BouwTotaal september 2012

jaargang 9 / nummer 9 september 2012

I n dit nummer

Veilig werken is niet moeilijk

8 Inventieve

logbouwmethode

10 Funderingsproblema-

13

De tilnorm in de bouw blijft de gemoederen bezighouden. Op 1 januari 2012 werd de uitzondering op de gangbare tilnorm van 25 kilo voor dakdekkers afgeschaft. Vanaf 1 september wordt de tilnorm strenger gehandhaafd door de Inspectie SZW. Blijkbaar is dat nodig, want in de bouw gaan machocultuur en veiligheid slecht samen.

Veilig gedrag is voor mietjes. Daarom heeft VeiligheidNL met een campagne, in samenwerking met brancheorganisaties en sociale partners, er voor gezorgd dat heel veel slimme ondernemers en hun werknemers niet snel meer ‘De Sjaak’ zullen zijn door een bedrijfsongeval. In deze uitgave van BouwTotaal extra aandacht voor veilig werken op de bouwplaats en tijdens het onderhoud van een gebouw.

tiek vraagt maatregelen Voorspelbaar meerjarig onderhoud

27 Lezers testen Bosch gereedschap

Thema Veiligheid 19 Tilnorm blijft markt bezighouden

21 Voorkom dat u De Sjaak bent!

23 Voorschriften Veilig

Onderhoud Gebouwen

Lees verder op pagina1 19

EN VERDER

Funderingsproblematiek vraagt maatregelen Funderingsproblemen zijn onzichtbaar tot het te laat is: deuren en ramen gaan klemmen, muren scheuren en gevels raken los.

Er ontstaat scheefstand, hetgeen leidt tot een degradatieproces dat alleen gestopt kan worden met het aanbrengen van een nieuwe fundering. Heel recent is een rapport van Deltares verschenen waarin

31 Bouwkosten 35 Bouwgebreken

39 Product in beeld

wordt gesteld dat de funderingsproblemen tot 40 miljard kunnen oplopen als geen maatregelen worden genomen.

Lees verder op pagina 10

Glaslift verhuur/verkoop, Hoogwerkerverhuur 033 - 4331075

(Vellingkant)-lijmblokken Metselblokken Gevelstenen Profielstenen Splitstenen BIA-ECO blokken Nieuw BIA LockBlock

zie www.bia-beton.nl

TEL.: 024 - 648 84 84

www.glaslift.nl D e

Meer Mogelijk. Het systeem voor steigers.

Lissenveld 18 Postbus 167 4940 AD Raamsdonksveer

Tel.: 0162 58 68 00 Fax: 0162 58 68 88

mail@layher.nl www.layher.nl

g r o o t s t e

e n

v e i l i g s t e

t o o l - w e b s h o p

v a n

N e d e r l a n d !

Bezoek onze website voor de beste bouwmaterialenaanbiedingen!

Perfect Foam Scan de QR-code voor meer info!

www.toolprof.nl Professional tools for your profit

www.perfectfoam.nl

Just one click away!

Niemand begrijpt werken op hoogte beter dan

adv. 1/32 65x45mm Bj.indd 1

12-12-11 12:18

WWW.OMNICOL.INFO VOOR UW TEGELWERKADVIEZEN v e i l i g

w e r k e n

adv voorzijde BouwTotaal 65x45.indd 1

o p

h o o g

n i v e a u

05-08-11 12:53

Bouw Match.nl vacatures voor bouwprofessionals

Met IsoBouw gaat uw werk eenvoudig beter.

IsoBouw brengt nieuwe ideeën in praktijk.

Met PolyFortPro®.

Door steeds goed naar u te luisteren, komt IsoBouw telkens met doordachte, innovatieve oplossingen. Die zorgen ervoor dat u makkelijker, sneller en voordeliger kunt werken. Zo staat onze PolyFortPro® bekend als een uiterst hanteerbaar product dat gebouwen op extreem dunne wijze isoleert.

Maar het zijn ook de slimme details die een wereld van verschil maken.

Zoals de extra grote sponning, waardoor uw werk nóg gemakkelijker wordt en u koudelekken geen kans geeft. Meer weten over onze innovaties?

Kijk op onze website of maak een afspraak: 0493-49 81 11.

www.isobouw.nl/PolyFortPro

WT_ZS_265 x385.indd 1

11-09-2009 16:14:48

ACTUEEL

3

Twee-onder-een-kapwoning in 38 dagen gereed Woningstichting De Marken uit Schalkhaar heeft voor de bouw van achttien twee-onder-een-kapwoningen met een EPC van 0,6 in Diepenveen gekozen voor Nikkels Bouwbedrijf BV. Dit bouwbedrijf ontwikkelde een bouwconcept waardoor duurzaam, snel, flexibel en tegemoetkomend aan de individuele wensen van de bewoner kan worden gebouwd.

De woningstichting wilde woningen net ingebouwde flexibiliteit om tegemoet te komen aan de woonwensen van een zo groot mogelijke doelgroep nu, maar ook in de toekomst. De bewoner moest kunnen kiezen voor een keuken aan de voorkant en een woonkamer aan de achterkant of andersom. Ook was er keuze voor direct een slaap- en badkamer op de begane grond of wellicht pas in de toekomst en een extra slaapkamer in plaats van de standaard zolder. Een viertal bouwbedrijven was uitgenodigd om een Design & Build voorstel te maken voor dit project. Inclusief de sloop van de bestaande woningen.

Aan Nikkels Bouwbedrijf BV is de opdracht gegund. Frits de Groot, adjunct-directeur Nikkels: ‘Bij dit soort concepten moet je werken met vertrouwde partners en vroegtijdig om tafel gaan zitten. Daarom hebben we bij het ontwerp Calduran als bouwpartner betrokken. Kalkzandsteen is voor ons het ideale product. Je kunt er namelijk snel, flexibel en, niet onbelangrijk, prijstechnisch voordelig mee bouwen.’ Pim Temmink, projectleider bij het bouwbedrijf: ‘Vervolgens heeft onze werkvoorbereiding

de meest optimale afstemming bewerkstelligd door per uur op papier te zetten wat er moest gebeuren en door wie, op basis van just-in-time levering. Tot in het kleinste detail is dit uitgebreid besproken met de bouwpartners om tijdens uitvoering een soepel lopend geheel te krijgen.’

Bouwmethodiek

In het project zijn Calduran kalkzandsteen cascowanden, inclusief stabiliteitswanden toegepast. Het prefab geïsoleerde dak is kant-en-klaar voor plaatsing. De kunststof kozijnen zijn onderhoudsarm en maken

Een huis dat een leven lang kan groeien Een betaalbaar eerste huis met de mogelijkheid om het later uit te breiden zonder onnodige uitbreidingskosten of een breuk in architectuur of bouwstijl. En dat desgewenst ook in een groter geheel, dus op straat- of wijkniveau, dus met hoge beeldkwaliteit. Vermeer Architecten uit Gilze heeft samen met CDA Gilze-Rijen het concept De Meegroeiwoning bedacht. In Rijen gaat het concept gerealiseerd worden op de Vliegende Vennen Noord. gesplitst in een volledig zelfstandige seniorenwoning en een startersappartement op de eerste verdieping.

Oplossing voor vastzittende woningmarkt

Door de flexibiliteit is de Meegroeiwoning niet alleen geschikt voor jonge huizenzoekers, maar ook voor kleine gezinnen of senioren. Op basis van de woonbehoefte is een huis op maat samen te stellen en naar wens uit te breiden of aan te passen.

De basis van de woning is eenvoudig en is vergelijkbaar met een grondgebonden appartement. Het huis beslaat maximaal 56 vierkante meter op een kaveloppervlak van 130 vierkante meter. In deze fase kan direct worden gekozen voor onder andere een extra slaapkamer. Al in het vergunningentraject wordt rekening gehouden met de uitbreidingsmogelijkheden en in het huis zelf worden voorzieningen aangebracht die aan- of opbouw in de toekomst vergemakkelijken en kostenbesparingen opleveren.

Ook aan hergebruik van materialen is gedacht en door de slimme constructie van het huis blijft optimale flexibiliteit gegarandeerd. De woning kan niet alleen groeien door de toevoeging van een extra verdieping, maar kan zelfs later worden

Vermeer Architecten ontwikkelde het concept met het CDA in Gilze-Rijen. Samen bedachten zij een adequate oplossing voor het startersprobleem. Nic Berden, eigenaar Vermeer Architecten: ‘Er staat een veelzijdig concept dat beantwoordt aan een vraag, vraaggestuurd bouwen op een duurzame manier, omdat het verspilling tegengaat en toekomstbestendig is. We zijn natuurlijk trots dat het concept er nu echt gaat komen. Het verschijnen van nieuwe woonconcepten heeft alles te maken met de moeilijke tijd waarin de huizenmarkt zich bevindt. Maar het is juist dan ook belangrijk om kwaliteit te handhaven. Dat is iets waar Vermeer Architecten zeer veel waarde aan hecht.’

Recent heeft het project groen licht gekregen van de gemeente en er wordt hard gewerkt aan de voorbereidingen omtrent bestemmingsplan, vergunningen en ontwerp. Ook de prijs is vastgesteld.

De basis-meegroeiwoning is beschikbaar vanaf 125.000 euro vrij op naam.

schilderwerk tijdens de bouw overbodig.

In plaats van voegen, is gekozen voor gepointerd traditioneel metselwerk. Dat is duurzamer en er hoeft na met metselen niet meer te worden gevoegd. Ook het installatiewerk en de meterkast zijn op optimaal gebruik afgestemd. Sparingen zijn afgestemd op hele vloerelementen met een minimum aantal passtukken. De woning heeft een EPC-waarde van 0,6.

De Groot: ‘Kalkzandsteen is een cradleto-cradle product dat perfect past in het duurzaam conceptueel bouwen. Je bouwt een casco waarbij je ruimte hebt om, in het uiterste geval, bijvoorbeeld een dag voor de start van de bouw nog wijzigingen in het ontwerp aan te brengen. Dat kan niet bij prefab betonnen elementen waar sparingen en leidingen zijn ingestort.’

Temmink: ‘De realisatie van het casco met kalkzandsteenwanden en prefab vloeren heeft voor de twee-onder-een-kapwoning slechts 4,5 dag in beslag genomen.

Vanuit de markt krijgen we steeds meer de vraag om in binnenstedelijk gebied vervangende woningbouw te plegen met korte doorlooptijden en weinig overlast voor de omgeving. Daarvoor is dit concept ideaal.’ Dankzij het intensieve voortraject is de bouw van de eerste twee-onder-eenkapwoning gerealiseerd in 38 dagen, inclusief zes dagen voor het uitharden van de boorpalen. De opzichter heeft slechts twee opleverpunten aangetekend.

Nikkels is trots op het behaalde resultaat, maar wil meer. De Groot: ‘De volgende stap is om twee blokken van twee woningen tegelijk te bouwen. Verder willen we de digitalisering, onder andere met Calduran, verder uitbouwen om het proces nog verder te optimaliseren. De gerealiseerde woning is ook al met een EPC-waarde van 0,4 uit te voeren.’

Doen we het veilig?

Bouwvakkers lopen een relatief grote kans op een ongeval, omdat er vaak nog te onveilig wordt gewerkt. In de bouw vinden jaarlijks 25.000 arbeidsongevallen plaats. Met 6.300 ongevallen per 100.000 werknemers komen ongevallen in de bouw het vaakst voor. Bouwvakkers lopen vooral letsel op door vallen van hoogte, verstappen, struikelen en uitglijden. Een algemeen verbod tot betreden van de bouwplaats dan maar? Nee, natuurlijk niet, want anders wordt er helemaal niet meer gebouwd. Daarom moeten we nu toch echt eens een mentaliteitsverandering op de bouwplaats creëren. Wie veilig werkt is absoluut geen mietje! En je moet je collega’s ook op onveilig gedrag kunnen aanspreken zonder dat je in de pauze je broodtrommel ineens in de toiletpot aantreft.

Als ik over veilig werken in de bouw spreek, dan bedoel ik ook gezond werken. Dus niet even proberen om die dakrol van 35 kg stoer op de schouders te gooien en de ladder naar het platte dak te beklimmen. Sterker nog; dergelijk gedrag kan u letterlijk duur komen te staan! Werknemers in de bouw worden namelijk sinds 1 september strenger gecontroleerd op maximale tilbelasting door de Inspectie SZW. Bij overtreding volgen hoge boetes! Tja, als het niet goedschiks lukt, dan maar kwaadschiks, lijkt de gedachte. In ieder geval genoeg reden om in deze uitgave van BouwTotaal extra aandacht te besteden aan veiligheid op de bouwplaats en tijdens het onderhoud van een gebouw. Oh ja; deze BouwTotaal weegt minder dan 25 kg, dus die mag u gewoon in uw eentje optillen!

Ing. Frank de Groot Hoofdredacteur BouwTotaal

(Advertentie)

Voor elke toepassing een geschikt systeem

Voor bouwprofessionals

Tegellijmsystemen

Betonreparatie en waterdichting

Bouwchemische hulpstoffen

< Egalisatie- en uitvlakmortels < Primers < Waterdichtingssystemen < Tegellijmen en vloeibedmortels < Voegmortels en kitten < XPS-bouwplaten en douche-elementen

< Reparatiemortels < Snelcementen/waterplug < Aangiet- en ondersabelingsmortels < Keldersanering < Horizontale afdichting < Gevelhydrofobering

< Kleurstoffen en vezels < Ontkistingsolie < Plastificeerders en antivries < Waterdichtingspoeder/vloeistof < Hechtemulsie < Reinigingsmiddelen

Tegellijmsystemen en bouwchemische producten

www.PCI-Afbouw.nl

BouwCenter Het merk voor...

Maak ka op 1 van ns de

ans ak k e ma van d 1 op en!

rijz

wp

bou

bouwpri

jzen! www.bo uwbingo .nl Een GRAT IS B kaart vind ouwBingotu Aannemein deze r

...onbezorgd bouwen Geen zorgen met BouwCenter. Altijd de beste bouwmaterialen tegen concurrerende prijzen, met deskundig advies over efficiĂŤnt en duurzaam bouwen.

Uw partner voor elk bouwproject.

www.bouwcenter.nl

ACTUEEL Bedrijfsnieuws Productiecapaciteit Rockpanel gevelbekleding uitgebreid Onlangs besloot de Raad van Bestuur van de Rockwool Groep in Hedehusene tot een investering van 23,6 miljoen Euro in de productiecapaciteit van Rockpanel: producent van onderhoudsarme decoratieve gevelbekleding op basis van het natuurlijk gesteente basalt. De investering is noodzakelijk om te kunnen blijven voldoen aan de stijgende vraag naar de innovatieve gevelbekleding in bestaande en nieuwe markten.

Met de bouw beschikt de regio Roermond over een Internationale onderneming met groeipotentieel.

Managing Director Mark Gerardts (2e persoon vanaf rechts) over de investering: ‘Deze investering komt voort uit waardering van onze klanten voor de innovatieve eigenschappen van de gevelbekleding waarop we erg trots zijn.’

De investering is voor de bouw van een nieuwe state-of-the-art productielijn in Roermond, waarmee de productiecapaciteit van de producten wordt uitgebreid. De verkoop van de onderhoudsarme gevelbekleding laat al jaren een sterke groei zien, de afgelopen jaren zelfs met dubbele cijfers. Van oorsprong is Rockpanel gegroeid in landen als Nederland, België, Duitsland, Verenigd Koninkrijk en Denemarken, maar de laatste jaren worden de gevelproducten steeds meer toegepast door heel Europa. De panelen worden inmiddels ook afgezet in Frankrijk, Spanje, Polen en Rusland.

Bij de productie is kwaliteit en duurzaamheid cruciaal. In Roermond is de juiste kennis aanwezig van de vezel- en coatingtechnologie voor de productie van Rockpanel. Door de gunstige ligging in de Euregio is men daarnaast in staat internationaal personeel te werven.

De esthetische en technische kenmerken, maar zeker ook het duurzame karakter van de producten, maken dat Rockpanel gevelbekleding in toenemende mate wordt toegepast in toepassingen rondom het dak en in de gevel.

‘Dit is een waardering van onze klanten voor de innovatieve eigenschappen van de producten waarop we erg trots zijn. Onze klanten erkennen de toegevoegde waarde van onze producten voor ontwerp, montage en gebruiksfase’, aldus Mark Gerardts, Managing Director Rockpanel.

Duurzaam product Naast de stijgende vraag naar gevelplaten in bestaande markten is de uitbreiding cruciaal om te voldoen aan de toenemende vraag in het buitenland. In de gevel zien we een toenemende behoefte van architecten om verschillende materialen, texturen en kleuren toe te passen in het ontwerp. Dit past prima binnen nieuwbouw- en renovatieprojecten waarbij zowel energetische als esthetische doelstellingen een rol spelen. Daarbij speelt ook de milieuprestatie van de producten een rol. De milieuprestatie van Rockpanel producten is getoetst door het Britse Building Research Establishment (BRE). BRE erkent de onderhoudsarme gevelbekleding in de toepassing met de hoogste A+ en A ratings in de bouwconstructie, dit mede door de natuurlijke oorsprong in basalt en de recycleerbaarheid van alle Rockwool producten.

5

Internationale BouwBeurs barst van activiteiten Negatieve sentimenten in de markt ten spijt bestaat er een solide animo om aan de Internationale BouwBeurs 2013 deel te nemen. Organisator VNU Exhibitions verwacht uit te komen op 550 exposanten, verdeeld over elf sectoren. De beurs heeft als thema meegekregen ‘Bewust Bouwen’. Het expositieprogramma is opgebouwd rond de begrippen ‘Duurzaam’, ‘Innovatief’ en ‘Ambitieus’. Aan de beurs is een groot aantal activiteiten gekoppeld. Ministerieel bezoek wordt verwacht op het Gala van de Nederlandse Bouw. De Internationale BouwBeurs wordt van 4 tot en met 9 februari 2013 gehouden in de Jaarbeurs in Utrecht.

De Internationale BouwBeurs kent dagelijks een variëteit aan activiteiten.

Voorbeelden daarvan zijn het ZZP-Plein, het Bouwhuis, Greenbuild Sessies, het Renovatieplein, de Dag van de Architect & Adviseur en de Dag van de Particulier opdrachtgever. Projectmanager Martijn Carlier van organisator VNU Exhibitions Europe: ‘We afficheren de Internationale BouwBeurs als een niet te missen event voor iedereen die in de bouw werkt. Van opdrachtgever en architect tot aannemer, uitvoerder, schilder en metselaar. Elke doelgroep heeft op de beurs zijn eigen activiteiten. Je hebt echt iets gemist als je de BouwBeurs niet hebt bezocht. Je pikt zoveel nieuwe informatie op zodat je jezelf juist in lastige tijden een fors stuk verder kunt helpen.’

Veel activiteiten

Er is weer veel te doen op de tweejaarlijkse beurs. Zo is informatie te halen in het BouwHuis, het grootste theater op de beursvloer, waar mediapartner Sdu Uitgevers, onder andere uitgever van Cobouw, tekent voor het inhoudelijke programma.

Het theater biedt ruimte aan 150 geïnteresseerden.

Het ZZP-plein krijgt een eigen onderkomen in hal 12. De ZZP-er krijgt op het plein een VIP-behandeling. Het illustreert het toenemende belang van de Zelfstandige-Zonder-

Bouwmonitor B&U Potentiële kopers nieuwbouw haken nog sneller af Huizenkopers zijn afwachtend. De terughoudendheid onder kopers hangt samen met de aanhoudende zorgen over het algemeen economisch klimaat, de dalende koopkracht door bezuinigingen, de teleurstellende arbeidsmarkt, dalende huizenprijzen en beperktere financieringsmogelijkheden. Voor de nieuwbouwmarkt is de terugslag van de economische ontwikkeling extra belastend. Zo is in de figuur te zien dat het aandeel van de verkopen van nieuwbouw van de totale woningverkopen erg afhankelijk is van de economische groei. Dit aandeel was boven de 15% toen de economie in 2006 en 2007 goed presteerde. Het aandeel halveerde echter bijna tot 8% toen de recessie eind 2008 uitbrak. Ook nu de economische groei tegenzit valt het aandeel van verkochte nieuwbouwwoningen sterk terug. Nieuwbouw is dus extra conjunctuurgevoelig.

Door de nog steeds lange oplevertijd van gemiddeld 1,5 jaar tussen koop en overdracht van de sleutel brengt het meer risico’s met zich mee dan de koop van een bestaande woning, waardoor potentiële kopers bij slechtere economische omstandigheden eerder afhaken dan bij bestaande bouw.

Personeel. Samen met partner Werkspot krijgt de ZZP-er een keur aan lezingen voorgeschoteld om zijn eigen bedrijfsvoering een boost te geven. Er zijn sessies over marketing, ondernemerschap en nieuwe technieken. De sessies hebben een hoog praktisch en direct toepasbaar gehalte. Het plein biedt ruimte aan maximaal 30 geselecteerde exposanten die op een bijzondere manier in contact kunnen komen met een groeiende doelgroep.

Veel aandacht is er voor duurzaam, energiezuinig en bio-based bouwen. Dit gebeurt onder de noemer van Greenbuild Sessies. Kennis en ervaringen worden gedeeld in kortdurende lezingen. Een beperkt aantal exposanten kan zich profileren in Greenbuild units. Veel exposanten echter bieden producten aan die energiezuinig en bio-based zijn. Zij kunnen deze producten online aanbieden voor de Greenbuild Selection. Via een handig zoek & vind systeem krijgt de (web)bezoeker van de bouwbeurs in één oogopslag te zien welke producten energiezuinig en bio-based zijn. Exposanten kunnen maximaal drie producten als zodanig presenteren. Op de beursvloer is er extra aandacht voor de ‘Expert Choice’, de top van de top, door platform Duurzaam Gebouwd geselecteerd uit de Greenbuild Selection.

Grote belangstelling wordt verwacht voor

het Renovatieplein, een theater met de renovatieboulevard die ruimte biedt aan veertig exposanten die zich in compacte stands kunnen presenteren. Het plein staat in Hal 4 die niet voor niets de naam Renovatiehal heeft meegekregen.

Nieuw is de Dag van de Particuliere Opdrachtgever op zaterdag 9 februari. Met deze dag speelt de BouwBeurs in op de groeiende trend van zelf bouwen, zowel individueel als collectief. Geïnteresseerden kunnen op deze dag ervaringen delen en informatie inwinnen over materialen, bouwconcepten en energiesystemen Bouw & ICT is een sector binnen de Internationale BouwBeurs. De sector presenteert ICT-toepassingen en -diensten in de hele bouwkolom: van ontwerpen en bouwen tot beheren. Veel aandacht voor virtueel bouwen met BIM en Ketensamenwerking & Lean bouwen. De sector heeft een eigen seminarprogramma.

Gelijktijdig vindt Material Xperience plaats.

Alle info vindt u op www.bouwbeurs.nl

Maurice van Sante ING Economisch Bureau Twitter: @MauricevanSante Maurice.van.sante@ing.nl

Verhoging BTW en blijvende verlaging overdrachtsbelasting ook nadelig voor nieuwbouw De blijvende verlaging van de overdrachtsbelasting (bij verkoop bestaande woningen) en de verhoging van de BTW naar 21% (welke op nieuwbouwwoningen

wordt geheven) maken nieuwbouwwoningen duurder in vergelijking met bestaande woningen. ING verwacht dat het totaal aantal opleveringen in 2012 daalt tot circa 53.000 en daarna in 2013 verder afneemt tot 50.000.

Figuur Aandeel nieuwbouwverkopen als % van de totale woningverkopen en de economische groei per kwartaal

Bron: CBS, MNW en Ecowin, bewerkt door ING Economisch Bureau

www.peugeot.nl

SUCCES DWING JE AF met de nieuwe bedrijfsauto’s van Peugeot

Uw bedrijf upgraden doet u met de nieuwe Peugeot bedrijfsauto’s met Pack Pro Edition. Compleet met extra’s zoals meegespoten bumpers, RVS sidebars, lichtmetalen velgen en optioneel lederen bekledingen. Kijk, daar knapt ieder bedrijf van op. Nu tijdelijk met 0% Financial Lease. Ga dus snel naar de Peugeot-dealer voor meer informatie.

Financial lease actie van 0% geldig bij order van bedrijfsauto in de t/m 31-12-2012, geldig voor de contractduur van de financial lease (12, 24 of 36 maanden).

Afgebeeld model kan afwijken van de werkelijkheid. Wijzigingen voorbehouden. Ga naar uw dealer voor meer informatie en de voorwaarden of kijk op www.peugeot.nl.

PEUGEOT PACK PRO EDITION

ACTUEEL Bedrijfsnieuws Unilin en Opstalan per 1 januari 2013 verder als één organisatie Sinds de overname van Opstalan door Unilin in 2005 hebben beide bedrijven hun activiteiten voortgezet onder hun eigen merknamen. De afgelopen jaren stonden in het teken van het optimaliseren van de operationele diensten. Nu is de tijd rijp om als één commerciële organisatie de markt te bedienen. Dit gaat gebeuren onder de naam Unilin Insulation Nederland vanuit het hoofdkantoor in Oisterwijk. Op deze locatie vindt ook de productie van een groot gedeelte van het uitgebreide productassortiment plaats.

De integratie van beide merken past in de strategie van Unilin om zijn positie op de Nederlandse markt van dakelementen en isolatieplaten te verstevigen. Door de toenemende isolatie-eisen in de bouw wordt er steeds meer van toeleveranciers verwacht.

De doorgevoerde wijzigingen zullen Unilin in staat stellen nog beter aan deze verwachtingen te voldoen.

De consequenties voor het personeel zullen beperkt blijven en de ondernemingsraad werd hierover reeds geïnformeerd. Het voltallige personeel is woensdag 22 augustus op de hoogte gebracht door de directie.

De Unilin groep bestaat uit: Unilin, division flooring (Quick-Step laminaat en samengesteld parket) Unilin, division panels (spaanplaat, MDF, en decoratieve platen) Unilin, division insulation (dakelementen en isolatieplaten). De Unilin groep heeft ruim 4.000 medewerkers met 17 productielocaties wereldwijd en maakt deel uit van het Amerikaanse beursgenoteerde Mohawk Industries Inc..

De Groot Vroomshoop ontvangt certificaat MVO prestatieladder niveau 3 De Groot Vroomshoop heeft de certificering van de MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) prestatieladder niveau 3 behaald. Op 24 augustus ontving zij het certificaat uit handen van Corina de Vries van DNV (Det Norske Veritas). Op dit moment zijn er circa 70 bedrijven in Nederland gecertificeerd voor deze ladder. De Groot Vroomshoop is in haar branche, de eerste in Nederland. Dit certificaat volgt op het onlangs behaalde CO2-Bewust certificaat Niveau 4.

Volgens De Groot Vroomshoop kan beleid pas maatschappelijk verantwoord zijn als het is opgesteld in overleg met diezelfde maatschappij. Daarom nam het bedrijf interviews af bij zowel een representatie van zijn externe stakeholders, zoals leveranciers, klanten en regelgevende instanties, als ook een deel van zijn medewerkers. Op basis hiervan werden de MVO-visie en MVO-doelstellingen opgesteld.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is ondernemen met aandacht voor de drie P’s: People (de mens), Planet (de planeet) en Profit (de winst). De Groot Vroomshoop voegt hier nog graag Proud (trots) en Pleasure (plezier) aan toe. Eigenlijk betekent dit, dat met alles wat de organisatie doet binnen en buiten het bedrijf, er na gedacht wordt of dit gevolgen heeft (zowel positief als negatief) voor haar medewerkers, leveranciers, klanten en iedereen die verder bij De Groot Vroomshoop betrokken is.

7

Openbaar aanbesteden boven twee miljoen De gemeente Emmen gaat voortaan openbaar aanbesteden voor werken met een waarde vanaf 2 miljoen euro. Dat wil zeggen, dat alle werken die daaronder zitten onderhands worden aanbesteed. Dat scheelt de markt veel geld en bovendien stimuleert het de lokale ondernemers.

Bouwend Nederland regio Noord is zeer te spreken over deze aanpak.

Sjoerd Wind, beleidsmedewerker Bouwend Nederland regio Noord: ‘De Europese drempel voor openbaar aanbesteden ligt net onder de 5 miljoen. Veel gemeenten leggen zichzelf echter strengere eisen op, alsof ze allen het braafste jongetje uit de klas willen zijn. Emmen gaat nu pas vanaf 2 miljoen openbaar aanbesteden. Het effect daarvan is dat Emmen zelf de inschrijvers kan uitzoeken. De kans is groot dat dat ondernemers zijn die eerder ook goed werk hebben geleverd. De factor kwaliteit gaat dus meer meetellen. Bovendien stimuleert het de lokale bouw en daarmee de lokale werkgelegenheid. Ik vind dat Emmen hier een heel goed signaal mee afgeeft en roep andere gemeenten op om het voorbeeld van Emmen te volgen!’

