Klasintroductie 5de leerjaar: draaiboek

DRAAIBOEK de KLASINTRODUCTIE 5 LEERJAAR

Brenda De Windt

Inhoudstafel

Optie 1: Stapel op Boeken-­‐spel 1. Doelstelling

2. Vooraf

3. Benodigdheden

4. Verloop

4.1 Welkom heten

4.2 Rondleiding

4.3 Stapel op Boeken-­‐spel

4.3.1 Opdrachtkaarten roze: vraag over bib

4.3.2 Opdrachtkaarten blauw: vraag over boeken

4.3.3 Opdrachtkaarten groen: actie

4.3.4 Opdrachtkaarten geel: pech of geluk

4.3.5 Beurt overslaan

4.4 Afscheid

5. Werkmiddelen

1 2 4

4 5 5 6 8 10 14 15 16 16

17 18 18

19 19 20 21 24 26 28 30 32 34 36 38 41 43 46 48 48

Optie 2: ZIZO-­‐spel 1. Doelstelling

2. Vooraf

3. Benodigdheden

4. Verloop

4.1 Welkom heten

4.2 ZIZO

4.3 ZIZO-­‐spel

4.3.1 Weetjes – Beroemde personen (wit)

4.3.2 Verkeer (rood)

4.3.3 Natuur – Planten – Dieren (groen)

4.3.4 Landen – Volken (lichtgrijs)

4.3.5 Mens (roze)

4.3.6 Taal – Over jeugdliteratuur (lichtoranje)

4.3.7 Wetenschap – Techniek (lichtblauw)

4.3.8 Aarde – Heelal (donkeroranje)

4.3.9 Geloven – Denken (paars)

4.3.10 Dagelijks leven – Samenleving (beige)

4.3.11 Vrije tijd – Kunst (geel)

4.3.12 Geschiedenis (turkoois)

4.4 Afscheid

5. Werkmiddelen

Optie 1: Stapel op Boeken-­‐spel Een tocht langs een speelbord leert de kinderen de bib kennen. Ze springen van vakje tot vakje en winnen boeken door vragen te beantwoorden en opdrachten uit te voeren. Soms moeten ze een boete betalen of een boek laten herstellen en wordt hun stapel terug kleiner.

DUUR: 60 minuten In de aanloop naar de introductie is het belangrijk volgende vragen te stellen aan de leerkracht: 1. Hoeveel tijd heeft de klas?

2. Moeten de kinderen aan het einde van de introductie nog een boek kiezen? (belangrijk voor het verloop en de tijdsindeling van de introductie) 3. Hoeveel leerlingen zijn er?

1. Doelstelling

Volgende eindtermen voor Nederlands1 worden aangewend:

1. LUISTEREN ET 1.5 Zich een voorstelling maken bij langere en complexere instructies.

ET 1.8 In een discussie om verduidelijking van standpunten vragen.

In een discussie hun standpunt of mening herzien of bijstellen.

In een discussie anderen proberen te overtuigen.

2. SPREKEN ET 2.9

3. LEZEN ET 3.1 ET 3.2

ET 3.4 .

Gerichte vragen voorbereiden en stellen om de gewenste informatie te bekomen bij onbekende volwassenen.

Voor hen bestemde complexere schriftelijke instructies begrijpen en uitvoeren.

In een documentatiecentrum of bibliotheek informatie opzoeken met behulp van een trefwoordenlijst.

De gewenste informatie achterhalen in grafieken, schema’s en tabellen.

Op een doelbewuste en efficiënte manier informatie in verschillende bronnen zoeken, selecteren en verwerken Op basis van voor hen bestemde informatieve teksten de gewenste informatie afleiden.

1

Bron: http://www.gemeenschapsonderwijs.be/sites/portaal_nieuw/Prikbordvoorleerkrachten/Basisonderwijs/leerplannen/Leerplannen%20201 02011/Nederlands.pdf http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/basisonderwijs/

1

ET 3.5

Voorbeelden geven van auteurs.

Aangeven hoe ze informatie over jeugdliteratuur kunnen opsporen.

Voorbeelden geven van een aantal literaire genres (bijv. avonturenverhalen en thrillers).

4. SCHRIJVEN ET 4.8 Bereid zijn zich kritisch op te stellen om bij het lezen de verkregen informatie aan de eigen mening en kennis te toetsen.

Volgende eindtermen en leerplandoelstellingen voor ICT worden aangewend:

ICT 1 De leerlingen hebben een positieve houding tot ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren.

ICT 6 De leerlingen kunnen met behulp van ICT voor hen bestemde informatie opzoeken, verwerken en bewaren.

2. Vooraf

• • • • •

spel opbouwen benodigdheden klaarleggen benodigde materialen (boeken, bibliotheekreglement, …) voor het Stapel op Boeken-­‐spel verzamelen op de tafel in de jeugdafdeling nakijken of de boeken, nodig voor de opdrachten, aanwezig zijn. Zoniet, deze boeken tijdig reserveren. controleren of informatie rond etiketten nog actueel is

Boeken nodig voor de opdrachten: Indien er boeken niet aanwezig zijn of niet tijdig gereserveerd kunnen worden, kan er geopteerd worden om deze vraag uit het spel te nemen.

• HB / Ertvelde / Wisselcollectie Pippi Langkous: met al haar kleurige avonturen in één groot boek vol tekeningen / Astrid Lindgren HB / Sleidinge Op stap met Pippi Langkous / Astrid Lindgren • HB / Sleidinge / Wisselcollectie De Wilde Kippen Club / Cornelia Funke • HB / Ertvelde / Sleidinge / Wisselcollectie De GVR / Roald Dahl • HB / Ertvelde Uitvinder Otto en de slakmobiel / Bas Rompa • HB / Ertvelde / Sleidinge / Wisselcollectie Sinterklaas / Charlotte Dematons Waar is de taart? / Thé Tjong-­‐Khing

2

• •

• • • • • • • • •

• • • • •

•

Ertvelde De gele ballon / Charlotte Dematons HB / Sleidinge / Wisselcollectie Keizer en de verhalenvader / Koos Meinderts HB / Ertvelde / Sleidinge / Wisselcollectie Een raadsel voor Roosje / André Sollie Konijntjesbrood / André Sollie HB / Ertvelde / Sleidinge De Zomerzot / André Sollie HB Kriepie / Walter Baele HB / Ertvelde / Sleidinge Nopjes / Klaas Verplancke HB Alice in Spiegelland / Lewis Carroll HB / Ertvelde / Sleidinge Gruffalo / Julie Donaldson HB / Ertvelde / Sleidinge / Wisselcollectie Tobie Lolness / Timothéé De Fombelle HB Drakenoog / Dugald A. Steer Wisselcollectie (Over sprookjes en fantasiefiguren) Drakologie: het complete boek over draken / Dugald A. Steer Ertvelde / Wisselcollectie (Over sprookjes en fantasiefiguren) Werken met draken: cursus drakologie / Ernest Drake HB / Ertvelde Meneer Papier en zijn meisje / Elvis Peeters HB / Ertvelde / Sleidinge / Wisselcollectie Meneer Papier gaat uit wandelen / Elvis Peeters HB / Ertvelde Dolfje Weerwolfje / Paul van Loon HB / Sleidinge Het grote boek van de vergeten prinsessen / Philippe Lechermeier HB Handboek voor prinsessen: word supersnel een droomprinses / Susanna Davidson Wisselcollectie Vandaag ben ik een … prinses / Vivian den Hollander HB / Ertvelde Het leukste abc ter wereld / Tom Schamp Sleidinge Carnavalfabet / Romain Ghislaine en Tom Schamp HB / Ertvelde / Sleidinge / Wisselcollectie De wereld van Camillo / Mieke Vanpol

3

• • •

HB / Ertvelde / Sleidinge / Wisselcollectie Maria Dolores Esperanza, De kip die tomaten legt / Paul Van Oevelen HB / Ertvelde / Sleidinge De uitvindingen van Hugo Cabret / Brian Selznick 3-­‐tal prentenboeken -­‐> fantasiefiguren

3. Benodigdheden

• • • • • • • • • • • • • • • • •

vragen / opdrachtenkaarten Stapel op Boeken-­‐speltegels afgevoerde boeken pionnen dobbelsteen bibliotheekreglement overzicht ZIZO meetlat / meter boeken om vragen op te lossen (zie 1.) groepsaanduiding (gekleurde kaarten) papier balpennen leeg stripverhaal kleurpotloden scharen spiegel vergrootglas

4. Verloop

4.1 Welkom heten Waar? inkomhal, leeszaal

Wat? jezelf voorstellen jassen weghangen

4

4.2 Rondleiding Leeszaal Wat kan je hier vinden?

Kan je de kranten en tijdschriften uitlenen?

Internetcomputers Korte uitleg

Zelfuitleen Hoe werkt de zelfuitleen? (voorbeeld tonen)

Jeugdafdeling 9+ boeken: we leggen het etiket uit: kleur, genrepictogram, auteur weetboeken: ZIZO: we leggen het verschil uit tussen hoofdrubrieken (kleuren) en deelrubrieken (pictogrammen) cataloguscomputers: Wat is een catalogus? We tonen hoe de kinderen zowel lees-­‐ als weetboeken kunnen opzoeken en waar ze werk kunnen vinden (‘Waar staat het?’)

Dvd’s Strips We tonen het verschil tussen strips voor jeugd en voor volwassenen.

4.3 Stapel op Boeken-­‐spel We bouwen het spel op in de leeshoek. Er is 1 centraal punt waar met de dobbelsteen kan worden gegooid en waar de vragen liggen. We geven eerst uitleg over het spel.

Er zijn 5 soorten tegels: • geel = pech of geluk: onmiddellijk een aantal boeken ontvangen of inleveren • oranje = beurt overslaan • blauw = vraag over boeken (met of zonder computer): weet-­‐ en opzoekvragen over boeken en schrijvers • roze = vraag over bib: de belangrijkste principes van het bibliotheekreglement kennen • groen = actie: fantasie en creatie

De klas wordt in groepjes van 4 verdeeld. We vragen de leerkracht hierbij te helpen.

Iedere groep krijgt een groepsnaam en een kleur, waarbij ook hun stapel boeken komt te liggen.

Groepen: • de rode ridders • de blauwbaarden • de gele olifanten • de grijze jagers • de groene vingers • de paarse smurfen

5

Iedere groep krijgt bij aanvang een aantal startboeken voor hun stapel. Dit om pechkaarten bij het begin reeds op te vangen. Het eerste groepje gooit met de dobbelsteen en gaat dat aantal vakjes vooruit. Het vakje waarop de pion terechtkomt, bepaalt de categorie waaruit een kaartje getrokken wordt. De opdracht wordt vervolgens door de hele groep uitgevoerd. Sommige opdrachten vergen wat meer begeleiding dan andere, sommige zijn snel afgelopen, andere nemen dan weer wat meer tijd in beslag. Kinderen spelen door elkaar. We vragen de leerkracht de groepjes mee te begeleiden. Op het einde van het spel wordt iedere stapel boeken gemeten. De grootste stapel is de winnaar.

4.3.1 Opdrachtkaarten roze: vraag over bib2

1. Hoeveel boeken mag je maximum uitlenen? Bij een goed antwoord krijg je 2 boeken.

2. Hoeveel weken mag je uitgeleende boeken houden? Als je het antwoord weet mag je hetzelfde aantal boeken bij je stapel voegen.

3. Als je je boek nog niet uit hebt gelezen wanneer de uitleentermijn bijna verstreken is, kan je het laten verlengen. Maar heel soms kan dit niet. Hoe komt dat? Als je het weet krijg je 3 boeken.

4. Wanneer gaat de bib vandaag dicht? Juist antwoord = 1 boek.

5. Hoe staan de verhalenboeken in de bib gerangschikt? Voor het enige juiste antwoord krijg je maar liefst 3 boeken!

6. Wat moet je doen als de hond een stuk uit je bibliotheekboek gebeten heeft?

Juist antwoord = 1 boek 7. Sommige verhalende boeken hebben een genre-­‐etiket. Dit bevat een kleine tekening waardoor het onderwerp duidelijk wordt. Als je 3 genres kan opsommen, krijg je 2 boeken.

8. Hoe heet de baas van de bib? Dit is geen directeur, maar een ...? Weet jij dit antwoord, dan krijg je 2 boeken.

9. Bedenk zelf een slogan voor de jeugdbib, zodat je klasgenoten overtuigd zijn om ook naar de bib te komen. Hiervoor krijg je 2 boeken.

10. Je kleine zus van 4 jaar wil ook al graag boeken lezen. Welke boeken neem je voor haar mee?

Voor het juiste antwoord krijg je 2 boeken.

2

basis: http://api.ning.com/files/3fWxNBT49xDSe62WodGhjAf9ZDhq1SHJ4NgcCdZ6eJXAbOcYCXGgp2Zft*OXgWnwPKWsgLIqFnKfSJ7O9kuBJZYk6yv Dyv0u/alle_opdrachten_stapel_op_boeken.pdf

6

11. Kan jij opsommen welke materialen je in de bib allemaal kan lenen. Als het je lukt, krijg je 2 boeken.

12. Als je een boek zoekt in de bib, kan je het vragen aan de balie of je zoekt het op in de computer.

Maar hoe heet dat, waar je alles in vindt wat de bib in huis heeft. Als je het weet krijg je 3 boeken!

