BRUZZ - editie 1922 (12-02-2025)

De steile opgang van Eurocommissaris

Hadja Lahbib

Drugsgeweld met oorlogswapens ontregelt Anderlecht

Polyamorie en open relaties in de anonieme grootstad

ROKEN OP CAFÉ Verbod nog steeds

DE DAG VAN RICKY, SENIOR MANAGER TECHNICAL

In 2016 begon hij bij de MIVB als garagechef. Ondertussen groeide hij al door tot Senior Technisch Manager voor de bussen en sinds kort voor de metro’s. Da’s Ricky. En of hij daar goed zit bij de MIVB!

Het is mijn verantwoordelijkheid als technisch manager dat de metro’s beschikbaar zijn om alle reizigers veilig te vervoeren.

Elke ochtend overleg ik met alle teams over de beschikbaarheid, werkzaamheden, aanwezigheden … Bij een noodgeval passen we ons snel aan.

Wat ik zo leuk vind aan de MIVB?

De combinatie van een techniek die nergens anders te vinden is en de dagelijkse impact op de mobiliteit in Brussel!

Drugsgeweld Big Brother en de prijs voor veiligheid

“Mensen hebben het gevoel dat er tegenwoordig krachten zijn die verband houden met misdaad, met de maffia, met radicale religie ... die het gezag van de staat ondermijnen. Dat gezag herstellen, is prioritair.” Woorden van Olivier Maingain (Défi), exact een jaar geleden.

Een kleine maand later reed hij zijn partij de vernieling in, maar hij raakte wel een gevoelig punt. Zeker in het schietgrage Brussel leeft het gevoel dat men de situatie niet meer in de hand heeft. ‘Take back control’ is sindsdien zowel lokaal als federaal het politieke doel, waarbij de overheid zichzelf meer middelen geeft om dat doel te bereiken.

Alvast het federale regeerakkoord staat bol van dat soort maatregelen. Zo worden de straffen sterk opgetrokken voor drugsbaronnen en witwassers. Hun luxewagens en dure horloges kunnen sneller in beslag worden genomen en verbeurd worden verklaard. Leden van een criminele organisatie die nog niet zo lang Belg zijn, kunnen die nationaliteit weer kwijtspelen. Voor drugsdealers en overlastveelplegers zonder recht op verblijf, wordt in voldoende gesloten opvangcapaciteit voorzien. Gerechtelijke procedures worden verkort, lokale politie en federale gerechtelijke politie worden versterkt, en dan is er natuurlijk nog de eenmaking van de Brusselse politiezones.

nu in het regeerakkoord, maar daar blijft het wellicht niet bij. Vorig jaar liet Vooruit-voorzitter Conner Rousseau al weten die gezichtsherkenning niet enkel voor voortvluchtige criminelen, maar zelfs voor banale sluikstorters in te willen zetten. Geen haan die ernaar kraaide.

De Europese Unie wil dan weer standaard (!) alle berichten en foto’s screenen die via WhatsApp of Signal verstuurd worden. Tegen kindermisbruik, luidt het, maar privacy-activisten wijzen op het hellend vlak. De kans dat België tegensputtert is klein. Het was Annelies Verlinden (CD&V) die het voorstel vorige zomer door de Europese Raad wilde duwen. Zij is nu opnieuw minister.

“Mensen zijn de wanorde zo beu dat ze zelfs akkoord gaan met het straffen van onschuldigen”

Op lokaal niveau was er de Anderlechtse avondklok. Zonder enige vorm van proces of rechterlijke uitspraak werden alle minderjarigen van Kuregem op oudejaarsnacht van hun vrijheid beroofd. Dat daar geen massaal protest tegen was, is tekenend. Mensen zijn de wanorde en wetteloosheid zo beu dat ze zelfs akkoord gaan met het straffen van onschuldigen. Burgemeester Fabrice Cumps (PS) liet al weten dat de avondklok voor herhaling vatbaar is.

De toekomst zal uitwijzen of dat alles effect heeft, maar het zijn zeker maatregelen waar iets voor te zeggen valt. In Italië is het de overheid alvast gelukt hiermee het maffiageweld terug te dringen.

Maar om weer grip te krijgen op de samenleving, gaan de beleidsmakers verder. Véél verder.

Zo zet de federale regering de deur op een kier om gezichtsherkenning in te zetten. “Voor het opsporen van veroordelen en verdachten,” staat

Er is kortom een groot draagvlak om de duimschroeven wat aan te spannen. Maar laten we dat alsjeblieft bij de juiste duimen doen, en de gewone burger ontzien. Laten we eerst de maatregelen invoeren die criminelen viseren en zien of die werken, vooraleer we de hele bevolking van haar privacy beroven.

Eens was er een tijd, nog niet zo lang geleden, waarin we meewarig deden over China, waar voetgangers die bij rood licht de straat oversteken bij thuiskomst al een boete in hun mailbox zitten hadden. Wat zijn de garanties dat dat tegen het einde van de legislatuur niet ook bij ons zo is?

Bram Van Renterghem Redacteur

In het edito fileert de redactie de Brusselse actualiteit.

Lees meer Reconstructie van enkele woelige dagen: ‘Een nieuwe week, een nieuwe schietpartij’, p.14.

BRUZZ TREKT OP NIKS

Dat vinden wij natuurlijk niet. Maar wat vind jij van BRUZZ?

Ga naar bruzz.be/enquete en WIN een Museumpass of AB concertcheques.

bruzz.be/enquete

13 16 FEVRIER FEBRUARI www.brightfestival.brussels

43 Kaito Defoort legt een laagje weemoed over zijn debuut als elektronicaartiest Gaiko.

OP DE COVER

26Horeca Het rookverbod in Brusselse cafés wordt niet overal nageleefd

ACTUALITEIT

03Vooraan Drugsgeweld

06Het gesprek Europees commissaris Hadja Lahbib

12M/V/X van de week Emir Kir, meester van het politieke spel

13Cartoon Kim Duchateau

14Reconstructie Een woelige week

18Veiligheid Een eengemaakte politiezone, wondermiddel of niet?

22Opinie Eric Vandezande over het Kanaalplan

COLOFON

23Debatteer mee Voel jij je onveiliger in Brussel?

VERHALEN

34Valentijn Open relaties, polyamorie en swingen in Brussel

ELKE WEEK

10In beeld Heleen Rodiers: Een rustige verkiezingsdag

22 Stadsleven Handen omhoog

25Beestig Brussel Op Valentijn kost een rode roos drie keer zoveel

30 Sporting Flagey Wurgen en klemmen

31Big City Welke Brusselse

straatnamen zijn een romantische ode?

31Meer BRUZZ Wat is er te doen op de andere BRUZZ-kanalen?

32Hang-out Pia

38Column ’Ik droom van stripclubs voor vrouwen’

SELECT

39 De Canadese toppianiste Angela Hewitt brengt Mozart tot leven op de Flagey Piano Days

43Klein onderhoud

Kaito Defoort

45Eat & Drink Le Corbier

46Inzichten Chokri Ben Chikha

BRUZZ Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80 Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België: 29 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 35 euro per jaar OPLAGE 46.000 exemplaren ADVERTEREN? Sacha Devos en Angela Mngongo 02-650.10.81 sacha.devos@brusselmedia.be angela.mngongo@brusselmedia.be DISTRIBUTIE Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE Dirk De Clippeleir ALGEMEEN HOOFDREDACTEUR Klaus Van Isacker COÖRDINATOR MAGAZINE Maarten Goethals ART DIRECTOR Heleen Rodiers VORMGEVING Ruth Plaizier EINDREDACTIE Karen De Becker, Kurt Snoekx WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Jasmijn Post, Sophie Soukias, Steven Van Garsse, Tom Zonderman (redacteurs); Michaël Bellon, Elian Coussement, Jasper Croonen, Andy Furniere, Rieneke Lammens, La Morrigasme, Tom Peeters, Niels Ruëll, Maria Saldi, Bram Van Renterghem, Michel Verlinden (medewerkers) VERTALING Frédérique Beuzon, Gregory Blauwers, Sam De Ryck, Aurélien Garcia, George Holmer FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE Bart Dewaele, Kim, Delphine Frantzen, Ivan Put, Saskia Vanderstichele, Emiel Viellefont VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Dirk De Clippeleir, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw wordt gedrukt bij Printing Partners Paal-Beringen en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie

‘Ongelijkheid komt met een kostprijs’

De carrière van Hadja Lahbib nam in een paar jaar tijd een hoge vlucht. Van journaliste en nieuwsanker tot nu de Belgische nummer één in de Europese cenakels. BRUZZ sprak met de Brusselse. “Ik ben niet links, ik ben niet rechts, ik ben fundamenteel vrij.”

door Steven Van Garsse foto’s Saskia Vanderstichele

Sinds 1 december is Hadja Lahbib de Belgische Europees commissaris. Haar politieke carrière was een rollercoaster. Onverwacht werd ze in 2022 minister van Buitenlandse Zaken voor de MR, na een lange loopbaan als journalist. Ze nam in juni vorig jaar voor het eerst deel aan de verkiezingen voor het Brussels Gewest, waar ze een puike score neerzette. En niet lang daarna mocht ze zich opmaken om Europees commissaris te worden, na een hoorzitting in het Europees Parlement. Het kabinet van Hadja Lahbib bevindt zich op de negende verdieping in het Berlaymontgebouw. Ze heeft zicht op het Schumanplein, dat moet worden omgetoverd tot een gloednieuw plein. Het is haar Brussel. Waar ze is opgegroeid, en waar ze haar hart aan heeft verloren.

Nu moet ze vooral een helikopterzicht bewaren, ver van de landelijke politiek. Ze is omringd door een internationale staf en

voert een beleid dat tot ver buiten de Europese grenzen reikt. Om het chique, maar wat anonieme kantoor wat persoonlijker te maken, zette ze enkele boeken in een vitrine, waaronder (in de Franstalige versie) Alleen de verbeelding kan ons redden van KVS-directeur Michael De Cock. De titel zegt misschien wel in één zin wie Hadja Lahbib is. Gepassioneerd door theater en literatuur en niet te beroerd om over het taalmuurtje te kijken – ze presenteerde ooit Vlaamse kaai, een tweetalig cultuurprogramma met David Van Reybrouck. Tegelijk zegt de titel veel over hoe ze in het leven staat: als iemand die haar dromen niet heeft opzijgezet en altijd zichzelf bleef.

Weinig prestigieuze portefeuille

Hadja Lahbib is Europees commissaris voor Crisisbeheer, Humanitaire Hulp en Gelijke Kansen. Daar is in de vaderlandse pers denigrerend over gedaan. In de

pikorde van de Europese Commissie is het volgens de kranten een weinig prestigieuze portefeuille. België zou slechts die hebben gekregen omdat MR-voorzitter GeorgesLouis Bouchez te lang talmde, twijfelend tussen Didier Reynders en Hadja Lahbib. Lahbib laat dat niet aan haar hart komen. Voor haar is het perfect. Ze praat honderduit over hoe haar bevoegdheden, die wegen op het transversale Europese beleid en hoe die invloed kunnen hebben op de rest van wereld. Op de mensenrechten, op het welzijn van de mensen binnen en buiten Europa. “Als Belgen zien jullie dat misschien niet, maar mijn impact is groter dan toen ik minister van Buitenlandse Zaken was.”

“Het zijn bevoegdheden die dicht bij de mensen staan. Het gaat over mensen met een handicap, of wie met racisme te maken krijgt, of over vrouwenrechten, maar net zo goed kom ik tussenbeide in Ierland, waar de EU noodgeneratoren heen stuurde,

BIO

• Geboren in het Henegouwse Boussu in 1970

• Groeit op in Brussel, in de Marollen

• Studeert journalistiek en communicatie aan de ULB

• Gaat in 1997 aan de slag als journaliste bij de Franstalige openbare omroep RTBF

• Volgt in 2022 Sophie Wilmès op als federaal minister van Buitenlandse Zaken

• Is sinds eind vorig jaar Europees commissaris voor Crisisbeheer, Humanitaire Hulp en Gelijke Kansen

nadat de storm Eowyn 200.000 mensen zonder elektriciteit had gezet.”

Europa heeft altijd een grote rol gespeeld in de wereld op het vlak van humanitaire hulp, legt Lahbib uit, als een soort van morele plicht om mensen binnen Europa én erbuiten te helpen. Dat is helemaal in lijn met de waarden van het Europese project, dat er precies is gekomen om vrede en welvaart te creëren.

Lahbib is niet blind voor de eigen belangen van de EU. “Mijn idee: als je dat aan anderen overlaat, dan nemen groepen die niet onze waarden delen het over. Dat leidt tot instabiliteit in die regio’s. Er kan radicalisering ontstaan, recuperatie door gewapende groepen. Uiteindelijk bedreigt dat ook onze Europese veiligheid.”

Haar job als Europees commissaris voor Humanitaire Hulp maakt dat Lahbib permanent de hort op moet. Ze vliegt naar Damascus, New York, Warschau of Ankara. Ze kan de wereld zien. “Als kind keek ik naar boven, in de lucht, en ik droomde van vliegreizen. Er was ook die leraar in het lager onderwijs die ons foto’s toonde van andere landen. Dat liet een diepe indruk na op mij. Ik ben altijd fundamenteel geïnteresseerd geweest in de andere. In wat elders is. In het verschil. Noem het een soort nieuwsgierigheid.”

Interview met de Taliban

‘De andere’ werd ook een rode draad in haar loopbaan, zegt ze. “Of ik nu de taliban interviewde als journaliste, of vandaag de kampen van Gaziantep bezoek in Turkije en er de facto de Syrische president Ahmed Hussein al-Sharaa ontmoet.”

Of ze hem dan een hand heeft gegeven? In de Westerse wereld was er heel wat verontwaardiging toen president Al-Sharaa weigerde om de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock de hand te schudden. Hadja Lahbib maakte er geen punt van. “Ik heb

dadelijk bij wijze van groet de hand voor mijn hart gehouden. Ik heb voldoende ervaring in moslimlanden.”

Het is als journaliste dat Hadja Lahbib bekendheid verwierf. Eerst als grand reporter in het Midden-Oosten en Afghanistan, dan als anker bij de RTBF, wat ze maar liefst twintig jaar deed. Tegelijk was ze directrice Documentaire. In 2022 kwam er dan de kentering. Ze werd, onverwacht, minister van Buitenlandse Zaken, nadat Sophie Wilmès een stap opzij had gezet.

In de Franstalige pers werd haar overstap naar de politiek op ongeloof onthaald, en dan zeker omdat ze voor de rechtse MR van Bouchez koos – Hadja Lahbib werd eerder ter linkerzijde gesitueerd. Lahbib zei hier zelf over: “Ik ben niet links, ik ben niet rechts, ik ben fundamenteel vrij.”

Hoe vrij kan ze vandaag nog zijn? Als journalist genoot ze de vrijheid van spreken. Vandaag moet ze in haar functie de taal spreken van de diplomatie. Van het juiste woord op het juiste moment. Hadja Lahbib voelt zich echter nog precies even vrij als voordien. “Ik ben nog nooit zo vrij geweest. En wat meer is: ik heb de vrijheid om zaken te realiseren, wat je als journalist veel minder hebt. Het is misschien ook de reden waarom ik hier zit. Op een bepaald moment wil je meer.”

Hoe snel haar politieke blitzcarrière ook ging, die liep niet altijd over rozen. Zo werd haar als minister van Buitenlandse Zaken haar bezoek als journaliste aan de Krim verweten. Ze ging erheen met een Russisch visum, terwijl er al sancties liepen tegen Vladimir Poetin. En er was Irangate, waarbij Iraanse burgemeesters werden uitgenodigd op een stadscongres in Brussem, wat tot het ontslag zou leiden van Brussels staatssecretaris Pascal Smet (Vooruit).

Lahbib noemt het vandaag een storm in een glas water. Niet dat het haar

“Ik ben twintig jaar lang als schermgezicht van de RTBF op een piëdestal gezet. Ik werd geadoreerd. Dan bouw je een schild op”

allemaal onberoerd liet. Ze zag hoe haar politieke opponenten alles uit de kast haalden om haar te doen struikelen in het parlement. “Als we Lahbib tot huilen kunnen brengen, dan hebben we haar,” zo klonk het bij haar opponenten, zegt ze vandaag. Er was ook het harde oordeel van Politico over haar beleid als buitenlandminister. Haar reactie? “Ze kennen me helemaal niet.”

Toch vindt ze de politieke wereld niet fundamenteel harder dan de journalistiek. “Je komt dit soort verhalen overal tegen. Ik ben op een manier immuun geworden voor kritiek. Dat komt, misschien paradoxaal genoeg, omdat ik twintig jaar lang, als schermgezicht van de RTBF, op een piëdestal werd gezet. Ik werd geadoreerd. Dan bouw je een schild op. Je maakt een onderscheid tussen hoe de wereld naar je kijkt, en hoe je zelf bent.”

Opgegroeid in de

Marollen

“Weet je: mensen plakken graag een etiket op iemand. Als dat dan niet meer klopt, lig je onder vuur. Terwijl ik altijd out of the box ben geweest. Ik heb altijd dingen gedaan die uit de band springen. Dan is er één les die overblijft: je moet altijd jezelf blijven.”

Dat ze lak heeft aan codes toonde ze bijvoorbeeld nog als minister van Buitenlandse Zaken door in Qatar in voetbaloutfit naar het WK te gaan, maar wel met een One-Loveband rond haar arm om aandacht te vragen voor de holebirechten, een statement dat de Rode Duivels zelf niet mochten maken op het veld.

Als Europees commissaris voor Humanitaire Hulp vliegt Hadja Lahbib de wereld rond. “Als kind keek ik naar boven, in de lucht, en ik droomde van vliegreizen. Ik ben altijd fundamenteel geïnteresseerd geweest in de andere. In wat elders is. In het verschil.”

