BouwTotaal maart 2012

jaargang 9 / nummer 3 maart 2012

Van dozenschuiver naar kennispartner De moderne bouwmaterialenhandel is de status van dozenschuiver al lang voorbij en schuift ook in het bouwproces steeds verder naar voren. Kennis toevoegen is het adagium en dat geldt zeker voor Raab Karcher. Deze toeleverancier ontwikkelde Greenworks; een duurzaamheidsconcept met groene producten. In 2012 moet er zelfs een ‘GreenWorks Academy’ verrijzen waar Raab Karcher samen met haar toe-

I N DIT NUMMER

5 UAV 2012 van kracht

duurzaamheidscore

13

Oude kerk krijgt vakwerkdak

leveranciers aan klanten kan laten zien wat er met het duurzaamheidslabel allemaal mogelijk is.

Lees verder op pagina 10

Goed beschermd werken in de zon De afgelopen tien jaar is het aantal gevallen van huidkanker gestegen van 15.000 naar 40.000 per jaar. Dat blijkt uit cijfers van KWF Kankerbestrijding. Voor de ruim half miljoen mensen die beroepsmatig buiten werken in Nederland, zijn de risico’s navenant hoog. Vooral mensen met huidtype 1 of 2 lopen risico’s in de zon. Nu de lente en zomer weer naderen is het weer tijd voor extra aandacht voor bescherming tegen uv-straling.

Lees verder op pagina 17

14

Duurzaam gebouw met veel flexibiliteit

19 Vierde editie beurs S&F @work

21 Productnieuws pbm’s 25 Woonwijk op het water

EN VERDER 26 Bouwkosten 33 Bouwgebreken 31 Fiscaal en personeel 37 Productnieuws

Perfect Foam

D e

g r o o t s t e

e n

v e i l i g s t e

t o o l - w e b s h o p

v a n

vacatures voor bouwprofessionals

Scan de QR-code voor meer info!

Bezoek onze website voor de beste bouwmaterialenaanbiedingen!

WWW.OMNICOL.INFO

www.toolprof.nl Professional tools for your profit

12-12-11 12:18

Meer Mogelijk. Het systeem voor steigers.

Lissenveld 18 Postbus 167 4940 AD Raamsdonksveer

Tel.: 0162 58 68 00 Fax: 0162 58 68 88

mail@layher.nl www.layher.nl

VOOR UW TEGELWERKADVIEZEN

Just one click away!

(Vellingkant)-lijmblokken Metselblokken Gevelstenen Profielstenen Splitstenen BIA-ECO blokken Nieuw BIA LockBlock

zie www.bia-beton.nl

TEL.: 024 - 648 84 84

www.perfectfoam.nl

adv. 1/32 65x45mm Bj.indd 1

Bouw Match.nl

N e d e r l a n d !

Porotherm Poriso lijmen Iedereen kan het! www.wienerberger.nl

i EK Voordeel tijdens de Altrex SteigerWeken! www.altrex.com/steigerweken of scan de QR-code!

5 maart t/m 15 mei 2012

Met IsoBouw heeft u het sterkste fundament.

IsoBouw brengt nieuwe ideeën in praktijk.

Met PowerKist®.

Door steeds goed naar u te luisteren, komt IsoBouw telkens met doordachte, innovatieve oplossingen. Die zorgen ervoor dat u makkelijker, sneller en voordeliger kunt werken. Zo staat onze PowerKist® garant voor 0% klappers!

Dankzij de geïntegreerde PS-wapening is hij de sterkste in de markt met een betrouwbaarheid van 100%. Maar het zijn ook de slimme details die een wereld van verschil maken. Zoals geïntegreerde hoekstukken en een messing-groefaansluiting. Meer weten over onze innovaties? Kijk op onze website of maak een afspraak: 0493-49 81 11.

www.isobouw.nl/PowerKist

WT_ZS_265 x385.indd 1

11-09-2009 15:58:05

ACTUEEL

3

‘Bouwteam beste voor verminderen faalkosten’ Gevraagd naar de meest succesvolle contractvorm om faalkosten te verminderen, noemt de helft van de marktpartijen uit de bouw het bouwteam. Momenteel vindt gemiddeld 40 procent van de projecten al plaats via deze vorm van bouwen. Voor de komende jaren verwachten de meeste marktpartijen bovendien dat dit toeneemt. Dit blijkt uit onderzoek van BouwKennis.

Chao stelde onlangs dat door de wet de aantrekkelijkheid van het werken in bouwteam voor aannemers verdwijnt.

Het bouwteam zou voor wat het gebruik door de overheid betreft, onmogelijk worden gemaakt. De gedachte hierachter is dat de aannemer momenteel bereid is kosten- en uitvoeringsdeskundigheid in te brengen, omdat hij als eerste en enige in het vooruitzicht gesteld wordt dat hij een prijsaanbieding voor de uitvoering mag doen, onder de voorwaarde dat prijsovereenstemming wordt bereikt.

In de toelichting op een artikel in de nieuwe wet staat echter dat de aannemer zijn expertise mag inbrengen ten gunste van het project in de ontwikkelfase. De uitvoering moet echter opnieuw worden aanbesteed. Als de opdracht tot uitvoering opnieuw moet worden aanbesteed, verdwijnt een grote prikkel om mee te werken aan het bouwteam en hiermee ook de kracht van het bouwteam zelf.

Toekomst

De bouw is een complexe sector met veel verschillende partijen en deelprocessen.

Juist in de afstemming van die processen gaat het regelmatig mis. Zo is er vaak te weinig aandacht voor de uitvoerbaarheid van ontwerpen en laat de voorbereiding te wensen over. Veel werken worden onvolledig voorbereid waardoor in een later stadium technische aanpassingen nodig zijn. Hierdoor ontstaan er forse faalkosten, die volgens schattingen uiteenlopen tussen 10 en soms wel 35 procent van de omzet. Om deze vermijdbare kosten terug te dringen, moet het gefaseerde karakter van het bouwproces worden doorbroken. Een mogelijke manier hiervoor is het werken met een contractvorm, zoals bouwteam, DBFM(O) of Turn-key. Deze bieden elk specifieke voordelen die bijdragen aan het terugdringen en voorkomen van faalkosten.

gewerkt. Daarnaast zijn de verwachtingen voor de toekomst gunstig. Om deze verwachtingen uit te laten komen en faalkosten terug te dringen, moet het bouwteam

Bouwteam meest effectief

zijn aantrekkelijkheid behouden voor zijn belangrijkste deelnemers. Momenteel bestaat er discussie in de markt rondom de invloed die de nieuwe Aanbestedingswet hierop uitoefent.

Hoogleraar bouwrecht en directeur van het Instituut voor Bouwrecht Monika

Op de vraag welke contractvorm marktpartijen het meest succesvol achten bij het verminderen van faalkosten, noemt bijna de helft het bouwteam. Een bouwteam verenigt een aantal partijen in een vroeg stadium van de bouw die vanuit hun specifieke deskundigheid regelmatig overleggen. Het doel hiervan is ontwerp en realisatie van een bouwproject sneller en vooral beter te laten verlopen, onder andere doordat partijen van elkaar leren.

Grofweg vijf procent van de marktpartijen wijst op Turn-key bouwen of DBM als meest succesvolle contractvorm. Gemiddeld één op de tien partijen geeft aan dat geen enkele contractvorm kan bijdragen aan het verminderen van faalkosten.

Ervaring, of een gebrek hieraan, speelt vanzelfsprekend een belangrijke rol bij het percentage bedrijven dat een bepaalde contractvorm wel of niet succesvol acht voor het verminderen van faalkosten. Partijen blijken in de praktijk inmiddels vaak (gemiddeld 42 procent) in bouwteam te werken, gevolgd door Turn-key, waarmee 13 procent ervaring heeft.

Deelname verplicht

Het bouwteam wordt door de markt overtuigend gezien als meest succesvolle contractvorm om faalkosten te verminderen.

Bij een aanzienlijk deel van de projecten wordt momenteel ook al in bouwteam

In mei 2011 bleken aannemers B&U volgens het onderzoek nog grote verwachtingen te hebben van het werken via bouwteam. 56 procent noemt een bouwteam de meest succesvolle contractvorm bij het verminderen van faalkosten en een even groot deel verwacht dat er de komende jaren meer bouwopdrachten worden uitgevoerd via deze contractvorm.

Mits de wet niet tussentijds nog wordt

Meest succesvolle contractvorm bij verminderen faalkosten (in %) HoofdaanArchitect Ontwikkelaar Corporatie nemer B&U Bouwteam 56 53 52 Turn-key 5 3 3 DBM 6 2 7 DBFM(O) 5 6 0 DBFM 1 3 1 D&B 3 2 7 Geen 8 11 12 Weet niet/ 16 21 17 geen mening Bron: BouwKennis Jaarrapport Nederland 2011/2012, juni 2011

52 5 7 2 2 0 9 24

Installateur 40 2 0 5 0 0 10 44

Advies- en bouwmanagement 36 6 7 4 7 1 23 16

Overheid 20 8 0 4 2 2 8 57

aangepast, is het te hopen dat er vanuit de markt of het Rijk een manier wordt gevonden die de deelname van de aannemer in het bouwteam niet verhindert.

projectbegeleiding en garantie 132x94_Opmaak 1 22/02/12 13:36 Pagina 1 (Advertentie)

Voor bouwprofessionals

Hoe diep moeten we gaan?

De economische malaise probeer ik altijd angstvallig te vermijden in de redactionele kolommen en mijn column. De bouw heeft positief nieuws nodig en geen negatief nieuws, is mijn overtuiging. Er zijn bouwbladen die volgens mij straks in een diep gat vallen als er geen negatief nieuws meer te melden valt, maar daar zal BouwTotaal geen last van hebben. Toch vraag ik me af wanneer de bodem zal zijn bereikt.

Vooral het ontbreken van concrete licht aan het eind van de tunnel doet pijn. Wekelijks lees ik berichten van bedrijven die landelijk of in mijn regio mensen moeten ontslaan of zelfs de deuren moeten sluiten. Nu heb ik zelf verbouwingsplannen bij mijn woning en de architect vertelde me dat hij zelfs al is gebeld door aannemers die willen weten hoe het staat met ‘die verbouwing’. Ik weet niet of ik daar nu blij mee moet zijn. Enkele aannemers zal ik uitnodigen om een prijsopgave te doen en ik vermoed dat die prijzen wel eens erg laag kunnen zijn. ‘Nou, dat is toch mooi?’, hoor ik u denken. Ja, zo op het eerste gezicht wel, maar het betekent dus ook dat aannemers voor kostprijs of wellicht zelfs onder kostprijs bij mij aan de slag gaan. Kunnen zij dan nog wel de gewenste kwaliteit leveren en gaat het bedrijf niet halverwege de bouw failliet? Allemaal zaken waar je als opdrachtgever op bedacht moet zijn.

Toch zijn de lage prijzen ook een stimulans voor woningeigenaren om juist nu te investeren in verbouwingen en uitbreidingen. Mits de woningeigenaren zich laten begeleiden door een deskundige partner, liggen daar volop kansen voor marktpartijen.

Ook bouwbedrijven kunnen daar van profiteren, indien ze in staat zijn om kleinschalige projecten winstgevend aan te pakken. Dat vraagt flexibiliteit en procesbeheersing. Want wie het kleine niet eert is het grote niet weert…

Frank de Groot Hoofdredacteur

Projectbegeleiding en garantie n n n n

Adviezen Technische ondersteuning Training voor verwerkers Projectgarantie van 10 jaar op systemen

PCI Tegellijmsystemen en bouwchemische producten

www.basf-cc.nl/PCI

Volg ons op:

@bouwtotaal www.bouwtotaal-online.nl

AC20_ «IMR» format : 265 x 385_ BOUWTOTAAL_ VERSION 2012_HOL-NL _ PPQ _ V1 _ 100%

Kleiner, dunner, beter : dát is technologische vooruitgang Waarom zou het voor uw isolatiematerialen anders zijn?

ACTIS, DUNNE MULTIREFLECTERENDE ISOLATIE

RCS CARCASSONNE 380 986 265

ACTIS heeft de weg van de vooruitgang gekozen bij de ontwikkeling van een exclusieve isolatietechnologie voor daken, zolders, muren en vloeren: een dun, reflecterend meerlaagse isolatiemiddel dat zowel ’s zomers als ’s winters een uitstekend thermisch comfort biedt. ACTIS meet de thermische efficiëntie van haar isolatiematerialen aan de hand van een methode die gebaseerd is op testen in werkelijke gebruiksomstandigheden.

Met de eenvoudig te plaatsen dunne isolatiematerialen van ACTIS kunt u ruimte besparen maar bent u alsnog verzekerd van een duurzame en efficiënte isolatie.

AB

RIQUE E N

F

Voor meer informatie kunt u contact openen met 06-46612360 of kunt u een e-mail sturen aan verkoop@actis-isolation.com Ook kunt u een bezoek brengen aan onze website www.actis-isolation.com

A

UF

D

M

N

IN

France

ACTUR

E

AC20_2012_IMR_265x385_Bouwtotaal_HOL-NL.indd 1

01/02/12 09:25

ACTUEEL Bedrijfsnieuws Stiho en Giebels onder één dak Op 16 februari 2012 openden Stiho en Giebels gezamenlijk hun deuren op bedrijventerrein Laagraven te Nieuwegein. Na een verbouwing van de bestaande Stiho-vestiging, nam ook Giebels haar intrek in het pand. Hiermee zijn er twee specialisten voor de aannemerij onder één dak te vinden. Met een breed en diep assortiment bouwmaterialen, hout, plaat, ijzerwaren en gereedschappen. Hiermee is de vierde locatie Stiho-bouwplein in het land een feit.

Na eerder onderzoek van Stiho kwam naar voren dat bouwers in de volledige keten steeds meer op zoek zijn naar tijdswinst bij het inkoopproces. Inkopen bij meerdere specialisten is een tijdrovende bezigheid. Daarom opende in 2009 de eerste Stiho-bouwplein in Amsterdam Amstel. Na de tweede Stiho-bouwplein in maart 2011 in Amsterdam Houthavens en op 2 februari 2012 de derde in Beverwijk, volgde nu de vierde locatie in Nieuwegein.

De nieuwe locatie Stiho-bouwplein is te vinden op Laagraven 44 te Nieuwegein. Bij Stiho-bouwplein kan men zeer efficiënt afhalen, uiteraard is het ook mogelijk materialen te laten bezorgen. Stiho en Giebels zijn beide onderdeel van De Stiho Groep. Stiho is een distributieve groothandel die de aannemerij van bouwmaterialen, hout en plaat voorziet.

Giebels is een leverancier van kwaliteitsmerken in ijzerwaren en gereedschappen voor de bouw.

Finnforest heeft nu Metsä Wood De houtindustriegroep Metsäliitto Group verandert haar naam in Metsä Group en heeft een nieuwe huisstijl. De namen van de onderliggende divisies zijn ook gewijzigd.

De nieuwe namen en de nieuwe identiteit vormen de laatste fase in een herstructurering van de groep. Het doel van het proces is geweest om een uniforme en concurrerende houtwerkende industriegroep te vormen.

De naam Metsä integreert alle sectoren duidelijk in een verenigde Metsä Group. De groep richt zich op vijf kernactiviteiten: houtproducten, cellulose, karton, tissue en papier, rondhout & bosdiensten. Metsäliitto Wood Products Industry, internationaal Finnforest, is nu Metsä Wood.

De nieuwe huisstijl heeft geen invloed op de structuur van de groep of de juridische status van de bedrijven. De naam van de moedermaatschappij, Metsaliitto Cooperative, verandert niet en dus blijft het een coöperatie.

Het nieuwe logo - een elandkop die nobel het bos in zijn gewei draagt en het woord Metsä (het Finse woord voor bos) - en de nieuwe huisstijl communiceren dat de Metsä Group een verantwoordelijke en vernieuwende bosverwerkende industrie is die zijn oorsprong respecteert en sterker is dan voorheen. Metsä Group is een coöperatie van circa 125.000 boseigenaren, opgericht in 1934, met een omzet van 5,4 miljard euro en 13.000 werknemers.

De belangrijkste grondstof is hernieuwbaar hout geteeld in duurzame Scandinavische bossen.

5 zigingen wenst, de aannemer slechts een verhoging van de prijs kan vragen, wanneer hij de opdrachtgever tijdig heeft gewezen op de noodzaak van een uit de bestekswijziging voortvloeiende prijsverhoging.  Het bedrag van het standaard kortingsbedrag voor te late oplevering is gewijzigd in 60 euro per dag. Het is de vraag in hoeverre dat in de praktijk relevant is. In bestekken wordt immers vaak de hoogte van dit kortingsbedrag aangepast. Als dat echter niet gebeurt, geldt het genoemde standaard kortingsbedrag. Vaak zal dat onvoldoende zijn om vertragingsschade gedekt te krijgen.

UAV 2012 van kracht Sinds 19 januari 2012 is de nieuwe versie van de ‘Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken’ (UAV) vastgesteld. Voor wie het niet weet: de UAV zijn de meest gebruikte contractuele bepalingen in de Nederlandse bouw.

Naar schatting wordt er met de UAV per jaar rond de vijftig miljard euro bouwomzet vastgelegd. Actualisering van de oude UAV 1989 leek geen overbodige luxe.

Goed beschouwd is de UAV 2012 inhoudelijk niet meer dan een lichte herziening en actualisering van de UAV 1989. De terminologie is hier en daar aangepast aan de tijd en de jurisprudentie van de Raad van Arbitrage is in de nieuwe tekst verwerkt. Praktisch gezien is het handig dat de bepalingen nu samengevoegd zijn met de technische tegenhanger, de UAV-TI (Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van Technische Installatiewerken 1992 (UAVTI 1992).

Belangrijkste wijzigingen op een rij

 De nieuwe voorwaarden hebben niet alleen betrekking hebben op de uitvoering van werken, maar ook op uitvoering van technische installatiewerken.

De reikwijdte van de UAV 2012 is daarmee verbreed ten opzichte van de UAV 1989. De UAV-TI 1992, die betrekking hebben op de uitvoering van technische installatiewerken, zijn grotendeels in de UAV 2012 geïntegreerd.  De aannemer is na oplevering in beginsel niet meer aansprakelijk. Er zijn echter twee uitzonderingsgevallen. Tot vijf jaar na oplevering kan de aannemer nog aansprakelijk zijn als er sprake is van verborgen gebreken. Daarnaast kan de aannemer tot tien jaar na oplevering aansprakelijk zijn, als het werk instort of dreigt in te storten, dan wel als het werk ongeschikt is geraakt of ongeschikt dreigt te raken voor de bestemming waarvoor het bedoeld is en een en ander slechts kan worden verholpen of voorkomen door het treffen van zeer kostbare voorzieningen.  §5 lid 5 UAV 1989 is geschrapt. Dat was de bepaling over de aansprakelijkheid van de opdrachtgever, voor niet of niet tijdige levering van bouwstoffen van een voorgeschreven leverancier, of van

bouwstoffen door de opdrachtgever voorgeschreven.  Ook de regeling met betrekking tot bestekswijzigingen (paragraaf 36) is enigszins aangescherpt. Toegevoegd is, dat als de opdrachtgever bestekswij-

Hoewel er dus van ingrijpende herzieningen geen sprake is, zijn er nog wel wat meer wijzigingen.

Bron: Pascal Willems, Advocaat bij De Haij & van der Wende advocaten

Vernieuwing door jongeren in de bouw Na het succes van 2011 gaat Project Participations ook in 2012 weer van start. Hierbij denken jongeren mee over de ontwikkelingen in de bouwbranche. Project Participations is een beursconcept waarin men aandelen kan kopen in projecten. Deze projecten zijn opgesteld en worden uitgevoerd door de leden van De NieuwBouw.

Dit project geeft bedrijven en branchegenoten de kans om mee te doen in projecten die daadwerkelijk uitgevoerd gaan worden en voor de gehele branche voordelen opleveren. De leden van De Nieuwbouw hebben deze projecten aangeleverd en zullen deze ook tot een goed einde brengen. De NieuwBouw is het netwerk van een nieuwe generatie professionals in de bouwsector. Jonge werknemers van opdrachtgevers, aannemers, ingenieurs- en adviesbureaus en kennisinstellingen werken aan vernieuwing van de sector.

Door mee te doen aan Project Participations wordt bedrijven de kans geboden om aan te geven dat het belangrijk is dat de jonge generatie over deze onderwerpen nadenkt. Daarnaast is dit voor de participerende bedrijven en hun medewerkers een unieke kans om op een makkelijke en goedkope manier kennis en een netwerk te

vergaren.

Project Participations zal in de middag van 19 april plaatsvinden in de zeer toepasselijke setting van The Creative Factory te Rotterdam. Degenen die zeker willen zijn van een van een plek of meer informatie willen ontvangen, kunnen een bericht sturen naar secretaris@denieuwbouw.nl.

Informatie: kijk op www.denieuwbouw.bnl en www.creativefactory.nl

Maurice van Sante ING Economisch Bureau Maurice.van.sante@ing.nl

Online kanaal wint steeds meer marktaandeel In de renovatiemarkt zijn vooral veel kleine bouwbedrijven actief. In deze markt worden werkzaamheden vooral verkregen door mond-tot-mond reclame. Ook hier neemt, net als in de detailhandel, het marktaandeel van het online kanaal toe. Steeds vaker plaatsen particulieren hun klusopdrachten op internet waar vakmannen dan via openbare aanbesteding op de opdrachten kunnen bieden.

Veruit de belangrijkste speler in deze markt is Werkspot.nl maar ook via Marktplaats bieden particulieren hun opdrachten aan. De verschillende soorten opdrachten zijn zeer divers. In drie jaar tijd is het aantal bouwgerelateerde opdrachten dat op Werkspot.nl geplaatst wordt opgelopen van circa 30.000 in 2008 naar bijna 170.000 in 2011. De waarde van een opdracht was in 2011 gemiddeld € 2.100,- Totaal werd er zo in 2011 naar schatting voor bijna € 600 miljoen aan opdrachten via internet vergeven. Dit is circa 5% van de totale verbouw- en onderhoudsmarkt en naar verwachting zal het aandeel de komende jaren verder toenemen.

Figuur Procentuele verdeling van aantal opdrachten op Werkspot.nl, 2011 Stuken & Sierpleister 11%

Sloopw erkzaamhe Overig den Dakkapellen & 13% 2% Dakramen 2%

Schilder & Afw erking 10%

Keukens 3% Metselen & Voegen 3%

Badkamer & Toilet 7%

Tegels zetten 3% Aanbouw & Opbouw 4%

CV, Water & Gas 7%

Elektra 5% Bestrating 5% Timmerw erken 6%

Kozijnen, ramen & deuren 7% Vloeren 6%

Daken & Dakgoten 7%

Bron: Werkspot.nl, bewerkt door ING Economisch Bureau

LAN A T S P O T E BEGINT M

E I T A U T I S E K L E R VOO G N I S S O L P O EEN EREN

ENOV R N R E D O M

t bestaande e h m o r a a ed de elijk laten w g o m oldoen aan n ? v ie S d te I In m .

D o n E re ig e O WAT G energiebesparend renov slechts een upgrade nod ien renoveren niet als N E R E D J I ERW elijk en t. Wij z eft deze de WAAROMvereVn is duurzaam, milieuvraieknodpbouw nog steeds, maarvahne het juiste renovatie-elemodeenrn jasje om te voldoen aan o m de d gen Modern ren g een extra in het toevoe de bestaan n t r o e o o o w d ld e o d ij v w n k Vaa den geve dak intact. pilling. Wij upgrade bie s r e e z v e jd D ti . n n e e al, ge se eis n. Geen afv hedendaag e g e o v e to aar als , nietwaar? jk li e afbreken, m k k a m e se eisen. G hedendaag

WWW.OPSTALAN.NL

ACTUEEL Bedrijfsnieuws Eerste volledig gecertificeerde grind, zand en betonbedrijf op CO2-prestatieladder

7

84 prefab badkamers binnen acht weken Voor de Viva! Zorggroep realiseert De Groot Vroomshoop Bouwsystemen momenteel een nieuwe interimvoorziening. Ondanks de forse afmetingen, het gebouw heeft een oppervlak van 4250 m2 over twee verdiepingen, ligt de uitdaging bij de levering van 84 badkamers. Het bedrijf uit Vroomshoop prefabriceert namelijk de 84 badkamers binnen acht weken.

