramach projektu „Muzyczna Scena”. Poznamy nazwy i brzmienie głosów ludzkich. Nauczymy się rozróżniać pieśń od piosenki, arie, duetu od tercetu i kwartetu… Będzie głośno i radośnie. 11.05.2018, Arthol Galeria. Wystawa czynna do 24 maja „Świat oczami przedszkolaka” – wystawa prac najmłodszych uczestników Klubu Malucha oraz Dziecięcego Studia Sztuk Plastycznych i Rękodzieła. 12.05.2018, Kinoteatr ADRIA, godz. 18.00 XIV Ogólnopolskie Spotkania z Muzyką Filmową i Musicalową „Szlagier 2018”. Konkurs rozgrywać się będzie

w trzech grupach wiekowych: 7–12 lat, 13–15 lat i 16–19 lat. Wokalistów oceniać będzie profesjonalne jury: Małgorzata Grela, Joanna Zagdańska i Piotr Salaber. W tym roku gościem specjalnym jest Studio Accantus. Zespół przeprowadzi warsztaty z uczestnikami SZLAGIERU i wystąpi w koncercie finałowym. 19.05.2018, Arthol Galeria „Dla Ciebie, Mamo” – warsztaty plastyczne – filcowanie na mokro. Dzieci wraz ze swoimi mamami stworzą jedyne w swoim rodzaju korale lub bransoletki z filcu. 26.05.2018, Arthol Galeria „Wspólne śniadanie” – wystawa fotograficzna. Autorami zdjęć są najmłodsi wychowankowie Pracowni Ceramiki oraz ich rodzice. Fotografie zostały wykonane podczas przygotowywania posiłku oraz jego konsumowania. Spotkanie to jest doskonałą okazją do dyskusji o zdrowym odżywianiu oraz podzielenia się przepisami. inf. Barbara Pszczółkowska

maj 2018 |

BIK | 37

w yd a r z e ni a Teatr Polski w Bydgoszczy

fot. Marta Ankiersztejn

11.05.2018, piątek, godz. 17.00 – premiera 12.05.2018, sobota, godz. 16.00 13.05.2018, niedziela, godz. 11.00 15.05.2018, wtorek, godz. 10.00 16.05.2018, środa, godz. 10.00 17.05.2018, czwartek, godz. 10.00 18.05.2018, piątek, godz. 10.00 19.05.2018, sobota, godz. 17.00 (premiera belferska) 20.05.2018, niedziela, godz. 11.00 Duża Scena TPB

Sprzedawcy bajek

reżyseria: Jakub Krofta; tekst i dramaturgia: Maria Wojtyszko; scenografia i kostiumy: Matylda Kotlińska; reżyseria świateł: Damian Pawella; muzyka: Vratislav Šrámek; choreografia: Aneta Jankowska; wideo: Jakub Lech; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; obsada: Emilia Piech, Michalina Rodak, Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski, Mirosław Guzowski, Damian Kwiatkowski, Jerzy Pożarowski, Michał Surówka, Marian Jaskulski, Marcin Zawodziński

Znowu ten smok. Nie mylić ze smogiem. W każdej bajce musi pojawić się ziejący ogniem, pożerający mieszkańców potwór. Tylko kto właściwie się go jeszcze boi? Niby trzeba się go pozbyć, bo przynosi wiele strat, ale znowu nie ma chętnych. W tej bajce pojawi się też król. Jak zwykle chce oddać swoją córkę w ręce tego, kto pozbędzie się smoka. Biedna księżniczka. Będzie też królestwo, dworzanie, przekupki na targu i wszystko, czego można spodziewać się w bajkach. Prócz jednego. Do miasteczka przybędzie pewne rodzeństwo, które w błyskawiczny sposób wywróci wszystko to, co myślimy o bajkach, do góry nogami. W plątaninie przypadków i półprawd będą wchodzić z mieszkańcami miasta w rozmaite relacje, nawet te, w które woleliby nie wchodzić. Dowiedzą się, czym kończy się kłamstwo, i doświadczą, że aby być szczęśliwym, nie trzeba wyjść za księcia i zamieszkać w zamku. Przecież w zamku jest nudno, lepiej zabić smoka i iść dalej w świat. Robić teatr, na przykład. TEATRALNY BILET DLA CZYTELNIKÓW BIK-u Z majowym numerem BIK-u w cenie bilety na spektakl: Sprzedawcy bajek zł! w reż. Jakuba Krofty Zapraszamy w terminie: 20 maja o godz. 11.00

Jakub Ulewicz, Małgorzata Trofimiuk, Małgorzata Witkowska, Jerzy Pożarowski, Marcin Zawodziński

W kolejnych odsłonach spektaklu aktorzy TPB mierzą się z innymi wątkami i zagadkami z historii miasta. Skąd się wzięła w Bydgoszczy Łuczniczka? Co dla miasta zrobił Kazimierz Wielki? Jaka słynna śpiewaczka pochodzi z Bydgoszczy? Historie bydgoskie to cykl spektakli, które odkryć mają wielowymiarową toż̇ samość miasta. 22.05.2018, wtorek, godz. 19.00 23.05.2018, środa, godz. 19.00 24.05.2018, czwartek, godz. 17.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 120 min, bez przerwy

Workplace

reżyseria: Bartek Frąckowiak; scenariusz: Natalia Fiedorczuk; scenografia i kostiumy: Anna Maria Zajęty, Mikołaj Małek; muzyka: Krzysztof Kaliski; reżyseria światła: Michał Głaszczka; asystentka reżysera: Magdalena Celmer; asystentka scenografa: Anna Adamiak; inspicjent: Mateusz Stebliński; występują: Beata Bandurska, Magdalena Celmer, Anita Sokołowska Trzy kobiety – w różnym wieku i na innym etapie życia zawodowego – tracą pracę. Punktem wyjścia będzie rozmowa o znaczeniu i wartości pracy, o ambicjach, lękach, niestabilności, o miejscu pracy i jego nieciągłym charakterze, o rytmie i subiektywnie przeżywanym czasie pracy. Spektakl łączy poziom indywidualnych doświadczeń ko-

Jeden egzemplarz BIK-u uprawnia do zakupu maksymalnie 4 biletów na jeden spektakl w promocyjnej cenie.

Artur Pałyga – Historie bydgoskie

reżyseria: Paweł Łysak; scenografia: Ewa Machnio; występują: Mieczysław Franaszek, Alicja Mozga, Roland Nowak, 38 | BIK | maj 2018

fot. Monika Stolarska

17.05.2018, czwartek, godz. 19.00 18.05.2018, piątek, godz. 19.00 19.05.2018, sobota, godz. 19.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 90 min, dwie przerwy

w yd a r z e ni a biet z szerszą perspektywą, w której praca widziana jest jako część dynamicznie zmieniającej się globalnej gospodarki kapitalistycznej. 24.05.2018, czwartek, godz. 19.00 25.05.2018, piątek, godz. 19.00 26.05.2018, sobota, godz. 19.00 Duża Scena TPB, czas trwania: 80 min, bez przerwy

William Shakespeare – Komedia omyłek

przekład: Stanisław Barańczak; reżyseria: Jean-Philippe Salério; scenografia i kostiumy: Łukasz Błażejewski; muzyka: Łukasz Maciej Szymborski; tłumacz projektu: Mariola Odzimkowska; asystent reżysera: Yoann Tivoli; choreografia i ruch sceniczny: Karolina Rychlik; współpraca dramaturgiczna: Daria Sobik; współpraca merytoryczna: Łukasz Gajdzis; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Agata Cejba, Katarzyna Faszczewska, Michał Filipiak, Paweł L. Gilewski, Mirosław Guzowski, Marian Jaskulski, Maciej Miszczak, Alicja Mozga, Emilia Piech, Jerzy Pożarowski, Jakub Ulewicz, Marcin Zawodziński oraz statyści: Sebastian Laskowski, Ireneusz Okowicki, Paweł Paszko, Krzysztof Wojcieszak, Sebastian Żygowski

fot. Dawid Stube

Pytanie o własną tożsamość, jakie stawia Shakespeare, przybiera w spektaklu formę tytułowej komedii omyłek. Zamęt na scenie rośnie z każdą minutą, a słowne „szermierki” bawią w niebanalny sposób. Mimo to, na scenie nie brakuje miejsca na refleksję nad kondycją współczesnego człowieka – obywatela świata. Dobrze znane poczucie zagubienia w wielkich metropoliach prowadzi często do zastanowienia się nad tym, jak duży wpływ w konstytuowaniu swojej osoby ma otoczenie, w którym się znajdujemy. Jesteśmy ostatecznie wiecznymi poszukiwaczami swojego miejsca, a zbudowanie swego domu na nowo – to zarówno niełatwe wyzwanie, jak podstawowa ludzka potrzeba. W inscenizacji Jeana-Philippe’a Salério stworzenie swojego azylu jest tożsame z odnalezieniem nie tylko zaginionych bliskich, ale też siebie w nowej sytuacji. 28.05.2018, poniedziałek, godz. 19.00

Milczenie syren Magdalena Cielecka / Michał Pepol Multimedialny spektakl muzyczny inspirowany nowelą Franza Kafki.

fot. Adam Golec

głos: Magdalena Cielecka; koncepcja, wiolonczela: Michał Pepol; realizacja dźwięku i wideo: Robert Migas

„Śpiew stanowi o sile syren, a praca z dźwiękiem pod ich urokiem to perwersyjne marzenie niejednego muzyka. Sam chciałbym posiąść syrenią moc i zawsze umieć uwodzić publiczność. Wymagałoby to jednak bezwarunkowego otwarcia się na ciemne strony własnej podświadomości. Spotkanie z syreną to spotkanie z sobą samym, z najbardziej czułym i delikatnym, a jednocześnie podlegającym autocenzurze fragmentem własnego, schowanego ja. Niech więc to będzie koncert-wyzwolenie: z jarzma konwencji, gatunków, przyzwyczajeń czy oczekiwań. Niech to będzie koncert-hybryda, tak jak hybrydą jest syrena. Patrzmy syrenie w oczy i słuchajmy jej. Słuchając jej, słuchajmy siebie. Dajmy się uwieść polifonii głosów człowieka, wiolonczel, mieszkańców oceanu. Niech Saariaho wciągnie w wir i rzuci urok, niech Kafka sprawi, iż syreny zamilkną, niech Sikorski zrekonstruuje ich melancholijną pieśń, niech Hendrix omami nas i wessie pod wodę, niech Schubert zmieni syrenie płeć, niech Glass skaże na dryfowanie, a Buckley niech udowodni, że nie przed syrenami nie da się uchronić”. Michał Pepol

29.05.2018, wtorek, godz. 10.00 30.05.2018, środa, godz. 10.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 55 min, bez przerwy. W spektaklu wykorzystywany jest stroboskop.

Jan Brzechwa – Pchła Szachrajka

reżyseria: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; występują: Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski, Marcin Zawodziński Inteligenta, pełna humoru opowieść staje się niezwykle angażująca, co można dostrzec obserwując wypieki powstające na twarzach najbardziej wymagającej publiczności. Co więcej, wyzwanie podjęte przez świetne trio aktorskie (Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski i Marcin Zawodziński) będzie uciechą również dla rodziców, których perypetie małego stworzonka oczarują ponownie. inf. Paulina Wenderlich

maj 2018 |

BIK | 39

w yd a r z e ni a Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy Socato we Wrocławiu (2017), uczestniczka wystawy Najlepsze Dyplomy na ASP w Gdańsku (2017). Autorka pracy dyplomowej Powiększenie, przygotowanej pod opieką Krzysztofa Gliszczyńkiego, składającej się z obrazów zainspirowanych filmem Michelangela Antonioniego o tym samym tytule. 8.05.2018, wtorek, godz. 18.00 – wernisaż wystawy wystawa czynna do 3 czerwca

Sebastian Krzywak: Flatten image Kurator: Przemek Sowiński koordynacja: Danka Milewska

Alicja Kubicka, Uczta (wg. N. Niepce’a), 2017, akryl, węgiel na płótnie, 130×190 cm, fot. Wojciech Woźniak

Sebastian Krzywak (1979) – studiował malarstwo na ASP w Poznaniu. Stypendysta BZ WBK 2004/2005, laureat konkursu Salted Candy 2009. Od 2015 asystent w I Pracowni Malarstwa w Katedrze Interdyscyplinarnej na WEAiK Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Prezentował swoje prace m.in. w Galerii Nowa, Starter, Rotunda, ON i Rodriguez w Poznaniu, Galerii Leto i Fundacji Stefana Gierowskiego w Warszawie, Galerii PWW w Zielonej Górze, MBWA w Lesznie, Wieży Ciśnień w Koninie, BWA i UP w Pile, BWA w Bielsku Białej, Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, Wozowni w Toruniu i Kulturbrauerei w Berlinie oraz w przestrzeniach pozainstytucjonalnych. Mieszka i pracuje w Poznaniu.

Alicja Kubicka, Baranek II, 2017, akryl na płótnie, 200×300 cm, fot. Wojciech Woźniak

wystawa czynna do 13.05.2018

Alicja Kubicka: Zestaw malarski

Kuratorka: Karolina Pikosz Malarstwo jest punktem zaczepienia, przestrzenią, obszarem badawczym, jest takim rodzajem aktywności, który pozwala z każdego gestu uczynić przeżycie. Wydaje się, że w przypadku malarstwa Alicji Kubickiej im mniej werbalizowania, tym lepiej. Jej realizacje są niezwykle samodzielne – nie potrzebują tłumaczenia poprzez frazy językowe, a raczej wnikliwego patrzenia. Chociaż już pierwsze zerknięcie w ich stronę powoduje, że płótna zaczynają nas zagadywać, stawiać pierwsze pytania. Alicja Kubicka (1993) – mieszka i pracuje w Trójmieście. Od października 2016 jest rezydentką Kolonii Artystów (Dolne Miasto, Gdańsk). Autorka wystaw indywidualnych (m.in. Lässt Du Dich Überraschen, Galeria Żak, Gdańsk; Jeden z drugim myśli, że malować obraz to takie proste i staromodne, Kolonia Artystów-Dolne Miasto, Gdańsk; Historie rodzinne, Kamienica 12, Bydgoszcz). Uczestniczka kilkunastu wystaw zbiorowych, m.in. na terenie Trójmiasta, w Krakowie, we Wrocławiu i w Warszawie. Absolwentka Wydziału Malarstwa na ASP w Gdańsku (2017). Laureatka grand prix konkursu PMS Świeża Krew Galerii 40 | BIK | maj 2018

Sebastian Krzywak, bez tytułu, 2018, olej, akryl i spray na płótnie, 190×135 cm, fot. Sebastian Krzywak

w yd a r z e ni a Tytuł wystawy Flatten image zaczerpnięty został z programu PhotoShop nieprzypadkowo. W pracach Sebastiana Krzywaka w naturalny sposób odbijają się rozwiązania pochodzące z cyfrowej rzeczywistości, inspirowane bardziej lub mniej świadomie sposobem działania narzędzi z programów graficznych. I jeżeli farba ciągle pozostaje farbą, to już zawartość obrazu, jego elementy składowe takie jak kolor, forma czy głębia nasiąknięte są logiką, jaką oferuje nam PhotoShop. Dostrzec można echa takich narzędzi jak eraser tool, air brush, drop shadow, pojawia się też charakterystyczny szablon. Na prace te możemy zatem spojrzeć jako na przykład malarstwa postanalogowego, gdzie właśnie motywy i rozwiązania typowe dla estetyki cyfrowej stają się składnikami nowej wizualności. 8.05.2018, wtorek, godz. 18.00 – wernisaż wystawa czynna do 3 czerwca

Synteza sztuk

Zamysłem festiwalu jest prezentacja aktywności twórczej artystów „stowarzyszonych intelektualnie” z bydgoskim wzornictwem, reprezentujących wiele dziedzin kreacji. Kluczem festiwalu jest myśl, tłumaczona i werbalizowana we wszystkich „językach”, jakimi niewątpliwie są malarstwo, rzeźba, grafika, muzyka czy sztuki projektowe. Ta myśl to czynnik unifikujący intelektualną wypowiedź, to treść dzieła, której ono zawsze jest nośnikiem. To ważne, by w powszechnej świadomości poszczególne dziedziny sztuki stały się pozaestetyczną wartością, jako właśnie nośnik myśli, idei, wartości. Sztuka w samo południe – warsztaty dla seniorów 11.05.2018, godz. 12.00, wstęp wolny

Temat: Sztuka „wytrawna”, czyli spotkanie z art brut

Prowadzenie: Artur Owczarczak Nieposkromiona ekspresja, naiwność, szczerość i niepowtarzalność wypowiedzi to cechy charakteryzujące artystów art brut. To sztuka z głębi duszy, być może ze snów czy też z głębokich pokładów podświadomości. Potrafi wzruszać, szokować, z pewnością zachwycać. Najbliższe spotkanie z seniorami poświęcone będzie artystom niezwykłym, którzy udowadniają, że pierwiastek kreatora może pojawić się w każdym z nas. Dziecko na warsztat – warsztaty dla dzieci przedszkolnych i szkoły podstawowej środy 9 i 16 maja 2018, godzina do ustalenia z grupą. Zapisy: agnieszka.gorzaniak@galeriabwa.bydgoszcz. pl lub pod nr. tel. 52 339 30 62. Spotkania dla grup do 25 osób trwają ok. 1-1,5 godz., poprzedzone są oprowadzaniem po aktualnych wystawach, wstęp wolny

Tuż-tuż tusz!

Prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak i Karolina Pikosz – kuratorki Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. W maju przyjrzymy się pracom Sebastiana Krzywaka z aktualnej wystawy w Galerii Miejskiej bwa. Spróbujemy

poszukać wartości malarskich za pomocą tuszu – starej techniki wykorzystywanej już w malarstwie chińskim. 22.05.2018 – wernisaż wystawy prac dzieci uczestniczących w warsztatach Dziecko na warsztat. Wystawa potrwa do 3 czerwca. Większe grupy umawiają się na konkretną godzinę.

Karuzela

Kuratorki: Agnieszka Gorzaniak i Karolina Pikosz

Bydgoska Akademia Sztuki

16.05.2018, godz. 18.00, wstęp wolny Piotr Tołoczko: Anatomia rysunku. 30.05.2018, godz. 18.00, wstęp wolny dr Agnieszka Wysocka: Przestrzeń dla kultury w powojennej Bydgoszczy 19.05.2018, godz. 18.00 do 1.00

Europejska Noc Muzeów Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy zaprasza 19 maja na Noc Muzeów 2018 w godzinach 18.00 do 1.00 w nocy, tak aby w wyjątkowej scenerii nocnego miasta można było odebrać sztukę współczesną na nowym, innym poziomie. W tym roku zamierzamy zwiedzających „puścić z torbami”! No, może nie wszystkich, ale ci, którzy wezmą udział w warsztatach, dostaną na pamiątkę wyjątkową plecakotorbę galeryjną z własną kompozycją. Torby i worki przydadzą się wszystkim miłośnikom sztuki współczesnej, gdyż zamierzamy urządzić wielką wyprzedaż katalogów. Będzie to więc prawdziwa okazja, by za niewielkie pieniądze zapełnić półki w biblioteczkach domowych. W czasie tej wyjątkowej nocy zaprezentujemy dwie wystawy. Na pierwszym piętrze Galerii zobaczymy prace wykładowców UTP z Bydgoszczy i Uniwersytetu Artystycznego z Poznania, które pokażą różne techniki i spojrzenia na sztukę, czyli coroczną wystawę Synteza sztuk. Na drugim piętrze można będzie zwiedzać indywidualną wystawę malarstwa Sebastiana Krzywaka Flatten image. Zwiedzanie będzie się odbywać w wyjątkowej atmosferze dodatkowych atrakcji/niespodzianek, które przygotujemy dla osób spragnionych sztuki współczesnej. inf. Danuta Pałys

maj 2018 |

BIK | 41

w yd a r z e ni a

Joanna Imielska, Ostrava 5 – Czarna Gwiazda nade mną, 2017, cienkopois, 27×89 cm

Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek wystawa czynna do 12.05.2018

Danuta Jamiołkowska: DOM?

Danuta Jamiołkowska studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom z barwnej grafiki warsztatowej w metalu uzyskała w pracowni prof. Edmunda Piotrowicza. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, kolażem, projektowaniem graficznym oraz pracą dydaktyczną. Uczestniczyła w wielu wystawach zbiorowych. Jest autorką kilku wystaw indywidualnych prezentowanych w Sztumie, Elblągu, Lubostroniu oraz Bydgoszczy, gdzie debiutowała w Małym Salonie Sztuki w 1977 r. Stworzyła autorskie wydawnictwo, czyli Książeczki o życiu I i II. Mieszka i pracuje w Bydgoszczy. Prezentuje dwa cykle prac: impresyjne obrazy malowane akrylami oraz wielowątkowe kolaże o złożonej strukturze kompozycyjnej. 19.05.2018, godz. 18.00-22.00

Europejska Noc Muzeów

D.K. Orion BSM 2.05.2018, środa, Dzień Flagi Narodowej, godz. 17.00 „Święto Flagi” – spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 9.05.2018, środa, godz. 17.00 „Oddech życia” – spotkanie Klubu Radiestetów. 9.05.2018, środa, godz. 17.30 „Salon Literacki Oriona” – „WIECZÓR PROZY” – gośćmi spotkania są: Zdzisław Brałkowski oraz Andrzej Klawitter. 11.05.2018, piątek, godz. 16.00 „Tajemnice kosmosu” – ćwiczenia z wyobraźni – zajęcia plastyczne dla dzieci. 14.05.2018, poniedziałek, godz. 16.00 „Niespodzianka dla mamy” – płaskorzeźby z plasteliny; zajęcia plastyczne dla dzieci. 15.05.2018, wtorek, godz. 14.00 „Obyczaje działkowe” – zajęcia plastyczne dla dorosłych. 16.05.2018, środa, godz. 17.00 „Majówka” – spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 18.05.2018, piątek, godz. 15.00 Akademia Rozmaitości – „Majowe sałatki” – jak wzbogacić i urozmaicić jadłospis na wiosnę. 42 | BIK | maj 2018

25.05.2018, godz. 18.00 ‒ wernisaż wystawa czynna do 22.06.2018

Joanna Imielska: Notatki z podróży

Joanna Imielska urodziła się w Bydgoszczy. W latach 1983–1988 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Artystyczny). Dyplom uzyskała w pracowni rysunku prof. Izabelli Gustowskiej. Od 1989 r. pracuje na poznańskim Uniwersytecie Artystycznym, od 2013 na stanowisku profesora zwyczajnego, od 1994 prowadzi pracownię rysunku. W latach 2002–2008 pełniła funkcję prodziekana, a w latach 2008–2016 dziekana Wydziału Edukacji Artystycznej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. W latach 1990–1991 i 1997 była stypendystką Ministra Kultury i Sztuki oraz Ministra Kultury w 2005 r. W 2014 odznaczona Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. Zajmuje się rysunkiem i malarstwem. Autorka cykli: Czas, Labirynty, Mikrokosmosy, Sztuka czy sztuczki, Notatki z podróży. inf. Elżbieta Kantorek

21.05.2018, poniedziałek, godz. 16.00 „Ptasie Radio” – ilustracja do wiersza (J. Tuwim) – zajęcia plastyczne dla dzieci. 28.05.2018, poniedziałek, godz. 16.00 „Pożar” – technika akwarelowa, tonacja ciepła – zajęcia plastyczne dla dzieci. 29.05.2018, wtorek, godz. 14.00 „ŻAGLÓWKA NA JEZIORZE” – zajęcia plastyczne dla dorosłych. 30.05.2018, środa, godz. 17.00 „Wiosenny przegląd szafy” – spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. Zapraszamy codziennie w godz. 13.00-19.00 do „KAWIARENKI SENIORA” www.bsm.bydgoszcz.pl/Informacje Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok): Koło plastyczne dla dzieci / Koło plastyczne dla dorosłych / Gimnastyka tai-chi / Klub Seniora / Klub Szaradzistów / Chór mieszany „Dzwon”.

w yd a r z e ni a Galeria Farbiarnia 22.05.2018, godz. 19.00, Galeria Farbiarnia, Bydgoszcz ul. Pomorska 68a/1 – wernisaż wystawy. Otwarciu ekspozycji będzie towarzyszyło spotkanie autorskie z artystą. Wystawa czynna do 22 czerwca, od poniedziałku do piątku w godz. 10.00-17.00. Wstęp: 5 zł

Bogdan Dziworski – f/5.6 – wystawa fotografii

Fotografie Bogdana Dziworskiego należą do kanonu polskiej fotografii powojennej. Wszystkie czarno-białe, klasyczne w formie i treści wyrazu. Przedstawiają złapane i zapisane na błonie fotograficznej chwile z życia zwykłych ludzi. Młodych i starych, ładnych i brzydkich, podczas pracy i w czasie zabawy. Robione trochę jakby przy okazji, przez wiele lat były „trzymane w szafie”. I choć pierwszy album pt. My View ukazał się w 1981 r. w Wiedniu, większość zdjęć Dziworskiego ujrzało światło dzienne dopiero w latach 90., kiedy to można je było podziwiać na wystawach zorganizowanych w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Berlinie. Bogdan Dziworski – urodzony w 1941 r. pomiędzy Łodzią i Krynicą. Wybitny fotograf, operator, reżyser i scenarzysta filmowy. W 1965 r. ukończył wydział operatorski PWSTiF w Łodzi, w 1994 r. otrzymał tytuł doktora, a w 2002 profesora zwyczajnego. Współpracował z Polską Kroniką Filmową, Łódzką Wytwórnią Filmów Oświatowych oraz Przedsiębiorstwem Realizacji Filmów „Zespoły Filmowe”. Jest autorem wielu znakomitych filmów dokumentalnych, głównie krótko- i średniometrażowych. Wiele z nich zdobywało nagrody na najbardziej liczących się festiwalach filmowych. Jeden z najbardziej charyzmatycznych i wpływowych wykładowców fotografii i operatorstwa, dziekan Wydziału Radia i TV Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, wykładowca najważniejszych polskich szkół filmowych.

Bogdan Dziworski, Łódź, 1966, fotografia

26.05.2018 godz. 12.00, Galeria Farbiarnia, Bydgoszcz ul. Pomorska 68a/1, udział bezpłatny

Leica – aparat dalmierzowy wczoraj i dziś – warsztaty

Przedstawione zostaną tajniki pracy aparatem lunetkowym, bo sztuką jest robić zdjęcia aparatem bez funkcji automatycznej, autofocusa, wyłącznie na obiektywach stałoogniskowych. A zaczniemy pewnie od tego, po co nam i co to takiego hiperfokalna... Prowadzenie: Michał Mazurkiewicz – szef sprzedaży detalicznej w firmie Leica na teren Polski. Od lat związany z 6x7 Leica Gallery w Warszawie. Producent wykonawczy wystaw artystów polskich i zagranicznych.

Targi Młodej Sztuki 12.05.2018, sobota, godz. 11.30–18.30, (12.00 – oficjalne otwarcie) 13.05.2018, niedziela, godz. 11.00–18.30 Centrum Kultury Dwór Artusa w Toruniu, wstęp wolny

Targi Młodej Sztuki. Toruń 2018

Wydarzenie łączące artystów wizualnych z mieszkańcami regionu. W ramach Targów swoje dzieła zaprezentuje szerokie grono młodych twórców, związanych z woj. kujawsko-pomorskim. Nasi wystawcy to artyści wyłonieni do udziału w drodze otwartego naboru. Często szerzej nieznani w najbliższym otoczeniu, pomimo że mogą poszczycić się niejednym osiągnięciem na skalę ogólnopolską, a także sukcesami na arenie międzynarodowej. Targi to przede wszystkim okazja do spotkania na gruncie sztuki, poznania autorów, nawiązania kontaktu, a także do zakupu prac plastycznych bezpośrednio od nich. Do odwiedzenia Targów zapraszamy wszystkich zainteresowanych życiem kulturalnym i artystycznym regionu. Więcej informacji: facebook.com/targi.mlodej.sztuki.torun. inf. Weronika Marszelewska

maj 2018 |

BIK | 43

w yd a r z e ni a VI Festiwal Muzyki Współczesnej „Nowa Muzyka 2018” Festiwal prezentuje najnowszą, niekomercyjną muzykę, a skierowany jest do melomanów i wszystkich osób zainteresowanych sztuką współczesną. Godnym podkreślenia jest fakt, iż większość muzyki prezentowanej na festiwalowych estradach stanowią prawykonania – utwory powstające specjalnie z myślą o NOWEJ MUZYCE. W tym roku program jest niezwykle ciekawy i oprócz prezentacji twórczości lokalnej przedstawimy bydgoskiej publiczności także gości zagranicznych – zespół FILUM-ANSAMBL z Serbii. Jak zawsze można będzie usłyszeć różne nurty obecne we współczesnej twórczości muzycznej: muzykę instrumentalną, wokalną, muzykę elektroniczną oraz improwizację. Wstęp wolny na wszystkie koncerty festiwalu. Organizatorzy: Związek Kompozytorów Polskich, Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, Wydział Edukacji Muzycznej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Państwowy Zespół Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.

12.05.2018, sobota, godz. 18.00, Aula Copernicanum UKW, ul. Kopernika 1

Koncert studentów kompozycji Akademii Muzycznej w Bydgoszczy

W programie: Monika Sroczyńska; Jan Zygmunt; Judyta Klugowska; Sławomir Kandziora; Paweł Sławiński; Jakub Unolt; Tomasz Żołnierczyk; Piotr Beciński. Wykonawcy: Monika Sroczyńska; Aneta Nurcek; Karolina Szponar; Jan Zygmunt; Weronika Duchniewicz; Bartosz Adamczyk; Judyta Klugowska; Piotr Woźniak; Sławomir Kandziora; Sabina Aftyka; Paweł Sławiński; Filip Kawała; Daria Barszczyk; hór w składzie: Olga Siemieniecka, Patrycja Kubowicz, Marcela Dębowska, Karen Kucharska, Justyna Klimek, Aleksandra Tomanek, Jagoda Refling, Klaudia Kawalec, Ada Gliszczyńska. 13.05.2018, niedziela, godz. 17.00, Aula Copernicanum UKW, ul. Kopernika 1

Koncert kompozytorów Kujawsko-Pomorskiego Oddziału ZKP

W programie: Bohdan Riemer; Aleksandra Brejza; Magdalena Cynk; Łukasz Godyla; Michał Dobrzyński; Marcin Kopczyński. Wykonawcy: Krzysztof Biernacki; Przemysław Buczek; Ewa Gruszka-Dobrzyńska; Michał Gozdek; Magdalena Lebioda; Szymon Łukowski; Marta Siwak; Weronika Sobecka; Magdalena Stopińska; Rafał Tworek; Bartłomiej Wezner. 14.05.2018, poniedziałek, godz. 18.00, Aula Copernicanum UKW, ul. Kopernika 1

Koncert kompozytorski Sławomira Czarneckiego z okazji 50-lecia pracy artystycznej

P rogram festiwalu : 11.05.2018, piątek, godz. 17.00, Aula Copernicanum UKW, ul. Kopernika 1

Muzyka kameralna kompozytorów serbskich

W programie: Isidora Žebeljan; Ljubica Marić; Vladimir Trmčić; Dušan Radić; Draško Adžić. Wykonawcy: FILUM-ANSAMBL (Kragujevac, Serbia): Predrag Kačavenda; Mina Cvetković; Marko Marković; Nikola Stojković; Nikola Jovašević; Milica Djurović; Jelena Nikolić; Djordje Bjelica; prof. Aleksandar Stefanović; prof. dr Borislav Čičovački; dr Draško Adžić. 11.05.2018, piątek, godz. 20.00, Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12