“Geweld tegen vrouwen kost 300 miljard euro per jaar in de EU”

Een ding staat vast. Hadja Lahbib is een vechter. Ze verwijst zelf naar haar kindertijd in de volkse Marollen, waar jongeren op straat leren om weerbaar te worden, waar intuïtie en instinct een grote plaats innemen.

Ze was als twaalfjarige uit een arbeidersgezin voorbestemd om naar het technisch en beroepsonderwijs te gaan. “Ik werd daar gewoon ingeschreven. Dat was pure discriminatie, maar zo ging het toen en mijn ouders hadden het te druk. Op die eerste schooldag raakte ik verdwaald in Brussel,” vertelt ze het onwaarschijnlijke verhaal. “Ik zag een andere school. Een klein stemmetje zei me: laat ik daar eens binnenstappen. Het was een katholieke ASO-school.”

Enkele leerkrachten zagen meteen wat Lahbib in haar mars hadden, en steunden haar. Ze zou zes jaar later goed voorbereid naar de universiteit gaan, waar ze journalistiek ging studeren. “Ik heb veel geluk gehad,” zegt ze vandaag.

En nu zit ze, zoveel jaar later, negen hoog boven het Schumanplein, waar ze ook opkomt voor gelijke kansen. Daarvan heeft ze zelf mogen ondervinden dat die in onze wereld niet vanzelf komen.

Ze ontkracht het verhaal dat de Europese Unie weinig in de pap te brokkelen heeft als het op gelijkheid aankomt. Dat het soft law is, met weinig zichtbaar resultaat. Lahbib: “Er zijn wel degelijk richtlijnen die de lidstaten moeten omzetten. In het vorige mandaat zijn er beslissingen genomen over vrouwen in de raden van bestuur, gelijke rechten in de balans werk-gezin, geweld tegen vrouwen, gelijke lonen. Dat is grensverleggende wetgeving die Europa in een andere plooi zal leggen.”

‘L’INÉGALITÉ A UN PRIX’

Voor Lahbib is de strijd ook nog lang niet gestreden. “We zien een backlash in de gelijke rechten voor mannen en vrouwen, bijvoorbeeld in de Verenigde Staten, maar ook wereldwijd is er nog veel werk aan de winkel. Er zijn slechts 28 vrouwelijke staatshoofden in de wereld – van de bijna tweehonderd. Aan dit ritme duurt het nog 130 jaar om naar een genderevenwicht aan de top te gaan. Kunnen we zo lang wachten? Ik hoop dat mijn kleindochter in een wereld kan leven waar er meer gelijkheid is, en dat het niet pas mijn achterkleindochter zal zijn die dat zal meemaken.”

Ook hier is het meer dan een morele plicht voor haar. Lahbib: “Ongelijkheid komt met een kostprijs. Er is geen welvaart mogelijk in een maatschappij die ongelijk is. Het geweld tegen vrouwen bijvoorbeeld. Dat is becijferd: dat kost 300 miljard euro per jaar in de EU. Door absenteïsme, door de gezondheidskosten, de impact op de kinderen, de verarming en de precariteit van de vrouwelijke slachtoffers. Ook door mensen met een beperking of oudere mensen aan de kant te laten staan, mis je enorm veel talenten, die de economie net nodig heeft. Daarom is die strijd voor gelijke rechten zo belangrijk. ”

De Europese Commissie is zelf niet het beste voorbeeld: er zijn maar 11 vrouwen op de 27, en dat is minder dan in het vorige kabinet. Het is voor Hadja Lahbib alleen maar een bewijs voor haar eerdere stelling. “Als commissievoorzitter Ursula von der Leyen er niet had over gewaakt, dan waren we nog slechter af. Vandaag hebben we een vrouwelijke commissievoorzitter, een vrouwelijke parlementsvoorzitter en voor u zit een vrouwelijke commissaris voor Gelijke Kansen. Er zijn dus wél vrouwen op sleutelposten.”

FR En quelques années, la carrière de Hadja Lahbib a atteint des sommets. Ancienne journaliste et présentatrice du JT, elle est aujourd’hui commissaire européenne en charge de la Gestion des crises, de l’Aide humanitaire et de l’Égalité des chances. Bien que la presse belge ait fréquemment critiqué sa fonction, elle répond que l’Union européenne a en réalité peu de pouvoir sur les questions d’inégalité. « L’inégalité a un prix. La prospérité n’est pas possible dans une société inégale. C’est pourquoi la lutte pour des droits égaux est essentielle. »

‘INEQUALITY HAS A PRICE’

EN In a few years time, Hadja Lahbib went from journalist and news anchor to the Belgian number one in European cenacles. She is currently the European commissioner for Crisis Management, Humanitarian Aid, and Equal Opportunities. Belgian media has somewhat belittled her portfolio but she herself debunks the narrative that the European Union has little say when it comes to equality. “Inequality comes with a cost. A society that is unequal cannot be prosperous. That is why this fight for equal rights is so important.”

In beeld door Heleen Rodiers

Een rustige verkiezingsdag

In café Le Fantasia was het zondag al duidelijk, zelfs voor de resultaten van de herverkiezing in Sint-Joost-ten-Node binnenstroomden: Emir Kir is de man van het moment, en van de toekomst. Getuige de volgeplakte ramen met zijn posters. De fantasie werd trouwens realiteit: Kir won overtuigend, en haalde zelfs een extra zetel binnen. Wat nog meer dan ooit zal betekenen dat hij het straatbeeld zal bepalen de komende zes jaar. MG

Emir Kir Meester van het politieke spel

Sint-Joost-ten-Node mag zich na de nieuwe verkiezingen van zondag weer opmaken voor zes jaar Emir Kir als burgemeester. De kans dat de gemeente een andere richting inslaat is erg klein.

De verkiezingsuitslag van de Lijst van de Burgemeester deze zondag is zonder meer een succes te noemen. Op 13 oktober haalde Emir Kir met zijn lijst al zeventien zetels. Dat waren er evenveel als in 2018. Dat was al een krachttoer op zich, omdat een deel van zijn lijst was afgescheurd en met de PS naar de kiezer trok. Komt daarbij dat Kir geen steun had van een nationale partij, en er helemaal alleen voor stond.

Toch bleef er een waas van twijfel hangen over dat resultaat, mee opgepookt door Ecolo en PS die Emir Kir ervan beschuldigden dat die, onder meer met volmachten, de verkiezingen gestolen zou hebben. Bij de nieuwe verkiezingen haalt Emir Kir één zetel meer dan in oktober, in een stemming waar met het vergrootglas naar is gekeken, en waar de kans op onregelmatigheden alvast veel kleiner is.

Het ‘systeem-Kir’

Emir Kir zet dat nu helemaal naar zijn hand. Volgens de burgemeester is dat het beste bewijs dat de “lastercampagne” van Ecolo en PS op niets gestoeld was, en dat de bevolking hen van antwoord heeft gediend.

Emir Kir was al immens populair in oktober. Hij is dat op

9 februari gebleven. Hij heeft campagne gevoerd met een positief volks verhaal, vol zelfvertrouwen. Tegelijk kon hij de criticasters wegzetten als slechte verliezers en zich in een slachtofferrol wentelen. Je was voor hem, of je was tegen hem. Die oeroude politieke strategie, die hij in 2018 al succesvol toepaste, heeft duidelijk opnieuw gewerkt. Het legt ook meteen de zwakte bloot van de tegenstanders. PS en Ecolo hebben vooral het systeem-Kir aan de kaak willen stellen, zonder daar een eigen geloofwaardig verhaal tegenover te zetten.

Het valt ook moeilijk te onderschatten met welke drive Emir Kir aan deze verkiezing heeft deelgenomen. Voor de man die ooit als straathoekwerker begon in Sint-Joost en opklom tot staatssecretaris en burgemeester, was het alles of niets. Zonder absolute meerderheid riskeerde er een anti-Kircoalitie te komen en was het einde verhaal voor Emir Kir. Sinds 2020 is hij partijloos, dus een vangnet was er niet.

Emir Kir kan nu met een overtuigend mandaat van de kiezer burgemeester worden. Hij verwijst graag naar zijn grote voorbeeld: PS-burgemeester van Sint-Joost Guy Cudell. Die was sociaal voelend, maar

met een zekere autoriteit. Het zijn kenmerken die Emir Kir ook zichzelf graag toeschrijft. Zijn opponenten wezen gewaarschuwd, Guy Cudell bleef maar liefst 46 jaar aan een stuk burgemeester van Sint-Joost.

Sint-Joost is geen eiland

Dus zal Emir Kir zijn macht moeten consolideren, en zijn troepen onder controle moeten proberen te houden. Iets wat hem in de periode 2018-2024 niet gelukt is. Hij heeft achttien van de negentwintig zetels en moet er in principe geen andere partij bijnemen. Sowieso wil hij niet met PS en Ecolo in zee. Hij kan eventueel nog Les Engagés-CDV-MR-VLD (één zetel) mee aan boord nemen, al hebben die voor de verkiezingen aangekondigd dat ze daar

alleen voor tekenen als de gemeente een andere koers zal varen.

Toch zijn de komende zes jaar voor Emir Kir niet zomaar een walk in the park. Ondanks het feit dat de gemeente heel wat inkomsten heeft, uit de hotels bijvoorbeeld, is het beleid de afgelopen jaren geen toonbeeld geweest van goed bestuur. Grote projecten bleven aanslepen, terwijl populistische maatregelen de bovenhand namen.

Maar vooral: Sint-Joost is geen eiland. Het ligt helemaal ingebed in het stedelijke weefsel van de grootstad. Emir Kir mist via een Franstalige partij een link met het Brussels Gewest, waar een groot deel van het stedelijke beleid bepaald wordt en waar ook het grote geld vandaan komt,

© BELGA

18

zetels haalde Emir Kir bij de nieuwe verkiezingen van afgelopen zondag, dat is er één meer dan in oktober

46

jaar was PS’er Guy Cudell burgemeester van Sint-Joost. Cudell is het grote voorbeeld van Emir Kir

bijvoorbeeld voor de heraanleg van de openbare ruimte. Omgekeerd bemoeilijkt die geïsoleerde positie van Emir Kir en ‘zijn Sint-Joost’ ook een slagvaardig stedelijk beleid. Dat zagen we de voorbije jaren als het ging over prostitutie, mobiliteit of de lokale politiezone. Met Emir Kir had Brussel al een ‘baron’ die graag soloslim speelde. Vandaag zit hij nog steviger in het zadel. Daar is de vraag wat dat de komende zes jaar zal geven. Als toch zou blijken dat Emir Kir een alliantie sluit met een andere partij om zijn absolute meerderheid te verruimen, dan kan dat misschien ook in deze context worden gezien: het levert hem alvast een handige relais op met het Brussels Gewest.

STEVEN VAN GARSSE

In de wijk Peterbos vindt donderdagnacht een schietpartij plaats rond 4 uur ‘s morgens. Daarbij valt een dode.

Reconstructie

Drugsgeweld escaleert in Anderlecht

‘Een nieuwe dag, een nieuwe schietpartij’

Een gold commander, soldaten inzetten, een algehele mobilisatie: vanuit de politiek volgde de ene straffe aankondiging op de andere, toen Brussel vorige week door vier schietincidenten werd opgeschrikt. Zal het helpen in de strijd tegen drugsgeweld? “Wapens kopen gebeurt tegenwoordig via Telegram.” door de redactie

Brussel werd afgelopen week getroffen door maar liefst vier schietpartijen: drie in Anderlecht en één in Sint-Joost-ten-Node. Donderdagnacht viel daarbij ook een dode in de Peterboswijk in Anderlecht. Het zet het debat opnieuw op scherp: regeert het drugsgerelateerd geweld in de straten van Brussel? Of minstens in bepaalde delen van Brussel?

Eerst de feiten.

Op woensdag 5 februari lossen twee verdachten rond 6 uur met zware oorlogswapens schoten op de omgeving in de wijk rond metrohalte Clemenceau in Anderlecht.

Op camerabeelden van de MIVB is te zien hoe in de lucht gemikt wordt, niemand raakt gewond. De verdachten vluchten daarop weg via de metrotunnels in de richting van het Zuidstation, waarop een urenlange zoektocht volgt door de speciale interventie-eenheden van de federale politie. De diensten, uitgerust met speciale kijkers en zwaar bewapend, staken de

zoektocht rond de middag, zonder concreet resultaat. De hele dag loopt het metroverkeer ernstige vertragingen op.

Diezelfde nacht is het ook raak in de Weidestraat in Sint-Joost, waar rond 1.25 uur een andere schietpartij plaatsvindt, met verschillende geweerschoten, aldus het parket. Daarbij vallen twee gewonden, de daders kunnen vluchten. Een van de twee gewonden wordt ter plaatse aangetroffen, terwijl de andere zich met een schotwonde in het been aanbiedt op het politiecommissariaat vlakbij. “Beiden zijn afgevoerd naar het ziekenhuis, maar verkeren niet in levensgevaar,” zegt het parket.

Donderdagochtend – nauwelijks 24 uur na de vorige schietpartij in die buurt –blijkt het opnieuw prijs aan Clemenceau: om 3.35  uur vallen een aantal geweerschoten. De hulpdiensten moeten uitrukken om een persoon te helpen in de Sergeant De Bruynestraat; zijn leven lijkt even in gevaar, maar hij is intussen stabiel. Ter

plaatse vindt de politie een aantal kogelhulzen. Julien Moinil, de nieuwe Brusselse procureur des Konings, noemt de toestand “totaal onaanvaardbaar”. Volgens hem gaat het mogelijk om represailles van bendes, verwikkeld in een bloederige territoriumstrijd.

Een dag later – in de nacht van donderdag op vrijdag – is de wijk Peterbos aan beurt: een schietpartij rond 4 uur ‘s morgens, wanneer iedereen nog slaapt. Volgens de burgemeester van Anderlecht, Fabrice Cumps (PS), is het geweld gelinkt aan drugsbendes. “Je moet geen genie zijn om dat uit te vissen,” zegt hij tegen verschillende media in een eerste reactie. Eén iemand komt om het leven. Het parket gaf nog geen details vrij over de identiteit.

Militairen op straat

Meteen na het nieuws volgen de reacties. Vooral dan uit politieke hoek. De ene iets subtieler dan de andere. MR-voorzitter

Georges-Louis Bouchez vindt dat het “tuig

welig tiert in Brussel”. Christophe De Beukelaer, momenteel onderhandelaar voor Les Engagés op Brussels niveau, noemt de situatie “niet langer onder controle”.

N-VA-politicus Mathias Vanden Borre stelt vast: “Een nieuwe dag, een nieuwe schietpartij, zo lijkt het wel in Brussel”.

Door de filmpjes die online circuleren van de verdachten van de eerste schietpartij in Clemenceau – en het schijnbare gemak en zelfvertrouwen waarmee de mannen met zware vuurwapens omgaan – krijgt de aanval ook direct nationaal aandacht. In zijn eerste publieke optreden als federaal minister van Binnenlandse Zaken bezoekt Bernard Quintin (MR) enkele uren nadien de plaats delict, met in zijn kielzog burgemeester Cumps. Het zet meteen het beeld op scherp van een federale regering die daadkrachtig wil optreden, terwijl de Brusselse burgemees-

“Straatdealers gebruikten in het verleden een mes of schroevendraaier als wapen. Nu zware oorlogswapens”

Nils Duquet Directeur Vlaams Vredesinstituut

ters laten gedijen, en bijvoorbeeld weigeren na te denken over een efficiënter optreden door de fusie van de zes politiezones.

Even later – toeval of niet – roept Philippe Close (PS), burgemeester van Brussel, de overige Brusselse burgemeesters en de korpschefs van de zes politiezones donderdagnamiddag samen. Tijdens een overleg achter gesloten deuren wordt gepleit voor een “eenheid van commando”, aangestuurd door een “gold commander”.

Kogelinslagen in de Peterboswijk. En niet alleen daar. “Er zat een kogelgat in de slaapkamer van een kind in een aangelegen straat,” zei procureur des Konings Julien Moinil, nog voor de schietpartij in Peterbos.

Het gaat, volgens de uitleg die nadien gegeven wordt, om een tijdelijk scenario, vergelijkbaar met de politie-inzet tijdens oudjaar.

Cumps en de korpschef van de zone Brussel-Zuid, Jurgen De Landsheer, nemen de leiding op zich. Eerder riep Cumps al op tot een “algemene mobilisatie”. Concreet zullen agenten van de zone Brussel Hoofdstad-Elsene “uit solidariteit” mee patrouilleren in de gemeenten Anderlecht en Sint-Gillis. De maatregel moet tot meer blauw op straat leiden, “in het bijzonder in de metrostations”. Het moet ook meer samenwerking tussen de bevoegde instanties mogelijk maken, luidt het.

Niemand kan zeggen hoelang die uitzonderingstoestand zal duren. “Een week, twee weken, een maand, we zullen zien,” aldus Quintin. “Nultolerantie is nu aan de orde.”

Quintin wil zelfs nog een stap verder gaan in zijn voluntarisme door in De Zevende Dag te pleiten om de politie te laten bijstaan door militairen. Hij dacht concreet aan de bewaking van bijvoorbeeld ambassades of kerncentrales, maar ook wat de incidenten van afgelopen week betrof. Naar eigen zeggen pleegde hij al overleg met zijn collega op Defensie, Theo Francken (N-VA).

De legervakbonden, die donderdag manifesteren tegen de pensioenplannen van de federale regering, reageren alvast afwijzend op die plannen. “Niet onze taak,” zegt secretaris-generaal Yves Huwart van de militaire vakbond ACMP. “Soldaten horen geen politietaken uit te voeren.”

