BRUZZ actua - editie 1574 by bruzz.be

Rubrieknaam

#1574 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

N I E U W S

A C H T E R G R O N D

O P I N I E

14 | 06 | 2017

Y VAN M AYE UR

De val van een burgemeester BRITTEN OVER DE BREXIT

‘Onzekerheid is ons lot’

DAV I D VAN REYBROUCK

‘Het bestuur van deze stad is een echte schande’ © SASKIA VANDERSTICHELE

zette. Twee seizoenen lang maakte hij deel uit van de eerste ploeg. Dat

een lagere divisie te spelen, bij Woluwe-Zaventem. Dat ik in de vesti-

ADVERTENTIE

S OCIALE V ERHUURKANTOREN (SVK) V E R H U U R U W G O E D ZO R G E LO O S Het SVK garandeert : = een stipte huurbetaling = een degelijk verhuurbeheer = het ouderhoud van uw woning = hulp bij renovatie = fiscale voordelen

www.fedsvk.be - 02 412 72 44

BRUZZ-ACTUAQUIZ “Tiens, den atoumium, hoeveel bollen had da vaneir?” “Goh, ik zen ni zeikerst, 6?” Weet jij alles over Brussel? Ga naar BRUZZ.be/actuaquiz en win elke week leuke prijzen!

BRUZZ actuaquiz 215x142,5_v03.indd 1

19/05/17 12:19

gin hij ee we be cen no me

Vie

“V Pe co de er pe me zo pa he ge erg Ik sp ne du we op op Ma ke ten als

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

ROMAIN, AUGUSTE ORTSSTRAAT

Romain (34) is audio-engineer en oprichter van het klassiek muzieklabel zedclassics. Hij wandelde van Elsene naar het centrum met zijn Spaanse greyhounds Sliva en Elba. Toen ze vijf jaar oud waren, waren ze traag geworden voor de jacht. Ze moesten inslapen, maar Romain adopteerde hen vanuit Spanje via organisaties die zich inzetten voor greyhounds in nood. â&#x20AC;&#x153;Brussel heeft te weinig afgesloten parken voor honden, maar is wel erg tolerant: honden mogen zonder probleem op de tram en de metro.â&#x20AC;?

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

FLITS 06

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw. Buiten België 30 euro per jaar. OPLAGE 62.609 exemplaren.

Philippe Close

De mandatenkoning geeft zeven mandaten niet aan

DE VERHALEN 12

Ontslag Yvan Mayeur

David Van Reybrouck

Wat na de Brexit?

Puinruimen bĳ de PS

'Picnic the 19 gemeenten, begin daar eens mee' Vier Britse Brusselaars vertellen over de onzekerheid

ADVERTEREN?

Ineke Le Compte, Ute Otten: sales@bruzz.be, 02-650 10 63 ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Klaus Van Isacker WEEKBLAD

BRUZZ | VOORAF

Steven Van Garsse (chef) CONCEPT

Piet De Loof, Pieter Claerhout, Rosalien Eggermont EINDREDACTIE

Karen De Becker ART DIRECTOR

Heleen Rodiers LAY-OUT

Ruth Plaizier KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman MEDEWERKERS

Hilke Andries, Michaël Bellon, An Devroe, Wauter Mannaert, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Thomas Verbeke, Jurgen Walschot

Chou de Bruxelles

FOTOGRAFEN

Edito

In beeld

Opinie

Enfant Terrible

Michaël Bellon

Nick Trachet

Big City

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele DISTRIBUTIE Ute Otten VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene. Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

RUBRIEKEN

Edito

26 LOS VAN DE TIJD 26

Fermentatie

Tentoonstelling

Kunst doet leven

Oude techniek is weer hip

Anthony Caro betovert Van Buuren

Politiek is een vuil spel. Dat is vorige week weer gebleken in de nasleep van de affaire-Mayeur. Wie dacht dat er met eerlijkheid en fairness goed beleid kan worden gevoerd, doet vergeefse moeite. Leugens en bedrog horen er blijkbaar gewoon bij. En toch was het voor de gewiekste observator al snel zonneklaar dat de SP.A zelf aan het kortste eind zou trekken in deze affaire, toen minister Smet met de grote trom het ontslag eiste van burgemeester Yvan Mayeur. Wat te voorzien was, is gebeurd: Mayeur nam ontslag, maar dwong de SP.A naar de oppositiebanken. Als geslaagde wraakoefening kan dat tellen. De schade voor de SP.A, nota bene de partij die de onregelmatigheden van Mayeur mee aan de oppervlakte heeft gebracht, is groot. Ze zal nu een jaar voor de verkiezingen als minipartijtje vanuit de oppositie haar punt moeten maken. Lintjes knippen kan ze overlaten aan de Open VLD, de MR of de PS. Als politiek visibiliteit is, dan is ze hier de klos. Ook binnen de Brusselse regering slaat de nasleep van de affaire-Mayeur ongetwijfeld barsten. De SP.A heeft het aan de stok met de Open VLD én met de PS. Zoals in elke ware tragedie is er ook een antagonist. De Open VLD koos voor de macht. De Vlaamse liberalen speelden het tactisch. Eerst meeheulen

en dan op het gepaste moment aan de zijlijn blijven staan, zodat de SP.A naar de exit kan worden gedreven. Binnen enkele maanden zijn de mensen de Samusocial-affaire vergeten, en na enkele ronkende verklaringen over transparantie, en een mandatenkadaster, is het weer business as usual. Zo gaat het nu eenmaal in de politiek. En toch kon SP.A niet anders dan een punt te zetten achter de samenwerking met het Brussels schepencollege. Want wat Mayeur gedaan heeft, tart elke verbeelding. Een vzw oprichten voor de steun aan daklozen, die laten subsidiëren door de overheid, en er dan voor zichzelf en zijn jeugdvriendin een riante vergoeding opstrijken. En zijn er excuses gekomen? Neen. Heeft Mayeur er werkelijk alles aan gedaan om het potje gedekt te houden? Ja. De ultieme vraag is wat de kiezer hiervan meeneemt in zijn stemhokje in 2018 en 2019. De PS mag een flink oplawaai verwachten, ook in Brussel. Voor de SP.A ligt de uitdaging op een ander vlak. De partij wil met voorzitter John Crombez de politieke vernieuwing belichamen. Gedaan met de affaires. Stap voor stap. Dat vraagt tijd. Afwachten of een jaar voldoende is om het blazoen schoon te krijgen, want de kiezer is grilliger dan ooit. Dat hebben de recente verkiezingen in onze buurlanden ten overvloede bewezen.

BRUZZ | VOORAF

Propere handen

— STEVEN VAN GARSSE

Palliatieve patiënten bezoeken expo Rik Wouters

Flits Pop-up in Haptuin Velofabrik stopte ermee, maar het wil begin volgend jaar graag een doorstart maken.

Deze zomer neemt een fietscafé vijf weken lang bezit van de orangerie in de Jean-Felix Haptuin in Etterbeek. Mensen kunnen er terecht voor een hapje en een drankje, maar ook voor de herstelling van hun rijwiel. Het initiatief kreeg de naam Tandem, en inspireert zich enerzijds op het opkomend fenomeen van de fietscafés, en anderzijds op de Brusselse trend om al dan niet tijdelijke buvettes te openen in parken. Denk aan Bar Elisa in het Elisabethpark of La Guenguette in het Park van Vorst. Tandem opent de deuren op 28 juli. Meer info op www.facebook.com/Tandemfietscafevelo/ LV

FIETSASSEMBLAGE IN BRUSSEL (NOG?) NIET RENDABEL

BRUZZ | VOORAAN

Velofabrik staakt productie Velofabrik is gestopt met de verkoop en assemblage van fietsen. Na twee jaar bleek de activiteit niet rendabel. De coöperatie broedt nu op een nieuw businessmodel. Fietsen maken door en voor Brusselaars, dat was de opzet van Velofabrik. De coöperatie ging van start in 2015 en verkocht in twee jaar tijd bijna 250 fietsen. Dat is minder dan beoogd. Niet omdat de vraag zou tegenvallen, maar omdat de organisatie heel kleinschalig werkt – met één monteur – en de levering van fietskaders soms maanden vertraging opliep. De klanten toonden zich meestal tevreden over de kwaliteit van de fietsen, zo blijkt uit een enquête. De meerderheid vond ook de prijs, gemiddeld 900 euro, niet buiten proportie. Waarschijnlijk ligt het bedrag echter nog te laag om lokaal te kunnen produceren met alleen Europese onderdelen. Per rijwiel boekte Velofabrik gemiddeld een verlies van 244 euro. Daarom besliste de coöperatie dit voorjaar om de verkoop en de productie van fietsen te staken. “Het is niet gemakkelijk om bestellingen te weigeren, maar we konden niet buiten de conclusie dat onze activiteit niet rendabel is,” vertelt Jean-Philippe Gerkens van Velofabrik. “Een deel van de onverwachte kosten was accidenteel, zoals onderdelen die gevoelig duurder werden, andere hebben we slecht ingeschat.” Onder meer de tijd, en dus het geld, nodig voor de assemblage, maar ook de administratie en de marketing werden onderschat. Voorlopige conclusie? “We willen verder doen, want de vraag is er en mensen willen er ook

Petitie voor bomen Fernand Cocq

voor betalen, maar het is niet evident om op kleine schaal te produceren voor een kleine markt als Brussel. Daardoor betalen we een te hoge inkoopprijs bij onze leveranciers.” Daarnaast speelt ook de concurrentie. Enerzijds van goedkopere fietsen, geproduceerd in Azië, anderzijds van meer gevestigde kwaliteitsmerken uit bijvoorbeeld Duitsland.

DOORSTART? Het blijft de bedoeling om begin volgend jaar een doorstart te maken. “We hebben enorm veel geleerd de voorbije twee jaar,” zegt Gerkens. “Met die kennis zullen we nu met alle coöperanten nadenken over een nieuw businessmodel. We zouden in zee kunnen gaan met een beschutte werkplaats zoals Travie in Anderlecht, of evolueren naar een coöperatieve winkel naar het model van Bees Coop. Er liggen verschillende pistes op tafel, maar we willen deze keer onze tijd nemen.” Intussen wordt ook het onderhoud van de al verkochte fietsen opgeschort omdat Velofabrik zijn atelier in de Anneessenswijk vroeger dan verwacht moet verlaten. De coöperatie heeft er een stek in een gebouw van de Brusselse Haard en die wil het pand nu renoveren. Eigenaars van een Velofabrik-fiets kunnen voor herstellingen eventueel terecht bij partnerorganisatie Les Ateliers de la rue Voot. — LAURENT VERMEERSCH

Het Fernand Cocqplein in Elsene ondergaat momenteel werkzaamheden ter voorbereiding van een grondige heraanleg. Het nieuwe plein voor het gemeentehuis moet een aangename ontmoetingsplek worden voor de buurt. Het open ontwerp biedt ook plaats aan een beetje water en groen, maar in de ogen van sommige omwonenden is er in onvoldoende flora voorzien. Het collectief Green Ixelles lanceerde alvast een petitie voor behoud van de bestaande bomen en struiken. Bijna 1.500 mensen hebben de petitie al onderschreven. LV

Europarlement: grondige renovatie of afbraak Het Europees parlement staat nog geen kwarteeuw recht, maar de laatste jaren duiken steeds meer structurele gebreken op. Een grondige renovatie dringt zich op, maar nu is er ook sprake van een meer ingrijpende piste: het Paul-Henri Spaakgebouw helemaal afbreken en vervangen door een compleet nieuw gebouw. Geschatte kostprijs: 450 miljoen euro. De toekomst van het parlementsgebouw staat deze week op de agenda van de plenaire vergadering in Straatsburg, schrijft Politico. LV

CHRISTOPHE VAN GHELUWE (CUMULEO): ‘NIEUWE BURGEMEESTER LEEFT DE WET NIET NA’

Close geeft zeven mandaten niet aan

Philippe Close had al de bĳnaam ‘mandatenkoning’. Er duiken nu zeker zeven niet-aangegeven mandaten op bĳ Brusselse vzw’s.

Naast de 21 mandaten die Philippe Close (PS) officieel aangaf voor het jaar 2016, bezet de kandidaat-burgemeester ook zeven mandaten bij vzw’s die hij niet aangaf. Nochtans is elke mandataris wettelijk verplicht ál zijn mandaten aan te geven. BRUZZ | VOORAAN

at Philippe Close - de man die Yvan Mayeur als burgemeester van de stad Brussel moet opvolgen na het Samusocialschandaal - de mandatenkoning van Brussel is, was al duidelijk. Op de website cumuleo.be, dat zijn informatie uit het Staatsblad haalt, kan iedereen nagaan dat de man 21 mandaten combineert. Naast zijn huidig ambt als schepen in de stad Brussel en zijn rol als fractieleider in het Brussels parlement heeft hij bijvoorbeeld nog zitting in de raad van bestuur van de vzw Atomium, de vzw Internationale Jaarbeurs van Brussel, Ethias en Neo. Bij Brussels Major Events is hij zelfs voorzitter van de raad van bestuur, bij Mad Brussels is hij voorzitter. Dat de combinatie van al die mandaten op juridisch vlak strikt genomen geen probleem vormt, komt omdat al die mandaten niet bezoldigd zijn en vaak gerelateerd zijn aan zijn bevoegdheden als schepen in de stad Brussel. Maar behalve die 21 mandaten die Close aangaf bij het Rekenhof duiken nu zeker zeven andere mandaten op bij een reeks van Brusselse organisaties, allemaal vzw’s. Die mandaten gaf Close niet aan bij het Rekenhof, zoals een federale wet uit 1995 voorschrijft die sinds 2005 ook in de praktijk in werking trad. Dat kon BRUZZ bevestigen op aangeven van cumuleo.be.

“Het is een valse start voor de nieuwe burgemeester, die net zoals zĳn voorganger duidelĳk transparantie niet hoog in het vaandel draagt” CHRISTOPHE VAN GHELUWE CUMULEO

EIGEN VZW’S De mandaten in kwestie: sinds 2014 is Close voorzitter van de vzw L’Eglantine – een vrijzinnige en socialistisch culturele vereniging overgenomen van ex-burgemeester Thielemans - en bestuurder bij de vzw Facere, een opvangcentrum in Anderlecht voor mensen met een beperking. Daarnaast oefent hij ook nog drie bestuurdersfuncties uit bij drie aparte vereni-

gingen die samen het CSD vormen – een Brussels centrum voor thuiszorg met samen meer dan 350 werknemers. Uit één van die verenigingen stapte hij in 2016 wel al op. Maar Close bekleedt sinds 2013 ook bestuurdersposten bij Gefebru (Gestion et Financement de la Fédération bruxelloise du Parti socialiste) en Fonsoc (Fondation socialiste d’Information

et de Gestion): twee interne PS-afdelingen die de geldstromen van de Brusselse en nationale PS beheren. Ook die mandaten gaf Close niet aan.

VERPLICHTE AANGIFTE Uit de statuten van die vzw’s wordt duidelijk dat bestuurders geen vergoedingen krijgen voor hun werk. In principe zijn de posten van Close dus niet bezoldigd. Maar ook zonder bezoldiging leeft Close de wet van 1995 niet na die hem verplicht al zijn mandaten aan te geven, klinkt het bij Christophe Van Gheluwe, de man achter Cumuleo. “Door geen compleet overzicht van zijn mandaten aan te geven bij het Rekenhof, respecteert Philippe Close de wetten rond transparantie niet, die als doel hebben belangenconflicten te vermijden.” Voorlopig kon onze redactie geen bewijzen vinden van dergelijke belangenconflicten, waarbij Close als schepen bijvoorbeeld subsidies zou geven aan een vzw waar hij zelf zitting in heeft. “Maar het is wel een valse start voor de nieuwe burgemeester, die net zoals zijn voorganger duidelijk transparantie niet hoog in het vaandel draagt,” zegt Van Gheluwe. — MATHIAS DECLERCQ & BRAM VAN RENTERGHEM’

In beeld

BRUZZ | DE WEEK

Zittend protest

ÂŠ IVAN PUT

Maandagmiddag verzamelden zeker honderd mensen voor een sit-in op de Grote Markt. Aanleiding was de aanduiding van Philippe Close (PS) als opvolger voor zijn partijgenoot Yvan Mayeur als burgemeester van Brussel. De actievoerders nemen het niet dat de nieuwe bestuursploeg op geen enkel moment spijt heeft getoond over de hoge zitpenningen bij Samusocial die Mayeur ten val brachten. Bovendien zagen ze nog geen enkel signaal dat het college een nieuwe wind wil laten waaien in het stadsbestuur. Ze vrezen meer van hetzelfde en pleiten voor een nieuwe politieke cultuur met meer transparantie, eerlijkheid en respect voor de burger.