Koncert muzyki elektronicznej i improwizowanej

W programie: Marcin Gumiela; Marian Gordiejuk; Piotr A. Komorowski; Sławomir Opaliński. Wykonawcy: Marcin Gumiela; Stanisław Miłek; Piotr Rogóż; Rafał Tworek. 44 | BIK | maj 2018

W programie: Canzona da chiesa; Sonata żałobna; Trio „Perseidy”; Dwa mazurki; Wybór piosenek na głos i zespół instrumentalny. Wykonawcy: Paula Preuss; Witold Kawalec; Maciej Kamrowski. 19.05.2018, piątek, godz. 19.00, 19.30, 20.00, 20.30, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 na Wyspie Młyńskiej

Koncert „Muzealne partytury”

przygotowany we współpracy Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy oraz Państwowej Szkoły Muzycznej w Bydgoszczy Kompozycje i kierownictwo muzyczne: Marcin Gumiela Wykonawcy: Adam Dziewiątkowski; Agata Piekarczyk; Stanisław Walkowiak; Weronika Jędryka; Jan Łosoś; Dominik Haliniak; Weronika Zych; Katarzyna Golla; Tymon Ciszewski; Agata Jankowska; Jakub Pawlak; Anna Wojtas; Zofia Karandyszowska; Pierre Langrand; Natalia Skonieczna; Szymon Wachowski. inf. Piotr Komorowski

w yd a r z e ni a Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 12.05.2018, sobota, godz. 10.00, sala sportowa Zespołu Szkół Katolickich 9, ul. Nowodworska 17, wstęp wolny

KAROLINKA 2018: XV Wojewódzki Przegląd zespołów Tańca Ludowego i Innych Form Tanecznych 12.05.2018, sobota, godz. 10.00-13.00, plac zabaw MDK2, wstęp wolny

„Kosmiczna zadyma…” – zabawa plastyczna

Nasza historia zaczyna się na odległej planecie, całkowicie pustej, którą musimy zagospodarować, czyli zbudować podwaliny pod cywilizację. Przynieście ze sobą materiały z recyklingu: folie aluminiowe, butelki plastikowe, rurki, worki foliowe, pudełka i in. 16.05.2018, środa, godz. 10.00, sala 2, wstęp wolny

„Cała Polska czyta dzieciom – Astrid Lingren”

Impreza czytelnicza i integracyjna dla uczniów szkół podstawowych. 25.05.2018, piątek, godz. 18.30, wstęp wolny

Improwizacja Wieczorową Porą z zespołem Kaloryfer Impro

Kolejna odsłona spotkań teatralnych opartych na improwizacji, interakcji i zaangażowaniu publiczności. Obok tematów do śmiechu pojawią się również takie, które skłonią do zatrzymania się i pomyślenia.

25-27 maja 2018, piątek-niedziela, godz. 14.00, sala sportowa, wstęp wolny

Otwarty Turniej Szachowy w ramach Mistrzostw Polski Domu Kultury, Placówek Wychowania pozaszkolnego, UKS, OPP

Turniej rozgrywany będzie systemem szwajcarskim, na dystansie 7 minut, 60 minut na partie dla zawodnika. Obowiązywać będzie klasyfikacja drużynowa. Rozegrany zostanie również Turniej Blitz – tempo gry 3 min + 2 sekundy na posunięcie. Dystans 9-11 min. Terminy: 25.05.2018, godz. 14.15; 26.05.2018, godz. 9.00; 27.05.2018, godz. 10.00 (zakończenie turnieju o godz. 15.00). 26.05.2018, sobota, godz. 15.00 sala 2, wstęp wolny

XI Przegląd Piosenki Żeglarskiej

To kolejne spotkanie z piosenką turystyczną i żeglarską adresowane do solistów i zespołów młodzieżowych ze szkół i placówek kulturalno-oświatowych z Bydgoszczy. 30.05.2018, środa, godz. 10.00-14.00, stadion Zawisza, ul. Sielska 12a, Fordon, wstęp wolny

Wielki Finał zawodów rowerowych dla dzieci ze szkół podstawowych CZAR2KÓŁEK 2018

Eliminacje startowe w kilku kategoriach wiekowych odbędą się w dniach 14-15 maja na obiektach stadionowych Gwiazda, Zawisza, Polonia. inf. Bogna Blachowska

Dom Kultury MODRACZEK 10.05.2018, czwartek, godz. 18.00 wstęp wolny Kawiarnia Literacka – gość: TADEUSZ ZAWADOWSKI – poeta, redaktor, krytyk literacki; urodził się w 1956 r. w Łodzi, od 1981 r. mieszka w Zduńskiej Woli. Laureat ponad 200 międzynarodowych i ogólnopolskich konkursów literackich. Wydał 14 tomików poetyckich, w tym ostatnio Kiedyś (2014). Spotkanie poprowadzi: W. Barbara Jendrzejewska. 17.05.018, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Indianie Ameryki Północnej. Historia i dzień dzisiejszy. „Kolonizacja angielska. Powstanie Jamestown”. Spotkanie poprowadzi Adam Piekarski. 19.05.2018, sobota, godz. 11.00 obowiązują wcześniejsze zapisy Rodzinny Wytwórnik Różności – Upominki dla Mamy. Spotkanie poprowadzi Anna Krajewska. 23.05.2018, środa, godz. 17.00 Magiczny Świat Literatury „Moliki” – „Jak Mama została Indianką” – książki o mamach i o relacjach z mamą. Spotkanie poprowadzi Anna Krajewska.

24.05.2018, czwartek, godz. 17.00 Koncert z okazji Dnia Mamy i Taty – występ dzieci z pracowni muzycznej, Bajkowej Rytmiki i Akademii Ruchu Tercja. 24.05.2018, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Spotkanie z Latarnikiem. Spotkanie poprowadzi Sławomir Krajewski. 26.05.2018, sobota, godz. 12.00-21.00 XX Wiosna na Wyżynach – festyn osiedlowy – główny gość programu: zespół Łzy. W programie występy zespołów dziecięcych i profesjonalnych. Zaprezentują się również artyści z programem „Wiedeńska Gala Operowa”. Imprezy towarzyszące: plener plastyczny, ogródek rekreacyjno-sportowy, zabawy i niespodzianki dla najmłodszych. 16, 23, 30 maja 2018, środy, godz. 15.00 Spotkania tematyczne Klubu Seniora inf. Izabela Kaczyńska

maj 2018 |

BIK | 45

w yd a r z e ni a

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 5.05.2018, od godz. 12.00, Wyspa Młyńska, wstęp wolny

Układanie dywanu kwiatowego (w ramach obchodów 90. urodzin Sulimy-Kamińskiego)

Dywan ułożony zostanie wg wybranego projektu wykonanego w Zespole Szkół Plastycznych w Bydgoszczy. Projekt nawiązywać będzie do twórczości pisarza. Zostanie zrealizowany przez Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Ogrodnictwa z Bydgoszczy. 10.05.2018, godz. 10.00, Cafe Kino, ul. Długa 32, bilet: 6 zł, w cenie biletu kawa

Kinowy Klub Dyskusyjny KAKADU

Prelekcja + film – dramat, reż. Matthew Warchus (2014). 11.05.2018, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6 – wernisaż, wstęp wolny. Wystawa czynna do 1 czerwca

Maciej Jeliński: Kosmos i kropka. Malarstwo

– wystawa z okazji jubileuszu 30-lecia pracy twórczej Otwarciu wystawy towarzyszyć będzie koncert zespołu Sierżant Baker ze Żnina. Maciej Jeliński urodził się w Szubinie w 1967 r., gdzie mieszka i tworzy do dziś. W grudniu 2008 r. otrzymał Na-

grodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego za twórcze dokonania w dziedzinie animacji kultury. Zajmuje się głównie malarstwem sztalugowym, rysunkiem i instalacją. Swoje prace prezentował na ponad 30 wystawach indywidualnych i 40 zbiorowych. 11.05.2018, godz. 18.00, restauracja Zatoka, ul. św. Floriana 6a, bilety: 80 zł, do nabycia w siedzibie KPCK

Bal Wielopokoleniowy Wesele bez pary młodej

Oprawę muzyczną zapewni Wiesław Nowicki. 12.05.2018, ok. godz. 11.00, tor regatowy, Brdyujście, ul. Witebska 26, wstęp wolny

Mistrzostwa Wioślarskie Bydgoszczy – bieg „jedynek” w kategorii młodziczek (na cześć Sulimy-Kamińskiego) Harmonogram na: www.kpck.pl.

12.05.2018, godz. 14.30, start przy ul. Królowej Jadwigi 10, udział bezpłatny, zapisy do 10 maja

Gra miejska Most Królowej Jadwigi Regulaminem na: www.kpck.pl.

15.05.2018, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny – obowiązują bezpłatne wejściówki do odebrania w recepcji KPCK od 7 maja

Opowieść o skarbie z Katedry – spotkanie z archeologiem Robertem Grochowskim

Archeolog, który aktualnie analizuje odkrycia, uchyli rąbka tajemnicy, jak wyglądają kulisy badań archeologicznych. Jakie emocje towarzyszyły procesowi eksploracji stanowiska w Katedrze? Jakie artefakty ujawniły wykopaliska? Jak natrafiono na skarb i co jeszcze odkryli archeolodzy? Czy dawna bydgoska fara skrywa jeszcze tajemnice? Przyjdź, posłuchaj bogato ilustrowanej opowieści o odkryciu skarbu, który od 13 lutego br. eksponowany jest w Muzeum Okręgowym. 17.05.2018, godz. 10.00, Cafe Kino, ul. Długa 32, bilet: 6 zł, w cenie biletu kawa

Kinowy Klub Dyskusyjny KAKADU Mgławica, Maciej Jeliński

46 | BIK | maj 2018

Prelekcja + film – dramat, reż. Olivier Nakache, 2014.

w yd a r z e ni a 17.05.2017, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

Potyczki z wierszem

Spotkanie laureatów cyklu szkolnych konkursów poetyckich, które miały miejsce w bieżącym roku szkolnym w Szkole Podstawowej nr 12 w Bydgoszczy. 18.05.2018, godz. 19.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, bilety: 15 zł, do nabycia w siedzibie KPCK

Trzy Słowa w kolorze śliwkowym – spektakl bez scenariusza

Podczas występu grupy improwizacyjnej Trzy Słowa dialogi, akcje, historie i postacie budowane są w czasie rzeczywistym. Czasem zabawnie, czasem dramatycznie, zawsze eksperymentalnie i spontanicznie. Gościnnie z grupą wystąpi Jakub Śliwiński, znany bydgoskiej publiczności jako członek grupy W Trzech Osobach. 19.05.2018, godz 12.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6

Szranki poetyckie – finał Miejskiego Konkursu Recytatorskiego dla uczniów klas V szkół podstawowych Szczegóły na: www.kpck.pl.

23.05.2018, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

XXII Spotkanie z Historią u Hoffmana: Park kulturowy Wietrzychowice na europejskim szlaku megalitów

Adam Myrta, dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Izbicy Kujawskiej, zaprezentuje nam pięć osobliwych zabytków z podizbickich Wietrzychowic. 24.05.2018, godz. 10.00, Cafe Kino, ul. Długa 32, bilet: 6 zł, w cenie biletu kawa

Kinowy Klub Dyskusyjny KAKADU

Prelekcja + film – dramat, biograficzny, reż. Dan Fogelman, 2015. 24.05.2018

Wykłady i zajęcia w ramach Bydgoskiego Festiwalu Nauki

– 10.00–10.45 – Paleoastronautyka: bogowie z kosmosu, Budynek F Aula Nova, Chodkiewicza 30; – 10.00–11.30 – Papel Picado – kolorowe meksykańskie wycinanki ludowe, Budynek Główny UKW, sala 217 (PS), Chodkiewicza 30; – 11.00–11.45 – Obcy: sex, strach i okrucieństwo w kosmosie, Budynek F Aula Nova, Chodkiewicza 30; – 12.00–12.45 – Weźmisz kure czarnom… czyli fajny jest ten bóg co go można zjeść, Budynek F Aula Nova, Chodkiewicza 30; – 13.00–13.45 – U Peruna na herbacie – mitologia słowiańska dla początkujących, Budynek F Aula Nova, Chodkiewicza 30.

Zapisy na zajęcia: www.festiwalnauki.bydgoszcz.pl. Ponadto: wystawa prac Grupy Plastycznej Kujawskiego UTW; Jak świat widzą niewidomi? – stoisko przy współpracy ze Specjalnym Ośrodkiem Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci i Młodzieży Słabo Widzącej i Niewidomej im. L. Braille’a w Bydgoszczy; wystawa prac Uczestników Warsztatu Terapii Zajęciowej „Biały Domek” przy KPCK. 24.05.2018, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

Promocja książki poetyckiej Aliny Rzepeckiej pt. Punkty styczności

Alina Rzepecka – poetka, matematyczka, urodziła się w Lipnicy na Kaszubach. Swoje dorosłe życie związała z Bydgoszczą. Autorka tomików poetyckich: Bezsenność (Wrocław 2005), Oswajanie snów (Bydgoszcz 2014) i Punkty styczności (Bydgoszcz 2018). Współautorka wielu almanachów poetyckich. Laureatka licznych ogólnopolskich Alina Rzepecka, fot. Andrzej Rzepecki konkursów poetyckich. Członek RSTK w Bydgoszczy, Gdańskiego Klubu Poetów, Grupy Literackiej „Dysonans” we Wrocławiu i Międzynarodowej Grupy Literackiej „Kwadrat”. Wyróżniona Medalem Honorowym im. Jakuba Wojciechowskiego. 25.05.2018, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny – obowiązują bezpłatne wejściówki do odebrania w recepcji KPCK od 7 maja

Kino Hoffman: Fredek uszczęśliwia świat

(1936, reż. Zbigniew Ziembiński) Zabawna historia Fredka – wynalazcy, który na własnej skórze poznaje, do jakich nieporozumień może prowadzić postęp technologiczny. 27.05.2018, godz. 10.00-15.00, podwórko KPCK (w razie niepogody Salon Hoffman), pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

Fidrygałki zza winkla – pchli targ Zgłoś się: fidrygalki@kpck.pl.

28.05.2018, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, bilety: 10 zł, dostępne w siedzibie KPCK

Koncert: Bułat Okudżawa – najpiękniejsze pieśni i ballady

Program wykonują: Piotr Kajetan Matczuk – pianista, gitarzysta, aranżer i autor piosenek, Artur Chyb związany z trójmiejskim światem muzycznym i Tomasz Imienowski – gitarzysta basowy i kompozytor. inf. Jędrzej Kubiak

maj 2018 |

BIK | 47

w yd a r z e ni a Biblioteka Główna UKW Uczestnik 165 wystaw i imprez artystycznych. Autor 225 interdyscyplinarnych realizacji indywidualnych i zespołowych w Lucimiu w latach 1977–2015. Zajmuje się akcjami, działaniami plastycznymi, parateatralnymi, happeningiem, performance’em, instalacją, rysunkiem, żywymi obrazami, kompozycjami tekstowymi. Członek Grupy 111-Lucim. Profesor na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. 23.05.2018, godz. 18.00, Galeria Biblioteki UKW. Wystawa będzie prezentowana do 30 czerwca

Otwarcie wystawy malarstwa Ryszarda Czajkowskiego „Spacerkiem przez SMS-y. Rewizyta”

Podczas wernisażu wystąpią: Marta Jastrząbek (śpiew) i Michał Maćkiewicz (gitara).

9.05.2918, godz. 18.00, Biblioteka UKW (Galeria II piętro) – otwarcie wystawy

Wystawa malarstwa Włodzimierza Iwanka

Włodzimierz Iwanek – ukończył studia na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, kolejno w pracowni B. Kierzkowskiego i St. Borysowskiego, następnie w warszawskiej ASP w pracowni A. Nacht-Samborskiego i w pracowni A. Kobzdeja, gdzie w 1970 roku uzyskał dyplom z malarstwa wraz z aneksem malarstwa ściennego. Miał ponad 20 wystaw indywidualnych oraz brał udział w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych, w tym także za granicą. 21.05.2018, godz. 18.00, Galeria Biblioteki UKW (ul. Szymanowskiego 3

Mały performance naścienny „HACZYK” Bogdana Chmielewskiego

Bogdan Chmielewski – ukończył studia na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, uzyskał dyplom w 1970 roku.