Gouden horloges

“Er zat een kogelgat in de slaapkamer van een kind in een aangelegen straat.” Procureur Moinil, aangedaan door dat opmerkelijke detail, pleit van zijn kant voor meer politieoperaties en een verhoogde repressie. Zijn ambitie, sinds hij dit jaar begon? “Elke actie moet voortaan een reactie krijgen, anders eindigt dat in straffeloosheid,” zei hij eerst op RTBF en

later in een bijeengeroepen persconferentie vrijdag (daarbij onder meer geflankeerd door federaal minister van Justitie Annelies Verlinden (CD&V⸩.

Daarnaast is het volgens Moinil ook cruciaal om de criminelen te raken waar het pijn doet: in hun portefeuille. Daarom zullen vijf magistraten zich voortaan fulltime bezighouden met activa van drugshandelaars terug te vorderen. “Ze zullen zich richten op de bankrekeningen, luxeauto’s en horloges van de criminelen. Geld is het doel van de criminelen, dus laten we dat geld gaan halen.”

Ine Van Wymersch, nationaal drugscommissaris, die ook aanwezig was tijdens de persvoorstelling van vrijdag, noemt die maatregel symbolisch, maar niettemin noodzakelijk. “We geven het signaal: een drugscarrière loont niet. Bovendien, de opbrengst van het in beslag nemen van het criminele vermogen kan toegewezen worden aan de strijd tegen de georganiseerde misdaad.”

Van Wymersch geeft het voorbeeld van Italië, waar in beslag genomen huizen van de maffia al omgevormd werden tot een politiekantoor. In haar ogen kan dat – mogelijk – het gebruik van kalasjnikovs en andere zware wapens terugdringen. “Criminelen kunnen die maar aankopen omdat die organisaties geld verdienen door cocaïne te verhandelen. Door de geldstromen droog te leggen, zal ook het geweld afnemen.”

De recente opflakkering van geweld heeft volgens haar te maken met een territoriumoorlog. Op dat punt volgt ze ook Cumps en Moinil. “Men gaat eerst proberen ‘in der minne’ een verkooppunt over te nemen. Dat is natuurlijk heel relatief in dat milieu. Als een groep niet wijkt voor een andere bende, gaat men via intimidatie en tot slot liquidatie het terrein innemen.”

Wapens uit Joegoslavië

Zo aanwezig andere politici en experts zijn in het publieke debat, zo afwezig is ontslagnemend Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS). Hij ligt al langer onder vuur over zijn terughoudendheid in het debat; dat hij vorige week op ‘privéreis’ was, verzacht de kritiek niet.

Aan Vlaamse kant hekelen vooral CD&V en de N-VA de “jarenlange onzichtbaarheid” van de minister-president in het drugsdossier. Ook zijn hotspot-plan, dat hij vorig jaar in het leven riep na een aantal moeilijkheden in Peterbos en het Zuidstation,

De speciale interventie-eenheden van de federale politie hielden vorige week woensdag een klopjacht op twee verdachten, die schoten losten in de omgeving van metrostation Clemenceau. De daders werden niet gevat.

noemen sommigen mislukt. Wegens te zwakke rapportering (aldus CD&V-politicus Benjamin Dalle) en wegens te weinig nadruk op het sociale deel van de oplossing (lees ook de opiniebijdrage van Eric Vandezande, drijvende kracht achter het burgercollectief ‘40 Comités’, p.22).

Nils Duquet, directeur van het Vlaams Vredesinstituut, wijst op nog een andere belangrijke reden waarom het geweld in Brussel zo snel escaleert: de makkelijke toegang tot wapens, bijvoorbeeld door de continue stroom exemplaren afkomstig uit het voormalige Joegoslavië. “De voorbije jaren zie ik ook veel Turkse alarmpistolen op de markt. Die zijn te koop in Europese landen zonder vergunning en makkelijk om te bouwen. Nieuw zijn de bestellingen via de post. Mensen kopen losse onderdelen die in verschillende landen legaal te

verkrijgen zijn, en zetten die hier in elkaar.”

Ook de impact van sociale media wil Duquet niet onderschatten. “Vroeger was het een gesloten markt: alleen de grote jongens konden een wapen kopen, en dan nog van mensen die ze kenden. Straatdealers gebruikten in het verleden een mes of schroevendraaier als wapen. Nu zijn er groepen op Telegram waar je ze kunt kopen. Koper en verkoper kennen elkaar vaak niet eens meer.”

Duquet hoopt dat – eindelijk – het kwartje zal vallen bij de beleidsmakers, om de wapenhandel ernstig aan te pakken. Enerzijds omdat de burger dat vraagt. “Er is niet alleen sprake van een onveiligheidsgevoel, maar ook van reële onveilige situaties.” Anderzijds komt het ook de overheid beter uit. “Hoe sneller de regering reageert, hoe minder het kost.”

‘UN NOUVEAU JOUR, UNE NOUVELLE FUSILLADE’

FR Un « Gold Commander », des soldats déployés, une mobilisation générale : du côté politique, les annonces sévères se sont enchaînées lorsque Bruxelles a été secouée la semaine dernière par quatre fusillades. Il y a eu une victime mortelle. Cela aidera-t-il dans la lutte contre la violence liée aux drogues ? « Espérons que les décideurs prennent vraiment au sérieux le commerce d’armes. Aujourd’hui, l’achat d’armes se fait via Telegram. »

‘ANOTHER DAY, ANOTHER SHOOTING’

EN Bodytekst samenvatting

EN A “Gold Commander”, deploying soldiers, a general mobilisation: these are all stern responses from the political world as Brussels was shaken by four shooting incidents last week leaving one dead. Will those measures help in the fight against drug violence? “Hopefully, policymakers will deal with the arms trade properly. These days, criminals buy their guns on platforms like Telegram.”

TITEL SAMENVATTING

© PHOTONEWS

‘Een fusie is geen toverstokje tegen criminaliteit’

Zal een eenmaking van de zes politiezones van Brussel de burger ten goede komen? En hoe dan concreet? Dat vinden experts, burgers en agenten misschien wel de belangrijkste vraag in het verhitte debat. “De versnipperde structuur leidt tot ongelijkheid: mensen aan Clemenceau zijn minder veilig dan in Watermaal-Bosvoorde.”

door Bram Van Renterghem

Stijn Van Houtven woont aan de Poincarélaan, de buitenste laan van de kleine Ring. Zijn woning ligt – samen met de stoep van de laan – in Anderlecht, politiezone Zuid. Het fietspad, middenberm en overkant behoren tot de politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene. “Geregeld komt het op de middenberm tot vechtpartijen, soms met messen en staven,” zegt Van Houtven. “Als ik de politie bel via het noodnummer, komt die soms wel, maar echt patrouilleren doet niemand, waardoor die vechtpartijen zich blijven herhalen. Voor de politie van Zuid is dit net buiten hun zone. Voor de politie Brussel Hoofdstad-Elsene is dit wellicht maar een uithoek.”

Voor veel Brusselaars een herkenbaar en symptomatisch voorbeeld: een strikte scheiding van politiezones, die leidt tot een soort kafkaiaanse werking, waarbij grenzen respecteren belangrijker lijkt dan burgers helpen.

Daar komt een einde aan. Althans, dat lijkt de belofte van het nieuwe federale regeerakkoord, een tweetal weken geleden voorgesteld door premier Bart De Wever (N-VA). Daarin staat een opvallende passage over de werking van de politie in Brussel: “De afgelopen jaren is opnieuw duidelijk geworden dat het veiligheidsbeleid in Brussel te versnipperd is. Daardoor worden criminele fenomenen en overlast niet op de meest efficiënt mogelijke manier aangepakt. Er is duidelijk nood aan

meer eenheid van visie en leiding. We fuseren daarom de zes Brusselse politiezones tot één zone.”   Duidelijk. Blijft de vraag: in welke mate zal de Brusselaar iets van een eengemaakte politiezone voelen? Een studie uit 2023 naar de fusie van tien Vlaamse korpsen, die zowel voor- als tegenstanders in het debat gebruiken, is ontnuchterend: “De impact van een fusie op het vertrouwen van de burger in de politie, blijft beperkt. Een fusie blijkt in hoofdzaak een eerder bestuurlijk-organisatorisch vraagstuk en niet iets waar de ‘eindklant’ van wakker ligt.”

Grensgebieden

Brussel is Vlaanderen niet. Hier wordt één stad opgedeeld in zes zones, met kilometerslange grensgebieden tot gevolg. “Op die grensgebieden wonen heel veel mensen,” zegt Valentijn Vanoeteren, die meeschreef aan de studie. “Afstemming is nodig.”

Net die afstemming is er nu onvoldoende. Sommige inwoners vallen tussen twee stoelen, iets wat bij een eengemaakte zone niet het geval zou zijn.

Dat toont het voorbeeld van Stijn Van Houtven. Maar het kan nog bonter. Enkele jaren terug zat Fien* met haar zoontje van twee in het Dauwpark in Anderlecht. Zelf woonde ze toen op de Slachthuislaan, amper vijftig meter van het Dauwpark, maar officieel Brussel-Stad.

“Ik was zichtbaar zwanger,” zegt ze. “Toch kwam een drugsverslaafde schreeuwend op me af en gaf me een slag in het gezicht.” De buurtbewoners hielpen om de man te verjagen en ze belde de politie – het nummer van ‘haar’ wijkcommissariaat Dansaert, stond in haar gsm. “Toen de agenten aankwamen, zeiden ze: ‘Ja maar, dat gebeurde in Anderlecht, wij kunnen niks doen.’ Een klacht indienen, ging niet. Ook daarvoor moest ik naar Anderlecht.”

Nochtans stipuleert de wet dat je zowel in je eigen gemeente als in de gemeente waar het misdrijf gepleegd werd, een klacht kunt indienen. Ook kan en mag de politie gerust ingrijpen in een andere zone, en al zeker op de grens.  Die wet blijkt in de praktijk vaak niet te werken, mocht behalve Fien ook Goedele Desmet een tijd terug ondervinden. “Ik woon op de grens tussen Anderlecht en Brussel-Stad. Als ik het noodnummer bel en ze komen vanuit de verkeerde zone, doen ze niks. Dan bellen zij een andere patrouille en is het wachten geblazen, soms anderhalf uur. De wijkagent? Die zag ik één keer: toen ik mij jaren geleden liet domiciliëren.”

Gold commander

Een eengemaakte zone zou die problemen – in theorie althans – van de baan vegen, maar betere afspraken kunnen dat evengoed. Dat is alvast de stelling van een agente van de zone Hoofdstad-Elsene. “Wij patrouilleren wel degelijk op grensgebieden,” claimt Vera*, die liever niet met haar echte naam in de krant wil. Alle korpsen hebben immers afgesproken niet met de pers te communiceren over de fusie, die een politieke kwestie wordt genoemd.

Volgens Vera wordt er nu al goed samengewerkt. “Bij grote ordediensten zoals oudjaar, is er eenheid van commando. Dan ageren de verschillende zones echt als een eengemaakte politiezone,” zegt ze. Ook na de tweede schietpartij aan Clemenceau, vorige week donderdag, zijn de burgemeesters overgeschakeld op eenheid van commando. Concreet patrouilleren teams van de politiezone Brussel HoofdstadElsene ‘uit solidariteit’ in Anderlecht in het zuiden van Brussel. Het gaat evenwel om een ‘tijdelijk scenario’.

Andere bronnen binnen de politie nuanceren de impact van een eengemaakt

“Als je criminele problemen zoals drugsoverlast op een verschillende manier aanpakt, verplaatst het fenomeen zich gewoon”

Sofie De Kimpe

Criminologe

(VUB)

commando. “Op oudejaarsnacht zijn dat ‘maar’ de ordediensten die onder hetzelfde gezag staan,” zegt Stefaan*. “Dat is niet hetzelfde als bijvoorbeeld een gemeenschappelijke aanpak van drugsoverlast, verkeersinbreuken of de integratie van verschillende gespecialiseerde diensten van de zes zones.”

In verband met dat laatste is het Comité P-rapport na de dodelijke schietpartij door Abdesalem Lassoued in 2023 op drie Zweedse supporters in het centrum van de stad, illustratief. Toen de Tunesiër nog maar net op de radar kwam, moest de federale politie een mail sturen naar zes Cellen Radicalisering, één voor elke zone, waar telkens iemand moest nagaan of de zone over recente informatie beschikte over hem. Twee zones antwoordden niet. Een integratie van die diensten zou kortere lijntjes én specialisatie kunnen opleveren.

Gelijke behandeling

Dat is ook de mening van criminologe Sofie De Kimpe (VUB). “Het grootste voordeel van een eengemaakte zone is dat Brussel één beleid krijgt voor het hele grondgebied. Nu is de basispolitiezorg in Brussel niet gelijk, mensen aan Clemenceau zijn minder veilig dan in pakweg Watermaal-Bosvoorde. Dat komt door de ongelijke financiering van de betrokken politiezones. Als je het geld beter verdeelt, is ook de veiligheidsverdeling gelijkwaardiger. Zoiets is cruciaal, elke Brusselaar heeft recht op veiligheid.”

Nu wordt vaak geschermd met de aanpak op maat, die maar mogelijk zou zijn doordat korpsen en burgemeesters de lokale situatie door en door kennen.

Philippe Close (PS), Vincent De Wolf (MR), Benoît Cerexhe (Les Engagés): elk gebruikt wel een variant van dat argument. “De probleembuurten in Brussel verschillen in criminologisch opzicht niet zo fundamenteel van elkaar,” argumenteert De Kimpe tegen. “De basisproblemen zijn dezelfde: een grote sociale deprivatie, aankomstwijken vaak, met een probleem op het vlak van wonen, armoede, overlast en verkeersveiligheid. Daar heb je als politie niet altijd een individuele strategie voor nodig.”

Integendeel, vindt ze. “Als je criminele problemen zoals drugsoverlast op een verschillende manier aanpakt, verplaatst het fenomeen zich gewoon, van het pleintje waar een burgemeester wel streng optreedt naar een pleintje waar dat niet zo is. Met een eengemaakte zone ga je voor een uniforme aanpak: één veiligheidsbeleid voor dé Brusselaar. Dat vind ik een mooi narratief.”

Wijkpolitie

Die herverdeling van middelen en manschappen is natuurlijk waar burgemeesters en korpschefs net bang voor zijn, maar fusie of niet, extra middelen zullen hoe dan ook nodig zijn, stellen ze.

Dat is de federale regering niet ontgaan, die zowel de federale als de lokale politie wil versterken. Daarnaast wil ze het aantal wijkinspecteurs verhogen, “en waar nodig zelfs hun aantal verdubbelen, zodat de norm van 1 wijkinspecteur per 2.000 inwoners wordt gerespecteerd”. Dat zou de burger mogelijk meer voelen dan een fusie.

Maar volgens Cathy Allaert, gewezen commissaris in de politiezone Brussel-

De negentien Brusselse gemeenten schakelen nu al over op eenheid van commando tussen de politiezones na de schietpartijen in Anderlecht aan metrostation Clemenceau en in Sint-Joost-tenNode.

ting enkel schaalvergroting van de mislukking. Deze politie is absoluut niet in staat om op een wendbare manier met nieuwe fenomenen om te gaan. Criminele organisaties zijn in staat om kort op de bal te spelen.”

Hoofdstad-Elsene, staat een grotere politiezone haaks op een goede wijkwerking.” Allaert pleit eerder voor een getrapt systeem, waarbij de ordehandhaving wel degelijk voor héél Brussel geregeld moet worden. “Maar waarbij de puur, proactieve wijkpolitie terug naar de gemeente gaat, zo dicht mogelijk bij de burger.”

Maar net dat zal volgens haar allicht niet gebeuren. “Schaalvergroting betekent in de feiten dat er nog een aantal niveaus komen tussen het terrein en de directie, tussen het operationele en het beleidsniveau. Om dat met enig succes te laten verlopen, moet de politie een mentaliteitswijziging ondergaan: waar nu veel volgens een starre, strikt hiërarchische, piramidale top-downstructuur gewerkt wordt, moet er meer bedrijfsmentaliteit komen, die snel kan schakelen. Anders betekent schaalvergro-

Volgens diezelfde fusiestudie van criminoloog Jelle Janssens (UGent) en waar ook Valentijn Vanoeteren aan meeschreef, valt de nabijheid echter niet weg na een fusie, net de vrees van de Brusselse burgemeesters. In de tien onderzochte fusies zijn er nadien zelfs een betere nabijheid en versterkte wijkwerking. Dat door, net als in Nederland, ‘gebiedsgebonden politiezorg’ aan te bieden. Die keuze voor de wijk staat volgens Janssens los van de structuur. Ook vanuit één korps zijn wijkcommissariaten met een ruime permanentie perfect mogelijk, net als agenten die tijd krijgen om een buurt beter te leren kennen.

De fysieke inplanting blijft wel belangrijk, zegt zowel Janssens als De Kimpe. “De decentralisering in Antwerpen bijvoorbeeld leidt tot een hogere tevredenheid over de politie dan in Brussel. Maar daardoor trok de politie te veel weg uit de wijken. Brussel mag niet dezelfde fouten maken, en moet de wijkkantoren aanhouden.”

Of dat alles zal helpen? Dat kan. Maar, zoals Vera het bekijkt: “Ik ben niet uitgesproken voor of tegen een fusie, maar één ding is zeker: dezelfde problemen met criminaliteit en drugs zullen blijven bestaan. Een fusie is geen toverstokje waarmee dat allemaal verdwijnt.”

(*) Volledige naam bekend bij de redactie.