De Van Nieuwpoort Groep uit Gouda scoort voor haar onderdeel Van Nieuwpoort Grint en Zand niveau 3 op schaal van 1 tot 5 van de CO2-prestatieladder. De andere drie onderdelen, Betonson, Van Nieuwpoort Betonmortel en Oosterbeek EPS, hebben reeds in 2011 deze score behaald. De Van Nieuwpoort Groep is hiermee het eerste volledig gecertificeerde grind, zand en betonbedrijf op de CO2prestatieladder.

Het certificaat op basis van de CO2-prestatieladder van Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO) is uitgegeven door Lloyds en geeft inzicht in de ecologische voetafdruk die de organisatie achterlaat. Tom van den Nieuwenhuijzen, manager MVO en Duurzaamheid Van Nieuwpoort Groep: ‘We streven ernaar om de ecologische afdruk continu waar mogelijk te verkleinen. Naast deze diepgewortelde visie, is Van Nieuwpoort dagelijks bezig met vooruitstrevende initiatieven die hieraan bijdragen. Zo staat Van Nieuwpoort Grint en Zand aan de wieg van een keteninitiatief om samen met de relatieschippers te werken aan een duurzamere binnenvaart. Hierdoor krijgt het bedrijf, samen met de schipper, inzicht in de reductiemogelijkheden op het gebied van emissies en energiegebruik van het schip. De resultaten uit de pilot zullen we beschikbaar stellen aan de leden van de NVLB, zodat ook anderen in de branche dit initiatief kunnen oppakken.’

Certificering Wat betreft de certificering CO2-prestatieladder kijkt SKAO voornamelijk naar keteninitiatieven, het verduurzamen van de bedrijfsvoering en de CO2-uitstoot van leveranciers.

Niveau 3 van de CO2-prestatieladder houdt in dat de ecologische voetafdruk van Van Nieuwpoort in 2010 goed in kaart is gebracht.

Duidelijk wordt de invloed van de diverse aspecten van de bedrijfsvoering van de Van Nieuwpoort Groep op de CO2-footprint.

Daarnaast, dat er een helder beeld is geschept van de keten en de eigen stromen van de organisatie. Dit alles onderbouwd door overzichtelijke interne en externe rapporten.

Hoe hoger het niveau binnen de CO2prestatieladder, hoe meer de focus van micro (intern) naar macro (de gehele keten) wordt gelegd. Van den Nieuwenhuijzen: ‘De CO2prestatieladder fungeert als gesprekspartner.

Het certificaat geeft inzicht wat betreft de verbeterpunten op het gebied van CO2bewust handelen in de eigen bedrijfsvoering en bij de uitvoering van projecten. Het gaat daarbij met name om mogelijkheden op het gebied van energiebesparing, het efficiënt gebruik maken van materialen en het gebruik van duurzame energie. Hiermee kan de onderneming haar energieverbruik reduceren en daarmee haar ecologische voetafdruk.’

De Van Nieuwpoort Groep uit Gouda heeft een aantal jaar geleden besloten haar CO2footprint, de ecologische afdruk van het bedrijf op aarde, elk jaar te willen verkleinen.

Denk daarbij aan het reduceren van energieverbruik, CO2-uitstoot, grondstofverbruik en transportkosten. De Van Nieuwpoort Groep en dochter Betonson zijn onder andere lid van MVO Nederland, de Climate Neutral Group en de Dutch Green Building Council.

Daarnaast heeft het bedrijf met Tom van den Nieuwenhuijzen sinds het voorjaar van 2010 een manager MVO en Duurzaamheid in dienst.

Zie ook http://www.van-nieuwpoort.nl of http://cotwee.nl

Het aantal badkamers en de tijdsdruk op het werk waren de belangrijkste redenen om te kiezen voor prefabricage.

Badkamers zijn in een gebouw uiterst complexe ruimtes waar ook nog eens veel disciplines samen moeten komen.

De badkamers zijn seriematig geproduceerd in een productiehal van De Groot

Vroomshoop. Alle disciplines werken hierdoor optimaal samen. Het bouwen, installeren, tegel zetten, afmonteren en transportgereed maken van de badkamers zijn zo perfect op elkaar afgestemd.

Dit alles heeft, naast een sterke daling van de faalkosten, ook geleid tot een absoluut minimum aan transport en afval.

Innoverend installeren Op de vakbeurs VSK in Utrecht heeft ­UNETO-VNI voorzitter Marcel Engels het eerste exemplaar van het boek ‘Innoverend Installeren’ uitgereikt aan Ed Nijpels, voorzitter van NL Ingenieurs. Het boek, een coproductie van UNETO-VNI en Opleidingsfonds OTIB, bevat basiskennis over het innovatieproces en geeft installateurs praktische tips om zelf met innovatie aan de slag te gaan.

Bij de overhandiging van het boek ‘Innoverend installeren’ aan Ed Nijpels benadrukte Marcel Engels het belang van innovatie voor de bedrijfstak. Engels: ‘Een branche die innoveert kan de toekomst met vertrouwen tegemoet zien. Het boek laat zien dat onze leden daar volop mee bezig zijn.’

Engels verwacht dat veel MKB-installateurs dankzij het boek aan de slag gaan met innovatie: ‘Het boek zet je aan het denken en laat zien dat innovatie zowel in kleine als in grote bedrijven kan plaatsvinden.’

Ed Nijpels benadrukte het maatschappelijk

Dit sluit goed aan op het MVO beleid van het bedrijf.

De badkamers worden volledig ingeseald en ‘plug & play’ op de bouwplaats geplaatst. Pas op het allerlaatste moment in de afbouwfase worden de badkamers geopend.

bij het oplossen van problemen als het terugdringen van de CO2-uitstoot en de zorgkosten. Daarvoor verdienen zij en hun brancheorganisatie alle waardering.’

Inhoud boek

Voorzitter Marcel Engels van UNETO-VNI overhandigt het eerste exemplaar van het boek ‘Innoverend installeren’ aan zijn collega Ed Nijpels van NL Ingenieurs.

belang van de installatiebranche: ‘De leden van UNETO-VNI staan in de frontlinie

‘Innoverend Installeren’ bestaat uit vier onderdelen. Deel 1 behandelt de theorie achter het innovatieproces, deel 2 helpt ondernemers om de kansen voor innovatie te herkennen en deel 3 bevat tips om de gesignaleerde kansen om te zetten in tastbare resultaten, waarbij vooral samenwerking onmisbaar is. Het belangrijkste deel van het boek is deel 4. Hierin wordt aan de hand van concrete business cases een beeld gegeven van innovaties die tot stand zijn gebracht door leden van UNETO-VNI. Voorbeelden daarvan zijn: de groene installateur, het ontwikkelen van duurzame kantoorgebouwen, onafhankelijke energielevering en de installateur als provider.

Het boek is te bestellen via de webshops van Opleidingsfonds OTIB en UNETO-VNI. Kijk op www.otib.nl of www.uneto-vni.nl.

‘Bimmen’ bevordert ketenintegratie Brancheorganisatie UNETO-VNI begint samen met Bouwend Nederland, NL Ingenieurs en de Bond van Nederlandse Architecten een project met TNO om de kennis op het gebied van BIM (Building Information Model) een impuls te geven. De betrokken branches zien ‘bimmen’, ofwel virtueel bouwen, als dé manier om ketensamenwerking te realiseren. De looptijd van het project, dat onder andere bestaat uit voorlichtingsbijeenkomsten en evenementen, bedraagt minimaal een jaar.

BIM is een informatiemodel dat wordt gebruikt om alle informatie over een bouwwerk met andere partners in een project te kunnen delen en samen in hetzelfde

3D-model te ontwerpen. Hierdoor neemt de kans op ontwerpfouten drastisch af en gaan faalkosten fors omlaag. Ook biedt BIM kansen voor integraal ontwerpen, aangezien de expertise van de installateur al in een vroegtijdig stadium wordt ingezet. BIM bestaat al enige tijd, maar is nog lang niet overal bekend of ver genoeg doorgevoerd om de voordelen echt te kunnen benutten.

Vooral voor kleinere bedrijven lijken de investeringen om met BIM te werken hoog.

Die drempel willen de vier betrokken branches met TNO gaan verlagen.

Activiteiten

Het project omvat een groot aantal activiteiten, waaronder voorlichtingsbijeenkomsten

en het samenstellen van publicaties. Om de bekendheid van ‘bimmen’ te vergroten worden specifieke activiteiten georganiseerd, zoals de (internationale) BIM-maand en een BIM-model van het jaar verkiezing.

Daarnaast worden specifieke deelthema's onderzocht, zoals juridische aspecten van BIM-samenwerking, de werking van objectbibliotheken, mogelijkheden van automatische modelanalyse en de noodzakelijke aanpassing van werkmethoden. De kennisoverdracht binnen het project vindt plaats binnen een kleine groep deelnemende bedrijven, de zogenoemde technologieclusters.

Het project blijft beperkt tot het overdragen van technologische kennis.

Het contract dat de brancheorganisaties hebben afgesloten is een zogenoemd BrancheInnovatieContract (BIC). Dit is een projectvorm die TNO speciaal voor het MKB in het leven heeft geroepen en die wordt ondersteund door het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie.

De slimste wanden voor

[geluidsisolatie]

Waarom? Omdat een FAAY-wand aan elke geluidsisolatie-eis uit het Bouwbesluit kan voldoen.

De wandpanelen hebben een hoge dichtheid, dankzij een geperste vlasvezelkern die aan weerskanten is afgewerkt met gipsplaten. Met de keuze uit verschillende paneeldikten bereikt u de geluidsisolatie die uw project nodig heeft. FAAY is gewoon de bĂŠste wand als het gaat om geluidsisolatie. Meer weten? Kijk op www.faay.nl of bel met (0347) 376624.

ACTUEEL

9

Aluminium Centrum lanceert AluminiumCoach.nl Het Aluminium Centrum heeft in samenwerking met M2i en vijf deelnemende bedrijven de website AluminiumCoach.nl gelanceerd. Deze website is een interessante en informatieve website voor iedereen die wil gaan werken met aluminium, inspiratie op wil doen over de mogelijkheden en kennis op wil doen over aluminium en de legeringen.

AluminiumCoach.nl is ingericht met een ‘Legeringswijzer’, ‘Nieuwe Ontwikkelingen’, een ‘Ontwerpwijzer’ en een rubriek genaamd ‘How It’s Made’. De rubrieken Legeringswijzer en Nieuwe Ontwikkelingen richten zich specifiek op aluminiumlegeringen. De Legeringswijzer is een hulpmiddel waarbij voor iedere toepassing of bewerking een geschikte legering wordt aangewezen. Na het invoeren van selectiecriteria als sterkte, lasbaarheid, bewerkbaarheid en anodiseerbaarheid, worden de geschikte aluminiumlegeringen gefilterd uit de database. Met dit snelle hulpmiddel kunnen bedrijven hun klanten informeren, of men kan zelf op onderzoek uitgaan, welke legering zij kunnen toepassen voor hun ontwikkeling.

In de Legeringswijzer staan veel standaard

legeringen. Deze worden actueel gehouden en afgestemd op het groeiende marktaanbod aan ‘speciale’ legeringen. In de rubriek ‘Nieuwe Ontwikkelingen’ worden nieuwe legeringen uit- en toegelicht. Daarnaast worden nieuwe ontwikkelingen uit diverse sectoren op de website beschreven met de nadruk op de legeringen die hiervoor worden gebruikt en waarom deze geschikt zijn.

Ontwerpwijzer

Van de productvormen en bewerkingen tot aan de vele oppervlaktebehandelingen; alle tips & tricks voor een product met aluminium worden in de Ontwerpwijzer behandeld. In How It`s Made wordt aan de hand van tekst, afbeeldingen en video’s uitgelegd waar aluminium vandaan komt, hoe het wordt geproduceerd en welke

productvormen met welke techniek worden geproduceerd. De AluminiumCoach is een interessante en informatieve website voor iedereen die wil gaan werken met aluminium, inspiratie op wil doen over de mogelijkheden en kennis op wil doen over aluminium en de legeringen.

De AluminiumCoach.nl is in samenwerking met Almet Nederland, Anox, Garfield Aluminium, Hydro Aluminium Rolled Products en Melis Metaalgieterijen Melis mogelijk gemaakt.

Kijk voor meer informatie op, www.aluminiumcoach.nl.

Eerste HR Ready certificaten zonweringsfabrikanten Op woensdag 18 januari 2012 lanceerde de branchevereniging voor zonwering R ­ omazo de kwaliteitskeurmerken HR Zonwering en HR+ Zonwering. Stichting Kwaliteit ­Gevelbouw (SKG) overhandigde de eerste HR Ready certificaten aan Sunmaster en PBS. Dit certificaat geeft aan dat de systemen van deze fabrikanten geschikt zijn voor installatie als HR-zonwering. Het kwaliteitskeurmerk krijgt het systeem pas na montage door een gecertificeerd bedrijf.

Een windkracht tot en met 5 Beaufort mag geen problemen opleveren. Een harde eis voor het label is dat de zonwering is voorzien van een automatisch besturingssysteem dat ‘overruled’ kan worden door handbediening. SKG stelt dat de aanvang van de seizoenen handmatig mag worden ingesteld.

Het uitreiken van de HR Ready certificaten is een mooie eerste mijlpaal in het certificeringstraject. De volgende stap is dat de montagebedrijven een HR certificaat uitgereikt krijgen van SKG. Om hieraan te voldoen, zet Romazo onder andere een cursusprogramma op. Uiteindelijk leidt dit certificeringstraject dat SKG controleert

tot het kwaliteitskeurmerk HR of HR+ Zonwering.

(Advertentie)

Olaf van Panhuys, directeur SKG, overhandigt het HR Ready certificaat aan Sunmaster.

Uit recent onderzoek van TNO blijkt dat de automatische regeling van HR Zonwering zeer effectief is voor energiebesparing.

Hierbij kan de EPC van een gebouw tot 10% worden verlaagd. HR Zonwering zelf zegt niets over de fysieke eigenschappen van het product, maar het gaat om het warmtewerend effect dat het gelabelde product heeft. HR Zonwering betreft alle soorten functionele automatisch geregelde zonwering die een genormeerde directe invloed heeft op de beperking van warmtetoetreding.

SKG heeft de kwaliteitseisen onder andere opgesteld op basis van g-waarde, windvastheid en automatische besturing. De g-waarde geeft de prestatie aan van een combinatie van glas en zonwering en is beter bekend onder de oude benaming ZTA, de zontoetredingswaarde. Bovendien moet het product nog voldoen aan eisen op het gebied van windvastheid en besturing.

Olaf van Panhuys, directeur SKG, overhandigt het HR Ready certificaat aan PBS.

HITACHI’S ANTWOORD OP COMFORTABEL WERKEN: UVP UVP (User Vibration Protection) is het door Hitachi zelf ontwikkelde anti-vibratiesysteem.

Met name machines voor zwaar werk worden uitgerust met dit unieke systeem.

Zoals de DH40MRY. Een boorhak-breekhamer met UVP voor het laagste vibratieniveau in zijn klasse (volgens Europese normering). En… de hoogste boorsnelheid en slagkracht in zijn klasse. In koffer.

Strenge selectie aan de poort In een tijd van schaarste aan werk en overvloed aan werknemers is het wijs om een strenge selectie aan de poort te doen.

Dus niet op één paard wedden, maar meerdere kandidaten uitnodigen voor een gesprek. Wil je drie goede kandidaten selecteren dan heb je misschien wel twintig potentiële kandidaten nodig waaruit je kunt kiezen. Hoeveel tijd/geld je er in moet steken om die twintig te bemachtigen is per bedrijf verschillend, maar bezint eer ge begint…

Wat heb je echt nodig?

Als je denkt dat je veel te veel werk hebt en er daarom een personeelslid bij nodig denkt te hebben is het wel goed om je af te vragen: wat heb ik echt nodig? Moet ik dat wel door een nieuwe medewerker laten doen? Kan een machine het werk overnemen? Kan een computer het werk overnemen? Kan een collega het werk overnemen? Wil je zelf het werk overnemen? Moet je überhaupt het werk als bedrijf nog wel willen doen? Als je daar allemaal niet uitkomt kan het wijs zijn om eens met je medewerkers om de tafel te gaan en de groep met voorstellen te laten komen.

Mocht je dan uiteindelijk besloten hebben dat er een nieuwe ‘kracht’ bij moet komen dan begint een tijd- en geldrovende klus. Advertenties zetten of een werving & selectiebureau inschakelen. Of aan je personeel vragen of ze nog iemand weten.

Als je je dan door de sollicitaties heen hebt gewerkt, mag je eerst alle afwijzingen versturen. Dan weet je tenminste wie je niet wil. Van de groep die overblijft kies je er dan drie uit waarmee je in gesprek gaat.

De anderen informeer je natuurlijk dat ze niet afgewezen zijn, maar in de wacht zitten. En dan de eerste gesprekken. Waar let je allemaal op? Eerste indruk? Hoe geeft de kandidaat een hand? Let je op opleiding of is werkervaring het belangrijkst? De werknemer van 22 jaar oud met twaalf jaar werkervaring en die HBO-geschoold is bestaat nog steeds niet, dus verwacht die ook niet aan tafel. Daarna de tweede gesprekken en uiteindelijk kiezen (vergeet niet de rest netjes af te wijzen zonder een lullige reden op te geven).

Toch is het heel wijs om een strenge selectie aan de poort te doen. Je moet/wilt er jaren mee gaan werken en je stopt er met name in het eerste jaar veel energie in om de persoon ‘eigen’ te maken in de bedrijfscultuur, werkzaamheden en klantenkring. Wat sla je jezelf voor het hoofd als je deze selectie niet heel strak doet. Dat je geen referenties hebt nagebeld of dat je geen kopie van een diploma hebt gevraagd en gecheckt.

Bezint eer ge begint aan personeel en selecteer aan de poort van je eigen bedrijf.

C.J. (Cor) Spronk

DH40MRY

BOOR-HAK-BREEKHAMER MET SDS-MAX OPNAME 40 mm / 950 W / 10,5 Joule

WWW.HITACHI-POWERTOOLS.NL

SB&A Werving & Selectie / Detacheren / Advies Twitter: @bouwpersoneel en @techpersoneel www.SBenA.nl

Bedrijf in beeld

10

Raab Karcher ontwikkelt duurzaamheidscore

Van dozenschuiver naar De moderne bouwmaterialenhandel is de status van dozenschuiver al lang voorbij en schuift ook in het bouwproces steeds verder naar voren.

Kennis toevoegen is het adagium en dat geldt zeker voor Raab Karcher.

Deze toeleverancier ontwikkelde Greenworks; een duurzaamheidsconcept met groene producten. In 2012 moet er zelfs een ‘GreenWorks Academy’ verrijzen waar Raab Karcher samen met haar toeleveranciers aan klanten kan laten zien wat er met het duurzaamheidslabel allemaal mogelijk is.

Ook Raab Karcher voelt natuurlijk de gevolgen van de economische malaise in de bouw, maar het bedrijf ziet dat ook als uitdaging om het dienstenpakket uit te breiden. ‘We focussen nu vooral op de renovatiemarkt, want die is stabiel tot stijgend. In dat segment werken veel MKBbedrijven en zzp’ers. Het assortiment van onze BouwShops is ook op die doelgroep afgestemd. In deze BouwShops organiseren we regelmatig demoavonden en kennissessies’, vertelt Bernard Wessel, directeur Marketing & Inkoop van Raab Karcher. ‘Die kennissessies organiseren we onder andere samen met Werkspot.nl, waarmee we een samenwerkingsovereenkomst hebben gesloten. Werkspot.nl is een marktplaats voor klussen, die opdrachtgevers en vakmensen bij elkaar brengt. Werkspot vertelt dan iets over online ondernemen en wij informeren de bezoekers over de toegevoegde waarde die wij als Raab Karcher kunnen bieden.

Tevens organiseren we met producenten van bouwmaterialen gratis toegankelijke demoavonden in onze BouwShops. Tussen 17:00 en 20:00 uur geven producenten uitleg over de verwerking van bouwmaterialen. Met een hapje en een drankje combineren we het nuttige met het aangename.’

Architecten en opdrachtgevers kunnen eveneens bij Raab Karcher terecht voor ondersteuning bij hun keuze van de juiste bouwmaterialen, zegt Wessel. ‘Er zijn

in Nederland vijf vestigingen met een Archihome. Dat is het innovatieve kenniscentrum voor architect en opdrachtgever.

Hier vindt men een zeer breed assortiment esthetische en duurzame bouwmaterialen en kijken onze projectadviseurs met de klant mee op welke wijze deze materialen het beste binnen een project passen. Deze adviezen zijn fabrikant neutraal: dus het beste product passend bij de gewenste toepassing en budget. Om kennis te delen organiseert Archihome diverse studiedagen waarbij kennis van duurzaamheidsconcepten, noviteiten en technische informatie worden overgedragen. Kortom; wij bieden als bouwmaterialentoeleverancier veel meer dan alleen bouwmaterialen. Wij kunnen nog zulke goede producten voor een aantrekkelijke prijs bieden, zonder al deze ondersteunende diensten, zouden we niet onderscheidend zijn. Waarde toevoegen aan de keten; daar gaat het om.’

Onafhankelijk advies

Raab Karcher verkoopt dus niet alleen bouwmaterialen, maar adviseert ook over het gebruik daarvan. Waar komt die kennis vandaan? ‘Van de fabrikanten’, zegt Wessel.

‘Die kennis verzamelen wij en is ondergebracht bij onze productspecialisten.’ Maar hoe bewaak je dan de kwaliteit van al die producten? ‘Door kritisch te kijken naar ons assortiment. We hebben de laatste twee jaar het aantal leveranciers teruggebracht

van 2.600 naar 1.000! Meerdere leveranciers leveren namelijk dezelfde producten.

We hebben daarom een beoordelingsysteem voor leveranciers ontwikkeld, waarbij we kijken naar zaken als innovativiteit, betalingscondities, bonussen, prijzen, marketing, duurzaamheid, bereidheid mee te werken aan training en opleiding van onze mensen en natuurlijk kwaliteit. Als wij kiezen voor een leverancier dan verwach-

ten we dat die leverancier ook voor ons kiest. Samen adviseren we dan de klant.

We hoeven echt geen vijf fabricaten lijm te leveren; twee is voldoende.’

Het assortiment is verdeeld in twaalf productgroepen. De productgroepmanager van iedere groep zorgt ervoor dat hij samen met de leveranciers de kennis up-to-date houdt. Wessel: ‘Wij hebben de ambitie om kenniscentrum te zijn. Dat betekent dat je dus moet investeren in je organisatie.

Daarnaast is het van belang dat onze commerciële mensen een objectief advies uitbrengen aan de klant. Dat kan alleen door deze mensen veelvuldig te trainen. Ook de uitgebreide digitale catalogus biedt veel informatie voor klanten. Daarbij streven we er naar om onze klanten zo efficiënt mogelijk te laten werken. Het voornaamste middel dat daarvoor wordt ingezet is E-business. Hierin wordt veel tijd en geld gestoken. Binnenkort zullen we dan ook van start gaan met een Web-shop.’

Duurzame producten

Bernard Wessel, directeur Marketing & Inkoop van Raab Karcher: ‘Uitstekende producten voor een aantrekkelijke prijs is de basis, maar kwaliteitsbewustzijn en kennis van verwerking van onze producten is cruciaal.

Sinds 1 januari 2011 biedt Raab Karcher onder de naam ‘Greenworks’ een volledig assortiment aan duurzame producten voor de bouw. Dat assortiment bevat ondertussen meer dan honderd producten van meer dan vijftig leveranciers. Het promoten van duurzame producten is het gevolg van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) dat onderdeel is van de bedrijfsvoering. ‘Dertig tot veertig procent van het jaarverslag van Saint-Gobain gaat over duurzaam ondernemen. Dat geeft wel aan welk belang er aan wordt gehecht’, aldus Wessel.

