Rozdział trzeci
CO POMAGA, CO PRZESZKADZA Małgorzata Kopka-Piątek, Iwona Reichardt, współpraca Agata Włodkowska-Bagan
Nie da się łatwo wprowadzić kobiet w strukturę zaprogramowaną jako męską. Trzeba tę strukturę zmienić. Oznacza to zmianę w myśleniu. Mary Beard, Kobiety i władza. Manifest
Rozdział trzeci Co pomaga, co przeszkadza
Wprowadzenie Wdrożenie koncepcji feministycznej polityki zagranicznej przez polskie instytucje zajmujące się polityką międzynarodową będzie możliwe jedynie po dokonaniu zmian w obecnym systemie instytucjonalnym i odejściu od dominującej w nim kultury patriarchalnej, która ogranicza udział kobiet w życiu publicznym. Przejście to będzie miało charakter transformacji od struktur hierarchicznych z ich wertykalnym systemem zarządzania – w stronę struktur bardziej poziomych, gdzie zarządzanie oparte jest na zasadzie grupowego działania. Będzie ono również oznaczać przemodelowanie procesów decyzyjnych w stronę wielopodmiotowego współdecydowania. W procesie tym konieczny jest udział kobiet oraz wszystkich wykluczanych obecnie grup społecznych, o czym pisałyśmy już w poprzednich rozdziałach tej publikacji. Jest to również jedyny sposób na rzeczywiste odejście od dominacji jednej grupy, która znacznie ogranicza realizację swoich praw przez inne podmioty. Proces ten nie jest jednak równoznaczny z przejściem z jednej, „męskiej” dominacji w drugą – „kobiecą”. Nie chodzi więc o przejęcie kontroli przez kobiety w odwecie za czasy patriarchatu, co czasem zarzucają nam w rozmowach nasi koledzy. Równouprawnienie, które jest głównym postulatem feministycznej polityki zagranicznej, oznacza współudział w tworzeniu polityki przez wszystkie grupy społeczne i aktywne współdecydowanie o tym, do kogo ma być skierowana. By to osiągnąć, nie wystarczy socjotechnika ani inne sztucznie tworzone mechanizmy, których tak bardzo obawiają się 51
