Beeld Express 1/2017 by BREEDBEELD

MRT/APR/MEI 2017

Ben je in je vrije tijd bezig met fotografie, film of multimedia, of kriebelen je vingers om eraan te beginnen? Het Centrum voor Beeldexpressie is je aanspreekpunt. Je krijgt er advies, informatie en documentatie op maat.

BEELD EXPRESS 1/2017

Centrum voor Beeldexpressie

een abonnement op het tijdschrift Beeld Express een lidkaart die erkend is door de Vlaamse gemeenschap gratis deelname aan alle wedstrijden georganiseerd door het Centrum voor Beeldexpressie een aanzienlijke korting (vaak 100 %) op alle door ons georganiseerde activiteiten (lezingen, projecten, cursussen en workshops, wedstrijden, exposities en evenementen) de ontlening van opname-, projectie- en expomateriaal een SABAM-regeling voor al wie muziek gebruikt bij films of AV-producties een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid (+ rechtsbijstand) én lichamelijke ongevallen de mogelijkheid om financiële steun te bekomen voor een buitengewoon project kortingstarief (€ 6 i.p.v. € 8) bij een bezoek aan het FoMu Antwerpen regelmatig kans tot het winnen van dvd’s, boeken, tickets, … in Beeld Express bij aankoop van 2 tickets op vertoon van geldige lidkaart: reductieprijs bij Sphinx cinema Gent (www.sphinx-cinema.be) 10% korting op al je aankopen bij het fotolabo ONELAB fine art printing (www.onelab.be) 10 % korting op het ontwikkelen van films en op het printen en monteren van fotowerk bij Fotoshop Gent (www.fotoshopgent.be) 10 % korting bij fotolabo Milo-Profi (www.milo-profi.be) 10 % korting op alle aankopen, met uitzondering van Fine Art Scans, bij fotolabo Fotorama in Wevelgem (www.fotorama.be) 10% korting op het bestellen van Fine-Art prints en op de eindafwerking bij Beeldmakers printlabo in Aalst (op vertoon van geldige lidkaart) (www.demakersbureau.be). kortingstarief bij een abonnement op het fotografietijdschrift Shoot (www.shoot.be) kortingstarief bij aankoop van een catalogus n.a.v. een expo in CC Hasselt (www.ccha.be) reductietarief bij voorstellingen Beursschouwburg (www.beursschouwburg.be) 10% korting en gratis verzending op het volledige aanbod in de webshop van Lannoo (www.lannooshop.be/beeldexpressie) € 3 korting via de online-voorverkoop voor Photo Days op 10, 11 en 12 maart in Brussels expo via www.photodays.be met de code PDBeeldexL17

Hou onze website, je mailbox of de volgende nummers in de gaten, want er volgen nog nieuwe voordelen!

www.beeldexpressie.be

maart/april/mei - Afgiftekantoor Antwerpen X - P309297 - 5 x per jaar in maart, juni, september, november en januari

Iedereen met een liefde voor beeldtaal kan bij ons terecht, maar leden genieten van extra voordelen en daar komen er weer enkele nieuwe bij:

Tijdschrift van het Centrum voor Beeldexpressie vzw

BEELD

EXPRESS

BEELD EXPRESS (oplage 5.400 ex.) nummer 1, jaargang 47, maart/april/mei 2017

Verschijnt 5 x per jaar in maart, juni, september, november en januari. Centrum voor Beeldexpressie, CvB vzw, erkend door de PSA, FIAP en UNICA Voorzitter en verantwoordelijk uitgever: F. Van Vlaenderen, Rijsenbergstraat 130, 9000 Gent Tel. 09/220 29 15 e-mail: voorzitter@beeldexpressie.be Hoofdredacteur - redactieadres: Joke Embrechts Vorstermanstraat 7 bus 1.5, 2000 Antwerpen Tel.: 03/289 12 03 e-mail: hoofdredacteur@beeldexpressie.be Overige redacteurs: J. Embrechts, C. Goossens, M. Pylyser, M. Thysens, E. Van Loenen, W. Van Springel Inlichtingen, adreswijzigingen, publicitaire inlassingen, ...: Vorstermanstraat 7 bus 1.5, 2000 Antwerpen Tel.: 03/289 12 01 e-mail: sec@beeldexpressie.be Meer informatie op onze website: www.beeldexpressie.be Alle artikels worden gepubliceerd onder de verantwoordelijkheid van de auteurs en dienen naar de hoofdredacteur gestuurd te worden. De niet gepubliceerde artikels worden tenzij anders afgesproken - niet teruggestuurd. Niets uit dit nummer mag gedeeltelijk of in zijn geheel overgenomen worden zonder uitdrukkelijke toestemming. Lay-out en prepress: K. Peeters Foto cover: © Harry Gruyaert / Courtesy Gallery FIFTY ONE (zie ook p. 14)

p. 50

h William Eggleston / Memphis, 1965-1968, from the series Los Alamos, 1965- 1974 © Eggleston Artistic Trust / Courtesy David Zwirner New York/London

KIJKEN & BEZOEKEN 03 De verliefde camera van Ed van der Elsken 09 Kortfilmfestival Ciné Public 10 Uit met het Centrum voor Beeldexpressie 11 Uit met leden en aangesloten groepen 12 Uit in Vlaanderen. En over de grens 14 It’s not about cars 18 De verstilde wereld van Wilco Dragt 24 My First Feature. ‘My First Highway’ 29 De kleurrijke wereld van insecten in close-up 32 Human/Digital: Mediakunst in Rotterdam 35 De Donkere Kamer ook in 2017! 36 Alec Soth - Gathered Leaves 39 Groot retrospectief Robert Mapplethorpe in Rotterdam 40 What is behind that curtain? kunstINgang #7 met Dries Segers 43 Bij plaatjes horen praatjes 44 Sprakeloos 50 ‘Los Alamos’ van William Eggleston in Foam 54 Bezoek ons op de Photo Days! 56 De wereld na de zondvloed. ‘Higher ground’ van Carl De Keyzer 60 Henri Cartier-Bresson en Jan Cremer in Rotterdam

KORTFILMFESTIVAL 11maart 2017 - Cinema Zuid Waalsekaai 47, Antwerpen

IN HUIS HALEN 6 Hee… zie je dat?! De films van Ed van der Elsken 14 It’s not about cars 53 Uit op dvd 58 ‘Higher ground’ van Carl De Keyzer 59 Productinfo

DOEN 07 Wedstrijden 16 TAKE '17: Een klapper van een filmbad 54 Bezoek ons op de Photo Days!

een organisatie van het Centrum voor beeldexpressie Programma en tickets via cinemazuid.be

Veel te vertellen. Veel om te laten zien. Veel om weg te geven. Dat hebben we in dit nummer. Dit voorjaar zijn er talloze interessante expo’s en mooie films waar we een voorproefje van tonen. En met de vele wedstrijden bij de artikels maak je bovendien kans op gratis tickets voor je favoriete expo of film. Waag zeker eens je kans! Met dit nummer start ook de laatste jaargang van Beeld Express in de huidige vorm. In 2018 pakken we uit met een nieuwe organisatie, een nieuwe naam, een vernieuwd magazine, een nieuwe huisstijl, een nieuwe website, … We willen de volgende jaren uitgroeien van ledenorganisatie tot hét informatie-, contacten steunpunt voor de cineast, fotograaf en mediakunstenaar! We onthullen al een tipje van de sluier op p. 42.

p. 28

h © Maxim Piessen

VRAGEN 42 Exit Centrum voor Beeldexpressie 64 WIE contacteren WAARVOOR in het Centrum voor Beeldexpressie

Maar ook in 2017 hebben we nog heel wat moois in petto! Loop eens binnen in de Drongenhofkapel in Gent voor de expo Possible Beginnings. Zet 11 maart in je agenda voor ons kortfilmfestival Ciné Public in Antwerpen of kom op 12 maart met je fotowerk langs op de Photo Days in Brussel voor feedback van een expert. Krijg je zelf zin om aan de slag te gaan of om bij te leren? Dan is er ons filmbad TAKE ’17 in Cinema Zuid in Antwerpen op 29 april. Redenen om thuis te blijven heb je dus niet de volgende maanden! Joke Embrechts hoofdredactrice

De verliefde camera van

Ed van der Elsken

Grootste overzicht wereldwijd van zijn werk in 25 jaar TEKST: JOKE EMBRECHTS / foto's: Ed van der Elsken

Ed van der Elsken (1925-1990) is één van de grootste Nederlandse fotografen en documentaire filmers van de 20ste eeuw. Met ‘De verliefde camera’ presenteert het Stedelijk Museum Amsterdam het meest omvangrijke overzicht wereldwijd van zijn werk in 25 jaar. De expo belicht zowel zijn kwaliteiten als fotograaf als de relatie met zijn films en boeken in een rijke, veelvormige presentatie. Hij was dé straatfotograaf, en een inspiratie voor vele generaties na hem. De jeugd fascineerde Ed - en nu fascineert Ed de jeugd. In Parijs wist hij de liefde in beeld te vangen. Onverschrokken deed hij verslag van zijn eigen sterfbed. Hripsimé Visser, conservator fotografie bij het Stedelijk Museum Amsterdam, in haar essay voor de catalogus: "Ed van der Elsken: een man die een camera in zijn hoofd wilde transplanteren om permanent de werkelijkheid te kunnen vastleggen. Een cameraman die gek was op techniek (...) en zijn filmcamera’s zo ombouwde dat hij liefst geheel solo kon opereren. (...) Een jager op fotografisch wild die zijn prooien verleidde en uitdaagde. (...) Een kind van zijn tijd: somber in de jaren ‘50, rebels in de jaren ‘60, vrijgevochten in de jaren ‘70, bespiegelend in de jaren ‘80. Een sterke persoonlijkheid die zichzelf nietsontziend in de strijd wierp en met zijn film ‘Bye’, het ontroerende verslag van zijn terminale ziekteproces, tot op het laatste moment het lef had nieuwe wegen in te slaan."

Straatfotograaf Ed van der Elsken ging als straatfotograaf in steden als Parijs, Amsterdam, Hong Kong en Tokyo op zoek naar zelfbewuste mensen, mooie meisjes en tegendraadse jeugd. Zijn foto’s en films zijn sterk van vorm, onmiskenbaar geworteld in hun tijd, maar tegelijkertijd tijdloos. Ed van der Elsken wist de 'Zeitgeist' te documenteren en te beïnvloeden. In zijn werk ontwikkelde hij een directe, onconventionele en persoonlijke stijl. Van der Elskens aanwezigheid is altijd zichtbaar in zijn werk, contact was voor hem essentieel om een beeld te kunnen maken. Als speelse dynamische artdirector zette hij vaak een situatie in scène. Zijn oeuvre heeft een vanzelfsprekende plaats naast dat van internationale grootheden als Robert Frank en William Klein en vormt daarnaast een bron van inspiratie voor hedendaagse kunstenaars als Nan Goldin en Paulien Oltheten. Nan Goldin in haar statement voor de catalogus:“Somehow he was able to document life in the truest way, and always finding beauty and staying connected to otherwise mundane. He had a unique way of transporting himself into the scene.”

êêê

f Ed van der Elsken / Meisje in de metro, Tokio (1984) Nederlands Fotomuseum / © Ed van der Elsken / Collectie Stedelijk Museum Amsterdam

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

Doorbraak met boek In 1956 verwierf de jonge van der Elsken internationale roem met ‘Een Liefdesgeschiedenis in Saint Germain des Prés’, een op zijn eigen leven geïnspireerde fotoroman over een groep jonge bohemiens die doelloos rondhangt in het naoorlogse Parijs. Van der Elsken herkende zichzelf in hun sombere levensvisie maar behield tegelijkertijd de afstand die hij nodig had om ze te kunnen fotograferen. Kenmerkend en vooruitwijzend naar de latere cineast is de filmische structuur van dit boek met flashbacks en een dynamische afwisseling van standpunten. Meer dan twintig fotoboeken zouden volgen, waaronder ‘Bagara’ (1958), waarin het dorpsleven, de rituelen en de jacht in CentraalAfrika zijn vastgelegd, ‘Jazz’ (1959), ‘Sweet Life’ (1966), ‘Amsterdam’ (1979), ‘Avonturen op het land’ (1980) en ‘De ontdekking van Japan’ (1988). Die fotoboeken vormen, samen met zijn films, de kern van zijn oeuvre en het uitgangspunt van de tentoonstelling die bestaat uit twee parcoursen die elkaar omsluiten. In de buitenring geven dummy’s, contactvellen en schetsen inzicht in het maakproces van de boeken en de werkwijze van van der Elsken. In de binnenring is alle aandacht voor ruim 200 iconische prints. Een selectie filmfragmenten en diaprojecties accentueert zijn betekenis als filmmaker en de relatie met zijn fotografie. De expo reist na het Stedelijk Museum door naar Jeu de Paume (Parijs) en Fundación MAPFRE (Madrid). Bij de tentoonstelling verschijnt een uitgebreide publicatie over het leven en werk van Ed van der Elsken, met essays van Hripsimé Visser, David Campany, Colin van Heezik en Susan Aasman. Met een unieke verzameling van de voornaamste werken uit zijn oeuvre, in zwart-wit en kleur, die inmiddels behoren tot de meest iconische beelden uit de Nederlandse fotogeschiedenis. Kunstenaars Nan Goldin, Paulien Oltheten en Valerie Jouve brengen bovendien een tekstuele ode aan van der Elsken, die elk van hen inspireerde en beïnvloedde. De catalogus telt 288 pagina’s en werd uitgegeven door Uitgeverij Hannibal (softcover € 29,95, hardcover € 39,95). •

êêê

Extra programmering • Workshops ‘Lover, Traveler, Hunter’ Bij de tentoonstelling zijn er nog twee fotografieworkshops voor volwassenen, gegeven door drie fotografen die zich identificeren met het werk van Ed van der Elsken en de rol van ‘Lover, Traveler of Hunter’. De workshops (25 maart en 22 april) kunnen los gevolgd worden en vinden op locatie in Amsterdam plaats. Het gemaakte werk wordt tijdens een afsluitende avond in het Stedelijk getoond. De fotografen geven ook online een opdracht aan mensen die niet in staat zijn de workshop te volgen. Deze foto’s worden eveneens getoond tijdens de afsluitende avond. • ‘The Moving Page’ In samenwerking met de Universiteit van Leiden houdt het museum een theoretisch lezingenprogramma in het Engels op 26 april ‘The Moving Page: At the Crossroads of Cinema and Photobook’. Hier wordt besproken wat het filmische betekent in het kader van de fotografie. Met een lecture performance van Paulien Oltheten. • Friday Night Event Ed van der Elsken finissage op 19 mei met o.a. Meduse MagiQ en optredens op verschillende plekken in het museum. • Rondleiding door Blikopeners Blikopeners, de jonge peer educators van het Stedelijk, geven elke vrijdagavond speedtours door de tentoonstelling, van 19.30 u. tot 20 u. en van 20 u. tot 20.30 u. De Blikopeners testen of je een Lover, Traveler of Hunter bent en bieden een route die het beste bij je past. Met de gekleurde bril verken je de tentoonstelling en lees je verborgen teksten die de Blikopeners zelf schreven, geïnspireerd op het werk van van der Elsken.

‘Ed van der Elsken - De verliefde camera’ loopt nog tot en met 21 mei in het Stedelijk Museum (Museumplein 10) in Amsterdam, dagelijks 10 u. - 18 u. (vrijdag tot 22 u.). Alle info via www.stedelijk.nl.

g Ed van der Elsken / Tweelingmeisjes op de nieuwmarkt (1956) Nederlands Fotomuseum / © Ed van der Elsken / Collectie Stedelijk Museum Amsterdam

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

IN HUIS HALEN / Dvd + boek

h Ed van der Elsken / Beethovenstraat, Amsterdam (1967) Nederlands Fotomuseum / © Ed van der Elsken / Collection Ed van der Elsken estate

Hee… zie je dat?! De films van Ed van der Elsken Ed van der Elsken, het ‘enfant terrible’ van de Nederlandse fotografie, was een getalenteerd fotograaf en filmer die gedurende ruim veertig jaar in foto’s, fotoboeken en films zijn ontmoetingen met mensen vormgaf. In ‘Hee... zie je dat!?’ gaat Joyce Roodnat, cultureel commentator bij NRC Handelsblad en filmfanaat, dieper in op de films van Ed van der Elsken. Roodnat beseft gaandeweg dat al die films bij elkaar onthullen hoe Ed zich verhoudt tot de wereld maar vooral hoe de wereld zich verhoudt tot Ed. Voor Ed van der Elsken was film van ultiem belang - hij joeg er elke keer mee op de beslissende ‘slice of life’. Het leidde tot een klein oeuvre van documentaires, altijd lyrisch en altijd gewaagd persoonlijk. Met als slotakkoord en hoogtepunt de gevierde film ‘Bye’ over zijn eigen sterven en toch vooral over zijn eigen liefde voor het leven. De box ‘Hee... zie je dat!?’ bevat een boek met acht essays van Joyce Roodnat en drie dvd’s met daarop in totaal negen uur aan documentaire- en filmmateriaal van Ed van der Elsken. ‘Hee... zie je dat!?’ (box met boek (48 p.)+ 3 dvd’s), Joyce Roodnat, 540 min., taal: Nederlands, prijs € 24,99, isbn 9789047622987

WIN ! Beeld Express geeft 3 boxen van ‘Hee… zie je dat?!’ weg. Mail voor 8 maart 2017 naar com@beeldexpressie.be en maak kans om te winnen. Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens. Je kan maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer. Veel succes! •

Ah, eindelijk een beeld in onze advertentie. En we hebben nog steeds dezelfde naam.