13. De bib heeft heel veel boeken. En je ziet meteen dat het een boek van de bib is. Bijvoorbeeld aan de rug van het boek. Maar wat is dat, de rug van een boek? Een goed antwoord levert je 2 boeken op!

14. Op de rug van het boek zie je soms tekeningen zodat je meteen weet waar het boek over gaat.

Op de verhalende en op de informatieve boeken zie je dat. Welke tekening staat er bijvoorbeeld op een detective? Juist antwoord = 1 boek.

15. De verhalende boeken in de bib staan opgesteld volgens het alfabet, op de familienaam van de schrijver. Bij de A staan er alvast heel veel boeken, net als bij de meeste andere letters van het alfabet. Maar zijn er ook schrijvers waarvan de naam met een Q begint? Als je zo een boek vindt krijg je 2 boeken.

16. Hoe staan de informatieve boeken in de bib gerangschikt? Voor het enige juiste antwoord krijg je maar liefst 3 boeken!

17. De bib heeft ook tijdschriften. Mag je het laatste nummer uitlenen? Bij een goed antwoord ontvang je 2 boeken.

18. Is de bib elke dag open? Juist antwoord = 1 boek.

19. Hoeveel moet je betalen om een dvd uit te lenen?

20. Moet je betalen om cd’s uit te lenen?

21. De bibliotheek van Evergem is de hoofdbibliotheek, maar er zijn nog 2 filialen. Welke zijn dat?

Weet je ze allebei, dan krijg je 2 boeken.

22. De weetboeken, of informatieve boeken zijn ingedeeld volgens de ZIZO. Wat betekent ZIZO? Goed antwoord = 1 boek 23. De weetboeken zijn ingedeeld in 12 hoofdrubrieken, die je herkent aan een kleur. Ieder weetboek behoort ook tot een deelrubriek. Deze herken je aan het pictogram (afbeelding) op de rug van het boek. Hoeveel deelrubrieken heeft de hoofdrubriek ‘Geschiedenis’? Een goed antwoord is goed voor 1 boek. Kan je ook 3 deelrubrieken opnoemen, dan verdien je een extra boek.

12 hoofdrubrieken 24. Moet je betalen om lid te worden van de bibliotheek? Goed antwoord = 1 boek 25. Als je een boek te laat terugbrengt naar de bib, moet je boete betalen. Hoeveel moet je betalen als je 3 boeken 4 dagen te laat terugbrengt? Goed antwoord = 2 boeken (0,10 euro/boek/dag) 26. Wat is de inleverbus en waar vind je deze? Weet je het antwoord op beide vragen, dan krijg je 2 boeken.

27. Naast boeken vind je ook nog andere dingen in de jeugdafdeling. Wat? Voor ieder goed antwoord krijg je een boek. (dvd, kamishibai-­‐verteltheater, luisterboek) 28. Ieder weetboek behoort tot een deelrubriek (pictogram) en een hoofdrubriek (kleur). Tot welke hoofdrubriek behoren volgende deelrubrieken: Internet – Tijd – Proeven? Goed antwoord = 1 boek 29. Wat mag je niet doen met een bibliotheekboek? Noem 3 dingen. Goed antwoord = 2 boeken

7

30. Wat betekenen volgende pictogrammen? Per goed antwoord krijg je een boek.

Bovendien kan je nog een boek verdienen als je het antwoord ook weet op volgende vraag. Bij welke boeken worden deze genrepictogrammen gebruikt: bij verhalende boeken, informatieve boeken of bij beide?

4.3.2 Opdrachtkaarten blauw: vraag over boeken3

1. Weten jullie waar en wanneer de schrijfster Tonke Dragt geboren is? Goed zoeken hoor, want het goede antwoord is 4 boeken waard! 12 november 1930, Batavia 2. Zoek in de catalogus een boek van de schrijfster Tanja Seegers. 2 boeken voor het juiste antwoord.

3. Zoek in de catalogus de geboortedatum van de auteur Tove Jansson. Als je het weet krijg je 2 boeken.

9 augustus 1914 4. De spelleider fluistert een zin in je oor uit een sprookje, kunnen jullie hem door fluisteren zonder fouten? Als het lukt krijg je 1 boek. Zin: “Maar grootmoeder, wat heb je grote handen.”

5. Wie schreef Pippi Langkous? Weet je het niet: zoek het op in de catalogus. Het juiste antwoord is 2 boeken waard. Astrid Lindgren 6. Hoe heet het huis van Pippi Langkous? Weet je het niet: zoek het op in een Pippi-­‐boek. Als je het juiste antwoord geeft, krijg je 2 boeken. Villa Kakelbont 7. Hoeveel boeken heeft de bibliotheek van de schrijfster Annelies Tock? Beloning voor het goede antwoord: 2 boeken. 7 8. Wie schreef het boek ‘De Wilde Kippen Club’? Het goede antwoord is 2 boeken waard.

Cornelia Funke 9. Stilton is een gekende muis die op een krantenredactie werkt. Ken je de naam van zijn krant?

Gooi met de dobbelsteen om het aantal boeken dat je wint te ontdekken.

De Wakkere Muis 10. Ga in de bib op zoek naar een Grote Vriendelijke Reus. Vind je er 1, dan krijg je 2 boeken.

3

basis: http://api.ning.com/files/3fWxNBT49xDSe62WodGhjAf9ZDhq1SHJ4NgcCdZ6eJXAbOcYCXGgp2Zft*OXgWnwPKWsgLIqFnKfSJ7O9kuBJZYk6yv Dyv0u/alle_opdrachten_stapel_op_boeken.pdf

8

11. ‘Uitvinder Otto en de slakmobiel’ van Bas Rompa.

In dit boek vindt uitvinder Otto de oplossing voor het fileprobleem. In stripverhalen heb je ook allerlei uitvinders. Kennen jullie de naam van de uitvinder in de strips van Jommeke en in de strips van Suske en Wiske? In één van de vele Jommekesboeken vindt die uitvinder ook een vervoermiddel uit, niet de slakmobiel maar de .... Elk juist antwoord levert 1 boek op. uitvinder Jommeke: professor Gobelijn uitvinding van professor Gobelijn: de vliegende bol uitvinder Suske en Wiske: professor Barabas 12. Zoek in de bib een cd of een luisterboek over sprookjes. In ruil krijg je er 1 boek bij.

13. In welke rubriek vind je een boek over heksen? Als je het juiste antwoord kan geven mag je werpen met de dobbelsteen: je ontvangt zoveel boeken als je ogen werpt.

ZIZO: Over sprookjes en fantasiefiguren 14. Je wil een griezeltaart bakken, waar vind je het recept? Haal dit boek uit het rek. In ruil ontvang je 2 boeken.

15. Zoek een liedjesboek, kies er een liedje uit en zing het voor de juf of meester. Beloning: 2 boeken.

16. Zoek een boek dat begint met ‘Er was eens …’. Vind je er eentje? Dan mag je 2 boeken bij je stapel voegen.

17. Je bent op zoek naar een goocheltruc om je broertje of zusje voor de gek te houden of misschien wel weg te toveren. Waar kan je die vinden? Haal dit boek uit het rek. In ruil ontvang je 2 boeken.

18. Zoek een boek zonder woorden. In ruil ontvang je 2 boeken voor je stapel.

19. Je gaat een spel maken en een schat verstoppen. Om ideetjes op te doen zoek je een boek met landkaarten. Waar kan je dat vinden? Haal er eentje uit het rek en ruil het voor 2 boeken voor je stapel.

ZIZO: Atlassen en Vlaggen 20. Noem 3 sprookjes. Je krijgt hiervoor 2 boeken.

21. Kun je een sprookje noemen waarin het getal 7 voorkomt? Zo ja, dan ontvang je 1 boek.

Sneeuwwitje en de 7 dwergen De wolf en de 7 geitjes 22. Je beste vriend(in) heeft je uitgenodigd voor een verkleedfeestje. Je wil graag een tof fantasiefiguur zijn. De bib heeft vast en zeker een boek over verkleden. Vind jij het terug? Geef een titel van zo’n boek. Een goed antwoord levert 2 boeken op. ZIZO: Grimeren -­‐ Verkleden 23. Voor je verjaardagsfeestje wil je graag leuke hapjes maken. Zoek een kookboek waar je ideeën vindt. Wat zou jij graag willen maken? Een kookboek met hapjes levert 2 boeken op.

24. Je papa vertelt graag grapjes aan tafel. Zelf wil je ook graag een mopje vertellen. Zoek in de bib een boekje met moppen. Zoek een heel leuke mop en vertel deze aan je medespelers. Grappig?

Je krijgt er 2 boeken voor.

25. Je houdt van verhalen. Je oma vertelt je graag sprookjes. Zoek in de bib een sprookjesboek. De jongste van jouw groep zoekt zijn lievelingssprookje en leest de eerste zinnen uit het boek aan zijn medespelers. Kunnen jullie raden over welk sprookje het gaat? Zo ja, dan krijg je 2 boeken voor je stapel.

9

26. Je opa vertelde onlangs over zijn lievelingsboek aller tijden: ‘Narnia’. Zoek in de catalogus van de bib wie dit boek geschreven heeft. Zoek in de catalogus wanneer deze schrijver geboren is. In ruil voor het juiste antwoord krijg je 2 boeken. auteur: C.S. Lewis -­‐ geboren 29 november 1898 27. Je broer leest graat fantasyverhalen. Je wil graag zelf ook zo’n boek lezen. Zoek in de bibliotheek een fantasyboek. Waar zoek je? Gevonden? Dan krijg je 2 boeken voor je stapel.

28. De ‘GVR’ van Roald Dahl.

Misschien wel een gemakkelijke vraag, maar wat betekent die GVR uit de titel? Je krijgt 1 boek voor het juiste antwoord. Als je het boek neemt, kan je vooraan in het boek lezen wat de originele Engelstalige titel is. Voor een goed antwoord krijg je een extra boek. Als je dit weet krijg je nog eens 2 extra boeken! originele Engelstalige titel: The BFG 29. ‘Keizer’ van Koos Meinderts.

Dit is een boek over een jongen die Keizer heet. Maar een keizer kennen jullie ook wel, niet? Een soort van koning, zeg maar. Er is een heel beroemd sprookje met een keizer: ‘De ... van de keizer’. Kunnen jullie de titel vervolledigen? Een goed antwoord levert 2 boeken op.

30. De auteur Paul van Loon schreef al veel boeken, o.a. ‘Wolven in de stad’. Als jullie nog 2 titels kunnen noemen, krijgen jullie 2 boeken.

4.3.3 Opdrachtkaarten groen: actie4

1. Zoek een boek met tekeningen van André Sollie. Wat vind je van deze tekeningen?

Maak een tekening die past bij het boek. Per groepslid dat een mooie tekening maakt ontvang je 1 boek.

2. Maak een passende illustratie bij de titel ‘Kriepie’ (een kleine ondeugende heks). Zoek daarna het boek en vergelijk de twee. Als beloning mag je werpen met de dobbelsteen: je ontvangt zoveel boeken als je ogen werpt.

4

basis: http://api.ning.com/files/3fWxNBT49xDSe62WodGhjAf9ZDhq1SHJ4NgcCdZ6eJXAbOcYCXGgp2Zft*OXgWnwPKWsgLIqFnKfSJ7O9kuBJZYk6yv Dyv0u/alle_opdrachten_stapel_op_boeken.pdf

10

3. Dit is de cover van een bestaand boek. Zoek er een passende titel bij. Vraag eens aan de spelbegeleider naar de echte titel. Als die vindt dat je genoeg fantasie hebt gebruikt bij het bedenken van een titel, ontvang je 2 boeken.

4. Hieronder zie je een “ Zoek het boek ‘Nopjes’ van Klaas Verplancke. Als je het fragment vindt in het echte boek, ontvang je in ruil 2 boeken.

5. Zoek het boek ‘Alice in Spiegelland’. Neem de eerste zin van het boek en schrijf dit in spiegelschrift met behulp van een spiegeltje. Laat de juf of meester het lezen. Als dit lukt, ontvang je 2 boeken.

6. Op de boekentafel vind je een boek van de Gruffalo. De Gruffalo is een monster, maar muis is niet bang voor hem. Lees het boek maar eens. Ze verschalkt hem met een list. Stel nu dat jullie een monster zouden tegenkomen, King Kong bijvoorbeeld. Hoe zouden jullie hem verschalken?

Een fantasierijk antwoord levert 2 boeken op.

7. Op de boekentafel vind je het boek ‘Tobie Lolness’. Tobie is heel klein, amper 2 mm. Maar het is wel een echte held, dus eigenlijk is hij best groot. Schrijf zijn naam op een blaadje papier, maar doe het zo klein mogelijk met behulp van een vergrootglas. Kan de juf of meester het niet lezen met het blote oog maar wel met het vergrootglas, dan krijgen jullie 2 boeken.

8. In het boek ‘Drakenoog’ worden Daniël en Beatrice tijdens hun vakantie ingewijd in de geheimen van de drakologie. Ze raken in een vurige strijd verwikkeld als het Drakenoog gestolen wordt.

In de bib vind je schitterende boeken over draken, zoals ‘Drakologie: het complete boek over draken’ (Dugald Steer) en ‘Werken met draken: cursus drakologie’ (Ernest Drake). Zoek eens een boek op en in ruil ontvang je 2 boeken. En als je nog een originele naam voor een draak fantaseert, krijg je er eentje bovenop!