Didier Niland, directeur van Hemmen wegenbouw uit Emmen, heeft er bij de gemeente langere tijd op aangedrongen om

de drempel te verhogen naar 2 miljoen: ‘Samen met drie andere lokale aannemers en met Bouwend Nederland zijn we hierover met het college in gesprek gegaan. Ik denk dat negen van de tien werken van Emmen onder de nu gestelde grens van 2 miljoen euro vallen. Daarmee worden de meeste

werken dus nu meervoudig onderhands aanbesteed en krijgt het lokale bedrijfsleven meer kans de opdracht gegund te krijgen.’

Huurders positief over zonnepanelen op dak Veel huurders van corporatiewoningen staan positief tegenover zonnepanelen op de eigen woning. Bijna de helft van corporatiehuurders (46%) heeft interesse in een aanbod waar de corporatie zonnepanelen plaatst en de kosten doorberekent aan de huurder.

Voorwaarde is wel dat de kosten worden verrekend in de huur en dat deze huurverhoging niet hoger is dan de besparing op de energierekening. Dit blijkt uit de WoonOmnibus, een maandelijks terugkerend onderzoek van USP Marketing Consultancy.

De huurders van corporatiewoningen hebben de vraag voorgelegd gekregen hoe men tegenover een aanbod staat waar de eigen woningbouwcorporatie zonnepanelen plaatst op de woning en de kosten doorberekent in een maandelijkse huurverhoging. Door de opgewekte energie gaat tegelijkertijd de energierekening omlaag. Het blijkt dat 46% van de huurders dit aanbod (zeer) interessant vind. Een ongeveer even grote groep staat er neutraal tegenover

of weet het nog niet (43%). Slechts 11% vindt het bij voorbaat niet interessant. De maximale huurverhoging die een geïnteresseerde huurder bereid is om te betalen voor zonnepanelen is gemiddeld ongeveer € 36 per maand.

Pak die winst

Ook het volgende voorbeeld is voorgelegd: ‘Stel, uw corporatie plaatst zonnepanelen en verhoogt uw huur met 27 euro per

maand. U zou dan gemiddeld 32 tot 37 euro op uw energierekening kunnen besparen.

Een winst dus van 5 à 10 euro per maand.

Zou u dit aanbod interessant vinden?’ Van de huurders vindt 52% dit (zeer) interessant, 18% niet. De neutrale groep bedraagt 30%.

Als een concreet aanbod uit de praktijk wordt voorgelegd, wordt de neutrale groep dus kleiner en worden meer huurders of positief of negatief. Men wordt dus uitgesprokener. De meest genoemde reden als men niet geïnteresseerd is, is dat de respondent zich niet als gemiddelde huurder herkent en niet gelooft dat de huurverhoging opweegt tegen de besparingen op de energierekening die zijn te realiseren met zonnepanelen. Men schat het eigen energieverbruik dus lager in dan dat van de gemiddelde huurder.

Corporaties aanjager duurzame energie

Woningbouwcorporaties zijn met 2,4 miljoen woningen de grootste verhurende partij in Nederland. Bij corporaties verschuift de aandacht steeds meer van huurlasten naar woonlasten. Reden hiervoor is dat de energielasten de laatste jaren vele malen sneller zijn gestegen dan de huurlasten. Deze stijging zal de komende jaren naar verwachting alleen maar verder doorzetten. Corporaties vormen met hun schaalvoordelen (zowel bij de inkoop als de plaatsing van zonnepanelen) én maatschappelijke voorbeeldfunctie een geschikte partij om als aanjager te dienen voor duurzame energieopwekking. Door de spectaculair gedaalde kosten van zonnepanelen kan zonne-energie een mooie praktische toepassing hiervan vormen. Uit ons onderzoek blijkt dat de corporatiehuurder hier positief tegenover staat.

TECHNIEK

8

Inventieve logbouwmethode met Op Landgoed Welna in Epe is een nieuw beheergebouw gerealiseerd waarbij hout is gebruikt uit de aangrenzende bossen. WVAU Architecten uit Werkhoven ontwierp het gebouw in een nieuwe logbouwmethode die in samenwerking met Welna Bouwhout speciaal voor dit project werd ontwikkeld. Extra uitdaging vormde de krimp van alle logs, die in de nok zorgt voor een zakking van circa 90 millimeter.

Tekst: Carla Debets Bouwtekst; foto’s: WVAU Architecten

De Veluwe is het grootste aaneengesloten natuurgebied van Nederland en Landgoed Welna maakt daar deel van uit, 560 hectare groot, met vooral bos en hei. De provinciale weg Epe-Nunspeet loopt dwars door het landgoed heen. Het nieuwe beheergebouw voor Landgoed Welna is vooral bedoeld voor het dagelijks beheer van het landgoed

productie, FSC’, licht Michiel Oort, architect bij WVAU Architecten toe. ‘Voor de overige materialen hebben we eveneens naar zoveel mogelijk duurzame, natuurlijke en ademende alternatieven gezocht, uiteraard waar dit budgettair en technisch mogelijk was.’

Voor de vorm van het gebouw, met onder andere het licht gebogen dak, maar ook voor de gevelbekleding vond het architectenbureau inspiratie in gebouwen als stallen, schuren en schaapskooien in de omgeving. Uiteraard speelden ook bezonning en uitzicht een rol. Belangrijk uitgangspunt was bovendien dat de nieuwbouw een contrast moest vormen met de bestaande boerderij.

Nieuwe logbouwmethode

De aankomst van het kant en klare bouwpakket van de logs, voor het beheergebouw.

én voor presentaties en bijeenkomsten ter promotie van zowel het landgoed zelf als voor Welna Bouwhout. De familie Gorter, eigenaar en beheerder van het landgoed betrok WVAU Architecten al eerder bij

Op Landgoed Welna is al een gebouw gerealiseerd van Welna-hout, het inlandse hout uit de eigen duurzame houtproductie.

Daarbij was ook voor enkele gebouwen elders al de logbouwmethode toegepast.

Deze bouwmethode bestaat uit massieve houten balken met vellingkanten – logs – die horizontaal met veren en groeven op elkaar gestapeld worden tot wanden. Bij de bouwmethode wordt relatief veel hout gebruikt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld houtskeletbouw. Maar de logbouw is ook een bouwmethode die door eenvoudige

In totaal is er in het beheergebouw zo’n 75 m3 hout toegepast van de eigen houtproductie uit de bossen van Landgoed Welna.

de logs in de gevel niet aan de buitenzijde zichtbaar te laten, maar alleen aan de binnenzijde; de zogenaamde omgekeerde logbouw. Aan de buitenzijde is isolatie en gevelbekleding aangebracht. In het gebouw zijn de logs wél overal zichtbaar; ze zijn constructief toegepast, dus ze dragen de verdiepingsvloer en het dak.

De oude logbouwmethode gaf volgens de ontwerpers teveel het idee van schrootjes en niet van massief hout, vooral door de detaillering met vellingkanten. Daarbij werd de blokhutsfeer nog eens benadrukt door de in lagen verspringende hoeken

met in elkaar grijpende logs. Dus werden de vellingkanten achterwege gelaten en de hoeken aangepast, met als resultaat een veel rustiger en meer eigentijds beeld.

De logs zijn rechthoekig, hebben standaardafmetingen van 92 mm breed en 138 mm hoog en hebben een dubbele veer- en groefverbinding waartussen schuimband wordt aangebracht. De logs zijn allemaal op maat op de bouwplaats aangeleverd, als een soort bouwpakket. Hiervoor zijn van tevoren zeer gedetailleerde wandaanzichten getekend waarop alle logs in lengte zijn aangegeven, inclusief alle te boren gaten voor verbindingen, elektra, enzovoort. De langste logs hebben een lengte van circa 5 meter.

Rekening houden met krimp

De logbouwmethode leidde ook tot een bijzondere uitdaging. Door het drogen van het hout zullen alle logs enkele millimeters krimpen, wat bijvoorbeeld in de nok leidt tot wel zo’n 90 mm zakking. Dit vergde een aangepaste detaillering. Het hout van tevoren verder drogen was geen reële optie: het hout is tijdens de bouw toch niet droog te houden, tenzij de bouw plaatsvindt onder een complete overkapping.

‘De zakking leidt ertoe dat de detaillering

De logs hebben standaardafmetingen van 92 mm breed en 138 mm hoog. De langste logs meten circa 5 meter.

diverse verbouwingen en uitbreidingen en schakelde het architectenbureau ook weer in voor deze opdracht.

Duurzaamheid voorop

Het gebouw heeft twee verdiepingen en is met een tussenlid gekoppeld aan een bestaande boerderij. De begane grond met een BVO van 117 m2 heeft een rechthoekig grondoppervlak van 17 x 10 meter (l x b), met een kantoor, keuken/kantine, sanitair, garage en bergingen. Op de verdieping is nog ruimte voor archief en opslag. De hal/ hoofdentree bevindt zich in het tussenlid.

‘Uitgangspunt was – waar mogelijk – toepassing van hout afkomstig van Landgoed Welna zelf, dus uit de eigen duurzame

technieken inlands hout geschikt maakt voor bouwconstructies.

Oort: ‘De logbouw refereert echter meestal aan gebouwen uit heel andere gebieden en tijdperken en leidt vaak tot nogal oubollige architectuur. Wij wilden graag laten zien dat het anders kan, dat we er ook moderne gebouwen mee kunnen maken die meer uitdrukking geven aan het hier en nu. Het gebruik van massief inlands hout past daarbij heel goed in de groeiende vraag naar pure, natuurlijke en eerlijke materialen die bovendien nog afkomstig zijn uit lokale en hernieuwbare bronnen.’

Logbouw in detail

Het architectenbureau besloot allereerst

Grenzend aan het kantoor: een grote veranda. Hier is goed het effect te zien van de smaller wordende planken.

TECHNIEK

9

‘schuivende aansluitingen’ Bouwgegevens

Opdrachtgever: Landgoed Welna, Epe Ontwerp: WVAU Architecten, Werkhoven Projectarchitect: Michiel Oort Constructie-adviezen: Hooijen Konstruktiebureau, Tilburg Aannemer: Bouwbedrijf E.J. Veldhuis en Zn, Epe Adviseur installaties: Gelders Service Bedrijf, Epe Leverancier massief houten onderdelen: Welna Bouwhout, Epe Bruto vloeroppervlak: 253 m2 Bruto inhoud: 965 m3 Start bouw: juli 2011 Oplevering: september 2012 Bouwkosten: 405.000 euro (excl. BTW)

vangen omdat de shingles maar op één punt aan de bovenzijde worden bevestigd.

Net als de gevelbekleding kunnen ze over elkaar heen schuiven.’

Nog meer hout

Behalve de grenenhouten logs voor de constructie is grenenhout toegepast voor onder andere de muurplaten, stelregels, rachels voor de gevel en shingles op het dak. Daarnaast is veel Douglashout toeIn de oostgevel zijn de planken zwart gebeitst.

Bij de veranda worden de planken naar het eind toe steeds smaller; dit zorgt door meer licht én uitzicht.

met name rond starre gebouwdelen, zoals ramen en deuren, maar ook installaties, aangepast moet worden: er moet ruimte komen voor de zakking met schuivende verbindingen’, licht Oort toe. ‘Zo hebben we de trap op zo’n manier gedetailleerd dat deze per trede in de hoogte iets in elkaar schuift. En in het dak dat bestaat uit prefab dooselementen, liggen deze elementen ongeveer een centimeter uit elkaar. Als de gehele constructie in elkaar zakt, zal ook het dak wat korter moeten kunnen worden.

Extra complicatie is dat de zakking niet

De nieuwe hoekoplossing van de logs in beeld.

overal even groot is, maar afhankelijk is van het aantal gestapelde logs ter plaatse.

De dakbedekking van houten shingles is bij uitstek geschikt om de beweging op te

Interieur kantoor. De buitenste deuren van 3 meter breed kunnen naar het midden toe open schuiven.

WVAU gaf in de details met rood aan welke onderdelen persé niet aan elkaar vastgemaakt moesten worden, zodat daar ruimte is voor schuiven.

gepast, onder meer voor de gevelplanken, constructies van de veranda en carport, en balklagen van de diverse vloeren. Voor het dak zijn op de bouwplaats doosvormige elementen geprefabriceerd met een overspanning van 9,5 meter, 1,2 meter breed en 40 centimeter dik. Deze dakdozen bestaan uit geprefabriceerde houten I-liggers met 12 mm berkentriplex afwerking aan de onderzijde en 12 mm underlayment aan de bovenzijde. De dozen zijn gevuld met vlaswol. Vlaswol is ook als gevelisolatie toegepast; de keuze hiervoor vloeide voort uit de uitgangspunten ten aanzien van duurzaamheid. De shingles op het dak hebben afmetingen van 450 x 225 mm. De gevelbekleding bestaat uit verticale delen van 185 mm breed.

Al het bouwhout van Welna is behandeld door onderdompeling in een bifluoride zoutoplossing. Hierdoor wordt het hout niet meer aangetast door schimmels en insecten; zelfs het buiten toegepaste in-

Het tussenlid dient als hoofdentree. De luifel heeft een overstek van ruim 3,5 meter. De dakbedekking is tot op maaiveld doorgetrokken, zoals ook vaak bij traditionele schuren en schaapskooien.

De zuidgevel van het tussenlid is bekleed met koperen losanges; deze materiaalkeuze moet afstand creëren tussen de boerderij en het beheergebouw.

landse naaldbomenhout krijgt hierdoor een zeer lange levensduur. De gevelbekleding is behandeld met een zwarte watergedragen beits (Hermadix) en de logs, ramen, deuren, kozijnen en vloeren zijn met een blanke lak afgewerkt.

TECHNIEK

10

Funderingsproblematiek vraagt maatregelen Funderingsproblemen zijn onzichtbaar tot het te laat is: deuren en ramen gaan klemmen, muren scheuren en gevels raken los. Er ontstaat scheefstand, hetgeen leidt tot een degradatieproces dat alleen gestopt kan worden met het aanbrengen van een nieuwe fundering. Heel recent is een rapport van Deltares verschenen waarin wordt gesteld dat de funderingsproblemen tot 40 miljard kunnen oplopen als geen maatregelen worden genomen.

Tekst: Ing. Ad van Wensen Kwartiermaker Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) www.kcaf.nl

Bij oudere woningen gebouwd voor 1970, maar zeker van voor de oorlog, treden vooral in de veen- en kleigebieden steeds vaker funderingsproblemen op. Het advies is om onderzoek uit te laten voeren als dat nog niet is gedaan. Doet u dat bij koop tijdig, dus voordat u een handtekening zet. Een nieuwe paalfundering onder een woning kost namelijk gemiddeld 65.000 euro voor een rijtjeshuis. Bijkomend probleem is dat funderingsonderzoek en funderingsherstel in feite met de hele bouwkundige eenheid zou moeten worden uitgevoerd, omdat anders verschilzettingen ontstaan.

Omvang funderingsproblematiek

Globale inschatting is dat er ongeveer 750.000 woningen zijn met een houten fundering. Het aantal woningen hiervan met funderingsproblemen is ingeschat op circa 250.000, maar zal de komende decennia mogelijk verdubbelen als geen afdoende maatregelen worden getroffen.

Daarnaast wordt er van uitgegaan dat in

kleigebieden ongeveer 300.000 woningen op staal staan (niet onderheid). Deze woningen zakken langzaam weg; tot soms 1,5 cm per jaar. Minimaal de helft, dus 150.000 woningen, zal moeten worden voorzien van een nieuwe fundering, waarvan een deel ook moet worden opgevijzeld of zelfs zal moeten worden afgeschreven. Dit betekent dat plusminus 400.000 gezinnen zullen worden geconfronteerd met funderingsproblemen (ongeveer één miljoen mensen). Inmiddels zijn er aanwijzingen dat de funderingsproblematiek nog veel groter van omvang kan worden als geen maatregelen door de overheid genomen gaan worden. Te denken valt hierbij aan de verantwoordelijkheid voor het grondwaterniveau in gebieden met woningen met houten funderingen.

Archiefonderzoek

Zeker als het een woning betreft die voor 1970 is gebouwd adviseren we om in het archief van de gemeente te zoeken naar de oorspronkelijke bouwaanvraagtekening.

Indien nog aanwezig, zoek dan naar de bouwvergunning en als er een houten paalfundering op de tekening staat de heistaat. Aan verbouwingstekeningen heeft u meestal niets als het gaat om de fundering, wel zijn mogelijke aanpassingen te zien. Neem bij archiefonderzoek zo mogelijk een bouwkundige mee en laat de beschikbare informatie kopiëren. Als geen archiefgegevens aanwezig zijn, laat dan altijd funderingsonderzoek uitvoeren. Een overzicht van funderingsonderzoeksbedrijven staat op de website www.kcaf.nl onder funderingsonderzoek.

Bij het archiefonderzoek behoren ook de belendende percelen te worden opgezocht. Vaak is het zo dat bij een volgende

Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) Doelstelling Het bijdragen aan oplossingen voor funderingsproblematiek, door het centraal verzamelen en laagdrempelig ontsluiten van onafhankelijke kennis en informatie met betrekking tot het voorkomen, herkennen, herstellen en financieren van funderingsherstel bij woningen in Nederland. Dit inclusief relevante wet- en regelgeving, met als hoofddoel de gedupeerden te ontlasten en andere partijen te informeren ten aanzien van aanpak en problematiek. Direct of indirect zullen alle activiteiten van het kenniscentrum daaraan bijdragen. Met name de onafhankelijkheid en integraliteit van het kenniscentrum zijn belangrijke aspecten van de doelstelling. Voorlichting aan woningeigenaren is gratis!

Aandachtspunten Aandachtspunten zijn: onafhankelijke centraal verzamelde en toegankelijke voorlichting; aangeven knelpunten in de wet- en regelgeving, waaronder het Bouwbesluit en Leidraad Riolering; voorkomen van nog meer funderingsproblemen; kwaliteitsimpuls funderingsonderzoek, begeleiding en herstel; meer aandacht voor de funderingsproblematiek in het onderwijs op MBO, HBO en TU niveau; verzekeringen en financiering funderingsherstel.

bouwstroom gebruik is gemaakt van de funderingslijn van een bestaand pand of bouwblok. Hierdoor kan het voorkomen dat veel woningen constructief één geheel vormen: dat noemen we hier een bouwkundige eenheid.

een funderingshandhavingstermijn vastgesteld.

Een handhavingstermijn van 25 jaar is het maximale dat u krijgt. Er staat vrijwel altijd bij dat het grondwater niet lager mag komen staan dan een bepaalde maat ten opzichte van NAP en onveranderde omstandigheden. Immers als enige tijd later droogstand ontstaat zal de funderingshandhavingstermijn worden beperkt.

Een funderingsonderzoeksrapport is nooit langer geldig dan vijf jaar. Bij verkoop dus altijd een update laten uitvoeren en het grondwater elke maand controleren en dit registreren.

Als de funderingshandhavingstermijn 1520 jaar is kan worden gedacht aan grondwaterherstel als droogstand de oorzaak is.

Voorwaarden staan op de website www. kcaf.nl. Als de funderingshandhavingstermijn minder is dan 25 jaar, moeten de technische en financiële mogelijkheden voor funderingsherstel worden bekeken.

Slechts enkele gemeenten hebben nog een tegemoetkoming in de kosten. Informeer u daarover bij uw gemeente.

Houten paalfundering Samen met mede-eigenaren bouwkundige eenheid

Zoals hiervoor al aangegeven moet funderingsonderzoek en herstel bij voorkeur met de complete bouwkundige eenheid worden uitgevoerd. Over het algemeen is in het begin de ontkenning groot, mede

Funderingshout hoort minstens 10 cm onder het laagste grondwaterniveau te staan. Komt het al of niet periodiek droog dan ontstaat schimmelaantasting (paalrot). Vraag aan de makelaar of verkoper om een funderingsonderzoeksrapport dat niet ouder is dan vijf jaar en uitgevoerd volgens het funderingsonderzoeksprotocol.

Vraag bij de gemeente ook de peilbuis-

Figuur 1.

veroorzaakt door de financiële problemen om onderzoek en herstel te realiseren.

Deelherstel veroorzaakt schade! U bent dus eigenlijk gedwongen om met de andere mede-eigenaren in de bouwkundige eenheid in overleg te gaan. Neem daar voldoende tijd voor.

Funderingsonderzoek

Laat funderingsonderonderzoek altijd uitvoeren volgens het F3O funderingsonderzoeksprotocol (website www.F3O. nl). Bij voorkeur het funderingsonderzoek laten uitvoeren bij de hele bouwkundige eenheid. Gekeken wordt onder andere naar scheuren, scheefstand, ongelijkmatige zettingen, omgevingsfactoren, de grondwaterstandfluctuaties en er worden enkele putten gegraven om de houten palen te inspecteren waarbij een houtmonster wordt genomen. Daarvan wordt een rapport gemaakt en op basis van de bevindingen

metingen op van de grondwaterstanden in het gebied van de woning. Als er geen rapport jonger dan vijf jaar beschikbaar is laat dan opnieuw onderzoek uitvoeren volgens het protocol. Vooral grenenhouten palen kunnen ook onder het grondwaterniveau worden aangetast door bacteriën, ook wel palenpest genoemd. Vrijwel alle houten funderingen zijn niet berekend op negatieve kleef (de grond gaat aan de paal hangen) waardoor overbelasting van de fundering ontstaat.

Monitoring houten fundering

Laat (bij het funderingsonderzoek) altijd een peilbuis aanbrengen, zo mogelijk tegen de voorgevel en inmeten ten opzichte van NAP en het hoogste funderingshout. Meet deze peilbuis gedurende de restlevensduur van de woning minstens één keer per maand en registreer de gegevens bij voorbeeld in een Excel bestand. Vraag advies

TECHNIEK

11 te staan met betrekking tot de fundering.

De funderingsparagraaf is te vinden in de publicatie ‘Waar let ik op bij het (ver)kopen van een woning?’, die is te downloaden van de website www.kcaf.nl (onder koop verkoop woning).

als het grondwater zakt onder het niveau van 10 cm boven het hoogste funderingshout. Onder voorwaarde dat het gaat om vurenhouten palen, er geen negatieve kleef aanwezig is en de palen nog voldoende draagvermogen hebben, is het soms mogelijk een grondwaterbeheersmaatregel te ontwikkelen. Hierdoor blijven de palen onder water staan en stopt de schimmelaantasting.

Funderingsherstel

Mocht uit het funderingsonderzoek blijken dat funderingsherstel direct of op termijn noodzakelijk is, download dan het stappenplan van het KCAF op de website www. kcaf.nl. Voor woningeigenaren stelt CUR/ SBR ook het handboek funderingsherstel gratis ter beschikking. Om dit gratis te kunnen downloaden kunt u bij het KCAF (info@kcaf.nl) een link en code opvragen.

Eerste stap is altijd: ga in overleg met alle mede-eigenaren in het bouwblok om het funderingsherstel gezamenlijk aan te pakken. Volg daarbij het stappenplan, laat onderzoek doen volgens het funderingsonderzoeksprotocol F3O, stel directievoering in en vraag offertes bij meerdere bedrijven met goede referenties.

Tabel 4.2 Grondwaterdekking (cm) Benaming >20 Voldoende 20 tot 5 Klein <5 Onvoldoende Beoordeling grondwater bij funderingsonderzoek kan volgens het F3O funderingsonderzoeksprotocol. Het volledige protocol is te downloaden op de website www.f3o.nl.

Mogelijke oorzaken

Mogelijke oorzaken van funderingsproblemen bij houten funderingen:  In de berekeningen is tot ongeveer 1965 geen rekening gehouden met optredende negatieve kleef. Grond gaat aan de paal hangen en zorgt voor overbelasting.  Verkeerd uitgevoerde verbouwingen kunnen ongelijkmatige dan wel overbelasting op de fundering veroorzaken.  Bacteriële aantasting zit hoofdzakelijk in het spinthout, hetgeen vooral bij grenenhouten palen fataal kan zijn omdat deze houtsoort veel spinthout heeft en de aantasting onder het grondwaterniveau doorgaat. Waarschijnlijk zijn verschilspanningen in het grondwater onder en boven aan de paal de oorzaak dat de bacterie de paal over de volle lengte aantast.  Bodemdaling, delfstofwinning en instortende mijnschachten.  Trillingschade door bouwputten, bouwwerkzaamheden, verkeersdrempels, et cetera.  Al of niet periodieke droogstand van de houten palen zorgt voor schimmelaantasting (paalrot). De oorzaken daarvan zijn velerlei:  lekke drainerende gemeenteriolen;  soms de huisaansluitingen;  te laag afgestelde drainages;  grondwateronttrekkingen industrie, waterleidingbedrijven, bouwputten;  verlaging oppervlaktewater;  verdamping en grote bomen.  Uiteraard komen alle mogelijk combinaties voor.

Volgens de vigerende wetgeving is de eigenaar verantwoordelijk voor de constructie van zijn woning waaronder de fundering.

Maar ook voor het grondwaterwaterniveau ligt de oorzaak van de te lage grondwaterstand in het openbaar gebied.

Lekke drainerende riolen

Hoe noodzakelijk is het om aandacht te besteden aan de fundering blijkt wel uit Figuur 2. Het grondwater verdwijnt in het riool. De houten fundering staat daardoor droog en rot weg. De beoordeling van rioolinspecties behoort hierop zo snel mogelijk te worden aangepast.

Figuur 2.

Fundering op staal

Een fundering op staal is een verbrede voet van metselwerk of beton onder de

dragende muur. Deze draagt direct op de slappe ondergrond van veen- of kleigrond.

De woningen zakken hierdoor harder dan de bodemdaling en komen steeds dieper in het grondwater. Let dus op vochtplekken, of de hoogte van de vloer voldoende hoog ligt ten opzichte van de omringende tuin en bestrating, ventilatie van de kruipruimte, rotte vloeren en rotte vloerbalken en water in de kruipruimte (mag niet voorkomen).

Soms is de houten vloer vervangen door een betonvloer maar deze is nog zwaarder dan de houten vloer, waardoor de woning nog sneller kan zakken.

Er treden soms zakkingen op van meer dan 15 mm per jaar. Sommige woningen zullen binnen enige decennia moeten worden afgeschreven tenzij alsnog een paalfundering wordt aangebracht.

Omdat het meestal om lagere woningen gaat is dit economisch niet rendabel.

Ook in zandgebieden kunnen funderingsproblemen met funderingen op staal ontstaan. Bijvoorbeeld omdat vlak onder het bovenste zandpakket een veen- of kleilaag zit die door grondwaterverlaging gaat inklinken. Soms is er sprake van een verkeerd gedempte sloot, trillingen of afschuivingen van een helling of onderspoeling van de fundering.

Scharnierpanden

Van scharnierpanden is sprake als bijvoorbeeld een woning met een fundering op staal verzakt en vast zit aan een woning die is onderheid. Dan zal het eerste pand (soms twee) scheef verzakken, omdat de constructie aan één kant blijft hangen aan de goed gefundeerde woning.

Staal en houten palen in één gebied Als deze twee typen funderingen naast elkaar voorkomen dan ontstaat vrijwel altijd een grondwaterconflict. Bij de woning met de fundering op staal die dieper in het grondwater is gezakt, ontstaan vochtproblemen, rotte vloeren, et cetera.

Vaak worden dan maatregelen genomen om de grondwaterstand te verlagen. Maar als houten funderingen in de directe omgeving staan dan wordt met deze maatregel het hoogste funderingshout/bovenkant paal droog gezet en ontstaat paalrot. Soms

is het mogelijk om bijvoorbeeld met ondergrondse kleidammen, al of niet in openbaar gebied, een compartimentering te maken in het grondwaterniveau. Dit al of niet in combinatie met grondwatermaatregelen bij de betreffende bouweenheid.

Op de website van het KCAF staan enkele

Vragen?

mogelijkheden uitgewerkt. Ga dit echter niet zomaar doen. Hiervoor is uitgebreid onderzoek noodzakelijk. Het KCAF kan u daarbij op de goede weg helpen.

gen kunt u mailen naar info@kcaf.nl. Voor begeleiding, onderzoek en uitvoering zullen we u altijd doorverwijzen naar daarin gespecialiseerde bureaus of bedrijven.