‘LA FUSION NE FERA PAS DE MIRACLES’

FR La fusion des six zones de police de Bruxelles sera-t-elle bénéfique pour les citoyens ? Et concrètement, ça donne quoi ? Pour les experts, les citoyens et les policiers, c’est peut-être la question la plus cruciale d’un débat qui s’annonce houleux. « La structure fragmentée engendre des inégalités : les habitants de Clémenceau sont moins en sécurité que ceux de Watermael-Boitsfort. » Une agente de police ajoute : « Je ne suis ni pour ni contre la fusion, mais une chose est certaine : les problèmes de criminalité et de drogue persisteront. Une fusion n’est pas une baguette magique qui résoudra tout. »

‘A

MERGER WILL NOT FIX EVERYTHING’

EN Will a unification of Brussels’ six police zones benefit the residents, and how specifically? The latter is perhaps the most important question in the heated debate according to experts, residents, and police officers. “The fragmented structure leads to inequality: people around Clemenceau are less safe than in Watermaal-Bosvoorde/Watermael-Boitsfort.”

One officer says: “I am neither for nor against a merger as such, but one thing is certain: the problems around crime and drugs will not go away. A merger is not a magic wand that will make it all disappear.”

Opinie

‘Kanaalplan zoals het nu voorligt, is half werk’

Eric Vandezande van burgercollectief ‘40 Comités’ is kritisch voor de plannen van de Arizona-regering over veiligheid in Brussel. “Politie en justitie hakken in op het zichtbare deel van de ijsberg. Voor het onzichtbare deel van de ijsberg is er te weinig aandacht.”

Eric Vandezande een van de initiatiefnemers van het burgercollectief ‘40 Comités’

De Arizona-coalitie heeft een nieuwe versie van het Kanaalplan in petto voor Brussel. Het ligt in de lijn van het eerste plan dat werd uitgerold na de aanslagen van 2015 in Parijs en Zaventem. Het Kanaalplan wil het drugsgerelateerde geweld aanpakken en tegemoetkomen aan de structurele capaciteitsproblemen van de lokale veiligheidsdiensten. Op het eerste gezicht een nobel initiatief en op korte termijn hard nodig, maar … is het een voldoende antwoord op onze problemen van 2025?

Bij die reflectie moet ik automatisch terugdenken aan onze gesprekken met de nationale drugscommissaris, Ine Van Wymersch, en haar beeldspraak over de ijsberg. Ze vergeleek de drugsproblematiek en het geweld daarrond met een drijvende ijsberg. Politie en justitie hakken in op het zichtbare deel van de ijsberg, dat ze zo onder controle proberen te houden. Tegelijkertijd is er ook het onzichtbare deel van de ijsberg, dat wordt gevoed door de temperatuur

Stadsleven Handen omhoog door Maarten Goethals

Einde werkdag. Tram 81 nemen. Podcast zoeken. Koptelefoon opzetten. Via een app pizza bestellen, met extra topping spek (anderhalve euro). Binnen een half uurtje thuis, en dan meteen kunnen eten. Tot de tram halverwege het traject stopt. Niet duidelijk waarom, maar ineens zie ik de helft van de wagon zijn armen in

van het water waarin hij drijft. Hoe kouder het water, hoe meer hij onderaan aangroeit en hoe groter het werk van politie en justitie erna.

Merkelijk kouder

De temperatuur van het water: dat zijn wij. De maatschappij. De Brusselse maatschappij is er de laatste jaren merkelijk kouder op geworden. Er waren in het verleden al Brusselse bevolkingsgroepen die hun weg niet vonden naar integratie, scholing en inclusie. We zijn er verder op achteruitgegaan. Tienduizend daklozen, honderdduizend mensen zonder papieren. Dikwijls mensen zonder perspectieven. Voor een groot deel zijn zij het gevolg van een slecht beheerde asiel- en migratiepolitiek, een federale competentie. Aangezien Brussel het enige aanmeldpunt is voor asielaanvragen in België, concentreert die problematiek zich hier. Brussel draagt een federaal probleem, waarvoor de federale regering haar best doet om het niet als dusdanig te erkennen. Het nieuwe Kanaalplan zal dus inwerken enkel op de top van de ijsberg. Het doet denken aan de opkuisactie van het Zuidstation in 2023. Een actie die toen nodig was,

“Er zijn sociale investeringen nodig voor onze maatschappij, waarin te veel mensen helemaal uit de boot vallen”

de lucht steken. Ook mijn buur: alsof hij onder schot staat. Ik kan het niet plaatsen, ik vrees het onvermijdelijke – een overval, een aanslag – en ik kan niet naar buiten. In het gangpad loopt een man met een pet, maar eerst zie ik geen wapen. Dan wel: een revolver aan zijn heup. Hij loopt in mijn richting. Is dit echt? Gaat het zo in zijn werk? Maar hij stapt me voorbij, en spreekt een meisje aan. In haar zak rinkelt een gestolen gsm, op afstand geactiveerd door de rechtmatige eigenaar. Ik snap het nog minder allemaal. Mag politie in burger tijdens een interventie zomaar

zeggen: iedereen handen omhoog? Blijkbaar. Maar al wat ik toen kon denken was: mijn pizza. Mijn spek.

In Stadsleven vertellen redacteurs en lezers in maximaal 1000 tekens een verrassende anekdote over Brussel. Insturen kan via redactie@bruzz.be

“Om iets te doen aan de drugs-en geweldproblematiek van de stad, moet er gekeken worden naar de oorzaken,” zegt Eric Vandezande.

maardiemisluktisdooronvoldoendeomkadering.Socialeomkadering. Omechtiets te doenaande drugs-engeweldproblematiek van destad,zalerookmoetengekeken wordennaardeoorzakenervan.Hoe komt het dat Brusseleenvoedingsbodemgewordenisvoor zo veel crackgebruik?Hoe komt het dat zoveelmensenhun leven vergooien aaneendrugwaarvaniedereen weet dat diedelaatstefase van hun leven inluidt?Hoe komt het dat sommigejongeren zo gemakkelijk naardedrugshandelgeloktworden?

Wijk voor wijk

Preventiezalmeermoetenzijn dat wat Arizonadenktop te zetten voor het Zuidstation: wat meerticketcontroleshieren wat extra

veiligheidspoortjesdaar... Een geslaagdeaanpakzalmoeten inwerken zowel opdeijsbergzelf alsopdetemperatuur van het water waarinhijdrijft. Met andere woorden:erzijnsocialeinvesteringennodig–ookfederale–voor onzemaatschappij,waarin te veel mensenhelemaaluitdeboot vallen.Dieinvesteringenmoetenop eenefficiëntemanierworden gecoördineerd.

Wijkvoorwijkenstapvoorstap–laatonsbeginnen met debestaande hotspots–dienterinoverleg met de bewonerseeninventarisopgemaakt te worden van problemenen potentiëleoplossingen, zowel op sociaalgebiedalsop het gebied van politieenjustitie.Dietaaklijktmij weggelegdvoor het Gewest.Voor safe.brussels?

Alle hot topics moetenaanbod kunnenkomen.Zondertaboes. Drugshandel,drugsgebruikinde openbareruimte,daklozen,mensen zonderpapierendiezijnuitgesloten van wat wijeen“normaal” leven noemen,doordat ze officieelniet bestaan,gebrekaanopenbare netheid, te weinigaandachtvoorde openbareruimte...alles wat onze wijkenbelet of belemmertom tot eenwarmeresamenleving te komen. Het Kanaalplanzoals het nu voorligt,isoplangeretermijnhalf werk.

Reageren of zelfeenopiniestuk insturen?Mailnaarredactie@bruzz.be

Debatteer mee

Voel jij je onveiliger in Brussel?

Een verkrachting als fait divers zullen de meesten onder ons veroordelen. Meer complexe sociologische analyses over een cultuur van verkrachting, patriarchale onderdrukking en extreem machogedrag: dat ligt een stuk moeilijker”

Resultatenonlinebevraging,op6februari2025viaRhetoric (94 reacties)

Ja

Alsinwoner van Anderlechtismijngevoeltegenover mijnwoonplaatsnegatievergeworden,hoewelikin depraktijknietshebgemerkt van deschietpartijen omdehoek. Het iseerdereenonzichtbaarsoort stress,opdeachtergrond.

Jan F.

Ikwoon36jaarinAnderlechtenhebdergelijke ontsporing van geweldtussendrugsbendesnooit eerdergekend.Destraffeloosheidenerzijdsende toename van gedrogeerdemenseninenrondde metrostationsanderzijds,creëreneentoenemend onveiligheidsgevoel.

Sophie V.

Inzekerezinwel.Ikgaervanuit dat schietpartijen eenzichtbaartopje van deijsbergzijn.Ikbenbang dat het risicovooriedereen zo stijgt.Alsikopstraat loop,benikermijmeer van bewust dat iemandin mijnomgevingeenwapen zou kunnendragen. JackieB.

Ik twijfel

Ikvoelmenietonveiliginmijnwijk,maarvermijd wel bewustbepaaldeprobleemwijken.

Alan J.

Nee

Ikvoelmeonveiligerdoor het grote aantaldrugsgebruikers, het drukkeverkeer,slechtbeheerde openbareruimte.Dekans dat ikineenschietpartij belandisinvergelijkingoneindigveelkleiner. DriesC.

Maïté Meeûs van Balance Ton Barkreegde Burgerschapsprijs voor het vergroten van het bewustzijnrond sekuseelgeweld. Knack, 5 februari 2025

BRUZZ, C’EST GÉNIAL !

Du moins, c’est ce que nous pensons. Mais que pensezvous de BRUZZ ?

Répondez à l’enquête sur bruzz.be/enquete et GAGNEZ un chèques-concert AB ou un Pass Musées.

bruzz.be/enquete

Nederlandse versie beschikbaar English version available

20 > 22.03.2025 × LA VALLÉE

Sonic Hug

Casimir Liberski Helena Casella Julie Rains

This is the Omen Blind IO

TEUN VERBRUGGEN / BRAM DE LOOZE INGRID LAUBROCK / IKUE MORI Donder in het donker

INFO & TICKETS

WWW.BROSELLASPRINGFESTIVAL.BE Feel the Jazz, Share the Feeling.

Red Naomi Op Valentijn kost een rode roos drie keer zoveel

Hoewel de liefde iets mag kosten, moeten geliefden rond Valentijn fors dieper in hun buidel tasten voor een boeket rode rozen. De prijs kan tot drie keer hoger liggen. Dat blijkt uit een steekproef. door Andy Furniere

Valentijnsdag is het feest van de geliefden en voor bloemisten een absolute hoogdag qua verkoop. Door de jaren heen groeide 14 februari samen met Moederdag uit tot een van de beste dagen qua omzet. Dat suggereert een rondvraag bij drie Brusselse bloemisten: Brussels Flowers in de Lemonnierlaan, L’Arrosoir du Prieuré in de Abdijstraat en L’Hortensia in de Bockstaellaan.

De rode roos blijft een vaste waarde als verkoopstopper. “Negentig procent van de vraag op Valentijn betreft rozen,” bevestigt Andre de Mooij van Brussels Flowers.

Vooral de Red Naomi doet het goed, met zijn viltachtige glans. “Dat is een bloem met een heel grote knop en een dieprode kleur, die bovendien lang houdbaar blijft,” zegt De Mooij. “De aangename geur is een bijkomende troef,” vult Laurent Leclercq van L’Arrosoir du Prieuré aan.

Wie een rode roos wil om de liefde te vieren, of een witte, moet de laatste jaren wel diep in de buidel tasten. Vooral sinds de covid- en de energiecrisis stegen de prijzen enorm. “Reken maar met zestig procent,” zegt Stephanie Eeckhout van L’Hortensia.

Bovendien, door de tijdelijke grote vraag rond deze periode van het jaar speelt ook het spel van markt en aanbod. De precieze bedragen verschillen, maar alle bevraagde bloemisten stellen dat de prijs op Valentijnsdag twee of zelfs drie maal hoger ligt dan tijdens de rest van het jaar. Concreet: normaal kost een roos tussen de twee en vier euro, dezer dagen eerder tussen de zes en tien euro.

Eigenschappen

• Deroos Red Naomi werd in 2006opdebloemenmarkt geïntroduceerd

• Heeft grote knopen kan tot wel tachtigbloemblaadjesper bloemhebben

• Verspreidteensubtiele,licht zoete geur

Hoe dat komt? Onder andere door de weinige professionele kwekers van rozen in België: dat zijn er slechts twee of drie. Al kijken de Brusselse bloemisten uiteraard verder dan de eigen landsgrenzen. De Mooij haalt grote delen van zijn voorraad uit Nederland, waar het aanbod veel groter is, zo zegt hij. De Red Naomi werd trouwens in 2006 op de markt gebracht door een Nederlandse kweker, die begonnen was als groenteboer.

Leclercq probeert zoveel mogelijk vast te houden aan Belgische rozen, maar ook hij moet zijn aanbod deels aanvullen met buitenlandse kwekers. “Je ziet in het algemeen dat kleine kwekers het de laatste jaren erg moeilijk hebben, waardoor de markt steeds meer wordt gedomineerd door grote spelers. Dat drijft de prijzen verder op,” zegt hij.

Wie verknocht is aan rozen, maar toch zijn portefeuille enigszins wil sparen, kan voor een andere kleur dan rood of wit kiezen. Gele en oranje rozen zijn minder begeerd en daardoor een stuk betaalbaarder. Leclercq gaat zelfs zover om klanten te adviseren om rozen te kopen voor gelegenheden het hele jaar rond, en op Valentijnsdag eerder voor seizoensbloemen te gaan.

Die ommezwaai lijkt nog niet voor meteen. Een roos geven blijft een hardnekkig cultureel idee. Toch ziet Stephanie Eeckhout van L’Hortensia dat het ook anders kan. Ze wijst bijvoorbeeld naar haar Oost-Europese klanten. “Die vragen specifiek om tulpen op Valentijn. Dat blijkt een van de meest populaire alternatieven voor rozen.”

Reeks nalezen?

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/dossier/botanisch-brussel

‘Ik wil mijn klanten de gezelligheid niet afpakken’

De nieuwe federale regering wil de sigaret ook van horecaterrassen bannen. Of en wanneer die maatregel ingeburgerd zal raken, is nog maar de vraag. In bijna een op de tien horecazaken wordt er zelfs nog binnen gerookt, veertien jaar na het verbod. BRUZZ trok op kroegentocht langs een aantal Brusselse cafés waar bezoekers nog ongegeneerd een sigaret opsteken. “Mijn ogen prikken van de rook, maar wat een gezelligheid.”

door Maria Saldi foto’s Ivan Put

We roken hier als Turken,” lacht de uitbater van een café met uitsluitend mannelijk en, jawel, Turks cliënteel. Aan de buitenkant valt er niets te zien: de ramen van het café op een hoek van de Haachtsesteenweg in Sint-Joost-ten-Node zijn volgeplakt met verkiezingsaffiches van Emir Kir. Binnen blijft een viertal speelautomaten onaangeroerd. Hier gokt men liever à l’ancienne: in goed gezelschap en met speelkaarten. En met een sigaret, natuurlijk.

Ook zij die alleen voor de dampende thee of de videoclips op de haperende

televisie komen, trekken de rook van de ene na de andere sigaret naar binnen. Als vanzelfsprekend zet de barvrouw bij elke nieuwe klant naast het schaaltje met nootjes een koket, lichtroze asbakje neer. Pas als het echt te nevelig wordt, gaan de ramen op kiepstand. “Rond 17.00 uur beginnen ze al te zagen aan de kop van dat meiske: ‘Mogen we alsjeblieft roken?’,” zegt de praatgrage uitbater, als BRUZZ hem vraagt of roken hier altijd mag. “Terwijl ze maar al te goed weten dat ze moeten wachten tot 20.00 uur.”

De patron bepaalt de regels, en blijkbaar ook om hoe laat die wegvallen. Aan een ander hoekcafé, dit keer in Molenbeek,

staat de baas zelf netjes op het terras, in de snijdende wind, te roken. Even later kijkt de serveerster hem twijfelend aan wanneer we vragen of we binnen een sigaret mogen opsteken. De indringende nicotinegeur en verbruinde muren van de zaak geven weg dat we niet de eersten zijn met dit verzoek. Een blik op de klok, die bijna 23.00 uur slaat, geeft de patron voldoende gemoedsrust. Tussen de zwijgende mannen, die elk apart aan een tafeltje zitten, brengt de serveerster wat kleur, met haar gouden sandalen, witte sokken en knalroze lippenstift, die de contouren van haar mond ver overschrijdt. Wanneer ze bij elke klant een tot asbak

verworden koffieschoteltje zet, komen de sigarettenpakjes als bij toverslag een voor een tevoorschijn.

Boetes

“Overdag wordt er bijna niet binnen gerookt. Maar hoe later op de avond, hoe sneller de regels vervagen,” zegt het hoofd van de federale inspectiedienst Paul Van den Meerssche. Zijn teams trekken eropuit om inbreuken tegen het rookverbod op te speuren en boetes uit te schrijven. Dat doen ze al sinds het verbod op binnen roken in de horeca van 1 juli 2011. Boetes kunnen oplopen van 208 tot maar liefst 8.000 euro. Recidive en verzwarende omstandigheden, zoals de aanwezigheid van minderjarigen, drijven de prijs op. Een betrapte roker draait niet altijd zelf voor de boete op. “Als iedereen ongegeneerd rookt in het zicht van de uitbater, wordt de zaak gestraft,” zegt Van den Meerssche. “Maar als een enkeling stiekem in een hoekje een sigaret opsteekt, betaalt die natuurlijk zelf de boete.”