Hij legt uit: ‘Bij de samenstelling van het assortiment Greenworks producten is zorgvuldig gekeken naar de duurzame kenmerken van een product, de koers die de overheid vaart op het gebied van duurzaamheid en de milieuprestaties van het product. Hierbij wordt de gehele levenscyclus van een product in ogenschouw geno-

Bedrijf in beeld

11

kennispartner productinformatieblad opgesteld waarop direct te lezen is aan welke duurzame kenmerken het product voldoet. Het biedt onder meer informatie over grondstoffen, productie, toepassing, verpakking en certificaten. Het productinformatieblad bevat tevens twee labels, te weten de ranking in de rekeninstrumenten GPR Gebouw en Greencalc+ en de Greenworksscore. Ook wordt aangegeven of het product één of meer keurmerken heeft zoals: Dubokeur, Natureplus, EU Ecolabel, PEFC, FSC, Cradle to Cradle, MRPI en Leadership in Energy & Environmental Design (LEED). Het label voor de ranking in rekeninstrumenten geeft de branchegemiddelde milieubelasting van het betreffende product binnen het toepassingsgebied weer. De score is afkomstig uit de materialen database van de rekeninstrumenten.

Greenworksscore

men; van het onttrekken van grondstoffen aan de natuur tot en met de verwerking van afval na de sloop van een gebouw.’

Voor elk Greenworks product is er een

De Greenworksscore is door Raab Karcher zelf ontwikkeld. Wessel: ‘Het is een methode om de duurzame materiaal- en productie eigenschappen inzichtelijk te maken.

We hebben daartoe tien eigenschappen geselecteerd. Onze specialisten kennen dan op basis van objectief meetbare criteria en kwantificeerbare gegevens van de leveranciers een score van nul, één of twee punten toe aan iedere eigenschap (zie voorbeeld, red.). De maximale Greenworksscore is dus 20. Op basis van de Greenworks informatiebladen is het mogelijk het meest geschikte ‘groene’ product te kiezen voor een project. Daarbij kan de insteek per project variëren. De nadruk kan bijvoorbeeld liggen op hergebruik of recycling van materialen, scores in de rekeninstrumenten, bepaalde vereiste certificeringen of juist op de producteigenschappen bij verwerking en onderhoud. Raab Karcher sluit met

Greenworks aan op de huidige regelgeving en rekeninstrumenten. Het is tot stand gekomen na overleg met diverse partijen, met name Rijksoverheid, GPR Gebouw, Greencalc+ en BREEAMNL. Omdat duurzaamheid en regelgeving dynamische processen zijn, worden Greenworks, de methode en het productassortiment, regelmatig geactualiseerd.’

De duurzame producten worden gepromoot bij de gehele bouwkolom van voorschrijvende partijen, overheden opdrachtgevers tot aan de bouwers. ‘Het is na ruim een jaar een groot succes. Greenworks is een handige tool voor architecten en aannemers. Die hoeven niet meer uit te zoeken of de producten duurzaam zijn. Dat hebben wij al voor ze gedaan. We geven daarbij alleen een duurzaamheidsniveau aan. De architect of opdrachtgever moet vervolgens zelf bepalen wel niveau hij of zij wenst. Er worden ook veel producten door leveranciers aangemeld, maar veel daarvan komen niet in aanmerking. We laten ons niet beïnvloeden door leveranciers’, verzekert Wessel.

De volgende stap is de opening dit jaar van de eerste ‘GreenWorks Academy’. Veel wil Wessel er nog niet over loslaten, omdat het idee nog nieuw is. Hij besluit: ‘Wat ik wel kwijt wil is dat we in de Academy klanten informeren en trainen in duurzame totaaloplossingen voor nieuwbouw en renovatie.

De eerste Greenworks Academy is in Breda en wordt medio dit jaar operationeel.’

Bernard Wessel: ‘Waarde toevoegen aan de keten; daar gaat het om!’

Raab Karcher in ’t kort Bouwmaterialentoeleverancier Raab Karcher is onderdeel van de Franse multinational Saint-Gobain, wereldleider op het gebied van bouwmaterialen. Het handelshuis heeft in Nederland 42 vestigingen en beidt een assortiment van 150.000 verschillende producten, waarvan 25.000 uit voorraad leverbaar. Het bedrijf levert bouwmaterialen voor de agrarische sector, betonproducten (zoals stenen, blokken, lateien, keerwanden, opsluitbanden, tegels, molgoten, wapening en mortels), producten voor het bouwen van binnenwanden en buitengevels, het afwerken daarvan (zoals stukadoorsmaterialen, tegels, systeemplafonds, gipskartonplaten en gevelbekleding), bouwproducten (zoals daglicht- en woningventilatiesystemen), chemische bouwproducten (egaliseren, lijmen, repareren, reinigen en beschermen), dakbedekking voor platte en hellende daken, isolatiematerialen, hout, plaatmaterialen en houtachtige gevelbekleding. Ook levert men een breed assortiment producten die toepasbaar zijn binnen de grond-, weg- en waterbouw en milieusector. Raab Karcher levert tevens prefab systemen, zoals betonnen funderingen en kelders, complete casco’s, systeemvloeren, systeemdaken, houtskeletbouwelementen, schoorstenen, cellenbeton en overige prefab bouwdelen.

Naast de Raab Karcher vestigingen, behoren ook de vestigingen van Galvano Groothandel BV (badkamers), Van Keulen (toeleveringsbedrijf hout en bouwmaterialen in Amsterdam en omgeving), Tegelgroep Nederland (keramische tegels) en het Zeeuwse Jager Tolhoek (bouwmaterialen) tot Saint-Gobain Distribution in Nederland.

Vakmanschap Gegarandeerd Een dakdekker mag zich pas een Dakmeester noemen als hij is aangesloten bij de Stichting Dakmeester: een netwerk van deskundigheid als het om daken gaat.

WWW.RIJPLATEN.NL

Een Dakmeester staat garant voor advies, goede service en perfecte oplossingen voor een probleemloos kwaliteitsdak.

U kunt rekenen op: • De zekerheid dat het dak voldoet aan de prestatie-eisen volgens het bouwbesluit

LOONDIENSTSERVICE VOOR ZORGELOOS WERKEN

• |Optimale verwerking van hoogwaardige producten • Garantie op product én arbeid

Payrollen is ook in de bouw een voordelige oplossing Payroll Intermediair werkt flexibel en is kostprijsverlagend.

U betaalt alleen de verloning van gewerkte uren. Het ziekterisico wordt overgenomen en u heeft geen administratieve lasten.

Hoeveel ú kunt besparen? Vraag een vrijblijvende offerte op maat!

www.dakmeester.nl

WWW.PAYROLL-INTERMEDIAIR.NL | T 088-0027350

Bouwboeken.nl Powered by

Nederlands Bouwkosten Instituut

UURLONEN 2012

NIEUW!

Wat zijn uurlonen per werksoort per provincie!

Het uurloon is een van de belangrijkste onderdelen van een begroting.

In dit onderzoek zijn de uurlonen per werksoort/vakgebied per provincie onderzocht.

Gebruik ik wel het juiste uurloon. Zit ik niet te hoog of te laag. Hoe bereken ik mijn uurloon.

Wat is het uurloon voor het vakgebied waar we in werkzaam zijn.

Alle werksoorten/vaklieden van bouwbedrijf tot klusbedrijf, grondwerk tot installatiebedrijven, van groot tot klein en van werkzaamheden nieuwbouw tot onderhoud.

Iedereen die met uurlonen te maken heeft en opdrachtgevers tot uitvoerende, betaal ik niet teveel of bereken ik niet te weinig.

Prijs e-Book: € 14,99

(excl. BTW)

Voor meer info of bestellen kijk op:

WWW.BOUWBOEKEN.NL

NBI

Nederlands Bouwkosten Instituut

Postbus 189 - 7000 AD DOETINCHEM - T 085-4010460

Bekijk BouwTotaal nu ook online! www.bouwtotaal-online.nl

TECHNIEK

13

Oude kerk krijgt vakwerkdak De Elleboogkerk in Amersfoort werd in 2007 door brand verwoest. De gemeente laat de Elleboogkerk in de oorspronkelijke vorm herbouwen, waarbij het interieur echter aan moderne eisen zal worden aangepast. In het oog springt vooral het driedimensionale vakwerk waarmee het dak wordt gereconstrueerd. Dit vakwerk bestaat uit gelamineerde houten ‘potloden’, die verbonden worden door stalen connectoren.

Lastig proces

Door de vroegtijdige samenwerking tussen Marx & Steketee architecten bv, Verlaan & Bouwstra architecten en De Groot Vroomshoop Gelijmde Houtconstructies kon er een uitdagende constructie worden ontworpen voor de Elleboogkerk, die in 2007 afbrandde.

De Elleboogkerk dateert uit 1820 en werd tot 1963 gebruikt als kerk. Daarna werd de kerk voor verschillende doeleinden gebruikt: architectenbureau, wooninformatiecentrum, Museum Flehite en Fotoforum.

In 1998 kwam het Armando Museum erin.

De dakelementen vormen een specialistisch driedimensionaal vakwerk, waarbij nauwkeurig procesmanagement van belang is om het restauratieproces goed te laten verlopen. Het opbouwen van de constructie is namelijk een lastig proces, omdat er rondom de kerk geen ruimte is.

Daardoor is er geen plaats voor materieel en moest er een enorme steiger in de kerk worden gebouwd. Verder is er geen plek voor opslag en op vrijdag is er een markt, waardoor er geen aanvoer mogelijk is.

Allemaal zaken waar rekening mee moet worden gehouden tijdens de uitvoering van de werkzaamheden. ‘Alles is anders bij dit project’, zegt Johan-Paul Borreman, bedrijfsleider bij De Groot Vroomshoop. ‘Het is zeker geen alledaags werk.’

Constructie

De constructie bestaat uit gelamineerde houten ‘potloden’, die verbonden worden door stalen connectoren van 170 kg. Het gebruik van connectoren van deze omvang en dit gewicht is uitzonderlijk. De potloden

De constructie bestaat uit gelamineerde houten ‘potloden’, die verbonden worden door stalen connectoren van 170 kg.

teem voor vloeren en daken. De vloer- en dakelementen worden samengesteld uit volhouten vuren lamellen. Deze vloer- en dakelementen zijn bijzonder geschikt

wanneer meerdere bouwfysische aspecten in één element samen moet komen, zoals isolatie, brandwering, geluidsabsorptie, trilling en geluidsreductie.

René van Wel, hoofd commercie bij De Groot Vroomshoop Gelijmde Houtconstructies geeft aan dat de constructie met de 170 kg zware connectoren en de ingelijmde draadeinden van M48 uniek is: ‘Deze ingelijmde draadeinden zijn constructief getest bij de TU in Eindhoven’. Al deze bijzondere technieken zorgen er voor dat risicomanagement een belangrijke factor wordt. Johan-Paul Borreman vertelt dat de constructie maar één montagevolgorde heeft: ‘Wanneer je hier van afwijkt, dan Door de brand zijn de muren uitgezet en scheef gaan staan.

Op 22 oktober 2007 woedde er een grote brand in de kerk. Een aantal jaren werd er niks aan gedaan, totdat gemeente Amersfoort besloot dat het kerkcasco moest worden gerestaureerd en herbouwd. Cor Bouwstra, architect bij Verlaan & Bouwstra vertelt dat deze restauratie uniek is: ‘Het gaat hier om een gebouw, waar alleen de muren van resteren.’

Van Norel Bouwgroep voert als hoofdaannemer de restauratie van de kerk uit. De Groot Vroomshoop Gelijmde Houtconstructies werd al in het voortraject door Prouw Constructiebureau betrokken bij ontwikkeling van de draagconstructie van de Elleboogkerk. Hierna werd door dit bedrijf de engineeringopdracht verworven en uiteindelijk ook de realisatie van de gehele constructie, inclusief de Lignatur dakelementen. Deze constructie heeft De Groot Vroomshoop ontwikkeld in samenwerking met adviesbureau H.E. Lüning te Doetinchem.

zijn gemaakt van PEFC gecertificeerd Europees vuren hout, voorzien van twee lagen Drywood Woodstain VV. Door de brand zijn de muren uitgezet en scheef gaan staan.

Houten muurplaten worden aan de con-

nectoren bevestigd, zodat de muren op hun plek kunnen worden gezet en gehouden.

Het dak is van Lignatur. Lignatur staat voor een innovatief hightech houtbouwsys-

klopt de gehele constructie niet meer’. Volgens Cor Bouwstra was de samenwerking daarom erg belangrijk: ‘Omdat het geen standaardoplossing was, is de samenwerking tussen fabrikant, constructeur en architect van groot belang’.

Ben Wolters, projectleider bij Van Norel Bouwgroep, geeft tot slot aan dat hij naast de constructie ook de uitstraling van de

buitenkant uniek vindt: ‘De dakpannen zijn hergebruikte pannen, dus de uitstraling is oud. Tevens is het uniek dat zowel de luchtbehandeling als de verwarming in de nieuwe vloer zijn verwerkt.’ De Elleboogkerk in Amersfoort moet in het laatste kwartaal van 2012 zijn herbouwd.

TECHNIEK

14

Panorama: Duurzaam door flexibiliteit en energiezuinigheid Aanvankelijk luidde de opdracht aan architect Marlies Rohmer alleen: ontwerp een nieuw (vervangend) buurthuis én een gymzaal. Het gebouw dat nu in Veenendaal is gebouwd, is wel iets méér geworden, mede dankzij de inbreng van de vele wijkbewoners van de drie omliggende wijken waarvoor de nieuwe Multi Functionele Accommodatie (MFA) is bedoeld. Er is vooral een duurzaam gebouw gerealiseerd met veel flexibiliteit voor de toekomst, door een houtconstructie, én energiezuinig door moderne technieken en slimme oplossingen.

Tekst: Carla Debets Bouwtekst; Foto’s: Breed integrateddesign en Carla Debets.

De taps toelopende middengang biedt vooral bij de entree méér ruimte.

Rondom alle ruimtes ligt een gang direct aan de gevel. Op de gesloten wand bevindt zich het kunstwerk waaraan buurtbewoners hebben meegewerkt.

Op een aantal plaatsen lopen de ruimtes tot aan de gevel door. Langs de gehele gevel is een houten zitbank geïntegreerd in het ontwerp.

De houtconstructie is uitgevoerd met demontabele verbindingen.

Tussen de hoge flats uit de jaren zestig in Veenendaal is de nieuwe MFA een opvallend gebouw, met zijn ronde vorm, en de bruingrijze beplating van de fors overstekende luifel en het hogere schuine dak. De ronde vorm benadrukt de alzijdigheid van het gebouw: het keert geen van de omliggende wijken de rug toe. Bovendien zorgt het voor een compact gebouw, belangrijk in het kader van een energiezuinig gebouw.

Van de oorspronkelijk gevraagde twee gebouwen maakte Marlies Rohmer er één: ‘Een gymzaal is meestal een gesloten gebouw. Door deze in het midden te situeren en de overige functies eromheen te leggen, ontstaat een betere interactie met de omgeving. Bovendien vormen deze ruimten voor de gymzaal als het ware een geluids- en gluurbuffer, dit mede in verband met de verschillende culturen in de wijk.

In het gebouw staan ontmoeten, ontwikkelen en ontspannen voor de bewoners uit circa 60 culturen centraal. Daarvoor bevat het gebouw een grote gymzaal/ activiteitenruimte, een cursus- en kookruimte, kantoor, en kleedruimtes met douches, en bergruimtes bij de gymzaal. Rondom alle ruimtes ligt een gang met een complete glazen gevel. De plattegrond is gebaseerd op een spel van geometrische transformaties: hierdoor ontstaan bijvoorbeeld taps toelopende gangen die meer ruimte bieden, waar dat nodig is, zoals bij de entree.

Bij de voorbereiding van gebouw Panorama

– die naam is gekozen naar aanleiding van een prijsvraag onder de bewoners – zijn de wijkbewoners nauw betrokken geweest. Er

zijn inspraak- en inloopavonden gehouden en deskundige bewoners zijn betrokken in teams die beslissingen namen, zoals voor

de architectenselectie. De bewoners hebben bovendien meegewerkt aan de kunstwand die is gerealiseerd na de foto-opdracht ‘fotografeer je lievelingsplekje’. Ook bij de opening van het gebouw speelden de bewoners een belangrijke rol.

Flexibiliteit

Geveldoorsnede

Om ook in de toekomst het gebouw te kunnen blijven gebruiken bij veranderende wensen, is gekozen voor een constructieve opzet met kolommen en balken. De afweging tussen een licht en een zwaar gebouw – onder meer in relatie tot het accumulerend vermogen en de koellast – leidde uiteindelijk tot de keuze voor een houtconstructie. Aspecten als milieuvriendelijkheid, volledig vernieuwbaar zonder CO2-uitstoot en demontabel gaven hiervoor de doorslag.

In samenwerking met constructeur Breed integrateddesign is de houtconstructie geoptimaliseerd. Dat wil zeggen: er is goed gekeken naar de hoeveelheid en plaats van kolommen en de bijbehorende overspanningen: meer kolommen leiden tot kleinere overspanningen en geringere liggerafmetingen, maar ook tot meer sta-inde-wegs. De gymzaal is een vast element, dat de stabiliteit van het gebouw verzorgt.

Om de gymzaal en de activiteitenruimte in de toekomst te kunnen koppelen, is een extra zware balk in de tussenwand naar de centrale gang toegepast. Alle belangrijke verbindingen tussen de houten onderdelen

TECHNIEK De Multifunctionele Accommodatie heeft een grote overstekende luifel die in de zomer dient als zonwering. Op het grote dakvlak boven de sportzaal liggen PV-cellen en zonnecollectoren.

15

Bouwgegevens Opdrachtgever: gemeente Veenendaal Ontwerp: architectenbureau Marlies Rohmer, Amsterdam Constructeur: Breed integrateddesign, Den Haag Installatieadviseur: Merosch, Bodengraven; E&B engineering en bouwbegeleiding B.V., Lekkerkerk Aannemer: Bouwbedrijf Grootheest, Bennekom Leverancier houtconstructie: De Groot Vroomshoop, Vroomshoop Bruto vloeroppervlak: 1048 m2 Start bouw: november 2010 Oplevering: november 2011 Aanneemsom: 2.080.000 euro, incl. installaties, excl. BTW (directieraming) cie Utrecht met de toezegging van extra subsidie van 700.000 euro! Daarbij stelde de provincie wél de eis dat het gebouw energieneutraal moest zijn. Gemeente, architect en adviseurs besloten de uitdaging aan te gaan en te werk te gaan volgens de bekende ‘trias energetica’.

Zo is de energievraag beperkt door de toepassing van onder meer driedubbel glas, de isolatie van alle verticale gesloten geveldelen op te voeren naar Rc=5,0 m2K/W en het gebouw is luchtdichter gemaakt door driedubbele kierdichtingen. Bovendien is het rendement van de warmteterugwinning uit ventilatielucht verbeterd tot 90 procent.

Last but not least is fors ingezet op het gebruik van ‘energie uit de natuur’, ofwel licht en zon. Zo is de daglichttoetreding verbeterd door toepassing van solartubes in het platte dak én gebruik van glas met een hogere lichttoetredingsfactor. Het gebruik van zonne-energie is goed zichtbaar in het gebouw: op het dak van de toch al hoge sporthal is een groot schuin dakvlak aangebracht met 530 m2 aan PV-cellen en 10 m2 zonnecollectoren.

Voor de forse luifel is de constructie van een fietswiel toegepast: de vormvaste cirkel bestaat uit een grote rondgaande balk. Met een gewicht van circa 1,5 ton.

In de overstekende luifel konden ook de luchtkanalen worden geplaatst.

Hoog in de gymzaal bevinden zich luiken voor natuurlijke ventilatie.

Solartubes in het dak optimaliseren de daglichttoetreding op plaatsen buiten de daglichtzone.

zijn uitgevoerd in staal en demontabel. Voor de forse cirkelvormige dakluifel is een relatief lichte constructie toegepast, namelijk van een vormvast fietswiel. Daarvoor is een rondlopende gelamineerde balk geplaatst van 1 meter hoog en 180 mm dik, met een diameter van circa 32,5 meter. Deze balk draagt op de kolommen van de rondgaande

gang en het geheel is gekoppeld aan de gymzaal.

In het gebouw zijn het kantoor, de cursusruimte en de vergaderruimte ongeveer even groot, waardoor ze uitwisselbaar zijn qua functie. De gymzaal en activiteitenruimte zijn te koppelen door geluidsdichte vouwwanden, tot een zaal met podium, maar de

activiteitenruimte kan ook in tweeën worden gedeeld door middel van een gordijn aan een rail. In alle ruimten is lage temperatuur vloerverwarming toegepast, wat het concept van de flexibele indeling versterkt.

Ronald Schilt, directeur van installatieadviseur Merosch: ‘We hebben eerst het energieverbruik voor het gebouw berekend en vervolgens bepaald hoeveel dakvlak we nodig hadden. Het bleek een fors oppervlak te zijn, maar architect Marlies Rohmer bedacht hiervoor een creatieve oplossing op het dak van de gymzaal.’

Hij pleit ook voor het stellen van meetbare eisen: ‘Een EPC-waarde van een gebouw is niet te meten. Hier hebben we meetbare eisen gesteld aan het ontwerp, met name met betrekking tot de luchtdichtheid en de isolatie, en het rendement van de warmteterugwinning en de warmtepomp.

Met de aannemer en installateur hebben we daarover heldere contractafspraken gemaakt. Pas als over een jaar blijkt dat de energiemeter niet vooruit is gegaan, zijn we tevreden.’

Met de meetbare prestatie-eisen kon ook worden aangetoond dat voldaan wordt aan de eisen van de provincie; anders zou de subsidie vervallen. Als bij controle op de luchtdichtheid de eis (hier qv = 0,2) niet wordt gehaald, volgt er geen oplevering. En de opwekkingsrendementen van bijvoorbeeld de warmtepomp en zonnepanelen op het dak waren omschreven in het bestek.

Het verschil in kleur wordt veroorzaakt door de white-wash behandeling van de houten delen die in het zicht blijven.

Duurzaam = energiezuinig

Voor het ontwerp stelde de gemeente Veenendaal een programma van eisen op, met eisen zoals: een GPR van minimaal 7, terugverdientijd van de maatregelen minder dan 10 jaar, minimaal 20 procent energie duurzaam opwekken en EPC minimaal 10 procent onder de wettelijke norm.

Marlies Rohmer: ‘We hebben eerst geprobeerd het gebouw met low-tech maatregelen zo energiezuinig mogelijk te maken. Het begint allemaal met de ronde, compacte vorm. Daarbij is het platte dak voorzien van een groendak dat zorgt voor isolatie en warmteaccumulatie, en het buffert stof en water. De ruimtes in het gebouw zijn weliswaar hoog, maar het geveloppervlak – de glazen puien – is gereduceerd door het licht oplopende maaiveld tot 40 cm, en de grote overstekende luifel. Die laatste zorgt ook nog eens voor zonwering bij een hoogstaande zon in de zomer. De hoge ruimtes zorgen er bovendien voor dat de kritische CO2-waardegrens minder snel wordt bereikt.’

Extra subsidie, mits …

Pas later – in mei 2010 – kwam de provin-

FIGHT FOR YOUR RIGHTS Hard werkende vakmensen zoals jezelf verdienen het beste. Neem dus nooit genoegen met minder dan de ultieme on-the-job functionaliteit, veiligheid en bescherming. Dat doen wij ook nooit. Al meer dan 30 jaar zijn wij baanbrekend in het ontwikkelen van geavanceerde werkkleding gebaseerd op de werkelijke behoeften van de vakmensen die moeten kunnen rekenen op hun uitrusting. Wij vechten elke dag om uw professionele leven makkelijker, veiliger en meer productief te maken. Ontdek onze nieuwe range en u zult het meteen zien. We weten wat nodig is om de klus te klaren.

VIND UW DEALER OP WWW.SNICKERSWORKWEAR.NL

FIGHTING FOR BETTER WORKWEAR

Persoonlijke beschermingsmiddelen

17

Persoonlijke Beschermingsmiddelen

Goed beschermd werken in de zon lijke beschermingsmiddelen (pbm’s) met duidelijke gebruiksinstructies ten aanzien van uv-werende kleding, nekflap aan de helm/pet, oogbescherming, anti-zonnebrandmiddelen, et cetera.