Uit de vriendschappelijke fusie tussen een handvol Belgische drukkerijen en een

communicatiebureau, ontsproot DADDY KATE. Gewoon omdat het kan, weet u wel.

Want daar draait het bij ons om. Making things happen. Onze eigen grenzen verleggen, en graag die van onze klanten ook. Never stop learning. Neen, we zijn geen drukkerij. En neen, ook geen reclame- of communicatiebureau. Toch niet enkel dat.

Tot gauw

wedstrijden TEKST: JOKE EMBRECHTS

Op onze website www.beeldexpressie.be verzamelen we lopende fotoen filmwedstrijden. Een overzicht:

Photo Awards 2017 De Prijs van Vlaanderen heeft sinds 2016 een nieuwe naam: CvB Photo Awards. Lentewedstrijd: thema vrij. Disciplines: foto’s op papier en geprojecteerde beelden.

FBP-BFF Fotowedstrijd Nature Deze jaarlijkse wedstrijd heeft als doel de promotie, in België, van de natuurfotografie. De deelname aan deze wedstrijd is voorbehouden aan leden van het Centrum voor Beeldexpressie en de FCP die een deelnamekost van € 10 betalen. Twee disciplines: foto (kleur en zwartwit) en geprojecteerd beeld. Max. 8 werken per auteur. Alle info via www.beeldexpressie.be/wedstrijden, uiterste inzenddatum: 1 april 2017

Alle info via www.beeldexpressie.be/wedstrijden, uiterste inzenddatum: 15 maart 2017

5de Nationaal Salon Iris Lede Fotografiecircuit Vlaanderen Het Fotografiecircuit Vlaanderen laat permanent op maandelijkse basis een individuele tentoonstelling van een fotograaf langs 18 cultuurcentra in Vlaanderen rondreizen. Jaarlijks krijgen 11 nieuwe fotografen een kans. Bij de selectie zoeken ze in de eerste plaats naar kwaliteit en variatie.

Alle info via www.beeldexpressie.be/wedstrijden, uiterste inzenddatum: 31 maart 2017

Nationale digitale wedstrijd voor alle amateurfotografen met drie secties (vrij, natuur en travel). Maximum 4 werken per sectie. Alle info via www.irislede.be, uiterste inzenddatum: 31 juli 2017

Veel meer wedstrijden via www.beeldexpressie.be en doorklikken naar ‘wedstrijden’. Wil je je wedstrijd op onze website en hier zien verschijnen? Stuur dan een mailtje aan com@beeldexpressie.be.

DOEN / Wedstrijden

www.daddykate.be @wearedaddykate

Kortfilm TEKST: Margot Thysens / stills uit ‘Opa & Pépé’, ‘Umpire’, ‘The Potato Eaters’, ‘Bottum-Up’

Het Centrum voor Beeldexpressie organiseert de vijfde editie van het kortfilmfestival ‘Ciné Public’. Opa & Pépé - Katleen Brusselmans

Met een programma van 28 kortfilms brengt het een mooie mix van fictie, animatie en documentaire op het grote scherm. Een absolute must voor filmliefhebbers!

PROGRAMMA: FILMBLOK 1 (13.30 u.)

• Escape - NaÔssa Diagne • Bright Lights - Inès Eshun • twee kleine woordjes - Pien van Grinsven • XXS - Aline Dykmans • JE VOIS DES GENS - Niels Putman • KLEIN BOEKAREST - Sam Geyskens • SPACE COMMUNICATION - Gitte Le Bruyn • Regen en tranen - Thomas Deknop

FILMBLOK 2 (14 u.)

• • • • • •

The Beast - Liesbet van Loon Yibril - José Daniel Granados Carranza The Potato Eaters - Ben De Raes DrÔle D'oiseau - Anouk Fortunier 1972 - Anna Van Riel Injurious Nightmare - Tonny Vanderavert

The Potato Eaters - Ben De Raes

FILMBLOK 3 (16 u.)

• • • • • • • •

UMPIRE - Leonardo Van Dijl Meat Parade - Oekie Segers You'll Never Tame Me Casper de Geus & Sam De Clercq Evolution - Karel Cornelis INFINITE DRIFT - Sofie Kurpershoek KASTAARS - Jasmine Elsen Opa & Pépé - Katleen Brusselmans ZIJ ZEI - Vincent Everaerts

FILMBLOK 4 (16.30 u.) • • • • • •

HIJ LUST GEEN NOTEN - Martina SvojÌkov· BOTTOM-UP - Pieter De Saeger & Joachim Dejonghe Camouflage - Imge Özbilge Love Killed My Virginity - Arber Aliaj Rose Amongst Thorns - Kris Van den Bulck AMPERSAND - Charlotte Dewulf

festival

KIJKEN & BEZOEKEN / Kortfilmfestival

Bottum-Up - De Saeger Pieter & Dejonghe Joachim

Umpire - Leonardo van Dijl

Prijsuitreiking (18.30 u.) Ciné Public is een initiatief van het Centrum voor Beeldexpressie in samenwerking met Cinema Zuid en met steun van Option Media, Scenaristengilde, Filmmagie, deAuteurs, Sint Lucas Antwerpen en de Vlaamse overheid. •

Ciné Public vindt plaats op 11 maart 2017, vanaf 13.30 u., in Cinema Zuid (Waalsekaai 47) in Antwerpen. Programma & tickets ( € 5 per filmblok) via www.cinemazuid.be.

UIT met het

Centrum voor Beeldexpressie TEKST: Margot Thysens, Mats Pylyser, Wouter Van SpringeL

POSSIBLE BEGINNINGS FEB Drongenhofkapel, Gent Tentoonstelling fotografie en mediakunst tot 12 maart (gratis) ---------------------------------------------- CINé PUBLIC MRT Cinema Zuid, Antwerpen Kortfilmfestival (vanaf € 5) ---------------------------------------------- MRT ARENA VLAAMS-BRABANT Photo Days, Brussel Feedbackmoment voor fotografen (gratis, toegangsticket Photo Days vereist) ---------------------------------------------- TAKE’17 APR Cinema Zuid, Antwerpen Studiedag over film (€ 16 leden, € 18 niet-leden) ---------------------------------------------- STANDPUNTEN ANTWERPEN Mei ’t Zonneputteke, Zoersel Lezing fotografie (gratis) ---------------------------------------------- PHOTO VIEW JUN CC De Spil, Roeselare Tentoonstelling fotografie tot 29 juni (gratis) ---------------------------------------------- PHOTO VIEW JUL Bibliotheek, Genk Tentoonstelling fotografie tot 31 augustus (gratis) ---------------------------------------------- PHOTO VIEW SEP CC De Borre, Bierbeek Tentoonstelling fotografie tot 10 oktober (gratis) ---------------------------------------------- PHOTO VIEW OKT CC Den Blank, Overijse Tentoonstelling fotografie tot 7 november (gratis) ---------------------------------------------- STANDPUNTEN OOST-VLAANDEREN OKT Lakenmetershuis, Gent Lezing fotografie (gratis) -----------------------------------------------

11 12

29 9 9 5

13 24 26

STANDPUNTEN WEST-VLAANDEREN NOV CM Sint-Kruis, Brugge Lezing fotografie (gratis) ---------------------------------------------- STANDPUNTEN VLAAMS-BRABANT NOV Lokalen Foto Gamma, Leuven Lezing fotografie (gratis) ---------------------------------------------- PHOTO VIEW NOV CC De Ververij, Ronse Tentoonstelling fotografie tot 14 januari 2018 (gratis) -----------------------------------------------

15 23

UIT met leden en aangesloten groepen TEKST: JOKE EMBRECHTS

In de kalender op www.beeldexpressie.be verzamelen we het aanbod van fototentoonstellingen, filmprojecties en -festivals, workshops en lezingen van onze leden, aangesloten fotoen filmclubs en provinciale organisaties. Je kan er ook zelf je aanbod invoeren. Wil je ook hier verschijnen? Stuur dan bijkomend een mailtje aan com@beeldexpressie.be. Een greep uit het aanbod voor de komende maanden:

Koninklijke Agfa-Gevaert MRT Fotoclub

Mediahuis, Antwerpen Linkeroever Internationaal Foto- en digisalon Festicolor en 63ste lentesalon tot 19 maart (gratis) ----------------------------------------------

MRT

FotoDiaclub Kunst Ligt MRT

CC Safarken, Wachtebeke 20ste Fotosalon met gastfotografe Lisa Goethals tot 14 maart (gratis) ----------------------------------------------

MRT

‘Vrouwelijke diversiteit’ door Brigitte Boffin

Gojo Resto-Bar, Antwerpen Foto-expo tot 31 mei (gratis) ----------------------------------------------

Digi-taal door Fotoclub MRT Keerpunt 65

Sint-Michielsinstituut, Keerbergen Fotosalon en projectie tot 5 maart (gratis) ----------------------------------------------

Fotoclub Omni-Foto MRT

De Kei, Diepenbeek Foto-expo en digishow tot 5 maart (gratis) ----------------------------------------------

MRT

GPB 2016

GC De Bosuil, Overijse Prijsuitreiking en foto-expo tot 12 maart (gratis) ----------------------------------------------

Fotokring Krysto MRT

GC ’t Gasthuis (kapel), Wijnegem 30ste Fotosalon tot 12 maart (gratis) ----------------------------------------------

Fotoen digiclub ARFOC MRT Arendonk

Zaal De Garve, Arendonk Foto- en diatentoonstelling tot 13 maart (gratis) ----------------------------------------------

‘Stokvis’ door Jeffrey Van Daele en Bart Heirweg

CC De Valkaart, Oostkamp Zaalshow rond natuur- en landschapsfotografie met fototips en veel humor (€20 VVK/€25 ADD) ----------------------------------------------

MRT

Vrienden van de fotografie

Dorpshuis (zaal de Caters), ’s-Gravenwezel Fotosalon tot 19 maart (gratis) ----------------------------------------------

Fotoclub Dika MRT

Lokaal Dika, Kapellen Dika-festival tot 19 maart (gratis) ----------------------------------------------

Koninklijke Fotoclub Doka Mol MRT

CC ’t Getouw, Mol 68ste Foto- en digisalon tot 19 maart (gratis) ----------------------------------------------

MRT

‘Natuur in België’ door Natuurfotografencollectief Pangea

OC Boerenpoort, Melsele 2de Foto-expo tot 26 maart (gratis) ----------------------------------------------

MRT

‘Japan, land van de rijzende zon’ door Kiwabi Multimedia Zedelgem

CC De Groene Meersen, Zedelgem Projectie (€4/€5) ----------------------------------------------

Fotoclub Folerma 71 Nijlen MRT

Gildenzaal, Nijlen 45ste Foto- en digisalon tot 26 maart (vrije gift) ----------------------------------------------

Hobby Club Lisp Lier MRT

Parochiezaal (lokaal 7), Lier 33ste Digisalon tot 26 maart (gratis) ----------------------------------------------

êêê

KIJKEN & BEZOEKEN / Agenda

UIT in Vlaanderen TEKST: JOKE EMBRECHTS / Foto: Upload Downtown 13

Digitale Fotografiegroep MRT Turnhout (DFT)

Middelbare School Sint Victor, Turnhout Fotosalon tot 2 april (gratis) ----------------------------------------------

In de kalender op www.beeldexpressie.be verzamelen we een aanbod van activiteiten rond fotografie en film in Vlaanderen. Een greep uit het aanbod voor de komende maanden:

Henri Van Daele Centrum, Zele Foto- en digisalon tot 4 april (gratis) ----------------------------------------------

Anima MRT

Fodiaz APR

APR

‘21 echte Hollandse vuurtorens’ door Ludo Slabbaert

Lichtschip De West-Hinder, Rupelmonde Foto-expo tot 30 april (gratis) ----------------------------------------------

Fotoclub Piksel Haacht APR

Vredezaal, Haacht 6de Fotosalon tot 23 april (gratis) ----------------------------------------------

Foto Talent 2017 door OVU APR

CC Nova, Wetteren Foto-expo tot 30 april (gratis) ----------------------------------------------

Fodifi Wondelgem MEI

Zaal De Zulle, Wondelgem Fotosalon en digiprojectie tot 8 mei (gratis) ----------------------------------------------

Fodiac Wingene MEI

CC De Feniks, Wingene 31ste Foto- en digisalon tot 7 mei (gratis) ----------------------------------------------

Fotokring Waasmunster MEI

Kasteel Blauwendael, Waasmunster Fotosalon tot 14 mei (gratis) ----------------------------------------------

Kunstkring Toreke Fotografie MEI Herenthout

GOC Ter Voncke, Herenthout 50ste Foto- en digisalon tot 14 mei (gratis) ----------------------------------------------

Koninklijke Duffelse Fotokring MEI

Bibliotheekcentrum (benedenzaal), Duffel 58ste Fotosalon tot 28 mei (gratis) ----------------------------------------------

Veel meer info via de kalender op www.beeldexpressie.be.

Flagey, Brussel Animatiefilmfestival tot 5 maart (€ 8) ----------------------------------------------

‘When silence speaks - Heart of a MRT forgotten land’ door Johanne 1 Verborckhaven

ADAM, Brussel Foto-expo tot 19 maart (€ 6) ----------------------------------------------

MRT

‘Metamorphosis’ door James Welling

S.M.A.K., Gent Foto-expo tot 16 april (€ 8) ----------------------------------------------

Het wilde Westen - Van Bufallo MRT Bill tot Bobbejaan

de Warande (expozaal), Turnhout Expo met foto’s en filmvertoningen tot 14 mei (gratis) ----------------------------------------------

MRT

‘Frontline’ door Benoit De Freine

CC, Hasselt Foto-expo tot 2 april (gratis) ----------------------------------------------

Duncan Campbell MRT

Wiels, Brussel Filmexpo tot 26 maart (€ 10) ----------------------------------------------

MRT

‘Back-Up’ door Jan Rosseel

Museum Dr. Guislain, Gent Foto-expo tot 28 mei (€ 8) ----------------------------------------------

MRT

‘Day for Night’

KASKcinema, Gent 24-uurs filmmarathon rond dag en nacht in cinema tot 12 maart (€ 45 incl. lunch, diner en ontbijt) ----------------------------------------------

En over de grens: Docville MRT

Verschillende locaties in Leuven Documentaire filmfestival tot 30 maart (betalend) ----------------------------------------------

Upload Downtown 13 MRT

Cinema Zuid, Antwerpen Inspirerende avond vol interviews, grafiek, illustratie, fotografie en videokunst (tickets via Cinema Zuid) ----------------------------------------------

Courtisane MRT

Verschillende locaties in Gent Filmfestival tot 2 april (betalend) ----------------------------------------------

MOOOV APR

8 locaties in Vlaanderen Filmfestival tot 2 mei (betalend)

MRT

‘Stars to the sun’ door Pieter Henket

Kahmann Gallery, Amsterdam Foto-expo tot 24 maart (gratis) ----------------------------------------------

Sasse Fotokring MRT

Multifunctioneel Centrum de Statie, Sas-van-Gent Fotosalon tot 11 maart (gratis) ----------------------------------------------

PiXperience NeXT LeVeL MRT

Hart van Holland, Nijkerk Lezingen en seminars rond natuurfotografie en fotobeurs tot 19 maart (€ 35/dagticket) ----------------------------------------------

Martin Parr MRT

Somerset House, Londen Foto-expo Sony World Photography Awards met expo Parr tot 7 mei (8 pond)

Meer ontdekken via uitinvlaanderen.be.

KIJKEN & BEZOEKEN / Agenda

It’s not about cars TEKST: JOKE EMBRECHTS / Foto: Harry Gruyaert

In GALLERY FIFTY ONE zie je voor het eerst een solotentoonstelling van Harry Gruyaert, met verschillende nieuwe beelden. Ook een boek hoort bij de expo. ‘Harry Gruyaert: It’s not about cars’, de expo en het boek van de in Parijs wonende Belgische fotograaf Harry Gruyaert (°1941), gaat - zoals de titel zegt- niet over auto’s. De voertuigen functioneren enkel als leitmotif om de kijker te gidsen door het gevarieerde oeuvre van Gruyaert. Een cinematografische manier van dingen in beeld brengen en een gevoelig gebruik van kleur, vorm en licht kenmerken zijn beelden. Gruyaert droomde ervan om filmregisseur te worden en studeerde begin jaren ’60 af aan de Brusselse School of Film and Photography. Op 21-jarige leeftijd verliet hij België en reisde de wereld rond. Hij leefde in steden met een levendige filmen fotografiescene zoals Parijs en Londen. Tijdens zijn eerste trip naar New York in 1968 ontdekte hij pop art met kunstenaars als Roy Lichtenstein en Robert Rauschenberg. Hierdoor leerde hij de creatieve mogelijkheden van kleur kennen en begon hij te zoeken naar schoonheid in alledaagse dingen. In de tweede helft van de jaren ’70 besliste hij als een van de eerste fotografen in Europa om zich uitsluitend met kleurenfotografie bezig te houden. Gruyaerts passie voor film en kleur vormden de basis voor zijn unieke beeldtaal. Zijn cinematografische achtergrond bracht hem tot een esthetische opvatting van fotografie. Gruyaerts beelden zijn snapshots van magische momenten waarop verschillende visuele elementen, vooral kleur, vorm, licht en beweging, spontaan samenkomen voor zijn lens. Zijn vette, verzadigde tonaliteiten zijn autonome elementen die structuur en diepte geven aan zijn composities. Dat zie je heel duidelijk in de helder gekleurde auto’s op de foto’s in deze expo. Ze vormen monotone vlakken die een deel van het beeld bezetten. Je herkent op de beelden heldere en energieke kleuren en grote contrasten bij de beelden uit de VS, zachte kleuren en een meer romantische sfeer in India en een grijs en groenig kleurenpalet voor België, land van regen en beton. •

It's not about cars, Harry Gruyaert, Fifty One, 88 p., 14,8 x 21 cm, softcover, isbn 9789081772556, € 20

g © Harry Gruyaert / Courtesy Gallery FIFTY ONE

De expo ‘Harry Gruyaert: It’s not about cars’ loopt nog tot en met 8 april in Gallery Fifty One (Zirkstraat 20) in Antwerpen, dinsdag - zaterdag, 13 u. - 18 u. of na afspraak. Alle info via www.gallery51.com.