“In al die jaren heb ik nog maar één keer een boete gekregen,” vertelt de Turks-Brusselse uitbater in Sint-Joost, terwijl hij teken doet naar de barvrouw om het asbakje te verversen. “In een van mijn zes zaken stak een mec tijdens het gokken een sigaret op. Die 700 euro heb ik zelf mogen ophoesten.”

Toch denkt hij er niet aan de sigaret uit zijn cafés te bannen. “De mensen luisteren niet als ik er iets van zeg. En plus, mijn cliënteel is als een familie, ik wil hun die gezelligheid niet afpakken. Het is al moeilijk genoeg om een zaak draaiende te houden.”

Gewonnen slag

Van de 2.290 Belgische horecazaken die de FOD Volksgezondheid in 2024 bezocht, respecteerde 9,2% de regels niet. Het jaar ervoor was dat maar 7%. (Specifieke cijfers over Brussel kon de administratie niet geven.) Die lichte stijging noemt Annelies Wuyten van de FOD Volksgezondheid geen

echte reden tot paniek. “De controleurs gaan vooral langs als we klachten ontvangen, dus is het logisch dat het percentage niet noodzakelijk daalt.”

Aparte rookruimtes mogen tot dusver wel nog, zolang ze niet meer dan een kwart van de zaak beslaan en van een goede afzuiginstallatie zijn voorzien. Dat blijkt vooral een probleem in shishabars, waar er niet altijd zo’n afgesloten ruimte is. “Ze trekken het totale aantal inbreuken flink op, met meer dan 60 procent overtredingen,” zegt hoofdinspecteur Van den Meerssche. Ook in nachtclubs blijft binnen roken een probleem, omdat mensen meer moeite moeten doen om naar buiten te gaan,” weet hij. “In gewone cafés is de slag, op een paar uitzonderingen na, gewonnen.”

“Overdag wordt er bijna niet binnen gerookt. Maar hoe later op de avond, hoe sneller de regels vervagen”

Paul Van den Meerssche

Hoofd van de federale inspectiedienst

“Zolang er geen flikken zijn, is het tout à fait oké,” schreeuwt de jonge barman, met een sigaret tussen zijn lippen, over de toog van een luid café in de Marollen. Dat hij niet helemaal naar buiten moet om zijn rookpauze te nemen, lijkt erg tijdsefficiënt in een stampvolle keet als deze. Het zweet van de studenten en jongvolwassenen neutraliseert de rookgeur, maar de peuken die oplichten in het donker liegen er niet om: ook hier wordt gerookt, en nog geen klein beetje. Een aangeschoten dame aan de toog legt haarfijn uit hoe dat in zijn werk gaat. “Je neemt een bierkaartje, plooit de hoekjes om en je hebt een homemade asbak. Zo toon je respect voor het café.”

Weg met de wetgeving

De Brusselse horecafederatie vind het niet meer dan normaal dat er binnen niet gerookt mag worden. “Maar we zijn het wel beu dat elke maatregel tijdelijk is. Toen het rookverbod inging, hebben uitbaters geïnvesteerd in verwarmde terrassen en rookruimtes. Met de nieuwe wetgeving is dat voor niets gebleken,” zegt algemeen directeur Kamila Ostrowska. “Een verbod op de terrassen zal klanten weghouden, of ze naar andere plekken in de buurt verjagen. Meer conflicten met buurtbewoners en

De patron bepaalt de regels, en ook om hoe laat ze wegvallen, blijkt in een café in Sint-Joost-ten-Node.

“Rond 17.00 uur beginnen ze al te zagen of ze binnen mogen roken,” vertelt de uitbater. “Terwijl ze maar al te goed weten dat ze moeten wachten tot 20.00 uur.”

2019 kwam er aan het licht dat het Brusselse parket meer dan 90 procent van de onbetaalde rookboetes seponeert. “We weten allemaal dat ze daar overbevraagd zijn,” reageert Van den Meerssche. Is boetes uitschrijven dan wel de oplossing? “We zijn al blij dat er een mentaliteitsverandering is gekomen. Eerst was er veel protest, maar dat ging snel liggen,” zegt hij. “Iedereen beseft ondertussen dat binnen roken niet meer van deze tijd is.”

Charmante Brusselse kroeg

“In het begin vond ik het heel vreemd dat ik binnen mocht roken,” zegt een Italiaanse expat in het café in de Hoogstraat. Hij staat met een sigaret in zijn mond aan een kickertafel en onderbreekt zijn wedstrijd met veel plezier om op onze vragen te antwoorden. “Normaal gezien stoor ik me verschrikkelijk aan die sigarettenwalm in de horeca, zeker wanneer ik zelf aan het eten ben. Maar nu ik al wat biertjes verder ben, maakt het allemaal niet zoveel meer uit. En ik steek er zelf natuurlijk ook eentje op.”

‘Zolang er geen flikken zijn, is alles oké’

Barman

Populair café in de Marollen

financiële katers kan iedereen missen als kiespijn. De sector buigt zich telkens braafjes naar de wetgeving, maar we krijgen er amper iets voor terug.”

In een gokcafé aan metrohalte Simonis gaan ze creatief om met de wetgeving. Op de voordeur hangt ostentatief een sigaret met een rode streep door en er is een aparte rookruimte voorzien, waarvan de deur weliswaar wagenwijd openstaat. En er wordt meer gepaft naast dan in het hok. Aan de flikkerende gokmachines geven enkele afgeleefde types elkaar een sigaret of gerolde toeter van een iets langer formaat door. De papieren bekertjes, gevuld met stinkend saffensap, staan enkel op de tafels achteraan. “Vooraan mag je niet roken, daar zit je te veel in het zicht,” legt de barvrouw uit. Een gezelschap met drie jonge kinderen lijkt zich niets aan te trekken van de rookgeur en neemt plaats in

het niet bijster gezellige interieur. Gelukkig kiezen ze voor een tafeltje vooraan.

Het gevoel dat er geen gevolgen aan hun illegale rookgedrag hangen, leeft duidelijk sterk in de Brusselse cafés. In

Niet iedereen vindt het het fijn om zijn vrijdagavond in de rook door te brengen. Buiten ontvlucht een horde rokers en niet-rokers even het drukke etablissement. “Ik kom hiernaartoe voor de sfeer. Oké, het stinkt binnen naar de rook, en mijn ogen prikken er soms van,” zegt een jonge vrouw met een blond matje, “maar dat is ook de charme van een echte bruine, Brusselse kroeg. Iedereen doet waar hij zin in heeft, tout passe ici. Alle regeltjes stellen we even uit tot na het weekend.”

Door de gevoelige aard van het onderwerp maakten onze reporters zich niet kenbaar als journalist bij het maken van deze reportage. Namen van getuigen en horecazaken worden daarom niet genoemd.

LES CIGARETTES CONTINUENT D’ENFUMER UN CAFÉ SUR DIX

FR Le nouveau gouvernement fédéral envisage d’interdire de fumer sur les terrasses des cafés. Reste à savoir si cette mesure sera appliquée. Dans près d’un établissement horeca sur dix, les clients continuent de fumer à l’intérieur, quatorze ans après l’entrée en vigueur de l’interdiction. BRUZZ s’est invité dans les bars bruxellois où on ne se gêne pas pour allumer une cigarette. « Ça pique les yeux, mais l’ambiance est si conviviale. »

SMOKING BAN ISN’T RESPECTED IN ONE IN TEN PUBS

EN Smoking in pubs is already prohibited, but now the new federal government wants to ban smoking on the terraces of pubs too. Whether and when this measure will be embraced remains to be seen as people still smoke inside in almost one in ten pubs, fourteen years after the ban. BRUZZ toured a few Brussels pubs where visitors still unabashedly light up a cigarette. “My eyes sting from the smoke, but I have such a good time here.”

Wurgen en klemmen

Zeg nooit zomaar jiujitsu tegen de Braziliaanse variant, die ook in Brussel hoogtij viert. Bij die vorm is het de kunst om het gevecht naar de grond te brengen. Dieter Truyen is er al 25 jaar door gebeten, en geeft jonge Brusselaars de kans om de sport te leren kennen.

door Elian Coussement

Zacht dat van hard kan winnen. Dat is de idee en filosofie achter de Braziliaanse gevechtssport jiujitsu. Concreet: een kleiner, zwakker persoon kan met de juiste technieken en bewegingen zichzelf verdedigen tegen een sterkere, veel grotere aanvaller.

En die technieken doceert Dieter Truyen al een kwarteeuw aan de Brusselse Brazilian Jiu-Jitsu Academy in Koekelberg. Behalve lesgever is hij ook algemeen coördinator van de club, die dit jaar haar vijfentwintigste verjaardag viert door tal van activiteiten te organiseren zoals een ‘Ninja Wijkfeest’, toernooidagen voor het lager en middelbaar onderwijs in Molenbeek, en workshops over bijvoorbeeld vrouwen en gevechtssport.

De club telt ongeveer 700 leden. Meer nog: “De werking bestaat voor 25 procent uit vrouwen, in de traditionele jiujitsu is dat gemiddeld slechts zes procent,” zegt Truyen, niet zonder enige trots. Toch kwam dat succes niet vanzelf.

Voor hij zich in de wereld van Braziliaanse jiujitsu smeet, was Truyen als jeugdwerker actief in Centrum West, Molenbeek, een sociale dienst die onder andere jongeren en hun ouders helpt bij administratieve moeilijkheden. Hijzelf wilde vooral kinderen bereiken, maar dan door judolessen aan te bieden. “Een van de jongeren met wie ik toen in contact kwam, deed aan Braziliaanse jiujitsu. Ik kende sport niet,”, vertelt hij, “maar ik leerde het beetje bij beetje.”

Ondanks zijn nieuwsgierigheid en gedrevenheid was het een moeizaam proces, “omdat er vroeger geen echte voorbeelden en leermeester beschikbaar waren”. De grote

boost, qua bekendheid en populariteit, kwam in de jaren negentig, toen videocassettes uit Brazilië het grote publiek lieten kennismaken met de sport. “Er werd toen besloten om ook een club in Brussel op te richten.”

Vertrouwen in de jeugd

“In het begin had onze club niet eens een scheidsrechter”

Truyen: “In het begin waren er niet eens wedstrijden in Europa. Meer nog: de club had niet eens scheidsrechters, nochtans nodig om gevechten fair te laten verlopen. Dus besloot het bestuur om jongeren van twaalf à dertien jaar de regels te leren, zodat zij dat probleem konden oplossen. Dat paste perfect in de visie van de club: geef de jeugd het nodige vertrouwen. Want zij moeten Brussel tenslotte opbouwen.”

Braziliaans jiujitsu is afgeleid van technieken uit judo, en jiujitsu die uit Japan komt. Bedoeling van de krijgskunst is om het gevecht naar de grond te brengen, en de

tegenstander onschadelijk te maken met wurg-, klem- en spiercompressietechnieken.

De Brusselse Brazilian Jiu-Jitsu Academy is uitgegroeid tot een van de grootste clubs in Europa, gespecialiseerd in de discipline, met onder anderen wereldkampioen Florian Bayili in de rangen. Ook de ‘schoolgrappelings’ gedurende het jaar bepalen mee het succes: dat zijn wedstrijden waarbij jongeren met elkaar kunnen vechten. “Dat is meer ravotten dan iets anders, maar het slaat aan: veel scholen zoeken naar een nieuw soort pedagogie die ook inzet op weerbaarheid. Braziliaanse jiujitsu kan daarbij helpen.”

In Sporting Flagey zoekt BRUZZ een interessant verhaal uit de Brusselse sportwereld.

Big City

zoekt elke week een antwoord op een lezersvraag, deze week van Jozef uit Laken.

door Freya Van Nieuwenhuysen

Welke Brusselse straatnamen zijn een romantische ode?

Vraag Jozef uit Laken vraagt zich af of er in Brussel straten zijn die een romantische ode zijn. Geen beter moment dan Valentijn om die vraag te beantwoorden. Antwoord De naam Herrmann-Debroux, doet meteen denken aan het metrostation, een viaduct en een straatnaam. Ze lijken op het eerste gezicht te verwijzen naar een persoon met een dubbele achternaam. Dat klopt maar gedeeltelijk. Het gaat om Carl Henry Herrmann, die burgemeester van Oudergem was. Hij werd geboren in 1877 in Sint-Joost-ten-Node als zoon van een Duitse vader en een Belgische moeder en studeerde later rechten aan de ULB. Daarna koos hij voor een politieke carrière bij de liberalen. In 1902 trouwde Herrmann met Jeanne Debroux.

Tijdens de oorlog was burgemeester Herrmann bijzonder actief in de hulpverlening. Ook begreep hij al snel dat hij de uitdagingen van de gemeente niet alleen kon oplossen. Hij zocht steun bij zijn vriend Adolphe Max, die toen burgemeester van Brussel was. Dat leidde tot de opname van Oudergem in de Brusselse agglomeratie, wat de bevoorrading van de stad vergemakkelijkte.

Demey, werd in 1925 de HerrmannDebrouxlaan vernoemd naar hem. Nadien volgde onder meer het metrostation.

Zo blijft niet alleen de herinnering aan de politicus Herrmann levend, maar ook de ode aan zijn vrouw Jeanne Debroux.

Nog meer romantiek

Tijdens de oorlog werd de sfeer steeds vijandiger voor alles wat Duits klonk, en in 1915 voegde Herrmann de achternaam van zijn vrouw toe aan de zijne. Een zuiver politieke beslissing? Nee, het was ook een romantisch eerbetoon. Zo ontstond de naam Herrmann-Debroux, die hij sindsdien altijd gebruikte in officiële documenten.

Na de oorlog verloor Herrmann in 1921 zijn burgemeesterssjerp, maar de naam Herrmann-Debroux leefde voort. Dankzij zijn opvolger, burgemeester Gustave

De Herrmann-Debrouxlaan is niet het enige voorbeeld van een Brusselse straat met een min of meer romantische oorsprong. In Laken is er de Houba de Strooperlaan, genoemd naar Louis Houba. Hij was de zoon van een ongehuwde moeder, Thérèse Houba. Net als Herrmann voegde hij de achternaam van zijn vrouw, Adèle de Strooper, toe aan de zijne. Ondanks de aristocratische klank van de naam was Louis Houba niet van adel, maar een gewone Brusselaar die, misschien onbedoeld, zijn vrouw eerde door haar naam toe te voegen aan de zijne. Conclusie Toegegeven, in deze verhalen zit een opportunistisch kantje. Beide heren deden het niet enkel en alleen voor de romantiek. Carl Herrmann-Debroux wou de Duitse klank van zijn naam wegpoetsen en Louis Houba de Strooper wou niet vereenzelvigd worden met het schandaal van zijn ongehuwde moeder. Maar kijk, voor die tijd was het misschien wel een enorm vooruitstrevend en romantisch gebaar.

Ook een vraag?

Stel je vraag en stem op BRUZZ.be Bekijk en lees antwoorden op BRUZZ.be/bigcity

VERHAAL UIT OEKRAÏNE

Volgende week verschijnt het boek Onverwoestbaar, het menselijke gezicht van Oekraïne. Brusselaar Arnaud De Decker is de auteur.

Op 20 februari vertelt De Decker over zijn boek in BRUZZ 24

BRUZZ ICE FT BRYSA

Wie is rapper en producer Brysa in het diepst van zijn ziel? Gailor praat met Brysa over inspiratie en ambitie.

Donderdag 13 februari, om 19 uur in BRUZZ Ice

KIES DE PLATEN IN D’OFFICE

De ideale teambuilding voor je vereniging of bedrijf: een week lang platen kiezen in d’Office! Stuur een mailtje naar Séverine en doe mee. Ga naar BRUZZ.be/doffice

BIO

Naam: Pia

Leeftijd: 11 jaar

Woont samen met: broer Otto (9) en papa en mama in Schaarbeek

Lievelingsplatform: YouTube, om nieuwe dingen te leren, zoals zingen

Hobby’s: paardrijden, gitaar spelen en voor baardagame Billie zorgen

The hang-out

‘Zonder dieren zou mijn leven niet compleet zijn’

Elke week toont een straffe Ket zijn of haar favoriete plek om rond te hangen. De 11-jarige Pia uit Schaarbeek kiest voor de manege waar ze op zondag gaat paardrijden.

door Jasmijn Post foto Saskia Vanderstichele

Hoelang rijd je hier al?

Ik rijd ongeveer vier jaar bij Manege ’t Wimpelhof, daarvoor deed ik dat bij een andere manege.

Op welk paard heb jij vandaag gereden?

Op Enjoy. Hij is heel lief en bewoog snel. Ik hou van snelle paarden. Ik heb liever een nerveus paard dan een sloom paard. Met een nerveus paard kun je nog iets doen. Maar met een sloom paard … Tja.

Wanneer reed je voor het eerst paard?

Dat was in Estland, bij mijn oma en opa. Tijdens de vakantie brachten ze me naar een manege voor een privéles. Ik was meteen verliefd. Ik reed op een heel groot, zwart paard. Ik dacht echt: “Uh-oh, hij gaat me er zo afgooien.” Maar eigenlijk bewoog hij bijna niet. Ze hadden me natuurlijk een makkelijk paard gegeven.

Naar wie in de paardenwereld kijk je op?

Britt Dekker, een Nederlandse dressuurruiter, en dressuur doe ik ook graag. Vroeger had ze een YouTube-kanaal over paarden. Nu presenteert ze tv-shows. Ik zou wel zoals zij willen zijn. Het lijkt alsof elk paard van haar houdt. Ze komen vanzelf naar haar toe.

Dressuur, gaat dat meer om de band met het paard of om de techniek?

Je moet je techniek goed beheersen, maar als je geen goede band met het paard hebt, dan lukt het niet. Ik denk dat je beide nodig hebt.

Wanneer voel jij: nu heb ik een band met het paard?