4. Voorlichting. Het informeren van medewerkers via posters, toolboxmeetings, het personeelsblad, et cetera, over de vuistregels voor veilig in de open lucht werken.

Anti-zonnebrand

De afgelopen tien jaar is het aantal gevallen van huidkanker gestegen van 15.000 naar 40.000 per jaar. Dat blijkt uit cijfers van KWF Kankerbestrijding.

Voor de ruim half miljoen mensen die beroepsmatig buiten werken in Nederland, zijn de risico’s navenant hoog.

Vooral mensen met huidtype 1 of 2 lopen risico’s in de zon. Nu de lente en zomer weer naderen is het weer tijd voor extra aandacht voor bescherming tegen uv-straling.

In de praktijk blijkt dat werkgevers en werknemers nog redelijk laconiek reageren op de risico’s als gevolg van langdurige blootstelling aan uv-straling. Huidkanker is echter een beroepsziekte en dus een risico waarvoor een werkgever de nodige maatregelen moet nemen (zorgplicht) om bescherming te bieden. Met de juiste maatregelen kan het risico op verbranding of zelfs huidkanker worden beperkt.

Aansprakelijkheid werkgever

De Arbowet spreekt over een beroepsziekte als een ziekte of aandoening in hoofdzaak het gevolg is van arbeid of arbeidsomstandigheden. In het Burgerlijk Wetboek (art.

7:658) is de zorgplicht van de werkgever opgenomen. In geval van een claim zal de werkgever moeten aantonen dat al

Uv-werende kleding

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, biedt ‘normale’ kleding zoals een katoenen t-shirt onvoldoende bescherming voor mensen die een groot aantal uren per dag worden blootgesteld aan uv-straling. Zo is de bescherming van een wit katoenen t-shirt slechts uvprotectiefactor 15. Na een aantal malen wassen kan dit oplopen tot een factor 20.

Beschermbril uvex Pheos met polycarbonaat zonneglazen. Foto: Intersafe Groeneveld.

het mogelijke is ondernomen om de werknemer te wijzen op de mogelijke gevolgen van ‘foutief’ gedrag. Zoals het instrueren hoe schade voor de gezondheid te voorkomen, het verstrekken van de juiste beschermingsmiddelen en informatie hoe met deze middelen dient te worden omgegaan. En voorts wat de gevolgen zullen zijn wanneer de werknemer zich niet houdt aan deze instructies. Denk hierbij aan beschermende kleding, een goede zonnebril en uv-werende smeermiddelen.

Laat de werkgever één of meerdere van deze verplichtingen na, dan is hij aansprakelijk voor de mogelijk schadelijke gevolgen bij de werknemer die ontstaan tijdens het werk of door risicovolle arbeidsomstandigheden.

De werkgever moet bewijzen dat hij aan zijn verregaande zorgplicht heeft voldaan. Blijft de werkgever in gebreke dan kan het gevolg zijn dat de werknemer die door of in verband met het werk arbeidsongeschikt is geworden, twee jaar lang moet worden doorbetaald.

Maatregelen

Helm met neklap tegen zonlicht. Foto: Intersafe Groeneveld.

Anti-zonnebrandmiddelen bevatten zogenoemde uv-filters waardoor minder uv-straling de huid bereikt. Een middel dat alle uv-straling wegfiltert bestaat niet. Zelfs anti-zonnebrandmiddelen die uiterst doeltreffend zijn tegen zowel uvaals uvb-straling kunnen geen volledige bescherming bieden. Sun Protection Factor of beschermingsfactor, gewoonlijk afgekort tot SPF, is een maat voor de doeltreffendheid bij het tegen houden van uvb-straling.

De SPF-aanduiding is een relatief getal dat aangeeft hoeveel langer iemand die beschermd is mét anti-zonnebrandcrème in de zon kan blijven dan iemand zonder bescherming, voordat er zonnebrand optreedt.

De schadelijke gevolgen van uv-straling op de werkplek kunnen relatief gemakkelijk worden beperkt: 1. Probeer de zon tussen 12 en 3 te vermijden door een andere werkplanning.

2. Zorg voor afscherming van de zon.

3. Draag speciale uv-beschermende kleding.

4. Draag een pet of helm met een nekflap.

5. Smeer je om de twee uur in met een anti-zonnebrandmiddel van minimaal factor 30 en doe dit vaker als je veel zweet.

6. Draag een zonnebril met een uv-filter.

7. Ga naar de dokter als een moedervlek verandert of een zweertje niet overgaat.

8. Ga uit de zon als uw huid vreemd reageert met bijvoorbeeld uitslag, jeuk, erg snelle verbranding en raadpleeg een arts.

Stoko beschermende creme UV30. Bescherming tegen UVA; UVB; UVC stralen. Foto: Intersafe Groeneveld.

Stappenplan op basis van RI&E

Door het Centrum Gezondheidsbevordering op de werkplek is een vierstappenplan opgesteld om buitenwerkers tegen uvstraling te beschermen: 1. Werkplanning. De werkplanning zo organiseren dat het werken in de zon tussen 12.00 en 15.00 uur wordt vermeden.

2. Afschermingen. Het aanbrengen van dekzeilen of andere schermen boven de plek waar wordt gewerkt.

3. Persoonlijke beschermingsmiddelen.

Het ter beschikking stellen van persoon-

Is het t-shirt nat dan neemt de beschermingsfactor weer met de helft af. Honderd procent Polyester komt gemiddeld niet hoger dan factor 10. Gewone kleding biedt onvoldoende bescherming tegen de gevolgen van uv-straling.

Meer weten? Ga naar www.zonverstandig.nl of www.intersafe.eu Bron: Intersafe Groeneveld, Rotterdam

(Advertentie)

Maak kennis met ons Totaalconcept: van inmeten tot eindmontage

T I M M E R FA B R I E K

GEBRS BOS BV

Zuidzijde 152 Postbus 4 2977 ZG Goudriaan T 0183-583583 F 0183-582678 info@tifabos.nl www.tifabos.nl

KWINTET Workwear BV - Hoge Mosten 8-14 - 4822 NH BREDA - T +31 76 5725625 - WWW.KWINTET.COM BouwTotaal 2012.indd 1

13-12-2011 13:57:49

Persoonlijke beschermingsmiddelen

19

Veilig en herkenbaar samenwerken

Vierde editie beurs S&F @work Veilig en herkenbaar samenwerken. Dat is dit keer het thema van de beurs S&F @work 2012 die plaatsvindt op 18 en 19 April in AHOY Rotterdam. Dit gratis evenement, dat voor de vierde maal wordt gehouden, staat bol van nieuwe ideeën en kennis op het gebied van veiligheid, kwaliteit, comfort en uitstraling.

De kwaliteit van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) en bedrijfskleding is voor veel bedrijven een belangrijke voorwaarde voor een optimale werkprestatie. Prijs, duurzaamheid, regels (zoals veiligheidsnormen) maar ook kwaliteit, comfort en uitstraling zijn belangrijke aspecten daarbij. De beurs S&F@work brengt de laatste trends en ontwikkelingen voor het voetlicht.

digen als op eindgebruikers en opdrachtgevers die met PBM’s en bedrijfskleding te maken hebben, in het bedrijfsleven en bij overheden.

Het evenement wordt voor de vierde keer gehouden en is een initiatief van Kluwer, in samenwerking met Holland Career & Workwear (HCW) en AVAG, de branchevereniging voor veiligheid, gezondheid en welzijn in de werkomgeving.

De beurs richt zich zowel op inkopers, veiligheidskundigen en communicatiedeskun-

Kennis, innovaties en tours

In praktijkhoeken zal de bezoeker zelf ervaren wat veilig werken betekent en spectaculaire product- en modeshows zorgen voor een levendige sfeer en beleving tijdens dit evenement.

Bezoekers die de Flight tour(s) volgen ontvangen gericht informatie. Deze toer leidt hen langs een aantal belangrijke experts en leveranciers van PBM’s of bedrijfskleding.

Nieuw is dit jaar het Kennistheater. Hier vinden gedurende de hele dag diverse interessante lezingen, presentaties, demonstraties en workshops plaats die u kunt volgen en bijwonen.

Tijden en locatie

Ahoy, Rotterdam Woensdag 18 en donderdag 19 april 2012 Van 10.00 - 17.00 uur

Toegang

U kunt zich gratis inschrijven via www.sfwork.nl/inschrijven; u ontvangt dan een gratis e-ticket t.w.v. € 25,-.

Inschrijvingen voor 1 april maken kans op een i-Pad.

Tijdens S&F @work worden opvallende

Programma Workshops Tijdens de beurs kunnen bezoekers naast de vele stands ook verschillende workshops bezoeken.

Kom bijvoorbeeld naar de workshop voor meer informatie over normalisatie van Stephanie Jansen van NEN. Samen met marktpartijen ontwikkelt NEN normen om de werkomgeving veiliger te maken. Er zijn normen voor persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals beschermende kleding. U wordt op de hoogte gebracht van de laatste ontwikkelingen, bijvoorbeeld op het gebied van zichtbaarheidskleding.

Stijliconen

Irene Muller-Schoof, medeoprichter van het Nationaal Zorgcollege, het NZCO, geeft een leerzame en leuke workshop over stijliconen, communicatiestijlen en hun lichaamscommunicatie. Hoe beïnvloeden we elkaar met onze lichaamstaal en wat is de rol van bedrijfskleding daarbij? In bedrijfskleding zien we er allemaal hetzelfde uit, maar toch weten we onze persoonlijkheid naar buiten te brengen, ook met bedrijfskleding aan.

Goede keuzes

innovaties en trends gepresenteerd. Meer hierover is te vinden op www.sfwork.nl

Rick van der Heide van Copla geeft een workshop over het kiezen van de juiste PBM en wat ervoor nodig is om tot een verantwoorde keuze van PBM’s te komen. Op deze manier sluit u uit dat medewerkers door verkeerde keuzes in PBM’s in gevaarlijke/ongezonde situaties terecht komen.

Het kiezen voor het inzetten van PBM’s is de laatste stap in de arbeidshygiënische strategie, maar wanneer deze optie wordt gekozen is het belangrijk dat de mensen voldoende worden beschermd door een juiste keuze te maken.

Breinvoorkeuren

Werkkleding voor verschillende breinen is een workshop die door Koen Zonneveld MSc occupational health and safety wordt gegeven. In deze workshop leert u hoe u

rekening kunt houden met verschillende breinvoorkeuren bij het aanschaffen van werkkleding. En u leert hoe u uw eigen breinvoorkeuren bewust kunt inzetten bij het bij de aanschaf betrekken van de medewerkers die de werkkleding moeten dragen.

Werken op hoogte

Arbo Support houdt een aantal voordrachten waarin uitleg over werken op hoogte centraal staat. De workshop spitst zich toe op drie onderwerpen, te weten het gebruik van valbeveiligingsmiddelen, steigers en hoogwerkers. Hierbij zullen praktijkdemonstraties gegeven worden, waarin u kunt zien welke fouten er kunnen worden gemaakt bij het omhoog brengen van mensen en wat de juiste manier is. U kunt ook zelf ervaren hoe het voelt om in een harnasgordel te hangen.

Adembescherming

Aart-Jan van Ek van Intersafe Groeneveld B.V. geeft een workshop over adembescherming in de praktijk. Adembescherming kan voor uw organisatie enorm belangrijk zijn. Er wordt veel aandacht gegeven aan de selectie van adembeschermende middelen. Het gebruik ervan levert echter vaak vragen op en geeft soms problemen.

1. Hoe weet u of de middelen die u ter beschikking stelt uw werknemers ook daadwerkelijk beschermen?

2. Hoe zorgt u ervoor dat de beschikbare middelen de juiste bescherming blijven bieden?

3. Hoe borgt en beheert u dit allemaal zo eenvoudig mogelijk?

U krijgt een antwoord op deze drie vragen. En samen met Intersafe kunt u het complexe onderwerp indelen in begrijpbare praktische oplossingen.

Beheer en onderhoud

De Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud verzorgt eveneens een aantal workshops op de beurs. De NVDO is de toonaangevende organisatie die middels belangenbehartiging, kennisoverdracht en netwerken ondersteuning biedt aan bedrijven en personen die bij de besluitvorming op het gebied van Beheer en Onderhoud betrokken zijn en daarmee de Nederlandse onderhoudssector als ’s werelds beste helpt te presteren. De NVDO doet dit door in de sector een onafhankelijke positie in te nemen en alle relevante bedrijfssectoren met behulp van voorlichting, advisering, kennisontwikkeling en kennisuitwisseling ten dienste te staan.

Meer informatie?

Wilt u meer informatie over het complete programmaoverzicht van alle workshops en de tijden waarop de workshops worden gegeven, kijk dan op www.safetyandfashionatwork.nl.

BLÅKLÄDER PRESENTEERT X1500 IN NIEUWE REVOLUTIONAIRE STOF Blåkläder´s nieuwe werkbroek X1500 in denim kan nog meer aan. Tweemaal zo duurzaam als de Heavy duty stof en 4 maal sterker als een gewone spijkerbroek. De extreme duurzaamheid komt van de revolutionaire stof - denim met Cordura ®. De broek is ontwikkeld om tegemoet te komen aan de hoge eisen zoals functionaliteit, duurzaamheid en comfort en tegelijkertijd te voldoen aan de nieuwe generatie werkkleding in uiterlijk en design.

X1500 D-RING

TWEE LOSSE CORDURA® SPIJKERZAKKEN MET LUSSEN, KUNNEN WORDEN OPGEBORGEN

INSTEEKZAK ONDER LOSSE SPIJKERZAK

BEENZAK MET TELEFOONHOUDER IN WATERAFSTOTEND MATERIAAL ID-KAART POCKET WELKE KAN WORDEN WEGGESTOPT IN BEENZAK

VERSTERKTE DUIMSTOKZAK MET PENNENZAK EN DUBBELE MESHOUDER

BEEN-EN TELEFOON ZAK IN WATERAFSTOTEND MATERIAAL

BEZOEK ONS OP:

IN HOOGTE VERSTELBARE ENMET CORDURA ®-VERSTERKTE KNIESTUKZAKKEN

CORDURA® VERSTERKT VOOR EEN LANGERE LEVENSDUUR

WWW.BLAKLADER.COM

thermische isolatie in de winter

Zwitserse houtvezelisolatieplaten Materialen uit de natuur

bescherming tegen zomerhitte

geluidsisolatie

Als je professioneel op hoogte moet werken, is het noodzakelijk dat dit veilig en efficiënt gebeurt.

De keuze van de juiste middelen bepaalt of dit ook daadwerkelijk wordt bereikt. Tegenwoordig is er een ruime keus uit verschillende toepassingen; van ladders en trappen, steigers, hoogwerkers en hangbruginstallaties tot specifiek ontworpen werkbordessen.

Wat de beste keus is wordt bepaald door verschillende factoren.

brandveiligheid

diffusieopen

ecologie/ cradle to cradle duurzaam bouwen/ CO² reductie

swiss made

Pavatex Benelux b.v., Stentorlaan 5 NL-7534 HT Enschede

Telefoon +31 (0)53 433 17 69 info@pavatex.nl Vraag naar onze dealers in uw regio.

www.pavatex.nl

Niemand begrijpt werken op hoogte beter dan Skyworks

PAVATEX, de échte natuurlijke isolatie Daken, gevels, vloeren, hsb-elementen en passiefhuizen kunnen met PAVATEX houtvezel-isolatieplaten snel en eenvoudig worden geïsoleerd.

De drukvaste én flexibele PAVATEX houtvezelisolatie biedt zowel bescherming tegen de kou als tegen de zomerhitte, heeft een uitstekende geluidsisolatie, is dampdiffusie-open en reguleert de vochtigheidsbalans.

Aan PAVATEX worden geen vervuilende producten toegevoegd en de platen worden gebonden met het houteigen lignine. Dus PAVATEX is zowel natuurlijk in samenstelling als in kleur!

Voor gezonder wonen, het hele jaar door!

afmeting: 132x190mm(bxh)

Ons uitgangspunt is uw werk.

Afhankelijk van het soort werkzaamheden, de bereikbaarheid en de gewenste doorloopsnelheid wordt in overleg met u de beste inzet bepaald.

Oké, misschien is er dan een uitzondering

Skyworks beschikt over een zeer breed assortiment toepassingen om op hoogte te werken. Dit maakt het mogelijk om verschillende combinaties van toepassingen in te zetten, waardoor wij altijd een optimale bereikbaarheid voor u kunnen realiseren.

Wanneer gewenst, verzorgen wij de montage en verplaatsingen gedurende uw project. Met ons netwerk van vestigingen zijn we altijd bij u in de buurt en kunnen wij u snel en efficiënt beleveren, zowel met koop als huur.

V E I L I G

61_Adv Skyworks_BouwTotaal.indd 1

W E R K E N

O P

H O O G

N I V E A U

Persoonlijke beschermingsmiddelen

21

Hoortoestel voor bouwplaatspersoneel Gehoorschade is een veel voorkomend probleem in de bouwsector. De oplossing is een hoortoestel, maar deze toestellen zijn slecht bestand tegen de vochtige en stoffige omstandigheden in de bouw. De nieuwe Siemens Aquaris is echter het eerste digitale hoortoestel dat water- en stofdicht én schokbestendig is. Eindelijk dus een echte oplossing voor slechthorenden in de bouwnijverheid.

Gehoorschade komt veel voor bij werknemers in de bouw. Gereedschappen, radio's, voertuigen, compressoren en machines zorgen voor een constant geluidsniveau dat veel hoger ligt dan op een ander soort werkplek. Uit recent onderzoek van de afdeling Klinische & Experimentele Audiologie van het Amsterdam Medisch Centrum

blijkt dan ook dat werknemers in de bouw een slechter gehoor hebben dan leeftijdsgenoten die niet in lawaai werken. In 2010 kwam 94 procent van de meldingen van beroepsmatige la-

Gevaarlijke situaties op bouwplaats

Cijfers en feiten Nederland telt ongeveer 1,4 miljoen mensen met een hoorprobleem. Slechthorendheid kan het gevolg zijn van familiaire aanleg, ziekte of ongeval, langdurige blootstelling aan lawaai of van het klimmen der jaren. In Nederland gebruiken 650.000 mensen een hoortoestel. De meerderheid van de slechthorenden (54 procent) dus niet.

Jaarlijks worden er in Nederland ongeveer 200.000 hoortoestellen aangemeten.

Als preventie niet heeft geholpen ligt de oplossing voor bouwvakkers met gehoorschade bij het hoortoestel. Helaas zijn deze apparaatjes echter slecht bestand tegen vocht, water en stof. Niet voor niets zijn dit de hoofdoorzaken van storingen aan toestellen. ‘Nu wordt in de bouw ook heel vaak in vochtige en stoffige omstandigheden gewerkt’, aldus Richard Zoetemelk, directeur van Siemens Audiologie Techniek.

‘Uit ons eigen onderzoek blijkt dat 90 procent van de slechthorenden in dat soort omstandigheden het hoortoestel uit doet om storingen en reparaties te voorkomen.

Dat is niet alleen lastig, maar het niet dragen van het hoortoestel kan ook tot gevaarlijke situaties leiden op de bouwplaats.’

Waterdicht en stofvrij

Foto: Bosch.

Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat 90 procent van de slechthorenden hun hoortoestel uit doen als ze met wateractiviteiten aan de slag gaan, als douchen en zwemmen.

Dertig procent heeft direct last van een stevige regenbui en één op de zes mensen met een hoortoestel onderneemt niet alles wat ze zouden willen vanwege hun hoortoestel.

De bouw is een relatief lawaaiige sector: 94 procent van alle beroepsmatige lawaaislechthorendheid komt voor rekening van die sector. Er wordt geschat dat er zo’n 200.000 mensen in de bouw en industrie gehoorschade hebben. De top 5 van lawaaibronnen in de bouw (met gemiddeld geluidniveau in dB(A)):  Zaag met diamantblad, 133  Schiethamer, 117-120  Hydraulische handhamer, 110-114  Beton- en puinbreker, 107-112  Elektrische handboor, 100-120 Informatie uit:  De markt voor hoortoestellen, NVAB, april 2011  Gehoor Nederland, TNS NIPO, 2010  Aquaris Survey USA, Siemens, juni 2011  MarkeTrak VIII, S. Kochkin, juni 2011  Lawaaislechthorendheid in de bouwnijverheid, AMC, januari 2007 tot december 2011  Beroepsziekten in cijfers 2011, Nederlands Centrum van Beroepsziekten  Richtlijn Gehoorstoornissen, Stichting Arbouw, 2006

Waarom stofvrij werken?

waaislechthorendheid voor rekening van de bouwnijverheid, meldt het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten.

De door Siemens geïntroduceerde Aquaris is het enige digitale hoortoestel dat echt water- en stofdicht en schokbestendig is en de duizenden slechthorenden in de bouwsector daadwerkelijk een leven zonder beperkingen biedt. Bijzonder is dat het hoortoestel de enige is met een volledige IP57-certificatie. Dit betekent onder andere dat het toestel 30 minuten lang tot een diepte van één meter onder water kan blijven zonder dat er schade optreedt. De Aquaris is daarnaast acht uur lang bestand tegen de negatieve invloeden van een zeer stoffige omgeving, zoals de bouwplaats.

Dit is mogelijk doordat de behuizing volledig uit één stuk bestaat. Ook erg handig is dat de buitenkant van een krasvrij, specifiek materiaal is gemaakt, wat het toestel stevig achter het oor houdt en wegglijden voorkomt.

Dankzij het speciale waterafstotende, zachte oppervlak kan het apparaat ook tegen een stootje. Een optionele Clip zorgt er bovendien voor dat het hoortoestel in elke situatie op z’n plek blijft zitten. Makkelijk tijdens bijvoorbeeld het ‘ondersteboven monteren’ of aanbrengen van vloerisolatie in kruipruimten.

Siemans Nederland, Zoetermeer, www.siemens.nl

Laat ik voordat ik binnenval met dit belangrijke onderwerp mij eerst even voorstellen.

Mijn naam is Ike Vogels en ik werk als producttrainer bij Makita Nederland B.V. Ik train hoofdzakelijk het personeel van de vakhandel in het gebruik van gereedschappen.

Daarnaast deel ik mijn kennis onder andere via het Kenniscentrum op makita.nl en via videoclips op ons Youtube kanaal. Ik doe dit met veel plezier en mijn doel is het gebruik van gereedschap gemakkelijker, veiliger, gezonder en plezieriger te maken.

Veilig en gezond werken vind ik een heel belangrijk onderwerp. Niet iedere gebruiker is daar mee bezig en dat verbaast mij soms. Het gaat tenslotte om jouw eigen veiligheid en gezondheid en dat is toch het allerbelangrijkste.

Kijk bijvoorbeeld eens naar stofvrij werken. Ik zie regelmatig gebruikers met gereedschap werken, maar niet stofvrij? Terwijl er hele goede stofvrije oplossingen verkrijgbaar zijn.

Ik moet wel eerlijk toegeven dat het niet altijd even duidelijk is geweest welke oplossingen er zijn en of deze dan ook wel voldoen. Maar er is door de jaren heen veel veranderd en daar wil ik het graag over hebben.Een aantal jaar geleden ben ik samen met een aantal van mijn collega’s, TNO en een aantal gereedschapmerken gaan zitten om te praten over hoe we nu beter kunnen communiceren welke oplossingen er zijn en of deze ook daadwerkelijk stofvrij zijn.

Wij kunnen wel zeggen dat we een stofvrije oplossing hebben, maar laten dat liever over aan een onafhankelijk instituut als TNO. Die mening deelden ook de andere merken en hebben we gezamenlijk afgesproken dat TNO de aangeboden stofvrije oplossingen test en dat zij aangeven of deze ook daadwerkelijk voldoen. Vervolgens publiceren zij deze op hun website en geven zij een certificaat uit waarin beschreven staat dat de stofvrije oplossing voldoet aan de wettelijke eisen. Nu zijn we een aantal jaren verder en ondertussen is ook de Arbeidsinspectie aangeschoven en zij accepteren de TNO gecertificeerde stofvrije oplossingen.