Autor obrazów z SMS-ami w tytule po dwóch latach od premierowego pokazu w Galerii Kantorek dał się namówić na ponowną prezentację tego cyklu, poszerzonego o kilka „nowych SMS-ów”. I choć zwykle wzbrania się przed pokazywaniem w różnych miejscach tych samych prac, zachęciła go duża przestrzeń Galerii Biblioteki UKW. Prezentowanie w takim miejscu obrazy o niewielkim formacie, z jakich składa się ten cykl, traktuje jako nowe wyzwanie. Jednocześnie autor zwraca się z gorącą prośbą o nienadsyłanie kolejnych SMS-ów, ponieważ wyłączył już telefon komórkowy. Poza tym od ponad roku przerzucił się na spokojniejsze tematy, jakie podsuwa obcowanie z pejzażem. inf. Barbara Maklakiewicz

Galeria Wieży Ciśnień, Muzeum Wodociągów 11.05.2018, piątek, godz. 18.00, ul. Filarecka 1 – wernisaż, ekspozycja czynna do 20 maja

Festiwal SYNTEZA SZTUK 2018

25.05.2018, piątek, godz. 18.00, ul. Filarecka 1 – wernisaż wystawy. Ekspozycja czynna do 22 czerwca

RÓŻNORODNOŚĆ

Kurator: Jagoda Dąbrowska artyści: Elżbieta Anioł, Małgorzata Biernat, Lidia Drążkowska, Hanna Frankowska, Elżbieta Gackowska, Anna Garniewicz, Eleonora Gawłas, Krystyna Glazik, Anna Jarocińska-Wilk, Janina Jóźwiak, Cecylia Kołsut, Grażyna Kryspin, Krystyna Kubiak, Anna Najdowska, Danuta 48 | BIK | maj 2018

Pierzchalska, Irena Polit, Lidia Pruss, Olga Radzikowska, Cathryn Skumiewski, Danuta Wolf, Ula Wrzeszcz. RÓŻNORODNOŚĆ to wystawa prac grupy plastycznej IMPRESJA z Klubu „LOGISTYK” 1. Pomorskiej Brygady Logistycznej w Bydgoszczy. Założycielką oraz nauczycielem grupy jest art. plast. Małgorzata Biernat. Na co dzień grupa tworzy w tematyce związanej przede wszystkim z armią oraz historią Polski. Jednak podczas wernisażu w Galerii Wieży Ciśnień zostaną zaprezentowane prace ukazujące m.in. krajobrazy z Bydgoszczy, martwe natury oraz kwiaty.

w yd a r z e ni a Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Bydgoski Festiwal Nauki

Akademicka Przestrzeń Kulturalna oraz Katedra Przemysłów Kreatywnych WSG zapraszają na wykłady i warsztaty organizowane w ramach Bydgoskiego Festiwalu Nauki. W tym roku bakcyla nauki łapiemy w dniach 23–27 maja. 24 maja, czwartek, godz. 10.00-11.30

BE CREATIVE. Recykling obrazu

Warsztaty artystyczne, podczas których poznamy sposoby twórczego przetwarzania różnych materiałów wizualnych. Będziemy pracować metodą kolażu, czyli… artystyczną wersją zwykłej komputerowej metody „wytnij-wklej”. 24 maja, czwartek, godz. 10.00-11.30

BE CREATIVE. Znikające obrazy

24 maja, czwartek, godz. 11.00-11.45

BE CREATIVE. Warsztat wideokrytyka filmowego

Tematem wykładu połączonego z dyskusją jest zjawisko wideokrytyki oraz próba umiejscowienia jej we współczesnej polskiej kulturze filmowej. Od czego zacząć, jak doskonalić warsztat i osiągnąć sukces w sieci? Odpowiedzi mogą Was zaskoczyć. Zapraszamy entuzjastki i entuzjastów kina! 25 maja, piątek, godz. 10.00-11.30

BE CREATIVE. Podstawy realizacji dźwięku Uwalniamy w sobie twórcę!

Światłoczuli performerzy, Artyści modelarze oraz Aktorzy od maja do czerwca w Dom Kultury „Akademicka Przestrzeń Kulturalna” WSG w Bydgoszczy, w ramach cyklu warsztatów fotograficznych, plastyczno-modelarskich oraz teatralno-choreograficznych, przygotowywać będą przedstawienie w technice teatru cieni, inspirowane naturą i światem prehistorycznym. Zapraszamy do śledzenia nas na stronie www.facebook.com/apk.wsg.

Kino Jeremi w Fordonie

Maj w kinie Jeremi

W maju kino Jeremi zaprezentuje w cyklu ŻYCIOWE DRAMATY I DYLEMATY trzy filmy produkcji europejskiej: 10.05.2018, czwartek, godz. 19.00 Kertu – miłość jest ślepa, reż. Ilmar Raag, prod. Estonia 17.05.2018, czwartek, godz. 19.00 Gloria, reż. Sebastian Lelio, prod. Hiszpania, Chile

25 maja, piątek, godz. 12.00-14.30

BE CREATIVE. Warsztaty cyjanotypii

Cyjanotypia to jedna z pierwszych technik fotograficznych, opracowana w 1842 roku przez angielskiego matematyka i astronoma Johna Herschela. Do historii przeszła dzięki fotografce i botaniczce Annie Atkins, autorce Atlasu alg – pierwszej w historii publikacji powstałej z wykorzystaniem fotografii. Dzięki tej metodzie możemy stworzyć obraz „cienia” płaskich przedmiotów (liście, pióra ptaków itp.) na niebieskim tle. Stosujemy specjalnie przygotowany papier, wykorzystujący właściwości światłoczułe soli żelaza. 25 maja, piątek, godz. 13.00-15.00

Jak nas widzą inni? Stereotypy polsko-niemieckie

Więcej szczegółów oraz zapisy (liczba miejsc ograniczona!) na stronie www.festiwalnauki.bydgoszcz.pl.

Naukowo, artystycznie, kreatywnie z WSG

Pogoda nastraja wakacyjnie, już teraz warto zaplanować letni wypoczynek. Centrum Usług Społecznych Wyższej Szkoły Gospodarki zaprasza młodych poszukiwaczy przygód na półkolonie organizowane w lipcu i w sierpniu pod hasłem Bawimy ucząc – uczymy bawiąc. W programie m.in.: zajęcia artystyczne, sportowe, ekologiczne i integracyjne. Więcej szczegółów na: www.kolonie.byd.pl. inf. Elżbieta Schulz

24.05.2018, czwartek, godz. 19.00 W lepszym świecie, reż. Susanne Bier, prod. Dania, Szwecja

Bilety: normalny – 10 zł, ulgowy – 6 zł, członkowie DKF – wstęp wolny. Kino Jeremi mieści się w budynku XV LO przy ul. gen. Augusta Fieldorfa „Nila” 13 (dawniej Berlinga 13) w Fordonie. Zachęcamy do rezerwacji miejsc na stronie: kinojeremi.liceumxv.edu.pl. Szczegóły również na: facebook.com/ KinoJeremiFordon. inf. Monika Jarzyna

maj 2018 |

BIK | 49

w yd a r z e ni a Galeria Sztuki NEXT 10.05.2018, czwartek, godz. 19.00, ul. Poznańska 31 – wernisaż. Wystawa potrwa do 5 czerwca. Czynne pn.-pt., godz. 10.00-18.00. Wstęp wolny

Andrzej Wroński „Poza czasem” – wystawa malarstwa

Zapraszamy Państwa w maju do Galerii Sztuki NEXT przy ul. Poznańskiej 31 w Bydgoszczy na kolejną w tym roku wystawę malarstwa, zatytułowaną „Poza czasem”. Artysta malarz Andrzej Wroński wyprowadza widza poza

Andrzej Wroński, Obserwator, 62×52 cm

Klub „ODNOWA” 10.05.2018, czwartek, godz. 15.30 Zabawa taneczna w Klubie Seniora „Kalina” 15.05.2018, wtorek, godz. 16.00 „Czarodziejski ogród” – zabawy plastyczne dla dzieci 17.05.2018, czwartek, godz. 15.30 Zabawa taneczna w Klubie Seniora „Kalina” 22.05.2018, wtorek, godz. 16.00 „Ale cyrk” – zabawy ruchowe plastyczne dla dzieci 24.05.2018, czwartek, godz. 15.30 Zabawa taneczna w Klubie Seniora „Kalina” (ostatnia przed wakacyjną przerwą) 28.05.2018, poniedziałek, godz. 17.00 Spotkanie ze Zdzisławem Prussem promujące wybór wierszy poety pt. „Optymizm specjalnej troski”. Spotkanie z autorem poprowadzi Jolanta Kowalska. 50 | BIK | maj 2018

czas. Świat jego obrazów jest surrealistyczny i nierzeczywisty. Przy użyciu realistycznych środków wyrazu buduje filozoficzną narrację o miłości, przemijaniu, utraconych marzeniach i życiu toczącym się poza nami. Artysta niezwykle malarsko traktuje temat swoich prac, tym samym potęgując ich bardziej emocjonalny odbiór. Próba przedstawienia upływającego czasu graniczy z zadaniem prawie niemożliwym do wykonania… a jednak Wroński chwyta sedno. Tylko przez nasze myśli i marzenia jesteśmy w czasie i poza nim. Wystawa połączona jest ze sprzedażą. Na wernisażu artysta będzie do Państwa dyspozycji. Andrzej Wroński (ur. w 1942 r.) studia ukończył w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w 1968 roku. Uprawia malarstwo, grafikę artystyczną i użytkową. Jego prace były wystawiane na wielu indywidualnych i zbiorowych wystawach i wernisażach, m.in. w Polsce, Szwecji, USA, Japonii, Danii, Niemczech i Belgii. Wielokrotnie bywał gościem miesięcznika „Fantastyka” oraz „Nowa Fantastyka” w latach 1987-90. Jego obrazy prezentowano także w postaci pocztówek oraz folderów. Tworzył też okładki książek. Jest człowiekiem aktywnym, oprócz malarstwa pasjonuje go nurkowanie i inne sporty wodne, takie jak canyoning. Ważniejsze wystawy indywidualne malarstwa: 1972 – Galeria współczesna, Warszawa, 1975 – Art Studio Lines, Wiedeń, Austria 1976 – Galsbruck Gallery, Szwajcaria, 1977 – Galeria Grote, Brechem, Belgia 1979 – Galeria Home Art, Nowy Jork, USA, 1980 – Galeria Mathilde, Herrning Dania 1982 – Galeria SCT. Gertrud, Kopenhaga, Dania, 1985 – Galeria Vena, Warszawa w latach 1990 liczne wystawy w Niemczech,1991-2017 wystawy w kraju SDA Galeria Warszawa i aukcje sztuki współczesnej. www.galerianext.pl Zdzisław Pruss (1942) – poeta, satyryk, dziennikarz. Autor kilkunastu tomów wierszy – od Uroczystości rodzinnej (1973) do Rozmów z psem (2015), kilku tomów utworów satyrycznych oraz wspomnieniowych, a także redaktor i współautor obszernych leksykonów bydgoskiej kultury (teatralnego, muzycznego, operowego i literackiego). Jego wiersze pojawiały się w wielu antologiach i almanachach (m.in. w antologii Idylla polska wydanej w serii Biblioteki Narodowej). Ponadto zapraszamy na: naukę gry na gitarze i keyboardzie; zajęcia plastyczne dla dzieci; warsztaty cyrkowe; zumbę i fitness dla pań; gimnastykę dla pań 50+; zajęcia komputerowe dla seniorów; j. angielski dla dzieci i seniorów. www.klubodnowa.strefa.pl

w yd a r z e ni a Muzeum Fotografii w Bydgoszczy – 18.00-22.00 Wehikuł czasu – portrety stylizowane na lata 20. XX w. – plenerowe atelier fotograficzne / Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7, Wyspa Młyńska. Więcej szczegółów na stronie www.muzeumfoto.byd.pl.

Bydgoska Akademia Fotografii

fot. Agata Wojtala

Bydgoska Akademia Fotografii adresowana jest do osób stawiających pierwsze kroki w fotografii, BAF MASTER – doświadczonych fotografek i fotografów zainteresowanych poszerzeniem swoich możliwości warsztatowych oraz ich specjalizacją (fotografia przyrodnicza i makrofotografia, fotografia modowa, street photo, techniki szlachetne i in.). Najbliższe edycje od października. Więcej szczegółów i zapisy na stronie www.baf.byd.pl.

Fotografowanie nie jest trudne

Na horyzoncie wiosenna odsłona warsztatów Mam lustrzankę dla początkujących. Poznaj swój aparat i wykorzystaj w pełni jego możliwości. Zajęcia poprowadzi Arkadiusz Blachowski. Zapisy na stronie www.muzeumfoto.byd.pl. Dodatkowe informacje: muzeumfoto@byd.pl oraz tel. 52 567 00 07.

Lekcje fotografii dla dzieci i młodzieży fot. Oskar Łukasik

19.05.2018, sobota, wstęp wolny

Europejska Noc Muzeów

– 18.00 Wernisaż wystawy „Barwy Świata – Światłem Malowane” / Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14 Coroczna prezentacja prac uczniów Zespołu Szkół Chemicznych im. Ignacego Łukasiewicza w Bydgoszczy oraz słuchaczy kursu A.20 – przegląd zdjęć biorących udział w szkolnym konkursie fotograficznym, którego tematami przewodnimi są światło i barwa. Na wystawę zapraszamy w szczególności osoby zainteresowane udziałem w bezpłatnym kwalifikacyjnym kursie zawodowym – fotograf (więcej na: www.zsc.bydgoszcz.pl). – 19.00-0.00 Bezpłatne zwiedzanie wystawy stałej / Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14

Zapraszamy szkoły, przedszkola i inne placówki edukacyjne na lekcje fotografii: Historia fotografii w praktyce, Z wizytą u fotografa – pozujemy do zdjęć, Znikające obrazy, Fotografia – zjawisko naturalne, Camera obscura – historia i współczesne zastosowania. Więcej szczegółów na: www.muzeumfoto.byd.pl w zakładce „lekcje”. Dodatkowe informacje: muzeumfoto@ byd.pl lub tel. 52 567 00 07. inf. Elżbieta Schulz

maj 2018 |

BIK | 51

w yd a r z e ni a Otwarta Przestrzeń „Światłownia” 4.05.2018, piątek, godz. 18.00

Majówka z Pilersami

Pilersi to powstały w 2016 roku duet muzyczny wykonujący utwory związane z tematyką żeglarską i nie tylko. Duet tworzą Marcin Białczyk (wokal, gitara akustyczna, harmonijną ustna) i Edward Piskuła (wokal, gitara basowa i elementy perkusyjne). Wychowani na muzyce rozrywkowej, rockowej, biesiadnej, po 15 latach grania w zespole dodatkowo zajęli się tworzeniem własnych utworów. Dlaczego szanty? Obaj urodzili się i mieszkają nad wodami województwa kujawsko-pomorskiego. Marcin pochodzi z Witosławia, a Edward mieszka nad Zalewem Koronowskim. Żeglarze z zamiłowania. 11.05.2018, piątek, godz. 18.00

Paweł Szymański

Jest bardem. Śpiewa o sobie, swoich marzeniach, lękach, o samotności, o łzach szczęścia, o kobietach swego życia. Nie da się opowiedzieć słowami jego piosenek. Warto posłuchać (najlepiej na żywo) charakterystycznego głosu. Wyruszyć razem z nim do przydrożnego baru, gdzie, „gdy nie ma bliskich ludzi, wódki smak dziwnie kojarzy się z miłością”, zapatrzeć się w rozchwiany nieboskłon, z którego można „odczytać swoje życie i swój świat”, albo iść „przez miasto, które śpi po ciężkim dniu” i wspólnie z nim zamyślić się, bo „wszystko się zmienia, by podobno było lepiej, lecz czy na pewno dobrą drogą biegnie świat”? 18.05.2018, piątek, godz. 18.00