KIJKEN, BEZOEKEN & IN HUIS HALEN / Expo & Boek

DOEN / Studiedag

TAKE '17

Een klapper van een filmbad TEKST: Wouter Van SpringeL

Van fervente filmmaker tot filmliefhebber, iedereen komt aan z’n trekken op deze tweede editie van TAKE op zaterdag 29 april in Antwerpen! Eerst laten we Bavo Defurne aan het woord over de uitdagingen die een cineast tegenkomt, daarna heb je de keuze tussen actieve workshops, interessante lezingen of filmvertoningen. Voor het namiddagprogramma wijken we deels uit naar De Studio (1,4 km vanuit Cinema Zuid, ongeveer 20 minuten stappen), om een nog uitgebreider programma te kunnen aanbieden. Neem een duik in het programma en wees er snel bij om je in te schrijven!

Dagindeling: In Cinema Zuid 10 u. - 10.30 u. : Inschrijven 10.30 u. - 12 u. : Lezing Bavo Defurne - ‘Jouw artistieke dromen realiseren, wat jouw budget ook is’ Van no/low-budget tot een goed gefinancierde film, elke filmmaker komt voor bepaalde uitdagingen te staan. Bavo heeft in zijn carrière met uiteenlopende budgetten te maken gehad, en laat zien dat je hier als filmmaker creatief en positief mee kan omgaan om als cineast te groeien. 12 u. - 14 u. :

Middagpauze (vrije lunch)

14 u. - 17.30 u. : Namiddagprogramma* + pauze om 15.30 u. * Eén keuze te maken uit:

In Cinema Zuid: • Lezing ‘Geluid in film’ - Siga Van de Velde (Filmeducatie.be) Terwijl niemand zal ontkennen dat film in de eerste plaats bewegend beeld is, speelt de klank in een film dikwijls een belangrijke rol om de kijker te betrekken in het verhaal. In deze lezing gaan we na wat klank precies is en hoe die doorheen de filmgeschiedenis is gebruikt. Aan de hand van enkele meesterwerken, maar ook

enkele obscure films, gaan we zeer grondig in op het ingenieuze gebruik van klank in cinema. De diepgaande theoretische onderbouw die we bieden in deze lezing zal je voor altijd anders doen kijken en luisteren naar film. Ook voor elke cineast (in spe), die doelbewust klank als meerwaarde wil gebruiken in zijn films, is deze lezing een must. • Vertoning selectie Ciné Public 2017 Ciné Public 2017 gemist? Geen probleem! Wij tonen de winnaars en een selectie van de overige deelnemers aan het filmfestival!

In De Studio: • Workshop ‘Karakterontwikkeling gebruiken om beter te vertellen’ - Bavo Defurne Bavo weet als geen ander personages te bedenken en uit te werken en dat is precies wat we gaan doen tijdens deze workshop! Hij biedt je verschillende tools aan en leert je hoe deze te gebruiken. Een goed bedacht personage vult jouw scenario en regie des te meer aan. Dialogen worden beter, decor een verhaalelement, film krijgt meer diepgang en verhalen worden uniek! • Workshop ‘Kleurcorrectie: meer mogelijkheden met kleur in je videofilm’ - Patrick Vanden Bussche Een videocamera filmt in volle kleurkwaliteit. Het lijkt zo vanzelfsprekend dat we voorbijgaan aan de vele mogelijkheden van beeldexpressie en beeldcorrectie, zowel bij de opnames zelf als in de montage en nabewerking van de opnames. In geuren en kleuren gaan we in op diverse stappen van kleurmanipulatie. Van eenvoudige camerabeheersing, primaire kleurcorrectie in de postproductie tot complexe blending en secundaire kleuraanpassing. Instructie en inspiratie wisselen elkaar af. De sessie is zeer praktijkgericht: je kan je eigen laptop meebrengen, zodat je een en ander kan aftoetsen in je eigen videomontage-systeem (vermeld wel bij de inschrijving op welk type NLE (non lineair editing) systeem je werkt). • Workshop ‘(Kort-)filmproductie van A tot Z’ + introductie 360° video-technologie - Piet Sonck Met de huidige technologie voorhanden aan een zachte prijs, lijkt het wel een koud kunstje om een eigen filmproductie op te starten. Nochtans lukt dit niet (voor) iedereen, omdat er behoorlijk

TAKE '17

wat stappen te nemen zijn en er niet altijd doordacht wordt aan begonnen. Deze workshop overloopt daarom methodisch alle logische etappes/onderdelen die je moet doorlopen om een productie tot een volwaardig einde te brengen. Alles wordt uit de doeken gedaan van de meestal dromerige opstart van een pre-productie, over de moeilijke productiefase die elk filmproject doormaakt, om tenslotte te eindigen met de soms lastige postproductie, inclusief distributie-opties. Extra focus is voorzien voor de snel opkomende 360° videotechnologie, die een andere filmtaal inhoudt maar die ook productionele gevolgen heeft. Door de gedetailleerde inkijk op de reeds beschikbare opnameapparatuur, alsook door de do's & dont's van 360°-filmen, is het een unieke gelegenheid om met dit gloednieuwe medium kennis te maken. Interactiviteit is een wezenlijk onderdeel van de workshop, dus er is ruimte voor een doorlopende vraag & antwoord en mogelijkheid tot concreet advies omtrent je eigen project.

• Interactieve lezing ‘Inhoudelijk monteren’ - Freddy Bellis Monteren is niet gewoon wat beelden achter elkaar plakken. Monteren is storytelling. Monteren is een andere manier van kijken. Monteren begint al voor het filmen. Een interactieve lezing over de montagetheorie, kijken naar de manier waarop het in de praktijk gebeurt waarbij er ruimte is voor interactie met de deelnemers.•

INSCHRIJVEN Surf naar onze website (kijken&doen > TAKE), log-in en klik onderaan op die pagina op de knop 'inschrijven'. Geef bij het inschrijven jouw keuze voor de namiddagsessie door in het vak 'opmerkingen'. Meer info via info@beeldexpressie.be of 03 289 12 00. Deelnemen aan TAKE ’17 kost € 16 voor leden van het Centrum voor Beeldexpressie en € 18 voor niet-leden (incl. enkele drankjes).

TAKE ’17 gaat door op zaterdag 29 april, 10 u. – 17.30 u., op twee locaties in Antwerpen. We starten in Cinema Zuid (Waalsekaai 47) en het namiddagprogramma verplaatst zich deels naar De Studio (Maarschalk Gerardstraat 4). Alle info via www.beeldexpressie.be.

De verstilde wereld van

Wilco Dragt TEKST: JOKE EMBRECHTS / foto's: Wilco Dragt

Wilco Dragt is een Nederlandse landschapsfotograaf. Hij is een zeer minutieus en gedreven kunstenaar en aimabel man om mee te praten. Zijn werk is minimalistisch, esthetisch en puur tot in de kleinste details. Als fotograaf is Dragt (° 1960) autodidact. Zijn passie voor fotografie ontstond 10 jaar geleden pas. “Ik had al langere tijd belangstelling voor fotografie, maar het lukte me nooit om iets fatsoenlijks te maken. Het verdween een tijdje naar de achtergrond, kwam weer terug,... Zo is het een hele tijd een soort van golfbeweging geweest. Tien jaar geleden heb ik de beslissing genomen om het eens een keertje echt te proberen. Om te kijken of ik talent had. Voor mij was het duidelijk dat ik daar alleen maar zou achterkomen als ik me er helemaal zou instorten. Als ik er vol zou voor gaan en kijken waar het uitkomt. En dat is dus 10 jaar geleden gebeurd. Toen heb ik het opgepakt als een hobby. Die hobby liep op een gegeven moment een beetje uit de hand, en dan heb ik er eerst deeltijds mijn beroep van gemaakt in combinatie met mijn andere werk als zelfstandig consultant. Ik kon dat een tijdje naast elkaar doen en nu sinds 3 jaar doe ik het fulltime.”

Alleen landschappen “Mijn eerste interesse ontstond toen ik foto’s van Ansel Adams zag, de hele grote Amerikaanse landschapsfotograaf die al lang overleden is (overleden in 1984 n.v.d.r.). Onder landschapfotografen wordt hij gezien als een soort van godfather, als de grootste aller tijden. Ik heb ooit, lang geleden, wat boeken van hem gekocht, en daar bleef ik eindeloos in bladeren. Toen is de interesse voor landschapsfotografie er gekomen. Dat in combinatie met het feit dat ik zelf vroeger redelijk wat aan bergsport gedaan heb. Toen ik begon was het natuurfotografie wat ik deed. Ik was vooral bezig met het zoeken naar de mooiste, spectaculairste landschappen met het spectaculairste licht, met de bedoeling om die landschappen nog mooier af te beelden dan ze al waren. Dat is een vrij natuurgetrouw karakter en na een paar jaar vroeg ik me af of het dat wel was wat ik wilde. Wilde ik niet veel meer iets van mezelf erin kwijt? Zo langzaamaan ging ik toen de richting van zwart-witfotografie in. In het begin werkte ik heel veel in kleur. En met die zwart-witfotografie ben ik ook veel meer naar abstractie, minimalisme toegegaan. Heel verschillend met mijn eerste werk.”

Grafische vormgeving In heel veel beelden werkt hij met lange sluitertijden. “In bijna alle beelden waar water in komt, werk ik met lange sluitertijden. En dan heb ik het over sluitertijden tussen 4 en 10 minuten. Wat dat doet, is dat het watermassa’s helemaal leeg maakt. En een vlak object dat in het water staat, bijvoorbeeld een paaltje of een pier, gaat dan ineens alle aandacht krijgen. Daarmee ben ik heel erg aan het abstraheren en het interpreteren en dan gaat het ineens ook veel meer naar het grafische toe en naar vormgeving. Als ik over mijn eigen fotografie praat, als ik naar mijn composities kijk, dan vergelijk ik het heel vaak met grafische vormgeving. Een ontwerper die een grafisch ontwerp gaat

êêê

Â© Wilco Dragt / Voleurs de Moules - Wissant, Frankrijk, 2014

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

maken denkt ook heel erg na over vlakverdeling en waar hij een bepaald element positioneert in zijn totale vlak. En ik doe hetzelfde met mijn foto’s. Of ik probeer dat toch te doen (lacht). Als ik met water werk, dan lukt dat met die lange sluitertijden. Ik kan zo alle ruis die in het water zit, zoals golfbewegingen en rimpelingen, er uit halen en dan blijft alleen het stationaire beeld over.” De maatstaf voor een goede Dragt-foto, zit in het feit dat een foto hem moet beroeren. Naast het minimalistische natuurlijk. “Ik denk dat fotografie, het maken van een foto, heel sterk samenhangt met je eigen persoonlijkheid. Hoe je in elkaar steekt, hoe je naar de wereld kijkt, wat verlangens en behoeftes zijn. De verstilling in mijn foto’s is ook iets dat in mij zit: een verlangen naar verstilling, een verlangen naar rust, een verlangen naar stil kunnen staan. Een ander element is inderdaad het minimalistische, het grafische. Als de elementen waarmee ik werk, en dat zijn er liefst zo weinig mogelijk, precies op de goeie plek in het beeld staan. Dat is niet iets mathematisch, dat gaat niet volgens regels. Dat is allemaal intuïtief. Als ik dan het resultaat zie, denk ik heel vaak ‘nee, dat is het net niet’, maar soms is het het net wel.” Wilco Dragt gaat ook zeer specifiek op zoek naar locaties om mooie beelden te kunnen maken. “Een heel mooi voorbeeld daarvan is een van mijn meest recente projecten, waar ook veel materiaal van in de expo hangt. Ik ben vorig jaar in februari naar het noorden van Japan gegaan. Het noordelijkste eiland Hokkaido ligt ongeveer vijf maanden per jaar onder de sneeuw. Ik ben er naartoe gegaan om heel minimalistische sneeuwfoto’s te maken. In de voorbereiding zocht ik twee gebieden uit waarvan ik dacht dat die me de mogelijkheden zouden bieden om datgene te doen wat ik wou. Ik vertrek dus wel met concrete ideeën in mijn hoofd. Maar het is vooral wanneer ik daar ben, na een dag of twee, dat ik in een flow terecht kom. Dan ontstaat er een soort proces in mezelf. Dan ben ik helemaal gefocust en dan denk ik ook alleen maar in foto’s, dan zie ik alleen maar foto’s en dan komt het hele proces verder op gang. Dan zie ik ineens mogelijkheden in dingen waar ik een dag daarvoor aan voorbij reed.” Maar soms lukt het ook niet. “Dat gebeurde in Japan, de allereerste dag. Ik wou werken met solitaire bomen in de sneeuw. En die eerste dag heb ik geen enkele solitaire boom gevonden, helemaal niks. Heel frustrerend. Maar ’s avonds heb ik me herpakt. Door een goeie kaart van het gebied die ik inmiddels gekocht had en ook met de hulp van Google Earth ben ik beginnen kijken en zoeken, heb ik het gebied afgescand. Bijna als een soort roofvogel ben ik boven het gebied gaan hangen op zoek naar mogelijke plekken waar ik het wel zou kunnen vinden.” Op zoek naar een mogelijke prooi dus. “Ja precies, het is voor het eerst dat ik die vergelijking met een roofvogel maak trouwens (lacht). De tweede dag ben ik met die nieuwe informatie naar een ander stukje van het gebied gegaan en toen vond ik het wel. Het proces kwam op gang. Wat wel vaak gebeurt -het gebeurde daar ook- is dat er na een paar dagen een soort verzadiging optreedt, een soort van volheid. Dan weet ik het ook even niet meer. Dan komen er geen nieuwe ideeën. Ik ga dan een halve dag wat rondrijden zonder dat ik mezelf opleg dat ik foto’s moet maken. En dan komt het proces weer op gang. Het is zoals met veel dingen in het leven: als je het los kunt laten, dan komt het naar je toe. En als je het krampachtig vast probeert te grijpen, dan glipt het tussen je vingers door.”

3 reeksen in eyeLoco In deze tentoonstelling toont Wilco Dragt werk uit drie reeksen. De minimalistische sneeuwfoto’s uit Japan natuurlijk, naast foto’s waarin water - één van de belangrijkste inspiratiebronnen van de fotograaf - de hoofdrol speelt. Dit zijn allemaal foto’s met lange sluitertijd, genomen aan kusten in Nederland en Frankrijk. De enige kleurenfoto in de expositie is er eentje vanop het strand in Knokke. De derde reeks die hij toont is nieuw werk van boslandschappen. “Bijna het

êêê

Â© Wilco Dragt / One Small Tree - Hokkaido, Japan, 2016

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

tegenovergestelde van de lege en minimalistische foto’s. Heel vol. Maar wat ik toch probeer te doen is om een soort van onderliggende structuur in zo’n bos te vinden, een soort van ordening, waardoor er toch rust ontstaat. Normaal werk ik met inktjetprints, maar dit doe ik met palladiumprints. Palladium is een heel oude techniek - ongeveer 150 jaar geleden gepatenteerd - en een heel arbeidsintensieve, omslachtige en dure afdrukmethode. Vanuit een digitaal bestand print ik een negatief en dat negatief verwerk ik daarna in een analoog proces. Het interessante aan palladiumprints vind ik dat het zo’n ander uiterlijk heeft dan alle andere afdrukmethodes. Het heeft haast een driedimensionaliteit. De lichte partijen lijken bijna wat licht te geven, waardoor die driedimensionaliteit ontstaat. Het is natuurlijk een zwart-witafdrukmethode maar de tonaliteit in de grijstaal is heel groot, heel subtiel, waardoor een afdruk ook een zekere zachtheid heeft. In contrast met de volheid van het onderwerp.” Er is een soort revival van die alternatieve processen. Is het uit noodzaak om meer stil te staan bij wat je maakt? “Bij mij leeft die behoefte wel. Het is allemaal digitaal en soms vind ik dat digitaal ook wat glad kan worden, wat onpersoonlijk. Vandaar dit parallelspoor met deze palladiumprints, wat echt heel ambachtelijk is. Het maken van een print kost een halve dag, en dat is heel wat anders dan op ‘command+p’ duwen en papier in de printer stoppen… Een van de grote valkuilen van digitale fotografie is dat je heel veel foto’s neemt. Dat mensen eigenlijk maar raak schieten met het idee ‘dat corrigeer ik achteraf wel’. Maar daar geloof ik helemaal niet in. Als ik in het veld ben, werk ik wel met digitale camera’s maar toch denk ik op de analoge manier. Ik ben heel zorgvuldig in het maken van mijn compositie. Ik maak ook vrij weinig beelden. Toen ik ruim twee weken in Japan was, had ik alles bij elkaar 900 kliks inclusief alle testopnames. Dat is niet veel. Ik zou vroeger denk ik met ruim 3.000 beelden thuisgekomen zijn, met dan nog het risico van ‘het zit er net niet bij want ik was niet zorgvuldig genoeg’. Ik probeer in het veld dus heel zorgvuldig te zijn. Ik ben ook een paar uur bezig met 1 opname. Ik heb ooit eens de uitspraak gedaan ‘als het stormt in mijn hoofd, lukt het niet om stilte in mijn foto’s te krijgen’. Ik moet sowieso al stil zijn en terwijl ik het doe word ik nog stiller. Het heeft iets heel meditatiefs. Het proces om het te doen vind ik heel fascinerend, om me er helemaal in onder te dompelen, er helemaal in op te gaan, om dat ook alleen maar te ademen, te doorleven. Het betekent dat ik ook altijd alleen ben als ik dit soort dingen doe. Ik moet niemand om me heen hebben, dat kan me alleen maar afleiden. Mijn vrouw blijft dus thuis (lacht).” Wil je de verstilde wereld van Wilco Dragt ontdekken? Rep je dan naar eyeLoco in Berchem en laat je verleiden door zijn verstilde foto’s, die uitnodigen tot eigen interpretaties, dromen en fantasieën! •

f © Wilco Dragt / Madeira #3, palladium print - Madeira, 2015

De expo ‘Een verstilde wereld’ van Wilco Dragt loopt nog tot en met zondag 12 maart in eyeLoco gallery (De Brouwerstraat 5) in Berchem, donderdag - vrijdag, 18 u. - 21 u. en zaterdag - zondag, 14 u. - 18 u. Meer info via www.eyeLoco.eu en www.wilcodragt.nl.