De week

Terugblik op het nieuws

Gratis wifi

Shanghai

11.000

Al een half miljoen gebruikers registreerden zich voor de gratis hotspots van het Brussels Gewest. Elke dag wordt er zo’n 10.000 keer verbinding mee gemaakt. Exploitant IRISnet zegt dat er nog meer hotspots bijkomen.

Vanaf 25 oktober krijgt Brussels Airport een Shanghai-route. Drie keer per week verbindt de Chinese luchtvaartmaatschappij Hainan Airlines Brussel met Shanghai. De ticketverkoop voor de vluchten op maandag, woensdag en vrijdag is vrijdag gelanceerd.

De gegevens van 11.000 personen en voertuigen die geseind moeten worden, raken niet op tijd in de politiedatabank. Dat staat in het rapport van de parlementaire commissie die de aanslagen van 22 maart onderzoekt, meldt de VRT-redactie. Daardoor kan de politie bij controles niet nagaan of iemand die tegengehouden is, gezocht wordt.

BRUZZ | DE WEEK

TRANSPARENCIA.BE VRAAGT AFDWINGBARE SANCTIES

‘Wetgeving transparantie al jaren dode letter’ De initiatiefnemers van website Transparencia.be waren dinsdag in het Brussels parlement om hun oproep tot openheid kracht bij te zetten. De beweging heeft het momentum mee na de affaire Publifin, Kazachgate, en de Samusocial-zitpenningen die Brussels burgemeester Yvan Mayeur (PS) zijn job kostten. — SARA DE SLOOVER, ILLUSTRATIE JURGEN WALSCHOT

ransparencia.be, een website waar burgers openbare documenten kunnen opvragen, bestaat sinds oktober in het Frans, en is sinds vorige week ook in het Nederlands beschikbaar. De informatievragen die via het platform worden gesteld, en de antwoorden van overheden, zijn zichtbaar voor iedereen. Dat moet gemeenten en kabinetten aanzetten om de wetgeving over openbaarheid van bestuur beter na te leven. Nog lang geen evidentie: 83 procent van de 223 aanvragen op Transparencia.be is momenteel (nog) niet beantwoord.

De mosterd haalde Transparencia. be bij whatdotheyknow.org, een Britse website waarop inmiddels 340.000 openbare documenten te raadplegen zijn. De website werd acht jaar geleden opgericht en is een groot succes, net als haar Hongaarse tegenhanger, Ki Mit Tud. Dinsdag trok Transparencia.be voor het eerst in real life naar het Brussels parlement – voor een oproep tot openheid die al weken geleden op touw werd gezet. “Brussel is in België het grootste zwarte gat qua transparantie vanwege de ingewikkelde structu-

ren,” zegt mede-oprichter Claude Archer. “Er zijn in Brussel bijna net zoveel openbare instellingen als mandatarissen. Intercommunales, paracommunales, huisvestingsmaatschappijen. Alleen al in Schaarbeek zijn er 42.” “Het is een echte Brusselse ziekte: gemeentelijke vzw’s, met een politiek benoemde raad van bestuur, die missies uitvoeren die tot het takenpakket van de gemeente behoren. Vervolgens gaat een van de schepenen in de raad van bestuur zetelen om de vzw te controleren, maar ontvangt die daarvoor zitpenningen en onkostenvergoedingen.”

WARM WATER “Gemeenteraadsleden en parlementsleden uit de oppositie krijgen dan weer geen enkele informatie over wat er in die vzw’s gebeurt. Heel soms een jaarverslag, maar lang niet altijd. Er is dus vaak geen democratische controle mogelijk op die hele piramidale structuur van

instellingen en instellinkjes.” De fractieleiders van het Brussels parlement werken na alle recente schandalen samen aan een nieuwe ordonnantie rond transparantie. “Maar dat is als het warm water opnieuw uitvinden,” zegt Archer. “Lijsten met de vergoedingen en nevenfuncties van Brusselse openbare mandatarissen moesten eigenlijk al in 2006 gepubliceerd zijn: toen keurde het parlement daar een ordonnantie over goed. De gemeentesecretaris zou een kadaster opmaken, en dat doorsturen naar het gewest. Dat kadaster is echter nooit opgemaakt.” “Daarom twijfelen we aan het effect van een nieuwe wetgeving, die een jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen zou worden gestemd. Er bestaat immers al een ordonnantie van elf jaar geleden. Het probleem is alleen dat ze niet kan worden afgedwongen, omdat er geen sancties in staan voor wie ze niet naleeft. Het is zoals bij de Commissie voor Toegang tot Bestuursdocu-

Tabak

Seoel

Paspoort

De Brusselse ministers bevoegd voor gezondheid maken 350.000 euro vrij in de strijd tegen tabak. In Brussel is roken de voornaamste doodsoorzaak: gemiddeld 1.500 personen sterven jaarlijks aan de gevolgen ervan. Met de geldsom steunt Brussel verschillende projecten die vechten tegen roken.

Het Brussels Gewest en Seoel sluiten een vriendschap- en samenwerkingsakkoord. Dat moet leiden tot uitwisseling van ervaring tussen beide metropolen. Het Brussels Gewest wil zich in de markt zetten als toegangspoort tot Europa.

Wie in Brussel-Stad woont en binnenkort een paspoort nodig heeft, moet geduld hebben. Veel mensen vragen last-minute hun reisdocumenten aan. Ook kan de dienst Bevolking moeilijk mee met de groeiende bevolking. Wachttijden lopen daarom makkelijk op tot anderhalf uur.

PATRICK DEWAEL, voorzitter van de onderzoekscommissie naar de aanslagen van 22 maart

Cartoon Wauter Mannaert

BRUZZ | DE WEEK

“Er is vaak geen democratische controle mogelĳk op die hele piramidale structuur van instellingen en instellinkjes,” oordeelt Claude Archer.

België is geen failed state, maar er zit wel zand in de machine

menten (CTB), waar burgers kunnen klagen als ze geen antwoord krijgen van een overheid. Die CTB geeft adviezen, maar vervolgens negeren Brusselse overheden die gewoon.” De fractieleiders van alle Brusselse politieke partijen hadden toegezegd om er dinsdag bij te zijn. Transparencia.be vraagt hen een akkoord te tekenen waarin staat dat ze bestuursdocumenten en een kadaster van mandaten en vergoedingen openbaar zullen maken. “We vragen bovendien sancties die kunnen leiden tot een vonnis, en een vordering door een deurwaarder,” beklemtoont Archer. “Tot nu toe bewijzen politici graag lippendienst aan transparantie en openbaarheid van bestuur, maar doen ze er absoluut niets concreets aan. Alle partijen zijn in dat bedje ziek.” “We staan nu op een jaar van de gemeenteraadsverkiezingen. Misschien duurt het nog een jaar, maar wij gaan deze strijd winnen, dat weet ik zeker. Mensen pikken het niet meer.”

Politiek

Ontslag Yvan Mayeur

Jongerenvoorzitter Yannick Piquet (PS): ‘De militanten hebben er genoeg van’

Puinruimen bĳ PS Na het schandaal bij Publifin trok de jongerenafdeling van de PS, de Jeunes Socialistes, aan de alarmbel. Vier maanden later moet de partij met de zaak-Samusocial opnieuw puinruimen. — FILIP VAN DER ELST

BRUZZ |DE VERHALEN

onder hervorming zal het zonder ons zijn,” klonk het toen in hun Carte Blanche, een luide oproep tot een nieuwe politieke cultuur. Vandaag kijken de jonge wolven bij de PS wat er gebeurt met lede ogen aan, maar ze blijven hoopvol. “Ik laat me niet verleiden tot uitspraken over wie wat gezegd of gedaan heeft. Het gaat me om de verandering, die nu meer dan ooit broodnodig is,” zegt voorzitter Yannick Piquet.

PIQUET: Deze zaak laat sowieso sporen na. Zowel voor het imago van de partij als van de politiek en de democratie is dit dramatisch. Tegelijk is er toch een beetje een dubbele standaard. De reactie na het Kazachgateschandaal bij de MR zegt genoeg: die was een pak lichter, want men verwacht meer van socialisten dan van de MR. Eigenlijk juich ik dat zelfs toe: het is normaal dat er meer gevraagd wordt van een partij die zegt op te komen tegen ongelijkheid.

Wat vindt u van het ontslag van Mayeur? YANNICK PIQUET: Het ontslag van Mayeur was

nodig. Hij heeft morele en ethische fouten gemaakt, en misschien zelfs juridische. Dat moeten het gerecht en de parlementaire onderzoekscommissie uitmaken. Ik vind het goed dat het ontslag er snel kwam. Deze saga mocht zeker geen weken aanslepen.

Is dit schandaal van dezelfde grandeur als Publifin voor u? PIQUET: Er zijn toch duidelijke verschillen: de bedragen zijn minder hoog dan bij Publifin, en er zijn veel minder mensen bij betrokken. Maar natuurlijk zien we dezelfde aspecten terugkomen. Ook hier gaat het in de essentie om het cumuleren van mandaten. Het is duidelijk dat een publiek mandaat niet meer met een privémandaat gecombineerd mag worden. Een burgemeester of schepen zou in mijn ogen geen enkel privémandaat mogen hebben. Dat kan misschien wel in een kleinere gemeente, maar niet in een grote gemeente als Brussel-Stad.

Tegelijkertijd is Philippe Close - die ‘de mandatenkoning’ genoemd wordt - de nieuwe burgemeester. Hebt u vertrouwen in de keuzes die hij maakt? PIQUET: Hij heeft duidelijk gezegd dat hij alle

mandaten die niet aan het burgemeesterschap zijn gekoppeld, neerlegt. Daar wil ik hem voor feliciteren. Ik kan die keuze alleen maar aanmoedigen.

De imagoschade bij de PS is niet min.

Tegelijkertijd neemt die andere socialistische partij, de SP.A, openlijk afstand van de PS. PIQUET: De ruzie tussen PS en SP.A in Brussel-Stad is een heel spijtige zaak. Ik denk

dat wij op net dezelfde manier over transparantie en mandaten denken als de SP.A. Het hervormingsproces bij de PS is volop aan de gang en heeft gewoon nog tijd nodig. Beide partijen hebben dezelfde normen en waarden, ik vind het jammer dat ze over een kwestie als deze in onmin geraken. Maar ik denk dat het een geïsoleerd, lokaal probleem is. De ideologische verwevenheid tussen PS en SP.A overstijgt de persoonlijke problemen tussen John Crombez en Yvan Mayeur of Elio Di Rupo. De toenadering tussen PS en SP.A is onvermijdbaar: we hebben zoveel gemeen. Ik ben al genoeg op zomerkamp (Young Socialist SummerCamp) gegaan met de Jongsocialisten (jongerenvereniging SP.A, red.) om te weten dat we elkaar op heel veel vlakken terugvinden.

Na het losbreken van het schandaal bij Publifin zat u mee aan tafel toen de Brusselse PS op een persconferentie allerlei hervormingsvoorstellen op tafel legde. Moeten jullie na dit schandaal niet opnieuw beginnen? PIQUET: Nee, er is al heel wat werk verzet. Het is natuurlijk afwachten hoe de concrete beslissingen er zullen uitzien, maar ik denk dat de militanten de partijtop ervan kunnen overtuigen dat verandering nodig is. Kijk eens naar wat de eisen waren die de militanten na Publifin op tafel legden. Het belangrijkste was een decumul in 2018-2019. En wat was het eerste dat Close zei bij zijn aantreden? Dat hij zijn zitje in het Brussels parlement opgeeft. Een ander voorbeeld: het kadaster van mandaten dat het Brusselse stadsbestuur heeft aange-

De val van een burgemeester Na de Publifinaffaire in Wallonië is ook de Brusselse PS in een schandaalsfeer terechtgekomen. Dat heeft Yvan Mayeur (57) vorige week de kop gekost. Mayeur volgde in 2013, vrij onverwachts, zijn partijgenoot Freddy Thielemans op als burgemeester van de hoofdstad van het land. Hij was toen al bijna twintig jaar voorzitter van het Brusselse OCMW. Dat hij en niet partijgenoot Philippe Close, de poulain van Thielemans, burgemeester werd, had Mayeur vooral te danken aan Laurette Onkelinx, voorzitster

van de Brusselse PS en zowat de enige prominente PS’er die hem altijd gesteund heeft. Met Philippe Moureaux, ooit zijn politieke leermeester, raakte hij gebrouilleerd en ook met PS-voorzitter Elio Di Rupo, Brusselse parlementsvoorzitter Charles Picqué en Brussels minister-president Rudi Vervoort boterde het niet. Drieënhalf jaar lang bestuurde

Mayeur de stad op zijn geheel eigen wijze - doortastend, maar zonder veel rekening te houden met andersdenkenden. In plaats van te verzoenen, zocht hij met de hem kenmerkende arrogantie de confrontatie op. Zo drukte hij de voetgangerszone door zonder veel overleg, wat hem op veel kritiek kwam te staan. Zijn troon begon te wankelen toen vorige maand de affaire-Samusocial losbrak, een onverkwikkelijke zaak rond de vzw voor opvang van daklozen die Mayeur zelf in 2001, vanuit zijn bekommernis voor de sociaal zwaksten, had opgericht.

Is zo’n kadaster wel voldoende?

Bent u ervan overtuigd dat de meeste PS-leden uw roep tot hervorming steunen?

kunnen merken op een recent congres, waar de militanten zich klaar en duidelijk hebben uitgesproken voor een snelle decumul. En de militanten, dat is nog altijd 99,9 procent van de PS.

PIQUET: Misschien niet genoeg, maar het is toch al een eerste stap. We hebben onze ideeën over

PIQUET: Ik denk dat bijna iedereen binnen de PS een nieuwe politieke cultuur wil. Dat heb ik

Meer lezen? » www.bruzz.be/samusocial

kondigd. Ook dat was één van onze eisen: transparantie over alle vergoedingen en alle mandaten.

verdere hervorming, maar die discussie moet intern gebeuren, niet in de pers.

BRUZZ | DE VERHALEN

“Yvan Mayeur heeft morele en ethische fouten gemaakt, en misschien zelfs juridische,” zegt Yannick Piquet, voorzitter van de Jeunes Socialistes.

Samusocial is een private vzw, die echter grotendeels met subsidiegeld werkt en die vooral PS’ers in de bestuursrangen telt, Mayeur zelf en ook Pascale Peraïta, zijn compagnon de route, die eerst directrice was van Samusocial voor ze in 2013 Mayeur opvolgde als OCMW-voorzitster van de stad Brussel. Blijkt inmiddels dat de bestuurders zichzelf flinke zitpenningen toekenden en dat al sinds 2008. Een en ander kwam vorige maand aan het licht na een schriftelijke vraag van Ecolo-parlementslid Alain Maron. Voor die tijd hadden de regeringscommissarissen bij

Samusocial, aangesteld nadat de Brusselse regering in 2015 een beheerscontract had afgesloten met de vzw, ook al een poging ondernomen om uitleg te krijgen over de vergoedingen van de bestuurders. Na de Publifinaffaire besloot de Brusselse regering begin dit jaar immers alle gemeenten, OCMW’s en ook de organisaties gesubsidieerd door de Gemeenschappelijke Gemeenschapscomissie te ondervragen over de bestuurders en hun vergoedingen. Bij Samusocial bleef dat verzoek onbeantwoord. Het bestuur verschool zich achter het privékarakter van de vzw.