Als een paard zich rustig voelt bij mij. Als het nerveus is, dan focust het zich meer op andere dingen.

Hield je altijd al veel van dieren?

Ja. Ik wilde als kind elke hond op straat aaien, ook al was het een grote, boze buldog. En ik liep achter hondjes in het park aan … Zonder dieren zou mijn leven niet compleet zijn.

Wat maakt het anders dan een relatie met een mens?

Een dier kan niet praten, maar je kunt wel voelen dat je een band hebt. Voor mij is het verschil tussen mens en dier niet zo groot. Dieren kunnen niet alles wat mensen kunnen, maar ze hebben veel gevoel. Een vis herkent je misschien niet, maar een hond of paard wel.

In Brussel is vijf jaar geleden de wet aangepast. Nu zijn dieren officieel ‘wezens met gevoel’.

Ik vind dat een goede wet. Elke keer als ik iets lees of zie over dierenmishandeling, krijg ik een brok in mijn keel. Dat is gewoon niet oké. Het is net alsof je een mens mishandelt.

Wil je nog iets anders kwijt?

Als je iets wilt, moet je ervoor gaan. Kijk bijvoorbeeld naar mijn broer. Hij wil een vis, maar hij zegt het één keer en daarna niet meer. Daarom denken onze ouders dat hij het niet meer wil. Ik zei al tegen hem: “Otto, je moet het blijven vragen, anders gaat het niet lukken.”

Wil jij ook je favoriete plek tonen?

Dat zou heel leuk zijn. Stuur een mailtje naar ket@bruzz.be en een journalist neemt contact met je op.

Favoriete zangeres

Ik hou echt van Billie Eilish. Ik heb mijn baardagame zelfs naar haar vernoemd. Ze ging op haar dertiende viraal met een liedje en is sindsdien blijven zingen. Ze heeft net een nieuw album uit. Ze is gewoon keicool, ze heeft een coole stijl en durft echt zichzelf te zijn. Ze had zelfs een spin als huisdier.

Coolste huisdier

Eigenlijk wilde ik een kat, maar dat mocht niet. Ik mocht wel een klein diertje uitzoeken. Ik heb nagedacht over een cavia, axolotl of hamster. Toen vond ik de baardagame, een soort hagedis. Ik maakte een PowerPoint om uit te leggen hoe ik hem zou verzorgen en waarom het zo’n leuk dier is. Zo heb ik mijn ouders overtuigd, en nu heb ik Billie.

Ultieme vakantiebestemming

De boerderij van mijn oma en opa in Estland. Ze hebben vossen en spechten in de tuin. Het is echt een paradijs. Je kunt gewoon naar buiten gaan en bessen van de struiken plukken. Ze hebben ook een privébos met vliegende eekhoorns. Niemand mag daar jagen.

Trio’s, swingen en polyamorie

Koopt u dit weekend voor Valentijn één, twee, of zelfs meerdere boeketten bloemen? Waarom niet, alternatieve relatievormen winnen aan terrein, ook in Brussel. Maakt stadslucht seksueel vrij? “In een dorp wonen, vergt meer planning en organisatie om lastige vragen van buren te verdoezelen.”

door Rieneke Lammens foto’s Wide Vercnocke

Intimiteit is een spel, en draait niet alleen om het bed met één persoon binnen vier muren delen,” zegt theaterregisseur en performer Maxime Dreesen. Volgende week staat die met diens voorstelling Peekaboo in een uitverkochte Pilar in Elsene. Met die performance laat Dreesen het publiek kennismaken met het fenomeen cruising, waarbij iemand ronddwaalt in de buitenlucht om vluchtige seksuele contacten te beleven. Een dergelijke cruisingplek is altijd openbaar, zoals een toilet, darkroom of een strand, en kan soms iconische proporties aannemen. De Jardin des Tuileries – een park nabij het Louvre in Parijs – was een ideale plaats om te cruisen, totdat de struiken in de aanloop naar de Olympische Spelen gesnoeid werden en vervangen door gras, waardoor je niemand meer kon opzoeken.

“Seks wordt vaak als iets mystieks gezien,” zegt Dreesen. “Met mijn voorstelling wou ik een vrijer en speelser beeld

scheppen van intimiteit, waar vooral plezier en vrijheid overheersen.” Cruising is voor Dreesen het voorbeeld van hoe een samenleving spontaner met contacten en seksuele relaties kan omgaan. “In een gesloten relatie verhoudt de ene zich tot één rechte lijn naar de andere, maar bij cruising passeren er meer mensen. Binnen open relaties of polyamorie kunnen die wegen een verrijking vormen.”

Zo werpt Dreesen de schijnwerpers op alternatieve vormen van relaties die vandaag steeds meer aan terrein winnen. Zulke alternatieven blijven niet beperkt tot cruisen, maar kunnen gaan van open relaties (één kernrelatie waarin seks met anderen is toegestaan), polyamorie (meerdere romantische relaties tegelijkertijd) tot swingen (als koppel seks hebben met een ander koppel). Allemaal vallen ze onder de parapluterm consensuele of ethische non-monogamie (CNM).

“Doorgaans zie je een zogenoemde basic split in de samenleving: er is een verschil

tussen het maatschappelijke discours en de maatschappelijke evoluties,” zegt klinisch seksuoloog en professor in gezins- en relatietherapie Bert Van Puyenbroeck (VUB).

Dat geldt ook voor CNM, want het merendeel van de bevolking blijft kiezen voor een monogame relatie. “Toch neem ik maatschappelijke evoluties waar. Diversiteit in relaties wordt bespreekbaarder en ook jongeren zijn veel ruimdenkender dan voorgaande generaties.”

Bovendien is CNM ook niets nieuws. “Het concept blijkt van alle tijden.” Zo is het geen geheim dat kunstenares Frida Kahlo

in een open relatie zat, en ook natuurkundige Erwin Schrödinger hield er niet alleen een kat, maar ook meerdere partners op na. “Wel vernieuwend is hoe we ermee omgaan,” zegt de seksuoloog.

Buitenechtelijke affaire

Of méér mensen een monogame relatie daardoor nu links laten liggen, valt moeilijk te zeggen. “De aandacht voor dat onderzoeksdomein nam pas de laatste 25 jaar echt toe,” zegt Van Puyenbroeck. “Tegenwoordig zegt 4 à 5 procent van de volwassenen momenteel een ethische non-monogame relatie te hebben. Kijken we naar de volledige levensloop, dan wordt dat 25 procent.”

Kortom, het is een groeiende groep, maar het blijft beperkt in omvang, zegt hij. “In vergelijking bijvoorbeeld met niet-consensuele non-monogamie, oftewel de buitenechtelijke affaire, dan zit momenteel acht procent in zo’n verhouding, en bijna één op de drie ooit in zijn leven. Er zijn dus meer mensen die in een niet-consensuele monogame relatie zitten dan mensen die kiezen voor een consensuele relatie.”

Toch tonen meer mensen interesse in het concept. Zo gaf 65 procent in de grote seksenquête van Knack, in maart 2023, aan geen bezwaar te hebben tegen polyamorie. Soms heerst het beeld dat het enkel om woke jongeren gaat, maar niks blijkt minder waar. “Allerlei leeftijdsgroepen kiezen voor die levensstijl,” zegt Van Puyenbroeck. Uit een recent eerste onderzoek van de UGent naar de attitudes rond CNM blijkt dat bijvoorbeeld generatie X – 41- tot 56-jarigen – over het algemeen een positievere attitude en meer bereidheid toont om zo’n relatie aan te gaan dan andere generaties.

Ook de Brusselse seksuologe Lou Giulianelli, gespecialiseerd in alternatieve vormen van relaties, geeft aan mensen van allerlei leeftijden te zien in haar praktijk. “Vijftigers en zestigers lijken meer geïnteresseerd te zijn in libertinage – meer in de context van swingen – maar lijken minder geneigd tot polyamoreuze of non-inclusieve (open) relaties. Ze schijnen

hun seksuele ervaringen liever te delen met of rondom hun partner. Tegelijkertijd lijken dertigers en veertigers meer open te staan voor niet-exclusieve en polyamoreuze relaties.”

Hoe zit dat in Brussel dan? Officiële cijfers naar het aandeel consensuele non-monogame Brusselaars bestaan niet, dus het is moeilijk te stellen of dat meer voorvalt in Brussel of dat er progressiever naar gekeken wordt. Toch blijkt uit Brits onderzoek dat populaties in steden doorgaans diverser en beter opgeleid zijn. Dat maakt het waarschijnlijker dat ze meer progressieve waarden hooghouden over zaken als genderrechten en homoseksualiteit – wat van steden de zogenoemde katalysator tot sociale verandering maakt.

“In Brussel kan je elke avond met een andere man op café zitten, niemand trekt zich dat aan. In Limburg zou ik daar commentaar op krijgen”

Ann

Heeft een open relatie met haar man

“Er is zeker nog ruimte voor wetenschappelijk onderzoek,” zegt Van Puyenbroeck. “Maar de stelling ‘stadslucht maakt vrij’ zou wel mijn hypothese zijn. Tegelijk mogen we niet vergeten dat er ook culturele groepen in Brussel leven volgens meer conservatieve visies op seksualiteit en intimiteit. Maar in een stedelijke context zoals Brussel vermoeden we dat er een grotere openheid is voor diversiteit, en dus ook open relaties, dan in een niet-stedelijke of landelijke context,” zegt hij. “Dat komt ook omdat je meer interacties hebt: er is een smeltkroes van ideeën en oriëntaties, veel meer dan in een landelijke gemeenschap.”

Dat is iets wat de Brusselse Naomi* herkent. Ze is al twintig jaar samen met haar man, waarvan zestien jaar al swingend. “In Brussel krijg ik nooit het gevoel

dat mensen mij judgen, net omdat er met een open, internationale mentaliteit gekeken wordt naar seks of swingen, zonder dat er een stigma aan vasthangt.”

Dat kan Brusselaar Ann* beamen. Toen ze een open relatie aanging met haar man, keken haar Limburgse vrienden raar op. “In Brussel ligt niemand wakker van wat je allemaal uitsteekt, je kunt je goesting doen. Ze kunnen je elke avond met een andere man op café zien zitten, niemand trekt zich dat aan. Maar in kleinere stadjes en dorpen – zoals in Limburg – krijg je daar nog altijd commentaar op, vaak achter je rug.”

Feit is dat er een aantal Brusselse voordelen zijn die een consensuele non-monogame relatie aangaan gemakkelijker maken. Zo is ook anonimiteit een belangrijke factor voor open relaties. Niet iedereen staat erom te springen dat buren

op de hoogte zijn van het reilen en zeilen tussen de lakens. Ook daarvoor is Brussel een ideale plaats, zegt Ann. “Niemand ziet wie er ’s avonds voor je deur parkeert, wat wel het geval is in een straat met tien huisjes. In een dorp zou het meer planning en organisatie vragen om te verdoezelen.”

Meer gelijkgezinden

Daarnaast heeft Brussel uiteraard een groter absoluut aantal mensen. Met 1,25 miljoen inwoners is er in Brussel meer kans om een gelijkgezinde tegen te komen dan in een dorp met een veel kleinere bevolking. Bovendien kent de stad veel passage door het hoge aantal toeristen en expats die in de Europese wijk werken. Zelf ziet Giulianelli cliënten van alle uithoeken van de wereld. “Sommigen waren al ethisch non-monogaam in hun land van herkomst

“Mijn vrienden gebruiken apps als Tinder en Feeld, en ook ik heb ze geprobeerd, maar ik dacht: ‘Weer een extra app, ik hou het wel op de swinger-websites’”

Naomi Al zestien jaar swinger

en zetten het in Brussel simpelweg voort, anderen willen het voor het eerst uitproberen,” zegt ze.

Tot slot heeft Brussel tal van initiatieven en ontmoetingsplekken voor mensen die een non-consensuele monogame relatie nastreven. Zo organiseert Polymory Belgium maandelijks ‘Poly Bars’, bijeenkomsten om een community van gelijkgezinden te creëren. Deelnemers kunnen langsgaan voor een gesprek, om gedachten uit te wisselen en interessante informatie rond polyamorie verzamelen.

“Net zoals veel jongeren datingapps gebruiken om hun partner te ontmoeten, zien we dat die community’s elkaar ook op en door sociale media ontmoeten,” zegt Van Puyenbroeck. Daarop kunnen gelijkgezinden tips geven aan elkaar. Zo wordt Naomi vaak ingeschakeld als expert in een groep van open-minded Brusselse vrouwen. “De groep kent wel 25.000 vrouwen. We hebben het over typisch vrouwelijke zaken. Sinds covid vragen meer en meer jonge meisjes me om raad over swingen,” lacht ze.

Zelf maakte Naomi vooral vroeger, maar af en toe vandaag nog, gebruik van de twee grootste Belgische websites rond swinging: Belswing en Libertic. Daarop leerde ze al heel wat swingers kennen die uiteindelijk vrienden werden. “Mijn vrienden gebruiken ook apps als Tinder en Feeld, en ook ik heb ze een tijdje geprobeerd, maar ik dacht: weer een extra app, ik hou het wel op de swinger-websites.”

Tegenwoordig zijn apps als Feeld en OkCupid nochtans razend populair onder ethisch non-monogamen. “Het is opvallend dat Feeld juist aan populariteit wint, terwijl de meeste datingapps langzaamaan terrein verliezen door zogeheten dating app fatigue,” zegt relatieonderzoeker en communicatiewetenschapper Janneke Schokkenbroek (TU Delft & UGent).

“Oorspronkelijk werd Feeld gelanceerd als een hook-upapp voor koppels die op zoek zijn naar een trio, maar intussen ontwikkelde het zich tot een breder platform. Door de toenemende populariteit van zulke platforms installeert een meer diverse groep de app – al zal de meerder-

TRIOS,

ÉCHANGISME ET POLYAMOUR : LES RELATIONS

OUVERTES À BRUXELLES

heid al van nature ruimdenkender zijn over seks en relaties,” zegt ze.

Hoewel Feeld geen doorslaggevende rol speelt in het besluit om een relatie te openen, zal het dat proces wel aanzienlijk vergemakkelijken: “Open relaties bestonden al voor Feeld en zullen dat ook zonder Feeld blijven doen,” zegt Schokkenbroek. “Maar dankzij zulke platforms wordt het wel eenvoudiger om iemand te vinden die openstaat voor een connectie met een persoon die al een vaste partner heeft – terwijl dat op reguliere datingapps veel meer opzoekwerk vraagt.”

Afnemende stigma’s

Bovendien kunnen door een grotere zichtbaarheid van apps als Feeld stigma’s rond niet-traditionele relaties afnemen, klinkt het. “Ethisch non-monogamen kunnen zich door de populariteit van zulke apps meer gezien en gesterkt voelen om opener met hun omgeving over hun ervaringen te praten, wat zou kunnen leiden tot meer kennis en begrip in het algemeen. Al zagen we de laatste jaren sowieso meer representatie van niet-traditionele relatievormen in bijvoorbeeld televisieseries, films, en op sociale media,” zegt Schokkenbroek. Denk daarbij aan series als Polygamie: Liefde in alle vormen of Modern Love

“Als het taboe rond niet-traditionele relaties afneemt, is dat eerder te danken aan een bredere maatschappelijke verschuiving – maar zonder platforms als Feeld zou die verandering waarschijnlijk wel een stukje trager gaan.”

*De namen Ann en Naomi zijn schuilnamen.

FR Les formes de relations alternatives – celles qui impliquent plusieurs partenaires fixes – gagnent en popularité, y compris à Bruxelles. Est-ce l’atmosphère de la ville qui libère les pratiques sexuelles ? « Dans un contexte urbain, on part du principe qu’il existe une plus grande ouverture à la diversité, et donc aussi aux relations ouvertes. Si vous vivez dans un village, il faut parfois plus d’organisation pour éviter les questions indiscrètes des voisins. » Par ailleurs, des applications comme Feeld contribuent à réduire la stigmatisation des relations non traditionnelles.

TITEL SAMENVATTING

EN Bodytekst samenvatting

TRIOS, SWINGING, AND POLYAMORY: OPEN RELATIONSHIPS IN BRUSSELS

EN Alternative forms of relationships, those that involve more than one permanent partner, are increasingly popular, including in Brussels. Does the city air liberate us sexually? “There is probably a greater openness to diversity, and therefore open relationships, in an urban context like Brussels than in a non-urban or rural context. Living in a village requires more planning and organisation to avoid awkward questions from neighbours.” Apps like Feeld help to decrease stigmas around nontraditional relationships.

‘Ik droom van stripclubs voor vrouwen’

Als ik “stripclub” zeg, zie je vrouwen voor je die halfnaakt dansen voor een publiek van geklede mannen. Dat is inderdaad meestal de realiteit. Hoewel vrouwen er wel toegang toe hebben, zijn deze plekken niet voor hen ontworpen.

Ik heb het hier specifiek over heteroseksuele vrouwen, want maak je geen zorgen over homo’s, lesbiennes en queers. Die gemeenschappen zijn het gewend om hun eigen alternatieve ruimtes te creëren buiten de gevestigde kaders, aangezien er voor hen niets is bedacht.

Ik droom van stripclubs voor heterovrouwen.

Als ik dit zeg, krijg ik meestal twee reacties: ofwel dat het equivalent voor vrouwen al bestaat – de Chippendales-shows – ofwel dat vrouwen geen visuele wezens zijn en vooral door gevoelens in vervoering raken.

Die twee ideeën spreken elkaar tegen. Want juist die Chippendales-achtige shows beperken zich tot het visuele aspect. De vrouwen komen

“In mijn stripclub schenken ontblote mannen een glas champagne in”

gewoon kijken naar gechoreografeerde shows; er is geen moment waarop je aan een tafeltje gaat zitten en in een gezellig salon een gesprek voert.