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

My First Feature

‘My First High w TEKST: Mats Pylyser / filmstills uit ‘my first Highway’

‘My First Highway’ is de eerste langspeler van Kevin Meul (37), die eerder al naam maakte met de kortfilms ‘Het Bijzondere Leven van Rocky De Vlaeminck’ (2010) en ‘Cadet’ (2013). Zijn debuut kondigt zich aan als een luchtige coming-of-age-film, maar neemt vervolgens een gitzwarte wending. Te oud om zandkastelen te bouwen, te jong om alleen thuis te blijven, brengt de 16-jarige Benjamin (Aäron Roggeman) tegen zijn zin de jaarlijkse zomervakantie met zijn ouders en jongere broertje door op een Spaanse camping. Zijn donssnor verraadt dat hij in volle puberteit zit. Wanneer de mooie, impulsieve Annabel (Romy Louise Lauwers) zijn pad kruist, valt hij volledig voor haar charmes. Ze sleurt hem mee in een avontuur dat Benjamin de rest van zijn leven zal meedragen. ‘My First Highway’ ging in première op het filmfestival van Gent en is nadien nog vertoond op de filmfestivals van Rome, Tallinn en Valladolid. Om in de sfeer van de film te komen, stelde Kevin voor om het interview op een camping te houden, niet in het zonnige zuiden, maar met de ruis van de A12 op de achtergrond. Kevin Meul: “We hebben van Noord-Holland tot Spanje systematisch campings afgezocht op zoek naar de juiste locatie. Er zijn zoveel soorten campings dat ik je kan verzekeren dat er voor iedereen wel een camping bestaat. (lacht)”

Een langspeelfilm is een marathon “Mijn DOP (director of photography n.v.d.r.) drukte mij van in het begin op het hart: ‘Een kortfilm is een sprint, een langspeler is een marathon: zorg dat je je niet vergaloppeerd’. Dat bleek wel een gouden raad te zijn. Bij een kortfilm begin je vaak al uitgeput door alle zaken die je nog moet regelen. Dan knal je door en desnoods slaap je een week niet, zolang alles er maar op staat. Bij een langspeler kan je dat niet: je hebt je hersens en je fysiek nodig om een frisse blik te bewaren. Als regisseur moet je, vind ik, toch ook de juiste motivatie aan de dag leggen en je cast en crew op sleeptouw nemen. Moest ik de kans krijgen om nog een langspeelfilm te maken, zou ik er alleszins beter voor gewapend zijn. Je doet er zeker goed aan om goed uitgerust en in goede conditie aan de draaiperiode te beginnen. Ik vond het wel een fantastische ervaring. Met de crew zit je ook een maandlang letterlijk op die camping. In de weekends deden we dan barbecues en boottochtjes. Je had vaak het gevoel op een veredeld scoutskamp te zijn.”

Alles is hetzelfde, maar alles is veranderd “Ik zou het me niet anders kunnen inbeelden dan dat ik films zou maken over thema’s die me persoonlijk raken. Het moet gaan over zaken die ik persoonlijk heb meegemaakt of waarover ik genoeg gezien en gevoeld heb. ‘Het Bijzondere Leven van Rocky De Vlaeminck’ is bijvoorbeeld een ode aan mensen die ik helaas te vroeg heb verloren. ‘Cadet’ gaat over een vader-zoon-relatie die gebaseerd is op prestatiedrang, niet op onvoorwaardelijke liefde. ‘My First Highway’ gaat over mij in de zin dat ik bepaalde zaken heb meegemaakt, waardoor ik te snel volwassen ben moeten worden en te snel verantwoordelijkheden heb moeten opnemen. Op het moment zelf sta je daar niet zo bij stil, maar als je jouw pad vergelijkt met anderen, merk je dat dit toch heel heftig is geweest.” “Het vertrekpunt van ‘My First Highway’ was een gevoel om op jonge leeftijd in één knal volwassen te worden, zonder nooduitgang. Benjamin is iemand die heel graag volwassen wil worden en daar alles voor over heeft, maar eens hij het wordt, kan hij niet meer terugkeren naar dat onbevangen

êêê

KIJKEN & BEZOEKEN / Film

h way’ 25

en veilige gevoel van vroeger. De zin ‘Alles is hetzelfde, maar alles is veranderd’ die ik ooit heb bedacht is me hierrond altijd blijven achtervolgen.” “Het idee voor ‘My First Highway’ was al langer aan het rijpen, maar doordat je je dagelijkse bezigheden hebt, kun je daar niet de hele tijd mee bezig zijn. Ik had dan het geluk om toegelaten te worden tot een scriptworkshop in Amsterdam, het Binger filmlab. Dat is een fulltime workshop, waar alles in het teken van je scenario staat (ook Michaël Roskam schreef ‘Rundskop’ binnen dit programma n.v.d.r.). Je leert er scènes bouwen, dialogen schrijven, karakters bouwen,… Voor mij was dit mijn leerschool scenarioschrijven. Ik heb toen 8 maanden in Amsterdam gewoond en terwijl werk je constant samen met andere deelnemers van over de hele wereld, je geeft elkaar feedback en werkt mee aan elkaars projecten. Dat was een héél interessante periode, waar ik veel goeie vrienden en ervaringen aan heb overgehouden. Het einddoel, dat script, is belangrijk, maar de weg er naartoe is dat ook. Deze sociale manier van schrijven werkte voor mij heel goed en kan ik iedereen aanraden. Je stelt er je project weliswaar in een heel premature fase voor, wat moeilijk en pijnlijk kan zijn, maar als eindresultaat krijg je wel een mooier kindje.”

Tom & Jerry Opmerkelijk aan de film is dat de regie puur focust op de twee hoofdpersonages. Alle andere personages zijn wel te horen, maar komen nauwelijks in beeld. Als je dus gaat kijken om Mathias Sercu, Natali Broods en Ruth Becquart aan het werk te zien, zal je het dus met onscherpe vlekken en afgesneden hoofden moeten stellen. “Deze aanpak lag op voorhand vast en we hebben ook op die manier gefilmd; we hebben zelfs geen beelden van de andere acteurs ‘in volle glorie’, zeg maar. We wisten al vrij snel dat dit het verhaal moest zijn van de twee hoofdacteurs, en dan hebben we het een beetje opgevat als ‘Tom & Jerry’. Tom en Jerry zie je altijd vol in beeld, maar de menselijke personages worden consequent afgesneden. De acteurs wisten het zeker op voorhand - ook al beweren ze nu misschien het tegendeel. Op de duur werd het ook een soort running joke op de set: ‘Mathias, kan je nog iets onscherper in beeld gaan staan’ of ‘Natali, je bent wat te veel in beeld, we gaan je kop er af knippen’ (lacht). Maar ze waren er zich heel bewust van waar we mee bezig waren - ze hebben ook genoeg inzicht in beeldvoering - en waren daar enthousiast over. Dat ze niet echt in beeld waren, maakte niet dat ze minder goed gingen spelen of zo.”

‘My first highway’ komt op 1 maart in de bioscoop.

WIN !

Open eindes Zonder spoilers weg te geven, kunnen we wel aanhalen dat ‘My First Highway’ een open einde heeft. De film raakt een aantal heftige thema’s aan, maar Meul kiest er voor om daar geen hapklare oplossingen voor te bieden. “Ik vind het goed dat er in de film geen sluitende conclusie zit. Vaak voelt dat meteen ook heel belerend aan, zoals in die typische, Amerikaanse films waar je, als je iets goed of slechts doet, daar ook voor beloond of gestraft wordt. Ik geloof persoonlijk niet in karma. Soms doe je iets ergs en kan je er geen resolutie aan koppelen of doe je iets per ongeluk en ben je daar toch de rest van je leven door getekend. Dat is het leven. Misschien is dat dan wel de conclusie. De film zit ook in het lessenpakket van ‘Lessen in het donker’ en we houden nu vertoningen voor een selecte groep leerkrachten die dan de film kunnen boeken om in de klas te kijken en te bespreken. Dat er op het einde van de film geen rechtvaardigheidsgevoel heerst, is voor sommige leerkrachten toch wel controversieel, omdat ze dan geen pasklare boodschap hebben om aan de leerlingen over te brengen. Anderen vinden het net een boeiend uitgangspunt, en dat vind ik persoonlijk ook.” Annabel, het meisje waarop Benjamin verliefd wordt, is bovendien

Beeld Express geeft 5 duotickets weg voor ‘My first highway’. Mail voor 8 maart 2017 en maak kans om te winnen. Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens. Je kan maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer. Veel succes! •

een personage waar je als kijker nooit echt duidelijk hoogte van krijgt. Benjamin ook niet echt. “Ze is iemand die al meer getekend is door het leven dan Benjamin en daardoor al beter om kan met de littekens die ze opdoet. De badkamerscène op het einde is op dat vlak een erg belangrijke scène om haar personage te tekenen. Tot dan twijfel je over haar verhaal, maar daar wordt duidelijker hoe dat in het verleden kan gebeurd zijn en hoe zij ook een slachtoffer is van zichzelf. Ik was het script beginnen schrijven vanuit een heel mannelijk standpunt: een meisje is verkracht en daarom moet ze wraak nemen. Ik heb dan het geluk gehad dat er meisjes die dit hebben meegemaakt daar met mij over hebben willen praten. Zij hebben me duidelijk gemaakt dat het niet zo zwart-wit is. Voor hen was dat een heel open neerwaartse spiraal. Sommige dagen wil je de confrontatie aangaan en hem fysiek te lijf gaan, andere dagen zou je trillen op je benen als je hem nog maar in de verte zou zien. Soms zou je hem zelf willen vragen waarom hij het gedaan heeft. Het is iets heel dubbelzinnig dat elke dag, en zelfs elk uur of elke minuut kan veranderen. Van daaruit ben ik haar personage beginnen opbouwen als iemand die het eigenlijk allemaal niet zo goed weet. Die gesprekken hebben mij echt de ogen geopend om daar minder eenzijdig en wraakgericht - minder mannelijk - over na te denken.” •

KIJKEN & BEZOEKEN / Film

De kleurrijke wereld van insecten in close-up TEKST: Ellen Van Loenen / fOTO'S: Maxim Piessen

De foto’s van macrofotograaf en fysicastudent Maxim Piessen (22) brengen de verrassende schoonheid van insecten in beeld. Wat velen van ons angst inboezemt of verafschuwt, transformeert de fotograaf tot esthetisch aantrekkelijke beelden. Nu te zien in een tentoonstelling in Herentals. De foto’s stellen een onbekende wereld vol kleuren en patronen tentoon, die we met het blote oog niet kunnen zien. Voor Maxim is deze wereld niet vreemd. Als kind was hij al gefascineerd door de schoonheid van de natuur. Op tienjarige leeftijd begon hij als hobby insecten te houden. Al snel bezat hij een collectie met steeds exotischere exemplaren. Zijn kennis en ervaringen deelde hij op het internet. “Op internetforums begon ik mijn ervaringen over insecten te delen door tekst en foto’s te plaatsen. In het begin kwamen de foto’s erbij als illustratie. Naarmate ik meer foto’s nam, zag ik dat ze beter werden. Ook kreeg ik positieve reacties van mensen, wat mij stimuleerde om te blijven verbeteren.” Op den duur werd tekst overbodig en focuste hij zich op foto’s. In binnen- en buitenland werd zijn talent

opgemerkt. Op zijn zestiende won Piessen een wildcard voor een prestigieuze workshop macrofotografie in de Verenigde Staten. Het vliegticket was voor eigen rekening. Om het geld bij elkaar te krijgen startte hij met de verkoop van posters met daarop zijn eigen foto’s. Met succes. Tot zijn eigen verbazing resulteerde dit zelfs in een stroom aan media-aandacht.

Creatief én kritisch Het begon voor de fotograaf met een aantal vergrootglazen en de compactcamera die hij van zijn grootouders cadeau kreeg. “Op de keukentafel maakte ik een ministudio. Soms gebruikte ik zelfs gewoon de lamp van de eettafel die ik dan afschermde met wat keukenpapier om zachter licht te krijgen.” Op deze manier experimenteerde hij met de mogelijkheden van zijn camera, met licht en compositie. “Vanuit de basis moet je de fotografie leren. Het is echt creativiteit die je

êêê

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

moet ontwikkelen. Bewerken van foto’s probeer ik zo miniem mogelijk te houden. Ik doe enkel de basis, ik pas bijvoorbeeld wat contrast aan of werk een stofje weg. Het meeste pas ik al aan tijdens het fotograferen. Na één, twee of drie foto’s kijk ik op mijn display. Dan vraag ik me af welke kritiek een ander zou geven. Alles wat dan in me opkomt verander ik in de volgende foto.” Kritisch zijn voor zichzelf en kritiek ontvangen van een ander ziet hij als mogelijkheden tot ontwikkeling. “Om een goede foto te maken moet je toch proberen om kritiek constructief op te nemen.” Een tip die hij ook aan de deelnemers van zijn lezingen en workshops meegeeft. Zijn boodschap is voornamelijk: begin klein, ontdek en wees creatief. “Ik vertel niet alleen de basis, maar geef ook creatieve oplossingen en tips die ik zelf toepas en die handig zijn om in je trukendoos te hebben.” Zo enthousiasmeert hij jong en oud om te experimenteren met macrofotografie.

Een duidelijke boodschap De kracht van foto’s zit volgens de jonge fotograaf in simpliciteit, creatieve belichting en compositie. Deze drie moeten de aandacht leiden naar de inhoud, het verhaal. Als dit lukt, kan een beeld een duidelijke boodschap uitdragen zoals hij in zijn eigen foto’s laat zien. Veel voorkomende reacties op de insectenfoto’s zijn verwondering en waardering. “Mensen zijn vaak bang voor insecten. In het echte leven zouden ze ervoor weglopen. Maar de beelden die ik maak vinden ze dan toch wel mooi. Dat vind ik de leukste reacties.” Tegelijkertijd hebben zijn foto’s ook een educatief karakter. In zijn reeks over de rups heeft hij bijvoorbeeld één rups gedurende een maand gefotografeerd. In de fotoreeks weet de fotograaf op esthetische wijze de verandering die een rups ondergaat in beeld te brengen. “Nu wil ik verder met de kikker en daarna andere reeksen. Misschien kan er dan een boekje van komen.”

Zelf de mogelijkheden zoeken Aan ideeën en ambitie ontbreekt het Piessen dus niet. Hoewel hij niet de ambitie heeft om als beroepsfotograaf te werken, wil hij zich nog graag verder ontwikkelen tot wildlife fotograaf. “Ik ben bewust geen fotografie gaan studeren, maar fysica. Het is een hobby, een passie. Wanneer je geld moet verdienen is er druk en doe je het niet meer uit plezier. Ik wil graag ongedwongen te werk gaan. Als ik een leuk idee heb, kan ik dat uitvoeren.” Deze houding heeft hem al ver gebracht. Onlangs is hij verkozen tot Erasmusfotograaf van 2016 en won hij twee eersteklas treintickets. Deze zomer gaat hij daarmee door Europa. “Mijn fototoestel gaat mee, ik ga veel foto’s maken. Een vriend van me, die mee gaat, kan goed schrijven. Dus misschien kunnen we iets voor de krant, een magazine of website maken. Je moet toch een beetje zelf de mogelijkheden opzoeken.” •

De expo ‘Maxim Piessen Macrofotografie’ is te bezoeken in cultuurcentrum ‘t Schaliken (Grote Markt 35) in Herentals van 11 maart tot en met 16 april, vrijdag - zondag, 14 u. - 17 u. Alle info via www.schaliken.be en www.maximpiessen.com.