Maar na de vraag van Maron verplichtte Brussels minister Céline Fremault (CDH) Samusocialvoorzitter Michel Degueldre om opheldering te geven. Hij meldde dat de zitpenningen 140 euro per vergadering bedroegen en dat er in 2015 56.000 en in 2016 59.640 euro werd betaald. Toen Peraïta in een interview in Le Soir verklaarde dat die vergoedingen met giften betaald werden, gingen de poppen aan het dansen. Minister-president Vervoort beval op 1 juni een onderzoek door de regeringscommissarissen. Marc Uyttendaele, advocaat van Samusocial en

echtgenoot van Onkelinx, probeerde dat onderzoek nog tegen te houden, maar tevergeefs. Vorige donderdag kwam het rapport uit. Bleek dat Mayeur en Peraïta niet per vergadering betaald werden, maar een forfait kregen. Van effectieve vergaderingen waren er bovendien weinig verslagen of andere sporen terug te vinden. Mayeur ontving zo’n 1.400 euro bruto per maand. In totaal streek hij in 2015 18.900 euro bruto op en in 2016 16.800 euro. In januari 2017, het moment van de Publifinzaak, stapte hij uit het bestuur. Na deze onthulling was de

oppositie niet meer te houden, maar ook de SP.A liet hem vallen en binnen zijn eigen partij brokkelde de steun al heel snel af. Dat hij in zijn politieke loopbaan zoveel vijanden had gemaakt, ook binnen zijn partij, brak hem nu zuur op. Picqué uitte zijn verontwaardiging waarna Vervoort Mayeur opriep zich te bezinnen over zijn functie. Hiertegen kon ook beschermengel Onkelinx niets meer beginnen. Mayeur moest zijn ontslag geven, zeer tegen zijn zin. “Een noodzakelijke beslissing,” twitterde PS-voorzitter Di Rupo achteraf. HUB

Spreektijd

BRUZZ | DE VERHALEN

Mediteren met David Van Reybrouck

David Van Reybrouck: “De kern is dat je de mentale hygiëne moet meenemen in de bestrĳding van de zeer grote problemen in de samenleving.”

David Van Reybrouck blijft geloven in de pacificatie van de geest

BRUZZ | LDE VERHALEN

‘Picnic the 19 gemeenten, begin daar eens mee’ Bijna een jaar woont David Van Reybrouck (45) nu in Berlijn, waar hij aan zijn boek over Indonesië werkt. Het verhinderde hem niet om te blijven publiceren, met ‘Een jihad van liefde’ en ‘Vrede kun je leren’ als laatste worpen. “Stel dat alle Molenbeekse schoolkinderen tien minuten zouden mediteren, zouden ze dan nog zelfmoordaanslagen plegen?” — KRIS HENDRICKX, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

▲

Mediteren met David Van Reybrouck

▲

an Reybrouck is even terug van Berlijn als we hem ontmoeten in het idyllische Bosvoorde. Plaats van afspraak is ‘Le Canard Sauvage’, een afspanning met uitzicht op de liefelijke vijvers van Bosvoorde. De schrijver-activist logeert in de buurt bij een bevriende auteur. Brussel is hier op zijn groenst, zijn netst, zijn vredigst ook. Berlijns bijna, maar dan dorpser.

“Ik ben niet blind voor de andere kant, de radicalisering, waar bĳvoorbeeld Luckas Vander Taelen voor waarschuwt” DAVID VAN REYBROUCK AUTEUR EN ACTIVIST

BRUZZ | DE VERHALEN

U woont dit jaar in Berlijn waar u een schrijversbeurs kreeg. Was Berlijn een keuze of toeval? DAVID VAN REYBROUCK: Een keuze. Ik heb altijd al een soort passie gehad voor Duitsland. Er bestaat geen land in Europa dat op zo’n volwassen manier met zijn bezwaarde verleden probeert om te gaan. Daar kunnen we allemaal veel van leren. Ik breng veel tijd door in het Deutsches Historisches Museum. De nationale geschiedenis wordt daar op een manier onder de loep genomen die je elders niet ziet. Het British Museum blijft nog altijd een stuiptrekking van het British Empire. En in Polen moeten nu musea sluiten omdat ze niet glorificerend genoeg zijn voor de staat. In het Rijksmuseum in Amsterdam heb je maar een klein hoekje over het koloniaal verleden. 350 jaar heer en meester in Indonesië, dat kan je toch niet in één hoekje persen? Maar daarnaast wou ik ook gewoon een jaar in rust gaan zitten werken, dat heeft heel hard meegespeeld.

U bent ondertussen ook wel overal. VAN REYBROUCK: Ik had de verkiezing van

Trump voorspeld en sinds dat ook werkelijkheid werd, zit het spel op de wagen. ‘Tegen verkiezingen’ is ondertussen in tien extra talen vertaald en dat brengt wel wat met zich mee. De G1000 is ondertussen alweer vijf jaar geleden, maar voor de buitenwereld is het nu aan het groeien.

Klopt het dat u die G1000 eerst als een mislukking beschouwde? Het lijkt nu wel alsof er iets gezaaid is dat langzaam steeds groter wordt. VAN REYBROUCK: Ik heb dat nooit gezegd.

Sommigen zeggen ‘Jullie hebben niet verder gedaan.’ Maar dat was nooit de bedoeling. Wat voor nut heeft dat als er geen reële link is met de politiek?

Het was een demonstratie dat zoiets zou kunnen? VAN REYBROUCK: Voilà. En de volgende stap doe

ik nog elke week: met politici praten. Vorige week was ik nog in Rotterdam, waar burgemeester Ahmed Aboutaleb met loting op wijkniveau is begonnen. In Madrid is er op vraag van de nieuwe burgemeester Manuela Carmena nu ook een G1000. En het Duitse Wuppertal loot burgers uit om te komen praten over de nieuwe kabelbaan. Elke

dag nog heb ik contact met mensen uit de hele wereld die met nieuwe vormen van democratie bezig zijn.

Terug naar Berlijn. Welk verschil valt op met Brussel? VAN REYBROUCK: Het is een stad die bestuurd

wordt met enige visie. Het is toch altijd even diep zuchten als ik terug in Brussel ben. Ook al ben ik er graag. Veel schrijvers die zo’n beurs krijgen, blijven uiteindelijk in Berlijn hangen. Ik niet, ik zal terugkeren. Maar ik word soms wel een beetje wanhopig hier. Niet van Brussel als stad, maar van de manier waarop ze bestuurd wordt.

Maak dat eens concreet. VAN REYBROUCK: Ik heb in drie gemeenten

gewoond. In Sint-Gillis op de Volderslaan, op de Vismarkt in het centrum en nu in Schaarbeek. In die laatste heb ik voor het eerst het gevoel dat er ook bestuurd wordt, en dat dan nog door de onwaarschijnlijke coalitie FDF-Ecolo. Die zet in op veiligheid en netheid. Kijk naar het Josaphatpark. Daar werd vijftien jaar geleden nog gedeald en werd die plek gemeden. Nu is dat een superbelangrijk park voor de gemeente en zelfs daarbuiten. Je geeft die diverse en dichtbevolkte gemeente iets dat ongelofelijk pacificerend werkt. Ze zitten allemaal naast elkaar hé, vandaag met dat mooi weer: de grote Turkse gezinnen, de Albanezen, de hoogopgeleide Vlamingen met hun Aperol Spritz,…. Voor de rest mis ik dat in Brussel. De idiote versnippering van Brussel staat alle beleid met visie in de weg. Ik las onlangs over een initiatief dat Picnic The royal park heet. (Windt zich op) Sorry, maar dat is peanuts! Picnic the 19 gemeenten, begin daar een keer mee. Maar dat is misschien abstract en niet zo sexy als je boterhammen op de Anspachlaan op te eten of over de muur van het paleis te klauteren.

Misschien moet u daarmee beginnen, u bent vrij goed in het opstarten van abstract protest. VAN REYBROUCK: (Lacht) Mja, enige neus voor activisme is mij niet vreemd. Ik weet niet of ik het zou doen. Maar ik vind het echt een schande hoe deze stad wordt bestuurd.

Door een heel slecht organigram. Het fijne aan Brussel is de nabijheidsfeel, maar die zal niet verdwijnen als je er een stad van maakt.

Nabijheid kan je ook organiseren VAN REYBROUCK: Ja, wij zijn toch het land

met de meeste knowhow over welke bevoegdheden je best aan welk niveau toewijst? Wat ik ook echt vreselijk vind aan Brussel is die toestand bij Samusocial, die symptomatisch is voor een bestuurlijke laag die totaal vervreemd is van het haar kerntaak: een gemeenschap besturen. En daarnaast foeter ik dagelijks op ‘betonfluimen’, die betonblokken die men her en der opwerpt om het verkeer te stroomlijnen. Niet voorlopig tijdens wegenwerken, maar steeds vaker als permanent onderdeel van ons straatmeubilair.

Hoe merk je dat in Berlijn, dat één bestuur ook resultaat oplevert? VAN REYBROUCK: Op allerlei vlakken. Het

openbaar vervoer, de fietspaden, hoe er burgerparticipatie wordt georganiseerd voor de herbestemming van luchthaven Tempelhof. De participatie over de centrale lanen is daartegenover een lachertje: de kleuren van de bloembakken kiezen en zo. Ik denk zelfs dat het bijna strategisch was om een parking onder het Vossenplein te plannen. ‘Er zal daar wel veel protest tegen zijn, dan laten we die vallen en doen we de andere toch.’

Misschien is dat wat ver gedacht. Mayeur is van de Marollen. Dat protest zal hem wel pijn gedaan hebben. VAN REYBROUCK: Pijn gedaan? Wel, sorry

maar dit is 2017, de tijden zijn veranderd en burgers zijn niet meer zo gezeglijk, ze laten zich de wet niet meer lezen. Alles wat je voor mij doet zonder mij doe je tegen mij, dat is een beetje het discours nu. Betrek mensen. Men denkt nog altijd dat de politiek het moet weten op alle vlakken.

Verandert de stad waarin u leeft ook hoe u schrijft? VAN REYBROUCK: Ik zit nu in een researchfase

en dan is dat wat minder. Maar Berlijn voedt me wel met onderzoeksmateriaal. Er zijn trouwens ook vlakken waar Duitsland achter is op Vlaanderen. De discussie over extreemrechts die wij een paar decennia geleden hadden, woedt daar nu pas. Ze maken er ook deels dezelfde fouten, waardoor extreemrechts nog groter worden. Als Martin Schulz bijvoorbeeld oproept tot een Aufstand der Anständigen (opstand van de fatsoenlijken, red.) maakt hij geen verschil tussen populistische stemmers en leiders. Verschrikkelijk, even erg als Hillary Clinton die de Trumpstemmers deplorables (zielepoten, red.) noemt. Mijn grootouders hebben heel hun leven voor de traditionele partijen

David Van Reybrouck - °1971 - groeit op in Assebroek - studeert archeologie en filosofie aan de KU Leuven en in Cambridge - promoveert in Leiden - debuteert in 2001 als auteur

BRUZZ | LDE VERHALEN

- is in 2011 de bezieler van het burgerplatform G1000

gestemd, maar zouden vandaag populistisch kunnen stemmen. Zijn dat daarom slechte mensen? Neen, maar ze zijn niet meer vertegenwoordigd door de partijen die hen vroeger vertegenwoordigden.

Dat brengt ons naadloos bij ‘Pleidooi voor populisme’, het pamflet uit 2008 waarin u meer aandacht vraagt voor de kloof tussen hoog- en laagopgeleiden. Bijna tien jaar na het verschijnen van dat boekje is de überpopulist aan de macht in de VS. Zijn er inzichten bijgekomen sinds Trumps verkiezing? VAN REYBROUCK: Om te beginnen heb ik

“Het is toch altĳd even diep zuchten als ik terug in Brussel ben” DAVID VAN REYBROUCK AUTEUR EN ACTIVIST

asielzoekers en migranten – die verdienen dat natuurlijk – en dat niet te koppelen aan een evenwaardig mededogen voor de blanke laagopgeleiden. Ik snap dat niet, we zijn ongelofelijk selectief in ons mededogen en op die manier drijven we een hele groep naar richting populisme of extreemrechts.

Een paar maanden geleden waarschuwde u in een brief aan Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie voor het instorten van de EU, want Wilders, Le Pen en AfD in Duitsland hadden allemaal erg goede peilingen. Was die waarschuwing niet voorbarig? Vandaag lijken de resultaten van die extremen mee te vallen. VAN REYBROUCK: Dat lijkt zo, maar je hebt korte en lange termijn. Vandaag moeten we net opletten voor het spook van het optimisme. Na de bankencrisis zijn we ook tot de orde van de

▲

absoluut geen last van Trumpfatigue. Ik lees elke ochtend analyses en berichtgeving, nog terwijl ik in bed lig. Die man is de gruwel. Maar nieuwe inzichten? Niet echt. Het pleidooi van toen blijft van toepassing, ook op de VS. In andere landen zijn ondertussen ook werken

verschenen met een gelijkaardige teneur. Hillbilly Elegy in de VS en het werk van Didier Eribon in Frankrijk, dat zijn etnografieën van de laaggeschoolde blanke. In Vlaanderen deed Filip Rogiers dat een beetje met zijn reeks ‘Brood & Boter’ waar hij net een persprijs voor kreeg. Ik denk dat de linkerzijde een grote fout maakt door heel veel mededogen te tonen

Mediteren met David Van Reybrouck

▲

dag overgegaan en hebben we nagelaten om de sector grondig te hervormen. Nu wachten we gewoon weer tot de volgende crisis. De democratie kan iets gelijkaardigs overkomen. Je hebt daar nu wel 11 miljoen Fransen die voor Le Pen hebben gestemd en die zien Macron écht niet zitten. Misschien hebben we nu vijf jaar. Die mogen we niet verspelen aan relatief onbelangrijke dossiers, iets waar we in België en Brussel erg goed in zijn. Denk aan de periode van de lange regeringsvorming.

Legt u dat eens uit. VAN REYBROUCK: De eerste slachtoffers van de

BRUZZ | DE VERHALEN

strijd tussen Vlaamse en Franstalige politici

Bibliografie - debuteert in 2001 met De plaag, bekroond met de Debuutprijs 2002 - zijn eerste roman, Slagschaduw, verschijnt in 2007 - krijgt in 2007 de Vijfjaarlijkse Prijs voor Podiumteksten van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde voor zijn toneeltekst Die siel van die mier - krijgt in 2008 de 58ste Arkprijs van het Vrije Woord voor de theatermonoloog Missie - publiceert in 2010 Congo. Een geschiedenis, dat veelvuldig bekroond werd, onder meer met de Libris Geschiedenis Prijs 2010 - maakt samen met Mohamed El Bachiri, die zijn vrouw verloor bij de aanslag in Maalbeek, Een jihad van liefde

“Ik vind het echt een schande hoe deze stad wordt bestuurd” DAVID VAN REYBROUCK AUTEUR EN ACTIVIST

zijn diegenen die zich nooit identificeren met een van de beide: de migranten. Hadden we alle politieke energie van toen gestoken in het migratievraagstuk en de structurele achterstand en de problemen in Molenbeek en het

radicalisme daar, dan was er geen Bataclan, Zaventem of Maalbeek geweest. We hebben ons al te lang blindgestaard op drie traditionele breuklijnen in de samenleving, die er sinds 1830 zijn: die tussen werknemers en werkgevers, tussen katholieken en liberalen en tussen Vlamingen en Walen. Ondertussen stond er een vulkaan op uitbarsten, want vanaf 1960 is er een vierde: die tussen nieuwe en oude Belgen. En aan die vierde breuklijn, de meest explosieve, besteden we nauwelijks aandacht. (Windt zich op) Hadden we rond 2010 al dat gezéver niet gehad of er een corridor moest komen tussen Brussel en Wallonië of over de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Ik word

Hoe zorg je voor zo’n duurzame en vreedzame samenleving? VAN REYBROUCK: Er is een korte termijn, een

middellange en een lange. De korte is die van veiligheid. Uiteraard moeten we verhinderen dat nieuwe mensen naar Syrië vertrekken en zich laten meeslepen door islamitisch fascisme. De middellange termijn is die van de socio-economische hervormingen. Dan hebben we het over onderwijs, huisvesting en tewerkstelling. Vandaag is er eigenlijk structurele segregatie. Al naargelang aan welke kant van het kanaal je geboren wordt en in welk gezin slinken je kansen op de arbeids- en de huizenmarkt enorm. Dat hebben we niet in wetten verankerd, maar we doen ook heel weinig om het tegen te gaan. De langere termijn is die van de pacificatie van de geest zoals ik die in Vrede kun je leren beschrijf. Die drie moeten hand in hand gaan. Als je als samenleving alleen inzet op veiligheid, maak je het bereiken van die vrede nog moeilijker. Je werkt dan nog meer frustratie in de hand.

Die pacificatie van de geest is het thema van uw jongste publicatie Vrede kun je leren. Op de Nederlandse televisie pleitte u – als voorbeeld – voor tien minuten meditatie in Molenbeekse scholen voor het begin van de les. Is het niet naïef om te denken dat zo’n maatregel een groot verschil kan maken? VAN REYBROUCK: (Bits) Het is een beetje naïef

om zo een vraag te stellen. Ik moest me ook over iets heen zetten om dat pleidooi te houden. Je denkt dan al snel: ‘Dat zweemt hier naar esoterie.’ Maar ik ben zelf ongelofelijk nuchter en ik heb me laten overtuigen door alle wetenschappelijke argumenten die me werden aangedragen. In die Nederlandse uitzending toonde ik een filmpje over hoe ze dat nu al doen in Baltimore – Molenbeek in de VS, zeg maar. Stel dat die rotzakken van de Bataclan en zo in die school in Baltimore hadden gezeten...