11

9. Zoek een boek voor kinderen van jouw leeftijd. Lees de titel en bedenk een verhaal dat bij deze titel zou passen. Lees nu de flaptekst zodat je weet waar het boek echt over gaat. Als jouw verhaal origineel genoeg was, krijg je 2 boeken in ruil.

10. ‘Meneer Papier en zijn meisje’ van Elvis Peeters.

In de verhalen knipt Meneer Papier allerlei figuren uit. Neem een schaar en knip een bloem uit een vel papier. Een mooie bloem levert een boek op, dus als iedereen van je groep zijn best doet, krijgen jullie een hele stapel boeken!

11. In veel fantasieverhalen komen heksen voor. Een heks zou je toch dadelijk herkennen als je ze tegenkwam? Teken er eentje aan de tekentafel en toon het aan de juf of meester. Herkennen zij er een heks in, dan ontvang je maar liefst 3 boeken.

12. In veel fantasieverhalen komen kabouters voor. Kabouters zou je toch dadelijk herkennen als je er tegenkwam? Teken er eentje aan de tekentafel en toon het aan de juf of meester. Herkennen zij er een kabouter in, dan ontvang je maar liefst 3 boeken.

13. In veel fantasieverhalen komen draken voor. Een draak zou je toch dadelijk herkennen als je er één tegenkwam? Teken er eentje aan de tekentafel en toon het aan de juf of meester.

Herkennen zij er een draak in, dan ontvang je 2 boeken.

14. Bewoners van een fantasieland hebben soms eigenaardige namen. Ken jij voorbeelden? Verzin zelf een naam van de inwoners van een fantasieland. Als je genoeg fantasie aan de dag legt, levert dat 1 boek op.

15. Schrijf zonder woorden! Bedenk wat je aan de juf of meester wilt vertellen en probeer het te vertellen door tekeningetjes te maken. Als ze je boodschap kunnen ‘lezen’ ontvang je 2 boeken.

16. Kan je uitleggen wat fantasie is? Omschrijf aan de spelbegeleider zonder de woorden ‘fantasie’ of ‘verhaal’ te gebruiken. Kan hij raden waarover je het hebt? Dan ontvang je 2 boeken.

17. Neem een prentenboek van de boekentafel. Zoek een fantasiefiguur en probeer die samen met je medespelers te tekenen. Een mooi resultaat levert 2 boeken op.

18. Je leest graag stripverhalen. Op de knutseltafel vind je een strippagina. De tekstballonnen zijn echter verdwenen. Verzin jij ze opnieuw? Een fantasievol antwoord levert 2 boeken op.

19. Je mama houdt van gedichten.

Vul aan: Ben je boos, pluk een roos …

Gelukt? Mooi. Voor zo’n resultaat verdien je liefst 4 boeken.

20. Je buurjongen heeft een huisdier. Zelf zou je ook wel een dier in huis willen, maar niet gewoon een hond of een kat. Teken jouw fantasiehuisdier. Weet je niet goed hoe of wat, zoek dan voor een idee tussen de prentenboeken. Gelukt? Dan krijg je 2 boeken.

21. ‘Dolfje Weerwolfje’ van Paul Van Loon.

Paul Van Loon heeft een hele reeks boeken geschreven waarin Dolfje Weerwolfje de hoofdrol speelt. Wel een grappige naam, niet? Dolf rijmt op Wolf. Misschien kan je met je eigen naam ook wel zo’n titel verzinnen. Bijvoorbeeld, als je naam Jeroen is: Jeroen Katoen. Of Ruud Parachute.

Of Jonas Plankgas. Voor elke titel met een naam uit je groep op rijm krijg je 1 boek.

12

22. ‘Het grote boek van de vergeten prinsessen’.

In dit boek maak je kennis met tal van bekende en onbekende prinsessen uit de sprookjeswereld.

In het boek vind je ook prachtige tekeningen. Dit is dus een verhalend boek over prinsessen.

Maar de bib heeft ook informatieve of weetjesboeken over prinsessen. Bijvoorbeeld ‘Handboek voor prinsessen: word supersnel een droomprinses’ of ‘Vandaag ben ik een … prinses’. Zoek in deze boeken hoe je keurig rechtop kan leren lopen. Ook de jongens mogen dit doen natuurlijk, want ook prinsen lopen mooi rechtop. Als beloning krijg je 1 boek voor ieder van je groep die mooi rechtop loopt.

23. ‘Carnavalfabet’ van Romain Ghislaine en Tom Schamp (Sleidinge) ‘Het leukste abc ter wereld’ van Tom Schamp (Hoofdbibliotheek en Ertvelde) In dit boek zie je bij elke letter van het alfabet een schitterende tekening. Maak met je groep een tekening voor de juf of meester. Gebruik de eerste letter van haar/zijn voornaam. Als de juf of meester ze mooi vindt krijg je 2 boeken!

24. In ‘De wereld van Camillo’ belanden de hoofdpersonages in de schilderijen. Zoek in een boek over kunst een schilderij waar jij wel eens in zou willen rondlopen. Gevonden? Dan krijg je 2 boeken.

25. In ‘Maria Dolores Esperanza, De kip die tomaten legt’ legt een kip tomaten. Verzin zelf een verhaal over een dier met een speciale eigenschap. Gelukt? Dan krijg je 2 boeken.

26. In ‘De uitvinding van Hugo Cabret’ wordt het verhaal afwisselend door tekst en tekeningen verteld. Maak zelf een kort verhaaltje waarin je eerst een gewone zin schrijft, dan iets tekent, weer een zin schrijft ... Gelukt? Dan krijg je 3 boeken.

27. De boeken in de bibliotheek staan alfabetisch gerangschikt op de familienaam van de auteur.

Wat betekent dit? Rangschik volgende auteurs alfabetisch: Cornelia Funke – Roald Dahl – Mark Tijsmans – Patrick Lagrou – Marc Didden. Juist? Dan krijg je 3 boeken.

28. Zoek voor volgende letters van het alfabet een naam van een auteur. De letter mag de eerste letter zijn van zowel de voornaam als de achternaam van de auteur. A – B – C – D – E – F Gelukt? Dit verdient een grote stapel: 5 boeken.

29. Zoek voor volgende letters van het alfabet een naam van een auteur. De letter mag de eerste letter zijn van zowel de voornaam als de achternaam van de auteur. N – O – P – R – S – T Gelukt? Dit verdient een grote stapel: 5 boeken.

30. In ieder boek komen verschillende personages voor. Deze zijn door de auteur uitgevonden. Zo is er Matilda van Roald Dahl of de zusjes Kriegel van Marc De Bel. Bedenk voor jezelf een nieuw personage en vertel er iets over in 5 zinnetjes. Doe je best, want je kan 4 boeken verdienen.

13

4.3.4 Opdrachtkaarten geel: pech of geluk5

1. Je leest een fantastisch boek en vergeet met de dobbelsteen te gooien: sla een beurt over.

2. Blijf wachten tot iemand je pion voorbijsteekt of geef een boek af.

3. Je hebt pech vandaag: je hond beschadigde een bibliotheekboek dat je uitgeleend had. Gooi met de dobbelsteen om te bepalen hoeveel boeken je moet teruggeven om deze beschadiging te vergoeden.

4. Je probeert voor te steken aan de rij voor de balie. Ga 2 plaatsen terug.

5. Een aantal boeken die versleten zijn moeten uit de collectie verwijderd worden en je kan ze kopen. Je mag 2 boeken aan je stapel toevoegen.

6. Je verhuisde en vergat de boeken op tijd terug te brengen naar de bibliotheek. Om je boete te betalen geef je 2 boeken terug.

7. Tijdens je laatste tandartsbezoek liet je in de wachtzaal een boek liggen. Geef 1 boek terug.

8. Een beroemde schrijver gaf een lezing in de bib en schenkt een paar van zijn boeken weg. Gooi met de dobbelsteen om te bepalen hoeveel boeken je ontvangt.

9. Je hebt geluk vandaag. De boekhandel bracht net de nieuwe boeken naar de bib. Je mag er 2 bij je stapel voegen.

10. Een lener schenkt een paar mooie boeken aan de bib. Je mag er 1 toevoegen aan je stapel.

11. De boekhandel gaat uitbreiden en houdt uitverkoop. De bib kan nu meer boeken kopen met hetzelfde geld. Daardoor wordt je boekenstapel 2 boeken rijker.

12. Proficiat. Tijdens een poëziewedstrijd rijmde je van hier tot ginder en je won de hoofdprijs! Je krijgt een boekenpakket van 2 boeken.

13. Tijdens het voorbije Stripfestival deed je mee aan de ballonwedstrijd. Je antwoordkaart kwam van het verst terug en je krijgt 2 boeken als beloning.

14. Lees eens wat anders: doe de boekenruil! Wissel je stapel boeken met het groepje van wie de pion het dichtst bij de jouwe staat.

15. Je heb zonet een boek uitgelezen en klapt het dicht. Ga terug naar het vakje waar je in het begin van het spel gestart bent.

16. ‘De Gekker Gokker’ van Suske en Wiske is een fantastisch boek: waag ook eens een gokje. Gooi de dobbelsteen en trek het aantal ogen af van het getal 4. Dan weet je hoeveel boeken je ontvangt voor je stapel. Is de uitkomst negatief? Dan weet je hoeveel boeken je terug moet geven.

17. Tijdens je laatste vakantie liet je in het hotel een boek liggen. Geef 1 boek terug.

5

basis: http://api.ning.com/files/3fWxNBT49xDSe62WodGhjAf9ZDhq1SHJ4NgcCdZ6eJXAbOcYCXGgp2Zft*OXgWnwPKWsgLIqFnKfSJ7O9kuBJZYk6yv Dyv0u/alle_opdrachten_stapel_op_boeken.pdf

14

18. Je komt met de klas naar de bib en maakt met een vriendje ruzie om een boek. Ga 3 plaatsen terug.

19. Je hebt geluk vandaag. Mama heeft vakantie en gaat met jou naar de bib. Je mag 1 boek kiezen.

20. Voorbije zomer deed je mee met een wedstrijd. Je won één van de vele prijzen. Je ontvangt een boekenpakket van 2 boeken.

21. Vorige week zat je op de trein. Om onderweg te lezen had je een boek meegenomen. Maar aan het volgende station stapte een vriend op en toen werd er natuurlijk meer gelachen dan gelezen.

Bij het afstappen vergat je het boek. Je geeft 1 boek terug.

22. Je bent ziek thuis. Maar wat een geluk bij een ongeluk: nu heb je tijd om boeken te lezen. Je krijgt 2 boeken.

23. Je vergat je bibliotheekboeken op de salontafel. Je kleine broer heeft ze gevonden en ze vol gekriebeld. Ai, dat is een grote boete in de bib. Geef 2 boeken terug.

24. Je moet een boek lezen voor school, maar je hebt tot de laatste dag gewacht. Het boek is nu uitgeleend. Je moet 1 boek van je stapel afgeven.

25. Je wou een boek verlengen, maar iemand anders heeft het gereserveerd. Je kan het dus niet verlengen. Geef 1 boek van je stapel af.

26. Het laatste boek van je favoriete schrijver is in de bib. Je kunt het dus uitlenen. Je hebt er een boek bij voor je stapel.

27. Je kijkt naar een griezelfilm die je in de bib gehuurd hebt. Het einde is zo razend spannend dat bijna alle kijkers van spanning onder hun stoel kruipen! Maar jij niet, want je had het boek van de film al gelezen, het slot heeft geen geheimen meer voor jou. Voor je coole uitstraling verdien je 2 boeken.

28. Je bent gevallen met je fiets en je 3 bibliotheekboeken zijn in een diepe plas terechtgekomen.

Twee boeken heb je gelukkig kunnen redden. De derde is echter volledig doorweekt. Geef 1 boek terug van je stapel.

29. Op zaterdag wordt er voorgelezen in de bib. Je vindt het zo een mooi verhaal, dat je het boek meeneemt naar huis om voor te lezen aan je kleine zus. Je hebt dus 1 boek om aan je stapel toe te voegen.

30. Gooi met de dobbelsteen. Gooi je 1 tot en met 3, dan krijg je 2 boeken. Gooi je 4 tot en met 6, dan moet je 2 boeken van je stapel teruggeven.

4.3.5 Beurt overslaan

15

4.4 Afscheid

5. Werkmiddelen

Volgende werkmiddelen bevinden zich in het magazijn: • vragen / opdrachtenkaarten • Stapel op Boeken-­‐speltegels • afgevoerde boeken • pionnen • dobbelsteen • groepsaanduiding (gekleurde kaarten) • leeg stripverhaal

Volgende werkmiddelen zijn uit te printen via bibliotheek/kennissysteem/draaiboek en materiaal introducties: • vragen / opdrachtkaarten • leeg stripverhaal

Dit draaiboek is digitaal beschikbaar op: bibliotheek/kennissysteem/draaiboek en materiaal introducties.

16

Optie 2: ZIZO-­‐spel Na een korte en grondige inkijk in de ZIZO spelen de leerlingen een spel waarbij ze al doende de ZIZO-­‐rubrieken beter leren kennen. De nadruk ligt hierbij op het zoeken tussen en in boeken. Enkel zo kunnen de juiste antwoorden vinden op de vragen.

DUUR: 60 minuten In aanloop naar de introductie is het belangrijk volgende vragen te stellen aan de leerkracht: 1. Hoeveel tijd heeft de klas?