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

HUMAN/DIGITAL:

a symbiotic love affair Mediakunst in Rotterdam TEKST: JOKE EMBRECHTS / foto's: Tabor Robak, Rafael Rozendaal

Hedendaagse kunstenaars die internet en digitale technieken als inspiratie gebruiken, daar draait het rond in deze expo in Kunsthal Rotterdam. Terwijl de definitie van ‘Post Internet Art’ nog ter discussie staat, groeit onverminderd de impact van de computer, het internet en nieuwe digitale technologieën op hedendaagse kunstenaars. Samenwerken en experimenteren met begrippen als copyright en eigenaarschap is voor kunstenaars die met technologie werken van essentieel belang. Ruim dertig kunstwerken uit de Brown Family Collectie - van fotografie tot videokunst, en van websites tot installaties - van 25 verschillende (inter)nationale kunstenaars onder wie Jon Rafman, Constant Dullaart, Anne de Vries, Cory Arcangel, Jonas Lund en Rafaël Rozendaal tonen de veelzijdigheid in digitale kunst. Visueel spektakel op grote schermen, digitale composities, videoprojecties en ruimtelijk werk; de kunst in ‘HUMAN/DIGITAL’ gaat over onze digitale wereld, en hoe we ons daartoe verhouden.

Over digitale kunst De komst van de computer heeft een veelheid aan nieuwe kunstvormen opgeleverd. In de jaren ‘70 ontstaat digitale kunst, die gemaakt wordt met behulp van een digitaal proces waarbij de computer een belangrijke rol speelt. Met de komst van internet in de jaren ‘90 krijgt digitale kunst een enorme impuls. ‘NetArt’ internetkunst via internet gemaakt, gepresenteerd en verspreid - wordt gezien als revolutionair, radicaal en bedreigend. Fundamentele vragen over de bestaande concepties van kunst dringen zich op: want als kunst alleen op internet kan bestaan, wat betekent dat voor de musea, de financiële waarde van een werk en het traditionele ambacht van de kunstenaar? Zelfs ideeën over de manier waarop mensen naar kunst kijken - het ophangen of neerzetten van fysieke kunstwerken in huis - zijn opeens niet meer vanzelfsprekend, evenals

het gegeven dat door interactiviteit van een werk de toeschouwer vaak ook maker is. Net als in het dagelijks bestaan, is de aanwezigheid van internet ook voor kunstenaars een gegeven geworden. De nieuwe stroming ‘Post Internet Art’ is geen kunst die voor of door middel van internet wordt gemaakt, maar kunst die het bestaan van internet, en haar invloed op de cultuur en de maatschappij reflecteert. ‘Post Internet Art’ presenteert zich niet uitsluitend in digitale vorm, maar ook in fysieke vorm. Virtual Reality Art is de meest recente ontwikkeling in digitale kunst, die kunstenaars de mogelijkheid biedt om de grenzen van de verbeelding nog verder te verleggen door een interactieve wereld te creëren, die het publiek tegelijkertijd kan bezoeken en vormgeven.

Kunst in het digitale tijdperk Highlights in de expo zijn onder meer het monumentale werk ‘A*, 2014’ van de Amerikaanse kunstenaar Tabor Robak, dat een extatische viering van videospelletjes en computergegenereerde beelden toont. Grappig en weerzinwekkend tegelijk. Van de Belgisch-Amerikaanse kunstenaar Cécile B. Evans, wiens werk een van de hoogtepunten was tijdens de Berlijn Biënnale, is het indringende videowerk ‘Self-plagiarized Study for Lover One’ te zien, waarin een computergegenereerde vrouw de kijker meeneemt langs desolate gebieden. Ook zijn werken te zien van de Nederlands-Braziliaanse kunstenaar Rafaël Rozendaal, die internet ziet als canvas en naam maakte met kunstwerken in de vorm van websites waarmee hij jaarlijks meer dan 60 miljoen bezoekers trekt. De installatie ‘Jennifer in Paradise’ van de Nederlandse kunstenaar Constant Dullaart is een online hommage aan de eerste gephotoshopte foto ooit. In de tentoonstelling is daarnaast ook werk te zien van Matt Lipps, David Lachapelle, Matt Collishaw, Ryan McGinsley, John Maeda en vele anderen. Met het nieuwste spectaculaire Virtual Reality werk ‘Kalimpong’ van de Londense kunstenaar Shezad Dawood, dat een groot succes was tijdens FRIEZE Londen, heeft de Kunsthal een Nederlandse primeur. De tentoonstelling is, naast een digitale attractie van formaat, ook een ontmoetingsplek waar de Kunsthal samen met vooraanstaande kunstenaars, verzamelaars en een breed publiek de kunstwereld van morgen verkent. Mark Brown, fervent verzamelaar van digitale kunst: “Pas de laatste vijf jaar begint de kunstwereld het belang van internetkunst in te zien. De digitale kunstwerken, die zijn aangekocht voor de Brown Family Collectie, zijn nu voor het eerst in samenhang bij elkaar te zien.” Emily Ansenk, directeur Kunsthal: “Voor het eerst in Nederland wordt digitale kunst nu aan een breed publiek gepresenteerd. De Brown familie heeft een indrukwekkende collectie die de Kunsthal met veel plezier openbaar maakt. Een must-see voor iedereen die wil weten wat er nu speelt in de kunst.”

êêê

g © Tabor Robak / A*, 2014 14-channel HD video; 8 minutes / Hugo Brown Family Collection

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

g © Rafael Rozendaal / Detail of Abstract Browsing 16 03 09 A B C (Waze), 2016 / Foto: Gert Jan van Rooij / Hugo Brown Family Collection

Bezoek indrukwekkende virtuele expeditie ‘Kalimpong’ De Engelse kunstenaar Shezad Dawood gebruikt virtual reality om meeslepende werelden te ontwikkelen. De Kunsthal heeft met Dawoods recente werk ‘Kalimpong’ (2016) een Nederlandse primeur. Bezoekers kunnen in deze installatie met een virtualreality-bril een indrukwekkende virtuele expeditie door de Himalaya ervaren vanuit Kalimpong, een klein stadje in West-Bengalen met een rijke historie, waar ze ondergedompeld worden in een gelaagde wereld vol geschiedenis, geheime passages en sneeuwvelden onder een nachtelijke sterrenhemel. Kunst, geschiedenis, techniek en avontuur in één! Dit kunstwerk is toegankelijk voor één persoon per tijdslot, vindt plaats onder begeleiding en duurt max. 15 minuten. Je kan deze VR-experience online boeken (www.kunsthal.nl/ Kalimpong, € 4 extra naast een regulier entreeticket) met een gewenst tijdslot, zodat je verzekerd bent van deze ervaring bij je bezoek aan de tentoonstelling!

Digital Days van 1 tot 5 maart De Kunsthal organiseert van woensdag 1 tot en met zondag 5 maart Digital Days waarin de symbiotische relatie tussen mens en technologie centraal staat. Het programma komt tot stand in samenwerking met onder meer V2_Instituut voor Instabiele Media en STRP. Tijdens de Digital Days zijn er lezingen, workshops, films, games en interactieve installaties, interessant voor zowel een breed als vakinhoudelijk publiek.

Rozendaal ook in Het Nieuwe Instituut Het Nieuwe Instituut en kunstenaar Rafaël Rozendaal presenteren de installatie ‘Sleep Mode. The Art of the Screensaver’, een eerbetoon aan de digitale kunst van de vorige decennia. Screensavers verschenen voor het eerst in de jaren tachtig; de bewegende beelden zorgden ervoor dat het beeld niet in het scherm brandde als de computer gedurende langere tijd niet

werd gebruikt. Ze ontstonden als een pragmatische oplossing en ontwikkelden zich tot meer artistieke experimenten. Toch blijft het paradoxaal: de bewegende digitale werken werden ontworpen om te worden weergegeven als niemand kijkt. Wie herinnert zich nog de vliegende broodroosters, de 3D-buizen en de vliegende logo's van Windows? Als bezoeker van de installatie ‘Sleep Mode’ stap je in een ruimte met 26 levensgrote projecties van bekende screensavers. ‘Sleep Mode. The Art of the Screensaver’ is te zien tot en met 25 juni. •

WIN !

Beeld Express geeft 3 duotickets weg voor de expo 'Human/Digital'. Mail voor 5 maart 2017 naar com@beeldexpressie.be en maak kans om te winnen. Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens. Je kan maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer. Veel succes!•

De expo ‘HUMAN / DIGITAL: a symbiotic love affair. Digital, Post Internet and Virtual Reality Art from the Brown Family Collection.' is te zien tot en met 2 april in Kunsthal (Museumpark, Westzeedijk 341) Rotterdam, dinsdag - zaterdag, 10 u. - 17 u. en zon- en feestdagen, 11 u. - 17 u. Alle info via www.kunsthal.nl. ‘Sleep Mode. The Art of the Screensaver’ is te zien in Het Nieuwe Instituut (Museumpark 25) in Rotterdam, dinsdag zondag, 11 u. - 17 u. (donderdag tot 21 u.). Alle info via sleepmode.hetnieuweinstituut.nl.

De Donkere Kamer ook in 2017! TEKST: JOKE EMBRECHTS met dank aan Kaat Celis / foto: Sebastiaan Franco

Soms valt magie over een avond en zo begon in mei 'De Donkere Kamer' in het kader van Born in Antwerp. Zwoele warme wind waaide in de zaal die helemaal volgelopen was om te kijken naar foto's van Jasper Léonard, Sanne De Wilde, Awoiska van der Molen en Carl De Keyzer. En om naar hen te luisteren: Anna Luyten en Edie Peeters interviewden hen. Het was de eerste editie van 'De Donkere Kamer' in België, een idee en een formule die Kaat Celis met Sluitertijd uit Nederland haalde. Met eigen accenten, maar volgens dezelfde principes. Vier bekende fotografen tonen hun werk en komen erover praten. Drie jonge fotografen komen een project pitchen, het publiek stemt nadien en verdeelt onder die jongeren het entreegeld. En - alleen in België - verzorgt Stijn Meuris een spoken column bij een foto uit de actualiteit.

de eerste editie van 'De Donkere Kamer' op 28 februari in de Bourla in Antwerpen net op tijd. Michael Christopher Brown, fotograaf van Magnum, was in Washington bij de inauguratie van Donald Trump en vertelde er in Antwerpen over. Die avond waren ook de Nederlandse fotografen Jeroen Toirkens en Robin de Puy van de partij, net als Bieke Depoorter. Jonge, Belgische collega van Michael Christopher Brown. Antwerpen kreeg ook een primeur. Voor het eerst presenteerde Frank Raes 'De Donkere Kamer', samen met Anna Luyten. Hij sprak dus eens niét over voetbal. Dit werd zijn 'extra time' over fotografie. Antwerpen was de eerste van liefst zes edities van 'De Donkere Kamer' in 2017. Op 28 april is Leuven aan beurt in OPEK, op 14 september de Gentse Sint-Pietersabdij en op 26 oktober opnieuw C-mine in Genk. En dan zijn er twee speciale edities in het Concertgebouw van Brugge. Op 21 juni en 21 december, het begin van de zomer en het begin van de winter, vindt telkens 'De Donkerste Kamer' plaats. Ook het Centrum voor Beeldexpressie is als partner weer van de partij. Boek dus snel je kaartjes voor een van de avonden, want 2016 leerde ons dat die soms snel weg zijn! •

Na Antwerpen volgde Bozar in Brussel met Bert Danckaert, Tine Guns, Arno Roncada en Noémie Goudal als gasten. Een derde keer in 2016 trok 'De Donkere Kamer' naar Musuem Dr. Guislain in Gent voor gesprekken met en foto's van Karoly Effenberger, Marshall Kappel, Catalina Martin-Chico en Harry Gruyaert. En het jaar werd afgesloten in C-mine Genk. De grote theaterzaal liep er helemaal vol voor Marco Mertens, Dana Lixenberg en Sébastien Van Malleghem én Carl De Keyzer stelde er exclusief zijn laatste boek 'Higher Ground' voor. Niemand twijfelde nog. 'De Donkere Kamer' vond een Belgisch publiek met interesse voor fotografie, met passie voor beelden, met interesse voor verhalen. Een publiek dat kwam voor een avond vol fotografie, over fotografie en met fotografen. 2017 opende zich pas en als fotografie een spiegel kan zijn voor de tijden waarin we leven, dan kwam

Alle info over De Donkere Kamer via www.ddk-live.com of via www.sltrtd.be en op info@sltrtd.be.

KIJKEN & BEZOEKEN / Live magazine

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

Alec Soth Gathered Leaves TEKST: Mats Pylyser / FOTO's: Alec Soth

Met de tentoonstelling ‘Gathered Leaves’ haalt FOMU de Amerikaanse documentaire fotograaf Alec Soth naar Antwerpen met een bloemlezing uit vier sleutelreeksen in zijn werk: ‘Sleeping by the Mississippi’ (2004), ‘Niagara’ (2006), ‘Broken Manual’ (2010) en ‘Songbook’ (2012-2014). Met een subtiel gevoel voor lyriek en oog voor detail portretteert Soth daarin zijn thuisland. Toen ik op de filmschool zat, toonde een medestudent me het fotoboek ‘Sleeping by the Mississippi’ van Alec Soth. Ik was niet speciaal geïnteresseerd in fotografie, maar was wel meteen geïntrigeerd door het portret dat hij me liet zien: een bebaarde man in een jumpsuit die aan de camera twee modelvliegtuigjes toont. De directe, wat bevreemdende manier waarop de man wordt afgebeeld en de poëtische kracht die er vanuit gaat, trokken mij meteen aan. Elk van Soths foto’s voelt aan als een fragment van een veel groter verhaal.

Een empathisch vogeltje Soths portretten stralen een groot gevoel van empathie uit voor de mensen die hij afbeeldt en hun verhalen. Soth is van nature erg verlegen, wat vreemd lijkt voor iemand die op straat wildvreemden aanspreekt om hen te fotograferen. Maar hij merkt dat zijn verlegenheid mensen ook op hun gemak stelt en vertrouwen bij hen opwekt. Ondanks de vluchtigheid van deze ontmoetingen, zijn dit vaak erg intieme contacten. “It’s the bird flying around that swoops down and grabs the worm and then flies off,” zo omschrijft Soth, erg zelfbewust, zijn manier van werken. “But I have good intentions, and people very often enjoy that interaction. It’s almost like, finally, someone showed up and we can talk.”1 Mede door zijn werkwijze, slaagt Soth er in om in zijn - op het eerste zicht soms banale - onderwerpen iets universeels naar boven te halen. Dit komt bijvoorbeeld sterk naar voren in de reeks ‘Niagara’ (2006). Aangetrokken door de associaties met deze regio - een combinatie van romantiek, goedkope huwelijksreizen en zelfmoord - portretteert Soth daarin de iconische watervallen en hun omgeving, zoals hij die ervaart. Hij plaatst intieme portretten van pasgetrouwde koppels naast clichébeelden van de watervallen, foto’s van liefdesbrieven, vlammende haatverklaringen van ex-geliefden en beelden van motels en parkings. De rijen lege balkons en gesloten moteldeuren geven al deze hoogstpersoonlijke fragmenten een universaliteit mee, alsof ze hinten naar de veelheid aan verhalen die achter elk deurtje schuilt. Soth vat zijn projecten altijd aan met een publicatie in het achterhoofd, eerder dan een tentoonstelling. Fotoboeken zijn voor hem de ideale manier om zijn werk te bekijken.

êêê

http://www.nytimes.com/2009/08/02/arts/design/02shee.html

g Charles, Vasa, Minnesota / uit de serie Sleeping By The Mississippi, 2002 / © Alec Soth

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

Onderweg in Amerika

Eenzaten, dromers en kluizenaars

Naar aloude Amerikaanse traditie werkt Soth voornamelijk on the road. In ‘Sleeping by the Mississippi’, de reeks die in 2004 zijn grote doorbraak betekende, volgt hij vanuit zijn thuisstad Minneapolis de Mississippi tot aan de monding in New Orleans. Langs de loop van deze iconische rivier, richt hij zijn 8x10 camera op de anonieme dromers die hij op zijn pad tegenkomt. Met beelden van verlaten slaapkamers en ronddobberende matrassen vormt ‘het bed’, als plek van dromen, een terugkerend motief in deze reeks. ‘Niagara’ is weliswaar op één plaats gemaakt, maar ook hier behoort het rondtrekken, op zoek naar mensen en verhalen, tot de kern van dit project. Net als de Mississippi zijn de Niagarawatervallen opnieuw een belangrijke plek uit de Amerikaanse iconografie, die in de romantiek haast is platgeschilderd. Soth wil als het ware een kanttekening maken bij deze mythes en Amerika tonen zoals hij het onderweg tegenkomt. Voor het meest recente project uit deze tentoonstelling, ‘Songbook’ (2012-2014), trok Soth op pad met schrijver Brad Zellar en ook hieruit blijkt eenzelfde interesse in kleine verhalen tegenover de beeldvorming van Amerika zoals je die op televisie ziet. Als fictieve journalisten gingen ze in zeven verschillende staten op zoek naar lokale nieuwsfeitjes en human interest-verhalen. Soth nam de foto’s, Zeller schreef de verhalen. Soth begon overigens zijn carrière als fotograaf voor een lokale krant. ‘Songbook’, refererend naar ‘The American Songbook’ (een verzamelnaam voor klassieke pop- en jazzstandards uit de jaren ’20-’50), is een selectie uit deze zeven aparte publicaties. De reeks roept een erg actueel gevoel op van (valse) nostalgie, gekoppeld aan een angst voor de toekomst. Ook de vorm van de foto’s, in contrastrijk zwartwit en met flits, roept de sfeer op van de ‘gouden’ jaren ’50.

