MATEMATIKK 7 frå CAPPELEN DAMM
Parallellbok
Jan Erik Gulbrandsen
Randi Løchsen
Kristin Måleng
Vibeke Saltnes Olsen
Nynorsk
Bli kjend med
boka
I Matematikk 7 frå Cappelen Damm vil de lære matematikk gjennom utforsking og samarbeid. Saman med læraren og klassekameratane skal de diskutere ulike måtar å løyse oppgåver på. Det er viktig å vere aktiv i matematikktimane, fordi de lærer av å snakke saman og diskutere. De finn derfor alle samtalar og alle samarbeidsoppgåver på same sidenummer i Parallellboka som i Grunnboka.
Kapitteloppslag
Kvart kapittel blir innleidd med eit samtalebilete som gir eit godt utgangspunkt for samtale og refleksjon. I lærarrettleiinga er det ei lita historie til kvart bilete som har ei matematisk problemstilling. I samtalen får de aktivisert den kunnskapen de har om temaet for kapittelet, og de får ei innføring i det de skal lære.
Samtale
Alle kapitla har samtaleruter i ramme. Ruta er delt med ein strek. Problemstillinga som står over streken, skal de snakke om og prøve å løyse. De skal reflektere og argumentere for ulike løysingar. Under streken presenterer vi eitt eller fleire løysingsforslag eller metodar som de kan reflektere over og drøfte.
Oppgåver
Etter samtalen er det først enkle oppgåver som liknar på den de har løyst gjennom klassesamtalen. I parallellboka er alle oppgåvene slik at dei kan løysast ved å skrive i boka. Nokre stader finn du sider utan sidetal med fleire oppgåver.
Utforsk saman
Dette er oppgåver der de skal arbeide i læringspar eller små grupper. De skal reflektere, samtale og diskutere framgangsmåtar og løysingsstrategiar. Med desse oppgåvene får de øving i å bruke det matematiske språket, og de får vite noko om tenkjemåten til kvarandre i løysinga av matematiske problemstillingar.
Oppgåver med digitale verktøy
I løpet av mellomtrinnet skal de bli kjende med grunnleggjande funksjonar i digitale verktøy som Excel og GeoGebra. De lærer korleis de kan bruke rekneark som verktøy for å løyse problem innanfor tverrfaglege tema.
Temaoppgåver
Temaoppgåver er oppgåver der de får bruke kunnskap frå fleire område enn det kapittelet handlar om.
Sant eller usant?
Sant eller usant? er ei samling utsegner som de skal vurdere og argumentere for om er sanne eller usanne.
Oppsummering
Oppsummering er ei samling med døme på det de har arbeidd med i kapittelet.
Oppsummerande oppgåve
I den oppsummerande oppgåva får du vist kva du har lært i kapittelet.
Spel
Spel kan vere ein morosam og annleis måte å lære matematikk på.
Innhald
4. Multiplikasjon og divisjon ...116
Samanhengar
6. Statistikk ..................198
Søylediagram
5.
Divisjon
Divisjon
Valuta
Oppsummering
Avlesing
Brøk,
mål
•utforske ulike matematiske samanhengar i heile tal og desimaltal
•utforske, bruke og skildre hovudrekningsstrategiar i dei fire rekneartane med heile tal
•utforske, bruke og skildre hovudrekningsstrategiar i dei fire rekneartane med desimaltal
ombegrep
utvida form, overslag,
Hovudrekning
Samtale
1.4 a)6 + 4 = 16 + 4 = 16 + 14 = b)3 + 7 = 13 + 7 = 13 + 17 = c)8 + 2 = 18 + 2 = 18 + 12 =
1.5 løysingar.
Utforsk saman 1452 + 190 = 1452 – 398 = 8kr 6kr 15kr 12kr
Reknestrategi – tiarvenner
Samtale
1.6 Rekn ut. a)8 + 2 = 8 + 12 =
1.7 Rekn ut. a)3 + 7 =
+ 4 = 66 + 14 =
+ 1 =
+ 11 =
1.8 Rekn ut.
– 3 =
– 0,3 =
– 8 =
– 9 =
1.11 som er adderte.