2. Moeten de kinderen aan het einde van de introductie nog een boek kiezen? (belangrijk voor het verloop en de tijdsindeling van de introductie) 3. Hoeveel leerlingen zijn er?

1. Doelstelling

Volgende eindtermen voor Nederlands6 worden aangewend:

1. LUISTEREN ET 1.5 Zich een voorstelling maken bij langere en complexere instructies.

ET 1.8 In een discussie om verduidelijking van standpunten vragen.

In een discussie hun standpunt of mening herzien of bijstellen.

In een discussie anderen proberen te overtuigen.

2. SPREKEN ET 2.9

3. LEZEN ET 3.1 ET 3.2

ET 3.4

Gerichte vragen voorbereiden en stellen om de gewenste informatie te bekomen bij onbekende volwassenen.

Voor hen bestemde complexere schriftelijke instructies begrijpen en uitvoeren.

In een documentatiecentrum of bibliotheek informatie opzoeken met behulp van een trefwoordenlijst.

De gewenste informatie achterhalen in grafieken, schema’s en tabellen.

Op een doelbewuste en efficiënte manier informatie in verschillende bronnen zoeken, selecteren en verwerken.

Op basis van voor hen bestemde informatieve teksten de gewenste informatie afleiden.

6

Bron: http://www.gemeenschapsonderwijs.be/sites/portaal_nieuw/Prikbordvoorleerkrachten/Basisonderwijs/leerplannen/Leerplannen%20201 02011/Nederlands.pdf http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/basisonderwijs/

17

ET 3.5

Voorbeelden geven van auteurs.

Aangeven hoe ze informatie over jeugdliteratuur kunnen opsporen.

Voorbeelden geven van een aantal literaire genres (bijv. avonturenverhalen en thrillers).

4. SCHRIJVEN ET 4.8 Bereid zijn zich kritisch op te stellen om bij het lezen de verkregen informatie aan de eigen mening en kennis te toetsen.

Volgende eindtermen en leerplandoelstellingen voor ICT worden aangewend:

ICT 1 De leerlingen hebben een positieve houding tot ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren.

ICT 6 De leerlingen kunnen met behulp van ICT voor hen bestemde informatie opzoeken, verwerken en bewaren.

2. Vooraf

• • • • • •

spel opbouwen benodigdheden klaarleggen controleren of informatie rond etiketten nog actueel is benodigde materialen (boeken, …) voor het ZIZO-­‐spel verzamelen op de tafel in de jeugdafdeling controleren of alle boeken aanwezig zijn (overzicht van alle boeken: zie 5. Werkmiddelen) apps en websites op de tablet openen (overzicht van alle apps en websites: zie 5. Werkmiddelen)

3. Benodigdheden

• • • • • • • • • • • • • •

speelbord (2 st.) vragen antwoorden (bijlage 3) pionnen dobbelsteen (2 st.) afgevoerde boeken (12 st.) stukjes kaft (12 st.) voorbeeldtags (12 st.) voorbeeldetiketten (12 st.) voorbeeldcodes (12 st.) voorbeeldstempels (12 st.) overzicht ZIZO papier balpennen

18

4. Verloop

4.1 Welkom heten Waar? inkomhal, leeszaal

Wat? jezelf voorstellen jassen weghangen

Korte uitleg leeszaal Wat kan je hier vinden?

Kan je de kranten en tijdschriften uitlenen?

4.2 ZIZO

Waar? jeugdafdeling

ZIZO = Zonder Inspanning Zoeken = informatieve boeken = weetboeken = Non-­‐Fictie voor de jeugd

12 hoofdrubrieken (kleuren) -­‐ ca. 160 deelrubrieken (pictogrammen) Wat is een register?

Hoe kunnen jullie zoeken in boeken?

Wat is een pictogram?

We passen dit toe op spreekbeurten die de leerlingen in de klas moeten geven. Waar halen ze of kunnen ze hun informatie halen voor een spreekbeurt?

-­‐> internet MAAR mag je alles geloven wat op internet staat?

-­‐> andere mensen, experts -­‐> informatieve boeken

Mogen de leerlingen zelf het onderwerp van hun spreekbeurt kiezen? Voorbeelden: hobby, sport, milieu, huisdier, … = onderwerp / thema De onderwerpen zijn in de bibliotheek onderverdeeld in grote groepen onderwerpen. Elke groep heeft een eigen kleur. Dit is een hoofdrubriek.

Waar zou je bijvoorbeeld volgend boek vinden?

-­‐ een boek over de ruimte? -­‐> Aarde – Heelal -­‐ een boek over het milieu? -­‐> Natuur – Planten – Dieren -­‐ een boek over voetbal?

-­‐> Vrije tijd – Kunst

19

De hoofdrubrieken zijn verder onderverdeeld in kleinere groepjes, kleinere rubrieken.

Dit zijn deelrubrieken. Elke deelrubriek krijgt een eigen afbeelding of pictogram.

De hoofdrubrieken zijn: 1. Weetjes – Beroemde personen: leuke weetjes, alles wat in een encyclopedie staat. Voorbeeld: Welke berg is de hoogste berg?

2. Verkeer: alles wat met auto’s, fietsen, vliegtuigen en schepen te maken heeft. Voorbeeld: Hoe snel kan een trein rijden?

3. Natuur – Planten – Dieren: alles wat met tuin, bossen, boerderij, maar ook met alle dieren te maken heeft, zowel huisdieren als wilde dieren. Voorbeeld: Wat eten roofdieren? -­‐ Hoe ziet een beukeboom eruit? -­‐ Welke paddenstoelen zijn giftig?

4. Landen – Volken: alle informatie over alle landen in de wereld. Voorbeeld: Hoeveel mensen wonen er in China? -­‐ Hoe ziet de vlag van Spanje eruit? Je vindt hier ook alles wat met de verschillende volken te maken heeft. Voorbeeld: Hoe leven de Indianen?

5. Mens: alles over het lichaam, de lichaamsverzorging en gevoelens, zoals liefde of verdriet.

Voorbeeld: Hoe ziet een skelet eruit?

6. Taal – Over jeugdliteratuur: alles wat er te vertellen valt over jeugdboeken, strips, sprookjes MAAR niet de verhalen zelf. Sprookjes, strips en leesboeken staan ergens anders in de bibliotheek.

Voorbeeld: Uitleg over alle wezens die voorkomen in de Harry Potter verhalen.

7. Wetenschappen – Techniek: hier kan je alles vinden over techniek, industrie, uitvindingen, computers, … Voorbeeld: Wie heeft de telefoon uitgevonden?

8. Aarde – Heelal: alles wat met de aarde (bergen, vulkanen, rivieren, …), sterren en oceanen te maken heeft. Voorbeeld: Hoeveel planeten zijn er? -­‐ Welke rivieren stromen er in België?

9. Geloven – Denken: alles over het geloof: het christendom of de islam, maar ook alles over filosoferen en bijgeloof. Voorbeeld: Waarom hebben heksen een bezem?

10. Dagelijks leven – Samenleven: dit is eigenlijk alles wat met jezelf en je omgeving te maken heeft.

Voorbeeld: Wat eten we? -­‐ In welke huizen wonen we? -­‐ Hoe kleden we ons?

11. Vrije tijd – Kunst: hier vind je enerzijds alles wat je in je vrije tijd kunt doen, zoals sporten, knutselen, dansen, toneel spelen. Anderzijds vind je er ook alles over schilderkunst, kunstenaars en muziek. Voorbeeld: Wat kan ik doen in de vakantie? -­‐ Hoe ziet een voetbalveld eruit?

12. Geschiedenis: alles wat tot het verleden behoort, van de Oertijd tot de 21ste eeuw.

Voorbeeld: Hoe zagen de oermensen eruit? -­‐ Wanneer vond WO II plaats?

4.3 ZIZO-­‐spel

Waar? jeugdafdeling

Er zijn 2 personen nodig om dit spel te begeleiden. We schakelen hiervoor de leerkracht in.

Er zijn 2 spelvariaties met elk 6 ZIZO-­‐hoofdrubrieken. Afhankelijk van de grootte van de klasgroep wordt de klas in 2 groepen verdeeld. Deze 2 grote groepen worden vervolgens in 6 groepjes verdeeld van maximaal 3 personen, m.a.w. per speelbord 6 groepjes. Het speelbord wordt apart opgesteld op een centraal punt.

20

De bibliotheekmedewerker blijft bij het spelbord. De leerlingen geven hier het juiste antwoord komen door en mogen vervolgens opnieuw gooien.

Vooraleer de leerlingen starten, geven we een klein woordje uitleg over het spel en het doel ervan.

We tonen de leerlingen hoe ze in een boek kunnen zoeken a.d.h.v. het register (index).

Register = belangrijkste (tref)woorden uit het boek. Bij dat woord staat steeds de pagina vermeld waar je de informatie kan vinden.

Ieder groepje start in het midden van het spelbord (op het bib-­‐logo).

Per correct antwoord krijgen de leerlingen een onderdeel van een bibliotheekboek (boek -­‐ kaft -­‐ tag -­‐ etiket -­‐ code -­‐ stempel). Het groepje die als eerste de 6 onderdelen wint, is gewonnen.

Er kan doorgespeeld worden tot ieder groepje de 6 onderdelen verzameld heeft of zolang er tijd is.

De boeken, nodig bij het oplossen van de vragen liggen door elkaar (per speelbord). De leerlingen moeten zelf uit alle nodige boeken het juiste boek kunnen kiezen. De boeken worden in een rekje opgesteld, om te vermijden dat het een warboel worden.

SPELBORD 1

SPELBORD 2 1. Weetjes -­‐ Beroemde personen (wit)

1. Wetenschappen -­‐ Techniek (lichtblauw) 2. Verkeer (rood)

2. Aarde -­‐ Heelal (donkeroranje) 3. Natuur -­‐ Planten -­‐ Dieren (groen)

3. Geloven -­‐ Denken (paars) 4. Landen -­‐ Volken (lichtgrijs)

4. Dagelijks leven -­‐ Samenleving (beige) 5. Mens (roze)

5. Vrije tijd -­‐ Kunst (geel) 6. Taal -­‐ Over jeugdliteratuur (lichtoranje)

6. Geschiedenis (turkoois)

Vragen: Alle antwoorden staan bij de vragen vermeld. Sommige vragen zijn niet voor de hoofdbib, Ertvelde of Sleidinge bedoeld. In dit geval staat het duidelijk vermeld en wordt indien mogelijk een andere vraag aangegeven.

4.3.1 Weetjes -­‐ Beroemde personen (wit) 1. Encyclopedieën: Wat is de doorsnede (middellijn) van de zon?

Antwoord: 1.392.000 km HB Boek: Encyclopedie voor de jeugd: van Aarde tot Zwaartekracht (groene kaft) p. 658 Ertvelde Boek: Winkler Prins Encyclopedie p. 15 2. Encyclopedieën: HB: Welke rivier is de langste rivier van de wereld?

Antwoord: de Nijl in Afrika Encyclopedieën: Ertvelde: De Amazone is een rivier. Hoe lang is deze?

Antwoord: 6439 km HB Boek: Encyclopedie voor de jeugd: van Aarde tot Zwaartekracht (groene kaft) p.483 Boek: Deltas grote encyclopedie voor kinderen p. 31

21

Boek: Eerste kinderencyclopedie / Son Tyberg p. 45 Ertvelde Boek: Winkler Prins Encyclopedie p. 214 Sleidinge Boek: Encyclopedie voor kinderen p.31 3. Encyclopedieën: HB: Wat is de hoogste berg ter wereld?

Antwoord: Mount Everest Encyclopedieën: Ertvelde: Wat is de langste bergketen ter wereld?

Antwoord: Andes-­‐gebergte (7200 km) HB Boek: Encyclopedie voor de jeugd: van Aarde tot Zwaartekracht (groene kaft) p.80 Boek: Eerste kinderencyclopedie / Son Tyberg p. 41 Ertvelde Boek: Winkler Prins Encyclopedie p. 45 4. Encyclopedieën: Welke uil is de grootste uil?

Antwoord: de arenduil HB (vraag enkel voor HB) Boek: Encyclopedie voor de jeugd: van Aarde tot Zwaartekracht p. 573 (groene kaft) 5. Beroemde personen: Zoek informatie over Charles Dickens.

HB (vraag enkel voor HB) Boek: Helden!: mensen die de wereld mooier maakten (p. 119) / Janny Van der Molen 6. Encyclopedieën: Hoeveel inwoners heeft België?

Antwoord: 10.828.000 inwoners HB Boek: Encyclopedie voor de jeugd: van Aarde tot Zwaartekracht (groene kaft) p. 183 Ertvelde Boek: Winkler Prins Encyclopedie p. 254 7. De hoofdrubriek Weetjes -­‐ Beroemde personen bestaat uit 3 deelrubrieken. Welke zijn dit?

Antwoord: Weetjes, Encyclopedieën, Beroemde personen 8. Wat is het pictogram voor de deelrubriek 'Weetjes'?

9. Encyclopedieën: HB: Zoek volgend boek: 'Encyclopedie voor de jeugd: van Aarde tot Zwaartekracht'. Ga naar pagina 618. Dit gaat over water. Zoek op deze pagina wanneer water kookt.

Encyclopedieën: Ertvelde: Zoek volgend boek: ‘Winkler Prins Encyclopedie’. Ga naar pagina 169 en zoek op deze pagina wanneer water kookt.