…dan hadden ze het misschien toch gedaan. VAN REYBROUCK: Misschien. Maar de kern is

dat je de mentale hygiëne moet meenemen in de bestrijding van de zeer grote problemen in de samenleving. Anders is het dweilen met de kraan open. Dit gaat trouwens echt niet alleen over Molenbeek. Het idee dat er maar een paar rotte plekjes zijn in een mand met voor de rest

gezonde appelen klopt niet. Dat alles goed gaat, behalve dat er wat rotte moslimjongeren zijn. De rest van de mand is niet zo gezond. In Vlaanderen is de agressie vaak meer naar binnen gericht. Je ziet er een van de hoogste suïcidecijfers in Europa, er is huiselijk geweld, veel zelfmutilatie – niet bij moslims overigens. Laten we ophouden te denken dat Vlaanderen gezond is en er alleen in Brussel problemen zijn. Honderden scholen zijn nu ook al echt mee bezig met meditatietechnieken. Het boek gaat trouwens niet alleen daarover, maar ook over geweldloze communicatie, iets waar mijn medeauteur Thomas D’Ansembourg expert in is. Kinderen moesten vroeger zwijgen en nu hoor je ze schreeuwen. Maar gewoon eens leren rustig te zeggen waarom je kwaad bent, dat gaat niet.

Wat zou het beleid dat moeten doen volgens u? VAN REYBROUCK: Dat deel van ons onderwijs-

programma maken. In het Verenigd Koninkrijk gebeurt het nu (De Britse regering financiert een proefproject met mindfulness op 200 basisscholen, red.). Dit gaat gewoon over hygiëne. En je moet het collectief invoeren, net zoals het geen zin heeft om maar tien procent van de bevolking te vaccineren tegen polio. Nu zit het heel erg in het hoekje van de persoonlijke ontwikkeling. Ergens achteraan in de boekenwinkel vind je boeken over meditatie en dergelijke meer en dat is dan voor de vrouwen, terwijl de mannen blijven hangen bij het rek over de Tweede Wereldoorlog.

U schreef Een jihad van liefde neer, de visie van Mohamed El Bachiri op de islam nadat hij zijn vrouw Loubna had verloren bij de aanslagen. Hoe leerde u hem kennen? VAN REYBROUCK: Ik werd gecontacteerd door

Fatima Zibouh, die ook al in het kernteam zat van de G1000. Fatima hielp de betoging organiseren in Molenbeek na de aanslagen. Toen ze hoorde dat ook een Molenbekenaar

“Aan de breuklĳn tussen oude en nieuwe Belgen, de meest explosieve, besteden we nauwelĳks aandacht” DAVID VAN REYBROUCK AUTEUR EN ACTIVIST

zijn vrouw verloren had, heeft ze die overal gezocht en uiteindelijk gevonden. Zij heeft me dan gebeld met de boodschap dat in zijn verhaal een boek zat.

Wat boeide u zo aan hem? VAN REYBROUCK: Het is moeilijk om dat in een paar woorden te vatten. Ik ben gewoon ongelofelijk dankbaar dat Mohamed bestaat, dat hij in Molenbeek woont en dat hij ondanks al zijn verdriet de energie heeft om zijn boodschap te brengen. Zo’n wijze man. Een laaggeschoolde moslim uit Molenbeek, die metrobestuurder was en van wie de vrouw gestorven is. Het idee dat mildheid iets is voor hoogopgeleide welgestelden wordt gelogenstraft. En vooral dat hij zegt: er is niets bijzonders aan mij, er zijn veel mensen als ik. Ik vroeg hem wat dat geloof voor hem nu betekent. Bidden bleek voor hem belangrijk. Toen ik doorvroeg, leek dat bidden eigenlijk best wel wat op mediteren. Even herijken ‘Wat is er hier nu eigenlijk van belang? Wat is goedheid? Wat betekent leven met andere mensen?’

Is uw blik op Brussel of moslims veranderd door die ontmoeting? VAN REYBROUCK: Ik vind het moeilijk om in te

schatten hoeveel Mohameds er zijn. Ik ben ook niet blind voor de andere kant, de radicalisering, waar bijvoorbeeld Luckas Vander Taelen voor waarschuwt. Luckas is zo een van de mensen ter linkerzijde die heel snel aan de kant worden geschoven als ze waarschuwen voor bepaalde fenomenen, bijvoorbeeld in de moslimwereld. Zoals ik al eens zei in een dubbelinterview met hem: ik zie bij Luckas zelf een soort radicalisering. Je ziet dat ook bij Benno Barnard. Ik snap trouwens dat het zover komt, het is hetzelfde mechanisme met jonge moslims in de banlieues. Ze hebben kritiek, worden vervolgens uitgejouwd en gemarginaliseerd door hun peers en schuiven van de weeromstuit verder in hun kritiek. Maar Benno is wel de eerste die op de gevaren van het salafisme heeft gewezen. Ik vind dat Luckas regelmatig uit de bocht gaat, maar ik blijf wel luisteren naar wat hij te zeggen heeft.

BRUZZ | DE VERHALEN

daar kwaad van. Onze politieke partijen lijken niet meer te beseffen dat ze hier zijn om het algemeen belang te dienen. Ervoor zorgen dat deze samenleving een beetje vreedzaam en een beetje duurzaam wordt. In de plaats trekken ze naar Parijs met vier milieuministers om daar te vertellen dat ze er onderling niet uit zijn geraakt.

Tot slot citeren we uit Slagschaduw, een roman die u tien jaar geleden schreef. ‘In de schaduw van verlies groeit naast kwetsbaarheid ook helderheid.’ Vandaag denk je dan meteen aan de aanslagen. Is het citaat vandaag op Brussel toepasbaar? VAN REYBROUCK: Wat Mohammed El Bachiri

doet, is daar een levend bewijs van. In gevallen van verdriet kan je twee kanten uit: woede, wrok en gramschap of mildheid. Verlies kan je hart doen krimpen of oprekken. Je hebt dat eigenlijk heel erg in de hand.

Reportage

Brexit: expats in Brussel

Vier Britse Brusselaars over brexit

BRUZZ | DE VERHALEN

‘Onzekerheid is ons lot’ De Britse verkiezingen hebben serieuze gevolgen voor de brexit: het verdeelde parlement verzwakt de Britse onderhandelingspositie. Ook de Britten in ons land zijn daar de dupe van. — ISA LEMAITRE, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

ENGELSE EMMA WOODFORD - °1971

e brexit is een grote vergissing. De kiezers zijn voorgelogen door mensen die er baat bij hebben als het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat. Britse politici hebben beloftes gemaakt - zoals 350 miljoen pond extra voor gezondheidszorg - waarvan ze weten dat ze die onmogelijk kunnen nakomen. Zelfs als ze er al in slagen om migratie te stoppen, doen ze dat niet omdat ze de Britse jobs willen beschermen. Dat is onderdeel van een populistisch en racistisch beleid. Bovendien weten we niet wat de

“De gedachte dat ik een visum zou moeten aanvragen zodat mĳn kinderen het Verenigd Koninkrĳk kunnen bezoeken, is onbevattelĳk” EMMA WOODFORD ENGELSE

- Werkt in Brussel sinds 2009 - Onafhankelijk consultant

gevolgen zijn voor de Britse burgers als het Verenigd Koninkrijk alle Europeanen begint te weren.” “Het merendeel van de Brusselse Britten woont heel graag in Brussel, ik ken maar één iemand die pro-brexit heeft gestemd. We hebben ons leven hier uitgebouwd en voelen ons een deel van de gemeenschap. Het resultaat van het referendum kwam heel hard aan. Mensen waren in shock.” “Ik heb de Belgische nationaliteit aangevraagd. Als die aanvraag wordt goedgekeurd, moet ik me geen zorgen maken dat de brexit gevolgen zou hebben op mijn verblijf in België. Maar eigenlijk wil ik helemaal geen specifieke nationaliteit hebben. Ik ben een Europeaan. Ik wil niet gedwongen worden om één nationaliteit te kiezen.” “Mijn kinderen hebben de Nederlandse nationaliteit, maar ik vrees dat de brexit hun studie- en werkmogelijkheden in het Verenigd Koninkrijk zal beperken. De

gedachte dat ik een visum zou moeten aanvragen zodat mijn kinderen het Verenigd Koninkrijk kunnen bezoeken, is onbevattelijk. Wij zouden ons daar helemaal niet mee moeten bezighouden.” “Mensen die zich buiten de Brusselse bubbel bevinden, weten niet hoe de Europese Unie werkt. Dat is de schuld van de communicatie van de Europese Unie. Die laat te wensen over, waardoor

NOORD-IER CHRIS MACKIN - °1987 - In Brussel sinds 2011

“Paspoortcontroles tussen Noord-Ierland en Ierland moeten tot elke prijs vermeden worden. Ze zouden de oude spanningen opnieuw doen oplaaien. Ook de huidige voorstellen voor een zachte grens brengen problemen met zich mee. Als Noord-Ierland bijvoorbeeld onderdeel blijft van de Europese Economische Ruimte, dan moeten er grenzen komen binnen het Verenigd Koninkrijk, maar daar kan de Unionistische (pro-VK, red.) gemeenschap zich niet in vinden.” “Iedereen heeft het over de grens, maar dat is maar een deel van het Noord-Iers vraagstuk. De Europese Unie investeert bijvoorbeeld ook in het vredesproces en gemeenschapsoverschrijdende projecten. De brexit kan een groot gat slaan in de financiering van die projecten. Veel ambtenaren zijn zich bewust van de struikelblokken en proberen er oplossingen voor te vinden, maar de Britse regering heeft nog geen enkele politieke bereidheid getoond.” ▲

er veel misverstanden, angst en woede zijn ontstaan. Bovendien is het gemakkelijker voor overheden om met de vinger naar Europa te wijzen als er iets fout loopt, dan om de schuld op zich te nemen. Hopelijk volgt er een massale wake-upcall bij het volledige brexit-kamp en realiseren ze zich dat hun eigen overheden aan de basis liggen van al de problemen, en niet de Europese Unie.”

owel het Verenigd Koninkrijk als de Europese Unie zegt de burgerrechten van Britten te willen beschermen. Goed, maar wat houdt dat juist in? Welke gevolgen gaan Britse burgers ondervinden van de brexit – niet alleen nu, maar ook als ze over dertig of veertig jaar op pensioen gaan?” “Ik ben als Ier in Brussel en niet als Brit (Noord-Ieren kiezen zelf of ze de Ierse, Britse of dubbele nationaliteit bezitten, red.), omdat ik me zorgen maakte dat mijn Brits paspoort op termijn problemen zou geven. Toen ik een paar jaar geleden voor een Schotse Europarlementariër begon te werken, stond het EU-lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk al ter discussie. Uit gesprekken in Noord-Ierland kon ik afleiden dat, als het tot een stemming kwam, mensen ervoor zouden kiezen om de EU te verlaten. Daarom heb ik voor al mijn papierwerk in Brussel gebruikgemaakt van mijn Iers paspoort in plaats van mijn Brits.” “Er is heel wat onwetendheid over de situatie in Noord-Ierland - zowel in Londen als in het Europees parlement. Ik herinner me een interne discussie met liberale collega’s waarin gezegd werd dat het wel goed kwam met de Noord-Ieren, omdat ze Europese burgers blijven dankzij de dubbele nationaliteit. Waarop enkelen opmerkten dat er toch eens moet stilgestaan worden bij het feit dat bepaalde Britse burgers via het Iers paspoort automatisch blijven genieten van de voordelen van het EU-burgerschap. Ik denk dat ze niet goed beseffen wat de impact zou zijn voor Noord-Ieren als de toegang tot Ierse paspoorten wordt ingeperkt.”

BRUZZ | LDE VERHALEN

- Assistent van een Tsjechische Europarlementariër

“Er is heel wat onwetendheid over de situatie in Noord-Ierland - zowel in Londen als in het Europees parlement” CHRIS MACKIN NOORD-IER

Brexit: expats in Brussel

SCHOT JULES JOHNSON - °1991 - In Brussel sinds 2014 ▲

- Woordvoerder bij belangenvereniging CEJA en freelancejournalist

“Ik was nooit van plan om de rest van mĳn leven in Brussel te blĳven, maar moest plots overwegen om de Belgische nationaliteit aan te vragen” JULES JOHNSTON

BRUZZ | DE VERHALEN

SCHOT

olang er geen concrete afspraken op papier staan, blijven de Britse Brusselaars in onzekerheid leven. Vooral omdat er te weinig betrouwbare informatie voorhanden is over de gevolgen van de brexit. Normaal kan ik me optrekken aan de gedachte dat er anderen zijn die meer weten dan ik, maar nu lijkt het erop dat niemand weet wat ons te wachten staat. Die onwetendheid is beangstigend. Zelfs politici en journalisten kunnen geen duidelijkheid scheppen, waardoor de wildste verhalen de ronde doen.” “Na het referendum moest ik plots beslissen of ik de Belgische nationaliteit zou aanvragen, terwijl ik dat ervoor niet eens had overwogen. Brussel is voor mij een goede plaats om ervaring op te doen en mijn netwerk uit te breiden, niet om kinderen op te voeden. Ik was nooit van plan om mijn hele leven in Brussel te spenderen, maar ik wil niet terug naar Schotland - nu toch nog niet. Mijn vriendin en ik hebben nog niet besloten waar we naartoe gaan als ze volgend jaar haar studies afrondt, maar de kans dat we voor het Verenigd Koninkrijk kiezen, wordt steeds kleiner.” “Het voelt aan alsof het Verenigd Koninkrijk uit elkaar aan het vallen is. Het zou me niet verbazen als er over een paar jaar een nieuw Schots referendum plaatsvindt waarbij de onafhankelijkheidsbeweging wint. Niet alleen omdat de brexit de anti-Engelse en pro-Europese gevoelens kan versterken, maar ook omdat de Schotse onafhankelijkheid wordt geromantiseerd. Ja, Schotland maakte vroeger geen onderdeel uit van het Verenigd Koninkrijk, maar we droegen toen ook allemaal kilts. We gaan toch ook niet

plots alleen maar kilts dragen?” “Veel Schotten hebben het gevoel dat alles wel goed komt zolang Schotland het Verenigd Koninkrijk verlaat en opnieuw lid wordt van de Europese Unie. Maar een land gaat niet automatisch goed functioneren omdat het deel uitmaakt van de EU. Ik las onlangs een

onhandige, maar accurate analogie: ‘You don’t cut the boat in half, just because the captain’s drunk.’ Het is niet omdat de kapitein dronken is dat je de boot in twee moet zagen. We gaan de situatie voor Schotland niet verbeteren door ons van het Verenigd Koninkrijk af te scheuren.”

BOZAR RONDETAFEL BREXIT

WELSHMAN

Brexit en burgerrechten: hoe moet het nu verder? Bozar, 20/6, 9-14.15u: rondetafelgesprek met volksvertegenwoordigers en beleidsmakers die betrokken zijn in de brexitonderhandelingen waarin de zorgen van Britse burgers worden aangekaart. http://www.bozar.be/nl/activities/129109-brexit-en-burgerrechten-hoe-moet-het-nu-verder

GREGG JONES - °1969 - In Brussel sinds 2003

ls er een les te trekken valt uit de brexit, is het dat niets vanzelfsprekend is. De Europese Unie heeft zowel op financieel als cultureel vlak veel gedaan voor Wales. Ik denk dat veel mensen dat uit het oog verloren zijn.” “Landbouw is een belangrijke sector in Wales en de boeren zijn sterk afhankelijk van Europese subsidies. Zo’n tachtig procent van het inkomen van de landbouwers in Wales is afkomstig van het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de EU. Door de brexit komt dat op de helling te staan.” “Bovendien is ongeveer twee derde van de goederen die Wales uitvoert bedoeld voor de Europese markt. Een harde brexit – waarin het Verenigd Koninkrijk niet langer deel uitmaakt van de eengemaakte markt en in het ergste geval niet tot een vrijhandelsovereenkomst komt met de EU – kan zware

gevolgen hebben voor Wales. Een invoertaks op goederen doet bijvoorbeeld de prijs van Welsh lamsvlees stijgen, waardoor het moeilijker wordt om te concurreren met lamsvlees van binnen de Europese Unie.” “Volgens voorstanders van de brexit loopt het allemaal wel los. En wie weet, misschien krijgen ze gelijk en ondergaat Wales op lange termijn een economische transformatie. Fantastisch als dat gebeurt, maar ik zou er niet op rekenen.” “De Welshmen in Brussel willen niet dat het slecht gaat met Wales. Het zou pijnlijk zijn om vanop een afstand toe te kijken hoe de brexit een negatieve impact heeft op de Welshe economie. Bovendien brengt de brexit ook heel wat onzekerheden mee. Vooral voor de Welshe Brusselaars die voor de Europese instituties werken. De hele situatie lijkt mij zorgwekkend.”

