BEELD EXPRESS 5/2013
januari/februari - Afgiftekantoor Antwerpen X - P309297 - 5 x per jaar in maart, juni, september, november en januari
tweemaandelijks tijdschrift van het Centrum voor Beeldexpressie vzw
5/2013
01 Voorwoord 02
Joris Hermans, fotograaf zonder grenzen
06
Fotowedstrijd The Green Wall
08
BOZAR en CINEMATEK lauweren Jonas Mekas
09
De Behandeling: 5de film van regisseur Hans Herbots
12
WAK zoekt Ooggetuige, collages en reporters!
14
William Klein in Foam Amsterdam
16
Expo ‘Lang leve de tv!’
18
Jef Claes
22
43ste International Film Festival Rotterdam
24
Tentoonstelling ‘Oorlog en trauma’ in Museum Dr. Guislain
22 Productinfo 29
Jacques Denis
32
Anima 2014
34
Ief Spincemaille
38
Filmen met een fototoestel
40 Boekennieuws 41
Uit op dvd
42
Once upon a forest
46 CvB-passé 49
Sarah Van Marcke ‘Rites are in time, what home is in space’
50
The Quay Brothers’ Universum in EYE Amsterdam
52
Jane Evelyn Atwood
54
Marc Desmet, winnaar nationale filmwedstrijd
57 CvB-nieuws 63
Programma CvB
64
WIE contacteren WAARVOOR in het CvB?
BEELD EXPRESS (oplage 5300 ex.) nummer 5, jaargang 43, januari/februari 2014 Verschijnt 5 x per jaar in maart, juni, september, november en januari. Centrum voor Beeldexpressie, CvB vzw, erkend door de PSA, FIAP en UNICA Voorzitter en verantwoordelijk uitgever: F. Van Vlaenderen, Rijsenbergstraat 130, 9000 Gent Tel. 09/220 29 15 - e-mail: voorzitter@beeldexpressie.be Hoofdredacteur - redactieadres: Hoofdredactrice ad interim: Tine Van den Heuvel (vervanging Joke Embrechts) Vorstermanstraat 7 bus 1.5, 2000 Antwerpen Tel.: 03/289 12 03 e-mail: hoofdredacteur@beeldexpressie.be
Binnenkort jouw foto op The Green Wall?
Overige redacteurs: T. Van den Heuvel (tvdh), M. Cooreman (mc), R. De Muyter (rdm), Karel Geukens (kg), C. Goossens(cg), M. Thysens (mt), C. Op de Beeck (codb), W. Van Springel (wvs) Inlichtingen, adreswijzigingen, publicitaire inlassingen, ...: Vorstermanstraat 7 bus 1.5, 2000 Antwerpen Tel.: 03/289 12 01 e-mail: sec@beeldexpressie.be Abonnementen: 20 euro per jaargang (5 nrs.) (buitenland 30 euro) Losse nummers: 5 euro per nr. (buitenland 7 euro) te storten op rekening 414-4199991-24 van CvB vzw, Vorstermanstraat 7- bus 1.5, 2000 Antwerpen BIC: KREDBEBB / IBAN: BE81 414 4199991 24 Meer informatie op onze website: www.beeldexpressie.be Alle artikels worden gepubliceerd onder de verantwoordelijkheid van de auteurs en dienen naar de hoofdredacteur gestuurd te worden. De niet gepubliceerde artikels worden - tenzij anders afgesproken - niet teruggestuurd. Niets uit dit nummer mag gedeeltelijk of in zijn geheel overgenomen worden zonder uitdrukkelijke toestemming. Lay-out en prepress: Kim Peeters Foto cover: © Sarah Van Marcke / Hans Van der Laan (bed) (Expo 44 Gallery zie p. 49)
Fotowedstrijd ‘The Green Wall’
voorwoord 1
Koppig of sterk en dynamisch Meer dan ooit hebben we de plicht om met elkaar in dialoog te gaan, naar elkaar te luisteren en na te gaan hoe we de wereld van de beeldtaal gaan bespelen met oog op morgen. Aan een opsomming van wat we allemaal samen verwezenlijken, ga ik mij zeker niet wagen. Lees gewoon de talrijke tijdschriften, kijk de gigantische stroom aan e-mails na, overloop de diverse websites en je zal zelf wel ontdekken welke rijke oogst we jaar na jaar realiseren. En toch, in verhouding tot de vele inspanningen zoals tentoonstellingen, projecten, workshops, lezingen, cursussen, overlegraden, debatten en discussies, stellen we met ontnuchtering vast dat vele provinciale organen en lokale kringen er niet in slagen om zich te herdefiniëren en zo ook zich te handhaven. Een fenomeen dat voornamelijk haar grondslag kent door te veel te verwijzen naar de weg die achter ons ligt. Te weinig komt de teneur van de toekomst aan bod en zo wordt straal voorbijgegaan aan de onvoorwaardelijke transformaties van de wereld van het beeld en ontwikkelt men een werking die niet aansluit met de diverse vormen van film- en fotobeleving; laat staan die van de multimediakunst. Hierdoor komt men ook niet toe aan de rijkdom van grote verscheidenheid en de capaciteit van het blijven verrassen en begeesteren, beantwoordt men niet aan de verwachtingen en verlangens van de huidige fotograaf en cineast. Blijft het totale ledenaantal nog min of meer op peil door de input van steeds meer individuele fotoleden die de meerwaarde van de vernieuwende CvB-werking zien, steeds meer kalft de traditionele werking af. Op termijn is dat desastreus en houdt het in dat we als landelijke organisatie noodgedwongen zullen worden onze thans fungerende werking niet alleen bij te stellen, maar ook onze financiële middelen anders te gaan verdelen! Steeds meer kijkt de overheid mee en wie het beleid opvolgt van zowel de Vlaamse Gemeenschap, de provincies, de steden en gemeenten, komt tot de conclusie dat de middelen schaars worden en dat er ingezet zal moeten worden op vernieuwing en heroriëntering, op artistieke producties met een groot gehalte aan herkenbaarheid en participatie van andere en meer diverse doelgroepen. Zijn we ongetwijfeld onderling koppigaards, met uiteenlopende meningen die we steeds met het nodige vuur verdedigen, het moet dus ook de bedoeling zijn dat we met diezelfde koppigheid blijven vechten voor ons erfgoed en onze eigenheid. Hiervoor zullen we snel moeten handelen en in zee moeten gaan met andere partners, met totaal andere werkmethodes en ook met andere verwachtingen. Solidariteit moet ons daarbij sterk maken. Zitten we niet altijd op één lijn, dan nog mag dat geen probleem zijn. Verscheidenheid en vooral non-conformisme moet ons sterk en spannend maken. Het engagement dat het Centrum voor Beeldexpressie ten aanzien van haar aangesloten leden en kringen wil maken, is die van het uitbouwen van een inhoudelijk sterke organisatie. Een koepel die de motor is van een progressief humaan denken en een toonbeeld is van een moderne beeldcultuur. Laten we dus met een gedeelde verantwoordelijkheid 2014 aangrijpen om een Florentijnse Renaissance op gang te brengen die de toekomst van de niet-professionele beeldmaker veilig stelt! Freddy Van Vlaenderen Voorzitter Centrum voor Beeldexpressie n
2 In Beeld
Joris Hermans, fotograaf zonder grenzen In februari trok productiehuis Geronimo naar het ziekenhuis van Mosango, in het binnenland van Congo. Het productiehuis maakte daar de beklijvende televisiereeks ‘Missie Mosango’ over zes jongeren die twee weken meedraaiden in dit ziekenhuis. Ze botsten er op de beperkingen van de lokale gezondheidzorg, maar vooral ook op hun eigen grenzen. In het kielzog van de jongeren reisde ook de 29-jarige fotograaf Joris Hermans mee. Twee weken lang was Joris dag in dag uit aanwezig in het ziekenhuis, waar hij de emoties van de zes jongeren vastlegde, het lokale personeel en de patiënten portreteerde en beelden maakte van de cameraploegen. Uit zijn vaak emotionele foto’s selecteerde hij dertig beelden, die zijn ervaring in Mosango illustreren. Eén van de beelden werd zelfs genomineerd voor de Renaissance Photography Prize in Londen. De foto’s van Joris waren al te bezichtigen op de expo ‘Twens’ in Leuven, later volgde er nog een expositie ten voordele van verschillende NGO’s in samenwerking met Brussels Airlines. Hermans biedt zijn foto’s nu te koop aan ten voordele van, onder andere, een project dat de Belgische NGO Memisa heeft opgezet om het ziekenhuis van Mosango te voorzien van drinkwater.
Na zijn verblijf in Mosango, schreef Joris een aantal fragmenten uit van zijn tijd in Congo. Samen met ons blikt hij terug op de operatie van Nicaise. “Ik wandel over een stoffig paadje in de richting van het operatiekwartier. Nu dat ik hier even alleen ben, voel ik plots dat ik toch in een andere wereld terechtgekomen ben. Het voelt raar.. alsof ik bewust met de tijd meewandel zonder dat die me inhaalt zoals thuis. Aan de geur die in en rond de gebouwen hangt, moet ik ook nog wennen: een mix van zweet, vuile verbanden en de typische ziekenhuisgeuren.. versterkt door het broeierige klimaat.
“Leven en dood zo dicht bij elkaar in Mosango. Het grootste respect heb ik gekregen voor alle mensen die ik heb ontmoet.”
Zijn avontuur in Congo heeft een diepe indruk achtergelaten bij Joris, die hoopt om ook in de toekomst nog vele verhalen in binnen- en buitenland in beeld te mogen brengen. “Twee weken ben ik in Mosango geweest. Samen met een cameraploeg van productiehuis Geronimo leefde en werkte ik er tussen de patiënten en dokters. Ik heb er veel gezien en gevoeld. Het was een moeilijke maar tegelijk ook een prachtige ervaring. Ik heb er veel geleerd over de wereld en over mezelf. Het was een sprong in het onbekende maar ik ben blij dat ik er geweest ben.”
Schrijnende situaties “Ik had miserie verwacht, maar ik wist op voorhand niet hoe ik er mee zou omgaan. Verscholen achter m’n camera lukte het me beter dan verwacht, maar dan vroeg ik me weer af of ik hier niet de ramptoerist uithing.” Tijdens zijn reis maakt Joris kennis met heel wat patiënten en zag hij heel wat schrijnende situaties. Kinderen die vaak te zwak zijn om gered te worden, maar ook patiënten die te laat aankomen bij het ziekenhuis of geen geld hebben en helaas geen hulp kunnen krijgen. Het ziekenhuis kan echter niet anders dan hen te weigeren, als het zelf financieel overeind wil blijven. Maar er is ook hoop, zo blijkt uit zijn ontmoeting met Nicaise Mwangu, een jongen die een zware operatie moest ondergaan.
Ik draai de hoek om en zie de ingang van het operatiekwartier. Er is al heel wat bedrijvigheid. Nicaise Mwangu, een jongen die ik gisteren ook al gezien heb, wordt vandaag geopereerd en aan het af en aan lopen van verplegers, merk ik al dat het geen routineklus wordt. Ik bekijk het rustig even.” Joris verneemt vervolgens dat Nicaise nabij zijn dorp uit een mangoboom gevallen is en daarbij z’n been gebroken heeft. De dorpsdokter heeft in de weken daaropvolgend geprobeerd om de open breuk te geneezen met planten en kruiden, tevergeefs natuurlijk. Wanneer hij aankwam bij het ziekenhuis van Mosango, was zijn onderbeen al pikzwart. De dokters zagen dan ook geen andere mogelijkheid dan te amputeren. “Vandaag is het zover. Ik ben al in de operatiezaal geweest, maar vandaag wordt het toch anders. Ik voel me ook anders. Nerveus of.. ? Ik weet het niet goed. Nicaise ligt blijkbaar al op de operatietafel en de dokters zijn klaar om er aan te beginnen. Ik wacht nog even in een kamer naast de operatiezaal, nog twijfelend of ik wel naar binnen wil. De deur staat op een kier en ik kan naar binnen kijken. Het is druk in de operatiezaal en ik zie van hier enkel wat ruggen en hoofden. Plots krijg ik een mondmasker en kapje aangeboden. Een verpleger probeert me duidelijk te maken dat ik binnen mag, als ik wil. Natuurlijk wil ik dat.. denk ik..
In Beeld 3
alle foto's p. 3 - 5 Š Joris Hermans
4 In Beeld
Ik duw de deur met m’n elleboog voorzichtig open, want ik raak hier liefst niet te veel aan met m’n handen. Nu niet om te zeggen dat het hier vies is, maar ik ben toch heel andere normen gewoon als het aankomt op hygiëne in operatiezalen. Ik schuifel wat verder en als ik naar beneden kijk, zie ik de all-stars warmee ik net nog over dat stoffig pad wandelde. Ik besluit om er niet te veel bij na te denken en met m’n camera stevig in de hand en het mondmasker op m’n neus gedrukt, ga ik binnen. Het is er warm, heel warm en dan komt de geur me tegemoet. De combinatie van een dood been en het dichtschroeien van de incisies. Al snel parelt het zweet op m’n voorhoofd. Ik probeer me gewoon op mijn werk te concentreren en niet op flauwvallen.” “Ik volg de operatie even en neem wat foto’s. Van de dokters, de instrumenten en ook van Nicaise, die slechts plaatselijk verdoofd is. Hij kijkt wat wezenloos rond. Ik probeer me in te beelden hoe hij zich nu moet voelen terwijl hij de dokters hoort verder snijden en de rookpluim ziet die boven z’n been dwarrelt. Ik neem nog wat foto’s. Hij kijkt meestal recht naar het plafond, maar dan plots, alsof hij me hoort denken, kijkt hij recht in de lens. Ik druk af en krijg kippenvel. Waar dacht ik ook weer aan..?”
Hoop doet altijd leven Het verhaal van Nicaise is bijzonder aangrijpend, maar toch merkt Joris ook heel wat positiviteit op bij Nicaise en andere patiënten. “Een leven zoals hier kennen wij niet meer. De mensen hier geven nooit op. Zelfs als ze verzuipen in de miserie, blijven ze vechten, doorgaan.. en lachen.” Gelukkig ging het na de operatie goed met Nicaise. “Het is een verlegen jongen, maar wel een vechter. Zelfs de dag na zijn operatie liet hij z’n hoofd niet hangen. Hij lag toen in de afdeling wondverzorging en het was vooral belangrijk om de wonde schoon te houden. Ik kwam er regelmatig en hoewel ik dacht dat hij alles nog wat moest verwerken, gaf hij toch niet op. Ik mocht hem fotograferen wanneer ik wou, hij deed er niet moeilijk over. Hij was zelfs al bezig met zich te leren behelpen op één been. Het zal moeilijk zijn om hier door het leven te gaan met een handicap, maar ik denk dat het wel goed komt met hem. De mensen zijn hier gewoon veel sterker. Ze zijn het gewoon om dagelijks te vechten om te overleven.” (tvdh) n Wie graag ook een steentje bijdraagt aan het ziekenhuis in Mosango, kan terecht op www.memisa.be.Voor meer info over het werk van Joris Hermans, kan je terecht op www.jorishermans.com. Tot eind december kan je ook werken van Joris kopen op www.mtwalls.be, ten voordele van humanitaire organisaties.
In Beeld 5
6 wedstrijd
Fotowedstrijd The Green Wall 6 bekende Vlamingen dagen je een half jaar lang uit Het Centrum voor Beeldexpressie organiseert samen met bibliotheek De Poort een fotowedstrijd in het kader van haar seizoensthema ‘groen’. Elke maand nodigen we een bekende Vlaming uit om te vertellen waar ‘groen’ hem of haar aan doet denken. Vervolgens is het aan jou om binnen dit thema een prachtige foto te maken. De drie beste foto’s worden op hout geprint en tentoongesteld in de bib van Berchem op ‘The Green Wall’, een fotomuur in een groen kleurtje die de achtergrond vormt voor een gezellige groene leeshoek met kussens, krukjes en boeken over het gekozen thema. Dit proces herhalen we zes keer gedurende een half jaar. Nadien worden de fotoprints geveild voor een groen goed doel. Doe mee en zend je foto in op Flickr!
2. Foto’s opladen en toevoegen aan de Flickr-groep ‘TheGreenWall’ • Ga bovenaan naar ‘Upload’. • Geef de foto jouw voor- en achternaam en schrijf bij ‘description’ je e-mailadres. (anders kunnen we je niet contacteren als winnaar!) • Zet ze op ‘Public’. • Klik op de foto en selecteer boven de foto ‘Send to group’. • Kies dan voor de groep ‘TheGreenWall’.
De persoon die als eerste de eer kreeg om een ‘groen’ thema te kiezen, was Nic Balthazar! Als eerste thema koos hij voor ‘natuur en ecologie’. Nog tot en met 31 januari 2014 kan je in bibliotheek De Poort gaan kijken welke drie winnende foto’s hij koos voor ‘The Green Wall’.
Voorwaarden
Het volgende thema werd op 15 december 2013 gekozen door Filip Naudts: Naturisme, niet-erotisch naakt in alledaagse situaties. Inzenden voor dit thema kan nog tot en met 15 januari 2014. ‘The Green Wall’ is te bezichtigen in bibliotheek De Poort, Willem van Laarstraat 15, 2600 Antwerpen. Voor meer info over deze wedstrijd kan je terecht bij Charlotte Op De Beeck, charlotte@beeldexpressie.be, 03 289 12 06. Je kan de inzendingen ook liken en volgen via Facebook!
Hoe inzenden? 1. Lid worden van de Flickr-groep ‘TheGreenWall’ • Je bent reeds Flickr-gebruiker: Surf naar www.flickr.com/groups/thegreenwall en kies ‘Join this group’. • Flickr-gebruiker worden: Surf naar www.flickr.com en klik op ‘Create Account’. > Bent u reeds Yahoo-gebruiker? Dan kan je meteen van start door je aan te melden op Flickr. > Nog geen Yahoo-gebruiker? Maak dan even een ‘Yahoo ID’ aan door te klikken op ‘Sign up’. Surf naar www.flickr.com/groups/thegreenwall en kies ‘Join this group’.
1. Deelname aan deze wedstrijd is gratis. 2. Elke deelnemer verzekert dat de ingezonden foto’s door hemzelf gemaakt zijn. 3. Elke deelnemer kan maximum drie beelden per maand inzenden. 4. De beelden worden digitaal aangeleverd in de hoogst mogelijke kwaliteit, idealiter 300 dpi, 80 cm of 9500 pixels voor de langste zijde van de foto. 5. De beelden kunnen door het Centrum voor Beeldexpressie en door bibliotheek De Poort ter promotie gebruikt worden en de gemaakte fotoprints van de maandelijkse winnaars mogen voor het goede doel verkocht worden in een veiling. 6. Het Centrum voor Beeldexpressie en bibliotheek De Poort aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid voor mogelijke inbreuken op auteurs- of andere rechten van derden. 7. Inzenden per thema gebeurt telkens tussen de 15de van de huidige maand en de 15de van de volgende maand. 8. Deelname is enkel geldig indien jouw voor- en achternaam voorkomt in de naam van de foto en jouw mailadres zichtbaar is bij de omschrijving. 9. Door deel te nemen aan deze wedstrijd verklaart u zich akkoord met bovenstaande regels. (tvdh) n
7
8 Expo
BOZAR en CINEMATEK lauweren Jonas Mekas De Litouws-Amerikaanse cineast, schrijver, dichter en kunstenaar Jonas Mekas (°1922) is één van de boegbeelden van de Amerikaanse avantgardecinema. Hij presenteert in Brussel een overzichtstentoonstelling van zijn werk en een selectieve retrospectieve van zijn films. De tentoonstelling geeft via films, foto’s, gedichten, installaties en een dagboek in videoformaat een overzicht van de jaren ‘50 tot heden. De werken zijn georganiseerd rond drie belangrijke thema’s in Mekas’ werk: Lithuania/Home/Paradise, Friendship/Family en Now/Existence in Presence. Met zijn films vat hij momenten uit het leven van alledag - de plaatsen waar hij komt, de seizoenen, zijn vrienden en naasten - in korte impressionistische tafereeltjes (home movies), met als enige intentie de magie en de schoonheid van het nu te vatten. Hij creëerde zo een vorm die de cinema nog niet kende: het gefilmd dagboek met ‘Walden’ (1969), ‘Lost, Lost, Lost’ (1975), ‘As I was moving ahead’ (2000) of ook ‘Scenes from the life of Andy Warhol’ (1990), ‘Zefiro torna’ (1992) en ‘This side of paradise’ (1999).
© Jonas Mekas, from Lithuania and the Collapse of the USSR
Nog tot 26 januari 2014
Jonas Mekas overschrijdt met zijn werk de grenzen tussen artistieke instellingen, disciplines, landen en continenten. Zijn werk sluit daarmee naadloos aan op de missie van Expanding Cinema, een belangrijke lijn in de programmatie van BOZAR CINEMA. Na projecten met Peter Kubelka en Ken Jacobs, geestesverwanten van Jonas Mekas, is het Paleis voor Schone Kunsten dan ook blij om Mekas te mogen verwelkomen in het kader van het voorzitterschap van Litouwen van de Raad van de Europese Unie.
Biografie Jonas Mekas Jonas Mekas werd in 1922 in Litouwen geboren. Na de Tweede Wereldoorlog, die hij ternauwernood overleeft door met zijn broer Adolfas uit een naziwerkkamp te ontsnappen, verhuizen beide broers in 1949 naar New York. Meteen na zijn aankomst leent hij geld om zijn eerste Bolex 16mm camera te kopen, waarmee hij kleine momenten uit zijn dagelijks leven documenteert, iets wat hij heel zijn leven blijft doen. Begin jaren ’50 heerst in New York een grote artistieke bedrijvigheid. Mekas engageert zich al snel in het milieu van de experimentele cinema: hij maakt films, schrijft voor de filmrubriek van ‘The Village Voice’ en cureert diverse filmavonden. Hij richt in 1962 het tijdschrift ‘Film Culture’ op en start in 1964 samen met gelijkgestemde cineasten de ‘Film-Makers’ Cooperative’, die een essentiële rol speelde voor de underground cinema. Deze Cooperative groeit uit tot de ‘Anthology Film Archives’, een centrum met focus op de onafhankelijke cinema met één van de grootste collecties avant-garde film ter wereld.
© Portrait of Jonas Mekas, anonymous, 1980
Daarnaast bevat de expo een installatie met objecten, foto’s en performances van de Fluxus-beweging, met focus op het leven en werk van oprichter en centrale figuur George Maciunas. Deze Litouws-Amerikaanse kunstenaar was een naaste vriend en geestesverwant van Mekas.
Mekas, die in 1980 overstapte op video en in het nieuwe millennium ook installaties maakt, is vandaag als negentiger nog altijd even actief en vernieuwend als in zijn beginjaren. (tvdh) n De expo loopt nog tot 26 januari 2014 in BOZAR, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel en is toegankelijk van dinsdag tot zondag, van 10 u. tot 18 u. (donderdag tot 21 u.).
In Beeld 9
De Behandeling Een film van Hans Herbots naar de bestseller van Mo Hayder Vlaamse films zijn hotter dan ooit! In november bleek nog dat ‘Het Vonnis’ van Jan Verheyen en ‘Marina’ van Stijn Coninx samen een record vestigden. Beide films stonden op respectievelijk 1 en 2 in de Vlaamse box office. Nog nooit eerder deden twee Vlaamse films het tegelijk zo goed! Vanaf 29 januari kan je alweer gaan genieten van een pareltje in de Vlaamse cinema: ‘De Behandeling’ van regisseur Hans Herbots.
5de film van regisseur Hans Herbots Hans Herbots, geboren in 1970, studeerde film aan het RITS en volgde een theateropleiding bij ‘Open Living Theater’. Herbots deed eerst camerawerk, regie- en productieassistentie voor verschillende documentaires, kort- en langspeelfilms, maar begon al snel zelf te regisseren. Hij probeert een uitgesproken, dynamische visuele stijl te koppelen aan inhoudelijk interessante projecten. Zo baseert hij zich graag op sterke boeken, zoals ‘Het Engelenhuis’ van Dirk Bracke dat aanleiding was voor de film ‘Bo’ (2010), maar ook het boek ‘Vallen’ van Anne Provoost bleek een interessante inspiratiebron te zijn voor de film ‘Falling’ (2001). Voor zijn twee andere films, ‘Verlengd weekend’ (2005) en ‘Windkracht 10- Koksijde Rescue’ (2006) deed Herbots dan weer beroep op scenario’s van Pierre De Clercq. Voor ‘De Behandeling’ doet Herbots opnieuw beroep op een boek, namelijk de bestseller ‘The Treatment’ (2001) van de Britse schrijfster Mo Hayder. Het boek werd herwerkt tot een scenario door Carl Joos, die eerder ook het scenario schreef voor onder andere ‘De Zaak Alzheimer’ (2003) en ‘Dossier K’ (2009). Het verfilmen van een boek is echter geen sinecure. Producent Peter Bouckaert getuigt over het moeizame proces: “‘De Behandeling’ is voor ons als productiehuis ‘hors catégorie’. We hebben 5 jaar geleden een moeilijke strijd gevoerd tegenover Amerikaanse productiehuizen om de rechten op ‘The Treatment’, de internationale bestseller van Mo Hayder, te kunnen verwerven. We zijn daarin geslaagd door Mo Hayder te overtuigen met de scenariële aanpak van Carl Joos én onze internationaal meer en meer opgemerkte Vlaamse creatieve filmtalenten. ‘De Behandeling’ wordt een film die helemaal ingebed zit in een universum dat tegelijk zeer Vlaams is, en tegelijkertijd universeel en onwerkelijk.” Naast film, maakte Herbots ook de komische tv-reeks ‘Urbain’ en regisseerde hij afleveringen van onder andere ‘Flikken’, ‘Wittekerke’ en ‘Zone Stad’. In 2010 maakte hij ‘Het Goddelijke Monster’. In november 2013 werd hij hiervoor nog uitgeroepen tot ‘beste regisseur van een tv-serie’ op het Internationaal Televisiefestival in het Chinese Sichuan, een van de grootste televisiefestivals in
Azië. Tot slot verzorgde Herbots ook nog de Vlaamse versies van animatiefilms zoals ‘Ratatouille’, ‘Finding Nemo’ en ‘Tarzan’. Herbots werd voor ‘De Behandeling’ bijgestaan door director of Photography Frank van den Eeden, die aanvankelijk regie studeerde aan Sint-Lukas Brussel, maar later wisselde naar camerawerk. Zijn eerste films waren ‘Blinker en het Bagbag-juweel’ (2000) en ‘Een ander zijn geluk’ (2005) van Fien Troch, waarvoor hij in 2006 bekroond werd met de Selection Camerimage. Ook met de kortfilm ‘Tanghi Argentini’ werd zijn cinematografie bekroond tijdens het Brussels Short Film Festival en Kodak Showcase Selection in 2007, het Byron Bay International Film Festival in Australië en met een Oscar-nominatie in 2008. In 2012 werd zijn werk aan de dramafilm ‘The Invader’ bekroond met de Vlaamse Filmprijs voor beste cinematografie. In 2013 draaide hij ook de nieuwe film van Jan Verheyen, ‘Het Vonnis’. Ook bij volgende langspeelfilms stond Frank achter de camera: ‘Team Spirit 2’ (2003), ‘Man zkt vrouw’ (2007), ‘Dossier K.’ (2009), ‘Swooni’ (2011) en ‘Kid’ (2012). Verder verzorgde hij de fotografie van de series ‘Dennis’, ‘Sedes & Belli’, en enkele afleveringen van ‘Team Spirit’ en ‘Vermist’.