Antwoord: bij 100°C HB Boek: Encyclopedie voor de jeugd: van Aarde tot Zwaartekracht (groene kaft) Ertvelde Boek: Winkler Prins Encyclopedie p. 169

22

10. Is de rubriek 'Beroemde personen' een hoofdrubriek of een deelrubriek? Tip: deze rubriek heeft een pictogram.

Antwoord: een deelrubriek 11. Waar staan de 'Weetjes' in de bibliotheek?

12. Encyclopedieën: Wanneer werd Beethoven (Ludwig van Beethoven) geboren?

Antwoord: 1770 HB (vraag enkel voor HB) Boek: Encyclopedie voor de jeugd: van Aarde tot Zwaartekracht p. 135 (groene kaft) 13. Encyclopedieën: Wie bouwde de eerste luchtballon die mensen vervoerde?

Antwoord: de Franse broers Montgolfier HB (vraag enkel voor HB) Boek: Encyclopedie voor de jeugd: van Aarde tot Zwaartekracht p. 342 (groene kaft) 14. Weetjes: Wie was Mahatma Gandhi?

Antwoord: een vrijheidsstrijder Ertvelde (vraag enkel voor Ertvelde) Boek: Mahatma Gandhi: vrijheidsstrijder zonder geweld / Mike Nicholson 15. Weetjes: Zoek in het boek ‘Kinderuniversiteit (deel 1)’ op p. 117 wat een patholoog doet.

HB Boek: Antwoord op de moeilijkste vragen van de wereld (Kinderuniversiteit, deel 1) / Ulrich Janssen Ertvelde Boek: Antwoord op de moeilijkste vragen van de wereld (Kinderuniversiteit, deel 1) / Ulrich Janssen Sleidinge Boek: Antwoord op de moeilijkste vragen van de wereld (Kinderuniversiteit, deel 1) / Ulrich Janssen 16. Beroemde personen: Wie was Martin Luther King?

Sleidinge (vraag enkel voor Sleidinge) Boek: De droom van Martin Luther King 28 augustus 1963 17. Weetjes: Zoek in het boek ‘Kinderuniversiteit (deel 2)’ op p. 198 wie Newton was.

Sleidinge (vraag enkel voor Sleidinge) Boek: Antwoord op de moeilijkste vragen van de wereld: het tweede semester (Kinderuniversiteit, deel 2) / Ulrich Janssen 18. Weetjes: Hoeveel kamers kan een mierenhoop hebben? Tip: een boek vol gaten Sleidinge (vraag enkel voor Sleidinge) Boek: Een boek vol gaten / Claire Didier 19. Weetjes: Zoek in het boek ‘Een boek vol gaten’ wat het oudste verkeersgat is.

Antwoord: de tunnel van Samos Sleidinge (vraag enkel voor Sleidinge) Boek: Een boek vol gaten p. 70 / Claire Didier 20. Encyclopedieën: Zoek in het boek ‘Encyclopedie voor kinderen’ hoeveel mensen in Canada wonen.

Antwoord: 26 miljoen mensen Sleidinge (vraag enkel voor Sleidinge) Boek: Encyclopedie voor kinderen

23

4.3.2 Verkeer (rood) 1. Verkeer: HB: Wat betekent een rond blauw bord met daarop een witte pijl aan het begin van een straat?

Antwoord: doorrijden

Verkeer: Ertvelde: Wat betekent volgend verkeersbord?

Antwoord: eenrichtingsverkeer

HB Boek: Fietsende Flip : wat doen al die vreemde borden langs de weg ? / Saskia Van Oversteeg Ertvelde Boek: Wijs in het verkeer / Jörg Sommer 2. Verkeer: Hoeveel deelrubrieken telt de hoofdrubriek 'Verkeer'?

Antwoord: 6 3. Vliegtuigen: Hoeveel mensen kunnen er ongeveer in een Jumbojet (Boeing) zitten?

Antwoord: ongeveer 600 / meer dan 500 / 569 HB Boek: Het grote boek over vliegtuigen / Caroline Bingham Ertvelde Boek: Het allesboek over vliegtuigen / Martijn Min Sleidinge Boek: Het allesboek over vliegtuigen / Martijn Min 4. Schepen: Waar vind je een boek over piraten?

Antwoord: Hoofdrubriek Verkeer -­‐ Deelrubriek Schepen 5. Treinen: Hoe snel kan een hogesnelheidstrein rijden?

Antwoord: 574,8 km/u (maximaal) – 320 km/u HB Boek: Treinen / Richard Balkwill Boek: Treinen p. 47 / John Coiley Boek: Heeft een trein een stuur?: 50 vragen van kinderen over treinen p. 58/ Christa Carbo Ertvelde Boek: Treinen p. 47 / John Coiley Boek: Heeft een trein een stuur?: 50 vragen van kinderen over treinen p. 58 / Christa Carbo Sleidinge Boek: Treinen p. 47 / John Coiley 6. Vraag de tablet en raad welk geluid bij welk voertuig hoort. http://bijleszaanstad.nl/natuur/welk/dier.htm

24

7. Vliegtuigen: Wie bouwde het eerst goed werkende vliegtuig?

Antwoord: de broers Wright HB Boek: Vliegen en vliegtuigen / Bill Gunston Boek: Vliegtuigen / Ian Graham Ertvelde Boek: Vliegtuigen / Ian Graham Sleidinge Boek: Vliegen en vliegtuigen p. 10 / Bill Gunston 8. Verkeer: Wie helpt je in het verkeer op de dvd 'Leer het verkeer'?

Antwoord: Bassie en Adriaan HB (vraag enkel voor HB) DVD: Leer het verkeer 9. Fietsen – Motorfietsen: Zoek in het rek een boek over fietsen.

10. Verkeer: Wat betekent volgend verkeersbord?

Antwoord: stopbord

HB Boek: Fietsende Flip : wat doen al die vreemde borden langs de weg ? / Saskia Van Oversteeg Ertvelde Boek: Wijs in het verkeer / Jörg Sommer 11. Fietsen -­‐ Motorfietsen: Uit welke onderdelen bestaat een fiets? Noem er 3.

Antwoord: stuur, spaken, voorwiel, achterwiel, pedalen, remmen, zadel, ketting HB Boek: De fiets: van spaak tot stuur / Sander Voormolen (wisselcollectie) Boek: Hoe wordt een fiets gemaakt? / Angela Royston Ertvelde Boek: De fiets: van spaak tot stuur / Sander Voormolen Boek: Hoe wordt een fiets gemaakt? / Angela Royston Sleidinge Boek: Hoe wordt een fiets gemaakt? / Angela Royston 12. Vliegtuigen: Hoe noemt de plaats waar een piloot zit in een vliegtuig?

Antwoord: cockpit HB Boek: Vliegen en vliegtuigen / Bill Gunston (ook in wisselcollectie) Boek: Vliegtuigen / Ian Graham Ertvelde Boek: Vliegtuigen / Ian Graham Sleidinge Boek: Vliegen en vliegtuigen / Bill Gunston

25

13. Auto’s: In 1860 werd de eerste bruikbare automotor gemaakt. Door wie? Zoek het antwoord in het boek ‘Het beeldwoordenboek van de auto’.

Antwoord: Ertvelde (vraag enkel voor Ertvelde) Boek: Het beeldwoordenboek van de auto 14. Schepen: Zoek de naam van een beroemde piraat in het boek ‘Het grote piratenboek’.

Sleidinge (vraag enkel voor Sleidinge) Boek: Het grote piratenboek / Reggie Naus

4.3.3 Natuur -­‐ Planten -­‐ Dieren (groen) 1. Vissen -­‐ Schelpen -­‐ Schaaldieren: Hoeveel armen heeft een octopus?

Antwoord: Acht HB Boek: Octopussen / Judith Jango-­‐Cohen Ertvelde Boek: Octopus / Louise Spilsbury Sleidinge Boek: Octopussen / Alain M. Bergeron 2. Insecten -­‐ Spinnen -­‐ Slakken -­‐ …/Dieren: Hoeveel vleugels heeft een vlieg?

Antwoord: Twee / 1 paar HB Boek: Vlieg / Karen Hartley, Chris Macro, Philip Taylor Boek (Dieren): Ik ren, ik zwem, ik vlieg / Renne Ertvelde Boek: Insecten / Barbara Taylor Sleidinge Boek: Het grote boek over insecten / Theresa Greenaway 3. Insecten -­‐ Spinnen -­‐ Slakken -­‐ …: Welke mier is de grootste mier van een mierenhoop?

Antwoord: de koningin HB Boek: De mier / Wang Yuan-­‐Rong Boek: Mieren / Luc Gomel Ertvelde Boek: Mier (Dierenallerlei) / Ting Morris Sleidinge Boek: Mieren / John Woodward 4. Zoogdieren: Wat eten pandaberen het liefst?

Antwoord: bamboe HB Boek: Ik ben een panda p. 11 / Steve MacLeod Boek (Roofdieren): Beren en panda’s p. 22 / Michael Bright (wisselcollectie) Ertvelde Boek: Panda / Jinny Johnson

26

Sleidinge Boek: Panda’s / Carla Gielens 5. Amfibieën – Reptielen: Sommige slangen zijn giftig. Noem er 2.

Antwoord: adder, ratelslang, koraalslang, gifslang, zwarthalscobra HB Boek: Slangen / Paul Harrison Boek: Wist je dat … Slangen / Alian M. Bergeron Ertvelde Boek: Slangen / Maria Mudd Ruth Sleidinge Boek: Wist je dat … Slangen / Alian M. Bergeron 6. Paddenstoelen: Is de vliegenzwam giftig?

Antwoord: Ja HB Boek: Vliegenzwam, elfenbank en andere paddestoelen / Hans Adema Ertvelde Boek: Vliegenzwam, elfenbank en andere paddestoelen / Hans Adema Sleidinge Boek: Vliegenzwam, elfenbank en andere paddestoelen / Hans Adema 7. Seizoenen: Zoek een boek over de seizoenen.

HB Boek: Het kan ook sneeuwen in de zomer en nog veel meer over de seizoenen / Helen Taylor Boek: Seizoenen / Pierre Winters Boek: De vier seizoenen / Béatrice Fontanel Ertvelde Boek: Waarom zijn er seizoenen? / Melissa Stewart Sleidinge Boek: De vier seizoenen / Béatrice Fontanel 8. Zeezoogdieren: Hoeveel soorten walvissen zijn er?

Antwoord: 50 verschillende soorten HB (vraag enkel voor HB) Boek: Walvissen / Sally Morgan 9. Vraag de tablet en open de app Dierenzoeker. Zoek een dier met 6 poten, korte sprietjes op de kop en gekleurde vleugels. Welke dieren heb je gevonden?

Antwoord: Eironde watertor -­‐ Grote spinnende watertor -­‐ Haagse hopjeskever -­‐ Watertreder -­‐ WC-­‐ motmugje 10. Vraag de tablet en open de app Dierenzoeker. Wat kan je vertellen over de Nijlgans?

11. Milieuproblemen: Zoek een boek in het rek over milieuproblemen (= deelrubriek).

12. Tuinieren: Wat betekent volgende deelrubriek?

27

13. Zeezoogdieren: Zoek in het boek ‘Walvissen’ van Dan Greenberg hoe groot een blauwe vinvis kan worden.

Antwoord: 30 meter Sleidinge (vraag enkel voor Sleidinge) Boek: Walvissen p. 9 / Dan Greenberg

4.3.4 Landen -­‐ Volken (lichtgrijs) 1. Indianen: Zoek een indianennaam.

HB Boek: Indianen / Suzan Boshouwers Ertvelde Boek: Vandaag ben ik een indiaan / Vivian den Hollander Sleidinge Boek: Bij de indianen / Christa Holtei 2. Atlassen -­‐ Vlaggen: Welke kleuren heeft de vlag van Frankrijk?

Antwoord: blauw -­‐ wit -­‐ rood HB Boek: Atlas : een fantastische ontdekkingsreis langs de schatten van de wereld / Aleksandra Mizielinska, Daniel Mizielinski Ertvelde Boek: Atlas : een fantastische ontdekkingsreis langs de schatten van de wereld / Aleksandra Mizielinska, Daniel Mizielinski Sleidinge Boek: Mijn grote atlas / Roger Priddy 3. Delen van de Wereld: Hoe heet het grootste land van Zuid-­‐Amerika?

Antwoord: Brazilië HB Boek: Zuid -­‐Amerika : alles wat je altijd al wilde weten / Margaret Hynes Boek: Zuid -­‐Amerika / Anita Ganeri Ertvelde Boek: Zuid -­‐Amerika : alles wat je altijd al wilde weten / Margaret Hynes Sleidinge Boek: Zuid -­‐Amerika : alles wat je altijd al wilde weten / Margaret Hynes Boek: Zuid -­‐Amerika / Anita Ganeri 4. Landen F: Welke rivier stroomt door Parijs?

Antwoord: Seine HB Boek: Parijs : alles wat je altijd al wilde weten / Klay Lamprell Boek: Parijs voor kinderen / Tomás Rizek Ertvelde Boek: Parijs voor kinderen / Tomás Rizek Sleidinge Boek: Parijs voor kinderen / Tomás Rizek

28

5. Vraag de tablet en raad het Europese land. http://bijleszaanstad.nl/aardrijkskunde/europa/landen.html 6. Volken: Wat betekent volgende deelrubriek?