“Als ik uit Brussel moet vertrekken? Dat zou een nachtmerrie zijn, omdat ik mijn kinderen dan niet meer kan zien - ik deel co-ouderschap over hen met mijn ex-partner. Ik zie dat niet echt gebeuren. Ik kan me niet voorstellen dat Belgische politici Britse burgers zouden verplichten om weg te gaan. Dat past niet binnen het beeld dat ik heb van de open cultuur in België en Brussel.”

“Ik kan me niet voorstellen dat Britse burgers zullen verplicht worden om uit België te vertrekken”

BRUZZ | LDE VERHALEN

- Financieel directeur en verantwoordelijke voor EU-programma’s bij denktank CPMR

GREGG JONES WELSHMAN

Wat met de Britse EU-ambtenaren? Het is niet helemaal duidelijk wat de Britse EU-ambtenaren in Brussel te wachten staat. - Officieel verandert er niets. De toekomstige onderhandelingen met het VK hebben in principe geen impact op de 1046 Britse ambtenaren bij de Europese Commissie. Zij

zijn niet aangeworven op basis van hun nationaliteit, maar via een vergelijkend toelatingsexamen dat openstaat voor alle EU-burgers. Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker nam exact een jaar geleden een duidelijk standpunt in: de positie van Britse EU-ambtenaren is en blijft verzekerd met alle

rechten en plichten daaraan verbonden. - De vakbonden maken zich wel zorgen. Dat blijkt uit een nota van 3 mei aan commissaris van Personeelszaken Gunther Oettinger. Ze vragen dat de Britse ambtenaren snel op de hoogte worden gebracht over hun jobzekerheid, hun pensioen en

verblijfsstatuut. Ze willen ook niet dat de Britse ambtenaren als pasmunt worden gebruikt in de brexitonderhandelingen. - Hoewel er officieel geen nationaliteitsquota bestaan voor ambtenaren binnen de EU, zijn er wel informele checks and balances. Kandidaten uit EU-lidstaten die al goed

toebedeeld zijn, maken daardoor minder kans op aanwerving en promoties. In die zin kan de brexit ook voor de Belgen een nadeel zijn, mochten veel Britten de Belgische nationaliteit aanvragen, want zij komen dan terecht in de groep Belgen, terwijl die al goed vertegenwoordigd zijn binnen de commissie. IL

Opinie

Forum & lezersbrieven

jongeren vinden en overtuigen om in een begeleidingstraject te stappen en een actieplan te maken. Zo eenvoudig werkt het niet. De tijd die JES doorgaans investeert om jongeren te zoeken en te overtuigen - te beginnen op de straat, in de jeugd- of sportclub – werd niet gehonoreerd noch gefinancierd.”

BUREAUCRATIE

BRUZZ | DEBAT

“Voor bĳna de helft van de aangemelde jongeren hebben onze begeleiders een job, opleiding of stage gevonden, maar het hadden er meer kunnen zĳn,” zegt Patrick Manghelinckx, directeur stadslabo JES.

Ambitieus Europees plan Jongerengarantie botst op obstakels

‘Ook Brusselse bestuurscontext blokkeert jongeren op zoek naar werk’ De jongerenwerkloosheid in Brussel blijft structureel hoog. Een deel van de verklaring ligt in de complexiteit van bestuurlijk Brussel, zegt directeur Patrick Manghelinckx van stadslabo JES. — KIM VERTHÉ, FOTO SASKIA VANDERSTICHELE

n 2013 lanceerde Europa de jongerengarantie, het ambitieuze plan om elke min-25-jarige die binnen de vier maanden nadat hij of zij de schoolbanken heeft verlaten, zonder werk, stage of opleiding komt te zitten, te helpen.” “De opstart in Brussel – in september 2015 – verliep zeer moeilijk. Eén van de initiatieven – het Youth Employment Initiative - werd gefinancierd en geregisseerd door drie overheden: het Brusselse Actiris, de Vlaamse VDAB en het

ESF (Europees Sociaal Fonds). Bij JES vonden we het initiatief waardevol, dus sprongen we op de kar. De drie overheden in Brussel laten samenwerken, bleek een immense uitdaging.” “Ondanks goede bedoelingen botsten wij als partner op drie grote obstakels. Eerst en vooral werden spelregels gaandeweg gewijzigd. Actiris maakte de regels strenger. Zo kwamen jongeren die in theorie werden begeleid door Actiris aanvankelijk wél in aanmerking,

maar bij de start van het project niet meer. Bovendien waren de registratie-instrumenten in die beginperiode nog niet beschikbaar. Uiteraard stuurden wij jongeren niet wandelen, maar het werk dat wij leverden, werd ook niet meer uitbetaald. Met andere woorden: het financiële risico werd bij de partner gelegd. Acht maanden later werd dat rechtgetrokken, maar het kwaad was geschied.” “Daarnaast hanteerde de VDAB een lineaire aanpak. Wij moeten

“Tot slot was er de bureaucratie. Drie overheden, drie registratiesystemen, die niet met elkaar communiceerden. Moet het gezegd dat te veel van onze tijd naar registratie ging? Dat hebben we gemeten: veertig procent van onze tijd werd erdoor opgeslokt.” “JES houdt daardoor een financiële kater van zo’n 100.000 euro over aan het eerste werkjaar van de Brusselse jongerengarantie. Dat is onaanvaardbaar voor een organisatie die net veel tijd, energie en geduld pompt in kwetsbare jongeren naar de arbeidsmarkt leiden.” “Heeft het dan allemaal niets opgeleverd? Uiteraard wel. In twintig maanden hebben we 407 jongeren bereikt die aan de criteria van NEET (Not in Employment, Education or Training) voldeden. Door de strengere criteria werden maar 206 dossiers opgestart. Met 153 jongeren (drie op de vier) werd een actieplan opgemaakt. Voor bijna de helft hebben onze begeleiders een job, opleiding of stage gevonden. 43 van de 153 jongeren hebben werk gevonden, maar het hadden er meer kunnen zijn.” “Bij veel mensen in de genoemde instellingen merken we een oprechte bezorgdheid voor werkloze jongeren. Dat juichen we toe, maar ik val mijn grootvader – die altijd zei: bezint eer ge begint bij: ‘Maak gebruik van bestaande expertise.’”

LESSEN TREKKEN “Gelukkig worden er lessen getrokken en hebben de drie overheden onlangs beslist om geen gezamenlijke oproep meer te lanceren. Wel stemmen ze hun oproepen op elkaar af. En de methode van werken met NEET-jongeren wordt ook meer overgelaten aan de organisaties

“JES houdt een financiële kater van zo’n 100.000 euro over aan het eerste werkjaar van de Brusselse jongerengarantie” PATRICK MANGHELINCKX DIRECTEUR STADSLABO JES

in Brussel Nederlandstalige beroepsperspectieven aan. Er is uiteraard niets mis met meer aandacht voor het Nederlands - en liefst ook het Engels - integendeel, maar de kloof tussen zeer kwetsbare jongeren en de verwachting om een Nederlandstalige opleiding te volgen, is zeer groot. Tachtig procent van de NEET-jongeren die wij bereiken zijn na pakweg zes maanden niet klaar voor een opleiding in het Nederlands. Bij de ambitie om die jongeren een perspectief te bieden, hoort veel realisme.”

lezersbrieven@bruzz.be Mobiliteit

Alhoewel het gevaarlijk is - ik werd op terugweg van Brussels Jazz, nog van de weg gemaaid op de Haachtsesteenweg - verplaats ik me in Schaarbeek, en van Schaarbeek naar Brussel-Centrum met de fiets. Ik heb regelmatig mijn wagen nodig om me naar andere bestemmingen in de agglomeratie of het land te begeven. Dan krijg ik het op de heupen van de Ik wil het autobezit ontmoedigen-politiek van de Brusselse minister van Mobiliteit (of is het Immobiliteit) en Openbare Werken Pascal Smet. Bijvoorbeeld: het aantal rijvakken op de Fonsnylaan aan het Zuidstation, een belangrijke uitvalsweg naar de zuidkant, werd in 2014 teruggebracht van twee naar één. Resultaat sindsdien vanaf de kleine Ring: file, file. Op 5 augustus 2014 werd de herstelling van het Reyersviaduct stilgelegd. Op 4 september 2014 besliste de gewestregering op voorstel van... Pascal Smet dat het viaduct moest worden afgebroken. Sindsdien is op die cruciale verkeersas in beide richtingen slechts één rijvak beschikbaar tussen Meiser en Montgomery. Voor wie van Schaarbeek Elsene of Ukkel wil bereiken, is het aanschuiven geblazen. En het wordt nog erger, want de tunnels van en naar de E40 die daar uitmonden, worden vanaf deze zomer gerenoveerd. Daarna moeten de zes rijvakken van de E40 daar tot vier worden gereduceerd. Pascal Smet argumenteert dat hij de stad wil teruggeven aan de buurtbewoners. Welke buurtbewoners? Er is evengoed een comité van buurtbewoners dat

zijn plannen aanvecht. En wat met het democratisch gehalte van al deze beslissingen? Smets partij, de SP.A, behaalde in 2014 10.450 van de in totaal 462.427 geldig uitgebrachte stemmen in het Brussels Gewest, dat wil zeggen 2,1 procent van het totaal. Natuurlijk wordt Smet gesteund door de talrijke andere partners van de Brusselse gewestregering. En dat zijn de Open VLD (14.296 stemmen), de CD&V (6.105), de PS (108.763) CDH (48.021) en het FDF (60.611). A quel saint se vouer, of voor wie moet je nog je stem uitbrengen als je in Brussel woont en je wagen nodig hebt voor een aantal verplaatsingen? Johan De Geest, Schaarbeek

Financiën

De actie van de vakbonden tegen personeelstekort lijkt me gerechtvaardigd. In december was ik in de Financietoren. Aan de ingang stond om 9u al een file van ruim dertig personen, die met mondjesmaat werden binnengelaten. Aan de balie kregen we een nummer. Na een twintigtal minuten wachten was het onze beurt. Aan het ‘loket’ stond ook een file en was het alweer twintig minuten wachten. Dan mochten we van geluk spreken: achter ons groeide de file gestaag aan. Bij onze beurt was de file een twintigtal personen lang. Er was slechts één ambtenaar beschikbaar, eentalig Frans. Om 10u stapten we buiten, maar ik vermoed dat de staart van de file niet meer voor de middag bediend kon worden. En ’s namiddags is er geen toegang voor het publiek… Jo Verwimp, Asse

BRUZZ | DEBAT

zelf. Een verbetering, want het vereenvoudigt de communicatie en verlicht de administratieve last.” “Daarnaast: stage, stage, stage… Natuurlijk, maar mét vergoeding. Ook NEET-jongeren verlangen naar welverdiend geld. Neem een voorbeeld aan landen als Nederland, waar werkgevers worden aangezet een redelijke vergoeding te betalen aan stagiairs. Wetende dat schoolmoeë jongeren na hun hobbelige parcours meer slaagkans hebben als ze leren op de werkvloer, lijkt de keuze van Actiris voor stages ons een goede keuze, maar ze verdient opvolging en uitbreiding.” “Tot slot pleiten we voor soepelheid op het vlak van taal. De VDAB biedt

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bruzz.be. Schrijven kan naar BRUZZ-Brieven van Lezers,

PATRICK MANGHELINCKX DIRECTEUR STADSLABO JES

Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@ bruzz.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, - manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

Ondernemen

Oude techniek is weer hip

Bacteriën doen het werk

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Fermenteren is funky Groenten fermenteren is, cru gezegd, voeding gecontroleerd laten rotten. Onsmakelijk? Jonge Brusselse ondernemers weten wel beter. In de zomer opent in de Congresstraat een lunchplek die gespecialiseerd is in die avontuurlijke bereidingen en in de winkel liggen nu al in Anderlecht gevulde potten met bijvoorbeeld gefermenteerde rode biet en sinaasappelschil. — TOM VAN BOGAERT, FOTO SASKIA VANDERSTICHELE

yprien, een minzame man van 35 met een bril en een baardje en een gedicht van W.H. Auden op zijn arm getatoeeerd, wijst glimlachend naar zijn biertje op het terras van café Metteko. Een product van fermentatie, net zoals wijn, koffie, chocolade en yoghurt. Bacteriën, schimmels en gisten spelen wel vaker een rol in de voedselproductie en veranderen de smaak, de geur en het uiterlijk van het product. Lactofermentatie maakt verse groenten zuurder. De van nature aanwezige lactobacillen of melkzuurbacteriën zetten suiker om in zuren als je de groenten wekenlang in zout water bewaart. Zuurkool, pickles en het Koreaanse kimchi, gemaakt van kool, zout, rode peper, knoflook en vissaus, zijn voorbeelden van fermentatie, een techniek uit grootmoeders tijd om de houdbaarheid van groenten te verlengen. Cyprien en zijn vriendin Sophie, kortweg So en Cyp, woonden een jaar in Montréal en waren gecharmeerd door Mile End, een artistieke wijk met een gevarieerd horeca-aanbod. Mile End wordt meteen de naam van het restaurant dat good food mood zal aanbieden. Bijvoorbeeld een granenschotel met makreel op zijn Japans of een gestoomd broodje met pulled pork en koolsla. “We laten ons graag inspireren door de Aziatische keuken en die van het zuiden van de

Verenigde Staten,” vertelt de uitbater in spe. Tegelijk zet hij in op lokale producten uit de korte keten. “We zullen samenwerken met landbouwers uit de regio zoals varkenshouderij Cuvry in Dworp of groentetelers die op de buurderij La Ruche Qui Dit Oui hun waren verkopen.” Wat hem zo aantrekt in fermentatie? “Je kunt het hele jaar door seizoensgroenten vol smaak eten. Gefermenteerde groenten zitten boordevol vitaminen en probiotica. En het klinkt misschien pompeus, maar ze zijn een tegengif

“Gefermenteerde groenten zĳn een tegengif tegen de homogenisering en uniformisering die de voedingsindustrie oplegt” CYPRIEN TOEKOMSTIG RESTAURANTUITBATER

tegen de homogenisering en uniformisering die de voedingsindustrie oplegt. Je kunt er je voedingsproductie opnieuw zelf mee in handen nemen. Op termijn wil ik ook workshops aanbieden in fermenteren.” De jurist uit Moeskroen, die zich tien jaar lang in de federale administratie bezighield met asielrecht en in Vorst woont, slaat een volledig nieuwe weg in. Zijn vriendin blijft voorlopig als architecte werken. “Ik had al langer het idee om mijn kantoorbaan in te ruilen voor een creatieve job, waar ik met mijn handen bezig ben en mensen kan ontmoeten.” In het pand waar hij zijn horecaplannen na een opleiding bij CERIA/COOVI wil realiseren, zat vroeger een chocolatier. Het project heeft net 4.000 euro ingezameld via de crowdfundingssite KissKissBankBank. Cyprien ziet het als een hart onder de riem. “Zo leren meer mensen ons kennen en willen ze langskomen als het restaurant in augustus opengaat. En het helpt om de bank te overtuigen om ons een lening te geven.”

POOLSE SOEP Ook Emilie (37) is helemaal overtuigd van de voordelen van fermentatie. Ze heeft in de coworkingkeuken Co-oking in Anderlecht net een lading potten gevuld met gefermenteerde venkel met kurkuma. Haar groentebokalen en confituren liggen in de biowinkels Sequoia en La Porte de la Tortue, in de supermarkt voor lokale producten Belgomarkt en in de webshop eFarmz. Haar zaak runt ze samen met haar

MEER INFO

“Fermentatie is de laatste eeuw in het Westen in verdrukking geraakt door de komst van koelkasten,” zegt Emilie, die samen met haar partner Pierre de zaak Itinéraire Bis Gourmand runt.

partner Pierre, die vroeger kok was bij het vegetarische restaurant Dolma. Ze wonen met hun zoon buiten de stad in Beersel, waar ze een weelderige moestuin hebben, kippen houden en binnenkort ook hun eigen honing produceren. “Het is een ecosysteem op zich.