10 In Beeld
Psychologische triller met sterke hoofdrolspelers Voor de film werd beroep gedaan op enkele sterke hoofdrolspelers. Herbots is alvast erg lovend: “Hoewel ‘De Behandeling’ een psychologische thriller is - een specifiek genre -, is het in wezen een acteursfilm. Rond een enigmatische Geert Van Rampelberg wilde ik een ensemble van acteurs die geloofwaardig, sterk én vernieuwend zouden aanvoelen. Vandaar de keuze voor namen die bij het grote publiek iets minder bekend zijn. Geert draagt de film en heeft daar zwaar in geïnvesteerd, zowel fysiek als mentaal. Hij is het middelpunt dat de rest bij mekaar houdt.” ‘De Behandeling’ vertelt het verhaal van Rechercheur Nick Cafmeyer, over wiens leven en relaties een zware schaduw hangt. Nick worstelt namelijk sinds zijn 9de met de onopgeloste verdwijning van zijn broertje Bjorn. Op aanwijzen van Nick is zijn buurman Plettinckx, een zedendelinquent, toen verhoord en weer
vrijgelaten. Plettinckx woont na al die jaren nog steeds in dezelfde buurt als Nick en schept er genoegen in om hem te tergen. Het blijft op Nick wegen. De enige vrouw die een knipperlicht-relatie met hem kan aanknopen is zijn chef, de iets oudere Danni. Zij aarzelt om Nick te betrekken bij een nieuwe onrustwekkende zaak: een koppel is 3 dagen vastgehouden door een indringer. Van hun 9-jarig zoontje Robin en de dader ontbreekt elk spoor. Nick neemt de leiding in een adembenemende klopjacht. Geert Van Rampelberg (‘Clan’, ‘Tot Altijd’, ‘Code 37’) verzorgt de rol van Nick, hoofdinspecteur bij de lokale recherche van de politiezone Antwerpen. Ietsje intelligenter dan het klasgemiddelde, aantrekkelijk uiterlijk. Zijn achterdochtige aard maakt hem tot een scherp observator, maar ook tot een twijfelaar. Hij is bang dat de mensen dwars door hem heen zullen kijken en dat ze het beest in hem zullen zien: de verstopte vulkaan van innerlijke woede waar hij zo bang van is. Zijn verleden bezorgt hem een uitzonderlijke
In Beeld 11
drive wanneer hij geconfronteerd wordt met de verdwijning van een jongetje. Aan zijn zijde zien we Ina Geerts (‘Adem’, ‘Bo’), in de rol van Danni Petit, commissaris bij de lokale recherche van de politiezone Antwerpen en Nicks directe overste. Ze is competent, berekend, laat niet in haar kaarten kijken. Danni voelt een diepe vriendschap voor Nick, gemengd met bewondering. Die gevoelens probeert ze in balans te brengen met haar positie als zijn hiërarchische meerdere. Haar vriendschap/liefde zal danig op de proef worden gesteld wanneer ze Nicks illegale en ondoordachte onderzoeksdaden toedekt en informatie achterhoudt. Tot slot maken we ook kennis met Johan Van Assche (‘De Hel van Tanger’, ‘Het Goddelijke Monster’), die de antagonist van het verhaal, Ivan Plettinckx, speelt. Ivan Plettinckx is in de gewone samenleving een kleurloze, totaal onbeduidende figuur, die vegeteert op een uitkering. Toen Nicks jongere broertje verdween, woonde Plettinckx achter Nicks huis. Hij was de eerste die voor
ondervraging werd opgepakt maar direct weer vrijgelaten bij gebrek aan bewijzen. Plettinckx vertikte het om te verhuizen. Nick ook. Sindsdien doen ze mekaar de duvel aan maar Ivans provocaties worden de laatste tijd frequenter en brutaler. De cast wordt verder nog aangevuld door onder andere Laura Verlinden (Steffi Vankerkhove), Dominique Van Malder (Roland Claeren), Michael Vergauwen (Chris Gommaer), Ingrid De Vos (Nancy Lammers) en Tibo Vandenborre (Alex Simons). Wij kijken alvast uit naar het resultaat van deze ongetwijfeld bijzonder spannende film! (tvdh) n ‘De Behandeling’ zal vanaf 29 januari 2014 in de bioscoop te zien zijn. Je kan de trailer alvast bekijken op de Facebookpagina van de film, https://www.facebook.com/DeBehandelingDeFilm.
12 Wedstrijd
WAK zoekt Ooggetuige, collages en reporters! De Week van de Amateurkunsten (WAK) loopt van vrijdag 25 april tot en met zondag 4 mei 2014. Tijdens de WAK wil het Forum voor Amateurkunsten die duizenden mensen, die in hun vrije tijd kunst beoefenen, zichtbaar maken over de verschillende disciplines heen. Het thema van 2014 is ‘De Groote Kunst’. Wat betekent kunst in oorlogstijd? Hoe reflecteert oorlog in de kunst? Maar eveneens ‘waarin is kunst groots’, ‘kunst met een grote en een kleine K’, letterlijk grote kunst, enz. Naar goede gewoonte zal er ook dit jaar een WAK-blog online te vinden zijn. Hiervoor gaat het Forum voor Amateurkunsten opnieuw op zoek naar fotografen en videoverslaggevers die samen het ijzersterke en creatieve reportersteam willen vormen. Daarnaast gaat het Forum ook op zoek naar collages en organiseren ze de fotowedstrijd ‘Ooggetuige’ in samenwerking met het Centrum voor Beeld Expressie.
Collage 14
Fotowedstrijd: Ooggetuige gezocht Bekijk de wereld in het groot. Fotografeer je omgeving en leefwereld en laat je in dit proces inspireren door de invalshoek ‘groot’. We gaan op zoek naar creatieve interpretaties van deze opdracht. Letterlijke interpretaties zijn evident maar lang niet zo boeiend. Gelaagdheid, verrassing en originaliteit zullen worden beloond. De wedstrijd loopt tot 11 april 2014. Meer info vind je op www.wak.be en op onze website www.beeldexpressie.be.
WAK-reporters We zoeken opnieuw enthousiastelingen die tijdens de WAK als fotograaf of als videoverslaggever samen met anderen het WAK-reportersteam willen vormen. Wat doet de WAK-reporter? Als WAK-reporter maak je blogberichten over de WAK, met als inhoud: • een verslag van een originele activiteit, een leuk project, een minifestival • een blik achter de schermen • interviews met deelnemende kunstenaars en organisatoren • interviews met bezoekers • een verslag in beeld (foto’s en filmpjes)
Het gevecht is voorbij, een rivier, verbrande bomen, op de achtergrond restanten van huizen. Er zijn soldaten gepasseerd, de stad ligt plat, er heerst een bepaalde rust nu. De ‘Groote Oorlog’ sloeg verwoestend toe. Zeker ook in onze contreien. Dit aangrijpende beeld van Diksmuide spreekt boekdelen. Het is afkomstig van een stereoscopische camera die onlangs is opgedoken, met originele glasplaten waarop scènes uit WO I staan afgebeeld. Het beeld straalt gruwel uit, maar heeft ook esthetische waarde. En stelt je vragen, die we als uitgangpunt nemen voor deze collagewedstrijd: kan iets lelijks en vervreemdend ook esthetisch zijn? Hoe beeld je dat uit? Hoe breng je allerlei contradicties samen tot een samenhangend geheel? Laat je inspireren door dit pakkend beeld uit het begin van de 20ste eeuw. Zoek verhalen, foto’s, documenten, ga op onderzoek en verzamel alles in een persoonlijk beeldverhaal. Een professionele jury zorgt voor een verscheiden selectie. Doe mee aan deze collage-wedstrijd en win met je werk een plek op een bijzondere tentoonstelling. De wedstrijd loopt tot 1 april 2014. ‘Collage 14’ is een wedstrijd i.s.m. KUNSTWERKT. Meer info en het regelement vind je op www.wak.be en op www.kunstwerkt.be.
Wat krijg je in ruil? In ruil voor je deelname aan het WAK-reportersteam krijg je een vergoeding van 20 euro per blogbericht, alsook terugbetaling van de vervoerskosten. Daarnaast krijg je als reporter visibiliteit op de website. De artikels/ foto’s en filmpjes zullen onder andere verschijnen op de WAK-blog en de WAK-Facebookpagina. Meld je aan Wil je deel uitmaken van het reportersteam? Ben je beschikbaar tussen vrijdag 25 april en zondag 4 mei 2014? Meld je dan zeker aan via www.wak.be/reporters. Het Forum voor Amaterkunsten neemt dan contact met je op. Het WAK-reportersteam is een samenwerking tussen het Forum voor amateurkunsten, het Centrum voor Beeldexpressie en Creatief schrijven.(tvdh) n Voor meer info over de WAK kan je terecht op www.wak.be, 09 235 40 02 of info@wak.be.
Gedicht 13
Hongerstaker Ik ben geen buik, zegt hij en spant zich strak als een slang die danst met zijn benen. Hij kent het risico. Als het wit in de ogen vergeelt en de slokdarm op lippen roest, dekt hij zich in en strengelt zijn trui tot bed, tot koord. Tot vliegen en vrouwen schrikken.
Tekst: Leen Pil - Beeld: Jos Kwaspen / Deze pagina is een coproductie tussen het Centrum voor Beeldexpressie en Creatief Schrijven.
14 Expo
William Klein in Foam Amsterdam Nog tot 12 maart 2014 Foam sluit het jaar af met de start van een unieke overzichtstentoonstelling van William Klein. Het volledige museum staat in het teken van leven en werk van deze legendarische fotograaf, cineast en ontwerper. Dit unieke overzicht van William Klein is samengesteld door Foam en zal alleen in Amsterdam te zien zijn.
was even baanbrekend en controversieel als zijn zogenaamde vrije werk, dat hij gelijktijdig maakte, maar is sindsdien gaan behoren tot de hoogtepunten van de modefotografie.
De carrière van William Klein (1928) omspant ruim zestig jaar. Zijn werk is van immense invloed geweest op de fotografie van de tweede helft van de twintigste eeuw. In de tentoonstelling is ruim aandacht voor het baanbrekende werk dat Klein maakte in New York in de jaren vijftig. Eveneens is werk te zien gemaakt in Rome, Moskou en Tokyo. Zijn werk voor ‘Vogue’ laat zien dat Klein een groot vernieuwer was op het gebied van de modefotografie. Naast zijn vroege experimenten met abstracte fotografie, zijn in Foam ook de beschilderde en monumentale contactafdrukken te zien die hij de laatste decennia maakte. In de bibliotheekruimte Foam 3h wordt tot slot een selectie getoond van de speelfilms en documentaires die Klein maakte.
Gelauwerde fotograaf
Controversieel
Gedurende zijn lange en uiterst productieve loopbaan is William Klein altijd “his own man” gebleven: zelfstandig, eigenzinnig, ongrijpbaar en dwars, maar in alles uiterst getalenteerd. Tentoonstellingen van zijn werk van enige omvang zijn in Nederland zeldzaam. De laatste keer dat dit gebeurde was in het Stedelijk Museum in 1967. Foam is er dan ook bijzonder trots op deze overzichtstentoonstelling te presenteren die drie maanden lang het volledige museum aan de Keizersgracht zal vullen, waarmee recht wordt gedaan aan leven en werk van één van de grote meesters van de fotografie. (tvdh) n
In 1956 zette William Klein met zijn boek ‘Life is Good for You in New York - Trance Witness Revels’ alle toen geldende fotografische conventies op zijn kop. Hij liet een samenleving zien die niet strookte met het Amerikaanse zelfbeeld. Het controversiële boek was hemelbestormend, zowel wat betreft fotografie als ontwerp, en heeft sindsdien niets aan kracht verloren. Tussen 1956 en 1964 maakte William Klein vier stedenboeken die de nog jonge fotografische tradities op losse schroeven zetten. ‘New York’, ‘Rome,’ ‘Moscow’ en ‘Tokyo’ zitten vol grofkorrelige, bruuske foto's die de vier steden op een, tot dan toe, ongekende manier weergeven. Zijn beelden van het leven in deze steden zijn van een genadeloos realisme en tegelijk een visuele weerslag van de psychologische, sociale en economische stemming van die tijd. Deze boeken, en in het bijzonder ‘New York’, zijn van ongekende invloed op generaties fotografen en ontwerpers van fotoboeken. William Klein was ook zeer vernieuwend en invloedrijk op het gebied van film. Hij maakte vanaf de jaren zestig vele speelfilms en documentaires, waaronder ‘Who Are You’, ‘Polly Magoo’, ‘Cassius the Great’, ‘Mr.Freedom and Le Couple Témoin’. Ook regisseerde hij meer dan 250 commercials.
Klein ontving diverse prestigieuze prijzen voor zijn werk, waaronder de Prix Nadar, de Hasselblad Award, en vorig jaar de Outstanding Contribution to Photography Award van de jaarlijkse Sony World Photography Awards. Het werk van William Klein is wereldwijd in tal van musea en galeries geëxposeerd waaronder in Italië, Frankrijk, Rusland, Spanje en Duitsland. Tot begin van dit jaar was een groot overzicht van zijn werk te zien in het Tate Modern in Londen.
‘William Klein’ is van 20 december 2013 tot en met 12 maart 2014 te zien in Foam, Keizersgracht 609, 1017 DS Amsterdam, Nederland. Foam is dagelijks geopend van 10 u. tot 18 u. (op donderdag en vrijdag tot 21 u.). Surf voor meer info naar www.foam.org.
Vogue
Win!!!
William Klein maakte in de eerste naoorlogse jaren deel uit van het geallieerde bezettingsleger in Europa. Na zijn diensttijd vestigde hij zich in 1948 in Parijs waar hij ging studeren bij Fernand Leger. Later ontmoette hij Alexander Liberman, de legendarische artdirector van het Amerikaanse blad ‘Vogue’. Via Libermann ging Klein voor ‘Vogue’ werken en maakte hij naam met zijn ambivalente en ironische kijk op de modewereld. Veel van dit werk
Beeld Express geeft 2 duotickets weg voor de expo ‘William Klein.' Mail voor 15 januari 2014 (com@beeldexpressie.be) en win! Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens! Je kan ook maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer van Beeld Express.Veel succes!
Š William Klein / Simone + Nina, Piazza di Spagna, Rome 1960 (Vogue)
EXPO 15
16 Expo
Expo ‘Lang leve de tv!’ 60 jaar televisie Op 31 oktober 1953 gaat in Vlaanderen voor het eerst de televisie aan. Vrije tijd zal nooit meer hetzelfde zijn. Tv-sterren, quizmasters en presentatoren veroveren het hart van de kijker. Historische journaals, populaire shows en fictiereeksen nestelen zich in het collectieve geheugen van alle Vlamingen. Hoe groeide de televisie uit tot een massamedium? Hoe beleefde de kijker in de afgelopen decennia de televisie? Dat zijn de vragen die centraal staan in de expo ‘Lang leve de tv!’
De sterkste programma’s van 1953 tot 2013 in scène gezet Straffe tv-fragmenten, beroemde rekwisieten, knappe kostuums, ingenieuze decors: de voorbije zestig jaar zijn voor de televisie kostbare parels gemaakt. ‘Lang leve de tv!’ blaast het stof van vroege schatten en zet ze naast de nieuwste paradepaardjes. ‘Lang leve de tv!’ brengt meer dan 2000 m2 interactief televisieplezier. Wandelend door authentieke televisiedecors herontdek je welke hits de televisie de afgelopen decennia scoorde. Er is quiz, humor en show, nieuws en sport, kids, fictie en lifestyle. Een uitgebreid tentoonstellingsparcours brengt je langs de bekendste studiodecors uit 60 jaar televisie. Zes thema’s vormen daarbij de leidraad: nieuws en duiding, show en entertainment, quiz en spel, fictie, jeugd en sport. Voor elk nieuw decennium wordt een reusachtig televisietoestel opgesteld, waarin interieurs de geest van de tijd en het televisiegebeuren oproepen. Overal brengen beeldmontages de televisiegeschiedenis tot leven. Fragmenten van 1953 tot vandaag brengen de emoties, de humor, de bloopers,... de grote momenten van memorabele uitzendingen terug naar boven.
Word zelf nieuwslezer of ontmoet de echte tv-sterren Op deze expo ben jij zelf echter ook aan zet! Als acteur op de set van ‘F.C. De Kampioenen’ en ‘Thuis’, als kandidaat in de ‘IQ-quiz’ van Herman Van Molle of als nieuwslezer in ‘Het Journaal’. Je kan zelf het weerbericht presenteren, zoals Frank en Sabine, of de
Expo 17
telefoon opnemen op z’n Joske Vermeulens in het decor van Gaston en Leo’s eindejaarsshow. Ook ‘Dagelijkse kost’, ‘Mag ik u kussen?’, ‘Galaxy Park’ en ‘Samson en Gert’ heten je welkom! Om het af te leren kan je een dagschotel drinken in het F.C. De Kampioenencafé. Laat je fototoestel in geen geval thuis! Mis ook de speciale evenementen niet en hou de meet en greets in de gaten op www.langlevedetv.be. Deze tv-sterren tekenen alvast present: Ben Roelants, Frank Deboosere, acteurs van ‘Thuis’, ‘F.C. De Kampioenen’, ‘Galaxy Park’ en ‘Rox’. Voor het jonge volkje staan de Ketnetwrappers en de Ketnet Band klaar, net als Kaatje, Mega Mindy, Piet Piraat, Bumba, Wicky de Viking,.. Zo herontdek je het levensverhaal van de televisie, van de eerste ‘zwarte kastjes’ van de jaren 1950 tot de digitale televisie in HD van vandaag. (tvdh) n ‘Lang leve de tv! 60 jaar televisie’ loopt nog tot 27 april 2014 in Sint-Pietersabdij in Gent, Sint-Pietersplein 9, 9000 Gent. De expo is open van dinsdag tot en met zondag van 10 u. tot 18 u., toegangsblokken 10 u. tot 13 u., 13 u. tot 15 u. en 15 u. tot 17 u. De expo is gesloten op maandag, 24, 25 en 31 december 2013 en 1 januari 2014 maar is wel geopend op 26 december, Pasen en Paasmaandag. Surf voor meer info naar www.langlevedetv.be.
Win!! Beeld Express geeft 20 tickets weg voor de expo ‘Lang leve de tv!’. Mail voor 15 januari 2014 (com@beeldexpressie.be) en win! Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens! Je kan ook maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer van Beeld Express.Veel succes!
© Ivan Mervillie
18 in Beeld
Jef Claes Een beloftevol groentje in de fotografie In het kader van het seizoensthema ‘groen’ gingen we op zoek naar een beloftevol ‘groentje’ in de fotografie. Een jong talent met duidelijk potentieel dus. Die vonden we in Jef Claes, een pas afgestudeerd fotograaf aan Narafi, onderdeel van de LUCA School of Arts (Associatie KU Leuven). Hij vertelt zijn korte maar inspirerende levensverhaal met focus op zijn opleiding en huidige werksituatie.
Passie voor fotografie
Met behulp van Liesje kon Jef na afloop nog een stage te pakken krijgen, ditmaal bij een fotoagentschap in Amsterdam. Hier leerde hij de meer zakelijke kant van fotografie kennen. “Je begrijpt tijdens eens stage niet waarom de fotograaf net die beelden maakt of geïnteresseerd is in dat onderwerp, maar doordat je iemand met zijn beelden ziet omgaan, leer je veel over fotografie en beeldvorming in het algemeen.”
Wanneer een jongeman op het punt staat volwassen te worden en de kans krijgt om verder te studeren, wacht hem een zware beslissing. Welke studie zal hij aanvatten? Bij Jef was reeds een grote interesse voor fotografie aanwezig. De bizarre relatie tussen beeld en werkelijkheid fascineerde hem. “Iets dat gefotografeerd wordt, ligt altijd in de werkelijkheid, maar weerspiegelt tegelijkertijd de persoonlijke visie van de fotograaf. Er kan veel verder gegaan worden dan een zuivere registratie van de werkelijkheid. Maar toch is een beeld zelfs bij een complete enscenering nog voor interpretatie vatbaar. De realiteit kan geordend en gestuurd worden door de fotograaf, maar wordt daarom niet op dezelfde manier ervaren door de toeschouwer. De relatie kijken-fotograferen-bekijken is enorm boeiend.”
Een carrière als fotograaf
De keuze voor een opleiding fotografie bij Narafi kwam dus niet uit de lucht vallen. Gedurende twee jaar kon hij proeven van verschillende aspecten, technieken en soorten. In het derde jaar kwam vervolgens dé grote opdracht: het eindwerk. Dit moest het resultaat worden van een zoektocht naar zijn interesses en persoonlijke visie binnen het domein fotografie. “Mijn eindwerk moest een naamkaartje worden en moest een deel van mezelf zijn. Dus denk je na over wat je boeit. Voor mij is dat leegte en de manier waarop er gespeeld kan worden met narratieve context binnen een beeld.”
Als we hem vragen hoe het is om fotograaf te zijn in België, antwoordt Jef dat België op veel vlakken best wel een speciaal land is, en zo ook in de fotografie. In de grote steden kan je
Eerste professionele ervaringen Tijdens zijn studies aan Narafi liep Jef stage bij Liesje Reyskens, ooit ook een talentvol groentje die via het Centrum voor Beeldexpressie kon deelnemen aan Eye5 en een groepstentoonstelling in het FotoMuseum Provincie Antwerpen. Ondertussen kunnen haar sprookjesachtige en gepolijste portretten rekenen op vele liefhebbers en kopers. De ideale fotograaf dus om iets van bij te leren! “Omdat zij een erg eigen visie heeft en die zo goed mogelijk probeert te communiceren naar haar klanten, behoudt ze de uniformiteit doorheen haar werk. Ze gaat ook telkens op zoek naar manieren waarop mensen beelden kunnen bekijken of gebruiken. Zo kwam ze begin dit jaar nog met een ‘augmented reality’ applicatie.”
Jef werkt halftijds als corporate fotograaf. De rest van de tijd werkt hij als freelance fotograaf. Sinds kort maakt hij deel uit van ‘HEISME’, als fotograaf en visual producer. ‘HEISME’ is een multidisciplinaire creatieve studio van freelancers die op verschillende domeinen en media actief is en waarmee hij in contact kwam na een tentoonstelling voor 'De Invasie' in Antwerpen. “Het is geweldig boeiend om met mensen uit andere domeinen samen te werken aan een project en te zien hoe fotografie aansluit bij pakweg grafisch ontwerp, webdesign of film. En hoe alle media met elkaar verweven kunnen worden ‘to a higher purpose’.”
In Beeld 19
“Tijdens mijn studies voelde het vaak raar aan om rond te rijden in mijn thuisstreek en beelden te maken. Mensen verwachten zich niet ‘zomaar’ aan een fotograaf. In het dorp waar mijn ouders wonen, zie je bijvoorbeeld ’s avonds niemand op straat, laat staan iemand met een camera, lampen en een model. Mensen kunnen niet altijd evenveel begrip opbrengen voor dingen die in jouw hoofd mooi of waardevol zijn, anderzijds voer ik niet graag een betoog over het waarom van mijn foto’s. Bij het zoeken van locaties is dat soms een probleem. Maar soms is ook het omgekeerde waar. Zo deed ik pas nog een modecampagne in een franciscanenklooster, terwijl een broeder van uit zijn armstoel toekeek.”
Huidige inspiratie Een fotograaf moet telkens opnieuw op zoek gaan naar inspiratie voor zijn beelden. Dit is zeker ook het geval bij amateurfotografen, maar de druk is hoger als je moet werken voor een klant of baas. Waar haalt Jef die inspiratie? Enerzijds uit plaatsen die hij tegenkomt en die hem op een of andere manier aanspreken. “Meestal
zijn die lelijk of banaal en best nog allebei. Die banaliteit staat me dan toe om op mijn manier een beeld te vormen uit leegte.” Hij legt uit dat er door een persoon op een bepaalde plaats te zetten, een soort narratieve context lijkt te ontstaan. Ook al is die plaats leeg en valt er op zich bijna niets over te vertellen. “Leegte uitvergroten tot een banale werkelijkheid binnen een foto is wat ik leuk vind. In dat opzicht zijn leegte en banaliteit mijn grootste inspiratie.” Daarnaast houdt hij ook erg van grafische elementen in een compositie en probeert hij deze te benadrukken in zijn beelden. Anderzijds haalt hij inspiratie uit succesvolle kunstenaars. Edward Hopper vertoont enige gelijkenis met Jefs visie omwille van zijn zoeken naar de leemte in de mens en zijn omgeving. ‘New Topographics’ zijn een collectief van fotografen uit de jaren zeventig die focusten op een objectieve weergave van landschappen. Zij spreken hem aan omwille van het sec grafische en ruimtelijke aspect. Ten slotte vormen Philip-Lorca di Corcia en Alex Prager een grote bron van inspiratie, respectievelijk voor ensceneringstalent en hang naar Hitchcockiaans drama. Voor andere fotografen heeft hij nog niet meteen tips. “Ik zou zeggen: kijk altijd goed rond en maak veel foto’s!” (codb) n Voor meer info over Jef kan je terecht op www.jefclaes.com, Jefclaes.tumblr. com of www.heismestudio.com..