Koncert urodzinowy

Wystąpią artyści, którzy w maju obchodzą urodziny. Swój udział dotychczas zapowiedzieli Leonard Luther, Piotr Pieńkowski i Grzegorz Dudziński. Lista wykonawców – majowych jubilatów jest ciągle otwarta. Zapraszamy. Jak co roku będzie urodzinowy tort i serdeczna atmosfera. 25.05.2018, piątek, godz. 18.00

Paweł Szymański (1967) – śpiewający autor i gitarzysta, piszący proste piosenki o skomplikowanym życiu. Jego muzykę najlepiej określa hasło „folkowy antydepresant”. Gra na harmonijce ustnej, gitarach akustycznych i rezofonicznych tradycyjnymi folkowymi technikami. Bywał bluesmanem („Dziecko Rawy Blues” – w latach 1993-2014 dziewięć razy na głównej scenie Spodka), występował na OPPA (dwukrotnie w Złotej Piątce), grał przed Magdą Umer i TSA, nagrywał z muzykami spod znaku country, bluegrass, folk. Po ukazaniu się płyty „Południowy wiatr” Rafał Chojnacki na łamach portalu www.folkowa.art.pl napisał: „Szymański nawiązuje stylistyką do klasyków polskiej ballady z poetyckim tekstem, takich jak Andrzej Garczarek czy Tomasz Szwed. Nawet bardziej żywiołowe utwory okraszone zostały mądrymi i przemyślanymi tekstami. Mało kto potrafi dziś tak trafnie i obrazowo mówić o prostych sprawach”. W latach 2009-2017 ukazały się cztery płyty z autorskim materiałem Szymańskiego. Aktywny estradowo, występuje solo lub w małych akustycznych składach. 12.05.2018, sobota, godz. 19.00

Tomasz Olesiński

Tomasz Olesiński w ubiegłym roku wydał swoją pierwszą autorską płytę „Wszystko się zmienia”. Płyta, jak mówi jej autor, czekała ponad 30 lat na ten niemal wiekopomny moment. 52 | BIK | maj 2018

Dorota „Sowa” Kuziela

Dorota Kuziela – autorka poetyckich tekstów oraz wierszy, do których komponuje muzykę, tworząc z nich piosenki. Osiągnęła rzadką umiejętność akompaniowania sobie na skrzypcach, co nadaje jej występom niecodziennego kolorytu i pozwala osiągnąć niespotykane dotąd efekty brzmieniowe. Jej styl to swoiste połączenie folku, poezji śpiewanej i muzyki klasycznej. Obdarzona głosem, który potrafi pokazać wielką paletę wrażliwości. Laureatka przeglądów piosenki autorskiej i poezji śpiewanej, m.in. znalazła się w „Wielkiej Piątce” na Międzynarodowym Festiwalu Bardów OPPA w Warszawie (2013), zdobyła pierwszą nagrodę na festiwalu „Wschody” w Lublinie i na festiwalu „Łaźnia” w Radomiu (2017), grand prix festiwalu im. Piotra Skrzyneckiego w Mińsku Mazowieckim (2017). Znalazła się w finale Przeglądu Piosenki Aktorskiej (2017), uczestniczyła również w 3 etapach telewizyjnego talent show „The Voice of Poland” (2014). Wstęp: cegiełka na Światłownię – 10 zł, niepełnosprawni, emeryci, studenci – 8 zł; www.swiatlownia.eu inf. Grzegorz Dudziński

w yd a r z e ni a Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 17.05.2018, godz. 18.00

„Cały mój człowiek”

– spotkanie poetyckie i promocja książki z okazji jubileuszu 40-lecia pracy twórczej Wiesława Trzeciakowskiego z udziałem: Wojciecha Banacha, Grzegorza J. Grzmot-Bilskiego, Jarosława Jakubowskiego, Jana Kaji, ks. Franciszka Kameckiego, Krzysztofa Kuczkowskiego, Macieja Krzyżana, Zdzisława Prussa, Marka Kazimierza Siwca, ks. Jana Sochonia, Jacka Solińskiego i Marka Szulakiewicza; czytanie tekstów: autor, Mieczysław Franaszek i Roma Warmus

Wiesław Trzeciakowski (ur. 1950 w Bydgoszczy). Poeta, prozaik, eseista, tłumacz niemieckiej poezji i eseistyki, krytyk literacki, badacz historii Bydgoszczy w latach 1939-1945. Laureat głównej nagrody XII Ogólnopolskiego Festiwalu Poezji w Łodzi (1978) za książkowy debiut poetycki (Chłopiec z różą, Łódź 1979). Laureat XII Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. W. Broniewskiego w Płocku (2000 r., II nagroda) oraz honorowej nagrody „Białego Pióra” (Warszawa–Płock, za rok 2000) im. D. Stolarskiego za humanistyczne wartości w literaturze. Laureat II nagrody w kategorii „esej” w V edycji Ogólnopolskiego Konkursu Małych Form Literackich im. S. Żeromskiego (Lublin– Nałęczów, 2006 r.). Członek Internationale Novalis Gesellschaft. W listopadzie 2015 r. (XXXIV Tydzień Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy) otrzymał z rąk ks. biskupa dra Jana Tyrawy medal-statuetkę za twórczy wkład do kultury chrześcijańskiej. Wydał do tej pory jako autor i współautor 31 książek. * * * „Powiedzmy to wyraźnie – nawet jeśli Trzeciakowski nie jest poetą religijnym, to z pewnością często nim bywa. Religijnym, a ściślej – katolickim, bo w kręgu katolickich dogmatów rozgrywa on swój dramat człowieka wierzącego, a jednocześnie uwikłanego w sprawy światowe. Na pierwszym miejscu stawia poeta Chrystusa, niejednokrotnie zwracając się do Niego wprost, jak do mistrza i jedynego pocieszyciela w najtrudniejszych chwilach życia”. Jarosław Jakubowski

17.05.2018, godz. 18.00

„Z dwóch stron” – otwarcie wystawy obrazów Władysława Frydrycha (1900–1972) z kolekcji Pawła Łukowicza

Władysław Leopold Frydrych (1900–1972) – artysta malarz, pedagog, projektant i działacz społeczny. W 1930 r. na Uniwersytecie Warszawskim uzyskał dyplom nauczyciela szkół średnich. Talent malarski Frydrycha zdecydował o wyborze podstawowych przedmiotów nauczania – rysunku i robót ręcznych. Wszystkie późniejsze kursy i studia związane były z tym wyborem: wyższy kurs nauczycielski przy Państwowym Instytucie Robót Ręcznych

Władysław Frydrych, Wenecja bydgoska, olej, 71×62

w Warszawie (1926), dwuletnie studia w tym Instytucie (1927–1929) w klasie prof. Wacława Borowskiego i prof. Władysława Skoczylasa oraz Prywatny Instytut Sztuk Plastycznych prof. Stanisława Rzeckiego w Warszawie (1928). Studia łączył z pracą w szkolnictwie średnim. W styczniu 1934 r. podjął pracę w PSNM w Bydgoszczy, a w 1938 w I Państwowym Gimnazjum i Liceum w Bydgoszczy. Jeszcze pracując w Wolsztynie, od 1932 r. wystawiał swoje prace na dorocznych wystawach Grupy Pomorskich Artystów Plastyków w Bydgoszczy i później każdego następnego roku, aż do wybuchu II wojny światowej. Tuż przed wkroczeniem Niemców do Bydgoszczy, 1 września 1939 r. Frydrych wyjechał z rodziną z miasta, zostawiając w nim cały dorobek, w tym ok. 80 obrazów, które nigdy nie zostały odnalezione. Okupację spędził w Wieliczce. Po wyzwoleniu 1945 r. został członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków w Krakowie. Wkrótce powrócił do Bydgoszczy. W latach 1945–1966 pracował w I Liceum im. L. Waryńskiego jako nauczyciel rysunku i wychowania technicznego, ciesząc się dużym szacunkiem i sympatią uczniów (przeszedł na emeryturę w 1960 r., nauczanie kontynuował do 1966). W szkolnictwie przepracował 45 lat, z tego około 27 lat w Bydgoszczy. * * * „Władysław Frydrych to był mój ukochany profesor rysunku w I LO (matura 1969 r.), wyróżniał się zawsze niesłychaną kulturą, wrażliwością, męskim urokiem, pięknie mówił, co u artysty plastyka jest rzadkie. Pamiętam do dziś nawet jego sposób ubierania się, kolory, pulowerki bez rękawów, które bardzo lubił pod marynarką”. Wiesław Trzeciakowski

inf. Jacek Soliński

maj 2018 |

BIK | 53

w yd a r z e ni a Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Godzinami o książkach – Dyskusyjne Kluby Książki w WiMBP. 18 Dyskusyjnych Klubów Książki działa w filiach WiMBP. Szczegóły dotyczące ich działalności publikowane są na: biblioteka.bydgoszcz.pl/dzialalnosc-dodatkowa/dkk/. Realizowany przez WiMBP przy wsparciu finansowym Instytutu Książki program DKK obejmuje także spotkania autorskie. 14.05, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa

Spotkanie z Anną Jaklewicz

– podróżniczką, archeologiem, antropologiem. Poszukiwała śladów zaginionych cywilizacji w Sudanie. Odkrywała przed turystami tajemnice starożytnego Egiptu. W Chinach pracowała jako przewodnik, wędrowała po Wielkim Murze, opiekowała się pandami w rezerwacie. Przemierzała konno pogranicze Tybetu. Dotarła do Mongolii, Indii, Laosu, Wietnamu, Kambodży, Tajlandii, Malezji, Singapuru. Pół roku spędziła w Indonezji. Relacje z podróży publikuje m.in. w „National Geographic TRAVELER” i magazynie podróżników „TamTam”. Wyróżniana wielokrotnie za prelekcje poświęcone wyprawom. Autorka książek: Niebo w kolorze indygo. Chiny z dala od wielkiego miasta oraz Indonezja. Po drugiej stronie raju. Promocja tej ostatniej odbędzie się podczas bydgoskiego spotkania. Wstęp za okazaniem wejściówek (do odbioru od 7.05, godz. 16.00 w Wypożyczalni Biblioteki Głównej, Stary Rynek 24 – pierwszeństwo mają członkowie Dyskusyjnych Klubów Książki). inf. Lucyna Partyka

10.05.2018, godz. 18.00-20.00

Targowisko Kultury

Na Targowisko Kultury zapraszamy wszystkich, dla których ważny jest fizyczny, dosłowny, namacalny z nią kontakt. Tu spotykają się książkowi fetyszyści, winylowi maniacy, amatorzy fotografii analogowej, miłośnicy komiksów. Uwalniają książki zalegające na półkach, płyty 54 | BIK | maj 2018

i filmy, gry, instrumenty, aparaty, kamery i sprzęt RTV. Pora dać im nowe życie, niech ucieszą innych konsumentów kultury. Spotykamy się w każdy 1. czwartek miesiąca. Sprzedaż? Wymiana? To zależy od Ciebie – my tylko stwarzamy okazję! Udział w Targowisku Kultury jest bezpłatny. 10 maja 2018, godz. 18.00

Projektor

Na strychu biblioteki prócz ciekawych filmów czekać będą na Was leżaki i wygodne pufy. W sercu miasta, za darmo. Każdego miesiąca prezentujemy nowy zestaw filmów, wśród nich absolutne klasyki i obrazy mniej popularne, te ambitne i zupełnie rozrywkowe. Od marca 2017 r. podejmujemy współpracę z „Bulwarem filmowym”. Poza współdziałaniem w zakresie programowym, w ramach Projektora odbywają się prelekcje dotyczące teorii i historii kina.

Poszerzenie pola dźwięku

Nazwa nawiązuje do powieści Michela Houellebecqa z 1994 r. i jest trzecią odsłoną cyklu muzycznego uzupełniającego ofertę kulturalną miasta. Od kilku lat na poddaszu biblioteki odbywają się koncerty, prezentacje i zajęcia warsztatowe, które w świadomości odbiorców utrwaliły się jako muzyczne wydarzenia na strychu. Warunki akustyczne oraz wyjątkowa atmosfera miejsca przyciągają twórców ambitnych, nietuzinkowych, o ugruntowanej pozycji artystycznej. W ciągu kilku lat strych stał się ważnym miejscem na muzycznej mapie kraju. W maju zapraszamy na kilka ciekawych wydarzeń w ramach „Poszerzenia pola dźwięku”. Szczegóły programu pojawią się na naszych stronach: biblioteka.bydgoszcz.pl i facebook. com/wimbp.bydgoszcz. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny. 2, 9, 16, 23 30 maja 2018, godz. 18.00-19.00.

Konwersacyjny klub językowy Deutsch Mit Spaß

Raz w tygodniu w bibliotece spotyka się grupa pasjonatów, by porozmawiać w języku niemieckim z ludźmi innych kultur i ciekawych zainteresowań. Jest to doskonała okazja, aby sprawdzić swoje możliwości lingwistyczne i podszlifować język obcy w czasie nieformalnych rozmów, gier, zabaw i innych aktywności. 8-14 maja 2018

Tydzień Bibliotek 2018

W dniach 8-14 maja WiMBP w Bydgoszczy, jak co roku, aktywnie włączy się w ogólnopolską akcję Tydzień Bibliotek. Przedsięwzięcie ukazuje instytucję w nieco innym świetle; jest zaproszeniem skierowanym zarówno do tych, którzy odwiedzają bibliotekę regularnie, jak i do tych, którzy jeszcze nie mieli okazji się z nią zaprzyjaźnić. Spotkania autorskie, koncerty, targowisko, wystawy, prezentacje, gry oraz wiele innych atrakcji czeka odwiedzających

w yd a r z e ni a gmach Biblioteki Głównej. Kulminacją działań w ramach Tygodnia Bibliotek jest zawsze Noc w Bibliotece. Tym razem przypada ona na 11 maja. Serdecznie zapraszamy. Szczegóły programu pojawią się na naszych stronach: biblioteka.bydgoszcz.pl i facebook.com/wimbp.bydgoszcz. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.

Wybrane zajęcia edukacyjne w maju 2018: 8.05.2018, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Jaś i Małgosia w wersji proekologicznej – przedstawienie grupy teatralnej Puszczykowo z okazji Tygodnia Bibliotek. 8.05.2018, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) Czytam, słucham i rysuję – wystawa prac dzieci biorących udział w zajęciach literacko-plastycznych. 8.05.2018, godz. 18.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Broniewskiego 1) Spotkanie autorskie z Bartłomiejem Siwcem: prozaikiem, poetą, publicystą, dramatopisarzem. 10.05.2018, godz. 16.30, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Czerkaska 11) Poznajemy możliwości wyszukiwania w katalogu bibliotecznym Integro – spotkanie dla dorosłych z okazji Tygodnia Bibliotek.

10.05.2018, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Broniewskiego 1) Wernisaż wystawy obrazów Anny Najdowskiej z Domu Kultury „Orion”. 12.05.2018, godz. 9.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Spotkanie z historią i zabytkami Bydgoszczy – wycieczka do Gruczna pod przewodnictwem Krzysztofa Bartowskiego. Na wycieczkę obowiązują wcześniejsze zapisy do 9.05. 17.05.2018, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) Mój świat w akwareli – wernisaż i wystawa prac Karoliny Penar. Wystawa trwać będzie do 31 maja. 24.05.2018, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 11 dla dorosłych, ul. Czołgistów 5) Warsztaty dziennikarskie: tworzymy gazetkę biblioteczną – zajęcia dla dzieci. 24.05.2018, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Czerkaska 11) Wieczór poezji – spotkanie z Wojciechem Majkowskim. 29.05.2018, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Gawędy 1) Zabawa jest dobra na wszystko – spotkanie z cyklu „Rosnę z książką”.