We leven op het ritme van de seizoenen.” De Franse antropologe wil ten strijde trekken tegen de malbouffe. Itinéraire Bis Gourmand, de naam van haar bedrijfje, verwijst naar de zoektocht naar alternatieven, een beweging weg van de drukke autosnelweg van de snelle

dagelijkse kost. Ze wil aansluiten bij verloren gegane tradities en tegelijk innoveren. “Fermentatie is de laatste eeuw in het Westen in verdrukking geraakt doordat we koelkasten hebben om voeding op een veilige manier te bewaren. Maar in Polen, waar mijn familie oorspronkelijk vandaan komt, is het nooit weggeweest. Denk aan zure augurkjes en de bekende rodebietensoep barszcz, waarvoor fermentatiesap gebruikt wordt. De voedingswaarde van gefermenteerde groenten is gewoon heel hoog. De mogelijkheden zijn bovendien onuitputtelijk.” Fermenteren lijkt kinderspel, maar je moet het proces voortdurend in de gaten houden, dat weet Emilie intussen. “Het is zoeken naar de juiste temperatuur en de juiste bewaarperiode om de bacteriën hun werk te laten doen. Dat hangt af van omgevingsfactoren zoals de lucht. Gefermenteerde producten hebben daardoor een uniek terroir. Ik haal veel voldoening uit mijn experimenten.” Haar ultieme droom: een heuse ferme auberge, waar ze schapen houdt en kaas maakt en gasten kunnen komen eten en slapen. Maar ze wil vooral technieken en smaken blijven (her) ontdekken, bijvoorbeeld uit Japan of Mexico. In haar liefde voor fermentatie staat ze alvast niet alleen. Sterrenchef Sang-Hoon Degeimbre maakt er in zijn restaurant San gebruik van. Steven Desair van Eatmosphere ziet het als een manier om minder voedsel te verspillen en organiseerde onder het motto Funky Fermenting al cursussen, waarin de deelnemers onder meer kombucha, een gefermenteerde theedrank, leerden te maken.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

http://www.mileend-brussels.com/ en http://ibgourmand.be/.

05.06 08.10.2017

SOVIET GRAPHIC DESIGN & CONSTRUCTIVISM [1920 1930’S] TEMPORAR Y EXHIBITION

www.adamuseum.be

GRAPHIC DESIGN

Belgiëplein - 1020 Brussel

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Brussel moet veel ambitieuzer worden B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Geert Palmers, CEO 3E Met drie zijn we ons bedrijf 3E in 1999 begonnen op een zolderkamer. We hadden na ervaring in de onderzoekswereld bij IMEC goesting om te ondernemen. Nu, achttien jaar later, zitten we in het hart van de stad, badend in een iet of wat verstopte oase van rust met aan onze voeten een waterpartij. Omringd door een honderdkoppig internationaal en inspirerend team. Dat konden we bij de start nooit voorspellen, ik denk dat het een voortschrijdend inzicht geweest is, met een mix van vastberadenheid en veel geduld. Wij hebben nooit een plan vooropgesteld, wel een richting en een visie. Maar dankzij een sterk team staan we nu waar we vandaag staan. Door het multiculturele karakter van Brussel, hebben we maar liefst twintig verschillende nationaliteiten onder ons. Het is als mens een ongelofelijke meerwaarde om tijdens de dagelijkse middagpauze discussies te hebben met een Indiër, Turk en Belg. Dan praat je anders over de Arabische lente of Syrië dan wanneer je een gesprek zou hebben onder Vlamingen. We hebben nog - kleine - kantoren in Parijs, Londen, Toulouse, Istanbul, Kaapstad en Delhi. Maar hier in Brussel zitten we heerlijk centraal, daar heeft 3E bewust voor gekozen. Ik ontdekte mijn passie voor Brussel in de jaren negentig en ben nooit meer weggegaan. We zien wat de toekomst brengt, maar ik zal nooit verhuizen naar een plek waardoor ik in de file moet staan. Ik doe bijna al mijn verplaatsingen in de stad te voet, zo wandel ik elke dag naar het werk en naar mijn afspraken. Dat is voor mij een moment van loslaten en het is perfect mogelijk, zeker met de verkeersvrije zone en parken, een relatief rustig wandelpad te vinden tussen Botanique, waar ik woon, en de Kalkkaai. Ik loop ook steevast met een notitieboekje op zak, want op die wandeltrajecten komen de beste ideeën. Ik ben grote fan van onze stad, maar er zijn twee dingen die mij zwaar ergeren: geluidsoverlast en luchtvervuiling. Ik begrijp niet dat het gewest en het stadsbestuur niet drastisch ingrijpen. Brussel heeft zoveel potentieel om een van de meest inspirerende steden te zijn, we zijn even internationaal

Geert Palmers (49)

als New York en tegelijk hebben we de schaalgrootte van een provinciale Franse stad. Op cultureel vlak is het aanbod heel divers en internationaal top. En toch gaat het hier allemaal zo traag en zijn we te weinig ambitieus. Als je naar het energiebeleid in Brusselse gebouwen kijkt, dan zijn we nochtans een koploper in Europa, maar je hebt die indruk niet omdat het op mobiliteitsvlak een schande is. Mocht ik burgemeester zijn, zou ik alle fossiele brandstoffen voor mobiliteit mijden uit het centrum, gradueel zelfs ruimer. En veel meer groen is ook een must. Maar ik ben geen pessimist, veel projecten zoals de plannen rond de kanaalzone zijn veelbelovend en kunnen een hefboom zijn voor drastische verandering. De institutionele complexiteit – negentien gemeenten en de communautaire wirwar zonder meerwaarde voor de bevolking van de Europese hoofdstad – moet volledig en snel herdacht en hervormd worden. Met 3E doen we ook een bescheiden pogingen om geen ivoren toren in de stad te zijn. We proberen samen te werken met organisaties in de buurt zoals dienstencentrum het Anker, hier om de hoek, met IT en andere ondersteuning. Een kleine moeite. Het is binnen ons bedrijf niet de bedoeling dat onze werknemers hier aankomen in een voorverwarmde wagen en achter hun bureau schuiven. Elke nieuwe werknemer wordt vriendelijk uitgenodigd op een gegidste stadswandeling na het werk in de ruime buurt. Het is belangrijk dat ze weten wat er zich rond hun computer en buiten de bedrijfsmuren afspeelt. We hebben een mix van initiatieven die we in het leven hebben geroepen om hier een fijne en geëngageerde werkplek van te maken. Wij zijn een van de eerste bedrijven die geen bedrijfswagen aanboden, en we wonnen een fietsprijs van Brussel kort na de oprichting van 3E. Je moet pragmatisch, maar consequent zijn in de dingen die je doet. Je kan moeilijk over duurzaamheid adviseren als ons bedrijf geen voorloper is. Met al die kleine dingen en fijne mensen samen willen we het verschil maken. — HILKE ANDRIES

is een van de stichters van 3E. Hij is geboren in Limburg, studeerde ingenieur in Leuven en behaalde een master in Milieuwetenschappen. In 1997 streek hij neer in Brussel. 3E is een technologiebedrijf in hernieuwbare energie. www.3e.eu

Â© SASKIA VANDERSTICHELE

Expo

Stalen beelden in historische tuin

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Anthony Caro betovert Van Buuren Een uitzonderlijk kunstenaar in een onovertroffen omgeving: de tentoonstelling van beeldhouwer Anthony Caro in de tuinen van het Van Buurenmuseum is één van de topevenementen van de zomer. — DANNY VILEYN Anthony Caro (1924-2013) mag dan tot de internationale top horen - alle grote musea ter wereld hebben werken van hem - bij het brede publiek is hij minder bekend. Het Van Buurenmuseum geeft nu het grote publiek de kans om met de Brit kennis te maken. Voor Caro beeldhouwkunst studeerde, behaalde bij zijn diploma van ingenieur en dat werkt door in zijn latere werk, zoals uit de expo in Van Buuren blijkt. Hij begon figuratief, maar nadat hij tijdens een rondreis in de Verenigde Staten had kennisgemaakt met David Smith, een abstract-expressionistische beeldhouwer en schilder die vooral bekend is voor zijn grote stalen geometrische sculpturen, laat hij het figuratieve achter zich en spitst hij zich toe op gelaste beeldhouwwerken en assemblages van metalen prefabstructuren uit staal, ijzer en legeringen. Tijdens een afgelijnde periode verft hij zijn kunstwerken ook. Maar dat laat hij achter zich omdat hij vindt dat de kleuren “de bevrijding van het kunstwerk in de weg staan”. Al in 1975 wijdt het Museum of Modern Art (MOMA) in NewYork een overzichtstentoonstel-

ling aan zijn werk: Anthony Caro: A Retrospective. In 1987 wordt Anthony Caro ridder geslagen. Hij ontvangt de Order of Merit in 2000, zijn voorganger was de grote Henry Moore die in 1963 dezelfde orde van verdienste kreeg. Anthony Caro was Moores assistent van 1951 tot 1953.

Het museum Van Buuren laat niet alleen reusachtige, overweldigende sculpturen zien, sommige zĳn de elegantie zelve

Lezers die de tuinen van Van Buuren al bezocht hebben, kunnen zich de expo allicht voorstellen (zie foto’s), wie nog niet in Van Buuren geweest is, neme deze gelegenheid te baat om het schitterende huis van David en Alice van Buuren te leren kennen en te genieten van de tuin. En misschien hebt u geluk en hoort u zachte jazzmuziek op de achtergrond. Of zijn de weersomstandigheden uitermate gunstig: een zacht regenbuitje terwijl de zon schijnt. Het is landschapsarchitect René Pechère die in de jaren 1950 en 1960 als specialist in historische tuinen het gezicht van Van Buuren heeft mee bepaald. Het labyrint met zijn zeven groene zalen is een permanente tentoonstelling met zeven beelden van André Willequet die verwijzen naar het Hooglied van Koning Salomon. Het museum Van Buuren laat niet alleen reusachtige, overweldigende sculpturen zien zoals Palanquin. Emma Gate bijvoorbeeld is de elegantie zelve, terwijl Star Flight de zin voor avontuur aanscherpt. Gelukkig heeft conservatrice Isabelle Anspach ook twee kleinere, figuratieve werken laten aanrukken: Concealed Figure en In the Bath, twee werken die gecreeerd werden tijdens een workshop die Caro in 1986 in New York verzorgde. Zijn inspiratie was twee keer hetzelfde model dat luisterde naar de naam Concetta.

EXPO Anthony Caro in de tuinen van het Van Buurenmuseum, Leo Erreralaan 41, 1180 Brussel tot 8 oktober 2017. Het museum is vlak bij tramhalte Churchill. Individuele bezoekers kunnen elke namiddag, behalve op dinsdag het museum in van 14 tot 17.30u. Groepen iedere dag van 9.30 tot 16.30u na afspraak. De toegangsprijs bedraagt 10 euro, senioren betalen 8 euro en studenten 5 euro. Kinderen tot twaalf jaar gratis. www.museumvanbuuren.be

Michaël Bellon

Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

Rogierplein “Op bepaalde momenten is het hier dus opletten voor opwaaiende latte macchiato’s”

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia

Zonder morren verdraagt de stadsmens de eeuwige wederkeer van openbare werken - in de volksmond zelfs al eens liefkozend ‘wegeniswerken’ genoemd - omdat hij telkens weer hoopt dat het resultaat de moeite van het wachten, het omlopen en het stofbijten waard zal zijn geweest. Door die constructieve houding van de burger hakt de teleurstelling er vervolgens ook altijd weer dubbel zo hard in. Of verwacht ik misschien wat te veel van heraangelegde pleinen? Uiteindelijk blinken die open ruimtes vooral uit in de afwezigheid van heel wat zaken, en laten geslaagde leegtes als de Grote Markt of San Marco zich niet zomaar kopiëren. Maar toch. Nadat eerder de Munt al is gedevalueerd, lijkt ook het heraangelegde Rogierplein niet echt een aanwinst voor het stratenplan. Al was er in dit geval misschien niet echt een weg naast de mislukking. Want al van oudsher - Karel Rogier zaliger zelve kon daar straffe verhalen over vertellen - blazen onder de Rogiertoren de grote winden verzamelen, na uit hun respectievelijke streken te zijn komen aanwaaien over het spoor, en alvorens uit te zwermen naar de omliggende straten en boulevards. Wellicht is het daarom dat op deze woeste laagte geen zitgelegenheid te vinden is. Het enige toevluchtsoord is de kolom van de nucleaire paddenstoel die het plein nu domineert, en die de mensenstroom splijt die tussen Noordstation en Nieuwstraat pendelt. Alleen is die scheve blokhut al vergeven aan een Amerikaanse keten die cafeïnerijke suikerdranken in gepersonaliseerde bekertjes verkoopt. En wellicht heeft Starbucks, net zoals voor zijn vestiging in het Centraal Station, contractueel laten stipuleren dat er in

de wijde omtrek geen andere zitjes mogen te zien zijn dan die in zijn café. Zijn logo mag de koffiedealer niet kwijt op de grote paddenstoel, maar dat neemt niet weg dat het voor wie het Rogierplein betreedt nog altijd duidelijker is waar zijn koffie staat, dan waar hij de metro kan vinden. Voor de metro moet hij de put in met de nieuwe roltrap die blijkbaar toch nog regelmatig buiten gebruik kan zijn - een hele geruststelling. Ook buiten de deur heeft Starbucks het enige windstille plekje ingepikt om zijn terras op te zetten. Het beaufortverschil op die paar vierkante meter is spectaculair, maar ik merk dat er op de witte steen aan die kant van het plein wel al behoorlijk wat koffievlekken zitten. ‘Koffievlekken’ bedoelde ik aanvankelijk als grap, maar bij nader inzien lijkt het me echt koffie te zijn. Op bepaalde momenten is het hier dus opletten voor opwaaiende latte macchiato’s. Momenten zoals nu, waarop de vlaggen aan de hotelgevels strak wapperen en de omringende torens voorbijvliegen tussen de wolken. De Villostandplaats is vol, het legerbusje is leeg, en de bedelaar kreeg van de architecten een stukje grond bij de ingang van Interparking. Ondertussen beoefenen voorbijgangers de kunst van het pleinoversteken. Her en der blijft iemand staan alsof hij een pion is in een abstract bordspel met het plein als speelvlak. Aan de nog niet helemaal afgewerkte rafelranden schuren bloembakken van Cortenstaal tegen de ordinaire betonblokken die normaal onze pleinen afboorden. Allemaal onder de veelbesproken luifel, die overgedimensioneerd en gevaarlijk overhellend je pleinvrees weerspiegelt. Mist er nog niemand de lieve kleine piramide die hier vroeger stond?