© Jef Claes
immers alles wat met beelden en fotografie te maken heeft terugvinden: studio’s, galeries, modellen, musea etc. Op het platteland leeft volgens hem nog meer een archaïsch beeld van de fotograaf, de fotograaf als winkeluitbater met een studio achterin voor pasfoto’s, communiefoto’s en trouwreportages.
20 In Beeld
In Beeld 21
Š Jef Claes
22 Festival
43ste International Film Festival Rotterdam 22 januari tot 2 februari 2014 Het International Film Festival Rotterdam (IFFR), één van de grootste culturele evenementen van Nederland en één van de grootste publieksfilmfestivals ter wereld, heeft plaats van woensdag 22 januari tot en met zondag 2 februari 2014. De nieuwste speelfilms, documentaires en korte films, de tentoonstellingen, optredens, talkshows en afterparty’s maken Rotterdam twaalf dagen tot opwindende filmhoofdstad van Nederland. Het festival ontvangt ruim 2500 internationale filmprofessionals en een omvangrijk festivalpubliek (280.000 bezoeken in 2013). Het festival biedt iedereen, van jongeren tot senioren, van kunstliefhebbers tot trendy uitgaanspubliek, een actueel en zorgvuldig samengesteld programma van ongeveer 220 speelfilms en 320 korte films uit 60 landen.
Festivalprogramma Het International Film Festival Rotterdam is niet alleen een must voor filmliefhebbers maar ook voor avontuurlijk ingestelde cultuurliefhebbers. Het festival vertoont onafhankelijke, artistieke films en actuele mediakunst en richt zich op actieve ondersteuning van nieuw en opkomend filmtalent uit de hele wereld. Het IFFR staat internationaal bekend om zijn eigenzinnige programmering die jong talent een kans geeft, ervaren filmmakers volgt in hun ontwikkeling en verbanden signaleert tussen verleden, heden en toekomst van film- en mediakunst. Gedurende twaalf festivaldagen gaan filmmakers en bezoekers rond de vertoningen met elkaar in gesprek over film, laten zich inspireren door actuele thema’s en vieren gezamenlijk het festival. Het festivalprogramma bestaat geheel uit films die niet eerder in Nederland te zien waren. Het IFFR is onderverdeeld in drie hoofdprogramma’s: ‘Bright Future’ biedt nieuwe speelfilms en documentaires van beginnende filmmakers inclusief de Hivos Tiger Awards Competities voor lange en korte films. ‘Spectrum’ omvat nieuwe speelfilms en documentaires van bekende en/of ervaren regisseurs uit de hele wereld. Binnen ‘Spectrum’ presenteert ‘Spectrum: Shorts’ de nieuwste korte films, uiteenlopend van fictie-, documentair en experimenteel werk tot een lengte van zestig minuten inclusief live performances en de ‘Short Film Marathon’. ’Signals’ omvat tot slot retrospectieven en filmprogramma’s rond actuele of historische thema’s. Het IFFR organiseert bovendien ook een groot aantal evenementen waarbij publiek en filmmakers elkaar ontmoeten: zaalgesprekken, lezingen, debatten, talkshows, live performances en installaties verspreid over de verschillende festivallocaties in Rotterdam. Festivalfilms maken op hun beurt kans op belangrijke prijzen die de carrière van zowel de film als de filmmaker bevorderen. In beide competities worden drie Hivos Tiger Awards voor lange films en drie Tiger Awards voor korte films toegekend. Festivalbezoekers kiezen de winnaars van de Publieksprijs voor beste film en de Dioraphte-prijs voor de beste Hubert
Bals Fonds-film. Filmcritici kiezen de winnaars van de FIPRESCI- en de KNF-prijs. De beste Aziatische film krijgt de NETPAC-prijs. De jongerenjury kiest de winnaar van de MovieZone-prijs.
IFFR verkent ‘The State of Europe’ Voorafgaand aan de Europese verkiezingen van 2014 biedt IFFR in het overkoepelende themaprogramma ‘The State of Europe’ een platform voor reflectie en discussie over de toekomst van Europa met films, talks en debatten. Speciaal voor deze gelegenheid reist Thomas Bellincks tentoonstelling ‘Domo de Europa Historio en Ekzilo’ van Brussel naar Rotterdam. Festivaldirecteur Rutger Wolfson: “Het historische project van de Europese eenwording heeft veel van zijn glans verloren. Vrede en veiligheid, de twee drijvende argumenten achter Europa, zijn vandaag de dag nog steeds relevant maar zijn tegelijk ook sleets geraakt. Politici lijken er maar niet in te slagen een overtuigende toekomstvisie op Europa over te brengen en veel mensen zijn boos en teleurgesteld, of erger nog, ze zijn helemaal niet meer geïnteresseerd. Film is een medium bij uitstek waarin de Europese identiteit en ideeën, ook voor een groot publiek, zichtbaar en herkenbaar worden. Film biedt talloze aanknopingspunten om opnieuw te verkennen wat Europese cultuur is, op een veilige afstand van politiek getouwtrek of een top-down opgelegde politieke agenda voor of tegen Europa. In drie filmprogramma’s verkent IFFR verschillende onderwerpen die spelen in het hedendaagse Europa, zoals immigratie, (culturele) identiteit en persoonlijke leefomstandigheden. Gezamenlijk geven zij inzicht in wat
Festival 23
Europa bindt en verdeelt. Met ‘The State of Europe’ wil IFFR samen met filmmakers en publiek op zoek naar antwoorden en toekomstperspectieven, iets waar de politiek niet meer toe in staat lijkt.” The State of Europe: Grand Tour De films in ‘The State of Europe: Grand Tour’ nemen de kijker mee op een filmische reis waarin de veelzijdigheid, tradities, verleden, heden en toekomst van de Europese cinema worden belicht. Een groot aantal films binnen dit themaprogramma, samengesteld door IFFR programmeur Gerwin Tamsma, zijn hoogtepunten uit de Europese cinema van het afgelopen jaar en vormen een stukje van de puzzel die Europa heet. Een voorbeeld hiervan is de met prijzen overladen ‘Sacro GRA’ van Gianfranco Rosi, de eerste documentaire ooit die de Gouden Leeuw won op het Filmfestival van Venetië. ‘Sacro GRA’ schetst een beeld van het leven rondom de Grande Raccordo Anulare, de ringweg rondom Rome. The State of Europe: My Own Private Europe In ‘My Own Private Europe’ worden individuele en zeer persoonlijke verhalen verteld, die van binnenuit laten zien hoe filmmakers het leven in het huidige Europa ervaren. Deze films, bijeen gebracht door IFFR programmeur Evgeny Gusyatinski, proberen persoonlijke opvattingen over ‘een Europese identiteit’ naar voren te brengen. Binnen dit programma toont IFFR onder meer ‘What Now? Remind Me’ van Joaquim Pinto. Deze film volgt een jaar in het leven van Pinto, worstelend met behandelingen tegen HIV en hepatis, en toont een intiem portret van zijn werk en een unieke blik op Europa. The State of Europe: EU-29 De huidige Europese Unie telt 28 staten, ook wel EU-28 genoemd. Een groot gedeelte van de Europese bevolking heeft echter geen wortels in het land waar ze wonen. Zij zijn als immigranten verspreid over de 28 staten, maar hebben geen eigen plek of voelen zich niet thuis. Voor deze groep en de films die hun verhalen vertellen, creëerde IFFR programmeur Gertjan Zuilhof een onzichtbare 29ste staat, EU-29. Dit themaprogramma toont onder meer Claire Simons ‘Gare du Nord’, waarin een liefdesverhaal tussen een jonge
socioloog van Algerijnse afkomst en een rijpere Franse historica zich afspeelt in en rond het wereldberoemde Gare du Nord, ontmoetingsplaats voor Fransen, immigranten, emigranten en reizigers uit alle windstreken. ‘Domo de Europa Historio en Ekzilo’ tentoonstelling De tentoonstelling ‘Domo de Europa Historio en Ekzilo’ reist af naar Rotterdam. In deze expositie laat theatermaker Thomas Bellinck zien hoe we over 50 jaar terugkijken op Europa. De setting is een privémuseum waarin wordt teruggeblikt op het leven in de dan voormalige Europese Unie. Een bijzonder tijdperk, gekenmerkt door integratie en harmonisatie, gezegend door de lange vrede, overschaduwd door de grote recessie. Toen de nationale grenzen vervaagden en er overal werd betaald met een eenheidsmunt die de ‘euro’ werd genoemd. Toen niet Warschau, maar Brussel het kloppende hart vormde van het oude continent. ‘Domo de Europa Historio en Ekzilo’ is geproduceerd door de Koninklijke Vlaamse Schouwburg en was eerder te zien in Brussel.
Het hele jaar door Het International Film Festival Rotterdam is niet alleen in januari actief. Bekijk thuis op elk gewenst moment de reeks ’10 to Watch’ (en vele andere festivalfilms) als VOD via www.filmfestivalrotterdam.com/vod of via UPC on demand. Op YouTube.com/IFFRotterdam zijn korte films uit eerdere festivaledities te zien en worden maandelijks nieuwe toegevoegd. Bovendien organiseren het IFFR en Fundashon Bon Intenshon, na zeer succesvolle edities in 2012 en 2013, in 2014 in Willemstad te Curaçao opnieuw een vijfdaags filmfestival. Onder de naam ‘Curaçao International Film Festival Rotterdam’ (Curaçao IFFR) zal de derde editie plaatsvinden van woensdag 2 tot en met zondag 6 april 2014. De hoofdlocatie van Curaçao IFFR is The Cinemas, het nieuwe complex met zes filmzalen in het stadsdeel Otrobanda van Willemstad. (tvdh) n Surf voor het volledige programma van deze 43ste editie van het International Film Festival Rotterdam naar www.filmfestivalrotterdam.com. De online kaartverkoop start op vrijdag 17 januari 2014.
24 expo
Tentoonstelling ‘Oorlog en trauma’ in Museum Dr. Guislain Nog tot en met 30 juni 2014 Op 1 november opende de tentoonstelling ‘Oorlog en Trauma’ in Museum Dr. Guislain te Gent en in In Flanders Fields Museum te Ieper. Deze dubbeltentoonstelling stelt niet de oorlog zelf centraal, maar gaat specifiek in op het leed van de mensen. In Flanders Fields Museum focust op de ziekenzorg aan het front. Het Museum Dr. Guislain gaat dieper in op het psychisch trauma.
de Engelse kunstenares Eleanor Crook een militaire fanfare samengesteld uit vijf levensgrote beelden van zogenoemde “gueules cassées”. Ook Rinus Vandevelde stelt een nieuw werk voor dat door het thema oorlog en trauma is geïnspireerd.
Trauma
Oorlogsfotografen
In ‘Soldaten en psychiaters 1914-2014’ schetst het Museum Dr. Guislain een beeld van trauma in oorlogssituaties, maar het gaat ook een stap verder. Vertrekkend vanuit shellshock bij soldaten en de ontdekking van het psychische trekt deze tentoonstelling de lijn door naar het trauma van alledag. Zo is er aandacht voor de donkerste bladzijde uit de geschiedenis van de psychiatrie: de vernietiging van de geesteszieke. Wat was het lot van geesteszieke kunstenaars? Hoe gaan totalitaire ideologieën om met geesteszieken?
‘Oorlog en Trauma - Soldaten en psychiaters’ bevat werk van tal van kunstenaars en fotografen. Een opmerkelijk werk is ‘The Sacrifice’ van oorlogsfotograaf James Nachtwey. Deze autodidact volgde in 2006 spoedartsen in Irak en bracht het hele proces van behandeling in beeld: van evacuaties met de helikopter over de strijd die dagelijks in medische centra wordt gevoerd tot het zware revalidatieproces. ‘The Sacrifice’ is een selectie van 60 foto’s uit die reeks, genomen in traumacentra.
Meer dan vroeger kan een breed publiek de oorlog ook volgen via de media: oorlogsreporters en oorlogsfotografen doen hun werk met een soms duizelingwekkende nabijheid. ‘Oorlog en trauma’ presenteert iconische foto’s uit het collectieve geheugen naast beklijvende beelden van hedendaagse conflicten. De tentoonstelling eindigt met het breed traumabegrip zoals het nu in de hedendaagse psychiatrie wordt gehanteerd. Het wijst op de overeenkomsten tussen verkrachtingsoverlevenden of mishandelde kinderen, politieke gevangenen en militairen.
Stephan Vanfleteren, Afghanistan, 2000, foto. © Stephan Vanfleteren
De expo brengt trauma in beeld door een combinatie van kunst en documentair materiaal. Fragmenten uit boeken, patiëntenregisters en postkaarten geven een blik van de tijdsgeest. De kunstwerken tonen hoe de mens omgaat met oorlog en trauma, op het moment zelf en achteraf. Enkele werken werden speciaal voor de tentoonstelling gecreëerd. Zo maakte
Een andere oorlogsfotograaf die aan bod komt, is de Deen Jan Grarup. Hij documenteert al 20 jaar conflicten, zoals de Golfoorlog, de genocide in Rwanda, het conflict tussen Israël en Palestina enzovoort. Hij getuigde meermaals over het posttraumatisch stresssyndroom, waar hij zelf na veel conflicten het slachtoffer van werd. Ook het werk van Ronald Ophuis krijgt een speciale plaats in deze tentoonstelling, met als highlight het vijf meter grote werk ‘Srebrenica’. Ophuis brengt portretten en taferelen waarin oorlogsgeweld niet wordt geschuwd. Zijn verftechniek is grauw en ruw en toont onverbloemd het lijden van de mensen. (tvdh) n ‘Oorlog en trauma’ is te zien in Museum Dr. Guislain, Jozef Guislainstraat 43, 9000 Gent. De expo is open van dinsdag tot vrijdag van 9 u. tot 17 u. en op zaterdag en zondag van 13 u. tot 17 u.
Win!! Beeld Express geeft 10 tickets weg voor de expo in Museum Dr. Guislain. Mail voor 15 januari 2014 (com@beeldexpressie.be) en win! Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens! Je kan ook maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer van Beeld Express.Veel succes!
Teun Voeten, Mexico, 2009, foto. © Teun Voeten
Jan Grarup, Afghanistan, 2009 foto. © Jan Grarup
expo
26 Productinfo
Nikon Nikon kondigde onlangs de Nikon Df aan, een stijlvolle camera in retrostijl die een klasse apart is en een uniek contrast vormt met de uniformiteit van de hedendaagse DSLR’s. De camera is voorzien van dezelfde beeldsensor als Nikons topmodel, de D4, en biedt een uitmuntend dynamisch bereik en een fenomenale lichtgevoeligheid. De camera is de lichtste van de huidige FX-formaat modellen van Nikon, maar biedt toch de duurzame constructie en betrouwbare werking die je verwacht van een geavanceerde Nikon-camera. De Nikon Df is perfect voor camerapuristen én liefhebbers van design, en zal beslist de harten veroveren van fotografen die net zo gepassioneerd zijn over hun camera als over hun foto’s. Laetitia Henry de Frahan, Product Manager: “Bij deze camera draaide alles vanaf het begin om pure fotografie. De essentie van fotografie is emotie en dat is precies waar het bij de Nikon Df om draait. Dankzij de unieke combinatie van een stijlvol retro-ontwerp en professionele technologie valt deze camera buiten de standaardcategorieën.” Daarnaast kondigt Nikon ook de D5300 aan, de eerste DX-formaat DSLR met ingebouwde Wi-Fi, GPS en nieuwe EXPEED 4-beeldverwerkingsengine. Dankzij een reeks handige, ingebouwde camerafuncties, beschikt u onmiddellijk over technieken die professionals pas na jaren onder de knie krijgen. Met een body die nog kleiner en lichter is dan die van zijn kleine broer, de D5200, plus een kantelbare lcd-monitor, is de Nikon D5300 een waar genot om mee te fotograferen. Daarenboven wordt ook de nieuwe AF-S NIKKOR 58mm f/1.4G bekend gemaakt, een uitzonderlijk FX-formaat objectief met vaste brandpuntsafstand dat de lat voor beeldkwaliteit een stuk hoger legt. De Nikon D5300 is ideaal voor creatieve fotografen en gericht op flexibiliteit. Deze upper entry-level DSLR zal u inspireren tot spectaculaire foto’s en video’s. Deze Nikon DSLR biedt creatieve avonturiers een fantastische manier aan om de wereld om hen heen vast te leggen in zeer gedetailleerde beelden. De innovatieve DX-formaat CMOS-sensor van 24,2 megapixels is speciaal ontworpen zonder optisch laagdoorlaatfilter (OLPF), waardoor zelfs de fijnste details en texturen verbluffend scherp worden vastgelegd. Foto’s kunnen direct worden gedeeld via de ingebouwde Wi-Fi-functie, terwijl de GPS-functie in de camera geotags toevoegt aan reisfoto’s. Foto’s delen zal nooit meer hetzelfde zijn! De Nikon Df is verkrijgbaar in het zwart en zilver voor een adviesprijs van € 2.899. De Nikon D5300 is beschikbaar voor een adviesprijs van € 899.
Pentax Pentax voegde nog twee nieuwe lenzen toe aan zijn collectie. De eerste is de HD Pentax-DA 20-40mm F2.8-4ED Limited DC WR verwisselbare lens. Deze is ontworpen voor de digitale camera’s met verwisselbare lens in de PENTAX K-mount-serie. Het is de allereerste zoomlens in de veelgeprezen Limited Lens-series. De tweede nieuwe lens is de Pentax-08 Wide Zoom ultragroothoekzoomlens. Deze is geschikt voor de supercompacte digitale camera’s met verwisselbare lens in de Q-mount-serie. De HD Pentax-DA 20-40mm F2.8-4ED Limited DC WR heeft twee keer optische zoom en beschikt over een groot maximaal diafragma van F2.8 aan de groothoekzijde. Naast een HD-coating en volledig rond diafragma heeft de lens - als eerste in de serie - ook een weerbestendige constructie. Samen met het stille autofocussysteem aangedreven door een autofocusmotor, maak je met deze lens ook onder slechte weersomstandigheden prachtige beelden. De Pentax-08 Wide Zoom is de kleinste en lichtste ultragroothoekzoomlens die op dit moment wereldwijd op de markt is. Bij gebruik op de Pentax Q7-camerabody biedt de lens een brandpuntsafstand van 17,5 mm tot 27 mm (op een 35 mm-camera). Daarmee is deze lens geschikt voor heel verschillende doeleinden, zoals snapshots, architectuur en weidse landschappen. De HD Pentax-DA 20-40 mm lens heeft een adviesprijs van € 899, de Pentax08 Wide Zoom lens bedraagt € 449.
Productinfo 27
Panasonic Panasonic heeft het assortiment Lumix DSLM-camera’s uitgebreid met de GM serie, een nieuwe lijn compacte topcamera’s. Het eerste lid van de serie werd de DMC-GM1. De camera heeft een grote Digital Live MOS-sensor die is gebaseerd op het Micro Four Thirds-systeem. De nieuwe GM serie is uitzonderlijk compact én biedt geweldige functionele prestaties die resulteren in een perfecte beeldkwaliteit. De DMC-GM1 maakt kwaliteitsfoto’s met levensechte details door middel van een uitstekende resolutie en beeld- en kleurweergave. De nieuwe 16-megapixel Digital Live MOS-sensor en Venus Engine worden ten volle benut. Opnames gemaakt bij weinig omgevingslicht hebben hierdoor een zeer scherpe resolutie. Daarnaast kan een maximale ISO-gevoeligheid van 25.600 worden gekozen. Het AF-contrastsysteem van de DMC-GM1 blinkt uit in zowel snelheid als nauwkeurigheid omdat het digitale signaal tussen de camera en de lens bij max. 240 fps wordt uitgewisseld. Dankzij een verscheidenheid aan uitgebreide AF-functies kan de camera in zeer verschillende opnamesituaties worden gebruikt. Met de DMC-GM1 maakt men ook Full HD 1920 x 1080, 50i (50 Hz) video-opnames van hoge kwaliteit. De bioscoopachtige 24p video-modus met een bitsnelheid van max. 24 Mbps of P/A/S/M-modus resulteert in expressieve beelden met een overweldigende beeldkwaliteit. De DMC-GM1 beschikt over de populaire Creative Control-modus en Wi-Fi verbindingsmogelijkheden. Dankzij een groot aantal slimme uitvindingen is men erin geslaagd het formaat van de DMC-GM1 ongelooflijk compact te houden. Ondanks dat de DMC-GM1 ultracompact is, beschikt de camera over een ingebouwde flitser (GN5.6 ISO200•m/GN4.0 ISO100•m) die sterk genoeg is voor alledaagse momentopnames. De camera past perfect bij de onlangs geïntroduceerde digitale verwisselbare lens LUMIX G VARIO 12-32mm/F3.5-5.6 ASPH. /MEGA O.I.S. (H-FS12032). Daarnaast kan aan de DMC-GM1 de Hand Grip DMW-HGR1 (zwart/zilver, wordt apart verkocht) worden bevestigd, voor een nog betere grip. De DMC-GM1 is verkrijgbaar in stijlvol zwart, traditioneel zilver en klassiek oranje. De body met H-FS12032E is beschikbaar voor een adviesprijs € 700. De body in het zilver met H-FS12032E en 20 mm pancake lens H-H020AE en DMW-HGR1GU heeft een adviesprijs van € 1.000.
Canon Canon heeft een nieuwe firmware update voor de Canon EOS-1D X aangekondigd. De update brengt een aantal belangrijke verbeteringen, met name op het gebied van de autofocus. Canon komt nu met de update, zodat de fotografen die naar de Olympische Spelen in Sochi begin volgend jaar nog meer uit de camera kunnen halen. Met versie 2.0 wordt de nauwkeurigheid van de autofocus bij weinig licht verhoogd. Het algoritme voor AI Servo, de continue scherpstelling, is zo aangepast dat er meer tijd is om het signaal te verwerken tijdens de activering van de autofocus nog voor de sluiter wordt ontspannen. Bij een serieopnames wordt eerst de voorkeur gegeven aan de scherpstelling van het eerste beeld en vervolgens op de scherpstelling van het tweede beeld, de zogenaamde AI Servo 2nd Image Priority. De paramater waarmee je kunt instellen hoe snel de camera reageert op het snel of plotseling versnellen of vertragen van het onderwerp, bij bijvoorbeeld ijshockey, wordt uitgebreid met een -2 en een +2 instelling. Deze instelling komt ook van pas als er plotseling kortstondig een andere speler of ander obstakel voor het onderwerp in beeld verschijnt. Bij Auto ISO kan nu ook gekozen worden voor een minimale sluitertijd van 1/8000s en de fotograaf kan ook bij een manuele keuze voor sluitertijd en diafragma een belichtingscorrectie gebruiken als hij Auto ISO gebruikt. Uiteraard wordt dan de gevoeligheid gecorrigeerd naar de wens van de fotograaf. Tot slot wordt het aantal eigen instellingen uitgebreid, met name op het gebied van de autofocus. Zo kun je de M.Fn2 knop zo programmeren dat je kunt schakelen tussen enkelvoudige of continue scherpstelling. De firmware versie 2.0 voor de Canon EOS-1D X is vanaf januari 2014 te downloaden via de site van Canon. (tvdh) n
28 Productinfo
Macro system Bogart op Windows In kringen van amateurcineasten kan je de voorkeur van montageplatform in twee kampen opsplitsen. Zij die monteren op een computer en zij die monteren op een Casablanca. Toegegeven de Casablanca is eigenlijk ook een computer. Macro system heeft nu een grote stap gezet. Ik ga mij hier niet uitspreken of het een grote stap voor- of achterwaarts is, want dat is als een geloofsuiting, maar desalniettemin is het een grote stap. De montagesoftware die op de Casablanca wordt gebruikt, Bogart, is nu ook beschikbaar voor Windows. En het moet gezegd: Bogart is één van de eenvoudigste montagepakketten met voldoende mogelijkheden om een videoproductie tot een goed einde te brengen. Er is geen computerkennis nodig om het programma te gebruiken. Er zijn 3 versies ter beschikking, de Bronze, de Silver en de Gold edition, respectievelijk voor € 49, € 149 en € 299. De duurdere versies hebben, zoals verwacht meer mogelijkheden. Ook het titelprogramma Arabesk kan op Windows worden gebruikt. Hiervoor moet je wel 99 euro uit je portefeuille halen.
Sony E Mount Power Zoom 18-105mm lens Dit is de eerste lens van het G-type. De G staat voor Gold en slaat op de premium lenzen. Dit is een lens voor de toestellen uit de Nex-reeks, in het bijzonder voor het maken van video. De lens is uitgerust met een powerzoom met bediening op de lens, zodat ze ook op toestellen zonder zoomschakelaar kan worden gebruikt. Op de lens zitten ook een focus- en zoomring. Beide zijn elektronische bedieningen. De eigenlijke focus en zoom worden steeds door een servomotortje gestuurd. Desondanks zorgen ze toch voor een intuïtieve bediening. Met een 5.8 zoom en een optische steady shot (OSS) is deze lens perfect geschikt voor video. In tegenstelling tot de andere E-Mount zoomlenzen wordt deze niet langer als ze in tele gebruikt wordt. De maximale diafragmawaarde is over het ganse zoombereik f4. Deze lens is ook zo een 100 g lichter dan andere gelijkaardige zoomlenzen waardoor ze prettiger in de hand ligt. De lens is beschikbaar vanaf € 600.