Dat wil zeggen dat wanneer je werkt met een TNO gecertificeerde stofvrije oplossing de Arbeidsinspecteur bij controle deze goedkeurt. Op deze manier is het voor jou als gebruiker, voor de Arbeidsinspecteur als controleur en voor ons als gereedschapmerk een stuk overzichtelijker werken en weten we allemaal zeker dat er echt stofvrij gewerkt wordt. Wij hebben ondertussen al meer dan 70 stofvrije oplossingen en ik adviseer je om eens op de website van TNO of die van ons te kijken naar de mogelijkheden.

Maak het jezelf niet moeilijk en kies voor je eigen gezondheid. Ga stofvrij werken!

Ike Vogels, producttrainer Makita Nederland B.V.

(Advertentie) aluminium carports serredak dubbele carport metalen carport deurluifel rokersoverkapping overkapping auto terras overkapping veranda afdak

Nobelstraat 26 | 3846 Cg HarderwijkT 0341 460444 | F 0341 412224 | E info@carportharderwijk.nl

Artikel 94004 Zero Crew Long Sleeve

Artikel 94035 Zero Pulli Artikel 97010 Zero Long Underpant

Craft Zero is de orginele Craft onderkleding bekend uit de sportwereld en bevat de unieke vochtafvoerende kanalen in de vezel. Comfortabel werken met Craft functioneel ondergoed draagt bij aan een hogere arbeidsproductiviteit en minder ziekteverzuim.

Comfortabel warm................ook op de bouw.

Voor meer info of een verkooppunt: www.safety-centre.com of tel.073-6221790

Persoonlijke beschermingsmiddelen

23

Minder onderrugklachten door nieuwe vinding De Carrier Belt is een ergonomische draaggordel voor personen, om gemakkelijker handmatig dozen, kratten en voorwerpen te tillen en te verplaatsen tot 23 kg. Op de eind september 2011 door easyFairs georganiseerde Ierse vakbeurs SHOP werd dit product van Matador BV benoemd tot ‘Retail Technology Product of the Show 2011’. hoef je de last niet meer neer te zetten en weer op te pakken, wat ook de rug minder belast.

Award

De Retail Technology Product of the ShowAward werd verleend om zijn ergonomische draagcomfort, de eenvoudige bevestiging om het middel en ontlasting van met name de onderrug. De Belt wordt door de medewerker omgedaan om de taille, net boven de heupen en vervolgens gesloten met de sluitclip. De bijbehorende haak wordt aan de voorzijde voor de buik aan de gordel bevestigd. De te tillen doos, krat of product wordt met één zijde op de haak geplaatst en wordt tevens zoveel mogelijk

‘Zelfs de Arbo is enthousiast over dit product. Geen wonder; door gebruik te maken van de Carrier Belt, oftewel draaggordel, wordt het te dragen gewicht over meer steunpunten van het lichaam verdeeld. Daardoor wordt de belasting op de onderrug, maar in feite de hele rug plus armen en schouders, aanzienlijk vermindert. De krachten vloeien voor een groot deel direct af op de heupen en het bekken’, vertelt directeur ir. Paul Belgers, general manager van Matador BV. De gordel is gemaakt van nylon en in lengte instelbaar. De voorzijde van de gordel is uitgerust met een haak, waarop het te dragen voorwerp kan rusten tijdens het dragen. Bij het verplaatsen is het daardoor mogelijk tijdelijk de doos of krat los te laten om bijvoorbeeld een deur te openen. Hierdoor

tegen de buik gehouden. Even een hand loslaten om een deur te openen is op deze wijze dan ook geen probleem.

Belgers: ‘Vooral als er vaker en veelvuldiger moet worden gesjouwd biedt deze draaggordel verlichting. Voor een prijs van

bijna 80 Euro exclusief BTW werk je veel gezonder en veiliger en kun je je rug aanzienlijk ontlasten.’ Ook ing. Erwin de Wekker, bewegingstechnoloog en uitvinder van de Carrier Belt, is blij dat het product met deze Award de aandacht krijgt die het verdient. Hij kwam op het idee tijdens een verhuizing: ‘Iedereen laat tijdens een verhuizing wel eens een verhuisdoos rusten op de riem van zijn of haar broek. Dit ontlast armen, schouders en rug enorm.

Na die verhuizing ben ik direct gaan zoeken naar een professionele oplossing voor dit concept. Een goed uitgewerkt product

bleek nog niet te bestaan en zodoende heb ik het idee voor de aangepaste riem laten patenteren. In samenwerking met Matador heeft dit uiteindelijk geresulteerd in de Matador Carrier Belt. Een hulpmiddel voor de fysieke markt die -zeker op langere termijn - veel blessures aan met name de rug kan voorkomen.’

Matador BV, Helvoirt, (0411) 64 13 88, www.matadorbv.nl

Assortiment valbescherming uitgebreid Dat wordt veilig hangen tijdens uw werk. Würth Nederland B.V. heeft namelijk haar PBM-assortiment valbescherming uitgebreid met een ‘Full Body Harnas’ de ‘Spezialist’ en een ‘Light set’ voor incidenteel gebruik.

‘Full Body Harnas’

Het ‘Full Body Harnas’ is ontworpen voor personen die zeer regelmatig hangend in de touwen hun werk moeten uitvoeren, bijvoorbeeld op windmolens, boorplatformen (in de offshore), als glazenwasser of hovenier.

Kenmerkend voor de ‘Spezialist’ is dat dit model is voorzien van: twee ogen aan de voorzijde voor touwgeleiding (conform EN 813); twee ogen aan weerszijden van het harnas voor lichaamspositionering (conform EN 358); een oog aan de achterzijde (conform EN 361) en diverse rubberen ogen voor het ophangen van gereedschappen. Om afknelling te voorkomen en voor een beter draagcomfort zijn de beengordels bij dit harnas aan de binnenzijde voorzien van softband. Verder loopt zowel aan de voorals achterzijde het gordel kruislinks over elkaar, enerzijds voor extra draagcomfort tijdens het hangen in de touwen en anderzijds om een optimale lichaamspositie te kunnen behouden tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden. Optioneel zijn voor dit harnas speciale klimtouwen mee te leveren met of zonder stalen kern.

De ‘Light set’ is een minimum uitrusting die voldoet aan maximale veiligheidsnormen, speciaal

ontwikkeld voor mensen die weinig op hoogte werken of voor verhuurbedrijven. De set bestaat uit een rood/zwarte nylon plunjebaal, een ‘light’ harnas en een ‘light’ verbindingsmiddel (met 1,5 meter lijnlengte) met een demper en een stalen karabijnhaak. Deze haak is voor bevestigingen aan pijpen met een maximum diameter van 42 mm. Het verbindingsmiddel kan worden bevestigd aan het oog aan de achterzijde van het harnas (conform EN 361).

De maximaal toegestane belasting van de Light set bedraagt 130 kilogram. Dit is meer dan de wettelijke norm voorschrijft. Optioneel is een verbindingsmiddel met ingebouwde valdemping leverbaar, alsmede een verbindingsmiddel specifiek voor gebruik in de bouw waarbij de gordel beter bestand is tegen scherpe randen/hoeken. Alle valbescherming materialen moeten elke twaalf maanden officieel worden gekeurd, ook als deze niet worden gebruikt, maar wel uit de verpakking zijn. Het zogeheten registratie- en identificatieformulier dat bij eerste gebruik moet worden ingevuld door de gebruiker of veiligheidsmedewerker dient zorgvuldig te worden bewaard. Dit formulier wordt vreemd genoeg vaak weggegooid. Interessant te melden is dat Würth beschikt over een eigen gediplomeerde inspecteur die keuringen mag uitvoeren.

Würth Nederland BV, ’s-Hertogenbosch, (073) 629 15 55, www.wurth.nl

Advertorial

24

“Een krachtige motor en toch licht in de hand” Naam: Albert de Bruin Bedrijf: Aluvo Nieuwleusen B.V.

Aluvo is al ruim 35 jaar bedrijvig in de gevelbranche. Zij monteren aluminium kozijnen, ontwerpen en produceren ramen, deuren, vliesgevels en plaatwerk. De montage ervan wordt uitsluitend gedaan door goed opgeleid personeel. Zoals Albert de Bruin, hij gebruikt de BDF446RFX voor het boren van gaten en het schroeven.”Wat een makkelijke machine.”

Hiervoor had hij een accuboormachine van een ander merk. “Machines met cadmium accu’s en die gingen vaak stuk. Iedere keer nieuwe accu’s kopen, daar ben je op den duur een kapitaal aan kwijt. Nieuwe machines met Lithium-ion accu’s hebben een langere levensduur ik ben daarom naar de plaatselijke dealer gegaan voor een goed advies.” Collega Rudan Schuurhuis vertelt dat ze nu in totaal 10 stuks BDF446RFX en 2 stuks BDF446ZX hebben gekocht. Rudan: “We hebben een soortgelijke machine van een ander merk getest, maar deze was zwaarder in de hand.” Omdat er veel keuze is informeerde hij nog bij een monteur.

Die was erg te spreken over Makita en de duurzaamheid van de Lithium-ion accumachines. Jan Brand, Adviseur bij Makita heeft vervolgens machines op proef gegeven. “Hij kwam langs met zijn bus vol Makita machines, gaf de juiste voorlichting en perfecte service. Na een paar weken testen, besloten we te investeren in deze Makita. Niet alleen voor de kwaliteit, maar ook door de extra garantie die je krijgt bij aanmelding op de website. Het lichte gewicht en de Lithium-ion accu’s gaven

uiteindelijk de doorslag.” Albert vertelt dat hij de BDF446RFX ook gebruikt voor hele kleine schroeven.

“Je kunt de machine mooi licht afstellen.”

Aluvo is blij dat ze voor deze makkelijke en licht te bedienen machine hebben gekozen.

“Een krachtige motor en toch licht in de hand. Ideaal.”

BDF446RFX 14,4V boor-/schroefmachine 3,0 Ah Li-ion

329 excl. BTW

Makita altijd dichtbij je

Lease 11,65/mnd, service 14,63/mnd*

En dat Liken we

Makita zet de toon met meer dan 70 stofvrije oplossingen De ontwikkelingen hebben niet stilgestaan...

Onder de vlag van het Arboconvenant Bouw dat veilig en gezond werk behelsde, werd in 2005 een manifestatie “Werk Goed” georganiseerd. Hiervoor introduceerde Makita een TNO gecertificeerde oplossing voor stofvrij sleuven trekken met een L-klasse stofzuiger (SETSG1250).

Maar de ontwikkelingen hebben niet stilgestaan. In 2010 en begin 2011 heeft Makita samen met TNO de mogelijkheden verder uitgebreid. Hierdoor biedt Makita nu meer dan 70 door TNO gecertificeerde combinaties aan om stofvrij te werken voor de volgende toepassingen:  boren in beton, gasbeton en steen

DK1169 TNO gecertificeerde combiset met boorhamer HR1830

€ 665*

Lease € 23,54/mnd, service € 29,56/mnd*

 natboren met diamant  sleuven trekken in beton, gasbeton en steen  oppervlakte bewerking van beton, gasbeton en steen  gedetailleerd schuren van kleine oppervlaktes met handpalmschuurmachines  schuren van grote oppervlaktes met vlakschuurmachines  schuren met excentrische schuurmachines Alle oplossingen bestaan uit een machine, een accessoire en een stofzuiger. De investeringen zijn relatief klein als je al over

DK1172 TNO gecertificeerde combiset met boorhamer HR2470

€ 735*

Lease € 26,02/mnd, service € 32,67/mnd*

DK1174 TNO gecertificeerde combiset met boorhamer HR2811FT

€ 859*

Lease € 30,41/mnd, service € 38,17/mnd*

*) paginavoetnoot: Alle prijzen zijn exclusief BTW en gelden vanaf 1 april 2012. Ga voor meer informatie over lease naar www.makita.nl/lease en over servicecontract naar www.makita.nl/servicecontract.

bijvoorbeeld een Makita machine beschikt, want zelfs sommige oude modellen zijn door TNO gecertificeerd. Ga voor meer informatie over deze producten en kosten naar www.makita.nl/stofvrijwerken. Hier kun je ook het TNO certificaat downloaden en printen. Gemakkelijk toch?

Makita informeert je op verschillende manieren over producten, diensten en ontwikkelingen. Graag brengen we Makita nog wat dichterbij jou.

Want sinds kort is onze Facebook pagina live. Op deze pagina ben je de eerste die digitaal aanwezig is bij onze evenementen, maar ook product(specials) en weetjes kun je op deze pagina terugvinden. Zo brengen we jou dus dichtbij de demonstraties bij onze dealers, dichtbij onze Adviseurs, maar nog beter: dichtbij onze producten.

Facebook.com/MakitaNederland

Je eigen NEN3140 keuringsrapport

Mijn Makita: jouw Goed Werk-plek Makita heeft haar services uitgebreid.

Sinds kort is het mogelijk om online het NEN3140 keuringsrapport van een gerepareerde en gekeurde machine op te vragen.

Mits deze uiteraard door onze eigen Service & Reparatieafdeling zijn uitgevoerd.

Bovendien is de keuring alleen van toepassing bij reparatie aan het

elektrisch gedeelte en/of de vervanging van een cruciaal onderdeel van een 230V machine. Gekeurde machines zijn herkenbaar aan de rood/witte keuringssticker op de gerepareerde machine. Online opvragen kan via het 6-cijferige reparatienummer op de sticker op de gerepareerde machine.

Werkwijze:

Ga naar www.makita.nl en login via Mijn Makita. Heb je nog geen login, dan kun je deze eerst aan maken. Via Keuringsrapporten bekijken” vul je het reparatienummer in en klik je daarna op downloaden. Vervolgens wordt het keuringsrapport geopend met alle benodigde informatie. Het keuringsrapport opent als een pdf, welke je makkelijk kunt printen, opslaan of e-mailen.

Ruimtelijke ordening

25

Het Nieuwe Water

Woonwijk op het water Het Nieuwe Water in de gemeente Westland is een unieke gebiedsontwikkeling waarbij wonen aan en op het water en recreëren op een ongekende manier worden gecombineerd. Op zo’n 80 hectare polderland in een voormalig glastuinbouwgebied verrijst tussen 2010 en 2019 de eerste woonwijk op het water. De wijk bestaat uit diverse appartementen, paalwoningen, terpwoningen, rijwoningen, twee-onder-een-kapwoningen, drijvende privé-eilandjes en vrije kavels.

Bijzonder is het drijvende appartementencomplex de Citadel. Hierin zijn zestig verschillende appartementen opgenomen. Het gebouw heeft daarnaast een onderliggende parkeergarage. Van daaruit kun je met een lift naar de appartementen gaan. De woonkamer en keuken grenzen aan het dakterras, een beschutte buitenruimte. De warmte en eventuele koeling worden op een duurzame wijze gewonnen. De citadel is een eerste stap in de ontwikkeling van innovatief wonen op en in het water. De appartementen aan de waterzijde bieden de mogelijkheid om je eigen boot aan te leggen.

Alle innovaties die architectenbureau Waterstudio.nl heeft ontwikkeld worden er gebouwd. Van starterswoningen en sociale woningbouw tot luxueuze dijkwoningen en een ‘drijvend’ appartementencomplex waar je een boot aan je terras aan kunt leggen.

Op de locatie waar decennia geleden de Poelpolder door het gelijknamige Waterschap (1450-1977) is aangelegd, komt nu Het Nieuwe Water. Deze polder zal (als eerste in Nederland) worden ontpolderd; de polder wordt opnieuw onder water gezet tot boezemniveau. Enerzijds om een unieke

treffen die noodzakelijk zijn om de waterhuishouding in het Westland te verbeteren en optimale veiligheid te bieden.

Recreatie

Voor een mooie wandeling, fietstocht óf een paar uur varen over de Westlandse vaarten is Het Nieuwe Water een prima uitvalsbasis. Het projectgebied zelf is zo’n 2,5 kilometer lang. Langs dit gebied wordt een langgerekt park met diverse voorzieningen gerealiseerd.

De Poelpolder, en daarmee Het Nieuwe

Naaldwijk en het duinlandschap aan de kust. In de nieuwe wijk komen wandel- en fietsroutes die uitnodigen om het gebied te verkennen. Ook vanaf het water is er heel wat te ontdekken: Het Nieuwe Water is aangesloten op de Westlandse vaarroute.

Een vaartocht over de diverse watergangen in het gebied - Poelwatering, Molensloot, Gantel en Nieuwe Vaart - geeft een extra, recreatieve dimensie aan wonen in het Westland.

Koen Olthuis architect van bureau Waterstudio.nl over het nieuwe Water: ‘Als het water in de polder toegelaten wordt zal ik net nog niet kopje onder gaan. Het wordt hier 1,80 meter diep en ik ben 1,88 meter lang. Een prachtige waterberging, een heerlijk gebied om te wonen, te recreëren en een mooie ecologische verbindingszone

Meervoudig ruimtegebruik

Het aspect duurzaamheid krijgt in Het Nieuwe Water op verschillende manieren aandacht. Onder meer door toepassing van meervoudig ruimtegebruik: het water, heeft een functie als waterberging en voegt tegelijkertijd een belangrijke kwaliteit toe aan het wonen in het Westland.

Het Nieuwe Water is tegelijkertijd een echt groen project waar het gaat om energiezuinig ontwikkelen. Onderzocht wordt of van de omliggende tuinbouwkassen energie kan worden onttrokken voor verwarming en koeling van de woningen. Ook wordt gekeken hoe het comfort in de woningen kan worden verhoogd door toepassing van domotica: intelligente, innovatieve technieken.

Het Nieuwe Water is een wijk voor iedereen: toegankelijk voor een brede doelgroep met naast aanbod in het hogere segment, ook starterswoningen en sociale woningbouw met zeer betaalbare woningen in de huur- en koopsector. Het gaat zowel om eengezinswoningen in uiteenlopende typen als appartementen voor jong en oud. Het project is ingedeeld in acht zogenaamde waterkamers: gevarieerde woongebieden die onderling van elkaar verschillen voor wat betreft waterbeleving en bebouwingskarakteristieken.

Verder lezen: www.hetnieuwewater.com www.delfland.nl www.gemeentewestland.nl www.waterstudio.nl

locatie te scheppen met uitzonderlijke woon- en recreatiekwaliteiten, anderzijds om extra capaciteit voor waterberging te creëren.

Betere waterhuishouding

Het Westland heeft met zijn zo karakteristieke glastuinbouw de grootste verstedelijkingsgraad in Nederland. De twee bestaande afvoerverbindingen vanuit het Westland naar de Noordzee en de Nieuwe Waterweg bieden op termijn onvoldoende afwateringsmogelijkheden. Het Nieuwe Water biedt een innovatieve oplossing: een uitbreiding van de oppervlakte van het boezemwater in de laaggelegen Poelpolder met circa 27 hectare. Met een mogelijke peilstijging op het boezemwater van 35 centimeter wordt de benodigde bergingscapaciteit gerealiseerd. Bij hevige regenval of hoge waterstanden in de rivier moet het overtollige water naar dit laagste stukje Westland lopen, zonder dat de bewoners er last van hebben. Het project speelt daarmee in op de behoefte van het Hoogheemraadschap van Delfland om maatregelen te

(Advertentie)

Water, is aangewezen als zogenoemde groenblauwe ecologische verbindingszone tussen het Staelduinsebos ten zuiden van

met natuurvriendelijke oevers tussen het Staelduinse bos en het duingebied van Monster en ‘s-Gravenzande.’

Feiten en cijfers project Het Nieuwe Water Aantal woningen

1.200

Aantal drijvende woningen

600

Waterberging

75.000 m3

Totale oppervlakte

80 hectare

Drijvend appartementengebouw

60 appartementen

Opdrachtgever

Gemeente Westland

Architect

Waterstudio.nl

Opdrachtnemer

Ontwikkelingsmaatschappij het Nieuwe Westland bestaande uit gemeente Westland, provincie Zuid Holland, Hoogheemraadschap Delfland en BNG Gebiedsontwikkeling BV

Looptijd project

2011-2020

Glas Renovatie International BV

IN GLAS

Dammekant 34 2411 CE Bodegraven Telefoon: 0172 61 61 02 Fax: 0172 61 48 45 info@krasseninglas.nl www.krasseninglas.nl

Cementsluier & Krasverwijdering van glasoppervlakten.

Glasexpertise en Glasrenovatie

BOUWKOSTEN

26

Betonnen balkenfundering met drie verschillende bekistingen Bij het storten van een betonnen balkenfundering kan men verschillende typen bekisting toepassen. Casadata.nl vergelijkt van drie gangbare bekistingsmethoden de bouwkosten. Als uitgangspunt is een lengte van 30 strekkende meter fundering genomen.

Tekst: www.casadata.nl.

In deze vergelijking komen de EPS bekisting van Isobouw Powerkist, de EPS bekisting van Unidek FB en de traditionele houten bekisting op PE folie aan de orde.

De EPS bekisting blijft na het uitharden van het gestorte beton om de fundering zitten.

EPS is een zeer licht materiaal met een hoge isolatiewaarde, dat ongevoelig is voor

reen stroken als wapening. De randen van de bodemplaat en de zijwanden zijn op de kopse kant afgewerkt met een messing/ groef verbinding, waardoor er geen beton of lekwater kan weg vloeien. Een speciale voorziening in de bodemplaat zorgt ervoor dat de platen automatisch worden gecentreerd. Met elke bodemplaat kan men een eindstuk, hoekstuk en T-stuk maken, zodat men daarvoor geen aparte stukken meer

EPS bekisting van Unidek FB.

zijwanden plaatsen, waarbij de wand ten opzichte van de bodem moet verspringen.

Bovenbeugels op circa 600 mm afstand aanbrengen. In de bovenbeugels houten ribben van 50 x 70 mm leggen en bij de hoeken klampen aanbrengen. Alleen aan de kopse kant van alle buitenhoeken zand aanvullen. Bij doorvoeren moet men maximaal één strip doorzagen. Als men meer dan één strip bij de doorvoeren moet doorzagen, dan deze ook versterken door deze met zand aan te vullen. Tenslotte het beton storten in de bekisting met een combipomp of bij vrij kleine hoeveelheden vanuit de betonmixer met een kruiwagen.

men de kist tussen de twee regels kan klemmen.

Men kan de bekistingselementen ook met ankerpennen op de grond bevestigen. Deze pennen zetten de plaat goed vast en koppelen de bekistingselementen onderling. Ook kan men Unidek kunststof koppelstrippen gebruiken. Hiervoor maakt men met een handzaag in beide elementen aan de bovenzijde bij de koppeling of aansluiting

EPS bekisting van Unidek FB

Powerkist EPS bekisting van IsoBouw.

vocht en volledig is te recyclen. Het materiaal is zeer vorm- en drukvast, gemakkelijk en veilig te verwerken en neutraal voor het grondwater.

EPS bekisting van Isobouw Powerkist

De Powerkist EPS bekisting van IsoBouw is een driedelig bekistingsysteem van losse EPS bodemplaten en EPS zijwanden, die zijn versterkt met geïntegreerde polysty-

Inmiddels ruim 15.000 richtprijzen beschikbaar

Ruim 15.000 richtprijzen staan op casadata.nl klaar voor gebruik. Na het inloggen ziet men alle complete calculaties en kan men deze aanpassen of er mee begroten. Je kunt ook in je eigen calculatieprogramma met die calculaties werken.

nodig heeft. De bodemplaat is afgeschuind, zodat men er op kan lopen.

Voor het plaatsen van de EPS bekisting moet men het zandbed egaliseren en verdichten, zodat de bodemplaten voldoende worden ondersteund. Vervolgens moet men eindstukken, hoekstukken en T-stukken stellen en met twee haringen per stuk vastzetten. Hierna met rechte bodemplaat opvullen en met één haring per stuk vastzetten.

Bij het inzagen van een hoekdetail mag men de buitenrand niet dieper dan 50 mm inzagen. Na het zagen kan men de gehele aanwezige kunststof strip los trekken. Dan worden de gewenste sparingen aangebracht. Bij een sparing in het midden hoeft men geen zand aan te vullen, bij een sparing aan het uiteinde van de zijwand of in de zijwand buiten de fundering moet men wel met zand aanvullen.

Vervolgens wapening plaatsen en afstandhouders aanbrengen die voldoende betondekking geven en geschikt zijn voor EPS funderingskisten of zachte ondergrond.