Als ik het heb over stripclubs voor vrouwen, bedoel ik nette etablissementen waar vrouwen van alle leeftijden – echtgenotes, moeders, grootmoeders – na hun werk naartoe gaan om even stoom af te blazen. Daar worden ze verwelkomd door charmante, ontblote mannen die hun een glas champagne inschenken en met een glimlach luisteren

naar verhalen over hun werk, hun huwelijk en alle andere beslommeringen van het leven, terwijl ze ondertussen hun schouders masseren. En natuurlijk moeten ze hen ook aan het lachen brengen, dat is het allerbelangrijkste. Nu ik het zo opschrijf, lijkt deze scène rechtstreeks uit een satirisch werk over een matriarchale samenleving te komen. Maar dat is precies wat mannen al millennia doen in hun gentlemen’s clubs, bordelen, salons met courtisanes en allerhande harems, en dat is nu eenmaal ingeburgerd. Ik kan me heel goed voorstellen dat vrouwen ook behoefte hebben aan vrijblijvende intieme momenten, dat ze hun hart willen luchten bij een onbekende die niet oordeelt, of gewoon willen feesten, zich laten verleiden en dansen tot in de vroege uurtjes (in de armen van een man die echt kan dansen) om daarna naar huis te gaan en hun leven weer op te pakken.

La Morrigasme

is een erotisch performer, paaldansdocent en in hun vrije tijd ook domina. Hen treedt op in burlesque- en dragcabarets, op culturele festivals, undergroundraves en privéfeesten, in nachtclubs en stripclubs, en dat zowel in België, Brussel als het buitenland. Hun is altijd geëngageerd, fel feministisch en fier queer, met als slogan ‘Le cul au service de l’ARTivisme’. Instagram: la.morrigasme

Wat hen tegenhoudt, is simpelweg het feit dat wij, mensen die gesocialiseerd zijn als ‘vrouwen’, het onszelf niet toestaan in ons collectief onbewuste. We vinden het normaal dat in een erotische context de vrouw het object van verlangen is en de man het subject dat verlangt. We zijn niet gewend om onszelf als verlangend subject te zien, laat staan om die rol voluit te claimen.

Een lustobject belichamen en daar geld voor vragen is niet vernederend of seksistisch, wat bepaalde abolitionistische feministen er ook van mogen vinden. Het seksistische zit hem erin dat het altijd dezelfde groep is die betaalt en altijd dezelfde groep die de dienst verleent. Pas wanneer er evenveel stripclubs voor vrouwen zijn als voor mannen, kunnen we op dit vlak van gelijkheid spreken.

Reeks nalezen? Wie alle columns van BRUZZ wil herlezen, kan de teksten terugvinden op bruzz.be/column

Uw gids door de culturele agenda 14 > 20/2

‘In het

totale oeuvre ontwaar je pas de maker’

In twee seizoenen tijd onderneemt de Canadese toppianiste Angela Hewitt een heuse odyssee rond de wereld én door alle 27 pianoconcerti van Wolfgang Amadeus Mozart. In het kader van de Flagey Piano Days houdt haar ‘tour de force’ ook halt in Brussel, waar ze de handen in elkaar slaat met Brussels Philharmonic. door Jasper Croonen

Deze week blaast het kruim van de binnen- en buitenlandse pianowereld – denk aan meesters als András Schiff, Arcadi Volodos, Florian Noack en Liebrecht Vanbeckevoort – verzamelen op de Flagey Piano Days. Maar de echte hoofdvogel op het vijfdaagse festival is ontegensprekelijk Angela Hewitt. De Canadese klavierlegende geniet niet alleen een ijzersterke reputatie, ze beheerst ook een bodemloos repertoire: van het Germaanse bombast van Georg Friedrich Händel tot de Romaanse delicatesse van Olivier Messiaen. “Als tiener al kreeg ik van mijn leraars heel diverse stukken voorgeschoteld,” vertelt ze daarover. “Dat heb ik altijd fantastisch gevonden, want op die leeftijd absorbeer je alles nog veel sneller. En de muziek blijft je een leven lang bij.”

Maar meer nog is Hewitt iemand die als geen ander haar tanden – en handen – in het volledige oeuvre van een componist kan zetten. Zo nam ze de integrale pianomuziek van Maurice Ravel op en werkte ze zich door alle pianosonates van Ludwig van Beethoven. Om haar mastodontische Bach Odyssey niet te vergeten: zowat alle klaviermuziek van Johann Sebastian, opgenomen bij het oerdegelijke label Hyperion en live uitgevoerd tussen 2016 en 2022.

De volgende in haar rijtje veroveringen is Wolfgang Amadeus Mozart. Hewitt reist dezer dagen de wereld rond om alle pianoconcerti van Mozart uit te voeren. Een indrukwekkende reeks – 27 zijn het er in totaal –, waarvoor ze hulp krijgt van heel wat internationale toporkesten. In Flagey is Brussels Philharmonic haar speelpartner. “Het is natuurlijk niet zo dat ik deze composities nu pas ontdek,” zegt de pianiste over haar uitdaging. “Ik draag deze werken al mijn hele leven met me mee. De ervaringen met Mozart en zijn muziek die ik doorheen mijn hele carrière heb kunnen verzamelen, komen van pas nu ik deze oude vriend opnieuw opzoek.”

Mozart lacht

Het spelen van een integraal oeuvre – hoe gefragmenteerd dat ook uitgevoerd mag zijn – confronteert je onoverkomelijk ook

met schaduwstukken: de (soms) inferieure jeugdwerken, de minder geïnspireerde worpen van een componist en de zelden gespeelde deep cuts. Maar Hewitt ziet dat niet als iets negatiefs. “Pas wanneer je het volledige oeuvre van een componist uitvoert, krijg je het hele plaatje mee. Mensen denken vaak dat Mozarts vroegste concerti minder interessant zijn – met uitzondering van zijn Negende, want dat is echt een meesterwerk. Daar ben ik het niet mee eens. Ze hebben misschien wat meer investering van de uitvoerder nodig, omdat ze minder bekend zijn en je dus een kleiner referentiekader hebt. Maar je voelt in die werken ook al de kiemkracht van wat er nog te komen staat.”

Bovendien leer je je volgens de pianiste pas ten volle te verdiepen in een componist wanneer je het volledige

“Wie was Mozart? Dat moet je proberen te vertalen aan de piano. Het gaat niet alleen om de noten of de historische periode”

Angela Hewitt

Canadese toppianiste en dé ster op de Flagey Piano Days 2025

repertoire in de vingers krijgt. “Je mag niet vergeten dat Mozart zijn muziek vooral zelf speelde. Hoe hij dat deed, is enorm belangrijk. Dat voel je wat mij betreft pas als je die muziek in haar totaliteit uitvoert.”

“Zo is er een passage in zijn Pianoconcerto nr. 15 – een minder bekend werk dat ik in Brussel uitvoer – waar je met je twee handen als het ware boven elkaar moet spelen. De vingers van linker- en rechterhand zijn bijna verstrengeld met elkaar. Als ik dat stukje oefen, zie ik hem glimlachen. Je voelt het plezier dat hij er zelf in had om die fysieke uitdagingen van het pianospelen op te lossen.”

De mens achter de noten

Dat fysieke aspect is voor Hewitt dan ook cruciaal in alle muziek die ze uitvoert. Het gaat niet alleen om het interpreteren van de partituren die componisten hebben overgeleverd. Je moet hen als het ware belichamen. “Je zal me niet horen beweren dat ik Bach, Beethoven of Mozart word tijdens mijn concerten. Maar ik probeer me wel zoveel mogelijk onder te dompelen in hun persoonlijkheid. Wie waren ze? Dat moet je proberen te vertalen aan de piano. Het gaat niet alleen om de noten of de historische periode. Bach, Händel en Scarlatti zijn allemaal in hetzelfde jaar geboren en toch klinken die drie zo verschillend. Elke componist reikt je een andere manier van pianospel aan. Die moet je als uitvoerder proberen te vatten.”

En Mozart, die reikt volgens Hewitt vooral heel veel aan. Er is een reden waarom deze concerti vaste kost zijn op de Koningin Elisabethwedstrijd. Ze zijn een ongelofelijke uitdaging voor elke uitvoerder door de hypergearticuleerde melodielijnen, die klinken als opera-aria’s; de theatraliteit van de muziek, waarbij elke noot moet leven alsof ze gezongen wordt; de vele volatiele moodswings die in Mozarts karakter en muziek zitten … Mozarts muziek biedt een ongeëvenaarde combinatie van technische uitdaging en emotionele diepgang.

“Het is misschien gek, maar piano kunnen spelen is eigenlijk maar het begin bij Mozart. Natuurlijk moet je al over heel wat technische kwaliteiten beschikken

LA PIANISTE VEDETTE ANGELA HEWITT ÉVOQUE MOZART

FR Cette semaine, les plus grands pianistes se rassemblent pour les Flagey Piano Days. L’incontournable vedette de ce festival de cinq jours est sans conteste Angela Hewitt. La pianiste canadienne jouit d’une réputation irréprochable et maîtrise un répertoire d’une incroyable richesse. Après avoir interprété les chefs-d’œuvre de Ravel, Beethoven et Bach, elle se consacre à Mozart, avec 27 concerts dédiés à ce compositeur. « Ce n’est qu’en interprétant l’intégralité de l’œuvre d’un compositeur que l’on peut en saisir la profondeur, et traduire au piano ce qu’était vraiment Mozart. »

voor je hem recht kan doen, maar het gaat zoveel verder dan dat. Het ene moment dans je als uitvoerder uitgelaten over de straten, het volgende bejammer je een tragisch verloren liefde. Je hebt al die karakters die je moet portretteren. Mensen die voor het eerst zijn muziek horen, hebben vaak het gevoel dat het best eenvoudig is. Maar er zit zo ongelofelijk veel werk achter om het zo moeiteloos te doen klinken. Alleen door je diep te investeren in de muziek, krijg je dat er allemaal uit.”

De Flagey Piano Days 2025 lopen van 12 tot en met 16/2. Angela Hewitt speelt op 14 en 16/2 met Brussels Philharmonic, flagey.be

TOP PIANIST ANGELA HEWITT BRINGS MOZART TO LIFE

EN This week, the best of the best in the world of piano will gather at the Flagey Piano Days. The undeniable star of the five-day festival will be Angela Hewitt. The Canadian top pianist not only enjoys a rock-solid reputation, she also masters a bottomless repertoire. Having taken on piano works by Ravel, Beethoven, and Bach, she now devotes herself to all 27 of Mozart’s piano concertos. “It is only by performing the complete oeuvre of a composer that you can get to the core of the creator and can let someone like Mozart come across on the piano.”

BREAKING

20 februari 2025. Arteveldehogeschool, Gent. Schrijf je in via events.arteveldehogeschool.be of de QR-code.

Pop & JazzExpo Film

Adele, Amy en Lola

Met een blitzoffensief waar Trump niet van terug heeft veroverde Lola Young de voorbije maanden de VS. Op de tonen van haar hit ‘Messy’ dwarrelde ze langs bij talkshowhost Jimmy Fallon, dook op op Tyler, the Creators plaat Chromakopia en nam een single op met confrater Lil Yachty. De Britse, die met haar tweede album This wasn’t meant for you anyway het gapende gat vulde tussen Adele en Amy, schoot intussen als een komeet door de internationale muziekscene. Kortom, het wordt drummen in de Botanique.

LOLA YOUNG 14/2, Botanique, botanique.be

Sade, Solange en Helena

De carrière van Helena Casella is nog pril, de Belgisch-Braziliaanse zangeres heeft nog maar een handvol singles uit. In maart komt daar een debuut bij, dat haar de komende weken twee keer naar Brussel doet sporen. De hoofdkleuren in Casella’s schilderspalet zijn soul en jazz, waarover ze haar zwoele stem drapeert. Sade en Solange zijn onmiskenbare bakens in het auditieve landschap waar ze doorheen schrijdt.

HELENA CASELLA 20/2, Pilar, pilar.brussels & 22/3, LaVallée, brosellafestival.be

Lefto, Susobrino en Arne

Arne Nuyts, alias Echofarmer, is een avontuurlijke jonge leeuw uit de Brusselse jazzscene die een lichtbundel van Lefto opving dankzij een plekje op diens verzamelaar Jazz cats volume 3. Die carrière krijgt nu wat meer vorm dankzij de mini-ep Inslide/ Outslide, die hij uitbrengt bij het label Noannaos van stadsgenoot Susobrino. In Volta gunt Nuyts zijn publiek een blik in het twinkelende, elektronische miniversum waar hij zijn klanken oogst. (TZ)

ECHOFARMER 14/2, Volta, volta.brussels

Troost in tijden van onrust

Toegegeven, makkelijk is het niet om in de puinhoop die we wereld noemen overeind te blijven. En toch is het belangrijk om tegenover gevoelens van kwetsbaarheid, machteloosheid en futiliteit ook gaven als menselijkheid, verbeelding, verontwaardiging en poëzie te blijven zetten. Dat weet ook argos, dat in de groepstentoonstelling solace werk van onder meer Mekhitar Garabedian, Lázara Rosell Albear en Alice Brygo verzamelt rond onze zoektocht naar troost in tijden van onrust.

SOLACE 15/2 > 27/4, argos, argosarts.org

Rebonjour

Napoleon Bonaparte blijft intrigeren. De Corsicaan die zich opwerkte tot Franse keizer, zo zijn stempel op de organisatie van ons dagelijkse leven drukte en ietwat ongelukkig zijn naam gaf aan een minderwaardigheidscomplex, is nu ook het voorwerp van een virtuele expo in het Koninklijk Legermuseum. Daar kan je met een HTC Vive Focus 3-helm op je hoofd zijn keizerrijk verkennen.

NAPOLEON. DE IMMERSIEVE SAGA 16/2 > 17/8, Koninklijk Legermuseum, klm-mra.be

Verlangen

In 1997 verloor Liliane Vertessen haar muiltje in de buurt van het Noordstation. Daar is het sindsdien als de publieke sculptuur Hemel en aarde te bewonderen. Maar voor die tijd was de vandaag 73-jarige kunstenares al bekend als pionier van de lichaamskunst –die zich op foto’s hulde in clichés van vrouwelijkheid. Bij Nosbaum Reding toont ze haar veelzijdige werk tussen verleiding en ongrijpbaarheid, tonen en verbergen. (KS)

LILIANE VERTESSEN 13/2 > 12/4, Nosbaum Reding, nosbaumreding.com

Make America great again

De klad zit in het superheldengenre, maar daar kan Marvel zich om begrijpelijke redenen niet zomaar bij neerleggen. Captain America: brave new world is dus niet de onironische titel van de geautoriseerde biografie van president Donald Trump, maar een nieuwe film rond de supersoldaat. Acteur Chris Evans gaf het onbreekbare schild door aan Anthony Mackie. De 82-jarige Harrison Ford is superschurk Red Hulk. Wie alarmeert Monumentenzorg?

CAPTAIN AMERICA: BRAVE NEW WORLD US, dir.: Julius Onah, act.: Anthony Mackie, Harrison Ford

Zwarte Weduwe

Ook vrouwen ruilden tien jaar geleden onze contreien in voor Islamitische Staat. De Duitse Mareike Engelhardt probeert dat iets minder onbegrijpelijk te maken met een film over een 19-jarige Française die in Raqqa naar een huis voor toekomstige vrouwen van IS-soldaten trekt. Ze raakt er gebrouilleerd met de felle directrice. Lubna Azabals personage is gebaseerd op Fatiha Mejjati, alias de Zwarte Weduwe. Benauwend.

RABIA FR, dir.: Mareike Engelhardt, act.: Megan Northam, Lubna Azabal, Natacha Krief

Bridget is back

Hoe zou het nog zijn met Bridget Jones? Wel, de vrouw die zo hilarisch vocht met haar carrière en zelfbeeld, en niet kon kiezen tussen Hugh Grant en Colin Firth stelt het best goed. Dertig jaar na haar geboorte in een column van Helen Fielding wordt er een vierde film opgehangen aan het door Renée Zellweger vertolkte personage. De inmiddels alleenstaande moeder voelt opnieuw wat voor twee mannen tegelijk. (NR)

BRIDGET JONES: MAD ABOUT THE BOY UK, dir.: Michael Morris, act.: Renée Zellweger, Hugh Grant

Captain America: brave new world

Solace

Lola Young

Klein onderhoud

Kaito Defoort debuteert als elektronica-artiest Gaiko

‘Weemoed is een rode draad in mijn leven’

Na vader Kris en broer Umi laat ook Kaito Defoort muzikaal van zich horen. Onder zijn alias Gaiko (Japans voor ‘vreemdeling’) debuteert hij titelloos met een album waarop hij broken beats lijmt aan analoge drums, koorgezang, onderkoelde elektronica, ijle synths en oosterse motiefjes. Een avontuurlijke mix die hij behoedzaam vernist met een laagje weemoed.

“Melancholie loopt als een rode draad door mijn familie,” vertelt Defoort, die niet toevallig deel uitmaakt van het Brusselse dj-collectief Gloom Club. “Het zit in de muziek die mijn vader componeert, maar ook in de albums van James Blake en Björk waar mijn moeder graag naar luistert. Ik heb mij altijd aangetrokken gevoeld door de schoonheid van het lijden.”

Die somberte ontwaar je op zijn debuut bijvoorbeeld in het nummer ‘Martyr’, en de bijbehorende, door Fernando Vandekeybus gefilmde videoclip, waarin de door insomnia geplaagde actrice Violet Braeckman door de nachtelijke Brusselse straten dwaalt. “Je voelt de donkerte, de paranoia,” knikt Defoort. “Maar mijn album heeft tegelijk ook heel euforische momenten.”