Als in die trajecten vragen ontstaan kunt u weer bij het KCAF terecht. Geef daarbij wel het complete adres op. Soms is er al informatie uit de omgeving van het pand aanwezig.

Funderingsparagraaf in koopcontract

Sta er zowel als verkoper als koper op dat de funderingsparagraaf in het koopcontract wordt opgenomen. De verkoper wordt daarmee gevrijwaard van verdere aansprakelijkheden. Als er voldoende onderzoek is gedaan weet daarnaast de koper waar hij aan toe is en komt niet voor verrassingen

Er staat veel op de website www.kcaf. nl. Krijgt u met funderingsproblemen te maken, lees dan zoveel mogelijk om u goed voor te bereiden. Voor vragen kunt u altijd terecht bij het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF). Voor vra-

(Advertentie)

aluminium carports serredak dubbele carport metalen carport deurluifel rokersoverkapping overkapping auto terras overkapping veranda afdak

Nobelstraat 26 | 3846 Cg HarderwijkT 0341 460444 | F 0341 412224 | E info@carportharderwijk.nl

ALTIJD DICHTBIJ! NEDERLAND Alkmaar Almelo Almere-Stad Amersfoort Amsterdam - Centrum - Noord - Westpoort - Zuid - Zuidoost Apeldoorn Barendrecht Barneveld Bergen op Zoom Bergschenhoek Breda Den Haag Doetinchem Dokkum Dordrecht Eindhoven Emmen Gouda Groningen Halfweg Heemskerk Heerenveen Heerlen Helmond

Hengelo Hoofddorp Hoogeveen Houten Leeuwarden Leiderdorp Maastricht Meppel Middelburg Mijdrecht Moerdijk Nijmegen Noordwijkerhout Oosterhout Oss Rijssen Roermond Roosendaal ‘s-Hertogenbosch Sittard Soesterberg Son en Breugel Steenbergen Terneuzen Tiel Tilburg Uden Utrecht Veghel

HANG G- EN SLUITWERK SLLUITWERK LUITWEERK HANG-

Veldhoven Venlo Venray Waalwijk Wassenaar Weert Wijchen Wijk bij Duurstede Zaandam - Ind.Terr. Zuiderhout - Ind.Terr. Westerspoor Zoetermeer Zoeterwoude Zwolle

GEREEDSCHAP

BEVESTIGINGSMATERIALEN

BELGIË

Aalst Balen Diegem (Brussel) Kalmthout Mechelen Menen Oostende Oudenaarde Sint-Niklaas Tessenderlo Torhout Zele

BOUWCHEMIE

voor adressen en meer informatie kijk op www.ivana.com NECO3612_adv_Landkaart_265x385.indd 1

02-08-12 13:57

ONDERHOUD

13

Datacrossing met goed onderbouwde kostenkengetallen

Voorspelbaar meerjarig onderhoud Het volledig uitbesteden van onderhoud van gebouwen en gebouwinstallaties voor een periode van 20 tot 25 jaar is een interessante marktkans. Bouwconcern BAM heeft al jaren onder andere de focus op die onderhoudsmarkt. Voor het maken van betrouwbare meerjaren onderhoudsplanningen (MJOP) gebruikt het concern een database, vol met eigen onderbouwde en geobjectiveerde kostenkengetallen, die zijn verzameld uit heel veel verschillende werken.

Tekst: Jan Bol, Bolster Journalistiek Afbeeldingen: BAM Advies & Engineering, ACTO Informatisering

In de woning- en utiliteitsbouw zit voorlopig de klad. Zeker wat betreft nieuwbouw.

Prognotice

ACTO Informatisering in Amersfoort ontwikkelde het informatiesysteem Prognotice dat geschikt is voor het maken van meerjaren onderhoudsplanningen (MJOP). De methodiek van het systeem sluit aan op de NEN 2767 voor conditiemeting van gebouwen in het kader van het bepalen van meerjarig onderhoud.

Prognotice wordt ondersteund door consultancy, een servicedesk en het regulier uitgeven van nieuwe revisies. Bij revisies houdt men rekening met de laatste ontwikkelingen in de markt en de wet- en regelgeving op het gebied van meerjarig onderhoud.

De al langer verwachte renovatiegolf zet nog niet echt door. Geld is duur, de banken zijn voorzichtig met leningen en de markt is onzeker. De visionaire herbestemming van meer dan 70 miljoen vierkante meters bruto-vloeroppervlakte (bvo) in door de economische crisis en door veroudering leegstaande kantoren stuit voorlopig op praktische bezwaren, zoals het afwaarderen van boekwaarden van vastgoed.

Voor de broodnodige continuïteit moet je als (bouw-)bedrijf altijd meerdere pijlen op de boog hebben. Dat gold ook al in de laatste decennia van de vorige eeuw, na de grote inhaalvraag in de bouw, tot eind jaren ’70.

Sinds een jaar of twintig focust bouwconcern BAM onder andere ook op de markt van het volledig uitbesteden door gebouweigenaren en vastgoedbeheerders van het onderhoud van gebouwen en/ of gebouwinstallaties. Die door de markt gedreven keus was in eerste instantie gericht op de utiliteitsbouw en mede ingegeven door het streven naar een langjarige klantbinding door middel van onderhoudscontracten. John Loendersloot: ‘BAM wil die langdurige klantenbinding niet alleen geredeneerd vanuit de omzet

uit onderhoud, maar ook vanuit het idee dat je over een langere periode de klant en zijn vastgoed en zijn wensen beter leert kennen. Je kunt dan als aanbieder beter inspelen op de toekomst.’

Filosofie en methodiek

Tegenwoordig is de tendens van volledig uitbesteden van meerjarig onderhoud eveneens in de woningmarkt te bespeuren, bij corporaties, verenigingen van eigenaren, en in de zorgsector. Loendersloot: ‘Voor de toekomst past het aanbieden van en het inschrijven op aanbestedingen of tenders voor meerjarig onderhoud zeker in één van onze strategieën. Zeker ook gelet op de marktkansen wanneer de herbestemming van leegstaande gebouwen een vlucht zou krijgen.’

‘Zover over de filosofie. Bij die filosofie hoort ook een methodiek. Want volledig uitbesteden van meerjarig onderhoud wil zeggen dat, afhankelijk van de contractvorm, een groter deel van het risico bij de marktpartij aan wie het gegund wordt komt te liggen. Om dat risico voor ons als inschrijver en uitvoerende partij, en uiteraard ook voor de opdrachtgever, zo klein mogelijk te maken, willen we een goede grip hebben op de systematiek, de techniek en de kosten. We willen die kosten zo goed mogelijk kunnen voorspellen. Al sinds medio jaren ’90 verzamelen we kostendata uit heel veel van onze werken. Sinds enige tijd worden alle kostendata, kostenkengetallen voor zover nodig opnieuw gewaardeerd en onderbouwd. Hiermee verrijken we de database. De data dienen voor het maken van analyses, voor audits van lopende werken, voor het voortschrijdend inzicht in de staat van vastgoed van een relatie en

John Loendersloot werkt als adviseur vastgoedmanagement bij de vakgroep technisch beheer van BAM Advies & Engineering, het advies- en ingenieusbureau van BAM Utiliteitsbouw. De vakgroep levert (advies) diensten op het gebied van onderhoudsmanagement en treedt op als landelijk kenniscentrum. De vakgroep heeft een coördinerende en stimulerende rol in het verzamelen van kennis over onderhoudskosten- cycli en de NEN2767. Foto: BAM.

het anticiperen op toekomstige wensen in onderhoud en vervanging. Daarbij komt nadrukkelijk ook duurzaamheid om de hoek kijken, want op momenten van groot onderhoud of vervanging kan het in het kader van de reductie van energiegebruik en extensivering van onderhoud verstan-

Tegenwoordig is de tendens van volledig uitbesteden van meerjarig onderhoud eveneens in de woningmarkt te bespeuren, bij corporaties, verenigingen van eigenaren, en in de zorgsector.

Door wie laat u zich inspireren?

Reed Business Academy , Elsevier Opleidingen en Elsevier Financiële Educatie bundelen hun krachten en gaan voortaan samen verder als Reed Business Opleidingen. Daarmee is 40 jaar ervaring verenigd.

En is ons netwerk groter dan ooit. We blijven dus dé praktijkopleider voor techniek, veiligheid, financiën en vastgoed. En wat u ook wilt leren, u leert het altijd van iemand die de praktijk écht kent.

Contracten, aanbesteden en actualiteit Wilt u meer weten over onze UAV, UAV-gc, ARW en RAW opleidingen. Kijk op onze vernieuwde website reedbusinessopleidingen.nl/opleidingen/vastgoed Of bel 078 - 62 53 888 (van 8:00 tot 22:00 uur).

Waarom Reed Business Opleidingen?

• Altijd les van een ervaren vakgenoot • Actueel en toekomstgericht opleiden • Mededeelnemers zijn een waardevolle aanvulling op uw netwerk • Erkend diploma (PBNA, ISO gecertificeerd)

Start in 2012 een opleiding en ontvang een feestelijk welkomstpakket!

Ik ben trainingen gaan geven omdat ik mijn kennis wilde delen. Inmiddels draai ik twee opleidingen en drie vervolgmodules per maand. Goed om te zien dat bedrijven het belang van de opleidigen voor hun mensen opmerken. Mark Ent, docent

Kijk,dat werkt

ONDERHOUD dig zijn om bijvoorbeeld glas te vervangen door beter dubbel glas, of om de gebouwschil beter te isoleren of om voor een betere en zuiniger klimaatinstallatie te kiezen.’

Data

Aan de database waarvan BAM gebruik maakt worden permanent nieuwe data toegevoegd. Daarvoor is binnen het concern, samen met de betrokken werkmaatschappijen, een structuur opgezet die ervoor zorgt dat gegevens uit allerhande soorten

houd van al dan niet door BAM gebouwde objecten. Loendersloot: ‘Door die metadata aan de kostenkengetallen te hangen onderbouw je de getallen. Je gebruikt de metadata als weegfactoren voor kostendata.

Omdat het je eigen kostengegevens zijn ken je precies de herkomst. Bij kostenkengetallen die je in de markt kunt kopen, ken je de herkomst en de geschiedenis niet. Dat is lastig.’

‘Het is verder vooral ook een kwestie van statistiek. Hoe meer kostendata van een-

houdskwaliteit (de conditie) van gebouwen (en overigens ook van infrastructuur – gww). Bovendien gebruikt de Rijksgebouwendienst (Rgd), de grootste opdrachtgever en vastgoedbeheerder van het land, de NL-SfB-codering voor zijn objecten.

De codering biedt ruimte aan acht posities, de vier eerste daarvan zijn voorgeschreven, terwijl posities 5 t/m 8 naar eigen inzicht kunnen worden gebruikt. Dankzij de codering zijn kostendata onder te brengen en te ontsluiten door middel van een informatiesysteem. BAM bedacht de methodiek voor het ontsluiten van de database en voor het maken van analyses en allerhande datacrossings, teneinde over de juiste kostengegevens te beschikken bij lopende werken en zeker ook ten behoeve van zo uitgekiend mogelijk inschrijven op tenders voor meerjarig onderhoud. De methodiek is ingebouwd in de door BAM gebruikte software voor het maken van de meerjarenplannen die wordt geleverd door ACTO Informatisering.

Loendersloot: ‘Het informatiesysteem dat we samen met ACTO ontwikkelden is op de markt onder de naam Prognotice. Dat delen we met anderen en is vrij beschikbaar. Alleen, de tool voor het maken van de analyses en de grote hoeveelheid data die blijven uniek van onszelf. Dat geeft ons een voorsprong.’

Aanbestedingen Keuzescherm voor het selecteren van onderhoudsdata. De data is voor iedere BAM-er beschikbaar op het moment dat hij in Prognotice een onderhoudsplan wil maken en wordt telkens als er een nieuw plan wordt gemaakt of geactualiseerd uitgebreider en betrouwbaarder. Afbeelding: ACTO.

werken uniform, op één en dezelfde manier in de database worden opgenomen. Die gegevens zijn voorzien van steeds dezelfde metadata: type gebouw, locatie, omvang in bvo, gebouworiëntatie, omgevingsfactoren die van invloed zijn zoals zeewater of een spoorlijn in de buurt van het object, de staat van de te handhaven conditie en de gebruiksintensiteit. Die data komen uit projecten in de u-bouw, de woningbouw of uit de gebouwtechniek, uit nieuwbouw of renovatie of herbestemming of uit een combinatie daarvan, uit meerjarig onder-

zelfde gebouwelement en werksoort worden verzameld, hoe groter de statistiek-n; dat wil zeggen het aantal waarnemingen in de praktijk, dus hoe betrouwbaarder de data worden.’

Voor de eenduidigheid van de kostendata en voor de uniforme indeling van de database sluit BAM aan bij de al sinds de jaren ’60 bestaande NL-SfB-codering, ofwel de elementenmethode. Deze codering voor de classificatie van gebouwelementen wordt ook gebruikt in de norm NEN 2767 die dient voor het in kaart brengen van de onder-

Betrouwbare voorspelling

Afbeelding: BAM.

Visualisatie van de inspanning in tijd bij het maken van een betrouwbare voorspelling van te verwachten onderhoudskosten. Met gebruikmaking van een traditionele database kan snel een voorspelling worden gedaan, maar met een relatief hoog kostenniveau. Het kostenniveau daalt met een geringe inspanning door het uitvoeren van een nadere analyse en het maken van slimme combinaties.

Bij het aanbieden van onderhoudskosten in een prestatiegericht contract blijkt het veel inspanning te kosten om op een laag aanbiedingsniveau te kunnen komen, waarbij de bandbreedte (het risico) steeds groter en onduidelijker wordt. De benchmarkmodule in Prognotice helpt BAM om veel sneller een betrouwbare voorspelling te kunnen doen en om een veel beter beeld te hebben van de grootte van het risico.

Ontzorgen is het hedendaagse begrip dat onvermijdelijk opdoemt in de context van het uitbesteden van meerjarig onderhoud.

Dat wil zeggen dat opdrachtgevers meestal graag willen dat een marktpartij volledig alle zorgen en dus ook bijbehorende risico’s en verrassingen die zich op termijn zouden kunnen voordoen voor zijn rekening neemt.

In die eventualiteit schuilt de kern van vaak voorkomende koudwatervrees bij het uitschrijven van een aanbesteding of een tender, van het alsmaar willen indekken.

Loendersloot: ‘Die koudwatervrees uit zich in het volledig dichttimmeren van de uitvraag bij zo’n aanbesteding, zodat er weinig of zelfs geen ruimte meer over is voor het mobiliseren van misschien wel beter of meer inzicht bij de inschrijver. Bij veel aanbestedingen van meerjarig onderhoud bestaat bij de opdrachtgever de neiging te overvragen. Als je dan aan alle kritische punten in zo’n aanbesteding wil voldoen of gaat voldoen en je gaat de kosten op een rij zetten, dan prijs je jezelf nog wel eens uit de markt. Overvragen bij een aanbesteding is best te voorkomen. Maar dan draait het om deskundigheid in aanbesteden.’

‘Met de kennis van de juiste manier van aanbesteden is het soms droevig gesteld. Je wilt als inschrijver uit de beschrijving van de aanbesteding van tevoren inzicht hebben in wat telt. Bijvoorbeeld de laagste prijs of juist de economisch meest voordelige inschrijving (EMVI) en in de criteria op basis waarvan die EMVI dan wordt afgewogen en in de pluspunten waarop je extra kunt scoren als inschrijver.’

‘Maar eigenlijk’, zegt John Loendersloot als besluit, ‘zitten we het liefst vanaf het begin aan tafel. Helemaal vanaf het begin, als je samen met opdrachtgever, architect en eventueel adviseurs kunt overleggen over een onderhoudsbewust en met name ook veilig te onderhouden ontwerp. Het maakt niet uit, of het nu gaat om nieuwbouw of renovatie of herbestemming. Of snel aan tafel bij de overwegingen om meerjarig onderhoud volledig uit te besteden.’

‘Een aanbesteding kan je voor een voldongen formulering van de uitvraag stellen. Een goed doordachte aanbesteding kan onder meer door middel van voorselectie de kennis van een marktpartij juist mobiliseren.

Dan kun je bijvoorbeeld nog wel eens heel op tijd tot de conclusie komen dat conditieniveau 2 voor sommige gebouwonderdelen verlaagd kan worden naar niveau 3. Dat scheelt tijd en geld en doen we het samen goed. Dat samenspel met de opdrachtgever willen we graag, voor het beste resultaat.’

15

De bout versus de schroef In de volksmond spreken we van een schroef wanneer die een verlopend schroefdraad heeft en zelf draad in het werkstuk maakt zoals in hout. Van een bout spreken we wanneer deze een gelijkblijvende draad heeft en ook het werkstuk al voorzien is van draad.

Toch is dit niet juist.

Een bout is voorzien van een kop die je vanaf de buitenzijde aandraait . Bijvoorbeeld een zeskant kop. Een schroef is voorzien van een kop die je vanaf de binnenzijde aandraait zoals een Phillips, Pozidriv of Torx passing.

Een woord als Inbusbout bestaat dus eigenlijk niet. De juiste benaming is een binnenzeskant cilinderschroef. Je kunt dit terugvinden in de NEN5501. Hierin staat beschreven welke producten je bout of schroef noemt.

Dit gegeven maakt het gemakkelijker om de juiste machine erbij te vinden. Bouten draai je aan met doppen en schroeven met bits. Een machine zoals een accu boor-/schroefmachine is dus geschikt voor schroeven en niet voor bijvoorbeeld Houtdraadbouten. Het gaat hier namelijk om een schroefmachine.

In de basis zijn machines met een aansluiting voor doppen zoals een slagmoersleutel geschikt voor bouten en machines met een aansluiting voor bits zoals een slagschroevendraaier geschikt voor schroeven.

Er zijn natuurlijk uitzonderingen, maar dat is sterk afhankelijk van het soort verbinding en het materiaal dat gebruikt wordt voor de verbinding.

Niet moeilijk, kwestie van even weten.

Ike Vogels, producttrainer Makita Nederland B.V.

(Advertentie)

Glas Renovatie International BV

IN GLAS

Dammekant 34 2411 CE Bodegraven Telefoon: 0172 61 61 02 Fax: 0172 61 48 45 info@krasseninglas.nl www.krasseninglas.nl

Cementsluier & Krasverwijdering van glasoppervlakten.

Glasexpertise en Glasrenovatie

Powr-Grip® Heftoestellen U zoekt een flexibele oplossing om te heffen, draaien en zwenken op locatie?

Wood’s Powr-Grip® heftoestellen bieden u een veilige, en individuele, oplossing.

Eenvoudig aan te passen aan de afmeting van het materiaal Bijzonder veilig door het dubbele vacuümcircuit Hoge draagkracht, 6 modellen tot 635 kilo Onafhankelijk van netstroom, volledig accu aangedreven

Bohle Beleef de n live: lle heftoeste orf van In Düsseld .2012 .10 23.10. - 26 D42 nd ta s Hal 9,

www.bohle.nl

Handlingsproblemen individueel opgelost

SHR, uw steun bij renoveren

Slimme oplossingen...

Sterke materialen!

GB Bouwverankering

GB Tuinbeslag

GB Spouwankers

GB Klein IJzerwaren

GB Houtverbindingen

GB Specials/Maatwerk

SHR voor technisch en wetenschappelijk onderzoek en advies voor de houtverwerkende industrie, toeleveranciers, aannemers en gebouwbeheerders.

U kunt ons inschakelen voor: •ontwerpadvies, bestekbeoordeling, bouwplaatsinspectie •advies bouwfysica, houtconstructie, coatings, •testen in het laboratorium, •inspecties en schadebeoordelingen

Tel: 0317 – 467 366 Fax: 0317 – 467 399 E-mail: info@shr.nl Website: www.shr.nl

Atoomweg 2 - Postbus 1, 2420 AA Nieuwkoop Tel.: (0172) 52 01 10 - Fax: (0172) 57 17 53

ADVERTORIAL

17

Tilhulpmiddelen besparen arbeidskrachten

De investering waard Verscherpt toezicht door de Arbeidsinspectie ten aanzien van het verantwoord tillen dwingt bedrijven anders te werk te gaan. Onder andere voor de montage van stalen dakplaten en glas heeft de Arbeidsinspectie aangekondigd vanaf 1 september 2012 streng te gaan controleren op de fysieke belasting van werknemers. VIAVAC uit Lopik ontwikkelde hulpmiddelen en systemen op basis van vacuüm techniek, om het tillen juist in deze segmenten van de bouw te vergemakkelijken.

Het leggen van metalen dakplaten voor gebouwen is zwaar werk. De stalen dakplaten worden als pakket op de bouw aangeleverd. Vooral het lostrekken van de platen uit het pakket vergt veel kracht. Hierbij is het omklappen en slepen van de platen over het dak zeer belastend voor rug en schouders. Voor het monteren van stalen dakplaten heeft VIAVAC uit Lopik op basis van vacuümtechniek een nieuwe montagemethode ontwikkeld die voorkomt dat werknemers nog langer te zwaar moeten tillen. Dankzij de vacuümheffer wordt het zware tilwerk door de kraan overgenomen.

VIAVAC, fabrikant van vacuümheffers en glaszuigers, ontwikkelde dit hulpmiddel in samenwerking met de arbeidsinspectie, branchevereniging Dumebo DWS ,TNO en enkele fabrikanten van dakplaten. ‘Met de hulp van onze vacuümheffer wordt het tilwerk veilig overgenomen door de bouwkraan. Die is toch al op de bouw aanwezig,’ legt Hans Alblas, Sales en Export manager bij VIAVAC vacuum lifting BV uit. ‘De kosten voor kraanuren die extra nodig zijn voor het plaatsen van de platen, besparen we doordat het werk met minder mensen kan worden uitgevoerd en de verwerkingssnelheid hoger is.’

Het hijshulpmiddel maakt gebruik van zuignappen voor het tillen van de profielen. De afstand tussen de zuignappen kan eenvoudig worden aangepast en hiermee is het mogelijk profielen tot lengtes van 24 meter te verwerken. ‘Per fabrikant en per type plaat verschilt de profilering van de dakplaat. Voor elk type profiel heeft VIAVAC de juiste afdichtingsrubber beschikbaar. Het afdichtingsrubber kan snel en gemakkelijk door de werknemer zelf worden uitgewisseld.

De fabrikanten pasten verder voor deze

van sandwich-, dak en wand panelen. ‘Dat is de kracht van deze ontwikkeling. Het apparaat is voor meerdere toepassingen inzetbaar. ‘ Alblas: ‘Het systeem is nu ruim een jaar op de markt. Steeds meer mensen schakelen over op deze manier van werken. Zeker nu de arbeidsinspectie de controleert heeft verscherpt, is de impuls voor het gebruik van vacuümheffers sterk toegenomen.’

Glaszetten

Ook voor glasmontage is het tillen van (te) zware glaspanelen helaas een bekend fenomeen. Voor moeilijk bereikbare plekken, waar een hijskraan of verreiker geen uitkomst biedt, heeft VIAVAC voor het

transport en het monteren van glaspanelen een prima oplossing.

Met de VIAVAC-SL kan het glas in iedere gewenste positie worden gemonteerd.

Het apparaat is voorzien van een traploos

nering van het glas zonder de machine te verplaatsen. Door het frame met de zuignappen 90° kan worden gekanteld kunnen lange elementen gemakkelijk door het gebouw worden getransporteerd. Een normale deurbreedte van 850 mm is al voldoende voor de VIAVAC-SL om te kunnen passeren.

De VIAVAC-SL werkt op krachtige accu’s

systeem voldoet aan internationale eisen voor veiligheid.’

Overtuigend

De tilhulpmiddelen zijn te koop of te huur en kunnen met onze transportservice worden geleverd door heel het land.

‘We zien werkgevers steeds bewuster omgaan met het welzijn van hun werknemers,’ besluit Alblas. ‘We moeten ze soms

nog wel eerst overtuigen, want het blijft natuurlijk een behoorlijke investering.

Voor geïnteresseerde bedrijven geven wij hiervoor vrijblijvende demonstraties bij de bedrijven zelf óf op de bouwlocatie. Dit is de beste manier om klanten te overtuigen van de voordelen. De bedrijven die de apparaten in gebruik hebben zijn erg enthousiast. De investering verdient zichzelf snel weer terug.’

montagemethode de manier van leveren aan. Alle fabrikanten kunnen inmiddels de pakketten op de bouwplaatsen aanleveren met de juiste zijde naar boven (A-zijdig) .

Hiermee pakt de vacuümheffer de dakplaten eenvoudig, zonder omklappen uit het pakket.

Voor deze toepassing wordt dezelfde vacuümheffer gebruikt als voor het monteren

regelbare elektrisch aandrijving voor het rijden, heffen en kantelen. De telescopische hefarm is uitgevoerd met een frame met zuignappen dat kan roteren en draaien. Hiermee is het onder andere mogelijk glaselementen door de pui te steken en van binnenuit aan de buitenzijde te monteren. De side-shift functie zorgt voor een nauwkeurige zijdelingse positio-

en is verkrijgbaar in verschillende uitvoeringen. Voor buitengebruik is de VIAVAC-SL 380 Outdoor ontwikkeld.

Deze machine heeft verbrede banden en een voorwielaandrijving en is hiermee geschikt voor het rijden over oneffen en onverharde terreinen. Alblas: ‘Een compacte en krachtige machine die met de dubbele beveiliging van het vacuüm-

VIAVAC vacuum lifting BV Bedrijfsweg 6 3411 NV Lopik T: 0348 449 660 E: info@viavac.com I: www.viavac.nl

Geïntegreerde knop voor het soepel positioneren van het mes in 3 standen

Optimale vorm en gewicht voor gebruik in iedere positie

Ideale hoek voor minimale druk op de spieren

Eenvoudig en veilig het mes vervangen via één knop

Platte kop voor optimaal zicht en precisie

Reservemessen opslaan zonder het mes te openen www.bahco.com

Isobooster zet de wereld op z’n kop!

www.isobooster.nl

Twee nobel prijswinnaars in één product Hoe het Werkt • Thermische reflectie is het vermogen om warmte of kou eenvoudig te reflecteren. In tegenstelling tot de dikke isolatiematerialen die door absorptie werken, reflecteert Isobooster® de infrarood warmte en kou.

Hoe het Werkt • Thermische reflectie is het vermogen om warmte of kou eenvoudig te reflecteren.

In tegenstelling tot de dikke isolatiematerialen die door absorptie werken, reflecteert Isobooster® de infrarood warmte en kou. advertentie isobooster januari 2012.indd 1

3-2-2012 11:13:35

19

Thema Veiligheid

Tilnorm blijft markt bezighouden De tilnorm in de bouw blijft de gemoederen bezighouden. Op 1 januari 2012 werd de uitzondering op de gangbare tilnorm van 25 kilo voor dakdekkers afgeschaft. Vanaf 1 september wordt de tilnorm strenger gehandhaafd door de Inspectie SZW.

Wat zegt de wet- en regelgeving?

Werknemers die elke dag zware lasten tillen en dragen hebben een grotere kans op rugklachten dan werknemers die dat niet doen. Bijna de helft van het verzuim wordt veroorzaakt door klachten aan rug, nek en ledematen. Het is dus belangrijk dat werknemers op de juiste manier tillen en dragen. Door duwen en trekken van zware lasten kunnen werknemers hun spieren, banden en gewrichten overbelasten, of zelfs beschadigen. Lichamelijke klachten beginnen vaak met (spier)vermoeidheid.

Wat zegt de wet- en regelgeving over het tillen, dragen, duwen en trekken van zware lasten?

Arbobesluit: Hoofdstuk 5 afdeling 1 Fysieke belasting Arbobesluit: Artikel 5.1 Definitie richtlijn Richtlijn 90/269/EEG betreffende de minimum veiligheids- en gezondheidsvoorschriften voor handmatig hanteren van lasten met gevaar voor met name rugletsel voor de werknemers.

Arbobesluit: Artikel 5.2 Voorkomen gevaren Als werkgever moet u zorgen dat fysieke belasting geen gevaar oplevert voor de veiligheid en de gezondheid van uw werknemers. Dit kunt u doen door: • organisatie van het werk, zoals de afstand verkleinen waarover uw werknemers objecten tillen, dragen, trekken of duwen; • inrichting van de werkplek, zoals obstakels op de werkvloer verwijderen die het tillen, dragen, trekken en duwen zwaarder maken; • kwaliteit van het werkmaterieel, zoals transportmiddelen; • manier waarop uw werknemers tillen, dragen, duwen en trekken. Met één arm is altijd zwaarder dan met twee armen.