1.12 Ada har tre drikkeflasker som skal fyllast
Tenkje via heil tiar
Samtale
A
Løysing A Metode 1
24 + 29 = Metode 2
24 + 29 =
24 + 30 – 1 = 53
Svar:
Oppgåve B Metode 1
53 – 39 = Metode 2
53 – 39 = 53 – 40 + 1 = 14
Svar:
1.13 Tenk via heil tiar og rekn ut.
a)32 + 9 =
32 + 19 =
1.14 Tenk via heil tiar og rekn ut.
a)54 – 9 =
54 – 19 =
Utforsk saman
ho til saman
Korleis kan du bruke regnestrategien
b)45 + 9 = 45 + 29 =
b)68 – 9 =
68 – 29 =
Samtale
Løysing A
Metode 1
1,5 + 0,9 = Metode 2
1,5 + 0,9 =
1,5 + 1,0 – 0,1 = 2,4
Svar:
Løysing B Metode 1
2,4 – 1,9 = Metode 2
2,4 – 1,9 = 2,4 – 2,0 + 0,1 = 0,5
Svar: 1,52,42,5 – 0,1 + 1 0,40,52,4 + 0,1 – 2
1.15 Tenk via heil tiar og rekn ut.
a)2,8 + 0,9 = 2,8 + 1,9 =
c)5,6 – 0,9 = 5,6 – 1,9 =
b)1,2 + 0,9 = 1,2 + 2,9 =
d)8,1 – 0,9 = 8,1 – 2,9 =
Dobling – desimaltal
Samtale
25 + 25 = 50 25 + 26 = 51 2,5 + 2,5 = 5,0
+ 2,6 = 5,1
Kva for samanhengar ser de mellom dobling av heile tal og dobling
1.18 Rekn ut.
a) 12 + 12 = 1,2 + 1,2 = b) 25 + 25 = 2,5 + 2,5 =
1.19 Rekn ut.
a) 2,4 + 2,4 = 2,4 + 2,5 =
3,2 + 3,2 = 3,2 + 3,3 =
15 + 15 = 1,5 + 1,5 =
1.20
a) Kor mange liter vatn drikk Jon og Alex
b) Kor mange liter vatn drikk Per og Adil
4,5 + 4,5 = 4,5 + 4,6 =
Halvering – desimaltal
Samtale
250 – 125 = 125 250 – 126 = 124 2,50 – 1,25 = 1,25 2,50 – 1,26 = 1,24
Kva samanheng ser de mellom halvering av heile tal og halvering
1.21 Rekn ut.
a)8 – 4 = 0,8 – 0,4 = b)12 – 6 = 1,2 – 0,6 = c)50 – 25 = 5,0 – 2,5 =
1.22 Rekn ut.
a)50 – 25 = 5,0 – 2,5 = 5,0 – 2,6 = 5,0 – 2,4 = b)16 – 8 = 1,6 – 0,8 = 1,6 – 0,9 = 1,6 – 0,7 = c)30 – 15 = 3,0 – 1,5 = 3,0 – 1,6 = 3,0 – 1,4 =
Utforsk saman
Deibestevaflaneiverda 3egg 1dLsukker ¼Lmjølk 0,5tsbakepulver 2tsvaniljesukker 1,5tskardemomme
Dobling og halvering i multiplikasjon
Samtale
Tina deler ut 12 flasker vatn.
Kor mange liter vatn deler Tina ut.
Løysing
12 · 0,5 = 6
6 · 1 = 6
Svar:
1.23 Rekn ut.
1.24 Rekn ut.
doblar den andre. Rekn ut.
Utforsk saman
Multiplikasjon – dele opp tala
Samtale
med 7 kaker i kvar boks. Kor mange kaker er
Løysing 1 16 · 7 = 6 · 7 = 112 Løsying 2
Svar: Det er 112 kaker til saman.
1.28 Rekn ut.
Divisjon – dele opp tala
Samtale
Løysing 1
72 : 4 =
40 : 4 = 10 = 18
Svar: 1.29 Rekn ut.
Løysing 2 72 : 4 = 60 : 4 = 15 12 : 4 = 18
1.30 Rekn ut.
a) 14·3= 10·3= 4·3= = b) 12·6= ·= ·= = c) 23·5= ·=
52·4=
1.31 Rekn ut.
a) 60:4= 40:4= 20:4= =
b) 42:3= := := =
c) 48:4= := :=
d) 84:7= := :=
Partal, oddetal og primtal
Samtale
partal, oddetal og primtal
Løysing
Partal
Svar:
Oddetal
Svar: Tala 5, 13 og 21 er oddetal.
Primtal
Svar: 1.32 1.33 + = 24 1.34 Skriv to oddetal som har summen 12.