De directheid van Alec Soths portretten doet soms wat aan het werk van Diane Arbus denken. Met haar deelt hij een voorliefde voor outsiders. Bij Soth zijn dit veelal dromers en eenzaten, figuren waarmee hij zich verwant voelt. In ‘Broken Manual’ (2010) onderzoekt hij bijvoorbeeld het verlangen om weg te vluchten door verschillende kluizenaars op te zoeken en hen, en de omgeving waarin ze wonen, te fotograferen. Deze reeks maakt deel uit van het project ‘How to dissapear in America’, dat is opgevat als een soort instructieboek. Tegelijk bevestigt dit project voor Soth dat het haast onmogelijk is om écht te verdwijnen en los te staan van alles en iedereen. Elk van deze kluizenaars heeft hij immers via het internet kunnen opsporen. Mensen hebben volgens hem toch altijd anderen nodig, hoe ver de afstand tussen hen ook mag zijn. •

De tentoonstelling ‘Gathered Leaves’ van Alec Soth loopt nog tot en met 4 juni in FOMU (Waalsekaai 47) in Antwerpen, dinsdag - zondag, 10 u. - 18 u. Alle info via www.fotomuseum.be. Leden van het Centrum voor Beeldexpressie genieten op vertoon van hun lidkaart van het kortingstarief (€ 6) bij aankoop van een ticket.

Groot retrospectief

Robert Mapplethorpe in Rotterdam TEKST: Joke EMBRECHTS / foto: Robert Mapplethorpe

Kunsthal Rotterdam presenteert een groots retrospectief over het leven en werk van Robert Mapplethorpe (1946-1989), een van de meest invloedrijke kunstenaars en fotografen van de 20ste eeuw. De tentoonstelling biedt een indrukwekkend overzicht van zijn hele carrière, van zijn eerste werken eind jaren zestig tot aan zijn vroegtijdige dood. De ruim 200 werken schijnen een nieuw licht op de belangrijkste genres in zijn fotografie: portretten (vooral van zijn vrienden, beroemdheden en zelfportretten), naakt en stillevens. Zeldzame brieven, boeken en aantekeningen tonen de persoonlijke band van Mapplethorpe met zijn modellen, zijn talent om een succesvolle studio te runnen en zijn ambitie om fotografie te verheffen tot de status van beeldende kunst. De expo geeft inzicht in de manier van werken van de kunstenaar en presenteert zijn experimentele en improviserende kant naast de esthetische en technische perfectie van zijn werk. De tentoonstelling is georganiseerd door Los Angeles County Museum of Art en J. Paul Getty Museum in samenwerking met de Robert Mapplethorpe Foundation. •

g © Robert Mapplethorpe / Two Men Dancing (1984, printed 1990) / Promised Gift of The Robert Mapplethorpe Foundation to The J. Paul Getty Trust and the Los Angeles County Museum of Art Photography

De expo ‘Robert Mapplethorpe. The Perfectionist.’ loopt van 22 april tot en met 27 augustus in Kunsthal (Museumpark, Westzeedijk 341) Rotterdam, dinsdag zaterdag, 10 u. - 17 u., zondag, 11 u. - 17 u. Alle info via www.kunsthal.nl.

WIN !

Beeld Express geeft 3 duotickets weg voor de expo van Robert Mapplethorpe. Mail voor 8 maart 2017 naar com@beeldexpressie.be en maak kans om te winnen.Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens. Je kan maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer. Veel succes! •

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

what is behind that curtain? kunstINgang #7 met

Dries Segers TEKST: Joke EMBRECHTS / foto's: Dries Segers

Dries Segers mag dan wel fotograaf zijn, voor deze tentoonstelling is zijn fotografie bijkomstig. Soms komen er zelfs geen beelden meer aan te pas. In zijn eerste boek, ‘Seeing a rainbow (through a window that isn’t there)’, bracht fotograaf Dries Segers (°1990, Turnhout) beelden van een toevallige schoonheid samen. Schoonheid kan immers ook schuilen in wat op het eerste gezicht banaal lijkt, of zelfs lelijk. In recenter werk focust Segers steeds uitdrukkelijker op het medium fotografie in al zijn complexiteit. In zijn recente werk ‘what is behind that curtain’ in kunstINgang #7 in Cultuurcentrum Merksem experimenteert hij met verschillende materialen en texturen, met licht ook, met tijd en ruimte. Het veranderlijke van een gordijn, dat iets verbergt of laat zien, vindt hij ook terug in een gang als plek van komen en gaan. De manier en het tijdstip waarop je door de expo loopt, doet je de beelden telkens op een andere manier bekijken. Het spel van licht en schaduw zorgt voor spiegelingen en kleurschakeringen. Zijn foto's zoeken de abstractie op, maar behouden een - zij het twijfelachtige - relatie met de realiteit. Wat betekent figuratie nog in deze fotografie? En welke invloed heeft een bepaalde techniek, een materiaal of materie op onze manier van kijken? In Segers’ zoektocht naar de limieten van het medium staat die ervaring van het kijken voorop. Segers: “Het werk 'what is behind that curtain' is een zeer materiaalgevoelig werk. De fotografie is bijna bijkomstig. De toeschouwer gaat op zoek naar wat er precies op het beeld staat, de herkenbaarheid ervan is bijna verwaarloosbaar. De materialen waar ik op heb gedrukt tijdens de residentie in september 2016 in het Frans Masereel Centrum in Kasterlee zijn van het allergrootste belang. Dit zijn materialen die licht absorberen, reflecteren, kleuren doen veranderen. Zo werkte ik vooral op zwart brandglas. Op 1 glazen plaat hebben soms 5 beelden gestaan. Omdat je werkt met inkt op glas (en verharders) kan je snel na het maken van de zeefdruk deze er terug afwassen. Dat wil zeggen dat de platen dus meerdere schetsen hebben gehad voordat het definitief werd. Na mijn boek 'Seeing a rainbow' uit 2015, dat handelde over kijken en het hebben van een fotografische obsessie, ben ik met een volgende stap begonnen: het materiaal van een print onderzoeken. Fotografie en glas zijn vanaf het begin van de uitvinding onafscheidelijk geweest. Het was dus een uitdaging om in de laatste stap van een afdruk terug naar dit glas te grijpen. Ik zocht naar manieren die deze procedés samenbrachten in enkele beelden. Daarom dat wat er óp de foto's staat soms niet van groot belang is. De foto's zijn analoge scans van texturen die ik tijdens de zomermaanden tegenkwam: van de rug van een naakte vrouw tot een plastic zak vol nat gras. Huiden als het ware.” Volgende projecten waar hij mee bezig is, gaan weer verder in op het gebruik van de camera en de fotografie. “Welke stappen gaan er aan vooraf om een beeld te maken en hoe kan ik als kunstenaar met deze aspecten van het medium aan de slag? Nog veel spannends zit eraan te komen.” •

De gratis expo â&#x20AC;&#x2DC;what is behind that curtainâ&#x20AC;&#x2122; van Dries Segers loopt nog tot en met 31 maart in het cultuurcentrum/ kunstINgang (Nieuwdreef 135) in Merksem, maandag, 15.30 u. - 22 u., dinsdag - vrijdag, 10 u. - 22 u. en zaterdag, 8 u. - 13 u. (tijdens schoolvakanties, dinsdag - vrijdag, 10 u. - 16 u.). Alle info via www.ccmerksem.be en www.driessegers.com.

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

VRAGEN / Nieuw beleidsplan

Exit Centrum voor Beeldexpressie TEKST: Joke EMBRECHTS / Foto: Kev Seto (unsplash.com)

Het Centrum voor Beeldexpressie heeft in deze nieuwe, net gestarte beleidsperiode behoorlijk wat grote veranderingen op het programma staan. We geven jullie al graag een idee van de grote lijnen. De details volgen later dit jaar.

Weg lidmaatschap De opvallendste verandering wordt het afstappen van ons lidmaatschap. We evolueren naar een organisatie die in de eerste plaats als steunpunt zal fungeren voor fotografen, cineasten en mediakunstenaars in de niet-professionele sector. Deze evolutie is belangrijk om ons bereik verder te vergroten en om ons te profileren als een toegankelijke organisatie waar iedereen welkom is. In 2017 bouwen we ons lidmaatschap af zodat we 2018 aanvangen zonder leden. Wie nu nog aansluit, is lid tot 31 december 2017 en betaalt € 20 (vanaf 15 mei betaal je € 15, vanaf 15 augustus € 10 en vanaf 15 oktober € 5).

Groepen Het lidmaatschap vervalt dan wel, maar de lokale filmen fotogroepen blijven bevoorrechte partners van onze organisatie. Het zijn onze lokale ambassadeurs die we blijvend willen stimuleren en mee op de kaart zetten door enerzijds hun werking te ondersteunen (via bv. mentorship) en hen anderzijds ook kwalitatieve wedstrijden toonkansen aan te bieden. Film- en fotogroepen kunnen zich voor een bijdrage van € 60 per jaar registreren. Deze registratiebijdrage is meteen goed voor een uitgebreid verzekeringspakket: Burgerlijke Aansprakelijkheid + Lichamelijke Ongevallen + Rechtsbijstand voor alle opgegeven groepsleden én voor occasionele vrijwilligers die helpen bij een groepsactiviteit. Deze geregistreerde groepen kunnen een financiële tussenkomst vragen voor sprekers of lesgevers en voor projecten, een mentorship aangaan om hun inhoudelijke werking nieuw leven in te blazen, materiaal ontlenen,... Er komen specifieke (vormings) activiteiten op basis van de noden binnen de groepen, …

Voor iedereen Ons aanbod van activiteiten en diensten zal vanaf 2018 openstaan - al dan niet tegen betaling - voor alle cineasten, fotografen en mediakunstenaars. Als fotograaf, cineast of mediakunstenaar zal je een abonnement (met voordelenkaart) op ons magazine kunnen nemen (6 nummers voor € 30), kunnen genieten van een Sabam-regeling voor onbeperkt gebruik van library-muziek (€ 35/jaar), materiaal kunnen ontlenen en kunnen deelnemen aan onze wedstrijden en activiteiten (al dan niet betalend). Meer details delen we jullie later mee.

Nieuwe naam We hervormen het Centrum voor Beeldexpressie dus van kelder tot zolder. In het voorjaar van 2018 pakken we uit met een vernieuwde organisatie, mét een nieuwe naam, een nieuwe huisstijl, een nieuwe website, een vernieuwd tijdschrift, vernieuwde statuten en een vernieuwde werking. We richten ons dan niet langer op leden maar op iedereen die beroep doet op onze diensten. Exit Centrum voor Beeldexpressie. Enter ….? Als team willen wij hier voluit en met veel enthousiasme en goesting voor gaan! Hopelijk stappen jullie ook mee aan boord van ons nieuwe vlaggenschip voor fotografen, cineasten en mediakunstenaars! •

Bij plaatjes horen praatjes TEKST: Stijn Viaene / FOTO: Paul Maes

Over nieuws en waarde De sluitertijd van het artikel in de krant blijkt net nog voldoende om er een bakje zwart tussen te krijgen Met vingers zwevend over letters vormen we kronkelende beelden die we uit noodzaak, na het ontbijt als een gebakje verbrijzelen

Deze pagina is een coproductie tussen het Centrum voor Beeldexpressie en Creatief Schrijven. Zin in meer praatjes bij plaatjes? Bezoek de website www.creatiefschrijven.be.

KIJKEN / Gedicht

Sprakeloos TEKST: Mats Pylyser / filmstills uit ‘Sprakeloos’

Met ‘Sprakeloos’, haar vierde langspeler, waagt Hilde Van Mieghem zich aan de verfilming van het gelijknamige boek van Tom Lanoye, dat over de relatie met zijn moeder gaat en over haar aftakelingsproces na een beroerte. ‘Sprakeloos’ - het boek - groeide uit tot een echte bestseller en pers en publiek omarmden het boek als het hoogtepunt in Lanoyes sowieso al indrukwekkende oeuvre. Verwachtingen voor ‘Sprakeloos’ - de film - zullen hoog zijn en de kuisvrouw heeft de ‘het-boek-is-beterdan-de-film’-discussie alvast afgestoft. Hilde Van Mieghem wist dus waaraan ze begon. “Het is inderdaad een groot risico om dit boek te verfilmen,” zegt Van Mieghem, “maar het greep me gewoon bij de keel toen ik het las en dat gevoel wou ik overbrengen in de film. Het is één van de weinige boeken die mij aan het huilen heeft gebracht - dat gebeurt niet veel - en ook die enorme verbondenheid tussen zoon en moeder sprak mij ontzettend aan.” Stany Crets en Viviane De Muynck nemen als schrijver Jan Meersman en diens moeder Josée, de hoofdrollen voor hun rekening. Om mij terdege voor te bereiden op de film heb ik het boek alvast niet gelezen.

Een acteursfilm ‘Sprakeloos’ opent niet toevallig met een scène op de planken. Het theater is de natuurlijke habitat van Josée, een gevierde actrice in het amateurtheater, die ook in haar dagelijks leven niet vies is van wat theatraliteit. Bovendien is ‘Sprakeloos’ een echte acteursfilm geworden, die drijft op haar vertolkingen. “In de regie ben ik heel streng geweest (lacht). Ik heb de acteurs - en zeker Stany - echt gedwongen in hoe ik het zag. Gelukkig heeft Stany zich daar ook helemaal aan overgegeven - ik heb zelden een man ontmoet die zich zo aan mij heeft overgegeven. Ik wist heel goed wat ik wilde en heb de acteurs zo ver mogelijk gedreven. Voor mij is wat Jan doormaakt echt een kwestie van leven of dood qua innerlijke angsten. Ik denk dat ik wel het grote voordeel heb om zelf actrice te zijn en goed te weten wat spelen kan zijn, hoe ver je daarin kan gaan zodat ik mijn acteurs daarin kan dwingen. Viviane is een heel gulle actrice - niet dat Stany dat niet is - maar haar moest ik eerder temperen, terwijl ik Stany wat meer moest duwen. Ook Marie (Vinck, Hildes dochter die de jonge Josée speelt n.v.d.r.) speelt een rol die ver af ligt van wie zij is als persoon. Ik wilde haar daar ook mee uitdagen. Ze verzette zich er aanvankelijk tegen, omdat wat Josée doet vaak over-the-top is, zoals in de scène waarin ze vergiffenis vraag aan Guy (haar oudste zoon n.v.d.r.). Je moet

dat over-the-top spelen, maar wel nog geloofwaardig. Belangrijk is ook dat alleen de zes hoofdrollen en de redactrice door professionele acteurs worden gespeeld. De anderen zijn allemaal onbekende mensen, liefhebbers of mensen die al lang gestopt zijn met acteren en dat geeft, denk ik, de film een zeer poëtisch realisme. Moest je in de rol van de zus ineens Els Dottermans zien, dan wordt dat een andere film, een ‘gespeelde’ film waarin die personages onbewust meer belang krijgen.” ‘Sprakeloos’ zit vol zware scènes waarin de acteurs zich ten volle kunnen geven - moest dit een Amerikaanse film zijn, Viviane De Muynck zou meedingen voor een Oscar. Soms wordt die aaneenrijging van dramatische momenten wat te veel van het goede en botten de verschillende woedeuitbarstingen van de radeloze Jan je als kijker ook af. Het is net Flor Decleir die met zijn ingetogen vertolking het meest indruk maakt.