7. Landen E: Noem een bekend gebouw in Londen.

Antwoord: Tower Bridge -­‐ Buckingham Palace -­‐ Westminster Abbey -­‐ Tower of London HB Boek: Londen voor kinderen / Jindra Capek Ertvelde Boek: Londen voor kinderen / Jindra Capek Sleidinge Boek: Londen voor kinderen / Jindra Capek 8. Delen van de wereld: Tot welke deelrubriek behoort het boek 'Zuid-­‐Amerika: alles wat je altijd al wilde weten’?

Antwoord: Delen van de wereld HB Boek: Zuid-­‐Amerika: alles wat je altijd al wilde weten / Margaret Hynes Ertvelde Boek: Zuid-­‐Amerika: alles wat je altijd al wilde weten / Margaret Hynes Sleidinge Boek: Zuid-­‐Amerika: alles wat je altijd al wilde weten / Margaret Hynes 9. Landen M: Wat eten kinderen in Marokko?

Antwoord: couscousschotels, tajines HB Boek: Marokko / Frans Glissenaar Ertvelde Boek: Marokko / Frans Glissenaar Sleidinge Boek: Land inzicht: Marokko / Nick Hunter 10. Landen S: Wat is de hoofdstad van Spanje?

Antwoord: Madrid HB Boek: Spanje / Neil Champion Boek: Spanje / Catherine Chambers (wisselcollectie) Ertvelde Boek: Spanje / Neil Champion Sleidinge Boek: Spanje / Neil Champion Boek: Spanje / Catherine Chambers (wisselcollectie)

29

11. België: Wie was de vorige koning van België?

Antwoord: Koning Albert II HB Boek: Een leven als koning: het royaltyboek voor kinderen / Reinout Goddyn Boek: De koning in zijn blootje: leuke weetjes over het koningshuis / Mario Danneels Ertvelde Boek: De koning in zijn blootje: leuke weetjes over het koningshuis / Mario Danneels Sleidinge Boek: Een leven als koning: het royaltyboek voor kinderen / Reinout Goddyn 12. Landen I: Wat is de hoofdstad van Italië?

Antwoord: Rome HB Boek: Italië / Patricia Borlenghi Boek: Italië / Sally Garrington Ertvelde Boek: Italië / Patricia Borlenghi Sleidinge Boek: Italië / Sally Garrington 4.3.5 Mens (roze) 1. Lichaam: Zoek een boek in het rek dat toont hoe de spijsvertering werkt?

HB Boek: Het menselijk lichaam / Miranda Smith Ertvelde Boek: Het menselijk lichaam: een fascinerende reis van het hoofd naar de tenen / Michiel Callens Sleidinge Boek: Het menselijk lichaam: een fascinerende reis van het hoofd naar de tenen / Michiel Callens 2. Gevoelens -­‐ Gedrag: Wie heeft het boek 'Haal de grrrr uit agressie' geschreven?

Antwoord: Elizabeth Verdick, Marjorie Lisovskis HB Boek: Haal de grrrr uit agressie / Elizabeth Verdick, Marjorie Lisovskis (ook in wisselcollectie) Ertvelde Boek: Haal de grrrr uit agressie / Elizabeth Verdick, Marjorie Lisovskis Sleidinge Boek: Haal de grrrr uit agressie / Elizabeth Verdick, Marjorie Lisovskis 3. Lichaam: Noem de vijf zintuigen.

Antwoord: voelen -­‐ ruiken -­‐ horen -­‐ smaken -­‐ horen HB Boek: De vijf zintuigen / ill. Charlotte Roederer (ook in wisselcollectie) Ertvelde Boek: De vijf zintuigen / ill. Charlotte Roederer Sleidinge Boek: De vijf zintuigen / ill. Charlotte Roederer

30

4. Ziek -­‐ Gezond: HB: Wat betekent het pictogram op het boek 'De medicijnman : wat je wilt weten over je lijf'?

Ziek -­‐ Gezond: Ertvelde: Wat betekent het pictogram op het boek ‘Kunnen dokters ziek worden?: vragen van en voor kinderen over het ziekenhuis’?

Ziek -­‐ Gezond: Sleidinge: Wat betekent het pictogram op het boek ‘Ernstig ziek zijn’?

Antwoord: Ziek -­‐ Gezond HB Boek: De medicijnman : wat je wilt weten over je lijf / Wim Kohler (wisselcollectie) Ertvelde Boek: Kunnen dokters ziek worden?: vragen van en voor kinderen over het ziekenhuis / Dirk Musschoot Sleidinge Boek: Ernstig ziek zijn / Patricia J. Murphy 5. Vraag de tablet en ga naar Wereldoriëntatie Natuur. Speel het spel 'Verzorging van de tanden'. www.computermeester.be 6. Lichaam: Hoeveel spieren hebben we ongeveer in ons lichaam?

Antwoord: ongeveer 640 HB Boek: Spieren en skelet / Anita Ganeri Ertvelde Boek: Het menselijk lichaam: een fascinerende reis van het hoofd naar de tenen / Michiel Callens Sleidinge Boek: Het menselijk lichaam: een fascinerende reis van het hoofd naar de tenen / Michiel Callens 7. Lichaam: Hoeveel beenderen telt een skelet?

Antwoord: ongeveer 200 HB Boek: Het skelet p. 6 / Steve Parker Ertvelde Boek: Het menselijk lichaam: een fascinerende reis van het hoofd naar de tenen / Michiel Callens Sleidinge Boek: Het skelet p. 6 / Steve Parker Boek: Het menselijk lichaam: een fascinerende reis van het hoofd naar de tenen / Michiel Callens 8. Dood: Wat betekent volgende deelrubriek?

9. Hoeveel deelrubrieken telt de hoofdrubriek 'Mens'?

Antwoord: 9 10. Seks – Geboorte: Zoek een boek over geboorte in het rek.

11. Lichaam: Waarom moeten we slapen?

HB (vraag enkel voor HB) Boek: Waarom moet ik op tijd slapen?: en andere vragen over een gezonde geest / Louise Spilsbury

31

12. Lichaam: Noem 4 onderdelen van je oor.

Antwoord: binnenoor (oorschelp, gehoorgang, slakkenhuis), middenoor (trommelvlies, hamer, aambeeld, stijgbeugel), uitwendige oor HB Boek: Waarom moet het geluid zachter?: en andere vragen over gezonde ogen en oren / Louise Spilsbury Ertvelde Boek: Het menselijk lichaam: een fascinerende reis van het hoofd naar de tenen / Michiel Callens Sleidinge Boek: Het menselijk lichaam: een fascinerende reis van het hoofd naar de tenen / Michiel Callens Boek: Het menselijk lichaam / Richard Walker 4.3.6 Taal -­‐ Over jeugdliteratuur (lichtoranje) 1. Taal / Schrift -­‐ Boek – Bibliotheek: Hoeveel letters telt ons alfabet?

Antwoord: 26 HB Boek: Reis om de wereld in 26 letters : het verhaal over hoe en waarom we geleerd hebben te schrijven / Vivian French Boek: De wereld van de alfabetten / Tiphaine Samoyault Boek: De aap komt uit de mouw (Taal) / Sabien Clement Ertvelde Boek: De wereld van de alfabetten / Tiphaine Samoyault Sleidinge Boek: De aap komt uit de mouw (Taal) / Sabien Clement 2. Vraag de tablet en ga naar Taal. Speel galgje (met een thema). www.computermeester.be 3. Vraag de tablet en ga naar Taal. Speel het spel alfabetisch rangschikken. www.computermeester.be 4. Taal: Welk boek kan je helpen om zelf spannende verhalen te schrijven?

Antwoord: Avonturen in Letterland : zelf spannende verhalen schrijven HB (vraag enkel voor HB) Boek: Avonturen in Letterland : zelf spannende verhalen schrijven / Penny King, Ruth Thomson 5. Schrijvers: Noem een verhaal van Hans Christian Andersen.

Antwoord: De kleine zeemeermin HB (vraag enkel voor HB) Boek: Een eenzame vogel : het levensverhaal van Hans Christian Andersen verteld voor kinderen / Villy Sorensen 6. Over sprookjes en fantasiefiguren: Zoek informatie over de griffioen. Wat is het?

Antwoord: Een griffioen of grijpvogel, is een fabeldier. Zijn leeuwenlichaam is symbool voor de Aarde, zijn kop en de vleugels van een adelaar betekenen de lucht.

HB (vraag enkel voor HB) Boek: Het boek van de fantastische dieren / Brigitte Coppin

32

7. Over sprookjes en fantasiefiguren: Wat is een cycloop?

Antwoord: een kolossale reus met 1 oog HB Boek: Griezelhandboek / Paul van Loon Ertvelde Boek: Griezelhandboek / Paul van Loon Sleidinge Boek: Griezelhandboek / Paul van Loon 8. Frans: Wat betekent het Franse woord 'école' in het Nederlands?

Antwoord: school HB Boek: Woordenboek Frans / Peter Allen Boek: Ik leer Frans: 1000 eerste woorden Frans Ertvelde Boek: Ik leer Frans: 1000 eerste woorden Frans Sleidinge Boek: Woordenboek Frans / Peter Allen 9. Strips: Wat betekent volgende deelrubriek?

10. Strips: Vind je ook stripverhalen bij de ZIZO strips?

Antwoord: Nee 11. Welke vreemde taal vind je bij Andere talen?

Antwoord: Chinees 12. Schrift – Boek – Bibliotheek: Op wat schreven de oude Egyptenaren?

Antwoord: Papyrus(rollen) Ertvelde Boek: Schrift p. 13/ Karen Brookfield Sleidinge Boek: Schrift p. 13 / Karen Brookfield 13. Engels: Wat is het Engelse woord voor ‘tuin’?

Antwoord: garden HB Boek: Woordenboek Engels / Peter Allen Ertvelde Boek: Beeldwoordenboek Engels / Sandra Schmidt Sleidinge Boek: Woordenboek Engels / Peter Allen

33

14. Schrift – Boek – Bibliotheek: Zoek een boek in het rek over het handschrift uit de Middeleeuwen.

Antwoord: Joppe De Boekenworm: verhalen verborgen in een middeleeuws handschrift / Katharina Smeyers HB Boek: Joppe De Boekenworm: verhalen verborgen in een middeleeuws handschrift / Katharina Smeyers Ertvelde Boek: Joppe De Boekenworm: verhalen verborgen in een middeleeuws handschrift / Katharina Smeyers Sleidinge Boek: Joppe De Boekenworm: verhalen verborgen in een middeleeuws handschrift / Katharina Smeyers

4.3.7 Wetenschappen -­‐ Techniek (lichtblauw) 1. Proeven: HB: Tot welke deelrubriek behoort het boek '101 verrassende proeven'?

Ertvelde: Tot welke deelrubriek behoort het boek ‘Verrassende proeven met water’?

Sleidinge: Tot welke deelrubriek behoort het boek ‘Verrassende proeven met elektriciteit’?

Antwoord: Proeven HB Boek: 101 verrassende proeven / Neil Ardley Ertvelde Boek: Verrassende proeven met water / Neil Ardley Sleidinge Boek: Verrassende proeven met elektriciteit / Neil Ardley 2. Wiskunde: Wat betekent volgend pictogram?

3. Uitvindingen: Wie was de uitvinder van de radio?

Antwoord: Marconi HB Boek: Grote uitvindingen / Jozua Douglas Ertvelde Boek: Uitvindingen / Peter Harrison Sleidinge Boek: Uitvindingen / Glenn Murphy 4. Hoeveel deelrubrieken telt de hoofdrubriek 'Wetenschappen -­‐ Techniek'?

Antwoord: 11 5. Techniek – Industrie: Welke dingen kunnen uit rubber bestaan?

Antwoord: Rubberslangen, banden, ballonnen, schuimrubber, waterdichte kledij, rubberlaarzen HB (vraag enkel voor HB) Boek: Rubber / Chris Oxlade

34

6. Techniek -­‐ Industrie: Zoek in het boek 'Techniek ontdekken' hoe roltrappen werken.

HB Boek: Techniek ontdekken (p. 60 -­‐ 61)/ Neil Ardley Ertvelde Boek: Techniek ontdekken (p. 60 -­‐ 61)/ Neil Ardley Sleidinge Boek: Techniek ontdekken (p. 60 -­‐ 61)/ Neil Ardley 7. Proeven: HB: Hoe kan je met bakpoeder en azijn een soort vulkaan maken?

Proeven: Ertvelde: Hoe maak je een waterbom?

Proeven: Sleidinge: Zoek in het boek ‘100 experimenten om zelf te doen’ hoe je zelf papier kan maken.

HB Boek: Scheikunde en proefjes / Jon Richards (ook in wisselcollectie) Ertvelde Boek: Verbluffende chemische experimenten voor kinderen / Joe Rhatigan Sleidinge Boek: 100 experimenten om zelf te doen (Technopolis) / Georgina Andrews, Kate Knighton 8. Energie: Vraag de tablet en ga naar Wereldoriëntatie Techniek. Speel het spel elektriciteit en kies elektriciteit thuis. http://www.computermeester.be/elektriciteit.htm 9. Uitvindingen: Wie heeft de telefoon uitgevonden?

Antwoord: Bell HB Boek: Het verhaal van 101 uitvindingen / Anna Claybourne Ertvelde Boek: Uitvindingen / Peter Harrison Sleidinge Boek: Uitvindingen / Glenn Murphy 10. Internet: Wat is skype?