Na het eventueel maken van sparingen de

De Unidek FB EPS bekisting bestaat uit standaardelementen van brandvertragend gemodificeerd geëxpandeerd polystyreen (EPS) in de vorm van een U-kist. De standaardelementen zijn recht of in verstek gezaagd van 45 graden.

Alvorens de elementen te verwerken moet het aanlegvlak van de ondergrond waterpas en op de juiste diepte zijn gelegd.

Hierbij moet de ondergrond voldoende draagkrachtig en verdicht zijn. Meestal begint men bij het uitleggen van de bekistingselementen op de hoek. Dit kan met een al fabrieksmatig in verstek gezaagd element of men zaagt het element ter plaatse met handgereedschap in verstek.

Bij het uitleggen kan men onderbeugels of ankerpennen met koppelstrippen toepassen. De geprofileerde onderzijde van het element zorgt ervoor dat element goed blijft staan.

Nadat de elementen zijn uitgelegd, moet men deze aan beide zijden tot circa halve hoogte aanvullen met grond of zand of moet men deze vastzetten met piketten en kantplanken en extra schoren vanaf de langsrib. Worden onderbeugels toegepast, dan kan men deze langs een draad uitzetten en op een onderlinge afstand van circa 600 mm aanbrengen. Dan kan de eerste houten regel worden geplaatst en het bekistingselement worden gesteld. Daarna kan men de tweede regel plaatsen, zodat

Houten bekisting.

BOUWKOSTEN een kleine insnijding en drukt men de koppelstrip in de insnijding. Deze koppelstrip heeft geen effect voor het storten.

Zodra men de EPS balkbekisting heeft uitgelegd en op maat gesteld, kan de wapeningskorf in zijn geheel worden aangebracht. Men kan de afstandhouders normaal toepassen. Voordat men het beton gelijkmatig aanbrengt, moeten de klembeugels h.o.h. 600 mm worden uitgelegd en moeten meteen daarna de langsribben van 45 x 70 mm klemvast in de beugels worden aangebracht.

Hoeken moet men tegen uitwijken beschermen door het aanbrengen van kantplanken van minimaal 600 mm lang en ze vastzetten met piketten. De aanvulling met zand blijft gehandhaafd. Bij paalkoppen of sparingen moeten extra kantplanken met piketten worden aangebracht over een lengte van 1.200 mm, gerekend vanaf hart paal of sparing 600 mm naar links en naar rechts. Is de funderingsbalk breder dan 750 mm, dan extra schoren aanbrengen tot onderkant beugel, h.o.h. 1.200 mm.

De onderlinge naden moeten zo strak mogelijk aansluiten. Als de U-kisten aan de onderzijde een kleine uitkraging hebben voor de onderbeugels, moet men deze uitkraging bij de aansluitingen verwijderen met een handzaag. Passtukken nauwsluitend over een lengte van minimaal 600 mm aanbrengen. Als er toch nog naden tussen de kisten zijn ontstaan, dan kan men deze dichten met Unidek montageschuim.

Bij het storten van het beton brengt men het beton gelijkmatig in twee lagen aan en verdicht men deze normaal met de trilnaald. De eerste laag stort men tot halverwege. Zodra de eerste stortlaag is aangestijfd, kan men de tweede laag tot de bovenkant van de bekisting storten. Beton storten met de kubel heeft de voorkeur. Als men met de pomp wil storten, dan moet men het uiteinde van de slang voorzien van een S-vormig mondstuk, waardoor de druk wordt verlaagd en het beton gelijkmatig in de EPS bekisting stroomt.

De bouwkosten van balkenfunderingen met een andere breedte en hoogte en van alle complete calculaties ziet men na het inloggen www.casadata.nl. Al deze calculaties kan men meteen downloaden in Excel of importeren in het eigen calculatieprogramma. Het regionale kostenniveau

Kostenspecificaties van aanbrengen balkenfundering, afmeting 350 x 500 mm, lengte 30 m, excl. btw, bron casadata.nl Type bekisting Kostencomponent Omschrijving Hoeveelheid Eenheid EPS-bekisting Isobouw Powerkist

Loonkosten

Materiaalkosten

EPS-bekisting Unidek FB

Voor de te storten betonnen balkenfundering in houten bekisting op PE folie stelt men de houten wandbekisting van 18 mm betonplex met piketten in de grond en met stalen klembeugels aan de bovenzijde.

Vervolgens moet men het zandbed voor de betonnen fundering egaliseren. Op het zandbed legt men een PE folie als werkvloer en deze folie wordt aan beide zijden 50 mm omhoog gezet.

Voor de betonwapening de afstandhouders (betonblokjes) aanbrengen en vervolgens de stalen wapeningskorven aanbrengen.

Het beton storten in de bekisting met een combipomp of vanuit de betonmixer met een kruiwagen. Nadat het beton voldoende is uitgehard, de houten wandbekisting verwijderen.

Voor de betonwapening is gerekend met beugels Ø 10 mm h.o.h. 200 mm en wapeningsstaven van Ø 12 mm en met 4 procent knipverlies. Bij de afstandhouders is rondom uitgegaan van zes betonblokjes per vierkante meter en een betondekking van 25 mm. Bij minder dan 7 kubieke meter te storten beton is rekening gehouden met een toeslag voor ondervracht en bij meer dan 7 kubieke meter wordt gerekend met een extra toeslag per m3 voor het verpompen.

De bouwkosten zijn exclusief uitzetten, bouwplaatskosten, grondwerk, kopschotten en kosten afkomende materialen. In de kostenberekeningen is uitgegaan van de uitvoeringstijden voor de werkzaamheden en van de bruto prijzen voor de materialen en producten zonder inkoopkortingen. Elk kostenbedrag is gedetailleerd berekend met alle directe uitvoeringskosten van arbeid en materiaal. Het uurloon is zonder opslagen voor de bouwplaatskosten, algemene bedrijfskosten en winst en risico.

betreft de regio Oost Gelderland (postcode 7000 - 7100). Op www.casadata.nl ziet men het kostenniveau van de eigen regio door het opgeven van de postcode. Bij de indirecte kosten is gerekend met een toeslag op de directe kosten van 17%. Dit toeslagpercentage bestaat uit 8% voor

algemene bedrijfskosten, 5% voor winst en 3% voor risico.

Kijk op www.casadata.nl voor de prijzen uit uw regio Totaal uren

Kosten per uur / eenheid

Totaal Kosten

Zandbed egaliseren

22,5

m2

0,1

2,25

37,8

85,05

EPS funderingsbekisting stellen Bovenbeugels met regels stellen Prefab wapening aanbrengen Afstandsringen wapening aanbrengen Betonstorten met mixerpomp (mipo) Regels en bovenbeugels verwijderen Subtotaal loonkosten

30 30 300 30 5,25 30

m1 m1 kg m1 m3 m1

0,3 0,04 0,01 0,02 0,75 0,04

9 1,2 3 0,6 3,938 1,2 21,188

37,8 37,8 37,8 37,8 37,8 37,8

340,2 45,36 113,4 22,68 148,84 45,36 800,89

Isobouw Powerbekisting, bodemplaat breed 350 mm Isobouw Powerbekisting, zijwand hoog 500 mm Isobouw Powerbekisting, haring Isobouw Powerbekisting, bovenbeugel, 350 mm Vurenhout C, geschaafd, 46 x 71 mm Ringafstandhouder, Attema type Uni 6-12/25 Prefab wapeningskorven, 10 kg/m1 bekisting Beton, C20/25-XC3-S3 Ondervracht beton, prijs per m3 < 6 m3 Mixerpomp, aan-/afvoerkosten Subtotaal materiaalkosten

30

m1

11,86

355,8

60

m1

4,77

286,2

25 50

stk stk

0,07 1

1,75 50

60 300 300 5,25 0,75 1

m1 stk kg m3 m3 keer

1,56 0,07 1,4 88,5 18 257,5

93,6 21 420 464,63 13,5 257,5 1963,98

Eindtotaal EPS-bekisting Isobouw Powerkist

Loonkosten

Onderbeugels met regels stellen

19,5

m2

0,1

1,95

37,8

73,71

Onderbeugels met regels stellen EPS funderingsbekisting stellen Prefab wapening aanbrengen Afstandsringen wapening aanbrengen Bovenbeugels met regels stellen Betonstorten met mixerpomp (mipo) Regels en bovenbeugels verwijderen Subtotaal loonkosten

30 30 300 30 30 5,25 30

m1 m1 kg m1 m1 m3 m1

0,06 0,25 0,01 0,02 0,04 0,75 0,05

1,8 7,5 3 0,6 1,2 3,938 1,5 21,488

37,8 37,8 37,8 37,8 37,8 37,8 37,8

68,04 283,5 113,4 22,68 45,36 148,84 56,7 812,23

Unidek FB EPS bekisting, 350 x 500 mm Unidek FB EPS bekisting, onderbeugel 690 type 2 Unidek FB EPS bekisting, bovenbeugel type 2 Vurenhout C, geschaafd, 46 x 71 mm Ringafstandhouder, Attema type Uni 6-12/25 Prefab wapeningskorven, 10 kg/m1 bekisting Beton, C20/25-XC3-S3 Ondervracht beton, prijs per m3 < 6 m3 Mixerpomp, aan-/afvoerkosten Subtotaal materiaalkosten

30 50

m1 stk

22,82 1,68

684,6 84

50 120 300 300 5,25 0,75 1

stk m1 stk kg m3 m3 keer

1,08 1,56 0,07 1,4 88,5 18 257,5

54 187,2 21 420 464,63 13,5 257,5 2186,43

Materiaalkosten

Houten bekisting met PE-werkvloer

Norm per eenheid

Directe kosten

Houten bekisting op PE folie

Bouwkosten

27

2764,86

Directe kosten

Eindtotaal EPS-bekisting Unidek FB

Loonkosten

Bekisting stellen

30

m2

0,4

12

37,8

453,6

Zandbed egaliseren PE-folie aanbrengen als werkvloer, zijdelings 50 mm opzetten Betonblokjes leggen voor wapening, 6 stuks/ m2 Betonwapening, beugels en staven, aanbrengen Betonstorten met mixerpomp (mipo) Verwijderen bekisting Subtotaal loonkosten

10,5 13,5

m2 m2

0,1 0,05

1,05 0,675

37,8 37,8

39,69 25,52

36

m2

0,025

0,9

37,8

34,02

390,6

kg

0,04

15,624

37,8

590,59

5,25 30

m3 m2

0,45 0,1

2,363 3 35,612

37,8 37,8

89,3 113,4 1346,11

Bekistingshout, betontriplex, dik 18 mm PE folie, dik 0,2 mm Betonblokjes, dekking 30 mm, 6 stuks/m2 Wapeningsstaal, beugels Ø 10 h.o.h. 200 mm en staven Ø 12 Beton, C20/25-XC3-S3 Ondervracht beton, prijs per m3 < 6 m3 Mixerpomp, aan-/afvoerkosten Subtotaal materiaalkosten

30 13,5 36 390,6

m2 m2 m2 kg

23,91 0,12 0,82 0,98

717,3 1,62 29,52 382,79

5,25 0,75 1

m3 m3 keer

88,5 18 257,5

464,63 13,5 257,5 1866,85

Materiaalkosten

Directe kosten

Eindtotaal houten bekisting met PE folie

2998,65

3212,96

Meer Mogelijk. Het systeem voor steigers.

De Allround frame ondersteuningstoren TG 60

Voor het bouwen van zware ondersteuningen is nu de Layher Allround frame ondersteuningstoren TG60 beschikbaar.

Dit is een combinatie van frame-elementen met het Allround steigersysteem. Dus een snelle en veilige montage mogelijk met de voordelen van het Allroundsysteem.

Speciaal gemaakt om grote verticale lasten te dragen tot 24ton per toren.

De toren kan liggend gebouwd worden en vervolgens met een kraan worden rechtgezet en verplaatst.

Voor horizontale verplaatsingen te verrollen met speciale wielsets.

Layher: het veelzijdig steunpunt Layher b.v.

Lissenveld 18 4941 VL Raamsdonksveer

Zie www.layher.nl menu Videos - Video: 06 Layher TG60 AR frame ondersteuningstoren

www.layher.nl

Tel.: 0162-58 68 00 Fax: 0162-58 68 88 mail@layher.nl

BOUWKOSTEN

29

Vervangen puivullingen Tekst: Ed de Rechteren van Hemert Nederlands Bouwkosten Instituut Edrecht@nbi-online.nl

Bij woningen uit de jaren ‘60 , ‘70 en ‘80 was het gebruikelijk om veelvuldig puivullingen toe te passen. Meestal zonder isolatie, maar soms werd isolatie van zeer geringe dikte tussen de binnen- en buiten afwerking geplaatst. Natuurlijk had het weer vrij spel en tochtte het aan alle kanten. Bewoners gingen de naden afkitten en plaatsten een dunne isolatieplaat tussen de radiatoren en binnenbeplating. Deze ingreep had meestal tot gevolg dat de platen vochtplekken kregen. Bij renovatie worden deze puivullingen vaak vervangen en voorzien van isolatie. Wat zijn de bouwkosten?

Foto: Timmerfabriek/Aannemersbedrijf Van den Oudenrijn.

Bij vervanging van de puivulling speelt de vraag of men alleen een mooi uiterlijk wil, of ook een duurzame energiebesparende oplossing. Soms mag men echter het uiterlijk niet aanpassen van de woningen. Natuurlijk zijn er verschillende oplossingen en iedere oplossing is geschikt voor een bepaald doel. In de tabel geven we de kosten van de verschillende oplossingen. U ziet de kosten voor het vervangen van puivullingen bij eenmalige kleine opdrachten. Het gaat om het verwijderen van de oude puivulling, het aanbrengen van de nieuwe puivulling en de levering van materiaal en hulpmaterieel. Alle werkzaamheden zijn meegenomen; dus ook inclusief afwerklagen.

De bedragen zijn exclusief Algemene kosten, Winst- en risico en de BTW. Deze kostengegevens komen uit het onderzoeksrapport Kleine werken van MBCP.

Vervangen puivulling, afwerking schroten Binnenafwerking

Isolatie

Buitenafwerking

Kosten per m2 Midden

multiplex 18 mm

steenwol 60 mm

vuren schroten

163,13

158,24

154,98

159,87

189,24

multiplex 18 mm

steenwol 80 mm

vuren schroten

166,76

161,76

158,42

163,42

193,44

multiplex 18 mm

glaswol 60 mm

vuren schroten

161,93

157,07

153,83

158,69

187,83

multiplex 18 mm

glaswol 80 mm

vuren schroten

165,55

160,58

157,27

162,24

192,04

multiplex 18 mm

PUR 40 mm

vuren schroten

160,72

155,90

152,68

157,50

186,43

multiplex 18 mm

PUR 50 mm

vuren schroten

164,34

159,41

156,13

161,06

190,64

multiplex 18 mm

PIR 40 mm

vuren schroten

167,97

162,93

159,57

164,61

194,84

multiplex 18 mm

PIR 50 mm

vuren schroten

171,59

166,45

163,01

168,16

199,05

multiplex 18 mm

gelaagd aluminium 21 mm

vuren schroten

159,51

154,72

151,53

156,32

185,03

multiplex 18 mm

steenwol 60 mm

hardhouten schroten

178,24

172,89

169,33

174,67

206,76

multiplex 18 mm

steenwol 80 mm

hardhouten schroten

181,86

176,41

172,77

178,23

210,96

multiplex 18 mm

glaswol 60 mm

hardhouten schroten

177,03

171,72

168,18

173,49

205,36

multiplex 18 mm

glaswol 80 mm

hardhouten schroten

180,66

175,24

171,62

177,04

209,56

multiplex 18 mm

PUR 40 mm

hardhouten schroten

175,82

170,55

167,03

172,31

203,95

multiplex 18 mm

PUR 50 mm

hardhouten schroten

179,45

174,06

170,48

175,86

208,16

multiplex 18 mm

PIR 40 mm

hardhouten schroten

183,07

177,58

173,92

179,41

212,36

multiplex 18 mm

PIR 50 mm

hardhouten schroten

186,70

181,10

177,36

182,96

216,57

multiplex 18 mm

gelaagd aluminium 21 mm

hardhouten schroten

174,61

169,38

165,88

171,12

202,55

Noord

Oost

Zuid

West

Vervangen puivulling, buitenafwerking platen Binnenafwerking

Isolatie

Buitenafwerking

Kosten per m2 Midden

multiplex 18 mm

steenwol 60 mm

WBP multiplex

175,22

169,96

166,46

171,71

203,25

multiplex 18 mm

steenwol 80 mm

WBP multiplex

178,84

173,48

169,90

175,27

207,46

multiplex 18 mm

glaswol 60 mm

WBP multiplex

174,01

168,79

165,31

170,53

201,85

multiplex 18 mm

glaswol 80 mm

WBP multiplex

177,63

172,31

168,75

174,08

206,06

multiplex 18 mm

PUR 40 mm

WBP multiplex

172,80

167,62

164,16

169,35

200,45

multiplex 18 mm

PUR 50 mm

WBP multiplex

176,43

171,13

167,61

172,90

204,65

multiplex 18 mm

PIR 40 mm

WBP multiplex

180,05

174,65

171,05

176,45

208,86

multiplex 18 mm

PIR 50 mm

WBP multiplex

183,68

178,17

174,49

180,00

213,07

multiplex 18 mm

gelaagd aluminium 21 mm

WBP multiplex

171,59

166,45

163,01

168,16

199,05

multiplex 18 mm

steenwol 60 mm

Volkernplaat

137,76

133,62

130,87

135,00

159,80

multiplex 18 mm

steenwol 80 mm

Volkernplaat

141,38

137,14

134,31

138,56

164,00

multiplex 18 mm

glaswol 60 mm

Volkernplaat

136,55

132,45

129,72

133,82

158,40

multiplex 18 mm

glaswol 80 mm

Volkernplaat

140,17

135,97

133,17

137,37

162,60

multiplex 18 mm

PUR 40 mm

Volkernplaat

135,34

131,28

128,57

132,63

157,00

multiplex 18 mm

PUR 50 mm

Volkernplaat

138,97

134,80

132,02

136,19

161,20

multiplex 18 mm

PIR 40 mm

Volkernplaat

142,59

138,31

135,46

139,74

165,41

multiplex 18 mm

PIR 50 mm

Volkernplaat

146,22

141,83

138,91

143,29

169,61

multiplex 18 mm

gelaagd aluminium 21 mm

Volkernplaat

134,13

130,11

127,43

131,45

155,59

Sandwichpaneel

PUR 30 mm

Volkernplaat

175,22

169,96

166,46

171,71

203,25

Noord

Oost

Zuid

West

Waarvoor gebruik jij Aquapanel Cement Board?

Optoppen

Uitbouw en gevelrenovatie Carport en buitenplafond

Tuinmuur en serre

Kelder

Aquapanel® Cement Board Outdoor Buiten gewoon slimmer: ■ ■ ■ ■ ■

Uitgebreide toepassingsmogelijkheden Snel en eenvoudig te verwerken Licht van gewicht Geluids- en brandwerend, wind- en waterbestendig Eenvoudig totaalsysteem met garantie

www.knauf-aquapanel.nl

Aquapanel_adv_289x415.indd 1

01-03-12 12:03

BOUWGEBREKEN

31

Lage EPC en toch koud?

Door een projectontwikkelaar wordt een aantal woningen gebouwd die zijn ontwikkeld als energiezuinig. Een jong stel dat een appartement uit de jaren ’60 bewoonde is alle thermische ongemakken en hoge energierekening zat en besluit één van deze nieuw gebouwde woningen te kopen. De woning is groter maar moet volgens de EPC-berekening minder energie verbruiken dan het appartement en zou volgens de ontwikkelaar ook veel behaaglijker moeten zijn. De werkelijkheid blijkt anders.

Tekst: Ing. S. den Ouden Bureau voor Bouwpathologie BB www.bouwpathologie.nl

De bewoners hebben klachten over koude luchtstroming in de woning wanneer het hard waait en wanneer buiten de temperaturen laag zijn. Veelal is dit bij vorst het

van het open trappengat. Op de eerste verdieping is koude luchtstroming voelbaar langs de verdeler van de cv-installatie in de slaapkamer. Op de zolder is langs de aansluiting van het dak op de topgevel tocht voelbaar en van achter het knieschot komt een merkbaar zeer sterke koude luchtstroming.

deze metingen zijn dezelfde plaatsen waar luchtstroming van buiten naar binnen komt vastgesteld en is hiervan door een meting volgens de norm een waarde aangekoppeld.

Oorzaken

Achter het knieschot op de zolder blijkt een leidingschacht aanwezig die in open verbinding staat met de kanalen van de kanaalplaatvloeren. De kanalen van de vloer zijn aan de kopse zijde niet afgedicht en komen uit in een spouw die is gevuld met minerale wol. Hierdoor wordt vanuit de spouw koude lucht van buiten via de kanalen, schacht en naden van het knieschot

Doorvoer CV leidingen schacht.

schacht is een typisch voorbeeld van een onjuiste uitvoering: het niet afdichten van de kanalen van de vloerplaten en het niet tochtdicht maken van de schacht. De tocht via de aansluitnaden van het dak op de topgevel is een gevolg van een verkeerde materiaalkeuze. Hier had beter kunnen worden gekozen voor een cellenband afdichting die meer elastisch is en blijft dan PUR-schuim. De uitvoering van de elektraleiding is ook verkeerd. Het is belangrijk om de leidingen van binnen- en buitenverlichting gescheiden te houden om deze tochtverschijnselen te voorkomen.

Herstel

In de EPC-berekening wordt een hoge eis gesteld aan de kierdichting en isolatie van de buitenschil van de woning. De bewoners hebben niet gekozen voor het aansprakelijk stellen van de aannemer maar voor het eigenhandig afdichten van de tochtopeningen. Hierop is het hersteladvies afgestemd.

De kanalen zijn zo ver mogelijk vanuit de leidingschacht gevuld met PUR schuim.

Hierdoor stopte de tocht door de schacht.

De naden van de aansluiting van het dak op de topgevel zijn voorzien van een aftimmering met cellenband tussen de aanslui-

Bovenzijde schacht op zolder.

Blowerdoor opstelling. sterkst voelbaar. Ze geven aan hierdoor de verwarming vaak in te schakelen op 24 graden om de gewenste temperatuur van 20 graden in de woonkamer te bereiken.

Bij strenge vorst wordt de temperatuur van 20 graden in de woonkamer zelfs niet gehaald, ook al wordt de thermostaat tot het maximum doorgedraaid. De energierekening van de woning is over de afgelopen jaren veel hoger dan die van de naastgelegen woningen van een gelijk type en met een vergelijkbaar dag- en stookpatroon.

Onderzoek

De bewoner is de woning al zeer nauwkeurig doorgegaan en heeft op veel plaatsen tocht gevoeld. Bijvoorbeeld ter plaatse van de wandcontactdoos in de woonkamer, waar de bank staat. De koude luchtstroom wordt verder zeer sterk ervaren ter plaatse

Middels rook is deze luchtstroming tijdens het onderzoek zichtbaar te maken. De rook kringelt op die plaatsen niet omhoog maar wordt horizontaal weggeblazen de woning in. Wanneer buiten de wind gaat liggen of draait, kringelt de rook omhoog of wordt deze naar buiten gezogen.

Met behulp van een warmtebeeldcamera zijn opnamen gemaakt van de buitenzijde van de woning en alleen ter plaatse van de aansluiting van de topgevel op het dak zijn warmtelekken zichtbaar. Met name ter plaatse van de oplegging van de gordingen in de gevel.

In de woning is een blowerdoor test uitgevoerd. Hierbij is de woning op onderdruk gezet en op overdruk met behulp van een ventilator in de voordeur van de woning.

Hierbij worden alle doorvoeren vanuit de woning naar buiten dichtgezet. Tijdens

naar binnen gezogen.

Ter plaatse van de aansluiting van het dak op de topgevel van de woning blijken de naden te zijn afgedicht met PUR schuim.

Dit schuim is door de werking van de dakconstructie losgescheurd van de metselwerk topgevel en zorgt er plaatselijk voor dat de buitenlucht in open verbinding staat met binnenlucht. Dit veroorzaakt tocht en met de warmtebeeldcamera zijn de warmtelekken goed te zien.