Keuzes maken Om een boek van 360 pagina’s in een film van 105 minuten te gieten, moeten vooral duidelijke keuzes gemaakt worden. Van Mieghem, die samen met Bert Scholiers ook het scenario voor haar rekening nam, koos er voor om te vertrekken vanuit het perspectief van de zoon. “In het verhaal herkende ik me vooral in de verwarring van de schrijver en de weg die hij moest afleggen: de haat-liefdeverhouding tussen hem en zijn moeder die hij moet overwinnen, om daar gelouterd uit te komen en haar uiteindelijk te laten gaan. Dat interesseerde mij het meest. In functie van zijn verhaal ben ik gaan kijken welke flashbacks en scènes ik wou vertellen. Dat is uiteraard een zoektocht - ik heb twintig versies geschreven. Het leuke van de samenwerking met Bert Scholiers is dat we los van elkaar

êêê

KIJKEN & BEZOEKEN / Film

schrijven. Ik maak een versie, hij leest die na en schrijft er een nieuwe die ik dan weer nalees, enzoverder. En zo gaan we samen de trap op, bij wijze van spreken. Daarnaast heb ik ook alles van couleur locale uit het verhaal weggelaten. Je zou er evengoed een soort ‘Amarcord’ van kunnen maken (een film van Fellini over zijn jeugd in Rimini n.v.d.r.), maar ik wilde me echt focussen op hun relatie.” Het strekt Van Mieghem tot eer dat ze resoluut voor haar verhaal kiest en de makkelijke, nostalgische kaart van een Vlaanderen rond de kerktoren - die de film zeker in handen heeft - niet uitspeelt. Niet dat het verleden niet aan bod komt. De film heeft verschillende flashbacks, die op een intuïtieve manier verweven worden met het heden. “Het verleden vertrekt in de film steeds vanuit het heden, vanuit Jan die zich iets herinnert en dan pas glij je in de flashback. Ik heb een beetje een hekel aan historische films die er uitzien als een gepolijst plaatje waarin iedereen mooi gekapt en geschminkt is. Op deze manier

kon ik me meer vrijheid veroorloven dat het niet zo getrouw moet zijn aan die periode, maar dat je meer een hint aan die periode laat zien. Ik wilde vooral de connectie met nu behouden, met Jan. Er is heel hard nagedacht om overgangen te vinden die tegelijk naturel zijn en verbeelding. ‘The Tree of Life’ van Terence Malick was op dat vlak zeker een inspiratie. Daarin spring je ook van verleden naar nu en terug, en komt Sean Penn bijvoorbeeld in de scène bij zijn ouders, terwijl hij al volwassen is en zij al lang dood zijn. Ook ‘A Single Man’ van Tom Ford heeft me geïnspireerd, maar dan vooral voor de kleur en toon van de flashbacks.”

êêê

KIJKEN & BEZOEKEN / Film

Laat dat oud menske maar gaan Naarmate Josée verder aftakelt in de film, komt de optie euthanasie prominenter naar voor, al loopt de vraag naar wat menswaardig is door de hele film. “Eigenlijk is het het hoofdpersonage dat zich in het begin daar tegen verzet. In het begin van de film zegt Josée ‘Laat me maar gaan. Laat dat oud menske maar gaan.’ Maar hij kan het niet aan om haar te laten gaan. Daar gaat het voor mij meer om dan om euthanasie: om de familieleden die niet in staat zijn om iemand te laten gaan in zo’n toestand. Ik heb het zelf ook meegemaakt met mijn vader. Alle zes kinderen wilden hem laten gaan, maar mijn moeder zei nee. De dokters hebben het dan niet gedaan en hebben nog een maand of twee die man zijn leven blijven rekken, 43 kilo wegend en echt een schim van zichzelf. Dat heeft op mij heel veel impact gehad. Ik heb vaak aan het aftakelingsproces van mijn vader gedacht en aan wat dat doet met een familie. Verder heb ik een sterke focus gelegd op de liefde. De liefde binnen de familie, Hans (Kesting, die de vriend van Jan speelt n.v.d.r.) en Stany, de ouders,… Er zit heel veel liefde in.” •

WIN ! Beeld Express geeft 5 duotickets weg voor ‘Sprakeloos’. Mail voor 8 maart 2017 naar com@beeldexpressie.be en maak kans om te winnen. Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens. Je kan maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer. Veel succes! •

‘Sprakeloos’ is vanaf 15 maart te zien in de bioscoop.

KIJKEN & BEZOEKEN / Film

‘Los Alamos’ van William Eggleston in Foam TEKST: JOKE EMBRECHTS / foto's: William Eggleston, Ren Hang

Een van de vaders van de kleurenfotografie. Zo wordt William Eggleston al wel eens omschreven. Foam toont 75 foto’s uit zijn reeks ‘Los Alamos’ die hij tussen 1966 en 1974 maakte gedurende verschillende roadtrips door de zuidelijke staten van Amerika. Inclusief enkele iconische werken, waaronder zijn eerste kleurenfoto. De Amerikaanse fotograaf William Eggleston (°1939, Memphis, Tennessee) geldt al bij leven als een van de meest toonaangevende fotografen van de afgelopen decennia. Hij pionierde op het gebied van kleurenfotografie vanaf het midden van de jaren ‘60 en verhief het alledaagse Amerika tot fotogeniek onderwerp. ‘Los Alamos’ begint in zijn geboorteplaats Memphis en de Mississippi Delta en volgt zijn omzwervingen door New Orleans, Las Vegas en het zuiden van Californië, om te eindigen bij de Santa Monica Pier. Tijdens een reis met schrijver en curator William Hopps deed Eggleston ook Los Alamos aan - de plaats in New Mexico waar in het geheim kernwapens werden ontwikkeld en waar de serie zijn titel aan ontleent. De ruim 2.200 beelden van Eggelstons serie ‘Los Alamos’ waren oorspronkelijk bedoeld om in delen te worden uitgegeven, maar raakten met de jaren in de vergetelheid. De foto’s werden bijna veertig jaar na het begin van het project herontdekt en in 2003 voor het eerst geëxposeerd en gepubliceerd. De wervelende kleurenfoto’s van verkeersborden, vervallen gevels en interieurs van diners verraden onmiskenbaar de hand van de eigenzinnige autodidact. Het vroege werk getuigt van een niet-aflatende voorliefde voor het ogenschijnlijk triviale: voor het oog van Egglestons ‘democratic camera’ wordt alles even belangrijk. Eggleston begon ‘Los Alamos’ tien jaar voor zijn omstreden solotentoonstelling in het MoMA in 1976, waarmee hij de kleurenfotografie voorgoed als serieuze kunstvorm op de kaart zette. Destijds gold kleurenfotografie binnen de kunstscene als frivool of zelfs vulgair. Het werk van Eggleston werd dan ook door velen verguisd. Dit weerhield hem er niet van te experimenteren met het inmiddels in onbruik geraakte dye-transferprocedé, een arbeidsintensieve en peperdure techniek die destijds vooral in de reclamefotografie werd gebruikt. Het procedé stelde de fotograaf in staat de saturatie te controleren en een ongekende kleurnuance te bereiken, die ook de 75 dye-transferdrukken in Foam karakteriseert. êêê

h William Eggleston / Memphis, 1971-1974, from the series Los Alamos, 19651974 © Eggleston Artistic Trust / Courtesy David Zwirner New York/London

g William Eggleston / En Route to New Orleans, 1971-1974, from the series Los Alamos, 1965-1974 © Eggleston Artistic Trust / Courtesy David Zwirner, New York/London

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

Nog in Foam Provocerend en tegelijkertijd poëtisch. Foam toont nog tot 12 maart de expliciete fotografie van Ren Hang (°1987, CN). Naakte jongvolwassenen, veelal Chinees en allemaal even mooi en onbeschaamd, spelen de hoofdrol in het werk van Hang. Zwanen, pauwen, vissen, slangen, maar ook kersen, appels, of bloemen, planten en bomen worden ingezet als even absurde als poëtische accessoires. Tot 16 april kan je ook twee series van de Franse fotografe Stéphanie Solinas bekijken. Zij tracht op systematische en feitelijke wijze onderwerpen als identiteit en spiritualiteit te verbeelden. Daarbij gebruikt zij de fotografie als schakel in een scala aan verschillende onderzoeksmethoden - naast taal, video en installatie. En van 17 maart tot 4 juni presenteert Foam in de tentoonstelling ‘Matter’ nieuw driedimensionaal werk van de Japanse fotograaf (en winnaar van de Foam Paul Huf award 2016) Daisuke Yokota (Saitama, °1983). Drie installaties draaien om de tastbaarheid van de fotografie, waarbij het kunstwerk niet wordt bepaald door de camera, maar door experimenten met de materiële vormen van het medium. •

De expo ‘Los Alamos’ van William Eggleston loopt van 7 maart tot en met 7 juni in Foam (Keizersgracht 609) in Amsterdam, dagelijks, 10 u. - 18 u. (donderdag en vrijdag tot 21 u.). Alle info op www.foam.org.

WIN !

Beeld Express geeft drie duotickets weg voor de expo van Eggleston. Mail voor 7 maart 2017 naar com@beeldexpressie.be en maak kans om te winnen. Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens. Je kan maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer. Veel succes! •

IN HUIS HALEN / Dvd

UIT op dvd Fuocoammare Een documentaire die gaat lopen met de Gouden Beer op de Berlinale, deze primeur was vorig jaar weggelegd voor deze Fuocoammare. Een dik verdiende winnaar die het relevante thema van de vluchtelingen op geheel eigen wijze heel dichtbij brengt. De documentaire vertelt het verhaal van Lampedusa, het kleine Italiaanse eiland dat middenin de storm van de vluchtelingencrisis zit. Eén van de eilandbewoners is de 12-jarige Samuele. Zoals alle jongens van zijn leeftijd wil hij zich amuseren en wat rondhangen in de haven. Maar zijn eiland is niet zoals de andere eilanden. Lampedusa is de bestemming geworden van de vele vluchtelingen. Hun reis eindigt vaak in een verdrinkingsdood voor de kust. Iedere dag zijn de eilandbewoners getuige van één van de grootste menselijke tragedies van onze tijd. En vreemd genoeg gaat ondertussen het gewone leven ook daar zijn gang. Want zelfs op een kleine plek als Lampedusa kunnen twee werelden naast elkaar bestaan. Rosi verbleef 1,5 jaar op het eiland en stelt het verhaal van de vluchtelingen naast het verhaal van de lokale bewoners. Het is niet enkel tragedie en verschrikking, er is ook medeleven en gewoon verder leven. Hartverscheurend en betoverend tegelijk! Gianfranco Rosi (°1964, Eritrea) woonde in Istanbul, Los Angeles, New York en Rome. Hij volgde een opleiding aan de New York University Film School en woont en werkt in Manhattan als filmmaker, cameraman, scenarist en producent. In 2013 zorgde Gianfranco Rosi al voor een primeur door als eerste documentairemaker ooit de Gouden Leeuw in Venetië te winnen, toen met ‘Sacro Gra’. Fuocoammare, Gianfranco Rosi, Cinéart, 108 min., taal: Italiaans, Engels, ondertiteling: Frans, Nederlands

De erfenis Daan van der Elsken is gewend om voor de camera te staan. Eerst was het de camera van zijn vader, de wereldberoemde fotograaf en cineast Ed van der Elsken (zie ook p. 2), nu is het die van zijn goede vriend Joris Postema. Samen proberen ze grip te krijgen op Daans leven, door postuum de confrontatie met zijn vader aan te gaan. Daan worstelt met het feit dat zijn vader alleen door de lens van zijn camera in hem geïnteresseerd was. Hield de fotograaf wel van wat hij filmde? Daan ziet Ed - hij lijkt meer op hem dan hij zou willen - als hoofdoorzaak van de manische depressiviteit die hem al vijftien jaar teistert. Aan de hand van veelvuldig voorhanden zijnde foto’s en filmbeelden en ontmoetingen met betrokken familie en vrienden probeert Daan te doorgronden wat zijn vader aan hem heeft doorgegeven. Hij komt tot een verrassende ontdekking. De erfenis, Joris Postema, Cinemien, 85 min., taal: Nederlands

WIN ! Beeld Express geeft 3 dvd's van Fuocoammare weg en 5 exemplaren van 'De erfenis'. Mail voor 8 maart 2017 naar com@beeldexpressie.be en maak kans om te winnen. Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens. Je kan maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer. Veel succes! •

KIJKEN, BEZOEKEN & DOEN / Beurs

Bezoek ons op de Photo Days! TEKST: JOKE EMBRECHTS

De Imaging Days zijn niet meer. Leve de Photo Days. En op deze derde - voor het grote publiek toegankelijke - editie kan het Centrum voor Beeldexpressie niet ontbreken. Afspraak op 10, 11 en 12 maart in Brussel. Niet alleen een nieuwe naam, ook een nieuwe locatie voor de Photo Days. Door het groeiend succes verhuist de beurs van Tour & Taxis naar Brussels Expo op de Heizel. Op de Photo Days vind je permanente demonstraties van camera’s en apparatuur door de huisspecialisten van méér dan 200 merken. Je krijgt de kans om de nieuwste innovaties in fotocamera’s (reflexcamera’s, bridgecamera’s, compact camera’s, instant camera’s,…) uit te testen. Tegelijk kan je kennismaken met de oplossingen en toestellen die het beste aansluiten bij jouw activiteit: van studioshoots tot mobiele fotoreportages (optieken, zoomlenzen, statieven, reflectors en flitsers, verlichting, opslagmedia,…). De PhotoDays zijn ook ideaal om de eerste stap te zetten naar de nieuwste technieken of ze beter te beheersen: van opname tot afdruk over de opslag en bewerking van je foto’s (printers, software, ontwikkelingsmateriaal, afdruk, kiosken en minilabs,…). Kom je fotografietalent uitproberen op verschillende exclusieve plateaus en test de nieuwste printers. Je kennis aanscherpen kan tijdens verschillende voordrachten, demonstraties, workshops en trainingen op de stands van de exposanten. Er is ook fotowerk te ontdekken op enkele tentoonstellingen.

Stand Centrum voor Beeldexpressie en ARENA Ook wij zijn aanwezig met een stand op de Photo Days. En tijdens een speciale editie van ARENA op zondag 12 maart kan je langskomen met je eigen werk. Je krijgt er persoonlijke feedback - dus niet in groep deze keer - van een deskundig fotograaf, die je bovendien handige tips & tricks bezorgt om jouw werk nog beter te maken. Zin om je werk te tonen aan een expert voor feedback? Schrijf je uiterlijk op 8 maart in via www.beeldexpressie.be/content/arena-vlaams-brabant en vergeet je werk niet mee te nemen!

Drones Samen met de Photo Days 2017 vind je in Paleis 4 van Brussels Expo ook opnieuw een beurs gewijd aan drones. Deze vliegende tuigen zonder piloot die vanop de grond bestuurd worden, kunnen kleine lasten mee de lucht in nemen, zoals fotoen videocamera’s. Wie er meer over wil weten kan zeker op de beurs terecht. •

Photo en Drone Days gaat door op 10, 11 en 12 maart in Paleis 4 van Brussels Expo (Belgiëplein 1) in Brussel. Tickets kosten € 10 (gratis voor bezoekers jonger dan 12). Leden van het Centrum voor Beeldexpressie betalen slechts € 7 tijdens de online voorverkoop bij vermelding van de code PDBeeldexL17 (hoofdlettergevoelig). Meer info via www.photodays.be, www.drone-days.be en www.beeldexpressie.be.

KIJKEN, BEZOEKEN & IN HUIS HALEN/ Expo & boek

De wereld na de zondvloed ‘Higher ground’ van

Carl De Keyzer TEKST: JOKE EMBRECHTS / FOTO'S: Carl De Keyzer, Dieter De Lathauwer

Belg en wereldburger Carl De Keyzer, lid van het vermaarde agentschap Magnum, is één van de vaandeldragers van onze fotografengilde. ‘Higher Ground’ is het nieuwste werk van Carl De Keyzer en is de opvolger van het alom gelauwerde ‘Moments before the flood’. De Botanique brengt twee fotoreeksen van De Keyzer die zijn geïnspireerd door de dreiging van de opwarming van de aarde en de onvermijdelijke stijging van het zeeniveau, ‘Moments before the flood’ (2012) en ‘Higher Ground’ (2016). Zijn vele reportagereeksen bezorgden hem internationale faam. Zo ook het onheilspellende ‘Moments before the Flood’ - de reeks die zinspeelde op de overstromingen die Europa bedreigen als de klimaatverandering zich doorzet (zie ook Beeld Express 2/2012). Terwijl ‘Moments before the flood’ zich concentreerde op de oevers net voor de stijging van het zeeniveau deze van de kaart veegt, zet ‘Higher Ground’ dit apocalyptische scenario dus verder. In ‘Higher Ground’ is de vloedgolf al achter de rug. De fotograaf dompelt ons hier onder in een niet nader bepaalde toekomst waarin de golven de aarde hebben overspoeld en de bevolking zijn toevlucht heeft gezocht op de toppen van Europa. De Keyzer verbeeldt een fictionele wereld waarin mensen die hogere oorden opzoeken en migreren naar de bergtoppen. Op haast Lynchiaanse wijze legt hij het leven vast dat zich daar afspeelt. De haast romantische schoonheid van zijn beelden, de soms komische accenten die hij beschrijft, staan in schril contrast met de gewelddadigheid van het onderliggende verhaal, dat van een sombere en mogelijk nakende werkelijkheid. Zonder ensceneringen werpt hij een individualistische blik op het dagelijks leven dat hij zich voor deze nieuwe vluchtelingen inbeeldt. Vluchtelingen die wij op een dag zullen worden, op voorwaarde dat we de zondvloed overleven natuurlijk. In foto's genomen in Oostenrijk, Zwitserland, Duitsland, Frankrijk en Spanje, vinden ironie en oprechte bezorgdheid elkaar. Zo zet ‘Higher Ground’ aan tot nadenken over de klimaatverandering en een multiculturele wereld. De Franse literaire grootheid Philippe Claudel schreef er een treffend fictief verhaal bij, ‘Ararat’, waarbij hij in de zielen keek van de protagonisten op zoek naar een nieuw leven. Intrigerend, rauw, confronterend en poëtisch. In deze tijden van migratie en klimaatontkenning intrigeren deze foto’s mateloos.