Antwoord: een computerprogramma om gratis te bellen HB (vraag enkel voor HB) Boek: Sociale media … voor kids / César Cleijn Boek: Mediawijs!?: jong en bewust op internet / Nico De Braeckeleer (wisselcollectie) 11. Teken het pictogram voor natuurkunde? Wat stelt dit pictogram voor?

Antwoord: een magneet

12. Wiskunde / Natuurkunde: Hoe druk je gewicht uit?

Antwoord: kg, g HB (vraag enkel voor HB) Boek (Wiskunde): Hoe meet je tijd en gewicht / Andrew King Sleidinge Boek (Natuurkunde): Gewicht? / Thomas K. Adamson

35

13. Wiskunde / Tijd: Hoe kan je de tijd meten?

Antwoord: seconden, minuten, uren, dagen, weken, maanden HB Boek (Wiskunde): Hoe meet je tijd en gewicht / Andrew King Boek (Tijd): Tijd? / Thomas K. Adamson Ertvelde Boek (Tijd): De geschiedenis van de tijd / Paul Bennett Sleidinge Boek (Tijd): Tijd? / Thomas K. Adamson

4.3.8 Aarde -­‐ Heelal (donkeroranje) 1. Sterren -­‐ Planeten -­‐ Ruimtevaart: Hoeveel planeten zijn er? Noem ze op.

Antwoord: 9: Aarde, Neptunus, Pluto, Mars, Jupiter, Saturnus, Mercurius, Uranus, Mars HB Boek: De ontdekking van de ruimte / Govert Schilling Boek: De ruimte ontdekken / Cynthia Pratt Nicolson Ertvelde Boek: De ontdekking van de planeten / Govert Schilling Sleidinge Boek: Sterren & planeten / Mike Gold Schmidt 2. Sterren -­‐ Planeten -­‐ Ruimtevaart: HB: Welke maanstanden bestaan er? Het boek 'Mijn grote ruimte ontdekkingsboek' kan je hierbij helpen.

Sterren -­‐ Planeten -­‐ Ruimtevaart: Ertvelde: Welke maanstanden bestaan er? Het boek ‘De ontdekking van de maan’ kan je hierbij helpen.

Sterren -­‐ Planeten -­‐ Ruimtevaart: Sleidinge: Welke maanstanden bestaan er? Het boek ‘Aarde en maan’ kan je hierbij helpen.

Antwoord: Volle maan, Groeiende maand, Eerste kwartier, Groeiende sikkel, Nieuwe maan, Afnemende sikkel, Laatste kwartier, Afnemende maan HB Boek: Mijn grote ruimte ontdekkingsboek (wisselcollectie) Ertvelde Boek: De ontdekking van de maan / Govert Schilling Sleidinge Boek: Aarde en maan / Robin Kerrod 3. Woestijnen -­‐ Poolgebieden: Waarover gaan boeken met dit rugetiket?

36

4. De aarde: Noem 3 hemellichamen.

Antwoord: Zon, sterren, maan, planeten, kometen HB Boek: De aarde / Cynthia Pratt Nicolson Ertvelde Boek: De aarde Sleidinge Boek: Onze aarde: in vraag en antwoord / Laurence Rosier 5. Bergen -­‐ Vulkanen: Noem de naam van een vulkaan.

Antwoord: Vesuvius, Etna, Stromboli HB Boek: Vulkanen / Philip Steele Boek: Mijn eerste boek over vulkanen / Simon Adams (wisselcollectie) Boek: Vulkanen aan kinderen verteld / Philippe Bourseiller Ertvelde Boek: Vulkanen aan kinderen verteld / Philippe Bourseiller Sleidinge Boek: Vulkanen / Philip Steele 6. Woestijnen -­‐ Poolgebieden: Welke dieren leven er op de poolgebieden?

HB Boek: Poolgebieden / Jim Kerr Ertvelde Boek: Poolgebieden / Barbara Taylor Sleidinge Boek: Poolgebieden / Rodney Aldis 7. Oceanen -­‐ Zeeën -­‐ Rivieren: Noem de 2 langste rivieren ter wereld.

Antwoord: Nijl (6.852 km) en de Amazone (6.448 km) HB Boek: Rivieren / Neil Morris Boek: Rivieren / Andy Owen Ertvelde Boek: Rivieren in actie / Mary Green Boek: Rivieren / Andy Owen Sleidinge Boek: Rivieren / Andy Owen 8. Gesteenten -­‐ Mineralen: Zoek een boek in het rek met volgend pictogram.

37

9. Gesteenten -­‐ Mineralen: Wat zijn fossielen?

Antwoord: Restant van een dier of plant in de bodem HB Boek: Stenen en fossielen / Chris Pellant Ertvelde Boek: Mijn eerste boek over fossielen, gesteenten en mineralen / Chris Pellant Sleidinge Boek: Stenen en fossielen / Chris Pellant Boek: Mijn eerste boek over fossielen, gesteenten en mineralen / Chris Pellant 10. Het weer: Hoe ontstaat sneeuw?

HB Boek: Het weer / Brian Cosgrove Boek: Sneeuw / Honor Head Ertvelde Boek: Het weer (Winkler Prins encyclopedie) Sleidinge Boek: Sneeuw / Elizabeth Miles 11. Sterren -­‐ Planeten -­‐ Ruimtevaart: Hoe ziet de Kleine Beer eruit? Zoek hiervoor in het boek 'Volle maan, Kleine beer en andere nachtbeelden'.

HB Boek: Volle maan, Kleine beer en andere nachtbeelden / Govert Schilling Ertvelde Boek: De maan / Giles Sparrow Sleidinge Boek: Sterren en planeten / Pierre Winters 12. Sterren -­‐ Planeten -­‐ Ruimtevaart: Welke ruimtetoestellen draaien rondjes rond de aarde?

Antwoord: satellieten HB Boek: Satellieten: nu en in de toekomst / Steve Parker Boek: De ruimte / Ian Graham Ertvelde Boek: Satellieten: nu en in de toekomst / Steve Parker Sleidinge Boek: De ruimte / Ian Graham

4.3.9 Geloven -­‐ Denken (paars) 1. Geloven -­‐ Denken: Wat betekent volgend pictogram?

38

2. Godsdiensten: Welke feesten vieren de joden?

Antwoord: joods nieuwjaar -­‐ Chanoeka (feest van het licht) -­‐ Pesach HB Boek: Alle dagen feest: godsdiensten van de wereld / Marita De Sterck Boek: Chanoeka: lichtfeest / Nancy Dickmann (ook in wisselcollectie) Ertvelde Boek: Alle dagen feest: godsdiensten van de wereld / Marita De Sterck Sleidinge Boek: De religies van de wereld / Susan Meridith 3. Islam: Wat is de Ramadan?

Antwoord: een maand waarin waarop tussen zonsopgang en zonsondergang gevast wordt HB Boek: Ramadan en suikerfeest / Nancy Dickmann (ook in wisselcollectie) Ertvelde Boek: De islam / Khadija Knight Sleidinge Boek (Godsdiensten): Junior encyclopedie over de wereldgodsdiensten / David Self 4. Gebeden: Zoek in het rek een gebedenboek.

5. Boeddhisme: Wie was de stichter van het Boeddhisme?

Antwoord: Boeddha HB Boek: Boeddhisme / Adiccabandhu Ertvelde Boek: Boeddhisme / Catherine Hewitt Sleidinge Boek (Godsdiensten): Junior encyclopedie over de wereldgodsdiensten / David Self 6. Geloven -­‐ Denken: Wie was Zeus?

Antwoord: de oppergod HB Boek: Mythologie / Neil Philip Boek: Mythologie: de goden, helden en monsters van het Oude Griekenland / Dugald Steer Ertvelde Boek: Mythologie / Neil Philip 7. Geloven -­‐ Denken: Wanneer ben je geboren? Zoek je horoscoop op in één van volgende boeken: ‘Aardekinderen’, ‘Vuurkinderen’, ‘Luchtkinderen’ of ‘Waterkinderen’.

HB Boek: Aardekinderen: Stier 21 april -­‐ 20 mei, Maagd 23 augustus -­‐ 22 september, Steenbok 21 december -­‐ 19 januari / Dorothé Walbrecker Boek: Vuurkinderen: Ram 21 maart -­‐ 20 april, Leeuw 23 juli -­‐ 22 augustus, Boogschutter 22 november -­‐ 20 december / Dorothé Walbrecker Boek: Luchtkinderen: Tweelingen 21 mei -­‐ 21 juni, Weegschaal 23 september -­‐ 22 oktober, Waterman 20 januari -­‐ 18 februari / Dorothé Walbrecker Boek: Waterkinderen: Kreeft 22 juni -­‐ 22 juli, Schorpioen 23 oktober -­‐ 21 november, Vissen 19 februari

39

-­‐ 20 maart / Dorothé Walbrecker Ertvelde Boek: Aardekinderen: Stier 21 april -­‐ 20 mei, Maagd 23 augustus -­‐ 22 september, Steenbok 21 december -­‐ 19 januari / Dorothé Walbrecker Boek: Vuurkinderen: Ram 21 maart -­‐ 20 april, Leeuw 23 juli -­‐ 22 augustus, Boogschutter 22 november -­‐ 20 december / Dorothé Walbrecker Boek: Luchtkinderen: Tweelingen 21 mei -­‐ 21 juni, Weegschaal 23 september -­‐ 22 oktober, Waterman 20 januari -­‐ 18 februari / Dorothé Walbrecker Boek: Waterkinderen: Kreeft 22 juni -­‐ 22 juli, Schorpioen 23 oktober -­‐ 21 november, Vissen 19 februari -­‐ 20 maart / Dorothé Walbrecker 8. Christendom: Waar zou een boek over je Eerste Communie staan? Welk pictogram zou dit boek krijgen?

9. Geloven -­‐ Denken: Wie was Plato? Zoek dit op in het boek ‘Filosofie voor jonge denkers: een eerste kennismaking met de grote westerse filosofen’. Het antwoord vinden jullie op p. 14 – 15.

Antwoord: een filosoof HB Boek: Filosofie voor jonge denkers: een eerste kennismaking met de grote westerse filosofen / Jeremy Weate Ertvelde Boek: Filosofie voor jonge denkers: een eerste kennismaking met de grote westerse filosofen / Jeremy Weate 10. Godsdiensten: Noem 4 verschillende godsdiensten.

Antwoord: christendom, jodendom, islam, boeddhisme, hindoeïsme HB Boek: Alle dagen feest: godsdiensten van de wereld / Marita De Sterck Ertvelde Boek: Alle dagen feest: godsdiensten van de wereld / Marita De Sterck Sleidinge Boek: De religies van de wereld / Susan Meridith 11. Godsdiensten: Bij de christenen is er God, bij de joden Adonai. En wie is het bij de moslims?

Antwoord: Allah HB Boek: God, Adonai, Allah: vragen over de drie grote religies / Katia Mrowiec (wisselcollectie) Ertvelde Boek: De islam / Khadija Knight Sleidinge Boek: De religies van de wereld / Susan Meridith

40

12. Geloven – Denken: Moet je andere mensen helpen? Wat denken jullie? Zoek daarna een antwoord op deze vraag in het boek ‘Wat is goed, wat is kwaad?’.

HB Boek: Wat is goed, wat is kwaad? / Oscar Brenifier Ertvelde Boek: Wat is goed, wat is kwaad? / Oscar Brenifier Sleidinge Boek: Wat is goed, wat is kwaad? / Oscar Brenifier

4.3.10 Dagelijks leven -­‐ Samenleving (beige) 1. Hoeveel deelrubrieken telt de hoofdrubriek 'Dagelijks leven -­‐ Samenleving'?

Antwoord: 17 2. Voeding: Waarover gaat volgend pictogram?

3. Voeding: Vraag de tablet en ga naar Wereldoriëntatie Natuur. Speel het voedingsdriehoekspel. http://www.computermeester.be/voedingsdriehoek.htm 4. Radio -­‐ TV -­‐ Krant -­‐ Post -­‐ Telefoon -­‐ …: Zoek een boek dat je kan helpen om zelf een krant te maken.

HB (vraag enkel voor HB) Boek: Mijn eerste krant / Sietse Kuipers 5. Gebouwen: Zoek in het boek 'Meer weten over beroemde gebouwen' een afbeelding van de Toren van Pisa.

HB Boek: Meer weten over beroemde gebouwen / Rob Lloyd Jones (wisselcollectie) Ertvelde Boek: De wonderen van de wereld / Giovanni Caselli 6. Gebouwen: Zoek een ongewoon huis.

HB (vraag enkel voor HB) Boek: Hut hok huis: de meest ongewone huizen in de wereld / Aleksandra Machowiak 7. Geld -­‐ Handel: Wie heeft het geld uitgevonden?

Antwoord: dat zullen we nooit weten HB Boek: Geld telt! p. 17 / Karel Verleyen (ook in wisselcollectie) Ertvelde Boek: Geld telt! p. 17 / Karel Verleyen

41

8. Kinderrechten: Welke rechten heb je als kind? Noem er 3.

Antwoord: Recht op een eigen mening, op voorrang, op een gezond leven, op spel en ontspanning, op bescherming tegen kinderarbeid, op bescherming tegen kindermishandeling, op bescherming bij oorlog, op een eigen geloof, op een eigen naam, om samen te zijn met wie je wil, op informatie, op zorg, op gelijkheid, op speciale zorg voor een gehandicapt kind, op voedsel en op onderwijs HB Boek: Alle kinderen tellen mee / Ellen Tijsinger Boek: Wblft?!: kinderrechtenverdrag: zwart op wit en licht verteerbaar / Dominique Van den Akker Ertvelde Boek: Wblft?!: kinderrechtenverdrag: zwart op wit en licht verteerbaar / Dominique Van den Akker Sleidinge Boek: Alle kinderen tellen mee / Ellen Tijsinger Boek: Wblft?!: kinderrechtenverdrag: zwart op wit en licht verteerbaar / Dominique Van den Akker 9. Recht: Zoek in het boek 'Waarom draagt de rechter een jurk?' een antwoord op volgende vraag.