Lilliput 665/o field monitor Een klein scherm dat je tijdens je opnames kan gebruiken, is een handige tool bij veel camera’s. Wil je filmen met een DSLR is het zelfs een onmisbaar accessoir. De lilliput 665 is 7 inch in diagonaal (17,7 cm). De monitor is voorzien van een hdmi in- en output, een component video ingang. Dit scherm onderscheidt zich door zijn zeer hoge resolutie van 1024 x 600. Het is zeer goed tegen zijn taak opgewassen door ook een zeer hoog contrast en lichtopbrengst te hebben zodat je het moeiteloos in sterk daglicht kan gebruiken. Is er dan toch direct zonlicht, beschik je standaard over een zonnescherm. Het scherm kan werken op zijn interne batterij maar er kan, door middel van een battery plate ook een gewone camerabatterij opgeklikt worden om nog langer op batterij te werken. Er worden twee platen naar keuze bijgeleverd zodat er twee types van camera batterijen gebruikt kunnen worden. Het is ook mogelijk om de monitor via een externe voeding te voeden. Om over een brede keuze van mogelijkheden te beschikken, kan een voeding van 6 tot 24 volt gebruikt worden. Deze monitor kan rechtstreeks bij de fabrikant besteld worden voor minder dan 250 €. Er bestaat ook een P-model dat ook van peaking voorzien is. Hiervoor betaal je een € 20 meer. (cg) n
In beeld 29
Jacques Denis Fotografie bestaat uit méér dan alleen de grote namen van bekende fotografen. De wereld van de fotografie vindt namelijk vaak net zijn oorsprong bij de amateurs, zij die de geschiedenisboeken niet in gaan maar die vaak wel pioniers waren en door hun eigen passie en interesse nieuwe technieken ontwikkelden. Jacques Denis is één van deze fotografen. Maar liefst 70 jaar lang zette hij zich in voor de fotografie, als individu, als leerkracht fotografie, als lid van de Koninklijke Mechelse Fotokring, maar zeker ook als ondervoorzitter bij Federation Internationale De l’art photographique (FIAP) en als organisator van verschillende projecties en tentoonstellingen. Geboren in Nijvel in 1924 maar Mechelaar sinds 1929, is Jacques Denis na een ingenieursopleiding zowel beroepsmatig als in zijn vrije tijd in de wereld van de fotografie terechtgekomen. “Voor de oorlog had ik een klein fototoestel in bakeliet, dat mij toen zo’n 15 frank had gekost. Op een dag wandelde ik rond met mijn toestel, toen ik het plots liet vallen en het stuk was. Enkele tantes en nonkels waren op dat moment ook aanwezig en toen ze zagen hoe ik als kleine jongen erg aangedaan was, besloten ze om me elk 15 frank te geven om een nieuw toestel te kopen. Dankzij hen kocht ik een serieuzer toestel, waar je kleine foto’s mee kon maken.”
Van scheikunde naar fotografie Tijdens de oorlog was Jacques echter niet zozeer bezig met fotografie, maar wél met scheikunde. Hij las talrijke boeken, voerde allerlei chemische proeven en experimenten uit. “Een van deze proeven was met bissulfaat. Ik nam een oude film en fixeerde die. Ik vond dat bijzonder leuke proeven. Ik leende toen een oud fototoestel van mijn vader, maakte enkele foto’s en ontwikkelde ze zelf als scheikundige proef, tijdens de oorlog. Na verloop van tijd verdween de scheikunde op de achtergrond en bleef enkel de fotografie nog over. Ik nam foto’s in familieverband, maar ook foto’s voor mezelf, waarvan ik er nog heel veel in mijn archief heb liggen. Hoewel de scheikundige proeven stopten, experimenteerde ik wel nog zeer veel, vooral met Gevalux papier. Ik vond dat echt magnifiek. Uiteraard maakte ik niet zomaar foto’s om te experimenteren. Ik zorgde er telkens voor dat het ook echt goede foto’s waren.” Zo maakte hij ook heel wat foto’s van de oorlog en van de naweeën van de oorlog, zoals verwoeste gebouwen. “Ik maakte onder andere een foto van Duitsers die wegvluchtten uit Mechelen. Ze zaten in camions met enkele varkens, toen er plots eentje ontsnapte. Ze liepen er meteen achter, omdat ze anders geen eten zouden hebben. Ik zag het hele gebeuren en nam er snel een foto van, vanuit een balkontoren, zonder gezien te worden. Maar ik maakte ook foto’s van de brandende Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk en later ook van de restanten. Dat was uiteraard zeer gevaarlijk en je moest altijd opletten dat niemand je zag.” Jacques maakte zijn eerste kleurenfoto's in zijn eigen doka reeds in 1947, waarvoor hij eigenhandig een vergroter en de bijhorende belichtingsmeter in elkaar knutselde! “Ik moest in die tijd mijn scheikundige producten en het papier laten overkomen uit Amerika. Ik denk dat ik een van de eerste amateurs was die zich bezig hield met kleurfotografie.” In datzelfde jaar werd hij lid van de
Mechelse Fotokring, waarvan hij later ook vele jaren voorzitter zou worden. “De Fotokring werd opgericht in het jaar dat ik geboren werd. Kort na de oorlog leerde ik Alois Moons kennen, ondervoorzitter van de club. Hij raadde me aan om ook lid te worden, wat ik uiteindelijk deed in 1947. Ik hield me toen met heel wat verschillende zaken bezig en interesseerde me ook in heel wat dingen. De club merkte al gauw dat ik een sterke interesse had in techniek en ze benoemden me dan ook tot technisch leider. In 1951 werd ik bestuurslid, maar het duurde nog 11 jaar voor ik ondervoorzitter werd. In 1979 werd ik uiteindelijk voorzitter van de Fotokring.”
Internationale verspreiding van de fotografie Al van het begin was Jacques zeer actief bezig binnen de fotografie. Via zijn club deed hij vaak mee aan internationale wedstrijden maar hij las ook heel wat buitenlandse tijdschriften over fotografie en was beroepshalve gedurende 14 jaar verantwoordelijke van de dienst professionele vergrotingen in een afwerklabo voor kleurfotografie. Van 1960 tot 1989 was hij bovendien ook leraar fotografie (avondlessen) bij het Rijksinstituut voor Kunstambachten in Mechelen. Als ervaren lesgever gaf hij ontelbare cursussen en lezingen rond de meest uiteenlopende (technische) aspecten van de fotografie. Omwille van zijn opmerkelijke fotografische
30 In Beeld
Sinds 1966 organiseerde hij ook het Internationaal Klankdiafestival van Mechelen dat een Internationaal Fotosalon én een wedstrijd voor klankdiareeksen omvat en waar auteurs van meer dan 12 landen deelnemen en aanwezig zijn. “De inspiratie hiervoor haalde ik bij een klankdiafestival in Epinal, waar ik toen een bezoekje aan bracht. Het was toen nog een redelijk nieuw gegeven maar ik vond het formidabel. Er was ook bijzonder veel volk aanwezig! Ik nam toen de beslissing om dit ook in Mechelen te organiseren. Sinds dat jaar hebben we het festival tweejaarlijks georganiseerd en dit tot in 1998.” Het festival was echter meer dan enkel een klankdiareeksfestival, er hoorde immers ook een internationaal fotosalon bij en een gastexpositie waarvoor er internationale gastfotografen uitgenodigd werden. Een bijzondere gast was bijvoorbeeld Koning Leopold III in 1978. “Koning Leopold had toen aan de voorzitter van de vereniging voor beroepsfotografen om wat tips gevraagd. Hij ging namelijk naar Zuid-Amerika en wou weten hoe hij het best het licht kon meten enzovoort. De voorzitter verwees hem uiteindelijk door naar mij en ik ben hem dan enkele lessen gaan geven in het kasteel van Argenteuil. Ik vroeg hem op een keer of we misschien ook foto’s van hem mochten exposeren op ons festival en hij zei meteen ja. We selecteerden samen de foto’s en ik nam de selectie met me mee. Het was uiteindelijk ook de bedoeling dat hij zelf incognito naar de expo zou komen kijken, maar dat draaide toen anders uit. Ik had namelijk aan de politie gevraagd om enkele parkeerplaatsen aan de ingang vrij te houden, maar omdat ze dit aanvankelijk niet wilden doen, moest ik hen wel zeggen dat het voor de koning was. Het nieuws verspreidde zich als een lopend vuurtje en op de expo-avond was dan ook een hele delegatie aanwezig om de koning te verwelkomen. Er was zelfs een receptie voor hem voorbereid op het stadhuis, waar ook wij voor werden uitgenodigd!” Zo zie je maar, fotografie brengt mensen bijeen van alle lagen van de bevolking! “In 2000 kon het festival helaas niet doorgaan. De zalen in het cultuurcentrum waren toen niet beschikbaar door de vieringen van het Keizer Karel jaar. In 2002 merkten we dat de digitalisering in volle opgang was. We hadden toen de keuze om nieuwe apparatuur aan te kopen, of om het stop te zetten. We kozen voor het laatste, omdat er ook steeds minder interesse was bij het publiek en de deelnemers. Voorheen kon je dergelijke klankdiareeksen enkel bekijken op festivals, maar door de digitalisering kon dit nu ook via internet en op CD’s of DVD’s. Mensen hoefden zich hiervoor niet meer te verplaatsen en konden alles van thuis uit bekijken.”
FIAP “Vroeger gingen mijn vrouw en ik ook regelmatig naar verschillende festivals in Epinal, Duitsland, Engeland, .. . Op deze internationale festivals leerden we mensen van FIAP kennen. In 1973 stichtte ik de Audiovisuele Commisie van FIAP, waar ik toen ook ondervoorzitter van werd.” Jacques zou uiteindelijk heel wat werk verzetten bij FIAP. Zo was hij onder andere ondervoorzitter van het organisatiecomité van de eerste FIAP Biënnale voor Diaporama’s in Como, en ook van de tweede Biënnale op de Photokina in Keulen. In 1987 werd hij voorzitter van het inrichtend comité van het 20ste Wereldcongres van FIAP in 1989 en van de herdenking van 150 jaar Internationale Fotografie in het kader van dit Congres. In 2002 en 2003 organiseert hij ook nog het Festival voor Fotografie onder FIAP Auspiciën, in Constância, Portugal. Ondanks zijn drukke agenda bleef Jacques toch altijd fotograferen. “Ik begrijp nog altijd niet hoe ik daar ooit de tijd voor ben blijven vinden!” Uiteindelijk zou hij in 2010 aftreden bij FIAP en wordt hij Honorary Vice-president.
Een familiale en blijvende passie Maar achter een groot man staat altijd een sterke vrouw, en dat is ook bij Jacques het geval. Zijn vrouw Andrée (Dédé) deelt dezelfde passie als haar man. Ook zij is lid van de Mechelse Fotokring en werd in 1979 bestuurslid. Ze beoefende sinds 1960 voornamelijk zwart-witfotografie maar schakelde later over naar kleurenfoto’s en diapositieven. Ze is bovendien ook auteur van klankdiareeksen. Sinds de stichting van de Audiovisuele Commissie van FIAP is ze ook zeer actief bij de organisatie. Ze is dan ook mede-organisator van de Diaporamafestivals van Mechelen en muntte vooral Jacques Denis en Koning Leopold III
bagage werd hij ook zowel in binnen- als buitenland geregeld gevraagd als jurylid, voor meer dan 150 nationale en internationale salons. Altijd al had hij een enorme gedrevenheid en passie om fotografie te promoten, ondersteunen en wereldwijd te verspreiden. “Fotografie is niet beperkt tot je eigen club, of tot je eigen stad, maar dient voor de hele wereld. Zo kom je ook in contact met andere fotografen, wat altijd zeer belangrijk is geweest voor mij.” Maar ook het organiseren van diverse salons was een middel voor Jacques om de wereld te verkennen. “Om te zien wat er precies gebeurde in de wereld, besloten we om bij KMF een eerste internationaal salon te houden voor kleurenfoto’s, waar heel wat buitenlandse deelnemers kwamen kijken. Uiteindelijk hebben we dit drie jaar kunnen herhalen, tot in 1965.”
In Beeld 31
uit in het projecteren van moeilijke klankdiareeksen uit het buitenland. Ze stichtte ook samen met haar man de Diaporama Club België, waarvan ze ook secretaresse was. Dédé zetelde in vele jury’s en organiseerde samen met haar echtgenoot heel wat nationale en internationale manifestaties. Gedurende 25 jaar was ze Directeur van de Collecties bij FIAP, tot 2012. “Toen ik Jacques leerde kennen, was mijn eerste cadeau van hem een boek van Agfa Gevaert, over het ontwikkelen van zwart-wit foto’s. Ik was direct in de ban!” Ook de kinderen van Jacques en Dédé kregen intussen de fotografiemicrobe te pakken.
01
Ook vandaag is Jacques, op 89-jarige leeftijd, nog bezig met fotografie. Hij betreurt wel de trend van bij beginnende fotografen om foto’s niet langer af te drukken. Voor hen heeft hij de volgende tip: “Neem goede foto’s, maakt niet uit hoe, digitaal of analoog. Belangrijk is dat je ook iets met je foto’s doet. De meeste jongeren nemen foto’s en laten ze gewoon op hun pc staan of deleten ze na verloop van tijd. Ze maken er geen afdrukken meer van. De jonge generatie zal zo binnen 60 jaar geen foto’s meer hebben van alles wat ze nu meemaken. Uiteraard zijn er ook uitzonderingen. Maar het zijn net de afdrukken die belangrijk zijn, ook bij tentoonstellingen. Digitale beelden worden te vluchtig bekeken. Wanneer ze afgedrukt zijn, kan je beelden ook naast elkaar bekijken, vergelijken, erover praten en erbij stil staan. Je hoeft uiteraard ook niet al je beelden te presenteren, maar maak een selectie van de beste beelden!”
Jacques Denis en zijn vrouw Andrée
Tot slot heeft hij nog een gouden raad voor elke fotograaf: “Ik ondervond in al die jaren dat je de beste vrienden maakt door ermee te werken, niet door te discussiëren of te praten, niet door voorzitter te zijn maar door samen te werken. Zo leer je mensen pas écht kennen.” (tvdh/kg) n
02 03
01 02 03
© Jacques Denis © Jacques Denis / 1948 © Andrée Denis
32 Festival
Anima 2014 Internationaal animatiefilmfestival van 28 februari tot 9 maart 2014
Eerste namen Anima geeft een overzicht van het beste wat de wondere wereld van het geanimeerde beeld te bieden heeft: een competitie met de nieuwste kort- en langspeelfilms uit alle hoeken van de wereld, nieuwe Belgische producties, speciale programma's voor kinderen enz. Hoofdlocatie is Brussel maar er zullen ook diverse Anima-programma's te zien zijn in verschillende Belgische steden. Enkele grote namen uit de animatiefilmwereld hebben hun aanwezigheid al bevestigd: de Argentijn Juan Pablo Zaramella, winnaar van de publieksprijs 2012 en ‘incontournable’ in de Zuid-Amerikaanse animatiefilmscene en Theodore Ushev, een Canadese filmmaker met Bulgaarse roots die sinds 2003 met de NFB (National Film Board) in Canada werkt. Aan beide regisseurs wordt een retrospectieve gewijd. De Brusselse studio Zorobabel viert in 2014 haar 20ste verjaardag en dat wordt gevierd met een overzichtsprogramma. Ook het begin van ‘Groote Oorlog’ wordt herdacht met een speciaal ’14-’18 - programma met internationale kortfilms rond dit thema.
Vaste waarden Naast deze nieuwigheden zijn er ook enkele vaste waarden die ook in 2014 niet zullen ontbreken, zoals Pecha-Kucha-pitchingsessies in samenwerking met het SACD. “PechaKucha” is een pitchingtechniek afkomstig uit Japan. De term betekent niet meer dan “blablabla”. In de praktijk komt het hierop neer: een aantal illustratoren/animatiefilmers krijgen 20 seconden de tijd om hun project voor te stellen aan de hand van 20 beelden. Dat mondt steevast uit in een uitwisseling van verrassende en heel verrijkende ideeën! Maar er is uiteraard ook een knettergekke Animeernacht en een vertoning van de shortlist van de Cartoon d’Or 2013. Deze voorstelling verzamelt de genomineerde films voor de meest prestigieuze prijs voor de beste Europese animatiefilm van het afgelopen jaar. In het kader van Futuranima, de modules voor de animatiefilmprofessionals, zullen tal van interessante gasten hun opwachting maken: De Poolse studio Platige Image, gekend om hun verbluffende CGI en speciale effecten, komt naar Brussel om ons alles te vertellen over hun geweldige films als ‘The Cathedral’ (2003), ‘Fallen Art’ (2004), ‘Ark’ (2007), ‘The Kinematograph’ (2009) en ‘Paths of Hate’ (2010) die op tal van internationale festivals in de prijzen vielen.
© Boles / No History
Een nieuwe editie van ‘Anima’ is in de maak. Het internationaal animatiefilmfestival van Brussel gaat volgend jaar van start in Flagey op 28 februari en sluit zijn deuren op zondag 9 maart. Anima 2014 valt wat later dan gewoonlijk; deze tien geanimeerde dagen zullen dan ook echt de lente inluiden.
Festival 33
Tentoonstelling Grégoire Solotareff Zoals elk jaar worden de coulissen van Anima opgefleurd met een boeiende tentoonstelling. In 2014 wordt hiervoor een beroep gedaan op het werk van de bekende Franse illustrator Grégoire Solotareff. Zijn boeken ‘Loulou et autre loup’ en ‘U’ werden in het verleden door de Franse regisseur Serge Ellisade vertaald naar animatiefilm. Momenteel wordt er gewerkt aan een tweede luik met avonturen van Loulou: ‘Loulou - l’incroyable secret’. Deze film wordt eind 2013 in de zalen verwacht en het is het artwork voor deze productie dat tentoon gesteld zal worden. Dit uitgebreide programma maakt van Anima een internationaal rendez-vous, waar zowel families als cinefielen hun gading vinden en dat jaarlijks zo’n 35.000 bezoekers telt. Niet te missen dus! (tvdh) n Voor het volledige programma kan je vanaf woensdag 5 februari terecht op www.animafestival.be.
Win!!
© Gobelins / Trois Petits Points
Beeld Express geeft 10 duotickets weg voor Anima. Hou hiervoor onze Facebookpagina in het oog vanaf 6 januari op www.facebook.com/beeldexpressie en maak kans op één van de 10 duotickets.Veel succes!
34 In Beeld
Ief Spincemaille Beeldend kunstenaar verbreedt de horizonten van de fotografie Na zijn boeiende uiteenzetting tijdens ‘LAB on tour’, contacteren we kunstenaar en scenograaf Ief Spincemaille maar al te graag opnieuw voor een kort gesprek over een selectie van zijn werken waarin fotografie een bijzondere rol opneemt. Ief Spincemaille (1976), van opleiding filosoof, is sinds zijn 29ste actief als kunstenaar. Hij werkt met zeer diverse media, gaande van fotografie en video tot grote installaties opgebouwd uit uiteenlopende materialen. De keuze voor een bepaald medium wordt steeds bepaald door het concept of idee dat hij voor ogen heeft. ‘Behind the Horizon’ is zo een eerste voorbeeld van een werk waar fotografie het meest gepaste medium bleek. Geïntrigeerd door de jeugdherinnering waarin hij als jongetje op het strand de kromming van de aarde trachtte waar te nemen, besloot Ief in 2010 om aan de hand van een buis van 10,8 km lang deze vervorming vast te leggen op beeld. Het middelpunt van de buis zou steunen op de grond, de uiteinden links en rechts zouden volgens de berekeningen tot op 229 cm boven de grond uitkomen. ‘Behind the Horizon’ werd bijgevolg een gigantisch lange panoramafoto waarin de kromming van de aarde zichtbaar werd. Geen alledaagse foto, en al zeker niet eenvoudig te verwezenlijken. Ief verklaart hoe hij hier toch in slaagde: “Het beeld is getrukeerd, wat niet wil zeggen dat het eenvoudig was om het te maken. Het is een montage van 1806 foto’s gemaakt op één en dezelfde plek met een buis van 6 meter lang. De buis hebben we om de twintig foto’s 4,8 cm laten zakken tot ze op de grond lag en vervolgens terug laten stijgen. De foto’s zijn gemaakt op het strand van Oostende. Omdat je geen duidelijke herkenningspunten mocht hebben op de foto, waardoor je te weten zou komen dat de foto’s steeds op dezelfde locaties waren genomen, bracht de locatie wel enig voorbereidingswerk met zich mee voor de fotoshoot. We moesten specifiek op zoek naar een plaats waar de zee geen waterplassen achterliet bij het veranderen van de getijden en moesten het strand borstelen zodat het effen was.” Het is algauw duidelijk dat een dergelijk project moeilijk te realiseren valt zonder hulp. “Ik bedacht het project en heb de hulp gevraagd van 2 collega’s, fotografe Clara Hermans en haar broer Wies, grafisch vormgever. Clara nam de foto’s en Wies nam de montage voor zich. Ikzelf nam die dag de coördinatie op me. Er kwamen 300
mensen op locatie om de buis beurtelings mee vast te houden. Ik hield me bezig met hoe zij in beeld werden gebracht en eveneens met het zakken van de buis.” De fotoreportage was voorzien op drie dagen tijd, met een hoeveelheid van 600 foto’s per dag. Het slechte weer besloot er echter anders over, waardoor ze de tweede dag terug van nul moesten beginnen en het geheel uiteindelijk op 1 dag in beeld brachten. Vrijwilligers schuimden dijk en strand af op zoek naar figuranten voor het project. De talrijke positieve reacties en de dynamiek tussen deelnemers, toeschouwers en de kunstenaar maakten het tot nu toe tot een van de meest bevredigende projecten voor de kunstenaar. Het uiteindelijke resultaat bestaat uit een lichtbak van 20 meter lang op 4 cm hoog en werd meermaals tentoon gesteld. Daarnaast is er nog een interactieve applicatie waarbij je kan scrollen en zoomen.
In Beeld 35
Recenter kwam de installatie ‘Lightmap’ tot stand. Ook hier zou fotografie visualiseren wat met één blik moeilijk te aanschouwen is: de essentie van tijd, het bewegen van de aarde rond de zon. Van 31 december 2012 tot 1 januari 2014 nam een camera op het dak van museum M te Leuven elke zes minuten een foto van de lucht boven het museum. Een machine in het museum printte elke foto op een klein blokje van 8 mm op 8 mm en liet het vervolgens over een snaar van de Lightmap- installatie naar beneden glijden. Per dag werden zo 240 foto’s geprint. Het resultaat na een volledig jaar was een installatie met een totaal van 86700 blokjes die samen een overzicht gaven van het veranderende weer en licht gedurende de seizoenen van 2013.
© Ief Spincemaille
© Ief Spincemaille
© Filip Van Loock
36 In Beeld
“Hier krijg je de visualisatie van iets dat in tijd te ruim, te lang is om visueel te begrijpen. Het is een andere manier om iets heel dagdagelijks proberen weer te geven. Met ‘Lightmap’ kan je heel het korter en langer worden van de dagen waarnemen, en krijg je één beeld van weer- en lichtverandering van het jaar 2013.” Ook voor dit project werkte de kunstenaar met heel wat mensen om het te kunnen realiseren. “Het is een heel lang proces geweest. We werkten ondermeer samen met GroepT, en specifiek Wim Lemkens die zich over het softwaregedeelte ontfermde. Sowieso was het een project van stapsgewijs kleine onderdelen testen. Kan ik op een blokje printen? Waar stockeer ik de blokjes? Hoe vallen ze op de snaren? Voor elk onderdeel moet je het beste systeem uitzoeken.” Vandaag werkt Ief aan een uitgebreide versie waarvoor hij 8 camera’s verspreidt over de lengte van de nulmeridiaan. Zo zullen er camera’s te vinden zijn van Spitsbergen tot Antarctica, die net zoals in Leuven elke 6 minuten een foto zullen nemen van de lucht. De foto’s worden ditmaal verzonden naar een server die de beelden ordent en op zijn beurt naar een website doorstuurt. In februari verschijnt er een website online waarop je het gehele proces kan volgen. “Aan de hand van de 8 ‘lichtkaarten’ op de verschillende locaties zullen na verloop van tijd 8 verschillende abstracte vormen ontstaan, door over de veranderende werkelijkheid een metrisch raster te plaatsen. Met die 8 verschillende abstracte vormen die gegenereerd worden door het systeem en de wetmatigheden van de natuur wil ik iets doen.” Tegelijkertijd werkt Ief ook aan ‘Mapmakers’ dat 21 april aanvangt. Hiervoor nodigt hij 10 mensen uit om een netwerkcamera in hun huis te plaatsen die volgens het zelfde stramien als lightmap elke 6 minuten een foto zal nemen. Het grote verschil met ‘Lightmap’ is de focus op artificieel licht in plaats van natuurlijk licht, door de persoonlijke omgeving van verschillende mensen als uitvalsbasis te nemen. Ook hier zal de kunstenaar streven naar een interessant geheel, dat momenteel nog onzichtbaar is. (mt) n
Wil je meer te weten komen over deze veelzijdige kunstenaar en op de hoogte blijven over deze Lightmaps? Check dan zeker zijn website: http://iefspincemaille.com/
In Beeld 37
Š Ief Spincemaille
38 opinie
Filmen met een fototoestel Een nieuwe trend die we duidelijk merken in de filmwereld, is om te gaan filmen met een fototoestel. Je hebt diegenen die kiezen voor een DSLR voor de grote beeldsensor en diegenen die kiezen voor de compacte toestellen met het grotere zoombereik. Alle fabrikanten willen je laten geloven dat hun aanbod niet te versmaden is en dat je er niet op heen kunt om met hen in zee te gaan. Maar zijn de aangeboden oplossingen werkelijk niet te versmaden?