Arbobesluit: Artikel 5.3 Beperken gevaren en risico-inventarisatie en –evaluatie Als de gevaren redelijkerwijs niet kunnen worden voorkomen, dan wordt de arbeid zodanig georganiseerd, de arbeidsplaats zodanig ingericht, een zodanige productie- en werkmethode toegepast of zodanige hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen gebruikt, dat de gevaren zoveel als redelijkerwijs mogelijk is worden beperkt en wordt in de RI&E aandacht besteed aan fysieke belasting. Er wordt met name gelet op: • kenmerken van de last (omvang, stabiliteit, grip); • vereiste lichamelijke inspanning (gewicht van de last); • kenmerken van de werkomgeving (klimaat, temperatuur, vloeren, verplaatsingsafstanden); • taakeisen (tilfrequentie, duur van het tillen, duw/trekfrequentie, duur van het duwen en trekken).

Werknemers in de bouw gaan strenger worden gecontroleerd op maximale tilbelasting. Sinds 1 september wordt de tilnorm strenger gehandhaafd door de Inspectie SZW. De strengere controles werden al aangekondigd tijdens de themabijeenkomst ‘Gezond werken in de bouw!’ op 12 juni 2012.

Waar voorheen eerst werd gewaarschuwd bij overtreding van de tilnorm riskeert ie-

delde directe loonkosten van dit verzuim worden becijferd op 750 euro per persoon per jaar. De Inspectie SZW gaat daarom de komende vier jaar extra controleren of de regels in de bouw om uitval te voorkomen, worden nageleefd.

Tillen zware dakrollen verboden

Een ander wapenfeit in de strijd tegen het hoge ziekteverzuim in de bouw is het

Arbobesluit: Artikel 5.4 Ergonomische inrichting werkplekken Werkplekken worden zoveel mogelijk ingericht volgens de ergonomische beginselen.

Arbobesluit: Artikel 5.5 Voorlichting Aan werknemers die arbeid verrichten waarbij sprake is van het handmatig hanteren van lasten wordt doeltreffende voorlichting en doeltreffend onderricht gegeven over: • de wijze waarop lasten gehanteerd worden; • de aan het handmatig hanteren van lasten verbonden gevaren voor hun veiligheid en gezondheid en de te nemen maatregelen om deze gevaren zo veel mogelijk te beperken.

Aan de betrokken werknemers wordt adequate informatie verstrekt over het gewicht van de te hanteren last en, wanneer het gewicht van de last niet gelijk verdeeld is, over het zwaartepunt of de zwaarste kant van die last.

Arbobesluit: Artikel 5.6 Bijlagen richtlijn Met betrekking tot fysieke belasting worden de bijlagen I en II bij de richtlijn in acht genomen.

Cao voor de Bouwnijverheid Artikel 70A, lid 7, 8, 16, 17, 21 en 23; Artikel 70B, lid 6; artikel 73, lid 1 en 5.

A-blad Tillen • Met de hand tillen moet zoveel mogelijk worden vermeden.

• Het maximale gewicht dat door één persoon met de hand mag worden getild is 25 kg.

• Het maximale gewicht dat door twee personen samen mag worden getild is 50 kg.

Let op: dit geldt alleen als de ruimte groot genoeg is om ook op een goede manier te kunnen tillen. Als het gewicht groter is, moeten hulpmiddelen worden ingezet.

Bron: Arbocatalogus bouw en infra (www.arbocatalogus-bouweninfra.nl)

mand die zwaarder tilt dan 25 kilogram nu direct een boete. En kreeg een werkgever voorheen nog veertien dagen de tijd om te voldoen aan de arbeidsomstandigheden, nu moet men onmiddellijk het werk stilleggen en worden boetes uitgedeeld die kunnen oplopen tot 3.600 euro per overtreding.

Ziekteverzuim

Het ziekteverzuim in de bouw bedraagt 5,5 procent; 45 procent daarvan is te wijten aan te zware fysieke belasting. De gemid-

verbod op het handmatig tillen van zware dakrollen. Dat is vastgelegd in de nieuwe Cao voor de Dakdekkers. De uitzondering op de gangbare tilnorm van 25 kilo is met ingang van 1 januari 2012 afgeschaft. CNV Vakmensen bereikte hierover al op 31 mei 2010 met de werkgevers een akkoord. Kort gezegd komt de regelgeving erop neer dat de individuele dakdekker niet zwaarder mag tillen dan 25 kg. Dit geldt voor dakrollen, maar ook voor ander materiaal en materieel. Bij te verplaatsen gewicht hoger dan 25 kg dient een mechanische oplossing

te worden gevonden. Een gewicht van 50 kg mag met twee personen worden verplaatst, zolang wordt voldaan aan de eis dat het te tillen gewicht per persoon niet zwaarder is dan 25 kg.

CNV Vakmensen heeft lang geprobeerd om de dakrolfabrikanten lichtere dakrollen te laten produceren. Dakdekkers krijgen meer en meer te maken met knie- en rugklachten. De industrie bleek echter niet gevoelig voor het verzoek uit de sector. De fabri-

kanten stelden zich op het standpunt dat ze het gewicht van de dakrol pas zouden aanpassen als de ‘markt’ er om zou vragen.

Aart van den Brink, cao-onderhandelaar voor CNV Vakmensen: ‘Met deze afspraak ligt er nu een duidelijke eis uit de markt op tafel bij de dakrolindustrie. Uit coulance hebben we de fabrikanten nog twee jaar de tijd gegeven om hun productieproces aan te passen.’

Voorkant folder juni09 tbv pdf

21-08-2009

13:45

Pagina 1

Kom geheel vrijblijvend naar onze showroom Geopend elke vrijdag en zaterdag van 9.30 - 12.30 uur. Andere dagen op afspraak.

Bij ons zijn kozijnen in elke vorm te maken.

Ook in ronde kozijnen, ramen en deuren.

Vraag uw aannemer of klussenbedrijf naar

Salland Kozijnen Tel. (0572) 38 26 80 Fax (0572) 38 26 85 Handelsweg 39 info@timmerfabriek-salland.nl www.timmerfabriek-salland.nl Daâ&#x20AC;&#x2122;s pas timmeren! 8152 BN Lemelerveld

21

Thema Veiligheid

Voorkom dat u De Sjaak bent!

In de bouw gaan machocultuur en veiligheid slecht samen. Veilig gedrag is voor mietjes. Hoe kun je dan toch veilig werken beter bespreekbaar maken op de bouwplaats? Door eerst werkgevers te laten zien dat veilig werken ook slim ondernemen is. En vervolgens veilig werken met simpele taal en handige hulpmiddelen toegankelijk maken en laten zien dat het helemaal niets heeft te maken met mietjes gedrag. Met de campagne heeft VeiligheidNL in samenwerking met brancheorganisaties en sociale partners er voor gezorgd dat heel veel slimme ondernemers en hun werknemers niet snel meer De Sjaak zullen zijn door een bedrijfsongeval. ekst: Cees Meijer, communicatiemanager en T oprichter VeiligheidNL

Bouwvakkers lopen relatief grote kans op een ongeval, omdat er vaak nog te onveilig wordt gewerkt. We zouden de zoveelste campagne kunnen uitvoeren die bouwvakkers waarschuwt op hun veiligheid te letten.

Alleen weten zij al donders goed wat de gevaren zijn of hoe ze veilig moeten werken.

Ze kennen de veiligheidsvoorschriften inmiddels wel. Het probleem is dat er niet over wordt gesproken als iemand het daar niet zo nauw mee neemt. Iets wat uit routine, tijdsdruk, slordigheid of andere redenen nog steeds te vaak gebeurt. Met onnodig menselijk leed als gevolg.

Daarom is VeiligheidNL (voorheen Con-

Ongevalcijfers In de bouw vinden jaarlijks 25.000 arbeidsongevallen plaats. Met 6.300 ongevallen per 100.000 werknemers komen ongevallen in de bouw het vaakst voor. Van de 25.000 arbeidsongevallen worden 14.000 slachtoffers behandeld op een Spoedeisende Hulpafdeling (SEH) van een ziekenhuis. Bij jaarlijks 800 van hen is het letsel zo ernstig dat een opname in het ziekenhuis nodig is. Bouwvakkers lopen het grootste risico bij de afwerking van gebouwen (8.100 ongevallen per 100.000 werknemers). Vallen van hoogte, verstappen, struikelen en uitglijden komen het meest voor (bron: Letsel Informatie Systeem, LIS, VeiligheidNL). Informatie die aandacht voor de veiligheid in de bouw rechtvaardigt, maar nog onvoldoende aanknopingspunten geeft voor preventie.

Aanvullend is daarom doelgroeponderzoek uitgevoerd onder werkgevers en werknemers om beter zicht te krijgen op wat werkt in preventie.

sument en Veiligheid) begonnen met een campagne die de aanspreekcultuur op een bouwwerk moet verbeteren. En dan geen campagne die bouwvakkers waarschuwt voor risico’s. Maar één die ondernemers helpt om veiligheid nog beter en integraal aan te pakken. Want naast het op een natuurlijke manier bespreekbaar maken van (on)veilig gedrag, is het nakomen van de voorschriften en het gebruik van technische veiligheidsvoorzieningen essentieel in een goede veiligheidscultuur!

cru het ook klinkt, er is besloten om werkgevers eerst aan te spreken op het motief dat het dichtst bij ze ligt: economische winst. En dat met de boodschap dat het bespreekbaar maken van veilig werken ook gewoon slim ondernemerschap is.

Idee

In elk bedrijf gebeurt het wel eens dat iemand het niet zo nauw neemt met de veiligheid. Wie daardoor iets overkomt is dan vaak het bokje, de klos, de sigaar oftewel: ‘De Sjaak’. Meestal krijg je de gevolgen pas te horen als het te laat is. Wij introduceren het gebruik van deze term vóór het te laat is. ‘Zeg Sjaak, zet die ladder even goed vast’.

‘Nooit gehoord van valbeveiliging op het dak, Sjaak?’. ‘Gebruik afdekplaten, Sjaak’.

Net zo min als een bouwvakker voor een mietje wil worden aangezien, wil hij De Sjaak zijn! Deze mannentaal met een

uit naam van hun eigen brancheorganisaties. De vraagstelling in de enquête maakte hen bewust van het zakelijk voordeel van veilig werken. Als beloning voor het invullen, beloofde de brancheorganisatie een Sjaak campagnepakket. Daarnaast vond persoonlijke benadering van bedrijven plaats tijdens vakbeurzen en via presentaties.

In het Sjaak pakket zitten een brief en een USB stick met een introductiefilmpje, die werkgevers meenemen in het idee achter De Sjaak. En verder bestaat het pakket uit ‘Sjaakvrije’ materialen en instructies waarmee baas en leidinggevenden de campagne simpel kunnen introduceren. Dat varieert van een kijkplaat voor in de keet op kantine tot een kant-en-klare presentatie hoe je een campagne die gedrag bespreekbaar maakt, kunt borgen in de bedrijfscultuur. Ondersteuning wordt verder gegeven via trainin-

Inzicht

Het inzicht was dat veilig werken geen populair onderwerp is door de machocultuur in de bouw. Iemand die een ander aanspreekt op onveilig gedrag, is al snel een mietje. Terwijl juist het elkaar aanspreken op gedrag, dé manier is om ongelukken te voorkomen. Te beginnen bij de baas, die bij veel bedrijven vaak meewerkt op de bouwplaats. De baas kan veiligheid vanuit zijn verantwoordelijkheid makkelijker aansnijden en heeft ook een voorbeeldfunctie.

Goed voorbeeld doet goed volgen. Andersom blijkt helaas ook nog veel voor te komen.

Een beetje baas zorgt er dus voor dat je op elkaar let en dat iedereen op de bouwplaats elkaar op onveilig gedrag aanspreekt.

Hiervoor moest het lastige taboe onderwerp veiligheid simpel en praktisch toegankelijk worden gemaakt. Dat is gedaan door een taal te introduceren, waarmee je je werknemers, je collega en zelfs je baas durft en bijna automatisch gaat aanspreken op onveilig gedrag. Bedrijven krijgen dit aangeboden met simpele voorbeelden, waarmee zij zelf de introductie en uitvoering kunnen verzorgen.

Maar er was nog een probleem. Hoe krijgen we werkgevers zo ver om dit ook echt te gaan doen? We hebben immers te maken met ondernemers die geld moeten verdienen. En niet met gedragstherapeuten.

Daarom is gekozen om werkgevers het eigen belang van veilig werken te laten inzien. Veel werkgevers in de bouw beseffen onvoldoende dat bedrijfsongevallen naast menselijk leed, ook grote economische schade voor hun bedrijf betekent. Dus hoe

natuurlijke, beetje plagerige toon helpt iedereen op de bouwplaats om van veiligheid een geaccepteerd en herkenbaar gesprekonderwerp te maken. En om elkaar vervolgens makkelijker op onveilig gedrag aan te spreken. Het idee past in de omgangsvormen in de bouw en is daardoor vanzelfsprekend als het wordt gebruikt. Bovendien is het niet belerend. Omdat jij een ander niet onmiddellijk aanspreekt op hoe het wel moet, maar hem daar zelf over laat nadenken. De eenvoud van de Sjaak is in staat om de gevaarlijke stilte rond het onderwerp veiligheid te doorbreken. En zo bouwbedrijven ‘Sjaakvrij’ te maken. Want een slimme ondernemer is nooit De Sjaak!

Aan de slag

Allereerst zijn werkgevers aan het denken gezet door ze een beknopte enquête over veilig werken te sturen. Via een direct mail

gen en op de website www.werkveilig.nu.

Ter inspiratie loopt een actie die bedrijven aanzet hun eigen Sjaak ‘goede praktijken’ in te sturen en deze te delen met andere bedrijven. De ingezonden voorbeelden worden online geplaatst op de website www.werkveilig.nu. De beste inzendingen worden genomineerd voor de Werk Veilig Award, die in 2013 wordt uitgereikt. Meer hierover en hoe je een ‘goede praktijk’ moet insturen is op de site te lezen.

Inmiddels hebben meer dan 2.400 bedrijven in de bouw De Sjaak campagne aangevraagd. Dat zijn bedrijven die onder meer achterban zijn van de brancheorganisaties Vebidak, Noa, Fosag, Uneto-VNI, Bouwend Nederland en die zijn aangesloten bij HBA platform Preventie Valgevaar en bij het platform Installatie & Isolatie Mens en Werk.

Daarnaast is de campagne bij bedrijven uitgezet door de sociale partners, CNV Vakmensen, FNV Bouw en de Unie.

by Informatie ontvangen?

Bel 0523-657000 of e-mail: norstone@buiterbeton.nl

De slimste wanden voor

[schroefvastheid]

Waarom? Omdat een FAAY-wand een massieve kern van geperste vlasvezels heeft. Daarin vindt elke schroef houvast, z贸nder plug: schroefvast met een uittrekkracht van 110 kg (gewone schroef) tot 230 kg (houtdraadbout). Een wastafel kan zonder achterhout worden opgehangen! FAAY is gewoon de b茅ste wand als het gaat om schroefvastheid. Meer weten? Kijk op www.faay.nl of bel met (0347) 376 624.

Faay adv_Schroefvastheid_270x375.indd 1

30-01-12 16:06

23

Thema Veiligheid

Voorschriften voor ‘Veilig Onderhoud Gebouwen’ van kracht Bij veel gebouwen kan geen veilig onderhoud worden uitgevoerd. Bij diverse projecten moesten in het verleden na lange discussies alsnog tegen hoge kosten voorzieningen worden aangebracht. Ook werden eigenaren (VvE’s) vaak opgezadeld met onderhoud dat niet veilig kon worden uitgevoerd. Om dit te voorkomen is het noodzakelijk om al in de ontwerpfase rekening te houden met veilig onderhoud. Eindelijk is het nu zo ver. Niet alleen in het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit) maar ook in het Bouwbesluit 2012 wordt aan dit onderwerp aandacht besteed. Wat betekent dit voor u?

ekst: ing. Peter Kuindersma en ing. Johan van T der Graaf, Nieman Raadgevende Ingenieurs

Inhoudelijk verandert er niet zo veel.

Voorheen mocht je verwachten dat een ontwerpende partij/opdrachtgever aandacht zou besteden aan het veilig kunnen onderhouden en beheren van een gebouw.

Vanaf 1 juli 2012 geldt dat nog steeds, alleen is dit dan ook in Bouwbesluit 2012 voorgeschreven. Een korte impressie van de nieuwe regels:

Een voorbeeld van hoe het kan: het Van Bylandthuis te Den Haag. Ook de aan te brengen permanente voorzieningen kunnen door hun vorm en kleur opgaan in het exterieur.

1. Al bij de aanvraag van de omgevingsvergunning voor het bouwen moet, ten genoegen van het bevoegd gezag, worden aangetoond dat in voldoende

mate is voorzien in de mogelijkheid om onderhoudswerkzaamheden veilig uit te kunnen voeren.

2. Afdeling 6.12 geeft voor nieuwbouw voorschriften voor veilig onderhoud.

In het aansturingsartikel 6.52 staat dat ‘een te bouwen gebouw zodanig is dat onderhoud aan het gebouw veilig kan worden uitgevoerd’.

3. Artikel 6.53 schrijft voor dat, indien voor het veilig kunnen uitvoeren van onderhoud aan een gebouw, gebouwgebonden voorzieningen nodig zijn, deze voorzieningen daadwerkelijk moeten worden getroffen.

l zoo X, r e E S: bb AP us, ru ER .FL C FF EV ne SCU posiet S met dig, e com FF CAP ebesten tionel c SCU °C hitt e fun v 300 thActi a Bre ing... r voe

Een hefapparaat voor elk gewicht en afmeting

BEL VOOR MEER INFO

NL +31(0)10-4358022 B +32(0)11-421775 of mail ons NL: info@pgv-nl.com B: info@pgv-be.com

NEDERLAND: Industrieweg 28 • 3133 EE Vlaardingen BELGIË: Schemkensstraat 1 • 3583 Paal-Beringen Bekijk ons complete assortiment op www.pieterman-glastechniek.com

SCUFF CAPS

Pas goed op jezelf daarbuiten!

Intelligent ontworpen om dagelijkse risico’s en variërende ondergronden te beheersen door een combinatie van prestatie gerichte oplossingen en betrouwbare veiligheid.

Gzwvzuu bjd Gzouzuu Gggg& bdb Goozuu 100%boogkb

 voozuwkzodgug.100%boogkb.wko mwdoougdm vdvobub dvodgmkoudwkwod god.Gbukvoovwjd vm,bo,mo,ouwk. gvjkvoom&gd.gbukvoo: kgmdwkofiookubomoogvm!

zbwzdboog voobouwbdjv,m,dovbo,gdvuubdjvogvm.umbo wk,uwmgdwg,doduduodgb.



dggv,moou!

www.puma-safety.com

Thema Veiligheid 4. In de toelichting op artikel 6.53 staat dat het plegen van onderhoud onder andere de volgende werkzaamheden kan betekenen: schilderwerk, het reinigen en repareren van daken, goten, schoorstenen, gevels, ramen en installaties voor klimaatbeheersing, liften en telecommunicatie.

5. Bij de keuze van veiligheidsvoorzieningen verdienen maatregelen die het gevaar voorkomen of wegnemen (bronmaatregelen) de voorkeur boven voorzieningen die het gevaar beperken of afschermen. Voorzieningen die het gevaar permanent afschermen, zoals balustrades, of het gevaar beperken, zoals glaswasinstallaties, hebben weer de voorkeur boven op persoonlijke veiligheid gerichte voorzieningen, zoals bevestigingspunten voor lijnen of harnasgordels. In de Arbowetgeving is deze ‘Arbeidshygiënische strategie’ opgenomen in artikel 3 lid 1.

ontwerpers en bouwplantoetsers om na te gaan of in het bouwplan voldoende rekening is gehouden met veilig kunnen uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden op hoogte. Deze checklist kunt u op de website van BouwTotaal gratis downloaden.

8. De checklist heeft als doel om expliciet te maken op welke veilige wijze het gebouw waarvoor de vergunning wordt aangevraagd kan worden onderhouden.

Het dwingt ontwerpers van gebouwen om al bij het ontwerp na te denken over veilig onderhoud en in de constructie de benodigde voorzieningen op te nemen.

De checklist gaat in op de volgende gebouwonderdelen: dak, gevel, atrium, glazen liftschachten en trappenhuizen.

6. Het is overigens goed mogelijk dat een gebouw veilig kan worden onderhouden zonder gebouwgebonden voorzieningen. In het bouwplan moet dan wel rekening zijn gehouden met de ruimte die bij het gebruik van niet gebouwgebonden voorzieningen (arbeidsmiddelen) noodzakelijk is, zoals een opstelplaats voor een hoogwerker.

9. De in de checklist genoemde werkmethoden zijn een handreiking aan ontwerpers, projectontwikkelaars, architecten, et ceetra, om de nieuw te ontwerpen gebouwen (en ingrijpende verbouwingen aan bestaande gebouwen) te laten voldoen aan de arbeidsveiligheideisen die aan het onderhoud ervan worden gesteld. Het staat vergunningaanvragers dus vrij om alternatieve technische oplossingen en werkmethoden te gebruiken mits deze werknemers tijdens onderhoudswerkzaamheden hetzelfde beschermingsniveau bieden.

7. Door het Ministerie van Binnenlandse Zaken is samen met de verschillende organisaties uit de onderhoudsbranche de checklist ‘Veilig onderhoud op en aan gebouwen 2012’ opgesteld. Dit hulpmiddel is bedoeld voor opdrachtgevers,

10. In de checklist wordt duidelijk gesteld dat de ladder geen arbeidsplaats is maar een arbeidsmiddel om ergens te komen.

Werken op ladders is daarom in principe niet toegestaan. Bij het bewassen van ramen kan dus niet meer zomaar

worden uitgegaan van de ladder als werkplek.

11. Belangrijk op te merken is dat de vergunning-aanvrager zelf verantwoordelijk is voor de juistheid van de in de checklist aangegeven aan te brengen gebouwgebonden voorzieningen. De checklist dient op het moment van aanvraag van de vergunning volledig ingevuld en ondertekend te zijn bijgevoegd.

Het ontbreken of onvolledig ingevuld zijn van deze verklaring is een grond om de vergunning te weigeren. Hierdoor is het toetsingskader ook voor de behandelende ambtenaar eenvoudig uitvoerbaar.

12. Het bevoegd gezag (meestal de gemeente) hoeft niet te beoordelen of de toegepaste maatregelen inhoudelijk juist zijn.

Dit valt onder verantwoordelijkheid van de arbeidsinspectie. Wel kan bevoegd gezag controleren of de checklist volledig is ingevuld en of de maatregelen die in de checklist zijn aangegeven in de praktijk ook daadwerkelijk in het bouwplan kunnen worden toegepast.

13. Momenteel wordt door de onderhoudsbranches (Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA) en Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten (OSB)) samen met de BNA een handleiding opgesteld met daarin welke oplossingen voor veilig onderhoud op hoogte nodig en mogelijk zijn.

Tot slot

Het lijkt erop alsof er veel wijzigt. Maar dat is niet het geval. Zoals eerder gezegd is er

25 vanaf 1 juli 2012 wel een duidelijke stimulans om al bij het ontwerp over onderhoud en beheer na te denken. Door logisch na te denken kan dit aspect bij elk project in het ontwerpstadium vrij eenvoudig worden ‘meegenomen’. In de vorm van een stappenplan kunnen de volgende vragen dan worden gesteld: 1. Welke delen van het gebouw behoeven onderhoud?

2. Welk onderhoud is nodig en met welke frequentie?

3. Hoe kan onderhoud veilig worden uitgevoerd (zijn werkplekken veilig bereikbaar en is de veiligheid op de werkplek zelf geborgd)?

4. Zijn er hulpmiddelen (installaties, platforms, rolsteigers, gondels, en dergelijke) nodig?

Download de Checklist Veilig onderhoud op en aan gebouwen op www.bouwtotaal-online.nl.

Bij Calduran Kalkzandsteen nemen we onze verantwoordelijkheid serieus.

En bouwen we duurzaam met natuurlijke grondstoffen. We werken cradle to cradle.

Dat doen we door puin uit gesloopte woningen opnieuw te gebruiken.

Vanzelfsprekend. Want zorg voor het milieu is een speerpunt in ons beleid.

Neem voor een serieus gesprek contact met ons op.

CALDURAN, BOUWERS VAN MORGEN

CALDURAN Kalkzandsteen bv Postbus 97 • 3840 AB Harderwijk Einsteinstraat 5 • 3846 BH Harderwijk T (0341) 464 000 • F (0341) 464 001 E info@calduran.nl • I www.calduran.nl

Saadiyat brug, Abu Dhabi, Verenigde Arabische Staten

CALDURAN, AAN DE BASIS VAN HET BOUWEN

Siegfried Eichinger, uitvoerder Leonard Weiss GmbH & Co, KG, Satteldorf: „Van PERI ontvangen wij voor iedere aanvraag een passende oplossing. Met PERI UP Rosett kunnen ondersteuningen ook voor grote hoogte eenvoudig en snel gemonteerd worden.

Zelfs 12 m hoge PERI UP vlechtsteiger eenheden laten zich met gemak met de kraan omzetten, dat is goud waard.“

PERI UP Rosett Efficiënt omhoog en kosten omlaag

NL PERI/10.196

PERI UP Rosett Modulesysteem Veilig: door geïntegreerde bordeszekering en dwarsbalk montage uit een gezekerde positie Snel: door lichte onderdelen en duidelijke rastermaten met opbouwen gebruiksaanwijzingen Kostenbesparend: door efficiënt gebruik van materialen zijn minder investeringen nodig

Bekisting Steigers Engineering www.peri.nl

LEZERS TESTEN BouwTotaal lezers testen Bosch gereedschap

Praktijktest breekhamer en haakse slijper ‘Een prima breekhamer met een mooi design en een oerdegelijke behuizing’, zegt Edwin Strijbos, instructeur metselen/tegelzetten bij het Bouw Opleidings Centrum in Horst. Hij testte de Bosch GSH 11 VC Professional, een elektrische breekhamer in de elf-kilogram-klasse. Ook zijn leerlingen mochten de machine proberen.

Jan Bouvy van Timmerbedrijf Bouvy in Oudorp ging aan de slag met de compacte haakse slijper GWS 15 van Bosch en is ook positief: ‘Ligt lekker in de hand, is niet al te zwaar en de machine is krachtig.’

Leerling Rene Kusters, derdejaars allround metselaar niveau 3, test de Bosch breekhamer GSH 11: ‘Hij trilt super, alleen vind ik de machine iets te zwaar.’

Ook deze heren lieten de kans op het gratis testen van professioneel gereedschap niet aan zich voorbij gaan en meldde zich direct aan na de oproep in BouwTotaal.

‘Wij beschikten vroeger al over een Bosch breekhamer, maar die is inmiddels afgekeurd’, zegt Edwin Strijbos van het Bouw Opleidings Centrum in Horst. Dit is de organisatie van de bedrijven in de bouw in Noord-Limburg van waaruit zij gezamenlijk jongeren en oudere ‘zij-instromers’ opleiden tot vaklieden en middenkaderfunctionarissen. Strijbos: ‘Wij geven onder meer vakopleidingen op MBO niveau 2 en dan moeten leerlingen ook muren, tegels en betonvloeren slopen. Dan is het in deze crisistijd wel handig om gratis over een nieuwe machine te kunnen beschikken, door deze uitgebreid hier te testen. Ik sta daar ook erg voor open en vind het geweldig dat bedrijven zoiets mogelijk maken.’

Jan de Bouvy van Timmerbedrijf Bouvy was ook aan een nieuwe machine toe: zijn oude Bosch haakse slijper van 2200 watt is maar liefst twintig jaar oud: ‘Als ik die aanzet komt er zoveel piekvermogen vrij dat de stoppen eruit vliegen.’ Bouvy verzorgt meestal als hoofdaannemer onder meer verbouwingen, vervanging van kozijnen, aanbouwen, dakkapellen en dakramen.

Daarbij worden ook regelmatig onderaan-

nemers ingeschakeld. Hij gebruikt bij zijn werk ook nog een zeven jaar oude Makita haakse slijper, maar die wordt volgens hem toch wat oud: ‘Gereedschap moet goed zijn.

De ontwikkelingen gaan zo snel, dat ik echt wel aan een nieuwe haakse slijper toe was.’

Jan de Bouvy aan de slag met de GWS 15 haakse slijper: ‘De prestaties zijn net zo goed als mijn oude 2200 watt slijpmachine van Bosch. Dat geeft toch wel aan dat die machines in de loop der jaren enorm zijn verbeterd.’