êêê

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

Nog in Botanique: Dieter De Lathauwer Met ‘I loved my wife’ voert deze jonge kunstenaar ons naar de onbekende hoeken van een van de donkerste pagina’s van de geschiedenis. Tijdens zijn verschillende reizen in Oostenrijk tussen 2012 en 2015 opteert Dieter De Lathauwer ervoor het landschap vast te leggen doorheen de traumatische sporen van de tweede wereldoorlog. Aanvankelijk zijn het slechts sobere beelden van gebouwen met een gazon ervoor, waarin we enkel een stuk van een gevel, een muur of enkele vensters ontwaren. De kunstenaar verwijdert zorgvuldig elk spectaculair element en dompelt ons beeld na beeld onder in een stille en ijzige wereld. Deze tegelijk banale en strenge gebouwen zijn niets anders dan psychiatrische instellingen, die tijdens het nazisme het schouwtoneel vormden voor massale executies. Vanaf 1939 hebben meerdere euthanasiecampagnes in Duitsland en in Oostenrijk geleid tot de dood van patiënten met psychiatrische problemen, waaronder talloze kinderen. Honderdduizenden slachtoffers, die als minderwaardig werden beschouwd omwille van hun psychische problemen en die als nutteloos voor de maatschappij werden bestempeld, werden zo gedood door de medische staf. Een dergelijk geval wordt beschreven in een nazipropagandafilm, waarin een man verklaart zijn vrouw te hebben opgeofferd voor het welzijn van de natie, en waar de titel van de tentoonstelling, ‘I loved my wife’, vandaan komt. De tentoonstelling stelt tegelijk foto’s van de kunstenaar en vintage archiefbeelden voor in een visuele en geluidsinstallatie. Zonder het echt te onthullen, alludeert De Lathauwer op het verschrikkelijke verleden van deze plaatsen, die vandaag nog steeds in gebruik zijn, en legt op ingetogen en intelligente wijze de diepe stilte vast die ze uitstralen. •

De expo ‘Carl De Keyzer. Higher Ground’ loopt van 2 maart tot en met 30 april in Botanique museum (Koningsstraat 236) in Brussel, woensdag - zondag, 12 u. - 20 u. (€ 5,5). De expo ‘I loved my wife’ van Dieter De Lathauwer is gratis te bezoeken in de galerie (zelfde adres en openingsuren) van 2 maart tot en met 2 april. Alle info via www.botanique.be.

WIN ! Beeld Express geeft 3 duotickets voor de expo van Carl De Keyzer in Botanique. Mail voor 8 maart 2017 naar com@beeldexpressie.be en maak kans om te winnen. Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens. Je kan maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer. Veel succes! •

LEDENVOORDEEL LANNOO Bestel nu ‘Higher grounds’ of ‘Moments before the flood’ met 15% korting en gratis verzending. Surf naar www.lannooshop.be/ beeldexpr essie2017. Ac tie alleen geldig via LannooShop, tot 30 juni 2017. Op is op.

Productinfo TEKST: Carl Goossens

Zoom H4n pro: een professionele geluidsrecorder in de handpalm Livegeluid registreren kan vandaag perfect met de camera, maar soms kan wat externe hulp welkom zijn. De opvolger van de bekende H4 kreeg drie letters erbij, de ‘p’, de ‘r’ en de ‘o’ en iedereen weet wat dat betekent. De recorder heeft twee in X-Y geplaatste microfoons, maar beschikt ook over de mogelijkheid om nog twee externe microfoons aan te sluiten via XLR-connectoren. Die kunnen van een 24V of 48V fantoomvoeding voorzien worden. De opnamekwaliteit is 24bit/96KHz, wat je zonder twijfel HD-geluid kan noemen. De recorder is via USB aansluitbaar op de computer waar hij dan ook als hoogkwalitatieve geluidskaart kan fungeren met twee ingangen en twee uitgangen. Het is uiteraard een batterijgevoed apparaat en dat gebeurt via 2 AA-batterijen. Dit laat toe om in het veld snel van batterijen te wisselen. De recorder beschikt ook over een aantal speciale functies. Zo kan de snelheid van de weergave traploos aangepast worden. Ook kunnen er een aantal speciale geluidseffecten toegepast worden en zit er een metronoom in. De prijs is € 220, wat je bescheiden kan noemen als je de mogelijkheden in acht neemt.

atomos ninja flame: het scherm dat we al lang op onze camera wensten en dat we ook nog eens als recorder kunnen gebruiken In veel gevallen zijn de afmetingen van het LCD-scherm op de camcorder of systeemcamera te klein om de beeldkwaliteit objectief te beoordelen. De oplossing is dan een ‘Field Monitor’: een scherm, op batterijen gevoed, dat je op de camera kan monteren. Ditmaal kijken we in de hogere regionen naar een fieldmonitor met ingebouwde recorder die toelaat om in 4K opnames te maken aan een kwaliteit die hoger is dan de gemiddelde 4K-camcorder. Deze monitor-recorder is vooral interessant als je een full frame systeemcamera gebruikt. Hier zijn er nogal wat die wel clean 4K via HDMI kunnen uitsturen maar niet opnemen. Het scherm heeft een zeer grote helderheid zodat het probleemloos in zonlicht gebruikt kan worden. Er wordt trouwens een zonnescherm meegeleverd. Bovendien kan het 10 stops aan contrast aan op zijn 1920x1200 pixels. Opnames gebeuren naar een SSD-schijf in onder andere prores formaat. € 1200 is niet gegeven, maar het gaat hier ook over een halve 4K-camera met een uitstekend LCD-scherm en als je het zo bekijkt valt de prijs best mee.

Roland GO:MIXER: een field mixer voor de prijs van een mp3-player Een camera heeft meestal maar één geluidsingang en dat is voor sommige opnames nu net te weinig. Een kleine en eenvoudige field mixer kan dan redding bieden. Maar als we dit maar occasioneel nodig hebben moeten we een prijsgunstigere oplossing zoeken. Acht ingangen voor € 99 is minder dan € 13 per ingang. Het werd oorspronkelijk ontwikkeld om te gebruiken met een smartphone maar is niets anders dan een gewone analoge mixer. De voeding gebeurt via de USB-poort, die trouwens toelaat om de mixer ook als geluidskaart te gebruiken. Als je de mixer in het veld wil gebruiken zal je een powerbank of je smartphone moeten gebruiken als voeding. •

IN HUIS HALEN / Filmmateriaal

Henri Cartier-Bresson en Jan Cremer in Rotterdam TEKST: JOKE EMBRECHTS / Foto's: Henri Cartier-Bresson, Sanne Sannes

In het Nederlands Fotomuseum lopen twee indrukwekkende tentoonstellingen: ‘Europa. What else?’, een drieluik met werk van Nico Bick, Otto Snoek en Henri Cartier-Bresson, en ‘De collectie belicht door Jan Cremer’.

Europa. What Else? Feest! Slingers en vlaggen, acrobaten en fanfare’s, blinkende medailles en oranje, blauwe of rood-geel gekleurde petten en banieren: Europa is een even bonte als vrolijke verzameling van parades, optochten, feesten en herdenkingen. Ieder dorp, iedere stad, regio of land heeft een manier gevonden om de lokale of nationale eigenheid voor het voetlicht te brengen en te vieren. Dat mag en dat kan door de ongekend lange periode van relatieve vrede die Europa sinds 1945 heeft gekend, en doordat de democratie als regeringsvorm in alle landen de basis vormt. Wij zijn vrij. Dit voorjaar laat het Nederlands Fotomuseum zien dat fotografen met hun werk positief kunnen bijdragen aan het debat over Europa. In de vaak benauwende discussies over de toekomst van Europa kunnen zij ons aansporen om toch eerst eens goed te kijken voordat we oordelen. Zij kunnen onze blik verruimen. ‘Europa. What Else?’ daagt daarmee de bezoeker uit om zijn visie op Europa te verbreden.

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

Fotografen Nico Bick en Otto Snoek brengen met dat doel, ieder in hun eigen stijl, aspecten van het hedendaagse Europa in beeld. Daar waar de één de interieurs van alle parlementen in de Europese Unie op systematische wijze vastlegt, begeeft de ander zich in talloze Europese steden onder de mensen om samenkomsten te fotograferen. Dit heeft geresulteerd in de fotoprojecten ‘Parlementen van de Europese Unie’ van Nico Bick en ‘NATION’ van Otto Snoek, die beide hun première beleven in het Nederlands Fotomuseum. Het museum voegt daar een derde luik aan toe, in de vorm van de befaamde fotoserie ‘De Europeanen’ (Les Européens) van de Franse fotograaf Henri Cartier-Bresson, die nooit eerder in Nederland werd getoond. Cartier-Bresson publiceerde dit werk in 1955 in boekvorm en veel foto’s daaruit zijn sindsdien tot internationale iconen van de klassieke zwart-witfotografie uitgegroeid. Hij geeft hierin een schets van het Europa van na de oorlog, waar aan de toekomst werd gebouwd maar het verleden nog niet was vergeten. Hij richtte zich op het dagelijkse leven en de individuele mens, en schiep een beeld dat los stond van politieke discussie en nadrukkelijk nationaal vertoon. Tot aan 1991 is Cartier-Bresson de Europeanen blijven fotograferen, zodat de tentoonstelling een beeld geeft van Europa gedurende meer dan zes decennia, beginnend in 1929.

De collectie belicht door Jan Cremer Voor de vierde editie van de succesvolle tentoonstellingsreeks ‘De collectie belicht door…’ heeft het Nederlands Fotomuseum schrijver, beeldend kunstenaar en fotograaf Jan Cremer als gastcurator uitgenodigd om een persoonlijke keuze te maken uit de rijke museumcollectie. Voor deze tentoonstelling heeft Cremer voor het thema ‘het vrouwelijk naakt’ gekozen en vijftien foto’s geselecteerd die hem inspireren of na aan het hart liggen. “Ik heb een andere kijk op naakt dan de meeste mensen, denk ik, want ik ben sinds de vroegste perioden op de kunstacademies met het naakt vertrouwd geraakt en zie het als een object om te schilderen en te fotograferen”, aldus Cremer. Cremer toont prachtige vrouwelijke naakten van Rutger ten Broeke, Wally Elenbaas, Nico Jesse, Bertien van Manen, Sanne Sannes en Ed van Wijk. Voorzien van een persoonlijke toelichting, werpen de foto’s in deze kleine en intieme tentoonstelling nieuw licht op de collectie en krijgt het publiek tegelijkertijd een scherp beeld van wat Cremer drijft als veelzijdig kunstenaar. Met de persoonlijke toelichting bij de foto’s nodigt Cremer de kijker telkens uit om door de ogen van een kunstenaar te kijken naar het vrouwelijk naakt. Daarbij legt hij meer dan eens dwarsverbanden met het werk van grote meesters uit de kunst. Jan Cremer wilde naast schilder en schrijver, altijd ook fotograaf worden. Al op zijn veertiende kocht hij zijn eerste camera, een Brownie-box. Zijn leven lang maakte hij tijdens zijn zwerftochten fotografische notities. Volgens Cremer gaat het bij zowel de schilder als de fotograaf om het vastleggen van dat ene moment. Cremer maakte zijn selectie met het oog van een schilder, die zoekt naar zijn muze in de vorm van krachtige, zelfbewuste en schaamteloze vrouwen die met hun erotiek zijn passie aanwakkeren. “Of je dat doet met penseel en verf op doek, uit klei vormt of uit marmer hakt, op papier beschrijft of op foto vastlegt, de schoonheid van de vrouw moet de historie in.” •

In dit drieluik gaan drie fotografische visies een verband met elkaar aan: de op een humanistische leest geschoeide reportage van Henri Cartier-Bresson, de beschouwende, typologische aanpak van Nico Bick en de snelle, vlijmscherpe observaties van Otto Snoek. Geen van de projecten spreekt zich uit voor of tegen Europa. Wat ze wel doen is verdieping en nuance aanbrengen in het beeld dat doorgaans in de politiek en media van Europa wordt geschetst.

WIN !

Beeld Express geeft twee duotickets weg voor deze expo’s in het Nederlands Fotomuseum. Mail voor 8 maart 2017 naar com@beeldexpressie.be en maak kans om te winnen. Vermeld in je mail zeker je naam, lidnummer en adresgegevens. Je kan maar deelnemen aan 1 wedstrijd uit dit nummer. Veel succes! •

‘Europa. What else?’ loopt tot en met 7 mei en ‘De collectie belicht door Jan Cremer’ tot en met 20 augustus in het Nederlands Fotomuseum (Wilhelminakade 332) in Rotterdam, dinsdag - vrijdag, 10 u. - 17 u. en zaterdag - zondag, 11 u. - 17 u. Alle info via www.nederlandsfotomuseum.nl.

KIJKEN & BEZOEKEN / Expo

VRAGEN / Contact

WIE contacteren WAARVOOR in het Centrum voor Beeldexpressie? 64

Directeur: Karel Geukens Tel. 03/289 12 01 e-mail: karel.geukens@beeldexpressie.be ---------------------------------------------Verantwoordelijke communicatie en hoofdredactie Beeld Express: Joke Embrechts Tel. 03/289 12 03 e-mail: com@beeldexpressie.be ---------------------------------------------Verantwoordelijke vorming: Wouter Van Springel Tel. 03/289 12 05 e-mail: vorming@beeldexpressie.be ---------------------------------------------Verantwoordelijke evenementen: Margot Thysens Tel. 03/289 12 04 e-mail: margot@beeldexpressie.be ---------------------------------------------Verantwoordelijke projecten: Mats Pylyser Tel. 03 289 12 06 e-mail: mats@beeldexpressie.be ---------------------------------------------Grafisch vormgeefster: Kim Peeters Tel. 03/289 12 02 e-mail: graficus@beeldexpressie.be ---------------------------------------------Verantwoordelijke ledenbeheer, financieel beheer, erkenning salons: Paula Hannes Tel. + Fax 014/58 41 74 e-mail: sec@beeldexpressie.be ---------------------------------------------Algemene inlichtingen, meldingen kwaliteits-begeleidingen, provinciale manifestaties & cursussen, cue-sheets SABAM, medailles & trofeeën, adreslabels, ontlening materiaal, verzekering B.A., beheer fotomateriaal: Sandra Gillis Tel. 03/289 12 00 e-mail: info@beeldexpressie.be ---------------------------------------------Centrum voor Beeldexpressie Adres: Vorstermanstraat 7- bus 1.5 2000 Antwerpen

IBAN: BE81 414 4199991 24 BIC: KREDBEBB

Openingsuren: van maandag tot donderdag, 9 u. - 17 u., en op vrijdag, 9 u. - 16 u. ----------------------------------------------

Voorzitter: Freddy Van Vlaenderen Rijsenbergstraat 130, 9000 Gent Tel. + Fax 09/220 29 15 e-mail: voorzitter@beeldexpressie.be ---------------------------------------------Secretaris: Jan Coddé Van Praetlei 99, 2170 Merksem Tel. 03 644 47 02 e-mail: Jan@JanFoto.be ---------------------------------------------Penningmeester: André Degent Kommanderijstraat 48, 3800 Sint-Truiden Tel. 011 68 85 53 e-mail: andre.degent@telenet.be ---------------------------------------------Beheerder AV-materiaal: Daniël De Vetter Honoré Drubbelstraat 1, 9041 Oostakker Tel. 09/355 91 02 e-mail: daniel.videoclubgent@gmail.com ---------------------------------------------Commissaris CvB-fotowedstrijden: Freddy Van Gilbergen Smisveldstraat 33, 3370 Boutersem Tel. 016/73 57 76 e-mail: wedstrijd@beeldexpressie.be ----------------------------------------------

PRAKTISCHE INFO:

Voor het tijdschrift Beeld Express wordt de info voor de UITrubriek ten laatste 1 maand voor de verschijningsdatum en voor redactionele tips ten laatste 2 maanden voor verschijningsdatum verwacht via com@beeldexpressie.be.

Beeld Express 1 Beeld Express 2 Beeld Express 3 Beeld Express 4 Beeld Express 5

verschijningsdatum deadline materiaal

1 maart 1 juni 1 september 1 november 1 januari

1 januari / 1februari 1 april / 1 mei 1 juli / 1 augustus 1 september / 1 oktober 1 november / 1 december

BEELD EXPRESS (oplage 5.400 ex.) nummer 1, jaargang 47, maart/april/mei 2017

p. 50

h William Eggleston / Memphis, 1965-1968, from the series Los Alamos, 1965- 1974 © Eggleston Artistic Trust / Courtesy David Zwirner New York/London

KORTFILMFESTIVAL 11maart 2017 - Cinema Zuid Waalsekaai 47, Antwerpen

IN HUIS HALEN 6 Hee… zie je dat?! De films van Ed van der Elsken 14 It’s not about cars 53 Uit op dvd 58 ‘Higher ground’ van Carl De Keyzer 59 Productinfo

DOEN 07 Wedstrijden 16 TAKE '17: Een klapper van een filmbad 54 Bezoek ons op de Photo Days!

een organisatie van het Centrum voor beeldexpressie Programma en tickets via cinemazuid.be

MRT/APR/MEI 2017

BEELD EXPRESS 1/2017

Centrum voor Beeldexpressie

Hou onze website, je mailbox of de volgende nummers in de gaten, want er volgen nog nieuwe voordelen!

www.beeldexpressie.be

maart/april/mei - Afgiftekantoor Antwerpen X - P309297 - 5 x per jaar in maart, juni, september, november en januari

Iedereen met een liefde voor beeldtaal kan bij ons terecht, maar leden genieten van extra voordelen en daar komen er weer enkele nieuwe bij:

Tijdschrift van het Centrum voor Beeldexpressie vzw

BEELD

EXPRESS