DSLR We gaan trachten een en ander eens op een rijtje te zetten, laten we beginnen met de camera’s met de grote beeldsensor. Waar we de laatste jaren vooral voor de compacte camera’s kozen om toch maar in die moeilijke omstandigheden te kunnen filmen, of om de bewaking in musea te omzeilen en toch maar die opnames te kunnen maken, gaan we nu terug kiezen om met grote camera’s aan de slag te gaan. Voor de natuurfilmers onder ons kan dit natuurlijk wel een oplossing zijn, zij hebben meestal geen last van moeilijk doende suppoosten, alhoewel daar het gewicht van het materiaal een probleem kan gaan vormen. Maar waarom kiezen voor de grote sensor? Als je opnameformaat toch maar 1920/1080 bedraagt, wat doe je met de extra pixels? De kleinere scherptediepte kan inderdaad prachtig zijn, maar wat als je onderwerp beweegt? Als je er dan alleen voor staat is voortdurend bijcorrigeren bijvoorbeeld al geen oplossing. Voor een speelfilm of een didactische documentaire is dit nog wel haalbaar, maar voor op reportage? Bijkomende factor is het werken met verschillende lenzen, in de veronderstelling dat je die al in je bezit hebt. Is dit niet het geval dan is dit nog een niet te verwaarlozen bijkomende kost. Zoomen dan? Een zoomlens in het verwisselbare type is ook niet te onderschatten. Bijkomend, motorisch zoomen is er met dit type lenzen niet bij, dus vloeiende zoombewegingen zijn niet zo vanzelfsprekend. Natuurlijk zijn er daar allemaal hulpmiddelen voor verkrijgbaar. Uit de hand filmen met een lang brandpunt is ook niet zo voor de hand liggend, maar ook daar … Het live geluid, nog zo een niet te verwaarlozen element, ook hier … De aanschaf van de camera is dus pas het begin van een lang verhaal. Laten we eerlijk wezen, filmen met een DSLR kan een meerwaarde zijn als je de tijd hebt om alles rustig op te stellen, de hoeveelheid materiaal geen probleem vormt, en je bereid bent er de nodige centen voor op tafel te leggen. Een bijkomende belangrijke speler in dit verhaal is ‘Black Magic’. Zij brengen betaalbare camera’s met dezelfde mogelijkheden als de DSLR’s maar met dit grote verschil dat er wordt opgenomen op een interne, verwijderbare SSD (harde schijf zonder
bewegende onderdelen). Voorts heb je hier ook de mogelijkheid van de verwisselbare lenzen, kan je beelden op de camera meteen bekijken en zelfs een eenvoudige vorm van selectie in de beelden is mogelijk. Voor montage haal je gewoon de SSD uit de camera, verbind je deze met de computer en je kunt aan de slag. De nadelen die ook grotendeels bij de DSLR aanwezig waren, zijn echter ook hier present. Voor een goede klank heb je bijvoorbeeld een externe recorder of dergelijke nodig. Je kunt weliswaar externe microfoons aansluiten, maar er is geen xlr aanwezig en dus ook geen phantoom voeding voor een condensator microfoon. Ook hier heb je extra’s nodig als je de camera in de hand wil gaan bedienen. Een zonnekap voor het beeldscherm is ook zeker geen luxe en extreem lage of hoge opnamestandpunten vragen een extra monitor. Van de ‘Black Magic’ bestaat er wel een 4K versie, maar dat is een ander verhaal, zoals je verder in dit artikel kan lezen.
Compactcamera Het alternatief is een compactcamera met een groot optisch zoombereik. Zo heb je bij de camera ineens de lens inbegrepen, weliswaar geen verwisselbare, maar die is wellicht ook niet nodig daar je sowieso een zoomobjectief ter beschikking hebt. Toegegeven, de grote beeldsensor moet je ook missen, maar je bent wel heel wat minder centen kwijt. Hou er ook rekening mee dat in je zoeker kijken ook meestal niet zo eenvoudig ligt. Bij de compactcamera’s heb je soms de mogelijkheid om achteraan een lcd schermpje uit te plooien zodat je de kijkhoek wat kunt aanpassen wanneer een extreem laag of hoog standpunt wilt aannemen. Let wel, sommige van de fototoestellen bewaren hun beelden op CF kaarten, geformatteerd in FAT32. Dit heeft een beperking van 4 GB bestandsgrootte, wat inhoudt dat wanneer je langer dan 20 min. wil filmen, je op je kaart meerdere bestanden gaat vinden. Bij de overgang van het ene bestand naar het andere mis je dan ongeveer 1 seconde klank, wat in sommige gevallen best vervelend kan zijn.
opinie
Is 4K de toekomst? Iedereen heeft de mond vol van 4K maar is dit een noodzaak voor cineasten? Ik meen mij te herinneren dat op de eerste plaats “een goed verhaal” komt en een goed verhaal maak je niet met een extreem dure camera of extreem scherpe beelden. Toegegeven, ze kunnen misschien het verhaal ondersteunen, maar daar stopt het ook. Laten we even proberen om een aantal zaken over 4K op een rijtje te zetten. Een 4K sensor 3840x2160 pixels levert ongeveer 200 MB aan per seconde of 12 GB per minuut in niet-gecompresseerde vorm. Een hele klus om dit tijdig weg te schrijven maar ook om daarna terug te lezen tijdens montage. Waar vind je een opslagmedium die dergelijke snelheden aankan? Maar ook voor de montage is 4K geen sinicure. Op een gewone consumentenpc is dit al nagenoeg onmogelijk, op pro werkstations kan dit wel mits de nodige investeringen. Komt daarbij dat de beelden, om de optimale beeldkwaliteit te behouden, in RAW opgenomen worden, wat inhoudt dat alle shots nog color grading moeten krijgen. Met andere woorden, alle shots moeten gelijk gezet worden van kleur. Voor professionals vormt dit geen probleem, dit is immers de gewone manier van werken maar voor ons amateurs wordt dit een ander paar mouwen. Dit in tegenstelling tot wanneer je een ‘Black Magic’-camera koopt, Hierbij krijg je ‘Da Vinci Resolve’ standaard meegeleverd om deze color grading uit te voeren. Eens je montage klaar is, volgen er nieuwe problemen. Je wil dezelfde kwaliteit blijven behouden, maar naar welk bestandformaat ga je exporteren om te kunnen weergeven en waarop ga je opslaan? Waarop ga je je eindproduct bekijken? Een flatscreen, projecteren? Er is geen voor de hand liggende keuze. Indien je kiest voor een flatscreen heb je vlug een schermdiagonaal van minstens 1m50 tot 1m80 nodig, anders zie geen verschil met Full HD. Projecteren heeft volgens de specialisten maar zin vanaf een scherm diagonaal van minstens 15 m, wat niet meteen in elke woonkamer past. Al bij al moeten we vaststellen dat we met onze huidige Full HD nog lang niet de grenzen van de mogelijkheden van het formaat bereikt hebben. Er is nog zo veel potentieel aanwezig dat we nog moeten ontdekken, laat ons proberen binnen ons formaat de grenzen te verleggen en hier het maximum uit te halen in plaats van uit onze bankrekening. Daniël De Vetter n
Jij legt het vast op de gevoelige plaat, wij op zowat alles.
Claes-Roels, specialist in reproducties op zowat elke ondergrond, op zowat elk formaat.
www.claes-roels.be info@claes-roels.be Brussel (admin.zetel)
Antwerpen
A. Van Cotthemstraat 54 1600 Sint-Pieters-Leeuw T +32 (0) 2 378 09 39 F +32 (0) 2 378 25 59
Hagenbroeksesteenweg 173 2500 Lier T +32 (0) 3 270 90 30 F +32 (0) 3 270 90 39
40 Boekennieuws
De extra’s - Bert Danckaert Een fotograaf verzeilt op een filmset in Bollywood. Hij wil er in het kader van een doctoraatsonderzoek in de kunsten decors fotograferen. Als figurant (een zogenaamde “extra”) infiltreert hij op de set van ‘Tezz’, een romantische terroristenfilm. Maar niets verloopt zoals de fotograaf het zich voorgesteld had. Samen met een dertigtal andere extra's belandt hij in een allerminst fotogeniek decor. Tijdens de lange opnamedag komen gesprekken op gang over fotografie en samenleving, met het overbevolkte en straatarme Mumbai en zijn Bollywoodsurrealisme op de achtergrond. ‘De extra’s’ gaat over twijfel en onmacht als motor van het artistieke proces. Het is ook een reflectie op het oeuvre van fotografen die werken op het snijpunt van fictie en realiteit in een geglobaliseerde wereld waarin het innemen van een heldere positie (of fotografisch standpunt) steeds moeilijker wordt. De extra’s, Bert Danckaert, EPO, 120 p., 12,5 x 20 cm, paperback, isbn 9789491297540, prijs € 10
Belgian Solutions - David Helbich Sinds enkele jaren trekt Helbich, gewapend met een scherp oog en een fototoestel, dagelijks onze hoofdstad in. Hij neemt er foto’s van spits gevonden, typisch Belgische oplossingen voor onverwachte problemen in het straatbeeld. Helbich richt zijn lens op slordige wegaanduidingen, abrupt onderbroken fietspaden, trappen die nergens naar leiden en andere bouwkundige bloopers die de surrealistische nonchalance van de Belg typeren. Sinds 2009 post Helbich zijn meestal absurde maar vaak hilarische foto’s op Facebook en andere sociale netwerkplatformen. Vandaag telt zijn project duizenden volgers die van over de hele wereld ‘Belgian solutions’ spotten, en zo zijn project verder doen groeien. Dankzij de steun van de Beursschouwburg (Brussel) en Kunstencentrum BUDA (Kortrijk) vindt een selectie van 300 ‘Belgian solutions’ eindelijk de weg van het internet naar een boek. Belgian Solutions, David Helbich, Mer. Paper Kunsthalle, 304 p., 17 x 13 cm, isbn 9789491775130, prijs € 20
Over de Coroïco In navolging van hun expeditie in 2011 door de Himalaya brengen Rik De Brauwer & Berten Steenwegen opnieuw een prachtig fotoboek uit en dit ten bate van het goede doel BEDNET vzw. Hun avontuurlijke motortocht bracht hen doorheen Bolivië in de zomer van 2013. Ze doorkruisten het ganse land, van de grillige hoogvlaktes in de Andes tot het stomende Amazonebassin, met als grootste uitdaging de gevreesde “Camino de la Muerte” of “dodenpas”. De opbrengst van dit boek wordt integraal geschonken aan BEDNET vzw, die ervoor zorgt dat langdurig en chronisch zieke kinderen en jongeren tussen 6 en 18 jaar de lessen kunnen blijven volgen via een aangepaste klasomgeving op het internet. Over de Coroïco, Snoeck Publishers, 192 p., 24 x 29,5 cm, hardcover, isbn 9789461611208, prijs € 49,5 (tvdh) n
Win!! Beeld Express geeft 2 exemplaren weg van ‘De extra’s’ en 1 van ‘Over de Coroïco’. Mail voor 15 januari 2014 (com@beeldexpressie.be) en win! Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens! Je kan ook maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer van Beeld Express.Veel succes!
Uit op dvd 41
Le passé Een familiedrama waarin Ahmad na vier jaar Teheran terug keert naar Parijs op verzoek van zijn Franse vrouw Marie (Bérénice Bejo) om de formaliteiten van hun echtscheiding te regelen. Ze wil namelijk trouwen met een andere man om zo de draad van haar leven weer op te pikken Tijdens zijn kort verblijf komt Ahmad er achter dat Marie en haar dochter Lucie een moeizame relatie hebben. Wanneer hij dit probeert te verhelpen, komt een geheim uit hun verleden boven water. ‘Le Passé’ is de nieuwe film van Oscarwinnende regisseur Asghar Farhadi (A Separation, 2011). Bérénice Bejo (The Artist, 2011) won voor haar rol de prijs voor Beste Actrice op het Filmfestival van Cannes 2013. Ook was de film geselecteerd voor de hoofdcompetitie van Cannes in 2013. Le Passé, Asghar Farhadi, Twin Pics, DVD, 130 min., extra’s: making of
Paradies box De Paradies trilogie gaat over drie vrouwen uit dezelfde familie die apart hun vakantie doorbrengen. In ‘Paradies: Liebe’ duikt Seidl in de wereld van het sekstoerisme aan de Keniase kust. Hier brengt de Oostenrijkse Teresa haar vakantie door in de ‘comfort safari’ van Hotel Flamingo. Na wat mislukte seksuele escapades met mannen die op haar geld uit zijn, ontdekt ze dat liefde een keiharde business is volgens de wetten van vraag en aanbod. In ‘Liebe’ toont Seidl de mens in zijn zwakste momenten; genadeloos grappig én expliciet. In het tweede deel (‘Glaube’) drijft Seidl dan weer de spot met religieus fanatisme. Voor Anna Maria is Jezus de poort naar het paradijs. Tijdens haar dagelijkse bedevaartstocht gaat ze van deur tot deur, met een standbeeld van de maagd Maria. Op een dag komt haar man, een Egyptische moslim, na jaren afwezigheid weer thuis en ontketent zo een heilige oorlog binnen de huiskamer. Gebeden worden voortaan onderbroken door hilarische ruzies. Anna Maria moet kiezen tussen haar huwelijk en haar onvoorwaardelijke liefde voor Jezus. De laatste film uit Ulrich Seidls Paradies trilogie (‘Hoffnung’) vertelt het verhaal van de 13-jarige Melanie, die haar zomer doorbrengt op een streng dieetkamp voor zwaarlijvige tieners. Onder begeleiding van een tirannieke trainer en een bizarre dokter sporten de tieners overdag, maar ‘s avonds slaan ze stiekem aan de alcohol en de sigaretten. Tussen lichaamsbeweging, voedingsleer en nachtelijk rebels gedrag, wordt Melanie ook voor het eerst halsoverkop verliefd... Drie films, drie vrouwen, drie verhalen over het verlangen naar het vinden van geluk vandaag de dag. Ulrich Seidl drijft telkens op zijn kenmerkende wijze de spot met de zwaktes en verleidingen van de mens. Uniek, genadeloos grappig en expliciet. Paradies box, Ulrich Seidl, Lumière, DVD, 333 min.
Before Midnight ‘Before Midnight’ van regisseur Richard Linklater is het vervolg op de indiehits ‘Before Sunrise’ (1995) en ‘Before Sunset’ (2004), wederom met hoofdrollen voor Ethan Hawke en Julie Delpy. Negen jaar na de laatste rendezvous en bijna twee decennia sinds hun eerste ontmoeting, treffen we Celine (Julie Delpy) en Jesse (Ethan Hawke) dit keer in Griekenland. Inmiddels getrouwd en ouders van twee dochters. De zonovergoten vakantie zit er bijna op en beiden staan niet te popelen om terug te keren naar het werkende leven en de dagelijkse beslommeringen in Parijs. Tijdens de laatste nacht op het eiland komen Celine en Jesse’s angsten en frustraties boven tafel en staan ze voor de keuze: bij elkaar blijven of een punt achter de relatie zetten. ‘Before Midnight’ ging in première tijdens het 2013 Sundance Filmfestival en had zijn internationale première tijdens het 63ste Internationale Filmfestival van Berlijn. Before Midnight, Richard Linklater, Wild Bunch, DVD, 108 min. (tvdh) n
42 in Beeld
Once upon a forest Een reis doorheen het tropisch oerwoud met Luc Jacquet en Francis Hallé De makers van ‘March of the Penguins’ nodigen je uit op een exotisch avontuur naar het meest geheime en ongerepte oord op aarde: het tropisch oerwoud. De film synthetiseert een enorme hoeveelheid kennis die is opgedaan door de eeuwen heen over onze groene longen. Jarenlang filmde Luc Jacquet de natuur en de dierenwereld om de kijkers te prikkelen en te verbazen door middel van unieke en spannende verhalen. Hij en bioloog Francis Halle gidsen je op een duizelingwekkende reis door de prehistorische regenwouden, de stille getuigen van onze planeet. Cineast en bioloog Luc Jacquet won in 2006 een Oscar voor de beste documentaire met ‘March of the Penguins’ (2005). Een documentaire die wereldwijd een groot succes kende en volle zalen trok. Vervolgens dompelde hij ons onder in een ongewone vriendschap tussen een klein meisje en een vos in ‘The Fox and the Child’ (2007), waarbij alle barrières tussen mens en dier verbroken werden. In 2010 richt Luc zijn eigen Franse non-profit organisatie op, Wild-Touch. Met zijn organisatie wou Luc projecten ontwikkelen en ondersteunen die ecologische problemen kon mediatiseren, vooral dan door de productie van films. Het was een toevallige ontmoeting met de Franse botanist en ecologist Francis Hallé die de aanzet was voor de nieuwste documentaire ‘Once upon a forest’, meteen het eerste project van Wild-Touch. Francis Hallé, gepassioneerd door het leven van tropische bomen, trok cineast Luc jacquet mee in zijn passie, waarop die laatste de gletsjers van Antarctica inruilde voor de oeroude bomen in het tropische regenwoud.
“Met ‘Once upon a Forest’ nodigen we het publiek uit om te ontdekken.” Hoewel Jacquet voor het filmen zelf nog nooit een tropisch oerwoud van dichtbij zag, kwam hij al gauw tot de vaststelling dat dit stukje van de wereld méér dan de moeite waard was en de nodige aandacht verdient. “Duik mee in de wereld van deze tropische oerwouden en word je bewust van de rijkheid van deze omgeving. Beschouw het niet langer als een vervan-mijn-bed-show, maar als iets van ons en iedereen, als een erfgoed van de mensheid.”, aldus Jacquet.
Nieuwe technieken en regels van de cinema Een documentaire maken in primaire tropische oerwouden, bleek een grote aanpassing te zijn voor Jacquet, die ontdekte dat de traditionele cinema en filmtaal niet toepasbaar waren. “Een film maken over bomen, dat vraagt om een uitdaging van de regels van de traditionele cinema. Je hebt namelijk te maken met een schijnbaar onbeweeglijk object, zowel in tijd als in plaats, dit in tegenstelling tot cinema, dat een metafoor is voor het menselijk oog, een wonderbaarlijk iets dat beweging registreert. Het onderwerp van je film kan zo’n 70 meter
In Beeld 43
hoog zijn, terwijl je camera een horizontale rechthoek is en niet alles meteen in beeld kan brengen. Je hebt te maken met een onderwerp dat slechts enkele centimeter per jaar groeit, terwijl je filmt met een camera van 24 beelden per seconde. Ik denk dat ik nog nooit zo’n moeilijke film heb gemaakt! Echt elk shot was een uitdaging. Hoe leg je immers het het onzichtbare vast, die geuren van het woud die zo typerend zijn? Hoe druk je een netwerk van complexe gegevens, verweven in een levende gemeenschap, uit? Hoe laat je onbeweeglijke wezens bewegen? Hoe zet je je in het standpunt, het gezichtspunt van deze bomen en hoe creëer je empathie voor deze reuzen? Het was een hele uitdaging om de taal van het woud om te zetten naar de taal van de cinema!” Jacquet en Hallé moesten al snel besluiten dat het bestaande filmmateriaal niet zou volstaan voor hun documentaire. Samen met Benjamin Vial, de chefmachinist van de film, ontwikkelden ze ‘L’ Arbracam’, een camerasysteem met kabels, die het toeliet om travelling shots te doen op maat van de bomen en het woud. “We ontwikkelden ook een drone die boven de toppen van de bomen kon reizen, om zo het systeem van de camera met de kabels over te nemen op hoogtes waar de camera zelf niet kon geraken. Maar we werkten ook met zeer speciale optische systemen, die ons toeliet om macroscopische landschappen te recreëren en om de wereld te zien zoals een mier. Dankzij deze drie instrumenten, konden we beelden van hoge kwaliteit maken in tropische gebieden die moeilijk toegankelijk zijn. Het openingsshot van de film illustreert onze inspanningen, zo zie je in één oogopslag een boom van 70 meter hoogte. Wanneer je deze dingen kan doen en limieten kan verleggen, dan wordt cinema pas écht spannend!”
Bijzondere opnamelocaties Samen met Francis Hallé, werd een lijst samengesteld van hotspots voor de film, waarbij ze zich concentreerde op 2 grote massieven: Nationaal park Manú in Peru voor het deel over het Amazonegebied en het Gabonese bos, dat trouwens nog steeds erg goed beschermd is, voor het deel over het Congobekken. “We kozen voor Gabon omwille van zijn grote zoogdieren, het sublieme uitzicht en de bijzonder grote bomen, waaronder de beroemde Moabi. Voor Peru, was er niets in te brengen tegen het argument van Francis: in het Nationaal Park Manú bereikt het percentage van biodiversiteit recordhoogtes voor het grootste deel van de aanwezige dieren- en plantenfamilies.” “Voor mij was de film een echte ontdekkingsreis”, aldus Jacquet, “eentje zoals in de 19de eeuw, toen ontdekkingsreizigers een boot charterde en onbekende landen gingen ontdekken, in het gezelschap van specialisten uit allerlei disciplines om er vervolgens over te vertellen aan de wereld. Net als zij gingen we op pad om de laatste primaire tropische oerwouden te ontdekken en net als hen hebben we de plicht om hierover te getuigen.
44 In Beeld
Niet om voor de eerste keer een wereld te beschrijven maar om te vertellen over een subliem universum, dat op het punt staat te verdwijnen.” Met ‘Once upon a forest’, moesten Jacquet en Hallé niet alleen de wetten van de cinema heruitvinden, maar moesten ze zich ook voorbereiden op ongewone omstandigheden. “Ik had de film voldoende voorbereid om, eens aangekomen in het woud, precies te weten wat ik wou. Francis gaf me inspiratie, de impuls en de wetenschappelijke gegevens. Ik zette deze gegevens om in een verhaal en dat verhaal in een scenario. Je kan het natuurlijk niet echt een scenario noemen in de strikte zin van het woord, aangezien heel wat zaken visueel gebeuren. Maar in dat krioelend universum, was het gewoon ondenkbaar om te starten zonder een precies idee van wat je wilde filmen. Ik heb dan ook een storyboard gemaakt voor de film, dat extreem fragmentarisch was. Dat document liet me toe om alles te koppelen aan een ploeg en om de technische processen uit te voeren en tot slot ook een echt werkplan te hebben. We wisten precies waarvoor we kwamen, in welk licht en op welk uur van de dag. Dat was ook echt de ambitie van de film: om een ontdekkingsreis te zijn en tegelijk toch ook een echte verfilming. Het logistieke avontuur hield ons uiteraard allen bezig. Ik ben gelukkig vertrokken met mensen die daar ook echt van houden. Ik had grote techniekers van de cinema bij me, die er geen probleem mee hadden om lang en ver te reizen en om te leven onder extreme omstandigheden, in de hitte, ten midden van insecten. Techniekers die een uitstekende beeld- en geluidskwaliteit nooit uit het oog verloren, ook al is dit in dergelijke omstandigheden niet altijd eenvoudig. We waren er klaar voor!”
Hallé slaagde alvast in zijn opzet om de hele filmploeg met andere ogen te doen kijken naar de plantenwereld. Antoine Marteau, chief operator, getuigt: “Het licht in zo’n primair woud verandert naarmate de hoogte waarop je je bevindt in de bomen. Op de grond is het een zachte schaduw, soms doorboord door lichtgaten die zich een weg baanden door het gebladerte. Van zodra de zon ondergaat, valt het licht zeer sterk, tot op het punt dat het echt heel donker is. Maar hoe meer je in de bomen klimt, hoe sterker en uniformer het licht was.” Ana-Maria Velasco, hepertologist, beaamt: “Aan het eind van de dag verandert het landschap. Het gezichtsveld vernauwt. De nacht is minder agressief dan de uitbundigheid van de dag. Het hoofd is leeg, we besteden meer aandacht aan betekenis en laten ons leiden door ons gehoor en onze reuk. Geuren van bloemen, zoogdieren en reptielen beginnen zich te verspreiden.” Yvan Bringard, hoogtewerker: “Wanneer je in zo'n grote boom klimt, heb je echt het gevoel terecht te komen op een levend wezen dat ons ontvangt. Bovenaan in deze reuzen wordt je gewoonweg geraakt door een overweldigend gevoel en dit met zicht op de eindeloze uitgestrektheid van het woud.” Philippe Barbeau, geluidstechnicus, vult aan: “Ik was vaak alleen tijdens mijn reizen, het was
In Beeld 45
een echte onderdompeling. We hoorden heel veel dieren, maar we zagen er slechts een klein deel van. Je voelt een levenskracht die men in Europa niet gewoon is. De plantengroei is zo dicht dat de akoestiek er dikwijls gedempt is, alsof men gordijnen had gehangen in een kamer.” Jacquet was zelf ook bijzonder verrast met zijn eerste kennismaking met het oerwoud. “Zo’n eerste indruk wanneer je aankomt in het woud, is met niets te vergelijken. Je bent volledig omringd door een groene wereld. Bij het begin van de reis, voelden we hoe onze blik zich verscherpte en onze visie zich aanpaste. Het duurde enkele weken voor we volledig aangepast waren. En toch, in vergelijking met de autochtonen, zagen we niets.”