Test GWS 15

Bouvy heeft de GWS 15 haakse slijper tijdens de testfase breed ingezet: ‘Ik heb er stalen balken mee doorgeslepen, dakpannen geslepen en sleuven in kalkzandsteenwanden gefreesd voor leidingwerk. Daarnaast moest een fundering worden uitgebreid in verband met de uitbouw bij een woning. Daartoe heb ik de betonnen fundering moeten inslijpen voor het aanbrengen van extra langswapening.’

De eigenaar van het timmerbedrijf is heel enthousiast over de machine: ‘De prestaties zijn net zo goed als mijn oude 2200 watt slijpmachine van Bosch. Dat geeft toch wel aan dat die machines in de loop der jaren enorm zijn verbeterd. Hij ligt lekker in de hand en is niet te zwaar. Het anti-vibratie handvat doet zijn werk ook goed: je hebt nauwelijks last van trillingen. De lengte van het snoer is verder prima en de handleiding is ook duidelijk.

Verwisselen van schijven gaat perfect door het snelwisselsysteem. De machine start ook snel op, maar stoot gelukkig niet. Die oude machine moest ik bij het starten altijd goed vasthouden.’

Ook nog kanttekeningen bij deze haakse slijper? Bouvy moeten even nadenken: ‘Jammer dat de machine niet in een koffer is geleverd.

Dat is toch het behoud van je gereedschap.

Ik heb dus zelf maar een koffer gemaakt, waar ook alle schijven in kunnen. Wat ik me nu ook bedenk is dat je de schakelaar goed

de machine wanneer deze blokkeert. Nou ja, dat is dan ook weer handig.’

Test GSH 11

‘We hebben met de GSH 11 eerst een badkamer gesloopt. Voor het slopen van tegelwerk van muren is de sloophamer eigenlijk te zwaar. Maar het slopen van metselwerk gaat prima. Ook hierbij is echter de machine iets te zwaar om er op hoogte goed mee te kunnen werken. Maar het is duidelijk dat dit vooral een breekhamer is voor vloeren’, zegt Edwin Strijbos, instructeur metselen/ tegelzetten bij het Bouw Opleidings Centrum in Horst.

De verlengde beitels zijn volgens hem ‘super’: ‘Daardoor hoef je niet zoveel door de rug.

Vooral het slopen met de platte beitel ging heel goed. Met de puntbeitel ging dat wat minder, althans wat de tegelvloer betreft. De schokdemping in het handvat is verder geweldig. Ook het verwisselen van de beitels is een eitje. Ideaal is verder dat je het toerental lager kan zetten. Dat is voornamelijk handig als je de machine een keer wat rustiger wilt laten lopen, zodat de sloophamer niet wegloopt.’

Het handvat was gemakkelijk te verzetten en te verdraaien volgens Strijbos: ‘Ook de koffer is netjes. Wat ik makkelijk vond was het opbergvakje voor de gebruiksaanwijzing.

De Bosch GSH 11 VC is verder een hele mooie machine om mee te werken, heel degelijk uitgevoerd en heeft een mooi design. De aanen uitschakelaar is ook prima te bedienen en zit op een makkelijke plaats, zonder dat de schakelaar snel kapot kan gaan. De kabel vind ik lang genoeg. Alleen in grote ruimtes kan het misschien wel makkelijk zijn als de kabel wat langer is. Maar ja, die lange kabel moet je dan ook weer opbergen in de koffer en dat is ook niet altijd makkelijk. Over het algemeen is het dus een prima sloophamer, maar ik ben ook niet anders gewend van Bosch professional blauw.’

Ook leerling Rene Kusters, derdejaars allround metselaar niveau 3, heeft de machine mogen testen: ‘Ik heb de machine getest bij het slopen van een baksteenmuur met tegels in de specie en het slopen van een tegelvloer in de specie in een badkamer. Hij trilt super, alleen vind ik de machine iets te zwaar, zeker als je hem op moet tillen als hij even vast slaat in de vloer of als je hem gebruikt tegen de muur. Door de grote van de machine en beitels hoef je bijna niet te bukken. Het hand-

Leerling Rene Kusters test de Bosch breekhamer GSH 11 bij de sloop van een baksteenmuur met tegels.

omhoog en in moet drukken, anders blijft hij niet hangen. En er staat ‘Kick Back Stop’ op de machine, maar die functie kan ik in de handleiding niet terugvinden. Blijkbaar gaat het hier om een automatische uitschakeling van

vat is mooi ergonomisch vormgegeven en deze is makkelijk te verzetten. De vorm van de machine is mooi strak. Ik vind het ook een luxe machine met handgreep en regelbaar toerental.’

27 Korte beschrijving geteste machines GWS 15

Bosch vervangt zijn kleine haakse slijpmachines van de 800 tot 1400 wattklasse nu door negen nieuwe toestellen. Ze beschikken over 100 watt meer vermogen dan hun voorgangers en zorgen zo voor een nog sneller resultaat. Daarnaast bieden de GWS 9-11-12-15 Professional kleine haakse slijpmachines de langste levensduur in hun klasse. Dit heeft de gerenommeerde SLG Prüf- und Zertifizierungs GmbH in onafhankelijke tests aangetoond aan de hand van twee nieuwe toestelmodellen. Basis waren vier omvangrijke testreeksen.

‘Het zijn de beste haakse slijpmachines van Bosch die er ooit waren’, stelt productmanager Jens Schaumann overtuigend. Daarvoor zorgen producteigenschappen, zoals een uitgebreide

veiligheidsuitrusting, een zonder gereedschap verstelbare beschermkap, een langere koolborstellevensduur, een geoptimaliseerde motor, een beter in de hand liggende vorm en een grotere asvergrendelingsknop voor het eenvoudiger werken dankzij een snellere wisseling van accessoires. ‘Wat hierin verwerkt is, is de decennialange ervaring met de ontwikkeling van toestellen voor de metaalbewerking’, aldus Schaumann. Daarbij staat het voordeel voor de vakman op de voorgrond: dankzij de 25 procent langere koolborstellevensduur in vergelijking met modellen van de concurrentie moeten de koolborstels minder vaak worden vervangen, wat tijd en geld bespaart. En door de uitgebreide veiligheidsuitrusting kunnen gebruikers zeker zijn dat aan de toegenomen eisen van de werkveiligheid wordt voldaan.

GSH 11

Tachtig jaar na de introductie van de eerste elektrische hamer brengt Bosch nu de GSH 11 VC Professional op de

markt. Deze is met een vermogen van 1700 watt en een slagenergie van 23 Joule 's werelds sterkste elektrische breekhamer in de elf-kilogram-klasse.

In deze klasse biedt hij bovendien de beste verhouding tussen vermogen en gewicht, zodat vakmannen flexibel en efficiënt kunnen werken. Bovendien beschikt de machine over een aangepast design: de behuizing van het slagmechanisme is verlengd en zit nagenoeg centraal op de machine. Daardoor heeft deze een uitgebalanceerd zwaartepunt en dankzij de extra centimeters in lengte kan er comfortabel neerwaarts worden gewerkt. De GSH 11 VC Professional kan efficiënt worden ingezet bij zowel sloop- en aanpassingswerken in beton en steen als het kappen van doorgangen voor buizen en ventilatieen kabelleidingen of het verwijderen van vloertegels. De impactsnelheid kan daarbij worden ingesteld van 900 tot 1700 omwentelingen per minuut.

Wij hebben ’m ook!

Poederlijm lichtgewicht

• • • • •

Hoog standvermogen C2TES1 Handige 15 kg verpakking Voor grootformaat porcellanato tegels Instelbaar als midden-, dun- en vloeibedlijm Ook geschikt als uitvlakmortel CONFORM

NE

N E N 12 0 0 4

Eén en al gemak voor de echte vakman. Dat is Coba. Een duidelijk en overzichtelijk assortiment lijm- en voegproducten en de noodzakelijke toebehoren. Je ziet meteen wat je nodig hebt en hoe je het gebruikt. Coba levert snel. Denkt mee over kwaliteitsproducten.

Geeft doortimmerd projectadvies én tien jaar projectgarantie. Nuchter als we zijn komen we alleen met handige oplossingen, zonder gedoe. We zijn tenslotte echt Hollands. Zo krijg je een goed product voor een eerlijke prijs. Meer weten? Ga naar coba.nl of bel 0318-671800.

COBA1213-01_ADV_Bouwtotaal_CTA140_265x390_WT1.indd 1

17-09-12 09:49

ADVERTORIAL

29

Innovatie: met leveranciers en eindgebruikers tot de beste oplossingen komen Samenwerking, efficiëncy, veiligheid en de gezondheid van werknemers.

Het zijn allemaal factoren die invloed hebben op hoe we werken en waarmee we werken. In hun constante innovatieproces spelen de leveranciers van Probin hierop in. Door sterkere of lichtere materialen te ontwikkelen, producten te introduceren die veiliger werken mogelijk maken of gewoon, door met hele slimme dingen te komen. Op de Bouw Relatiedagen in Gorinchem stonden in de ‘Probin-straat’ innovatie, testen en uitproberen dan ook centraal.

Beurzen zijn voor de leveranciers van Probin belangrijk. Naast dat ze hier met elkaar kunnen spreken over ontwikkelingen in de markt en hoe ze daarop in kunnen spelen, zijn ze vooral ook in de gelegenheid direct contact te hebben met de eindgebruiker.

Dat levert regelmatig feedback of input op, die weer tot nieuwe innovaties leidt of juist bevestigt dat het nieuwe product voldoet aan de eisen. Michael van Herk van VSA: “Hier spreek ik de eindgebruikers van onze producten de hele dag.”

dat ze langer kunnen werken als ze veiliger werken.” Door nieuwe ARBO wetgeving is er ook meer bekendheid gekomen voor het belang van veiligheid, aldus Van der Helm.

“Het maakt geen verschil of je van een dak valt en je rug beschadigt of teveel tilt,

heidsmaterialen kunnen worden gebruikt bij reparatiewerk aan windmolens, maar ook als je op een ladder of steiger staat. Het is een heel groot succes.”

Nieuwe technologieën, nieuwe innovaties

Ook AllRisk stond op de beurs met valbeveiliging en deze nieuwe Probin leverancier komt met een hele andere innovatie, namelijk een QR-code op het harnas en de vanglijnen. Stefan de Wit: “Onze kennis van valbescherming en hoe je die gebruikt is een belangrijke onderscheidende factor.

Daarnaast willen we werkgevers zoveel mogelijk ondersteunen. Werkgevers zijn verplicht uitleg te geven over het gebruik van valbeschermingsproducten. Daarin helpen wij ze nu doordat die QR-code op de producten verwijst naar een online toolbox:

Je kapitaal, dat ben je als zzp’er zelf

Met name de nadruk op veiligheid en gezondheid valt op. Zo presenteerde Klop Innovations een nieuw type lichtgewicht luchtreiniger dat gebruikt kan worden bij verbouwingen, bijvoorbeeld van badkamers.

Het fijnstof gaat erin, schone lucht komt eruit. Door gebruik van een fijnfilter is het niet nodig een slang naar buiten te hangen.

Praktisch, want veel badkamers hebben geen ramen.

Henk Klop: “We merken dat mensen zich steeds bewuster worden van het belang van veiligheid en gezondheid. Van een cirkelzaag begrijpt iedereen direct dat het gevaarlijk kan zijn, maar stof, daar heb je nu geen last van. Dat komt pas later. Zzp’ers beseffen echter ook: mijn kapitaal, dat ben ik, daar moet ik zuinig op zijn.” In Harderberg komt Klop met een nog nieuwer exemplaar van de luchtreiniger naar de beurs.

Geld besparen door veiliger werken

Ook Herman van der Helm merkt dat die bewustwording groeit. Hij staat op de beurs met de Tiller®, een mobiel tilhulpmiddel. De Tiller® tilt 75 kg tot 1,10 meter hoogte en kan worden ingezet in allerlei situaties, in kleine ruimtes en is gemakkelijk mee te nemen in een bestelbus. Van der Helm heeft de Tiller®

Bij Makita kon men Ike in levende lijf ontmoeten en bestoken met vragen

waardoor je rugklachten krijgt. Dat is nu ook zo vastgelegd.” Dat je met de Tiller® geld kunt besparen als ondernemer klinkt veel beursbezoekers ook goed in de oren. Je kunt veel dingen met de Tiller® namelijk alleen, in plaats van dat je er twee medewerkers bij nodig hebt. Daarnaast wijst de praktijk uit dat je er sneller mee kunt werken.

Veiligheid en gezondheid steeds belangrijker

Makita ziet ook duidelijk veranderingen ten opzichte van andere jaren als het gaat om veiligheid en gezondheid. Het bedrijf stond op de beurs met producten die het mogelijk maken stofvrij te werken en met producten met AVT, Anti Vibratie Technologie, een dynamisch systeem dat trillingen tegengaat bij het boren, zagen en breken. Ike Vogels: “Wij zijn al 10 jaar bezig deze kennis steeds verder te ontwikkelen. Voor ons is het dus niet nieuw, maar voor veel andere mensen wel.“ Makita merkt dat steeds meer bouwbedrijven kiezen voor machines met AVT.

Innovatie met 100 eindgebruikers

Bevlogen demonstrateurs met pakkende demonstarties

zelf ontwikkeld met zijn dochter, nadat hij lange tijd last had van rugklachten.

“Vorig jaar stond ik hier ook op de beurs en toen lachten bezoekers me bijna uit. ‘Ik ben toch geen watje,’ zeiden ze. Dit jaar zijn de reacties totaal andersom. Mensen beseffen

Bahco interviewde 100 gebruikers om een gebruiksvriendelijker, ergonomisch uitschuifmes te ontwikkelen dat tijdens de Bouw Relatiedagen in Gorinchem werd gepresenteerd. Het nieuwe mes heeft een betere grip en onder meer een kleinere kop, zodat je er makkelijker overheen kunt kijken en daardoor preciezer kunt werken. Bahco presenteerde ook nieuwe veiligheidsmaterialen.

Monique Lamberink: “Er bestonden altijd al veiligheidsmaterialen om jezelf aan te lijnen, maar nog niet om je materialen aan te lijnen om te voorkomen dat hamers en dergelijke naar beneden vallen. Deze veilig-

de gebruiksaanwijzing in videovorm. Waar je ook bent, je hebt de gebruiksaanwijzing dus altijd bij je.”

Alles met je smartphone

Dergelijk gebruik van nieuwe technologie zien we ook terug bij Mauer, dat een elektronisch toegangssysteem presenteerde dat wordt geprogrammeerd en beheerd met behulp van service-kaarten. Als sleutel is een willekeurige Mifare® chip, zoals bijvoorbeeld een OV-chipkaart, voldoende. Roelof Hoogers voorziet nog veel meer ontwikkelingen op dat vlak. “Over vijf jaar lopen we niet meer met een bankpas en sleutels rond, maar enkel met onze smartphone.

Daarmee openen we dan onze voordeur en regelen we de bankzaken.” Dat laatste gaat natuurlijk ook om efficiency. Liever één smartphone, dan een grote bos sleutels en een dikke portemonnee.

Supersterk

TEC7, marketleider in België, speelt ook in op die trend van efficiency. Het bedrijf staat voor een beperkt aantal producten dat heel breed toepasbaar is. Met de introductie van TEC7, alweer 20 jaar geleden, werden een pak andere kitten, lijmen en kokers perfect vervangbaar door één enkele polymeer.

In Gorinchem presenteerde het bedrijf XTACK7 (MS-polymeer) door twee betonblokken aan elkaar te lijmen en bezoekers uit te dagen ze los te krijgen, nog voor uitharding.

Het is geen bezoeker gelukt, maar deze polymeer draagt dan ook, zonder te stutten, 400 kg per m2 .

Ook sterk zijn de producten van Polet, fabrikant en leverancier van gereedschappen voor tuin, bouw en industrie. De toenemende schaarste in essenhout heeft dit bedrijf

Leica liet de nieuwste innovaties zien

geïnspireerd te gaan werken met glasfiber, dat tot tien keer sterker is dan hout. Op de beurs kwamen al twee mannen van elk zo’n 120 kg testen of zij op een speciaal testplatform ook maar een lichte buiging konden veroorzaken in een spatel. Dat is hen, met hun gezamenlijke 240 kg, niet gelukt.

5 kg in plaats van 20 kg

Connect Products is een jong bedrijf in afdekmaterialen. Naast de traditionele stucloper introduceerde het in Gorinchem Coverit® afdekmaterialen. Hennie de Romijn: “De traditionele stucloper is vrij zwaar, krult op en vloeistoffen die erop terecht komen loop je de kamer in. Cover-it® afdekmaterialen zijn veel lichter en in omvang kleiner (5 kg voor een rol van 50 m2 ten opzichte van 18-20 kg bij een traditionele stucloper), ze krullen niet op en vloeistoffen trekken er direct in. Daarnaast kun je ze gemakkelijk in elke maat scheuren die je nodig hebt, doordat het eenvoudig en recht afscheurt. Het produceert ook nog eens minder afval en is meerdere keren herbruikbaar.”

Altijd een stap voor

Talen Tools is al bijna 100 jaar A-merk in gereedschap. Het bedrijf wil zijn concurrenten altijd een stap voor zijn en doet dat nu door bedrijven de mogelijkheid te bieden met behulp van een laser de naam of het logo van het bedrijf aan te brengen op de stelen van het gereedschap. Onder meer om te voorkomen dat het op de bouwplaats wordt verwisseld met materialen van andere bedrijven. De techniek om dit te doen, een printer voor hout, is er nog maar net. Talen Tools is het direct gaan gebruiken.

Enige aanbieder in zijn soort

Voor Gadella gebruikt momenteel een aantal eindgebruikers als test het allernieuwste product van het bedrijf, namelijk een lasersysteem dat nauwkeuriger werkt en geen pendel meer heeft, waardoor het beter bestand is tegen schokken en stoten. Rob van der Vliet: “Bij het stellen van een kozijn is maatvoering heel belangrijk. Je wilt niet te klein of te groot glas bestellen. En als je bij het inhangen van een plafond niet nauwkeurig genoeg bent scheelt dat soms wel 5 cm.” Het nieuwe lasersysteem heeft een nauwkeurigheid van 1,5 mm op 10 tegenover 3 mm op 10 bij de meer traditionele lasersystemen. Gadella is daarmee de enige aanbieder met die mate van nauwkeurigheid.

De beste oplossing

Net als in Gorichem pakt Probin straks in Hardenberg nog groter uit dan in voorgaande jaren. Dat heeft er alles mee te maken dat Probin met de leveranciers en eindgebruikers tot de beste oplossingen wil komen. En dat betekent ook: met innovaties die het inderdaad mogelijk maken efficiënter, veiliger en gezonder te werken.

De Bouw Relatiedagen te Hardenberg vinden plaats op 9, 10 en 11 oktober a.s.

ADVERTORIAL

Compacte krachtpatsers

30

18V Slagschroevendraaier

€ 419,00

Nieuwe slagschroevendraaiers

lease € 14,83/mnd* service € 18,63/mnd*

De BTD134RFX en BTD146RFX/ZX zijn twee heuse technische hoogstandjes. Zowel in afmeting als in prestaties. Zo zijn ze zeer compact, liggen ze lekker in de hand en zijn ze zeer sterk met een maximaal aandraaimoment van respectievelijk 155 Nm en 160 Nm. Het vernieuwde ontwerp zorgt ervoor dat ze beter beschermd zijn tegen vocht en stof. En met een oplaadtijd van slechts 22 minuten kun je altijd snel aan de slag.

14,4V Slagschroevendraaier

€ 379,00

lease € 13,42/mnd* service € 16,84/mnd*

TXL slagschroefbit

Technologisch hoogstandje Makita heeft een schroefbit die speciaal bedoeld is voor slagschroevendraaiers. Het conische ontwerp van deze dubbelzijdige slagschroefbit vangt de hoge aandraaimomenten van de slagschroevendraaier op. Dankzij de XL torsion draait de schacht van de bit om zijn lengteas, waardoor deze als schokdemper fungeert. De bits blijven zo schadevrij en gaan veel langer mee. De Makita TXL torsion slagschroefbit met zijn

bijzondere conisch ontwerp is uitermate geschikt voor zelfborende schroeven in metaal en lange houtschroeven. Makita heeft deze nieuwe slagschroefbits inmiddels uitgebreid laten testen door verschillende professionals. De eerste reacties zijn enthousiast. “Zelfs na het indraaien van duizend schroeven vertoont de schroefbit nog geen slijtage”, aldus een tevreden eindgebruiker. De bits zijn verkrijgbaar in:

Omschrijving

Aantal/verpakking

Prijs excl. BTW

Artikelnummer

Phillips PH2 x 85 mm

3

€ 13,-

B-12326

Pozidrive PZ2 x 85 mm

3

€ 13,-

B-12790

Pozidrive PZ2 x 85 mm

18

€ 67,50

B-16259

Bespaar op makitaoutletshop.nl

Top machines tegen een aantrekkelijke prijs Ontdek Makita’s tegen wel heel aantrekkelijke prijzen op www.makitaoutletshop.nl.

Je vindt er geweldige machines met slechts één verschil vergeleken met de ‘gewone’ machines. Ze zitten niet meer in het Makita assortiment. Op deze ongebruikte machines verleent Makita standaard 1 jaar garantie. Maar registreer je de machine via makita.nl dan verleng je die tot maar liefst 3 jaar.

Daarnaast biedt Makita machines die een enkele keer op beurzen of demonstraties zijn gebruikt, of machines waar bijvoorbeeld de koffer of standaard accessoires van ontbreken. Verder niks mis mee, wel stukken goedkoper. Bij deze machines geven we de huidige staat aan en krijg je standaard 3 maanden garantie. Dus, voor een echte Makita voor weinig, ga je voortaan naar www.makitaoutletshop.nl.

Met iDEAL afrekenen bij Makita Affiliate Partners

En je bestelling binnen 2 dagen thuis: ideaal

Om de allerbeste prestaties te leveren heb je meer nodig dan alleen je machine.

De juiste accessoires zijn minstens zo belangrijk. Daarom is het goed om te weten dat de Prestatieverbeteraars van Makita jouw bewerking in vele opzichten beter maken. Stiller, sneller of nauwkeuriger. Het resultaat? Je dag wordt nog productiever. Makita Prestatieverbeteraars zijn de beste verbinding tussen jouw machine en het materiaal.

Zoek je een speciale machine of accessoire en heb je die snel nodig? Bestel via de webshop op Makita.nl. Handig, want je kan naast online bestellen, nu ook veilig betalen bij Makita Affiliate Partners.

Via iDEAL. Je ziet in een oogopslag welke dealers meedoen. Makita levert je bestelling 2 werkdagen later bij je af.

Op Makita.nl bestel je dus snel, veilig en in een betrouwbare omgeving. Dit geldt overigens ook voor bestellingen op www.makitaoutletshop.nl.

(Boven)kantenfreesmachine RT0700CX3 Bekijk zijn veelzijdigheid op het Makita YouTube kanaal: http://www.youtube.com/MakitaNederland De RT0700CX3 is wellicht de meest veelzijdige freesmachine die Makita ooit heeft geïntroduceerd. Deze nieuwe frees is te gebruiken als trimmer, bovenfrees én (velling)kantenfrees. Voor deze veelzijdige bewerkingen leveren we in een handige tas vier verschillende voeten mee.

Bovendien heeft de frees door haar variabel toerental een breed toepassingsbereik. De RT0700CX3 hals en de voeten zijn vervaardigd uit Boven/Kantenfreesmachine gegoten aluminium. Het resultaat? Een € 10,58/mnd.* € 299,00 lease uiterst licht en duurzame machine. Zie deze service € 13,29/mnd.* unieke machine in actie in diverse instructiefilms op het YouTube kanaal.

*) Alle genoemde prijzen zijn exclusief BTW. Ga voor meer informatie over lease naar www.makita.nl/lease en over servicecontract naar www.makita.nl/servicecontract.

BOUWKOSTEN

31

Meerkosten hogere isolatiewaarde kozijnen Tekst: Ed de Rechteren van Hemert Nederlands Bouwkosten Instituut Edrecht@nbi-online.nl

De afgelopen periode is er veel te doen geweest over het Bouwbesluit. In Bouwbesluit 2012, die op 1 april 2012 van kracht is geworden, is de Rc-waarde voor een uitwendige scheidingsconstructie bij woningnieuwbouw vastgesteld op minimaal 3,5 m2.K/W. Maar was het niet verstandiger geweest gelijk naar een Rc-waarde van 5,0 m2.K/W of zelfs 8,0 m2.K/W te gaan, het optimum? Een hogere waarde dan 8,0 m2.K/W heeft echter geen invloed meer op het energieverbruik. Hier wegen de kosten en opbrengst niet meer tegen elkaar op. In dit artikel aandacht voor de kosten van geïsoleerde kozijnen.

In BouwTotaal nr. 1/2 februari 2012 hebben we van vijf typen woningen de totale meerkosten van extra isolatie uitgerekend, namelijk: een Rc-waarde 3,5 (huidige waarde in Bouwbesluit 2012), 5,0 en 8,0 m2.K/W, ten opzichte van de Rc-waarde 2,5 m2.K/W in Bouwbesluit 2003. In BouwTotaal nr. 4 zijn de meerkosten bij een hogere isolatiewaarde van vloeren berekend, in nr.

5 van gevels en in nr. 6 van daken. Nu is het de beurt aan de kozijnen. De meerkosten zijn een gemiddelde voor Nederland, per regio zijn er natuurlijk verschillen. Per woningtype worden voor de kozijnen de meerkosten gegeven. In de tabel kan men de totale kosten per woning terugvinden, maar ook de kosten per m3 woning inhoud.

Voor vier typen kozijnen geven we de kosten, namelijk:  Houten kozijnen.  Aluminium kozijnen.  Kunststof kozijnen.  Aluminium/kunststof kozijnen.

Natuurlijk zijn er meer mogelijkheden. Dit is dus maar een selectie. Meer verschillende typen kunt u terugvinden in de kostenuitgaven van MBCP, Bouwprijzen Gebouwelementen.

U ziet in de tabel dat er wel een meerprijs is per woning. Maar per m3 inhoud heeft het geen effect. Eigenlijk mag het geen discussie zijn wat men gaat toepassen.

De opdrachtgevers kijken te veel naar de investeringskosten. Hierdoor lopen de energielasten de komende jaren op. Deze meerkosten heeft men over de levensduur van de woning meerdere keren terugverdiend.

In de volgende uitgave van BouwTotaal zullen we in gaan op de installaties/ventilatie.

Kostenvergelijking meerprijs Rc-waarden gevels Meerprijs t.o.v. Rc 2,5 m2.k/w

Woning type 1

inhoud

3,5 m2 k/w

5 m2 k/w

8 m2 k/w

2,2 W/m2.K

1,7 W/m .K

0.82 W/m2.K

2

360

m3

Houten kozijnen

30

m2

360

1044

1501

Aluminium

30

m

2

330

957

1390

Kunststof

30

m2

240

696

1011

Aluminium/kunststof

30

m

270

783

1136

per woning

€ 300

€ 870

€ 1.260

per m

€ 0,83

€ 2,42

€ 3,50

2

Totaal

Woning type 2

inhoud

3

280

m3

Houten kozijnen

16

m2

192

557

801

Aluminium

16

m

2

176

510

741

Kunststof

16

m2

128

371

539

Aluminium/kunststof

16

m

144

418

606

per woning

€ 160

€ 464

€ 672

per m3

€ 0,57

€ 1,66

€ 2,40

2

Totaal

Woning type 3

inhoud

450

m3

Houten kozijnen

36

m2

432

1253

1802

Aluminium

36

m

2

396

1148

1667

Kunststof

36

m2

288

835

1214

Aluminium/kunststof

36

m

324

940

1363

per woning

€ 360

€ 1.044

€ 1.512

per m

€ 0,80

€ 2,32

€ 3,36

2

Totaal

Woning type 4

inhoud

3

320

m3

Houten kozijnen

29

m2

348

1009

1451

Aluminium

29

m2

319

925

1343

Kunststof

29

m

2

232

673

978

Aluminium/kunststof

29

m2

261

757

1098

per woning

€ 290

€ 841

€ 1.218

per m3

€ 0,91

€ 2,63

€ 3,80

Totaal

Woning type 5

780

m3

Houten kozijnen

50

m2

600

1740

2502

Aluminium

50

m

550

1595

2316

Kunststof

50

m2

400

1160

1685

Aluminium/kunststof

50

m2

450

1305

1894

per woning

€ 500

€ 1.450

€ 2.099

per m

€ 0,64

€ 1,86

€ 2,69

€ 0,75

€ 2,18

€ 3,15

Totaal

Totaal gemiddeld meerprijs per m3 inhoud

inhoud

2

3

per m3

BOUWKOSTEN

32

Plaatsen van Spanell Een Spanell scheidingswand is een licht gewicht prefab systeemwand, die men snel kan monteren, demonteren en hergebruiken. Door zijn geringe gewicht en plaatsingsnelheid is deze scheidingswand sterk in opkomst. Casadata.nl zet de bouwkosten van enkele uitvoeringsvarianten van dit innovatieve product op een rij.