Het beeldkader is altijd belangrijk geweest voor de Brusselse producer en dj, die eind maart ook debuteert als acteur in de film Soft leaves van de Brusselse regisseur Miwako Van Weyenberg. Op de recente albumvoorstelling in de Beursschouwburg bouwde hij samen met regisseur Alexander Wolfgang, visuele artiest Larpie en scenografe Marie Malingreau een audiovisueel universum. “Ik heb jaren in clubs gezeten, maar ik miste het theatrale element waar ik als kind vaak in ben ondergedompeld door mijn vader.”

Die wereld injecteerde hij met field recordings die hij opnam in Brussel en Tokio, waar zijn oma woont.

“Twee jaar geleden ben ik haar gaan opzoeken, ik had haar al dertien jaar niet meer gezien. Ik ben geboren en getogen in Brussel, ik voel mij hier helemaal thuis.

Maar in Japan herontdekte ik die andere kant van mezelf. Ik belde mijn broer om te vertellen hoe vreemd ik het vond dat er zoveel mensen op mij leken.” (Lacht)

Een maand lang sliep hij in hetzelfde bed als zijn grootmoeder in haar petieterige appartementje.

“Terwijl ik haar niet zo goed ken, en zij mij niet. In Japan leven veel mensen op zichzelf. Maar ze heeft mij met open armen ontvangen. Ze was echt hilarisch, en best wel fars. Ze spreekt geen Engels, en mijn Japans is brak. Maar toch voelde ik die liefde. Dat was voor mij de basis van dit hele project.” TOM ZONDERMAN

Het titelloze debuut van Gaiko is nu uit op vinyl, vanaf 14/2 is het ook te vinden op de streamingplatformen

Select Aanraders van de week

PodiumKlassiekLiteratuur

Ten oorlog

Lisaboa Houbrechts regisseert Moeder Courage van de Duitse theatermaker Bertolt Brecht, een antioorlogsstuk over een vrouw die in de oorlog meereist met soldaten aan wie ze levensmiddelen verkoopt, maar die uiteindelijk haar eigen kinderen het leven zullen kosten. Wat moeten we van deze vrouw denken? Hoe overleef je in een oorlog? Tot de cast behoren onder anderen Lubna Azabal, Laura De Geest, Koen De Sutter en Alain Franco.

LISABOA HOUBRECHTS / TONEELHUIS & KVS: MOEDER COURAGE 20/2 > 7/3, kvs.be

Te goed

Mijn best is de eerste solovoorstelling van het wijze en geestige multitalent Nele Van den Broeck, alias Nele Needs a Holiday. Met veel muziek en nog veel meer tekst. Over issues hebben, ondanks het feit, of misschien juist omdat, je nogal veel je best doet. Dat Nele Van den Broeck in haar thuisstad Brussel speelt, en ook nog eens op Valentijnsdag, maakt Mijn best wellicht alleen maar beter.

NELE NEEDS A HOLIDAY: MIJN BEST 14/2, GC Ten Weyngaert, tenweygaert.be

Tegelijk

Met ‘Staging the Concert’ introduceert Bozar een nieuw format waarin muziek in dialoog gaat met andere kunsten. Zo gaat choregraaf Alexander Vantournhout met vier performers van zijn gezelschap Not Standing de confrontatie aan met de architectuur van Horta’s Paleis voor Schone Kunsten, en met vijf Sequenze die de Italiaanse componist Luciano Berio componeerde voor viool, stem, trombone, accordeon en harp. (MB)

ALEXANDER VANTOURNHOUT & NOT STANDING: SEQUENZE 16/2, Bozar, bozar.be

Klank uit de ruimte

Na hun spraakmakende samenwerking met de betreurde minimalist Jóhann Jóhannsson loste het Brusselse Echo Collective vorig jaar opnieuw een ep met eigen werk. Voor Mirror image experimenteerden ze met spiksplinternieuwe technologieën voor ruimtelijk geluid, waarbij hun klanken je langs alle kanten bestoken. Benieuwd hoe deze spatiale composities pingpongen op de muren van de knusse concertzaal van Das Haus.

ECHO COLLECTIVE: MIRROR IMAGE 15/2, Das Haus, dashaus.be

Mozart in de loge

In de laatste jaren van zijn leven trad Wolfgang Amadeus Mozart toe tot het geheimzinnige gezelschap van de vrijmetselaars. Die Zauberflöte zou tjokvol referenties aan hun mysterieuze gebruiken zitten. Op dit bijzondere concert in de tempel van de loge zal die maçonnieke muziek niet ontbreken. Al vermoeden we dat je je niet alleen aan de unieke setting, maar ook aan de stem van Christoph Prégardien zal vergapen.

MOZART EN DE VRIJMETSELARIJ 16/2, Tempel Henri La Fontaine, terranovacollective.com

Coup de foudre

De muziek van Frédéric Chopin, voor velen is het de eerste coup de foudre in het klassieke repertoire. Voor Eliane Reyes is die periode van kalverliefde al lang voorbij, maar haar passie voor de pianopartituren blijft onverminderd branden. Al in 2015 nam ze de veertien zwierige dansen van de PoolsFranse componist integraal op, tien jaar later vertolkt ze de stukken nog steeds met evenveel brio. (JC)

CHOPIN: DE 14 WALSEN 20/2, Muziekinstrumentenmuseum, lunchconcerts-brussels.be

Het uur van Wolf

Goed 20.000 exemplaren vonden al een warme thuis, en ook de eindejaarslijstjes sloten Lara Taveirnes zielroerende Wolf in het hart. Bij Vlaams-Nederlands Huis deBuren komt de Brugse schrijfster spreken over het boek dat ze wijdde aan haar jongste broer, die op zijn 18e geruisloos de deur van zijn studentenkamer achter zich dichttrok om een halfjaar later, samen met zijn dagboek, levenloos te worden teruggevonden in een bos in Lapland.

DEBUREN BOEKT: LEESCLUB MET LARA TAVEIRNE 18/2, deBuren, deburen.eu

Vooruitdenken

Lilian Thuram zou je moeten kennen als de rechtsback die het Franse voetbalelftal in 1998 en 2000 achtereenvolgens wereld- en Europees kampioen hielp worden. Na zijn voetbalcarrière richtte hij de Fondation Lilian Thuram op om te strijden tegen discriminatie. Samen met journalist, filmmaker en auteur Rokhaya Diallo en dichteres Kiyémis komt hij in Bozar bestaande normen uitdagen en ongelijkheid aanklagen.

MEET THE THINKERS: ROKHAYA DIALLO, KIYÉMIS & LILIAN THURAM 17/2, Bozar, bozar.be

Retourtje Las Vegas

De ervaring om met een Louis Vuitton-handtas rond te paraderen is niet voor iedereen weggelegd. Ietwat democratischer geprijsd is de reeks geïllustreerde reisboeken die het Franse luxemerk uitbrengt. Na afleveringen van onder meer Ever Meulen over Brussel, Brecht Evens over Parijs en Jirô Taniguchi over Venetië, duikt de Franse tekenaar Yann Kebbi in het neon van Las Vegas. Zijn impressies zijn nu te zien bij Martel BXL. (KS)

YANN KEBBI: LAS VEGAS TRAVEL BOOK > 5/4, Martel BXL, galeriemartel.com

DeBuren boekt: leesclub met Lara Taveirne

Echo Collective: Mirror image

Lisaboa Houbrechts: Moeder Courage

Le Corbier

Het onlangs nieuw leven ingeblazen instituut Le Corbier is weer open. Hoewel de inrichting sfeervol is, laat de uitvoering hier en daar te wensen over. Jammer, want de hoge prijzen laten weinig ruimte voor fouten.

Een dubbele service efficiënt laten verlopen is nooit een sinecure, zeker niet in een stad als Brussel, waar het tempo aan tafel doorgaans wat lager ligt. De nieuwe versie van Le Corbier – dat sinds 1956 een vaste waarde is in de hoofdstad – probeert traditie te verzoenen met een strakke organisatie. Met wisselend succes. De gedempte sfeer en het koken op houtvuur zorgen voor een warme toets, maar de strikte timing zet de teams onder druk en belemmert een vlotte bediening.

Al bij binnenkomst toont het personeel zich charmant en attent. Toch schommelt

Beating choir

5x2 tickets, BRONKS, 15/2

In Beating choir/Chœur battant tonen zes Belgische jongeren zich als ambassadeurs van hun generatie. Mail ‘Choir’

de bediening tijdens de maaltijd tussen overdreven dienstvaardig en langdurig afwezig, wat je als gast met een dubbel gevoel achterlaat.

De menukaart toont een uitgesproken ambitie met gerechten die de traditionele keuken alle eer aandoen. Het duo van kroketten – kaas en garnalen – voor 25 euro bleek een aangenaam voorgerecht met een krokante korst en een royale vulling.

Maar wat na dat veelbelovende begin kwam, overtuigde minder. De vol-au-vent van gevogelte met krokante kalfszwezeriken, mousseline met truffeljus en frietjes (39 euro) riep twijfels op. Het gevogelte was smaakvol en de saus was goed bereid, maar de kalfszwezeriken hadden niet de juiste textuur en ontbeerden de finesse die je van een gerecht als dit mag verwachten.

De wijnkaart oogt klassiek en degelijk,

Avant-première ‘Queer’

5x2 tickets, Cinema Palace, 22/2

Daniel Craig spoelt James Bond door met een intense rol in de nieuwe koortsdroom van Luca Guadagnino. Mail ‘Queer’

Stuur het trefwoord, samen met je adres en telefoonnummer, naar win@bruzz.be

maar is tegelijk veilig en weinig verrassend. Uitblinkers of memorabele ontdekkingen figureren er niet op.

Het interieur heeft zijn elegantie behouden. De open haard zorgt voor een intieme en warme sfeer die de aantrekkingskracht van de locatie versterkt. Toch kunnen de beperkte ruimte en de aanhoudende noodzaak om tafels snel vrij te maken een gevoel van haast oproepen. Een flexibelere aanpak van de service zou de ervaring ten goede komen.

Het verdict? Le Corbier 2.0 zoekt naar een evenwicht tussen culinaire traditie en een strakke planning van de gastenstroom. Helaas scheppen de hoge prijzen hoge verwachtingen en nopen ze daardoor de gast onverbiddelijk te zijn in zijn oordeel.

TEKST: MICHEL VERLINDEN FOTO: SASKIA VANDERSTICHELE

Double bill

5x2 tickets, KVS BOX, 22/2

Met Kidnapped – a prologue en Retina Maneuver onthaalt de KVS je op een avontuurlijke double bill. Mail ‘Double’

Minimenstraat 51, Brussel, lecorbier.be

Inzichten

Wat weet theatermaker Chokri Ben Chikha van het leven?

‘Het geluid van krekels houdt mijn tinnitus onder controle’

Wat heeft je werk je geleerd over het leven of over jezelf?

Dat het leven volatiel, ongrijpbaar, complex en ambigu is.

Wat geeft jou inspiratie?

Kijken naar de mensen om me heen. Op café gaan met collega’s zoals mijn dramaturg Sietske de Vries. Soms ook de eenzaamheid opzoeken en kijken naar mezelf.

Welke levenswijsheid kreeg je mee van je ouders?

Het leven is niet ingewikkeld. Mensen wel. Welke levenswijsheid wordt overschat?

Oost west, thuis best.

Met welke quote pak je graag uit?

Naar de Zuid-Afrikaanse aartsbisschop

Desmond Tutu: als een olifant zijn poot op de staart van een muis zet, en jij zegt dat je neutraal bent, zal de muis je neutraliteit niet waarderen.

In welk ander vak zou je ook top zijn?

Geëngageerd politicus of (oorlogs)journalist. Wat helpt je er weer bovenop als je down bent?

Me bewust zijn van wat ik heb. Verbeelding. Letterlijk en figuurlijk reizen met mijn vriendin.

Welke misvatting bestaat er over jou?

Dat ik op alles een antwoord heb.

Van welk vooroordeel heb je soms last?

Dat mensen op basis van mijn uiterlijk denken dat ik een gevaarlijke drugsverslaafde ben. Het voordeel is dat ze me vaak met rust laten.

Wat was het beste persoonlijke nieuws van de afgelopen weken?

De Nederlandse première van Perzen. Triomf van empathie in Amsterdam kreeg een warme staande ovatie en een vijfsterrenrecensie. Ik ben trots op de ploeg en triest om de genocidale gruweldaden die in Gaza nog altijd gaande zijn.

Welke lifehack verbeterde je leven?

Luisteren naar geluiden van stromende

Chokri Ben Chikha (1969) is acteur, danser, choreograaf, performer en theatermaker

In 2003 richtte hij met zijn broer Zouzou het theatergezelschap Union

Suspecte op (De leeuw van Vlaanderen, Onze Lieve Vrouw van Vlaanderen, Broeders van liefde) Hij combineert zijn rol als artistiek leider bij Action Zoo Humain met zijn werk als docent en onderzoeker aan het KASK in Gent

Met Action Zoo Humain maakte hij De Waarheidstrilogie Perzen is het tweede deel van zijn Trilogie van de empathie

rivieren en krekels om mijn tinnitus onder controle te houden.

Kijk je vaak in de spiegel? Waarom?

Letterlijk: om mijn veroudering in de ogen te kijken en te aanvaarden. Figuurlijk: om mezelf vragen te blijven stellen.

Waar kijk je naar uit de komende tijd?

De opstart van ons nieuwe project met het Dream City-festival in Tunis. De première van Perzen tijdens de Wiener Festwochen eind mei. Het nieuwe makerstraject van Action Zoo Humain met Laura Neyskens en Izah Hankammer.

Wie is de bekendste persoon met wie je ooit sprak?

Ik was ooit uitgenodigd voor een diner met regisseur Spike Lee, maar ik was zodanig onder de indruk dat ik dat heb afgezegd. Daar heb ik nog altijd spijt van. Met zanger Youssou N’Dour heb ik wel gepraat, over de Senegalese zoo humain in Gent.

Bij welke historische gebeurtenis was je graag aanwezig geweest?

De Arabische en Praagse Lente, Parijs ’68 en Woodstock – vooral bij het optreden van Richie Havens, toen hij ‘Freedom’ zong en begon te improviseren, omdat de volgende artiest niet kwam opdagen.

Bij welke historische gebeurtenis had je graag ingegrepen?

Bij alle slachtingen, van welke afkomst de slachtoffers ook waren: van Sabra en Shatila in Beiroet tot Wounded Knee in Amerika. Welk cliché over Brussel stoort je het meest?

Dat het er onveilig en vuil is. Dat is in sommige delen zo, en dat is ergerlijk en oneerlijk. Maar Brussel is ook en vooral de meest inspirerende, bruisende en dynamische stad van België.

Perzen. Triomf van empathie van Chokri Ben Chikha/NTGent & Action Zoo Humain speelt op 20/2 in CC Westrand, kaaitheater.be

Word de nieuwe uitbater van het eetcafé in GC de Bosuil, hartje Jezus-Eik!

Gezocht: gepassioneerd horecatalent met zin voor ondernemerschap.

Ben jij op zoek naar een unieke kans om een bruisend eetcafé uit te baten op een toplocatie? Vzw ‘de Rand’ is op zoek naar een zelfstandige uitbater voor het gezellige eetcafé in gemeenschapscentrum de Bosuil. Gelegen in de Vlaamse Rand en op de grens met het prachtige Zoniënwoud, in het groene hart van Jezus-Eik, biedt dit café dé ontmoetingsplaats voor buurtbewoners, verenigingen, wandelaars en andere bezoekers.

WAT BIEDEN WIJ?

•Een volledig uitgeruste caféruimte met ingerichte keuken.

•Een ruime uitbaterswoning is ter beschikking.

•De vrijheid om naast de basisuitbating ook jouw eigen commerciële ideeën te ontwikkelen.

•Een nauwe samenwerking met het gemeenschapscentrum en haar activiteiten.

WIE ZOEKEN WIJ?

Een enthousiaste en klantvriendelijke ondernemer met een hart voor horeca, die bezoekers en verenigingen warm ontvangt en bruisende ideeën hee om van het eetcafé een bloeiende plek te maken.

We staan open voor jouw suggesties en creatieve invulling – jouw visie maakt het verschil!

KLAAR OM DE UITDAGING AAN TE GAAN?

Vraag snel de infobundel aan en bezorg je kandidaatsdossier vóór 28 februari 2025 aan:

•Stefaan Gunst, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel

• Mail: stefaan.gunst@derand.be

• Telefoon: 0495/15.04.90

Je kunt de infobundel ook ophalen aan het onthaal van GC de Bosuil, Witherendreef 1, 3090 Overijse

Grijp deze unieke kans en geef jouw horecadroom vorm in een prachtige omgeving!

VACATURE CUSTOMER AGENT

Roularta zit in een digitale versnelling en zoekt een communicatieve Customer Agent. Doelgericht contacten leggen met ondernemingen uit specifieke branches? Jij hebt het in je! Jij verbindt de oplossingen van Roularta Business Information met de vragen van partners.

SCAN TO SWITCH mijntoekomstbijroularta.be

Avec le soutien du Bourgmestre, de l’Échevin de la Culture et des membres du Conseil communal de la Commune d’Ixelles / Met de steun van de Burgemeester, de Schepen van Cultuur en het Schepencollege van Elsene

BELEEF JE WOONDROOM OP HET GROENSTE

DAK VAN BRUSSEL

Stijlvolle appartementen met 1-4 slpk.

Indrukwekkende daktuin

Strategische locatie in het hart van Europa

Schrijf je nu in op de wachtlijst thegardenbrussels.be/nl 02 307 44 44

Kolonel Bourgstraat