Kan film de mens en het woud redden? Met ‘Once upon a forest’, heeft Jacquet een duidelijk doel voor ogen gesteld: “Mijn doel is om het publiek onder te dompelen in een tijdschaal en in maten die ze nog nooit konden waarnemen. Ze zagen allicht al wel tientallen documentaires over bossen, maar wat wij tonen, via zo’n dynamische ontdekkingsreis, dat hebben ze zeker nog nooit gezien! Als mensen na het zien van de film bomen en het bos niet langer zien zoals ze dat voorheen deden, dan ben ik geslaagd in mijn opzet. We gebruiken deze levende wezens, die zich niet kunnen verdedigen, voor onze eigen behoeften. Ze kunnen zelf niets zeggen maar hebben wel één groot voordeel ten op zichte van ons: ze hebben tijd. Bomen overleven ons. We kunnen alle bossen van de wereld vermoorden, maar we zullen altijd de eerste slachtoffers zijn. Om
volledig te herstellen, heeft een boom 1500, 3000 jaar nodig. Maar voor hen is dat een peulschil, slechts drie generaties. Maar hoeveel generaties van de mens zijn dit? Ik wil de mens doen begrijpen en tot emotie dwingen. We leven op een planeet met limieten en we kunnen er niet uit blijven putten tot in het oneindige. Ik maak me niet zozeer zorgen om de dieren, maar om onszelf.” Francis Hallé: “Toen ik een kind was, zag ik ‘Le monde du Silence’ van Cousteau. Voor het zien van de film, was het grote publiek nagenoeg volledig blind voor wat zich onder de zee bevond. Mensen hadden zelfs geen duikbril. De film wist de aandacht te vestigen op de zee. Mijn collega’s oceanografen zeiden me dat dankzij de film, ze nu de nodige middelen hebben om voorlichtingscampagnes op te starten en onderzoek uit te voeren. Noch Luc noch ik, zien ons als de grote Cousteau, maar nog nooit zagen de mensen wat zich bevond op de equatoriale luifels. Vandaag de dag ligt het lot van het bos in de handen van het grote publiek. Enkel een verandering in de publieke opinie kan het nog redden. Dus hoe groter het publiek is, hoe beter! En als er nog meer kunstenaars zijn die me willen helpen om nog meer mensen te overtuigen en te waarschuwen, dan zijn ze van harte welkom! Ik hoop alvast dat de film de ontbossingsgraad kan doen dalen en dat cinema er in kan slagen om het publiek te overtuigen van een goede zaak.” (tvdh) n Voor meer info over Wild-Touch, de organisatie van Luc Jacquet, kan je surfen naar www.wild-touch.org.
Win!! Beeld Express geeft 5 DVD’s weg van ‘Once upon a forest’. Mail voor 15 januari 2013 (com@beeldexpressie.be) en win! Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens! Je kan ook maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer van Beeld Express.Veel succes!
46 CvB-Passé
é
s pas
Standpunten Vlaams-Brabant (Leuven, 6 november 2013)
Voor onze jaarlijkse Vlaams-Brabantse Standpunten waren we te gast bij Foto Gamma Leuven. Gastsprekers waren Danny Van der Elst (portretfotografie), Marcellino Bogaert (onderwaterfotografie) en Rik Van Weerdt (pinholefotografie). De deelnemers waren duidelijk geïnspireerd gezien het spervuur van vragen na elke presentatie, over zowel technische als inhoudelijke zaken. (wvs) n
Workshop foto van eigen deeg (Antwerpen, 17 en 23 november 2013)
Tijdens de Week van de Smaak organiseerden we twee culinaire en fotografische workshops, waarbij de deelnemers eerst zelf achter de kookpotten kropen, om vervolgens de gerechtjes ook zelf in beeld te brengen en dit allemaal in het kookatelier van Food for Foodies. De eerste week kwam de Aziatische keuken aan bod, met overheerlijke sushi-gerechtjes en groene groenten. De tweede groep deelnemers mocht zich wagen aan de Mediterrane keuken met kleurrijke dips en baklava’s. Wanneer je daar dan nog eens de enthousiaste én sympathieke food fotografe Regula Ysewijn (Miss Foodwise) aan toevoegt, dan krijg je een bijzonder geslaagde mix! Tips over het positioneren van gerechten, het werken met natuurlijk licht en het brengen van verhalen die het publiek doet likkebaarden, het kwam allemaal aan bod! Een zeer leerrijke en zeker ook smakelijke workshop! (tvdh) n
LAB on tour (Vlaanderen, 4 - 20 november 2013) Samen met 7 scholen verspreid over alle Vlaamse provincies ontvingen we gedurende 16 dagen in november maar liefst 7 mediakunstenaars- en experten. Het werden stuk voor stuk inspirerende workshops en lezingen! In Gent werkte Julien Maire samen met 12 deelnemers aan een 100 square millimeter gallery. Valery Vermeulen liet ons dan weer een synthesizer ontwikkelen met Pure Data en gamecontrollers. Onder begeleiding van Mike Latona gingen we aan de slag met de uiterst boeiende techniek van videomapping. Tot slot kregen we een zeer interessante inkijk in de wereld van kunstenaars Nick Ervinck, Ief Spincemaille, Wim Janssen en JODI tijdens hun lezingen. We zijn weer een stuk wijzer geworden! Nu is het uitkijken naar het vervolg in april 2014. Hou zeker onze website in het oog voor meer info, wij kijken er alvast naar uit! (mt) n
Crash course scenarioschrijven voor groentjes (Vorst, 9 november 2013)
Voor deze samenwerking met filmschool Narafi, zakten we af naar de campus in Vorst voor een introductie in het schrijven van scenario’s. Dit alles kaderend in onze reeks cursussen voor “groentjes”. Alain Quateau, docent scenarioschrijven aan Narafi, polste bij het begin van de dag naar individuele verwachtingen en wist vervolgens gedurende de hele dag zijn publiek te boeien en interactief te betrekken bij de vorming. Volgens een van de deelnemers een “klasseleraar die de inhoud interessant, overzichtelijk en diepgaand genoeg bracht, dit alles gestaafd met goede voorbeelden”. Een gemiste kans voor wie er niet bij was! (wvs) n
CvB-Passé 47
Het Filmgala 2013 (Oud-Turnhout, 24 november 2013)
Dag van de Amateurfotograaf (Antwerpen, 16 november 2013)
Een geheimzinnige, mistige Dag van de Amateurfotograaf dit jaar, of zoals een van de gastsprekers het zei “een perfecte dag om foto’s te maken”. Deze dag stond echter in het teken van lezingen, workshops, feedbackmomenten en initiaties rond fotografie, naar aloude traditie in het FotoMuseum in Antwerpen. Het thema was dit jaar, net als het jaarthema, ‘groen’. De link met natuurfotografie was uiteraard snel gelegd, vandaar dat we de “tarzan onder de natuurfotografen” Guido Sterkendries uitgenodigd hadden, gevolgd door twee presentaties van “groentjes”, of beter jonge fotografen, Frederik Buyckx en Zaza Bertrand. In de namiddag kon iedereen kiezen uit een lezing over Lightroom 5, een initiatie in het selecteren van beelden, een feedbackmoment voor eigen fotografisch werk en een rondleiding in de tentoonstellingen van het FotoMuseum. De dag werd afgesloten door een uiteenzetting van de Bond Verantwoorde Natuurfotografie. Een goed gevulde maar zeer interessante dag vol fotografie! (wvs) n
EJFF (Roermond, 29 november 2013) Op 29 november flaneerde talrijk jong filmtalent uit Nederland, Duitsland en België over de rode loper in de ECI Cultuurfabriek voor de prijsuitreikingen van het Euregionaal Jeugdfilmfestival. Het werd een bruisende avond met knappe films, vele prijzen en gelukkige cineasten. Het Centrum voor Beeldexpressie zette filmmaakster Lynn Feltes voor haar film ‘Lebensenergie’ extra in de bloemetjes. Op naar meer van dat! (mt) n
Zes films, een goed gevulde zaal op een herfstige zondagnamiddag, nieuwsgierige gezichten bij het binnenkomen, het weerzien van vrienden uit heel Vlaanderen met dezelfde voorliefde voor film, het uitwisselen van nieuwsjes en het aansmeden van oude/nieuwe vriendschapsbanden. Dat is het Filmgala! Slechts één informatiefilm, maar met een “berg” aan puzzelstukjes, gehuld in mysterie, mystiek en veel vraagtekens: ‘21-12-2012’ van Bruno Verhenne, winnaar van het nevenklassement verhaallijn. En dan vijf speelfilms, geen luchtige komedies, met uitzondering van de Gentse madammen met veel ‘Courage’ van beginnend cineast Ward De Waele, winnaar van het nevenklassement vernieuwde waarde. Voor het overige straffe kost, niet compatibel met het leven: een relatie die uitdraait op wraak in ‘De Fotoshoot’ van Werner Haegeman, Dirk Geens, Werner Van den Bulck en Willy Huygens, winnaars van het nevenklassement klankband; druggebruik dat de familie van een verslaafde tiener niet kan doen ophouden in ‘Slow-motion crash’ van Carine Schoofs, winnaar nevenklassement sociaal aspect; het gevangen zitten in eigen vel in ‘Raven’ van Patrick Brouwers, winnaar nevenklassement fotografie; en tot slot, een jonge vrouw die als kind misbruikt werd en de confrontatie daarmee niet aankan in ‘Who am I?’ van Marc Desmet, winnaar nevenklassement regie en algemeen laureaat van deze editie 2013 van het Festival van de Vlaamse niet-professionele cineasten. Nog twee winnaars vermelden: in de categorie informatiefilms ‘De natuur vernieuwt’ van Ludo Bosmans is en in de categorie fantasiefilms ‘Wilde Rozen & Sunrise’ van Franky Van Daele. (mc) n
48 CvB-Passé
Photo View
(Bierbeek, 7 november - 12 december 2013) Bierbeek sloot samen met ons het jaar 2013 af met de tentoonstelling 'Photo View 2013'. Wederom kregen we de kans om bijzondere fotografie in de schijnwerpers te zetten. Voor wie de fotoreeksen nog niet heeft gezien, niet getreurd want je kan nu nog opeenvolgend terecht in Roeselare en Genk. Intussen selecteerde de jury op 7 december de nieuwe reeksen voor Photo View 2014! De nieuwe locaties voor deze rondreizende tentoonstelling ontdek je in het volgende nummer van Beeld Express. (mt) n
Standpunten West-Vlaanderen (Brugge, 27 november 2013)
We keerden terug naar Brugge voor deze editie van Standpunten West-Vlaanderen. In het werk van Saartje Van den Steene zijn de onderlinge relaties van individuen steeds het vertrekpunt. Zij stelde haar project ‘You can get pretty lonely out here and your visit is like a good medicine’ voor. Ellie Van den Brande gaf onder andere een korte toelichting over hoe ze omgaat met sociale media voor het promoten van haar fotografie, wat nabewerking betekent voor haar werk en met welke dilemma’s zij vecht als fotografe. Als laatste spreker lichtte Lies Vanhee haar projecten toe waarbij ze vertrouwde omgevingen zo in beeld probeert te brengen dat het alledaagse een zekere schoonheid meekrijgt. (wvs) n
ARENA Limburg (Genk, 7 december 2013) C-Mine was dit keer het strijdtoneel voor ARENA Limburg. Abida Boutkabout begeleidde de groep fotografen, Kristof Bilsen de cineasten. Uitgesproken meningen maar steeds op constructieve wijze, van zowel de begeleiders als de deelnemers. Steeds een fijne sfeer bij ARENA en we leren nog iets bij, wat kan een fotograaf/cineast meer wensen? (wvs) n
De groene fotostudio op de Boekenbeurs
(Antwerpen, 8 en 9 november 2013) Tijdens de Antwerpse Boekenbeurs kon je bij de stand van het Forum voor Amateurkunsten terecht voor heel wat leuke randactiviteiten. Op 8 en 9 november waren ook wij aanwezig in de stand, met een groene fotostudio. Heel wat mensen leefden zich uit in onze verkleedkoffer en maakten zelf een knotsgekke foto met de meest uiteenlopende attributen! De resultaten zijn nog steeds te zien op onze Facebookpagina. (tvdh) n
Filmforum Vlaams-Brabant (Vilvoorde, 27 november 2013) Yuni Mahieu bracht haar film ‘Comment quitter ce qu’on aime’ mee voor dit Filmforum. Haar collega-gastpreker was Paul Lacroix met ‘Fuorviato’. Onder deskundige begeleiding van moderator Jean-Pierre Van Cauwenberge kwam het tot een fijn gesprek rond film en wat het betekent om regisseur/cineast te zijn. (wvs) n
Kunstendag voor Kinderen (Antwerpen, 17 november 2013)
Het Centrum voor Beeldexpressie nam ook dit jaar deel aan de Kunstendag voor Kinderen, ditmaal in samenwerking met het FotoMuseum en Cinema Zuid. De kinderen kregen de keuze tussen een workshop fotografie of een workshop animatiefilm. Het enthousiasme was groot aangezien beide workshops in een mum van tijd volzet waren! Ook de dag zelf bruiste van jeugdige activiteit en vooral creativiteit. Enkele resultaten van de workshop animatiefilm kan u trouwens op onze Facebook-pagina terugvinden. (wvs) n
Expo 49
Sarah Van Marcke ‘Rites are in time, what home is in space’ Van 8 februari tot 2 maart 2014 in 44 Gallery, Brugge In haar fotografische beelden werkt Sarah Van Marcke rond de persoon Van der Laan zelf. De werkwijze van deze architect was minutieus en extreem begeesterd. Hij heeft in zijn leven slechts drie grote kloosterprojecten gerealiseerd, maar beperkte zich daar niet enkel tot het architecturale. Hij ontwierp er ook de volledige interieurs, het meubilair, liturgische objecten en zelfs de gewaden van de bewoners. Door deze doorgedreven werkwijze geeft hij niet enkel vorm aan het gebouw maar ook aan het dagelijkse leven binnen de muren. Dit zorgt voor een vigoreuze aanwezigheid van de architect in elke hoek en vezel van het klooster. Van Marcke besloot om via portretten van Van der Laan te werken rond de spanning tussen aan- en afwezigheid. Archieffoto’s van de architect dienden als basis voor een reeks reconstructies. De foto’s van Sarah Van Marcke zijn suggestieve portretten. Van der Laan staat zelf niet op de foto maar door kleine persoonlijke ingrepen van de fotografe verwijzen ze allemaal naar een aspect van de architect. De foto's zijn telkens genomen in een klooster door hem ontworpen. © Sarah Van Marcke / Portrait of Hans Van der Laan
Sarah Van Marcke heeft twee passies, fotografie en architectuur, die ze combineert in haar nieuwste tentoonstelling. Haar foto's zijn gereconstrueerde portretten van architect Dom Hans van der Laan. 44 Gallery presenteert van 8 februari tot 2 maart 2014 een expo met haar werk uit ‘Rites are in time, what home is in space’. Sarah Van Marcke (1984) werkt vaak rond het erfgoed van de architectuur van de 20ste eeuw. Via een persoonlijke en lichtvoetige benadering van mimesis geeft ze vorm aan haar onderzoek in de relatie tussen het lichaam en architectuur. In haar nieuw project benadert Sarah Van Marcke de sobere en krachtige architectuur van benedictijner monnik en architect Hans van der Laan (1904-1991). Als een Le Corbusier ontwikkelt Van der Laan - die volledig ten dienste staat van de kerk - een zeer strikte theorie waaromheen zijn strakke vormen zich moeten plooien en in functie staan van de veeleisendheid en het gebruik van de strenge Benedictijnen regels. Een uitspraak van Saint-Exupéry die voor Van der Laan van groot belang is geweest, is de titel geworden van deze tentoonstelling en biedt tegelijk ook een sleutel tot haar ontstaan: zoals elk moment in het ascetische leven onderhevig is aan rituelen, heeft elk element van een gebouw ook haar rol in de ruimte.
In haar video’s brengt Sarah elementen in het interieur van het klooster tot leven. De positionering tegenover de kleine fragiele elementen maakt dat ze zich engageren met de strengheid van Van der Laan. Alsof ze opgaan in hun eigen kleine rituelen. Het tijdloze wordt gebracht naar het hier en nu. (tvdh) n De expo van Sarah Van Marcke is te zien van 8 februari tot 2 maart 2014 in 44 Gallery, Genthof 44 Brugge en dit op zaterdag en zondag, van 14 u. tot 18 u. Meer info op www.44gallery.com
50 Expo
The Quay Brothers’ Universum in EYE Amsterdam Nog tot en met 9 maart 2014
Al deze invloeden verwerken de gebroeders Quay vanaf 1979 in eigenzinnige animatiefilms, waarvoor zij de decors maken, de personages verzinnen, de figuren maken, de semimechanische bewegingen ontwikkelen, het licht en het camerawerk doen, de montage: kortom waarin zij alles zelf doen. Het universum van de Quays is gevuld met wonderbaarlijke scenario’s over leven en dood. De films zitten vol literaire referenties, zoals ‘Street of Crocodiles’, door Terry Gilliam uitgekozen als een van de tien beste animatiefilms ooit. Als alchemisten blazen de Quays hun verzamelde curiositeiten en dode materialen nieuw leven in. De tentoonstelling presenteert het universum van de gebroeders Quay, dat naast de films bestaat uit kleine installaties en prachtige kijkdozen, dormitoria genaamd, waarin de sets zijn opgesteld waarmee de films zijn gemaakt. Deze sets zijn vaak minutieus samengesteld uit gebruikte en doorleefde voorwerpen. Waren ze eerst nog bekend bij een kleine, maar groeiende schare bewonderaars, in de loop van de jaren negentig krijgen de broers steeds meer verzoeken van bekende theater- en operaregisseurs en festivaldirecteuren. Ze gaan samenwerkingen aan met choreografen en componisten om theater-, dans- en operaprojecten te ontwikkelen. Zo werken de Quays voor onder meer de Wiener Festwochen, het Royal Opera House in Londen, het Almeida Theatre London, het Bregenz Festival, de Tate Modern in Londen en de Nederlandse Opera. Ook heeft de tweeling een tiental muziekvideo’s gemaakt (o.a. voor 16 Horsepower, een deel van Peter Gabriels Sledgehammerl) en een twintigtal commerciële reclames bedacht voor grote merken als Mars, Kellogg’s, Badoit, Nikon, Murphy’s en MTV.
© Quay Brothers / Black Drawing 'Guegamp-Sans-Gavotten 19702 Drawing on paper 33x25cm
De eeneiige tweeling Stephen en Timothy Quay (Philadelphia, 1947) vertrekt na de Kunstacademie in Philadelphia in 1969 naar Londen en woont in de jaren zeventig enige tijd in Nederland. De Quays leggen een grote interesse aan de dag voor met name de Midden- en Oost-Europese cultuur van de afgelopen eeuw. Zij ontdekken de kracht van surrealistische Poolse affiches uit de jaren vijftig en zestig, Poolse en Tsjechische animatiefilmers zoals Walerian Borowczyk en Jan Svankmajer, en de kunst van psychiatrische patiënten. Ook verdiepen ze zich in Midden-Europese schrijvers zoals Franz Kafka, Bruno Schulz en Robert Walser, componisten als Karlheinz Stockhausen en Leos Janácek en bijzondere collecties van negentiende- en vroeg twintigste-eeuwse verzamelaars van medische apparaten en andere rariteiten.
© Quay Brothes / portrait -1975
Van 15 december 2013 tot en met 9 maart 2014 is in EYE een grote tentoonstelling over het bijzondere werk van de Amerikaanse gebroeders Quay te zien. Deze eeneiige tweeling bouwt aan een raadselachtig en duistere oeuvre van animatiefilms, tekeningen en muziekensceneringen. Hun films worden getoond te midden van bijzondere inspiratiebronnen als artefacten uit wetenschappelijke verzamelingen, rariteitenkabinetten en vroeg twintigste-eeuwse tekeningen van psychiatrische patiënten.
© Quay Bros / Street Of Crocodiles
© Quay Brothers / campagnebeeld
Expo 51
De tentoonstelling
Grensoverschrijdend
In 2012 wijdde het MoMA in New York een grote expositie aan het oeuvre van de gebroeders Quay. De door EYE samengestelde tentoonstelling gaat verder dan dat. EYE is het eerste museum in Europa dat uitgebreid aandacht besteedt aan het universum van de gebroeders Quay: een toonbeeld van de wisselwerking tussen en wederzijdse beïnvloeding van verschillende kunstdisciplines.
Het werk van de Quays is grensoverschrijdend. Zij zijn op de eerste plaats filmers, maar werken net zo gemakkelijk binnen het theater of met uitvoerende musici. Ook inhoudelijk gezien is hun oeuvre meer gelieerd aan literatuur en beeldende kunst dan aan andere hedendaagse filmmakers.
Naast korte films en filmfragmenten bestaat de expo uit tekeningen, de zogenaamde Black Drawings, prachtige sculpturale decors en overig materiaal uit de Quay-studio’s. In de expo is niet alleen het werk van de broers zelf te zien, maar wordt ook rijkelijk geput uit door hen gebruikte inspiratiebronnen uit de film, literatuur, muziek en grafische vormgeving. Medische apparaten worden getoond naast Poolse affiches, oude Oost-Europese animatiefilms, tekeningen van Bruno Schulz en geesteszieken en objecten uit de anatomie- en pathologieverzameling van Sir Henry Wellcome uit Londen. Naast artefacten uit wetenschappelijke verzamelingen en rariteitenkabinetten zijn ook literaire documenten te zien. EYE werkt hiervoor samen met verschillende musea en museale instellingen als The Sir Henry Wellcome Trust in Londen, de Prinzhorn Collectie in Heidelberg, het Museum of Literature in Kraków, de Robert Walser Center in Bern, de Vrolik Collectie in Amsterdam en Museum Boerhaave in Leiden. Ook wordt geput uit de rijke collectie Oost-Europese affiches van EYE en de filmcollectie.
‘The Quay Brothers’ Universum’ toont de rijkdom en reikwijdte van de animatiefilm en laat zien hoe filmmakers, componisten, theater- en operaregisseurs en choreografen elkaar kunnen inspireren en beïnvloeden. De Quays tonen als geen ander aan hoe belangrijk het is om buiten de kaders van de eigen discipline te kijken. EYE organiseert als onderdeel van de expositie een aantal live uitvoeringen in samenwerking met musici en de gebroeders Quay, en een flankerend filmprogramma. (tvdh) n De tentoonstelling loopt nog tot en met 9 maart 2014 in EYE, Ijspromenade 1, Amsterdam. Je kan de expo dagelijks bezoeken van 11 u. tot 18 u., op vrijdag tot 21 u. Meer info op www.eyefilm.nl
52 Expo
Jane Evelyn Atwood Nog tot 12 januari 2014 in Botanique Brussel In het prestigieuze museum van de Botanique te Brussel loopt een overzichtstentoonstelling van de in New York geboren fotografe Jane Evelyn Atwood. De wereld die ze fotografeert, is die van de verschoppelingen en de uitgestotenen. Hun smart en waardigheid staan centraal in haar fotografie. Ze brengt steeds beklijvende beelden die de toeschouwer emotioneel betrekken en uitnodigen tot verzet. Maak kennis met deze internationaal erkende fotografe! Jane Evelyn Atwood wordt soms omschreven als één van ’s werelds bekendste fotojournalisten. Nochtans omschrijft ze zichzelf eerder als project-fotografe. De verschillende onderwerpen die ze behandelt, zijn niet minder dan diepgaande studies. Aan de voorbereiding en uitvoering werd tijd besteed. Alles wordt in het werk gesteld om het onderwerp in de diepte te benaderen. Elke onderneming neemt jaren in beslag. Dit maakt dat ze er in slaagt een diepmenselijke relatie met haar onderwerpen te smeden, iets wat als een rode draad door de tentoongestelde werken loopt en de belangrijke schakel is in elk project. De relatie met haar onderwerp stopt niet na het nemen van de foto, wat je ook zal merken in de expo. Het verzoekschrift aan een gouverneur in de Verenigde Staten met de vraag om de doodstraf van één van de geportretteerde vrouwen om te zetten in een levenslange gevangenisstraf, getuigt van een nauwe betrokkenheid bij de maatschappelijk problemen. De fotografie maakt het probleem op confronterende en aangrijpende manier zichtbaar.
Nieuwsgierigheid naar mensen Atwood leeft sinds 1971 in Parijs, een plaats die een belangrijke rol zou gaan spelen toen ze debuteerde als fotografe. In 1976 kocht Atwood haar eerste camera en begon ze foto’s te maken in de rue des Lombards. Hier zou ze voor het eerst diepgaand onderzoek gebruiken, waar ze later nooit meer van zou afstappen. Ze wist namelijk aanvankelijk niets af van prostitutie. Sedert ze in Parijs woonde, had ze de vrouwen wel op straat gezien en was ze gefascineerd door hun kleren, make-up, kapsel, juwelen, door de blikken die ze de mannen toewierpen. Ze wilde hen bekijken, hen leren kennen zonder hen aan te staren en de fotografie werd hiertoe het middel bij uitstek. Ze begon zich in te leven in het werkrooster van deze vrouwen. Ze begon te werken als zij, ze trok samen met hen op en verbleef in dezelfde gebouwen, cafés en bars. Haar nieuwsgierigheid naar mensen die niet kunnen zien en toch leven in een wereld van zienden bracht haar op het idee om blinden te fotograferen. Zij beschikken niet over hetzelfde referentiekader, bereiden zich niet voor op het beeld. Dat maakt de foto’s anders en interessanter maar daarom niet makkelijker om het beeld vast te leggen. “Voor mij is dit een zeer bijzonder onderwerp
dat ik nooit volledig zal opgeven. Mensen fotograferen die niet kunnen zien, dwingt me om anders te zien.” Door te praten met iemand die met aids leefde, hoopte de fotografe dan weer om de angsten, misvattingen en vooroordelen hierover te veranderen en een gezicht te schenken aan zij die aan de ziekte leden. Dit leidde tot een zeer bijzondere relatie met Jean-Louis, de eerste aids-lijder in Europa die ermee instemde gefotografeerd te worden. Atwood woonde bij hem tot hij opgenomen werd in het ziekenhuis om te sterven. Deze reeks is, samen met het project over Haïti, de enige die in kleur wordt weergegeven. Ze reisde ook af naar landen waar antipersoonsmijnen talloze slachtoffers maakten. De slachtoffers zijn voornamelijk burgers, waaronder talloze kinderen, aangetrokken door de levendige kleuren. Amputaties, psychologische weerslag en trauma’s worden belicht. Ongeveer tien jaar fotografeerde ze ook misdadigers van gemeenrecht in veertig gevangenissen in negen landen in West-Europa, Oost-Europa en de Verenigde staten. Aanvankelijke nieuwsgierigheid wordt gevolgd door verbazing, shock, verbijstering en woede. Het project over vrouwen in de gevangenis is misschien wel één van haar belangrijkste werken. Het was echter niet evident om vrouwen te vinden die wilden meewerken, er was immers angst voor represailles. Het kenbaar maken van wat deze vrouwen meemaken achter de tralies, het doorbreken van hun gedwongen stilzwijgen, was een niet te onderschatten opdracht. Het project is een aanklacht, een roep om rehabilitatie in plaats van voortdurende vernedering. Atwood fotografeerde tot slot Haïti tussen 2005 en 2008. Ze concentreerde zich op het dagelijkse leven en niet op de Cité’s waar sedert de jaren 2000 het geweld steevast toenam met gijzelingen, folteringen en moorden en waar zelfs journalisten het slachtoffer van werden. Ze besluit met confronterende beelden na de aardbeving van 2010 die Port-au-Prince in zijn totaliteit heeft vernield.