Dom Edukacyjno-Kulturalny Regnum W maju w Regnum będzie super! Chcesz się przekonać?

Wiosna kwitnie na dobre, a my kontynuujemy całą gamę interesujących wydarzeń dla Ciebie i twojego dziecka. Od muzycznych, edukacyjnych po ruchowe. W maju szczególnie polecamy grupę taneczną ISKIERKI. To radosne, pełne energii i zapału dzieci. Szybko się uczą, chętnie uczestniczą w zajęciach oraz lubią pracę w grupie. Ambitnie podchodzą do nowych choreografii, które z niecierpliwością chcą pokazać najbliższym. Celem zajęć jest zachęcenie dzieci do kontynuowania tańca w przyszłości, poznanie swojej wartości oraz znalezienie radości z ruchu. Iskierki uczą różnorodności tanecznej, od tańców integracyjnych przez towarzyski do współczesnego. Dzieci na zajęciach rozwijają się tanecznie oraz pobudzają wyobraźnię. Chcesz, żeby Twoje dziecko tak świetnie się bawiło? Zapisz je na nasze zajęcia! Zapraszamy do dwóch grup: 3-4-latki – 16.05.2018, godz. 16.00 5-6-latki – 16.05.2018, godz. 17.00

Maluszki i ich Rodziców zapraszamy na dwa rodzaje zajęć:

Muzyczne zabawy z Petronelą (dla dzieci w wieku 12-20 miesięcy) – jedna z propozycji edukacji muzycznej, która ma wpływ na rozwój od najmłodszych lat, wydobywając wrażliwość dziecka. Zapraszamy 15 maja o godz. 17.10.

Rytmika (dla dzieci w wieku 1,8-3 lata) – zajęcia prowadzą dwie instruktorki, pani Bogusia i pani Justyna, które wprowadzają nas do świata wszystkich dźwięków i kształtów. Poznacie piosenki, wierszyki i wykonacie piękne prace plastyczne. Te wszystkie atrakcje czekają w dniach: 7.05.2018 o godz. 17.30, 9.05.2018 o godz. 16.45 lub 23.05.2018 o godz. 17.45.

Przedszkolaki, a teraz mamy coś dla Was!

Karate – coś dla aktywnych i pełnych energii przedszkolaków. Nasze zajęcia są prowadzone w formie zabawy, dlatego tak bardzo podobają się dzieciom. To doskonały sposób na odciągnięcie dziecka od telewizora, komputera czy smartfona. Przyjdź do nas 17 maja o godz. 16.30. Uwaga! Jedna osoba może uczestniczyć tylko raz w tych samych zajęciach w ramach oferty bezpłatnej. Na zajęcia obowiązują zapisy: 793 101 280, fundacja@nowe-pokolenie.pl. Miejsce: ul. A. Grzymały-Siedleckiego 12. Chcesz być na bieżąco? Polub nasz profil: facebook.com/Dom-Edukacyjno-Kulturalny-Regnum. Pamiętaj! W Domu Edukacyjno-Kulturalnym znajdziesz wiele więcej ciekawych i interesujących zajęć w sekcji wokalno-instrumentalnej, terapeutycznej czy językowej. Potrzebujesz korepetycji dla dziecka? Żaden problem! Zorganizujemy je dla Ciebie! inf. Ewa Ślesińska

maj 2018 |

BIK | 55

w yd a r z e ni a Pałac Młodzieży 9.05.2018, godz. 10.00 Poradnia Rozwoju Zdolności – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych. Piąte i ostatnie w tym roku szkolnym warsztaty skierowane są do zdolnych uczniów szkół podstawowych (klasy IV-VI). Spotkanie zatytułowane „Jestem kimś wyjątkowym” odbędzie się w świetlicy Gimnazjum nr 27 przy ul. Kruszwickiej 2. Spotkanie poprowadzą psycholodzy z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Bydgoszczy: Grażyna Ledzińska i Beata Dróżdż. Przewidywany czas spotkania – ok. 2 godz. Z jednej placówki można zgłosić maksymalnie 5 osób. Zgłoszenia osób, grup prosimy kierować do 7 maja do koordynatora Moniki Grzybowskiej: tmg@palac.bydgoszcz.pl lub 52 371 26 56 / 533 18 23 26. 9.05.2018, godz. 10.00 Kreatywne maluchy w świecie sztuki i nauki – impreza dla przedszkoli. Tego dnia maluchy wkroczą na ścieżkę edukacji regionalnej pod hasłem „Zagadkowa Bydgoszcz”. Przedsięwzięcie ma charakter interdyscyplinarny, łączy w sposób spójny, podporządkowany idei kształtowania lokalnej świadomości historycznej i kulturowej, wiele dziedzin: historię, gwarę i szeroko rozumiane dziedzictwo, w ramach kilku form: pogadanki, konkursu oraz prezentacji artystycznej. W świat historii, kultury, a zwłaszcza gwary bydgoskiej wprowadzi malców znawca tej tematyki prof. Andrzej Dyszak (UKW), który opowie im o tym, jak historia wpłynęła na kształt mowy bydgoszczan. Artystyczną klamrę przedsięwzięcia stanowić będzie występ Teatru Na Niby z MDK nr 4 ze spektaklem „Co słonko widziało”. Koordynator: Krystyna Bujak. Miejsce: Przedszkole Tęcza, ul. J. Sułkowskiego 60A. 10.05.2018, godz. 9.30 Oblicza uzależnień – warsztaty profilaktyczne dla dzieci i młodzieży. Ideą spotkań jest ochrona dzieci i młodzieży przed wejściem w uzależnienia poprzez uczestnictwo w działaniach aktywizujących z wykorzystaniem zróżnicowanych form i metod pod kierunkiem wykwalifikowanych instruktorów. Zadanie jest adresowane do uczniów klas VII szkół podstawowych, gimnazjów oraz klas I szkół ponadgimnazjalnych Bydgoszczy i powiatu bydgoskiego. Warsztaty w grupach prowadzone przez pedagogów, psychologów, terapeutów z wieloletnim doświadczeniem z zastosowaniem metod aktywizujących, pozwalających na kreatywną dyskusję w grupie, dzielenie się własnym doświadczeniem, ekspresję plastyczną i teatralną w zakresie poruszanej problematyki, wymianę opinii i poglądów, praktyczne ćwiczenie zachowań interpersonalnych. W trakcie spotkania organizatorzy zapewniają uczestnikom napoje i słodycze. Koordynatorzy: Krzysztofa Jagła i Beata Przybojewska Miejsce: Świetlica Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2. 11.05.2018, godz. 11.00 Zamieszanie – czyli mali artyści na wielkiej scenie – artystyczne spotkania dla dzieci. Koordynator: Luiza Kubowicz-Dorosz. Miejsce: Świetlica Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2. 56 | BIK | maj 2018

13.05.2018, godz. 11.00 Weekendowy plac zabaw – gry i zabawy dla dzieci. Zapraszamy dzieci od 4. do 7. roku życia wraz z rodzicami do wspólnych zabaw animacyjnych, plastycznych, zręcznościowych i tanecznych. Wstęp bezpłatny. Koordynator: Krzysztofa Jagła. Miejsce: Świetlica Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2. 14.05.2018, godz. 10.30 Czytadełko – czyli spotkania czytelniczo-animacyjne dla dzieci ze zgłoszonych przedszkoli. Koordynator: Krzysztofa Jagła. Miejsce: Świetlica Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2. 16.05.2018, godz. 11.00 Forum edukacji humanistycznej „Paideia”: O wolności, patriotyzmie, wspólnocie, źródłach tożsamości, wyborach. Sto lat po… – wykład prof. Macieja Glogera z Instytutu Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa UKW. Koordynator: Krystyna Bujak. Miejsce: Świetlica Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2. 18.05.2018, godz. 9.00, 10.30 Porannik muzyczny – czyli interaktywna audycja muzyczna dla grup zorganizowanych. Kontakt i zapisy prosimy kierować do Patrycji Cywińskiej-Gacka, tel. 660 448 499. Spotkania majowe zatytułowane „W rytmie polskiej muzyki ludowej”. Miejsce: Sala Koncertowa Copernicanum UKW, ul. Kopernika 1. 19.05.2018, godz. 9.00 Młodzi Mistrzowie Sceny – konkurs instrumentalno-wokalny. W konkursie udział biorą soliści, zespoły wokalne, zespoły wokalno-instrumentalne, delegowane przez placówki oświatowe lub kulturalne z terenu woj. kujawsko-pomorskiego w następujących kategoriach: I – soliści szkół podstawowych klasy 1–3 II – soliści szkół podstawowych klasy 4–6 III – soliści szkół gimnazjalnych IV – soliści szkół ponadgimnazjalnych V – zespoły (wokalne lub wokalno-instrumentalne). Jury oceniać będzie: warunki głosowe, warsztat instrumentalny, dobór repertuaru, interpretację utworów oraz ogólny wyraz artystyczny. Organizatorzy przewidują ogłoszenie wyników po każdej kategorii. Koordynator: Patrycja Cywińska-Gacka. Miejsce: Świetlica Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2. 21.05.2018, godz. 15.30 Instrumenty aktywności ucznia zdolnego – warsztaty metodyczne dla nauczycieli bydgoskich szkół. Spotkanie pn. „Praca z uczniem zdolnym w szkole podstawowej” poprowadzą Anna Nakielska-Kowalska i Małgorzata Acalska. Odbiorca: nauczyciele języka polskiego w szkołach podstawowych. Warsztaty metodyczne organizowane są w ramach programu „Zdolni znad Brdy”, a odbędą się w świetlicy Gimnazjum nr 27 przy ul. Kruszwickiej 2 o godz. 15.30. Przewidywany czas spotkania – ok. 3 godz. dydaktyczne. Zgłoszenia do 17 maja prosimy kierować do Moniki Grzybowskiej: monikagrzybowska27@wp.pl lub 533 18 23 26.

w yd a r z e ni a 22.05.2018, godz. 16.00 Finał 3. Interaktywnego Konkursu „Młody Przyjaciel Bydgoszczy”. Koordynator: dr Ewa Puls. Miejsce: SP nr 31, ul. Karłowicza 2. 23.05.2018, godz. 17.00 „Poezja na językach” – konkurs poezji obcojęzycznej”. Koordynatorzy: Marta Nowaczyk, Agnieszka Brzykcy-Tomaszewska. Miejsce: SP nr 31, ul. Karłowicza 2 24.05.2018, godz. 9.30 Oblicza uzależnień – warsztaty profilaktyczne dla dzieci i młodzieży. Chętni na I semestr roku szkolnego 2018/2019 mogą przesyłać zgłoszenia i rezerwować miejsca. Wstępne terminy: wrzesień–listopad 2018. Świetlica Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2. 25.05.2018, godz. 19.00 Pałacowe Planetarium – prelekcje i pokazy nieba przez teleskop poprowadzi Artur Wrembel. Miejsce: SP nr 31, ul. Karłowicza 2.

DKF Niespodzianka w Fordonie! W związku z remontem Pałacu Młodzieży seanse filmowe DKF „Niespodzianka” odbywają się w nowoczesnej auli Szkoły Podstawowej nr 9 w Fordonie (ul. T. Bora-Komorowskiego 2). Czwartek 10 maja, godz. 19.00 I tak cię kocham, reż. Michael Showalter, USA 2017, 120 min

Klub „Arka” BSM 3.05.2018, czwartek, Święto Konstytucji 3 Maja, godz. 10.00-14.00 Drzwi otwarte w Izbie Pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego. 7.05.2018, poniedziałek, godz. 17.30 Z cyklu ARKA POEZJI – promocja tomiku wierszy Jolanty Baziak „Samosiewne”. 8.05.2018, wtorek, godz. 16.00 Odbicia w wodzie – malowanie akwarelą i odciskanie – zajęcia plastyczne dla dzieci. 11.05.2018, piątek, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów. 14.05.2018, poniedziałek, godz. 17.00 Majówka z Jurkiem Paterskim – zabawa taneczna w Klubie Seniora. 17.05.2018, czwartek, godz. 16.00 Portret mojej mamy – pastele i akwarele – zajęcia plastyczne dla dzieci. 21.05.2018, poniedziałek, godz. 17.00 Most Jerzego Sulimy-Kamińskiego – spotkanie Klubu Seniora.

26.05.2018, godz. 9.00 Zapraszamy rodziców/opiekunów na pierwszy dzień zapisów na półkolonie letnie. Miejsce: SP nr 31, ul. Karłowicza 2, pokój 26. Harmonogram zapisów: sobota, 26.05.2018 od 9.00 do 14.00, poniedziałek, 28.05.2018 od 7.30 do 15.30, wtorek, 29.05.2018 od 7.30 do 15.30, środa, 30.05.2018 od 7.30 do 15.30. Zapraszamy dzieci w wieku 7–12 lat na półkolonie letnie organizowane przez Pałac Młodzieży. I turnus: 25–29 czerwca,II turnus: 2–6 lipca, III turnus: 9–13 lipca. Półkolonie odbywać się będą w SP nr 31, ul. Karłowicza 2. Zajęcia na półkoloniach będą odbywały się w godz. 8.00-16.00, utworzone zostaną grupy wiekowe i tematyczne. Szczegóły: www.palac.bydgoszcz.pl. 27.05.2018, godz. 11.00-14.00 Prezentacja oferty Działu Edukacyjnego podczas Bydgoskiego Festiwalu Nauki. Koordynator: Małgorzata Wojciechowska. Miejsce: Wyspa Młyńska. inf. Dominika Kosińska

Czwartek 17 maja, godz. 19.00 Wieża. Jasny dzień, reż. Jagoda Szelc, Polska 2017, 106 min Czwartek 24 maja, godz. 19.00 Dziewczyna we mgle, reż. Donato Carrisi, Włochy 2017, 128 min Bilet normalny: 8 zł, ulgowy: 5 zł. Karnet normalny: 20 zł, ulgowy: 12 zł. Organizator: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, partner: Szkoła Podstawowa nr 9 w Bydgoszczy. Kontakt: Dominik Wierski, tel. 52 371 26 56. Karnety i bilety do nabycia w SP nr 9 w dniu seansów od godz. 18.30.