De tocht achter de verdeler van de CVinstallatie op de eerste verdieping ontstaat door de doorvoeren van de CV-leidingen door de wand van de schacht, die ook op de zolder achter het knieschot voor de sterke tocht zorgt. De tocht van de zolder en eerste verdieping zorgen samen voor de sterke koude luchtstroming door het open trappengat naar beneden. De tocht vanuit de wandcontactdoos in de woonkamer wordt veroorzaakt door de elektraleiding naar de buitenverlichting van de woning. Deze staan in open verbinding met elkaar.

Conclusies

De tocht in de woning wordt veroorzaakt door open verbindingen tussen buiten en binnen. De kierterm in de EPC-berekening wordt met een factor 2 overschreden. De openingen zijn niet controleerbaar en geven de koudeklachten. De tocht via de

Infrarood opname topgevel.

Infrarood opname topgevel.

ting. Hiervoor is een deel van de PUR eerst verwijderd. De leiding van de buitenverlichting is voorzien van een kitafdichting rondom de bedrading. Het uiteinde van de leiding is vooraf ingesmeerd met zuurvrij vet om de kit in de toekomst gemakkelijk weer te kunnen verwijderen.

by Informatie ontvangen?

Bel 0523-657000 of e-mail: norstone@buiterbeton.nl

www.vloerbewerkingsmachines.nl Metselbedrijf Gebr. van der Heijden BV

Hèt adres voor uw B-Mac en Oscar machines, onderdelen, bladen en reparaties!

Metselbedrijf Gebr. van der Heijden BV

Werktuigenweg 20, Emmeloord Tel.nr. 06-55737285

Raamdorpelelementen BV

Kijk voor een razendsnelle offerte op www.HeBlad.com

•

Elke kozijnmaat leverbaar

•

12 kleuren en 10 modellen

•

Levering 1 tot 4 weken

•

Geleverd in stalen bakken en rekken

•

Eenvoudig en snel te plaatsen

HeBlad Raamdorpelelementen BV - T 0497 - 36.07.91 - F 0497 - 38.09.71 - info@HeBlad.com RDE okt2010.indd 1

30-9-2010 14:29:31

Afdekken en beschermen van vloeren, trappen, kozijnen en nog veel meer

SUPER SNELLE VERWERKING

VEILIGSTE KEUZE

Easydek is voorloper op het gebied van slimme, handige en tijdbesparende afdekmaterialen voor het tijdelijk beschermen van het interieur van gebouwen, woningen en schepen tijdens nieuwbouw, renovatie en onderhoud.

Voor meer informatie en advies neem contact met ons op: 033 - 285 92 22

WEINIG AFVAL

WWW.EASYDEK.NL

WARMTE REFLECTERENDE DAKCOATING SYSTEMEN exclusief importeur Mawipex Nederland De Poort 21 4411 PB Rilland Tel: 0113 - 55 77 77 Fax: 0113 - 55 77 78

70 % 40 % 25 %

warmte reflectie lagere oppervlakte temperatuur energiebesparing

Nieuw en gebruikt

TopMaterieel In- en verkoop van BOUWMATERIEEL en BOUWMATERIALEN

schaftwagens, units, containers...

Ambachtsweg 11, 8152 BA Lemelerveld Email : info@harmsenmaterieel.nl Telefoon : 0572-370461 Fax : 0572-371707

www.harmsenmaterieel.nl

FISCAAL & PERSONEEL

Loondienstservice voor zorgeloos personeel ‘Ik wens u veel personeel toe’, is een veel gehoorde sarcastisch bedoelde uitspraak die aangeeft dat eigen personeel weliswaar voordelen biedt, maar ook het aantal grijze haren laat toenemen. Eigen personeel geeft namelijk administratieve, juridische en communicatieve verplichtingen en financiële risico’s ten aanzien van werkgeverschap. Met Payroll bent u in één klap van die zorgen af.

Tekst: ing. Frank de Groot

larisadministratie wordt voor de werkgever teruggebracht naar één factuur.’

Loonvolgend

Milco Schildkamp, directeur Payroll Intermediair: ‘De complete salarisadministratie wordt voor de werkgever teruggebracht naar één factuur.’

‘Wij nemen het werkgeverschaprisico over door nieuwe medewerkers van bedrijven in loondienst te nemen, terwijl ze gewoon voor dat bedrijf gaan werken met alle arbeidsvoorwaarden die daar gelden’, opent Milco Schildkamp, directeur van Payroll Intermediair.

Hij legt uit hoe payroll werkt: ‘Stel dat een werkgever personeel wil aannemen, maar niet gebukt wil gaan onder alle administratieve, juridische en communicatie verplichtingen en financiële risico’s die daar bij horen, dan kan hij kiezen voor payroll.

Daarbij nemen wij al die verplichtingen en risico’s van de werkgever over. De verhouding tussen werkgever en werknemer blijft verder hetzelfde, alleen betalen wij het loon en niet de werkgever. De complete sa-

Payroll Intermediair is voor tweederde in de bouw actief. Het loon dat de payrollmedewerker ontvangt is vanaf de eerste dag minimaal loonvolgend aan de Bouw-CAO. ‘Dat zijn we verplicht volgens de Nederlandse Vereniging van Uitzend- en Bemiddelingsbedrijven NVUB waar we lid van zijn’, zegt Schildkamp. ‘Daarnaast zorgen wij voor loondoorbetaling bij kort verzuim, bijzonder verlof, ziekte en wettelijke feestdagen. De payrollmedewerker bouwt ook vakantiedagen conform de BouwCAO en vakantiegeld op. Loonbelasting en sociale premies worden correct en op tijd afgedragen en de payrollmedewerker heeft ook bij ons recht op gemiddeld twee scholingsdagen per jaar. We bieden verder proactieve verzuimbegeleiding en we volgen de re-integratieverplichtingen met Poortwachtergarantie. Tot slot voeren we de bij wet verplichte pensioenregelingen uit. Kortom; alle verplichtingen van de werkgever op het gebied van loondienst nemen we over.’

De werkgever – door Schildkamp ‘inlener’ genoemd – krijgt alleen nog wekelijks of maandelijks een factuur die hij moet voldoen. Payroll Intermediair factureert per gewerkt uur een afgesproken tarief.

In dit All-In tarief zit alles inbegrepen ‘Dat is dus een hoop minder zorgen’, aldus Schildkamp. ‘Ook de payrollmedewerker heeft minder zorgen, want die krijgt keurig iedere week of maand zijn salaris. Tijdens bijvoorbeeld de bouwvak krijgt hij zijn salaris doorbetaald, terwijl de inlener in die periode geen factuur krijgt. Daarnaast kan de medewerker gebruik maken van onze helpdesk voor al zijn vragen.’

Is de inlener niet duurder uit om te werken met een loondienstservice? Schildkamp: ‘Dat zou je wellicht denken, maar de inlener is in veel gevallen zelfs goedkoper uit! Dankzij de dispensatie van de NVUB van de Bouw-CAO zijn wij in staat om in veel gevallen zelfs voordeliger te verlonen dan als de bouwondernemer zelf zijn personeelszaken zou regelen. De NVUB heeft

van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de dispensatie verkregen.

De kostprijs van het personeel is daardoor lager, terwijl we wel loonvolgend zijn: de werknemer zit op hetzelfde salarisniveau als dat van de bouw-CAO. Ook werken wij met een pensioenverzekering die het pensioeninkomen garandeert vanaf je 65e.

Hierdoor hoeven we niet ineens de premies te verhogen doordat het pensioeninkomen lager dreigt uit te komen door bijvoorbeeld dalende beurskoersen. We zijn ook heel transparant naar de inlener toe. We laten alle kosten zien, inclusief onze eigen kosten.’

Contractduur

De wet stelt voorwaarden aan de geldigheid van een arbeidscontract voor bepaalde tijd. Zo kan een werkgever maximaal drie contracten aangaan voor bepaalde tijd,

met een maximumlooptijd per contract van één jaar. Daarna moet de werkgever de werknemer een contract voor onbepaalde tijd aanbieden of de werknemer naar huis te sturen. Na een periode van drie maanden afwezigheid kan de werkgever de werknemer opnieuw drie contracten aanbieden. De contracten eindigen van rechtswege op de laatste contractdatum.

Binnen de NVUB gelden andere voorwaarden. Payroll-Intermediair hanteert daarom

33 het fasensysteem. Dit fasensysteem van de NVUB maakt het mogelijk om onbeperkt contracten aan te gaan voor bepaalde tijd.

De inlener kan natuurlijk ook kiezen voor een contract voor onbepaalde tijd. Schildkamp: ‘Het unieke aan de NVUB is dat de payrollmedewerker na twee jaar dienstverband rechten opbouwt als zijnde in vaste dienst. Vanaf dat moment is er recht op een aanzegtermijn en ontslagvergoeding conform oude kantonrechters formule. Deze afspraken zijn contractueel vastgelegd. Na een half jaar worden pensioenrechten opgebouwd, maar de inlener kan er ook voor kiezen dat al vanaf de eerste dag te doen.’

Het lijkt er op dat de zekerheden van de payrollmedewerker minder groot zijn dan bij een regulier arbeidscontract voor onbepaalde tijd. ‘Dat lijkt maar zo. Als een werkgever bijvoorbeeld kan aantonen dat zijn financiële draagkracht is afgenomen, kun je ook worden ontslagen. En zo zijn er wel meer voorbeelden te noemen van rechtsonzekerheid. Een vast contract biedt dus ook geen zekerheden. Bovendien hebben wij een inspanningsverplichting om na beëindiging van het contract naar een nieuwe inlener te zoeken. Vaak lukt het dan ook een payrollmedewerker weer bij een andere inlener onder te brengen, mits de payrollmedewerker natuurlijk al

zijn verplichtingen bij de vorige inlener is nagekomen.’

Binden en boeien

Wie het verhaal van Schildkamp hoort is zelfs geneigd te denken waarom werkgevers eigenlijk nog werknemers zelf in dienst nemen. ‘Ja, dat vraag ik me dus ook af. Toch is het wel belangrijk dat de payrollmedewerker zich ook echt betrokken voelt. ‘Binden en boeien’, noemen wij dat. De ondernemer geeft nog steeds het kerstpakket en bepaalt de werktijden en arbeidsvoorwaarden. Extra ATV-dagen?

Ook geen probleem. Het enige verschil is dat de payrollmedewerker bij ons op de loonlijst staat.’

Schildkamp besluit: ‘Groot voordeel van payroll is dat je als bedrijf op een verantwoorde wijze een flexibele schil kunt opbouwen. Heb je iemand een paar maanden niet nodig? Dan kijken wij of we die medewerker tijdelijk ergens anders kunnen onderbrengen. Wanneer je die flexibele schil opbouwt met louter zzp’ers, dan merk je toch dat veel zzp’ers minder betrokken zijn bij je organisatie. Bij payroll blijft het binden en boeien bij de ondernemer.’

Meer weten? Kijk op www.payroll-intermediair.nl

FISCAAL & PERSONEEL

35

Winst uitkeren?

Door ‘oudere’ DGA’s wordt nog wel eens met weemoed gesproken over vroeger, ‘toen het allemaal nog eenvoudig was’. Zo kon je gewoon je eigen loon vaststellen zonder dat de belastingdienst kritisch meekeek. En sparen voor je pensioen deed je gewoon lineair: je bepaalde je doelvermogen, deelde dat door het aantal dienstjaren en je wist wat je jaarlijks fiscaal aftrekbaar kon doteren aan de pensioenvoorziening. Inmiddels zijn de pensioenregels zo complex dat zelfs een deskundige door de bomen het bos niet meer ziet. En een nieuwe complicatie staat voor de deur: winst uitkeren.

Is dat even ‘boffen’

Tekst: Mr. F.J. Kerkhof FB Alfa Accountants en Adviseurs te Wageningen FKerkhof@alfa-accountants.nl

Onze jonge aannemer was een leuke enthousiaste vent. Hij was hard op weg het bedrijf van zijn vader, die een stapje terug had gedaan, uit het slop te trekken. Het vermogen van de BV was nog wel fors negatief, maar de winst van de afgelopen jaren was goed. Vader vond het ‘niet meer dan logisch’ dat zijn zoon de BV zou overnemen. Sterker nog, voor zijn gevoel was de BV eigenlijk al van de zoon.

Op dit moment wordt in de praktijk ‘niet moeilijk gedaan’ bij uitkeringen van winst.

Als de DGA behoefte heeft aan geld en zijn BV beschikt over een winstreserve, wordt er gewoon dividend uitgekeerd. De winstreserve blijkt uiteraard uit de jaarrekening.

Dus dat is simpel. Natuurlijk is deze uitkering wel in box 2 belast met 25 procent inkomstenbelasting, maar dat houdt de DGA niet tegen. Maar deze eenvoudige benadering heeft zijn langste tijd gehad.

Voorbeeld

Ten eerste: de uitkeringstoets

Nog dit jaar worden nieuwe regels voor de BV verwacht. Eén daarvan is de zeer belangrijke ‘uitkeringstoets’. Voorafgaande aan een winstuitkering moet het bestuur beoordelen of de BV na het doen van deze uitkering nog over voldoende middelen beschikt om de opeisbare schulden te betalen.

Om te voorkomen dat het bestuur (lees: de DGA) dit niet serieus neemt, worden zware sancties in het vooruitzicht gesteld: als

Een DGA voelt dat er zware tijden voor zijn BV aankomen. Niet zo vreemd natuurlijk, nu de kranten dagelijks vol staan met aankondigingen van nog slechtere tijden.

Daar komt nog bij dat juist in zijn branche harde klappen worden verwacht. Eerlijk gezegd ziet hij dit in zijn sterk dalende omzetcijfers ook al terug. Hij besluit daarom, nu het nog kan, de winstreserve vrijwel volledig uit te keren. In de maanden daarna blijkt inderdaad dat de BV niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen. Zo merken de crediteuren al snel dat het betalingsgedrag van de BV verslechtert. Meerdere leveranciers besluiten daarom voorlopig niets meer te leveren aan deze BV. En zo gaat het van kwaad tot erger. Uiteindelijk kan het faillissement niet meer worden voorkomen. Maar de curator weet waar hij voor de gedupeerde crediteuren het geld kan halen: bij het bestuur ofwel de DGA. Als hij de uitkeringstoets zorgvuldig had gedaan, had hij immers geweten dat de BV na deze uitkering niet meer over voldoende middelen kon beschikken om de opeisbare schulden te betalen.

het bestuur deze beoordeling niet dan wel onzorgvuldig maakt, zijn de bestuurders jegens de BV persoonlijk aansprakelijk voor het gehele bedrag van de uitkering.

Ten tweede: de pensioentoets

Betrekkelijk nieuw is de ‘gevaarlijke’ relatie tussen de pensioenvoorziening in eigen beheer en de winstuitkering. In de praktijk blijkt steeds vaker dat het vermogen van de BV niet voldoende is om het pensioen volledig uit te betalen. Meestal is dit veroorzaakt door tegenvallende resultaten in de BV, waarvoor de DGA niet als ‘schuldige’ kan worden aangewezen. Maar er zijn ook voorbeelden waarbij een winstuitkering de oorzaak is.

Anders gezegd: de BV heeft de winstreserve uitgekeerd, terwijl voorzienbaar was dat zij hierdoor niet meer aan haar pensioenverplichting jegens de DGA kan voldoen.

Inmiddels is duidelijk dat de belastingdienst hier hard tegen optreedt. De mogelijke fiscale gevolgen zijn zeer ingrijpend.

Dus …

Winst uitkeren is niet meer zo simpel als het was. Nieuw in te voeren regels eisen een zeer zorgvuldige uitkeringstoets. Daarnaast dwingt een betrekkelijk nieuwe opstelling van de belastingdienst tot een niet te onderschatten ‘pensioentoets’. Gelukkig kunt u voor beide toetsen een beroep op ons doen.

Gezien het negatieve eigen vermogen was de koopsom vastgesteld op € 1,00.

Helaas bleek hun boekhouder, aan wie zij de opdracht hadden geven om de overdracht te regelen, niet van de werklustige soort. Na drie jaar en vele (steeds minder vriendelijke) verzoeken was er nog niets gebeurd. In 2011 kwamen vader en zoon daarom bij mij met de vraag of ik de overdracht wel binnen een redelijke termijn kon regelen. Normaalgesproken geen probleem, maar de goede resultaten in combinatie met de nalatigheid van de boekhouder betekenden een forse, voor vader en zoon volledig onverwachte, complicatie.

Drie jaar geleden kon de overdracht nog voor € 1,00 plaatsvinden. Maar ondertussen was het negatieve eigen vermogen van de BV door de goede resultaten aangegroeid tot een positief vermogen van € 100.000. Rekening houdende met goodwill was de reële waarde van de aandelen zelfs gestegen tot € 400.000.

Toen vader en zoon dat hoorden sloeg bij hen de schrik om het hart. ‘Ik hoef die vier ton helemaal niet, want daar heeft mijn zoon voor gewerkt en niet ik’, zei vader.

Een zeer begrijpelijke uitspraak uiteraard, maar fiscaal ligt dit minder eenvoudig. De aandelen zijn immers nog steeds van vader. Als vader de aandelen voor € 1,00 verkoopt zal de inspecteur de koopsom corrigeren en vaststellen op de zakelijke hoogte, ofwel € 400.000. Op grond hiervan wordt vervolgens de vervreemdingswinst bepaald. Hierover is vader 25 procent inkomstenbelasting verschuldigd. Het enthousiasme van de zoon sloeg om in een nauwelijks onderdrukte woedeaanval. ‘Ik kan dus bloeden omdat mijn boekhouder zijn werk niet heeft gedaan’, zei hij boos.

Gelukkig was er wel een zeer goed passend alternatief: de met ingang van 2010 geldende ‘bedrijfsopvolgingsfaciliteit’ ofwel de ‘bof’. Hiermee kan, als aan alle voorwaarden is voldaan, zowel heffing van inkomstenbelasting als schenkbelasting worden ontweken. En min of meer toevallig voldeden vader en zoon precies aan deze voorwaarden.

‘Is dat even boffen’, zeiden vader en zoon lachend in koor. En zo is het precies. De bedrijfsopvolging werd zoals vader en zoon dat wensten uitgevoerd, maar vooral dankzij meer geluk dan wijsheid.

Mr. F.J. Kerkhof FB Alfa Accountants en Adviseurs te Wageningen FKerkhof@alfa-accountants.nl

RENAULT BEDRIJFSWAGENS. MET 4 MILJOEN FANS DE NUMMER 1 IN EUROPA

*

RENAULT TRAFIC VANAF € 17.590,-

RENAULT KANGOO VANAF € 9.990,-

RENAULT MASTER VANAF € 20.090,-

w w w. r e n a u l t . n l

4,9% STAP-IN RENTE

AANTREKKELIJKE

€1.500,-

PAKKETTEN

FINANCIAL

LEASE

INRUILPREMIE

ACTIE

• ZEER LAGE KOSTPRIJS PER KILOMETER • Een compleet gamma met laadruimte van 2 t/m 22 m3 • Gespecialiseerd netwerk van Pro+

*Verkiezing International Van of the Year geldt voor Kangoo Z.E. Aanbiedingen geldig van 03-01-2012 t/m 23-04-2012. Kijk voor informatie over aanbiedingen op andere modellen en de exacte voorwaarden op renault.nl. Renault Kangoo Express vanaf € 9.990,- excl. BTW en BPM. Renault Trafic vanaf € 17.590,- excl. BTW en BPM. Renault Master vanaf € 20.090,- excl. BTW en BPM. Prijzen excl. verwijderingsbijdrage, leges, kosten rijklaar maken. Leaseprijs Renault Kangoo Express vanaf € 349,- per maand. Leaseprijs Renault Trafic vanaf € 409,- per maand. Leaseprijs Renault Master vanaf € 465,- per maand. Prijzen op basis van Full Operational Lease via Renault Business Finance excl.

BTW, brandstof, vervangend vervoer o.b.v. 48 mnd/20.000 km/jr. Informeer naar een aantrekkelijk leasetarief of reparatie onderhoudscontract bij Renault Business Finance. Leaseprijs per 01-01-2012. Op elke nieuwe Renault Kangoo Express, Trafic en Master geldt een fabrieksgarantie van 2 jr. zonder kilometerbeperking.12 jr. plaatwerkgarantie (m.u.v. Master; deze behoudt 6 jaar plaatwerkgarantie). Getoonde modellen kunnen afwijken van standaarduitvoering. Drukfouten, prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Voor meer informatie, de voorwaarden en/of een dealer bij u in de buurt, bel gratis 0800-0303 of kijk op bedrijfswagens.renault.nl. Financieringsaanbod alleen geldig op nieuwe Renault bedrijfswagenorders tussen 03-01-2012 t/m 23-04-2012. Jaarlijkse kostenpercentage bedraagt 4,9%, maximaal te financieren bedrag: € 20.000. Looptijd min. 12 en max. 60 maanden. Renault Business Finance en Renault behouden zich het recht voor de actie op elk moment zonder opgave van reden te wijzigen of te beëindigen. Slottermijn niet mogelijk. Bedragen zijn afgerond op hele euro’s. Rentewijzigingen en drukfouten voorbehouden.

Min./max. verbruik: 5,2-9,8 l/100 km. Resp. 19,2-12,7 km /l. CO2: 137-260 g/km.

PRODUCTNIEUWS Rechte slijpmachines met variabel toerental

Prefab gevelsysteem van baksteenstrips op hardschuim Een prefab gevelsysteem van waalformaat baksteenstrips op een dikke laag hardschuimisolatie, combineert een laag eigen gewicht met een zeer hoge isolatiewaarde. Deze duurzame gevelafwerking is geschikt voor renovatie én nieuwbouw en vormt een esthetisch en fraai alternatief voor gemetselde gevels. Het Böger® Baksteensysteem van Kooy Baksteencentrum is in vrijwel alle gangbare baksteensoorten en –formaten leverbaar. m²) is het niet nodig de bestaande fundering te verzwaren. De aannemer kan het systeem met schroeven en pluggen direct op de bestaande buitenmuur of op het casco monteren. Dat maakt dit systeem bij uitstek geschikt voor renovatieprojecten. Bij nieuwbouw wordt het gevelsysteem direct tegen het binnenspouwblad geplaatst.

Energiezuinig renoveren

Het Böger® Baksteensysteem is ook in het Nederlandse waalformaat leverbaar.

Het Böger® Baksteensysteem bestaat uit prefab platen van polyurethaan hardschuimisolatie met daarop steenstrips van 17 à 18 mm dikte. De steenstrips zijn gebakken en worden net als gewoon metselwerk gevoegd. Hierdoor ontstaat de uitstraling van een handgemetselde gevel, echter met de hoogst haalbare isolatiewaarde. Door de lichtgewicht gevelplaten (circa 25 kg per

Kooy Baksteencentrum is enthousiast over de duurzame eigenschappen van het Böger® Baksteensysteem. ‘Het is in alle opzichten een duurzaam product’, aldus productspecialist Wim Beekhuis. ‘De komende jaren moeten nog circa drie miljoen bestaande woningen in Nederland energiezuinig worden gemaakt. Woningcorporaties kunnen bij renovatie met het systeem een aanzienlijke energiebesparing realiseren en zo een gunstiger energielabel behalen. Bovendien maakt dit gevelsysteem korte metten met eventuele vocht- en/ of schimmelproblemen. Maar ook voor nieuwbouw biedt dit gevelsysteem vele mogelijkheden. Zeker bij lastige vormen en gevelconstructies biedt het architecten

Waterdichting, ontkoppeling en geluidsreductie in één product Met de nieuwe, flexibele matten Pecilastic U maakt PCI het mogelijk de werkvoortgang tijdens nieuwbouw en renovatie sterk te bespoedigen. De producent van tegellijmsystemen en bouwchemische producten biedt de verwerker een multitalent, dat na het verlijmen zorgt voor ontkoppeling, waterdichting en geluidsreductie. En al kort na het aanbrengen van de mat kan keramiek of natuursteen worden verlijmd.

37

Het Böger® Baksteensysteem toegepast op een zwevend element bij een modern appartementencomplex in Breukelen.

Hitachi Power Tools presenteert een tweetal nieuwe krachtige 760 W rechte slijpmachines, modellen GP3V en GP5V. Deze machines hebben een ergonomische smalle greep van slechts 200 mm.

meer vrijheid in hun ontwerp en aannemers een groter verwerkingsgemak.’