Atwood behaalde talloze prijzen en is auteur van een tiental boeken, waaronder ‘Too Much Time: Women in Prison’, het resultaat van maar liefst 10 jaar werk dat nog steeds het doorslaggevende fotografische referentiewerk blijft over vrouwengevangenissen. Na haar eerste grote retrospectieve in het Maison Européene de la Photographie in Parijs, brengt de Botanique hulde aan deze grote hedendaagse fotografe. Het resultaat van een zestal verschillende projecten zijn nu te bekijken in Brussel. (rdm) n De expo loopt nog tot 12 januari 2014 in Botanique Brussel, Koningsstraat 236, 1210 Brussel en is geopend van woensdag tot zondag, 12 u. - 20 u. Alle info op www.botanique.be.
© Jane Evelyn Atwood / Les Gonaïves, Haïti, 2005
© Jane Evelyn Atwood / Jean-Louis, malade de SIDA, chez lui, 1987
Expo 53
54 In Beeld
Marc Desmet, laureaat nationale filmwedstrijd Geloof in de kracht van het beeld om iets te vertellen Een mistige herfstochtend, niet ver van de grens met Wallonië, “a room with a view” dat zich door de mist niet helemaal vrijgeeft maar volgens de bewoner de moeite loont. We zijn in Heestert, bij Marc Desmet, laureaat van de nationale filmwedstrijd met zijn speelfilm ‘Who am I?’. Elisa, een jonge vrouw, denkt terug aan haar kindertijd toen ze een voddenpop uit de rivier haalde. Ze komt nu terug in die omgeving waar ze gelukkig was, maar wordt dan ineens geconfronteerd met het (ouderlijk?) huis waar ze als kind werd misbruikt. Het ronddwalen in dat huis roept onverwerkte emoties op en daarmee kan ze niet verder leven. Ze neemt een drastisch besluit.
film, gaat alle aandacht naar de actrice. Bovendien zijn de kleurschakeringen in de grijstinten onbeperkt.” Ook de keuze voor overvloeiers was bewust: “Overvloeiers zijn rustgevend, en passen bij het overgrote deel van de film. De dramatische scene op het einde, als de jonge vrouw snel door het bos naar de rivier stapt, is wel met harde overgangen.” En dat mist zijn effect niet. In het huis van vroeger is de jonge vrouw zowel gelukkig als ongelukkig geweest: haar eigen verhaal is dus ook zwart-wit. En de cirkel is rond.
Het oordeel van de jury
Van scenario tot speelfilm
De film was algemeen laureaat en won eveneens de nominatie voor ‘Regie’, met als verantwoording van de jury: “Een verhaal dat helemaal wordt verteld zonder woorden, dat is visuele filmtaal. De kijker wordt meegevoerd in het verhaal, ook omdat hij onderweg veel symbolen meekrijgt.” En daar is Marc blij om. Hij wou de kracht van de beeldtaal maximaal gebruiken en gaf de kijker tal van hints om de gemoedstoestanden van Elisa in beeld te brengen, bijvoorbeeld dat het huis voor de jonge vrouw een vertrouwde omgeving is: “Ze raakt de muur, de kachel, de tafel, de steelpan met zachte strelingen aan. Dat wijst op het thuisgevoel: ze is er gelukkig geweest. Dat verandert als ze in de kamer komt waar ze misbruikt werd. Eerst is er nog een beeld van het venster, de scheiding tussen warme en koude omgeving. Als ze het bed aanraakt, is dat met een krampachtige hand, wat ervoor symbool staat dat hier iets verkeerds gegaan is.”
Het scenario is volledig ontsproten uit het brein van de cineast. De opbouw ervan gaat geleidelijk: veel denkwerk, nieuwe ideeën worden ingepast, andere worden weer geschrapt. “Uit de films die ik zie, haal ik beeldfragmenten die mij aanspreken en van pas zouden kunnen komen. Ik maak er tekeningetjes van. Toch schrijf ik mijn verhaal helemaal met woorden uit. Alle emoties, gevoelens van de personages zet ik in woorden, en dan laat ik dit verhaal lezen aan een bevriend redacteur, die de taal nog verrijkt” Zo test hij de kracht van zijn verhaal... en als het in beeld wordt omgezet, moeten woorden daarbij overbodig zijn. Dat past hij ook toe in een toeristische film. Zo maakte hij een film van 27 minuten over Zwevegem zonder tekst. In de film werd de gemeente voorgesteld en alles stond er in. “Eerst wou iemand nog de opdeling volgens onderwerp als tussentitels, maar toen ze de film zagen, gingen ook
Moeilijker heeft hij het met de jurycommentaar die zijn keuze voor zwart-witfilm negatief ervaart. “Ik vind dat eerder een positief element. Zwart-wit straalt veel meer karakter uit. Door de natuur in zwart-wit om te zetten, komen de personages sterker naar voor, de storende elementen worden weggevaagd en, in deze
In beeld 55
die weg. Het heeft geen zin ‘landbouw’ te lezen als je een tractor ziet die over het veld rijdt. Voor de toeristische dienst van Kortrijk heb ik eveneens een filmpje gemaakt van een vijftal minuten, waarin de verschillende opportuniteiten van de stad vervat zitten.” Het fantastische aan een speelfilm is dat de acteurs een geschreven scenario levend maken, vindt Marc. De microbe van de speelfilm kreeg hij te pakken nadat hij ‘Den Ellentriek’ gefilmd had. De aanleiding voor het maken van deze film, die zich afspeelt in de jaren 30, was een totaalspektakel voor Open Monumentdag. Op verschillende plaatsen in de fabriek werden toneelscènes gespeeld waarin een vervolg zat. Op het einde van de rondleiding werd een filmpje getoond die het verhaal afrondde. “Sommige scènes in de film zijn live gefilmd tijdens die dag. In stukjes heb ik dan daarna het hele verhaal verfilmd. Met spraak. De acteurs zijn die van de Zwevegemse toneelgroep en die staat heel sterk.” ‘Den Ellentriek’ was de beste buitenlandse film op een Italiaans festival en kreeg 5 sterren (het maximum aantal) op het Britse festival ‘BIAFF’. In eigen land won ‘Who am I?’ nog De Gouden kat, en de hoofdprijs bij onze collega's 'van het VAC. In het buitenland kreeg de film 4 sterren op BIAFF, en goud plus een prijs voor de uitzonderlijke prestatie van de actrice op de ‘4 Walser Filmtag in Wals-Siezenheim’, Oostenrijk, en in september een Golden Diana op het ‘25. Internationalen Festival van de niet-commerciële film’ in Klopeiner See, ook Oostenrijk. Zijn actrice voor ‘Who am I?’ selecteerde hij via een screentest, na een aankondiging in de krant van het gezochte profiel. “Ik wist onmiddellijk dat zij de juiste uitstraling had. Ik kan goede acteurs vrij snel herkennen. Van Elisa kreeg ik kippenvel toen ze met haar lichaamstaal toonde wat ik wou vertellen. Zelf is ze zeer creatief met allerhande dingen bezig en heeft ook eigen inbreng gehad. Soms was dat goed, soms vroeg ik om het toch ook eens op mijn manier te doen. Bovendien vind ik dat een acteur niet steeds moet weten wat de regisseur met de beelden gaat doen.
Hij/zij moet 100% vertrouwen hebben in de regisseur.” Voor het spelen van de actrice als kind schakelde hij een meisje in uit de dansschool van Isabelle Beernaert, waar hij al jaren dansuitvoeringen filmt. Ook de dans is een manier om lichaamstaal uit te stralen. “De opnames hebben we slechts tweemaal moeten doen en het stond er goed op. Via haar moeder had ik verteld wat er moest gebeuren. Ze was heel spontaan. Maar anderhalf jaar later plande ik de scènes met de hond. Ze was toen 13 jaar en het ging niet meer. Het was alsof ze zich schaamde om te spelen. De spontaniteit was eruit gegroeid.”
Biografie Marc is de jongste uit een familie met 14 kinderen. Breed hadden ze het niet. Dat was de tijd van de Melkbrigade: toen hij ziek was, moest hij elke dag een glas melk drinken en met een volle kaart kon je een fototoestel winnen. Dat gebeurde en er volgden duizenden familiefoto's. “Op 16 jaar had ik mijn eerste camera, een 8 mm, met 3 lenzen. Het eerste rolletje dat ik met de camera van een kennis gefilmd had, was echter bij ontwikkeling helemaal 'zwart'. Via een familielid lukte het later wel.” Marc is blij dat hij via de fotografie in de film gerold is want “fotografie is de basis van de film”. En je hebt het of niet: een fotografisch oog… en Marc heeft het. “Techniek kan je leren, vaak al doende. Scholing heb ik vroeger niet gevolgd. Onlangs wel omdat ik technische bagage tekortkwam.” Hij filmt nu met een HD-camera van JVC die veel goedkoper is dan zijn
56 In Beeld
vorige camera maar veel performanter. Om goed werkt te leveren, moet je materiaal up-to-date zijn, en de evolutie gaat snel. Beroepshalve was Marc onderwijzer in het technisch onderwijs. Maar cameraman is hij altijd erbij geweest, voor drie verschillende productiehuizen, regionale tv, voor Jambers… Zo heeft hij het hanteren van de bewegende camera al doende geleerd. Toch nooit op een onrustige manier. “Je kan door heel langzaam met de camera te bewegen een natuurlijk effect creëren. Ik haat een statief. Ik film met de camera op de schouder - en sta dan stil -, met een travelbaan of met een kraan. Dat is dynamisch filmen. Gebouwen moeten op statief worden gefilmd, mensen niet. Dat geeft je ook de mogelijkheid om de onverwachte bewegingen van je acteurs beter te volgen.” Waarmee Marc bedoelt - je moet uiteraard wel de beelden schieten - dat je de filmische structuur van het verhaal helemaal kan wijzigen bij de montage. Een voorbeeld uit ‘Who am I?’: “Wat nu het begin van de film is, het vinden van de pop, stond in het scenario op het einde. Dat is dus een groot blok dat verhuist van plaats en dat heeft zo zijn gevolgen. Deze film is helemaal anders uitgedraaid dan ik oorspronkelijk gedacht en geschreven had. De opbouw van de film gebeurt aan de montagetafel. Om aan de kijker duidelijk te maken dat Elisa met haar gedachten in de war was, wou ik de natuur laten meespelen. Daarvoor is één beeld niet genoeg, moest ik vaststellen bij de montage. Dus ben ik nog beelden gaan opnemen om die gedachten vorm te geven: boomkruinen die heen en weer waaien, wolken die snel voorbijvliegen, een schaduw die over het huis glijdt op een zonnige dag met cumuluswolken… De woning is hier maar 300 meter van mijn deur verwijderd.” De muziek werd voor de film gecomponeerd door een muzikant, die ook met Marc samen de bijgeluiden heeft gemaakt en opgenomen. Sinds 2009 is Marc lid van videoclub Impuls. Hij was cameraman in een film van Kurt Velghe, intussen al 4 of 5 keer. “De voordelen van een club? Je film wordt er besproken en je krijgt een aantal (terechte) opmerkingen. Er heerst een wedstrijdgevoel en dat houdt mij wakker om film te maken en om hem goed en
beter te maken.” Ook de mengeling van de andere filmgenres is een interessant element. “Dat ook een reisfilm kan gemaakt worden die aangenaam is om naar te kijken en zo op tv kan, is een verrijkende ervaring.” Voor zijn laureaatfilm kreeg hij hulp van clubleden. Niet voor de scènes in het bos, die zijn gefilmd met alleen Elisa. “Als het weer meezat, spraken we af. Drie vierde van de film is met ons beiden alleen gemaakt. Voor de binnenscènes vroeg ik enkele mensen van de club mee voor het bedienen van de travelbaan, het plaatsen van licht,... De scène van het jonge meisje in bed heb ik thuis nagebouwd, met behangpapier van in het huis. En de rivier is de Lesse, waar we ook met vier naartoe trokken. Het is wel leuker om met een ploeg te filmen dan alleen. Het shot van de pop die uit het water opduikt nadat Elisa erin verdwenen is, hebben we 72 keer geschoten om één goede over te houden. Het beeldkader is in close-up: dan verscheen ze buiten beeld, was de hand van diegene die ze onder water houdt te zien, kwam ze op de rug terecht... En door met de pop te eindigen, zijn we weer bij het begin van het verhaal: de vicieuze cirkel is af.” Ligt er een nieuw scenario klaar? “Ja, het is helemaal uitgeschreven en in herlezing. Weer een psychologisch drama, ditmaal met dialoog, een sterk verhaal om naar uit te kijken.” En weer zal Marc veel tijd besteden aan de voorbereiding van elk opnamebeeld maar “bij niet-professionele films kom je altijd voor verrassingen te staan!” En we laten ons maar al te graag verrassen! (mc) n
CvB-nieuws 57
CLOSE-UP The Green Wall - Berchem Nog tot en met 31 januari 2014, dinsdag - donderdag, 10 u. - 20 u., vrijdag - zaterdag, 10 u. - 17 u. In samenwerking met bibliotheek de Poort organiseren we een half jaar lang de fotowedstrijd ‘The Green Wall’. Elke maand nodigen we een bekende Vlaming uit om te vertellen waar ‘groen‘ hem of haar aan doet denken. Vervolgens kan iedereen via Flickr drie foto’s inzenden die passen binnen dit thema. De eerste BV die zijn thema mocht voorstellen, was regisseur Nic Balthazar! Hij koos voor ‘natuur en ecologie’. Uit de talloze inzendingen koos hij de drie beste beelden, die op hout werden geprint en op ‘The Green Wall’ in de bibliotheek worden tentoongesteld. Ontdek de winnende beelden én het nieuwe thema in deze gezellige groene leeshoek! Alle info over dit project vindt je op p. 6. Bibliotheek De Poort, Willem Van Laarstraat 15 - 17, 2600 Berchem
Photo View 2013 - Roeselare Nog tot en met 19 januari 2014, maandag - donderdag, 9 u. - 12.30 u. en 13.30 u. - 17.30 u., vrijdag 9 u. - 12 u. en 13.30 u. - 17.30 u., zaterdag 10 u. - 12 u. en een uur voor voorstellingen in het weekend Al meer dan 10 jaar slagen we erin om met deze bijzondere expo de eigenzinnige fotografie te vieren. Ook dit jaar kan je weer rekenen op boeiende en eigenzinnige fotoreeksen. Ga zeker een kijkje nemen, ’t is gratis! CC De Spil, H. Spilleboutdreef 1, 8800 Roeselare
Photo View 2013 - Genk Van 23 januari tot en met 1 maart 2014, maandag vrijdag, 10 u. - 19 u. en zaterdag 10 u. - 16 u. Photo View 2013, dat zijn fotoreeksen met pit! Photo View staat garant voor krachtige fotoreeksen met een ziel, vol kwaliteit, experiment en eigenheid. Met Genk is Photo View 2013 toe aan zijn allerlaatste halte, neem dus zeker eens een kijkje! Bibliotheek, Stadsplein 3, 3600 Genk
Photo Event: stuur jouw portfolio in! Van 21 juni tot en met 24 augustus 2014 kan je in CC Mechelen terecht voor Photo Event 2014. Met Photo Event brengen we een gevarieerde tentoonstelling, waarbij we niet alleen een klepper uit de wereld van de fotografie voorstellen, maar ook het werk van enkele jonge Belgische fotografen. Daarnaast presenteren we voor deze editie ook een galerij met het werk van leden van het Centrum voor Beeldexpressie. Alle info op onze website www.beeldexpressie.be > projecten > Photo Event 2014
58 CvB-nieuws
NIEUWS Auteursrechten... en hoe ze te beschermen! Het auteursrecht ontstaat vanzelf op het ogenblik dat een origineel/oorspronkelijk werk tot stand komt. Het resultaat van gelijk welk creatief proces is “automatisch” eigendom van de betrokken auteur. Het geeft een auteur twee belangrijke rechten op de werken die hij creëert: • De vermogensrechten laten toe het werk te exploiteren en te commercialiseren. • De morele rechten beschermen de persoonlijke band tussen de auteur en zijn werk. Iedere auteur (fotograaf, cineast, kunstenaar, ...) kan zijn rechten vrijwaren door: • Lid te worden van een auteursorganisatie (Sabam, Sofam, ...). • Copyright symbool en/of schriftelijke waarschuwing toe te voegen aan het creatief product. (Cineasten doen dit best in de begingeneriek van hun film.)
Prijs van Vlaanderen 2014 OPGELET !! 1. Uiterste inzenddata worden aangepast: 1 maart en 15 september. De foto’s (M/CP) moeten aan de verantwoordelijken van de provinciale organisaties worden bezorgd. Digitale beelden (PI) moeten per club met wetransfer (zie handleiding op onze website) rechtstreeks aan de wedstrijdcommissaris verzonden worden. (wedstrijd@beeldexpressie.be) 2. Een wit of een zwart lijntje als omkadering van het (digitaal) beeld is NIET toegelaten! 3. Entry-forms (nieuwe versie) kan je downloaden van onze website. 4. Het thema voor de tweede reeks 2014 is WATER.
Nationale filmwedstrijd in 2014: nieuwe formule In 2014 wordt de nationale filmwedstrijd - bij wijze van test voor één jaar - achter gesloten deuren gehouden en komt er een gala dat een hele dag duurt… Op het gala krijgt iedere aanwezige een evaluatieformulier om in te vullen en ter plaatse te deponeren. Op basis van de antwoorden en de opkomst zal deze formule al of niet voor de volgende jaren behouden blijven. De voornaamste reden voor deze wijziging is de lage belangstelling voor de projecties tijdens de nationale openbare wedstrijd. Hoewel iedereen wil dat zijn film wordt geprojecteerd “voor groot publiek”, bedroeg het gemiddelde aantal kijkers in 2013
slechts 46, en dat op 52 films en evenveel cineasten, maar vooral op 1129 filmende CvB-leden. Toegegeven, Oud-Turnhout ligt niet echt centraal, maar de cijfers verschillen niet sterk van die van de vorige jaren. Waar het gala volgende jaar zal plaats hebben, zijn we nog aan het uitzoeken en hoe we de dag gaan organiseren, wordt nog uitgewerkt. Zeker is dat de jury 20 films zal nomineren voor 5 deelaspecten: verhaallijn, sociaal aspect, vernieuwende waarde, sonorisatie en fotografie. Alle genomineerde films worden op het gala openbaar geprojecteerd. De prijsuitreikingen lopen over de hele dag. We streven ernaar om de hele dag boeiend te houden, want om alle laureaten te kennen én gezien te hebben, moet het publiek de hele dag aanwezig blijven. Ook aan het wedstrijdreglement werd gesleuteld. Je vindt het weldra op de website www.beeldexpressie.be en alle club- en provinciale secretarissen zullen een kopie krijgen. De belangrijkste vernieuwing betreft de duur van de films, artikel 6: deze wordt vanaf 2014 beperkt tot 45 minuten. Dat is volgens een aantal mensen algemeen geldend voor de definitie ‘kortfilm’. Ook artikel 12 werd aangepast in verband met de toestemming tot kopiëren. Aan de voorwaarden voor deelname werd niets gewijzigd: dat blijft 75% halen op de provinciale wedstrijd. Het is de provinciale verantwoordelijke die de films via een webformulier inschrijft. Wanneer de films ten laatste moeten worden ingezonden, zal tijdig worden gemeld. Met de hoop dat deze nieuwe formule velen zal kunnen bekoren, is het vol verwachting uitkijken naar wat de lichting films 2014 het publiek zal brengen!
CvB-nieuws 59
WEGWIJS Antwerpen
Basisvoedsel digitaal gemanipuleerd tot objecten die zodanig abstract worden dat men haast niet meer ziet wat ze voorstellen, maar die er toch organisch blijven uitzien. CC Ter Dilft, St-Amandsesteenweg 41-46, 2880 Bornem
Fototentoonstelling en digirama’s Fauna Flora Fotoclub - Schoten Zaterdag 25 januari, 13 u. - 19 u., en zondag 26 januari 2014, 10 u. - 18 u. (projecties om 13.30 u., 15 u., 16.30 u. en 18 u. en zondag extra projectie om 11 u.) Kasteel van Schoten, Kasteeldreef 61, 2900 Schoten
Fototentoonstelling Koninklijke Fotoclub - Merksem Nog tot en met 28 december 2013, dinsdag donderdag, 10 u. - 20 u., vrijdag - zaterdag, 10 u. - 17 u.
Limburg Photo View 2013 - Genk Van 23 januari tot en met 1 maart 2014, maandag vrijdag, 10 u. - 19 u. en zaterdag 10 u. - 16 u. Met Genk is Photo View 2013 toe aan zijn allerlaatste halte, neem dus zeker eens een kijkje! Bibliotheek, Stadsplein 3, 3600 Genk
Bibliotheek Park, Van Heybeeckstraat 28A, 2170 Merksem
63ste Jaartentoonstelling Koninklijke Fotokring Spectrum - Deurne Zaterdag 18 januari 2014, 15 u. (openingsreceptie) Van 19 tot en met 26 januari 2014, woensdag - zondag, 13 u. - 17 u. Jaartentoonstelling met een uitgebreide retrospectieve van het werk van Emiel Pauwels (1927 - 2012) Galerij Rivierenhof, Turnhoutsebaan 232, 2100 Deurne
Fotosalon Obscura vzw - Zoersel Vrijdag 24 januari 2014, 20 u. (opening) Zaterdag 25 januari, 10 u. - 22 u., en zondag 26 januari 2014, 10 u. - 19 u. CC ’t Zonneputteke, De Ster 1, 2980 Zoersel
Fotografiecircuit Vlaanderen met ‘Food’ door Jean Marie Piron - Turnhout Van 8 januari tot 3 februari 2014, dagelijks, 8 u. - 18 u. en tijdens avondvoorstellingen Basisvoedsel digitaal gemanipuleerd tot objecten die zodanig abstract worden dat men haast niet meer ziet wat ze voorstellen, maar die er toch organisch blijven uitzien. De Warande, Warandestraat 42, 2300 Turnhout
Expo Fotokring - Merksplas Vrijdag 14 februari 2014, 20 u. (opening) Zaterdag 15 februari, 14 u. - 22 u. (projecties om 15 u., 16.30 u. en 19 u.), en zondag 16 februari 2014, 10 u. - 18 u. (projecties om 11 u., 14 u., 15.30 u. en 17 u.) GC De Marc/kt, Markt 1, 2330 Merksplas
Provac Wedstrijd 2014 - Mortsel Zaterdag 22 en zondag 23 februari 2014, 10 u. Lokalen KCLG, Antwerpsestraat 198, 2640 Mortsel
Fotografiecircuit Vlaanderen met ‘Food’ door Jean Marie Piron - Bornem Van 5 februari tot 10 maart 2014, dagelijks, 9 u. - 22 u., zondag, 10 u. - 16 u.
Expo ‘Beheerst afscheid.. De laatste dagen van het vroegere André Dumontziekenhuis’ 9 Hasselt Van 4 januari tot 15 februari 2014, toegankelijk op activiteitsdagen vanaf 19 u. ZOL-campus André Dumont in Waterschei zal in 2014 definitief de deuren sluiten. Verbonden met de steenkoolmijn in Waterschei groeide de kliniek uit tot een ziekenhuis met grote aandacht voor het menselijke aspect. Verzorging op maat stond altijd hoog in het vaandel. Fotoatelier Zwiep ging de uitdaging aan de sluiting van campus André Dumont vast te leggen in een beklijvende fotoreeks. Kunstencentrum België, Burgemeester Bollenstraat 54, 3500 Hasselt - www.kunstencentrumbelgie.com
Fotosalon Fotogroep ISO400 - Lommel Zaterdag 22 februari, 20 u. (opening) Van 23 februari tot en met 2 maart 2014, maandag vrijdag, 9 u. - 12 u. en 13 u. - 17 u., zaterdag - zondag, één uur voor aanvang van elke voorstelling De 25 deelnemers geven ieder hun eigen invulling binnen de hun toebedeelde ruimte. Hiermee beloven we onze bezoekers een zeer gevarieerd aanbod te brengen. Bovendien is er een doorlopende projectie waar elk lid gedurende 2 minuten een bepaald thema mag belichten. CC De Adelberg , Adelbergpark 1 te Lommel.