22.05.2018, wtorek, godz. 16.00 Bukiet z życzeniami – laurki na Dzień Mamy – zajęcia plastyczne dla dzieci. 24.05.2018, czwartek, godz. 16.00 Niespodzianka dla mamy – rzeźby z masy plastycznej – zajęcia plastyczne dla dzieci. 25.05.2018, piątek, godz. 16.00 Spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów. 28.05.2018, poniedziałek, godz. 17.00 Polskie parki narodowe – prezentacja albumu o najpiękniejszych zakątkach Polski – spotkanie Klubu Seniora. Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna: w poniedziałki (10.00-14.00); wtorki i środy (14.00-19.00). www.bsm.bydgoszcz.pl/Informacje Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: koło plastyczne dla dzieci (wtorki i czwartki, godz. 16.00); gimnastyka dla seniorów (poniedziałki, środy i piątki, godz. 9.00 i 10.00); Klub Seniora (poniedziałki, godz. 17.00); koło informatyczne dla seniorów (zajęcia indywidualne); koło szachowe dla dzieci (zajęcia w piątki). maj 2018 |

BIK | 57

w yd a r z e ni a 15. Millennium Docs Against Gravity – Bydgoski Aneks 2018

Po raz piąty bydgoscy widzowie będą mogli obejrzeć w kinie Orzeł premierowo zestaw najlepszych filmów festiwalowych. Bydgoski Aneks festiwalu poprzedzi tradycyjny Prolog. Pod hasłem „Duma, Miłość, Macierzyństwo” pokazane zostaną dwa starsze filmy dokumentalne: 10 maja o godz. 21 w klubie Mózg film Pawła Łozińskiego „Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham”, a 11.05 o godz. 17 w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej film Jaanas’a Berghalla „Matki”. Premierowe seanse konkursowe w kinie Orzeł wystartują 19 maja o godz. 16 i potrwają do 26 maja. Zestaw 13 filmów powalczy o lokalną nagrodę Bydgoszcz ART. DOC Award. Wśród nich znalazł się m.in. nagrodzony na tegorocznym Festiwalu Filmowym Sundance „Genesis 2.0” Christiana Freia i Maxima Arbugaeva – o łowcach kłów wymarłych mamutów na Nowej Syberii i eksperymentach genetycznych mających… przywrócić to zwierzę do życia. Nominowany do Oscara Christian Frei („Fotograf wojenny”) pyta, czy człowiek wkrótce przejmie kontrolę nad ewolucją. „Długi semestr” Leonarda Retela Helmricha opowiada o życiu syryjskich uchodźców w obozie dla pracowników sezonowych w Libanie. W „Pokoleniu pieniądza” Lauren Greenfield snuje niezwykłą wizualnie opowieść o naszej rosnącej obsesji bogactwa. W „Po drugiej stronie drzwi” („The Other Side of Everything”) Mila Turajlic, reżyserka filmu, oraz jej matka prowadzą pełne humoru rozmowy dotyczące historii swojego kraju – Serbii. To obraz politycznych i społecznych zmian – od komunizmu, poprzez rządy Miloševića, po odradzający się dziś nacjonalizm. W nagrodzonym 58 | BIK | maj 2018

na tegorocznym Berlinale w kategorii Najlepszy Film Dokumentalny „Walcu Waldheima” Ruth Beckermann, wykorzystując archiwalne materiały filmowe, przedstawia skandal wokół nazistowskiej przeszłości byłego sekretarza ONZ Kurta Waldheima, który wybuchł podczas jego austriackiej kampanii prezydenckiej w 1986 roku. Film „Jądra Tarzana” Alexandru Solomona opowiada o życiu w cieniu opuszczonego ośrodka badawczego, wybudowanego w latach 20. XX w. w Suchumi, stolicy Abchazji. A w „Można kochać ziemniaki” holenderska reżyserka Aliona van der Horst odbywa podróż w przeszłość, do dzieciństwa swojej rosyjskiej matki i jej pięciu sióstr, które zmagały się ze strachem, głodem i wojną w stalinowskiej Rosji. Twórcy obrazu „Czyściciele internetu” Hans Block i Moritz Riesewieck obalają mit o tym, że internet jest demokratycznym medium. I ukazują to, jak tysiące moderatorów treści na Filipinach dzień w dzień decyduje o tym, co pojawia się, a co nie w mediach społecznościowych. Festiwal Filmowy Millennium Docs Against Gravity jak co roku jest także okazją do zobaczenia najnowszych, najciekawszych filmów polskich twórców. W zestawie konkursowym znalazł się „Książę i dybuk” Elwiry Niewiery i Piotra Rosołowskiego, który otrzymał nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji jako najlepszy film dokumentalny w sekcji Venice Classics. To filmowa podróż śladami Michała Waszyńskiego, autora wielu znanych przedwojennych filmów z Eugeniuszem Bodo, reżysera mistycznego „Dybuka”, a także producenta hollywoodzkich hitów z Sofią Loren i Claudią Cardinale. Polską reprezentację stanowi także nagrodzony na Festiwalu IDFA film „Call me Tony” Klaudiusza Chrostowskiego. Wymagające zadanie wyboru najlepszego tytułu spośród 13 filmów konkursowych spoczywa w tym roku na lokalnym jury w składzie: Karolina Leśnik – kuratorka sztuki, dyrektorka bydgoskiej Galerii Miejskiej bwa, Michał Bukowiński – adwokat, reprezentant władz Okręgowej Rady Adwokackiej w Bydgoszczy, Maciej Cuske – reżyser, dokumentalista. Zestaw konkursowy uzupełni jeszcze dziewięć intrygujących i różnorodnych tematycznie tytułów oraz jeden pokaz specjalny pod hasłem: „ODCIENIE WOLNOŚCI”, przygotowany w związku z rocznicą 100-lecia odzyskania niepodległości. Tradycyjnie pokazom filmowym towarzyszyć będą dyskusje panelowe, a wydarzeniem specjalnym będzie – 24 maja wieczorem – premierowy koncert SIELSKA: „Jutro mnie nie poznasz”, połączony z premierą sześciu teledysków z najnowszej epki zespołu (wstęp wolny). Teledyski te są w większości dziełem młodych twórców z kręgu Bydgoskiej Kroniki Filmowej. Partnerami Bydgoskiego Aneksu pozostają: MCK oraz Wyższa Szkoła Bankowa Oddział w Bydgoszczy. Informacje o szczegółowym harmonogramie seansów oraz cenach biletów na: www.kino-orzel.pl oraz www.docsag.pl.

w yd a r z e ni a Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 6.05.2018, godz. 10.30, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny, zapisy: dagmara.wroblewska@mck-bydgoszcz.pl

Zatańcz ze mną, mamo, tato

Zajęcia taneczne dla dzieci w wieku od 5 lat i towarzyszących im dorosłych. Tańczymy flamenco we współczesnym brzmieniu i opracowaniu. Prowadzenie: Dorota Dzięcioł. 10.05.2018, godz. 17.00, barka „Lemara”, cena: 50 zł (bilety do nabycia w kasie MCK). zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl

Koło Gospodyń Miejskich: Las w słoiku

Zapraszamy do nauki sadzenia roślin i pielęgnacji ich w nietypowych warunkach, bo w słoikach. Oliwia Bernacka, florystka z kwiaciarni Ananke, nauczy Was, jak tworzyć zielony świat i w jaki sposób o niego dbać. Wszystkie materiały są w cenie. 12.05.2018, sobota, godz. 17.00-20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, koszt: 80 zł, zapisy: wymywammy@mck-bydgoszcz.pl

naszym życiem jako jednostek, obywateli, Europejczyków. Duet zagra w języku angielskim. Przed duetem wystąpi nasz bydgoski Teatr wymyWammy z komediowym spektaklem improwizowanym Meandry losu. Będzie to opowieść o losach i jego zawiłościach sześciu bohaterek, które stworzy publiczność. Sześć postaci spotyka się po latach w związku z wyjątkową okazją i wspomina dawne dzieje… Jak potoczyły się ich życiowe perypetie, jakie historie zmalował los? Nikt nie wie. To wszystko zostanie stworzone na Waszych oczach, tu i teraz, bez scenariusza. Impro! 13.05.2018, niedziela, godz. 11.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 15 zł ulgowy, 18 zł normalny

Bydgoski Teatr Lalek Buratino – Koziołek Matołek

Koziołek Matołek to opowieść o słynnym podróżniku Koziołku Matołku. Udaje się on w wędrówkę przez świat w poszukiwaniu miejsca, w którym ma się spełnić marzenie wszystkich polskich kóz o podkowach. Matołek, mimo że mały i brak mu doświadczenia, z ochotą podejmuje wyzwanie. Wyrusza w podróż swego życia. Przeżywa niezliczoną ilość tyle niebezpiecznych, co zabawnych przygód, z których zawsze wychodzi cało i zdrowo. Gdy dociera wreszcie do owego miasta, w którym spełnić się ma jego pragnienie, spotyka upragnionych Kowali. Lecz czy uda mu się podkuć nogi? Czy jego misja się wypełni?

The improviser’s body

Warsztaty improwizacji teatralnej dla średniozaawansowanych i zaawansowanych improwizatorów, prowadzenie: Antonio Vulpio (Włochy). 13.05.2018, niedziela, godz. 12.00-15.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, koszt: 80 zł, zapisy: wymywammy@mck-bydgoszcz.pl

Saboteurs

Warsztaty improwizacji teatralnej dla średniozaawansowanych i zaawansowanych improwizatorów, prowadzenie: Antonio Vulpio (Włochy). 13.05.2018, niedziela, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp: 15 zł

Teatr Improwizowany wymyWammy + Our Lives Duo (Katarzyna Chmara i Antonio Vulpio) – dwa spektakle improwizowane

Dwa spektakle improwizowane – jeden w wykonaniu bydgoskiego Teatru wymyWammy, drugi zrealizowany w ramach wyjątkowego międzynarodowego projektu Grupy Impro Die Gorillas z Berlina we współpracy z Unią Europejską. Our Lives to projekt skupiający 28 aktorów improwizatorów z krajów członkowskich UE. Powstające w ramach Our Lives spektakle to efekt spotkań improwizatorów, ich rozmów, wymiany doświadczeń i refleksji nad

Reżyseria: Czesław Sieńko, scenografia: Jacek Zagajewski, muzyka: Robert Łuczak, choreografia: Izabela Gordon-Sieńko. Występują: Iga Jambor-Skupniewicz, Karolina Suchodolska, Izabela Gordon-Sieńko, Karolina Kasprzak, Jarosław Siech / Łukasz Seremet. Dźwięk: Jarosław Hejmann. 14.05.2018, poniedziałek, godz. 19.00, kawiarnia Szpulka, wstęp wolny

Klub Akademii Jazzu: Didier Lockwood

Zaprezentują się młodzi adepci jazzowych skrzypiec oraz wykładowcy i muzycy związani z Akademią Muzyczną im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Nad całością będzie czuwał kontrabasista i wykładowca akademicki Grzegorz maj 2018 |

BIK | 59

w yd a r z e ni a Nadolny, którego staraniem będzie rozwianie tajemnic i zawiłości przedstawianej muzyki. 16.05.2018, środa, godz. 19.00, kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny: bezpłatne wejściówki do pobrania w kasie MCK od 7 maja

Wieczór Szkółki Impro

Występ warsztatowiczów Teatru wymyWammy.

17.05.2018, godz. 17.00, barka „Lemara”, zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl, wstęp: 20 zł (płatne przed zajęciami)

Koło Gospodyń Miejskich: Sekretniki

Zachowamy wspomnienie wiosny pod szkłem. Suszone zioła i kwiaty zamkniemy między szkiełkami. Zrobimy z nich zawieszki, pierścionki i kolczyki. Prowadzenie: Justyna Żywiecka. 17.05.2018, czwartek, godz. 18.00, Muzeum Kanału Bydgoskiego, ul. Nowogrodzka 3, wstęp wolny

Archiwum B. na Szlaku TeH2O

– projekcja odcinków telewizyjnych połączona z prelekcją Adama Gajewskiego Archiwum B. to cykl audycji telewizyjnych produkowanych przez MCK, emitowanych na antenie TVP Bydgoszcz, prezentujący historyczną i kulturalną spuściznę Bydgoszczy. Każdy odcinek tej 15-minutowej audycji był i jest wykorzystywany również jako materiał promocyjno-

-edukacyjny miasta Bydgoszczy w regionie. Tym razem zobaczymy dwa filmy: Generała Dąbrowskiego uczniowski rapsod, czyli ślady naszego Patrona oraz Dziewczęta z Babińca Rolbieskiej. 24.05.2018. Zbiórka o godz. 16.00 w MCK przy ul. Marcinkowskiego 12, skąd autokarem ruszymy do Ostromecka. Zajęcia rozpoczynają się o godz. 17.00. Zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl, cena: 30 zł (bilety do nabycia w kasie MCK)

Kalendarz przyrody. Maj

Zapraszamy na warsztaty plenerowe w przypałacowym parku w Ostromecku, spacer aleją lipową za Pałacem Starym, obok ogrodów: liliowo-kosaćcowego i lawendowo-różanego, do mniej oficjalnej części parku, gdzie poznamy, dotkniemy i pozbieramy dziko rosnące, jadalne rośliny zielne, jadalne listki i kwiaty i owoce niektórych drzew i krzewów. Z zebranych liści i kwiatów przyrządzimy wspólnie dziką, aromatyczną, kolorową sałatkę.

UTW Agora Nestora

8.05.2018, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK Natalia Mrozkowiak – Nowe życie starych obrazów 15.05.2018, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK prof. zw. dr hab. Hanna Michalak – Wielcy śpiewacy znani i nieznani

Kino Orzeł OSCAR® NOMINATED SHORTS 2018

Nagroda Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej to jedno z najbardziej prestiżowych wyróżnień w świecie filmu. Najważniejsi przedstawiciele branży filmowej od lat 30. nie zapominają uhonorować również krótkiego metrażu, który stanowi istotną część amerykańskiej kinematografii. Podczas 90. rocznicy rozdania nagród konkursu o jej złotą statuetkę zawalczy 15 filmów krótkometrażowych w 3 kategoriach: film animowany, aktorski i dokumentalny. Mimo że rzadziej wspominane w mediach niż filmy pełnometrażowe, krótkie produkcje prezentują równie istotne, inspirujące historie w innowacyjnej formie. Oscar

Nominated Shorts 2018 to świetna okazja, by przyjrzeć się najlepszym produkcjom krótkometrażowym na świecie, skumulowanym w wyjątkowe doświadczenie filmowe. 12.05.2018, godz. 18.00, wstęp: 10 zł OSCAR® NOMINATED SHORTS 2018 – FILM AKTORSKI – DeKalb Elementary, reż. Reed Van Dyk / USA 2016 / 21 min. – The Eleven O’Clock, reż. Derin Seale / Australia 2016 / 13 min. – My Nephew Emmett, reż. Kevin Wilson Jr. / USA 2017 / 20 min. – The Silent Child, reż. Chris Overton / Wielka Brytania 2017 / 20 min. – Watu Wote (All of Us), reż. Katja Benrath / Niemcy 2017 / 22 min. 16.05.2018, godz. 17.30, wstęp: 10 zł OSCAR® NOMINATED SHORTS 2018 – FILM ANIMOWANY – Dear Basketball, reż. Glen Keane / USA 2017 / 6 min. – Garden Party, reż. Victor Caire, Gabriel Grapperon / USA 2016 / 7 min. – Lou, reż. Dave Mullins / USA 2017 / 7 min. – Negative Space, reż. Max Porter, Ru Kuwahata / Francja 2017 / 5 min. – Revolting Rhymes, reż. Jakob Schuh, Jan Lachauer / Wielka Brytania 2017 / 29 min.

60 | BIK | maj 2018

w yd a r z e ni a Wystawa na ekranie: Portrety ówczesnych ogrodów. Od Moneta do Matisse’a z The Royal Academy of Arts w Londynie 6.05.2018, godz. 18.00, wstęp: 23 zł

Claude Monet był zapalonym ogrodnikiem i prawdopodobnie najważniejszym malarzem ogrodów w historii sztuki, ale nie był jedyny. Wielcy artyści, jak van Gogh, Bonnard, Sorolli, Sargent, Pissarro i Matisse, także traktowali ogród jako jeden z ważniejszych tematów swojej twórczości. Dzieła tych wielkich artystów, a także wielu innych znanych malarzy, znalazły się na wyjątkowej i innowacyjnej wystawie w The Royal Academy of Arts w Londynie. To idealny film dla miłośników malarstwa i ogrodów jednocześnie. Kamera ukazuje piękno i urok założeń ogrodowych należących do malarzy, jak sławne Giverny i Seebüll, pozwalając nam odbyć magiczną podróż w przeszłość, by dowiedzieć się, jak wyglądały i jak były uprawiane za czasów ich twórców i właścicieli. Film poszukuje tych motywów, linii, kolorów, deseni i niezwykłych pomysłów, które dojrzeć możemy na obrazach Moneta. Kierując się pasją kuratorów, artystów i entuzjastów sztuki ogrodniczej, dzięki tej niezwykłej kolekcji dzieł impresjonistów, postimpresjonistów i awangardowych artystów z początku XX wieku, film pokazuje powstawanie nowoczesnego ogrodu i jego miejsce w kulturze popularnej, a także silną fascynację ogrodami dziś.