Tekst: www.casadata.nl

Een Spanell scheidingswand bestaat uit een kern van gerecycled karton. In de verticale kanaalvormen in de kern kan men kabels en leidingen doorvoeren.

Deze wand heeft een gering gewicht en is geschikt voor duurzaam bouwen. Door de â&#x20AC;&#x2DC;messing-in-groefâ&#x20AC;&#x2122; afwerking schuift men deze systeemwand gemakkelijk in elkaar zonder spijkeren of schroeven. Allereerst bevestigt men ter plaatse een wand- en vloermontagelat met lijm of dubbelzijdig tape. Het Spanell wandpaneel wordt over deze wand- en vloerlat geschoven. Men kan de lange zijden van de Spanell wand aan de binnenzijde van het plaatmateriaal voorzien van montagelijm.

Bij een permanente plaatsing kan men de panelen aan elkaar lijmen met montagelijm op de binnenzijde van het uitstekende plaatmateriaal. Als men de wand tijdelijk plaatst, past men in plaats van lijm een gevouwde OBI-montageplaat toe. Door deze montageplaat te vouwen, past deze in de open ruimtes van de Spanell. Men kan deze OBI-montageplaat bevestigen aan vloer en plafond.

Om zware voorwerpen aan de wand te

kunnen bevestigen, past men trapezium latten toe. Men bevestigt een ongelijk Uprofiel tegen het plafond voor het aansluiten van de Spanell wand aan het plafond.

BOUWKOSTEN

33

scheidingswand gipsplaat aan. Dit plaatmateriaal sluit men aan op de wandlat en de Spanell. Hierdoor ontstaat een sterke en gesloten scheidingswand. De open ruimte tussen de Spanell en de wandlat vult men met 80 mm dik steenwol, dat men vervolgens weer afwerkt met nog een gipsplaat of Fermacell plaat. Hierdoor ontstaat een stevige en geluidsarme afsluiting.

Voor het monteren van deuren en ramen, zaagt men eerst een uitsparing in de Spanell wand, waarna men een montagelat aanbrengt, zodat men de systeemkozijnen op het plaatmateriaal kan klemmen. Bij het aanbrengen van de vloerplint moet men er op letten, dat men de spijker in de onderliggende vloerlat aanbrengt.

Ook voor het beĂŤindigen van een scheidingswand werkt men de kopse kant af met een product van hout en gips. Aan het einde brengt men een op maat gemaakte

17.500 richtprijzen beschikbaa Ruim 17.500 richtprijzen staan op casadata.nl klaar voor gebruik. Na het inloggen ziet men alle complete kostencalculaties en kan men deze aanpassen of er mee begroten. Je kunt ook in je eigen calculatieprogramma met die calculaties werken.

na het inloggen www.casadata.nl. Al deze calculaties kan men meteen downloaden in Excel of importeren in het eigen calculatieprogramma.

Het regionale kostenniveau betreft de regio Oost Gelderland (postcode 7000 7100). Op www.casadata.nl ziet men het kostenniveau van de eigen regio door het opgeven van de postcode. Bij de indirecte kosten is gerekend met een toeslag op de directe kosten van 17%. Dit toeslagpercentage bestaat uit 8% voor algemene bedrijfskosten, 5% voor winst en 3% voor risico.

Bouwkosten

Bij een hoekverbinding of T-verbinding sluit men eerst de kopse kant af met een wandlat, waarna men daarop haaks een ander paneel kan plaatsen.

Inmiddels ruim

De kosten zijn exclusief steigerwerk, bouwplaatskosten en kosten afkomende materialen. In de kostenberekeningen is uitgegaan van de uitvoeringstijden voor de werkzaamheden en van de bruto prijzen voor de materialen en producten zonder inkoopkortingen. Elk kostenbedrag is gedetailleerd berekend met alle directe uitvoeringskosten van arbeid en materiaal.

Het uurloon is zonder opslagen voor de bouwplaatskosten, algemene bedrijfskosten en winst en risico. De bouwkosten van balkenfunderingen met een andere breedte en hoogte en van alle complete calculaties ziet men

Kijk op www.casadata.nl voor de prijzen uit uw regio Bouwkosten Spanell scheidingswand aanbrengen, per m2 excl btw, bron casadata.nl Activiteit Spanell scheidingswand met tweezijdige beplating aanbrengen, wandhoogte 2,6 - 3 m

Fermacell beplating van 10 mm dik met afgeschuinde kant

Omschrijving

Bijzonderheid

Directe kosten

Indirecte kosten en bedrijfsmarge

Totaal

Spanelll 60 mm dik

25 m2 oppervlakte

51,82

8,81

60,63

100 m2 oppervlakte

47,60

8,09

55,69

250 m oppervlakte

45,86

7,80

53,66

25 m2 oppervlakte

55,19

9,38

64,57

100 m oppervlakte

51,11

8,69

59,80

250 m2 oppervlakte

49,34

8,39

57,73

2

Spanell 100 mm dik

2

Gipsbeplating 9,5 mm dik met vellingkant

Spanell 59 mm dik

Spanell 99 mm dik

25 m2 oppervlakte

36,52

6,21

42,73

100 m2 oppervlakte

32,30

5,49

37,79

250 m2 oppervlakte

30,57

5,20

35,77

25 m2 oppervlakte

48,10

8,18

56,28

100 m oppervlakte

35,56

6,05

41,61

250 m2 oppervlakte

42,25

7,18

49,43

2

Kostenspecificatie van aanbrengen Spanell scheidingswand dik 99 mm, 2-zijdig met gipsbeplating dik 9,5 mm, met vellingkant, wandhoogte 2,6 - 3 m, ca. 100 m2 oppervlakte, excl. btw, bron casadata.nl Kostencomponent

Omschrijving

Hoeveelheid

Verbruik Eenheid

Norm per Eenheid

Totaal uren

Kosten per uur / eenheid

Totaal Kosten

Loonkosten

Transport materialen

100,0

m2

0,04

4,000

38,34

153,36

Maatvoering Spanell panelen

41,5

m1

0,05

2,075

38,34

79,56

Montagelat monteren, vloer en wand

83,0

m

1

0,03

2,490

38,34

95,47

U-goot plafond monteren

41,5

m1

0,04

1,660

38,34

63,64

Spanell panelen plaatsen en naden verlijmen

100,0

m

0,14

14,000

38,34

536,76

2

Subtotaal loonkosten Materiaalkosten

Directe kosten

24,225

928,79

Montagelat MDF, dik 18 mm

83,0

m1

2,75

228,25

U-profiel U30/104/40, pvc

41,5

m

1,84

76,36

Spanell paneel dik 99 mm - gipsplaat 9,5 mm

102,0

m2

20,18

2.058,36

Lijmkoker/bevestigingsmiddelen

100,0

m

1,20

120,00

Transportkosten

1

post

144,00

144,00

1

2

Subtotaal materiaalkosten

2.626,97

Eindtotaal directe kosten

3.555,76

! w eu

Ni

EXPRESS VAN POLY MAX速 DE HOGESNELHEIDSLIJM Wij weten dat u graag tijd bespaart. Daarom zijn de montagelijmen van Bison Professional er nu ook in razendsnelle Express formuleringen. Deze Express-versies bereiken al na 4 uur de volledige eindsterkte. Dat is ruim 10 keer sneller dan de bestaande varianten. Verbindingen kunnen veel sneller worden belast, waardoor u als vakman geen kostbare tijd hoeft te

Bison Professional is een merk van Bison International.

000108533 TL BIS adv-Poly-Max-Express-Nederland-NL-265x385.indd 1

verliezen. Voor een echt snelle verbinding kiest u dus een variant uit de range hogesnelheidslijmen van Poly Max速: SMP Polymer voor een hoge eindsterkte, High Tack voor een hoge aanvangshechting en Lijmkit voor een hoge elasticiteit.

Express van Poly Max速: de beste 辿n snelste oplossingen voor al uw professionele lijm-, montage- en afdichtingsklussen.

Voor vakwerk pak je Bison.

www.bisonprof.nl

04-09-12 09:25

BOUWGEBREKEN

Vochtproblemen na een gevelrenovatie Op de binnenzijde van de buitengevels van een appartementencomplex verschijnen na een gevelrenovatie, lichtbruine vlekken, die vochtplekken blijken te zijn. Tevens beginnen behang en muurverf op de binnenzijde van de buitengevels af te bladderen. Na onderzoek, uitgevoerd door het Bureau voor Bouwpathologie BB, blijken een gebrekkige ventilatie in de appartementen en de onzorgvuldig/onvolledig gehydrofobeerde buitengevel de oorzaak van de problemen.

Tekst: Jos van Leeuwen Bureau voor Bouwpathologie BB te Montfoort www.bouwpathologie.nl

Ontwerp

Het appartementencomplex is in de jaren ‘50 van de vorige eeuw, aan de Noordzeekust, gerealiseerd. Het complex is vier woonlagen hoog en heeft een zadeldak.

De zolderruimte van de kapconstructie is wel bereikbaar maar ongebruikt. De bui-

partement nog de originele stalen kozijnen met enkele beglazing heeft, terwijl de overige drie appartementen zijn voorzien van aluminium kozijnen met isolatieglas.

Dit zijn dan wel weer aluminium kozijnen uit verschillende tijden en in verschillende uitvoeringen.

Zo’n tien jaar geleden heeft de top van de kopgevel een renovatie ondergaan.

Hierbij zijn de voegen uitgehakt en is de gevelsteen gereinigd. Hierna is de

Foto 3. Wisselende voegdiepte.

Foto 1. Vochtmeting van het stucwerk.

Foto 2. Vochtmeting van het stucwerk.

tengevel van het appartementencomplex is opgetrokken in massief anderhalfsteens metselwerk. De buitensteen is een vrij poreuze handvormsteen afgevoegd met een verdiepte voeg, de binnenwerkers zijn kalkzandsteen. De vloeren zijn opgebouwd uit NEHOBO-vloer elementen. De kopgevel is op het westen georiënteerd. Deze gevel geeft al sinds langere tijd vochtproblemen.

Gevelrenovatie

De vochtproblematiek is voorafgaande aan het onderzoek met de eigenaren besproken.

Doordat de appartementen een redelijke doorstroming van eigenaren kennen en er binnen de VvE, tot nu toe, geen onderhoudsgeschiedenis is bijgehouden is het bij de huidige eigenaren niet duidelijk wat er door de jaren heen met/aan het complex is gebeurd. Dat is ook de reden dat een ap-

topgevel opnieuw verdiept gevoegd en gehydrofobeerd. Omdat de buitengevels in het appartement op de begane grond erg vochtig waren, zijn deze voorzien van een gipsplaten voorzetwand. De reden voor de deelrenovatie van alleen de topgevel en niet de gehele kopgevel is onbekend.

Omdat er bij de huidige VvE-leden de behoefte bestond om de appartementen een frisse uitstraling te geven, is een jaar geleden besloten alle buitengevels behorende bij de VvE een gevelrenovatie te laten ondergaan. De renovatie zou moeten bestaan uit het uithakken van het verdiepte voegwerk, het voorzichtig met stoom reinigen van de gevelsteen en het opnieuw verdiept voegen van de gevel, waarna deze geheel zou worden gehydrofobeerd (Wat is hydrofoberen? Zie artikel over hydrofoberen elders in deze BouwTotaal).

Omdat de topgevel zo’n tien jaar geleden al is gerenoveerd, valt deze buiten het renovatieproject. Het project wordt in maart opgestart. Tijdens het uithakken van het voegwerk worden toch wel veel stenen beschadigd. De aannemer biedt aan deze stenen voor eigen rekening te vervangen.

Doordat de vernieuwde stenen erg opvallen in de gevelvlakken wordt, op advies van de aannemer, door de VvE besloten alle gevels ‘wat zwaarder, maar wel voorzichtig’ te stralen. Hierbij wordt vanwege het te verwachten kleurverschil ook de topgevel meegenomen. Hierna worden de gevels opnieuw verdiept gevoegd. Nadat de gevels gevoegd en gehydrofobeerd zijn wordt het project in juli opgeleverd.

Problematiek

In het najaar worden er aan de binnenzijde van de kopgevel vochtplekken zichtbaar.

Wanneer de vochtplekken tijdens de winterperiode en het voorjaar problemen

bij het stucwerk veroorzaken, beginnen de eigenaren zich af te vragen wat de oorzaak hiervan is. Binnen de VvE is er verschil van mening over het effect van de gevelrenovatie ten opzichte van het vochtprobleem.

Om een onafhankelijk onderzoek en advies omtrent de vochtproblematiek te krijgen, is het Bureau voor Bouwpathologie BB in de arm genomen. De Bouwpatholoog is de zaak ter plaatse en aan de hand van interviews, waarnemingen, metingen en tests gaan onderzoeken.

Onderzoek

Wanneer de Bouwpatholoog rond het complex loopt vallen hem direct enkele zaken op. Zo is het voegwerk van de topgevel in kleur afwijkend van de andere gevels. Ook valt op dat de gevelkozijnen nagenoeg geen ventilatiemogelijkheden hebben.

Tijdens de binnenopname worden er, door de bouwpatholoog, in de appartementen enkele klimaatmetingen uitgevoerd. Hier-

Foto 4. Wisselende voegdiepte.

35 wordt ook duidelijk wat het kleurverschil veroorzaakt. De topgevel is met een andere mortelsamenstelling gevoegd. Ook is de verdiepte voeg nogal met een wisselende voegdiepte aangebracht (foto 3 en 4).

De aansluiting van de gevelkozijnen op het metselwerk is afgekit. De kit is nagenoeg overal losgekomen, waardoor inwatering via deze aansluitingen niet is uitgesloten (foto 5). Op meerdere plaatsen wordt de gevel met water besproeid. Hierbij blijkt dat het waterabsorptievermogen van de gevel plaatselijk sterk te verschillen. Waar het water op de stenen blijft liggen, wordt het water op een andere plaats direct door de steen opgezogen. Door middel van de proef met ‘Karsten buisjes’ wordt vastgesteld dat het recent vervangen voegwerk poreuzer is dan de gevelstenen (foto 6).

Conclusie

Zich baserend op de mededelingen van de eigenaren en op de uitslagen van de door hem uitgevoerde onderzoeken komt de bouwpatholoog tot de volgende conclusie.

Door het reinigen/stralen van de gevels is er veel water in de gevel gespoten. Na het voegen van de gevels zijn deze gehydrofobeerd. Dat dit hydrofoberen niet met de nodige zorgvuldigheid is uitgevoerd blijkt uit het feit dat de gevel nu goede en (veel) minder goed behandelde plekken kent, waardoor er ongewenst veel regenwater in de poreuze gevel kan trekken. Ten gevolge van het hydrofoberen is het water absorptievermogen van de gevel afgenomen, maar is ook het verdampingsoppervlak van de gevel verminderd. Hierdoor kan geabsorbeerd water moeilijker uitdampen en zal de gevel langzaam aan vochtiger worden. Dit proces zorgt dan voor een vochtige binnenzijde van de buitenmuren.

Daarnaast speelt vooral in de koudere perioden van het jaar, de hoge relatieve luchtvochtigheid in de appartementen een nadelige rol. Doordat de buitengevels de koudste elementen in de appartementen zijn, kouder dan het isolatieglas, zullen deze als eerste als condensatievlakken gaan

Foto 5. Losgekomen kit.

Foto 6. Karsten buisjes.

uit blijkt dat de relatieve luchtvochtigheid in de appartementen tussen de 62% en de 75 % te ligt. Dit is vrij hoog tot te hoog te noemen. In alle appartementen is het stucwerk op de binnenzijde van de buitengevels vochtig tot nat (foto 1 en 2). Dit is aan de hand van metingen, uitgevoerd door de bouwpatholoog, vastgesteld. De vochtaftekeningen tonen zich voornamelijk rond de gevelkozijnen in de kopgevel en de erkers in de woonkamers.

De buitengevels in het appartement op de begane grond zijn in het verleden al voorzien van voorzetwanden. Deze tonen vochtplekken en zijn tijdens deze opname ook vochtig tot nat. De buitenopname en de onderzoeken aan de buitengevel worden met behulp van een hoogwerker uitgevoerd. Wanneer de topgevel wordt bekeken,

fungeren. Het stucwerk op de buitengevels neemt dit condensvocht op waardoor het niet wordt gezien of gevoeld.

Herstel

Om van de lekkageproblemen verlost te zijn, zijn er twee zaken die moeten worden aangepast: 1) In de gevelkozijnen moeten voldoende inbraakveilige ventilatiemogelijkheden worden aangebracht. Dit om de relatieve luchtvochtigheid in de appartementen beter te kunnen beheersen.

2) Om het waterabsorptievermogen van de gevels te verminderen moeten de gevels opnieuw worden gehydrofobeerd.

AC20_ «IMR» format : 265 x 385_ BOUWTOTAAL_ VERSION 2012_HOL-NL _ PPQ _ V1 _ 100%

Kleiner, dunner, beter : dát is technologische vooruitgang Waarom zou het voor uw isolatiematerialen anders zijn?

ACTIS, DUNNE MULTIREFLECTERENDE ISOLATIE

RCS CARCASSONNE 380 986 265

ACTIS heeft de weg van de vooruitgang gekozen bij de ontwikkeling van een exclusieve isolatietechnologie voor daken, zolders, muren en vloeren: een dun, reflecterend meerlaagse isolatiemiddel dat zowel ’s zomers als ’s winters een uitstekend thermisch comfort biedt. ACTIS meet de thermische efficiëntie van haar isolatiematerialen aan de hand van een methode die gebaseerd is op testen in werkelijke gebruiksomstandigheden.

Met de eenvoudig te plaatsen dunne isolatiematerialen van ACTIS kunt u ruimte besparen maar bent u alsnog verzekerd van een duurzame en efficiënte isolatie.

AB

RIQUE E N

F

Voor meer informatie kunt u contact openen met 06-46612360 of kunt u een e-mail sturen aan verkoop@actis-isolation.com Ook kunt u een bezoek brengen aan onze website www.actis-isolation.com

A

UF

D

M

N

IN

France

ACTUR

E

AC20_2012_IMR_265x385_Bouwtotaal_HOL-NL.indd 1

01/02/12 09:23

FISCAAL & PERSONEEL

37

De werkkostenregeling nadert Al weer lang geleden, per 1 januari 2011, is de werkkostenregeling van verschuldigd is door de werkgever, tegen een vast tarief van tachtig procent. De kracht geworden. Hiermee is een geheel nieuw stelsel voor het onbewerkgever kan die heffing wel voorkomen last betalen van vergoedingen en verstrekkingen aan werknemers indoor bepaalde betalingen niet als ‘werkkosten’ aan te wijzen. In zo’n situatie wordt gevoerd. Maar het is toegestaan tot en met 2013 nog de oude regels te de betaling ‘gewoon’ bij het loon van de blijven toepassen. Op grote schaal hebben werkgevers van deze overwerknemer geteld en wordt de werknemer er dus voor belast. gangsperiode gebruik gemaakt. Een veeg teken. Kennelijk zijn er geen voordelen te behalen of zien werkgevers ze niet. Maar 2014 nadert en uit- Schema Schema In schemavorm ziet de regeling er als volgt eindelijk moeten alle werkgevers overstappen op de werkkostenregeling In schemavorm ziet deuit: regeling er als volgt uit: en (dus) hun beloningsbeleid aanpassen.

Tekst: Mr. Frank Kerkhof FB Alfa Accountants en Adviseurs fkerkhof@alfa-accountants.nl

Oude regels

Het oude belastingregime voor beroepskosten bestond (en bestaat in de overgangsperiode tot 2014 nog steeds) uit een wirwar van hoofdregels, uitzonderingen en uitzonderingen op uitzonderingen.

Er zijn maar liefst 29 categorieën van vergoedingen en verstrekkingen met elk eigen criteria. Daarbij kunt u denken aan de regels voor reiskosten, bedrijfsfitness, maaltijden, kerstpakketten, fietsen en mobiele telefoons. Enfin, teveel om op te noemen. De praktijk heeft leren werken met deze bonte stoet aan regels, maar met moeite. Voor alle betrokkenen, werkgevers, werknemers en de belastingdienst, waren deze regels buitengewoon onoverzichtelijk en zeer moeilijk toepasbaar.

Nieuw systeem

In de plaats van de afgeschafte regels is één nieuw criterium ingevoerd. Op zichzelf een duidelijke verbetering. Dat nieuwe criterium kijkt niet meer naar het karakter van een betaalde vergoeding of verstrekking, maar sluit aan bij de hoogte van de loonsom van de werkgever. Tot een bedrag van 1,4 procent van de totale fiscale loonsom mag de werkgever belastingvrij vergoedingen en verstrekkingen aan zijn werknemers geven. De werkgever moet

wel vooraf vaststellen (‘aanwijzen’) welke vergoedingen en verstrekkingen onder dit forfait gaan vallen. Het voordeel is duidelijk: de werkgever hoeft niet meer aan gedetailleerde regels te toetsen of de betaling geheel of gedeeltelijk belast is.

vergoedingen/verstrekkingen

gerichte vrijstellingen

+ bovenmatige gerichte vrijstellingen + aangewezen werkkosten -/- 1,4 procent fiscale loonsom = te belasten werkkosten

+ nietaangewezen werkkosten + ongebruikelijke werkkosten = belastbaar loon

BTWverhoging simpel?

U weet natuurlijk dat het btw-tarief per 1 oktober 2012 wordt verhoogd van 19% naar 21%. Niemand, behalve de schatkistbewaarder, is hier blij mee.

Maar gelukkig is het administratief een simpele wijziging. Of toch niet?

Uiteraard moet u tijdig uw facturen aanpassen en straks dus 21% btw vermelden in plaats van 19%. Maar welk tarief geldt als u na 30 september 2012 goederen levert of diensten verricht, terwijl u vóór 1 oktober 2012 daarvoor factureert?. En omgekeerd, welk tarief Zes gerichte vrijstelgeldt als u voor 1 oktober 2012 levert, lingen maar pas daarna factureert? Welnu, Maar niet alle oude beslissend is de datum van levering of regels zijn afgeschaft. de datum waarop de dienst is verricht.

De factuurdatum is niet relevant. In Naast het forfait van het eerste geval is het tarief dus 21% 1,4 procent blijven zes en in het tweede 19%. Eigenlijk is tachtig procent regulier belast onbelast ‘gerichte’ vrijstellingen dit ook logisch. Anders zou het, door eindheffing (werknemer) voor (onder meer) cliënten vooruit te laten betalen, wel (werkgever) héél eenvoudig zijn om de ongunstige reiskosten, cursusverhoging nog even te ontwijken. sen, studiekosten en Maar hiermee zijn we er nog niet. Welk verhuiskosten. Voor dezeEenvoudiger? gerichte vrijstelEenvoudiger? tarief geldt bijvoorbeeld bij ‘doorlolingen blijven specifieke In regels gelden zal de werkkostenregeling In de praktijk zal deuiteindelijk werkkostenregeling pende bijregels. verhuurHet van de praktijk wel eenvoudiger zijn danprestaties’, de tallozezoals oude waaraan de werkgever inprobleem individuele uiteindelijk wel eenvoudiger zijn dan de (on)roerende zaken en het uitlenen van zit meer in het overstappen. Het extra werk (lees: de extra administratieve last) weerhoudt veel personeel? Hier geldt het 21%-tarief gevallen moet toetsen. En zo wordt het al talloze oude regels. Het probleem zit meer werkgevers nu de werkkostenregeling toe te passen. Maar ja, ‘wat moet,voor datdat moet’. deel van de prestatie dat weer minder eenvoudig. in het overstappen. Het extra werk (lees: de plaatsvindt ná 30 september 2012. Best extra administratieve last) weerhoudt veel simpel dus. Maar veel moeilijker wordt werkgevers nu de werkkostenregeling toe Eindheffing over het meerdere het bij de (op)levering van onroerende zaken. Welk tarief geldt bijvoorbeeld te passen. Maar ja, ‘wat moet, dat moet’.

De gerichte vrijstellingen[Column] en de forfaitaire bij een oplevering na 1 oktober 2012, ruimte van 1,4 procent zullen niet in alle terwijl de koop- en aannemingsover[Foto Frank Kerkhof] gevallen voldoende zijn om de vergoedineenkomst voorziet in een betaling in gen en verstrekkingen te dekken. Voor die termijnen? Dan geldt het 21%-tarief, volgens een overgangsregeling, alleen resterende kosten geldt dat de belasting voor de termijnen die vervallen ná 30 september 2012. Let op: hierbij is de datum waarop de vervallen termijn moeten zijn betaald niet van belang.

U weet natuurlijk dat het btw-tarief per 1 oktober 2012 wordt verhoogd van 19% naar 21%.

Hetzelfde geldt bij verbouwingen Niemand, behalve de schatkistbewaarder, is hier blij mee. Maar gelukkig het administratief een waarbij is overeengekomen is dat de vergoeding vervalt in termijnen. Deze simpele wijziging. Of toch niet? overgangsregeling geldt weer niet voor onderhoud- en herstelwerkzaamheden.

Uiteraard moet u tijdig uw facturen aanpassen en straks dus 21% btw vermelden in plaats van 19%.

Maar Wéér een andere regeling geldt voor Als deze vóór welk tarief geldt als u na 30 september 2012 goederen levert of dienstennieuwbouwwoningen. verricht, terwijl u vóór 1 oktober april 2012 zijnlevert, gekocht, met pas een 2012 daarvoor factureert?. En omgekeerd, welk tarief geldt als u voor 128 oktober 2012 maar opleveringsdatum ná 30 september daarna factureert? Welnu, beslissend is de datum van levering of de datum dienst isvoor verricht.

2012,waarop blijft hetde 19%-tarief alle De factuurdatum is niet relevant. In het eerste geval is het tarief dus 21% en in hettottweede 19%. termijnen 1 oktober 2013Eigenlijk gelden. regeling geldt is dit ook logisch. Anders zou het, door cliënten vooruit te laten betalen,Maar wel deze héél gunstige eenvoudig zijn om deweer niet als vóór 28 april 2012 alleen een ongunstige verhoging nog even te ontwijken. bouwkavel is gekocht. Bent u er nog?

Toch niet zo simpel dus en zeker niet voor de bouwbranche. Ik wens u en uw administrateur daarom veel succes. En natuurlijk kunt u altijd een beroep op ons doen.

[Kop] BTW-verhoging simpel?

Mr. F.J. Kerkhof FB Alfa Accountants en Adviseurs fkerkhof@alfa-accountants.nl

LOONDIENSTSERVICE VOOR ZORGELOOS WERKEN

Raamdorpelelementen BV

Kijk voor een razendsnelle offerte op www.HeBlad.com

Payrollen is ook in de bouw een voordelige oplossing Payroll Intermediair werkt flexibel en is kostprijsverlagend.

U betaalt alleen de verloning van gewerkte uren. Het ziekterisico wordt overgenomen en u heeft geen administratieve lasten.

Hoeveel ú kunt besparen? Vraag een vrijblijvende offerte op maat!

•

Elke kozijnmaat leverbaar

•

12 kleuren en 10 modellen

•

Levering 1 tot 4 weken

•

Geleverd in stalen bakken en rekken

•

Eenvoudig en snel te plaatsen

WWW.PAYROLL-INTERMEDIAIR.NL | T 088-0027350

HeBlad Raamdorpelelementen BV - T 0497 - 36.07.91 - F 0497 - 38.09.71 - info@HeBlad.com RDE okt2010.indd 1

30-9-2010 14:29:31

Afdekken en beschermen van vloeren, trappen, kozijnen en nog veel meer

SUPER SNELLE VERWERKING

VEILIGSTE KEUZE

Easydek is voorloper op het gebied van slimme, handige en tijdbesparende afdekmaterialen voor het tijdelijk beschermen van het interieur van gebouwen, woningen en schepen tijdens nieuwbouw, renovatie en onderhoud.