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Woensdag 7 juni, 10.30u

Cultuur

Zingeving in het museum

Met palliatieve patiënten naar Rik Wouters

Kunst doet leven Kan kunst het welzijn van mensen in de palliatieve zorg verbeteren? Als eerste museum in Europa lanceren de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België een proefproject rond de helende kracht van kunst. Proefkonijnen van dienst zijn de palliatieve patiënten uit het dagcentrum Topaz in Wemmel.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

— ELIEN HAENTJENS, FOTO SASKIA VANDERSTICHELE

anneer de groep aankomt in het museum, stappen een paar mensen meteen naar de sculptuur Bodybuilder (2015) van David Altmejd die in het midden van de museumhal prijkt. Het beeld heeft na het vorige bezoek een sterke impressie nagelaten. “Dat je de vingers van de kunstenaar er nog in ziet, geeft je zin om zelf ook aan de slag te gaan,” vertelt Johnny. “Als kind kwam ik nooit in aanraking met kunst. Het is pas de laatste tijd dat die wereld zich dankzij Topaz voor mij langzaam openbaart. Het is fijn om iets nieuws te ontdekken. Ik kijk er altijd naar uit.” Andere gasten – zoals ze de patiënten bij Topaz noemen – zagen in het beeld hoop en toekomst. “Omdat de sculptuur zo’n impact had op de

“Het biedt onze mensen perspectief dat ze opnieuw naar het museum kunnen” MAGRIT DE MAEGD DAGCENTRUM TOPAZ

groep, hebben we het als campagnebeeld voor onze conferentie gekozen,” vertelt Isabel Vermote, die binnen de KMSKB verantwoordelijk is voor het project ‘Museum op maat’. “Binnen dat kader organiseren we activiteiten voor allerhande minderheidsgroepen. Zo hebben we speciale rondleidingen voor blinden en slechtzienden, maar ook voor inburgeraars of mensen met een mentale of fysieke beperking. Als eersten in Europa richten we ons op een doelgroep waar tot nu toe weinig tot geen aandacht voor was, namelijk mensen uit de palliatieve zorg. Tijdens een periode van één jaar zoeken we hoe we een programma op maat kunnen uitwerken.” Daarvoor werkt KMSKB samen met Julie Rodeyns die met haar vzw Matchbox inzet op samenwerkingen tussen kunst en andere domeinen. “Intussen wordt het wetenschappelijk aangenomen dat als het contact van mensen met kunst vermindert, hun welzijn en gezondheid ook verminderen. Cultuur en kunst vormen basisbehoeftes, ze halen mensen uit hun isolement. Maar er is meer veldwerk nodig. Bovendien vervalt kunst vaak in een therapeutische rol, terwijl ze veel meer kan betekenen in de zoektocht naar zingeving en welbevinden. Het is niet de bedoeling dat de kunstenaar de patiënten helpt, maar wel dat ze écht met elkaar in dialoog gaan. Choreografe Meg Stuart deed dat bijvoorbeeld heel goed. Als een van de gasten tijdens de workshop in Topaz dreigde te vallen, dan schoot ze hem of haar niet te hulp, maar reageerde ze op de beweging door die bijvoorbeeld te spiegelen.” “Al sinds de opstart in 1998 proberen we kunst en cultuur in onze werking te integreren,” vertelt Magrit De Maegd van dagcentrum Topaz. “Aangezien we er expliciet voor kozen om niet artistiek therapeutisch te werken, gingen we op zoek naar kunstenaars die de gasten niet als patiënten benaderen. Het project moet voor beiden inspirerend werken. Elke deelnemer levert een bijdrage aan het artistieke proces. Zo verzorgt Hilde Suys elke maandag een beeldend atelier, en is er elke woensdag Qi Gong - bewegingsoefeningen - met Badema. Dankzij een subsidie van het Kunstendecreet kunnen we onze artistieke werking nu verder uitbreiden. Binnen het kader van ons IN/FINITY-project werkt onder meer kunstenaar Jorge León voor zijn nieuwe installatie Standing Still met onze gasten. Toen het museum ons vroeg als testpubliek om de nieuwe rondleidingen te ontwikkelen, hebben we niet lang getwijfeld. Het biedt onze mensen perspectief dat ze opnieuw naar het museum kunnen. Soms beseffen ze zelfs niet hoe zeer ze zulke bezoeken missen.”

EXTREME VRIJHEID Aangezien het project in zijn kinderschoenen staat, experimenteert het team volop. “Vorige keer was de groep vrij groot, waardoor het moeilijker was om met iedereen persoonlijk te interageren. Daarom proberen we nu wat het

Rodeyns met de groep in dialoog gaat over het werk en hun visie erop, geeft Vermote nadien achtergrondinformatie. Na een vijftal stops houdt de groep halt bij het Zelfportret met zwarte ooglap (1915), meteen het laatste werk van de expo. Een bankje wordt dichterbij geschoven, want de vermoeidheid slaat bij sommige gasten toe. “Dat ooglapje trekt meteen alle aandacht,” vertelt Raymond. “Tegelijk stelt hij zichzelf in pyjama voor, waardoor hij er heel gewoon uitziet,” vult Geert aan. “Aan zijn geforceerde houding en vertrokken gezichtsuitdrukking zie je dat hij aan het einde van zijn leven is. De tristesse straalt ervan af,” vertelt Johnny. Hoewel de tentoonstelling niet altijd even vrolijk is, stralen de gasten als ze weer naar buiten gaan. Zo blijft Geert wat achter omdat hij nog snel enkele foto’s wil nemen om thuis te kunnen nagenieten, en was Rosemarie vooral onder de indruk van de sculpturen. “Ik heb thuis een verzameling porseleinen poppen. De sculptuur van Nel deed me daar enorm aan

“Als kind kwam ik nooit in aanraking met kunst. Nu openbaart die wereld zich voor mĳ”

denken. Ik was hier nog nooit geweest, maar kom graag terug.” Ook Caroline, die er bij het eerste bezoek al bij was, komt graag terug. “Ik hield vooral van het werk waarop Nel aan het strijken was. Het is een dagelijks tafereel, maar je ziet dat ze blij is. De vrolijkheid spat van het doek, en dat maakt ook mij blij.”

Koninklijke Musea organiseren conferentie over kunst en zorg Voor het symposium ‘De helende kracht van kunst’ stelde het team een dagprogramma samen. In de voormiddag komen sprekers als Barbara Raes, Dirk De Wachter en Frie Leysen aan het woord. In de namiddag kunnen deelnemers kiezen uit een tiental workshops onder leiding van onder meer muzikant Mike Schmid, choreograaf Christian Bakalov of publiekswerker Piet Van Hecke. Het symposium vindt plaats op 20 juni in de KMSKB en kost 25 euro (12,5 euro voor studenten). Inschrijven kan via conference.fine-arts-museum.be.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

geeft met een kleinere groep. In ons dagcentrum hebben we catalogi van de verschillende expo’s gelegd, zodat iedereen zijn voorkeur kon aangeven. Een achttal mensen wilden graag naar Rik Wouters komen. Al zijn er last minute drie afgevallen,” vertelt De Maegd. Na de eerste stop bij David Altmejd vervolgt de groep zijn weg naar de benedenverdiepingen van de KMSKB voor de tijdelijke tentoonstelling rond Rik Wouters. Sommige gasten zijn zo zenuwachtig dat ze nog even een toiletstop inlassen. Maar een dikke tien minuten later staat iedereen voor de gigantische foto van Rik Wouters en zijn vrouw Nel. Wat ze al weten over Rik Wouters? “Dat hij in Watermaal-Bosvoorde leefde en getrouwd was met Nel,” vertelt Geert. “En dat hij vroeg gestorven is.” Er valt een korte stilte in de groep, maar die wordt al snel opgevuld door Isabel Vermote die enthousiast vertelt over het leven van Rik Wouters. Via een korte tussenstop bij het doek De Strijkster (1907) staat de groep plots oog in oog met Het zotte geweld/De dwaze maagd (1912). Bij verschillende gasten verschijnt er een glimlach op het gezicht. “Amai, die kan haar evenwicht goed houden. Ze lijkt wel in topvorm,” lacht Johnny. “Ze heeft precies van niets schrik. Ze laat zich volledig gaan. Ze ziet er gelukkig uit,” mijmert Caroline. En Raymond vult aan: “Ze is zo spontaan en uitbundig. Het lijkt alsof ze alles loslaat, en zich extreem vrij voelt.” Ook bij de volgende werken wisselen Julie Rodeyns en Isabel Vermote elkaar vlot af. Terwijl

Meer informatie vindt u op www.fine-arts-museum.be

JOHNNY MUSEUMBEZOEKER

PRESENTED BY KAAITHEATER, DE MUNT/LA MONNAIE & ROSAS

ANNE TERESA DE KEERSMAEKER/ROSAS Rosas danst Rosas WED 21 > THU 29/06 KAAITHEATER For this revival, an entirely new, young cast will dance Rosas danst Rosas. ‘Riveting and exhausting, fascinating and relentless, brilliant and tedious, it is a mesmerizing exploration in synchronicity, patterning and rhythm.’ — NEW YORK TIMES

KAAITHEATER.BE

KaaiAD BRUZZ 170614.indd 1

09/06/17 09:10

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Américain

“Américain maken moet zowat mĳn eerste keukenervaring zĳn”

Américain is een zomers gerecht. Het is een Belgische traditie, maar dan ook weer niet zo dat alleen Belgen rauw vlees eten. Dat leerde ik nochtans toen ik klein was. “Amerikanen gruwen van rauw vlees.” Dat blijkt niet waar. Maar zij zijn niet de uitvinders van het gerecht. Rauw vlees eten is trouwens ook bij ons geen oude traditie. Men zoekt de oorsprong in restaurants in Parijs en Brussel in de eerste helft van de vorige eeuw. Het “gekapt” tussen de pistolet bij de zondagse voetbalmatch is waarschijnlijk typischer Belgisch. Op rauw varkensvlees rust een groter taboe dan op rauw rundvlees. Toch worden in dit land jaarlijks duizenden tonnen gehakt varkensvlees gegeten. Mét pickles! Américain maken moet zowat mijn eerste keukenervaring zijn. Het is een bereiding waar geen hitte aan te pas komt, dus was het één van de eerste dingen die ik als kind mocht doen in de keuken. We spreken nu van de jaren zestig, dit recept dateert nog van voor de tijd dat mayonaise in onze huiskamers kwam woekeren. Dit is het recept van mijn vader. Snij een sjalot in piepkleine stukjes. Mijn vader en ik hielden wedstrijden wie het fijnst kon snipperen. Hij won doorgaans. Neem fijne kappertjes uit de azijn en hak die nog wat fijner. In een grote kom drop je nu een grote portie gehakt rood vlees. Meestal is dat van het rund, maar gehakt paardenvlees is véél lekkerder. Bij de meeste slagers heb je geen keuze van kwaliteit van het gehakt. Het ligt gewoon te wachten op de klant. Welke additieven erin zitten, daar heb je geen idee van. Bij de Marokkaanse slager wel. Je kan daar zelf je vlees kiezen en dat onmiddellijk laten vermalen, twee keer door de molen! Op het vlees in de kom gaan nu een eierdooier, de gehakte sjalot en kappertjes, een scheut Engelse saus, een lepel mosterd, een draai (of zeven) van de pepermolen en een snuif zout. En dan goed mengen met een vork. Voor kinderen is dat een heroïsche klus! Wanneer het mengsel homogeen is, maak je het oppervlak van de americain plat met de achterkant van de vork en dan maak je er vorksporen in, eerst concentrisch, dan versieringen naar gelang je inspiratie. Dan nemen we nog wat augurkjes uit het zuur en snijden die in waaiertjes. Die leg

je bovenop het vlees. Zo op tafel zetten. Daarbij horen – uiteraard - een groene sla en frietjes. En een ajuintje in het zuur. Geen mayonaise? Neen. Maar merk op dat, behalve olie, de andere ingrediënten van mayo wel in het vlees zitten! Deze versie smaakt meer naar vlees, minder naar oliesaus. Een restaurateur in Oostduinkerke raadde mij aan een scheutje rode porto toe te voegen. Eerlijk waar: op die manier gaat rundvlees meer naar paardenvlees smaken. Vroeger werd américain niet gemalen, maar gehakt. Vleesmolens zijn van recente datum. Het malen trekt de structuur van het vlees uit elkaar, terwijl gesneden of gehakt vlees de oorspronkelijke karakteristieken van de spier behoudt, maar dan in kleinere stukjes. Om eens wat anders op tafel te zetten, moeten we dat maar eens proberen. Tenzij u thuis vlijmscherpe en zware chefsmessen hebt liggen, kunnen we dit ook al eerst eens aan de slager vragen. “Mag ik driehonderd gram goede biefstuk, maar dan heel dun gesneden?” vraag ik bij de slager. “O, carpaccio?” luidt de wedervraag. Zo had ik het nog niet begrepen, maar natuurlijk: wat is carpaccio anders dan trendy gehakt? Gesnij? Ik ga met mijn dunne sneetjes naar huis en snij ze in hele kleine dobbelsteentjes. Gezien het goed vlees was, ging dat vrij makkelijk, maar je moet toch een beetje een scherp mes hebben. Opgemaakt op dezelfde manier als ‘gewone’ américain en dan op tafel gezet naast een kom gemalen américain. De disgenoten apprecieerden het verschil. “De gesneden versie smaakt meer naar vlees dan de gehakte,” klonk het. Smakelijk.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Zĳn groenten en fruit goedkoper op de Zuidmarkt of in de supermarkt? JELLE UIT SINT-GILLIS

APPARTEMENTEN TE KOOP

VERMEERSCH CONSTRUCT

Waar zijn fruit en groenten het goedkoopst? (€/kg) Appel Banaan Aardbei

COLRUYT

Tomaat

Aardappel

Wortel

Komkommer €/stuk

0.98 *

1.18 *

4.98 *

0.99 *

1.32 *

0.50

0.65 *

LIDL

1.19

1.35

5.38

2.45

1.40

0.49 *

0.69

CARREFOUR EXPRESS

1.65

2.19

7.78

1.29

1.64

1,00

1.39

CARREFOUR MARKET

1.61

1.99

4.98

2.99

1.60

0.59

1.29

DELHAIZE

1.67

1.99

4.98

4.42

1.99

0.79

1.39

THE BARN

2.88

1.99

13.5

2.06

2.33

1.36

1.09

ZUIDMARKT

1.00

1.50

1.00

1.35

1.00

1.00 per kg

* de goedkoopste die dag, cijfers uit eigen onderzoek

Op de Zuidmarkt verandert de prijs zelfs gedurende de dag. ‘s Ochtends, wanneer groenten en fruit nog vers zijn, ligt de prijs het hoogst. Naarmate de dag vordert, de producten langer in de zon liggen en meer klanten de koopwaar aanraken, daalt de prijs. Tegen de avond geven de marktkramers weleens producten gratis weg. Als de Zuidmarkt goedkoop is, dan doet de Abattoir in Anderlecht het nog beter, vertellen enkele

LAAG ENERGIE APPARTEMENT Zaventem, Kerkstraat 38, nieuwb., kleinsch. proj., best. uit 2 appt. en gelijkvl. met 3 park., fietsb. & individ. keld., in centr. Zaventem, nabij kerkpl., woonopp. 75 m2, hall, woonruimte met geïnstall. keuken, wc, 1 grote slaapk. & 1 badk., groot terr., E-peil tss. 20 & 30. Rechtstr. van aannemer. Te bespr. op afspraak. Info : 02/582.75.09, GSM : 0475/45.63.50, E-mail : secr@vermeerschconstruct.be

marktkramers. Beide markten zijn voor hun startprijs afhankelijk van de prijzen op de vroegmarkt, waar de marktkramers zelf hun waren kopen. Ook voor supermarkten wordt de prijs van fruit en groente bepaald door de aankoopprijs op de veiling, stelt Baptiste van Outryve van Carrefour. “Daarom zie je bij groente en fruit dagelijks andere prijzen. Die veranderingen staan dan los van acties die bijvoorbeeld op weekbasis plaatsvinden.”

MULTIFUNCTIONELE WONING TE KOOP

VERMEERSCH CONSTRUCT

Tijdens de week biedt Colruyt fruit en groente aan voor het minste geld, maar de Zuidmarkt vindt plaats op zondag, wanneer heel wat supermarkten sluiten. Die dag bent u daar zeker goedkoper af. De zondagssfeer krijgt u er bovendien gratis bij. — SAAR VAN ACKER VOLGENDE WEEK Is het waar dat er zich een geheime schatkamer vol rijpende Geuze onder de KVS bevindt?

MULTIFUNCTIONELE WONING St.-St.-Woluwe, nieuwb., halfopen beb., kortbij centrum, grond 2a59, voll. zuidg., woonopp. 168m2, best. uit : polyv. ruimte (of garage), woonruimte, keuken, hall, wc (GV), 1ste V. : 3 slpk., badk., 2de V. : 40 m2 flat met badk. & woonruimte of 2 slpk. met badk., 2 buitenterrassen GV & 1ste V., E-peil tussen 20 & 30. Kan ook voor kangoeroewoning of meergezinswoning. Rechtstr. van aannemer. Te bespr. op afspraak. Info : 02/582.75.09, GSM : 0475/45.63.50, E-mail : secr@vermeerschconstruct.be

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Om deze vraag goed te beantwoorden, is langdurig onderzoek nodig, waarbij de prijsevoluties over een langere periode worden bijgehouden. Onder meer consumentenorganisatie Test Aankoop doet dat. BRUZZ ging om een voorlopig antwoord te kunnen geven enkele dagen winkelen en schreef tussen 8 en 11 juni de dagprijzen op (zie tabel). Het resultaat? De Zuidmarkt doet het wat de prijs betreft beter dan heel wat supermarkten, maar Colruyt is de “prijzenkampioen”. De prijzen van groente en fruit variëren zowel in de supermarkt als op de verschillende markten voortdurend. In de supermarkt zijn er daarbij verschillen tussen de aangeboden merken, maar ook de locatie speelt een rol. Zelfs binnen dezelfde supermarktgroep zijn er verschillen, zo stelde BRUZZ vast. Hetzelfde bleek eerder uit onderzoek van Test Aankoop. Carrefour Express is duurder dan Carrefour Market, Okay is duurder dan Colruyt. Een andere reden voor veranderende prijzen zijn de seizoenen: voor seizoensfruit of -groente ligt de prijs in principe lager.