2, 6, 14, 29, 30
5, 7, 13, 21, 24,
2, 5, 7 11, 15
2,3,5,7, 11,13,17,19
1.35
1.36
•Talet har to siffer.
•
•Talet er mindre enn 20.
• .
•Talet har tre siffer.
.
Partal
Utforsk saman
Plassverdisystemet
Samtale
Løysing A
Svar: I talet 175,783 er det seks siffer.
Løysing B
Svar: Talverdien aukar med 20,2. 1.37
1.40 Kva for eit tal er ein tidel meir enn
1.41 Kva for eit tal er ein tidel mindre enn
4 9 7 1 a) b) c) d)
1.43 Set inn rett teikn <, > eller =.
a) 1,000 0,989 b) 99,9 100,0
c) 20,071 19,987 d) 150,00 150
e) 50,00 55,500 f) 4,789 10
1.44
1.45 Rekn ut.
a) 200 + 30 + 7 + 0,9 + 0,01 =
b)
700 + 50 + 0,7 + 0,08 =
c) 100 + 7 + 0,9 + 0,06 =
1.46 Skriv tala som manglar.
a) 400 + 70 + + 0,6 + 0,02 = 473,62
b) 50 + 4 + 0,3 + 0,08 + = 54,387
c) + 30 + 1 + 0,4 + 0,02 + 0,008 = 531,428
1.47 Kva for eit tal er ein hundredel meir enn
a) 0,01 b) 10,00 c) 7,99
1.48 Kva for eit tal er ein tusendel meir enn a) 1,021 b) 0 c) 9,999
1.49 Kva for eit tal er ein hundredel mindre enn
1.50
a) 115117119
b) 24,724,824,9
c) 31,031,532,0
d) 4,174,184,19
Utforsk saman
der summen av tala er størst mogleg.
der differansen mellom tala er størst mogleg. 1 7 4 3 9
Avrunding
Samtale
Løysing Ada
3,003,503,644,00
Svar: Henrik
4,004,124,505,00
Svar: 1.51
2,02,53,0
1.52 Rund av til heile kroner.
1.53
1.54 heile hektogram og rekn ut kor mange heile hektogram ho har av kvar sort.
Utforsk saman
med boblevatn. Ho ser at ei flaske kostar 12,80 kr.
Negative tal
Samtale
1.58 Set inn rett teikn <, > eller =.
a)3 –1b)–9 0c)8 –9
d)–5 –6e)–15 7f)–11 1
1.59 stader i Norge.
b)Kva for eit klister treng du
Stad Haugesund Kirkenes
Rekne med negative tal
Samtale
Løysing
Svar: 1.61
–205 –1205 –801 + 8 + 1
TysdagOnsdag
TysdagOnsdag –11–9–4537
Samtale
Løysing
–9 + 15 = 6
Svar: 1.64
1.69 Havbotnen under Gaussbrua er –45 meter
m over havoverflata.
1.70
b)Kor mange dm3
Kor mange kroner har dei selt billettar 1.73 a)
b)eit raudt sete
c)eit gult sete
Fakta om Fermatheisen
Lengd: 1250 m
Taletpå tønner: 8
Personar per tønne: 4
Billettpris: 3 kr ·
Regneark – formatere celler
Samtale
formlar. Han skriv inn ein formel for kvar av dei
skriv han inn addisjon i A1, i A2, i A3 og
to kolonnar. Han markerer cellene med skrift og
vel feit skrift (F
med svara i.
tabellen med formlane i eit rekneark og
1.74 a) 234 + 128 = b) 400 – 179 = c) 45 · 197 = d) 768 : 12 = e) 12,45 + 49,73 = f) 78,54 – 74,17 = g) 42,30 · 16,78 = h) 24,3 : 2,7 =
Sant eller usant?
Begrunn svara
Oppsummering
Reknestrategi – tiarvenn
8 + 2 = 10
18 + 2 = 20
18 + 3 = 18 + 2 + 1 = 21
Tenkje via heil tiar
Døme: 30 + 19 Døme:
Dobling og halvering
Multiplikasjon – dele opp tala
Divisjon – dele opp tala
med høyere tall.
Negative tal
54:3= 30:3=10 24:3=8 =18 –5 –4 –3
Rekne med negative tal –8 + 12 = 4 54 30 24
Oppsummerande oppgåve
Kven når målet?
Utstyr
Spelarar
2
Kva spelet går ut på
det og seier 4 + 3 = 7.
Vinnar