Clubsalon Fotoclub De Eik - Lummen Zaterdag 1 maart 2014, 19 u. (opening met receptie, projectie om 20 u.) Zondag 2 maart 2014, 14 u. - 17 u. (projecties 14 u., 16 u.) G.C.O.C. Oosterhof, Dr Vanderhoeydockstraat 56, 3560 Lummen
Oost-Vlaanderen Expo door Tom Abeloos - Sint-Niklaas Nog tot 23 januari 2014, maandag - zondag Jonge fotograaf Tom Abeloos exposeert met unieke
60 CvB-nieuws
concertfoto’s aan de inkom en in de cafetaria van opleidingscentrum Syntra. Syntra, Hogekouter 1, 9100 Sint-Niklaas
Jaarlijkse clubselectie vtbKultuur video - Beveren Zondag 7 februari 2014, 14 u. Mediazaal CC Ter Vesten, Gravenplein 2, 9120 Beveren
Foto-expo door Stephan Vanfleteren - Aalst Van 10 februari tot 15 juni 2014, maandag - vrijdag, 10 u.19 u., zaterdag, 10 u. - 17 u., en zondag, 14 u. - 17 u. De ‘Flandrien’ in de wielersport is een onuitputtelijke bron van inspiratie, zo blijkt uit deze tentoonstelling. Kunstfotograaf Stephan Vanfleteren maakte een aangrijpende reportage van 61 foto’s die gecombineerd worden met ... CC De Werf, Molenstraat 51, 9300 Aalst
Vlaams-Brabant Tentoonstelling ‘Beelden van een vergeten ontmoeting’ - Leuven Nog tot 25 januari 2014, maandag - vrijdag, 9 u. - 17 u., zaterdag, 9 u. - 12.30 u. Gesloten van 24 december tot 2 januari 2014. India heeft na Congo het grootste aantal Belgische missionarissen aangetrokken. Deze tentoonstelling focust op hun ontmoeting met de Indiase bevolking, cultuur en religies. Zij brengt de kroniek van hun aanwezigheid en illustreert welk India de missionarissen ontdekten en hoe ze het land mee vormgaven. Dat brachten ze vaak zelf in beeld. Hun foto’s zijn vandaag een getuige van een vergeten ontmoeting tussen India en België. Deze tentoonstelling past in het kader van Europalia India. KADOC-KU Leuven, Vlamingenstraat 39, 3000 Leuven
Expo Greta Buysse - Brugge Nog tot 13 januari 2014, maandag - zondag, 13 u. - 18 u., gesloten op 25 december 2013 en 1 januari 2014. De Brugse fotografe Greta Buysse brengt een retrospectieve tentoonstelling met ruim 150 foto’s waarin ze terugblikt op haar 40-jarige loopbaan. Deze kunstenares schept een beelduniversum bevolkt met archetypische vrouwenbeelden die vaak refereren aan de klassieke mythologie en de wereldliteratuur. Buysse introduceert het vrouwelijk naakt in een barokke omgeving, waarbij de architecturale kenmerken vaak het sensuele karakter van de compositie accentueren. Daarbij aansluitend toont zij een unieke reeks portretten van bekende kunstenaars, schrijvers, zangers en choreografen. Hallen Belfort, Markt 7, 8000 Brugge
Photo View 2013 - Roeselare Nog tot en met 19 januari 2014, maandag - donderdag, 9 u. - 12.30 u. en 13.30 u. - 17.30 u., vrijdag 9 u. - 12 u. en 13.30 u. - 17.30 u., zaterdag 10 u. - 12 u. en een uur voor voorstellingen in het weekend Al meer dan 10 jaar slagen we erin om met deze bijzondere expo de eigenzinnige fotografie te vieren. Ook dit jaar kan je weer rekenen op boeiende en eigenzinnige fotoreeksen. Ga zeker een kijkje nemen, ’t is gratis! CC De Spil, H. Spilleboutdreef 1, 8800 Roeselare
Grens-overschrijdend 43ste Internationaal Filmfestival - Rotterdam Van 22 januari tot 2 februari 2014 De nieuwste speelfilms, documentaires en korte films, de tentoonstellingen, optredens, talkshows en afterparty’s maken Rotterdam twaalf dagen tot opwindende filmhoofdstad van Nederland. Lees er alles over op p. 22. www.filmfestivalrotterdam.com
Foto-expo door Dirk Dejaeghere - Vaalbeek Nog tot 28 februari 2014, werkdagen, 9 u. - 12.30 u. (dinsdagavond, 18 u. - 20 u.) Na een internationale carrière bij reclamebureaus begon Dirk Dejaeghere zelf te fotograferen. Hij fotografeert met een eigen kijk op het leven en zijn omgeving, met speciale aandacht voor cadrage en een sterke beeldspraak. Zijn werken zijn altijd in kleur en horizontaal geshoot.
The Quay Brothers’ Universum in EYE - Amsterdam Nog tot en met 9 maart 2014, dagelijks, 11 u. - 18 u. (vrijdag tot 21 u.) Van 15 december 2013 tot en met 9 maart 2014 is in EYE een grote tentoonstelling over het bijzondere werk van de Amerikaanse gebroeders Quay te zien. Lees er alles over op p. 50.
Gemeentehuis Oud-Heverlee, Gemeentestraat 2, 3054 Vaalbeek
EYE, Ijspromenade 1, Amsterdam, Nederland
West-Vlaanderen 45ste Iris Digishow - Zedelgem Zaterdagen 18 en 25 januari, 20 u., zondagen 19 en 26 januari 2014, 17 u. Groene Meersen, Stadionlaan 48, 8210 Zedelgem
William Klein in Foam - Amsterdam Nog tot 12 maart 2014, dagelijks, 10 u. - 18 u. (donderdag en vrijdag tot 21 u.). Foam sluit het jaar 2013 af met een unieke overzichtstentoonstelling van William Klein. Het volledige museum staat in het teken van leven en werk van deze legendarische fotograaf, cineast en ontwerper. Lees er alles over op p. 14. Foam, Keizersgracht 609, 1017 DS Amsterdam, Nederland
CvB-nieuws 61
CURSUSSEN & WORKSHOPS Cursus Video: Montage basismodule - Malle
Basiscursus film - Leopoldsburg
Dinsdagen 7 en 14 januari, donderdagen 10 en 17 januari en woensdag 22 januari 2014, 19.30 u. - 22.30 u.
Zaterdagen 18 en 25 januari, 9 u. - 16 u., en dinsdagen 21 en 28 januari 2014, 19.30 u. - 22.30 u.
Je leert de basics van het allround montageprogramma Adobe Premiere Elements 9: de belangrijkste knoppen en instellingen, het importeren van videomateriaal, werken met de tijdlijn en met het storyboard, trimmen op de juiste plaats, overgangen gebruiken, titels maken, geluid toevoegen en bijwerken. Dit alles resulteert uiteindelijk in het maken van een eenvoudige DVD. Het gaat hem daarbij niet om de techniek alleen. De docent verklapt ook talrijke trucjes vanuit het oogpunt van een cineast. Vereiste basiskennis: goede computervaardigheden! Docent is Tony Jacobs, ervaren docent en maker van kortfilms.
In deze cursus verken je samen met Tony Jacobs de wondere wereld van het filmen. Hoe stel je een filmcamera af, hoe breng je iets in beeld en maak je de beste opnames,... al deze vragen komen op een heldere manier aan bod. Heb je altijd willen leren filmen, dan is dit jouw kans! CC Leopoldsburg, Kastanjedreef 1, 3970 Leopoldsburg Info en inschrijvingen: info@ccleopoldsburg.be of 011 34 65 48 (€ 95 voor CvB-leden, € 105 voor niet-leden)
Provinciaal vormingscentrum Malle, Smekenstraat 61, 2390 Malle Info en inschrijvingen: vormingscentrum@pvm.provant.be of 03 312 80 14 (deelnameprijs: € 75 voor niet-leden, € 60 voor Cvb-leden, jeugdwerkers en jongeren tot en met 25 jaar).
Filmen met videocamera (of fototoestel) Malle
Basiscursus digitale fotografie Leopoldsburg
Vind je het ook zo plezierig om filmpjes te maken met je camera of fototoestel met videofunctie? Dan is deze cursus echt iets voor jou! Je maakt kennis met de knopjes van je toestel en we leren je de kneepjes van het vak. Hoe breng je personen en voorwerpen goed in beeld? Hoe gebruik je de belichtingsprogramma’s van je toestel? We leren het je in de praktijk! We bestuderen ook het aspect filmmuziek. Welke muziek hoort bij welk beeld en kun je de kijker op het verkeerde been zetten door je muziekkeuze? Waar gebruik je een stiltemoment in je filmpje, …? Je leert het allemaal! Leren monteren is één van de belangrijkste lessen. De montage begint in feite al op het moment dat je je toestel opzet. Elke les heeft een deel theorie en een deel praktijk. Docent is Tony Jacobs, ervaren docent en maker van kortfilms.
Maandagen 13, 20 en 27 januari, 3, 10 en 24 februari 2014, 19.30 u. - 22 u. Uitstap op 16 februari 2014, 09.30 u. - 16.30 u. Wie heeft er nog geen digitaal fototoestel? Er is nog nooit zoveel gefotografeerd als nu. Het lijkt allemaal heel gemakkelijk om foto’s te maken en toch... dat digitale fototoestel verbergt nog heel wat geheimen. Tijdens deze cursus komen alle basisfacetten van de digitale fotografie aan bod: beeldsensor, objectief, diafragma, sluitertijd, belichting, flits, menu-instellingen… Na het theoretische gedeelte wordt de techniek in de praktijk gebracht. Er wordt een dag voorzien dat men in groep gaat fotograferen. De praktijkoefeningen worden nadien gezamenlijk geëvalueerd. In verschillende stappen evolueer je van een beginnende leek naar een onderlegde amateur met zin voor fotografie. Lesgever is Vera Cammaer. CC Leopoldsburg, Kastanjedreef 1, 3970 Leopoldsburg Info en inschrijvingen: info@ccleopoldsburg.be of 011 34 65 48 (€ 95 voor CvB-leden, € 105 voor niet-leden)
Dinsdagen 4, 11 en 18 februari en donderdagen 6, 13 en 20 februari 2014, 19.30 u. - 22.30 u.
Provinciaal vormingscentrum Malle, Smekenstraat 61, 2390 Malle Info en inschrijvingen: vormingscentrum@pvm.provant.be of 03 312 80 14 (deelnameprijs: € 90 voor niet-leden, € 72 voor Cvb-leden, jeugdwerkers en jongeren tot en met 25 jaar).
62 CvB-nieuws
WEDSTRIJDEN Cursus video Kortfilm - Malle Vrijdagen 7 februari en 21 maart, 19.30 u. - 22.30 u., zaterdagen 26 april en 10 mei 2014, 9.30 u. - 16.30 u. In deze workshop maken we in “no-time” een volwaardige kortfilm. De nadruk ligt op de artistieke facetten die tot het takenpakket van een regisseur behoren (scenario, beeldtaal, acteursregie, mise-en-scène, etc …). De workshop start met twee avonden waarop achtereenvolgens de ontwikkeling van het scenario en découpage aan bod komen. Als afsluiting duiken we de televisiestudio in, draaien we de kortfilm en maken we kennis met artistieke zaken zoals mise-en-scène, acteursregie, beeldregie, etc… De kortfilm wordt tot een mooi eindresultaat afgemonteerd en als digitale video file aan alle deelnemers bezorgd. Docent is Michael Vercauteren, professioneel scenarioschrijver. Provinciaal vormingscentrum Malle, Smekenstraat 61, 2390 Malle Info en inschrijvingen: vormingscentrum@pvm.provant.be of 03 312 80 14 (deelnameprijs: € 90 voor niet-leden, € 72 voor Cvb-leden, jeugdwerkers en jongeren tot en met 25 jaar).
Basiscursus digitale fotografie - Aalst Vrijdagen 14, 21 en 28 februari, 14, 21 maart en 4 april 2014, 19.30 u. - 22 u. Uitstap op 29 maart 2014, 09.30 u. - 16.30 u. Wie heeft er nog geen digitaal fototoestel? Er is nog nooit zoveel gefotografeerd als nu. Het lijkt allemaal heel gemakkelijk om foto’s te maken en toch... dat digitale fototoestel verbergt nog heel wat geheimen. Tijdens deze cursus komen alle basisfacetten van de digitale fotografie aan bod: beeldsensor, objectief, diafragma, sluitertijd, belichting, flits, menu-instellingen… Na het theoretische gedeelte wordt de techniek in de praktijk gebracht. Er wordt een dag voorzien dat men in groep gaat fotograferen. De praktijkoefeningen worden nadien gezamenlijk geëvalueerd. In verschillende stappen evolueer je van een beginnende leek naar een onderlegde amateur met zin voor fotografie. Lesgever is Vera Cammaer. CC De Werf, Molenstraat 51, 9300 Aalst Info en inschrijvingen: info@beeldexpressie.be of 03 289 12 00 (€ 95 voor CvB-leden, € 105 voor niet-leden)
The Green Wall Het Centrum voor Beeldexpressie organiseert samen met bibliotheek De Poort een fotowedstrijd in het kader van haar seizoensthema ‘groen’. Elke maand nodigen we een bekende Vlaming uit om te vertellen waar ‘groen’ hem of haar aan doet denken. Vervolgens is het aan jou om binnen dit thema een prachtige foto te maken. De drie beste foto’s worden op hout geprint en tentoongesteld op ‘The Green Wall’ in de bibliotheek van Berchem, een fotomuur in een groen kleurtje die de achtergrond vormt voor een gezellige groene leeshoek met kussens, krukjes en boeken over het gekozen thema. Dit proces herhalen we zes keer gedurende een half jaar. Nadien worden de fotoprints geveild voor een groen goed doel. Info, reglement en inschrijvingsformulier vind je via www.beeldexpressie.be > wedstrijd > wedstrijdaankondigingen, uiterste inzenddatum: 15 januari, 15 februari, 15 maart, 15 april, 15 mei 2014
Digitale fotowedstrijd Fotoclub OpenVizier Ruisbroek Fotoclub OpenVizier Ruisbroek organiseert haar jaarlijks digifestival op 8 februari 2014. Dit festival wordt voorafgegaan door een digitale fotowedstrijd. Info, reglement en inschrijvingsformulier vind je via www.beeldexpressie.be > wedstrijd > wedstrijdaankondigingen, uiterste inzenddatum: 24 januari 2014.
Festicolor 2014 Het Internationale salon FESTICOLOR 2014 telt 2 secties: KLEURENFOTO en DIGITAAL BEELD. Voor beide is het onderwerp vrij. Het salon is erkend door CvB, BFF, FIAP en PSA. Jurering: 8 februari 2014, prijsuitreiking en tentoonstelling: 7, 8, 9, 15 en 16 maart 2014 Info, reglement en inschrijvingsformulier vind je via www.beeldexpressie.be > wedstrijd > wedstrijdaankondigingen, uiterste inzenddatum: 2 februari 2014.
Internationale FIAP-salons FIAP (Fédération Internationale de l’Art Photographique) is een van de bekendste internationale organisaties voor fotografie. Jaarlijks verleent zij aan meer dan 150 ‘salons’ of internationale fotowedstrijden haar medewerking, met deelnemers uit alle uithoeken van de wereld. Ieder salon geeft een catalogus uit met daarin een selectie van de winnende beelden en een lijst van alle geaccepteerde foto’s. Een recent overzicht van de FIAP-salons vind je via www.beeldexpressie.be > wedstrijd > wedstrijdaankondigingen.
programma cvb 63
Januari 2014 Fotowedstrijd ‘Waar voel jij je thuis?’ Waar voel jij je thuis? In je luie zetel, je tuin of net dat andere, heel speciale plekje? Deel het met ons en de rest van de wereld, en maak kans op een mooie prijs! We (FARO, Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw, het Forum voor Amateurkunsten vzw en het Centrum voor Beeldexpressie vzw) zorgen voor een vijfsterren publieks- en juryprijs. Info,reglement en inschrijvingsformulier vind je via www.beeldexpressie.be > wedstrijd > wedstrijdaankondigingen, uiterste inzenddatum: 9 maart 2014.
Fotowedstrijd ‘Meerhout met een KNIPoog’ Het gemeentebestuur organiseert een fotowedstrijd om op een originele manier het reilen en zeilen in Meerhout in beeld te brengen. Dat Meerhout een mooie gemeente is … daarvan is het gemeentebestuur overtuigd. Maar het is ook plezant om er te vertoeven. En net dát wil het bestuur geïllustreerd zien in deze fotowedstrijd. Om geen enkele creativiteit te beknotten, komen alle mogelijke foto's in aanmerking, zolang ze maar een humoristisch tintje hebben en op het grondgebied van Meerhout gemaakt zijn. De organisatie verwacht heel uiteenlopende beelden van onder meer mensen, evenementen, natuur, dieren, gebouwen, … met een hoekje af. Deelnemers hoeven geen professionele fotograaf te zijn. Iedereen kan gratis deelnemen aan deze fotowedstrijd. Er zijn twee categorieën voorzien: een open categorie en een jongerencategorie tot 15 jaar. De beste inzendingen krijgen een geldprijs. Info,reglement en inschrijvingsformulier vind je via www.beeldexpressie.be > wedstrijd > wedstrijdaankondigingen, uiterste inzenddatum: 31 augustus 2014
December 2013 / Januari 2014 Photo View 2013 - West-Vlaanderen Al meer dan 10 jaar slagen we erin om met deze bijzondere expo de eigenzinnige fotografie te vieren. Photo View staat garant voor krachtige fotoreeksen vol kwaliteit en eigenheid. Van woensdag 18 december 2013 t.e.m. zondag 19 januari 2014 CC De Spil, H. Spilleboutdreef 1, 8800 Roeselare
Photo View 2013 - Limburg Van donderdag 23 januari tot en met zaterdag 1 maart 2014 Bibliotheek, Stadsplein 3, 3600 Genk The Green Wall - Antwerpen Gedurende een half jaar nodigen we elke maand een bekende Vlaming uit om een groen thema te bedenken voor onze fotowedstrijd. Vanaf 3 januari kan je de eerste 3 winnende foto’s bewonderen op The Green Wall! Expo doorlopend vanaf 3 januari tot juni 2014 Bibliotheek De Poort, Willem Van Laarstraat 15, 2600 Antwerpen
Maart 2014 Standpunten Antwerpen Dinsdag 11 maart 2014 CC ’t Zonneputteke, De Ster 1, 2980 Zoersel Photo View 2014 - opening Knokke De nieuwe tentoonstelling van onze jaarlijkse wedstrijd rond eigenzinnige fotografie opent ook deze keer op het Internationaal Fotofestival van Knokke-Heist. Wees er als eerste bij om de winnende reeksen te bewonderen! Van zondag 30 maart tot en met maandag 9 juni 2014 CC Scharpoord, Meerlaan 32, 8300 Knokke-Heist
April 2014 Dag van de Amateurcineast Ook dit jaar organiseren we in samenwerking met Cinema Zuid een dag waar de niet-professionele cineast centraal staat. Zaterdag 19 april 2014 Cinema Zuid, Lakenstraat 14, 2000 Antwerpen Groengrijs Met dit grote project dagen het Centrum voor Beeldexpressie, Natuurpunt en de Bond Verantwoorde Natuurfotografie fotograferend Vlaanderen uit om de natuur in de stad in beeld te brengen. april - augustus 2014 met o.a. stadswandelingen onder begeleiding van natuurexperten en -fotografen.
September 2014 Filmforum Limburg Vrijdag 12 september 2014 ’t Kapelleke, Onze-Lieve-Vrouwstraat 5, 3600 Genk
Meer info: www.beeldexpressie.be
64 contact
WIE contacteren WAARVOOR in het Centrum voor Beeldexpressie? Directeur: Karel Geukens Tel. 03/289 12 01 e-mail: karel.geukens@beeldexpressie.be Verantwoordelijke communicatie en hoofdredactie Beeld Express: Tine Van den Heuvel Tel. 03/289 12 03 e-mail: com@beeldexpressie.be (vervanging Joke Embrechts) Verantwoordelijke vorming: Wouter Van Springel Tel. 03/289 12 05 e-mail: vorming@beeldexpressie.be Verantwoordelijke projecten: Margot Thysens Tel. 03/289 12 04 e-mail: project@beeldexpressie.be Medewerkster communicatie, projecten, vorming Charlotte Op de Beeck Tel. 03 289 12 06 e-mail: charlotte@beeldexpressie.be Grafisch vormgeefster: Kim Peeters Tel. 03/289 12 02 e-mail: graficus@beeldexpressie.be Verantwoordelijke ledenbeheer, financieel beheer, erkenning salons: Paula Hannes Tel. + Fax 014/58 41 74 e-mail: sec@beeldexpressie.be Algemene inlichtingen, meldingen kwaliteitsbegeleidingen, provinciale manifestaties & cursussen, cue-sheets SABAM, medailles & trofeeën, adreslabels, ontlening materiaal, verzekering B.A., beheer fotomateriaal: Sandra Gillis Tel. 03/289 12 00 e-mail: info@beeldexpressie.be
Adres:
Centrum voor Beeldexpressie Vorstermanstraat 7- bus 1.5 2000 Antwerpen
rekening 414-4199991-24 BIC: KREDBEBB IBAN: BE81 414 4199991 24
Openingsuren: van maandag tot donderdag, 9 u. - 17 u., en op vrijdag, 9 u. - 16 u.
Voorzitter: Freddy Van Vlaenderen Rijsenbergstraat 130, 9000 Gent Tel. + Fax 09/220 29 15 e-mail: voorzitter@beeldexpressie.be Secretaris: Jan Coddé Van Praetlei 99, 2170 Merksem Tel. 03 644 47 02 e-mail: Jan@JanFoto.be Penningmeester: André Blanchard Rijshoutstraat 33, 9032 Wondelgem Tel. 0476 59 39 18 e-mail: andreblanchard1@hotmail.com Verantwoordelijke projectgroep Ciné Public en beheerder AVmateriaal: Daniël De Vetter Honoré Drubbelstraat 1, 9041 Oostakker Tel. 09/355 91 02 e-mail: daniel.videoclubgent@gmail.com Commissaris CvB-fotowedstrijden en verantwoordelijke projectgroep fotowedstrijden: Freddy Van Gilbergen Smisveldstraat 33, 3370 Boutersem Tel. 016/73 57 76 e-mail: wedstrijd@beeldexpressie.be Verantwoordelijke projectgroep filmwedstrijden: Michelle Cooreman Hollebeekstraat 63, 1630 Linkebeek Tel. 02/380 61 65 e-mail: michelle.cooreman@skynet.be Verantwoordelijke projectgroep Photo Event: Jef Paepen Akkerstraat 62, 2990 Wuustwezel Tel. 03/669 79 57 e-mail: info@jefpaepen.be
PRAKTISCHE INFO: Voor het tijdschrift Beeld Express wordt de info voor het CvB-nieuws ten laatste 1 maand voor de verschijningsdatum en voor redactionele tips ten laatste 2 maanden voor verschijningsdatum verwacht via com@beeldexpressie.be.
Beeld Express 1 Beeld Express 2 Beeld Express 3 Beeld Express 4 Beeld Express 5
verschijningsdatum deadline materiaal 1 maart 1 juni 1 september 1 november 1 januari
1 januari / 1februari 1 april / 1 mei 1 juli / 1 augustus 1 september / 1 oktober 1 november / 1 december
01 Voorwoord 02
Joris Hermans, fotograaf zonder grenzen
06
Fotowedstrijd The Green Wall
08
BOZAR en CINEMATEK lauweren Jonas Mekas
09
De Behandeling: 5de film van regisseur Hans Herbots
12
WAK zoekt Ooggetuige, collages en reporters!
14
William Klein in Foam Amsterdam
16
Expo ‘Lang leve de tv!’
18
Jef Claes
22
43ste International Film Festival Rotterdam
24
Tentoonstelling ‘Oorlog en trauma’ in Museum Dr. Guislain
22 Productinfo 29
Jacques Denis
32
Anima 2014
34
Ief Spincemaille
38
Filmen met een fototoestel
40 Boekennieuws 41
Uit op dvd
42
Once upon a forest
46 CvB-passé 49
Sarah Van Marcke ‘Rites are in time, what home is in space’
50
The Quay Brothers’ Universum in EYE Amsterdam
52
Jane Evelyn Atwood
54
Marc Desmet, winnaar nationale filmwedstrijd
57 CvB-nieuws 63
Programma CvB
64
WIE contacteren WAARVOOR in het CvB?
BEELD EXPRESS (oplage 5300 ex.) nummer 5, jaargang 43, januari/februari 2014 Verschijnt 5 x per jaar in maart, juni, september, november en januari. Centrum voor Beeldexpressie, CvB vzw, erkend door de PSA, FIAP en UNICA Voorzitter en verantwoordelijk uitgever: F. Van Vlaenderen, Rijsenbergstraat 130, 9000 Gent Tel. 09/220 29 15 - e-mail: voorzitter@beeldexpressie.be Hoofdredacteur - redactieadres: Hoofdredactrice ad interim: Tine Van den Heuvel (vervanging Joke Embrechts) Vorstermanstraat 7 bus 1.5, 2000 Antwerpen Tel.: 03/289 12 03 e-mail: hoofdredacteur@beeldexpressie.be
Binnenkort jouw foto op The Green Wall?
Overige redacteurs: T. Van den Heuvel (tvdh), M. Cooreman (mc), R. De Muyter (rdm), Karel Geukens (kg), C. Goossens(cg), M. Thysens (mt), C. Op de Beeck (codb), W. Van Springel (wvs) Inlichtingen, adreswijzigingen, publicitaire inlassingen, ...: Vorstermanstraat 7 bus 1.5, 2000 Antwerpen Tel.: 03/289 12 01 e-mail: sec@beeldexpressie.be Abonnementen: 20 euro per jaargang (5 nrs.) (buitenland 30 euro) Losse nummers: 5 euro per nr. (buitenland 7 euro) te storten op rekening 414-4199991-24 van CvB vzw, Vorstermanstraat 7- bus 1.5, 2000 Antwerpen BIC: KREDBEBB / IBAN: BE81 414 4199991 24 Meer informatie op onze website: www.beeldexpressie.be Alle artikels worden gepubliceerd onder de verantwoordelijkheid van de auteurs en dienen naar de hoofdredacteur gestuurd te worden. De niet gepubliceerde artikels worden - tenzij anders afgesproken - niet teruggestuurd. Niets uit dit nummer mag gedeeltelijk of in zijn geheel overgenomen worden zonder uitdrukkelijke toestemming. Lay-out en prepress: Kim Peeters Foto cover: © Sarah Van Marcke / Hans Van der Laan (bed) (Expo 44 Gallery zie p. 49)
Fotowedstrijd ‘The Green Wall’
BEELD EXPRESS 5/2013
januari/februari - Afgiftekantoor Antwerpen X - P309297 - 5 x per jaar in maart, juni, september, november en januari
tweemaandelijks tijdschrift van het Centrum voor Beeldexpressie vzw
5/2013