Bestaat er een gevangenis voor kinderen?

HB (vraag enkel voor HB) Boek: Waarom draagt de rechter een jurk?: vragen van en voor kinderen over rechtspraak / Katrien Vandewoude 10. Kleding -­‐ Mode: Waarover gaat volgend pictogram?

11. Overheid -­‐ Politiek: Wie is de baas van de zuidpool?

Antwoord: p. 43 HB (vraag enkel voor HB) Boek: Wie is de baas van de zuidpool: vragen van en voor kinderen over politiek / Marc Vanspauwen (ook in wisselcollectie) 12. School – Werk: Wat zou je later graag worden? Zoek een boek in het rek over je droomberoep.

13. Politie – Brandweer – Hulpdiensten: Welke hulporganisaties bestaan er allemaal? Zoek een boek hierover in het rek.

Antwoord: Hulporganisaties / Alison Brownlie HB Boek: Hulporganisaties / Alison Brownlie Ertvelde Boek: Hulporganisaties / Alison Brownlie Sleidinge Boek: Hulporganisaties / Alison Brownlie

42

14. School – Werk: Hoe moet je een spreekbeurt geven? Zoek hierover een boek in het rek.

HB Boek: Help, een spreekbeurt!: of erger nog, een werkstuk … / Annemarie Bon Ertvelde Boek: De enige echte complete gids voor spreekbeurten, werkstukken en boekbesprekingen / Annemarie Bon Sleidinge Boek: Een werkstuk? Een spreekbeurt? Geen probleem! / Ton Vingerhoets 15. Radio -­‐ TV -­‐ Krant -­‐ Post -­‐ Telefoon -­‐ …: Wat gebeurde er met de media in de loop van de 20ste eeuw? Geef een voorbeeld.

HB Boek: Elektronische media 1990 – 2000 / Steve Parker Boek: De macht van propaganda 194 – 1960 / Steve Parker Boek: Wereldwijde jukebox 1970 – 1990 / Steve Parker Boek: Het satelliettijdperk 1960 – 1970 / Steve Parker Ertvelde Boek Sleidinge Boek:

4.3.11 Vrije tijd -­‐ Kunst (geel) 1. Schilderkunst: HB: Zoek in een boek van Magritte het schilderij 'De tovenaar'. Wat is zo speciaal aan dit schilderij?

Antwoord: 4 handen Schilderkunst: Ertvelde: Zoek in ‘Mijn eerste kunstboek’ een schilderij van Vincent Van Gogh.

Schilderkunst: Sleidinge: Zoek in het boek ‘Het kleine museum’ een schilderij van Vincent Van Gogh.

HB Boek: Magritte (p. 23) / Lillo Canta Ertvelde Boek: Mijn eerste kunstboek: ga zelf ook aan de slag / Rosie Dickins Sleidinge Boek: Het kleine museum / Alain Le Saux 2. Koken: Zoek een recept voor een lekker dessertje.

3. Welke sporten kan je allemaal vinden in de hoofdrubriek Vrije tijd -­‐ Kunst? Noem er 4.

Antwoord: Balsport, Vechtsport, Watersport, Wintersport 4. Circus: Geef 2 beroepen uit het circus.

Antwoord: Spreekstalmeester, clown, koorddanser, jongleur HB Boek: Wie danst op een koord?: werken in een circus / Mary Meinking Ertvelde Boek: Het circus in / Frederique Krings Sleidinge Boek: Alles wat je wilt weten over het circus (en nog veel meer!) / Nathalie Van der Horst

43

5. Speelgoed: HB: Welk woord ontbreekt in deze titel? Het ultieme …. boek Antwoord: LEGO Ertvelde: Welk woord ontbreekt in deze titel? Het slecht …. boek Antwoord: weer Sleidinge: Het …. ideeënboek: gebruik je fantasie!

Antwoord: Lego HB Boek: Het ultieme LEGO boek / David Pickering Ertvelde Boek: Het slecht weer boek: ontdek wat je allemaal kunt doen in regen, wind en sneeuw / Jo Schofield Sleidinge Boek: Het Lego ideeënboek: gebruik je fantasie! / Daniel Lipkowitz 6. Muziek: Wat betekent volgend pictogram?

7. Moppen -­‐ Raadsels: Zoek een mopje en vertel het aan de groep.

HB Boek: Kidsweek moppenboek: de leukste moppen uit Kidsweek / Caroline Koster Boek: Kidsweek moppenboek. Deel 2, Nog meer leuke moppen en raadsels uit Kidsweek / Caroline Koster Ertvelde Boek: 101 leuke dierenmoppen Boek: Kidsweek moppenboek. Deel 2, Nog meer leuke moppen en raadsels uit Kidsweek / Caroline Koster Sleidinge Boek: Kidsweek moppenboek. Deel 2, Nog meer leuke moppen en raadsels uit Kidsweek / Caroline Koster 8. Sport: Welke kleuren hebben de ringen in het logo van de Olympische Spelen?

Antwoord: geel, zwart, rood -­‐ geel, groen

HB Boek: De Olympische Spelen / Mart Smeets Ertvelde Boek: De Olympische Spelen / Mart Smeets Boek: Olympische Spelen: het boek over het grootste feestfestijn ter wereld / Clive Gifford Sleidinge Boek: Olympische Spelen: het boek over het grootste feestfestijn ter wereld / Clive Gifford

44

9. Knutselen: Zoek een leuke tovertruc.

HB Boek: Het boek der toverkunsten: de onmisbare handleiding voor iedere leerling-­‐tovenaar / Janice Eaton Kilby Ertvelde Boek: Het boek der toverkunsten: de onmisbare handleiding voor iedere leerling-­‐tovenaar / Janice Eaton Kilby 10. Goochelen: Zoek een leuke goocheltruc.

Sleidinge Boek: Plezier met goochelen / Nick Huckleberry Beak 11. Handwerk / Knutselen met textiel: Je knutselt graag en wil iets maken met textiel (stof). Zoek iets wat je zou kunnen knutselen.

HB Boek (Handwerk): Superschattige knutselideeën voor kleine en grote meisjes / Christine Nivet Ertvelde Boek (Knutselen met textiel): Vrolijke handpoppen maken / Ute Fischer Sleidinge Boek (Knutselen met textiel): Veel plezier met vilt / Hanneke Lucassen 12. Vechtsport: Welke vechtsporten bestaan er? Noem er 2.

Antwoord: Judo, boksen, karate HB Boek: Judo / Paul Mason Boek: Karate / Harry Cook Boek: Boksen / Paul Mason Ertvelde Boek: Judo: geschiedenis, regels en tips / Barnaby Chesterman Boek: Karate / Clive Gifford Sleidinge Boek: Judo / Paul Mason Boek: Karate / Ashley Martin 13. Poppenspel: Zoek een poppenspel.

HB Boek: Help, ik heb een draak gezien!: poppenspelen voor kinderen / Nady Gaens Boek: Hocus pocus appelmoes!: de poppen aan het dansen / Eva Jans Boek: Groot poppenkastboek: nieuwe avonturen van Jan Klaassen / Carina Limburg-­‐Grootenhuis Ertvelde Boek: Alle poppen dansen: verhaaltjes voor de poppenkast / Markiken Jongman Sleidinge Boek: Alle poppen dansen: verhaaltjes voor de poppenkast / Markiken Jongman

45

4.3.12 Geschiedenis (turkoois) 1. Vraag de tablet en open de app Vandaag in de geschiedenis. Kijk wat er op jouw verjaardag gebeurd is in de geschiedenis.

2. Ontdekkingsreizen -­‐ Expedities: Noem een bekende ontdekkingsreiziger.

Antwoord: Marco Polo -­‐ Christopher Columbus -­‐ Vasco da Gama HB Boek: Het beste boek over ontdekkingsreizigers / Philip Wilkinson Boek: Atlas van ontdekkingsreizen / Simon Adams (wisselcollectie) Ertvelde Boek: Het beste boek over ontdekkingsreizigers / Philip Wilkinson Sleidinge Boek: De ontdekkingsreizen: de wereld van de ontdekkingsreizigers zoals je die nooit eerder zag / Charlie Watson 3. Grieks-­‐ en Romeinse tijd: Wat betekent volgend pictogram?

4. Oertijd: Bij welke deelrubriek hoort een boek over dinosaurussen thuis? Kies uit volgende rubrieken: Wereldoorlog -­‐ Geschiedenis -­‐ Oertijd -­‐ Het oude Egypte HB Boek: Dino's in de hoofdrol / Do Van Ranst Boek: Dinosaurussen / Jozua Douglas (ook in wisselcollectie) Ertvelde Boek: Dino's in de hoofdrol / Do Van Ranst Sleidinge Boek: Dino's in de hoofdrol / Do Van Ranst 5. Het Oude Egypte: De oude Egyptenaren gebruikten hiërogliefen om te schrijven. Dit zijn tekens en kleine tekeningen. Vraag de tablet en schrijf je naam in hiërogliefen. http://discoveringegypt.com/egyptian-­‐hieroglyphic-­‐writing/hieroglyphic-­‐typewriter/ 6. Grieks-­‐ en Romeinse tijd: Is de Akropolis een Griekse of een Romeinse tempel?

Antwoord: een Griekse tempel HB Boek: De Akropolis / Jane Shuter Ertvelde Boek: De Akropolis / Jane Shuter Sleidinge Boek: De oude Grieken / Matilde Bardi

46

7. Wereldoorlog: Wanneer begon de Tweede Wereldoorlog?

Antwoord: 1939 HB Boek: De Tweede Wereldoorlog / Simon Adams Ertvelde Boek: Wereldoorlog II (Ooggetuigen) / Simon Adams Sleidinge Boek: De Tweede Wereldoorlog in Europa / Reg Grant 8. Het oude Egypte: Van wie of wat is dit een afbeelding?

Antwoord: Farao

HB Boek: Farao's en mummies / Anita Ganeri (wisselcollectie) Boek: Het Dal der Koningen / Rob Alcraft Ertvelde Boek: Het Dal der Koningen / Rob Alcraft Sleidinge Boek: Het Dal der Koningen / Rob Alcraft 9. Volkerentijd (vanaf 1800): In welke tijdsperiode was er de industriële revolutie? Tip: kijk op het rugetiket van het gevonden boek.

Antwoord: Volkerentijd HB (vraag enkel voor HB) Boek: De industriële revolutie / Nigel Smith 10. Middeleeuwen (500 -­‐ 1500): Wat zochten koning Arthur en de ridders van de ronde tafel? Het antwoord vind je achteraan in het boek ‘De graal en de ridders van de ronde tafel’.

Antwoord: De Heilige Graal HB (vraag enkel voor HB) Boek: De graal en de ridders van de ronde tafel / Sarah Merczel 11. Het oude Egypte: Hoe bewaarde men in het oude Egypte het lichaam van overleden mensen?

Antwoord: mummies, mummificeren HB Boek: Egyptische mummies: mensen uit een ver verleden / Delia Pemberton Boek: Mummies / John Malam Ertvelde Boek: Egyptische mummies: mensen uit een ver verleden / Delia Pemberton Sleidinge Boek: Mummies / John Malam

47

12. Middeleeuwen (500 -­‐ 1500): In de Middeleeuwen leefden er edelmannen die plechtig beloofden de arme en zwakke mensen te beschermen. Wie waren zij? Zoek een boek in het rek over hen.

Antwoord: ridders HB Boek: Handboek ridder: hoe word ik een echte / Meg de Stoute Boek: Ridders en kastelen / Deborah Mullem Ertvelde Boek: Ridders (Ooggetuigen) / Christopher Gravett Sleidinge Boek: Handboek ridder: hoe word ik een echte / Meg de Stoute 13. Middeleeuwen (500 -­‐ 1500): Waar vind je boeken over Vikingen? Zoek een boek in het rek.

Antwoord: Middeleeuwen (500 – 1500) HB Boek: De Vikingen / Jacques Martin Ertvelde Boek: Vikingen / Andrew MacIntyre Sleidinge Boek: Vikingen / Andrew MacIntyre

4.4 Afscheid

5. Werkmiddelen

Volgende werkmiddelen bevinden zich in het magazijn: • speelbord (2 st.)

• vragen • pionnen • dobbelsteen (2 st.)

• afgevoerde boeken (12 st.)

• stukjes kaft (12 st.)

• voorbeeldtags (12 st.)

• voorbeeldetiketten (12 st.)

• voorbeeldcodes (12 st.)

• voorbeeldstempels (12 st.)

48

Volgende werkmiddelen zijn uit te printen via bibliotheek/kennissysteem/draaiboek en materiaal introducties: • speelbord (2st.)

• vragen • overzicht boeken • overzicht apps en websites • bundel met oplossingen

Dit draaiboek is digitaal beschikbaar op: bibliotheek/kennissysteem/draaiboek en materiaal introducties.

49