Voor meer informatie en advies neem contact met ons op: 033 - 285 92 22

WEINIG AFVAL

WWW.EASYDEK.NL

WARMTE REFLECTERENDE DAKCOATING SYSTEMEN exclusief importeur Mawipex Nederland De Poort 21 4411 PB Rilland Tel: 0113 - 55 77 77 Fax: 0113 - 55 77 78

70 % 40 % 25 %

RIEBSAMEN

Glasboy ® Bagger Kran Dumper

warmte reflectie lagere oppervlakte temperatuur energiebesparing

er d o f u Ka ervice Miets TJSS kwaliteitsdeurdrangers uit Zwitserland   

Veilig DIN 1154 Betrouwbaar 5 jaar fabrieksgarantie Veelzijdig Breed toepasbaar door de vele extra’s

TJSS vrijloopdeurdranger

Voor preventieve brandbeveiliging gecombineerd met optimale toegankelijkheid

ALLEEN DICHT ALS HET ECHT MOET! Energieweg 11

8304 AJ Emmeloord

Ideaal voor toepassing in bijv. ziekenhuizen, scholen, kinderdagverblijven, bejaardencentra en verzorgingstehuizen waar zowel brandveiligheid als ook toegankelijkheid een belangrijke rol spelen.

Voor meer informatie bezoek www.dictator.nl of neem contact op met een van onze adviseurs.

T +31 (0)527 613456

F +31 (0)527 698420

info@dictator.nl

www.dictator.nl

Maschinenbau Riebsamen GmbH & Co. KG Bierstetter Straße 1 88348 Allmannsweiler Tel: +49 7582 791 info@riebsamen.de www.riebsamen.de

PRODUCT IN BEELD

39

Maatwerk op aanvraag Oplossingen zijn zelden standaard in de bouw-, infra- en betonsector.

Vilton ontwerpt en levert daarom oplossingen en producten op maat. Bij elk project denkt men al in het ontwerpstadium mee over een krachtige oplossing. Als men in een vroeg stadium van het project contact opneemt met een van de engineers of adviseurs van Vilton dan plukt men daar met een doordacht product of systeem naderhand de vruchten van.

In dit artikel vier (nieuwe) ontwikkelingen waarbij het uitgangspunt is: U vraagt, wij draaien.

De Vilton CDM-ISO-T56 wandregel is ontworpen om de geluidsisolatie van wanden te optimaliseren door middel van een voorzetconstructie. De regels worden direct op de wand aangebracht, wat het ruimteverlies minimaliseert. De dikte van de wandregels is 56 mm, maar er is ook een

Als afwerkmogelijkheden is er een aantal opties: hoeklijnen, dilatatieafwerkkappen en voegprofielen. Het feit dat de Vilton Expansie Voegprofielen door eigen engineering en door eigen fabricage tot stand komen, biedt al de nodige voordelen. Maar er zijn er nog meer: de profielen zijn snel

megastal of sparingen in (prefab) betonnen constructies voor een hoogbouwproject, als Vilton het kan ontwerpen dan kan Vilton het ook maken, zo beweert men in Almere.

‘Dat is een flinke uitspraak, maar met onze expertise gaan wij geen uitdaging uit de weg’, aldus Anand Papperse, Technisch Specialist bij Vilton.

‘Vaak werken we vanaf een ruw idee of een schets van de klant. We maken op de afdeling Engineering een ontwerp ter goedkeuring en daarna kan het productieproces starten.’

De verloren bekistingsystemen zijn in diverse vormen en plaatmaterialen te leveren. Zo ook met een trapeziumvormig strekmateriaal dat voldoet aan de hoogste eis conform Eurocode 2 (EN 1992-1-1) ten aanzien van constructieve verbindingen.

Sparingsbox 1000 en 2000 zijn ‘op maat’ en als vouwsparing mogelijk. Dit bespaart veel transportvolume en het neemt ook op de bouwplaats minder plaats in. De standaard type vouwsparing is te verkrijgen op rol en in diverse hoogtes. Deze vouwsparing is veelzijdig in gebruik en is in elke vorm te buigen. Funderingskisten maakt het bedrijf geheel op maat.

Koudebrugonderbreking

Koudebrugonderbrekingen worden constructief berekend en ter goedkeuring voorgelegd aan de hoofdconstructeur.

96 mm dikte te verkrijgen. De wandregels zijn onderdeel van de Vilton CDM ‘doos-indoos’ oplossingen.

De wandregels van Vilton zijn eenvoudig aan te brengen en zijn voor veel verschillende toepassingen te gebruiken.

Gipsplaten of andere wandplaten zijn eenvoudig aan de buitenzijde van de latten te bevestigen zonder dat deze contact maken met de achterwand.

Er zijn meerdere uitvoeringen van de wandregels beschikbaar, waar ook de prestaties van bekend zijn. Tegen bijvoorbeeld een steenachtige wand met twee gipsplaten op de wandregels en minerale wol in de spouw wordt een geluidsisolatie van Rw = 73 dB behaald.

Deze testgegevens zijn op aanvraag ter beschikking te stellen.

Expansie voegprofielen

Waar ongewenste krachten in betonconstructies kunnen voorkomen vanwege krimp, kruip, temperatuur, belastingen, zettingen of door andere oorzaken worden Expansie Voegprofielen toegepast om vervormingen spanningsvrij te kunnen laten optreden. Vilton Expansie Voegprofielen worden op maat gemaakt in eigen productie. De engineering houdt bij het ontwerp rekening met de constructieve eisen en detaillering en houdt in de gaten of het detail ook uit te voeren is. In ondergrondse toepassingen zorgen voegenbanden voor de grond- en waterafdichting.

Een balkon- of galerijvloer bevindt zich in de buitenlucht en het beton neemt naar verloop van tijd de temperatuur aan van de buitenlucht. Dit heeft als gevolg dat

Verloren stalen bekistingen zijn in diverse vormen en maten en voor verschillende toepassingen mogelijk.

sende oplossingen ontwikkeld zijn.

Om koudebruggen te voorkomen levert het bedrijf koudebrug onderbrekingselementen van het type Isopro. Dit type koudebrugonderbreking bestaat uit een strook isolatiemateriaal met slechte warmtegeleiding, waarin de normaal benodigde wapeningsstaven verwerkt zijn voor het overbrengen van krachten ten gevolge van de balkon- of galerijvloer.

Standaard bezitten de elementen een lengte van 1000 mm, maar op verzoek is het mogelijk kleinere lengten te leveren, de zogenaamde specials. Aan de hand van de opgegeven krachten en de richting van deze krachtenwerking zal bepaald worden welk specifiek type benodigd is.

De werkwijze voor de levering van de juiste koudebrug onderbreking is als volgt. De opdrachtgever levert doorsnede tekeningen, plattegrond tekeningen en berekeningen van de werkende krachten aan. Op basis hiervan stelt Vilton vast welk specifieke type Isopro benodigd is. Hierbij wordt gekeken naar de dikte van zowel de balkonvloer en de aansluitende vloer aan de bin-

De CDM-ISO-T56 wandregels optimaliseren de geluidsisolatie van wanden door een scheiding in de constructieopbouw tot stand te brengen.

en simpel aan te brengen; er ontstaan in de meeste gevallen rechte expansieverbindingen; het systeem is zelfdragend en vereenvoudigt het op correcte wijze het aanbrengen van een waterkering en er zijn geen meervoudige stortfases door verloren bekistingfunctie. En last but not least: de montage en het lassen van voegenbanden is uit te besteden aan Vilton Services.

Verloren bekisting

Vilton ontwerpt, produceert en levert ook verloren stalen bekisting systemen ‘op maat’. Of het nu gaat om complete funderingsbalken en poeren voor onder een

Om vervormingen spanningsvrij te kunnen laten optreden zijn Expansie voegprofielen toe te passen.

met name in de winter temperatuursverschillen optreden tussen de balkonvloer aan de buitenzijde en de aansluitende vloer aan de binnenzijde. Dit temperatuursverschil kan met name in de winter dusdanig fors oplopen dat tussen de aansluiting vocht kan gaan condenseren, dat vervolgens schimmelvorming kan veroorzaken. Een ongewenste situatie waarvoor sinds een aantal jaren pas-

nenzijde van het gebouw, de optredende krachten en tot slot de beschikbare lengte van het scheidingsvlak tussen de balkonvloer en de binnenvloer. Na goedkeuring door de constructeur van de opdrachtgever wordt vervolgens het geheel geleverd op de bouwplaats en gemonteerd. Dit laatste kan met garantie worden gedaan door Vilton Services.

NAJAAR 2012

AANBIEDING Doorwerken met de Blitz-gevelsteiger > 100 m2 Blitz-gevelsteiger Breedte: 10.28 m (4 vakken van 2.57m) Hoogte: 8.30 m

) m 0 1 ( en p p a ! k r n e e k g i n e a t l s tp 4 n f a e i k s n u l e n Inc e g n i r e k n a r e v s i t en gra

Veilig; Hoge kwaliteit; Lichtgewicht en weinig onderdelen; Flexibel en aanpasbaar; Eenvoudige montage; Geschikt voor alle lichtere werkzaamheden zoals:

Gevelreiniging

Stukadoren

Voegen

Schilderen

Doorwerkmogelijkheden onder alle weersomstandigheden.

Layher b.v.

Lissenveld 18 4941 VL Raamsdonksveer

Meer Mogelijk. Het systeem voor steigers.

www.layher.nl

Tel.: 0162-58 68 00 Fax: 0162-58 68 88 mail@layher.nl

PRODUCT IN BEELD

41

Gebouwschil Rijksmonument uitstekend geïsoleerd na restauratie In het Twentse Reutem is een negentiende-eeuwse dwarshuisboerderij gerestaureerd met Xella Multipor voorzetwanden. De combinatie van de Multipor voorzetwanden, geïsoleerde betonvloer en dakisolatie van PIR platen resulteert in een uitstekend geïsoleerde gebouwschil. Met een Rcwaarde van 2,5 benadert de negentiende-eeuwse boerderij uit Reutem nu de warmteweerstand van een moderne nieuwbouwwoning. Sterker nog, de Rc-waarde voor dit Rijksmonumentale gebouw ligt ver boven de gebruikelijke norm.

De historische hoeve Deperman bestaat uit een boerderij uit 1863 met een woonhuis uit 1910, een graanschuur en kapschuur die samen één Rijksmonument vormen. De gevels, gebintconstructie en één sierkamer in het woonhuis hebben specifiek een monumentale status. Kenmerkend is dat de gebouwen, op het voorhuis na, in dezelfde richting zijn gebouwd. Het voorhuis staat haaks op de boerderij en verklaart dit type boerderij: dwarshuisboerderij.

Door achterstallig onderhoud was een grondige restauratie van de historische boerderij onoverkomelijk. De bewoners, de familie Aarnink, hebben met hulp van Monumentenwacht Overijssel-Flevoland een restauratieplan opgesteld. Arie Schuilenborg, adviseur van Monumentenwacht, was betrokken bij de restauratie van de boerderij. ‘Dankzij goede isolatie gaat er weinig warmte verloren en is het binnenklimaat comfortabel. En dat is precies wat de bewoners willen, voor de gasten en voor zichzelf. De keuze voor Multipor was dan ook een vanzelfsprekende: de cellenbetonnen isolatieplaten sluiten namelijk naadloos aan.’

Isolatie noodzakelijk

Om het woonhuis en de gastenverblijven bewoonbaar te maken, is isolatie van de schil van de boerderij noodzakelijk.

Schuilenborg koos in eerste instantie voor een Metal-stud voorzetwand; opgebouwd

uit Metal-stud profielen, isolatiewol, dubbele gipsplaten en een dampremmende isolerende folie. Dit bleek niet mogelijk te zijn vanwege de houten plafondbalken die op de wanden rusten. Schuilenborg: ‘Het leek me onmogelijk om de profielen en de dampremmende folie naadloos aan te sluiten rond de balken. Het gevolg zou zijn dat zich vocht rond de balk ophoopt en de balken gaan rotten.’

Op een symposium over duurzaam restaureren zag Schuilenborg een betere oplossing: een voorzetwand van Multipor.

Alle steens buitenmuren van 220 mm zijn hiermee aan de binnenkant bekleed. Schuilenborg: ‘De cellenbetonnen isolatieplaten van 120 mm dik sluiten wél naadloos aan op de balken, waardoor koudebruggen en condensatieplekken zijn uitgesloten.

Bovendien is de wand vochtregulerend en op vrijwel elke manier af te werken. Wij hebben gekozen voor pleisterstuc.’

De binnenwanden, die haaks op de buitenmuur staan, zijn over een afstand van één

tot anderhalve meter vanaf de buitenmuur behandeld met Q-therm pasta, een warmtereflecterende laag om condensvorming op de binnenwand te voorkomen. In verband met het beschermende aanzicht van de boerderij is aan de kozijnen niets gedaan, Wel is het enkelglas in de kozijnen van het woongedeelte vervangen door isolerend monumentenglas. Bij de kozijnen van de andere leefvertrekken is achterzet beglazing aangebracht.

Ook vloeren en kap aangepakt

De oorspronkelijke houten vloeren waren dusdanig verrot dat het beter was ze te vervangen door geïsoleerde betonvloeren met vloerverwarming. Het dak is geïsoleerd met PIR-platen. Het resultaat van deze isolatie in combinatie met de voorzetwanden van Multipor is een optimaal geïsoleerde gebouwschil.

De voorzetwanden van Multipor in het woonhuis zijn inmiddels geplaatst. De wanden in de deel en de potstal volgen op een later moment. Voor de bouwvak zijn onder meer de dakpannen teruggeplaatst.

Na de bouwvakantie wordt het metselwerk afgemaakt en start de afwerking. De oplevering van de gerestaureerde dwarshuisboerderij staat gepland voor december 2012. De logiesverblijven in de potstal zijn medio 2013 gereed.

Ook de gevel begint bij Jongeneel!

De maanden september en oktober staan bij Jongeneel in het teken van gevelrenovaties.

Met een hernieuwde uitgave van ons bekende gevelboek, geven wij informatie over materiaalkeuze, verwerking, en toepassingen voor gevelrenovaties. Uiteraard zijn de nieuwste producten van de leveranciers opgenomen en aangevuld met tips en adviezen vanuit onze kennis en ervaring. Naast het gevelboek, verschijnt er nu ook een gevelwaaier. De gevelwaaier geeft een goed beeld van de kleuren en structuren van diverse plaat- en houtmaterialen die in het gevelboek gepresenteerd worden. Naast het verschijnen van het gevelboek en de gevelwaaier, geven wij ook aantrekkelijke kortingen op diverse gevelproducten. Deze zijn weergegeven in de Actiekrant van Jongeneel die op iedere vestiging voor u klaar ligt.

Of u nu voor de gevelrenovatie gevelbekleding, isolatie, folie, lijmen of bevestigingssystemen nodig heeft; bij Jongeneel vindt u het tegen een aantrekkelijke prijs!

Bouwboeken.nl Powered by

Nederlands Bouwkosten Instituut

Calculatie Voorbeelden 2012

Met behulp van de calculatie voorbeelden kan men direct zien welke materialen en manuren begroot dienen te worden.

Bekijk RenovatieTotaal nu ook online! www.renovatietotaal.nl

Regelmatig komt het voor dat men een onzeker gevoel krijgt als men aan het calculeren is. Zit ik te hoog of te laag.

Vooral als het nieuwe onderwerpen zijn die men niet eerder berekend heeft.

Dit E-Book Calculatie Voorbeelden geeft de nodige steun bij de analyse van de werkzaamheden. Door het toenemende kleine werk is er een grote behoefte ontstaan naar dit soort gegevens. De calculatievoorbeelden kunnen gebruikt worden bij nieuwbouw, verbouw, uitbreiden, aanpassingen, groot en klein onderhoud, mutatie onderhoud, klussenwerkzaamheden en klantenwerk.

Bouwprijzen Calculatie Voorbeelden

2012

NBI

Nederlands Bouwkosten Instituut

Prijs: â&#x201A;Ź 29,95

(excl. BTW)

Voor meer info of bestellen kijk op:

WWW.BOUWBOEKEN.NL

NBI

Nederlands Bouwkosten Instituut

Postbus 189 - 7000 AD DOETINCHEM - T 085-4010460

1

PRODUCTNIEUWS

43

Hefinstallaties voor glas en grote panelen

Corrosievrije lijngoten voor afwatering dakterrassen

De volledig accu-aangedreven vacuüm hefinstallaties van Woods verplaatsen glas en grote panelen met behulp van heftruck, kraan of overhead takel. Om klanten snel van dienst te kunnen zijn levert Bohle 5 modellen uit voorraad. Alle installaties zijn in het bezit van een dubbel vacuümsysteem waardoor ze zowel veilig binnen, alsook buiten, op de bouwplaats kunnen worden gebruikt.

De originele Dachfix goten worden op grond van praktijkervaringen continu verbeterd en aan de nieuwste technieken aangepast. De jongste productontwikkeling bij Hauraton is de Dachfix Resist goot. Zoals de naam al doet vermoeden, is deze goot resistent, dus volledig ongevoelig voor corrosie. Het totale gootsysteem wordt volledig van corrosiebestendig kunststof gemaakt. Zelfs vliegroest pakt daardoor niet.

De verschillende modellen laten zich eenvoudig aanpassen aan de transport- en

montage-eisen ter plaatse. Ze zijn verkrijgbaar, variërend van maximaal 320 kg tot maximaal 630 kg, met een kiepmogelijkheid tot 180° en draaimogelijkheid tot 360°.

Alle installaties voldoen volledig aan de eisen volgens DIN EN 13155. Woods staat bekend om een uitstekende prijs/kwaliteitsverhouding en is al jarenlang expert op het gebied van vacuümtechniek.

Bohle Benelux B.V., Veenendaal, (0318) 55 31 51, www.bohle.nl

Dubbelraam voor extra akoestische isolatie Het MagnoSilent+ raamkozijn vermindert het (verkeers)lawaai met wel 44 decibel, laat Norwin Gevelelementen weten. Het geheim zit ‘m in de bijzondere constructie van twee ramen in één kozijn. Aan de buitenzijde zit een naar buitendraaiend raam met dubbele beglazing en aan de binnenzijde een naar binnendraaiend draai-kiepraam eveneens dubbelglas.

Samen zorgt dit voor een vierlaagse geluiddemping en thermische isolatie, waarbij de natuurlijke luchtlaag die tussen de beide ramen zit uiteraard meewerkt. Beide ramen zijn met één handgreep te bedienen en zijn op meerdere manieren te openen en te sluiten. Bij de montage wordt eerst de buitenkant als een normaal kozijn gesteld, waarna het binnenste raam is te plaatsen.

Mavotrans introduceert de vernieuwde en verbeterde Murfor metselwerkwapening. Bij deze nieuwe uitvoering zijn de diagonaaldraden voorzien van afstandhouders en hebben de langsdraden een geribd oppervlak. Dit resulteert in een snelle, correcte plaatsing en optimale hechting aan de mortel. mortel. Met de nieuwe Murfor® kan de bewapening koud op de stenen worden gelegd en is één mortellaag voldoende. De slimme afstandhouders zorgen er voor dat de mortel onder de langsdraden vloeit. Bovendien hebben de langsdraden van het nieuwe Murfor een geribd oppervlak. Dit zorgt voor een nog betere verankering in de mortel, waardoor met een hogere treksterke kan worden gerekend.

Mavotrans, Zoetermeer, (079) 344.63.09, www.mavotrans.nl

Gratis opstand voor Luxlight platdakramen

Een sympathieke actie waarmee het bedrijf bouwers een helpende hand biedt in moeilijke tijden. De opstand wordt als bouwpakket uit voorraad geleverd en is zeer eenvoudig in elkaar te zetten. Met het leveren van de opstand biedt Luxlight een totaaloplossing die ervoor zorgt dat de benodigde werkzaamheden op de bouwlocatie naadloos op elkaar aansluiten en nog

Hauraton GmbH, Rastatt, (053) 536 34 36, www.hauraton.nl

Door het lage energie dakraam FTT uit te rusten met een speciale combinatie van beglazing heeft Fakro een raam ontwikkeld dat ook uitstekende geluidsisolerende eigenschappen heeft.

Verbeterde metselwerkwapening

Luxlight helpt de aannemer door de benodigde opstanden voor de populaire platdakramen in zijn leverprogramma op te nemen. Geprikkeld en uitgedaagd door het huidige economische klimaat, lanceert de leverancier vandaag de actie ‘tot eind 2012 gratis opstand voor aannemers, klusbedrijven en bouwgerelateerde zzp’ers’.

dien vermindert het gebruik van Dachfix goten de noodzakelijke aansluithoog te rond de deur en maakt het ba r r ièrev r ij bouwen mogelijk.

Het programma wordt gecompleteerd door de verdekt in te bouwen doorsteek voor snel watertransport naar de Dachfix Point putdeksel met mazenrooster of sleuvenrooster in zowel verzinkt alsook roestvrij staal.

Geluidwerende beglazing in dakraam

Norwin Gevelelementen, Heiloo, (072) 533 83 49, www.norwin.nl

De klassieke Murfor moest in de mortel worden gedrukt. Tijdrovend, omdat vaak een tweede mortellaag nodig was en niet altijd even praktisch door sneldrogende

De nieuwe goten zijn verkrijgbaar in bouwhoogte tot 75 mm. Het is mogelijk ze in hoogte te verstellen middels een extra te verkrijgen verstelset. Bij de plaatsing worden de Dachfix Resist gootelementen eenvoudig met het geïntegreerde verbindingssysteem aan elkaar gemaakt. De afdekkingen, die reeds bij plaatsing in het onderdeel liggen, kunnen bovendien met een knevelsysteem aan het gootsysteem worden vastgeschroefd. De elegante afdekkingen zijn verkrijgbaar in de designvarianten lengtestaaf- en mazenrooster. Door de zilverkleurige, inliggende afdekkingen en het fraaie design ziet het gootsysteem er zeer attractief en elegant uit.

Als het gootsysteem volledig is ingebouwd is het beloopbaar en rolstoelberijdbaar.

Goten van Hauraton bieden zowel een betrouwbare overloop als een perfect functionerende horizontale en verticale afwatering van terrassen, platte daken en gevels alsmede deur- en raamelementen. Boven-

efficiënter zijn. Daarmee ontzorgt men de aannemers, klusbedrijven en bouwgerelateerde zzp’ers. Het biedt de groep die wellicht het meest lijdt onder de recessie, de mogelijkheid om meer marge te maken.

Een welkom vooruitzicht voor velen. Vanaf 1 januari 2013 wordt de opstand als optie in de consumentenprijslijst opgenomen.

Luxlight, Westerhoven, (040) 207 01 24, www.luxlight.nl

Het nieuwe FTT R3 tuimeldakraam heeft een isolatiewaarde over de gehele constructie van 0,81 W.m-2.K-1 en een Rw-waarde van 40 dB. De beglazing is als volgt opgebouwd: 8 mm gehard buitenglas, 16 mm spouw gevuld met argon, 4 mm gehard middenglas met een lage emissie coating, 18 mm spouw gevuld met argon en een gelaagde ruit van twee keer 3 mm met een folie ertussen voorzien van een geluidsisolerende film en een lage emissie coating. De FTT R3 FSC is te leveren in afmetingen van 550 x 980 mm en 1140 x 1600 mm en 1340 x 1400 mm en alle standaardmaten daar

tussenin. Door deze combinatie leent het tuimelraam zich voor passiefhuis toepassingen.

Fakro Nederland, Groesbeek, (024) 397 80 95, www.fakro.nl

Timber Guide voor brandwerende beglazing Vetrotech Saint Gobain heeft haar brandwerende beglazingen uitgebreid getest in houten kozijnen en deuren en daar wordt veelvuldig gebruik van gemaakt.

Het antwoord op de vraag hoe deze beglazing vervolgens te plaatsen, was wat lastiger te geven. Als de plaatsing namelijk niet goed wordt uitgevoerd, loopt de brandwerendheid van de gehele wand- of gevelconstructie terug. De glasleverancier heeft daar nu toch het antwoord op gevonden met de nieuwe brochure Timber Guide. Het is een praktische handleiding voor het plaatsen van brandwerende beglazing in houten deuren en kozijnen. Per product wordt via een plaatsingsdetail met ondersteunende tekst getoond hoe dat moet gebeuren. Tevens worden de maximaal geteste afmetingen benoemd.

Vetrotech Saint Gobain, Nederweert, (0495) 57 44 23, www.vetrotech.nl

Vakmanschap Gegarandeerd

thermische isolatie in de winter

Zwitserse houtvezelisolatieplaten Materialen uit de natuur

bescherming tegen zomerhitte

Een dakdekker mag zich pas een Dakmeester noemen als hij is aangesloten

geluidsisolatie

bij de Stichting Dakmeester: een netwerk van deskundigheid als het om daken gaat.

Een Dakmeester staat garant voor advies,

brandveiligheid

goede service en perfecte oplossingen voor een probleemloos kwaliteitsdak. diffusieopen

U kunt rekenen op: • De zekerheid dat het dak voldoet aan de prestatie-eisen volgens het bouwbesluit • |Optimale verwerking van hoogwaardige producten • Garantie op product én arbeid

ecologie/ cradle to cradle duurzaam bouwen/ CO² reductie

swiss made

Pavatex Benelux b.v., Stentorlaan 5 NL-7534 HT Enschede

Telefoon +31 (0)53 433 17 69 info@pavatex.nl

www.dakmeester.nl

Vraag naar onze dealers in uw regio.

www.pavatex.nl

PAVATEX, de échte natuurlijke isolatie Daken, gevels, vloeren, hsb-elementen en passiefhuizen kunnen met PAVATEX houtvezel-isolatieplaten snel en eenvoudig worden geïsoleerd.

De drukvaste én flexibele PAVATEX houtvezelisolatie biedt zowel bescherming tegen de kou als tegen de zomerhitte, heeft een uitstekende geluidsisolatie, is dampdiffusie-open en reguleert de vochtigheidsbalans.

Aan PAVATEX worden geen vervuilende producten toegevoegd en de platen worden gebonden met het houteigen lignine. Dus PAVATEX is zowel natuurlijk in samenstelling als in kleur!

Voor gezonder wonen, het hele jaar door!

afmeting: 132x190mm(bxh) cmyk: 60; 0; 80; 0

4 THE NEXT STAGE HITACHI BATTERIJEN NU MET 4.0 AH VOOR MEER UITHOUDINGSVERMOGEN

MET EEN KOOLBORSTELLOZE MACHINE EN 4.0 Ah BATTERIJEN ZELFS 200% LANGER WERKEN

broek

en n v e s t aast me va n

r a B i j a f n beelding hie f a zie

Het voordeel haal je uit het combinatiespel, kijk en vergelijk:

BORSTELLOZE MOTOR + 4.0 Ah Li-ion techniek

>>

= 200%

NORMALE MOTOR

+

4.0 Ah Li-ion techniek

= 133%

NORMALE MOTOR

+

3.0 Ah Li-ion techniek

= 100%

WWW.HITACHI-POWERTOOLS.NL

Valbeveiliging tijdens montage zonnepanelen RSS

Roof Safety Systems Deze actie is geldig van 21 september t/m 18 oktober 2012.

Zeker

Exclusief verkrijgbaar bij de volgende dealers: Almelo – Holland bedrijfskleding Bedrijvenpark Twente 411 www.hollandbedrijfskleding.nl

Amsterdam – Hijman B.V. De Flinesstraat 26 www.hijman.nl

Den Haag – De Tijd Bedrijfskleding Van Geenstraat 104 www.detijdbedrijfskleding.nl

Doornspijk – Firma L. van den Hardenberg Zuiderzeestraatweg - West 105 www.hardenberg-doornspijk.nl

Ede – Handelsonderneming Van Huigenbos Lorentzstraat 2 – 1 www.handelsonderneminghuigenbos.nl

Elspeet – Confix Workwear Staverdenseweg 73 www.confix.nl

Emmeloord – Welkoop Emmeloord Industrieweg 6 www.welkoop.nl

Genemuiden – Bouw Waar Sisalstraat 81 - 4 www.bouwwaar.nl

Haarlem - Basis Bedrijfskleding Wateringweg 77 www.basisbedrijfskleding.nl

Harderwijk – Klaassen Handelsonderneming B.V. Nobelstraat 21 www.klaassenbvharderwijk.nl

Hoogerheide – Landa Safety Huijgensstraat 135 www.landa-safety.com

Kesteren – Profistep Industrieweg 2b www.profistep.nl

Kootwijkerbroek – Van Roekel Reklame De Spil 10 www.vanroekelreklame.nl

Milheeze – Perfekt Promotie en Reklame Milheesestraat 7 www.perfektie.nl

Schore – Merkwaaardig! (vormstudio) Steenweg 6d www.merkwaaardig.nl

Strijen – DB Workwear B.V. Kerkstraat 9 www.dbworkwear.nl

Utrecht – Jos Reinke Corporate Fashion Vasco da Gamalaan 27 www.reinke.nl

Zwaagdijk-Oost – Agrifirm Zwaagdijk Marktweg 12 T: 0228 - 56 71 15

75%

goedk dan ste

oper

igerbo

uw!