10. Ogólnopolski Konkursu Filmów Amatorskich KLAPS W maju 2018 roku odbędzie się już 10. edycja stworzonego przez bydgoską młodzież z VI Liceum Ogólnokształcącego Ogólnopolskiego Konkursu Filmów Amatorskich KLAPS, skierowanego do młodych twórców w wieku od 15 do 24 lat. Popularność konkursu z roku na rok rośnie, a kolejne edycje przyciągają coraz więcej uczestników, którzy podejmują się próby stworzenia filmów fabularnych, reportaży, animacji czy teledysków. Finał konkursu odbędzie się w Bydgoszczy od 17 do 18 maja a młodzi filmowcy, którzy zakwalifikują się do finału, będą mieli okazję obejrzeć produkcje swoich rówieśników, jak również filmy nagrodzone w poprzednich edycjach konkursu. 17 maja w godz. 10.00–15.00 w kinie Orzeł Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy odbędzie się przegląd filmów zakwalifikowanych do finału. Razem z widzami filmy oceniać będzie profesjonalne jury, składające się z cenionych w Polsce specjalistów z szeroko pojętej dziedziny kinematografii. Również 17 maja na dziedzińcu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej na Starym Rynku o godz. 21.00 rozpocznie się Kino Letnie pod gołym niebem, podczas którego będzie można obejrzeć filmy nagrodzone w poprzednich edycjach konkursu. W piątek 18 maja podczas Gali Finałowej o godz. 18.00 poznamy tegorocznych laureatów, obejrzymy nagrodzone produkcje i wręczone zostaną nagrody w czterech głównych kategoriach oraz specjalna, przyznawana przez publiczność grand prix. Z okazji tej edycji organizatorzy postanowili wprowadzić całkiem nowe wyróżnienie, czyli statuetkę dla najlepszego aktora. 10. Ogólnopolski Konkursu Filmów Amatorskich KLAPS w tym roku otrzymał zaszczytny tytuł Bydgoskiej Kulturalnej Marki Oświatowej i współfinansowany jest ze środ-

ków Bydgoskich Grantów Oświatowych. Współorganizatorami konkursu są Miejskie Centrum Kultury, kino Orzeł oraz Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny. maj 2018 |

BIK | 61

w yd a r z e ni a Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 3.05.2018, czwartek, godz. 16.00, ZPP w Ostromecku, wstęp wolny

Koncert z okazji 3 Maja pn. Duch polski w muzyce Zygmunta Noskowskiego

Wystąpią: Marzena Buchwald i Joanna Derenda-Łukasik Słowo i prowadzenie: dr Anna Szarapka

Podczas koncertu usłyszymy kompozycje Zygmunta Noskowskiego, wśród których znajdą się m.in. Suita Polska op. 28 na 4 ręce, części: Polonez, Kujawiak, Mazur, Oberek, Fantazja góralska op. 17 na 4 ręce. Marzena Buchwald – absolwentka Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy w klasie fortepianu prof. Wiesławy Ronowskiej, Akademii Muzycznej im. W. Żeleńskiego w Krakowie w klasie klawesynu prof. Bogumiły Gizbert-Studnickiej. Dzieląc swoją pasję muzyczną między dwa instrumenty, klawesyn i fortepian, występowała na wielu festiwalach muzycznych. Joanna Derenda-Łukasik – pianistka. Absolwentka Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy (2006) w klasie fortepianu prof. Jerzego Godziszewskiego. Wielokrotnie uczestniczyła w Międzynarodowych Konkursach Pianistycznych, gdzie zdobyła liczne zdobyła nagrody i wyróżnienia. 3.05.2018, czwartek, godz. 17.30, Pałac Stary, wstęp wolny

Graficzny wymiar muzyki

– wystawa plakatów muzycznych i jazzowych ze zbiorów Danuty i Jerzego Brukwickich, po wernisażu wykład Jerzego Brukwickiego

Jerzy Brukwicki (1945) – krytyk sztuki, kurator wystaw, dziennikarz. Wieloletni szef warszawskiej Galerii Krytyków Pokaz. W latach 80. autor kilkudziesięciu wystaw niezależnych, m.in. Polska Pieta, Czas smutku, czas nadziei, Obecność, Przeciw złu, przeciw przemocy, pokazów indywidualnych Tadeusza Brzozowskiego, Wojciecha Kołyszki, Pawła Kowalewskiego, Jerzego Medyńskiego, Antoniego Rodowicza, Ryszarda Stryjeckiego, Andrzeja Wajdy i in., grafiki „Solidarności”; redaktor i wydawca pisma o kulturze niezależnej „Wybór”, redaktor podziemnego tygodnika społecznego „Przegląd Wiadomości Agencyjnych” (PWA), współpracownik wydawnictw NOWA, Przedświt, Pokolenie. 6.05.2018, niedziela, godz. 16.00, Pałac Stary, wstęp wolny

Noskowski wobec fortepianu: o kompozytorze, jego dziele i polskiej kulturze muzycznej XIX w. – Michał Bruliński

Michał Bruliński ukończył studia pianistyczne w klasie prof. Ewy Pobłockiej i prof. Marii Gabryś na Uniwersytecie Muzycznym F. Chopina oraz historię i Kolegium Artes Liberales na Uniwersytecie Warszawskim. W trakcie studiów otrzymywał liczne stypendia za działalność artystyczną i naukową. 62 | BIK | maj 2018

Dni Otwarte Funduszy Europejskich 12.05.2018, sobota, godz. 14.00–16.00, Pałac Stary, wstęp wolny

Muzyka na żywo grana na odrestaurowanym fortepianie firmy Krall & Seidler należącym niegdyś do Zygmunta Noskowskiego 12.05.2018, sobota, godz. 16.00, Pałac Stary, wstęp wolny

O polskich kolekcjach fortepianów – prelekcja Agaty Mierzejewskiej

Agata Mierzejewska – muzykolog, kurator cyfrowej kolekcji instrumentów muzycznych instrumenty.edu.pl, redaktorka bloga instrumentologicznego blog.instrumenty.edu.pl, inicjatorka I Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej. Absolwentka Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego (2005), podczas studiów doktoranckich w Uniwersytecie Wrocławskim prowadziła konwersatoria z zakresu historii polskiej tradycji muzycznej, historii muzyki powszechnej oraz historii form i gatunków muzycznych. Publikowała na łamach kwartalnika „Muzyka”, „Kwartalnika Filmowego”, „Ad Parnassum Studies”, „Ruchu Muzycznego”. 12.05.2018, sobota, godz. 18.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

Wykład i koncert Grzegorza Pleszyńskiego z cyklu Antydepresyjna Akademia Dźwięku Wystąpią: Kacper Buńkowski i Kevin Górzyński

Kacper Buńkowski – młody człowiek zafascynowany muzyką, dźwiękiem, fotografią i filmem. Mieszka w jednym mieście na B, które nieustannie go inspiruje. Kevin Górzyński – bębniarz, bydgoszczanin. Ewolucja, która nastąpiła przez wielką pasję do muzyki i sztuki, pociągnęła za sobą w efekcie studia na bydgoskiej Akademii Muzycznej. Grzegorz Pleszyński – eksperymentuje ze sztuką wizualną i dźwiękiem. Dźwięki wydobywa z dwóch trąbek. W jego grze doszukać się można głosów dzikich zwierząt. Inspirują go także odgłosy okrętów kotwiczących w zatokach, nocne stalownie oraz ruchliwe skrzyżowania. 13.05.2018, niedziela, godz. 16.00, Pałac Stary, wstęp wolny

Koncert poświęcony twórczości pieśniarskiej Z. Noskowskiego

– Dariusz Pietrzykowski & Robert Adamczak

Usłyszymy m.in. takie utwory Z. Noskowskiego: Smutno, Limba, Na rozdrożu, Pytasz się, Pożegnanie, Sere-

w yd a r z e ni a

nada, Skowroneczek śpiewa, Stach oraz pieśni innych kompozytorów, jak: Chopin, Gall, Karłowicz, Moniuszko, Paderewski, Żeleński. Dariusz Pietrzykowski – edukację wokalną rozpoczął w Szkole Muzycznej w Kaliszu pod okiem Lidii Małachowicz. Następnie kontynuował ją w bydgoskiej Akademii Muzycznej w klasie Jana Kunerta, którą ukończył z wyróżnieniem w 1995. W tym też roku otrzymał stypendium Fundacji Yamaha. Umiejętności wokalne poszerzał na kursie mistrzowskim u maestry Fedory Barbieri. Jest obecnie solistą występującym gościnnie m.in. w Operze Narodowej w Warszawie, Teatrze Wielkim w Poznaniu, Operze Krakowskiej. Robert Adamczak – doktor sztuki muzycznej. Ukończył z wyróżnieniem Państwową Szkołę Muzyczną I i II stopnia im. Henryka Melcera w Kaliszu. Jest absolwentem Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu w klasie fortepianu Witolda Witkowskiego oraz Podyplomowego Studium Mistrzowskiego pod kierunkiem prof. Waldemara Andrzejewskiego w Akademii Muzycznej w Poznaniu.

dyplomowe u prof. Katarzyny Popowej-Zydroń. Pianista chętnie sięga po muzykę kameralną. Obecnie prowadzi klasę fortepianu w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Koncert będzie promował pierwszą płytę nagraną na fortepianie Noskowskiego, usłyszymy utwory Schumanna i Noskowskiego. 27.05.2018, niedziela, godz. 16.00, Pałac Stary, wstęp wolny

Koncert pieśni Zygmunta Noskowskiego

Monika Litwin-Dyngosz – mezzosopran, Wojciech Dyngosz, Justyna Jakubowska – fortepian W programie m.in.: – Astry op. 55 nr 1, Zwiędły listek op. 67 do słów Adama Asnyka – Zakręcił się wiatr op. 76 nr 3, Na grób Chopina op. 76 nr 1, Stach do wiersza Marii Konopnickiej – Pieśń jesienna op. 68 nr 1, słowa Jan Grawe-Wyszyński – Limba op. 73 nr 1 do słów Kazimierza Tetmajera – Polały się łzy op. 73 nr 3 do słów Adama Mickiewicza – Białe mgły op. 74 nr 1 słowa: Sławomir Stecki

19.05.2018, sobota, godz. 12.00 i 13.45, Oranżeria, wstęp wolny, zapisy: szucik10@gmail.com

Djembe na salonach VII

– warsztaty, prowadzenie: Piotr Schutta Bezpłatne warsztaty gry na zachodnioafrykańskich bębnach djembe i dun-dun. Warsztaty odbędą się w dwóch półtoragodzinnych turach. Są to zajęcia dla osób początkujących, od 10. roku życia, zapewniamy instrumenty, z tego względu prosimy o zapisy. Uwaga, osoby z własnymi bębnami zapraszamy bez zapisów. 20.05.2018, niedziela, godz. 16.00, Pałac Stary, wstęp wolny

Recital Mariusza Klimsiaka

Mariusz Klimsiak – laureat III Konkursu Muzyki XX Wieku w Warszawie, Festiwalu Młodych Muzyków w Gdańsku, III Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina w Warszawie oraz zdobywca Złotego Parnasa Międzynarodowego Festiwalu Pianistycznego w Sanoku. Ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Bydgoszczy w klasie prof. Jerzego Sulikowskiego. Odbył studia poMariusz Klimsiak, fot. Natalia Kuligowska

Monika Litwin-Dyngosz

Monika Litwin-Dyngosz – absolwentka Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, solistka śpiewaczka. W 1997 r. rozpoczęła współpracę jako solistka z Operą Nova w Bydgoszczy. Jako solistka współpracuje z Filharmonią Pomorską w Bydgoszczy, Filharmonią Warmińśko-Mazurską w Olsztynie, Filharmonią Koszalińską, Toruńską Orkiestrą Symfoniczną, Płocką Orkiestrą Symfoniczną. Wojciech Dyngosz – edukację muzyczną rozpoczął w wieku 8 lat w PSM w Kwidzynie. Na scenie operowej debiutował będąc na I roku studiów. Ukończył z wyróżnieniem studia na Wydziale Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej w Bydgoszczy w klasie prof. Macieja Witkiewicza. Od 1997 artystycznie związany jest z Operą Nova w Bydgoszczy. Poza tym współpracuje m.in. z Filharmonią Pomorską w Bydgoszczy, Toruńską Orkiestrą Symfoniczną, Filharmoniami w Płocku, Koszalinie, Opolu, Jeleniej Górze, Olsztynie, Słupsku. Justyna Jakubowska – absolwentka Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, pianistka. Koncertowała jako solistka i kameralistka w kraju i za granicą, m.in. w USA, we Włoszech, w Szwajcarii. Jest laureatką wielu konkursów. Od kilku lat zawodowo związana jest z Akademią Muzyczną w Bydgoszczy, w której współpracowała m.in. z prof. Vadimem Brodskim. maj 2018 |

BIK | 63

w yd a r z e ni a Galeria Wspólna do 18.05.2018, ul. Batorego 1/3

Anna Drejas: Próby – wystawa obrazów

12.05.2018, godz. 12.00, ul. Batorego 1/3

Warsztaty z Józefem Wilkoniem

W sobotnie południe 12 maja Galeria Wspólna bardzo serdecznie zaprasza na niezwykłe warsztaty, które poprowadzi mistrz polskiej ilustracji Józef Wilkoń. Podczas warsztatów przeniesiemy się w magiczny świat zamieszkany przez rącze rumaki, magiczne zwierzęta i inne niezwykłe stworzenia tak charakterystyczne dla twórczości Wilkonia. Na warsztaty zapraszamy chętnych od 7. roku życia… Liczba miejsc ograniczona – maksymalnie 12 osób. Decyduje kolejność zgłoszeń. Zapisy: galeriawspolna@onet.poczta.pl. Koszt warsztatów – 10 zł od osoby – bilety do kupienia w kasie MCK. Kontakt telefoniczny: 600 275 087. 16.05.2018, środa, godz. 18.00, ul. Batorego 1/3 – wykład, wstęp wolny

Maria Franecka – Polska fotografia awangardowa w latach 20.–30.

Maria Franecka – historyczka sztuki i filolożka germańska. Pracuje w Dziale Zbiorów Sztuki Nowoczesnej Muzeum Sztuki w Łodzi. Studiowała na Uniwersytecie Warszawskim i Freie Universität w Berlinie. Stypendystka Stowarzyszenia GFPS. Wraz z Pauliną Kurc-Maj kuratorka wystaw Słowo kłamie – oko nigdy. Nowoczesność w fotografii polskiej 1918–1939 w Instytucie Polskim w Düsseldorfie i Budapeszcie.

Wykład poświęcony zagadnieniu nowoczesności w fotografii okresu międzywojennego w Polsce. Nakreślone zostaną postawy twórców ostrożnie eksperymentujących z nowymi środkami wyrazu, skupionych wokół towarzystw fotograficznych, jak również strategie awangardowych artystów, takich jak Janusz Maria Brzeski czy Kazimierz Podsadecki, i ich wpływ na kulturę wizualną dwudziestolecia międzywojennego. 24.05.2018, godz. 19.00, ul. Batorego 1/3 – wernisaż (ekspozycja czynna do 15 czerwca)

Aleksandra Simińska: Droga

Aleksandra Simińska (1962) – absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu; dyplom w pracowni malarstwa prof. Janusza Karczmarskiego w 1988 r. Obecnie profesor na UTP. Prowadzi pracownię malarstwa i rysunku na kierunku architektura wnętrz. W latach 1989–1993 pracowała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, a następnie kierowała pracownią malarstwa na UWM w Olsztynie. Jest autorką cykli malarskich, m.in. Pejzaż podwójny, Rozmowy z innymi malarzami, Wyspy, Wnętrza z pudłem, Bachantki, Aleppo. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem i fotografią. Otrzymała: dwukrotnie stypendia Ministra Kultury i Sztuki, stypendium Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce Polskiej w Paryżu, w 2009 r. została odznaczona Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. Pełni funkcję wiceprezesa Okręgu Bydgoskiego ZPAP. Mieszka i tworzy w Bydgoszczy.

Aleksandra Simińska, Fragmenty pola z Orką Ferdynanda

64 | BIK | maj 2018

Aleksandra Simińska, Dyrygent, 321×210 cm, olej, płótno, 2016

JAN GARBAREK GROUP feat. TRILOK GURTU

TERRY BOZZIO