KIJK OP ACTION.BE

WEEKACTIE! WEEKACTIE! WEEKACTIE! LEDEREN BBQ SCHORT ook verkrijgbaar in zwart 80x58 cm

SAU’CEE SAUS diverse smaken 500 ml (1 l = 1.98)

099

PAMPERS SLEEP & PLAY LUIERS

STRAND STOEL

VERBETERDE KWALITEIT

PRIJSDOORBRAAK

995

444

KITCHEN HERO HEALTH FRYER

KINDER BOXER/HIPSTER

BEKIJK DE VIDEO OP ACTION.BE/HEALTHFRYER

2-PACK

diverse varianten katoen/elastaan maten 98-152

gezonder bereiden met hete lucht tot 80% minder vet 1400 Watt capaciteit 2.5 liter 30 minuten timer

VADERDAGTIP

1695

3872

ELEKTRISCHE TANDENBORSTEL

HEREN TEENSLIPPERS

AdvancePower incl. batterijen

textileen metalen frame 80x56x92 cm

sneldrogende lagen, rekbare zijkanten, anti-lekrandjes, verstelbare kleefband maat 4 Maxi 23 luiers, maat 5 Junior 20 luiers of maat 6 Extra large 18 luiers

diverse kleuren maten 41-46

KLEURPOTLODEN IN BLIK 30 potloden

opzetborstels set/2

KINDER EMOJI SLAAPZAK ca. 70x140/170 cm

239

795

OMO WASMIDDEL

DOLCE BELLA SINGLET

vloeibaar wit of kleur 5 liter (1 l = 1.59)

diverse kleuren katoen/elastaan maten S-XXL

Disney kleurboek A3 incl. stickers

5.49

0.79

795

099

149

LUXE KOGELBARBECUE

DOVE DEOSPRAY

STRANDLAKEN KATOEN

met aslade en thermometer hoogte 78 cm Ø 47 cm

original of pomegranate (1 l = 8.88)

250 ML

222

77 WASBEURTEN

795

short maten S-XL

2.49

diverse dessins en kleuren 100x180 cm

795

179 INTEX ZWEMBAD

WERCKMANN GEREEDSCHAPSET

vinyl 262x175x56 cm

in stevige opbergkoffer 50-delig

2.99

VADERDAGTIP

precisie schroevendraaierset 31-delig

0.99

Aanbiedingen geldig van woensdag 14 juni t/m dinsdag 20 juni 2017 Wilt u altijd op de hoogte blijven van acties en nieuwe producten? Meld u dan aan voor de nieuwsbrief op www.action.be/nieuwsbrief.

NIVEA MEN GIFTSET Silver Protect 3-delig

Zet- en drukfouten voorbehouden.

anti-aanbak barbecuepan Ø 30 cm

loungestoel 152x99 cm

3.89

795 DB392435F7

Thailand!

15 dagen genieten:

¤1790

Rondreis met Vlaamse gids & alle hoogtepunten NIEUW! Nu met rechtstreekse vlucht non-stop vanuit Brussel! INBEGREPEN: • excursies • maaltijden • luxe tophotels

Bij aankoop van een thyssenkrupp traplift: 4 keer prijs*!

7 afreisdata:

INFODAG: donderdag 22 juni om 15u

26 okt. 2017 16 & 30 nov. 2017 11 jan. & 15 feb. 2018 1 & 29 maart 2018

in het Blauwe Vogel-auditorium.

Speciaal hiervoor komt ons team vanuit Bangkok overgevlogen! (gratis toegang, wel even reserveren, aub)

BIJ AANKOOP VAN EEN

FLOW SWING

GSM

Reisfamilie Carlier

GENIET U*:

GRATIS

T.W.V. 250 EURO Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 • meer info: www.deblauwevogel.be DB389633E7

400€

KORTING

OPEN – MOTORHOME DAGEN

OP DE RAIL

Bij thyssenkrupp staat de zomer in het teken van klavertjevier: vier blaadjes die symbool staan voor geluk. Wie deze zomer een Flow Swing van thyssenkrupp bestelt, lost niet alleen de zorg van een trap helemaal op, maar heeft bovendien 4 keer prijs*!

17-18 Juni 10 - 18u

Kapelanielaan 13A • 9140 Temse · www.alphamotorhomes.be

DB392437F7

• CONCORDES ( uit inruil ) • TOPOCCASIES STOCKWAGENS 2017 ( euro 6 )

OP DE STOEL

GRATIS INSTALLATIE VAN UW TRAPLIFT

Bel gratis

0800 26 672 www.tk-traplift.be

Vraag uw gratis informatiepakket of een vrijblijvende offerte op maat van uw trap en… ontdek uw klavertjevier aan voordelen!*

WAAROM ALPHA ? - 3500 m2 showroom ! - 10 BETERE MERKEN ONDER 1 DAK - 14 technici tot uw dienst - Shop open tijdens opendeur - 40-delige verhuurvloot

2 JAAR GARANTIE

* Aanbod onder voorwaarden met ook actie op Levant gamma, zie www.tk-traplift.be/actie (van 15/06 t.e.m. 31/08/2017). DB392107F7

DB391600E7

DB374215D7

ZELLIK

Cartoon van de week Door AAaRGh…

DB382978E7

Wij zoeken

NATIONAL ACCOUNTMANAGER RTVM

gepensioneerde dames en heren voor het

Je uitdaging Je beheert je eigen commerciële flow van prospectie, offertes, negotiaties, actieve klantenopvolging, producties en rapportering. Een Sales Assistant neemt het concrete inplannen en opvolgen van je campagnes voor zijn rekening. Onze Research levert je aanvullend CIM-analyses en -projecties om je klanten zo adequaat mogelijk te overtuigen ook met facts-and-figures.

ons op Facebook!

02 261 12 30

Nous cherchons des dames et messieurs pensionnés pour la gestion et entretien de toilettes publiques à Bruxelles et agglomération bons gains; telephonez au

Facebook.com/streekpersoneel.be

02 261 12 30

DB337977A7

DB384413E7

Je troeven Je genoot bij voorkeur een hogere opleiding – bachelor of master – die je toelaat de boeiende wereld van de publiciteit snel te doorgronden. Je beschikt over een gezonde dosis commerciële spirit en kan terugblikken op relevante ervaring in de mediasector. Je hebt affiniteit met de media in het algemeen en televisie in het bijzonder.

›

VOORDEELBON € 19,98

Ben jij de M/V die wij zoeken?

www.mijntoekomstbijroularta.be

DB390300E7

beheer en onderhoud van toiletten in openbare centra te Brussel en omgeving goed loon; telefoneren naar

ZELLIK

• • • •

Boeiender en pakkender kan je geschiedenis niet schrijven Strategieën op het slagveld, lotgevallen van de gewone soldaat Vol aangrijpende getuigenissen, rijk aan anekdotes “Beevor is een historicus, een rasverteller die een breed publiek meesleept tussen hoofdkwartieren van bevelhebbers en schuttersputjes van creperende soldaten.” • Méér dan 1000 bladzijden, 2 boeken samen.

✁

VAN HISTORICUS ANTONY BEEVOR: D-DAY + BERLIJN. DE ONDERGANG 1945

Bestel ook ok online op www.dezeweek.be/beevor (gratis thuisgeleverd) thuisgele

19,98

OB68784

i.p.v. 49,98

*Actie zonder aankoopverplichting. ankoopverplichting. Extra E voorbeevor. deelbonnen via www.dezeweek.be/b www.dezeweek.be/beevor. daard Boekhandel € 49,98. Winkelprijs Standaard 0. Actie geldig zolan ng de Uw voordeel € 30. zolang t e m 01/07/2017. 01/07/2017 7. Niet voorraad strekt, t.e.m. cumuleerbaar met andere kortingen en/of tting van de promotionele aanbiedingen. Bij uitputting aling op een promotie kan u reserveren voor afhaling latere datum. Deze aanbieding is niet geldig op de voorraad op de winkelvloer tegen de gewone handelsprijs, noch op de webshop van Standaard Boekhandel.

Haal met deze voordeelbon ‘D-DAY + BERLIJN. DE ONDERGANG 1945’ bij Standaard Boekhandel voor€ 19,98* i.p.v. € 49,98 of bestel online op www.dezeweek.be/beevor DB392424F7

FRONT DESK RECEPTIONIST Je uitdaging Jij bent het eerste aanspreekpunt voor onze bezoekers en sollicitanten. Door jouw positieve attitude en servicegerichtheid heb jij steeds op elke vraag met de glimlach een antwoord klaar. Naast het onthaal en administratieve taken, sta je in voor de praktische organisatie van recepties, lunches, meetings, seminaries en promotionele activiteiten en evenementen. Een gevarieerde 3/5 functie binnen een team van drie werknemers. Je troeven Je beschikt bij voorkeur over een diploma office management of gelijkaardig diploma. Relevante ervaring wordt gelijkgesteld. Als eerste aanspreekpunt binnen het bedrijf, draag je klantgerichtheid en communicatie hoog in het vaandel.

›

Ben jij de M/V die wij zoeken?

www.mijntoekomstbijroularta.be

DB392548F7

Uw voordeel € 30

DB374216D7

GEMEENTE HULDENBERG werft aan (m/v):

Technisch assistent

Arbeider gebouwen dienst Werken in Eigen Beheer D1-D3 - Voltijds - Contractueel

Je taken: • Algemeen onderhoud van gebouwen en de omgeving ervan, met het nodige oog voor materieel en materiaal. Je profiel: • Geen diplomavereiste • Teamspeler die zelfstandig, klantvriendelijk en oplossingsgericht kan en wil denken, met de nodige zin voor initiatief • Hij/zij draagt orde, stipt en veilig werken hoog in het vaandel, en kan op hoogten werken • Je dient te slagen voor een aanwervingsexamen.

D1-D3 – contractueel verband

Jobinhoud: • Je werkt in de dienst die instaat voor de uitvoering van de aanleg, instandhouding, de renovatie en het onderhoud van de gemeentelijke accommodaties en infrastructuur. Je bent een polyvalent medewerker. Er zijn geen diplomavereisten echter wel ervaring vereist • Geïndexeerde bruto maandwedde van minimum € 1.818,33 en maximum € 2.830,04. Profielvereisten: • Je kan zelfstandig werken en werkt graag in teamverband, je bent stressbestendig en je hebt zelfvertrouwen, je minimumleeftijd is 18 jaar. Aanbod: • Een boeiende en gevarieerde functie in een dynamische werkomgeving, een aantrekkelijk salaris waarbij relevante ervaring (max. 6 jaar) overgenomen wordt, interessante vakantieregeling en extralegale voordelen (maaltijdcheques, fietsvergoeding…) • Er wordt een wervingsreserve van 1 jaar aangelegd.

Redder gemeentelijk zwembad D1-D3 - Halftdijds of voltijds - Contractueel

Geïnteresseerd?

Je profiel: • Geen diplomavereiste • Je bent in het bezit van een brevet van Hoger Redder, erkend door de Vlaamse Trainersschool • Je bent flexibel en bereid in teamverband te werken volgens een beurtrolsysteem • Je bent bereid tot avond- en weekendwerk • Je bent klantvriendelijk ingesteld. Voor de functie van arbeider gebouwen en redder bieden we je: • Een boeiende, uitdagende functie met veel afwisseling en een grote werkzekerheid • Een bezoldiging overeenkomstig de weddeschaal en ervaring (brutomaandwedde niveau D1-D3: min. € 1.818,33 – max. € 2.830,04) • Minimaal 33 vakantiedagen • maaltijdcheques (€ 8) • gratis hospitalisatieverzekering • terugbetaling openbaar vervoer woon-werkverkeer (75%) • fietsvergoeding • 2de pensioenpijler.

Busbegeleiders voor onze schoolbussen Voor een volledig schooljaar of om af en toe in te springen

Je taken: • Je helpt schoolkinderen bij het in- en uitstappen • Je bent verantwoordelijk voor een goed verloop van de busreis. Je profiel: • Je bent enthousiast, flexibel en je kan goed met kinderen omgaan • Ook gepensioneerden en PWA’ers komen in aanmerking • Er zijn geen diplomavereisten. Wanneer: ’s Morgens van 7.20 u. tot 9 u. en/of ’s avonds van 15.25 u. tot 17.00 u. en/of woensdagmiddag 12.20 u. tot 13.40 u.

Toezichters voor de gemeentelijke basisschool Voor een volledig schooljaar

Je taken: • Je houdt toezicht tijdens de opvang voor en na de schooluren. Je profiel: • Je bent enthousiast, flexibel en je kan goed met kinderen omgaan • Ook gepensioneerden en PWA’ers komen in aanmerking • Er zijn geen diplomavereisten. Wanneer: ’s Morgens van 7.30 u. tot 8.30 u. en/of ’s avonds van 16 u. tot 18 u., 13 u./week. Interesse? Stuur je cv en sollicitatiebrief via e-mail IOM@overijse.be, naar het college van burgemeester en schepenen, Begijnhof 17, 3090 Overijse of overhandig alles aan de onthaalbalie op hetzelfde adres, waar je een ontvangstbewijs krijgt. Solliciteren kan ten laatste op 28 juni 2017. De postdatum, maildatum of de datum van het ontvangstbewijs geldt als bewijs.

DB392690F7

Meer info? Kijk voor de volledige functiebeschrijving op onze website www.overijse.be/vacatures. Je kan ook steeds terecht bij de personeelsdienst op het nummer 02 785 33 40 of via IOM@overijse.be. Wij werven aan op basis van competenties en talenten, ongeacht leeftijd, geslacht, origine, gender, afkomst, geaardheid, handicap, …

www.overijse.be

Stuur je sollicitatie met je curriculum vitae en een uittreksel uit het strafregister ten laatste op 16/06/2017 per aangetekend schrijven of per gewone brief (de poststempel dient als bewijs) naar de gemeente Huldenberg t.a.v. College van Burgemeester en Schepenen, Gemeenteplein 1, 3040 Huldenberg. Zij kan eveneens tegen ontvangstbewijs worden afgegeven op de personeelsdienst of per e-mail worden verzonden naar personeelsdienst@huldenberg.be uiterlijk op 16/06/2017. Meer informatie? Kijk voor een volledige functiebeschrijving op de website www.huldenberg.be en klik door op de rubriek vacatures of contacteer de personeelsdienst: 02/302.43.21 of via e-mail: personeelsdienst@huldenberg.be

DB391255E7

Je taken: • Je staat in voor de veiligheid van de zwembadgebruiker en doet het zwembadreglement naleven • Je vervult eveneens algemene onderhoudstaken.

DB390653E7

IS EEN BEKENDE INVOERDER VAN AUTO-ONDERDELEN Als dynamische kmo heeft MOTOR-PARTS in haar sector een bijzonder goede marktpositie verworven. Momenteel zijn wij op zoek naar een :

TEAMLEADER PRODUCTMANAGEMENT BIJ MOTOR-PARTS N.V. Verantwoordelijkheden: • Telefonische klantcontacten, offertes opmaken, advisering en technische ondersteuning; • Opmaken analyses en uitvoeren controle herbevoorrading; • Forecasting, planning van de beschikbaarheid en ondersteuning van het voorraadbeheer; • Analyseren van ontwikkelingen en trends in de markt, klantenwensen en concurrenten • Prijspositionering; • Assortimentsontwikkeling en onderhoud daarvan; • Ontwikkeling en beheer van productinformatie.

Profiel: Je hebt als Teamleader Productmanagement ... • Een afgeronde technische en/of commerciële opleiding (bij voorkeur autotechniek); • Bachelor werken denkniveau; • Ervaring binnen een commerciële b2b-organisatie en productmanagement; • Uitstekende analytische vaardigheden en resultaatgericht; • Leidinggevende capaciteiten; • Daadkrachtig en hands-on; • Gevorderde kennis van MS Office -Excel; • Kennis van AS400 is een plus; • Tweetalig NL/FR en een goede praktische kennis van het Engels.

Uw sollicitatie met volledig cv kunt u richten aan MOTOR-PARTS nv, t.a.v. dhr. Francis Bieseman, Bergensesteenweg 472, 1600 St.-Pieters-Leeuw | E-mail : francis.bieseman@mp-i.eu

Uw personeelsadvertentie hier?

✆

contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 078 35 33 01

DB337970A7

DB391806F7