06 21 89 77 31 - www.RoofSafetySystems.com

PRODUCTNIEUWS Roestvast stalen buisklem voor gefreesde sleuven Sinds jaar en dag worden allerlei buizen op diverse bewerkelijke en feitelijk onprofessionele manieren vastgeprutst in gefreesde sleuven voordat de stukadoor de muur af kan werken. Dat gebeurt tot nu toe met allerlei geïmproviseerde middelen, zoals spijkers, pluggen, stukjes schuim, karton of andere afvalstukjes. Een tamelijk onhandige en tijdrovende bezigheid om steeds weer iets te zoeken en op maat te maken om de buis mee te fixeren.

Nu is er de TubiClic, een gepatenteerde universele roestvast stalen buisklem voor de bevestiging van diverse buismaten in bijna alle maten gefreesde sleuven. De clip is met één simpele handbeweging op de buis vast te klemmen. Daarna is met dezelfde eenvoud de buis inclusief de clip achterin de gefreesde sleuf te drukken. Snel en eenvoudig! De buizen blijven door het sterke verenstaal maximaal achterin de sleuf zitten. Hierdoor kan de stukadoor de sleuf volledig en goed gevuld afwerken. Doordat de buisklem van roestvast staal is, blijven er ook geen kleursporen door vocht achter. De buisklem is geschikt voor buizen van 16 - 24 mm, in sleuven van 18 - 35 mm breedte.

Tilmar, Meppen, (0591) 37.16.67, www.tilmar.nl

Akoestische isolatie voor Lewis- en Max-vloeren Fonofive is een ultradun akoestisch isolatieproduct dat prima op betonnen constructievloeren is in te zetten met als ondergrond van een houten constructievloer. Het product is speciaal ontwikkeld om contactgeluid tegen te gaan.

Het is opgebouwd uit een akoestische isolerende laag van circa 1,5 mm met een onderzijde een laag van polyester nonwoven die

4,5 mm dik is. Met de beperkte dikte van 6 mm heeft men om contactgeluid te reduceren minder hoogte nodig dan traditionele systemen als minerale wol en EPS. Hierdoor is het product uitermate geschikt voor geluidsisolerende vloeren in renovatieprojecten met beperkt beschikbare opbouwhoogte. Men moet daarbij denken aan een combinatie met een Max4 wapeningsplatenvloer of een Lewis zwaluwstaartplatenvloer. Het product is eenvoudig te verwerken en naast de genoemde vloersystemen ook goed te combineren met droge (gips of hout) vloersystemen. Fonofive wordt geleverd op rollen van 15 m².

Reppel Bouwspecialiteiten, Dordrecht, (o78) 617.44.00, www.reppel.nl

Compact en eenvoudig toegangsmanagement Met isis M100 beschikt het Duitse FSB over een systeem dat eenvoudig in montage en gebruik is en te leveren is in een grote verscheidenheid aan materialen en modellen.

Het isis M100 systeem is een elektronisch toegangscontrolesysteem dat geschikt is voor gebouwen met een beperkt aantal deuren en is daarmee bijzonder goed in te zetten voor particulieren, artsenpraktijken of andere kleinere ruimten waar veiligheid of vertrouwelijke gegevens een belangrijke rol spelen. Het systeem maakt gebruik van de geavanceerde MIFARE DESFire EV1 technologie, die de toegangscontrole faciliteert.

Het batterijgestuurde identificatiecomponent M10 wordt eenvoudig onder het rozet of schild gemonteerd en zorgt voor communicatie met het identificatiemedium in de vorm van een toegangspas of elektronische sleutel. Het identificatiemedium bestaat in elk geval uit een Mastercard die rechten kan toekennen aan andere toegangspassen of elektronische sleutels. Daarnaast maakt een optionele kloonkaart het mogelijk om op afstand de rechten van toegangspas-

Dit nieuwe spuitpistool is gebaseerd op elektrostatische technologie, waarbij de lak door het spuitpistool negatief wordt geladen. Door het werkstuk te aarden, worden de lakdeeltjes hierdoor aangetrokken. Het resultaat is veelzijdig: een uiterst gelijkmatige laagdikte, er kan zeer zuinig worden gespoten, de oppervlakteafwerking is uitstekend en het rendement ligt circa 65 % hoger in vergelijking met luchtverstuivende systemen. En omdat de elektrostatisch geladen lak naar alle zijden van het geaarde voorwerp wordt aangetrokken, kan bijvoorbeeld bij cilindervormige voorwerpen een deel van de achterzijde worden gecoat.

Op die manier zijn forse tijdbesparingen te realiseren. Het ontwerp van de GM5000 is er speciaal op gericht om avermoeidheid bij de gebruiker te reduceren. Dit is bereikt door een zeer gering gewicht, een ergonomisch ontwerp, een geringe trekkerkracht en een uitstekende balans. Het nieuwe pi-

stool van Wagner leent zich voor zowel materialen op basis van oplosmiddel alsook watergedragen lakken, materialen met een

Jaga heeft het complete overzicht van alle productgroepen gebundeld in een overzichtelijke catalogus voor 2012-2013.

In deze 440 pagina’s tellende catalogus presenteert Jaga de innovatieve, energiezuinige (design)radiatoren en systemen compleet met prijslijsten en gebruiksvriendelijke tabellen om prijzen en afgiften snel af te lezen en te vergelijken. Een interactieve digitale versie van de catalogus is eenvoudig te raadplegen via www.jaga.nl.

Dankzij de nieuwe overzichtelijke inhoudsopgave in beeldvorm kunnen gebruikers voor elke gewenste toepassing of techniek

laag, gemiddeld en hoog gehalte aan vaste stoffen en metallics.

WSB Finishing Equipment, Utrecht, (030) 241 41 55, www.wsb-wagner.eu

Nieuwe lijn Duct Tapes voor bouw en industrie Delta Tape heeft een compleet nieuwe lijn van drie hoogwaardige duct tapes ontwikkeld voor bouw en industrie. De Duct Tape 100 is een universele tape, die dankzij een hoge kleefkracht zelfs op (licht) stoffige ondergronden plakt.

Doordat deze tape eenvoudig met de hand is te scheuren, is de tape onder andere ideaal voor asbestsaneerders. Zo kunnen zij bijvoorbeeld zeer gemakkelijk containments maken en zakken puinafval hermetisch afsluiten. De tweede tape is de versie 200, die extra stevig is en net als de duct tape 100, een hoge kleefkracht heeft. Door de speciaal ontwikkelde lijmlaag wordt de ondergrond niet aangetast en is de tape veelzijdiga inzetbaar (onder andere maskeren, bundelen en bevestigen). Dit maakt deze tape onmisbaar voor iedere schilder en stukadoor.

De topper is de Delta Duct Tape 300; deze sterke maar toch eenvoudig met de hand te

sen te wijzigen. Groot voordeel van het isis M100 systeem is de snelle montage.

Op zowel nieuwe als op bestaande deuren kan dit toegangscontrolesysteem worden gemonteerd, zonder dat daarbij situaties moeten worden aangepast.

F+W Nederland, Zeewolde, (036) 522 56 88, www.fw-nederland.nl

Jaga catalogus 2012-2013 nu beschikbaar

Elektrostatisch spuitpistool als primeur op Surface 2012 WSB Finishing Equipment presenteert op de vakbeurs Surface 2012 het nieuwe Wagner elektrostatisch spuitpistool GM5000.

45

scheuren duct tape laat geen l ijm resten achter. Daarnaast is deze all weather tape bestand tegen de meest extreme weersinvloeden en hierdoor zowel binnen als buiten te gebruiken. Dit maakt deze tape geschikt voor diverse bouw- en industriële toepassingen zoals maskeren, bundelen, waterdicht verpakken en saneringswerkzaamheden.

Wiltec, Uden, (0413) 24 44 44. www.wiltec.nl

makkelijk de juiste producten vinden. De Jaga catalogus toont een reeks nieuwe producten, zoals Play, Vertiga en Quatro. Ook het assortiment aansluitsets en ventielen is aanzienlijk uitgebreid en verbeterd. Speciale aandacht is er voor de nieuwste energiezuinige DBE-radiatoren.

Dankzij de ultra-geleidende warmtewisselaar en het intelligente DBE-systeem biedt Jaga de meeste compacte radiatoren voor watertemperaturen van 35º/30º.

Jaga Konvektco Nederland, ’s-Hertogenbosch, (073) 631 23 60, www.jaga.nl

Nieuwe LIPS catalogus is uit De nieuwe produc tcata log us van Lips is verschenen.

Het boekwerk biedt met maar liefst 584 pagina’s een compleet overzicht van de belangrijkste producten op het gebied van hang- en sluitwerk.

In de catalogus is het meest actuele Lips assortiment opgenomen met alle producten die in de afgelopen jaren zijn geïntroduceerd, zoals de cilinderseries Octro 4000S, Mercurius en Vanguard, het Lips Zorgslot en de nieuwe lijn RVS deurbeslag 8000-serie.

Daarnaast is de productgroep vluchtwegtechniek aanzienlijk uitgebreid. Kortom, de nieuwe catalogus staat boordevol informatie over de meest innovatieve producten en sluitoplossingen. Vraag nu gratis de catalogus aan op www.lips.nl/catalogus.

ASSA ABLOY Nederland, Raamsdonksveer, (088) 639 47 61, ww.assaabloy.nl

PRODUCTNIEUWS

46

Elastische randstrook maakt gipswand extra geluidwerend

Uitbreiding organische serie Palomba sanitair

Door een scheidingswand van gipsblokken elastisch te verbinden met de belendende constructie verbetert zijn geluidsisolatie met maar liefst 4 dB. Onafhankelijke onderzoeken van het Duitse MFPA1 in opdracht van MultiGips tonen dat aan.

De topdesigners Ludovica en Roberto Palomba hebben voor Laufen een nieuwe serie sanitair ontworpen op basis van uitsluitend organische vormen.

De elastische randstrook AkustikBit 1000 vermindert bovendien de flankerende trillingoverdracht. Met name in meerlaagse woningbouw is die dubbele akoestische prestatie een belangrijk voordeel. In ons land worden niet-dragende scheidingswanden van gipsblokken in de regel star verbonden met de aangrenzende bouwconstructie (wanden, vloeren). Deze methode levert volgens recent onafhankelijk onderzoek van het MFPA (juni 2012) bij vakkundige toepassing een RwP isolatiewaarde van 36 dB op. Daartoe werden zware gipsblokken (70 x 450 x 500 mm, 1.250 kg/m3) onderling en met de zijwanden en vloer verlijmd en vervolgens gepleisterd. Voor de aansluiting met het plafond werden veerankers toegepast. De voeg tussen wand en plafond werd opgevuld met PUR-schuim. Door toepassing van de MultiGips AkustikBit 1000 randstrook worden wand en dragende constructie geluidtechnisch ontkoppeld en bereikt men meer geluidsisolatie dan bij een starre aansluiting. Bovendien vermindert de elastische randstrook de flankerende trillingoverdracht naar belendende bouw-

delen. Deze bouwwijze is in Duitsland al jaren favoriet.

Seneca Media, Huizen, (06) 29 33 00 48, www.senecamedia.nl

De vormgeving zelf is geïnspireerd door de steen ‘Menhir’, dat grote steen betekent in het Bretons. Deze natuurlijke en onderscheidende vormgeving herkent u in de nieuwe waskommen, wastafels en de extravagant vormgegeven badkuip, die individueel zijn toe te passen of prachtig zijn te combineren met een nieuwe lijn badmeubels. De vorm van de ‘Menhir’ komt tot uiting in de nieuwe vrijstaande wastafels.

De zachte contouren lijken op een steen gevormd door de natuur, waarin organisch een waskom is ontstaan. Ook de nieuwe asymmetrische waskommen voor montage op een planchet, zijn geïnspireerd door de natuur. Daarnaast is de Palomba Collection uitgebreid met wastafels geschikt voor wandmontage en vlakke en extra brede wastafels in 500, 650, 800 en 1.000 mm lengte voor planchets en meubels. De nieuwe badkuip is het neusje van de zalm. Ook deze heeft asymmetrische en geometrische vormen en een hoge rug alsof het een natuurlijk vormgegeven steen is. De natuurlijke vormen passen bij de contouren

Handschoenen zo sterk als Samurai-zwaard In de strijd tussen enerzijds handschoenen met een maximale snijbestendigheid en anderzijds optimale flexibiliteit en vingergevoeligheid, introduceert Showa Best Glove de Showa S-Tex GP1 en Showa S-Tex GP2.

De handschoenen combineren het beste uit twee werelden en bieden een hoge snijbestendigheid (niveau 4). De handschoenen worden namelijk gemaakt uit polyester en versterkt met roestvrij staal. Deze nieuwe techniek resulteert in een oersterke handschoen, met een uitzonderlijk lange levensduur. De Showa S-Tex GP1 heeft

een latex coating, waardoor deze extra flexibel is en een maximale grip biedt. De S-Tex GP2 heeft een slijtvaste nitrilcoating en biedt beperkte chemische bestendigheid. Beide handschoenen voldoen prima in zowel natte als droge omstandigheden en hebben een hoog ademend vermogen.

Ze zijn in te zetten in onder andere de glasen metaalindustrie, kabelwerken, luchtkanaalbewerking, beplating, machinebediening en maintenance.

en ergonomie van het menselijk lichaam en bieden een maximum aan badcomfort.

Voor nog meer badplezier kan het bad worden uitgebreid met licht- en massagefuncties.

Laufen Benelux, Amersfoort, (033) 450 20 90, www.laufen.nl

Metzger wordt Weber Vanaf september 2012 wordt het hele Metzger assortiment voortaan onder de merknaam Weber geproduceerd en geleverd.

Dit Weber assortiment is tegelijk uitgebreid met verbeterde en innovatieve pro-

Prestop, Best, (0413) 24 44 88, www.prestopbv.nl

Online bestekservice voor systeemwanden BIA Systeemwanden heeft na de overname van Spanell flink geïnvesteerd. Niet alleen in de producten, onderzoek en website maar ook in de gebruiksvriendelijkheid van de besteksystematiek als in de detailleringen.

Met de nieuwe BIA Bestekservice zijn bestekteksten gebruiksvriendelijker te downloaden. Door gebruik te maken van een goede besteksomschrijving worden faalkosten in het begin van het ontwerp beperkt. Dit was voor het bedrijf een belangrijk argument om te kiezen voor een ‘online bestekservice’ en haar besteksystematiek uit te breiden. Online heeft het voordeel dat het altijd up-to-date is en vol-

doet aan de laatste stand van zaken. BIA Systeemwanden zal in de toekomst net als BIA Beton een koppeling krijgen met het pakket van ‘BouwCAD-Online van Archidat’ en de ‘bestekservice van Zeeboer’, zodat deze naadloos op elkaar aansluiten. De bestekteksten zijn niet alleen eenvoudig te kopiëren en op te slaan, maar ook gemakkelijk in te lezen naar een SUF Formaat. De bestekteksten zijn opgemaakt en gecontro-

leerd volgens de laatste Stabubestektekst opbouw 2012.

BIA Systeemwanden, Medemblik, (02227) 57 06.22, www.bia-systeemwanden.nl

Elektronische pulse slagschroevendraaier Hitachi introduceerde onlangs de elektronische pulse slagschroevendraaier WM10DBL. Met deze machine biedt het bedrijf een multifunctionele oplossing in verscheidene schroef- en boortoepassingen.

Voortaan kunt u met een machine 100% gecontroleerd werken. Via PC/laptop zijn er binnen de beschikbare vier standen (elektronische pulse stand, montage stand, zelfborende stand en boorstand) nog eens twintig instelmogelijkheden.

Dus een exacte, vaste stand voor elke type werk. Het aandraaimoment van dit model

is maximaal 20 Nm en het elektronische pulse systeem zorgt voor een zeer laag geluidsniveau. Voor uw gemak is model WM10DBL voorzien van een LED-verlichting voor goed zicht op het werk en twee accu’s. De machine heeft een koolborstelloze motor, waarmee hij zeer zuinig is in zijn energieverbruik, onderhoudsvriendelijk en hij langer mee gaat.

Hitachi Power Tools Netherlands, Nieuwegein, (030) 608 40 50, www.hitachi-powertools.nl

ducten én een aantrekkelijke nieuwe productgroep: Waterdichting! De bekende Metzger producten zoals Flevopol, Cebarpoeder en Rhinodek zijn vanaf september nog steeds herkenbaar met namen zoals weber.flevo uni, weber.rep cebar en weber.floor dek. Bovendien is er bij een aantal producten een verbeterslag gemaakt. Zo is bijvoorbeeld Rhinofil (weber.tec fil) straks verkrijgbaar met een vernieuwde sterkteklasse: K70!, en heeft Rhinovlak (weber. mix vlak) een verbeterd en stofarm recept.

Nieuw in het assortiment is de productgroep Waterdichting. Met deze producten zijn vele vochtproblemen eenvoudig op te lossen dankzij de ruime toepassingsgebieden, uitstekende producteigenschappen en heldere uitleg van de weber.dry producten.

Daarnaast is vanaf 6 september 2012 de nieuwe Weber app gratis verkrijgbaar in de Nederlandse App Store. Hierdoor heeft de professionele verwerker direct toegang tot gedetailleerde productinformatie; zowel onderweg, bij de handel, als op de bouwplaats. De app biedt verder een aantal handige interactieve tools. Begin oktober is de app voor Android telefoons beschikbaar.

Saint-Gobain Weber Beamix, Eindhoven, (040) 259 79 89, www.weberbeamix.nl

PRODUCTNIEUWS M-Files: managementsysteem voor documenten Heeft u ook wel eens een verkeerde (oude) versie van een offerte, bestek of tekening naar u klant gemaild? Besteedt u ook (te) veel tijd aan het zoeken naar de juiste versie van een document? Weet u nog welk document nu de meest recente wijzigingen bevat?

Als u regelmatig met bovenstaande vragen wordt geconfronteerd dan kan een documentmanagementsysteem een oplossing bieden.

M-Files is een documentmanagementsysteem waarmee bestanden via verschillende ingangen, snel en eenvoudig zijn terug te vinden. Het is geïntegreerd met Windows verkenner, Office en AutoCAD. De inwerktijd in M-Files is zeer kort. In Windows Verkenner zijn bestanden alleen via hun naam en eventueel datum terug te vinden. In M-Files kan dat via verschillende ingangen, bijvoorbeeld via de map ‘Klanten’, ‘Projecten’, ‘Recent gewijzigd’ dan wel zelf benoemde specifieke mappen (bijvoor-

Colofon Onafhankelijke informatiebron voor de uitvoerende bouw waaronder de aannemers, onderaannemers, inkoopmanagers, metselaars, voegers, dakdekkers, installateurs, stukadoors, zzp-ers en al hun toeleveranciers. jaargang 9, nr. 9, september 2012 Uitgever André Lardinois Hoofdredacteur ing. Frank de Groot Redactie Carla Debets Jan Bol Joop Wilschut Vaste medewerkers Ed de Rechteren van Hemert Mr. F. J. Kerkhof Ing. Peter Borgers Ing. Arjan van Wingerden Cor Spronk Casadata CV Advertentie André Lardinois telefoon: 0570-654660 e-mail: a.lardinois@handelsuitgaven.nl Freddy Burgers telefoon: 0570-623852 e-mail: freddy@handelsuitgaven.nl Hugo Arends telefoon: 0570- 861007 e-mail: hugo@handelsuitgaven.nl Ontwerp en opmaak Ronald Wientjes (RoDo grafisch ontwerpburo) e-mail: ronald@rodoweb.nl Abonnementen e-mail: administratie@handelsuitgaven.nl BouwTotaal is een uitgave van Nederlandse HandelsUitgaven BV Postbus 2273 NHU 7420 AG Deventer Maagdenburgstraat 22 Nederlandse HandelsUitgaven 7421 ZC Deventer tel.: 0570-654660 fax: 0570-656580 email: info@handelsuitgaven.nl Copyright

Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overgenomen zonder de nadrukkelijke, schriftelijke toestemming van de uitgever.

Deze uitgave is zorgvuldig en naar beste weten samengesteld. Uitgever en auteurs kunnen echter niet instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, als gevolg van handelingen of beslissingen die op deze informatie zijn gebaseerd.

beeld Inkoopfacturen, Tekeningen). Daarnaast zijn bestanden snel te traceren door een zoekterm op te geven. Hetzelfde bestand kan in meer mappen voorkomen en toch bestaat er fysiek maar één bestand.

Indien u een bestand aan het bewerken bent kunnen anderen het bestand niet wijzigen, wel lezen. Van elk gewijzigd do-

cument wordt de geschiedenis (= versiebeheer) bijgehouden. Vorige versies van bestanden zijn in te zien en indien nodig terug te halen. Bij gebruik van een laptop is M-Files offline te gebruiken zonder een verbinding met het netwerk. Nadat de computer weer verbonden is met het netwerk worden de bestanden gesynchroniseerd.

Bij het opslaan van een nieuw bestand geeft de gebruiker zogenaamde metagegevens op. Denk hierbij bijvoorbeeld aan projectnaam, klant en fase. Het nieuw aangemaakte bestand wordt niet op de C- of een netwerkschijf opgeslagen maar op de virtuele ‘M-Files schijf’; een weergave van de M-Files server. Bestanden zijn voor andere gebruikers dan wel groepen gebruikers te verbergen. Handig in geval van confidentiële documenten. De meest recente versie 8.0 ondersteunt de opslag van gegevens in de ‘Cloud’. Tevens worden de AutoCAD (LT) versies 2004 t/m 2012 ondersteund.

Prodoc Office Solutions, Deventer, (0570) 65 03 06, www.prodoc.nl

Naden betonvloeren vullen met pompmixer De Van Nieuwpoort Groep levert sinds kort onder de naam Plus nadenvulmortel een betonmortel, waarmee op ieder gewenst tijdstip snel, arbeidsvriendelijk en kostenbesparend horizontale naden van prefab betonvloeren en andere aanstortingen te vullen zijn.

Werken met een grote ploeg mensen en met een kraan of kubel is overbodig. Met slechts 2 à 3 personen zijn per uur circa 125 meter naden te vullen via een pompmixer, al vanaf 1 kuub. Met behulp van een specieslang van slechts 40 mm diameter is het een efficiënte en arbo-vriendelijke verwerking en wordt restafval voorkomen. De Plus nadenvulmortel met een consistentie klasse F6 en een sterkteklasse C12/15 heeft uitstekende vloei-eigenschappen, valt niet door de naden (minimale maat 16 mm) en spoelt niet uit bij regen. Met een normale uitvoering van de pompmixer is de mortel tot acht bouwlagen hoog te pompen.

47 Geen woorden maar tabellen In de oude NEN 6069:2005 werd nog in woorden omschreven welk bouwdeel voorzien moest worden van welke brandwerende classificatie.

In de NEN 6069:2011 staat dat in tabelvorm (tabel 2). Hierdoor is de openheid tot verschillende interpretaties weggenomen en is er dus duidelijkheid in de regelgeving ontstaan. Vetrotech heeft, in overleg met het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN), in haar nieuwste documentatie deze tabel overgenomen en aangevuld met het merk/type brandwerend glas dat is toe te passen. Om het allemaal nog duidelijker te maken, zijn deze ‘Vuistregels conform NEN 6069:2011’ aangevuld met een tekening. Want welke classificaties gelden nou voor binnenwanden, glaspanelen in zijlichten en/of deurconstructies in welk gedeelte van een gebouw? Bovendien wordt per type brandwerend glas meer informatie gegeven over bijvoorbeeld de lichttransmissie, geluidsdemping en U-waarde. Tevens worden de huidige maximaal geteste afmetingen benoemd in zowel staal, hout, aluminium als kunststof.

Vetrotech Saint-Gobain Benelux, Weert, (0495) 57 44 23, www.vetrotech.nl

Droog en nat zagen met één machine Husqvarna introduceert de elektrische doorslijpmachine K 3000 Wet, waarmee zowel nat als droog kan worden gezaagd.

De K 3000 Wet is een doorslijpmachine voor natte toepassingen.

Van Nieuwpoort Groep, Gouda, (0182) 59 74 44, www.van-nieuwpoort.nl

Regendichte PE zakken 50% langer houdbaar Na uitgebreid en langdurig testen onder verschillende Nederlandse omstandigheden, heeft Remix Droge Mortel de houdbaarheid van de metselmortels, zandcementmortel en betonmortel in PE (plastic) zakken met 50% verlengd tot achttien maanden.

Remix is in 2009 als eerste droge mortel fabrikant begonnen met het produceren van mortels in PE zakken en is daarin nog steeds uniek. PE heeft als voordelen ten opzichte van de papieren verpakking, dat het regenwaterdicht is en dus ook buiten (op de bouwplaats) is op te slaan. Schade door vroegtijdig hard worden door inwatering wordt hiermee voorkomen. Ook blijven magazijn en (klus)bus schoon met de dichtgesealde PE zakken. Door de langere houdbaarheid blijft de mortel niet alleen ‘verser’, maar zal de mortel ook minder snel over de houdbaarheidsdatum geraken en dus veel langer inzetbaar blijven.

Remix Droge Mortel, Borger, (0599) 28 73 60, www.remix.nl

De machine is uitgerust met het Dex-systeem voor stofverwijdering, waarbij een ingebouwde regelaar het watervolume controleert om een hoeveelheid water naar het blad te verplaatsen die precies voldoende is om het stof te binden. Zagen dus met een minimale hoeveelheid water en slib en hierdoor is er zowel binnenshuis als buitenshuis nat te zagen. De nieuwe machine is evenwel ook te gebruiken als doorslijpmachine voor droogzagen. Het stof wordt opgezogen door de extra bij te leveren vacuümunit die als een ‘slee’ werkt en die men eenvoudig aan de bladbescherming bevestigt en aan een stofzuiger is aan te sluiten. Verder heeft de K 3000 Wet een nieuwe, lichtgewicht bladbescherming en een nieuw ontwikkelde spatplaat die aan de bladbescherming is bevestigd. De machine is bovendien uitgerust met de elektronische overbelastingsbeveiliging Elgard en het SoftStart-systeem waardoor de machine zelfs werkt met normale, trage zekeringen.

Husqvarna Construction Products, Almere, (036) 521 00 50, www.husqvarna.com/nl

#probin_nl

de bekende, meest verkochte Bluestrike klauwhamer nu met GRATIS TIS handzaag met hardpoint vertanding en comfortabele greep. www.stanleyworks.nl 564.110.2002

E TI AK

BLUESTRIKE + HANDZAAG

probin nederland

NU MET

GRATIS VAN

15,

25,71

00

HANDZAAG

ACCUBOOR BS 14,4V LI-ION

krachtige accuschroefboor met elektronisch regelbaar toerental, in 14 standen instelbaar koppel met een max. van toch maar liefst 40Nm. Met vario-speed elektronica, snelstop, bewakingssysteem ter bescherming van machine en accu én een geïntegreerde werklamp. Max. boordiameter in staal 10 mm en in hout 20 mm. Geleverd inclusief SC 60 Plus lader en koffer. www.metabo.nl 409.230.2143 In 2 standen instelbaar.

HOGEDRUKREINIGER 1151 TST

met “start/stopsysteem” en inclusief roundcleaner. Verder met 15 mtr hogedrukslang slang, keramische plunjers, messing pomphuis, RVS kleppen, reinigingsmiddel-aanzuiging met filter.

• Motor: 2,8 kw / 220 Volt / 2800 tpm.

• Afmeting: 300 x 330 x 800 mm.

• Bedrijfsdruk: 10 tot 130 bar.

• Doorloopcapaciteit: 600 ltr per uur. www.kranzle.nl 855.554.0404 855.554.0405 met wasborstel

Spuitlans Vuilfrees Spuitpistool VAN

159,

Rubberen anti-slip handgreep.

225,00

00

40Nm MAX. KOPPEL

649,

818,50

00

NU INCL. ROTERENDE WASBORSTEL

NU INCL.

00 , 699

GRATIS 13-DELIGE BITSET

VAN

Werklamp.

Met overbelastingsbeveiliging voor een langere levensduur.

Sterke landelijke technische groothandel voor bouw en industrie Specialist in hang- en sluitwerk en toegangscontrolesystemen Ruim 25.000 artikelen op voorraad Uitsluitend A-merken KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN ALLE ADRESSEN OP WWW.PROBIN.COM