Volledig recyclebaar

De gevelplaten van het Böger® Baksteensysteem zijn volledig recyclebaar. De aannemer zaagt ze met een diamantschijf eenvoudig op maat en overschotten en afval kunnen worden vergruisd. De wegenbouw gebruikt de ontstane steengranulaatdeeltjes van 2 tot 4 cm als onderlaag bij de aanleg van wegen. De kleinere polyurethaangranulaatdeeltjes zijn geschikt voor spouwmuurisolatie. De allerfijnste deeltjes isolatieschuim worden toegepast als olie en benzine absorberend middel voor bijvoorbeeld garages en technische ruimten.

Kooy Bilthoven, Bilthoven, (030) 22 59 800, www.kooy.nl

Beide slijpers zijn uitgevoerd met aanloopstroombegrezing en hebben een constante snelheid. Model GP3V wordt gebruikt voor slijpstiften tot 25 mm en de GP5V, tot 50 mm. Het toerental is variabel instelbaar.

Bij de GP3V is het onbelaste toerental 7.000 – 29.000/min. en bij de GP5V, 2.000 – 8.300/ min. Standaard worden deze modellen geleverd met een zijhandgreep en twee sleutels.

Hitachi Power Tools Netherlands BV, Nieuwegein, (030) 60 84 050, www.hitachi-powertools.nl

Krachtige lichtgewicht voor staal en metaal Deze maand introduceert Metabo twee compacte haakse slijpers met 1.700 Watt vermogen. Of u nu turbines installeert, productieprocessen uitvoert of bruggen bouwt, het lage gewicht van deze twee haakse slijpers betekent dat zelfs verticaal en boven het hoofd werken eenvoudig is.

De WX 17-150 haakse slijper voor slijpschijven met een diameter van 150 mm produceert 5 Nm koppel met een gewicht van slechts 3,8 kg. Met zoveel kracht kan de gebruiker gemakkelijk gebruik maken van lamellenschijven. Er is ook een WX 17-180 met een koppel van 6 Nm en een schijfdiameter van 180 mm. Daarmee is deze machine ideaal voor middelgrote verwij-

deringen, bijvoorbeeld het schuren van lasnaden. Met een gewicht van slechts 3,9 kg is deze veel lichter dan de vele, grote slijpers die vaak gebruikt worden voor dit soort werkzaamheden.

Comfort en veiligheid PCI Pecilastic U kan niet alleen in droge en natte binnenruimtes, maar ook buiten, zoals op balkons en terrassen, worden toegepast. De mat is bestand tegen chemische belasting. Door de bijzondere opbouw van de mat kan deze ook op nog relatief vochtige ondergronden worden aangebracht, zoals op dekvloeren zodra deze beloopbaar zijn en op anhydrietvloeren bij een vochtgehalte tot twee procent. Verder is toepassing op gemengde ondergronden en bijvoorbeeld houtspaanplaat mogelijk.

Niet alleen levert de eenvoudige verwerking van de scheuroverbruggende mat een

tijdsbesparing op. De mat heeft ook een structuur die het lijmverbruik reduceert.

Dit betekent een extra besparing aan lijm en arbeidstijd.

PCI is onderdeel van BASF, en levert tegellijmsystemen en bouwchemische producten voor bouwprofessionals.

BASF Nederland B.V., Construction Chemicals, Oosterhout, (088) 47 666 47, www.basf-cc.nl/PCI

De achterhandgreep kan naar drie zijden worden gedraaid, zodat de meest comfortabele werkhouding kan worden bereikt, terwijl de extra handgreep vibraties dempt bij het werken. Dit zorgt ervoor dat de gebruiker langer kan werken zonder ongemakken. De beschermkap is te verstellen zonder gereedschap. De aanloopstroombegrenzing zorgt voor een rustige start, en de herstartbeveiliging voorkomt dat de machine automatisch herstart nadat de stroom is onderbroken.

Metabo Nederland bv, Breukelen, (0346) 25 90 60, www.metabo.nl

PRODUCTNIEUWS Geluidsarm kunststof leidingsysteem

Nieuwe generatie gevelbekleding

In het nieuwe Bouwbesluit, dat op 1 april 2012 van kracht wordt, worden eisen gesteld aan het maximale geluidsniveau veroorzaakt door installaties in een verblijfsruimte.

Maar ook stromend afvalwater door leidingen kan geluidsoverlast veroorzaken. Dat geldt in ieder geval niet voor het horizontale kunststof leidingsysteem Wavin AS. Dit is het meest geluidsarme horizontale kunststof leidingsysteem van Nederland. Dat is meetbaar vastgesteld door het onafhankelijke adviesbureau Peutz, dat hiervoor software heeft ontwikkeld.

De bevindingen zijn overgenomen door ISSO, het kennisinstituut voor de installatiesector. Met een vernieuwde versie van het softwareprogramma SoundSpotSim zijn geluidsmetingen verricht naar horizontale leidingen van verschillende fabrikanten en leveranciers. Wavin AS, het afvoersysteem van Wavin, komt in deze test als beste kunststof systeem uit de bus.

Het systeem, dat in 2007 op de Nederlandse markt werd geïntroduceerd, was eerder als beste getest voor verticale afvoerbuizen. De nieuwe erkenning voor horizontale buizen is nog belangrijker, zegt Loes Visscher, Product Manager bij Wavin: ‘Ho-

rizontale systemen zijn veel gevoeliger voor het doorlaten van geluid. Met name in de Randstad worden ze vaak geïnstalleerd op locaties waarin moet worden gewoekerd met de ruimte, zoals woningen die op scholen of kinderdagverblijven zijn geplaatst. Dan wordt het terugdringen van geluid nog belangrijker.’

Wavin ontwikkelde een geluidsarm systeem om tegemoet te komen aan de eisen van de branche. Leiding- en afvoersystemen moeten voldoen aan geluidsnormen, zeker wanneer ze worden geïnstalleerd in verlaagde plafonds van bijvoorbeeld appartementencomplexen en zorginstellin-

38

gen. Hiermee wordt bijvoorbeeld voorkomen dat het te horen is wanneer er op de bovenverdieping een toilet wordt doorgetrokken. Installatieadviseurs berekenen het geluid met het softwareprogramma SoundSpotSim. De resultaten van het onafhankelijk onderzoek zijn gepubliceerd op ISSO-digitaal, de online gegevensbibliotheek van het kennisinstituut.

Wavin Nederland BV, Hardenberg, (0523) 28 81 65, www.wavin.nl

SmartSide is een in Amerika ontwikkelde gevelbekleding, die volgens Fetim Professional alles in zich heeft om de nieuwe standaard voor gevelbekleding in Europa te zijn. Het product is niet alleen esthetisch, maar tevens zeer duurzaam en net zo eenvoudig verwerkbaar als ‘gewone’ houten gevelbekleding.

Al het gebruikte hout is afkomstige uit PEFC (SFI) gecertificeerde bossen. De delen worden beschermd tegen invloeden van buitenaf door een sterke toplaag en het gepatenteerde SmartGuard systeem. Dit systeem is speciaal ontwikkeld om het hout te beschermen tegen de verwoestende

Windturbine met zonnefolie en straatverlichting De eerste twee prototypes van Raywavers – een baanbrekend concept voor de opwekking van duurzame energie – zijn 15 februari in gebruik genomen op de leercampus van de Wijk van Morgen op bedrijventerrein Avantis in Heerlen. Het concept is gebaseerd op een bijzondere combinatie van technieken die voor het eerst in Nederland wordt geïntroduceerd.

Cofely is verantwoordelijk voor het ontwerp en de bouw van het Smart Grid in de Wijk van Morgen en is bovendien medefinancier van één van de Raywavers.

De Wijk van Morgen op het grensoverschrijdende bedrijventerrein Avantis is een demonstratie- en onderzoeksomgeving voor nieuwe ontwikkelingen op het gebied van duurzaam bouwen en duurzame energievoorziening. Bedrijven, studenten, onderzoekers en overheid werken samen aan projecten en passen de laatste technologische inzichten toe. Een bijzonder nieuw concept is de Raywaver: een gecertificeerde 15 meter hoge mast, waarop zich een windturbine bevindt met een verticale as en een ‘wokkel’ voorzien van zonnefolie en geïntegreerde (straat)verlichting. De turbines zijn buitengewoon stil en nemen weinig ruimte in beslag. Hierdoor zijn ze uitermate geschikt voor toepassing in een stedelijke omgeving. Door Raywavers als verlichtingsmasten in de publieke ruimte

te plaatsten – langs wegen, spoorwegen, stations, bedrijventerrein en in stedelijke gebieden – ontstaat een lang lint van gratis en duurzame energiebronnen.

Duurzame energieopwekking

keling en realisatie van het Smart Grid in de Wijk van Morgen. Dit Smart Grid regelt op basis van het energieverbruik het energetische samenspel tussen de gebouwen op de campus, panden in aanbouw en de Raywavers. Ook tekende zij voor de assemblage en montage van de windturbines. Bovendien legde Cofely de volledige bekabeling aan van de Windturbine, PV-linten en Led-verlichting. Het bouwproject is vooral bijzonder doordat de windturbines het ook mogelijk maken dat de elektriciteit tijdens de bouw volledig duurzaam wordt opgewekt. Een van de bestaande gebouwen op de leercampus is De Knik – een openbare ruimte voor studenten – die volledig duurzaam is gebouwd. Cofely leverde hieraan eerder een belangrijke duurzame bijdrage met de bouw van een systeem voor warmte en koudeopwekking en de installatie van luchtventilatiesystemen.

Na de ingebruikname van de twee prototypes volgt de plaatsing van Raywavers bij de ingang van het Floriadeterrein in Venlo en in Aken. Dit is het begin van een reeks die moet resulteren in de bouw van een fabriek in Limburg voor de productie van deze windturbines.

Cofely Nederland BV, Bunnik, (030) 656 94 59, www.cofely-gdfsuez.nl

Cofely is verantwoordelijk voor de ontwik-

Nieuwe inblaasmethode voor na-isolatie Om een oplossing te bieden voor de na-isolatie van spouwmuren met een beperkte voeghoogte tussen de buitengevelstenen, heeft Knauf Insulation een methode ontwikkeld om via kleinere boorgaten duurzame Supafil minerale wol in te blazen.

Het product Knauf Insulation Supafil behaalt volgens de fabrikant de hoogste (constante) isolatiewaarde op het gebied van minerale wol, met betrekking tot na-isolatie van spouwmuren. De lambdawaarde is 0,034 W/m.K. Het product is een waterafstotende witte wol, die zacht aanvoelt en hoogwaardige thermische, akoestische en brandwerende eigenschappen heeft.

Deze minerale wol wordt al jarenlang succesvol toegepast via een gecertificeerd systeem met een inblaas spuitmond van 22 mm. Het product voldoet aan de hoogste binnenluchtkwaliteitseisen van de Indoor Air Comfort Gold Standard van Eurofins. In Nederland is Supafil in 2011 al in meer dan 20.000 huizen ingeblazen.

Fetim Professional, Amsterdam, (020) 580 52 85, www.FrontsAndFronts.nl

Smallere voegen

Om het aanzicht van de gevel intact te houden, ook bij huizen met smallere voegen, heeft Knauf Insulation onder toezicht en met goedkeuring van IKOB-BKB en het College van Deskundigen voor de na-isolatie, een nieuwe methode ontwikkeld. Met deze methode wordt de minerale wol ingeblazen via een spuitmond met een diameter van slechts 17 mm. Tijdens de verwerking zijn kleinere boorgaten benodigd, waardoor de buitengevelsteen niet zal beschadigen. Het product is snel en eenvoudig te verwerken door een gecertificeerde verwerker bij iedere buitentemperatuur. Tijdens de gehele levensduur van de woning of het gebouw blijft de isolatiewaarde constant. Verder is er sprake van een optimale

kracht van vocht, schimmels en zelfs termieten.

De sterke MDO (Medium Density Overlay) toplaag beschermt SmartSide tegen de elementen zoals regen, hagel en sneeuw. Deze toplaag is tevens voorzien van een industrieel aangebrachte prime-coat en staat garant voor een goede hechting en lange levensduur van de finale coating.

De gevelbekleding is uit voorraad leverbaar in twee modellen; SmartPlank (11 x 200 x 4880 mm) en SmartPanel (11 x 1220 x 2440 mm) en diverse populaire (RAL) kleuren. Ook is de gevelbekleding bestelbaar in iedere RAL- en NCS kleur.

Volg ons op:

vulling en verdeling in de spouw, zonder vochtdoorslag en inzakken.

@bouwtotaal

Knauf Insulation B.V., Oosterhout, (0162) 42 12 45, www.knaufinsulation.com www.bouwtotaal-online.nl

PRODUCTNIEUWS

39

Zelfstandig en veilig blijven traplopen U bent slecht ter been, maar u wilt wel trap blijven lopen in plaats van gebruik te maken van een traplift. Daar is nu een oplossing voor. ThyssenKrupp Encasa introduceert de StairWalker, een apparaat met ondersteunend frame dat aan de zijkant van rechte trappen is te monteren en dat mensen die slechter ter been zijn steun biedt om veilig en zelfstandig trap te lopen.

Het apparaat zorgt ervoor dat traplopen tot de dagelijkse activiteiten blijft behoren en mensen zo lang mogelijk in hun eigen woning kunnen blijven wonen. Indien de gebruiker op een bepaald moment meer ondersteuning nodig heeft, kan de StairWalker eenvoudig naar een traplift omgebouwd worden. Arina van Oost, Managing Director van ThyssenKrupp Encasa: ‘De StairWalker is bedoeld voor mensen die nog steeds in staat zijn om trap te lopen,

Colofon Onafhankelijke informatiebron voor de uitvoerende bouw waaronder de aannemers, onderaannemers, inkoopmanagers, metselaars, voegers, dakdekkers, installateurs, stukadoors, zzp-ers en al hun toeleveranciers. jaargang 9, nr. 3, maart 2012 Uitgever André Lardinois Hoofdredacteur ing. Frank de Groot Redactie Carla Debets Vaste medewerkers Ed de Rechteren van Hemert Mr. F. J. Kerkhof Ing. Peter Borgers Ing. Arjan van Wingerden Cor Spronk Casadata CV Jan Bol Advertentie André Lardinois telefoon: 0570-654660 e-mail: a.lardinois@handelsuitgaven.nl Freddy Burgers telefoon: 0570-623852 e-mail: freddy@handelsuitgaven.nl Hugo Arends telefoon 0570- 861007 e-mail: hugo@handelsuitgaven.nl Ontwerp en opmaak Ronald Wientjes (RoDo grafisch ontwerpburo) e-mail: ronald@rodoweb.nl Abonnementen e-mail: administratie@handelsuitgaven.nl BouwTotaal is een uitgave van Nederlandse HandelsUitgaven BV Postbus 2273 NHU 7420 AG Deventer Nederlandse Maagdenburgstraat 22 HandelsUitgaven 7421 ZC Deventer tel.: 0570-654660 fax: 0570-656580 email: info@handelsuitgaven.nl Copyright

Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overgenomen zonder de nadrukkelijke, schriftelijke toestemming van de uitgever.

Deze uitgave is zorgvuldig en naar beste weten samengesteld. Uitgever en auteurs kunnen echter niet instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, als gevolg van handelingen of beslissingen die op deze informatie zijn gebaseerd.

maar zich hierbij onzeker of instabiel voelen. Het biedt letterlijk een steun in de rug waardoor de gebruiker zich veilig en zeker voelt. Bijkomend voordeel is dat de gebruiker langer fit blijft doordat hij fysiek actief is.’

Eigenschappen

De StairWalker is geschikt voor mensen met een lengte tussen de 1,50 en 1,90 meter en kan een lichaamsgewicht tot 146 kilogram ondersteunen. Het frame biedt bij trapopgang ondersteuning in de rug en ondersteunt de armen bij trapafgang. Met een afstandsbediening kan het apparaat naar boven of beneden worden gehaald.

Tijdens het traplopen kan de gebruiker het gewenste looptempo bepalen en op elk gewenst moment pauzeren. De StairWalker is voorzien van LED-lampen waardoor het ook bij slecht verlichte trappen voor een veilige trap op- en afgang zorgt. In geparkeerde positie kan de steunbeugel worden

weggedraaid, zodat de trap vrij toegankelijk blijft. In deze positie worden de batterijen van het apparaat ook opgeladen, zodat het te allen tijde klaar staat voor gebruik.

Wat zijn de afmetingen? Buitenkant van de steunbeugel: 64 centimeter breed en 59 centimeter diep, binnenkant van de steunbeugel: voorkant 50 centimeter breed, achterkant 38 centimeter breed. De hoogte en rugsteun zijn verstelbaar. De snelheid is aanpasbaar van 0,05 meter per seconde tot 0,15 meter per seconde. Het geluidsniveau is minder dan 65 decibel. Het apparaat is voorzien van noodstop, slot en kinderslot.

Van Oost: ‘Het is niet altijd mogelijk om goed in te schatten hoe lang het fysiek mogelijk blijft om trap te lopen. Als traplopen ook met ondersteuning niet meer gaat, is de StairWalker daarom eenvoudig om te zetten in een Levant traplift. Het steunframe wordt in dat geval door een servicetechnicus omgewisseld voor een stoel. De rails en het station van het apparaat blijven bij het ombouwen behouden.’

ThyssenKrupp Encasa BV, Krimpen aan den IJssel, (0180) 530 811, www.tkencasa.nl

Glasrobot voor glasen kozijnmontage De Winlet 350 is de eerste glasrobot op de markt met een geheel nieuw industrieel design en uitgerust met de nieuwste technologie op het gebied van vacuümtechniek en hydrauliek. Met dit Deense product kunnen glasruiten en kozijnen met glas tot 350 kg arbovriendelijk worden getransporteerd en gemonteerd.

Compact met enorme kracht Door de stijgende vraag uit de markt naar handzame accu-kitpistolen heeft Metabo besloten om op basis van de 10,8 Volt sterke accu-machines een accu-kitpistool te ontwerpen. Vereisten waren een compact en licht model met een enorme aandrukkracht. Het resultaat is de Metabo PowerMaxx KP. Het gereedschap weegt slechts 2,1 kg en heeft een maximale aandrukkracht van maar liefst 4.413 N. Tot op heden konden alleen 18 Volt accu-machines deze aandrukkracht bereiken. De PowerMaxx KP is ideaal voor het verwerken van alle kit- en lijmsoorten. Tevens bezit de machine een elektronische toerentalregeling via een stelwiel in zes standen. Uiteraard is de accu-kitpistool voorzien van druppelbeveiliging voor een nette afwerking. Standaard wordt deze geleverd met een 600 ml buis en een ombouwset voor het gebruik van patronen en worsten.

Metabo Nederland bv, Breukelen, (0346) 25 90 60, www.metabo.nl

Winlet 350 met winkelruiten van 280 kg tijdens renovatie kozijnen.

Ventura Geveltechniek werkt veel met kozijnen en glas en nam vorige maand de nieuwe Winlet 350 in gebruik. ‘Deze glasrobot is een voortschrijding der techniek en vooral geschikt voor lage beglazing aan de binnenkant’, aldus eigenaar Sandor Massing. Reden voor deze investering zijn de nieuwe Arboregelgeving en strengere tilnormen.

Door zijn compacte afmetingen en de mogelijkheid om de last zijdelings te zwenken kan de glasrobot door een deuropening van 80 cm rijden. Obstakels, zoals drempels en hellingbanen, kunnen worden genomen dankzij de krachtige rijaandrijving op beide voorwielen. Het dubbele achterwiel heeft een stuuruitslag van 90 graden, waarmee eenvoudig door krappe ruimtes kan worden gemanoeuvreerd.

Met de vier hydraulische functies kunnen de vacuümzuigers in iedere gewenste positie worden geplaatst: op- en neer, in- en uitschuiven, 180 graden kantelen en heffenzakken. Verder heeft de Winlet nog drie handmatig bediende functies: zwenken, verschuiven en draaien. Door toepassing van een vacuümrotor kan met deze laatste

functie de last eindloos 360 graden worden gedraaid.

De maximum capaciteit is 350 kg, op een maximale vlucht 200 kg. De vlucht is verstelbaar van 550 tot 1.050 mm. De maximum hoogte is 2.850 mm tot midden hefframe. De zijdelingse verschuiving is 100 mm en verticaal 500 mm. De machine heeft verder vier zuigers met een diameter 270 mm. De elektrische rij-aandrijving vindt op beide voorwielen plaats en is 24 V. De glasrobot heeft twee oplaadbare batterijen van 12 V - 75 Ah en een geïntegreerde lader 230 V. De machine heeft een lastbeveiliging met waarschuwing en afschakeling. Afmetingen ban de glasrobot zijn: 1.450 mm (l) x 690 mm (b). Het gewicht is 495 kg, inclusief contragewicht. Als optie zijn twee extra voorwielen verkrijgbaar voor meer stabiliteit.

Monta-Rent Bouwlogistiek BV, Beverwijk, (0251) 21 81 88, www.montarent.nl Ventura Geveltechniek BV, Warmenhuizen, (0226) 39 27 43, www.gmvas.dk

#probin_nl

REMMENREINIGER 00563

probin nederland

SCHUIFMAAT 0 - 150

hoog oplossend vermogen. Laat geen residu achter, is niet geleidend en niet corrosief. Heeft een krachtig gericht spuitbeeld en is onder elke hoek te gebruiken.

Inhoud 500 ml. www.motip.nl 375.577.0563 VPE 12: P/BUS Per bus € 1,50

uitvoering met speciale corrosiewerende legering, met schaalverdeling en verhoogde geleidingen. De buiten- en binnenbekken hebben een afschuining, waardoor metingen van kleine groeven of boringen mogelijk zijn. Met geharde meetvlakken, blokkeerschroef en dieptemaat. www.mitutoyo.nl 343.195.0001

1,

VAN

27,50

22,50

25

UNIEK ZANDSCHOP ZA ANDSCHOP 00 O OF 000 6744.413.0210-11 674.413.0210-11 P r stuk € 9,95 Per

VPE Prijs p/stuk 10 € 8,95 25 € 7,95 50

DOMPELPOMP TPS 14000 S

multifunctioneel inzetbare 770 Watt combi dompelpomp voor schoon- en vuilwater met vlotter. Vlakzuigend. www.metabo.nl 409.860.2015 VAN 211,25

169,00

€ 5,95*

* incl. gratis naamindruk

VPE 50: P/STUK

5,

VAN 50 STUKS BIJ AANKOOP INDRUK GRATIS NAAM

95

Technische gegevens Nominaal vermogen 770 W Max. capaciteit 14.000 l/h Max. opvoerhoogte Max. dompeldiepte

0,85 bar

Pompbehuizing

kunststof

Max. korrelgrootte tot

HAAKSE SLIJPERSET MEU019

fraaie, haakse slijperset in stevige koffer. Inhoud: Haakse slijper 230 mm GA 9020, haakse slijper 125 mm 9558 en 2 stuks diamant zaagbladen 125 en 230 mm.

GA 9020 krachtige, 2200 Watt slijper. Lagers goed bestand tegen stof en zeer duurzaam.

Lagere motortemperatuur onder belasting en met tegen stof beschermde schakelaar.

9558 kleine, handzame 125 mm slijper. Maximale levensduur door extra gecoate anker- en veldwikkelingen tegen binnendringend gruis. Tandwielhuis is in 4 stappen 360° te draaien. www.makita.nl VAN 260,00 428.235.0199

199,00

NIEUW

NIEUW

probin Soest Per mei 2012

probin probin probin probin probin probin probin probin

Aalsmeer Alphen a/d Rijn Borne Dedemsvaart Telder Dronten Edese IJzerwaren Telder Emmeloord Goor

probin probin probin probin probin probin probin probin

7m

Max. druk Aansluitkabel

probin Dronten

8,5 m

Heemstede Kaatsheuvel Telder Kampen Telder Lelystad Van Arnhem Montfoort Papendrecht Roelofarendsveen Van Dijk Sassenheim

KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN ALLE ADRESSEN OP WWW.PROBIN.COM LEVERING IN HEEL NEDERLAND.

10 m 20 mm

3 IN 1